:



,
, ,
,
, , ,
,
,

www.minbaralhurriyya.org
All rights reserved. No part of this book may be reproduced in any form
or by any means without the prior permission of Minbaralhurriyya Team.

,
,

<e< < qji< ]< ,]< ]< ]< ]< _f]< c

<]< < ,l^v]< < < ji< ru< < ^f
< <i<_<<^]<j<^]<]

 ,
,
,
,

,
, ,
,

,


,
,
,



,

,


,
,
,
,

,
:
,
,

9

 ,


,

,



,

,

:
,
,
,


10

 : ,
?
, ? ,




?
,
? ?
,
,
:
,
? ,

,




?
?


11

 ?
,
, ,


,


,

, ,
,



,
, ,
,
,

,

12

 ,


,

,
,

*
*
*
,1806


1805
, , 32



, ,
,
, ,
13

 , ,


, , : ,
, ,
H1I
H2I , :
? ,
8 , ,
, ,Bain ?

H3I

, , : 2004 , 1
5
Capaldi, N. 2004. John Stuart Mill: A Biography. Cambridge:
Cambridge University Press.

, 1975 , 2
153 ,
Mazlish, Bruce.1975. James and John Stuart Mill. New York: Basic
Books.

1966 1882 : 3
334
A. Bain, John Stuart Mill (1882; reprint, New York: Augustus M.
Kelley, 1966)

14

,H1I 1808
, ,



,
,H3I1821 ,H2I1818
H4I1829
,



,


,



:
1
The History of British India 2
Elements of Political Economy 3
Analysis of the Phenomena of the Human Mind 4
15

,

,


: , ,
,
Anabasis

,
,
,
, ,


,

1813
, ,
,
,
16

 , , ,
, ,

,

,
,

:
, ,
,
H1I

, ,
,
,

1
, 33

,

1991 1963 28
,
9 ,
17


,

,

,

,
,
,
:
H1I ,
: , ,

,
,

,

,
H2I

: 202201 , , 1
6866 ,
M. St. John Packe, Life of John Stuart Mill (London: Stecker &
Warburg, 1954), pp. 6668.

612 , : 2
18


,
1836
1827 , 6
,

H1I

,
:
,

, ,

,
,
;

H2I
,
,

139 , 1
139 , 2
19

,
,Ricardo ,
,
,Grote , ,Austin



,
,
,

231822

Utilitarian ,
, 1823
35 ,
1819 ,

,
7 ,
,1858
20

 :



, ,1873

67 ,1873 7

1843
1861 1848
1874 1863

H1I

Lewis S. Feuer, John Stuart Mill as a Sociologist: The Unwritten

Ethology, in John Stuart Mill, On Socialism (1879; reprint, Buff
alo, N.Y.: Prometheus, 1987), p. 10.

21

22

H1I

,1859 ,



1

:1989 Riley

,
,Acumen
,2005 :

, ,
,
Gray 158127 ,
,1991 Smith

,
1996 ,
1983
,1996

,

,

xi

23

,
:
,

,

, :
,
,
,
,
, ,

, ,

,
, , ,
24






H1I
, 1
,


,
,




, ,


, 1
,
25


,
,

,

,



,

,

,
,

, ,

,
,
,

26

 ,
, ,
,

,
,

,



,
,

,
,

27

,
2
,





,
, ,

,
,


, ,

28

 ,



,

, ,
:
,

,


,

:


,

,
,


, ,
29

 ,
,
:
,

H1I
:

,
, 3


,


,
, ,

,
,
,
30

, 1


,

, ,


,

,






,




,


31

 ,



,



,





4
,
,

,


, , ,

32


,




,
,

,



,
,







33

, ,
:




,
,

,





,
,
34

 5

,

,
: ,H1I

:



, ,

,

H2I


,
,
, 1
, 2
35

 ,



,


,

,
,
,


, ,


,






36

37

38


,

, , 33 ,
1991 1963
310 213 ,

,

,
,

39

,
,
8

,


1922 ,
,
,

2012

40

,
,
: H1I

,

, ,
,

,
;
, ,

1

,
,
41


,



,

,
, ,


,
;
,

,

,
,
,

,
,
42

 , ,

, ,
, ,

,
,
,


,

,





,

,
,
,
43



,

:

,


,


,
, ,
,

,



,
,
44



,


,H1I ,
,


,
;




;


;
;

;


1
45

 ,

,



;


, ,

,




,
,
,

,

,
46

 ,
:

,
, ,

; ,
,

,
,


,




,
, ,

?
,

,
47



, ,



,
,H1I

,

,
,
,




, ,


1

1390
48

 ,
,
,



,

,
,


,
,
, ,
, ,
,
,
,
,
, ,
,

, ,
49

 ,

,
,

, ,
,
,
,



,
,

,
,


,

,

50


,


,





H1I

,

,
,


, ,
,

,
,
1
51

 ,




,
,
, ,

,
;
;H1I
H2I
,

,

,
,

1
2

52

 ,
,
,

,






, ;
,




, ,
,




53

 ,
,
;


,
,

,

,

:
, ,
,

, ,
, ,

,
,
,
54

 , , ,








,


,



;


, ,



55


,
H1I
,

,

,






,



, ,


,
, ,
1
56

 ,



,
,



,
, ,
,

,
:

;

,

,


57

 ,
, ,


,



,

, :
, ,
,
, ,
,
,
,
,
,
, ,
,

,
, ,
58

, ,

,


,


,

,
,





,

,
59

 ,

,


:
,
, ,





,
,
, ,

,


,
,Systme de Politique Positive

60

,
,
,
,
,

, ,


,
,

,
, ,

,


61

 ,


, ,
,


,

62

2




,






,
, ,

,
H1I
1
= ,1858
63

 ,
, , ,

,
,



, ,
,

,





, ,
,
,

,
,
,
,
,

64

,
,

,



,


,
,
,


,
,
,

65


,
,
,

,
H1I

:
,

,

H2I
, ,

1
25
2
,

66

 ,

,

,

,
,

,
,

,

,

, ,
:





, ,

67


,


,
, , ,
,

,

:

,


? ,
,

,
,



68

, ,

,

,


,
,
?

, ,
, ,


:

,


,

69

 ,
?
!
, :

;
,

?

,


,

, :

,


, ,
,
,


: ?
70


,
,


,


,


,
,
,
,
,
,





,
,
,
, ,
71

 , H1I
, ,

,
,
H2I


, ,

,
,
H3I
,
1

2

,
,

, ,

3
72


,

,
,





,

!



,

,


:
, ,

73

 ,
,
, ,
,
,
,
, ,

,



,

, ,
,
:
, ,
,
,
?
,
74


,
?


,

,
,
,
,

,

: ,

75

 ?

?




,

,
,
,
,
,

,



,

,
,



76


,




,
,H1I

,

,
,

,

, 1
, , ,
151130
: ,
:

,1959 , :
117
77

 ,H1I

,



, ,





,
1
, ,

, ,
,
, ,
,1935


1973
,
1973
78

 ! ? ,
, ,

,
,

, ,

,
,
,
,
,H1I
,
,



:6664 :26 1

! : !
: ?
!
79

, ,



,
,
,
,


, ,
,

,
,

, ,

,

, , ,

, ,
80

 ,
,

,

,

,
,

,
,
,
,






,


81

 ,

,
,
, ,
,
,
,





,

, ,
,



,
;
82

!
,
,
, ;
,H1I

,
,

,


,
, ,

, 1
83

,
:

,
11551100 Arnold of Brescia

13071250 Fra Dolcino

14981452 Savonarola
H2I AlbigeoisH1I
, H4I H3I


H5I
,

, 1
Albiga
Vaudois

2
3
14151370 , 4
5
84

, ,
, :
,

;
;
;



85

 ,


H2I 1857 H1I Cornwall
21

,
,Old Bailey
, H3I

, ,H4I



;

31 ,Bodmin Assizes ,
1857

,1857 17
1857
4 , ,
1857
86

1
2
3
4



,



,



, ,

,

,
,


,

,


,
87






,
,
,








, ,

, ,


H1I
1
,
,
= 1857
88

 ,






;


,

12 ,
: ,1857
, ,
,
,
,
,


,
,

,
?
89


,
;

,
, , ,

,




,

,
,
,
; ,

,
, ;

, ,
90


,
,
,

,




,
H1I
,
,


1
:
:



, ,

91

,
,



,

,


,


,
;
,

,
,
,

92


,
,
?
, ,

,
,



, ,


,

,
,
, ,
,
,


93

 ,
,

,
, ,



, ,

, ,
Fichte Goethe
,
,
,





,

94

 H1I
,
,
, ,
,

,
, , ,

,



,
,


,
,


;
1
14
95

,
,
, ,


,

,

?
,

,
,

: H1I
, 1
,

96



,



,
,

,
,
,


;
;
; H1I

, ,
1

1743
1794
97


,
,

,
,

,


,

, ,

, ,
,


,




, ,

,
98

,


,
,

,
, ;
,


,

;

,

,


, ,
:
99




,

,
,

,


,

H1I
,

;

, 1

,


100

, ?

?
,

;



,
, ,
, , ,
; ,

,
,


,
,


,

, ,
101

 ,
, ,


,

,
,


,
,


,

,
,


,

102

 ,
,
,
,
,


,
,
,
,
;

,



, ,





103

 ,

,

, ,

,
, ,

,
;
,
, ,



,


,


,

104




,
,

,

,
, ,
,

,
;

H1I

H3I
H2I
; ; ;
;H5I ;H4I

:24 19

:17
:345
:3112
, :405
105

1
2
3
4
5

 ;H1I
H2I





, ,
, :


,

,
,
,





, :346 1
:3312 2
106


:



,
18

,



,


,

,




,
,
107


, ,
, ,
,

,
,

:


,
,

,
,
,

:
?
?
?

108

 , ?
?

? ;
?
,
;





, ,


;
H1I
,

, ,

, 1
109

,
,H1I
,

,
,

;
,





,

1
110

 ,

,
, ,
, ,
;

,
,

,

; ,
,
, ,
,


,

, ;
,

,
111

, , ,

,


,

:
; ,
,

, ,
,
,


, :

, , ,

,
,
,
,
112

 ,
,


, ,

,


,

,

,

,

, ,




,
113




H1I

,


;
, ,
,

;
,
, ,

,
;
,
, ,

1750 ,17781712 1
,

1762 1762
114



,
,

,


:
, , ,
, ,
,
,
,
;

,
,

,

,

,
115


,




,


,

,

:
, ,


,

,

,
,


116


,

,
, ,

,
,
,
,
,
; ,
,


,
,

,




117

 ;
,


;

, ;
,


,

,
,
,
,

,
;
,
, ,

118


,
, H1I

,
H2I


, ,


, , ,
,

, 1

2



: :

,
, :

119

 , ,
,




;
;



;
,

,


,


,


120

 ,
,



, ,



; ,






,

,

,



121

 ,

;





,

,
;


,

,
; ,
,



122



,
,

,
,

,
;





,

,

123

 ,
,

,


?
, ?


,


, ,
,

,
,



,
124

 , ,



;
;

,
,


;


,


;





,
125


,

,
,
,


,
;


,
; ,
, ,



,

,

,
,
126

 , ,
,

, ;

,

127

128

3
-

,
,

,


,

,
;

129


,
,

:
,
,
;

; :
;

, , ;



; ,

,

,

,
130




,

;

,
,
,

,

,




, ;

,Wilhelm von Humboldt
,
131

 ,
,

,

,
,
, ,
,
H1I ,

,
,
,





,

1311 , : 1

132


,



,

,
,

,


;

,
, ,


, ,

133


,
,
,


,
; ,

,

,

,
, ,
,



,
134


,
?
,

,
, ,
, , ,

,
,
,

,
;
,

,


,

,


135

 ,
, ,
,


H1I
,
,
,

,

1

136

,

,

, ,

,
,
,

,


,



,
,
,
,

;
137



,
,

, ,

, ,
? ? :

: ?
?
?



,
;H1I ;
;
1


138

 ,

, ,
,

?

, H1I

; ;
,

,

;

, ,

1
, 15641509


139

 ;
, ,
,
H1I
, ,

,


;


,
,
,
,
,


,
1

140

 H1I
,

H3I H2I
H4I

: :
, ,190
1848 ,
, 15721514
Presbyterianism
,

404450
,

429495
429 461
,
472 ,

141

1
2
3
4

 , ,

,
, ,
,

, ,




,


H1I
,

,


1

142




,
,



;
,

,


,

?
?


,
,

,
143

,

,


;
,
,
;


;

,
?
? ,

144

 ;

,
,

;


,



,
,
,
,

,

,
,
,
145



, ,
,



?

;

,
,

,


,


, ,
,
;
146



,




,
,
,
,
, ,
, ,



,

,
,


;
147


,





,

,

, ,

, ,
,
,

, , ,

, ,


148

,

;



,
,
; ,




?
?


;
,

149



,
,

, ,
,



?

:

,

,

,

,
,
,
,
150


;
H1I

1

;
,
,



,
, ,
,


, ,

,

, ,

,

,

151




,
,
,
,
,

:
;
,





,

,

152

 ,
,
,





, ,
, ,
:
,
;

,

,

, , ,
, H1I

153

 ;
,
,
,


,

; ,

,

,

,
;
,
?

,


?
,
154

 ,
,
,
;
,

; ,

H1I
:
; ,
,

,
,

,

,

,
1
155






,


,
,
, ,

,
,
;


;
, ,
,
?
?
;
156



, ;
;
,

,
,




, ,H1I


18591805 1



1840 1835
13 1850 ,

1856
157

 ,H1I

,

, ,

;

, ,
, ,
,
,

,
,



,

,
40 1
158


,

,


,
,
,
,
,




,
, ,


,



,
159



,
,

160

4

? , ,
, ?
?




,
,

,

:
,

161






, ,

,





,

,
,

,


162




H1I ,
;
,

;


,

,

,


;

1
,

163

 ;

H1I



,


,

,



;

,
;

1
164





,
,


,
,
,
; ,

,
;
,




,
,

165

 ,


, ;
,

,


,
,


;

,
,
,
,
,
,
;

,
,
:

166

 ,


, ,
,
, ,
,


, ,

, ,
, ,
, , ,
,
,
,
, :

,
,

;
167





,
; ,

,

,
,
,

, ,
,
,
;



:
, ,

, ,
; ;
168

 ,

,

, , ;
,


, ,
;



,
:
; ?




,
,

,
169

;
;

,
,
, ,


,

?
;

?
,
,

, ?
,

?

170

,


,

:
,
, ,
; ,
,


,
H1I

,
1

=

171

 ,


; ,

,
,


,
,

,

,

,
, ,
, ,


,

1731
172





:

,






;



; ,
; , ,




,
,

173


;

;

,
,
,


,
,


;
,

,H1I
, 1
, ,

1658
= 1660
174



: ,
,


,

,

,
12 ,

175

;


, ;


,




!

;


,

,


?
?




176


,



, ,
?

;


,

,
,


,






,
177






; ;
, ,

, , ,
,

,

,

H1I
1

,
,
,

,

=
,
178

 ? , ?


,
,

;


,

? ,

,
?
?

; ,

179



;
, ,

, ,
,
,
, ,

,
,
,
,

, ,

;
,
,


180

 H1I
?

?


,
,
;

,

,


,
,
,

,

1
,

181


,
,


,
;
,


,



,
,


,


,
H1I
1

182


,
,

,
,

,

,
,

,

,H1I
, ,

,1851 Maine Law 1
,
2
,1851
12 1855 ,

183

 ,

,

,
,
,





,
,

,

:
;

,
;
,

184

 ; ,

:


,






,

:

;


;
, ;
;
185




,

,
,

, ,
,

,

,


;
;

;

,
186


,
:
,


;

,


;

H1I




,

32 1
Tacitus , 37
Tacitus Annals I, lxxiii :
187

, ,

: ,
,

,



,
,
; ,
;
;

;
,

188

,



,
,

;

,
,
,





;
,
;
189


,



H1I
,
,


,


,
,
;


, ,
,

, 1
190

191

192

,

,



H1I
,


:

1
193


,
,

,

:

,

,


; ,

,

,



,

;
194


,
H1I

[]

;
, ;
,

,
,
,


, ,
; ,
;

,



,
, 1
195

 : ,

;
,

, ,

,
;
, ,
;

,
,
[]
, , ,

H1I
?
,
1
, ,
196


;

, ,
, H1I
,
, ,

,

,




,
,
;
, ,
,
, ,

1

197

 ;


,
,
,
,

, ,



,

,
H1I ,

,
,
, ,
,
,

1
198



,


,
, ,
, ,
,
, ,

,

[]



,

;

,
, ,
,
199



:

; ,
,

,


,
, ,

,
,
,

, ,

200

 , :

?

,



,

, ,

,



,

,
,

, ?
H1I
1

201

 ?
,

,
,

,

, ,
,



,
, ,
,

, ,
,
, ,
202



,
,


,
;
,



,
,


;
; H1I
,
,
,
1
203



[]

:
,
, ?
,
, ?
,

;


;
,





,

;
204


,
,
;




,

?


H1I
,



;
;

,

1
205


,
,



,
,
, ,

;
,

,


,

,


H1I
1
206

[ - ]
,
,
, ,

,
,

,



;

,
,

,

: ,
, ,

, ,

,
207




,

!
,
; ,
,
,

,


;
,
,



[ - ]
,
,

,
, ,
208

,


,





, ,

,

, ,

, ,

,
;



,

209


,


;



,
, ,
,

[]

, ,

,
,

,
,

,
210



H1I
, ,
H2I
,

,

, ,



,
,


? , ,
1
,

, 2
,

211

 ?
,
,

,




,
H1I
,
,
,


,

,
,

,

1
212

,



;
,


,
,

;
,
, ,

,
,
,
, ,



, ,
213

 ;


,
,
,
,

,
,

; ,
,
,
,
,
,
,


, ,
,
214

,


,
,
,

;
,

, ,


;

, ,

, ,

;

,

,
, ,
215




;


[]


,

H1I



,
,



,
1
216



, ,

,

,

,
,


H1I
, ,

1
,



,

217

[]

, ,


:
, ,

,

,
,



,

,

,

218

 , ,

,
; ;

,
;
;
,
, ,
,


,
,



,
,



, ,

219




,




,
,


, ; ,
,
; ,
,
,





220


,



,
,


,



,

,
,




;


221







,

,


,



,
,
,
;
; ,
,
, , ,


222


,
;


:

;
;








,


,

223

 ,


,
,

, , ,
;
,
,


,

,

, ,




,
,

224

 , ,
; ,
,
,
,

,
:
?
,
,

, ,
,
1 :
2 ,

:

,


, ;
225


,
,

,

,
,
;


,
,
;
,





,

; ,

226

 ,


,

,




,

;
,







,
,

227

228


9
23
41 1
63 2
129 3
161 4
193 5

229

230