Geheimen van de regenboog
By Sander Lam
()
About this ebook
Je hebt ongetwijfeld wel eens een regenboog gezien, en misschien heb je ook wel een globaal beeld hoe hij ontstaat. Maar hoe grondig is je kennis van dit verschijnsel eigenlijk?
Je weet misschien wel dat er behalve “de” regenboog soms een tweede regenboog te zien is. Maar weet je ook of er nog een derde boog bestaat? Als die er is, in welke richting staat hij, en waarom zie je hem in de praktijk nooit? Of, als er geen derde regenboog bestaat, waarom zijn er precies twee bogen? Waarom is het gebied tussen de eerste en de tweede boog relatief donker? Waarom heeft de tweede boog zijn kleuren in de omgekeerde volgorde als de eerste boog? Wat zijn “overtallige” regenbogen, en hoe ontstaan ze? Wat leert de regenboog ons over de eigenschappen van licht en materie?
In “Geheimen van de regenboog” gaan we uitvoerig op dit soort vragen in. Terwille van de nauwkeurigheid voeren we daarbij enkele wiskundige berekeningen uit, op middelbare-schoolniveau. Als je niet zo'n held in wiskunde bent kun je “om de formules heen” lezen. De belangrijkste conclusies uit de berekeningen kun je gewoon uit de plaatjes en de tekst halen. Je mist dan wel hoe die conclusies zijn bereikt, maar je hebt dan even goed een behoorlijk beeld hoe de regenboog ontstaat.
Op het internet vind je bij veel besprekingen van de regenboog een doodsimpele uitleg hoe je zonder rekenwerk zou kunnen inzien waarom de kleurvolgorde van de tweede boog het spiegelbeeld is van die van de eerste, maar die simpele uitleg blijkt niet te kloppen. Zoals wel vaker in het leven is op dit punt de intuïtie geen betrouwbare gids. Hoe het dan wel zit maken we aan de hand van berekeningen en plaatjes stap voor stap duidelijk.
Behalve de regenboog zelf bespreken we ook enkele aanverwante onderwerpen, zij het oppervlakkig. We staan even stil bij de werking van het oog, en bij de wisselwerking tussen licht en materie. We merken op dat onze berekening gebaseerd zijn op een benadering, de geometrische optica, en bespreken schetsmatig enkele situaties waarin die benadering niet geldt.
Als laatste besteden we aandacht aan enkele fundamentele eigenschappen van het licht, en de problematische rol van het licht als verbindende schakel tussen de twee belangrijkste hedendaagse theorieën, de relativiteitstheorie en de kwantum-mechanica.
Sander Lam
In 1984, I graduated in mathematics and physics at the University of Utrecht, the Netherlands. Since then I work in IT. I'm always looking for viewpoints that make the world around me understandable.In "Secrets of The Rainbow", I explain how the rainbow arises. Also, I discuss several questions that easily arise when you think more deeply about the topic. Little knowledge of mathematics or physics is required to understand the explanation. A sound interest in the subject is sufficient.After reading "Secrets of The Rainbow" you will feel enriched by some pearls. The information in this booklet is not indispensable, but gives some extra color to the world around you.--Ik ben in 1984 aan de universiteit van Utrecht afgestudeerd in de wis- en natuurkunde. Sindsdien werk ik in de automatisering. Ik ben altijd op zoek naar gezichtspunten die de wereld om me heen begrijpelijk maken.In "Geheimen van de regenboog" leg ik uit hoe de regenboog ontstaat. Ook ga ik in op enkele vragen die al snel rijzen als je wat dieper over het onderwerp nadenkt. Om de uitleg te volgen is nauwelijks kennis van wis- of natuurkunde nodig. Een gezonde belangstelling voor het onderwerp is voldoende.Na het lezen van "Geheimen van de regenboog" zult u het gevoel hebben dat u enkele parels rijker bent geworden. De kennis uit dit boekje is niet onmisbaar, maar geeft toch extra kleur aan de wereld om u heen.
Reviews for Geheimen van de regenboog
0 ratings0 reviews
Book preview
Geheimen van de regenboog - Sander Lam
Geheimen van de regenboog
Sander Lam
Copyright 2012 by Sander Lam
Smashwords Edition
This ebook is licensed for your personal enjoyment only. This ebook may not be re-sold or given away to other people. If you would like to share this book with another person, please purchase an additional copy for each recipient. If you’re reading this book and did not purchase it, or it was not purchased for your use only, then please return to Smashwords.com and purchase your own copy. Thank you for respecting the hard work of this author.
* * * *
Inhoud
Duik in de regenboog
Eenvoudige verklaring
figuur 1a: uitwaaiering van rood licht
figuur 1b: uitwaaiering van groen licht
figuur 1c: uitwaaiering van paars licht
figuur 1d: gecombineerde uitwaaiering van rood, groen en paars licht
figuur 2: welke kleur je ziet hangt af van de kijkrichting
Opmerkelijke eigenschappen
Eenvoudige verklaring 2.0
figuur 3: het pad van een enkele lichtstraal door een waterdruppel
Secundaire regenboog
figuur 4: het pad van een enkele straal die twee keer wordt weerkaatst
figuur 5a: uitwaaiering van rood licht (N=2)
figuur 5b: uitwaaiering van groen licht (N=2)
figuur 5c: uitwaaiering van paars licht (N=2)
figuur 5d: gecombineerde uitwaaiering van rood, groen en paars licht (N=2)
Meer bogen
Nulde
regenboog
figuur 6a: uitwaaiering van rood licht (N=0)
figuur 6b: uitwaaiering van groen licht (N=0)
figuur 6c: uitwaaiering van paars licht (N=0)
figuur 6d: gecombineerde uitwaaiering van rood, groen en paars licht (N=0)
Volgorde van de kleuren
figuur 7a: richtingen waarin licht na 1 spiegeling de druppel verlaat
figuur 7b: richtingen waarin licht na 2 spiegelingen de druppel verlaat
figuur 7c richtingen waarin licht na 0,1 of 2 spiegelingen de druppel verlaat
figuur 7d: richtingen waarin licht na 3 spiegelingen de druppel verlaat
Kleurschifting (dispersie)
figuur 8: kleurschifting (dispersie) door een prisma
Kleuren
Meer geheimen
Geheimen van het licht
* * * *
Duik in de regenboog
Laten we het hebben over de regenboog. Je hebt er ongetwijfeld wel eens een gezien, en misschien heb je ook wel een globaal beeld hoe hij ontstaat. Maar hoe grondig is je kennis van dit verschijnsel eigenlijk?
Je weet misschien wel dat er behalve de
regenboog soms een tweede regenboog te zien is. Maar weet je ook of er nog een derde boog bestaat? Als die er is, in welke richting staat hij, en waarom zie je hem in de praktijk nooit? Of, als er geen derde regenboog bestaat, waarom zijn er precies twee bogen? Waarom is het gebied tussen de eerste en de tweede boog relatief donker? Waarom heeft de tweede boog zijn kleuren in de omgekeerde volgorde als de eerste boog? Wat zijn overtallige
regenbogen, en hoe ontstaan ze? Wat leert de regenboog ons over de eigenschappen van licht en materie?
Over dit soort vragen gaan we het uitvoerig hebben. Terwille van de nauwkeurigheid gaan we daarbij enkele wiskundige berekeningen uitvoeren,