Discover millions of ebooks, audiobooks, and so much more with a free trial

Only $11.99/month after trial. Cancel anytime.

Het temperament van de Homo Sociologicus
Het temperament van de Homo Sociologicus
Het temperament van de Homo Sociologicus
Ebook51 pages40 minutes

Het temperament van de Homo Sociologicus

Rating: 5 out of 5 stars

5/5

()

Read preview

About this ebook

Grafstenen lezen, Afrikaanse stammenfeestjes in Londen bezoeken, concentratiekampen herinneren en textielarbeiders volgen. Of een boerka vergelijken met een voor de vrieskou ingepakte elfstedenschaatser. Temperamentvol gaan vijf sociaal-wetenschappers op zoek naar diepere betekenissen in een snel veranderende samenleving. Van antropologe Mary Douglas tot socioloog Zygmunt Bauman en filosofe Martha Nussbaum. De reportages en interviews in Het Temperament van de Homo Sociologicus verschenen eerder in de wetenschapsbijlage van NRC Handelsblad en in HUMAN tijdschrift voor Humanisme, Filosofie en Maatschappij. Nu bijeengebracht en voorzien van een verse inleiding over Het wonderbaarlijke leven van de mens in de samenleving.

Interessant voor iedereen met kennishonger naar het sociale in onze kosmos.
LanguageNederlands
PublisherXinXii
Release dateDec 17, 2013
ISBN9789491690006
Het temperament van de Homo Sociologicus

Read more from Ellie Smolenaars

Related to Het temperament van de Homo Sociologicus

Related ebooks

Related articles

Reviews for Het temperament van de Homo Sociologicus

Rating: 5 out of 5 stars
5/5

1 rating0 reviews

What did you think?

Tap to rate

Review must be at least 10 words

    Book preview

    Het temperament van de Homo Sociologicus - Ellie Smolenaars

    Inhoudsopgave

    Intro: Het wonderbaarlijke leven van de mens in de samenleving

    Hoofdstuk 1 Het niets ontvluchten: Sociaal antropologe Mary Douglas over de westerse samenleving

    Hoofdstuk 2 De winkelende mens: Socioloog Zygmunt Bauman over de vloeibare samenleving

    Hoofdstuk 3 Subhumaan bestaan: Socioloog Jan Breman over een halve eeuw veldwerk in India

    Hoofdstuk 4 Eerherstel voor een vrije reiziger: Harriet Martineau over de Science of Morals and Manners

    Hoofdstuk 5 Een waardig leven: Filosofe Martha Nussbaum en de tien menselijke vermogens

    Bronvermelding

    Korte samenvatting

    About the author

    Intro: Het wonderbaarlijke leven van de mens in de samenleving

    Is de samenleving sneller dan de mens? Sociaal-wetenschappers proberen die vraag te onderzoeken. Niet door de mens in een deeltjesversneller te stoppen, maar door de mens te ontleden als homo sociologicus, als snijpunt van individu en samenleving. Dan blijkt de samenleving behoorlijk snel te zijn. Want zelfs al voor de mens geboren wordt, is de samenleving aanwezig, met octopus-achtig omarmende facetten.

    Pre-natale regels en gebruiken bepalen of je verwekt wordt en vanaf wanneer precies je het predikaat 'mens' met bijbehorende rechten krijgt. Demografische omstandigheden bepalen of je toetreedt tot een bevolkingsrijke of bevolkingsarme generatie, inclusief de bijbehorende door instituties geconstrueerde gevolgen in kinderopvang, onderwijs, huwelijks- en arbeidsmarkt. En wanneer iemand 'oud' is en of en hoe je mag sterven, zijn eveneens samenlevingsgebonden vraagstukken.

    De individuele levensloop is dus doordrenkt van 'samenleving'. Of, zoals de Duitse socioloog Georg Simmel het verwoordde: 'De samenleving gaat aan ons vooraf en zal ons overleven.' De vraag is alleen: in welke vorm gaat de samenleving aan ons vooraf? En in welke vorm zal zij ons overleven? Hoe ziet de favoriete samenleving van de toekomst eruit?

    In vijf reportages en interviews geven wetenschappers temperamentvolle antwoorden op die vragen. Zij schetsen samenlevingen in India, Afrika, de VS en Europa. Hier zijn ervaren samenlevings-vorsers aan het woord, die geen stap kunnen doen zonder de mens in groter teamverband, want samenlevingsverband, te zien.

    De aanleiding om deze sociologen samen te brengen, was mijn interview in 2006 met de toen 85-jarige Britse antropologe Mary Douglas. Ze liet door haar optreden zien dat je levenslang homo sociologicus kunt zijn, altijd op zoek naar nieuwe interacties tussen mens en maatschappij. Maar ook dat je steeds op zoek moet naar de juiste richting van de samenleving. Douglas maakte zich zorgen om de heersende apathie in de westerse samenleving. Socioloog Zygmunt Bauman verwoordt aanverwante bezorgdheid en bekritiseert het vloeibare aan de samenleving: wat is nog ons houvast wanneer relaties in de liefde en het werk hun vaste structuren verliezen? Niet-westers socioloog Jan Breman laat zien hoe globalisering geen vooruitgang biedt in de gebieden in India waar hij een halve eeuw veldwerk deed. Harriet Martineau moest kiezen: naaister worden, of schrijfster. Gelukkig koos ze voor schrijven en confronteert gedrag met moraal in het Amerika van vòòr de afschaffing van de slavernij. En filosofe Martha Nussbaum stelt de ongemakkelijke vraag welke menselijke capaciteiten we moeten stimuleren om morele vooruitgang te boeken.

    Als observatoren van de homo sociologicus bezitten zij een gemeenschappelijke, grenzeloze nieuwsgierigheid naar sociale geheimen, naar wat er zich achter de façades van sociale structuren afspeelt. Daartoe snuffelt Martineau rond op begraafplaatsen in de VS en reist Jan Breman naar Indiase slums. Mary Douglas bezoekt feestjes van de Afrikaanse Lele-stam in Londen. Ze willen zien en begrijpen. Iemand die intensief, eindeloos en schaamteloos belang stelt in het doen en laten van de mensen, zo

    Enjoying the preview?
    Page 1 of 1