Johannes Widmann: Schriften zur Medizin: Die Syphilis (1497) - Die Pest (1519)
()
About this ebook
Norbert Flörken
Der Herausgeber ist pensionierter Lehrer für Geschichte und Latein.
Read more from Norbert Flörken
Die erste Belagerung Bonns 1673: Ein Lesebuch Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDie Belagerung Bonns 1673: Ein Lesebuch Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDie dritte Belagerung Bonns 1703: Ein Lesebuch Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsStaatsakte und Leichenfeier zu Ehren des Generals Hoche 1797: Dokumente Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsWie Cassius und Florentius nach Bonn kamen: Bonner Stadtpatrone Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsVon der Ausgrenzung zur Integration: 'Judenordnungen' im Rheinland - Ein Lesebuch Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDer Abzug der niederländischen Truppen aus Bonn 1715: Dokumente in deutsch und französisch Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsKurkölnische Landesmütter: Die Frauen der Kölner Erzbischöfe Rating: 0 out of 5 stars0 ratings
Related to Johannes Widmann
Related ebooks
Der Selbstarzt bei äußeren Verletzungen und Entzündungen aller Art: Das Geheimniß, durch Franzbranntwein und Salz alle Verwundungen, Lähmungen, offene Wunden, Brand, Krebsschäden, Zahnweh, Kolik, Rose, sowie überhaupt alle äußern und innern Entzündungen ohne Hülfe des Arztes zu heilen Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDer Selbstarzt bei äußeren Verletzungen und Entzündungen aller Art Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsOrganon der Heilkunst: 291 Sprichwörter über die Heilung und Medizin Rating: 5 out of 5 stars5/5Von Fall zu Fall: Nach Sehgal gelöste Fälle zum Nacharbeiten Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDie gemeinsame Ursache aller Krankheiten: Unsere beste Chance Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsArnold Ehret Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsAbhandlung über die Pest: Mit hundertzwanzig Krankengeschichten Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsMehr Widerstandskraft gegen Herzinfarkt Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDas Decamerone Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsEin Pest-Lesebuch Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDas große Gericht: Die Herrschaft des schwarzen Todes in Europa 1347-1352 Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDie chronischen Krankheiten: Theorieband Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsAufgeben? Das nie! Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDas Geheimnis der Erkältungskrankheiten 1: Ursachen für Erkältungskrankheiten besser verstehen Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsÜber Psychoanalyse Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsCorona-Virus Pandemie 2020: Ein kurzes Tagebuch Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsBorreliose Jahrbuch 2017 Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsWenn der Husten nicht mehr aufhört: Warum sich hinter chronischem Husten oft stiller Reflux und Störungen des Vagusnervs verbergen Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsSie sind nicht krank, Sie sind durstig!: Heilung von innen mit Wasser und Salz Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsCLEAN DARM: Das revolutionäre Darmsanierungsprogramm nach den CLEAN-Prinzipien Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDie fröhliche Wissenschaft Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsWasser hilft: Allergien - Asthma - Lupus. Ein Erfahrungsbuch Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsCorona als Karma: Durch Leid zur Erkenntnis, durch Krankheit zum Heil, durch Unbewusstheit zur Bewusstheit Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsHeilwissen: die Ernährungstherapie der Hildegard von Bingen Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsPuls des Lebens Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsEin Arzt als Patient Rating: 0 out of 5 stars0 ratings
Social Science For You
Radikale Zärtlichkeit. Warum Liebe politisch ist Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDeutsches Freimaurerlexikon Rating: 0 out of 5 stars0 ratings200 Duas für Muslim Rating: 5 out of 5 stars5/5Die Schönheit des Denkens: Mathematisierung der Wahrnehmung am Beispiel der Computational Neurosciences Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsOrganisationsentwicklung und Konfliktmanagement: Innovative Konzepte und Methoden Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsAlles über Liebe. Neue Sichtweisen: New York Times-BESTSELLER | Deutsche Erstausgabe von TikTok-Liebling »All About Love« Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsWarum lernst du kein Deutsch ?! Rating: 5 out of 5 stars5/5Haltung und Widerstand: Eine epische Schlacht um Werte und Weltbilder Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsSchmäh: Die Wiener Antwort auf die Dummheit der Welt Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsInterkulturalität als neue Perspektive der Deutschdidaktik Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsIch bin kein Sexist, aber ...: Sexismus erlebt, erklärt und wie wir ihn beenden. Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsSinnliches Wissen: Eine schwarze feministische Perspektive für alle Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDie Welt reparieren: Open Source und Selbermachen als postkapitalistische Praxis Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsManipulationstechniken: Manipulation Erkennen, Abwehren und Gezielt Einsetzen Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsPsychologie der Massen Rating: 4 out of 5 stars4/5Die Erotik Rating: 2 out of 5 stars2/5Systemische Fragetechniken für Fach- und Führungskräfte, Berater und Coaches: Die Bedeutung von Fragen im Beruf Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDie Erfindung der Hausfrau – Geschichte einer Entwertung Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsGender: Eine neue Ideologie zerstört die Familie Rating: 2 out of 5 stars2/5Psychologie der Massen (Grundlagenwerk der Sozialpsychologie) Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDie Vagina-Monologe Rating: 4 out of 5 stars4/5Das ist Deutschland!: Eine Landeskunde für alle Rating: 5 out of 5 stars5/5Anglizismen und andere "Fremdwords" deutsch erklärt: Über 1000 aktuelle Begriffe Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDas große Latrinum: Ich wollte schon immer Latein lernen. Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDie protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus: Enthält außerdem die 'protestantischen Sekten' und vier Antikritiken Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsSchlagfertigkeitstechniken für Anfänger: Grundlagen und Techniken der Schlagfertigkeit lernen Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDas Kind, das aus dem Rahmen fällt: Wie Inklusion von Kindern mit besonderen Verhaltensweisen gelingt Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsHexen: Die unbesiegte Macht der Frauen Rating: 0 out of 5 stars0 ratings
Reviews for Johannes Widmann
0 ratings0 reviews
Book preview
Johannes Widmann - Norbert Flörken
Inhalt
Tractatus de pustulis que vulgato nomine dicuntur ›mal de franzos‹ Doctoris Iohannis widmann [1497]
Apothekerzeichen
Regimen durch den hochgelerten und übertreffenlichen der artzney Doctor Johann wydmann, genant Moeichinger, gesetzt wie man sich in Pestilentzischem lufft halten soll [1519]
Johannes Widmann (* 1444 † 1524)
Nachwort
Begriffe
Literaturverzeichnis
Index
Tractatus de pustulis que vulgato nomine dicuntur ›mal de franzos‹ Doctoris Iohannis widmann [1497]
¹
Der Tod und der Arzt, aus dem Heidelberger Totentanz, um 1488
Iohannes WIDMAN², dictus meichinger, medicinarum doctor Iohanni NELL³ phisico Salu[tem] plu[rimam] optat [am 20. Januar 1497]
dIebus transactis, humanissime doctor, cum parum ocii nactus essem: quod raro mihi evenire solet: coepi mortalium miserias animo volvere atque revolvere: et nova morborum genera passim surgentia admirari. venit in mentem Plinii sententia vicesimo sexto naturalis historie libro dicentis: Parum enim erant homini cetera morborum genera: cum supra tricenta essent; nisi etiam nova timerentur. Tot obruimur malis, optime doctor, ut Plinius hominum calamitates considerans, alio loco dicat: Natura nihil hominibus brevitate vite prestitit melius. Nostri etiam temporibus fedus morbus invasit mortales sine voluntate divina: nostris ita exigentibus meritis seu astrorum influentia iniquoque Saturni radio id acciderit, iudicare non est facile. Volens ergo pro mea intelligentia humano generi opem ferre hunc ex multis collegi tractatum: quem tue solertie mitto, quasi degustationem quandam studiorum meorum ut costiges: et si opportunum iudicaveris: impressioni tradas. has ergo meas lucubrationes non iudicis animo: sed amici legas. oro. Quas si tibi placere cognovero: maiora cum fiducia aggrediar: teque meorum laborum participem faciam. Vale ex Thubingen xx. Ianuarii anno M.cccc.xcvii.
Sein Schüler, Dr. med. Johannes Nell in Straßburg, möge das Manuskript lesen, beurteilen und dann zum Druck geben.
Iohannes NELL Iohanni WIDMAN medicinarum professori doctissimo preceptori suo singulari Salu[tem] plu[rimam] optat [am 1. Februar 1497]
aCcepi, doctor egregie, suavissima litteras tuas una cum tractatulo abs te edito: quibus benevolentiam in me tuam abunde demonstrasti clarissima amoris in me tui indicia ostendisti. Gratias tibi habeo immortales referre enim minime possum – pro tam amice nulla apud te merita habentes complexus es. Et ne honori tuo deesse videar curabo, ut is liber pro tua gloria imprimatur. Iussisti autem, optime doctor, ut costigatum: si velim: in lucem mitterem. Plus mihi tribuis, quam in me vel agnosco vel postulo. Non enim huius sum audacie, ut ad tanti viri editionem manus apponere presumam. Scio nanque tuas lucubrationes mea castigatione non egere. Sed ubi rebus: honorique tuo consulere tibique mea opera aliquid conferre potero: exequar cupidissime. Vale, preceptor optime, et me ut soles ama! ex Argentina [= Straßburg] prima februarii anno M.cccc.xcvii.
Dr. Nell maßt sich nicht an, an dem Manuskript etwas zu ändern.
| 2
Tractatus clarissimi medicinarum doctoris Iohannis widman dicti meichinger de pustulis et morbo qui vulgato nomine ‘mal de franzos’ appellatur. Editus Anni christi M.CCCC.xcvii.
1. [Vorrede]
hEc passio, quam vulgo malum francie aut morbum sancti M[a]evi vocant aput arabes ad capitulum de asaphati
et aput grecos ad rubricam de acharos
non incongrue reduci videtur: eo quod hec omnia a simili materia accident: quamquam presens passio ab eis differat in hoc quod saphati et acharos in solius capitis partibus nasci consueverunt, presens autem passio in toto corpore ut plurimum oriri solet et propterea latino sermone vocari posset exflorationes
, que in toto nascuntur corpore. Ita videtur enim nominare GALIENUS ⁴ in primo memiri, capitulo decimo, in laudibus cuiusdam antidoti appolonij dicens, quod non solum ad acharos, sed etiam ad exflorationes, que in toto nascuntur corpore, bene valet. Deinde etiam in capitulo undecimo, facit rubricam de eis sub hoc nomine.
Est autem descriptive hec passio pustule, a principio sui lenes, divise in numeratione locorum. Deinde exulcerantur ulceribus crustosis et aliquando verrucosis. Species harum pustula[r]um principales sunt he: quia quedam emittunt virus et humiditatem, et vocantur arabice saphati humida; que si ad partium corrosionem pervenerint, dicuntur refrengi. Quedam vero non emittunt humiditatem, sed forte habent squamas siccas, et has vocant Arabes saphati siccam
. Et quedam est multum dura et prava, dicta ab eis „alchiati. Quedam est extremaliter dura et prava, homogenee materie quasi cum verucis existens, et dicitur ab eis „alvatin
. Omnium tamen harum causa materialis a venenositate non expoliatur. Colliguntur hec partim a SERAPIONE⁵ primo breviarij capitulo tertio. Partim ab AVICENNA septima quarti, tertio tractatu, capitulo primo. Et utcunque a GALIENO [a ij]
| 3
primo Memiri[?], capitulo decimo, auctoritate ARCHIGENIS⁶, CRITONIS⁷, AP[P]OLONII⁸ et reliquorum antiquorum.
Die neue Krankheit – genannt Franzosenkrankheit – ist bei den Arabern bekannt als „Asaphati und bei den Griechen als „Acharos
; sie scheint aber von den Beschreibungen dieser Krankheiten abzuweichen; deswegen schlägt Widmann den Namen „Ausblühungen" vor. Die Pusteln sind sowohl trocken als auch feucht, sowohl hart als auch weich.
2. De causis.
cAuse huius passionis etsi possunt poni plures remote, una ultio divina ad scelera et delicta hominum punienda. Alia vero certi aspectus vel constellationes superiorum corporum facientes evenire in aëre et terra dispositionem, per quam inducunt in corporibus humanis impressioni dispositis hanc passionem predictam. Sed quoniam de his causis non multum curat medicus, ut medicus, sed potius de causa intrinseca corporali, ad cuius remotionem morbus tollitur. Ideo de ista prosequar: et dico primo, quod in causa harum pustularum est omnis materia humoralis cuiuscunque generis, dummodo sit mala, venenosa, acuta et corrosiva, sanguini mixta. Notanter dixi acuta, quia nisi cum humoribus fuerit acuitas, non ulcerabunt, dicit R ASIS ⁹ tredecimo continentis, capitulo secundo. Cum ergo sit acutus, venenosus, consuevit inprimis facere pruritum, deinde continuitate dierum ignit locum faciendo pustulas,