‫انواع گل آذین‬

‫گل آذین ‪ :‬نحوه آرایش گل ها بر روی ساقه را گل آذین گویند که به دو صورت محوری یا جانبی و‬
‫‪ .‬انتهایی است‬

‫در محوری ‪ :‬گل ها از بغل برگها و در طول ساقه ظاهر می شوند‬

‫‪ .‬در انتهایی ‪ :‬گلها در انتهای ساقه قرار دارند و در این حالت بالتر از گلها برگی دیده نمی شود‬

‫‪ )2‬محدود یا گرزن‬ ‫انواع گل آذین ‪ ) 1 :‬نامحدود‬

‫ب) گل آذین سنبله)‪1‬‬ ‫نا محدود ‪ :‬الف ) گل آذین خوشه ای‬

‫ب) شامل گل آذین های ‪ )1 :‬گل آذین سنبلچه گندم ‪ )2‬گل آذین سنبله دم گربه ای‬
‫‪ )3‬گل آذین اسپادیس یا چمچه ای ‪ )4‬گل آذین دیهیم ‪ )5‬گل آذین چتر ‪ )6‬گل‬
‫آذین کوپه ای‬

‫محدود یا گرزن ‪ :‬الف ) گرزن یک سویی یا یک جانبی ب) گرزن بال ملخی )‪2‬‬
‫ج) گرزن دم عقربی یا حلزونی د) گرزن دو جانبی ه) گرزن چند جانبی‬

‫نامحدود ‪ :‬در این نوع گل آذین رشد محور اصلی نامحدود بوده بدلیل برخی از)‪1‬‬
‫شرایط درونی مانند شرایط فیزیو لوژیکی یا اثر عوامل محیطی نمو محور‬
‫‪ :‬مزبور کم شده به یک گل ختم می شود که به دو صورت‬

‫از قاعده به انتها ‪ :‬پیدایش گل از خارج به داخل‬

‫از بال به طرف پایه ‪ :‬از داخل به خارج را گویند‬

‫الف ) گل آذین خوشه ای ‪ )1 :‬گل ها در طول محور اصلی به فواصل نسبتا مساو‬
‫ی قرار گرفته اند‬
‫معمول گل ها از پایین گل آذین یعنی از قاعده پایه )‪2‬‬
‫شروع به شکفتن می کند و‬
‫و عکس حالت مزبور کمتر است مثال ‪ :‬پامچال ‪ ،‬زرشک ‪،‬‬
‫جغجغه ‪ ،‬یاس بنفش ‪ ،‬شاه بلوط هندی ‪ ،‬گندم که گل آذین آ ن خوشه ای یا سنبله‬
‫‪.‬است‬
‫ب) گل آذین سنبله ‪ )1 :‬نوعی گل آذین خوشه ای است که در آن گل ها فاقد دم گل‬
‫بوده است‬
‫مستقیما به محور اصلی یا محور فرعی اتصال دارند مانند )‪2‬‬
‫شاه پسند و بارهنگ‬

‫‪ :‬ب) شامل گل آذین های زیر می باشد‬

‫گلزین سنبلچه گندم ‪ )1 :‬در آن محور سنبله در قاعده فاقد براکته بوده و از گلزین‬
‫به آسانی جدا می شود‬
‫در پایین محور سنبلچه دو قطعه شبیه فلس مانند به طور )‪2‬‬
‫متقابل وجود دارد که به‬
‫‪ .‬آن گلوم گویند‬

‫گل آذین سنبله دم گربه ای ‪ ) 1 :‬خوش ای متراکم و استوانه ای شکلی است که‬
‫‪ ،‬روی هر براکته به جای گل‬
‫گل آذین کوچک از گرزن متراکم واقع می شوند‬
‫گل آذین شاتون ‪ :‬گل ها بدون گلپوش نر یا ماده )‪2‬‬
‫تشکیل یافته است دارای‬
‫دو نوع مشخص ساده مانند گل آذین بید و‬
‫بلوط می باشد‬ ‫مختلط‪ :‬راش ‪ ،‬غان ‪،‬‬

‫گل آذین اسپادیس یا چمچه ای ‪ :‬در آن محور اصلی گوشت دار وضخیم است و تمام‬
‫‪ .‬سنبله را برکته های بزرگ و رنگین احاطه کرده است مثل ‪ :‬شیپوری و آنتریوم‬

‫گل آذین دیهیم ‪ )1 :‬از گل آذین خوشه ای مشتق شده است ‪ ،‬تمام گل ها در یک‬
‫سطح وا قع هستند‬
‫در آن فاصله میان گره های ساقه کوتاهتر شده است مثل )‪2‬‬
‫گیلس و گلبی‬
 ‫‪ .‬گل آذین دیهیم حد واسط بین چتری و خوشه ای است‬

‫گل آذین چتری ‪ )1 :‬در آن محور اصلی گل آذین کوتاهتر از دیهیم و کامل تحلیل رفته‬
‫‪ )2‬گل آذین چتری در یک سطح نیستند ‪ )3‬دم گل ها از یک نقطه خارج شده و‬
‫براکته در قاعده چتر جمع می شوند و تشکیل گریبان را می دهند مانند ‪ :‬عشقه ‪،‬‬
‫‪ .‬شمعدانی ‪ ،‬جعفری‬

‫گل آذین کپه ای ‪ :‬نوعی از گل آذین چتری یا خوشه ای است که در آن محور های‬
‫‪ .‬اصلی و فرعی آن از بین می رود‬

‫گل آذین محدود یا گرزن ‪ :‬محور اصلی گل آذین های گرزنی به یک گل ختم می )‪2‬‬
‫شود‬

‫الف) گرزن یک سویی یا یک جانبی ‪ :‬در آن فقط یک محور فرعی بیش از محور‬
‫اصلی نمو می کند مثال ‪ :‬گاو زبان‬

‫ب) گرزن بال ملخی ‪ :‬در آن محور اصلی فقط یک براکته و یک محور فرعی و یا دو‬
‫براکته و دو محور فرعی دارد و فقط یکی از آنها نمو می کند و دیگری از بین می رود‬
‫‪.‬‬

‫ج) گرزن دم عقربی یا حلزونی ‪ :‬در این نوع گل آذین محور های متوالیا در یک سمت‬
‫‪ .‬راست به وجود می آید گل آذین به همان طرف خم می شود‬

‫‪ :‬مورفولوژی ریشه‬

‫‪ )2‬ریشه های مرکب ‪ )3‬ریشه هایی که وظیفه مکانیکی دارند)‪1‬‬ ‫غده ها‬
‫‪ )4‬ریشه های مکنده ‪ )5‬ریشه های برگی شکل‬

‫غده ها ‪ :‬پس از آنکه ریشه اصلی وفرعی نمو معمولی خود را طی)‪1‬‬
‫نمودند به تدریج نمو راس آنها متوقف شده ‪ ،‬از این پس در بافتهای آن‬
‫‪ .‬مواد ذخیره ایی متراکم و انباشته می شود‬

‫ریشه های مرکب ‪ :‬هر غده از الحاق چندین ریشه فرعی به وجود می آید )‪2‬‬
‫چنانچه از ریشه آنها برش عرضی بگیریم ‪ ،‬چندین استوانه مرکزی به طور‬
‫پراکنده در یک پارانشیم عمومی دیده می شود‬

‫ریشه ای که وظیفه مکانیکی دارند ‪ :‬مانند ریشه های خار مانند بعضی از )‪3‬‬
‫‪ .‬نخلها و ریشه هوایی لور و ریشه زانیشلیا از این دسته اند‬
 ‫ریش های مکنده ‪ :‬در گیاهانی مانند دارواش و سس و گل جالیز ‪4) ،‬‬
‫ریش های مکنده ای وجود دارد که به صورت درخت و درختچه یا گیاهان‬
‫علفی هستند که از ساقه یا ریشه و حتی برگ ‪ ،‬شیره گیاه میزبان را‬
‫‪ .‬جذب می کند‬

‫‪ :‬تنوع ساقه در نهاندانگان‬

‫‪ )2‬ساقه زیر زمینی یا ریزوم ها)‪1‬‬ ‫ساقه خزنده ) استولون )‬

‫‪ )3‬سوخ ها‬

‫ساقه خزنده ‪ :‬الف ) بر روی زمین می خزند و عامل تکثیر غیر)‪1‬‬

‫جنسی گیاه به‬
‫به شمار می آیند ب) در محل گره ها و بندها‬
‫ریشه های نابجا‬
‫خارج می شوند و در خاک فرو می رود‬
‫ج) به ساقه های خزنده ای که به وسیله ریشه‬
‫نابجا قدرت تکثیر‬
‫‪ .‬رویشی دارند استولون ‪ ،‬گویند‬

‫ساقه زیر زمینی یا ریزوم ها ‪ :‬الف ) در زیر خاک قرار دارد )‪2‬‬
‫معمول دارای جوانه برگ فلسی شکل می باشند ‪ ،‬ساقه های زیر‬
‫زمینی معمول به صورت‬
‫محور های افقی در زیر خاک قرار داشته ‪ ،‬کمتر به حالت عمودی‬
‫خاک نفوذ می کند ‪ .‬ب) ساقه های زیر زمینی‬ ‫مانند ریشه در‬
‫علوه بر فرم ریزومی ساده اشکال مختلف دیگری نیز دارند‬
‫مانند غده سیب زمینی که در چند میان گره آن مقدار زیادی مواد‬
‫‪ .‬نشاسته ای ذخیره شده به طور غیر طبیعی قطور شده است‬

‫سوخ ها ‪ :‬الف) ساقه زیر زمینی که غالبا بسیار کوتاه و متورم )‪3‬‬
‫شده است و حاوی‬
‫مواد غذایی فراوان هستند ‪ .‬ب) شکل سوخ غالبا‬
‫در بال و پایین فرو فرفتگی دارد ‪،‬‬ ‫کروی بوده است و‬
‫انواع مختلف دارند مانند سوخ‬
‫پیاز ها که مواد غذایی در تنها پوشش جوانه ها ی‬
‫اندوخته می گردد ج) جوانه های‬ ‫زیر زمینی آن‬
‫جانبی کنار فلسهای زیر زمینی‬
 ‫آن اندوخته می گردند ‪ .‬جوان های جانبی کنار فلس‬
‫های زیر زمینی‬
‫می تواند در شرایط مناسب نمو یافته ساقه های هوایی‬
‫آورد‬ ‫‪ .‬را به وجود‬