Professional Documents
Culture Documents
هةناسة
لــــــة
سةرةبابةتةكان:
• كؤئةندامى هةناسة لة ِ
رووى تويَكارىيةوة
(...)Anatomically
• كردارى هةناسةدان...
300 million alveoli (diameter 70300 µm)
Total alveolar surface area ~ 70 m2
Alveolar membrane thickness ~ 0.4 2 µm.
بةرطة هةواى زةوى و دابةشكردنى
رووى فيسيؤلؤذىيةوة:
لة ِ
يةكةم :ناوضةى تيَروتةسة َ
ل لة رِووى فيسيؤلؤذىيةوة:
ى دةطريَتةوة ،وةلة ئاستى رِووى دةرياوة تاوةكو بةرزى ( )10هةزار ث َ
لة هةردوو رِووى ثةستانى هةوا و بوونى ئؤكسجين طونجاوة بؤ ذيانى
مرؤظ.
دووةم :ناوضةى ناتيَر لة رِووى فيسيؤلؤذىيةوة:
ى دةطريَتةوة ،كة لةكاتى بةرزبوونةوة
لة بةرزى ( )50-10هةزار ث َ
ووردة ووردة رِيَذةى ئؤكسجين و ثةستانى هةوا دادةبةزيَت ،وة
سيَيةم :ناوضةى بؤشايى نزيك:
ى لة رِووى
ى دةطريَتةوة ،مرؤظ ناتوان َ لة بةرزى ( )633-50هةزار ث َ
ى بذى ،تةنانةت ئةطةر فيسيؤلؤذىيةوة لة بةرزى زياتر لة ( )50هةزار ث َ
%100ئؤكسجينى ثىَبدريَت ،مةطةر بة جل و بةرطى تايبةتى ،كة بة
جؤريَك ئامادة كرابيَت كة تواناى بةرطةطرتنى دابةزينى ثةستانى
هةواو كةمى ئؤكسجينى هةبيَت.
كردارى هةناسةدان :Respiration
هةناسةدان لة دوو بةش ثيَك ديَت :هةناسةوةرطرتن( )inspirationو
هةناسةدانةوة( ،)expirationكة شيَوة و قةبارةى سنط دةطؤرِيَت
لةكاتى بةجيَهيَنانى ئةم كردارانة ،لةكاتى هةناسةوةرطرتندا
ناوثةنضك( )diaphragmطرِذدةبيَت و دائةبةزيَت ،لة هةمان كاتيشدا
ثةراسووةكان()Ribsبةرزئةبنةوة بةرةو ثةراسووى يةكةم ،لة ئةنجامدا
قةبارةى ناوةوة(سىيةكان) زؤر دةبيَت و ثةستانيش كةمتر دةبيَت لة
ضاو ثةستانى دةرةوة ( )Atmosphereجا بة كردارى بلَوبوونةوة هةوا
(كة %20.95ى ئؤكسجينة) لة شويَنى ثةستان زؤرةوة ئةرِوات بؤ
شويَنى ثةستان نزم .بة ثيَضةوانةش كردارى هةناسةدانةوة رِوودةدات.
مةبةست لة هةناسةدانيش وةرطرتنى ئؤكسجينة لة هةواى
دةوروبةر( )Atmosphereو طواستنةوةى بؤ سىيةكان( )Lungsو
كاتيَك ئؤكسجين( )O2ئةضيَتة
سىيةكانةوة ،كونة ووردةكانى ديوارى
سيكلدانؤضكةكان(ِ)alveolar wall
ل هيمؤطلَؤبين()HBى ئةبرِىَ و لةطة َ
خرؤكة سووركانى خويَن()RBCدا
يةك دةطرن و ئةطوازريَتةوة بؤ شانة
جياوازةكانى لةش ،وة لةسةر بنةماى
(جياوازى لة ضرِىدا) ئؤكسجين لة
هيمؤطلَؤبين جودادةبيَتةوة و ئةضيَتة
ناو خانةكانةوة .وة طازى ()CO2ش
هةر بةهؤى خويَنةوة دةطوازريَتةوة
بؤ سيكلَدانؤضكةكان()alveolus
سنط و كؤئةندامى هةناسة لة ضينة
...ثيَى ئةلَيَن تةنطبوونى سنط (تضيق
هةوادات
بةرزةكانىشةيةك ئةبي َ
سنط توشى كي َ
الصدر) ،وة هةناسةدانيش تووشى نارِةحةتى و شلؤقى دةبيَت (تحرج
التنفس) ،ئةمانةش بة هؤى دوو دياردةى سةرةكىيةوة دةبيَت ئةمانيش
دياردةى كةمى ئؤكسجين ( )Hypoxiaو دياردةى كةمى ثةستانى هةوا
()Dysbarism
ى ،لة رِاستيدا زياتر لةمةشى لبوو ،كة ئةميش ئةو بةل َ
َ
سروش(وةحى)ية بوو كةلةليةن خواوة بؤى دةهات...ئةمةش لة
رِاستىدا بةلَطةيةكى زؤر طةورةية بؤ ئةوانةى بة دواى رِاستىدا
دةطةرِيَن ،وة كةسيش نكؤلَى لة رِاستى ئةم ثةيامة ناكات تةنها بير
ووشك و د َ
ل تةنط و تةسكةكان نةبيَت.
:سةرضاوةكان
رئانى ثيرؤزِ قو-1
كاوة فةرةج سةعدون. بةلَطة ئاشكراكان – د-2
رئان – مةل محمد مةل صالح ِ ثوختةى تةفسيرى قو-3
-4 interpretation of the meanings of THE NOBLE
)QURA’AN – Dr.muhammad Taqi-ud-Din, PH.D.)berlin
Dr.muhammad muhsin khan
-5Text book of medical physiology – Guyton & Hall
-6 Clinical Anatomy – Richard s. Snell
-7 Davidson’s principle and practice of Medicine
-8 :websitewww.science4islam.com
-9Files: many seminars – Dr.sherwan R. Shal
THAN K YOU
)Question(,)comment(