‫سلولهای یوکاریوت‬

‫سلول یوکاریوت دارای اندامک می باشد‪ ,‬که به صورت ساختارهای غشادار تعریف شده اند که‬
‫شامل هسته ‪ ,‬متوکندری ‪ ,‬کلروپلست ‪ ,‬شبکه انوپلسمیی (‪ )ER‬ی‪ ,‬دستگاه گلژی ‪ ,‬لیزوزوم ‪,‬‬
‫واکئلهای ی‪,‬ی یپراکسیی یزومهای یوغیرهی یمیی یباشند‪.‬سلولهایی یپروکاریوتیی یهستهی یندارند‪.‬ی یدری یسلولهای‬
‫جانوران سطح سلول تنها دارای غشای پلسمایی می باشد اما در سلولهای گیاهی لیه اضافه ای‬
‫وجود دارد که دیواره سلولی نام دارد که از سلولوز و دیگر پلیمرها تشکیل شده است‪.‬‬
‫هسته بزرگترین اندامک در سلولهای یوکاریوت می باشد‪ .‬هسته جزء سیتوپلسم محسوب نمی‬
‫شود ‪ ,‬طبق تعریف سیتوپلسم شامل هر چیزی که درون غشای پلسمایی است می شود غیر‬
‫از هسته‪.‬‬
‫در زیر میکروسکوب هسته دو ناحیه مجزا را نشان می دهد ناحیه تیره که هستک (‪)nucleolus‬‬
‫نامیده می شود و ناحیه روشن که نوکلئو پلسم (‪ )nucleoplasm‬نامیده می شود‪.‬‬

‫سیتوسل ((‪ Cytosol‬سیتوپلسم به استثنای اندامکها می باشد‪ .‬که محتوی اسکلت سلولی ‪,‬‬
‫ریبوزومها ‪ ,‬پروتئینها و دیگر مولکولهای کوچک می باشد‪.‬‬

‫تصوير يك سلول گياهی و جانوري‬

‫سلولهای پروکاریوتی‬
‫شکل بال نمای کلی از یک سلول باکتری می باشد که الزاما همه باکتریها دارای همه این اجزاء‬
‫نیستند‪ .‬غشای پلسمایی بوسیله دیواره سلولی احاطه شده است‪(.‬به رنگ آبی) که آن نیز‬
‫بوسیله کپسول پوشیده شده است‪(.‬به رنگ قرمز)‬

‫سلول پروکاریوتی دارای ‪ , DNA‬سیتوپلسم و ساختار سطحیی که شامل غشای پلسمایی و‬

‫بعضی از اجزاء از قبیل ‪ :‬دیواره سلولی ‪ ,‬کپسول‪ ,‬لیه لعابی (‪ , )slime‬فلژل و پیلی میباشند‪.‬‬
‫در باکتری ؛ دیواره ی سلولی دارای ساختار مخصوصی است که پپتیدوگلیکان نامیده می‬
‫شود‪.‬آرکی باکترها دارای پپتیدوگلیکان نیستند اما بعضی از آنها دارای پپتیدوگلیکان کاذب (‬
‫‪ )pseudopeptidoglycan‬می باشند که در آنها به جای ‪-N‬استیل مورامیک اسید که در‬
‫پپتیدوگلیکان باکتریهای معمولی وجود دارد ‪-N‬استیل تالوزامین یورونیک اسید( ‪N-‬‬
‫‪ )acetyltalosaminuronic acid‬دارند‪.‬به علت این خصوصیت ساختاری متفاوت آرکی باکترها‬
‫به بسیاری از آنتی بیوتیکهای مؤثر در دیواره مقاومند‪.‬‬
‫باکتریها را بر بر اساس دیواره سلولیشان و پاسخشان به رنگ آمیزی گرم می توان به دو گروه‬
‫گرم مثبت و گرم منفی تقسیم نمود‪.‬‬

‫در باکتریهای گرم منفی دیواره سلولی از سه لیه تشکیل شده است‪ )1 :‬فضای آزادی که‬
‫فضای پری پلسمی نام دارد و در خارج غشای پلسمایی قرار گرفته ‪ )2‬یک لیه نازک از‬
‫پپتیوگلکان که در خارج فضای پری پلسمیک است و ‪ )3‬غشای خارجی که پپتیدوگلیکان را احاطه‬
‫می کند‪.‬‬

‫باکتریهای گرم مثبت فضای پری پلسمیک و غشای خارجی ندارند اما دارای لیه نازکی از‬
‫پپتیدوگلیکان می باشند‪ .‬که نتیجه این امر حساسیت آنها به پنی سیلین و لیزوزیم می باشد‪.‬‬

‫کپسول و لیه لعابی ژل هیدروفیلیکی هستند که در برخی از باکتریها اطراف دیواره را می‬
‫پوشانند‪ .‬کپسول پیوستگی نزدیکتری با سلول دارد‪.‬‬
‫تاژک بلند می باشد و از ردیفهای میله مانند انعطاف ناپذیر پروتئین تشکیل شده که به باکتری‬
‫قدرت حرکت می دهد‪.‬‬
‫مژک و فیمبریا ساختارهای مو مانند کوتاهی می باشند که باکتری از آنها جهت اتصال به‬
‫سلولهای دیگر استفاده می کند آنها جهت آلوده کردن دیگر ارگانیسمها ضروری می باشند‪.‬‬

‫اسپور‬

‫اسپور کوچک و اغلب تک سلولی می باشد و بخش تولیدمثلی گیاه ‪ ,‬قارچ ‪ ,‬پروتوزوا و باکتری‬
‫می باشد ‪ .‬اسپورهای باکتریایی دارای دیواره نازکی هستند که می تواند در برابر تغییرات دما ‪,‬‬
‫رطوبت و دیگر وضعیتهای نامناسب مقاومت کند‬