A.G.

Da¤›t›m, Koruma, Kontrol, Kumanda, Enerji Kalitesi,

Ölçüm Ürünleri ve Pano Sistemleri

Tasar›m
Müflterilerin her türlü iste¤ine cevap verebilecek flekilde
üretilen mamüllerin tasar›m› en geliflmifl CAD-CAM
programlar›ndan birisi olan UNI GRAPHICS yard›m›yla
yap›lmaktad›r.

Üretim
Federal Elektrik’te üretim ve planlama, ERP bilgisayar yaz›l›m› vas›tas›yla
gerçeklefltirilmektedir. Sistem; imalat kontrol, mühendislik, üretim programlama,
ihtiyaç planlama, sat›n alma, envanter kontrol, kalite kontrol, sat›fl-da¤›t›m, finansal
yönetim, bak›m ve insan kaynaklar› modüllerinden oluflmaktad›r. Üretimde
kullan›lan hammaddelerin %95’i yurt içinden tedarik edilirken, gümüfl alafl›ml›
kontaklar ve bimetaller gibi önemli malzemeler yurt d›fl›ndan tedarik edilmektedir.
Üretiminin büyük miktar›n›, aralar›nda Avrupa, Amerika ve Orta Do¤u ülkelerinin
yer ald›¤›, 40’dan fazla ülkeye ihraç etmektedir.

Kalite
Dünya pazarlar›nda kendini kabul ettiren Federal Elektrik; tüm dünyada kabul
görmüfl ISO 9001:2000 standartlar›na göre yap›land›r›lm›flt›r. Sürekli geliflme
ve müflteri memnuniyeti esas al›narak; tasar›mdan sat›nalmaya, proses kontrolünden
depolama ve sevkiyata, e¤timden sat›fl sonras› hizmetlere kadar ki
tüm süreçler istatistiksel teknikler ve ERP yaz›l›m› ile takip edilmektedir.

Yurtiçi ve Yurtd›fl› Pazarlar

Türkiye’de Adapazar› merkez olarak 3 flube 5 temsilcilik ve yaklafl›k 120 bayiden
oluflan da¤›t›m kanal› bulunan Federal Elektrik uzman sat›fl temsilcileriyle hizmet
vermektedir. Federal Elektrik baflta Fransa, Almanya, ‹ngiltere, ‹sveç, ‹talya, Suudi
Arabistan, M›s›r, Kuveyt,Türki Cumhuriyetler, Suriye, Ürdün, Irak, B.A.E, Rusya, Sri
Lanka olmak üzere, 40’tan fazla ülkeye üretiminin %50’sinden fazlas›n› ihraç
etmektedir.
‹Ç‹NDEK‹LER
Kompakt Tip Devre Kesiciler 1

Aç›k Tip Devre Kesiciler 2

Sigortal› ve Sigortas›z Yük Ay›r›c›lar› 3

Dikey Tip Sigortal› Yük Ay›r›c›lar› 4

NH B›çakl› Sigortalar 5

Minyatür Devre Kesiciler 6

Sigorta Kutular› 7

Kaçak Ak›m Koruma fialterleri 8

Ak›m Transformatörleri 9

Paket fialterler 10

Kontaktörler 11

Termik Röleler 12

Smart Erken Uyar› Rölesi 13

Motor Koruma fialterleri 14

Röleler 15

Güç Kontaktörleri 16

Reaktif Röleler 17

Ölçü Aletleri 18

Elektronik Elektrik Sayaçlar› 19

EasyPan Da¤›t›m Panolar› 20

Modüler Pano Sistemleri 21

Yolcu Vagonlar› ‹çin Is›tma Sistemi Kontrolü 22

Do¤algaz Sayaçlar› 23
KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER
Termik - Manyetik Devre Kesiciler ‹Ç‹NDEK‹LER

F01 / F02
Özellikler 1
16A ... 225A
Devre Kesici Çeşitleri 1
F10 / F11 Devre Kesicilerin Parçaları 2
16A ... 125A Devre Kesiciler ile Toprak Kaçak Akımlarına Karşı 4
F12 Koruma Sistemi
16A ... 160A Teknik Tablo 5
Sipariş Kodları 7
F21 / F22
Şehir Şebekeleri Koruma Kesicileri 7
16A ... 160A
Jeneratör Devreleri Koruma Kesicileri 8
F31 / F32 / F33 Motor Devreleri Koruma Kesicileri 9
16A ... 250A Üç fazlı elektronik devre kesiciler 10
Tek fazlı termik-manyetik devre kesiciler 10
F51 / F52 / F53 Kompakt Tip Devre Kesici Seçim Tablosu 10
200A ... 300A Ortam sıcaklığının anma çalışma akımına etkisi 11
Devre Kesicilerin Doğru Akım Devrelerinde Kullanılması 11
Kondansatör Devrelerinda Kullanılacak Kesiciler 12
F61 / F62
Dağıtım Transformatörleri AG Ana Dağıtım Panolarında 12
300A ... 400A
Kullanılacak Kesiciler
Kısa Devrenin Ayrıntılı Hesabı 13
F71 Seçicilik 15
300A ... 800A Ardışık Bağlama 18
Aksesuarlar 19
Toprak Kaçak Akım Algılama Rölesi 19
F82 / F83 Toroidal Trafo 19
400A ... 800A Düşük Gerilim Bobini 19
Uzatmalı Döner Tahrik Kolu 19
Anahtarlı Kilit Mekanizması 20
Uzaktan Açtırma Bobini 20
Elektronik Devre Kesiciler Yardımcı Kontak Bloğu 20
F82E / F83E Terminal Koruyucu Kapak 21
300A ... 800A Uzatma Baraları 21
Motor Kumanda Mekanizmaları 22
Şebeke - Jeneratör Enversör Rölesi 24
F91E / F92E Karakteristik Eğrileri 25
1000A ... 1250A Güç Kayıpları Tablosu 30
Teknik Resimler 31

TS EN 60947-2
F101E / F102E EN 60947-2
1000A ... 1600A IEC 60947-2
CE

Montaj pozisyonu : Serbest

Rak›m : 2000 m (max)
F111E / F112E Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
1600A ... 2500A Çevre s›cakl›¤› : -20oC ile +60oC aras›
Kirlilik derecesi : III
Koruma s›nf› : IP40 (kurma kolu bölgesinde)
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER
Devre kesici, normal iflletme flartlar›nda
devreyi kapamaya, kesmeye, ay›rmaya
ve bu devrenin ak›m›n› tafl›maya, k›sa
Tan›mlama Ark hücresi devre ve afl›r› ak›m gibi normal d›fl›
etiketi flartlarda ise; devreyi otomatik olarak
kesmeye yarayan mekanik bir açma -
kapama cihaz›d›r.
ON-OFF
açma Kurma kolu
kapama
Devre Kesicinin Çal›flma Prensibi :
Devre kesicinin devreyi açma - kapama
Trip iflleminden baflka en önemli fonksiyonu;
butonu
Elektronik
normal d›fl› flartlarda devreyi
kontrol korumalar›d›r.
ünitesi Kesicinin koruma fonksiyonlar›n› yerine
getirebilmesi için cihaz içinde baz›
üniteler bulunmaktad›r. A.G. devre
Resim-1 kesicilerinin açt›rma üniteleri
TS EN 60947-2 standard›nda sal›c›
olarak tarif edilmektedir.
Sal›c›lar :
- Afl›r› ak›m sal›c›lar› (Afl›r› ak›m açt›rma
ünitesi )
- Düflük gerilim sal›c›lar› ( Düflük gerilim
açt›rma ünitesi )
- fiönt sal›c›lar› (Uzaktan açt›rma ünitesi)
Tüm devre kesiciler afl›r› ak›m sal›c›lar›
ile donat›lm›flt›r. Ancak düflük gerilim ve
Korunacak cihaz
uzaktan açt›rma bobini, standart bir
aksesuar olmay›p, ihtiyaca göre devre
kesiciye ilave edilmektedir.
Kesici
Afl›r› Ak›m Sal›c›lar›:
Anma ak›m de¤erini aflan bütün
de¤erler afl›r› ak›m olarak adland›r›l›r.
Afl›r› Ak›m Oluflumu:
fiekil-1 I= Üzerinden geçen ak›m Elektrik devrelerinde afl›r› ak›mlar
devreden çekilen gücün artmas› veya
t= Ak›m›n geçme süresi
bir k›sa devre sonucunda oluflur. Her
iki afl›r› ak›m da elektrik devreleri için
oldukça tehlikelidir. Afl›r› ak›mlar, elektrik
devresinde termik ve dinamik
R
zorlanmalara sebep olurlar.
S
T
- Çekilen gücün artmas› ile meydana
gelen afl›r› ak›mlar genellikle çok yüksek
olmamakla beraber anma ak›m›n›n (2-
K
3) kat›na kadar ç›kabilmektedir.
U F4 - K›sa devre sonucu oluflan ak›mlar ise,
A1 elektrik devresinin özelli¤ine göre
K
de¤iflmektedir. Mesela 100 kVA’l›k
A2
trafoda 3,2kA, 2500 kVA’l›k bir trafoda
ise 60 kA’e kadar ç›kabilmektedir. Trafo,
Q1 jeneratör, motor, kablo vb. gibi elektrikli
cihazlar›n afl›r› ak›m nedeniyle oluflan
›s› ile tahrip olmadan dayanabilece¤i
YÜK bir l2.t termik zorlanma de¤eri vard›r.
K : Kontaktör (Bobin AC 380 V) Formülden de görüldü¤ü gibi hem
F4: Düflük gerilim bobini (DGB) ak›m›n de¤eri hem de ak›m›n geçme
fiekil-2 Q1: A.G. Devre kesici
süresi son derece önemlidir. l2.t de¤erini
belli bir de¤erin alt›nda tutabilmek için
ak›m yükseldikçe ak›m›n akma süresinin
k›salmas› gerekir. A.G. devre kesicileri,
korunacak cihaz›n l2.t de¤erinin alt›nda
devreyi açarak güvenli bir koruma
sa¤larlar (fiekil-1).
1/1
Afl›r› Ak›m Sal›c›lar› ikiye ayr›l›r:
1. Afl›r› yük flartlar›nda açan sal›c›lar,
2. K›sa devre flartlar›nda açan sal›c›lar.
Afl›r› Yük fiartlar›nda Açan Sal›c›lar:
Devreden çekilen ak›m›n kesicinin anma
ak›m de¤erini aflt›¤› durumlarda çal›flan
sal›c›lard›r. Ters zaman gecikmeli olarak
çal›fl›rlar. Ak›m›n de¤eri artt›kça açma
süresi küçülür.
K›sa Devre fiartlar›nda Açan Sal›c›lar:
K›sa devre ak›m›n›n sal›c›n›n ayar
de¤erini aflt›¤› durumda devreyi çok
k›sa bir sürede ani olarak açt›ran
sal›c›lard›r.
Düflük Gerilim Sal›c›lar›:
Elektrik devrelerinde gerilimin belli bir
de¤erin alt›na düflmesi veya üç fazl›
devrelerde fazlardan birinin kesilmesi
cihazlar›n ar›zalanmas›na neden olabilir.
Örne¤in, üç fazl› motorun fazlar›ndan
birinin kesilmesiyle di¤er fazlar afl›r›
yüklenecek ve motor ar›zalanacakt›r.
‹stenildi¤inde kesiciye düflük gerilim
bobini tak›larak bu gibi ar›zalar›n
oluflmas› önlenebilmektedir. Düflük
gerilim bobini genellikle iki fazdan
beslendi¤i için di¤er faz›n kontrolü bir
kontaktör kullan›larak yap›l›r (fiekil-2).
fiönt Sal›c›lar›
Devre kesiciyi uzaktan açt›rmak için
kullan›l›r. Bir flönt sal›c›s›na, bir gerilim
uyguland›¤›nda besleme geriliminin
%70’i ile %110’u aras›nda açt›rma
yapt›rabilmelidir.
DEVRE KES‹C‹ ÇEfi‹TLER‹:
A.G. devre kesiciler afl›r› ak›m sal›c›
cinsine göre iki de¤iflik türde üretilir.
Bunlar, termik-manyetik ve elektronik
devre kesicilerdir.
Termik - Manyetik Devre Kesiciler:
Termik koruma ifllevi, (1,1-3) x In:
(Afl›r› yük flartlar›nda koruma için)
Termik korumay› sa¤layan bimetal,
s›cakl›k karfl›s›nda uzama kat say›lar›
farkl› iki metalin birleflmesiyle oluflur.
Bimetal ›s›nd›¤›nda uzamas› daha az
olan metale do¤ru bükülür. Böylece
kesici mekanizmas›n›n aç›lmas›na
yard›mc› olan bir t›rna¤› kurtararak
kesiciyi devre d›fl› b›rak›r. Bimetalin
bükülme h›z›, kesicinin içinden geçen
ak›m›n büyüklü¤ü ile do¤ru orant›l›d›r.
Zira ak›m›n artmas› s›cakl›¤›n artmas›
demektir. Bu flekilde anma ak›m›n›n
üstündeki yük ak›mlar›nda, kesicinin
afl›r› ak›m koruma ifllevi bimetal
sayesinde gerçeklefltirilir.
Manyetik koruma ifllevi, >3 x In:
(K›sa devre flartlar›nda koruma için)
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER
Kesicinin bir baflka görevi de ba¤l›
Manyetik alan
Hareketli kontak bulundu¤u devreyi k›sa devrelere karfl›
Ak›m korumas›d›r. K›sa devre; fazlar›n birbiri
ile temas› veya faz-toprak temas›
sonucunda meydana gelebilir. K›sa
devre durumunda kablolardan çok
yüksek bir ak›m geçece¤inden, sistemin
Manyetik
kuvvet enerjisinin termik korumaya göre çok
Ak›m
daha k›sa sürede kesilmesi
gerekmektedir. Kesici, ba¤l› bulundu¤u
yükü korumak için an›nda açma
yapmal›d›r. Bu görevi gören k›s›m, k›sa
Sabit kontak
devre ak›m›n›n meydana getirdi¤i
manyetik alan›n oluflturdu¤u
Seperatör
poz-2
m›knat›slanma ile çal›flan mekanik bir
poz-3 açt›rma düzene¤idir.
Metal
plakalar Elektronik Afl›r› Ak›m Sal›c›l› Devre
Kesiciler :
Elektronik devre kesicileri, termik-
manyetik kesicilerden ay›ran özellik,
afl›r› ak›m sal›c›lar›n›n elektronik devre
poz-1
ile kontrol edilmesidir. Elektronik kontrol
mikroifllemci vas›tas›yla yap›lmaktad›r.
fiekil - 3 Elektronik devrenin dizayn› esnas›nda,
iflletmede karfl›lafl›labilecek en kötü
I max : Beklenen k›sa devre
ihtimaller göz önünde tutulmufltur.
I ak›m›n tepe de¤eri. Yüksek k›sa devre ak›mlar›nda,
I s›n›r : S›n›rlanm›fl k›sa devre elektronik devre çal›flt›r›lmadan direkt
ak›m›n›n tepe de¤eri.
açma sa¤lanm›flt›r. Böylece elektronik
I max Beklenen k›sa
devrede olabilecek ar›za ihtimali ortadan
devre ak›m›
kald›r›lm›flt›r. Federal elektronik devre
kesiciler, istek üzerine RS-232 protokolü
ile bilgisayara ba¤lanabilir. Böylece;
-Ak›m kaydedici cihazlar›n yerine
bilgisayar›n haf›zas› kullan›labilir.
I s›n›r S›n›rlanm›fl k›sa
-Çekilen ak›m›n, çeflitli zaman
devre ak›m› aral›klar›ndaki (gece-gündüz)
5 ms. 10 ms.
maksimum, minimum, ortalama, vb.
t (sn) de¤erleri al›nabilir.
fiekil - 4
-‹statistiki bilgilere an›nda ulafl›labilir.
-Afl›r› ak›m oluflumunda kesicinin açma
süresi ayarlanabilir.
-Bilgisayardan kesicinin anma ak›m› ve
ani açma ak›m› hassas olarak
de¤ifltirilebilir.
-Harici açma kumandas› verilebilir.
Limitörsüz devre kesici Elektronik devre kesicilerin anma ve ani
açma ak›m› ayar sahalar› çok genifltir.
Bu özellik kesiciye genifl kullan›m imkan›
sa¤lar. Ayr›ca elektronik devre kesiciler
ortam s›cakl›klar›ndan etkilenmezler.
Limitörlü devre kesicinin çalıflma
prensibi:
Kesici kol ile aç›l›p kapat›l›rken hareketli
Limitörlü devre kesici kontak ON pozisyonunda, poz-1 de
OFF pozisyonunda ise poz-3’de
Limitörlü ve limitörsüz devre kesicilerin aras›ndaki durmaktad›r (fiekil - 3). Limitör özelli¤i
tek fark sabit kontaklar›n konstrüksüyonundad›r. olmayan bir kesici, devrede herhangi
Limitörlü devre kesicilerin sabit kontaklar› ak›m bir k›sa devre meydana geldi¤inde
yönünü ters çevirip ters manyetik kuvvet oluflan k›sa devre ak›m›, sal›c›lar
oluflturarak hareketli konta¤› itecek yap›dad›r. sayesinde kesici mekanizmas›n›
harekete geçirerek kesiciyi açt›r›r ve
kesici kolu da trip pozisyonuna gelir.
Açma süresi10-20 ms aras›nda de¤iflir.
Federal limitörlü kesicilerde ise bu
anlat›lanlara ilave olarak; k›sa devrenin
oluflturdu¤u z›t manyetik alan, hareketli
konta¤› poz-1’den poz-2’ye getirir ve
kontak bu pozisyonda kal›r. Yani kontak
kendili¤inden tekrar ON pozisyonuna
gelmez. Hareketli konta¤›n aç›lmaya
bafllamas› k›sa devrenin daha birinci
milisaniyesinde bafllar. Konta¤›n poz-
2’ye gelmesi ilk iki milisaniyede, ark›n
komple kesilmesi ise en fazla 3-5
milisaniyede biter. K›sa devrenin
bafllamas›yla ayn› anda harekete geçen
manyetik sal›c›lar ise; kesici
mekanizmas›n› OFF pozisyonuna,
mekanizma ise; poz-2’ye gelmifl
hareketli konta¤› poz-3’e getirir ve kesici
kolu trip pozisyonunda kal›r. Hareketli
konta¤› poz-1’den poz-2’ye getiren
ak›m, beklenen k›sa devre ak›m›ndan
çok düflük bir ak›md›r. S›n›rland›r›lm›fl
ak›m, beklenen ak›m›n sekiz hatta onda
biri mertebesindedir. (fiekil- 4) Beklenen
k›sa devre ak›m›, limitörlü devre kesici
olmasayd› devreden çok k›sa bir sürede
olsa akacakt›r.
Federal limitörlü devre kesicinin
avantajlar› :
-Kesici tipine göre ak›m› %90 oran›na
kadar s›n›rlayarak trafolar›, kablolar› ve
devredeki di¤er cihazlar› korurlar.
-Meydana gelen patlama ve arklar çok
düflük seviyede kald›¤› için hayati
emniyet ve pano içindeki di¤er
cihazlar›n zarar görmemesi garanti alt›na
al›n›r.
DEVRE KES‹C‹LER‹N PARÇALARI
Gövde ve Kapak: Gövde ve kapak
malzemesi olarak, EN 60512-20-2
standard›na göre cam elyafl› polyester
reçinesi kullan›lm›flt›r. Literatürde BMC
(Bulk Moulding Compound) olarak
adland›r›lan bu malzeme, günümüzde
elektriksel ve mekaniki de¤erlerinin
yüksek olmas› nedeniyle tercih
edilmekte,160°C’lik s›cakl›¤a sürekli
olarak dayanabilmektedir. BMC
malzeme IEC 695-2-1’e göre 960°C
s›cakl›ktaki k›zg›n tel de¤dirildi¤inde
alev almamaktad›r.
Bimetal: Bimetal, ›s› karfl›s›nda uzama
katsay›lar› farkl› iki plaka halindeki
metalin birlefltirilmesiyle oluflan bir
malzemedir. Kesici içinden geçen ak›m
bimetali ›s›t›r. Bu ›s›n›n etkisiyle bimetal
di¤erine göre daha az uzayan plaka
üzerine do¤ru e¤ilir. Kesici içinden
geçen ak›m artt›¤›nda oluflan ›s›da artt›¤›
için bimetal daha fazla ›s›n›r ve daha
çok e¤ilir. Böylece açt›rma
mekanizmas›na kumanda ederek
kesicinin açmas›n› sa¤lar.
Kontaklar: Kesicilerde, kesilen ve
tafl›nan ak›m de¤erleri ile konstrüksiyon
göz önüne al›narak kontak alafl›m›
belirlenir. Kesicilerde genellikle gümüfl,
grafit, nikel, wolfram alafl›ml› kontaklar
1/2
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

manyetik alan kullan›l›r. Daha yumuflak yap›da olan
gümüfl - grafit alafl›mlardan yap›lm›fl
kontaklar sabit (alt) kontaklarda, daha
sert olan gümüfl - wolframl› kontaklar
ise hareketli (üst) kontaklarda kullan›l›r.
Hareketli kontaklara bombeli bir yap›
verilmifltir. Bu sayede her açma -
manyetik
kuvvet kapamada bombeli ve sert alafl›ml›
kontaklar, yumuflak sabit kontaklar
üzerinde yer yapar. Böylece en düflük
geçifl direnci sa¤lan›r. Kontak temas
dirençlerinin düflük olmas› için hareketli
konta¤›n sabit konta¤a çok iyi temas
etmesi gerekir. Ancak gere¤inden fazla
fiekil-5 ak›m yönü
kontak bask› kuvveti, kontaklar›n daha
k›sa sürede tahrip olmas›na sebep olur.
Kontak alafl›mlar›, sa¤l›kl› bir açma
kapama için büyük önem arz eder.
Ark Söndürme Hücresi (Seperatör):
Seperatörler, enerji alt›nda çal›flan
kesicinin aç›lmas› esnas›nda oluflan ark›
söndürmek için kullan›l›r. Hareketli
kontak, sabit kontaktan ayr›l›rken
kontaklar aras›nda bir süre daha ak›m
akmaya devam eder ve buna ark ad›
verilir. Bu oluflan ark›n çok k›sa bir
fiekil-6 sürede söndürülmesi gerekir.
Ark›n söndürülmesi:
Ark›n etraf›nda oluflan manyetik alandan
dolay› ark seperatörlere do¤ru itilir.
Böylece ark›n boyu uzayarak incelir ve
1 2 seperatör plakalar› aras›nda bölünerek
3 kopar (fiekil-5). Seperatörlerin yan
duvarlar›nda kullan›lan malzemenin
özelli¤inden dolay› ark›n oluflturdu¤u
yüksek s›cakl›k neticesinde bir gaz ç›kar.
Bu ç›kan gaz›n da ark›n
söndürülmesinde önemli bir etkisi vard›r.
Devre Kesicinin Kullan›m fiekli:
Tip x (mm) Kesicinin konumunu gösteren 3 durum
1) Bara F10-F11/F12 mevcuttur. Bu durumlar fiekil-6’da
2) Kablo F21-F22
F31-F32-F33
140 gösterilmifltir.
3) Kablo Terminali F51-F52-F53
F61-F62/F71
F82-F83/F82E-F83E ON/I Konumu: Kesicinin kontaklar›n›n
F92E 180 kapal› oldu¤unu gösterir. Bu durumda
F101E-F102E
F111E-F112E kesici kolu en üst pozisyondad›r.
fiekil-7
TR‹P Konumu: Kesicinin herhangi bir
ar›zadan (afl›r› yük veya k›sa devre gibi)
dolay› açt›¤›n› gösterir. Bu durumda
kesici kolu ON ile OFF konumlar›
A
OFF yaz›s› istikametinde afla¤›ya do¤ru
bast›r›n›z. Kesici “klik” sesi ile beraber
kurulacakt›r. Daha sonra kesiciyi
kapatmak için kolu ON istikametine
do¤ru kald›r›n›z.
OFF/0 Konumu: Kesicinin kontaklar›n›n
aç›k oldu¤unu gösterir. Bu durumda
kesici kolu en alt pozisyondad›r.
Montaj: Montaj esnas›nda dikkat
edilecek hususlar afla¤›da s›ralanm›flt›r.
- Kesicinin monte edilece¤i yer; tozsuz
ve rutubetsiz olmal›d›r.
- Kesici afl›nd›r›c› gaz ve buhara maruz
kalmayacak flekilde monte edilmelidir.
- Ortam tozlu ve rutubetli ise kesici
mutlaka uygun koruma derecesine
sahip bir muhafaza içerisinde monte
edilmelidir.
- Kesici iflletmede iken titreflim ve ani
darbelere maruz kalmamal›d›r.
- Alt alta monte edilen iki kesici
aras›ndaki minimum mesafeler
fiekil-7’deki gibi olmal›d›r.
- Topraklanm›fl veya yal›t›lm›fl duvar ile
kesici aras›ndaki minimum mesafeler
fiekil-8’deki gibi olmal›d›r.
- Ba¤lant› klemenslerinin tak›lma flekli
(F31 ve F51 tip flalterler için) önden
veya arkadan ba¤lant›ya göre
de¤iflmektedir. Gerek duyuldu¤unda
ba¤lant› klemensi yerinden sökülüp ters
çevrilerek ba¤lanabilir.
- Ölçü cihazlar›n›n kablo ba¤lant›lar›
baralardan yap›lmal›, kesicinin
terminallerinden ba¤lant› yap›lmamal›d›r.
(Kablo pabucu ile yap›lacak ba¤lant›lar
için fabrikadan uzatma baralar›n›
isteyiniz.)
- Çok telli kablolar›n kesici klemensine
olan ba¤lant›lar›nda uç yüksü¤ü
kullan›lmal›, kablo uçlar›na lehimleme
yap›lmal›d›r.
- Bak›r baralar ile kesiciye ba¤lant›
yap›lmas› durumunda atlama riskini en
aza indirgemek için baralar boyanmal›,
baralardaki sivri uçlar yuvarlat›lmal›d›r.
- Kesici gövdesinde bulunan iki bara
aras›ndaki olu¤a faz perdelerinin
mutlaka yerlefltirilmesi gerekir.
- Topraklamalar, yönetmeliklere uygun
olarak yap›lmal›d›r.

aras›nda orta pozisyondad›r. Trip

B

pozisyonundaki kesiciyi ON
pozisyonuna almak için; kesici kolunu,

A : 100 mm
B : 40 mm ON
N

C : 25 mm
O

D : 20 mm
N
ON

A:Topraklanm›fl
ON
D

duvar ile kesici

aras›ndaki min. N
mesafe O O
N
B:Yal›t›lm›fl ON
C C duvarile kesici
aras›ndaki min. Üst veya alt klemenslerden
fiekil-8 mesafe Her aç›da montaj yap›labilir. enerji ba¤lant›s› yap›labilir.

1/3
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

R S T N
Devre Kesiciler ile Toprak Kaçak
Ak›mlar›na Karfl› Koruma Sistemi :
Elektrik devrelerinde oluflabilecek toprak
Açma bobini kaçak ak›mlar›n›n çok küçük de¤erleri
veya düflük dahil (> 30 mA) can güvenli¤i ve yang›n
gerilim bobini
aç›s›ndan oldukça tehlikelidir. Bu küçük
toprak kaçak ak›mlar›n›, normal kesiciler
Kaçak hissedemedi¤inden toprak kaçaklar›na
ak›m
rölesi karfl› ek bir koruma yap›lmaktad›r.
Elektronik kesicilere toprak kaçak
koruma sistemi, d›flar›dan ek bir
düzenek olmaks›z›n ilave
edilebilmektedir. Bu sistem ile (0,1-1)xIn
Toroidal hassasiyetinde bir koruma
sarg› yap›lmaktad›r. Elektronik olmayan
kesicilerde ve yukar›da belirtilen
de¤erden daha düflük kaçak ak›mlara
Yük karfl› koruma ihtiyac› duyulan elektronik
kesicilerde, toprak kaçaklar›na karfl›
koruma; toroidal trafo ve kaçak ak›m
fiekil - 9 Kaçak ak›mlara karfl› devre kesicilerde alg›lama röleleri kombinasyonu ile
koruma sistemi
yap›lmaktad›r. Fakat bu sistemde devre
R S T N
kesicinin toprak kaçak ak›mlar›nda
açmas› için, kesiciye önceden uzaktan
açt›rma bobini veya düflük gerilim bobini
aksesuarlar›ndan birinin tak›lm›fl olmas›
Devre
kesici gerekmektedir (fiekil-9).
Kaçak ak›m alg›lama rölesinin hata
ak›m›, koruma çeflidine ve ayr›ca di¤er
alg›lama röleleri aras›nda seçicili¤i
sa¤layacak flekilde uygun de¤erlerde
F1
Q1 ayarlanmal›d›r. Standardlara göre hayat
C1 C2 korumada bu de¤er 30 mA, yang›n
korumada ise (300-500) mA olarak
belirlenmifltir.
Kaçak 96 95 98 Z1 Z2
Toroidal Montaj:
trafo
ak›m Toroidal trafonun içerisinden tüm fazlar
alg›lama ve varsa nötr kablosu geçirilir. Toprak
rölesi L0 L2
kablosu kesinlikle toroidin içerisinden
AC 220V YÜK geçirilmemelidir. Toroidin sekonder
F1 : Uzaktan açt›rma bobini (AB) kablolar› toprak kaçak alg›lama rölesinin
fiekil-10 Toprak kaçak ak›m alg›lama sisteminin
devre kesicideki uzaktan açt›rma bobini ile RST
R S
kullan›m› PE
N
(Z1-Z2) terminallerine ba¤lan›r ve rölenin
enerji girifl terminallerine rölenin
üzerinde yazan uygun gerilim verilir.
Devre kesicinin toprak hatas›ndan dolay›
açmas› için mutlaka kesiciye uzaktan
açt›rma bobini veya düflük gerilim
bobinlerinden birisinin tak›lm›fl olmas›
gerekmektedir. fiayet devre kesiciye
uzaktan açt›rma bobini tak›lm›flsa,
açt›rma bobinine gelen enerji toprak
kaçak alg›lama bobininin normalde
aç›k konta¤› üzerinden yap›lmal›d›r
(fiekil-10). E¤er devre kesiciye düflük
gerilim bobini tak›lm›flsa, düflük gerilim
bobinine gelen enerji kesicinin üst
taraf›ndan ve toprak kaçak alg›lama
rölesinin normalde kapal› konta¤›
üzerinden yap›lmal›d›r (fiekil-11).
Montajda dikkat edilecek hususlar:
- Kablolar mümkün oldu¤unca toroidal
trafonun merkezinden geçirilmelidir.
- En uygun çapl› toroidler kullan›lmal›d›r.
Gerekenden daha büyük çapl› toroid
kullan›lmas› duyarl›l›¤› düflürür.
De¤iflik Ba¤lant›lar:
• E¤er kablolar çap› büyük bir toroidden
geçirilemiyorsa, ayn› toprak alg›lama
rölesine bir çok toroid paralel olarak
ba¤lanarak kullan›labilir. Fakat bu durum
cihaz›n duyarl›l›¤›n› düflürmekte ve
böylece açma efli¤ini yükseltmektedir.
• E¤er toroidi, büyük ana baralar›n
çevresine yerlefltirmek mümkün
olmazsa, dengeli yükler için
transformatörün nötr-toprak ba¤lant›s›na
yerlefltirilebilir.
T
S S
T
T
N N
R R

R S T N

Devre
kesici Toprak kablosu R S T N
toroidin içerisinden
geçirilmemelidir. Bir kaçak ak›m alg›lama rölesine birden fazla toroidin paralel ba¤lanmas›.

N
U< F2 N N N
Q1 T R T R T O R T 2O
R S S S
D1 D2 S

Kablolar toroidin merkezinde olmal›d›r. Toroidin çap› toplam kablo çap›n›n iki kat› olmal›d›r.

Toroidal
Kaçak 96 95 98 Z1 Z2 trafo
ak›m
alg›lama
rölesi L0 L2

AC 220V YÜK
F2 : Düflük gerilim bobini (DGB) O O

fiekil- 11 Toprak kaçak ak›m alg›lama sisteminin

devre kesicideki düflük gerilim bobini ile
Kablolar toroide yak›n mesafeden k›vr›lmamal›d›r.
kullan›m›

1/4
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Tip F01 F02 F10 F11 F12 F21 F22 F31 F32 F33
Anma ak›m› - In (40, 50 veya 55°C) A 16,20,25,32,40,50,63, 16,20,25,32,40,50 16,20,25,32,40,50 16,20,25,32,40,50 16,20,25,32,40,50,63,80,
80,100,125,160,200,225 63,80,100,125 63,80,100,125,160 63,80,100,125 100,125,160,200,225,250
Kutup say›s› Miktar 1 3 3 3 3
Anma iflletme gerilimi - Ue (a.c.) 50-60 Hz V 240 415 415 415 415
Anma yal›t›m gerilimi - Ui (a.c.) 50-60 Hz V 750 750 750 750 750
Anma darbe dayan›m gerilimi - Uimp kV 8 8 8 8 8
Test gerilimi (1 dk) (a.c.) 50-60 Hz V 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000
Anma ak›m› ayar sahas› - I1 A Sabit (0,8-1)In 9 (0,8-1)In 9 (0,7-1)In 9 (0,7-1)In 9
Ani açma ak›m› ayar sahas› - I2 A 8xIn 10xIn 10xIn 8xIn 8xIn
En büyük beyan k›sa devre kesme kapasitesi - Icu 2
(a.c.) 50-60 Hz 220/240 V (kA rms) 35 65 25 30 45 50 100 65 85 100
(a.c.) 50-60 Hz 380/415 V (kA rms) 12 14 16 25 30 25 50 35 50 70
(a.c.) 50-60 Hz 440 V (kA rms) - - 10 12 20 20 42 25 32 40
(a.c.) 50-60 Hz 500 V (kA rms) - - 8 9 12 12 30 18 22 25
(a.c.) 50-60 Hz 690 V (kA rms) - - - - 8 8 20 12 13 14
(d.c.) 250 V 3 (kA rms) 10 10 15 20 25 15 15 22 22 22
Beyan iflletme k›sa devre kesme kapasitesi - Ics 415V~ 4 (kA rms) %100 (240V~) %50 %75 %75 %100 %50 %100 %100 %100
Kapama kapasitesi-Icm 415 V~ kA tepe 74(240V~) 143(240V~) 32 40 63 53 105 74 105 154
Kesme süresi (K›sa devrede) ms <7 <10 <10 <10 <7
Kategori (EN 60947-2 / IEC 60947-2) A A A A A
Termik sabit - manyetik sabit
Termik ayarl› - manyetik sabit
Termik ayarl› - manyetik ayarl› — — — — —
Termik sabit - manyetik ayarl› — — — — —
Mikroifllemci üniteli (Elektronik) — — — — —
Limitör özelli¤i
Mekanik ömür Operasyon >15.000 >15.000 >15.000 >15.000 >15.000
Elektriksel ömür Operasyon 3000 3000 3000 3000 3000
A¤›rl›k kg 0,85 0,9 1 1,3 2,2
2.5,2.5,4,6,10,10,16 2.5,2.5,4,6,10,10 2.5,2.5,4,6,10,10 2.5,2.5,4,6,10,10 2.5,2.5,4,6,10,10,16,
Minimum ba¤lant› kesitleri 5 mm2
25,35,50,70,95,95 16,25,35,50 16,25,35,50,70 16,25,35,50,70 25,35,50,70,95,95,120
Maksimum - minimum s›kma torku Nm 10 6 6 6 10
Aksesuarlar
Düflük gerilim bobini 8 —
Uzaktan açt›rma bobini 8 —
Yard›mc› kontak blo¤u 8 —
Motor kumanda mekanizmas› — — — —
Uzatmal› döner tahrik kolu — — — —
Anahtarl› kilit mekanizmas› —
Uzatma baras›
Terminal koruyucu kapak —
Enversör (mekanik) kilit — — — —
Faz perdesi —
Notlar :
• iflaretli k›s›mlar standart, k›s›mlar ise siparifl üzerine yap›lan üretimi • Devre kesicinin iki kutbu seri ba¤lanm›fl durum için.
göstermektedir. • Ics : O - t - CO - t - CO testi ( O : kesme manevras› , CO : kapama manevras› , t : bekleme süresi )
• De¤eri için ürünlere ait teknik karakteristik tablolar›na bak›n›z. • Ba¤lant› kesitleri TS EN 60947-1 standard›na uygun olarak verilmifltir.
• Icu: O-t-CO testi (O : Kesme manevras›, CO : Kapama manevras›, • F61,F62,F91E,F92E,F101E,F102E,F111E ve F112E tip devre kesiciler standart olarak uzun baral›
t : Bekleme süresi) üretilmektedir.

1/5
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F51 F52 F53 F61 F62 F71 F82 F83 F82E F83E F91E F92E F101E F102E F111E F112E
160,200,225 300,400,500 400,500,630,800 300,400,500
300,400 1000,1250 1000,1250,1600 1600,2000,2500
250,300 630,800 630,800
3/4 3 3 3/4 3/4 3/4 3 3
415 415 415 415 415 415 415 415
750 750 750 750 750 750 750 750
8 8 8 8 8 8 8 8
3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000
(0,7-1)In (0,7-1)In (0,7-1)In (0,7-1)In 10 (0,4-1)In (0,4-1)In (0,4-1)In (0,4-1)In
(5-10)In (5-10)xIn (5-8)xIn (5-8)In (2-10)I1 (2-10)I1 (2-10)I1 (2-10)I1

65 85 100 50 100 42 75 100 75 100 80 100 80 100 85 125

35 50 65 25 35 35 50 70 50 70 50 65 50 65 50 65
25 35 50 20 28 30 30 50 35 50 35 45 40 45 35 50
20 25 40 15 21 25 20 42 30 42 25 35 25 35 30 42
14 16 18 10 14 20 20 25 20 25 18 25 20 25 20 25
22 22 22 20 25 20 — — — — — — — — — —
%100 %100 %75 %100 %100 %75 %100 %75 %100 %75 %50 %50 %50 %50 %100 %50
74 105 154 52 72 74 105 154 105 154 74 143 74 143 105 143
<7 <10 <10 <10 <10 <20 <20 <20
A A A A A A A A

— — —
— 7 — 7 7 7

>15.000 > 15.000 > 15.000 > 15.000 > 15.000 >15.000 >15.000 > 15.000
3000 3000 3000 3000 3000 3000 3000 3000
4,2 / 5,6 5,8 8 9,5 / 9,5 / 21 / 27 55
185,240,2(30x5), 240,2(30x5), 185,240,2(30x5), 80x15 , 2(80x10),
70,95,95,120,185 185,240 40x15 , 2(40x12) 2(40x10),2(40x15)
2(40x5),40x12 2(40x5),40x12 2(40x5),40x12 2(80x15)
25 25 40 40 40 50 50 50

— —
— —

— —
— — —
—
6 6 6 6

— — —
—
• Federal elektronik devre kesicilerde k›sa devre ak›mlar›na karfl› ek bir koruma olarak, • Yeni tip flalterlerde aksesuarlar, ön kapak aç›larak kullan›c› taraf›ndan kolayca tak›labilir.
elektronik açt›rma ünitesinden hariç her bir faza ayr›ca k›sa devre ak›m›n›n manyetik (Plug-In)
alan› ile çal›flan mekanik açt›rma düzene¤i konulmufltur. Böylece k›sa devre gibi afl›r› • 9 16,20,25,32 A’lerde 500A manyetik açma s›n›r› standartt›r.
ak›mlarda mekanik açt›rma ünitesi açt›rarak, elektronik kart›n ar›zalanma durumunda • 10 800A’de 500-800A termik ayar sahas› standartt›r.
açt›rmama riski ortadan kald›r›lm›flt›r. Bu ise Federal devre kesicilerin büyük bir
avantaj›d›r.

1/6
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER
fiehir fiebekeleri Koruma Kesicileri: fiehir flebekelerinde büyük güçlü motorlar, demerajla kalkan yükler bulunmaz ve ayr›ca
hat boylar› da oldukça uzundur. Hatlar›n sonunda oluflabilecek k›sa devre ak›mlar›nda A.G. devre kesicinin açmas› gerekir.
Bu nedenden dolay› flehir flebekelerinde kullan›lan devre kesicilerin manyetik ayarlar›n›n (4 - 8)xIn aras›nda olmas› gerekir.
Üç fazl› termik-manyetik devre kesiciler / fiehir flebekelerinin korunmas› için :
Nominal Anma ak›m K›sa devre Standart kesme kapasiteli Orta kesme kapasiteli Yüksek kesme kapasiteli
ak›m ayar sahas› açma ak›m›
In (A) I1 (A) I2 (A) Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu
16 16 160 9AM-TDS43-0016 9AM-TSS43-0016 -
20 20 200 9AM-TDS43-0020 9AM-TSS43-0020 -
25 25 250 9AM-TDS43-0025 9AM-TSS43-0025 -
32 32 320 9AM-TDS43-0032 9AM-TSS43-0032 -
40 40 400 F10 9AM-TDS43-0040 F11 9AM-TSS43-0040 - -
50 50 500 16kA 9AM-TDS43-0050 25kA 9AM-TSS43-0050 -
63 63 630 9AM-TDS43-0063 9AM-TSS43-0063 -
80 80 800 9AM-TDS43-0080 9AM-TSS43-0080 -
100 100 1000 9AM-TDS43-0100 9AM-TSS43-0100 -
125 125 1250 9AM-TDS43-0125 9AM-TSS43-0125 -
16 10-16 160 9AR-TSS43-0016 - -
20 16-20 200 9AR-TSS43-0020 - -
25 20-25 250 9AR-TSS43-0025 - -
32 25-32 320 9AR-TSS43-0032 - -
40 32-40 400 9AR-TSS43-0040 - -
50 40-50 500 F12 9AR-TSS43-0050 - - - -
63 50-63 630 30kA 9AR-TSS43-0063 - -
80 63-80 800 9AR-TSS43-0080 - -
100 80-100 1000 9AR-TSS43-0100 - -
125 100-125 1250 9AR-TSS43-0125 - -
160 125-160 1600 9AR-TSS43-0160 - -
16 10-16 200 9AA-TSS43-0016 - 9AA-THS43-0016
20 16-20 200 9AA-TSS43-0020 - 9AA-THS43-0020
25 20-25 200 9AA-TSS43-0025 - 9AA-THS43-0025
32 25-32 250 9AA-TSS43-0032 - 9AA-THS43-0032
40 32-40 320 9AA-TSS43-0040 - - F22 9AA-THS43-0040
50 40-50 400 F21 9AA-TSS43-0050 - 35kA 9AA-THS43-0050
63 50-63 500 25kA 9AA-TSS43-0063 - 9AA-THS43-0063
80 63-80 640 9AA-TSS43-0080 - 9AA-THS43-0080
100 80-100 800 9AA-TSS43-0100 - 9AA-THS43-0100
125 100-125 1000 9AA-TSS43-0125 9AA-THS43-0125
160 125-160 1280 9AA-TSS43-0160 - 9AA-THS43-0160
16 10-16 200 9AB-TSS43-0016 9AB-TMS43-0016 9AB-THS43-0016
20 16-20 200 9AB-TSS43-0020 9AB-TMS43-0020 9AB-THS43-0020
25 20-25 200 9AB-TSS43-0025 9AB-TMS43-0025 9AB-THS43-0025
32 25-32 250 9AB-TSS43-0032 9AB-TMS43-0032 9AB-THS43-0032
40 32-40 320 9AB-TSS43-0040 9AB-TMS43-0040 9AB-THS43-0040
50 40-50 400 9AB-TSS43-0050 9AB-TMS43-0050 9AB-THS43-0050
63 50-63 500 9AB-TSS43-0063 F32 9AB-TMS43-0063 F33 9AB-THS43-0063
80 63-80 800 F31 9AB-TSS43-0080 50kA 9AB-TMS43-0080 70kA 9AB-THS43-0080
100 80-100 800 35kA 9AB-TSS43-0100 9AB-TMS43-0100 9AB-THS43-0100
125 100-125 1000 9AB-TSS43-0125 9AB-TMS43-0125 9AB-THS43-0125
160 125-160 1280 9AB-TSS43-0160 9AB-TMS43-0160 9AB-THS43-0160
200 160-200 1600 9AB-TSS43-0200 9AB-TMS43-0200 9AB-THS43-0200
225 180-225 1800 9AB-TSS43-0225 9AB-TMS43-0225 9AB-THS43-0225
250 200-250 2000 9AB-TSS43-0250 9AB-TMS43-0250 9AB-THS43-0250
200 160-200 9AD-TSS43-0200 9AD-TMS43-0200 9AD-THS43-0200
225 180-225 F51 9AD-TSS43-0225 F52 9AD-TMS43-0225 F53 9AD-THS43-0225
(4-10) In
250 200-250 35kA 9AD-TSS43-0250 50kA 9AD-TMS43-0250 70kA 9AD-THS43-0250
300 315-400 9AD-TSS43-0300 9AD-TMS43-0300 9AD-THS43-0300
300 315-400 F61 9AP-TSS43-0300 F62 9AP-TMS43-0300 -
(5-10) In 25kA 35kA -
400 400-500 9AP-TSS43-0400 9AP-TMS43-0400 -
300 240-300 9AF-TSS43-0300 - -
400 315-400 9AF-TSS43-0400 - -
500 400-500 (5-8) In F71 9AF-TSS43-0500 - - - -
630 500-630 35kA 9AF-TSS43-0630 - -
800 630-800 9AF-TSS43-0800 - -
400 315-400 - 9AG-TMS43-0400 9AG-THS43-0400
F82 F83
500 400-500 (5-8) In - 9AG-TMS43-0500 9AG-THS43-0500
50kA 70kA
630 500-630 - 9AG-TMS43-0630 9AG-THS43-0630
800 630-800 - 9AG-TMS43-0800 9AG-THS43-0800

1/7
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER
Jeneratör Devreleri Koruma Kesicileri: Jeneratörlerde oluflabilecek k›sa devre ak›m› çok düflük de¤erlerde oldu¤undan,
jeneratörlerin korunmas› için kullan›lacak devre kesicinin manyetik ayarlar›n›n (3 - 5)xIn aras›nda olmas› gerekir.

Üç fazl› termik-manyetik devre kesiciler / Jeneratörler devrelerinin korunmas› için :

Nominal Anma ak›m K›sa devre Standart kesme kapasiteli Orta kesme kapasiteli Yüksek kesme kapasiteli
ak›m ayar sahas› açma ak›m›
In (A) I1 (A) I2 (A)
Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu

16 10-16 160 9AA-TSJ43-0016 - 9AA-THJ43-0016

20 16-20 160 9AA-TSJ43-0020 - 9AA-THJ43-0020
25 20-25 160 9AA-TSJ43-0025 - 9AA-THJ43-0025
32 25-32 160 9AA-TSJ43-0032 - 9AA-THJ43-0032
40 32-40 200 F21 9AA-TSJ43-0040 - - F22 9AA-THJ43-0040
25kA 35kA
50 40-50 250 9AA-TSJ43-0050 - 9AA-THJ43-0050
63 50-63 300 9AA-TSJ43-0063 - 9AA-THJ43-0063
80 63-80 320 9AA-TSJ43-0080 - 9AA-THJ43-0080
100 80-100 400 9AA-TSJ43-0100 - 9AA-THJ43-0100
125 100-125 500 9AA-TSJ43-0125 - 9AA-THJ43-0125
160 125-160 640 9AA-TSJ43-0160 9AA-THJ43-0160

16 10-16 160 9AB-TSJ43-0016 9AB-TMJ43-0016 9AB-THJ43-0016

20 16-20 160 9AB-TSJ43-0020 9AB-TMJ43-0020 9AB-THJ43-0020
25 20-25 160 9AB-TSJ43-0025 9AB-TMJ43-0025 9AB-THJ43-0025
32 25-32 160 9AB-TSJ43-0032 9AB-TMJ43-0032 9AB-THJ43-0032
40 32-40 200 9AB-TSJ43-0040 9AB-TMJ43-0040 9AB-THJ43-0040
50 40-50 250 9AB-TSJ43-0050 9AB-TMJ43-0050 9AB-THJ43-0050
63 50-63 300 F31 9AB-TSJ43-0063 F32 9AB-TMJ43-0063 F33 9AB-THJ43-0063
35kA 50kA 70kA
80 63-80 320 9AB-TSJ43-0080 9AB-TMJ43-0080 9AB-THJ43-0080
100 80-100 400 9AB-TSJ43-0100 9AB-TMJ43-0100 9AB-THJ43-0100
125 100-125 500 9AB-TSJ43-0125 9AB-TMJ43-0125 9AB-THJ43-0125
160 125-160 640 9AB-TSJ43-0160 9AB-TMJ43-0160 9AB-THJ43-0160
200 160-200 800 9AB-TSJ43-0200 9AB-TMJ43-0200 9AB-THJ43-0200
225 180-225 900 9AB-TSJ43-0225 9AB-TMJ43-0225 9AB-THJ43-0225
250 200-250 1000 9AB-TSJ43-0250 9AB-TMJ43-0250 9AB-THJ43-0250

Jeneratör Kesici
Bir jeneratörün k›sa devre ak›m›
kVa kW A A
Srg anma gücü (kVA) 9.4 7.5 13.6 16
Ur anma gerilimi (V) 12.5 10 18.2 20
Ikg k›sa devre ak›m› (A) 18.7 15 27.3 32
Irg anma ak›m› (A) 25 20 36.4 40
Xd% geçici reaktans (%) 31.3 25 45.5 50
(5-30 ms süreyle empedans de¤erinin %5-20 si mertebelerinde 37.5 30 54.6 63
görünen reaktans) 50 40 73 80
62.5 50 91 100
ise afla¤›daki formüllerle hesaplan›r. 75 60 109 125
Irg . 100 Srg 100 80 146 160
Ikg = Irg = 125 100 182 200
X”d % 3 . Ur 156 125 228 250
187 150 273 300
Jeneratör devrelerini korumak için devre kesiciler afla¤›daki kriterlere göre 250 200 364 400
seçilmelidir. 312 250 455 500
375 300 546 630
Tek jeneratör için Icu Ikg
500 400 730 800
Paralel ba¤l› n tane özdefl jeneratör için Icu Ikg x (n-1)
625 500 910 1000
fiebekeye paralel ba¤l› jeneratör için Icu Iknet
750 600 1090 1250
olmal›d›r. 1000 800 1460 1600
1250 1000 1820 2000
1563 1250 2280 2500

1/8
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER
Motor Devreleri Koruma Kesicileri: Motorlar ilk kalk›fl an›nda k›sa süreli çok yüksek ak›m çekerler. ‹flletme devaml›l›¤›n›n
sa¤lanmas› ve sistemin korunmas› için seçilecek olan kesicinin manyetik ayar sahas›n›n (8 - 12)xIn aras›nda olmas› gerekmektedir.
Üç fazl› termik-manyetik devre kesiciler /Motor devrelerinin korunmas› için:
Nominal Anma ak›m K›sa devre Standart kesme kapasiteli Orta kesme kapasiteli Yüksek kesme kapasiteli
ak›m ayar sahas› açma ak›m›
In (A) I1 (A) I2 (A) Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu
16 10-16 200 9AA-TSM43-0016 - 9AA-THM43-0016
20 16-20 200 9AA-TSM43-0020 - 9AA-THM43-0020
25 20-25 250 9AA-TSM43-0025 - 9AA-THM43-0025
32 25-32 320 9AA-TSM43-0032 - 9AA-THM43-0032
F21 - F22
40 32-40 400 25kA 9AA-TSM43-0040 - 35kA 9AA-THM43-0040
50 40-50 500 9AA-TSM43-0050 - 9AA-THM43-0050
63 50-63 630 9AA-TSM43-0063 - 9AA-THM43-0063
80 63-80 800 9AA-TSM43-0080 - 9AA-THM43-0080
100 80-100 1000 9AA-TSM43-0100 - 9AA-THM43-0100
125 100-125 1250 9AA-TSM43-0125 - 9AA-THM43-0125
160 125-160 1600 9AA-TSM43-0160 9AA-THM43-0160

16 110-16 200 9AB-TSM43-0016 9AB-TMM43-0016 9AB-THM43-0016

20 16-20 200 9AB-TSM43-0020 9AB-TMM43-0020 9AB-THM43-0020
25 20-25 250 9AB-TSM43-0025 9AB-TMM43-0025 9AB-THM43-0025
32 25-32 320 9AB-TSM43-0032 9AB-TMM43-0032 9AB-THM43-0032
40 32-40 400 9AB-TSM43-0040 9AB-TMM43-0040 9AB-THM43-0040
F31 F32 F33
50 40-50 500 35kA 9AB-TSM43-0050 50kA 9AB-TMM43-0050 70kA 9AB-THM43-0050
63 50-63 630 9AB-TSM43-0063 9AB-TMM43-0063 9AB-THM43-0063
80 63-80 800 9AB-TSM43-0080 9AB-TMM43-0080 9AB-THM43-0080
100 80-100 1000 9AB-TSM43-0100 9AB-TMM43-0100 9AB-THM43-0100
125 100-125 1250 9AB-TSM43-0125 9AB-TMM43-0125 9AB-THM43-0125
160 125-160 1600 9AB-TSM43-0160 9AB-TMM43-0160 9AB-THM43-0160
200 160-200 2000 9AB-TSM43-0200 9AB-TMM43-0200 9AB-THM43-0200
225 180-225 2250 9AB-TSM43-0225 9AB-TMM43-0225 9AB-THM43-0225
250 200-250 2500 9AB-TSM43-0250 9AB-TMM43-0250 9AB-THM43-0250

De¤iflik Yüklerin Ba¤l› Oldu¤u Devrelerde Devre Kesici Seçimi:
Devreye ba¤l› yüklerin karakteristikleri ve kapasiteleri dikkate al›narak
kesici seçimi yap›lmal›d›r.
Devreye motorlar ile birlikte de¤iflik karakteristikte yükler ba¤land›¤›nda
afla¤›daki tabloya göre devre kesicinin anma ak›m› belirlenmelidir.
Not : Bu devre kesiciler k›sa devre korumas› sa¤larlar. Afl›r›
yük korumas› kontaktörlere ba¤lanan termik röleler arac›l›¤›yla
sa¤lanmal›d›r.

Devre Kesici Motor Gücü Motor Anma Ak›m› Kesici Anma Ak›m›
Yükler Toplam Ak›m
Anma Ak›m›
(IM: Motor, IL: Di¤er) (IT) (kW) (Hp) (A) (A)
(In)
M IM1 5,5 7,5 11,5 16
IM IL
9 12 18,5 20
M IM2
11 15 22,5 25
IT IT IM + IL 15 20 30 32
In IL1
18,5 25 36 40
IL2
22 30 43 50
30 40 58 63
IM > IL M IM1 In 3 IM + IL,
37 50 72 80
IM 50A In 2.5 IT
M IM2 40 54 79 100
IT 1.25 IM + IL Bu iki formüle 51 70 98 100
In IT IL1 göre düflük olan 59 80 112 125
IL2 de¤eri seçiniz.
80 110 147 160
100 136 188 200
IM > IL M IM1 132 175 243 250
IM > 50A 140 190 260 300
M IM2
160 220 292 300
IT 1.1 IM + IL
In IT IL1 200 270 368 400
IL2 250 340 465 500
315 430 580 630

1/9
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Üç fazl› elektronik devre kesiciler :

Nominal Anma ak›m K›sa devre açma
Orta kesme kap. Yüksek kesme kap.
ak›m ayar sahası akımı ayar sahası
In (A) I1 (A) I2 (A) Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu

300 120-300 9AG-EMS43-0300 9AG-EHS43-0300

400 160-400 9AG-EMS43-0400 9AG-EHS43-0400

500 200-500 (2-10)xI1 F82E 9AG-EMS43-0500 F83E 9AG-EHS43-0500

50kA 70kA
630 250-630 9AG-EMS43-0630 9AG-EHS43-0630

800 320-800 9AG-EMS43-0800 9AG-EHS43-0800

1000 400-1000 9AG-EMS43-1000 9AG-EHS43-1000

(2-10)xI1 F91E F92E
1250 500-1250 50kA 9AG-EMS43-1250 65kA 9AG-EHS43-1250

1000 400-1000 9AI-EMS43-1000 9AI-EHS43-1000

1250 500-1250 9AI-EMS43-1250 F102E 9AI-EHS43-1250
(2-10)xI1 F101E 65kA
50kA
1600 640-1600 9AI-EMS43-1600 9AI-EHS43-1600

1600 640-1600 9AG-EMS43-1600 9AG-EHS43-1600

(2-10)xI1 F111E F112E
2000 800-2000 9AG-EMS43-2000 9AG-EHS43-2000
50kA 65kA
2500 1000-2500 9AG-EMS43-2500 9AG-EHS43-2500

K›sa devre açma ak›m›n›n gecikme zaman› (istenildi¤inde) t2 : 100-150-200-250-300-350-400 ms. olarak ayarlanabilir.
Tek fazl› termik-manyetik devre kesiciler:
Nominal Anma akım K›sa devre açma
Standart kesme kap. Yüksek kesme kap.
ak›m ayar sahası akımı ayar sahası
In (A) I1 (A) I2 (A) Tip S i par i fl ko du Tip Si p a ri fl ko du

16 10-16 160 9AB-TSS41-0016 9AB-THS43-0016

20 16-20 160 9AB-TSS41-0020 9AB-THS43-0020

25 20-25 200 9AB-TSS41-0025 9AB-THS43-0025

32 25-32 250 9AB-TSS41-0032 9AB-THS43-0032

40 32-40 320 F0 1 9AB-TSS41-0040 F0 2 9AB-THS43-0040

12kA 14kA
50 40-50 400 9AB-TSS41-0050 9AB-THS43-0050

63 50-63 500 9AB-TSS41-0063 9AB-THS43-0063

80 63-80 800 9AB-TSS41-0080 9AB-THS43-0080

100 80-100 800 9AB-TSS41-0100 9AB-THS43-0100

125 100-125 1000 9AB-TSS41-0125 9AB-THS43-0125

Kompakt Tip Devre Kesici Seçim Tablosu

F53
70 F33 F83 / F83E
F102E
65
F92E F112E
F52
Kesme Kapasitesi

F101E
50
F32 F82 / F82E F91E F111E
F71
kA 35 F22 F51
F31 F62
30 F12
F21 F61
25
F11
16 F10
14 F02
12 F01
16 20 25 32 40 50 63 80 100 125 160 200 225 250 300 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500
Kompakt Tip
A
Devre Kesiciler
Anma Akımı

1/10
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Ortam s›cakl›¤›n›n devre kesicinin anma çal›flma ak›m›na etkisi:

Çizelgede ki de¤erler, kesicinin çal›flt›¤› ortam s›cakl›¤›n›n bir fonksiyonu olarak, uygulanacak en büyük iflletme ak›mlar›n›
göstermektedir. Kesicinin çal›flt›¤› ortam s›cakl›¤›n›n yükselmesi, kesicinin izin verilen iflletme ak›m›n›n düflmesine neden
olacakt›r. Bu yüzden kesicinin çal›flt›¤› çevre s›cakl›¤› göz önünde bulundurularak, anma ak›m›n›n ortam s›cakl›¤›na göre kalibre
edilmifl olmas› veya tablodaki de¤ere uygun çal›flma ak›mlar›na göre devre kesici seçilmesi gerekir. Kesici kalibre edilmifl
ortam s›cakl›¤›n›n üzerindeki bir ortamda çal›flt›r›l›rsa, nominal de¤erlerden daha önce açma yapar. Daha so¤uk ortamda
çal›flt›r›l›rsa, nominal der¤erlerden daha geç açma yapar.

In(A) 20°C 3 0 °C 4 0° C 50°C 6 0 °C

Termik-Manyetik Devre Kesiciler
16 17,1 16,6 16,0 15,2 14,6
20 21,4 20,8 20,0 19,0 18,2
25 26,7 26,0 25,0 23,8 22,8
32 34,2 33,3 32,0 30,4 29,1
40 42,8 41,6 40,0 38,0 36,4
50 53,5 52,0 50,0 47,5 45,5
63 67,4 65,5 63,0 59,9 57,3
80 85,6 83,2 80,0 76,0 72,8
100 107,0 104,0 100,0 95,0 91,0
125 133,8 130,0 125,0 118,8 113,8
160 171,2 166,4 160,0 152,0 145,6
200 214,0 208,0 200,0 190,0 182,0
200 240.8 234,0 225,0 213,8 204,8
250 267.5 260,0 250,0 237,5 227,5
300 321.0 312,0 300,0 285,0 273,0
400 428.0 416,0 400,0 380,0 364,0
500 535.0 520,0 500,0 475,0 455,0
630 674.1 655,2 630,0 598,5 573,3
800 856.0 832,0 800,0 760,0 728,0

Örnek: 40°C’ye kalibre edilmifl 100 A anma ak›ml› F31 tip devre kesicinin, ortam s›cakl› 50°C olan ortamda en büyük iflletme
ak›m›: 95 A. olur.

Devre Kesicilerin Do¤ru Ak›m Devrelerinde Kullan›lmas›:

Elektronik olmayan termik-manyetik devre kesiciler, DC ak›mlar›n anahtarlanmas›nda güvenli bir flekilde kullan›labilir.
fiekil-12’de görüldü¤ü gibi 250 V’dan daha yüksek gerilimler için 2 veya 3 kutup seri ba¤lanarak her bir kutup üzerine düflen
gerilim küçültülmektedir.

(+) (--) (+) (--) (+) (--)

M M M

DC 250V DC 440V DC 600V

fiekil-12

1/11
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

3 Fazl› Kondansatör Devrelerinin Korunmas› ‹çin Da¤›t›m Transformatörleri AG AnaDa¤›t›m Panolar›nda

Kullan›lacak Kesici Seçim Tablosu: Kullan›lacak Kesiciler :
(400 V, Ortam S›cakl›¤› 40°C için) (36kV gerilime kadar)

Kondansatör Kesici Transformatör Nominal Kesici anma K›sa devre 3 fazl› k›sa
gücü ak›m ak›m› gerilimi devre ak›m›
Gücü Anma Ak›m› Anma Ak›m› In (A)
In (A) Sn (kVA) In (A) Usc (%) Isc (rms) (A)
(kVAr) (A)
40 58 63 4,5 1283
5 7.6 16
50 72 80 4,5 1603
10 15.2 25
22 63 91 100 4,5 2020
15 40
20 29 63 80 115 125 4,5 2566
25 36 80 100 144 160 4,5 3207
30 43 100 125 180 200 4,5 4009
40 58 100 160 231 250 4,5 5132
50 72 125 200 289 4,5 6415
300
60 87 125 250 361 400 4,5 8019
80 115 160
315 455 500 4,5 10103
100 144 200
216 400 578 630 4,5 12830
150 300
200 288 400 500 723 800 4,5 16038
250 361 500 630 910 1000 4,5 20207
300 433 630 800 1156 1250 6 19245
350 505 800 1000 1445 1600 6 24057
400 577 800 1250 1805 6 30071
2000
500 722 1000 1600 2312 2500 6 38491
550 793 1250
2000 2900 3000 6 48113
600 866 1250
2500 3600 4000 6 60142

Kondansatör devrelerini koruyacak devre kesciler : Örnek: 1600 kVA’l›k bir trafonun ana da¤›t›m panosuna
ba¤lanacak ana devre kesicisinin anma ak›m› 2500A, k›sa
Kondansatörlerin devreye girme ve ç›kma anlar›nda görülen devre kesme kapasitesi ise en az 50 kA olmal›d›r. Ayr›ca tali
geçici ak›mlara dayanabilmelidir. ç›k›fllardaki kesicilerin de k›sa devre kesme kapasiteleri en
Gerilim harmoniklerinden dolay› oluflan periyodik ve kal›c› afl›r› az 50 kA olacak flekilde seçilmelidir.
ak›mlara ve kapasite de¤erinin %15 fazlas›nda çekebilece¤i
Bir da¤›t›m transformatörünün yük taraf›ndaki en
ak›mlara dayanabilmelidir.
büyük k›sa devre ak›m›:
Yüksek mekanik ve elektriksel ömre sahip olmal›d›r.
Orta gerilimi taraf› 36 kV ç›k›fl taraf› 0,4 kV olan
Kendisinden sonra gelen kontaktörleri de koruyacak flekilde
transformatörün, alçak gerilim uçlar› aras›ndaki üç fazl›
seçilebilmelidir.
k›sa devre ak›m› afla¤›daki formülden bulunur.
Kondansatör klemenslerinde meydana gelebilecek k›sa devre
ak›mlar›n› kesebilmelidir. Sn : Transformatörün nominal gücü (kVA)
In : Transformatörün anm› ak›m› (A)
IEC 60831-1 standard›na göre Un : Transformatör yüksüzken fazlar aras›ndaki ç›k›fl
gerilimi (V)
Kondansatörler, anma ak›mlar›n›n 1,3 kat›ndaki ak›mlarda Usc : Transformatörün k›sa devre gerilimi (%)
devaml› çal›flabilir ve kapasite de¤eri %15 fazla olabilir. Isc : Transformatörün sekonder taraf›ndaki 3 fazl›
maksimum k›sa devre ak›m› (rms) (A)
Buna göre devreden geçebilecek en büyük ak›m 1,5 x Irc'e
eriflebilir. S x 100
Isc(rms)=
1,73 x Un x Usc
Icmax = 1.3 x 1.15 x Irc
Örnek:
Icmax : Kondansatörden geçebilecek maksimum ak›m 630 kVA transformatörün 630 x 100
Isc (rms) =
Irc : Kondansatör anma ak›m› ( Un: 400 V, Usc: %4,5) 1,73 x 400 x 4,5
sekonderi k›sa devre
Bu yüzden oldu¤unda devaml› k›sa devre = 20207 A
ak›m› ne olur?
Seçilecek devre kesicinin anma ak›m› 1.5 x Irc'den büyük
olmal›d›r.
Termik ayar› 1.5 x Irc de¤erinde olmal›d›r.
Manyetik ayar› 15 x Irc'den küçük olmamal›d›r.

1/12
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Hatt›n herhangi bir noktadaki k›sa devre hesab›:

Isc= Un Rt: Toplam direnç (mΩ)

2 2
(kA)
3. Rt + Xt Xt: Toplam reaktans (mΩ)

Not: Rms de¤er alternatif gerilim ve ak›mlar›n ölçümünde kullan›lan bir ifadedir ve bu de¤er, efektif ya da DC (do¤ru ak›m)
de¤erine eflde¤er AC (alternatif ak›m) de¤eridir. Örne¤in,12V’lik bir DC gerilim uygulanm›fl bir lamban›n verdi¤i ›fl›k miktar›n›
veren AC gerilime 12V ACrms gerilim denir. AC rms de¤er = AC tepe de¤er / 1.41

Tesisin herhangi bir noktas›ndaki k›sa devrenin ayr›nt›l› hesab› :

Tesis Direnç Reaktans Tek hat Tesis Direnç Reaktans

bölgesi (mΩ) (mΩ) flemas› bölgesi (mΩ) (mΩ)

2 2
fiebeke R1=Z1 x cosM x 10-3 X1=Z1 x sinM x 10-3 fiebeke taraf›nda R1= 400 x 0.15x10-3 X1= 400 x 0.98 x10-3
cosM =0.15 sinM =0.98 500 500
taraf›nda P1=500 MVA
U2 R1=0.05 mΩ X1=0.31 mΩ
Z 1= (Enterkonnekte sistemin flebeke empedans›)
P1

2 2 -3
Transformatör R2= Pc x U x10-3 X2= √Z22-R22 Transformatör R2= 9700x400 x10 X 2= 6 x 4002 2
- (2.42)2
S2 2
S=800 kVA 8002 100 800
Pc=yükteki bak›r Z2= Usc x U Usc=%6
kayb› (W) 100 S U=400 V R2=2.42 mΩ X2=11.75 mΩ
S=transformatörün Pc=9700 W
Z2= trafonun empedans›
zahiri gücü (kVA)

R3= L x103 X3=0.07L (üç fazl› kablolar) Ba¤lant› kablolar› 4x103

Kablolar(1) transformatörden R3 = X3= 0.07 x 4
k.S X3=0.15L (tek fazl› kablolar) 56x240x2 2
k=56 (Cu) veya 36 (AI) devre kesiciye
L : kablonun uzunlu¤u (m) 2 ( 3x240 ) mm2 R3=0.14 mΩ X3=0.14 mΩ
k=öz iletkenlik m faz bafl›na bak›r
Ωmm2 S : kablonun kesiti (mm2) L=4 m

devre kesici R4=0 X4=0

Baralar R3= L x103 X3=0.15 L
M1
k.S
k=56 (Cu) veya 36 (AI) L : baran›n uzunlu¤u (m) Ana
pano
k=öz iletkenlik m S : baran›n kesiti (mm2)
Ωmm2 1 2 3
2 nolu ç›k›fl 3
baras› (Al) R5= 3x10 X5=0.15 x 3
36x800
10x80 mm2
R4 ihmal edilebilir X4 ihmal edilebilir faz bafl›na R5=0.10 mΩ X5=0.45 mΩ
Devre kesici L=3 m

K›sa devre ak›mlar›n›n hesaplanmas› (kA)

Direnç Reaktans K›sa devre ak›m›
(mΩ) (mΩ) (kA) M2 Devre kesici R6=0 X6=0
Rt1=R1+R2+R3 Xt1=X1+X2+X3 400 =18.52kA
M1 Rt1=2.61 Xt1=12.2 √3 √(2.612+12.22)
3
Tali pano R7= 70x10 X7=0.07 x 70
Rt2=Rt1+R4+R5 Xt2=Xt1+X4+X5 400 =17.86kA ile ana alçak 56x185
M2 Rt2=2.71 Xt2=12.65 √3 √(2.712+12.652) gerilim panosu
aras›nda ba¤lant› R7=6.75 mΩ X7=4.9 mΩ
Rt3=Rt2+R6+R7 Xt3=Xt2+X6+X7 400 ( kablolar )
=11.58kA
M3 Rt3=9.46 Xt3=17.55 √3 √(9.462+17.552) ( 3x185 mm2 )
Tali faz bafl›na bak›r
pano M3
(1)
E¤er faz bafl›na birden fazla paralel kablo varsa, tek kablonun direnç L= 70 m
ve reaktanslar›n› kablo say›s›na bölünüz.

1/13
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

fiebeke içerisinde herhangi bir noktadaki k›sa devre Çizelgenin okunmas›:

ak›m›n›n hesab›:
Afla¤›daki tablolar, flebeke taraf›ndaki k›sa devre ak›m›,
kablonun kesiti, cinsi ve uzunlu¤u biliniyorsa flebeke içinde
herhangi bir noktadaki k›sa devre ak›m›n›n h›zl› bir flekilde
hesaplanmas›n› sa¤lar.
Tablodan kablo kesiti ve flebeke taraf›ndaki k›sa devre ak›m›
iflaretlenir. Kablo kesiti s›ras›ndan kablonun uzunlu¤u bulunur.
Kablo uzunlu¤u ile flebeke taraf›ndaki k›sa devre ak›m›
kesifltirilerek iflaretlenir. Bu de¤er flebeke taraf›ndaki kablonun
sonunda oluflacak k›sa devre ak›m›n› verir.

380 V 415 V
kablo Kablo
(mm2) (mm2)
Cu AI Kablo uzunlu¤u (m) Cu Kablo uzunlu¤u (m)

1,5 2,5 — — — 1 — — 2 — 3 1,5 2,5 — — — — 1 — 2 3 5

2,5 4 — — 1 — — 2 3 4 5 2,5 4 — — — 1 2 3 4 5 8
4 6 — 1 — — 2 3 4 6 8 4 6 — — 1 2 3 4 6 8 12
6 10 1 — — 2 3 4 6 9 12 6 10 — 1 2 3 4 6 9 13 19
10 16 1 2 — 3 5 7 10 15 20 10 16 — 2 3 5 7 10 15 20 30
16 25 2 — 3 5 8 11 16 24 32 16 25 2 3 5 8 11 16 24 32 48
25 35 3 4 5 8 13 18 25 38 50 25 35 4 5 8 13 17 25 38 50 75
35 50 4 5 7 11 18 25 35 53 70 35 50 5 7 11 18 24 35 53 70 105
50 70 5 8 10 15 25 35 50 75 100 50 70 9 12 18 30 42 60 89 120 179
70 120 7 11 14 21 35 49 70 105 140 70 120 11 15 23 38 53 75 113 151 226
95 150 10 14 19 29 48 67 95 143 190 95 150 14 19 29 48 66 95 143 190 285
120 185 12 18 24 36 60 84 120 180 240 120 185 18 24 36 60 84 120 180 240 360
150 240 13 20 26 39 65 91 130 195 260 150 240 19 26 39 65 91 130 195 260 391
185 300 15 23 30 46 77 108 154 231 308 185 300 23 30 46 77 107 154 231 308 462
240 19 28 38 57 96 136 192 283 284 240 28 38 57 96 134 192 288 384 576
300 24 36 48 72 120 168 240 360 480 300 36 48 72 120 168 240 360 480 720

Isc Isc Isc Isc

flebeke yük taraf›ndaki flebeke yük taraf›ndaki
(kA) k›sa devre ak›m› (kA) (kA) k›sa devre ak›m› (kA)
100 65 51 42 30 19 14 10 7 5 100 45 40 25 20 12 8 5 4 3
90 62 49 41 29 19 14 10 7 5 90 45 35 25 20 12 8 5 4 3
80 58 47 39 29 18 13 10 7 5 80 45 35 25 15 12 8 5 4 3
70 52 44 37 28 18 13 10 6 5 70 40 35 25 15 12 8 5 4 3
60 47 40 35 27 18 13 9 6 5 60 40 35 25 15 12 8 5 4 3
50 41 36 32 25 17 13 9 6 5 50 35 30 25 15 12 8 5 4 3
45 38 34 30 24 17 13 9 6 5 45 35 30 25 15 12 8 5 4 3
40 35 32 28 23 16 13 9 6 5 40 30 30 25 15 12 8 5 4 3
35 31 28 26 21 16 12 9 6 5 35 30 25 20 15 10 8 5 4 3
30 27 25 23 20 15 12 9 6 5 30 25 25 20 15 10 7 5 4 3
25 23 22 20 18 14 11 9 6 5 25 25 20 20 12 10 7 5 4 3
22 21 20 19 18 13 11 9 6 5 22 22 20 17 12 10 7 5 4 3
15 14 14 13 12 11 9 7 6 4 15 15 15 12 10 8 6 5 4 3
10 10 10 9 9 8 7 6 5 4 10 10 10 10 8 7 6 4 3 2
7 7 7 7 6 6 5 5 4 3 7 7 6 6 6 5 4 4 3 2
5 5 5 5 5 5 4 4 3 3 5 5 5 4 4 4 3 3 2 2
4 4 4 4 4 4 3 3 3 2 4 4 4 4 3 3 3 2 2 2

Örnek:
380 V panoda, 95 mm2 kablo (Cu) kesitine efl düflen sat›rda,
70 m kablo uzunlu¤unun bir alt›ndaki de¤eri (67 m) seçilir.
Bu sütunu, flebeke yönündeki 20 kA k›sa devre ak›m›n›n bir Isc=20 kA
üst de¤erini (Isc: 22 kA) veren sat›r› kesifltirerek, meydana 70 m.
gelebilecek k›sa devre ak›m› 11 kA bulunur (fiekil-13).Bu 95 mm2 Cu
noktada kullan›lacak devre kesicinin k›sa devre kesme
kapasitesi (Icu) 11 kA’dan büyük olmal›d›r.
Isc=?
fiekil-13

1/14
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Seçicilik: ak›m›n›n 1,5 kat› veya daha büyük

fiebeke içerisinde herhangi bir yerde
hata olufltu¤unda,sadece hatan›n üst
taraf›nda ve en yak›n yere yerlefltirilmifl
A1 koruma cihaz› taraf›ndan hatan›n
giderilmesini sa¤layan, otomatik koruma
elemanlar›n›n koordinasyonuna seçicilik
denir. Örne¤in; A2 devre kesicisinin
kumanda etti¤i yük taraf›nda afl›r› yük,
A2 veya k›sa devre gibi herhangi bir
nedenden dolay› hata olufltu¤unda,
fiekil - 14 e¤er önce A2 aç›l›p, A1 kapal› kal›yorsa
bu sistem için tam seçicilik vard›r
(fiekil-14). E¤er yukar›da belirtilen koflul
nominal k›sa devre ak›m›na kadar
B2 B1 karfl›lanam›yorsa, k›smi seçicilik vard›r.
t
Seçicilik birçok endüstriyel, ticari ve
benzeri tesiste zorunlu olan iflletme
B1 süreklili¤ini sa¤lar. Seçicilik, devre
kesicinin açma ak›m› (I1) ve açma
zaman› (t) paremetreleri ile
sa¤lanmaktad›r. Bunlar;
B2
Ak›m Seçicili¤i:
IB2 IB1 I fiekil 15’deki B1 devre kesicinin IB1
Yük
anma ak›m›n›n, B2 devre kesicinin IB2
Sadece B2 aç›k B1 ve B2 aç›k
fiekil - 15 anma ak›m›ndan daha büyük oldu¤unu
varsayal›m. IB1 ak›m›ndan daha küçük
hata ak›mlar›nda B2 devre kesicisi
C2 C1
devreyi açarak, ak›m seçicili¤i
t sa¤lamaktad›r. Bu seçicilik, B2’de ak›m
s›n›rlay›c› (limitörlü) bir devre kesici
kullan›larak tam seçicili¤e ç›kar›labilir.
C1 Çünkü limitörlü kesiciler k›sa devre
ak›m›n› s›n›rlayarak çok k›sa sürede (10
C1 ve ms’nin alt›nda) devreyi açarlar. Yani
C2 aç›k
seçicilik, hem afl›r› yüklerde hem de
C2 k›sa devrelerde sa¤lanmal›d›r.
Sadece
C2 aç›k
Yük I Zaman Seçicili¤i:
fiekil - 16 Devre kesicinin k›sa süreli gecikme
zaman ayar› sayesinde, sistemdeki
di¤er kesicilerle açma süreleri
de¤erlerde olacak flekilde
düzenlenmifltir.
I2 = Devre kesicinin k›sa devre açma
ak›m› (A)
I2 (Trafo taraf›nda)
≥ 1,5
I2 (Yük taraf›nda)
Seçicilik S›n›r›:
Seçicilik s›n›r›, afl›ld›¤› anda her iki
koruma eleman›n›n da ayn› anda açma
yapaca¤› ak›m de¤eridir. Tablolardaki
seçicilik s›n›r› ak›mlar›, flebeke
taraf›ndaki devre kesicinin k›sa devre
açma ak›m›n›n üst s›n›r› olarak verilmifltir.
400A Devre Kesici ile 400A NH
Sigortaya Ait Ak›m Zaman E¤risi:
Bir devre kesici; EN 60947-2
standard›na göre:
1,05xIn’de 2 saat açmadan çal›flmal›,
1,3xIn’de 2 saat içinde açmal›d›r.
Uygulamada bu zaman,
5-10 dakika olarak ayarlanmaktad›r.
Oysa bir NH sigorta; EN 60269-1
standard›na göre:
1,25xIn’de 3 saat açmadan çal›flmal›.
1,6xIn’de 3 saat içinde açmal›d›r.
Buna göre bir devre kesici afl›r›
ak›mlarda, NH Sigortalara göre daha
erken (önce) açmaya gitmekte ve
özellikle afl›r› ak›mlarda daha iyi bir
koruma sa¤lamaktad›r. (fiekil - 17)
NH sigortalar daha çok, k›sa devre
korumas› yapan koruma cihazlar›d›r.
Devre NH
Kesici Sigorta
10000
Zaman (sn)

F31 F51 karfl›laflt›r›larak seçicilik sa¤lan›r. 5000

40 °C
100 A 250 A
10000 fiekil-16’da görüldü¤ü gibi C1 ve C2
Zaman (sn)

40 °C
5000 kesicilerin çal›flma e¤rileri çak›flt›r›larak, 2000

2000
C1 kesicinin gecikme zaman ayar› C2 1000

1000
kesicisine göre artt›r›larak seçicilik 500

500
sa¤lanmaktad›r. Burada C1 devre 200
kesicisinin, k›sa zamanl› gecikme 100
200
s›ras›nda etkisi alt›nda kalaca¤›
50
100
dayanma ak›m› ile uyumlu bir
50 elektrodinamik dayan›m› olmal›d›r. 20

20 Gecikme (trafo taraf›nda) > gecikme 10

10 (yük taraf›nda) olmal›d›r. 5

5
2
Seçicilik Çizelgesi:
2 1
Seçicilik çizelgesi, yüke en yak›n olan
1 .5
devre kesicinin açaca¤› ak›m de¤erlerini
.5
gösterir. Seçicili¤i sa¤layan .2
.2 kombinasyonlar koyu bölgelerle .1
.1
1
gösterilmifltir. Bu bölgeler içinde, trafo .05
.05 ve yük taraf›ndaki devre kesicilerin
termik ve manyetik açma e¤rileri .02
.02
aras›nda hiçbir zaman giriflim .01
.01
olmayacak flekilde tasarlanm›flt›r. Yani .005
1 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn A
.005
1 2 3 4 5 6 8 10 20 30x100 A seçicilik tablolar›, flebeke taraf›ndaki Ak›m
Ak›m kesicinin maksimum ani açma ak›m›, fiekil-17
Ak›m seçicili¤i (Afl›r› yük koruma) yük taraf›ndaki kesicinin ani açma 400A devre kesici ile 400A NH sigortaya ait
ak›m-zaman e¤risi

1/15
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

ebeke Korumal Devre Kesici

Yük Taraf› Trafo Taraf› F21-F22/ F31-F32-F33 F51-F52-F53 F61-F62/F71/F82-F83/F82E-F83E

I1 (A) In (A) 16 25 32 40 50 63 80 100 125 160 200 200 250 300 400 500 630 800
Seçicilik sınırı (A) 160 200 250 300 400 500 640 800 1000 1280 1600 2000 2500 2400 3200 4000 5040 6400

16
25
32
fiebeke
40
Korumal›
Devre 50
Kesici
63
F10-F11
F12 80
F21-F22
100
F31-F32-F33
125
160
200
16
25
32
Motor 40
Korumal›
50
Devre
Kesici 63
F10-F11
80
F12
F21-F22 100
F31-F32-F33
125
160
200
16
25
32

Jeneratör 40
Korumal› 50
Devre
Kesici 63
F10-F11 80
F12
F21-F22 100
F31-F32-F33 125
160
200

Örnek :
Trafo taraf›nda nominal ak›m› 100 A flebeke korumal› devre kesici mevcutsa, tam seçicili¤i sa¤lamak için
kesicinin hemen alt›ndaki tali ç›k›fllar›nda (yük taraf›nda);

fiebeke korumal› : en fazla 63 A

Motor korumal› : en fazla 40 A
Jeneratör korumal› : en fazla 80 A

devre kesici kullan›lmal›d›r.

1/16
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

ebeke Korumal Devre Kesici

Yük Tarafı Trafo Tarafı F51-F52-F53 F61-F62/F71/F82-F83/F82E-F83E F91E-F92E F111E-F112E

I1 (A) In (A) F101E-F102E
200 250 300 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500
Seçicilik sınırı (A) 2000 2500 2400 3200 4000 5040 6400 10000 12500 16000 20000 25000

200
Şebeke korumalı 250
devre kesici 300
F51-F52-F53 400
F61-F62
500
F71
F82-F83 630
800
200
Motor korumalı 250
devre kesici
300
F51-F52-F53
F61-F62 400
F71 500
F82-F83 630
800
200
Jeneratör korumalı
250
devre kesici
F51-F52-F53 300
F61-F62 400
F71 500
F82-F83
630
800

Motor Korumal Devre Kesici

Yük Tarafı Trafo Tarafı F51 F61-F62/F71/F82-F83 F91E-F92E F112E

I1 (A) In (A) F101E-F102E
200 250 300 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500
Seçicilik sınırı (A) 2400 3000 3600 4800 6000 7560 9600 10000 12500 16000 20000 25000

200
Şebeke korumalı 250
devre kesici
300
F51-F52-F53
F61-F62 400
F71 500
F82-F83 630
F82E-F83E
800
200
Motor korumalı
250
devre kesici
F51-F52-F53 300
F61-F62 400
F71 500
F82-F83
630
F82E-F83E
800
200
Jeneratör korumalı
250
devre kesici
F51-F52-F53 300
F61-F62 400
F71 500
F82-F83
F82E-F83E 630
800

1/17
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Ard›fl›k Ba¤lama:
fiebeke Ard›fl›k ba¤lama, devre kesicilerin ak›m
s›n›rlama (limitör) yetene¤inden
yararlanarak, yük taraf›nda daha düflük
maliyette olan devre kesicilerin
A
yerlefltirilmesini mümkün k›lan kullan›m
F53 türüdür.
Ics=70 kA fiebeke taraf›ndaki kompakt devre
250A
kesiciler, afl›r› yük ve k›sa devre
ak›mlar›na karfl› koruma görevi yaparlar.
Bu elemanlar, ba¤land›klar› noktalarda
ortaya ç›kabilecek k›sa devre ak›m›ndan
daha düflük kesme yetene¤i olan devre
B kesicilerin anma kesme yetene¤i s›n›r›
içinde çal›flmalar›n› mümkün k›lar. Ak›m,
F21 devrenin tümünde limitörlü devre kesici
Ics=25 kA
100A taraf›ndan kontrol alt›nda tutuldu¤u için,
ard›fl›k ba¤lama, devre kesicinin yük
taraf›nda kalan tüm anahtarlama
cihazlar› için etkili olmaktad›r.
Ard›fl›k Ba¤laman›n Kullan›m›:
Ard›fl›k ba¤lamalarda devre kesici
elemanlar›, farkl› panolara
C yerlefltirilebilirler. Böylece ard›fl›k
ba¤lama, cihaz›n tesis edildi¤i noktada
FM10 Ics=10 kA ortaya ç›kabilecek muhtemel Ics iflletme
40A k›sa devre ak›m›ndan daha düflük
kapasitedeki devre kesicinin
kullan›lmas›n› mümkün k›lmaktad›r. Göz
ard› edilmemesi gereken nokta, flebeke
taraf›ndan bu k›sa devre ak›m›n›
fiekil-18
Yük kesebilecek kapasitede bir devre
kesicinin ba¤lanm›fl olmas›d›r.
Devre Kesiciler Aras›nda
Koordinasyon :
Yerlefltirildi¤i noktada ç›kabilecek bir
k›sa devre ak›m›ndan daha düflük
kesme yetene¤ine sahip bir devre
kesicinin kullan›lmas›na, gerekli kesme
yetene¤ine sahip baflka bir devre
kesicinin flebeke taraf›nda yerlefltirilmifl
olmas› durumunda izin verilir. Bu
durumda flebeke taraf›ndaki eleman›n
geçirdi¤i enerjinin, yük taraf›ndaki
eleman›n ve bu elemanlar taraf›ndan
korunan kablolar›n hasar görmeden
dayanabilece¤i enerjiden daha fazla
olamayaca¤› bir biçimde, her iki
eleman›n karakteristikleri birbiriyle
koordine edilmelidir.
3 Kademeli Ard›fl›k Ba¤lama:
Seri ba¤lanm›fl A,B ve C devre kesicileri
ile ard›fl›k ba¤lamada ilgili ölçütler, iki
durumda yerine getirilir.
fiebeke taraf›na konulan A kesicisi,
ard›fl›k ba¤lama için hem B hem de C
kesicileri ile birlikte kullan›lmaktad›r.
Burada; (A+B ve A+C) ile (A+B ve B+C)
kombinasyonlar›n›n istenilen kesme
yetene¤ine sahip olup olmad›klar›n›n
kontrolü gerekir. (fiekil - 18)

Ard›fl›k Ba¤lama Tablosu

fiebeke Taraf›
F10 F11 F21 F61 F12 F22 F31 F51 F62 F71 F32 F52 F82 F91 F101 F111 F92 F102 F112 F33 F53 F83
kA 16 25 30 35 50 65 70
F10 16 - 25 25 20 30 35 35 25 20 - 45 25 20 - - - - - - 45 25 20
F11 - - - 25 30 35 35 35 35 35 50 50 50 - - - - - - 70 70 70
F21 25 - - - 25 30 35 35 35 35 35 50 50 50 - - - - - - 70 70 70
F61 - - - - 30 35 35 35 35 35 50 50 50 - - - - - - - - 70
F12 30 - - - - - 35 35 35 35 35 50 50 50 - - - - - - 70 70 70
Yük Taraf›

F22 - - - - - - - 35 35 35 50 50 50 - - - - - - 70 70 70
F31 - - - - - - - - 35 35 50 50 50 - - - - - - 70 70 70
F51 35 - - - - - - - - - 35 50 50 50 - - - - - - 70 70 70
F62 - - - - - - - - - - 50 50 50 - - - - - - - - 70
F71 - - - - - - - - - - 50 50 50 - - - - - - - - 70
F32 - - - - - - - - - - - - 50 50 50 50 65 65 65 70 70 70
F52 50 - - - - - - - - - - - - - 50 50 50 65 65 65 70 70 70
F82 - - - - - - - - - - - - - 50 50 50 65 65 65 - - 70
F33 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 70
F53 70 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
F83 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1/18
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Toprak Kaçak Ak›m Alg›lama Rölesi:

Toroidal trafodan gelen iflarete göre sistemde bir kaçak ak›m alg›land›¤›nda devre
kesici içine yerlefltirilmifl açt›rma bobini veya düflük gerilim bobinine kumanda
ederek devre kesicinin açmas›n› temin eder. Rölenin çal›flaca¤› kaçak ak›m de¤eri
ve süresi röle üzerinden ayar edilebilir.

Tip FGR-05R FGR-10R FGR-20R

Kaçak ak›m ayar› 30-500 mA 100-1000 mA 200-2500 mA
Siparifl kodu 8AT-N0000-0500 8AT-N0000-1000 8AT-N0000-2500
Açma zaman ayar› 0,1 - 2,0 sn
Besleme 110 / 220 V AC 50/60 Hz
Ç›k›fl rölesi 3 A, 250 V AC
Toprak kaçak ak›m alg›lama rölesi (FGR) Reset Manuel / Elektriksel (Uzaktan)

Toroidal Trafo:
Toprak kaçak ak›m alg›lama rölesi ve toroidal trafo küçük toprak kaçaklar›n›n dahi
alg›lan›p devre kesicinin açt›r›labilmesi için devre kesicilerle birlikte kullan›l›r.

Toroidal Trafo Çap› (mm) Ø Siparifl Kodu

60 mm 8AT-R0000-0060
110 mm 8AT-R0000-0110
160 mm 8AT-R0000-0160
Toroidal trafo 210 mm 8AT-R0000-0220

Düflük Gerilim Bobini (Düflük Gerilim

Sal›c›s›): Tip ‹flletme Çal›flma Trip Siparifl Kodu
Enerji kesildi¤inde veya gerilim iflletme Gerilimi Gerilimi Gerilimi
geriliminin %70 alt›na düfltü¤ünde devre 220 V~ > 187 V~ < 154 V 9AA-CA000-0220
F21-F22
kesiciyi açt›rmaya yarar. Kesiciyi kapatmak 380 V~ > 323 V~ < 266 V 9AA-CA000-0380
için gerilimin, iflletme geriliminin %85’ine 220 V~ > 187 V~ < 154 V 9AB-CA000-0220
eflit veya yukar› olmas› gerekir. Düflük gerilim F31-F32-F33
380 V~ > 323 V~ < 266 V 9AB-CA000-0380
bobinine enerji gelmedi¤i zaman devre kesici 220 V~ > 187 V~ < 154 V 9AD-CA000-0220
kurma yapmaz. F51-F52-F53
380 V~ > 323 V~ < 266 V 9AD-CA000-0380
220 V~ > 187 V~ < 154 V 9AE-CA000-0220
F61-F62
380 V~ > 323 V~ < 275 V 9AE-CA000-0380
220 V~ > 187 V~ < 154 V 9AF-CA000-0220
F71
380 V~ > 323 V~ < 275 V 9AF-CA000-0380
220 V~ > 187 V~ < 154 V 9AH-CA000-0220
F91E-F92E
380 V~ > 323 V~ < 275 V 9AH-CA000-0380
220 V~ > 187 V~ < 154 V 9AI-CA000-0220
F101E-F102E
380 V~ > 323 V~ < 275 V 9AI-CA000-0380
220 V~ > 187 V~ < 154 V 9AK-CA000-0220
F111E-F112E
380 V~ > 323 V~ < 275 V 9AK-CA000-0380
Not : Düflük gerilim bobini enerjisizken devre kesici kurma yapmaz.
F71 düflük gerilim bobini

Uzatmal› Döner Tahrik Kolu:

Devre kesiciye aç›p-kapatma ifllemi yapt›rmak için kullan›l›r. Devre kesiciye
afla¤›-yukar› yönde de¤il de dairesel olarak kumanda edilmek istendi¤inde
kullan›l›r.
Tip Siparifl kodu
F31-F32-F33 8AB-G000-0000
F51-F52-F53 8AD-G000-0000
F71 8AF-G000-0000
F82-F83/F82E-F83E 8AG-G000-0000
F31-F32-F33 uzatmal› döner tahrik kolu F91E-F92E 8AH-G000-0000

1/19
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Anahtarl› Kilit Mekanizmas›:

Kilit mekanizmas›, servis nedeniyle aç›k (trip) durumuna getirilmifl devre
kesiciyi mekanik olarak kilitleyerek, kesicinin ON ve OFF konumlar›na al›nmas›n›
engeller.
Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu
F10-F11-F12 8AL-E0000-0000 F71 8AF-E0000-0000
F21-F22 F71 F21-F22 8AA-E0000-0000 F82-F83/F82E-F83E 8AG-E0000-0000
F31-F32-F33 8AB-E0000-0000 F91E-F92E 8AH-E0000-0000
Anahtarl› kilit mekanizmas› F51-F52-F53 8AD-E0000-0000

Uzaktan Açt›rma Bobini (fiönt Sal›c›lar):

Devre kesiciyi uzaktan açt›rmak için kullan›l›r. Kesici kapal› (ON) konumunda
iken, açt›rma rölesine gerilim verildi¤inde kesici açarak Trip konumuna gelir.
Açt›rma rölesi AC ve DC gerilimlerde çal›flmak üzere, tabloda belirtilen
de¤iflik gerilimlerde imal edilebilir. Açt›rma bobininin çal›flmas› standartlara
göre, nominal gerilimin %70 ile %110’u de¤erleri aras›nda garanti edilir.

Uzaktan açt›rma bobini

‹flletme F12 F2 1- F22 F31-F32-F33 F51-F52-F53 F61-F62 F7 1 F82-F83 F9 1 E - F 9 2 E F101E F111E-F112E

gerilimleri F82E-F83E F102E
110 V ~ 8AM-BA000-0110 8AA-BA000-0110 8AB-BA000-0110 8AD-BA000-0110 8AP-BA000-0110 8AF-BA000-0110 8AG-BA000-0110 8AH-BA000-0110 8AI-BA000-0110 8AK-BA000-0110

220 V ~ 8AM-BA000-0220 8AA-BA000-0220 8AB-BA000-0220 8AD-BA000-0220 8AP-BA000-0220 8AF-BA000-0220 8AG-BA000-0220 8AH-BA000-0220 8AI-BA000-0220 8AK-BA000-0220

380 V ~ 8AM-BA000-0380 8AA-BA000-0380 8AB-BA000-0380 8AD-BA000-0380 8AP-BA000-0380 8AF-BA000-0380 8AG-BA000-0380 8AH-BA000-0380 8AI-BA000-0380 8AK-BA000-0380

24 V – 8AM-BD000-0024 8AA-BD000-0024 8AB-BD000-0024 8AD-BD000-0024 8AP-BD000-0024 8AF-BD000-0024 8AG-BD000-0024 8AH-BD000-0024 8AI-BD000-0024 8AK-BD000-0024

48 V – 8AM-BD000-0048 8AA-BD000-0048 8AB-BD000-0048 8AD-BD000-0048 8AP-BD000-0048 8AF-BD000-0048 8AG-BD000-0048 8AH-BD000-0048 8AI-BD000-0048 8AK-BD000-0048

110 V – 8AM-BD000-0110 8AA-BD000-0110 8AB-BD000-0110 8AD-BD000-0110 8AP-BD000-0110 8AF-BD000-0110 8AG-BD000-0110 8AH-BD000-0110 8AI-BD000-0110 8AK-BD000-0110

220 V – 8AM-BD000-0220 8AA-BD000-0220 8AB-BD000-0220 8AD-BD000-0220 8AP-BD000-0220 8AF-BD000-0220 8AG-BD000-0220 8AH-BD000-0220 8AI-BD000-0220 8AK-BD000-0220

Yard›mc› Kontak Blo¤u:

F31-F32-F33 / F51-F52-F53
Devre kesicinin çal›flma pozisyonuna göre elektriksel sinyallizasyonu
beslemek için kullan›l›r. Yard›mc› kontaklar ana kontaklarla aç›l›p
kapanarak ihbar ve kilitleme fonksiyonlar›n› yerine getirirler.

NA : Normalde aç›k kontak

NK : Normalde kapal› kontak

Tip Kontak Donan›m› ‹flletme Anma Siparifl Kodu

NA NK Gerilimi Ak›m›
F10-F11-F12 1 1 250 V~ 2A 8AL-A0011-0000
F21-F22 1 1 250 V~ 2A 8AA-A0011-0000
F71 F92E 1 1 250 V~ 2A 8AB-A0011-0000
F31-F32-F33
2 2 250 V~ 2A 8AB-A0022-0000
1 1 250 V~ 2A 8AD-A0011-0000
F51-F52-F53
2 2 250 V~ 2A 8AD-A0022-0000
F61-F62 1 1 400 V~ 4A 8AE-A0011-0000
1 1 400 V~ 4A 8AF-A0011-0000
F71
2 2 400 V~ 4A 8AF-A0022-0000
1 1 400 V~ 4A 8AG-A0011-0000
F82-F83/F82E-F83E 2 2 400 V~ 4A 8AG-A0022-0000
4 4 400 V~ 4A 8AG-A0044-0000
1 1 400 V~ 4A 8AH-A0011-0000
F92E
2 2 400 V~ 4A 8AH-A0022-0000
1 1 400 V~ 4A 8AJ-A0011-0000
Yard›mc› kontak bloklar› F101E-F102E 2 2 400 V~ 4A 8AJ-A0022-0000
4 4 400 V~ 4A 8AJ-A0044-0000
1 1 400 V~ 4A 8AK-A0011-0000
F111E-F112E
2 2 400 V~ 4A 8AK-A0022-0000
“–” DC, “~” AC, “ ” DC-AC

1/20
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Terminal Koruyucu Kapak:

Devre kesicinin terminal (bara veya kablo) k›s›mlar›n›n elle temas›n› önleyerek, güvenli
bir yal›t›m sa¤lar. Ayr›ca terminal koruyucu kapak, kutuplar aras›ndaki kanallara geçerek
terminalleri birbirinden izole eder. Bütün devre kesicilerimizde standart olarak bulunur.

Tip Siparifl kodu Tip Siparifl kodu

F10-F11 8AM-F0000-0000 F71 8AF-F0000-0000
F12 8AR-F0000-0000 F82-F83/F82E-F83E 8AG-F0000-0000
F10...F112E F21-F22 8AA-F0000-0000 F91E-F92E 8AH-F0000-0000
F31-F32-F33 8AB-F0000-0000 F101E-F102E 8AI-F0000-0000
F51-F52-F53 8AD-F0000-0000 F111E-F112E 8AK-F0000-0000
Terminal koruyucu kapak F61-F62 8AP-F0000-0000

Uzatma Baralar› :
Uzatma baralar›, kesicinin terminallerine yap›lacak kablo veya bara ba¤lant›lar›n›n kolay ve sa¤l›kl› yap›lmas›n› sa¤lar. Baralar
elektrolitik bak›r malzemeden, üzeri gümüfl kapl› olarak imal edilirler.
Tip Boy Genifllik Kal›nl›k Delik Çap› S›k›flt›rma Nominal Miktar›
S‹parifl Kodu
L (mm) N (mm) P (mm) Ø Torku (Nm) Ak›m (A) (Adet)
F10-F11/F12 36 14 3 M8 10 16 A - 125 A 6 8AM-H3000-0125
F21-F22 16 18 3 M8 10 16 A - 125 A 6 8AB-H3000-0100
F31-F32-F33 35 18 5 M8 10 125 - 160 A 6 8AB-H5000-0125
F51-F52-F53 35 25 5 M12 25 200 A - 250 A 6 8AD-H5001-0250
F61-F62 42 38 8 M10 25 250 A - 400 A 6 8AE-H5000-0300
31 40 5 M10 40 300 A 6
8AF-H 00-0
31 40 6 M10 40 400 A - 500 A 6
F71
F82-F83 31 40 8 M10 40 630 A 6
8AG-H 00-0
F82E-F83E 31 40 12 M10 40 800 A 6
: Amper de¤erini yaz›n›z.
: Bara kal›nl›¤›n› yaz›n›z. (300A için 5, 400A - 500A için 6, 630A için 8, 800A için 12 giriniz.)

F10-F11/F12 F21-F22/F31-F32-F33 F51-F52-F53 F61-F62 F71/F82/F82E-F83E

Ø N Ø N N Ø N 10.5 Ø
N Ø

L L
42

23.5
L L
29

L
18
19

13.5
9

43.5

R, S, T faz› S faz› R,T faz› S faz› R,T faz› S faz› R,T faz› S faz› R,T faz›

Uzatma baralar›

Ba¤lant› Terminalleri: Müflteri iste¤ine göre tornavida veya alyan bafll› olarak sevk edilirler.
Tip Kablo Kab.Kesiti Kab.Çap› S›k›flt›rma Civata Miktar›
Adedi (mm2) Ø (mm) Torku (Nm) Cinsi (Adet)
F10-F11/F12 1 2.5...50 6 6 Tornavida 3
F21-F22/F31-F32-F33 1 2,5...95 12 10 Alyan 3
F21-F22/F31-F32-F33 1 2,5...95 12 6 Tornavida 3
F51-F52-F53 1 95...120 13 25 Alyan 3
Not: F31-F32-F33 tip devre kesicilerin ba¤lant› terminalleri siparifl üzerine alyan veya düz tornavida a¤›zl› olarak sevk edilir.
F10-F11/F12 F21-F22 / F31-F32-F33 F51-F52-F53 F61-F62

Tornavida bafll› Tornavida bafll› Alyan bafll› Y›ld›z Silindir bafll› Alyan bafll›

Ba¤lant› terminali

1/21
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Motor Kumanda Mekanizmalar›:

Devre kesiciye uzaktan açma - kapama yapt›rmak için kullan›l›r.Ayr›ca
üzerindeki mandal sayesinde elle mekanik açma - kapama yap›labilir.
Motor kumanda mekanizmas› devre kesicinin üst kapa¤›na monte
edilir. Mekanik kilitleme özelli¤ine sahiptir.

F31-F32-F33 Motor kumanda mekanizmas›:

Teknik Özellikleri :
Siparifl kodu 8AB-DA000-0220
Çal›flma gerilimi 220 V AC *
Gücü 100 W
Açma zaman› 1s
F31-F32-F33/F51-F52-F53 Motor kumanda mekanizmas›
Kapama zaman› 1s

F71/F82-F83/F82E-F83E/F91E-F92E
Motor kumanda mekanizmas› :
Teknik Özellikleri :

Siparifl kodu
F71 8AF-DA000-0220
F82-F83 / F82E-F83E 8AG-DA000-0220
F91E-F92E 8AH-DA000-0220
Çal›flma gerilimi 220 V AC *
Gücü 100 W
Açma zaman› 4s
F71/F82-F83/F82E-F83E/F92E Motor kumanda mekanizmas› Kapama zaman› 3.5 s

F101E-F102E/F111E-F112E Motor kumanda mekanizmas›:

Teknik Özellikleri :

Siparifl kodu
F101E-F102E 8AN-DA000-0220
F111E-F112E 8AK-DA000-0220
Çal›flma gerilimi 220 V AC *
Gücü 500 W
Açma zaman› 1.5 s
F111E-F112E Motor kumanda mekanizmas› Kapama zaman› 1.5 s

* ‹stendi¤inde farkl› çal›flma gerilimleri (AC/DC) yap›labilmektedir.

1/22
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F31-F32-F33/F51-F52-F53 tip devre kesicilere ait motor kumanda mekanizmas› devre flemas› :
R : Klemens
220V ~ 2A
b1 : fialteri kapama butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)
ON b1 3 1 1 1 3 3
Kapama
4 2 K1 K2 K1 K2
b2 : fialteri açma butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)
4
OFF b2
1 3 2 2 4 S1 : S›n›r anahtar›
Açma 4
2 S2 : Elektriksel ve Mekaniksel kilitleme anahtar›
K1 : fialteri kapama kontaktörü (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)
1 2 5
K2 : fialteri açma kontaktörü (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)
KD : Köprü diyot
13 21
S1 V : Varistör (250 V AC)
KD
14 22 : Motor mekanizmas› s›n›rlar›
: Kullan›c›n›n yapaca¤› ba¤lant›lar
V
13
S2 ( )
14
3 4 0

5
A1 A1
K1 K2 b1 2 4
N TR A2 A2 ON 2 2 K1 A1 K2 A1 4 4
1 K1 3
K2 K1 K2
1 2 1 2 1 2 3 4 b2 4 1 2 1 A2 A2 3 3
1 2 OFF 3 1
3 43 3 44
5 6 5 6
13 14 13 14
Nötr Faz
K1 K2
Açma Kapama Klemens Ba¤lant› fiemas›
Kontaktörü Kontaktörü

F71/F82-F83/F82E-F83E/F91E-F92E tip devre kesicilere ait motor kumanda mekanizmas› devre flemas› :
R
220V ~ 2A : Klemens
OFF ON
b2 3 b3 3 b0 : fialteri açma butonu
Uzaktan 4 Uzaktan 4
1 Açma 2 Kapama 3 b1 : fialteri kapama butonu
b2 : fialteri uzaktan açma butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)
Açma Kapama b3 : fialteri uzaktan kapama butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)
1 1 K1 3 b0 3 b1 3
K1 K2 3
2 K2 2 4 4 4 4 S1 : S›n›r anahtar›
S2 : Elektriksel ve Mekaniksel kilitleme anahtar›
13 21
K1 : fialteri açma kontaktörü (Yard›mc› kontaktör)
14 22
S1 K2 : fialteri kapama kontaktörü (Yard›mc› kontaktör)
KD KD : Köprü diyot
A1 A1
V
K1 K2 V : Varistör (250 V AC)
A2 A2
: Motor mekanizmas› s›n›rlar›
S2
13 : Kullan›c›n›n yapaca¤› ba¤lant›lar
14

N TR 0
0

4 4
1 2 1 2
1 2 b2 3 b3 3
3 43 3 44 OFF ON
5 6 5 6
13 14 13 14
Nötr Faz
K1 K2
Açma Kapama Klemens Ba¤lant› fiemas›
Kontaktörü Kontaktörü

F111E-F112E tip devre kesicilere ait motor kumanda mekanizmas› devre flemas› :
R : Klemens
220V ~ 2A OFF ON b0 : fialteri açma butonu
Açma 3 Kapama 3
b2 4 4
1 2
b3
3 b1 : fialteri kapama butonu
b2 : fialteri uzaktan açma butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)
3 1 3 1 3 3
b3 : fialteri uzaktan kapama butonu (Kullan›c› taraf›ndan kullan›l›r)
b0 K1 b1 K2 K1 K2
OFF 4 2 ON 4 2 4 4 S1 : S›n›r anahtar› (Afla¤› yöndeki)
Açma Kapama S2 : S›n›r anahtar› (Yukar› yöndeki)
21 21 R 5 L 6
K2
22
K1
22 S3 : Elektriksel ve Mekaniksel kilitleme anahtar›
S1
21
S2
21 K1 : fialteri açt›rma kontaktörü (FC-09D01)
22 22
K2 : fialteri kapama kontaktörü (FC-09D01)
A1 A1
K1 K2 R : fialter kurma kolunu ileri yönde hareket ettirecek motor ucu.
A2 A2
13
L : fialter kurma kolunu geri yönde hareket ettirecek motor ucu.
S3
14 : Motor mekanizmas› s›n›rlar›
: Kullan›c›n›n yapaca¤› ba¤lant›lar
0
0

N TR
1 2 3 4 5 6 4 4
1 2 1 2
1 3 b2 3 b3 3
3 45 3 46 OFF ON
5 6 5 6
21 22 21 22
4 2 Nötr Faz
K1 K2
Açma Kapama Klemens Ba¤lant› fiemas›
Kontaktörü Kontaktörü

1/23
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Elektrik kesilmesinin s›k oldu¤u, büyük
zarar do¤uraca¤› iflletmelerde jeneratör
büyük önem arz etmektedir. Her ne
kadar jeneratör kullan›lm›fl olsa da
jeneratörün yetkili personel taraf›ndan
elle (manuel) devreye al›nmas› dakikalar
sürebilir. Elle devreye al›nan jeneratör
enerji geldikten sonra tekrar devreden
ç›kar›l›r daha sonra sistemi flebekeden
beslemek için, flebeke flalteri devreye
al›n›r. Bu hem zaman kayb›na hem de
ifl kayb›na neden olur. Bu sorunu
ortadan kald›rmak flebeke-jeneratör
otomasyonuyla mümkün olacakt›r.
fiebeke - Jeneratör Enversör Rölesi:
‹ki devre kesicinin enversör amaçl›
kullan›ld›¤› yerlerde, flebekeve ve
jeneratör aras›nda otomatik geçifli
Ç›k›fl kontaklar› : 250V AC, 10A
sa¤lamak için kullan›l›r. Röle üzerinden
Besleme gerilimi : 12V AC hat, besleme, flalter durumlar› izlenebilir.
Girifl Gerilimi : 220 V AC Hata konta¤› ile alarm ve açt›rma bobini
Ebat : 96x96 mm ba¤lant›s› yap›labilir.
Siparifl kodu : 9HK-DF000-0000
Şebeke Fazı Kontrol
Nötr
Jeneratör Fazı Kontrol
12V
1 3 4 2 5 6 7
fiebeke- Jeneratör otomasyonu bir di¤er
ad›yla otomatik enversör sistem yapmak
hem çok kolay hem de çok önemlidir.
Çünkü yap›lacak bir hata flebeke ile
jeneratörün ayn› anda devrede
kalmas›na, dolay›s›yla faz çak›flmas›na
yani, bir k›sa devreye neden olacakt›r.
Bu hata olasılı¤ını ortadan kaldırmak ve
iflletme güvenli¤i sa¤lamak üzere
mekanik kilit kullan›l›r.
Kilitleme elektriksel de¤il de mekanik
olarak yap›ld›¤›ndan kumanda
sisteminde oluflabilecek hatalar sonucu
her iki devre kesicinin de ON veya OFF
konumda kalmas› kesinlikle önlenmifl
olur.
Mekanik Kilit Siparifl Kodları:
F31 8AB-V0000-0000
F71 8AF-V0000-0000
F82-F83-F82E-F83E 8AG-V0000-0000
F91E-F92E 8AH-V0000-0000
F111E-F112E 8AK-V0000-0000

Şebeke-Jeneratör
Yardımcı 4 3 K2 4
5 K2 3 Enversör Rölesi 5
Kontak
4 3 3 4 Yardımcı
K1 K1 Kontak
14 11 11 14
4 A1 A2 A2 A1 4
12 11 9 15 10 8 13 14
K2 K2
Jeneratör fazı
3 A1 A2 A2 A1 3
JENERATÖR Şebeke fazı ŞEBEKE
K1 K1
ŞALTERİ MOTORU Alarm çıkışı ŞALTERİ MOTORU
2 K2 1 1 K2 2
2 2
4 3 2 1 1 2 3 4
2 K11 Ortak faz Ortak faz
1 2
K1
1 1
2 14 3 3 4 1 2
Jb1 Jb2 Şb2 Şb1
0 ON OFF OFF ON 0
Nötr Nötr

F31-F32-F33 tip kurma motorlu flalterlerin enversör otomasyon ba¤lant› flemas›

Şebeke Fazı Kontrol

Nötr
Jeneratör Fazı Kontrol
12V

1 3 4 2 5 6 7

Yardımcı Şebeke-Jeneratör
Kontak Enversör Rölesi
Yardımcı
Kontak
14 13
* 12 11 9 15 8 13 14 10
13
* 14

Jeneratör fazı
JENERATÖR 3 4 3 3 4 3
ŞALTERİ MOTORU Şebeke fazı ŞEBEKE
Jb3 ON Şb3 ON
2 4 3 3 4 2 ŞALTERİ MOTORU
Jb2OFF Ortak faz
Alarm çıkışı Ortak faz Şb2 OFF
1 1

0 Nötr Nötr 0

* F71 / F82 / F82E / F83 / F83E / F91E / F92E i in 11, F101E / F102E / F111E / F112E i in 13

F71/F82-F83/F82E-F83E/F91E-F92E/F101E-F102E/F111E-F112E tip kurma motorlu flalterlerin enversör otomasyon ba¤lant› flemas›

Enversör Röle Çalıflma fiekli:

fiebeke
Jeneratör
fiebeke fialteri
Jeneratör fialteri

1/24
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F01-F02/F10-F11/F21-F22/F31-F32-33 F51-F52-F53/F61-F62
Termik Manyetik Tip Devre Kesiciler Termik Manyetik Tip Devre Kesiciler
10000 10000
40 °C 40 °C
5000 5000
Zaman (saniye)

Zaman (saniye)
2000 2000

1000 1000

500 500

200 200

100 100

50 50

20 20

10 10

5 5

2 2
±%20
1 1

.5 .5

a c
.2 .2
b ±%20
d
.1 .1

.05 .05

.02 .02

.01 .01

.005 .005
1 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn 1 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn

xIn Ak›m xIn Ak›m

a: F01-F02 / F21-F22 / F31-F32-F33 c: F51-F52-F53

b: F10-F11 / F12 d: F61-F62

F71/F82-F83 F82E-F83E/F91E-F92E/F101E-F102E/F111E-F112E
Termik Manyetik Tip Devre Kesiciler Termik Manyetik Tip Devre Kesiciler
10000
40 °C 10000
5000 40 °C
Zaman (saniye)

Zaman (saniye)

5000

2000
2000
1000
1000
500
500

200
200
100
100
50
50

20
20
10
10
5
5

2
2
1
1
.5
.5

.2
±%20 .2
.1 ±%20
.1
.05
.05

.02
.02
.01
.01
.005
1 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn .005
1 2 3 4 5 6 8 10 20 30xIn
xIn Ak›m xIn Ak›m

1/25
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F11 I2T E¤risi F21 I2T E¤risi

kA2T

kA2T
kA kA

F31 I2T E¤risi F51 I2T E¤risi

kA2T

kA2T

kA kA

F61 I2T E¤risi F71 I2T E¤risi

kA2T

kA2T

kA kA

1/26
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F82 I2T E¤risi F91 I2T E¤risi

kA2T

kA2T
kA kA

F101 I2T E¤risi F112 I2T E¤risi

kA2T

kA2T

kA kA

1/27
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F11 Ipeak E¤risi F21 Ipeak E¤risi

kApeak

kApeak
kA kA

F31 Ipeak E¤risi F51 Ipeak E¤risi

kApeak

kApeak

kA kA

F61 Ipeak E¤risi F71 Ipeak E¤risi

kApeak

kApeak

kA kA

1/28
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F82 Ipeak E¤risi F91 Ipeak E¤risi

kApeak

kApeak
kA kA

F101 Ipeak E¤risi F112 Ipeak E¤risi

kApeak

kApeak

kA kA

1/29
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Kutup Bafl›na Güç Kay›plar› (W)

Anma Ak›m› (A)
16 20 25 32 40 50 63 80 100 125 160 200 225 250 300 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500
F10 5.5 5 5.8 4.3 4.3 5.5 8.2 14 10.4 10.8
F11 5.5 5 5.8 4.3 4.3 5.5 8.2 14 10.4 10.8
F12 5.5 5 5.8 4.3 4.3 5.5 8.2 14 10.4 10.8 16.2
F21 2.8 3.8 4.2 4.3 4.5 5.5 7.8 9.6 10.4 10.8 16.2
F22 2.8 3.8 4.2 4.3 4.5 5.5 7.8 9.6 10.4 10.8 16.2
F31 3 2.5 3.3 3.8 4.6 5.9 7.8 6.4 8.6 10 12 17 20 25
F32 3 2.5 3.3 3.8 4.6 5.9 7.8 6.4 8.6 10 12 17 20 25
F33 3 2.5 3.3 3.8 4.6 5.9 7.8 6.4 8.6 10 12 17 20 25
F51 24 18 21 28
F52 24 18 21 28
F53 24 18 21 28
F61 18 32
F62 18 32
F71 26 24 32 44 45
F82 32 32 44 45
F83 32 32 44 45
F82E 8 14 22 35 45
F83E 8 14 22 35 45
F91E 44 68
F92E 44 68
F101E 40 63 104
F102E 40 63 104
F111E 44 69 108
F112E 44 69 108

1/30
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F01 F12M
90,1
40 106 30,4 76
30

23,5

34.25
È5

59,5
14,9
71

71

140,6
169

152

100
30,9

45
27
63.75

35,6
È5

70,5
90
Montaj fiablonu
Montaj fiablonu
R7

F11 UZUN TERM‹NAL KORUYUCULU 33 F11 KISA TERM‹NAL KORUYUCULU

76 88 76 88
68

61
171

143

45
52

37
51

70
75
70 R8
75
R8
33
33

25 25

25 25

F11 FAZ AYIRICILI

76 88
13 25 25 25
È5
49,5

102
102
170
120

45
25,5

Montaj fiablonu
70
75
Faz ay›r›c›

1/31
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F12 UZUN TERM‹NAL KORUYUCULU F12 KISA TERM‹NAL KORUYUCULU

90 92
90 92

54
69

141

51
171

51

36
70,5

51
77
70,5
77
R8

32
32

30 30

30 30

F12 FAZ AYIRICILI

90 92
30 30

5 30
44
102

168
120

102
51
26

Montaj fiablonu
70,5
Faz ay›r›c› 77

F12N TERM‹NAL KORUYUCULU (4 Kutuplu)

120 92

5
54
141

51

100
36

70,5
Montaj fiablonu
77
R8
34

30 30 30

1/32
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F21 UZUN TERM‹NAL KORUYUCULU F21 KISA TERM‹NAL KORUYUCULU

90 93 90 93

38
58

87,5
163,2
87,5
203

37,5
57,5

65,5
75
65,5 R
9
75

31
30 30
R
7,5
25

30 30

F21 FAZ AYIRICILI

102,5
90 93
64,5

91,5
132

140
120
34,5

90
155,7

87,5
201

263
136

Montaj fiablonu Pano Çerçevesi

33,7

18
26,5 3
37,5
Faz ay›r›c› 65,5
75

1/33
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F31 TERM‹NAL KORUYUCULU F31 FAZ AYIRICILI

106 115
106 115
Faz ay›r›c›

39

37
171

100,5

211,5

100,5
166

145

308
31,5
91,5

99,5
34 34

28,5
22,5

18
41,5

41,5 41,5 91,5

88
99,5

107,5

80
5 35
132
102
146,5

Montaj fiablonu Pano Çerçevesi

1/34
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F51 TERM‹NAL KORUYUCULU

105 135

78
261

110
73

105

35 35 113

107

80

6
52

141,5
112
89

Pano Çerçevesi
F51 FAZ AYIRICILI

105 135
Faz ay›r›c›

35
6
75

230
300,5

253

283
110
255

70

Montaj fiablonu

25

35 35
28,5 5

113

1/35
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F51N TERM‹NAL KORUYUCULU (4 kutuplu)

140 135

78
105

107

80
261

110
6

141,5
112
73
105

113
Pano Çerçevesi

F51N FAZ AYIRICILI (4 Kutuplu)

6 35 35
140 135

Faz ay›r›c›
230
75

105
110
255

213

383

Montaj fiablonu
70

28 5
40,75 105
147,25 113

1/36
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F61 TERM‹NAL KORUYUCULU

235
142
Faz ay›r›c› 152,5

72
105

107
262

110
80

5,
7

141,5
80

112
102
Pano Çerçevesi
44,5 44,5 114

140
63,5

45

È6
113,6

F61 FAZ AYIRICILI

140 235

Faz ay›r›c› 152,5

256

194
60

105
227

373

110
302
257

Montaj fiablonu
86

38 36 10
46 46 102
114

1/37
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F71 TERM‹NAL KORUYUCULU

210 242,5

148

62
105

110
275

103
110,5

122,5
107

80

70 70
5,
7
107

141,5
112
34
56

190 60

F71 FAZ AYIRICILI Pano Çerçevesi

210 242,5
148
74

È6 70
105
306,25

110
270

234

396

86

236

50 40
80 22,75 6
Faz ay›r›c›
110,5
125

Montaj fiablonu

1/38
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F82 TERM‹NAL KORUYUCULU

243

210 162

83
105

110
286

93
111

125

70 70

R5 107

80
56

189,5 5,
7

141,5
112
F82 FAZ AYIRICILI

210 243

50 40 162

Pano Çerçevesi
80

70
105 È6,5
110
256

407
332

280

90

249

80,25 *F82 / F83 29 mm

Faz ay›r›c› *
111
F82E / F83E 36 mm
125

Montaj fiablonu

1/39
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F82N TERM‹NAL KORUYUCULU

280 243
162

107

83
80
105

5,
7

110
286

141,5
112
93
111 Pano Çerçevesi
125

70 70
50 70 70 70 È6,5
107

56

260
60
249

F82N FAZ AYIRICILI

280 243

162
Faz ay›r›c›
Montaj fiablonu
80

105
256

407

110
280

90

80,25 70 80,25 *
111
*F82N / F83N 29 mm
F82EN / F83EN 36 mm
125

1/40
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F91 TERM‹NAL KORUYUCULU

210 256
176

147,5
70 70

105
R10
375

110

67
191

117,5
107

80

5,
7

128

141,5
142,5

112
Faz ay›r›c›

F91 FAZ AYIRICILI

210 256

70 70 176
Pano Çerçevesi
45

210
145

70
È9

105
370

340

497

110

370

338
115

8
30 16 Montaj fiablonu
Faz ay›r›c› 128
142,5

1/41
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F91N TERM‹NAL KORUYUCULU (4 Kutuplu)

256

280 176

147,5
105
375

128 110
117,5
70 70 70
142,5

107

80

5,
7
66,5

262
141,5
112

F91N FAZ AYIRICILI (4 Kutuplu)

280 256
70 176
45

Pano Çerçevesi

70 70
145

122,5 105 52,5

370

340

497

110

340
115

128
Montaj fiablonu
142,5
Faz ay›r›c›

1/42
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F101E TERM‹NAL KORUYUCULU

210 296

70 70 215
13

23

50

151

109
105

36
60
395

110
134
R25

70 70

41 ,5
155
170 107
80
5,
7

F101E FAZ AYIRICILI

R3
296
210
215
70

141,5
70

112
23
32

Pano Çerçevesi

70
139

105
538

370

338

568

110

338
121

45 42 Montaj fiablonu
155
Faz ay›r›c›
170

1/43
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F111 367.5

392

11

386

228
568
412

Montaj fiablonu
117
22,5 90
5,
6

R3
153

45
58

76 38

177

207
304
80

F111 TERM‹NAL KORUYUCULU

392

424
Pano Çerçevesi
114 114 320
127,2
568

417

175
620

114,8

46 44,5
250
76 38
265
304

1/44
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F31 MOTOR KUMANDA MEKAN‹ZMASI

106 150 106

134

Motor
Mekanizmas›
119

169

134
216

210

Devre
Kesici
89

F71 / F82 / F91 / F101 MOTOR KUMANDA MEKAN‹ZMASI 179

147
154,5

Motor
Mekanizmas›

Devre
Kesici

210,7
147

1/45
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F111 MOTOR KUMANDA MEKAN‹ZMASI

Motor
Mekanizmas›

387

369
368

250

228

Devre
Kesici

342

417 392
392

1/46
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F31 ENVERSÖR SET

323 149

110 134

Motor
Mekanizmas›

275
275

Devre
Kesici

155
Mekanik
Kilit
204

169

70

106

F71/F82E/F92E/F101E ENVERSÖR SET

210
142,5

Motor
Mekanizmas›
D
375

Devre
Kesici

Mekanik
Kilit

Boyutlar
Tip
A B C
F71 530 253,5 332
F82E 530 329 340,5
147
B

F92E 470 417,5 363,5

F101E 530 417,5 395

1/47
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F111 ENVERSÖR SET (D‹KEY)

478
406

152.5
382

Devre Motor
Kesici Mekanizmas›

Mekanik
Kilit
1416

384

176

108 250,6 119,5

1/48
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F111 ENVERSÖR SET (YATAY)

Motor
119,5

Mekanizmas›

Devre
Kesici
250,5
108

Mekanik
Kilit

410,5 93,5 410,5

479

88

952

1/49
 KOMPAKT T‹P DEVRE KES‹C‹LER

UZATMALI DÖNER KURMA KOLU

Uzatmal›
Döner
Kurma Kolu
C

Devre
Kesici

A
B

Boyutlar
Tip
A B C D
F31 / F51 105 119,5 225 45
F71/F82E/F92E/F101E 210 135 310 63,5

Pano imalatç›lar› için özel haz›rlanm›fl Teknik Resim CD’mizi isteyiniz.

1/50
AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER
Aç›k Tip Devre Kesiciler ‹Ç‹NDEK‹LER

F121E / F122E / F123E

630A ... 2000A Kontrol Devresi Özellikleri 1
Butonların görevleri 1
Kesicinin Fonksiyonel Özellikleri 2
Teknik Tablo 3
Sipariş Kodları 4
Açık Tip Devre Kesici Seçim Tabloları 4
Ortam Sıcaklığının Devre Kesicinin Anma Çalışma 5
F131E / F132E / F133E
Akımına Etkisi
2500A ... 3200A
Aksesuarlar 6
Düşük gerilim bobini 6
Kapama Bobini 6
Açtırma Bobini 6
Motor Mekanizması 6
Mekanik Kilit 7
F141E / F142E / F143E Bağlantı Şeması 8
4000A Karakteristik Eğrileri 9
Teknik Resimler 10

F151E / F152E / F153E

5000A

TS EN 60947-2
EN 60947-2
IEC 60947-2
CE

Montaj pozisyonu : Dikey

Rak›m : 2000 m (max)
Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -20oC ile +60oC aras›
Kirlilik derecesi : III
Koruma s›nf› : IP40 (kurma kolu bölgesinde)
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Aç›k tip devre kesiciler fabrikalar›n, al›fl-verifl merkezlerinin, ifl

Açma merkezlerinin genel korumas›nda kullan›ld›¤› gibi büyük
butonu güçlerdeki jeneratör, motor, kondansatör gruplar› ve trafolar›n
Hata açma Kapama
göstergesi butonu korunmas›nda da kullan›l›r.
kurma butonu

Çekmeceli Tip Devre Kesici:

Çekmecenin kol yard›m›yla çekilmesi ve itilmesi s›ras›nda devre
Açýk / kapalý
Kapama yayý kesiciler otomatik olarak aç›l›r. Çekmeceli tip flalterler ar›zaland›¤›
göstergesi
göstergesi durumlarda yede¤i ile k›sa sürede de¤ifltirilebilir.
Çekmeceyi içeri
ve dýþarý hareket Kontrol Devresi Özellikleri
ettirmek için
Çekmece kolu
kullanýlan Koruma Fonksiyonlar›:
mekanizma yuvasý
Afl›r› yük, uzun ters zaman gecikmeli, k›sa ters zaman gecikmeli,
k›sa zaman gecikmeli, sabit zaman e¤rileri gibi de¤iflik
fonksiyonlar, de¤iflik koruma özellikleri isteyen kullan›c›lar için
mümkündür.

Gösterge Fonksiyonu:
Açtırma Bobini Kapama Bobini Ak›m ayar› göstergesi ve iflletme ak›m› göstergesi vard›r.

Ampermetre Fonksiyonu:
Devreden geçen ak›m› gösterir.
Yardmc
Kontak Alarm Özelli¤i:
Mekanizmas Afl›r› yük durumunu gösterir.
Kurma Oto Kontrol Özelli¤i:
Düük Kolu
Afl›r› ›s›nmaya karfl› koruma ve kontrol üniteleriyle ile kendi
Gerilim
Salcs kendini sistemden ay›r›r.

Test Özelli¤i:
Kesicinin özelliklerini test etmek içindir.
Elektronik Motor Mekanizmas
Kontrol nitesi

Butonlar›n görevleri :
1
1-RESET (Kurma): Kesici trip ettikten sonra reset butonuna
bas›n, kesici tekrar kapamaya haz›r hale gelir.
2-CURRENT-TIME (Ak›m-Zaman) göstergesi: Ak›m› ve
açma zaman›n› gösterir.
3-LED: Kesicinin durumunu ve özelliklerini gösterir.
4-SELECT (Seçme Butonu) : Normal flartlarda maksimum
faz ak›m›n› gösterir. Butona bas›nca s›ras›yla her bir faz›n
ak›m› ekrana gelir.
2 5-RESET (Kurma): ‹flletme ak›m›n› ayarlad›ktan veya kesici
ar›za ak›m›ndan açt›ktan sonra kesiciyi tekrar kapatmak
için mutlaka resetleme butonuna bas›lmal›d›r.
4
6-SET (Ayar): Ak›m ve zaman karakteristiklerini ayarlamak
3 5
veya kontrol etmek için; butona bas›l›r ve her bir durum
s›ras›yla ekranda görüntülenebilir.
7-FAULT DISPLAY (Hata Ekran›): Butona bas›ld›¤›nda en
son hatal› durumu, hatal› ak›m› ve zaman› gösterir.
6 7 8-TRIP ve NON-TRIP (Açmal› ve Açmamal› Test): Sadece
8 test içindir.
9 9-SAVE (Kay›t): (+) ve (-) butonlar› ile ayarlanan özellikler
kay›t edilir.

2/1
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Aç›k tip devre kesici çekmecenin

üzerinde dört konumda olabilir:

1. Devrede konumu: Güç devrelerinin

ve yard›mc› kontaklar›n tamam›
devrededir.
1. Devrede Konumu 3. Ayr›lm›fl Konumu 2. Test konumu: Güç devreleri ayr›lm›fl
fakat yard›mc› kontaklar devrededir. Test
iflleminin yap›ld›¤› pozisyondur.
3. Ayr›lm›fl konumu: Güç devreleri ve
yard›mc› kontaklar›n tamam› ayr›lm›flt›r.
4. Ç›kar›lm›fl konumu: Güç devreleri
ve yard›mc› kontaklar›n tamam› ayr›lm›flt›r.
2. Test Konumu 4. Ç›kar›lm›fl Konumu Kesicinin çekmecesinden al›nabilece¤i
konumdur.

Afl›r› Ak›m Kesicinin Koruma Özellikleri :

Afla¤›daki tabloda kesicinin ayar de¤erleri verilmifltir.
Uzun gecikme K›sa gecikme Anl›k Topraklama hatas›
IL Do¤ruluk IS Do¤ruluk I› Do¤ruluk IG Do¤ruluk
(0.4-1)xln ±10% (0,4-15)x I L ±10% 1.0xln-50kA ±15% (0.2-0.8)xIn ±10%

Açma Zaman Özellikleri

:Afl›r› ak›m koruma, uzun zaman gecikmeli, ters zaman açma özellikleri afla¤›daki tabloda verilmifltir.
1,05xIL 1,3xIL 1.5xIL zaman ayar› (s) 15 30
>2h açma yok <1h açma var 2.0xIL açma zaman› (s) 8.4 16.9
K›sa zaman gecikmeli afl›r› ak›m
koruma, açma özellikleri:
Federal aç›k tip
Kesicinin ters zaman (k›sa zaman
devre kesicilerinin
gecikmeli ak›mda) koruma özelli¤i.
montaj› sadece
I2T = (8IL)2 ts’dir,
dik pozisyonda
T: Kesicinin açma süresi
yap›lmal›d›r.
I: Ar›za ak›m› (Açma ak›m›)
ts: Ayarlanan k›sa gecikme zaman›
lL: Ayarlanan uzun gecikmeli açma ak›m›
Afl›r› ak›m 8 lL‘den büyükse açma süresi
(ts) otomatik olarak afla¤›daki zamana
dönüflür. Seçilen zaman özellikleri
afla¤›daki tabloda gösterilmifltir.
Hata Bulma Özelli¤i: Kesicinin yerel bir
hatay› teflhis etme özelli¤i vard›r. E¤er
kontrol ünitesinde bir hata meydana
geldiyse, kesici, ekrana E harfi ile uyar›
veya bir alarm iflareti gönderir ve ayn›
zamanda bilgisayar› yeniden bafllat›r.
Kullan›c› taraf›ndan istenildi¤i taktirde
kesici devreden ç›kart›l›r. E¤er ortam ›s›s›
Federal aç›k tip devre kesicilerin monte 80°C’ye ulafl›rsa veya iç ›s› kontaklarda
edilece¤i braketler flekilde gösterildi¤i gibi oluflan ›s› ile birlikte 80°C’yi aflarsa bir
enlemesine olmal›d›r. alarm iflareti gönderilir. E¤er kullan›c›
taraf›ndan istenirse, düflük ak›m
S T de¤erlerinde kesici devre d›fl› b›rak›labilir.
R
Ampermetre Özelli¤i: Ampermetre ana
devre ak›m›n› display ekranda gösterir.
SELECT butonuna bas›l›nca LED’i yanan
faz›n ak›m›n› veya maksimum faz ak›m›n›
gösterir. Tekrar butona bas›ld›¤›nda di¤er
faz›n ak›m›n› gösterir.
S T
R
60 120 240 480
33.7 67.5 135 270
Test Özelli¤i: Daha sonra kesici testi,
test butonuna basarak gerçeklefl-tirilebilir.
‹ki çeflit test butonu vard›r. Bir tanesi non-
trip testbutonu, di¤eri trip test butonu.
Non-trip testi, kesici flebekeye ba¤l› iken
gerçeklefltirilir. fiebeke de afl›r› ak›m
oldu¤unda test otomatik olarak kesilir.
Ayarlama Özelli¤i: Kullan›c›n›n
taleplerine göre ak›m ve gecikme zaman›,
“+/–” butonlar›na basarak ayarlan›r.
‹stedi¤iniz ak›m› veya gecikme zaman›n›
ekranda gördü¤ünüzde Storage
butonuna bas›p kaydedin. Afl›r› ak›m
olufltu¤unda, bu fonksiyon otomatik
olarak kesilir.
Yüke Ba¤l› Özellikler:
‹ki de¤er ayarlanabilir: Yük 1 ak›m› (Ic1)
ayar aral›¤› (0,2-1)xIn ve Yük 2 ak›m›
(Ic2) ayar aral›¤› (0,2-1)xIn, Ic1 zaman
gecikmesi uzun zaman gecikmesinin
yar›s›na ayarlanm›flt›r.
Ic2 zaman gecikmesinin iki özelli¤i vard›r:
‹lk özelli¤i uzun zaman gecikmesinin
1/4’üne ayarlanm›fl ters zaman
gecikmesi; ikinci özelli¤i ise 60 sn’ye set
edilmifl sabit zaman gecikmesi. Ic1 ve
Ic2 ak›m de¤erleri önemsiz yüklerin
devreden ç›kar›lmas› ve tekrar al›nmas›
için kullan›l›r.

Federal aç›k tip devre kesicilerinin hem Ayarlanan gecikme zaman› (s) Dönüflen zaman (s)
alt hem de üst ba¤lant› terminallerinden
eneji ba¤lant›s› yap›labilir. 0.1 0.2 0.3 0.4 0.06 0.14 0.23 0.35

2/2
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Tip F121E F122E F123E F131E F132E F133E F141E F142E F143E F151E F152E F153E

Anma akımı - In A 630,800,1000

2500, 3200 4000 5000
1250,1600,2000
Kutup sayısı 3/4 3/4 3/4 3/4
Anma işletme gerilimi - Ue (a.c.) 50-60 Hz V 415 415 415 415
Anma yalıtım gerilimi - Ui (a.c.) 50-60 Hz V 750 750 V 750 V 1000 V
Anma darbe dayanım gerilimi - Uimp kV 8 8 8 8
Test gerilimi (1 min) (a.c.) 50-60 Hz kV 3 3 3 3
Anma Akımı Ayar Sahası In (0,4-1)In (0,4-1)In (0,4-1)In (0,4-1)In
En büyük beyan kısa devre kesme kapasitesi - Icu 415V~ (kA rms) 70 80 100 70 80 100 70 80 100 70 80 120
Beyan işletme kısa devre kesme kapasitesi - Ics 415V~ (kA rms) 35 50 65 35 65 80 35 65 80 35 65 100
Kısa devre dayanma kapasitesi - Icw 1s 415 V~ (kA rms) 35 50 65 35 65 80 50 65 80 50 65 100
Kategori (EN 60947-2 / IEC 60947-2) A, B A, B A, B A, B
Açtırma tipi Elektronik Elektronik Elektronik Elektronik
Montaj metodu Sabit / Çekmeceli Sabit / Çekmeceli Sabit / Çekmeceli Çekmeceli
Uzun zaman gecikme akımı IL (0,4-1)In (0,4-1)In (0,4-1)In (0,4-1)In
Uzun zaman gecikme aralığı sn 0-480 0-480 0-480 0-480

Kısa zaman gecikme akımı Is (0,4-15)In (0,4-15)In (0,4-15)In (0,4-15)In

Kısa zaman gecikme aralığı ms 0-400 0-400 0-400 0-400
Ani kesme akımı I› In-50 kA In-50 kA In-50 kA In-50 kA
Toprak hata akımı IG (0,2-0,8)In (0,2-0,8)In (0,2-0,8)In (0,2-0,8)In
Mekanik ömür Bakımlı 10000 10000 8000 10000
Bakımsız 3000 3000 3000 2500
Kutup basına güç kayıpları Çekmeceli 70,110,172,268,440,530 600,737 921 898
Sabit 34,50,78,122,200,262 312,307
Aksesuarlar

Düşük gerilim bobini *

Gecikmeli düşük gerilim bobini

Uzaktan açtırma bobini

Kapama bobini

Yardımcı kontak bloğu

Motor kumanda mekanizması

Enversör kilit

* Açt›rma zaman› 1s, 3s, 5s, 7s, 9s, 10s olarak ayarlanabilir.
‹flaretli k›s›mlar standart, ‹flaretli k›s›mlar siparifl üzerine yap›lan üretimi göstermektedir.

2/3
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Siparifl Kodlar› :
Tip Anma Ak›m› (A) Sabit Tip Çekmeceli Tip
630 9AL-ESS43-0630 9AL-ESC43-0630
800 9AL-ESS43-0800 9AL-ESC43-0800
1000 9AL-ESS43-1000 9AL-ESC43-1000
F121E 1250 9AL-ESS43-1250 9AL-ESC43-1250
1600 9AL-ESS43-1600 9AL-ESC43-1600
2000 9AL-ESS43-2000 9AL-ESC43-2000
630 9AL-EMS43-0630 9AL-EMC43-0630
800 9AL-EMS43-0800 9AL-EMC43-0800
1000 9AL-EMS43-1000 9AL-EMC43-1000
F122E 1250 9AL-EMS43-1250 9AL-EMC43-1250
1600 9AL-EMS43-1600 9AL-EMC43-1600
2000 9AL-EMS43-2000 9AL-EMC43-2000
630 9AL-EHS43-0630 9AL-EHC43-0630
800 9AL-EHS43-0800 9AL-EHC43-0800
1000 9AL-EHS43-1000 9AL-EHC43-1000
F123E 1250 9AL-EHS43-1250 9AL-EHC43-1250
1600 9AL-EHS43-1600 9AL-EHC43-1600
2000 9AL-EHS43-2000 9AL-EHC43-2000
2500 9AM-ESS43-2500 9AM-ESC43-2500
F131E 3200 9AM-ESS43-3200 9AM-ESC43-3200
2500 9AM-EMS43-2500 9AM-EMC43-2500
F132E 3200 9AM-EMS43-3200 9AM-EMC43-3200
F133E 2500 9AM-EHS43-2500 9AM-EHC43-2500
3200 9AM-EHS43-3200 9AM-EHC43-3200
F141E 4000 9AN-ESS43-4000 9AN-ESC43-4000
F142E 4000 9AN-EMS43-4000 9 A N -E M C 4 3- 4 0 0 0
F143E 4000 9AN-EHS43-4000 9 A N -E H C 4 3- 4 0 0 0
F151E 5000 - 9AS-ESC43-5000
F152E 5000 - 9AS-EMC43-5000
F153E 5000 - 9AS-EHC43-5000

Aç›k Tip Devre Kesici Seçim Tablosu

Kesme Kapasitesi

120 F153E

100 F123E F133E F143E

kA
80 F122E F132E F142E F152E

70 F121E F131E F141E F151E

630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3200 4000 5000
Aç›k Tip Devre Kesiciler
A
Anma Ak›m›

Jeneratör Kesici MOTOR KES‹C‹ Kondansatör Kondansatör Kesici

kVa kW A A kW A A Gücü Ak›m› Ak›m›
375 300 546 630 220 368 630 kVAr A A
438 350 637 800 250 415 630 578 834 1250
500 400 730 800 315 521 800 739 1067 1600
625 500 910 1000 355 588 800 924 1334 2000
750 600 1090 1250 400 665 800 1155 1667 2500
875 700 1274 1600 450 743 1000 1478 2134 3200
1000 800 1460 1600 500 819 1000
1125 900 1640 2000
560 916 1250
1250 1000 1820 2000
630 1022 1250
1563 1250 2280 2500
1875 1500 2730 3200
2188 1750 3180 3200
2500 2000 3640 4000
2812 2250 4095 5000
3130 2500 4560 5000

2/4
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

X X X
X
X X X
X
X
X X X
X
X
X X X
X
X
X X X
X
X
X X
X

X
X X X
X
X X X X

2/5
AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Düflük gerilim bobini aç›k tip devre kesicinin düflük gerilim

veya faz kopmas› nedeniyle açt›rmas›nda kullan›l›r. Ani açmal›
ve gecikmeli açmal› tip olarak iki tip düflük gerilim sal›c›s›
vard›r. Gecikmeli tip düflük gerilim bobinin 1 sn., 2 sn. ve
5 sn. gecikmeli modelleri vard›r ve do¤ruluk s›n›f› %15’dir.
Karakteristik
Anma kontrol güç gerilimi Us (V) AC 230, 400
Tutma gerilimi (V) (0.85-1.1) Ue
B›rakma gerilimi (0.35-0.7) Ue
Güç tüketimi 48 W
Siparifl kodu (Gecikmesiz) 8AM-CA000-0220
(Gecikmeli) 8AM-CA001-0220

Motor mekanizmas› enerji depolamay› tamamlad›ktan sonra

kapama bobini mekanizmada ki yay› serbest b›rakarak
kesiciyi h›zla kapat›r.

Karakteristik
Anma kontrol güç gerilimi Us (V) AC 230, 400
Çal›flma gerilimi (0.85-1.1) Us
Güç tüketimi 40 W
Kapama süresi < 70 ms
Siparifl kodu 8AM-BD000-0222

Elle kurmal› haricindeki aç›k t›p devre kesiciler açt›rma

bobini ile uzaktan kumanda edilebilir.
Karakteristik
Anma kontrol güç gerilimi Us (V) AC 230, 400
Çal›flma gerilimi (0.7-1.1) Us
Güç tüketimi 40 W
Kapama süresi < 30 ms
Siparifl kodu 8AM-BD000-0221

Motor mekanizmas›, mekanizma yaylar›n› kurarak (enerji

depolama) kesiciyi kapama için haz›r hale getirir.
Karakteristik
Anma kontrol güç gerilimi Us (V) AC 230, 400
Çal›flma gerilimi (0.85-1.1) Us
Güç tüketimi 190 W
Yay kurma süresi 4 sn.
Siparifl kodu
F121E/F123E 8AM-DA000-0220
F131E/F133E-F141/F143E
8AS-DA000-0220
F151E/F153E

2/6
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Mekanik Kilit: Mekanik Kilit Uygulama Örnekleri:

3 normal güç kayna¤›ndan birisi aktiftir.

1QF 2QF 3QF

0 0 0
1QF 2QF 3QF
0 0 1
0 1 0
1 0 0

2 normal güç kayna¤›ndan birisi yada

1 yedek güç kayna¤› aktiftir.

1QF 2QF 3QF

1QF 2QF 3QF 0 0 0
0 0 1
0 1 0
1 1 0
1 0 0

Çubuk tipi mekanik kilit

Çubuk ba¤lant› tip mekanik kilit iki farkl› bölümün kesicinin bir ana
kesiciyle çapraz olarak kilitlenmesinde kullan›l›r.

2 normal güç kayna¤›ndan birisi aktiftir.

2 m (max)
1QF 2QF
1QF 2QF
0 0
0 1
1 0

Kablo tel tipi mekanik kilit

Kablo tel tipi mekanik kilit 2 adet devre kesiciyi dikey veya yatay
konumda iken çapraz olarak kilitlemek için kullan›l›r. Bu uygulamadaki
amaç devre kesicilerden biri ON-1 konumunda iken di¤erinin istem d›fl›
ON-1 konumuna gelmesini engellemektir.
Siparifl Kodu: 8AM-V0000-0000

2/7
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Not-1: E¤er Q, F, X ve M kontrol gerilimleri birbirlerinden farkl› ise, bunlar farkl› güçlere ba¤lanabilirler. Enerjji depolama
(kurma) motoru klemensi (35) beslemeye direkt olarak veya bir start butonu üzerinden ba¤lanabilir.

Not-2: Kapama ve açt›rma bobinleri sürekli enerji alt›nda b›rak›l›rsa yanabilirler. Bu nedenle kapama bobinleri normalde
kapal› (örne¤in (36-37), açt›rma bobinleri ise normalde aç›k (örne¤in 40-41) yard›mc› kontaklara seri ba¤lanarak
çal›flt›r›lmal›d›r.

Federal aç›k tip devre kesicilerin kumanda devresi

klemenslerine ön kapa¤› sökmeden kolayca
ulafl›labilir.

2/8
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

Karakteristik E¤rileri:

Ak›m-Zaman E¤risi Toprak Hatas› Koruma Ak›m-Zaman E¤risi

10000

1000
5000
IL=(0,4-1)xIn
500
2000
tL=(15-480)s
1000
100
500
50

200 20
Ir4=(0.2~0.8)In
100 10

50
t(s) 5

2
20
1
10
0.5 0.4s 0.4s
0.3s 0.3s
5
t(a)
0.2 0.2s 0.2s

2 0.1 0.1s 0.1s

1 0. 05
Is=(0,4-1)xIn

0.5 0.4s 0.02

0.3s
0.01
0.2 .05 .06 .08 .1 .2 .3 .4 .5 .6 .8 1 2 3 4 5 6 8 10 20 30
0.2s xIn
0.1

0.05
0.1s
Yüke Ba¤l› De¤erler
Il=In-50kA

0.02

0.01
.2 .3 .4 .5 .6 .8 1 2 3 4 5 6 8 10 20 30 40 50 60 70 80 100
xI n kA

Termik Zorlanma E¤risi

I2t (A2sx106)
741

341

200
190
180
170
160
150
140
¡`In
130
120
110
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
20 40 60 80 100 120 Is (kA)

10
¡`In

2/9
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F121E-F122E-F123E (Sabit Tip)

414 (4 kutup)
318 (3 kutup)

402
d
5
258 ѓ1
60 28 8-

17
N

112

42
55
ѓ 13
95 95 95
292
150 70
340 ( 3 kutup)
435 (4 kutup) 290

In A d mm
630 10
300
800-1600 15
269

311

2000 20
30

ѓ5
8-
342

F121E-F122E-F123E (Çekmeceli Tip)

448 (4 kutup)

353 (3 kutup)

60 28 5
1
Ø
8-
N
14
37
d
439

95 95 95
112
92

292 97 175

375 (3 kutup)

470 (4 kutup)
In A d mm
630 10
21,5

2 1 1X17 800-1600 15
2000 20
Ø
155

11
360 (4 kutup)

265 (3 kutup)
268

302

302
378

Ø
14
47 20
21,5

5
-Ø 172
11
344 15.5

2/10
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F131E-F132E-F133E (Sabit Tip)

493

374

12
N 40 86

-Ø
16
N

15

40
72
402
d
258
115 115 115

112
ѓ 13

55
400 ( 3 kutup) 150 70

515 (4 kutup)
290

In A d mm
2000-2500 20
362
3200 30
269

311
30

Ø5
8-

404

F131E-F132E-F133E (Çekmeceli Tip)

528 (4 kutup)

413 (3 kutup)

N
13

50 100
-Ø

N
25
16
d
439

50
117
112

115 125 125

92

97 175
352

435 (3 kutup)

550 (4 kutup) In A d mm
2000-2500 20
2 11x17
3200 30
21.5

Ø1
1
440 (4 kutup)

325 (3 kutup)
155

302
268

378

362
Ø1
4
4 720
21.5

Ø5 202
404 15.5

2/11
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F141E-F142E-F143E (Sabit Tip)

493

374

190,5 190,5

175
402
30
258 190

112
24
-
Ø 13 Ø1

55
3

75
150 70

40
515
290 10

15
50 140 130
15
390

40
362 17
16-
269

311

ѓ1
7

40
30

5
-Ø
40

8
404
75
40

F141E-F142E-F143E (Çekmeceli Tip)

528
13
-Ø
16

140
1
2
- 50
Ø
1
3
20

40
30
439

110
112

180
92

197 197

352 97 175
550
21,5

2 1 1X17

Ø1
1
155
268

302
378

362
440
47 20
21,5

Ø
14
5 202
Ø

404 15.5

2/12
 AÇIK T‹P DEVRE KES‹C‹LER

F151E-F152E-F153E (Çekmeceli Tip)

928 (4 kutup)

813 (3 kutup)

30
28

449
135 210 210 210
-Ø
15 55 155

112
N

50
92

110

20
352 97 175
182 247
835 (3 kutup)
950 (4 kutup)

2 1 1X17
21,5

Ø
11
155
302
268

378

362
818 (4 kutup)

703 (3 kutup)
47 20
21,5

5 202
Ø
404 15.5

Ø
14

2/13
S‹GORTALI ve S‹GORTASIZ
YÜK AYIRICILAR
Sigortal› Yük Ay›r›c›lar ‹Ç‹NDEK‹LER

FSF 160 Özellikler 1

NH00 / 160A Yük Ayırıcıların Yapısı 1
Sigortalı Yük Ayırıcılar 2
Teknik Tablo 2
Sipariş Kodları 2
Sigortasız Yük Ayırıcılar 3
FSF 250 - FSF 400
Teknik Tablo 3
NH1 / 250A
NH2 / 400A Sipariş Kodları 3
Aksesuarlar 4
Sipariş Kodları 4
Teknik Resimleri 5
FSF 630
NH3 / 630A

Sigortas›z Yük Ay›r›c›lar

FLS 160
160A

FLS 250 - FLS 400

250A
400A

FLS 630
630A

FLS 1000 - FLS 1250 TS EN 60947-3

1000A IEC 60947-3
1250A EN 60947-3
CE

Montaj pozisyonu : Her aç›da

Rak›m : 2000 m (max)
FLS 160E - FLS 250E Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile +40oC aras›
160A
Kirlilik derecesi : III
250A
Koruma s›n›f› : IP00
Kullan›m s›n›f› : AC 23A (160...630), AC 22A (1000),
AC 21A (1250)
 S‹GORTALI ve S‹GORTASIZ YÜK AYIRICILAR
Federal Elektrik yük ayırıcıları; kompakt,
Döner kontak sistemi (250A, 400A, 630A için) ani açma-kapamal›, ayn› fazda iki ayr›
noktadan kesme özelli¤ine sahip son
derece kullan›fll› cihazlard›r. Kullan›ld›¤›
tablo ve panolarda büyük yer tasarrufu
sa¤larlar.
Sigortal› ve sigortas›z tip yük ayırıcıları
CE’ye uygun olarak; TS EN 60947-3,
IEC 60947-3 standartlar›na göre, AC
23 s›n›f›na uygun olarak üretilmektedirler.
Bu özellikleri sayesinde AC-DC
sistemleri ile motor devrelerinde
anahtarlama amaçl› olarak güvenle
kullan›l›rlar.
Özellikler:
-Yüksek kesme kapasitesi
-Yüksek elektrik ve mekanik dayan›m
-Kendini temizleme yetene¤ine sahip
sürtünmeli ve döner kontak sistemi
-Her faz üzerinde iki ayr› noktadan
kesme
-Modern teknoloji ve kompakt tasar›m
-El hareketinden ba¤›ms›z h›zl› kapama-
kesme ifllemi
-Küçük boyut
fiekil - 1 -Termoset malzemeden yap›lm›fl, aleve
ve ›s›ya dayan›kl› gövde
-Panoya arkadan veya ön yüzden monte
“0” konumunda edilebilme
asma kilit ile -Pano derinli¤ine göre ayarlanabilen
kilitleme kumanda mil boyu
-Kilitleme özelli¤i
Kontaklar:
Yük ayırıcıları, komple ünite içine
yerlefltirilmifl sabit kontak b›çaklar› ve
kendine has kontak sisteminden
oluflmufltur. Bu sistemle, kesme enerjisi
kontaklar aras›nda bölünür. Enerjinin
kontaklar aras›nda bölünmesi ve yük
kesme hücrelerindeki ark söndürücü
elemanlar sayesinde; kontak
yüzeyindeki yanma en aza indirilmifltir.
Yanman›n az olmas› kontak ömrünü
uzat›r. 160A ay›r›c›larda sürtünmeli, di¤er
Resim - 1 büyük boy ay›r›c›larda ise döner kontak
sistemi vard›r.
Sürtünmeli ve döner kontak sistemleri
her açma-kapamada temiz ve s›hhatli
bir temas›n gerçekleflmesini temin eder.
Özel yay sistemleri sayesinde
kontaklardaki geçifl dirençleri ve enerji
kay›plar› minimuma indirilmifltir. Ak›m,
ayırıcı içinde her faz içinde dört
noktadan kesilir. Bu özellik, ayırıcının
hem ak›m kesme kapasitesini yükseltir,
hem de buflonlar› her iki ucundan
devreden ay›r›r. Böylece iki ucundan
Terminal devreden ayr›lan buflonlar daha
koruyuculu emniyetli bir flekilde de¤ifltirilirler
Resim - 2 sigortal› yük flalteri (fiekil-1).
Emniyet:
- Kumanda kolu “I” konumunda mekanik
olarak kilitlenmektedir. Dolay›s›yla
ay›r›c›da enerji varken pano aç›lamaz.
- Ay›r›c›da enerji yokken yani “0”
konumunda, kumanda kolu asma kilit
3/1
ile tamamen kilitlenerek yetkisiz kiflilerin
devreye enerji vermesi önlenebilir
(Resim - 1).
- Ayırıcı gövdesinde ve yal›tkan
k›s›mlarda ›s›ya ve atefle dayan›kl›, su
absorbe etmeyen malzemeler
kullan›lm›flt›r. Gövde malzemesi cam
elyafl› polyester reçineden olup dielektrik
ve mekanik özellikleri çok yüksektir.
- Fazlar aras›ndaki yal›t›m mesafesi
herhangi bir atlamaya karfl› oldukça
genifl tutulmufltur. Buna ra¤men sigortal›
tiplerde araya ilave seperatörler
konularak hem daha iyi bir yal›t›m hem
de olabilecek el temaslar›na karfl›
koruma sa¤lanm›flt›r.
Açma - kapama mekanizmas› ve
kumanda kolu:
Açma - kapama mekanizmas› bütün
kutuplar›n birlikte ve çok h›zl› çal›flmas›n›
sa¤lar. Açma - kapama h›z› el
hareketinden ba¤›ms›zd›r. Kumanda
kolu geçmeli tipte olup boyu, istenen
pano derinli¤ine göre ayarlanabilir.
Gösterge plakas› ve kumanda kolu
sayesinde ay›r›c›n›n hangi konumda
oldu¤u rahatl›kla görülebilir. Ay›r›c›n›n
aç›k - kapal› konumlar› aras›nda
kumanda kolu 90°'lik bir de¤iflim
göstermektedir.
‹ç yap›:
- Ak›m, döner kontak sisteminde 4 ayr›
noktadan kesilmektedir. Bu sayede hem
kesme kapasitesi artt›r›l›r hemde ayırıcı
aç›kken buflonlar devreden tamamen
ayr›l›r.
- Mekanizmadaki yaylar sayesinde çok
h›zl› bir açma-kapama ifllemi olmaktad›r.
- Yük kesme hücrelerinde ark söndürücü
elemanlar vard›r.
D›fl yap›:
- Gövde ve kapak malzemesi olarak,
EN 60512-20-2 standard›na göre cam
elyafl› polyester reçinesi kullan›lm›flt›r
(BMC).
- Ba¤lant› baralar› gümüfl ile
kaplanmaktad›r. Bu sayede oksidasyon
önlenir. Asl›nda gümüfl de di¤er metaller
gibi oksitlenmektedir. Ancak gümüfl
oksit ›s›n›nca hemen iletken hale
geçmektedir.
- Sigorta buflonlar›n› üzerinde
bulundurmas› ve boyutlar›n›n ufak
olmas› nedeniyle panolarda az yer
kaplamaktad›r.
- Fazlar aras› yal›t›m amac›yla ›s›ya
dayan›kl› (polikarbonat ya da BMC)
malzemeden seperatörler
bulunmaktad›r.
 S‹GORTALI ve S‹GORTASIZ YÜK AYIRICILAR

Sigortal› Yük Ay›r›c›lar:

FSF 250
FSF 160 FSF 400 FSF 630

Teknik Özellikler:

T‹P FSF 160 FSF 250 FSF 400 FSF 630

Kutup Say›s› Ad. 3,4 3,4 3,4 3,4
Anma Is›l Ak›m› (lth) A 160 250 400 630
Anma Yal›t›m Gerilimi (Ui) V 1000 1000 1000 1000
Anma Darbe Dayan›m Gerilimi (Uimp) kV 8 8 8 8
Anma Frekans› Hz 40-60 40-60 40-60 40-60
Anma Çal›flma Gücü 380V kW 75 132 200 320
AC23 500V kW 100 160 280 340
690V kW 120 220 360 400
Kondansatör Gücü 380V kVAr 76 140 220 300
Anma Kesme Kapasitesi AC 23 A 1280 2000 3200 5040
Anma Kapama Kapasitesi AC 23 A 1600 2500 4000 6300
Sigortal› K›sa Devre Kesme Kapasitesi kArms 65 65 65 65
Sigorta Tipi (Sigortas›z olarak sevkedilir) NH 00 1 2 3
Mekanik Ömür Operasyon 10000 10000 10000 8000
Elektriksel Ömür Operasyon 1000 1000 1000 1000
A¤›rl›k kg. 2.7 4.7 4.8 8.7
Maksimum - Minimum S›kma Torku Nm 3 6 6 10
Kutup Bafl›na Güç Kay›plar› W 13 11 26 52
Ba¤lant› ‹letken Kesiti mm2 70 120 240 2x185

Siparifl kodlar› :

Kutup say›s› Tip* Siparifl kodu

FSF 160 9BB-S110 -0160

FSF 250 9BC-S110 -0250

3,4
FSF 400 9BC-S110 -0400

FSF 630 9BD-S110 -0630

3/2
 S‹GORTALI ve S‹GORTASIZ YÜK AYIRICILAR

Sigortas›z Yük Ay›r›c›lar:

FLS 160 FLS 250 FLS 630

FLS 400

Teknik Özellikler:

T‹P FLS 160 FLS 250 FLS 400 FLS 630 FLS 1000 FLS 1250

Kutup Say›s› Ad. 3,4 3,4 3,4 3,4 3 3

Kullan›m S›n›f› AC 23A AC 23A AC 23A AC 23A AC 22A AC 21A
Anma Is›l Ak›m› (lth) A 160 250 400 630 1000 1250
Anma Yal›t›m Gerilimi (Ui) V 1000 1000 1000 1000 1000 1000
Anma Darbe Dayan›m Gerilimi (Uimp) kV 8 8 8 8 8 8
Anma Frekans› Hz 40-60 40-60 40-60 40-60 40-60 40-60
380V kW 75 132 200 320 - -
Anma Çal›flma Gücü
500V kW 100 160 280 340 - -
690V kW 120 220 360 400 - -
Kondansatör Gücü 380V kVAr 76 140 220 300 - -
Anma Kesme Kapasitesi A 1280 2000 3200 5040 3000 3750
Anma Kapama Kapasitesi A 1600 2500 4000 6300 3000 3750
K›sa Devre Kesme Kapasitesi kArms 65 65 65 65 65 65
K›sa Devre Kapama Kapasitesi kAtepe 20 35 35 60 60 60
K›sa Süre Dayanma Ak›m› kA/1s 8 15 15 25 25 25
Mekanik Ömür Operasyon 10000 10000 10000 8000 8000 8000
Elektriksel Ömür Operasyon 1000 1000 1000 1000 1000 1000
A¤›rl›k kg. 2.6 4.4 4.5 8.5 9 9
Maksimum - Minimum S›kma Torku Nm 3 6 6 10 10 10
Kutup Bafl›na Güç Kay›plar› W 14 11 25 46 60 65
Ba¤lant› ‹letken Kesiti mm2 70 120 240 2x185 40x15 2x(40x10)

Siparifl kodlar› :
Kutup say›s› Tip* Siparifl kodu
FLS 160 9BB-L110 -0160

FLS 250 9BC-L110 -0250

3,4
FLS 400 9BC-L110 -0400

FLS 630 9BD-L110 -0630

FLS 1000 9BD-L110 -1000

FLS 1250 9BD-L110 -1250

3/3
 S‹GORTALI ve S‹GORTASIZ YÜK AYIRICILAR

Aksesuarlar:
- Yard›mc› kontak blo¤u: 1NA + 1NK
- Terminal koruyucu kapak (Resim - 3)
- Özel kilit ve asma kilit sistemi
- Kafes tipi ba¤lant› klemensi

Not: Terminal koruyucu kapak, yük ayırıcılarının kablo ba¤lant›

terminallerinin ve sigorta ba¤lant› k›s›mlar›n›n elle temas›n›
önleyerek, CE normlar›na uygun güvenli bir yal›t›m sa¤lar.

Üst terminal koruyucu kapak:

Resim - 3 Terminal koruyucu kapak Sigortal›
tipler için

Terminal koruyucu kapak siparifl kodlar›:

Tip Siparifl Kodu
FSF160 8BA-G0000-0000
FSF250-FSF400 8BB-G0000-0000
FSF630 8BD-G0000-0000
FLS160 8BA-H0000-0000
FLS250-FLS400 8BB-H0000-0000
FLS630-FLS1000-FLS1250 8BD-H0000-0000

Sigortas›z
Üst örtü plakas› siparifl kodlar› :
tipler için
Tip Siparifl Kodu
FLS160 8BA-D0000-0000
FLS250-FLS400 8BB-D0000-0000
FLS630-FLS1000-FLS1250 8BC-D0000-0000

Kumanda Kolu: Kumanda Mili: Pano Ba¤lant›s› Delik Ölçüleri:

3/4
 S‹GORTALI ve S‹GORTASIZ YÜK AYIRICILAR
Sigortal› Yük Ay›r›c›lar›:

Kurma Kolunun Arkadan

Ba¤lant› fiekli

4. Kutup

(FSF 630 için montaj aya¤›)

Tip A B C D E F G H J K L M N P R S Ø
FSF 160 185 142 123 105 37 43.5 15 32 28 3 20 13 160 12 152 8
FSF 250 25
255.5 163 138.5 127 43.5 65 15.5 33 32 4 15 220 20.5 197 10-70 11
FSF 400 30
FSF 630 317 243 202 164 50 89 16.5 54 37 6 40 83.5 220 14 222.5 13

Sigortas›z Yük Ay›r›c›lar›:

Kurma Kolunun Arkadan

Ba¤lant› fiekli

4. Kutup

(FLS 630 için montaj aya¤›)

Tip A B C D E F G H J K L M N P R S Ø
FLS 160 185 142 123 105 37 43.5 15 32 28 3 20 13 160 12 152 8
FLS 250 25
255.5 163 138.5 127 43.5 65 15.5 33 32 4 15 220 20.5 197 11
FLS 400 30
10-70
FLS 630
FLS1000 317 243 202 164 50 89 16.5 54 37 6 40 83.5 220 14 222.5 13
FLS1250

3/5
 S‹GORTALI ve S‹GORTASIZ YÜK AYIRICILAR

Enversörlü Yük Ay›r›c›

FLS160E / FLS250E

320
280

Üst Kapak:

Boyutlar
Tip
A B C D
FLS160 101 145,5 43 7,5
FLS250
107 207 50 7,5
FLS400
FLS630
FLS1000 166 270 87 7,5
FLS1250

3/6
 S‹GORTALI ve S‹GORTASIZ YÜK AYIRICILAR

Terminal Kapa¤›:
A
B

Boyutlar
Tip
A B C D E F G
FSF160
165 105,5 43 72,5 13 È19,5 È16
FLS160
C
FSF250
FLS250
254 130 65 88,5 20,75 È30 È24,5
FSF400
FLS400
FSF630
FLS630
317 175 87 90 18,25 È33 È26
FLS1000
FLS1250
D

F
G
E

Koruma Kapa¤›:
A

C
B

Boyutlar
Tip
A B C D
FSF160
139 120 115 73,5
FLS160
FSF250
FLS250
203 165,5 181 91
FSF400
FLS400
FSF630
D

FLS630
317 175 87 90
FLS1000
FLS1250

3/7
D‹KEY T‹P YÜK AYIRICILAR
 Dikey Tip Sigortal› Yük Ay›r›c›lar› ‹Ç‹NDEK‹LER

Tek Faz Ayr› Aç›labilen Üç Faz Birlikte Aç›labilen

Özellikler 1
FVS160 Teknik Tablo 2
NH00 / 160A
Teknik Resimler 3

FVS250
NH1 / 250A

FVS400
NH2 / 400A

TS EN 60947-3
FVS630 EN 60947-3
NH3 / 630A IEC 60947-3
CE

Montaj pozisyonu : Dikey

Rak›m : 2000 m (max)
Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile +40oC aras›
Kirlilik derecesi : III
Koruma s›n›f› : IP20
Kullan›m s›n›f› : AC22-B
Afl›r› gerilim s›n›f› : IV (IEC 60664)
 D‹KEY T‹P YÜK AYIRICILAR
Federal Elektrik dikey tip sigortal› yük
ay›r›c›lar› CE’ye uygun olarak; IEC 60947-
3 standard›na göre, AC 22-B s›n›f›nda
üretilir. Federal FVS tip dikey sigortal› yük
ay›r›c›lar› elektrik da¤›t›m›nda, k›sa
devreye ve afl›r› yüklere karfl› korumada
kullan›l›r.
Özellikler:
- Her bir kutup di¤er kutuplardan
ba¤›ms›z olarak açma-kapama
yapabildi¤i gibi istenildi¤inde tek bir kol
ile bütün kutuplar birlikte de aç›l›p
kapat›labilir.
- Yatay baralara dikey olarak monte
edilecek flekilde dizayn edilmifltir.
- Ark seperatörlerinin kullan›lmas›
sayesinde yük alt›nda yap›lan açma
kapamalar sonucu kontaklar›n y›pranmas›
önlenmifltir.
- Yüksek k›sa devre kesme kapasitesine
sahiptirler.
- Kolay montaj edilebilirler.
FVS160
Gövde
Terminal
Sigorta Tutucu kapa¤›
4/1
- Yüksek elektrik ve mekanik dayan›ma
sahiptirler.
- Modern teknoloji ve kompakt tasar›m.
- Düflük güç kayb›.
- Sigorta telinin eridi¤i d›flar›dan ç›plak
gözle görülebilir.
- Normal devre koflullar›nda yük ak›mlar›n›
kapama ve açmaya uygun olup, k›sa
devre üzerine de kapat›labilir.
- Aç›k konumdayken, her bir kutubun her
iki terminal taraf›nda da ay›r›c›lar için
belirtilen ay›rma koflulunu yerine getirir.
- Yal›tkan bölümleri gerilimli bölümlerden
anma yal›t›m düzeyinde yal›t›lm›flt›r.
- Sigorta tutucular›; ola¤an d›fl› ›s›ya ve
atefle karfl› dayan›kl› yal›tkan bir
malzemeden imal edilir ve gerilim
alt›ndaki bölümler anma yal›t›m
düzeyinde yal›t›lm›flt›r.
FVS250/FVS400/FVS630
Muhafaza
Sigorta Tutucu
- Sigorta tutucular› mahfazaya kolayl›kla
tak›labilir ve ayr›labilir. Bu ifllemler için
herhangi bir yard›mc› aparata gerek
yoktur.
- Sigorta tutucular›, cihaz›n ön taraf›nda
mahfaza üzerinde bulunur ve NH
buflonlar›n› tafl›maktad›r.
- Gerilim alt›nda, panonun ön taraf›ndan
izole teçhizat kullan›larak tek bir personel
taraf›ndan montaj› yap›labilir.
- Yük ay›r›c›lar›n yap›m›nda kullan›lan tüm
plastik parçalar; kendi kendine sönen
(self-extinguishing) ve “halojen-free”
özellikte olup, a¤›r metaller içermezler.
- Mahfaza ola¤an d›fl› ›s›ya ve atefle karfl›
dayan›kl› yal›tkan bir malzemeden imal
edilmifl ve gerilimli bölümlerden anma
yal›t›m düzeyinde yal›t›lm›flt›r.
- Kontaklar elektrolitik bak›rdan imal
edilmifl olup, gümüfl ile kaplanm›flt›r.
Gövde Muhafaza
Terminal
kapa¤›
 D‹KEY T‹P YÜK AYIRICILAR

Dikey Tip Sigortal› Yük Ay›r›c›lar›:

Teknik Özellikler :
T‹P FVS160 FVS250 FVS400 FVS630
Kutup Say›s› Ad. 3 3 3 3
Anma Is›l Ak›m› (lth) A 160 250 400 630
Anma Yal›t›m Gerilimi (Ui) V 1000 1000 1000 1000
Anma Darbe Dayan›m Gerilimi (Uimp) kV 8 8 8 8
Anma Frekans› Hz 50-60 50-60 50-60 50-60
Kondansatör Gücü 380V kVAr 76 140 220 300
Anma Kesme Kapasitesi AC 22-B A 480 750 1200 1890
Anma Kapama Kapasitesi AC 22-B A 480 750 1200 1890
Sigortal› K›sa Devre Kesme Kapasitesi kArms 50 50 50 50
Sigorta Tipi (Sigortas›z olarak sevkedilir) NH 00 1 2 3
Mekanik Ömür Operasyon 1600 1600 1000 1000
Elektriksel Ömür Operasyon 200 200 200 200
A¤›rl›k kg. 2.4 6.1 6.1 6.9
Ba¤lant› ‹letken Kesiti mm2 70 120 240 2x185
Kutup Bafl›na Güç Kay›plar› W 20 30 50 70
Ana Bara Terminalleri Aras› Mesafe mm 185 185 185 185
Maksimum - Minimum S›kma Torku mN 10 20 28 40
D elik Çap› Ø M8 M10 M10 M12
Çal›flma durumu Sürekli çal›flma
Siparifl kodu Tek faz ayr› aç›labilen 9BE-D1213-0160 9BE-D1213-0250 9BE-D1213-0430 9BE-D1213-0630
Üç faz birlikte aç›labilen 9BE-D1233-0160 9BE-D1233-0250 9BE-D1233-0430 9BE-D1233-0630

Ay›r›c› kapal› iken asma kilit ile Ay›r›c› aç›k iken asma kilit ile
kilitlenebilir. kilitlenebilir.

4/2
 D‹KEY T‹P YÜK AYIRICILAR

160A Dikey Tip Sigortal› Yük Ay›r›c›s›

Üç Faz Birlikte Aç›labilen
Tek Faz Ayr› Aç›labilen 212,3
204 147
134 137
108 49 109

94,5

94,5
16
185

185
655

185
765

185
190,5

190,5
110

23
49 126
56
89
120

250A - 400A - 630A Dikey Tip Sigortal› Yük Ay›r›c›s›

Üç Faz Birlikte Aç›labilen
Tek Faz Ayr› Aç›labilen 456,5
308,5
304 199
193 99
154
150
4
5
99,5

94,5
32

60 o
185

185
660

185
770

185
190,5

190,5
110

144 50

4/3
NH BIÇAKLI S‹GORTALAR
NH B›çakl› Sigortalar ‹Ç‹NDEK‹LER

NHC00-FB
6A...100A Özellikler 1
Bıçaklı Sigorta Altlıkları 1
NH00-FB
Selektif Koruma (Seçicilik) 2
6A...160A
Karakteristik Eğrileri 2
NH0-FB Süper Flink NH Sigortalar 3
25A...160A Sipariş Kodları 3
NH Sigorta Sipariş Kodları ve Teknik Resimleri 4
NH1-FB
50A...250A
NH Sigorta Altlıkları 5
Sipariş Kodları 5
NH2-FB Teknik Resimler 5
80A...400A Güç Kayıpları Tablosu 6

NH3-FB
250A...6300A

NH B›çakl› Sigorta Altl›klar›

BMC
NH00-FA

BMC
NH0-FA

BMC
NH1-FA

BMC
NH2-FA

BMC
NH3-FA

STEAT‹T
NH00-FA

STEAT‹T
NH1-FA
TS EN 60269-1
EN 60269-1
STEAT‹T IEC 60269-1
NH2-FA TS 86
CE

STEAT‹T Montaj pozisyonu : Serbest

Rak›m : 2000 m (max)
NH3-FA
Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile +40oC aras›
 NH BIÇAKLI S‹GORTALAR

Sigorta koruyucu bir cihaz olup, içindeki
telin erimesi suretiyle ak›m› keser ve
devresini afl›r› ak›m tehlikelerine karfl›
korur. Federal NH b›çakl› sigorta buflon
ve altl›klar› CE’ye uygun olarak imal
edilmektedir.
Federal b›çakl› sigortalar› steatit
malzemeden imal edilmifl olup120
kArms’e kadar k›sa devre ak›mlar›n›
kesecek güçtedir. Anma gerilimleri,
500V AC ve 440V DC, anma ak›mlar› ise
630A’ya kadar olan Federal Elektrik
b›çakl› sigortalar›; trafo, kablo, flalter,
pano gibi bir çok cihaz ve tesisi afl›r›
yükleme ve k›sa devreye karfl› emniyetle
korurlar.
fiekil-6’da sigortalar›n ak›m-zaman
karakteristikleri görülmektedir. Bu e¤riler,
yük ak›m›na ba¤l› olarak sigortan›n açma
süresi (t) yi göstermektedir. Ak›m
yükseldikçe, sigortan›n açma zaman›
k›sal›r. Federal sigorta buflonlar› gecikmeli
karakterdedirler. Asenkron motorlar›n yol
alma ak›mlar›na dayan›kl›d›rlar. K›sa devre
ve afl›r› ak›mlara karfl› ise iyi bir koruma
yapar ve gecikmesiz devreyi açarlar.
“gL/gG” iflareti hat koruma anlam›na gelir
ve bu s›n›ftaki buflonlar özellikle kablo
ve iletkenlerin korunmas› için kullan›l›rlar.
Ip
Gerilim
Io
Ak›m
ts tl
Io : Geçen ak›m›
Ik(t) : Beklenen k›sa devre ak›m›
Ip : K›sa devre ak›m›n›n tepe de¤eri
ts : Erime süresi
tl : Sönme süresi
fiekil - 1 Ar›za Ak›m›n›n Sigorta Taraf›ndan Kesilmesi
S›ras›nda Ak›m Ve Gerilim De¤iflimleri Grafi¤i.
Pertinaks ölçüleri (mm)
Siparifl kodu Boy
h x w
8CB-A0000-0000 1 116 x 227
8CB-A0000-0000 2 116 x 227
8CB-A0000-0000 3 116 x 227
NH 00-FA NH 00-FA
NH 0-FA NH 0-FA
fiekil - 2a fiekil - 2b
Ak›m-zaman e¤risinde de görülece¤i gibi
sigortalar nominal ak›m›n 1,6 kat›nda
çal›fl›rlar ve 5 x In gibi bir ak›mda da 5
saniye içinde devreyi açarlar. Buflonlarda
kullan›lan erime telleri, sigorta ak›m›n›n
büyüklü¤üne göre de¤iflen çeflitli flekil
ve formlarda imal edilmektedir. Erime
telleri üzerinde ayn› boyutlarda
hücrecikler (eriyecek ince teller)
oluflturulmufltur. Afl›r› yük ve k›sa devre
halinde, tel boyunca ayn› kesitli birçok
noktadan erimeler ve k›smi arklar
oluflacakt›r. Bu flekilde bir erimede k›sa
devre ak›mlar› kesilecek ve s›cakl›k bütün
sigorta boyunca da¤›lacakt›r.
Sigortalar›n d›fl gövdesi, kesilen ak›m›n
ortaya ç›kard›¤› yüksek bas›nca ve
s›cakl›¤a dayan›kl› olmal›d›r. Zira sigorta
telinin ak›m› kesebilmesi için erimesi, yani
kesece¤i ak›m›n sigorta telinin direnci
üzerinde bir ›s› enerjisi üretmesi gerekir.
Kesilecek ak›m taraf›ndan ts erime süresi
boyunca üretilen bu ›s› enerjisi ile, sigorta
telinin boyutland›r›ld›¤› erime s›cakl›¤›n›n
geçilmesi durumunda, ak›m, önce
s›v›laflm›fl metal üzerinden, sonra metal
buhar› üzerinden akmaya devam eder.
Kesme iflleminin bu son safhas›nda ak›m
bir ark fleklindedir (fiekil-1). Bu ark tl
sönme süresi boyunca, sigorta gövdesi
içindeki s›cakl›kla birlikte bas›nc›nda
artmas›na neden olur. Sigorta gövdesinin
bu iki etkiye karfl› da dayanmas›
Ik(t)
gerekmektedir. Sigorta telinin eriyip
erimeyece¤inin belli olmad›¤›, erime
yapsa dahi çok uzun süreler boyunca
akabilecek bu ak›mlar›n sigorta direnci
üzerinde üretti¤i ›s› miktarlar›n›n sigortay›
harap etmesi, sigorta gövdesinin yüksek
›s›lara dayan›kl› malzemeden yap›lmas›yla
önlenebilir.
Federal buflonlar›nda kullan›lan malzeme,
flok ›s›nmalara ve dinamik kuvvetlere
mukavemetli olan steatit malzemedir.
Federal buflonlar›n›n kontak b›çaklar› özel
pirinç veya bak›r malzemeden yap›lm›fl
olup, üzeri gümüfl kaplanm›flt›r. Gümüfl,
hava ile temas ederek zamanla sülfürlenir
ve karar›r. Ancak bu önemli de¤ildir.
Çünkü devreden geçen ak›m›n meydana
getirdi¤i ›s› ile gümüfl sülfür iletken
duruma geçer.
Kuvarz Kumu:
Sigorta içinde, ak›m kesme ifllemi
s›ras›nda ortaya ç›kacak ark› söndürme
ortam› olarak yüksek safl›k ve temizlikte,
rutubetsiz ve tane büyüklü¤ü s›k› kontrol
edilen kuvarz kumu kullan›l›r. Titreflim ile
gövde içine yerlefltirilen kumun ak›m
hatt›n› tamamen kuflatmas›na ve iç
bünyedeki havan›n mümkün mertebe
tamamen azalt›lmas›na çal›fl›l›r. K›smi
erimeler sa¤lanarak uniform bir hale
NH 00-FA gelen kuvarz kumu, kopan sigorta telleri
NH 0-FA aras›na yerleflerek hem ark›n sönmesine,
fiekil - 2c hem de kopan sigorta tellerinin aras›n›n
yal›t›lmas›na yard›mc› olur.
B›çakl› sigorta altl›klar›:
Befl ayr› boyda ve ihtiyaca göre steatit
veya BMC malzemeden üretilmektedirler.
Altl›klar›n ba¤lant› yerleri müflteri iste¤ine
ba¤l› olarak 00 ve 0 boylarda klemensli
veya civatal›; di¤er boylarda ise civatal›
ba¤lant› yap›labilecek flekilde
üretilmektedir. Elektrolitik bak›rdan üretilen
b›çakl› sigorta altl›klar›n›n yayl› kontaklar›
kendi s›kma ve yaylanma özelliklerine ek
olarak özel çelik yaylarla takviye edilmifltir.
Kontaklar›n s›kma gücü piyasadaki
altl›klardan fazla; fakat TSE’nin öngördü¤ü
maksimum s›kma de¤erinin de alt›ndad›r.
Altl›klar›n yanyana monte edilmesi
durumunda, istendi¤inde aksesuar
olarak verilen pertinaks seperatörler ile
fazlar aras› izolasyon artt›r›labilir. Buflonlar
altl›klara tak›l›rken, buflon b›çaklar›n›n
altl›¤a tam oturmas›na dikkat edilmelidir.
Aksi takdirde iyi olmayan temas direnci,
›s›nmaya ve güç kayb›na neden olacak
ve ar›zalar oluflacakt›r. Di¤er önemli bir
konu da, altl›klara standardlara uygun
kesitlerde iletkenler ba¤lanmas›d›r.
Federal 00 ve 0 boy altl›klar›na, bara
veya kablolar›n kolayl›kla ba¤lanabilmesi
için üç ayr› modelde ba¤lant› flekli
gelifltirilmifltir.
‹ki taraf› civatal›: Kablo pabuçlu, ince,
çok telli kablolar veya baralar için
(fiekil-2a).
‹ki taraf› köprü klemensli: Tek damarl›
kablolar için (fiekil-2b).
Bir taraf› civatal› di¤er taraf› köprü
klemensli: Tek damarl› kablolar ve
baralar için (fiekil-2c).
Steatit: Alçak gerilimde NH sigorta
izole edici olarak kullan›lmaktad›r.
Yüksek ›s› karfl›s›nda dayan›kl› bir
malzemedir. Steatit porselenin bir
türevidir. Geliflen teknolojinin elektrik
sektöründe kullan›lan malzeme
kalitesine yans›mas› ile art›k normal
porselen malzeme OG ve AG
tafl›y›c›lar›nda, izole amaçl›
kullan›l›rken; NH buflonlarda da
porselen malzemeye göre daha üstün,
termal flok direnci ve mukavemeti
yüksek olan steatit malzeme
kullan›lmaya bafllanm›flt›r.
BMC (Bulk Moulding Compound):
Hamura benzeyen ve uzunca elyafla
takviye edilmifl polyester kal›plama
malzemesi olup istenilen özelli¤e göre
katk› maddelerinin oranlar›
de¤ifltirilerek ayarlanabilme özelli¤ine
sahip kompozit bir malzemedir. BMC,
termoset plastikler s›n›f›nda olup
bakalit ve melamin ile benzerlikler
tafl›maktad›r. Fakat proses flartlar›nda
ve nihai ürün olarak bak›ld›¤›nda
belirgin üstünlüklere sahiptir. Dinamik
kuvvetlere ve termal floklara karfl›
dayan›kl›d›r.

5/1
 NH BIÇAKLI S‹GORTALAR

Selektif koruma (seçicilik):

fiebekenin herhangi bir noktas›nda meydana gelen hatan›n (ar›zan›n), yaln›z o hatal› iflletme eleman› üzerindeki koruma
eleman› taraf›ndan ortadan kald›r›lmas›n›n sa¤lanmas› ve sistemin di¤er k›s›mlar›n›n ise çal›flmaya devam edecek flekilde
olmas›n›n tasarlanmas›d›r. “gL/gG” iflletme s›n›f›na göre, nominal ak›m fark› %60 olan NH b›çakl› sigorta buflonlar›n›n, yüksek
k›sa devre ak›mlar›nda, devreyi selektif olarak açmas› gerekir. Seçicili¤in sa¤lanabilmesi için buflonlar›n fiekil-3’deki tabloya
göre seçilmesi gereklidir.

kATepe
1. S‹GORTANIN NOM‹NAL AKIMI 10000
10
16
20
25
32
35
40
50
63
80
100
125
160
200
250
315
400
500
6

5000
6 3000
10
2√2 Ip
16 1000
20
500
25
2. S‹GORTANIN NOM‹NAL AKIMI

300

Ak›m›n max. de¤eri

32
35
40 100
630 A
2. S‹GORTA

50 400 A
50
63 250 A
80 30 160 A
100 A
100
125 10
160
5
200
3
250
315
400 1
500

10

100

1000
3

5
7

30

50

70

300

500
700
630
1. S‹GORTA
Beklenen ak›m kArms
üç faz 380 V’da selektivite
üç faz 500 V’da selektivite fiekil - 4
fiekil - 3 Selektivite Tablosu Kesme ak›m› karakteristi¤i

2
7
AS
10

5000000
3000000
2000000

6
10

500000
300000
200000
5
10

50000
30000
20000
4
10

5000
3000
2000

3
10

500
300
200

2
10

50
30
20

10

5
3
2

1
6 10 16 20 25 32 40 50 63 80 100 125 160 200 250 315 400 500 630
fiekil - 5 Anma Ak›m› (A)
Termik zorlanma e¤risi

5/2
 NH BIÇAKLI S‹GORTALAR

100
125
180
200
250
315
400
40
32

50
63
80
25
10000

100
125
160
200
250

315
400
500
630
10
16
20
25
32
40
63
80
50
6

10000 4000

5000 2000
3000 1000

1000 400

saniye
saniye

200
500
300 100

40
100
20
50
10
30
4
10 2

Açmazaman›
Açmazaman›

5 1
3
0.4

1 0.2

0,5 0.1

0,3 0.04

0.02
0,1
3000

5000
7000
30

50
70

300

500
700

10000
10

100

1000

0.01

20

30
40
50

100

200

300
400
500

1000

2000

3000
4000
5000
Yükleme ak›m› (rms de¤er) A
Yükleme ak›m› A
fiekil-6: fiekil-7:
NH sigorta buflonlar›n›n ak›m-zaman karakteristi¤i “gL/gG” Süper flink NH buflonlar›n ak›m-zaman karakteristi¤i “gR”

Süper Flink NH B›çakl› Sigorta Buflonlar›

Diyod, tristör gibi güç elektroni¤i elemanlar›n›n bulundu¤u, AC ve DC güç devrelerinin afl›r› ak›m ve k›sa devrelere karfl›
korunmas›nda kullan›lan sigortalard›r. Süper flink sigortalar›n, NH b›çakl› sigortalardan ay›ran en önemli özellik, buflonlar›n
içerisinde kullan›lan eriyen flerit telin malzeme cinsidir. Süper flink sigortalarda eriyen flerit olarak saf gümüfl malzeme
kullan›lmaktad›r. Süper flink sigortalar›n s›cakl›k art›fl›, ak›m-zaman karakteristik e¤rilerinden de görüldü¤ü gibi, iflletme s›n›f›
“gL/gG” olan koruma cihazlar›na nazaran daha yüksektir (fiekil-7). Böylece anma ak›m› veya anma ak›m›na yak›n de¤erlerde
süper flink sigortalarla hassas koruma sa¤lanmaktad›r.

Çal›flma karakteristigi : Süper flink (h›zl›)

Anma gerilimi : AC 500 V
‹flletme s›n›f› : gR
Kesme kapasitesi : 120 kA (rms)

Süper Flink Sigortalara Ait Siparifl Kodlar› :

Tip Boy Anma ak›m› I2T Toplam I2T Erime Siparifl kodu
NHG00-FB 00 25 A 300 80 9CB-BH000-0025
NHG00-FB 00 32 A 450 130 9CB-BH000-0032
NHG00-FB 00 40 A 1000 260 9CB-BH000-0040
NHG00-FB 00 50 A 1500 400 9CB-BH000-0050
NHG00-FB 00 63 A 2300 620 9CB-BH000-0063
NHG00-FB 00 80 A 3400 900 9CB-BH000-0080
NHG00-FB 00 100 A 5700 1500 9CB-BH000-0100
NHG00-FB 00 125 A 10000 2700 9CB-BH000-0125
NHG00-FB 00 160 A 21000 6000 9CB-BH000-0160
NHG1-FB 1 100 A 6100 1600 9CD-BH000-0100
NHG1-FB 1 125 A 10000 2400 9CD-BH000-0125
NHG1-FB 1 160 A 20000 5100 9CD-BH000-0160
NHG1-FB 1 200 A 30000 7800 9CD-BH000-0200
NHG1-FB 1 250 A 52000 14000 9CD-BH000-0250
NHG2-FB 2 200 A 30000 7800 9CE-BH000-0200
NHG2-FB 2 250 A 52000 14000 9CE-BH000-0250
NHG2-FB 2 315 A 82000 20000 9CE-BH000-0315
NHG2-FB 2 400 A 160000 40000 9CE-BH000-0400
NHG3-FB 3 315 A 80000 20000 9CF-BH000-0315
NHG3-FB 3 400 A 160000 40000 9CF-BH000-0400
NHG3-FB 3 500 A 270000 70000 9CF-BH000-0500
NHG3-FB 3 630 A 360000 90000 9CF-BH000-0630
5/3
 NH BIÇAKLI S‹GORTALAR

Siparifl Kodu Boy Anma Adet / kg. /

Ak›m› Kutu Kutu Boyutlar (mm)
(A) a1 a2 a3 a4 b e1 e2 e3
9CA-BG000-0006 C00 6 10 1.305 78.5 54 45 49 15 36 21 45
9CA-BG000-0010 C00 10 10 1.305 A4 10

9CA-BG000-0016 C00 16 10 1.305 A3

9CA-BG000-0020 C00 20 10 1.305

10
9CA-BG000-0025 C00 25 10 1.305
9CA-BG000-0032 C00 32 10 1.305

E3
E1
9CA-BG000-0040 C00 40 10 1.305

B
9CA-BG000-0050 C00 50 10 1.305
9CA-BG000-0063 C00 63 10 1.305 A2
6

9CA-BG000-0080 C00 80 10 1.305 A1 E2

NHC00-FB 9CA-BG000-0100 C00 100 10 1.305

9CB-BG000-0006 00 6 10 1.760 78.5 54 45 49 15 48 29.5 44.5
9CB-BG000-0010 00 10 10 1.760
9CB-BG000-0016 00 16 10 1.760
9CB-BG000-0020 00 20 10 1.760
9CB-BG000-0025 00 25 10 1.760 A4
10
A3
9CB-BG000-0032 00 32 10 1.760

10
9CB-BG000-0035* 00 35 10 1.760

E3
9CB-BG000-0040 00 40 10 1.760

B
9CB-BG000-0050 00 50 10 1.760
9CB-BG000-0063 00 63 10 1.760
A2 6
9CB-BG000-0080 00 80 10 1.760
A1 E2
9CB-BG000-0100 00 100 10 1.760
9CB-BG000-0125 00 125 10 1.760
NH00-FB 9CB-BG000-0160 00 160 10 1.760
9CC-BG000-0025 0 25 5 1.225 125 71 62 66 15 48 29.5 44.5
9CC-BG000-0032 0 32 5 1.225 A4
10
A3
9CC-BG000-0040 0 40 5 1.225

10
9CC-BG000-0050 0 50 5 1.225

E3
9CC-BG000-0063 0 63 5 1.225
B

9CC-BG000-0080 0 80 5 1.225
9CC-BG000-0100 0 100 5 1.225
A2 6
9CC-BG000-0125 0 125 5 1.225
A1 E2
NH0-FB 9CC-BG000-0160 0 160 5 1.225
9CD-BG000-0050* 1 50 3 1.300 135 71 62 68 20 54 45 51
9CD-BG000-0063* 1 63 3 1.300 A4
10
A3
9CD-BG000-0080 1 80 3 1.300
10

9CD-BG000-0100 1 100 3 1.300

E3

9CD-BG000-0125 1 125 3 1.300

E1
B

9CD-BG000-0160 1 160 3 1.300

9CD-BG000-0200 1 200 3 1.300 A2 6
A1
NH1-FB 9CD-BG000-0250 1 250 3 1.300 E2

9CE-BG000-0080* 2 80 3 2.005 150 73.5 62 68 25 60 57 58

9CE-BG000-0100* 2 100 3 2.005 A4
10
A3
9CE-BG000-0125* 2 125 3 2.005
10

9CE-BG000-0160 2 160 3 2.005

E3

9CE-BG000-0200 2 200 3 2.005

E1
B

9CE-BG000-0250 2 250 3 2.005

9CE-BG000-0315 2 315 3 2.005 A2 6
A1
E2
NH2-FB 9CE-BG000-0400 2 400 3 2.005
9CF-BG000-0250* 3 250 1 0.980 150 73.5 62 68 32 75 69 70
9CF-BG000-0315 3 315 1 0.980 A4
A3 10
9CF-BG000-0400 3 400 1 0.980
10

9CF-BG000-0500 3 500 1 0.980

E3

9CF-BG000-0630 3 630 1 0.980

E1
B

A2 6
A1 E2
NH3-FB

* iflaretli ak›mlara ait ürünler siparifl üzerine üretilirler.

5/4
 NH BIÇAKLI S‹GORTALAR

NH00-FA

Siparifl kodu :

BMC

Boy : 00
Anma akımı : 160 A
Adet / kutu :5
Kg. / kutu : 0.795 (BMC)
Steatit 1.060 (Steatit)

NH0-FA

Siparifl kodu:

Boy :0
Anma akımı : 160 A
Adet / kutu :5
BMC Kg. / kutu : 1.020 Ölçüler (mm)
Tip

NH1-FA

Siparifl kodu :
9CD-C0C00-0000 (BMC)
9CD-A0C00-0000 (Steatit)
Boy :1
BMC
Anma akımı : 250 A
Adet / kutu : 3
Kg. / kutu : 1.375 (BMC)
1.845 (Steatit)

Steatit

NH2-FA

Siparifl kodu :
9CE-C0C00-0000 (BMC)
9CE-A0C00-0000 (Steatit)
Boy :2
BMC
Anma akımı : 400 A
Adet / kutu : 3
Kg. / kutu : 1.740 (BMC)
1.950 (Steatit)

Steatit

NH3-FA
Ölçüler (mm)
Tip
Siparifl kodu :
9CF-C0C00-0000 (BMC)
9CF-A0C00-0000 (Steatit)
Boy :3
Anma akımı : 630 A
BMC Adet / kutu : 3
Kg. / kutu : 2.280 (BMC)
2.750 (Steatit)

Steatit

5/5
 NH BIÇAKLI S‹GORTALAR
Güç kay›plar›:
Devreden anma ak›m› geçerken, kararl› s›cakl›¤a eriflmifl buflon üzerinde harcanan güç tüketimidir. Bir buflondan anma ak›m›
geçti¤inde, buflonun ba¤lant› noktalar›ndaki s›cakl›k (mesela 00 boyda ve 160A'de) 65 K’y› geçmez.
Federal Elektrik buflonlar›n›n güç kay›plar› standardlar›n belirledi¤i de¤erlerin alt›ndad›r. Bu de¤erler TS EN 60269 / IEC60269
/ VDE 0636’ya göre afla¤›daki tabloda karfl›laflt›rmal› olarak gösterilmifltir.

Maksimum güç kayb› de¤erleri

Boy Anma ak›m› (A)
TS EN 60269 IEC 60269 VDE 0636 Federal
00 6 12 W 12 W 7.5 W 1.7 W
00 10 12 W 12 W 7.5 W 2.0 W
00 16 12 W 12 W 7.5 W 2.2 W
00 25 12 W 12 W 7.5 W 2.7 W
00 32 12 W 12 W 7.5 W 3.5 W
00 40 12 W 12 W 7.5 W 4.2 W
00 50 12 W 12 W 7.5 W 4.5 W
00 63 12 W 12 W 7.5 W 5.8 W
00 80 12 W 12 W 7.5 W 6.6 W
00 100 12 W 12 W 7.5 W 8.5 W
00 125 12 W 12 W 7.5 W 10.0 W
00 160 12 W 12 W — 12.0 W
0 25 16 W 16 W 16 W 3.4 W
0 32 16 W 16 W 16 W 4.0 W
0 40 16 W 16 W 16 W 5.0 W
0 50 16 W 16 W 16 W 5.7 W
0 63 16 W 16 W 16 W 7.2 W
0 80 16 W 16 W 16 W 7.5 W
0 100 16 W 16 W 16 W 8.5 W
0 125 16 W 16 W 16 W 10.0 W
0 160 16 W 16 W 16 W 14.0 W
1 80 23 W 23 W 23 W 7.5 W
1 100 23 W 23 W 23 W 9.0 W
1 125 23 W 23 W 23 W 10.0 W
1 160 23 W 23 W 23 W 13.0 W
1 200 23 W 23 W 23 W 17.5 W
1 250 23 W 23 W 23 W 23.0 W
2 160 34 W 34 W 34 W 12.0 W
2 200 34 W 34 W 34 W 17.5 W
2 250 34 W 34 W 34 W 20.3 W
2 315 34 W 34 W 34 W 25.0 W
2 400 34 W 34 W 34 W 30.0 W
3 315 48 W 48 W 48 W 25.0 W
3 400 48 W 48 W 48 W 31.0 W
3 500 48 W 48 W 48 W 35.0 W
3 630 48 W 48 W 48 W 42.0 W

5/6
M‹NYATÜR DEVRE KES‹C‹LER
Anahtarl› Otomatik Sigortalar ‹Ç‹NDEK‹LER

FM3 Otomatik Sigortalar 1

6A ... 63A Özellikler 1
Teknik Tablo 1
Sipariş Kodları 2
Karakteristik Eğriler 2
Faz - Nötr Anahtarlı Otomatik Sigortalar 3
Özellikler 3
Teknik Tablo 3
Sipariş Kodları 3
Karakteristik Eğriler 3
FM6
6A ... 63A Anahtarlar 4
Özellikler 4
Teknik Tablo 4
Sipariş Kodları 4
Teknik Resimler 5

FM10
6A ... 63A

TS 5018-1 TS EN 60898-1
EN 60898-1
FMN Faz - Nötr Anahtarl› Otomatik Sigorta
IEC 60898-1
6A ... 32A CE

Montaj pozisyonu : Serbest

Rak›m : 2000 m (max)
Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile + 40oC aras›
Kirlilik derecesi : II
Koruma s›n›f› : IP20

FMS Anahtarlar
TS EN 60947-3
40A ... 100A
CE

Montaj pozisyonu : Serbest

Rak›m : 2000 m (max)
Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile + 40oC aras›
Kirlilik derecesi : III
Koruma s›n›f› : IP00
Kullan›m s›n›f› : AC-22A
 M‹NYATÜR DEVRE KES‹C‹LER
Federal otomatik sigortalar, ba¤l› bulundu¤u elektrik devresini
afl›r› ak›m ve k›sa devrelere karfl› korurlar. Devrenin kolayca
Is›ya dayan›kl› aç›l›p kapat›lmas›na imkan sa¤larlar. Otomatik sigortalar 6A’den
termoplastik gövde 63A’e kadar 1,2,3 ve 4 kutuplu CE’ye uygun olarak imal edilirler.
Ergonomik B ve C olmak üzere iki ayr› tipi mevcuttur. K›sa devre esnas›nda
Aç›k veya kapal› kurma kolu
pozisyonda kilit B tipleri nominal ak›m›n 3 ila 5 kat›nda, C tipleri ise 5 ila 10 kat›nda
ile tam güvenlik devreyi gecikmesiz olarak açarlar. 2, 3, 4 kutuplu otomatik
sigortalar herhangi bir faz›nda oluflabilecek ar›za durumunda,
mekanizmalar› sayesinde, ba¤l› bulunduklar› cihazlar› devreden
ç›kar›rlar.
Raya montaja
uygun yatak Teknik bilgi B tipi: Ev ayd›nlatmas›, priz ve kumanda devrelerinde
kullan›l›r.

C tipi: Transformatör, çok say›da floresan lamba gibi endüktif

yüklerde kullan›l›r.

Herhangi bir ar›za durumunda devreyi açan cihaz, kol yukar›

Her tip kald›r›larak devreye sokulur. Koldan ba¤›ms›z açt›rma düzeni
Otomatik sigorta ar›za devam etti¤i sürece devreyi yeniden açacakt›r. Federal
baras› kullan›m›na tornavidaya uygun
uygun korumal› ba¤lant› civatas› otomatik sigortalar k›sa devre an›nda devreyi çok k›sa sürede
ba¤lant›lar açarlar. Bu sayede k›sa devre ak›m›n›n termik ve manyetik
Korumal› zorlanmalar› s›n›rland›r›l›r. Küçük boyutlar› ve raya tak›labilme
kablo girifli özelli¤i montaj esnas›nda kolayl›k sa¤lar. Ba¤lant›
terminallerine verilen dizayn sayesinde, kaza ile dokunma
ortadan kald›r›lm›flt›r. Federal Otomatik Sigortalar, 6kV’lik darbe
gerilimine dayan›rlar. 55°C’lik çevre s›cakl›¤›nda sürekli
çal›flabilir ve %95’lik ba¤›l neme dayanabilmektedirler. Özel
tasarlanm›fl kablo girifllerine 25 mm2’lik kablo ba¤lanabilir.

Teknik Özellikler :
Tip F M3 FM6 FM10
Karakteristik B, C
Kesme kapasitesi kArms 3 6 10
Anma ak›m› A 6,10,16,20,25,32,40,50,63
Anma iflletme gerilimi - Ue V 230/400
Anma yal›t›m gerilimi - Ui V 690
Anma darbe dayan›m gerilimi - Uimp kV 6
Kutup say›s› 1, 2, 3, 4
Frekans Hz 50 - 60
Mekanik Ömür operasyon 20.000
Elektriksel Ömür operasyon >4.000
Min. - max. ba¤lant› kesiti mm2 1 ... 16
Min. - max. s›kma torku Nm 2 ... 3

6/1
 M‹NYATÜR DEVRE KES‹C‹LER

Ba¤lant› Anma Kesme Siparifl Kodlar›

flemas› ak›m› kapasitesi Karakteristik Karakteristik
In (A) Ics (kA) B C
1, 2, 3, 4 6 3 9EC-B033 9EC-C033
kutuplu 10 3 9EC-B033 9EC-C033
16 3 9EC-B033 9EC-C033
20 3 9EC-B033 9EC-C033
25 3 9EC-B033 9EC-C033
32 3 9EC-B033 9EC-C033
40 3 9EC-B033 9EC-C033
50 3 9EC-B033 9EC-C033
FM3
63 3 9EC-B033 9EC-C033
6 6 9ED-B063 9ED-C063
10 6 9ED-B063 9ED-C063
16 6 9ED-B063 9ED-C063
20 6 9ED-B063 9ED-C063
25 6 9ED-B063 9ED-C063
32 6 9ED-B063 9ED-C063
40 6 9ED-B063 9ED-C063
50 6 9ED-B063 9ED-C063
FM6
63 6 9ED-B063 9ED-C063
6 10 9EE-B103 9EE-C103
10 10 9EE-B103 9EE-C103
16 10 9EE-B103 9EE-C103
20 10 9EE-B103 9EE-C103
25 10 9EE-B103 9EE-C103
32 10 9EE-B103 9EE-C103
40 10 9EE-B103 9EE-C103
FM10 50 10 9EE-B103 9EE-C103
63 10 9EE-B103 9EE-C103

B ve C karakteristikli B ve C karakteristikli B ve C karakteristikli

TS 5018 ve EN 60898 TS 5018 ve EN 60898 TS 5018 ve EN 60898
30°C çevre s›cakl›¤› 30°C çevre s›cakl›¤› 30°C çevre s›cakl›¤›
I1 I2 I1 I2 I1 I2
60 60 60
40 40 40
Dakika

Dakika

Dakika

20 20 20

10 10 10
6 6 6
4 4 4

2 2 2

1 1 1

20 20 20

10 10 10
6 6 6
4 4 4

2 2 2
Saniye

Saniye

Saniye

1 1 1
0.6 0.6 0.6
0.4 0.4 0.4

0.2 0.2 0.2

B C B C B C
I4 I4 I4 I4 I4 I4
0.1 0.1 0.1
I3 I3 I3 I3 I3 I3
0.06 0.06 0.06
0.04 0.04 0.04

0.02 0.02 0.02

0.01 0.01 0.01

1 2 3 4 6 8 10 1 2 3 4 6 8 10 1 2 3 4 6 8 10
x Anma ak›m› x Anma ak›m› x Anma ak›m›
fiekil-1 Ak›m-Zaman E¤risi (FM3 In < 40A) fiekil-2 Ak›m-Zaman E¤risi (FM3 In=50A, 63A) fiekil-3 Ak›m-Zaman E¤risi (FM6 - FM10)

Karakteristik B C
I1 ( t ≥ 1h ) 1,13 x In 1,13 x In
I2 ( t < 1h ) 1,45 x In 1,45 x In
I3 ( t ≥ 0,1s ) 3 x In 5 x In
I4 ( t < 0,1s) 5 x In 10 x In

6/2
 M‹NYATÜR DEVRE KES‹C‹LER
FAZ - NÖTR ANAHTARLI OTOMAT‹K S‹GORTALAR
Federal faz-nötr otomatik sigortalar› ba¤l› bulunduklar› elektrik
devresini afl›r› ak›m ve k›sa devrelere karfl› korurlar. 230V
(50Hz/60Hz) anma geriliminde, 6A’den 32A’e kadar , 4,5 kA’lik
kesme kapasitesinde ve 1 kutuplu olarak, IEC 60898-1
standartlar›nda ve CE’ye uygun olarak üretilirler. Geçici gerilim
dalgalanmalar›ndan etkilenmezler. Faz hatt› ve nötr hatt› ayn›
anda kesilen faz+nötr hatl› otomatik sigortalar›m›z küçük boyutlar›
ve yüksek performanslar›yla ön plana ç›kmaktad›rlar. ‹ki kutuplu
otomatik sigorta için nötr hat ve faz hatt›n›n yanl›fl ba¤lanma riski
vard›r. Nötr hatt›n topra¤a göre potansiyeli fazla olabilir. Bu durum
yang›n ç›kmas›na ve insanlar›n zarargörmesine sebep olabilir.

Teknik Özellikler :
Tip FMN
Kesme kapasitesi kArms 4.5
Anma ak›m› A 6,10,16,20,25,32
Anma iflletme gerilimi - Ue V 230/400
Anma yal›t›m gerilimi - Ui V 690
Anma darbe dayan›m gerilimi - Uimp kV 6
Karakteristik B C
Frekans Hz 50 - 60
I1 ( t ≥ 1h ) 1,13 x In 1,13 x In Mekanik Ömür operasyon 20.000
I2 ( t < 1h ) 1,45 x In 1,45 x In operasyon
Elektriksel Ömür >4000
I3 ( t ≥ 0,1s ) 3 x In 5 x In
I4 ( t < 0,1s) 5 x In 10 x In A¤›rl›k gr. 7
Min. - max. ba¤lant› kesiti mm2 1-6
Min. - max. s›kma torku Nm 1,2 - 2
B ve C karakteristikli
TS 5018 ve EN 60898
30°C çevre s›cakl›¤›
Siparifl Kodlar›
I1 I2
60
40 Karakteristik Karakteristik
Dakika

20 B C
10 9EC-B0431-0006 9EC-C0431-0006
6
4 9EC-B0431-0010 9EC-C0431-0010
2
9EC-B0431-0016 9EC-C0431-0016
1
9EC-B0431-0020 9EC-C0431-0020
20 9EC-B0431-0025 9EC-C0431-0025
10
6
9EC-B0431-0032 9EC-C0431-0032
4

2
Saniye

1
0.6
0.4

0.2
B C
I4 I4
0.1
I3 I3
0.06
0.04

0.02

0.01
1 2 3 4 6 8 10
x Anma ak›m›

Ak›m-Zaman E¤risi (FMN)

6/3
 M‹NYATÜR DEVRE KES‹C‹LER
ANAHTARLAR
Termik ve manyetik özelli¤i olmayan, açma-kapama flalterlerine
anahtar denir. Federal anahtarlar, 40A’den 100A’e kadar 1,2,3
ve 4 kutuplu TS EN 60947-3 standard›na ve CE normlar›na uygun
olarak üretilmektedir. 2,3 ve 4 kutuplu anahtar kollar› mekanizmalar›
sayesinde sistemi ayn› anda ay›r›rlar. Da¤›t›m ve kontrol
elemanlar›nda güvenle kullan›labilir.

Teknik Özellikler :

Tip FMS
Kutup say›s› 1,2,3,4

Kullan›m s›n›f› AC-22A

Anma ak›m› In A 40,63,80,100

Anma iflletme gerilimi Ui V 500 V

Anma darbe dayan›m gerilimi - Uimp Ith kV 6

Anma frekans› Hz 50/60

K›sa devre kesme kapasitesi A/1s 12xIn

K›sa dev re kesme kapasitesi A/1 s 20xIn

Mekanik ömür Operasyon 10.000

Elektriksel ömür Operasyon >1500

Min. - max. Ba¤lant› Kesitleri mm2 6-35

Min. - max. s›kma torku Nm 2-3

Siparifl Kodlar› :

Anma Ak›m›
1 Kutup 2 Kutup 3 Kutup 4 Kutup
In (A)

40 9RA-00201-0040 9RA-00202-0040 9RA-00203-0040 9RA-00204-0040

63 9RA-00201-0063 9RA-00202-0063 9RA-00203-0063 9RA-00204-0063

80 9RA-00201-0080 9RA-00202-0080 9RA-00203-0080 9RA-00204-0080

100 9RB-00201-0100 9RB-00202-0100 9RB-00203-0100 9RB-00204-0100

6/4
 M‹NYATÜR DEVRE KES‹C‹LER

FM3

71,5 70

53,5 60,5

35,5

17,7

76,5
45
FM6 - FM10

71,6 72

53,6 60

35,6

17,8
45

90

35,5

Federal Elektrik FM6, FM10 otomatik sigortalar›

otomat baras› yard›m›yla FK2, FK4 kaçak ak›m
koruma flalterleri ile birlikte kullan›labilir.

6/5
 M‹NYATÜR DEVRE KES‹C‹LER

FMS
72 74

54 65

36 42

18

77
FMN
68

18 46
82
45

6/6
KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹
Kaçak Ak›m Koruma fialterleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FK2
25A - 40A - 63A Kaçak Akımın Tanımı 1
Kaçak Akıma Karşı Önlemler 2
Çalışma Prensibi 3
Dikkat Edilecek Hususlar 3
Teknik Tablo ve Sipariş Kodları 3
FK4
25A - 40A - 63A Kontrol Şeması 4
Örnek Bağlantı Şemaları 4
Koruma Cihazlarının Konutlarda Kullanımı 5
Test Düzeneği 5
Teknik Resimler 6

TS EN 61008-1, TS EN 61008-2-1
EN 61008-1, EN 61008-2-1
IEC 61008-1, IEC 61008-2-1
CE

Montaj pozisyonu : Serbest

Rak›m : 2000 m (max)
Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile +40oC aras›
Kirlilik derecesi : II
Koruma s›n›f› : IP20
 KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹

Her meslekten ve her türlü kültür
seviyesinden insan, günün her saatinde
çeflitli flekillerde elektrik enerjisi ile
yak›ndan temas halinde bulunur ve kaçak
ak›mlar ile karfl›laflabilirler. Normal
flartlarda elektrik enerjisinden sa¤lanan
faydalar say›lmayacak kadar fazlad›r.
Fakat bir yal›t›m hatas› sonucunda
meydana gelen zararlar da çok büyüktür.
Her y›l bir çok kifli elektrik kazalar›n›n
kurban› olmakta ve yang›nlar›n %40’›
elektrik enerjisinin hatal› kullan›m›
sonucunda meydana gelmektedir. Bu
yüzden bir çok ülkede ve ülkemizde
kaçak ak›m koruma cihazlar›n›n kullan›m›
zorunlu hale getirilmifltir. Federal Kaçak
Ak›m Koruma fialterleri TS EN 61008-1’e
ve CE direktiflerine uygun olarak
üretilmektedir. Elektrik ak›m›n›n ve
geriliminin insanlar üzerinde ne gibi
etkilere sebebiyet verece¤i ve hangi
de¤erlerin s›n›r de¤erler oldu¤u afla¤›da
verilmifltir.
Ak›m büyüklü¤ünün etkisi:
Herhangi bir yal›t›m hatas› bulunan
elektrik cihaz›na veya direk enerji alt›ndaki
ms ak›m›n geçifl süresi t (s)
10000
A B
5000
iletkenlere temas eden kiflinin vücudu
üzerinden elektrik ak›m› geçer. Ak›m›n
vücuttan geçifli ile meydana gelen
tehlikenin önemi birçok etkene ba¤l›d›r.
Bunlar›n bafll›calar›;
-Ak›m›n de¤eri
-Ak›m›n geçifl süresi
-Vücutta izledi¤i yoldur.
Fibrilasyon, hata ak›m›n›n kalp üzerinden
geçmesiyle kalbin kumanda sisteminin
bozulmas›d›r. Bu durumda kan
pompalama görevini yapamaz. Buradan
da görüldü¤ü gibi ak›m›n çok küçük
de¤eri bile kalbin durmas›na ve sonuçta
kiflinin ölmesine sebebiyet vermektedir.
Temas geriliminin etkisi:
Temas geriliminin güvenlik e¤risi, hayat
ile ölüm aras›ndaki s›n›r› belirler. Bu
gerilimin insan vücuduna zarar
vermeyecek maksimum de¤eri, kaçak
ak›m›n eflik de¤eri 25 mA kabul edilerek
ve kiflinin bulundu¤u ortama göre
de¤iflen iç direncinden hesaplan›r.
Normal flartlarda yetiflkin bir insan›n iç
Islak
zaman 10,00
(s)
C
5,00
direnci 2 kΩ dur. Nemli ortamda bu direnç
1 kΩ’a, ›slak ortamda ise 480 Ω’a kadar
düfler. Normal, nemli ve ›slak ortamlar
için temas gerilimlerin gerilim-zaman
e¤rileri fiekil-2’de verilmifltir. fiekil-2’den
normal flartlarda, yetiflkin bir insan›n ölüm
riski olmadan sürekli olarak temasta
kalabilece¤i maksimum gerilim de¤erinin
50 V oldu¤u görülmektedir. Ayn› flartlarda
kifli 100V’luk gerilime maruz kald›¤›nda,
ölüm riski olmadan sadece 0,3 saniye
temasta kalabilir.
Temaslar›n tan›m›:
Genel olarak iki tip temas tan›mlan›r.
Bunlar direkt temas ve endirek temas
durumlar›d›r.
A- Direkt temas:
Bir insan›n, iflletmeye tabi olan gerilim
tafl›yan parçalara direkt temas olay›d›r
(fiekil-3). Bu durumda kaçak ak›m, insan
vücudu üzerinden topra¤a akarak
devresini tamamlar. Temas geriliminin
yüksek de¤erlerinde (AC 50 V’dan büyük
de¤erler için) vücuttan geçen hata ak›m›
ölümcül bir kazaya neden olabilir.
Nemli Normal ortam

2000

1000
1,00
500
1 2 3 4
0,50
200

100
50
0,10
20
10 0,05
0,1 0,2 0,5 1 2 5 10 20 50 100 200 5001000 2000 500010000
mA
vücuttan akan ak›m fliddeti • 1 (mA)
1. Hissedilmez
2. Hissedilir 0,01
* IEC 60479-1’de insan vücudundan akan kaçak ak›m 3. Kal›c› olmayan zararlar 10 12 20 30 50 70 90 200 300 400 500 temas gerilimi (V)
fliddetinin, ak›m›n geçifl süresine göre etki e¤risi. 4. Kal›c› olan zararlar Normal flartlarda : 50 V= 25 mA x 2 kΩ
fiekil-1 Nemli ortamlarda : 25 V= 25 mA x 1 kΩ
fiekil-2 Islak ortamlarda : 12 V= 25 mA x 480 Ω

‹nsan vücudundan geçen alternatif ak›m›n etkileri: Faz

0,01 mA Ak›m›n hissedilme s›n›r›, elde g›d›klanma olur. Nötr
1-5 mA Elde uyuflma hissi, elin ve kolun hareketi zorlafl›r.
5-15 mA Tutulan cisim henüz b›rak›labilir, elde ve kolda
kramp bafllar, tansiyon yükselir.
15-25mA Tutulan cismin kendili¤inden b›rak›lmas› mümkün I

de¤ildir. Kalbin çal›flmas› etkilenmez.

25-80 mA Tahammül edilebilen ak›m fliddeti, tansiyon
Rm
yükselir, kalp düzensiz çal›flmaya bafllar, teneffüs
zorlafl›r, reversibl kalp durmas› bafl gösterir, genel
olarak bilinç yerindedir, baz› kimselerde 50 mA'den
sonra bay›lma meydana gelir.
80-100 mA Ak›m›n etki süresine ba¤l› olarak kalpte fibrilasyon
bafl gösterir, bilinç kaybolur. (0,3 s'den k›sa süreli Rst
elektrik çarpmalannda fibrilasyon olmaz.)
>3-8A Tansiyon yükselir, kalp durur, akci¤erler sifler,
fiekil-3 Direkt temas durumu.
bilinç kaybolur.

7/1
 KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹
Direkt temasa karfl› koruma:
Elektrikli iflletme araçlar›n›n aktif
k›s›mlar›na dokunuldu¤unda bafl
gösteren tehlikelere kars› insanlar›
korumak için al›nan bütün tedbirlere
direkt temasa karfl› koruma denir. Ar›zas›z
elektrik cihazlar›n›n gerilim alt›nda
bulunan aktif k›s›mlar›, direkt
dokunmalara, karfl› korunurlar.
Cihazlardaki iflletme yal›t›m›, uygun yap›
ve düzenleme tarz› veya ›zgaralar,
parmakl›klar vb. gibi uygun engeller,
direkt dokunmaya veya rastgele
dokunmalara karfl› yeterli koruma
sa¤larlar. Bununla beraber lak, emaye,
oksit tabakas› veya elyaf ile yap›lan
iflletme yal›t›m›, direkt dokunmaya karfl›
yeterli bir koruma olarak geçerli de¤ildir.
Bu gibi hallerde ayr›ca ilave bir korumaya
ihtiyaç vard›r. Direkt dokunmaya karfl›
korunmufl olan ar›zas›z iflletme
araçlar›n›n ve elektrik cihazlar›n›n pasif
k›s›mlar›na yani demir çekirdeklerine ve
d›fl metal k›l›flar›na dokunmakta hiç bir
sak›nca yoktur. ‹flletme gerilimi 42V'a
I
RA Rst
fiekil-4 Endirek temas durumu
N 1 3 5
M
A
T (fiantiyeler, havuz,yat liman› vb.)
N 2 4 6
RB RA
A : Açt›rma rölesi
M : Açt›rma bobini
RA : Koruma topraklamas›
RB : ‹flletme topraklamas›
fiekil-5 T : Test butonu
Gerilime Göre Yaklaflma Mesafeleri:
Normal fiebeke
6 10
Gerilimi (kV)
Bina içinde (mm) 90
Aç›k havada (mm) 120
kadar olan tesislerde direkt dokunmaya
karfl› koruma yapma¤a gerek yoktur.
Fakat bu kolaylaflt›r›c› hüküm, yang›n ve
patlama tehlikesi olan iflletmeler ve ifl
yerleri için geçerli de¤ildir. Elektrik
tesislerinin ›zgaralar veya delikli saçlar
vb. ile ayr›lmas› da direkt dokunmaya
karfl› bir koruma yöntemi olarak kabul
edilebilir. Fakat bu durumda ›zgara
aral›klar›ndan veya saç üzerindeki
deliklerden hiç bir yerde aktif k›s›mlar ile
temas etmek imkan› olmamal›d›r. K›l›flar,
koruma ›zgaralar› ve saç kapaklar iyice
tesbit edilmifl olmal› ve mekanik
bak›mdan dayan›kl› olmal›d›r. Yüksek
gerilim tesislerinde direkt dokunmaya
karfl› koruma, gerilim alt›nda bulunan
bölümlere istemeden dokunmay›
önlemekle ve tehlikeli bölgeye
yaklaflmay› engellemekle sa¤lan›r.
Meslek ve görev bak›m›ndan yüksek
gerilim tesisleri ile ilgisi olmayan yabanc›
flah›slar›n yüksek gerilime ait tehlikeli
bölgeyi aflarak gerilim alt›nda bulunan
tesis bölümlerine dokunmalar›n› önlemek
için, bu gibi yerleri örtmek, kapatmak
Faz
veya afl›lmas› mümkün olmayan engeller
Nötr koymak flartt›r. Yüksek gerilim alt›nda
bulunan tesis elemanlar› yak›n›nda belirli
bir aral›k, tehlikeli bölge olarak kabul
edilmifltir. Çesitli yüksek gerilim
kademelerine göre, gerilim alt›nda
Rm
bulunan bölümlerden uzak durulmas›
gereken en küçük aral›klar kapal›
yerlerdeki flartlara ve aç›k hava flartlar›na
göre tabloda gösterilmifltir.
B- Endirekt temas:
Gerilim alt›nda çal›flan bir cihazda yal›t›m
hatas›ndan dolay› bir kaçak olufltu¤unda,
kaçak ak›m topraklama direnci üzerinden
devresini tamamlar.
L1 Bu durumda tesadüfen ar›zal› cihaza
L2 temas eden bir insan, paralel olarak hata
L3
N
ak›m› devresine girer ve kaçak ak›m›n
bir k›sm› da insan vücudu üzerinden
topra¤a akar (fiekil-4). Bu yüzden
endirek temas durumlar›nda
topraklaman›n nas›l yap›ld›¤› çok
önemlidir.
Endirekt temasa karfl› koruma:
E¤er bir iflletme arac›nda veya elektrik
cihaz›nda yal›t›m hatas› sonucunda d›fl
metal k›s›mlar bir hata geriliminin etkisi
alt›nda kal›rsa, endirekt dokunma söz
konusu olur. Bu durumda hatal› cihaza
temas eden insanlar dokunma gerilimi
alt›nda kalarak hayat tehlikesi ile karfl›
karfl›ya gelirler. Buna engel olmak, birinci
derecede imalatç›n›n görevidir. Zira
uygun bir konstrüksiyon tarz› uygulamak,
uygun bir yal›t›m maddesi kullanmak ve
itinal› bir iflçilikle endirekt dokunmadan
kaynaklanan tehlike genifl çapta
20 30 110 220 380
120 2900
220 320 1100 2200
150 3400
önlenebilir. Bununla beraber 50V’dan
daha büyük dokunma geriliminin
meydana gelebilece¤i yerlerde, ilave
koruma tedbirlerinin al›nmas› flartt›r.
‹lave koruma tedbirleri, yap›l›fl ve çal›flma
tarzlar›na göre afla¤›daki durumlar›
sa¤larlar:
a) Tehlikeli durum önlenir:
1- Koruma küçük geriliminin kullan›lmas›,
2- Koruma yal›t›m›n›n yap›lmas›,
b) Tehlikeli durum azalt›l›r:
3- Koruma ay›rmas› yap›lmas›,
4- Ek koruma, potansiyel dengelenmesi,
c) Hata ak›m› artt›r›larak hatal› k›s›m
h›zla devreden ç›kar›l›r:
5- Uygun flebeke ba¤lamalar› yap›l›r,
6- Hata gerilimi ile açma yap›l›r,
7- Hata ak›m› ile açma yap›l›r.
Bunlardan 1, 2 ve 3’ de ayr› bir koruma
iletkenine gerek yoktur ve bunlarda
ayr›ca kesme düzene¤i mevcut de¤ildir.
4’de bütün cihazlar topraklan›rlar. Burada
sürekli olarak yal›t›m kontrolü yap›l›r. 5’de
uygun flebeke ba¤lant›lar› yap›l›r, devre
afl›r› ak›m koruma cihazlar› ile kesilir. 6
ve 7’de devrenin kesilmesi özel hata
anahtar› ile sa¤lan›r. Federal kaçak ak›m
koruma flalterleri, ba¤l› bulundu¤u
flebekede oluflan herhangi bir kaçak
durumunda devreyi açarak güvenli bir
koruma sa¤lar. Kaçak ak›m koruma
flalterleri, hayat koruma ve yang›n
koruma olmak üzere iki flekilde üretilir.
1- Hayat koruma:
IEC 60479-1’e göre kaçak ak›m›n 30mA
de¤eri, insan sa¤l›¤› aç›s›ndan s›n›r
de¤erdir. Kaçak ak›m koruma flalteri
30mA (s›n›r de¤erinde) ve üstündeki
de¤erlerde devrenin enerjisini ani olarak
keserek güvenli bir koruma sa¤lar.
Uygulama alanlar›:
1. Direk temaslara karfl› korumada
2. Endirek temaslara karfl› korumada
3. Tehlikeye aç›k olan bütün durumlarda
2- Yang›n koruma:
Kaçak ak›m de¤eri 300 mA’e ulaflt›¤›nda,
elektrik ark›n›n oluflturdu¤u ›s›dan dolay›
yang›n tehlikesi oluflmaya bafllar. Kaçak
ak›m koruma flalteri, kaçak ak›m›n 300
mA eflik de¤erinde ve üstündeki
de¤erlerde mal ve can güvenli¤i
aç›s›ndan devrenin enerjisini keserek,
güvenli bir koruma sa¤lar.
Uygulama alanlar›:
1. Yang›n riski olan yerlerde
2. Endirek temaslara karfl› korumada
Nedensiz açmalara karfl› koruma:
Federal kaçak ak›m flalterleri gerilimden
ba¤›ms›z çal›fl›r. Böylece kaçak ak›m
koruma flalteri y›ld›r›m düflmesi sonucu
7/2
 KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹

oluflan afl›r› gerilimlere, anahtarlama
durumundaki afl›r› gerilimlere ve yüksek
kapasitif devrelerin kapanmas› sonucu
meydana gelen açmalara karfl›
korunmufllard›r.
Çal›flma prensibi: Kaçak ak›m koruma
flalterinde fiekil-5’te görüldü¤ü gibi faz
veya fazlar ile nötr çok hassas bir toroidal
nüvenin içerisinden geçirilir. Gelen ak›m
ile dönen ak›m aras›nda fark olmad›¤›
sürece her fley normaldir ve açt›rma rölesi
üzerinde sükunet halinin manyetik ak›s›
akar. Fark ak›m› olufltu¤unda ak›m trafosu
sekonder sarg›lar›nda indüklenen gerilim
nedeniyle açt›rma rölesinin üzerindeki
manyetik ak› bozulur. Bir yay ile do¤al
m›knat›sa ba¤l› mandal boflal›r ve yay›n
kuvvetiyle açt›rma bobinine mekanik
olarak açma sinyalini verir. Açt›rma bobini
ise ana kontaklar› açarak elektri¤i keser.
Bu ifllem 30ms’nin alt›nda gerçekleflir.
Basit gibi görülen bu mekanizma insan
hayat› söz konusu oldu¤u için yüksek bir
teknoloji ürünü olmal› ve flalter ayn› ifllemi
binlerce kez, hatas›z yapmal›d›r.
Montajda dikkat edilecek hususlar:
Kaçak ak›m koruma flalterinin do¤ru ve
güvenli bir flekilde koruma yapabilmesi
için montajda dikkat edilecek hususlar
flöyle özetlenebilir;
•Kofrelere yang›n koruma, sayaç kolon
devrelerine ise hayat koruma eflikli, amper
de¤erleri yeterli büyüklükte olan kaçak
ak›m koruma flalterleri kullan›lmal›d›r.
•Nötr iletkeni izole olarak çekilmeli ve
hiçbir yerde (kaçak ak›m koruma flalteri
ile yük aras›nda) topraklanmamal›d›r.
•2 kutuplu kaçak ak›m koruma flalterinde
faz ve nötr iletkeni, 4 kutuplu kaçak ak›m
koruma flalterinde tüm fazlar ve nötr
iletkeni kaçak ak›m koruma flalterine
ba¤lanmal›d›r.
•Kaçak ak›m koruma flalterinden geçen
ak›m, flalterin nominal ak›m›n›
aflmamal›d›r.
•Topraklama direnci, 30 mA’lik kaçak
ak›m koruma flalteri için max 2160 Ω,
300 mA’lik kaçak ak›m koruma flalteri
içinde max 216 Ω olmal›d›r.
•Tesisata ba¤l› kaçak ak›m koruma
flalterinin çal›flmas›n› kontrol etmek için,
test “T” butonuna bas›n›z. Cihaz devreyi
açmal›d›r. Cihaz› test etmek için faz-nötr
iletkenleri kesinlikle k›sa devre
edilmemelidir.
Uyar›: Kaçak ak›m koruma flalteri mutlaka
besleme geriliminden ba¤›ms›z olmal›,
yani elektronik olmamal›d›r. Elektronik
kaçak ak›m koruma flalterleri besleme
gerilimine ihtiyaç duyduklar› için nötr
hatt›nda bir kopukluk olmas› durumunda
çal›flamazlar ve koruma yapamazlar. Bu
nedenle elektronik tip kaçak ak›m koruma
flalterlerinin Türkiye’de kullan›m›,
Bay›nd›rl›k ve ‹skan Bakanl›¤› taraf›ndan
yasaklanm›flt›r.

Tip FK 2 FK 4
Nominal kaçak ak›m (mA) 30, 300
Anma ak›m› (A) 25, 40, 63
Anma gerilimi (V) 240/415
Kapama - kesme kapasiteleri (Im/IΔm), (A) 630
Sigortal› k›sa devre ak›m› (Inc/IΔc), (A) 3000
Frekans (Hz) 50-60
Kutup say›s› 2 4
A¤›rl›k (gr) 250 470

Tip Kutup say›s› Nominal kaçak Anma ak›m› Siparifl kodu

ak›m (mA)
25 9FA-H0002-0025
30 40 9FA-H0002-0040
63 9FA-H0002-0063
2
25 9FA-Y0002-0025
300 40 9FA-Y0002-0040
2 kutuplu 63 9FA-Y0002-0063
25 9FA-H0004-0025
30 40 9FA-H0004-0040
63 9FA-H0004-0063
4
25 9FA-Y0004-0025
300 40 9FA-Y0004-0040
4 kutuplu 63 9FA-Y0004-0063

7/3
 KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹

Kaçak Ak›m Koruma fialterinin Kontrol fiemas›:

fialter açt›

fialteri tekrar kurunuz

EVET fialter
kurulabiliyor mu?

HAYIR

Geçici bir ar›za söz konusudur. Tesisat›n ve fialterden sonraki bütün

ba¤l› bulunan cihazlar›n topra¤a sigortalar› devreden ç›kart›n
karfl› izolasyon kontrolunu yap›n
(Nötr hatt› dahil) fialter
EVET HAYIR
kurulabiliyor mu?
fialter aç›ncaya kadar sigortalar› s›ras›yla fialter ç›k›fl›ndaki
devreye sokun. fialterin açt›¤› devrede iletkenleri nötr hatt›
izolasyon ar›zas› vard›r. Ar›za yerinin dahil ay›r›n
bulunmas› için bütün ba¤l› bulunan cihazlar›

fialter fialter
EVET EVET
kurulabiliyor mu? kurulabiliyor mu?

HAYIR
Ar›za bu devrenin sabit
Devreden ç›kard›¤›n›z cihazlar› tesisat›ndad›r. Ar›za yerini,
s›ras›yla tekrar devreye sokun.
izolasyon ölçümü ve tali tesisat›
fialterin açt›¤› cihaz ar›zal›d›r. buatlardan ay›rarak tesbit edin
fialter ile sigorta tablosu
aras›ndaki tesisatta faz,
toprak veya nötr toprak aras› HAYIR
izolasyon hatas› vard›r fialter ar›zal›d›r

fiekil-6

‹ç Tesisat ‹çin Önerilen Ba¤lant› fiemalar›:

Banyo
30 mA

Prizler
30 mA

Di¤er Sabit
30 mA Cihazlar

fiekil-7 Da¤›t›m Panosu Örne¤i - 1 : Kaçak ak›m koruma flalteri

Banyo

30 mA
Prizler

300 mA
Di¤er Sabit
Cihazlar

fiekil-8 Da¤›t›m Panosu Örne¤i - 2 : Kaçak ak›m koruma flalteri

7/4
 KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹

Toprak Kaçak Ak›m Koruma
Cihazlar›n›n Konutlarda Kullan›m›:
Yönetmeli¤e göre bir tek 30 mA eflikli
toprak kaçak ak›m koruma cihaz› ile
do¤rudan do¤ruya ve dolayl› olarak
dokunmaya karfl› hayat koruma yap›lmas›
yeterlidir. Ancak genifl bir dairede bir çok
elektrikli cihaz›n veya izolasyonu
zay›flam›fl eski cihazlar›n kullan›lmas›
durumunda, normal halde s›k s›k açmalar
nedeni ile gereksiz elektrik kesintilerine
neden olunur. Tam bir seçicili¤in
sa¤lanmas› istendi¤inde da¤›t›m panosu
ç›k›fllar› fiekil 7’deki gibi ayr› ayr› veya
gruplar halinde 30 mA eflikli toprak kaçak
ak›m koruma cihazlar› ile korunabilirler.
Uygulamada ekonomiklik sa¤lanmas› ve
k›smen elde edilen seçicilik ile tüm
dairede do¤rudan do¤ruya ve dolayl›
olarak dokunmalara karfl› hayat korumas›
için, ana kesici 300 mA eflikli seçilip,
do¤rudan dokunma olas›l›¤› olan tüm
prizler, banyodaki elektrik tesisat›, su ile
ifllem gören elektrikli cihazlar 30 mA eflikli
toprak kaçak ak›m koruma cihazlar› ile
beslenirler. Di¤er sabit cihazlar dolayl›
dokunmaya karfl› ana girifle konulmufl
300 mA cihaz taraf›ndan korunurlar. Ana
girifl kesicinin 300 mA’lik koruma efli¤iyle
yük taraf›ndaki 30 mA’lik koruma efli¤i
aras›nda seçicilik sa¤lanmas› durumunda
dahi, di¤er sabit cihazlar›n bir toprak
kaçak ak›m ar›zas› oldu¤unda ana girifl
kesici açaca¤› için banyo ve prizlerde
elektrik kesilece¤inden seçicilik k›smen
sa¤lanabilmektedir. (fiekil 8)

Kaçak Ak›m Koruma fialteri Test

Düzene¤i:
Kaçak ak›m koruma flalteri,
I elektromekanik ve elektronik olmak üzere
Faz
4 iki tipte üretilmektedir. Elektronik ve
Kaçak Ak›m elektromekanik tip kaçak ak›m koruma
I1 I2 flalterleri aras›nda, renk, model, etiket
Koruma fialteri
1kΩ
bilgisi gibi fiziksel farkl›l›klar›n
Nötr
2 3
L1 L2 bulunmamas› sebebiyle tüketiciler bilinçli
1 olarak yan›lt›lmaktad›r. Kaçak ak›m
S1
koruma flalterinin elektromekanik tip veya
elektronik tip, olup olmad›¤›n› yandaki
test düzene¤i yard›m›yla anlayabiliriz.
S2
fiekil-9 Test Düzene¤i

1- Elektromekanik Tip Kaçak Ak›m Koruma fialterleri (Hat Gerilimine Ba¤›ml› Olmayan) :

Gözlem Anahtar Konumlar› Gözlemler

Sonuçlar
No
S1 S2 I1 I2 L1 L2
Kaçak Ak›m olmad›¤› durum,
1 Kapal› Aç›k I 0 Yanar Yanmaz flalter devreyi açmaz.
2 Kapal› Kapal› I’1 I’2 Yanmaz Yanmaz Kaçak Ak›m durumu, flalter devreyi açar.

3 Aç›k Kapal› 0 I Yanmaz Yanmaz Kaçak Ak›m durumu, flalter devreyi açar.
Not: E¤er 3. Durumda L2 lambas› yanmazsa bu, flalterin art›k ak›mla çal›flan elektromekanik tip kaçak ak›m koruma flalteri
(RCCB) oldu¤unu ve kaçak ak›m durumunda, nötr hatt› kopuk olsa dahi çal›flaca¤›n› gösterir.

2- Elektronik Tip Kaçak Ak›m Koruma fialterleri (Hat Gerilimine Ba¤›ml› Olan) :

Gözlem Anahtar Konumlar› Gözlemler

Sonuçlar
No
S1 S2 I1 I2 L1 L2
Kaçak Ak›m olmad›¤› durum,
1 Kapal› Aç›k I 0 Yanar Yanmaz flalter devreyi açmaz.
2 Kapal› Kapal› I’1 I’2 Yanmaz Yanmaz Kaçak Ak›m durumu, flalter devreyi açar.
3 Aç›k Kapal› 0 I Yanmaz Yanar Kaçak Ak›m durumu, flalter devreyi açmaz.

Not: E¤er 3. Durumda L2 lambas› yanarsa bu, flalterin art›k ak›mla çal›flan elektronik tip kaçak ak›m koruma flalteri oldu¤unu
ve kaçak ak›m durumunda, nötr hatt› koptu¤unda çal›flmayaca¤›n› gösterir.

Elektromekanik kaçak ak›m koruma flalterlerinin üstün özellikleri:

* Elektronik kart olmad›¤›ndan, sistemde oluflabilecek darbe gerilimlerine daha dayan›kl›d›rlar.
* Elektronik kart olmad›¤›ndan, gerilim dalgalar›ndan etkilenmezle, yard›mc› gerilim olmadan ve nötr hatt› kopuklu¤unda
dahi çal›flabilirler.

Hat gerilimine ba¤›ml› olan elektronik tip kaçak ak›m koruma flalterlerinin, Türkiye’de kullan›lmas›; Bay›nd›rl›k ve ‹skan
Bakanl›¤› taraf›ndan yasaklanm›flt›r.

7/5
 KAÇAK AKIM KORUMA fiALTERLER‹

FK2
36 73
90

45
35,5

FK4
71 73
90

45

35,5

Federal Elektrik FK2, FK4 kaçak ak›m koruma

flalterleri otomat baras› yard›m›yla FM6, FM10
otomatik sigortalar› ile birlikte kullan›labilir.

7/6
S‹GORTA KUTULARI
S›va Alt› Serisi S›va Üstü Serisi ‹Ç‹NDEK‹LER

FVKSA2 FVKSU2 Özellikler 1

Teknik Resimler 1

FVKSA4 FVKSU4

FVKSA6 FVKSU6

FVKSA9
FVKSU9

FVKSA12

FVKSU12

FVKSA18

FVKSU18

FVKSA24 FVKSU24

FVKSA36 FVKSU36
 S‹GORTA KUTULARI
Genel Teknik Özellikler SIVA ALTI SER‹S‹
- Malzeme: Termoplastik
- Koruma s›n›f›: IP40
- Standart rengi: Beyaz
- Tavsiye edilen montaj s›cakl›¤›: -15oC ile + 60oC
aras›
- Kullan›m yeri: S›va üstü ve s›va alt›ndaki tesisatlarda

B
- Devre etiketleri, toprak baralar›, otomat montaj ray›,
bulunmaktad›r.
- 2, 4, 6, 9, 12, 18, 24, 36’l› modeller
- Sa¤a veya sola aç›labilen kapak.
- Yüksek mukavemetli PC kapak.
- Kapaklar›n açma yönü sa¤ veya sol olarak
de¤ifltirilebilir.
A 73

95,5

MODEL A B
FVK SA 2 94 141 max 18 max 76

FVK SA 4 140 141

FVK SA 6 166 141
FVK SA 9 220 175
FVK SA 12 274 210
S‹METR‹K FVK SA 18 220 290
FVK SA 24 274 335
FVK SA 36 274 460

SIVA ÜSTÜ SER‹S‹

B

AS‹METR‹K

Simetrik ve Asimetrik Kullan›labilen Kapak

A 59

73

95,5

MODEL A B max 18 max 76

FVK SU 2 94 141
FVK SU 4 140 141
FVK SU 6 166 141
FVK SU 9 220 175
FVK SU 12 274 210
FVK SU 18 220 290
FVK SU 24 274 335
180o aç›labilen kapak
FVK SU 36 274 460

MODEL FVK SA 2 FVK SA 4 FVK SA 6 FVK SA 9 FVK SA 12 FVK SA 18 FVK SA 24 FVK SA 36

KLEMENS ADED‹ - - 1 1 1 2 2 2
MODEL FVK SU 2 FVK SU 4 FVK SU 6 FVK SU 9 FVK SU 12 FVK SU 18 FVK SU 24 FVK SU 36
KLEMENS ADED‹ - - 1 1 1 2 2 2

8/1
AKIM TRANSFORMATÖRLER‹
Ak›m Transformatörleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FAT - 30B
Özellikler 1
Akım Transformatörlerinin Gücünün Belirlenmesi 2
Teknik Tablo 2
Oran Hatası Grafiği 3
FAT - 30 Sipariş Kodları 4
Teknik Resimler 5

FAT - 40

FAT - 40L

FAT - 60

FAT - 100

FAT - 100L

FAT - 130

TS EN 60044-1
EN 60044-1
IEC 60044-1
CE

FAT - 130L Montaj pozisyonu : Serbest

Rak›m : 1000 m (max)
Ba¤›l Nem : %90 (max)
Çevre s›cakl›¤› : -25oC ile +40oC aras›
Koruma s›n›f› : IP20
 AKIM TRANSFORMATÖRLER‹
Alçak gerilim ak›m transformatörleri;
primer sarg›, sekonder sarg› ve bu
sarg›lar›n üzerine sar›ld›¤› manyetik nüve
olmak üzere üç k›s›mdan oluflmaktad›r.
Primeri baras›z olan ak›m
transformatörlerde primer sarg›s›
bulunmamaktad›r. Bunun yerine
transformatörün toroidal nüve içerisinden
bara veya kablo geçirilerek primer sarg›s›
oluflturulur.Federal ak›m transformatörleri,
CE’ye uygun olarak imal edilmektedir.
Federal ak›m transformatörleri
mühürlenme özelli¤ine sahiptir.
Ölçü ak›m transformatörleri:
Ölçü ak›m transformatörleri; ölçme aletleri,
sayaçlar, röleler ve benzer teknikle çal›flan
di¤er ayg›tlar› beslemek amac›yla
yap›lm›flt›r. Bu cihazlar› yüksek gerilim
flebekelerinden yal›tan ve ölçü aletlerinin
s›n›r› d›fl›nda olan ak›mlar›n› ölçülebilir
de¤erlere indirmesini sa¤layan
transformatörlerdir.
Ak›m transformatörlerinde kullan›lan
teknik terimlerin aç›klamalar›:
Primer sarg› (P1, P2): Dönüfltürülecek
ak›m›n geçti¤i sarg›d›r.
Sekonder sarg› (S1, S2): Ak›m
transformatörünün, ölçü aletlerinin,
sayaçlar›n, rölelerin ve benzer ayg›tlar›n
ak›m devrelerini besleyen sarg›d›r.
Primer anma ak›m› (Ipn):
Ak›m transformatörünün yap›m›nda esas
al›nan ve transformatörün normal çal›flma
koflullar›n› belirleyen ak›m›d›r.
Sembol Primer sarg›
P1/K P2/L
S1/k S2/l
Sekonder sarg›
fiekil-1
Ip P1/K P2/L
Is
S1/k S2/l
Zc
fiekil-2
9/1
Sekonder anma ak›m› (Isn):
Ak›m transformatörünün yap›m›nda esas
al›nan ve transformatörün normal çal›flma
koflullar›n› belirleyen ak›m›d›r.
Anma dönüfltürme oran› (Kn):
Primer anma ak›m› ile sekonder anma
ak›m› aras›ndaki orand›r.
Ipn
Kn =
Isn
K›sa süreli termik anma ak›m› (Ith):
Ak›m transformatörünün sekonderi k›sa
devre iken herhangi bir hasara
u¤ramadan, 1 sn. süre ile dayanabilece¤i
primer ak›m›n›n etkin de¤eridir.
Dinamik anma ak›m› (Idyn):
Ak›m transformatörünün sekonderi k›sa
devre durumunda iken, oluflan
elektromagnetik kuvvetler nedeniyle
herhangi bir elektriksel veya magnetik
hasara u¤ramadan dayanabilece¤i
primer ak›m›n›n tepe de¤eridir.
Ölçü aletlerinde emniyet katsay›s› (Fs):
Emniyet primer ak›m›n›n primer anma
ak›m›na oran› olarak ifade edilir.
Ips
Fs =
Ipn
Burada;
Ips = Emniyet primer ak›m›
Ipn = Primer anma ak›m›
Primer sarg›n›n ba¤l› bulundu¤u
flebekede bir k›sa devredurumunda, ak›m
transformatörü taraf›ndan beslenen
aletlerin emniyeti, Fs katsay›s› küçük
oldu¤u oranda, büyüktür.
Bileflik yan›lg› ( c) :
Primer ve sekonder ak›mlar›n›n pozitif
yönleri uçlar›n iflaretlenmesindeki
kabullenmelere uygun olmak kayd›yla,
sürekli çal›flmalarda primer ak›m›n ani
de¤erleri ile sekonder ak›m›n›n ani
de¤erlerinin anma dönüfltürme oran› ile
çarp›m›n›n aras›ndaki fark›n etkin
de¤eridir. Bileflik yan›lg›, genel olarak
primer ak›m›n›n etkin de¤erinin %’si olarak
afla¤›daki formülle verilir.
100 1
c= ∫(Kn.Is-Ip)2dt
b T
Burada;
Kn= Anma dönüfltürme oran
Ib= Primer ak›m›n›n etken de¤eri
Ip= Primer ak›m›n›n ani de¤eri
Is= Sekonder ak›m›n›n ani de¤eri
T= Bir periyodun süresi
Ak›m yan›lg›s› (Dönüfltürme oran›
yan›lg›s›) ( 1) :
Transformatörün dönüfltürme oran›n›n,
anma dönüfltürme oran›na eflit
olmamas›ndan dolay›, ak›m›n
ölçülmesinde ortaya ç›kan yan›lg›d›r. Ak›m
yan›lg›s›, yüzde olarak, afla¤›daki
eflitlikten bulunur.
Kn x s - b
1 = x 100 (%)
b
Burada;
Kn= Anma dönüfltürme oran
Ib= Primer ak›m
Is= Ölçme s›ras›nda primer sarg›dan Ip
geçirildi¤inde buna karfl›l›k olan sekonder
ak›m›d›r.
Faz kaymas› ( ) :
Ak›m vektörünün yönü, ideal (kay›plar›
s›f›r olan) bir transformatördeki faz fark›
s›f›r olacak biçimde seçilmek kayd›yla,
herhangi bir ak›m transformatöründe
primer ve sekonder ak›mlar› vektörleri
aras›ndaki faz fark›d›r. Sekonder ak›m›n›n
vektörünün faz›, primer ak›m› vektörünün
faz›ndan önde ise faz fark› pozitif, geri
ise negatiftir.
Yük (Zc):
Güç katsay›s› belirtilmek kofluluyla,
sekonder devrenin ohm (veya anma
sekonder ak›m›nda voltamper) cinsinden
ifade edilen empedans›d›r. Yük genel
olarak, belirli bir güç katsay›s›nda ve
sekonder anma ak›m›nda çekilen ve
voltamper olarak belirtilen görünür güçle
ifade edilir.
Anma ç›k›fl gücü:
Ak›m transformatörünün sekonder
devreye,belirli bir güç katsay›s›nda,
sekonder anma ak›m› ile anma yükünde
verebildi¤i ve voltamper cinsinden ifade
edilen görünür güçtür.
Pc = Zc x Isn2 (VA)
Do¤ruluk s›n›f› (CL):
Ak›m transformatörlerinde hatan›n belirli
s›n›rlar içinde kald›¤›n› aç›klamakta
kullan›lan bir deyimdir. Ölçü ak›m
transformatörünün do¤ruluk s›n›f›, primer
anma ak›m› ve anma yükünde, yüzde
olarak, ak›m yan›lg›s›n›n üst s›n›r›na eflit
olan ve «s›n›f indisi» denilen bir say› ile
verilir. Standart de¤eri 0,1 - 0,2 - 0,5 - 1
- 3 - 5 dir. Koruma ak›m transformatörünün
do¤ruluk s›n›f›, do¤ruluk s›n›f› anma
ak›m›nda ve anma yükünde, bileflik
yan›lg›n›n üst s›n›f›n› ifade eden ve «s›n›f
indisi» denilen bir say› ve bunu izleyen
“P” harfi ile verilir. Standart de¤eri 5P ve
10P dir.
Ak›m yan›lg›s› s›n›rlar› (3 ve 5 s›n›flar› için):
Do¤ruluk Anma ak›m›n›n yüzdesi olarak
s›n›f› ifade edilen ak›m de¤eri için
±% ak›m yan›lg›s›
%50 %120
3 3 3
5 5 5
 AKIM TRANSFORMATÖRLER‹

En yüksek flebeke Bir dakika süreli Darbe dayan›m

Anma yal›t›m düzeyi:
Normal iflletme koflullar› alt›nda, flebekenin faz iletkenleri
gerilimi (kV) fiebeke dayan›m gerilimi (kV)
aras›nda, herhangi bir anda ve flebekenin herhangi bir
gerilimi (kV)
noktas›nda (ar›zalar ve önemli yüklerin ani olarak devreden
0,6 3 - ç›kmas› halinde geçici gerilim de¤iflmeleri d›fl›nda) oluflabilenen
1,2 6 - büyük gerilimin kV olarak etken de¤eridir.
2,4 11 -
3,6 16 45 Darbe gerilim testi :
7,2 22 60 D›fla aç›k tesislerde kullan›lan ak›m transformatörlerinin primer
12,0 28 75 devrelerinin darbe gerilimine dayanabilme özelli¤inin belirlenmesi
17,5 38 95
için yap›lan testtir.
24,0 50 125
36,0 70 170
fiebeke frekansl› gerilim testi :
Ak›m yan›lg›s› ve faz kaymas› s›n›rlar› (5P ve 10Ps›n›flar› için) : Primer sarg› ve buna ait tüm parçalar birbirine ba¤lanarak anma
yal›t›m düzeyinin karfl›l›¤› olan flebeke frekansl›, gerilim de¤erinin
Do¤ruluk Primer anma Primer anma Anma do¤ruluk 1 dk. süre ile transformatöre tatbik edilmesidir. Yüksek frekansta
s›n›f› ak›m›nda ak›m›nda faz s›n›r› primer (100 Hz - 200 Hz) belirli bir gerilim de¤erinin, frekansa ba¤l›
ak›m kaymas› ak›m›nda olarak hesaplanan süre kadar tatbik edilmesidir.
yan›lg›s› % Dakika Santiradyan bileflik yan›lg› %

5P ±1 ±60 ±,18 5
10P ±3 — — 10

Ak›m yan›lg›s› ve faz kaymas› s›n›rlar› (IEC 385, IEC 60044-1’e göre 0,1 - 0,2 - 0,5 - 1 s›n›flar›) :
Do¤ruluk Afla¤›da verilen anma ak›mlar› Afla¤›da verilen anma ak›mlar› yüzdeleri için ± faz kaymas›
s›n›f› yüzdeleri için ± yüzde ak›m
(oran) hatas› Da kika Santiradyan
%5 % 20 % 100 % 120 %5 % 20 % 100 % 120 %5 % 20 % 100 % 120
0,1 0,4 0,2 0,1 0,1 15 8 5 5 0,45 0,24 0,15 0,15
0,2 0,75 0,35 0,2 0,2 30 15 10 10 0,9 0,45 0,3 0,3
0,5 1,5 0,75 0,5 0,5 90 45 30 30 2,7 1,35 0,9 0,9
1,0 3,0 1,5 1,0 1,0 180 90 60 60 5,4 2,7 1,8 1,8
Anma frekans›nda ak›m hatas› ve faz kaymas›, sekonder yük, anma yükünün 1/1 ve 1/4’ü aras›nda de¤iflti¤inde tablodaki
de¤erler afl›lmamal›d›r.
Ak›m transformatörlerine ba¤lanan baz› cihazlar›n Kablonun güç kayb› hesab› :
güçleri :
x 2l
Cihazlar Gücü (VA) P= lsn (VA)
Sx56
Ampermetre (yumuflak demirli) 0,7 ... 1,5
Wattmetreler 0,2 ... 5,0 l = Sekonder taraftaki kablonun uzunlu¤u (m)
CosM metreler 2,0 ... 6,0 Isn = Sekonder anma ak›m› (A)
Sayaçlar (aktif ve reaktif) 0,4 ... 1,0 S = Bak›r kablonun kesiti (mm2)
Reaktif güç kontrol röleleri 0,5 ... 1,0 P = Güç kayb› (VA)
Afl›r› ak›m röleleri 0,2 ... 6,0
Ters ak›m rölesi 1,0 ... 2,0 Örnek olarak; bir aktif, bir reaktif sayac›n ve 4 m 2,5 mm2
Sekonder termik röleler 7,2 ... 9,0 kablo için ak›m trafosuna gelen yük 1+1+1,43 = 3,43 VA’d›r.
Burada 5 VA’l›k ak›m trafosu kullan›lmas› uygundur.
Bak›r kablolardan ileri gelen ilave yükler :
Sekonder ak›m› 5 A olan kablodaki güç kayb› (VA) Teknik özellikler :
Kablo (Cu) 2,5 mm2 4,0 mm2 6,0 mm2 10,0 mm2 En yüksek flebeke gerilimi : 720 V
Kullan›m yeri : Bina içi
1 m. 0,36 0,22 0,15 0,09
Sürekli çal›flma ak›m› : 1,2xIn
2 m. 0,71 0,45 0,30 0,18
Bir dakika süreli test gerilimi : 3 kV
3 m. 1,07 0,67 0,45 0,27
Emniyet katsay›s› : <5
4 m. 1,43 0,89 0,60 0,36
Nominal primer ak›m› : 30A....4000A
5 m. 1,78 1,12 0,74 0,44
Nominal sekonder ak›m› :5A
6 m. 2,14 1,34 0,89 0,54
Çal›flma frekans› : 50-60Hz
7 m. 2,50 1,56 1,04 0,63
Çal›flma s›cakl›¤› : -25°C + 40°C
8 m. 2,86 1,79 1,19 0,71
Termik anma ak›m : Ith= 100xIn
9 m. 3,21 2,01 1,34 0,80
(FAT-30B için Ith=60xIn)
10 m. 3,57 2,24 1,49 0,89
Dinamik anma ak›m : Idyn= 2,5xIth
‹zolasyon S›n›f› :e

9/2
 AKIM TRANSFORMATÖRLER‹
Ak›m transformatörlerinin montaj›nda dikkat edilecek hususlar :
• Primerden ak›m geçerken, sekonder devresi asla aç›lmamal›d›r.
• Ak›m transformatörlerin primer uçlar› K-L, sekonder uçlar›da k-l harfleri ile gösterilir.
• Ak›m transformatörleri bir fazl› olarak yap›l›r.
• Ak›m transformatörleri genellikle k›sa devre durumunda çal›flan cihazlard›r. (*)
(*) Ak›m trafolar› daima k›sa devre durumunda çal›flt›r›lmal›d›r. Primer sarg› gerilim alt›nda bulundu¤u takdirde sekonder sarg›
k›sa devre edilmifl durumda tutulmal›d›r. Aksi halde sekonder sarg›da oluflacak afl›r› gerilimden dolay› ölçü yapmakta olan
kimseler için hayati bir tehlike bafl gösterebilir.
Ak›m transformatörlerinde oran hatas› (standartlarda belirtildi¤i flekilde) ancak nominal ak›m›n %100 ile %120’si aras›nda
garanti edilmektedir. Özellikle nominal ak›m›n yar› de¤erinin alt›ndaki ak›mlarda hata s›n›f› 2-3 kat olabilir. Uygulamadaki yük
ak›mlar›n›n mümkün mertebe (1-1,2) x In aras›nda kalmas›na özen gösterilmelidir.

%
Fi
(+) nominal akım
aşırı akım
sahası
sahası (koruma)
aşırı akım
sahası
8
(ölçme)
7

6
5

4
3
1/4 yük (M2) 1/4 yük (M5)
2
ak m hatas

1
0 005 02 1,0 1,2 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 9,0 10,0 1N

-1 nominal yük
tam yük
-2 (M2)
10P5
-3 M5 M5 M5 10P10
-4
-5
-6
-7
-8
-9
-10
-11
-12
-13
-14
(-) magnetik doyma
-15
F %

fiekil-3

9/3
 AKIM TRANSFORMATÖRLER‹

FAT - 30B FAT - 30

BARALI BARASIZ Bara: 30 x 10 mm.

Siparifl kodlar› Anma A¤›rl›k Kablo Siparifl Kodu

Tip Anma Anma Gücü (VA) A¤›rl›k S›n›f 0.5 için :A Anma Gücü (VA) S›n›f 0.5 için :A
Tip Ak›m›
Ak›m› S›n›f 1 için :B S›n›f 1 için :B
(kg) 5VA için :2
(A) S›n›f:0,5 S›n›f:1 (kg) (max) mm. 5VA için :2
(A) S›n›f:0,5 Δ
S›n›f:1 10 VA için :4 Δ 10 VA için :4

FAT-30B 30/5 5 , 10 5 , 10 0,60 FAT-30 100/5 - 5 0,60 Ø12

FAT-30B 40/5 5 , 10 5 , 10 0,60
FAT-30B 50/5 5 , 10 5 , 10 0,60 FAT-30 150/5 - 10 0,60 Ø12
FAT-30B 60/5 5 , 10 5 , 10 0,60
FAT-30B 75/5 5 , 10 5 , 10 0,60 FAT-30 200/5 5 , 10 5 , 10 0,60 Ø12
FAT-30B 80/5 5 , 10 5 , 10 0,60 FAT-30 250/5 5 , 10 5 , 10 0,60 Ø12
FAT-30B 100/5 5 , 10 5 , 10 0,60
FAT-30B 125/5 5 , 10 5 , 10 0,60
FAT-30B 150/5 5 , 10 5 , 10 0,60 FAT - 60
FAT-30B 200/5 5 , 10 5 , 10 0,60
FAT-30B 250/5 5 , 10 5 , 10 0,60

FAT - 40 FAT - 40L

BARASIZ Bara: 60 x 20 mm.

BARASIZ Bara: 40 x 10 mm. Siparifl Kodu
Tip Anma Anma Gücü (VA) A¤›rl›k Kablo S›n›f 0.5 için :A
Siparifl Kodu Ak›m› S›n›f 1 için :B
Tip Anma Anma Gücü (VA) A¤›rl›k Kablo S›n›f 0.5 için :A (A) S›n›f:0,5 S›n›f:1 (kg) (max) mm. 10 VA için :4
Ak›m› S›n›f 1 için :B Δ 15 VA için :5
(A) S›n›f:0,5 S›n›f:1 (kg) (max) mm. 5VA için :2
Δ 10 VA için :4
FAT-60 600/5 10 , 15 10 , 15 0,60 Ø40
FAT-40 300/5 5 , 10 5 , 10 0,38 Ø30 FAT-60 750/5 10 , 15 10 , 15 0,60 Ø40
FAT-40 400/5 5 , 10 5 , 10 0,38 Ø30
FAT-40 500/5 5 , 10 5 , 10 0,38 Ø30 FAT-60 800/5 10 , 15 10 , 15 0,60 Ø40
FAT-40 600/5 5 , 10 5 , 10 0,38 Ø30
FAT-40L 200/5 5 , 10 5 , 10 0,60 Ø35 FAT-60 1000/5 15 15 0,60 Ø40
FAT-40L 250/5 5 , 10 5 , 10 0,60 Ø35
FAT-40L 300/5 5 , 10 5 , 10 0,60 Ø35 FAT - 130 FAT - 130L
FAT-40L 400/5 5 , 10 5 , 10 0,60 Ø35
FAT-40L 500/5 5 , 10 5 , 10 0,60 Ø35
FAT-40L 600/5 5 , 10 5 , 10 0,60 Ø35

FAT - 100 FAT - 100L

BARASIZ Bara: FAT130 için 110 x 60 ; 2(110 x 20) mm. / FAT 130L için 135 x 40 mm.

Tip Anma Anma Gücü (VA) A¤›rl›k Kablo Siparifl Kodu

BARASIZ Ak›m› S›n›f 0.5 için :A
Bara: FAT100 için 80 x 30, 100 x 10 mm. / FAT 100L için 80 x 30, 100 x 20 mm. S›n›f 1 için :B
(A) S›n›f:0,5 S›n›f:1 (kg) (max) mm. Δ 10 VA için :4
Siparifl Kodu
Tip Anma Anma Gücü (VA) A¤›rl›k Kablo S›n›f 0.5 için :A
Ak›m› S›n›f 1 için :B FAT-130 1500/5 10 10 1,50 Ø105
(A) S›n›f:0,5 S›n›f:1 (kg) (max) mm. Δ 10 VA için :4
15 VA için :5 FAT-130 2000/5 10 10 1,50 Ø105
FAT-100 1200/5 15 15 0,70 Ø60 FAT-130 2500/5 10 10 1,50 Ø105
FAT-100 1250/5 15 15 0,72 Ø60 FAT-130 3000/5 10 10 1,50 Ø135
FAT-100 1500/5 15 15 0,80 Ø60
FAT-100 1600/5 15 15 0,83 Ø60 FAT-130 4000/5 10 10 1,50 Ø135
FAT-100 2000/5 15 15 0,94 Ø60 FAT-130L 1500/5 10 10 1,50 Ø135
FAT-100 2500/5 15 15 1,10 Ø60
FAT-100 3000/5 15 15 1,16 Ø60 FAT-130L 2000/5 10 10 1,50 Ø135
FAT-100 3200/5 15 15 1,16 Ø60
FAT-100 4000/5 15 15 1,16 Ø60 FAT-130L 2500/5 10 10 1,50 Ø135
FAT-100L 500/5 10 10 0,90 Ø80 FAT-130L 3000/5 10 10 1,50 Ø135
FAT-100L 600/5 10 10 0,90 Ø80
FAT-100L 750/5 10 10 0,90 Ø80 FAT-130L 4000/5 10 10 1,50 Ø135
FAT-100L 800/5 10 10 0,90 Ø80
FAT-100L 1000/5 10 10 1,00 Ø80
FAT-100L 1500/5 10 10 1,00 Ø80
Not : Federal Alçak Gerilim Ak›m Transformatörleri mühürleme özelli¤ine sahiptir. Listede olmayan ak›m talepleri için lütfen firmamızı arayınız.

9/4
 AKIM TRANSFORMATÖRLER‹

FAT - 30 FAT - 30B

13
13

Mühürleme deli¤i
42

Ø 26

42
97

97

84
18,5
15
11

42
42

21
26 126

31
75,5

87
6

8
87

70

48

55
48
57
70

51

51

87

FAT - 40 FAT - 40L FAT - 60

Mühürleme deli¤i
13
14
13

Mühürleme deli¤i Ø 46
(*)
42.5

Ø 31 Ø 35
53
119
99
94

19,5

21

23
11

11
40,5

42.5

53

42

31
40
41
11
75
66,5
51
78 61

92,5

104

6
63,6

65,5
51
42

60
75

44

53

40

6
66

9/5
 AKIM TRANSFORMATÖRLER‹

FAT - 100 FAT - 100L

13

15
Mühürleme deli¤i

Ø 62 (*)
70,75

Ø 81

60.5
154,5

136
32
11

22
37

32
32
70,75

60.5
61 80

81 102.5

101 132.5
125,5

146,5

80
6 6

87.5
82
70
44
53

80

FAT - 130 FAT - 130L

14

(*)
14

Ø 105 (*)
Ø 135
92.5

78

170
199
110

60

42

78
92.5

100
135
170
100

110

170

6 6
83
81
70
41
56
70

100
100

9/6
PAKET fiALTERLER
Paket fialterler ‹Ç‹NDEK‹LER

Açma - Kapama fialterleri

Özellikler 1
Teknik Tablo 1
Sipariş Kodları 2
Teknik Resimler 3

Kutup De¤ifltirici fialterler

Y›ld›z Üçgen fialterler

Enversör fialterler

Ampermetre Komütatörleri

Voltmetre Komütatörleri

Emniyet fialteri

TS EN 60947-3
EN 60947-3
IEC 60947-3
CE

Montaj pozisyonu : Serbest

Rak›m : 2000 m (max)
Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile + 40oC aras›
Kirlilik derecesi : III
Koruma s›n›f› : IP40 (Ön Yüzde)
 PAKET fiALTERLER

Birbirinin ayn› olan birden fazla kontak yuvalar›n›n bir mil

üzerinde arka arkaya s›ralanmas›ndan meydana gelen ve
bir eksen etraf›nda dönebilen; motor ba¤lant› ifllemlerinde,
Dilim ölçü aletleri komütatörlerinde, kontrol ve da¤›t›m panolar›nda
kullan›lan elle kumandal› flalterlere Paket (pako) flalter denir.
Orta ve büyük güçlü motorlar kontaktör ve rölelerle kumanda
edilmektedir. Ancak küçük güçlü motorlar›n kumandas›, daha
ekonomik ve basit olmas› sebebiyle paket flalterlerle yap›l›r.
Federal paket flalterler IEC60947-3 / EN 60947-3’e ve CE’ye
uygun olarak imal edilmektedir. Her diliminde iki, üç veya
dört adet gümüfl alafl›ml› konta¤› bulunan paket flalterlerin,
dilim say›s› art›r›larak de¤iflik kumanda ifllemlerinde kullan›l›rlar.
Hareketli kontak bombeli, sabit kontak ise düz bir yüzeye
Etiket Plakas› sahiptir. Böylece tam temas ve en düflük geçifl direnci
Kol sa¤lan›r. Kontaklar basarak aç›l›p kapand›¤›ndan ve mil
üzerinde bulunan kamlar kontaklar›n ayn› zamanda aç›l›p
kapanmas›n› gerçeklefltirdi¤inden bütün kumanda
devrelerinin veya fazlar›n gecikmesiz olarak ayn› anda
emniyetle aç›l›p kapanmas› temin edilmifltir.

Paket fialterler Tip FCS1 FCS2

Sürekli çal›flma
ak›m› Ith (A) 10 16 20 25 32 63

Kullan›m Anma yal›t›m gerilimi

s›n›flar› Ui (V) 50-60 Hz 690 690 690 690 690 690

220-240 V 10 16 20 25 32 63
AC1 380-440 V 6 10 13 16 20 40
660-690 V 4 6 8 10 13 25
220-240 V 3 5 6 7.5 10 20
Çal›flma ak›mlar› (A)
AC15 380-440 V 2 4 4 5 6 12
660-690 V - - - - - -
220-240 V
AC21 380-440 V 10 16 20 25 32 63
660-690 V
1p 1.25 2 2.5 3 3.5 11
220-240 V 3p 2.2 3.7 3.7 6 7.5 15
AC23A 1p 2 3 3.7 5 3.8 15
380-440 V 3p 3.7 6 7.5 10 10 25
1p 2 3 4 5 13 15
Çal›flma güçleri (kW) 660-690 V 3p 3.7 6.5 7.5 10 5.5 25
1p 1 2 2.2 3 3 5.5
220-240 V 3p 1.8 3 3 5 5.5 11
1p 2 3 3 5 3.5 10
AC3 380-440 V 3p 3 5 5.5 8 7.5 18.5
1p 2 3 3 5 5 10
660-690 V 3p 3 5.2 5.5 8 10 18.5
K›sa devreye karfl› maksimum ön sigorta ak›m› gL/gG (A) 16 20 25 32 40 80

Kullan›m S›n›flar› :
AC 1 : Endüktif olmayan veya çok az endüktif olan yükler AC 21A : Manyetik tahrikler, kontaktör, ventiller, manyetik
(Direnç ocaklar›). bobinlerin kumandas› (Elektromanyetik yükler)
AC 3 : Kafesli Motor direkt kalk›fl yükte kapatma, Y›ld›z- AC 23A : Az afl›r› yüklü, rezistif - indüktif kar›fl›k yüklerin
Üçgen Kalk›fl (Sincap Kafesli motorlar; yol verme, çal›fl›rken kumandas› (Orta Derecede afl›r› yükler dahil omik yüklerin
devreden ç›karma.) anahtarlanmas›)
AC 15 : Motor ve di¤er yüksek indüktif yüklerin s›k aral›kla
devreye al›nmas› (Motor yüklerin veya oldukça yüksek
endüktif yüklerin anahtarlanmas›)

10/1
 PAKET fiALTERLER

Açma-Kapama fialterleri :
Sürekli çal›flma Kutup-Dilim
Tip Etiket Plakas› Ba¤lant› fiemas› Siparifl Kodu
ak›m› Ith (A) Say›s›
10 1 Kutup - 1 Dilim 1 3 5 7
16 0 1
FCS1 2 Kutup - 1 Dilim
20
25 3 Kutup - 2 Dilim 2 4 6 8
FCS2 32 4 Kutup - 2 Dilim
63 3 Dilim 1 Dilim 2

Sürekli çal›flma ak›m› (Ith)

Etiket plaka numaras›
Kutup De¤ifltirici fialterler : Kutup say›s›

Sürekli çal›flma Kutup-Dilim

Tip ak›m› Ith (A) Say›s› Etiket Plakas› Ba¤lant› fiemas› Siparifl Kodu

10 1 3 5 7 9 11

FCS1 16 1 0 2
9TK10Δ0400◊◊
20 1 Kutup - 1 Dilim
25
32 3 Kutup - 3 Dilim 2,4 6,8 10,12 9TK20Δ0400◊◊
FCS2 63 4 Dilim 1 Dilim 2 Dilim 3

Y›ld›z Üçgen fialterleri :

Sürekli çal›flma Kutup-Dilim
Tip ak›m› Ith (A) Say›s› Etiket Plakas› Ba¤lant› fiemas› Siparifl Kodu
0
0 R
1 2
U
16 S
3
5
4
6 Z
V
FCS1 3 Kutup - 4 Dilim 7
9
8
10 9TS10Δ0500◊◊
11 12
X
25 W
13
15
14
16
Y T
5

Enversör fialterler :
Tip Sürekli çal›flma Kutup-Dilim Etiket Plakas› Ba¤lant› fiemas› Siparifl Kodu
ak›m› Ith (A) Say›s›
FWD OFF REV

10 5
R

1 Kutup - 2 Dilim
16 FW D OFF REV 6
S

FCS1 FWD OFF REV 9TE10Δ0600◊◊

20 R U

3 Kutup - 4 Dilim S
V
6
25 T W

Voltmetre Komütatörleri :
Tip Sürekli çal›flma Fonksiyon-Dilim Etiket Plakas› Ba¤lant› fiemas› Siparifl Kodu
ak›m› Ith (A) Say›s›
VOLTMETRE
O O RS ST TR

1 V1
R 2
4 Poz - 2 Dilim TR RS 4 3
V2 V
9TV123V10020
T 6 5
S 8 7
ST
FCS1 20 V1

VOLTMETRE T-R S-T R-S O R-N S-N T-N

V
OFF T -------- V2
7 Poz - 3 Dilim RS RN
S --------
4 V1

ST SN 8
5
7 9TV143V20020
R -------- 9
TR TN N -------- 11

V2

Ampermetre Komütatörleri :
Sürekli çal›flma Kutup-Dilim
Tip ak›m› Ith (A) Say›s› Etiket Plakas› Ba¤lant› fiemas› Siparifl Kodu
0
20
T R
FCS1 3 Kutup - 4 Dilim 9TA1030370020
S
7

10/2
 PAKET fiALTERLER

FCS1:
max4
36
17 9,5

6,5

43

48
36
L1 48 48

FCS1 Voltmetre - Ampermetre Komütatörü:

max4

17 9,5 36

6,5

60
43

36

L1 48 48

FCS2:

max 4 21 21,5 6,5

48

9.5
66

48

48

4.0

21,5 64
48

FCS2 Emniyet fialteri:

31
19
max 4
6,5 48
21 21,5

9.5
65
66

48

4.0

21,5 64 65

Gövde Uzunluklar›: Siparifl Kodlar›:

Dilim say›s› 1 2 3 4 20A 9TP-10308-0020
FCS1 Gövde uzunlu¤u (L1) 31.5 41 50.5 60 32A 9TP-20308-0032
FCS2 Gövde uzunlu¤u (L2) 49 70.5 92 113.5 63A 9TP-20308-0063

10/3
KONTAKTÖRLER
Güç Kontaktörleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FC06M FC115D
FC09M FC150D Güç Kontaktörleri 1
Özellikler 1
FC09D Kullanım Sınıflarına Göre Kontaktör Seçimi 1
FC12D
FC18D Kontaktörün Kullanım Sınıfları 3
Elektriksel Ömüre Göre Kontaktör Seçimi 3
FC25D FC220D Kontaktör Arızaları ve Etkileri 4
FC32D FC260D
FC300D
Bağlantı Kesitleri 4
Teknik Tablo 5
Teknik Resimler 8
FC40D Sipariş Kodları 11
FC50D
FC65D Kompanzasyon Kontaktörleri 12
FC400D Özellikler 12
FC475D Çalışma Prensibi 12
FC80D FC580D
FC95D FC650D
Teknik Tablo 12
FC750D Sipariş Kodları 13
Teknik Resimler 13
Tristör Anahtarlamalı Kompanzasyon Kontaktör 14
Özellikler 14
Kompanzasyon Kontaktörleri Teknik Tablo 16
Teknik Resimler 16
FC12DK FC65DK
Yüksek Akım Kontaktörleri 17
Özellikleri 17
Teknik Tablo 18
Bağlantı Şeması 19
FC18DK
Sipariş Kodları 19
FC95DK
Teknik Resimler 20

FC25DK

FC150DK
FC32DK

Tristör Anahtarlamal› Kontaktörler

FCT15K - FCT30K - FCT50K TS EN 60947-4-1
IEC 60947-4-1
EN 60947-4-1
CE
Yüksek Ak›m Kontaktörleri
Montaj pozisyonu : Ön yüz afla¤› hariç
EC300 ... EC2500 Rak›m : 2000 m (max)
Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile + 40oC aras›
Kirlilik derecesi : III
 KONTAKTÖRLER
Kontaktörler, baflta elektrik motorlar›
olmak üzere; kompanzasyon, ›s›tma gibi
elektrik tesislerinin kablo ile uzaktan
kumanda edilmelerine imkan sa¤larlar.
Termik röleler ile kullan›ld›¤›nda ise
cihazlar› ve tesisleri afl›r› yük ak›mlar›na
karfl› korurlar.
Federal kontaktörleri uluslararas› IEC
60947-4-1, TS EN60947-4-1
standardlar›na ve CE’ye uygun olarak
imal edilir. Ana ve yard›mc› kontaklar ile
bobin ve yard›mc› kontak bloklar› kolayca
tak›l›p ç›kart›labilir. FC tipi kontaktörler
üç uçlu bobine sahiptir. Böylece bir
ba¤lant› esnekli¤i sa¤lanm›flt›r.
Kontaktörlerin bobinleri, anma bobin
geriliminin 0,8 ila 1,1 kat› aras›nda
güvenle kumanda edilebilir. -5°C ile
+55°C aras›ndaki ortam s›cakl›klar›nda
tam verimle çal›fl›r. Kontaktörlerin raya
montaj edilebilme imkan› tesis esnas›nda
büyük kolayl›klar sa¤lar. Malzeme yap›lar›
itibariyle 1000V’ luk gerilime dayanabilir.
Kontaktörün bafll›ca özellikleri:
1- Kontaktör, herhangi bir bozulmaya
veya kaynamaya maruz kalmadan yüksek
ak›m de¤erlerini tafl›mal›d›r. Bu da
kontaklar›n (kontak yüzey teknolojisi ile
kaynak teknolojisi) kalitesine ba¤l›d›r.
Özellikle AC-3 s›n›f›nda ve kondansatör
kumandas›nda kontaktör seçimi çok
önemlidir.
2- Kontaktör kapal› iken, kontaklar
üzerinden akan ak›m ›s›nmaya neden
olur. Bu ›s›nma standardlarda
s›n›rland›r›lm›flt›r. IEC 60947-4-1’ e göre
sürekli termik ak›m (Ith) 8 saat boyunca
ana kontaklardan geçirildi¤inde kontaktör
terminallerindeki maksimum ›s› art›fl›
65K’y› aflmamal›d›r.
3- Kontaktör ak›m› keserken, birbirinden
ayr›lan kontaklar aras›nda elektrik ark›
oluflturur. Ark, termik etki sonucu kontak
malzemesinden kopan elektron ve iyon
ak›m›d›r. Ark s›cakl›¤› binlerce dereceye
ulafl›r ki, bu da kesme hücreleri ve
kontaklar›n yap›m›nda kullan›lan metal
ve yal›tkanlar›n tafl›yabilece¤i s›cakl›¤›n
çok üzerindedir. Bunun için ark mümkün
oldu¤unca çabuk sona ermelidir. Bu
amaçla kontaktörlerde seperatör
kullan›lmaktad›r.
Kabul edilebilir sürekli termik ak›m Ith:
Kabul edilebilir termik ak›m, IEC 60947-
4-1’e göre yap›lan s›cakl›k art›fl testinde
kullan›lacak test ak›m›n›n en büyük
de¤eridir. Bu test 8 saat süre boyunca
PVC yal›t›ml› bak›r iletkenler üzerinden
kontaktör terminallerine ak›m uygulamas›
esas›na dayan›r. Bu durumda kontaktör
terminallerindeki s›cakl›k de¤iflimi (ΔQ)
65 K’yi aflmamal›d›r.
Kapama kapasitesi:
Kapama kapasitesi, kontaktörün
kontaklar›n›n hasar görmeden
kapayabilece¤i ak›m de¤eridir. Güç
faktörü ve kapaman›n s›kl›¤› kapama
11/1
kapasitesine etkide bulunan faktörlerdir.
IEC60947-4-1’ de AC3 kullan›m s›n›f› için;
le max. motor çal›flma ak›m› ise; kapama
kapasitesi=10 x le olmal›d›r.
Kesme kapasitesi:
Kesme kapasitesi; kontaktör kontaklar›n›n
ve ark söndürme hücrelerinin zarar
görmeden baflar›yla kesilebilece¤i ak›m
de¤eridir. Gerilim de¤eri yükseldikçe
kesme kapasitesi düflme gösterir. IEC
60947-4-1’de AC3 kullan›m s›n›f› için; le
max. motor çal›flma ak›m ise; Kesme
kapasitesi = 8 x le olmal›d›r.
Mekanik ömür:
Kontaktörün ana kutuplar›ndan ak›m
geçirmeksizin sadece bobini beslenerek,
herhangi bir bak›m ifllemi gerektirmek
sizin yap›labilecek maksimum
kapama+açma say›s› kontaktörün
mekanik dayan›m›n› belirler.
Elektriksel ömür:
Elektriki dayan›m; kontaktörün
kutuplar›ndan yük ak›m› geçerken,
herhangi bir bak›m ifllemi gerektirmek
sizin yap›labilecek maksimum
kapama+açma say›s›d›r. Elektriki
dayan›m çeflitli kullan›m s›n›flar› için
belirlenen tipik devreler üzerinde yap›lan
testlerin sonucunda belirlenir.
AC1: Omik yükler,
kapanan ak›m=kesilen ak›m=Ie
AC3: Sincap kafesli asenkron motorlar,
kapanan ak›m = 6 Ie (Yolverme)
kesilen ak›m = Ie (Ie=In)
AC4: Sincap kafesli veya bilezikli
asenkron motorun kesikli çal›flmas› ve
ak›mla frenleme uygulamalar›,
kapanan ak›m = kesilen ak›m = 6 Ie.
Kullan›m S›n›flar›na Göre Kontaktör
Seçimi
Kontaktör seçiminin en önemli
noktalardan birisi, yükü iyi anlayabilmek
ve ani yük karakteristik büyüklüklerini iyi
tespit edebilmektir.
Önemli seçim parametreleri:
‹flletme gerilimi (Ue), ‹flletme ak›m› (le),
Bobin gerilimi, Kesilecek ak›m (lc),
Kullanma s›n›f›, çal›flma türü ve kontak
ömrüdür.
Motorlar için kontaktör seçimi:
Motorlar için kontaktör seçiminde önemli
seçim parametreleri;
- Çal›flma gerilimi (Ue),
- Motor çal›fl›rken ki kesme ak›m› =
‹flletme ak›m› (le),
- Motor kalk›fl ak›m› (lc=m x le),
- Kalk›fl s›kl›¤› (K),
- Operasyon say›s›d›r.
a. Kafesli asenkron motorlar:
Motor anma gücü (kW), iflletme gerilimi
ve motor çal›flma tipi (sürekli, kesintili,
k›sa süreli vs.) dikkate al›n›r. Özellikle
yüksek çevre s›cakl›klar› veya artt›r›lm›fl
güvenlik, tehlikeli bölge gibi sebeplerden
düflük güçte çal›flt›r›lan motorlar için
kontaktör seçimi yaparken, motor çal›flma
ak›m› dikkate al›nmal›d›r.
b. Bilezikli asenkron motorlar:
Stator ve rotor devresi için ayr› ayr› seçim
yap›l›r. Stator kontaktörünün seçimi Ith
termik ak›m›na göre yap›l›r. Rotor
devresindeki seçim için önemli kriterler
ise; iflletim durumu (kalk›fl, ayarlama),
yal›t›m (topraklama var veya yok),
uygulama türü (ara kontaktör veya son
kontaktör) dür.
c. AC Motorlara yol vermede kontaktör
seçimi:
Do¤rudan yol vermede; AC3 kullanma
kategorisinde ve motor nominal gücüne
göre seçim yap›l›r. Yüksüz halde y›ld›z -
üçgen yol vermelerde y›ld›z
kontaktöründen, motor nominal ak›m›n
yaklafl›k 1/3’ü geçece¤inden, y›ld›z
kontaktörü; AC3 kullanma kategorisine
göre nominal motor gücün 1/3’ü
de¤erinde seçilir. Enerji ve üçgen
kontaktörü, motor sarg›lar› ile seri ba¤l›
oldu¤undan iflletme esnas›nda bu
kontaktörlerden motor sarg› ak›m› geçer.
Onun için bu kontaktörler AC3
kategorisine göre motor nominal gücün
1/ ’ü yani 0,58 kat› de¤erinde seçilir.
Yük alt›nda yol alan motorlara y›ld›z -
üçgen yol vermede bütün kontaktörler
AC3 kullanma kategorisine göre ve motor
nominal gücün 1/ ’ü yani 0,58 kat›
de¤erinde seçilir.
d. DC Ak›m için kontaktör seçimi:
Do¤ru ak›mda ark›n söndürülmesi
alternatif ak›ma göre daha zordur. Seçim
iflleminde yükün zaman sabiti L/R en az
yük gerilimi ve ak›m› kadar önemli bir
büyüklüktür. Zaman sabiti (L/R) yaklafl›k
olarak endüktif olmayan yüklerde 1 ms,
flönt motorlarda 7,5 ms, seri motorlarda
10 ms, elektrom›knat›slarda ise 300
ms’dir. Endüktif DC yükü anahtarlamada
önemli parametreler; gerilim, yük türü
(omik veya endüktif) ve anahtarlama
s›kl›¤›d›r.
e. Omik yükler:
Devreye al›p-ç›karmak için omik yükler
en sorunsuz yüklerdir, çünkü kontaktör
üzerinden yaln›zca anma ak›m› geçer.
Kapama ak›m› kesme ak›m›na eflittir.
Anahtarlama s›kl›¤› artt›kça ortaya ç›kacak
›s›n›n daha fazla olaca¤› göz önünde
bulundurulmal› ve AC1’ e göre seçilen
kontaktörlerin anma ak›m› daha düflük
kabul edilerek hesaplama yap›lmal›d›r.
Genellikle tek fazl› olan ›s›t›c› devreleri
beslerken kullan›lan 3 fazl› kontaktörlerin
2 veya 3 kutbu seri hale getirilir. ‹ki kutup
seri ise anma çal›flma ak›m› 1,6xIe, 3
kutup seri ise 2xIe olarak hesaplanmal›d›r.
 KONTAKTÖRLER

Kafesli asenkron motorlara yol vermede f. Kompanzasyon uygulamalar›:

kontaktör seçimi Kondansatörler ba¤land›klar› devrelerde devreye sokulma an›nda
yüksek frekansl› (1...5kHz) ve yüksek de¤erli geçici ak›mlara
Do¤rudan neden olur. Tek bir kondansatörün veya bir kondansatör grubu
Ana kontaktör ak›m› = Ie
yol verme içindeki bir kapasitörün anahtarlanmas› birbirinden farkl› özellikler
gösterir. Kondansatör gruplar›ndaki kademeli devreye alma ifllemi
Ana kontaktör : 0,58 Ie kontaktör için çok daha zordur. Çünkü kondansatör gruplar›ndaki
Normal
Üçgen kontaktörü : 0,58 Ie kondansatörler kademeli olarak devreye al›n›rken bataryan›n
y›ld›z-üçgen çekim ak›m›ndan baflka paralel kondansatör aras›nda bir dolafl›m
Y›ld›z kontaktörü : 0,58 Ie
yol verme ak›m› oluflur ve kontaktörü zorlar. Bu yüzden kompanzasyon
Geçifl kontaktörü : 0,30 Ie
uygulamalar› için özel kontaktörler ve kombinasyonlar gelifltirilmifltir.
Empedans ile Ana kontaktör : Ie Gereken durumlarda ak›m› s›n›rlamak için flok bobini kullan›l›r.
yol verme Kalk›fl kontaktörü : 0,7 Ie Üç fazl› kondansatörlerin kumandas› için gelifltirilen kontaktörler
kalk›flta ak›m›n de¤erini s›n›rlayan, s›n›rlama dirençli geçifl kontak
Ana kontaktör : Ie bloklar› ile tasarlanm›flt›r.
Ototransformatörle
Trafo kontaktörü : Ie
yol verme g. Ayd›nlatma tesisi uygulamalar›:
Y›ld›z kontaktörü : 0,5 Ie
Ayd›nlatma uygulamalar›nda zaman zaman oluflabilen darbe
gerilim ve ak›mlar kontaktörü zorlayabilir. Seçim için tip davran›fl
Sincap kafesli asenkron motorlara do¤rudan yol ve kapama-kesme çal›flmas› aç›s›ndan s›n›fland›r›lm›flt›r.
vermede kontaktör seçimi: Ayd›nlatma devrelerinde kontaktör seçimi yaparken ampül tipi,
Trifaze 380/400V Termik röle Uygun FEDERAL ba¤lant›, kompanzasyon olup olmad›¤›, devreye alma ve çal›flt›rma
ayar sahas› Kontaktör ak›m› ve güç faktörü önemli noktalard›r. Flamanl› lambalarda
kW In (A) (A) kontaktör, kapama s›ras›nda lamba anma ak›m›n›n 15 kat›na
0,37 1,03 1 - 1,6 FC09D kadar yüklenirken kesme ak›m› anma ak›m›na eflittir. Deflarj ve
0,55 1,6 1,25 - 2 FC09D fluoresan lambalarda ise kompanzasyon yap›l›p yap›lmad›¤› çok
0,75 2 1,6 - 2,5 FC09D önemlidir. Yüksek bas›nçl› civa buharl› lambalarda ön ›s›tma
1,1 2,6 2,5 -4 FC09D süresince (yaklafl›k 5 dakika) iflletme ak›m›n›n iki kat› bir ak›m
1,5 3,5 2,8 - 4 FC09D söz konusudur. Halojen lambalarda ve sodyum buharl› lambalarda
2,2 5 4,5 - 6,3 FC09D ise bu rejim süresi yaklafl›k 10 dakikad›r.
3 6,6 5,5 - 8 FC09D
4 8,5 7 - 10 FC09D
5,5 11,5 9 - 12,5 FC12D
7,5 15,5 14 - 20 FC18D
9 18,5 17 - 22 FC25D
11 22 20 - 25 FC25D
15 30 23 - 32 FC32D
18,5 37 30 - 40 FC40D
22 44 37 - 50 FC50D
30 60 55 - 70 FC65D
37 72 63 - 80 FC80D
45 85 75 - 105 FC95D
55 105 95 - 125 FC115D
75 138 100 - 160 FC150D
90 170 125 - 200 FC220D
110 205 200 - 315 FC260D
132 245 200 - 315 FC260D
160 300 250 - 400 FC300D

Sincap kafesli asenkron motorlara Y›ld›z-Üçgen yol

vermede kontaktör seçimi :
380/400V Termik röle Uygun FEDERAL Kontaktör
ayar sahas›
kW In (A) (A) Hat Üçgen Y›ld›z
7,5 15,5 7-10 FC12D FC12D FC09D
9 18,5 9-12,5 FC12D FC12D FC09D
11 22 11-16 FC12D FC12D FC09D
15 30 14-20 FC18D FC18D FC09D
18,5 37 20-25 FC18D FC18D FC09D
22 44 23-32 FC32D FC32D FC18D
30 60 30-40 FC50D FC40D FC25D
37 72 38-50 FC50D FC50D FC32D
45 85 48-57 FC50D FC50D FC32D
55 105 57-66 FC65D FC65D FC50D
75 138 63-80 FC80D FC80D FC50D
90 170 75-105 FC150D FC150D FC80D
110 205 100-160 FC150D FC150D FC80D
132 245 100-160 FC220D FC220D FC150D
160 300 125-200 FC220D FC220D FC150D
200 370 200-315 FC260D FC260D FC220D
220 408 200-315 FC260D FC260D FC220D

11/2
 KONTAKTÖRLER

Kontaktörün kullan›m s›n›flar›: AC3 s›n›f›: AC4 s›n›f›:

En yayg›n uygulama s›n›f›d›r. Yol ald›ktan Kafesli veya bilezikli motorlar›n kesik
Kullanma s›n›f›n›n do¤ru tespit edilmesi sonra, çal›flmakta iken devre d›fl› b›rak›lan çal›flma ve ters ak›mla frenleme
ve bu s›n›fa uygun olarak seçim kafesli asenkron motorlar›n› uygulamalar› ile ilgilidir. Kontaktör,
yap›lmas›, kontaktörün sa¤l›kl› kapsamaktad›r. Kapama an›nda, motorun anma ak›m›n›n 5...7 kat› olan yol
çal›flabilmesi için en önemli noktad›r. kontaktör kontaklar›ndan motorun anma alma ak›m›nda açar ve kapat›r. Düflük
Uygulamada karfl›lafl›lan bir çok ar›zan›n ak›m›n›n 5...7 kat› olan motor kalk›fl ak›m› h›zda kesme zor flartlarda gerçekleflir.
sebebi kontaktörlerin kullanma s›n›f›na geçer. Açma an›nda, kontaktör, motorun Örnek uygulamalar, bask› makineleri, tel
göre do¤ru seçim yap›lmamas›d›r. çekti¤i anma ak›m›n› kesecektir. O anda ve kablo makineleri, kesik çal›flmal› tak›m
kontaktör kutuplar› aras›ndaki gerilim tezgahlar›, metalurji, kald›rma,
AC1 s›n›f›: nominal gerilimin %20’ si kadard›r. Bu elektrovanalar, kavramalar s›ralanabilir.
Güç faktörü en az 0,95 olan alternatif kolay bir kesme durumudur. Bu s›n›fa
ak›m yüklerini kapsar. Buna en yayg›n örnek olarak makinalardaki tüm standart
örnek olarak ›s›tma uygulamalar› sincap kafesli motorlar ve ek olarak
gösterilebilir. bilezikli asenkron motorlar›n statoru ve
stator kumandas›, asansörler, yürüyen
merdivenler, konveyörler, pompalar,
vantilatörler, kar›flt›r›c›lar, klima cihazlar›,
so¤utucular, vanalar gösterilebilir.

a. IEC 60947-4-1’e göre kontaktör kullan›m s›n›flar›:

Ak›m Kullanma Kullan›m yeri
cinsi kategorisi
AC - 1 Endüktif olmayan veya çok az endüktif olan yükler, direnç ocaklar›
Alternatif AC - 3 Sincap kafesli motorlar; yol verme, motor çal›fl›rken durdurma
ak›m AC - 4 Sincap kafesli motorlar; yol verme, yön de¤iflmeli çal›flma, ad›ml› çal›flma
AC - 5a Elektrik deflarj lambas› kontrol düzenlerinin anahtarlanmas›
AC - 6b Kondansatör gruplar›n›n anahtarlanmas›
FC150D

FC220D
FC260D
FC300D
FC115D
FC06M

FC09M

FC09D

FC12D

FC18D

FC25D

FC32D
FC40D

FC50D

FC65D
FC80D
FC90D

10
9
8
7
6
Milyon Açma-Kapama

1,5

1
2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 15 20 25 30 40 50 60 70 80 90 100 120 150 200 250

Kesilen Ak›m

fiekil-1 Elektriksel ömüre göre kontaktör seçimi (Ue≤440 V AC - 3 s›n›f› için) 50 Hz’ iflletme gerilimine göre güçler (kW)

11/3
 KONTAKTÖRLER
Kontaktör ar›zalar› ve etkileri:
Kontaktörler kataloglarda verilen teknik
verilere uygun olarak kullan›lmad›¤› veya
besleme flebekesinde hatalar meydana
geldi¤i takdirde, ar›zalar söz konusu
olabilir.
Kontaktörlerin olas› devre d›fl› kalma
nedenleri:
Genel olarak kontaktörler asl›nda kolay
kolay ar›za yapmayan cihazlard›r. Seçim
do¤ru yap›ld›ysa ve iflletme flartlar› bozuk
de¤ilse, bir kontaktör milyonlarca kez
güvenli bir flekilde açma-kapama
yapabilir. Afla¤›da, kontaktörlerde en s›k
karfl›lafl›lan ar›zalar ile bu ar›zalar›n
nedenleri ve çözümleri verilmifltir.
- Kumanda (bobin) devresi kablolar›n›n
afl›r› uzun olmas› baz› sorunlara yol
açabilir. Uzun kablolar boyunca gerilim
düflümünün büyük olmas› kapamay›
zorlaflt›r›rken, afl›r› büyük kesitli kablo
kapasitans› ise açmaya engel oluflturur.
Kumanda kablosu tavsiye edilen
de¤erden uzun oluyorsa daha büyük bir
boyutta kontaktör kullanmak, daha düflük
bobin gerilimi kullanmak veya bobine
paralel bir direnç veya endüktif
empedans ba¤lamak tavsiye edilir.
Ba¤lant› kesitleri:
Ana
Min. ve max. kontak
ba¤lant› kesitleri
Yard›mc›
(mm2) kontak
- Kontaktör içerisinde kir veya yabanc›
parçac›klar›n olmas›, zorlu atmosfer
koflullar› ve korozyon, özellikle uzaktan
kumanda ile kontaktörün kapanmas›
ifllemini engelleyebilir. Böyle bir hata ile
karfl›lafl›ld›¤›nda kir ve toza karfl› kuvvetli
bir temiz hava ak›m› ile kontaktör
temizlenmeli, muhafaza daha kapal› ve
korunakl› hale getirilmeli, devre kontrol
edilmeli, iletkenli¤i bozucu bir etken varsa
bertaraf edilmelidir.
- Kontaktör bobini düflük veya yüksek
gerilim sonucunda yanabilir. fiebeke
geriliminin çok dalgaland›¤› durumlarda
voltaj regülatörü kullan›lmas› gereklidir.
Ayr›ca hava aral›¤›ndaki toz ve yabanc›
cisimler de bunu kolaylaflt›r›r. Bobin
yanmas›yla karfl›lafl›ld›¤›nda önce gerilim
ve frekans kontrol edilmeli, kararl› bir
kumanda gerilimi sa¤lanmal›d›r.
- Kapasitif etkiden baflka açmay›
engelleyen bir baflka olayda kontaklar›n
yap›flmas›d›r. Bu yap›flman›n sebebi;
yüksek ak›mda anahtarlama, k›sa devre
veya y›ld›z-üçgen geçiflindeki hata
olabilir. Bir k›sa devre oluflmuflsa önce
k›sa devrenin sebebi bulunmal›d›r.
- Kontaktörün gürültülü çal›flmas›na
sebep olan olaylar ise hava aral›¤›nda
mm2 mm2
toz vb. yabanc› parçac›klar›n bulunmas›,
nüve yüzeyinin uzun süre çal›flmaktan
yenilmifl olmas›,uygun olmayan gerilim
ve frekanst›r. Bunlar› engellemek için
nüve yüzeyinin temiz kalmas› sa¤lanmal›
ve gerekirse gerilim ve frekansa göre
bobin de¤iflikli¤i yap›lmal›d›r.
Bobin de¤ifltirme:
Kontaktörün iki yan›nda bulunan vidalar›
sökerek, üst parçalar› ay›r›p, alt k›sm›nda
kalan bobini yuvas›ndan çekip alarak
yerine yeni bobin tak›l›r. Üst parça yerine
yerlefltirilerek kontaktör kapat›l›r. Ancak
montaj esnas›nda yay›n yerine
oturmas›na dikkat edilmelidir.
Açma ak›m›na ba¤l› kontak ömrü:
Belli bir flalt cihaz›ndaki kontak erime
kayb›, genel olarak açma ak›m›na ba¤l›d›r
ve kontak ömürleri diyagramlarla verilir.
Kontaktörlerin en büyük kullan›m alan›
motorlar›n iflletilmesidir. Motorlar›n farkl›
iflletme türleri IEC 60947-4-1’de
s›n›fland›r›lm›flt›r.
mm2 mm2 mm

FC 09D 1...4 1...4 + 1...4 1...6 1...6 + 1...6 8

FC12D 1...4 1...4 + 1...4 1...6 1...6 + 1...6 8
1...2,5 1...2,5 + 1...2,5 1...2,5 1...2,5 + 1...2,5 8
FC18D
2...6 1,5...6 + 1,5...6 1,5...6 1,5...6 + 1,5...6 10
FC25D 2...10 1,5...6 + 1,5...6 1,5...6 1,5...6 + 1,5...6 10
1...2,5 1...2,5 + 1...2,5 1...2,5 1...2,5 + 1...2,5 8
FC32D
2...10 4...10 + 4...10 1,5...10 2,5...10 + 2,5...10 12
FC40D 1...2,5 1...2,5 + 1...2,5 1...2,5 1...2,5 + 1...2,5 8
FC50D
FC65D 2,5...25 2,5...16 + 2,5...16 2,5...25 4...16 + 4...16 —
FC80D 1...2,5 1...2,5 + 1...2,5 1...2,5 1...2,5 + 1...2,5 8
FC95D 4...50 4...35 + 4...35 4...50 16...35 + 16...35 —
FC115D
— 4...95 4...50 + 4...50 4...95 16...50 + 16...50 —
FC150D
FC220D
FC260D — 4...185 4...95 + 4...95 4...185 4...95 + 4...95 32
FC300D

11/4
 KONTAKTÖRLER

Tip FC06M FC09M FC09D FC12D FC18D FC25D FC32D FC40D FC50D
Kullan›m s›n›f› : AC3 A
Ie max Ue< 440 V 6 9 9 12 18 25 32 40 50
Kullan›m s›n›f› : AC1 40 °C
Ie max A 16 16 25 25 32 40 50 60 80
55 °C 12 12 20 20 26 32 44 55 70

Anma yal›t›m gerilimi - Ui (a.c.) 50-60 Hz V 690 690 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000

Anma darbe dayan›m gerilimi - Uimp kV 8 8 8 8 8 8 8 8 8

220 / 230 V kW 1,5 2,2 2,2 3 4 5,5 7,5 11 15
Motor
kontrolü 380 / 400 V kW 2,2 4 4 5,5 7,5 11 15 18,5 22
3 ~ AC3 415 V kW 2,2 4 4 5,5 9 11 15 22 25
Yol verme 500 V kW 3 4 5,5 7,5 10 15 18,5 22 30
Durdurma 660 / 690 V kW 3 4 5,5 7,5 10 15 18,5 30 33

Anma ak›m› AC 5A A 9 12 12 16 25 35 45 55 70
A¤›rl›k gr. 0,16 0,16 0,33 0,33 0,345 0,52 0,55 1,14 1,14
1 NA 1 NA 1 NA 1 NA 1 NA 1 NA 1 NA 1 NA 1 NA
Yard›mc› kontak say›s› veya 1 NK veya 1 NK veya 1 NK veya 1 NK veya 1 NK veya 1 NK veya 1 NK + 1 NK + 1 NK
Bobin güç sarfiyat› (tutmada) W 2 2 2 2 2 2,7 2,7 8 8
Kutup bafl›na güç kay›plar› W 0,16 0,30 0,25 0,45 1,00 1,00 1,30 2,00 4,50
Max. - min. s›kma torku Nm 1-1,5 1-1,5 1-1,5 1-1,5 1-1,5 1,2-2 1,2-2 3,5-4,5 3,5-4,5

Kolayca de¤ifltirilebilen bobinler

FCC-D0 FCC-D2 FCC-D4

FCAB-F11
Yard›mc› kontak bloklar› (Yana Montaj) FCAB-F20
1. rakam NA kontak say›s› FCAB-F02
2. rakam NK kontak say›s›
FCB-F40
Yard›mc› kontak bloklar› (Öne Montaj) FCB-F20 FCB-F31
1. rakam NA kontak say›s› FCB-F02 FCB-F22
2. rakam NK kontak say›s› FCB-F11 FCB-F13
FCB-F04
Mekanik Kilit

Not: Yard›mc› kontak bloklar›, kontaktörün ön yüzüne tak›l›r. NA : Normalde aç›k konkak NK : Normalde kapal› kontak

11/5
 KONTAKTÖRLER

FC65D FC80D FC95D FC115D FC150D FC220D FC260D FC300D FC400D FC475D FC580D FC650D FC750D
65 80 95 115 150 220 260 300 400 475 580 650 750

80 125 125 200 200 300 300 350 600 650 750 950 1000
70 100 100 180 180 260 260 300 500 600 850 850 800

1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000

8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8
18,5 22 25 30 40 60 80 90 110 140 180 200 220
30 37 45 55 75 110 140 160 200 250 315 355 400
37 45 45 59 80 116 140 160 200 250 315 355 400
37 55 55 75 90 132 180 200 230 290 360 410 470
37 45 45 80 100 160 200 250 300 375 470 530 650
80 100 115 140 180 - - - - - - - -
1,14 1,38 1,38 2,4 2,4 7,4 7,4 7,4 16 22 22 22 22
1 NA 1 NA 1 NA - - - - -
+ 1 NK + 1 NK + 1 NK - - - - -

8 5,5 5,5 4,5 4,5 20 20 20 20 24 24 24 24

6,50 8,00 11,50 7,00 11,50 15,00 21,00 27,00 27,00 27,00 27,00 27,00 27,00
3,5-4,5 6-10 6-10 6-10 6-10 10-14 10-14 10-14 10-14 10-14 10-14 10-14 10-14

FCC-D6 FCC-D8 FCC-D10 FCC-D12

FCAB-F11
FCAB-F20
FCAB-F02

FCB-F40
FCB-F20 FCB-F31
FCB-F02 FCB-F22
FCB-F11 FCB-F13
FCB-F04

11/6
 KONTAKTÖRLER

Monofaze motorlar Trifaze motorlar

kW HP 220 V 240 V kW HP 220-240 V 380 V 415 V 440 V 500 V 660 V 1000 V
A A A A A A A A A
0,37 0,5 3,9 3,6 0,37 0,5 1,8 1,03 — 0,99 1 0,6 0,4
0,55 0,75 5,2 4,8 0,55 0,75 2,75 1,6 — 1,36 1,21 0,9 0,6
0,75 1 6,6 6,1 0,75 1 3,5 2 2 1,68 1,5 1,1 0,75
1,1 1,5 9,6 8,8 1,1 1,5 4,4 2,6 2,5 2,37 2 1,5 1
1,5 2 12,7 11,7 1,5 2 6,1 3,5 3,5 3,06 2,6 2 1,3

1,8 2,5 15,7 14,4 2,2 3 8,7 5 5 4,42 3,8 2,8 1,9
2,2 3 18,6 17,1 3 4 11,5 6,6 6,5 5,77 5 3,8 2,5
3 4 24,3 22,2 3,7 5 13,5 7,7 7,5 7,1 5,9 4,4 3
4 5 29,6 27,1 4 5,5 14,5 8,5 8,4 7,9 6,5 4,9 3,3
4,4 6 34,7 31,8 5,5 7,5 20 11,5 11 10,4 9 6,6 4,5

5,2 7 39,8 36,5 7,5 10 27 15,5 14 13,7 12 8,9 6

5,5 7,5 42,2 38,7 9 12 32 18,5 17 16,9 13,9 10,6 7
6 8 44,5 40,8 10 13,5 35 20 — — 15 11,5 7,5
7 9 49,5 45,4 11 15 39 22 21 20,1 18,4 14 9
7,5 10 54,4 50 15 20 52 30 28 26,5 23 17,3 12

18,5 25 64 37 35 32,8 28,5 21,3 14,5

22 30 75 44 40 39 33 25,4 17
25 35 85 52 47 45,3 39,4 30,3 20
30 40 103 60 55 51,5 45 34,6 23
33 45 113 68 60 58 50 39 25

37 50 126 72 66 64 55 42 28
40 54 134 79 71 67 60 44 30
45 60 150 85 80 76 65 49 33
51 70 170 98 90 83 75 57 38
55 75 182 105 100 90 80 61 40

R N 59 80 195 112 105 97 85 66 43

63 85 203 117 115 109 89 69 45
75 100 240 138 135 125 105 82 53
80 110 260 147 138 131 112 86 57
90 125 295 170 165 146 129 98 65

100 136 325 188 182 162 143 107 71

110 150 356 205 200 178 156 118 78
129 175 420 242 230 209 184 135 85
Monofaze motorlar 132 180 425 245 240 215 187 140 90
140 190 450 260 250 227 200 145 95

147 200 472 273 260 236 207 152 100

150 205 483 280 270 246 210 159 102
160 220 520 300 280 256 220 170 115
180 245 578 333 320 289 254 190 135
185 250 595 342 325 295 263 200 138

200 270 626 370 340 321 281 215 150

220 300 700 408 385 353 310 235 160
250 340 800 460 425 401 360 274 200
257 350 826 475 450 412 365 280 203
280 380 900 510 475 450 400 305 220
R S T N
295 400 948 546 500 473 416 320 227
300 410 980 565 510 481 420 325 230
315 430 990 584 535 505 445 337 239
335 450 1100 620 550 518 472 355 250
355 480 1150 636 580 549 500 370 262

375 500 1180 670 610 575 527 395 273

400 545 1250 710 650 611 540 410 288
Trifaze motorlar 425 580 — 760 690 650 574 445 302
445 600 — 790 730 680 595 455 317
450 610 — 800 740 690 608 460 320

175 645 — 850 780 730 645 485 335

500 680 — 900 820 780 680 515 350

11/7
 KONTAKTÖRLER

Tip a b c b

FC 09D 80 46 74.5
FC12D 80 46 74.5

48.5
c
FC18D 85 46 74.5

a
34.5

Tip a b c
FC25D 94 57 84
FC32D 94 57 84

48.5
c

42.5
a
40

Tip a b c b

30
FC40D 115 75 125.5
FC50D 115 75 125.5
FC65D 115 75 125.5
FC80D 122 75 125.5
c

105.5
FC95D 122 75 125.5

40

Tip a b c
FC115D 143 90 150
FC150D 143 90 150
131
c
c

75
a
b

Tip a b c
FC220D 177 140 235
FC260D 177 140 235
FC300D 177 140 235
197.5

44 a b

11/8
 KONTAKTÖRLER

FC400D
298,7
205,7

198,7
185,5
293,4

240,7

Montaj fiablonu

58,3

FC750D
298
230

229

210
240,7
293

Montaj fiablonu

66,5

11/9
 KONTAKTÖRLER

Mekanik Kilit Yana Tak›lan Kontak Blo¤u

15 13
55

71
FC12D / FC18D Öne Montaj FC25D / FC32D Öne Montaj
Yard›mc› Kontak Blo¤u: Yard›mc› Kontak Blo¤u:
57
46

40
34.5
35

35
117-122

131-136

FC40D / FC65D / FC95D Öne Montaj FC150D Öne Montaj

Yard›mc› Kontak Blo¤u: Yard›mc› Kontak Blo¤u:

90
75

40
72,5

75

150

122
75

11/10
 KONTAKTÖRLER

Yard›mc› kontak bloklar› siparifl kodlar›: Kontaktörlerin siparifl kodlar› :

Üste Tak›lan Siparifl kodu Tip AC-3 Ie (A) kW 400 V Standart yard›mc› kontak Siparifl kodu
Tip
FC06M22* 6 2.2 2 NA + 2 NK 9DM -K3 223-0006
FCB-F20 8DD-A0020-0000
FCB-F11 8DD-A0011-0000 1 NA
FC06M 6 2.2 1 NK
FCB-F02 8DD-A0002-0000
FCB-F40 8DD-A0040-0000 1 NA
FC09M 9 4 1 NK
FCB-F31 8DD-A0031-0000
FCB-F22 8DD-A0022-0000 1 NA
FC09D 9 4 1 NK
FCB-F13 8DD-A0013-0000
FCB-F04 8DD-A0004-0000 1 NA
FC12D 12 5,5 1 NK
Yana Tak›lan Siparifl kodu 1 NA
Tip FC18D 18 7,5 1 NK
FCAB-F11 8DD-B0011-0000 1 NA
FC25D 25 11 1 NK
FCAB-F20 8DD-B0020-0000
FCAB-F02 8DD-B0002-0000 1 NA
FC32D 32 15 1 NK
Yedek bobin siparifl kodlar›:
FC40D 40 18,5 1 NA + 1 NK
Tip Siparifl kodu
FC50D 50 22 1 NA + 1 NK
FCC-D2
FCC-D4 FC65D 65 30 1 NA + 1 NK
FCC-D6 FC80D 80 37 1 NA + 1 NK
FCC-D8
FCC-D10 FC95D 95 45 1 NA + 1 NK
FCC-D12 70 FC115D 115 55 -
Bobin çal›flma gerilimini belirtir -
FC150D 150 75
Yedek ana kontak tak›mlar› siparifl FC220D 220 110 -
kodlar›: FC260D 260 140 -
Tip Siparifl kodu FC300D 300 160 -
FC09 D 8DD-0000-0009 FC400D 400 200 - 0400
FC12 D 8DD-0000-0012 -
FC18 D 8DD-0000-0018 FC475D 475 250 0475
FC25 D 8DD-0000-0025 FC580D 580 315 - 0580
FC32 D 8DD-0000-0032 FC650D 650 355 - 0650
FC40 D 8DD-0000-0040
FC50 D 8DD-0000-0050 FC750D 750 400 - 0750
FC65 D 8DD-0000-0065
FC80 D 8DD-0000-0080
Mekanik kilit siparifl kodlar› :
FC95 D 8DD-0000-0095
FC115 D 8DD-0000-0115 Tip Siparifl kodu
FC150 D 8DD-0000-0150 FC09D...FC32D 8DD-MK000-0001
FC200 D 8DD-0000-0200 FC40D...FC95D 8DD-MK000-0002
FC260 D 8DD-0000-0260
FC300 D 8DD-0000-0300 Bobin gerilimleri :
FC400 D 8DD-0000-0400 Kontaktörlerin bobin gerilimlerini afla¤›daki tabloya göre veriniz.
FC475 D 8DD-0000-0475
FC580 D 8DD-0000-0580 24V 42V 48V 110V 220V 230V 240V 380V 415V 440V 500V
FC650 D 8DD-0000-0650 50/60 Hz A5 D5 E5 H5 K5 N5 R5 S5 T5 U5 V5
FC750 D 8DD-0000-0750
Örnek1: 220 V, 50/60 Hz bobin gerilim için; K5.
Örnek2: AC3 s›n›f› 32 A, nor malde kapal›, bobin gerilim 48 V 50/60 Hz olan kontaktör
için: FC - 32DO1 E5.
Örnek3: AC3 s›n›f› 95 A, nor malde 3 kapal› ve 1 aç›k yard›mc› kontakl›, bobin gerilim
220 V 50/60 Hz olan kontaktör ihtiyac› iç
FC - 95D11K5 + FCB-F02 (Kontaktör ile 1 adet FCB - F02 kontak blo¤u yeterli
olacakt›r.)
Kontaktör tip kodlar›n tan›mlar› :
FC - 50 D 11 K5 (Örnek kontaktör tipi) (1) ilk rakam normalde aç›k (NA) kontak say›s›n›, ikinci rakam
normalde kapal› (NK) kontak say›s›n› gösterir.
Bobin gerilim de¤eri Örnek;
Yard›mc› kontak say›s› (1) 11 = 1 NA + 1 NK
Kontaktör tipi (2) (2) M : Mini kontaktör
Anma ak›m› (AC-3) D : Standart kontaktör
Federal kontaktör DK : Kompanzasyon kontaktörü

11/11
 KONTAKTÖRLER
Kompanzasyon Kontaktörleri:
Kompanzasyon kontaktörleri kondansatör
anahtarlamas› için tasarlanm›fl olup, özel
tasar›mlar› sayesinde kompanzasyon
devrelerinde emniyetle kullan›labilir.
Kontaktörler, sahip olduklar› ak›m
s›n›rlay›c› kontak bloklar› sayesinde
kondansatörlerin kalk›fl ak›mlar›n›
s›n›rland›r›r. Böylece gerek
kondansatörlerin gerekse devre koruyucu
cihazlar›n ömrü uzar.
FEDERAL kompanzasyon kontaktörlerinin
normal kontaktörlerden tek fark› kontaktör
üzerinde ana kontaklara paralel ba¤lanan
ak›m s›n›rlay›c› dirençlere sahip geçifl
blo¤u olmas›d›r.
Devre fiemas› :
L1 L2 L3
Direnç (R)
Kompanzasyon kontaktörünün
kullan›m sebepleri:
Bilindi¤i gibi kondansatörler ilk devreye
al›nma an›nda 1 ile15 kHz aras›nda
yüksek frekans ve anma ak›m›n›n onlarca
kat›na ç›kabilen, çok k›sa süreli yüksek
ak›mlara sebep olurlar. Bu ak›mlar›
s›n›rlamak için kondansatörün ba¤land›¤›
her üç faza da endüktans (flok bobini)
ilave edilebilir. Ancak pratik olarak bu
ifllem zor oldu¤u için sadece bu amaç
için dizayn edilen kompanzasyon
kontaktörleri kullan›l›r. Bu sayede
kontaktörün ömrü normal kontaktöre göre
%100 artacakt›r. Örnek vermek gerekirse
normal kontaktörlerin maksimum yükte
L1
elektriksel ömürleri 100.000 ise,
kompanzasyon kontaktörlerinin ömrü
200.000’dir.
Çal›flma prensibi:
Kompanzasyon kontaktörlerin çal›flma
prensibi flöyledir. Kontaktör bobini
enerjilendi¤i zaman, ilk olarak geçifl
blo¤unun kontaklar› kapan›r.
Kondansatörün ilk kalk›fl ak›m› bu
kontaklar›n üzerinden geçtikten ortalama
3,5 ms sonra geçifl blo¤unun kontaklar›
aç›l›r ve kondansatörlerin nominal ak›m›n›
ana kontaklar tafl›r.
L2 L3
Direnç (R)

A1 A1
21 33 13 21 33

22 (R) 34 14 22 (R) 34
A2 A2

T1 T2 T3 T1 T2 T3
fiekil-2 FC-12DK; FC-18DK; FC-25DK; FC-32DK fiekil-3 FC-65DK; FC-95DK

Kontaktör tipi F C 1 2 DK FC18DK FC25DK FC32DK F C 6 5 DK FC95DK FC150DK

Kullan›m s›n›f› AC-6b
Iemax Ue ≤ 415 V A 8 15 23 29 43 72 101
Anma ›s›l ak›m› (Ith) A 25 32 40 50 80 125 200
Anma
kondansatör 220/240 V 3 6 7 10 15 30 40
gücü (kVAr)
Q ≤ 40°C 380/415 V 5 10 15 20 30 50 70

Anma yal›t›m gerilimi V 690 690 690 690 690 690 690
Anma darbe dayan›m gerilimi kV 8 8 8 8 8 8 8
Elektriksel ömür (açma-kapama) 200.000 200.000 200.000 200.000 200.000 200.000 200.000
Yard›mc› kontak say›s› 1NA + 1NK 1NA + 1NK 1NA + 1NK 1NA + 1NK 2NA + 1NK 2NA + 1NK 1NA veya 1NK
A¤›rl›k kg 0,39 0,40 0,58 0,60 1,36 1,58 2,65
Bobin güç sarfiyat› W 2 2 2,7 2,7 8 5,5 4,5
Kutup bafl›na güç kay›plar› W 0,45 1,00 1,00 1,30 6,50 11,50 11,50
Max. - min. s›kma torku Nm 1-1,5 1-1,5 1,2-2 1,2-2 3,5-4,5 6-10 6-10

11/12
 KONTAKTÖRLER

Kompanzasyon kontaktörlerinin siparifl kodlar› :

Tip AC-6b Ie (A) kVAr 400 V Standart yard›mc› kontak Siparifl kodu
FC12DK 8 5 1 NA + 1 NK
FC18DK 15 10 1 NA + 1 NK
FC25DK 23 15 1 NA + 1 NK
FC32DK 29 20 1 NA + 1 NK
FC65DK 49 30 2 NA + 1 NK
FC95DK 72 50 2 NA + 1 NK
1 NA
FC-150DK 101 70 1 NK

Kompanzasyon kontaktörü aksesuarlar› siparifl kodlar› :

Tip Siparifl kodu
Kompanzasyon blo¤u
Kompanzasyon direnç blo¤u

FC12DK / FC18DK FC25DK / FC32DK

57
46
40
34.5
130-140

140-150

35
35

117-122
131-136

FC65DK / FC95DK FC150DK

75 90

40
200-210

230-250
72,5

75

150

122
75

11/13
 KONTAKTÖRLER
Elektrik yüklerini devreye al›p ç›kartmada
mekanik kontaktörler yerine güç
elektroni¤i elemanlar›n›n kullan›m›
teknolojinin ilerlemesi ile daha fazla
kullan›m alan› bulmaktad›r. Tristör anahtarl›
kompanzasyon kontaktörü ile çok h›zl›
açma kapama yap›labilir. Böylece
kademenin bir periyotluk süre içinde
devreye girip ç›kmas› sa¤lan›r. Özelikle
otomotiv, ka¤›t, ambalaj, g›da, tekstil,
cam ve çimento sektöründe kullan›lan:
punto kaynak makinas›, liman vinç,
kaynak makinalar›, asansör, matkap,
elektrik ark f›r›nlar›, darbeli yükler,
indüksiyon ocaklar› gibi çok h›zl› devreye
girip ç›kan büyük güçlü yüklerin h›zl›
kompanzasyonu yap›labilmektedir.
Geliflen teknoloji ile birlikte güç elektroni¤i
anahtarlama elemanlar›n›n ak›m ve
gerilim kapasiteleri artmakta fiyatlar› ise
ucuzlamaktad›r. Afla¤›da da belirtildi¤i
gibi yar›iletkenlerle yap›lan
anahtarlaman›n mekanik anahtarlama
karfl›s›nda önemli üstünlükleri vardır.
Yar›iletken anahtarlama yapman›n
avantajlar› :
·Hareketli parça içermezler
·Anahtarlama an›nda ark oluflmaz
·Afl›nma olmaz
·Kontrol taraf›nda indüktans bulunmaz
·Sessizdir
·Elektromanyetik parazit oluflturmaz
·Yüksek anahtarlama h›z›na sahiptir
·Güvenirli¤i yüksektir
·Uzun ömürlüdür
·fiok ve titreflimlere dayan›kl›d›r
·Faz aç›s› s›f›r iken anahtarlama yapmak
mümkündür
·Yüksek girifl ç›k›fl izolasyonuna sahiptir
· Kademeler gerilimin s›f›r geçifl an›nda
devreye al›nd›¤›ndan kontaktörlü
sistemlerde oluflan ark olay› meydana
gelmez
·Ayn› sistemden beslenen elektronik
cihazlarda anahtarlama an›nda meydana
gelen geçici darbeler, ani pikler,
bozulmalar, parazitler meydana gelmez.

I
fiekil-4’de de görülece¤i gibi devreye girme esnas›nda
kondansatörün çekti¤i afl›r› ak›m›n tepe de¤eri nominal ak›m›n
tepe de¤erinin yaklafl›k olarak 5 kat› civarlar›ndad›r.

fiekil-4: Bir kompanzasyon kondansatörünün kompanzasyon

kontaktörü ile devreye al›nmas› an›

I
Yar› iletken kontaktörle yap›lan anahtarlama iflleminde ise
fiekil 5’de de görülece¤i gibi afl›r› ak›m oluflmamaktad›r.

fiekil-5: Ayn› kondansatörün yar›iletken kontaktörle devreye

al›nmas› s›ras›nda kondansatör üzerindeki gerilim ve ak›m dalga
flekilleri

I fiekil-6’da görülen ak›m darbeleri baflka bir kondansatörün

devreye girmesiyle meydana gelen parazitlerdir. Baflka bir
kondansatör devreye girerken çekti¤i harmonikli ak›m, kendisine
paralel olarak devrede olan kondansatörlerden de çekilece¤i
için bu tür parazitlerin oluflmas› kaç›n›lmazd›r. Kompanzasyon
sistemindeki yar›iletken kontaktörle anahtarlanan kondansatörlerin
t devreye girmesi s›ras›nda, kendisi üzerinden bir afl›r› ak›m
geçmeyece¤i gibi, fiekil 6’da görüldü¤ü gibi kendisine paralel
baflka kondansatörler üzerinde de parazit oluflmayacakt›r.

fiekil-6 : Kompanzasyon kontaktörü ile anahtarlama yap›lan bir

kompanzasyon kondansatörünün üzerinden geçen ak›mlar
görülmektedir.

11/14
 KONTAKTÖRLER
fiekil-7’de bir kondansatörün kompanzasyon kontaktörü ile
devreye al›nmas› an›nda çekti¤i ak›m dalga flekli görülmektedir.
Burada ak›m darbelerinin arka arkaya parazit oluflturacak flekilde
tekrarlanmas› kontaktörün kontaklar›n›n birbirine yap›flmas›
an›nda oluflan mekanik titreflimlerden kaynaklanmaktad›r. Ak›m
darbelerinin nominal ak›m›n10 kat›ndan daha fazla oldu¤u
flekilden de görülebilir.

fiekil-7

fiekil-8’de tristör anahtarlamal› kompanzasyon kontaktörü ile

anahtarlanan bir kondansatörün devreye girifl an›nda kaydedilmifl
ak›m dalga flekilleri verilmifltir. Görülece¤i gibi devreye girme
an›nda hiçbir afl›r› ak›m oluflmamaktad›r. Yaklafl›k 3 periyot
kadar süren ak›mdaki dalgalanma devreye ba¤l› olan harmonik
filtresi nedeniyle oluflan geçici bir durumdur. Bu flekilde devreye
al›nan bir kondansatörün kendi üzerinden afl›r› ak›mlar geçmedi¤i
gibi, kendisine paralel olan kondansatörlerin üzerinde de bir
parazitlik oluflmayacakt›r.

fiekil-8

L1 Not: Harmonik filtre reaktörü veya filtresiz kompanzasyon

L2 sistemlerinde ak›m s›n›rlay›c› reaktör kullan›lmas›, koruma için
ise süper flink NH sigorta kullan›lmas› zorunludur.
L3

fiekil-9 Tristör anahtarl› kompanzasyon sisteminde bir kademeye

ait ba¤lant› flemas›

11/15
 KONTAKTÖRLER

FCT15K FCT30K FCT50K

Çal›flma gerilimi Un V 400 400 400
Tepe gerilimi V 1200 1200 1200
Anma ak›m› A 15 30 50
Tepe ak›m› (t=10 msn) A 320 450 450
Çal›flma s›cakl›¤› °C -5 ... + 55 -5 ... + 55 -5 ... + 55
Depolama s›cakl›¤› °C -40 ...+100 -40 ...+100 -40 ...+100
Reaksiyon süresi max ms 10 10 10
Kontrol gerilimi 220 V AC, 12- 24 V DC-AC 220 V AC, 12- 24 V DC-AC 220 V AC, 12- 24 V DC-AC
Kontrol ak›m› mA 22 22 22
Anma kondansatör gücü kVAr 10 20 30
Siparifl Kodu 9DE-K3003-0015 9DE-K3003-0030 9DE-K3003-0050

65
FCT15K-FCT30K
70

8,6
55,6

20 20
12,6 79,6 51,7

143,9

135,2
1L1 3L2 5L3
92,4

70,8
100

107
90

2T1 4T2 6T3

65
8,6

20 20
12,6 79,6 51,7
135
70,8

124,3
38,5 38,5

11/16
 KONTAKTÖRLER
Federal Yüksek Ak›m Kontaktörleri:
Omik, endüktif ve kapasitif AC ile DC
devrelerinde, flebeke-jeneratör enversör
sistemlerinde güvenle kullan›l›r.
Kontaktörler TS EN 60947-4-1
standard›na uygundur. Normal olarak 3
kutuplu olan kontaktörler, siparifl üzerine
1,2 ve 4 kutuplu olarak da imal
edilmektedir. Federal kontaktörleri DC
ak›m›n› kesmek için dizayn edilmifltir.
DC'de ark söndürme olay› AC'ye nazaran
daha zor oldu¤u için, Federal kontaktörleri
AC devrelerinde de emniyetli ve uzun
ömürlü olarak kullan›labilir. Teknik de¤erler
tablosunda muhtelif kullan›m s›n›flar› ve
gerilimler için kontaktörlerin seçimi
gösterilmifltir.
Avantajlar›:
- Ark kontaklar› oldu¤undan, demeraj ve
kesme ak›mlar›nda ana kontaklar tahrip
olmaz.
- Büyük ark seperatörleri, manyetik üfleme
ve özel kontak sistemi sayesinde kompakt
kontaktörlerin dayanmad›¤› a¤›r flartlarda
emniyetle kullan›labilir.
- Yüksek frekanslarda bobin nüvesinin
›s›nmas› önlenmifltir. Bu özelli¤inden
dolay› indüksiyon ocaklar›nda kullan›ma
elverifllidir.
- Kontaktör devrede iken gürültü yapmaz.
- Güç sarfiyat› çok azd›r.
- Gerilim dalgalanmalar›ndan etkilenmez.
- Yeteri kadar yard›mc› kontak mevcuttur.
(‹stenirse yard›mc› kontak say›s›
artt›r›labilir.)
- Yedek parça sorunu yoktur.
- Elektriksel kilitleme yan›nda istendi¤inde
mekanik kilitleme olana¤› da vard›r.
- Bu avantajlar›n yan› s›ra ekonomik
olmas› da bir avantaj teflkil eder.
- Çift kontakl› olduklar› için yüksek
elektriksel ömürleri vard›r.
Bobin devresi:
AC kumanda besleme gerilimi, bir köprü
diyotla DC'ye çevrilerek kontaktör
bobinine uygulanmaktad›r. Ba¤lant›
flemas›ndan da görülece¤i gibi, bafllama
butonu AC devresine, durdurma butonu
ve termik röle açma konta¤› ise DC
devresine konmufltur. Gerilim
dalgalanmalar›ndan etkilenerek kontaktör
açmaz. Mesela, kumanda besleme
gerilimi (Us) 220V olan bir flebekede
kontaktörün açmas› için gerilimin 55V'un
(0.25xUs) alt›na düflmesi gerekir.
Kontaktör ilk devreye girerken en fazla
4A, devrede iken en fazla 180 mA ak›m
çekmektedir. Buradan da anlafl›yaca¤›
gibi Federal kontaktörlerinin güç sarfiyat›
çok azd›r. Bobin devresinde nüve
saçlar›n›n kirlenmesi veya
paslanmas›ndan dolay› kontaktörün ses
ç›karmas› kesinlikle sözkonusu de¤ildir.
Kontak sistemi:
Kontaktörün ana devresinde ark ve ana
kontaklar› mevcuttur. Kapama
durumunda öncelikle ark kontaklar›
devreyi kapat›r ve meydana gelebilecek
nominal ak›m üzerindeki ani yol verme
ak›mlar›n› bu kontak üzerine al›r. Daha
sonra ana kontaklar kapanarak tam temas
sa¤lanm›fl olur. Bu kapama düzeni
sayesinde ana kontaklar›n birbirine
çarparak tahrip olmas› ve oluflacak
arklardan dolay› afl›nmas› önlenmifltir.
Açma durumunda, bobin gerilimi kesilir
kesilmez yay kuvveti ile öncelikle ana
kontaklar, arkas›ndan da ark kontaklar›
aç›l›r. Böylece meydana gelebilecek
arkdan dolay›, ana kontaklar tahrip olmaz.
Yard›mc› kontaklar:
Kontaktör üzerinde 4 aç›k, 4 kapal›
yard›mc› kontak vard›r. Bunlardan 2 aç›k
ve 2 kapal› kontak, bobin devresinde
kullan›lm›flt›r. Di¤er 4 kontak (2 aç›k, 2
kapal›) ise yedek olarak bulunmaktad›r.
‹stenirse bunlara 2 aç›k, 2 kapal› kontak
daha ilave edilebilmektedir.
Ark seperatörleri:
Kontaktördeki elektromanyetik üfleme ile,
açma esnas›nda meydana gelen ark, ark
seperatörleri içine do¤ru itilir ve seperatör
içindeki ark bölücüleri, ark› bölerek ark›n
sönmesini temin ederler. Dolay›s›yla
kontaktörler, ark seperatörleri tak›lmadan
gerilim alt›nda kesinlikle aç›l›p
kapanmamal›d›r.
AC ve DC devrelerinde ba¤lant›
flekilleri:
AC ve de¤iflik DC gerilimleri için
kontaktörlerin ba¤lant› flekli fiekil-10’da
gösterilmifltir. Ancak AC ve DC
kontaktörlerinde açma yay› ebad› ve
mesafesi farkl›d›r. Siparifllerde bu husus
göz önüne al›nmal›d›r. Elektromanyetik
üflemenin ark› seperatörler içine itebilmesi
için, kontaktöre enerji daima
seperatörlerin bulundu¤u üst
terminallerden girilmelidir.

R S T N P(N) N(P)

660 V 3 ~ 220 V –

P(N) N(P) P(N) N(P)

440 V – 660 V –
fiekil-10

11/17
 KONTAKTÖRLER

Tip EC 300 EC 400 EC 630 EC 800 EC 1250 EC 1600 EC 2000 EC 2500

Kullan›m s›n›f› (Ith) AC1
A 300 400 630 800 1250 1600 2000 2500
Ie max ≤ 40°C
Kutup say›s› * Ad. 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3

Anma darbe dayan›m gerilimi kV 8 8 8 8 8 8 8 8

220 / 230 V kW 75 110 160 200 370 470 580 730

Motor kontrolü için
(Sincap kafesli motorlar) 380 / 400 V kW 132 200 280 335 630 790 980 1230
3 ~ AC3
500 V kW 180 257 355 450 740 960 1190 1490

Kompanzasyon devrelerinde 380 / 400 V kVAr 150 200 250 300 450 525 655 820

Anma yal›t›m gerilimi Ui ~ V 690 690 690 690 690 690 690 690

Us (AC) ~ V 24, 48, 110, 220, 240, 380, 415

Bobin gerilimi
Us (DC) – V 24, 48, 110, 220, 240, 380, 415

Bobin gerilimi çal›flma aral›¤› xUs ~ V 0,72 - 1,1

NA (10A) Ad 2 2 2 2 2 2 4 4
Yard›mc› kontaklar
NK (10A) Ad 2 2 2 2 2 2 4 4

Çekmede W 800 800 800 800 880 880 1760 1760

Bobin güç sarfiyat›
Tutmada W 26 26 26 26 35 35 70 70

Mekanik ömür Operasyon 50000 50000 50000 50000 50000 50000 50000 50000

Boyutlar En mm 245 245 245 245 245 245 500 500

Boy mm 462 462 462 462 577 577 710 710

Yükseklik mm 370 370 370 370 370 370 370 370

A¤›rl›k kg 28,6 29,2 29,8 30,4 44,2 44,8 88,4 89,6

Kutup bafl›na güç kay›plar› W 6 11 26 42 52 85 80 125

Us: Kumanda besleme gerilimi.

* Yüksek Ak›m Kontaktörleri standart olarak 3 kutuplu üretilmektedir.

11/18
 KONTAKTÖRLER

Ba¤lant› flemas› :

6
3
e01 43 4 2 95
K e2
3 44
Kapama I 84 3 1 96
4 4 K ON OFF
83 Nötr Faz
71
K Klemens Ba¤lant› fiemas›
72 R
32
K
31 e02 3 4 R

e02 5A 11 23 51 63 71
31 43 83
5

KD K
6
1
12 24 32 44 52 64 72 84
95
e2
96
1
Açma 0 2 Yard›mc› Kontak Blo¤u Ba¤lant› fiemas›
5

K
1
e01 : 6A sigorta
2
e02 : 5A sigorta
e2 : Termik röle konta¤› (Kullan›c› iste¤ine ba¤l›)
N
: Kullan›c›n›n yapaca¤› ba¤lant›lar (Stop düzene¤i)
R : Gerilim bölücü direnç (2200 Ω - 75 W)
KD : Köprü diyot
K : Bobin
fiekil-11

- : S›ra klemensleri - VRN=220 V için R1=(2200±%5)Ω-75W

- Stop butonunu flemadaki gibi DC devresine koyunuz, aksi halde açmada bir gecikme olacakt›r.
- 5 ve 6 no'lu klemensler test için k›sa devre edilmifltir. Kullan›c› bu hususa dikkat etmeli ve flemaya göre ba¤lant› yapmal›d›r.

Mekanik kilitleme ba¤lant› flemas›: Kontaktörlerin siparifl kodlar› :

Tip AC-3 Ie (A) kW 400 V Stadart yard›mc› kontak Siparifl kodu
EC 300 300 132 4 NA + 4 NK
EC 400 400 200 4 NA + 4 NK
EC 630 630 280 4 NA + 4 NK
EC 800 800 325 4 NA + 4 NK
EC 1250 1250 630 4 NA + 4 NK
EC 1600 1600 790 4 NA + 4 NK
EC 2000 2000 980 4 NA + 4 NK
EC 2500 2500 1230 4 NA + 4 NK
660

Bobin gerilimleri :
24 V 48 V 110 V 220 V 240 V 380 V 415 V
50/60 Hz A5 E5 H5 K5 R5 S5 T5
DC A6 E6 H6 K6 R6 S6 T6
: Kutup say›s›. (1, 2, 3, 4 gibi)

fiekil-12

11/19
 KONTAKTÖRLER
EC300-EC400-EC630-EC800 Tip:

Enerji girifli
Separatörler

Ø12.5
145

Montaj
deli¤i
14 14
Ø12.5
Montaj
deli¤i 100 mm.(min)
40 25
65
170
435

370
138
EC1250 - EC1600 Tip:

Enerji girifli
Separatörler 245

Ø12.5
145

Montaj
deli¤i
14 14
Ø12.5
Montaj
deli¤i
44
86 25
308
550

EC2000 - EC2500 Tip:

Enerji girifli
Separatörler
100 mm.(min) 100 mm.(min)

Montaj
plakas›
25

Ø12.5
130
145

370
180

Montaj
deli¤i

14 14
Ø12.5
Montaj
deli¤i 44
86 25
308
550
500
642 15

11/20
TERM‹K RÖLELER
Termik Röleler ‹Ç‹NDEK‹LER

FTR25 Özellikler 1
0.1A ... 25A Karakteristik Eğriler 1
Teknik Tablo 1
Sipariş Kodları 2
Teknik Resimler 3

FTR32
25A - 32A

EN 60947-4-1
TS EN 60947-4-1
IEC 60947-4-1
CE

Rak›m : 2000 m (max)

Ba¤›l Nem : %50 (40oC), %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile + 40oC aras›
Kirlilik derecesi : III
 TERM‹K RÖLELER

Termik röleler afl›r› yük veya faz kesilmesi durumunda motoru

120 kontaktör yoluyla devre d›fl› b›rak›r yani termik röle ile donatılan
t S›n›r
ak›m bir kontaktör, çok daha kullanıfllı ve faydalı bir cihaz haline gelir.
50 Zira kontaktöre bir termik röle eklemekle hem kontaktöre ba¤lı
tüketici aflırı akıma karflı korunur hem de kontaktör aflırı akım
20 dolayısıyla bafl gösteren aflırı ısınmanın etkilerinden korunmufl
10 olur. Federal Termik Röleler TS EN 60947-4-1, IEC60947-4-1
d

5 standardlar›na ve CE’ye uygun olarak 32A’e kadar, çevre s›cakl›¤›na

karfl› kompanze edilmifl olarak üretilmektedir.
2
Termik rölede her faz bir afl›r› ak›m aç›c›s›na ba¤l›d›r. Bimetaller
1
›s›nd›klar›nda diferansiyel açma çubu¤unu iterek devreyi açt›r›r.
So¤uk Fazlardan birinin kesilmesi durumunda bimetallerden sadece ikisi
çal›fl›r ve afl›r› ak›m aç›c›s› afl›r› yükleme durumunda oldu¤undan
10 daha çabuk iflleme geçer. Termik röle mekanizmas› çevre
s

S›cak s›cakl›¤›ndaki de¤iflmeleri kompanze ederek, rölenin çevre

5
s›cakl›¤›ndan etkilenmesini önler.
3
2

1
Termik aflırı akım rölesinin s›cak iflletme durumundaki açma
1 1,5 2 5 10 karakteristi¤inin ortalama de¤eri, so¤uk iflletme durumundaki
xIe rölenin açma karakteristi¤inin altındadır. Yani belirli bir açma
akımında so¤uk röle, sıcak durumdaki röleden yaklaflık 1/4
fiekil-1: Termik aflırı akım rölesinin so¤uk ve sıcak iflletme
durumları için açma karakteristikleri oranında daha geç açar. Bu olay, rölenin ve korunacak olan
cihazın güvenli¤i bakımından önem taflır. IEC 60947-4-1'e göre,
motorlar için sıcak durumda 1,5 katı yüklemede rölenin en geç
2 dakikada devreyi kesmesi flart koflulmufltur.
Zaman S›n›f 10 A
Ayar akımı tarafından ısıtılan bir röle için açma karakteristi¤inin
ortalama de¤erleri, so¤uk durumda iflletmeye sokulan rölenin
h

2
t açma de¤erlerinin yaklaflık %10 - %30'u kadardır. Bu de¤erler,
1 ayar akımının 1,05 -1,2 katları arasında bulunan sınır akım
40 fliddetlerine ba¤lıdır.
20
fiekil 1'de görüldü¤ü gibi, sıcak durumdaki bir rölenin açma
10 zamanı, 1,5xIe’de 5 dakikadan yaklaflık 2 dakikaya düflmektedir.
d

Termik rölenin açma akım de¤erleri bakımından IEC 947-4-1'e

4 göre sınır açma de¤erleri bildirilmifltir. Buna göre 20°C ortam
sıcaklı¤ında ve so¤uk durumda termik rölenin, Ie ayar akımının
2
1,05 katında iki saat içinde açmaması ve sıcak durumda 1,2
1 katında iki saat içinde açması flart koflulur. Buna göre rölenin
40 sınır açma akımı Ia = (1,05 -1,2)xIe olarak belirlenir. Ayrıca rölenin
s›cak durumda 1,5xIe aflırı akım de¤erinde iki dakikada açması,
20 so¤uk durumda 7,2xIe aflırı akım de¤erinde ise, gecikme de¤erine
10 ba¤lı olarak, 2 saniyede veya 5 saniyede açması istenir.
s

4
1 Açma Ak›m› Gecikme Zaman› ‹flletme Durumu Aç›klama
2 2
1,05 Ie > 2 saat So¤uk S›n›r Açma Ak›m›
3
1 1,20 Ie < 2 saat S›cak S›n›r Açma Ak›m›
0.8
1,50 Ie < 2 dakika S›cak -
0.8 1 2 4 6 10 17 20
7,2 Ie > 2 saniye So¤uk -
xIe
Tablo 1. Her üç akım yolu eflit 20°C ortam sıcaklı¤ında yüklenen termik
fiekil-2: Termik aflırı akım rölesinin ak›m zaman grafi¤i açma akımları ve aflırı akım rölesinin gecikme zamanları.
1: 3 fazl› dengeli çal›flma (so¤uk hal)
2: 2 fazl› dengeli çal›flma (so¤uk hal)
3: 3 fazl› dengeli çal›flma (s›cak hal)

12/1
 TERM‹K RÖLELER

1,5
E¤er üç kutuplu termik röle, iki kutuplu olarak yüklenirse, açma
zamanı %10 kadar ve bir kutuplu yüklenirse %20 kadar artar.
1,4
Çevre s›cakl›¤› limit Sınır akım de¤erleri ve açma karakteristi¤i, 20°C ortam sıcaklı¤ına
kompanzasyon de¤erleri
göre belirlenmifltir. De¤iflik ortam sıcaklı¤ında açma zamanı
xIe

1,3 de¤iflik de¤er alır. Bunun sonucu olarak sınır akım de¤eri düfler
ve röle daha erken açma yapar. Mesela 50°C ortam sıcaklı¤ında
aç›k
1,2 sınır akım %20 kadar daha düflük olur. Bunun aksine ortam
S›n›r açma ak›m aral›¤›
sıcaklı¤ı ne kadar düflük olursa, 20°C'deki aynı açma zamanı için
1,1 daha fazla akım ısısına ihtiyaç olur. Belirli flartlar altında e¤er röle
kapal›
ve korunacak olan cihaz, mesela motor, aynı ortam sıcaklı¤ında
1,0 çalıflırlarsa ve ısınmaları eflit olursa, rölenin açma karakteristi¤inin
ortam sıcaklı¤ına ba¤ımlı olması bir avantaj sa¤lardı. Fakat bu
0,9 flartların özellikle uzaktan kumandalı sistemlerde ve kapalı bir
-25 -20 -10 0 10 20 30 40 50 55 mahfaza içinde bulunan rölelerde her zaman gerçekleflmesi
Çevre s›cakl›¤› mümkün de¤ildir. Bu durumda korunacak olan cihaz ile röle aynı
ortam sıcaklı¤ında bulunmayabilirler. Güvenli bir koruma sa¤lamak
fiekil-3: S›cakl›k kompanzasyonu
için sadece röle ile motorun aynı ortam sıcaklı¤ında bulunmaları
da yeterli de¤ildir. Aynı zamanda rölenin açma sınır ısınması,
motorun müsaade edilen ısınmasına da eflit olmalıdır. Genellikle
bu iki flartın birlikte yerine getirilmesi mümkün de¤ildir. Bu yüzden
sıcaklık derecesinin de¤iflmesine paralel olarak, rölenin Ie ayar
akımın› da sürekli bir flekilde düzeltmek gerekir. S›cakl›k
de¤iflimlerinden dolay› termik aflırı akım röleleri bir ısınma
kompanzasyonu ile donatılırlar. Bu sayede sınır açma akımı,
20°C’den farklı olan ortam sıcaklık derecelerinde dahi -25°C ile
+55°C arasında (1,05-1,2)xIe sınır de¤erlerinde kalır. Böylece Ie
Kontaktör de ayrıca bir düzeltme yapmaya gerek kalmaz.

Motorlar üç fazlı olarak çalıflırken, faz iletkenlerinden birinin

Ak›m ayar sahas› kopması veya sigortalardan birinin erimesi sonucunda motor
Reset Butonu normalde çekti¤i ak›mdan daha fazla ak›m çeker. Motorun yanma
Test butonu
tehlikesiyle karfl› karfl›ya kalmamas› için termik rölede bulunan
faz hata koruma özelli¤i devreye girerek kontaktör devreden
ç›kar›l›r.
1NA Yard›mc› kontak 1NK Yard›mc› kontak
Yard›mc› kontaklar:
Resim-1
Temik aç›c›, biri kapayan ve di¤eri kesen iki konta¤› harekete
geçirir. Kesen kontak motor kontaktörünü devreden ç›kararak
motora giden enerjiyi keser. Kapayan kontak ise farkl› amaçlarla
Teknik Özellikler: kullan›labilir.
Tip FTR25 FTR32
Ak›m Ayar Sahas› (A) 0.1 ... 25 23 - 32 Reset butonu:
Açma S›n›f› S›n›f (A) 10 10 Reset butonu otomatik veya manuel konumunda kullan›l›r. Otomatik
Anma Yal›t›m Gerilimi (Ui) (V) 690 690 (A) konumda, bimetaller so¤uduktan sonra, termik röle otomatik
Anma Darbe Dayan›m Gerilimi (Uimp) kV 6 6 olarak kontaktörü devreye ald›r›r. Manuel (M) konumda ise
Çal›flma Yüksekli¤i m 2000 2000 bimetaller so¤uduktan sonra kontaktörün tekrar devreye girebilmesi
S›cakl›k Kompanzasyonu -25...+55 -25...+55 için reset butonuna bas›lmas› gereklidir.
Çal›flma Frekans› Hz 50/60 50/60
Yard›mc› Kontaktör Ie 220V 2.73 2.73 Test butonu:
1NA+1NK AC15 380V 1.58 1.58 Test butonuna bas›larak motor kontaktörünün devreden ç›k›p
ç›kmad›¤› test edilir.
Siparifl Kodlar›:
Stop butonu:
Tip Amper K›sa Devre Kullan›lacak Siparifl kodu Acil durumlarda motor kontaktörünü devreden ç›karmak için
Aral›¤› Koruma Kontaktör Tipi
A kullan›l›r.
aM gG
1.8-2.5 4 6 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0025
2.2-3.2 6 10 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0032
2.8-4 6 10 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0040
3.5-5 8 16 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0050
4.5-6.3 8 16 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0063
5.5-8 12 20 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0080
7-10 12 20 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0100
FTR25
9-12.5 16 25 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0125
11-16 20 35 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0160
14-20 25 50 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0200
17-22 25 50 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0220
20-25 30 63 FC09D ... FC32D 9DD-T0001-0250
FTR32 23-32 40 63 FC25D ... FC32D 9DD-T0002-3200

12/2
 TERM‹K RÖLELER

FTR25 :
79

64
56.5

60 45

FTR32 :
93

69

70

63 56

12/3
Smart Röle ‹Ç‹NDEK‹LER

2A - 8A - 32A
Özellikler 1
Kullanım 1
Bağlantı Şeması 2
Teknik Tablo 3
Teknik Resim 3

TS EN 60947-4-1
EN 60947-4-1
IEC 60947-4-1
CE

Rak›m : 2000 m (max)

Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -25oC ile +55oC aras›
Kirlilik derecesi : III
 SMART ERKEN UYARI RÖLES‹
SmartFR temelde iki farklı görevi icra
etmek üzere tasarlanmıfltır. Birinci görevi
ba¤lı oldu¤u sistemde ani olmayan,
oluflum anında kullanıcının fark
edemeyece¤i ancak zamanla artarak
sistemi durma noktasına getiren arızalara
karflı kullanıcıyı uyarmaktır (‹leri Erken
Uyarı Sistemi). ‹kinci görevi ise anlık olan,
en kısa süre içerisinde giderilmedi¤i
taktirde sistemin deforme olmasına
neden olan (aflırı akım, faz kesilmesi, faz
dengesizli¤i vb.) arızalara karflı sistemi
korumaktır (Koruma Sistemi). SmartFR
ilk görevinde sadece kullanıcıy›
uyarmakla yetinirken ikinci görevinde
direkt olarak arızaya kendisi müdahale
ederek sistemi durdurmaktad›r.
SmartFR IEC60947-4-1 standartlarına
ve CE normlarına uygun olarak
üretilmektedir.
Avantajlar›:
- Bak›mc›n›n iflini kolaylaflt›r›r.
- Plans›z durufllardan kaynaklanan
maliyet kay›plar›n› azalt›r.
- Bak›m onar›m maliyetlerini düflürür.
- Yat›r›mlar› korur.
- Ürünün kalitesini korur.
- Üretilebilirli¤i ve verimlili¤i artt›r›r.
- Hata tespitindeki zaman kay›plar›n›
azalt›r.
Uygulama Alanlar›:
- Pompalar
- Fanlar
- Konveyör motorlar›
- Yüksek bas›nçl› ya¤ pompalar›
- Gaz kompresörleri
- Hava kompresörleri
- Pres motorlar›
- Hidrolik pompalar›
- Eksantrik pres motorlar›
- Düflük bas›nçl› su pompalar›
- Ö¤ütme motorlar›
- Kar›flt›r›c›lar
- Paketleme makineleri
11
9 6. “NA” Kontak: Normal durumlarda
1 aç›k, “sistemi durdur”, “afl›r› ak›m”,
2 “faz yok” uyar› ve hatalar›nda kapal›
10
3
8
4 edebilece¤i bir uyar› sistemi ile (NA
12
6 7 5 7. “NK” Kontak: Röleye enerji
1. Güncelle Butonu.
2. Sistem Silme Butonu.
3. Hata Silme / MCM Mod & Motor
Durumu Seçme Butonu.
4. Termik Kademe Ayar Switchi.
5. L-N Röle Besleme Girifli.
6. NO yardımcı kontak.
7. NC yardımcı kontak.
8. Koruma Sistemi Gösterge Ledleri.
9. MCM Mod & Motor Durumu Seçme
Ledleri.
10. MCM Mod & Motor Durumu Gösterge
13/1
Ledleri.
11. ‹¤neli Bara (Faz Girifli).
12. Faz Çıkıfl Klemensi (Motor Ba¤lantı
Klemensi).
Bu elemanlar afla¤ıda sırasıyla
açıklanmıfltır.
1. “Güncelle” Butonu: MCM’in yeni
çal›flma koflullar›n› ö¤renmesi için
gerekli komutu gönderir. “Güncelle”
butonunun kullan›m›na dikkat
edilmelidir. Yeni çal›flma koflulu
oluflmad›ysa kesinlikle
kullan›lmamal›d›r.
2. “Sistem Silme” Butonu: MCM’in
ö¤rendi¤i tüm çal›flma koflullar›n›
haf›zadan silmek için gerekli komutu
gönderir. Sadece fabrika ayarlar›na
geri dönülmek istenildi¤inde
kullan›lmal›d›r. “Sistem Silme”
butonuna uzun bas›larak haf›za silinir.
Bu komuttan sonra Smart FR ö¤renme
ifllemlerine en bafltan bafllar.
3. “Hata Silme / MCM Mod & Motor
Durumu” Seçme Butonu: Bu buton
iki ifllevi yerine getirmek için
kullan›lmaktad›r. Birincisi “faz hatalar›”
ve “afl›r› ak›m” hatalar›nda röleyi
resetlemek, ikincisi ise sistem normal
çal›fl›yorken, “MCM Mod” ya da “Motor
Durumu” menü seçimini yapmak için
kullan›l›r. Sistem “afl›r› ak›m” ya da “faz
hatas›” alarm› verdiyse “3” numaral›
butona (butonun hata silme ifllevi
aktiftir) uzun bas›larak röle resetlenir.
Sistemde her hangi bir hata yoksa “3”
numaral› butona (butonun mod seçme
ifllevi aktiftir ) uzun bas›larak, MCM
Mod ve Motor Durumu menüleri
aras›nda geçifl yap›labilir.
4. Termik Ayar Switchi: Motorun
nominal ak›m›na göre SmartFR’nin
termik sahas›n› ayarlamaya yarar.
5. “L-N”: Röle besleme giriflidir. Röle
220 V 50 Hz ile çal›fl›r.
konuma geçen kontakt›r. Sistem ar›za
verdi¤inde “NA” konta¤›n›n kontrol
konta¤› kapand›¤›nda yan›p sönen bir
lamba yada siren gibi) makine
operatörleri uyar›labilir.
verildi¤inde kapal› olan, sadece ar›za
durumlar›nda (“faz hatas›”, “faz s›ras›
hatas›”, “afl›r› ak›m” gibi), motora yol
veren kontaktör bobininin devresini
açarak enerjiyi kesen kontakt›r.
8. Koruma Sistemi Gösterge Ledleri:
- “Sistem Normal” Ledi: fiebeke
koflullar›n›n ve motorun çal›flmas›n›n
normal oldu¤unu gösteren leddir.
- “Afl›r› Ak›m” Ledi: Motorun afl›r› ak›m
hatas›na düfltü¤ünü gösteren leddir.
Sistem “afl›r› ak›m” hatas› vermifl ise
“Hata Silme” butonuna uzun bas›larak
hata silinebilir.
- “Faz Yok” Ledi: Bu led üç ayr›
durumu göstermek için kullan›l›r.
Birincisi faz kopukluklar›n› göstermek,
ikincisi faz s›ras› hatalar›n› göstermek
üçüncüsü ise rölenin stand-by
durumunda oldu¤unu göstermek için
kullan›l›r.
I. Faz Kopuklu¤u: Fazlardan en az biri
koptu¤unda “faz yok” ledi 0,5 sn.
aral›kla yan›p sönerek faz
kopuklu¤unu gösterir.
II. Faz S›ras› Hatas›: Faz s›ras›
de¤iflti¤inde “faz yok” ledi sürekli
yanarak faz s›ras›n›n de¤iflti¤ini
gösterir.
III. Stand-By Durumu: Röle stand-by
durumunda iken “faz yok” ledi 1
saniye aral›kla yan›p söner.
9. “MCM Mod & Motor Durumu”
Seçme Ledleri:
- Sar› Led: MCM Mod ledidir. Bu led
yand›¤› zaman gösterge panelindeki
sar› renkli MCM ad›mlar› icra ediliyor
demektir.
- Turuncu Led: Motor Durumu ledidir.
Bu led yand›¤› zaman gösterge
panelindeki turuncu renkli motor
durumu uyar›lar› oluflmufl demektir.
10.“MCM Mode & Motor Durumu”
Gösterge Ledleri:
a. normal / kontrol
b. hatt› kontrol et / ö¤renme
c. yükü kontrol et / gelifltirme
d. bak›m gerçeklefltir / izleme
e. sistemi durdur / güncelle
MCM Mod ve Motor Durumu menüleri
aras›nda, sistemde herhangi bir hata
(“afl›r› ak›m”, “faz yok” ... vb.) yoksa
gezinilebilir. Sistem normal çal›fl›yorken
Hata Silme butonuna uzun bas›larak
menüler aras›nda geçifl yap›labilir.
Gösterge Paneli Kullan›m›:
Turuncu led (Motor Durumu Ledi)
yan›yorsa MCM Mode & Motor Durumu
Gösterge ledlerinden yanan ledin
karfl›l›¤› olan turuncu fontlu uyar›lar
dikkate al›n›r (fiekil-1). Sar› led yan›yorsa
(MCM Mod Ledi) MCM Mode & Motor
Durumu Gösterge ledlerinden yanan
ledin karfl›l›¤› olan sar› fontlu MCM ad›m›
gerçeklefliyor demektir (fiekil-2).
Afla¤›daki iki flekil bu durumu daha iyi
aç›klamaktad›r.
fiekil-1: MCM, Motor Durumu için“Bakım
gerçeklefltir” uyar›s› veriyor.
 SMART ERKEN UYARI RÖLES‹
fiekil-2: MCM “Gelifltirme” ad›m›nda.
11. ‹¤neli Bara Faz Girifli (R-S-T): ‹¤ne
bara sayesinde Smart FR nin montaj›
kontaktörün ç›k›fl klemensine kolayl›kla
yap›labilir.
12. Faz Ç›k›fl Klemensi: Motor
ba¤lant›lar›n›n yap›ld›¤› klemenstir.
Yükseltme Aparat›: Yükseltme aparat›
vas›tas›yla farkl› yükseklikteki
kontaktörlere monte edilebilir,
uyumsuzluk sorunu yoktur.
KULLANIM
1. ERKEN UYARI S‹STEM‹:
Erken uyar› sistemi iki k›s›mdan
oluflmaktad›r. Birincisi MCM Mod
k›sm›, ikincisi Motor Durumu k›sm›.
1.1 MCM Mod: MCM Mod'da motor
tabanl› sistem ö¤renilerek sisteme ait
referans model kurulur. Toplam 5
periyottan oluflur. Bu periyotlar;
I) Kontrol: Motor tabanl› sistemin
ba¤lant›lar›n›n do¤ru yap›ld›¤›ndan ve
elde edilen verilerin kabul
edilebilirli¤inden (nitelikli veriler
oldu¤undan) emin olmak için sistemin
genel kontrolünün yap›ld›¤› ad›md›r. Bu
ad›mda faz s›ras› tespit edilir, faz aç›s›na
bak›l›r, gerilim seviyeleri kontrol edilir,
harmonik da¤›l›ma bak›l›r. Ard›ndan e¤er
sistemden nitelikli veriler al›nabiliyorsa
“Ö¤renme” periyoduna geçilir. Tüm bu
ifllemlerin tamamlanmas› 30-180 sn
aras›nda de¤iflmektedir.
II) Ö¤renme: MCM’in referans modeli
kurmak için motor ve yük davran›fl›n›
ö¤renmeye bafllad›¤› ad›md›r. Gerçek
sisteme çok yak›n referans model
oluflturabilmek için, ö¤renme periyodu
boyunca motorun nominal iflletme
koflullar›nda çal›flt›r›lmas› tavsiye edilir.
Bu periyot toplam 4000 iterasyondan
oluflur. Ö¤renme periyodunun
tamamlanmas› sistemin çal›flma süresine
ve enerji kalitesine göre 2 - 3 gün
aras›nda de¤iflebilir.
III) Gelifltirme: MCM, referans modeli
oluflturmaya devam ederken ö¤renme
periyodunda kurdu¤u taban model
üzerinden sistemi izleme görevini de icra
etmeye bafllar. Gelifltirme periyodu 8000
iterasyondan oluflur ve tamamlanmas›
yine yukar›da bahsedilen faktörlere ba¤l›
olarak 4-6 gün sürer.
R
S
T
N
VALARM
98
motor status / mcm mode
normal / check
check line / learn
check load / improve
perform maintenance / monitor
stop system / update
system normal
overload
line off
Gösterge paneli
HATA
Yard›mc› ‹fllemci
Slave MCU
Blok Diagram
IV) ‹zleme: MCM’in sistemi izlemeye
bafllad›¤› ad›md›r ve MCM zaman›n›n
ço¤unu bu ifllevi yerine getirmeye harcar.
Art›k referans model oluflturulmufltur,
sürekli rejimde sistemden al›nan ak›m
ve gerilim bilgileri ile referans model
karfl›laflt›r›larak sistem izleme görevi icra
edilir. Beklenenden farkl› ç›kt›lar›n
oluflmas› durumunda “Motor Durumu”
gösterge ledleriyle kullan›c› uyar›lmaya
çal›fl›l›r.
V) Güncelle: Zaman içerisinde MCM’in
izledi¤i sistemin çal›flma koflullar› (yük
durumu) de¤iflebilir. Yeni çal›flma
koflullar› olufltu¤unda MCM bu durumu
fark edecektir ve kullan›c›y› uyarmaya
çal›flacakt›r (“yükü kontrol et”, “hatt›
kontrol et” uyar›lar› ile). Kullan›c› sistemi
kontrol ettikten sonra e¤er herhangi bir
anormal durum yoksa ve çal›flma
koflullar›n›n de¤iflti¤ine dair bilgiye sahip
ise “Güncelle” butonunu kullanarak
MCM'in bu yeni çal›flma koflullar›n›
ö¤renmesini sa¤lamal›d›r. Burada dikkat
edilmesi gereken en önemli husus yeni
bir çal›flma koflullar›n›n oluflup
oluflmad›¤›ndan emin olunmas›d›r. Aksi
taktirde bilinçsiz kullan›m MCM'in ar›za
koflullar›n› da ö¤renmesine neden
olaca¤›ndan sistemi izleme noktas›nda
hata yapmas›na sebep olacakt›r. fiöyle
ki; sistemin çal›flma noktas›n›n proses
gere¤i de¤iflmedi¤ini, herhangi bir
mekanik ya da elektriksel problemden
dolay› de¤iflti¤ini varsayal›m ve kullan›c›
“Güncelle” butonunu kullanarak MCM'i
güncelleme yapmaya yönlendirdi¤ini
düflünelim. Bu durumda MCM hata
durumunu normal bir durummufl gibi
alg›lay›p ö¤renecek ve ileride bu hatalarla
karfl›laflt›¤›nda hiçbir tepki vermeyecektir.
Bu nedenle “Güncelle” özelli¤inin
kullan›m›nda çok dikkatli olunmal›d›r.
Öncelikle uyar›n›n sebebi araflt›r›lmal›,
ard›ndan gerekli ifllemler yap›lmal›d›r.
Güncelle periyodu 2000 iterasyondan
oluflur. Çevrim süresi yaklafl›k olarak
1-2 günde tamamlan›r. Güncelle periyodu
tamamland›ktan sonra MCM otomatik
olarak izleme periyoduna geri dönerek
A1
A2
97 96 95 L N R S T
HATA
Ana ‹fllemci Besleme
(Master MCU) Kayna¤›
UYARI
Sistem Gerilim
Girdileri
Model Ak›m
Motor Girdileri
T1 T2 T3
sistem izleme görevine kald›¤› yerden
devam eder.
1.2 Motor Durumu: Motorda oluflan
ar›zalar›n kullan›c›ya bildirildi¤i hata ve
uyar› ara yüzüdür. Toplam 8 tane hata
ve uyar› göstergesi vard›r. Bunlar
s›ras›yla;
I) Normal: Sistemin normal rejimde
çal›flt›¤›n› göstermektedir.
II) Hatt› Kontrol Et: SmartFR’ye gelen
enerjinin kontrol edilmesi gerekti¤ini
göstermektedir. Harmonik bozulmalar,
gerilim dengesizli¤i, kablolarda izolasyon
zay›fl›¤›, klemens ve/veya motor
terminalinde ba¤lant› zay›fl›¤›, kontaktör
ar›zas› gibi durumlarda ortaya ç›kan
uyar›d›r. Bu hatalar do¤as› gere¤i
geçicidir ve kullan›c›n›n bu uyar›yla
karfl›laflt›¤›nda ilk etapta herhangi bir
müdahalede bulunmas›na gerek yoktur.
Ancak uyar› süreklilik arz ediyorsa
hatan›n kayna¤› bulunmal› ve
giderilmelidir.
III) Yükü Kontrol Et: Sistemdeki yük
de¤ifliminden kaynaklanan bir problem
oldu¤unu gösterir. Kullan›c› bu uyar›yla
karfl›laflt›¤›nda öncelikle yükün proses
gere¤i de¤iflip de¤iflmedi¤inden emin
olmal›d›r. E¤er yük de¤iflimi prosesten
kaynaklan›yorsa kullan›c› MCM’in
Güncelle butonunu kullanarak bu yeni
çal›flma noktas›n›n ö¤renilmesini
sa¤lamal›d›r. Ancak yük de¤iflimi
prosesten kaynaklanm›yorsa sistem
kontrol edilerek ar›zan›n kayna¤›
bulunmal›d›r. Ar›za giderildikten sonra
Smart FR ve ba¤l› oldu¤u sistem devreye
al›nmal›d›r.
IV) Bak›m Gerçeklefltir: Birinci derece
alarmd›r. Sistemde oluflan ve zamanla
geliflerek belli bir seviyeye ulaflan ar›za
durumlar›nda kullan›c›y› uyaran
göstergedir.
Bu uyar›yla karfl›lafl›ld›¤›nda üretim ak›fl›
dikkate al›narak uygun bir zamanda
sistemin bak›ma al›nmas› gerekmektedir.
13/2
 SMART ERKEN UYARI RÖLES‹
Uyar›ya sebep olan ar›zalar; mekanik
dengesizlik, rulman sorunlar›, rulman
yata¤› sorunlar›, motor mil sorunlar›,
rotor çubuklar›nda çatlak yada k›r›lma,
stator sarg›lar›nda ve hat kablolar›nda
izolasyon sorunu, afl›r› ya¤lama veya
ya¤s›zl›k, sürülen sistemdeki mekanik
sorunlar (diflli kutusu, kompresör, fan,
pompa, pres, konveyör, vb.), fan
b›çaklar›n›n sürtünmesi yada
ar›zalanmas›, pompa contas›nda afl›nma
gibi mekaniki ve/veya elektriksel
ar›zalard›r.
V) Sistemi Durdur: ‹kinci derece
alarmd›r. Sistemde oluflan ve zamanla
geliflerek hat safhaya ulaflan ar›za
durumlar›nda kullan›c›y› uyaran
göstergedir. Bu uyar› görüldü¤ünde
sistemin acilen bak›ma al›nmas›
gerekmektedir. Her an elektriksel ve/veya
mekaniki ar›zan›n oluflmas› kaç›n›lmazd›r.
SmartFR “Sistemi Durdur” uyar›s›
verdi¤inde “NO” konta¤›n› kapat›r. Bu
sayede “NO” konta¤›n›n kontrol
edebilece¤i bir uyar› sistemi (NO konta¤›
kapand›¤›nda yan›p sönen bir lamba ya
da siren gibi) ile makine operatörleri
uyar›labilir.
2. KORUMA S‹STEM‹:
Koruma Sistemi; faz koruma rölesi ve
termik rölenin her ikisini de içerisinde
bar›nd›ran bir sistem olarak düflünülebilir.
3 ledli durum göstergesi vard›r
I) Sistem Normal: Sistemin normal
çal›flma noktas›nda sorunsuz çal›flt›¤›n›
gösteren, 1sn aral›kla yan›p sönen leddir.
II) Afl›r› Ak›m: E¤er AC motorun sürdü¤ü
sistem afl›r› yüklenmeden dolay› daha
fazla güce ihtiyaç duyarsa ya da sürülen
sitemin mekanik k›sm›nda herhangi bir
ar›za gerçekleflirse AC motor flebekeden
nominal ak›mdan daha fazla bir ak›m
çekmeye bafllayacakt›r. fiebekeden
Teknik Resim:
8 13 13 22,5
29
9,6
112
73,5
79,5
13
56,7
13/3
çekilen bu afl›r› ak›ma karfl› önlem periyodik olarak faz s›ras›n› kontrol eder,
al›nmazsa motor sarg›lar›n›n yanmas› herhangi bir sebepten dolay› faz s›ras›
kaç›n›lmazd›r. Smart FR her faza ait ak›m› de¤iflmiflse motorun enerjisini keser. Faz
ölçer, en az bir fazdan geçen ak›m s›ras›ndaki sorun giderildikten sonra
nominal ak›m›n %20 sinden fazlaysa sistem, “Hata Silme" butonuna uzun
açma zaman e¤risine göre motoru bas›larak tekrar devreye al›nabilir.
devreden ç›kararak motoru korur.
R
III) Faz Hatalar›: S
T
(1) Faz Kesilmesi: Fazlardan en az biri N
kesildi¤inde AC motor normal çal›flamaz,
Bafllang›çta sistemde titreflim görülür,
F
e¤er motora giden enerji kesilmezse belli
bir zaman sonra motor sarg›lar› yanar A2
ve motor deforme olur. Smart FR faz K
kesilmesine karfl› her üç faz› kontrol eder, A1
e¤er herhangi bir fazda kesilme
oldu¤unu tespit ederse motoru süren
kontaktör bobininin enerjisini keserek 0-1
P
motoru korumaya al›r. Faz kesilmesi
sorunu giderildikten sonra sistem, “Hata
Silme” butonuna uzun bas›larak tekrar 98 97 96 95 L N
NO NC
devreye al›nabilir.
(2) Faz seviyesi: En az bir fazda gerilim
seviyesi düflerse motor dengesiz
çal›flmaya bafllar. Böyle bir durumda
motora giden enerji kesilmezse motor
deforme olabilir. Smart FR her faz›n 3 ~
gerilim seviyesini kontrol eder, e¤er en Ba¤lant› fiemas›
az bir faz›n gerilim seviyesi nominal
gerilimin %20 sinin alt›na düflerse motora R S T 97 95
giden enerjiyi keserek motoru korumaya
al›r. Faz seviyesindeki düflme sorunu Kontrol Ünitesi
giderildikten sonra sistem, “Hata Silme” 220V AC
L N
butonuna uzun bas›larak tekrar devreye
al›nabilir.
T1 T2 T3 98 96
(3) Faz S›ras›: Motor dönüfl yönü önemli
olan uygulamalarda R,S,T faz s›ras›n›n Smart FR’nin beslemesi ile kontaktör
bilinmesi gerekmektedir. Smart FR,
baralar›na ba¤lanan hatt›n faz s›ras›n› beslemesini ayn› faz üzerine
ilk yol vermede anl›k olarak kontrol eder. ba¤lamamaya özen gösteriniz.
S›ralama do¤ru ise sistemi devreye al›r,
yanl›fl ise sistemi devreye almaz. Ayn›
zamanda sistem çal›flma halindeyken
35
Teknik Özellikler:
Tip : SmartFR32
Ak›m Ayar Sahas› : 9-32A
Açma S›n›f› : AC - 15
94,4
Anma Darbe
108
Gerilimi (Uimp) : 6000V
59,6
Çal›flma Gerilimi : 220V AC
Çal›flma Frekans› : 50 Hz
Çal›flma S›cakl›¤› : -25oC, +55oC
Yard›mc› Kontaklar : 1NA, 1NK
NA: 5A @ 250V AC, 3A @ 30V DC
NK: 5A @ 250V AC, 3A @ 30V DC
14
MOTOR KORUMA fiALTERLER‹
Motor Koruma fialterleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FMK25 Özellikler 1
16A / 80A Seçim Tablosu 1
Teknik Tablo 1
Sipariş Kodları 2
Aksesuarlar 2
Sipariş Kodları 2
Teknik Resimler 3

EN 60947-4-1
TS EN 60947-4-1
IEC 60947-4-1
CE

Montaj pozisyonu : Kutusuz IP20 / Kutulu IP55

Rak›m : 2000 m (max)
Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)
Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile +40oC aras›
Kirlilik derecesi : III
Kullan›m s›n›f› : AC3
 MOTOR KORUMA fiALTERLER‹

Federal FMK 25 tip flalterler özel olarak motor korumas› için 35 mm’lik montaj ray›na basit ve h›zl›ca monte edilebilir, özel
tasarlanm›fl olup, boyut, montaj kolayl›¤› ve performans bir aparat yard›m›yla iki vida kullan›larak sabitlenebilirler.
aç›s›ndan idealdir. FEDERAL FMK 25 tip flalterleri 11 kW (380/400 )’a kadar olan
TS EN 60947-4-1/IEC 60947-4-1 standardlar›na ve CE’ye elektrik motorlar›n›n korumas›nda kullan›lmaktad›r. Bol aksesuar
uygun olarak imal edilmektedir. Afl›r› yük ve k›sa devre çeflidiyle kullan›c›n›n ihtiyaç duyabilece¤i bütün talepleri
durumlar›nda mükemmel koruma sa¤larlar. karfl›lamaktad›r.
Motor Koruma fialterleri Seçim Tablosu:
Standart motor güçleri
1 faz 3 faz Termik
500 V ayar
220 V 220 V 380 V 600 V
230 V 230 V 400 V 690 V sahas›
240 V 240 V 415 V
kW A
0,02 0,06 0,1...0,16
0,06 0,06 0,09 0,16...0,25
0,06 0,09 0,12 0,18 0,25...0,4
0,09 0,12 0,25 0,25 0,4...0,63
0,06...0,09 0,09...0,12 0,18...0,25 0,37 0,37...0,55 0,63...1
0,12 0,18...0,25 0,37...0,55 0,55...0,8 0,75...1,1 1...1,6
0,18...0,25 0,37 0,75...1,1 1,1 1,5 1,6...2,5
0,37 0,55...0,8 1,1...1,5 1,5...2,2 2,2...3 2,5...4
0,55...0,75 1,1...1,5 2,2...2,5 3 4 4..6,3
1,1...1,5 1,5...2,5 3...4 4...5,5 5,5...7,5 6,3...10
2,2 3...4 5...7,5 7,5...9 11 10...16
3 5,5 9 11...12,5 15 16...20
5,5...7,5 11...12,5 15 18,5 20...25

Teknik Özellikler:
Genel
Mekanik ömür operasyon 1.000.000
A¤›rl›k (~) g 250
Ana devreler 1000
Anma yal›t›m gerilimi Ui V 690 500
Anma darbe dayan›m gerilimi Uimp kV 6 200
Termik ak›m Ithmax = Iemax A 25 100
Elektriksel ömür (AC 3 s›n›f›na göre) 100.000 operasyon
50
Açma zaman› (sn)

20
Min. - max. s›kma torku Nm 2 ... 3
2
10
Min. - max. ba¤lant› kesitleri mm 0,75...4 5
Yard›mc› kontak blo¤u 2
Anma yal›t›m gerilimi Ui V 500 1
Termik ak›m Ith A 6 0.5
Anma iflletme ak›m› Ie 230 V 3,5
0.2
0.1
(AC 15 ‘e göre) 400 V 2
0.05
500 V 1,5 0.02
K›sa devre koruma - max kA 6 (gL, gG) 0.01
Min. - max. ba¤lant› kesitleri
2
mm 0,75...2,5 0.005
0.002
0.001 xIe
1 2 4 6 8 10 20 50 100
: Motor ak›m›

fiekil-1 Ak›m-zaman e¤risi (20 °C için)

(Ak›m, ayarlanan ak›m›n katlar›d›r.)

14/1
 MOTOR KORUMA fiALTERLER‹

Ak›m K›sa K›sa devre kesme

ayar devre kapasitesi Icu = Ics = Iq (kA) Ön koruma sigortas›
Tip açma gL, gG (A) (I>Icu için) Siparifl kodu
sahas›
(A) ak›m› 220- 380- 500 V 660-
(A) 240 V 415 V 690 V 230 V 400 V 500 V 690 V
FMK 25-0,16 0,1...0,16 1,9 100 100 100 100 9LA-00000-0016
FMK 25-0,25 0,16...0,25 2,6 100 100 100 100 9LA-00000-0025
FMK 25-0,4 0,25...0,4 4,4 100 100 100 100 9LA-00000-0040
FMK 25-0,63 0,4...0,63 8 100 100 100 100 9LA-00000-0063
FMK 25-1 0,63...1 11 100 100 100 100 9LA-00000-0100
FMK 25-1,6 1...1,6 19 100 100 100 100 9LA-00000-0160
FMK 25-2,5 1,6...2,5 30 100 100 3 2,5 25 20 9LA-00000-0250
FMK 25-4 2,5...4 42 100 100 3 2,5 35 25 9LA-00000-0400
FMK 25-6,3 4...6,3 69 100 100 3 2,5 50 35 9LA-00000-0630
FMK 25-10 6,3...10 110 100 6 3 2,5 80 50 35 9LA-00000-1000
FMK 25-16 10...16 210 6 4 2,5 2 80
80 63 35 9LA-00000-1600
FMK 25-20 16...20 220 6 4 2,5 2 80
80 63 50 9LA-00000-2000
FMK 25-25 20...25 330 6 4 2,5 2 80
80 63 50 9LA-00000-2500
Not : Mamüllerimiz 40 °C ye göre kalibre edilmektedir. Müflterinin iste¤ine göre bu de¤er de¤ifltirilebilir.

Ba¤lant› fiekilleri :
1 3 5 1 3 5 1 3 5

2 4 6 2 4 6 2 4 6

1 kutup 2 kutup 3 kutup

Aksesuarlar :
Aksesuar ad› : Yard›mc› kontak blo¤u
A¤›rl›k : 35 g
Tip Kontak donan›m› Siparifl kodu
FMK F-20 2NO 8LA-A0020-0000
FMK F-10 1NO 8LA-A0010-0000
FMK F-01 1NC 8LA-A0001-0000
FMK F-11 1NO+1NC 8LA-A0011-0000
Aksesuar ad› : Düflük gerilim rölesi
A¤›rll›k : 65 g
Tip Çal›flma gerilimi (50 Hz) Siparifl kodu
FMK DGB-24 24 V 8LA-B0000-0024
FMK DGB-48 48 V 8LA-B0000-0048
FMK DGB-110 110 V 8LA-B0000-0110
FMK DGB-220 220 V 8LA-B0000-0220
FMK DGB-240 240 V 8LA-B0000-0240
FMK DGB-380 380 V 8LA-B0000-0380
FMK DGB-415 415 V 8LA-B0000-0415
Aksesuar ad› : Açt›rma rölesi
A¤›rl›k : 65 g
Tip Çal›flma gerilimi (50 Hz) Siparifl kodu
FMK A-24 24 V 8LA-C0000-0024
FMK A-110 110 V 8LA-C0000-0110
FMK A-220 220 V 8LA-C0000-0220
FMK A-240 240 V 8LA-C0000-0240
Aksesuar ad› : Acil durum stop butonu
A¤›rl›k : 35 g
Tip : FMK NAT
Siparifl kodu : 8LA-D0000-0000
Aksesuar ad› : Muhafaza kutusu
A¤›rl›k : 240 g
Tip : FMK 55 ENC
Koruma s›n›f› : IP 55
Siparifl kodu : 8LA-E0000-0000

14/2
 MOTOR KORUMA fiALTERLER‹

Motor Koruma fialteri:

45

45
80

4 38
73.5
83

Yard›mc› Kontak:
41.5
26.5
80

45

77
9

Acil Stop Butonu:

R99

31°
58
54
48
34

15
7.5

30 16
71.5
30

5
30
24

Ø2
15

41.5
66

Koruyucu Kutu:
135

80 95.5

Ø 39
16
18.5

60

55
52.5

14/3
RÖLELER
Faz Koruma Röleleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FMFS
Motor Koruma, Faz Sırası ve Sıvı Seviye Rölesi 1
Özellikler 1
Teknik Tablo 1
Ba¤lantı Şeması 1
MTPR1 MTPR1 Motor Faz Koruma Rölesi 1
Özellikler 1
Teknik Tablo 1
Ba¤lantı Şeması 1
FSMK Faz Sırası ve Motor Koruma Rölesi 2
FSMK
Özellikler 2
Teknik Tablo 2
Ba¤lantı Şeması 2
FT-30 Zaman Rölesi 2
Zaman Röleleri Özellikler 2
Teknik Tablo 2
FT-30 Çalışma E¤risi 2
FT-60 Zaman Rölesi 3
Özellikler 3
Teknik Tablo 3
Çalışma E¤rileri 3
FT-60
FS72 Sayıcı 4
Özellikler 4
Teknik Tablo 4
FDT72 Termostat 4
Özellikler 4
Say›c›
Teknik Tablo 4
FS72 Teknik Resimler 5

Termostatlar

FDT72

FDT96
 RÖLELER

Motor Koruma, Faz S›ras› ve S›v› Seviye Rölesi

Çok fonksiyonlu ve CE’ye uygun olarak imal edilen FMFS kontrol
rölesi afla¤›daki fonksiyonlar› yerine getirmektedir.

1. Gerilim dengesizli¤i, faz kesilmesi:

Her faz›n gerilimi nötr’e göre ölçülür. Bu ölçümde ayarlanan
de¤erden daha fazla bir sapma görülürse ayarlanan sürenin
sonunda ç›k›fl rölesini kapat›r. Motoru, faz kesilmesi, gerilim
düflmesi ve yükselmesi durumlar›na karfl› korumufl olur.

2. Faz s›ras› kontrolü:

Röle, faz s›ras›n› kontrol eder ve bir hata alg›larsa ç›k›fl rölesini
Resim-1 kapat›r. Sistemi faz s›ras› hatalar›na karfl› korur.
FMFS Motor koruma, faz s›ras› ve s›v› seviye rölesi
3. S›v› seviye kontrolü:
Röle, problar vas›tas›yla bir s›v›n›n seviyesini kontrol eder. S›v›
Ba¤lant› flemas› : seviyesi minimum seviyenin alt›na düfltü¤ünde ç›k›fl rölesini açar.
Rölenin tekrar aç›labilmesi için s›v› seviyesinin maksimum seviyeye
R ulaflmas› gerekir. S›v› seviye kontrolü yap›lmayacaksa SSR+,
Min. ve Max. uçlar› k›sa devre edilmelidir.
S
T Time dü¤mesi: FMFS bir gerilim ar›zas› alg›larsa, ç›k›fl rölesini
0
“Off” etmesi için bekleme süresi.
SSR+ % dü¤mesi: FMFS herhangi bir faz›n 220 V’dan sapabilece¤i
R S T Min Max
Time I K1 max.% de¤erini (min=176V, max=264V) belirler.
Min
Gain dü¤mesi: FMFS s›v› malzemesine göre hassasiyet ayar›
Max
yapar.
% Gain A1
K1
Teknik Özellikler:
A2
‹flletme gerilimi : 380 V AC 50 Hz
N SSR+ 1 2 3
Röle kontaklar› : 1 NA , 1 NK
M
Kontak gücü : 250 V / 5 A AC
Uyar› : Normalde yanan, ar›za an›nda sönen led
3
Montaj flekli : Pano içine dikey ya da klemens ray›na
Ortam s›cakl›¤› : - 10°C, + 60°C
N Gecikme zaman› : 0-5 sn
fiekil-1
Gerilim dengesizli¤i : Ayarlanabilir (Max. %20)
Siparifl kodu : 9HC-A0000-0000

MTPR1 Motor Faz Koruma Rölesi

CE’ye uygun olarak üretilmektedir. Motorlar›n ar›zalanmalar›n›
önlemek amac›yla tasarlanm›fl motor faz koruma rölesinin yerine
getirdi¤i koruma fonksiyonlar› afla¤›da gösterilmifltir.

1. Faz Kesilmesi:
Motorun herhangi bir nedenle 2 veya 1 faza kalmas› durumunda
motor devreden ç›kart›l›r.

2. Gerilim Dengesizli¤i:
Resim-2 Nötr-faz gerilim dengesizli¤i %20 (iste¤e ba¤l› olarak %40) s›n›r›n›
MTPR1 Motor faz koruma rölesi aflarsa motor devreden ç›kar›l›r.

Teknik Özellikler:
Ba¤lant› flemas› : ‹flletme gerilimi : 220 V AC
N ‹flletme aral›¤› : (0,8 – 1,2) x Un
R ‹flletme frekans› (Hz) : 50 / 60 Hz
S
T Röle kontaklar› : 1 NA, 1NK
Ortam s›cakl›¤› : -5°C, + 50°C
R S T N 0 Uyar› : Normalde yanan, ar›za an›nda sönen led
Ba¤lant› flekli : Pano içine dikey ya da klemens ray›na
I K1
A1
A¤›rl›k : 0,25 kg
Normal
2 3 K1 Gerilim dengesizli¤i : ‹ste¤e ba¤l› olarak %20 ya da % 40
A2

1 2 3
Siparifl kodu : 9HB-A0000-0000
1

M
3
fiekil-2

15/1
 RÖLELER

FSMK Faz S›ras› ve Motor Koruma Rölesi

CE’ye uygun olarak üretilmektedir. Sanayi tesislerimizde yayg›n
olarak kullan›lan elektrik motorlar›n›n ar›zalanmamas› için
tasarlanm›fl faz s›ras› ve motor koruma rölesi afla¤›daki
fonksiyonlar› yerine getirmektedir.

1. Faz Kesilmesi :
Motorun herhangi bir nedenle 2 veya 1 faza kalmas› durumunda
motor devreden ç›kart›l›r.

Resim-3 2. Gerilim Dengesizli¤i:

FSMK Faz s›ras› ve motor koruma rölesi Nötr-faz gerilim dengesizli¤i %20 (iste¤e ba¤l› olarak %40) s›n›r›n›
aflarsa motor devreden ç›kar›l›r.

Ba¤lant› flemas› : 3. Faz S›ras›:

Faz s›ras›n›n ters oldu¤u durumlarda ( R, S ve T nin saatin tersi
N yönde oldu¤u durumlarda) motor devreye al›nmaz. Herhangi bir
R nedenle faz s›ras›n›n de¤iflmesi durumunda da motor devreden
S
T ç›kar›l›r.

R S T N 0 Teknik Özellikler:
‹flletme gerilimi : 380 V AC
I K1
A1
‹flletme aral›¤› : (0,8-1,2) x Un
Normal
2 3 K1 ‹flletme frekans› : 50 – 60 Hz
A2
Röle kontaklar› : 1 NA, 1 NK
1 1 2 3
Ortam s›cakl›¤› : -5°C, + 50°C
M
Uyar› : Normalde yanan, ar›za an›nda sönen led
3
Montaj flekli : Pano içine dikey yada klemens ray›na
A¤›rl›k : 0,15 kg
fiekil-3 Gerilim dengesizli¤i : ‹ste¤e ba¤l› olarak %20 ya da % 40
Siparifl kodu : 9HG-A0000-0000

FT-30 Zaman Rölesi

CE’ye uygun üretilmektedir. Endüstriyel otomasyonda çok genifl
kullan›m alanlar› olan zaman röleleri, otomasyon düzenlerinin
çal›flmas› için son derece önemlidirler.

Çekmede gecikmeli olarak çal›fl›r. Röleye gerilim uyguland›ktan

sonra t zaman gecikmesi (0-30 sn) bekledikten sonra yard›mc›
Resim-4
konta¤›n› kapat›r.
FT-30 zaman rölesi
Teknik Özellikler:
‹flletme gerilimi : 220 V AC, 24 V AC/DC
besleme
Röle kontaklar› : 1 NA , 1 NK
Kontak gücü : 250 V / 5 A AC
t Uyar› : Röle çekili iken yanan led
on Montaj flekli : Klemens ray›na montaj› ya da pano içine
kontak off dik olarak civatalama yap›labilir.
Ortam s›cakl›¤› : - 10°C, + 60°C
FT-30 zaman rölesi çal›flma flekli Zaman ayar› : 0-30 sn
Siparifl kodu : 9HD-A0001-0030

15/2
 RÖLELER

FT-60 Zaman Rölesi

CE’ye uygun üretilmekte olan çok fonksiyonlu zaman rölesidir.
Endüstriyel otomasyonda çok genifl kullan›m alanlar› olan
zaman röleleri, otomasyon düzenlerinin çal›flmas› için son
derece önemlidirler.

Teknik Özellikler:
‹flletme gerilimi : 220 V AC, 24 V AC/DC
Röle kontaklar› : 1 NA , 1 NK
Kontak gücü : 250 V / 5 A AC
Uyar› : Röle çekili iken yanan led
Montaj flekli : Klemens ray›na montaj› ya da pano içine
Resim-5 dik olarak civatalama yap›labilir.
FT-60 zaman rölesi Ortam s›cakl›¤› : - 10°C, + 60°C
Zaman ayar› : 0-60 dk
X1 - X3 : Kontrol girifl uçlar›
X2 - a : 24 V girifl uçlar›
Siparifl kodu : 9HD-D0002-0060
FT-60 Zaman Rölesi Çal›flma fiekilleri:
besleme kontrol girifli
on
off
A) t F)
kontak t t
on
kontak off on
off

Besleme gerilimine ba¤l› olarak çekmede gecikme Kontrol girifline ba¤l› olarak salmada gecikme, kontrol
girifli aç›k olurken aktif

besleme kontrol girifli

on
off
B) t G)
t t
kontak on on
off kontak off

Kontrol girifline ba¤l› olarak çekmede gecikme, kontrol

Besleme gerilimine ba¤l› olarak salmada gecikme girifli kapal› olurken aktif

besleme girifli on kontrol girifli

on
off off
H)
C) on kontak t t
kontak on
off off
t t
Kontrol girifline ba¤l› olarak salmada gecikme, kontrol girifli
Besleme gerilimine ba¤l› olarak flaflör bafllang›çta aç›k kapal› olurken aktif

besleme girifli on kontrol girifli

on
off off
D) I) t t
kontak on
kontak on
off off
t t
Kontrol girifline ba¤l› olarak salmada gecikme, kontrol girifli
Besleme gerilimine ba¤l› olarak flaflör bafllang›çta aç›k oldu¤unda röle aç›k olur, kontrol girifli kapal› oldu¤unda
kapal› t gecikmesi kadar bekler ve röleyi kapal› yapar.

kontrol girifli kontrol girifli

on on
off off
E) J)
t t kontak t t on
kontak on
off off
Kontrol girifline ba¤l› olarak çekmede gecikme, kontrol Kontrol girifline ba¤l› olarak salmada gecikme, kontrol girifli
girifli aç›k olurken aktif aç›k oldu¤unda röle aç›k olur ve t gecikmesini bekler, süre
sonunda kapal› olur, kontrol girifli kapal› oldu¤unda ayn›
ifllemleri tekrarlar.

15/3
 RÖLELER
FS72 Say›c›
CE’ye uygun olarak üretilen Federal say›c›, impuls girifline ve
çarpan faktörüne ba¤l› olarak sayma ifllemi yapar. Sayma ifllemi
mikroifllemci kontrolünde yap›ld›¤› için hata oran› çok düflüktür.
FS 72 program parametrelerini ve en son de¤erini enerji kesilse
dahi 10 y›l haf›zas›nda saklayabilir. FS 72 say›c›ya encoder,
proximity switch ve kontak yard›m› ile puls girilebilir. Girifl frekans›
maksimum 130 Hz’dir.

Teknik Özellikler:
‹flletme gerilimi : 220 V AC 50 Hz
Röle kontaklar› : 1 NA , 1 NK
Resim-6 FS 72 say›c› Kontak gücü : 250 V / 5 A AC
Uyar› : Röle çekiliyken yanan led
Montaj flekli : Panoya önden
Ortam s›cakl›¤› : - 10°C, + 60°C
Girifl frekans› : Max. 130 Hz.
Say›m aral›¤› : 000000 - 999999
Çarp›m katsay›s› : 00.0001 - 99.9999
Reset süresi : 0.01-99.99 sn
Sensör besl. ç›k›fl› : 12 V DC
Ebat : 72x72
Siparifl kodu : 9KS-D0100-0000

FDT72 Termostat
CE’ye uygun olarak üretilen Federal Termostatlar, on-off ve zaman
oransal kontrol metodu olmak üzere iki flekilde çal›fl›rlar. On-off
kontrol metodunda, s›cakl›k, set edilen de¤ere ulaflt›¤›nda
termostat rölesini açar, s›cakl›k de¤eri ayarlanan histerisiz de¤eri
kadar düfltü¤ü anda, rölesini tekrar kapatarak istenen bölgede
çal›flmaya devam eder. Zaman oransal kontrol metodu kullan›rken,
set de¤erinin 4°C alt›nda ve üstünde cihaz on-off kontrol
metodundaki gibi çal›fl›r. Ara de¤erlerde ise seçilen kontrol
periyoduna ba¤l› olarak aç›l›p kapan›r.

Resim-7 Teknik Özellikler:

FDT72 termostat ‹flletme Gerilimi : 220 V. AC. /50-60 Hz.
Ölçme Kontrol Aral›¤› : 0-400°C
Güç Tüketimi :≤3W
Ortam S›cakl›¤› : -10°C, +60°C
S›cakl›k Kompanzasyonu : 0-50°C
Hys Aral›¤› : 2°C, - 20°C (On-Off kontrol metodu
kullan›rken)
Kontrol Periyodu : 10 sn. – 200 sn.
Kontrol Ç›k›fl› : Röle (220 V. AC. 3A.)
Montaj fiekli : 1- On-Off kontrol metodu
2- Zaman oransal kontrol metodu
Ebat : 72x72 (FDT 72) 96x96 (FDT 96)
Siparifl kodu : 9KT-D0110-0400 9KT-D0210-0400

15/4
 RÖLELER
Motor Koruma, Faz S›ras›, S›v› Seviye Rölesi: Faz S›ras› ve Motor Koruma Rölesi:
Motor Faz Koruma Rölesi:
Zaman Rölesi:
75 50
109

109
7
5

62 ø 6.5
Ø6.5
50 60 37

Say›c›: Termostat (FDT72) : Termostat (FDT96) :

96
72

72

72 72 96
7
108.5

126.5

92

82

49 10 1.5
65

15/5
GÜÇ KONDANSATÖRLER‹
C Serisi Alçak Gerilim Güç Kondansatörleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FECSAKP1 (Trifaze 400V)

40 kVAr - 50 kVAr Güç Faktörü Düzeltme Metotları 1
MKP Teknolojisinin Avantajları 1
Aşırı Yüklere Karşı Koruma 2
Güç Katsayısı Düzeltmek İçin Gerekli Kondansatör 2
Kapasitesinin Hesaplanması
OG Trafolarının Kompanzasyonu 3
Üç Fazlı Asenkron Motorların Kompanzasyonu 3
K Serisi Alçak Gerilim Güç Kondansatörleri Kondansatör Geriliminin Belirlenmesi 3
FEK-13 (Trifaze 400V)
Teknik Özellikler 4
5 kVAr ... 30 kVAr Sipariş Kodları 4
Teknik Resimler 5

FEK-13 (Trifaze 450V)

10 kVAr ... 30 kVAr

M Serisi Alçak Gerilim Güç Kondansatörleri

FEKM (Monofaze 400V)

1,67 kVAr ... 5 kVAr

TS EN 60831-1, TS EN 60831-2
EN 60831-1, EN 60831-2
IEC 60831-1, IEC 60831-2
CE

Montaj pozisyonu : Dikey (desteklenerek yatay

pozisyonda da ba¤lanabilir)
Rak›m : 2000 m (max)
Çevre s›cakl›¤› : -25oC ile +55oC aras›
Koruma s›n›f› : IP00 (plastik klemens kapa¤›
kullan›ld›¤›nda IP40)
 GÜÇ KONDANSATÖRLER‹
Büyük flebekelerin yükleri ço¤u zaman
endüktif karakterdedir. Asenkron motorlar,
endüksiyon f›r›nlar›, balastl› lambalar hep
endüktif ak›m çektiklerinden, ba¤l›
bulunduklar› flebekelerin güç katsay›lar›n›
küçültürler. Güç katsay›s›n›n küçülmesi
enerji iletim ve da¤›t›m hatlar›nda gerilim
düflümlerine ve güç kay›plar›na neden
olur. Bu durum verimi azalt›r. Düflük güç
katsay›l› yükler; alternatör, transformatör
ve devre elemanlar›n›n kapasitelerinin
gereksiz yere büyük tutulmalar›na da
neden olur. Bu durumda sistemden
ekonomik bir flekilde faydalanmak
mümkün olmaz. Güç katsay›s›n›
düzeltmek için kullan›lan, Federal alçak
gerilim güç kondansatörleri CE’ye uygun
olarak imal edilmektedir.
Güç Faktörü :
Yükün güç faktörü, görünürdeki güce
aktif gücün oran› olarak tan›mlan›r. Cos ,
1.00’a ne kadar yak›n olursa, flebekeden
daha az güç çekilir. E¤er Cos =1 olursa,
400 V trifaze ana hatlarda 500 kW’›n
iletimi 722A ak›ma ihtiyaç duyar.
Cos =0,6’daki ayn› efektif gücün iletimi
çok daha yüksek ak›ma yani 1203A
ihtiyaç duyacakt›r. Bundan dolay›
besleme trafolar› gibi da¤›t›m ve iletim
ekipmanlar› da bu yüksek yük için
boyutland›r›lmak zorundad›r.
- Düflük güç faktörlü sistemler için,
mevcut standartlara uygun elektrik
gücünün iletimi, hem tüketici hem de
flebeke da¤›t›m› için daha masrafl› olur.
Daha fazla masraf›n bir di¤er nedeni ise,
trafo ve jeneratörlerin sarg›lar› oldu¤u
gibi, sistemin tüm ak›m›n›n neden oldu¤u,
iletkenlerde oluflan ›s›dan kaynaklanan
kay›plard›r.
Genel flartlarda, bir trifaze sistemin güç
faktörü düflerken, ak›m artar. Sistemdeki
›s› kayb› ak›m art›fl›n›n karesiyle orant›l›
olarak artar.
Kontak Tabakas›
Bobin
Metalizasyonsuz
Bölge
Bir Yüzü ‹letken
Polipropilen Film
fiekil-1: Çinko Metalize Polipropilen Film
16/1
Sonuç olarak:
Elektrik kay›plar›nda azalma, güç
faktörünü düzeltmekle sa¤lan›r.
fiebeke, geniflleyen bir sistem için faydal›
olabilecek ek yükü destekleyebilecektir.
Güç faktörü düzeltilmesiyle da¤›t›mdaki
yük düflecek ve bu da sistemdeki
cihazlar›n ömrünün uzamas›n›
sa¤layacakt›r.
Güç Faktörü Düzeltme Metotları
Kondansatörün sisteme sa¤lad›¤› karfl›t
kapasiteli reaktif güç, elektrik yükünün
ihtiyaç duydu¤u endüktif reaktif gücü
telafi edebilir. Bu flebekeden çekilen
reaktif güçte bir düflüflü temin eder ve
Güç Faktörü Düzeltme (GFD) ad›n› al›r.
Güç faktörü düzeltmenin en yayg›n
metotlar›;
Tek veya sabit GFD:
Her bir yükün reaktif gücünün telafisi
veya besleme ucundaki yükün azalt›lmas›
(sabit ve/veya büyük güçte tek al›c›,
yükler için). (fiekil-2)
Grup GFD:
Kondansatörün bir grup efl zamanl›
çal›flan indüktif yüke ba¤lanmas›. (Örnek:
Motor grubu, deflarj lambalar›) (fiekil-3)
Merkezi GFD:
Belli say›da kondansatörün bir ana güç
da¤›t›m istasyonu veya ikincil istasyona
ba¤lanmas›n›n yayg›n oldu¤u de¤iflen
yükle genifl elektrik sistemleri için kullan›l›r.
Kondansatörler, sürekli olarak flebekedeki
reaktif güç talebini izleyen, mikroifllemci
temelli reaktif güç kontrol rölesi arac›l›¤›yla
kontrol edilirler. (fiekil-4)
Reaktif gücün düzeltilmesinde
kondansatörlerin yan› s›ra afl›r› uyart›l›
senkron motorlar da kullan›l›r fakat;
kondansatörlerin kullan›lmas›, senkron
motorlara oranla daha yayg›nd›r.
M Merkezi
fiekil-2: Sabit GFD
M M M M
fiekil-3: Grup GFD fiekil-4: Merkezi GFD
Aktif Enerji Reaktif Enerji
MKP:
MKP tipi, saf polipropilen folyo ile
flekillendirilmifl düflük güç kay›pl›
dielektrikten oluflur. Çinko metalize film,
polipropilen filmin vakum alt›nda çinko
buhar›na tutulmas› ile elde edilir. Bu,
kondansatörün uzun çal›flma ömrünü
garanti eder. Kondansatör elemanlar›
vakumda kurutulur. Kondansatör
kasas›na yerlefltirdikten sonra, yap›flkan
poliüretan reçine veya kuru izolasyon
gaz› konulur.
MKP Teknolojisinin Avantajları :
Basit yap› teknolojisinin bir sonucu olarak,
MKP kondansatörleri daha az malzeme
kullan›larak düflük maliyetle üretilir, bunun
sonucu olarak kullan›c› daha az ücret
öder.
Daha kal›n dielektri¤e sahip olmas›na
ra¤men, MKP kondansatörleri genelde
benzerlerinden daha küçük yap›dad›r.
MKP kondansatörleri, özel yüksek
kapasitans ve yüksek AC yük
kapasitesine sahiptir. Yukar›da belirtilen
yap› ve yüksek kalitede malzeme
kullan›lmas› sayesinde güvenilirlik ve
uzun kullan›m ömrü garanti edilir. Ayr›ca
Federal kondansatörleri küçük boyutlar›
sayesinde kompanzasyon panolar›nda
daha az yer kaplar.
Kendi Kendini Onarma:
Federal kondansatörler, alçak gerilim flalt
tesislerinde ani gerilim sonucu oluflan
delinmeleri kendi kendine onar›r. Delinme
s›ras›nda ortaya ç›kan arklar metal
tabakay› eritir ve bu arklar yal›tkan
içerisindeki delinen k›sm› da izole eder.
Böylece kondansatör tam gerilim
mukavemetine ulaflarak problemsiz bir
flekilde çal›flmaya devam edebilir.
Bundan dolay› oluflan kapasite kayb›
ihmal edilebilecek kadar azd›r.
Kompanzasyon
Panosu
M M
M M
 GÜÇ KONDANSATÖRLER‹

Afl›r› Yüklere Karfl› Koruma :

Federal güç kondansatörlerinin içine entegre edilmifl bir ay›r›c›
sigorta sistemi ile afl›r› yüklemeye karfl› koruma sa¤lanm›flt›r.
Kendi kendini onarma iflleminin s›k s›k oluflmas›ndan dolay›
ortaya ç›kan gaz, cihaz›n gövdesinde yüksek bas›nca yol açar
ve bunun sonucunda kondansatör gövdesinin boyuna esnemeye
bafllamas›yla sar›m ile ba¤lant› klemensi aras›ndaki kablolar
emniyet çenti¤inden kopar. Böylece kondansatör flebekeden
ayr›lm›fl olur. Kondansatörün ve sistemin emniyeti için afl›r› yük
ve ar›zalara karfl› korunmas›, fiekil-5 ve fiekil-6’da gösterilmifltir.

Emniyet Güç Katsay›s› Düzeltmek ‹çin Gerekli Kondansatör

çenti¤i Kapasitesinin Hesaplanmas›:
‹stenen güç faktörünü elde etmek için gerekli olan reaktif güç,
afla¤›daki gibi hesaplan›r.

Qc= P x (tan 1-tan 2)

fiekil-5 Ar›zadan Önce P = Aktif güç

S = Görünen güç
Qc = Reaktif güç
Cos 1 = Mevcut güç katsay›s›
Cos 2 = Ulafl›lmak istenen güç katsay›s›
(tan 1-tan 2) = Çarpma faktörü, tablo-1’de gösterilmifltir.

Örnek :
Aktif gücü : P=500 kW
cos 1=0,7 olan sistemi, cos 2=0,98 yapmak için
gereklikondansatör gücünü hesaplayal›m.
Tablo yard›m› ile çözüm:
Güç faktörünü 0,7’den 0,98’ye yükseltebilmek için çarpma
faktörü tablosundan cos 1=0,7 ve cos 2=0,98’ye denk gelen
sat›r ve sütunlar› kesifltirdi¤imizde, çarpma faktörünü 0,817
Emniyet buluruz.
çenti¤i Qc=500 x 0,817
Qc=408,5 kVAr
Formüller yard›m› ile çözüm :

fiekil-6 Ar›zadan Sonra

Çarpma Hedef cos 2

Faktörü 0,980 0,985 0,990 0,995 1,000
0,20 4,696 4,724 4,756 4,799 4,899
0,25 3,670 3,698 3,730 3,773 3,873
0,30 2,977 3,005 3,037 3,079 3,180
0,35 2,473 2,501 2,534 2,576 2,676
0,40 2,088 2,116 2,149 2,191 2,291 Not: Kompanzasyon tesislerine ait tesis malzemesini seçerken,
0,45 1,781 1,809 1,842 1,884 1,985 açma ve kapama esnas›nda bafl gösteren olaylar›n tesirleri göz
önünde bulundurulmal›d›r. Kondansatörler devreye al›n›rken
Orjinal cos 1

0,50 1,529 1,557 1,590 1,632 1,732

0,55 1,315 1,343 1,376 1,418 1,518 veya paralel ba¤lan›rken meydana gelen geçici rejim esnas›nda
0,60 1,130 1,158 1,191 1,233 1,333 k›sa devre ak›m›na benzer büyük ak›mlar çekerler. Bu ak›mlar›n
0,65 0,966 0,994 1,027 1,069 1,169 de¤eri ve süresi kondansatör gücüne, söz konusu flebeke
parças›n›n endüktif direncine ve özgül frekans›na ba¤l›d›r. E¤er
0,70 0,817 0,845 0,878 0,920 1,020 anahtar, gerilimin en büyük de¤erinde kapan›rsa ak›m darbeleri
0,75 0,679 0,707 0,739 0,782 0,882 de en büyük de¤erini al›r. Bu ak›m›n tesir süresi nadiren 1 veya
0,80 0,547 0,575 0,608 0,650 0,750 2 periyottan daha uzun olur.
0,85 0,417 0,445 0,477 0,519 0,620
0,90 0,281 0,309 0,342 0,384 0,484 Bu esnada, kondansatörlerin meydana gelen ba¤lama afl›r›
0,95 0,126 0,154 0,186 0,228 0,329 gerilimlerine dayanabilmeleri için; madeni folyonun kondansatör
Tablo-1 mahfazas›na karfl› izolasyonunun nominal gerilimin maksimum
de¤erinin 3,5 kat›na eflit olmas› öngörülür. Kondansatörler
devreden ç›karken, kapasitif ak›m›n kesilmesinin daha zor olmas›
Çevre s›cakl›¤› kategorisi : Periyotlarda en yüksek ortalama de¤er sebebi ile büyük arklar meydana gelir. Onun için kompanzasyon
Sembol Minimum Maksimum 24 saat 1 y›l tesislerinde kullan›lan anahtar, sigorta ve hat gibi ba¤lama
25/C 25 °C 50 °C 40 °C 30 °C elemanlar›n›n seçilmesi esnas›nda bu özellikler göz önünde
25/D 25 °C 55 °C 45 °C 35 °C bulundurulur. Bu yüzden kompanzasyon tesislerinde kullan›lan

16/2
 GÜÇ KONDANSATÖRLER‹

ba¤lama elemanlar›, normal tesislerde kullan›lanlardan biraz Montaj Talimatlar› :

farkl›d›rlar ve bunlar kondansatör gücüne tekabül eden nominal
ak›mdan daha büyük ak›mlara göre seçilirler.
Kompanzasyon anahtarlama sistemleri için firmam›z›n üretti¤i
özel kompanzasyon kontaktörlerinin kullan›lmas› tavsiye edilir.
Kontaktörler, sahip olduklar› ak›m s›n›rlay›c› kontak bloklar›
sayesinde, kondansatörlerin kalk›fl ak›mlar›n› s›n›rland›r›r.
Böylece gerek kondansatörlerin gerekse devre koruyucu
cihazlar›n ömrü uzar. Federal kompanzasyon kontaktörlerinin
normal kontaktörlerden fark›, kontaktör üzerinde ana kontaklara
paralel ba¤lanan ak›m s›n›rlay›c› dirençlere sahip geçifl blo¤u
olmas›d›r. Bu sayede kontaktörün ve kondansatörün ömrü 2
kat›na ç›kacakt›r.
Kondansatörler M12 vida kullan›larak kolayca monte edilebilir.
Montaj vidas› ayn› zamanda topraklama ba¤lant›s› olarak da
kullan›l›r. Maksimum s›kma torku 5 Nm’dir. Klemens ba¤lant›lar›
5 mm vida ve maksimum 2 Nm’lik tork uygulanarak yap›l›r.
Kablo ba¤lant›lar› kondansatörün afl›r› bas›nç durumunda
koruma ifllemini rahatl›kla sa¤layabilmesi için; gövde boyunun
minimum 20 mm esnemesine izin verecek flekilde yap›lmal›d›r.
Uyarı! Kondansatörlerin ba¤lant›s›nda sadece bak›r kablo
kullan›lmal›d›r.

Trafo Ya¤l› Tip Trafolar için Kuru Tip Trafolar için Üç Fazl› Sincap Kafesli Asenkron Motorlar için
Gücü Kondansatör Gücü Kondansatör Gücü Kondansatör Gücü (kVAr)
(kVA) (kVAr) (kVAr)
Motor Gücü Motor Devri (d/d)
10 1 1,5
(kW) (Hp) 3000 1500 1000 750
20 2 1,7
22 30 6 8 9 10
50 4 2
30 40 7,5 10 11 12,5
75 5 2,5
37 50 9 11 12,5 16
100 5 2,5
45 60 11 13 14 17
160 7 4
55 75 13 17 18 21
200 7,5 5
75 100 17 22 25 28
250 8 7,5
80 125 20 25 27 30
315 10 7,5
110 150 24 29 33 37
400 12,5 8
132 180 31 36 38 43
500 15 10
160 218 35 41 44 52
630 17,5 12,5
200 274 43 47 53 61
800 20 15
250 340 52 57 63 71
1000 25 17,5
280 385 57 63 70 79
1250 30 20
355 482 67 76 86 98
1600 35 22
400 544 78 82 97 106
2000 40 25
450 610 87 93 107 117
2500 50 35
3150 60 50 Üç Fazl› Asenkron Motorlar›n Kompanzasyonu:
En çok karfl›lafl›lan reaktif güç tüketicileri üç fazl› motorlard›r.
OG Trafolar›n›n Kompanzasyonu Yukar›daki tabloda sincap kafesli motorlar›n kompanzasyonu
OG trafolar› boflta çal›flt›klar› süre boyunca flebekeden reaktif için gerekli kondansatör güçlerini görebilirsiniz. Rotoru sarg›l›
enerji çekerler. Bu reaktif enerji trafoya sürekli ba¤l› olun (sabit) motorlar için tablodaki de¤erlere 5 ilave ediniz.
kondansatörler ile kompanze edilirler. Bu kondansatörlerin
güçleri afla¤›daki formülle hesaplan›r. Kondansatör Geriliminin Belirlenmesi:
Kompanzasyonda kullan›lacak güç kondansatörlerinin
Q = Io% x Pn / 100 gerilimleri ba¤lanaca¤› flebekedeki harmonik ak›mlar›na göre
belirlenir.
Io = yüksüz trafo ak›m›
Pn = trafo gücü Afla¤›daki tabloda toplam harmonik distorsiyona göre
kondansatör gerilimleri verilmifltir.
Yukar›daki tablo arac›l›¤la da kolayca gerekli kondansatör
de¤eri tespit edilebilir.
THD < 12% THD < 20% THD < 27%
400V 450V 525V

16/3
 GÜÇ KONDANSATÖRLER‹

Teknik Özellikler :
Tip FEKM FEK13 FEC
Anma Gerilimi 230/400 V 400/450 V 400 V
Frekans 50 Hz 50 Hz 50 Hz
Standardlar TS EN 60831-1/2, IEC 831-1/2 TS EN 60831-1/2, IEC 831-1/2 TS EN 60831-1/2, IEC 831-1/2
Maksimum afl›r› gerilim Un + %10 Günde 8 saate kadar Un + %10 Günde 8 saate kadar Un + %10 Günde 8 saate kadar
Un + %15 Günde 30 dakikaya kadar Un + %15 Günde 30 dakikaya kadar Un + %15 Günde 30 dakikaya kadar
Un + %20 Günde 5 dakikaya kadar Un + %20 Günde 5 dakikaya kadar Un + %20 Günde 5 dakikaya kadar
Un + %30 Günde 1 dakikaya kadar Un + %30 Günde 1 dakikaya kadar Un + %30 Günde 1 dakikaya kadar
% 15i aflan afl›r› gerilimler kondansatörün % 15i aflan afl›r› gerilimler kondansatörün % 15i aflan afl›r› gerilimler kondansatörün
ömrü boyunca 200 kereyi geçmemeli. ömrü boyunca 200 kereyi geçmemeli. ömrü boyunca 200 kereyi geçmemeli.
Afl›r› Ak›m 4xIn 2xIn 2xIn
Kapasite tolerans› - 5%+10% - 5%+10% - 5%+10%
Test Voltaj›, terminal / terminal 2.15xUn AC 2 sn 2.15xUn AC 2 sn 2.15xUn AC 2 sn
Test Voltaj›, terminal / gövde 3 kV AC 10 sn 3 kV AC 10 sn 3 kV 10sn
Ani boflalma ak›m› Max. 200 x In Max. 100 x In Max. 200 x In
Dielektrik kay›plar 0.2 W/kVAr 0.3 W/kVAr 0.25 W/kVAr
130.000 saat ........... ( s›n›f -25/C ) 100.000 saat ........... ( s›n›f -25/C )
Beklenen istatiksel ömür 100.000 saat.............( s›n›f -25/D )
110.000 saat.............( s›n›f -25/D ) 80.000 saat.............( s›n›f -25/D )
Standard terminal koruyucu ile : IP 30 Standard terminal koruyucu ile : IP 20
Koruma s›n›f› IP 00
Özel koruyucu ile : IP 54 Özel koruyucu ile : IP 54
Çevre s›cakl›¤› kategorisi -25/D -25/D -25/D
So¤utma Do¤al havaland›rmal› Do¤al havaland›rmal› Do¤al havaland›rmal›
‹zin verilen ba¤›l nem Max % 95 Max % 95 Max % 95
Deniz seviyesinden 2000 m yüksekli¤e Deniz seviyesinden 2000 m yüksekli¤e Deniz seviyesinden 2000 m yüksekli¤e
‹zin verilen azami rak›m
kadar kadar kadar
Montaj pozisyonu Her konumda Her konumda Her konumda
Montaj Gövdenin alt›ndaki M12 vida kullan›larak Gövdenin alt›ndaki M12 vida kullan›larak Gövdenin alt›ndaki M12 vida kullan›larak
Güvenlik Afl›r› bas›nç alt›nda patlamaya korumal› Afl›r› bas›nç alt›nda patlamaya korumal› Afl›r› bas›nç alt›nda patlamaya korumal›
MKP - Polipropilen film malzeme , kendi MKP - Polipropilen film malzeme , kendi MKP - Polipropilen film malzeme , kendi
Dielektrik
kendini onar›r kendini onar›r kendini onar›r
Dolum Reçine - PCB siz Reçine - PCB siz Reçine - PCB siz
Deflarj dirençleri - Dahili - 3 dakika içinde 75 V Dahili - 1 dakika içinde 50 V

Tipi Gerilimi Güç Ak›m› Kapasitesi Boyutlar Siparifl Kodu

M Serisi Tek Fazl› (Monofaze) (V) (kVAr) (A) ( F) Ø(D)xH (mm)
MKP teknolojisi FEKM 0,4/1.67 230/400 0,55 1.67 4,2 33,2 45 x 115 9SF-AA000-0001
FEKM 0,4/2.50 230/400 0,82 2.50 6,3 49,8 50 x 115 9SF-AA000-0002
FEKM 0,4/3.33 230/400 1,10 3.33 8,3 66,3 50 x 150 9SF-AA000-0003
FEKM 0,4/4.17 230/400 1,37 4.17 10,4 83,0 55 x 150 9SF-AA000-0004
FEKM 0,4/5 230/400 1,65 5 12,5 99,5 60 x 150 9SF-AA000-0005

K Serisi Üç Fazl› (Trifaze)

MKP teknolojisi
FEK13 0,4/5 400 5 7,2 3x33,2 65 x 200 9SD-BA000-0500
FEK13 0,4/10 400 10 16,0 3x66 75 x 260 9SD-BA000-1000
FEK13 0,4/12,5 400 12,5 18,0 3x83 85 x 235 9SE-BA000-1250
FEK13 0,4/15 400 15 22,0 3x100 90 x 260 9SE-BA000-1500
FEK13 0,4/20 400 20 29,0 3x133 100 x 260 9SE-BA000-2000
FEK13 0,4/25 400 25 36,0 3x166 100 x 300 9SE-BA000-2500
FEK13 0,4/30 400 30 43,0 3x199 100 x 370 9SE-BA000-3000
K Serisi Üç Fazl› (Trifaze)
MKP teknolojisi
FEK13 0,45/10 450 10 12,8 3x52 75 x 260 9SD-BB000-1000
FEK13 0,45/12,5 450 12,5 16,0 3x66 85 x 235 9SE-BB000-1250
FEK13 0,45/15 450 15 19,0 3x79 90 x 260 9SE-BB000-1500
FEK13 0,45/20 450 20 25,6 3x104 100 x 260 9SE-BB000-2000
FEK13 0,45/25 450 25 32,0 3x131 100 x 300 9SE-BB000-2500
FEK13 0,45/30 450 30 39,5 3x157 100 x 370 9SE-BB000-3000

C Serisi Üç Fazl› (Trifaze)

MKP teknolojisi
FECSAKP1 0,4/40 400 40 51,4 3x210 146 x 260 9SC-BA000-4000
FECSAKP1 0,4/50 400 50 64,2 3x262 146 x 355 9SC-BA000-5000

16/4
 GÜÇ KONDANSATÖRLER‹

C Serisi: 64

32 M10
64

32 M 10

47
47

355
261

Ø 146
Ø 146

M12
M 12
16

16
Ø 151

Ø 151

K Serisi
(Q < 10 kVAr): (10 Q 30 kVAr): M Serisi:

+5
D -1 D +3

15,3 15,3
14
45 ±1

6,3
20 37,5

20
20
H± 3

h±0,2
H± 2

12
16
12

M12 M12 M12

D±0,2 D±1 D±0,3

30
Ø40±
48.3 ±0.8
20±1

20

D±1

16/5
REAKT‹F RÖLELER
FX Serisi Reaktif Güç Kontrol Röleleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FX 5
FX Reaktif Güç Kontrol Rölesi 1
Özellikler 1
Teknik Tablo 1
Ba¤lantı Şeması 1
EasyVAr Reaktif Güç Kontrol Rölesi 2
Özellikler 2
FX 7
Teknik Tablo 2
FKR240 Reaktif Güç Kontrol Rölesi 3
Özellikler 3
Ba¤lantı Şeması 4
Teknik Tablo 4
Gain Ba¤lantı Şeması 5
FX 12 Teknik Resimler 6
Modbus Bilgileri 7
Register Haritası 8

EasyVAR Reaktif Güç Kontrol Röleleri

EV96

EV144

FKR Serisi Reaktif Güç Kontrol Röleleri

FKR240
 REAKT‹F RÖLELER
CE’ye uygun olarak üretilen FX serisi durumlar› ön paneldeki ledlerden takip
reaktif güç kontrol röleleri,sistem edilebilir. Alarm devresine dikkati çeken
ak›m›n› dijital olarak alg›layarak tesisin bir uyar› lambas› veya sesli ikaz
güç faktörünü hassas bir flekilde ölçer. ba¤lanmas› tavsiye edilir.
Hesaplanan güç faktörünün istenilen
de¤erler d›fl›nda oldu¤u durumda FX Serisi Reaktif Güç Kontrol
devreye kondansatör al›r veya ç›kar›r. Rölelerinin Fabrika Ç›k›fl De¤erleri:
Kondansatör kontaktörlerine cihaz - CosM : 0.99
içindeki röleler ile yol verilir. Bu röleler - Ad›mlama süresi: 8 sn
geçici ak›m rejimlerine ve açma kapama - Program :3
darbe ak›mlar›na karfl› dayan›kl› olup
kontak uçlar›nda kullan›lan filtrelerle ark H›zl› kompanzasyon gerektiren tesislerde
minimuma indirilmifltir. (benzin istasyonlar›, kaynakhaneler,
plastik kaplama v.b.) ad›mlama zaman›n›n
Çal›flma Karakteristi¤i : düflük tutulmas› tavsiye edilir.! Ayarlanan
- Ön panel kullan›m› kolay, çok fonksiyonlu de¤erlerin do¤rulu¤u ve
FX12 Reaktif güç kontrol rölesi 3 tufltan ibarettir. kompanzasyonun sa¤l›kl› çal›flt›¤›n›
- Fonksiyonlar SET tuflu ile seçilir. Seçilen düzenli aral›klarla kontrol ediniz.! Reaktif
fonksiyon üzerindeki de¤ifltirmeler yukar› rölenin ak›m transformatörü mutlaka
Do¤ru Ba¤lant› Örne¤i ve afla¤› tufllar› kullan›larak yap›l›r. beslemenin yap›ld›¤› faza konulmal›d›r.
- Röle, harmonik ak›mlar›ndan etkilenmez. Örne¤in, Röle R faz›ndan besleniyorsa,
- Kondansatör veya kontaktörlerin transformatör R faz› üzerine, yüklerden
zamanla ar›zalanmas›, tesisin harcad›¤› önce ana flalterden sonra konulmal›d›r.!
reaktif gücün zamanla artmas›, istenilen Mesai saatleri sonunda ya da gece
Besleme
transformatörü
güç faktörüne ulafl›lmas›n› engelleyebilir. saatlerinde çok küçük ayd›nlatma yükü
Bu durumda alarm konta¤› devreye olan yerlerde sabit kondansatör
girerek ikaz sa¤lan›r. Bütün alarm ikaz kullan›lmas› gereklidir.
Ak›m Reaktif
Transformatörü Röle Teknik Özellikler:
...../5A. Tipi : FX5, FX7, FX12
Çal›flma gerilimi : 220 V (50/60Hz) ±%20 (Di¤er gerilimler iste¤e ba¤l›d›r.)
A Çal›flma ak›m› : 5A sürekli
Çal›flma flekli :1,2,2... ; 1,2,4,4... veya 1,2,4,8,8...fleklinde ön panelden
seçilebilir. 1,2,2... sisteminde 2 ve sonras›ndaki kapasiteler. 1,2,4,4.... sisteminde
A A 3 ve sonras›ndaki kapasiteler 1,2,4,8,8... sisteminde ise 4 ve sonras›ndaki kapasiteler
döner sistemde çal›fl›r.
Ç›k›fl kontak kapasitesi : 1,5 A; sürekli 10A
K
Cos M ayar› : 0,95 - 1.00 endüktif
c / k ayar› : 0,00-1,00 aras› 0,05 aral›kl›
Ad›mlama zaman› : 7-99 sn aras›nda 1 sn. hassasiyetinde ayarlanabilir.
M Ayd›nlatma
Güç tüketimi : 6VA max.
A¤›rl›k : 800 gr
Çal›flma s›cakl›¤› : -10°C, + 70°C
Depolama s›cakl›¤› : -20°C, + 80°C
Siparifl kodu : FX5 : 9HA-1000-X005
FX7 : 9HA-1000-X007
FX12 : 9HA-1000-X012

Yanl›fl Ba¤lant› Örne¤i: FX serisi ve EasyVAr için Ba¤lant› fiemas›:

Besleme
Transformatörü

Reaktif
Röle
A

A A
Ak›m
Transformatörü
...../5A.

M Ayd›nlatma

17/1
 REAKT‹F RÖLELER
EasyVAR Reaktif Güç Kontrol Röleleri
EasyVAr Reaktif güç kontrol rölesi
EV-96 ve EV-144 LCD’li reaktif röle, ba¤l›
bulundu¤u faza aitgerilim, ak›m, aktif güç
ve reaktif gücü ölçerek cos ile birlikte
görüntüleyebilmektedir. Ak›m girifli 10
mA’lik bir ak›m› alg›layabilecek kadar
hassast›r ve maksimum girifl ak›m› de¤eri
5.5 A’dir. 2000/5 çevrim oran›na sahip
bir ak›m transformatörü ile kullan›ld›¤›nda
ba¤l› bulundu¤u fazdaki 4 A’lik bir ak›m›
alg›layabilmektedir. Genifl LCD ekran
sayesinde, gösterilen her de¤er, birimi
ile birlikte görüntülendi¤i için oldukça
anlafl›l›r ve kolay ayarlanabilir bir yap›ya
sahiptir. ‹ndüktif ve kapasitif cos s›n›r
ayarlar› d›fl›nda görüntülenen her de¤er
o anki cos de¤eri ile birlikte gösterilir.
Ayr›ca ekranda her an devredeki
kapasiteler görüntülenmektedir.
Teknik Özellikler :
Tipi : EasyVAr
Çal›flma modlar›: 1111-1222-1244-1248
Kademe say›s›: (EV-144) 4 -12 kademe
(EV-96) 4 - 6 kademe
Çal›flma gerilimi: 220 V (50 Hz) , ±%20
Çal›flma ak›m› : 5A sürekli
Ç›k›fl kontak kapasitesi: Sürekli 1,5 A
Darbe 10A
Ad›mlama zaman›: 1 - 30 sn. aras›nda
Güç tüketimi : 6 VA max.
A¤›rl›k : 800 gr.
Cos ayar› : yap›lmaktad›r.
‹ndüktif 0,95-0,96-0,97-0,98-0,99
Kapasitif 0,98 - 0,99
Siparifl Kodlar› :
(EV-96) 9HA-DF000-C000
(EV-144) 9HA-DC000-B000
Ekran Fonksiyonlar› :
1
7 6
8
9
10
11
12
13
14
16
17 15 18
1- Kondansatör gruplar› (*)
2- Güç faktörü
3- cosM sembolü
4- Aktif gücün sembolü (W, kW)
5- V, A, VAr, kVAr sembolleri
6- Ad›mlama süresi sembolü
7- Kapasitif cos
8- ‹ndüktif cos
9- Otomatik çal›flma
10- Uyar› sembolü
11- Menüde ayar yap›laca¤›n› gösteren
sembol
12- Manuel çal›flma
13- Haf›zaya alma ifllemi sembolü
14- Kapasite say›s› ayar sembolü
15- Anahtarlama düzeni ayar sembolü
16- Minumum kapasite de¤eri sembolü
(**)
17- Ak›m transformatörü primer ak›m
de¤eri sembolü (**)
18- De¤iflken de¤er (cos haricindeki
tüm bilgileri görüntülendi¤i bölge)
(*) EV-144, 4-12 aras›nda 9 kademe
seçene¤i
EV-96, 4-6 aras›nda 3 kademe seçene¤i
(**) Minimum kapasite de¤eri ve ak›m
transformatörü primer ak›m de¤eri ayr›
ayr› girildi¤inden dolay› ayr›ca c/k ayar›
yap›lmas›na gerek yoktur.
Programlama :
Reaktif Röle programlamas› ön panelde
bulunan dört buton sayesinde
Menü butonu: Bu butona bas›larak ak›m,
gerilim, aktif güç ve kapasite de¤erlerini
görmek mümkündür. Ayr›ca Reaktif Röle
ayarlar›n› yapmak için bu butonu
kullanmak gerekir.
Ayar butonu: Menü butonuyla geldi¤imiz
de¤erlerde de¤ifliklik yapmak
istedi¤imizde bu butona basmak
gereklidir.
Yukar› - Afla¤› butonu: Ayarlayaca¤›m›z
de¤eri seçmek içinkullan›l›r.
Programlama Örnekleri:
Aktif Güç Ekran›: Aktif gücün
görüntülendi¤i ekranda, reaktif rölenin
ba¤l› bulundu¤u fazdan geçen aktif güç
miktar› W yada kW birimi ile cos
bilgisinin alt›nda gösterilmektedir. Bu
3
de¤er (-) iflaretli olarak görünüyorsa ak›m
2 transformatörü uçlar› ters ba¤lanm›fl
demektir. Bu durum kompanzasyonu
etkilemeyecektir. De¤erin do¤ru olmas›
4
için ak›m transformatörünün primer ak›m
5 de¤eri do¤ru olarak girilmelidir.
Ak›m Transformatörü Primer Ak›m
De¤eri Ayar Ekran›:
Reaktif röleye ba¤lanan ak›m
transformatörünün primer ak›m de¤eridir.
Örne¤in 2000/5 ak›m transformatörü için
de¤eri 2000 olarak girilmelidir. De¤er “D”
ikonu ile birlikte görünür. Ayar yapabilmek
için ayar tufluna bas›lmal› ve menu ikonu
görüldükten sonra artt›rma ve azaltma
tufllar› ile istenen de¤ere getirilmelidir.
Tufllara her bas›flta de¤er befler befler
de¤iflmekle birlikte el kald›r›lmadan
basmaya devam edilirse artma ve azalma
miktarlar› artacakt›r. Bu flekilde de¤er
5000’e kadar kolayl›kla
ayarlanabilmektedir.
Minimum Kapasite Gücü Ayar Ekran›:
Devrede birinci kapasite olarak ba¤l›
bulunan kondansatörün gücü kVAr birimi
ile reaktif röleye bildirilmelidir. Bu de¤erin
do¤ru girilmesi etkin bir kompanzasyon
ifllemi için oldukça önemlidir. Bu de¤er
LCD’de C ikonu ile birlikte
görüntülenmektedir.
Not: EasyVAr Reaktif Röle tüm bu
fonksiyonlar›n›n yan› s›ra; sistem stabil
durumdayken manuel konum ve kapasite
ekran›na almak kayd›yla tek tek
kondansatör devreye al›p ç›kard›¤›m›zda
kondansatörlerin gerçek güçlerini
görmemize olanak sa¤lar.
17/2
 REAKT‹F RÖLELER

LCD ekranlı olarak 12, 18, 24 kademe seçenekleriyle üretilen Güç De¤erlerinin Gösterilmesi:
FKR Serisi Reaktif Güç Kontrol Röleleri, EA200 serisi Enerji Altıflar adetlik görüntüde hangi altı kademenin gösterildi¤i sol
Analizörlerinin tüm özelliklerine sahip olup, kompanzasyon altta belirtilir. Örne¤in yanda ikinci altılı gurubun, yani 7..12
yapabilecek ilave özelliklere sahiptirler. nolu kapasitelerin güç durumları görülmektedir.
LCD ekranın elektriksel de¤erleri göstermesi Analizör ile aynı
flekildedir. ‹lave olarak ekran üzerindeki özel simgeler ile bütün Genel Ayarlar
fazlardaki kondansatörlerin durumu izlenebilir. 1- Kademe Sayısı Ayarı: Röle istenilen kademe sayısına
ayarlanabilir. Dengesizli¤in çok oldu¤u yerlerde daha çok
Dengesiz Yükler de ‹deal Çözüm: monofaze kademe kullanılmalıdır. Toplam kademe sayısı
Elektronik sayaçların kullanıldı¤ı sistemlerde her fazın harcadı¤ı istenildi¤i gibi ayarlanabilir. Röle kademesinin müsade etti¤i
reaktif enerji ayrı ayrı kaydedilir. Dolayısı ile faz dengelenmesi istenen sayıda monofaze kondansatör ba¤lanabilir.
daha da önem kazanır. Bu durumda her fazın ayrı ayrı
de¤erlendirilerek kompanzasyonun sa¤lanması büyük önem Yani 24 kademe röleye;
taflır. FKR serisi Reaktif Güç Kontrol Rölesi bu amaçla 3x1 monofaze +21 trifaze,
gelifltirilmifl olup hem monofaze hem de trifaze kompanzasyon 3x2 monofaze +18 trifaze,
yapma özelli¤ine sahiptir. Kullanıcı yük dengesine ya da 3x3 monofaze +15 trifaze,
de¤iflkenli¤ine göre sisteme istedi¤i adette monofaze .....
kondansatör ba¤layabilir. Röle, her fazı ayrı ayrı de¤erlendirerek 3x8 monofaze + 0 trifaze,
monofaze kondansatörler ile fazları ayrı ayrı kompanze eder. fleklinde ba¤lantı yapılabilir.

Güç de¤erlerinin hesaplanması: 2- COSM çalıflma aralıkları:

Röle devreye alındı¤ında devreye giren veya çıkan her Bilindi¤i gibi reaktif ceza oranları azaltılmıfl indüktif oran 0.20
kademenin meydana getirdi¤i son 6 adet reaktif güç de¤eri kapasitif oran ise 0.15’e indirilmifltir.
her kapasite için hafızada tutulur. ‹lk giren ilk çıkar prensibine
göre her alma çıkarmada yeni okunan bu 6’lı gruba eklenerek Hesaplarsak
en eski okuma devre dıflı bırakılır. Böylece ilgili kademenin ‹ndüktif için:
son 6 adet devreye girmesi ve çıkması sonucu oluflan reaktif tan=0.20 (q/w) ise açı = 11.31o
güç de¤iflimlerinin ortalaması alınarak kondansatör de¤eri CosM (11.31) = 0.980 olmaktadır.
bulunur. Yani indüktif olarak 0.979 ile cezaya girilmektedir.
Kapasitif için :
tan=0.15 (q/w) ise açı = 8.53o
CosM (8.53) = 0.989 olmaktadır.
Normal flartlarda biz indüktif için 0.14 ve kapasitif için de 0.11
oranlarında çalıflılmasını tavsiye etmekteyiz.

Bu durumda tavsiye edilen çalıflma aralıkları

‹ndüktif için:
tan=0.14 (q/w) ise açı = 7.969o
CosM (7.969) = 0.990 olmaktadır.
Yani indüktif bölge ayar, 0.990 girmelidir.
(rölelerimizde COS MIN olarak geçmektedir.)
Kapasitif için:
tan=0.11 (q/w) ise açı= 6.277o
CosM (6.277) = 0.994 olmaktadır.
Yani kapasitif bölgede ayar, 0.994 olarak girilmelidir.
(rölelerimizde COSMAX olarak geçmektedir.)

3- ‹lk kondansatör gücü:

Sisteminin hassasiyetini belirler. Bu kondansatör gücü rölenin
kompanzasyon fonksiyonlarının çalıflıp çalıflmamasına karar
verecek bir etkiye sahiptir. Çekilen reaktif güç bu ilk kondansatör
gücünün %66’sından düflükse röle devreye kondansatör almaz.

4- Çalıflma modları:
0- 11111: Her kondansatörün aynı güçte oldu¤u sistem. Röle
ilk giren ilk çıkar prensibiyle tüm kondansatörleri sırayla devreye
alıp çıkarır.
1-12222: Sadece ilk kondansatörün di¤erlerine göre yarı güçte
oldu¤u sistemdir. Röle öncelikle 1. kademeyi alıp çıkararak
ayar yapmaya çalıflır. Di¤er kondansatörler ilk giren ilk çıkar
prensibiyle çalıflır.
2-12444: ‹lk kondansatörün ikincinin yarı gücünde ikincinin
de di¤erlerine göre yarı güçte oldu¤u sistemdir. Röle öncelikle
1. ve 2. kademenin durumlarına göre kombinasyon dener.
Di¤er kondansatörler ilk giren ilk çıkar prensibiyle çalıflır.
3-124888: Mode 2’ye benzemekle beraber daha hassas çalıflır.
Röle öncelikle 1. 2. ve 3. kademenin durumlarına göre
kombinasyon dener. Di¤er kondansatörler ilk giren ilk çıkar
prensibiyle çalıflır.
4-Otomatik: Bu modda kondansatör kademeleri farklı olabilir.
Röle ilk devreye girdi¤inde tüm kondansatörleri devreye alıp
çıkararak güçlerini hesap eder. Bu kademelerin her devreye
girip çıkmasında da kontrol devam ederek güç bilgisi yenilenir.
Röle sistemin reaktif ihtiyacına en yakın olan kondansatörü
devreye alır veya devreden çıkarır.

17/3
 REAKT‹F RÖLELER

5- Alma çıkarma süreleri: 6- Bank adedi:

Alma çıkarma sürelerinin girilmesi tamamen sistem yükünün
de¤iflim hızına ba¤lıdır. Her alma çıkarma ifllemi sistem ömrünü
azaltmaktadır. O açıdan 1 sn’lik uygulamalarda kondansatörlere
deflarj süresi tanınmadı¤ından darbe akımlarının önlenmesi
ve kondansatör ve tristör anahtarlamal› kontaktörler ömrünün
uzun olması açısından sıfır geçiflli röleler kullanılmalıdır.
20 adet 25 kVAr kondansatörle yapılan bir kompanzasyon
sistemi, 10 adet 50 kVAr kondansatörle yapılan bir
kompanzasyon sisteminden daha hassastır. Tesis olarak
bakıldı¤ında ise kondansatörlerin devreye alınıp çıkarılmasında
yüksek kademeler ve düflük kondansatör gücü kullanımı daha
az darbe akımı ve parazit oluflturmaktadır. Bu yüzden yüksek
kademe sayısını tavsiye ediyoruz.

Teknik De¤erler: Sistemden geçen akım, akım trafosu primer giriflinin %16’sının
Besleme Gerilimi : 220V %20, 50 Hz üzerinde bir ölçme aralı¤ında ise (yani 2000/5 akım trafosu
Ölçme Gerilim Girifli : 3x300V Faz-Nötr, 50 Hz takılı olan bir sistemde hattan geçen akım 320 amper ve
Ölçme Ak›m Giriyi : 3x5A, 50 Hz üzerinde ise), kompanzasyon rölesi
Güç Tüketimi : <10VA C1, C2, C3, ........, C7, C8, ......., C12
Çal›flma S›cakl›¤› : -25oC, +65oC kondansatörlerini devreye alıp çıkaracaktır. E¤er akım trafosu
S›n›f : <%1 primer giriflinin %16’sının altında bir ölçme aralı¤ında ise (yani
Siparifl Kodu 12 kademe : 9HF-DR00-0012 2000/5 akım trafosu takılı olan bir sistemde hattan geçen akım
18 kademe : 9HF-DR00-0018 320 amperin altında ise örne¤in 240 amper gibi),
24 kademe : 9HF-DR00-0024 kompanzasyon rölesi bu sefer
C1Y, C2Y, C3Y, .... ve ... C7, C8, ....., C12
Gain Fonksiyonu: kondansatörlerini devreye alıp çıkaracaktır.
Büyük akım trafolarının kullanıldı¤ı panolarda düflük yüklerde
de hassas kompanzasyon yapılması istenen sistemlerde gain Akım trafosunun sekonderinden geçen akım %16’nın altına
fonksiyonu kullanılabilir. Böylece örne¤in 2000/5 akım trafosu düfltü¤ünde FKR240 kompanzasyon rölesi üzerinde bulunan
kullanılan bir tesiste 10 A yük çekildi¤inde bile sistem kompanze “Röle B” konta¤ını kapatacaktır. Röle B konta¤ını kapatınca A
edilebilir. kontaktörü enerjilenecektir. A kontaktörü enerjilenince
kontaklarını kapatarak
Sonraki sayfada örnek gain ba¤lantı fleması verilen panoda C1, C2, ...... C6
her faza ait 2 monofaze ve devamında 6 trifaze olmak üzere kondansatörlerinin nötr hattını kesecek ve
toplam 12 kademe kondansatör kullanılmıfltır. C1Y, C2Y, ....... C6Y
kondansatörlerinin nötr hattını devreye ba¤layacaktır. Böylece
Ba¤lantı fleması dikkatle incelenirse, extra olarak 6 adet akım trafosu sekonder çıkıflında %16’nın altında bir akım çıkıflı
monofaze kondansatör kullanılmıfltır. Extra monofaze oldu¤unda daha düflük güçte olan kondansatörler, akım tekrar
kondansatörler, ilk 6 kondansatöre göre daha düflük güçte %16’nın üzerine çıkıncaya kadar di¤er kondansatörlerle takas
seçilmifltir. fiimdi, ilave kondansatörlerin ne ifle yaradıklarını edilmifl olacaktır.
açıklayalım:

17/4
 REAKT‹F RÖLELER

Gain Ba¤lant› fiemas›

2 Monofaze - 6Trifaze

5A

17/5
 REAKT‹F RÖLELER

FX5 - FX7 - FX12 / EV144:

144 63

144

EV96:

74
97
65
97

49
91

FKR240:

144 60
144

17/6
 REAKT‹F RÖLELER
FPA50-FPA100-FPA120-FAA200-FKR240 Cihazlar›m›z ‹çin Modbus Bilgileri:
Cihaz genel olarak floating point register sistemi üzerinde kuruludur. Dolayısı ile her register 4 byte uzunluktadır. Modbus 2
byte word üzerine kuruldu¤undan bir float register iki adet modbus register olarak ifade edilir. 3 ve 16 nolu modbus okuma
ve çoklu yazma fonksiyonları cihaza uygulanabilir. floating point 2 register uzunluk tuttu¤undan 16 - çoklu yazma fonksiyonu
kullanılmıfltır.

Okuma Format›:
‹stek
Register Register
Cihaz Bafllangıç Adresi Bafllangıç Adresi CRC CRC
Fonksiyon Adedi Adedi
No HI LO HI LO
HI LO

Yanıt

Cihaz DATA DATA CRC CRC

Fonksiyon Byte ..
No HI LO HI LO
Sayısı .

Örnek: Faz12 ve Faz23 gerilimlerini okuyun

‹stek
Register Register
Cihaz Bafllangıç Adresi Bafllangıç Adresi CRC CRC
Fonksiyon Adedi Adedi
No HI LO HI LO
HI LO

1 3 0 3 0 4 180 9

Yanıt

U12 reg4 U23 reg5

Cihaz Byte DATA DATA DATA DATA DATA DATA DATA DATA CRC CRC
Fonksiyon
No Sayısı HI2 LO2 HI1 LO1 HI2 LO2 HI1 LO1 HI LO

1 3 8 0 0 0 0 0 0 0 0 149 215

Yazma Format›:

‹stek
Bafllangıç Bafllangıç Register Register
Cihaz DATA DATA CRC CRC
Fonksiyon Adresi Adresi Adedi Adedi ..
No HI LO HI LO
HI LO HI LO .

Yanıt

Bafllangıç Register Register

Cihaz CRC CRC
Fonksiyon Adresi Adedi Adedi
No HI LO
HI HI LO

Örnek: Gerilim ve Akım Trafo oranlarını de¤ifltirelim.

‹stek
Bafllangıç Bafllangıç Register Register
Cihaz DATA DATA DATA DATA CRC CRC
Fonksiyon Adresi Adresi Adedi Adedi
No HI2 LO2 HI1 LO1 HI LO
HI LO HI LO

1 16 0 100 0 2 0 0 0 0 180 9

Yanıt

Register Register
Cihaz Bafllangıç Adresi Bafllangıç Adresi CRC CRC
Fonksiyon Adedi Adedi
No HI LO HI LO
HI LO

1 3 0 100 0 2 149 215

17/7
 REAKT‹F RÖLELER
FPA50-FPA100-FPA120-FAA200-FKR240 Cihazlar›m›z ‹çin Register Haritas›:
Cihaz IEEE 754 standardı 32-bit floating, virgüllü sayı standardına göre dizayn edilmifltir. Bu açıdan 16 bitlik MODBUS yapısına
uyum sa¤layacak flekilde haberleflme protokolü düzenlenmifltir. E¤ri bilgileri farklı byte uzunluklarında olup, aynı anda benzer
uzunluktaki byte’lar için okuma iste¤i yapılmalıdır! Uygulanabilir MODBUS komutları 3 ve 16 dır. Turuncu alanlar kompanzasyon
rölesinde kullanılan register’lardır.

17/8
ÖLÇÜ ALETLER‹
Dijital Ölçü Aletleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FYA72 - FYA96
Analog Ölçü Aletleri 1
Ampermetreler 1
Demantmetreli Ampermetreler 1
FYV72 - FYA96
Voltmetreler 1
Frekansmetreler 1
Teknik Tablo 1
Sipariş Kodları 2
Dijital Ölçü Aletleri 2
FMM50
Ampermetreler 2
Voltmetreler 2
Teknik Tablo 2
Multimetre 3
Analog Ölçü Aletleri Teknik Tablo 3
Güç Analizörleri 4
FA72 - FYA96
FPA100 - FPA120 4
Ekran Görüntüleri 5
FPA50 6
FMA72 - FYA96
Ekran Görüntüleri 6
Aşırı Akım Rölesi 7
FAA200 7
Ekran Görüntüsü 7
FV72 - FYA96 Karakteristik Eğrileri 8
IEC ve ANSI Standartlarının Karakteristik 9
Değerleri
Teknik Resimler 10
FF72 - FYA96

Güç Analizörü

FPA100 - FPA120

FPA50

Afl›r› Ak›m Rölesi

FAA200
 ÖLÇÜ ALETLER‹

Bilinen bir büyüklük ile ayn› cinsten
bilinmeyen bir büyüklü¤ün
karfl›laflt›r›lmas›na ölçme denir.
Ampermetre:
Ampermetreler, elektrik ak›m›n›n ak›m
fliddetini (iletkenden geçen ak›m
miktar›n›) ölçen aletlerdir. Elektrik
devresinde al›c›ya seri ba¤lan›rlar. Al›c›n›n
ak›m› ampermetrenin içinden geçmesi
gerekir. Ancak ampermetre, geçen bu
ak›m› ölçmeli fakat ak›m›n geçifline bir
zorluk göstermemelidir. Bunun için
ampermetrenin iç direnci çok küçük
olmal›d›r (0-1 Ohm). Ampermetrenin iç
direncinin küçük olmas› için bobini, kal›n
kesitli iletkenden az sipirli olarak sar›l›r.
Ampermetrelerin ölçtü¤ü de¤er I ile
gösterilir ve A ile ifade edilir (I = 10A
gibi). Ampermetre kadran› üzerinde “–”,
“~”,ve “ ” iflaretleri bulunur. Bunlar›n
anlam› ampermetrenin; “–”do¤ru ak›mda
ölçme yapt›¤›n›, “~” alternatif ak›mda
ölçme yapt›¤›n›, “ ” hem do¤ru ak›m hem
de alternatif ak›mda ölçme yapt›¤›n› ifade
eder. Do¤ru ak›m (DA) ölçen ve alternatif
ak›m (AA) ölçen ampermetrelerin d›fl›nda
hem DA ve hem de AA ölçen
ampermetreler de bulunmaktad›r.
Demantmetreli ampermetreler ile 15
dakika süre içinde çekilen en büyük
ortalama ak›m de¤eri görülebilir.
‹stendi¤inde 5 veya 8 dakikal›k
periyotlarda demantmetreli ampermetre
yap›labilmektedir. ‹breli ampermetreden
baflka, Elektronik (Dijital)
ampermetrelerde yap›lmakta ve bunlar›n
kullan›m sahalar› h›zla ço¤almaktad›r. Bu
ampermetrelerde okuma hatas› yoktur
ve kullan›m özellikleri ibreli
ampermetrelerde oldu¤u gibidir.
Ampermetreler kesinlikle devreye seri
ba¤lanmal›d›r. Paralel ba¤land›klar›nda
bozulurlar.
Voltmetre:
Bir elektrik devresinde al›c›n›n yada
devrenin gerilimini (potansiyel fark›n›)
ölçen aletlerdir. Voltmetreler, gerilimi
ölçülecek al›c›ya paralel ba¤lan›rlar.
Voltmetre al›c›ya paralel ba¤land›¤›ndan,
üzerlerinden bir ak›m geçer. Bu ak›m›n
küçük olmas› için iç dirençlerinin çok
büyük olmas› laz›md›r. Ampermetrelere
göre z›t olan bu durumun sa¤lanmas›
için bobinleri, ince kesitli iletkenden çok
sipirli olarak sar›l›r. Voltmetrenin ölçtü¤ü
de¤er U harfi ile gösterilir ve birimi V ile
ifade edilir (U= 220 V gibi). Voltmetrelerin,
DA voltmetresi ve AA voltmetresi olmak
üzere iki çeflidi vard›r. Ayr›ca hem DA,
hem de AA ölçülebilen voltmetreler
mevcuttur. Voltmetreyi devreye
ba¤lamadan önce buna dikkat
edilmelidir. ‹breli (analog ) voltmetrelerden
baflka, dijital voltmetreler de
kullan›lmaktad›r. Dijital ampermetrelerde
oldu¤u gibi voltmetreler de h›zla
yayg›nlaflmaktad›r. Çünkü bunlar›n
okuma hatalar›n›n olmamas› yan›nda,
az yer kaplamalar› ve zamanla
maliyetlerinin azalmas› etkendir.
Voltmetreler devreye paralel ba¤lan›rlar.
Yanl›fll›kla al›c›ya seri ba¤lan›rlarsa alete
bir zarar gelmez. Ancak devrede büyük
bir direnç oluflturaca¤› için al›c› çal›flmaz.
Frekansmetre:
Frekans ölçen cihazlara frekansmetre
ad› verilir. Frekansmetreler, 1 saniyedeki
sayk›l say›s›n› gösterir ve birimi
sayk›l/saniye veya Hertz (Hz)’dir.
Frekansmetreler frekans ölçülecek
devreye voltmetre gibi paralel ba¤lan›r.
Fazlar aras› yada faz nötr aras›na
ba¤lanacak flekilde imal edilirler.
Ölçü Aleti S›n›flar›:
Ölçü aletinin ölçebilece¤i en büyük
de¤erde yapaca¤› hata oran›n›n yüzde
olarak ifade edilmesidir.
0,1 - 0,2 S›n›f›: Ölçü aletleri yap›m›nda
kullan›lan ölçü aletleri.
0,5 - 1 S›n›f›: Genellikle hareketli (seyyar)
kullan›lan ölçü aletleri.
1,5 - 2,5 S›n›f›: Endüstriyel ölçmelerde
kullan›lan tablo tipi ölçü aletleri.

Teknik Özellikler
Demantmetreli
Ampermetreler Voltmetreler Frekansmetreler
Ampermetreler
Tip FA 72 FA 96 FMA 72 FMA 96 FV 72 FV 96 FF 72 FF 96
Ölçme Dalga Biçimi AC (r.m.s) AC (r.m.s) AC (r.m.s) AC (r.m.s)
10 A’dan 100 A’ya kadar (Di rekt) 1 A, 5 A Direkt (15 dk.)
Ölçme Sahas› 250 V ve 500 V 45 - 55 Hz ve 55 - 65 Hz
30 A’dan 4000 A’ya kadar (A. trans) X/5 A Ak›m trafolu (15 dk.)
Hata S›n›f› 1.5 3 1.5 1.5
Çal›flma Metodu Döner Demirli Bimetal Döner Demirli Döner bobinli
Çal›flma Frekans› 45 - 65 Hz 45 - 65 Hz 45 - 65 Hz 45 - 55 Hz
Sürekli Afl›r› Yükleme (2 saat) 1.2 x In 1.2 x In 1.2 x Un 1,2 x Un, 1,2 x 55 Hz
K›sa Süreli Afl›r› Yükleme 10 x In 10 x In 2 x Un 2 x Un
Sarfiyat (Maximum) 1 VA 2.2 VA 3 VA 1 VA
‹zolasyon Deney Gerilimi 2000 V 2000 V 2000 V 2000 V
Kullan›m Konumu Skala düfley konumda Skala düfley konumda Skala düfley konumda Skala düfley konumda
Standardlar TS 5590 EN 60051-2 TS 5590 EN 60051-2 TS 5590 EN 60051-2 TS 5592 EN 60051-4
Ebatlar 72 X 72 96 X 96 72 X 72 96 X 96 72 X 72 96 X 96 72 X 72 96 X 96
Federal analog ölçü aletleri TS 5590 EN60051-2 ve TS 5592 EN60051-4 standardlar›na ve CE’ye uygun olarak üretilmektedir.
Ampermetrelerde de¤ifltirilebilir skala sayesinde bofl yere stok tutmaya gerek yoktur, sadece skala bulundurmak yeterlidir.

18/1
 ÖLÇÜ ALETLER‹

Siparifl kodlar› :

Tip Ebat Kullan›m flekli Siparifl kodu

Direkt
FA 72 72x72
Ak›m transformatörlü
Direkt
FA 96 96x96
Ak›m transformatörlü
Direkt
FMA 72 72x72
Ak›m transformatörlü
Direkt
FMA 96 96x96
Ak›m transformatörlü

FV 72 72x72 Direkt 9KV-AA120-ΔΔΔΔ

FV 96 96x96 Direkt 9KV-AA220-ΔΔΔΔ

FF 72 72x72 Direkt 9KF-A0120-0055

FF 96 96x96 Direkt 9KF-A0220-0055

: Bu k›sma ampermetrenin ölçme sahas› (amper) yaz›l›r.
Direkt kullan›lan tipler için : 0010, 0015, 0020, 0025, 0040, 0050, 0080, 0100 gibi.
Ak›m tranformatörü ile kullan›lan tipler için : 0030, 0040, 0050, 0060, 0080, 0100, 0200, 0250, 0300, 0400, 0500, 0600, 0800, 1000, 1200, 1500, 2000, 2500, 3000,
4000 gibi.
Δ Δ Δ Δ : Bu k›sma voltmetrenin ölçme sahas› (volt) yaz›l›r. 0250, 0500 gibi.

D‹J‹TAL AMPERMETRE (FYA72-FYA96):

Ak›m trafolar›yla, ak›m trafosu çevirme oran› girilerek kullan›ld›¤›nda 9999A (rms)' ya kadar ölçüm yapabilme imkan›
sunmaktad›r.Tek tuflla ampermetrenin haf›zas›n› s›f›rlayarak bu andan itibaren ölçülen en düflük ve en yüksek ak›m de¤erini
görme imkan›sa¤lar. Röleli dijital ampermetreler, ak›m s›n›rlamas› gerektiren tesislerde kullan›lmak üzere gelifltirilmifltir.

D‹J‹TAL VOLTMETRE (FYV72-FYV96):

Herhangi bir hatt›n 0-500 V aras›ndaki AC gerilimini hassas olarak ölçer. Herhangi bir anda haf›zan›n s›f›rlanmas›ndan itibarenen
düflük ve en yüksek gerilim de¤erlerini görme imkan› sa¤lar.

Teknik Özellikler

Ampermetre Ampermetre (2 Röleli) Voltmetre Voltmetre (2 Röleli)

Tip FYA 72 - FYA 96 FYA 96 - 2R FYV 72 - FYV 96 FYV 96 - 2R

Ölçme dalga biçimi AC (rms) AC (rms) AC (rms) AC (rms)
0 -200 A direkt
Ölçme sahas› 0 -10 A direkt, 0 -10 A direkt, 0 - 500 V 0 - 500 V
0 - 9999 A (Ak›m Trafolu) 0 - 9999 A (Ak›m Trafolu)
Hata s›n›f› 1 1 1 1
Çal›flma frekans› 50 Hz 50 Hz 50 Hz 50 Hz
Çal›flma s›cakl›¤› -5°C / 55°C -5°C / 55°C -5°C / 50°C -5°C / 50°C
Çal›flma s›n›r aral›¤› (0,8 - 1,2)xUn (0,8 - 1,2)xUn (0,8 - 1,2)xUn (0,8 - 1,2)xUn
Sürekli afl›r› yükleme 1,2 x In 1,2 x In 1,2 x Un 1,2 x Un
Besleme gerilimi 220 V AC 220 V AC 220 V AC 220 V AC
Ebat 72 x 72 - 96 x 96 96 x 96 72 x 72 96 x 96
9KB-DA110-0200 9KV-DA110-0500
Siparifl kodu 9KD-DA211-0500 9KY-DA212-0500
9KB-DA211-0000 9KY-DA210-0500
Federal dijital ölçü aletleri TS 5590 EN60051-2 standardlar›na ve CE’ye uygun olarak üretilmektedirler.

18/2
 ÖLÇÜ ALETLER‹
Teknik De¤erler
Çal›flma Gerilimi (Un) : 220V AC.
Çal›flma Aral›¤› : (0,8-1,2)xUn
S›n›f : %1
Frekans : 50 Hz
Ölçüm Aral›¤› : 0..5A
Çal›flma S›cakl›¤› : -20oC, + 70oC
Röleli Multimetre Set De¤erleri ve Röle
Fonksiyonları
Sabit De¤erler :
Bütün sabit de¤erlerin giriflinde ortadaki
yanıp sönen sayı ve tuflları ile
istenen de¤ere getirilip tufluna basılır.
100 - Gerilim trafosu oranı: (vt)
200 - Akım trafosu oranı: (Ct)
Örne¤in 600/5 bir akım trafosu
kullanılıyorsa 120 de¤eri girilmelidir.
300 - Röle Çalıflma Modu: (0..4)
0 : Röle çıkıflları ile kontrol sa¤lanmaz
1 : Gerilim ve Akım Sınırlama Modu
Röle1,2 : 1.faz düflük / yüksek voltaj
Röle3,4 : 2.faz düflük / yüksek voltaj
Röle5,6 : 3.faz düflük / yüksek voltaj
Röle7 : Herhangi bir fazda düflük akım
Röle8 : Herhangi bir fazda yüksek akım
2 : Akım ve Gerilim Sınırlama Modu
Röle1,2 : 1.faz düflük / yüksek akım
Röle3,4 : 2.faz düflük / yüksek akım
Röle5,6 : 3.faz düflük / yüksek akım
Röle7 : Herhangi bir fazda düflük gerilim
Röle8 : Herhangi bir fazda yüksek gerilim
3 : Gerilim ve Cos Sınırlama Modu
Röle1,2 : 1.faz düflük / yüksek voltaj
Röle3,4 : 2.faz düflük / yüksek voltaj
Röle5,6 : 3.faz düflük / yüksek voltaj
Röle7 : Herhangi bir fazda düflük Cos
Röle8 : Herhangi bir fazda yüksek Cos
4 : Akım ve Cos Sınırlama Modu
Röle1,2 : 1.faz düflük / yüksek akım
Röle3,4 : 2.faz düflük / yüksek akım
Röle5,6 : 3.faz düflük / yüksek akım
Röle7 : Herhangi bir fazda düflük Cos
Röle8 : Herhangi bir fazda yüksek Cos
18/3
Multimetre:
Faz gerilimlerini, akımlar›n› ve güçlerini, tuflu sol üst bölümdeki 3
ortak cos ve toprak akımını, toplam güç göstergede sırası ile faz-nötr gerilimleri,
ve frekans de¤erlerini ölçer. LCD ekranı, faz-faz gerilimleri, güç katsayıları
FPA50 analizördeki gibi simgeler hariç
aynı anda 8 adet elektriksel büyüklü¤ü tuflu sa¤ üstteki 3 satırda sırası ile
gösterecek flekilde tasarlanmıfltır. her faz›n ak›m›, her fazdan çekilen güç
Sadece enerji sayaçları yoktur. Alttaki
bilgi satırı de¤ifliktir. tuflu en alt satırda ortak cos ,
toplam güç, frekans, toprak akımı
LCD Ekran ve De¤erlerin Gösterimi : bilgilerinin dönüflümlü olarak gösterimini
Gerilim çarpanı girildi¤inde ölçülen sa¤lar
gerilim 999 voltu geçerse üst tarafta
k (kV) ibaresi belirir. Faz faz gerilimlerinde
L faz bilgisinin altında 12, 23, 31 ibareleri
belirir. Herhangi bir fazın cos de¤erinde
sol tarafta (-) iflareti belirirse de¤er
kapasitif olarak yorumlanır.
301 - Röle Pulse Ayarı (x10ms): Röle Çalıflma Modu (Menü 300) 0
Rölenin çekip bırakma süresi belirlenir. seçilirse, 301 ve daha sonrasındaki
Örne¤in, 5 girildi¤inde röle 50 ms. çekili menülere girifl yapılmasına gerek
kalır. kalmayaca¤ından cihaz sabitleri
kaydederek çalıflma moduna döner.
302 - Röle Start Ayarı (sn):
Cihaza enerji geldikten ne kadar zaman
sonra rölelerin çalıflmaya bafllayaca¤ı
belirlenir.
303 - Röle Bekleme Süresi (sn):
Kaç saniye boyunca belirlenen flart
devam ederse rölenin çekece¤i belirlenir.
Örne¤in 5 de¤eri girildi¤inde, düflük
gerilim rölesinin çekmesi için cihazın 5
sn. boyunca düflük de¤er okuması
gerekir.
304 - Röle Sıfır Fonksiyonu (0/1):
0 : Sıfır de¤eri, düflük de¤er olarak kabul
edilmez.
1 : Sıfır de¤eri, düflük de¤er olarak kabul
edilir.
305 - Röle Mühürleme Fonksiyonu
(0/1):
0 : Röle çektikten sonra, ilgili de¤er
normal sınırlarına dönerse röle normal
konumuna döner. Mühürleme yapmaz!
1 : Röle çektikten sonra, ilgili de¤er
normal sınırlarına dönse bile röle çekili
kalır. Mühürleme yapar!
306 - Voltaj Alt Sınırı (V) :
307 - Voltaj Üst Sınırı (V) :
308 - Akım Alt Sınırı (I) :
309 - Akım Üst Sınırı (I) :
310 - Cos Alt Sınırı (Cos ) :
311 - Cos Üst Sınırı (Cos ) :
 ÖLÇÜ ALETLER‹
1 2
3 sayesinde analizörün ölçtü¤ü de¤erler
4
Fonksiyon Tufllar› :
1. bölge kontrol butonu
2. bölge kontrol butonu
3. bölge kontrol butonu
4. bölge kontrol butonu
Sabit de¤erlerin girilmesifonksiyonu
De¤erlerin s›f›rlanmas›
tuflu; faz-nötr gerilimlerini, faz-faz
gerilimlerini ve her fazın Cos de¤erini;
tuflu; akımları, aktif güçleri, görünür
güçleri ve reaktif güçlerini;
tuflu; enerji de¤erlerini görmek için
kullanılır. Cihaz, 33. Harmoni¤e kadar
ölçüm yaparak ekranda her faz için
akım ve gerilim ayrı ayrı harmonik
de¤erlerini gösterebilmektedir.
Güç Analizörleri: FPA120 serisi Enerji Analizörleri 3 fazlı
FPA100 Güç Analizörü 3 fazl› sistemlerde elektrik sistemlerinde tüm elektriksel
harcanan enerjiyi ölçmek amac›yla parametreleri ölçmek için tasarlanmıfltır.
tasarlanm›flt›r. Ölçülen büyüklüklerden Gerilim ve akım trafosu çarpanları girilerek
10 adedi displayde ayn› anda görülebilir. orta ve yüksek gerilimde direkt
3 adet programlanabilir röle ç›kt›s› kullanılabilir. Ölçülen parametreler
sayesinde ola¤an d›fl› durumlara karfl› ekranda direkt okunabilir. Analizörler, %1
önlem al›nabilir. Standart RS232 portu den iyi ölçüm de¤erlerine sahip olup
genel amaçlı girifl ve çıkıfllar da analizör
bilgisayardan takip edilebilir, arflivlenebilir. üzerinde bulunmaktadır. Bu girifl ve
çıkıfllar analizör ölçüm parametrelerine
Programlama Özellikleri: Kullanmadan göre programlanabilir veya tamamen
önce baz› sabit de¤erleri girmemiz uzaktan eriflim ve kontrol fonksiyonlarında
gerekir. kullanılabilir. Standart optik izalasyonlu
RS232 ve RS485 portlar mevcut olup,
Sabit De¤erlerin Girilmesi: Sabit GPRS ve Network TCP/IP
de¤erler girilirken sol alt ve sa¤ alttaki dönüfltürücülerle kullanılması için gerekli
toplam 4 display kullan›l›r. De¤erlerin yazılım analizörde mevcuttur. Standart
girilece¤i moda girmek için ve izleme yazılımı analizörle birlikte
tufllar›na ayn› anda bas›l›r. Afla¤›daki verilmektedir. Analizörlerde MODBUS
görünüm karfl›m›za ç›kar. Sol alttaki RTU Protokolu kullanılmakta olup, internet
display (büyük dijitler) menü numaras› üzerinden MODBUS/TCP protokolüyle
olarak kullan›l›r. Programlanacak de haberleflme sa¤lanmaktadır.
de¤iflkenler girildikçe bir sonraki menüye
geçilir. Menü numaras›n›n 3. dijiti, o LCD ekran 10x10 cm. büyüklü¤ünde,
de¤iflkene ait kullan›lacak rölenin simgeler hariç aynı anda 10 adet
numaras›n›n girilmesinde kullan›l›r. elektriksel büyüklü¤ü gösterecek flekilde
tasarlanmıfltır. 8 girifl, 8 çıkıfl ikazının
pozisyonları ekran üzerinden izlenebilir.
Negatif (-) iflaretler kapasitif veya export
anlamı taflır. ‹mport ve export enerji
de¤erleri 3 adet 5+3 karakter olarak aynı
anda okunabilmektedir.
Sa¤ taraftaki 3 dijitten üstteki, girilecek
de¤erin maximum de¤erini, alttaki ise
minimum de¤erini gösterir, kullan›c›
de¤ifltiremez. Ortadaki display ise
kullan›c›n›n uygun de¤eri girece¤i aland›r.
Girilecek de¤er yan›p sönerek kullan›c›ya
yönlendirilir.
Bu sabit de¤erler:
1. Gerilim trafosu oran›
2. Ak›m trafosu oran›
3. Düflük gerilim de¤eri (Gerilim
ayarlad›¤›m›z de¤erin alt›na düfltü¤ünde
hangi röleden sinyal gönderece¤ini de
bu fonksiyonda ayarl›yoruz).
4. Yüksek gerilim de¤eri ve röle ç›kt›s›
(set de¤erini aflarsa röle çal›fl›r)
5. Düflük ak›m de¤eri ve röle ç›kt›s› (set
de¤erin alt›na düflerse röle çal›fl›r)
6. Yüksek ak›m de¤eri ve röle ç›kt›s› (set
de¤erini aflarsa röle çal›fl›r)
7. Endüktif düflük güç faktörü de¤eri ve
röle ç›kt›s› (set de¤erinin alt›na düflerse
röle çal›fl›r)
8. Kapasitif yüksek güç faktörü de¤eri
ve röle ç›kt›s› (set de¤erinin alt›na düflerse
röle çal›fl›r)
9. Enerji geldikten sonra saniye olarak
alarm fonksiyonunun çal›flma gecikmesi
10.Set de¤erleri afl›ld›ktan sonraki alarm
ç›kt› gecikmesi
11.Cihaz›n a¤ numaras› (1-250, tekli
kullan›mda 1 girilir)
12.‹letiflim h›z› (1200-2400-4800-9600-
19200-38400 baud)
13.Parity (none,odd,even)
18/4
 ÖLÇÜ ALETLER‹
Gerilim De¤erleri, Güç Faktörleri:
LCD ekranın sol üst kısmındaki 3
karakterlik 3 sat›r, analizörün ölçtü¤ü
gerilim de¤erlerini ve güç faktörlerini
gösterir.
faz-nötr gerilimi,
faz-faz gerilimi,
her fazın Cos si
Harmonik De¤erlerin Gösterimi:
ve tufllarına birlikte basıldı¤ında
Harmonik ekranına geçifl yapılır.
Harmonik gösterim sayfasında ise sol alt
bölümdeki 3 hanenin baflında “H” harfi
belirir.
H harfinin yanındaki sayı, 00 oldu¤unda
toplam harmonik de¤erleri gösterimdedir.
Sol üstteki üç de¤er sırası ile 1., 2. ve 3.
faz gerilimlerinin toplam harmoni¤ini, sa¤
üstteki üç de¤er ise sırası ile 1., 2. ve 3.
faz akımlarının toplam harmoniklerini
göstermektedir.
18/5
Ak›m ve Güç De¤erlerinin Gösterimi:
LCD ekran›n sa¤ üstteki 4 karakterlik 3
sat›r›nda;
Ak›m,
Aktif güç,
Görünür güç,
Reaktif güç
de¤erleri izlenebilir.
Enerji De¤erlerinin Gösterimi:
Ekranın sa¤ alttaki 3. bölümünde ise
enerji sayaçları bulunur.
Sol tarafta (-) iflaret görülmesi kapasitif
reaktif enerjiye veya export aktif enerjiye
iflaret eder. Her faz ayrı ayrı gösteriliyorsa
L1, L2, L3 simgeleri; toplam gösteriliyorsa
”S“ simgesi sol tarafta görülür.
Reaktif faz ekranında durum kapasitifse
ilgili fazda sa¤ tarafta kVArC simgesi
görülür. ’a her basıflta sırası ile;
Genel güç durumları
(Toplam : kW, kVArL, kVArC)
Faz aktif güçleri,
(kW1, kW2, kW3
(-) iflaret export anlamı taflır)
Faz Reaktif güçleri,
(kVArL veya kapasitifse kVArC)
Genel Toplam Sayaçlar
(Toplam kWh, kVArLh, kVArCh)
Import aktif enerji
(kWph1, kWph2, kWph3)
Export aktif enerji
(kWnh1, kWnh2, kWnh3)
Reaktif indüktif enerji (Fazlar ayrı ayrı):
(kVArLh1, kVArLh2, kVArLh3)
Reaktif kapasitif enerji (Fazlar ayrı ayrı):
(kVArCh1, kVArCh2, kVArCh3)
 ÖLÇÜ ALETLER‹
FPA50
96x96 kasada üretilen FPA50 Enerji Analizörleri, 8 adet elektriksel büyüklü¤ü aynı anda
gösteren LCD ekrana sahiptir.

3 farklı modda çalıflır:

1. Normalde 4.karakterler yanmaz ve cihaz, sistemdeki gerilim ve akımları gösterir.
2. Enerji gösterim modunda 4.karakterler de yanarak tek satır halinde enerji de¤erleri
gösterilir. Bunun yanında import-export ve indüktif- kapasitif durumlarda 4 quadrant
okları ile gösterilir. Büyüklüklerin de¤eri negatif ise bafllarında “-” simgesi gösterilmektedir.
3. Harmoniklerin gösteriminde gerilim ve akım harmonikleri sayfalar halinde gösterilir.
Bu mod için ve tufllarına aynı anda basıldı¤ında Harmonik ekranına geçifl
yapılır.

Elektriksel De¤erlerinin Gösterimi:
LCD ekranın sol kısmındaki 3 karakterlik ilk 3 satır, cihazın
ölçtü¤ü gerilim ve cos de¤erlerini; LCD ekranın sa¤ tarafındaki
4 karakterlik ilk 3 satırında ise akım ve güç de¤erleri gösterilir.
Gerilim çarpanı girildi¤inde ölçülen gerilim 999 voltu geçerse
üst tarafta kV (kvolt) ibaresi belirir. Ölçülen de¤er kVolt olarak
yorumlanır. Faz faz gerilimlerinde L faz bilgisinin altında 12,
23, 31 ibareleri belirir. Her fazında cos de¤erinde sol tarafta
(-) iflareti belirirse de¤er kapasitiftir.

Faz-nötr gerilimi Faz-faz gerilimi Her faz›n Cos de¤eri Ak›m gösterimi: Görünür güç gösterimi: Aktif güç gösterimi: Reaktif güç gösterimi:

Enerji De¤erlerinin Gösterimi: Afla¤›daki de¤erler s›rayla görülür:

Faz bilgileri ayrı ayrı gösterildi¤inde en alttaki 4. satır, bu 3 kW, kVARL, kVARC (3 faz toplam),
fazın toplam bilgilerini gösterir. kW (3 faz ve toplam)
Sol tarafta (-) iflaret görülmesi kapasitif reaktif güce veya export kVARLC (3 faz ve toplam)
aktif güç ve enerjiye iflaret eder. Her faz ayrı ayrı gösteriliyorsa kWh, kVARLh, kVARCh (3 faz toplam)
L1, L2, L3 simgeleri; toplam gösteriliyorsa ”S” simgesi sol kWh (import 3 faz ayrı ve toplam)
tarafta görülür. Reaktif faz ekranında durum kapasitifse ilgili kWh (export 3 faz ayrı ve toplam)
fazda sa¤ tarafta “kVArC” simgesi görülür. kVArLh (indüktif enerji 3 faz ayrı ve toplam)
kVArCh (kapasitif enerji 3 faz ayrı ve toplam)

Toplam aktif ve reaktif güçler Fazlar ve toplam aktif güçler Fazlar›n reaktif güçleri ve toplamlar› Toplam enerji sayaçlar›

‹mport aktif enerji sayaçlar›n› Export aktif enerji sayaçlar›n› ‹ndüktif enerji sayaçlar› Kapasitif enerji sayaçlar›

18/6
 ÖLÇÜ ALETLER‹
FAA200 Aflırı Akım Koruma Röleleri:
Temel olarak 3 faz ve bir toprak akımı koruması yapacak Hattan geçen akımın nominal yükün %90’ına ulaflarak 15 dk.
flekilde gelifltirilmifl olup sökülebilen trafo yapısı ile yüksek Boyunca devam etmesiyle birlikte cihaz alarm vererek ön
güvenirlilikte kullanılabilmektedir. uyarı sa¤lar.

Büyük LCD ekranl› FAA200 Aflırı Akım Rölesi’nin ön yüzünde
4 tanesi çok renkli olmak üzere 15 adedi ikaz/uyarı ledi ve 4
adet kumanda tuflu vardır. Bu kumanda tufllarıyla röle ayarlarının
yapıldı¤ı menülere ulaflılır. LCD ekranda akım bilgileri ile
beraber bir faz veya topra¤a ait tüm set de¤erleri görülebilir.
Röle, fazlar ve toprak için ayrı ayrı ayar yapmaya imkan verir.
TEDAfi flartnamesine uygun olarak Termik Açma, Gecikmeli
Ani Açma ve Ani Açma fonksiyonlarına sahiptir. Termik Açma
için afla¤ıda örne¤i verilen IEC standartlarına göre hazırlanmıfl
e¤rilerden veya ANSI standardındaki e¤rilerden biri seçilebilir.
Ayrıca IEC menüsünde kullanıcı tanımlı e¤ri sayesinde herhangi
bir karakteristikteki e¤ri kolayca tanımlanabilir. Böylece hat,
motor, trafo, do¤rultucu v.b. cihazlarda istenebilecek tüm özel
açma e¤rileri gerçeklefltirilebilir.
t1 de¤iflkeni ile e¤rileri zaman ekseninde afla¤ı ve yukarı
kaydırılarak açma gecikmesi lineer olarak de¤ifltirilebilir.
Gecikmeli ani açma için akım katı ve açma süresi de¤erleri
röleye girilebilir.
Ani Açma için ise kullanıcı sadece aflırı akım katını girer. Aflırı
akım sinüs e¤risinin pik noktası, girilen bu de¤ere ulafltı¤ında
röle beklemeksizin devreyi açar. Normalde sistemler ilk anda
bir kaç nedenden dolayı yüksek akım çekerler. Örne¤in trafoların
ilk devreye girmesi, motorların yol alması, kondansatörlerin
devreye alınması, uzun havai hatların kapasitif etkileri gibi.
Bu nedenlerden dolayı normalde akım geçmez iken sisteme
yol verildi¤i durumlarda açma gecikmesinde bir erteleme
istenebilir. ‹lk andaki bu kalkıfl akımlarının karakteristi¤ine göre
uzun süre, gecikmeli ani açma ve ani açma fonksiyonlarında
sabit bir gecikme girilebilir veya geçici olarak daha yüksek
bir set de¤erine ayarlanabilir. Sistem kalktı¤ı anda bu de¤erler
iptal olarak nominal çalıflma e¤rileri devreye girer.
Röle tarafından gerçeklefltirilen açma ve alarm ifllemleri
hafızada tutulur. Son 20 arızanın kaydedildi¤i bu hafızada
arıza zamanı, süresi, hangi faz (veya toprak)’dan ne flekil bir
arıza sebebi ile açtı¤ı ayrıntılı olarak yer alır. Ani açmalarda
milisaniye bazında açma süresi kaydedilir. Röle bu arflive
giren verileri ilk giren ilk çıkar prensibiyle derlemekte ve böylece
son arızadan ilk arızaya do¤ru bir sıralama ile kullanıcıya
sunmaktadır. Uzaktan arıza flekli ve osilogramı görülerek buna
göre tekrar kapama verilebilir.
Normal flartlarda motor v.b. cihazlarda koruma fonksiyonunda
açma e¤risine göre ayarlanmıfl so¤uma e¤rileri de
kullanılmalıdır. Çünkü ard arda gelebilecek aflırı akım
zorlanmalarında bir önceki zorlanma göz önüne alınarak açma
süresi kısaltılmalıdır. Aksi halde darbeli çalıflmada açma süresi
sürekli sıfırlanaca¤ından korunan cihaz zarar görebilir. Bunun
yanında havai hatlar gibi alıcılarda aflırı akımın geçmesi anında
hemen sıfırlama istenebilir. Çünkü havai hatların so¤uması
kolaydır ve açma durumunda bir çok alıcı elektriksiz kalabilir.
Bu yüzden so¤uma fonksiyonu aktif edilebilir veya pasif
bırakılabilir.
Ön yüzdeki seri port ile RS232 ve GPRS ba¤lantıları veya arka
yüzdeki klemenslerden RS232, RS485 ve GPRS ba¤lantısı
mümkündür.
LCD ekran 10x10 cm büyüklü¤ünde, simgeler hariç aynı anda
4 adet akım büyüklü¤ünü, bir faza veya topra¤a ait kay›t
edilmifl tüm sabit katsayıları gösterecek flekilde dizayn edilmifltir.
Tufllar vasıtası ile tüm sabit faz katsayıları sırayla ekranda
görüntülenebilir. Tarih - Saat bilgisi, girifl çıkıfl durumları, arfliv
bilgilerinin detayları, PC iletiflimi ekrandan takip edilebilir.
Standart ve e¤ri seçimi kolayca yapılabilir.

Rölenin girifl çıkıfl portlarındaki durum LCD nin bu

ekranından da takip edilebilir. Ledler ile paralel çalıflır.

Tarih ve Saat
bilgilerinin gösterimi Faz ve Toprak SET
ve de¤ifltirilmesinde de¤erlerinin takibinde ve
gösterilir. Dijitlerde giriflinde kullanılır. Faz 1, 2, 3
zaman bilgileri aynı anda girilecekse FAZ1-
görünür 2-3 seçilir.

Faz ve toprak akımları

gösterilirken Ekranda
görülür. Dijitlerde 3 faz
akım ve toprak akımı
bilgisi izlenir.

Cihaz ayarları ve
sabitler de¤ifltirilirken
önce flifre sorulur bu
aflamada ekranda
belirir.

Akımlar gösterilirken
belirir.

Veri iletiflimi
oldu¤unda
Set de¤erlerini izler
COM yanar.
veya de¤ifltirirken,
Röle LCD ekrandan son
Hangi e¤ri tipinin
cevaplarsa açma ve arfliv açma
tanımlı oldu¤unu
RXTX de bilgilerinin detayları
gösterir.
ilave yanar görülür. Hangi fazın ne
sebepten dolayı açtı¤ı
kutusunda belirir.

Seçilen menülerde ve arfliv

bilgilendirmelerinde kullanılır.

18/7
ÖLÇÜ ALETLER‹
Bilindi¤i gibi elektriksel sistemlerde enerji akımın karesi ile
ortaya çıkmaktadır. Yüksek kısa devre akımlarında ise açı¤a
çıkan enerji akımın karesi ve zaman ile do¤ru orantılıdır. Bu
açıdan bakıldı¤ında, kısa devrenin nominal akımın kaç katı
oldu¤una bakılarak bunun karesi oranında açma süresi
belirleyen bir koruma mekanizması gerekmektedir. Logaritmik
bir eksende 100 gibi sabit bir katsayı alınarak y=100/x2
grafi¤ini çizersek tamamen do¤rusal bir grafik elde ederiz.

y=100/x3 e¤risi de daha e¤imli bir do¤ru verir. Sonuçta üstsel

fonksiyonlar logaritmik e¤ri de do¤rusallık göstermektedir.
Buradan yola çıkılarak açma e¤rilerinin logaritmik eksenlerde
gösterilmesi daha uygun olmaktadır.

Ancak açı¤a çıkan enerji her ne kadar akımın karesi ile

orantılı olsada, gerek sistemlerin kısa süreli veya anlık
arızalarda enerjisiz kalmamaları ve gerekse transformatör,
motor vb. cihazların yalıtım, kavrulma vb. testleri sonucu
e¤rilerde, özellikle kısa süreleri biraz arttıracak ve uzun
süreleri de akım katına göre daha kısaltacak katsayılar
eklenerek çeflitli e¤riler elde edilmifl ve kabul görmüfltür. Bu
e¤riler seçilirken özellikle alıcıların ısınmaya karflı toleransları
ve sistemin enerji kesilmesine karflı dayanımı da göz önüne
alınmalıdır. Yeri geldi¤inde en ufak bir akım yükselmesinde
sistem açtırılırken, yeri geldi¤inde en uzun süreli açmalar
seçilerek enerji kesilmesi önlenmeye çalıflılır.

18/8
 ÖLÇÜ ALETLER‹

E¤ri tipi A B K a T E¤ri formülasyonu afla¤ıda tanımlanmıfltır.

IEC e¤rilerinde B sıfır olup ANSI de çeflitli
IEC A TERS 0,140 0,000 0,337 0,020 1,000 de¤erler almıfltır. K çarpanı 10 katı aflırı
IEC B ÇOK TERS 13,500 0,000 0,667 1,000 1,000 akımda tüm e¤rilerin 1 sn. de açması
IEC C ORTA TERS 80,000 0,000 1,238 2,000 1,000 fleklinde birbirine çakıfltırılmıfl e¤riler
IEC UZUN SÜRE TERS 120,000 0,000 0,075 1,000 1,000 sa¤lamaktadır. Böylece uzun süreli
IEC ORTA TERS 0,010 0,000 4,700 0,020 1,000 açmalarda e¤rilerin birbirine göre daha
rahat mukayesesi imkanı do¤maktadır.
SAB‹T ZAMAN t2
Rölede formüller bu çarpan ilaveli veya
Kullanıcı tanımlı default de¤erler 0,050 0,000 1,929 0,040 1,000 ilavesiz seçilebilir. Td ise rölenin açma
ANSI TERS 5,950 0,180 4,165 2,000 1,000 süresine lineer etki eden bir çarpan olup
ANSI COK TERS 3,880 0,096 7,381 2,000 1,000 e¤riyi (e¤rilik bozulmadan) zaman
ANSI AfiIRI TERS 5,670 0,035 10,814 2,000 1,000 ekseninde yukarı çıkarıp indirirerek
ANSI UZUN SÜRE TERS 5,614 2,186 0,357 1,000 1,000
gecikme süresini ayarlar.
ANSI ORTA TERS 0,010 0,023 4,111 0,020 1,000
SAB‹T ZAMAN t2
Kullanıcı tanımlı default de¤erler 0,003 0,003 13,300 0,020 1,000

IEC C IEC UZUN IEC SAB T IEC ANSI ANSI ANSI ANSI UZUN ANSI SAB T ANSI
I/Is IEC A IEC B ORTA S RE ORTA ZAMAN K.T. TERS OK A IRI S RE TERS ORTA ZAMAN K.T.
TERS OK TERS TERS TERS TERS TERS TERS TERS
1,10 24,70 90,00 471,43 90,00 25,62 25,26 118,76 137,07 292,36 20,81 22,50 23,87
1,20 12,90 45,00 225,00 45,00 13,38 13,18 57,07 65,79 139,73 10,79 11,80 12,49
1,30 8,96 30,00 143,48 30,00 9,29 9,14 36,66 42,21 89,24 7,46 8,22 8,68
1,40 6,98 22,50 103,13 22,50 7,24 7,12 26,56 30,54 64,25 5,79 6,42 6,77
1,50 5,79 18,00 79,20 18,00 6,00 5,90 20,57 23,62 49,43 4,79 5,34 5,62
1,60 4,99 15,00 63,46 15,00 5,18 5,08 16,64 19,07 39,69 4,12 4,62 4,85
1,70 4,42 12,86 52,38 12,86 4,58 t 4,50 13,86 15,86 32,82 3,64 4,10 t 4,30
1,80 3,99 11,25 44,20 11,25 4,13 4,06 11,81 13,49 27,75 3,28 3,71 3,88
1,90 3,65 10,00 37,93 10,00 3,78 3,71 10,24 11,68 23,87 3,00 3,40 3,56
2,00 3,38 9,00 33,00 9,00 3,50 3,43 9,01 10,26 20,82 2,78 3,16 3,29
3,00 2,12 4,50 12,38 4,50 2,20 2,15 3,85 4,29 8,05 1,78 2,02 2,08
4,00 1,68 3,00 6,60 3,00 1,74 1,69 2,40 2,62 4,47 1,45 1,61 1,65
5,00 1,44 2,25 4,13 2,25 1,49 1,45 1,78 1,90 2,94 1,28 1,40 1,43
6,00 1,29 1,80 2,83 1,80 1,34 1,30 1,46 1,53 2,13 1,18 1,26 1,28
7,00 1,19 1,50 2,06 1,50 1,23 1,19 1,27 1,31 1,66 1,11 1,17 1,18
8,00 1,11 1,29 1,57 1,29 1,15 1,11 1,14 1,17 1,35 1,07 1,10 1,11
9,00 1,05 1,13 1,24 1,13 1,09 1,05 1,06 1,07 1,15 1,03 1,04 1,05
10,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,04 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00
20,00 0,76 0,47 0,25 0,47 0,79 0,76 0,81 0,78 0,53 0,89 0,79 0,77
30,00 0,67 0,31 0,11 0,31 0,69 0,66 0,78 0,74 0,45 0,85 0,70 0,68

18/9
 ÖLÇÜ ALETLER‹

FA72 / FA96 / FMA72 / FMA96 / FV72 / FV96 / FF72 / FF96

D
A

B
A B C D

Boyutlar (mm) A B C D
72 x 72 72 66 75 68 ± 0.5
96 x 96 96 90 75 92 ± 0.5

FYA72 / FYA96 / FYV72 / FYV96

B

C D
A

D
A

Boyutlar (mm) A B C D
72 x 72 72 44 6.5 69
96 x 96 96 55 8 90

FPA50 / FPA80R / FMM50

96 55

Pano Montaj Ölçüleri 90x90 mm

FPA100 / FPA120 / FPA280R

144 60
144

Pano Montaj Ölçüleri 138x138 mm

18/10
ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARI
SAYACLARI
Monofaze Elektronik Elektrik Sayaçlar› ‹Ç‹NDEK‹LER

FMS602
Aktif Özellikler 1
Bina D›fl› Teknik Tablo ve Sipariş Kodları 2
Teknik Resimler 3

Trifaze Elektronik Elektrik Sayaçlar›

FTS3D
Aktif
Bina D›fl›

FTS3K
Kombi (Aktif + Reaktif)
Bina ‹çi

FTS3K80
Kombi (Aktif + Reaktif)
Bina ‹çi

FTS3KD
Kombi
Bina D›fl›

Aktif TS EN 62052-11
TS EN 62053-21
FTS3K80D
Kombi Kombi TS EN 62052-11
Bina D›fl› TS EN 62053-21
TS EN 62053-23
CE

Montaj pozisyonu : Dikey

Ba¤›l Nem : <%75 (Y›ll›k ortalama)
Çevre s›cakl›¤› : -25oC ile + 55oC aras›
Depolama s›cakl›¤› : -40oC ile + 70oC aras›
Koruma s›n›f› : IP51 (Bina içi)
IP54 (Bina d›fl›)
 ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARI
Elektronik alanındaki hızlı ve köklü
geliflimler, elektromekanik sayaçların
elektronik bir yapıya dönüfltürülmesine
sebep olmufltur. Elektronik elektrik
sayaçları kayıpları çok yakından izleme
ve en aza indirgemede çözüm olarak
görülmektedir.
Kayıplar:
- Da¤ıtım flebekelerine yasa dıflı yollarla
yapılan ba¤lantılar sonucunda oluflan
kayıplar.
- Ölçüm hatalarından kaynaklanan
kayıplar
- Elektromekanik sayaçlar üzerinde
yapılan oynamalar.
Elektrik enerjisinin tüketiminin do¤ru bir
flekilde izlenip, yönetilmesi ve kayıpların
en aza indirilebilmesi, do¤ru ölçüm ile
mümkündür.
Elektronik elektrik sayaçlarının elektrik
ölçümünde kullanılması yasalarla zorunlu
hale getirilmifltir. Bu sayaçlar ile daha
hassas ölçüm yapılırken, di¤er yandan
yasa dıflı müdahaleler zorlafltırılmaktadır.
Federal Çok Tarifeli Elektronik Elektrik
Sayaçlar›:
Federal Elektrik, tamamen kendi
Ar-Ge’sinde gelifltirdi¤i çok tarifeli
elektronik elektrik sayaçlar›n› kullan›c›ya
sunmufltur. Endüstri tesislerinde ve
konutlarda kullan›m için tasarlanan
elektronik elektrik sayaçlar› tek fazl› ve
üç fazl› olarak s›n›f 1 hassasiyetinde
üretilmektedir.
Sayaçlar, elektrik tarifeleri yönetmeli¤inde
öngörülen tarife kategorilerini sa¤lamak
için 4 tarifeli olup, bir günü 8 ayr› zaman
dilimine bölebilmekte, hafta içi, cumartesi
ve pazar günleri için ayr› ayr›
tarifelendirme yapabilmektedir.
Gerilim
sensörü
Ak›m
sensörü
Batarya
Röle (Opsiyonel)
fiekil-1: Elektronik elektrik sayaçlara ait teknik diyagram
19/1
Tarifelendirmedeki as›l amaç, elektrik
enerjisi tüketimini 24 saate dengeli
biçimde yaymak ve tüketiciyi elektrik
tüketimi konusunda bilinçlendirmektir.
Kullan›c› sayaç bilgilerini kontrol ederek
tüketimini yönlendirebilir. Her zaman dilimi
farkl› fiyatland›r›laca¤› için tarifeli kullan›m
tüketiciyi ucuz olan zaman aral›¤›nda
elektrik tüketmeye yöneltecektir.
Teknik Özellikler:
- Tek faz ve üç faz Federal aktif elektronik
sayaçlar TS EN 62052-11 ve TS EN
62053-21, trifaze aktif+reaktif sayaçlar
TS EN 62052-11, TS EN 62053-21 ve
TS EN 62053-23 standardlar›na ve CE’ye
uygun olarak imal edilmektedir.
- Sayaç üzerinde IEC 61107 standard›na
uyumlu optik port bulunmakta ve bu yolla
sayaca ait tüm bilgiler bir bilgisayarla
okunabilmekte ve sayaç bu yolla
programlanabilmektedir.
- Tarife bilgileri, tarih ve saat bilgileri,
klemens kapa¤› aç›lma ihbar›, ileri saat
uygulamas› de¤iflikli¤i, sayac›n yerinden
sökülmesine gerek kalmaks›z›n klemens
kapa¤› aç›ld›ktan sonra TEDAfi’›n uygun
görece¤i yetkili görevlilerce optik-port
vas›tas› ile programlanabilmektedir.
Sayac›n kalibrasyonayarlar› ise Sanayi
Ticaret Bakanl›¤› mührü k›r›l›p üst kapak
aç›lmadan yap›lmamaktad›r.
- Sayaç, çal›flma ömrü en az 10 y›l olan
ve genifl çal›flma s›cakl›¤› aral›¤›na sahip
LCD göstergeye sahiptir. Elektrik
enerjisinin kesik oldu¤u durumlarda 24
saat süre ile, gerekli bilgiler LCD
üzerinden buton yard›m› ile
görülebilmekte ve optik porttan
okunabilmektedir.
- LCD ekranda tarih, saat, her tarife
dilimine ait tüketim bilgileri ve demand
bilgisi otomatik olarak 5 sn ara ile pefl
CPU+Ölçme
pefle gösterilmektedir. Ayn› zamanda bu
bilgiler elektrik kesikken de buton yard›m›
ile de görülebilmektedir.
- LCD’de tarife bilgilerinin tam k›sm› 5,
ondal›kl› k›sm› 3 hanedir ve ayr›ca tüm
bilgiler 1,5 metre mesafeden rahatl›kla
okunabilmektedir.
- Sayaç, pil ömrünün kritik seviyeye
düfltü¤ünü gösterir uyar› vermekte,
gerçek zaman saati bozulmas›, ön kapak
ve klemens kapa¤› aç›lma müdahalelerini
(enerji kesik olsa dahi) alg›lamakta, kodlu
veya ihbarl› olarak LCD ekranda
bildirmekte ve yap›lan müdahaleleri
haf›zaya kaydederek optik porttan
okunmas›n› sa¤lamaktad›r.
- Abonenin takvime ba¤l› tüketimini tespit
etmek, çok zamanl› tarifeleri uygulamak
ve di¤er ifllemleri zaman baz›nda
de¤erlendirmek amac›yla, sayaç içinde
gerçek zaman saati bulunmaktad›r.
Sayac›n gerçek zaman saati herhangi
bir nedenle durdu¤unda enerji tüketimleri
Gündüz tarifesine yaz›lacakt›r. Sayaç
üzerindeki gerçek zaman saatini
besleyen pilin iflletme ömrü 10 y›l raf
ömrü ise 4 y›ld›r. Gerçek zaman saatinin
sapma de¤eri nominal s›cakl›kta en fazla
0.47 sn/gün’dür. Ayr›ca ileri ve geri saat
uygulamalar› otomatik olarak
uygulanmaktad›r.
- Sayaçta hiçbir enerjiye gerek duymadan
bilgileri saklama özelli¤ine sahip silinmez
bir haf›za birimi (EEPROM) mevcuttur.
- Tarife dilimleri:
a-) T1- Gündüz (06:00- 17:00)
b-) T2- Puant (17:00- 22:00)
c-) T3- Gece (22:00- 06:00)
d-) T4- Di¤er ihtiyaçlar (Tatil)
olmak üzere kodlanm›flt›r.
RTC (Gerçek zaman saati)
LCD (Likit kristal ekran)
Ak›ll› kart (Opsiyonel)
Optik arabirim
Led (IMP/kWh)
EEPROM
 ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARI

FMS602 FTS3D

Siparifl Kodu 9PF-ABBB1-0060 9PH-ABBB3-0060

FTS3K FTS3K80 FTS3KD FTS3K80D

Siparifl Kodu 9PK-ABBB3-0005 9PK-ABBB3-0080 9PK-ABBB3-0006 9PK-ABBB3-0081

19/2
 ELEKTRON‹K ELEKTR‹K SAYAÇLARI

FMS602
45.5
23

130
165

107 84.5
90.5

Ø8.5

11.75

20.75 10.5

FTS3D / FTS3K / FTS3K80 / FTS3KD / FTS3K80D

26 113 82.5
3.75

111.5
118

113

52.5 60
207.5
207.5

200

224.5
30
300
92.5

124
60

165 45 7.5 140

149
56
45

18

15 13
134

19/3
EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI
EasyPan Da¤›t›m Panolar› ‹Ç‹NDEK‹LER

EP1
Özellikler 1
Kullanılan Ürünler 2
Sipariş Kodları 3
Aksesuarlar ve Sipariş Kodları 4
Bara Sistemi 5
Özellikler 5
EP2
Sipariş Kodları 5
Teknik Resimler 6

EP3

EasyPan Bara Sistemleri

Sistemlari

F11 Ç›k›fll› EasyPan

Ana Bara Ak›m› 250A - 400A - 630A

F31 Ç›k›fll› EasyPan

Ana Bara Ak›m› 250A - 400A - 630A
 EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI

Meskenlerde ve sanayi tesislerinde güç da¤›t›m›, ayd›nlatma uygulamalar›, tesisat›n kontrolü ve afl›r› ak›ma karfl› korunmas›
amac›yla kullan›lan Federal EasyPan da¤›t›m panolar›, IEC 60439-1 ve “ ” normlar›na uygun, s›va alt› ve s›va üstü olarak
iki flekilde üretilmektedir.

Duvara montaj deli¤i

Da¤›t›m baralar›na do¤rudan temasa
karfl› koruyucu k›l›f

Otomatik sigorta ba¤lant› baras› (Yol)

Da¤›t›m baras›

Baralara do¤rudan temasa Otomatik sigorta montaj ray›

karfl› koruyucu kapak
Bara ve sigorta montaj levhas›

Ana flalter-ana bara

ba¤lant› parças›
Nötr klemensleri

Toprak klemensleri
Ana flalter montaj levhas›
Nötr ve toprak baralar›na do¤rudan
temasa karfl› koruyucu kapak
Ana flaltere do¤rudan temasa
karfl› terminal koruyucu kapak Aç›labilir kablo girifli

Özellikler:
• Kolay montaj
• Kolay ve güvenilir bak›m
• Modern teknoloji ve modüler yap›
• Estetik görünüm
• Federal ürünlerinin montaj›na uygun tasar›m
• Kullan›c› taraf›ndan de¤ifltirilebilir aksesuar imkan›
• Komple techizatl› veya sadece bara sistemli sevk imkan›
• Ana flalter olarak devre kesici, anahtar, kaçak ak›m koruma flalteri seçebilme imkan›
• Ana flalter kullanmadan do¤rudan ba¤lant› imkân›
• Pano içinde kablolama
• Alt, üst ve yanlardan aç›labilir kablo girifli
• Aç›k gri (RAL 9002) elektrostatik toz boyal› 1,2 mm DKP sac
(Özel siparifl üzerine farkl› renkte veya galvanizli sacdan imal edilebilir)
• IP40 koruma s›n›f›
• Renkli etiket ile fazlar›n gösterimi: k›rm›z› (R faz›), sar› (S faz›), mavi (T faz›).

20/1
 EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI
KULLANILAN ÜRÜNLER

AG Devre Kesiciler:
TS EN 60947-2 / IEC 60947-2

Tip F10 F11 F21 F22 F31 F32 F33

Anma ak›m› - In (40°C veya 55°C) A 63,80,100,125 63,80,100,125, 160 100,125,160,200,225,250

Anma ak›m› ayar sahas› - I1 A Sabit Sabit Sabit

En büyük beyan k›sa devre kesme kapasitesi - Icu

(a.c.) 50-60 Hz 3x380/415 V (kA rms) 16 20 25 50 35 50 70

(a.c.) 50-60 Hz 3x220/240 V (kA rms) 25 30 50 100 65 85 100

Kaçak Ak›m Koruma fialterleri:

TS EN 61008-1 / IEC 61008-1

Tip FK2 FK4

Kutup say›s› 2 4

Anma ak›m› A 25, 40, 63

Nominal kaçak ak›m mA 30, 300

Sigortal› k›sa devre kesme kapasitesi kArms 3

Anahtarlar:

TS EN 60947-3 / IEC 60947-3

Tip FMS
Anma ak›m› (In) A 63, 80, 100

Kutup say›s› 2, 3

K›sa devre kesme kapasitesi kArms 12 In / 1sn

Anahtar: Termik ve manyetik korumas›z aç›p kapama flalteri

Anahtarl› Otomatik Sigortalar:

TS 5018 TS EN 60898-1 / IEC 60898-1

Tip FM6 FM10

Karakteristik B, C

K›sa devre kesme kapasitesi kArms 6 10

Anma ak›m› A 6,10,16,20,25,32,40,50,63 6,10,16,20,25,32,40,50,63

Kutup say›s› 1, 2, 3, 4

20/2
 EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI

1. Do¤rudan Ba¤lant›l›* EasyPan Siparifl Kodlar› :

Montaj fiekli S›va Alt› S›va Üstü Ana flalter kullanmadan, ana baralara
ba¤lant› parças› eklenerek panolara enerji
Yol Siparifl Kodu verilir.
Tip Siparifl Kodu
Say›s›
EP1 12 9VM-DDDA1-0000 9VM-DDDU1-0000
EP2 18 9VK-DDDA1-0000 9VK-DDDU1-0000
24 9VK-DDDA2-0000 9VK-DDDU2-0000
EP3 30 9VB-DDDA1-0000 9VB-DDDU1-0000
36 9VB-DDDA2-0000 9VB-DDDU2-0000

2. Devre Kesicili EasyPan Siparifl Kodlar› :

: Devre kesici tipi (F10 ... F33),
Montaj fiekli S›va Alt› S›va Üstü : Çevre s›cakl›¤› (20ºC:1, 30ºC:2,
K›sa devre kesme Yol 40ºC:3, 50ºC:4, 55ºC:5),
Tip kapasitesi (kArms) Say›s› Siparifl Kodu Siparifl Kodu : Devre kesici anma ak›m› (016 .... 225).
3x415 V / 3x240 V
Örnek; S›va üstü, 30 yollu, F33 225A devre
16,20,25,35,50,65 / kesicili (Çevre s›cakl›¤› 40ºC) EasyPan
EP1 12 9VM- 9VM-
25,30,50,65,85,100 siparifl kodu: 9VB-F33U1-3225
16,20,25,35,50,65 / 18 9VK- 9VK- Devre kesicisiz siparifllerde devre kesici tipini belirtiniz
EP2
25,30,50,65,85,100 24 9VK- 9VK- : 000 fleklinde
16,20,25,35,50,65 / 30 9VB- 9VB- tan›mlay›n›z.
EP3 Örnek; S›va üstü, 30 yollu, F3 serisi devre kesicilerin
25,30,50,65,85,100 36 9VB- 9VB-
montaj›na uygun devre kesicisiz EasyPan
siparifl kodu: 9VB-F3 U1-0000

3. Kaçak Ak›m Koruma fialterli EasyPan Siparifl Kodlar›:

Montaj fiekli S›va Alt› S›va Üstü : Kaçak ak›m koruma flalteri tipi
(0FK3,FK30),
Sigortal› : Kutup say›s› (2,4)
Tip K›sa devre kesme Yol Siparifl Kodu
Say›s› Siparifl Kodu : Kaçak ak›m koruma flalteri anma ak›m›
kapasitesi (kArms)
3x415 V / 3x240 V (040,063).
Örnek; S›va üstü, 18 yollu, 30 mA’l›k 2 kutuplu 40 A
EP1 3 12 9VM- 9VM- kaçak ak›m koruma flalterli EasyPan
18 9VK- 9VK- siparifl kodu: 9VK-0FK3U1-2040
EP2 3
24 9VK- 9VK-
30 9VB- 9VB-
EP3 3
36 9VB- 9VB-

4. Anahtarl› EasyPan Siparifl Kodlar›: Otomatik Sigorta Siparifl Kodlar›*

Montaj fiekli S›va Alt› S›va Üstü (Panolar, Sigortalar› montajl› istenildi¤i taktirde)
K›sa devre K›sa devre
Tip kesme Yol kesme kapasitesi 6 kA 10 kA
Siparifl Kodu Siparifl Kodu
kapasitesi Say›s› kArms
EP1 12 In / 1 sn 12 B Tipi 9EB-B06 9EB-B10
18 9EB-C10
EP2 12 In / 1 sn C Tipi 9EB-C06
24
: Çevre s›cakl›¤› (20ºC:2, 30ºC:3, 40ºC:4, 50ºC:5, 55ºC:6)
30
EP3 12 In / 1 sn
36
: Sigorta anma ak›m› (06...63)
: Kutup say›s› (2,3) Örnek: 1 kutuplu B tipi 16 A (10 kA) otomatik sigorta (Çevre
: Anahtar anma ak›m› (063,080,100). s›cakl›¤› 40ºC) siparifl kodu: 9EB-B1041-0016
Örnek; S›va alt›, 36 yollu, 3 kutuplu 100 A Anahtarl› EasyPan
siparifl kodu: 9VB-FMSA2-3100

Di¤er kombinasyonlar için lütfen firmam›z› aray›n›z.

• EasyPan da¤›t›m panolar›n›n k›sa devre kesme kapasitesi,
panolarda kullan›lan ana flalterin kesebilece¤i k›sa devreye
eflde¤erdir.

20/3
 EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI

Aksesuarlar ve Siparifl Kodlar›

Yol say›s› Siparifl Kodlar›
12 YP-0021
Ana baral› sigorta tafl›y›c› paneli 18 YP-0022
24 YP-0023
30 YP-0024
36 YP-0025
Yol say›s› Siparifl Kodlar›
2 Baral› 4 Baral›
12 YP-D212 YP-D412
Da¤›t›m baras›
18 YP-D218 YP-D418
24 YP-D224 YP-D424
30 YP-D230 YP-D430
36 YP-D236 YP-D436
Yol say›s› Siparifl Kodlar›
12 YP-0026
Nötr + toprak klemensleri 18 YP-0027
24 YP-0028
30 YP-0029
36 YP-0030
Ana fialter tipi Siparifl Kodlar›

F10, F11 YP-0031

F21, F22 YP-0032
Üst terminal koruyucu kapak F31, F32, F33 YP-0033
2 kutup FK3, FK30 YP-0034
4 kutup FK3, FK30 YP-0035
Do¤rudan ba¤lant› YP-0038

Ana fialter tipi Siparifl Kodlar›

F10, F11 YP-0039

F21, F22 YP-0040
Ana flalter - Ana bara ba¤lant› parçalar› F31, F32, F33 YP-0041
2 kutup FK3, FK30, FMS YP-0042
4 kutup FK3, FK30 YP-0043
3 kutup FMS YP-0044

Tipi Siparifl Kodlar›

Anahtar ve Kaçak Ak›m Koruma fialteri
montaj ray› FMS YP-0045
FK3 - FK30 YP-0046

Tipi Siparifl Kodu

Do¤rudan ba¤lant› için ana bara ba¤lant›
parçalar› Standart parça YP-0047

Tipi Siparifl Kodu

Yükseklik ayarl› ana flalter montaj

paneli Standart parça YP-0048

Tipi Siparifl Kodu

Otomatik sigorta boflluk plakas›
(Kullan›lmayan otomat yollar›n› kapatmak için) Standart parça YP-0049

Tipi Siparifl Kodu

Otomatik kilit mekanizmas› Standart parça YP-0050

Tipi Siparifl Kodu

Da¤›t›m baras› terminal k›l›f›
Standart parça YP-0051

20/4
 EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI

EasyPan Bara Sistemi

Federal EasyPan bara sistemi sanayi tesislerinde güç da¤›t›m› için kullan›lmak üzere IEC 60439-1 ve CE normlar›na uygun
olarak üretilmektedir.
Özellikler :
250 A, 400A ve 630A ana flalter ba¤lant› imkan›
2, 4, 6, 10, 12 yollu (3 kutuplu) Federal F10, F11, F31 tipi flalterlerle ç›k›fl imkan›
IEC 60439-1 ve CE normlar›na uygunluk
Kolay montaj
Kolay ve güvenilir bak›m
Modüler yap›
Estetik görünüm
Komple teçhizatl›
Opsiyonel pano içinde sevk imkan›
F11 Ba¤lanabilen
Ana flalter kullanmadan do¤rudan ba¤lant› imkan›
Renkli etiketler ile fazlar›n gösterimi

F31 Ba¤lanabilen

EasyPan Bara Sistemleri Yol Say›s› Siparifl Kodu

250A Ana Bara Ak›m› F11 Ba¤lanabilen F31 Ba¤lanabilen
2 9ZA-F1131-0250 9ZA-F3131-0250
Tavsiye Edilen Ana fialter 4 9ZA-F1132-0250 9ZA-F3132-0250
6 9ZA-F1133-0250 9ZA-F3133-0250
F31 - F32 - F33
8 9ZA-F1134-0250 9ZA-F3134-0250
F51 - F52 - F53
10 9ZA-F1135-0250 9ZA-F3135-0250
12 9ZA-F1136-0250 9ZA-F3136-0250

400A Ana Bara Ak›m›

2 9ZA-F1131-0400 9ZA-F3131-0400
Tavsiye Edilen Ana fialter 4 9ZA-F1132-0400 9ZA-F3132-0400
F61 - F62 6 9ZA-F1133-0400 9ZA-F3133-0400
F71 8 9ZA-F1134-0400 9ZA-F3134-0400
F82 - F83 10 9ZA-F1135-0400 9ZA-F3135-0400
12 9ZA-F1136-0400 9ZA-F3136-0400

630A Ana Bara Ak›m›

2 9ZA-F1131-0630 9ZA-F3131-0630
Tavsiye Edilen Ana fialter 4 9ZA-F1132-0630 9ZA-F3132-0630
6 9ZA-F1133-0630 9ZA-F3133-0630
F71 8 9ZA-F1134-0630 9ZA-F3134-0630
F82 - F83 10 9ZA-F1135-0630 9ZA-F3135-0630
12 9ZA-F1136-0630 9ZA-F3136-0630
Ana fialter Ana Bara Ba¤lant› Baralar› Aç›klama Siparifl Kodu

250A Ba¤lant› Baralar› 8BZ-H1000-0250

400A Ba¤lant› Baralar› 8BZ-H1000-0400
630A Ba¤lant› Baralar› 8BZ-H1000-0630

20/5
 EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI

Kablo Giriflleri Detay Teknik Resmi : Örnek Ba¤lant› fiemas›

235
1 2
C C A C C
3 4
Komple ç›kar›labilir 5 6
B B
C C C C
kapak levhas› 7 8
9 10
11 12
A A 13 14
15 16
D D
17 18
B B
19 20
21 22
23 24
C C 25 26
27 28
29 30
31 32
490

33 34
3 Ayr› ölçüde aç›labilir kablo 35 36
C C
girifli çap ölçüleri (mm) Ana

Topraklama

Topraklama
A: Ø44, Ø50, Ø62 fialter
B B
B: Ø28, Ø35
R S T
C: Ø18, Ø25

Nötr

Nötr
D D
D: Ø39, Ø45
A A 36 yollu
N Easypan EP3 Tip N
C C A C C

C B C C B C

Teknik Resimler

S›va Alt› S›va Üstü H

h
H

365 120
385 120

360 S›va 360 S›va

Alt› H h Üstü H h
EP1 520 495 EP1 500 495
115
115

EP2 630 605 EP2 610 605

EP3 735 710 EP3 715 710

20/6
20/7
10
18

36
78

18
18

ÿ6
5,
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
3
18
37,50
36 (6YOLLU)

90 (12 YOLLU) 43

144 (18 YOLLU)

198 (24 YOLLU)

252 (30 YOLLU)

306 (36 YOLLU)

360(42 YOLLU)
EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI

406

380

43
 EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI

F11 Ba¤lanabilen

453,5

309,5

205
A

B
Ø1
0,5
35
45 45

473,5

431,5
90

125

146
132
83,6

A B C D
2 Yollu 40 76 128 192
4 Yollu 116 152 205 269
6 Yollu 192 228 282 346
8 Yollu 268 304 359 423
10 Yollu 344 380 436 500
12 Yollu 420 456 513 577

20/8
 EasyPan DA⁄ITIM PANOLARI

F31 Ba¤lanabilen
502

445
381,5

B
10
,5
35
45
45

318

522

400

131
122,5

150
133
60

A B C D
2 Yollu 65 114,5 158,5 222,5
4 Yollu 162,5 215 266 330
6 Yollu 275 322,5 373,5 437,5
8 Yollu 315 355 481 545
10 Yollu 490 537,5 588,5 652,5
12 Yollu 597,5 645 696 760

20/9
MODÜLER PANO S‹STEMLER‹
Modüler Pano Sistemleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FMP1 Özellikleri 1
Elektriksel - Mekaniksel Karakteristikler 1
FMP-1 Modüler Panolar 2
Pano Ölçüleri 2
Pano Bileşenleri 2
FMP-2 Modüler Panolar 3
Pano Ölçüleri 3
Pano Bileşenleri 3
Teknik Resimler 4

FMP2

Daha geniş bilgi için pano kataloğu isteyiniz.

 MODÜLER PANO S‹STEMLER‹
Federal Elektrik modüler panolar› enerji da¤›t›m, kontrol ve izleme
amaçlar›na uygun yap›da tasarlanmakta ve imal edilmektedir.

Tamamen modüler yap›da tasarland›klar›ndan vidal› birleflimleri

sayesinde de¤iflikliklikler yap›labilir ve/veya modüller eklenerek
büyütülebilir

Genifl aksesuar çeflidi ile kolay ekipman montaj›na imkan tan›r.

Projelerinize göre Federal Elektrik ürünleriyle montajl› olarak sevk

edilir.

Sa¤lam yap›lar›yla yüksek kesme kapasiteli kesicilerin açma-

kapama manevralar› s›ras›nda oluflan dinamik kuvvetlere dayan›kl›d›r.

Federal Elektrik modüler panolar›nda kullan›lan düflük s›cakl›k art›fl

katsay›l› bara tasar›m› sayesinde pano içi ekipmanlar›n ömrünün
uzun olmas› sa¤lanmaktad›r.

Yüksek kaliteli hammaddeler kullan›larak CNC makinalarda standart

parçalar halinde üretilir ve tamamen vidal› birleflimler ile montajlan›rlar.

‹ç montaj parçalar› galvaniz kaplamal›, saç aksam› DKP sac üzerine

elektrostatik toz boyal› olarak veya galvaniz kaplama üzerine
elestrostatik toz boyal› imal edilmektedir.

Ön kapak ve karkas 2 mm kal›nl›¤›nda sacdan, di¤er parçalar 1,5

mm kal›nl›¤›nda sacdan imal edilmektedir.

Federal Elektrik modüler panolar›nda IEC 439 standard›na göre

Form-1, Form-2, Form-4 üretim seçenekleri ile azami iflletme ve
bak›m güvenli¤i sa¤lanm›flt›r.

Elektriksel Karakteristikler
Anma Ak›m› 4000A’e kadar
Anma Çal›flma Gerilimi 380 - 415V (690V’a kadar)
Anma Yal›t›m Gerilimi 1000V
Anma Dayanma Gerilimi 8 kV
Anma K›sa Süre Dayanma Ak›m› 65 kA
Anma Tepe Dayanma Ak›m› 143 kA
Anma Çal›flma Frekans› 50 - 60 Hz
Afl›r› Gerilim S›n›f› III
Kirlilik Derecesi 3

Mekanik Karakteristikler
Pano Koruma S›n›f› IP 31 ..., IP54
Pano ‹ç Bölümlendirme Form 1, 2, 4
Renk RAL 7035
(Di¤er renkler iste¤e
ba¤l›d›r)

21/1
 MODÜLER PANO S‹STEMLER‹

FMP-1 panolar alüminyum döküm köfle (A1) ve sac köfle (A2)
olmak üzere iki türlü montaj eleman› vard›r. Komple civatal›d›r
ve modüler yap›ya sahiptir. Karkasta pano geniflli¤ini derinlik,
derinli¤ini genifllik olarak kullan›labilir. Yan tarafta kapak oldu¤u
gibi aç›l›r kap›da kullan›labilmektedir.
zaman hiçbir sorun yaflamadan kap› yönleri de¤ifltirilebilir,
fakat yekpare kap›da (OK3) kap›n›n yönleri siparifl aflamas›nda
söylenmelidir.

Kap›lar›m›z sola do¤ru aç›lmaktad›r. ‹stendi¤i taktirde sa¤a

do¤ru da aç›labilir. Parçal› kapaklar da sonradan söylendi¤i KR1

Pano Ölçüleri (mm)

X : 300 - 350 - 400 - 450 - 500 - 550 - 600 - 650 - 700 - 750 - 800
B : 100 - 200 IC1
Z : 250 - 300 - 350 - 400 - 450 - 500 - 550 - 600 - 650 - 700 - 750 - 800
Y : 1900 OK1

OK2

OK3

BZ1
(100mm)

BZ1
(200mm)

Y Y
Y Y

X X
Z Z X X
Z Z
KR1+BZ1+IC1-A1 (A2) KR1+BZ1+OK1+IC1-A1 (A2)
Baza Yüksekliği: 100mm Baza Yüksekliği: 100mm KR1+BZ1+OK2+IC1-A1 (A2) KR1+BZ1+OK3+IC1-A1 (A2)
Baza Yüksekliği: 200mm Baza Yüksekliği: 200mm

21/2
 MODÜLER PANO S‹STEMLER‹

FMP-2 panolar alüminyum döküm köfle (A1) ve sac köfle (A2)
olmak üzere iki türlü montaj eleman› vard›r. Komple civatal›d›r
ve modüler yap›ya sahiptir. Karkasta pano geniflli¤ini derinlik,
derinli¤ini genifllik olarak kullan›labilir. Yan tarafta kapak oldu¤u
gibi aç›l›r kap›da kullan›labilmektedir.
zaman hiçbir sorun yaflamadan kap› yönleri de¤ifltirilebilir,
fakat yekpare kap›da (OK3) kap›n›n yönleri siparifl aflamas›nda
söylenmelidir.

Kap›lar›m›z sola do¤ru aç›lmaktad›r. ‹stendi¤i taktirde sa¤a

do¤ru da aç›labilir. Parçal› kapaklar da sonradan söylendi¤i

KR1
Pano Ölçüleri (mm)
X : 900 - 1000 - 1100 - 1200 - 1300 - 1400 - 1500 - 1600
B : 100 - 200
Z : 250 - 300 - 350 - 400 - 450 - 500 - 550 - 600 - 650 - 700 - 750 - 800
Y : 1900
IC1
OK1

OK2

OK3

BZ1
(200mm)

BZ1
(100mm)

Y Y Y

X X X

Z Z Z

KR2+BZ2+OK1+IC1-A1 (A2) KR2+BZ2+IC1-A1 (A2) KR2+BZ1+OK3+IC1-A1 (A2)

Baza Yüksekliği: 200mm Baza Yüksekliği: 100mm Baza Yüksekliği: 200mm

21/3
 MODÜLER PANO S‹STEMLER‹

KR1: Tek bölmeli karkas

X A Z B
1900

1800

A=X-100 B=Z-100

X1 X2 XT A1 A2

X Z

Ön görünüfl Yan görünüfl

KR2: Çift bölmeli karkas

A1=X1-100 A2=X2-100 B=Z-100

1900

1800

X1 X2 Z

XT (X1+X2)

Ön görünüfl Yan görünüfl

Ölçüler mm’dir.

21/4
 MODÜLER PANO S‹STEMLER‹

OK1: Ön kapak (caml›)

B
B
A A
45
A A
45 X XK A B (XK-2A)

75

125
1900

1650

1900

1650
175

XK 45 XK 125 45
Ölçüler mm’dir.

OK2: Ön kapak OK3: Ön kapak

B A B A
A A
45 45
45
75

125
200

150
600
600

1650

1900
1990
1900

1650
1900

200
200

600
600

50
175

125

45 45 45
XK
XK XK

Not: OK2’deki parçalı kapakları 1650 mm ölçüsü sabit kalmak üzere (212 ve 204) no’lu parçalar değişken olabilmektedir.

IC1: ‹ç kapak
X XK A (XK-112)
200
600
200
1850

1799
800

A
56 XK-112 56
XK

Ölçüler mm’dir.
21/5
YOLCU VAGONLARI ‹Ç‹N
ISITMA S‹STEM‹ KONTROLÜ
Yolcu Vagonlar› ‹çin ‹Ç‹NDEK‹LER
Is›tma Sistemleri Kontrolü
Özellikler 1
Teknik Tablo 1
 YOLCU VAGONLARI ‹Ç‹N ISITMA S‹STEMLER‹ KONTROLÜ
Elektrikli otomatik ›s›tma sistemi genel Techizat Sand›¤›:
olarak yolcu vagonlar› için kullan›l›r. Ana ve yard›mc› techizat sand›klar›
vagonun alt›na montaj edilecek flekilde
1. Is›tma Sistemi (1000V): 304 kalite 4 mm paslanmaz çelikten imal
Afla¤›daki k›s›mlardan oluflmaktad›r. edilmektedir. Koruma s›n›f› IP 54 olarak
- Techizat sand›¤› dokunmaya, toz ve su girifline karfl›
- Ana flalter gerekli emniyet tertibat› al›nm›flt›r. Ana
- Güç kontaktörü ve yard›mc› techizat sand›klar› tüm
- Ana sigorta cihazlar›n montaj› ve kablo ba¤lant›lar›
- Düflük gerilim rölesi yap›lm›fl flekilde vagona montaja haz›r
- Da¤›t›m sigortas› olarak verilir. Mekanik kilitleme tertibat›
ile gerilim alt›nda sand›k kapaklar›n›n
2. Is›tma Sistemi (1000-1500-3000V): aç›lmas› engellenmifltir.
Afla¤›daki k›s›mlardan oluflmaktad›r.
- Techizat sand›¤› Ana fialter:
- Ana flalter Ana flalterler, 50 kW’l›k ›s›tma gücü içindir.
- Güç kontaktörü 1000V DC/AC’de 50A,3 000V DC’de
- Ana sigorta 16,7A ana flalter tertibat›, 90˚ moment
- Elektronik gerilim seçici röle kesicili bir yayl› paket flalteridir. fialterin
- Da¤›t›m sigortas› yayl› bir kilitleme tertibat› vard›r. Bu tertibat
- Motorlu kademe de¤ifltirici flalter techizat sand›¤›n›n kapa¤›n›n aç›lmas›
halinde sistemi kilitler. Kapak aç›ld›¤›nda
flalterin devreye girmesi önlenir.
Güç kontaktörü:
Is›t›c›lara kumanda edebilmek için her
elektrik devresine bir güç kontaktörü
kullan›l›r. Bu kontaktör manyetik tahrikli
polarize bir kontaktördür.
Bobin çal›flma gerilimi DC‘dir. Ak›m›n
kesilmesinde ark›n söndürülmesi bir
daimi m›knat›s ile sa¤lan›r. Kontaktör
yap›l›fl itibari ile VDE 0110’a göre C
izolasyon s›n›f›na, VDE 0660’a göre de
D cihaz grubuna tekabül etmektedir.
Resim - 1 : Elektrikli yolcu vagonlar› için Çal›flt›rma bobini, afl›r› gerilimlerden
otomatik ›s›tma panosu korunmak gayesi ile bir diyot ve seri ba¤l›
bir direnç vas›tas›yla köprülenmifltir.
Teknik Özellikler:
Tipi : FEC
Kullanma S›n›f› : AC1 / DC1
Nominal Gücü : 16 kW 3000V AC/DC
Kontak say›s› (Ad) : 1
Yard›mc› Kontak : 1 NA / 1 NK < 10A
Bobin Gerilimi : 24, 72, 120V DC
A¤›rl›k : 3,2 kg
‹zolasyon : VDE 0110’a göre
C grubu
Resim - 2 : Güç kontaktörü Güç kontaktörü, ana techizat sand›¤›nda
8 adet, yard›mc› techizat sand›¤›nda 6
adet kullan›lmaktad›r. Yard›mc› kontak
siparifl üzerine yap›l›r.
Ana Sigorta:
Ana sigortada özellikle ›s› de¤iflmelerine
dayan›kl› ve mekanik mukavemeti yüksek
seramik hamurundan (seramik oksit) bir
izole gövde kullan›l›r. Silindir fleklinde
seramik gövde iki ucunda ba¤lant›
kapaklar› ve temas b›çaklar› ile techiz
edilmifltir. Eriyen tel saf gümüfltendir.
(Korozyona tabi olmaz.) Sigortalar, normal
gecikmeli karakterdedirler. Ark söndürme
Resim - 3 : Ana sigorta malzemesi olarak kuvarz kumu kullan›l›r.
Sigortalar k›sa devre durumunda k›sa
devre ak›m›n› çok büyük ölçüde
s›n›rland›r›rlar ve böylece tesisleri afl›r›
termik ve dinamik zorlanmalardan
korurlar. Ana sigortalar b›çakl› sigorta
olarak yap›lm›flt›r ve techizat sand›¤›
kapa¤›na tespit edilirler. Böylece bak›m
çal›flmalar› gerilimsiz yap›l›r. Kapak
aç›ld›¤›nda sigorta buflonlar› bir koruyucu
Resim - 4 : plaka ile insan›n temas etmesini önler.
Da¤›t›m sigortas›
22/1
‹flletme gerilimi : 3000V AC/DC
‹flletme ak›m› : 6A
1000V Düflük Gerilim Rölesi:
Düflük gerilim rölesi 450V AC (600V DC)
ile 1000V AC (1200V DC) aras›nda çal›fl›r
(±%10). Direkt olarak kontak ç›k›fl› verir.
Bu kontak ile yüksek gerilim birbirinden
izoledir. Is›tma sisteminde bu röle, gelen
gerilime bakar. Gerilim 450V AC’nin (600V
DC) üzerinde ise kontaktörlere çal›flma
komutu verir ve ›s›t›c›lar devreye girer.
Bu gerilim 300V AC’nin (360V DC) alt›na
düflünce ›s›t›c›lar› devreden ç›kar›r.
Çal›flma sahas› : 450-1000V AC
600-1200V DC
Açma-kapama
kapasitesi : 24V DC’de 1A
Da¤›t›m Sigortas›:
Da¤›t›m sigortalar›nda silindir fleklinde
cam elyafl› alev almaz termoset gövde
kullan›lm›flt›r. Gövde üzerinde ba¤lant›
terminalleri, içinde saf gümüflten eriyen
tel ve ark› söndürmek için kuvarz kum
vard›r.
‹flletme gerilimi : 3000V AC/DC
‹flletme ak›m› : 6A
Elektronik Gerilim Seçici Röle
Çal›flma fiekli :
Yüksek gerilim dirençler üzerinde
bölünerek dört ölçme kademesine
gönderilir.
Bunlar,
AC’de 1000V, 1500V
DC’de 1500V, 3000V kademeleridir.
Ayr›ca bu dört ölçme kademesinden
baflka iki adet (biri AC, biri DC) afl›r›
gerilim ölçme kademesi vard›r. Her iki
gerilim ölçme kademesinde 1850V AC,
3750V DC’den daha yüksek bir afl›r›
gerilim tespiti halinde 3000V konumuna
geçilir ve ›s›t›c›lar devreden ç›kar›l›r.
Ölçme kademesinde elde edilen iflaret
ile, belirli bir zaman gecikmesine tabi
tutularak ilgili transistöre, onun vas›tas›
ile de ilgili röleye sinyal verilir.
Çal›flma Sahas› 650V AC-1875V AC
1000V DC-4000V DC
Çal›flma kademeleri 1000, 1500V AC
1500, 3000V DC
Batarya Gerilimi 24V DC
(18-32V DC)
Motorlu Kademe De¤ifltirme fialteri:
Motorlu kademe de¤ifltirme flalteri ise
ana techizat sand›¤› için 8’li grup,
yard›mc› techizat sand›¤› için 6’l› grup
olarak imal edilir. Bir flase üzerine monte
edilen gruplar fleffaf ve yanmaz
malzemeden imal edilip, kontaklar
rahatça görülebilir. Motorlu kademe
flalteri, elektronik gerilim seçici röleden
sinyal alarak servo motor sayesinde
kontaklar› 1000, 1500 veya 3000V
konumlar›ndan birisine getirir ve elektrik
enerjisini güç kontaktörlerine iletir.
DO⁄ALGAZ SAYAÇLARI
Do¤algaz Sayaçlar› ‹Ç‹NDEK‹LER

FN G4
Do¤algaz Sayaçları 1
Genel Özellikler 1
Ön Ödemeli Kompakt Do¤algaz Sayacı 1
Teknik Tablo 1
Basınç Kaybı ve Hata E¤rileri 2
Teknik Resimler 3
Ön Ödeme Modülü 4
Genel Özellikler 4
FN G6 Teknik Tablo 4
Teknik Resimler 4

FN G10

FN G4-CPPU

Ön Ödeme Modülü
FNG-PPU G4-G25

EN 1359
CE

Montaj pozisyonu : Dikey

Ba¤›l Nem : <%93
S›cakl›k Aral›¤› : -25oC ile +55oC aras›
 DO⁄ALGAZ SAYAÇLARI

Genel Özellikler Mükemmel tasarım sayesinde TS 5910

Dıfl gövde derin çekme sac’dan imal EN 1359’da belirtilenin altında bir basınç
edilmifltir. kaybı vardır.
Gazın ters akıflı olması halinde de Do¤algaz, ve LPG gazları için uygundur.
numaratör pozitif yönde kayıt Ba¤lant› noktalar›; iki rakor ç›k›fll› olarak
yapmaktadır. üretilmektedir.
FN G4
‹ç gövde mühendislik plasti¤inden G4 sayaçta gaz girifl ve çıkıfl rakor
mamül minimum parça sayısında eksenleri 110 mm.’dir.
üretilmifltir.
G6 sayaçta gaz girifl ve çıkıfl rakor
G4 sayaçta daha hassas ölçümler için, eksenleri 130 mm.’dir.
minimum sürtünmeli 360o dönen rotor
tip çalıflma mekanizması kullanılmıfltır. G10 sayaçta gaz girifl ve çıkıfl rakor
eksenleri 280 mm.’dir.
G6 ve G10 sayaçlar›nda minimum yatay
FN G6 sürtünmeli emme basma mekanizmas› Beyaz renk (Ral 9016)
kullan›lm›flt›r.
Elektrostatik toz boya
Standart üstü, büyük sayıcı diskleri
sayesinde rahat sayaç okunması Sessiz çal›flma
sa¤lanmıfltır. 0.8 mm kal›nl›¤›nda galvaniz kapl› d›fl
Son teknoloji ve ileri düzey mühendislik gövde
malzemeleri kullanıldı¤ından daha uzun Test bas›nc› 0.75 bar
bir ömre sahiptir.
Bak›m gerektirmez
FN G10

Ön Ödemeli Kompakt Do¤algaz Kredi yükleme yüksek güvenlikli

Sayac›:
Ön ödemeli do¤algaz sayaçlar› merkezi
sistem do¤algaz veya LPG kullanan toplu
konutlar, al›flverifl merkezleri, sanayi
bölgeleri ve tatil köylerinde kullan›ld›¤›
gibi flehirlerin de gaz da¤›t›m
teflkilatlar›nca kullan›lmaktad›r. Bu
FN G4-CPPU sayaçlar›n kullan›m› ile sat›lan gaz›n
bedeli peflin olarak tahsil edilmekte ve
sayaç okuma, faturalama, fatura da¤›t›m,
tahsilat ve ödeme takibi faaliyetlerine
ihtiyaç kalmamaktad›r. Bu sayede iflletme
maliyetleri düflmektedir.
Ön ödemeli kompakt sayaçlar içine açma
kapama vanas› yerlefltirilmifl mekanik
sayaç, kredi yükleme ve ölçümü
gerçeklefltiren elektronik modülden
FN G4-CPPU oluflur.
smartcard arac›l›¤›yla yap›l›r. Bu
smartcardlara kredi yükleme
istasyonlar›nda istenen miktarlarda kredi
yüklenir ve daha sonra bu krediler
do¤algaz sayac›na transfer edilir.
Ön ödemeli kompakt sayaçlarda hem
mekanik numaratör hem de LCD ekran
mevcuttur. LCD ekran arac›l›¤›yla tarih-
saat bilgisi, tüketim ve kalan kredi
bilgileri, vana durumu, pil voltaj› ve uyar›
mesajlar› kullan›c›ya sunulur.
Ön ödemeli kompakt sayaçlar›n
elektronik modüllerini besleyen pil uzun
ömürlü lityum pildir. Pilin ömrü LCD
ekrandan takip edilebilir. Pil bittigi zaman
vana kapanacak ve gaz geçiflini
önleyecektir.

Model FN G4 FN G6 FN G10 FN G4 CPPU FN G6 CPPU

Gaz Tipleri Do¤algaz-LPG Do¤algaz-LPG Do¤algaz-LPG Do¤algaz-LPG Do¤algaz-LPG
Qmin 0,04 m 3/h 0,06 m 3/h 0,1 m3/h 0,04 m 3/h 0,06 m 3/h
Qmax 6 m3/h 10 m3/h 16 m3/h 6 m3/h 10 m3/h
Çalıflma Basıncı 0,5 bar 0,5 bar 0,5 bar 0,5 bar 0,5 bar
Ölçme Hacmi 1,2 dm3 2,2 dm3 5 dm3 1,2 dm 3 2,2 dm3
Çalıflma Sıcaklı¤ı -25 C, + 55 C -25 C, + 55 C -25 C, + 55 C -25 C, + 55 C -25 C, + 55 C
Gövde Derin Çekme Saç Derin Çekme Saç Derin Çekme Saç Derin Çekme Saç Derin Çekme Saç
A¤ırlık 2 kg. 3 kg. 6,8 kg. 2,2 kg. 3,2 kg.
Do¤ruluk Q min %3 %3 %3 %3 %3
Do¤ruluk Q max %1,5 %1,5 %1,5 %1,5 %1,5
Sayac›n gösterdi¤i max de¤er m3 99999,999 99999,999 99999,999 99999,999 99999,999
Koruma S›n›f› IP54 IP54 IP54 IP54 IP54
Bas›nç Kayb› max. 2 mbar 2 mbar 2 mbar 2 mbar 2 mbar
Nem % <93 <93 <93 <93 <93
23/1
 DO⁄ALGAZ SAYAÇLARI
G4
Bas›nç kayb› e¤risi Hata e¤risi
mbar Bas›nç kayb› % Hata EN1359’e göre limit de¤erler
4

3
2.0
2

1
1.5
Hava 0

–1
1.0
–2
NG(d=0.6)
–3
0.5
3
Q m /saat
–4
0.0 1 2 3 4 5 6
Qmin 2 0.1 0.2 Qmax
3
Ak›fl m3/saat Qmin Qmax Qmax Ak›fl m /saat

G6
Bas›nç kayb› e¤risi Hata e¤risi
mbar Bas›nç kayb› % Hata EN1359’e göre limit de¤erler
4

3
2.0
Hava 2

1
1.5
0

–1
1.0
NG(d=0.6)
–2

–3
0.5
3
Q m /saat
–4
0.0 1 2 3 4 5 6
Qmin 2 0.1 0.2 Qmax
3
Ak›fl m3/saat Qmin Qmax Qmax Ak›fl m /saat

G10
Bas›nç kayb› e¤risi Hata e¤risi
mbar Bas›nç kayb› % Hata EN1359’e göre limit de¤erler
4

3
2.0
2

1
1.5
Hava 0

–1
1.0
–2
NG(d=0.6)
–3
0.5
Q m3/saat
–4
0.0 1 2 3 4 5 6
Qmin 2 0.1 0.2 Qmax
3
Ak›fl m3/saat Qmin Qmax Qmax Ak›fl m /saat

G4-CPPU
Bas›nç kayb› e¤risi Hata e¤risi
mbar Bas›nç kayb› % Hata EN1359’e göre limit de¤erler
4

3
2.0
2
Hava
1
1.5
0

–1
1.0 NG(d=0.6)
–2

–3
0.5
3
Q m /saat
–4
0.0 1 2 3 4 5 6
Qmin 2 0.1 0.2 Qmax
3
3
Ak›fl m /saat Qmin Qmax Qmax Ak›fl m /saat

G6-CPPU
Bas›nç kayb› e¤risi Hata e¤risi
mbar Bas›nç kayb› % Hata EN1359’e göre limit de¤erler
4

3
2.0
Hava
2

1
1.5
0

NG(d=0.6) –1
1.0
–2

–3
0.5
3
Q m /saat
–4
0.0 1 2 3 4 5 6
Qmin 2 0.1 0.2 Qmax
3
Ak›fl m3/saat Qmin Qmax Qmax Ak›fl m /saat

23/2
 DO⁄ALGAZ SAYAÇLARI

G4 c
a
h

FN
b
d
G4 68,5

G6
d
a

c
h

Tip Ba¤lantı Boyutlar

Difl
FN Ölçüleri
G6
G 276 130 231 78 187

G10 d

a c
h

Tip Ba¤lantı Boyutlar

Difl
FN Ölçüleri
G10
50 G2 345 280 395 93 214

23/3
 DO⁄ALGAZ SAYAÇLARI

G4-CPPU
a d
c

Tip Ba¤lantı Boyutlar

Difl
FN h a b c d
h

Ölçüleri
CPPU
G4 32 G1 1/4 226 110 206 68,5 168

G6-CPPU
d
a c

Tip Ba¤lantı Boyutlar

Difl
FN h a b c d
Ölçüleri
CPPU
h

G6 32 G1 1/4 276 130 231 78 195

23/4
 DO⁄ALGAZ SAYAÇLARI
Ön Ödeme Modülü
Federal ön ödeme ünitesi do¤algaz
sayaçlar›n›n say›c› disklerinden ald›¤›
pulse sinyali yard›m›yla sayma ifllemini
gerçeklefltiren ve yüklenen kredi
bitti¤inde gaz ak›fl›n› durduran bir
ünitedir.
Cihaz pil ömrü en az 10 y›ld›r.
Gerçek zaman-saat entegresi sayesinde
tarih-saat sapmas› minumum düzeydedir.
Cihaz de¤iflik dilleri destekler. (Türkçe,
Özbekçe, ‹ngilizce)
Bilgilerin saklanmas› için kal›c› haf›zaya
sahiptir.
LCD ekranda tarih, vanan›n pozisyonu,
pil seviyesi, kalan kredi miktar›, endeks
ve uyar› ikonlar› gösterilmektedir. LCD
FNG PPU sürekli aç›k konumdad›r.
Vanan›n pozisyonu LCD'de aç›k veya
kapal› bir vana ikonu ile gösterilmektedir.
LCD ekranda pilin durumu 3 kademe
olarak gösterilir.
1. Klepe ¸st rakor Kalan kredi (Kontör) LCD ekranda 6
hane tam (m3) ve noktadan sonra 2 hane
2. LCD Ekran
(1/100 m3) olmak üzere gösterilir.
Cihaz üzerindeki buton yard›m› ile cihaz
3. Men¸ butonu bilgilerine ulafl›m sa¤lan›r.
4. Ak˝ll˝ kart yuvas˝ Herhangi bir hata veya uyar› durumu
5. Klepe alt rakor ünlem (!) uyar›s› ile bildirilir. Bu uyar›
servis ekibi müdahale edene kadar
gösterilir.
6. Pulse kablosu 6 ayl›k tüketim istatistiklerini tutabilir.
Her türlü müdahaleyi ayr›nt›l› biçimde
haf›zas›nda tutar. Böyle durumlarda cihaz
vanas›n› kapatarak gaz geçiflini engeller.
Cihaz içerisinde toplam gücü 9500 mAh
olan 2 adet pil bulunmaktad›r. Cihaz
pillerin zay›flamas› durumunda ekranda
beliren bir uyar› ile aboneyi bilgilendirir.
Pil bitece¤i zaman cihaz vanay› kapat›r
ve gaz kullan›m›na izin vermez.
Mekanik sayaçtan Ön Ödeme Modülüne
gelen kabloda bir kopukluk veya
bozukluk olmas› durumunda cihaz vanas›
kapat›l›r ve gerekli uyar›lar› verir.
Cihaz üzerindeki kalan kredi miktar› belirli
limitin alt›na düfltü¤ünde ekran yan›p
sönerek kredi az uyar›s› verilir.
Kullanıcı güvenli¤i ve cihaz güvenilirli¤i
için afla¤ıdaki standartların gerekleri
yerine getirilmifl ve ilgili testler geliflmifl
laboratuvarlarda yapılmıfltır.
‹klim testleri:
IEC60068-2-2[15] Dryheat (kurusıcak)
IEC60068-2-1[14] Cold (so¤uk)
IEC60068-2-78[20] Dampheat,
steady-state
IEC60068-2-30[16] Dampheat, cyclic
(condensing)
Performans testleri:
IEC61000-4-3[24] Radiated,
radiofrequency, electromagnetic fields
IEC61000-4-2[23] Electrostatic
discharge: disturbance test

Tip : FNG PPU G4-G25

‹flletme bas›nc› : Pmax = 0,5 Bar
Hassasiyet : 0.01 m3
Ölçme tipi : Pulse
Ekran : Özel tasar›m LCD
Klepe üst rakor : Ç›k›fl ucu Ba¤›l nem : < %93
LCD : Tüketim metreküp, Ortam s›cakl›¤› : -20°C ... +55°C
kontör, tarih bilgilerinin görülebildi¤i ekran Depolama s›cakl›¤› : -30°C ... +70°C
Menü butonu : Toplam tüketim Malzeme : ABS, UV-V0
metreküp, kalan kredi, tarih bilgilerinin Veri korumas› : EEPROM, Yedek Pil
s›ral› görülmesini sa¤lar. Ak›ll› kart
tak›ld›ktan sonra bu butona bas›larak kredi Kart tipi : fiifre korumal› 7816 1-2-3 uyumlu Ak›ll› Kart
yüklenir. Ölçme aral›¤› : Qmin : 0,040 m3 / saat - Qmax : 40 m3 / saat
Akıllıkart yuvası : Ak›ll› kart›n tak›ld›¤› Pil : 2 adet toplam 9500 mAh lithium >10 Y›l
bölüm Koruma S›n›f› : IP54
Klepe alt rakor : Girifl ucu A¤›rl›k : G4-G6 G10-G16 G25
Pulse kablosu : Mekanik sayaçtan ön 1,8 kg 2,1 kg 2,2 kg
ödeme modülüne elektronik sinyal tafl›yan
kablo.

a d

c
R

Tip Ba¤lantı Boyutlar

32,5

FNG Difl Ölçüleri h h1 a b c d

PPU
G4-G6 25 G1 - R1 164.5 115 140 85 55 140
h1
h

FNG Difl Ölçüleri h h1 a b c d

PPU
G10-G16 40 164.5 115 140 85 55 140

FNG Difl Ölçüleri h h1 a b c d

17

PPU
G G25 50 G2 - R2 164.5 115 140 85 55 140

23/5