INDBADAN 1000 SUNO

UllNTlIlYOHABEENKII
Waxaa diyaariyey khaalid AI.Xuseynaan
Waxaa turjumay C/Qaadir sh.max,ed akhii
.L:...li'.J c_ri.;.:tl\
COOPERATIVE OFFICE FOR CALL
AND GUIDANCE EASTERN JEDDAH.
P. 0 .. Box ' Y 'Y'V Jeddah Y 'T'Y' K.S .. A
Tel.#"\To-,"\V' -Fax
wU Js' ,, n JJta. I .J\ .$, l
J """ ..
..;- '..J'1

INKA BADAN ' SUNO
MAALINTII IYO HABEENKII
Waxaa diyaariyey khaalid AI-Xuseynaan
Waxaa turjumay C/Qaadir sh.max,ed akhii
HORDHAC
Waxaa mahad iska leh allaha raxiimka ah ee
qafaarka
ah ee kariimka ah ee
qahaarka
ah,allaha
gedgadiya quluubta
iyo aragyada banii,aadamka,
Allaha og waxa muuqda iyo waxa
qarsoon
ayaan ku
mahdin, mahad aan kala
go,laheyn habeen iyo
maalin walba..Waxaan makhraati ka ahay inuusan
jirin
allaah xaq lagu caabudo oon aheyn allaha
waaxidka ah een laheyn cid la wadaagta
dineysa cidii allaahnimada, shahaado ka badbaa-
ictiqaadisa cadaabka naarta, waxaan kaloo
makhraati ka ahay inuu muxamed
yahay
nabiga alle
soo doortay, nabad
galyo
iyo naxariis dushiisa allaha
yeelo isaga iyo ehelkiisii iyo xaasaskiisii iyo
asxaabtiisii mudneyd in la darajeeyo
,
nabadgalyo
aan dhamaaneynin intey habeenkii iyo maalintu
baaqi
yi hi i n . l nt aa kadi b. .
Ari nta u fi i can ee l ooga baahan
yahay
i nuu musl i mku
ku dadaalo intuu nool yahay waa ku dhaqanka
sunada nabi ga s.c.w. hadal ki i sa i yo fi ci l ki i sa i l aa ay
xayaatadiisu ku sal
garowdo
sunada habeen iyo
maal i n wal ba,
Du,nuun Al -Mi sri wuxuu yi ri : (Cal aamada fagu garto
inuu allaah adoonkiisa
jecel
yahay
waa inuu adoonku
raaco akhl aaqdi i nabi ga s.c.w. i yo fi ci l ki i si i i yo
amarki i si i i yo sunadi i si i ..
HORDHAC
Waxaa mahad iska leh allaha raxiimka ah ee
qafaarka ah ee kariimka ah ee qahaarka ah,allaha
gedgadiya quluubta iyo aragyada banii,aadamka,
Allaha 09 waxa muuqda iyo waxa qarsoon ayaan ku
mahdin, mahad aan kala gO,laheyn habeen iyo
maalin walba..Waxaan makhraati ka ahay inuusan
jirin allaah xaq lagu caabudo oon aheyn allaha
waaxidka ah een laheyn cid la wadaagta
dineysa cidii allaahnimada, shahaado ka badbaa-
ictiqaadisa cadaabka naarta, waxaan kaloo
makhraati ka ahay inuu muxamed yahay nabiga alle
soo doortay, nabad galyo iyo naxariis dushiisa allaha
yeelo isaga iyo ehelkiisii iyo xaasaskiisii iyo
asxaabtiisii mudneyd in la darajeeyo , nabadgalyo
aan dhamaaneynin intey habeenkii iyo maalintu
baaqi yihiin .lntaa kadib..
Arinta u fiican ee looga baahan yahay inuu muslimku
ku dadaalo intuu nool yahay waa ku dhaqanka
sunada nabiga s.c.w. hadalkiisa iyo ficilkiisa i1aa ay
xayaatadiisu ku sal garowdo sunada habeen iyo
maalin walba.
DU,nuun AI-Misri wuxuu yiri: (Calaamada lagu garto
inuu allaah adoonkiisa jecel yahay waa inuu adoonku
raaco akhlaaqdii nabiga S.C.w. iyo ficilkiisii iyo
amarkiisii iyo sunadiisii ..
#
JiJTAJ
At
aq+.+ si$+'56
Ot '',s,+s
fs
OI S
)
t
"J"3
llt
.ltl
f 1
:
ol-r-
,i (
p*:
Jie
Ots
r+_ri3
Aflaah sareeye wuxuu yiri
:
(Nabi
muxamadow
waxaad dhahdaa hadaad Allaah
jeceshihiin
isoo
raaca, Allaah wuu idin
jeclaan
wuuna idiin dhaafi
Allaah waakan danbiyada dhaafa ee danbiyadiina
naxariista).
Xasan Af-Basri wuxuu yiri: (Calaamada
lagu garto
iney allaah
jecel
yihiin
waxey aheyd sunada nabigiisa
oo la raaco) .
Qofka muslimka ah waxaa lagaga qiyaas qaataa
siduu sunada nabiga ku yahay
,
mar kasta oo uu aad
ugu dadaalo allaah agtiisa ayuu sharaf ku yeeshaa,
sidaas owgeed ayaan anigoo uga gol
leh
soonool eynta sunada nabi ga s.c.w.
-musl i mi i nta
dhexdooda- ayaan waxaan diyaariyey kitaabkan yar
si ay u noqoto ku dhaqanka sunadu nolof
maalmeedkooda xaga cibaadada iyo markey
seexanayaan iyo markey wax cunayaan ama
cabayaan iyo markey la tacaamulayaan dadka iyo
dhamaan markey is daahirinayaan, bixidooda iyo
galidooda
iyo markey dhar xiranayaan iyo dhaamaan
dhaqdhaqaaq kasta oo la sameynaayo waa inuu ku
sal eysnaado sunada xabi i bka s.c.w. Bal kawaran
haduu mi d i naga mi da kadhumo waxoogaa l acaga
waxaad arkeysaa qofkii
oo aad u raadinaaya oo
murugsan i l aa uu kahel o
,l aaki i n
meeqa sunada
nabi ga s.c.w. i na dhaaftay oo hadana aynaan ka
mur gi n
, ,
u} Ji ) : J\i
r,: J1 ( ..).jii;
Allaah sareeye wuxuu yiri : (Nabi muxamadow
waxaad dhahdaa hadaad Allaah jeceshihiin isoo
raaca, Allaah wuu idin jeclaan wuuna idiin dhaafi
Allaah waakan danbiyada dhaafa ee danbiyadiina
naxariista).
Xasan AI-Basri wuxuu yiri: (Calaamada lagu garto
iney allaah jecel yihiin waxey aheyd sunada nabigiisa
00 la raaco) .
Qofka muslimka ah waxaa la9aga qiyaas qaataa
siduu sunada nabiga ku yahay , mar kasta 00 uu aad
ugu dadaalo allaah agtiisa ayuu sharaf ku yeeshaa,
sidaas oWgeed ayaan anigoo uga got leh
soonooleynta sunada nabiga s.c.w. -muslimiinta
dhexdooda- ayaan waxaan diyaariyey kitaabkan yar
si ay u noqoto ku dhaqanka sunadu nolol
maalmeedkooda xaga cibaadada iyo markey
seexanayaan iyo markey wax cunayaan ama
cabayaan iyo markey la tacaamulayaan dadka iyo
dhamaan markey is daahirinayaan, bixidooda iyo
galidooda iyo markey dhar xiranayaan iyo dhaamaan
dhaqdhaqaaq kasta 00 la sameynaayo waa inuu ku
saleysnaado sunada xabiibka s.c.w. Bal kawaran
haduu mid inaga mida kadhumo waxoogaa lacaga
waxaad arkeysaa qofkii 00 aad u raadinaaya 00
murugsan ilaa uu kahelo ,Iaakiin meeqa sunada
nabiga s.c.w. ina dhaaftay 00 hadana aynaan ka
murgin "
DHIBAATOOYINKA UGU WAAWEYN EE INA
HEYSTA..
Waxaan aad uweyneynay diinaarka iyo dirhamka si
ka weyn sunada nabi ga s.c.w. Hadi i dadka l a dhi hi
lahaa
qofkii
hal sune ah nooleeya waxaa la siinayaa
beeso waxaad arki laheyd iyagoo ku dadaalaya ku
dhaqanka sunada Nabi ga s.c.w habeen i yo maal i n
walba si ay suno kasta uga helaan faaido .. Maal
muxuu ku tarayaa? markii lagu dhigo
qabrigaaga
oo
ci i da dusha l agaa saaro..
(.*tr
J$
lJiyls t+rll [t+Jl
Os,ii &
)
,
,Jh5.Il
dtl
\ 1r , \ V: , r l r l t
Aduunyada ayaad dooratetr
,
aakhiro ayaana
khery badan oo baaqi ahaaneysa ..
Sunada aan halkan ku cadeyneyno waxaa laga
wadaa tan
qofkii
sameeya uu ajir ka helaayo,
qofkii
katagana aan la ciqaabeynin, waana sunada habeen
iyo maalin walba soo noqnoqota
,
qof
kastana wey
udhib
yar
tahay inuu sameeyo.
Waxaana ogaaday haduu
qof walba xil iska saaro
sunooyinkan inuu dhaqan
galin karo in ka badan
maaf i n kasta
\
. . .
suno, bi shi i na waxey ku
imaaneysaa
f
.
,
. . .
oo suno, bal eeg
qofkii ka
jaahil
noqday sunooyinkan ama intuu bartay aan ku
camal falin
,
qofkaasi wuxuu naftiisa ka dayacay
xasanaad badan waana mi d ka qaday
kheyr badan ..
SUNADA OO LA I-AASIiiO WAXEY LEE DAHAY
FAA,DOOYIN..
t -Qofku
wuxuu
gaari darajada allaah adoonkiisa ku
jeclaado
DHIBAATOOYINKA UGU WAAWEYN EE INA
HEYSTA..
Waxaan aad uweyneynay diinaarka iyo dirhamka si
ka weyn sunada nabiga s.c.w. Hadii dadka la dhihi
lahaa qofkii hal sune ah nooleeya waxaa la siinayaa
beeso waxaad arki laheyd iyagoo ku dadaalaya ku
dhaqanka sunada Nabiga s.c.w habeen iyo maaHn
walba si ay sunG kasta uga helaan taaido .. Maat
muxuu ku tarayaa? markii lagu dhigo qabrigaaga 00
ciida dusha lagaa saaro..
(
.:Lt 0 . ~ \ W ~ iLaaJ\ :. ... t.): u . ~ ~ \ .tl6
(.,:TO J JP- .Po J .. .. ( J J ~ ~ (."It cr- UWiI
"'lq'V : ~ ~ \
Aduunyada ayaad doorateen, aakhiro ayaana
khery badan 00 baaqi ahaaneysa ..
Sunada aan halkan ku cadeyneyno waxaa laga
wadaa tan qofkii sameeya uu ajir ka helaayo, qotkii
katagana aan la ciqaabeynin, waana sunada habeen
iyo maalin walba 500 noqnoqota , qof kastana wey
udhib yar tahay inuu sameeyo.
Waxaana ogaaday haduu qot walba xii iska saaro
sunooyinkan inuu dhaqan galin karo in ka badan
maalin kasta ,. suno, bishiina waxey ku
imaaneysaa ,",., 00 suno, bat eeg qofkii ka jaahil
noqday sunooyinkan ama intuu bartay aan ku
camal falin , qofkaasi wuxuu naftiisa ka dayacay
xasanaad badan waana mid ka qaday kheyr badan "
SUNADA 00 LA LAASIMO WAXEY LEE DAHAY
FAA,DOOYIN..
'-Qotku wuxuu gaari darajada allaah adoonkiisa ku
jeclaado
Y-
Sunada waxey kabtaa naqsiga ku dhaca
faraa,i sha..
r-
Sunadu waxey dadka ka badbaadisaa in lagu
dhaco bidcada .
r-
Sunadu waxey ku tuseysaa weyneynta diinta
i l aahay.
War muslimiinow yaan
sunada nabiga loo deymo
l a,aani n ha noqoto sunada nabi ga s.c.w. mi d
shaqeysa nolol maalmeedkiina
,
hadii aydaan idinku
ku dhaqmin yaa ku dhaqmi, sunadu waa astaanta
lagu
garto
dhabnimada
jaceylka
nabiga s.c.w. iyo
raacitaankiisa .
IITIARKII HURDADA LAGA TOOSO ..
\ -Waxaa
sune ah In labada gacmood
wajiga lagu
masaxo, arintan waxaa cadeeyey imaarnu nawawi
iyo xaafid ibnu xajar daliilkooduna waa :
(Nabiga
s.c.w. ayaa intuu hurdo ka toosay labadiisa gacmood
wajigiisa ku masaxay
)
Eeg Saxiixul-Muslim .
Y-ln
la duceysto . (Aflaah
baa mahada iska leh
,
Alfaha nasoo nooleeyey markuu nadifay kadib
,
Allaahaas ayaana nasoo saari doona
)eeg
bukhaari.
r-l n
l a cadeydo : (Nabi gu
s.c.w markuu hurdada ka
tooso cadey ayuu afkiisa ku
jiid jiidi jiray)
Bukh aari
i yo Musl i m.
r
-l n
bi yaha sanka l aga soo saaro marki i l a
sandaarsado kadi b
,
Nabi ga s.c.w. wuxuu yi ri : (
Haduu axadkiin hurdada ka tooso, sadex
jeer
ha
firdhiyo biyaha uu ku sandaarsaday,waayo
sheydaanka ayaa ku barya sanqaroorkiisa) Bukhaari
i yo Musl i m. .
,,- Sunada waxey kabtaa naqsiga ku dhaca
faraa,isha..
r - Sunadu waxey dadka ka badbaadisaa in lagu
dhaco bidcada .
f - Sunadu waxey ku tuseysaa weyneynta diinta
ilaahay.
War muslimiinow yaan sunada nabiga loo deymo
la,aanin ha noqoto sunada nabiga s.c.w. mid
shaqeysa nolol maalmeedkiina , hadii aydaan idinku
ku dhaqmin yaa ku dhaqmi, sunadu waa astaanta
lagu garto dhabnimada jaceylka nabiga s.c.w. iyo
raacitaankiisa .
MARKII HURDADA LAGA TOOSO ..
'-Waxaa sune ah In labada gacmood wajiga lagu
masaxo, arintan waxaa cadeeyey imaamu nawawi
iyo xaafid ibnu xajar daliilkooduna waa : (Nabiga
s.c.w. ayaa intuu hurdo ka toosay labadiisa gacmood
wajigiisa ku masaxay ) Eeg Saxiixul-Muslim .
"-In la duceysto : (Allaah baa mahada iska leh ,
Allaha nasoo nooleeyey markuu nadilay kadib ,
Allaahaas ayaana nasoo saari doona )eeg bukhaari.
r -In la cadeydo : (Nabigu s.c.w markuu hurdada ka
tooso cadey ayuu afkiisa ku jiid jiidi jiray) Bukhaari
iyo Muslim.
f -In biyaha sanka laga soo saaro markii la
sandaarsado kadib , Nabiga S.c.w. wuxuu yiri: (
Haduu axadkiin hurdada ka tooso, sadex jeer ha
firdhiyo biyaha uu ku sandaarsaday,waayo
sheydaanka ayaa ku barya sanqaroorkiisa) Bukhaari
iyo Muslim..
o-ln
gacmaha la meyro sadex
jeer
Nabigu s.c:w.
wuxuir
yiri :
(Haduu axadkiin
ka tooso
hurdadiisa
yuusan
gacantiisa
galinin weelka
ilaa uuka
meyro
sadex
jeer
)
WA)K/AA SUNE
AH MARKII
IT'IUSQUSHA
LAGALAAYO
AMA LAGA
SOO BfiK/MYO
lN :
\
-Lugta
bidix
la hor
galiyo
,
markii laga soo
baxaayana
lugta midig
la hor bixiyo.
Y-ln
la aqristo
markii
lagalaayo
musqusha
ducada:
(Allahayow
waxaan
kaa
magan
galeynaa
inayaaOiinta
kuwooda
dhadiga
iyo kuwooda
labka
ah) Bukhaari
iyo Muslim.
Musquluhu
waa hoyga
shayaadilntu
galaan.
r-tn
la aqrisio
markii
laga baxaayo
musqusha
ducadan
(Allow ii dhaaf),waxaa
soo saaray
sunanka
markii
laga reebo An-Nisaa,i
Markasta
oo uu
qofku galaayo musqusha
ama kasoo
baxaayo
sunooyinkan
ayuu ku camal
fali
,
saas
ayuuni
ku dhaqan
galiyey labo suno oo markii
musqusha
lagalaayo
ah
-
lugta bidix
iyo ducada
galida musqusha
iyo labo kale oo ah markii laga soo
baxaayo
musqusha
lugta midig iyo ducada
bixitaanka).
.
WN|(/AA SUNE
AH MARKII
LA WEYSO QAADANAAYO
1-l n
l a dhaho bi smi l l aahi .
Y-l n
l a dhaqo sadex
i eer
gacmacaha..
f-lntaan
wajiga
la meyrin
inlaga hormariyo
l uql uqasho
i yo sandaar'
r
-l n
bi yaha
l agu
o-In gacmaha la meyro sadex jeer Nabigu S.C.w.
wuxuu yiri : (Haduu axadkiin ka tooso hurdadiisa
yuusan gacantiisa galinin weelka ilaa uuka meyro
sadexjeer)
WAXAA SUNE AH MARKII MUSQUSHA LAGALAAYO
AMA LAGA 500 BAXAAYO IN :
, -Lugta bidix la hor galiyo , markii la9a soo
baxaayana lugta midig la hor bixiyo.
"-In la aqristo markii lagalaayo musqusha ducada:
(Allahayow waxaan kaa magan galeynaa
shayaadiinta kuwooda dhadiga iyo kuwooda labka
ah) Bukhaari iyo Muslim. Musquluhu waa hoyga
shayaadilntu galaan.
r -In la aqristo markii laga baxaayo musqusha
ducadan (Allow ii dhaaf),waxaa soo saaray sunanka
markii laga reebo An-Nisaa, i .
Markasta 00 uu qofku galaayo musqusha ama kasoo
baxaayo sunooyinkan ayuu ku camal fali , saas
ayuuna ku dhaqan galiyey labo suno 00 markii
musqusha lagalaayo ah - lugta bidix iyo ducada
galida musqusha iyo labo kale 00 ah markii laga 500
baxaayo musqusha lugta midig iyo ducada
bixitaanka) ..
WAXAA SUNE AH MARKII LA WEYSO QAADANAAYO
, -I n la dhaho bismillaahi.
"-In la dhaqo sadex jeer gacmacaha..
r -Intaan wajiga la meyrin inlaga hormariyo
luqluqasho iyo sandaar. i-In biyaha lagu
sandaarsaday loo firdhiyo xaga bidix, iyadoo laga
qaadanaayo
xadiiskii nabiga s.c.w. : (Wuxuu
meyray
gacmihiisa
sadex
jeer
kadibna wuu luqfuqday,
kadibna wuu sandaarsaday
,
kadibna biyihii sanka
ayuu firdhiyey kadibna wajigiisa ayuu sadax
jeer
meyray) Bukhaari iyo Muslim.
o-Luqluqashada
iyo sandaarsiga oo lagu xeel
dheeraado Macnahu waa in si fiican biyaha loo
gaarsiiyo,
Nabiguna s.c.w. wuxuu yiri :(lnaad soman
taahay mooyaane si fiican u luqluqo oo u sandaarso)
afarta ayaa soo saartay-waa sunanka-
l-Luqluqashada
iyo sandaarsiga oo gacan kaliya
lagu guto
nabiga s.c.w. ayaa sidaas yeelay
sida ku
cad Bukhaari iyo Muslim .
v-f
n la cadeydo markii la luqluqanaayo, nabiga s.c.w.
wuxuu yi ri :(Hadaana ka baqeyni n i naan umaddeyda
dhibo waxaan amri lahaa cadeyga markasta oo ay
weyso qaadanaayaan)
Axmed iyo Nisaa,i
^-ln
garka
weyn biyaha la dhex
galiyo
markii wajiga
l a dhaqaayo Nabi gu
s.c.w. markuu weyso
qaadanaayo gacmi hi i sa
ayuu garki i sa
dhex mari n
jiray)
At-Tarmiidi
l-ln
madaxa la masaxo
,
habka
madaxa loo masaxo waa : Labadiisa gacmood
oo
biyo leh ayuu foodiisa ka bilaabi markaasuu
qadaadka
ku geyn,kadi bna
hal kuu kabi l aabay ayuu
kusoo celin, masaxida waajibka ah waa in madaxa
oo dhan l a masaxo..nabi guna
s.c.w. si di i hore aan
usoo sheegnay ayuu u masaxay madaxi i sa si da ku
sandaarsaday loo firdhiyo xaga bidix, iyadoo laga
qaadanaayo xadiiskii nabiga S.C.w. : (Wuxuu meyray
gacmihiisa sadex jeer kadibna wuu luqluqday,
kadibna wuu sandaarsaday I kadibna biyihii sanka
ayuu firdhiyey kadibna wajigiisa ayuu sadax jeer
meyray) Bukhaari iyo Muslim.
o-Luqluqashada iyo sandaarsiga 00 lagu xeel
dheeraado Macnahu waa in si fiican biyaha loo
gaarsiiyo, Nabiguna s.c.w. wuxuu yiri :(Inaad soman
taahay mooyaane si fiican u luqluqo 00 u sandaarso)
afarta ayaa 500 saartay-waa sunanka-
1-Luqluqashada iyo sandaarsiga 00 gacan kaliya
lagu guto nabiga S.C.w. ayaa sidaas yeelay sida ku
cad Bukhaari iyo Muslim .
V-In la cadeydo markii la luqluqanaayo, nabiga s.c.w.
wuxuu yiri :(Hadaana ka baqeynin inaan umaddeyda
dhibo waxaan amri lahaa cadeyga markasta 00 ay
weyso qaadanaayaan) Axmed iyo Nisaa,i
A-In garka weyn biyaha la dhex galiyo markii wajiga
la dhaqaayo Nabigu S.C.w. markuu weyso
qaadanaayo gacmihiisa ayuu garkiisa dhex marin
jiray) At-Tarmiidi '\-In madaxa la masaxo , habka
madaxa loo masaxo waa: Labadiisa gacmood 00
biyo leh ayuu foodiisa ka bilaabi markaasuu
qadaadka ku geyn,kadibna halkuu kabilaabay ayuu
kusoo celin, masaxida waajibka ah waa in madaxa
00 dhan la masaxo.. nabiguna s.c.w. sidii hare aan
usoo sheegnay ayuu u masaxay madaxiisa sida ku
I
.-ln
weysada
la
gaarsiiyo cad bukhaari
iyo muslim' .
faraha
gacmaha iyo kuwa lugaha dhexdoodaa,
waana siduu amray
nabigeenu
s.c.w. sida ay soo
saareen
afarta sunanka
ah.
\ I
-ln
weysada midigta
lugaha iyo
gacmaha laga
bilaabo,
lasuulkii
illaahayna s.c.w.
wuxuu
jeclaa
midigeysiga
markuu
kabaha xiranaayo,
iyo markuu
is
daah-irihaiyo ,
waana sida ay soo saareen
bukhaari
iyo muslim
\ r-ln
laga badiyo dhaqida
halmar markii
la dhaqaayo
wajiga iyo labada
gacmood iyo labada
l ugood. .
' lr-ln
la ashahaato
markii weysada
la dhameeyo,
faa,idada laga helaayana
waa
qofkii dhaha
waxaa
loo furayaa sideeda
albaab
ee
janada
markaasuu
ka
galayaa midkuu doono,
muslim baa soo saaray'
\ t-ln guriga lagu soo weyso
qaato
,
Nabigu
s' c' w'
wuxuu
yiri .
(Qofltii ku daahir
qaata gurigiisa kadibna
aada masjid kamida masaajidda
illaahay si uu usoo
guto farad ka mida faraa,isha
ilfaahay
,kaas
talaanadiisa
midna danbiga ayaa
lagaga hoobiyaa
midna darajo aYaa loogu siyaadiyaa
)muslim
baa soo
saaray..
\
o-ln
weysada
xubnaha
gacanta lagu marmariyo
1l -l n
bi yaha
l a tashi i l o
Nabi gu s.c.w.
wuxuu ku
weyso
qaadan
jiray
mud
-waa
labo sacab oo biyo ah.
Eeg Bukhaari
iyo Muslim ..\v-waa
la dhaafin
karaa
weysada
xunbaha
afarta ah labada lugood
iyo
labada
gacmood meelaha
la sheegay,
Abuuhureyra
A.H.R.N.
markuu dhaqaayo l abadi i sa
gacmood
, -In weysada la gaarsiiyo cad bukhaari iyo muslim..
faraha gacmaha iyo kuwa lugaha dhexdoodaa,
waana siduu amray nabigeenu S.C.w. sida ay soo
saareen afarta sunanka ah.
, '-In weysada midigta lugaha iyo gacmaha laga
bilaabo, rasuulkii iIIaahayna S.C.w. wuxuu jeclaa
midigeysiga markuu kabaha xiranaayo, iyo markuu is
daahirinaayo , waana sida ay soo saareen bukhaari
iyo muslim '"-In laga badiyo dhaqida halmar markii
la dhaqaayo wajiga iyo labada gacmood iyo labada
lugood..
,r-In la ashahaato markii weysada la dhameeyo,
faa,idada laga helaayana waa qofkii dhaha waxaa
loo furayaa sideeda albaab ee janada markaasuu ka
galayaa midkuu doono, muslim baa soo saaray.
'-In guriga lagu soo weyso qaato , Nabigu s.c.w.
wuxuu yiri : (Qofkii ku daahir qaata gurigiisa kadibna
aada masjid kamida masaajidda iIIaahay si uu usoo
guto farad ka mida faraa,isha iIIaahay ,kaas
talaabadiisa midna danbiga ayaa lagaga hoobiyaa
midna darajo ayaa loogu siyaadiyaa )muslim baa 500
saaray..
, o-In weysada xubnaha gacanta lagu marmariyo .
"-In biyaha la tashiilo Nabigu s.c.w. wuxuu ku
weyso qaadan jiray mud -waa labo sacab 00 biyo ah.
Eeg Bukhaari iyo Muslim .. ' v-Waa la dhaafin karaa
weysada xunbaha afarta ah labada lugood iyo
labada gacmood meelaha la sheegay, Abuuhureyra
A.H.R.N. markuu dhaqaayo labadiisa gacmood
wuxuu
gaarsiin jiray
weysada dhudhunkiisa,markuu
l ugaha dhaqayana dhudhumi hi i sa fugaha, kol kaasuu
dhihi
jiray
sidaas ayaan arkay nabiga s.c.w. oo u
weyso
qaadanaaya
.. Eeg Muslim.
lA-ln
fa tukado labo rakcadood markii la weyso
qaato,
Nabigu s.c,w. wuxuu yiri
:(Qofkii uweyseysta
sidaan u weyso
qaatay
oo kaleeto kadibna tukada
labo rakcadood oon naftiisa u sheegin wax
mashquuliya danbigiisa waa loo dhaafaa
)..
bukhaari
iyo muslim baa soo saaray saxiisul-muslim.
Xadiiska cuqbah ibnu caamir waxaa ku cad
qofkii
sidaas u weyso
qaata
iney
jano
u waajibtay..
\ t-ln
weysada lagu xeel dheeraado oo macnaheedu
yahay in la
gaarsiiyo
xubin walba biyaha
,
qofka
muslimka ah waxaa dhacda inuu weyseysto
maalin
iyo habeen kasta dhowr
jeer
,
qaarkoodna
shan
jeer
,
qaarna
ka badan gaar ahaan qofkii
raba inuu tukado
salaada barqinka iyo salaatu leyl
,
markasta oo uu
qofku
weyso
qaato
wuxuu awood u lee yahay
inuu
ku camal fal o sunadan kadi bna wuxuu hel ayaa aj i r
aad u weyn ..
FA/4,IDADA KAGA HELAAYO KUCAMAL FALKA
SUNADAN WAA :Waxey soo hoos galeysaa
hadalkii
nabiga s.c.w. (Qofkii
rnarkuu weyso
qaadanaayo
weysada hagaajiya danbigiisa ayaa hoobanaya ilaa
uu ka baxo cidiyaha hoostooda
)waxaa
wariyey
musl i m. Nabi gu s.c.w. wuxuu kal oo yi ri
:
(Maj i ro qof
intuu weyso qaato
weysada toosinaya, kadibna labo
rakcadood tukanaaya isagoo qalbigiisa
iyo wajigiisa
wuxuu gaarsiin jiray weysada dhudhunkiisa,markuu
lugaha dhaqayana dhudhumihiisa lugaha, kolkaasuu
dhihi jiray sidaas ayaan arkay nabiga s.c.w. 00 u
weyso qaadanaaya .. Eeg Muslim.
'A-In la tukado labo rakcadood markii la weyso
qaato, Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :(Qofkii uweyseysta
sidaan u weyso qaatay 00 kaleeto kadibna tukada
labo rakcadood oon naftiisa u sheegin wax
mashquuliya danbigiisa waa loo dhaafaa ).. bukhaari
iyo muslirn baa soo saaray . saxiisul-rnuslim.
Xadiiska cuqbah ibnu caamir waxaa ku cad qofkii
sidaas u weyso qaata iney jano u waajibtay..
, C\-In weysada lagu xeel dheeraado 00 macnaheedu
yahay in la gaarsiiyo xubin walba biyaha I qofka
muslimka ah waxaa dhacda inuu weyseysto maalin
iyo habeen kasta dhowr jeer, qaarkoodna shan jeer I
qaarna ka badan gaar ahaan qofkii raba inuu tukado
salaada barqinka iyo salaatu leyl , markasta 00 uu
qofku weyso qaato wuxuu awood u lee yahay inuu
ku camal falc sunadan kadibna wuxuu helayaa ajir
aad u weyn .,
FAA,IDADA KAGA HELAAYO KUCAMAL FALKA
SUNADAN WAA :Waxey soo hoos galeysaa hadalkii
nabiga s.c.w. (Qofkii markuu weyso qaadanaayo
weysada hagaajiya danbigiisa ayaa hoobanaya ilaa
uu ka baxo cidiyaha hoostooda )waxaa wariyey
muslim. Nabigu s.c.w. wuxuu kaloo yiri : (Majiro qof
intuu weyso qaato weysada toosinaya, kadibna labo
rakcadood tukanaaya isagoo qalbigiisa iyo wajigiisa
allaah dartiis u
jeediyey,haduu
jiro
qof noocaa$a
waxaa u waajibeysa
jano
,danbigiisana
waa la
dhaafayaa
)
waxaa soo saaray Muslim.
lmaamu nawawi wuxuu
yiri : Wuxuu ku helay
martabadan naftiisa ayuu ka ilaalin
jiray
wiswiska
sheydaanka
iyo inuu sunadan udiido
,aadbuuna
u
xifdin
jiray
si uusan marnaba uga mashquulin,
qalbigiisa oo u kali noqday sunadan ayuu uga
badbaaday sheydaanka.
GADEYGA..
Dhowr waqti oo uu cadeydo muslimku habeenkii iyo
maalintii ayaa
jira
Nabi gu s.c.w wuxuu
yi ri :(Hadi i aanan dhi beyni n
umadeyda waxaan amri lahaa cadeyga salaad kasta
markey tukanaayaan) Bukhaari iyo Muslim ayaa soo
saaray..markii
la isu geeyo intuu musfimku cadeydo
Y t
ka saac kama
yaraaneysg
Y
.
jeer
,shanta
salaadood wuu u cadayan, sunooyinka raatibada ah
salaada barqinkii la tukado, witirka iyo markuu
guri gi i sa gal aayo si da ay Caa,si ho A.H.R.N. ku
cadeysay saxiixul muslim, Akhii si aad sunada u
asiibto cadayo markasta ood
galeyso gurigaaga iyo
markaad Quraanka aqrineyso iyo hadii afku is badafo
iyo markaad hurdada ka soo kacdo iyo markaad
weyso
qaadaneysi d Nabi gu s.c.w. wuxuu
yi ri :
(Cadeygu wuxuu nadiifiyaa afka, rabina wuu raali
galiyaa) waxaa soo saaray lmaamu Axmed..
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUDHAQANKA
SUNADAN..
A- Rabi ayaa adoonkiisa raali ka ahaanaya ..
allaah dartiis u jeediyey,haduu jiro qot noocaasa
waxaa u waajibeysa jano ,danbigiisana waa la
dhaafayaa) waxaa soo saaray Muslim.
Imaamu nawawi wuxuu yiri : Wuxuu ku helay
martabadan naftiisa ayuu ka ilaalin jiray wiswiska
sheydaanka iyo inuu sunadan udiido ,aadbuuna u
xifdin jiray si uusan marnaba uga mashquulin,
qalbigiisa 00 u kali noqday sunadan ayuu uga
badbaaday sheydaanka.
CADEYGA..
Dhowr waqti 00 uu cadeydo muslimku habeenkii iyo
maalintii ayaa jira
Nabigu s.c.w wuxuu yiri:(Hadii aanan dhibeynin
umadeyda waxaan amri lahaa cadeyga salaad kasta
markey tukanaayaan) Bukhaari iyo Muslim ayaa soo
saaray.. markii la isu geeyo intuu muslimku cadeydo
" i ka saac kama yaraaneyso ". jeer ,shanta
salaadood wuu u cadayan, sunooyinka raatibada ah
salaada barqinkii la tukado, witirka iyo markuu
gurigiisa galaayo sida ay Caa,siho A.H.R.N. ku
cadeysay saxiixul muslim, Akhii si aad sunada u
asiibto cadayo markasta ood galeyso gurigaaga iyo
markaad Quraanka aqrineyso iyo hadii afku is badalo
iyo markaad hurdada ka soo kacdo iyo markaad
weyso qaadaneysid .. Nabigu s.c.w. wuxuu yiri:
(Cadeygu wuxuu nadiifiyaa afka, rabina wuu raali
galiyaa) waxaa soo saaray Imaamu Axmed..
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUDHAQANKA
SUNADAN..
A- Rabi ayaa adoonkiisa raali ka ahaanaya .,
B-Afka ayuu nadiifiyaa .
Waxaa baritaan lagu
gaaray
dhinaca cilmaga
caafimaadka inuu cadeygu ka sameysan
yahay
waxyaabo badan oo faa,ido u leh ilkaha iyo ciridka
waxaana kami da ..
\
-
Maadooyin ka hortagaaya
jeermiska
.
T-
Maadooyin afka nadiifinaaya .
r-Maadooyin
ilkaha sifeynaaya .
t-
Maadooyin afka carfiya.
SUNADA KABA GASHIGA ..
Nabi gu s.c.w. wuxuu
yi ri : (Haduu
mi dki i n kabo
gashanaayo
midigta haka bilaabo, haduu iska
siibaayana bidixda haka bilaabo, labada kabood
hawada xirto ama kabo la,aan ha ahaado) waxaa
soo saaray muslim. Sunadan waxey musfimka ku
soo noqnoqotaa dhowr
jeer
habeenkii iyo maalintii
waayo wuxuu kabaha xirtaa ama siibaa markuu
masaajidka aadaayo ama ka soo noqdo, markuu
musqusha galaayo
ama ka soo baxaayo markuu
shaqadiisa aadaayo, sunadan aad ayey usoo
noqnoqotaa sidaas owgeed hadii la niyoodo ajir
weyn ayaa laga helayaa
qofkuna
wuxuu ahaanayaa
qof
ku dhex nool sunada markuu soconaayo iyo
markuusan soconi n
SUNOOYIN KU TACALUQA LABISKA
Waxaa iyadana aad usoo laablaabta habeenkii iyo
maalintii in la xirto dharka ama la iska siibo,
gaar
ahaan markii la
qubeysanaayo
ama la seexanaayo
i .w.m. hadaba waxaa fagama maarmaana i naad
ogaati d sunooyi nkan..
B-Afka ayuu nadiifiyaa .
Waxaa baritaan lagu gaaray dhinaca cilmaga
caafimaadka inuu cadeygu ka sameysan yahay
waxyaabo badan 00 faa,ido u leh ilkaha iyo ciridka
waxaana kamida ..
,- Maadooyin ka hortagaaya jeermiska .
,,- Maadooyin afka nadiifinaaya .
r -Maadooyin ilkaha sifeynaaya .
t- Maadooyin afka carfiya.
SUNADA KABA GASHIGA ..
Nabigu s.c.w. wuxuu yiri: (Haduu midkiin kabo
gashanaayo midigta haka bilaabo, haduu iska
siibaayana bidixda haka bilaabo, labada kabood
hawada xirto ama kabo la,aan ha ahaado) waxaa
soo saaray muslim. Sunadan waxey muslimka ku
soo noqnoqotaa dhowr jeer habeenkii iyo maalintii
waaye wuxuu kabaha xirtaa ama siibaa markuu
masaajidka aadaayo ama ka soo noqdo, markuu
musqusha galaayo ama ka 500 baxaayo markuu
shaqadiisa aadaayo, sunadan aad ayey usoo
noqnoqotaa sidaas owgeed hadii la niyoodo ajir
weyn ayaa laga helayaa qofkuna wuxuu ahaanayaa
qof ku dhex noel sunada markuu soconaayo iyo
markuusan seeonin .,
SUNOOYIN KU TACALUQA LABISKA .,
Waxaa iyadana aad usoo laablaabta habeenkii iyo
maalintii in la xirto dharka ama la iska siibo, gaar
ahaan markii la qubeysanaayo ama la seexanaayo
LW.m. hadaba waxaa lagama maarmaana inaad
ogaatid sunooyinkan..
1-Waxaad
dhehdaa markaad dharka xiraneysid ama
iska siibeysid bismillaah .
lmaamu nawawi wuxuu
yiri : Bismilaahi markasta
in la dhaho waa larna huraan.
v-
Nabi gu s.c.w. haduu l abi sto khami i s ama
go, ama
cimaamad wuxuu dhihi
jiray
: (Allahayow waxaan ku
weydiisanayaa kheyrkiisa iyo kheyrka loo sameeyey
waxaana kaa magangalayaa sharkiisa iyo sharka loo
sameeyey) waxaa wariyey abuu daa,uud iyo tarmidi
iyo axmed
,waxaana
saxiixiyey ibnuxibaan iyo
xaakim, xaakimna wuxuu
yiri : shardiga muslim
dahabina wuu waafaqay.
Y-ln
midigta faga bilaabo labiska
,
Nabigu s.c.w.
wuxuu
yiri: ( Hadaad labisataan midigta ka bilaaba
)
waxaa wariyey tarmidi iyo abuuda,uud iyo ibnu
maaja, waana saxiix ..
t-l n
bi di xda l aga bi l aabo marki i l a si i baayo kadi bna
mi dgta ..
SUNOOYINKA i'ARKII GURIGA I-AGA BN(IAAYO
IYO MARKII LASOO GALAAYO.
lmaamu nawawi wuxuu
yiri : Waxaa fiican in la
dhaho bismiflaah oo la badiyo wardiga, waana in
dadka l a sal aamo.
l
-Markii
guriga
la soo
galaayo waxaa suno ah in la
xuso i l l aahay nabi guna s.c.w. wuxuu
yi ri . (Haduu
midkiin Allaah xuso markuu
gurigiisa galaayo iyo
markuu cuntadiisa cunaayo, sheydaanku wuxuu
dhahaa caawa
jiif
iyo casho idiinma taalo
)
'-Waxaad dhehdaa markaad dharka xiraneysid ama
iska siibeysid bismillaah .
Imaamu nawawi wuxuu yiri : Bismilaahi markasta
in la dhaho waa lama huraan.
,,- Nabigu s.c.w. haduu labisto khamiis ama go, ama
cimaamad wuxuu dhihi jiray : (Allahayow waxaan ku
weydiisanayaa kheyrkiisa iyo kheyrka loo sameeyey
waxaana kaa magangalayaa sharkiisa iyo sharka loo
sameeyey) waxaa wariyey abuu daa,uud iyo tarmidi
iyo axmed ,waxaana saxiixiyey ibnuxibaan iyo
xaakim, xaakimna wuxuu yiri : shardiga muslim
dahabina wuu waafaqay.
'-In midigta laga bilaabo labiska , Nabigu s.c.w.
wuxuu yiri: ( Hadaad labisataan midigta ka bilaaba )
waxaa wariyey tarmidi iyo abuuda,uud iyo ibnu
maaja, waana saxiix ..
t -In bidixda laga bilaabo markii la siibaayo kadibna
midgta ..
SUNOOYINKA MARKII GURIGA LAGA BAXAAYO
IVO MARKII LASOO GALAAVO.
Imaamu nawawi wuxuu yiri : Waxaa fiican in ~ a
dhaho bismillaah 00 la badiyo wardiga, waana in
dadka la salaamo.
'-Markii guriga la soo galaayo waxaa suno ah in la
xuso illaahay nabiguna s.c.w. wuxuu yiri : (Haduu
midkiin Allaah xuso markuu gurigiisa galaayo iyo
markuu cuntadiisa cunaayo, sheydaanku wuxuu
dhahaa caawa jiif iyo casho idiinma taalo )
\-Ducada
markii guriga
la
galaayo
xadiiskii Nabiga
s.c.w.: (Allahayow
waxaan ku weydiisanaayaa
kheyrka guri galida
iyo kheyrka guri
ka bixida
,
bismi
l l aah ayaan ku
gal eynaa
bi smi l faahi ayaan ku
baxeynaa, Alfaah ayaana talo saaraneynaa, kadibna
wuxuu salaamayaa reerkiisa
)
waxaa wariyey abuu
daa,uud .
Qofku markuu gurigiisa
ka baxaayo ama uu galaayo
wuxuu dareemayaa inuu Allaah talo saartay, taasina
waxey xoojin xiriirka ka dhexeeya isaga iyo Allaah
r-Cadeyga
: Nabigu s.c.w. markuu gurigiisa galaayo
wuxuu bilaabi
jiray
cadey
)
muslim.
t-As-salaam
Allaah sareeye wuxuu yiri:
(
4#b 4s-;1r*
eirt Se
dn
A+ri
Os,*"i:i .,Je
lJ"l*i f:S++
fli.
ll$
1 1 :;3Jl
Hadaan ka soo
qaadno
inuu qofku gurigiisa
soo
galay
shanta salaadood ee faradka ah markuu
masaajidka ku soo tuk^dey kadaib, wuxuu dhabaqay
\
.
suno Qofku haduu dhaho markuu guri ga
ka
baxaayo : (Bismi
llaahi allahayow adigaan ku talo
saartay
,
xeelad iyo quwad
ma fihi
,
waxaa loo
dhahaa waa lagu kaafiyey, waa lagu ilaaliyey, waa
lagu hanuuniyey,
sheydaankuna
wuu ka
dheeraadaa) waxaa wariyey At-Tarmidi iyo Abuu
Daa, uud. .
Qofka musl i mka ah guri gi i sa
si yaal o badan ayuu uga
baxaa
,
markuu dantiisa u baxaba haduu sunadan
dabaqo wuxuu hel ayaa aj i r badan ..
." -Ducada markii guriga la galaayo xadiiskii Nabiga
S.C.W.: (Allahayow waxaan ku weydiisanaayaa
kheyrka guri galida iyo kheyrka guri ka bixida , bismi
lIaah ayaan ku galeynaa bismi lIaahi ayaan ku
baxeynaa, Allaah ayaana talc saaraneynaa, kadibna
wuxuu salaamayaa reerkiisa ) waxaa wariyey abuu
daa,uud.
Qofku markuu gurigiisa ka baxaayo ama uu galaayo
wuxuu dareemayaa inuu Allaah talc saartay, taasina
waxey xoojin xiriirka ka dhexeeya isaga iyo Allaah
r-Cadeyga : Nabigu s.c.w. markuu gurigiisa galaayo
wuxuu bilaabi jiray cadey ) muslim. -As-salaam
Allaah sareeye wuxuu yiri:
(
A<... Aa' ...A l:i ... IjLi)
... :.) w-- .. r..r- ..,-- .J:H
1 , : .)..,.ll\
Hadaan ka soo qaadno inuu qofku gurigiisa soo
galay shanta salaadood ee faradka ah markuu
masaajidka ku soo tuk"'dey kadaib, wuxuu dhabaqay
". suno Qofku haduu dhaho markuu guriga ka
baxaayo : (Bismi lIaahi allahayow adigaan ku talo
saartay , xeelad iyo quwad ma lihi , waxaa loo
dhahaa waa lagu kaafiyey, waa lagu ilaaliyey, waa
lagu hanuuniyey, sheydaankuna wuu ka
dheeraadaa) waxaa wariyey At-Tarmidi iyo Abuu
Daa,uud .,
Qofka muslimka ah gurigiisa siyaalo badan ayuu uga
baxaa , markuu dantiisa u baxaba haduu sunadan
dabaqo wuxuu helayaa ajir badan ..
FA/A,IDADA LAGA HELAAYO KUDHAQANKA
SUNADA }(A BIXIDA GURIGA..
\
-Qofka
waxaa faga kaafin wax kastoo murug
gafinaaya aduunkiisa iyo aakhiradiisa .
Y-
Qofka waxaa laga ilaalin wax kasta oo shar ah
ama la kohdo
jinni
iyo insi midkuu rabo ha ahaado.
r-Qofka
waxaa la siinayaa hanuun.
SUNOOYINKA MARKII MASAAJIDI(A
LA AADAAYO..
\
-ln
masaajidka lagu
jarmaado
ama la hormaro si
j amaacacada
musl i mi i nta l ool a tukado..nabi gu s.c.w.
wuxuu
yiri: (Hadey dadku og
yihiin kheyrka ku
jira
in
loo dagdago aadaanka iyo safka hore
,
xataa hadaan
lagu heleynin in loo qori tuurto ma,ahane dadku wey
u
qori
tuuran lahaayeen, sidoo kale dadku hadey oh
yihiin faa,idada ku
iirta
in la
jarmaado
wey
jarmaadi
l ahaayeen, si doo kal e hadey dad og
yi hi i n faa,i dada
ku
jirta
salaada cishaha iyo subaxda wey imaan
lahaayeen xalaa
gurguurad) waxaa soo saaray
Bukhaari i yo Musl i m ..
Y-ln
fa aqristo ducada markii masaajidka la aadaayo.
(Allahayow qalbigeyga iyo carabkeyga nuuri,
Allahayow maqalkeyga iyo arageyga iyo
gadaasheyda iyo horteyda iyo dusheyda iyo
hoosteyda ka yeel nuur
,
Allahayow isii nuur) waxaa
wariyey Musfim.
r-ln
masaajidka tartiib loo socdo oon la dagdagin..
Nabi gu s.c.w. wuxuu
yi ri : (Hadaad maqashaan
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUDHAQANKA
SUNADA KA BIXIDA GURIGA ..
'-Qofka waxaa laga kaafin wax kastoo murug
galinaaya aduunkiisa iyo aakhiradiisa .
" - Qofka waxaa laga ilaalin wax kasta 00 shar ah
ama la kohdo jinni iyo insi midkuu rabo ha ahaado.
r-Qofka waxaa la siinayaa hanuun.
SUNOOYINKA MARKII MASAAJIDKA
LAAADAAYO..
'-In masaajidka lagu jarmaado ama la hormaro si
jamaacacada muslimiinta loola tukado.. nabigu S.C.w.
wuxuu yiri: (Hadey dadku og yihiin kheyrka ku jira in
loo dagdago aadaanka iyo safka hore I xataa hadaan
lagu heleynin in loo qori tuurto ma,ahane dadku wey
u qori tuuran lahaayeenI sidoo kale dadku hadey oh
yihiin faa,idada ku jirta in la jarmaado wey jarmaadi
lahaayeen, sidoo kale hadey dad 09 yihiin faa,idada
ku jirta salaada cishaha iyo subaxda wey imaan
lahaayeen xataa gurguurad) waxaa soo saaray
Bukhaari iyo Muslim ..
"-In la aqristo ducada markii masaajidka la aadaayo.
(Allahayow qalbigeyga iyo carabkeyga nuuri,
Allahayow maqalkeyga iyo arageyga iyo
gadaasheyda iyo horteyda iyo dusheyda iyo
hoosteyda ka yeel nuur , Allahayow isii nuur) waxaa
wariyey Muslim.
i-I n masaajidka tartiib loo socdo oon la dagdagin..
Nabigu S.C.w. wuxuu yiri: (Hadaad maqashaan
aqimaada aada salaada, ahaadana kuwo tartiibsada
oo xasiloon
)
waxaa wariyey Bukhaari iyo Musfim .
t-ln
masaajidka lug lagu tago .. waa arin fiican sida
ay cadeeyeen fuqahadu, waxaa haboon in tafaabada
la isu dhadhaweeyo oon la dagdagin si xasanaad
badan loo helo,waxeyna udaliishadeen nusuusta
cadeyneysa fadliga ku soo arooray in la badiyo
talaabada foo
qaadaayo
masaajidka
,
Nabigaa s.c.w.
wuxuu yiri: (Ma idin tusiyaa waxa dunuubta lagu
daadiyo darajad ana kor loogu qaado ? haa rasuulkii
Alfow waa masaajidka oo in badan loo socdo
)
waxaa wariyey Muslim ..
o-ln
la aqristo ducada markii masaajidka la galaayo :
(Allahayow
ii fur albaabada naxariistaada) Xadiis
kalena wuxuu lee yahay
haduu midkiin damco inuu
masaj i dka gal o
nabi ga ha ku sal i yo kadi bna ha
dhaho : Allahayow ii fur albaabada naxariistaada)
waxaa wariyey nisaa,l iyo ibnu maaja iyo ibnu
khuseyma i yo i bnu xi baan
]-l n
l a hor gal i yo
l ugta mi di g marki i masj i dka fa
gal aayo,
anas i bnu maal i k A. H. R. N. wuxuu
yi ri :
(Waxaa sunada ka mida inaad lugtaada midig hor
gal i si d
masj i dka,markaad baxeysana l ugtaada bi di x
hor bixisid
)waxaa
soo saaray xaakim wuxuuna yiri:
waa saxi i x shardi ga musl i m dahabi na wuu ku
waafaq ay ..
v-
In l oo dheereeyo sal aada safka hore ..
A-fn
la duceysto markii masaajidka laga baxaayo :
(Allahayow
waxaan ku weydiisan fadligaada
)waxaa
aqimaada aada salaada, ahaadana kuwo tartiibsada
00 xasiloon ) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim .
f -In masaajidka lug lagu tago .. waa arin fiican sida
ay cadeeyeen fuqahadu, waxaa haboon in talaabada
la isu dhadhaweeyo oon la dagdagin si xasanaad
badan loo helo,waxeyna udaliishadeen nusuusta
cadeyneysa fadliga ku 500 arooray in la badiyo
talaabada loo qaadaayo masaajidka , Nabigaa s.c.w.
wuxuu yiri: (Ma idin tusiyaa waxa dunuubta lagu
daadiyo darajadana kor loogu qaado ? haa rasuulkii
Allow waa masaajidka 00 in badan loo socdo )
waxaa wariyey Muslim ..
o-In la aqristo ducada markii masaajidka la galaayo
(Allahayow ii fur albaabada naxariistaada) Xadiis
kalena wuxuu lee yahay haduu midkiin damco inuu
masajidka galo nabiga ha ku saliyo kadibna ha
dhaho : Allahayow ii fur albaabada naxariistaada)
waxaa wariyey nisaa, I iyo ibnu maaja iyo ibnu
khuseyma iyo ibnu xibaan
i-In la hor galiyo lugta midig markii masjidka la
galaayo, anas ibnu maalik A.H.R.N. wuxuu yiri:
(Waxaa sunada ka mida inaad lugtaada midig hor
galisid masjidka,markaad baxeysana lugtaada bidix
hor bixisid )waxaa soo saaray xaakim wuxuuna yiri:
waa saxiix shardiga muslim dahabina wuu ku
waafaqay ..
V_ In loo dheereeyo salaada safka hare ..
A-In la duceysto markii masaajidka laga baxaayo :
(Allahayow waxaan ku weydiisan fadligaada )waxaa
wariyey musfim imaamu nisaa,l ayaa wuxuu ku
siyaadiyey ducadan in nabiga lagu saliyo..
1-ln
la tukado markii masjidka lagalo labo rakcadood
-
taxiyatul masjid
-
intaan la fariisan ka hor sida ku
cad Bukhaari iyo Muslim
lmaamu shaafici wuxuu
yiri
: Taxiyatul masjidka
waa la tukan karaa xataa waqtiyada reeban, xaafid
ibnu xajarna wuxuu
yiri
: waxaa si dhan loo
go,aamiyey
iney taxiyatul masjidku sune tahay ..
markii la isku dardaro sunooyinka ku tacaluqa aadida
masaajidka shanta salaadood iyo galida masjidka
,
kasoo bixidiisa
,
ducooyinka fa aqristo markasta
,
taxiyatul masjidka waxey
gaarayaan
o .
suho ..
SUNOOYINKA AADAANKA ..
l bnu
qayi m
wuxuu sheegay i ney yi hi i n shan suno..
\-l n
l a dhaho si duu l ee
yahay
mu,adi nku marka l aga
reebo xaya cala salaat
,xaya
calal falaax labadan
waxaa la dhihi : Laa xowfa walaa
quwati ilaa billaah)
waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim..
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMAL FALKA
SUNADAN ..
r -Janada
ayaa lagu
gali
sida ku cad Saxiixul-
Musl i m. .
Y-ln
la dhaho : Aniguna waxaan makhraati ka ahay
i nuusan
j i ri n
Al l aah xaq l u caabudo oon aheyn al l aha
waaxidka ah, Muxamedna s.c.w.
yahay
rasuulkii
i l l aahay waxaan raal i ka,ahay i nuu afl aah
yahay
rabi i sl aamkuna
yahay
di i nta xaqa ah
,muxamedna
wariyey muslim .. imaamu nisaa,1 ayaa wuxuu ku
siyaadiyey ducadan in nabiga lagu saliyo..
~ - I n la tukado markii masjidka lagalo labo rakcadood
- taxiyatul masjid -- intaan la fariisan ka hor sida ku
cad Bukhaari iyo Muslim ..
Imaamu shaafici wuxuu yiri : Taxiyatul masjidka
waa la tukan karaa xataa waqtiyada reeban, xaafid
ibnu xajarna wuxuu yiri : waxaa si dhan loo
gO,aamiyey iney taxiyatul masjidku sune tahay .,
markii la isku dardaro sunooyinka ku tacaluqa aadida
masaajidka shanta salaadood iyo galida masjidka ,
kasoo bixidiisa , ducooyinka la aqristo markasta ,
taxiyatul masjidka waxey gaarayaan 0 - sunG ..
SUNOOYINKA AADAANKA ..
Ibnu qayim wuxuu sheegay iney yihiin shan suno..
'-In la dhaho siduu lee yahay mU,adinku marka laga
reebo xaya cala salaat ,xaya calal falaax labadan
waxaa la dhihi : Laa xowla walaa quwati ilaa billaah)
waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim..
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMAL FALKA
SUNADAN ..
'-Janada ayaa lagu gali sida ku cad Saxiixul-
Muslim..
"-In la dhaho : Aniguna waxaan makhraati ka ahay
inuusan jirin Allaah xaq lu caabudo oon aheyn allaha
waaxidka ah, Muxamedna s.c.w. yahay rasuulkii
jllaahay . waxaan raali ka,ahay inuu allaah yahay
rabi islaamkuna yahay diinta xaqa ah ,muxamedna
s.c.w.
yahay rasuulkii illaahay
)waxaa
wariyey
musl i m ..ku camal fafka sunadan waxaa l aga hel i
danbi dhaaf sida ku cad xadiiskan ..
r-l n
Nabi ga s.c.w. l agu sal i yo marki i aadaanku
dhamaado
,
sida u fiican ee loogu saliyo nabiga
s.c.w. waa in layiraahdo saliga ibraahiimiya :
(Allahuma Saf i calaa muxamed wacalaa aali
muxamed kamaa saleyta calaa ibraahiin wacalaa
aal i i braahi i m i naka xami i du maj i i d
,
al l aahuma
baarik calaa muxamed wa calaa aali muxamed
kamaa baarakta calaa ibraahiim wacalaa aali
ibraahiim inaka xamiidu majiid
)
waxaa wariyey
Bukhaari ..
t-Waa
in la dhaho saliga nabiga ka dib ducadan :
(Allaahuma rabi haadihi dacwati taamah Wasalaatil-
Qaa,imah aati muxamedan alwasiilata walfadiilata
wabcas-hu maqaaman maxmuudan al adi i
wacadtahu) waxaa wariyey bukhaari.
Faa,idada laga helaayo ku camal falka ducadan :
Qofkii dhaha shafaacada nabiga s.c.w. ayuu helayaa
o-lntaa
kadib wuxuu doono ayuu ku duceysan karaa
sunooyinka ku tacaluqa maqalka aadaanka iyo
aj i i bi di i sa waxaa l agu qi yaasaa
Yosuno
..
SUNOOYINKA AQITUIAADA ..
Gudiga daaimka ah ee cilmi baarista iyo fatwada
sacuudiga waxey cadeeyeen iney aqimaada shanta
sal aadood l ee dahay
Y
.
suno marka l a i su
geegeeyo.
s.c.w. yahay rasuulkii iIIaahay )waxaa wariyey
muslim .. ku camal falka sunadan waxaa laga heli
danbi dhaaf sida ku cad xadiiskan ..
r -In Nabiga S.c.W. lagu saliyo markii aadaanku
dhamaado , sida u fiican ee loogu saliyo nabiga
S.C.w. waa in layiraahdo saliga ibraahiimiya :
(Allahuma Sali calaa muxamed wacalaa aali
muxamed kamaa saleyta calaa ibraahiin wacalaa
aali ibraahiim inaka xamiidu majiid , allaahuma
baarik calaa muxamed wa calaa aali muxamed
kamaa baarakta calaa ibraahiim wacalaa aali
ibraahiim inaka xamiidu majiid ) waxaa wariyey
Bukhaari ..
t -Waa in la dhaho saliga nabiga ka dib ducadan :
(Allaahuma rabi haadihi dacwati taamah Wasalaatil-
Qaa,imah aati muxamedan alwasiilata walfadiilata
wabcas-hu maqaaman maxmuudan aladii
wacadtahu) waxaa wariyey bukhaari.
Faa,idada laga helaayo ku carnal falka ducadan:
Qofkii dhaha shafaacada nabiga s.c.w. ayuu helayaa
o-Intaa kadib wuxuu doono ayuu ku duceysan karaa
sunooyinka ku tacaluqa maqalka aadaanka iyo
ajiibidiisa waxaa lagu qiyaasaa "Osuno ..
SUNOOYINKA AQIMAADA ..
Gudiga daaimka ah ee cilmi baarista iyo fatwada
sacuudiga waxey cadeeyeen iney aqimaada shanta
salaadood lee dahay ". suno marka la isu
geegeeyo.
FAA,IDO :Sida sunada ah waa inuu
qofka
maqlaaya
aqimka dhaho sida
qofka
aqimaaya marka laga
reebo xaya calas-salaat iyo xaya calal-falaax
qadqaamati
salaat sideeda ayuu udhihi
,dhihi
maayo
aqaamahaa
-llaah
wa adaamahaa
,waayo
xadiiska
ku soo arooray waa daciif
(Gudiga
daaimka ah ee
cilmi baarista iyo fatwada sacuudiga)
SALAADA OO LA DHIGTO SUTRO ..
Nabi gu $.c.w. wuxuu
yi ri : (Haduu mi dki i n tukanaayo
ha dhigto hortiisa sutro hana u dhawaado,
yuusana
u ogolaanin in axad dhex maro isaga iyo surtadiisa)
waxaa wariyey Abuu daa,uud iyo lbnu maajah iyo
lbnu khuseyma .
Xadiiskan wuxuu cadeynayaa iney sutradu tahay
sune masaajid ha ahaado guri
ahaaado
,
raga iyo
haween waa is ku mid
,
muslimiinta
qaar
kamida wey
ka
qadeen
sunadan, sidaas darteed waxaad
arkeysaa iney tukanayaan iyagoo aysan hortooda
oolin sutro.. sunadan aad ayey usoo noqnoqotaa
habeenkii iyo maalintii, salaadaha raatibada,salaada
barqinka, taxiyatul masjidka
,salaada
witirka,
haweenkana sidaasoo kale ayey usoo laablaabataa
markey
gurigooda ku tukanayaan
,
laakiin salaada
jamaacada
imaamka ayaa sutro u ah dadka ku
dabatukanaaya ..
MAS,ALOOYIN KU TACALUQA SUTRADA..
\ -Sutradu
waxey ku asaxi wax kastoo
qofka
tukanaaya hortiisa dhigto sida usha ama
yaal
sida
darbiga tiirka
,wax
loo shardiyo majiro xaga balarka ..
FAA,IDO :Sida sunada ah waa inuu qofka maqlaaya
aqimka dhaho sida qofka aqimaaya marka la9a
reebo xaya calas-salaat iyo xaya calal-falaax ..
qadqaamati salaat sideeda ayuu udhihi ,dhihi maayo
aqaamahaa -lIaah wa adaamahaa ,waayo xadiiska
ku soo arooray waa daciif (Gudiga daaimka ah ee
cilmi baarista iyo fatwada sacuudiga)
SALAADA 00 LA DHIGTO SUTRO ..
Nabigu s.c.w. wuxuu yiri: (Haduu midkiin tukanaayo
ha dhigto hortiisa sutro hana u dhawaado, yuusana
u ogolaanin in axad dhex marc isaga iyo surtadiisa)
waxaa wariyey Abuu daa,uud iyo Ibnu maajah iyo
Ibnu khuseyma .
Xadiiskan wuxuu cadeynayaa iney sutradu tahay
sune masaajid ha ahaado guri ahaaado , raga iyo
haween waa is ku mid, muslimiinta qaar kamida wey
ka qadeen sunadan, sidaas darteed waxaad
arkeysaa iney tukanayaan iyagoo aysan hortooda
oolin sutro.. sunadan aad ayey usoo noqnoqotaa
habeenkii iyo maalintii, salaadaha raatibada,salaada
barqinka, taxiyatul masjidka ,salaada witirka,
haweenkana sidaasoo kale ayey usoo laablaabataa
markey gurigooda ku tukanayaan , laakiin salaada
jamaacada imaamka ayaa sutro u ah dadka ku
dabatukanaaya ..
MAS,ALOOYIN KU TACALUQA SUTRADA..
, -Sutradu waxey ku asaxi wax kastoo qofka
tukanaaya hortiisa dhigto sida usha ama yaal sida
darbiga tiirka ,wax loo shardiyo majiro xaga balarka ..
Y-Waxaa
haboon iney sutradu dhanaato taako iyo
waxoogaa.
r-Waxaa
haboon
qofka tukanaaya iyo sutradu
iney
kala fogaadan sadex dhudhun in la eg meeluu ku
suj uudo.
r
-Sutrada
waxaa loo baneeyey imaamka iyo
qofkii
kal i gi i tukanaaya ..
o-sutrada
imaamka ayaa surto u ah dadka ku daba
tukanaaya
,sidaas
owgeed wey banaan tahay in la
dhex maro safafka hadii loo baahdo .
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CATAL FALI(A
SUNADAN ..
A-Safaada ayaa waxey ka badbaadin iney naaqusto,
hadii waxa hor maraya ay
yihiin naag iyo dameer iyo
eey madow..
B-Salaada waxey ka badbaadin inuu
qofku
eeg eego
meelo aan loo baahneyn
,
qofku wuxuu ku
gaabsanayaa aragiisa sutrada sokodeeda,taasina
waxey
qeyb
ka
qaadan i nuu sal aadi i sa ku
khushuuco.
C-dadka ayaa fursad u helaaya iney maraan sutrada
gadaasheeda ..
SUNOOYINKA LA SAiIEEYO HABEENKII IYO
MA/ALINTll..
\
-Sunooyi nka
raati bada ah Nabi gu s.c.w. wuxuu
yi ri :
(Ma
j i ro qof
musfi m ah oo al l aah darti i s u tukanaaya
maalin kasta
I Y
rakco oo sune ah
-
haduu
jiro
kaas
-
al l aah wuxuu
j anada
uga dhi saa
gi ri
..) waxaa
wariyey Muslim .
~ -Waxaa haboon iney sutradu dhanaato taako iyo
waxoogaa.
r-Waxaa haboon qofka tukanaaya iyo sutradu iney
kala fogaadan sadex dhudhun in la e9 meeluu ku
sujuudo.
-Sutrada waxaa loo baneeyey imaamka iyo qofkii
kaligii tukanaaya .,
o-Sutrada imaamka ayaa surto u ah dadka ku daba
tukanaaya ,sidaas owgeed wey banaan tahay in la
dhex marc safafka hadii loo baahdo .
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMAL FALKA
SUNADAN ..
A-Salaada ayaa waxey ka badbaadin iney naaqusto,
hadii waxa hor maraya ay yihiin naag iyo dameer iyo
eey madow..
B-Salaada waxey ka badbaadin inuu qofku eeg eego
meelo aan loo baahneyn , qofku wuxuu ku
gaabsanayaa aragiisa sutrada sokodeeda,taasina
waxey qeyb ka qaadan inuu salaadiisa ku
khushuuco.
C-dadka ayaa fursad u helaaya iney maraan sutrada
gadaasheeda ..
SUNOOYINKA LA SAMEEYO HABEENKIIIYO
MAALINTII..
'-Sunooyinka raatibada ah Nabigu S.c.w. wuxuu yiri:
(Ma jiro qof muslim ah 00 allaah dartiis u tUkanaaya
maalin kasta ' ~ r a k e o 00 sune ah - haduu jiro kaas -
allaah wuxuu janada uga dhisaa giri .. ) waxaa
wariyey Muslim.
Sunooyinkan waa sidan :
r
rakcadood oo duhurka ka
horeysa iyo labo ka danbeysa
,labo
rakcadood oo
maqribka ka danbeysa iyo labo cishaha ka danbeysa
iyo labo fajarka ka horeysa ..
AKHII miyaadan
jaceyl
uqabin in guri
janada
lagaaga dhiso ?..ilaali na$eexadan ka soo fushay
nabiga s.c.w. tuko
\ Yrakcadood
oo sune ah ..
Y-Salaatu-Duxaa
waa salaada barqinkii la tukado
waxey udhigantaa sidii adigoo bixiyey
f 1
.
sadaqo,
xubnaha banii damku wxey ka kooban yihiin
11
.
xubnood
,xubnahaas
mid kasta waxey ubaahan
tahay maafin kasta in laga sadaqeeyo shukhri lagu
mahdinaayo nicmadan
,intaasoo
dhan waxaa
gudi
kara labo rakcadood oo barqinkii la tukado ..
FM,IDADA KU CAMAL FALKA SUNADAN :
Saxiixul-muslim abiidar wuxuu nabiga ka wariyey
inuu
yiri
: (Xubin kasta oo waagu ubaryo waxaa
dusheeda ahaaday sadaqo, subxaana llaah kasta
waa sadaqo, wanaag kasta oo la is amro waa
sadaqo
,
xumaan kasta oo la iska reebo waa sadaqo
,
waxaasoo dhan waxaa badal ka noqon kara labo
rakcadood oo barqinkii la tukado.)
Abii hureyra waxaa ka sugnaaday inuu yiri :
Nabiga s.c.w. oo ah kaan
jeclaa
ayaa ii dardaarmay
inaan soomo sadex maalmood iyo inaan tukado
labada racadood ee barqinkii iyo inaan tukado witirka
intaana seexan ka hor) waxaa soo saaray Bukhaari
i yo Musl i m.
Sunooyinkan waa sidan : i rakcadood 00 duhurka ka
horeysa iyo labo ka danbeysa ,Iabo rakcadood 00
maqribka ka danbeysa iyo fabo cishaha ka danbeysa
iyo labo fajarka ka horeysa ..
AKHI1 miyaadan jaceyl uqabin in guri janada
lagaaga dhiso ?.ilaali naseexadan ka soo fushay
nabiga s.c.w. tuko ''\'rakcadood 00 sune ah ..
'\' -Salaatu-Duxaa waa salaada barqinkii la tUkado
waxey udhigantaa sidii adigoo bixiyey r, -sadaqo,
xubnaha banii damku wxey ka kooban yihiin ".
xubnood ,xubnahaas mid kasta waxey ubaahan
tahay maalin kasta in laga sadaqeeyo shukhri lagu
mahdinaayo nicmadan ,intaasoo dhan waxaa gudi
kara labo rakcadood 00 barqinkii la tukado .'
FAA,IDADA KU CAMAL FALKA SUNADAN :
Saxiixul-muslim abiidar wuxuu nabiga ka wariyey
inuu yiri : (Xubin kasta 00 waagu ubaryo waxaa
dusheeda ahaaday sadaqo, subxaana lIaah kasta
waa sadaqo, wanaag kasta 00 la is amro waa
sadaqo , xumaan kasta 00 la iska reebo waa sadaqo
, waxaasoo dhan waxaa badal ka noqon kara labo
rakcadood 00 barqinkii la tukado.)
Abii hureyra waxaa ka sugnaaday inuu yiri
Nabiga s.c.w. 00 ah kaan jeclaa ayaa ii dardaarmay
inaan soomo sadex maalmood iyo inaan tukado
labada racadood ee barqinkii iyo inaan tukado witirka
intaana seexan ka hor) waxaa soo saaray Bukhaari
iyo Muslim.
Waqtiga Salaatul-Duxaa wuxuu bilaabanayaa
aroortii markey qoraxdu
soo baxdo rubac saac kadib,
wuxuuna dhamaanayaa sal aada duhur rubac saac
ka hor, waqtiga ugu haboon ee la tikado waa markey
qoraxdu
aad u kululaato, waxaana u yar inta la
tukado labo rakcadood sideed rakcadood ayaana
ubadan
,qaarna
waxey dhaheen wax go,an
ma
l ehan. .
Y-Sunada
casarka: Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :
( Allaah ha u naxariisto qofkii
tukada afar rakcadood
salaada casar ka hor) waxaa wariyey Abuu da,uud
i yo Tarmi di ..
r-Sunada
maqribka : Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :
(Tukada
maqribka ka hor tukada maqribka ka hor,
markii sadexaad wuxuu yiri:
Qofkii doona) waxaa
wariyey Bukhaari .
r-Sunada
ci shaha : Nabi gu s.c.w. wuxuu yi ri :
(Aadaan
kasta iyo aqimaad kasta waxaa u
dhaxeeya salaad
,
aadaan kasta iyo aqimaad kasta
waxaa u dhaxeeya salaad markii sadexaad wuxuu
yiri:(Qofkii
doona) waxaa wariyey Bukhaari iyo
Musl i m .
lmaamu nawawi wuxuu yiri
: Macnaha xadiiska
labada aadaan waxaa laga wadaa aadaanka iyo
i qi maada..
S U NOOYI N KA SAI.AATU L-L EYLKA
Rasuuf ku s.c.w. wuxuu yi ri : (Soom
l a soomo
ramadaan ka dib waxaa u fiican soomka bisha
muxaram, salaad latukado faradka kadib waxaa u
Waqtiga Salaatul-Duxaa wuxuu bilaabanayaa
aroortii markey qoraxdu 500 baxdo rubac saac kadib,
wuxuuna dhamaanayaa salaada duhur rubac saac
ka hor, waqtiga ugu haboon ee la tikado waa markey
qoraxdu aad u kululaato, waxaana u yar inta la
tUkado labo rakcadood sideed rakcadood ayaana
ubadan ,qaarna waxey dhaheen wax gO,an ma
lehan..
"-Sunada casarka: Nabigu S.C.w. wuxuu yiri :
( Allaah ha u naxariisto qofkii tukada afar rakcadood
salaada casar ka hor) waxaa wariyey Abuu da,uud
iyo Tarmidi ..
,..-Sunada maqribka : Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :
(Tukada maqribka ka hor tukada maqribka ka hor,
markii sadexaad wuxuu yiri: Qofkii doona) waxaa
wariyey Bukhaari .
i-Sunada cishaha : Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :
(Aadaan kasta iyo aqimaad kasta waxaa u
dhaxeeya salaad , aadaan kasta iyo aqimaad kasta
waxaa u dhaxeeya salaad markii sadexaad wuxuu
yiri:(Qofkii doona) waxaa wariyey Bukhaari iyo
Muslim.
Imaamu nawawi wuxuu yiri : Macnaha xadiiska
labada aadaan waxaa laga wadaa aadaanka iyo
iqimaada..
SUNOOYINKA SALAATUL-LEYLKA ..
Rasuulku s.c.W. wuxuu yiri: (Soom la soomo
ramadaan ka dib waxaa u fiican soomka bisha
muxaram, salaad latukado faradka kadib waxaa u
fiican salaada habeenkii) waxaa wariyey Saxiixul-
Musl i m .
I
-Tirada
u fiican ee habeenkii la tukado waa
I \
rakcadood ama
\ Yrakcadood
waxaana daliil u ah
xadiiskii nabiga s.c.w. salaadiisu habeenkii waxey
aheyd
I' l
rakcadood) Bukhaari
,riwaayad
kafe oo
Bukhaari soo saaray waxey tiri: Habeenkii wuxuu
tukan
jiraY \ Yrakcadood.
\-Waxaa
sune ah markuu habeenkii salaada u
kacaayo inuu cadeydo waxaana fiican in la aqriyo
aayadaha udanbeeya suurada Aali-Cimraan ilaa
dhamaadka suuradda..
s,tJ
jg$3
dilJl
J)lfil-l
cF;Yls
siJ.-,,$
ctlt
sf
O!)
,aJ+
Cr
\ 1. : ; 1; . c. l t
( +t af udSY
l-Waxaa
sune ah inuu ku duceysto ducadii nabiga
s.c.w. ka sugnaatay: Allahayow adigaa mahad iska
leh, adigaa ah kan leh samooyinka iyo dhulalka iyo
waxa ku dhex
jira,
Allahayow adigaa mahad iska leh
adigaa ah nuurka samooyinka iyo dhulalka iyo waxa
ku dhex
j i ra,
Al l ahayow adi gaa mahad i ska l eh,
adigaa mulki u leh samooyinka iyo arlooyinka,
adigaa mahad iska leh Allahayow adigaa xaq ah,
balantaaduna waa xaq, la kulankaaduna waa Xflq,
hadal kaaduna waa xaq,
j anadaaduna
waa
xaq,naartuna waa xaq,nabiyaduna waa xaq,
muxamedna s.c.w. waa xaq,saacaduna waa Xoq,
Al l ahayow adi gaan i su kaa dhi i bay
,adi gaan
ku
rumeeyey,adigaan ku talosaartay, adigaan kuusoo
fiican salaada habeenkii) waxaa wariyey Saxiixul-
Muslim.
, -Tirada u fiican ee habeenkii la tUkado waa
, 'rakcadood ama ,rrakcadood waxaana daliil u ah
xadiiskii nabiga s.C.W. salaadiisu habeenkii waxey
aheyd " rakcadood) Bukhaari ,riwaayad kale 00
Bukhaari soo saaray waxey tiri: Habeenkii wuxuu
tukan jiray 'rrakcadood.
"-Waxaa sune ah markuu habeenkii salaada u
kacaayo inuu cadeydo waxaana fiican in la aqriyo
aayadaha udanbeeya suurada Aali-Cimraan ilaa
dhamaadka suuradda..
.;If.m,J oi:A}l\,J "n :4J."i D-t
, l\. : eJ.JA&- Jl ( '-:J4N\
i -Waxaa sune ah inuu ku duceysto ducadii nabiga
s.c.w. ka sugnaatay: Allahayow adigaa mahad iska
leh, adigaa ah kan leh samooyinka iyo dhulalka iyo
waxa ku dhex jira, Allahayow adigaa mahad iska leh
adigaa ah nuurka samooyinka iyo dhulalka iyo waxa
ku dhex jira, Allahayow adigaa mahad iska leh,
adigaa mulki u leh samooyinka iyo arlooyinka,
adigaa mahad iska leh Allahayow adigaa xaq ah,
balantaaduna waa xaq, la kulankaaduna waa xaq,
hadalkaaduna waa xaq, janadaaduna waa
xaq,naartuna waa xaq,nabiyaduna waa xaq,
muxamedna s.c.w. waa xaq,saacaduna waa xaq,
Allahayow adigaan isu kaa dhiibay ,adigaan ku
rumeeyey,adigaan ku talosaartay, adigaan kuusoo
laabtay, adigaan kugu dooday, adigaan kugu
xukuntamay,iidhaaf wixii aan horey u faly iyo waxaan
dib ka fafay iyo waxaan sireystay,iyo waxaan si cad u
falay, adigaa hormareeye ah wax kaadanbeeyana
aysan
jirin
illaah xaqlagu caabudo oon adiga aheyn
majiro) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim lafdigana
Bukhaari baa l eh..
r
-Waxaa
kale oo sunooyinka kamida : In salaada
habeenkii labo rakcadood oo khafiifa lagu bilaabo si
i nta danbe ufududaato
,
Nabi gu s.c.w. wuxuu
yi ri :
(Haduu
midkiin ukaco inuu tkado salaatul-leylka haku
bilowdo marka hore labo rakcadood oo khafiifa
)
waxaa wariyey Muslim ..
o-Waxaa
kale oo sune ah in salaatu-leylka lagu
bilowdo ducadan ka sugnaatay nabiga s.c.w. :
(Rabi ga
j i bri i l
i yo mi i kaa,i i l
,i yo
i sraafi i l , al l aha
abuuray samooyinka iyo dhulka allaha og sheyga
maqan iyo kan loo
jeedo
,adigaa
xukminaaya
adoomahaaga waxey i sku khi l aafaan, i gu hanuuni
wixii la isku khilaafo oo xaqa idimkaaga dartiis,
adigaa
qafkaad
doontid ku hanuuniya
jidka
toosan)
waxaa wariyey Muslim ..
1-Waxaa
sune ah i n sal aada habeenki i l a
dheereeyo.. Rasuulka s.c.w. ayaa la weydiiyey
sal aada u fadl i badan : markaasuu yi ri :
Mi da u dheer
waxaa wari yey Saxi i xul Musl i m ..
v-Waxaa
sune ah i n al l aah l a magan gal o marki i l a
gaaro
aayad cadaabka ka hadfeysa waxaana l a dhi hi
: Acuudu bi l l aahi mi n cadaabi l l aahi si doo kal e
laabtay, adigaan kugu dooday, adigaan kugu
xukuntamaY,iidhaaf wixii aan horey u faly iyo waxaan
dib ka falay iyo waxaan sireystay,iyo waxaan si cad u
falay, adigaa hormareeye ah wax kaadanbeeyana
aysan jirin iIIaah xaqlagu caabudo oon adiga aheyn
majiro) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim lafdigana
Bukhaari baa leh..
f-Waxaa kale 00 sunooyinka kamida : In salaada
habeenkii labo rakcadood 00 khafiifa lagu bilaabo si
inta danbe ufududaato , Nabigu s.c.w. wuxuu yiri:
(Haduu midkiin ukaco inuu tkada salaatul-Ieylka haku
bilowdo marka hare labo rakcadood 00 khafiifa )
waxaa wariyey Muslim ..
O-Waxaa kale 00 sune ah in salaatu-Ieylka lagu
bilowdo ducadan ka sugnaatay nabiga s.c.w. :
(Rabiga jibriil iyo miikaa,iiI ,iyo israafiil, allaha
abuuray samooyinka iyo dhulka allaha og sheyga
maqan iyo kan loo jeedo ,adigaa xukminaaya
adoomahaaga waxey isku khilaafaan, igu hanuuni
wixii la isku khilaafo 00 xaqa idimkaaga dartiis,
adigaa qafkaad doontid ku hanuuniya jidka toosan)
waxaa wariyey Muslim ..
i-Waxaa sune ah in salaada habeenkii la
dheereeyo.. Rasuulka s.c.w. ayaa la weydiiyey
salaada u fadli badan : markaasuu yiri: Mida u dheer
waxaa wariyey Saxiixul Muslim ..
v-Waxaa sune ah in allaah la magan gala markii la
gaaro aayad cadaabka ka hadleysa waxaana la dhihi
: Acuudu billaahi min cadaabi lIaahi , sidoo kale
markii lagaaro aayad raxmada ku saabsan waxaa la
dhihi : Allahayow waxaan ku weydiisaneynaa
fadligaada
,
sidoo kale waa la tasbiixsan markii la
maraayo aayad allaah hufeysa
,
arimahan waa ficilkii
nabi ga s.c.w. si da ku cad Saxi i xul -Musl i m .
AS BAABTA LOO I(AALIT'I EYSTO
QffAAN'U-LEYLKA
..
\-Duco. Y-ln
laga fogaado soojeedka badan.
r-ln
maalintii wax laga seexdo.
r-ln
macsida laga
dheeraado.
o-ln
nafta kheyrka lagu dirqiyo.
WITIRKU WUXUU LEE YAHAY SUNOOYIN
\
-Qofkii
sadex rakco kutukada witir waxaa fiican
inuu aqriyo rakcada koobaad faatixada kadib
Sabixisma Rabikal-Aclaa rakcada labaadna Qul-
Acuudu birabil falaq,rakcada sadexaadna
Qulhuwallaahu
axad
,sidan
waxaa wariyey
Abuudaa,uud i yo Tarmi di i yo i bnu Maaj ah ..
Y-
Inuu yiraahdo markuu witirka dhameeyo subxaana
malikil-quduus sadex
jeer
,marka
sadexaad wuxuu
daaraqudni ku siyaadiyey in kor loo
qaado
oo la
dhaho rabil malaa,ikati war-ruux
,
waxaa sax yiri
Daaraqudni & Abuudaa,uud i yo Ni saa,i na wey
wari yeen..
SUNADA FAJARKA..
Sunadani waxey l ee dahay sunooyi n khaas ku ah..
\-Waxaa
sune ah i n l a fududeeyo
,caai sha
A.H.R.N.
waxey ti ri :
(
Rasuul ki i i l l aahay s.c.w. wuxuu tukan
markii lagaaro aayad raxmada ku saabsan waxaa la
dhihi : Allahayow waxaan ku weydiisaneynaa
fadligaada , sidoo kale waa la tasbiixsan markii la
maraayo aayad allaah hufeysa , arimahan waa ficilkii
nabiga s.c.w. sida ku cad Saxiixul-Muslim .
ASBAABTA LOO KAALMEYSTO
QIYAAMU-LEYLKA ..
'-Duco. \'-In laga fogaado soojeedka badan. 1-ln
maalintii wax laga seexdo. f -In maesida laga
dheeraado. o-In nafta kheyrka lagu dirqiyo.
WITIRKU WUXUU LEE YAHAY SUNOOYIN ..
'-Qofkii sadex rakeD kutukada witir waxaa fiiean
inuu aqriyo rakcada koobaad faatixada kadib
Sabixisma Rabikal-Aclaa rakcada labaadna Qul-
Acuudu birabil falaq,rakcada sadexaadna
Qulhuwallaahu axad ,sidan waxaa wariyey
Abuudaa, uud iyo Tarmidi iyo ibnu Maajah ..
,,- Inuu yiraahdo markuu witirka dhameeyo subxaana
malikil-quduus sadex jeer ,marka sadexaad wuxuu
daaraqudni ku siyaadiyey in kOf loo qaado 00 la
dhaho rabil malaa,ikati war-ruux , waxaa sax yiri
Daaraqudni & Abuudaa,uud iyo Nisaa,ina wey
wariyeen..
SUNADA FAJARKA..
Sunadani waxey lee dahay sunooyin khaas ku ah..
'-Waxaa sune ah in la fududeeyo ,eaaisha A.H.R.N.
waxey tiri : ( Rasuulkii iIIaahay s.c.w. wuxuu tukan
jiray
labo rakcadood oo khafiifa inta u dhaxeysa
aadaanka fajarka iyo aqimaada) Bukhaari iyo Muslim
\-Waxaa
la aqrinayaa rakcada hore aayada ku
jirta
Suuratul -Baqrah
1T1
:(Quul uu aamanaa bi l l aaahi
wamaa unsila ileynaa) rakcada labaadna aayada ku
jirta
Aali-Cimraan : (Aamanaa billaahi wash-had bi
anaa muslimuun) waxaa iyada la akhrin karaa
aayada
1r
ee suurada Aal i -Ci mraan: (Qul yaa
ahl al
kitaabi tacaalow ilaa kalimatin sawaain beynanaa wa
beynakum) waxaa wariyey saxiixul Muslim..
Riwaayad kale oo uu muslim wariyey ayaa waxey
cadeysay .i nuu nabi gu s.c.w. aqri n
j i ray
l abada
rakcadood ee fajarka: (Qulyaa
ayuhal kaafiruun iyo
Qul huwa-Ll aahu axad
)
r-Markii
labada rakcadood ee fajarka la tukado
waxaa sune ah in dhinaca midig loo seexdo walow
daqiiqado
yarba ha ahaatee.. waa sida ku cad
Bukhaari ..
SALAADA FAJARKA KA DIB OO LA FARIISTO..
Nabiga s.c.w. markuu tukado salaada fajarka wuu
fadhin
jiray
ilaa ay
qoraxdu
si fiican uga soo baxdo)
waxaa wariyey saxiixul-muslim- imaamu nawawi
wuxuu
yiri: (Xasnaa
waxaa laga wadaa markey
qoraxdu si fiican u soo baxdo
)
Maxey tahay nicmada ka weyn in.. Allaah sareeye uu
ku
' kal i fay
mal aa,i g uduceysa dadka fadhi ya
masaajidda salaada kahor iyo salaada ka dib
malaaigtaasi waxey dhaheysaa : (Allahyow
udhaaf
jiray labo rakcadood 00 khafiifa inta u dhaxeysa
aadaanka fajarka iyo aqimaada) Bukhaari iyo Muslim
.,. -Waxaa la aqrinayaa rakcada hare aayada ku jirta
Suuratul-Baqrah ,r, :(Quuluu aamanaa billaaahi
wamaa unsila ileynaa) rakcada labaadna aayada ku
jirta Aali-Cimraan : (Aamanaa billaahi wash-had bi
anaa muslimuun) waxaa iyada la akhrin karaa
aayada ,t ee suurada Aali-Cimraan: (Qui yaa ahlal
kitaabi tacaalow ilaa kalimatin sawaain beynanaa wa
beynakum) waxaa wariyey saxiixul Muslim..
Riwaayad kale 00 uu muslim wariyey ayaa waxey
cadeysay :inuu nabigu s.c.w. aqrin jiray labada
rakcadood ee fajarka: (Qulyaa ayuhal kaafiruun iyo
Qulhuwa-Llaahu axad )
r -Markii labada rakcadood ee fajarka la tukado
waxaa sune ah in dhinaca midig loo seexdo walow
daqiiqado yarba ha ahaatee.. waa sida ku cad
Bukhaari ..
SALAADA FAJARKA KA DIB 00 LA FARIISTO..
Nabiga s.e.w. markuu tukado salaada fajarka wuu
fadhin jiray Haa ay qoraxdu si fiiean uga soo baxdo)
waxaa wariyey saxiixul-muslim- imaamu nawawi
wuxuu yiri: (Xasnaa waxaa laga wadaa markey
qoraxdu si f1iean u 500 baxdo )
Maxey tahay nicmada ka weyn in.. Allaah sareeye uu
ku ' kalifay malaa,ig udueeysa dadka fadhiya
masaajidda salaada kahor iyo salaada ka dib
malaaigtaasi waxey dhaheysaa : (Allahyow udhaaf
Allahayow unaxariiso) akhii eeg markaad allaah
adeecdo sida laguu
qadarinaayo Allaah wuxuu kuu
sahlay malaa,ig kuu duceyneysa ..
SUNOOYINKA $ALAADA EE ODHAAHDA AH..
\
-Ducada
salaada lagu furfurto:
(Subxaanaka-
Llaahuma abixamdika watabaaraka ismuka
watacaalaa
jaduka
walaa ilaaha
qeyruka) waxaa
wariyey afaria..
Waxaad kaloo aqrisan kartaa ducadan kale :
(Allaahuma baacid beynii wabeyna khadhaayaaya
kamaa baacadta beynal mashriq wal maqrib
,
Af faahuma naqi ni i mi n khadhaayaaya kamaa
tunaqaa soobal-abyad mina danas,Allaahuma
aqsilnii min khadaayaaya bitalji wal-maai wal-
bardi)waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim,
ducooyinkan midaad doonto ayaad aqrin kartaa
markaad salaada xirato
".
r-l n
sheydaanka l a i ska naaro i ntaan
quraanka
l a
bi l aabi n, Acuudu bi l faahi mi na sheydaani raj i i m..
t-l n
l a dhaho bi smi l l aahi AR-Raxmaani Ar-Raxi i mi .
o-ln
la dhaho aamiin markey faataxadu dhamaato iyo
In la aqriyo
quraan faatixada ka dib salaadaha
fajarka
jimcaha
,
maqribka salaadaha afarta
rakcadood ah
,
qofka
kaligii tukanaaya
,
laakiin
qofka
hadii la tujinaayo hadey salaadu tahay kuwa kor loo
qaado
aqri n maayo hadey tahay sal aadaha hoos l oo
dhi gana wuu aqri nayaa .
Allahayow unaxariiso) akhii eeg markaad allaah
adeecdo sida laguu qadarinaayo Allaah wuxuu kuu
sahlay malaa,ig kuu duceyneysa ..
SUNOOYINKA SALAADA EE ODHAAHDA AH..
'-Ducada salaada lagu furfurto: (Subxaanaka-
Llaahuma abixamdika watabaaraka ismuka
watacaalaa jaduka walaa ilaaha qeyruka) waxaa
wariyey afarta..
Waxaad kaloo aqrisan kartaa ducadan kale :
(Allaahuma baacid beynii wabeyna khadhaayaaya
kamaa baacadta beynal mashriq wal maqrib ,
Allaahuma naqinii min khadhaayaaya kamaa
tunaqaa soobal-abyad mina danas,Allaahuma
aqsilnii min khadaayaaya bitalji wal-maai wal-
bardi)waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim,
ducooyinkan midaad doonto ayaad aqrin kartaa
markaad salaada xirato ..
r-In sheydaanka la iska naafO intaan quraankala
bilaabin, Acuudu billaahi mina sheydaani rajiim..
i -In la dhaho bismillaahi AR-Raxmaani Ar-Raxiimi.
o-In la dhaho aamiin markey taataxadu dhamaato iyo
In la aqriyo quraan faatixada ka dib salaadaha
fajarka jimcaha , maqribka salaadaha atarta
rakcadood ah , qofka kaligii tukanaaya , laakiin qofka
hadii la tujinaayo hadey salaadu tahay kuwa kor loo
qaado aqrin maayo hadey tahay salaadaha hoos loo
dhigana wuu aqrinayaa .
l-Waxaa
sune ah markii rukuucda laga soo kaco in
la dhaho:(Rabanaa walakal-xamdu mil,u samaawaati
wami l ,ul ardi wamaa beynahumaa, wami l ,u
maashi ,ta mi n shey,i n bacdu, ahl u sanaa,l waf maj di
axaqu maaqaalal cabdu
,wakulunaa
laka cabdu
allaahuma laa maanica limaa acdeyta walaa
mucdiya limaa manacta, walaa
yanfacu
daljadi
minkal-jadi) waxaa wariyey muslim..
v-Waxaa
sune ah in la dhaho tasbiixda sukuucda iyo
sujuuda mar ka badan .
A-Labada
sujuudood inta u
dhaxeysa waxaa la dhihi: Rabi lqfir-Lii wixii mar
kabadan.
q-fn
lagu duceysto attaxiyaatka danbe :
(Al l aahuma i ni i acuudu bi ka mi n cadaabi
j ahanama
wa min Cadaabil-Qabri wamin fitnatil-maxyaa
walmamaat, wa min fitnatil-masiixi Ad-Dijaal) waxaa
wariyey Bukhaari iyo Muslim ..
Waxaa fiican qofka
sujuudsan inuusan ku ekeysanin
tasbi i x kal i ya ee uu badi yo ducada
,
nabi ga s.c.w,
wuxuu
yiri : (Adoonka wuxuu rabigiis ugu dhow
yahay markuu sujuudsan
yahay
ee badiya ducada
)
waxaa wariyey muslim . Waxaa kaloo
jira
ducooyin
kale,
qofkii
raba dib ha u eego kitaabka xisnu musfim
ee uu
qoray Al - Qaxdaani ..
Sunooyinkan waxaa la dhihi rakcada dhexdeeda
marki i l aga reebo ducada sal aada l agu bi l aabo i yo
ducada ka danbeysa ati xi yaadka ..
SUNOOYINKA SALAADA EE FIGILKA U BAAHAN.
I -l n
gacmaha kor l oo
qaado
marki i l a xi ranaayo
sal aada.
'i-Waxaa sune ah markii fukuucda laga 500 kaco in
la dhaho:(Rabanaa walakal-xamdu mil,u samaawaati
wamil,ul ardi wamaa beynahumaa, wamil,u
maashi,ta min shey,in bacdu, ahlu sanaa,l wat majdi
axaqu maaqaalal cabdu ,wakulunaa laka cabdu
allaahuma laa maanica limaa acdeyta walaa
mucdiya Iimaa manacta, walaa yanfacu daljadi
minkal-jadi) waxaa wariyey muslim..
v-Waxaa sune ah in la dhaho tasbiixda sukuucda iyo
sujuuda mar ka badan . A-Labada sujuudood inta u
dhaxeysa waxaa la dhihi: Rabi Iqfir-Lii wixii mar
kabadan. '\-In lagu duceysto attaxiyaatka danbe :
(Allaahuma inii acuudu bika min cadaabi jahanama
wa min Cadaabil-Qabri wamin fitnatil-maxyaa
walmamaat, wa min fitnatil-masiixi Ad-Dijaal) waxaa
wariyey Bukhaari iyo Muslim ..
Waxaa fiican qofka sujuudsan inuusan ku ekeysanin
tasbiix kaliya ee uu badiyo ducada , nabiga s.c.w.
wuxuu yiri : (Adoonka wuxuu rabigiis ugu dhow
yahay markuu sujuudsan yahay ee badiya ducada )
waxaa wariyey muslim . Waxaa kaloo jira ducooyin
kale, qofkii raba dib ha u eego kitaabka xisnu muslim
ee uu qoray AI- Qaxdaani..
Sunooyinkan waxaa la dhihi rakcada dhexdeeda
markii la9a reebo ducada salaada lagu bilaabo iyo
ducada ka danbeysa atixiyaadka ..
SUNOOYINKA SALAADA EE FICILKA U BAAHAN.
~ -In gacmaha kor loo qaado markii la xiranaayo
salaada.
Y-
In
gacmaha kor loo
qaado markii la rukuucaayo ..
r-ln
gacmaha kor loo
qaado
markii rukuucda lagasoo
kacaayo .
r-ln gacmaha kor loo
qaado markii laga istaagaayo
dhamaadka
rakcada labaad salaadaha labada
atixiyaadka leh ..
o-1-v-Gacmaha
markaad kor uqaadeysid
faraha isku
dhaji
,oo
utaag xaga
qiblada iyadoo calaacashu
furan tahay
,
waxaana fiican in lala simo
garbaha
ama dacal ka dhagaha ..
A-
In
gacanta midig la saaro
gacanta bidix ama lagu
qabto gacanta mi di g dhudhunka bi di xda.,
l -l n
l a fi i ri yo barta l agu suj uudo..
' l
. -ln
labada lugood la kala
qaado
waxoogaa ..
I t-
In markii
quraanka la aqrinaayo si fiican loo
dhuuxo macni hi i sa ..
SUNOOYINI(A
RUKUUCDA ..
I
-l nuu
ku
j i l bi hi i sa
ku
qabto l abadi i sa
gacmood oo
faraha lakala durkiyey ..
Y-l nuu
ka fogeeyo l abi i da dhi nac cududadi i sa ..
SUNOOYINKA SUJUUDA ..
\-Y-r-
Markii la sujuudaayo waa in laga dheereeyo
labada cudud labadadhinac, calooshana bowdyaha
,
bowdyahana dhudhumaha laga fogeeyo..
t-
Makuu
sujuudaayo waa inuu labada low kala dheereeyo.
.,. - In gacmaha kor loo qaado markii la rukuucaayo ..
r -In gacmaha kor loo qaado markii rukuucda la9a800
kacaayo.
-In gacmaha ker loo qaado markii laga istaagaayo
dhamaadka rakcada labaad salaadaha labada
atixiyaadka leh .,
0_"l-v-Gacmaha markaad kor uqaadeysid faraha isku
dhaji ,00 utaag xaga qiblada iyadoo calaacashu
furan tahay , waxaana fiican in lala simo garbaha
ama dacalka dhagaha ..
A- In gacanta midig la saaro gacanta bidix ama lagu
qabto gacanta midig dhudhunka bidixda..
'\-In la fiiriyo barta lagu sujuudo..
, -In labada lugood la kala qaado waxoogaa ..
, ,- In markii quraanka la aqrinaayo si fiican loo
dhuuxo macnihiisa .,
SUNOOYINKA RUKUUCDA ..
'-Inuu ku jilbihiisa ku qabto labadiisa gacmood 00
faraha lakala durkiyey "
.,. -Inuu ka fogeeyo labiida dhinac cududadiisa ..
SUNOOYINKA SUJUUDA ..
,-"-,- Markii la sujuudaayo waa in laga dheereeyo
labada cudud labadadhinac, calooshana bowdyaha ,
bowdyahana dhudhumaha laga fogeeyo.. - Makuu
sujuudaayo waa inuu labada low kala dheereeyo.
o-I-v-
Waa in faraha labada lugood dhulka lagu suro
la isna dhajiyo inta sujuuda lagu
jiro..
A-Labada
gacmood waxaa la dhigi lasimanka
garbaha ama dhagaha.
1-\
.-\
1-
Gacmuhu waa i ney fi dsanaadaan farahuna
is heystaan,
qibladana
u
jeedaan' ..
SUNOOYINKA U DH$(EEYA I-ABADA SUJUUDOOD..
Fadhiga u dhaxeeya labada sujuudood wuxuu lee
yahay labo
qaab .
t
-Af-lqcaa
' .
Waa inuu qofku
taago faraha labada
lugood, kadibna ku fadhiiso labadiisa cidhbood..
\-
Al-lftiraash : Waa in lugta midig la taago
,lugta
bidixna lagu fariisto waana sida attixiyadka hore
,
Nabi gu s..c.w. aadbuu u dheereyn
j i ray
fadhi gan i l aa
l a moodo i nuu hi l maamay ..
Jalsatul istiraaxa : Waa fadhi
yar
oo ka danbeeya
sujuuda labaad markii la tukado rakcada koobaad
iyo rakcada sadexaad ..
SU NOOYIN KA TASHAH UDKA..
At-Taxiyaadka- Labaad
Tashahudka labaad : Wuxuu lee
yahay
sadex
qaab .
A-ln lugta midig la taago
,lugta
bidixna laga hoos
mariyo dhudhunka midigta kadibna dabada la dhigo
dhul ka . .
B-Sidii hore ayaa la yeeli laakiin la taagi maayo lugta
midig
,
ee waxaa laga soo hodeedin lugta bidixda ..
C-Lugta midigta ayaa la taagi
,
lugta bidixdana
waxaa lakala dhex
galin
bowdyada lugta midig iyo
dhudhunkeeda. .
0_"\- V- Waa in faraha labada lugood dhulka lagu sura
la isna dhajiyo inta sujuuda lagu jiro..
A-Labada gacmood waxaa la dhigi lasimanka
garbaha ama dhagaha.
'\-, -, ,- Gacmuhu waa iney fidsanaadaan farahuna
is heystaan, qibladana u jeedaan' ..
SUNOOYINKA U DHAXEEYA LABADA SUJUUDOOD..
Fadhiga u dhaxeeya labada sujuudood wuxuu lee
yahay labo qaab .
'-AI-Iqcaa : Waa inuu qofku taago faraha labada
lugood, kadibna ku fadhiiso labadiisa cidhbood..
,,- AI-Iftiraash: Waa in lugta midig la taago ,Iugta
bidixna lagu fariisto waana sida attixiyadka hore ,
Nabigu s.. c.w. aadbuu u dheereyn jiray fadhigan ilaa
la moodo inuu hilmaamay ..
Jalsatul istiraaxa : Waa fadhi yar 00 ka danbeeya
sujuuda labaad markii la tUkado rakcada koobaad
iyo rakcada sadexaad ..
SUNOOYINKA TASHAHUDKA..
At-Taxiyaadka- Labaad
Tashahudka labaad : Wuxuu lee yahay sadex qaab .
A-In lugta midig la taago ,Iugta bidixna laga hoos
mariyo dhudhunka midigta kadibna dabada la dhigo
dhulka ..
8-Sidii hore ayaa la yeeli laakiin la taagi maayo lugta
midig , ee waxaa laga soo horjeedin lugta bidixda ..
C-Lugta midigta ayaa la taagi , lugta bidixdana
waxaa lakala dhex galin bowdyada lugta midig iyo
dhudhunkeeda..
GACMAHA XAGEE LA SAARI?
\
-Gacmaha
waxaa la saari labada bowdyood
korkooda midigta midig baa la saari, bidixdana
bidixdaa la saari iyagoo ay faruhu fidsan
yihiin
iskuna
dhagan
yi hi i n..Y-Far murugsatada ayaa l a taagi i l aa
at-tixiyaadku ka dhamaado (suulkana tarta dhexe
ayaa lagu qaban
sidii iyadoo la
goobaabiyey
oo kale
waxaana la fiirin farta taagan
)
r-ln
loo
jeesto
markii la salaamo naqsanaayo
dhi naca mi di gta kadi bna dhi naca bi di xda ..
waxaa
jira
(\
o)suno
oo ficil ah oo soo noqnoqota
rakcad walba
,marka
hadii la isku daro dhamaan
salaada faradka ah waxey noqon
(
r t
o
)suno
Sal aada sunada ahna waa
\
o
rakcadood, si daan
horey usoo sheegnay habeenkii iyo maalintii
,
sunooyi nka ku dhex
j i rana
waxey dhan yi hi i n
1Y
o
suno, hadii si fiican loo dhaqan
galiyo rakcad kasta .
Haduu
qofku
sii siyaadiyo rakcooyinka uu tukanaayo
waxaa sii siyaadaya sunooyinkan..
Waxaa
jira
sunooyin ficli ah oon iyagu hal mar
kabadan soo l aabl aabaneyni n ama l abo
j eer..
1-Markii
safaada la xiranaayo gacmaha ayaa kor loo
qaadi
.
Y-Rakcada
sadexaad markii loo kacaayo
gacmaha ayaa kor loo qaadaa
labadaas
jeer
ma
soo l aal aabtaan..
GACMAHA XAGEE LA SAARI?
'-Gacmaha waxaa la saari labada bowdyood
korkooda midigta midig baa la saari, bidixdana
bidixdaa la saari iyagoo ay taruhu tidsan yihiin iskuna
dhagan yihiin.. " -Far murugsatada ayaa la taagi ilaa
at-tixiyaadku ka dhamaado (suulkana tarta dhexe
ayaa lagu qaban sidii iyadoo la goobaabiyey 00 kale
waxaana la fiirin tarta taagan)
r -In loo jeesto markii la salaamo naqsanaayo
dhinaca midigta kadibna dhinaca bidixda ..
waxaa jira ("O)suno 00 ficil ah 00 500 noqnoqota
rakcad walba ,marka hadii la isku daro dhamaan
salaada faradka ah waxey noqon (f .,. 0 )suno
Salaada sunada ahna waa "0 rakcadood, sidaan
horey usoo sheegnay habeenkii iyo maalintii ,
sunooyinka ku dhex jirana waxey dhan yihiin '\.,.
suno, hadii si fiican loo dhaqan galiyo rakcad kasta .
Haduu qofku sii siyaadiyo rakcooyinka uu tukanaayo
waxaa sii siyaadaya sunooyinkan..
Waxaa jira sunooyin ficli ah 000 iyagu hat mar
kabadan soo laablaabaneynin ama labo jeer..
'-Markii salaada la xiranaayo gacmaha ayaa kor loo
qaadi . "-Rakcada sadexaad markii loo kacaayo
gacmaha ayaa kOf loo qaadaa labadaas jeer ma
500 laalaabtaan..
r-Farta
ayaa la ishaari ilaa uu At-Tixiyaadku ka
dhamaado, atixiyaadka hore iyo kan danbe waa isku
mi d . .
t
-Marki i
l a sal aamo naqsanaayo
l abada dhi nac
midigta iyo bidixda ayaa loo
jeedsan.
o-1-
Jalsatu istiraaxa iyo tawaruku horey ayaan
usoo cadeynay .
Faa,i do :l bnu
qayi m wuuxu
yi ri : Adoonku l abo
j eer
ayuu i l l aahay hor i staagi
,mi d
waa markuu
salaada tukanaayo mida kalena waa maalinta uu
i l l aahay l a kul mi doono,
qofki i guta mi da hore si fi i can
u i l aal i ya
-sal aada-
mi da l abaad i l l aahay baa u dhi b
yareyn, qofkii mida koobaad
-salaada ^
ku
gabood
fala illaahay ayaa tan danbe ku adkeeya ..
SUNOOYINKA SALAADAHA FARADKA KA
DANBEEYA..
\ -Sadex
jeer
ayaa la dhihi istaaqfurullaahi kadibna :
Allahuma anta salaam wa minka salaam tabaarakta
yaa dal
jalaali
wal ikraam)waxaa wariyey Muslim.
\-Laa
i l l aaha i l a l l aahu waxdahu l aa shari i ka l ah
,
l ahul -mul ki wal ahul -xamdi wahuwa cal aa kul i shey,i n
qadi i r
al l aahuma l aa maani ca l i maa acdayta wal aa
mucdi ya l i maa manacta, wal aa
yanfacu dal
j adi
mi nkal -j adu) waxaa wari yey bi khaari i yo musl i m..
r-Laa
i l l aaha i l al l aahu waxdahu l aa shari i ka l ah.
Lahul -mul ku wal ahul -xamdu wahuwa cal aa kul i
shey,i n
qadi i r,
l aa xowl a wal aa
quwati i l aa bi l l aahi
, l aa
i l l aaha i l a l l aahu al aa nacbudu i l aa i yaahu l ahu-
i -Farta ayaa la ishaari ilaa uu At-Tixiyaadku ka
dhamaado, atixiyaadka hore iyo kan danbe waa isku
mid "
t -Markii la salaamo naqsanaayo labada dhinac
midigta iyo bidixda ayaa loo jeedsan.
0_ \- Jalsatu istiraaxa iyo tawaruku horey ayaan
usoo cadeynay .
Faa,ido :Ibnu qayim wuuxu yiri : Adoonku labo
jeer ayuu iIIaahay hor istaagi ,mid waa markuu
salaada tukanaayo mida kalena waa maalinta uu
iIIaahay la kulmi doono, qafkii Quta mida hare si fiiean
u ilaaliya -salaada- mida labaad iIIaahay baa u dhib
yareyn, qofkii mida koobaad -salaada - ku gabood
fala iIIaahay ayaa tan danbe ku adkeeya .,
SUNOOYINKA SALAADAHA FARADKA KA
DANBEEYA..
'-Sadex jeer ayaa la dhihi istaaqfurullaahi kadibna:
Allahuma anta salaam wa minka salaam tabaarakta
yaa dal jalaali wal ikraam)waxaa wariyey Muslim.
"-Laa iIIaaha ila lIaahu waxdahu laa shariika lah ,
lahul-mulki walahul-xamdi wahuwa calaa kuli shey,in
qadiir allaahuma laa maanica limaa acdayta walaa
mucdiya limaa manacta, walaa yanfaeu dal jadi
minkal-jadu) waxaa wariyey bikhaari iyo muslim..
i -Laa iIIaaha ilallaahu waxdahu laa shariika lah.
Lahul-mulku walahul-xamdu wahuwa calaa kuli
shey,in qadiir, laa xowla walaa quwati ilaa billaahi
,Iaa illaaha ila lIaahu alaa naebudu ilaa iyaahu lahu-
nicmatu walahul-fadlu walahu as-sanaaul-xasan
walaa illaaha ilallaahu mukhlisiina lahu-diini wallow
karihal kaafiruun) waxaa wariyey Muslim..
t-Waxaad
dhaheysaa subxaana llaah walxamduli
llaah wallaahu akbar midkasta
rrjeer,
kadibna dheh
mida boqlaad Laa illaaha ilallaahu waxdahu laa
shariika lah. Lahul-mulku walahul-xamdu wahuwa
calaa kufi shey,in
qadiir)
waxaa wariyey Muslim ..
o-Allaahuma
acinii calaa dikrika wa shukrika wa
xusni cibaadatika
)
waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo
Ni saa, l .
I-Allahuma
inii acuudu bika minal-jubni, wa acuudu
bi ka an aruda i l aa ardal i l -cumri
,wa
acuudu bi ka mi n
fitnati dunyaa, wn acuudu bika min cadaabil-qabri)
waxaa wariyey Bukhaari..
v-Rabi
qinii
cadaabaka
yowma
tubcas cibaadaka,
ducadan waxaa laga wariyey barraa A.H.R.
,
Baraa
wuxuu
yiri:
markaan ku tukano nabiga s.c.w.
gadaashiisa
waxaan aad u
jeclaan jiray
inaan
ahaano dhinaciisa midigtiisa si uu noo soo aadiyo
wajigiisa waxaana maqlay isagoo dhahaaya ducadii
aan soo sheegnay..
A-Waxaa
sune ah in la aqriyo Qulhuwa-Lfaahu axad
i yo Qul acuudu Bi rabi l -Fal aq i yo
Qul acuudu Bi rabi -
Naas
)
waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo Tarmidi iyo
Ni saa, l . .
nicmatu walahul-fadlu walahu as-sanaaul-xasan
walaa iIIaaha ilallaahu mukhlisiina lahu-diini wallow
karihal kaafiruun) waxaa wariyey Muslim..
t-Waxaad dhaheysaa subxaana lIaah walxamduli
!laah wallaahu akbar midkasta ,",'"'jeer, kadibna dheh
mida boqlaad Laa iIIaaha ilallaahu waxdahu laa
shariika lah. Lahul-mulku walahul-xamdu wahuwa
calaa kuli shey,in qadiir) waxaa wariyey Muslim ..
O-Allaahuma acinii calaa dikrika wa shukrika wa
xusni cibaadatika ) waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo
Nisaa,l.
'\-Allahuma inii acuudu bika minal-jubni, wa acuudu
bika an aruda ilaa ardalil-cumri ,wa acuudu bika min
fitnati dunyaa, wa acuudu bika min cadaabil-qabri)
waxaa wariyey Bukhaari..
v-Rabi qinii cadaabaka yowma tUbcas cibaadaka,
ducadan waxaa laga wariyey barraa A. H. R. , Baraa
wuxuu yiri: markaan ku tukano nabiga S.C.w.
gadaashiisa waxaan aad u jeclaan jiray inaan
ahaano dhinaciisa midigtiisa si uu noo soo aadiyo
wajigiisa waxaana maqlay isagoo dhahaaya ducadii
aan soo sheegnay..
A-Waxaa sune ah in la aqriyo Qulhuwa-Llaahu axad
iyo Qui acuudu Birabil-Falaq iyo Qui acuudu Birabi-
Naas ) waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo Tarmidi iyo
Nisaa,I ..
Salaada fajarka iyo salaada maqribka kadib
suuradahan sadex sadex
jeer
ayaa la aqrinayaa ..
l-Waxaa
sune ah in la aqriyo Aayatul-Kursi ..
I
. -Dheh
salaada subax iyo salaada maqrib kadib
t
.jeer
: Laa illaaha ilallaahu waxdahu laa shariika
lah. Lahul-Mulku walahul-xamdu
yuxyii wayumiitu
wahuwa calaa kuli shey,in
qadiir) waxaa wariyey
Ti rmi di . .
\ I
-Waa
inuu ku tasbiixsado
gacantiisa
,
waxaa
jirta
riwaayad dhaheysa
gacanta midig
,dadbaa
waxka
sheegay laakiin riwaayado kale ayaa xoojinaaya ..
\ Y-
Waa in wardigan la guto inta la fadhiyo meesha
l agu tukaday ..
Qofka
muslimka ah haduu ku dadaafo wardigan
salaad walba markuu tukado wuxuu dhaqan
galin
karaa sunooyin ku dhow
oo
suno, salaada subax iyo
maqribku wey ka siyaadayaan intan..
FAA,IDADA LAGA HEI-AAYO KU DHAQANKA
SUNOOYINKAN ..
A-Qofka muslimka ah ee ku dadaala tasbiixdan
salaad walba
gadaasheeda
wuxuu la mid
yahay qof
sadaqeystay
o. .
oo sadaqo, hadal ki i nabi ga s.c.w.
(Tasbiix walba waxaa laga helaa sadaqo Allaahu
akbar kasta waxaa laga helaa sadaqo, ak-xamdulli
llaahi kasta waxaa laga helaa sadaqo
,Laa
illaaha ila
llaahu kasta oo la dhaho waxaa laga halaa sadaqo)
waxaa wariyey muslim..
Salaada fajarka iyo salaada maqribka kadib
suuradahan sadex sadex jeer ayaa la aqrinayaa ..
'\-Waxaa sune ah in la aqriyo Aayatul-Kursi ..
, -Dheh salaada subax iyo salaada maqrib kadib
, jeer: Laa iIIaaha ilallaahu waxdahu laa shariika
lah. Lahul-Mulku walahul-xamdu yuxyii wayumiitu
wahuwa calaa kuli shey,in qadiir) waxaa wariyey
Tirmidi..
, '-Waa inuu ku tasbiixsado gacantiisa , waxaa jirta
riwaayad dhaheysa gacanta midig ,dadbaa waxka
sheegay laakiin riwaayado kale ayaa xoojinaaya ..
, ,,- Waa in wardigan la guta inta la fadhiyo meesha
lagu tukaday ..
Qofka muslimka ah haduu ku dadaalo wardigan
salaad walba markuu tukado wuxuu dhaqan galin
karaa sunoayin ku dhow 00 suno, salaada subax iyo
maqribku wey ka siyaadayaan intan..
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA
SUNOOYINKAN ..
A-Qofka muslimka ah ee ku dadaala tasbiixdan
salaad walba gadaasheeda wuxuu la mid yahay qof
sadaqeystay 0 00 sadaqo, hadalkii nabiga s.c.w.
(Tasbiix walba waxaa laga helaa sadaqo Allaahu
akbar kasta waxaa laga helaa sadaqo, ak-xamdulli
lIaahi kasta waxaa laga helaa sadaqo ,Laa iIIaaha ila
lIaahu kasta 00 la dhaho waxaa laga halaa sadaqo)
waxaa wariyey muslim..
lmaamu nawawi wuxuu yiri:(Waxey qaadaneysaa
xukunka sawaabkeeda) ..
B-Qofka muslimka ah ee ilaaliya tasbiixdan waxaa
janada
dhexdeeda fooga talaalayaa
o ..
oo
geed
.,
Nabiga s.c.w. ayaa wuxuu soo maray Abuuhureyra
oo talaalaya geed
markaasuu ku
yiri
:(Abuuhureyrow
Makutusiyaa talaal ka kheyr badan talaalkan aad
heyso? Abuuhureyra wuxuu yiri:
Haa, Nabiga s.c.w.
ayaa yiri
waxaad dhahdaa:(Subxaanallaah
walxamdulli llaah walaa illaaha ila llaah wallaahu
akbar
,
mid kasta oo ka mida kuwan
janada
ayaa
geed
fagaaga talaali
)
waxaa wariyey ibnu maajah
waxaana saxiixiyey Al-Baani ..
C-Qofkii aqriya aayatul kursi salaad walba
gadaasheeda
waxaa
janada
uga dhiman inuu galo
i nuu dhi nto kal i ya ..
'
D-Qofki i daa,i ma tasbi i xdan danbi gi i sa waal a hoobi n
xataa haduu dhan yahay
xunbada bada
,sida
ku cad
Saxi i xul -Musl i m ..
H-Qofkii daa,ima tasbiixdan salaadaha gadaashooda
hoogi maayo aduun iyo aakhiro, sida ku cad Saxiixul
Musf i m . .
W-Tasbiixdan waxey kabeysaa naqsiga ku dhaca
sal aadaha faradka ah ..
SUNOOYIN LA AQRIYO AROORTII IYO GALABTII,.
1
-Aayatul-kursiga
Faa,idada laga helaayo Aaytul-Kursiga waa :
Qofkii
aqriya gafabtii
iyo aroortii
jinka
ayaa laga korinayaa
Imaamu nawawi wuxuu yiri:(Waxey qaadaneysaa
xukunka sawaabkeeda) .,
S-Qofka muslimka ah ee ilaaliya tasbiixdan waxaa
janada dhexdeeda looga talaalayaa ".. 00 geed ..
Nabiga S.C.W. ayaa wuxuu soo maray Abuuhureyra
00 talaalaya geed markaasuu ku yiri :(Abuuhureyrow
Makutusiyaa talaal ka kheyr badan talaalkan aad
heyso? Abuuhureyra wuxuu yiri: Haa, Nabiga S.C.w.
ayaa yiri waxaad dhahdaa:(Subxaanallaah
walxamdulli lIaah walaa illaaha ila lIaah wallaahu
akbar , mid kasta 00 ka mida kuwan janada ayaa
geed lagaaga talaali ) waxaa wariyey ibnu maajah
waxaana saxiixiyey AI-Saani ..
C-Qofkii aqriya aayatul kursi salaad walba
gadaasheeda waxaa janada uga dhiman inuu galo
inuu dhinto kaliya ..
. D-Qofkii daa,ima tasbiixdan danbigiisa waala hoobin
xataa haduu dhan yahay xunbada bada ,sida ku cad
Saxiixul-Muslim ..
H-Qofkii daa,ima tasbiixdan salaadaha gadaashooda
hoogi maayo aduun iyo aakhiro, sida ku cad Saxiixul
Muslim ..
W-Tasbiixdan waxey kabeysaa naqsiga ku dhaca
salaadaha faradka ah ..
SUNOOYIN LA AQRIYO AROORTII IYO GALABTII..
~ -Aayatul-kursiga .,
Faa,idada laga helaayo Aaytul-Kursiga waa: Qofkii
aqriya galabtii iyo aroortii jinka ayaa laga korinayaa
waxaa wariyey nisaa,f waxaa sax
yiri Al-Baani .
Y-Qul huwa-l l aah,
Qul acuudu bi rabi l -fal aq
,
Qul
acuudu birabin-naas
)
waxaa wariyey abuudaa,uud
iyo tarmidi.. Faa,idada laga helaayo:Qoftii dhaha
sadex
jeer
aroortii iyo galabtii
waxey ka kaafin wax
walba .
r-Asbaxnaa
wa asbaxa mulku lillaah
,
walxamdulli-
Laa illaaha ilallaahu waxdahu laa shariika lah. flaah
Lahul-mulku walahul-xamdu
yuxyii
wayumiitu
wahuwa calaa kuli shey,in
qadiir
,
rabiyow waxaan
kaa baryi kheyrka maanta iyo kheyrka ka danbeeya
,
rabiyow waxaan kaa magan
gali
sharka maanta iyo
sharka ka danbeeya
,
rabiyow waxaan kaa magan
gali
caajis,iyo cantabnimo iyo cadaabka
qabriga
iyo
cadaabka naarta) waxaa wariyey muslim, galabtiina
meesha asbaxnaa ah ayaad dhihi amseynaa,
habeenki i na meesha maal i nti i ah ayaad ku badal i ..
i-Allow
adigaa waaga noo bariisiiyey
,
Allow adigaa
na galabeysiiyey,
allow adigaa na nooleeyey
,allow
adigaa na dili
,
allow adigaa kolkaan dhimano nasoo
nool eyn.. kol ki i gal abti i
l agaarana wuxuu dhi hi : Al l ow
adigaa na galabeysiiyey,
allow adigaa waaga noo
bariiyey allow adigaa na nooleeyey
,allow
adigaa na
dili, allow adigaa kolkaan dhimano xagaada loo
ahaan.
o-Al l aahuma
anta rabi i l aa i l l aaha i l aa anta
khalaqtanii wa anaa cabduka wa anaa calaa cahdika
wawacdika mastadhactu acuudu bika min shari maa
sanactu
,
abuu,u laka binicmatika calaya waabuu,u
bi danbi i faqfi rl i i fa i nahu l aa yaqfi ru
dunuuba i l aa
waxaa wariyey nisaa,1 waxaa sax yiri AI-Baani .
.,. -Qulhuwa-lIaah, Qui acuudu birabil-falaq , Qui
acuudu birabin-naas ) waxaa wariyey abuudaa,uud
iyo tarmidi.. Faa,idada laga helaayo:Qofkii dhaha
sadex jeer aroortii iyo galabtii waxey ka kaafin wax
walba.
r-Asbaxnaa wa asbaxa mulku Iillaah , walxamdulli-
Laa illaaha i1allaahu waxdahu laa shariika lah. lIaah
Lahul-mulku walahul-xamdu yuxyii wayumiitu
wahuwa calaa kuli shey,in qadiir , rabiyow waxaan
kaa baryi kheyrka maanta iyo kheyrka ka danbeeya ,
rabiyow waxaan kaa magan gali sharka maanta iyo
sharka ka danbeeya , rabiyow waxaan kaa magan
gali caajis,iyo cantabnimo iyo cadaabka qabriga iyo
cadaabka naarta) waxaa wariyey muslim, galabtiina
meesha asbaxnaa ah ayaad dhihi amseynaa,
habeenkiina meesha maalintii ah ayaad ku badali ..
i-Allow adigaa waaga noo bariisiiyey I Allow adigaa
na galabeysiiyey, allow adigaa na nooleeyey ,allow
adigaa na dili , allow adigaa kolkaan dhimano nasoo
nooleyn.. kolkii galabtii lagaarana wuxuu dhihi: Allow
adigaa na galabeysiiyey, allow adigaa waaga noo
bariiyey allow adigaa na nooleeyey ,allow adigaa na
dili, allow adigaa kolkaan dhimano xagaada loo
ahaan. o-Allaahuma anta rabii laa illaaha ilaa anta
khalaqtanii wa anaa cabduka wa anaa calaa cahdika
wawacdika mastadhactu acuudu bika min shari maa
sanactu , abuu,u laka binicmatika calaya waabuu,u
bidanbii faqfirlii fa inahu laa yaqfiru dunuuba ilaa
anta) waxaa wariyey bukhaari..Faa,idada laga
helaayo ducadan : Qofkii dhaha galabtii
isagoo
yaqiinsan
kadibna dhinta habeenkeeda
janada
ayuu
galayaa
,
aroortii
qofkii
dhahana waa la mid..
l-Allaahuma
inii asbaxtu ush-hiduka wa ush-hidu
xamalati carshika wamalaa,ikatika wajamiica
khalqika inka anta allaah, laa illaaha ilaa anta
waxdaka laa shariika laka, wa ana muxamdan
cabduka warasuufuka: waxaa wariyey abuudaa,uud
i yo ni saa, I
Qofkii dhaha ducadan aroortii iyo galabtii
afar
jeer
allaah naarta ayuu ka xoreeyaa ..v-Allaahuma Maa
Asbaxa bii Min Nicmatin Aw bi Axadin min Khalqika
Faminka Waxdaka Laa shariika Lak, Falakal
-xamdu
walakal-shukru..waxaa
wariyey abuudaa,uud iyo
nisaa,l oo ku wariyey kitaabkiisa fii camafi af-yowm
wa leylah..Ducadan qofkii
dhaha aroortii wuxuu
gutay
shukriga maalintaas, qofkii
dhaha galabtiina
wuxuu gutay
shukriga habeenkaas..
A-Allaahuma
Caafi ni i fi i Badani i , Al l aahuma caafi ni i fi i samci i ,
Allaahuma caafinii fii basarii, Laa,ifaaha ilaa anta
Allaahuma inii Acuudu bika Minaf-kufri waf-faqri wa
Acuudu bika min cadaabil-qabri
,
Laa ilaaha llaa
Anta, sadex
jeer
ayaa la dhahayaa
,,
waxaa wariyey
Abuudaa,uud i yo Axmad ..
1-Xasbiyallaahu
Laa illaaha ilaa huwa caleeyhi
tawakaltu wahuwa rabul-carshi
Al-cadiim. Todobo
jeer
ayaa la dhihi, waxaa soo saaray ibnu-suni
isagoo loo koryeelay nabiga s.c.w.
-marfuuc-
anta) waxaa wariyey bukhaari..Faa,idada laga
helaayo ducadan : Qofkii dhaha galabtii i8a900
yaqiin8an kadibna dhinta habeenkeeda janada ayuu
galayaa , aroortii qofkii dhahana waa la mid..
1-Allaahuma inii asbaxtu ush-hiduka wa ush-hidu
xamalati carshika wamalaa,ikatika wajamiica
khalqika inka anta allaah, laa iIIaaha ilaa anta
waxdaka laa shariika laka, wa ana muxamdan
cabduka warasuuluka: waxaa wariyey abuudaa,uud
iyo nisaa,1 .
Qofkii dhaha ducadan aroortii iyo galabtii afar jeer
atlaah naarta ayuu ka xoreeyaa .. v-Allaahuma Maa
Asbaxa bii Min Nicmatin Aw bi Axadin min Khalqika
Faminka Waxdaka Laa shariika Lak, Falakal -xamdu
walakal-shukru..waxaa wariyey abuudaa,uud iyo
nisaa, I 00 ku wariyey kitaabkiisa fii camali al-yowm
wa leylah.. Ducadan qofkii dhaha aroortii wuxuu
gutay shukriga maalintaas, qofkii dhaha galabtiina
wuxuu gutay shukriga habeenkaas.. A-Allaahuma
Caafinii fii Badanii, Allaahuma eaafinii fii sameii,
Allaahuma caafinii fii basarii, Laa,ilaaha ilaa anta
Allaahuma inii Acuudu bika Minal-kufri wal-faqri wa
Acuudu bika min cadaabil-qabri , Laa ilaaha lIaa
Anta, sadex jeer ayaa la dhahayaa 1I waxaa wariyey
Abuudaa,uud iyo Axmad ..
'\-Xasbiyallaahu Laa iIIaaha ilaa huwa ealeeyhi
tawakaltu wahuwa rabul-earshi AI-eadiim. Todobo
jeer ayaa la dhihi, waxaa 500 saaray ibnu-suni
isagoo loo koryeelay nabiga s.c.w. -marfuuc-
abuudaa,uudna wuxuu ku sheegay inuu saxaabi ku
istaagay-mowquuf..Faa,idada xadiiskan laga
faa,idaayo waa : Qofkii todobo
jeer
ku calceliya
ducadan aroortii iyo galabtii illaahay ayaa ka kaafiya
hamiga aduunyada iyo aakhiro ..
I
. -Allaahuma
inii As-aluka Al-cafirua wal-caafiyah
fi i dunyaa wal -aakhi rah, Al l aahuma i ni i As,al uka Al -
cafirya wal-caafiyah fii diinii wa dunyaayii wa Ahfii,wa
Maafii.Allaahuma astur caawraatii wa min roowcaatii.
Allaahuma axfidnii minbayni yadeeya
wa min khalfii
wacan Yamiinii wacan Shimaalii wa min foowqii wa
acuudu bicadamatika an uqtaala mintaxtii..waxaa
wariyey abuu daa,uud iyo ibnu maajah..
\ \
-Allaahuma
caalimul-qeybi wash-shahaadah
faadhiral-samawaati wal-ardi Rabi kuli sheey,in
wamiliikihi Ash-hadu allaa illaaha ilaa anta acuudu
bika min shari nafsii wa min shari shaydaan wa
shirkihi wa an aqtarifa calaa nafsii suu,an aw ajurahu
ilaa muslim.. waxaa wariyay tarmidi iyo abuu
daa, uud. .
1\-Bi smi l aahi
Al -l adi i l aa yaduruhu
maca l smi hi
Sheey,in fil-ardi walaa fis- samaa,l wahuwa As-
sami i cu Al -cal i i m ..
Waxaad leedahay sidax
jeer
.waxaana wariyay Abuu
Daa,uud iyo tarmidi iyo ibnu maajah iyo axmed..
\ r-Radeytu
bi l l aahi raban, wabi l i sl aami di i nan
wabi muxamadi n s.c.w. nabi yan
)
sadex
j eer..
waxaa
wariyey abuudaa,uud iyo tarmidi iyo nisaa, I iyo
abuudaa,uudna wuxuu ku sheegay inuu saxaabi ku
istaagay-mowquuf.. Faa,idada xadiiskan laga
faa,idaayo waa : Qofkii todobo jeer ku calceliya
ducadan aroortii iyo galabtii iIIaahay ayaa ka kaafiya
hamiga aduunyada iyo aakhiro ..
, -Allaahuma inii As-aluka AI-cafwa wal-caafiyah
fiidunyaa wal-aakhirah, Allaahuma inii AS,aluka AI-
cafwa wal-caafiyah tii diinii wa dunyaayii wa Ahlii,wa
Maalii.Allaahuma astur caawraatii wa min roowcaatii.
Allaahuma axfidnii minbayni yadeeya wa min khalfii
wacan Yamiinii wacan Shimaalii wa min fOQwqii wa
acuudu bicadamatika an uqtaala mintaxtii..waxaa
wariyey abuu daa,uud iyo ibnu maajah..
, '-Altaahuma caalimul-qeybi wash-shahaadah
faadhiral-samawaati wal-ardi Rabi kuli sheey,in
wamiliikihi Ash-hadu allaa iIIaaha ilaa anta acuudu
bika min shari nafsii wa min shari shaydaan wa
shirkihi wa an aqtarita calaa nafsii suu,an awajurahu
ilaa muslim.. waxaa wariyay tarmidi iyo abuu
daa,uud..
, "-Bismilaahi AI-Iadii laa yaduruhu maca Ismihi
Sheey,in fil-ardi walaa fis- samaa,l wahuwa As-
samiicu AI-caliim ..
Waxaad leedahay sidax jeer .waxaana wariyay Abuu
Daa,uud iyo tarmidi iyo ibnu maajah iyo axmed..
, r -Radeytu billaahi raban, wabil islaami diinan
wabimuxamadin S.c.w. nabiyan) sadexjeer .. waxaa
wariyey abuudaa,uud iyo tarmidi iyo nisaa,l iyo
axmed Faa,idada wardigan : Qofkii dhaha sadex
jeer
aroortii iyo galabtii
allaah waxaa xaq ku ah inuu ka
raali noqdo maalinta
qiyaamaha
)
\ t-Yaa
xayu
yaa qayuum,biraxmatika
astaqiis,aslix lii
sha,nii kulahu walaa takilnii ilaa nafsii dharfatal-ceyn)
waxaa wariyey xaakim wuuna saxiixiyey dahabina
wuu waafaqay..
1
o-Asbaxnaa
calaa fidratil-islaam wa kalimatil-ikhlaas
addiini nabiyinaa muxamed s..c.w. wamilati abiinaa
i braahi i m xani i fan musl i man wamaa kaana mi nal -
mushrikiin) waxaa wariyey axmed..
t r-(Subxaana
llaah wabixamdihi
)
boqol
jeer
,
waxaa
wariyey Muslim.. Faa,idada tasbiixdan :Qoflrii
dhaha boqol
jeer
galabtii iyo aroortii, ma
jiro
qiyaamaha qof
la imaan kara wax ka fiican wuxuu la
yimi ilaa
qof
layimi intiisa oo kale ama ka siyaadiyey
ma,ahane ..
Faa,ido kale : Danbiyadiisa waa laga hoobiyaa
xataa hadey dhan tahay xunbada bada oo kale..
\ v-
Laa illaaha ila llaahu waxdahu laa shariika lah
,
l ahul -mul ki wal ahul -xamdi wahuwa cal aa kul i shey,i n
qadiir
boqol
jeer
markuu waagu baryo waxaa
wariyey bikhaari iyo muslim.. faa,idada laga helaayo
qofkii
dhaha wardigan .
\
-Wuxuu
la mid
yahay
sidii
qof
xoreeyey toban
qoorood..
Y-
Waxaa loo qoraa
boqol xasano..
l-
Waxaa laga hoobiyaa boqol
gaf.
axmed Faa,idada wardigan : Qofkii dhaha sadex jeer
aroortii iyo galabtii allaah waxaa xaq ku ah inuu ka
raali noqdo maalinta qiyaamaha )
, i-Yaa xayu yaa qayuum,biraxmatika astaqiis,aslix lii
sha,nii kulahu walaa takilnii ilaa nafsii dharfatal-ceyn)
waxaa wariyey xaakim wuuna saxiixiyey dahabina
wuu waataqay..
, o-Asbaxnaa calaa tidratil-islaam wa kalimatil-ikhlaas
addiini nabiyinaa muxamed S.. C.W. wamilati abiinaa
ibraahiim xaniifan musliman wamaa kaana minal-
mushrikiin) waxaa wariyey axmed..
"-(Subxaana lIaah wabixamdihi ) boqol jeer, waxaa
wariyey Muslim.. Faa,idada tasbiixdan :Qofkii
dhaha boqol jeer galabtii iyo aroortii, ma jiro
qiyaamaha qot la imaan kara wax ka fiiean wuxuu la
yimi ilaa qot layimi intiisa 00 kale ama ka siyaadiyey
ma,ahane ..
Faa,ido kale: Danbiyadiisa waa laga haabiyaa
xataa hadey dhan tahay xunbada bada 00 kale..
, v- Laa iIIaaha ita lIaahu waxdahu laa shariika lah ,
lahul-mulki walahul-xamdi wahuwa calaa kuli shey,in
qadiir boqal jeer markuu waagu baryo waxaa
wariyey bikhaari iyo muslim.. taa,idada laga helaayo
qofkii dhaha wardigan : '-Wuxuu la mid yahay sidii
qat xoreeyey toban qoarood..
,,- Waxaa loo qaraa boqol xasano..
r - Waxaa laga hoobiyaa boqol gat.
r-Waxey
maalintaas ka xijaabtaa sheydaanka ilaa
gal abti i
..
t A-(lstaaqfurullaahi
wa atuubu lleyhi) maalin kasta
boqol
jeer
... waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim..
\ l-Allaahuma
inii As,aluka Cilman naafican Wa
Ri zqan Dhayi ban wa Camal an Mutaqabal an..markuu
waagu kuu baryo
,
waxaa wariyey ibnu Maajah.
Y.-Subxaana-llaahi
Wabixamdihi cadada Khalqihi
waridaa Nafsihi wa zinati carshihi wa midaada
kalimaatihi.. sadex
jeer
waxaa wariyey Muslim ..
.r
1-Acuudu
Bikalimaati-llaahi At-taamaati Min Shari
Maa Khalaq..
galabtii
ayuu sadex
jeer
dhihi, waxaa
wariyey tarmidi iyo ibnu maajah iyo axmed.. Qofku
haduu aqriyo mid kamida adkaartan wuxuu ku camal
fal ay suno kami da sunoo yi nka
nabi ga s.c.w.,si daas
owgeed waxaa looga baahan
yahay qofka
muslimka
ah inuu ku dadaalo wardigan aroortii iyo galabtii si uu
ajir iyo xasanaad badan u helo,waxaa iyadana loo
baahan
yahay
in allaah dartiis iyo si yaqiin
ku
jirto
loo dhaho adkaartan, lana dareemo macnaha weyn
ee ay xunbaarsan tahay adkaartan, waxaan shaki
kujirin inay isbadel weyn ku ridi nolosha
qofka
iyo
akhl aaqdi i sa ..
SUNOOYINKA i'ARKII DADKA LAI.A KULi'IO..
I -f
n la isa salaamo, Nabiga s.c.w ayaa la weydiiyey
salaanteebaa u fiican ? markaasuu yiri: (
Dadka oo la
quudiyo
iyo salaanta
qofkaad
taqaan iyo midkaadan
aqoonin
)waxaa
wariyey Bukhaari iyo Musilim ..
i-Waxey maalintaas ka xijaabtaa sheydaanka ilaa
galabtii ..
'A-(Istaaqfurullaahi wa atuubu lIeyhi) maalin kasta
boqol jeer ... waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim..
inii AS,aluka Cilman naafican Wa
Rizqan Dhayiban wa Camalan Mutaqabalan.. markuu
waagu kuu baryo , waxaa wariyey ibnu Maajah.
" -Subxaana-lIaahi Wabixamdihi cadada Khalqihi
waridaa Nafsihi wa zinati carshihi wa midaada
kalimaatihi.. sadex jeer waxaa wariyey Muslim ..
" '-Acuudu Bikalimaati-lIaahi At-taamaati Min Shari
Maa Khalaq.. galabtii ayuu sadex jeer dhihi, waxaa
wariyey tarmidi iyo ibnu maajah iyo axmed.. Qofku
haduu aqriyo mid kamida adkaartan wuxuu ku carnal
falay suno kamida sunoo yinka nabiga s.c.w.,sidaas
owgeed waxaa looga baahan yahay qofka muslimka
ah inuu ku dadaalo wardigan aroortii iyo galabtii si uu
ajir iyo xasanaad badan u helo,waxaa iyadana loo
baahan yahay in allaah dartiis iyo si yaqiin ku jirto
loo dhaho adkaartan, lana dareemo macnaha weyn
ee ay xunbaarsan tahay adkaartan, waxaan shaki
kujirin inay isbadel weyn ku ridi nolosha qofka iyo
akhlaaqdiisa ..
SUNOOYINKA MARKII DADKA LALA KULMO..
'-In la isa salaamo, Nabiga s.c. w ayaa la weydiiyey
salaanteebaa u fiican ? markaasuu yiri: (Dadka 00 la
quudiyo iyo salaanta qofkaad taqaan iyo midkaadan
aqoonin )waxaa wariyey Bukhaari iyo Musilim ..
Ninbaa Nabiga s.c.w. usoo
galay markaasuu
yiri:
(As-salaamu caleykum Nabiga s.c.w. ayaa salaantii
ka
qaaday, markaasuu ninkii fariistay, Nabiga s.c.w.
ayaa
yiri : Toban,hadana nin kale ayaa
yimi
markaasuu
yiri: As-Salaamu caleykum
wa raxmatu
llaahi
,
nabiga s.c.w. ayaa salaantii ka
qaaday,
markaasuu ninkii fariistay
,nabiga
s.c.w. ayaa
yiri :
Labaatan
,hadana
nin kale ayaa
yimi markaasuu
yiri:
As-salaamu caleykum waraxma tullaahi
wabarakaatuhu, nabiga s.c.w. ayaa salaantii ka
qaaday
markaasuu ni nki i fari i stay
,nabi ga
s.c.w.
ayaa
yiri
: Sodan
)
waxaa wariyey abuudaa,uud,
tarmidina wuxuu ka dhigay xasan
Akhii fiiri allaha ku dhowree : Meeqa xasanaad ayuu
nafiiisa ka dayacay
qofka
aan salaanta oo dhan wax
ku salaameynin?-salaanta oo dhan waa Sodan
xasano
,halkii
xasanana markuu u
yar yahay waa
Toban xasano,f.xl
r=T*
oo xasafl o
,
xasanaduna
intaasoo la sii
jibaaray
ayey haan kartaa.. akhii bar
carabkaada inaad dhahdo salaanta oo dhan si aad u
hesho ajirkaas weyn, Salaantu marar badan ayey
soo noqnoqotaa markaad masjidka
galeysid waxaad
salaami walaalahaa
,
markaad ka baxeysidna waa la
mid, sidoo kale markaad
guriga galeysid iyo markaad
ka baxeysid, Waxaa sune ah markaad walaalkaa
kala tageysaan inaad salaanto salaan dhameystiran,
waxaana dafi i l u ah xadi i ski i nabi gu s.c.w. yi ri : (Hadi i
aad dad meel fadhiya u tagtid salaan, hadaad ka
tageysidna salaan maxaa
yeelay salaantii hore kama
xaq badna tan danbe
)
waxaa wariyey Abuudaa,uud
iyo Tamidi .lnta
jeer
ee
qofku
uu wax salaami karo
Ninbaa Nabiga S.C.w. usoo galay markaasuu yiri:
(As-Salaamu caleykum Nabiga S.C.w. ayaa salaantii
ka qaaday, markaasuu ninkii fariistay, Nabiga s.c.w.
ayaa yiri : Toban,hadana nin kale ayaa yimi
markaasuu yiri: As-Salaamu caleykum wa raxmatu
lIaahi , nabiga s.c.w. ayaa salaantii ka qaaday,
markaasuu ninkii fariistay ,nabiga s.C.W. ayaa yiri :
Labaatan ,hadana nin kale ayaa yimi markaasuu yiri:
As-Salaamu caleykum waraxma tullaahi
wabarakaatuhu, nabiga s.c.w. ayaa salaantii ka
qaaday markaasuu ninkii fariistay ,nabiga s.c.w.
ayaa yiri : Sodan ) waxaa wariyey abuudaa,uud,
tarmidina wuxuu ka dhigay xasan ..
Akhii fiiri allaha ku dhowree : Meeqa xasanaad ayuu
naftiisa ka dayacay qofka aan salaanta 00 dhan wax
ku salaameynin?-salaanta 00 dhan waa Sodan
xasano ,halkii xasanana markuu u yar yahay waa
Toban xasano,' x' =,.. 00 xasano , xasanaduna
intaasoo la sii jibaaray ayey haan kartaa.. akhii bar
carabkaada inaad dhahdo salaanta 00 dhan si aad u
hesho ajirkaas weyn, Salaantu marar badan ayey
500 noqnoqotaa markaad masjidka galeysid waxaad
salaami walaalahaa , markaad ka baxeysidna waa la
mid, sidoo kale markaad guriga galeysid iyo markaad
ka baxeysid, Waxaa sune ah markaad walaalkaa
kala tageysaan inaad salaanto salaan dhameystiran,
waxaana daliil u ah xadiiskii nabigu s.c.w. yiri : (Hadii
aad dad meel fadhiya u tagtid salaan, hadaad ka
tageysidna salaan maxaa yeelay salaantii hare kama
xaq badna tan danbe ) waxaa wariyey Abuudaa,uud
iyo Tamidi .Inta jeer ee qofku uu wax salaami karo
wey ka badan tahay
Y
.
jeer,
markuu
guriga
soo
galaayo, markuu ka baxaayo
,
markuu masaajidka
galaayo
markuu ka baxaayo markuu dad arko
,
markuu taleefon diraayo i.w.m.
Y-l n
l a muusoodo ama dhool o cadeyn
,
nabi gu
s.c.w. wuxuu
yiri: (Ha yareysanin
shey macruufa
walow aad walaalkaa waji furan kula kulantide)
waxaa wariyey Muslim..
r-
In l a i s
gacan gal i yo
,
nabi ga s.c.w . wuxuu
yi ri :
(Ma
jiraan
labo muslim oo intey kulmaan is
gacan
galinaya
,
hadey
jiraan
waa loo dhaafi danbigooda
intesan kala tagin
)
waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo
Tarmi di i yo l bnu Maaj ah.
lmaamu Nawawi wuxuu
yiri: Ogow iney is gacan
galintu
tahay shey fiican markii la kulmaba) hadaba
akhii ku dadaal inaad
qofkaad
la kulantidba aad
isugu dartid salaan iyo
gacan galin
iyo dhoolo
cadeyn hal kaas waxaad hi r
gal i say
hal waqti
fsuno..
i
-Hadalka
wanaagsan taaro: Allaah sareeye wuxuu
yi ri
irtbi-Jl 6l
p6rs
g;i;
irU+.il| i,! O"..ri qF q,rll
f
JtJfo ,r
lt+J
&-9)
o
r:
rl-r*Yt (
tl+. l3-c
uL{Dl.l OLt
Nabi guna s.c.w. wuxuu yi ri : ( Kal i mada fi i can waa
sadaqo
)
waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim.
Kalimada fiican waxaa soo hoos galaaya wardiga,
ducada
,sal aanta,
i yo amaanta xaqa ah, akhl aaqda
mi deeda toosan, anshaxa i yo asl uubta hagaagsan,
Kalimada fiican sida sixirka oo kale ayey
qofka
usaameysaa
qofka
wey soo
jiidataa
,
qalbigana
wey
wey ka badan tahay jeer, markuu guriga 500
galaayo, markuu ka baxaayo , markuu masaajidka
galaayo markuu ka baxaayo markuu dad arko ,
markuu taleefon diraayo LW.m.
-In la muusoodo ama dhoolo cadeyn , nabigu
S.C.w. wuxuu yiri: (Ha yareysanin shey macruufa
walow aad walaalkaa waji furan kula kulantide)
waxaa wariyey Muslim..
r - In la is gacan galiyo , nabiga s.c.w . wuxuu yiri :
(Ma jiraan labo muslim 00 intey kulmaan is gacan
galinaya , hadey jiraan waa loo dhaafi danbigooda
intesan kala tagin ) waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo
Tarmidi iyo Ibnu Maajah.
Imaamu Nawawi wuxuu yiri: Ogow iney is gacan
galintu tahay shey fiican markii la kulmaba) hadaba
akhii ku dadaal inaad qofkaad la kulantidba aad
isugu dartid salaan iyo gacan galin iyo dhoolo
cadeyn halkaas waxaad hir galisay hat waqti rsuno..
f -Hadalka wanaagsan taaro: Allaah sareeye wuxuu
yiri
w! w! tJ
J
4aJ Ji,,)
" f: ,. \J'WI'i\ ( wLww)'J w\S
Nabiguna S.c.W. wuxuu yiri: ( Kalimada fiican waa
sadaqo ) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim.
Kalimada fiican waxaa soo hoos galaaya wardiga,
ducada ,salaanta, iyo amaanta xaqa ah, akhlaaqda
mideeda toosan, anshaxa iyo asluubta hagaagsan,
Kalimada fiican sida sixirka 00 kale ayey qofka
usaameysaa qofka wey 500 jiidataa , qalbigana wey
qaboojisa,
.Kalimada dhayibka ah waxey daliil
utahay in
qofku qalbigiisa
ka buuxo hanuun iyo nuur,.
sidaas darteed ma ku fakirtay inaad xayaatadaada
oo dhan ku camirto aroortii iyo habeenkii kalimada
fiican, naagtaada, carurtada dariskaada, saaxiibahaa
iyo cid kasta ood la tacaamuleyso waxey ubaahan
yi hi i n kal i mada dhayi bka ah..
SUNOOYINKA MARKII CUNTADA I-A CU}IAAYO..
Sunooyin cuntada ka horeeya iyo sunooyin cuntada
dhexdeeda l a dhaho
\-Bi smi
l l aah.
Y-
In
gacanta
midig lagu cuno.
r-
In
qof
walba hoostiisa ka cuno ..
sunooyinkan waxaa si dhan u cadeeyey xadiiskii
nabiga s.c,w. uu yiri
:(Wiilyahow markaad wax
cuneyso bismi llaahi dheh
,
gacantaada
midigna ku
cun, hoostaadana ka cun
)waxaa
wariyey Muslim..
t-Hadii
gobal
cuntada ka mida dhulka kaaga dhaco
,
katir wasakhda oo cun, waa dardaarankii nabiga
s.c.w. waxaa warieyey Saxiixul-Muslim..
6-l n
l agu cuno cuntada sadex farood, nabi ga s.c.w.
sadex farood ayuu ku cuni
jiray
waana sidii badneyd
ee uu yeeli
jiray
,
waana sida fiican iney dan kale
ti maado ma,ahane
HABKA LOO FARIISTO iIIARKII CUNTADA LA
CUNAAYO ..
Waxaa haboon sida uu sheegay xaafid : In dhulka fa
dhigo labada
jilbood,caloosha
lugahana lasoo
daahi ri yo,ama i n l a taago l ugta mi di gta ah,tan
bidixdana lagu fariisto,Waxaa kaloo
jira
sunooyin
dhaca hunguri ga ka di b.
qaboojisa, .Kalimada dhayibka ah waxey daliil
utahay in qofku qalbigiisa ka buuxo hanuun iyo nuur..
sidaas darteed ma ku fakirtay inaad xayaatadaada
00 dhan ku camirto aroortii iyo habeenkii kalimada
fiiean, naagtaada, earurtada dariskaada, saaxiibahaa
iyo cid kasta ood la tacaamuleyso waxey ubaahan
yihiin kalimada dhayibka ah..
SUNOOYINKA MARKII CUNTADA LA CUNAAYO..
Sunooyin euntada ka horeeya iyo sunooyin euntada
dhexdeeda la dhaho '-Bismi lIaah. ,,- In gaeanta
midig lagu cuno. 1- In qof walba hoostiisa ka cuno ..
sunooyinkan waxaa si dhan u cadeeyey xadiiskii
nabiga s.c.w. uu yiri :(Wiilyahow markaad wax
cuneyso bismi lIaahi dheh , gacantaada midigna ku
cun, hoostaadana ka cun )waxaa wariyey Muslim..
i -Hadii gobal euntada ka mida dhulka kaaga dhaeo ,
katir wasakhda 00 eun, waa dardaarankii nabiga
s.c.w. waxaa warieyey Saxiixul-Muslim..
o-In lagu euno euntada sadex farood, nabiga s.e.w.
sadex farood ayuu ku cuni jiray waana sidii badneyd
ee uu yeeli jiray , waana sida fiiean iney dan kale
timaado ma,ahane
HABKA LOO FARIISTO MARKII CUNTADA LA
CUNAAYO ..
Waxaa haboon sida uu sheegay xaafid : In dhulka la
dhigo labada jilbood,caloosha lugahana lasoo
daahiriyo,ama in la taago lugta midigta ah,tan
bidixdana lagu fariisto, Waxaa kaloo jira sunooyin
dhaca hunguriga ka dib.
t
-Nabiga
s.c.w. ayaa ina amray in la leefleefo faraha
iyo xeerada,sababtuna waa ma ogin meesha
barakadu ku
jirto,
waxaa wariyey Saxiixul-Muslim..
r-ln
allaah lagu mahdiyo markii la cunteeyo kadib :
Allaah sareeye wuxuu raali ka ahaan adoonkiisa
markuu cutada cuno kadibna allaah ku mahdiyo)
waxaa wariyey Saxiixul-Muslim .
Nabigu s.c.w. markuu cunteeyo wuxuu ku duceysan
j i ray
: (Al -Xamdul i l l aah al l adi i adcamani i hadi hi wa
rasaqaniihi min
qeyri
xowlin minii walaa
quwah)
Faa,idada ducadan laga helo : danbigiisii hore ayaa
la dhaafi,, waxaa wariyey abuudaa,uud iyo tarmidi
iyo ibnu maajah
,
Xaafid iyo Albaanina waxey ka
dhi geen Xasan..
Guud ahaan marki i l a i su geeyo sunooyi nka marki i
cuntada la cuno kadib la dhaho waxey gaarayaan
Y
.
suno
,gaar
ahaan markii sadex
jeer
maalintii wax la
cuno
,
kabadan hadii wax la cuno wey ka sii badan,
hadaba waxaa loo baahan
yahay qofka
muslimka ah
i nuusan fursadahan oo kal e i ska dayi ci n..
SUNOOYINKA I-AMA HURAANKA AH
MIARKII WAX LA CABAAYO-.
r
-Bi smi
l l aah .
Y-
i n gacanta
mi di g l agu cabo.
xadi i ski i nabi ga s.c.w. :
( Wiilyahow markaad wax cuneyso bismi llaahi dheh
,
gacantaada
mi di gna ku cun)
\-ln
banaanka weelka lagu neefsado
,sadex
jeerna
bi yaha l a cabo
,
l ama ogol a i n hal mara bi yaha l agu
'-Nabiga s.c.w. ayaa ina amray in la leefleefo faraha
iyo xeerada,sababtuna waa ma ogin meesha
barakadu ku jirto, waxaa wariyey Saxiixul-Muslim..
r-I n allaah lagu mahdiyo markii la cunteeyo kadib :
Allaah sareeye wuxuu raal; ka ahaan adoonkiisa
markuu cutada cuno kadibna allaah ku mahdiyo)
waxaa wariyey Saxiixul-Muslim .
Nabigu s.c.w. markuu cunteeyo wuxuu ku duceysan
jiray : (AI-Xamduli lIaah aHadii adcamanii hadihi wa
rasaqaniihi min qeyri xowlin minii walaa quwah)
Faa,idada ducadan laga helo : danbigiisii hore ayaa
la dhaafi" waxaa wariyey abuudaa,uud iyo tarmidi
iyo ibnu maajah , Xaafid iyo Albaanina waxey ka
dhigeen Xasan..
Guud ahaan markii la isu geeyo sunooyinka markii
cuntada la cuno kadib la dhaho waxey gaarayaan "
suno ,gaar ahaan markii sadex jeer maalintii wax la
cuno ,kabadan hadii wax la cuno wey ka sii badan,
hadaba waxaa loo baahan yahay qofka muslimka ah
inuusan fursadahan 00 kale iska dayicin..
SUNOOYINKA LAMA HURAANKA AH
MARKII WAX LA CABAAYO..
'-Bismi lIaah . ,,- in gacanta midig lagu cabo.
xadiiskii nabiga S.C.w.:
( Wiilyahow markaad wax cuneyso bismi lIaahi dheh
, gacantaada midigna ku cun)
"-In banaanka weelka lagu neefsado ,sadex jeerna
biyaha la cabo , lama ogola in hal mara biyaha lagu
cabo, Nabigu s.c.w. biyaha hal neefsi ayuu ku cabi
jiray
)
waxaa wariyey saxiixul-muslim ..
r-ln
biyaha fadhiga lagu cabo
,
Nabigu s.c.w. wuxuu
yiri
:(Qofna
yuusan
biyaha cabin isagoo taagan
)
waxaa wariyey Saxiixul- Muslim.
o-Dheh
Al-Xamduli llaah kolkaad biyaha cabtid
Allaah sareeye wuxuu raali ka ahaan adoonkiisa
markuu cutada cuno kadibna allaah ku mahdiyo ama
intuu biyo cabo uu allaah ku mahdiyo
)
waxaa
wariyey Saxiixul-Muslim .
Guud ahaan markii la isu
geeyo
sunooyinka markii
biyaha lacabaayo la dhaho waxey
gaarayaan(Y
.1
suno iney kasii siyaadaana wey dhici kartaa
,
dadka
qaar waxey cabaan sharaabka
qabow
iyo mid kulul
waxaana dhici karata ineysan sharaab ahaan iyo
biyo ku xisaabin hadaba waxaa loo baahan
yahay
qofka
muslimka ah inuusan fursadahan oo kale iska
dayi ci n. .
SUNOOYINKA OO GURIGA LAGU TUKADO..
I
-Nabigu
s,c,w, wuxuu yiri : (Salaada
waxaa kheyr
badan in guriga lagu tukado
,markii
laga reebo kuwa
faradka ah) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim"
v-
Nabi gu s.c.w. wuxuu
yi ri
: (Sal aada
sunada ah ee
uu midkiin tukado iyadoon loo
jeedin
waxey ka
kheyr badan tahay sal aadi i sa sunada ah ee l oo
jeedo r
ojeero)waxaa
wariyey abuu
yacfaa,
albaanina
wuu saxiixiyey. Sunooyinkan aad ayey usoo
laalaabtaan habeenkii iyo maalintii sidaas owgeed
waxaa lagama maarmaana in lagu dadaalo waxaana
fiican in guriga
lagu tukado si ajir weyn loo helo
cabo, Nabigu S.C.w. biyaha hal neefsi ayuu ku cabi
jiray ) waxaa wariyey saxiixul-muslim ..
r -In biyaha fadhiga lagu cabo , Nabigu S.C.w. wuxuu
yiri :(Oofna yuusan biyaha cabin isagoo taagan )
waxaa wariyey Saxiixul- Muslim.
o-Dheh AI-Xamduli lIaah kolkaad biyaha cabtid
Allaah sareeye wuxuu raali ka ahaan adoonkiisa
markuu cutada cuno kadibna allaah ku mahdiyo ama
intuu biyo cabo uu allaah ku mahdiyo ) waxaa
wariyey Saxiixul-Muslim .
Guud ahaan markii la isu geeyo sunooyinka markii
biyaha lacabaayo la dhaho waxey gaarayaan(")
suno iney kasii siyaadaana wey dhici kartaa , dadka
qaar waxey cabaan sharaabka qabow iyo mid kulul
waxaana dhici karata ineysan sharaab ahaan iyo
biyo ku xisaabin hadaba waxaa loo baahan yahay
qofka muslimka ah inuusan fursadahan 00 kale iska
dayicin..
SUNOOYINKA 00 GURIGA LAGU TUKADO..
'-Nabigu S,C,W, wuxuu yiri : (Salaada waxaa kheyr
badan in guriga lagu tukado ,markii laga reebo kuwa
faradka ah) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim.
,,- Nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Salaada sunada ah ee
uu midkiin tukado iyadoon loo jeedin waxey ka
kheyr badan tahay salaadiisa sunada ah ee loo
jeedo "Ojeero)waxaa wariyey abuu yaclaa, albaanina
wuu saxiixiyey. Sunooyinkan aad ayey usoo
laalaabtaan habeenkii iyo maalintii sidaas owgeed
waxaa lagama maarmaana in lagu dadaalo waxaana
fiican in guriga lagu tukado si ajir weyn loo hero
sunadana l oo asi i bo ..
FAA,IDADA LAGA HEL/MYO KU CAMAL
FALKA SUNADA GURIGA ..
A-Waxey sabab u noqotaa in
qofku
u khushuuco
alle dartiis.B-Waxey sabab u noqotaa in raxmada
eebe ku soo dagto
guriga
sheydaankuna ka fogaado
C-Waxey sabab u noqotaa in lalaban laabo ajirkeeda
sida loo laban laabo salaada masjidka lagu tukado..
SUNADA LA DHAHO INTAAN FADHIGA
LAGA ISTAAGIN KA HOR..
Subxaanaka llaahuma wabixamdika ash-hadu an
laa illaa anta astaqfiruka wa atuubu ileyka) waxaa
wari yey sunanka..
Maxaa ka badan fadhiyada la fariisto
,
hadii aan
qaar
ka mida sheegno ..
1-Markaad
wax cuneysid sadexda waqti inta badan
dadku wey sheekeystaan ..
Y-Markaad
aragto mid saaxibadaa kamida ama daris
kuu ah ood waxoogaa la sheekeysato xataa
hadeydaan fariisan, waxaa lagaa rabaa markaad
kala tageysaan inaad ducada majliska aqrisatid..
r-Hadaad
xaaskaada iyo caruurtaada u sheekeyso
ama ay kuu sheekeeyaan. .
t-Hadaad
mi d
saaxiibadaa ka mida ama xaaskaada babuur sii
wada fuushaan ha hi l maami n ducada maj l i ska fagu
khatimo..o-Markaas la fariisato saaxiibada aad wada
shaqeysaan ama kuwa aad wax wada barataan.
1-
Hadii aad xaadirtid goob
fagu qabtay
darsi iyo
sunadana loo asiibo ..
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMAL
FALKA SUNADA GURIGA ..
A-Waxey sabab u noqotaa in qofku u khushuuco
alle dartiis. B-Waxey sabab u noqotaa in raxmada
eebe ku 500 dagto guriga sheydaankuna ka fogaado
C-Waxey sabab u noqotaa in lalaban laabo ajirkeeda
sida loo laban laabo salaada masjidka lagu tukado..
SUNADA LA DHAHO INTAAN FADHIGA
LAGA ISTAAGIN KA HOR..
Subxaanaka lIaahuma wabixamdika ash-hadu an
laa iIIaa anta astaqfiruka wa atuubu ileyka) waxaa
wariyey sunanka..
Maxaa ka badan fadhiyada la fariisto , hadii aan qaar
ka mida sheegno ..
'-Markaad wax cuneysid sadexda waqti inta badan
dadku wey sheekeystaan ..
"-Markaad aragto mid saaxibadaa kamida ama daris
kuu ah ood waxoogaa la sheekeysato xataa
hadeydaan fariisan, waxaa lagaa rabaa markaad
kala tageysaan inaad ducada majliska aqrisatid..
'-Hadaad xaaskaada iyo caruurtaada u sheekeyso
ama ay kuu sheekeeyaan.. -Hadaad mid
saaxiibadaa ka mida ama xaaskaada babuur sii
wada fuushaan ha hilmaamin ducada majliska lagu
khatimo.. o-Markaas la fariisato saaxiibada aad wada
shaqeysaan ama kuwa aad wax wada barataan. 1-
Hadii aad xaadirtid goob lagu qabtay darsi iyo
muxaadaro markii lakala tagaayo waalama huraan
i naad ducada maj l i ska ku
gunaanadi d..ducadan wax
la heli karo ma,aha, waxaana sharaf ugu filan
muslimka daa,ima markasta oo ay munaasabadeedu
timaado inuu allaah subxaanahu watacaalaa ka
hufay xumaanoo dhan, waliba wuxuu markasta
cusbooneysiiyaa towbada iyo alle u laabashada laga
rabo
qofkasta
..wuxuu kaloo mar kasta waxidaa
allaah subxaanahu watacaalaa oo mudan in kaligiis
l a caabudo..Faa,i do :l bnu
qayi m wuxuu
yi ri :
Kulanka walaaluhu kulmaan waa labo nooc : Midka
koobaad waa mid iska caadi ah oo dadka is fahmaya
ay ku baashaalayaan si waqtigu isu gooyo, ibnu
qayim
wuxuu
yiri noocan dhibkiisa ayaa ka badan
faa,idada laga hefaayo.. ugu
yaraan qalbiguu
i ngaj i yaa, waqti gana wuu dhumi yaa ..
Midka labaad : Kulan
gogoldhigiisu yahay
in la iska
kaashado kheyrka xaqana la isu dardaarffio
,
kulankan waa mid dhaxalgal ah oo lama huraan ah..
Markii camal la
qabanaayo
waa in niyadu xaadir
t ahay, . .
Akhi i Al l aha ku i l aal i yee ogow i n dhamaan camal ka
aad sameyneysid oo dhan sida hurdada
,cunida 1
shaqada
,i .w.m.
i n l oo badal i karo ci baado i yo daaco
lagu heli karo kumanyaal xasanaad ah
,laakiin
waxaa shardi ah in loo niyoodo markii lasameynaayo
al l aah darti i s
,
nabi gu s.c.w. wuxuu
yi ri : (Camal
kasta waxaa halbowle u ah niyada,qof kastana
wuxuu niyoodo ayuu iska lee yahay)
waxaa wariyey
bukhaari i yo musl i m .. Matal an : haduu
qofku
dhaqso
useexdo si uu salaatul-leyf ama salaada fajarka
muxaadaro markii lakala tagaayo waalama huraan
inaad ducada majliska ku gunaanadid.. ducadan wax
la heli karo ma,aha, waxaana sharaf ugu filan
muslimka daa,ima markasta 00 ay munaasabadeedu
timaado inuu allaah subxaanahu watacaalaa ka
hufay xumaanoo dhan, waliba wuxuu markasta
cusbooneysiiyaa towbada iyo alle u laabashada laga
rabo qofkasta ..wuxuu kaloo mar kasta waxidaa
allaah subxaanahu wataeaalaa 00 mudan in kaligiis
la caabudo.. Faa,ido :Ibnu qayim wuxuu yiri:
Kulanka walaaluhu kulmaan waa labo nooe : Midka
koobaad waa mid iska eaadi ah 00 dadka is fahmaya
ay ku baashaalayaan si waqtigu isu gooyo, ibnu
qayim wuxuu yiri noocan dhibkiisa ayaa ka badan
faa, idada laga helaayo.. ugu yaraan qalbiguu
ingajiyaa, waqtigana wuu dhumiyaa ..
Midka labaad : Kulan gogoldhigiisu yahay in la iska
kaashado kheyrka xaqana la isu dardaarmo ,
kulankan waa mid dhaxalgal ah 00 lama huraan ah..
Markii carnal la qabanaayo waa in niyadu xaadir
tahay, ..
Akhii Allaha ku i1aaliyee ogow in dhamaan eamalka
aad sameyneysid 00 dhan sida hurdada ,cunida ,
shaqada ,i.w.m. in loo badali karo cibaado iyo daaco
lagu heli karo kumanyaal xasanaad ah ,Iaakiin
waxaa shardi ah in loo niyoodo markii lasameynaayo
allaah dartiis , nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Carnal
kasta waxaa halbowle u ah niyada,qof kastana
wuxuu niyoodo ayuu iska lee yahay) waxaa wariyey
bukhaari iyo muslim .. Matalan : haduu qofku dhaqso
useexdo si uu salaatul-Ieyl ama salaada fajarka
utukado,hurdadiidu waxey isu badali cibaado, sidaas
ayaa waxkastoo banaan cibaado looga dhigi karaa.
HABKA HAL WAQTI LOOGA FAA,IDEYSAN KARO
GIBAADOOYIN BADAN ..
Arintan waxaa yeeli
kara kaliya dadka
yaqaana
qiimaha
waqtiga
,
waxaana
jira
habab loo hirgalin
karo..
I -Haduu
qofku
aado masaajidka waa cibaado
,haduu
sii wardiyo ama
quraan
dhexda ku sii aqriyana waa
cibaado kale.
Y-Hadii
qofka
aroos looga yeero
ajiibida uu ajiibay waa cibaado
,
haduu intuu waqtiga
ka faa,ideysto wardi ama waano iyo wacdi dhex
galiyana
waa cibaadooyin kale.r-Shaqada ay
haweeneydu gurigeeda
allaah dartiis uga
shaqeyneyso waa cibaado
,
hadey ku darto wardi iyo
cajaladaha diintu ku duuban tahay oo la
dhageystana waa cibaadooyin kale lbnu cumar
A.H.R.N wuxuu yi ri
: (Waxaan
ka ti ri n
j i ray
hal fadhi
oo uu fariistay nabaiga s.c.w. boqol
jeer
: Rabi iqfirlii
watub calaya inaka anta tawaabu raxiim
)
waxaa
wariyey abuudaa,uud iyo tarmidi wuxuuna yiri . waa
xadi i s saxi i x ah.. eeg si duu nabi gu s.c.w. uga
faa,ideystay haf fadhi labo cibaado, digriga illaahay
iyo istiqfaar
,
tan labaadna asxaabta ayuu wuxuu
baraayey di i ntooda..
IN ALLAAH LA XUSO ITIAR KASTA..
l-Allaah
oo mar kasta la xuso waa aasaaskii
cibaadada waana cinwaanka xoojinaaya xiriirka ka
dhexeeya khaal i qa i yo adoonki i sa, Caa,i sha
A.H.R.N. waxey ti ri :(Nabi ga s.c.w. markasta al l aah
utukado,hurdadiidu waxey isu badali cibaado, sidaas
ayaa waxkastoo banaan cibaado looga dhigi karaa.
HABKA HAL WAQTI LOOGA FAA,IDEYSAN KARO
CIBAADOOYIN BADAN ..
Arintan waxaa yeeli kara kaliya dadka yaqaana
qiimaha waqtiga , waxaana jira habab loo hirgalin
karo..
'-Haduu qofku aado masaajidka waa cibaado ,haduu
sii wardiyo ama quraan dhexda ku sii aqriyana waa
cibaado kale. "-Hadii qofka aroos looga yeero
ajiibida uu ajiibay waa cibaado , haduu intuu waqtiga
ka faa,ideysto wardi ama waano iyo wacdi dhex
galiyana waa cibaadooyin kale. r -Shaqada ay
haweeneydu gurigeeda allaah dartiis uga
shaqeyneyso waa cibaado , hadey ku darto wardi iyo
cajaladaha diintu ku duuban tahay 00 la
dhageystana waa cibaadooyin kale Ibnu cumar
A.H.R.N wuxuu yiri : (Waxaan ka tirin jiray hat fadhi
00 uu fariistay nabaiga s.c.w. boqol jeer: Rabi iqfirlii
watub calaya inaka anta tawaabu raxiim ) waxaa
wariyey abuudaa,uud iyo tarmidi wuxuuna yiri : waa
xadiis saxiix ah.. eeg siduu nabigu s.c.w. uga
faa,ideystay hal fadhi labo cibaado, digriga iIIaahay
iyo istiqfaar , tan labaadna asxaabta ayuu wuxuu
baraayey diintooda..
IN ALLAAH LA XUSO MAR KASTA ..
'-Allaah 00 mar kasta la xuso waa aasaaskii
cibaadada waana cinwaanka xoojinaaya xiriirka ka
dhexeeya khaaliqa iyo adoonkiisa, Caa,isha
A.H.R.N. waxey tiri :(Nabiga s.c.W. markasta allaah
ayuu xusi
jiray)
waxaa wariyey Saxiixul-Muslim.
Allaah oo lagu xirnaado waa nolol
,
isaga oo loo
cararana waa badbaado, udhawaanshihiisana waa
liibaan iyo raali ahaansho.
Ka fogaanshihiisana waa baadinimo iyo khasaaro..
\-Dikriga
illaahay waa kan kala saara muuminiinta
iyo munaafiqiinta, munaafiqiinta waxaa lagu gartaa
allaah ma xusaan wax yar
mooyaane ..
r-Sheydaanku
dadka wuxuu ka raayaa markey ka
gaabiyaan xuska illaahay
,
xuska illaahay waa darbi
adag oo ka ilaalinaya dadka dhagarta sheydaanka,.
sheydaankuna wuxuu dadka
jecel
yahay
markey
hi l maamaan xuska i l l aahay..
t-Xuska
illaahay waa
jidka
lagu liibaano, Allaah
sareeye wuxuu yiri :
(
'-r.3SIl
OJ.AI
^irt
5.r+
Tt
.5ll
JS\
#+J$
OjrhIJ
lJi.i
O$Il)
y
A
:
"rr;lt
o-Waa
i n l a daa,i mo xuska i l l aahay
,ahl u
j anahu
kama shalaayaan saacad dhaaftay
,waxey
kaliya oo
ka shalaayaan saacad ku dhaaftay macno la,aan
-
saacad aysan allaah xusin- Xuska allaah oo la
daa,i mo wuxuu ka dhi gan
yahay
xi ri i rka rabi oon
goi n. .
lmaamu nawawi wuxuu yiri:
Culimadu waxey
go,aamiyeen
inuu qalbiga
iyo carabka ka wardin karo
qofta
weysadu ka
jabtay
iyo kuwa
qaba
jinaabada
iyo caadada, waxeyna dhihi karaan subxaanallaah
waf xamdulillaah wallaahu akbar walaa illaaha ila
ayuu xusi jiray) waxaa wariyey Saxiixul-Muslim.
Allaah 00 lagu xirnaado waa nolol , isaga 00 loo
cararana waa badbaado, udhawaanshihiisana waa
liibaan iyo raali ahaansho.
Ka fogaanshihiisana waa baadinimo iyo khasaaro..
"-Dikriga iIIaahay waa kan kala saara muuminiinta
iyo munaafiqiinta, munaafiqiinta waxaa lagu gartaa
allaah ma xusaan wax yar mooyaane ..
,..-Sheydaanku dadka wuxuu ka raayaa markey ka
gaabiyaan xuska iIIaahay , xuska iIIaahay waa darbi
adag 00 ka ilaalinaya dadka dhagarta sheydaanka..
sheydaankuna wuxuu dadka jeeel yahay markey
hilmaamaan xuska iIIaahay..
f -Xuska iIIaahay waa jidka lagu liibaano, Allaah
sareeye wuxuu yiri :
( '1\
"A : .x.y\
o-Waa in la daa,imo xuska iIIaahay ,ahlu janahu
kama shalaayaan saacad dhaaftay ,waxey kaliya 00
ka shalaayaan saacad ku dhaaftay macno la,aan -
saacad aysan allaah xusin- Xuska allaah 00 la
daa,imo wuxuu ka dhigan yahay xiriirka rabi oon
gain..
Imaamu nawawi wuxuu yiri: Culimadu waxey
go,aamiyeen inuu qalbiga iyo carabka ka wardin karo
qofka weysadu ka jabtay iyo kuwa qaba jinaabada
iyo caadada, waxeyna dhihi karaan subxaanallaah
wal xamdulillaah wallaahu akbar walaa iIIaaha ila
l l aahu wal l aahu akbar al l ahuma Sal i cal aa
muxammed s.c.w. weyna duceysan karaan
,
laakiin
quraanka lama ogola iney aqriyaan
gaar
ahaan
fabadan danbe..
l-Qofkii
badiya xuska eebe
,allaah
ayaa xusa, Allaah sareeye wuxuu
yiri:
\
o\
: tjill (
#ii A-l;sjg)
Hadii
qofku
ku farxaayo in boqor magaciisa ka
sheego dadka dhexdiisa, ama loo sheego inuu
maanta amaanaayey boqor hebel sidee noqonayaa
farixiisu
,
sookama sii sareyso inuu allaah kaa
sheego meel ka fiican meeshii aad ku xusto..
v-Ma
aha
qasadka
loola
jeedo
digriga in la
hamhamleeyo kaliya iyadoo
qalbigu
ka
mashquulsan yahay
weyneynta allaah, ee waa in la
fahmo macnaha
di gri ga oo wal i ba l a si i dhuuxo..
J++$ u-t.t_,
i,i;iJ l.e,*!g
,l! .ir
gF
&._J
Slis)
:.rJtn: At
,,ltg
Y
. o
.
r-il;roYl
(
Oilititl iF itr
Yr
ijt
ail3
3.{Jt1 1jsilt .f.
Waxaa lagama marmaana in
qofku
si dhaba u facmo
macnaha wardiga si wardiga carabka iyo kan
qalbigu
dhamaan ugu xidhaan
qofka
rabigiisa isagoo kor iyo
hoosba nadi i f ka ah ..
IN LAGU FIKIRO NICMOOYINKA ILLAAHAY ..
Nabi gu s.c.w. wuxuu yi ri : (Ku fi ki ra ni cmooyi nka
illaahay
,
hana ku fikirina illaahay
)
waxaa wariyey
dhabaraani fif-owsad wal-beyhaqiyu fii shucab
al baani na wuxuu ka dhi gay xasan .
lIaahu wallaahu akbar allahuma Sali calaa
muxammed s.c.w. weyna duceysan karaan , laakiin
quraanka lama ogola iney aqriyaan gaar ahaan
labadan danbe.. '-Qofkii badiya xuska eebe ,allaah
ayaa xusa, Allaah sareeye wuxuu yiri:
,0" :;.AUl ( .;Sj\
Hadii qofku ku farxaayo in boqor magaciisa ka
sheego dadka dhexdiisa, ama loo sheego inuu
maanta amaanaayey boqor hebel sidee noqonayaa
farixiisu , sookama sii sareyso inuu allaah kaa
sheego meel ka fiican meeshii aad ku xusto..
V-Ma aha qasadka loola jeedo digriga in la
hamhamleeyo kaliya iyadoo qalbigu ka
mashquulsan yahay weyneynta allaah, ee waa in la
fahmo macnaha
digriga 00 waliba la sii dhuUXQ..
JSj\.J) J\.i
" 0 : ( V- us:a "i.J .JJiJ4 J.Ji1' V-
Waxaa lagama marmaana in qofku si dhaba u facmo
macnaha wardiga si wardiga carabka iyo kan qalbigu
dhamaan ugu xidhaan qofka rabigiisa isagoo kor iyo
hoosba nadiif ka ah ..
IN LAGU FIKIRO NICMOOYINKA ILLAAHAY ..
Nabigu S.C.w. wuxuu yiri : (Ku fikira nicmooyinka
iIIaahay, hana ku fikirina iIIaahay ) waxaa wariyey
dhabaraani fil-owsad wal-beyhaqiyu fii shucab
albaanina wuxuu ka dhigay xasan .
Nicmooyinka illahay waxey ka mid
yihiin
waxyaabaha qofku
dareemaayo habeen iyo maalin
kasta
,gaar
ahaan markuu eego aduunka ku
hareereysan taasina waxey sababi in fa badiyo
mahada illaahay iyo shukrintiisa ..
\
-Akhii
wali ma dareentay nicmada markaad
masaajidka aadeysid iney
jiraan
dad badan oon loo
dhibyareynin nicmadan gaar
ahaan salaada fajrka..
T-Ma
dareentay nicmada illaahay markaad
baabuurkaada saaran tahay eed daawaneysid
dhulka illahaay
,midbaa
baabuurku la gadoomay,
midna wuxuu dhageysanayaa hees iyo sheydaan
codki i sa ..
r-Ma
dareentay nicmada Allaah kuu nicmeeyey
markaad dhageysaneysid dhib iyo dufaano iyo
dagaalo ku habsaday caalamka meefo ka mida
.Caaqilku waa kan ku cibra qaata
,
Caaqilku waa kan
aysan marnaba qalbigiisa
ka baxeynin inuu ku
xamdi naayo mahadaha eebe, ni cmada di i nta,
nicmada caafimaadka, nicmada barwaaqada,
ni cmada i n al l l aah ka badbaadi yey shar i deyl ki i s
QUR/AANKA OO LA KHATIMO BIL KASTA ..
Nabiga s,c,w. wuxuu yiri: (Aqri quraanka
bil kasta)
waxaa wariyey Abuu daa,uud .Habka loo khatimi
karo
quraanka
: Waxaad imaaneysaa masaajidka
salaada ka hor
I
.
daqiiqo
,
Aqri labo baal oo
udhigma afar bog sidaas waxaad ku aqrisay shanta
salaadood
' l
.
baal oo udhiganta
1
.
bog ama hal
jus,
habkan ayaad bil kasta si dhibyaraan ah
quraanka
ugu khati mi kartaa ..
Nicmooyinka iliahay waxey ka mid yihiin
waxyaabaha qofku dareemaayo habeen iyo maalin
kasta ,gaar ahaan markuu eego aduunka ku
hareereysan taasina waxey sababi in la badiyo
mahada iIIaahay iyo shukrintiisa ..
, -Akhii wali ma dareentay nicmada markaad
masaajidka aadeysid iney jiraan dad badan oon loo
dhibyareynin nicmadan gaar ahaan salaada fajrka..
" -Ma dareentay nicmada iIIaahay markaad
baabuurkaada saaran tahay eed daawaneysid
dhulka iIIahaay ,midbaa baabuurku la gadoomay,
midna wuxuu dhageysanayaa hees iyo sheydaan
codkiisa ..
r -Ma dareentay nicmada Allaah kuu nicmeeyey
markaad dhageysaneysid dhib iyo dufaano iyo
dagaalo ku habsaday caalamka meelo ka mida
.Caaqilku waa kan ku cibra qaata , Caaqilku waa kan
aysan marnaba qalbigiisa ka baxeynin inuu ku
xamdinaayo mahadaha eebe, nicmada diinta,
nicmada caafimaadka, nicmada barwaaqada,
nicmada in alllaah ka badbaadiyey shar ideylkiis .
QURAANKA 00 LA KHATIMO Bll KASTA ..
Nabiga s.c.w. wuxuu yiri: (Aqri quraanka bil kasta)
waxaa wariyey Abuu daa,uud .Habka loo khatimi
karo quraanka : Waxaad imaaneysaa masaajidka
salaada ka hor ,. daqiiqo , Aqri labo baal 00
udhigma afar bog sidaas waxaad ku aqrisay shanta
salaadood , baal 00 udhiganta ". bog ama hal jus,
habkan ayaad bil kasta si dhibyaraan ah quraanka
ugu khatimi kartaa ..
SUNOOYINKA LA DHAHO INTAAN LA SEEHN
KAHOR
\
-Bismika-Llaahuma
Amuutu wa axyaa . waxaa
wariyay Bukhaari..
Y-
Waxaad Aqrineysaa :
l-Qul
huwa flaahu axad .
T-Qul
acuudu bi rabi l fal aq .
r-Qul
acuudu Bi rabi n-
Naas waxaa wariyay Bukhaari..
r-
Waxaad kaloo akhrisaa Aayutul kursi : (Allaahu
laa ilaaha ilaahuwal-xayul-qayuum)
waxaa wariyey
Bukhaari . .
r-(Bismika
rabii wadactu
janbii
wabika arfacu in
amsakta nafsii farxamhaa, wa in arsaltahaa faxfid-
haa bimaa taxfad bihi cibaadaka saalixiin) waxaa
wariyey Bukhaari & Muslim.
o-(Allaahuma
innaka khalaqta nafsii wa anta
tatawafaahaa laka mimaatahaa wa maxyaahaa in
axyeytahaa faxfid-haa wa in amatahaa faqfir
l ahaa,Al l aahuma i ni i As,al uka Al -caafi yah).. waxaa
wari yay Musl i m..
t-(Allaahuma
qanii cadaabaka
yoowma tubcathu
cibaadaka) waxaad dhahdaa sedax
jeer.
Waxaa
wariyey Abuudaa,uud iyo Tarmidi..
v-(Subxaanal l aah)rr j eer.
(Wal xamdul i l l aah)rr
j eer.
(Wallaahu
akbar)rr
jeer.
Waxaa wariyey Bukhaari &
Musl i m. .
A-(Alxamd
u lil laahi Allad ii adcamanaa wasaqanaa
wakafaanaa wa,awaanaa fakam miman laakaafiiya
l ahu wal aa mawaa).. waxaa wari yey musl i m..
r-(Al l aahuma
caal i mul -Qaybi wa shahaadah
faadhira-samawaati wal ardi, rabi kuli sheey,in
wamafi i ki hi Ash-hadu an l aa.i l l aaha i l aa anta acuudu
SUNOOYINKA LA DHAHO INTAAN LA SEEXAN
KAHOR
, -Bismika-Llaahuma Amuutu wa axyaa . waxaa
wariyay Bukhaari..
,. - Waxaad Aqrineysaa : '-Qui huwa lIaahu axad .
,. -Qui acuudu birabil falaq . r -Qui acuudu Birabin-
Naas waxaa wariyay Bukhaari..
r - Waxaad kaloo akhrisaa Aayutul kursi : (Allaahu
laa ilaaha ilaahuwal-xayul-qayuum) waxaa wariyey
Bukhaari..
t-(Bismika rabii wadactu janbii wabika arfacu in
amsakta nafsii farxamhaa, wa in arsaltahaa faxfid-
haa bimaa taxfad bihi cibaadaka saalixiin) waxaa
wariyey Bukhaari & Muslim.
O-(Allaahuma innaka khalaqta nafsii wa anta
tatawafaahaa laka mimaatahaa wa maxyaahaa in
axyeytahaa faxfid-haa wa in amatahaa faqfir
lahaa,Allaahuma inii AS,aluka AI-caafiyah).. waxaa
wariyay Muslim..
"\-(Allaahuma qanii cadaabaka yoowma tubcathu
cibaadaka) waxaad dhahdaa sedax jeer. Waxaa
wariyey Abuudaa,uud iyo Tarmidi..
V-(Subxaanallaah)rr jeer. (Walxamdulillaah)rr jeer.
(Wallaahu akbar)rr jeer. Waxaa wariyey Bukhaari &
Muslim..
A-(Alxamdulillaahi Alladii adcamanaa wasaqanaa
wakafaanaa wa,awaanaa fakam miman laakaafiiya
lahu walaa mawaa) .. waxaa wariyey muslim..
"-(Allaahuma caalimul-Qaybi wa shahaadah
faadhira-samawaati wal ardi, rabi kuli sheey,in
wamaliikihi Ash-hadu an laa,iIIaaha ilaa anta acuudu
bika minshari nafsii wamin sharri-shaydhaan wa
shirkihi wa ana aqtarifa calaa nafsii aw ajuruhaa ilaa
musfim)., waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo Tirmidi..
I
.-(Allaahuma
aslamtu nafsii ileyka wafawadtu amrii
ileyka wawajahtu wajhii ileyka, wo alja,tu dahrii ileyka
raqbatan warahbatan ileyka, laamalja,a walaa
manjaa ilaa ileyka Aamantu bikitaabika alladii
anzalata wabinabiyika alladii arsalata) waxaa
wariyey Bukhaari iyo Muslim.
t I
-(Allaahuma
rabi As-Samaawaati sabca warabill-
carshi Al-cadiim, Rabanaa waraba kuli sheey,in
faaliqul xabi wanawaa wamunzilu At-toowraata
wal ,i nj i i l wal furqaan acuudu bi ka mi nshari kul i
sheey,in anta aakhidu binaasiyatihi, Allaahuma antal-
awal faleeysa qablaka
sheey,un wa antaf aakhir
faleeysa bacdaka sheey,un wa anta daahir faleeysa
foowqaka sheey,un wa antal-badhin faleeysa
duunaka sheey,un Aqdi canaa Ad-deyn wa aqninaa
minal-faqri) waxaa wariyay musfim..
\ Y-Waxaad
kaloo
aqrisaa labadda aayadood ee ugu danbeysa
Suuratul Al-baqara :
(OJl"3.tls
t.,r i,"
q{
d-iil
t-+
d-e"J!l
i}"I
)
:
lir:
At
dls
YAo:
A""Yl e;rrll e::*
Nabi gu s.c.w. wuxuu yi ri
: (Qofki i
aqri ya habeenki i
weyku filan yihiin)
waxaa wariyey bukhaari iyo
musl i m Cul i mada ayaa i sku khi l aaftay macnaha
wey kaafineysaa
,qaar
waxey yiraahdeen
waxey ka
kaafin Salaatul-Leylka, qaarna
waxey yiraahdeen
waxey ka kaafin wax kasta oo xun oo la kahdo,
sheekha kitaabkan qorey
wuxuu yiri
: wey banaan
bika minshari nafsii warnin sharri-shaydhaan wa
shirkihi wa ana aqtarifa calaa nafsii aw ajuruhaa ilaa
muslim).. waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo Tirmidi..
, -(Allaahuma aslamtu nafsii ileyka wafawadtu amrii
ileyka wawajahtu wajhii ileyka, wa alja,tu dahrii ileyka
raqbatan warahbatan ileyka, laamalja,a walaa
manjaa Haa ileyka Aamantu bikitaabika altadii
anzalata wabinabiyika alladii arsalata) waxaa
wariyey Bukhaari iyo Muslim.
, '-(Allaahuma rabi As-Samaawaati sabca warabill-
carshi AI-cadiim, Rabanaa waraba kuli sheey,in
faaliqul xabi wanawaa wamunzilu At-toowraata
wal,injiil wal furqaan acuudu bika minshari kuli
sheey,in anta aakhidu binaasiyatihi, Allaahuma antal-
awal faleeysa qablaka sheey,un wa antal aakhir
faleeysa bacdaka sheey,un wa anta daahir faleeysa
foowqaka sheeY,un wa antal-badhin faleeysa
duunaka sheey,un Aqdi canaa Ad-deyn wa aqninaa
minal-faqri) waxaa wariyay muslim.. , '" -Waxaad kaloo
aqrisaa labadda aayadood ee ugu danbeysa
Suuratul AI-baqara :
(DJl..}4JlJ 6-A 4! u.-
1
) : J\i
'" /\0:
Nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Qofkii aqriya habeenkii
weyku filan yihiin) waxaa wariyey bukhaari iyo
muslim . Culimada ayaa isku khilaaftay macnaha
wey kaafineysaa ,qaar waxey yiraahdeen waxey ka
kaafin Salaatul-Leylka, qaarna waxey yiraahdeen
waxey ka kaafin wax kasta 00 xun 00 la kahdo,
sheekha kitaabkan qorey wuxuu yiri : wey banaan
tahay in labada macne loola
jeedo
-hadalkii
imaamu
nawawi halkaas ayuu ku dhamaaday
-Al -Adkaat..
\ t-Waa
in daahir la ahaado kudhaqan lagu
dhaqmaayo xadiiskii nabiga s.c.w.
yiri: (Weyso
qaado
markaad seexaneysid
)
\ t-Waa
in loo seexdo dhinaca midigta
,
waa hadafkii
nabiga s.c.w. sida ku cad bukhaari iyo muslim..
I
o-Nabigu
s.c.w. markuu seexanaayo
gacantiisa
midig ayuu dhigi
jiray
dhabankiisa midig hoostiisa)
waxaa wariyey abuu daa,uud
1l -Waa
i n fi raashka l a dhabaandhabo i ntaan l agu
seexan, nabi gu s.c.w. wuxuu yi ri :(Markuu
damco
midkiin inuu firaashkiisa ku seexdo ha
dhabaandhabo, waayo ma oga waxa uga
danbeeyey) Waxaa wariyey Bukhaari & Muslim..
\ v-ln
la aqriyo :Qul yaa
ayuhal kaafiruun, Faa,idada
laga helaayana waa gaalada
ayey kaa bari
yeeleysaa,
arintan waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo
tirmidi iyo axmed waxaana saxiixiyey ibnu xibaan iyo
xaakim waxaana waafaqay dahabi, xaafidna wuxuu
yiri :Waa xasan, Albaanina wuu saxiixiyey..
lmaamu nawawi wuxuu yiri : Waxaa fiican in la la
imaado dhamaan adkaarta ku timi baabkan
,
hadii
faga gaari
waayana inta u mihiimsan ayaa laga
sameyn. .
Markaad eegto dadka waxey u badan yihiin
dad
seexda habeenkii iyo maalintii labo
jeer,sidaas
darteed sunadan in labo
jeer
la sameeyo waa labo
huraan, waayo sunoo yinkan
khaas kuma aha
hurdada habeenkii kaliya, axaadiista waxaa laga
fahmayaa i ney caam
yi hi i n..
tahay in labada macne loola jeedo -hadalkii imaamu
nawawi halkaas ayuu ku dhamaaday -AI -Adkaar..
, r -Waa in daahir la ahaado kudhaqan lagu
dhaqmaayo xadiiskii nabiga s.c.w. yiri: (Weyso
qaado markaad seexaneysid )
, f -Waa in loo seexdo dhinaca midigta , waa hadalkii
nabiga s.c.w. sida ku cad bukhaari iyo muslim..
,o-Nabigu s.c.w. markuu seexanaayo gacantiisa
midig ayuu dhigi jiray dhabankiisa midig hoostiisa)
waxaa wariyey abuu daa,uud ..
'1-Waa in firaashka la dhabaandhabo intaan lagu
seexan, nabigu s.c.w. wuxuu yiri:(Markuu darnco
midkiin inuu firaashkiisa ku seexdo ha
dhabaandhabo, waayo ma oga waxa uga
danbeeyey) Waxaa wariyey Bukhaari & Muslim..
, v-In la aqriyo :Qul yaa ayuhal kaafiruun, Faa,idada
laga helaayana waa gaalada ayey kaa bari
yeeleysaa, arintan waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo
tirmidi iyo axmed waxaana saxiixiyey ibnu xibaan iyo
xaakim waxaana waafaqay dahabi, xaafidna wuxuu
yiri :Waa xasan, Albaanina wuu saxiixiyey..
Imaamu nawawi wuxuu yiri : Waxaa fiican in la la
imaado dhamaan adkaarta ku timi baabkan , hadii
laga gaari waayana inta u mihiimsan ayaa laga
sameyn..
Markaad eegto dadka waxey u badan yihiin dad
seexda habeenkii iyo maalintii labo jeer,sidaas
darteed sunadan in labo jeer la sameeyo waa labo
huraan, waayo sunoo yinkan khaas kuma aha
hurdada habeenkii kaliya, axaadiista waxaa laga
fahmayaa iney caam yihiin..
FAA,IDADA LAGA HELAAYO SUNOOYINKA INTAAN
LA SEEHN..
\
-Qofka
muslimka ah haduu dhaho tasbiixdan
intuusan seexan ka hor waxaa foo
qorayaa
\
. .
sadaqo .. waxaana udal i i l a xadi i ski i nabi ga s.c.w.
yiri: (Tasbiix
kasta
,iyo
takbiir kasta
,alxamduli
llahi
kasta iyo laa illaaha ila llaahu kasta waa sadaqo
)
waxaa wariyey muslim ..
lmaamu nawawi wuxuu
yiri
:
(Waxey qaadaneysal
xukunka ajirkeeda
)
\-Qofka
muslimka ah ee ku dadaala inuu adkaartan
dhaho intuusan seexan
\
. ' geed
oo timir ah ayaa
j anada
l oogu tal aal aa ..
r-Adoonka
illaahay ayaa xifdiya habeenkaas
sheydaanka iyo wixii shar ahna waa laga fogeeyaa
habeenkaas ..
i -Si daas
musl i mka yeel ay wuxuu habeenki i si i ku
soo aflaray illaahay oo la xuso iyo daaco iyo afle talo
saarasho ..
GABAGABO..
lntaas ayaa ii dhibyaraatay inaan soo aruuriyo
sunooyinka dadku maalin walba sameyn karo-Allaah
waxaan su,aalaneynaa inuu nagu nooleeyo sunada
nabi ga s.c.w. naguna di l o sunadi i sa s.c.w.
Ugudanbeyntii waxaan ku duceysaneynaa Al-
Xamdul i l l aahi rabi l caal ami i n..
AKHII MARNABA HA KA HILMAAI'IN WALAALKAA
DUCADAADA
,
iiIDA ](ALE HADII AAD U BAAHATO INAAD
LA SOO XI RI I RTO M: OoO^ror
r 11
r<
ry"il FlrJl
,l,r-l
"r..+
U,Jrd",
Al
'P,
FAA,IDADA LAGA HELAAYO SUNOOYINKA INTAAN
LASEEXAN..
'-Qofka muslimka ah haduu dhaho tasbiixdan
intuusan seexan ka hor waxaa loo qorayaa
, sadaqo .. waxaana udaliila xadiiskii nabiga S.C.w.
yiri: (Tasbiix kasta Jiyo takbiir kasta ,alxamduli lIahi
kasta iyo laa illaaha ila lIaahu kasta waa sadaqo )
waxaa wariyey muslim ..
Imaamu nawawi wuxuu yiri : (Waxey qaadaneysaa
xukunka ajirkeeda )
"-Qofka muslimka ah ee ku dadaala inuu adkaartan
dhaho intuusan seexan , geed 00 timir ah ayaa
janada loogu talaalaa ..
; -Adoonka iIIaahay ayaa xifdiya habeenkaas
sheydaanka iyo wixii shar ahna waa laga fogeeyaa
habeenkaas .,
f -Sidaas muslimka yeelay wuxuu habeenkiisii ku
soo afjaray ilIaahay 00 la xuso iyo daaco iyo alle talo
saarasho ..
GABAGABO..
Intaas ayaa ii dhibyaraatay inaan soo aruuriyo -
sunooyinka dadku maalin walba sameyn karo-Allaah
waxaan sU,aalaneynaa inuu nagu nooleeyo sunada
nabiga s.c.w. naguna dilo sunadiisa s.c.w.
Ugudanbeyntii waxaan ku duceysaneynaa AI-
Xamduli lIaahi rabil caalamiin..
AKHII MARNABA HA KA HILMAAMIN WALAALKAA
DUCADAADA, MIDA KALE HADII AAD U BAAHATO INAAD
LA 800 XIRIIRTO M: 0
0
0" '1"" ~ t '\ '\
.. - \
" ~ \ ~ - ' ~ \ ~ - ' .w:- ~ ~ ~ - ' ~ \ ~ - '
r, , -f
et l
TUSMO
HORDHAC
BOGGA
'l
DHIBAATOOYINKA UGU WAAWEYN EE INA HEYSTA
I
SUNADA OO LA
'-AASIMO
WAXEY LEE DAHAY
FAA,DOOYIN...
I
MARKII HURDADA LAGA TOOSO ..
t
WAXAA SUNE AH MARKII MUSQUSHA LA GALAAYO AMA
LAGA SOO BN(IAAYO IN
.
O
Wru&AA SUNE AH MARKII LA WEYSO QAADANAAYO..
O
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUCAMAL FALKA SUNADAN..
^
CADEYGA,..
1
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANIG SUNADAN..
1
SUNADA KABA GASHIGA ..
1
.
SUNOOYIN KU TACALUQA LABISKA -.
I .
SUNOOYINKA MARKII GURIGA LAGA Bru&qAYO..
'I 'I
IYO MARKII LASOO GALMYO.
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANI(A SUNADA KA
BI XI DA GURI GA . .
1T
SUNOOYINI(A MARKII MASAAJIDI(A LA AADAAYO..
\T
SUNOOYINIG AADAANI(A
10
FAA,IDADA I-AGA HELMYO KU DHAQAN}G SUNADAN..
I
O
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA DUCADAN..IO
SUNOOYI NI G AQI MAADA. . .
11
SALAADA OO LA DHIGTO SUTRO ..
I V
MAS,ALOOYIN KU TACALUQA SUTRADA..
lV
FAA,IDADA LAGA HE|.JqAYO KU CAMALFALIG
SUNADAN. . .
\ ^
SUNOOYINI(A LA SAMEEYO HABEENKII IYO MAALINTII..
I^
SUNOOYI NI (ASALMTUL-LEYLKA.
\ 1
ASBAABTA LOO KAALMEYSTO
QIYAAMU.LEYLKA .
Y T
WITIRKU WUXUU LEE YAHAY SUNOOYIN .,
YT
SUNADA FAJARKA..
Y I
SALAADA FAJARIG I(A DIB OO LA FARIISTO ..
Y I
SUNOOYINI(A SALAADA EE ODHAAHDA AH..
Y
O
SUNOOYINI(A SALAADA EE FICILKA U BAAHAN..
Y1
u..... "------..))---.-II4------..
6
,,
BOGGA
,
'"
TUSMO
HORDHAC
DHIBAATOOYINKA UGU WAAWEYN EE INA HEYSTA
SUNADA 00 LA LAASIMO WAXEY LEE DAHAY
FAA,DOOYIN...
MARKII HURDADA LAGA TOOSO..
WAXAA SUNE AH MARKII MUSQUSHA LA GALAAYO AMA
LAGA SOD BAXAAYO IN: "
WAXAA SUNE AH MARKII LA WEYSO QAADANAAYO.. 0
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUCAMAL FALKA SUNADAN.. /\
CADEYGA... '\
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA SUNADAN.. '\
SUNADA KABA GASHIGA " )
SUNOOYIN KU TACALUQA LABISKA ... ).
SUNOOYINKA MARKII GURIGA LAGA BAXAAYO.. "
IYO MARKII LASOO GALAAYO.
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA SUNADA KA
BIXIDA GURIGA .. H'
SUNOOYINKA MARKII MASAAJIDKA LA AADAAYO.. ) '"
SUNOOYINKA AADAANKA ) 0
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA SUNADAN.. ) 0
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA DUCADAN.. ) 0
SUNOOYINKA AQIMAADA... , i
SALAADA 00 LA DHIGTO SUTRO .. 'v
MAS,ALOOYIN KU TACALUQA SUTRADA.. 'v
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMALFALKA
SUNADAN... ,/\
SUNOOYINKA LA SAMEEYO HABEENKII IYO MAALlNTII.. ,/\
SUNOOYINKA SALAATUL-LEYLKA .. ) '\
ASBAABTA LOO KAALMEYSTO QIYAAMU-LEYLKA .. "'"
WITIRKU WUXUU LEE YAHAY SUNOOYIN ., "'"
SUNADA FAJARKA.. "'"
SALAADA FAJARKA KA DIB 00 LA FARIISTO.. "t
SUNOOYINKA SALAADA EE ODHAAHDA AH.. "0
SUNOOYINKA SALAADA EE FICILKA U BAAHAN.. '1' i
SUNOOYI NI G RUKUUCDA. .
YV
SUNOOYI NI (A SUJUUDA. .
YV
SUNOOYINI(A U DHAXEEYA LABADASUJUUDOOD..
Y^
SUNOOYINI(A TASHAHUDIG..
I^
GACMAHA XAGEE I.A SAARI?
Y 1
SUNOOYINKA SALAADAHA FARADIfi I(A DANBEEYA..
T.
FAA,IDADA I.AGA HELAAYO KU DHAQANI(A SUNADAN
\
SUNOOYIN LA AQRIYO AROORTII IYO GALABTII
rr
^SUNOOYINI(A
MARKII DADI(A LALA KULMO.
^
SUNOOYINI(A MARKII CUNTADA LA CUNAAYO..
I \
HABIfi LOO FARIISTO MARKII CUNTADA LA CUNAAYO.
T I
SUNOOYINKA LAMA HURAANKA AH..
MARKII WAX LA CABAAYO..
SUNOOYINKA OO GURIGA I-AGU TUI(ADO ..
FAA,IDADA LAGA HELMYO KUCAMAL FALKA SUNADA
GURI GA. .
SUNADA LA DHAHO INTAAN FADHIGA
LAGA ISTAAGIN I(A HOR..
HABI(A HAL WAQTI LOOGA FAA,IDEYSAN KARO
CIBAADOOYIN BADAN ..
IN ALLAAH LA XUSO MAR KASTA .
IN LAGU FIKIRO NICMOOYINKA ILLAAHAY..
QURAANKA OO LA KHATIMO BIL KASTA .
SUNOOYINI(A LA DHAHO INTAAN LA SEEXAN KAHOR ..
FAA,IDADA LAGA HEI AAYO SUNOOYINKA INTAAN
SEEXAN..
GABAGABO..
T Y
4 r
1 1
1 1
t 1
f 1
t A
f l
O r
LA
or
or
SUNOOYINKA RUKUUCDA ..
rv
SUNOOYINKA SUJUUDA ., '\'v
SUNOOYINKA U DHAXEEYA LABADA SUJUUDOOD.. '\' /\
SUNOOYINKA TASHAHUDKA.. '\'/\
GACMAHA XAGEE LA SAARI? 'I' '\
SUNOOYINKA SALAADAHA FARADKA KA DANBEEYA.. ,...
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA SUNADAN. ,...,.
SUNOOYIN LA AQRIYO AROORTII IYO GALABTII .. ,..,..
ASUNOOYINKA MARKII DADKA LALA KULMO.. r'A
SUNOOYINKA MARKII CUNTADA LA CUNAAYO.. t'
HABKA LOO FARIISTO MARKII CUNTADA LA CUNAAYO.. t,
SUNOOYINKA LAMA HURAANKA AH..
MARKII WAX LA CABAAYO.. f'\'
SUNOOYINKA 00 GURIGA LAGU TUKADO .. t,..
FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUCAMAL FALKA SUNADA
GURIGA.. ft
SUNADA LA DHAHO INTAAN FADHIGA
LAGA ISTAAGIN KA HOR.. H
HABKA HAL WAQTI LOOGA FAA,IDEYSAN KARO
CIBAADOOYIN BADAN .. t i
IN ALLAAH LA XUSO MAR KASTA .. f i
IN LAGU FIKIRO NICMOOYINKA ILLAAHAY.. fA
QURAANKA 00 LA KHATIMO BIL KASTA.. t '\
SUNOOYINKA LA DHAHO INTAAN LA SEEXAN KAHOR .. o.
FAA,IDADA LAGA HELAAYO SUNOOYINKA INTAAN LA
SEEXAN.. or'
GABAGABO.. or'