Professional Documents
Culture Documents
Cht thi rn y t
Chng 5:
CHT THI RN Y T
5.1. TNG QUAN V PHT TRIN CC BNH VIN V C S KHM CHA BNH
H thng cac bnh vin, c s khm cha bnh trn ia ban toan quc c phn cp qun l theo tnh cht chuyn khoa. C th, B Y t qun l 11 bnh vin a khoa tuyn trung ng, 25 bnh vin chuyn khoa tuyn trung ng; a phng qun l 743 bnh vin a khoa tuyn tnh/thnh ph, 239 bnh vin chuyn khoa tuyn tnh/thnh ph, 595 bnh vin a khoa qun/huyn/th x v 11.810 trung tm y t cac cp; cc n vi khc qun l 88 Trung tm/Nh iu dng/ bnh vin t nhn. (Cuc Kham cha bnh B Y t, 2009). Mc p ng nhu cu cha tr tnh chung trong c nc tng ln r rt trong nhng nm gn y, nm 2005 l 17,7 ging bnh/1 vn dn, n nm 2009 l 22 ging bnh/1 vn dn (TCTK, 2011). Vic tng s lng ging bnh thc t do tng nhu cu v kham cha bnh ng nghia vi vic tng khi lng cht thai y t cn phai x ly.
83
Cht thi rn
Ghi ch: (*) S liu nm 2006; (**) S liu nm 2007 Ngun: Bo co Hin trng mi trng a phng 2006-2010, S TN&MT cc a phng, 2010
84
Chng 5:
Cht thi rn y t
Tnh ring cho 36 bnh vin thuc B Y t qun l, theo khao sat nm 2009, tng lng CTR y t pht sinh trong 1 ngay la 31,68 tn, trung binh la 1,53 kg/ging/ ngay. Lng cht thai phat sinh tinh theo ging bnh cao nht la bnh vin Ch Ry 3,72 kg/ging/ngay, thp nht la bnh vin iu dng - Phc hi chc nng Trung ng va bnh vin Tm thn Trung ng 2 vi 0,01 kg/ging/ngay.
Biu 5.2. Gia tng cht thi y t ca mt s a phng giai on 2005 - 2009
Ngun: S TN&MT cc a phng, 2010
Lng CTR y t pht sinh trong ngy khc nhau gia cc bnh vin ty thuc s ging bnh, bnh vin chuyn khoa hay a khoa, cc th thut chuyn mn c thc hin ti bnh vin, s lng vt t tiu hao c s dng... (Bang 5.3).
Bng 5.3. Lng cht thi pht sinh ti cc khoa trong bnh vin
Tng lng cht thi pht sinh (kg/ging/ngy) BV TW Bnh vin Khoa hi sc cp cu Khoa ni Khoa nhi Khoa ngoi Khoa sn Khoa mt/TMH Khoa cn lm sng Trung bnh 0,97 1,08 0,64 0,50 1,01 0,82 0,66 0,11 0,72 BV Tnh 0,88 1,27 0,47 0,41 0,87 0,95 0,68 0,10 0,7 BV Huyn 0,73 1,00 0,45 0,45 0,73 0,74 0,34 0,08 0,56 0,86 Trung bnh Tng lng cht thi y t nguy hi (kg/ging/ngy) BV TW 0,16 0,30 0,04 0,04 0,26 0,21 0,12 0,03 0,14 BV Tnh 0,14 0,31 0,03 0,05 0,21 0,22 0,10 0,03 0,13 BV Huyn 0,11 0,18 0,02 0,02 0,17 0,17 0,08 0,03 0,09 0,14 Trung bnh
Khoa
85
Cht thi rn
86
Chng 5:
Cht thi rn y t
Khung 5.1. Thng k mc phn loi, thu gom cht thi trong cc bnh vin
C 95,6% bnh vin thc hin phn loi cht thi trong 91,1% s dng dng c tch ring vt sc nhn. Theo bo co kim tra ca cc tnh v nhn xt ca on kim tra lin B, cn c hin tng phn loi nhm cht thi, mt s loi cht thi thng thng c a vo cht thi y t nguy hi gy tn km trong vic x l. C 63,6% s dng ti nha lm bng nha PE, PP. Ch c 29,3% s dng ti c thnh dy theo ng quy ch. Cht thi y t c cha trong cc thng ng cht thi. Tuy nhin, cc bnh vin c cc mc p ng yu cu khc nhau, ch c mt s t bnh vin c thng ng cht thi theo ng quy ch (bnh vin trung ng v bnh vin tnh). Hu ht cc bnh vin (90,9%) CTR c thu gom hng ngy, mt s bnh vin c din tch cht hp nn gp kh khn trong vic thit k li i ring vn chuyn cht thi. Ch c 53% s bnh vin cht thi c vn chuyn trong xe c np y. C 53,4% bnh vin c ni lu gi cht thi c mi che, trong c 45,3% t yu cu theo quy ch qun l cht thi y t.
Ngun: Kt qua khao sat 834 bnh vin ca Vin Y hc Lao ng v V sinh Mi trng nm 2006 va bo co cua cac S Y t t cac ia phng t 2007-2009
Bng 5.4. Hin trng thu gom, phn loi cht thi y t ti cc bnh vin trn a bn thnh ph H Ni nm 2010
Cc yu cu theo quy ch qun l CTYT Ti ng cht thi ng quy cch v b dy v dung tch Ti ng cht thi ng quy cch v mu sc Ti ng cht thi ng quy cch v buc ng gi Hp ng vt sc nhn ng quy cch Thng ng c np y Thng ng c ghi nhn Hp ng vt sc nhn ng quy cch T l tun th (%) 66,67 30,67 81,33 93,9 58,33 66,67 93,9
Ngun: S liu thng k trung binh ca S Y t t kt qua khao sat 74 bnh vin Ha Ni nm 2009-2010
87
Cht thi rn
Phng tin thu gom cht thi cn thiu v cha ng b, hu ht cha t tiu chun. Nguyn nhn do c rt t nh sn xut quan tm n mt hng ny, do vy mua sm phng tin thu gom CTR ng tiu chun ca cc bnh vin gp kh khn. Theo bao cao cua JICA (2011), cac c s y t cua 5 thanh ph in hinh la Hai Phong, Ha Ni, Hu, a Nng va thanh ph H Chi Minh, hu ht cc bnh vin s dng thng nha c bnh xe, xe tay, cc dng c vn chuyn bng tay khc. Mt s khu vc lu tr CTR trc khi x l ti ch hoc ti cc khu vc x l bn ngoi c trang b iu ho v h thng thng gi theo Quy nh. Nhin chung cac phng tin vn chuyn cht thi y t cn thiu, c bit l cc xe chuyn dng. Hoat ng vn chuyn cht thi y t nguy hi t bnh vin, c s y t n ni x l, chn lp hu ht do Cng ty mi trng th m nhim, khng co cac trang thit bi am bao cho qua trinh vn chuyn c an toan.
Bng 5.5.Thc trang cac trang thit bi thu gom lu gi CTR y t tai mt s thanh ph
Loi th Thnh ph S lng n v tr li phiu iu tra 61 51 20 17 23 172 Dng c thu gom ti ch Xe tay 32 30 9 2 1 74 Thng c Khc bnh xe 25 27 5 4 14 75 15 7 6 11 0 39 C iu ho v thng gi 24 38 2 1 1 66 Lu tr cht thi Khng c iu ho v thng gi 13 11 13 3 5 45 Phng chung 15 1 2 8 5 31 Khng c khu lu tr 9 1 3 5 12 30
Ngun: Nghin cu Qun l mi trng th ti Vit Nam - Tp 6. Nghin cu v qun l CTR Vit Nam, JICA, thang 5 - 2011.
88
Chng 5:
Cht thi rn y t
89
Cht thi rn
Bang 5.6. S bin ng v khi lng cht thi y t nguy hai phat sinh tai cac loai c s y t khac nhau
VT: kg/ging bnh/ngy
Nm 2005
Bnh vin a khoa TW 0,35 Bnh vin chuyn khoa 0,23-0,29 TW Bnh vin a khoa tnh 0,29 Bnh vin chuyn khoa 0,17-0,29 tnh Bnh vin huyn, ngnh 0,17-0,22
Ngun: B Y t, 2010
90
Chng 5:
Cht thi rn y t
th v Nng thn - B Xy dng thc hin nm 2009 - 2010, cng nh s liu tng kt ca T chc Y t th gii (WHO) v thnh phn CTR y t ti cc nc ang pht trin c th thy lng CTR y t nguy hi chim 22,5%, trong phn ln l CTR ly nhim (Biu 5.5). Do , cn xc nh hng x l chnh l loi b c tnh ly nhim ca cht thi.
1.6 1.4 1.2 1 0.8 0.6 0.4 0.2 0
tn/ngy
Ph Yn
Ty Nguyn
ng Nam B
ng bng sng Cu Long Biu 5.5. Pht sinh cht thi y t nguy hi ti mt s tnh, thnh ph qua cc nm
Ngun: TCMT, 2011
91
Cht thi rn
92
Chng 5:
Cht thi rn y t
Khung 5.3. Cng ngh x l CTR y t nguy hi cc thnh ph ln Ti H Ni s dng l t cht thi y t DELMONEGO cng sut 200 kg/h Cu Din do Cng ty TNHH Nh nc Mt thnh vin Mi trng th (URENCO) qun l x l cht thi y t trong a bn H Ni. Ti Nng, s dng l t HOVAL cng sut 200 kg/h khu x l cht thi rn Khnh Sn do Cng ty Mi trng th qun l x l cht thi y t trong a bn thnh ph (CITENCO). Ti Tp. H Ch Minh, s dng hai l t HOVAL cng sut 150 kg/h v 300 kg/h t ti Nh my x l cht thi rn y t v cng nghip do Cng ty Mi trng thnh ph qun l x l cht thi y t nguy hi cho cc c s y t trong v ngoi thnh ph.
Ngun: Cc Qun l cht thi v Ci thin mi trng, TCMT, 2010
n nm 2006, hn 500 l t c lp t ti cc c s y t ti Vit Nam, tp trung ch yu cc thnh ph ln. Tuy nhin, trong s c ti hn 33% s l khng c hot ng do nhiu l do khc nhau. Thng k v tnh hnh qun l v x l cht thi y t ca Cc Qun l Mi trng Y t (nm 2009) cho thy, i vi cc c s y t nm trong danh sch Quyt nh 64/2003/ Q-TTg th cng tc thu gom, x l cht thi y t c quan tm, u t kinh ph vn hnh vi cc l t cht thi hin i, c kim sot cht lng... Vi tuyn y t cp tnh, CTR y t phn ln c thu x l (ri ro, nguy c gy nhim mi trng cao, kh kim sot cht lng), cng tc t x l bng l t ch chim s lng khng nhiu. Cn vi tuyn y t cp huyn, cng tc x l cht thi y t ht sc a dng, phong ph vi nhiu loi hnh khc nhau v kh c th kim sot (Biu 5.6).
93
Cht thi rn
Cc c s y t tuyn tnh
Cc c s y t tuyn huyn
Nhin chung cac lo t CTR y t nguy hai cn nhiu han ch, tp trung vao cac vn sau: Chi ph u t, hiu sut vn hnh, chi ph x l kh thi ln. Gi nhin liu qu cao dn n nhiu c s khng t hoc t khng m bo. Thiu phn tch nhng yu t nh hng n hiu sut t v cht thi (kh, tro, nc thi t bn ngng t x l kh). Hn na, do cht t thng c s dng l du Diezel nn rt kh m bo v ng yu cu nhit khi vn hnh (nhit tr ca du thp, v bt buc phi lu thng kh khi t). Nu phn loi rc khng ng s gy tn km khi t c rc thng, khng kim sot c kh thi l t, dn n ph x l kh thi ln.
Khng kim soat c tro thai Minh hoa v han ch cua cng ngh t cht thai y t nguy hai
94
Chng 5:
Cht thi rn y t
Hin nay c hai loi cng ngh thn thin vi mi trng ch yu c la chn thay th cc l t cht thi y t l cng ngh kh khun bng nhit m (autoclave) v cng ngh c s dng vi sng. Trong , cng ngh s dng vi sng kt hp hi nc bo ha l loi cng ngh tin tin nht hin nay bi co hiu qu kh tit khun cao v thi gian x l nhanh, hin ang c p dng ti Trung tm y t Viesovpetro Vung Tau. nh hng trong tng lai s hn ch vic s dng cc l t x l cht thi y t nguy hi, tng bc thay th chng bng cc thit b s dng cng ngh kh khun bng nhit t, vi sng hoc cc phng php tin tin khc.
95
Chng 5:
Cht thi rn y t
97