,

IiSll h I II ,,1. L1BA,

King's College London
The Maughan Library & Information Services Centre
Chancery Lane
London WC2A 1 LA
Telephone: 02078482424
This book may be recalled at any time and must be returned or
renewed by the date shown .

CORPVS
LATINORVM
EUJT1' JI
CONSILIO AVCTOnlTATE INSTl'l'VTI
rVSCUMANNI ANl LIPSI ENS[S
VOL. IV
AN'roNII AJVSA E DE HERHA VE'ITONlCA
LlIJER'PSEVDOAPVLEI n ERRARIVS ANQ-
NYl\I[ DE TAXON.E LIB.ER Sl-1XTI PLAClTI
LIHER MEDICINAE EX ANl1tlALlBVS ETC.
I.;IlNgSTVS llOWALD Io:T HENIUQ\l S K SlGERls'r
MOMXXVll
J.J !'SIAE ET llEBOL1NI IN AED1BVS IJ. O. n ;VUNEIli
1517.1'
fFt b/37 .fv)?,('g
. ((((1>1' '1
y .
LIl'8I.A.& : TYI'IS B. G T Eumnmr
I OANNI R. SCHI N Z
RADIOLOGO VNlVELlSITATlS 'rVRICENSIS
SCIENTIAE AMABILIS EX IiEREDlTA'rE A.MATORI
AMICO NOSTRO
HOC OPVS MEDICOBOTAN!CVM
DEDICAV[MVS
,

PRAEFATIO
1. De codicibuH.
['sclldonpuitl io, Soxto Plneito, ccteri! libris a nobis editis traditio
II l'quo ad modii aeui finem OUdOID cst: eodem ordine omnium qui no-
l.is iuuotuerllut eodicum 8.Tcbet.ypu8 haec 8criptn cont inuerllt. Sed lam
illi te antiquissimnm ll ostrontm codicum i . e. ante nostri neui septimum
in tres classes diuian. est quas li tteris u, p, 'Y significaTe nobis
pltu.mit. Quarum classium (3 et ,.. inter se magis coniunctll6 suut ita ut
,'lInllll communem afchotypum entitisBe Dobis credsndum s it. Ceteris
l'ouicibu8 multo wolins claSSCIIl Ct, in herbllrus saltern, genuinam 9crip-
tHrum serulluisss ex eo mauifestulll fit quod usque interpolationi bus
Hcawt et bcrbarum synonyma lange optima forma pmcbet.
Clc(ssis II h.i Bunt codices manuscripti et ii qui bus ad t extUIU in
pri stillll.m formam restituendum usi Bumus et quos u.dhibc.re Bupc.rsedi-
III l i S quil\ nobis nihil noui afferre uidebfLllturl ) :
"' C(I Codex Ca sinensis 97 saee. IXj descri ptus in "Bibliotheen.
Cosillcosis" 11 (1875) p. 360. Cum apparatus imagiui bus codicum lucis
lipe faciendis aptus , qualem bibliothecae habere solent, in mOJlosterio
non esset !leqne aliunde pbotogro.phus eo posset ru'cl:lssi ut
t,'J LUIll codicem depingeret ni si maioribus sumptibns, in t extu Apu-
h'II II)O apographo fidere coacH eramus quod nobis Dominus MauTUs
Inguallcz, monasterii bibliothecarius doctissimus, summa cum confe-
I'umt. QUlluta sollertia et saga.oitute codicis litteras saepisaime muti-
III /,ne imit.n.tus esset, nobis couflrmare licuit ex trium vagi naruJll ima-
lo(i ll11;us photographicis quas t eriu iam in prelum dato taodem recepi-
Hill S. Et bibliotheeario erga oos bcoeuolentissimo et Henrico Banz,
IofY l1l1msii Einsidlensis rectori, cuius aucrorit,ate permotus ille se nobis
I'Jl ogmphum fadurum poLlicitUB est gratins quam maximas agimuB.
' ;lIm etili lli Sextum Plncitum describere I:.empus sibi deesBe oos cer-
li me:; fcci sset, Heuricus Sigerist, editorum alter> i}lse se in montem
1J1I:;iuUIll contulit ubi per sepl:.e m dies codicem descripsit.
CoutineL Ca a p.477 ad p. 522 herbarium Pseuuoo.pulei ab berba 21
UM{lue ad fi nem. Eills lectioues nobis summi esse momenti debent,
/1II UI ecteri classis (J codices (praeter Fmgmenta Monllcensia) orolles
luter se famil iares et , praeter inierpoIlltos, multo magis lacerllti siut ,
Ird erpolnti ones i.n eo raro ioueniulltur, sed nOll dCSUllt quae nobi".
I) A8lori.co not uti 81111t COllie!!' itnugini bu8 herLanJm omll li.
I
VI l' RAEFATIO
)
summas du bit ut iones iniecerint cfr. berb. 2 1 1.3 et 45 L 7. In utroque
... loco Ca uel iUe codex ex quo ea descriptus est (uide 3nn. ad 2 1, 3
llbi editiones Ligull mini s at Torini cum Ca cODsenti re di cuntur) In.-
CUll M siue ex alio fonte siue ex animo BUO expleuisse u iuet u l' ,
Nema dubitabit quin di u cunctat i siruns anlequam tnnl UIII i ll textn
Apul eill.ll o Cu. daBsie a esse concessimus, in Sexto Plnci to auteUl
cl nssis fl Conti net tl uim eadom mnnu scr ipta in p. 475 Pl'Ilesidiu1ll
pastillorum (infra p. 220) ex Apuleio exemptum (ut in Fragm. Monae.),
deiude nonDuilas berbas cum curi s ex Gnleni de s implicibus, deinde
in p. 474: "Expl icit. I nci pit alium ex libris DioBcur idie" quem tituhl m
sequunt ur Cjlmtt uor pri mae herbae libd PscudodiOBcuridis de herbis
fe minillis (cfl. II. Ji'. J\ ii.si oer, Hermes 3t [189G I p.bi S) ; deiode Apu-
leills, deinde a p. 523 her ha qui nta ct sequent es libri de herbis femi
niuis et Sextus Plucilus. Haec OUllli a praeter Apll1 ei um textUIll
classi a (j Imbent . Druo li hrorull1 "conuptus hibliopego dehctur, sed cur
eotli cis scribn exemplar ex quo describeret mutauerit , difficiJe est
rl ictu ; forsitnn corrupt elis mult o crebrioril)Us in textu Sexti Plnciti
deterri tus est no diutitl s codi ee suo elaseis u ut eretur.
Jl f F r ag mc uta Mona cens ia (E merauen s ia) saee. VU ineunt is.
Undecim folin. quorum nODlIulia lacerrima. Cont inent ab utrnque
parte textum Apulei, sed t ant llm CurflS sine imagi oibus et Bynouymi s.
Saepe etiam curae omiBsae sunt ; curarUIll Cll umerati o pergit per tot um
Apuleium, ita ut her b. 1 cura 16 numero 63; 1, 17 numero 64; 129, 3
Durnero 286 praeditn sit. Conti nent ur
p. 1 et 2 hel'b. lc. 1U- h.2c. 3 p. 14
,,3 67 uniea cum et 7G, " Ii)
1- 3
II 4 76,s- n,I
II b 77, 1 et2 ; 79, 1
n 6 79,2- 80, I
/I 7 R6, 1 - 4 ; 89, I
,,8 89, 3-90, 3
/I 9 90, -I-!)O, !)
" 10 90, 9- 90, 14
" 11 92, 5- 93, 3
" 12 93, 4-93, 7
/I 13 03, 8- 93, 12
" 16
" 17
" 18
/I 19
" 20
". 21
If 22
93, 13-93, 17
125, 2-126 linea 9
(omissa cura 1)
126, I i 128, 1- 129, 2
129, 3-130 linea 9
130 li nea 9- 130 fiJlis ;
131 I. 2
131 linea 50- fi nisj
Praes. ptl.St. I. 10
Praes. paBt. I. 10 - 1. 17
PraBs. pMlt. l. 17 - I. 25
PraeB. past. I. 26- onis
Paginus 17, 18, 19, 20 cdidi t L. Spenge l " Codt>x Mounc. E rn er.
E XLIW' Pbilologus 2 1 p. 120; omnibus iam usus eBt Rermannus
Koeb ert "De Pseudonpuiei herbarum medicaminibus" Dies. MOll ach.
1888. Carolus Sudh off "Die Frngmcnl n Emerl1. ueus iu des Pseudo-
Apulei us in ?t(ii llchen und Je r Leidenser Snmmeleodex Cod. Voss.lat.
Q 9
4
, Arehiv rur GescJ.j cMe der Mt! dizin 8 (1913) p. 446 perspexi t frog-
menta Al oll ac. non eSBe oli m ex eodiec Vo (qui cst tertine cIassis!)
PltAEFATIO VJl
nhllci8S11 id quod LucianuB MueUer (uide infra) et ali i hariolati s unl.
Nollis illl uginibuB lucia ope cOll fectis omni um pagi narum uti licuit .
Co dcx Lucen s i s 236 snec. LX, "grauissime incendio lnes us;
hWlI tl OSUB et corr uptclis incredibil iter roedatlls4. Usi sumus editiolle
It,xl,nll Apuleianj bnius codi cis, quam Augusto Ma.n c i ni o debemus in :
AUi dell a RelLle Accademia Lucchese, tom. 32 (1904) p.201; efr.
I I i It llOI! ll, .M ngistri Sa\crnitani nondu m editi , A ugll stae 'l'aurinor u III
11101 p.3'19 et Man ci n i, Studi ltaJi nni di fi lologia classica Vlli
( 11100) p. 140. Sexti Plu.citi imagi nes photograpbicae Dobis snppete-
1111 111,; 81l 1' Iletebnl1t et quinque pag-inae textu8 Apuleiani qU!l.e n obi s
' ''llI il l'lllllhAli t Mancinium magna Bollert in codicis scripturam edidisse.
111111 1 il lct Vettollicae curas 23-47 i sCQuuntur eas synonyma Vettonicae
'It !.ll lt llcilur squ." usque ad "oDluires s!l.uctas" ; ti l.1lii morborulU uSC'j ue
nd lill . :J5; herbar ii her btl.S 1-29; 120 ; 126 - Praes. pustiU. ; 131 j
1': 111111.11 1:1. nd :Marcellinum scripta (uide V. H.ose, Hermes 8 11. R8 a nn.)
'It H('x Lus Plncitas.
II l1 il: codi ci propi llquus esse lI idetul'
III Co d ox Lu g d ullOll Si s bi b!. univ. 1283 saec. XV quem existere
luroliu" demulll cognouimuB ex libro "Codi ces ltlanuscripti bi b!. Leid."
III ( 10 12) p. 166, nam, cum nou inter pointus sit , a nobis adhi beri
11., I"rit qunruuis recentissimae sit aetatis. EnOl contioere Apuleium
(1' 11111 (llltiem subscriptione quae in L quidem Bed non in inteTpD-
Inl ill legitJ.Jr) , ad Mnrcellinulll scriptam, Herbarium Ga-
Ill illii ti e Wnllia(?) , ali a rn edi cinalia, Sextlllll Plncitum ex deBcriptione
11I dl ll1usj imagi nes photogcaphicae trium tiel quattllor paginnr um quas,
,' IUII plll gulis praefationis corrigeudill operam daremus , obtinuimus
funr ili nritntem propinqunm inter Lugdunensem et L esse cl)nfil'mn
1,,1 111, ita ut, qunmquam lacunarum licentiarnmque plenus eBt, tamen
" " 1'(\ tl olCRS quod eO ut i nobis mala fortuna DOll licuit.
'" lIal (ex errore in herbis G5 et 66 Halb sCTipsimus) Fragmenta
I lu i v 11 1' 0. 9 t 11 t cnBi a saec. VIl Duo foli o. ex t egument a Ii bri medi ci
IlIIi lllldlim MontepessuJani sumpta in quibus sub alio t eriu palimpsesti
mllflo sCTipto fragmenta ApuleinllR latera Paulus Di e p gen cognouit
( Z,II !' ' L' mditiol1 des PBeudoapul ciilS; lanus 29 [1920J p. 55 et p. 140).
I' nwt or apogrnphon Diepgani i usi sumUB imagini bus in officiJl a photo
WIIJlhi ca mOll asteri i Bcuronis insigni cura confeet is. Continet
herb. I , cur. 1-12,
n 05, lin. 11- 15, cur. 1 et 2
" 66 Bynonyma, li n. 10, cur. L
./Je Ber oli nenB8 Ms. Lat . F, 381 No. 1 saP- C. vm.
11\,li ll ln unum quod quat tuor columniB imagines et textuw Apuleinnum
" \ IlII rbis 22 et 23 cont inet j pmcterea nonnulla aliunde petita. P rimus
,. Ii/lit P. nApul eiusfragmenlc", Her mes 49 ( 19 14) p.61 2.
l' l'utl l.tlrea nobi B ernnt imagi nes photogrltph icn.e necnolL lIpographoll
VIII
nb Hcrroll.uno Dcgering uiro doctissilllo parntum et nobis
concessum.
Codices ill terp ol llti:
* Hfl Codex H:Hl e ian u s 4986 saec. XU (cfr_ V. Rose, Aneed. n
p. 09; P r ie bsc h, Vt-rt,. deutscher Hnndschriften in England p. 18),
auno 1513 in bibl iothecn Conradi P euti ngcri, qui cum Michaeli
Humel borgio, Gabrielis fratri, nb eo rogat us misit. (Cfr. Konrnd Peu-
ti ngera Br iefwechscl cd. E r ich Konig, Monaell. 1923 p. 229 et 235.)
Mi chaelis lectiones aut apograpbon totius codi cis frat r i, cum Apul eium
ot Sex tum ederet, unlae proderant. Manu Michaelis ut uidetur t itulus
libri Antonii Musae tune abrasns restitutus est. Conti net herbari os
cum ill terpoiati onibus, Epistulatn ad MarccUinulll datam, Sex tum PIa-
eitulIl.
* V Co dex Vin dobo n en si s 187 snet. XU de (IUO uide Diepgen
1. c. p. 68. Cont inet tantum Apulei um Cltm intcrpolatiollibue.
Utriusque codieis nobis imagi nes photographicae emut.
Ad te:r.:tum bcr bar iorum rcat ituendum codi ces interpolnti mi Dimi
nobis pretti eruut et ral'O tan tUm eoruw lootiones in apJl nratu eri tico
profenlll tur ubicmnque ali us classis code:r.: nobis suppetit; sed
nb initio her bne Vettonicao HaV uniei clasais a codices SllDt, ita-
que cos adhibere concti Hu mua. Idem fit in Sedo, ubi praeter L Ha
unicus tlassis lC t-estis cst. Scr iptus est communis nostlor um codi -
cum arebetypus n scriba at purae Lntinitat ia pOl' ito ilt rem medici-
nalem caUente, quamobre m nOll modo uit in. ex uulgnri eloquent ia
orta corrigerc conatus est, sed et iam Synonymis Apuleianis nddidit
alia ex Dioscuri de ulpbabet ico et e:r.: ali o I\uctore quem Sorauum
uppellat haustn et plnnhrum descript iones Dioacuri deas. De Syno-
uymis II i de iuCI'IL p. x..X. lnterpolat ioues ex Diose. litteratnra minus-
cula textui geuui no adiciemus. Haec Dioscul'idis in linguam Lati nam
uersio nobia al iunde lwta nun eat praeter nonnullos locos l sidor i
Hispalensia (ui do e. g r. annot . ad 9,53) in quibus pro certo cou-
tirmari lIE"quit utrum ex Dioscur ide Latino quodnm nobis ignoto r eota
uio. in Jsidor utU flu:r.:erint au ex interpolationibus Apuleirmia. 8i
e:r.: inte rfl olationi bua Isidorum eos hausisse demonstrari posset, nobis
esset ccrtus quiil am terminus post quem nrchctypus codd. interp.
scriptus est. Sed prior manus codicis Vrutisl:mionsis ( Vr) saee. L'{ vel,
tit uerum di cumus, iam codex e:r.: quo Vr descriptus est cwn scr iptura.
clflssis (j scr ipturam codicis cuiusdam interpolnti coni ullxit; uido e. g.
herbam 7, ubi duo ultima synonyma classis interpolutae ill ser lem
Synonymorum classis fJ irrepserunt. Sed etillow in curis saellissime
uariae lectiones classis interpolntae in Y,. ti d superacriptae sunt uel
gelluinas elassis fJ expltl or unt.
Hie Dioscurides Lat inus a nobis pr imnm edit us nOn idem eat qui ab
K. Hof wan n, T. M. Au rac bor . B. S t a dl er in Iueern prolnLus est
I 'JlAE1,' A'I'!O !X
\ lIulII (lu. I!'orachungen 1; 10; 11; 13; 14) naque est. Pseudotl ioscuridis.
Idln de herbis femiuill is lleqne DyascoridCli qui uocat ur. fortasse on
n'1 1, IIbrsio Dioscuridea quae a Ca.asi odoro memomt l1 r (De inet. diu.
liLt. C. 31; cfr. Well wulIll, Praef. ad Diose. II p. XXI I).
Otorqno codex iuterpolatu8 glossi::; vlantarum Germanicis orontug
qnae nUIll editne sint nesciml1s. Primus cas ani maduertisse ui-
.1' ltll r CockaYll o (uide infra) p. LXX ... ""\ lI .
In horbis 38 et 39 noullullae codd. interpol. lectiones cum l ectio-
lI illll S clflssis (J cOIlgruer e uidentur ex cnuBis nobis plnne ignotis.
Orib. Oribas i ua. Sub t itulo "Oribasii de simplicibus Ji bri V<I nb
(I . f; cll ottio ArgentoTati anll O 1533 aliquot tructatus medicinales editi
Nlltl l, Illinimll inter ao cohacrcntes, sed uua ut uidetUi traui t i (cf. V. R OBe,
I\ nccdota graeen et graccoint ina, BeroLi oi 1870, iI, t tOs'!.; Schanz-
1l l)l! ius-Krilger, Gesch. d. r om. Lit. I V, 2 1136) quorum primus li ber
lI ihil aliud est qua.m herbarii Apulciani r uuera commixtn. cum nOIl-
IIlI lI is berbis libr i de herbis femi ninis. Uaus eet cdiLor oodice nobis
1'I! rdito classis It optimo ut ll idetur et ioterpolationibuB corrupt.cli sljue
libero. Propterca codlcis instar , sed pro t emeritate editoris CIlU-
ili um li brum nobis adhibere placllit . Lecti ollel eills lantum ubi
uli (' uius esse ponderis uidebantur proferuntur.
"' A Co dex Angl osn:r.:o ni cu8 uel Codices Augiosaxonici inter se
fn illilin.rcs quorum pracst.antissi mus est Cod. Vit.elli us C. IU Bibl.
t:OUOIl. sacc. Xl ineuntis, iam memoratus a Fabricio in Bibl. Lat. (ed.
Hl'Ilcsti ) III p. 44. De hoc codice et ceteris Saxonicis cfr. praef. edi-
l ilillia quam Oswald Cock nyne confecit in: Leecbdoma, worteunning
II IHI starcraft of early E nglaud vol. 1, Londinae 1864_ Continet her-
lut ri ullI Apulei, Dioac. de ll erbis femininis, Sextum Placit ullJ, nlioa trnc-
lut U8 medicinales. Raro modo hanc neraionem Anglosaxonicam quam
ililltum ex edi tione Cockayniana Ilouimus adhibui mus, crehri l19 in
Kox.Lo Plnci tn.
Illi qui scripta uostra in lingnBm Anglosaxoni cmu conuertit textum
I.utinum praebui t codex ualde familiar is duo bus codicibus snoo. Xl V
qui iuter se coniunctissimi sunt
' Add, 17 063j B'bl ' l ' B " "
,., Add. 21116 1 1> ueet r l anmet.
Otriusque eorum imagines 1l0nnull nrum paginar um photographi eae
nubis arant, qua re fieri poternt ut eorum aetatem, elassem, auctori-
lnlom cruere possemU8. Nisi in cpistula Antonii :rtfusae nuaqunm jis
lui lcxtum rostituendulU usi sumus.
Codex Sal/gall. 751. Hie codex trnetatihus medi cinal ibus confertus
tni.or alin etiam cBtnlogum Synonymol'nm quae ex codd. i nter pol. ueri-
Ulltn eese uideutllr continct quem semel uel bis laudaui mus ubi ex re
nobis uidebatur. Prnetcr Synouyms etinm aliquot Cll rne Apulein-
UILO ill eo Jcgunt ur; ill Mnndmgorn lcebioncs eim! ndposui mus.
x
Codi ces ('{((8sis fJ per totum or hem terrar um paRDe innumernbiles
, cxisbillt. lam classis b')tius texlum Buxit auuendo, mutnndo,
lransponendo. Ab init io Apulei et Sexti Platiti canonem nddidit qui
cst alius ae titulus lllorborum Apul ei gcnuini nrcbetypo serl/alus. 8y-
nODymis alia ex alio foote qui nOll est idem ex quo codd. interpol.
soa. hnuserunt adieci t (ui de inrn). Semper scribae codicum cln.ssis If
}ectionem gellUilltl.m mutare perrexerunt ita ut archetypi scri pt um \>j x
restitui possit. Haque snepe singttlorum codiclllll iectioues proreruntur,
cum nut propt er sermOllcm nut propter rem medicam laude digJme
!l int. Nonnunqunm archctypi scriptura magis ex diuinnt ionc qunm pro
cerio n nobis cOll stitutll est .. Ideo nema nOli uidcbit huiu8 e1/Ulsis lec-
t iones lectiouibus cllLSsis lf. impares esse. Ex magna codicuru numero
procter H il et Vt' (et V(I in Se:zio Placito) alios magis exempl i grutin
quam quo ceteri s mai ori s essent momenti ndbibnimus.
Hi sunt clussis {l codices qui nobis inDotuerunt :
"" Hit FrRgment u lll H ildillen se saec.VllI iueuutis quod iunenit
ct primus ediclit P. L e h mann , Hermes 49 (19 11) p. 616. Litteme
glutine retent,ne at ei impressae ex tegumenta ntl nc abllcisso at per-
el ito (Juod ex lib .. i folio quodaDl fact um emt in quo oHm te:ztus Apn-
leianus seriptus erato
Conti net Apnlei herb. 93,9-1(j et l Sj 04 Nomillll. + cum quam
ab arcbetypo classis {l nclditam in Appendice inueni es. Nobis imagines
pbotogrnpbi cae erQ,ll t .
Vr Code x Vr a t i s l avien s is Bib!. oni,-. HI I? 19 saec. IX, cr. C. E.
Chr. Sch nei de r, Index led. hih. Vrotisl. 1839j Hensch el, l anus 1
( 1846) p.639j Koebed I.e. p.b; Di epgen I.c. p.6. Habebamus imagi-
nes lotios codicis. Conti net praeter alia imprccntiones, A pulei uUl n
fine corrupturn, Se:J:tllnl Placituw ab initio lacerum, a fine mutilatUIlI.
Codex dif fiei lis est descriptu et omni genus lectionibus confert us,
quia mnltne manus ei operam dederunt. Pro certo affi rrusre audemus
iam n quo ITt' descriptus est codicem lectiOllibus ell\.8sis (J addidisse lec-
tiolleS codicis cui usdnm interpol. chl.8sis a. Praetereu corrector es et alii
posteriortun aelatum scribae uilll ieclionum adieoenmt ita ut appnra-
t us crilicus, si ueram codicis imaginem loctori dnr o uoluisset, in Olnl1i
linen uarietntes codicis Vr prnebere debnit quns imitari typographo
snmmas difficuit uws pra.ebuisset. Quamobrem unriae lectiones cod. V,.
eae tantuUI Illferuntur quae ad classern p attinell t .
Apogmphon codicis Vr est textue Apuleianus alter codicis medi ci
Bert ensie snec. IX, descriptus a Car olo SudhoU' "Codex medi cus Her-
lensis", Arch iv f. Gesch. d. Med. 10 (1911) p. 266.
* He Codici s med i ci H er t ensis textus Aplliei et Sexli Plnciti
notate maiol', sed ot is ssec. I X, iam memoratus ab B a ll ero, Bib!. bot.
TOIll . I p. 156; a Carolo S udhoff, L c. Cont inet Apuleium
et Se:rtum Placituw.
rnA gli'ATIO Xl
Nobis ernut imagines tot ius textus Apulei(llli et 11arti s Sexti
lect iones t amen eiuB alferre supcrsedimus, qllia in eo cume pl unmae
" missae et nerba decnrtatn ct lllutam sunL
Codici VI' nalde fumiliaris est codex Bod le i auu s 130 sa ec. Xll
iucull ti s qui lluJlerrime publici iuris factus in libro: 'rho H erbal
1'1' ApllJeills Barbarus from t he ea rly 12 tho centul'Y Manuscr.i pt for-
tll crly in the Abbey of SI.. Edmunds (Ms. Bodley 130) deSCrIbed by
ll.obert T. Gnnther, Oxford 1925, printed for presentation to t he Mem-
lwrs of t he Roxburgl le Club.
B Codex Bnmbe r gcllBis mee\. 8 (L.lll !5) saec. XT1T cfr. L ei t -
IIc h uh, [\atalog del' I:landschr iften I , Bamberg 1809, p. 438
(l mt tatus codex photogl'l1pbice depiclus_ Continet solum Apulemlll
f4 iuc Vettonicn et eum Ctl m Ilonllullis lacunis. Lectiones saepius quam
nleritus est aUulimus. Nam huic codiei familiaris est
*Co dex La u relltia ntlS plut,. 73,4 1 snec.X (dcscr iptuB a Bandi -
u io Codd. lat . III p. 35; cfr. Sa bbndi 11 i, Le scopertl! dei codiei Latin i
(l (':'cci Florelltiae HJ05 p. 147), sed multo meuor et }llo.mior ntque
. , .
IIctnte nudor ilIoj a nobis mala. fortuna tardius cum texhlS liun IU
prelum latus (llItmti eSBet cogllitnm est . Qui si all tca nobis notns
t'lli sset, ownino codicem B omisiseemus.
* Vi Codex Vind ob o ne nsi s 93 linee-XUI (cf. En d l icb er, Cat.
Codd. pbilo1. lat. Bib}. Paint. p.1 M), p1l lcherri1l1e aXOl'llatue non solum
pllLUtarum iillllginiblls quae et in aliis rere omnibus codieibuli ex-
sta nt, sed paene ill nuaqunque pngiuu BcneDis ex necessitut c
nUll et medicorum optime depictol'nm sUUlptis, cfr. Swarzen!3kl,
Milt.elulterliche Kopi en etc/', Jabrbllch dC8 deutschell arc haoI. insti-
'Luts 17 (1902) p.43 j Sudhoff, Archiv 10 (1916) p. 13 j D i epgen
p. 11.
Continet post I mprecutiones Apul eium et Se:xlulll Plucitum. :Xo-
his cn.nt imagine!3 totius codicis.
JTamiliarcs huius codi cis sunt:
*Codex L a ure n t i an ll B plut. 73, 16 saec.XllI exeuulis (cfr. Bon -
Il i ui 1. C. p. 3D), CUiUB imagines pbotogro. phicas ho.hebamus
quae pictur is ornatne IlUutj sed 11 011 ernt, quod lechones
oi tls a/ferrcntur.
.;: Codex: T a u ri n li S K I V 3 saec. X1JJ exeuntis (efr. Sud h off L c.;
n ioc osa I. C. p.358). Codex peremptlls cs t iucendio illo bihliotbeC'ae
'1'1\I1l' inae.
* Hur l. 1585
*SLonn. 1975
* Ashm. 1462
't. Royal A 1lp. III
Ashm. 1431
sacco XII I.
saec. XII.
snec. XII.
saec. XIV.
snec. Xi l i.
XII
Omncs coniunctissimi cum Vi; omnium aliquot Vllginarum imag l-
-nes nobis erant. Duo eorum ooti eraot Tbowae J oh nsollo (Praef.
Herbari i Gerardii anno 1633 cOll scripta). De omni bus his codicibua
Britaull icis cfr. Singer, St udies in the History and Method of Science,
nol. n, Oxoniae 1921.
Codex Pluis i n.lS Arsenal 1031 suee. XV. Continct Apul eium et
PlaC!itum. Familiaris codicia Vi, sed nalde l icentiis uitiatus (efr. P o. IIsi er,
Catalogue des manuscripts medicaux des bibliotbe{lues de Arcbiv
f. Gesch. d. Medizill Jj [1909] p.5 et Il. 40). QU3mquam imagines pnene
totius codici!'! nobis praesto erant, tamen ne ilio uterelDur recusauimlls.
Cod ex P a r is i nus Latinus 6802 saec. X, olim Colbertinus, iam
memomtu9 ab Hollero ( Bibl. hot. 1 p. L56) quem imagines photo-
grnphicae nonll uUarum pnginarum nobis confirmant esse fami liarem
cod. Yi.
=;: Va Co dex Vaticanus .Barh. 160 snec. Xl. Nobis ernnt imngines
photogrn. vbicne quinque paginarum textus Apuleiuni toti uaque Sedi
Plo.citi. Adhibuimu8 eUIll solum in Sl.' xto Plncito ubi nonnullorum
nliorulD cadi cum netate minorum sibi fumiliarium nice fltllgitur.
Codex Vati can u s lat.6337 s&.ec.XVj coniullctus cum codiceVu;
continet solum Sextnm Plnciturtl , qni totus nobis depictus prnesto est,
sed llUUius nobis momenti esso Jlotest.
Ber Codex Be rol i ne ns i s Hamil 30i, anno 1466 Bcri ptus, conti-
nens Apul eium et Placitum, familiaris cod. Va; qutlmqunm irongines
eius nobis erant, iis usi non sumus nisi in Taxoue queLU Va omisit.
,.. Add. 8928 sn.ec. Xl
* Harl. 5294 saec. XU
quorum prior A.puleiuro et Scxtum Placitum, alter tll.ntum .Apulei um
continero uidetllr. Nobis erout aliquot pnginaruw imngilles.
Codex Lips iens is bib!. uuiu.12 15 sAee.XV. Continet a folio 73'
proeter alia Sextum Plncitum. Hic codex cuius imagines pbotographi-
cae nobis praeslo erant exemplar ualde decurtatum est classis f1.
Codex Lugdunell s is alte r Voss. E 13 snec. XV, nobis uotus
t.nll tum ex Koobe d l. c. p. 3 et 10 qui emu null ius esse moment i
diciti continet Vett., Apu!. usque ad herb. 22.
Codex Snngnllens i s 21i shoc. I X continet inter alia. excerpt.'l.
curas noonulla! Apuleinll0..8, quae classem f1 redolent, sed plane cor-
r uptae sunt.
Codex Sangall ens is 44 saec. Xj continet et is exeerptA Apu-
leiana ex chl8se f1 minimi pretii .
Co de x Ber nens is 525 saec. XIV- XV. Ualdp. eorruptus est curis
mutatis inter se non tantum per en orem bibliopegi. N uHius nobis esse
lllomellti pot est . Non est "codex Heluetus" Bnrthii (uide infra).
X1l1
Co nstnn t in i Africa ni medici celeherrimi de :wima[ibus l iber
qui dicitllr (edit us post Hiuinum nh Ackermanno in editione Sexti
[l lIlci ti p. 115sqq.) nihil ali nd est quam eJlitoma Sexti Placiti (sins
lillie additnmcntis quae inesse sunt qui dicaut); efr. Stein sehn eide r,
Vi rehows Archi\' 37 ( 1866) p.40G. Praesertim cum codice classis (j
chIS auctor nisus sit, nullius esse momell ti ad textum restituen dulll
[lotest.
Codice quodaru classis (j usi Hunt et compi latores \ibrorum 2 et 3
l' sc udo-Oribasii do simplieibu8 (ed. Schott, cfr. slI pra p. IX) qui ite-
nlln sub titulo Dynamidiorulll cditi Slllit nb Angela Maio (Cluss. Auct . e
Vll ti canis codieibus editorum tomus VII [Romae 1R3;:,] p. 399 sqq.).
Liber 2 contiaet pauCll. Apuleianll. commu tll cum li bro Pseudohippo-
crnt.eo de uirtutibus, ti ber 3 udeo multo. ex Apuleio 9umpt a unu CUIU Gn.-
Icni libro de simplici bus (cfr. Schanz.Hosi us-Kruger l V,2 1136) ; an
ill l ibro 3 uestigia etinm classis u sillt, nescimuB.
Uestigia multn. Apulei in gloBsuriis inuoniuntnr , ut iam Georgins
Goe tz demOll strauit (Corp. Gll1ss. Lat. lil [1892] p. X.XXU et I [1923]
p. 55sqq.), sed nihili Dobis sunt cum omnes elassis sint cuius .
testimonia. pnelle nimia habemus. Praeter celera Synonymis Apul el3111s
abulldat Glossarium I cod Vat. regill ne Cbristinae 1260 (C. G. L. l l[
p. 54!)sqq.)j hnusta sunt ex codice Apuloiaoo qui codicis Vi similli-
tuUS fuit.
Codices d assls y sunt perpauci; propior ost eorum nrcbetypus
codi cos elassis f1 , sed ab en disiunctus antequam interpolut iolles et
mutntiones earn foedauerunt. C1ass: i r Sextus Plaeitus deosl..
H.i sunt illius codi ces:
'" Vo Codex Vossian u 8 Lnt. Q!) saec. VB, commemoratus ab J . Vas
tl io, ex quo in comment. ad Melam p. 151 so ita emendatum at aucl:um
Apuleium daturnrn esse pollicetur, ut paelle alius uideri possit. De
n Luciano MUller , .Mus. Rhen. 23 ( 1865) p. 18ij K oebert
I. c. p.2; Di e pgen p. 5. Continet pmeter alia quae ad nos nihil 1Lt-
linellt prec. omnium herbnrum, Apuleium (cum Antonio Musa et
ti tulo morborum) usque ad 76, 4 iam lID tea nl iquot foliis euuls is.
Codex nobis et propter aeta.tem et propter sinceritatem summi lUO-
monti cat. Emnt llobis imagines photogrophicae tot ins codicis.
*0 Codex Cosselanus. Cod. Phys. et bist . nat. Folio LO sacc. X.
L:ontinot ox capit ulo Vcttoniene epiatulam, Synonyma, "Nascituf ete.",
curas 1-16 et harbarii herb. 20,2 Ilsque ad finem praeter Praesidium
[l ast illorum ct folio. duo excissa. AJluleium sequuntur p1811tarum ima-
gines et cumrum tituli sine curis ali unde petil:.n et. Deque Diepgenio
neque nobia nota.
Nobis emt t otus codex pllOtograllbice depiclus.
E Fragme ntum Epporigi ense sllee.VB. Folium continens ru-
dern. titulorllu} morborum Apnlei ab 156 usqut\ ad fineln, cditum
XIV

at nobis Il otum tant um ex tructatuGeorgii Goetzii et.Oustnui
Mi tteil ungen nos itnlieniscben Handschri rtenfl, LeipziJo;cr Studicn I
" ( 1878) p.367.
Codtlx V at icnn us Lati n UB reginae Christinll6 846 sasc. XJ cuius
roliaXVI ceteris ueteriora notas Tironinnns cont inent. in qnibus proeter
multa alia Herbnri i Apll iei rudera c1ll. ssis 'Y scripta sunt, sed mutnta
ct decurtnto. ita ut nulli us esse ponderis possint ad l;extum genui-
Dum Editae sunt istne codicis paginnc a Guile1moSc b Ul i t.z
in nMi sceilllllen 'L'ironio.nI L' Lipsine 1896.
Codel: Par is in us Lilt. 13955 sa.cc. X, descriptus a G. Sc he pss
in Bliitter fil r dlLs Gymoasinlsclmlwesen" 32 (1896) p.404. lmngines
pbotographicae partiuw Herbarium quendam continentium
compositus est cx herbis Apuleianis ct Illiis nobis non aliunde notls
nobis prnesto ernut. Tm:.tus Apuleianus mixtutl esse uidtltm ex co(iiei-
bus classium u et fl, sed id pro certo nfnrmare non audemus.
Etinm Mont epe ss uli (uide Paosier \. c. p. 6) at Su essoon e codices
saee. XV esse nobis notllm est, sed imagines quas pel iuimus ohti nere
II OU licuit.
De codicibus quibusdam Apuleianis (lui lingua quae di eitur mittel-
Qngliseh script i Buot disseruit H. Be r .b e r i c h "DaB.
Apuleii ooeh ei ner f"rUh. mittelengliscben .Ji'assuog" ( Anghstlsche jor
schungell V, B.oidelbergo.e 1902). Qui cum talltum quaestionum
guist.icnrum rationem habuerit, uobis ne elassom quidem corum dl -
umllrc Li cet.
Co dicem lle luetnm memoratum n Barthio (adn. 37,23: "codex
picturis priEcis ornalns in lleilletia inueotus") nOll potui-
mus. Eundem esse nc Vossianum Vo ut Ackermlumus diCit (p. 30 proer.)
nOll est cur credas.
2. De edi t i ollih u s.
Cum in codicibus manuscri ptis Apuleius et Sextus PJacitus paene
semper uua degeri ll t., ab netate renascentium litt erarnm alter ab altero
disiunclns esse soleI..
Primus qui Aru l eium io pr e l uUl dedit et cum imaginibus or-
uatum erat anno 1481 ut uidetllr I oanues PhiJippus de Lignamine.
Usus erat ex more temporis sui uno taot um e.xewplnri apud Cassiuurn
inuento. Per bOlllun fortunam non ernt codex classis {J ueque clnssis
int erpolatae sed ualde familiuris codi cibus Britann.icis Add.
17063 ot Add. 21 115. Qua m ob rem deesL epistu1a Antonii Musne ad
AgripJlaID dahL cuiu!! ill illis cotlicibus altera pars cum epist.ul a Apulei
confusa, altera inter "naBcitur" et primam cutam Vettollleae tru.IlS'
posita. estj simut cum illis habet in Mandragora pro textu g6l1mno
Apulei alium ex Dioscuri de uersum.
xv
!terum haec cditio in lucem prodiit PRrisi is anna 1528 a.pud
f' hr isti a nu UI Wec hel i U !D. "Claudi Gaicili ... , Polybus ... , Apuleius
PJatonicLls de herbarulll uirtl1tiblls, Antonii ... Prostat in
Ilico Incobaeo npud Christiauulll Wechel, Bub BcuLo Basileiensi.
1I
Haec
:lItera editio coniecturia multis philologi cuiusdarn nobis ignoti pru.e.
ilitn est; iu Synonyrnis restituendis usus est Synonymis Dioscurideis,
sed tamen pro certo Il.ffirmare nudemus nullum nli ud exemplar praeter
cdi t iouem Ligoamiois editori pra.esto fuisse.
Eodem prodiit editio Al bani 'forini Vit ot\ureusis, Bo.silene
npud Andream Cratandrum. " Apuleji MBdaurensi s philosophi Platoni ci
uiri clarissimi de herbll. rlllU uirtutibus . _ . quam 11 Cilirone Centauro
[lrneceptore Aehillis et ab Aesculapio aecepit, h acto nus nunqu am
i ll I ueem ed i ta". Usus est Tormus ad textuw pristi Dum restituendu m
lluobus mi uimum eodidbus quorum unum praeter alios netusti ssi mmn
!Iicit non laceTUm quidem, sed foedissime corruptum. Cum ipse multa.
correxeri t, dif ncile est dictu quot quuJesque habue.rit codices; sed looge
uori simill imum est fuisse co:li cem interpolaturn (neque Ka ueque V efr.
h. 10 I. 36) et codicem classis u non interpolatuw similem codieis Cu,
nam elassis tJ. sincerne (cfr. herbam 2 1) et interpolntne uestigia in-
ueni untur. rno codice qui crat uetustissimus et corruptissimuB raro
bllltUlD usus est , in hoc qui lo.cunam bn.buisse uidetur ab herba 69 ad
h. 80 fundamentulD edi tioll is iecit.
Noua editio prodiit anno 153i (uide eius praer.) Turici apud Fro-
fl elmuerum cuius sigillum editoriulll in titulo appo.ret quam Gabriel
Il umelberg emendauit et commentario amplis!rimo instruxit "quon-
iam priuB impressi A.ut-.onii Musa.e et A.puloi libri . . . pl urimis et gm
uibus Bcatent erroribus."
"Ant. Musll.e de herba Vetooica liber 1. L. Apulei de medicamini-
bus herbarum li ber l. pl:r Gabrielew Humelbergiurn Rauenspurgeus6m,
archio.trum lsinensem, recogDit i et emendati , o.diuncto commeutariolo
eiusdem.'1
In unum contraxit Humelbergius du8.8 illas oditiones Torini et
sed praeterea et codices mnuuscriptos ipse attulitj utruill
Iliures an duo !.autum, non liquet. Quamquam omnes quos hucnsquo
sjbi uidere licuerit codices quam maxime deprnuatos et muti los eB3e
(licit, lamen est cur dubites. Sed pro certo uno usus est excmplari
classis i.nterpolatae (uide p. 282, ubi in commentario se historiam i. e.
jut.crpolationem Dioscuri dealU ex aotiqui.s exemplaribus suis ultra. eo.
ijUae in impresso prius coeliee habeantur adsci ipsisBe dicit) et uno co
Ilice c1assis Pi ex hoc multa Ad id temporis ignota, in primis epistula
Antonii Musae o.pud eum primum in lucem prodiorunl Qui codex fa
mi lim:is est codicibus Har!. 5294 at Add. 8928. Quod exemplar ciassis
iuterpoilltac ei ndfuerit, accuratius {Juoque di cere possumus. Est]fa
Illuleianus 4986 snec. Xli, id quod eodem loco p. 282 confirmntur (\l ido
lI 11 jJra p. VW).
XVI
Ceterae Her bnri i editiones coniunctae CUlll operibuB Apulei Mu-
daurelll.is ex ecliti onibus 'rorini aut 8umelbergii roi mpresslle sunt qUllll -
tum ens examinnre Dobis licuit.
Dro ue rti um qui ParisUs anno If, 43 herbarium CUlll ceteri s Apu-
leill.nis edidit dicit Ernestus Meier (Gescbichte der Botanik II p. 320)
confi rmare se ad ueterum exemplnrium fidem text um composuisse.
Jpsi hanc editionem non uidilDus.
SextuDl primus edidit Eme ri c us, Norimbergne 1538. lpse COI)-
firm at se tria exemplaria babuiss6i quae si uera si ut , omuin cJassis {J
fui sse ll6Cesse est.
Eodem anno Basileae Tori nus etitun Sextum Plncitum edidisse di-
citur, sed nemo ulLDe editionem Buis oCllHa conspexisse uidet.ur. Tnn-
t.llm constat Dallmium Reioesio scripsisse (Th. Reiuesii epist. ad Dau-
miulll, J enne 1670, p. 95j cfr. Ackermalmi pracf. p. 17). "Causae Bunt,
quare et 'forini aditio (pra.cter flumelbergianam) rni tti debuissct , ni -
mirum discrepautio. textus Clnem uocant. Adeo enim is uarint, ut pror-
eus nliud script um qui e puture pOBsit.
1I
Si hoc uentm sit, uarisimile
est Torinum aodi ce cIassis rJ. Il eum esse.
Anno 1539 Tllrici apud Froschauerum in lucem prodii t editio
Hu melbe r gi i "Sextus philosopbus Plutonicus de medicilla Iluimalium
hestiarum, pecorum, et auitlm, cum Bcholiis GabricHe Humelbergii
RaueDspurgensis medici". Is Se:dum Placitum iam ab aliis editum
esse plane ignorauit, Dam eum in prnefntione "auct.orem ant.ehac quod
sClam llusquam impressum
ll
nominat. lta. ex codicibus mauuBcriptis
textum eonstituere CORctUS emt. Ipse tan tum de uno exemplnri dicit
in quo perpcmm Placitum pro Platonico legi indignatur, sed duo eum
hllbuisse necesse est (aut saltern uarill8 lectiones <luorum) et eadem
quae in Apllieio. Sunt codex Ha ( Harleianus 4986) ct codex quidam
cinssis {J; ilie ei qunt.enus in " Sextu! Placitus serna-tus est paene
unicum textu8 fundamentum cst.
Editio l:IuIDclbergii reimpressa est ab H. S tephano nnno 1567 in
medicne artis principllID post Bippocratem et Galenum collectione.
AllnO 1654 Andreas Ri u inu s Se:dum denuo cdidit compilnndo Eme-
ricum et Humelbergium. IIVeterum quorundam bonorum script orum
libri ... Sedi Placiti, philosophi Platonici de medicina ex animali bus,
COllstaut ini Arricani, medici cL mono.cbi Cass.inensis, de nllimalium
uirt lltibus natu11Llibus .' .. quos ipsos post . . . Gabr. ilumetbergillm,
Fr. Emericum . .. dil igenter coUatis inuicem Ms. et exemplari bus con-
iunctim edidit cum indicibus An.. Rillinus, ph. et med. D. el; P. P., Lip-
siae, in bibliopolio EUengeriano.'l In Sexto uest igia codienm manu-
scriptorum non npparent.
Haec editio iterata. est s Fabricio in bib!. Graecn tom. XIII
(1746) 1,.395.
PltAl': h'A'I' IQ x VJl
Apuloium (jt Soxtunl pCI' sacculn. COulullctos, deiude discissos itc-
1'\11 11 I'ccoll lJililLUiL iutor se J . Cilf. G. Ackermllnn, prof, Altori'. i.l l
lilt .,o: II Pltrabiliulll motlicnmentornlll scriptores> untiqui, Sexti Pluei t i
l 'I L(lyri ells is ti e medicamentis ex lUl irnalihus liber, Luc,ii Apulei de me-
Il iClimi nibus herbar um liber ex recensioao ot Cllnt notis J . Chr. G. Ack cr-
1111111 11.M. D. et prof. Altorr.; Norimhurgn.e ot Altol'lii, apud Georg. P et ro
(\! oll ltth, 1788.
u
Ei prn.esto erlUlt omucs cditiones a nobis mcmorat uc
Ilmetor bestinrii edil;ionem Torini, sed nuUi codices ffilUlUSCripti. Sol-
Ill rtissime uariis editiouutn lectionihus collatis textum compilatu lIl
pl'llobct qui rlll'i$sime idem est nc scri ptum genuinn. Tamen et prop ter
npl'nl'n.tum criti cum et propter commentarium est quod Ackermanno
maxinH'lm hn.helllllus.
Post Ackerm:mDum nemo Apuleiuru et Scxtllm Plncitum adore
hlll lptnuit, tnuit,i polliciti eUllt.
Li ber de t:uone <jUllrncluam in classibus (( et fJ Scxtmn ante-
Cl t, .lit. uUDclunm editus est nisi in cpi t.oma COllstnntilli .l: Hl'i cani.
3. De textua traditi one.
Archetypns omnium uosh orum codi cilm cOlltinuit Auwnium Mu-
1111 111, Apulei uOl , Auctorem de taxoue, SextuDi Placitum. Dubium est,
1111 iuter Apulsi um et librum de taxone jam in illo Pseudodioscuridis
Id' "r de Lerbis femi ni nis fl1c.rit (qu i in (J ibi nUIlC legitul') fOl's itnn auc-
tUM ci uobus I)rioribus libri s, nam ut iam H. Ji'. Kii s tner, Pseudodiosen-
lu1iH etl itor, obscl'Uauil., libl'llw nobis seruatuUl aTltecesser unt, duo alii
,
,111111 a fiue cn.nollis ilium praecedcntis scriptum sit: Expli cit libel' cn-
libd tertiil/. I n 1l 01111Ullis dnssis a cod icibll; ' (L, Ha, Lugdu-
111'1111111 1283) eodem loco inuenitur epistul a ad Marcellinum quendam
IlnlJI quam Y:llentinus Rose (Henncs S [ 1874] p_ 38 Ann. 2) prnefa-
11')1 11) 111 Pseudouioscuri<1is esse dixernt. Quod non est cur nogcs, etiamsi
Il ullllHllltruri nOD possi t . 8i quidcm hoc ita est, ill ct pCl' ierunt omllCS
h"M 1illl' 1 Ilraeter pracfntioll em, in fJ pracfatio et librorum priores duo.
III l' flll t.em omn.ia cum Sexto Placito perdita suut.
l\ dditHC suut in archetypo communi clnssis {J et r Impl'ccationc!:I
.11111", 1I1!.c1'1I. Iltll'el'ram mat rem, altern oruniu ru horhamm (uide Biihrens,
I' I. M. l p. l 37 j Rose, AnthoL Latina J' t p. 26sqq.) quibus respondent
nlil ll lnmentll commuuin ut rill sque clnssis in berba basilisca ( uide Ap-
I,,,n.iwclll 208). 1J1veniell ibi, quomodo tibi basilisca legendo. si t- quae
,11I 11I1l1I 1!!,rnt io fi nitur uerbi g: "sic precet ur: ' den SRncta tell us' et Iceoom
11
1111
" iu Jibri scripta. santU (ft) i " dicn.t prece(m) qui in capile
cst't (0 (lui codex solus ex classe r ibi scrnatus cst). Id est
11111 hlill illlprccnt ionis terrae. Prneterea ill utrnque classe nddituB est
1111 " 1Ill LIHlmgorne text us Pseudodi oscuridcus de herbis fomin inis llui
hi II textum t\ puJei etiam expuli t.
I' "I' "" ,I 1. ,. I \" ... " do. I' g!.
XVIII
4. Do Ap u l ei h e rba r io.
lam nrchetypus communis omnium ciussiuUl IHI\) uiL Apuleiul!l
auctum duobus cnpitlws j nam mamimgoHlIII in Apuleio genui no Don
l'uissc nOD solum Praesidia pns tiUoruUl quod inter mnndragofRm et
ulLimam genuini .Apnlei llellmm so i usinuo.ui t , sed otialll tit nlis mor-
boru m (scruat ig ill exemplnri bus <loibusdrm1 cln.ssi ulll a et r ) <Iuious
cume Mrmdrugome desunt tlemOllstrntm. Sed iam ILntell AJl ulci her-
bnrius in plnne aliam for mnm nc genuillu fuarot lJJutalus est, 113m dubi -
Lui uequit quin Apul ei1l 9 [Ult cqull.m auctns est, lectori
praebllissot hac forma: Il erharum imagineUi (Iuae sUlllmi ernt lIIomonli
ci qui urt is imporiins hcrbas S!l. lnbres ill nestigllre cupiebnt
nomon herbae lingua Lat ina sequitu r ; nomilli succednnt cnrae ita li t
ill prima cur a halld mro pro nomine herhae <Iuod in secunda et posto-
rioribus curis selli per itcmt ur pl'onomOn "is" posi tlllll sit, nide herbns
3, lS, 23 (cam horham), 4.9, 51 (?), GO, 69, 74, 78, 94 j :oolllel lalltll lll
pronOlllCU "iS
I I
Jegi t nr in cum qnadam Jlosterioro (lJ. 11 ). Ex (!uibus-
cuwque fontihus CUl'ae haustae sllnt (uido infra) semper serillooelll
Loti nolll redolent (Itlamuis excunt is aeui. Posten I\U wierpol n-
tore quodum inter nomen herbao Latinum et prilll alll curum Syno-
ny mol'um series inlerpositll est (Iuam ab eo ad ic1 ex Graeco fonto
qui a fi ne Llltina nomina praobllit in sermoncrn Lati ll nm aut quem
Latinum esse pulabnt uerarun esse uerisim ile est. IncilJiwlt enim n
Il ominibus Grneeis (JUOTIlIll pr ilUulll hnud ra1'O hcrlmc nOlll eD Lutiuum
01, genuiuum ex: Apuleio suhmonebat (qua de re cu. Koebert p.1S)
at SIlElpC littcrac fal so trnnsscriptae Bunt ( 1' - 1) et simi lill) et saepis-
sime nomill lL Lntinn terminationes Grnecas retinebtL llt (e. g. aSJl aragos
nostros). Quam ob rem uon dubi blUi mns Synou)' llIl\ ex ordino in Co-
dicihllS manuscr ipti!; serunto sublat a post cur as impr imenda dar o \I t
is qui uostra editione utitur gonuill nm texi us formam legat. Sed in
Icgendo nemo obliuiscct ur ium i n archetyllo nostrOrl1111 codiculll Olll-
nium alium rerUlll ordincm fui sse. VtruJU etiRm breues i\JRC com pre-
hensioues qllRo pleruw<jue a uel'ho incipiullt et noull um-
qualll pnruis planlarum dcscri pti onibua ueI hist,or iis quibusdam Otrl ll-
lile Bllnt genui ni Apulai siut an cum SYDonymi s illterpol utor i dehe
o.nLur, diffi cilo est dictu. Diu morat i et iam ho.s CUIIl SynoD)'mis post.
Cllras lrnnsposui lllus. Forl-asse non Olll Des ex Il UO fonte lI u:xcr Ull t. Sa.1
cum mont es GemelJi (herba lli) nobis ex Grneeis uorhis " d idull a
uerS3 esse uidel'entnr, neri silll ile erat nobis has fOl' lll ul ll s cum Syno-
l1 ymis e:x eodem fonte Grnaco uenisse. Document o erit etiam 10cll s
quidlLUl ill 1Jer ba 56 j ibi curam pnene omnem ex P linio 25, 46 haustnm
esse mani fest uill fi t, sed antea (in codioi bll s !) legitur i n Apuleio "nasci-
tnr locis et humectis", IlJlud PliniulIl "aspel'is locis Ilfi Scontem".
P raetel' ca pronomell "is" in p rima cum de quo diximus nobis ila me-
l ius cxplicari pOSSo nidet ur
J
qunm si inter horbae nomon et prilll tl m
Cl1taUl quic(ll1am
1' 11 1\ 1':1,',\ '1'10
XI X
[lillie "c.nuiIi IiUl IlorluHiu01 cOJ1l I>os ueriL, UCllIQ tloclus hod i ..
hl l,' rl'ogll bi t. .'Cl'to al1il'mare lioot iUmn neque L.
li Ull t"'11H{J11l [\ligse IteCJllc !Lli um que11l qHa11l 00\'11111 quos ex
l1" lII il1l1 rl' ni ris tl ocUs Ii bll it quorum uomi na in A.ckermauDl praefn-
11 "110 Hie [egas. Suu quo tUIIlIJortl ignotll!l herbar ii herUI.l-
H111U (:Olll l)oSllo. l'i t , iel eruere nostra unlde 111terest. lI oc aliter Do biS
lit, . i I1 U(p1it uisi testimonia pcrhu!tranLi buB.
A pilloi i'outium nullulll. nisi I i n i i bistori fllll nobis no-
t l Ull essO ill 1l1 antcn sem!lm ll1 r1S doch s lunotul t; nusquam cst cur
i n corum DUffiero esse BLlspiceris , cmu qUlIc
' II t1l1l1Ul1 in esse uitleball t ur aut i.auLulD in codicibus interpolo.lJs
11 11 11 111 111.111' nut, itl quod ium WcllmaulHl8 vol. p. 8. et
IIPII!!OI'ul,) ex A pulcio in Ullguam Gmocam uersa IU codi ces DlOscun d ls
kn iusi nll fll1erllut (nitle e. g. Vettonic.'l. linen. 181; herb. 02, I ; cfr. praef.
Ni l'll or manlli ad :Mnrcoll uln p. 'XXill ; Liechtenbnll, Silrachl
IOIl II;t' n zu EUlJl iricus .. Diss H)1 7 1) 31). Pill1lO
t(lll ll\lll1 !<acpissime Pseuuoapulcills hauslt ot plerumque cx IpSO, n on
1'\ fl+lI te cowmuui (quod ita esse J\ oebert domonstrare uo1 uornt) ne-
'111" ex Medicina P[inii \lei u\in Pliuii epilo1nll, lumen
111"' 11 1., lit. Apulei herbar ium ipsum ellitolllnlll Plinii appellare
11 11+110 maior est numerus Cllrlll'UI11 carum qllarulll fOll lem 1I 0UlIn ore
11.111 pOSSUulUS. .. . ... . .
Sell ct li ber mecli ci nnli s qlll Medlcma Phnn nommt\tur cmus
IlI l'ull l \l ute Milrucllurn lIiguisse inle r uiros dodos ab A
mll ,ihit us est }-'I O certa id nffi r mare poter i:o cum E p18tulaw ApuJo'
1) 1111 1 Medicill fl P liuii p 7 L 1 1 sqq. l1 el herb. 88 curalll U cum Modi -
1 15 compa.Tabis. Ex boc loco mauife3tum fi t ruris locis nOll
I' li llimn ipst1m sed epi tomatorcm l'Jinii i. e, Modicilme auctorom sub
(l culis fui sse ill quod iam Va lcll li uus n ose (1. c. p. 37)
probaucrat. . . .
Do ncccssituc.\ ille qua Ma r ce l l us Emp lr l CUS cum ApulolO C01l-
iUll ctus est Niederl)l annU8 recto iudiclluit ( p1'aof. Marcelli p.XXV) . NOI.1
lIl odo ('i adselltieudulU cst Mal' CCil ulll ex Apll ieio dOlll OllStrll.l1t ll
lIecl cti:ml uerisimile est Apulci codicem (IUO Marcellus usus est lam
l'i.l'DOll Yllli s a\1ctuffi fuisse. Marcellus euim, flllt equum CUl1lm
hmllnt (18, 5): "hel'ham", iuquit, Gracei polygonoll , .nos ali quot
11Ocabulis, sed pnleci pue sanguinlllem di cimus . . , I I (= A .Grne-
l'is dicitur pOl ygOllOS, Bmmwi sall guilllu'ia (f3: sll. ngl11ll al1 s), ltall pro-
f'ler pill nca) alii stat ullar ia , alii !lCrlltum, alii .cfr . Mnrcel-
S JG3 herull1l1 quam Grtleci Stl.lcocoll am, nos
musll' aute Allll ieillnam ctApuUH : "A. Gmecis cl icitnr argillloil iam
III'S()Jla
l
nl ii snrcocollu, I tal i 1l1'gimolliu.
1I
Vel' isimili ter, si C?U-
j'ouioct ura 01 a pierisqut! aeceptmu B ia nco ni i r cfuta.mlls , Apu.lelUs IHe
' luelll ill pl'aefutioue ( 2) inter foutes laudllt nuctor est
herburi.i noshri.
b'
xx
l'IIAEFA'l'IO
Hand magnu8 est alionnu 6cri ptOl'UIllllUmems qui Apul eio noslro
IIsi SUll t
\Tnus !:all tum auctor lI obis inuotuit ( pnlcter Jsidorum l:I ispaleuscffi
de (IUO iam su prn di xinl1lS p. VJU) qui ante aemllu Cnroli Maglli
harii parDcnlns suo operi A.nonymus ilIo qui Theodori Pri-
seilln i Euporiston lihl'os aJditullll!ntis nuxit de (PIO uide J . Fa l mey,
Dc I'sendothcodori additalllcntis, Digs. i\1onlLst. 1913.
Quod .M arcell us Empi ricuB A Jl ul cio et. Apll icio syllou'y mis aueto nsus
cst , termin us ante quem Herharius COlll llosit us cst nobis gratissilll ll S
{hltus cst. Ergo unte (Ill intum ]) Chr. n. lIaeculUlll scriptus est; c1 iffieil ius
uemollstratu ue l ficri nequi t llt dcmonslres (1lulnto prior ilio Pscudo-
apu.leius Sermone uulgari aet.'lS scriptol'is mnnifestu fier i nequil
,
ex li lo nihil dClll ollstrari potest nisi illulU buma.uitatis ipsnm expertelll
hominum mini.me doctor ulll necessi tat ibus consulere Iloluisse id quod
olllnibus suecll1is fieri l)otuit. Sed qnod id genllS Iiber seruatus auctus
medicile scriptorihll s inter {ontes adLihitus est , uohis
erlt non ante qUlIrtulll sa6CIIIIlm herharium compoBit ulIJ ('SRe. E genio
saeculi ci us n. priol'ihus trlld ita ill n. nrtia medicac docell urlO ars quam
Wcllmilnllus egregic (" KratellJl. s", Ahh. der Gesellsch. del'
WiBsellsch. zu Gotti ngen, 11 . series 2 L1897 ]) depra uutn et plehi adap-
tata est. Diflicultns quam in ell re incase iam 1:' linius dixerat (25, 8)
eadem erat <pIlle ill is qui antra, melioribus ncbltibtls, hnius-
modo Libros COUlposlierant, Crat enae, Dionysio, Mehodoro: "piru:cre
nnmque effigies hel'bnrnm atque ita subscripsere eO'ectus' tl ernm et
. , '
.allax est colorihus tam lJ uTil erosis prueserl.i m in
naturae multumqne degenerat transscribent iU1ll Bars uaria; prJ.eterea
parum est singil ins carnm aetates pingi, CUlll quudl'i partitis uari etat i-
hus ann i fad em mutcnt.
u
Quae difficultas nucta est co quod istM
imagi nes per plus millo untlos depictne Bll nt it rl ut nostrorum codicum
imagines ei usdem her hac snope uix ex oodem fonte fluxisse credas.
Sine Apulcius esse non potest; sed Synonymis opns
nOll est. ; oms qui hoc berbnrio ntit-ll r nOli interest quae nomina Daei
Aegypti i alii herbia dedcri ut. Ab alio quodam addita esse ian:
SU]>1"a uidimusj eodem modo id in Apuleio factum cst (/uo in Dioscu-
I'ide alpbabetico. Sed lleuter neutri ili a debui t ; ApuleiuB hausit ex
Synonymol'um ealalogo liquo {Ill i simillimus orat iUius cnt.'!.lorri ex
quo Di oscurides SUR acccpit, simillimlls
,
sod non idem.
("Die PflanzCllilnmen des Dioskurides", Hermes 33 [ 1898] p. 3GO; cfr.
" Pflmphilos", UerlTIcs 5 1 [1 9\ 6] p. 1; ]). DB) omnin. iel genus glossarill.
ex I'amphilo Alexund ri no fiuxisse iaw pl"idew delTIonstrauit; quam
lIf1ria et Illu lt iforma eoruU! traditio sit, nos 11nDC nidemns (cn. Kurt
P hiJologllS 50 [1925] p. /61). Sem])er aliud
n.lus additamentis auetll lTI cs t. Fieri uequit Il t Sillgulolul.D corom
fontes indagelllll s, lied id lIobis dicere licet quattuor nobis esse notns
istoruUl SynonymoTili u species (Iune quumuis inter se coniunctissimae
1' lt AEI"A' I' 1O
XXI
Llil ion al iuullc audllo et Ll ll l'illtae sint.. Doullohus giossilriis iam autell.
IIt' rill!l inlll!; , de giossilrio SYll onymornm Dioscuridis et
I'll '1I1Od curis I'Sell(lollulei in Arcbetypo est . Sed 1.1 110 a im
'I u: ,qne coui ces A lm\oill il i nohis prncheut, unum quod ill
fJ SYlIon.\'llIis ceteris adiectum cst de qll o ill A cr lb co
l i"l curLiori fier i licet (uide e. gr. herbnlll 4), nlterum quo BCriba doc-
l' IiHi Il IlIS iHe archetypi codiculIl inter polatorum textlll ll auxit . Qua r um
pars ex Dioscuride cum plantarum
"!t t, :iltcra ex gloBsnri o quodam quod nomen Sorruu methCl ill meuw
1101110 eeloberri oo i iaetabat, ut. ex herb. 110 1.20 (cfr. 80 1.35) pro
I' Hrlii l'lnare pOIiSuIll1l 6. luuerues parom in Appllratu oritico,
mUll ;lb !.extu Dioscurideo absolui sino i1Lius Ilericulo non potemn t , III
uAilrl itu.mentis codicnm inlerpolaoorum".
n. De he rba Vettoll ien..
De herlw. An t onii Musll.o lI Oil hahemus quod llicn-
ITi US. Conn.teri cOlleti sumus nos nihil de 00 scire Il isi illlllll libr Ulll
I' sellll cpigrnphum eSSe et multo post Autoni l1l1l Musam,
Au"ust i medicum, scriptum esse. Sed qnao sit necessitudo iuter Ilhus
et A pulei herbarium, oter utro Inior sit nll uterque ab eodem
nll ctorc compositus sit, diudicare non audilUlus. I"orsitnn inter se Vet-
lonica at herhnr ius differnnt eo quod Yettonicn certis pOllderum et
IIl CII SUrarUm nUllleris abuntlnt qui in nll is berbis rari SlUlt; praeterell.
uerisi.mile est Pseudoapulei um Vettonieam, herh:Ull ioter omnes
util issimlillJ, ideo quia alius uel illse in alia Li bro de ea laID
nntea egerot.
G. De Serto Pl ac i to.
Sext i Pl aciti l ilm llLl medicilille ex unilllulibus pccoribus et bestiis
lI el auibus nnUis additlLmenlis neque synonymis lleque uEis aucrum
csse IIpparet praetor si nguill. qUlledam quae inuestigari pOSSllD.t.
l\:.a rrenuinllm i.llius formam resti tllcre faciEus csset LD AllulelO
nisi text us clal>siuUl et {3 tum di uersus essel ut in unum
trahi non possit, quouiam cum codex Cusrnensis Co qui emt in A.pulclO
ophmus c!assis in Placito npographon codic.is Ulllssis (3 est, tum Il ul-
lac e1assis l' lecliolles hariolati ones classis {J manifesrJlB rcddlUlt. Ita
!loius Se:di loco duos Sextos lectori proponillltls. !star um duarulll
classium eondi cio lJBlde alia est nc in A.pul eio, cum codices classiB (3,
si eos cum testimoniis l' iillianis eonfsms, saepius ll ernm uel ill cor-
ruptam lectionem praebennt quam in Apuleio id fieri solebat ..
Placitus c!assis a 1U11Jt is corrupteti s maculutus est et decurtat wnlbllS
ut manifest (llu fiat arcbetypum ei us classis a fi ne pc!simam foriunlLlD
passum eSBe. Qnill etimn dimidia mntum animnli um pars i.n ea. sup-
petit ut uonnllilae bestiae et OlUnes aues t otae ex c1llsse {J resbiuell-
dne sint.
XX II
Elldem est ncces!>it udo Sexti et Vliuii q uam A]Hliei et. Plinii eKSC
dcmonstrnuimus, Sextnlll uel scptimam I!lllullque curarn e l'l iuii iitris
mcdicinalibus fluxisse testimOlliis iustratis llemo uega bit j ut praeter
PliniulU al ium fonlem nomines fi eri nOll poterit itl quod in Psoudo-
alluleio cluoq ue iill esse ui dimus,
Med i cinum Pl i nii neclue Sextulll adbibuisse llequc ipS\lm ab
eius audore adJlibitulll esse lIcrisimilo est, P seudotheodor us ctilll1l ex
Scxto nonnl111rul cums ill additBrnenta sua sumpsi l
Optimo iuro Niedermnnn119 (rmor, ad Mnl'ceUum p, XXV) ct
Liechtenhan (I. c, p,33) Se:<:tum PlnCittl111 n. Mar ce ll o et lion Mnr-
cellllm a Sexto pendore confi rmaballt, E:.:empJis quibus hllllc rem itll
essc demonstrabant alia addere OpllS non est., Ita fit ut Sextus Plaeitus
nctnti multo posteriori tribuat.llf quum Psoudoapulei us, Quae r cs re-
mediOrufi1 gcnere t ibi confirmntul' , cum Scxtianne cume hom in is mi-
llime arti s medicae IJeriti et sl1perstitionum pleni sinl I tleo nos non
temernri09 esse putnmus dicento9 Sextulll Placitulll quicumque fuit
ui rum omnis sciontiae cxperte1n stolidi s deli lJemti oll ibus conductulll
librum Apuleill uull1 excolere et supplero uoluisse ct ill iIlo sllpplelldo
et bestiari o addendo herbarium imilat um esse. ld quod in herbie per
saee'ula ium factum est et ab omnihus (l ui huil1Slllodi libr is utebaut ul'
grat hl Il.nimis accoptl1lll essc 11ol' isil11i le cst, herbaruUl imagiues, elle in
nnimnlibu8 dignne sunt (June r iSllIll 1ll0UClwt, 1l1l111 (luis tauri uel leon is
imaginc indiget ? Synonymn ndder e Sextus 11011 potuit quia nni m-
alium Synonymorum glossRrin ei nOll !luppetounnt: il1 uno taXOJ1e
unum nomen adiecit , Sed cum iu herbario unnm qu nmlnm herbatli
(Vett onicam) ex alii s exemptam et ceteri s pmopos itam uiderct,
idem fll. ccre ei placuil et ill 1>cstia1'io: prnepoanit. ceteris nnilllA.li b11S
tuxoucm quem epistuia dodicatoria ol'l1auit aequo nc Veltonicli epist.ull1
Antonii hfusne pl'aed ita erato
7, De condicione edi ti on i s, De plantnr u m imagi u ibu s,
Ql1icl1 mque unquam id genus scriptis per seScoll tns munus truditis
et ob id clCP1'll. URtis Rudis decurt-atis ani mum atiendera dobuit in iis
nlinm reeollsendi et edelldi condic.ionem csso at(lue ill scripl.oribus clas-
sicia qui diculltur nOll igllornt, In flUihus id quod attinct ad minutias
grflmmaticas et orthogrupJucas, fie ri ncquit ut pro cetto inuestigat e
possig qui erat nuctotis illSiUB usus si quidem ci per totum li bnl1 n
idem fuit. Quamobrelll lie AppumtuB criticus istis rebus confertus sit
cauere officium esse cditoris credidimusi qUllmcnmquc aut em uariam
ioctiollem ort hogruphicllm uir is dodis sormouis lIulgr>ris curi os is ali-
quid noui aOerro nidimus, prueter ali a omniulll codicum l ect iones Sy-
nOllymor um, en omnia e:x pillnare nou ccssfl uimus, Ccwr um Synoll ym3
Graecn et LAtina in uoram formam restitnere count i sumusi quod ubi-
CUlllfJUC non potuimus crllcom nddel'o non duuitauimus, Ll nominibn8
barbllris ro dcspetot;.'l. iu textulll formam ab cod ice IlUtiquissimo (IUO-

XXUI
1 11 11 1'1'Ilchi lu11l rocepimul!, in Appnrntu cotliculll
1:1 ,'HIIl (JUIlC iam ill textu emt exptOmpsin111S, et aha. cori lcum
11111111111 fi t upi ditat i Bcribnrl11l1 ,Iucem pro:orre
II IIIH' rHt.dimusj praeci pue ut lam di ctum est non ou t.
'111Hi ,.' IIIIHJUC iu cod ice Vr compllatn, correctn, snprn.scrlpla, erMa SlDt
11l "I'HllurCluus, , , "
Vhi pr imullI n nobis perspectu,Ul est (IUa,9 prl,sl,lllo. ber bnru form,(l.
1'11"1'11., le.xtum ApuleinnUlI1 haud nhter ?rnat u11l cdele
1"' II$I; l lli 111118, qUlLmt} nnm 'nl ia est imngl11um aim
O
n uidehi t htUlC 'Ld Nonniua.m formam rest tt m posso, mIlli s Ht
IU' UIO U 0:0 ' I d' cst
111' l'i nOI1 posse, Nam quo modo te:dU8 III e asses I,Ul S!!. ,'I
t'41llcm ot ium ima.ginum triplice11l trad lb?IlC!.l1 esse cognosc.ls, Q,u 111
,.\ia Ul qua erat licantla l ibcrtntc<!uc qUI fJ
IIc1'ipsit, eadem permotus atillm IS CUI depmgere ells
IIxompJis adaequare dignatus nOll es t , Ita ut tantum a ,.
;11 111 ines pristillnm formam teddnnt, Sed ue ex
photographice depinge'Hlas curnrell1llS, 1I 0S, codiCum
I:oll dicio impediuit, cum L lacUllis scrdeat, Ca pro lUlRglDlbus adulll-
l,mtiol1cs carum to.nt.llID praebeat. Quam ob rem classem r
j'!",imus cuiu8 codici Yo codex sno loco C Ita \\t.
I
0 I S codicibu8 totum IHl.ono ser iem imugi num eXl lIl Cra 11 0biS i1ccat..
\UO lU . b' cl' . d st,
Sohtm in herbis LXXV, XCIU-XCV 1\0 IS ee ,
cius loco quattuor imngiues codiei!; Yi cl lLssis {j aliis
PnUltorC!I a fiue operis nosb' i imagines photogruplucae dU,arum
Uorbntum ox uruiis omuium c\ lIssi um codicibus sumptnc. n ,lloblS ad-
Ji lne S1Ult , ut qUi\O si t carum familiaritas quatel1us a pnstm,n
t saccula ipsa et per manus dcpi ngentiull1 SlUt,
per , ' poro q"'
coguoscas. Quod bestilLrunl imagines omlSlmus, nemo 8
nos uituperet, . ' '
Si delli{jue e nobis quaesiueris unde herba.rum lmagmes Ap1l1ems
i se lll\buerit, non est quod t lbi pr o eerto l d, tll ntum
possumus Apuleium nOli ab h,e rbls utUIS eas,
cmll uisse, sed ex al iis licrbar ii,8 sump,sls,sa:
p, XX) herbarios Apuleiani ut mdet1lf Plmn tc mpon
bus fuisBe, hnaginum eopin. "liB. in ,alIOS bauu
ali ter quam sllprn Synonymorum copmm (iIsclssam blc at I UlC,
"em ina. for ma modo corrupta apparers Douimus,
dis a.lphabet ici imagines ,rs: o familio.rissi mae sunt lIuag1ll1l)Us
Apulci crebl' iores nutelll dtSS10l tlh mue"
R lie uum est ut gratias agamns C:uolo Sudhoff uiro doet.issiUl?
, I)er tros arulOs potestatem imaginum
qUi n A ul ' ent III
curum mnltornm codicum quae
l
durn p el ess ,
bibliotheca lnstitnti medicohistor ici uniuersitatls I",l pslellsls
banI. 1': llullf(l l1S SchwJzor tl u:l est er ga CQUCgAS nobIS soll er-
XXIV
tissimc in plagulis corrigclulis snbuenit. S UIllIUUS denique gmtes
ngimus lnsti tuto quod di citur Sti ftung fUr wisscnschuft.li chc li'orschUllg
au der Universitiit Zilri ch j quod nisi nos bis nuxilio argeutario ndiu-
uisset, neque e<litores neque bibliopoln honestissi mus hoc opus t ll m
paucis grntum, qU3muis nb his pauci s dill desidernt um in Incern pro-
ferre potuissent.
Dabarnus Turici, Lipsiae KaJcndis Juli is almi
EXPLaNA' 1' 1O
Co d ices cla. s s i s :
AI
Hal.
JI,
Ca
L
Ha
V
Orib.
A
fmgmcllta Monaoon.ia (li:,nemllen8ia) VII in.
frngmcll ta sltee. VII
f!agm(mtllffi Bcroli nel\BIl Q.h . lILt.. {<" SB1, 110. 1) VfIl
codex Ca8inenBii 97 '!lOO. IX
codex T,ucenBis 286 saec. IX
colla'!. HIIorlei llnu8 4986 SIl.6C. Xl!
codex Vill dobonensis 187 Bflee. Xil
Oribasii de Si lH plieibul liuri V, Argent. l itSit, fl,1lUd J . Scllott
codex (Colton Vitt. C Ill) snec. XI in.
Codices el n.ssis {l:
H il fragmenturo lli ldinellBe .nec. VTII in.
V, codex Vrnt illltllli tnii s bib!. uuiu. m F 19 BlU!t. IX
I' a codcx VaticaDUI Ha.rberi nu, 160 sa.ec. Xl
Vi codex Vi udoboncnsil 1)3 Baec. XlJJ
IJ codex lillmliergon&il mad. 8 (L Ill. Hi) saee. XIII
11" codex Hamil. 307 saec. XV
Oodices c lass i s ":
I': fragmentum Epporil;l' ieu!o BII.CC. V II
Vo codex Vossinlills ll\ b nll8 Q 9 SILeC. VlT
o codcx Cl\.lIselauul pllY8. et bist. nat. fol. 10 sacc. X
I!"()n t i ull et test.i monior um edi t io u es ad (Iuas per tinent
nume r i n ostri.
Pedo.nii Dioscuri<l is Allnzarbei de materia medica. libri qu inque ed ili it Max
Wellmann, Rerolini 1907-1914.
il idori Hillpalenai s cpiscopi Biue Originum libri XX recensuit
W. M. Lindsay. Oxonii Hli l
Marcell i de medi CQmentiB libel M. NilldcrmlLnn. Li))siae 1916
C. Pli nii Secull di hi storin ed. a. D. DeUel. clI. Dorohni 1866-1813
Plinii Secundl qua.e fortur Ulodi ei na ed. a V. Roge. LipHiao 187&
Allditll mcnh. ad Theodoflll ll Pri @oinnulIl cd. a V. ROKO ( l' heodori Prisciani CUJlo-
f iston li li . IJI) Lillsiue 189,1
OONSPECTVS OPERIS
I'raefatio
de berli a. uettolliea li ber .
Pseudo. Apui ei Pint onici HerbRriu8 .
Auonymi de f:lx ono Ii ber . .
Li ber mcdi ci uR6 Sexti PJncit i
uel a ui bul
ex anililulibul pccoribus et

I - XXI V
1- 11

221-!?82
Appendix. Curne, qURe in codicibul tutui Apuleilillo iluertne Bunt '.!87-!98
Indiee!!
1. Ill dex nominu m propriomm .
U. Iud ex popuiorum et uirornm, quorum
dantu! . . . ..... _ .
lll. Iudex uer borum memora lJilium
I V. Index nominum l'iRnta.rum
Corri genda.
nomina. pi anta.rum 10.0-
299- S4,
29!)
299- 300
3ul -888

".
o

m
a
n
u
s
c
f
'
i
p
t
i

p
e
r
d
i
f
i

s
e
r
v
o
'
;

H
i
t
u
l
n
e
s

P
s
:
-
A
p
u
l
e
i

"
'
"

.

"
'
"

"
'
"

"
"

"
"
,

n
o
o

"
"
"

.
p
o
q
.

"
0
0

S
=
f
i
P
l
a
c
i
r
;

M
c
.

A
d
d
.

"
0
8
3

,
C
O
d
_
t
r
l
f
t
.
r
p
o
'
-

.

,

/

l
i
l
U

l
\
T

7
/

S
t
e
p
h
a
n
"
s

-
-
-
.
.
.
.
.
.
r
;
,
V
I
I
1
U
S

<

j
:
:
Q

:
:
q
R

j
:
:
Q

W
H

;
>
Z

I
t
-
:

-
;

o
E
-
i

Q
R

>
-

<

.
.

>

R

"

W

,

"
"
'

,

5

C
o
/
i
l
e
u
m

s
t
e
m
m
a

N
e
r
b
a
"
l
U
s

P
s
.

-
A
p
u
l
6
i
g
t
!
l
l
u
t
n
U
$

H
l
l
r
b
u
"
i
u
s

$
!
l
f
f
M
!
l
m
/
$

a
l
i
i
s

u
d
d
l
f

a
v
e
r
U
.
,

H
e
r
b

f
i
i
"
"
"
A
p
u
l
J
!
i

1
i
U
'
i
i
i
.
s
7
'
i
m
,
"
n
i
n
i
s
J

.
.
S
a
r
t
i

P
l
a
c
i
,
,
.

f
i
i
i
l
N
'

c
U
e
t

)
,
O
m
p
r
e
C
l
l
t
i
o
n
e
s
)

A
f:
E
t
;
f
!
l
P
U
I
'

c
f
.
"

v
,

1
'
t
!
g
.
8
'
-
G

\
\

'

.
.

'.
I

'

I

A
,
.
.
r
e
'
f
l
a
l

l
i

l

C
m
t
!
r
i
c
u
8

1
1
1
3
1

b
i
b
i
"

u
g
d

V
a
f
.
l
a
f
.

3
(
J
1
j
W
l
-
-
,
,
'
u
n

V
D
S
.
!
'.

(
J
3
3
7

1
5

/
3

F
a
b
r
i
c
i
u
s

A N'I'ONJJ lIVSAFl DE BEREA VE'f TONlCA LlBER
Auton i us Musil M. Agri ppae sal utem.
OIl' IIIII I' j Augusto , prnestilntissimo omnium mortali um, Bcd et
hlll llll ll1 l11 ipsiu!> pl' oximum ease Ruxilium quod que arlis meaa CII -
d I", 1I1II Gucsarie iudicio. Quo praesens semper esse tecum pos- !>
.1111 , 1,1111 0 COUl m6ntarium artis meae nd te perueuire uolo mUIl USCll-
ll1ul '111In it.aqua 'j- mereri ante t habebis, M. Agrippll, opus hoc,
1'11111" mllllO expcrimcntum, ex: omnium medicorum sutnlllOtum disci-
il L III USll ordillnlnffi meo, uolut prnesent em semper habens
MIIIIII III I, IHIHL Cum propoBueri m mihi medi crLlnina dicere, piaculi ge- 10
111111 transire effectus herbae uett onicae, cuiuB snlubritutes
IUll11111 1 l'fII' poribu8 t alias res t. lit cOllucniallt in omnia. 'r amen ante
uills diccndfl Sllll t (neque enim romedia eius hmt ll lD aspici
"li t), {Illod !lill e offellsa stomu,chi prosi t., DOll gllstliS nsperos
1111111111. I,t ncgrotlluti bus remedia torment"' Bint: Mediocri quadlllll leni- 15
111111 I lu l'l iln lice dulcedinti fallti diuln oec aerimonine otfensnrn prae-
IIlul , IIllquO !lotest effecLus BlLll itat is elegnnter , non ut fll oe ll el ab-
11111/111111, (JlIo ru m li on est tant i sent ire fLux ili um, quam ut amaritn-
IIIIHIlII IhUitins. V.;Uonica tantum potest , nt earn l nbOTRll tes non
If I , (II
"" ,I, IJ I"i
(11m 23) I Ta V fl: l l:r (lfI(tHl(1 (I flominibus ,uqtle lid fillcm
y: v(l e ( I,>'que lid litu/IIIII curue 16)
, "'''/'011 (1 m , n 'a V lncipi t epiato\o. Au[.onini l.[USILO si uo do hcrbn. netto
,,1111 , uil' tll toa hnboat VI Herbarium Antoni Musne, qnom tnuJidit
\ 1-1 ' !' 1'"0 Cllesari axp!. [m:ipit epiatol a Antoni MU$lIc Bi ue de uer ba uctto-
Id" ,I, qlllllllaK uirt utes habeat IIi i nciplt herbariulII relid tcr '/
.. dullS's (.I lutll um codd iliterpo/{l/i wis {ltll , lied ncquit, td 'hocc
,/ IIwlII,c/wli,y c,w;toll" (Barth, A(/r;ers 87. 23) sar.ttllr 1I teu ei Vr
.', "I t, ,I i l.siut soito Ie proximuw B tl V elISe om. P., {11
. 1111/ .1 "l um .u (i CncsRri fly eue 0111 , f llouim quod bune fi {I Y possim
IllIn,1 l"lt lUlUt (1 !Ioni m quo pcr hun e y 7 IL M. Agrippa I' !I et ordi-
",lilll,+ "" li t. I' IlX ns n ordi" atuTU lilt! 11'j cxuo ordilmhuu me Yi 03 IUO
,,,,,,till III ) '11,,0 I' lml,ere HIl V 1' 1 f1r I I fll'
I W 11111" 11, (,'1 'I di cendae lI(. lTfj r emedi i8 tnnt .Ull.Q nequll
I, onim Ml pi ei f1 14 elt quam qnod Ha Jf guetatul l1i olli:rre
lin I' onert negTotnnt ibue fI 'I HUllt l! quidam fll' If. fa.'!t i
r IHlri monizl(m) otl'en8il.(m) .Q l'l it.aqu6 prodcne n i tllque prodc;ol
I 1I 11cgnntca lIa V alligal1 tcl {1 1n.lli tll.l.e;i Blligunh:r ., aloen!l
1110 1111[( 11 111 (H' 18 quam om, .11 conif'cit scriplor " octin,l!""$ cod.
1,/ ,/ 1 \, cad ((n nd) lll.boran!o. )' hllJorantes tl\ntum non tun-
I"", " I! " JIll V /lU'I"Ui i lililit['f' cx cOlliwtu m )
, .
4 MVS,H: I.llll.:H 1-!!
2D tantum sine Jobore s umant, sed ct ialll iihcuter. Odore cst tam uma
bilis , ut ignorautcOi cogat suspi cari herbam utilem corpor i. Haec
t antum potest eft'ectus uelton icu, ul etiam numero VU et XL mor-
bos remediet, Hcct fi eri potest, ut omni bus u itiis prodesse possit.
Maxime mulierulll nd snlutem est. ProponendUlll putnui qunlibus
salubrilatibus i' ... in subiectis exsequnr. lIanc el Ilauci lIoueruut
medi ci, at si qui adliues SIIOt., non tot is perepexerullt ui ribus. Sciuni
fOl'tasse utilem, sed quibus modi s igllot'ant.; quod proinde est ae 5i
organa idruulicn hll uellot, qui bus uti nesci A. ll t.. Hnec proioqui non ees!!
necessarium putuui, t antuIU profect us herhne uetton icne noseerentul'.
:10 Hane autem /i Il O tempore coll igcs, id est. mense Augusto, cum cete-
rae herbae matul' csoore incipiunt) cum semine et radicibus, sine ferro,
camque excllssnm, ne term ei inhaercat, in \I l1lhru. Mefuei es utque
ita t.eres cum "Ildicibus Buis cribro aromliticoj llI olJ issimo in poluo-
rem redllci.a cum uoluetis uti, sic u\.cris.
1. Ad cllpitis fra ctul'ulll .
H er ba nettonica COllt usa (>t super capitis ictmll inposita \1\1111119
mira ceJerilatc glut iuntulll SRMbitj eo f']uidem el'll.cncius, si tertio
quoque die r efectnm, id est I'CColltiorclll, frequon t.ius inpoBueri s, donee
BRllet. Eius potest as bantam hllbere fert ur uti litntem, ut ossa quo-
que fmeta ui slla ext rnhnt.
2. Ad ocu l o r um uitia tiel dolores..
Vcttonicae her bae radices ex aClua ad tertins CO{luito, et ex
ell. Il.fjua oculos foueloj ipsiu! tl. utom folia trit.a supro. frontem et lD
oculos ill POllito.
BO Mare. XX 106
scuridis ( Wollmnnn 11
35 Versio
170, Ann.)
Graocn in codicibus quibusdnm Dio-
20 labore om . .Q COllieeit Add. 8928 elilnn 1l1l1'lIm libenter r
odorc cst om. 21 uelut ignorlLlltcUI fir Buaeitnri l' 22 ciu!
tontnm IlQteSt. effectu! Ill. 23 rrmediat.Q Hcet. ergo
uiiii8 oUl uibus pro$i1. :!,l III llXime tamcn ad aalllllldus llluli erc8 1lptn
cst fI m:uime Uluticrurn ad all uaudum 'I proponeodum ergo Ilutaui
quibus qunlil lalu uritJll '1 25 sallibritatiuul qllRe Buuieetae Bunt pro
aiL e.xcquari 11(1 l' ct BC(l ull r 'I baue !I nt ern herb!!1II ueUonicllm et paud p
:!I> medici ct IIi qui aciullt non ad iut imulU Ilenpel"eruut qnibus utilem IIi
riuu8 uouerint quod Ill'Qdest ad ydra.ulica qu iuu" nli uesciullt at 6i
quia adfi ncs BUilt 11011 toti \leral'ucruut uon uiri bu9 y 21 CIt npud organlL l'
!!8 het! haec diutiuB l)rooqui necessariu m non putaui fI non est
rium l' pn Laui 101 us efftlctus herloac ll ettol1i cac P put ll.ui ut r
uClSccreut ur H(,V 31 ilicipielltlfaV 1I211e t erraoi nhILcrciltPr ct in umlora.Q
''I) IT. Add. 8928 83 u>ris <14 redado flr as RUller ClLput ietu per
ell. sum super i:RpitCl iclu 1'0 Buper capite 0 !l7 congl lltinatum aanll.uit Vo
sanlLbitul' 0 co quO'!UO flu V coque meliuH fRoi. cfticll cius qlli dcUl in
tlie fr Cljucutius recentior{lm i upoBueris 0 ;j8 recentiorem inponas fl 39 sa
ncscat. Jill V fc tiur ba.bere (jVo ualet udi oom Vo oirt utcm G 40 ui sua Cl"-
lralmt frncta (f "I Ad dolore! oculorum flu Ad oculol V "2 herbao net.-
tooieae . rluliec! (j dceoqueB I't dccoqlle Vi "s roues Vr ipsa.
folia. B a I' supra fronlem in Jloniio ct in ocu li B C in inponia (el) mi
ram rem BenticM fI \ '
1"l d Cotton. Vitt. r, (el. fJ)
,
!IS (el. (t)
l a ll\l Ln I
Cod. Slonu. J !l1!) (d . m
, tN\\\',1
c----.
"'" _"""IT{ I
, - .... "
Cod. ll arleiall. ,,2!)4 (cl.
Cod. Slo[1.lI . 19, ,, (el. f1)
('0).1. (;0\1011. Yil t. C. 1II (el. )
Cot! . Add. H 06S (el. )
,
. ) ..., \
Cod . l 'nriKi li . tut. 6B62 (el. If)
Cod. Yi lliiou. Inl.. (1'\,-/1)
Cud. Uarleian . {J 2!l 4 (01. if)
I II!; J!, II A V I ~ ' I " I ' O N I UJ\
ANTONn MVSA.E DE IlEUBA VE'rrONICA Lllllm lI-u
3. Ad nurium u i t ia l lel dol ores.

ilerbu,e llettonicl1o recontis folia uel per se aut ill made-
facta, perterito sllCllmque corum excipito, deinde adicda rosa l iquida
tepcfacito et ill /l.1 rre stilhtlo llluaque SpiSSll to, mire proficere eredi tm.
4. Ad eal i gincm oculorum.
Vet,tonicae dragmam I, aqulle ealidae eiatos IV, icmllus bibat, de- 50
clueit ad iuferioJ' om part.cm elllll sanguinem, qu i caliginem oculol'um
r[l.cit.
5. Ad l a crimosos oeu l os.
Vettonicam mallducet., aciem oculor uJU clariorem f!l. cit.
6. Ad sanguillem de lIar i b lH! n i mium profl uen te m. :;5
lIerlm uettonica contrita, paulululll sal is adicito, tligitis duo\) us,
<15 MaJ"C. IX 7,;
:;'5 )l.larc, X 57
46 Ad dolores audum HI' 46 uetwllicne om 'I ill genus
/'OIICS aM,uk 1Wtl indi cal/1ll1tur -1-7 $ucu mCJ. ue eiua cxci pies (\eillcle
lIdiccto (ol eo Vr) rosco oleo rOBeo C conf. Ildiecto rosac sncco
lLut I"osa.ceo Qlco 48 atillabis l ilnlllllf1ull snperinpouis lanu1lue aupcriupo-
IlI tO ,' 1Ilirilice proficict V,, doloreUl auriullI uelociter t ollit Yi min). prolicit
I'll flO llillllt, OUl1l61U c:I\igill61n ct iofcriorcm partern, {lui ((IUIlo<l) mlligillcru
'Juuloram facH, o)[tcU\mt p (,4, ueltonieam comellit (comcde) et !I.cieUl
riO Bl!. 1i K .. diocLo ,luobuB at pol li co tllll(ii o Iff' V
u AN'I'ONJI MVSA I'! Il tWU" VE'I" I'ONICA !. IHlm 7- 1,1
IJoilieD et meJio, quantum tolli potest sublatll, rot ullJulllm fneil; ct
llnribu8 inseris.
7. Ad J on tium u i t i n.
so Borba uettoll icn ex uino neteri aut acelo ad tertias decocta, gar-
gariza, dolorem dentium J iscutiet.
8. Ad uomitus et sus pi rios os et torll cis d o lor em.
Herhae uettOllicIIC drngma 1 S ex Ml ua tepida cintis 11 , bibcll-
dUlil ai doueris; idem :mspiriosis prodcsse credi tur.
9. Ad t is i eos at qui pu ru l e ntulll oiciuut.
VeHoni cao herbae drngmas III dato CUIll melle coclcar io ot glut-
tint ieiunus.
10. Ad 8to machi dolor em.
YeUonicae dr Hgmlls HI Jnto mlluducare per triduo liel ill aqua
10 fri gida cintis I V, bibnt.
V cttonicne
triduo.
11. Ad iocin eris do l or e m.
dragmfls lU, uquae calidae ciutos l V,
llt hibllt pllr
12. Ad l icII 080B ill es t s pl enet icos.
a Vettonica herba ex uino decocta at potui dlltu li(lnosis prodcsse
experti adfirmnut.
13. Ad r e lilim dol ore lll .
Vettoni cne dragUl:\8 Jl ex llluiso cial::i s 11, dulU biberit, sanus Ofit .
14. Ad late r is dolo r e m.
80 Vettonicae dragrnns 111 ex uino ueteri ciatis l U ot piperis grana
XXVlJ, contritum et caJeflictum ieiunu9 biba.t.
65 Ps. Thcod. p. 317, 25
71 Marc. L'{Ur 57
6i tolli llot uerit. Iublainul forwa law r otundll lnm si Imri bua
11(1 V potest, oLlurc!. II rotundulam fo.cis fncicm cl. C 68
Itnt im restringit I RnguintUl Ifr inaeris, continuo l isti!. Vi
li e! aceto d':CO(IUe fly decoque Cl in are teneat (det ine Jrr). doloCl,l tll
p gnrgan 7.et 1'0 mire Janat et dcntiUIIl C 62
IIllt!l1l1 . 68 .lI na et lumptl8 ox aqua I1a IT cial ia quinque p 64 de-
de.rI.l, eHectuw bonUIIl fl prodeuc IIcia3 1 66 tun icos Hu
pU.BICOB ot ulhurn. I' ti,icos. Vr .Vi tYUiCII8 '/ uel
{l UI J)u;ulclltuw rClclUl1t relCluntcum l'r et Cl111 purulcnturu eiden.
dU11l () 66 dr!lglll&3 JIll '/ dabl8, cum mel lil cocloarium
O(hlt Vi lrel ill ])111ll erom cum mol!i. cO(' Jeario un ut iciunua edat
Ifr coclen.rio 0111, JJa If 1'0 eooleari o I C 6. iciuuul gJnttint 1'0 illiull1l8
Il1Itd piat aut milml Ulire f!Loit G tiS Ad idom lIu Aliter V 60 tri _
i1 .llum Ha l' !luI, C ct n'1uao frigidac 1'0 7u oiato8 IV da ut
Llunt (I . 7l Ad ul cm id ost ioeorie uel iooincril dolorcm l1o. V 72 . lrll-
Iv HitI'. ciates IY bi but 1 l.er t riduo 0111. Vr 78 t riduum HaV
SCIlIS 71 Ad rOMB lilt 78 at lIlulsu oi llotos II dum bi Lent
I ! bl lJentcm Jill V 80 cu m uino I'rl ci utos Jt Sl contrita. ct
('al ufACtu 11(1 V da lit iei unul "r
7
]:). Ad IUlIlbo r utu IlolorOIll.
Vcltoui cne drngmns II I ex nillO Amineo ciat.is IU, pi pen s g rlLu a
\ V II, coutritulll et ca. lefactum bi baL
16. Ad uentr i s d olore m. 85
Ilerbae ucttonicao dl'agma I in 114m calida cintis H, hibendum
.li l. ll iB autem dumtaxnt huec apta arit conposil io
l
qllorurn n on ex
;u'llditnte intest il1 l1. torquentur.
17. Ad tl l ueu m coneitandum.
Vctt oll icae drugmns IV, idr omeli tos cial.os IX, bibelldum data, H
Iwnlrem max mouet..
18. Ad co l u m.
VoM:(lnica cum uino uU!lteri aeque proficih.
10. Ad tussim.
l [erbae uettoll icne uncias II cum melle

accipilLt
20. Ad coti d i a nll.S.
p CI' dies l X.
ll erbae uettowcac dragmus tI , :l r noglossne dT!lgmnffi I ex aqua
l'ulil1 a ciatis I V data, bibnt. sub accC8sione.
21. Ad tc r tiallas.
"
Vettonicae e t p ulei d rngmas si ng ul as, aquae caUdae ci atos X, s ub 100
II' S!! lIcceSSiODIl datal bibat, s!lllRbitur.
22. Ad qual'ta uas.
Il crbae uettonicne dl'ngmas III, mell is Atti ci ullcium I, [1(111aO ca-
Ildnll ciat os lll , in unum mi scebia et ante uccessioll em (lato, bibllt,
lUi l'll sllnabitur.
fl 5 Marc. LXVII] 64
U!l I' lin. X'"XY144
89 Pli n. XXVI &.1 ; Marc. ll..Y 67
i! S ei at os Jt S, contritn. et caleflLClto flu l' bibat et sa.nal ur
1'0 lJihat et Banahitu r C 86 dmgma aquu.6 clll idne p datos .Q
111 lI uto I'r )' dA.uil Vi aa 10rquebllntur Jf " IT !lO IIi
oI'"/ltr.Q, illseruil p ex C1)lIitctllrll IX di ee JTaJ1 COIlf. PUn. XX!'J 5.1;
More XXX 07 (i ll 11t roqlle I X) do..lI i8 III
,,, nIlOt. /1(1 V 92 Ad rmh C01UUl }]" V 93 auateri obullint (bullin.t) ae
li,lpl llo quantum merll8 continent aeque profidet fJ IItuatero data r 96 melle
Allieo r per dies IX ita lit. pullier et mel igni (Ieu i) ooqUII T1l\1I f1 97 amo
in aqlla r till 1) ;lIl08 6'/ da lit bibll.t V,. ut biblLt Vi
IIHJ pullliuUl 7 101 lI$1bia lit bibll t . lib6rabilur Yr dahia bi bcfe Vi
I(lr"l 104 miaoebil ante 1 dabis ul bi bat Vr quartllonariO bibere. Mmo
.llfll clI1tnt.e ennabitur Vi
'"
AN' I'ONlI VI';' I"I'ON!CA 211_ 81
23. Ad ucs ic nc do lo rem.
Vo::ttonicne dragmlt.s I V, "pi i drngUl lls III ; decoque npi i
radices in scxtario nqunc ad medins; cum decoctum fuerit, ucttonicam
ill sa permiscebis, dabia bibere, dolorem in perpetuo sanut.
110 24. Ad cRuc ulo sos.
Vettonicao drngmfUI ill ex accto scillitico ct mellis unClam 1 ct
aquae calidae cialas IX, bibat.
20. Ad i d rop icos.
VeUonicae dragmam I ex aqua calida oiato 1, dll, triduo Libnt.
l lG 26. A. d mu l i e re s, qu a e a p nrtu l ab or nn t e t fe br ici tu.nt.
Ve ttouicae drngmas II , aquae calidae ciaoos I V; 8; sine fcbl'e
fu eri!;, ex wutso ci nt is il dabis bibcre.
27 Ad pal'll. l i s i n.
Vettonica trit-n et. inposit.n neruos etiulll pr ae(!IBOS gl ut inare et
1:0 per8anare credi t ll r.
28. Ad h o n or es.
VettOllicac drngmas II , aCjlIIl6 cal idac cialos 11, ex uino austeri
ciati s 11 sub aceessione dato bibere.
29. Ad mu l i e r es l ocosas , q u i bus l oea frigore uexalltul'.
U5 Vettonicne dmgma.s III ex aqua calida ciatis Ul ieiull ae da, bi bnt
per triduo.
30. Ad lIa n g liin e m qui por os eiciunt et }lUrul e ll t u lll.
Vettonicae drllgllllls 111 et lactis receut is ca prini cilltos l U, bibnt
triduo continent i.
3t Ne fia. t.
Vettonicnlll prius sllmnt.
118 l JlLrc. XXXV 16
10, llJ}ii ratl icea 1lI ,lecoq ue in aquae sextnri o (in a(lua Vi ) ad Incdia.
ct cum fJ nll ili 1 scri pul08 decO(lue Ha V 109 et dallis fJ dolorem
om. r in perpetuum H(, V IIllnlllli t RlIVP I II t'xcellcnt\ UaV sci-
lienw p 11 2 dn ut bill a. t !',. do.lI is bilJcro, call culotoll deficat Vi
1111 toto'" CU"{lUl om. 11.1 " ibere. HaV \ Ib (111i lUI partum L
quae in partu HaY quas H. partu fJ qui!l. partu 'I ct ill tit. moru. J I 6
!IIJs que fcll d cula fllerit 117 da l' l i B paralysllil 'I 119 trit:UlI inpo-
Hi t am'l 120 !lI:l!1!llli llre rliciuluM (I 122 et uini lIuBteri 'luiaws y 1260ill '
tOB \"1(1) L d ...lli8 hibere dllbiB loi bore, mirllul)ris l' billero, u. nabitur Vi
a. frigoro lIloriuntur fir ct nq une ca.lidac qaiato@ r uabis bilJ.cro fJ
12fi par tri duum r 121 l'eiciunt (1,/ puru!ente I . pu ruJcntuill Ill:creant p
l 2S Vel.t.oniue t rngmnH t res et uini ucteris (ex uino r) Gylllo. II,
ClllcfnclnUi un bibat l ridllO continent i (per t riduo, I!tntim Blllla.bitur PJ (Jy
1Il0 ElJriu.'J M Ins L Ne cbriu! Hill! l1(/ V 131 priuB comednt ante COlll -
oll iollCUl I'r c:\' ulno priu! aCllipillt Vi 182 I'r Ad caen08
ANTONlI MVSA I'; m: IlEltliA LilH:n. 112- ol l
9
32. Euersis de Ileh icu l o.
VeUouic:le drnglllllll HI ex uioo ueteri ciatns H, enle/aeturn bibat.
a3. I c ter icis ic1 cst mOl'bo r egio qu i sunt o.ud g in osi.
Fl orham uettoll icnm ex Hina cintis lJl frequenter sumptlllll pr o- m
Jicere expcr ti SlUIlU!I.
3-4-. Ad ca rbu ll cululII.
Vetlonicae dragmnm I, ;lqune cnli (l:w ei atos il, hihnt. I(lem: Vet-
lonicam eum 3xullgin t ritn.m pl agae inpoDllt.
30. Qui pe rfr i cat io n i bu s lsboraut. uo
Vettonicae ull cium 1 ex: uino cint.is III, bibat pel' triduo.
3G. Lassis de u ia.
\7eUonicae dragmam J ex oximelli cintiB lJI, potui dato.
31. Ci bi ra st id iosis ex negril udin e.
VeUonicae dl'llgwa.s II ex nq\la wul6a. cialis III bibat.
38. Ut f aci l e concoquut.
Vettonicae dmglllns llI, mel l is uuciam I, coqui to md, donee ill -
Il urescat, ex: aqua enlida ciatis 11 bibnt.
;;9 Ad eos , qui cibnm contiuere n Oll poss ll n t at r e i e i unt.
Vettonicae dragmlls I V, meUis deeoeti ullcinm I, pastillos ex eo 110
fu cito I V, ex biB pnstill ulll I gluttiat et MJuna calida.e eintoB 11 bibat.
40. Ad ueretri t UIU Ol' em uel
VeLlonica ex nino t.r ita hlwores foueto Ipsnmque tritaln op}Jo-
IIi to, potcnt er (acit.
41. Ad uenenum (Jui s nwpser it. In
Vettonicne drllgmns Hl ex Il ino ciatis IV, statim dato, bibo.t,
l'I' iciet nellenuw.
149 Marc. XX 73
IIn lT i 133 cintos VI I?} inca1dafa.cta L da. ut bibat 1',. da.bi . biberll, slL-
tlilbit Vi lJ iba.t, wirauor;e '/ 134 Ister;c;' L Ad ictericia Ha(J Ad aurigi-
., 137 carbuDcuJ08 fty 139 iDponot, sa.nabitur rrr illponi" mirabi-
IIIt! r sand Vi 141 et uilli ciatos III (t Iler triduuw hibat, BIUlaLi t ur (uc10-
,iMr) Iler trili llllnl ., 1013 at oxymell i chltos tre& potui dal li l (t 144 oi-
14" bi bat, fil.lltidiuUl L bihat TIa V <lao Ilt bihat Yr du.uis
li t. lJiI!IIt, fastidi um abigil Yi da, bibat, 8an lltll r 'I !oJ fi li t facile uentrem apc
dnt I . H'l' indurClcat. at cum aqua cil liun !I da (dnbiil) ll t bi ll o.t (ijanis
l' rtltidt VI) fJ 14\1 ct reiciunt 0111 . # 11)0 It l in m/logniladinem
nllollnn ae 1'lC 00 ct ex eis plJ.eti llis) ullum comedfl t, llI auducet per
llllIlU usque in l riduo B COlt(. Marc XX 78 .. pfLll t i\loB nucia :lUellanae ma.gni-
lullithl 161 ell <Iui hue r cyal08 111 L Ir.S ipsalIl t rilnw llotenicr
curabitur) fJ 1M in uino L ex uini ci u. tia Hul"fJ il\ uini quial05. r
CillliB IV ill UDDm cOIlWrc et dum billerit I-po du.his (do) ut bibAt {1 st, tJm
IIlI tn, 11 11111 uibcr it., reiciot y
10
ANTONll J) E IIl:1'mA L!IlElt 42- 17
42. Ad ser pe nt i um mor s u s.
Vetlonicae dmgmas ill, in ui ni elll illis ill dilutum, potui dutum,
110 ollln iulIl serpent iulll morsus Simut.
43. I dc w ad se rp en ti ulll morsus.
Vettowcae dragmas YI, uill i ni gri ('.intas 111, trit ulll inli uito super
tmlnus.
44. Ad Cll ll i s r ab i di mOTSum.
m Vettonica contuso. morslii ill ponitur.
40. A.d f is t ul as.
Vettonica contrita, t uruudulns facito et palli ulum salis inserito,
obligat et cIpurgat.
46. Ad Illmb oru m e t eoxarUlll dol or e m.
110 VeHonicae dragnms 11, ex mulso potui datulD, febricitallti eJ: aqna
'"
ca lidR, lumborum dolores Hanure cradit ur.
4 7. Ad p o dugr llill.
Vettonica decocta. ad tet'l.i os, aqu n potui data, ipsumque t ritmn
at inposi tnm mire dolOl'cm Jonire expert i ndfi rmnnt.
No min ll h e rbae.
A Graecis di citur prioni t is, alii cestro!!, :!l ii tcironc, ali i t nd BlltoD,
nlii Indicem, alii tcosmi cem, alii psicroi;rofos, I1 lii 1.' ias ul ii OOro-
fOll ion (?), al ii OOriofoll on(?), nl ii l" pall donia, alii siderit.is, Rlii diprio-
nion(?) , profutae corinc(?), Gall i Il ett onicnm, {tali serratll iam
180 ud uottoll icam, cuius uirtutes infra scr ipt ne Runt.
J 69 Ps.Theod. p. 29 1, 23
172 .Mar<l. Xx.,-X:VI 8
1M) delot um {t dato i" 162 uina nigro ciata III J. ui ni uigri cintia
tribu, I' tri to inlito super UUI IiUB. aanutur i" 16<1 III1II1U8. Uli rtlberii
bOllum elfedum Vr uul nUJl. pcrfeeLe medelur Vi 16.1 Ad ca.neH 1"11. -
uid i monus L lfi!i lIc.r bll uettonica., contnBam lolam mor&ui caui s
rlll)i,1i mire sanal Vi lIl orllUi superinponis, mire 1',. 167 pa.-
rPlII iumiscito L l !i! Iloxarumque L 170 febricilant i auteul P
17] "'1 li S usque nd tcrtilUl ct '\(I ua potui data 8 ipRa tri ta L
176 briouites prioniten HI. I' l)riOll it i8 0111 . 1''1 COII(. A.lex. T m U.11465.
48971"(>wv,ng eeatr08 cestron lla V DWsc. II l (J7," >ltnr pov cyrocne
)!yrill e IIu V cirOll e CYIOl! U,. ada ntotl Ol!l. i' nd ialltoll. cOldec /I II T' umf.
11 :!78, (; 171 TUBei indicem pSlCoLl"op hos JJ lJul'
SIHllli pgichotr ofoil I' 11Sycotrof08 r lJ iQ8C. 1ll(J7, 7 t hilu il./L I'
pcroi"onon L Siri perponion Ilherol' borioll j' conf. CG L I ff .573, 48 l)ero
\Iioll . / 11 578, J5 theri po 1"i 8 phandoniu L Vo el, sideritis 0111 .
diprionion onl. p dyprinion a r thymurillion coni . X oebcrt p. 4() 119 hieJ""ll -
curi no ui' hiemcn {J Homllili IIctt.onicaw Galli ucUonicam, It.ali scr-
1(IW l llln uoc:lIl i I' 180 quae eiul uirtut.es supra Icripto." 1. cuiu8 uirtutcs
r,a aunt ,r
o
poy/ailiB HI l)rae 71lutnhuu tat , jl, C It gi "011 potE")
AN'I'ONI I UgUIM LlUlm
1L
lI aee herba uol louica IIlUicitur in pratis at iu lIl outi bus , loci s
mundis e t opacis ci rcil frut icesj 3 ui ml18 hominuUl c t corpora cust o-
di t, nocturolls ambulatioues et loea sanet.a ct busta, et iam uisus ti-
wendo!! et omnes res s:mctns. Legis earn sie:
Praecati o huius.
Herba uettonica, (juno pri mo. inuenta os au Aesculupio uel a Ci-
TOile ce ntnUl"o, his vrccibus ndeeto! 'l' e veto, magna bcrbnr ulll , per
lJUuc qui to iussit ereari et romediis plurimis ndes8o, bis numero
qua.dragi l1 ta sept em digneris!
'"
fl oc incantas, sed llI uJldus an te solis ortuw, c t sic cOll igis mense 190
Augusto.
In ter pol a tiones ex Di ose. II 167, 7s(I<' .
Cest l"on ,'oca tur, ci inm psyel.J otrofon , siquidelll frigidis roper iiur i n
loci5, ro.di cibus tenui bus, tyno tenui, ultra cnhitum, qundrangl11o, foli is
quereui simili bus, boni ooor is, semine in summitate spicata. I g5
181 Ver si o Grncea in Diose. 11 170, Ann.
183 . 184 omni reB 8anct:l.m L omoi rei sanciaI' omnin. rei sanda
1'0 et omn rei loea sancta C co(. llaaiOlltlil Graeoolll in D iose. 11 170
-:tllll. : fl<;. :raGu" fa6' " l(J r. " _ pO$t sanclas orll a {or /ass;
lI.terpolallo codd. class. py legIS earn slIle ferro elc. C t%
(COII(. Etqml I. SO), omi88(.1 pr(l tCtltiollfJ 18b Ilraecat io eiliatieul Ilerbae p
Iluin . Berbam oet tonicllm bia ineanta.: Herb!!' Vo 186 in-
uentll O$t Ascoh1ll io bis Jnceibus p 187 te om. I' herblu um omnium Vi
]81! numeris .!l 190 ortum, legIS ea rn mense AugllBto
PSEVDO-APVLEI PLATONIC!
HEHBARIVS
HE.RBARIVS Al'VLEI P], Ac'l' ONICI
' Iliu m ll ccc pit u Cir on e .ccll t uur o, magi st r o Achi ll i s, et a b
Acscu i a pi o.
Ap u le iu s P l a t oni cu s ad cine s 8 11 0 9.
pluribus puucas uires berbarullI et cumtiones corporis ad fidem 5
11111 monumenti!:! pubJi cis t radidi ob Sl llpiditntem ueruoslull pl'O-
("lIlI iullis, (juod cli cimu!! esse med icorum uendi tll t ionCB 110tius quam
I'urns, ctium Il os homines inert ia plcl'umque et iuper it in enixos cer te
11I" I'ili o/as nero Duucurari, qui etial1l II Illort uis mer cedclll ox petullt.
tlulI ! ngwl t? Nihi l j cxspectant enim occnsionem et flLci Ull t reditus, 10
dllil l tcmpua cnrat ioDum extrnhnu!-, ruto, qui s sneuiores ipsi" morbis
lI_ udunt. Proponamus ergo t itulo8 mor borum, quos ll unc nel maximo
1' '111 1'11 8 conduci, ut cini bl ls meis , sociis quidem et peregri nis, Cjllibus
UI I)WUO acciderit aliqua cor po ra lis , ll ostra littcral lL sci en i ia i ll uitis
111111111 medicis p rofuisse u idcat llr. a
10 !!.Led. Plin. p 7, L 1.1
I- Hi ({ : 1, (lOll/lOW lit ulus) J lrtl' {J : Vi IJ
1 AliulU Apulei Plutonici , {] Helll II cccpit It Chira ne ccnt!luro et au Aesco
111111110 / , 1ncil)i t li ber Apnlci Platonic; de Inedica.miniUua bcrhar um lIa
ll1dpit HbeT All uici PlllLouia de berll ;! V Virea herbarllm et herbu, inci pia-
11111. Illium il erl lll rill lll Apill ei Platonia T' r Vi lllcipit beruariue Apulei
101111. du her U,. plnutllginis 1J El(plicit llcrua,ri um
'h,,"e de her hn uetl onica. ill oipit berbarium Apul ei l' lawnici traditum a Chi
1"" 11 ""l\tl1l1ro mll.gistro Ach i1! is y 4. Pl nt.() nicll8 ciui-
"uil salu t.e m H II 'IT 6 tradidieti HII trlldid i T' l rnditia fl , et &tupilli-
Illtlll" I"r ut stupi!lihl tem Vi ucrhocum (I ut st upidit.atc uerosa. y prorel !io-
d,dmul 7 q ll1d ,li eemW! !'jl1od ll r, V fllIod d iciJlllU '1110d medicofllUl
lI!t ll ,lit'l(.ioui a y CMe. (l tll. U uendita ti onis P 8 eti a m n il v iner tillO}
1
11.' l ll ulllnc ct iUIJerilili o Vr il1cr linm 'l nexus (l y !l lucd pctas \Jeros Hil
nems V ll iroe (I , 10 CXJlctunt per occasionem et f:l-
ifnI' ex pct' wt li t ngllo ut nihil p cxpetu nt qllid II gant nihil 'I 11 ex
h .. llu li l /1(. V seucrlOribus y 12 SlllIt exuti 1-/0 SUlit uti r Hint uitnm /17
,'1i"1 Mrtl. l >Ji u. JJ. 7, I. 12: sf\.CuioTesquo ipsi s morhi s cxi.;; t creut . co,..,. Tori
IIiU 1l 0 1 11UIJ C a con ducit.Q couduci lilllrll , 37, 23
li t Boeiis 11u I' cl eiuihua (ly
16
PLATONIC]
( I'J'I' VLI MORBORVlrl .)
Ad capit is fracruram XLVI
Ad capitis do!orem I, H, 1I1, LXXIV, LXXXlV, LXXXVI, XC, XCLX,
C, CX VIlJ, CXXll
20 Ad caput dcplenduUl xvn, XX
Ad caput ne a solo concalle!'cnt XClll, XCJX
Ad capitis uit in item ot porrigines, n]cem furfuresquo ::X::X:, eX-Xl
Ad oculorum albugines LXXX
Ad oculorulll uitia uol dolores XVIll, XXlil, XXXI, XXXV
t 5 Ad oculor um opiforns Lill , .LXXVJII, LXXXIlJ, LXXXVIr, XC,
(CXVlI l) , CXIX
Ad oculor um cnligincm XXX, LXXlll,.LXXl V, SC, eXVI
Ad ocul oru m acicm :XC
Ad oculoru m Ii ppitndi nes XV
30 Ad ocul os 8i pili obstant eXII I
Ad emig"rn nci dolorcm LIlI
Ad aurium (\olorom I V, XVlll , LXXV, LXLXVlII, XCI
Ad nuriulll inutil itatem et qui minus uud iunt XCVll, XCIX
Ad si ill nurOlll aqua introieri t LXXXIII
Ad ui tia, quno i n or e Il MCuu t ur 1, ll, XXlX
Ad UU[l O remedium LXXXVUJ
Ad dentium dolorcm IV, ( LXXIV), LXXV, LXXX, LXXXV, LXXXIX
Ad nures mule olentes XCI X
Ad oscidincm LXJX
{Q Ad uul ll us 8i seClIS ocu]um llA.tllm fuerit alIt SCC1I 6 mU'os I
Ad delltium dolorem et si mobiJes fuer int XXl X, XCVI
Ad g ing iunrulU at labrorum remedi a L"XXXVJl I
A(l JU. UCi Ulll dolorem LXIX
Ad S<l. ngll incm per os qui rcieill nt niri uel mul ieres XVIU, ( XXXJ X)
Ad shumas discut iendas XX, XLUl
Ad uleem at pllrotidas I, ll1, LXXI V
Ad fll l'uuculos snll:llldos XX
Ad sauguine m de Il llribUB jJl' ofhlcntem 11, ( LXXV), XC
Ad canceromntn, qnae ill nari bus IlRScuntur XiX
50 Ad eos, (lui obdural:as uellas bnbcut ct cibos non pcrci pill ut HI
16- 221) a ; L (I/ sque milil!. 35) [1 : Vo l': (ab lill. 1(6)
cumru III clII C"d({)I/ll r et addu lit ur . .A ti llt! IIdieci>ll tis X ' "1 n
{itll/os 'illi de8idcr(111111 r .
18 Iiolorom, t oculoril ul 1-0 20 dCll cllclI!l um Vo delJcli endum L
!! 1 connD- lelcnt a.d solem lie caput concal1escat 1' 0 22 id cat porri-
gines L ideul et 1' 0 et dolores L SO si pilos obstautri t L
oculi ai plulobf.umueri t 1'"0 fl . hub. CXl1J, cur !J !II emicraui "-0
nd MI"a Hi L aqll am 1'0 4 1 mouilis fuc rit 1'0 42 gigiba.-
Ium 1'0 46 I'u &0 oplurat os Vu
1\I<1IU1AH1 VS APV!,gJ
A. I II lOlll llclli ex
All II Lonmehi dol orem XU, XLV, LXXVI, XC, XCllI, CV
,\ .1 etolno.chi Isnguorcm LIX
Ad st.omnehi illflfl.tionem aut ill testi norum xcm
1\ d Buspiriosos et coli eos XXX.VU
Ad cnrlmnculos LXXXVI, XC
Ad uulorem intcriorem I, LXXX
Ad ucub-is dolorern J, Il, XXXl, XCllJ
A,I interaneorum dolorem X, LXXX, ClX
1\ ,1 iocinerum dolorem uel puLnoll um IV
17
Ad opf\Ti s dolorem HI, XXV, XXXll, X:X ... \lV, LXXX, e XVI
Ad B]lioll is dolorem XVll, ( XXIX) , :XXXI , ( XXXlV), XXXVII,
I, VI, LXVII , LXXVIlJ, XCll, XCIII, ( XCIX) .
A,I I:I pasmum XXX.l ll, LXXXVill, XCll, XCIll
Al l Interis dolorem XVW, XL
A, I ucnt rcm st ringendum 1, Lil
All cordis uel pectoris dol orem XClll
Ad lI cntrelll sol uendum XVll, XXVU,.xXIX,LXI, LA'"XXllI, L1. AXIV,
CXll.
Hi mulier obt icuerit XCIII.
h,1 disenter icos I, XVIU; XXXIX, ( T, ll) , LXVIII
Ad C;\, quae 8ccllndu BUll t XXXI
A!I crudidatem XX
'"
"
Ad itlropicos XXV, XLII, XCll, Cx.x
Ad uCll cnum s i qui .!! sumpser it XXV, XX1. '"Y, XLV, XLIX, LXlI, LXVl 75
Ad pcctinem lll ul ieru1TI IV, XXXV!
Ail ucsicue dolor em uei si quis urino. m fBeare nOD potest VI. LXXL'{,
( CXV1)
Ail po.nnicu\am, quna in inguina lltl.Scil;u r XU], X.L
hd mamillarum dolorem mulierum, quae lactem hA.b811t et multum so
tument XVJll , ( CXV)
h d tdcera cir onifl et mnat um VIJI, X.xll
All ulccm et uul nera et cuncerOIll:lta XXXI, XXXiV
Ad uulnera omnia I, ill , XXVI , ( XXXI V), :X:XX:VI , ( XL), LXII,
( LXXVII) , LXXX, LXXXVIll, (LXXXIX) "
A,I ulcera diffi cilia nut cicat rices XV, XCI X
Ad lichellas qui at leprosi ell
Ad cOlluulso.!! XXI V
Ad canCrllm e:x sicclmdllm II
Ad 8i qua duritia ill cor pore 1, :\XXIll, ( XLV)
GG Vo 12 qn<lC Vo 'i Ii mul ier nm dolOre8
r n 71 llE!l!icea Vo 19 p:mnicula. Vo . ing-ue Vo 80 ladam non ba-
I,(jut 1'0 88 cancromala. Vo 87 ligcnllS Vo lebrosi 1'0 88 conuubUi 1'0
ijll eJCceClI.ndUDl 1'0
,
18
maWA It! VS APV LJ<: 1 1' 1,,\ 'I'ONIU!
Ad conbustllll1 II , XXXVI, LXXI V, C
Ad Ilu riginosos UI , XXXV, LXX IV, LXXXVI
Ad cicat riccs lI igrll s LX
Ad suggi laliones alit. ii uores LXX I\7
95 Ad si (luis ad mulierem non potuerit XV
Ad eos res, quae in t!orpore nascuntur XXVIll
Ad pnrnlisill XXIX
Ad "uguem quod Graeci sinauce uoc:mt. x...XIX
Ad st rofl dolorem xxvr
100 Ad plagntum uel sude XXXI, LXII, LXXVI
Ad coUcctionem 8i qua in corpore fuerit XXXVUl
Ad npostiilHUll CXXIV
Ad oumes eucnntismas XXXVIII
Ad ueSiCtle dolorem at strn.nguiriam J, "., Xl , XL, LXXLX., LXXXV,
105 1<CJI1, (X(J Vl, CVI, CVll, CXXV)
Ad tlLtcris doIorcm CXXIX
Ad neruorulIl dolorem lUl l. ai SPILS1TIUlfl babuerintex lI.egritudine Xl [,XLV
Ad nerUorlllll doiol'cm uel t umorClII Xl, XL, LXXVI, eX-X V111
Ad 8uppurutiunes in corpore XLl
110 Ad terhinnns tiel quarbul(l.s 1, XLI, LXXX, XCIII, XCVII
Ad emitriteum CXXIV
Ad t ussem XLV, Lt V, ( Ll X), LX-XX, CXXlll, CX.XV
Ad pmeeordioruUl dolm'em eXV 1
Ad seabiem et impetigines X LV
" Ad condolo"'"I", ,t dndt; .. ;n cocpo,e XLV, LXXXVlll, OJ
Ad J>ulrn oullnl e'XWnsionem X LV
Ad fistulas in corpore I, ( Xi X, XLVI,
Ad canos mulierum tinguendos XLVll
Ad I UXUlll XXXI, <XI .. LX) , CVl11
1:0 Ad canis rabidi morsum 1, 11 1, ( XXXVl, XC>
Ad canis nou rahidi morsus ( XLl V)
Ad scialicos L, LXV
Ad coli dolorem LI, ( LXXiX)
Ad stranguirillUl LI V
lIS Ad uulnerH, qune ab so Iluseuntur et flegmata iutercide nda LV, ( LVI II)
Ad cQnuulso.'j uel ab iutlls rllplllm LlX
Au proflu uium mulieris LIX, LXXXVllI. XC, (CXXVll)
Ad IUllt\ticOB IX, LV H, LX V
Ad caducos LX
130 Ad cnl' diacos LXXXVl ll, XC
Ad neruorum dolorem ex uegritudine LXXl
(}'" liboros 1'0 \I f! potll erit adfe, .. (?) Vo Oli qulUl Vo lOS en-
cnntcHmlUl 1'0 t08 tlol t rCtllorem 1'0 1'0 121) cou-
1II1lyus 1'0 cnducuH 1'0
UglWAlUVS I'LATONIGI
19
Al l Hi mulier ill utero pecus mortuum bnbueri t LXII, ( XCllt), CXV1,
CXXll
1\ tI BOmnum LUI
Ad eotidiauas ueL tert.ianl"U! L.."'\:X.l
'"
Ad ignem sacrum LXXV, ( LXXXVI, XC, eX-Xl)
Ad tumorem omnem corporis LXXV, <LXXXIX, CXXlX)
Ad !I i qua partc inforiore Illborat LXXV
All fr igorn cotidians, tertian;\ 1101 qUilftaull CUI
A,I lIulnem quamuis uetuat issimn. LXXVI
A,I lumborl1m lIel coxarum dolorem LXXVI
1\.1 renum dolorem LXXXV
Ad dolomm femorulII uel surne LXXVIl
Ad IUllguidos LXXX
Ad freneticoa XCV
All lUuIieres, quae a pllrtu labornnt et lIOD purgaDtur LXXXI
Muli er ut eito pa..-ill.+' CIlt
A,l pruriginem L.\:.XX
1\ 01 IHlrgationern mulieris LXXXI, XCII I
Ad dolorem 1, XCUI
1\01 menstrua prouocallda LXx...XIIl
I\d oltl orroidas resiringelldns LLx..xVlI I
I\ d illflationeB XC
I A, I 8finguinem nimis proAuentem CI V]
1\ ,1 inguinum dolorem I V, XC
1\ ,1 iut.estillorum dolol"em (XXXVI, XXXVI II), xcrn
}\ II uuretri dolorem cxxn
\ ,1 uercl;ri prurigi uem XCIII, CII
All callenli dolorcm 111, XCll, XCVJ IJ, XCIX
All prul"igill om circa anum 011
\ d infans 81 tristat us fuerit XL'\
A,I hllil brieos I, ( XXXV) , XLV, LXI V, ( XCVI), Cl, ( CIII) , cn
\ 11 in lIfl.Ue lIO IIlLusies XCIII
Ad II C apes examinent VI
All Illlcill rernedia II
A.I li tl ores toll endas CI
J\ d :-Iciudi cos llcl coxarUlll dolorem XCIII
/\d illguinis ueI int ertl'iginis rnolest ias CI
I\d cos
1
qui purulcntum excreuut cum snnguine
/\01 09SIt fmeta de corporo ducencl a XIV, elV
I!HI ignemncrum 1'0 144 IRlIg\lidu8 1'0 U \l plllrigi ncm J'o
Itll . n.ug"uen ll imin V" uidc i U( Tf . 1.207 16 1 SJ intas COlltriata.tll l
lG3 Ad "nll c E 111 4 ne upes ne Yo Hj'-, agine Vo
."
'"
".
...
'"
1I1l1l 1lHll' I ', COIl(. ".fl/). J!. cll r. C inguen E inJlllinctll flo i ntertri-
WltllK doloreD! Yo Intert rl gcne moHcs E 170 frneta edlltcre de corpore Vo
,.
20
Ad poricuiuUl n fUllgis 01
Ad sCl' ll cntiulll morsum 1, U, 111, XVI, XXX[, LXlll, LXX, ( LXXl) ,
XCIV, XCVIl, CXXl
Ad hominuw at. s61'pentiuIll morsum XIX, LXXXVlll
mAd n.spidis morsum XI V
Ad serpeutes effugandos XCV
Ad Bcrpentium morsus quid plagae inpon3s U[, eV111
Ad morsus amueoruw, (jUOB Gmec.i spalangiones UOCilnt 111
Ad uitia urticul orum uet si paren8ss fuerint n
. 811 Ad spnlnngiones (I uas UOCilut XCIX
Ad Bcorpionis morsus J, LXlIJ, eXVl
Ad co:rn.Tum dolorem XI
Ad pedes si de itinere tumUCl'int I
Ad pcdum dolorcm IV, X, Xl, xxn
7
, XXXVlll, LXXll,
185 LXX.XU) , CXIV, CXVII, CXXIX
Ad tumorem genuorum uel crurarum aut ubi tumor fuer it lV
Ad uiperne mOI'Sllm V, XXIV, XXXV
Ad nrticulorum (lolorem XXI, XCIII
Ad lentigines In fncl,m mnll"'i, ,i Imbn"it XX!
190 Ad dolorom genuorum uel tibiarum aut talorum uel pedum I, XXXll
Ad perniones XLU
Si quis feurib llB Ilcerrimis ue:mtur XI, XIX, XXXVI, CXIll
Ad pano.ricia XLll
Ad uerruCtl.s sUllandus Xx,'G, ClX
'" Ad "bo<tnm qua. ,ibi f.co" nol""lt CX! V
Ad eleflLutiosos LL'LXV, ( XCI>
A frigore erustis XJX, CXV
Ad litargos excitnudo!! XC
Ad f1ciem oculorum anti dotum ut accipias XC
100 Ad pulices cxtinguendos em
Ad hominem si exter millfl,tus fuerit a uino at incommodus fuarit CXVI
Ad tisicos CXXVJ
<Ad colubri morsum XCII
Si qui!! deuotus defixusque fucrit, sic eum r esoluea Yll
!05 Si quia Illnleuolus deuotu.uerit hominem
Ad omnee dolore!! in corpor e L
Ad fluentem seman uimia XC, CIY
171 fllIlg\\8 Yo au rungos .E 172 mOrllus Yo 1 H Au homine et 1'0
ad omnium Bcrpcutium E 17& monul E 176 fuga.udoA Yo oX8ugnnd08 l!.'
177 IUonUB et (tuid Vo 178 quod Vo 179 pereeni J!.' fuerlt Vo
180 8pfl,lnngiones qui uolunt Voh' 183 A de iter pedes 8i tumneri nt
1'"0 186 genllll.rlllu J'; uel uLi 1'0 ubiubi tumuerit E' 187 uiperes Vo
18\1 :.\Iulier 6i lentiginel in flloCiem habull rit Vo 190 tibiorunl Vo 192 Ad
ei q ui B Rcorrimi e 0111. Vo om, Vo abouum qui b' 197 A,l a fri-
gore Ill: U8ttl B. 1'0 198 B 199 ad anlidotuUl uiet ut l'oB 201 ex-
t Ofnalul VoB
111'1I!UA llH'S APYLI':I PLATONIC!
Ad Her JilcielldurIl X.
iii (luis ill uiB tutus ambulare uult Lx..'l11
/\(\ dO[orcm matricis XLY1TI
J\duersus occursus matos LXXII
Ad OCCUI1l US UlS[OS ut nOn t imena ex
Ad rnnllcem pneris LXXVll
All stomnchi :mmram CI v
Ad strumas ct ruruncul os VJ] 1
All strumas et parotidas III
Ad strumas uirginum XLVII
A.r mIU ueneni XiX
Ad lmInus si caucerfLueri t XXXVL
Ad Ilulnem uetcrll, quae h\lmorem praestll.ut XXXVI >
21
'"
'"
22
I. lIgUIlA I'LAN'I'A(JU 1_ 4
I. HERBA PLANTAGO
1. At! cap i t i s do l orem.
Herhae pll1ntaginis radix in colla l3uspensa crtpit is dolorem toUit
mirifi cc.
2. Ad uentris d ol orem.
Herbae plulltaginis sucum tepcfuctulll fomentallclo uAntris dolorelll
toHit., ct 5i t umorCB fUel1nt, t U!J sa et illposita t ollit tumorem.
3. Ad d o l o r em i nt c ri orem.
llerbae plant.agillis SlJCnm potui dat um et interi m'a Bannt et t ora-
cem hOJl1 illis pm'gat mil' ificc.
4. Ad disellte r i cQs.
Hcrbam plll11t.aginem cum Jente coquito et dn, lllanducet, str inget
l1ell tlenl.
a: Hal . ud CU1'a1ll12) 11] (a cum 1(; II sque ad curam 2 1; cum/U)
L ( wique ud r.l!rlO/' 12, postea " uldli cormptlls) ( Fill F ) fJ : 1"1' FiR r : 1"u
3 QUBpenS[H Hi,l. 4 mirlle Hul. mirill ce 0111. l' (; t6refactuln Hal . lepe .
ff1. cito l' fumentf1.udO L 0/11. If 7 t oil et l' tumor fu erit p f\lerit 11,,1.
8 intorancorum Hili. interiorum"l 9 sucna Hul. ,lato 1- dat ul' r
l orncC8 omneij Hoi. 10 mime Hal . mirillce 0111. 'lIe lTerbae llllmtn-
ginis folia rniullta facies ot cum lente deco'lue et dlt (dl1bis) ut cornecl&t, stnt im
Rtrl ngit Ileutrem {j l c.nlicll lo. 'I co quito, ti n IIl1>nducnr e c.t 8tringet
11 COl] uit o et dR, lIln.n il ucet Til, V et {lulil IlI lI uducot Htringit. Hal.
5. Qui puru i untuill (ll: CI' OHn t. CUlU s, LlIgUJUe.
ll ct'bno lIlanLaginis lmeum dato eis bi bere, SanELbulltur.
6. Ad uu l nem.
23
Horbae plantagiuis semen tun8um, in UUlll UB aspursum, uuluera
l:il.o 8all l1.t, ct i psa tunsa et inposita refrigerat ell. locll-, (11Hle ll iIDio
':I Lil)re uJ' untu r, et pereanat.
"
7. Ad uentrem stringendulD.
"
Berba pla!ltugo ex aceto cocta in mero bibatur mensum ci at i
11!1 ius.
8. Ad mo r s u m serpent i s.
Uerba plantago trita ex uino et sum pta COlllmoda. erit.
9. Ad sco rpionis mon u m. U
Herune ll i antagill is radi cem -adli gata.m mire pr odesse creditur.
10. A d l Ulllbri co s.
Harbam plantaginem conrundis et S\lcum eius de cocleario uel de
li gula dabi!! bibere, illsutn qUOql16 herbatn tunsum In umbilico 10-
prmito. ! o
11. S i qu a cluritia ill corpore fu er i t .
!lerba plant ago pisata cum axungia Bille sale et factum qUasl
Ilialagma, inponis in durit ia at ci iscut. it.
12. Ad (j UBrtanas.
B erbae plll.lltagini s sueus in aqua mu ls a ant e duas hOl'aB acceS- '5
lI ill ll is potui <latm, mirn.bcri s effectulll .
15 Plin. XXVI 44 35 Pliu. XXVl l15
H Hem qui 11ril. L axcrcl1.t Hal . lfJ lierbl1.!l}l lantngi nis contritae at ex-
prCl!$u. a bi bera cis qui purlllClltum ucrennt ct ijanabll ntur 1',. Herha.
pllllll :l. gine ot cxprcsga. , snCU6 eiua da.bi s ei bibe"e, mi ri fice sanabit Yi
datum Hal. et 811.nat J1'c!I . 17 tunslim in [luluer cllI fact um et uuln cri (in
Iluluc ribus) aspanmm mirillce a!l.nu.bitur p et in uulnuB H(l1. II Spel'SUm I,
III tUll811 ct om.. r Tllrrigcr at 10ca at nimio clLlore Illiguentnr at sanant Hal .
I'orrigerat at loca ct quao nimio calore urguntur "l locI!. ell. quae ui-
Illio ll(l Y 19 color e ex aeeln aut ungnlltur et persanat L ealore ul1gnent ur
1
"' rfedis8i mo snnat 21 decocta nel in uino Libere men Ruram
libctur flrd . bibll ntllr L Li bitu! "I 24 plr.ntago tu tJ 8ILm ex uino Bllll1ta y
at snCU8 (Bucusque) aius CUill " ino BII l!lptIlS commodulli ari t i1 commode
Ilrll. 110men 6erpentiB axi eniza l' nomell seq >entis Vi i'lx/ a illla-
vii/ em serpmlis in L til1l211m sequitllr te.xlus t:umc 10 l!l orsnm
1/,11, Bcor pionis percussum (PCrCllSBionell l) Ifr 26 11Io1l icem in loco percuuo
(l't.ll'cussurae Bcorpionie) all ig"J. tlLlli mimui lit.cr sanat, freque nter c-zperti sumus If
prodef1.t Hrl/. :!8 cont undtl L con tuBa ct ei ll a suco cocli&rium V,. coc-
t ll udis ilL ij ucua expres8us cocliari ulll \llIum dabis bibertl Vi Ilt sucum eilLs da-
Ids B sucos"I 29 linglillo Hal. ipslLlllque L inponis, Icito cerli!lSitne pro-
dCllso Vr lumbri cos iuterfici t et for&!! rel)ollH 1'i inponi s et
I,eollbi t lumbricos 11 'I 83 iuponaa iude et diseuti t ilal. iuponis
duriLiaa (Ollmom duritiatu) di Bcntit p 3f/ SII COS r ante horam 36 mi-
cffcct ulll bonum If
..
13 Ad poong-ram ot omn i um oeruorum o o l or OI11 ue l tUlll o r om.
Berbae piantaginis folia contusa nel pisuta CUIll salis IDodi co et
inposita optime facere cartum est.
14. Ad te rti aoaB.
Berbae pJant aginis radices tres conterito et sub accessionem cum
uino aut ex aqua ieiuno dR, bibat.
15. Ao se cun darum oo l orem.
Berbae plantaginis semen contritulll et potui datum prodesse ere
ditur.
113. Ad uu l nera re c e nt ia.
Berba plant.ago contusa/ cum axungill netare sine sale in ponit ur,
sanus effieit.ur.
17. Si pedes tumuerint ab itine re.
60 Berba plantago contusa, cum aceto i npositn. tumorem t oBit.
18. Si ulcus secus oculum ue l secus llasurn na t uill f uer i t .
Barbae piantaginis sucus expreSSU9 eontusae, ct lanam rnollem
sueD madefacham inponat per dies LX, san us eflicitur.
UJ. Ad disenter i coH ue l tormin o s os
66 I1erbae p lantaginis semen tritum pro polenta Hl mno crLli do data,
bibat, sanus efficitur.
20. Ad parot i das.
B arba plantago cum a:mngia uetere pisata et inposita pcrBanat.
21. Ad u l cera or is.
60 I1erbae plantaginis suens et folia eiuB cocta lD ore tenentur et
radix ei us in or e conmanducatur.
22. Ad f i stu l as !l a ll fl. lldas.
H erbae plll.ot,agin is SUCIlS fistlltis infundi tur et inmittitnr eisdem.
:17 Pliu.XXVI101, 112
57 Ps._'l' heod. p. 273, 16
50 Ps.Theod, p. 293, 19 54. Pl in. XXVI ,H
59 Pli n. XXV 174. 62 Plin. X}'"VI 126
57 et ad S8 cum mod ico ( um) salis fl cum modicum et
Vial.t,a r 39 facers CI r 4 1 (contere) fl 42 \lino et nqul1. I J
cum aqua fJ 46 recenti a OIH. i' 47 lliantngo tURf" .lIT plnntago con
t,rita fli' uetere 0111. M iJqloui t UT et sanua efficietur Ha V inposi t.a. miri
lice aanat Vi miri fice aanabuutur B iuvonat, aanUa fit r
4B sanus fiet Vr 49 Si ab iti nere pedes p 60 pl&ntagocontrit& r
51 ei cui uulnus flr Si uulllus V(l ill lilul is mO!'borll111 ocnloB Ii fl2 slIcum
cxprossum et cum lano. IDoll i madefnclu m fJ contuBo6 y
0:1 aalms flet r fi.j. terminosos)U fi5 dnto (dabi!! ) bibero fJ dll.to oln. r
fiB posita iJI 60 aueum in oro tlmeat uel folia eiu8 commanducentur (com.
mll. mlucabit), mirince snnat SUCOR in leuuntur uel folia eius commlmdu-
cnll tur r fj5 !!ucus et folio. k>llas, infundaulur fis tulis et iumiltuutUI eisdem
11" V IiBtulis in flll)ti is desullCI multis diellu8 et P miltitur r
23. Ad mOI'sum rabirlj enni s.
llcrbn plantago contusa ot inposita fll cillime sunnt.
24. Contra omnes uesicae di ffic ultat es.
25
H erhae plantaginis folia ucl radices potae ex passo, fortitar medet ur .
Nomina he r b ne.
A Graecis dicitur arnoglossa, al i i amioD, al ii probat ion, al ii
l'inogloBslI., al ii eptapleuron, Galli tar bidolotiuB, Spani tetbaTica, Si- 70
cul i l' 0lineuroll , ( alii) tirsioD, profetae un eglieumOllOS, Aegyptii
alii theial'ion, Daci sipoax, ltal i pillDt,ago lab\, Romani plan-
t.:rgo mai or, al ii septe.neruia.
Nascitur pa[udibuB plurimum et pratis.
Interpol ationes ex Diose. I 198, 3sqq. (conf. Plin. 25,80). 75
Arnoglossa quae et ept.1.pleuros nomen sumpsit a similitudine agniuae
li nguae, nam Graeci arnon agnum glossam l illguam, siue rUfSlllll
'1uod saepe adnata haheat germill-5:" in longitudincm septem lat{lribus si
Ill ili ll, [atJ propterea Graeci eptapleuron, Latini plantaginelli uocauerunt.
Sed sunt eills species duae, nam qUu.6 eptapleuros appeUatur, est maior
('ormiL ct follis ornatiorillus et latioribus at neruosis. Nascitur in unllibus
,"" nee lion et paludill us, plurimuIll ct ill pratis, at est magis con-
Htrictiua. Alia \l cro minor ntque nigrior at lenior nasci t ur ill tart ariis
loeis et in usum uurie adhibet ur.
G(i Plin. XXVl 78
G4 cnnis rfl.bidi fJ canis ! aLilli rnorHurn"l 06 Contra homini s uissicno diffi
cultll.tes ill Ad Oll)nCB uesir.ae Ha Ad nsicac Aduersu8 uesicae r 07 foLia
nllt 1Il radice. positall ex llano Ira V rndicca eontuaa.e at potui datau ex passo p
nuiices tritae ex paaso "l medentur .M lig :l.rnoglossu8"{ hcrmion Ly aruioll
aQl1e!(W JJiose. 1198,.9 '1' usci di cunt probation Diose.
I I!J8, 11 i O Diose. 1198, 10 Corinthi eptapJeuron 1"",1
". lIlIQO V l)iosc. 1198, 10 L tarbidolopiu8 V., B tarpidopinm Vi
DioM:. I 198, 12 ll ispani L thiclI-rica fJ lheluica 7 ;)IO'a,.u-
X<I /I J)jose. J 198,12 SicuLi uaque (Id tethari on om. L 71 ",al';vn'(lIw Di()8C.
I 1913, 10 uracell eumonoa fI uregll,umono8 y o-{,fjU Diose. ] 1!)8, 11
72 Diose. 1 198, 11 SCi HPOQX fir !tali plant.ago maior, alii seIlts
IICrilin. L 'PWIICllol, :dClI1l'arCO /,{vafj Diose. 1198,12 74 pra-till. Legis ealH
Hllu!i tempore 7
26
11. ImlWA I_ B

II , HERBA OYINQYEFOLIVld
1. Ad uitin arL i c ulor um si ne per ell es s fu eri nt.
Aerbl\
usbit .
qui ncluefoliulU tunsa cum axungia s iue sal e inposit..'l
2. Ad uoubi s do l or cm.
, J' t eins dabis bibere, si ne morn
Rorbtl quinque,o I UlIl n ll Sft, 8uc u m
dolorem tollit, cocleari!l 11 dahis.
3. Ad ni t i !L or i s Ru t li nguae a u t g ulne.
Acr bnc quinqucfolii radices ex uqua coetas (labi s, gargllri zet, et ialll
10 ubi sfl.ll ies, toUet at Il.r terinm pUI"gat.
2 PB. -'.L'heod. 1)' 293, 11
27
4. Ad capiti s (i o l orow.
Uerball] quio<luei'olilUll circultl scrihito ter, digito medio et Jlollice
HubJnta et t rit.a et cnpiti inli tn cffi cnciter 81!o nut j perado remedio loco
puro rs porn cODuenit .
o. Ad sanguin c Ul de naribu 8 Il imis pr o flu c ut c m. 16
Herbae quinquefolii suens potus nel ioiitus rest riugi t. Bangulllem.
6. Ad oll cen remedium.
Harbae quinqllefolii sueus eiat i ill potui datur.
7. Ad mo rsum se rpent is.
Herba qllinqllefolillm contritn at sucus eius e};preS8UlJ, cum uino !o
pot ui datus lIIj rifice rcmcdiat.
S. Ad co m bu s tu])).
Berbam quinquefoliutfl porl,ato. m prod esse plures auctores adfirmant.
9 . .Ad cuo c r u m exs i cCIl. Il(lu m.
Herha quinquefolium cum Ui11 0 et cum adipe sui1111. ueteri sine
sala pisll.ta de ligno in i.i ,ll;llo, vino slIone veteri aspll.rgiB et sic
tllS, rem Unl carn experieris.
No mi ll ll b e rb ne.
A. Graceis dicitur penta/ill os, alii pscudoselinoll , alii caUipetalon.
alii xi loloton, alii aspaitioll, aId Acgyptii aaufi , ali i Lhebeoti, 50
prorciae ibeos oni x, alii IJtereon ibcos, alii t llecusidoon, alii E ermn
liactiloD, Galli pi npe(lotlUlll, Dnei procedila, Ital i quinquefolium, Ro
1!"1 l )lin. XX\,l ] 3 1 18 PUll. XXVl 23
12 Herba. quinqueroliuw Bi tircuUlseri pt..ulIl telle! di g-ilo luedio et pollieo
. ublMa coll t ril:!. Ha V eircumBeribil P t S 8ubl llb Irila et ellpiti inlinita. fl
ud n,d ix ei n, mire Sltnnt et 'I
Ii> lolam ctIfUNI om. V Ul IllIUIO P 16 Herlm qUlllqll efohulli pota.tn ueltnhl.a
rt BLringit IDire Ha bucoa tluin' pHlfolii potlLln lIe l Lll lit llm r pot ui datu. uel
rront i illi i ni l us p 1 i Au augeue remediulil JI{l Ad ange remedi um Ii" rllmed ium
1111 r agine Vo in tit. I/IQrb. ungu ine J:J in tit. lI!or b. 18 8ueos 'I
.!!. da.\.Ji8, rni rllberis bonuill eU"eetum Vr dll bis, mirl1m rem experieris Vi
tlatur, mimueris mi re r 1 tall-illi cl( ram OIn. I' 20 cont rita potui si datu!:
(' 11111 ui uo, mite r emediat Ha 21 nomen BIlr pcnti8 Vi 1U:r;t(1 i"l(l
!lim"lll ser pent ia qUi ll'lll (lfolilllll contritrlm (cont l1 s",) et potlltitm I\ lJtorcg 7
2,J exccclITld ulIl 'Ui inponi 8 lDed icamon, rem cOTt am (llcraTII)
l' iOris f1 27 rem 0111. 'I 28 R!I IWUYII!(A eJ:: ordT:" e coil . Vo Daci callipeta
lOll 11 0 .xylot on Hi!. xi loton V xolot ol1 'I })iose. I T 200, 11
Jalpoih ,ol' If 201), 11 t'y lll nt it is f1 eon(. (11 200) : -11".
I,uurrl . J)i l Vdllll lllll, C -I)'lJ1l a rlf j' N AegJptii nsufi H" V
'1' 1!Hc i lI C$ofi , i n/ia Ae,zntii di8l1ti Gn.l1i elise i 'I t hcbcut i r a r ())TpmfjlGl xi
l )ius!;. n 200, 12 !l Ilt. tl pp . 81 nuh i \.Jeo8)' pthcro n 'I
I}III. fi l l .12 rl,,(: t uloll 1 penpidl1luIII }fa V " "Iuriol"nvl .. /);();Jc. 11 ;!oo. 16
prolle,l iln. llu V proei ln fl 7"1 (,011' 06,1 .. ]1 200, 16 COII(. Jokl, St reilberg
(J,' lJSiM 1924) p. 178 Latini quinquefoliulU 11(11' Homani quinque
r. !liulll f1
2
I!. QVINQVEl<'O L1VM
tnBlI i !llOUUS Mart is, Gmeci pcnt:afilion , Democritu8 theoll nll iroll (?), Si-
n culi pcnta fill os, alii )Jcntnpetes , alii pcnladactylon, alii pentaquinon.
No.scit.ur in pratis at locis culLi s at. mundis, gustu Bspero, tactn
mol\i. Legis cam meuse Augusto.-
ln terpoia. t i ones ex Diose. 11 200, 2 sqq. (ca nf. Pli n. 25,109).
Nnscitnr habitu(1II1is uicinn. sine in transitu semitarum, ramis longi-
.'0 tudine hipn.l mis, tenuibus, in quibus seminl\, ct folin. snellins quina ser-
rntim 8cisSB, fl ore pall ida, l'a.dic6 longa., robra.
tboout!strou En I' di oouestron p alii theODe3eron"l ij;i I)cnta.-
eynon B tl V penUicymOD (J luncheD'''''' Diose. I1 200, 11 SYllotIY'!l a c:otk!.
JIaY, q,Wt in '/ 110n (Zistllllt: ptotagonoD, pent llt.omon 3:; Nalcl,lur
pmtensibu8 ac mundi., guat u lade molli Ha v: Nucl.tur Opa(l19
el. cullia uel pratis, taotu mol h . gust.u aspero P Na,eltnf 10e18 prall!! et cul-
ti'1 86 LegiJI et c. om.
HI. Illl;Jtll A VIill\IJENACA 1- ,1
29
,
1Il. HEltBA VERBENACA
1. Ad ulcera e t parotidns.
Herbne uerbeoncne rndix in collo ligntn summe profieit.
2. Ad str umRS e t parotidns.
Herba 110rbenncn tl111Hn. ct inposi tll mir ifice sn.nn.t.
II . Ad eos, q ui i n d ur a t a.s nenas hnbent et c ib os n Oll r ecipiunt.
Uerbae uerbenncne suellS datur bibere, sed eoetum, postea misee-
IlIr cum uino et melle ct aqua ct st at im snl1ll.t.
4. Ad a pa r is do l o r e m.

lI erham uerhenaeum sol isti t io collectam, in puluerem redael:am ro- 10
husto dabis eocleal"in V ex UluO quam optimo ei!lt is Ill, polui
tWul Jl ta mire proficere er ed itur , et ceteris pro cuiusCJuc niribus, sic
duhi H.
L Plin. XXV 164 ; XXV] 143 4 Flin. XXV1 26 9 ].fare. XXll 36
fe: (U n 17) {1: VrVI y: VQ
:: Ail uulnem at parotida. 3 uerbenRcae, uermenaea.e L uerbeose
11,, 1' ucnnioaci aa #1 ligala Ul irilice sana.t (1 1 Ii tOIl U. eUID a.xullgia ,ine
_11.10 i ml)Osi ta P 6 neci l)inut f1 7 coctum om .. (I 8 nquu. et bulliat et
_It) dshil bi!.lero, 81.tim san.bit P aquft BlaUm 1 10 leeta. 12 di citur T
ao
III. 111:lWA r.- I I
5. Ad en ucu l osos.
Ib Herbae ucrbeulleac mdix ex mulso opt.imo tcpitlo tlnto,
incredi biliter cntleulosis succurrit., non solum ipsis cflucul osia, sed ct
lJui{I{luid asset, <IUOU uriunm inpedi r et, celerit.er reducit.
6. Ad capiti s d o l orem.
Berbne uerbcnucae corOlla f'lcta, in cap ite inpoaita dolorem ca-
plt is tollit.
7. Ad ser p e llt iu m morsus.
Uerballl ncrbellnclim cum all is foliis et nl.dicibus <Iuisquis ofl'ullam
cinctalllque teCll m porlnll erit, ab omni bus serpenti bll s er it t utus.
8. Ad morsum araneorulIl , quos Grueei s pal a n gion es uocanl ..
Herbae UCrbCllncne ramli los .. x uino decoct os, deinde contritos, quod
ncet allcri t plngl\e jnpan is, posteu. crud affi cum melle contritam in
ul cus Iludfl.cite r illserttuu mature ad s..'\nit atcm pcrducere cert us floUC
tur adfirmnt.
9. Ad CUll is r ab i di mo r sum et idr ofob a
M Bor bam I1 cr benacmn ad uullllts i nponito, trit ici quoq ue gnllln in-
"
tegra indito mdueribuB, uouee humore lll o11ita eXJl leant , inm tumida
p!'Oicito illll. gnll illflej oi non ndpcti t, simili modo alia grana coicito; Bi
sic esse coepe rit., verilluli Il ubill.t i signum cr it .
10. Ad uul oera r ecentia.
Berba uerhenncn contrita cum buti ro uulneri inpollatul' .
11. Ad s erpe u ti um morsum.
Ramulos ex uino decoct.o!l et coniritos, s i acetauer it, plague Cllm t il '
more iupositi ndal)erill ut jll' iwum, e:tulcerant deinde, posten cr udi eum
melle contriLi ct ul ceri inserti, dOllec lid sanitatem, quod celer itet
40 lit, perducnut, inpommtur .
14 Pl i n. XXV! 87 18 ) Inrc. 1 46 35 PS.Theod. p. 280,8
!oJ cauculo. Vil' 16 dltbis l'r IG calculos I)clht r t 7 ene IIi .
detur, iUllcdit 19 ooronum racilo ct in capite inponc r 24 Ad per
C(USUW fHlI.nllorUm fJ Ilfiagionc, L Ii flllnngilU Ha V 21i fuci
culum in uino de.:octuul anle IIi l a, potui data, (et) eill8 Iblia cOlltritn (si) })I",.
gnc inponis. ulcera wltturu 1\.11 p erduci8 fJ cootri toB et deindo quo
o.dcccnllcrit plnglt}, quo ndceel\. ucl'it r . 27 a.odaeikr ir18ertliw om. l'
:!O hydrofoblllll L hytlrofobo. iTa VI3I' 30 intt!grll XII[ nllt XV l\dpoRit n
llulncribuB intcgrll allposituw uulneril,IUS r 81 uoloeri" CxplCllutur (I'e-
P inm u et t umicJ& p tumida tollito et proicito r 32 Hi
!l On Iltl pclens fUl!rit, 6i mili IllOriO al ia gnnn. coieito, ct si I!OB tollell t (ell. [. ule_
rit), ll tiliui mmll eri t, ei auteul ad pcWll8 non fuerit, poriculo9UO? signum et
morli limlm erit p udpetella 6ilui li L 33 eoeperint, periclllo6um 61gTIum ent 'I
lib imponia 8l1n nLitur (uelociter) p 36 lUOTd US r 117 sic hce C!it
&i eecll. }ffl V ceclIuu ri(n)t Pl' ctm(. cur, 8 1)luga .Q 3S npermutu r L
It(ltqwriuutllr llnl' Pr 119 cont ri L .. et IIlcen P quo(L celeriter lit
QIII . (1
12. Atl iccericos id morbo r eg io, qui et o.UTlg l DOS I
uocantur.
31
Ilfdllle uerbenucue dmgnm I et llanli oboli LU, bacne crudae fo-
!torUli! c."preSSllS SUell! et paululum mirra cont rita ex uqna eiat is Ill,
I'0i ui IluLu ex-pellere morbnm creditul'.
Nom i nn h l!J' bne.
.,
A Gracei! dicitur h.icrobotaoe, nlii alii Dios elacute, alii
lI' igouion , ali i t pecoroboll , alii eolJ esis, nlii sitieritis, al ii uristereon,
ulll ciparissos, al ii Perscfonion, alii Ucmctrills, filii paochroma,
11"III]lemtlmr, PythagorlLSerisisccptroll, ItoJ i uerbenaea, alii galli nacia l?), 50
fili i I\l st mgo, alii col umbinam, al ii mili t n.rillm, ali i uert ipediull1.
Nascitu l' nbique in plaui! ot aqllosis locis.
In t erpol atiollllS ox Diose. II 212, 105qq.
FuJi i! ct lIelut incisis, rlldico Sill1lll iai alfilla th.l'TI:IO, uirtuttJ
(Ilium stypticoll uocnnt, at I"jUllC uuitlp.rn cOll giuti net at que
l'IIII'edine!; abst ergat; est autcw coi nmbis esen iUClI nda.
Ed P lio. XXV 105
1 f qno! fluriginOBOS d:icnot fJ 43 IlllCIlC crudae om. It IBccae }l,mlcl-
""'0 ,U sueUR CX}JUl68U, fJ .tii 100rbum C<lt It "I,iembotll llcll
I r hicmboh.nim r I'eri&lereon Otll . L hil)';O HilI' t'x })io6f;.
MlfuJi ,li cllnt poreatereoD. P 1. Pl' lla Ve.l: Dime. 11 214, 11
.},Oi 1'/l:u:iTlJ CGI , 11I M9, iJ 48 tri)!,OlOon r f('''rOl' ' Ol' Diose.
II ptJfit trigonion p I'unici u nj: uinrlrinm mf. ao:ntlla'7 lJiO$o. pcco-
1" ' 11111 0111 . l' pocoroboll (Ol'(fllSlie plO di1.(!fDll .... !HI/fiC. 11 :t14, 1 1 loco pecorobon
II,, : IHlllchromoo uid. illfro P05t 1111 V: itl elu camelicOB ex Di(J$c.1..
Homani P lJ08' eiderilrs filiI' : cli ri tia tx ])iose. "OU(!jrl,"
!lri Kt.....,OIl OIN. rf 49 ptolal ne diCunt \lcneroni on P Tu! ci uocant dcmct ria (I
DClDotdas flR V: Asclepios alcon ex (Qllle iglloto J)lLDChroma 0111. a
M'llf"IIII" } );(I,<C. f.O peolpelhnr (I pC1I1pcmthll. r om. r ""flll/lfl'fl ])/08(;. 11
'/.1, i Di(J$C. 214, 12 penpl'llln COL fJ J 673, 6'2 iriucoplroll L
"d.fll lli ron lin V ori 8cel)lrOIi fJ l(>va,'ol:l)"'I'OI' lJiose. 1 f 214, 13 Iicinin.Q
S!I'I. llubat L XV1 lacuni n GOL 111 5G7,29 1.\'gi nioll Koebt'rt ii I co-
11111/1';1111 liuppina Ho V cllptipnni li2 in aquosil at pi!l lli8 l'
Legis earn menBO (I
32
I V, UEUUA SUIIo'ON1AOA 1- 8
lV. HERBA Sl MFONIACA
1. Ad ",u. ium dol o rem.
Berba simfoniacn., alleus cius tepefactus in a.urem stillatu8 !l.Uflum
dolorelll mire toHi ti at ialD 8i ucrmes fueri nt, Decat.
5 2. Ad t umorem genuorulll lI e1 tib i o.rum u e l c rur llorum n\l t
u b i t umo r f uerit.
ITerbll. simfoninca tuust\ at inposita tumorem toUit.
3. Ad deo tium dol ore m.
lIerbao simfoniucae radix coda cum uino allsteri, Borucat et te
10 neat earn i.n ciente, qui dolet, mox sanat delltiuJll dolorelll .
fI: VrVi. n y: Vo
S toper..ctlli cum oleo r()ACO et in ",urem 8 sucos l eperaetol in, auribu,
iuetilla.to., I till.bill Vi 4 mirilice tollit et si babueflt
neent eOB f1 ;) nel t ibiarum am. a aut enlra.rum a.ut tumor r. 7 t.unsa.
6;1111 ,torcoro ouilio (ouium) et mod ico nceto f aclum r:\UI\.I!\ 1ll1l;1o.gm,!, mpoBl ta
\I detocta Va: R Ruslero Bl HOllcat. eL Olli.
10 Ollln ill oro ViR 4101et, mOl: (lolorcm deollllm all sterg.l I I dol et.., 8lallm
110101'4)111 rl ulltiullI tollit It
IV. SUH' ONIACA 4-1
33
4. Ad in guinum d ol orem.
Ilcrbne simfoniaeae radix adligata in remore et dolorem et tumo-
f"lIl ingninum toll it.
5. Ad pedum d o l orem.
Il erba simfolliaca Ildlignta pedum dolorem tollit, et tunsll en cum u
Hilil rndice et super pedes inposita mire et dolorem ct tumoTelll p e-
,IUlll toUit.
u. Aci iocin e rum at pulmo nu m dol orem uel u sxutionem.
n crbne simfonincue Bucum da biber e, cum summa admiratione
HiUII,bil
7. Ad pectinom In uiierllm.
Herbae simfaniucao sucurn mixtum cum croco, dabis potionem
.. I. miraberis effectum.
Nomina. heTbae.
A Gracei! di ci tur iosciamum, Uali laterculum uacnnt, nlii sim- t5
1\l1Iinclun, ulii cal iglllarem.
II! femorelU a (mUm Vi) nlmIUm wllit VrVi,. dolorem in_
j(uiuullI tollit mililice B ndligata in pedibul dolorem pedum tolli t
Ilil ilL Illpor podOl inpol ita lit Vi PQ81 dolorcm toUit cd. 0111. ,.
III mil-iliee tumorem tollit at dolorcm aufert n mire tumorem
doloTeU! tollit ITr 18 Ad dolorem ieeorum (ioeinerum Vi) et pnlmonum
1i"lolioncnl Yi B Ad iooinerum dolorom et pulmouum uel uexatio04lUl Vr
I,)ci mmllu nel l uel uel:alioneru Olli. r Hl IUCO!!,. dabi . bilJ.ete, 81110nbitur
miri fi ce Vi (et) aumma admi rationc , anallitllf V.,. IJ "21 Ad IJectinellllll ierum
.I ulorem Ad mulieri. pectini8 dolorem lIa V Ad pectincm muli orum do-
1l)I'om Yr Ad pectoris mulierum dolorem JJ 28 idem mirnberi w 9.:
'1lfl.'ctum bonum I! b hiosqui:l.mum L yoscianoulla yocill>mou V byogcill.
111 111 1\ l'r Vi bilci nnioo 11 Romani .imfoniaeu.m po8t 6im-
fl) uillcarn : alii iawrcuillm, a.lii caliculnrcm,. canicui:llcm KotlJert p. 41
1111 I' uni ci Cl1. 1iclarem p 41iI"UIli ciassirwi addidit {1 (wn(. J)iO!Jc. Il
!I:J.'. (J 8qq): posl Rimfonin.cnm, alii pitonion lpii.onionca V-t), pOt caliclarem, Do-
II locr;tuI tiambri on Vr Vi triabrion B DUne. ), profebe IRCcnllaron
I'r Ij .ices. nauaron 1J sicanar CGL llJ 676, 45, Osthnll (!l calion I'r
I"i /J (tE1imJl ])iOIC,) , ZorOfl.6Lri6 Homaoi inannfl.m dionnt. Aegyphi Ba rO
I' r Vi (Aegyptii aulem 1l0Co.ut Himphonineam B) (O'aa. Diou.), Galli
lH'lI inol.ou V,. belhnotem VjB (Pdtl'Otl ..... UI' ])iose.) SynonYllltl rodd. ililerpol.
/ Jio. 11 224, 68tJ.q.: Graeci YOBciamon (yociamoll V ) , idem adllmlU, idem
idem pytboni oll, idem :1ntiwinon (!l:6ci,'EIJIII1' uei !l:d'<il"l'oV 001111.
"d'UI' <i1' tlVIIV lVe/llllatlJl), idem yplloticoo , idem t llll.mnnee (iI'IHllli.
WOI'e.) , idem augmOB (oi d! lnOllof: , III J! . .. 4'1I'Ollp' rIIf: /)ioSf!.). Delilocriwf
IriMullion, Pythagoru propbetil. Osthaoe. (u iotelion V) (tfliwJI
/lW".) ZOfOaJItre8 trifonioll (hycouiou V ) (Tmp", viOv Diose. ), LaUni in RII.nn (in-
"""hun V), idem dentarillm, i ,lem AJloHinarem (poUi nariam V), idem Il.ltercu\um
\
cl. url. idem aymphoniacam, idem cll.licnlarcm (caoicu lnrem 1').
'lillie; gingan (8igan V), Aegyptii ",nho (. afitho V), PrigCB rymen i ..
1J,(>IIC.), 'I'hulci f", ba lupinrt. (q;upotllmvl al' :Diosc.), Galli llelliuunciulll
rIIll' JJiOc.), Dati llieliullm (Jrill.tvu1' ])iosc.), prorct&e cpopti ce li gea (IJOJlt
.'1\1111 : [110m acei pi cu, idem fri o. idem remenia. idem TblllCi, i<i em Galli, idem
t.oll lllllllcinm, IJroretae epotice I]cea, Aegypti i UI.tiU10, idem Frige! , idem r .. ll ..
11I11illIl, idem dieliUllm, cpoptico tyce!! F)
,
IV. llEltlJA SI1l IlI'ONIACA
Nusei tur loci!> cuWs et B3hlosis hortis. Est et allera Bubnig ro
co]oI' o, foliis sordidis et uenenosis. Ilie ergo caudidior lIas vires habet .
ex Diose, II 224 ,4 sqq.
so 'l'hyrso frutieoso, lIluitil'nmi, 1'0lii5 uigris, sclssi5, hirtis, balanos gene
rans, ut mali Ponic; nlllpulladuUl appellatum, obstrusos quidcm scu
bllis et semina Jil enos paulo longiori papauore, sed sunt differeutiae ei uB
tres: Kalil 1I.It.enl flore pur(lilreo 8e semine nigro, aHem flore nigro et
semine ruluo, sed ulrullue sumentes in fm'iam mittit. Appell a.la deuique
nest mani opoo05, i(l est iusauiam faelens. Teriia semine aUlue flore albo
nascitur loeis cult is et IItLblosis Ilt horus et in Jitor ibus ruderibusquc. Ei us
sueus simil;!! ost meeoni herbae. ergo yose)'lImon eandidior ct uas
habet uires.
uel horti . aut in fl lulmigrior folil8 fl 28 roliil horridiB
id Cit ueneMaia a Bordidis at Il cmmoBia folhs r ergo r
80 frucLiAco80 llil V !I'.l plenis Ha plcnus V 116 sal)u\olis V rudoribuB'
quo om. HI, V, IlIi/.let Torim. s ex eodiee nobIS igtloto, COllf. i,
68 uir Lutes V
\'. Vll'EB1N.A I
V. HELtHA VIPERINA
1. Ad uipe rll e mor s um.
Herbs uiperina trita cum nino potui data mirifiec
jt ueucnllm discllt it.
35
.-
morsus sanllt
Nnscitur soous fluminR uel in segete foliis wolli bus gustatu aspero.
].egis cam mense a.prile.
II: L (lIa 1') {l: Vr Vi y: VI)
/I trit[\ om. j' " nOmcn serllontia Jlror .. e L Vo Bcrpentis
I' .!) aut aut in. Vi Synonyma ClJdd.
.. Grnocl. el emon, litem Hlew th(!rIOri1.0n (theriollionl'") La.
111 11 III nfll; lam. uiperinam, idem ra.dice.m Mflcedonicaw, 1111 .
"' I"rf/ olemon ct hlnnula. ex Diose. J 8 1,21 sqq, ulia ex (o'lte
s
36
VI. tlEl lBA V'ENI'lltll\ 1- 2
VI. HERDA VENERIA
1. Ne apes e xaminent uel u e effugi ant.
Herbam ueneriam in uaso apium suspensam babato, nunquam
seducentur. Haec berba raro inuenitur Dec eam scire poterit, nisi
, cum Hosculum emiserit.
2. Ad du ritia m urinae, si quis facere n Oll potuerit urillam
et stanguiriam pati t ur.
Herbae ueneriae radicem ex aqua decoctam ad t ertius dubis bi-
bere per triduo, urinmn miTifice deducit ct stranguuiam sanat.
Nomina herbae.
A Graecis dici tur ReOTum, alii Afrodisias, Galli piper aplUm, Hali
ueneria, alii radix nn.utica, ali i tsingentiana.
Nascitur locis cultis et horlis et aratis. Legis earn mellse Augusto.
n: I., (IIa, V) fJ: VrVfB y: 1'Q
2 exa.minentur p uel ne effllgiant om. C< V:r aut sffllJ!;iallt Yi uol fugiant B
3 lOco ueneria (l semper a.chorum .'1&8 V, Vi na.sa. B L habct<! et
1Illllquam " 4 red ucelltur a effugmut (l Beducent"/ lUuomotur L pole-
ri nt VI" Vir n Ii uti ll lLm om. (11 12 a.cbonIS L ach.o-z:um {J Afro:
(liains "1 sic el codd. Diose.,. [also o.frod, s,,;! s (l
pi per apilllll 1 IS I! omam mdn: Il(wti C!l. (l 14 bortls lIel arat.is {J bortlS
[m.tis 1
VII. mmllA 1
37
VII. HERBA PEDELEONIS
I. Si quis deuotus defix usque f ue rit, sic eum resol ues.
lI orbae pedeleonis frutic.es sept.em sine radicibus coquito ex aqua
IUI1 I1. docrescente, lauaoo eum et te ipsum, qui facis, ante limen extra
. 1()tIl UIII pri ma noete, et herbam mceode aristolocia.m ot Bubfumigato 5
111 1111 ot redite ad domum et no post uos respiciati s, resoluisti eUID.
N omina herbae.
Graoci di cunt leontopodium, ulii Aothiopis, alii platifilioD. alii pede-

Nnscitur circa. campos et circa fossa.s et arundineta.
II: L (ITa V )
(1:Vr '" B
y:. Vu
!! Si IJ.UiH deuotul defectusgue fuerit in Illlptii s ellis Vr Si guis debilis
f,,,ult dofectu8quo in BuiB nuptiis B Si quis dcuot ll s in notis suis id cst in-
1I1I 1, Lll a perfectus obligatuB li gatusguf) fuerit Vi diffi xU8 L S numero septem
ooqmmtllr cum aqua nimfale r .. launbis {i extrA domum om. y
,. I II IUI L fumigabis II fnmigato r 6 reuerlere in domum y
M Il oLII Opoa" ctcf08 Vr ""y B CGL III ij61, 76 plantifilou L
'i' '' "l.Ii philltafiulli II piat opium y pedes leonia L S ynonym is IllillrUtl1 c/U8-
(Ir/(li(/i l II : eteron, semen leoll inum (])iose. II 1()9,14), Ha.li nocaut orobe-
t tl/ II (eMf. 1)if)$C. 11 109,12 08"(IlpIII 'l;}"tll' 1Vtllmu1111), ltomaui cibiclinalia (gibi-
'"

38
Int or po 1!1.t io ll 9S ex Di os(). If 108, 15 sqq.
Nascitur saepe cum b;ti co, t hyrsis Lipa,lnli s furcosis, in quibus ueiuti
lannae binnc uol trinne semen continenles, foliis coliculi agresfu simili-
H bus, radice ni gra mpi simili.
dir ialem II) ("ovllll ," Il""iv"" Diose. n 109, 13), nlii parcelaion dicllnt \'11 "(>"-
]jjosc. 1J 109, 14), Puuici gudubnU " icunt (gudubba Vr guduba R)
Syllouym(l coild. ; .I/crpol. e.c Diose. 11108, 14sqq : Gracoi Jeontopodion. idem
icoutopctnion (ieol1petalou 1' ) , idem Il fllJlhHlon (,..al'daJ. rol' mosc. II lOS, 14),
idem thorybeU.rOIl. idem lanet holl (lni l(.jltjlo" Dio.<t. II 108, 1lJ) idem afel1ll!is
(arfcresi. If) (umie?) , idem lactbron J)iose. 11 109, 101, idcm oro-
Lflthron (COI1(. corEd. Diose. {f lorl,12). idem pmpedi oD (pu1ruhj<o" lJiose. II
109,12,) . idem leont08 apermou 11 10!J, 14), idem
pUI (/lX yenllinis Byn), hl em pnutlfHou rilem), I}llrdon us (DaOIUiUs V) c\l.cc&l iiL
(cncalia I') (/lX (ollIe iglloto), Puuici gudllhbal (""d. "'pm), T,atini nammll ia
Veneris (tX (ollIe i!}110(0), idem Ll"umari n ( ,telll) . Ill/11m) d ll o G!/IIOnYIllI/ tX/lme
eUam ill cod. VI" codi cilINB illlupol. C< 10 in clliUpis P
Ilruudinotis LP
H simile Hn , huilis V
39
VIII. IIERBA SCEf, EIlATA
1. Ad ul cera c ir ou ia.
Bcr ba scelOl:ata tUll BIi. clIm a,X"lIli gia sill e sale, inponis in uulnere,
('xcolllcdct, et SI qua fllerlt sordes, eXJlurgat, sed nOll diutiu8 ]llttill.Tis
IJllnlll. 1.lccessc nc ct corpus lI9.ll UIll exedat.. 8i nrgulll cntum r ei
1I.x pOrl l"l uoluens, t Ullci e eam et su per lllllllllll.l sn.nnm in pone et nd-
Ilgato, stat im I"odit corpus.
2. At! s trumas et f u runcu l 08.
Ilerba tll.I1Sn et subacta cum fi IHO porcino, mpone
mis at fur unculls, ct IIIlm JlUUCUS horns discutit et pus eicil.
Nom i na hcrhn.e.
shu-
A tchoras, alii chloropis, alii .Ni-
111 m, alII stalticen, niH cButlcen, alII clorupi n, alii iosetinon, al ii catustal-
( !: I ; ( I ftt J') {J : 1"1' IJ y: V"
.'I Fceleratllm t UD&Um ViE pODeR L i n lIulneriuus B .1 put re-
oI!nell! 1.'0mcdlt SOrB r i) quia lIecen6 eat r II rgumt ntum ci L rei
.!tll. r .6 expenre icponi8 L 1 Tonet fir 8 furuncu\OI uel R])Oste.
Ilia .. . "t 8;UC fer ro " l,erHllltUT 9 ci, Dill. r i O fUlun cullH ct Dpo8tcmiB
,.dlSelltlt (uulnera iJ): legis ClLrn omni t-eml)oro (J discutit. omni a Ulalitia r
illclCt 12 chonast?) T. chogrll! HId ' cloropbi t L glorofiea Hn
..
40
VIJI. DEROA
tiCCll, alii tpheution, alii lycopnuUl, Sieuli sclinOll IIbrrioll, AegYJltii
U B61lCCOII, Romani apium rusticum, alii berba Bcelerata, alii npiuIisll.
Nflscitur locis humidis et aquosis. Si quia homo 88m ieiunus
gl1stauBrit, r idendo cl:811imatur, est cnim causticB.
lntcrpolationes Sf Diose. I 242,6 sqq.
Bunt cuim cius species quatt uor, (Iullrum altera cum foliis pingui bus
to ntque crnssis lOt 19.tis, colore alia subalhido, alia uslut nigro, CUIll /lore
melino uel purpureo et tyrso cubitali minime robusto, radica alba cum
&duatis germinibus erumpcutibus tamquam io IIlleboro. NascitllT Rutem
in stagnosis uel umbrosis locis. Item secunda est longioris tyrei (It foliis
hirtis cum incisuris, gustu ncerrimlS. Nnscitur saape in Sardinia. Tertia
u est ueheruenter hreuissima, taetri odoris atque incendiosa, cum florihll s
aurosis. Quarta est cum floribus In.cteis.
17 Pli o. XXV 172 (con. XXV]] 112)
clorofi.!!R V chlorophiR cboroapia "l 13 ,t.ticen loco cauticen atirooril
rllleHnon II: cU9Ielinon .ulerinon 'I (voDil .. ,o .. J)iose. I :U2, 10) c.atlllll-
ticen L
14 efe l tion peudion 'I alll agnon L Ita1i senecon "I
16 lednecQO L enneoon alii .pllll'D rUBtlcum L Itali .pium ruaticum [I
Galli berba scelcrala P apiuri ,u idem cadd. Dio&c. l1r'01I/1< lq,o';"'ovf' IVtlllUlUut.
CQdd. interpol. post AegyJllii &enecon pergllnt fo .. iglloto: idem MlUe
con, idem clLrcadana, eilicel gadiadanl\.. How"ni apiutelluw. idem dentaria.
idem aecrironum (ecyfonllm V), idem apiullI, Sin nuthl\., BeBai Oaci
dicotte1a. Gracei item aeHnon id6m sclillon ydacion, pwfetae bntracboie,
idem 8tergctron. idem l iquirniaion. Aegyptii , iMchon (0111 . V), idem Il enechon
(om. V) , idem orchin (orcDin 1'). idem cbouada, Latini apium rUlticnm, idem
apium ril um, idem herb .. 1!lClerala 16 loci. aquoaiH aquoBis ul!! in
horDa Vi si quia homo igaor&u. eam ViR iguorons ieiuuua eam mandu-
eaueri t Vr ieiuuu8 om. a 11 nJAnduea.uerit B examinst L ennimabitur
V,. B (l lADiwat Vi
IX. BO'l'lt ACI ON STA1'ICE 1-2
41
IX. HERDA BOTRACION STA'l'ICE
1. Ad l unaticoB.
lI erha botracion si lunati co in cern ice ligelur lino rubro, luna
IJ ucrcscente, cmll erit signum tnuri uel scorpionis parte primR, mox
Ml tnubitur.
2. Ad cic lLtr ices Dlgras.
. sua mixla cum nceto inponis
1119, (l UI habent clcatrLces mgras, exe(itt eas at si milem corpori facit
L'olorom.

NIIScitur locia snblosis et campis arenosis. ll-adix ciu8 uert icillo 10
/"IHt sirniii s, radiculas paucas et telluissimD.s habet.
I DterpoJatio oes (cr. Di ose. I 243,9).
Flore o.ur080, quam PUDici atzicurur appella nt.
1(: L (HaV) {1: Vin
2 lI.d lunatico 9ui I!lDLLe paliuut ur JJ S botr-acioD .t.atice Vi
III col.lo "I .. et . a 7 Herbam Il lunHam mi xt.am II
InpoIIll lid. qlll fl. qUI hA?ent"l 8 oxi mit ell.ll V,. Vi r o:ltenual
1/ RlmillB a ' Im,1t corpore fJ struili corpoTi ,.. 10 Hablo8is et CII e-
11:- nrllnosia a ucfliccllo L uerticulo Pi' Itl fluTO aurOBO etillm 11,,:: V
nl7. lcurus V
42
x. mi lWA Ail'l'EMI SI A MONUCLONOS l -S
x. AR'mMISU MONOCLONOS
1. Ad i t. e r fa ci end um.
Uerba artemis ia, si quis iter fnciens cam !'Iccum i.1I mnUD porht-
uerit. , uon sell t iet I"borem. I<' ug.at et dacmoni n at. in
posit.'L prohibct Ul nla medlcamcuta. A ner ht oeulos lll nlor ulll ha]lllllum.
2. Ad ped um da l ol e m.
H"rbu a rt.emisi a tunsa cum nx ull gia et inposita Iltldum dol orl'1O
tollet.
3. Ad interullco rll lll d o l o ]em.
]0 Herbfl ar temisi a pisata et in puhlerem rcdacin, euw aqua l11 ulsa
potui i ]lteet illorum dol ore m H:Uut..
I t; D( II(tV) Ill: V,. , "j H )': I'Q
3 JJ crhn nrtcml6in monoclOll OS 7 in TDII.IlU om ,I demonill in
OJ: domo Lei, domo fl aV I) ouortlt'l malorum omni um L . . hominll m
(t 1 herb ... nrtcmisia. 7 8 t olJi t (t 10 nrtCI1119.Ia. t unsa (f
om pi@llltR in pnluorom u II dll to T, tollit P'{ t?lli t ,Jl\Cit ot nd II1111t.o8
I'UK miritico Vr tolll t, ut rii ll CI'IIiH inHl' mil.tlUbus suhncUit 1'1
x. IlIm li A MONOOLONOS
43
Nomi na h e rble.
A Graeeis di eitur toxotis, atii In!, nl ii Efcsia, alii tuilitolochia (?),
ali i plirtenicou, ali i apolissos, al ii un n,cirios, alii SOZt18U, ali i leuco-
I'ria , profetae ema nntropll , alii teeetyesice, nIii onychanteH, alii r iza- 15
tllLyte8 (?), alii tbeon eeis, al ii Bubusteo9 cnrdia, alii oata antropu, ali i
lIll1 a C rOllU, a li i gOODS Efaestu, alii fi lncterion mega , Aegyptii aneses,
nlii neiasar. t pensi8, ali i tOlo\)oIIlS, Gall i t itllmcu, 0 8tll-
11(.'8 , Daci zi red, Itali serpuUu m maius, alii ualenti a; Roma ni a r -
tllttl illia. !to
Nascitur l ocis lapidosis et. sahl o!!is.
18 tOJ:oti s p: P toxotCS'l Il Il., L Iisi lLll Ha V laG 0111. {J y
0"j6iu Diorc. 11 12fJ, (i COIITII'SiS duo/ms aynimylllls epbll,8ius J, c]lcaia fJ
1'11C8iu'l 'Erpfl1(a. 1)i08l:. 11 l25,7 carieteloeenr <I'{ eariBteloeia.m I'r II.risiol o-
chi tutl Vi cari stologi nm B 14 " polisaoe fl epoIYI!leo, 'I 10 >1 0111(160, J)io.e, 1 I 125, '7
Illmeyriol p: {J annelioa,. u.'uxrO(,II'" I JjoSll1. 1 1 1"l5, 7 IfM:O !ioaeloriol II' 1111i-
11I1I.Ch i nri emillia i01:08(1 uy IOZ;OIla. fl II&:OVI1<1 Di{)fJ(;. n 125, 8 U
IJ'coptnH fl leucofri. 0111.7 b lhorppt:, Diosc. 1J 125,8 11) cmCBnt rO)) ll u ea n-
II'opu fl ceetyssice I .. cctiaie Ha V ceelesie eectyslice om. '{ onicnnteH ri' n-
"allte. LHa onicnnte. rcaBlii tee V oni cante! rhll. fl oll ocani lls riZ11 'I I G tbeo"
bll bi steH (1 ostrnntopu 1/(1 Vp y ]7 cI11Bgronil
fill If emcroull (1 fli nr ter iOllumesane 11" V post mega L : Aegyptii nl;inde 11 0'
11';11(1 leyi nOl. ialll Acgypti i dicunt nlanbn\a&[ V r alsaluBll r I'i n.lsa-
hulRn If al ii anesCB. alii ncia.;;ar Ha Vy 18 feluln{l) II ali i '{
wxobolus f1 rtiiqlla 1I000Nina dUll nt Galli o$lunu. Dad tilumen.
l irc<r lI" I' l'r u itumclI r bricumum Marc. XX I" .11 7fO,,/1I Diose lJ 125, JO
19 ,"OVO';IIf"1j(l / Hose. // 125, 10 sepillum Ho I' lI o.lenti nn,{ ali i artcmisia
fill V 2] locis sabloli! 1101 mootuoai. f1 loci l cultlll, sa.blo.is et \npidosis r

44
XI. II g 1111A ' l' ACl AN' m s 1_6
XI. llERBA All.'l'EMlSIA 'fAGAN'fES
1. Ad uesicne dol ocem at stranguir iam.
Barbae artemisiae tagsnws Rueus, scripulos duos ex uino potu;
dato, febricitnnti ex aqua calida t inli!! duo hUB Jlotui dabis.
2. Ad coxarul1I dolor em .
Berhn. artemi sia tngnntes, tundes earn cum Rxungin et nceto, bene
Sllbigcs et inpones et adJi gabis, tertia. die sanllbituc.
3. Ad neruorum d olorcm uel tUlDo re m.
Barham artemisiam tllgllntes tunsntn et cum oleo helle Bubactam
10 inponc, mirifice annat.
4. Ad pe dum dolor e m, si qui s grauihr uc xatur.
Berhae artcmiBiae radicem ex melle dabis monducarej item ce-
nato, purgabitur, ut nix tredi pOBsit tantnm uirtutem earn habere posse.
5. Si (l uis febriuus U6xa.tur.
u Herbae nrtemisia6 sucum cum oleo rosnci o peruDgues, febres toilet.
Hall e harbam si confri caue.ris, laseris opt imi odorem habet.
fl: L (Ha V ) p: J"I' "i../J y: Vu
I nrtemiaill. (minor) taee. t!!& L 2 et Bt rllnguiriam am. r 8 BueUR eiu8 L
polui da.t.o om. "I " in aqua T Bcripula duo l' scripul08 duos at UiDi eyatos
dU08 dabi. bi bere non febrieitanti , fcbril'itaoti aulcm (uero Vi ) in aqoa. calida eyRo-
1.08 dool Ilotui dabi. II 6 tundle (1 y aecl9 lobigi l (1 7 inponis: I . inponia et
li ,qabi'll ioponeM aJligabis 1 8 el tumorCR L uo1 t umorem 0111. (J trcmorom
Vo ill lit. morb. 11 to-gant!!B (1111. I , taguutil II" V et 0111.1 11 ucxabitur (Jr
1:\ mundllcarll pod onenam libcrabitnr \It fJ III pone om. (11' 16 Hune eic.
om. II contriucri81 $,,00111/111(1 Cl(188;' /I (COII(. ])iose, 11 125, 11): Omoeos criB'
IUIWmi8, AcgYllti i nym, Romaui milium (6""'0",.. n Unc.). a lii lanacitam. Ro lii tana.
eiJln.nl (0011(. codrf. DiOlK:.: UI'T<t 1lU1Ha [ WellINfll1" ivflu oj 6) "I'Ul1',fJa,,)
XI I. m aWA AIt'n :Ml 8JA l,gP'TOYI I. I,OS 1- 2
45
XII. HERBA All'l'EMISIA LEP'l'OFILLOS
1. Ad stoma ohi dolorern.
Ucrhn tunsa, cum oleo amigdalino bene subactu, more
mduels panno mundo et inponis, quint o die sanllbitul" et
HI fUCrit eius radix super limen aedificii suspenea, &
oi ncrno 1l0ceblt.
2. Ad neruor ulU t rernorem.
HUl'oae ar1emisine S1100 cum oleo rosaeio lIIixto perungues 008
illdesillenter at tramuus owne u itium t o lli t.
Nn8Citur circa fossas at aggel'es. FloBcul1,lOl oius si cOlltriueris, lO
t;IUII !:i uci odorem habet.
Nam bas tres artemisias Diana dicitur inuenisae et ui r ru tcs carum
'Jt centamo tradidit, qui primutn de hie herbis
ruod lcmullI m.stl t Uit. Bas au tern herbns ex nomine Diana.e boc est
uroomisiaw nuncupauit. I
t" 1, (ITa ,'"> (I: Vt' Fi IJ )": " 0
I l ... ptofile dlluRet ilie. L 8 hcrbRtll nrtomisillm leptnlil08 (. Ium)
tUlilIlI mo!e we. lagmatis lla V Vi uel ut wal a.gma 11 4 mnllllj:lnao in-
l' G 0111. fir 1 dolorem {1 8 IJcrba. artemisia cum
0,1 00 roS3CIO ml.xtum J.J 608 desmet (dolor et Vi) tremor ODlDem eo do.
t n!';Duh at Omnem l' illdesincllter III t remuli d ooone L 10 circa
uol circa anO)HIR lIel ngg?r<l8 (i n nggcri buB ll) It flos nel folia
J w Mrum L 13 pmnuB {t 14 Ititllit "/ 16 an:", lisiao H VR
II a
"
40
XI II. IIlmUII LAI 'i\' I'IVM I
XU!. HEltSA LAPATIVM
1. Ad pnnieulo.lU, q uae in i n gu in e nRscit u r.
Bcrba lapatium, cont uodes earn cum Mungia, ut duplo sit quam
hel'bll, et belle midum facies turondulam et inuoluis in folium coli
s culi et wittis eaw sub cinus cal idum, et cum caiuerit, tunc inponis
supe'!' paoiculll.m et panDO ligabis. Hoc c:ximium est et optimum.
Nomina h erbae.
ltonmni rumicem dicunt.
Nnscituf locis sablos is at aggeribus.
(l:: L (muti/. ali initiQ) ]fu V {J : VrVIB y: Fo
2 panicuia .Q 1)r. Vr Vr UBscuntur Vr 4 in folill culi l'
Ii mitti8 iIl ud {J Ii hoo cl[imiuUJ remedium est. Ipsa autcm hcrba aperiet
II UhlU8 (I t nd cicntricum perducit ",ire r est optimum L 8 HOnluui
0111 . L Hti rba IIlPlltiuru, qnnw nlii draumicem (drumicem VI uocant Hu l'
Bomnni rumi colU t1 icunt, profetae cmll. Tyfonll8, Acgyptii cUtuM (aetitus Vr i7ftit;
1)iOlc. 1 188,8), Puni ci rUllliccm dicunt conf. Diose. 1 188,7sgq. 8 agger i-
bue nol uel circa fonne Vr Vi n.quosis uel hoztiB uel circil f08Sru 1J
nggcribuij ot r
I I
Cod. Hllrleilm HISG (c1. a)
10. Phi l. de 1.if,"nllmine (cl )
(
I I
Cod. Vimloh. Jat. !IS (eL (fJ
Cod. Add. 170(;8 (el. )
Cod. rt (lrleiull d98G (eL al
Cod. i huJeiP,n . 1586 (cL fl)
Cod. Oio.curid il Con,tantiuOIJ. Vind. rued. 1
H E DRACON 'I' EA
(hnaginem el. 1 rude lIng. 47)
.'>;IV. 11 i':IWA 1- 2
47
XII'. BERBA DRACON'l'EA
I. Ad omnium ser penti um mor s us e t Ilspidi s.
B!!rbae drrlcontelle radix ex uino tri ta, I..epefncta, dnbis pot ionem,
tlcnctl ll discutit.
2. Ad ossa f raeta i n co rpo r e. 5
Berbae draconteae radix CUIll axungia pisat.'l , factum qUlUli ma-
l:lglllu, mox ossa fracta de corpore educit et lepidas ext rahit.
Nomi na b erbae.
A Graeeis dicitul' Jrncontea, alii Asclepias, a.lii Pitouioll , nlii tall-
chomnnes, ali i t sancboOl atoD, al ii arise?), alii aTone?), ali i tseeou, alii LO
(Jonf. P8.-Theod. p. 300, 28
a : L (lTa l') y: V" .
2 Ad omn inm o,spiduill mOrBUS eCllllumOll r o.spidis o:BV(I ill lit. morb.
!\ ,Irllcontea. 1U/ draconthill (l dragtea Wl i dra,(n)conleLl Vi dro.guntea B dra.-
lIouleo. r et tcpefa.ctll. L " Nomen serpent i, nl piil Vi slipm imao. u rp.
NUl11ell SellJCntis 8ipcdoll Vi infra imago lIerp. 6 cum a:mngi& inposila
7 Inpidu Na V IUIJidas l' 9 f,.rtonion L pitonioll II pyrtonioll r antbo-
mLLl HlI p ancomanel 1 10 pall abromaton If alii afriasa Jl theonion
If 1 lheriOD {J 01 dl GpOI' , 0, til 1 233, 22 leon L Rebeon
Ifl! V II Ceon 0 1. {J
48
dorcndi on, profclne .. . ' r ifol109, nlji corcodrilliou, l\1i i .. ' r Ostnnea . . "
Zoronstres lheri ofonOll, Aegypti i eminion, Huli
lJrllconis sunguine nata fartur esse dracontell, Nascitur in mon-
tibus !lummi!, ubi Bunt Ittci, maxima locia sRnctis, terra ApuliB
15 BUller saxi s, t nct u molli, gllstu dulei, tllmqunm CllstaDen uiridis sapo-
rem babens, radix eiua ims. cnput draconis LubeL
Legis ell LO mense lulin.
11 eorcodrill ion om. p alii aalane. Ly. (1 u. illfr" 12 leri foDOTl If
aewinon L post tbOnGD (1: alii cronieae Yr aconiee Vi crODiaee n. alii
",l,Igyon Vr augian ViB, alii Iycion, .Iii Jycorcon Vr I, COII:Oll Vi 11eon H,
alii alii dorcadioll , profetae Vr otccontas ViB, Oata-
nee Reliqua "!Inony,Iul cod. Vr: Zoroastrci terifonon , Acgypti i
eminioll , Romani co\umbina.m, It ...1i ura.coll t.earn , II, l ii orielo. alli ninB, Llbii
R.drizafot, Dn.ci adila. , Rfl . syn. ood. Vi; Zoroast res Yl)lloticon. Aegyptii teri-
fonon, Homani elniuion, Itali co\nmbina., alii dm.contea., Libii oriela. lLBinina.,
Daci wl.imfot. Rd. rod. R : RowlUli columbinam, profetae tifullOe, It.1i
dragunteam. quida.w aerpentinam, quidam .erpelltill a. riam, O.tanes ipnotieon, alii
aurieulam Beioin.m, ZoroWl trea teri fronOI, Libii azirarrotb. Aeg.rl)tii IIlDinion,
Daei u.dila. 13 Orneonis U8que ad dracouteu. Oln. Herb!' dracontc!' drn
coni e sanguine flu V d" y fertu r esse, uude drncontea uocatur {J
iu om. L rnOll li bul Bunt luci l' U gllBtU rnoruad radii gustatu r en,t.&-
neam uiriuem L cashmea. uiridem l' 16 unconil b.belll ar 17 pm;t Legia
lacuna 111 L mcneil iuoio ucl iulio (J post lul io: ha.6C autem herbu. mi rn uti lil
r

Ber bae
cumt.
Berbae
lull it si ne
x V. J1 1': 11 1JA PIt! A l'ISCVS 1- 8
4D
XV, HERDA PRIAPISCVS
1. Ad ul cera diffi cilill uel cicatr-ices.
priapisci radices tundis at iuponis, expurgat et cicatrices
2. Ad Iip pi tudi ne m oculor u m.
priapisci sueo oculos inunguis et lippi t udinem et dolores
morn.

3_ S i qui! ad mulierem nOn potuerit.
Berbae priapisci radicem, sed et test iculum dextrurn qui maior
cst ,. teres et piperis grana XLYIl, mellis uncia.s TV, in uiuo 10
opll mo medlcamen soluis ct pondus scripula IX t 'd
perri uo Burnes.
8 Ps,-'l'heod. p. 347, 7
: L (TTlr,VOl'ib. )
{l; '-1' FiB
.2 ,\d uU.lncra . diffi cil il\ (11 3 rIL(liCe8 tUlI83,e at inponia et re tlr at L
rlldlx tUDI R mpom! et, r epurgat Ha V radii t unsa "'t . ., _ , P'
.. at R , . '"" mpo!l .... Ull nera el pur-
" ,. clc .....ncem 1 6 111llltudrnca L In tit Jll orb r 0" ." 6. '
/l IIe8 L Jl' . . . . ucum mun_
niB p. _10 telia cum albi gl"l1-
(el) melli s IV melli . berb, l upraacri pt&m
tnbitDl Vr t ' -'d h ' J C ller r l UO .umat affec-
t ? per ul UUW oc medicamentum a cci pia.t" mulier aifcctabitur Vi
o l)er tndullIlI 8umtum ad mulierem affeciabi' continuo B
mod. lal. I V; ".alldo.pll l. "
XV. III<IU.Il A I'!l1Al'I SUVS
Nomill fl be rbae.
A Grllecis dici t ur saliri on, alii cinos (orchis), nlii ell blti con, ali i
cri tronioll , alii PaDioll , alii Sorapion , atli orcbis, Aegyptii melle,
1& Gil, lI i UrII, Itali prillpiscus, ali i lesticulos. . . .. .
Nnscitur in montium rndieibus, locis sol ldis et prnbs et marltlmlS.
Legis enm menso l ulio.
15 KynOB ay cynocoron xv,'lI . Dio8C. 11 JS a .
14 l"v&"6,, ,1.1Io' Diose. 1 J 138, 14 Panion 0111. fl Barapla, fl. Slcuh. orchis,
a lii teBiiculum lcpori s fl ('.(Jtt(. Diose. J1 138, 16 neme fl Iii In monh unl ra.
dices in mont ibug locia fl y 17 LegiB ete. om. fl
XVI. III<HLli ..... OgN'I'IJ\..J'IA 1
51
,
XVI. Il ERBA GENTIANA
L .Ad se rp en t i um mors us.
Berbae gentiall ll6 rndicem siccum et in puluerem redactam, pon-
,Ill s dragmam unnm dabi" ill uillo ciat is III, Bumpt um unlidissi me
I' roderit. 6
No mi n a he rbae.
A Graecis di citur nloe Gllllica, alii gentiana, alii narein, alii Ci-
ron ion, Oardani aloitis, Homuui brentiaDa, alii comi tialem.
Nasci t ur GemeUis monti bus. Haec berba fnci t ad omni a. ant.i-
,IO!:I, tactu molli, gnstu lImaro, SCllpO Ho li rlo.
(t: I ; ( 9 ft V Drill . ) fJ: ",. J' ; B
II rndicem Buum L 4 I!J pot lri ualid issimo fI Ii proderit. rr ",rba
IlIlec et II. nimn.1i n. curat y 7 il Ion g nllicae ar a lum gll ll icUIn fl &101') red .
allui/Jiose. 11 4,17 necepromion L jueceupronion HaV uicilpromion '
" roulon 7 oj tll; J'ci(l"I) , 01 Xel"p"'O' Diose. i f 6, 18 8 darllan08 1X1
rln rdllllon ' l'usci aloi ti a p .du(lcfu1'o, Diosc. 11 !.i, I S alii gentianD. a'l I
\I KUllIelii a (- Jid1Jl'u !;"" StrubQ 14,647?) ad om. ] , 10 A'uatatu
.lnl'" L Bcapo solido 01.11. JI C8.llnt NOUl en Bupeatis neouitil '1
111,//1 imoginem
"
62
XV!! . OIUJ1CVJ.A Ul ii. l II
XVII. HERBA ORBICVLA ltIS
1. Ad capu t deplendum.
Herbae orbicularis sucus ciatus unus at acetuill optimum in nn-
r ibuH miltitur.
2. Ad alvum conci tu.ndum.
Berbae orbicularis coUirio racto et iniecto catarticum est.
3. Ad s"pl enis dolor om.
Horbne orbiculnris SUCUIll oiat um uuum et aceti optimi cocliaria VI
diebns continuis IX potui dabis, miraberis effectum.
11) Item rndix ei us in coUo SUsptlnsa, ut
ficaciter medetur. Natn et ciclamill is sueo qlllSqUIS nnum tetlgerlt,
mi re celeriter alu.i solutiollem experietll T.
7 Marc. XXIII 26; Ps.Tbeod. p. 323, 7
a : L (lIaI"Ql'ib.) {J: n Vin y: "0
SHerlin. orbieuh'U'ig in naribul mi ttitnT Hal- aueum eia.tum I L(fy r
4. mi tti tur mirnbllLt er profici t fJ a lbeulIl "/ 8 Berba"7 sueUR Vr II
auci 1J ' 9 effectum om. "/ 11 8UCUIU fi i qui. 12 mira celerih.le
nJuei (f ulbei aol utionem gi gni6cat r
XVII. III'lIIIIA () ItUICVLAJUS
53
Nomiun h or bne.
A Gmceis dici tUl ciclllminos, alii cissaniemon, alii cissofiUOll, alii
dUl loni on, alii Cillena, Zoroastres sti mfuli t is, Oat<&nes asphet, profetae 15
11III.I dpilU
i
Aegypt ii palnli u, al ii t Liteo, Itnli terrae malum, alii orbi-
lJu lnris, ali i mpum terrae, alii mpum porciuum, Syri clnrgin.
Nnscitur loeis cuitis at montuosi ll.
Logis earn offi ui telllPQre.
14 ch ireron, nlii nDcioni a L ciseToD, alii llot.bimoD Ha V alias chiserOD,
uli u :uotbcmoD O,;!i. eeurom (-0), al ii IlnlhioD (f Diosc. 1 228, 15
casso61Jon x"Mo'J' vllor Dior.c. J 2:!8,1!. 16 chedellon L eetlonion
1/11 cetonion Y chelonion Orili, chedouion P.r Z1jl';'vlO" I lu coda. DIOse,
Wdlmrmn (alBo XdI<JO"'ol' llorO!l.stTcs chs1i ena L ZOToastres ebell enn. HIIY
, :ill oul.lo 0111. B"j' 01 d'l! KllHJjJ'1J Diose. 1 228, 16 alii a' impantcs L nlii stym-
I'I .. IJu v' ati mpllitol XorolL1l t rea stympl it es y artl!1<P",Ur ' i Diosc. I
:!2S, 17 alii Ost1lllC8.Q uphllet L aSl)ebt 1111 V ' aO"rpQ, DiQ3c. 1
:128,17 16 maa IJ)ba. Aegn lt ii maal ila. /la l' '[usci mabalpll. P 1r(>O<PiJ-
.... 1'-'!JIm DiollC. 1 228, 17 Aegyptii pillalin. L ltali palalia 110 V Aegyl)tii
l,n\nJill # Aegyplii l)a llLlia 0111. r ltali tbiteo alii til hoc l-f(I Y t biteo om. fi r
(oriWISe - Diose. I 228, 18 Ii "Ii i mil Ium tOlrl.e L post
(' llIrgia mal um terrne tim. ITIl V Romuni terrae malum (f H.a.li orbieulariB (f
I!) Legi8 etc. om. (f
,
nerbRO
tepcfnctulD
XVI II. 1Ii':lWA 1' l tUf.H: HI ' I NAIJA 1_ 01
XVJJl. MERBA PROSERPINACA
1. Ad eos, qui sauguinem r e ic i un l
proserpiull cae sucum cum uiuo optimo austeri SlDC fmll o
ieilllllls bibat per dies IX, minilll re m experierl s.
2. Ad la ter is do l or em,
Horbne proseqJinacae su CUIIl cum oleo rosacio snepius per ungues,
dolorem toUi t..

3. A.d mnmillnr um dolorerll lll ulie nnu, qune Inctem hnbel1t
et tutllore m.
10 Heron proserpi nBca tUDSIl. et cum butiro subactn, illposit n discutit
mire dolorem ct t umorem toUit.
4. A.d ocu l orum uit ia uel dolor es.
Herba proscrpi nllca, uadi:! nd herbam ill I t e ortum uel occu-
SUIll et circnmscribis earn cum HIlUlo aureo e-i dl CIS tollere te eam
,to L (J1"a. VOI'if}, ) (I: n' , ' j B )' : Yo
3 ubique au.Lere L I>U8tero potl!-i 8ina 1 " c:s: pcriotur J.
6 roseo 7 lollit mi re 8 rlolorelll , qUI laeLelu {I qui
lo.eLem a mulie-rum dol orern , qui lade Don '/ . 10 tuus!!. IIl pos!ta,
\lum buti ro . ubnotn, inpoliln tli! t utit ",/ tnnall. et IOI)OBlta, Cllm !lulJEu:tt
{I II doloN'u! mire '/ lUlllorea {I IS Ilroserpllla.cam .AI -
I)Tehell tli, nnw li d 1 de tollo te, remedium
oel11b (lIjt 11(1 If di c!M prNlQIII, " unu In Oll. llIte SCripta. (I
XVIII 1I I'1II ItA ;'-\1
55
remedium ocu li8; 111111 ;>.1 ihi postero dio ante solis ortum, 8ublatam
circumdl\bis coll o, pro[iciet di ligenter.
o. Ad au r ;u m dolo rem.
Herbae proserpinncue sucus te pefnct us t!t nur ibl18 stiltu.tus dolo
rum mirifiee discutit, etiam ipsi experli sumUis. Potenter proficit, u t
et ulcern quoque nudum sanet. to
G. Ad d isen t er ieos.
Herbae proserpino.cae Bueus foliormn, cum aqlJa calida potu; da-
bis qlmnt nm tibi uiilebitur, sunus efficitur.
No min a b er bae.
A Graecis dicitur poligonos, alii ei nocalce, al ii poHgonntos, ali i t!>
l\8pnltioll , alii policarpon, nlii carcinetron, alii ecbiuopodion , alii
mirtopetaloll, Aegyptii zeclias, alii thcpin, ali i setempi n, profet ae go
nOli eroos, u.li i ooix mi os, Romani sanguinar ia, !tal i pr oserpJOll.ca, alii
tstntnll o.ria, al ii scrutulll, alii scorpi nacem.
Nascitur ubi que locis cultis at Il.ggeribus. so
Legis ealll Matiuo tempore.
11 I X 2J j I X 8 L
l b lI.(l remedi um oen lorum i' p08triduo 16 et t OlliB lOam ct eircllmdabi.
collo 1800ure V i D lI ure(m) fl iUBtiJ1atul,/ 19 etinm OUi. {I lumUI (ot)
ul cern quoque fl.uriaw snnat fl 22 foliorum 0 111. p 23 til,i p ll\CBt, S(tnIlM effi eit ur
Lcgil en.m mano prima. nnte Bolia ortum die 10n18 '/ c}JimoRChAme L cimo-
BelllIe 'Ila I'" cyw06uam fl iJiosc. 1f 171,8 26 cn rci ncten t<1 caTce--
trulll fl codd. Dirn-c. II 171, 10 Ma px{I'w.o-po" lI'ellmam, orinopodioll
crinopodi on Ila V quinopodion (I ">'0,,,6&,0. uei .. "", ,.6d,,)>, codd. DiU8C.,
.. l VeUmtulJl U 171, 1.1 27 Ae$l"Y I)tii miretopfl ta lon fl uceiu L za
elia On'b. %ecia.8 i' topllti .. road. DiOltC. , lu.o-it< lVeUmcl11J1 11 111, 11 pose
xt!clia fl: a lii megal iou <"'1]6clllol' Di!nc. II 171,11) tetill flOri b. om. ,/
iJffJ'il' D;tJlIC. 11 17/,1/2 profet&c sctemJ)ill L'/ omOOO8 A/!gyptii prmfie
tfTfl'q>l. 11 }; 1, 12 gouogereuo L P p<!Bt gouoseronos tJ :
l'lllliei znnzUr 28 L,/ l la V onil: wi os (1)1. tJ
Diose. 11171,13 Itnli sa.ngniuari(l. t< ul1gui nnli l {J CO'If. Marc. 1X 81,
- 11lJ.U'''ci.1. Violc. 1117 I, 13 l)rOlerplnaca. ani . tJ 29 .to.tuniaria L
. t:ltuniaria, alii miBeroui uiuw ]fa V (l .tlltunaria '/ SO IIggeribus
lid prat is SI Otnll i tempore fl e:s:tibo t empore 1
f>O
XIX. mallJA Alii 'I'OJ.OCIIiA 1 S

XIX. HERBA A m S'l'OLOClllA
1. Ad \li m uen eni.
Beron. aristolocruu. trita uel pisntn, cum mero potui data uenenuill
nincit..
2. Ad fe b rcs acerrimfl8.
Hedm aristolochin. siceR, subfumigubis cum, tunc hilariorem
fn.ci es;
fugat et dnemoni a.
3. Ad fi stui ll S.
Hcrbne aristolochiae radix purguta ox uino, t eris ot pasteJl um i l l
5sqq. Vcrsio Graces iu Diose. n 8, ann.
a: fl: -V1' n. u . y: V(j . . . . .
l ariatolochi ll, ari!!t.ologia, llU8t rclogJ&. Ar!8tomll.
cocld S trita 0111 . L triLa uel om. H IT t rlt.a. \lei )' 181101& Onl.. L
d bO " Jl(l V dato ot Vi '" 'I G cum (;111. '1 cum hy\anorem fa -
L fu.cic6 infantcm 7 \ nfuu8 fucri t
. ,. SIC emn Hberahls: Herba a rlBtoloeblll, de81ccabl8 abuD
11In8.ll. I ...., .' . r 1 8 \lua m sa-
dll nt er It lIub led o subfu migabl8. ubi m 8.1.1' auguen. UP ft 1"
Jubrit."ltem BllscipilJ.t (reci piet Yr) It It olD'"' H
Il

. 1 11 C14rll :; Idm/l SUPT(lSCrljll. 111 r er n .
perducit. Medi ci 1ia rlldix fllctum
medici 1 et adllosi ta. (liatuilUl 1'1) ad lIanlld em perduclt tJ
XIX, 111':11 11/\ Id!l S' I'QJ.OOIIJ A 4- 1
57
lIulnerihuij illpOnis, oxpurgnt ot ltd !:ll\llitnlelll poruucit. Medici quo- 10
(I lie si ne en 8l1Cc.UrI"ero nOli ualont.
4. jj' r i gore e"Xustis.
Herhu ur istoloc.hi:i ox oleo coda cnl efllctorinm uim habet, at cum
tlxulLgla Jlorcini!.
5. Co n tra ser pe nt i s mo rsum nel 110mi ll u lll . 11\
llcrhll 6 arislolocruae radicem poudus denarii unius, uinum emi-
I1nm, saepltls bihitllr, discutit uenenum.
6. Si iohns contristn.tus fu crit.
Ber ba ar istolochill subfumig\l.bis, tIlnc hilariorcm facies infa.ntem.
7. Ad curci n o mata, gURe in n uribus nascuutur.
ILerbll aristolochia cum cipero et dl1lconteae semeD cum
ill pollitum emcndat.
Nomina be rbae.
..
mell e
11. Graecis clicitur nristolochia, nlii adra l"i 1.n, nlii melooILrpon,
alii I'euxicter us, nlii El'esill, nlii erectitis, alii pixinon, Dnrdani sopi t5
tis, Aegyptii sopoep, oJ;i cnmemelus, Jta1 i TOpetes, alii terrae malum,
Oao; absentium rusticum.
Nascitur locis moutuosis et solidis ct cul tis uel lapidosis.
10 Medici om. V I I si no Ileum L (mOl ni 01l il cu rare p066unt fl u. earn
nihil faciunt luccurare.L I \l Ad frigore exusli, S1. cxuw,a) u
13 oleo usque ad ealet"acloriam uim babl!l!. "um axangia u nel cum Mungia. tJ
15 IcrpenliulU 11el {l 16 uini u. utcw heroinalll simul ot
Libatur, di scuti t omne lIellenum (l di8cutit ucneuu. " 111 f.cis y
:!O clUl crinllmatlio JTrl Cllnchillownla Vi CBnCerOltiat a UVo ill. lit. '!lorb.
al'll.ritll Lf1 lISaliza "1 " ' Ou. DiOllC. 11 6, 12 Inelccllrp.oni n L wele-
taq)(lll (l"1 I'..,16xuo,.01' Diose . .11 6, 12 20 t ouxilcmuB L P feuxicierllB 0111.
llrtV teuxitimo8 y Diosc. I I G,13 opoeia L (1 epa8in, y ' EIJla-
!filii Diose. 11 (1, 13 L1 deatite8 Hu. V clelltit 'iB (l ud
codd. Diosc. fIT. 0, py:li onas pyxiooi a 1'1'1 ';
Udanea perhixioll It 1')":IIiOnllB 7 :n)G"I " Diose. J 1 6, 13 al ii durdBno, Ae-
t:'J' ptii zotites J. alii dardnnos, Aogyptii totitcs II" l' Delanea dnrdallu8, nlii
lOti li s p II IH dardll no8, Aegyptii joUle8), .dcip6uvo. aofloi.,
IJi (JIC. 11 6, 13 21l camelo. L Siculi cu.wemelll!l tJ Itaii olleles om. P r Ibli
l.crrae malum (17 27 nl8ticum, alii IIClirdill P 28 soli di. 0111'"1 illpldo,is
,,,II. fl Nomen serpenti! ieci8 "1 iu:r:ta im!lgill em
1i8
xx. 1l1.;ILILA NAI:; 'J' YltC1VM I- II
xx. HERBAc NAcSTYRCIYM
1. Ad C3 1Jut dep l e n du m.
Ber ba nu.sturci um, naribus inicis, caput deplet..
Hoc nasturcium Don seritu:r, sed lib se nascitur circa pariet ibus
imjs.
2. Ad capitis ui l i a ne l por r igill es ue l furfu r es.
Berbae nasturcii semen mix!;um, el1m ndire anserino h ilum ah
Jut ione furfurcs ex cnpite eiciel
3. Ad cru ditate m.
10 Barhum nn.sturcium et pulcium ex aqua decoctum hibere date,
emendllbis, ot diecutit cruJitu.tem.
li Plin. XX 129; Marc. IV 16 10 Marc. XX 79
{I: nlJ y: ro C (a CIlr(l 3)
R Hul"lm naslurcium '\leu in Imri bu6 'I 4 loco Doc fI:
1 eKi s caUl menae Mnrtio iT'8e llB.!lci tllr l.bique r circa ,lfiA. plmetum
i r" V 6 Ilel fernorea I, 7 nlbutiollem Hn V cal
iUanl fI cai uitioll em y abluti one l'orinLls alIBldullo l auatlOnc Marc. IV 16.
rUl'OreR ex L de cipitc 10 cum l)uiciO in aqua decoctum ( 11",) dabl!
lJilJore, diiculit (om nCR crudita tc6 1'1)
XX. I I El tlJA NAS'I'VIWIVM ' - 6
59
4. Ad st r umas.
Uer ba nastUl'cium cum lomento trit ulll, super st.rumas inponis
8UI)6fposito folio oler is.
5. Ad fu ru n cu l oB StlDIlDdos.
Herba lI ashu cium cum rermento inponi tur, cO{juet, mire BanaL
Nomin a he r bae.
A Grnecis dicihlr ca rdamon, alii cill ocardamoll , alii I ber is, a lii
cRrdarnilla, Aegyptii semet, l Wi nnst urcimu.
12 Plin. XX J 27 iMarc. XV 78
13 tritum 01/1. L iuponi . cum fol io y nleril , . t rumis r ellistit VrVi
refrigemronum cst B 16 inpOllis et decoquitur, mite (furunculo, Vi)
MRnat fJ inpomtur, coctUIIl mire Banllt y min .. nat om. L 113 cardirno-
uinru L onocarnamon y (hliberel a III cRrdouiua r, Aegyptii cynocorda-
mum, Ita-Ii semen lluturoiUlll L Aegyptii cinOCll.rdRlliuDl. Punici cuami!!, Ro-
!URui Ulut urcium Vr ali i chl.ll oenrdamoll. Aegyptii lemper, Ttali nastureium
Vi Aegyptii cinocardamllm, l' unici BOm(lui B Aegypt ii
cyllnOClI.rdamon , itnli eelllen l,)A.rdllomi 7
"
60
XXI. IW11UA 1I!ElUilVIN M 1_ 2

XXI. H ERlla HIERlIlVLIlVM
1. Ad a rt i c ul or um d olo rem.
Hllrbll hieribul buw, Ildi pem capriulIm, . oleum Libras lI , in S6 pi-
suturn et conmixtum, uleris, doloreru tolilt.
2. Ad lentigi nes in fa c ie m s i mul ie r habu er i t .
Barham hier ib\llbum, radiccrn cum l umento illpinll.cio
mulier si. fneiem lauerit, lenti ginosam statim purgat.
N38Citur ubique ciren sacpes, louis 8ordiJ i8.
{j : 1'./'1';' n
y: r ' u(]
S Herba. herobulbns unc. VI , lIibutn I.'flprinum uue. VI , eyprinulll,
I 'b 1 et une 11 in 80 Ca idem (l il era liUlIL1I8 i,\ T'i, LiglLalll iue et 1'
OT11I
l!8
I 'cum adipe eapri no (11 pensilolulll et Be i'. 4- anl-
culOlum Ca Vi tol\it om. Oa 6 Si muller lentlgmcs I': ra(llcm If .
lontigines si in I'II CiCIll wnlierum fUHint Ca 7 mIL,her .CI1.m fo.Clem la.uer Lf ,
lonti 'oee' de fll.cie Il urgat Ill ire, et Ii ubi BIIl111em colorcm cor
pori 7 8 circa RlLepibllS ('(1 IOCIS BordldlB cu cn Baoj)fl8 r
XX II. II lm,IIA Al'OI,LINARlB 1
6 1
XXII. HERBa APOLLINam S
1. A d uu l ner"" c i ro n ia et a d r un a t u m.
Herbam upolli utlrem CUIll tlxungia uetere s ine sale ter is et Uill UID
uetus sine fumo ciatum I , axtlngia libra, siw\ll pisllbis eL facies tam
quam maingwa. et inponis, S8nubit ur. 5
Nomi n u her bae-.
A Graecis dici tllr Dircaeon, ali i st r icnon Ilmnicon, ali i doricnion,
alii cacclibon, Itali apolJinBL" is, alii her ba untici na , Daci
Apollo hano herbam dicitur inuelJisse et Asc1epio un de
nomell ei inposuit apoUi nuris.
a: .L Ca B e (H a V) (1: Vi n
'! rnnlLrum monum H e. V araneatu Vr arll UClI.tum Vi atanear um mor
Bum B S ten. sed ot L 1 axungia \letere L(J penaa\Jil, ut ei t tam
maingmll. r et factum tamquII. 1I1 maJagma .. t (in uulnera) 8uperinpoui 8.
eeleriter lanabitur. lit mireris P 6 Blt.uabi tur om. Cu. 8aUu.t ur 7 1 dieea .(!
.dlp"ufo .. Diose. J I 231, 12 mnuicon Bt atri ci ciuomanieon Gil .tri-
s inon manieon L P nlii wa.nicon , alii 8'yriginon r dori gni on Bt P dor ige
non L dorigellio Cot dorigcrion "/ 40{l U ... IOI' DiolJC. If 231, 13 8 cae-
cali on Bt cecnbon L "/ Gu cecll iion lul caoenlion fI illttl' do"o.
et ol 01 .. (I fine x",xxtrllo,;" DiOSl;. 11 231,13
nlii IIopollinari. Bt herua nacinam Be alii apollinRril !(Znhllll alii
hcrba. ell DlWi herba ul.c(c)i na. oium"i,, f ectt: clmi. l ife/lilia/III it, ttxlU
J)iose calidll Ca HIl V colida Uaci eoecoli da om. L y xo.xol.i6a Diole.
I J 231,14 \l fertur inueniu e JJeCa to ei 0111 . inllOnit Be inpoft ui'
oi
"
62
XXIII . HElmA t
XXlli. HERB! C,IMEMELON
1. Ad ocui orum u el d ol or es.
Berba camemelon, 8i (luis aote solis ortum earn horbnw carpuerit.,
di cit olbuginem uel dolorern oculorum se cnrpere, eamque adligatllffi
& Bccurn !.;estct.
Fllcis (lutem de ell herba oleum camemeium et !Legruw peruuguis.
Si sudauerit, uiuet j 8i lLutem uon sudauerit, pericl itabit ur.
Nomina be rbae.
A Grnecis dicitur clulleme!ou, alii pnrtenion, ulii tdryoeolnfou, nlii
10 trociscos eiiacos, ali i taper itoll, ali i nimfaeoB, alii hieraotemis, ali i t he-
a: {l: n nIJ y : Fo (l4Ilt.prim. 1V S!J,) C
:l cam6weieon L cnruemilon"/ eam COCIJ crit 0111."1 ()&" dcm hcrbam
illuenerit p 4 dient aibuginern oculorum uel dolorcm)' ad al buginCIll Geu-
lorum te carpo (carpeo Vr Y,), pew li t .ubll cuifl.S et COUl II uel dolorem om. L
Cllr llere cam petia qu a li l{atn m "l 1) .ccum porict i n coilo, IICl"icl itabi tur.
Si sci re nirtutem eiuB , facies pam in oleom. quando in arietc
ueniat, et ncgrum peTllllgucl mor c ngoncstico ct coopedol illum rliligent cr. Si
totlls sudaucrit, Beito cum uiucrc ; ai tot UI nOli 6udo.uerit , periclitabitur. lane
dalJis oi aqull m calidllm, ut bh.at p aecum porlct}, 6 ,qq. 0111 . Ca Hll V"
de ha.c herb", B e berba OIN. '1 camimelum couficis et ucgrum 1 aegros B e
7 8i Budnuarit. aamu efHcietur Be, om rtliqlw g pnntCll ion "'1 pnrtenicon
lIa()9i",..." l)iOllO, J 1147.11 di oscololllll L dricola.son Gil dryocolafon lJe diR-
colcnu JI (IV rl iocolofa n Vrr diocholofnt \'j" dyocolofam B 10 trooi _
Mcoai s acliatos IJ trocisco" 1,,:licOI all t codaca. cliaCCH Be Petosi r ia t ro-
XXIII. JIIo:tWA CAMKMGJ.ON
63
lynocp.r otes, ,ltnli ulii SUJlCl"bl lll , alii uloitic8, Aegypt ii I I
t hnuorl , GuIll ounloldn, Campaoi amoloci n 'l' usci abiann Dac' 0 -
lustll. " I am
Clin.c06 {1 Ilpcritor Oll Urm,Je08 J'r Dip'" I' R ' , L
,
. , C B V , . " 'l.YerOl.ll e WeS -
neroRn omell a II ncroantelUlS R hlcrona'lhm,. C I D .
II ,.< ,. , I' "" (1"" EI"i WBC.
(}. ae enlle pfoillte. L hely,oo)Jrot.ea C'.. I'., ,.. 0 ,
R It ,. ".. " 1 ne ' g lonepro..., s
/I a 100 a IglOneprorot.& V eh onpro/.c8 ud f1 elioncpl'ofes a
11 II lii beneolenl.e Ca post bene olentclII R ,.,_., " ,.,
"
. b "'" ., ,' " piT 08, e lllnce
mall I eneo en em, II II IUpeJ1l. aohhca L, ".,.".,. C A,. ,.'
,
. "Y I ' ' '1 ' . 01 egyp n BU I_
IIB .u1l oeo 1\ 01 lea I' whet: 8oliS!l.CIUll m Y, rol ,,.,,, I' ,. . B
f
." . 1m 1 8011181111wuw
aw I. DU)sc II 147' IG . " G II 'b' ." G " .
II 'l' tb '0 b ' ' . - III Il.l
rla.POf l II t L .tuorin I'r Inorion Vi C OUII-
ldlll 1_ oll,alolda Ca Cawpam oU,lIhdia Ila V obJaoidll tJ oualadia. C CO' I(.
,0,('/1"Tl.
T
a DUJlIe, .I
f
147,18 Itoolatm L n.tnolod a Ga Tbull ci RmoluBLa. Ha
J hUBCI lunbolocl!l. Y obuill t ia oweos amulia R 'm.',' C o L
. . CD'" r III aulnna.
11<1111018. a II.CI aplanll. flu Y abiullB. R Ibll.n. a , , 1 C
,
'a
,.. " H I' mo UB.., ama.-
a (I a II alDO os a (I V IImulustli. P lS NM 't I ' " . , .
e;I m I!lCIIUI 8.prile fl Cl ue OCil e n 18 , egn
64
XXl V. maUJA CAMJ.;DIIIS I- I!
XXIV. HERBA CAMEDms
1. Ad coou u l809.
Berba camedris contnsa de ligno In ligno, adicito UlOUIIl, potui
datnm etiam ruptos snnare adsigno.t.
2. Ad uiper ne moraurn.
Hcrhll camedri s in puInaTe mollissimo redacta., III UIDO ucteri po-
tui data uell CDum uebemenl:er discutit.
3. Ad podagrllm.
Borho.m co.mcdrim item dabi s ut supra, clJidam, mira paregorlam
10 praestat.
Nomi na he rbae.
A Graecis dicitur camedris , aJii dris, alii driitis, alii Tallerion,
alii ltaJj tril:llgo mni or.
Nascitur locis montuosis et solid is, legis CRill mOllso Augusto.
tt; Left (H ftl'Ol'ifJ. ) {J: n'I'i,Jj y : 1'0 1) C
2 Ad r upLoa JIll V conbul o8u8 Vr eonbnlsulD Vi cQDuiscerum D
S BeTbum cametl ri m cOll tuDsam de ligno iu li gno et adiecto nino Ilot ui daw Ca
contua&. om. L uiuulll ue'uR pot ui data. uenenum uehemclDler
V,. t X CUrti 2 ct potui dabi l , uehementer curabit ur potui data reicit B
duto, cum mira celer itate u nl;bitnr Un I' ill. suprascript . in Vr 4 u, naT6
adHerunt i' f> Ad serpenti & J., At! uiperae manum Ca VoE it! tit.
morb. Ad l erpentium morsus fj Ad manum Berpenl iulll '/ 6 redacta uioo L
7 dalo uebemenler o,n. r lI omen !;erpenl il V,/ i uxta imag.
8crp. 1.1 Herba camedt io8 in puluere molli ssiruo r&daela dabi s {J came-
dr lOB 'I dabi. in aqua calida 'I cum aq ua calida (J 12 cameledriu. 0
driB 0111. 'I dirll it ia L drYlitis ud rl risit is Hc,ych. 01 Ilf tJ"vll,
xt'll Po. Dil)$jc. 11110, 18 tJuerion L t heucrilon Oa tenrinoll r 'nVIIQIO"
])iolc. If 110,14 III cn.mdro! L cnmedolls On "ali cBllIerob B. l.lii 111n1ll-
gine r x"p" lc"''' liJ Diose. )r 1/0,13 IlnH u ixugo. alii trimagiuem" Romani
t risBg o lU!L.ior. ItlLli t rimlL g ineUl f1 It.nli triJ: ugo maior 0111. r
xxv. HERBA
1. Ad e pa Hc os.
65
He.rhae cameUeae sucus potui datus cum uino, febricitnnt i cum
a(JIUl caJi da, mi re pro6cit.
2. Ad uen ellUw, SI q ui s Jlcce perit.
llcrbam camelleam si cculU ill puluc" em redactam et ill uino
{latnlO, discuti t uencnulll.
3. Ad idrop i cos.
Herba cnUlelIen et camedafne et cnmedris et call1epitis aequali
tunsne mollissime cribmtae, sic in potione llini mi:dac, '0
lll uel.lIbus coclenrm V, it.em minoril:/Us et lll nlieribus coclel\Tia III
coclenriunL ], mirifice II quam omnew de corpore per uriMu:
{hger.t .
(I ; LOa (l lrt " Orib.) /1; J'l'riH y ; J"o (mll l17. ill cur. 1 t t2) (J
8 c1 a. w Gu Drib. lJ quiB sUll1erit 'I (l Oa ex uiuo potll!
1.111t l\ lI1 Ga dabi. in potioue(lIl) uini I.li lJere cin.taa IV discutit
UI Vr 9 Berbam camell eam et carnedafu6 e t cnmedrilll et cametim L
ell 10 IUDS. L t unnm C!, cribrata sio in potioue
ULnL L cn brat a1 Ca crihillta iOllone r lie 01/1. e ll Illi u i Ca r
12 uHrr6co per IIr inalD digeritur r per aqnnul L de cor pore
Oln. Co. 13 degcn tur L oJ:t rn!t, Legis ca m orn ni tempore p tempore.
Nl.8citur in (pro Vi) aaepibuH uel {ou Rt is Vi ll
mod. 1&1. I V: f'leluloa p\ll.
,
ijU xxv. HEBIJA
Nomina 116rbac.
1& A Grnecis dicitur camellea, ali i corcodr illion, alii di pSlLCiL, alii
ooocardioll , profetae Afroditis lutron, Aegyptii semmeor, a.li i imetitu,
It.ali labntm Veneris, al ii ciccI' rusticam, alii tst.at icills, al ii mw'o.rio,
Spsni alentidium, Daei sciare, alii calox card.isoos, Acgypt ii CCf , Ostn-
lies ceruaste, al ii so. lpbo.
lh a. 6[1#"'1<0., Diose. 11 IB, 7 \)fofetae onocardi on vr 16 Afl"oditae
L A proditis IOI:e B Oil Siculi Afroditae oter 1'1" Si eul; Afrodihe IOtU9 Vi
Sieul; Afrodi tae lucit B AfroditiB l ulroD am. r lot/fIlU)" Diose. II 18, 8
cmuiaca I ., ewem&. emeletll. r dp.d'l ra Diose. 11 18, 11 17 .t ali eium I ,
staccilll Ca etaticiul fi r ""XIDUP. codd. R Diose., l1oOr[xlovl' IVt llmRtltI II
I S, 10 Illorraria. L murrari ll Ca y lIlormrion fJ cont pov""a:ral'ull codd. R
Diosc. "06,,,,11' dllivE I T 18, 10 18 anaJentidium Ca analenu-
Drib sciare 0111 . l' C1IUa,, '1 ])iosc. 1[ 18, 12 carditoa Co cardiMOll p.
AcgJPtii cerostancs, alii ceruaate Ly Aegypti i cee, O.l!tanCI om. Ga (J 19 alii
ccrbutac Gil' gel'$Oistes Drib. alii cerbasten f ol .n ... 'Ocr#(i. I'j" Xip
(1oh Diose. 11 18,11 u lfot L Tueci salpo NIl!citnr loci. cullia et horti .
Vr posl 8lJI1.
XXVI, m :UHA O.UlJoi PlTIS 1- 2
XXVI. HERB/\, CAMEPl'l' l S
I. Ad u ul ll e r a.
67
Herhll. clime pi tis coutusu ct illposita., 8i lI.utem fllt ior uulnus rue-
.-it, Imeum eius in unl nere mittis.
2. Ad strofi dolor em,
Hcrba ell mepitis pot ui data clolorem strofi toUit..
Nomina ber bae.
A Grllecis dicitur alii ortozelos alii olociron, ali i hr io-
nia IlWia, sider itis, At benas: Ha.li abiga, alii cipres:
tillS mtn (?), alII 81l1cul8, al u ma.mmale, Aegyptii memenepSll, 10
Daci tlochla,
(I : L ea (HtI,J/' Or;b,) fJ: Yr nn y: 0
I " d ca.mepiti lllu L camepyt:i8 lIel camcpytiu w Gil' Ol'ib
c'll meplbmu (l . lI eI e&mepieiuID y !I camepi cium coupo. ita ai
I, Hf!- V .camepl,ttum In redacta (. am) si ai autem uere uulnul
(fu,lt) Bl a Ul om slclOr oere uulnua y a.ltum Ca alterior L 4 wittig,
IIIlrO f",clt l' 6 Horba. ot!!. L Ly 8 onuuelol L (?)
?,.' optonelos ortoazolol }fa v )' ucl or?6t'l.l.ov C()dd, DiQ8(; 61.G-
0.'7
1
(1 ", Wellman,,: 11 164,,8 olocyrioll L olocyr oTl (JaOn'b. olozirion' HaV
fl. ol?olrioU 'I 016xvpo J' Diolt II UN, 9 nrionisgria L dyouiagris
, a ,. fl profet&o dr iontagria 'I flr?V IDV/U y"icr J)iose. 11 164, 9
.1 al II 0111; 2, pr. Drib, o.thalla.!L .Q pr. Oil' (;(l ltali ema.
cr'"u D!08C, J! 164, 10 abiga Gn alii ibica y abiga. Plill,
./ ;' I V 29 L cl pressll fI 10 rop a. cry rapa II ton,. Dirw;. ll
II,d, 13 . Aegyptll mammalea (J Dac: uemeuepaa. fI emenepR3 y 11 dor-
(hla Drab. docdil n l' doetiln. om. Cap IDIJElQ" lIel Ifol'ln' codd. DiollC %0'
thln' Wel/llulnn 11 Ui.J, II .
,.
6H
XXVII. II {WA O,U!f': OA1,'NE I
}"CXVII. CAMEDA.FNE
1. Ad a l ucum cOll c i tan dum.
Hcrbn. call1cdafll8 in !Juluers l'edactn. mollissimo, ill aqua calida
potui data alueum concHat.
Nomi na he rbae.
A Gruocis dieilur dafni l;is, al ii idragogos, Itali mustelago, alii lacti-
lago, Galli uSllbclI.
(c : l J (;I( ( l1ftVOI'fb.) {I : n" ' i Jl 1' : U
" I L alLeuru r a cawed_line L ud, camed .. rne "/
in y
nlbeum y 6 . dnftll t lB L 89 19 uca (I 01 L caragogOB Ca
Vi dllpmtea "l 6.:tq>"ln. 2" , 'l J1 ;t89 19) # t iLl'O-
carogogO
I
, I!ali laurum . Gil' Orib. mi
II
codd. DIOse. lauI1Clli'''' t IIlanri ,
niUol J)iosc. II 289, 20
XXVIII Il IWI!A OS'r nIAOO 1 09
XXVllI. HERBA OSTEUAGO
1. Fa c i t a.d elLs r es, quae i n b omi ne nascuntu r.
Herbn ostringo hUlSI) ct inpos itn. omnes res, (l une in corpore
IhPoScuntur, sn.nat.
Hane herbam si uolueris euellet'e, lllundus et nnte solis ortum
legis earn mellse l ul io.
Nnscituf cil'ca monumenta aut in monumentis in parietibus,
qui sunt circn montimn 1'adices.
f C _"en ( / -I a V OI';(J .)
2 Radic<!iI eiu. i'llcit Vr rll ttice8 facies et et ILd cmlli",
lll1Jnera )Jonia Vi Barlix ei lls r",ci t ad omni a. qua.e B (110$ noix Bllmpla tX
Nnacitur con(. I. 8) in corpore '-0 ill tit. lIIorb. I),.ib. 3 ol lr iagu,. ad
Ollllle.> rei L Omnil)llM 1'1' i1) ulacrivus Vi in omuia uul-
nt rn B in rebu8. (lune in bomine 'I " persRnot Cu HaY ]ler-
feclissiLne san ll.t Vi b Ih.llc herbam muodus lolle mense iulio '/ G
om. L (lute NlLsei lur J'unici 8a.rlLlll nr i8 \loeant VBr PUni ce
,Ii..:ilur SlLrawuri. Vi .. N3<! eitllr in llIonuwentis uel iu uel in sui"
nut in pll.rietiiJns, qll i sunt drcQ aut ImrictiiJua Ca 8 eilen
IILollte! (l nmf. 1. 2
70
XXIX. RERBA BIllT'l'ANl CA
I. Ad \liLi a , qua e in ore naSCUl1 tu r .
Herbo. brittlluiCR sumptu uir iuis ill modulll iactucaa at pel'
Sil t rita eaque expre888. Sucus ,oro et :lllqUld ex
deuoreturj o.eCJue pro6cit ael oscldlDcm herha br ltta,U1 CB; qUIlUl
lIiridem nOD habuer is, olinm lU'ida cont.usa cum UlIlO, ,ut mellis
cra.ssitudo fiat
l
eodem modo suwpLa eundem effeet,uID cxhlilet.,
2. Ad de llt iulll dol,'rern ue l s i ll ut Rucr iut.
Eer bn br ittllJliCI\ mira qnadalll potell tia succurrit. lteponenda autem
to est. in hi emc, suens nel puluis eins , nam IlOIl semper adparet. Suo
2 Marc. X11G: Oscidinem uerba BriHanice uiridis ,aumpta cibo
itLClucae modo sanat; t ri tae atiam atqll c O:'l llreSSue 5UCUS 81 oro contlUeatur,
a: LGh (Ha VO/, jb. ) {j: r " nn y : n .. ah initiO) C .
s uiride 0(1 modum est laelucu.e .Q sanat" et Ii aueu!. ea
et in ore tencat (eont.i neutur) q\li s at (in l.,oBt.e rum V.) prolela!., JUll
d
.0
1
1IrJ;
Ii . t , t rita o.tque expressll. Ca conbncM et 1I 01ua$, 101 ur
CUlr, adeque prolicit Oil aeque re prolicit Ha l' prollclt .om: y ad
o80idinem Wei llt tiluills CTlrae (I IJfilJlI.I StlJ(lra/oe potJltwr HI.Q ,OSClJldlUem, L
Olcidinem oria osoidinem om, Oa quam om. Gil 6. ardua L r umo
't. ut meJlis 7 eadem modo om. habet OaOrib. L fly
'1\ ' C i lo.xi ruennt Jla V()li/, . si mobiles fo. crlUt Vo Hi/II,luorh.
HI o.:uca ,.. a I . R d herLo.e eeJ'
9 miro.quc potcntia flr 10 est lUCille ri' BUCUm CIUS em -
XXIX, m alll t\ 3- 8 7 1
cum (l ius scnmbis ill 1111.90 AI' retino uel ipsam herblllll l1rei'ncito ct
Iluluercm ei us rellonito. Nnm ad 60stl elll usus cum uino sumpta aeq ue
officacitcl' prodeat,
3. Ad paral isi n.
Barba htittani cn uiridi s cum r adicibus eontu6a, UHlI lUeri opt imi 15
cinti [J n61 Ill, potui sumpto. mi re proScere creJitur.
4. Ad n l ueum ootl citulldu lI\.
Bar bae bril;tanicne stlcns pro uiribu8 cuiusque potui datus per so
si ne Ilurgnt.
5. A.d s p l a n llm. ! o
[l erba bri ltanicll uiridis cum radicibus contusn, mlll meri opti mi
cinti 11 uol LU, potui sumpla mira proficere credit ur,
6, Ad a ngu em, q u od Grn eci s iua ne e n u oen nt.
Barbae brittanicn.e floe, ant eqtmm tonitruum nudi!!.t collect us, de-
uoratus, pel' IlnDUm t.otUIll unguent non experietur. u
Nomina h e r b ae.
A GrBeeis ll ioitur brittallicn, alii J nmasoniul1I , profetne aelul'os, Itali
brittauicRrn, ali i betR pl nnt.llgi uis, alii bi bonem.
mire prodest. Quod 5i uiridllUl non hablleris, aridam infunde uino at deiude
sumis earn et u prime illumque sucum intra os ntlsiduo teno aut etium
gargalha; mire prod est. 15 ?lrnre. XXXV J 5 17 hlarc. XX 7.1
23 Plio. XXV 20- 2 1
uabi s ill UallO arietino arefaclo uel l)ulberem eius repoll ilo Gil limiliter Orib,
eiUll aenlahiB in uuo nereo, urefaeit.o et pulnere llouito I , 11 in uo.a
urietino item 8iccato et puluerem reponito p at ipsa. belba 'I 12 in pII I-
\lcrem reponilo y 3d eiusdem U8UI Ca ad cOBdem UIUI On'b, a.d eundem
lUlU fl \lSOI L in uino L 13 mir o (miriflce) Jltofi(ere oreditur fl
14 Ou,'a fJ p!)6t curalll 4 Oa OtiiJ. JlIWlllisimLVr paralheu Vi r 16 mire
proli cit Oa 17 aluum L r 18 potui lnmptUI Oa potu On'h,
poer ae om, y 19 r,Ulll:ae uentrcm 20 Curam 5 Oltl, G(lOrih, !11 sr-
uaoce(m) 'I silla-ne Ie fl t7 nnmasionis L dam8lionis,s ea tiaW8.!Iilliul
(inmaaiui oa r J"'f'",a&I>IIt'" Di08{). 11159, 8.12 elur08 L{Jr cnelur06 Ca
28 \leta planlaginem Ca elaplautaginali9 llla.(n)tabiallll. beta planta-
gi ni. y uiuonem L bibonem Gil Ha V bobonem r bihonem 0111 . Nuci-
tur loci. humidh et montuol is, argilo9ie IlBpt' ris TTl' (lb initio
72

XXX. HEllBA LAC'l'VUA Sl LVA'f ICA
1. Ad c nl igi ll em ocu l or um.
Dicitur, emu A.qui iu. altulD uult lloiflI"c, ut prospiciat r erum untu-
ram, lact ucne si lunti cae folium euelJere et de sueo sibi Hngere oeu-
t los et ncoipere mnximnm cIal' itatcm.
Berbae ergo Inctll cne siluat icoc s[J cum mi:dum CUIll uino ucteri
ct melle aCllpno, quod sille fUUlO eollecl um est. Optimum s ucum
herbllc, uinulll et mel in se cOll llljsce et tere at in ampulla uit rea
conde at ex co ut eri s, S LIIDIllBIIl medilli ll am experier is.
10 Nom in a bCl' bnc.
A Graeeis dicitUl' b'idax agrill, nlii hieracioll, al ii nspideion, ali i
pieris. Aesntii ibol18US, ltaJ i lactuea sil uatica.
Nascitul' loeili cuItis ct sablosis.
(\ : (;u ( /lu i ' Ol'i/) .} {I : n nn 1: VoC
8 uoilHet, l,.ctuc"ffi Bi lunti cnul edit, lit Jlrospici,l t uolaret l' llntur n.
[L)ct ueae sihuui cne Foliu m cllclli ue, 6UC09 CIprimil ct cum mell e nttico se inllll -
!-,'uell.L et mUilllnln "I .\ hcrbll ll lactuelLe siluati cae folio. euel lil i U
(ct IUCOi) eills et. CUlU melle atti ca inunguis et accipiet
maxiUlllm t n.ngere e"Ol"ib. 6 Item Ilt supra. . Bc[bae Item alit or afl
IpSUt. lierbfLe r Uer Lne Inclll caU siluntioo.e sll eus mil:t L1 S eum uino ueter i uel
Ilcnpno, (lui sine fllmo coll ectus Pr 7 est. Simul cuw Ulelle et fel uulturill
in 8e conmi ace et teri8 et ill Ilw[lUllam uitreuw recoudi B et ui.eris , summum
colJectlli fuerit. S llCOi herbae et Ilinuw et mel cum fd le uulturis iu 80
conmi sciB, repone in uitrea, rem UniC&ID elpelieriB r 11 triull.Ciu.
1'0 Illnrubingrio G' a8}Jideion C hespedcioll Orib. IL!!pidc!'ln 11 F/3r
12 pig-ri s Itr pirrie Orib. I)ieris :rlx(Ji. " rQ'f< ])iose. / 104.18
C(I hiLooislill Urib. fin I' iooll aor fl ibonoa l' 1!. {Jprof1' ])iose. J / 107,
XXXI I I IWI II! 1_ 8
73
XXXI. HERBA AROIMONlA
LAd ocu i orulll uitia uel dol or e m.
Herba argimonia uiridis per se tritll, si aridll fuerit, in calida
aqua intiuctll, ut fllcill ime teri possit, iniinitn, suggdll:\ tioll em et Ii-
lIores ill oculis mature discutit.
2. Ad ucntr is do ior el1l.
Berbae argimouiae radicem tritnm bi bere dato, lIli re prodesl
3. Ad uu lll ern e t Cli llce r omata.
,
Herba nrg' imonin uie;ll;,; contnsn el; adpoil ita uitia san are allta
cstj si aut clll arida fuerit , in II qua tcpida missa idem profieere ere 100
{litur.
2 I nterJl ol. Diose. (11 246, 6sqq.) facta ex AI1\lloio; Marc. VIII 163
", Cft (J J'u. ' Ori/) .)
. . S per om uut ' Bi aqua. cu.lida Pr 4.
Cit II dcest til V 7 Hcr bll ILTgl!IlOllla UI-
mil s cum radl ce Rua tnta ot l)otll l datu sabs nrgimoDia
uiridis c(lll trita bi bere dato . prodcs!; l' tritam om. ell 8 Ad l1uJnf rll. et
ulcera cellccri mict a OIA Ad uulnen I:t ul cer a Olib. At! 1lulncca.
CUDCCI'Owata), 10 fLICrit (in Orib.) aqua tcpitTo. )ewina CI,Orili misse el
iuposita. 7 idem facit {l
"
XXX I m lit liA 4- (1
4. Atll u J(ulll.
I-Ierba urgi monin COll t rit a at ndJlosita mire dolorilJIIs ct tumoribus
ex Iuxo coneitntis 8ucculTit.
5. Ad m OI'!lUIll serpen tis.
Ber bae argimoniae dragmas II Cll Ul uini ciat i;; II potui dnto,
discut it uenenum mirifi ce.
6. Ad ll erClHlSUIll ferro u el sude.
Berba argimonia contusR et inposita Ill ir ifice sana\..
7. Ad uernl eas t olJendas.
Fferbu nrgimonin CUlll aceto in posit a tollet normens.
8. Ad s p le lt is dolo r e m.
Her ba flrgimoni a in cibo SUIIl J>ta splenem consumet,
9. Ad ea, qune secand a sunt.
n Berba argimonia eoutritll. eL ill posi tn nllerit et persannt.
Nom ina h e rba n.
A Grneeis dici t ur nrgimouinm 1l 11!6ll1l, alii Itali argL-
monia.
20 Pli n, XXVI 1:10 22 P liu. XXV1 'i 6 24 Plin. X XVI II 2
13 eontrit. cum 11 trita et inposIi& y mirabili1er dolores uel
tumores aut iUIat iones tolht tUlIloribuB oecur rit y 16 Ad .erpeutium
y 11 mu:e r nllrifice 0111. t1 nomen serpcnti& mat rOB )' illXta
IIIlag. SUp. 18 de ferro C" 19 lu tlllll clime 6 et WIIIIIIII curot 7
om. t1r miriflce plagaa pel'l38,uat mir .. filcit i' 22 An spleni! uit ia
(ui tiuw Orib. ) nel dolorem 00 Urili. 28 Bplenem corrllntl)et 0/1 COlLsumet
et en. qUll e s6canda aunt,. Ad npolt eLllRs (Ad uulnara ut sine ferro apel'itmtul'
1'/') (J 24 Ad ea. quae inmunda Or, 2f1 inpoai t a et cOlltrih. 00 eon-
trita. et tulposi ta. (J 21 A Graecis rli eitur argimonia ITo VP'1 A Graeci.'.l di-
cilur upoo1am C(I conf. interpolator. Diosc ex ..41)111. oj di
01 6! &(1/11&", CQrr. IVeIluUlm, en.reoeolla. CO"(. Dwsc. I1 102, fI; t)"<,I'(lKOKOHu.
1lU' dUKjltlO" d{,,6p01} SyMnyll/(/ claw p: Nomeo herbae argimol1 in, omoe08
unone (o{,'IloV7j Diosc. 1 246, 1m. ldii omuDui a (OI'O"Olill Diosc.), Romn.ni argi-
mania, a lii liburuja (id, /)jose.), ali i ucrbalis mai or , nli i concordi alil (id.
Diosc.), TUBCi (al ii VI') rucil ia (tu8cilia. B), alii (Tuse! Vr) ruminn1i s, alii do-
mitria (domctria Vr), alii sareocolla1l1. in cnmpi s ll cl circa
X.'>: XII . MWl )J)ILVS 1- 2
XXXI1. lJERDA ASFODILVS
1. Ad d o l o r ern t ib ia r um ue l pe du m.
I lerbae asfodili SU6 U8 cum oleo amigdaJino, uugues quod dolet
mirifice sanabitur. Etiam si t umores fner int, ipsaru t unsam et
actnm inponis.
2. Ad ioe in e r um uel epa r i s d a l o r em.
Herbae decoque et ex aqua mulsn ci a potui! iOCl-
nerum dol orem mlflfice tallH.
XO llli nll herbae.

A Graecis dicitur
regin.
asfodi lus
1
ltali albueiulll di eunt, alii hastul ll 10
a : Ca (1f aVOr lb.) fJ: ,-,.riB y : v (le
1 aaroduins Co. 2 'olmn C1.i!"W!' om. B Ad dolorem intoriorem uel
qa ti biorum i' 8 Ha 1'1 4 mire '1 l anat Etiam
WL om. 6 Ad epltor18 dolorCDl Ca Orib. Ad ioeill ctum dolorem uel
e paris 1 radi oula. p. ei us '1 dl seoque CaOrib. at om.
mulaa potum r pota P l.OCmBrl8 r eparlil dolorem retolJit au 8 dolorem
mire tollit On'b, r;n irill ce om. r 10 0111. '" u9toroLagil\ i'
. Sy,!oltyma .cil1.S!llB barbae omoco! poi iorciB, alii bubu-
(-1I:/;U8.,. ha h alii nt.b(i)di on .. Dirm;. l
84, 12) , ahl aa(') lrcu8 (ae'HCIIS), AegYl)tu Ilpat hut I'r Ilos pbuit Vi asputh B
{ror t.nBs:e = "11.1J!Olt 1 84, }'l1!lid Ji?loi Vr li llion Vi ulloH B uocant.,
1 USC! I mpu\o.t.tn ])iosc. 1 94, Un. Vr.: Ka9ci-
tur loCls cuills et cam I)" bumeetll.
16
XXXIII . I. AI'A'J'IVM ACV'l'VM I
XXXIII. llERBA LAPATIVM ACV'I'VM
1. Si qua ill corpore fuer it.
Herba lapntiuOl acurum ex n:nmgia noteri 9uilla pi sn.ta ot ex
pane domostico fncta (IUasi maingma, in positn. mir ifice aannt..
Nom i na h e r ba e.
A Gr1lecis dicitur oxilapatium, Itali ]apati um ncutU1l1 .
/ 1: ('h (lla, " Orib.)
2 curpore nascilur (11 30;a:ilapatium CaOrih. Vr C lnpat ium acutum
lIa l'ViB Oll: iiapatinm II. Cutlltn Vo cum uotera at Jl IIUO rio-
meslieo rnll.laxala. quasi malagma inponi l, wire snuut fl Huill a om."/ CUIII
prlue fIr >1 ut mal o.gmn C"Orib. SyoIlY!!1a cI(lssis p: !tali
tium acutum al ii idia uoeant (!plap"," ' lOllba/" DiOM:. 1188, 10), 1l oma!!1 ruml -
cem (id. Di/nc.) , ali i lumic Cll.utu.ri ti s xadh)Q{vw. DiQse.), "\ egyptii
Hmo (Gfldlt Dio8e.)
XXXIV. UIWIIA ENTA VillA M,Uon 1- ,1
17
XXXIV. HERBA. CENTAVRlA MAlOR
1. Ad el' ur i s do l orelll .
Herba centaurio. maior in umo decocta ac potui data mirifice
nuxiJiatur.
2. Ad spl e neti cos.
Berba. celltall r in maior item ax uino decocta et potui data sple-
uem persanat, experti f! UDlU8.
3. Ad ulc6I" o8a unill e r a at call ce r omo.ta.
Borba centuul"ia llIaior cootrita at inpositn tumoram fieri uon flll-
t itur. ]0
4. Ad 8uggi ll lltioues et l iuores.
Berbae eeotauria.e mai oris SUCU9 perunctu8 os aqua summa facit.
2 M!m:. XXII 82
: (.'11. (ITnVOrUI.) y : rut:
" o.uxilia.uitur 'I 6 Ad B})leuem 6 et om. 7 experH BumUB
HaY n08 ivai expert i aumU8 p e.xr,erli i Ulllua om. Cay 8 Ad ulcerl', uul-
neta et eaneeromata lIel V Ad uu nera et \1)001'" et carcinomata OnlJ. Ad
unlnern et caneeromntn (I Ad uulnera et eirOlllll,ta. r !l cOll trita ill l108ita. eil
cont rita. al appoai la Ii dolorem fieri C dol ores Ilal '- Vo 12 maiori.
0 111. Hal'r ex aqua 0111. p)'
78
XXXIV. ImUlJA \,IIIA MAIO!! Ii
D. Ad uul nera l'cccutin.
Barba centrlUl' io. effie!].x est ad pluguB gtutiDll.ndns, ut ctilllll Cll m(!s
15 cohnercscant., quae ex aqua eins coquuntur.
Nomina harbae.
A Graecis dicitUT ccntaurio. maior, nlii Ncssion, ?tln.roni.oll,
alii Pcletronias, alii limocst is, profetae emil. Eracleus!, aln. CblTollms!
ali i -rapogorisapro, alii poliidis, alii Hall
!G fel terrae, al ii iltnifera, alii centanrio. maJOT, PUDlCl ahussuBI.
xxxv. m:lUlA Cgl\ TAVltJA MINOI! I _:!
79
xxxv. HERB! VHlA MlNOR
1. Ad u i Jlcrne mo"rsum.
Herlnl cClltanrio. minor, puill is eins aut ipsa pisata III nino ue-
teri potui data unlidissime proficit.
2. Ad oculo rum \lit ia.
Berbae centaurine minoris soeus oeulis inunctus Bciem extenua-
ram snnat, adi ecto etiam melle idem pl'oficit. Cnliginuntibus quoque
ocul is
,
ut ciaritn.a restituntur, cenmurine minoris IllnllipuiuUl in uini
{I Plin. Valero 1 ] 8
6 cOll f. Mare. VII l 91
1 Mare. VUJ 94.
(1 : On (ll a V Ol'i b.)
lIwi ato)
(I: V1' nn
r: VO(t(l'ltlllll syn.) (J
2 Cllr(l 5 in r tutUlII Cllmt Bub titululli CUI"rn: 1 il/ltn,it Cu monus (I
:I Iluluerem in uino datu utll Iliu. ta in uino ueteri et dl, bibat. mire prodes!
Ea V puluis eins aut IUCU in uino datul (ilata) uetcri pOtU6 (pot .. ) l)u l-
uer6 '/ nomen lIarpeotis egefonidOll '/ iHzta imago Her}) . li Ad oculorum
Heiem deponendam Ca Ad ocu lorum uiti llo I/a V Ad adem oeulorum., uitia
lIel dolores L Va ill lit . morb. (l uitia uel dolorem 01';1.1. 6 ,ueua am. )' oculi .
iuuncti aciem exteno:!" s8 Danmr Co ocul08 iOUDgC6, aciem ocuJornm c.l leuuat
et perslnat (loculi innneti Bciem exteuuut et paraanat '/ 8 rCij tituahu, recta
rn.cile nc hoc peri culo iocidat }fa I' restitulltur, ne in boc peri culo illci dut Yi
reatitllatur, rcct a facere in hoc periculo ioc.iriu.nt"/ manipulos Ga l/flY in
uina congium coquit o ac triduum miceratulll e:rimilo , indo cottidie emioll. Pl
mel1i a a.ceti iei uoul bibat Ha V manipulu m in u ini &extarium p

o
XXXV, CM, TAVIUA 3- 6
cOlLgio coqui lo ac triduo llHlcernto, max cximilo, lucIe cotidie ad emi-
101l9lll mixtnlll melle ndiecto iciullus biunt.
3. Acl uurigin c m.
Hcr bllm cent nurinm roinorem decoque in nqua ad tertins et. ex
eadem dahl s bibeJ'e quantum potuerit, sanaUitul'.
4. Ad l umbrical; et tineas.
u Herballl ccnroUl' ifLlll millol'em dabi! ut SUpl'll, eiciet tineas.
5. Ad UCU CII Il III , qu i s lImpse r lt .
lJ erbnm cenilmriam millorem ex aceto tritnm dato, bibat, mox
uiscutit UCllenuUl.
Idem centanr i:!e minoris mdices pondus dena rii I in cia t is l IT
uini bibnlur.
No mina he rb,,,.
A Groceis di eilur centaurill minor , nli i eUebor ites, profetllc enm
Acg,rpti i amanlot, Dad stirsozilu, Itnli febrifugin, alii mu lti-
radix.
!s Giro centaurus hns berbas fertur iUll enisse, unue tenent nomen
ccntauri ne.
Nascunlur locis solidis et forti bus.
19 Plin. XXV 100 25 biJ. XVII 9, 33
!I macerato adiecto melle dimidiam librAnl CQcti ieiunu! lo ibat (J macerntulU
eximito, iude coUdie cminam cum meUe el iam et acelo ieia nu bibat., 11 auri-
gi uem qui et icterici fl I:! Herbae cculauriaa flUlciculum coctUIU in aqua 'I C.l Col.
CuOrib. Iii dato i' idcm dabi! p uma.bit ur om. i' HI &uprn. et ruira-
beri. 1'r &uprn. at liboln.bitur Vi 8I1pra., nliraberis bonum effcelum B eieiet
tiue!lS DIN. Hu I'r 17 5i in aeeto bibitur, uinci b ucncnWIl r liue !iIl/lo da,
bibat Hu V tla, bibat II 19 unu. per rues 1\1 do., bilont. liloerabitur
Vr ""lI.nius contritum tri dliO bibat, sati! prodest Vi anius!ll diebul dabi!
bibere, li locrnbitur]) It cm centn.uria pondu diDo-Tii unius in dies 1JI bibat,
luire facit ., hcllclioriteB Ca michro 't emeracleous
23 awarnla Orib. sti rsotila ell febrefugia Car febrifuga, D.lilUl mD. trona.
Orill. UluitirRJ: it UlultiradLt 0111 . SynollYlIlll ciauj, P (con{. 'YII.
nutecedellli8): IIlii felterrne, polidus, CUla epycull (erocilyeuB), Aegyptii
Antiunas, Romani felterrao. 2r, hag herbal dllas (ilcitur unde tenent 0(1
unde (et ,/) nomen centauria. D.cccpit fii' 27 nasci t llr Pi'
", XXVI. II IWIt ,\ 1-5
8 1
XXXVI. HEUBA PERSONACIA.
L Ad nu lne ra o mnia.
Herbae person8ciae suellS cum ni no ueleri
,
potionc data, omne!
morsus serpelltium nal eolubri mirifice snnat.
2. Ad febres.
Bcrbae personaciae foli is cinges febricitnntew, statim mi r ifice ef-
fugat febres.
3. Ad lIu l nus, s i eaneorauerit.
Herbae persollaciae aqua fouet o, deindo ipsam cum nitro
gia et picul ll cum aceto tere et ill pannQ indue et pone.
at Ilxun
: Cn (H a '-Orib.)
-mutato)
i': rf) (: (ordll1t
2 towm CUI"(1II1 om. fi'l S dato potionem OllllliUUl lla V a.Ad fe brel acer-
fl 6 fo:lii B om. r uugues Cu e!ngis ($ statim elTugi nnt febres i'
, febrem <!u Orlb. 8 Ad uulnern OlliZlIlL flr uulnera si cancer:Jouelint Hil'"
Ca. . 9 Herba llel"&ona.eia in aq11a. decoctll, llulnlls foues fl
Her.ba personaelo. . 1Il e.t OJ: ea. foueto i' nitro axungiu. 1
JO IQdue Orib. lIl dUCl8 et ID]lODIS {lr mpODl l', sanabi tu r {J inponi l , SD.n&l 7
(]orp. 11IId.lal. n -: r .&IId.,.pul. 6

'"
xxx\'!. 11I'; U!JA ]' I';lt SQNACIA 4- 7
4. Ad i llt e slinoru m d o l orOIJl .
I-I erbue persoDllcille 81l CnS ciottl s I, ex melle ciat is ll ieiutl u8 bihat.
5. Ad canis r abid i monum.
Ber bae pcrsonnClae radices cum sale marino tritas morsui inpo-
I ~ nito, mox sanat.
U. Ad \lUl llC r ll u etel'o, qlloc bu mor em praostn n t.
Barbae persoDneiae rodicom et spinnm, quoe ill locis sieeis llilsci-
tur, aequali pondere eOllteris et inponi s.
7. Ad co mb ust um.
t o I:l erbae personaCiae Slicum cint um I ex melle ciat i8 II bi hat.
Now i n n b erbae.
A Gro.ccie dicitur prosopis, al ii Bacchion, al ii telefautosis, alii ele-
fas, alii nefelion, Hal i personncia, nl ii hardanll, nli i lllnnifol itllU, Galli
betHoicn, Duei riborastll.
J2 ",u.iatum"l et melliK cyo.tol III11fl V cum melle tt"l melle cyatum J {J
melle ielUDUS Y ieillDIl8 om ~ 18 ru.uioli ea I.l sale tritll /I,. iUIJOlle
CCI inponi. p I f> mOl: Haullt om, HIJ Y,. liuerabitur II Hi quae ntiB humo-
rem Ca 17 spi naa (J nascuntur 11 18 inlJoni9 I)ul uerem molli sl imum P
20 da, ut bi uat p bi bat. prodeue dieimuB V/' bibat, Ii berll.bitur Vi 22 pro-
I CI)it Oa pro.opos Drib. prOBO)>>C1 P bneci.bon '1 cleratolil ('Ii eJefanliosis i'
ZlJ HaJ i nefeliou '/ !tali personacia om. '1 dardana a conf. LQII!fkQul 174,31
maaefolium jJ 24 betilorem ~
XXXVII. 111';1(11,\ I,' IUUA I- !!
8U
xnVl1. HERBA FRAGA
1. Ad sp l en i a dol or em.
lim'baa fragfle SUCIIS ex mell e potui datus mire proficit,.
2. Ad suspil' i osos ct co l i cos.
Herba fraga
ficUln est.
cum pipere a.lba et melle m,' ". t "d'
c po UI a", mtn- r.
Nllscitnr locis opncis
Leg is earn mnlldu9.
If: Clr. (Flu. V Or/b.)
et muudi s et coll ibus.
{1: Vi lJ
y: ro o
2 dolorern et colicis Ca 1I curmll 2 sHb titulW!I curae 1 i'llscruit Ca
BUCO. ,. CUll! mell e (I dll. to mire fll.Cit 1 mirifi, , R 'H b r
(
0," ' ) a O ' L /' er ae rRgae su
cI:m YIlC,IlB. I, a nb . . ct wel le om. {l y rni ri fice (mirll.bili ter) profkit (I
mire IJTO CIt '/ 7 ct colhbus Oil!. P 8 Legi8 st]'l ' 0111 . C(lp
.-
84
,
XXXVl1l. mm UA lBlScnl 1_3
XXXVIll. HERBA IBISCVM
1. Ad pOUo. grflnl .
Berba ibiscum pishlla cum lumngia ueteri inpos ita tertia die SIl'
ll nhit; eius berhae experimontulll auctores plures udfir ullUit.
Ad coll ect i ones, qu ae in cor por e
Berba ibiscullI decocta CUID feno Graceo at
inpositn duritias UIlI UCS disClitit.
3. Ad UIU UCS encatiSnlil. S.
n3scuntur .
lini seminia pollino
I I t
' G "'CO de eadem
Herba ibiscum decocta cum JlHl ua e eno r..
10 aqua fouebis at haec omuin tercs et eucatismns inpones.
2 PIiD. Yal. III 14
, (l a (nfl VOl' i b.)
{l: V1' Vi / 1
r: rue
8 ot ill die tertia 'I t er tio clio G(I Buunbit lin 1'.0, (11.
])/", VIII. 111 J4 lnllabltur (J annatur y nutares l' r >
amne! p 1 0111 . 'I 8 ellclIotietUIU in eorpor1! lla I (Jr, recte 1 0
!l orllo !/lut. CIII' . 8 ct ,l Co uccoetll. OUIIl fOll ogreco III
fenogreco 't cuw umlun er mtic? greco (lIIpon;tur
C,,0611. reli/IUII de"wt 10 mpOI1 I!, Inpolll S, annat i'
XXXVII I. Il mltiJA l D1 SCVM 4
85
4. Ad i!lt estinorum do l orem.
Berba ibiseulll item ut SLl pra decoet.'l sillguJa et ut encatiSUl(l.
Ilosi tn, ex a{jua calida iutestillum foue9
1
tertio die snnabi t ur , expcrti
SIlUlUS,
Nomina her ba e.
A Graeeis dicitur altea, alii alteas riza, al ii eleomo\oeiu
l
alii mo
loeen Creticen, alii nnndelldromolocin, fi lii sicofiUon, Romani ibiscum
dicunt.
Nascitllr [oeis humidis et ca ru pis.
12 ibiscum eingulo8, led ut encatesma8, postea Ha V ibiscum li ugula iu B(lua
decocta iutc6tiuorum dolorem foncbi, tertio (t ibiscum !ingula in aqua cnh dn
int estinum fobe! t ertio 't oum singul oe et postea Ca 16 al t e-
rari"a.Q nlt.earitll. Orib clemoloci n aeleomolocen 1 beleowolocbo _ l hlO
11010%'1 rute Koebert p.,J3 moloee Vr moloebo crcstica Vi 17 Ilnaden-
,Iromato! 1 HaH BLcofillon Ca sicofi llon om. Ha Vl ibiycuw am. Oil Sy".
cl.s$is pr(U!IUtll UI/ant: omoeos moloce, alii mol oce agrill., alii licenione (Ii.
goniollo. Iigenions "'" ltlZ'lvlwO'ox). GI1 11i
"
86
XXXI X. IIIWIIA J.:QV1SET,\ I - :!
xxn'\. HERBA EQVISETA
1. lid (l i sE'liter icos.
Herba e<lui5el:a, suells eius ex ui no dulci ciatis II potui dal us
disenterilllli Manare cl'editul',
& 2. Ad 80B, qu i snngllill e lll pe r os r e i c i ullt.
Herbae equilletae SUCUIll ex ui no uusterissimo siue flilliO iei unus
bibnt, mox restringet sflllgninelU.
Nomina h c r bae.
A Graecis dicitul' ippi l'UlU, !tali equiseta.
n: ()n ( f l(f, V Or; b.) fJ : 1"1' nn y: ro(,'
2 lex/mil cllr.2 814/.1 tIt. cur. 1 PI'. Idem fac ilmt 1/(1 1' 8 berba
cypr uw Ca I.i cyprum sucuw niua Ca ,," usten (.0) SUUlIUO Pl ieiuui billll llt
ea Orib. 7 unguinem Olll. eft Orib. 1I hi)!pir,um Ha r i' . . .
Syn. clal8is p (0011(. Dio(J(;. 11 f!03, 11 sqq.): aln tnc&WaChIQD, a 11 anabasIs, ah l
(odnJ.noli (iljlid'(Kfl'ol' Diose ). oW equile pi um (equilisaepium 1' 1) , OWOC08 IIqui-
t ina,10 Di6tlC.) Haec aurew berba nascitul' ill pnludibu8, waxi we
in .illl;. ct tu>ulldiuetia y
XI, 111'lI!1JA MIII , VA \ .- 11
87
XL. MALVA ElUl.LI TJCA
l. Ad u es i cae dolor em.
Maluae !rraticile cum lotis radicibus sUls libram pcnSlltalll, hane
Libram in congio nqunc coctllm ud dimitlius pel' lriuuo ieiuno labis
bibere, so.nnbitnr.
2. Ad neruorum dol orCIll.
Malua erratiCIl pistnta cum axungin net ed et iuposita ueruol'um
dolorem mirifiee ERUJlt j facit et ad omnes ellCllliswltB decocta cum
ibisco et feno Grneco.
3. Ad lateria do l or em.
"
Maluam erraticam deeoquis CUIll oleo et, postquom destringis folill,
ill teris, in panna inducis ct iopooi8, triuno nOll soluil!,
emend!!sti dolorem.
: Oa (IIa 1" OI'lb, ) fJ: Pr nB y: VoO
\ mah;I!I' BilulI..li cn p, y, std talltum 1)1 tit. cflpitu/i 2 dol orem uel
a(! eOd, .q!ll S.nnglll.nem pc:- DB) faeiunt 4 decectam Pr
tnduo sltlenb daLl9 In due aJtleuti dal o r (; 611.naiJil eum Cn continuo
al1ongui nem.oLstinet at dolorem mitig,:t P 7 walune rll.dieem pian.t.aw Pr
8 . !l fcno dal)ls fl r. 11 Jecoques cleo Ca in oleo P
1"bngms loha Co et roha y 12 et In l)Cr triduo P 13 emell -
d aLl8 r
BB
XI" IIEHUA MALVA 4- fI

4. Ad uu l ue ra racontia.
..
Mal uae errnlicne radicem in ciuere decoctam coutere ot inpono
6. Ad pnni c ul n.s, quae in inguine nas ctlutur.
Borba maltm erro.ticn .. .
Nomin a b e rbae.
A Gmecis di eitur moluce agria, ali i eleomolocin, ali i ROOPOD,
colliris, ali i molocin iption , alii eliotropia, alii mios um(?), l tah
wal ua rustica, al ii malua llrraticn.
NnscitUT uhique 10cis cultis.
1b com ci cere, cootam tere elf conteris et 11 itt
IIrdlt/ypo lacuna (If/lit tolldtl!'lf! 0111111.0 01. (l , uppld: eli:"am
cum o.xuugia line sale lit ,bueD I lwol . medlCamcu fac!nw
lieds cortam rem l!l emolocin i' eopon Ca 20 colluI'.l 8 (J ,melOCID
H(I V)' Ol)tios Cit molocia ipUon om. fl elionatrofon", ehotrop!& 0111. fl
rilu)" Ca ostrillU JTn oltiriacllo V wioe IlTa ?m. eOIlf. DIose. 1.191,13
nlii mnlua rueticn. , a.1ii ali i matha errnt,lca Ca Sy)!. elll,J818 p
tereo, extant (eonf. JJiosc.1191, Homnm o: teRe, PYPllgOTIl!I.lI.Ill-
toa (&" liD"fl-'u Diose.). ZoronHtriB dUldema.. ,\cgyptn locoJ"teu (;C(>lXO(l f1j1' DIOse.).
IJrofetae uram(')y' (ob(lu 1-'''0; Diose. ) 22 in lodl Ca

XU. HOVIS
XLI. HERBA BOVIS LlNOVA
1. Ad tertianas s i ne qua rtanas.
Herba houis lingua, quae t reg ti rsos seminis miltit, eiull railicem
tot-am e:x aqua dccoque, potui dubis, remediabis. Quae autem quat-
t.uor t ino!! habet, fnci t ad quartanas , dabi!! ut s\lpra. Alia. item
herba simili! est qune folia Inpn.tii fert cius radix potata
c:x nqua ranis et serpcntibus n(\uersntur.
2. Ad su ppurat i o ue s in c orpore.
Berba bouis lingua Cl: melle at pane ptstata, \li ce malagmatis
ill positn mir ifice r umpit. 10
Nom i ull berbae.
A Graecis dici t uT bug!o9sn, profeine gallos aclnru, Ostanes anuci,
Aegypt ii alltuereubesinr, I{omnui Ii nguo. uuh\ll a, LUClIll i cor rago.
Nnscitur locis cult is ct salllos itl. Legis cam mense Jul io.
1 conf. interJlol. Diose. uersam ex A puleio (Il 2 i 3 ann.) 2 Plin. XXV 81
a : Ca(JTu VOrib.) {l: J"r Vi lJ y: VoC
3 bobis t.ro! lUriol mitta '/ 4 ipsam a(luam potni dabil P
decoques llot um da.bia Ca Orib. dato rcw&dilLt r 6 faci t et r emedial quar-
Innaa p, refiql (a om. 6 potu. mnis '1 8 Ad lI uBpirat iones u ....Ad BlloBtemal p
Ad tluritiu,s "/ Ad Buppurll.tione.> Vo tit. lItofb. 9 pane spia'8oth Ga Ori/l.
10 rumpit apoBtemfl,. S. Ad fiusp i rium. Herbne bonia linguae cum melle.
aueul ClUB. Il80hi s bibere , tolli t suspir ium p 12 gonoletu GR gonlt &crulo-
'I 16 .. oS- u1.l.06,,01l Diose. Ii 273, 10 alii ost aneanuci Co OBi.&UCS ani.
I' r Ostanes Rnale Vi Odnnes " nil: n alii oslaneanneu "/ .UI>'-
"OIJ;C{ Diose. 11 Ilntuerenhefiiar Ca nntiesi lj gitor ant uenerucl or 1 &
fOl'iqrllflflHllq Dioll{:. eorragor 1 Syn. eiuSBi8 P proderM. utant (Wft(. lJiose.
I. c.): Ond blld ama Diose. ), Li bii lasimaph Vr ilLlli unafb. Vi saf n
(!vtrQ!1I'atp Diose.) 1 Na8citur tw/"e ad 81lblolia om. (l mense iuni o et iuli o (l
!) O
XLII. SOILLA 1_ :)
XLII. BERBA. SCILLA.
I. Ad i d ropi cos.
lierbae sciUao bulbus t orretur, deinde circulll purgatur et m Ctli UUl
ciua ill aqua (loquitur; cum mndidulll ruerit, erimito ex eo 111 obo-
108, dantul' potui ex meUe et Reeto et euaeuatur per urmam.
2. Ad perniones.
Herbae sciUoe quod est ill mf'dio eius, cum oleo feruefact.um, at
que ea, quae dolorelll exhibent, perunguendo sOOabunt l\l'.
G Marc, XXXI V
fI' Vt' " UJ Y' " oC
2 Ad ydropicinlll CaOrib. .B bulbi A"
t orretul' Jfa VOrib. tuudi , quod mtnnsecUi fUllrlt et III a(lliB. deCOl)Ul8 lor-
retur, dtlinde VIII. r 4 et ex ell Ii cum 2 post. ffi l:,3tt4 ill Ga.
7 aiu! cOlllIDodo (CUlli modullI, comeo.le) p atque subtepl ?Um pedes qUI
doleut perungucnde 8l101lnbulllur {J 8 lid en qUlIe r nilluebunt tor un-
gende (.'(1
AI ,I I 1111111 11/1
"'
iI. Ad Pll lI lLl'ill ifL.
llerbae scillu.e rndi x pi Stiltll CUU! acet o et pune, inposil a panltyicill 10
mirt fiee sanat.
4. He m ad idrop i c is extillgueudam s Him.
flechae sciUae folium subieclum sub lingua sitim conpescit.
Now ill n llerbae.
A Graecis dleitur bul bus scilliticus, alii stoecas, alii scilla, alii 15
Alei billdeon , alii pll ncrat ion , nlij Tifoula, Aegypti i subt ho, profetae
OftalmOD TifollOS, Itali sciOli. r ubnl mllscuill., nl ii bulbus seilli tes.
Legis earn omru tempore.
9 Ad paronychill.lll Ca Ad plI.ranycia Drib. 10 pi slI.ta p pi atata. om. 'Y
paronychiae mire facit eu 12 It.ew ydropici., ut li t;! extingull.tUl' Ca .Ad
ydropiceB Ba V 13 foli um n.liqualltulum lub lingna. 8i hll.bueci t p iingu8m r
Hi atyheeas n- BCyteca.a Orib. Bt oOeas om. DioBC. 11 37,10
,cilia al bibizoll (l Icill&. anci bizon C 16 Alcibiadeon om. Cu ;'l-""P"Uuov
Diosc. t ifenes J! '!lid. i"fm onalwoD Tirollel , COlt'. Kowtrt p. 43 Biptho Ha V
lIybto Orib. tubtho r 9ubtho 0111. Cu 6ov911oo lJioBe 11 oftalmon om.
Ca TifenOB 0111. ..Q. corr. Koebt1't p. 43 I1v{)-Wf' o. Diosc. Bcilla alba p
IciUa. ma.scula"l (ixiUa Diosc. bulbul soilli t es, alii bin-zon e u
,
!J2
XI,Ill . ImHIJA CQTVl. lm ON 1
XLID. HERB!. COTVLEDON
1. Ad strumas di scu t. i en d Rs.
Ber bo. cot.uledon pistata cum axungia ouilla, feminis sine eale,
fle<{uis ponder ibus, cn.lidum il1pouip, strumas J iscut.i t .
Nomina b e rbae.
A Graecis dici t.ur"' ootiledon, Jl lii cepos Afrodi tes, nl ii ges omfalos,
alii stoecas, alii s tergetron, Romani cimbalar is, Hali umbil ieum Vener is.
Nascit uf in tectis nel in monument;is. Legis earn hiemie tempore.
(l: VI' Vi n y: -roC
I 2 e'JcutiendfU B femiuH6 4 inpo-
nito Cu 6 ceroa,. Afrodit1l8 en pa.les Cu phalea Drib. Itali di lluut
gel amfnlo! i1lfra l'i). dfHP,,16. Diosc. 11 25(i, 16 7 stycbll.8 ({ st yCRS l'
ltoecu 0111. f$ IlTolll; codd. Diose. OTOIX". l Vtllmanll 11 25(J, 16 stcrgeton Q
I1T(l 1'1'&"0,. Diosc. I 25(J, 17 cimbalDria 0111." couf. Di()$c.
8 Legi8 IItIJIJ. om. l'
XLI V. II HII.IM l : ,\J,J,]{J I!.VS 1
93
XLIV. HERBA GALLlCltVS
1. Ad lU o r s um ca ni s.
Harbam gu11i cru8 teris cum BXtlll gill at palle domcsti co et inponis,
mox sanabitur.
Idem et duritillS !I iscut.it.
Ali i sanguillilrilim llocant.
NascitUT lods solidis et ci rca uias.
n: Ca(ITa. {l: Vr Jl"i B y : VoC
3 et Plmil Ca p 6 uiscutit, ct menta. CUlli 81101 0 calli. tlI011!1llI1 5:10-
nn.t Ca 6 Alii 8anguinu ri lloIU UOCRut om. 7 NlUlcilur in saxis ct circa
(secuR Vr) uial Vr1
,

XLV. MAllRVUlVM l - n
XLV. HEIWA MARRVBIVM
I. Ad tu ssem grauem.
Berbam mnrrubium coques ex aqua et dabis bibere eis, qui gra-
uiter tllssi unt, sanabuntur miri6ce.
2. Ad stomach i dol orem .
Berbae mnrrubi i sucum potum stomachi dolorem toHit, et s; fe
bricitat, ex nqua calida. potum, eleuat, Sl .
3 Ad l umUrico s.
Berbae marruuii, nbsintii et lupinorulll paria pondem in ILqua
10 mulsa cocta, cnm nino bis aut tel' su per umbilicum positnm necu.t
Itlmbricns.
{f : -v,. T'I Jj y: Flie
2 (1 3 decoque f1 cOrJ. ue i' do. Liuere qui y. hiB qui Go
1 mire SQnat y 6 pot atua C;" potui d ...bis p pota y 81 febriciWntj el: ,.
; calida. 0111. Gil clcuo.t se }[a VOrib. limS curlle dust eleuat Hi 8,. cetera
dtBunt U8que (let et IUllillorum ill Cl4ra 3 ai b'es eillt09 nquR.c ndiei!u, dccoquito
lit poetoR. R. liquid lIlel is itll ut ad solum mel redent bnllicndo Ca ex U/iO(OIlU (con/.
Mare XX (;8) {Iut t:e colliturfl 9 puribus pondcri bu8 in IIqua.lDulaa coet u Ca
10 bi. IIUt tor 0111. py
-I. Ad co ndo lolll at.u.
1lerham lllsrrubinl\l cOllbure, eius ClnereD! infr ica, Sfl.llabit.
5. Si q u ie ne ne num a'Ccepe rit.
Berbae marntbii 8ucum uabis ex uino ueteri, di scut it uenenum. 15
6. Ad sca b ie m ue l in pet igin e m.
Eferbam mar rubium disco(lue at ex aqua corpus Innate, scabiem
discutit et inpetiginem.
7. Ad p ulmollum exteosioll em.
Herbam marrubium ex melle coctam 8umat, !ll1re eurat.
8. Ad omu em clllrit i am.
:\furubitlm tUl\ sum cum axungin et inpositum mire SRuat.,
0. Ad pedu m do l or e m aut s i quia ln8Blls ab ope re inci de rit
ill I ttng uor e m et habu el'it nerL10 r Um dolol'em et s pnslllurn.
Herbn6 marrubii SIICO Cllm oleo I'osacio permixto perungues eurn}
sine mora sanabitur.
No min a herbae.
A Graecis dicit.llr prasion, alii eupatori on, ali i fi lollReS, Aegypti i
asteritam, profetne ema tall fU alii afadros, alii gonos Oru, Romalli
marrubiuID, alii melissam, alii ulcenHia, alii camelopodiuUl, alii lO
nossotr ofoll (?) di clmt.
13 et eina (1'1 sanll.bitur (;(I. Dr ib. 14 Ad uenenum. I i (lois biberit Ca
Cootu. uenenum. E a Y I; wlI.rrubium et mell e coctu aut in aqua eiu.
y decocti. (-a) a(lua eiu8 corpus Ifl.ua. (laoabia) (I aca.biem oel
mpetlgmea di acolit '1 18 inpet igines (l 19 litlllilln om. ef! pulmonill
HilI' 22 Herba marrubiUIU '1 28 Ab opere aut 8i quia Ca Si qnis
laUUI H it V Itew Ii qui. ab opere ONb. Ad peti uw dolorem !.!lIlt omittnt
Kotber' p.44 colill ti6 tit . Dlorb. lib opero ODI . 1 24. 1I1nguorem ct ncr-
uorum dolorero cl spa.sroos en IpllSmum 0111. '1 2(0 per.ui:de ct perunctnm
Ca perunguis i' 28 2 eupotyrior Cl' l1]ii !ilopes , 11\ii filolopcs
I'r Vi pholophcB i' rpllo;ral' DioIC. JJ 1JG, .II 29 111ii uijter ion Ca I1SC-
tcpn.n (a.seterpan) {tl1T"Ep{lfrrt.< Diose. Acuypti i eUla tauru Ga mRtaurn '1
profet.a.e nfedroB (Ja gonos uru.Q r6, .00 !I(lov J)iO/:ic. a.lii marrubium Ca
30 measida.m t.< melinaw 0111. COIl(. Laugkal;el l(J1, 13 ulcera.rio. 0111.
31 nOBtrofumU dicunt (Ja nostrofon.Q pt. Ca couf. fllop(l.CS supra NRsci-
tm ubiquc. Haec herb. utili ol' curi a wuWs est Vi
90
XLVl. HERBA XIFION
1. Ad f i sLlI l as, qu a e i n co r po r e lIa Se ull t UI' .
Herbne xifi on radix unci ae VI , Illlluli unciae VI, neeti ciati 11,
adipes uulpi nus unciae m, ex nino pisabis, in panno lill is et inro
r; uis, miraheri s.
2. Ad cap i t i s fr flcl urarn.
Bcrba xifion , supel' jor pars ei us t ri ta, sicca, aeqllis }londeribu!!
mixtn ni no capitis ossa fracla extrnhi t, aut 8i quid in corpore sub
purat um fUC!'it IIel si pedibus calcntn si nt ossa serpent is, ea contl'U
10 ucneuB. eftica.x est.
Alii fflJlgoll ion di cll ut.
G PHil. XX\T 138
a : Cn (J/l/ " Ol'ib.) {J: V,. '-i / J y: 1'0 (J
4 adipe uUl]l inum (AI u ulpis (l adipes uuipinoH y eJ: uino 1)i.
Olll , fly et in (l " partorn coutoris et t ri tn Ca 8 uino
om. ifr \J 0 111 . ct co ut1 a uencna similiter effi cax Ou 11 fruen
Men ilion 't DIOse, I I 185, 10 Sy/! , class!" P (COIl(.
J)i08C, " C): OllloeOB xifi ll Vi). ali i o.1r10Jl 1'i avwmlQlO1i ])iose,).
n.li i nriOll (o.diol1 Vi -AI' fIOIi DioBe.). Rownni glndiolulll aegitllie ('PW/-Ilr iO. "la:
01 d'li Diose ) NU9citu[ iu uel hodiB 1' ,
tur iuler 1J
XLVI!. f 'ALL1'1' IUCVM 1-2
97
,
XLVII. llBRlJA CALLlTm CVIU
1. Ad strumas ui r ginu m,
Her ba
sRunt,
callitricum pistntn per se et inposiLt ui rgi nibus strumas
2, Ad tin g e nd os,
Herba callitricum in oleo t rita et in cnput peruuct..'I. cllpillos inficit,
I nterpo la t iones ex Diose. IT 218,6 sqq.
Nnsci Lur in locis, uirgulis nigris lenibu$ cum splendora, bi-
Imlmis, foliis ut coriandrum, scissa in snnllui'tnte, '
5 Pli n. XXVi] 60
IT : G(f, ( 1-(/ ' - Orib.) {I : n' B y : VaG
. ' 3 Ha T' , t,ritl1.li,r. Ari CIII)i II08 Il utri endos r
fj In,(jleo tnt .. Co.l)l111 tmetl \IIHClUnlnT 1I"V t ritn. tlt ill 0100 ..,octo. cum
corlll1ll8 .(CIIO. conl in,?) cll pilli nigr! ?flieiulltur . I i (Ii uien g) (jy
,NII8C\tur_ III pl'ahs , i nLI!l!dlS ":r Syn. roll d. Ha V (Cfm(.
D:?St:, 1,I f!f9, SY11: In add, .. "llerpol, C(I / ). XCVlJ l): idem ndiantholl .
nll\ pohtnchon . It em t n chOlllOll eH, Bill tr lcopit ica , it em solinofillOll alii oiiies
(- item I)ogoll" nlii hippomllUoR, ident alii
ItOlli ltt:m IL, minntoll (o.lIlinnion) (= 1/1UO-
Lo.tll\l V,cne:n s . Idem herbe. capil1l1ris, idem
crlmtu, I umel nel!zoeucBade. Bomam 81lxlfrlgftlll 8 uirgultis H fi V
Co. p, 'nod. 1M. I \' , 1',,,,,doapaL. ,
,

,Xl.Vl ll. 1l10 LV I
XL VfJJ. ]-I EREA. MOl, I'
Clarissima herbaTum est HomOTO teste et inuent ionem cius
curio adsigllll.t contraq\le summa neneficia demonstrntioneOl , mdice
rot unda nigraque, mngnitudinc caeplle.
1. Ad dol orcm matr icis .
Herba moll] contusa ct inpositll dolorem matricis sedat.
2 Pli n. x..xv 26 5 Ps.'l'beod. p. 353, 15
II: Ctt {lIu VO,.UI. ) y: Vo ()
1 ctmohllU Ca timolum Ira v imolum Orib. iumoluill '1 2 Clads
eimn sqq. ex Plin. LY F' 26 est Otll. Ca inuentiollea '1 S :ul-
aigllunto f3 ndsignnllt]l cOlltrll. 'lUll cius LHlncfleia dClllonltrat aU.
contra 'luncuil lucum beueficill demonstrnt Tfa V contfllque aiua IUCUlll bene
ticia dClDonetrat contcitaquc ciua &ucum belleficio dCRl onwtmt habet '/ de-
mOllatratiollem COTI. Koebtrl p. 29 4 enere (1). 6 hllOlll1ll album p ,ednt,
uul ai (Jlud mali hnbucl'it, omnia. Cl:]lurgat. Legil cam munllua '1
Xl. I X. I l gLIOTIIOl'lA 1- 2
09
XLIX. HElJO'rROPIA
L Ad omne u cne uu lU.
IJerblHl beliotropiae pu!uerem mollissimulU ex co. aut 811cum ClUB,
cum uino ucteri optima potlli dai,um mire nenenR discutit.
2. Ad iuxum.
Berba heliotropin cont usn et a.dposita efficnciter Banar e dicitur.
Nomi n a herbae.
A Graecis dicitur hel iotropin, ali i heliotr opos, alii beliopulI, alii
Itd iR.li tou, alii scorpion, nlii Hernclea, profetaI'! gonas scorpiu , alii
!J Ps.-Thood. p.2g' ,3
n: On (JlaYOl' ifl .) {J: "OrVi n r ' n.o
2 ,'\(\ uenenurn ri qui a nCClJpHlt 11 molli ssiulI! m 1101 aucum ex Clio in
HinD ol,t imo putui '/ CiUB om. f1 4 lU nino (l 6 eontrit.a. et inpl)sita
1HIll ILt 'I dicimua p 8 ll elic.tropOIl om. f1r belioron.Q 1')luSxovlt
])iO${;. 11338,10 :) dio.li ton.Q ","" ... 10 .. codd. Diose COTTo K/Mbut p.,1"
8"oq,ion alii. 'I uel ollo",..,"xni"ov Diose. II 838, 15 .Iii
I crons fir ),0"'" Diose. 11 194,13 llo.lIi emlltite, l)rOrCt.ae
uf"tII TlfUVOV Di()gC. ibid.
"

100
X1.JX. HElmA
10 cum TitnuII, llli i 11 m 8coqJ iu, Pythll!;ortJa pnrmoron, Aegyptii 111-
sene, Hali uef t munUID, alii mulcetrnm, ali i int.ibum silualicum.
Nnscitur uLiquc locis enn is et mundis et iu pratis. Buius her-
bno diuillllC ad solis cursulll lIoseell i se uert unt, et cum sol occidi t,
flos celli lie cl uduutj rursum cum sol or itur , floscell i se ape r' iullt.
J!'aeit ad r emedin. Ill ll i ta.
I nhrpoJationes ox Di os e. n 3a8.
Nomen accepit primo, quod 8.(!sti uQ sol.st itio Horeat uel (i llod solis mo-
tiblls folia COll uertat, sed est. sjJocie duplex, quarum altern malor nppol
!O lata Bcorpiuros a simiiitudinc folii scematis, alia pa rl1U j muior igitUl'
n!tsci tur in !I.s poris ioais tCllui f:l.dice, ex (I'm rll.mu ios [V lIe\ V atque
lib ipsis piuTilllas furcns cmitt:t, rollis oeimo simili bus, paulo maiori bliS
ntqull sueculentis ti t nigrioribus at nspc.ris, cum flore i n s Ulll mitate lonui
et uol " ti pur pureo a.tqlle IInc[lio in s illlili t ud inetD caudtLe Hcorpionurn.
IS Hem pa.mll, hoo est secunda berbae species, similis supradictae.
Kascitu r lods conca.uis, foliis rotuudis, semine pendenti in neTocordonlim
simi li tud inClll .
16 lsiu. XVJI 0,37; cOllf. infra LXlIl, interpoL, interpoL
10 IIralioorpu ra Calli lira seorpiu (lr 1I1(0(l"""V oil"uJI 1)iOlJe. 11 338, 17
pnrtel)on par moron om. (I., 1fUQIIOQOJl Diose. IT 1.91, Ifi Pythloj,'OrllB
uiscue flr inSCU8 Ori/). /lE"WoJID"""" !)iosc. 1 1 19;J., 16 11 ucrl.a.muum
Acgyptii uert./unnum fly })im."C 11 194, 1G 1ta.li mu!c:etrlt.1U
fir I'Dv1r1jtt(.ovp. Diose. 11 (94,lG i ntilHlUl ailuaticulll 0111. #r Addit. codd.
illlCf'}1f31. ad sy".: rOIla.mOll agrion (aljau!,o.' ar(llOJJ Dio8C. 11 888,16). sidll ri t tl8
Diosc. 11 194, 13), Ostll.nes Diosc. 111M, 15),
!'uuici udunnim Diose. ibid. ) I !! in loci. Cil Orib. ruuudia Jlra-
ti. '1 ciu! herbuc Jill If BuiliS 0111 fJr J8 Hore! Ci, puuim H clllli uut
et maue sc aperi llnt r aperiunluf fJ Hi a utem nd remedi"
mull.a medici nae Vi io'acit seqq. OUi. '1 Legi! eum omui tempore If
I .. III'; U,IIA (l IUAS L-!
101
L. HERBA GRiAS
1. Ad Bc i o. t.i cos.
Berbae griaa radix pist.ata et qUl\si malagmae genus inpositll
sci a t icos ter t ia die !IIWIlt.
2. Ad omnes dolo res i n cor po r e. r.
Herhae grio.s radix pist.ata et inpositll. omnes dolores l!edat.
Nnacitur in Luclloia, marmoris n. llli color em habetl qUllttllor r ubi-
cundis onmta culiculis.
: (;a(J-'(t rOrib.) y: YoC
aciatieo! lII.uandoB Ca 8 grilll pistat.a. et inpo8ita. Beiatico! tertia die
laullt (baec Ha V ) qU8.8i mlLlagmae 1(011111 inponatuf (inpouitUf) Orib. grit"
hull iat cum adipe 1I11Ii1lO, quasi ma. hlgma. genus inponitUf, sUlllmc fDcit (Ium-
111 11111 lIIedidnll.m tert io die 5Dnat Vi) fJ grltU t\lusa bulli at cum
tll li )! o anStl ril' ''' et medul la ceruuDR, fact um quusi ma.l ll gmn iUlloui8, Blllllmc fa.-
cit r 6 piBlto ta #1 ubi dolct, Bitonat en 7 '1uattuor et (I qunttuor est "I
102
1.1, l H: IUlA I'OI.I'I'1!I{JVM I
Ll. HEUBA POLI'l'U!CVlll
1. Ad co l i dolo r em.
Berba politricUllI , (lURe habet rnmulos quasi seta porcina, folia.
eius contritn cum piperis granis IX et semini!! corinmiri granis LX,
& simnl contrita cum uino optimo, dnbis bibere iotroeunti in balliCO.
Facit et ad capillns lnulierum DutriendoB.
Nom i n a herbae.
A Grnecis dicirur ndillDtou, Illii politricum, ali i tricomnnes, alii
ebenotrioou, alii pteri oll , Aegyptii ethuc, Romall i ciucinnalis, alji ter-
10 rae capilloB, alii superci lium terme.
Nascitur in pariet ibuB, locis humoros is.
(c : au (Tl o r Oril,. ) {J: P,. Vi IJ y ; C
S Uerba politricullI ai ne cineinalia aut wrme capilloa quae I'r quae herlJa
mmuloi (J (I uae l,er ba bllbet r 4 Cill 8 rolia e ft pi llcris grana I X aimu l
ooriandri at uino opti mo da bib(lfll introeunti in balUtlUlIl. 11. Ad capillo.!!
mu l ioTum, ut cr ca c lLnt. Uerba politri\Jllw in 0100 decocta, iude capllt un,qullt,
mire fe ci t i' [) .!Iimnl Oil! . V(,I 6 nutricud08, si ill oleo deco(julltur {J
8 adia nlon Cu adiantOB f1 .lianto8 y (Uiavrov Diose. 11 279, 13 t ricumlul
(.'(1 tricomnncnM {J T{!IIOl'lIii n iosc. II cucntricou (' cbeniliricoD (1'1
Ipu,Jf(>flOV Diol'C. 1)\erc8 a l)lerion om. tty "1'/(>'011 Diosc. cahu; (?) elf
(.1lvl(> Di08C. tefnc, ali i Cll]lillo Veuere Vr I I maxime circa
!JIIS (f Illl.rieti bu8 nel ill 1)lItc;, Vi r IIaec etillm berbll callitriC03
1I]I]Jol\ nlur , do qua. Buperius locuti sumu! ct p08uimus 11(11'
loa
LIJ. HEUUA AS'l'VLA REGIA
1. Ad d isen ter ic os.
Ber bae IIstuine rcgiae ratlix cum uino trim potui datnr
r icls, statim eentiunt beneficium.
2. Ad uentr i s fl u xllm, Ill. I' estringo.t. ,
llerbae astulne regina semen mixtum cum aceto acerrimo polld
datum ucntrem restringet.
A Gmecis dicitLlr moloci n ngl'iun.
n : Cn ( llcr. "" O,. if,.)
'.! Ad uitia, quae ill oro nnllClIlltuf (fy
nCll t, Htatilll (f tritn. et polui data in ore
IUtulll regia lI1i xtum i' 7 realringit {Jy
y: VI' ((I Cllfa 1) C
8 triln. et potui data in ore teo
l (l "clIot 'I, 0111 . n lirJl!/J. (; BerlilL
8 lI. Groeci8 sqq. 01/1. fir agrin. O!
1.111 lI RllIJA P,\ I' AVEIt !:i ILVA' I' ICV ,\I I II
LUI. HEHBA PAPAVEH SILVA'l'lCVM
1. Ad e pifor as ocul orum.
He rbae pa pa ueris siluatici SUCUIll uel caliculu! cum suo fr uctu
ocuEs inponi tur.
2. Ad emigrane nlll u el capi tis dol or em.
Herbam }lnpauer sil uati cum teres cum aceto et ill pones s liper froJI -
t ern) sedabit dolorem.
3. Ad so mn" m. 'I u; "on uo,m;u ut.
Berbae pnpnucrl s siluatici sueo si quem pCrll ngi\S, SOliDum cum
10 sopore obici t..
((: eel, ( lin J' 01"11. .) p; 'I" (confuse) n R i': " o(J
i:I ai lunt ici om." culicul um rmctua 8UO oculis inpuuuuLur Va Cilliculus
CUlu suo semine tUIIBUUl Uliaatllw) Buperi nllollitur 6 contri tum cum aceio
rronti inponi8 Ca 8 dormit en 9 Ucrbnm pllpll ullr si luaticum
CillO oleo t rit am front i indncia uel olnni oorllori . mire aegro somnum addllciL fl
lI erha pH-llaUer cum oleo tritll rroll to ill ducis uel orone corpus I)enmguis, mi ra
celcri tate MgrotnnLis somnum addllcit y lIomnuUl ci fJa V
1.1 11 1I I'; UlIA I' A 1'/1 VIlli!
herDne.
A. Grnecis dicitul' mccon I'oens, a li i oxigonoll , alii mccoll agrios,
uli i anemone, Itnli papauer a l bulll, ali i papauer sil unt icnlll.
t n t or IJolnti of1 !ls ex Diose. II 217sqq.
:Mecon Lat i ni Ilapauer dieunt, Di ll S ali a est usuali.s, quae clia.!l1 folli- u
t ulosa uocat ur, alia agrestis et allera ryu appella tur , sifJuidcm ex
Uuit sucus, qUf' 1II appeJI ant opion lIel qllod fa cil e Horem d imi t tat. Ali ll.
ceratitis si ue afrodes est igitur ll smJ.1is, iongiori.;; ctlIJitis aUlue serui nc
alOO. Agrestis uero, (Iuac ryas lLppellatur, est capite sessi li, semine ni gro.
Al ia aridior atque agrestior, cuius caput longius u. tquc fl ores rubr i ot 10
nl bi , scmCll rulull m, rndix subal bida, longa, minimi ll igiti robore, et col-
ligitur ueme !.ampere. Cernti tis nero nascit ur in litori bus, credo ti rso
ntqll c hirto, fo1 iis insecti s, hiros, albi!, flo re pallido, frllclu si ue semine
JJnruo, ull cato ut cor nu, semine nigro, pnroo, mdice uulidu, nigra at q ue in
superGcie lerrae. Hem afrodes, (Iuae tl JIpellatnr Heracli oll, ex omlli parle
est. EillS semeu coll igi t or aesti uo tempore aridll lU.
15 I si d. XXil 9, 31
12 mccorias a cody&!! luixwl' Diose. II 217, 9 Oly ponon en oXY-
to" y .. ol' J)iO$(;. meeonosagriou Ca mecol agriol fly 1";"Wl' &7(1 '0(; Diose.
11 2 18,16 13 DeUl or Ca COIlf. DiU8C. J 2;1;1, I Syn. codcl. interpol.: Graeci
meeoD, alii ryae . uti i cerati . (eeradis. xlfartfli Diose. I f 222, 1,1). alii w odel!
(Iirp(>cD.J'1i Diwc. Ii 223, 14), alii Hcn clioll ('Hlla1tb,"a 1)iwc. 1.1 223, 15). alii
ouire pro.opos, idem lethe. alii let buBa, alii OXigOUlID . alii Illiemoni on. pro-
rewe bBsili cc, (alii) Persephoni oll, L .. tini 1)IlJlauer 24 uneatllo Ha V
100
I,IV. I l lm lJi\ 1- 2
L1V. llEllBA.
1. Ad s tr angu i r iam.
Herb.16 oonll ll tcs mdicem in puluorem redadam dllto 3d strangui-
fiam in uino cialis 11, summa (acit.
2. Ad tU8sim.
Elerbac oenanws radicem dabis ut supra, t ussim seda.t.
a : (Ja ( JTu " Ol'i {I .) r: 1'(1 (I!whHn imago) (J
I hyufl.ntia jI 3 data om. Cit d!l. ta V
ci at U8 II 8UIIITlJ 6 eurat raIl stmnguiri!l.lli Oil! . p
d(ltur Cu, j'el. (Jill , Ii (otum C!lr(llil 0111 . fla V 6 dltbis om "I
BI\.C [! ibue VI'
dato ill uino
4. Ci lLtiS II
Nascitur per
I,V. 111: 1I.ILI\ N,\ II.t;ISSVS I 107
LV. NAllClSSVS
1. Ad uu ine ra, quae a.b so nS!lcuntu r.
IIerbae narcissi radix eOll t usa. cum oleo et farina uice c.atap\as-
mae inponitur in uulocre et snnat mirili ce.
No mi na her b ae.
A Graecis dicitur narcissos nnigro!, al ii Ilutogenes , alii bol bos
emetico!l, Aegypti i cmtonae
l
profct.ae cinoglo8!18
1
alii ema probatu (?),
l Wi bulbus uomitori u!I.
Intcr p oiationes ex Di ose. U 302, l& sqq.
'f yrso bipaLmi, {oliis pord simil ibos, sed paulo brenioribus, fior e albo, I II
interius cr occo ue! in aliquibus plIl'pureo, fructu siue scmine ut in mem-
branula nigro, imagine bul bi.
It ' ('h (H uV)
2 ;1/ ext"t alia CUI'(C: Ad tussico! uel eolio08, qu((m ill 1'1' Cli ra Ad uul-
uera etc. sequitur (via Applmdicem) 6 nnydroRfI IL nigr08 om. (l ,ut'",aao.
!i vuyqoi Diose. f[ :W2. 17 Diosc. alii
lH:gJptii Gil AegYl)tii erneti coa (3 7 profetne emtOHae Oil
ontllue HIlV crntoue Vr eptl)ne v.:n Il.Iii cynoglona emma :lonal)foc
Oa emn. aprobrocnm Ha cIlIa apToblLCum V emn. Imobrogo 8 uomita-
riUlI Ga ltRl.i bulbu8 Ilomitoriua {t
108
LVI. HERBA SPLENION
I. Ad s p l en i s dolo r em.
Hcrbne spleni ol! radix ill puluere mollissimo redllctn, in nino le-
niori pot ui dallL, SUfl}n11l1n rcm experier is, const.'lt.que sic inuel1 tam:
cum extn super eum proieeta esscnt, arl hacsisse lieni enm(lue cxi ll a--
nissc, propter hoe a quibusdum Bpleni on UOcat,llT. Narront et inlll sues,
qui rndicelll eiuB eduut, sine Bplene inuernri. Quidam raru is isopi,
surculosam, folio ohlongo fabae eouem nomine appellant. Leguot
cam, cum floret, maximo ex Cil iciae at Pisidine monti bus landunt.
5 Pliu. :xXV 45
{I: r : Vo (<<ltimat ()
4. constntqno sic cue hlllcnt am Ha si cIperimcntll m sCIre nolnens ado, y
r, liens Oapy (} otill.lIl Om. p 7 l onelll re ell inucmuntur at Ipai
CU\ OB uol folin oblongn.. If)' Quidam cam raml ll a 8 Bur -
culos u61 folia Gil 9 maximo cwn nore ex Cihciae Catty S) uirtutem eius
hcr1.mc ijcire uolueris, mitte rudice CiU8 min uta in pllblll o Ilflc(jri Iler die8 vn.
]108100 8i pcoitl aB en.dem MinI: Bplenll inullnitur l'r
I. Vl Il Iol HlI A SI' 1. f: NION
No m il1ll IHlr b ne.
A Graecis dici t ur !l Jl lcnioll, al ii hCll1ionion, Illii scolopcudrioLl, a l i i
loncitis, ali i Frigoia, alii Frigit is, alii mtrodotiB, !tali 'l'eucrioll, pr o fc-
tac ema gales.
Nuscitur locis aquosis lIel hUlll cctis.
I nter p ola tiones ex Diolc. Ll 153, 13sqq.
Lonchitis folia rubra (babet.). nores nigro! eomioorum ulllti bus hiscen-
tibus similes, semen siue fruct n01 album, (simile) lanceae, la-tum, r adi-
cern sim.i lem do.uei, O1 ictuali uirtute. Traditur etiam alia loucbitis 8i01i118
scolopendriae cum aceto spienet icos medens in potu data.
11 hermiou.Q herminon Orib 111.1101'''' ' })jote. J / 143, 14 Icoiopendria Ca y
])iosc. 12 lonchitta C(I Diosc. frigitcs Ca 'Ppuytl' l.
feto,lotres Ca fc llrodotres IS galcH, alii lin-
gua ecruill a. Vr 14 uel umoctift y 16 commodorum Hu 17 simile Ha.
1\1 mictlifU .. Iiil Ilirtulibui H(I
..
"
110
LVII. IIIW,II A l'0 1. ION [
LVII. HEIillA POLlON
1. Ad l unatico!!,
Hcr bae polion sucum conmisces cum aceto sciUit ico, Jl crungues
eos, qlli patiuntur, all t equl1m n.ccedat eis.
l wm pilui llill eius at mdicem in lillt.eolo mundo cit'ca collum OlUB,
qni pat ituT, ligabis, experimentnm fil ctum est.
Naseitur locis asperi s.
I nterpoln.tiones OJ Diose. n 121.
Alia est rrut icosa atquc illutiiis, lll tera sil uestris rru li ce bi)13)mi, II.lho,
III foliis tcnui buB, semi ne pl ena, cum Cl11)ilell o in summit:lto par uuio , 00-
moso, ueluti call am cl1pillaturam habenti, odm"is grauissi mi cum qUlula.m
iucuuti i\'nw.
(t: Of/ , (111/ Ol'ih.) fI : 1"1' VIIJ
II sci llcntc"r sciliente perllllgllObia P!/l penmgues, II.ccidll t
cia, qu i llllotiuntur 'I a )lilulJu en 6 Cljlcrta. reM eit Ha cxperimentum
(bonum) eel, fl experimcntll tnm cat 7 Ha Ilote S'!/II. 1I[1/;(t, rartilll t3J lJiose. 11
1:21, 128qq.: GrRcei poli on. libamt iH (1/llVrn, Dioac.),
molosmOIl D I08C.), blion ((MI ro" ]Jioac.). leontoCfl.ron. Aegypti i eu.totia,
pUrcmll.llio, Latini connl a, Murtio. li ll, poliulI1, NC]ltu nill. 11 frngcnti odm'is I1(,
] 1\
LVllI. RERBA. VIOTOIUOLA
I. Ad f1 egmatn i nter ei den d n.
Her bae uicloriolA.e foliorum sucus ciatO!l 11 uel 111 dabis cum
melle bibere ieiuno, wox flegmaia inkrr.idet.
Nomina Ilerbae.
A Graecis di citur do.fnoides, fi l ii darne AJc:o:nudrina, alii tpelleon,
ali i I daaa, alii diglossoll, fili i eupetnlos, nli i Ni ccs fi il on, ali i
SfllIl otracille, nlii dafne ipoglossos, al ii co.rpofil lon, ali i dnfnitis,
stefanos Alexaudr u, ltn, li uica peruicrI, alii Vi ctorine folium, SIll
laurus Alexandrinus, ali i Al exnndri corona, o.lii uictori oln. 10
ex Diose. II 28!),l sqq.j n 281::1, 3sqq.
Est fr utcx saepill s cubit.'l.lis, fol iis ut murIn, pnulo maioribus at.quc
t enuioribus et non infractis, gushn retnordentibus ct inecndiosis.
2 Ps .-Tbeod. p. 82G, 17
a: Co, (1-1(( Ol'i b.) {I: r : vue
2 fl enmatp. i' 8 cial oa II dabi8 ll CHlbs {1 elatos treB dat,o r
4 intcrcirlcrit, et si chua. [loat eennm (tndiJ"cabouem
KoebMl p. 45) stomaclli lolJ it r Ij C"" Diose. I 11
dauiuel! :de.u .ndri o. 1'0 danillee a l)ellcomdcn". pclloomd.l.1I. P1
fort.aaao Inlet ,uhl" 7 eupetnlos om. (11 niH Qnmntrr.culUlI {J alu Aa-
mllrnginis r S dll.fne o,n. Illi i caMillon da rnilci om. If?
\I aloxandrinne CWt pcrigll e n perunca 11(1 fillum ea JO ulct.onol,,:, 3111
G Addit. (odd. inttrpol. artilY",: Gmed 1)01l1)le]>lol (fv,u:dop
darne mi t riol (iii. Diose.). Ul\D8 (.da,,4'1 Diose.) , camedu.fne (it!. lJiosc.), ml-
fi lli s, Mncedonicn, t 4ci tn., l1lutihl !,!'Q (COII(. Illulli lago, C(fp. GJ .),,', 18), tergC8t

J,lx. HEltBA CONFlRlIfll
1. Ad p r ofluui urll mu lie r is.
Her bae cOll fi r mao pull1ercm lIloll issime tritum potui duLis Ul nino,
mox restriuget.
2. At! con u uls os ue l q ui nL i ntu s ru p t i s un t.
Herbne cOll fi rmne radicem ill ci nere t.epido coq ui to, ex melle jeiuna
dahis, ut edat, snll abitur, ot wrncem t otmn purgut.
3. AJ s t omach i laugu orelll.
Herbam COll fi rnlllIn si cum oxignro edat, lll Bgnum benefi cium
10 sent iet.
1& coaf. Diosc. 1f l i S, S ; Isi d. XVII 9,61
; (jlt (.If(f 1'01';1).) flo Fr (litll 1i8 cO"(lIm) I'i (II i"lI e cli me 2) J '
i" '-0 ('UIjIW ad cunr l/! 2) ('
2 fiul1 ium Co. profi uuium rcstriul,>it" reslrillgit Cil Get eJ:
7 ct edal 7 t otum Of!! . (11 IJUrgat, " ci nd., i ll aqua cali dn ciuQfiem radlccm
dccoqne, lit hilo nt. miraberis Vr 8 earam J OJlJ. 7 .tolllacbi !loloraw t1
!t RerLIle coulirml\.e allcum CUIll oxiglHo idem eL dolorem wHi t et mugll UI1I
"au(lfici um seulit Clio coufi nll llw t1
I.I X. 111': UIIi\ " l UI
' I. i\ II
II crbae confi rll1 l\c mdicclll tie culdn decoques ill mi xtum ct t crCIi
cum mall is pnrte dimi{lia , piperis brranis XX\T, castor ci scripulo 1,
lII iro facit-.
Haec horbn hoc argumonto intclJegi tur: carne bll bldl1 et 1&
ill cfl ccnbo missa , si eius ro.d iceJll miseri s ad drug-mas 1.1 , cadIt hu-
hula in unum cohnercbit.
N o mi na h erbae.
A Graecis tl icit ul" Bi ufitu tll, alii eonfi rmR, ali i conferua, ali i peet e,
alii al uill GaJlicll lll .
Nnscitur pnludis et campis ti el hortis.
I il t er l' olfl ti one8 ex ni ose. 11 lil , 11 81)1 .
Alia est petrcllsis, li gnosa omll is, odcria iueundi ot.(lue w l ili aUl 1'1'0-
1I0CILns , ra mis ori gano et capilellis thymi sim;libus , raJ ice langa , fu\ va,
..
in robore digitaJi; ollotrensis, sed nppell atu r etiam pectis, 1mbons tyrsum H
bi cnbit ulD gellll cul lltulll, inll.nem, i n f}110 foli a ;In gnstn et Il cIuti longa
cum adnati OliRtibus gecund um gelluculn, Hare nigro, fructu[s] siue semina
lI occorum cort icis si mi l;, (l rurit um llIouente[ m], radi ces ext erius nigras,
interi Ds argili oslU3, ui rtutis densnbilis.
12 C'.&dicc! aius V mdicclU ciul ct mi][tura et tcril P'I de
cald" CaV i n Tla, decoqui, CU,!! melle e.t llipere et Clllltoreum ad
qUfl.r1f\.S uel i n uino \l cwd i(:iuno in pot UUl ti ll R a V 8imiliter Orib. 14 fucit
ILll q Ullrtam I'r) ieiunt.u pot ui (}a idem Vr 1d tit ll lus cli me /2
H) n allc hlllbn om. Pr si carne r 9(1 16 cuccilbo cum eius
rl1l1 ics Ca Ii herba.e IUllmacri ptae rndiclllII Pr couscru3, Q
>lu)q:i()(la II In, 13 pectes {fy pectc om. a c"J 1]"".u rl VioBe. 201111u-
l{R.lIi cli m or argall iclI lII It 110 alovl' r aU"wl.tl' j)i06C. .Add. (odd. illlupul
/lIlBY,. u; D iose. 11175, 10$'111 : NominA CQD$olidliS maioci . Jiloliron (i' /' Diose),
IInazetesill (.hatflln ; Viole ) , DeUl ocritul hemostasis (.tl i 1V:'l"TUU ailwll ra ll'"
/}io/iC. ) , Latini hinnla nuticn. 21 et CII.1lI 11il om. Co.
Corp ,ned. 1.1. l" , 1'Ind".pul.

11<1 LX. ,\ S' I' lm ION I
LX. RERBA AS1'ERION
1. Ad c a ducos.
Helba Il ste rion, bllCea8 eiua si doderis manducare luna deerescente,
cum eri t s ignum uirginis, et ipsam herbam in collo babeat suar eu-
I sam, remedia bit ur,
"
Haec her ba nod e tamqunm stella i ll e:lelo Ince!; et qui uidet
iguoralls di ci t fnutnsmn S6 uidere et metu plenus inridetnr j maxime
nutem 0. pastoribns pecor um inuenitur.
It omllni inguinnl em dicUll t.
Nnscit ur inter petras et loco. nspem,
l nterp ol a t i ones e x Dio se. IT 268, 88<1q .
B e1'lHl ost. lignoso.s hahons uirglls ol. fl or em in summi t.lI.te Dlgrum
tarnqunm anthomidis borbae, capitellum amhitum fol iol ls st ellae aimi li-
hus , sed in tll yrso folia longlorll. ntquo hirtn uel crassiora , at est laxu-
t hme uirtutis,
H : C(I. (lin ' -OI'l(J,) ,9 : VI ' VI R 1: C
6 in en.olo Om, p.., et nt p ut qui" r ui det ea rn 7 pl enus om.
Grl B piutoribul CfI, refirllill om. pecorum, nd bi betIJr ucni quo iuguinll lll
H (I V peeor ll ni 0'11. r coutl . ill tcrfXJ/, ex lJi 081;, 11
268, .12 &11. " Grneci luteri a, ..at er isC08, nater Attico., uubOllion , hyophthnliuou,
Latin i inguinnlem, Pnnioi dm'dum
LXI, I1l<Jl WA 1. 1': 1'0 1118 I' f:$ I
115
LXI. HERBA LEPORIS PES
1. Ad ue nhe m 801ue nd u m,
lepori s pes siccata et in puluerem redacta
,
do.bis potionem
10 Ul no, si si ne febre est ; si uutem febri citlLt , in aqua calida; mo::r
Ilent rem solui t ..
Herba lepor is pes, quam Afr i tulundi dicunt, Romani benedicta,
ln Lerpol ntione s ex Di ose. II 183, 5sq(I'
Nascitur in pratis, cum tlillO Jl otui do.ta uent ris lIuorcm medetur.
tf : Va (lTa n y : Vo(}
. 1 leporipes L lwi all j1fIlUtr,. 23, 190 ::I sicca in 'I d&to in
l)otioncrn .., 4 11 1110, 81 fcbrlcltnt, III n(']u'" fl i' oalidn dll. bi s
(j 8?!Uct ue.ntrern . 6 8y". p Gr!1cci Jagopu9 0. simili-
tudme pedis Jepormll dlct n. J f fl 1.1 111 benedicta c!Lriophila OrBeci lagopua a
podis !cporum did:. J' ' , ,
'"

II G
LXII. D!I' 'I' AMNVh1 1- 11
LXII. DIP'l'AMNVM
1. Si qua Illu l i e r in utero pecuB mo rt uulll iJ a buerit.
l:ferbae tljptulll lli SUC\1l0, si sino febre fuerit, etUll ltiuO dabisj 5i
llutcm febr icit at, CUill aqua calida, mox eiciet pecus s ino pericu lo.
& 2. Ad pillgas s iue a ferro s iue (l. s ude s iu e a s er pe nts.
Herhll e di pt alllni $ucum in plaga infundet ali qu is et biuet, mox
ganus erit. Ad serpent-iuIU Il.utem mor SUlll sutUtn CIUS in uino bioat,
mox di scuti t uenenum.
a. Si qui s u e n e lll1 111 su mpseri t.
III [-Jcrbac dipbunui sueum item cum uina potui autum.
Naill hl.l1tn uis est diptatllui, ut nOn sol um ill ter fiei nt, ubicumque
1 couf. interpol. Diose. (H 43, llnU. ) uersnm ex Apuleio
Ps. Thead. p. 34- 2, 1, Cl onf'. et p. ;;03, 30
2 conf.
(t: Oa (I f a r Ol'ib. ) ,q. T'I' f7 (cnnissi8 curis 1- J) B i': Yo (ti-
tllillS tal1t1l!11 eI prima tria Sy"O"Y"W) ()
.q si fobri cnla ($ nino, feuricito.IJU in aqo.!l., r dauis
4 cal idr.. mox 6 Rerpentc iuflictas Ca ij hlfu nde ali qui at bibcnt.
mox SllnalJll Dtnr r 7 !Intern am. r BUCCI\S cius cilm UiDO da,
ut bibnt (potui <latus) CUill llinQ Gfl tI uellennUl bibcri t Ca lU H1H:U8
c.iug cum uino rtr i dem Ca CIlID uino in potu emi ll fLm auuHl.t J!(t V II tlloutilo
autcm Uil'tuH est huiua diplamni 1 intcrli cit., Bcd ct hu bi cumque r
I, XII. I I I
fIl Cl' i li /; / Bcq lcntcs p tu(J!lUlII.ill Mll i, fwd cL odor eius II lI outo Loi1it u l",
lI ui cllt!l tjue lOB Hdt igOl'ii;/ mOx oclJi dot.
Fertut' ct hoc exemplulll: si carrea in uenati one t elo perCuS!;Ifl
rll erit., cum peruell iet ad her i}fl.1Jl diptamnum , 1ll0 X IJoas(: i tur
() t telnm n so eieicur et plaga sanatur pllseendo d iptamnum
N o mina herbae.
A Graeeis dicit ur ArtemideioIl, alii Cretice, alii beluleos, alii ef'e-
mcron, alii Idnea, alii ocitoclls, alii dorcndioll, alii ecbolion, Il:.ali tus-
sella rust ica, Aegyptii emenipse, ali i dipsacoB, Hom ani labrum Vener is. 10
Nascitur in ins llia Creta in monte Ida.
I nt erpolati o nos ex Diose. Il .i 2, lsqq.
Nlt.Scit ur in Cret a, foli is simi libus papaueris , paulo maioribus a.tque
!1occosis uel lnnugineis adnationibus at neque llorem generans Dec f rllc-
tum. Item alia huie similis, quae appellatll. est pseudodictnmnos, nasci-
t nr plul'imis in terris , Bi mili s acrimonia. dicta.mni. Memaratur etiam t erlin.
species apud Cretas dictamni, cum foli is similibus sisi mbrii et ma. ioribus
ramis ot /lore nigro, moili , simi li s uirt ute pseudodietamni. H nl'\1m d cni-
quo efficacior est prima.
14 caof. PJi n. VIlI 97; XXV 92
12 Bel'}>(mleB uui cumquo Ca aed et 8i odor eius ut!.ll to defe rente peruene-
rlt, lOOI occidit Ca Orib. IL nCllio cxtollitus (aublat us Ha) fucrit Ha V
14. fertur boc y caprea uel ceruus (I caprlL uel comus r 15 fue-rit ueuiet r
si cum peruenit Ca plUcitur , sagitta Ql:cut ietul' et sana-
Li t Uf 16 pascendo am. 0" 18 Rr tomerlioll ereticion Co. urtemid ioncre (I
Cretic!) 0111. r of dE .!4(,Ull,d,jwv, 01 ofe JlQ'lWllj Dioso. 1142, 7' bubulcos
1 bubulcosdi con codd. Di080. Il'dollh6. COTT. epe-
menon Ca cpime!'oll Diose. I() el eeCOtOCUB Gil lLel eo.
cotoaos p sdeacot cos r oj df Udl"v cO!ld. Diose. 'Jd'a,,,, corr. lVe/llllann 01
Of (1F.l ,'<OKO(; lid codd. IJiotJc. rOTr. lVdlmmlJi e!lllllion Ca
elulion Pr Hpoov,ol' codd. Diose. corT. tureilht r(l-
stiCA Co. OOCinlciy", lHolio. 20 eminep6ae O Il dipsa r !lomani
puleium Ilgteste uocant TTl' labruJU Veueris om. p Veneris, alii test icorum
H II I' 26 ncrimoniu.e 11a V
1 1
J,;( 111. II EHIJ A Sor,An o MAlon J
LX:lJl. B Ell BA SOLAGO MAlOn
1. A d s er p cnti um mor s us et scor pio ni s ictu s.
Herbu 801llg0 maior aieeni' u ct in pulucro mollissimo reductil, IU
ui no potui data et ipBI1 cont uslI. plagne inpolli t ul".
A Gr.Jccis dicitur eliotropioll .
I nt cqJOl at ione-s Dios e. n 338,4.sqq.
Nomen acoopit primo, (IUod aesti uo solstitio fl oreat et quod solis mo-
tihus folia conuertat., sed cst specie duplex, quarum :lItera maior Il ppcl-
tata. est scorpiuros a sirnililudille floris seamaLis, alil1 minor. i\l ui or
I Q ergo nnsci t ur in asperi s locis, lenui radice, ex qua ramul os I V uel V
atquo a b i ps!s plurimas fut cns emittit, foliis Oelmo similihus, pAu lo maio-
l'i bus ntque ntquo nigriol'ibns et asperi! , cum fl ol'\} in summi
tate tcnui at ucluti llurpureo ahJutl uncato in simil itndincm caudae scor-
pioli li m.
7 conf. supra XLIX, interpol. ; l sid. XVll 9,37
r : roc
2 Ad ecOrpiO)lUm et Berpentinlll ll1 0nrus r ictum Ca S 6icea in pul nere
mollh 'I , \lini 'I inpouito ('r, I) alion scorpion a eOBcorpiOIl P !\.eO-
8corpOlli 1'0 IHlOBcorpOIll, Homfl ni fl lctuln dicull t C lJioac. I1
15 8YlloHYllia caddo i lilel"pof. f ;ll Diose. II 338, 16 Bqq.: A di-
Cl tnr th)clYOijt ropoll , c: !i o8hofi ou , eli u]JOli ou Diose.). diall tOIl (o-!f,u-
AVrII" Diose.\, Boanmon ng-doll. SCOrl)ioctonOll floris siue seCmati 8 Jra
nod i nUn prt rua "
.II !)
LXIV. HEIWA SO[, AGO MINOn
1. Ad l u mbr icos n ecnn d o s.
Borba solngo minor siccll.t.a ct in puluerem redacta
J
In aqua. ca-
lida potui data lumbricos occidet.
l nierpol a tio nes ex Diose. II 339,Ssqfl.
Hem ber ba.e solaginis pa.rUti.O, 1100 est seeundae, species i ll caeter is
simi lis est. supradidae. Nnscitur Iocis eODco.uis, foliis r otund is, semi na
pendent! in aeroellordouum simili t ud ine. P oliti dat ur eius deeodio ex
aqua cum canlamo atque ysopo at nitro a d eJt: ciudeudos lumbr ieos lalos
si ue r ot undos. 10
G eouf. supra XLTX, intelpol.
():: C(f (lla V Orlv.) {l : J'I 1' r: VuO
4 oecidi t Ga OMb.
Dri b.
occidet et foras pell et alii eliotropioD dicuut 0(1

120
LXV. I llWlJ A J'Jo:ONJA 1- 2
T,X V. HERBA. PEONIA
1. Au l uoRt icos.
Bar ba pconia si lunntico iacenti inposita fuerit, statim Be leuat
ut 8111lUS, ct si eam secullI hubucrit, DUIH]UUm ei nccedit..
2. Ad sci uti cos .
I1 erbne I)Conine rndicem, pmtem udligl.l bis lino, cum qUi l)ntit ul"
circulllcill ges, res est sniuberri ma.
NOlllilill herbae.
Ii Graccis di ci tur peDtoroboll, alii gliciside, alii aglaofotis, Hali
10 peonia.
; if(l lil. Cn (III! " Or/b.) (J: nn
2 Ad H(JI. Ad qui CUt1!U 1UII1\ 8 pll tiuntur 8 n crUa.
poeoni lL 8iJuutiCIl Hull>. incenti ill IlOlIo li getur stat im relaeuI,t 8U ll n. ot
Ric ci cum habuerit Hal /). eleuat p .J ei malum ILccediL flr 6 radi cem
nlligaul CUOI Holb. de li on ei, qUI Iltd itur, circumcillgi et cam (lui in nalle
halJUori!., t.e mllestai-elll non l)alictll r i' ct 8i earn iD Daue hu-
bueri8 (-t), tl'lnpelltr.t em cOlll peacit , $; Illundua CHI- ntnria fJ 9 peotorollon,
Siculi ngl11oofotis ])i08e. 1.1 149, 12 a
Divsc. niH peollin. (1'1
I,SV II IW.lSA l ' f:ON1A 12 L
IlIucnlll peouiu lIomon uuctoria r eliuoL. Nuscitur Crolnc. QUIlIII
II Omel'll ll, sllccr IlUctOI'
j
li bris suis WSlJ Tuit. lnuenitllr pluri mom :t
pn.storibus. E1nce in cxtrema regula bnculna hlLbet mali f:,"Tllnnti. mil
glJitudine, (Iuae nOcre Bic lucent tamqunm lucerna, quot! eat gramllll
cocci si mile; plurimllw noct.u a pasooribus illuellitur et coUigitur.
11 Plin. XXV 29 (usque "d reti not)
Synollyma codd. intcypol. collf. ])i08C. II ]19, ll sqq.: pnnll.cosccras ( rJ-
xlparlll ])jO&C.) , sclcllogono (lI"f1'lvoyo,ol' lJio/IC.) , seleni on, menogonell
(/' 'l .or i .HOIt Diose. ). di chomllonon, alii melleoo (J!' rj.IOV Diosc.), dichotomos,
nlii gliciRide , nomsni rolla. ,stiu". eooKonigo. g! udum 11 InUOllta usque (l(l
rolinllt om. (t nomen autoreB relinent r Cret.no et Sieiliae mOlltibuB B ol. Cre-
t ao et Siciliao (t r quam orOUln8 'II:! u cerdol lI.uctor Ca in \ibri l Hal.
I!! e:drema rogula unenla Ca extremn uscula l1a V Hal. in e::dremn. blleula.
14 lueet .Q. et I!d gUllum eius eoeeo Eo. V noctillu8 Ha l.
1(, plurimuUl pa.llt.oribu8 inueniatur 1, rtliqllli
122
LXVI. HEHBA PElUS1'EHEON
1. Ad omnia uen eu:J..
Herbne peristereon puluerem si quis pottli dederit, omnia uenellll.
discutit.
Nomina herbae.
. A Graecis cl icitur peristereoll ortos, ali i trigollion, alii bunion, alii
hlerobotaniIll, ali i fil t rodotis, Aegyplii till.bseIlti, profetae Eliu (da-
: Ifufb. (usqw all discutit in cura 1) Ca ( "ITa rrOl'ib. )
y: rfl O
{l , VI B
in ClH'a,!, alia ell!:. !'Ie quis !Io canillUs Jatretuf, quat 11ec ill i ll(er-
OOd'Clbus fl ec 111. Hap}. ltluCl1i IUl' , infra 8 in llotui Balb.
{j ortoll Oa orton Jlal/}. hyptium p peresieneo_
1 "e,,'O";E(lHOV 11.(>6-0. Dlol!c. !I 213,6. tngonos.Q Diol C.
lo omon P po"",a" D10se. 7 hleroloota.mm om. lJalh. bierobotane 1
pc!trodolcs . ct Pr 'P.11r (>ou&rt. iJios!!. tiall,losenti Hnl/}.
Dwse. hollU Ga uoll) H al. helm ti ncrion Ha V Heliu ($1 "fJ(la!; 6cil<pvol' Diose.
I,XV I, II IW IjA I ' I,HUS'I'I'IIII<:ON
1211
crion) , alii CillO gnl otl, Hnli cl'itlt ll glL lI illlLcia, al ii columhill!t, nlii Her-
c ulaniil, al i i rerml'ill, IL li i OXUPCI1111 S, alii mlltricnli s.
Haec herba udmotlul1l cohllnbi s est famiHaris, unde nomen bubet. 10
I-lanc habentes ncgallt lat rari a canibus. Contra uellelill Olll nia ma-
g icasque artes crit primum illutl llomericum molu, deinde Mithrida-
tion at scordotis ct centaureo,i potui datI> omnia mala medi camentll
exigit per alueulU cleducendo.
[ nhrpo i ationes ex Diose. II 212, l Osqq.
Utraeque peristcromle herbae, sine supilla siue erecia, nascuntur uhique
In planis et aquosis \oois, radioc simpli ci atqlHl tu"So.
10 PJi n. XXV 126-127
8 ema. gaes B ulb. emegli lis y ul/la JJi(l sc. alii crUB gallina--
cia Halli . crUb gall inacinm C'-' cris gallinacia r xQ{lIra ruH.vci.ua bero-
lama Hul. 9 farrari a Cu 9lfV"d(l'''' ])1(l8C. IlltlLl' em matricalis .Q. 0/ tlIi
p v o1 df Diosc .. Add. codd. itl l.etpol. ad sy>!. ex Diose. I. c.: ama.
Hermu, Punici zizuillllim, 10 Ba.ee i3ijq. e.'!: Plirdo XXV 126- 127
i lltptt tnmslata Raee II sqlle ad hatet Oill . Oa hUlle lI 0mell P'I 11 Hanc scq1.
ill Ca per (orllla!)1 CIIYue: Ne 'luia a e ll.llihu! l a t re t ur. Barham peristcrcoD, si
' lui B aeeum ho.buarit, negat 3. cnui bua lat rari lot:o Contra uenana. stql/ .
Iwben/ : Quidam dicunt (nam liieellt Cu di o::u ut Ill,). V ) , quod et Ilmgi earn arl.e
sua utuntur (utrmtur Drib. ), primum (plu rimum Cal iIlud Homerienm, deiutie
(tantllln Oa) Mi t ridntia et c(llltunrin. (Mitridat.iae 8cordi ti s at CCll t au-
r ila B'uV, ;\Iitridatieum et ccntaurcn ll otlli dll.ta omnia mala (mala (l1Il. Cal
mcdi cumin3. cIi git per aluculll detlucentl o (et per ulueum deducit rl, ,,0.8 corn'-
COHati 811111118 c;v Plin io 16 utraque n tl V
"

LXVlT. B ERBA BRION!A
1. A Ii sp l enom.
Herbn brioll iu ill eibo dutur et per uriuam lieus diger itur.
URce herbn tam laudo.bilis est, ut in teriacis potionibus mittll.tur.
Nomi na herbae .
A Graeeis dicitu r brionill, alii ampelos lellce, Romani Qua taminia,
Itali uitis alba, al ii corillria, alii apiasteli ulIl , Dnei aurumetti, Ci.
lices gnl iadiana, n esai dinupu!a, alii discopela..
l nt e rpoi :lti ones el Di ose. II 330.
10 Virgultis aUlue foliis at eori mbis ut lIinuera ll itis lied omnibus hi r-
. ,
lis; qml8 se oollig,at uiciDis frut,icihus, fructu siue semine OOt1'1I050, longo,
1"0.1'0, (Ulll O, quo etinm wrgom depi lautur, tiTSOS emittcns pr ima in forllla-
tione, (lui sunt spurng; si miles.
' f: V 01'1". ) {I; n .JJ i" VQO
.. ,2 ,Ad et r 8 data spl enia ,"'lUII 4. ut
III potlOmhu, M On llllttutur. Item si in capite aut in eincturllo
cum tCC\lln P'?rluueri 8, 1l1l.L1 u to nOll contingu!lt fly conti ngunt . linee
HHruLllis fl contlllguut . Haec herba. ill oUlli in Inudubi lis cst r
6 nmpeJo8 JeuQI;\ om. Ou Luta.mlll) Ca. IIoh ut nwlli n. lJpr< Tal' !V/fI
.. n a31,.17 ll ide (IP?). 'Well mamti 7 car,]anil- i' xOQla-
1)W8C: 11 iJ29,.15 om. py u.urumelt! 0111. '" 8 gadinnn.
(II .l;ru V Dutl dl8copel a a .Jddilam. codd. i11It1"}wZ. lI(i syu:
tll?lHlonm (ltf, J)J/;6C. 11 329, 1 1), m(llctron (1,,11"'&(1"" Diose.) , urchezoBti6 (id,
1)' 08C, 11 Il, nona NIna!.? Diose.), dllntari D., ngriroliulll, Aeg-.nllii
cbod ll.lln, 8m nug!!. 1 J COlIJglt lIa colliget V
125
LXVJJJ. HERBIlc NLMFEA
1. Ad d isen t cri co s.
R erhae nimfcnc semen cnOl uino h iluUl pot-ui datur. ltem radi-
ccrn elus radis et da.bis mrmduCllre discnteri co diobus decem. Item
sueum in nino auster i s i datum fuel'it, Ilentris Cll rSUllJ restringit.
Nomi un b c r b n e.
A Graeeis dieitur n imfea , alii ui mfen pteri>! , alii eaccabos, a.l ii
lot omctra, ali i androgi nos, nlii idragogo!l, ali i Fi eracleos, a.lii lIrneon,
Itali nimfea.
r nt er po\ ntio no8 I'll: Diose. U 14 1, 6 sqq. 10
Nascitur in aquis st.nnli hlls, ita (Ielliqtw !lomen sll mpsit, t.yrso nigro,
leni, foliis simi li bll s herbae eiborine, nqmuu ex parte. superall tibus, flore
pru lido, fructu siue semine lato, den so ntquc gustu nrgilloso, radice sti-
pitlosa , lIi gm, acerrima. praet.crcn nlia II nseens in Penio /lumine,
cui us nos niger est, I'fIdi x nibil ct n.sporn.
IC ( h (lTn r Ol'If . ) {J: l'i1J :-,: I' u(J
:J Ucrbllo llilll fCII CIlIll aemen (auo in ni no trita. potui datllr , mire (Illiri-
flcll) fll.Cit py Ii radis ct Ol!!. 011 decem mimullri!), Item Bi cum ui uo au-
steTi datil. fuerit, uClltri" tl ulI:um fI", ii restringit. Item radix eius
derlLlii, cOll cis!lo winutatim, et cum lenticula bull iRt, el (!:ti n(\ e ciboi ici ll DU9 !lC-
ci " illot, mire uentrem slringit i' 7 nlii proteI) (I nlii nyetcri9 ''''!,rp'''{",
1ftQI ' DiOl!c. 1 1 333,J4- 8 Intiometrn. iot omctra."I nndrocanOB Co
drclUl neri on 110 V Inndragi nol (f 9 llimlCn. sine a.qui<iucl a .1mliwlll .
cadti. i lltuWJ1. lid ... Latini mntrelu, i.:! erci ll,nin, al galll p!l\udrem, papauer
p!!. l usirem, c1:\.uum \" eucris, digi tum Ylmcri/j 1" Oln peniClillll18 flUllline JJlIV

126 I,XI X. CRIS/ON I
LXIX. BERBA CRlSION
1. Ad faucium dolorem.
Herbn.c erision rndicem, si quia in collo earn portauerit suspan-
8am, fauces ei llunqunm dol ebUll t.
N OlD i n li he r b a e .
A Graccis dicitur eris ion, al ii BCBota.
I
In t.e rpoi ationes ox Diose. n 267, 14 sqq.
Berhn erision tyrso hicuhiti, tri gona inferins, summitate rotunda CUm
tyrsiculi s purpureis atqull seuescenti bus. foli is hi rtis, radiCI! ut
10 memorat., uari cum dolores medcnte.
{I : Vi l J y: VI)G
8 cr isiou cum Bun radicc si r oam Becurn (17 <l ei l1 8 C(I
o ILCllota. am. CII calncunthll T i caicll.lltum B &K""{Io" DiQsc. 11 23 10
Legis enm InCIlBe mllio ue) i unio (1 10 uaricum om.l/tl V liII/ipletu'f
berg ex Diose.
J,xx, 11I'Ii !llA I 1
l 27
LXX. HERBA ISA'l' IS
1. Ad mors nm serpentis.
Herbae isatis folium contri tum cum aqua. et In plsg'.l. inposit um
auiuuat ct dolorem tollit.
!'rITomillo h e r ba e.
A Graecis dicitur isntis, alii tltogineme1 profetne i"apl81on, HaJj
alutam.
, rOrib.) {l : nil
!I in a qua HaV cum a(')1111 0111 . ot 0111 . Cu.OrilJ. i nposit nm mire
(Illirifica V,) doloram t oll it (t oi let fT) at uenenlllll ! tntUllt Ii noginemo a
n.ogigneme P)' ol,JE avrlO>' (aVi' FIOI' C), ot (ap,! 0) cor/II. ])iose.
01 6'1 01 51; Wd l llllllUt j 2.;3, l6 Koeberl p.45
coli. PUn. XX 58/59 apel ion ), (lOvtHOl' Diose. alutam, her ba bitrnm fli'


128
I,XXI. IlIo:itlJA SCUl tOI<:ON
LXXI. El ERBA SCORDEON
1 Ad morSllW se r p en t;is.
Berha scordeon coquitur , ct untur ins (' illS l)otui cu m uinoj ipsa
aut.e m COlltusn ill inponitur.
2. Ad ne lUOl" UIII Il olo r elll ex aeg r itudi nc
IJer ha Ilconlcon tritll cllm oleo lauri ll o toll it dolorem.
3. Ad cot iti ian:ls u e l ter t ian as.
Herb;l scorcleon adliglila circa corpus horninis tollit cotidinnas
uel torti nmlS.
10 I ntc l" ll ol ntiones ex DioRc. 11 ] 22, G sClq.
Scol"dion ll!l.bct ty rsos (IUadranguloB, folia rcdargnentia , quae Gmcci
stipti co. lIocaUCI"Unt, :lIn11ra (It :Ill ii odorem reddcntia, flore rubl"o, ct cst
uirlutis mictull.lis.
: CfI ( lfrt VOrn, .) (1: V1' I"i Jj y : Vu ()
2 CllflrS o,.(/ill" 11111 ((1/0 sille '( " coqll ito at dnto 0,
coquit llf ill' oius l'r illl cum uinO, patillO datJi8 1'; !I, inlJOni to
Cu 8 coIii go.to. Cu eotid i:wWl tortinnlUl t on i!. ea S!lIIO)ll/11H1 co(lll.
ifltn'po/. C:I: Diosc. " 122, 11 : Nomon bcrbll.c scordion, Gwed scordiOIl, idolll
plcurilil , idem ICOfllilon (ecotli Joll: t1KO(lft.O.' JJ iose.) , dysosm09, idem cntlon
llIi llthn 1I.l!'l"ia (KI<i.alli .. :l-1J aY(ll(l ])i(JJlc.) , idC.lll i\1itrn.lntios, profotne hemA. npo-
dOli tOil ( .. f!l a 7JiOBC.), j.tem ietino2, idem lri:mgillem lJ ilhut rem
nliorHlllll reddelltio. H I' I'
l. XX II , 11I.:1t II A VI'll WASCVill 1_ :)
LXXI!. RERBA VERBASCVM
1. Acl ue r SU8 occu r s liS mul os.
Herbae uerbBsci uirgulanl qui securn port.n.ucrit,
rebit.U1, neque occursus maJi molestnbuut eum.
2. Ad Jlod agmm.
120
nullo metu ler-
Herba uerbasculll cOlltusn atclue inposita intra paucas boms do
lorem adeo efficaciwr sedat, ut etiam ambulare Iludeat. Banc con-
positiollcm pmeci pue auctores proticel'e ndfinnant.,
No III i n IL h 0 r b a.e.
,
A Graeeis di ci tur Rom os, alii fl onon , ali i lienitis , profetae 10
IleTlllU mbdos, AegYlltii natal, Daci diesslltbei, Hali nerhascllm.
Nascit ur loeis snblosis ot aggerib us. H tLllC herbllm di ci tur
5 ;\Tll-re. XX:\ "'"VI 6
( I : Cf!. (1(1, V QI'ifJ.) fl: VI' Vi /J ,..: VI / ()
2 to/am (Ur(lm om, 'I Orib. conCllUOB G(I 4 ncqllO uelullo neque mnlo-
film ill cursio molestauit eliUl Cu 7 nb co.Q ndeo Orib. lllarc. sedant lit
etillu) ambulet Bln.tim CIA lI111bultu'c (lil eat fla V 10 Hogman r IJiomm()a a
HUll ou VIII. j )ilJllc. If :!5S, 17 lienitis 0111. Y lJiose.
I ! ll i1.tat Ca nul fJ 6.o-.H Di08C.
,
IUO
I. XXII . 1[(i;H.BA
enrius Ul ixi dedisse, cum uducnisset ad Circulll, lit fn.eta.
eins t imerel
" I n ter poi ll t io nes ex Diose. IT 257, 16 8(1'1.
Barum est altern nil!'rII, alfcm alba, eui us altem mascul us, allera fe-
minn. Femiaa igit ur est mdicis ecotortae, loogitudi nis cubi tnlis, tyn;o
tenero, lCllitcr hirto, folii s coli culi similibus, sed hirtioribus alque albi-
dis. flore uiridi at semine nigroj mnscui us \Iero Il LbidioribU$ foli is Rtq ue
10 lIu gll sti ori bus et frll ctll sius semi nc t.enui ori. Hem ui gm foliis est latio-
ribus atque nib "Ti s. Item agrestis flore nigro, foliis herbae sltlui(l,e simil i-
bus, uirgis cclsis. It om ll omi des appelln.tae sunt duplices, uirtll e, terrae
inhacrentes, r otundiroli ne. Item (lURe appellatur lienitis si us triallis,
quae lI octurnis l umi ni bus fl l1t ntll l', folii! pinguibus, sed omnium radix est
u uirtuti s redarguentis, Loo est stipti cao.
1 G bid. XVl I 9, 94
18 ueniueL fly Circern et Cafly IlIliola Oil'. Ca fact. eiua inucniBset ucl
timuinet r 14 timnisset C fly 22 flomates 1i V inlmerentos om. R aV
corl'. ex Diose.
I,X.XIII . 1I ID IUlA 1_ 2
13 1
LXXlI f. HERBA BEIUCLEA
1. S i qui s in u ia ambu bn e u ul t.
Herbam hernclernu !I i t ecum III mil. portuueris, latrones non time-
bis, qtlJ n etinm fugat cos.
2. Ad ca l i gi uem ocu l o r uw.
Oralia her bae suprascriptae et i n oculo mitt ito, toUes en
CUlll albugille.
fI , Ca (lffl V ) {J : v;, (OIll ISSQ F ilj y : Vil e
Ut in ui ll. I ntliK IUnlJules Ca t ut e 11ll Jt ILmlJu \lIofe 1/ I' uoiu(lrit p
lo/alll C1(rrllll Oil! . 1 S tiwel,is, fugat eos (j J qui cHam Ga quin eham
fugat O!/!. JIn I' COl. quia. pro unius uin.t oris pen;oll ne llluttae Ilidentur V.
6 to/am euram om 11 V grana eillS r miUe r et slat im cum u.lhngiue
enm tollis Vi et Ill buJ{illem ton is B lollis cam quasi cum Il lhugille et mim-
ueris elf eduUI. NlI &ei lur locia lL>l per is et pratiH r eas Ca
"
132
Nomi na h e rba e.
A Grnccis dicitur hernclea, alii sideritis, aUi socparnoo, aLii side-
10 r itis orte, ali i cnri t is, alii nristereOD, Hal i ferrnria ni gra, alii hercula-
lJea, al ii exuperans, alii pntricalis.
Int er polationes ex- Di ose. n 193, 15sqq.
Jl oflLclea si ne sideritis hubot species tres, quarum oHera j,ynis qua-
drll.ugulis, rodargullll tis uirtutis, nodis per intel'ualla semilJe
IS ni gro, foliis asper]s, at nocatur speciali nomine hcraclea. Ali a ramulis
t.elluibus , hicuhitis , follis ex utroq ue II.lternatis atque in summital.e sui
SIJis!lis, cum cll.pil.ellis in 8uIII lIlilai.e rn.mornm semine plenis. Terti a Dlol-
libll.8 tyrii is, subalbidi s, ienibus, Hore phoeniceo, paruo atque argiIloso, fo-
ljis coriandri si miii bus, sed omnium supradictarum hcrbarum folia Sli nt
to uirhltis gl ut inatiuae recenti um 1111111erllm.
9 ecelllllmoll If .. SCepll. fUon, alii !ideriti!, alii lideri ti8 enos Ca 10 a lii
hortoB posi coracizon If i' curet ia aristeon Va coraci2on fli' tHiBteon .Q.
I I alii exu pllrn patri cll.1i B 0(1 e.J:uperanB om. If i' erisla gall iun.cia (lddid. H(I V
I \larieLatig Ha ull.ri nigro I'
I,XXIV, l;l'; I. IDOliIA I
HJ3
LX).1V. HERBA CEUDONI A.
1. Ad caligi ne m oc u!oru lU a t (l u i u l cer n i n oculi s b a b en t
at sca b ritudi nc lU e t a!bug i n e m ocu l orum extcnu a t .
Herba cel itlouifl, sl tcUm tIe rll. dice ci us cont.eri s CUUl ui no ueteri
r. t lUelle .A ttico et pipero lI. Jbo, in se bene conh'itulll ill ungui s
tus. Expert i sumus. Aliquis de SlI CO Ci llS, id est !nete, oculos sibi
ungue!..
8 Plin. XX V 90
n : (Ja (l/a J"O"jb.) fj: r; ( 1lSqllt nd .:uro m 2) B y: r o
ill oculos seabritutlinem habet et albugill em oculorutD toHiL Oa in
et cl ui scaprit udini B Iiahent ilL ll ibuginem oculoIum edeDmmt V S aluoginCB
omnes ext euulIot r 4 II erbae cu m sua rad ice (t CiUB uel COIl-
mistuB contcri s i' f) piper nl ul1 m Himul bene Co cont ri t um mi ace8 ct un-
gues Cu t r itulll i' 'I in ung ues, cllli g iulJIUIIi BCli t it, iPMi c:lJlcrti l umUij n
i utog, CUI'!I.t, frequen l er nos ipai eXI)erti Rumns 1'1
ii hoc expllrti Humus Cll Humus. Si experi meutUlIl huiuB burooe Heire
p renllca l' O!\ 08 hundini. inecios parent el et I)UIIUe, ei B oculo, de acu
at reponis ill 'li do , uu. duDt corum et p,t1fcrcnt hcrba, et
cia oculi i' Ali qui t usque oJ unguct 011/. Vi IJerba
ui i1luid de SII CO ei u8, it! esL la.cU! , oeulos ai bi i n ungit 'I .. nngeut C
guo::ro 1111 ]1
I. X,XIV. 111;: 1113 ,\ CEI.I[)QNI A
2. Ad cldi g i n em ocu l or UIIl .
n crbu.e celi douilla SII Cll S lIe1 flos eill s expressus et mixtus CUIIl
10 melle Attico in uneo ner eo, leniter ciner i f'er ucuti conmi xtus dccoc-
tusque sillgulnre remedi um contra caiiginem oculorum. Quidam 9UCO
InDium utuutur.
3. Ad parotid as.
Hcrbu celi donia. cum Illtungi a trita inponitur, sed ante a qua foueto.
I' 4. Ad a ur iginem.
Barham celidoniam t ritam ex aqua bibat, miraooris.
5. All c omb u s t u m.
Bcrham cel idoninm cum seuo capr ino conter es et inpones.
6. Ad c a p i t i s dol o r em.
!(I Berbam cel idoniam ex uceto cont r ita m inl init o rront i ot cnpiti.
i. A d d e nti um d o l oreru.
Berhae celidonine Tadi cem et cipress i folia h ila et taedam llllt S-
culam aceta decoquc, ct tcpcructum gargl!.r izet.
N o mi n a berb a e.
A Graecie dicitur Hlii paonia, ali i crat acu, alii t ll. uiUS,
fI. !ii gl auci us, fl. lii Pnndionos riza , al ii FiloUJcl ioll , al ii othUlill ioll,
Aeg-y ptii wopop, Oil.ci obuBt l'one, Huh hir undinina, [{om ani celidouia.
Di ose. I 250, I1 sqq.
Ei us spc(' ies duae, alia maior, al ia millor, q uae llti!llll !lppoll atur py_
so roll ngrion, sod maior tCDuissimo tyNO, t amqualll foen llgreci, cum fo-
li is i n pllorn phyadibos, uirgoltis mollibus atquo subalbidis, circa quae nores
nigri; lucum facit crOCC1Jrn aVJll a acl'i orem ot moruacom sensi ul et nrna
rum, fruotum tamquam cera tin., Ilorrect iol'elD atque tenuiorem, in quo se-
milln pn. pll ilere m!liora, item radicem ex una in p!urimas cll ntcm in
i nfe riore par te ; sic (Iuidcm nOmen celidonin. c sumpsit u hoc, q uod co
tOlll pOre Rorcsoil, (1"0 hirll nd illes praosto s unt , quas Gracei coli doll as 110-
eant , li e! ut qll idam memoraot, qll od ni<lis SlI is hirl1 udi llcS forant ob
llCuelldos s uccedell t ium uiJi us.
8 Ad ealij:l' inem item cll liganl iuli B O\:ulis l la V item clloliganti uuM r
!I lUll U8 OiUB ue! exprt!8!a mixto cum melle Atti co mirifi.: e curat
Vi , cadera .ucum ue! nores ()OJl tere et expN;;s09 misces cum
Att ico et illungueij ct maxh" am ch. ri tatcm B ci uJ< uel fl oris
'/ JO fnucl1 ti 0111 . O,j fl uV 14 sub ,i/lilo Ad [lnro-
t idas 4 il alif:t 011 16 lJ ibat mirilice Cu 18 cum e l l inpouii
Ou 20 ilLli to i' ra.li cern ex IIi no et Ca 25 !)III. a. Grne-
"is dicitur poon in. !fmt u1' Of! .. gratell }fa I' crllo tnen. 0111 . X>, 1' 1>11> Diore. J
2()O, I H ft lii C(t nbllius Ha V llo uiu8 0111 . &o,;ftw. fOll d. Diose.
il'cUmmm [l nndi o8 riu. a alii l'i za fl y J] aIlQill ( IIO)'
j)iQse. meli oll flr tpl J. o,fu llfroll D ioBC. el honia Ofl Ael-'Jptii otbollell flr
rl.[f6 VIII OII J)iosl) . On.e[ mopop IwttdO" iJi03C. 27 erllpil1enll C Ca elm-
1l(J. 1' elmsl rone (),,!. fly Gall i ccJidonia CU 5J i n
I,n.gat it ui rg-aJt i. molli b u8 Jla ill Jll.I.gati s 8uis molli bll8 I' sa cerasia
(col u ein. V) Ilorrectiorll ntqu ll l.enuin. in quibus lia V 1I 4 eunt cm s.lquc III
infCl iorcY parte, /Ill V
I,XX\, . II I,II! II A to) OI "I 'J' A 1--,1 tao
LXXV. JIEltBA. SOJ, A.'l' A.
1. Ad i gnem s a cru m.
Her bne solatae SUCU\l inlinitu8 cum aceto summe prodest.
? Ad tUUlore m co r por i s.
Ilerbam solut a m h msnm Cll m oleo 8ubaclam llIpone, p r odes t .
3. Si q uI!. mu l ier Jl b inrer iori pute l abo r a L
Ber bae sol abe su eo se Bu blnuet .
4. Ad uur i c u l a r u m d o l o rem.
Herbac sola. lae sucum cum oleo ci prino miBce et t.epefucto st i Ua
III auricul a. s.
2 Ps.-Theod. 1J. 282, 27
: Ctt (l-ra, ' Ol'ib. ) ",,'n fj
S sucus contri t u8 et 8uperinlinit u8 Ill iriti ce purat curllt at cum Aceto
summa pro(l est Vr . .1 loco 2 P habtt .. Ad q ll n. s Gre.eei
uoea nt 1.0 11 1 (zon) Vrl'l lid Ad I OJli cill. K 13. 6imi li modo
1<t supra herpetns (!l lopi tiu JJ) curnt I) 5 i mulier Jai lOrnt inferiu8 Un V
to!alll Cllr(l lil 0 111 . p 8 loco hllil18 cll ra e hiJet Ad en. p itis do l or em.
ll erbu. itri J<' l1os cum ro'eo ol eo cll leffI.Ctulll , SHl1 o.t ulli mi re dolorem tollit.
\J eimiuo Hal'
,
"
I Uti
I,XXV. II gitUA OLA'I'A r.- 6
5. Ad de llt i u m d ol o r om.
Berbae soln. tne bueRS conmall ducet.
6. Ad sa ngu i n em, s i de nar i b U8 flui t.
Rerbae solaiRe suco madiclo Iinteolo nares obt nret, mox restringit,
N o m i n a h a r b a e.
A Graecis (ii citur strigllos, alii ali cllccabos, Acgyptii 8l sel 0, Galli
scobilo, I tali cocul um, ali i sola t am, nlii striguou.
I,nterpol a t i ones ell Di ose. 11 228, 5 sqq.
Strychni spccies sunt I Y, quanll1l uocn.t ur IJrima horlunlis, qune est
to odoris iucuudi, cum fruti ce crfl bro, fr uctuOSD el foliis Il igri s maioribus ac
iat ioribus oeimo, cum semi ne rot undo, ui ri di ant nigro ne1 rubro, cum se-
nuent. Alia ho.l ico.ocabos uocata, quam Latini sl rumum 8pallll ut siue
sovol'i ferum, est foliis latiori bus a praescript a, cum trrsis post nugrueutnm
ultra t.errae ui cinitll. ttJrn i URll ibus et I'rnctu siue semine in fol ieuUs rohm-
dis, uesicae similibus inci uso, ful uo, rotundo, leui, simili uuarum acinis,
quo etiam coronnrum uend ilores utuntur. Tertia est, quae nppell at a est
hypDoti ce, siue ut al ii strychnos meiu ue! tlmll ilt lid anyd ron , agri n.
stafyle, manieon, pel'i sson, Lati ni bell on n. ri n. somui fica. Nasc i!ur in petro-
sis iocis, frutel est ralli OS pi llrimos pRnuens , stipidosos, difficiliter fra+
:10 gil es , foliis pl enos , ut ma la cydouiR., lIore rubro et lion minimo, semine
in ill minis, qulLS Grneci lobos appellant, crocea rndice, cum ruhro cortice.
QunrbL est, {junc nppellatur ma nicc, se(l La.ti ne (uri alis, eo quod furorem
excitn.t. Nascit ur in colli bus uej moui uosis locis, tyrsos emittens decem
uel dllOdeci m uilln.r um si ue ut Graeci orgyinrum, cum foliis erucao simi
n li bus, sed paulo lat ioribus, supcrposi lo capite hi rlo uei ut platani sphaerR,
sed maiore ac inti ore at fl ore uigro, cum quo semen siue fruclum be-
t ruosum, rotun(l 11 m, pigrulll, ll abentem acinos X.
12 Herbae 8trignos cum mastice mire [ncit tl 1a lIuat p 11 AeT+
tine Ilrigll os sueD in laua iuli ngat et Ilarca sibi otlturci , mire resLri ngit
sanguinem P lill t.cohnn madidum Dare suJ., foret ITa V 16 }Jraeter uuam lu-
pill fUll till }lAbellt 6!j llfmym(1 ViE , , 1I/illl (1 qualluOI' 8Y'lQllymll II l1bel Vr
strigllOH, II lii ca.ocll boH Ca itJ. I>/lx.... I<{1o; lJi(}!Jc. I I fUJI, 12 .Alr'nm ol ,Hill":'
j)jO$C. 11 228, B I. o.t ioi scopoluUI Vr nUlo, <l II OVPOIl4UIII' 1 / :428,8
11 coculum <>I alii cucull nm Vr IIl<ltOl'jJa40';!L codd. Diosc. ltOVllo,;jJlo,'!1
Wellfll(Um 11 228, B solalll Cfl Bolatim Yr Ga.1Ii nuam ca.ll inam Vr alii
uuam l 'i B . Additmll. codd. i11U:'J}(J l. (1 (/ 8y".: Graeci dr iguuoo,
meron IJi(}!Jc. 11 228,7), bctrihonoiuB, anit rouit rou, ngri a. Slllfylc, thai-
lill, mn.uicou, persioon, mali ti a, dorigeoiou, moly, profduo npoenteru (II J1Uenteru).
L:.lti ni bellonnria, fatiea (uotica), APQllioarilL. sOlU nirern., strumum, Aegyptli
...leeho ( .. Ieeo) , equi hll ion. 21 proba eUIil .enueris, alia ca.ee.alio& HaV
23 1I01)otrum at eat Hu V 25 leni 1111 V 1II "lanu Hn II n!litron
lin l' 28 HOlll uifica rr ut.ex e.t Il nsci tur in petroB1 8 locis rnmOl! Ji ll V
29 at ipUcoBOB dit'flcili oro rrJIgil eij V ao 11 0l'i l 1110l1Os uL ma. l!1 ci t oni a.
6t non lin V 34 Ir(IIIs/(IIIIIII ex DioM:. H6 plll ntn iij reras Jla V
Ja7
LXXV]. HEHBA
1. A(l u u l ne rn. q UIL Ul u is u ot us t i s s i mn.
Hor bn seDecion t unsa et subuctn C(Ull nxungin ueterc, III plnga
inpositR. annat lIulne ra.
2. Si qu is f e rr o p er e u s s us f ue ri t .
Her bn senecion si moue nd hornm se:dam coll ccta. flleri t eL t unsR
cum axungin uctere et in plaga inposi t a, plagum :\perit et el: purgat.
ltem /I i eRm simil j modo post mcr i(licm coUi gas et cum axungill
it em pi ses et wiscens, inposita plngae cl udit et perS{Lll at.
f l: M Ctt ( Ira ,"Orib.) {:J : , <r J"iIJ y: Fo (lIIull1alw$) G
I scnadan C(I, passim 3 netere B!lUn.t (J uct ere SRDlIot 7
u loco Imills cur(le Ilfl bd /1(1 8 d1l(l8 CII HIS : 2. Si q uis fe rr o pc r Cn &aU6
{uedt. Herb. Icuecion i unu cum !lxuugi l!. uatere si ne et factum
cerotum at plagae inposi i um fncill i me nuluns a.d 8uuitn. lelll perrlucit. II Ad
OlllllCS i ncat clmas. Fl crLu. l!eneci on Innsa ut BUJu a (ct) inpol i1.a omDea in-
en.tesmas mi re CUl'll t. Item ai eRm l imi!lirue ]>08t mcridi em colligu et cum
IIx\U1 gin idem piaes ct i uposit a aperit nul nus et lleUIUlRt. sencciou
ciren ora scxin. collecta at 'I fllCrit ii II/. . 111 'i J1lngam 0",. y Rlwrit
et llCl'BlIllut '/ 8 simili tu modo 1JI meri di em cum IIl:n ngin illem Co
m8
LXXVI. SI']NEClON H-i.\
,A :1. Ad pedull1 t Ulllorem lIel <lolorem :Ult i.i cll1 lI e r uorUIll.
B erha. senecion t uosn cum nxungia. et WIJosita pcdu nI dolorem
sedat nel neruor um potcll t issime .
.:I . All sto muchi do l orem.
,
Bar bae senccionis flosculi cum cariota bene sllbllcti, nt si t ma-
lugmae genus, inpositum in stomncho summa dolorem scdnt.
5. Ad l umb o rulII et COxn ru m d o l o rem
Herbn. sencclOn per se ieiuno potui datn unlidiss im6 prodest.
6. Ad p odagram.
senecion t rim cum sale, ut sit genus malngmne, adpos ita
!o pedibus prodesse dicitor.
"
Nom i na. b e rba e.
A Graccis di citur geronten, alii erigeron. alii tydosgeroH, Tusei
odio, Itnl i senccion.
Nilscitur in tect is et circn parietibus.
[ Il lerpo l nti ones ex: Diose. 11 254,1 IIqq.
'J'yrsum habet cubi talcm, rubrum cum teuuibus loliis, leuitAlr iII sum-
mitato scissis, at fl oribu!l nigell is, primo temlJore celer iter sdssis lie 1I 0-
rescentibus sumooo tenus, uolut in canis, {IIiOS Grneci pappas lIppell a.nt,
nos auos uoenre possumus. l)euiclue erigeron Groece nominator, quod
nemo tempore cnnescat eius li as; no tenuiter tamqulllll cllpil!at ura habet
radicem tcnuem atque iuuti lem.
J O Ps. -Theod. p. :l05, 3M 1:1 l's.-Theod. p. 325, 18 18 :Hare.
XXXVI 9 29 !sid. XVII 9,52
10 tumorem uel pedum 1I 0lorom 1 11 at 1'08113 111 14 H08co1i . .. lum
cum cari o. a .M cariota. contere ut si t {j 1:' .tomachi dolorem lol1i t {j
16 lI!! l 'T 17 senccion pi nta ieiuuo (J senecion tnnBa, encn, ciu6 in nino
potUI r 19 Sl'necion #7 d siue sit M ea oppoeitn C(I ill .Jlf olnci.t-
811111 loposi t ll 1lelhbuH (17 to aequo prolicero dicimul fI prolloere cre(litur r
22 reC(lDtea P gc.ront.) n. om. r erigeron lui edigeron 110 V erigeron, alii
cliofoll (J aelicron 7 1)(>I'1 i protl fJiIlSC. IT 254, 14- ydoegeroa CII ydr ogcr oll
}fa V sciogeros 1Ie1 (J ydogerea r (\ il), Cal/ClI' rumci labon-
lola Ha V parictinl),8 On Orlb.
J,XXVll. l1ERBA FILIX
I. Ad uu l neTB.
Barbae filicis rndicem cont rit:ull , uulueri ndpos itam, argLmoniac
dragmus lI, cum uiuo )lotui si dcder is, IllOX sedst dolorem.
2. Ad r amicelll pu cris. &
IJ erbnm fi licCIll , qunm in mdiee esclli i urboris inuenerls , tUllde
ct\m cum Ilxungi'l at panll o indue; cum inpo6ueris, f"seiam sursum
uersus ligabis, quinto ui o
3. If. d dfllorem fl' w o rum tlc l s u rae.
Ber ba 61ice fmnignbis loca. 10
I tem i nfautew lauguidum si {'x ea fu mignuer is, faci Uime con-
ualesci t.
Alii pterigion di cun t.
(t: MCn(l ' ,), VOIifl.) {l : VJ' VI n r: (]
11 felicis P1 coutrihim in i!t IHgimouiae tunsam inlJOni -
lu r et herbll e El rgimouiue 1 Of potui dlO bh. mire t'acit
polui a llium lII iro IR(lit 1 .6 puerorum fI 0 I i in . esdi'. IUbo.ri s
borem 13) inu!!nera fl1 lnnda flr r due /Jl UI(!nC'6 f11 IUducu et l"pOlll a
et de fasci a fl cum inpoBueria {)'lit. r faJ!cinm HerS1l1 om. Ga 8 811.1111.-
bit quinto die M sanabitnr quillto die Ga quinto dill 1 9 Imalll
Cllram om. j}l 8umrum Oa Inde (J HI Ho,b1l. mice 0111. 1 subfumigahia (J
I I si om. Y cOllUales.cet iorans P Iii perion GCI IJerigion HoY pteri-
neon Orib. Ilterigion # terigion 1


LXXVII I. IIEIWA
LXXVill. BERBA. GlUMEN
1. Ad s p l en i s do l orem.
Berba grameu, decoques eius tl orem et in panno linis et lIIpO-
lllS III splenclll, senti et beneficium.
2. All e p iror as ocn l oru m .
Herba gramen , quod in S6 tri(urcnm habet, II OIll in plura di ui
ditur, decresccutc luna sublatum, quam pluri mulII r epositum babelo,
(leinde unum ex his lippire illcipiell t i ad coll um ligate, celcriull'
inpendclltem eJlifornm disclltere cl' editur.
[) Marc. VBI 24
f( : 0, (mll l aU, clf ri8) (ll rt V OrU).)
fl: n B r: C
8 HerblLO gnunini9.Q (I ecoquia et cum ciu$ Hos t ori. et in )Janno f1
decoqui s , t cria ct in })IlI1UO i-B' lucia 'I inposit o CI' " mox acntiot
I; bi fll n:i uUl 'P 11 11. 10 ei plum y 7 Bubl&tum teres ai in pot ione U&101 8 CUII1
lIi no lJ ibere. delude Gil BublRturn pluritnum ueli" repo, itum, deiude
OrilJ. BublBtllm (IUll utum nolueris {I ,ubJatulIl quue }I\uri ,uum reposituUl
habe Y qU1l1il pluri mulll repone Morc. 8 bAiJcto dil igenter ex hil
incipienti bU (I in unum ox Ids lipl)ire illcipienti collo liglltom ria.
ci lltCnli buM IIU. collum Iigll. tlllIl fJ ligal a el G(I 9 ccleri ler epiforas G
inminent.em o]'l irONl m flu V
LX XVI II . lIJo:l t llA OItAm;:-; l41
No m i nn h crbae.
A Graecis di cit m' ngrostis cpnmelot.os, alii Il egi coll, nlii ama:x itin,
Aegyptii nmlspe, Daci pal'lliill, ltnli gmmen, alii alIse(oti um, al ii
lIiniola.
In terpolat i on es ex Diosc. 1l192, l sqq.
"
Agl'Oslis foliis Ilnrui calami simil ibus alque ui rgullis per lerrll.lll ser
I)Cnt.ibus, gelliculosis, radieibus gelli culalis, dulcibus ubl ue uul nerum uir-
l utis glutinatilmei Imrum decoct io potui data urinam monet. Est et ali a,
'J uac calamagrostis appcll atnr, mai or supradieta, boc cst agrosti, sed est
meli or in ParllB.Sso uata, cuius fl os urinam conmouet et ei us radicis su-
cus acuit ui eum.
11 agroali B enlHl t ii.opo Ca Il.gro, li s enpalicon Ea V II,tu)II agrOll t.i s If 'l
"Y('g)n'i Diose. II 192,9 caycon Ca argicon Half cgigon P Y
Iti),"'.ol' Diosc. emutim Ga Aegyptii amui tin )' Diosc.
l':l I" HI81)bac Go: anu. fe EI.I V Daci amu pe Pr &: lIOlirpi D iolC. al ii parthia If
alii percia '{ !:lra MOI lra" ,? Diose. Jtali gra.mcil asefolium i' &lit<p6-
110"11 ])iose. !' uni ci uicunt ibblll If " 'P(> o' Diose. 1[' p&ruil Htl
pllo rni om. II IS o.grostin Htl V

142 I,XXI X. I II.:II,IIA OLADI OLYM l -lJ
LXXlX. HERBA GLADlOLVM
1. Ad lI os ieu. c doJoJ'c m ot !ld oos, qu i ur i n a m non. fll ci uut.
Berham glndioiullI ellodics ot siccato ('.ort ice rndicis cius conte
rito ot ntldilo in ui ll o cintis H, aquae cialas IV coniuugcs ct sic
potabis.
2. Ad s pl e n iI> do t o r e m.
Merbam gindiohull llllt.urissi mam lectam, sicclltam et pislo.tam et
in pul uere mol1issimo redaclaOi et uino lenissi mo, id est. ill ert it io,
mixto )lu luere, potu; dntunl mire cradit ur splenem sieeare.
10 3. Ad co li d o [or om uel p ra ecordi orum.
Horbne gladioli bll cas t r itns ex Jaete caprino, mel ius 81 asinino,
tepefactulll dnto bi bere, tl csiuit dolor.
a , JU (1(t(J llt V Ori b.l
{J: Vl' "i B y: ()
2 at e08 III I/" V uel nd COB s P .\ nrldito Uil li CiQ.t08 II r
et Il qUBe uintoB IV illIni sce& aqull e cilltoH HI (.'(1 Orill.
aquae ciatOH IV Hil I' cOll iungis), 6 potui dabi8 Jlot um )' 7 WIlo-
tl1rissim(l It pistat ulll in M pjijaLam Ca at pi st atam 0111. 8 molli u iUlo
am. rodnctarn ill uinl'! lel1issimo lUildo. potui rlil t UIU mi re IlicilUU8 8plcllem (1
rarl neta in uina leni wil la), 10 Ad col i et prnecorrl irtruw dolorem
I I et Irtct.e 1l1 0a ex lllClo 0(1 V Orib. CUm lactll P'I 8; ll8i Ulle fuel'i t p
Hi asinue )' 12 dolol'om 'I
J43
h e rbae.
A. Graecis di citllr o.gria, ali i :lIflS, ali i lliacrofilloD, !ta li
gllwiolull, ali i lingua cerui lHl . 1&
h te r poiaLiones ex Dios e. II l8G, 5sqq.
Xifiou siue ut alii fasganion, :xifion , anactorion, Areon, Latini gla-
diol um, segetaiem, foliis gln.dio si mili bns, tyrso cubitali, fioribus purpureis,
radici bus duabus, paruul is, I'ot undis, nltcl'li. in altern Data. (Iuarum supe-
rior maior est et acrions ui rtut is. so
18 h id. XVII 9,83
14 1000 primj 8YNoll!jmi p: A dici tur xHiou xi li oll HIIV II/io loco
Diosc. iJ.185, l G ir is a rdell. M C(I 'I inn li uiclm B a V iris afdene,
PUlli ci zul"bai , all i (Aegyplii) erusion. Aegypt ii (a lii) "i r ia fI 1(>1. 'I(>l" D iose.
J1186,12 xyr es Co. xyri9 llaV j) iOfC. II1McrotiJI on <1. '1 Sicll li rna-
cc.rofill on fJ 17 fa. sganon, xifi on, 1I1I 1I c.turon ngrion IIa
,
I. XXX. 1I 1,:tWA II OSMABINV.\I I - II
L}''XX. llERBA ROSMARINVM
1. Ad de nti um do l orem.
Ber bae rosmarini radix conmunducat.'1. dentium dolorem sine mora
tolli tj sucum OIUS super dcntem s i lenuer it. mox SM ut.
2. Ad 1ll. Dgucn tes.
Berha rosmnr lllUIll trita cum oleo , Innguidum penlllgues, mire
snnabit.
3. Ad p l' UrLg l ne m.
R er bam r08111 nrin u w contc.ris et sll cum eills Cllm umo ucter i et
10 aqua cali da per t riduo bibut.
8 lInce. IV 27
R : C ll ( //(1, I' Orlb.) {I: "I' , OJ (omissiJ! curis 905) n r: 0
,1 toltet Cli tollit tiine mnra Pr eucum eius i!. i Ra VOri/). uel Ii Bueu,
eiuB inter dentel tenllorit p c.1 81 IUCO 111 pm uc.ntcs tenuorit r tenuer;1 Ca
(hi/). b Au IIIUglliuol Pr G Ii crbne TOl marini Tl1dix contnutigata t rill y
lloCrlll1gui., mi re annat fl y 7 tllnabia ea 8 prnriginem iu cOf l,orc p
!l rosmarinuul Iritum slIeua ciua Ifr ] 0 do.bis bibcrc ud da, nt biblLt {i
LXXX, 111':11 11/\ ItUS.\ I AIUl\VM 4-D 145
4. Ad CIJlll" ii> \Io lo r em nel i ntern u corlllll .
Herbae r05marini fl lscicu l ullI conciuis C1 aqua, ndicis illi fl 1ll 0 lll UIlI
plisillum aut spica m Ilfirdi ct pul mulflll duas, rutao ealicul ulU , iu se
coquo et aC]Ul\lll carum dabis bibere, emus fiet..
O. Ad tlls si m,
B erham r05mar iuum cum pi pero et melle kris c.t fuci'! pa sti llos
ct flabis uuum IllRne et un um sero, cu m dor mi t um undit, t ussem
sedat..
6, A. d illte r u ll eOfnm dolo r em.
HerbulU l'osmlll' hmnt uil'iuem /Lut aridam dabis lIt
7, Ad a lb nginem ia oculis.
ller bae J'osIDIl\"illi einel'em COlHllISCCS cum mcHe AlLieo et Ill -
ungues,
8. Ad u u l u e ra r ece n t i a,
..
Uer b:l rOllmn.rlllllm COlltusa , CUJll axuugi:\ illl.osit n opt ime fuci t ..
9. Ad t el'till ll flS.
Ber ba r osmarilllHlI cont u'la, in calida aqua potui dnbis su b
cessiouem.
Nom i na h orbne,
A Graccis cliciinr libllll O!. is, alii ictel'ilis , Hali rosmarinulJl. , 80
nici zibbir.
Nascitur locis marillis et ho r t is; all tequam tus scirctur, de hlle
hllrba. homines doos plncabaut.
In torpol ntiones ex Dios e, n 85,9 sqq.
Li banotis est eorona lis a. Sorano RIJpeitat:.'I., item Rb aliis icter itis, n
quam Latini costnJl.ri num aJl peUnnt, 18111105 I1l1triens uirgns, in qllihus fo-
21 Marc. Vll J nil
11 lIUt Pr 0"'6. 12 iIIi am (lr {ir 18 calicul08 If decoque fl
COqU6, (1" bibcre, li ct 1 14 ct inde aqnam dabia bi bere II coruUl
C(I caru m Ha VOn'/). l 6 cum lliperii g ran; . C, me.lIi. uIl cii8 II , facis pa
8001101 II et mcl , facia lllL8tello9 r 17 uad it, mirabe.ri, bonum cifectum fl
uadet r I II Clolrom (J 0111 . r ,'d iuteriorem dolore m fl niridem ant
pulnerem Bllpra , mirilice fnuit If 21 Ad oculorlllll o. \b\1mcn . i 't uis in
ocul um hl1. bm)ri t ell Ad aliJUgill l)1U in oculi q 111.1 V Ad oculorulll albugincs
1. Vo i ' l lit. morl,. Ad luhorem ill oculis fJ All albuginc, OCU10rllUl 'I
rO'Ularini I ncus coumisccs (i 2 () ll el cocta cum CIA axungi a,
Ol)timc 1 2(l Ad frigore et t crliann. CIA 27 coutnsam Bub
potui dabis If contul a I)ot ui dabi s SlIlt 1I.cceseione , la nllS crit r aqua Sl ue
cum uino potui Cd acccnione, Iioora.l, i, eum Gf.! SO li b. nolo_ Ca
J) iQSC. .J1 88, Hj doteritea Ge. iaterite. 11,. V (Jy D;o/JC. Arri ziltir r
l'uni oi zibbir mil. Co 82 uel borti. plume Lcrbam ea hll.c herbll Hn V
CO'll, mt. 1.1. I v : l'''U,tU'I'ul. 10
I. XXX.
IiI\. longu, t.oll uiu, uiridi ll ; I\. lil\ est fl'llCt ifcrll , {IUllln ct ium U!lllIJ SorullIlli
appelhlt, si ue tcamedyosmon, cacriu oxeno, campsanl'mll , mll.cal'inten JlTOre
tile, Daci drncoll t os, Aegl' ptii semen, Zoroaster t.heopnoell , Lntill i sa\u tnroUl ,
.w fOll iculi ai miliu, sed BSpem et rotat im tf'rrae pl'ostrat:l. at boni
odoria, tyrso cubit o.l i , fllreoso, cum umbraculis in sUllllnitate , in (Iuibuli
fruclum siuo semen p\urimum album, nngulosum ac resin:llll resupi cll s,
cum fueri i. masl icat uUI , at faruorem conmouens - uocat ur et iam cacri se
lIlen supradictum - rudicem lI er() lenllem, rOI'mat,am, tnri s odorem si mu\ao
tern; alia i nfr uctll oso, quae in caateris supn .di cl.l\ e si milis est, sed lI e(l l1e
tyrsum emitti t neC] ue florem ucque semen, uocat ur etio.llI ab aliis psora n
themis, taurophtha lmoo, pnrt heniou lIel ut Aegyptii sDca tos, item profetno
apospi euos, nfroselonos, Lat ini ma lum lenlum, 'l'usci 5uai num, Alia nll mero
qUll rtll, quae si milis est supradictis dUll bus, UOCli tur II quibllsdnm mulabn
t il ron , i'cheraWis, Latini 1'05 terrae , Aegypt ii nacosthou, profetae Dios
pneu mll, somen nut rien! ci rclli atum, nigrum, edorat iuum, non incendioslllll ,
radicem iut eri us habens albam, exterius nigram; sunt li li tC III comilluni ter
omnes uirtut is foruenti s acelTime, magis in rallicibll s.
40 Isid. XVII fl , 81
a7 lla zelo l' 88 canno C\J OSIllOI lla V clI.medyosmoa Humme/IJerg
clWrioxcn. Ha V cOJl811.nem fla V macerintbe Ha mlLcerilli e V 3\1 silwen
Mocorll 1l8. t rllate (t rtl8thll Ha) OJlIl Il W (obnum V) Lat ini J/a V ZorODster theo-
pnoel! HUll mullJug 40 r otaruID Ha V rot.a.tim IBid. 48 Dpro.pleno8 V
byd rolieliuo8 llumll!e/bCf'y
!.XXX!. III<IU.HA J' AtfI'I NAOA SII NA'I' ICA 1- 2
147
exxxl. a lllWA PAS'l' INAGA SlLVA'l'lCA
1. Ad mu l ier e s , qu ae A. Ila rt u lRbOTllll t e t n on Ilurgan tu r.
B er ba pn.st inllCfl siluati ca coot.", de cills sc fomentct, Illmabi t ur.
2. Ad pu r gn t i o ne m mul i e ri s.
Ber ba. pasli uaca coctll, cum eadem aqua, ubi cocta est.,. coumisce
d dato biberc, purgabitur.
Nom i n a h e rb ll c.
A Graecis cli cil ur st.n.fili u agrinn, alii tgiger, alii eggon, alii udon
nuliOIl t , Hali paslinll.cn. silunlic:t.
Nasei t ur locis saxosis et agger ibuH. 10
I nt er polnt i oues ox Di ose. 11 >5, 20sqcl.
Alia est llOrt u(l, lis sille sominalis at uiriLU9 imbocilJa , a.lia. agrest is.
qukC appellatur atiam a quibnsdll lll corns, eo quod cornu fi ngat , hallet
cOlll nm ut fanicnlus, tyrsum t enuem, n.s PCI" UIIl, in (1110 umbracul um ot !iores
paruos, t ouues, quorum in medio CrOCCllll1 gcr mon, IJllrpnrei coloris, radi- IS
cem bipaltncm, roLore di git ali, odore iucundnm.
( t : Ca ( U (t r O,;b.) (J: I ' r l ' ifJ y : C
sub litlll(J 1 curum .2 (Jtll issa cum 1 P'1 .i cceta at Ca
;, decocta P 1l(z8sm cum (Jill. '1 aLi decoata eat. mltti s grona PlpClIS XXX,
conmi.ce et ua hi bere, Jl erfecw purgll. hitur. FReit autelll , ut Bll prlUcnptum est,
et mil den tium dolOTent p 6 dato oi bilJore Oa 8 ogrion tnailoll Ca
agrion stafil inon Ba Y Grcrq:>vlr, Oi tt.1P' Og Diwc. 11 GG, 14 gi gt ea gyge i'
cicer &ngtJ lI. 7tjJ elllJon 0(1 Punici siccaosadc I' r udonau-
lion, Plmi ci sicclllli ido V, ccraa IItlduli t l I n J' 1Jiotn:.)
10'
148
LXXX II. IIE1!.IJA J
LXXXfI. HEltHA PERDlCALIS
1. Ad
llerba perdicalis cO{j uitur in aqua, at ex ea aqun fouebis pedes
uel deinde ipsaID tunSRm cum llJ:ungia mponl!.!! panllO indue-
D tam in pediLu8 uel ill geuun, SfLllfLbit mire.
Alii murnlem dicuut, nlii pnrietuTiam.
Nascitur per pll rietibu8 aut uJIl cfer iis aut aggeribus.
I n l. e rpo lationcs ex Diose. IT 245, 1 SIlQ.
Sed noillon sumpsl t a perdicibus, siquidcrn ipsae ell. alun!'ur. Yocatur
10 etiam Romelia, oesya. agria ot clybntis et polyonymos. NWicitm' in tur-
ribus Ilel pal'ietilllls, habet tellues, fl'ucticosos, r ubros, in fJ.uibus
semina aspern 01. folia linOlosti llOrbll. O si mitia, rotund iom tumen atquo
hil'suta et IISpCl'U" qUil lilate remordentin ut que cOillterc.ntitl; est enim, ut
Gmcei lI.iunt., ui rtutis stipticae, dcniqlle ad si lniles CAusas ac similiter lit
16 arnoglossos herba ndhi bctur.
rc 1'0,.11,.) fI: "'" n /J y: C
2 podagmm aut onogram Gil aut gCllagram Drib. 3 Heri)am
perd; c ,lis eoqulto Ca ., hUl8nm om. r inponi! r ill panno r Imnno
iudueto Orl/;. 6 Del genua Cu genua, mire paregori aw prQ.Cl tnt i'
sanabia Gu snnnbit wire Ila V mirilicc 6 mllr/llem, alii ui
trari ll. CO))r. 11 JUii, J{j pllTiotllli aw Cu Ori/!. # a(l''l ,(U(lIa",
Diose. S!Juofl!Jlll a oodd. iNterpol. t. Diose. I1 J245,13,qq.: Gra.eci perdi.
cion. li simaehion, . ideTi tia, eijll inc (l1{VIj Diose. ), chalei parthenion , heleine,
polyonywol, Latilli ori clatia (lIalLlIllipla DiOle.), (ul ciolaria. Ha. ur
ceoillria Sul mIUlis. 1f!Jle ia/rice l Ob), ui trin.r io.. parietar ill, IDllraloU1, parilll.lium
(1fapIIjTU(I,ap ])iOlJe. ) '1 Nasci tur per parietes (t Na.scit ur ubi quo CirCII plI.
ri utes usl (Jiroll 811.epibus r 10 ixinoB nljrioll .Ff(II' 01l1rw,. 11d Hit/v .codd.
DioBe, cOl'r. !l'd llllm", clebati s !fIt I' sic cod(l. Diose. Iii llirsutn cst et UriI'
LXXXII I lI i'IIU1A m :HCVUlA LI S l -l! l j9
LXXXIII. HEllBA MERCVlUA.LlS
1. Ad u e u t r i s d u r i tiam,
Ber ham mercuriulem toques at. tritlllll ex passo <l abia, statim de--
trahet et stoUi aebum purgatj ll llm semt'n mus trituUl ex passo dabis,
idem detrahet.
2. Ad prouo c. a n tla.
Berbam murcil rial em adlll oULm cum iri no uel rosncio ol eo, potui
tlatnm, mox Ilrotl ocat.
3. Ad ocu l or tlm e p i fo ms.
Hcrhne mcrcurialis folia cum u ino a.lbo ucted inponanrnr.
II : Cu (.1 f(f. J' Drill.)
3 coquis r cum posso flr delrabet u(l atrem 4 nllm et. semou
fl r dHobis, .tAtilll dct rabet (tr 7 umomm Ca mlmotam fl aV admotam
0111. Pr cum oleo innO Itel rosaeio ily tl oculoruw 10 mereu_
rialem fo tleat cum uillo p merellri,,\i l bull ia.t in nino alba. nctcri, in oell'
loe inpone 7 ill pollatur CII inpollc llu V inponis Ori/).

..
I. XXXII I. IIEIWA .1
4,. Si nqua in fLure ll intr o ier i t .
lI el'uae mcrcuri:llis sucllln lepiuum in Il urem still ut ulIl, mox li-
herabi lllr.
n o mi na herhae.
A Graceis di eitur li nozostis Ilgria, al ii argiros, alii argiritis,
alii parthcnion , alii crisitis, pmfetae Rel'um basi lioll , Hali mereu
rial is.
I ntor ll olal iones ex Diosc. n 336, ].J sg{l.
Lino'Zostis siue ul alii pllr l uenion uel Hel'mu bol ane, frlltel bi pllimi!!,
to folli s oeimi similibns nt<lne l"nllIis illll.nibus eum furci!:! pluTi ", i!:! ne den-
sis, et est fami na maior, quae uppeUatur et t helygonon, Latino. merCII-
ria.li s, Ill llSClll u$ ull ro uocntut mercurialis mascll la , id est t.esticltllltn, et
es t minor :ltque rotu ndn ct ueluti testiculis bi nis llal"ui s circa exordiulII
mat uri tat is omatn.
11 8i qU(l. Ca 8i llqUIlo Nal' Orib L l'u in t if.IlJru. 8i qui d 12 sucurn
CiUB lepcraet nm instil latur Orib. st illa Ha V sLillalur tiel Bt illabi8
slll lnl c), Ii berabiy oum 'I I ii lin o1.osler VI" li ll ocolc6 Vi li noCC6Ht!R JJ
ngrill. 0111 fl y dQPJ)f D iose. 11 14 nrgufil CI
{]/t/l o. lgurnos 1 Diose. 16 Aegyptii Cbl'Yl it es ea
or x"v<1frr l:. {);'ISf:. ea Acgyptii Hel' mll Lnai-
Ilcr .'\egYJ' 11l lfcrlll U bRail lCn 'I SYII OI1!/III a cotld i ll tu l )Ql . l :J:. ]);08C. If
.137,14slJlf . .. ll rncci linoWMti l Q. rlC8, l:I ermu Lctane Diose).
t hclieon (;)- dVfll l'lI I' Diosc.), nrciou (ap'I"p0'" D ioaf:. 1) , criaitis, arguinnos, a rgyr l-
l ia, parl cnicn. Aegypti i nltof (a- (J>AO'l"" D iosc.) . Jlrofctul Bermu
U McxoBlis V Lmozoltia alii . litl 22 mnRclllnta. lIa V mllturitnlis
0 111 . I'
LXX XI \' . 111'IIIIIA l!AIlIOINfll 1- :1 15 1
LXXXI V. HERB! RA.DIOLVM
1. Ad cap i t is dol ore m.
Bcrhaw rndiolum contusam, ante curi osa depurgabun, cum aceto
scillitico usque adeo decoctnm, donec non .parent, pcruuguendo capi-
t is dolOl'em seda t . 5
2. Ad a l ue u m con c i t ll.udu m.
Berbae rndi oli radicem euulsam et cultro cOl'ticem depurgntnm,
coctam cum malna, ct ita ius earU!n bibi tur, sine lahore uel aliquo
taedio uent rem dcducit et omnes nestus.
Alii 61icinam dicunt. Similis eet fWei , quae fere in lapi detis 10
nascitur nel in Jlurictinis , bllbens in foli is singulis binos Ol'dines
Jlunctorum aureorum.
: (,'(t (I f " V Orib.) fJ : Jf1' n
4 donee nec adJ)arelLt eoa. ITeliut. l1arlllii, Adllt rs. 37, 23 perunguito
l[aV pernncto fI dclCl em t cl1tt 8 coct!l.m 0111 . a Imbe' Orib.
malun, ius cl1rum Libi t um Cn sine dol ore (J 10 sili cem e n diellnt,
Gra.eei pclipodium Hocall t i' Naseitur in nr bcribus ct lnpidibus Vr anU 8i-
milis Similis li d lapi detis om. y et i J1C. Nucitur in Japidi Lus uel in PI1-
riet es nut i " a rboriLU8 11 in pnri et.cs i1 r singali s cm. Ca
10:& [,,\ ,\ ,\\,. lllr. IW/\ I:I l 'A ltAUVS JHI IHI!S' I'I S I II
LX},.'XV. HERllA SPAM.GVS AGREST1S
L Ad ues i cao dolo r e m \l ei tumor em.
Herbue sparngi agreatiy rndioom coque in sextnrio in pul
tllrio nOIlO ad qll artas, it: iull UB cl iebus vn Slllll ot potui, plurimis
di ebus bulneum ut.'ttur, in frigidn llon descend at lIequu frigidn. bibat,
III i ri fi ce e:xperietu r.
'"
2. Ad dent i ulll dol or e m.
Herbne sparagl :IUCUlil in ore continere oportet.
3. Ad e le fnnt iosos.
Hcr bne sparagi radi x con trita ill ilonitur .
7 Plio. XX I lJ ; Med. Plin. I 13; Marc. xn 39 9 coul. Marc.
XIX 20
! I: Clt (Jrfl, r Ol'ifJ .) {J: " 1" ;6 i': G
!! \lei tumOl"cm OIU. 'I a et ds.bi' bibere at libembitur. 11. Ad
!luurtllnIlS, bibitUf. i f . Ad (IUIHtl. nlu, ut supr a.
'I 8 conlineri C(' 10 sparagi trita ct cocta iUpollitur
CIA 81l arllogi toct n h iLa Ol;b.
I. XXXV. 11I':U 11A HI' AllMI VB AOll.l ';S'l' IS' Ii I l)t.I
.1. J\ I' onum dolurem
Bcrbae spumgi mdix lritR, cum uiuo poLui datn proti cit.
5. S i qu i s mnl euo l us de uotauer iL .ho mi ne m.
Her bae s pnrag i ngrest is radicem siceam cum IlCjua fontana, lustrn-
eum et er it. u
Nomi ua h erbne.
A Graecis di ci tur miacanta, al ii asparag:os , nlii spamgos ngrios,
Hali sparngos r ust ieos, ali i sparagos nosiros.
11 Marc. ilVI 49
It suh titulo nlnle 4 CIINIlII [) ell 12 Jl fodeat 'I U i n nqUI. 'I
I i'! re50lutua fl y 17 millcanti"/ Diou . .I J9"1,7 auassy! il.eos (.''!
anlUlpara.g09 .HaVtJ.7 Diosc. . 18 alii aparago& ltah
anlUlplu"agos agnol , aln y AIlJdam. coad. Illterpol . allay!).: ILca.nt\ulllda, La-
tini corrndam, Mpl.ragum agrcat.em
1M
j, XXXVI. HERDA SABlNA
1. Ad morbu m r egi um, q uo d est au r i gi n em.
Iferbll sabina ' cum melle et uino potn auriginem ,discutit, cnm
nino trita idelll fncit.
2. Ad cap i tis dolorem.
Ber ba sabina diligenter trita, cum aeeto et oleo rOBIlCIO mixta,
Cllpit i et temporihus inlinila unIde prodest.
3. Ad ca r bull cu l uJlI.
Hor bam eabinll.m CUlU melle illiinito.
2 Plin. XXI V 102 8 Pliu. XXI V 102
n : 1JI (sed 1null1atus) Ca. (lln V Oril! J {l: H ' , 'in y: ()
3 potato, ea Ea l' pota flr PUn. 1 at temporibu8 om. fir 8 car OIlJJ Gu,
cu108 i Ta Vfl /{leo curarum 3 et 4 flr: ,\d (- lum r ) uel
igllem 811.Crum. IIerba Bauina (cont-rit a fl ) cum luelle, inli nita. wire facit . l' ad-
dit Unoe Ilutem IUII'on. antidot i8 miscetur
I.:iXXVI I I IWIM SAll l NA 4 155
4. Ad i gnorn sncrU11I.
'"
Herbnm sabinnm ut SlI pr!1. clim mell e inl iuito.
Nomina herbae.
A Gl'aecis dicitur boratos, alii all tirrinoll, alii nnarrinon, aJ ii
cinocefalion, alii pitecion, alii bucra nioll, alii ametiston, al ii brat-iu,
profetac cil'iomorfolJ, alii lleoth'os, Aegyptii ncat achyros, ]tal i hel'ba 15
Stl llilla.
10 Plin. XXI V 102
10 eut alll ;1 0111. HIIV I tl fl l)Oratos 0111 C(I A Grflec ll di -
citut ynon, alii cYllophaliou, nlli omlllon Dil GraeCl dicunt nll tirmou On/"
ca. sYll . de8lt1lt Graeci prathi , Latini herbaill 81loIo ill &lll, cuprcg'Ul!l Ha V cet.
SYII. desunt asterinon 8a11gall . 751 Jlnti rrinon , alii auarriuoll Ollt. 01 ,n
01 ,flo 6:V"'eplVO" ])i06C. 11 275,8 14 cynopuli on PY "vvQKf<:p",llO"
Diose. llyHcion C" }litieioll (jy 1f,;hixltw Dio8c. bnl C&IIOn Ca bricanon
l)iosc. Ilomtysiou {j amcti stou 0111 . r 15 decuriofonno8 Co
decurilleformon l<V(lID.UO(l!pOv Diose. Uleotheo8 Ca metheos vf(HtEo;;
niose. alii Cu alii c,ltachicron fJl Alyv1T"w< "'H""' QIlUl n i()Sc.
,sY"OIIYlJlll ' f erisillli/iter '1I10/a t.J: p/o:w/II

15U
LXXXVJJ . HERBA CANIS CEREBRVM
1. Ad c p il'o ru8 oc u toru m.
Herbae Callis cerebrum mdioem cum aqua decocLlLlll , de e/\ aqua
su1.dnde oeulos fouent, cpiforfls celeriter len it.
6 Nomill:l 11c rbn c.
A Grnecis dicitUf CiJ10Cefuioll, nlii antirrinon, profet.ne Osireos
tole, It.1li canis cerebrlllD, ul ii digitum Veneris.
2 ALa re. VHr 32
a; en (ITa J7Ql'ii.l .)
r: 0
4 fouere f.luer i y epiforns om. 0<, celcriter Bil.nRt r ij nnt erinon '"
nn t irrinoll om. y lJi08C. J { 276, 8 7 tare om. P"I " cnetie, Itali
Cltpllt (' Nnscit,ut in uel muns VI' POI!t 8!1'1. .Addi l (UlI. eodd.
Hli('rl)(Jl. lid BY,I. = DIOse. II 2'(u, 8 8ql]. : Glacei (eruao, V) bucrnnion burion
Diose ), ametistou, borion, nmioll (lhu(lp"'OI' DioiC:) pit hecion' o. lcnna
.. neotheo8. (?, (,ull"i r al m.HI/H', 01 elf ol ell ' VIt}f}fO;
I!,Q&C ), I. utllle hcrbu nSUll oa, uenustu Ulillor, t iplLlo& al ba (1'trIUo1" iil(1a Diose)
Ll])lIJOS graIn (r{l"r .. 6' (1 corr. WtU/j/fflHt ), I' uni ci
chnllJe
LXXXVIII. l( VltYS L-H
1. 07
LXXXVJII. HERRA RVBVS
1. Ad aurium d o lo r e m.
Berbae r ubi tcueri cimas, sueus cr pressus , tepefnctum et 5t illn+
tum, auri um dolorem liberut ct persanat, cert um est.
2. Au e morroidas reshingcnuu8.
Ecrbae ruhi teueri cimus IX et mUl'tae siluat icne cimus idem IX,
mali grnnnt i sicci cort ices Ill , coqu81l tur in so ot in calida eSnltll
sedes encatisma, ct Cllll) iam refrigcrauerit, fOUleutn.bis tibi unum;
hoc triduum facies, mirifice rcstriugit et Sn1lnt.
3. Ad I'ro fl uuiu m mu l ier is. 10
He.-i)ae ruhi cimas tenerns ter septelH1S CO(IUC in uqua usque ad
terti us et. triduo ieiullo potui dabis, ita ut cotidie renoues potionem.
2 'Marc. lX 8.')
a: Cd, (Irll ' "Ol'l (} ,) {J: PI'rlB y : ()
1 erustum rust um 0" tuuu@ 111 CW(l 7 1;1 8, morua i n CtlJ'a 9 Ca
1' \l8Cllm in lit. ft Cllr/! 1, Ci CUrci jJ Onb. erU8cum (t ubus ill cllr 8 T'r B )
or uyculII r K crU5ci allCUS ti e ci mliB r toneri om. P te-
pefllct um fir inat ill flLo, lluriulII dolor em tollit at penano.t 'Y .. certuill est
0111 . fJ 'I Orib. 6 teneri am. !iluaticlIll 0111. fir idem Illalae grana-tae !ic-
clle,/ T cortices ([I[ " I) teru (I cor W:c8 Lct is '/ dccoquuutu r (I 1
ill se et inunguo at cum {l iu 5C ct catcsmaa et cum y 8 illm om.
Ga Ubi fir 9 8\.rillg it r 11 deeoque p 12 ea
108
4. All cn l" <l iacos.
EIol' uae Tubi fol ia per so hits illPonuntur lllamiUae s ini strllc, do-
15 lcrew sist it.
5. AdltctSUII gi ng iua r ulll et lnbr orum ui t ia.
Herbrw rubi colicuJos leneros in uino decoctos, ipsum uintlm in
a re cOllt ineat ur.
G. A (1 tiline reme dium.
20 HcrbaB rubi folin arefi nut in umbra; crewnlortlm omere 1Il co-
cleario tach" res il iet, p raescll tmlenm cst .
7. Ad uu l ner a r ecentia.
Herbae ru bi aut flas aut mom, s ill e collectionis per iculo SIUUl.t.
8. Ad cond ol oma tll.
Rerbam rubum de uino caquil a ad tertias eoque uino fOucll tur
condolomntn. et omn ia uitia scdnt.
9. Contra s erp en t i um et b omin um mor s us.
Herbae rubi foli!1 recentill t rit n. inponJl.ntul'.
]\'om i na h e r bae.
30 A Graecis dicitur batos Idaen, alii cinosL;ltos, ali i asintrofoll , pro-
fetae ema Tihnu, alii ema ibeos, ltali seIlt ix, alii rubus, Romani mora
siluaticn.
l nte rp ol ati o nes ex Di osc. U 1!J7, 11 sqq.
Batos, cuins specics aunt duae, a lt ern enill1 est communis , omnibus
nota, alt ern , quae appeliat Ul' ldaea siue cY)lOsbntos, quae cst mollis II C
lenior compa mti olJ e prioris minoris, Ilnscitu)' suu arboribus umbrosis in
terra.
19 (Plin.
p. 278, 31
p. 280, 12
XXJ\T J 19); Med. Plin. I
21 PHu. XXlV 11 n
27 Ps.-Theod. p. 28 1, 12
15; Marc. X[V 16;
22 Plin. x..'\lV 11 7 ;
Ps.-Theod.
Ps.-Theod.
14 at mamillae '/ 1 j cniculos Ca cfiul eB {j}' decoqu c ' lei dceoqui e Ii deco
quito 1 18 cont inebis. facit Ii coutinetur 'I 20 areiiunt fl1
umbra et einere in coclcario fI crl' mator um 0111. )' 21 l'e6ili t )' praesen
t atum Ca 23 rubi Hos fir sine colJ eetiol1o n periculo r 24 totum cumm
om. Vi 2[) in uino coota fir foullbis fI foueto r 27 et hominllm om. fI)'
28 inponan l nf. (mire (1) Banal fi r nomen Hcrpentis sipedon Ii :1 0 Idacll
om. 1 profetae sint rofu m fl1 .. D iofC. 11 196, f.I pl'ofctae ematy-
ganos, alii Byntrofon 31 T}tIl, IlQ8 fl1 imadeoH OIJ emil i deos
ijynti x CII ai nix fI Bintrix 1 rnnllJl Cu robur 'l Addit(m!. eodd. illltr-
1l01. (I(i ,Y,j: Daci mantua, Aegypt ii a rlinnm
LXXX I X. II IWI I,\ MI1. I,IWOI/IVAI I _ a
LXXXIX. HERBA
1. Ad dentium dol or ew.
'Herbae millefolium radicem ieiunus conmanducet.
2. Ad uui ll e r a de ferr o fRcta.
:J59
Berba. millefolium cum axungia pistata et inposit a uulnerfl pur-
gilt et sanat.
3. A d t um or es.
Berbam mi Uefoliuill contmam cum bntiro inpone.
,1 l' s.-Thcod. p. 301,23
: (mutilatu8) Cu. (1' Ia VOl' i o.) {J: V'1' 'Vi n y: C
2 sub littl io Ad dentiuID dolorem 'UTaS 3 et 4 pratbCl!t omissis pdmis,
imk ill llIulilatiorlts! adpoul're lollgum t al 8 contnsfltll 01. r
IUO
4. At! urillae ll iff icullntlllll .
10 Acrbac mi ll efol ium SlI CU9 cum aceto biuilul', mire sflunt.
No mi na be r b ae.
A Graeci ll tl icit ur mi riofi li on, al ii l1111brosinm, al ii ci li ofi llon, ali i
crisilis, Galli lnuiicalldos , al ii uig-eJltin, DaeL diodela, I t nl i mi Ue-
fol ium, ali i militaris, (\1ii Achillion, AL lii supercil ium Veneris, ali i ce-
reu m sil uat icum.
Hane Achill es iuuenit., t1lHle uul nera ferro pcrCussus sana-
bu,t, quae oil id Achillea Uoclltur , de hac saunssc 'f elephuOl llicitur.
lu terpoi nti oues Ill[ Diose. II 261), 9sqq.
Nilscit ur in plliusbi bus lacis, tyr.io li ning radicis , molli , (uluo, it a
to cOll.equat o atquo cli mato, t1t manu factus uideatur, foHis foeuiculi Silll il ibus,
uu lnora CUIlI ncet o ...
1G Plin. XXV 42
10 ij UCll ij Jll 611 0119 h el' Luo l' 12 ]Jiose. 11 248, },f chylo.
fil ion Ca Z. ). ,6"uHo,' DifJJc . 11 195, 13 IS chry!ite8 .Q Diose.
wll hS1!a.ndos Cu mulieandt OI r P').' OIlUVoJO", DioBe. 1 1 265, 15 lI ineenei ow p ...
tiodela 1 14 alii mili taria aeh ill ion C(I ulii mili tori. aehill il (J Achilholl
am.)' 01 6; 11I1(H("ffL ]) iose. 11190,15 t n If!J Uot'.'l miil fu:rblit 'AZiHIl Oi alii
ce remn Bilunti Clllil , alii eopru8 ailudieul Cil alii cCr euUl alii ClI
pT11I1I sil ullti cmli Srlllgall. 7{J1 11 &(10",," corlrl . Diose. IIv"luII6,,01l!' IHlPri .. 'IIOll j1
WeI/mt/llII .A.rl dil affl . codd. ill ttrpvl . ad R!J"': Grned . . . lomoll iion
n iosc. /1 2(;5, 13) . 8t ra.liot ice ( ill . DiQ8c ) 16 U1d ol'.riljU8 .Q (pr l ltltr
l1a V : unde uulnora ferro fneh. sa.nabllt) propter TWII . : uulneribuM mcderetur
!nnnbit Ca 17 lmde Achil lea If uude Achil Jia 1l 0catur)' a
do hnll C.Q elefon.n 20 eliminato HCI Y II I lI uinerutlllCl corell a Ha V
Xc. JIIWII,\ I!,V'I'A 1_ ,&
l 6 1
XC. HEIWA. Itv' A.
L Ad s Rng'uinem f lueutem d e I1nribu8.
Ilcrbo. rul u hortensis fl'equcntius odoratll. sll.uguilJem ue
mire restringit.
2. Ad i nfl nti o nes.
Berham rutam horten8em crudam, paulul um au ito uel I.n potione
Bumito.
3. Ad Bt omnchi do l arem.
Rerbnc rntac semen cum suiflae uiuo et aceta I{'muus gustato.

4. Ad ingui n um dolor e m.
HOl'ba rutn uil' idis coquitur ex oleo, deinde coumiscent.ur cem
ut cerotum in linteol Ui U ut ilur.
"
, t
2 Marc. X 38 a :Mare. xx 6.' ; Ps.Tbeod. p. 8
xx 60; Ps.-Thood. p. 326, "
8 blare.
(f: M (muUlutus) On ( Ill/ I' O/ib.)
y : C
f': r r n (omissi, eun', 8-13i n
'! Iluentem nimium (lr . 3 horten.is 0 111 . fly 6 infh.tionem r 6 cru-
dnm am. r. ue] oum mol m. fir 10 A(i inguinelll Ca Ad ing-nino.
II coq Ui to 011 oleo <:onml xta. quao cern i' (It ccm .. (cerno) <:onmiscca
12 ot in linteoillm poni s t!t ut eri ! P ui nt llr ell Orib.
Corp. med. I_I. 1 v , II

xc. 1IlmnA II.V' I'A v- I ':.!
n. All epifo f lL S (lcll lo rulll .
Berba I'ot o. CHill polenta bene t rit!l et inposi tll. iunit cpiforns, l1am
et rndix CO!ltU9!1 et iulinit,n emendat.
"
6. Ad cu i iginem o cu l oru m.
Hcrbne rutne rore mutut ino Tnndentis sucos collcctos in IIII.5culo
habeto et ex eo nugnebis. Mem carbunculos ex acelo tunsn in-
pODi t ur.
7. Ad mor8um en n is r a b iosi.
ll eablle rutoe pondml XV ex ui no bibitur , piagae inpoll unt ur
r utae folio. t rita cum Ol clic, snle at pice.
B. Ad card ial'os.
rutne fns ciculum cum rosncio decoquitur adiecta. alocs Ull-
ci n, ct oloi pcruuctio 8udorem sistit.
fl. Ad l itfl. r gos exc itnDdo s.
ruta cx f1ceto illfUlldi tur fr onti.
10. Au i g llem s a cru m.
Flerba I'utn ex aceto ct oleo inlinita snnll.t.
11. Ad IL c ie m ocu l ornrn.
Herbae rutne folia eius subi nde manducet ieiunus, cum ni no con-
tritn potui dnta nntidot um est.
12. At! p r of l uu iu m m ul i e r i s.
l:I erbam rutam circumscribe auro et cbore ot urgell t o, subln. toOl
s\ eam adli gnbis infra t.. 'Iluru.
13 Plio.. :XX 185
Ps.-l'lleod. I). :-E! !l, 2
20 Pli u. XX 133 23 PUll. LX 1<12;
14 pOBitli Ou 1 j errore matutino i' lDadantis.Q. ua3culo uitreo), 18 un-
gucbis. I'll. Ad ca r lJ uneu lOR. Hll rbll rutaex(l unguabil. Vll.Ad car bu neu-
1 01. aeclO)' Idem et Ild (J(J 20 morsus Ha V 21 Iutae auellS por X V di08 ex
uino bibn. t ur Ur;b. pondus XV Al Ga ponuuB denarios VI ITa V IlOUUU8 dwarill.
quinquil in uino (l)' conf. l)litl. XX 135 : a.cetabuli monsurll. sueus in uino
Uris et dll.bi8 bibere !Jib ere, 1Ialde prodest. I X. Ad ph.ga l . Barbae rutile
folia. I, 01L1Jt11ur, t r itn. cum moll a ct pice in ponis pl ague t,es pouun t ur 0"
pouunt rulM '1 ill j! OIl Ulitur J>1i1,. 22 0111. ] [ r piee i nponis r oleo
roaacio (l)' 2& dolorcln ai,tit ct ludorem Orib. etill.lD Buderi reBiRtH p.
etill.m H\I(ioresiecit i' 2ti .\'lIb titulo CliTtle 9 pt'ae/Jeu/ CIIralli 10 P r !!U In-
linito A" sallllt, talllen si a capite usque ad pedes Bml auerit, He ilo CUIII ui-
uiluruw, Bi n.ulom nOll tolus 8udauerit, eri t mor ituTus Vr 81 herhn.e rut ile
0111 r ieiuuu& aut her ba. w- ita. fl iei untl.il hetbllo trita cum r circum-
8cribiR (l
XU. UV' I' A I IOlrl'BNSIS 111_1.1
163
l3. A(! f! uo u Lc JII nim i s.
Ilcrbll r ub, manducchll' II baluco cum liquumine.
14. Ad ca pit i s do lorcm.
I:l erbn rnta ex uino potui dnt ur et trita stiUatur capiti enID neeto
at rosa.eio_
Nom i na hcr bac.
A Graeeis di eitm paganOD
I
eri fion.
I nh r pol ntiones ex Diosc. II 57,lsflq.

Omnibus nota., cuius est ailei'lL usuali s, nltcl'a agrestis atque uirtuti s
o.crioris, sed utrneqlle feruentissiruae comprobantur mulnntur eliam Domi- H
nibus pro regiouum uarietato: RllUd CIl})pndocas' nppellatn est moly, (L
quibusdam arrnn.lit, n Siris bessasa, moruornut oti nm in Macedonia circa
lIali acmonem !lumen appellnri uiperalom, 00 (i ll od interfect ibil is esse COD-
pl"obetur.
38 Pli o. XX 135; AlalC. 1 7a
44 Isid. XVJJ 11 ,8
80 Si lIuit sanguis de 111(V . Ad nUllu m (j
Ad profl uuium nnguini!! niwiumJ 1I7 a. bal lllOO Mea Vr m leyi II(m
a.bileneo lla V in balneo r rib. .!I9 da.ta. trita st illu.to Ce. 40 oleo
fla V 42 Jlcgan on 0111. Oa eri flon OIN. fir 4S interpol . jllfra i11
ClIp. t Ot/O ndue 8.11laticae ittrot V 46 mol JII'I' 4. 7 IIoTInRlin BaV been
l In If Mncedonia RllpeUnri uiperaJelll !locari, fO '111 0.1 int erfctti bilis con-
fl a Uumtn genemtalll upl'tlla.ri uil'ernlem ntque iDterfecti-
Ul lem eonprobll.n V

XCI.
XC]. RERBA MENTASTRVM
L Ad auriulO do l o rem.
Herbue menl:Astri sucus cum \Iino fl llsteri mixtu.8 et III auricula
coniccius nermce Ilatos necure crell itur.
Z. Ad e l e fn nt ioso8 .
Berbae mentastri fol ia adhibeto, conmamlucet , mire sanara cer-
tum est.
5 Marc. XIX 2 1
to:: Ott (If a "O,.lb.)
fl: ,',.n n y: C
8 lIusteri et auriculae Ea V ausl eri cialo uno cUllom auriculae (I austcro
el nlum et lI. uri clIlis imeetuH 1 midus otillW auriculae Ga Urib. G folia cilia
nli hi uucui.es comuanducata Ga atlbi be at coumanducat (CUIU manli ueat) {J
miro (ly
XCI , 111': 111111 MI';N'I'AS'I'UVM l Or,
Nomi n a h ullae.
A Gra.ceis dicitur clllamill tf' , ali i glecboll agria, alii osmi t is, Aegy pl ii
h rclIl ll , alii t eslll U, Ost.'\ues .. " profeme gonas Apollonos, Itali m en- HI
L"st rum.
j n to l'}l o l a ti o Tl os ex Diosc. 11 4G, lSSllCl.
Buius species tres momorantur, ost cnim siluestris foliis oci mi simi-
Hbus at<]ue sullalbidia ot. ramis t a uliculatis cum fl ore Ilur purco, sed ci ua
folia. aunt. odore I)uloio simil ia, si mil iter (ermat a, sed maiora; item se- 16
cunda species ll J1Jl ollatur Bgresl.e puleium, quam l.atini, ut supr o.
diximUB , nc potam uocllnt, cum foliis menlae simili bus, lougitudi ne a.
sU}l radi cta porrectioribus, tyr so utquc mmis mlli or ibus at i nfor i or ibusj
offect u t a me n omni um il criora Sli llt gustui atque iucendiosll.
9 cnl amenth CI' cnlamentum Orib. cll lami te ",da,.'wfhl Diose.
11 47,12 elecbon agri o .. Cu gleeboll agri on Uu V gJeehon 01/1. fly
o- yt>,a J)iQIC. alii eHmiteij bremu Gil AC!''Ypti i begnu /Iu V alii bre-
gmu uti bregmo alii brec.mo. 1 dO'!.l rt r, jl'dlou Dw/IC. 10 alii
tesbooslantc. e(1 alii te8muor lnntes olin 0'1i6{IOII;Of', . . . Diose.
:tQoyo"o," 'A, .. 1Q. O. Diwc. :Jddit/ulI. codd. interpol. ad SY' I. ex
Diose. II 47, 12/J1'1_" pl'ofctac gonos Roru, Latini SJl u.ni crcobula, Ga ll i
ulcntndiune ( jl fVTatlWvt Diose. ), Daci tani di b. Ib ]luleio similiter formata
nil p .. lcio simili .. fermata V I S l ed infer iori lm! Ha. 19 gllB' n lla V
,
166
xeD. HElmA EEVLYM.
L Ad caucu l osos.
HerbJl ehululU tCllenllll cum foliis tritum ex \li nD politi datulll
c.'1ucLi los expell it.
2. Ad splene m.
Hel'bae ebuli mdiccDl coclam nd tertia.s CUlU a(1U1l hi lmt.
3. Ad co l ubri rno r sulll .
I-Ierha cbllimll , uutequnm succi uas eam, renes earn et ler nouie'S
Jicis: om li es malus beslias canto, at.gue caUl ferro ql1 am acutissilllO
10 t:l limo secundulIl tel'mm trifnrianJ praecidito et id faciens 41e eo co-
5 l\ l nrc. XX.1J I 22; xxur 35; Ps.-'l' heod. p. 324, 4
{l: I"r nn y: (J
2 Ad (lll.ncu\ llnl r 8 tCllcruUl 0 111 . 't cum nino fJ in "illo r 4 CIl11
CU\Ulll G ]l ellet i' 0 to/am t:l(rtllll,I))//. llti VOJ'f/!. Ii elmli ell
COUt.nlll in nqull \18(1 \IC nd t ertllUj bdJcrc . Lll bcre, lrl1.rIl. UC1'l S cffectu m fJ
Libera, 'I 7 colubns Cil coiubll uel coIllbrL8 fJ i'
HOlilel! cruAidroB ell'l !I i.cntH ct !I OIUIiCS lIw lae bCS- tlllC C!\llt O
('(, omnia mollie conto lIa V malllil cl\u lu lI ell-
\lum " Bceundll tilnll t,riforill pmecidito (\.(!utiuimo Olllll 8ccumlnlU
l i'rrG,m tdfoliull! Y
167
g'i Lu tu, cu i 111edel'i s, ibl uo respic ins oL iPSfLlll hcrbaw COII -
t. ritlLlu adponito, c(!nt innu lo' atlubitur.
4. Ad idr oj)ieos,
Hcrbac chuli rndicis r;nens eXI)reKSUS ciati TV ex uino se::dario
semis potui semel in die datus, idrollicia unlidissime proder i t, per a
unu m enim humor omnia ddrnhiLur.
5. Ad s pl e n ia dolo r e m.
Herbae ebuli rndiccm s iccnUtUl ct ill puluere lIJollissimo redacLam
in uino cint is 111, puJueris coc.l eariulll in limon st ans bibat et chulum
secum semper hubeat, sed ehnlum sille ferro leetum. 20
Nom i na berbae.
A Graceis dicitur cumacsicc, alii mecOIl urrodes, al ii camllcacte,
ali i eleos aete, al ii Euboice, Ga.lIi dUCOll O, Daci olmH, Bali ebuJum.
Ilit er pol a tiones ex J)i oslJ. U :H7, 6 sqq.
Ebululll r alnis r otund is, digitll libus, (erma prostmti$, sueo picnis, foli is
i enticulatis, frllctu siue somino rotu ndo, I'udice tonui.
10 climBS C(I limo, sed terrn trifBria 11(1.1' cogit ato oui
mercris rtr 11 medebcris Ca contritam OppOUiB 14 . He.rbae ebuli
BUCUS radieis (radices) cocl ial'io. IV cum UiDO elllimull )Kll.ui umel dalo ydro-
Ilicis fl IIcrba ebul um, allcua de radiceR oocl. IV in nino eminll.lp UIJIUU
potu; data ydrol)ici8 r 15 ,nodeBt Q, 16 omnia peuimuB detrahihur fl
18 si ccam flr 19 coclenria II I /III V OOClearilllll unum conium semper
l!\Cnm ba.beal. Baue ehulum fl cbulum .Ileum Ilortet, Bane ebul um r 22 en-
meseta Ca charmW8ice 11 If ea nuli P cailimitcu r XCI:/lClHI,;X'l Didsc. J I
317,19 mecos Afroditea S! #"JXCilI( 'PP'''d1i," ])ilnC. :!S uliatechnc C ..
a\liectcltoc llel aied.choc fl Gulli adiecteol r l1Ho," .. nl If 322, 14
Galli eubocoue rt Galli ebucont fJ IIli i Euboice 0111 r oi .Ii- nalol
6 .. .,x ..... i Di{}lIC.
16H
XCIII I - a
XCUJ. HERDA PVLEl nl
I. Caput ne ll b tLcstu co nClLi escn t.
Berbam puleiuw tecum aut super am em sub lUlU 10. P?rlalo.
Hoc et ' hieme toto facilo, nec grauedinclll sentle! nee perfncliOnem.
"
2. Ad dol orem i nt es t in or um i nfa nt i um.
Hcrbam pulcium ct cimill um h iluill el: url Uo. super umbilicum
inponiio, continuo SUllUS fi et.
3. Ad st.o machi uau s l8.m.
Rerbam puleiunl t ritum nel i u aqun. U1aceratam cum acet o pot ui
10 dubis, IlRlll!ilLm stomach i sedat.
:2 p. 3 1:1, 7
G Ps.TLeod. p. 310, 11
8 Marc. XX 20
,,: . U lid cl/ rm" 17) ( ,f t (JIll J')
"j' (ell rll t 1-3 el 10) rr n
{l .. 11;1. (a cum 9, IIlutil.J
'.! Caput ne a. .ole eu.le. cat fJ .llOr!llp hoc II.Csliuo toto,.ne grRui tudinem
sentie! ct in hlame Gil li umblhco lI1ffwt \8 pone P 7 fiet ll1fan s p 8 Ad
1HI \l 8Um stomnchi p naU8 nm ill Ilulcium lfitulIl cum aqua aceto p
l ' XIlI. m :HBA 4- t :l
100
'I. Ad lI c l' c t r i p r ur ig illc m.
II cr!m puJeium in Il fjUlI t'cr ucute IlIRCeratulll , h.mdiu d onee bibi
possi t nllulI, op t iUlllllL est, pruriginem seuat..
U. Ad u e n t ris do lor e lD.
Uerba pul e iu m conmaoclueat um et in umbil ico positum, religatl.llll 1&
no excidat, contiuuo dolorem di scutit.
o. Ad te rtis.nRS.
l:I l! rbnc pulei ramulos lanu inuoill tos odore t ante accessionelllj quod
s i CO'-Qnum in capite habuerit) capitis dolorem sedl\t.
7. Si infa ns muli e ri i n utero mo rtuu s fu er i t . !o
Berbae pulei codus tres recentes, qUlle alent suauiter, tr itum, 10
ui no neteri optimo qll nrtari o dabis bibere.
8. No i n nUlie nnus ie ri s.
Berbam pulei uUl et absi utium si mn! !.ere ex oleo et nceto et nares
frequenter frica.
9. Si mu l ie r mi nu s purgat ur.
B orblHl pulci pondus sellluucium i u oximclli c iut is dllObll s mane
lelUna bibnt..
10. Si secunda.e a part u lion s equuutur.
IJ crbnc pule; tres discinge codas, i ll uino bOlIO dR, lIt bibRt. 30
Herham
et. cont wuQ
cIpeUit.
fl erhalll
1 L Ad lI es i cnc dolor em et c a ucu l um.
plliehl ffi in lIillo cill tis 11 bene contri t um ieiunus bibut
in 80l ium descelHiat, intr a paueos dies s:mnt er Co.lIClil ulll
12. S i (l ui s c i rc a. c o r ue l pectu s cl ol et. n
pulei um gi utti nt ieiunus.
13. Si s p as m u s rue r i t.
Hcrbam pui eium III !leota eiutis 11 lelUnus bibnt.
17 Plio. XX 1 [,5 18 Ps.-Tbeod. p. 3 13, 4
26 p. 3,15, 9 p. 3
20 " s. Thead.
I e Aerlnuu llulcium mittia in nqua. fe mCll to.! nl accrat ulll dill mlLCcrllo
earn lamuiu Ca I!I pr uriginern 6tl dll t om. 10 pulei uiU conmllsiicll to (ta) f1
16 nee eacidat M 18 rnmuloB III inuol uid in lann ante p inuoluenl
Gil 19 dolorem tol! it p en ill uteL'O f1 2 1 l ex/um c/)fl(undil
W ill Uxtu cural: a n/eriori$ B I)uiei I1lmulo. . qui ol\orem hllbent, t ritum Vi
'lund olent ill quo,J olet Ca quod liul-ui ter Ha " '.! '! uoted qUM-
t am Ilii nem qu allinm dabi tur biberll, mir e 8U Il II.t Vi 23 NI:l i rmO\J ee eae
Bieda C(I nll useriil If N lcre el 0100 t: t aceto Dares 11100 tore ex oleo
et aceu) UIlTell IJa I' !limu! contere cnm oleo {J 2" frequeuter hi nge p
duo bus (t ) dato uilll:l re 11il. ,J eobu! da. ut lo iunt f1 110 codas ct llil.
III uiuo bono (I ,la, bibat JI II I doloreur Del P 32 in Ili no 1I1n. n il.
83 infrat ur {?) du08 laoLlI et cducul o8 fOnll! exp el l rt Vi Banll.!)l t u r et cauoulo!
forng expell it JJ 8i cui cor lIout pectus dold fJ cor \lol .. . dolet iIf
ct pectore CI' 11 6 8rtb t i/lllQ cur lle 12 pra e/)ellt curll ru 13 11;1. l)olei uLll
170
XCl ll . PVLII! VM 1.1- 18
l4. S i mu l ie r obt ic uorit.
40 Hel'ba . lmlei um cont ritum et ill puiuero rednctum, lana illll ol ut um
"
subicint ur lib obstetrica.
15. Ad sto ma.chi in flati oll em nut intestinal'um.
lI erbnm pulei um ex aqua cali da coutri tum uel ex nino nnt P CI'
se datu Ill, remitt.eris cita.
16. Ad morbum a rtieuio ru m.
Herbnw pulciulll in oximel1i quartario uel ciatis ] V IOIUllO dabis
bibere, eiciet bil em et sauiem alballl j idem faciet, ut f:leila ,'cspire!.
17. Ad sp l en is dolore m.
Berha.m pulciulll decoque ex aceto ot idem acetum cnli dum per-
m.irlum potui dabis; ne quid pUlei um prnegnant.i dcdcris.
18. Ad i sc i am ue l coxn r tl m do Jo r em.
B erbam puleium ot piper uequis ponderibus trit um in buloeo
fricabis, ubi dolet frC(f11enter, gall US eri t.
A Grll.l;!ci ll dicitur gli con.
Puleium quum uim moilicumcnt i eccum babet, multi ignol"Hu t .. Dna
..
enim genera su nt, lUusculus et femillu. Mascul us Harem ulbum habe!.,
femiOrt. r ubeutll sine purp urEulll. Ul;rique utiles sunt et mimbiles,
lII imbi le uutelU in se Imbent, quod maximis caloribU!I fi orea nt,.clltn
fere aline !Lerbne t\ l"cscunt.
In te r polationes (cf. Diosc. II 40,13sqq.).
Glechon alia memornlur mascuius albu m gencrans Horem, al ia femiDl\
flora plIrpureo, uirl ulis est acerrimft.C ac fefllsntis, ut il is sll ll rmlictis, uo
ca.tur all aliqllibus blecho, co (I li ad Kit llalllntum Il.niwalillm lI oris sui tem-
pore llascuOSll j hoc autsm in sa mir llbile habet, quod hu.e<: maxi m is aestll-
tis calori bus I\ orea.t , cum fere ;I liliO herbae :tJ"cscant.
et aeetum duoe iciuII1I8 uj bat. Si ru c r it. ill lI.tete
CJ!l toH duos iciuUl18 bibat JIa V to HII. .hum continuo
inllultum Vi lana eOll uolulll B 4.1 GublClatur, wire Ga.uat .12 Ad
stomllchi dolorem iji\Ul iufliltiouem Il.ut iutC8tinorllw dolorew U calida trio
tum ( ue)l cum uino ller 86 . .. est/Iii. ()ontritmu ip.80 <iaLis,
miro !llUat Vi oontritll111, ,In. ut Llbat . mtestlllorllJU dolorclII taillt )j
Cr, 46 (quarllll"io) n ieiullo dubi! ?ihere,
bil cm f Orth rdilJua dUlOIt 47 lJllem ... ( et) u( t fa Cile) 1M .
H, in I\eeto ct potui dlLbis fi l Ca neecilLm P bl'1 perrri caa
1Iil. mir . .. f,lo.it ll,:' . mirifice 8nn?-t V,, .mi re
mirl fico lJ CHI- Iyo.ouos (, (I decon Vr '" Aridllr"I'.
codrlillltrlifli. od llYn.: GrRcei n el ech ou, icucant{)8, IJori.lriron , pol iidol1, IUtC
bleeha, Ilroi'ctnlJ Lfitini IlUlej;iullI, OBtnnCS
(Ii} I 'uloLulZl OOIl(lIl11hmt W'!' Il!tcrpol. ex lIn I' P,11Clu ul om.
67 fom;nn uero utrum'lUO utile cst ot Ildtmrnl.1I1\l B.ulctll (1 51! cum ma
co!orilJU8 .Q, COllf. ilttlr}wl. I. (I I (, 1 HelucholL H et I' !loroa 11/J. I'
ti8 tOJUporis .111' If
."(JJV. I!!.;HI IA NI:I ' I:'I'A :'>lON' I' ANA I
17 J
XCIV. JIERBA. NEPETA. MONTANA.
1. Ad ae r pellt i u tn mors u s.
Herha nepeta mOlltana cx uino t ritll, aucum ciua expressulD cum
uino potui dutur, cui ua ctiam folin coub-ita plague utiliter inpoauntur.
Nomi nn h er OIHl.
A Graecis dicitur millie m'ine, alii uiauJoa, profei.ae emll Ammo-
nos, Itali llcpcta montanu.
a , (,'{/. (J (f, lI if. (muli/a/WJ) PI" n J]
2 At! Ber pCHtiB Na If it , datum GI. dILlo inponitnf, pcr-
6111mt it dmeo . 0 SYII. (J ill. p, ql4orumioco {also:
A. Grllecis ,ell amitcB, Ha li IJC)letum 1I0CU,ltt, ill /Iii . felli 1)(J/ts/: alii
(l tQu . . GmeclB d lct(n)lu . .. !taO)1 jJrol"et ( uc) am. . .
teorion Ca menthe QgdQ J1a V collf. I'"' !)-"" 1)ilMc. I J I f) 10 1{01lOH AlIIlnOl109
Hu l' 7 LIIHul ncpeia Cllt1lPCltriS lIe. V '
,
172
xcv. HElUlA PEVCEDANVM
1. Ad se r pen te s e f f ugrtndos.
Uerbnw peucedunum incendes, arcet COiill serpent!!s ollore suo.
PeucedBnUnl cum uettoll icn et ndi pe eel"llill:l aut. medulla, t1 Cf' to mid o
eudenl<l Ue morsui inposita metletur.
2. Ad fr cn et i cos.
Rerba peucedanuUl cum aceto capite in fusa. summa facit.
N o mill lL her b a e.
A Graecis dicitur peucedn.non, ali i sinona. ngri oD, nlii agriofill oll,
10 profeto.e ngntos duemon, HaLi pi n8stell ull , nl ii sntnnario..
.I nte rp ol nt.i on es ex Dio s e. U 90, G sql!.
'l'yrsnlll habet ut foonieulus, rndicem mng nllfll at uig rn m, gnmi!;Si mi
odori s, sil eo plll llJUIl nl q ue secundum i psam cOl"onnm dcnsnm, Horem ni-
grnm, Sucus nut- em in en procossu toro poris augetll r at proptcrca nl iq ullndo
praosoctn molli rndi ce dcfl uit ntque in umbra. doponitur serulllHlus , sed
probntnr meli or esse flauus nt quo gustu feruens ot adoro gro.uis ut in
Sardinia ct Snmot rncia.
(t : () a , (I f (t V) /3 : ",Vili
S inccll dcH ot/! . a lincendil VI) . mll.r cet enim ellim om. ll(l V
.J mix! o Gil mixto uel mix ill. p !l omen 8er pcntis (;(1 n
agrion It . iucon II grion ( l1{lIru .. ) .i7(>LOll Dwsc 11 9(), .13 ngnolillou!l,
tir l' rotpuUll v DWsc . 10 OU' . ClI sll.tanlUi a S! La!! r.79. 11,
e;{l q!lo Wd /mUl1tl qa( ,'a) rUI!, tql
X(J VI. ! I I' :I( II I\ l J\ NVLA CAMl'ANA 1_ 8
I n
XCVI. B EREA INNVLA CillPANA
I. Ad u es ica e d o l o reru.
B er ba innula campana et apii se men et aspurog i at foeniculi
quoque radices in uuum tri tM, at in t epida pot ui data eNicaci ter
prodest
2. Ad den t i ulll r e lH e di li .
Herbnm illll Ulll lll call1pnnll.m ieiutl u!I eon mu uducet, dcntt:s COD.firllllLt .
3. Ad l u mbrieos.
Fferbae i[]llulll. 6 fol ia ex uillo t ritll supra \l cntrem pOllantur.
6 Pl in. XX 38 ; Marc. XU 39
: Ca (l:fa V) fl' V, Vi JJ r: ()
3 ca mpn.ua., apji Hemen, llsparllgi p ell-Illpo.nll. , Ilpll"l' spnragi, foen\Culi "
4 ("J.U0'l Il C 0111 . lil unulU cont cre e t t epi dLt.e potu; daMs effi ca.ciLer VI
i n unum tritum in n.qUR Lep,dn. !.IOLu; r t ri a c et tep;da.e pOtUl dntlle
effi cacit er prodeS!6 di cimUH Vr ct tepu!a prodCBt,. dabi s. efficucit.er do-
torem tollit n 7 cow(ldut fI wlLnducet y 8 CII T(l 1ll 3 Oil! . Vi

..
XCVI. UJ<:UljA CAMPANA
Nomil11l h c rba e .
A Graecis dicitur pnn:u fi lii centaurifl pall nx, alii ele-
lli OIl , Itali inuub cnmilana.
In te rpolatiolles e,;. Diose. U 6.1,8 sqq.
Habet folia R.ffiD.\"D.CO similill.., fl ores llurOSOs, jo.di eem t onuem, 110n ill-
IG tam, llccrrimam gUstll , medetur serpcni-e ueXD. tos.
Ps.-Theod. p. 291, 1
!l Rerbam cum lIiuo coutrit am, mirificli', dum bibit, neco.t. lumbricol
at forM pcllit n BerLo. innula. cn.mlJnIln. OJ: uino trita. inpouitut '1 folin. cum uino
t rit.a., inl)onitur Vr 11 pIlUa.X Cironia om. tl1 eoRf ,..a .. a",_ XE11',.)1I10V Di08C.
Ii ceutnuri ll panu elcnim, ali i hellJnam Gtl ccntaurill BIlIL, fi lii hele-
nion JlaV cen ta.urill.pll-xelion, a lii clCllam II cenl lluri a llHUlIoxom 1 a Lii ccu-
lauri on, alii A9ciopion p. 48 o!QlI. Plil! . XXV 30 liVID" DioBe, ! 32,12
campona, alii Illrorcium Hal'
XCVI I. m :l WA LINCH''\' CANIS 1- 11
176
XCVII. RERBA LINGVA CANIS
1. Ad mOrsu m ser pe nt is.
Her ba lingua CIUIl S hila., ex ui llo ll umpta. prodest..
2. Ad quadnlll\ !!,
Hcrba lingua canis, {Iuae folia. 1 V habet, pisala ct pot\li data ex b
nqua li beral;.
3. Ad a u r i um inu ti l i tatem et q u i mi n us o.udiunt.
Ber bae linguae eallis llll cum ex pnsso ct oleo tepefactulU in aure
st ill a, mire Sll.nll.t.
7 Ps.-Theod. p. 27:!, 19
: (Jfll ' '/ fl: VJ'l'"i B
b nOInell . Ieripi. Cay nome n .crJlentis teripes l'i 6 eyno-
quae foliie rv piHll tn. II folia t ria Co 7 inutlhtatem qui p uer
qlu)' . 8 cum pusso II t epefllto Co Illl ribllB st illn.biB, mire
VI" Illl rlbllq at iJI atulD, miti6e8 IUDat)li Iluribus Btillato, mirifice 9anabitu r JJ
nu ribUB Bli tlll r 9 illstiIJaio U(I V
"
176 XCVII. lIJoaWA 1, IN(iVA CANIS
No mi n n. herbflc.
A Gl1lecis dicitur ci noglo!lSfl, alii Ji'rigia, emionion, al ii Bple-
nion, ali i cabaUlltion, lllii scolimos, 1I 1ii pt.erigo, nJii Teucrioll,
Aegypti i cnenis, Daci :I'l.i IIL , Itali li ngnll. clt ninR al ii suhlnbiurn alii
lingua 11'laccdouicn. I,
11 pl'i!li:L On til,"'yia 11 I ;M, 15 e rnilliOn T){lul'I!ol' D,o't:.
0 0. 00"(. ":rl .;""". 1)IOBe 11 27-1,,1 I:! caballlOu!J. "aPO/llanOI'
11 274, 3 ncoli mbOIl.Q O"x61v,, 0, Diose. I.yrgos a al.pyrgll (1 Ilte-
riga 0111.)' j)jOJJC. 11 J43, 14 loocr ioll Oa leuetion ira v Teucrion
0111. fJ l' j)iose. III zellis Ho. If 0111 . Ou II z;ja lIfi a tilil'l V
uugila {1 r s ubll1biu01 om. Ca subi abiU1l1 Ho. V aullliuium (1 ,.
J77
XCVlll. II ERBA SAXIFRAGA
1. Ad cllucu l os ex pell en dos.
Ffcrbam lIux-ifrngam contritnm ex uino bibendulll dato, febl'i citnnti
autclll eI nqU:l Cli lidn ; tam praesens effllctus nb I'xpertis traditur,
ut eodem die perfractis eit'ct isque ca ucul is ad suuitalem perducnt. 6
N o mill il b e rlJae.
A Gr aeci s dic itnr ulliaoios, alii scoiopendria, nl i; scolimos, nlii
brueos, Aegyptii phcperc, Itlili sll xi frngn, alii uitis clmina, nlii -j-nprogo,
alii lu.mpago.
Nllscitur in lIl ont i\)us, locis saxosis. Ie
ln ter ll ol a tiones e x Di o se. n 2i S, 6 sql].
Nascitur in aquesis locis, Ilir
b
'u!tis nigris, Icni hu s, cum splclldore, bi
pnl mis, ut corill.narUUl , scissis in summi tnto.
((: Ca (flu n (J: r'", Jli 1J )' : 0
3 (OOn)tu8am in Ui DD Ca P data 'I ... in nqu:L Ca'l
praC8cuH e lfectulU nb expHtis truuitum (l praeBlmt.nnellm 'I Ii dio PCI"
feetis perducit "/ 7 IIodfn. ni OIl Ha V Minutes 0111. Pi'
11a V 11",,1.011' 1(" .1(1/0", J)ioi!C. 1J 143, 13 r ,,,d1vl'o;; Diosc. 8 t.ro-
eh09 Co procbi8 Eu I' AcgypUoi brboco8 r I'p..,iiIO. IJ 18i, 5 l)heLero
J/u. V pepero l tali pcmpere r COllf. I" vip D iosc. 1J 179. G alii fa:s: ifregn r
candlUl n Gfl uiti8 cani J/IJ V Vr B ui tis ClLnUIII Vi \lit is CI'oDiua. i'
agree HilI' "prece 't ".I.l1l1jI1l1ll. c(il!u. ilHerpol. 11(/ (CQIlf. cCl}l.XLI' I I).'
Gracci asplenon (id. ]JiMe, 1I U3, 13), seolillrochos, procbis, I.utini capillI'S Ve-
ueTia 10 Legis cum men,e Augusto 7 13 aut ooriandrDIIl 1111 r
I'.!
178
XCIX. NIGRA 1-,1
XCIX. HErtBA HEDERA NIGU"
1. Ad cnltculos expel1e odos.
llerbae hederae bacns aut Vll aut XI contritns, ex aqua potlli
snmptas mire cauculos in uasica congregaLos fhmgerc et ext roherc
per Urill81ll certum est.
2. Ad cnpi tis do l o r e m.
Hocha bedem nigra, cum oleo rosacio et cum sueo eins mixto
uino tempora ct frontom perfricabil!, sadat dolOl'em.
3, Ad s pl en i s da l a rom.
10 Herbae hedel"fle nigra,e gnuHt primo DI , secundo V, tertia VH,
([uarto l X, quiuLo XI, sex-to A'1I1, septima XV, octn,uo XVII, llono
XIX, dl.>cilllQ XX I ill Hino bibnntm diUl'uis dieblls, si CUIli fcbre, in
nqua cal ida, maxiwo auxil io Iierlos is anxi liatuJ'.
4. Ad s palangi orum mo r sus.
Berone hcderne r:uiicis /lIlCUS bibitul'.
G Ps. -'I'heod. 11.313, D !) 1!arc. XXlII 60
{J : y: C
:1 he<ieruc nigrnl! eu XII J/I!V cum aqua fJ .j, sumpt lL!l, mi!'()
IIIn;l.t P rtf. dUII))1 8uIllpta mire fllcit 1, reI. de"HI' 1 mixtu, in nino tcm-
Ilembi., wire r,l,Ci t fJ y S tempera erl 10 nigmo onOlls conteris lli, V,
iude LX., XI, XV, XVII , XIX, XXI, ieiuoo dabi. bibere diurnie fJ I!! fc ure
fllmit P"I I II erllot 0,.,11 . . Murc. lienosiB I rit. hoc facil.S l una XV fJ
erit i' 16 bihitu r, prodc.t fJ !,iuullt ur, Ilrodcst y
X(I[X m :m: lI A NI(!1tA CJ II
fl . Ad l1 [ccr Ulil r e medi n.
lI erbn llcdol"ll ex ui no decoclit ioponirur.
G. Ad nares 1l.1Idc Qlen tes.
17U
Herbae hodcrne all eus bene co[n. tus in nares iuf,undi tul, emenuat.
7. Ad flur i llm inu til i t ntem ct qu i minus nud iu nb. to
Her bae hederne sucus muodissiwus cum uino st iUnt u8 wcdel ur.
8. Ad cap ut, ne fl. sal e dotent.
Herbae hederne foli a mollissimo t ri ta CUIll aceto et rosllClo, tlll -
UBrsus OlineW uolol"em fronti inl init ur.
Kominll h erb:le. u
A Graecis dicit ur cissos mcIus, alii cissaroll , lllii Nision, Galli
bolus serTOII, Dnci nrpopri a, ltali beuera nigra.
18 X [,9; X 63 22 Plio. XXIV 16; Ycll. Pli n.l 10 j Marc. I 79
l !l infnndil.o a. emclIdat 01/1 . Ca Orib. Hal' !nale olcota
emcndat fly 20 Ad annum dolorem fir Orib 13 i ll aceto fI '.1: 1. ffOlll e
Iiuilln, mire BlIllat I'r fronti Iioieij, dolor capitis absccdit l' i Cronti li nit () .
mirifice sannt 1J inlinitur, mire facit r 26 cysoll melBIl. Cri 809 mel&!! ,
enssioll neci on, Gall i Tla T' cyllSOnnecioD V,. cissaron, alii Ni sio1! 0111 . o' J!
.dalTctI1CIl', oL JE "'")(Jlo,' J)if)8c. ] 248, IU bohll bulbus scrroll (l
bolbllB sartoo r 21 arhorria Hu Jf
12"
180
c. ImHlJA SI': l t PYL1,VM 1- 2
C. HEIl13A SEIlPVLLVM
1. Ad cap i tis dol or em.
Herbae serpulli 8nCUUI cum oleo el; sale frictum ct in Jlulucre
redadulD, omnia conmixtH, cuput per unctum srl ll at.
Item ser pul1um decoctu m in aceto, triluw inliuit ur i.emroribus ct
fronti.
2. Ad cOlll uusi;um.
Barham ser pull ulll et nncuslle BUIcululll Illl cill!l1: " plImnm argenti
UnelfiB III et fOllam, haec in Illortnrio t eres, ceram PlUli cUlU, ndipclll
10 ll rsinam ot cm'ui nnm semili hrum, aiumi decoques, colabi!! ot inpoll cs.
NOUl i u"f1 h e r ba c.
A Graccis dici tur crpilloll, alii zigi!! , alii POtiOD, Aegypt ii weru,
ser pnllum, al ii cicer r ust icum, nIii cicer eml tieuUl .
5 Pilli. XXIX 246; 1I led. Plio. I 1; i\l lIrc. 1 75
(( : (:a (lla ,,-Orit.,) 1': (J
!I fri ota .Q. Pl'. 1'i 4 rcd llcto IX Vr 11 redllcta 'I omni a. om. CfI capll t
perUl1 RU6 (-el), lannbitur fl caput pcrunguet, SILll lltnT r Ii HelU It/If. 0111 .
linitur Ga Oriu., sed cof. PUll. 9 et i ll lIl orLlwio C(l II , rOi IlUl
Jln V Orib. IH CUUl r08fLeio, buee fl)' 10 e" ruinu, scmull cilL a decoques et
ill ponis Gh decoque, colo. el. inl\One HuV decof]uo, (cola) et uieri, (11
Odb. serpill on !,6erpu\lum) Oa(l f",,,, ullrl. D' Q". /1 5(), 14 gigo6.Q
'uri. DiQ&c. alii polli on e(l l lilli serpnll nm polion 0/11. (I)' 01 Ji "'0-
})i08C. meri, idem IIti, idem deer n lltieum, l,atini 8oq )illn ll1, idem decr
errllli eull' }1(1 V 1' (10110:1'110. DiO/ic. ta l Ul U serpulhlln Olll . y alii d cer TIl -
aUeulII 0 111 . (..'n tieer errnt ieum 0111. flr
f ' l i IWIIJ.\
18 1
e x Di ose. 11 bO, 7 8'111.
est. :ll ill horh lll iis siue uSllulis, hll l1l i serpens cum foliis nl;lplC 16
Iamis or igani si milibus, nlhid iori lms (Iuidem ILtque 81UII I)9Uci odor em li ll -
gOll tibus , a lia a grcstis , (111 11.0 el.iam 1.igig appell llta esl., li on ill solo ser-
p(l ll S, sed direeta al(l ue st.1.nti position6 subrecta, cum r arois teli lti bltS li t--
(Iue hOITenti uus, lougit udin6 bi plilmi ot. fo liis pnruis, nngustis t aULquam
)"lIt ne, sed Ilnul o longio ri bus ntque plon.ioribus o.t clue nngll stioribus, fl oribus
quoque omni bus in l1irgis consHt utis, ill sll mmitnte j)urpureis , remords u-
tilms l in guam , adore i ucuudo I radice illllti li. Nnscit ul' in l>6l ris. Vehe-
mcntior est nuLe m I'lIhoo., (pine seminal is Si11 6 borltllllis II ppellata 6sl; .
16 IlamSUCIl6 JTa I' 17 otiam ed.gia! H(l r
,
182 CI. JIIo:ll. lill AII S1N'I' IVM I II
OJ. l:lERBA A BSINTIVM
L Ad p c r ieu i u m fu n goTIl Ill.
Herbo.e Ilbsintii sueHm ex Reeto bibut. Hoc scrotiuus nir
nanus ellll.sit, CUIll asset a fUll gis temptlltus.
2. Ad lilt orcs t oll endos.
Berblun absint ium in nqua decoctum et inducrum panno inp OllCj
81 corpU8 tencrum fuarit.,. ex melle inponc.
3. Ad l umbr i cos.
Berbae absintii et lll llrrubi i et lupinorum parin pondem ill nqun
If) mulsa cocta uel nino austeri , positulll in umbil ico necat lumbricos.
2 cOllf. Pliu. XXYl ! 50
ll: Oa (JTa V Orlb.)
1 ubBynlhlU1D Oa ausclltiullI Pr a ex aceta om. tty Ex hoc 1
II in pllnno 7 inponi. in coq )US, lellenlS I i fueri t Co 9 l1er bae Il.bsinHum
at IQllrrubUlI1I Q et lupi norum (lupillum) UJolitulD llequis ponderibus ill aqua
ooctR uel in uino fl uteri tty 10 nino his aut tee posi lum (posita
Orib.) CJ(1. Orib. austcri 1fa V Pr
r,rrmmM AnS1N'I'IVM ,I
-I. Ad i ng ui n il'l lI el i u l,c rlrigi nis moles li,tfl.
lI e r bno Ilbsi ntii SII l"Cu llllll 8U1I1i to et ill semici nctio teculll porLnto.
Nnscitur locis cuUis et montuosis et slIxis.
lu te q l o i at i o n es ell: Diose. II 30,9 9qcl.
GrlHlci lIbsynthiou, bntypicron, Lat illi absi ntiutll r usticum. Absint iulII 1&
omnibus c:ognitum, OUiU8 probnbilius genus PontiCUDI , lliriutis uc:er-
rimuo. feruentis et redarguentis, run:uus. [Nascitnr locis cultis at mOll -
tuosis et saxosis.] Est praeterca nlilld &bsintium mariuulll , quod q uidam
sel'i ron uocall t. NlUcitur in Ta urolnenia ' et Cnppadoeia, plnrimum et in
'J' afosiridi. Aegypli llrouincia, wlluioris fructus ac semi nis a supradi cta at til
IWgustioriblls nequa sic u.mu.rum, sed OdOli s graui oris.
It i nguinc8 uelucl i ll tcrt rigillc& (Ja dolorelll 1 mole-
sliu.m p 12 811i"Culum Burnia fl port.a.bis. wiro Sl nat (mirHice fae-it)
13 lDoutuoail , cullia ct saxi s 1 al saxis om. p 19 cerifi ou IIa cri6.ou V
20 Appos;ridi fla Apolyridi V
fS 1
('1r.-1l1mnA SA1.VIA 1- 2
CII. HERB!\. SA.!.V1II.
1. Ad u{' rctri pruriginem.
Berba 8a lui n dccoqll itllr ct de ea aqun iufricils ueret rum.
::l . . Ad Jll'u r iginem c irca. anltm.
Herba BIl.luia deco(JuitU.f ct de ell aqua inferiores partes fomcll-
tcntur, et scdat prungmcm summc.
Nom ina h erba e.
A Grnccis di ci tur cission, nli i becion, ali i elelisfacoD, al ii fueos,
alii sfagnos , Aegyptii nlll1si, ltali saluiam nocant, alii t ussill'lgiocm.
10 Int.erpo lationcs ex Dios e. 11 4-4 , I sq(l_
Elelisf!ICOS agrestis grauioris est olloris, usualis nero, quae est ooni
odoris a.e leniol' is, slIo\uia uocntur. Est igi t ur frulex sine sannentum IOfl gi-
tudine porrectulU, subalbi dum, uirgis maioribus at quadratis cum foliis
paulo nsperis, odoris boni ct fmctu sine semina in summitate ramorulfl
15 simil i or mino agresti. Nascitur in asperis locLs et est lIirtui is reullr-
gnentis cum ILcri moui n, qune daui que pro dietallluo sllocpe IICUIJUIUn eicit
/.: Vff ( / lftr OrilJ.) {l : J'1' J'i B y: 0
:i decoquito (J(j nrllln fOlUcl1 tns et (J)' 1) decoquito et de M
illJ'oriol'CS (](I fouontur (J II allmme emcndat (Jr 8 beclo Oil. beclon
Ha V(1 beoion am. r ])iose . . 11 44,10 el cespaCOll Dr C10C8J)Il CIUl (J
ab hril io r iJ.dla<jl u1<o", "I .n Idiarpu1<O" Di()8f!.
pll C08 51 <palla I ' cUliIl. j)iol>C. o'f(illoJ! Il'ellmaulI \) spagnos U Ilopllgno8
Diose. tmuri (J <<If.OVII 1JiO$c. tus;(a)ellaginelll Pl .Addilam.
nil IIY".: profetae mira, ... idc m cor ealuium (llO(lIlUlo"j)iwc.)
11 Elclia rncou JIll. E:leli afnC08 siue lit alii SfBCOB uelut plurimi paroiuut agre
r hlm ciulisfllcon n.p pcllnlu\nm, qncm CBt grn. uioris OdOri B, uBulllem ucro siue silli'
Illicem Mfll con, qUIll! boul ItC Lati ni iuter CIUD Bnl ui ll.w uocnuerunt I'
185
CJ1!. REUBA COUl ANDRVM
I. Ad lum bricos.
B erba corifl udrum CO(l uitur ud wrt itl s io oleo et HI capite mit-
l itu".
2. :!tl"1u l ier ut ci to par in!;.
Merhae coriamlri semen gl'aDa Xl XUl in linleolo mundo de
tela n.dli gato, puar Imt pnelhL lI i rgo nrl femur 51uisb-um prope iogui-
lIew teneat, et mox lit omni s IlIIrt.us fuerit pemclns, remedi um cito
toll ut, De int es t inal! sequA. tlt ur.
3. Ad fri gonL, ud quartanns, ad te rt i a ll llS at coti dianas. 10
B erham cori andrnm ubi lllAne uideris ad olilorem ll ropositum, ac
cedis ad cum et proicies dcnuriutn et tollis fascicul um de coriaudro,
5 Ps.-Thcod. I). 341, I G
: Co (TIfl VOr ;IJ.) {J: Pr riB y: 0
3 coliandruill e u coquito G'a mi ttn.Lltr Gil 6 in lintllolo mundo
liIo de lel a 7 adligllbi l at p"er (J ligato r 8 amnil!..Q 9 Boiuat u
qoluatur Orib. inteij tiuu, 1-'B. - 7'/IJd. 10 et cotidinnn@ 0-))1, . Pr 12 n.d cllm
0111. fll de. coriantlro om. Pi
18G
(' Ill. 4
!loU noli lI omi nnl'C ct portl1.9 tecum, usque <tllD hom suspecto ueniai; j
cum horl( trnnaierit at nihil tibi proucncrit, sub sero proicies ilium
post to; dum IlruiJullLS, nol i post te roepicerc, l ibernbi s to.
4. Ad )lu iices.
Merboo oori andri aquam in domo spargito.
Int erpolu ti ones ex Jl 74,4 sqq.
A Grnccis dicitur COl'illndron, ILlli eorion, Latiui corinndnUll , Aegyptii
' 0 OlUuibus natum frig'idae uirtutis esse.
I S UU\UO dum hora IUSpcct a. habneris r u tiui 0111, iIlud (,'(1
Hi post t.erglllU nmllUlus at Jiberabia Ca 16 puliecs, no in domo ai nt
011 17 Aqull. de herb!> cori andri in dOmo III' Berba cor laudl'U!.u con
tele, apreflum eadem 111/1 \10. in domo Vi Ber bam cont ere coriaudnllu
at ei UlldolQ II.qUllm CXll rL'Qnm i n domo iUl l)nrge B Her bn coriaudrum ill nqua
mo.cern.bi, ot i psa. aqua in clomo s parge y 20 iiX"' . Diose.
187
"
elY. HERBA POHTVLACA
/
1. Ad se Ln e l) n i mi um profi ue nte m.
Berba port ulaca slimpto. b()IlC fo.c it per se et cu.m o:Slgaro.
2. Ad s t o machi arsu r u m.
II erbam portulacam cum nceto comede, mi re facit.
Nomina herba e.
A Graecis dicitllI' t cappnrn, nli i unul' uciJnc. pl'ofetue emil. Areos,
Dad lax, ltali portulaca, niH pOI'Cast.:l'UlII, ul ii amarunt oB.
Jntcr poiat iones ex Diose. I 196,3.
,
Porcilacn. noln cst omnibus fri gidae uirtutis atque rcdarguentis. 10
rc Cit (Jla V Ol'ib.) {l : n'Vi B
1 Porcacla 0 porci1aca Ha V porencl ll Orib. !.! Ad Inngui ll is nimiulU
proOuuium fl I' Ad sangWuem nimium Ilrolluentcm fly a Her bam I)ortu-
i ucnm sumptam bene at cum oxignro manducct YT 8umpta bene et cum oxi
garo cornede oporwt, Ilwfiucutem cohibet T' i BmuJltn cum oxigaro,
coroesta. ai stit pi enitudincm Manguinis 1J 'l1TUptli Cnm oxigaro y, cct. ileslHl/
ct [l cr gO fl a. V d- totam crtr/l/I! om. Oa. Orib. ill fi ati ontlm Sa. Y duritiam 13
nrdol'em 'I !> n er\)a. porcilaell. purgut, et in ncct o iumpta mire inllationem
tollit JIaV 7 endcrcmas Illldtcmll.s flr aldrognicOd &m!1C1Il. 761 wn(.
DiQ8C. 1 196, 3 Ca. COII(. Diose. I 14, 9 et 11 113, l!J 8 .4XOI
DjO<!C. 119(;, 14 eOIl(. 1'.t{llO;"lIV 1)io/JC. 11 12,11 d 11 210, 13 ..'I cidil"m.
cO(ld. interpol. ltd syn.: Graeci andrngne Diose. 1 /96,12), idem
t hconilUn (t.,htp';JI'Iol'? Diose. 1 fUN, 12)
IB
CV. lIEUB! CEltEFOLI VlL
l. Ad s t omach i dol orem.
Ht: rbaUl cerefoliulll uir idelll cimus ill coUi gis ct puleium in ligno
ter Ls, mell is coclearium mulans, bull illt cum Jloplluere uiridi, et ill-
dueis ill stomRchum.
I I: eu ,. Orlh.) {J: ' ''rrin y: U
1 eerifoli um Alllcedoniarn Orib. 3 Berbne cercrolium uirirle Co
111 um. y 4 tero8 (Ja. coc1ellrin hulliat papauer uitid,c. C!a . et;
p" pIUH;r uiridom bul i1 t pRpll. Uer umde r cum pap!l.uer c umdl 110 ,. Orlb.
Ii prodcst locis <=,u1t[8 llei or-
liB 1J Nn8cit.ur cu ltia r SYUOII!lIl1(1 codd. mterpol.: GrnceL pedera (po-
dera V;" aret ia, bootis (pOM is Y), aret o/illon, erot ill io, I,atini cerefc>lill.
UV I 1 HH)
CVI. HEUBA SLSThfBRlVM
1. Ad uesieae do lorem et s t r nnguiriam.
Herbam sisimbrium coutri tum cxcepto sileo seripulos II, feb riei-
wllti ex aqua calida, non febrieihlUl i ex lI ioo potui dubis, remedia-
bis mire. (,
l nt e l'1lol a t io ll os ex Diose. II 5"' , 1 sqq.
A Graecis di citur sisimbrioll, Illi i J\frodi les stefanos, alii herpill oD
megan, Lati ni aus!ernlis, alii menta. ueneria. Est simil is menLae, sed lati o-
ribus foliis a. tque odoris summi, ui rlll lis feruenlis.
2 Ma.rc. LXVr G I

:I aisimbrum Gu Buella r
mira ueri s i' dabis, lIal do opti mum est
8 mega Ha V lerndi s ll a I' torralem
Dio$c.
1 in R!ill n r in llino potlli da.t um,
Ilr Vi d nbi8 Ili bel'e, liberahit ur 11
lloustera.lemue lltvi",,,
11)0
CVJl . HErt BA OLISATItVAl
L Ad ues i cne d olor c ru at stn\ ng: lI i ri am.
Der ba olisnlrum trita, ex pnsso pot ui sumpla strnnguirio. m pCl t en-
t er emelldat.
K u mi nn. h or b ne.
A Grnecis di citur srnil'll ion, ali i ipposelinon, alii selinon agri an,
It. uli olisat rtllll , AegYI>tii dcnterobOIl .
Int er poJatio ll 68 6:{ Di os e. lJ 78, asqq.
Rail ice alba, stolll a.cIJ O lion ual ida , tyrso molli, uel uti scrip
lol uris nota ta, quas Graeci grummnta uoennt, ( folus) r ubris atque lal ig,
coma 1ibanotidi semine nigro, longo, Ilrr i , cUlllulnto mastication!
ntq ue odore aromatn simu! nnti, ui rtutis lIl ictllalis.
,, : ()(/, r Dri b.) i' : ()
,I oli xnt rum Cu holueat rUII\ H{I V oJusnt.nlul Uri", trit ulU (1" cum
r "8!111. om. Ca fi 8mernion smyrna 1 Dwse. 11 78, 16
(fy i1'<>fo(l{;. .. ofl Diose. Itoli HcliDon agl'iOIl jI 7 Liltini bo-
lIlI Jf olhl slr um 1',. Oh)ll str llln !l oliBlllil"nm om 1 ""I;yptii deu -
11'1'01/0 11 fJtll. 11111', i., l)lQsc. "ullt I I Cil lO nli l>llnotitle simi1is 1/" I' CUnll1-
IlI lu 11(11'
j ' VII I, m l HUA LII,[VM I _ :!
191
CVIIJ . HEItBA LILI VM
1. Ad por c uss um se r pe ut i s.
llel"bae l ilii bl.111mnl cOllwrit.o et potui rluLis , ut ipSUUl bulbum
trit Uffi lllorsui ndponfl s, sanabitur.
2. Ad JuXlllU.
llerbae lilii folil\ tlll1SB et inposit . .'l , effi caciter snnnt, et SI t.umOr
fuer it, sedn.t.
)l omi n a h e r bu. e.
A Graceis dieitm' eri llon.
5 Ps.-'l' heod. 1). 294, i!
II: L'n (J l n VOr /h.)
y : U
3 Herba 1i!ium. contl'lri t o 1 contere:. P i n [>Glui Ca ita. ul. r " in-
pOIl :l.iJ: 'I 6 posittl Co. II t rill ioll a cOTi uion (j x(l i""" lJiwl! 11 113. 11
Gl'a.eci e r iDOIi uoenllt, nIH lirion. I.lltilli liHul l! al ii rOi&m l Uli onis e.'!:
l)i/)$l!. '
,
192
CIS:. 111:111,1,\ '1'ITUIAI. I,VS I

cue HERnA Tl'1'1MALLV8
1. Ad dolore1ll .
lI erbne titimnlli frutic .. m teris et i ll uino ciaHs 11 ex elLdem mit-
tis /jucos coclenrin. J I" dato jeiuno hibor e, sanabitUl',
2. Ad uerrucas to ll cndns.
BurLae ti ti lll all i lactem mi-xtum cum bohueii herbnc 8 u e ll 8 1 In
uerrucll. posueris, le t-tio die SlIllllhi tur.
3. Ad f ist ul as.
llerbae titimulJ i 8\1CUllI cum nino rnixtullI 8uperexprimito, deinde
to ceteris fomentis obli b".to.
4. Ad l ichellas q ui et l cpras.
Herbac t itinmlli fl os cum r eS!ll:l decoctns inlinilur.
locis humidis ct, ripi!.
2 ps. Theod. p. Bll , 24
8 conf. MMe. XXXI 21
I ! ; ( 'It, (1I(t, ,. o,.u,.) fI: r ,' J ';, Hi' ; ()
I tit imnll o 6a liti c'lo Gil Jtn\1L8tice. Vi Htimll11u! snlncti co R
forl(fUc r udillltl!/(1 5y,,(}nymi con(. lJiose. ill(ra teres tere IIu
4 ,iuuis fJ Ii 11Ieus .Q 8UCU8 in lIcrrllca9 inpo!l1s. r . 81 III . lllpO-
Kllcria p 7 sunnbuntur )' 9 in uino py p .. fo:
mClltali obligato., 10 obl igato. mirificc 1I1lnnbltur I I.All III.ellne .quI e.
lobrnK ( 'u I\ d lclltigincm i ll cst IO]lfll Ul H (J Ad.lo!)r.osoN (lcprOSl81 Ad hgenn,B
'lui et IcbrOli Vo;" lit. lll tJl'b. 12 lIltlllllo Ca Vr I ,
loprOllllU litlio5 oL uOU Bi uit ercsccre / 1 uococws Olll. '1 . . (dICI-
I1\HI ot) oxp(lrl i I'r Vi II! NIU! uitllr RCr]'1. 0111, Y IOOI H I1\lI lI dll ot ul)lCj uc P
OIX m :HltA 'l'I'rIMHI.VS
J93
I nhrpo l ati o nos (u Diose. D 309, 13 sqq.
'l'i tiwa lli Sl160ics sunt septcm, qunfllln alin wa.scu1us siuo cbamcias ..
uel eOUlctes aut oobios, comol.cs, caracilis, elio-
IlCOPOS, moconitis, a.lypos, Lntini hnlt.euJn, profotae gonos Areos; 0. 1\:\ fe-
Ini nn. si ue mirtitos uel earyit es, chamaepjtis, caryitis, Homani multilo. go en.-
praria; alin. p:trn.1ios si ll o titym:tllus, peplis, titymnlli s, pa.rulion, meco
n.ioll; quo.rt& eliOllCOpos . dendrins , titymnUis , Lat ini cicer col umbillum, to
idem capl'l\gine.lll ; quinta. eipn.risias; 8exm dendroi dcs; scpti ma. platyfyllos
sius i persit.es, profeine Asclepi u diadem&, Latini ttitum. 19i1ur ehar.Lcias
nn.scit ur in colli bns uel montuosis locis, t.yrsis ultra longitudinem cubi-
talem, mbris, suci acrioris n.t quo albi, foliis oliuac similibus, paulo IUIgu-
stiori bu8, sed longiori bus, eomae in sUIIlUlilate scboeui similes,
porreet is, in qnilms uoluti cuuliculi cum scmi utl , rndi ce longa.; n.dd uci t
fcl o.tque flegma ci us sucns [super uentrem] potui datus Qbol is duobus
cum PUSCll., cum mulso antom et.iam uomitum mouet. Itom capill os
tos mox, ut ilIillis fuerit w m oleo in sole, retinot atquo reontos flauos
faei1.. Lepras et owne3 perfecte eumt. Detru.hit pl'aeicroo. illitus ruyrme- 30
cia, o.cro(lordonns, timos, inpetigin6s, plerJbria, fistu las c.xeo.Ua.t, cangrcnas,
carbullculos. ltenl omor tuol:I uel exesos dentes tollit. Fcmi na autem u.spe-
ris nnscit ur in locis et alha. est , foliis simil ihus myrtae. 1)a.ulo ma.ioribus
:l.C firmis et aeutis, in snmmila.te spinosis, uirgnllis bipu.lmis, fructu siue
scmino nucis si mili, quod leniter arguat gustulu u.o singulos pOl' 8.1l1l0S I'e-
mLSeitur. Eius BOCUS pl us est uomifie us a sUll rndicto. I tem pn.rali os a p-
pell o.to. nnscitur circa mare, ramis bipalruis, OI'ectis, rubris, sox ucl sep-
t em e radico uBnient ibus, in quibus folia ]lama, nngust.'L et longa, cum
capitello in 8ummit a.te t1cnso, panlO, in quo (sc) ulen orui simile, sed uarinm,
f10ri bus u.lbis; est tota ntque radix pl ena. sileo id ipsuln ua.lontc., quod de 8U- 40
r eriore dixi mus. I tem oli oscopos appell ata nascitnr i n hor tis, ramis 6 rn,-
dice uenientibos I V lIel V, hi l'u.lmis, tonni bus, r ubris, fol iis liortll ln.cae
similibos, I)au\ o tenuioribus ao rotundi s, capitello anoti si mili , fmctu siuo
semine uelnt iu [oltis, coma quasi de solis motibu8 uel ei rcumfl octionibu9
conuertit. Virtut.e suprndictne simiiis, sed 1)l\ulo ingcnt iori. Jtem cipa- u
risia.s tyrso bipa lmi, nigro aut uclut r ubro, fol iis pini similihus, sed paulo
lllolli oribus ntque tenuioribus. I tem dondritis Il aseitnr i ll petris, lli lior at-
(Iue mbrior supradictis ramil lis, foliis myrtae tcnuiori similibus, fruct ll siue
,emino ut oharncias. I tem pla.tyfyll os simili s est fl omi forma nttl'lO uir t uto.
41 Isid. XVII 9, 77
16 runigdalo id eat CO})i09 Ha itlem idem ceplOl V
l)io8C. 17 1''1)11 1'>1'" Diose. 18 cari tcB lla l ' >!u(,ul'f1'l' lJiOllc. llX!u'tl1flr11i
DUlsc. II 318,20 "ouJ.n 4ayCll 01:111(1["" 1Ji08C. I!l pll.ralos JlaV 1faoa-
11(1, Diosc. nP1JH. DioBC. Ii 316, 12 1)9. t nl)IiOll Hu V 20 Diose.
2t Ha V Diruc. dcntroodes HaY (lu6"oful'l)'
1);Q8C. . 22 oaro.giu.a }Ju l' 201. al bia flaV 25 summitatc Bnnt quine si-
miles Ha V 40 ex tala alijue sil eo Ea l' u guasi tl i Balis Ha t;unsi
di cs lolis I' 45 eOlluertat Ha V uirtutes V p.ariBULB Hal'
"
,
ex. CAH.I)VS SILVA' I' ICVS I - :!
ex, HERBA CARDVS SI LV A'l'ICVS
1. Ad i nf i r mi to.t e m sto mach i.
d
' ' I t " " b bet 'n Mp"!, ,on "un, mo, medull nltl
Bcrbae Cll r 1 Sl ua ICI , quOU a I ......, "
lI iridelll dato ex oxigaro, edat.
2. Ad OCCll r SUIi mal o!!, ut n Oli timeas.
Herbam cardum siluaticum, si sole DOllO fuerit lunn in capri cornu,
toll is, et quamdiu tecum portuuer is, nihil mali tibi occurrit.
A Iii carnelflun dicuut.
r\ ascit ur lU pmt is et seens uias.
((; Va (JIa ... Ori b.)
y: (J
s !:Ierha cardi &iluatici
eln'duUl 8il ua lienm"l qUBIll habet B
in IIllmmo om. "I G 9iluaticulu
6i fl10rit 7 tol1h oum et a
!!Ole UOI.IO si l ueri t Ha. V si lIole nouo et
8 camercon n Diose. 11 14,7
\I iUlta uiWl P"I
ex. CAIlI)VS SII .\'A' I' IOVS
105
J n tor po lllti o nos ox DioHe. [114, 7s(lq.
"
Grile(;; (;risisC6ptron, ixinn, !)11I1Cll l' pon, Cnidi os coccos, IIlofonon, cill O-
mazon, eiuowlou, ocimoides, Lo.t iui cardas uarianlls, spine:lo cardns, lo.ctca
cardll s, cardus nigel', lIernilago, usti lago. Oha.maeleon cst alia ni gm, alia
alba, qUllc ctill,rrl ixiu. lIocatur , siquidcm in ortu canieuln.e qui busunm
!ocis secundum oi us furcas album uiscum reperio.tur; habet folia s upm
nul ict)m crebra, aspers, spinos!!. al qu e terrae prost rnt a, simll] cum t yrso
solsm spinam i ll medio mittit carduo simi.lem, flores pnrpuroos, tenues
al.clue deusos ac deinde nlhescontes, fructllm n ue semen cnicl berba.o si-
mil em, radicem robu8tnm, alham, ox alto mell em, graue oleutem, gll st u
dulcem. Item ni gra, quae etiam cinomazoll siue ocimos ueI uloronos II. So- flI
rauo IIppellata est al:quc Dioscnride, siqllidem praefocet non alitcr quum
sYII!\lIchico. passio, babet folia tenuiora atque breuiora, I' ubra. pingllioTll,
tyrsllm robore digitali, longitll dine saope pahnorum TV, ruluastrum, ox
quo umbraculum kuuo cum floribus spineis et radicc ualida, nigra, delisa,
aliquando et ia rn exesa lI e J corrupta, fuIuastra interills, 'lllae mast icata I'C'
mordcat.
11 paDcratlOlI lia V :ui rll C<{I::tOi HI' V 11\1-
)'o"a'oJl, IIt1V.itOlOIl 12 cardua Uilri U6, illlia HaV IIchu\ o.
OVapUI JlDtI. (codd. oVa(>i6011' corr, Wt llmann), U t rla lIap"u .. D iose. 18 nigra
n a V uerlila/Zo lIa V OClp,,' UyIU Di(Mc. 20 quiuoso7.on a Sotano et DioBCu-
ride en u]lp(lJh\ta Jia qlli nosozon .iue ozomo ue! nlotonos a Sorano V
l UG
eX!. II EIIBA I.YPI NVM MONTANVM I
CXl. HllJWA LVPINVM MONTANVM
1. Au lumbri co!l e t t i n eas.
Hcrbnm lupinum monlannm tere cum herbo ct uato ex IlcctO c18-
t.um 1 biberc, sine mom ciciet. I dem infant i cum nbsinti o t r ituID III
umbil ico inponitul".
A Grll6cis dicit ur tl:lrmOS ori nOl! .
Nascitur fl ceus saepihus aut locis sahlosis.
: Ca CJln ." Ol'ih.) fl : Vrri B y: 0
S t.erll QIU. 'I cum aceta Ifr . 4 1 0m. 'I 6
pfodeat l'rl'i iupOllitur, liberabitur 1J . 6 term?Serln08 pa I.ermOB?n n,8 r
.l}f Pfw i Diose. I 184,20 7 IOCl8 snIJIO!!l 6 'I et \0(.'16 Ca
'XII. II IWIl A 1,,\ 'I'IUII)A I
197
CXl1. RERBA I, A TmLDA
1 Ad du ri ti a m uenh is.
He rb:lo Intiri dac semell, (Iuod est. granulU, dnbis pur gatum potui
III aquo. calida, mox aluaum excit.at.
Nomina. ber b a e.
A Gr aell is dicitur coccos Cllidios, alii camelaea, Euboei apol inoD,
Aegyptii otheiti uiulD, Hali ci t ocnciuw, alii latiri dam.
Nn.'l cit ul" Joci s cultis at sablosis.
I nlerpoi a t i oDes ex Di ose. n 314 , 13s(lq.
Lnctyris, tyrso cllbitali roboris digi talis , iuani , cuillS in SUlllDl it.a.t e 10
furc:le ntque falin. , longn, nlia ut nristolocia., semine in summital e
nunorum t rigoDo lOt uel uli rotunda ut cappnris, in qua. tria 8emina ob
tectn. foli is ll b inui cem discor nuntur, rotunda at 8.b oruo majora, quae de-
purgnta. spoli is dopositis al ba re)lcriunt ur tit dllicin.
fC : Ca (Jla VO,.UI .) fl: , ,' Vi D y : O
1 lntiriden sine purKut uri il. jI .9 Bemen 0 111. grannm potui pnrgll.-
i um ill "I dabi e [pl um grunnm purgat um Co dabis ex co purgab. !! r1U111o VIII
contritn. pot u; no v " uentrcru mOllet jI 6 Ga colococ )'
,,6no. K,,(6' Oi D iose. I T 320, 13 cnmcll a (J y n iOBe . Eupoli s !l.pcn-
lemon Go EupaJi s cpnntcmoll p ali i Cl'a nte mon r 0011(. Diose. 11 .'321,2
7 ol heiliuiurn Ca otetine p olectin"l citoeacim {1 xuo"cbclOVfI Dimc. la-
tirid. m, ali i daruarilull, alii l)Urgatorinm I'r 8 Nll.licit ur seqq. om. Cu
JO Lnctyridis .rr"y
19
ex Ill . Il BItUA I,AOTVCA I. IWOHINA 1- 2
OXIlI . 1-l lmBA LACTVCA LEPORINA
1. All re br i c i tn ut es.
Berba 18,ctuca Jepor illil Bubponi tur sub puiuill o nescieut i , rernl! '
di nbit ur.
2. E t SI pi l i obs Lall t.
HerLa Inct uca Icporinu pilos summa religut
Nasci t uT locis cuttis et sablosis. Lepus aest.'l.te cum anilll o deficit
aest u, haec herbs. rcmediut, ideo ieporill8, di citur.
f f: OJ (ITa r Orib.) {l' , ',. Vi l J y: a
2 Ad febrem (i Ad febriB l' II oppon,it ur pu1u.ino inllrmo ne
scienti fl remedialuT Y 6 Icporioa, pdos r pil n l umme rel e-
Ilt C(J. 7 defi cit, haM herbam come.,IIt, uleo fJ defielct l' 8 Q.est u 0111 .
rmnodi ll.t Bum l'
eXl \' IIEUUA ' VCVMI!:I SIl. VA'J'l(lVR 1_ 2
199
cnv. HERBA CVCVMrS SILVATJCVS
1. Ad n erUOTu m do lor em et pod a gram.
Herbae clicumeris sihmtici radices ex oleo cibnrio pondo III de-
coques ad tert ias et exinde perungues, sannbuutuf.
2. A.d a bortum. 6
Berbae cucumeris siluntici radices eius ad t er t ing coquat et iude
se SlIblauet. 8i quis autem ieiuDli s &uct UIll eius ederit, perieLitnbi-
t ur, ideoqll e abstinco.t
J
ne mnnducet .
A Graeeis cl icitu r aieis ngriB, l tali cueumerem silufl t ieum. Nasei
rur Jocis maritimis et calidis. 10
I nt e r poi ll t iones ex Diose. IL 292, 11 sqq.
Graeei elaterion , grplOn, balis, bubali on , scor-pion, ferombroD, Ileuce
danon, notion, Latini o..nglll neum, cucumerem agrest.cm, cucumerem silua-
t icum, profetae hemn. iet inos , Puuiei cumsisezar. Nascilur non in areuo-
Sls loels, sell marilimis et ealidis, foli a similans eucumcri s usualis, cum n
uirgultis br ouioribus , radiee alba. , magna et frll etu longit udine di gita.li.
Omnis iUltem fmtox amarisailUllS.
: en (lTa"V) (I: , ", . n If Y' (,'
2 ctlras J et 2 am. Yi B curam 1 Onl. I'r, l/ab'-t 2 IIlu/o Ad
8 pando III et ad t ertius ip!(l.ft radiC08 inllngne. cum Co. II o. bor-
rum (auorsum) HfI V 6 sicidem agrillO radicero cius I'r radicem eius Co
radicell ill aqulL ad terti all deeoquuntur ct ainde Ha Y 7 fruc\.o. V,. pe-
rieli ta.bitllr VI' , cct . desllllt curas /:OdiCltlll et r uide itl _4ppendice (l r
hali CUCllmerern 1lII! . 'I Latiui liooant cucumcrcm amanull
V .. Vi Nasoit ur locill cn lidi, I'r 12 cri linOIl Hal' ),(lVv6. Diose. balli s
B It V ) l, Diose. but.aUion flu I' /loufJ. l,ofl DiQM!. 8copion /fa V
O>lO" lr{o" DiOlIC. III a(, (,oulflt)u,.. Diosc. cll cnmer cm 8i1unti cum om. I f f!
H )l; OU(/(I' /Ht r.i " Diose.
200
c xv. 11 1':1111,\ OANNAmS SI LYATWA
CX\'. II ERBA. CANNABIS SILVa'J'JCA
1. Ad mnmi ll n r u m do l or em.
Acrbnm cunnabem si l uutiCllUl tUllSl\m cum aXUllgin inponnt, dis-
cutit t umorem, et si colleclio fue:l' it, expurgal
2. A f r i go r e exusti s.
Herbne cannabis si lnuticne f r uctuUl tritulll cum orticae semine
suhiges aceto et cis inpones.
NUBcitur locis asperis ct seClIs ui as ct sucpes.
J nterpointio!1es OJ.: Di os e. II 151,1 sqq.
10 Cunnnl)is alia cst u9ua1i s, alia ngrcstis, quae etinm hydrollitia appo1.
lata est, sille lit Latini tormiualis, radice sirnilis altbeae, quam nos ibis-
cum
a : C f l (/fa" Orib. ) {I: rr " UJ i': a
I cll.nnabmn (in Cltr. cll ll nllbom llel Cll.nnabac; Co CILIl!l.lIllO Vr canape Viy
cnnlLpiB B .q Uarbnc clUlliune silunticae COnlUBI\, ct cum IU:UIl f{illo illpo8iln
di scu t it in polLC r " Ad {j scmine et aceto inpouiB, lIl un.beria (bo-
num (f) ell'cctum P"I 8 illxtn uiaa H a V 11 ut. Latini <Jill . .NIl 01 6j Mpa-
ar ,,'a, 'l'flJl'trrOI
CXVI. 1I1': IU!A nV'I'A SI I, VA'I'ICA
20 l
CXVI. m ;RBA. RV'l 'A. SlLl"a'flCA
L Ad ca li g i nem ocu l orum et qd i ulcer a habcn t.
Ilerbae rutae siluat icae rosci dao folin ei ml decocta in uli scul o 111-
treo witte, uiuuIU uetus :ul misoo et sic inungnes.
2. Ad p rlleco rdior um d ol oTe rn. &
Her ham r utam siluatieam eontunde in uaso l igneo , dei nda adde
t ribu9 digitis, quod prenclere potueriB, mitte in ca.licem uini ciatum I
et aquae elat os il , <l a, bibat, et conti nent se in lect o modicuID,
mox s:mt\s erit.
;) P s.-Theod. p. 294.,2
( C Ou (Flu VOr l &.) {J: ' ''l' ri B y: 0
2 Ad clll igiuem H a, rd. dC!Jlmt Ad cnliginelll ocuior nm ei ulcera. V Ad
caligincm oculorum rtl delI/lit 6 r ulnll mOll ta.nac .Q ex ffljll. mOllmnlLe,
roa de Calia ci ua cocta. at in Ca folill cum rOIe matulino decocta Drib.
rOBcidae am. 4 adll:isce am. i' inmhct' ll IInguis r 6 rui llm lIIun-
tll.lIll!ll p uas 14fl 1Il1-B r 7 calicoUJ ct uini 8 86 modice in
lecto (I mox allnUij erit 01/1..1 11CI"fc ctinimc Innal; Vr Vi IIIoDll bitul: 11
..
CXvt UEltJJ A ItV'I'A SILVA' I' ICA 11 - 7
3. Ad e puris doloreUl .
!"l ei-hac rutne silliaticne manipululll in oUam nom\m ct aquae euli -
lias 111, meUis codem adieito exelliptn ruta, et File, ut Feruescat aqua
eum melle, 6t per triduum f!leis bibere et plures poferis sanare.
4. Ad eos, qui urinam fncere !lOll possunt.
l 5 Herbae rutae sil ufl.t.icae cali eulos JX conterito, addito aClune cia.-
tos ill et aceti emi nnm, subferueat, ct. dnhis bibere dies IX contionos,
sanus fiet.
6. Mul ier s i intrin!;ecus nl iqui d mal i h abuerit.
B'erbae rllttl.e siluntieae semen COll tritum ex uino austeri da, bi-
!O bat prueter pnrtum.
G. Ad exter mi 1lntos a ui n o.
Herhae futue si luaticae scwen eum nino bibat.
7. Si q uem scor p io p erclIsser i t .
Herbae rutRe siiuati cue semen coutrituIJI ex uino dabis potui, do-
lorem sedat.
Nomina he r b a e.
A Graecis dieitur piguuum agriullJ , Hali
Nnscitur ill montiblls, locis IIsperis.
10 Marc. xxn 1; Plin. Val. 11,] 7 fol. 40B
rlltam 1ll0UbmRm dicunt.
10 cwralll 3 8ub titulo Ad ig neru S:LCrllm (et !\COrM), quae I)uerorum I!lLI)i tn
nudant prl!btR' fl7 Ilid . .Append. II montanQ.O Ca lIonam 0111. 00 Vr
12 III at mellisllll-V raciil CQ 13 melle et id Iler I'r melle id per Halo'
tridno r, fn.ciea Ha Vr fil.c ia.s VVi H, contons (conteres, cOlltero) et
ad dit.o (adiciol) 16 1Il, ucoti ," ubfer uOlcat 1l0ntinlloB do. bi bcro in die.
bi bore contillUOS dillS Ha V conlillno Ca 17 libcrnbit ur p
18 (1lr1l m ul/illlo I(}t() habet CII- aliqu.id 0/11. CCJ babuerit uel I i (lue,1l licurpio
percnu erit Vry fieilllu olll iU,,"t (1,rOIll 7 By 19 t ri tuni fi tntum cum uino 7
\la, ut bibat Vr V': dubi' l.il.ere. I'megnanti 1I 0ro JUul ieri De rloderiH, !!Cd
non prol-egnanti ,labi5, aonubitnr B paltum, gummo faciet HCJ V IJll.rtum, Ii-
borl. bitur fly 21 eMII I>I II 0111. Vr) y Ad &tornutall tos nino
lIo. Jf Ad sterUlI. t08 VI" SlIprll$cl"ipl.o e:ltenuatos de ui no 23 OllrOI/l 7 aIR. By
lIid ItllpHI :N t ri tum B at ni no aspero Vi nomen scorpioniB ciOlino Ca
27 '!IN. 0111 . Y loco !tali hobnrt lilull"" Xomen berbae row montana
28 Nascitur ''1IJ... Of/!. CU Ruta.n t itu\um qua.ero Bupra ad hort.cnsew I"1Jt.aw
pOBitum Ha 1t)/e'polatjollt'l! V, qllod illm sll1Jra cap. XO txpG8il!ml
('X\' [l . m:Jw,\ I 203
CXVl l. HERDa
1. Ad ped n m dol orc lll.
Berba septefoliulIl trita, cum luto mi:dn, petles perunglles, tertio
die dolorem tollit.
Nom i n ll harbae.
A Graecis di eitm hept.nfili llm, Jtali septefolium di eunt. Nascitur
locis sablosis at cill t is.
a; fif. ( JI lt JT Orjl,.) i' : a
2 Cllrll1l1 am. )" qlw laoo 'mha dUM {,lias ourM, quae ill Ilnteculullt "lie
CIlT/fl ll, qllCJj ' li1li ci O,1b prtubet, eon(. A7J/!eIl/i dolorem \l ol a.llrighlo-
108 CII fI ICIl t.cmfohum CIl cum luteo wi-xto IUCUS Iledc) 011 cum 0100
mi:da. fi ll urij!"in06os pe.rUlIgUC6 HII V 4 die $QUilt ffa J' toUit dol ON! III
pedum fI Ii !tali 81]q. om. fl, Nascil ur rqq. larthllll in Ha Vrr Orib.
,
204
\.JXVlll. 1- 2
CXVJII. lJ ERBA OCillVM
1. Ad cap it i s do l o r em.
llerbn. ocimum trituUl cum oleo r oseo aut Ill ir ti no uel aceto front i
inponi tu r, mire facit.
2. Ad epiforas ocu l orum.
Herbll ocirnum ex uino opt imo tritum 001lli9 inl inntur. Hem ad
renes in mali grunati cortice bibito.
I nterpo l fltio ll es ex Di08e. 1 2]0, 15 sqq.
Ocimum est hcrba. Dotissima ntque di ffi cilis digestione et mulatione
10 $ui infl abilis et ui r tntill mi cluu. lill.
2 Pliu. XX t 21; Marc. 1 74
i Marc. XXVl 50
5 Plin. xx 1 n; ,Aled. Plin. I 8
a : C'(r. (lla ,. O,.ib.) {I: rr nn r: C
Iilll/WII om. 'I s t ritn 'I r06CO om. ,. 4 inpouito C(I mire fncit
om. Q:, 6 linitur Ha V ill initur Orib. 7 HCl' bn oeimuDl. in mali (malo)
gmnllti COl li ce pueus bibi t ur, mire r. cit fly in om. 1Ia V bibi tur ]{(1 V
(,X IX 1II:1l11A AI' , V)] 1 205
CXJX. BEREA APJVM
1. Ad e piforns ocu l orum.
BerbA. npi um tri tum beno cum pnne, oculi teguntul"l mae fncit.
A Grllccis dicitll r selinon.
I ll ter p oi a t i on es ex Diose. n 76, ]1 sqq.
Graeei seli noD, mclissofillon, profct.ae bema Roru, Latini apium. Omni
bus DOtUIil est aceni tuae uirtutis esse atquo mielualis.
2 Pli n. XX 112j Med. l)li n. I 8
": (,h (JTu F Ol'i/) .) {I: FrViB y: C
-I. sclion Cu G hema orum 3 pane mom 1.r tn ire racit om. ell
1T(I IF aTI,a "SZ(,OV lJiQ8c. j ()!!ao (lilt. l'
206 liXX. IIEIWA rmOgBA 1
CleX. HEIWA HEDERA CRISOCANTES
l. Ad idl' op icos.
Herbu hedem crisocantes, ideo quia grana fert coloris :l urei, haec
grana XX ill uini se:dario contrita, ex eo uino terni ci uti bilmll t ur
5 J)cr dies VJJ, I)ui per urillllm exinaniuntur.
A Graecis cissos crisocnlltes
3 PUn. XXI V 77
c(: L Ca (11(1 V Qri b. ) fl:VI'VIB )I : ()
. I Cfln(. Diose. 1 248, 2 ydropicuB "I l.I Herba htlderle
aa, L er!,ocanti! reret L'I' Ca 4 gran,l\.
XXX. I r XX 0111 11 BcxtarlO U1IO tntn. ci atum 11ll1lID bl bunt ct Iler nTI'
llInUlU'.ltuT '1 ex, oleo ct uino. (.'(1 uino eylltulll unum da. Ilt bllJd P
blhunlur qm 1111 V blbnt ct per lIrmlllll QXinILniuutur omncm hUlllorll 1ll peni-
mum, huuc herbn. utilior eyt hyu ropicis Vr ". lJ ill at et per urinll.m (lxillllouitur
H ....uH hyd rolJ iUlU1 IJ
UN X I. II rmllA M 1_ 2
207
CXXl. MENTA
1. Ad i gnem sn crum.
Barbae mantae sucns exprcssus, adieclo snlfurn et aceto, et de
peJ1lJa inunctus sine dolore IIUll/lt.
2. Ad ulcern i ll cap ite mnlluutiu.
Berba menta cOlltritu et inpositn ulcera siccat.
A Graecis dicitur ediollmu6.
fe: {J ; v,, ', "J, H y: C
3 Herba bClliosmus 81!CU8 r exprDUUS (cum) {l expressus, colll./j
cum r a.cet o tetl' et Ca 4 ponna. lilliel , lIliraueDe bonum elTe ll-
tum pinua. Iinito, miTllUllris e/lectum i' sine mora dolorem Beda.t Hn V
Orib. 6 cumm am. 'T co.piw hn.ll enlil)ua Vr cll.jlite hinnt ibn8 ViR
6 II erbl!. mentac contritul11 et inpo8itum (}I Herbn bediOl mus p
0111. Ira IT desiccat bumoreB {f s.iccat tUUl orel a t lIulncra. Orib. 7 odiosmu
Ca OciOSU1on Iill V il etiiollnll! p

208
CXXI I. HEl mA L\NB'l'V)1 I _ II
OXXJJ. HEIlBA. ANETVM
1. Ad uer et ri do lo r em.
lIl'rbllnt ",uetum conhure at cinerem eius conmisce cum melle,
dei mle Ilulnus foues ex aqua, deil1de mirtino oleo cRli do lall llo!! at
5 medicamentuUI illpone.
'"
2. Ad l oea mUli el' Ulll, s i dolen !;.
Berbae aneti medicnmenturn s\lprnscripl.um. pessulll factum, inicill.-
t tll' nb obstetr ice.
3. Ad capit i s do Jor em.
Bcrbae alloti fl os cum oleo deooque, temporibus linito et li gnt o.
(c Ca. (ITa. rOrib.) {l: v"rin y : 0
2 ucrctri prurigiuem Cu 3 el cinere Cu et Ilulueretn ei ull fly
4 (It u\llnus Pi' dei ude ex mirli no It Ore' /) . et mirtino caUdo lllua. Vrl'i
ct 0 100 By Ci merli ClLmcn ipsullI factum ini cie" (inicillot 1') 6
0111 . Vi n Ad (IIH. Ca 7 Ca BpiR8Ulll Gir V Vr (uol p OUlllll
1'1' ill 1Iwrf/ ; IIC) II 3 Oil!. Y t o decoquc et CIloPlit 116nmguo{t), SRIln.-
bitut (mir iiico dololOlU Cllpit iH Ru fert 1J ct tlo' or nbscedit V,) P inl ioli to llil If
CXXIII , H\o: IWA OIUOA:-'rvS t - 2
CXXlTl. HEItHA OItlGANVS
1. A.d tuU(\ OI .
Rerbll m origanum conmanducet, Illi rabcris effectulli cius.
2. Jt e m ad t U9Se m.
20n
Herbuill ori ganum in puluere mollissimo ot mel ad terti ns decoc-
hUll mjsce, et fi gurabie trociscos et hibat in aqua cal ida.
1nte r poi at i o nes ex Diose. 11 37, 3 Sqq.
Or<<l.cci Harncleotice, oni tie , A.sfllepi on, pallacas, coni le, Latini conil n.
Galli cn. Origani sunt species t ras : pri mll appeilntll. est llerncleoticc, ha-
hens folia in similitudine yso pi uolut scissili ttmbrllCll lo, cum semino ill 10
snmm.i tate nirgar nm non freq uenti nel denso; a lin. ooiLis appellala. simil -
lima )'80pO, sed al bidior foliis, cum semina iugi a.c denso at in corym
borum l1 ioo pendenli ; t ertia ngrestis nppoUatn est pan aces lIcl Asclepi on
cOll ilc, ut Nicauder posuit, cum uirgis Li pulmis, tenui bus, cum um
brueulo simili oneti et l1 0ri bus albis, rndice 1.ell ui, fl ore l.'I.mquam com-
Itl unls origani, sed suut omnes acerrimae ui rtutis ac fer uont is.
tl: Oa (Tf" . rVl'ib.) (l: JT1" , B r : ()
2 CII,'(I" I 1 0111. P y 3 eHectum ci ut Oln. 1 h, V -l CW'(un 2 om. Oil
Drib, ad t nu im p ad t \\81era 1 b moll iniu,o (. um) yedacta.m (. ae) cura
mell e ad tert.ias decoctam Vr B mello nd terliD.i:l d ecocta Vi 6 misce pul-
uerew Ha Y IlUlucrem, et i n exinde fa.ci es Vr misce pulucrem, annde
facio. Vi mi. co puluerem eill.l1em herbae et ex indo rude. trooi-
SCU11I 1) miaci9 at puluel"cm ct figunbi8 l' dR, lit bibn. t J'r dtl.bis, ut biba.t
Vi d!l.bi . l.!ibcre B culida, (mire) ul.llal.! itu r Vr Vi ca lid!l., potentor aufert JJ
8 COll iUe ITp I' pa&>im 0 Gallien. idem origult ll ij. l:: ill8 Bunt st)ccie. I'
I I simill imll is rilo 1)01 1[(1 If coronOTUID uieo Jln I' COIi f. 1){0.1:. .fI llS, J5
m",l, 101. I v , 1' .. ,ulu. l' ul. 14

"
210
CXX! V, Ulml),\ SEMPEltViVVM 1-2
CXXJV. HElillA. VVM
1. Ad npos t emn.
flerham cum nxungia et pane ct corinndrulll simul
contritum ni ce mnlagmae inponc, mire facit.
2. Ad c mi tr i t e um .
Berbae scmperUl UI fol ia V trita in aqua calilln, potui datar.
harbae.
Al ii ungu!nm Martis, ali i ungulam Veneris, alii prntum mniorem,
alii pratum millorem, alii multifoliuln, alii illffi ortaie.
iu terpol a ti ones ex Di os e. 11 147, lO SII(I
Greed a;1.oou aitaics eritales Lati Di semperll orium, semperfoli um,
auicln., Sem'peruiui sumpsi t, quod sit ui ridis
n : Of l \ f I a 1"01';/) .) (l : 1'"1' jll n y' 0
. S coli llo ndr nm c.< 4 tritarn fl trl tum i' mi re raclt Olli . Ca Orlb.
6 Il erbam 6emperuiuum sisimbrium et arglluoD1l1J!! (anemonem r ) et co-
fIlllum uirgi uem 8imul tritum eyR (cili n Yr. clflne 1' 1 sapllO B .tyll n r)
cum 1l<IUU. ma iale olelo"te (om. r ) dubi. (dato ,.) lu bere (om. Vrr).
elfcctulu (bonum Pr dentuf Hal' dnutur 8 ... Ga:
Alii unglllm Martis , alii unciam Veneris, aln pratu UHuore, alII Il ':l"tu mi
noro I\ lii [liount l.13rbam louia Vr. 11 lliaon
IIcmporfolium (/111 . 1111 12 SCUIpor u\mt liaV
CXXiV,
211
Ill /llIC lI igOIl S. Nomil1lllu r tl cnique stergelron, (10 tluod amo
rifiea i ndi cotur et sit remooium a mons quae elin.1Il p ro port.ia
et pr o foribus a plurimis ponitur causa oll"pel1endi odia., ulldo ctii\m am-
brosia dicUl propter U8um sacrum. Item bufthalmOB llel zoofthn.\mos ap
pel\ lltl:L propter schcma. Et cnim cubita\os cuomit tyrsos robOrl) digitili,
IIIB.i or es , facil e uigentes atque ringues cu m folii s pinguibus , maioris di-
giti crussi tudine, Ii nguB.lis, hoc est linguam simulantibus, in surnmita.te,
inferiorB. uero supina.ta, sed in ca.IJile praesb-icta, rotunditalem oculi si 10
mula.ntia. Nascitur in Illontuosis locis, in domibus etiam Illurimi nntricn-
dam seruut. Naseitur quoque parua in parietibus atque petru at r upi
Lus atque sopulturis at umbrosis locis ct nocatur ab a.1iquibus erithaJes
nel micron a izoon, quod a praescriptn. parua si t in for ma, ex una radi ee
pl urimoB emittens tyl'llOS supernl1bmwlI nel tircumdatos foliis pinguibus,
in summitnte aeutis , ex medio lamen tyr Bu llI bipalmaDl , hoc eat spatio
millimi digiti a c ]lollicis extenti prolixuffi, quod Graeci spi UlIl.wen uocant,
CUIll Honbns lcnui bus et uiridibus, sed est commuuis uirlus s6mperuiuac
herbae constrictiua si ue redarguens, a. Graoois sti ptiCIL B.ppellata. DeDi-
{Jue ad eosdem usus at taliler haec habetur, ad quos per diciou et arno-
glossoD herbae. QuidaJll etiam tertiam speciem adduut , Graeci
ngrian andrachneu lI oca.nt, licl Telefion, Lati ni ilJecebram, lat ior iblls foliis
et hirt is ut porlulncl\o. Nascirur in petlis et habet uirlutcm acriorem,
ulcerll ntem; cum ueteri denique ndi pe scrofis adhibetur, sed et duritias
soluit.
18 ,jquidem . mori lic .. iudica.tor. qnod . it remed.io awori. ingercnt i V
H ai t ad remedium 110. fiuo quod prIW portis apud ]lonal ur, hoc cst
pro foribu8, cxpollenti CUIA. , uude V 16 sacrum 8aiutil I' 17 c061wmit l'
10 li ngua.toB Hal' simulnnt.es Hrl l'" 22 sorum iutestina I' Bo. t um-
bribuB Y N ill 0111. V 21> BUpl:rlu,tantes flaV ex tl r ole !:(flll ,tEpxba
27 spiU'lImienou ][0. Y '29 D(lniquc perdicion Uutno I, rll oglonon
atquo si milibUB ndhibonda eat clllllia, sed eonscri bunt qoidlUll cliam
tertian! speeiem V 32 elafi on. Lat ini eleeebralO Hu I' T" lllJll(w, ' PtaftcrCo.
{Hnlpl!uI'- Diose. foli i8 compar lltiolic pod ilacne nt.quo birt ia II"
212
uxxv. IHm Ll A 1_2
'.
CXXV. RERBA
1. Ad tussem.
Herbac feni culi rndiccm tUDslim in mero lelUIlUS bibal; per dies l X.
2. Ad ucs ione do l orem.
Herbae feoiculi uiriclis fascem ot IIpi ! 11iridl8 rudicew, sparngi
agreslis tlldicem, io pult.'l rio nouo mittis et aquae sextarium, ul; 81-
lUul rcrueat ad quartuB, et iciunus bibal; dicbu8 Vll ucl pluribus,
bablcum utatur, in recente Don descendat, frigida non hihat, \l esl cnc
doJorem sedat sin6 mom.
3 Marc. XVI 21
(1.: 31" (a Cl/ra 2) ('fI, (ITa V 01';/). ) {I: y,'Yi B r: 0
1 fo nuculum Ca 2 tussilll Na Y(J :I ieiullo dnbis , ut bibat (d!>bil
Li bera) (J ieiuno dn., btl; at"l 8f1 IHl.bitur 0 filsCem {Jill, (Jr et
radiccm n.aplln'gi IIgrest is i/\ (Jr G et mul lJl' ct simu! 0(1 i {aruent (et)
dtcoquo. tur, dOHee ad 'lunrtna uonill t ct ieiuu o bill ere un,\.)iu (ieimlUB bibll.t) por
<l iea Vr 1'': foruelLut. ct n.u qU!l rtutn partem (lecO(J,l litllr ct ieiuno dll.. ut billll. t
pcr per iI(1 VOn'b. pur VII plurimia dicbll8 r 8 ut i<'
tll r itu in t'r itl' ili a nOll Pr dOlleondllt IlCqllC fr igidll hi \.)n,t , lIor-
lilct iuil1l c ft lLll llbltllf uea leuo !I(/I/ . 0111 lIu V P'I Or;/). \J aedn ill
OXS V. 111lItlli'
213
l nt.erpolntiol109 OJ: Diosc. II 81, 1sqq.
'"
Graeei mamtrum, La. t.ini fonielll uw. Penioulum est omnibus now', uri -
Dam rnonet, ciho da.ta Inc prollocat, sed elL: eius tyrsis sine 01 Collis su
eus solo persiceatns MUOt. ni sum, pmeteraR otium semen eius in uiror e
eonst itutum cum suis uirgulti,s ioomque radix; apud l beriam etiam sucum
dimittit tempore, quo Rorescit, admoto ignc a uicinMtibus, ut ex aesi.u 15
eiw tyrsUS 811 cum dimittnt., qui prae ea.cleris melior probatur ad aeuen-
dum uisum.
12 Isid. XVD 11, .J
11 fenieulum, 111. omoibu. notum elt, urinam l1a 12 lact.em prouocau V
14 cum SlIi! eomi i ut uirgu!ia V U iElnD eJ; ROsl u Ho igne quo Ul t l -
nantcs ex II.CBtl1 et eius tYZ'IIUI Iltqne lueum dimitt4t V 16 dimittit Ha
2 14
CX:X Vl. 1181WA Wt l FION I
B ERBA ERIF ION
J. Ad ti s i cos.
8 erba erif10n pistabl, malugmae genus inposibL sunat j sucum
ei us potui datum, mi raberis uirt utem.
5 Itali rubull ngrestem dicunt.. Nasc.itur ill in monte Sornct i.
Figurmn habet upii, fiorem bubct purpuroum similem nnstutcii, sep
tem t adicibus, lotidemque ramnlis; ipsa Ilutem pntula humo ( tocis)
asperis mi ni rueCJuo inriguis omni Bor el'. tempore, seDi eli babet bUIl-
(j unm faba.
M Lt'a(Jf a V) {J : Vr ViB y : (,'
1 eri fyon 1Il eryfiou L- e' lsion G'a Ilrifion ]{(J. 3 pl sata lIa V#y
uico malR{jtullC gonu8 1., 8!mat (It ai 6ucum eiu8 potui dederu , miraberis T,
Haunt ,cUrlin 'I) 'Ileus ei U8 potui datu9 P'I 4 uirtutem uius Gil I) haJi
IlJ;q!le ad dicuut (Ill!. Syrnci t M SorBcto LjI Syrn.cti Ca Socrati uel so-
rflti V Sirru:ti G nppi i MJ,Ca put])Ureu,u IJis Bimilem nllostufcium l-
Uorem .imilcm Pr nasturtiuUJ M purplll{ale MOa 7 toti dem rall\ulis
I'r Vi r humo JUIJero omui jI S ILlIpol"i s8i mi uimislJuc iu nirJ,;i a
(lmnc flo ro 8ellum t miuiluiBqllu On oumi tempore /lorons /lorena S!
ax x vl J. SI.\H'I'I'VM AI,UVM I
2 J5
CXXVIJ. BERBA SIMFITVM AI.BVM
I. Ad pro fl uuiu m mulior is.
Berba si mfi tum al bum siccll.ta, pistntn et in pul uere mollissi mo
redact a, in uino potui data mox restri ngit sunguinem.
I n terpol a t iones ex Diosc. n L7 b, l sqq.
A Graeds dicit ur simfiton, xi lo(oron, allaciJilis, Il.nazel itis, Dcmocritus
emo!rlasis, Lati ni conferha, hinn\lla rusti c:!., allium Gallicum.
Alia est pet.rosa, lignosa omnis, orlons locundi atque saliuam prouo-
cans, mmis origano et eal)itellis t im! similibuII, mdiea ionga., fuluastra,
i n rohore di gitali. Est at alia petraEa, quae :!.ppellalur ali am peetis, ha-
hens tyrsum bicubitam, genuculatum, inn.nem, in quo I'ol ia hirta., augusta
ot longo, ueluti cum adnationihus secundum genlloula, flor e nigro, fr uct u
siue seminG floccorum eorticis simili, pruritu m mOllentem, radices flJ;terius
uigras, interins argilosas, uirtuti s densahilis.
: L Cn ( lTn " ] r : C
1 Nomen herbao. lJ ucm alii limpituw uOCll.nt L 2 tilldum
CT(lt am. y 11 album Iml .. (! aicclLt ll. am. T,y plllll.t..o. L Ha VVry molhs-
!lImo 0>11. 4 dllota et Ill Oll; Ca !nOli; om. r aa nguinem alii . (1/ Ua.ec hcrbra
mlmblhll el<t 'I 6 Illla.:.o.OtUi8 lia V &vCI,din lO DlOsc A1'I""UOL
Di06C. 8 ali a lociB lignosa V pet.rosiB flu l G &.uo,
01 )I".to;;o, ,, J)iolfC.
210
CXXVlll. PI,;' ITWSELlNVM 1- 2
CXXVlll. PIl'l'HOSELlNVlll
1. Ad serpelltiuUl morsus_
Berbae petroselini puluerern mollissimum drn.gmam I , ex umo
patui dahie, ct ipsa coutrita pIligae inponitur.
2. Ad ll eruorUlll dolore m.
Berba petroselinulll tunsa at inposita. ller UOfnm dolorem sedat .
Hali ttrilLnncm dicunt.
I nt oq Jol ationes ex Di ose. II 77, Bsqq.
A Graecis dicitur petroseiinon, alii smirnion, [,ajini apium siluati culll .
10 PetroseJinon nascitul" in peu'i s, sed est summUlU ac probabil e Mace-
donicurn , odoris boui, hoc est aromatici , SapoTe dulce, urinnm mouans;
medetur uentositat.i stomachi atrJue coli et hi s similibus.
a, L Ott (Ifa. V) {j: "''1' (/cmtuJII cum 1) FI B y: 0
2 Ad morsus scrpentea 111 Ad lIlorsuw Ca ." Barba petrosi-
linon Jl uluere potat a ex uino dabia L Herba petrosiliuo in pulucre
mollissi mo"l uragma \lua inposita. ex mno M 4. et om. Ga contrit :. in-
liul tu! L iuponi B Gu inponitul, mil"nbm:is (bonum) effcct um f$r 6 tunsum
et fncta Ul uico (quRai ot inpoaitn, neruorum dolorcm
(toll i!.) {j tUIl SIl et factum !lice mn\(wmn. iupo8ita 1 et 0111. M Ca
anl lll.t:r, I:l aec autcm berba folin habet similiu coriundri boni odoris
12 gimilill Hill' .
(l XX I X. III';U.!!A !!H.ASSlOA SILYA'I'I (l A 1-3
217
CXXlX. HERDA BI.\ASSICA SILVA'l' IOA
1. Ad tu mor es omnes.
nerbae hrassicae siiullticae cinus, cum axungia uetere pisatn. at
cOnmi::da quasi malagmn, inducis linteolo grosso al1t ill aluta inponis.
2, Ad l ateris dol or e m.
Ilerbam brassicam s il uaticam inpoIJil'l lit supra.
3. A d podag r am.
Herbs brassi en siJuat.ica, idem coniicies ut supra, quod I'l l uetas t.is-
simum fuerit, eo magis eftir.ncior eri t.
It: MLCa J ") {J: ."riB y: (.
'-' hrauicae folilJ,,, siluatieae folia cum p -i iTlmixta P inponis, BlI. na-
bitur p iuponis, s;('llat 't 5 cur mll 2 et titulum Cl i NIC 8 0111 . p" 8 idem
fRci cs (fReiet). qune ut supra. p, confi cia M eupra. quam (!ll1m) lIi p supra,
nt quam 8i 1 uetusimum ill COIlr. Niedcrmwln, li'estgalJe fur Hugo Bliimllcr,
p. 330 dolor erit. efficacitct edt salliS B 9 effiell-x eat 1
Syuonyma cOlld. jn.tupol. (ron'-. Diose. lJ 241, 10 sqq.) : A Grl1ecia diei tul" CrBmbe,
cYJlocharon ( ,.VpOIWPUV ]Jiosc.). cynocra.mbe. Lntini bmssieum rust iell.m. Puniei

218
exx x. ]-IEo: IWA BASlLISCA
oxxx. HEHJlA BASILISCA
Uaec lJerba basilisca illis l ocis nRscitur, ubi fuerit serpens basi-
lisens; nOll enim Ilnum genus est eorum, sed genera sunt tria:
unus cst olocrisus, al ius est stellatus capite aureo, t ertius cst san-
6 guillcns , ut minium , et ipse capite aureo. Hos omnes haec her ba
basiJisca obtinet facile. Si quis cam secum habuerit , hos orn nes
obtinct, ncc uieu {'i mnlo nocere possnut. Olocrisus autcm, qui di-
citur cri seus, quod uiderit, iJlsufHll.t ct incendit . St ellat us antell, qui
est crisocefalus fl.sterit cs, id, quod uiderit, "rescit et occidit . Tert ius
10 []'utem, qui est elllll t ites et crisocefalus, qlwd uiderit uel pe rcusserit,
a' JII. LOn, (J T(t V ) {J : VffJ r: C
1 lo nailica .MV 2 J'iRec 0111 . blUili sca. 11 nomen eni m
unUij L tr eu; IIna r " ol ocri uuij Ca olycr isus c[)'pite Il u reo L al ia.
cst Hti ll llo tll. "I etillatus M Olt, t cllntu s Yi capite Ilureo Oil!. L ot. t erliu6 B
tOl'tia sanguinca '/ b ut mini um Ilt i pse (jill . ][Oa mineum Fl ,/
h aec (1 m. II POl' t liullrit MLCa babuerit hos optenet M hoa
! CrpOIlLca obtinet 1J 7 ueel ,i $\1 a mala nocere 1J[ nO cui mala nocere pouit L
li ce mnl(l. e(1 nee mal!!. 0; noccre (potcruut lJa) Ha V neo
nisa nml R ei (huia 1/) Hocoro nee CUi ll B IIlRI", uacere 1 8 eryscos ill
ar i8ROli B j , crisoos Cu \J aij i l'rit(ls hi e est (jui (juod O{I luteritis Vi uste-
0111 . /1 r hie ' pl od Vi i t! om. n tresciL CI' pcrcTesci t Vi pC\'-
/I occiol cL M 1'; JO d 0111 . fi e r
UX XX. BASII,ISCA 219
doJ\uescit ct OSSI1. per ae r emll uent. uiolcutias corum haec
herbn. r egula obtinet. Si quia homo oam sacurn babuer it, ab OruM
gener at ione serpentiunI erit t utus. Est nutem ber ba talis similis
slllicis foliis oblongioribus et ungustis, guttie aspersis uigriori bus,
radix ei us pedis Ufsi similis, ladem hahens Ilurosum, simil em celi- u
doniae, florern tLutern cr isococcum. Qui earn leget , mundus CirCUIll -
scribat eam aura, argento, corno cer uino, ehure, dente II.pr uno, cor no
taurino et fruges meUitos in uest igio ponnt.
!tali regialll diCllllt.
11 deflucscilt ossa. ][1 sua L ut osso. pllr BO remRml ll. ut Ha If
onu!!. Ga rcmll.nebunt 12 regul a. usqUt ad ell. sa (1m. M ab omnes
gencmtiones lJ1 Oa 1 ad omne5 geneI'llt ionia L a.d omnia genera Bu a. d
genemti ones J' Rb omni bus generationihus p 18 t uttiS arit 111 Cu simil is
'Usque ad pedis ursi 11111 . aimilis fo Jiis Balicia n si milis salici s om. y
U acutis llsparsis nigriori buB 1 lIugUBti S Il.!Iperia gut.ti s n If> pedi B
pede '/ si mili s mtlle lacte Itabell l lac B lll.cte r a.uronlm 9ubsimilem
ea simi l e B 16 erysocaoum LEaI' cri8ocrocenm B cr)' sococtum'1
Et 'lui Cu rnunduB Hit, circuill scri bat Cn lIl undu8 um. r ciL'culllscribet
17 cornu Hu I'll ebur et daute cap ruuo L dauto ea dentes apl'iuo
Vi dente capr ino B cornu HuB como h.llrino om. y 18 trll 003 N u V
in uestigium poni s L pone VI pouet By 19 ltltli f!ll.m L ju.li
uqq. om.
ADDlTM[ENTA ARCHETYF] OMN]VlII CLASSIVlII
Praesidium ps stilloru ill, sux-i li um sanitatis, quod
utebatur imperator August us.
Quae potio oat fortitudinem onlDi corpori. Quo aliud firmius
5 nihil est, nee stomachi dolor6m patietur nee iocineris nec eparis nee
splenis Dec lenium Ilec cordis neque sciaticuB rrit, nec latus ei do-
lebit, neque puimones nee aliqnem spasmum patietur Dec tURsem
Ilec perfrictionem Ilec coli dalorem nee disentericus erit, Dec i<lr o-
pitia eum temptnbit aut Buspiriuill. Facit at ad colems at ad amnes
10 hUlllOres et au pectoris dolort,_ .Jt ad toracem at proderit omni cai-
pori, qui USUB hoc pastillum fuerit. Facit et ad pericula mortalin.,
qui uell ellll accipiullt, et ab arum periculo liberabitur, omnia mala
ex-pellet. Accipitur quasi pastilli genus. Conpositio eins tal is est:
1i'elliculi semen uncia I , cimini Thebaici uncia I, tillli uncia 1,
15 pulei uncia I, origllni uncia I, piperis a.lbi uncia I, n.brotani uncia I,
piperis nigri uncia I, elel.isfaci herbae, quae est saluia, ullcia I, pe-
trosel ini ullcia I, citr i semen uncia I , camedrios uncia I , cassiae
uncia I , tbonia id est l ouis barba uncia I, rapae semen uncia I,
nardostncioB unci a I , lIlllCi sernell uncia I , eUlllltorii uDcia I, eciu
1 Marc. XX 115 ; idem antidotullJ bis iuuenitllr in cod. Bamborg.
med. 2 (L. lII. 6) , uide H. E. Sigerist, Studion und Text.e zur fruhmittel-
alterlichen Ucr. cptliteratur, LeilJ7.ig, 1923, p. 25 et 33
(" .ftl .C (J-1a,F ill capitulo gen/iullae, scd m!(l/o breuius) {J: (li me
prac(at.) J"r (initi r11l1 dust) Vi
4. in quo p alius J1JL lim,ior Vi b patientuf "l1 ne splenos 1JI
6 ncc renum L reDium cordia Gu 7 nec spaBmum aliqui(i L aliquod
Ca 8 perfri calioncs Vi oculi Ca erit 0111. CIt hydropitinm M 9 IU8-
pi rium tacit aut col6l"a JI[ Buspirium ncc colera L colsro. Gap coler.lS
codd. Bamb. 10 toraci s ct prodcerit ei omni M teracem prodt!rit L tho-
ra.ci s Ca 11 cuius usus hOB troci8C06 fILcH L pastill o Ca fadet ad Vi
periculum mortis, qui uencua IL ccipiunt, libcrabitur ab omnia mala, accil/itur L
morto.lia, qui ucuina a.ccipiunt M mort alin, libernbitur qui Vi 12 Ji be-
rlJ.bi t et Spe"flgcl, Plli/o/. XX] p.121 omni a mn.1a cxpell ct 0111. G IB Acci
piuntur quasi pILstillaginu8 M eius ot/! . L 14 Feniculi Bemen uncia I,
gurnmin (gllmmae Vi) nuciill, cumini cimini commun is uncia I, cimini 'I.' be-
1Jnici untia I, pulei CI.i quimini M cumini tibaici Vi cymini, gnmini l The
baiei (thebici) codd. MIlrc. I G puleiu L origanu L albi scmUllcin (J
aprotnni a Il.brotoni Vr 16 lJigri une. I, saluiae unc. 1 L elelispati her
hue unci", 1 11l lelelisfago s . .. ? uncia I , hcr bu salLi n. unci a I, petrosclinn
Mucell onicu 0(1 moliJi Bfascl Vi lletrosilau u ill Ilotroailini L petroBelil1i
II1IC. i Vi iu(ra 7108' eemell 17 citra Vr citri lemcn uncia J Va: anU
cloHs(luli clLHl edrOHi .11 onmCllrooB Vr c!l BSi a fistula uucia I, hcrba
ull cin I Cu.
O.\tNIVM CLASSIVl\I
22 l
radi ces id est cnpsell n. ll llCilt J, cipcri uncia. I, t ri foJi i semen , (Iuod !o
Illulicres in cnpite UtliutUl", uncia 1, amomi uncia I, serpulli sicci
uuoi n. I, gcntianao uncia I, aristolocille longae uncia 1, rutae agrestis
semen ullcia I, crucae semen uncia I, acari ullcia I, acini radicem
hoc est samsucus siue amaracus uncia I, argimoniao rddices semUll-
cia, dmconteae radicem uncia 1. u
Haec omnia contunduntur in nno ad puluerem lenissiruum, et ita
cum melle Attico teres, bene conmisces et sic contine diligenter in
buxide cornea, utere quomodo uolueris, uel ante hlceru dabis ill nHl.-
gnitudinem abellallae. Hoc ai usus fueris, semper incolumis perse-
tiaras usque ad diem detinit.iollis tUlle.
18 bani id L bonindC8 (8)idi B p cassiae bonae, louia barbnra-
rum codd. illarc. HI nardostati08 0: nnrdoal.acbeus Vi iUll ci semen uncia J
0111. L eUllaturi Al (lupaturio L eupAtori echu M ycio rndicem L
eciu radicibu8 Ott cuciu Vr eciu Vi echus uci codd. Marc. echiu corr.
Nicdcrmu.1I/1 '20 cJperum traJisposlt it M post Ill11 0mi ci peru Ca cipcruUl (j
tri folium uncia I, amomum uucia. r, crucae Ca tr ifolii semunoia Vr tri-
fol ii semen, quod in Cam}liB nascitur, ijomlll1cia Vi 21 serpuli unci a I at ip_
sum L serpullu s6muncia V.,. sicci aemunci& Vi 22 aristoloci
longi ,M longne OlR. L Vr scmen Oln. L Vr 2<1 eruscac Vi semen uncia 1,
n.cami radices, hoc est samsano. semiuncia I, BODlcn armoci 8cmullcia I, drucoll-
te&e radi ces uncia I, acoru scmuncia, mcll iH n.ttici quantum sufficit. Haec Ca
acori ullcia 1 0m. R Ifr achani rndi com(?) hoc oat Sil. .. . siuc o.rmoico. ;U
lacaui l adicem hoc eat Bnmsalla siue armodill.fl1 semcn uncia I, uinci scmen
nucia, eet. usque ad Haec omnia caunae ro.dice uncia I Vr
aco.nnae radices hoc tst 8tl.maauae Il.rmOcell. 1' . 2" draconttae cd.
ub!;Ci8lJu. oil Baec omnia 111 radix uucin 1, mclli 9 Attici quo.n tuu\
Buflici t . Uaec 211 Uaec abi"/lde tllldilc!!ul/ ab i /llio lin((JrulII.ill Hac L
in unum et in puluere mollinimo r edactum repouunt.ur (rcdacta ropouitur Ga)
in phiue (bUldde Gu. Vr ) aenca (aut (lomon. VI), nccipitllr autcm in maguitudi-
nem abellanac (cd, desullt in Ca, si uia et illite lucom Vi). Boc qui usus fll Cti t ,
inco11lmia pcucllcrat II squc ad diem defiuitiouis Silao in puluere 1.,
27 at siccon dil igellwr 1mbcbi s in buxide R et sic cum belle diliJ(cntcr codd.
Ramb. 2D semper om. L pcncncras, cxplicit .ill
tuae L
222
CXXXl. MANDltAGOltAE
CL'CCI. EFFECTVS HERBAE MANDRAOORAE
Qunm sic coUigi quia magna est uisio' ac beneficia eius;
at! quam cum perucoeris, ilia eam inooUegis: node tamqullm lucerna
sic lucet cnpllt eills; cum uider is, cito eircumducis eam ferro, De
ti bi fugint; talis ac tantn. uirtus eius, ut uellientcm ud 8e bo-
minem inmundum, cilo flote eum fugit, ideo circwnducis eam fer ro
et itIL circa cam elfodies, ne earn de ferro tangas, et diligentissi me
de palo ehurneo IlWOUCS aote earn t-e:rram, et CUID uideris pedes ei us
berbne maodrllgorae manus eins, t unc demum et herhllm adliga-
10 bis de fune 00110, ct postquam ndligasti bcrham, t UIlC cani adli-
gabis in colla, Il.ntequam ClLoem esurientem faeis et mitre paulo
longins iIli escnUl canis, quo lcodens pOBsi t berbam cueHere. Quod
9i noilleris clI.nem decipare, quia tantam far lur ipsa herb", habere
tli uinit atem, ut qtli earn euellet, codem momenta illum decipiat -
16 ideoq\le ergo, tIt 9uperius dixi, 8i canem nolueris decipere, fncies
tlice mangnnum: si uelis perticnru figere grandem, cui ligllbig in cn
cumine funem llouum, de quo berba ligata est , it ll ut se iucurbet;
facies quusi LUUlOCipuli genu8 de longe, tunc clenmm uirtute suo. per-
tien eriglllls se statim hel'bam mandragoram eueHet. 1\1ox uero cum
'0 tibi fuerit data in potestate , hoc est in mnnibu9, integra herhn,
statim de foliis eius 8ueum ill nmpnUnlll uitream reponis, et cum ad-
uell erint necessitates hominibuB, sic facies:
fC : J.lI (/aCUlI(l 0/1 oportct;. lin. 2, v'qul! ad babent, /in. 18) L (dJlie Il!x-
tUIli Aputtialltuu ltgitur cap. Isidori XVll 9, 30; a /illl! mali N! S. XI addidit
(ragllletlta tt:dvs Ps.- Diose.) Ca Ufft ' 1 Stl1lyall. 751 y: (J (a eito ciTeunI-
duci 8, /in. 6, ad data berba, lin. 20, omissum), anll! tutUIli A,ndcidJuulI h(lbd Y
futHIII tal)ilu/i dt muxilragOf'u a: P8.-Di08C_ dl! ht1'1M (emininis, ed. Kar,'ner,
B emlts 3 1, p_ 599sqq., fllftm p lI"icum pr(lwd omiA-Q tut ... Apuieilnlo
I Nomen berbae mllndrngoTa elree1ua quem be.rlJao mandrn-
J('ora L dd"lk luiditallleflla , ide .... p/lend., /kindl! (Iuem lie Nomen berbae lU8.n-
drogor8.e herbae mllDdrug:oTae, quam sic Ca De wllndrngor.a.. Si uo-
lueris wandrngorllm q Uill. beneficia ciDs magDa aunt, talit t!r el\ln col-
liges. Noctu}fa Dalll collig!! . qui a est in Vomi$80 tilulo Nomen
herl)ae mll. ndrng. quem lie collif;tit a port ct. quia magna &mgall. Effoctul nolllell
mandragorlLO quem , ie y 2 Quem .Q pro Ou colligi8 (luia. LV uisio hac I.
uirt u. ne 81l11gol/. S qUllfficumque CII cum eum perueDeriB ita. eum IJ
j)l'rllcDeri t ita cum SaY/gflU. 4 circumducit SrHigall. Ci talis sanctn est
C(I S(w.qall. uiuentam ad &"'Uall. 6 citum ab (l\lm Sal/gull. eirculIl-
r.Iucit Sml(!'),/!. 7 circum Ga 8 cbuTeo L oboreo S(Hlgall. nb ante cam
011. nb linten. terrn. S(1I191111. !) hl:!l' butl Olli. Ca 10 dl:! am. Ca ndligas
lJoruulIl 011. lignIJ ia collo I. II ante quem L fnciat 81mgalt. 12 eeeAm
pRniM L tentlens om . .Q 1)'" C(f 18 non uolueTit eallem deceq)Cl'e, quia t fll lto.
Ili l'l,utcm III, bot ipsil horbll, rliuiccm manganullI Srl1lgall. qui L 14 {lodem
1II0do (,'(1 V Hi Ii ui. Ou si uolo8 Sallga/l. in tiUlllmitnte Lila If 19 crigct
/. IlIUllJo.t IJ SlIlIglll/. data hcrlJa n hcrLa illtegra in mp.nilJu8
tuiw )' 21 do folia in nmllu[J n L de foli n S(I'II!J11I1. lunpulla
uitroll '1 Smlf/llll . roron it, Hie fBniea Slwgall. a(]uen(lMut in necenit.ote homi-
1101 SlIlIgull.
CXXXI. El,'Fg(;'I' VS Il lJ: ltllAl';
223
cxxxr. \ - 6
" 1. Ad cll Jliti s do lor om ot. c u i somnn s n o n uenit..
ProallncoUilil a in frontom inducis i sncus oius herbaa eodcm
modo capit.is dolorom scdat, et.iam somuus eJ ciLo uelliet mira co-
leritata.
2. Ad aunu m do i orem.
Sueus elUs cum oleo nnrdino solutuID, mixturllB su8'ull dis aun-
bus, statim mire SRnat.
10 3. Ad Jlodagram qu amui s grauiss ima m do d extra manu et
pede dextro.
i\1ul1drngorne tollis scripula !l ingula et facies pul uerem et (labi s
potui in mere per dies VII, mira. celeritate ssnntur. Non Bolum tu-
morom, cd et coll tr nctioncm neruorum utrique ad Me renoent at
Ii ctiam dolores nt rique mire Sllll antuT. Hoc auctores experimell-
tnuarunt.
4- . Ad c p iJe mpt i cos, ho c est dllemoni osos et qu i 8pILsmuUl
patiu l1 tur, sic facies :
De corpore ipsius herbae mnndragorae tribulns Hcri pulum 1 et
dab is bibere in aqul!. calida, quantum lllcrUS cont inet, stati m Ill iri-
fiee snnnntur .
o. AJ filaetcria infalltiulU pr o pter fasc i num a ut i n d ici ulIl .
lufall t ibus in collo suspondis ill Iinteolo mundo ct de teln Hga-
bis, ita ut ad tempus nOll nomines.
G. Ad perfr ieti onem et ne r uo r um conlractione lD.
ToWs de corpore ipsi1l9 herbae uuciam ], t-ribulas puJuerem te-
28 aolllnum L maudragorlt6 proauacollim8. Ga HUlu m_
coll i ma Sangall. Proanaooll inll.w " fronte e a barbae om. Gl
25 etiam sqq. 0111 . L lomni Ca ci tiul Ha Y 21 dol orem mim coiuitale
8i sucum (BUml!) L Sangall. dolorem mira celeri tate Bt.U':US "I 28 Herbac
11IBndrBgorBe IUCUS eius Ca soiuto, mixtnram"/ mixturu.!l et l uffund ia Ca
29 S!lllantu f L :10 qURTlI uis grfl. UiB gmuissimam L grnui88imll. harbne man-
drag-orae dextram manum at pedem del"trum Ca gmuiBsimo. sit r 82 (nei.
'I $lIIlglI. fu.cis potuUi "I ill! per dies VI Va per IX". Sa)'9(l1l.
Cu aa.nnbia St.woall. tumor, led etillm cOll tritionem L tUl11or, eed et
coulrn.:tio SI),II[Jall.y 34 1"6UQCnt et inm L rcuOCllt et dolores ('I), &.lIgall .
:-lil uti quo Sallg/I. utrique 0111. r mi re Onl . ea Hoc que autoreB &1II!J(l1I.
87 dnoliloniacoB Ca Ijui Bplulll um Cll.l)ut ie fades 8(1119(111. !l9 Herba/!. mall-
dragume de corpore aiuij tri lo uliB e(1 il)sius IDll.l1dragorao r t ti bula. Sallgal/.
dO (\uuntulU Ca 41 81l1J1ltur'1 42 Ollr(llll 6 om. Ha Sangall.
tilno.:1urinB j ; infnlltibuij ('u ind icum Lr 43 lIerbll mllndragoru& ilifantibul
ell BIISllendnB ct lint.colo lIlundo do to n Ca. 44 nomini s r 4f) It.riclio-
n011i Gil SIIIIO{l il. proRi ccionom i' contradiooes L 46 Horbae
lUandrugoMl c do eoq)orc 011 Imlnol"\) tOllui sl imo L"
CX XXI. EI"II'I!:U'I' Vt:I 11 1'alBAI': l\I ANIl 11AOQltAIC 7
22&
lIuissimum, COll lllisC09 UtilU 0100 8URue ot perunguca cos, qui 8upm-
dictas curas haoout.
7. Si qua gane r is cuiusque maliti a in d omo UtaR f ue ril.
Barbae mandr agorae quautumcumque In media dorno habeat,
omnia mala expell it.
47 conmi acis L conwi sce Ca C08 quicquid L 8uprasCri plal! Htl Vy
49 Aut 8i L qua grauia cuiueque lulibae L 60 Haec mandragorae
Bangall. medio Va domu m ezabeat Bangall. 61 r Herbarium
Apu!ei Piatonici, quem a.ccepit I t Chit oni, magiBtro Acbillia , et ab Aescoiapio,
feliciter L Explici t herbarum Apulei Pl at.oni.a, qUll m Roccpit ab Scola-
plum ct Cb irone eentauro, magi stro Accbiui Ca
"
ANONYMI DE 'fAXONE LIBER
t in hoe libello at in SeJ. to Placito, eum dn'rum clauium tutu. ad unum
tcxtuw reuoCllri uon potuerint, a , ini51r8 pane telltum elauis u . a desua
cJusem If legeR (aide prae(. p. XXI)
",
DE TAXONE
l d partus rex Aegyptiorum Qc
tauio s uo sal utem.
Plurimi s oxemplis experti sumus
& lIirt.utes tuas ot prudeol iam cHamen
a.rbitror numquam incidisse tantae
uirtutis remedium, quod ab Aeseo-
IBpio quoque nostro experlu9 sum.
rgitur indllSltiae tuae notineare di g-
10 num indicani bestiam quadrupedeUl,
(Iuam nos adpe.lIll.1l1 us, qui-
dam eli l im melam dicunl
Rune adprahendis et niuo dentes
Cl ime, qnos llIa.rimos habuerit et ita
dicis : In nomi ne omni potentis dacollo
te, et dentes pertnndes at de lina
bracbio li gabis in aura ILUt. in 11.1'-
a ; L .JII:, (A )
DE TAXONE
Parhs re x Ae gyp tiorum Oc-
huio Aug u sto ulutem.
Plurimis exemplia oxpertus sum
uictoriam tuam at pruden1 jam et ta- &
men arbit rol' oumquam wcidisse ma-
ous tuas tantae uirtutis remedi um,
quod ab Aesculapio repertum est,
quod ego cum maximis indiciis, cum
adessem i n e:xercitu meo, cxpertus 10
sum, condi ti oni wae dignum. Operne
pretium indicant ... bestiolam bane
quadl'upodem, quam nos taxoncm
adpellamus, quidam etinm wlllem di-
cnnt, et ideo ue quis maleficus te
t uosque nOQefe possit t Ileque tIe-
fectionibus quod eXllfcitui meo in
armis contingnt. t
Quem prenclis at lelUllO exhahis
dcntes,quos 11l8gnOS habnerit, et cum IQ
ernaxeris, bas praces dices: Botabar
iAlrtbon hydran cermn.li s metonbor
l oro namdison tbn. saniorden. Baec
1 tSlIone, Latini aulem maledicunt L De UBn taxou!s et aliarum beltis.-
rum. De taJone quem Latini mele dicunt Ha 2 Ja,pe.rtuB Da 7 Scolapio
(Iuoque exporgimus nost rum L II cognationie dignum L dignum dUli till
qundrupedo bClli&. quam JJa 11 quem L 12 molen Ha 18 e.oprehendll
Bet uino L adprcbendens niuo Ba 1-1 habuerit ita dicens JJa 16 pertulltio
On cum Ii.oo l/a 17 brachium L aelUga et II"
fI : ()a (multlle lacunae) Vi Ilcr
1 Incipit do f!.undrupodibua QUlIodrupet ta:to, llui Il.b allis malote dicitur Ca
Libellum mcdieinale in graui factuw da melle bc. liola, quam alii 'axonem uo-
caut Vi 2 Partua 0111. Vi Octauiano Vi a hi' mmen.2 7 tantne ntili-
tali, uirlureB Vi tanla est utiliia<! virtutem Be1' 8 ah Scoiapio (]a ab Ascle-
Ilio Rccspt.um sst quod cum maximis curia odict illque meiB clIercitum meum mar-
uerimuB controucrBiac t Ulle conditioni el ignum operiL6 protium iudicabimuB Vi
ab ABciepio IIoccetnm cat (Iuom cum maximis curi B(?) etiitisf\ue mcia coot ro-
ulUlliae ruae conditioni dignnm opera.e pretium iud icaui mue Btr 12 hanc O'H. Vi
J3 quam uos laxonem adllollabis Vi t.axi onom Ca 101. melooem Ca
mellom uocant Vi melem uoeant el iroxiwua ot ideo Btr 16 et ideo lin. 16 usque
ad illBum pedem lill. 34 om. Ca. 16 ;lofectionibua quod quod Clercitui meO
maximis habuorit 8qU. (lin. 20) Be,. 17 exercitu Vi 21 But hahar borthon
hydnlm cerbnluH metollbor boromndis onthess. iordem (iordoni?) Bu
230 ANONYM I DE LIBEn.
gcnto, sic uL corpus tnllgatj ito. ue{jull
sidus neque cani culae tempesta, ne-
10 que homo mal us neque pestilentiae
neque incureua mali nocere poterunt,
et 5i quid fuerit mali, statim dis-
l'Umpi t u)', sic ut SOD1lln audias.
Pedes quoque eius dOltrum pri-
I! orem his uerbis tollis: ] n nomine dei
ui ui toUo te ad remedi umj in qua-
cumque conl..cntione uel in Jlugna
fueris, uictor euadia, dum pedem eius
t ecum ho.bes.
I D Adipe quoque eius equum aegrum
perunguea, statim ei febres decli-
no.ll t , tlumtaxat sibi uita superest,
nam eiu! prorogat tcmI'us; quod 8i
maior mOl'bus fuerit, celeri us rece-
dH, et sll. llguinem CUID sale minuto
conmi:dum equis et mu\ubus et quae-
cumque quo.drupedia ui debuntur pe-
stilentia. laboro.re, pet t riduum per
cornum deicito, prout fuerit magni -
.0 tudo pecorum.
Cerebrum eiusdem coquis: in oleo
sext.1riis ill in olla rutie, donee ier-
tia pars decoxerit, reliquum percola.,
et si quis capitis dolore uel podum
... uexatu.r, caput a bal neo curet per
t riduum. Idem et pedes emendabit
etiam comitiali morbo Inborani.es, et
quod insanabile uidet ur, remediabit.
nouies dices uerha et hos dentes melis
pertundes et ex a.uro in brachio Ii - 16
gabis tibi et tuis adhaerentibus sic ut
corpus tangat et nec sidus nec canieu-
lae tempestas Docebit nee pestilentia
neqoe OOOUTSUS mal us nocere poterit,
aut 5i quid fueri t, statim dens rumpit. 1(1
Pedem eios dextru m istl em uerbia
inea.ntabis et in quaeumque conten
tione uel pugoa fueris, superi or eris,
cum habueris tecum ipsum Iletlem.
De adipe quoque eius equuln aeg- sa
rum perungues ot statim ei fe bres
declinant, dumlaxat sibi uita. super-
est, nam eius prorogat tempus, et
si maior fuerit morhus, coleriu! re-
cedet.
Oerebellum ei us in oleo decoquis
sexlariis ill in 0110. rude. deferueat,
douec tertia paMl eillS ramanaat, at
reliquum percola, et ai quia capitis
dolore uel padum uexat ur, a baloeo n
curet caput uel pedes per tricluum,
et si antiquus dolor fueri \.. cis
proderit , qui comitiali morl>o labo-
18 ut in eorpuB IJ that t bey ma.y DOt touch tby body A idcireo neque
Ha 19 eaniculae tempestu, 1;14 !t lied Dec melll'llu, Hu. potcrit L
28 conI- lUI WII& the girdle of ObadHlh the prophet A 2& iHdem uerbia L
26 niui om. 1.. toile Ha e\ i u qunmcumque L 21 in 0111. Ha 28 L
enldia, 8i pedem hUDe tecum babueri s Ha 30 Adipem L 8i allgrum
pernouria Hu. eqoum aegrum L <I t daUm febri. ab 00 reeedet Ha
<12 uita Hu. uitam L !la nam morbol prorogal LBo. 34 morbus maior Hu.
rccedet S a 11 6 cum e'lui8 ,Q 37 uidentur Ho. 38 triduo por cornu
H., 40 pel)ori M 11u. 41 OlU8 11u. coqueds B coque Ha Ui a om. Ho.
41i emond_biB L orbiB .Q
:!jj pf' rtundi, Ber 27 tangat am. Yi 29 malos Vi 30 denten. ViBer
lIli. et adipem Vi eiuB l, isdelU (I.da iocantabis et 9,ullmcumque aegrum
I'I1Jcr equum O)U. Gil 36 uru:en s, stahm febre. detrahtt ViBer 87 dum-
taut eliID qui ui tnli B 8uperest Vi eum qui ost nitalis slipereijt Ber uitam Gil
88 nllom 8i morbus prorogat tempuR et maior Ga nam non prologat Vi pro-
IOllgnl l ler et om. VilJer 89 morbus uol causa {uerit Vi 40 recedit ViBer
41 . (Cereuellnm Bcr) eiu! in olei (oleo Ber) aextariOB
trci V,lJe)' 1D olio. rude 0111. l Jcr U rehquum per loea Gil Vi percolabh
l Jcr eupiti B uel pedunt dolorem ViBer ab alieno Viner 46 pedee Ji be
rabit ur por Vi pedas omendabitur et si nntiquns fueri t 48 morbo uo-
xanillr
ANONYM ] IHI LlIJmt
231
Item iociner&. eius circa. fines urbis
t o luae aut circa fuodos obrues secuo-
dum terminos. Cetera !l.utem pars
ioeinoris et cor, ad pOl1am obrues,
per quam t u ire et redire soles, om-
uis pestilenti a amota. eri t, et ia m
facta. nihil uooobit, etiam ab igui
minDS erit pel'icolum.
Item omni bus ootum est pellem
eius cireumdari eanibus, ne pesti-
lentia. laborenl Etiam omnibus qua-
drupedi bus proderit. Ex ea pelle
pellieulam i n calceis habeto, pedibus
Don laborabis.
Volo eredas, sacrati seime imllOl'a-
tor, hunc bestiolum prodesse, 8i cas
tl timonie.libus diebus usus (ueris.
Si carnem eius coxeris et ex eo
urbem tuam lustraueris, et exerciti-
bus proderis.
I t.e.m 8i qui d malefactum fuerit et
70 non potuerit rebus ueneriis uti, testi
culos in mell e <loquat et ex aquIL
fOlltano., quae sit pereonis, ieiuDus
per triduum edat, emeodabit.
ot quod insILDILbil e u idetul' et
quod inuete .. atum fueril, in URse rude &0
cum feruescit.
proces dices: Horner laxi ab-
col fecesitias et ior dodienlaecaon
utus cell libera.
Pellem si us canihus eircumdal'i, u
ne pestilentia. lahoreot. Ex ea pell e
pellicuIllS in calee babeto et ex oleo
cios curato pedes, tibi non labora-
bunt..
Si cui malefactulD fuerit et non 60
potuerit rebus ueoereis uti, testicu-
los eius cuw mell e decoque et ex
aqua. fontanali, quae est perennis,
ai ieiunus per tridU1lln hibu.t, r eme-
dintur, sic ut deficere non pOBsit. 65
Sanguis eius, sicut omnibus uot um
est, cum sILl e minuto miscebis. Equis
et mulis et bubus et quibuscumque
animnli bu9 et quadrupedibus ma-
xime, qui uidehuntur pestilentia. la- ;0
borare, per triduum cont inuo per
cornum coicito, prout fu erit magni-
tudo peeoris, statim remediabitur.
loci norn ei us circa fi nes urbis t uae
(obrues) aut seeundum terminos 75
fundi t ui. Pluf()s autem partes habet
ioci neris, qull.m nliusquadrupes. Haec
a grnodi ne nOli periclitantur.
Cor ei\ls ad ipsa- m portam obrue,
per quam to ipse ire aut uenire coo- 80
suisti. Omllerll peati lentiam carebunt,
r,o fundull Q \) 1 Cetera uero lJu. 6S qua t ui ire ot redire !lOll Buni L
&4 pestdentia etfugabltur, Bed et a periculo ignia tUtU8 eri. B u. 6f> et iam
factum ornt IIIbil L 67 Item qllOd omll ibu8 .Q 60 pelle om. Hu.
61 c;aleiamento Ha d in pedibul Hu. 64 billie bestiolam HIl eatimo-
oiale$ L c8etimolliali8 Ha 66 Carnelll el eo orbe HIl 67 et eler-
dtibu! 0111. Hu. 69 Item 0111. Hn 70 tedieulum HII 72 fOll tanta Ho
sit pereouis et ieiunuH L sit iugis Hu.
50 fuerit proderit in ViBer inueterat uw usque u.d sll uguiH llin. 66) am. Go
62 Horner hui habnl feglll eiaine et torodien lo.cto.ou butul eeli libera Bet
!>fo eirCllmda Ber 67 pelle in cn.llecto halteto Vi ex eo. pelliculn
in calee Rer (;1 di8bu. ll8uereis Vi rebus ueteri s Ber te.tiClllu6 Vi
li2 de quoque Bel' 63 pereulli Vi 613 sicut hominibuH Co sic omnibul
uotus (notum ViBer 67 oqui R cum wuliij Bet 70 uidentllr Btr
.1 triduo Vi 72 cum cornu ddo Ca 74 locinen. usque ad expiabitllr
liN. 83 om. Go 76 tuae aut ci rca. fUDd08 urbis aut circa. looundum tcrminll nl
J' , urbis. aut eirc::. Bu 77 ali a ViBer HI ... Vi 78 perielitatur
lJer 80 ipse pergere aut ueoire cousneui@ti lJer
23Z
ANONYt.lI DE '1',\XON I'; I,Umlt
etiarn et si quid notiquitus fuorit,
expiabitur.
Pellern ei us decoque ex tlqun fon
tanH., dorn um lustra ex mrnis iauri , u
at libi et domui tuae proderit.
Volo credns, arnica carissime, hune
besti ol um perpetuo prodesse populo
Homano. Si casti moninlihus tearne
eius his diebns V Il si fuori ut, et ox to
eo quod urhom lustrant et ad portas
si ngulas defoderi t omuow pestil en-
tiam remota, ma.xhue ah igne tutum
eri t) non ent perieulum exerciti hutl
tuis, prodest adU6l"IIUS pestilentiam,
quam barbari inferent pugnat.
82 fuerat Vi 84 eiu8 item Ber ct. e.I Ba 87 Volo ut credaa
ViBer hano best iolam "'plam esse medic . . . Ca etl. des. 92 de(oderint
Btr D3 remot.am Du 96 infe.rtur Ba pugull. om. Vi De mole bostiol ll.
liber medicinne in breui factum explicit Vi De melle beatiolo quam rex egi]l-
t iorum libellum ootauiaoo augusta feli citer expli cit Ber
LlBER MEDICINAE
SEXTI PLACITI 1,' APYRIENSIS
EX ANIMALIBVS PECORIBVS ET BESTIIS
VEL AVIBVS
BC8ti.o.rum ordo clani& p, qui est, 1,3.2, 4,7,18,8, 10, 11, 12, 9,14, Iti, 16, G,
(" 17 etc. ordini " II.daequnt nl idom in Bingu1ia curia factum est
neque in crit ico notalUf , cum qui fuerDt pfidem be&tiq,mm ordo a
capite ad membm inreriom pergell ii iam in arcbetypo baud mro pennutatu8
.LlBER SEX'rI P.LACI'l'1 PAPYlUENSIS EX
ANIMA.LIBVS PECORlBVS E1' BESTIIS VE.L A VlBVS
I. DE CERVO 1. DE CEl\VO
1. Ad om n e! hUllI ores.
Cornus ceru iDu! habet ui m omnll!
llumorcs siccandi at. ideo ex eo in
colliriis oculnribus utuntur.
(I. Ad omnes hu moTes.)
Comus ceruiDus habet ni res ad Offi -
nes humOTes exsiccandos et ideo eJ:
eo in coll iriis ocul uri bus ntuntnr.
"
2. Den t es s i \ lI. xi f u erint .
Cornus conbustus, tdtus dentes,
qu i mouentur . confi rmat , si C:l eo
pro dentifricio ntatur.
3. Ad ca pi tis dol or em.
Cinerem corni ceruini dragmam I
cum uini se:dari o at aquae II bibat.
Eliam et lIentTis dolorew afeet.
6 Plin. XXVIIl 178
G: L H a (A )
2. Ad de n tes, qui mouent ur.
Cornu corui CQnbustum deutes, qui
mouentur, confirmat., si eo pro dcoli
frieia, cinera eius usus fuerit.
3. Ad worb u rn regi u m.
Cornus ceruini llUl uerem drag-
mam I cum uini eiato I et aquae
ciatos I1 pot.ui dnbi!!, mirll heris efl'ea-
tum bonum. Eadem ratioue uentl'is
solutionem cohibet.
ill codicibus ci(IUu tituius libri detst omnea homines LBa S Cerui -
num comu Ha pauim 1 Cornu conbllJ'lLtur lit contcratur et dent es COII-
molOil confi r ma.\ Ho 9 dClitifri etio S? I t Cornn cerui in cinerom redactUIII
clragmam Ha IS et uentris et iam dolorem sednt Ha
fl : (Ja V1- r t f . Vi
htulus libri iHteger ill Va lncipi uut cn. pituli libr; medici narum placi d!
adorn ex ammalibu8 pecon bns blJltiisque et auibUB US initium IiIwi deest
'1'1 Vr litll/um Ul}lIitur C()11 8pedll J tit uior ll lll t:l; eod em ordine, qui ill !ibm seruotur
if! a , ideo omilimu8 3 eer ui 1'1' Va Vi lI irt ulCB 1'4 ad om. 1'r 1', '" ex-
sicound08 in collin i. OCII\O:UIII Va et ideo ex eo am. Vi 6 ocull.ri utnntur Vr
ocul ari untur Va 6 rnouunt ur Vr VII Vi 7 Cornurn Vr Va 8 mouunt ur
Yr Va Vi 9 clnil eiul Ifr Yi, in Oa lacuna foeria Vr Va 11 Cornoa cerni
in puluerem redactum et n iodll dmgmam Va ecrui in pul uerem ell cerni Vr
cerni comum Vi 14 Ad ueot ri. 8olutiooem eadem I-r Va Vi ratione Domi-
Dille cobi betur Vr Vi rati one ul nominus cohibetur I"a
"
"
2ilG
1'1 4- 10 I. CEILVO (J
4. Ad profl uuiullI mu l i eris.
cOrous ceruious tuns"s, cu m uioo
IIUx"tUS, bibat, S811ahit ur.
5. Ad h l wbri coB neclLnd OB.
Corolls ceruinus coubusms, in aqua
cali da bi bat, lumhricos noolLt et oicit .
to 6. Ad sorpe ntes neca nd os.
Cornum ceruinum conburo, ubi
fueri nt serpontes, efl'ugat eas.
t A(l pr ofi llu i um.
Cornu crrmnum eoubnstum, 1110 \1-
issime dctri t um, potui dal ur.
v . .ad lumbri cos.
Cornus ceruinus datus eodem mo u
do, :I nino aut ex aqua calida, lum
bri cos eicit.
6. Ad se rpentes offu ga od os
Corous ceruious conburll.tur.
7. Muli er s i a u ulu a oh fu oat n r , 7. Ail uuluae s uh focal i on e m.
quod nequi s simum uU,i nro Cornn ceruinulIl conbwlnm oUnci-
Graece is t e ri ee pni x dicilur. enduro Ilahis mulioti.
Comi ceruill i puluerem per tri -
duum pot ui cum uino dut o, si fobr i-
citat., in Mlua calida, miraberis effec-
tum.
ao 8. Ad spl e ni s dol orem aut 8i i n
0 0 humor fue r it.
Cornum ceruinum conbWltum ox
oximelli datur potui , splenem siccat
et dolorem tolli t.
u 9. Ad inpet i gi n es s anan das.
Coruum ceruinum conbustum, cum
aceto t.rlt um, mirifi ce sanaL
10. Ad in p eti gines de facie
tollend as.
Cornum ccruinum conbustum, in
sol e faciem line et dctersn subinde
renoua, sed hoc sub ortu solis fncia. s,
mire SAnat.
8. Ad i np et i gi nes toll endas.
ConIUm ceruinum coubustum, ci -
nis eius cum aceto scillWco i n sole ao
10ca ; ubi sunt inpctigi nes, l inito; sa-
nabitur, ita II I miraberi s.
Hi Cornu coruinnm tUDIUW Ha 16 muto .2. 17 necaodol luwbriCOlI H II
19 eiciet L 22 8c.rpentu et fugabuntuf Ha 23 olfocator a uulua na
24 uequisaimuID trollslal. post pulnerew in L 'Ui bystemcepnizan S! 26 1' 111-
Il erem ex cerui no cornu por Ha t.ridulIID pulned llotui L 30 aut iii 00
bUIDor fuerit om. Ha 32 ot eJ: L as et 8phmom Ila 31i !lllnnndoB L
41 .olem L lini 11(1 42 in ortum BII facieu8 Ba
16 profl llui m mllljcris Va 18 dabia, resistit ,anguini Va du.tll r, reprimit
sangninem Vi 20 Cornum ceruiuuw Vr datur eodem modo uol limatus
(limutum Yr) Vr Va Vi 21 Iimatu8 ex lIino dabi. at e:x aqua cali da Vr I'i
limat ul cum uino aut eJ: aqua calida, libembi tur Va lumbri Cal eici t Onl . Vi"
lumbrico8 fo rns expeUi t Vi 24 conburitur Vr conbll ri ' Vi aerpenteB
oflI giuot Vr Vi 26 olefae.ientlum V,. Vi 28 ill pedigill(ls Vr inpendiginos
I'u Vi tollondlUl om. Vr Va Vi 29 oinu. 1'r eincre Va SO eiua om. Ca
31 linitum Co (illitOI Va 1'i BAnabit Ca H8uabuIltllT Vr 32 ita 0111. Vr
ut miraberifl om. Va Vi
({ I I _ I ll I . D-I ll
231
] 1. Ad i n t ortri giuu m Uolo nlS.
COl'oum eeruioum conbustulll drag-
mas Ill , adi ecta spuma argenti drag-
lUis IT, ex ceroto macerato mixtum,
intet trigines dolentes mire saoat.
12. Ad i nguina, QIl8. e e nunt
e t s ur g unt.
PateUa ceruina, hoc est geuu, si
teCUlll babeas, non surgunt ingllin9.
et quae ante surrexerunt, eadem tac-
t il. -recedunl
65 HI. Ad cOnc u bitum ncitand um.
1'esticulum ceruin um siccum, ali-
quam partem, potui cum ui no dato
trituOl, concubitum excitat.
Item moium ciw hit um et potui
GO suwpt uw idem faeit ad quod supra.
14. Ad se rpentilllll mors u s.
Na t ura ceruina sieeR et cum rosa
sieca dragma I, in 8Orbi tione ouali
sumpt A. ; idem potatuB ui perarum
H morsus effi cacissime curst.
15. Ad strangui rilLm u el ab or -
s um.
Pili ceruini, tlX his subfumigabis,
mulier samlbitur.
fI 54 PIiD. XXVIU 247
!l . Ad in te r lr i gi n os .
Cornu cel1l i, ci nercUl drngmas IV,
argenti !pumne dragmas TI, alumi- 55
lIi s scissi oholos 0 , cerotum ex oleo
mirti no factum conpreheudis, sic
li tem.
10. Ad in guina.
Cerni patell am 81 teculll habueris, 4'
inguinn l ibi non t Umescunt, et Bi
lLutiquus t Ulll or fuerit , adeptus ro-
cede!.
] l. Ad co ucubitlllll e xc itaud u lll.
Ceroi testiculos siooos, aliqua m
panem Jloh.m, concubitum e1: citat;
it a fit. , Bed cum uol ull tale.
12. Ad s erpelltium mor s u s.
Cerui nat ura. sioca, si dera.seris
dragmam [ et in sorbitionem t ill U
ouo ex eo tpos ueris; idom ]l otus
omnes morsus sef(l entium innocuos
fnei t .
13. Ad COll Ce ptum
1
ut mul i er
eon ci p ia t. el
Lapis, qui in uul na aut in lIentri-
culo innanitur, fi lnoterium est; pmeg-
mmti uero affi dt, ut parhIm l)er'
quod ratio colligit uelocissi-
mum esse iBud animal nee h men GO
aborsum facere.
Ut supra si mili rat ione ossucula
inueni unlur auti u corue alit in uulua,
quae idem IJraestaut.
44 Ad tetriginum 1., Ad telrigonum fla 4{o ad dr&gwaa Ha 46 duorum
dragm. Ha 4. 9 a.lurgunt Ha 62 geuuillum Ha ingui no Sl. lib cur. 13 om.
H II, 1mbd A 68 Borbitione oboli aumpta. .u 68 Ex pilia ceruiDi! aub-
fll wigabia ct. mulier Jln auhrumigaberis L
Cnrll U ceruini en corni cermoi Vl drflgmR8 II I Vr !Iii , pumam I'll
ij puma Vi 8cripulo8 Vr 97 facil o con IIopproheuao Vr fucito, con-
prcil cnde 1'1.1 facies et np(lrebell80 Vi 119 ingul1 um Va 41 iulDebunt V, Vu Vi
42 ueloci ter rccedit Vr Vi n 1I0hlntate uanua Va 48 moraD9 Ca
49 de, icca.La.m Vr siccnta,(m) l '-a Vi ';:' 1 i ll 0110 eo potaueriR o)UniB Va
!j2 lerpenti, Vr Vi saTpentiR nvut te inllocuu8 Hat Va liS erit I'r fi et I'i
Ji.j ad concllptum cd. 00. Ca 66 Lu.) idis rluc V I I .;:,8 efficit pattorn mulier
perferat Vi 69 eo quod J'lt ooll egit Vr 61 abortuill V.,. li 2 ratio I'r
1i3 inll enitur Vi
238
('( 111- 19 1. DE CEIWO 14- 18
70 16. U1. mulier oon ci piat.
OSSDCuiu. similiter i nueniuntur in
corda cerui aut. in u111uII. eius; quae
idem pro.estant; Dam si brachia eum
ossiculum suspendas, efficacissime
mulier conci pit.
17. Ad inhst. in or um dol orem
at si t.ufmina Cn ari nt.
Medull a. eeruina Temissa in aqua
calida, potui dabis, mire sanat.
80 18. Ad se rpentes fugandos.
Medulla caruina ioconsa , de ell.
subfumigabi s, aut ucum habeas,
eJfugat serjJentcs.
19. Ad perniones.
85 Seuum ceruinum conbust.um simui
cum aBtrea testa. minut n eonmixtum
at factum qUlI.Si rnalaglllll., inpane,
mire SRDut.
(t 70 I)lin. xxvm 247
14-. Ot mul ier non cOll cipiRt. G5
ldem oasullI iuuent um in brnchia
snspensnm efJici t, ne mulier cODci
piat.
15. Ad t urminasos.
Camina medulla remissa in pti- 10
et mfnsa tUTIIlinOSiS arit reme-
dium. Idem faeit sebum eius. Me-
dulla autem eius aerpentes fugat, si
elllJl subfumiges aut hula te habeas.
Pili eiM sub(umignti str&nguiria.e ad- 16
fernnt remedium et aboraus facinnt.
16. Ut serpens non aeeedat
ad bOlninem.
In ceruina peUe si iaouerit, Dullus
ad hominem Serpens nocedit. 90
17. Ad uentrem stri ngeodum.
8i !le natum. cerui ex ui no 8ig-
nino aut lIoust eri potaueris, lIentrem
restringit. Idem facit, 5i ex eodern
magnitudinem uucis coi eceri5 in len- 8S
ticllla nel in pulte et edidoris.
18. Ad effu gand os serpentes.
El: natura eerui 5i toturu eorpus
un.xeris, nullus serpens ti bi nocebit.
11 similiter 0'11. II" 12 ooru.illllut in puha. 73 L praestun' ;
8i haec in braehio suspendas Ua 18 remissa 0111. Ha remiun. potui dabi.
in aqua cal ida L, Jt!(. A 81 Medullnm ooruina.m incenlam tecum baoonl
cum eadem BuO'umiga locum. in quo es , at effugttt 66rpeutea Tla n. hartB
WIiITOW till it Bmokes, or do thou have i t with t hee: it lluttetb the
snakes t.o flight A inooD811 (It de ea Buffumigabi. , ita ut tecum habeas, ser
pentes fUb .... t L 56 conmixta. tit fa.ctll. L
70 lniua. (](, tisa!l ll. Vr Vi 71 magnnm remedium V, remedil1tur Va
72 eibum Gh tit medulla. Gius Vr 73 ll.ntem Oil!. Vi effugnt Vr Va Vi
74- habeas, aUl ililllD mnximnm tibi est VI' 75 Pili BCqq. om. I'r Va Vi
78 All 0111 . I'r 7!l ccrui Vr ill-Cueria Tri 80 accoderit Gel accedll.t Vr
86 lenti cln Gn 86 pulte edideris, reatrillgit Vi 87 Ad Bllrpentes ef}"u
!!Q.lldos Cu 61.1 . . . ncque appliclLtum ha.bebit G(I
I II II. 1m vVln: P I - II
11. DE VVLP1n
1. Ad muliares, (JlIll.e in lo eis
i nferioribus sub fo cnt.io nem
po.t.iuntur.
& Arti cul ameota nulpis iu oleo ue-
teri una cum bitomioe pro cata-
plas.ma. s. ubposita. mulieribus sub-
focationem sanat.
2. a l opicias sanandas.
Ie 8imili modo ut supra iulitun} CIL-
piti mire sanat.
3. Ad a.ur ium dolores.
Simili modo ut supra instillato,
mire sauat.
Ii 4. Ad Iplenis d ol ore m.
Pulrno uulpis in cinere calido coc-
t us ct tritus, in potione datus sple.
nem mirifice saD at.
Iecur autern ut suprll potui dntum
'0 m ire sana t.
5. Ad s nspirium.
Pulmo uulpis, el: wuo nigro ut
supra potui datum mire saDII.t.
6. Ad par otidns.
,5 Testicntum uul)lis, saepius ez hoc
parotidas coufri cato, dissoluit eas.
a 24 Marcell us XV 74
a: L ITa(..d)
11. DE VVLPE
L Si IocR. mulieril matrice s u b -
( oca-utur.
Vulpis articulamenta in ol eo uetere
una eum bitumi ne coeta, pro passo &
subposita mulieribus istericiloS pll igas,
id est Iocorum, Sllooat_
2. Ad a l o pieias
m supra capite inlinitnr, sanat..
3. Ad aurium d o l or e m. I Q
Instil1ata aunum dolorem sanat.
4. Ad spl eni s do l orem.
Vu11lis pulmo in ei nere ealido obru-
tUI et in potione datus ieiUllO spIe-
nem toBit. U
Idem fneit iecur ei us si militer po-
tatum.
5. Ad suspi riol os.
Vul pis pulmo, ex uino nigro da-
tum sUlpin osos emendat. to
G. Ad parot i das.
Vulpi! t esticulo!, Ii saepius para-
lidas i'ricll uent, dissoluit.
! MulieribuH Ho. qune loca jurerion . L 1 811 bpolita eanat Ha Bub-
rocationum L 13 instillato in aUn!1I Ru 16 cinere asBatu9
ITa coct.us in politione tritllB potui datu r 18 miri fi ce 0111. H(J 19 Idem
et iecur ut supra spl enem toUit Ha 25 e:a:: boo (nil Ha
fJ: CnVrVnY;
2 Si mulierj IUdrix Bubfocatuf Co. mnli erum subfocantur Va lnntnces V,..
4 Ilrticulos rnitte in oleo uetere unci. una cum Va 6 decocta. Bpissu pro SpeH!IO
Vi 6 (h)ictericas.n pbill ka.a Oa Va phil1liolll Vr pfisicas supr(UJcript. in Vr
phyeicus Vi 9 supm raeiB et in ca.plte inliturn sanai. Ou inlinitlls Vi
to Ad dolorem auricula.rum VI' Vi auri r:ul orum Va 11 Ut 8upra stillato.
l1uriculOIllm dolorom mire toUit V{' auribua dolorom t..ollit l',. lIuribuli llt.
Bupra dolorem aurium tollit Vi 13 pulmon"Vr pulmonia Vo pnlmonem Vi
obrlltum Ill. coqunt nr ot conlritnm V1' U et in uini potionem dll., ut bi
bllt, contrii llm Bplellem OQnBUmit Va dll.tnr I'r 16 8imiliter si bib&tur Gil
Bi potRtuW fucnt Vi 1\) cum uillo datur ea datum bibendum 8na-
piriosos prodcaae dieimll l , IUBpiriulIl Vc, 20 liber&\ Vi
2 l parioti d&B Vr Va n 22 Bnepe 28 frics \lcril VrVa confricueriB
Yi di6801uit ea8 V,
240
7 - 13 11. l)g 7- 12
7. Ad inguiD ll m dol or e m.
Testiculum uulpis, ut supra si
8aepius confri cau('Jit., cHo sand.
, 08. Ad fa.u c il1m dolorem uel
tumor em.
Renes ul1lpis i n melle, saepius
rauces tumentcs coll frica.
9. Ad cap i tis dolore lll.
Natura uulpis circumaddita capi-
tis dolorem statim wHet.
10. Ad eoitllm.
Summa pars caudae uu lpis in
brachio suspens:l., inritamentum ad
40 coitum crOOo.t.
11. Ad morbullI articu l orum.
Vulpem ui ulLtn in unso nmplo de-
coctnm, ut sola ossa relinclulLntll f,
mire snnat, ai sacpius in aqua tam-
H quu.m in tunso descendcrit. Debet
autem quot-nnnis hoc adiutoriuln ut.i.
Si quia uoluerit, idom pnwstat
oleum, ubi decocta fuerit, si quia illo
modo hoc opus utntur.
1 2. Ad auri u lll d o l ore m.
Fel uulpis : n IlUI'CID cum oleo
sti ll atur, mire sa-nat.
13. Ad caligillem ocu l oru m.
Fel uul pi8 cum melle Attico cou-
ll!> mixtum, oculi inuDct i mil'e sall anl ur_
a 41 Pli n. xxvm 220
7. Ad in g ui na Ilt panicu las.
Simili ratione di scutit. tl
8. Ad faucium tUmorem.
V ulpis nmes ex mell e facti, egre
gie faucium dolorem toilet, si mell e
subinde confricentur.
9. Ad ca.pi t i s dolorem. &0
Vulpis natura circumdnta capiti,
capitis dolorcm tollit.
10.Ad i nr itamentum coneubiti.
Vulpis cauda summa ad brncbium
SUSpOn.sIL inrit30mcntum est concuLiti. SI
11. Ad aUl'ium do l orem.
Vul pis fe1 still atum lLuribus, do-
lorern aurium tollit.
12. Ad cal igi naID oculoru m.
VuJpis fel CUlll mollo Atli co COn- '"
mLnum, cnligi nem loll it.
27 'l'cBt iculo .i uopiua IIlguina confri c(\ueris Ha 80 (Iolotem uel
0111. 11a as coufri cnberis L liS Summllom pnrt-em Ha in om. HrI
89 BUSI)"ude 11r1 42 Vulpia uiua in a:mplo Ulue decocta. multa 08sa roliu-
quit ]ra 46 discellderit L 46 lI.utcm quod inanis hoc l.11a, co"r.
and every year ha sllall prepare hitnsclf t his SUllllOrl A ut 1Ia. 48 8i
oleum Lila 49 modo uult, utntur Ha hac L f> I 8i ill Ha
lill mire am. Ha. 64 Ilulpi L Atticum L 66 00 oculi fll f
miro 0111. lJa
26 Idem ut Bupra sirum rationo inguine porl'rical.IU dinoluH Va
ro.tione fneies et di scutit ut BUpro. doiorem capitis Vi 26 V,. Va Vi
27 cur. 8 et lit. CUI'. 9 om. ITr Vi VuipiA t eniBcuii cum melle decocti egregie
f!\ucium loUit doJorem, ita ut de meUe non cocto confricantur 1'a 81 c8--
piti am. Va 82 dolorOlll Callitis miro aufert Vi 36 OSBe I'rVaVi (lOIi CII -
bili di oi mu8 I'll SG Cltr. J I om. Va 51 felle Va !lolorem perfcoti u ime
tollit Vi 88 miriflce tolli t I'll sedat Vr 40 fo lie Va cOlllni8cil ute-
1'/1. mi rabili t.cr tollit 1'(1 porfootiu;me t ollit l'i
111. Ad nUI';II JII du l ,lI'olll.
Adipem 1I1I1\l is rCllli SSUlll, inslillll.-
tum mil'll sanat.
Hi. Ad pedum dolore m.
4iO De uulpina llellc interi or pars
ealci ament orum fi at, et podager ex
co oleo unguat pedes, leuiores babe-
hit accessiones.
241
18. All nuriUDl da l a lOIll.
\'ulpis o.dipCl Ill, sol utum ct SWirl-
tum. luri um dol orem tollit.
14. Ad podag ram. H
De \'uill is pell e interior pars cal -
cei Sat et podagrici ut antul', iClliores
babebunt accessiones.
61 Adeps R a mit e 0111. Ha
leui orem habebit HII
1 eL podagricoa pedes ex eo oleo uuguat,
43 Boi utam at Rtillata.m auri bUR aurium Ca 44 aurium emeudat dolorem Vr
46 VulpiH pellem Vi pellelll Vr 1lol1em interiorem Jl",rlem 1'(1 eaiciefiant
Vi Iillut.Q 48 bnbebit Vi acc6Isiouet 0111 . Va
III. DE LEPORE
I . Ad s ubmeiul os.
Cerebrum lopori9 ex uino potu;
uatum mire emendat.
2. Ad ocu l orum dol orem.
Lepor is pullno suhpositus et ad-
li go.t us dolores 5anat..
3. Ad perni ones ual 5i pedes
laos i fuerint.
10 LepOlis pulmo iupositus supra
pedibus mire sanat, si sub accessio-
HCIlI ei suspendas.
4. Ad locosas muli e r es.
Leporis cor sieeum et Ilotui datum
U mire sanal
Ill. DE LEPORE
1. Ad submeiulos.
l,eporis cerebruw potum sllbmeiu-
los emeudo.t.
2. Ad oc u l orum tlo l or e Il! .
Loporis pulmo superpositus et ad-
Iigat\1S dolororo oculorum sedat.
3. Ad perniones et p edes a c al -
oiamentis laes as.
Idem pulmo adfert remedium. 10
4. Ad quartano.s.
Lcporis uiuentis cor sublatum et
<Juarlauariis coLl a lIei br:lcbi o sus-
pensu m emendat .
4. Ad l oea. wu l i eru m. 1&
Leporis cor siccum at petum 10-
corUIlI lnulierulU dolorom sedat.
0. 2 Plio. xxvrn 215; Ps.-Theod. p. 285,16
(: LHa (A.)
a 8 Marc. XXXIV 29
1 De medicamentis leporini s Ba 2 Bubmegilos 8 a 4. detur, BI.U:lt
fla 7 doloros tolJit Ifa 10 pulmo suprR. pil,des P08itUS miro HII
12 eiua pendat Ha H- et om. Ita 16 lIIire 01/1. Hn
{1: Ca VI' JTi Ytf.
I li t. Ollt . Oa Vi 2 SlllllmoiliJoa Vr slHlleilol Va 8 conlrit um et 1'0-
tat um Oa pota-tum ex Ulno JT, 4 omendnt qui cqui d causae interior fue rit
Ca fJ t It. 01/1 l'r V, 6 Item lopons pulwo Vr VI OClllorum mirifiC6
tollit Va 8 pemi onem Va a calCIAmenti , 0111. 011. Il. om. Vi 9 130690& n
caiciameutiB Va ]0 Idem lopotis I)ulmoll contrita ot ill1initum BHuat Va
adferet Vr &dferit Vi II quutaoll9 frigorum BLuallda Oa 12 Lepori ui
\lenti Vi 13 BllIpeusuw liberat Va 16 sieBulD contrituw at pot..tum oum
aquato uiuo Va potntum 1'. locum Vr 17 wiri6ce aedat Va
"
242
5. Ad caduco!.
Leporis cor aiccum deradito par-
tern tertiam, turia mannam 9:1 uino
albo daw bibere per dies V II. LL is
to uero, qui Bacilius cndunt. diebus XXX.
t Poti o decocta in die debet. cnsceTe
at pondera uinot.
G. Ad eas mu l ie r es , quae post
l)ll.rtnm a qu ibusdaffi locis Ia -
15 horanL.
Idem ( ut) supra <ex) aqua cali-
da potui daw ieiuno.e, sanabitur.
7. Ad caligi ncm oculorum.
Leporie fel cum melle midum et
'0 inUJwtum, ad claritat.em oculi per-
ueniunt.
8. Ad e0 5, qui uertiginem pa-
tinotuT.
1<'el lepori s simul at iocinara mus-
u telne, conmixtum, dragmas III, cas-
torei dragmam I, milTae dragmas IV,
ex acelo muIso dragma It ex melle
aut ex passo SlUlabuntur.
9. Ad calc nt os.
40 Leporis renet siccos, in sale coe-
tos, dera.sos, in potione mire sana.nt.
(t 26 Plin. xxvm 248
6. Ad caducos.
Leporis cor rasum pars tertia et
cnm tuns manna tri tum, ex uino to
albo potni dattlm per dies Vn emen-
dat, his uero, qui snepiu5 cMi unt,
dies :XXX detur. Crescente auteru
l una cotidie potioneru debet colldiri
ex UlnO.
7. Ad proflu uium ruu l i e r i s, et
quae sangoi oe m r e i e i unt, et
ad eas, qoae post par tum 10ei s
laborlLnt.
..
Lepons cor rSSum ex aqua cali da. 10
cum Samoia Urn mulieribus pro-
Huuio laborantibus romodium est et
eis, quae sanguinem eXcreaDt.
8. Ad oculorum ca l iginem.
Leporis fel claritA.tem oculorum u
<{ncil) et. inminentem clI.liginem dis-
cutit.
9. Pa cH et ad e os , qui ue r ti-
gine ueXll.ntur.
Hac ratione coomiacetur: Leporis '0
feI et iecur mustelne dragmis Ill,
CBstorei dragma I, mirrae dragmislV.
Haec omnia nceto optima cooligun-
t ur et iode dat ur dragma [ bibere
ex aeeto mulsa nut melle aut. passo. ,.
10. Ad caucu l osos.
Loporis renes i n se confecti, sicci,
cocti, dcmsi pot ui dati prosunt cau-
culosis
16 Adducos L 18 et thuds Ha 19 da Ha hi L 27 jeiuno Ha
37 DlUBlO L SO neu io! ciarifiClI.bit Ha 86 conmixta ad magma. III Ha
mulso OIU. Ho. u darolioB L aann.t Ha
19 cordia erau. pnn Va cor slccum er8.sum pars testria. Vi erMa. V,.
21 a.tbo 0111. Gil. Va dll.tur VI' 25 dabis diebua t rigi nla Ya 26 muHori&
om. Vi llIulicri. qui V.,. 27 sanguinem facit Vr Vi aanguinem fllcinnt Va
28 qUA8 VI' Vi 80 iocur pro corde apua Plill.XXVJIJ JUS derll Bl1m VI'
cnlida dAlur hibore cum Sa.mnia term. Vll. Mulieribll$ prof/ultio labonmtibus.
Remedium est oiB qui VI' calida. dllbiB bibere I'll. Vi 81 terra foniter
reprimit. I'll. Mulieribu,q Vi cd. ut ill Yr S[) Fel leporis Vi fel ieuudum I'll.
86 inminentiurn OU. Vr Vi caliginem Va 38 l"lIocit at om. Vr Vi
lid 008 0711. Ca 41 iecor Vr 42 et Cllostorei C. !is at haee Ca Vi
colligitut V, Va y, H. d.bis Vi 4[) Illuleo lIutem Vr cauculo. Gil.
.\7 confeeti m,i potui CII
(I 10- 1'.1 [ II. or!: {I ll - U 243
10. Ad arnneornm morsu s.
Renes Icporis, fulicis etiam bestine,
qui ab aranci s laborant., si crudos
Ib gluttiant, sanabuntllr. Nausi osis ct-
iam hi cacti do.ntur.
11. Ad co.pillos fluentes.
Leporis ucntnoulum coctum in
sarto.gioe ad.m.ilto 0100 mirtino in-
pone capiti, capill os fluentes conti-
nent at aogunt crescere.
12. Utmul ier maseulum pariat.
Lepons uulnam siCC:lm derasam,
in potionem tritam bibant utrique.
K Si autem sola mul ier bibent, nndro-
gine nascitnr, hoc cst nee masculus
nee femina.
a 42 Marc. XA'"VI 19
11. Al iter 1I. c1 eaucllloB U
p ollendos.
Leporis so.nguinem at pell em to-
tam in latere erudo conburis, lit in
cinerem eonuorlatur, et in aqua ca-
lida I)otui dabis eoclearium I ieiune, u
" max defrieat lapidem et eieiet.
Hoe expenlnentum: mittis in a<tua
coelea.rium pulueris et lapidelll, qua-
lem uol ueris, et ut mi reris
lIirtuteru. 50
12. A\l ne fr eti eos, <tui a r e nl -
bus
Leporis reneH si crudi gluttiantnr,
emondat , Bed caueat , dum glultit,
ne dantern tangat. Alit 5i quid am
nolunt iIIos crudos aumere, eadem
modo cacti edantur.
111. Ad oa p i ll os f1 uentes.
Leporis uentrielllus cact us in sar-
tlLgine admixto oleo mirtino inposi- 70
tUg capillo! !lueoles eontinel et cegit
crescere.
14. Ut muli er mll. scu l um pariat .
Lo!,oris uulua desi ccata et erasa.
in potione efficit , si et mul ier et n
maseululll simul biberint. 8i eoim
mulier soja biberit, infans nec mas-
culus nee fomina nascetur.
43 Renes eiuB L oi ul Ha H A.raneOR Q .ie etudo!.2 glDtti&!!
L glDtint Ha 45 na 46 hii L hi ' om. Ha 47 deD.uentes Hu
54 potiouom IItrique bib .. n' fla 66 Nam Ii mulier solll 11a ndroginem L
00 Aliter Oa Olll. nl. tit. CAUOU[OBOB Vi 68 regula in l dere Va ut
om. Co. 6" cinere Co. 66 data ell. ieiuno om. Ca 66 et atILtim Vi max diiferet
ct lal)idem Ca et orILI eicit V; eiciol fOfaB Va [)7 Olperimento Ca
cxperimentum iji coguoacore uolueriB, mittis Vi W nolueri., mitti. ot y,.
uolueri. , poni a ill cadem Iloqun et continuo li qucleit Vi 61 neufroticcs ell.
rei. lit. Oil! . nefriticos Vr 611 nmia Ya Vi crudi 0111 . Va digluttiantur Yr
Va Vi 64 haec c:meant VII cum tru.1l8guttit Yr Va 61) dentei V,. Va
quis Ca 66 nolui t Va 8umlloutur Ca 69 ueutriculum coetum Va Yi
eoetnm 6i"Va 70 inmixto Vi inpoeit nm Gu 71 enpilloB ea.dentea Va
78 cur. l J.---18 om. Gil. U eiccu.ta. V,. si desicclI.ta fueri t Vi 71) potiono
nini V" ui mulier Vi 76 mucel Vr aimul om. Va 17 eola mulier V,.
78 nee fcmina nee ma&CUIUIll Vi lDa&ceI I'r
".
214
.( 13-11; lI l. DE: 1&-21
13. Item at. q uod s tlilra.
Testiculum !elloris IUlll ieri Ilost
so Ilurgati ooem in uioum pot ui daw
m8scuiuw pariet.
14. Ad nuric ul a rum dolores.
Leporis cO:lg'ul wll dTllgmas IV in
IlI)tionem dato, ui ro de mascuio, fe-
S) mi na.s de fe mina, statim facillllt coi-
tum at post absti nent ae, statim COIl-
cipit, 6t pro eibo fungis utat uf, et a.
baloeo uuctionibll5 utatur, mi re con-
cipil
70 15. Ad seor pioll um et serpen-
tiuJU morsus.
Coagulum lepori! cum uino potui
datum sanaL
{l104. Plin. }.'Xvm 118
15. Item 5i uo i uor it. mul i er
masculu m pa r e r a.
Leporis testicu\um post purgatio-
uem suam mulier cum uino t rans-
lIol'at., masculum pariet.
16. Item ut cO Dcip ial. fe minn.
Lepu;; inciditur cf snnguis, qui a as
uuluo. fundit, datur, in.li ui:lt. sibi nfl.
turo.m de coagula eills.
17. Item ut mu l ier ffilL senlu m
paria t.
Leporis COlLguJum datur obolis n
uiro, femina lI.utcm quadruplo debet
hi bere. Esse debet autem coagulum
de lepore masculo.
18. Mulier, qUll.e non concipit ,
u t cO Dc ip iat.
Elt coagul o Jeporis t si ncciperitt
dragmas IV in rotione mnscu!o et
feminae, ui ro Dero de ffi rucn!o, fe
minae do femina, et post concubit uUl
absti nere se debet ab omni acrimo- loo
nio at a fungis et a baloeo et a qui
buslibet cibis et ah undi onibus i nter
inil in.
19. Ad dentiulIl do l orem.
Lepods coagul um auriculae ill-
funditur.
20. Ad s erpen t ium mors us lIel
sco rpi on ulll ict us.
Leporis coagul um ex uiuo pot um
adnersus nenena resisl it et. discutit. no
21.Ad infanti um ue ll tris fl UXUIU.
Leporis coagulum inliuitum in
69 laporia e8t mulieri lIa mulicria L 62 B.uriuw HfA 63 at!
dragmas Ha 64. ddo Cllm UillO, femi ll a de .femina, mll.8culo et L dntum
ul ui rcminD-e de fomina, mascnlo et loco fncinlIt Hu. 72 in uiui potu Ha
82 UillO tri t um aeeipiat Va 83 peporit Ya 86 lnciun.tur Vr
86 uulua ( uerit Va dn.tllr om. Va ut Iini&t Ya 87 et ex c::oagulo Va
quacnlo I'r quagulo Vi 90 ohclis Vr 91 quadruplo diobu8 Vi till eio
V; 1L0coporit Va 97 mucuio lit femina, femina de fernina Vu Vi 100 et
ab V, 101 omnll Va bllii o ot nb hunl!tionibus Va quibullibot om, Vi
104 Ad dentes, qui dolent Va IOii infund itut, deainit dolor Vi 107 Ad acor-
pionia monum (.ut) et 811rpentis (.inm) Vr Vi Ad 8corpionum percuuuB et Ber
pent ium mor8US Va 100 potl1i datum Va 11 0 relidel Vi 111 nenlri.
lIu:lll1n inftllltuUl CO I I:! in "HIlUill . C(I j" 'r(] $lll"a
"
,\ 16- 11 Il l. l}t<: ::!'l _ 2(J
245
16. at infant i bllS dentes s i ne
dolare exean t.
Cerebrum loporis eoctulD, si ex eo
gingiuas infantibu5 defri ces, sanae
effieiunt ur.
17. Ad n en tris d oloros.
scS!iu& mulierls, sed ot puero datu!',
si line febre f\torit, Ell uina, febri-
citanu u aqua ca.1idn. Idem facit 115
ot msioribus cum puJnere gaUlle.
22.Ad mami ll arum dol orem et
t Umo rom.
Leporis coagulum cum mell o i n-
pOlitum. remittitur autem aut ex Ito
Ui DO aut ex posca, bene capit ellum
sessinae lllnglit.
23. Ad strumas,
loeporis coagulum ex nino FaJerno
inliuitum cum lana marina et inpo I n
situm, J.}t muli eribus inde pessus fi t.
24. Ad l entigi n es in fa.cie.
Loporis sanguinem, lentigines de
facie purgat.
25. Ad de n tes i nfantiu m. 110
Leporis cerebrum aoetum, si dentes
sllbinde tanga.s, sine dolore aroscunt.
26. Ad aubmei u l os.
Lepons testiculllS datur totus in
uino potum. Ull
110 Tal um l eporis tolle et in lIentroli IdellI pa rtus eius loco mulierum
adpositlls faeil, ut concipiat. port a to, mire sanal.
{I 123 Pli n. yxvm 190 It 74 Pli n. XXVIII 259
75 c:rescant Ha
aanabuntur Ila
76 Ex cerebro loporil cocto 5i gingiu8S
80 et li gatum ad ueutrem mire nil
infantibns per
lUI lIissina Va V': lnlllie,ril ex nillo, febricit.a.nt i VrV; dabilur Va
114 febricnla fuerit. cum ui no dabi. hibere, fehri eitsnti ucro cum Va
11 7 tit . om. Ctl, lIabet tum Cl l m l'lilio cl(rae p08t cllram 25 120 sutam
ex Vi et cnm uino Va 121 enpiteUum ,i inde tangas. prodesse di-
cimus Va 122 siBinae Vi tangiL.l !'r Vi IH cmu uino Yo 125 iu-
ti nitUl! Vi llillol'i",. inpo6ituln Cc:1 126 indefeuuI I'r pC88n8811nat Va
12; de facie tollonda8 Oll 121' purgat ill\lI\ctis Va I SO inrnntum Ca
l SI decoctum Yi 184 teRticnlulll 1'(11'; dntur potllln in Va 136 patruR Vi
locum V,.Vi locorom Va 137 adl108itunl Vi ooncipiat muli er Va
246
a 1-4 IV. Dg CAPItA SILVA'I' ICA 1- 4
I V: DE CAPitA SLLVATICA
1. Ad ciliat os.
l ecur coctum dato, mandncel ,
sanabitur. Item 5i intingunt in DiDO
ansten, ita facit.
2. Ad OCU i OT Uru d olores.
lecnT contritum eJ: uino data, bibal
cum aqua calida, sed mera, tum in
feruore sanabitur.
10 Item hi, qui ab hora X non uident,
eius potionis uaporcm oouli 61el-
et ex eadem aqua ooulos f Oll-
eat, at ieonr edant, at liqueracto
inunguatur.
IS 3. Ad sanguinem fluenlem.
l ecur conbustum et aspersum san-
guinam Bueutem slaluct.
4. Ad sa nguine m de naribu s
nimium pTofiuenlem.
10 ] ec'ur caprae siluaticae contritum
at 6 1 aceto in naribuB obfult um mire
statuet.
6 Plin. xxvru 170
U : LHa, (A }
11'. DE CAPitA SILVATICA
1. Ad uent ri osos.
Caprae sanguis cum muri na feoiee
mirlus edi tur.
l ecur carma coetum cHi aco 5i de- 6
deris, emenda.bitur. Idem facit, 5i
cOlltr itum cum uino biberit.
2. Ad oc ul oruru ni cta lopas, i d
est ad e08, qui Ab bora decima
nib il incipiullt ui dere. 10
l ecur capl'ae in aqua calida salsa
coqui to, ut ei ns ullporem oculi ell:ci-
piant, et eJ: ea aqua oculos foueat
et adat, item liquefacto iuunguamr.
Quidam iecur eius assant in gra- I)
ticul a. et tl uenum ull.perem conligunt
et ell: eo inullguuntur.
Quido.m COChlOl uel RS5um iacur
capr ae uentrosi cum pa.ne edunt et
idem bibunt, tD
3. Ad sangu in em p r ofiuentem.
Caprae iecur couhustum et o.spar-
sum sanguiuem fi ueuwm reprimit.
4. Ad sanguin em de llllribus
proflueutem. U
Caprae iecur contritum cum aceto
sanguinem abundantem de nuribus
restlingit.
t til. 0/11. R Oo prillllle 1 V Ctlro.<! t :z;. trrOT<! in wpit. dt 1<!Jl(ire iH&trlac SIUlt
in L.A 8 teenr leporill lIa " et sanabi tur Ho. Item Ii anatero nino
inti ngnat
l
idem facit 110. 11 huiuy Ha J2 foueant JJ(I tlI aed et. ieclIr
H u ex iquefact.o Ha 16 Il.spanuD.l flu. 18 Ad unguinem Huentem B o.
19 l)roftuentiuw L
{J: Ca. VI" I ' ( t Vi
1 caprca Vr passilll 1I mRrino plirice Ga mRrino fenico VrYaY, conf.
}Jlill. XXII , 135 4 miJ:tu8, dntur, comedunt Va 5 cactus Oa decoct-urn
Va Vi cyliaco (cili llci) si otli dorint Vr Va Vi C. emendllUt (118o ldll Vi) I'll Vi
f80ciet Vi 1 biberia 011 8 lIi ctaltoiadBs? Oa nyetir;d801 Yr nictiada8
Va V. 10 incipiunt nihil Vr 1'(1 Vi 1 I slI.iBa coicitur J'r 1"a Vi 14 edat
item idem Vr edat ex eodem iocore. Item liquernctum 1'0. nlique actam
I'i . 16 II.8sarnm 1"r 16 eOlli gi tur Va . 11 inUDguatur Cu. 1lssa.t.nm
1'r 1'': 22 Ca.prl'lae (c8opriae) eer l'r V(lV; 26 l)rofiuentcm de onribUli Ca
27 uaribU8 concludit I'r VI' 28 concludei Vi
(/"-8 I V, Dg UA JlHA S!LY.\1'iCA {I C1-U 247
5. Ad ocnlon' lll cl .. ritntuill.
Pel c.'l prae si luati cae CIIIIl mell e
n Attica coruuidllln ungues, clarilatem
praestnt.
6. Ad fa uci um dolores.
Simili modo ut supra, sed eodem
melle cum fe ll e caprne fauces t ange,
.0 lIIire sanRt.
7. Ad niti a omnia., quae in
f au cibus n l.S c unt ur.
Fel caprae cum mell e Atti co adi ec-
ta mina et pipere et croco aequis
U Jlonderibus, simul omnia coquis in
uino, donee contrabit ur, e% eo fauees
eotidie tange, donee s&nescat.
8. Ad caligi uem oculorum.
Fel caprae si luatleo.e dragma I
{O et modicum ninUlU cum mell e, ut
possit teri, inungue, sano.bitur.
Idem facit et ad cicatrices et ar-
gema, nefelion at glauoomata et
pterigas, si eJ: 00 melle inunguatur.
45 Hem ex eo feUe inunguuntur pal -
pebrae cum hederae SIlCO, cJ:tractos
pi los non sini t I"enasci.
Facit et ad rupt iones eJ: ictu tn
nicularum cum lame mulieris tepido.
60 Roc 3utem fel quanta uetustius fue-
rit, tanto melins erit.
27 Plin. xxvm 189
ii. Ad oeulo r u m cal i g in e m.
Caprae fel CUlJl melle Attico mix- so
tum, contritum, oculi iuuncti, cali-
ginem
6. Ad angen am.
Capne fel cum melle mixt um,
fauces liniuntur. as
7. Ad uitia, qUII. e i n f a u ci bu s
n a Bcuntur .
Capme fel cum melle et mirra,
erecum, piper, coquitur in ui uo, do-
nee cont rab.atur, et ut untur ad om- 40
ma uitia faueium.
8. Ad sub f us io nem at caligi -
nom oculorum.
Capro.e fel dragma I et piperis
albi drng-mll. di midia, CUllll.ino ueteri u
llIodice, ut possit teri, et sic inll ngues.
9. A.d Tupti onem aurinm i nter -
iorc m.
CaprRe fel et lacte mulieri.s in-
fnndat tritum cum mell e aur icula!l. !o
inuegueB Hu. 26 ptlleBt.a.bii Do. 31 omnia uilia Hu 84. IlfOllUID L
86 simul coquu in Ha 86 contrabatur Hu 87 sll uae liant Ho. 40 ui ni
Hu 41 inungu6ll, Hu . .. 2 a L Lepawn .L
argimone tepaloD Ha U penllBll L perglill Ho. 46 IDWlguantur E o.
46 comede BUCCUm Ha Buccum L 41 Imeu' L .8 inruptiOD611 Q. t un ....
cularum L
80 conmutulu Co. 81 caliginelll non Jl atiuntur Ca potenter diacutit
Va 83 anguenam Vr angnenam, id est Bin80nce relli ediuUl Va ru!i t it . cur. 6
CTlr. 7 prae!ic/ V1" 8.\ minue I'r sr, l init ur Vi 38 cum myrra. cb melle,
pipcre Vr melle, myrr80C 1'19 coquit ut in unum Va .1, 0 ccntrn.llntur
Oa contrahituT Vi 42 Ad !ulTocationes oculorum et c.aligiullm ocul orum au
of t'> uetem Va 46 modice urn. Yi mung-nel , caliginem pateetor Ilufort
Va inUIlguie. caligill em perfecto wedetur Vi .t!l mulillris, deinde et resfelJa ("l)
CUIU mellll infulld68 l'r feUatrio. ct lade. mnlicris infund! . cum melle et Iln_
ribull inicieB. prodest I'i mulieria III moll e iufundis et conmiac" ct uteri s,
IDmmnm mediciuam experieIis Va
248
j( D- 16 IV, DIl: C1WRA S!lNATICA fJ 10- 11
9. Ad usti one m in facie.
l'el capma si h. aticae cum aqua
mut um, inlitum i n faciem ust.am ll.
u sole, stmat.
10. Ad l entigi n es in faoie.
Fel caprae si1uaticae seruatum,
inlitum, lentigines de facie purgat et.
omnes macul as (ldannat.
eo Item tscrogonataet cum melle at
nitro comnixto at spongia conbusta et
sul fur uillum, ad mallis cmssitudi -
nem rooaetuJlI, faciem inlinntam
emendat .
n 11 . Ad auricu i llfum sonitum.
Fel caprae sil uaticae cum r05Roio
nut sneo porri, tepefactum auriculis
infunde, wire snnRt.
12. Ad denti ll m d ol or es.
10 Fel caprne sil uaticae cum Tosneio
i(lem nt supra. sanat.
13. Ad ue uh em so lu endum.
Fel caprae silnaticae subpositum
anD cum sueo ciclami nis herbae et
n alumina ali<luantuio aut nitro, oon-
bust um, indui to, sed caue, ne emOITo
idas habent.
14. Ad ueretri exui ceratio n em.
Fel caprae s iJuaticae midum cnm
80 melle aut suCO I1lbi, adpo!>ilum mire
s/wat.
15. Ad 1101 npto.tem femina. e.
Fel miJr::tutn cum omeae semille
ot ture, uerel;rum linito ante concu
15 bitlllfi, uolunt atem pereipit femioa
10 coitum.
10 . Ad macu las d e facie toll en
das.
Caprae fe l dragmam I, fa.rinae lu
pi oi, mellis dragll1as TV, idem l ill i,
faciem abstergi t. u
11. Ad sen u m auricillar um.
Capra8 fel i llfusum cum rosa aut
suco porri , tcpefactum et auriculae
stillatulll et aures sanat et dentinm
dolores tollit. f O
a 65 Pli n.1:XVlII 176 a 72 Plill .:X::XVJTI 203 a 78 Pl in.XXVIII 214
56 faci em L 67 siloaticae 0111. Ha liloaticao CUlto iolitul L
60 Bcr ogonetll. 'fa 61 nitro cum mUito et spongio.Ra 63 redacta HfI io fsciem
inlinit\lw ila 136 Ad tinnitum nuxiul11 ria 66 rosaci um aut 8ucom L
6, pord tere, tepefactum Il. uribus infunde, allU1lot Ha 74 cicl!1.mine Ha
75 a limae !1.lirlUllDtulum L aliquantulum Ea nnilro I10 76 8ed 0111. Ha
emorroawaa L amorruidas 11a cur. 15 om. Hu, h(lbd A
51 in facie Vi tollendWl om. Vr Vi M dragm .. TV OIR. {]a drngmaa IV,
eoumisces in unum et erindo faciom inlinies et Iim)lidam fae-iem efficitur Vi
liuil fadem Ou rd. 0111. 6G auri um Ca 60 dolorem Va Vi dolorea sed:lt ea
u III III IV. ])I.: UA l' ltA El ll,VA'I' IOA P 12- U
240
1G. Ne infll n s s it lIut
fll n t !LlI mo.
Cerebrum cnprae silllat-icae pcr
110 anuillm aureuIll trai ectum 8i dederis
infunti gluttire, rLlltequam lllc ducat,
sanus erit.
17. Ad torminosos.
Splen caprae siluatica.e potatum
n mire sanat
18. Ad l abiorum fisBu ras.
Caprue siiusticae sebum remisSllm
et adipom anscrioum et medullam
ooruinam et cepae cum resina !limul
100 et. caJce uina, fa.ctum lit malagma
inpone, mire sanat.
a 8 7 P lio. XX:VlD 259
12. Ne i n f aus fn o ilLs mD i nc ur rni
alit cadueus fin t.
Caprae cerebrum per anulum au
rllum traiectllm 8i dederis i nfanti
dllgiuttiendulll, antequRllIiactew d u ee
cat, dicimus nee caducum fieri lIec
ftUl tnsma admittere.
13. Ad to rminosos.
Caprae spleo torminosis prodest.
14. Ad oseidine m.
Caprae sebum ad fissuras
rllm facit r emedium.
"
labro
88 fantaamn patiatur Ea 89 per Ofll. L 91 ad
94 Splene L 07 Sepum capme aiinMicae et Ea
gtuttiend um Ha
\.18 medulla ceruina
fn.otllUl L 100 fnela Ha 101 inpono om. Ha
61 I:Wr. 12 0111 . 61i digluttio:lIlum Vr b-auagiuttiendum Va dncat ut
nec Va 68 tormmo.o. remedium I'rl'aVi turminol080a 69 tonniooBis
potui datum emeDdat VrYa torminosil potui datum ualde prodcsi, 8i abs
que febricula fuer it, cum uino, .i febri cilat, cum aqua calida V, (8i seqq. in
Vr KCIoInda mallua)
v. DE CAPRA
1. Ad igne m ucrum.
Cor num capmo contra rocurn I.e.
neto, euersato crustas, elcones i o
un.So oouo, douee cOUlumetur, deiude
cont.eris cum aceto acro ot indueis,
igll em sncl'um sBnat.
2. Au sorn nurn.
Caprae coroom capiti subposi t uUl
10 nib'"i lias in 50mnum coouertit
II: LlIn (.tJ.)
1. Ad ignem s acrnm.
Capri oornum in f1amma ustula
tum ot cortex. qui 8:lurge4 conteros
CUIll aceto sci l1itico et ioiinies, mi ra 6
sanat.
2. Ad Bomnum.
Cilprinulil Cornum iofinno, q{li non
dormit, sub capite subllonis.
1 Do capra domoatica L De call1'll uel cllprn Hu mamtS Itc. 2 Ad
igo; a an.trum L Ad acrum ignew JIa S Cornu capri 11(1 -l crisbn l,
in nOllllw 110 I) U3 S0 rude L n. new vessel A consumlltur HI}.
(> conteres Ea aol'O nceto Ha inducea ETa 7 ignisaorum Sllnabitur I ,
,,",crum ignem Ila j) Cornu clL}llinnm Ha comum om. J.,
fJ: ea"V-r Vet n.
I Capra ea Bub imagine Do caplO uel capra Va 2 igni Vi aaernm
om. Oa aerum Vr S Caprae cornul Ott Cornurn capri Va Vi corlil.
quae Vi 6.J:urgi t J'r conwris Vi 6 Icilli t ico om. Ca iuli na, Co Iinic. Vi
6 aanabiinr Vr Vi 8 Bubpouia Kub C1l1lite Va pouia Yr subponia slati ln
dormiet Vi .'

..

;; LIBRARY
200
" 8-u V. Of; CAPRA fi 1\ _ 10
3. Ad i ng ui num doiore m.
Ex pilis caprae subfumigabis ewn,
qui in inguine doi!lt, sanabitur.
4. Ad l etll. r gos.
15 Pili capma usti latargos excitant.
5. Ad sangui n am, do nar i bus
qui flui t.
Infricato . . . sanguinem reprimit.
3. TI t scias, ai caducus ner e ea - 10
dllens sit.
Capriuum cornum ustum narihus
81 sumps61'it, mox cadet.
4. Ad serpentes fu g o.ndos.
Capriuus comus usi n8, odor eius 16
effugll.t sorpentes.
5. Ad furfurem at scabiem i n
ca.pit e.
Corni caprini seobi5 at mixta fa-
rina. at inposita., emendat. to
6. Ad capi ll o! i nflu611tes.
Cnprae corni fnrfntes, mi:r.tum cum
0160 mirtino capiUas fluentes retinet
at crescere cogit.
7. Ad stranguir ia m. !5
Capr ini pili suhfumigati ad stran-
guiri am faciunt.
8. Ad leta rgo s.
Callrini pili usti cum aceto in na-
tibus oblJOaiti letBrgos excitant pice ao
admixto.
0. Ad sa ng uinem de n ari bus
nimium profiu6ntem.
Caprini pili IlSti, cum acet o mixti,
sanguinem de naribus profluentem u
reprimit .
10. Ad intest ina incisa.
Caprinum caput cum pilis in aqua
decoctum at eont usum indSIl jntesti-
nn. solidat. 40
a 14 Plin. xxxm 230 ill6 Marc. X 44 (aequat l extum classis fJ)
12 ce.pri Hu fumigabis Ha enm cui (?) inguina d?let L 14.
thnrgos , q,!i salis pHiL 15 caJl T! Hit 17 CUI
Sa.UguiB fncetnr slIugulne capn, reprl1!let Ha dry goah blood and. rub It
down dust; apply that to tlle noatril; it withatll. ndeth.A 18 depnmat L
31 Mnrccll us 27,127 (Plin, XXVIII 210)
12 ndustum Va 19 st atim cadot Vi l4. effugandos T'rl''i 15 Ca
prinum cornum stil lat uJU , at eius odorem elrugat .Berpenteg omna
genuB T'i 'UstulatuB odore eWl etrugat Olnne ustu-
latus odorem Va 17 furfureB Va 19 Cor"! ,-,apn Beobem Vr Ta Oor-
DUm ca.prinum et eiusdem Bcobem Vi scobem O? 22 cotnua.vr cornnm
eaprinum contritum, eiu! fud ures cum oleo 11, furfure Of' Va ..
2:{ {aeit Va ,-cl. 25. sub ti/,. cur. ? Oa l1ra,ebct cur.?
corDi pih Oa 30 BubpoSlti litarglcoa exclt.a.t pice Oa 33. I r
34 On-prinum pilum uRtum CllUI. nceto cum aceto ueb :nah .Va.
S5 de nll.tibUll om Oa 38 contntum Va 39 contusnm et OPP031tuw melaa
TTi 40 conBol idat y,
..
fl tI 10 V. 1)11 CAj' llA 11- 10
251
G. Ad fOl' UOl' 08 11 (11 IHln dioli as
oc ul Ol'um.
Caseus cuprae recens oenlis super
positus mire subnenit.
7. Ad c a p iti s dolores.
11. Ad punetiones a t dolores
o.cnl oru m.
Cuprinus caseus recalls inpositus
omnes dolores et punctiones oculo-
mm sodat.
Idem capi tis dolorem sedat..
Caseus simili mudD ut supra fronti
iupositus mira sanat.
8. Ad po dagro.m.
Caseus simili modo pedibus supcr
inpositns mn-e sadut.
9. Ad serpcntium morsus.
u De corno caprae pululs cum ori-
gano at lac ei usdem caprne cum ui no
ciatis III, bibat, mire uonennm dis
cutit.
10. Ad uen tris fluxum.
ss Cornu cnprae rasum, cum melle
mi xtum ot pisatum et medit atum
uentris fiuxum reprilllet.
12. Ad quarto.na s.
Caprae laet em, quod primum mul
gitur , leuiores fncit accessiones, ai
illud edat aut ex dulci bibat. eo
13. Ad sorpentium morsus.
Caprinus caseus cum origo.no pl a-
gao inponitur, exinde dabis bibere
lactem cum origallo et uinurn mix-
tum ciaws Ill. 55
14. Ad car buncu l os.
Caprinum caseum cum porro sec
tiuo inposituID ea.rbuneulos toll it. Si
quis lixiuum biberit , edat caseum
rooent em.
15. Ad dentium mo t i onem ex
i ctu.
ClI.pra.e lactem mulgeat et dentes
conluat , saepius fncit , prodest ad
dentium moti on em.
1G. 8i quis biberi t.
a 19 Mnrctlllus VITI 10
Caprll.9 l actem hibat, liberabitur.
iI 29 Plin. XXVIII 152
HI feruorem uel lJunc\jonOlu Ha 23 lit . hllius et sequent. cur 01/1. Ha,
1Jraebd A :!7 Item simili modo caplti dolenti auparpono. S IC at peduw
dolor601 medicare Na so Puluerom do cornu c&pmo at oiUl! lRC cum ori
gano at cum uino datie III bibat. uenenwn e.xcntit Ha 81 et cum la.cte L
36 in melle L 31 rcprimit Ea S8 For leprosy and for II. loeaten
body .A
6,1 et dolores om. Va 6Ci ocnlorum am. VI' Vi CiS CaprinUlll caBeum re-
centiuurn Vi Ci1 oculorum et capitis dolorem Bedat Ca BanRt Va 59 tolht
Va V1: (;1 mulgelur Va 62 facict Va 63 cdat am. On 64 monos Cit
66 inpouit nr, Bupcrbibitur oci i eli' ori gauo ot uinum Oa Va
Vi super bibitur autem (exiude dabi s bibere lac cum suprascript. ) IlX (e:t:[ml!ct)
origano et nino mi:.dum ot lade et nini lui:lti quia.tos llt Vr, Va
68 ciaU, Vi Ci6 cur. 14 post 01" '. 16 in (]a Ci1 parris sectiuia Vr Vi
58 snperinpoeitum Vi caruunculoB 0111. Ca tollit doloros Va Vi
59 lcxiunm biberint ednnt Vr Vi 61 Ad dentium doloroUl Va rd.
0111. el[ ictu om. Vr 63 lacte mulcent VrVi denle$ soluat C<lYi {ientes
coluat 1'1' 04 fa.oid 1'a rei. am. 65 dentium om. Vi 66 BlloepiuB canla.-
ridem bibcrit Ca 67 ladem mulgeat, liberabitnr Oa
202
IX 11- 18 V. DE OA1JllA 17- 28
11. Ad pedu cl osos.
Simili modo ut supra. Aqua, quae
4D i ll CII.llTaB <I aet a est) pauJatim efl'un-
dil w', qwcquid consederit, miscea-
tllr cum melle at. sale et ex eo COT-
pus ot caput perfricetur.
12. Ad uentris duritiam.
45 Idem ut supra bibilur at uenham
strictum soinit, at si IJi us hiberit,
purgo.t.
13. Ad h umores.
Sanguis caprae' llotus remcdint.
17. Ad IJruri g i nem.
Caprino laeta corpus launbis.
18. Ad eos, qu ibus SBmtln flue t 70
Don optll.ntibus ot aquosum est,
uude effi citu r , I1 t femina e n on
conci piant.
Lac caprae cum melle mixtum,
potatum, remediabitur. n
19. Item ql1i ep i r id em b i berit.
Caprillum lac hibo.t, statim libera-
bitur.
20. Ad morsu m uiperae.
Caprinum lactem bibo.t,liberabitur. aD
21. Ad ptiTi ns, id est ad p edu-
c l osos.
Caprinum tactem, aquosum, quod
in ill o est., panlatim eifunditur, et
quicquid conseilerit , miscet ur cum 55
mell e et sale, inile cor pus o. t ca.put
perfricabis.
22. Ad u tl ntri s soiutio nem.
Caprae tact6m idem bibitur et
uenuem strictum soluit, at 81 quis DO
plus bibtl rit , purgat. Garga.rizatulll
et potum saepius dolores wHit uel
tUlllores.
23. Ad idropi cos.
Caprllum lactem adieclo coa.gulo,
ut solet Clloseum fieri, poturn datur
idropicis.
cfm(. f/ 40 cnpra. Ha elfundit .2 41 comodet pro conBedcrit a
42 mel L Bale, ex 00 corpus eius ut caput Bero fncetur L 48 caput et
corpus Bero frigetur Ha 44 Item et ad uentria dolorem, Bed at nentrem stri c
tum Hit 49 Su-ngui nis L positnB Ha
68 prurigineB Vi 69 Caprae T'i lauet Oa iauabis, libemberis Va
lauabis, allatcrgit Vi, in Yr &IJC. lIlun. 70 j]uet et nOll Vr Vi 71 IIqu08uB
unde Ca j2 efficit Va Cemina non eoneipiat Vr , 6 Ad e06, qui epiridem
bi berint Vi 77 potue miritiee liberat Vr Caprino Jade pol us,
ilatus libHabitur Va laetcm da , ut LilJant, liberabuntllr Vi 77 Caprae
lacte(:n) cum melle po(ta)tum (loonum) reme.dinlll (ei6) est Yr:Vi Caprinum IRete
eUIll melle poturn rl)medjuID a&t nalde optllfLum, ut conclpmt Va. . 79 Item
qui a uipcm moraus fuerit VrVaVi aq,:atum,. quod In 1110 est dn"
Ilt bibat Vr dlt ut llibat Va 81 tlrIas Vr tynus Yo, peduellloa CaVa
83 fl. qll utum 81i Va Sj del'rie.abh VI' 89 bi-
bera Vi eu Ya at 0111. Ca (I t gargahtllm Ga gargsr ltum Va
Vr Vi .m; luete 1',. Vi 97 idropieia et liberal>ulltuT
1'1, ill Vr sec. IIWllUS J(UOPICI8, elnbunt ur Va
CAPitA
1-1. Ad
Caprue sanguis Cum rosiun ot po
lenta mixtus et \lcntri subllositllll
mire Baunt.
15. Ad omn i um ser pent i um
morsus.
Sebum caprac admixta sall daraea
at eerotum ex ilIo conpositum, in
sorbitione accipiat, sanabitur.
21. Ad uc n c nu U\ q u i s u mp se ri t.
Cllpriu\ls sanguis bi Litnr.
Item cum resina et polenta factum 100
et uentri adpositnm ad tormiuosos
faeit.
25. Au tox i cum.
Idem bihi t ur ut supra. Et idro-
picis poturn datur.
26. Qui in u ng uibus l epra uex-
antur .
Cllprinum sebum admixta sanda
raCIl superpos ituill sine torment{)
sanat.
27. Ad se rp e nti um mo rsus.
De e:l.prino sebo cerotuw faetum,
meli w; 5i per so. remissum instillatm.
Ad idem item faeit cum Ili ce l iquida,
sui fare et cera remissurn. 115
28. Ad furu n cu l os.
Caprinum sebum mixt um cum sale
mi nuto ct iupositurn furullculos dis
cutit.
16. Ad i dropicos. 29. Ad nentrem stringeudum. tu
60 Caprae sebum iu sor bitione coniee Oaprillum sebum in sorbi tiono. con'
tum, sed supersor bere aquam frigi- lectum \Ienhem cludet , sea supersor-
dam debet simul et loti um csprae, bere debeat aquam fri gidmu ; quidam
mi rifice san at. Item hircinum 10- et ad uentris solut ionem sic ut li utUl':
t ium, si emi uam biberit, at spica nardi in aqua rellli t bmt et adieiuot polen In
t et ehulum cyuna uari t i meli us tam, cimini aliquid et anetum moll icc
est lotium, si tidemt pasti fuorint. et acet um, pcrcolatum dant sorber e.
{l 98 Plin. XXVW 206 (Marc. XXVII 95)
51 ::;auguis Cllpri cum reRina et pollina mixtum et uentri Bubpositum slI nal
H(I. Sang-uiliOw L M ownium om. Ha 56 Ex scpo capri Ildmixw. Bil uda-
ricn. at eerat o conpositum sorbitinm accipiat, HII saudll.ria L
60 in Borbitium missum et superbi blLt Ha snperbibet L 62 sorbere L Bor
bent H a 1JrlJ debet 63 ereinum locium 8i emina L 61) i ebulum falet
obolns, std cetera rest itui ne'1uell1lt '-b.l II \"'-"'1.M.--..I.-,. U. .) 1/ .,{_''''--
98 ai qui s VrVi !HI Ca.prinuw sangllinom item dabi s cum rcarnlL bibere
et polent a fact.um at ueutri BuperpositulU tacit Il.tnrminosos Vi C&prinuH bi-
llit llr cum resina Oa 101 :wpositum Caeit et ad tUmllnOBOH Vr subpositum
tonninosis et qui ueneuum ptOdeSBa dicimu8 Va tllrmi nolo9 Oa
106 cur. 2(; post cur. 27 1n Ca In ungues, qui lel) Ta. uexautur VrVi
J08 Idem caprinum ehillum (in Vr flllltllium ([lIaguium) Vrl',: hac mu ta aIL
dunea Vi 111 Caprae SCllum ceroto factum melius, aic per se remi SBum ill-
tcllatnr. Idem ad quod Bupra. fll.Ci t Ca llS stillauerit YrVa Vi 109 Item
adipem facit Va l.1(i sulfur Q ot mor8ui serpelltig obposi tum
perfecto medetur Va 121 sebum 0111. VrVi colo.tum Vi 128 deberet V, ,
del>eat 0111 . VaVi 12i et 0111. Va 125 remittunmr Oa 126 anetuJII ,
puleinm ct acetnm V,Vi anetum paululnm Va 127 pereoJat1l 8 d&biB ud
sorbendum Vi nllt sorberi Vr Borbere oporlct Va
u 17- 21 V. DB CAr nA f/ 80- 3.'
17. Ad ;Iu rlum dol ore m.
Lotiulll capme mi 8Sum i n aUMbus
dolorem sedat, si cum mulsa miscent,
,0 et 5i pus llabcat., eiciet.
18. Ad men strull pr ouo can da.
Lotium es prae mulier bibat., men-
strua. prouocat.
19. Ad pa.ri oti d as.
n Caprae stercus cum melle conmix-
t um mire annnt.
20. Ad Rrti c ulo rum do l or es.
Simili modo ut supra arti culi
per uncti sanant ur.
80 21. A d fe mor u m dol or es.
Gummen, caprae stercus, si COD'
mi.scea.s et factum quasi moJa.gma.,
femora unguis, mire sanat.
30. Ad p odagrruD fTi gi da m.
Cnprinum sebum uncias XYI et
sinapis uncias l V, mi xtam, inlitum lao
tollit dolorem.
31. Ad idropi cos.
Hircinum loti um, ai ex eo eminam
des bi b('re adiecto spicae obolo; me-
li us est lotium, si fuen t pastum len- In
tiscnm.
Quidam in ipsa uasica sua siccant
at in fumo et ad duos ciatos eius
admiscent ui ni tD. nt undem et biben
da. nt idropi cis. HO
32. Ad auri um dol orem.
Caprinum loti um cum mulsa au-
ribos stillatur I et si pus habuerinl
1
sauabunt nr ; uiriosius hoc fit" cum in
cornu capme suspendat ur diebus ui
ginti.
33. Ad mens t rua deducen da.
Mulieribus idem dabitnr ut supra.
34. Ad l u mboru m dol or em
et iam ue t ustiuimu m. 160
Caprae stercus , quod est quasi
faba, inl itum dolorem toll i!.
a 67 PUn. XXVill 176 (Marc. IX 105)
68 aur61 Ha fi9 sicni !pulaum L mulaUID JJa 10 B tl
72 ei bibat 11t1 74- L 88 BllDaL. Item articuli cum eodem per-
uncti Ha 81 cu. pmo Ii atercori conmiacelU:! Ha 88 perungue B tl
129 Capri I(l ui uneia. lit sillilpis Va lao senapi l Ca si napem Vi
inl initum VrVi l SI dolorem mirifice tollit Vi 1811 lot.eum VrVl luttlum
Va 184 adi octo sebulum pi ce Oa speoe obulum Vr Vi m!:l IiUB p!lollti lentil Qum
Oa 130 paatotentis cum VrVi pasti leniiscum Va 1117 uenica Cu. ui u ica
Vr Vi 138 fumo ad Oa 140 idropicil ela.bunt ur continuo Va 143 derlellatur
au atillatnm Vi plUI piluB Va 1(4 uenul boc Ca uirioli VrJ' u I' i
in om. Vrl7a Vi intorno Oa U.1> IU5pendiWr Vr Va Vi 148 bibere dator 1'/1
l upra menstrulL dedncenda l'i 100 etiam nlltuBti"imu m om. ITr Ii fue-
rint uetustiu ima. Vi 102 fabu. . Ii (uBri t uetaatini Dl um, inlil um Ca faba.
cOlltrit um oum aqua calida et inl iuitum Va inlinitum Vr I' i
22. Ad mor hulII art ic u lorulII.
85 Sltlrcus caprn.e cum lI.cclo lIcerrimo
255
ab. Ad arti c u l or um dolora m at
rima t a et p a rlotidas.
lII ixtum sana I.. I dem coli ois pro fo-
mento positum nut ex aceto potat uDI
gunst.
Idem inlinitum mirifi ca discutit. IU
36. Ad coli co s.
Caprinum stercus pro fomento i n-
positum colicis prodast.
37. A d ciliaco s.
Caprinum stercus ex aceto potui 1"
(lat ur.
23. Ad ca neer osos.
n Swrcus caprae' cum melle mit.tmn
et uul neri adpositum sana.l
S8. Ad s er p enti um mor sus.
Cilprinum sterclIs coctum, plagae
inpoaitum.
Ex dulce potnm articulorum mor- 165
bos saoat , cum mell e cancr um at ner-
UOS uiuatos expugnll.t.
39. Ad luxu m et t u morem.
Caprinum stercus inpositum non
po.tit ur consnrgere tumorem. 170
N . Ad l uxum.
Idem stercus fscit ad luxum et
t umores discutit et non pati tnr post..
n modum consurgere.
25. Ad o er u orum co nt r a c-
t i on e m.
Idem stercus c.u.pra.o mi.dum cum
aceto at super inlini tum mire
100 et confi rmat.
40. Ad oeru or u m oon t ra ct i onem.
Caprinum stercus idem inponitur,
soluit at uexata articulamenta. at.
uos confirmal
41. Ad a bors um.
Caprinum stercus cum eastoreo et
mm aequis lJonderibus conmirlum
et mali c conprehensum hac ratione
effi cit, ut mulier Il.boraum fo.cio.t ; fiunt
84. arti cularem L 86 acerri mo aceto Ha
86 Idem I.:qq. om.
et tumCl rel Ha 90 ite
99 Iuperi nlitua L
90 midllm adpo. itum H il 92 Item lnxum
rum Cl OUHnrgere Do. 98 Idem om. Ho. midus L
l uperliniium llanat Ha
HiS cur. 35 0111. Co. 164 epymata Va pigmatu. Vi 1M Idem limili modo
It.er CUI contritnm at inlbiitum di acll tit Yi mirifica om. Va It.i7 fnmsnto
Co. 168 prodene dlcimu.lI Va . Caprinua fimuil cum aceto potui dabis Va
cum aceto potum dnb18 ..,yhacIB, optl mUnl ellt Vi 162 mOlJloa (]a
163 decoctum pl a.ga. inpouitur cum dulce po!,um et Va decoctum ct in
I)lagae 8nptrinpoBit um V.: inponitnr Vr 160 morhnm Vr Vi 166 cancroaum
<!a 161 Ill:purgat Vr Va Vi 16? llll)?Bitum luu t i! lIuccurrit et non Vi 1'10 pa.
tlatllr Ca tumor CIl 112 ut uusta articulalllcllta notboa con-
fi rmat Ca ct re.olnit uexata arucula Vi 1 70 Si mulier (Muli er Hi Vi) ab-
on uru .uoluent ,ta.cere ':'r Va Vi 179 mulier auertat Ca muli er. qu ae o.borsuUl
ut faclat VrVI muiJer, quae aborlum uult, ut facia.L, finut 1' 1'
n.
266
" 20- 2j V. CAPi t A fl 42- n
inde pillul n.e at uno. in as nuluae 180
ponituf et ex eo jlOSSUS latus s Uller-
POni t UT.
Facit et ad ist6ricas: quinque
sfaenllas cum semina ninlac , ex eo
pessus latus superponitUl" ISS
26. Ad car hun culo s.
Jdcm stercus carrile clIm melle
CO ll mi:dum et superposituUl cnrbuo-
culos, qui i n uentre nascuntuT, di s-
l OS cuti t.
2; . Ad s ecuDdlLs ei ei endas.
Caprae secundas 61 nino potllS,
mnliernm secundas eici nnt.
42. Ad ca r bull c u i um, q u i i n
n oretTo nnscit ur.
Capras stercus CIII1I melle inposi-
t um discutit.
43. Ad :dopeci a s.
Carr.!.6 stercus cum nino iOIJOui tUT, sed ante debent extergi .
44 . Ad i n fa nt ea , qui fa nt a s mR ue xa ntur.
Caprae stercus in pauno involutUlD ct coll o sllspensum remedium est in-
fuut ibus, qui fnlltfLSma pati untur.
. ..
45. Ut dentes co. ndidos faeiu.
Co. prini t ali conbust i, ninde dentes perfTicabis, dentes ca ndidos facis.
46. Ad cad uc os.
Caprino. caro , (Iuae Sti ller I'ogum hominis mortui assatur, sumpt-a. ca.-
ducis remedium est.
Conbusta caro CUIU aqua subpuratione Ol cerniculil discut it, {IU.ll.m fi gada tIKI
uncant.
47. Ad II. l o pecias.
Caprinas ungul as conbustas, pi ce liquida conpressas, i upositas, alopeciaa
gaoat.
Omni a uehemenliorem effi eaciam praestant bircorum, nisi quod capra",
In.cte sohun ant.ecedal
{J 197 Plin. XXXVITl 22G
102 Idem om. Ho. capma om. L 103 eouwu tuB et Buperpoai t u8 L
107 pota Ho. 108 aieiet B o.
18S et a.d CK. Va ictericlU.Q 184. aperul aa . 186 carbuneulnm Co. o,'! .
ie/. 189 carbuuculn8 discutit Vi 190 alnpici:u Vr alopitifl, 8 Vi 1\)1 iopolI-
tul C V, , at &nte Vo. debct Go. 192 cur. 44-47 am. Ga 196 dentclU
cal\didas Vr HI6 coubulti et uClltifri oi um ut aril (8uprIl6cript. it! Vr: exinde
deoteij fricabia) VrVu candidi dentes fl unt Vi l Q8 Cl\I"uem capri Vi
ad Vr 199 remedium. Cum aqua 8uppurnt ionem il iscutit, qunm epyra.
1I 0C&"t Vu remedium dicimus Vi 200 qUBS Jl"r Vi 1l01l couprehenBu,s mOt -
tll riO, contrita& inlini tnm o. \opici&a Va 206 modo Va anteccdet
Vr C()rf' . a ntecedit
a I 4 VI . m l II 1- 4
257
V 1. DE A IUE'j '
1. Ad l oco r u w dol ore tn.
Lanam arictis nigrll w tiuctalll in
aqua, deinde in 011l0, superi nllosi t.n.
S locis dolor em tolli t et elfumigat.a.
prolapsam uul uam reprimet.
2. A d CIIL Uc. n l os.
Liquor ari etis, quem ti e pulmoni-
hus concoquis, still l1, supcrpositus
10 clanculos, qui in manibus nllsc. untur
aut in ueretr is, inlit us i olli t.
3. Ad Ii uor es et
Pul mo arietis c.oneians millutat im
et inllositus stntim sannt 6t nigra.'!
IS cicntrices ad cnndnrem perd ucit ot
pedes calciamenti s laesos
4. Ad sc ab jru.
Sebo aridis scabinm II ngue
mirla sandaraca et 8ubi nde rnde.
VI. DE ARIE'f E
1. Ad terti a na.s.
Arietis de capite lanam et a coxia
et l testiculia ai passi m sumpseris at
stellionem inli gntum bra.chio suspon- 5
dens, diBc.utit tertianas.
Lano. eiusdem nigra intincta. in
n.qUIl, deinde ill oleo at. subposita
loci! dolorem tolli t. SlIbfumigat a
autem prolaps81ll matricem locis suis 10
reprimet et suc. idn conbnsta et in
aqua li quefa.cta fi ma.ta. disc.utit.
2. Ad mo r bu m r egiu m.
Arietis sordes, qulls inter femora ba -
bet, cum II.ristoloeia. et mirra aequis n
pruiibllS, pot um ad regium morbum
optime facit .
3. Ad c allos, {l u i in ue r e tr o tJ. u t
ill RIIO nA.scu lltu r.
Liquor, qui de pul mcne coeto dis- III
till&t , inlitus omnia suprnscript.a.
discut.it. PUIOl O concisus minuta
tim li uores et sugillationes l olli t et
nigras ciclI.t rices candi das facit et pe-
des a calcillmcot is la.csos curat. n
4. Ad ca.duc.o s.
Arietis testicul i oholi ill ]loti ex
aqua. Ad infi rmiorca: Ouin nm lac
{( i Pli D. XXX i 2
l (: L lfa (..tJ. )
a 12 Plin. XXX 28 ct t 20 fl27 Plin.}.""XX 8 i
t Medici.nae de nriow lItI S i otiocta B o. 6 ct prolal)!!!Ir, uulnu9 L
prolapaa uulliera. Ha corr. JJl4 ll1clbtl"g reprilllit Ila 7 c auculn8 at CRll-
cul09 L Ha 8 qui L pulmoul;l concoqnC8 Ha 11 Ilorolro IIn. a silg.
gel latinnes L 18 SOUUlD L Sepo Ha Bcabi llw Ba CUJll &. rl mi d a sa.ndllria L
{J : (,'n 1'1' Va. VI
B De ca.pite ari eti B Vi 11111 110 Ou 4. Hi om . .Q 6 811mil Vi 8uspcn-
die Vi 6 perfocle diacutij; VI( 8 iude Vr II rcpri mij; Vr sucidll
a.ulcm Vrl'"u . uei ua nutcm V': ill o-m. T'r l'"al'i 12 nquae Vi 12 pig-
mal a Oa.Va Vi pygmalll Vr 18 coll o! V .,; aut in Ill10 om. I'r Vi lI.ut ill
mllni bu6 Vr' 20 licorem Vi oocio 01'. Ou oootum de, till auerit illlinitaw
F': 2aluClii s Vi .:Iolorem t oll it VrVar.: 27 Arieiia " 8!llU adinlinniorn
om. Vr Vi cum IIqUIl. Va 28 JIlC oni um infi l'010 I' i oui num Vr
f"orp. mcd. 1.1 I\" , 1' .. "doal' UI. 1 i
258 (( 1- 6 VII . vlmrn: Sl VE APltQ - DE A1'110 AV'I' p 1- 1'.
to Hoo ot. nd perniones fncit, sod cum
uh.-imine mixtum.
iufirmiorihus drngmn. r datur; tlebc nt
nutem, antequlUll bi beri uL, nut post , 0
potllm a nino so abstiner e.
,
20 Hoc ad perna.s L 21 nlomOD
SO biban\ Gil poat DloUum Va
VIJ. DE VERRE SIVE APRO
1. Ad omn es dol or es.
Cerebrum apri coct um et potatum
cum nino omnes dol ores sedat.
2. Ad ue r etri d ol or es.
Cerebrum coetnm ex mell e inpo-
s.iium mire sanat..
LH.
VII. DE APRO A VT VEltRE
1. Ad carbu ncu l os in ue r etro.
A pri cerebrum cum melle inposi -
tum carbunculos in \l oretro sanat.
3. Ad 80rp enti um mor s us.
Cerebrum coetum ex melle mir o
10
2. Ad morsum serpentium.
Item llt supra dat ur.
4. Ad p edes exul ee r ll.tos l\ cal -
oinmentis.
Pulmo eius cum mell e conmixtus,
ut malagmn i n vedibus suporinpone,
n snnabunt ur.
5. Ad uontri s flu xum.
recur uorris recens ex uino pota-
tum mire stri ngit.
G_ Ad fl egmn.ta 8ol ue nda.
20 I ecur eius in corticc mali Punici
pot atus Dogmata soluot.
3. Ad p ed6s laesos a
me nti s.
Apri pul mones laesis podibus a
caleio.mentis inpositi r emedium est, 10
ernplastri uice poslt um.
4. Ad ueutr om str in ge ndum.
Apri iocur coctum recenlem, ex
uino surnptum uentrem iluontem re-
stri ugit.
5. Ad a.uri um ui t i a..
Apri reI in cortice ma.li granatl
a l> Plin. K.\:vrn 2 14 (( 16 Pun. XXVllI 202
a 19 Marc. IX 99
( <: L.IIt/ (.4.)
1 De apro Du 3 apri coetum 01!" L 4. doloIam Ba 6 Item cero-
brum eitu llo. 8 Idem at a.d serpcntium mOl"'!lum ualet Htl. 9 coelum ax
luell a coctum L 11 a co.loiamentil 0"'-Ha. . 13 . Pulmo II.pn J{fJ
pedibllB HII 11 leeur lI.pri JIa 18 Ha. .Ie<:ur aprl
21 pot.a.tum Ha Boluet . Hoc idem at aunbus }lurulentl! profi oLt IJa
fj: Cd " '1' I' n
1 aut uorre 0111 . Vr uelllerre Vfl 3 Aprinnm VrVl: contritum et
positllm mlrlfi ce 8anat Va <1 ill Oa b .8erpenhB
VrVld', Ii Idem datllt ut Rupra. V:r. Idem dabl8 ut lIUJ:rDo, scrpentlUm lUor-
lum .reaistit Vi Apri cerebrum SIUl lliteI cum melle dabu ut Va.
!I Apri (llprinllUl Vi) plIlmoncm pede1 0.
exulcerat.i.& inpoBitum I'll lO caleJ:lmentl8 calce factlB mpol ltL
Ca inposiluUI VI V, II uice J10llituIU 0111. V, lIlpoBlluill VI" ost Va rd. (1 m.
18 recolltibus recentillum cum Dino Va 14 fiueutom ucntrem Vr
16 st ri ngit Ya 17 April)lIm Vd' j
(! 7_ ... VJ( , DI;: SI V[,: HU,() - IH: AI'ItQ AV'I' VJo: llI!.I'] (t 1) - 8 259
7. Ad Dur os
l ecur eius ut supra iIL fu9uIIL
auribus stillatum mi re snna\...
n 8. Ad uo luptatelD niri.
Fel ullrrinum, uil" sibl ueretrum
si linuerit, magnam capit uol up-
tatem.
9. Ad c a d ncos.
JO Testiculos uerris ex aqua out ell:
ui no pot.o.tos, remediabis.
te)MlfllCiuLtl iustil int.ur o.uribll s. I dem
et p\llrediuem aurium emondat.
6. Ad ep i n ic tidas_ to
Apri oa axungia et rosa mUta. epi-
niclidas, id estpUlIi oJlas, quae in uocte
ingl"lluescuut., in pus conucrti t et sine
dolete sanat.
7. Ad caducos.
"
Apri testiculi ex uino aut ex a.qua
poti cadllcis remedium est.
S. Ad aures minus audientes ..
Aprinurn loti um in uitreo reposi-
tum, tepofactum auribns still alur. '0
10. Ad uomitum ef, somn u rn.
Spurn a uerris adiecto Il.dipe, in cminis ill ad tertias decoctum et datum
sauabit, ita ut hie, qui hiberit, ali ud putet. remodium esse.
St 11 . Ad stranguirinm e t uesicnc dol ores.
Vesi ca apri cum suo lotio infusa si suspeoderis et passa fuerit , douee
aquaticus humor aJluat, et di scoct um doderis manducare his , qui po.tiuntur,
mire sanantw.
12. Ad su bmeiul oB.
' 0 Vesica a.ssa ueITis, date manducnre submoiulis, sanantur.
13. Ad caducos.
Lotium uerri s cum Ol.imelli bibo.nt, remediabunlur.
14. Ad cOI i os.
Stercus agrestiB apri et sulfur colatum et emioa nini picati, potum
' 5 collios emendai.
fI 28 More.. n;: 10 1 (J 39 Ps.-'1' heod. p. 285, t 9
26 cur. 8 om. Ha, 26 uenini L 27 uoluntatem L SO Test i-
cul08 apri Ho. 51 pot .. tua L pota curaueri s H(I 88 apuma apri cum
adipe B a in miuis L e:lcoctuw Ba Itoi Banabitur L ita. nt his, qui bi-
beri t. alios pnlet rcmedio cue eis L , 0lIl . Jla, ImOOt A (CockaYII 'ItTlit .<h/glice:
And he hiwself will wonder, and will ween tha t it be some other leecbdom tba.t
be drank) 36 uessiceQ L suo om. Ila infu81Uli L pas9UB LHa 87 aqWl.tuB
humore Croat L u.ffiuat Hu doderit Ra hi Ha 40 Vesicpm Il.pri R.!!81l-
l lilU da m!londu6alldum et cll rall tur nil 42 Lotium al)ri cum ol"imclle bib!lot
ct I"e medilllu capiet Ha 44 :lllri om. L IIll lfulcollitum L pot.uta Ifa
18 stillalum o.uribuB VrVaVi lLUribus prodeS8e dici wu8 Ya auribos pro-
dest, i dem et pruriginem llurium Vi 19 prurigi nem Va 20 epynictydi:J8
(}(I 21 rosa miua Vr Vi r08a rcmiua Va 28 in lenitu.tem conuertit Ilt 'sine
dolore erit Vr in corpus Blmiem conuertit Va eoouertet sine dolore efficitllt,
Ii i apoBueris Vi 24 dolOr(: ofHcitur Va 26 Apri l e,tieulum cum nino !lout
tlum aqlla potali decoquis et contereB et dabis bibero Vi, idem " 8upra-
script. in Vr testicllioB Vr testiculol cum uino cOlltri ti nol cum aqua Va
ex am. V,. 28 audi elltium VrY': 29 Apri lot.eum Vr Apl"i lutllwn Va
30 tepefactum .et a.uribu8 Stil liltUID audire facit Vi, idtm fI/J audite additur ill
Vr stillatulU perfecte lIlcdetur Va
17
26U
" 1-0 VUJ . OE 1.\'1'0 1
VllI . DE LVPO
I. Ad dae mo nill.llos u el um-
brosos.
VllI. DE L VPO
1. Ad eos, qui fautuma IlaLi-
unblr.
Jupi conditnm qui ederit,
5 n da. emonibus uel umbris, quae per
fantasma adllarent, non tam in-
Clllietabitur .
Lllpi cames condit,lLs et decocta!
qui edorit, a dnemonibus SIlU nb um-
bris, quae pcr filltasiam adparcnt,
credunt ur Don posse iU{lulet ari.
Ader eius cum fell e DOu mi nor 6m
effiea.eiam habet quam canious.
..
2. Ad 80m1lUIll.
Caput lUlli sublJositum sub pul uino, dOl1l1ict neger.
3. No l u pu s DocelLt .
Lupus, cuius prior 1l6stigia prospexl'ris , Ubi non quod
si iUe te ante nolauerit, caudae summam part.em 81 habue"ls tecum io
itinere, sine metu iter confi cies. Eadem ratione lupliS ipse solli ciultuT.
4. Ad febres coti dian!l. S.
"
Qc:nIUlll dcxtrulll IU}li adligato, filbrcs noctuTI1!l S uel diul'OllS discutit.
b. Ad g lau comata.
OculUlll ut su pm dextruUl confricatum et inlitum glaucoma 6)(t enuat
et tollit stigma, ct li nirur, s i ante punctum fuerit.
a: TTIf, (.!.I)
1 De lupini! medicnmcnt!8 JIll. 4 editIeri t L 6 fanta,mntlL .TIa ab
puret L inquietantuT L 10 to nocet L r,uVum L I! tiLi Il l).
cere non poterit, Bed 81 Ra 12 t ibi L clI.hd iD !UlnDU\ parte L
in it.iufre QIII. Ha 13 metunt ergo cenficleH L JoJeqll 0111. Ha, ha/;tt
A: anti the wolf shall lorrow sOOut hi s journey rationem L soUi citat L
14 Ad cotidi anll>:l rehres Ha If. feLre! disculit Ha Iv n oc facies et ad
glaucomata. Derlrum oculum cODfri calulll Ra 1; glaucomnta 0 (1
fJ: (.'(f.'-"l'ct ' 1
2 a.ntasitul Vi "et deeoctn. 1 01U. 1', decoctu dll)i a eis qui fa:n'
tlLJliam patiuutul' ut eomedant, ct (mm cllIuederint , it! cst umbrl.B,
quae pm: rlOllta.ailu ad llRrero Vi Jj dncmonii l , id est Ulilbri s, qllae fantll!!!L
Il ti PklTCTO Vr Va li apJlllrere Oa 1:1 8110 Celle Va melle I'r 9 ell ni um Vi
IX. DE CANE
1. Ad omnem d o l orem.
Adhuc non uidcntom clltell um con
dlt um pri mA. aefnto si cdas, null ulII
scntis dolorcm.
lX. DE CANE
1. Ad i u testinorum d olorem.
Ca!.eUus pr imum natus, :wtequaru
oeulos apcrint, oceia ns, cxpurgatus,
condi t us et decoctu!i et comestus,
(I : L Ira (A )
3 catellum 6i edRIi HfJ
6 sealies JJa
fl.' ell J' r Vtl VI
II Ca.tellum primo natllm Ca Va Cnwll um I)rim'll w natum VrYi
ciau8 (oooi80 V,) at conil il uB et cdih18 I',Vi
00-
2. Ad tormi n osos.
SlIlIguinem canis bibnnt, mire
sanant ur.
3. Ne canes sint mol esti.
10 Cor canis Ii <luis secum habuerif.,
calles molest i li on erun t .
4. Ad uuln era. ClLli ceros a..
Canis non rabi,]i cnput COnbl lstllm
ot ciuia ei us aspersus cll ucerosa uul
n ueru
5. Ad p t eri gia, (llI li.e nas c unt ur
(i u d i g i t i s).
canis u!;tum cini squc cius
adpositum pterigi n, quae nnScull tur
to ill digitis, urit et cicatr icem tollit.
G. Ad f icos, qui in an o na s
c ll ll tur.
Caput canis ustum et einus fius
aspersum mi re sannt.
15 7, Ad canis rabi d i lli orsum.
Caput cnni s ustulli ct n(lpositum
ragadill et omnam sll urcitinm at cos,
qui ClLne rabioso morsi fueri nt, per
su.nat.
Il J6 Plin. XXX JJ J
201
Olli ni tempore intesiinorum dolorem
11011 11llUeri;;.
2. Ad t ormin os o s.
Canis sanguis potus t ormi nosis
r emedium est ct inflELtioncs tolli t. !o
3. Ut n cu nibus Il o n latreri s.
Canis cor si l ecum bniJu6r is, a CIl'
nibus negant Illtrnri nce molesti
erunt tibi.
4. Ad morSlim canis, U
Canie caput coubustulll nOll rabi-
osi 5i infusum fuer it , ndfert reme-
dium.
5. A d uu l ne r a et c an ceromata .
Cauis de capite eini s asparsus uul 110
uer n et canceromata s&llnt.
G. Ad fic u s , qua e i n a n o n as
c un tu r.
Ca nis capitis cinis itcm aspersus
s umme sanat. J6
7. Ad c ani s rabidi morsum,
Db cauis cnpitl:l puhlPrem in pob
olle mittitur ct liberat.
tI cur. 3 om. L , ""btt.A ' 13 Non mbidi cnnis capud IIIl caput am. L
I " at idem cini! in ClI.ncerOl1l. uulneru. 1IJ!IJCnU8 sanlt Ha 16 tit. om. HI'
i])lit eria L 18 Item idem cini8 n.ppoBi tUB hyptergi a H[, 10 ipbteregin L
el tit. om. Ha 211 Idcm cinnH ficus, qui in IWO nascuntuf, aapenu, aanat
Ila !! .i tit. om. lla e6 Idem aspersus r&gn.diorum et omuelD Ba
e7 ragadiorum L 28 a cane rabido Ha
6 in omni (tow 1'1) tempore dolorew intest inorum non patietur qni edi
der it V,Vi 8 turminOl08 CV, !I potUI V,Vi 10 CIt eia et Vi
loUit witifice Va 1 J cur. 3 ut cur. 1.2 iIi V,. I'i cllr.3 tt 11 0111. l' a
Ut cluiiJus C(I 12 hllbueria ad to calle8 negant Vi I S labure .Q, at.
deH. in Vl 14 t ibi cruat V, 16 Cllput 11011 ra.biosi coniJuatullL in morsum
canis non rabioai ai V, cu.put nOli rll.bi ORi conbustum, pulucr88 in
morlum cuniB non ta.bioai 8i illpO!rueriB, adl'eret Vi ad fe rct 1'1' 19 cancero
ma.ta. Dc cII.pite CAnis cinu" conbu&tmu a.epnilius F'i 20 Calli, enput
t'on bustum et ciu8 cinis 118pan nnl Va de capite 0111. (ia cinul aspnrBum Vr
fi col V" C01T. in HCUB Capit i cani, eiusdem pu.! uercm in arboribns
"panum Inmme prodcit Vi (li uus Ca IUpa reum Jfr '! o BumlDe Caei t re-
tinere 6Clli Va 26 1Il 0rau. VrVi 27 De capite eanie pului. I'rl' i cllpite
0 111 . C 28 mittitur et dabis ei, ut bibat, et li bernbitur 1', 1' 1';
202 a: 8- 1:! [X. . DE CANE 8-18
so 8. It e m ad cani s r nbidi
monuUl .
Caput ennis rabiosi et iecur coc-
t U.1ll dato ei, qui mOrlus fuerit, sanat.
Vermiculu8 canis mort,lli in coll a
n suspenSU8 fncit ut supra.
9. Ad d enti ulll dol o r es.
Dentem canis conbure et cinerem
eius in uini emina decoque et ex eo
gargarizet et snnahitur .
4010. Ad tumares gi ngiuarum.
Dens cani s conbustus et hitus,
gingi uis infOontium inpesitus snnat.
11. at dentes siue dolor e
crescant.
Dens cauis conbustus et cum melle
tl"itus gingiuOos rellTimit, id est pro
dentifricio.
12. Ad id r o pi eos
Canis rabidi id, quod sub tingua
roo babet, I\ccept um et potatum cum
nqua. cali da uel ex uino mirifice
sanat.
8. Ad ca ll os ragll.diorum.
Canis capitis einis item ru pnrsus 10
Cd.llos ragadiorum at OlUncs spllrci-
tias et aspredines emundat.
9. Ad eauis r ahidi morsum.
Canis puluerem de capil.e, in po-
lionem asparsus dalur ; canis eiusdem u
iecur si dat um fuent edenduw , ra-
mediabitur.
10. Ad de nt. iu lD dol orem.
Caills dens conbustus et in emina
uini decoctus ad medias, inde os coo- 40
luatur.
J1. Ad de nt es infantium.
Caninus dens conbustu8 et tri t us
et adposit us gingiuis infn.nti um, effi
cit dentes sine doloro croscor1l.
12. Ad gingi uas repri wendlLs.
Caninas dentes conbustos et tritos
cum melle, denlifricium uteris.
13. Ad idro fobos.
Cuuis rabiosi id, quod sub liugu8
babet, excmptum etdatuw in
idrofobis ndferet remedium.
a 36 Plio. XL\: 22 a 43 Pli o. LU 22 a (8 Pli D. xxrx 99
82 Capud rabidi cauit Da . 33 mOI'llU1I est, dnw ei, luire aa.nat L
34 Vcrmiculom I, sr. 6U8pcn9um L 87 cinie emi Ds, uini L 89 Ba.na-
buutu.r L U eontrituB L 42 gingiu&9 inposit ul Ha: infanlibUB L
4(1 rcprirnflt L rcprimit Hu, rtl. om. 48 ClI r. 12 om. L
29 A.d oS/lillol Vi 80 cinus idem Cu cini s (cinuB) pu\uerew idem VrYa Vi
08 Vi gallll9 00 11 2 aJlperatione8 Vr Vu MpereioneB Vi
ewollllnt Cu cnrlllt Va 83 It em "d Vr mOT.UB Vr 36 aSjlanuIU Vr Vi datur,
do eiu8 iecu! 1'; 86 dfltUB I'rVi edendum isdem rOlUodium oat Vr eden-
dum eiedoIU romel!iun) CRt Vi irlem remed ium est Va 88 cur . . 10
et 11 perlllllta/IiB j'l Vr 89 at I!. lI in o, deeoclus 0(1 usque a.d medias Va
40 collla,iur CII Vi colbn.tnf V, conhmtur frequenter Va infnnlum eu
lHt CII.ni8 dCll M Vr at tritwl 0111. ea contritns Vi "" officiunt ea effici t,
ut dent ol Billa de[ere crescant VrVaV, 47 Canie danteu I'rVi
Calli e denies COll bU5toB at piMW9 com mella Va tritus ct udpo9it uB cum mcUa
Vr 4,9 cur . 18 om. Ca hyd rofobu 17"r Va Vi 51 at oontrituw fit; dnt um Va
62 aMort l'j alfarret IRlutem VA
II' III _ I /) I X. 1)]<: CAt'lI\ # 14_ 111
2G3
13. Ad s p l enem.
Canis uiui splenem, exemptum at
potatum cum nino sanat . Quidl1m
incisum fiss umque cl1tolium suprs
splenom ponunt.
H . Ad pil os contrnrios.
Lac caninus euulses pil os non pa-
60 titur recrescere, si locum statim Ii-
nioris, unde sublati 5unt.
15. Ad li ulie r es, q uae m o r-
tuu m io u t e r o b aben t.
Lac catuli ciciet mortuum, si con-
115 tinuo biberit cum melle et uino pari
mensura.
(J 64 Plin. X1'X 82
1,1. Item 116 Cl1 l1e S l utre n t_
ennis lingunm summam subposi-
b m sub pedis pollice dicimus afficere, 55
ne canes labenl;.
15. Ad cal i ginem oculoru m at
qui lluh fu sione t e mptaDt u r.
Canis fel cum melle scapno con-
lritum et subpositnm oculis omnia to
5uprascripta discutit.
EBsdem idem uirlutes et ad ne-
felidem faeit.
16. Ut ne domu s ma l o meijica-
me nto temptari p ossit. u
Canis fel masculi nigri perpurgat.
domulU et cffi eit, ne ull um malum
medicp.mentum inforatul'.
17. Ad Hillenia u it ia.
Oall is splen uiui exemptum et cum 10
uino potatum spleneticos emenda t
mire.
18.atpili e uu l si non r ecresca ut.
Cnnis laeta si tetigeris, euulsi pili
nOD recrescuut. a
19. Ad p ll. rt. um mortuu m.
Cauinum lactem polatum cum
molle et uino pari mensura, mort u-
um IlartuDl eicit, continuo ut bibcnt.
50t Splan canis 1O nino potatul lanat Hu &9 Lac canico8 lupi(s) Ho
(;0 ai l tatiw lenicf19 L 62 lIluli eril L li4 La.c lupi catuli Q eciet L
53 clI r . 14 om. Ga: 51> podes I'rVu Vi 51 ocu[erum VrVa ,el. om.
et Inlfuaiouem temptatnr 00 fi9 melle capnO I' r contri tus ot sUPPoBituK
Gil Va coutritu8 (?) et infundalur oculi! Yr cout rihml (It oclil epposittlUl
Vi 62 dum idom uirtutia Va et eo uefol idam .Q li4 ctt r.16 om. ell.
domos 1'': 66 nigri domu i uBparsuB doulum perpurgat ot Va 70 uiuo (1)
1',. uiui om. Vi uiui ll.XemptulU et potui datum Oa lIiuo exe.mptnm et
oontrit um ot potui Ih,tum 8ll[euetico wiriflce aplenem coolumit Va 71 Ii-
berat Vi 72 l11 ire om. Vr 7il crasc3 1Lt. LlIoCtcm caninum .i 1'i "i ll C!I.
uinum' ladem potum mort uum pattum foria eiciet continllO, cnm melle tit uino
pari mansura potioni9 dahie, ut Lihs,t . liberu.bitllr Vu mort uum om. Vr
77 dnm biberit, ne nOB ipsi frequenter temptauimu! Vi
264
Q: I U- 2L I X. 20- H,
16. Ad dent.es i n fa ut i um.
Lacte ca.nino si a.ssidue infantibus
gingiuas tangas, dentes eis sine do
:0 lore crescunt.
17. Ad p i l os cont rar i os,
Lac CIIUinUffi , lacrima ederae It
lac titimalli, in nino mhtum enulsos
pilos non patict ur crescore, si mox
linions locum. Quod faoit, nc )lueris
pili crescant..
18. At! c a ll oB at
t oll e udas.
Lotium caninum, lutum faetum, in
80 lana coll ect um mire. callos et uem l'
cas to1li t.
19. Ad 60S , (l u i mi nus a u diun t.
Adipem ca.ninum naturn.liter cum
Il.hsin!.ii sueo et oleo ueteri remisse
8& still ato in aures, sortIes emendat.
20. Ad ca Dis r o. b idi mors us.
Vermes, qui sub lingua. canis ra
biosi i DUCniuntur, excisos et cir(!a ar'
bores fi ci perlatos at datos, qui n.b
00 eo morsus fuerit, slIollbil nr.
21. Ad fe bres a mfi mer i na. 5.
Coxa dextra ca-ois morlui nigri
brachio sus pensll. discutit fobres.
20. Ad de nt. es i n flln t i u m
gi ng iull s.
Canino lacto 5i 8ubinde tctigori s,
sine dol ore del\t.es crescunt .
21. Utca ni in cnpi t c llo n oxell ll t.
Canino lacto lleleri caput 6ubinde
lauet, caui cnpilli non nascuntur; ot
si caui fueri nl, infi cieotur.
22. N e ma lo medica mc n to do -
M US nocea tur.
Canis saugui s ,parietibus damns 90
aspersns, a b omnibus malis l ibera-
bitur.
23. Ad n.rt i cul or u m dol or clD.
Canim, pell e calcei facti, in USUlll
arti culorum dolorem carchit .
24. Ad e i catrice s o euloru m.
Canino lacte oculi:> innnctis cica-
t rices u tenuat et lacunulas replet.
25. Ad poda gr am.
Canino adi lJC pedes unguntur et. l GO
podagram leniorem facit.
{1 88 PHn. XXX 82 a 82 Plill. XXIX 133
67 Addcutia infltntibus L i nfnntum lla US caninum L oi L . 2 !' acte
canino et lo.erirnum ederll. 6 01. IncOO j, 74 nOll sini t 111, Icd mox L
76 qnem rllci t L quo facit Hll 79 lotnm fact um Ha SO mire BIIo Il !l.t fit
cal cnlos Ill. UllrruclUl Ba 8a Arl ipe cum :.bsenti i ucum L 801. remil'
808 L 86 moderate irurtJll nto Hu 86 Ad moraua labidi cauis HfJ 81 rrv
!. ilii Ho, 88 et L 8!1 o.rOOre8 fieri Ha IJerl alu8 et !latus L
!H cur.:U om. Hu
82 eaninum IIl.ctem si frequentcr tetigeria. iufaoR sine dolore dentiulll Vi jcl.
lies. fre(j ucnlor t eligeris Va 88 dentes oicient Vr dantcs cici e' Vu, COIl'. III
B! cW. 21 0111. e fl 8b Canino loteo uowi OU}lut frequllnter laua ct caui 1'.
87 fueri nt nnt i inli c.ient Vi inficient VrVa 88 Cllr.22 om Oa No nll o
Va 90 CBoi nnm gauguincm i n IlBri ates domus !l81)Ul8UW V' Imriet u domos
It.spargc, ub onlDi roulo mcdicumento li bembitur Va liberotur Vi 96 do-
lorem t ollit I'll 97 in oculi a Ca V/,IVi innucti et VII 100 pedes Ca, Cd.
perullguo Va. pernDgtle8 Vi
..
'"
'"
It I X, 1m p 20
260
26. Ad nul'i u m d o lo le m. 22. N o s n p or ClL ll i s 10 1,i u l1I
mi ll gll t.
Super Ulinnm CA.ni s (l ui miuxerit,
quidam aiunt eum in corpore con-
ucrti lice posse CUIIl ) cum uell erit fe-
mi na, conburi.
Ca ll illO llWpO i n strigilo sol uto lOS
I\ll ribu8 institiatur , so.nabit ur.
23. Ad Ca.dIl C06.
Stercus canis albi potat. uw ex d nel'a delexiuo, caduco! mi ra sanat.
Ad t i nea s i nfa nt i um.
Stercus cani s conbustum CUIII melle inlitum tineas toHit.
25. Ad ragadi a ) quae i u ore nn sc un tllr.
Stereos cani s cum rosa triturn et illposilum statim 8l1 nllt.
26. Ad id r o picos.
Stercus ('all is siccum et in potionem aspersum idropicos SIl ORt.
27. Ad uer ru cns to lle n da s.
Stercus canis n.lbi t unsum cum fll.r iml, t uru odulam factnm n. nto borllm
110 ncccssioni s dnto negro, muuducet et snJllltur. Si autom node ad cum nC-
cednnt, simiJi ratione dllto an te accessionem, uehcmens fi t acccssio, dei nde
lIl innitnr et. recedet.
28. Ad idroJl icos.
VOllli t llm canis idropico super uent rem inpone, loco inci pit per seces-
115 SUIIl aqllam emitWra.
'"
2!l. Ad omn ll m d olorem.
liestiola , quae iouenit ur adhaereus sinister iore parte maseuli canis,
(Iun. m Groeci )1 (,)0:0011 dicunt , suspcnaulIl in bmcbio omnew dolorem sedat.
30. Ad t u mor es testi c u l o r u m.
Caloar ia canis tri ta et inposit.a. mire sann. t.
31. Ad mor bllm r eg ium.
Canis rll.biosi cnput cont usum et. conmixtum, potui cum uino datum
mire so.nat.
a 104- Plio. XXX 69 a 113 Pli n. XXX 105 a 116 Pli o. XLX 83
97 eonuertit L \18 neo euw jl !Hl eon bure L t Ol delexina L
102 infa.n\ibUB L 10 1 in bora L 108 CI".27 om. lia; C!ntl cum non COli '
llcllia / titulo, uliquid ,periissc adpuret 10!! fari nam t nrt n\am L horlt L
LJ4 Item llomitum Hn pone, statim E n 11 6 Il.(Iu8mitter6 TJ a'laa HII
11 6 C1i T. 29 0111. fl at.! 117 adhaereo! miateri or e parte.ll as aure . iniatra canis
Piiniu. 11!l turnores atticulorum nel tesliculornro Ha 122 lla.bidi can i.
CDpud Ha cu m uino Ilotat um Ha
l OS aulum Vr Vi t 04 stillatum 1I.urium dol orem wiriflce tolli t I'a sli l-
lal us, porfecta BlI lIBbit nr Vi
,
266
,,1-3 X. DE LEONE P 1- 6
32. Ad aliq u 3m fract u Tnm.
In Cerebrum canis inli tum et in lana frru:-
turis diebus XlV, solido. Il utem fracturll debeblt soliqam adlLgabonem uti .
33. Ad g l a.u c olll a ta. oc ul oru m.
Caluarill cauis 6. ndite Ii de:xter oculus glnucomatis Illbol1lt,
t.eriorem partern di mi ttitur; 5i sioister, sinistrnw.
124 PHn. XXX 11 9 (( 127 Pli o. XXIX 11 7
in dex-
l !! tt laoam I1 et lIubinde L Hu. 126 debet. Ha solida all igati one [J(I
L 128 II piceLl a Ha 129 lIiniBtrum a
x. DE LEONE
LAd eos, qui falltasmll pati -
\I n tIl r.
x. DE LEONE
1. Ad fantas i am.
Oarnem leonis manducent, fantas-
ma. non pa.ti untur.
Leonis carnes codas qui edllL'it,
fantasia non potest temptnl'i.
2. Ut a. bastiis tutus sis.
sl\nguinem, qui oorpus BU-
um linierit, ab I\liis bestus tutus erit.
"
2. Ad nurium do l orem.
Adipem leonis remi88ulli ill stri-
gila, Il X eo in aures stiUa.tUl', sana-
bitur.
:1. Ad Ollln 6 1l1 dolorem.
Adipem leonis remissum, statim
m.iJ:tum, orunom sedat.
:
3. A d auriuIII dolol' e m.
Leonis adipelll rcmiS8uIU in sl ri
gile auribus .still ll.tur. HI
4. Ad omni um 8erpcnt i um
morsus.
Laonis adipew, si totum corpus
uDxeris, a scrpentibus eris t utus.
5. Ad o mnes dol ores Ilut pednm u
aut c e r uici! nel quilHl u i d do-
I ne ril.
Lconis adipem libram 1 CUlD cerae
unoiis II e t olei lent iscini unciis il,
mixta omnia in se, uteri!. to
1 De wedieamcnU. de leone Ha 4 at fantasm" IIa Ii plI.tientuf Jla
7 loonil om. Hn 8 ft til1&tu8 L stiIla Ha rei. 0111.
fJ: Oft. V1' Va Vi
0. """" 1 om. Ca 11 Meoema Va. V, .ediderit VrVaVl " pone VrVi,
" 7 b, IbuB bestils arit . Vr pono inquiet nrl Va 6 Sl qUl8 ra a
0111 1"r eril t UtU8 " r Vi 9 remlssa strJlple I'rl'a%t
strin ' le Cn 10 stil lo.tum dolorem li bernt Va 12.monos a
go . I' I' f' ,.' V, 16 uel 8i quid Vr Vi 18 hhram cum cerIL
1..1. perum:erl8 r a , rh . . . . . t
nCLIu {lUlU et oleum VrV, oleum uncias dua.!!, lentl sclUl unCla.ll , mix a .onr
i URiruul ad neruorum dolores et omDes doloreij fillnat V! olollll,l "ycla ,
uocina duns, mixto. omnia in 80 ad 1" , "t d r
1

20 in 8e uteri s ee datum. Ad naruorum Cu In 8e. Ad neruorum 0 oro
1'(1 cllm 6
I't I 1\ XI. 1m 'l'AVRO (I t - Ii
267
4.. Ad n Of UOI'um ot gon i c u l a-
rum dolor e m.
16 Adipom leonis cum medulla cern-
ina at lactucn teres ct conmisces,
t unc demum pOI'ungues corpus, sana-
bitu r.
G. Ad nor nOl'um dolorem.
Vi supra facies.
7. Mulier ai conci pe:ra nol u erit.
Leaell 8e uuluae particulam 5i in
bracbio suspensam babnerit, non con- ' 5
ci lJiet.
21 Cllr. G 0lIl . VrVal' l, l td conf. I llpra 23 De le&enll. Vi mIte CMram c{""
2-1 Leae Ca Va Laeoe Vr unlua Vr nulpa Vi particulum Vi
25 concipi at Vr
Xl. DE TAVRO
1. Ad se r pentes fu gando a.
'l' auri cornum conburis eo loco,
ubi serpent.es snnt, et fuginnt omne5.
62. Ad ma culas d e fa cie to l\ ell-
daB.
Sanguis tall ri inlitus omnes macu.
Ins de fncie toBit.
3. Ad snbfllsi onem ue! cali gi -
10 ne m oculorum.
Fel taurinum cum mulsa et melle
Attico ungues et sanabis mi re.
4. Ad uellt r em s ol u endu m.
F el tanrinllDl i n lana conlectum
u et snbpositum a no uenlrem soluit.
I dem facit et i nfant ibus Super urn-
bil iclI llI positnm, lUlllbricos proiciunt.
5. Ad n u ri c u l arllm d ol o r e s.
Fel taurinnw, mulsum, mfusum
!o et auribus stillatum mire sannt.
: L .11a (A )
2 fugando! aerptlntea H" S cornn
Btntim fugient Ha 12 at l l a
20 imtillatum annat Ha
{l: Oa. Vr F a V;
Xl. DE TAVRO
1. Ad sel'pentes fugll.udos,
'raurinus comus oonbustus omnes
serpentes fugat. Sanguis eius potus
e09 intcrficit. 6
d mac n l ns do fac i e to ll e n das.
Tannllus sanguis inlinitus omnes
rnaculll.s toUet.
3. Ad ocu Jo r ulll c l aritatem.
'l' ll.llrinllln fel opobalsn.mo et melle :0
Attioo maxime ad caliginem at sub
fU8i ootllll oculol'um facit et mnnet io
eius exeJo.rat.
4. Ad n tl nt r is sol uti o uem.
'l'auri nu m fel in lana coniectum et 16
subposit um ncntrem sol ui t. Idem in-
fantibus u.mbilico 8nbponitur.
5. Ad lI.urium dol o rem.
Taurinum fel cum mulsa infusum
elll endat. 20
conbure8 E n .. serpenteB fuerint et
18 aurium Ila 19 mnlso Ha
2 effngflndos VI' Va Vi S conuuBtu8 0111. Va " cfTugnt. Sanguis enim
eiuB V"V; elfngnt Va potU! 01/1. Va {o eoa 0111. Ca 7 'l' nurinum ,110!)-
guinem inlinitum VrVi inlinitn! (-Urn) in maculi s fo,ciem limpidalll (lipidam Vi )
facit (faeiet YaYi ) I'rVa Vi 10 fene cum Va apobalsnmo et mel Vi
12 facit et alii. VrVaVi 18 exhilnrnt Vd' i dacJurd Va It; Boluet Va
Idem at V"l'aV': infantibnl fa cit iu irnhilico l'aV1' 17 in imbiHco Vr in-
nilico Ca aubpo8itum 1'r inpoeitum V; inpoaitum libe.rat Va 19 mu180
YrVaVi iu fnsum nurium dolorem eille Dl orn tolli t Va
268
a 11 - 12 XI. Dl'; 'l' AVllO 6- 1'!
G. Ad l entigines , clune i n facie
na sc untur.
-Fei tauri inli tuID in fllcic lent i
gines pnrgat.
7. Ad mor sum s i mi ne at h o-
mi ni s.
Fe! lauri inli luru soper morsum
penanat.
8. Ad Olllnll m dnr i ti nm.
so Sebum tauri cum resina el creta.
Cimolia. iopone, omnem dur itiam dis
cutit.
9. Ad tormioos os.
l ledulllL h uri in nino m1l.cerata.
, 5 ot pot u. ewendat.
..
10. Ad omo es do l o r es.
"Fi mum tauri cum aqua calida po-
tatum mire snoat
11. Ad Il.l o pi c i a a.
Fimum cali dum tauri alopiciis i n-
ponit o.
12. Ad coubu s tur ns.
F imllJTI tauri eonbustum et a.s par-
StHn igne aut aqua ferueoti con bus,
t um saoat.
6, Ad i n pe t ig i II e sin fn oi o n ig r!\ S.
Tall n nllm fel inlinitum fllciem li m
pida m facit at elariorem.
7. Ad mor SU8 lI i mi u e n e I h omi nis.
Tnu rinum fel inlinilum saunt. n
8. Ad dur iti aB i n cor p or e.
Tnuri num sehum cum resi na at
cer a inposi tum discutit duri ti ns.
fl. Ad t orminOBos.
'Iauri na medulla in ui no maecrat.a 10
at infUBII. t OTminosis remedium est.
10. Ad c mnes tn moTes.
Tallri num fimu m ad omll CS t UlliO-
res i ll posituID, nemO ignoret, perfecta
Bn.nabitur.
II. Ite m a d duri t.i as i n corpore.
Taur i fimus cum so.\e omnes du-
r iliaa emend at.
12. Ad conb us t u ra s a b i gn e a u t
a ca l ida. '0
'Iaurinus fi mus eonbustus et. asper-
sus sannt.
Item nrOlmm, quam t aurus pedibus
a.s parserit., si quia in l il.6 in aduersa-
r ios miserit., se superi or em futurum l6
sciat.
21 fn.ciem I , 28 in fa.ciem nmum H" !l Et De monum si mii L et bo-
mini B DIll . Ha SIl Bellum Ba 84 ill uino et lIa .tn.IIocerato L
'17 FimllB H I, pOlat u8 eanat Ra 40 tahthun 11(1 H
42 conbuBtum Ha <48 }<' iro'i8 Ht, collbustU8 H tt a.spau li s U
U ignem aut aqulI.m L . . . .
21 CHrus Get 10 oililra mlnlu.!' b ; " il io ar/didi!. in. qa t
fa.ci em CII 22 ill lilliturn purgll.t Vr , rd. Oln. ?urgll.t . . ro,C1 em
v
'
,
. d , . Yi " 8 raeiet et cl am Vu 24 61mll hommCl r
Impl IIUI Bel - . ., d ' r eO"'lor e exc111dit
.. - inlinitllm monua sannbit llr I'a !B 1I1Jl 0 81 IIUl uri ,lUI a -' . V
Vo inpOBi t a duri tilU Ollill ea discutit Vi duri l ill B .. I' r 29 t urmlU?80B ' t "
SO Tami medullaul Ya Taurinum medll ll Uiu VI ,n om. Ca . SI lnposl a
iom. i ll oai8 r emedium est InnitatiB Va :1 '2 Cn c(m,. ad .cur. (, . 8,1 ncmo
i noralls snull t Va H4, I'erfeet e {l 1II. Vr Vi eallllbitur mill fic e V1. . S7.
timus Va Tlillrill um IimUID cum 811.1& obpoBitum OLIlll eij dUfl b l.6
fVi duri ti nB nl1feret Va S9 conbust R8 Cu <:Oobl1 B.inrBrn ,aqu.a. IIlIt
nb i 0 Vr eOllbusturam ab igll o lIel nqu1l ClI hda. I't . 41 I aurmum mum
1I111)l'f conbll sturam j)erfeeto 8anatll r VI remus Ca aspar-
8um Vr 42 srmat 0111 . Ca ( 3 Item u qq. et CIU' /W ' U om. G(I Item taur UI
Rrennm, ' 1'111 111 pedibu8 Vr Vi Hem stqq. om. Va
I ii. UI. s pl u llil i tiu m rMl ia m
f n ei as,
MugiulIl lund ill 11001.0 lJI a.cerat ulil
et cOlltrit UUl , inliDitu m spl elldidlilU
GIl faciem faeit.
H. Ad eoi t um fa ci end um.
Testiculum tnuri aridum cum uino
pot ui dato, ad eoocubi tum ll amtior
er it.
269
13. Ut fll ciem i i lllll idll nl f ll c i a t
m u li e r.
Taurinulll muiullI aceta m\Lcera-
tum ot contrit um faciem splendid alii
facie!., dum frequenter par un xerit.
14. Ad a b undnll tia m s an g uini s.
Tauri nns sanguis sllngui nenl o. bllIl-
(lantern r eprimit, dum per Ollll e cor -
pus ungatur. u
15. Ad pr o fluu i um mu l ieri s.
Taurus ubicurnquo pastus f nent
foli n ulmi arllOris, de fl mo ipsius
fneis puluerem mollissi mum, mitte
ipsum pll lucrem in earhoues in tes- &II
t o et deI1OlIe9 in \l aso et SMeat mu-
li er, quae patitur, in enea.tesma. co-
t1iligouter at sanabitur, ut mi -
r ens.
4. 6 Ad faeiem Bplell dido,m fu.ciend\l.lli H I I 48 HfI nl l'l t emto LHa
61 Cll ralll 14 om. Ha, Il abet A, i n 49 et conlri t um 0111. Ii" 60 fnciot Ha
quo Ctlra plll" i,", {uiMit '\Iidel tl r
4\1 'l'nuriouUl fi mum Vi 50 oOll triturn el li nitum fMiem limpid am fa.ciel
mulier Va cd. lla. 61 perunxeri. Vj: 62 cumin 14 alUra 1111111'" II {irlt IIlt -
(lid;, in Cn saugui s I'r . 6.'1 Tu.un num Iangull1em I ll perillli ni tum babul1dan-
sllngui ni s repri mit Vi 8(1ngais 8uperi nliklg s:Laguinem I'r 64 d um 8Cqq.
Oln. Vr Vi 64 corpns in li nitum fuerit Va 66 mnlieri s ut rcatri ngit Vi
57 pascit Va 68 bumili arboria V,: remo Gil ipsi uB faci as (-ies) , iocari 01 \.eres
in l,u)uere(m) 1'r I'a ipsiu8 fncie. l iccal' et. ttl"S in [luluere molli u irno V,
GO CI\foonea uiuos Ya teste ' ''prascript. : teata Yr 6t deponill Vi sedot l'a
6!! pati t ur at ieatoaml!. Ca in om. Vr Vi 68 tliligenter ooo)Jertn {'rit,
I llll abitur VrVa dili geuter COOllorta. st at im repri mit sa.nglli nom 1';
xu. DE ELEFAN'rO
1. Ad ma c u l as t oll cod ns.
Ebur olefant i cum mell e conl rit UIIl
ot ioposilum mire maculas t.oll it..
6 2 Ad pl A. ga s de fa ci e t o l l e ll das.
Idem ebur elefa nt i, mulier de plil-
nero si cot idie faciem suam fr ican-
erit, plagl!.s mUll dabit.
X1l. DE ELEFANTO
L Ad mac u l ns d e fa ci e
tollend a s.
Elefllll ti d entem contri t um cu m
me lle, id est li m3.tnra. ehon s, ma-
culns, quae in facie nasCUlltur , t ol li t.
2. d e ll t e s ca lldid cs fa.cias.
h em de }i mnt ura. qui dentes si bi
cotidie rricaueri t, candidos BOS ct'fi ci et .
(/ : L Jfu.(A ) 8 eleru.nti Ol!! . IIn 4 mire .. nnt
fnciem Ha
II"
6 eodem
abur L Ii eol idi e d o puillere ebori s
fJ : Gf r,, " (1 Vi
1 Helerant u8 VI' Vi paSSilll, deul e.n oour COllhit um Yr Vi deuti ebll[ COIl -
l ri t am Va 6 limaiura., 'nllCullLll . qUat VrVi mlU:lIln.e Co. 'i in CII t ura:l
bis c:r&ti sill e lit . 1)()11f, cur . 1 e/ OcilJi(U a scc.n. ci" //Iall U Cl b i llWo slIb tit l/lo
.'\d canciorern A(l dentium candorem Va 8 de eadem Iima.tll ra. V.:
dontes fre(l' lenlcr fricauerit Vi 9 frit nerit d fr ica.uer it Ca effi ci t tt fa.ciet Ca
"
"
210
XU!. DE VltSO 1-8 - XIV. 01': ASINO 1
3. Ad e08, qui saugui ne m eXCr 61lll t.
Elefanti sanguis potus his remedium est, qui sanguiuem excreant..
4. Ad 60S, q ui s8 ng uin em 'exc r eant a u t t p lD ores a u t. 5i p er an um
r eiciu n t sa nguio om aut. si qui ! tor mi n Olus fu er it aut. cl a-
f an tiosu s.
Elefanti sanguis potus omnia Buprnscnpta discutit.
5. Ad c ron es hlffi or es.
Elefo.nti stercus inlitum omnos tnmoTes emendat
fronte nalci tur, t.ollit.
6. Ad capi t i s dolor em.
et dur iti am, quae In
'0 Elefanti stercus inlinitum dolorem tollit.
I t aanguiDi. potatu. bis remedium elt eis et ualde optimum excreanti buB
l anguinnm, Iiberat ct pennn.' Va euecrant Ca 12 Item ai qui a llIJlguinem
excreat au' ai qui l t anuinoauB (Deri t Co Si qui' l80guinem nercant
Td. W. dtut I S reiciuut Vr rd. Dill. I f> . u oguinis potat u! omnia uitia. miri -
fice B.nat Va omuia uiti a l uprascri ph. 17 inlini tnm (-us) V,. Va Vi
t umorc. toHit Ga rt!. om. tluritias, quM naBcunwr fronti Vi duriti al in cor-
pOre (luae Bunt Va 20 ,tEncus io capite (capiti VI) inlinitul capiti l dolorem
V,. Vi inli uitu8 0(,
XU!. DE VRSO
1. Ad capillos luaotes.
Ursiuus adeps cum ladano et uino ueteri mutus capill os Buentes re-
stringit et fnci t cresccre.
2. Ad cad u cos.
Ursinum fel cocli nli a 8i ngula, subinde caducis 5i daderi s, r emedium fllcis.
a. Ad s U8piri osos.
Ursinum fel i n aqua cali dn. potui dat um 8uspi ri osis succur rit.
2 Plin. XXVli I 163 7 Mare. XVII 19
{I: Ca 1"r Va r;
2 fiuenteB (et PaVi) at crMcant V,. Va Vi S Ursino adil)e .2 uini netus
wil[ tum Vi mil::tum Cl+ fiuenteB conspiuat Vr ft llentu cont.inet et cou-
I pi 8llat 1'"a fluentel conllilCllt Vi " crescere facit Vr Vi 8 Un-mum fclle
eoclaa. dua iii frlKl uentcr cadocil dedcril bibere, dignum remed ium faci L Va
remedium bonum raoi t (aci t Vr 8 Ursi num felle ai in nqua Va IIIl6pi-
rioBia mirifica Hanabit ur Va
XI V. DE ASINO.
1. Ad feb r ll! coti d innns.
Asini sanguinis de ll ona auriculae guttas TIl nut IV, mixtuID in uino
ci utis n, potui datum, resisht fchlih us.
2 Plill. XXVIII 228
{l: C(f, v,. rtl Jri
c.
2 til. om. Oa S Ga Va ftll ngui nem Vi 11 0 auricula Va
datur Ca om. rel. dnntll t Vr dllbis Va rd. Oln.
" ciati
XIV. ill!: ASINO 2- U
2. Ad dolo r u m ti oll t ium uel rnot i o n om.
Asinae Inc cnlidulll confi nunt dentes et. dOlofem sedat.
3. Ad s ns pir iosoi.
AsinRe Inc si ad tempus mulgeas at des hihfre, suslliriosos sanat.
4. Ad t o r min osoB.
271

Asino.e lac idem dabis ut supra, et 8i recens l ac non facies in 10
11ali O di adiplo feruenti, ci to enim marcescit .
o. Ad t is icos in ei pientes.
Asinne l ilc ca.lidum 'mmptum ut supra. emelldat et expurgat tor accm at
subpurationes.
6, Ad c i li a c os.
Asininus caseus sumplus optima f&Cit.
7. Ad c l a r it a te m oc ulor um.
Asiuino lade inunctus, claritatem praestnt.
8. Ad cicatr i ces o eul or uID.
Asinae lac cum mello A Hi eo mixtum, imlnct io cicalrices taHit..
9. Ad mnc u l a s in c or p o r o et ad clLndo r e m co r po ris.
J.. sinae lac cum fabae l omenta mixt um omnes maculns do Corpore ei ciet
et cutem candidi orem (aeit, si eo pro lomento uistUT' meli us faei t si t pl ust
ali quid admi scoeri t. "
"
10. Ut eo ncu bi t o pars.ius sis.
Asininus adeps et anseri ll us ma.scnlus, mut ulII et ad anum
1I d concn bitom pnlcpnrll.l.
"
adposi tum
11. Ad mn. mi lJ&ru m prouo candum la ctcw.
Asini splenom eont ritum ex aqua , inpositum mlL mill is lactem e1lOcat .
12 Muli or u t no n conci pi ll.t.
Asinll.e i n uulua ossuculo., quae inueniuntuf, moli er 8i secum
uon cOllcipiet.
25 Pli n . .:\ 'XVIJI 261
G Alli.nino lnele calidul \cali do Va) Va Vi doloNl w sedat earum dum w nde
Va to lit Vi .8 AHinne lactern do. ut biba,,!:.
l"dOrn,!l ad tempus, id e.t pl1!llentaneum, mlligas
e t IUBp i r lOBll dOB blbere. 8lnabullt ur Va !l t urminOIOI 0(1 Vr 1 0 Asinino
lactc VaVi. It Ca Vr ,diadypl on,:,. di lloclyplon Vi fereente ea
12 A d dlsenterl coR lnCl plentea fa 13 ;\.81n1ll 0 lacte ca.lido Ya Y'; lade
14 Suspillltionel Oa 16 optimum V1'Vi i8 Asruinua lac in ooulie
IDIlDCW S clarit nt em oculis prlleatat Vi inllncti oculi clarit ntem prncswnt 171'
cl a rihtcm oculorum miriftce praeat.at Va 20 l aet e G'R Va Vi laete 1IIUtil i ll
Jacl ia Yr mix tum inunclum ill oenli s cieauicea Vi inunctioncm G'u inuncti'one
Vr 22 Asinillo la.cte (carr. Inc) 1'1' lacte CaVi lumellturo G'u lomentum Va
". et orones Vi eicit, cutem. ?4 Hi mulBam liquidnm admiacueris I'a
. 0 cur. 10 om. Ca 26 ABIDI(m ) udlpe(m) et (cum Va) RuerinG (adi pe Va)
masculo Vd 'a Vi obpolilum Va 21 praeparet Vi 28 Mamilla9 laetem
prouocandum Vr 2!l COll tri tul Vr et el[ Va cum aqua et Vi inPOlitul
Vr 1I0 cur 12 om. Ca conciJliet Vr
..
21' 2 01': MVLA VEL IlVrtDONg 1- & - XVI. Ol!: 1- 11
xv. DE MVLA VEL BVRDONE
1. U t muli e r n on concipiat.
Mul ae de auriculis sordes adl igat.u.6 de poLl icula geruillll et brachio SUB"
pen5ao post purgationem llluli eris efficiunt, ut lIon concipiat. Qnaedam
b lanam nJbam inligant. Quaedam ex aqua bibunt.
2. Ad idem ut supra.
Mul ae cor siccum ot uiuo asparS'um datur bibere post purgationem
tricesimarilloln.
3. Ad idem ut s upra.
10 Durdollis supra stcrilem arhorem conbustum et Ol"tinctum de
lotio spadollis, inligatum in pall am mulao et post menstrua brachia sus"
peus um.
4. It e m ut UOII c on ci pi at Fulier
8i qua post primam uilginita.tis purgatioDem t esticui ulll lUuli biberit
Ib simili modo conbustnm ot a brachio 5uspens um habuorit, Illlllqlmm con-
cipict. l eour eius muli er ex uino 5i biheri t , nunquam concipiet.
5. Capi ll i d e ca pite ne de fl uesca l1,t.
Burdoll i s ieenr coubustum, cum oleo mirtiuo mixtum ot inlinitum cnpiti
capill os fi uentcs continet et facit crescerc.
20 l umentis int er S6 luctantibus et calci tw.ntihus uinum datum mallsuetu-
,
dinero ill ponit.
fJ: , 1:1' "Va, VI,
'! Ut muli er concipillot Va .concipiet V,:. B Va Vi
suapeuH. 1'1" Va V.: 4 effielt Va COllC1Plllllt l'1"VI 7 o.BparsuB 11 . .
II spo.tionia, IlUprUSCf'l l lt . spadoni 9 1'1" inligat us 1'1' l 'i in om.
Vi 13 Item 0111. Vi 14 uirginitatcm Vr Vi, carr. ill 1'1" testiculWl Vt .
11:' au brachio 1'1" et brachio Va 16 mulier si cum uino Vi si cum umo
Va concipit VaVi 11 defi ull. nt Va 18 caVitis Vi 20 IumentibUB YrVi,
corr. in 1'1"
XVI. DE EQVO
1. Ad t is icQS et qui ma l e t U8s i llnt.
Equi saliun.m si biberit, sa.nus efficietul', nos experti equus sane
IDorietur.
Equi
idem non
2. Ne pu oro inuosti pil i Ol"cant.
spuma PUOl'O inuesti pectinem lini eris, pi li
generat.
a. Ad dentio ncs infantillm
ei non crescunt
E qui dell WS
,
qUi priwi nati fUCl'int , collo sllsptlnsi, denl-ibus infantiuw
LO remedium est.
2 Plin. XXVIII 193, Marc. XVI 88; couf. Ps-Theod. p. 31 i, 4
8 PWl. XXVTII 258
fJ: Ctt. Fr Fit n
2 cnrus 1-4 om. Cu 3 Equis Vi 1I 00"i cffi ciuntur equum
Va eflicietur eXllertissiLllum actluum sane 1'1" e]{pcrl1UllllInI cquuJU
RIUl(l Vi 1 genOl'fltur 1',.
XVI. In: I':QVO J 18
2113
,I. Ad Il uII],i ll lll dol or em.
E(I Ui dOiLi es, qui prill1i nnSCUl1blr, 8i (lui doiet, tetigeris, re-
mediwn orit. N Hlll et si infans equi rosb11!11 basio.uerit., uent ium dolorem
!.lOll seutit. Vide, li e equllS mordent infantem.
5. Ad splenis do l or em. u
Equi lingua. miDutatim facta at cum l1i llO pota. spl eneticis r emedium est,
et lac equi potum idem facit.
6. Ad mu li oros , q u a e a matri ee laoo r a nt.
Equi num lactem, potum pll rgat et iuiectum uulil ae lahoranti prodest.
7. Ad c ad u cos. ' 0
Idem ut supra facere dicimus.
8. Ad eos, qu i tOlticum bi b erint a. ut a Je p o re mar in o tadi
fuerint.
Equi uum iactem, idom potum prodest mire, rei cius potum llomito-
riulll est. 2b
9. Ad stra n guiriaill.
Equinwn feI pot UIll prodest.
10. Ad partum mortuum.
Equi axungia subfumigll.ta eici ot mortuUll1 part llm et sccundas.
11. Ad so,n g uinem proflue ll t em.
Eq ni stercus siccum et aspersum sanguinero vrofi uentem rlltinet, maJL:ime
de naribus sll bfulll igatum eiciet mortuum part um. Idem faeit, ut mulier
facile pariat, et Ilont rem cl audit,
12. Ad ue nt rem fluen te m.
Equi stercus aqua liquofactum et percolatulll 5i bibatur, f aciet egrCSSUlll .
13. Ad auri ulll dolorom.
Stercus equi sicc1llll et tritum bene et c.oial ulll , cum rosa infusum auri-
<'ulnc dolorem tollit.
22 Pli n. XXVIII 159
12 primi nnti fucri nt 1'(1 1B equi OB Vi baBsauerit. V,.Vi 14- seu-
tiunt et uide Vi 16 minutlLtim aumph. spiene1icia Ca cum om. Vr sple-
nicis VrV': 17 lac om. Ca ladem in F,. corr. lac 1actem cquj .
Holae Va fllci llt Ga 18 qui Ca quas V1' Vl 19 pot a. tum Vi 20 tit.
Otll. Ca 22 toxicllw ILCceperillt Ca 2,l EquillUIll om. Ga pota-t um pro-
Vi mirifice 1'(1 mobitoriuill Ca 27 potatllm miri fico proticit Vi
perfecte medetur Va pl'oficit V,. 28 Ad mortU(U)ID. partum VrVaVi
20 8ubfumiglltum VI'VuVi mortuum peens V,. Vi , ill 1'1" cd. dM. pllortuUl
foras Va H6CUlldllos sequuntur Va &ccundas subaaquentur Vi 1I1 Equiuus
8icCllS ct Oa 32 part um forIL8 Fi 33 parid (con)dudit
lOt ucntrem y,. Vi claudit lOt uenbrem Va 34 tit. cU". 12 et 13 conmllt(lt F,.
profiuentem Vr X6 Uquefactu8 at percolatU9 ai c bibitllr Ga ogre88uli Vi
87 Ectui stercuB VrVaVi contritum Yi beno colatum V1" Vi in auri-
cula dolores I'r in auricula. Va et in auricula dolorem IJcrfecti6sime tollit Vi
oorp. ",. d. I .. t . n": 18
274 XVI. 1.1- 11'1 - XVII. pVlmo g'l' VIllOINE 1- 0
14. Ad u eutrem flue n tem.
40 Equinum caSOllm, uentrem reprimit, tonninosis remedium est, tlntur
autem potui ex uino.
15. Ad OID nos dolor es.
Equi nnm coagulum potum ex uino conprimit omnes dolores; maximo
prodes"t cili acis et tOrminosis et his, quibus per anum sang uis ermllpi t.
89 cll r. 14 om. Va 40 reprime' Ca tunui noaie CaVr 4 1 uino, li-
bernloitur V, . S qUllCulum VI" Vi cum uino conprimet omneR mA.xime pro
desBe et Va conpri mot I', Vi: 2b hi., a quibus aangninem per unum rIIIIO-
ri t Va. ao.nguillclD rumpi t VrI' j err upit Oa
XVU. DE PVERO ET VlRGINE
1. Ad ocul o rum a lbug i nom.
Pueri et uirginis lotium, in ungues 60S, et edenuat et t leucomatum est
et. lacri matorimll non insanabilemt. Efficit snim aliquatenlls cl ari t atem et
augulorUTD aspri tudinem sedat. et post inundioncm pelles eiciun t.
I nfusum auriculae, quae pus IlRhet, remedium est et tOtillS corporis.
2. P unet is nb np e ue l a u es po a u t. a crnhr one.
8i lotio infantis subinde fouerit locum, ubi pundi suut, romedium est.
3. Ad podag r a m.
10 Pueri primi capilli II. natiuitut e si pedibus dolentibus inpositi fueri llt,
"
saliabulltur.
4. Ot muli er n on concipiat.
Pueri dens a nnorunl VII inclusus auro nut argento et brachi o suspellsns
efficit, ne mulier concipiat.
5. Ad ol efR n tiam.
Pueri latium si biberi t , liberabitur, incipientem elefantiam emendat.
Jtem in ci prino mortario et ci pri no pisti ll o latium pueri cont ri t um
aurum solidat.
6. Ot muli e r c oncipi nt.
!II Infantis museuli , quod pri mum enatus emittit, subpositum locis muli eris
eonceptionem facit.
9 Plin. X},. '"YIH 41
{I: (;fl Vr "(1 " ,
12 Pli o. XXVlll 41 19 Plin. xxvm 52
1 aut. ui rigini Vi 11 uel ui rginiB VII 1'(1 pasll,!, lacri-
marium Oa (or/(l18e: leucoma. tUDl eBcena l:t.Crlwatonum non In,.nahl le
eflleit 8anum Va onlm Vr Va Vi (h)ilaritatew Q C> asperi-
t adiuewea aed",t fecie lotei (sicce ea.dem V.) a.epritudinem (oculorum Vr) aedat
VuVi in VI' tittdi IOCQ 6 auriculuw Oil. l\uriCUillH, quae opus Va plus VrVi
7' PunctU8.Q ut scabrone Vr 8caprone Cu Bcabrono Va Vi 8 Joteum
r .: illfnll tis eOH fQUOIl>! l 'n eo 8ubinde fOll oaris V,.Vi remedi at I'rVi
sannt Va 10 Pueria I'i Priwi pueri I'r n",tiuitate capilloa si .n 12 clt,. . ;l
om. CU IS Pueris Vr Vi 15 cur. 6 in Oa post cur. 9 elafaut iaco& Va
16 Pueris lotium ai biberint, Iiherabuntur Vi incipiente elefancill. Oa tamen
incipientem Va 17 l oom Btqq. 0111. Oa Item id.ern ':i cum lotio I?ueri con-
trito Vr pueri inu06til . tri turatum Va pUert9 V, 80ldat lluonll
tribuilltum aurum loldat Vr consolidat Vi 19 cur. (j 0111. Ca 14 cmlttot
I'rFi Bubllositus VrVi mulieri Vr
XVI I. I' VI': UO WI ' 1 101
275
7. Ail unuis 1lI 0 r S11111.
Infan\.is capilli cum ncoto inpositi, ennis morsutll siue tumore sanat at
serunt et. in capi te ulcerfL emendfLt.
8. Ad inguen. u
I nguen repri mit, qui id subiude natura SUII teLigerit.
Item adferl remedium ingll iu ibua, si pollieem t uum in pede cum digito,
qui iuxta est, adligaueris.
9. Ad l ippit ud i l1 em.
Homo, qu.i cll mqll e cr ura sua laucrit at deonum ad pedes a.qllatn de- so
du xerit et de ll t.mque manu oeulos subi nde tetigerit, nOD lippiet.
10. Ad cfl. u c ul osos.
Dc hominis uesiea cauculos excisos, id est chirurgia. sublatos, t unc ex
aceta nut lIill O ciat o unO cauculosis dnt ur aut b.i.!I, qui tl iffi ciJe urinam
fa.ci unt, et eauculum friat, ut lnino. fi eri possit sill e torlllento.
I dem dicimus facera ad collum suspcnSlIIn, sed tardius sanat.
11. Ut mu l i er cOl1cipiat.
Homo uir ai soluat semicinctiuUJ SUI1Ill et eam pruecinga.t et dieat:
Ego de hoe e:t"pl ico te iaborRntelll.
12. Ad ca p i tis et co rp oris ex ul ce rati o ne m et fu rfu r !'s.
Hominis lotio admixtum nit rom et inpositnm omnia uitia suprascripta.
snnat uel emendat
Item callnm in ncretro ex tenuat, 5i illo saepius
13. Ad mac ula s i o fa ci e a sole fact as aut per se natas.
]D lotio berbum maeerat.um et subinde mpositum emeodaL
14. Ad profluui um mulieris
fneit, si sa SA.cpius lotio 18.uerit ui ri .
25 Plin. XXVllL 41 37 Plin. XXVnJ 42 40 Marc. }''"VI1I 32
22 mOr;!us Vi 2-l sanat et in capite hllobelltia ul cera san .. t 1'0 25 Cit,. 8
01ll .0a Ad inguinum dolore8 ( em Va) I'a l'i 26 111guinalll Va qui ell. VrVi,
in Vr b1tpra.script. : id qui aa frequentl\18 Va 27 Fi 291ippitudin em
ocu\onlm Y,. Vo lippitudeB Vi SO ll\uerit lIonum Cu de cor auum usque ad
Va S1 utrasque Illanus Vr Vi oCllloa aibi t.etillerit, non lippet Ca Bubinde
om. Va 82 lIr . 10- 12 {Jill. Ca 88 howinibua Vi ui uicam cauculoB excissoB
1'1' VI' Giurgica. Vr 8ublnto l'rl'i 56 fmngit Va fri ent Yi et urhla. VrVa
86 sine t ormento 1I8gae lid {i,!em Cllr. I J om. I'll 36 luspellius et Vr Vl
88 edicat Vi 39 ego exp1i ca l'rJTi .0 . ulcerfl ti onam furfureB Yi
41 Bominum leteo ndmu turu nigrum 0(1 loteum 1',. ni t rium 1'1 -l2 et iii
illum BllepiuB fouea! Vi ilioB Ca H Filcit et a.d V(l Facit. ad Vi de
facie Vr de facie tollendaa Vi ./,6 lotium GCI fre(IUcuter inpoaitnm per-
fecte curat Va inposi tum porfecte maculas ab8t ergit Yi 47 8i 008 sae-
pin. V1 si eo so saepiu! J'i 80 om. ell lauet Vr Va uiri om. Vi
IS
"
276
xvu. D[o; pVlmo E'1' 1&-:!2
la. Ad ma culas i n fantiulll, qua e in faci e aut IIbi c UII (P1 C fut)ri n t
Mntell ae quae cr 11stulll ex lotio dU.l:el' int, frJ.ctae et eoctne, in ualueo
flO cum infantem ex eo 111l:lCris, suprascrillta clTIClldat.
16. Ad conbu stu m.
Eadem fael: illiinita in )i nteol o et inposita conhustis pusteUas non siui l
8nrgcr6. Simil i modo iuposita scorpionis ictllm scdat.
17. Ad can i s rabidi mor s um.
&. idem f: lex lotii iuliuita a canis rabidi moran liberat, si cum carhone
uitis niridis det ri ta ill pooatnr frequenter; adlicit humorem enim, l111em ex-
trll hit postea, deill de curato debebit adponi, dum et inducat cicn.tricem.
18. Mulier u t non concipiat.
Spadonis lot io tnmarici i cMbones exti noti et inliniti, pellioula mulne
60 brachio 8uapensi, efficit, ut l!luJi cr non concipiat.
19. Ad f ebres acerr imn.s.
A uestigio spadonis discedentis a ianua si sustulel'is quodlibet , di eng:
1' 0110 t e, ut il le Onius febrib us li beretur, et nominabia acgrulll
j
Ild cuius
brnchi uru sll SpenSUI1lS es. Ad id Joqueris) quod suatuleris.
81 20. Ad canceromata.
Hominis stercus conbusl um in uleern eancerosa. et i nslinaLilia spnrgu nt;
eo pro mugno remeillo utuntur, quod melius IIdpellat ur botrix.
21. Ad tertianas.
Lpsius aegri st ercus si nist ra wanu subln.tunl oonburant et i n punno
,0 corario acia inlignnt at in sill istro brachio ante horam aecessionis S11S
peodunt.
22. l l u l ied, s i pos t llartulII sec undu.e b aeseri ul.
De lotio subter gustet, sequentur.
48 infnutiuw Vr, rtl. 0111. in(antum uel Ca qulloll in racie aut toto corpore
URScuutur Vi 49 l raccllne R, du:reri ut in loLio Co. faet&e Co. 60 iufante iu-
nnexeri. Cu. 62 eadem Cu. eandew Vi Binet l' rVuVj liS Simillim(l
inpolita.s Vi .edat iclllB VrVaVl &4 rabiosi VrVi 65 fll.cce VrVi
inlinita. Cilli ia Gr, rubioai VrVi monruB Vr manum Vi carbones Ca
56 niri di Co. Iliride Vr cOlluitn. I'a inpo8ita Yi II.dluitur Co. V, I'i . ablui -
tllr enim humorem Va 57 deini ndi cum curato Co. deinde cnm curato Vr Va Vi
e1: imlucnt Vi 58 Cllr. l S-19 om.Oa 69 tramaracii VrVu. trnmaritii
Vi elltiucti et coutriti et inlill it i in pellicuia. Va Vr 6.1 Reer-
riwaM om. l
f
r 02 8ul tulori 8 I)uiuerem, quod (uerlt ct Iigahl8 In brn
cbilllu cuwque nowiu nbi8, lilH!lII biB eum Va Vr Vi IIll ToJlit.a V,:
Gaiu! eiuB febribua I'r OraiuB Vi Iibexatnr Vi 64 At.l fluod T'r V,
115 caucremRta Yr 66 et ill U lupargunt Vi Va .hT?tix Va I'i
118 cur. 21-22 Gill. Ca 69 conbnris Va 70 eora1: IO VrY(/VJ mhgas Va
8U8pendi8 Va 72 Mnlier Iii Vr Mulieri! Vi secundlLl eserint Vr Vi
711 loteo detur Bubter Vi gustent 81ne mora aecundLI.II (Orlll exeunt
VII 8tatim 8e(lUnd88 aubaequuntur Vi
);\,III. In: CATTO 1_ 4 - XI X. 1) 1( UL\ 1I1-l 1- 4
X VII I. DJIJ OA" l'Q
1. Ad a !o pi cias.
277
CaUae stercus s.iccum et si uapem Ilequis ponderibus, ex aceto contritum
eapitis alopicias sn.nat.
2. Ad p rofluui um Jl) ulier i s ex putu.
Cattae stercus cum resina et rosa subllosi tum repri mit..
3. Si quis s pi unm gl u tt ie r it.
Catti stercus inlinitum fllueibus eius sinc difficulta le eruabit spinll.m.
4. Ad qUlI.rta na.s.

Cattae stercus cum ungula bubollis ill collo ueI brachio sllspensum 10
(\lIllrt anam post scptimam n.ccessiouem discutit, et ui de, ne festines ill ud
soluere.
2 P liu. XXVIII 165; Ps. -l'heod. p. 270, 22
5 Plin. xxvm 254
7 PJin. XXVlll190 9 p Hil. XXVII1 228
fJ; CaFl'VaVi
1 gatta Ya passim galto l'i 3 GlIl,tei Cu aena.pe Co.
et aceto Cu. cum aceta contritum et inpolituLll Vu {) muller1! Oil!. Vrl'i
mulieriB CJ:pertllm Cu. 6 8ubpositl!.m Oa 8 Gattini iscul Cu. Ua. ttuni
Hurons Vr coutritum, r6centium, puntm, inlinitum 1'f' cont ritum et inlini-
tllm Vi CiUK 0"'. 1'(1 9 cu r. 4 om. Ou. 10 boboni8 Vr 11 discut it
quartanas et Vi
XIX. DE GLlllE
]. Ad eos, qui JlIHllliBi tempt a ntuT.
Gliris adipem, remediuLU aMert his, {lui Jl!lrnlisi temptantur.
2 A d claritatem oeu l o ru m.
Glires et sor iees eonbusti, cmis eorum CULU melle conmiJ:tus, inde cotidie
mane gustent.
3. I tom n l i t e l' .
.-\ dipcm gliris eum welle Attico et opobllisa mo aNluis ponderibus, fllcit
egregic, si 1]uis de eo illungllatur.
4. Ad Bowoum, qui UOll dOImiunt.
Gl iris arlipe frontem nel h lllllorn. ioungucs.
2 Phn. XXX 186 4 Plio. XA"JX J 18
p: OaJT/'FaFi
1 De gdll e Vr 1'0., sic e! iu cu"is De gli ribu8 l'i 2 eos om. Vu
llRrllli sim VI V, a Grill eB Ca adipes I'u.Vi adfert ad eUB, qui 1'a para.-
li sl m (Ju. parali ain Vr paralue Vt (; Gliria et Boricis conbuationis et cum
melle coumixtum et iudo cotidi e guetet Oa aurieee l'i corum melle Vr Va Vi
miaccaot. 1'r ati mixtulll 1'Vi et iude Vrl'aYi Ii gust ant Vr 7 CUT.3
d 4. Iml. Va Item a 'lUO aUllra Cu I! do grillis l'r Attico aamo
ponderibu8 C(I, rei. om. 10 BcrnOULll. Qui non dormit, gliris adipem rrantern
ungat Cu 11 inUlIglles, slntim olJdormiunt Vi
..
2 78 MVS'J'gLA 1 - XX!. MVUlUVS 1- 2 _ XX II. DIi: AQVJJ, A 1_ 11
XX. DE MVSTELA
1. Ad e l e f ll. lI 1. i 050s.
Mustel!le ciois et eiusdem sanguis, mixtum inl init.ur.
2 Plin. XXX 118
{J : ClI. J7', ' ru.-Vi
1 musteJie Vi 2 elefll ntiacos VI' S MllBtelalU oonburis et eiuQdem
uanguini. clnns et l ao!!:uill em eius in. n.num linie. Vi . . et 0111; Oa
widu8 inlimtur ]lrodeBSe dlCI IDIiS Va mutu! Ca hUltur T r
XXl. DE
1. Ad oculor u ID d ol orem.
MUl'ium capitn decem cum co,udis decem cum melle mixta et pro lig-
mate sumptn per dies X faciunt o.eul orum .
Debent homines cius medicnmme nares l utcn us hnn e.
PuUi eorum teneri de 11i no ueteri, cuulsos a supel'eilio pilos non sinit
recrescere.
2. Mu l ier ti t non cOll c i p i at.
Mud uiuenti cor Clemptmu et br4chio ffiulicris suspensum efficit, ut
10 Don concipint.
2 Plin. XXI X 118
.q clloudis eiusdem in melle Vr ill melle Va limale Va
r. eiul dem I'r medi camilu!' Va 6 ad ,upercili ol Vr
pilis Vi 10 concipiat mulicr Va Vi
XXU. DE AQVlLA.
1. Ad oC lll orum s nbfu s ion elll .
4. dies 0111. Va
ad Bupucilio
Aqllilne fel mhtum cum mellc Attico iuuugues. Qllidam iUlld magis
prodesse creduut, si huic medicnmento eUebori nlbi aut
, dimidiam ot mirrae tautulldem adruisces et t empero.ttJ.m faCls lIlunct lOnem.
2. Ad sci ade m.
Aqll ilae nb nrticulamento extortus ex feminibus !l EIs . id est lum
borum dolorem, emeudat, si si nisteri ori dexter, dexten orl suuster.
3. Mulier, qnae n Oll IJa.rit, lit conc ipin t.
to Crcdllut filncteri ll m prncgnantibllS osse lll.pidom, qui i ll uentre ei us nut
iu nido inll E; ut us fllerit, qll Clll quidnm non eiuB ani mali s esse .quod
uocatur aet os, cuius ui m 01. nomen hnbet aetites, sed quod indIgent.
2 Plill. XXIX 123; Marc. \TIU 86 G Plil!. XXX 54
fl : Y" ' "al"i
1:1 I'r 1'(1 .\ credunt qui (8upasc,.,:pl; @icum 1'r) his medicamco_
tUDl I' T Va creduut qui hoc medicamcntllDl V, . . Va 6 twltundem.
Attico tcmperll.l l.m facia 1'r t,,,,"ntn udow melll AUlo. ?l.Itompcrntum. fncmt "
WlUpcratum Incllil AUici tempcmtllln fncint Va 7 Aqulia.e pedos
cxtorti et fori bus l1!stell si 9ciadcm Va Af\ uilae IIbILrti cuJRm8ntll. (exorh
VI ) eJ( (ot Vi) femill ibus pe.'18 i Vr Vi . pedes e1.' clillut In. fl;ller.
sum 0. suffrngine ita nt dexter dexteme parhs dolonbu8 IlIl lster
lucnl.C 1>1illl'1{8 S . i in his tertio I'-,I'i, III Vrco' T. 9 concl p''!t. La,Plriem quod
fiJl cteriulII !'rVI' 11 esse om. 1' , I' (JVi 12 sed pI. qu. lDd. IMeer tlSlO et
putnnt .Q il tO! Vr V" Vi cli tc, Vr V"
XXIII. 1m VVJ/ I' VIH: 1 T
XXUI. DE VVUrVllE
1. Ad e fru gn udos ser peutes.
Vulturis peunas si uras, fugabis omnos serpentes.
2. Ad cap itis do l ore m.
279
Vulturis OSSurn de capite suspellsum coll o capitis dolol'em san at,. Idem
fncit cerebrum eills, si conmisceas cum oleo cedrino ef. iude narcs suhinde
tangas.
3. Ad couc u bi t. um ut parat ior s i s.
Vulturis ieeur a parle dextra si sumpseri s d aliquid in cute gruis ad.
ligatum susponderis, II.d concnbitum pamoor eris. 10
4. Ad cnd ucos.
Vult uris iecur totum et sanguinom ipsius uulturi s, tritum at per dies
Vill poturn caducos emcndat.
5. Ad ealiginom oc ul orum.
Vult uris fel mix t um cum marrubio omnem caligi ll em di scll tit ot. i ncipi. u
eutaw subfusioll om non pu.titur insistere.
6. Ad ne ruo rum dolor ew e t al'ticu i orum.
Vulturis adipem at uen triculum cum axungia mixt um, omnew neruorum
dolorem et articulorum emendat
Cor ipsius uulturis si in peUe lupina. cit'(!a brachium babeas, null um u
medicamentum nOCere ti bi powrit nec serpens nec latl'O llec uUa malitia,
Dec quidem fant asffill seot-iet, per oremum iter qui facit.
7. Ad idropi cos.
Vulturis stercus cum albo stercore canis mirturn, id est seItarios II, et
IU aquae cminis m maceratll m et pereoiat um datur idropi cis bibere, id est u
eis, qui aquam iuter cutem habent, aspnrsis in pol;ionem elelisfaci dra.g"
mi s IV, cissari dragwis TV; hune magn um aiunt came InuuanlL pastum et
2 Pli n. XXIX 77 4 Pl in. XXIX 112 8 Pl in. Xx''X 141 11 Plin.
XXX 92 18 Plil!. XXX 110 20 Plin. XXIX 77 27 Plin. XXX 92
fl: ()a Vr V{{. Vi
I De uuiturio co,.,.. ill uultur Vr Do uulture 1. Dc uuiturio ad fugandol
Va 2 fug3.lldOH Vj 3 CQubur&s Va coubllriS l"i <l cw. 2 tt 3 0111. ea
6 sedat Va . 6 cOumi8cnB Vi 7 tll.agal, capitis dolorem nu.
fert Va langei Vi !) a 0 111. 11"a lit om. Vr VaVi 12 tatum cum Ban.
guine VrVa totum sanguine n tritum per Ca contri t lllll Vr IS "Ill
eaduco bibcro dabia, ewendllt Vi I)OLUm datum Vr caducoB I' l'(ldCflso dici -
wu! I' a 16 II1lCO ma.rrubio VT Va Vi OIlineB Vi 18 mat um et perone-
tum Fa mutus 'Vi .!olorcm kllIit et articola. confortat. I'i 19 arti.
cula Ca V, emendnt. Vi I. AdueMla mala med icamoutu.. Cor Va 20 Cor
0111. 0" ipBius om. Va uulturiB facit ai \lull-uri s ndligll.tum in lu.
pina pllli e et in brnehio li ges nllllum VI: lupinn. ai drCllo 1', ligatum ill
pe ll e iupina si circa I'll 22 aentiea Va iter fs.ci ens } ' u alboro Vr Vi
ca.rnis Co 26 nqua Vi DllI.Ceratuw percolatum Yr Va l'j l.Iibere idem
flui VrVi ei s Oil!. 1'(, '26 woll isfll eit Cu dragmR.!! Ca l', d.ragmis I V.
Idem unit bu mana carne !lutu. et olincl e eiu8 storcoro dat um cnducia W8gnUlU
ualde et opt imum tCmedium uperieria Va, rtf. On! . !!; bocCa Vr Vi il18UlII
lI ulturem in ci ba dnri iubeut ct qui dem u t intulll bumlUlO cndtmere 1'/in.
magnUIll agullt ell
..
280 XX!V.DB ACCEP'I'Qlm I - O.IW.8 I - XXVI. U": 1- 2
da tum cRducis remedium esse. Idem Pl'lI oslnt ossnm pector is eius corli. ou
litum, ita ut. lifjuorem cRpiat, si dederis ipsi coliuia bibere in uino.
8. Ad dirficile }larielltes .
Vu lturis pennas si pedib\lS 8ubiecor is, ut sino lubore pari at .
De penna eius dentes tibi 5i purgaueris, os tibi male olcbit.
9. Ad pedu clos os, qu od Graeci ftiriasin d icun t.
Vult ure llino I!xcisnm mednUam hi bere ex ni no dabia.
31 Plio. LXX 130 32 Plill. XXX 27
28 remedium eBt Oil Vf tomcdium bonum eat Vi 28 Item prcnatOB Hub
pector is Vr Vi OblitBS Ou 29 si 8ibi bibere inniuos !a .
dcderi l ibi Vr V.: bibere inLibos Vr bl bere, prordcat U:xatiB I
lj l ponnaa lub pedi buB Ca labore plU"tum cda(nt) " Y(lil s . Idem II
de penna V(I Si de pinna . Ii OaY,: peducll i.Q8, qUOI .On
t iri luin Ca pli ri asi a Vr y , S4 Vll lt llflQ conulb, cum
ui uo dllbis bibere, prOdcB8e dlclmns Va
XXIV. DE ACCEP'I'OllE
1. Ad s ub f ll sion e m et cnli gin e m.
Accoptor in oleo susino decocius, inunctio eins caligi ncm disout it.
2 Mart. Yl il 66 fl: (,'fl. ,r,. VII n
2 et 0111. I'r caligi ucm oculorum Va
S inunct ione Va
XXV. DE GltvE
1. Ad d u r it i ll S ct, nd conceptiones.
Gruis adeps cum adipe anserino loco.r um amanda!.
I tem in Mapa coicitur cerebrum .ems .cum ad.lpe ansc.r mo e.t
"',smis DI lIIirruo foli o obolo, r epomtur m argento \l ei Ul l reoj mdo IlI r
" t , . .
conlinet Il atnram sunm ante coituffi , lit at pOSSl mll lOt" conClperc, quae
nOli concipit.
fJ ' ()a V, J ' ft Vi
1 gruge Yd'': l:I dnfitiaB et conceptiones di8cutit I'fl
(Aa Ad item Vi grllis ceIebrum c.um 1'/1 b dl1lgmas 1'1'
nituf Va 6 ct 0111 . Va et lit VI
xxv!. DE PERDI CE
1. Ad mOIb u m r egi tlm.
Perdicis cc; r ebru m cum lli no ciatis ) 11 potu i dabis.
"' It em se.qq. 01/1.
folio .010 repo-
2. Ad caligin cm incipien to m et Sll bfu siODom (> 1, gl a ucoma tu.
Haoc est conpositi o lIera, ucbemell8 cst ot quod temptll'
uimns : Pcr dicis fel , uosicula quidquid hnbueri t , ad hoa COOIlllsces o})obn.I,
1 Pli n. XXX 94
3 et niui 01, dabis, li berabitur Va dl1bi s, uli ri fi ce morburn regimD cnr at Vi
'" iufusiouem Ca suiJfusioues Vi leucomnt n at JlLucumntll 1'1"
Vi Ii uebclutntiu8 ea fret;ucmUuH nos Va . . 6
V,. VII I'i IIb .. lsnmum Oa cipri sellone egypelILcll1U dl rnldlUlll Oa mi seeLI8
Vi cont eris Vr 1'(1 Vi
XXVI1. 1)1.; :l _ XXVIII. OAI, I,O I- ":!
281
SIl lllU11I ciat ulll I, ci pr i 'illouino ci uil ,11l tiimi,li ll lll, ill SO mixt\lll\ cont lll"OS
dili gont ur ot rCIl OUCS i ll ImxiJa siue argou t eu. et inde iuungulls,
miraOOris. Et lioot quis prorsns nOll uideat, s&d t amen pupill am i ntegru m
haooat, sino diffi cultat.e ClI rahituf . 110c et fr equenter temptllnimus. 10
a.
v,
II in st llgll eo siuo argenh:o VlIl'i
tnmen ai Va Vi ' pusillam Gil
Roc nOil ipai Va !'",
inungi8 {}II
10 babet Ca
XXVII. DE CORVO
iUllnguobiB Vi U nidet
Hoe rrequenter nos i pai
I. Ad cap ill os d enig r nndos.
Corui oua cfLpill os hlle rnt ione illlicient: Oefuudi t llr ouum in uasett lo
ciprino et t a mdiu mOllot UI", dOll ee mutet color cm. Dei nde r aditur caput et
inde linit ur, donee anum consuma l:ur. Debebi t aut.em tnlndiu in are oleulu ,
tenere, donec sicccscat, ne dentes iuuigrescnnl. Deiude CAput ndliget et
post di em quarlum soiliut et hoc efflcit, no cani nunquam crescun t.
Corui cerebrUlll de pane conlectum scrofne si deder is, sequi t ur teo
2. Ad t us s i m i nfa n t iu m.
Corui stercus lana. conleclum 5i in fnnti tuasienti collum t etigeri5, reme- 10
diabis ennl .
Item cauo danti infusum 5i inlJOStlcris, dcntem r umpi t et t oll it dol orom.
2 Plin. XXiX 109 (Ual"C. VII 7) 8 Plin. XXX 14 7 10 Pl in. x..XX
137 12 Marc. XlI 6 1
{I: v,. (mulil .) Vir VI
I corbo Va S Ounm corbi Va I'i QUill eorbi Vi infieiet Va Vi OUUDI
om. I'tJ OUU! Vi pauim 6 OUlI S consumetur Ya 6 innigrentur V" ILdligauit
V(I 7 80111 el Va lit nee cani Va IlXclUlt Va. 8 11. D e cOf"lIi eeTe/iru m. Cere
b ...l1 um corui de pane coniectum IcrofllO Hi oederis comodore, loquitur teo qUOCllln,
' Ille hiem V,, cBrebr um poncrn Vr ll1 tuuienti , ,,liB 1"1) t.etigeris 1"1" Vi
talos obl/olueri! VII
XXVIII. DE GALLO
1. Ad a ra ne i manu m.
Galli cerebrum ex posca potum ndil.lcto piJl ere.
Eiis, qui n niperll pcr cu8!li sunt ucl morsi, SlLll i cerebrum ex uino powi
datur.
2. Ad c i c atr i ces at l e uc o mata.
Galli snuguis OJ( membl8uo, (lui cer ebr um continet, ft uelltem cOflprimet
(sanguinem) et rei argem" no cica.lrices oculol"ulll exlenuat, si quis ea CUIII
aqua inungat.
Addit ur otiRm in composit ioll em, qune fn.cit nd subfusionem et leucomall1.. 13
3 Pli n. XXJX 88 .J Pli.n. X).TI78 6 Plill .XXX I 12 9 Plin.XXIX 123
fl: Cn l'1' (1I1!ItilallllllJ Jf<t n
2 aralleae Vr Innei Vi 8 GaUi ad Ili polc om. Ca cum pOIlC" I'll
.. lunt , id tilt lDoni Va cum uiuo Co Va 6 dederunt Ga dal' is, sUli
lium mnimUlo experieri l Yn G cleurnatn Ca loncoml1t\l,a Vr 10ucom .. tlLl
VII T'l 7 Snnguinelll galli Vi et ft uentem Va Vi comprilllet ct letagem ac Ca
conpr imet (at) thelargenue Va) cicatrices ocnli. Va Yi, ill J'r
legi "0" jXJle81 item in g1l llinllCei fdle ad :u gemn at a.lbuginea ex aquu di
luto FUJliwB 8 {ju ia co I' a Vi 10 rncillnt Vi
282
XXVIII. GAL[,Q 8-0
3. Ad cad ue o8.
Galli testiculos cum aqua et laote ieiunuil bilJl\ t, nbstentll s n. utoU\ u Ui ll0
di ebus X, cadll cis remedi um est. Debent alltclll tcstieuli sicci seru ll.ri, ut,
cum fueril1 t necessari i, conti nuo snmantur.
u Poti ut. qui lloluel"int, pIlls sine iniuria bibant.
4. Ad cOll cu b i tum e xei t o.nuum.
Galli Wsl ieulum cum ndipe anserino in ari etis pell e brachio suSpenSlIlIl
cOll cubi tum n:citat.
Subpositi leclo cum ipsius sangui ne efficillllt, ne ooncumbllnt ill qui
to iacent.
5. Ad nuriulll subce n si o nem.
I n pull i uenlriculo int.rinsecu9 pellicula quae est , ax uino t rit o. RUJ"i eu"
la rum subeonsionem emenda!.
6. Ad ue n t r elll st ri nge ndum.
IS Eiusdem membrantun acu cum eligno t oll e et oleum dabis, nent rem
oludit et omnem humorem exsiccat, i illumque tnssieutes excreant. t
7. Ad e auculos os.
Cartel pota BOdem modo ut supra cauculosis remedium est, et caucuto!
frnngit et per urina m oiciot.
IQ Ius uetuli galli potum uentrom soluit, si inmitw.s in uent rem eius salis
dragmas V] et sll cum totum coxeris. Patens otiam pro Sil le iu ueutrem
eiuB 8sroam aut cibi uol mitt.ere.
I tem ius sUll il i !IIodo factum, si sa lem adiecoris , quam supm
scri ptum est, praeclal'lIm erit remedium his, qui ad coucubit\lffi biberint.
u 8. Ad c a. ni s mo num ot f nr uuc ul u m.
Gall is stercus rUfU11\ iupositum cum acet o so.nat et furunculos discutit.
9. Ad c ap i ti s d ol o r e m sedll. nd um.
Si galliuacium acl 08 teneat is, qui dolorem habet, at post coti di o aitl 8
pr uecisas pennas et In lintBOlo adligatas ad cHui..:om snbl>osueri t, sanabitur .
n Stercus eius fracta Jicti li;1 soHdat.
11 Pliu. XXX 92
30 Pliu. XXX 57 35
16 Pliu. XXX 142
Plio. XXLX 101
24 Pliu. XXX 58
12 teeticulol poti (potatum Va) cuw Q lad e et ieiuno <llI.lIi, bi bern Vi
abstensuB Ga 13 Debebunt Ca Va le61iculis af (6rUare ct cum Co
et cum V(I U 8umntur Va Vi 16 Post officiunt Co PQto.t UIii
efficiunt Va Ca I D r.ur.;) (I 'll . Cn 1\1 Vi hii , qui
ia-ciuut 1'rY"l'i 21 eueces8ionem (suceessionoB I'll.) .Q 22 uentriculo
ncunia secua fell icula G(I quae {norit Va Iritu w 1'rVi nuriculorum C/I
aurium Va 23 l ucccnioDem Vo-) !!: 25 mcmbrania caci um
6.J:iguo ot oleum uCll t rcm Co membrnll i:loCa cum Cligao Vr VII Vi gallinaceo"
rum ucntriculi membro. ,)u PUn. XK..X fJ9 exiguo et toile cum V, dnbia 0111 .
Va 26 1'r1'a utique quam ilium Vi ut que ilium I'll.
28 Cortex post eodem Vr est, ca.uculos etfraugit Ca canonl08 om. Vr V.
SO galli cum lleOO8 uenhem 80luct Va potam Vi emittns Oa salix Ga
SI si cum totum Vr 8i cum toto Vi etiam 0111 . Vr VI' 32 Hardama lint
cyprum Jla cerebrum Gil cribrum YrVi 1I'i 0111, Vi r a sale Cu Vr
delceria Ou lib Ad fUfuuculum et canis morSlIlil Va 37 cur . !) 0111. GI,
liS Si 0111. V(, 89 oerui cCIII negri(.) 8ubpoHita. sRllnbit.ur I'r 1'(.1 1'; 10 Hom
stercns Va loldat 1'r CODsolid ltt 1"11 Vi
XX IX UA ],],INII I 7
288
XXLX. DE GALLINA
1. J\ d ocu lo n lm punctiones.
Gallinao ouum notissi mum omnibus est habere ad omnium oculorulll
dolorem, cuius album iDfu8um in oculis sedat pnDct ioDes.
2. Ad I ncti mas oc ul oru m r llstriltge n do.s. 5
Est ct anacolli ma miltuw cum turis manua, li t in laDa. conligas ot tem"
pori bus inpOn8S. Hoc fluentes lacrimas continet et faci t somnum si eriguum
oleum adi cias. '
3. Ad t ll ss i m.
Quum sorhile conbustum, sumptum t ussientibus est romedium. I'
. Idem sor bile awedo sulfure ui uo coeliado I, maximo infant ibus t ussi .
entl bus prodest.
Quum Cludum,
inpono.
4. Ad i g llll ll1 SlLcrulU.
!inas corpus, ubi feruor nt , et supra folium bcta.c
5. Ad prur i g inem.
Oallinaa OU& Ill ixt a cum oleo cedrino et oleo commu ni et lentis poll ine.
6. Ad diffi ei l e p ariente m.
..
Qua. II et r utae pusillulD, idem anetum et cituinum ex uino mi xt um si
bi herit, cont inuo parit. 'to
7. Ad torminos os.
Ouum infuudis in uss et putlLmen oui oleo pleuum, simili modo
adicies cort icom IIi.ni draglll am di midi am et. ros Cipricum drngmo.m mellis
obolos V. 1n uLno omnia conmiscebis at in eodem uaso pones i u
cnlidulll, ut subferueat; cum cocparit contrabere !labis bi bere boc incipi-
entia t orminll. citi us sn unt, inucterata tarde.' ,
13 Pli n. XXIX 39
8: Ou, , 1:1' (lnutil.) v((. J' I
!! punct io!u:a oculorum Vr ' "0 Yi " albugill em Ca {o oculornm 0111. Va
, 6 colh.mn.Q, ad lallal If. t emperabis Oa tempora inpOll llS
'.0 , Bomnlum ea 10 surbllem cOnbustum @u111prum potnm OOBBie n-
tlbuB 1'"a conbustum ddum tuasiantibUI Vi et 8umptum Yr 1 1 sorbil08
abieci08 Ca VrJ:'i eulfl1r 0 1 sulphore uino 1'r Bulfur uiuum lin
et ul!l.o V, To Ca 12 dicimu& 1'u prodeBt ot lJuod
rreq. y, .14 1111.08 I r . hOle8,Va femor fuent Vu de beta inponis V,..Va1'i
InpoDllI, .sa.mtn.tem 1 a 17 Quum Ca poUinem Q polli nem permix"
tum perungUl8, mlrabenll bonum elfecbuD Va 18 difficilis p.rientes Go
I !) et V" cum V,.. V': c.um .uini optimi !lotione, conmilcis ct con"
toros .tlwet ,. neSCleut l dabia bibere, ne potio"
ncm dum blberl t , statim hberlloJtur Va midum lin ut olbat ai contritum
dum biberit 20 pari et Vi :!1 tu rminoBoa Ca"; 22 1'rVal'i
e\ impotnmen oui in oleo Co id potam est oui i n oleo Vr id pu'smen yp l / j
. .in. l'aVi . . 23 Ya . ?bulu8 1''': IIoni8 Vi 26 calido I'l
1II01plontlbU8 l1I11ubus el li uB G(, 1I1el]l lent i t orminibuB uoloeitor Va Vi
2G ill ulltorata lIoro Lard iu8 Va
"
XX I X. Ug OAI,I,I NA 8- Hi
8. Ad llroflu u i ulll
Gal li nae ouum totum cooburo.s et in uino mixtll lll iul inias.
9. Ad tu morem et igllem Sll c rUIfI at ra gad ill, quae i n pe<libu s
na9 Cull tu r .
Quorum 11 album et cer uso. drag-mas IT et mirrne pusill um, t orll lltlll"
simul et ill corpus redigulltur.
10. Ad ef elides.
Qua macerata i ll lI.Coto, ita ut puhuni ne cousumpto membraua )lUrel!.nt
n aperta et tant uUl album corum elll uat, ad quantum .. raTinae poll.i -
ni s qllOd satis fuorit, tantumlem et turis granorum, delnde ha.ec omum
in uin o mell e con preheu<i ent ur, iode l illitlll' fflCies, sic et smigma
t.oti us corporis potest esse.
11. Ad smigma. totius co rporis.
Ouorum albmu misces CUIlI Jl sext ariis rabne I'resae, cOllfrictum at ill
sole sicca. tum mul iobres macul as subtil iat.
Album oui cum co.1<.'6 mixtum uitrea U8S8 solidaL
12. Ad dol orem mu l i e rum.
Qila eneta cum lade nigllo ct croCllm, ill lana muli eri indllctum ot
d inposi tum sed at.
Hem cum Jl llSSO et rOlla. mi.xtum, lana conl ect.nm, ad idem facit.
Item ad omnes oculorum tumorss et dolores idem focinnt ut SUprtl..
13. A(l locll muli er um et ani cu lal' um.
Qua. conmixta cum apu semine et. polenta et Ilqun mulsa. ct illpositn.
..
Facit et ad tussim ouum, si l.speractum sumpseria ici ull us.
14. All nrdul'fl m stomachi.
Ouum Cl'udll m exsor beaL
15. Ad eos, q u i sll ngu i n em cxer ean t.
Item dalur ouomm V uitelli crudi et mixti ui ui ciatis UL
.12 PHn. XXIX 30
28 ut t otum Vr Vi conburu et contares ct Va illlillieri B $t . in"
Iinierie, rC8t.ringit Va inlinieris, Vi HI alborem Va . IDJrrnC
aminam Of! myrrMl mica. Vr, eel. n/w::i8SlI mnuaa p.II';1I11lnm Va unum
teruutnr Vi tcruntur et COrpUB perungue, prode6l!c dlClmu, Va COryub
iinitur, &ummam rem CIperieria Vi l:IS cII T.10 d J1 OIll . Ca J7rV,
feli VIZ S" pareant ut a perta ut Va et ut taut u,!, l TV. :lfl. ra-
r ina at pollinis I'i 36 g;nt.UUDl I'rVIZVi .37 S! (et) est, Vr '-:a 1' ,
3S corJ.lori s se VrI', 40 album mliiIlla 81 cum Vr I , 41 Mlccatulll
eet ot buill 8 oui 8ubtil itns nlbum oui ut Cnn. cRlco Vr Vi 4:! mixtn
Vr Va I'i III ouor um decocti Vi croci Vr 1'0 Vi indutum Ca 4, & posi tulU
redegit Oil 4(; It em lfSqtU aa fQci t 0111. Va in laIll\ Vi faoiuut Q 41 ouUlom
oculOllim tumorern let dolorom) Vrl'i OClilorum tumoru ot dolores Va
supra, prodesao dicimus Va 4.\} semon 01Z YT posila yll 60 t ueseID. Cil "
8umpaer it I' a 61 Ad nrdnram Co, rel. Oll!. IIrdorcm I r I'a s!.?macbl et &1'
tim V,.VIZVi M! Ouus crlldus debere obsorue.re 1'r Crudus &1 obsorbeatur
Va OUIl I crudua si ohsorbelLtur, ,it im conpeseit l' f iii Dandllm ouorum VII
V om. Oa ei lltis Ill, slLngui nem e:lcreantiLI1I J'ilprimi t Va
XXI X. Il l'; (lALI. I NA xxx, IlII UOI,VMBA 1_'1
10. Ad l i ll OI'Oll e LUlII o r o rac t a s.
Vitol111111 ex I\.(llIa coctUili per 80 ol inposilum tollit liUOI'6S"
]7. Ad eos, qui cibum co ntill6re nOll POSSll u t.
280
Allte dUlLS I10mll 1I0lidum uitellum aoctum et uini eminllm et ol ai e01i-
nam aspersa polenta ieiunus edat.
..
18. Ad profluuium mulieris. eo
Oui putnmen continet cum oleo mir l iuo tritum ot locis mulierum m
modo pessi subl}()Si lum.
J9 Ad pu stellns ocu l ornm.
Gallinae adeps pustellas oclll orum r eprimit,
20. Ad co l i do l or e m. 8\
Pedes a. genibu8 excisos, eoet08 si des ex oleo, coli sedant dolor es.
21. Ad pcrniones et scorp io n i s ictus"
Idem stercus ad perniones et 8cor)lionis ictus faci t inposit um.
63 Plin. XXIX J24
&6 et tumore CIZ et tnmores Vr Jli et tllmoro fa cti 1'(1 t.o6 Oui uitellulII
1'0 Vi cum Va et om. Ga Huores tolHt Va omnes !inores t ollit Va
(;7 DOn llOutinent VI' Vo Vi 68ln duabu8 hor is et lolidum 1'0 ei solidum 1'r1'':
decoctum Vi et ex 0100 Vi Cll. alei 1'0 69 apnna J"r Vi edat et
CQilt inebit VIZ edat, prodest r-a: 61 potnmen.2 in loci, Ca 8ubpo-
lIi tum, Iiberat VII Vi adipes oculis babenlibnl pUlitelllls obpol itunI pu.teHIU
reJlrimit Vi pUl tulDs Co 66 Ga1linne lledes J'IZ genibu8 exoiuis decoct i
el: u Je at oleo et r.ccoptum coli dolorem Va geui LUI galliuae CIcissis
deeoctis dabi e cum sale Ilt oleo coli dolorcm fortiter deaini t I'i 67 cur . .21
0111 . Ca Ad porni ones, quae in pCllihuB uel in manibuu natellntur Va
68 Stercus gnllmae pornionihus inpoBitllS ca rat, et scorpionibu9 ictus saJiat Va
inllOSitu8 J'rV;
xxx. DE COLVMBA
1. Ad omu iu m se r p en l, iu m morsus.
Columbo. i DCisn uiu8 et inposita calida. optime facit,
2. Ad Buhf usi on em sa ng uinis i n ocul is ex ie tu.
Columbn6 sanguis recclls suuilili s iul'usus opti me fncit. Debcbit autem
nnte uperil'i sanguis, qui in ascella aius est , inpollitur et sanguis in lanula
at cum melle decootus, mirlus, supra oculos olltime facit.
3. Ad sangu inem fluentem.
Col umbae sanguis, quem membrnnUlll eer ebri conliuet, s anguinelll
rJuentem infusus l'6tinet. 10
4 P lin. 121
fl: (}a, , ;;,. (/llutil.) r tt n ,
2 monOI CII S Columbi uiui inci.a et Il ,onrui Obpol iln Vi uiulL 0111
Ca VIZ calida worsui olllDia uellanR rll ll it et Bllnu:.:e cradi tur 1"/1 "actu Va
6X ietu 0111. Va r, recisus., deinda ' "11 debet (debebit) ant e Ili1Crire
ill lannls. Co Vrl'i 7 supm oculos inpolli tur Cu Bupm oculo. I"r rel. OIrI.
lI Uprs ocn108, J.l rode.t ualde optimum Vi 9 qui 1
7
, . 10 fi uentom om. Vi
286 xxx.1. 1- 2 - Xx..,Xll . 1)1.: IIIItVND1NJ.: 1- 2
4. AJ OIll Dem duri tiam.
Col umbne stercus habet uires mult:. s : Dmoes durit ins discll tit et l u-
morem exsiccat, ideoque Il.dmis(:es cum fomeotis ad eam fneientibus .
.Ai UDt, si circa. corticem uiti s dcderill, alere et. siccare hUlIl orem 511-
11 perua.cuum nee nuci bestiolns in eisdCl m comcibus, ut solent.
12 moltas em. Vr l'aY. tumoraB C(l 13 siccat Ga ndmi.ceB oleum S!
fomenti Vi 14 ci rca. codiccm "rl'(lVi, idem infra Ga eJBiecare
V(I Hi l)cQliola Va in 0111. l'I'Va Vi .
XXXl. DE ANSERE
1. Cui a Clun. in aure ingress a. fue rit.
Anserinum ndipem cum suco cepae mirlum, bene ill fundldur.
2. Ad n n ee n remedium.
, Anserinum fel cum mell e et mala. teri to, inlioilum angenae celeriter
,
succurrit.
2 Plio. XXLX 134 4 Plio. x.x..X 33
(J: ect "'1' (mutiI.) Va 1'1
2 8i aqua.a in oorem jntrll.uerit I'r Aqu!l. ai in ILllfe introierit Va 6i in
aurem aqua!! introi eri t S An8ElfIno II.dipe cum ccpae BUCO muto bene auri-
cula.e infunditur, proded Va Anserino adipe cum cepa.e BUCO mista bene in-
fundi a in aure, in quo aqUll inuoierit Vi " ange OU. Vr Vi angene Yo.
o Anserino rei cum melle mel& cootcriB et !iDi el , luccurritur Yi melle
eonteres cum mela Va I) l uccurritur Yo.
XXXII. DE HIRVNDINE
1. Ad tu sul lLS at fa.u c illm dolores.
Hirundinis geDus est, quod uoeant riparium, pull i ad oi nerew ambusti
fn.ucium morhis medentur.
2. Ad linguae uu lu ers. et labioruUl .
Birundines in mell e dococtas, optime saoll.t.
2 Plin. XXX 3:$
fl : CaVaTi,
5 Plin. XXX 27
1 erundino V, 2 tuaaicellu 00. tussim Va dolore. 0111. 1', 8 Hirun-
di Dtim genus quae eabant ripns anum pulli Ca elIlo, quae elGa uentri pas
.erum pulli Va Vi '- medelur Oa G melle mulHo deeocw Va mellom mulao
decocta! et obpolitas pena.na!. mirifico. Liber medicinae Sesti Placiti es ani-
malibu. Vi slIonat. Exl)licit Co. peraanat. Medicinalis Soxti Placiti Papirieruil
de bOlltiis et pecoribul et nui bus explicit feliciter 1'0.
APPENDIX
CYME, QYAE IN CODICIBYS TEXT"I APYLEI ANO
INSER'l'AE SYNT
BERBA YETTONI CA
48. Ad de n ti u m dol orem.
I:lerba uettoniCIl ex ui no uetere CUID aceto nd tertias decocta, gar-
garizet, dolorem di9cutit dentium.
49. A d etomachi dolo r em.
Herba uettou.i cl\ , dragm!l.9 ill dl\to per triduo et I\qune fr ig ida e
ciato9 IV, bi bat.
Item li t Rd us u m uone reurn non deficiRll t.
Bettonicae dragmas II cum mulsa calida eiatis il, bibnt.
Ad III HERDA VERBENACA
13. Ad uuam e t ad fauce9 uel ge r llu e R9.
Herbae uermi.naei ue eptioll radll. collo SUSp e ll88 uuam et fauces
siecat at SCl' UUen9 purgnt et tunsa ipsa her bn et i mposita pa.riatidns
discutit.
14. Ad ter t .i anns.
Berbae uerminacia.e terti um ramum a t erra tritum, ex aqua patui
dl\bis sub ipsa Rccessione, mi re succnrrit.
lb. Ad qnartanas.
,
Bar bae uerminaciae <Juar tum rarnurn a terra. trituDI, cum a(l ua II
cali da potni datulD mi re rncil.
Ad IV. BERDA SI11FONI ACA
8. Medicnme n de ipsa fit, quod di c itur
SeptatiulD, optimum unlde et ad omnia uulnara et cicatrices, eatis
dalorem eompe9ci t
2-9 adu. cod. Vr
111 . 2-11 odd. cod. Vr 2 BCnlUe ... cont Xoti!trl p. 11." st rumas Ma
con{. Mm. Bhen. LLY..T. 191(;, p. 148 3 optiou fUprale;'''pt .:
ue] esllclo
IV. 2- ' 0 add. cod. Vr

288
,\I' PEND1X. Xl _ XVI!
I, Co nfi c it ur nut c m sic:
Rerbae simpbonincne !Jucum li bra I, cern. libra I, nxungill porcilLll
libra una, colofonia libra una, olei commuuis libra nIlfl. Haec omnia
supor focum in cnccabo ael'eo et tamdiu lonto igne coques,
(IUlUndiu 8ucnm porcollsumpserit, et ngitns assidue, post ell depanas
)0 de foco, ut infrigidet, et utel'is medicamell.
Ad XL HERBA ARTEMISIA 'l' AGAN'l'ES
6. Ut infantem h i l nr em facias.
Berbam artemisiam incende et subfllluigabis infuntem et omocs
illcursiones auertet et hilariorem faciet infantem.
AD XIII. HERBA LAPATIVM
2. Ad ap ost emas.
Herbn. lapatium tunsa lUlU nXllugia et factum quasi medicamentum
iuducis in linteolo mundo et inponis super apostemam, mirifice Rutem
& spnrgit aut facit collectionem et aperit uulnus.
3, Ad pruritum uel scabiem totius eorpo r ie.
Berbae Iapatii r:uli cem contritam cum aceto, et modico cantabro
('onmixtum, in balnC!o uel ad solem si fricaueri s, omnem pruritum et
scahiem discut it.
10 4. Ad feras ncl canes, ut homi ne m nOD mordeallt, sed
fugiant .
Herbam lapatium contundee et sucurn cius exprimes, conmisces
cum sueo ciclaminis, at eo corpus hominnm si fuerit pertlllctum, 1\
feris non cont ingitur, canes autem eum fugiunt.
Ad XVI. ITERBA GENTIANA
2. Ad auras mal as.
Si dederis ut supra potui, miraberis gentiauae uirtutem.
Ad XVII. HERBA ORBIOVLARJS
Ad bi ss!l.nicas.
Berba orbicularis, puluere factum, impoeitum mire eas sannt.
4. Ad uu l nera narium.
5 Barhae eiclawinis radjx siccam, tuusa et eribrata, cum licio aequie
ponderibus mixta uulnera 1lI1rium curat, similiter et oris.
r,
Xl. 2-<1 add. caddo
XIII. 2-1i add. codd.
6-13 add. cod. Vr
A"""\' I. 2- 8 odd. codd.
"\""VII. 2-8 add. cod. L
2 facial Vi S iucende8 Vr
8 medicameu Vr 4 mire Yi
4- 14 add. cod. YT Ii radice Vr
autem 0111
APl'mNI) JX XVI II _ XXI II
289
5. Ad ca Jlu t pUt" gnn du1Jl , n a umn at Rd ()tll ll elll marbum.
Herball ciclRminis Sllcum at mel aequis ponderibus inice naribus,
marbuID do capite et fleumn deducit.
6. lt am a l iter Jlurgatia ca pit is. 10
Herbae ciclaminis sucum ciatum I et acetum optimum 1ll na-
ribus mitte.
7. Ad dentes canfirmandos.
Herhae ciclamiuis BUCUS in are t entuB dentes confirm at, 81 moms
inuBniat, etiam et Ilrteriam purgnt.
Ad XVIIl. HERBA PROSERPINACA
7. Ad quartnnll.s.
Sucum poligoni cum piperis gran is VII aut IX sub accesslOnem
dabi! bibere. Legis earn die louis, luna decrescente.
8. Ad profluuium mu l ier i s. 5
Ut supra das potionem mcantans: Herhula Proserpinaca, Borci
regis filia, quomodo clusisti mulae partum, sic c1udas undas san-
guinis huie.
Ad XX. HEIlBA NASTVRClVM
[facis] emplne[truJm et in lentealo inducis et inponis , omnem col-
lectionem aperit et at cludat uulnus argimonem tunsam cnm 3sungin
sine sale de liuue in linno at nnlneri inpositulli, mi.raueris effectum,
hoc orunes exparimenilmeruut. 6
Ad dentium dol ore m at cur a tio ut dentes tuos sal num
sit omui t e mpore.
senape semen trit um in martu.rio et puInete bonum factum, quan
tum IV digitti. leuara pote, mitte, mel medio coclarium et 3quBom fri-
gidam coclaria tres et diligenter conmisce et in dentes tuos labas 10
et fri cas cottidie.
Ad XXIII. HEIlBA CAMEMELON
Ad omnia frigo[raJ.
Herbae camemilus ad quartanas, leuas ta mane ante luce
uel ante solem et cum tribuB digi tis cum simbulnm hoc est cum
poWce et duo bus digitis medianis tres summa cimulll.s et in cariCRs 5
XVIII. 2-8 cuid. cadd, 4 bibere, libern.bitnr Vi decr/)9ccnte et hoc
dicia Vr 6 da Vi dfLbi a 13 iucanh.8 B 7 sic Oil! . Vr c1audas 81.0-
guinem 11 et undRm Vj
XX. 2-5 add. cod. Be n apographo Degeringii 6-11 (ldd. cod. L, liuie
/:tIrae addil cura 7 herbae ueUonicae
XXIII. 2-7 add. cod. Be [> cari cWl quae CO"lIi. Dcgrillg, caricas,
cum tomp OI"esount
eOfl' . med. ]at . IV: Fu udoaJlu]. 19
:WO
XKIV- x..'\XVI
Lue temporeac[llut-JI in ficli inl iuis et; IIns 1.:1I11ell
mentatum u[erum mi ] rt'r is.
A.d cauc u l um.
Herba came melon 3 1 cum IUno pot ui dato, ' cuucu!um cxpellit..
)0 Alia CUfa ad dentillm dol orem pr obata.
Accipiells caricam pingucm numerum VI et scnapi semon co-
cliariulll medium, separate tritas ill mortarium et cRricam tamdiu
hmdens, ut ueniant ad pinguedi nem, at sc napi semen tnntum tritll-
rans, ut pu[uerem bOllum sit, et diligenter cum ipsa cnricn. in IlDum
15 commiscens
l
et sic iterum ill mortarium insimul lere, li t bene mix-
t um sit. n .. inde in lintiolum inducto, si doluerit dentium in dcxtra
parte, in siuistrum gubit.um ponet ipsum medicomcntuw. Et si dol-
\terit dentium in sinistra pa rte, in dextrum gnbitum pouet ipsum me-
dicamcntum. Et desuper CUID calabrica ligabis et stl.llabis.
Ad XXIV. IIERBA CAMEDRIS
Aliter. Erba ucrbena ieiullu8 mastice: dolor cessat et denies snnabi t.
A.d nesciam.
Herba trixago feruefucta ne triduo potui dat!l, sciat;icum miritice
sanat.
Ad XXL'C IIERBA BltrrTANICA
Ad ocul o rurn do Lorem.
Herba. brittauica, aequo pondere cum uino accipiat, III praesenti
dolorem tollet.
Ad XXXV. CENTAVRIA MINOR
6. Ad ocul orum u i tia uel do l ores.
Herba centaur ia minor, aucus eius, in oClil is infundis.
Ad XXXVI. BERBA PERSONAel!
Ad eos, (l ui sllllgninem r e i ciunt.
Herbae personacille 3 1 cum pineae nucleis et murra, facti pastilli,
cum uwo potui Jato, sanguinem reicientes sanat.
XXlU. 8-9 (ldd. cod. L
tandiulD L
10- 19 add. cod. L 12 lepilmti L cariello
XX lV. 2 add. cod. L
3 nesoicnm id est V
8- fJ add. codd. Ba I' i?l tel' CHT(l8 1 tt 2
4 ad triduo V
XXIX. 2-" add. cod. Ca, ill Vi 8tClmda manus
XXXV. 2-3 add. cod. 0
XXXVI. 2-4. add. cod. Co, ill Vi 8tcUlkla mallus
8ani em leicientea Oa reieientem Vi
8 mure Oil Vi
A\I XLI. II IWBA BOVI S LINGUA
3. Ad susp i ritt ID.
Berbae bOll is lingu!L C11 m meUe sucus dabis
. . "
bibere, tollit 8n8-
}llrmm.
Ad XLlll. BERBA COTVLEDON
2. Ad perniones.
Berba. cot ulidon bene et in oleo decoctn, admiscebis cemm
crognntt qunntum sufficit, et facies cerotum ct inponis
perlllorubu8, muahcris rcm cer tsm.
Ad XLIV. BER.BA GALLlClWS
2. Ut sangui s de naribns currat et caput Icuiorem faciat.
Herbam sll.nguillariaw 8i in 1I1lribus mittas, cont inuo sa nguinem
mIra celerii;aro emittit et Cil put leui orem facit.
Ad XLV. HERBA MARRVBIVM
Ad bissolas.
Elixa.'l marrubium et t eres, facis quasi medicaments , spnrgis anri
pi,'111enl um et inponis et curat.
Ad uu l nera.
Marrubium in nli cluo {olio inuoluis, ut coquat III ciuus, et teris
cum axungia et inponis, omnia uulneTIt. curat.
Ad LIV. IIERBA OENANl'E
3. Ad defeetionem stomac h i.
Her ba ynantes ,.d, ..e'n "0 p I d t . .
" u uercm re ac am 111 umo cia tis II,
ieiuuus bibat, mire facit.
XLI. 2-4 add. codd. p
. X[,IlL 2-6 add. _codd. p 2: pernionll' quod pro frigul i n cal canea w-
' lcai hoc tit mullllJ Jir /I eotu li dion B tunse I;t bene Vi CODtrite bene B
et ?m. B ViB II.dmilCera uemlLeli 1',. Ildmianu B ceram
cum. plcula modlc:!. quantum B 4. Buffi cit, facieaque eerot um Vi si iu-
IloDn .B 5 cert&m 0111. Vr
XLIV. 2- i add. codd. 2 eur'rat Vr rei. 0111. cnput leu,! 11
" leniul B
XLV. 2- , add. cod. Cu
. . L[V. 2:-' add; c:>da. pO. S ,nante!! eiusdem r utiiee.
-l HIIUOO hHHl rc 7J ieiunU8 om. 0
proticst V, slomacbum conSrmllt 11 mire (li cit Om. 0
Vi puluerem mol-
mirifi ce. IItomacho
".

21)2 APP!i:NDlX LV_ LXXVI!
Ad LV. HElmA N ARCISSVS
2. Ad tisicos ue l co li oos.
Herba narcissus tullS3 el; potui data colicis uel tU8sientibuB prod-
esse dicimUB. Si nutem uolueris oleum facere, herbae uarcissi florem
11\ oleo mittis et perunges infi rlllum, miraberis rem certllm.
3. A d caritis dolorem.
Berbae narcissi flores si in oleum muodum mittas et ibi made
finnt, capiti inducito uel emigraneis, IUiraberis effoot um.
4. Ad plagas a f e rro factn s.
10 Berba narcissus tunsl!. at iu plaga, qUlLe a ferro facta est, in po-
sita tU1llorem et dolorem sedat at cito sanat.
Ad LX. BEII BA AS'l'EllION
2. Ad spasmum.
Berba asteTi on, ut supra diximlls, si secum portauerit, nunquam
aliquid mali timebit.
Ad LXI. HEltBA LEPORlS PES
Ad pr ofluu ium lIlu l i e ris.
VirgultRll modicas in coUo suspensas, sistit proOuuilUn.
Ad LXII. BERBA DIPTAMNVM
Ad u u l nera r ecent ia.
Berba diptnIDntun at argimonia et ambrosia, sucus earum cum
butirD plagno inpollis, munberil in omnibus diptamnum.
Ad LXIX. BERBA CRISION
2. Ad i n te rILu eo rum dol ore m
Berba erision tunsil et. sucus eilJ.S expressus , potui datus , inter-
anoorum dolorem mirifice 8llnat.
Ad LXXVll . llERBA FILIX
4. Ad sp l en i s uo l orem.
Herbam fi licem eum sua ro.uice decoctam usque ad tertias potui
dabis, splenem cousumit.
T, V. add. codd. fl 2 Ad tuu im uel coloco! V,. Ad tUSII iCOl uel Yi
CO' I(. NiedtrmlHl1I, .iJ1"HIl. Rhefl. 71, p. 146 8 tunal\. at ex[lrena et potui Jfi
I.unieis Vr r. oleum B certllru 0)11. V,. dd. cod. 1',.
LX. 2-4 add. codd. 1',.0 S . icut 1',. ut earn homo BUBp6UYllltl in collo
secum portet VJ"
1,XT. 2-8 add. codd. flr 3 llerllil. uitgas lIT modica. r
LXIl 2- 4 wid. wdd. Vr Vi C 2 Et ad 0 4 butero C inpone C
],X1X. 2-4 flJII. codd. fl 2 ill i;eriotuw 1J 3 Herbae crision HUeU! I'J-
[)fCH8U8 ct llolui /I
LXXVII. 2- 4 m/d. oodll. fl 2 Ad splcucm JJ 5 rR!lice Bun 1J !l1I-
V,. Vi 4 dAtn Vr I'i
2!J3
Ad I,xnu . II gllllA PEltDlCALIS
2. Ad sa n guin i s suff u si one m.
1:lerba perdicalis tunsl1 et inposita sn.nguillem mire toll etaut spargit.
Ad LXXXVIII. llERBA RVBVS
Ad dentes confirmlludol cui laxic Rnt.
Rerhae ruui .cimas ill wno austero ad terti3B deeoques et ex eo
In ore tones et Iplla folia mastices, confirmat deotes.
Ad XC. BERBA IIVl ' A HORTENSIS
... Ut mu l ier Do n concip iat.
Scnbls 111 carta Ilura at mulieri suspel.Hlis sicut t subbersat est ;
Sodomll et GOllorra manp..m ...
Ad XCIV. BERBA NEPE'I'A MONTANA
Ad tertianns si u e cotidia nas.
Herbam nepetal!! in Jluluere reda.ctatn sub acessiollom do.bis 10
aqua calida bibere, sanubitur.
3. Ad c ombusturas et cicatric e s u t non adparea t
lit cap i lli reetitu:ntur. n ,

. conficie de nepit.a.., si uiscum at siccum puluerem ad-
mll ces ber bae. at et oleum rosaciuDi et. SIlCUIll herbae
aaqUis pondenbus et coqu.ia, Ilt. maUis crussitudo fiat.
sup.ermductum. autem conbu8t.uras sallat, cicntrices autem pnrel"e nOl: 10
patlt.lIr et capillos rellouat.
4. Ad igncm sncrum.
. Unge.nto SUCUIll rosaciulll et permjace, non solum
Ipsum curas, sed at febrtCltantem t euadast.
Ad XCV. [jERBA PEVCEDANVM
2. Ad lll orsu m s e rpen tia.
Confectio. medullae ceruinae dragmas XX, galbani drag-
mas I V, cyPJrl drngmns I V, msinae terebi nt inae dragmas V, tere et
suco h: rbll e coque, donee meUls spissitudiuem
rllC.lol S. 81 unctus (ue.I"JS, nOll morderis a scrpenti bu8; 8i autcm
fl
ulS
prLUs percussus {uerlt., mox sanabitur.
!! 80nguinem 0
2-3 add. cod. 0, COlif. 1). 309, 19
LXXX"\im. 2-4 add. Cf)(l. Ca, con(. l 'lill. XXIV 119
2_" add. t(J{/. J1/ 2 mulieril Al 4 manum nl (lu
2-4 coM. fJ Hil. (mutil.) 2 uel quart:anns'B . 4 ut llibnt
r mlfLfl cc 8D.lIobItIU . .: IibenLbitur B Ii- I " Ii d Vi
Yr CII ,.ist fljmd Kotbert p. 50, K otf.lerl ipse co . r 1 si Uleum
XCV. 2-13 add. ood. Vr
1
,
294
/l l'PI;:NOI :\ CI- CXI \'
U e m mO rHu m s eq) 6 u ti s.
Conficis catapodias sic : amomi drtlgmas IV, murrac . 11.'
. X ' {Lndri scminis dlagmn.s VIti ,. mel hs t lnlllll ,
10 cardamom.1 drngmns L 'I. J gmn.!! XX: cum' suco herboe peuei-
hoc est slUe fUlll o, on.. ICI (rll , . 1 d' b'
1
""' ofi cit facit catapodilU habentes dragmll8 Sl1lgU!lB, ,I IS
{ aol I -a pr , I "b b"'
. . . ' , " li e' cogis eum currere et 1 era I"ur.
I II tUn! Ci a IS "
Herbam
Ad C1. I{EltBA ABSIN'fl VM
Ad s tomBchuID pu rgo.ndUlll .
absyllthii cum calida aqua pot.l\to.
Ad t i puUl t ertinnuID.
& "EI ert.mm nbsiut ium ill aqua
ad tertiall decoetam
iei uDUB per trio
duo bi bat, mire sanobi t ur.
Ad ClI" HERBA SALVIA
Ad s angui nis rupti o nem. . ..
Il arbne sJl. luiae sueurn ciatos 11[, welHs Att ici, et
, " dnto mox st.atuitur sanguis. Hoc at ad matrlclS cursum faclt.
uno PO"U1 .. ,
Ad CVIIL HERBA LILIVM
Ad cauterisati o nem.
radix adusta in eincr ibu!, dei ude tri t..u. cum
cnuterisat ionem.
oleo rosaceo iuuat

Ad CXU" !lERBA LA1' IllJDA
fi
" di .. t de ramo quantum
S
" "1"'- t ,omnia male CIa J1l. ce lpSI\lS au , .
IIIll \""r con r . t te dlcs
I
"d n" snt donetur. Et s; necesse foerlt, pos sep ill
unue SO IUS .. , .'
iterum accipitlt ipse, herbn r emedmbltur.
,
Ad CXlV" REltBA. CVCVMI S SJLVA'r!CVS
1. Ad tUUlor es. .
sicidie ngl' iae radix cum polenta Ilsparsa tumor el> sparglt.
Acrbae
2. Ad c o ll ectio n es.
Herbatl sicidis
n"'r iae radi x trita
o
cum r esinn. terebinlina et ad-
posita colicctiones
rurupit et BaDat.
d
_A.' L .1- 6 (l ild. cod. Vr
CI.2-S a d ... ..,.... dV
cn. 2- ' add. cod. Vr evm. 2- .1 adll. 00 .
CXIT (ldd. cod. I1r 2 ramn Vr CotTo Koc/ltrt p. 48. . . '
- - .. R <> tumorem 1 S Berbllo 81CII agnB 1 . BI-
eX!\" . add. cod", 1-7 -1''' n.t V,. I; CocliIDcria ngrCRt18 )'
ci dem Vr'B l)u\elltn,1 .ct . tuIDores]J I 0111. Vf' peraanat Vi
Bicidcm V,lJ terOl)] ntinll. 0111 ,
ot pcr Ml.ll llTO di cimn8 13
exvl ex VIII 290
:1. Atl ic ter iCll B.
SlI Cl1f1 eXllI'essus in nnrious, contra solem se-
deat, OIllIlCIII llUllIorclll RurOSUIII per Darcs eiciet.
4. Atl pod ag r am. 10
l:lcroRe eucumari s II.greetis radi x cum aceto decocta uice cata.piuR-
mati s pedi bus i uponjtur et sciaticas et deutium dolorem at podogricos
mire SRuat. '
Herbam s icidem ngrinll sic legi oportet mensa l ulio, cum berbae
mo.t.ureScuDt, l una tertia, ita ut nb omnibus mundus sis. Precaher is n
autelll earn, si c di cis : YgiR, sUlDma nutrix drncollulli, per matrem
terram t e adiuro, ut t cuds praecllutnt iollibus Ascl epii, herbarulll doc-
torem t, incantantionem mcnm inliblltam.
Ad CXVI. HEltBA RV1' A SJLVA.TICA
3. Ad cal i g i ne m o Cul orllm.
Herbae rutne montalloe sncus eius cum sileo foeni enli et melle
mi xtus, ealiginem ocu)orum inUllcti one detergit.
Ad CXVlI, HERBA SEPTEFOLlVM
Atl putrad illem or i s.
Barba eptafilloa cum rndice sua decocta ill aqlla et in are de-
tent..u. mire sanat.
2. Ad erpetas et qni riado.s et o mnes dur i tia s. &
Herba eptafi llos in aceta decocta et trita et corpori inposita er-
patus et quiriudas at omnes dllrit ius mir ifica sanat, et s i pota fuerit,
omue!! duritias at 3neuri ematn, hoc est t umor es, repr imit.
Ad CXVIlI. RElt BA OCLMVhl
Berba ocimum, te TOg O per slImmam diuinit atem, quae te iussit
nasci, ut Cllres ell. omnia at Buccurms il llxilio maximo, quae de te
fida \'emedia posco, (Iuae aunt iufra scri pta.
7 Ad omnem bumore aur08um Vr tit. 0/1' 1J 8 IUCUS Vr1
eiusdem 8ueus Vi cou trib.(o B aolem i&Centes B 9 {liCit B
11 mdix eiu8 Vi et uice #1 . Vi cs.tD.pl ll. lIumw {aei l at pudi-
blls i ll l)onj. B 13 mi ri fice B 14 Ad Iloorluw. Herbll l icidem Ilgria Vr
11l prncel.bia Yr, i p\. Vi ltyi tlon JJf)/t8t 16 di cens 1J 17 ut hi & B
18 i'l Vr BtC"ndll manus in maTgi" e &cripsil: quod hi e sequitur nou unlet, sed
I)fO hoe diclI.tur pRter noster et credo
CXVI. 2- 4 (l dd. codd. 2 Ad QCulorllID ClI.ligill cm 1) 5 mODt ana.e
om. B "ju. om. Vi B idem aUCUR eius 1 4 m irlilm I', in unclioDem l'i
inllnctus B ;nllnctio dcterget 1
CNVIl. 2- 4. (l dd, codd. VrVi y S rndicea luaa 7
li-8 add colld. Vr Viy Drib. Ii er peDlls Vi 1 llrpena80,-ib . ch.rria.d lu Vi
lellt.efo1i ll m y decoct.a. trita corpod 1 7 mire 7 Drib. potat.
Or ib. 8 mmote. r Orl b.
CXVlU, 2- 4 add. codd. It 8 fide media B
296
CX1X- CXXI
A<l CXIX. HERBA APIVM
Pr eca Li o berbae.
Herba apium, te deprecor per inuentorem t uum AescolnpiunJ, uL
uenias nd me cum tuis uirtutibus et ea mihi prncstes, (Iuo.e a te
fidus pew.
Z. Ad a r d uram 8to lli achi.
Herba upium decocta in aqua, et ex en aqua hibatur, sitim scdBt.
3. Ad l a.c ri mas ocu l orum.
Berba apiuro uiride t ritum cum uino, Bubigis et rotundulnm facies
10 et inponis super ocu108.
Ad CXX. REllBA HEDERA CRISOCANTES
Berba orisocantill, sic legi opoftet : ant.e mcrediem, luna ill, VI,
I X XlV cum neneTie ad earn mundus sic dicls: Sancta herhs eriso- , , ,
cnntus, te deprecor per Assculapium, herbarum inuentorem, ut ue-
& uilUl hue ad me bilnris cum affectu magna et pracetes, quae ta fidllS
rogo.
Ad HERDA MENTA
Preca tio eiusde m he r bae.
Her ba ediosmuB, per V nlcanum, operis inuentorem, te prooor, ut
aumio tuo cures omnia, quae de te sunt infra sCIipia. Legis eam
6 mane prima caelo sereno.
Ad ueDaID ruptam intriIJseCU8 a ut qui per os sa ll g ul ne m
reicH.
Mentum ll igram collegia, mittis in teri9 diligenter et
eKprimis Bucum ipsiu9, quantum merum misces aceto coclinrios 1I aut
10 lU et wud tantum mel, statim restrillget sanguillem, probatam rem,
et si ilie acetus multum foerit fortis, temperas ilium cum uino et bi _
aul; ler quomodo necessarium fueri t, bibat, et enm sanguis stagnatuB
(ucrit, parcelins paruus, tener, et cum ipso malua
agreBtis et tamdiu coquatur porceUus et malua, usque.
IS ut hoc pariter absque lahore possit Borbera et sanguIS mfm qUl re-
mansit perdigeretur.
eXI X 2- 7 add. oodd. fly 2 eiusdem (berbae Vtj Vin
6 duritiam stomacbl Vi dolorom Btomachi B 7 apio 13 doeoqua Vi
et ea dll" li t bibat, statim sadit, Bitim B at ea y aqoB. da, ut, bibat , !tatil1l
oompcucit Vi Bitim i' 8-10 add. ood. Vr
exx. 2-6 add. codd. 8 2 Barbam criilocantum 11 LX, Xli , XIV 11
4 inllcntol'{lm, Ic rago Vr 6 Iinne 11 110 te 6du8 poiCO Vr
CXX1. 2_6 Iidd. oolld. fl , bcrbae 0111. B S edioamu8, ut ftuxilio
Vi illuonlorem, ndiuro te Vr b prilllO 11 6- 16 add. cod. V,.
AI'I ' I':NIJI .'\ I.,:XXIl - OXXVtl l
Ad CUll. HEllBA ANE'I.' VM
Preel\t i o oi u s d em berbae.
297
Herha bona, sancln. nnetum, et te, Apollo MuCte, quaeso obsecro,
ut baec berba mihi in adiutorium sit, ut remediis eius curem ad
quemcumque manumistlro. 5
4. Ad uentr i B do l or em:
Aneti semen tritulIl paul ulum cum aqua calida bibut, cont inuo
Bllnabitur.
5. Ad OSBurn d o l orem.
Anetum ID oleo decoque et perunguc, at sanabitur.
"
Ad CXXI V. ElEElBA SEMPEIlV1VVM
3. Ad cal idam at frig'idam podagram, qua s s i c i ntell egi s.
Quia frigida frigidis medicamentis delectetur calida podagra sucum
herbae semperuiuUlU admi:dO oleo fricnhia loca uolentis et frigida
uero podagra sucum berbae samperuiunm cum ina siriatico et C8sto- 6
reun! teres et ungues loca dolentia.
Ad CXXV. IlERBA FEN1CVLVM
3. Ad ca l i ginem oc u l oruUl.
Herhae feuiculi aucum eiatum I, herhae celidoniae SUcum ciat um I,
mellis Attici semuncialll, sai is ammoniaci seripnlum LS, omnia simul
dil igenter u ita et conmixta in doliol o uineo ropones, et cum opus 5
ruerit, digno fneies, maJo autem homini uel in.imico De succurras,
in die inul1gnes quam plus uis.
Ad CXXYr. RERBA ERll!'ION
Preco.t i o ei u sdem berb ae.
Barba erifion, ut adsis miLi roganti , et cum gUlItlio uirtuB t Uft
praosto sit, et es. omnin persnnes, quae AesculapiuB aut Ciro centaufuB,
magister medicinae, de te adinuenit.
Ad CXXVlII. HERBA PETROSELI NVM
Ad dolo r es i n te ranaorum.
B.erba petrosilinoll at npium at galengn sernit o III uino opt imo,
da., bi bat, summe facit.
CXXII. 2-;; tldd. 0011. p 2 herbae Oil!. B S balm eann,ta Ilnetuln
ot te, qUlI.eso Vi .j, mihi om. l:J mihi sit B ClU"IUU Vr Vi a manu-
mi!ero, Iluxilio ma.ximo V,. 6- 10 aild. C(ld. Vr
e XXlV. 2-6 aM. ooll . 1',.
env. 2-1 add. cod. rr,.
exx YJ. 2-6 add. todd. tJ
me rognnte"Vi .. at om. iJ
CXXYTII. 2- '4 add. cod. I,
a de ligno Kocbcrt p. 51
2 lit. 0111. B 3 me r ogantem ut cnm V,.
penanet Yr Scolapin. I',. Vi ciro taurus B

208
Al 'l' gNIJIX L!XXX
Ad CXXX. HERBA BAS] LlseA
Sic legi oportet, ut qui eam leget, primo consitleret sruutem all nm,
nt ent mundus ab omnibus, uestes: habeat intact49, mlludas nec, CUUl
nadet, mulier menstruata eum contingat aut \lir coinquillatu8. Quam
6 herbam .lUlU legere coeperit sic, antequnm at! ea.m ueniat , habeat
qnerci folia in manu sua. et aquam fonhmam ex t.rilms nimfis at ex
eadem aqua de ramulo querci purificet se uel aBpergat" ita ut sol
wergit, manu dextra, sic precetur: Domina snnda tell us, et celel1!.,
quae in capite Jihri aunt..
cxxx. 2- tJ (ldd. coda. {l, !! basili cam sic B legit Vi
prius B a at uada. Vi ui uadat lllUndu8 1J omnin i' ne cum
uadat 1'1 ne oum ua.dlt B ne com nadet 1 .. menatnJO.ta. cum couting .. t
euw ne Vi tangat n contingat .. une a uiro, qui cuwinl] uinatua e9t Vi
nt ne a uiro 1 6 queret folia 'I 6 lUll. aqua rontana y. 7 aquam
ramuli 1 aapllrgat Vi &.81>a rgat 1 8 manum d6JI:teraw dlcat praece, qUI
in capite acri l)i.a. fl;; t r Domina ttc. Ilidc protf. p. XV JJ
INDICES
(Sine litera. uel litera A Pseudoapuleiu8 laud.lnr: App = AI'I)endix (p, 28;) ;
I' _ Praeaidium pasli1lorum (po 220) : S _ liber medtcinae Sexti P laciti ;
' r _ Anonymi de 'l'a:lOO8 liber; VeU _ de huhn Vettonicn li ber.
Priore Dumero capitul um. altero linea ind icatur.
I. INDEX NOMlNVM PROPRlOltvM
PRA.ETER NOMINA POPVLORVM ET QVOnVM l<'O:\T1NA
PLAN'fARVM LAUDANTVR
Aob i lle. in titulo B er-
bariij 89, 16
AOlcul apiu l Vott 186;
in litlflo ITer/)arii; App
Ilfl, S; App 120," ; A.pp
126, 4
M. Agrippa Vett 2, i
Ami neU8 uidt uinum
A,nd reaa G9, 9
Apol l o App 122,3
Apulia 14,1"-
,\r rl'l t i nuB lIidt U!U
Atticu 8 ide mel
AUgustUB CAe8ar
BtU8 Vett 2, 5; impem
tor P 8
Cappad ocia 101,19
CilieiQ. 66. 9
Ci moliua 1/ idt creta.
Ci rce 72, IS
Ci ro <:eni.aurU8 Vatt 186;
i ll titulo Herbarii; 12,
Ill: 35,2fi: ApI) 126, <l
Creta. 62, 21, 28, 27;
66, 11
Di ana 12, 12, U
110, '.!I
Fa l er nll B uiuum
Go.lli .. 126,6
Gemelli s mon liIJuB I 6,9
Grlloe c i 1,77: 3, 24:
29,211; 71 , 11 : U.SG:
76,31. 34. ; 16,28; 8t , H;
107, 10: 12<l, 27, 29: S
23, 3' tt Ind, J I
n a I i ru on lumen 90,48
Romerieue 66, 12
BomerUB 4.8,2; 65, 12
I ber ia 12", If
I d a. 62,21
L u cania. W, 1
Ma cedo n i a 00,4 i
Ma c ed o ni au8 128, 10
MerCUrilU 48,2;72,12
N i ca nrler 12S, a
Pll.rn aSB IU 78,1!l
Pen ill B fiumcn 68, U
Pi e idi a. 66, 9
Ponticu" lQI, 16
P u n icul Il ide cera
Samn i u. uidt terra
S am o haci a 96,1 7
S Q.rdinia 8,'H;
Soract i in monte So-
t11cti 126, 5
SoranU6 80, ali, 37 ;
110, 20
Tafo.i ria in'l'afoli ri di ,
Aegypti pron incia 101, 20
T a. ur o mou i a. 11l1, 19
Telepbu s 89, t7
Ui i J: a6 72, 18
Vu l canu. ApI' 121,8
Y g ja App 114,16
H. INDEX POPVLOlWlf ET VlllORVM QVORVM
NOM1NA PLAN'l' A.RVM L,HDAN1'VR
Aagy ptii 1,71; 2, SO: 3,4-9; 4,26
a.nn; 8, U ;8, 16nnn; 10, 11 ; 1I, 16
ann: H, lI!; 16, U ; 17, 16; 18, 27;
19,26: 20, HI ; 28,11: 25, H;: '!6, 10:
80, 12; 32, 11 Inn; sa, 6 ann; 3d,
t !l; 3li,'.!3 ; nnn: U , lS : 42,
16: '5,28; ' 9, 10: b1, 9; fi5,7; 66, 7
Anll: 62,20; 66,7; 67,8 ann; 72,11;
14.,27; 75, lU, 17 unn: 78, 12; ;9,110
tum; 80,39, 4i, 60 : 83, 171111n; 86,
16: 91,9; 9',lS; 08,8 : 100,12; 102,
9: l OS, 19; 107, 7 ; 11 2, 7
Afr j 61,6
Bells i 67, 8
CalDpan i 28, 12
300 II , IN!)!!:X POI'. Kl' VIH. QVOII...NOAI INA I'J,AN'l',\rt.VM I,AVI)AN' I' Vl t
Cll ppu.doees 90, UI
Cilicils 6,16 unll; 67, 7
o a e i I , 72; 2, 4,26 ann; 8, Hi a.nn:
10, 19; 14, 12 linn; 19,2, : 22, 8:
23, 12; 2li, 18: 16,llj 36,23; 86,24:
41 18 ann; 67,7; 72,11; 74,27; 78,12;
80: 39; 89, I S; 91, 11 ann; 92,23:
(17, 18; 99,ll 7 ; 104,8
Dardani 16,8; 19, 26 (lJa.rdanllB,
DnlIann9 7,10 IIonn)
D IImoc Ii tu s 2,84: 4, 2G ann; 59,20
a nn; 127,6
Euboei ll 2,6
Friges 4, 2f> ann
Galli Vett 179; 1,70; 4,26 ann;
6 11 ' 10, 18: 16, 15; 23, I:! ; 27,7;
36,2S; a8,18 a.nn; 76, H;: 89, 13;
91, 11 ann; 92,2'"
G r a ec i Velt 176: 1, 69; 2,29,34;
3,41; ',26; 6,6 ann: 6,11; 7,9,
10 ann: 8, 12, H, ann; 10, 13;14,9;
15, 13; 15,7: 17, 14; I I1,t5: 19,24:
2u,18; 2t, 7; t3,9; 24,12: 15, I !I;
26,8; 27, I); 29,27; 30, II ; 81 , 27;
3t, 10; ;13.6; 34,17; 35,22; 36,22;
38, .16; 39,9: 40,19; 41,12; 42. Hi;
43, 6: 45,28; 49,6; 61,8 ; 52,8 ;
63, 13; 55,6; 66, 11; uun;
68, 5, 10 uuu: 69, 19: 60, 9 ann:
51,6 unn; !i2, 18; G3,li; 65,9: 56,6;
61,6; 68.7: 69,6: 70,6; 7J , 9 ann:
72, 10; 73,9; 14,26; 75, 16; 76,2::;
711,11: 79,14; SO,HO; 81,8: 83,1<>:
85, 17: 86, 18;87,6; 88,80; 89,12;
90,42; 91,9 : 02, 22; 93,54; 94, 6 ;
95,11; 11 6, 11 ; 97, 11; 98,7; 1I1I,:!6;
100, 12 ; S; 103,19: 104, 7;
1056 ann: 106,7; 107,6; 108,9:
110: ll : 112.6; . 114, II; 116,2. :
117,6; ' U \I , 4; 12U. 6: 12t ,7: 124.
11 , 31: 1:![), I1 ; 127, Ii; 128,9 ;
129, lJ .o.nn
I t o.li Vet t 1711: ' 1,72; 2.82; 3, 60;
4,20: 6,11; 7.10 anll; 10,19; 14, 12;
16,15; 1J,11.'; 18,211; 19,26; 20, 19:
22,8; 23, II: 21i,17; 26,9;
27,6; 29,27; 30, 12; 31.27 ; 32,10 ;
33,6; 36,23; 89,9; 40. 20;
42, 17: 43,7; J9, 11; 1'>3, HI; Mi,8 ;
58,9; 62,19: 65,9: 66,8; 67,7;
68,9; 70,6; 72, 11; 73,10: 74,27;
75,17; 76,2!!; 18, 12; 79,14 ; 80,30;
81,!!; 88. 16; BfI, 18; 8",16 : 87,7:
88,81; 89, 13; 92,28: 94, 7 ; 95, 10;
96, 12 : \)8, 8,9
IOu 13: 101, l b; 1U2, \1: IOJ,8;
107:7; 109, 17 ; 112,7; 114,11;
117, 6; J26, 0: 128,1; 130, 1\1
L a tini 4,:!6 anD; b, Ii ann; 47,6
I!.nll; 53, 13 anll. I fl; 57, 7 ann; 59,2U
&lIn; 60.9 ann; 68,9 allll: "lb, 17
linn, 28, 32 ; 79, 1 j; 80, BIi, SU, 48, 50;
82,6ann: 83,21: 80, 18 aWl; 81,7
Rnll; 91,11 ann, 16:93, M anD;
lOS, 10; 10ft, 5 snn: 106,8: 109.2U,
22; 110, 12; 114,18; 116,11; 119,6:
123,8; 12,1.,11,82; 125, 1l : 127,7:
128, 9; 129,9 ann
Libii 14,l\!ann; 41,iSann
Lucani 41,111
OstnlIcs 4, 2G ann: 10,18;
17,lb; 2u,18; 41 ,12;
93, ii,j, ann
14, 11 i
01, 10;
Prop h et n- e Vett 179; 1, 11: 2,31;
4,26 ann; 8, 16 ann; 10, 16; H,I1:
J7,lb ; IS, n; 26,16; 21i,9; 29,2.;
18; 80,22; 40. 21 : 41,12;42, 16:
-II;: 29; 49,9; lill , t il anu; 65, . :
66, 1; 70,6; 71, 9 ann; 72, 10;
71i, 17 unn; 80, .'1 S, 47, ,;0; 83, 16;
86, Iii; 87,6; 88. 30: 91, ]U, 11
9S,M IUln; 94,6; 95, 10; 102,0 ann;
109,17.22; 114,14; 119,6
P uni c i 4. 26 finn: 9, 13: 7,10 ann:
28,5 Bnn; S2, l t ann:
[1I1U; 60, 9 \l uu: 66, 9 nnll; ,9, H.>
lJ. nll; 80.80; 81,8 ann; S7,7ann;
11 4.,14; 12!l,9 ann
P yt h a goras 8, flO; 4. 26 IIonn;
10, 18; 40.2 1 ann; 49, t o
R oma.ni 1,72; 2,32; 4, 2G ann:
, 1, l u o.nll; S, 16; [0,111: 11,16nnn;
13,8; 1(;,6; 18,28; 31, 28 uun:
llS,6 nnn; 35.24 ann ; 38.17; 40,21
unn; 41, I ll; 43.7; 4.b, 29; ,J6, 11 finn:
47,G ann : bl,9; 1i0, 9: 61.6; 62.2u;
67, 6; 74, 27; 88, S 1; 109, 18
S icul i 1, . 0; 2,ll4: 8.14
Sid 8, 16 ann; 17, 17; 67,8 unn;
47
S p ani 1, 70: 25, 18; 91 , 11 a.nn
TnBe i 4, ann; 23. 12; 81,28 ann ;
32, 11 ann; 76, 22; 80, 48
Zoro ll s tre e 4,26 linn: 14,12: 17,16;
4. 0, 21 unn; 80, 39
II!. INDI';;'; VI,;U,1l0U,VM MI':MQl tA!JI LIVr.1
.Ill. lNIJJ<:X MEMOHA.BILlVM
A
IL be l l II. n a : in magnitud ine -all l' 29
ab l ntio : A 20,8
abo r sus: S 1(1 61,16;
-urn S 6 {t 176; ad stra. ng-uldam uel
-urn S I < SG
Ilo bortu s : ad -11m A IU,6
a b stcrgere: A 3, 56: 84(1 "Ii
a.bs t illere: A 114,8; 83a 100;
8 6fJ 81; 828,12
a b ulld a nt i a: ud -flm ..lI!{ui" is
8 ]lfJb2
a bnnolar e: S 4f/21
aco.puus, CUIn mell e -0 S b!\ ;
cum melle -0, quod si ne fumo col-
lectum est A 30,7
ace e rl e r e : _4 h7, 4 ; A l OS, 11
a cccpto r : rle -orc S 24
ucer: cum aceto aero S 6 a 6; cum
:lceto aceniUlO A 52, Ii; S 5 a 86
lI cce a 8io, Vctt 98, 101, 104, 12f1;
A 1,35,41 ; A 80,27: A 93, 18;
82a68, (148: 83a ll ;
S 9 a 110.0 1; 8 17.70; S 18. 11 ;
App 8, 8; '\ I)P 18, 3; App 94,"
nco t a r e: A 26. 37
aceium: Vett 11 0 ; A I . 21, ftO;
A 9, 1: A 11. '6 ; A 81, 21; A 86,17 ;
A 36 , HJ; A 42, Ii, 10: A 46, H;
A 68, 6; A 6G. HI; A H , 20, 23;
A 7b,3; A 86, 6; A 89, 10, 21; A 90,
9, 18,27, 29,1I!l: A 93, 9, 4.9;
A 9f1, 4. 7: A 99, 23; A tou, bj
AIU1. 8;A I 04 , 6;All l ,3; A lI b,7;
A 16: A 11 8. 3; A 121, 8; S 1 a
ll7; 8 4 .. 21, (J26; S 5 a67, 99, (J29,
34,126, 161.160: S 11 a 48, (J 49;
17, 28, 34: 818.8: 828,86;
S 29, 84; App VoLt 3; App 13, 7;
A PI' 114, 11 ; App 111, 6; AW 12 1, 9;
cum -0 aero S 5 a 6; cum -0 accrri-
mo A 62, 1\: S 6 85; el> 0 mubo
S 8 87, 45; - optimum A 17.3,
8: S S (148; App 17, 11 ; - sci lliti-
cum Vett 111; A 57, 3; A Sd. , S; 8 I
(J80 ; S6{J5
aciu, 8 17, 70
a c i tJa : Vett :;4; a.ciem cxtenuatam
! unat A 86, 6; a ll aciem oculol"UllI
A .90, llO
aCin u s : A 75, 2[). 37
acopum taoupa ApI) 9li, 3): in -.0.
coicitur S 25, "-
aorimon i a (ab omni acri monio S S
(J 100): Vett 16; A 26; A 102,16
acrooo r d on: A 49, 21i; A 64,8:
A 109, 31
aCllflre : A 74 , 88; A. 78,20 ; A. 126,
13, Iii
a cus : 828,25
a cut u8: A 109, 84; A 124, 26
adaperire: A ii, 38
adeps ' adi pes A 46,4): T a :10, (J 3ii:
51 tt 3:-1; - anSl'rinUB A 20. 7 ; S 4
a 98; S 26,3,4; S 28, 17; 8 31, 3;-
all!erinus mlL/jcu lus S a, 26; _ usi ni-
nUl S I4. 26; - cSllinns S 9 a 83, (J t OO,
103: - caprinus A 21, 3; _ cerui-
A 96,4; A 100,9; _ g allinae
829.64; - g liriB 8 19, 3,8, 11 ; _
gruis S 26,8; - leonia S 10 I,
11, 16, (19, B, 18; - (lupi) S 8 (J 8;
- snofis A 124,31; - auilla A
- ursina A IOO, !! ; S I 3.8;
- uulpis S 2 u 67, (J 43 ; -
1146, 4: - 5211, 18
a df irlll a re: Vctt 171 ; A 2, 23; A 3, 28;
A S8, 4
a dh i b ere: A !l l , 6
adin u enirc: ApllI 26,;;
adinra r e: App 114, 17
adiu t ori um: 8246;
a dlicore, S 17, IiO
a dlignre: 6. 1,26; A 8, 6; A 11 ,7;
A 23, 4; A 65,6; A 71 ,8: A 90, 36:
A I08,7: AUt ,tO: 88a1O ; S ib,S:
S 17, 28: S 23,!l"; S 27, 6; S 28, 39
a d l i ga t io: S 9 a 126
a.dna t io: A 59, 27; AS2, 'H; A 127, 12
udsignare: A 24, 4.; A ,J8, 3
a dur e re: Appl0B. 3
adusrall.ri: A ,j, 1, 7
adusr8nriua : S 11 (J ,j,4
aed if icium : A 12.!)
a eger: A28,6: '1'a30; 88a9;
S 9 a 110: S 17,liS ; aegr i
S 17, 69
aegr i tlldo: Vett 144; A ii, 6
a. egrotare: Yett 15
a. ereU8: in IIUSO -0 A 74, 10: i n cue-
"a bo -0 App 4, 8
aostas: A 98, G4; A 11 3,7
acstiulIs: -0 tempore A 18, lll; A
53, 26: -0 Bolsti t io A 49, 18: A 6S. I
aeat u a : A84,9: A Il S,8: A125.1":
caput. ne ab -u cou(:ulc8cat A 93. 2
actu s: prim" - ate S 9 a 4
aet i tes: S 22 , 12
aetos: 22, 12
af lu ere: S7aS7
agger: A 12, 10; _-\ 13,9: A 18, SO;
A 72,12 ; A 81,10; A 82, 7
ag i t a.rl\: App 4,!1
A. g n i nlla:. 1I. li nguo, A I, 76
ag n UH:A I ,77
Bg r 6sti s : A Hi, I U, 20; A
A 90. U: A l Oa, Ii , A 102, 11: _I>..
111'i, 10: A III
3U1
I II. VI<:lt lJOllnl
Il l u08cenl : A 110,18
Illbugo::\ 78, 7 ; an-inem oculorum
A 2S, ' ; IHI oculoruzn -inCID. 8 17, 2 ;
ad -inem ilL oculis A 80, 21 ; ad cali-
ginem oculor um et qui olcera in ocu-
li, babent et scabri t ndi nem et -inem
ocnlorom n: tenulI.t A 14, 2
a I bus: -urn oui 8 ;!(I, -l, SI, 116. 40,42
ale r e: A 82, 7; S SO, U
a l opic i a: IW. -as 8 2 8; 8 6 190,
20i: S 11 a 39; S 18,2 ; II.<! -as IIl -
nandu Slla!)
Illt u s: -jor uulnus A 26,3; cum
aquila -um uult uolnre A 80, 2
n l um en: S 4 It 76; S 6 a 21 ;
scinulll S I P S6
a l uta:A I29,"
al 1l 8us: A 66, l ol; A 112, ol ; ad - urn
ooncita odum "ctt 89; A 2; A
29. 17 ; A 84.,6
n l uUM' ad -um COIICi l ll. ndum A 17,b:
-i lolutionem A 17, 12
amarit ud o: Yett 18
n illa r ua: A 16,10; A 71, 12 ; AlaI ,
11, 21; A 1].1, 17
A 72,; ; A 108, Hi; 8i
in ui", t utUil _ uult A 73, 2
amu u rere: S 82, 11
amf i merinu" ad fe bres -at! 8 9
. "
amigdalinus: cum oleo -0 A 12,8;
A S
a rn or: A PH, H
a mo r ir i c u il: A 124, IS
lUll P n I I a : _ uitreo. A SO, 8; A 181,21
IImp u ll a ci u m: A 4, 81
amu l um: A 46,8
8 2!l, 6
a n CD: ad -en remed ium A 2, 11 ; S
31, ,
a n d t og in e: - boo eat nec masou-
Ius nec f&minll. S 3 a 6b
a ODu r i.n)a: -ata boe est tumores
App 111,8
a.nge n l1: 881,b; lid 1110 84f133
an gu 8m: ad - quod Graeci . immcen
l1oClloOt A 29, 28
angul u s: -Ol um aapri t odi nem S 17,6
a 0 i 0 lI. l n : ad loca mulierum nel-ar um
S 29, -18
lin i rna: Velt 182
a nima l , A 98, 6B; T P 69; S I pao;
S 22, II
anilu UB: A 1I 11, 7
a nn ul: A :! 9, 26; A 109, 8b
anser : de aueor!! 5 91
II n acriou.: U.doPB - A 20,7; S 4
a96; 826,8,4: S 28, 17; 5 SI ,3;
&dopa - maaculua S 14, 36; -urn fel
S SI, 6
antidotum: A 16, 9; A 90,82
a II \II n a: A 98, 8; - .\ 18, U ;
S ' 90,a68
a.n u a: A 17, 11 ; A 88,8; /1 \12, 16;
8 4 a74 : S 11 al6j 8 14,26; ::\ 16,44:
ad ca Bos, qui i n uoretro aut in - 0
n3.Bcuutur S 6 P 18; ad fieol (fic ua P),
qui i n -0 89 It 21, P 22;
ad pr urigi llcm circa um A 102,4;
ad eos, qui 8.llDgui nem u:creaot aut
tnmores aut 8i per -urn reiciuDt
I13.Dgu inem S 12, 12
ape r : de uerre ai ue apro 8 i a: de
ap' o aut uerre 8 1
aJlstr en sis: A 69, 26
Il p ia: A 6,2, Imnctia a b -e uel a.
uespo aut a crabrone S 17, j
a p oBtoma: ad am A 124,2; ad -tiS
App 13, 2
a pti lis: A 6, 6
all ti o us: -a uJOllngia S 7 P 21; -um
loti um 8 7 P 2\J; apr UIiO dente A 1 ao, L 7
ap tare: A 72, U
aq u a : Velt 42, 43, 46, 108; A I, 'I Z;
A :! ,!l ; AlI,'I , H ; A :! O, I O;
A 84 , 12, 14 ; 11 lib, I Z; A 66,9 ; A
:l8, 10 ; 11 ,1,1 , 4. , 7 ; A 4 2, " ; A 46, 8,
17 : A 6.1. , 9; A U8, 11 , 11 '1 0, 3 ;
A H, U , 16 : A 80, I !!, 14 : A 81, S, 6;
A82,3; A86,3; A 81,3; A92,6:
AlJS, 6, 9, 15 ; 1I!l1,b; A 99,8; A
101, 6 ; A 102, 3, b; A I 08, 17 : A 1I 6,
11 ,15 ; A 122,4; A 126, 6: 5 1 a l Z:
S 1:1 P hI ; 8 4 a 12, 6S, p 8S; 86 P 38,
126,200: S6a3,/JS,28; 87a80,
p 26; 89 a 1I [); 5 14,2\1: 8 16,6;
S 16, 85; 5 11,80 : 5 211,26, 26; SZtI,
9, I t ; S 29, b6; App 3, j ; App 101, 6;
App H i,S; App 119, 1 : - calida
Velt 60, 72, 86, 100, l Oa, 1111, 114,
116, l i [), 13:1, 138, 148, 161, 110:
A 11, 4 : A 18,22: A 26, 4; A 27,2:1;
A 31, a: A 38, 13; A 46, 7; A 61 , 4;
A 62,4; A {i4, S; Ii tiO, 10, 21; A 93,
43; A 98, 4 ; A 99, lSi A 106, 4 ; A
In,": A 123,6 ; AI24,6: A lSI, 40i
S I a 18, 28, 18, P !! I : S 8 a 26, {1 80,
b l, 116; S " a 8; 8 9 a 61 ; 5 I I a 37:
8 13,8; App8, 10: Alii) \14,, 4 ; App
101,3; A V 122, 1 ; - - 8a168, S "-
P II ; _ feruenH A 9S, 12; 8 II ('/ 44 :
A86, U ; TP84:
sit Ver ennis T a 71: ex - fontnnnli,
quao eat perennia l' p 63; - frigida
" elt 69, !.Ii ; S b II! 61, 123; App
Yott 6, - mulal!. Vet t \01 6; A I, S6;
AI0, 10 ; AS2, 7 ; A 4b,10 : A 101,
10 ; S :! 9, 4\1 ; - t epida Vett OS;
A 31, 10; - , quae ill enprne ( l aete
est) 8 f> a 39; si - ill aures i ntrolo-
ri t A 83, 11: cui - in n.uro
fuerit S 81, 2; am omllom de COt-
porc lief urium digerit A 26, J2

Il l. INIH';;': VI':HlI uI/ VM
aw.l
- humor:! 7 r1117
aquiln.: do - 822: A
,\ 3,;,2: A47,8: ,\(,f\, u :
A 6G, 17 : A 98, 12: -UUl, quod in illo
(cupriuo lact e) S 6 11 84; lid 1'01,
Cjuibus scmen fiuet non 01,I u.miIJuA et
-Ulll est, unde cfficitur, ut f(:Ul iulle
non concipiaut S 6 P 10
nra n eus: 8 j a H ; ad -ci mOrlUIII
S 28,2; ad -eorum morsus 8 3 a 42 ;
li d morsllw -eorUlIl , quos Graeci
apalangione$ uocnnt A S, 24
aratu6: loeis -is A 6, IlJ
:1 r b 0 r: A 88, 36: in ra.dicc cHeuli
-oris A 71,6; cirCIi -ores liei S 9 a 88;
supra l1er llom -orem S ' 6, 10
a r d u ra. : Id -am Htomaebi 8,9,61;
119, ij
a r efaeele: \'ett 3:!; A 29, \I : A
88, 20
a rllna ; ,qua.m pcd ibua
IUpal'l! u i t 8 1\ P 4i!
a r e n 0 6US, A 9, 10; A 114,14
n. r elce re : A 93, li 9, 63: A 130,9
a rg e ma : S 4 a 42 ; t5 28, 8
ar g e n t e us : i n bUJO i<1 e -ell. S 8
a rgen tu m: A 90, 84 : A 180, 17;
Ta n ; 8 17,il.L ;S26,b; 8ptnnn.-i
A 100.8 ; 8 1 a 46, p 36
n r g i li o HuB : A 69. 29; A 68, IS:
A 73, 18; !I. 127, 14
a r i d n.: A 29, uj A 31,1I,10; A 68,20;
A 80, 20
a ri e H: de ari ete 8 6; in -etis pell o
S 17
a. I no n : Gracei - agnum uoeant A 1,17
ar o 1D1l: - ala. A 107, 12
aro ma tic u H: A 128, 11; cn bro-o
Vt.'tt 1I3
arB: contra magiclI8 aeW. A 66, 12
li d stomachi -aID A 104, 4-
a r t e r ... : A 2, 10 ; " liP 17, 16
articu la illellt n m: 86 P 178; 8
22,7; - a, uul pis S 2 a 6,
:irticn l 1l 8 l1tl art ieulnm: 8&a ' 8;
ad -orum dolorem A 21, 2; S 9 P 98;
ad -orum dolores 8 6 a 1,; ad ner-
uonLm dolorem et -orum S 28, 17:
n.d -orum dolorem et fimai;n et parlo-
t idaa 8 6 I bS; ad morbnm -or um
A 93,45 : S2a 41 : 8r.('/84 ; Ad
orllm morbo. 8 5 P 16fl i ad ui t l&.
-orulIl aiue percussll fueriu t A 2 2
nr undin et u m : A 7, 11 '
aBce lla : S 30, 6
a si li ll. : one Ilic S 14, 6,8, 10, 13,
-ae in uulua oSlueuln. 5 14, 31
a a in U8: de asiDO 8 14
fLB in i n llB: - adept S 14, 26; _ elL-
Beu, 6 14, Hi; ex lacte _0 A 19, 11
lup er: A ' 9, 21, 23
Hi lli N! lid OHlu illlU se.rl' Cutiulil lII or
lUI et A 14, 2
U. l l' rtlllo : Sup
up r i t udo : au:,;ulorum 8 1 7, t,
auare: S 4 P l ii, 111; S 6 (J 198;
S j a 40
lu hr it os: stellatus autem, qui e8t
crilocefil lua - A 1110, 9
au c t o r, A 2,23: A3,2' ;:\ 38, 4 :
A (l6, 11; A 12,8: A 131,
au d i re: A 2n, 24 : 81 (j 28; ad eOIl,
qui llliCDa -iunt S 9 a 8:!; ad aur ium
iuuulitaUlm et qui roinu. -iunt A 97, 'i;
! 99, 2()
HU,!.luatu.: melLge -0 Vett 30 , 190:
A 2, 3, : A 6, 13; A t 4
lIur" , ad -as Wll l fl.8 ..\ pr 16. 2
aureU8! A 84, I:! : A 1211, 3 : A 130,
4, 6; - A 18,14 ; :S fl It \10,

auricu l a: A 76, 10; A. \1) ,:1 : S 8
P 106; S 4 60, bS; S 16, 37; S 17, 6 ;
t$ 28, 22; dt! Uenl\ &e 8 14, 3; mulao
de -is Bordes ::; 16, 3 : ad -arum do-
lorem A 76,8; ad -arum n'l iOr eB S 3
" 112 : 8 11 /'f HL; ad -arum ijooi t um
S , a 6f>: ad Bonum -arum S 4 fI bJj
lI.u ri ginosu . : ictcricis, i d ost mor bo
regio qui Buut -i Vett. IS4. ; ad ieteri-
COl, id est morbo regio qui et _I nD-
euntur A II, 41
au rigo: A3li, l l : A U,l !>; A 86,3;
ld morbuill regium, quod cat -inem
A 86, 2
nuripigmen t u m: App 4&, 8
.. Vell 48; A 4. 3: A 18-, 18;
A 88, 12; '\98, 2 ; A97.8; A 18 1,28 ;
82a61,p ll ,R': S6a68,
{1 142: S 9 " 8!>; a.d -inm dolorelll
10. 4.2: A 18, 17 ; ASS,2; A91,2;
A 11I 1, 27: 82 a 60, 66, P 10, 36, 42 :
U t; 102: S .O a6,
(J 8: S 11 P 18 ; 810,36; ad -ium
dolores S 2 a I\! : ii aqua. i n -e& i n-
troi erit A 88, 11 : cui aqUIl in a urll
ingresu fuerit 5 31, 2 ; ad -OJ minus
a Ullientee S 7 P 2,;; ad -iuro i nnt ili-
tatero et qui audiunt A 97, I:
A nd -e8 pUl uleutlls S 1 oc 22;
ad pnt redinem -ium S 7 P I!I; ad -ium
HubcDn,ionem S :18, 21 ; ulcera -ium
A 18,20; ad il1m uitia S 7 16 : lid
ium uitia. uel dolorn Vett
aur ol us: A 8, 2i}; A 9, 18 : A n6, 14 ;
A l BO, 16; ApI) I U, 9
au rum: A9u,S' A I30,17 ; 1' a117,
(j26; 6 17 ,18, 18
au atelia: in UiDO -ed S " " V; cum uillo
opimo -eri A 18, 3: Ilt uiuo _criuimo
A Slt,6
EI. \l x ilin.r i: A Sol, 4 ; A 99, IS
)
304
Il l. Vlm nOBVM MEMOltAUlI,IVM
D.u:dli u m: "ctt 18; A 99, IS; App
12 1, of
3.UU8: in cani!, quos Grlleei pappo&
a,l)pellant, 11011 -01 UOC'1"C I)OBlUW1l8
A 76, 28
lIoJ:uogio. : Vel t 139 j A10,7 : A lI ,6 ;
A IS,3; A 14,6: A 36,9 ;
A 4-4, 8; A 46, 22; A 74, \4; A 76,
a, lI ; A 77, 7; A 80, 20; A 82, 4:
A 896; A 111),8 ; A t:H,3j S 29, 18:
APIl '18, '.!; App 7; - aprina S 1
f12 1j - equi 8 16, 2'.1; - ouilla. A
48, S: - porci na A 19.14; A I) 4,6:
_ sa.le A 1, 82; A 2, Sj A 8,!I:
_ uCtU8 A I, 68: A 58,8: A 40, 7 ;
A 76 5, 6: A 129,8; - uetull lime
8ale 'A I, Hi A 22, lSj - uetul 8uilla
A 38, 3: iWungia. cod. Bt App 20, 3
B
bile,," tiel blLCca: A 3,43; A 60, Sj A
16,12: A 79, 11 : A 99, S
bacu la: A Sb, IS
ba l anus: A 4, SO
ba i llIe: A 93, 68
balncllnl lid balneus: A lB. 6; A
M,6; A90,Si: A9S,M!; A 12&,8;
T atJ 4b: fl 10 1 j S 11, " 9,
App IS, 8
blHbaru8: T
lerpens - A I SO, 2
be n eficium: i\ MI,'; A69,9; A
78, ' ; A lSI,:!
b el H a: A 92, 9; fulicia -a,e S 3 , s;
-11 m quudrupedom 'f a 10 ; ut a -iii
tUtUI ftit S 10 6
boatio l a : S !l0, 10; -am qUlLdrupe-
dem l' 12
beat i o l n.: T6-1. ,/J88
b i bere: passim; ,i (luill cant.aridem
_o!rit S b 66 ; qui epiridem .erit !;l (,
fI 7(i, ad COl, qui _erint aut
lellore marino wcH fucriut S I S, 22
b i cubitnl: A 69, :!S; A tl9,8; A
73, 16; A 127, It
bi li a: A93,'7
hipalmia A 7, IS) : A 2,
40j A47,8 , A M, IO;A 67,lIjA67,
11; A 81, 16 ; A 83, l !1j A 98, 12; A 109,
34,81, 42, 46; A 128.14: It. 12'. 26
bil8llnic a : ud -lUI App 17,2 cod. L
biaso la. : ad -at App -l. 6,2 ctxl. Ca
bitume n: S 2 t{ 6, po
b OB: '1' p 68
b ot r i)l:: 817,67
A 67, 11 ; A 16, 36
brllc b i u m: T a 17, p '.: b; I) 1 a 1S,
82a39,p'4; 86
fIb; 89a!l8,1l8, 8l0fJ26, 8 16,
ll, II , I bj S 17, 18, 60, (i4, 70; S 18,
10, S 21, 9: ::328,20; S 28,17
bubo: ullgula -oni. S 18. 10
bubu l ua: carue -a A 60, 16,16
bu I b u I : A 42,11, A &6, 12; A 108, II
lo llrrlo : de milIa uel burdolle S 1&
bU8tum: Vet' 188
b ll tir u m: A3,3b; A18,10; A89,8;
App 62, 4
buxis: in -ide cornea P 28; in -ide
stagnea aiuo argcntello S 2G, 8
C
clI.Ce auu5 : A 69, 16; in -0 a.e.reo
App 4, 8
caenmen : A 181,17
cadere: S 8 a 20; S 6 P III
caducu!: S if 66; 86 fJ 100; 523,
28; 828,18; IIod -otA60,2; S8a
16, If 18; S I) P 197 ; 86 P 26; S"I a
29. 41, "26; S!:Ia l OO: S 18,6; 16,
20 S 23, 11: S :18, 11: lie infanl-
81t' aut faotulma experint ur S " a Iii;
ne infan. flloot&8ml!. incurrllot aut-
sit S .\ (J 61; nt 8cias, - uere -
si t 86{J IO
clte ] um: A GO, 6; -0 lereno App
I'l l , b
clIol&bricll: App 23, 19 cocl. L
ClIolamnl: A 78, I b
cil i care: A 46, 9
ca. l ceus: T a 61: S 2 fJ 48 ; 89 fJ 94
c a lciame ntum: 82 a IB; ad per-
niones et pedc8 a oil laMOS S 8 fJ 8;
pedeB S 6 {{ 16; pede, 110
-i l laesa, S 6 " 24 ; ad pedes exnlce-
I'atol a - ift S "I f% 11 ; ad pedee la.ew8
a-i.87fJ7
ca l cit ra re: 8 1&,
ca l c ulu s uide cauculul
cill d a: de - decoque A &!I, 12
calefacere: VetL 81. 801, 183
A 19, 18
ca l icll lus: A liS, S: A 80, 18; A
116, 16
co. l i d u s u;de aqua, cilliQ
cil l iginare: antibu8 oculit A 7
caligo: 52""; 84(181:
oculorum Vett 49; A 80,2; A 78, 6:
A 74,8; A \10, 16; 82 bS, fI 8\1;
S 8 a 28, ('111', S 4 a 88, fJ 29; 8 28,
14, App 116, 2: co:ntra -inem oeulo-
rum A 74, II: ad _lIIern oculor um I t
qui ulcem. hallent A 11.6, 2; ad -inem
incipiantem ct subfU810nem et gau-
oomata S 26, 4: ad subfu8ionem et
-i ll cw ocul ornm S, P "'2; ad -inem
ocul orum et qui "ubfuiionc temptan.
lor S 9 f1 6"1; ad aubfutionem ul l
"inem oculorum S 11 ad subfu-
aionem et -inem S 24, 2 ; ad -jeem
OClllorum et qui ulcera ill oculi. ha-
Lent et 8cI\britudincm et albuginenl
oculorum oxtcnuat A 7', 2
ca.lix A 116, 7
Ill. I SIJI';X VI':l lllOIl VM
ca ll UM: ad -OK
ali 08 ot to!lell da9 So {t 77:
- in ueretro S I j, ad -01, Ilui
in uoretTO nut in Ilno UWlcuntur S 6

c ulo r: A 1, 19 ; A 03, 68, 61i
cRluaria: - cRnia S 9 120,128
ca l x: -ce uiuaTfJb7,S4
(( IOU
CUml)U8: A 7. II; A 38,19: A 69, 21;
- a.renOlua A 9, 10
cancer: S h fJ166; ad cancrum euie-
candum A 2, 2'
cRncerRr e: aduulll 1l8,8i-veritA 86,8
cancer oma: ad - at.a S 17, 86: ad IIu1 _
Ilem d -ata A Sl, 8; S 9fI19; ad ul-
cera, uulnen. ct -ata A 34, 8
canee r 08U" ad -0. S ba 89; \I!eem
-a S 17,66; ad l1ulnera -a S 9a 12
candidu.: S6fJ24:ntdont ce . ol fa-
ciaB 8bfJI9&; S l'lfl7
caDdor: S 6" 16; ad maculae in cor-
pore et ad -orem corporia S 14, 21
cll nC8c ere: A 16, SO
cangren a: A 109, 81
canicui llo: in ortu -I.e A 110, 14: ac
tcmlle!taa Ta l !1, fl 27
caninU!: Ildepa - 8 8 fJ 9; S 9a 8S;
l.a.c -UI S!J a 59; lac -om S \I a 72;
-urn lactcm 89 fl77; -0 lade S 9 a 68,
fl82, 8&, 97; lot ium -um S 9 a 79, -a.
pelle S 9 fJ 94
can ie, de cane S!:I; A 66, II ; A 131,
11- 13. I h; T a 68, fJ 65; 8 23, 24; ad
_il mOlllum A ' 4, 2, 8 17, 22, ad -is
et furunculum S 28, 116; ad -is
mbidi monum Vett 164; A I , 64;
A 86, IS; S 9 a 26, SO, '26, SJ:I; S 17,
54; ad -is rabidi mOTIJUft S 9 a 86; ad
morsum rabio.i A !1O, 20 , ad -is
rabidi monum et idrofobl1. A S, '29;
ne Cil lat rent S 0 fl b3; no super -is
lotium mingat S 9 a \14; Il.d Ccras uel
ut hominem non mordennt. Bed
rugiant App 13, 10
cantabrnm: App is,7
can tali i: 9i quis -idem biUerit S b 66
cantllre: A 92, 9
ellonUI: A &7,11; 827,1; in -ie, quos
Graed pappOI appellnnt, Doe aU08
possumu. 1l0care A 76, 28; ut . i in
capite non ueant S \I 84
capillatura: A to7, 11 ; A 76,30
capiIJu .: A47, A 109, 28; 86fJ23;
ca.lli -i S 9 fJ 86: pued primi -i ..
natiuii.a.t.e S 17, 10; mraniis -i 8 17,23;
ad - 0. Hueotea :; 3 47. if 68; S IJ:I, 2;
ad -0. inBucnte. S 6 (J 21; -i de
capite ne '\eHue8cnnt SIr., 17; ad -08
tingcnd09 A 47, b, ad dcnigrnndo8
5 2"1, 2; ad mulierum nutriendos
A &1,6, ad conhust llflls at cicatrices.
Corp. .. od 1M. IV, l'oeudoapuL
ut non o.dpo.rcnnt, ut -i l'cl tituant ur
Ui, 1'>
ca plhllum: A 67, 10; AbO, 24; A 60,
I S, A i3, 17; A 109,39, 1.11; A 9;
- uuinao S 8 (J
eapn: dc capra S 6
ca.pn l iluati cu,: de cQprllo siln" ti ca
S.
eaprn: A 61, H
clI.p r ieo rnus : A 110,6
clLpriau.: adep. - A 21, -a carO
S 6 198; -urn caput S u /I 38; _urn
Clloaeum S , fIb7; -us comul13 & (J 8, 16.
19; um mc A 79, 11 : S 6fl69. 80,
!l1'.i; lactil -i Vett 128; -urn
IOtillm 86 P 142; _UI sanguis S & fJ 99;
-urn tebnm S t:. P 108, t1 2, 117, 1 :! I , 128;
-u rn stercu8 S 6/1 1&7, 160, 163,169,
172,176; -i tali S l :1tl; -as ungu-
laB 86fJ 202
capuL: A I , 3; A 2, 12; A 8,19, A 01 6,
8 ; A47, 6; A {>S, 18. 19,20; A "/4,20,
A 7b, Sr.; A86,7; A90,S9; A9S, 19;
A 96, 7, A. 100,4; A 108, 8; A 110,
3; A 124, 20; A taO, 4,6; A 131, 4,
26; T a 4{>, (J 46; S 2 III 10, fI 9,
S 8 a flO; 5 /lu \1 , 43, fJ 9,86; S 17,
24; S 18, '; S 28, ri; 521,4,6; arie-
ti s de -ile lana. S 6 fJ 3; _ cnDis
S 9t{ 18, :lS, 26, 82; - cnnis
S \I a 1I 2, 122; _ cani s non rabiosi
S \l fJ 16; canis nOD rabidi - S 9 13,
caprinum - S " fJ 38: - draconi,
Au, 16; -Iupi 81:1 a9; lUuri um -it a
821,3 ad .itid dolorem A 1,2; A 2,
t1; A 18; A H, 10; '..1. 84,2; A 86, 6;
A90,Sil, A99,O; A IOO,2; A 118,2;
A I 22, 9, T p 44, S 1 10; 82((84,
P SO; S (, a i!Sj S 12 fl 19; 523, ';
App bb, 6; ad -it il dolorem sedandum
5 28, n; ad -iti. doJorcm et cui 80m-
nUR non llenit A 131,28; ad emigrn.-
neum uel -itisliolorem AbH. 6; ad-de-
plendum A 17,2; A 20,2; capill i de
-ito no. deHuescant S 1fI, 11, ad . itill
(raduram Vett 36, A '6, 6, soper -iUg
ietum Vett 36; lit uni in ite non
exen.nt S II fJ 84; - ne Ilb con-
caleBcnt A 911. 2; ad - De a sole
doleat A 99,22; 0., \ fur furem et 8ea-
biem i n -ito S 6 (J 17; ad . iUs et ear-
pori8 exulcerationem et {urfurea S 17,
40; ad ulce!a iu -ito. mana.nt ia
A 121, 6; pUfl!'atio -it il Apil 11.10,
ad - porgandum, ad 6.eurnll e' ad
omncm mOTuum App H', 7; ud -iti8
uitil. A 20,6 ; trifolii semen, quod
mulieres in ite utuntur P 20
carbo: tllmaricii-Ol1cs S 17,
6!1 ; c um -one uiti8 uiridia S 17, riO
carbu ll cu !UI : A !l0, 18: A IO!},
ad oe VeU IS7; A 86, 9; S 6 101,
20
J:\tJ(i II I. r.I K\10 1l ,\ UII, IV,\1
uli: o.d -Oij ill llerotro S 7 (j 2; lid
\Im. qui in 186 ;
n, 1 qui in uCll lre nl1<!cuntur
S l) I ( Iu./.
cnrcinoUlr.: nd -ata, qunc in nnriblls
nMlcuut ur A H), :l0
cll- r Jiac us : ad -01_-\ 8S, HI, A!)O, 23
carlC" : - pillguis All!> :lS, 11
co. ri otn: A 76, 14
carD, A 84, 14 ; T {t 89; - capri ullo
8;'(1 198; - humauI\. 82S,27; _ leo-
nil 10 .( .I, J1 :1: carllem lu pi coudi-
tamS8.( 4
cen ta.: in - pura AI' I' 9u, 3
c a sell i uel S 6 /1 96: u i-
II lllll e S 14, 16; - callrtl.O 86 21 ,
2,1, 27: - cal,rillUij S ) J1 52; equi-
DUtil - 8 IU, 40
- ui rhE, A 14, 16
cutimoniJLlia: '}' a 64, (f8\)
c II. storelllll: AMI, 13, 8 3u sr;, p 42:
S 6(1 17li: App 124, Ci
ontup!aillllu: S 2 u 6: uice AM"
a, nice -ali s App I U , II
cato.podin: App 96, 9,12
ca tartiCIIIll: A J 7, I>
,-, ate I I Il B: S 9(( 6!l, B
crdtn: all S 18, S, U, 10
c ntt us: de CIIUO S 18
lne -i A () (( 64
eaucu l osus: A 1) , iii; ::; 8 P 48; 8 17,
3,,: lid Vdt 110; A S, 14 ; A 92, 2;
83{f413, 8 J; ,1I2; 8 28. 91
(ca\CllhI6 S 11 (I 119): A 92,
I : A !III, 88; A 9S, P; A H , 33, 3f"
S :'>8, 28; ad -UIIl AIIP 28, 8; ad ucsi-
cuo dolorew lilt -um A !I I ; ad -06
ctpcl!endOt A !l'l, 2; A 99, 2; fl..] -Of
])ellcndol S 8 fJ 60; ad -011 in uc!!ica
eongrcgato. A il9, .
ca u da: ,\ "il, :l4 ; .II. GB, 18, - (I upi)
8d ox 12; IllUrium - 8 :!I, 3; uulpis-
S 2 /!88,{J31
clI. u lieu lu tui : A !I I, ld
ea u liculus: A 109,26
C11 U8ticIII: A 8, I .
ell. u teriut i o: -ionclll App l OS, 2
ced rin u s: oleum -um 82M, G, 8 29, I .
i U 0 n: birunflinc!, flu lloll Gracei -onll.8
uocant A 14, 36
ee II 11.1' 0: A I I , J 2
een to n n.ri II 8: .erot inus uir - A 10 I, S
cella: 8" a Oil
ce r lL: A \)0, II; S 6 {J l1 i) : S 10(118;
8 11 p28; 8 28,28; App6,6 ; App"8,
3; - r uuicll. ,\ .100,9
ce r ebc ll u m: 'j'(14 1
ce n lb ru m: 'l' a ,11; 830,9; apri
S 7a 8, 6, 9, (1 II; - cani, IS 0 ", J26;
- ClI.prae S ,j. '" 63: - capraa sil -
Ulltieae S ,j 89: - COflli S 27 , 8 :
- glloJ!i S 28, 8, 4; _ (gruis) 8 26, 4;
- Iepori, 8118, 76,(llJ, I SI ; - llor -
S 26, <l; (lwlt nriSI 8 (I
c{) r osn: Ap p 94, 8 cod. Vr
co r otum: 12; .. S {fillli
S 6 It 67 , fJ Il '.!; Api> <lfl, "
ce rUHa : 829,31
ccrui uu s: cum adipo _II nut medull ...
A 95, 4 ; adipem uuiuum et am A 100,
10: cornu -0 A 180, I;; medulla. -a
8 I a ' 8,p;0; 8 4 98; IS 10 l r.; .APP
95. 3; -II. oatura S I cr 62; pateli ll -11
S I ", at: pelliculo. .8, S 16, )I; pili.i
S i lt 68; seuum -um 8 1 86, -us
tl'fltiCllius 8 I a 66
ce ru i x: A 9,8, S 28,89; ad olll oa,
dolores Ilu t pedum aut -Lci, uel quie-
quid dolucrit 8 10 (1 1&
co ru lls: dc eet uo 8 1
S 17. 88
Vettpaaifim; A 1,21; A2, 18;
A 3, 44, A 11 , 4: A 17, S, 8; A 22, 4 ;
A 16,4; A 29, ASI, I G; AM,
1'.1 ; A II G, 12, 2U; 1\ 1:IU, iI; A .18,
A 64, 4; A &8, &; ,\ 79,4: A !l2. II ,
.Ii, 9ll, 27, 82, 4G; A 109, II, A 111.
A JI G, 7,8, 1[,; A 8 1 {I II!,
] s ; S &ll: :1 2, ('5. 138: S 1-1, .,I i S 11,
64: S 26, S, 7: S 2n, !H; App Vel t 7,
\I, .App Ii , 11 ; App p i , lS: App 9&,
13; Apil t 02, 8
ci ba.riU8: u: oleo -io A 114, a
cibium: S 28,3:!
a i bua: A 81, 23 ; A 67,)1; A 12&, 12;
S 3 67ft, 102:!Iod fl ui -um con-
tioere OOIL pOSSUllt ::; 29, 6i; ad cos,
qu i -urn coutiuere !lOll 1,08811nl. et.
reiciull t Veil 149 ; 110.1 eos, (1I1i indu-
ralas Uellll$ habant at -08 11011 loci-
piunt A 3, OJ -i fllst idiosiB ex a.cgri-
tutl ine Vdt I H
ci cai-ri x: A 11'1,2; S .. a 42; S!I!O;
S 17, flli App 4,8; ad -ices nigra.
A 9,6; 86 a U , p 2.1; atl -ices oeu-
lorom S 9 fJ 96: S 14,9: S 21:1, 8; ad
-ices ot loueoma.ta. S 28, II
ciliacuH: S " {J 0; S 16,44; ad .0/1
S.I 2 ; S!J (l 159; 8 H . Hi
ei ma.: A 88, 8, 6, ]1 ; A 10&, 8
cinge r e : AS, 23, ,\ So, 6
ci ll i8 uel cilllu : A 111, &; A H>, IS,
A 59, 6; A 7<1, 10 ; A 80, 22, A 88, 20;
A 12:!, 3; A ]2tl, 3; S 1 11 , fI U, '.!9,
.'14; S 2 H; , p 18: 8 II P &II: S {I a I!I,
18 23, (120; S P; S 29, 24 ; S llll,
S, 'App 4- 1'>, li; Apr 108, 3; iu ere de-
cottam A 15; ox -ere delexi llo
S 9 101 ; CII.n is Cflllitis - S 9 (l80;
- S . 0, 3
ci pri nus: in mortario -0 eL -0 piat illo
S 17, 17, in ulli culo -0 S 27. 4
A 80,li l
cireumciugerc: A 60, j
I I I, IN!)!,:;,; VI':II IIUIIV)1

oircuuniu ee rtl: A 131, Ii, 0
eireu ulJlIlrgnrc: ,\ 41, 11
cireu ma cr i berc: ,\ 2, I :!: J\ 18, 14;
A (10, A OW, 16
cironius: uleem -IL A 8,2,. lid lIul-
l..- "ern -1\ et ad rHnatuIU A :!. , 2
c l :lfibs: A !l 0, &; A :lb, 8; 8 .J 2v;
S 1; , 4 ; ad -atem oeulomm S S SO,
g
o,, _, S4u":!' 8 11 '?:) ' S H 1;'
" , , 1', "
19, .J
ela.rus: ' ett. 64, S 1\ J12!i
elauculus: ad S G i; ...11 -0',
'l ui in mo.lI ibull Oll.8cuotur aut in
ueretri 8 S G 10
clud e re (clll.\ltloro S 16,83) : A 76, 9:
S 28. 26; AI)P 18, 7; Ap!> :l0, l:L
cOllgulu m: S 11 (lB; ; 80 /l9&, - equi-
num S HI, 411; - I('porh S S u G8, 72,
(1 911, 91.i, 10;;. l Oti, 11 2, 119, 124; - de
lepore S 11 J1 D2
coaeqU:ltu8: A 8(1, 20
coccus: A 6:" I ii
coc l eadu m uti cocliar iu Ul
l i arill a: Yott (;13, A 1,28; A 2, 7,
A B. ll : A 17, B; A 26, I ] ; A F8, 2U;
A 92, 19 : A 10&,!l; A 109, 1; 88(166,
&8: SIS, 6; S 2!l , .1; App 23, II ,
ApI) t21, 0
coda; .A 21, 30
eohaeror e : A &!I, I.; ,\ 82, Il:I
collae re !cer e; A 84, t 6
eoin'lui u are: (lir -atul AI'P l SI', 4
coi tus: S 30: 6:">; S 4- 86: S 2b, 6;
ad -um 8 ';! "' :17; ad -urn faei<mdum
S II {I I
colaTe: A 99, HI; A 100, 10 : S 1 " 41 ;
S 16, B7
coler a : P 9
eol ic.JluB: A 7, 14 : A 13, 4: A 88, 17
col i cull: S 5", 81l; ad. os S Ii l bO ;
a.d iisico! ncl -06 App 66, 2; ad HUB-
piriOBos et -os A 31, 4
colleet i o: A 88, 23; .A 116, 4; App
18, [J; App 20, 2 : ad : Ionel Ali I' tH,
4; ad -iones, quae 10 COr)oro lIas-
cnntur A 38. Ii
Vett A 3, 10; A
94 ; A SO, 7: A. 63, 22,26; A 7C; , 6, 8;
A !HI, 11: A 10&, Jl: A 1!1I , 2; S 8 (f .tS;
8 4 {1 16 :S tl u
t 4
i.
S2
!: IO .
coJl irium: A 17, 6; 111 -liS oeularl uus
S t pf>
colli s: A 37, ; ; A 76, 38; A 109,23
coll u m 1cel co llu$: A ] , 8; A B, B;
A 17,10; A 18, 16: A 61,6: A 60,4;
A 6\1, S; A 78, S; A 11\ 1, I I ,
S JlR I S S 5{1 H13' 8!l 114 ; S 16,,1,
e, 'S",S"' " 8 11, 56; S 18,10 ; ,; :
App 3, S; App 61, 3
colo foui n: App 4, 7
color : A 3,20: A9. 9; A &0,6: A 81,
10; A ]20, H, IS 21, 4
colu he r : nd mOrillS -ri A SIl , ,J; ad
Ii ruOfHum A 1
colu n! : I' 8; ad - Vett au -i
IlolOI'cm A ii i , 2; S 20, 00; ad -i do-
lorem \lei AnI, 10;
ueato.i tas stomnchi IItquc -i A lt8, 12
co!umUI. : de colulobll 8 3'): AS, 56;
A 61.i, IQ
cOllin: A 81, 14 : A 10;, 11; A 109,
44
eome d e r c: A 104,1i; S 9J1 a
cOlll i cuy: A liG, ]6
eo mi t ilLli R: -i morbo laborare 'l' C( H ,
, ..
commaota.ri u8: Velt 6
co m mu ni a: oleulll e S 2!l,li; App4, 7
comOI Il S: A 57, 10
conbu r e r e : A 122, 3 ; ill S pussi'll;
8!)ongill _'IRta S 1 lil, ad -UJl t UIU
A4 6, 13;A 7 I, 17 :
A IOO, 7,SI1,1'1
",d -as 8 11 42; ad _I1S
ub igne Ilu t a cllli dlL :5 11 P 3!1; ad- Ill!
et cicntric6a, ut nou adpareant, ut
cilpill i restit llull tur AI)P
eOIlC!Ll escerc: caput ue ab
-p,t A !lS, 2
oelle() l)tio: S 17, :!l
eOuoe p tulI: nd -um, ul. mul ier con-
oi pint 8 1 P r, 4
conciVere : 8 1 1&, #'; 5366, G8.
(1 IS,; S I;, 37; 821i, 6,;; ut mulier
-hIt S 1 10; S 11, 19; mulieT,
000 pari!., Ilt iat S I!:!, 9; mulier,
fluac non -it, ut 8 (l 94; ad
fl uibul &omcn Hoel nou optantibue eb
aqUO.UIU est, unde ut
nne nOli _iant S a (f 71) ; Item lit -10.1.
reminll S 3 (1 S I ; lUulier ut uOO oint
S I (f 6i>' 8 H , 30; S I ii, 2, 13; S 17,
12, 68; 8 :! ] , 8; App 90, 2 muli er ai -
nolnorit 8 10 (12li
coucitare; ad a.lueuID -anduUl Vet t
89, A 17, 5; A 27, 2: A 29, 17 ; .A 8,1,
6 ; dolorilm8 at tumorihull ex luxe
- lit is A 81, l1J
eOllcoq u tlre: 86 9, ut facile -at
Vei.t Uli
co n cu bi tu 8: S l it DB. (14.6; S :lJ1 !}fl;
8,' 8<1 ; S 11 511, 8 28,114; nd-uUl
cxcitnndum S 1 C!. 6&, 44: S 28, 16 ;
ad iuri tument um -i S 2 (l lIt 0
pllrat\15 S 14, 2(>: ad -urn ut pnra-
ti or Ria 8 8
con oumber e: 8 28, I!I
co nder e: A 110,9; 83(1 24:
b; CIH uem lupi -it:1I11 S Sa 4; Iupl
Cll.rnea as S 8 (l ,j.
condoloma.: -nt o. A 88, 26; ad _nta
A 46, 12 , A 88, 21: A ]2D, 8
20
3U8
11 1. I NDEX Vl\HlJOlt VM MgMOU,fd III.l Vl\1
co o fice r c: A l 'JO, 8; r(lnCB in so
Ssp 47
co n fi r nuH'll: A Oa, 7: S6"
100, 171 ; S a , 6; ad doutoB -
do, App 17 , I ii: ad dentes and09,
cui lal.ieant. ApI ) 88, 2
confr i car e: A II, Ii; 821%'26, 29,33,
P 29; S S<d7
co ngi um: A 8r. , 9: A 40, .a
co ng l u ti n a. r e: A 8, M
co ngregare: iu uesica -lltos
A 99, .t-
con Ii uere: 8 2 .. , 6
coo l u e r e: 8b(164: 89(1 "0
co n lUa nd u eare: A I , 61: A 76, 12;
A 80, 5; A 89, 8; A 91, Ii ; A 93, 16;
A 96, 7; A 1211,:1
coopcllce re: A 42, 13; App 4, "
co np o. i tio: Velt 81 ; A 72, 1; P 13;
S 26, 5: S 28, 10
co n atrioti u U8: A ' ,82: A 124, 29
(lOnB u me r e: A 81,28; S b a 5; S 27,
b ; S 29, 84; App 77, 4
co oBur gere: S ou 96, fJ 170
o Oil t c ror o: Vott M, 81, 81, 167: A I ,
41 , 404; 20; A S, 26. 26, 84 , 87,
B9, 44: A II!, 10; A 81, 18, 25 ; A 32,
9: A 86 , 18; A <1.0, 16; A 48,6 ; A 49,
I); A !'i I, 4, 6; A 10, S; A 14, " Ii ,
18, 20; A 7(1, 8: A 79, 8 ; A 80, 8;
A S&, 10: A 90,S I ; A 93. 82, 89, 43;
A 94,4 : A 98, 11; A 99,!I; A 106,3;
A l u8, II; A 1l1i, 16, 19, 24 ; A 120, -1 ;
A 121 , fl ; A 124, 8; A 12S, 4: 8 4 a 7,
20,(1 7, 26,81: 86a ll ,(l 4 ; 8 9 P69 ;
8 11 49, (16U; 8 12a3, (1 4; S t4,
'l9; 8 11, 17 ; S 18,:1; S 'l6, 1; S 29,
11 7: ApI) I ll, 7
CODti n6rC: A 2D, 4 ; A 86, 8; 11. 88,
18; A 116. S: P 21 ; 8:10:60, (I 71;
S 16, 19: 826,61; S SO. II; ad eos,
qui ci buDl - non pouun' 8 29.67,
aJ eo., qui ci bum - uon pouunt eb
reicin nt Vett 149
_ A 181 , 34;
Ad neroorum -ionem S 6 a 96, (1 1 j I
con t uhere: S4aSli, (1 40
coo turi u.: nd pilo! -0. 89 a li S, 11
co n t ri l h tul: si iu{nns - (uerit
A 10, 18
oon tunder e : Vel t 36, 166 ; A I, 2S,
8S, ' 7, 60, 62, 66; A 3, 16 : A 13, 3;
A 24, 3; A 26, a; A li , 16,21;
A SI , 9, 19; A 66, II; A 68, 4 ; A 71 ,
4; A 12,6; A 80, :26, 27; A 84, a;
A 89, 8; A 90, 16; A 116, 6; P 26;
S 1>(1 39 ; S 1) 122: App 13, 12
00 l1ua le800 r o: A 17, 11
con u e rte r e : A 1U9, 46: 8a(154
ad -08 A 24 , 2; cd -0 8
uel qui ab i ntu8 ropti aunt A (> 9,6
c oqu or c : Vett 147; A I , 12, 21,
(;0 ; A 2, 9 ; A 5, 7 ; A 4, II; A 84,
A 4. 0, 4; A 42, 4 ; /\ 46, 11, 20: A u9,
6: A 71,1I; A80, 14 ; 181,15,(,; AS2,
5, 5; A 3; A 84, 8: A b(>, 3; ,\ 88,
1. 11 ,25: A 90, 11 ; A <;1 2, 6 : A l OS,S:
A 1H,6 ; T a U, 66, il ;
8 3a 40, 46. 48. 76, (1 -l8, 67, 68,181:
84 a 30, p 0, 18, S9: S 0 (1 Hi3;
8 6 (1 20: S 7 aS, 6,!.I; 89aS2; 8 17,
-I 9j S lI l : S 2U, 66. 68; ApI) 4, 8:
App 4" , 6; App 94, 9; AI)P 95, 6;
App 121, 13
co r : P 6, T ail2, (1 19; (1611:
_ cania 8 9, 10, 12: lepori. -
8s a 14, 17, t/12, 16, 19,30; mulae -
S 16, 7; muri uiuenti _ e.emplum
S 21 , 9 j uulluri. S 23, 20 ; il L quil
circa. - uel pectUIl dolet A So
cor a r i u B: in panno -0 S 11, 70
coro e u l: i n bu::r ido -110 P jiB
c or n u .ul co rn u m lui COfU U I: A 011,
2!l; T uS!!, t/72: - cllpree 80u 8,
9, ao, Sa, fJ 5, 22, 145; - caprinulD
S 5 ,B 8, 12, HI, 19 : - ceroinulD AlSO,
17; 8 1 u 5, 7, 11 , 16, 18,21, 26,52,
56. 40, 45, ,B 3,7, Il, 17, 20 ; 24,26,
29, 34 ; - tauri S 11 ,B.'I; - t.o.u-
rinum A 150, 11
co r o ua : Aa, 19 ; A 76, 26; A 9S, HI:
A !;Iii , 18
corp o r llo l iB : ue::ratio - A ep 14
co rp u s : Velt 12., 21 , A ep Ii; A 8,
6, 7 ; A 9, 8; A u , 5,7 : A 26, 12:
A 33, <:! j A 58,,, ; A 41, 8; A 46. 17 :
A ' 6, 2, 8; A 60, 6; A 71 , S; A 101,
7; AISI,39, " G; P4, 10; 'r (1 27; SI
P S8; S5 H , (169, 86: 8 10 17, (1 8 :
S Il t/<:!G, S6. 64 : 8 11, 6 : 8 211,52,
38: II i qua duri tia in -ore foerit
A I , 31 ; ad capit.i l ot oris os olcero-
c onem et fur fureR S 17, 40 ; ad mo-
culas i n ore et. a.d candor ew -oril
S 14, 21; ad pruriLUlD uel Icabiem
tot.iul -oris App IS, 6 ; ad smigms.
t OtiUH -Ori l S 2U, Sll
co r t e x : A MJ ,28: A 1(>,31; A 19, S;
A 84, 1 : A 88, 7 ; A 118, 7 ; A1 27, 111;
S r.P 4 ; - (galli) S2t1, 28; - m .. li
grlLno.t.i S 7, 11: - mali PUlLi ci

coru us : de como S 27
(lOrym'b uB (corimbua): A 67 , 10;
A 128.12
cotid ian us: S U , 2, !!o d -cI VettOG:
ad fehres -aa S 8 IX 14; ad -a.B 11e1
tertianlUl A 71, 7: a d t ertio.nal aiue
-a.!L APT 9" , 2 ; .. d frigora, . d quarto.-
Lertia u&s at -&1 A 108, 10
COIIL : a ri etis de capite ianam et n.
iB at a tCBticulia S 6 ,B 3 : - destr/\.
caniB mortui njgri S 9 a 92 : .. d -arum
III. VI,: Il\J() II VM
30n
dolorem i\ 11, 6: nil hllinm uul -1I 11UI1
dolorum A 98, 61 ; li d lu mbomlL! uL
-ll rUDI ,Iolorem Vett 16U; A HI, JU
coxin s : A. d -0. 87(t 411
c r &bro: punetia a b apo uel a U6!lJIO
nut a -one S 17, 7
c rRu it u do : A 124, 18; - mellis
App 94., 9; ad -i nem S ol u 62:
ut mellis - fi at A 29, 7
c r aS5U, : A 8, 20
cre are : Ve" ISS
cre ma re: A 88, 20
c r elc er e: S 8a b l , (1 ; 2, IS'l; S 6,
28; S 9 a 70,14,76, (1 46, 8S: S l a,
4 ; S i b, 19; S 16,6; -ente luno
S 3 {12$; lit. dentel ai ue dolore -ant
S9(t 4S
c r e t a : - Cimo l ia S I I SO
crib r a r e: A 21i , 10; App 17, 0
c r ib r um: -0 lUomatico Vett 83
c r i Ben a: oiocri iLU8 autem qui dici-
tIlr - A 130,8
c ri !oc efa l u s: IteLlat u. Rutem qui
est - aiteritca A ISO, 9
cri s OC OCCU8: A lSO, 16
e r oce u !: A 74, 52 ; A 76, 31
c rodit a s : VeU88 ; A20, 9, 11
e rudue: A 5, 26, li S, 48; A 90, 6 ;
SS P 6S, 66; in latere -0 Sa t/68;
ouum -u rn S 29, 14 , 52 ; o'l'orum ui
telli -i S 29, M
c r n r a : S 17, 30 ; ad tumorem genu-
orum uel ti bian lm uel -uum Aut ubi
tumor fuerit A 4, b
c r u Bt H. : S 0 Ci " , cru. tum ex loti o
S 17, 49
cu b ita lil: A 8, 21 ; A a , 17 ; A 76,
26: A79, I S; 1.80, (1:
A 12'. 11
e ubHulI : Yett 194
co l i cu lu lI: 1.60,8
c u lt o ll adi.: A 2,96; A 4, 27,36 ;
A 6, 13; A li . 18: A 18, 80 ; A 19, 28;
A so, 13 ; A 40, <:!2 ; A 41, 14 ; A 49,
12: ; A 84. 7 ; A 101, 18 : A 112, 8:
A 118, ' ; A 117, 7
eumn la t u B: A 10' , 11
cora : Aep7 ; A ISI , 48; - ad den-
t i um dolorem probata App 23, 10
cu ra l i o: A ep Ii, 1I
cur BOS: ad malliciB -11 1U App 102, 4:
Hod Balis -urn A 49 , I B; uentri a -om
A 68, 6
c us todire : Vett 182
cutiB: S H , 2B; S 23, 26; in -e grILi s
S 2S, 9
t cyuua uari : S Ii n: 66
D
d ae mo ll: S 8 (til 6
dll. ewo nio.c u B: ad -as uel umbro80s
8 8a 2
!ul epilompti c.oij, hoc
-UI Ilt qui pntiuut ll r,
fa.ciol! A 181, 3,
dl6lUoniu m: A 19, 7; fuga.t et -",
A 10, "
decolla re : 'fa 11)
deco ctio: A 64, 8; A 78, 17
decoq u e r o: Ve tt 60, 75, 107, lOS,
160 ; A 3, <:! 5: A S'l , 7; A 34, 8, 0;
A 8b, 12; A 38.6,9,1 2; A ,to, 8, 11 ,
16: A 41 , 4: A 69, 12: A 74, 10, 23:
A 78, a; A 84, 4 : A 87, 3: A 88, 17 ;
A 98, "9; A 99 , 11 ; A 100, 6. 10;
A 101, 6; A 102 , 3,6; A 109 , I:! ;
A 114, S; 'I'a: 48, ,B "I , 84 , S <:! a "2,
S 6 f1 39; S 7 a S8; S 9 a 38,
b. 40; S 24, 3, sao, 7; Ap p Vett 3:
App 48 , iI; ApI) 77 , 3; ApI) 88, 3:
App 101 , 0; App 114, 11 : App 111,
a, 6; App 119, 7; App 122, 10
deerucere: l una -ente A 7, <1; A 9,
.; A 78,7
deduc er e : Vet.t 1iO: A 84, 9; S 11,
30; A PJI 17, 9; lid menBtrua -enda
S 6 (1 147
defoe t i 0: Rd -ionem stomachi App 54,2
del'i c er e : A 115,7; ut ad UBum ue-
nllrellm non -iaut App Vett 8
d e fi g Or e : 8i deuotuB deli::rusqllil fuerit,
, ic eum resol ue. A 7, 2:
d e f i n itio : u_que ad di em ioois t Ul. e
PSO
de f1 u e r e: A 95, 16
defl u u ce re: A ISO, 11; capil li de
capite ne -cant S 15, 17
de fr i car e: S S a: 77 , II 50
degl ut.t i re: S .. P 65
d e Je xiull t: e::r ci nere -0 8 9 a 101
de ll ar iu l: A 19, 16; AM, 19: AI 0S, 12
d e n i grare: ad capillos -ando. 8 27,2
d e ns: A 4, 10: A 80, S, 4, 33; A 911,
7: T a lB, 16 ,,B 20, 'l4, 30; S I a(17;
SS,B 6n, lSI ; 8 " 1J 59; S6(1 IIl:I,
60, 196; S ji B, S2; S 21, 6; App 24.
! ; callO -t i S 27 . 12 ; emoriao8 uel
eJCeIIOB -tea A 109 , 32; - aprunu8
A lSD, 17 ; - clLuia S 9 a 37, 89;-
e lefanti 8 12 4 ; equi -us, qui primi
nn.ti fue rint S Iii, 9; equi -!.ea, 'lui
primi nascuntur S t6, 12; _ pneri
annorum VIlS 17, 13: at -tel candi-
dos i'n.cilLll S I),B 190, S 12 1; l1.d -tea
conllrwll.ndoa App 17, 13; App 88, 2;
ut, -Ies sino dolore crescant ::i 'J IX 43;
ut -t e8 dolore exellnt
SS p a: -tium dolor App I H , 12;
ad _ti um dol orcm A 4, 8: A 74, 21 ;
A 76, 11: A BO, 2; A BIi , 'i : lr. 89, 2.
S 3 {f 104: S 91 SS: S 16 ,11; App
Vett 2; curll. IL -Hum dolorem ))[0-
bll.ia App 'l0 , 10; fl.d _tium dolorem
uel Ii nutaucri nt A 29, 8; ad -ti um
illO
I II. IN08:\ VIW130 Itv,\ 1
dolores S" f t G!.I; S 9 a 3li; ad -tu
infllontium S 9 " G7, (l -l2; ad -tea in-
fnutiullI at giugiuas 13 9 P 80; tea si
In:d I'uerillt S I '" l.ij ad -!.es , qui
monenlnf S I a G; ad - ti lllll ruotion em
ox ielu S [, P 61; ", d -Ullin remcrlia
A 96, 6; ad tiUlll ui ti !]' Vett 5;
d a u s u s: A &9, 29; A 8:>, 20; A9f>,1S;
A lOll, 39; A 110, IS, 2-1; A 11,
12 ; A 127, 14
den t ifri CluIIl: S 1 ", U, pS; S 9 47 ,
,,,
d e nti o : ad -iones infantium S l G, 8
d e pilar e : A 67, 12
d e p l ere: ad cn put -endum A 17, i ;
A "0 "
App 11 1l , 3; Apv no, 1
dcpu r gll.!' e : A 81, 3, 7; A 11 2, 13
r1 e rnrl c r e: S 3 " 17, .11, 53, 48
deus: in nomine -i niui '1'" 2&
rl(lUOr!HC: A 29, 24
tlcuotar o: 'luis 111 0.1cuo1u$ - ucrit
hominem A 81i . IS
deuQuere: si quia donotus
'lue fueri t, sic eUll A 7, 2
diudj p l us: i n un.so -0 S 14, 11
di ce re: S 17, 38, 62; App IJ.1, 16
d ills: Vett 87 , 96; A I, 63; A 17,9:
A 18, 4 ; A 38,3: _.l, 50,4; A 68, 4;
A 86, 4, Ii; A 98, 33 ; A 98, 0; A 109,
7; A 116, 16; A 117 . . 1; A 120, V;
A 125, 3, 7; A l SI, 33; S.q r.( 19, to,
{l2J , 23; S 6 {j S !I a 1'lu ; S 21,
4; S 23, 12; S 27,7; S 28, 13; App
112. 3; usque ILd em definitionis t lHlIl
l' SO; dio JOUi 6 ApI' 18, 4
diffi c u l tas , ad u ri nae atem A 89,
9; coutm emnes ueaic1L1l A I, 66
d ig (} r o rtl' A 61, 3; Ilquam do CQl"l'ol"e
per urinam - A 25, 18
,liges tio: A 118, 9
d i g it a lis, A 81, 16 : A 92, 25; A 110,
23; A 11 2, 10 ; A 114. 16; A ] 24, 17;
A 127. 10
Yctt 08; .:\. 116, 7; A 124,
18,27 ; S Ii, 27; ' 0 medio A'l, 12;
minimi -i rebore A oS, 21; ad pl "ri-
gia., qUf! O lJ 8.'Iountur (ill S!l (.( 16
discinger c: A Ga, !ilI
d i scipli nllo' Velt 8
d ise o qUe!"e: A 45, I i; S 7 u :17
d i scu t e re: VeU 61; A 1, 33: A 8,
t o; A HI , 10, Hi; A 19. 16; A 20, 11;
A 2,1 , 7; A ,n, b, lj; A )lll, 18; 11.88,
7; A 43, 4 ; A H, 6 ; A 45, 15, 18;
A 49. 4; A 8u, 3; A l u; S ,I {lS2:
S 6 a gt, 104, {l 118, 189; S!J (l tH;
8 211,10; S 3; S 28, as; S 30, 12 ;
App Vet t 4. ; App 3, 0; App 1.1, 9;
oi L ucn61lum A t6, 7; UBnenlt. -i t .l, 14,
4; nd A ;13, :!
d i seut6 l"i ,.: A a!), 4
dis e lltcri c li S' A 18 , 21; A 1; 8 , '1,
1'8; lid -os A 1, 11: A 3tl. 2; :\
2, 3; A 68,2; ad -o! uel tor min080H
A 1, 54
di atillar e: S 6 f120
di11fnUY: S 8 (.( 10 ; -is dielous A 09. 12
Ala I, U : ApI' 11 8, 2
diui "\1 6: A oHI. III
do l e r e: 11.4, 10; A a; A 09, 4 ;
A 93, ';; 3; l' 6; S 1 ,, 48; S 60: 1.'1 ;
S 17,1 0 ; AIl }l 124, 1; ad caput, UP,
u sol6 cat A 99, 22; au loca mulie-
rum. 5i doleut A 122, 6; a d o mneR
aut nut llCl'uicis ueJ
(l ui cquid uerit S 10 {l Hi; ai q uis
eirci' cor nol IJ ectns -et A lIU, S5
dol or: Vctt 10\1, 171: A 1, 3,6; t\ 2,
7; A3, 1\1; A4.4, 10,A l ii ,6;AI8,
7, 11. 18; A .10, la: A 42, 8 : A
24 ; A. bO, 6 ; A 03.7; A 70, 4 ; A 71 ,
6; A i2, 6; A 76, Ji: J\ 79,12; A 88,
14; t\ 16, 10; A !J!J, 8, 24; A 11 0,
t-1; 11. 117, 4 ; A 12 1,4: A 12&, 11;
A 128, 6; A 131, :!Ii, lIo; P 8, 10;
8 1 aM; t'17, 8 4- {1no;
S " a 69, {l92, 131, 1,,2 ; 7 fl 'H;
8 9 (I f), 69, {l 83; S 27, 12 ; App
.1, 4; Api> 24, 2; App 55, H; - nn-
ti q\1ll 6 l' fl47; a.d -rem Ilrticulolum
A 21 , 2; S 9 {l 93; ad ILrli culorum
-rem et Jimata d pari otidas &
au articulQrulll -res 8 & (.( 77; au au-
ricularum -rem (uel -res) A 75, 8; S il
a 82; S 11 " 18; li d nurium -rcm ('lid
-res) A.t, 2; A Ifl, 17; A 88, 2; A 91,
2; S 2 a 12, 50, bu , fl 10, 36,
S 11 {J J02 ; S I I {l IS; S 16, 36; ad
aunum niUa uel Yett - Oft-
IJi\is T a H, {l M;; A. I , 2; ..\.2 , II ;
A 8, 18; A 74, 19; A 86, &; A 90, 118:
11.99, fl; A 100, 2; A 118, 2 ; t\ 122,
9; S I r.( 10; S 2 " B4, {i 30 ; S " 2il;
S 12 111; S 23, 4; App M, 6; all
_rem sed!Ltldulll S 28,87; ad
capitis -rem et cui GQmUUB 1100 uenit
11.131,23; ad coli -rem A iii. 2; S
u5; :t.d coli -rem tlel prnccordiorum
A 29, 10; u.d coxanlm -few A 11, 6;
ad dcut iulll -rem (li el -res) A 4, 8;
AU, :!l; An, 11 ; A 80, 2; A 86,
7; S 4 a (l ll j S 9 o: 36,fl38; S lu, I I;
App VeU 2; cum. ad dentiuUl -rem
lll'obah. ApV 2U, 10; ut dentes sinl!
oro S U 4S; ad uentiuu)
-rem uill si nutauerint A en, 8; ad
-r"m dentium '\lcl TIIotiOl1om S 14, 5 ,
ad emigraneum "el capitis rem A b:l,
b; ad epari9 -rom A a, 11; A 34, 2;
A 80. 11; A II !'. 10: ad ("ucium rem
(uel -res) A 69, e; S 2 {l 28; S ti a 2j;
ad fauciulll -rem uol tUlllOfClll S 2
(.( au; n.d et fl1uciUlIi -rUM
I II INIH: X oI jfJJIOH,\ll l LI VM
3 J l
S 8:! , 2; lid (', ' lUor um - reB S r) '1 80;
nd fomoru Ul uol sumo A 77 , !I;
ut dout.CH siue -ro excant
S 3 (1 7,1; ad ingllinllm -rem II,
12; A 90, 10; S 2 IX 27; S Ii rx 11 ;
ad intCffilleorll1ll . rem A 10, !l; A 80,
1!1: .l, 109, 2; App 69, 2: ApI) 12R,
2; ad -rew interiorem A I , 8: Il.d
i ntertriginum -res S I a H ; ud into--
- r em A 3U, 11; A 38, 11;
S 9 2: ad -rem iut es/,inorum infn,,-
tum A 9a, 5; ad intestilloruID -rem
et ai turmwa fuerillt S I a; 76;
Btin orum -rem eedal A 10, 11; ad
hI,teris -fem Vdt 79 ; A 18, v; .A 40,
10: A I) : ad locorum -rem S (\
It '2: ad lumb ol'um -rem Vctt 82:
S 22, 8 ; ILd lumborum -rem eti nm
S 5 {l14(I; a.d Jumbo-
rum et -rem Vctt 169: A 76,
16; -ibu s et tumoril)Us "x luxu COll-
citatis A 31, 13 ; ad mamill arum -r em
A 116 , 2; S :t1l, 411; Il.d illll.milln,..
rum -rem mllli crum , qmJ.e lactem
habellt et Imnorcm A 18, 8; ad
- rem matrids A 48, "; ad Ilel'uorum
- rem A 40, u; A 128, v; S 10 P 21;
ad nOJ:llOIUm -rem ex flegritudine
A 71 , 0; ad noruOrum -rem et arti-
Cll lor llm S 17; ad 1l0rllOrUlIl ct
genlcul orum -rem S JO a IB; a d nel'-
uorum reUl d p() dagram Po 114., 2 ;
ltd ncruornm -fern lIel tUIDorem All,
8; ad ocu!Ol'llm -rem (uti res) S:1
up 5: S 4 0: 6; S 21 , 2: App 29, 2;
ad aluugincm lIeI -rem ocul orum A 2:1,
4; ad pUllct i olleR ot -res ocul orum
S 5 {l 41; ad oculorum Il itill, nol -res
"ett H; All;, 12: A 23. 2; A 31, 2;
App 3!i , 2; nd omnes ocul orum tu mo-
rea lOt - r es S 2\1 , 47 ; ad omninm OCU-
lorum -rem S 29, nd OIDIl CIU -rcll!
S rx 2, llu: S 10 u: 10; ad OIDueB
- res S 7 a 2'; S 11 a B6; S l u, 42;
ad OIDnCB -,rOB ill corpore A 50. v;
ad omnes ,rea nut petillin ant cor
uicis uel q uicqui d doluerit S 10 {J H,;
ad unum -,rOID App 122, 0 ; ad pell um
-rem A 4-. 14; A 10, fl; A I I, 11 ;
A 46, A 11 7, 2; T a U. (l45 :
S 2 a 69; ad pedum tumor Cln ucl
-rt!m aut id em lleruon un A 76, 10;
ad pod ag ram t!t omnium llerllorum
-rlllli 001 tUJIl ore,n A J , 37; a. d lJrRo-
cordiorum - rem A liS , r); ad renllm
rem Vett 177; A 85. 11 : nd socun-
darum -rem A I, 43; ad splenis -r em
A 17, 7; A 31. :!2; A 36, 2; A 56, 2;
A 78, A 70, 6; A 92, 17 ; A 93,
48; A 99,11; S 16, 15; Apt) 77, 2;
nd spl enis -r em aut ai in eo humor
fuerit S I rx 30; Il.d stomach i -rem
08; A 12. 2; A 45, ii: A 76, 1 3;
A 00, 8; A 105, 2; '\pp Vett u: ad
stron rem A 0; ad -rem libiarum
lIel pedum A 32, 2; totflcia _ \retl
62 ; uar.i cum -res A 69, 10: ad ucnt r is
-rem Vett 85; A I , fI; A 2,5: A 3 1 ,
6: A 14 : S I u ill: 8 3 (.( 79; App
122, a: Il.d uerem -rew A 122, 2 ; 8 7
<1: 6: ILd uerctri tUmorem uel -r e m
, V 152: nd -rem '\' ott 106 :
All , 2; A 40, 2: A 2: A 125 .i;
lid lIcsicao rem ct cauculuID A !la,
)\ 1; ad . rem et
A l OG, 2; A ) M . 2 ; ad stnmguiri llm
et uesiclloe rce 8 7 " 36: 1\\1
-,rem ct !ld COB, qui urill aUl non ro.ei-
nut A 79, 2
d om e t i c u s; CU11l (ex) pane 0 A ail,
4 ; A44,3
d omi nil : - Bauch k il ns App 130, l;l
domu8, A 7. b, I;; A JU, 4; .A [';
A 103,17; A 124, 21; j\ 131, <1.9, bO;
'1' 85; S 9 90; ut ne - mnlo me-
di CDmento t empta,ri possil S 9 fl 64.
dormi re; A&8,8; ASO,17; S r.{j\);
88 (.( 9; a,l qui non -iunt
S HI, 10
dra c o: caJlut -ouia A 1,1, H;: -oniB
BILnguine.A 14, I H; Ygia, 8UlDill o. llll-
tTix onum App I U, 16
d ragma : Vctt 50,63, 6u, 72, 78,
80, 82, 86 , 90 et pll.9sinlj A 16. 4;
A 31, 16; A 59, 16: A 7'; . 4; A 128,
B: S 1 all , 4[0, 46. 63, 11, 34,
flO; S 8 (.( 3b - R7, 68, fl41, 42, 44, 97;
S 4 " M9. P 44, '15, t>:l, M ; 8 6 211;
S 22, >1; S :1 S, 26; S 25, 5; S 2f::! , a l :
S 29, 2:3, 31; App Yett 6, !I; App l;lb,
3, ,t, 11 , 10, 11
du l c lld o : Yctt 16
dnl c i 8: A \;I., 15; A 128, II: exuino
-i A 39, 5; ex -i potum S i'i 165;
ex -i bibat S ou
du:ri ti :J" A I, S3; ASS, 7; A 44,5 ;
A 124,34; ad l oco,rum -as S 25, 3;
ad Oluuom iam Ii 46.21: S 1.1 (( 2!!;
S SO, 11; ad -am IIri llfl.O ,\ 6, u; ad uen-
tris -ll.mAS3, 2; A 11 2,2; S" (1 44 ; ad
-ae et ad conceptiones S 25, 2; si qua
- i ll corpor e fuerit A 1,31; A lI3, 2;
ad i n corpore S 11 {J 2n, 36; - ,
'lllae in fr oute nfl.scitur S 12 {l 17; :,d
erpctas ct quiriadDS et omnes -iU
All P 117, ;,
E
ebrius: ne - fiat Vat t 130
c b u ,r: A 9Q, 34; A 1 17; - elcfa.nti
S 12 a; 3, 6; limat ura -oris S fl5
e b UtnCu 9 : d e 11810.0 A VB, 8
eder c : Ab6, i; A 69, 7, 0; A
A
012
111. VEI!.llOIl.vM Io.tEMOHAllJL1VaI
{l 4, 14 , fl9;
S 9 rc 4, 36 ; S 10 P 3; S 29, b9
Ilfelia: ad -ides S 29,33
e ffod erc: A 79, 3: A lSI, 7
effugare: A 36, 6; S r. p 16; ad -an-
dOB ecrpentcs A 96,2; S 23, 2
effu miga r e: 86 0: Ii
eiee re: } )U8 it A 8. 10; Pod secundas
iendas S [j 0: 106 , ad sElllguinem, qui
per 08 -iunt et puru\cutnm \Telt
ad tisicos at qui purulentum -iunt
Vatt 66
elefa nt i a.; ad -a.m S 17, Hi
elefanti 08llS: A Sr., 9; ad -os A 91,
0; S 20, 2; <l.d e09, qui snnguinem Ol[-
exeunt. aut ai (Iui a tormi00811B fn_
erit aut - S 12 P 12
e le fa.ntus: de elefanto S 12
elimare: 11 89, 20
e1i::rarc: App 40. S rod Ca
em u titc s: A 180, 10
emigraneum: App"'il,8;ad-uel
capiti8 dolorcm A 63, b
em ina: VeU 169 ; A 19, 16 ; A 85, 9;
A 116,11, 16 ; Sfi 6ol, If HIS ; 87 a liS,
4-4 ; S 9 IX 88, p1l 9 ; S 23, 20; S 29, 68
emitriteuB: ad A 124, 6
em i t t e r 0: iDfantiH mluculi quod pri-
mum ollatu6 -it S 17, 20
e mo rr oie uel emorr oilla: ad -das
rcst r ingcudll.ll A 88, 6; Hed caue, ne
-das habeat Sol.", 77
emortuuH: nel exeS08 dentes
A 1011, 62
o mp l aatrn m: App 20, 2; -i uiee
PQaitum S 7 {t 11
e mund o. ro: d 9 {J 82
encatiHma (enenteama. S 11 (J 62) :
A olO, 8; A 811 8; ad owneR -a, A 38,8
e par: P 5; ad -ri B datorom A 3,9;
A 34, 2: A 1I6, 10; n.d oris dolorem
nel interanoorum A 80, 11; au iocine-
r um uel -ris dololom A 32, G
op ati cus: A 26,2
e pifora: A 78,9: A 90, 14.; ad -ae
Ocul ofum A oa, 2: " A 78,6; A 83,9;
A 87,2; A 90, 18: A 118, 6; A 11 9, 2
ad -os, hoc est dae-
mouiol Os, et qui 8pll.SmUm patinntur,
sic faciee A UI, 87
opinictie: a d _ida.!! S 7 {J 20; -idll.ll,
id est pusteUas, quae in noete in-
8 7 {J 21
e p i ri a: qni epiridem biberit 8 0 {J 78
eq uinue: -um CIUCUIU 8 16,40 ; -um
coagulum S 16,411 ; -um fel S 16, 24,
26; -urn lac S IG, 19, 24
e fJ u II s: de equo 8 16: T '" 30, SS, {J 67
e remue: S 23, 22
e r)l e s : ad -etas et quiriados et omnes
dnrit iOB App 11 7, 6
ceca: A II, 5Bj A 181 , 12
c Hcn l UG: i n radice -i arboris A 77, B
ouacuaro: A 42, :;
euellere: A 28, 5 ; A 30, 4; A S4, 7:
A 12, 14, 19: ut pili euuiBi non
reorescnnt S 9 73
on ol'tere: cuet8iB de uehicul o Vett 132
euocare: S 14, 29
eu o mer e : A 124, I,
exa.minare: ne apes -ont A G, a
e XlIou imorc: Tidendo -atur A 8, 17
excn ll are: A 109, 31
e xcYde re: A 93, 16
exc Id ere: S 17, 83: S'l3,33
e x eitare: A 11:l, 4; S 6 '" 1&, {J 50;
ad concubitum -Bndum S !lS, 16
exel"rare S 11 IS
e xcomedero: A 8, 4
excrea re: S 3 (J 83: fJui puruleutum
-ant enm sanguine A I , 14 ; ad e09,
qui sanguinem -ant S 12 10, 12;
S 29, ,,3
e xcutere: YeU 82; 86u 4
ex e d ere : emortuos uel exeBOS dentes
A 109, 82 ; -it eae (cicatrices) A 9, 8;
ne at corpus Hanum -at A 8 , ;); ex-
esns A 110, 2&
ex ere itus: T '" 67, 10
eximere: A36, 9; A42, 4: A 116, 12
ox i nan ir e: A 66,6; A 120,6
ex i r c: ut cani ill capite nou -cant
89 {J 84; ut infantibus denteB Bine
dolore -eant S " 74
exp e I I ere : A 8, 46; A 93, 54; App 23,
9; ad cauculoB endos A 98, 2; A 99, 2
experimeutare: A tal, 35
experimentum: Vett 8; A 38, 4;
A 67, 6: S 8 If 67
exp eri ri: no infans eaducuB ait aut
faotll.llma -jawr S 4 87
expia. r e:'l'{JS8
oxplieare: S 11, 59
ex p uguare: S () p 167
expurgare: Vott 18S; A 8, 4; A 16,
5; A Hi,3; A 19,10: A 76, 7: A 116,
4. ; S!l {J 4; S 14, 13
exs i c c are: S 1 (J 4; 828,26; S 80,
13 ; ad caucrum -a.ndum A 2, 24
eXBorbere: S 29, 62
exta: A 66, (;
extensio: ad pUl monum -onem
A 46, 19
extenuar e: A S6, 6; S 4. 59;
S 8 17; S 9 (J 98: S 17, 43; S 28, 8
ext er gere: 86 p191
ex t erminare: ad -atos a ui no
A 116, 21
extinguere: A 42, 12: S 16, 11;
8 17, ft 9
extor q ue re: 822, 7
extrl1here: Vett40 j A46, 8; A99, 4-
exuleera r ll: A 3, 38; ad pedes -atos
n calciamentia S 7 " 11
Ill. ltWI':X 313
e xu l o.: e rllti e: Ml cnpi!.iM 1:l t corpor iB
-Quem ot 817, .10; ILl! uoru
t.:ri -Ollem S .j '" 78
o xu rere: til.) fdgor e A 19, 12;
A 11b, 6
F
faba : cum _ae lomt!nto 8 H. 2:"!; ca.-
prae stercUB, quod cst {IUasi - 8 6 PI 52
[aci o s : A 21, 7; S I {;( 41; 8 S 129:
S, u 04,68,1155: S 29 ,37; ad in-
lletigines de -e tollendas S I S8;
ad inpetigines in -e nigras 811 {J 21:
ad lenliC?inee in -e 8 Sp 127; 84{;(66;
a.d lentFgiu es, quae in -Il nnscu ntur
S 11 ri 21; ad hmtigines i o -e, si mu-
lier habuerit A 21, ft: lit -em limpi-
dam faeiat mulier 8 11 {J 47; ad ma-
cuhu de -0 8 4 {J 01; S I<;! If 2;
ad ma.eulas infant ium, quae in _6 aut
uhicunque fueriut S 17, 4.8 ; a.d plaga.s
de -e toUendae S 12 a 6 ; ut splendi-
dam -em incias S 11 ad neU-
ouem in -e S 4 ab2
hex: 8 17, 62; - lot H 817,66
fantasia: S8p6; S Wp2
fantaBmo.: A 60, 7: S 4 {J 67;
S 6 If 88" 6; S 23, 22; atl eos,
qui _ pat iuntar S 8 c: 2; S 10 2:
ad infantes, qui - uexantur S " (J 1!l2;
TIC infans - i ncurTat a.ut caducua i i t
S ol. P 61; De infaus caducus sit ant
- experiRtur 8 4 a 87
farin a.: A 66, 8: S 6 P 19 ; S 9 a
-lie pollen 8 29, 36; - lnpini S 4 {J 68
f aeci a: A 17,7
fo.eeieu l ua: A 80, 12; A. 90, 24;
A lOS, 12
f a B e i n u m: ad filacteria infaotium
propl er _ Rut indicium A 1St, 42
fe.scie: A 125,6
fastidium: Yett 16
ha ti di 0 HU s: cibi -is ex oegritodine
Vett 14,1
f auces: A 69,4.; S 4 '" 29,36, If 36,
oll: 8 18, S; a.d -i um dolorom A 69,
2; S 2 28; 84 a 27; ad -ium d?lo-
rem nol t umorem S 2 u ao; ad -lum
tumorem S 2 P 26; -es t umentes 82 allS:
ad t uuelas et -ium dolores S 82, 2;
ad uuam t't ad -es uel scr uueos App 3,
2; ad ui tia (ownia), quae in ibuB
8 4 It ai, p lI6
febric i tare: Yett 170; A 11, 4 ;
A 2ft , 3; Aao , 6; A45, 7; A61,,1:
A 62, 4; A 98, 8; A 103, 84; S 1 27 ;
S 3 P 114 ; App 14 ; a.d -antes
A liS, 2; ad mulierea, quae II. pnrtu
laltoraot et _ant VeU 116
t"e b r i e: Vett 11 6; A 11, 14, 16, A 80,
7: A 61, 4; A 62, 3; A 99, 12 ; T a 81,
a(l; S 11 {l 1l4: S 8 16; S 9 u: 98;
S 1.1 , 1; S 17, O!l; a. 1 cs A SU, 5 ; Icd
es a.cerrimas A 19, 0; S 17, Ill; ad
-08 S !l n: 91 ; ad -es co-
t idiauas S 111 S 14, 2
fe l t A 109, 27: S 4 C( 45, 60, S S (:J B;
auser iuum - 8 8 1. ,;; aquilae
S 3; ca.nis - ::) 9 011, OU: -
caprae 8 ... a 29, sa, (J SO, 34, 44, 49, Mi,
67; caprae sil uaticae S -I, IX 24, 80,
58,57. 66, 11), 73, 79: eqnimllll -
816,2,1,26 ; (ga Ui) _ 8: 1,,-
poris - S 3 29, a.I, p 36, 40; I)or
dicis _ 8 '."l 6, 6; - tauri S 11 ", 2H ;
27; - taurinum 8 11 a I I , 14, 10,
P 10, 16, 19,22, 2& ; - uerrinum S 7 11< '.!4I 1
- uulpi s 8 2 u IH, h4, {t 1;17, 4U; 1Il11-
turil _ S 23, I f>
fen ix: cum marina -ice S ol. {t 8
remi na: A 43 , a: A 72, 16; A 8H, 21;
A 06, 67,61 ; A 109, 17,
83a07, 64" 65. il7S, 91, \18, OU1
8 ... a 8ft; S 9 (.( 98; item lit cODcipiab
- 8 3 P 84; ad uolnph.tem one S 01
'" 82: ad eos, quibul Remen fiuet 110U
optantibus et est, unde elli-
citur, ut -!I.e non concipiaut Soil 70
femur, A 108, ': 8;) 83; 822, 7;
ad -orum dolores S 5 u 80; ad dolo-
rem orum uel A 17, n: arietiij
sordes, qulI.II int er -0111. habet S 6 {l 14
r a r a: ad -as uel cauee, ut hominem
non mordell.nt, sed fugiant Api> 13, 10
ferm e n t um: ,1,.20,16
ferrum: VettSI; A89, 16; A92,0,
20 ; A 131 , 01., a, 7; ad pereusBom 0
uel l ud e A 81, t 8 1 8i quis -0 pereus-
811.11 fnerit A 76, 6; ad plngns a -0
fa.ctas App 65, 9; nd plagas siue 11 '0
sine a sude $l ue a serpente A 62, 6;
ad uuinera de -0 facta A 89, 4
feruefocere: A4.!l , 'i ;
f e ruere: AH,10;A125, 7 ; in aqua.
-ente A, 93, 11, feruens A 101 , 17 ;
AI06,!!; A 12S, 16
fer uefice re: A 116, 12
f er uor: A80,!;! ; AIlS,S2; S49;
8 29, 14 ; ad crea uel
oCll lorum 86 a 19
feati nar e: S 18,tI
ficti l e: fracto. -ill. 828, 4.0
fi e u a: ad fieo$ (ficus p), qui in auo
na.scuntu r 89 rr21,
fidus: App118, 4 ; App119,5: App
120,0
fi ga d a: subpurat ionem cerui cum,
quam - nocant ::);; {t 200
f igere: A l a l ,lt>
f igur a: A 126,G
figura re: A123,6
(i l a c terium: 8 1 8 22,10: ad
-a infalltium propter fB. BCiDUm lI.ut
indicium A lSI, 42
1) ! ! II I. IN II!':X VlmlJUltnl m:M(lIlAlJlI .lnl
fimll' nlll tI {I I:!; ILtl articulOI'IUll
dolorem et nt,n Il t ]llirioli daa S;' I ii'
fi 1ll U m: _ l'orcinu11l ,\ 8, 9; _ tHuri
S II a 87, 'U, 411, P :17, &8; taurinuill
- S II PS"'11
findtJre : 5 9 a 128
fiuura: _ IIl.Lroruw S, (l71; ad
lauioruUl -&8 S .j .. 96
f , atula: A 1,61'\; A 19,8; A
lid -aa Vclt 1f<6 ; ,\ 109,8; ad as
A I , 62: nd aB, qUlle i n
coq)o/)re na.cuntnr A
fl u. lUllla: 8b/f3
flcgmu: A IIHl,'.!1; ad 'ntll iuterci-
deudll ..\ b8, 2; ad atll. Bolueuda 8 'j
u HI
n c 1\ III Il: I\d caput pu rgan ll um, ad -
ct nd morUum AIlP 17,7
floccosua: A62,2,1
floccu,: A69, 28; A 121,18
florcte: A49, 18; '\66,9; '\9:1,08,
(1/':1; A 126, iI
fiore80Ilrc: A 74, ail; A 7(1, 27; AltG,
"
fl08: AZ,41 ; i\d,IIS, 3i); A8,20,25,
2G; A!I, I II; A29,2.1; A 49,'..!!l ;
17, 2L1: AM, 10: Au6, I G; A 09,27;
A 60, I'.!: A {)2, 24, 28; A Ga, 9,12: A68,
12, 10; ,\ 71, 12; A 72, HI, 21; A H,
9,31: A7{) , 1I0,lHi: A76,26,30;"\ 18,
3, 19: A 79, HI: A so, 46; A 81,14;
A 81),23; A 91, 14 ; 61, 62,68;
AUIi,I4: A90,14: A 100,20: A I 09,
If\; A 1111, A 122, 10: A 123,
Hi: A 124,28: A 126,6: A 117, 12:
A no, 16
floic eliuH: A.IU,I3, 14
f1o.cuiua: AG.f>: A I'!, 10: A ;6, 14
fJue r e: A 109,28; 8 18,;: ad eapill09
ente. S Ill, 2: S 3 ,, 4 'j, {lGS; a.d S1l.n -
guillcUI -euUlm 8.t <> l fI; S:l0,8: ad
.anguillem entcm de np,ribll' A 00,2;
li d ianguinem de lIliribliB qui flui t
S ... " Itl: nd -entem MemCII nimill A !l0,
a6; nd eo!, (1IIi1.ml ijemen tluet non
olltant.ilms!oS6 ad nouttem entem
8 16,119
fiumell: Ao,a
f1nor: nenlri!! - A 61, 8
fluxnll: ad uoui ris - urn 8r. a34: 5 7
u IIi: ad uelltria 'II Ul , u t rOllringat
A 62, (); at.! infunt ium u\llltriB n[n
8SP lll
S 6 It 5; ApIH, 8
folio!ulII : ,\ 60, III
foi i llm: Vctt4S" IG, 191; A I ,S8.60,
M,81; A 2,4(1: AS, 22, dll , 64 ; A ,I,
28. )\0; A 7, 14: A 8, Ill , 28; A 13, 4.:
1\ :!lI,loI; ,\ 110, 4 ; AS6, 6: A 40,11;
A 11 .0; A 12, A H, I); <\ 49, HI,
1(1,22,211: Aul ,3;A6S,2S: A [,b, 10:
,\ 66,8, 16: A 26: A 110, 14 : ,\ 62.
27; AliI!, 8, II; A (H, 7: A li7, I U;
A G8, 12: A A 70,1I; A 71. 11;
A 72, 18-21 : <\ 73,16,16.18,19; A H,
22,<10; A A 71;,2(;:
A78, l o: A-79, I;;:
12: A sa, 10,20; A 84,11: A 88,28;
A!lO,al; _4.91,Ii,U, Hi, 17, 19:
3,2;:'; A!l6,9, 14; A 97,f):
A 99, :!3; A 100, l u, 19: A 10 1, 20;
.A 102. 13; A 1UG,9: ,\ 1117, 10; A 108.
6; A A I IO,
1 .. ,22; A I 12, II , la: A 1 H . 1 f!: A 116,
<I: A 123, 10.12: 1\ 124,0,11:1, 2 .. ,
A 125, 12; A 127, I I: }" 1110, 14 : A 131,
" folliculuJ: A 75, 24
fo lJi cu loBul: A [03, lu
f ome nt- lite: A I, 6: A 1.:t,iI: .-\ 88,S;
A 102, [)
fomt!lltum: A109, 10; 56 c< S.:, S SU,
" fon ta Il a: -ex lIiml1a App 150,6
ell: fI,(!un. i T
fOll tll.llU S: fl qulL n T
fo rma : A I , 8 1: A 100, Itl ; A 12,1,:!d
formatio: A U7, 12
fo r titudo: ]' ;1

foue r a: Vctt 43, l [) ,s: A ali. H; A H8,
10,13: A 74,14; A 82,11; A8',4; A 88.
2[,: A 122,4.; S ,I a 12, 13; S 17. S,
" fractura: S 9 a 12f!, 126; fI.d aliqul\lIl
lI.m S 9 a 1 lui carJitiJ am Vf:t.t.
A 46. Ii
frangere: 10.99,4: 817, 49 ; 828, 29:
OBH& fracta Vel t 4. t; A H , 5, i; A 46,8
fre n cticlll: ad O! A !lu, 6
frel!U8: fabl!. . 11. 829, 40
fr iar e: S 17,3{)
f ricarc: A 98, 2&, {o:J; S 2 28; 812
a ; , ApI' 13,8: App 12d.4
f r i g i du s : tid pollngr1lUl am S () (l 128
frigllB: (a) 'OIC 6)iuuti, ."- 19. 12:
A 11 ;;, Q; ,,(1 omnia ora AIlP 23, 2:
ad -or a, ad ad t.crtiann..
et cotidillnll! A J(J3, 10; lid mulieru
locoBa. , 'l uiilus lor,a -ore uex!lntur
Yett \24
fr ons: Vett 411; .! ()8, ij; A 74., 21): A 90,
27 ; A 99,S,24; A 100, G: A 11 8, $:
A 131, 24; 5 11(l ISi 81 9,11
f ruetirer, ASO, 37
frllctu08UII : A Hi , 20
fruct us , _A. {)3,ll,28: Aili),I I ; AM,
17 ; A 27: A 24 ; A 1>1, I I ; A fi8,
13; A 72,20: A 74 , :;a; A 7f1, 24, SUi
ASO,.12; A 92, 26: A 101, 20; A 11)2,
14; A 109, 34, 43, !l S; A 110, 18; ,\ 114,
j, 16: A 115, 6; A 127. 12
frutex: Vctt l IH!: A 1,8: A()8.
A i1 7, II ; A 7",20, :!U: A till, ](1:
A 12: A l(m,M; ,\ IhI, 17
J'rlitiC08118' A .1, 110: A "7, II; ,\ 82, I I
f tux: -gel! lIlcl!it<Ja A 130, 18
t'tiriaaiH: ad {IUoli OrllCci
in lI ocant 518, 3:1
f u gare: A 73,.1 : 823,a; - dacmoni ..
A 10, 40: _-\ t9, 7; ad lIerpente. ' !lDdoB
Sbtf 14; S Il pi!
f ul i",: ici. bes. iao Sli ",43
f u luRs t er : A 110,2(1,20; A 127, 9
f umigll r e: A 77, 10, II
fllmus: 86 (l 137 ; cnm melle acnpno.
quod aiDo -0 collecluUl A SU,7:
uinnm net us aine -0 A 22, 3; cum uiuo
sine 0 tcpofacl uill A 18, S; ex uino
all8teris;rimo sine -0 A !\9, 6
fn n gu s; A 101, 4 : 83 a 67 , P 10 I ; ad
per ictUnm or um fro 101,:!
fllll i a: UOIlIIII A 131, 10, jj
furca.:.A 0.19,22: A ii:l, I I ; ASS, 20;
A l l0,l o; A1 12,lI
fureo su s : A 7,13 ; A 80, 4 1
f u rfur: 1020, 6,8; Sr./f22: au rOlll
et scalii em i n capittl S 5 (J 17 ; Ild ca
pitis d corpori a exul ccrationeru ct
cs 8 17,4.0
f uria: A4, 34
furor : A 71i . ,12
f II r u n cu I u A 5, 9; ad -01 S il I Hi;
ad -os sanamlos A 20, 16 : ad canis
mOI1l um et -urn S 2S, 3&
G
ga.l\..a uu m : App 9{) ,a
g a l la: cum pni llere ae 311 pll r.
gall i na: de gallina 829;
gall i naciul'l :
gfl. ll u s: de gallo S28
g argar i7;are: Val t 60: A 2, 9: A 14,
2S; 89a1l9; AI'PYeU3
ge oer a r e: A 62, S 16,7
gener a t io: A lS0, IS
ge ll ien l atns: A 78, 16
g elli cu i o8ns: A 78, I II
ge n icu l u m: a d neruorulil et onlm
dolorom S 10 a IS
genu: A8!!,4,6; 8 1 ,,61; 829,66:
ad tumorem ganllorum lIcl tibiarum
uel cmrarum aut llbi lumor fuerit
A. 4,6
ge nu cui atiu: A69,26; :\. 127,11
ge nu cu l um, A (, 9, 21": A 127, 12
g enus: }'()O,3: A911,M;; A IOI , l ii;
A 126,3: A I30,S; A 11I 1,18: P 13:
mal agmae - A 7fl, 14, 19
g ermeu : A I, 78; A81,1 6: cum ad-
nal iH inibuH A 8, 21
gestar ll: A 2lj,!)
g ingiua: 83 a 77; ad dentel iufan-
tiuiU S 9 80; ad '1I repri-
a i D
S !l ,If]; IUJ tumoroa -lll' Un!
:; W .10; Ild ucnuK nrum eL lubroril lu
uitil!. ,\ 88, III
glillliul: A 79, I S
gh,ucolllu: S 4 48: S S ('{ H ; ud
aia. S 8 u 16: 1111 _utll. ocui orum S 9
a 127: ad caligllllllll iuoipientem at
suhfulionfUl cl -ab 826,4; Hi dexter
oeul ni atia illbofat S 9 u ] 28
glis: de J.(i ira S III
gloua: Graeci am Iinglllu n uocaul
A I, j7
g i uti umr e: Yett 37,49; Aa4, H
glutiuat i ll1l8: A 7a, 20, A i8, 17
g lul tire: Vctt 66; A 93, 36; S::I {lliH,
ii i ; 8 491; 8i qui & -i erit
S 18,7
g r l mrna , A 107,10
mILIUm -urn 87 8 17
grandi!: A l SI, 16
gra ud o:
gTllnu m: Yelt SO: A S, SO, A51, 'I ;
A 69, I S; A 6o, t ,] ; A j ;j, 6; .A. (In , Ill:
A IDS, II; A II 2, H: A 129. S, ; piper ia
11 A 16, 10; App 18,3: luris - :1, S 29,
SO
grBticnia: 84 10
gmue d o: A (IS, 4.
grtl.llia : ad t unem -em A 46,2
gl'onuH: linte()lo 0 A 129,1
grill: dj>, grllO S 26; in cute -is S 2'1, \J
gula: ad uitiu. oris aut lingulle allt
-a(l A2,8
gu mman: 8&aSl
gU8t a r o: A 8, 11 : A90,9; 8 .17 , 73
S 19, 6
gU8 t a t lll : Ab,u
Vctt 14; A 2,36; AI>, 21
A 14, l u: A 16, 10: A 58, 13 : A tl8, HI
Aill , l ll : A96, 16:A96, 16 : A 101,3
6: A 110, 19
gu t ta : A I:iO,14: 8 14,<1
U
h a bitacu l um: A2,M
hlle.rere : mulier 6i P08t pllrlum se
oundl\ e S 17,72
h 6 r U 1\ : Aaclephu -arum dodor '<\ I)P
114, I i
A'l 9,10: A .l3,8: A9S,J
itilaris : A 19,6, 19: App I:l O, Ii; I\t
inf!lolltew ern facias ApIlll , 2
hirc i nu a: -um 10tiul1l Su(do;
S r. {H 06
hir s u tuI: A82, I K
birtu s: ALSO; A8,24; A60,14;
A 07,10: ,,\ {)(/,9 : A 72, 18: AI24, 33:
A 127, 1\
hi r u 11 II 0: tlo hirlllllliue S 32: A
6G
II i scerc, A 66, 16
316
ho m o: Veil. 182; A cp 8; A I, 10; A 8,
16 ; A 28,2; A71. 8; A80,83; A 180,
12 ; A lSI, 6, 22 ; l' 20 ; S 1 (178.80;
S6 (J IllS: S 17, 30: 8 21, 6; - nir S 17,
38 : -ini& lat ium 8 1;,4. 1; -iDie ster -
c'us S 11, 66 ; 8i 'luis m&ieuolue deno-
taueri t -inem A 85, I S; contra Bcrpentis
mo!'i:lUW uel -inurn A Ill , 16; eontr&
et -inurn worsus A 88,27 ;
ad illorn un .i miae eL -inis S 11 IX 26;
nd manua ai miae L1el -ioi e S II Ii 24 ;
ad ferlls uel calles , ut -inem non
mordeaul, acd fogi ant ApI) IS, 10
h o ra, AI, So; A 8, 10;An, 6 : A7S,
6; A lOB, HI, 14; S 4 IX 10, fl9 : S 9
a l 09 ; S17.70 ; 829, 68
horret e : A 100, 19
horror : ad ree Vet t 121
h u dnali B: A SI, 12 ; A 100, l li ,2S
h 0 r t U I: A 1,82 ; .-\ 4, l!1, 36 ; A 6, IS i
Ab9, :! 1 : A BU, II'.! : A 109, 41
humanu I: caw a Sea, '.!7
hume ctu I: A66, H
bumidu a: A.S, I S; A 38, 1\1; AI09,18
bumor: A S, Sl : A92,6: f'1O : S I
u pS,. : 8 17, 6t1: 828,20; - lUjua-
ticus 8 7 c:c S7; - auroBUij Apil 1140, 9 j
- superuucuul S SO, 1J.: ad ea S 6
u48; ad omnes -n S 1 u {t Il ; sd
uul neea uelem, quae -em praestant
A 36, 16 ; ad .pleuia dolorew aut Ii in
eo - (uerit 8 1 a ilO
humo rosu, : Afll , 11
humus : A 100,16 ; A 126,7
ia n ua: S17, Il ll
ic teri c u .: M -UB App 11.4, 7 codd.
P y ; -i s, id elt morbo regi o qui aunt
auriginoli V"U 1S4 : ad os, id eat
morbo regio, qui et lIouriginoei uoean-
turAS, 41
i c tus : 8 4 " 48 : BUpU capiti s -um
Vett 56; ad dentium motionem el -u
86 P 61: ad 8ubtusionem sa.nguini s
in oculi a ex -u S 30, ': - lcorpionil
8 17, 63: ad serpentium mOrtUS et
Beorpiouis -us A 63, 2: ad serpeotium
morsus uel scotpionum -tlij 5 l:I (110. :
ad peeniones et 8coqlioui& -UB S 29, 67
i dr a uli c ul : organa -a Yett 28
idrofo bu a:
rabidi monum et -a. A 3, 29
idrom e! i: -i to. "ett90
idropi c u 8 : .60..92,16: 5 6
PI04, 140 : ad -0' Vett 11S: A':!, 2 j
A 92, 18: A 120, 2; S f1 " 69, P 94" l a2:
8 !l ,., 4,8, 106, 114; S 23, 23; ad -i.
extinguendam sit im A-I:!, 12 : -is, id
eat cis, qtli aquam inter eutem habent
S 2l1, 26
i d r o pitia: P S
iecur: S 2 u I9, tl'16 ; 8 4 u8, 7, 111,
p 16, 16; Ilpri - S 7 (I ! S: burdoni.-
S la,I S; - ell ni l S 'J P 36j - canis
rabiOBi 8 9. u 82:' - caprae S 4 # 6,
I I , I ll, 22, 21i; - capne siluaticll S
S 4 20 : - \Duli 8 16, 16: - IOU-
stelae II P 41 ; - 8 7 u 17,
20, 28; uulluri. - S 2S, 9, 12 ; 'U ide el
iocur
i eitlnu a: Vett 60, fj7, 81 , 126: A I ,
(,2 ; A S, I II: A 1S, 4 ; AS6, 10 ; A S6,
12 ; AM,II: A 40, 4, ; A68, 4 ; A 69,
6 : A7S,J;; A 86, 4.: A 88, tl : A 89.
3 : A90, 9,lll; A 93, 28, 32, 86, 46;
AS6,7: AIOO,4. : AIH,7j A 126,8,
7 ; 8 2,814: 8 8 a 27,
P66 ; 8 28, 12 ; S 2U, ClO,69 ;
2: App b., , ; .-\pp l Ot, 6 ; ApI) 102, 8
ig ni s: A126, ICl ; 'l'u o6 ; 8 Ll " 44;
App 4, 8 ; ad c:onbu8tura& ab e
a calida S 11 ,8 89 : ad -em l a.erum
A75, 2: A86, 10 : A90,28: A 121, 2;
8 {) u p 2 : 8 20, 11J : App ll' , 12; ad
tumorem et -am eacrum et ragadia,
quae in pedibul nlUl cunttlr 829,29
imag o: A 66,12
i mbe c illu 8: AS1,l2
imperator: T u 6S
io.ni s: A 69, 26 : A 88, 20 : A lI 2, 10;
An7, 11
i n c.niare: Velt 190: T p 32; App
18 II
App 11 4, IS
in c andere: AUCl,S: A l SO, 8; 8 1
a 81 ; App 11,8
incendiusu. : A 8, 25: A lt8, 19;
A 80, 61: A \11 , 111
incl dc r e : A46,23
i nci d e r e: 83,86: ad intesuoa ila
8 6 {l S7
in e i.ura: A S,2'
in c urbar e : A IlIt,17
i Dcuui o : oAI)P 11 , 4
in Durlue: 'I' a 21, 829
in die i u m: ad fi)acterin infantium
propteJ: ant - A 181, 42
i odu c er e: A 12, 4, ; A'0, l2 : A 101,
6; AJ06,4, ; A 1:!9, 4 ; AI 31, 2':App
66. S
induer e: 5 4 a 76
ind u rar e: ad OOB, qui .a.tas ueD"
habeut et cibos non recipi unt A II, U
i"n duree ce r e : Vett 147
in e rtia.: A e1\ S
uino leniuimo id est o
A 79, 8
iol a Ds: A 19,19; A 111, 4; A 181,4111
S 3 P 77 ; 540 a 91, 64 : 8 6 P 193; S II
" 16 fJ 16 : 5 Hi, 13, U : 5 29,11; -
languidu8 A 17, ll ; 8i _ contln iatul
(uerit A 10, 18: lot ium -antia 8 11, 8;
III. Mh: MOHAl.ll LI \'l\1
.a.ntis maBcnli {JuDd pri mulU 611 11.tU'
emi t ti t 8 17, :!0 ; ud delli.eB -ti uu, .811
Ii 1110 : 8 9 a G7, p.2; Q.(i dcules 'otlDll\
at giugiua.s S 9 {t 80; ud denhonea
-lium 8 16 8: ut -ti bu a aine
dolor e Os 8 p 74.; ad -teB, qui
fa. utlUlma UC1:antur 5 6 P 19C1 ; Uf:! -
lint fantaama e1:periatur
S 4 a 87 ' ne _ fnnt u ma incurr'.l.t aut.
eaducliH ' sit 8 -I P 61 ; ad filacteria
-t illm prollter (ucioum aui indicium
A lSI , (.2 : ut -tem hi larem fac ias
App 11, 2 ; ad dolorem
-ti um A 9S, Cl : ad maculu-hum, quae
in l&Cie nut fuerint S 17,
48' Ii iu(ans muUeri )0 utero mortuus
A 95, 20; ad t ineaa -tium 8 9
a 102' ad tuu iOl -tiuln S :17, 9; ad
_tium ' ueutri s Hlilum S 3 fj 111
i nneare: 59 pS7 ; ea-pilloH - A. 47,
6 ; S 27,8 .
infirwita.: ad atem 810machi
A n O, 2
in firmus: 86 P Si S G P 28; App
M,6
inflllbili a : A 118, 10
inflati o : A90, 6 ; S 9 ptO
iufluer e : adcapill oa _entea S6p'11
in f ricare : A45, 16 : A to:!, 8
inlrigidare: App 4, 10
iofru ct uosol : ASO, 46
infundara: Al , 6S; A62,6: A gO,
27 , A95, 7: ),99, 19; 8 3 {l106j 8 4
P60, 67; 87 8 11{t19: 816,
S7; S 17,6 : 827, 12; 880, 10: S81,
S: AppJl{),3
ingraoascere: 87 p 28
inguen: AI08,7 : 8 1 "62, 41; 86
a lS' ad - 8 17, 26: -ina 8 17,26;
dolor A " 11, 12 ; lid -inurn
dolorem A 90, 10: 82 ", 27; 8 aU:
ad quae exeunt lOt aurgunt S 1 u
-19 ' ad nel i otertriginis moiesti&ll
A 101 11; ad -i olt at paniculu 5 2
P :!4 . 'ad paniculam, quae in , iIl e
naBcttur A IS, 2 ; Id paniculaa , qtlae
in -ine na.scunt ur A 4.0, 16; -inum
tumor A 4, 12
i nhae r e re : Vett 82: A 12, 23
iniu r ia: 16
i nlig a r e: 8 16., 11
0
; ..
inline r e u tl ln i lnll e ",d l u ll-
ua.re: iolinitur A99, 24; A 100,6;
A 109, 12 : 820,3; inlinatar A LI 8,6;
iolitus -II. -nm A 2, 13,16 ; A 31, 40;
A 109, 29,50 ; 8 2 " 10 , 84 ", 64,6S ;
8 6 " 11,,,21 : 8S a17;
8 9 a l 03,126; 8 I1a7,23 ; 8 12 P 17:
iDlioias 8 29, 2S; inliniII.t 8 3 {l 86 :
inlinies 8 b P 6; inli nito Vett 162 ;
A 14, 20 ; A SIi, 0, 11: inlinittl B -II. -um
A 7", 5: A S6, j: A 90, Hi , 90: 8 8
(J II!, 126: 5 r, fl 7, 5 11 4!l , p 7 ,
5 12P20; 5 1/', 18: S I 7, f) :!,
M, S 18, 8; 8 'i I , CI; inliuatau, S "
."
inmunduB: A131,6
in llig re sc e re: 5 27,6
io petig o: A 10, 81: S IP 31; ad
-inelsammdas S 1 < 86: ad -inel 1.01
lelldu S IP 2S; nd -inel in
nigra! S 11 {l 21' ad ,ine. de faCIe
tollelldaa 8 1 u 88; ad ijcabiem ual
-i Dem A 4f1, 16
iuquie tare: S8a6,{l 7
inr id ere: AGO,1
illri g u u B: A 126,8
inri t am ent um: _ ad coit um 82
a SIl : (ad) _ cOll cubiti S 2 P 33, 35
inlli nabi l i a : 5 17, 4. ;
ulceJa -i a S 17, 61
inlania: A4, S6
in. er e r e: Vett 0.8, 1&7 : A3, 27,39
i n lti lhre: 8 2 " 13, 67, P 11: S 5
{l1l3 : 8 7 p I S:
in s uffla re : AlSO,8
i u te r a naa: ad eorum doloremA 10,
9: ASO,19; AI09,2; App69,2: ad
doloret _ eorum App 128. \I; ad
epari. dolorem uel -eOmm A SO, 11
inte r cid ere, ad ftegmnt.n. -enda
A 68, 2
in te r(e c ti b ili .: A!lO, -I S
in t erfi oere : A 62, JI
int e riora: A 1,9
in t ertrigo: 8 1 a 48; ad _ines 81
p liS; ad -inurn dolore! S 1 a 44:
ad inguinis uel ioi a moleBtias A 101,
11
iot. u tinum (iulestiO!l6 A 103, 9):
_ toues A S8. 1S; -1\ VIlU SS; ad -II.
i.Deiaa 8 5 " 37 : ad -orUID dolorem
A SS, H ; A liS, 11 ; 8 9 -orum do
lorem . OOat A 10, 11; ad dolorcItI
-or um infantium A 98, 6; ad -ornm
<l ololem et si turmin a fnerint S I a 711
intingere vel intingllere A 31,4;
S -I " 4
inhi nae co a : mulier , i - aliquid
m&1i habuerit A 11 6, 18
introire: A 01, OJ Hi aqua in auzea
-ieri t ASS, 11
in u e n i re : Vett 18R: .J" 12, 12; A 22, S:
A 85, 26;A66,4, 7
ill u e ntio: A , 8,:!
i n u e u tor: per or em tuum
la.pium App 11 9, 8: per Aeaculil-plnm
berbarum -orem App 120,4; per Vul-
canum operi s -orem App 121, 3
i n oe Iluero .i pili u eant
5 16, I)
i n uo l u e re; S5 {l l ts; lana -uIUItl A
!lB, 40 : ramulos Ian. -utoa A 93, lB
111.
i Ullnctio: S 11 12; S 14, 20 : S
l ' ,h: S22,C. : L\pp 1l 6,J
in u ng ero llel inungullre: .<\ Hi,li;
A S6, 6; A 74, 0; A 80. 22 ; A tl6,4.;
A 1"'21,4: 8330; 8 4 13, 41 , 4. 5,
# 14, 17, ai, 46: 8 S 14, 18:
:3 173' S 19!J 11 ::;22 3 8"6 8
828: 9': L\ Pp' 124, (j'
inlltili s: A l Oa, 22
i li ut ili t aR; ad aUliulll -atew ct qui
. uudiuut A 07, 7; A 20
10 c ur:
ci Dera mustclao S iI f( 34; ;Ld iooin e-
dolorom 71; ad iucillerum
"paris doloraw a 6: iocinc-
rum et pu lmollum. dolor uel
A.. 4,1 8, uide d iCtul'
iri llns: cum -0 llol rosaci o oleo A
8S, 7
i ! c i a s, isoiadem id IUlll borum
dolorem S 22, 7
i SLe r i cus: ud -aM S;j P 183: -as
])nigas id cst locomm S 2 ($ (j
it er : S 8 ({ Iii; 823,22: ad - I'a-
cieudllm A 10, 2
i u c u nduH \iocunduB A t :!7, 8): A
a, ali: A 1(j
iudex: Vett1
i u g is : A 123, 12
i umentum: S lu, 20
i us : A71.8: A84, 8 : 828,33; -
uetuli 828, H()
A if>, 11
L
I a 1J i u In: a tl -orum S 4. It 96;
.. d Img uM nulnora et -orum S 32, 5
l aLo r Vutt20; A84, 8: 823,31:
A rll l Z I, 15; nou BCllt iot i tineris -rem
.<\ 10, 4
ltLL Qf a r o : Yett l !l; S 9 a 128 ; S
17, !J9; (jll i!lob ur:J.noia -ant S 3 CI 44-
li d llluliaes, quac a mll.tl"ice -ant S
16, 18 : ad llluli crea, !luae :1 part u
-unt et t"llbricitllllt Yett i ud cas
muli C10S, quao llost part um 10 qui-
lo?is . -aut S (l 28; ad l) roflu-
UlUUl mullens eL lluae sangui llcm
reiciunt et ad aa,. (lu ae post partnm
lods -Ilnt S ;; 26; ad qUl1e
a partu -ant et 11011 puxgautur A 81, 1';
qua mulier ab iufe-riori parto -at
A 75, B; ad uefreticos, qui a reui bus

I llbr u w : fiBsurlLB -Drum S 4 ($ H ;
glllgiuomm et -orum uit ia.
A 88, 16
lac: A 10. 1,; A 120, t 2: S ol, 91 (J6b'
S b{J200; 828, 12; 8 29,44:
Imbens aurosulll A 18v, l u; de aueo
ei us, i.l cst lacte A 7d, n: a siulh)
S _H, Il, 8, I I), t H, 20, OX l ucl ll
aai lli no A , Y, 11 ; - S H;
- caninum f$ 9 l< 59, ($ Ii' ; CH.prne -
S 5. 31,48, 54, 61, H , 8\1; - cn -
pr i num _A. 7\1,11: 8 (; Ii (j!l , 83,01) ,
reconti s capri ll i Vett 128; -
cat uli S !l to< (jt : - C!l ui S 16, 11:
equin\lm - S W, 24; - ouilluw
S 6 {J 211; - titimll.ll i 89 73; -
mulier is S 4. cum lade muHeris
t epido S 4 ad mll.mil lllfUm pro-
uocaudum la.c tem 8 It, ad rna-
milJarum dolorsm IlJUliorurll, quae
lad em babCllt ct tUUlorelfJ A 18, S
\ acrima : - eri erae S!I c< 72 : Uuent ea
-as S 2!l, 7; lid -as ocu lorum App
I t!l , 8; a d oculor llnl rcstrin-
S 29, Ii
l ac r i matorills: S 17,.1
l a.c rim osuB: ad oeulos Yett oS
l acte u s:
la cll ilu ln:
Iu d an um: S 13, S
Illo edcre : ad a calci n.
melitiM S 7 fl 7; -sis " ca.lcia-
mentis S 7 P !J; ad perl ,i oues Ilel ai
pe(lc . -iji fuerint S :I <t 8; ud pernio-
nes oL pedos l\ -S08 8 ;j
,
1 a m ina : ill -ia, Graeci louoe
apvellant A 70, 3t
ln n n.: Vett 48 ; 8 980,
126 ; S l1 C1 14, (l 1u; S27,10 ; 829, 6,
44, 46 ; - I\l ba 8 l 5, 5: ariet is de
capi te - ct Il. at a
S Ii {t .q; - umriul> S :J # 126; -am
moilem A I , 52
l a n e llu : A &6, 1 1
l a ngu e r e; ad -on tcs A 80, 5
I n n gui duB: A 80, (j; infa lls - A
77, It
la u g uor: X 46, ud stomachi
-orem A 59, 8
l auna: A 7, l ,J
l a ll ugi neu s : A G2,
la n ul a : S 30, (j
Iapid e t u m:.A 81,10
I ll. pi d os us: A HI, 28
l apis; 8 S 61i , &8; - , qui in uent ...
(oljuil ae) aut iu Il ido inuentu.
fueri t S 22, 10; -, qui in uulila aut.
in ucntriculo (cerui) iuuenitw: S I
5G ,
la se r : -eria opliroi odorern A 11, 15
Ill. ssu8: AU,23: deuin. Vetta\!
lat e r: i n -ere crudo S S 53
l aha re; A 6G,11; no cnnes-cnt Sij
p 58; ut n eall i bus non -eris S 9 11
la t ro: A 73, 8 : S 23, 21
laLu s : P (I ; nd -cris doloreru Vett711:
A 18, u: A 40, 10: A I)
Jl I. IrWI';X VI-:t! I!( Jl tVi\I
In. uar u: A7,-I ; A21,7: A 4r., t 7;
J\ 122,4; S u (t li!l: S :l fJ1:I8: S 17,!lO
cum oleo -0.11 i l Ii
I n.xll.till !l H: A no, 15 '
l axU M: delltC!l -i fuerillt S 1 (j
IO IHlIa; -ae uulull. S t U
lec tus : A 116, 8 : S 28, t :1
l egere: vett 184 ; A 18, lI O: A24,t.l ;
.A 28, 6: A 87, 8: A 41.1.1 ; A 42, tS;
,\ 43, 8 ; _-\ 56, 8 : A 79. 20; A I SO,
16; .IIppI20,2; App I 2t, .I ; J\ pp
130, 2
leni r e: Vc. tt 171 : A 81, 4: A 90, 14
I' U i ij: uino leuissimo, id eijt inertitill
A .:1, 8
I t: n B: cnm -t is poll ine S 2'\ I .
ient eo l ll lll: 1/.ille iillteolum
J e u Li cu ia : S 1 fJ85
I t! nt i cu l ntn g : ,\ :12,26
lent i go : 8 4 &S:
all -ines ill lucie S 3 P 127; S 4 tt 56;
ad -inca. qu oe iu facie uaSc. untlH
S 1t a :! 1: a d -ilill S i n f:l cielll 8i IUU-
1i (' r ha bueri t A :J 1, ;j
A 2[,7
len t i s eiuu s : oleum -llUl S 10 fJ 19
leo: de leone S 10; S 25,
Ie p j II; -idns extmhit A. 14, 7
l ep o r in u s: A 113,8
1 e II! Il>: A l Oll , 30: ad Ii chellll.S qui et
-ae A t09, 11
IOl)UY ; de lepore. S.'l; A I ta, 'i : a d
eos.lqll i t o.'l icunl bi be.r ill t Il.ut a -ore
lll ari no tact i fuoriut S t B,:l2
Ie tn. r gu 8 1wl li t.argu8: ad -os S f> 14.,
{I 28 ; :111 -0, exci ta ll dos A :JO, 2(;
l o u co ma : 8 H , 3 ; S 28, 10; a (1 ci-
catrices e. t - ut.a 8 28. Ii
1ib ra : A21,3; A22, 4 ; A40.3,4;
S IO ($ I S:ApIJ 4,6,7
li c h en : ad q ui et A
109. II
li c i u m : App17,5 cod. Vr
lien: A 5G, 5; A (j 7, 3
li 1l1l 06 U8: Vett 7&: A 99, 13: ad -08,
i (1 ost. Vett 7.1-
l i g u r e: A 3, 3: A 13, 6: A 67,6; A
77, 8 : A 122 , 10 : A lill , 16, 17.43;
T o: 17, P 25
l i g ma : 821,3
l igTi eus: in nnBO -co ,\ 116, (j
l i gnosus: A 69,23; A(i u, 12; A127,8
l i g num: A l 06, 3; })i$ll.ta (Col ltusa)
dll -0 in -0 .A 2, 21i ; A 24, S
li g ula : A I ,
limll> tur a. : S 12 - ebor is S 12
,
li me n , A 1, 4 ; A 12, 5; A 92 19
li mllid us: S 11 22; ut fadem-am
facid mljlior S I I 47
A92, t O
l ine r e tlel liniro : A 46, 4; A 711, 8;
A 12:1, 10 ; 8 1 8 4 8<1 ,
8 7 ,, 27 ; 880: 18 ; 8 9
(( 01, "lo; S 10 j ; S 16, Ii: S 2 t , 6:
8 " 7 5 ' 8 2914 In
A 42, l :i; .<\ 100,22: A l24,
19 i SO 49 ,{lfl O; agui nll> - A t ,'ill;
- cauie S il 87, p 54: O<ll1i -
8 I G, 16: ad ui tia oris aut -ae aut
gulae A 2, 8 : ud -ae lIulnerl!. et 18.Li-
or um S &
lin g"ll!l. tu a: A 12.1
li nt eo lum: .'1.67:5: A75,H ; A
!lu, 11, ,\ 10:1,6 : S 17,52; S 28, <:1 9 ;
App 13, 4; App 23. Iii : -0 gros90 A
4; i ll -0 lllnn,jo A 1.'l 1, 43: l on_
teolo ApI' 20, 2 cod_ Be
l illu nl: A (j ii, Ii ; '1' 16; -0 I'ubro
A (I
li p'p\r e : ,\ 711, 8 ; 8
lip p i tu do: A 15, Ii: fl..! -i "OI1l S
17, 2U; all -inem oculorulli A. 15, (>
A 90. 37
Jiq u cface r ll: S ol (, 13, ($ 14 : 86
t 2; S IB, 35: A.pp 121. H
it q u ll8co ro : 81\ # 59
l iquidu8: Velt 47; 8 b # 114.: Vice
-a 8 [, (t 20(1
l iq u or : 8 23, 2ll ; - mietia, quem d c
Jlulmonibu8 concoqlli s S U l'< 8; - qlli
(Ie pulmonc coeto dist i1lat 8 Ii 20
on. acionti 8. A ep 1'\
l i t l!! : A 1, 36; A 53,
I i \J or: S 6 ($ 23; (ul -orea tollen dos
A l (J l , 5: ad -ores e t umore fnetos
S 29, 5b; arl et
A 34, I I ; ad -orcs et sllgi\1ati oues
8 6 {{ 12: at liuore3
iu A ::I I. 4-
l ix iuu s : S 5 (l bO
l obue: ill q llae Graoci -os
H.ppellant A ' b, 31
10c o Bu R: ad -as mul ie('es S 3 ", Ill;
ad muli eres -us, quiLus loea
nexulI l U1" Vctt 12J
loous : 10ca mnli erulll S 3 /I t 36; 8
11,20: S 29, 01: lId loea mulicmm
S S" 15: ad locH. mill ierum si doleut
A 122, 6: -omUI dali ti118 8 26, R: ML
-orum dolorom S 6 2; f\\l uigllLis
loca A 77, 10: lUI loea mlllierum ot
anicular ulll S 29, 48; 8.11 l\lll1i croR 10-
qllibus l oca frigOT(l ucnntnr
Y-0lt 12.1: ad mulieres, I]Il11e in locis
lIlferi ori bU8 su bfocationern pllt iuutnr
8 2 a 2: ali mul QIl I1.O post
parium a quib1l8daill laLorallt
S S a 23: ad pro!lllui utu lllulieris et
(IUlle reicillnt et ad ens,
quae post pn.rtli ID locis la.bornu t 8 3
fJ%
i om entUlll !/el lllllIOululn : A 20, 13 ;
320
Jl1. \' lmUOltVM
cum faba o -0 S 14, 22; cum -Q lupi-
nllcio A 21, 6
l o t iu m : 8 17, i3;
CrustUlll ex -0 S 17, 49 ; fuex -i i S
17,05 ; aprinu m - S 7 29 ; uesica.
Popn- cum -0 S 7 fl 3S; - cani-
num S 9 79; no super caniij - min-
g at S 9 94; - caprae S 5 62, 68,
72 ; caprinum - S 5 f1 14-2; hir einuUl
- 85 63. 13.3; homini s - S 17, 41;
- iufantia 8 17, 8; pueri - 8 17,
16, 11; pueri at ui rginis - S 17, 3;
- spadoniij 8 16, 11; S 17, 69; -
nerrie S j 42: - uid S 17, 47
l u ce r e : A60,6; A 60,14; A 131,4
l u c e r Il & : A 65, 14; A 131, 3
l uc t are: 8 HI, 20
lua ue: l\. 14., 14
l u mbri c us: A 41), 11 ; A 54,4; A
101, 10; 8 1 19, P 19, 21; S 11 IX 17;
ad os AI ,:!7 ; A!l5,S; A96,S;
A 101, II: A 103,2 ; ad - 08 necando8
.\ 64,2; S l a l 7 ; ad -as etti nea.s
A 111, 2; ad exc1udendos - 08 l at08 et
rot undos A 6oi , 9
l umbuB: VeU 171 ; -orum dol or 8
22, 7 ; ad -orum dolorem Vett 82 ; all.
-or um dolorem etiam uetustiBilimum
S I) fl 149; ad -orum et coxarum do
lorem Vett 169 ; A 76, 16
l una.: A 110,6; - tutia App 114, 5 ;
- III, VI, IX, XIV App 120, 2 ;
- crescente S B 1!3; - deerCBcontc
A 7, 4; A 9,3, A 60,a; A 78,7; App
18, 4
l \1na t i e u I : A9,2,3: A65,3; all.
osA57,2,A56,2
l u pinaeius: cnm lumeuto -0 A21, 6
l u p inus : in pell e -a S 23, 20
I ll pu s : de 1111)0 S 8
I n t r a re : A 8r., 14, T a 67, {1 80
J utu m: A, 117, S, 89 C( 79
1\1 3: : P 28
lu xum: a.d - A 31, 12 ; A 49, &: A
108, &; S r. a 92 : lid -um et tumorcm

M
macerare: A35,9; A !l a, 9, 12: 81
.L7; 8 11 a 34, 4S, (1S0, 49: 8 17,oll);
8 2S, 36; 8 29,301
m ae e ria: llaBeit ur per p&rieti bus lLut
aut aggeribus A 82, 7 ex 11lendo
rypogratico legitlfr mneteriis
macula: S a 09; muliebrea -&S 8
29, 41 :' ad -&s toll endll.8 S 12 2 ;
\Hl -as de faeie tollcndas S 4- 6,
,86,51; 8 12 f1 2: Rd -aa in facie a
60le facias aut per eo natus S 17,44 ;
nd -as in corpore et ad candorem
corporia S 14, 21; ad as infautium,
qnac i n facio aut ubicunque fueriut
S 17, 48
m a defae e r e: Vett46; A 1,63; AI)I)
MI,7
lll ad id ua: A 42, oii A 76, 14
magieu s: c ontra -as arlee A GG, It
maR' i s t e r: Ciro eeutaurus - me-
dicinae App 121, U
llIILl agma : A l ,Sa ; .'1.14,6; A22,5:
A a3, 4 ; A t 29, 4; S 1 ex 87; S 4.
100; S 6 a 82; S 7 a t.; ne genus
A 75, 14, 1';1; A 126, 3; quasi -ae ge-
nus A 50, 3: more -II. C A 12, 4.; nice
-ae A 124. ," ; \Ii ee -atis A 41, 9
ma l axare: A 106, 4.
ma l efa.ce re:
ma l ef i ci um: contra omni .. -III ApI)
112, 2
malefi e u 8: T f1 16
llIaleuolus: 8i quis - deuotaueri t
h omi nem A 81i, I S
malit i a: S 23,21 ; si q ua generis
cuiusque - i n domo uis& fueri t A
131, 49
mamilla; A 88, 14; ad -arum dolo-
rem A 115, 2; ad -arum dolorem et
tumorem S 3 ,8 111, ad -&rllm dolo-
rem mulierum, quae l actem habent
et tUmorem A 111,8; ad -arum prouo-
calldum laewm S 14, 28
manlLre: ILd ul cera in capi te &ntia
A 121, 6
manducare: Vett 54, ij9; 12 ,
A l l , 12: A 60, 3; A 68, oi; A 90,31.
37 , AIU,,8; 8 4 a3; 8 1 a 31,40 j
S 9 a 11 0; S 10 u 4
ma ne : A 93, 27 ; A l 03, 11, - prima
App 121,5
mau ganu m : A 131, 16
ma u iopoeQ.s: A 4, S5
mnnip u luB : A 30, 8;.A 116, n
ma n nR : turis - S3 a 18,p 20; 829,6
manumit tero: .-\ pp 122, I)
ma uu s: A 8; 6; A 10, 3: A IS1, 9,
20; S G lU ; S 17, 8 1, 69: ad pod.
agram quamuis g raui u imam de de:xtxa
n et I)ede dextro A lSI, 30
m a re: AI 09,a.
m a r i nu s : A So, 32; l ana -a S 8
,8 125 ; ad eos gui toxicum biborint
aut a l epore 0 tacti fuerint S 16, II
m ar itim u 8: A 15, 16; A t14., 10,11i
marmo r : A 60, 7
ma se u l u s: A 72,I IJ, 20; A8S,2!;
A 93, 66, 61: A 109.15, S 3 a liS,
61, 6, 77, 83, 98 ; S 17, 20; taell ...
110 A 14, 22; nt mnlier _urn pariat 8 8
62, ,8 78,88; item si uoluerit mulier
-um parere S II 79
m a lti e ar e : A 80, 4'; A 110, 25;
App 88, ,1
ml),sticatio: A 107, 11
III. IN IH:X
3:l 1
IJ\I Lte l la.: S 11, '19
m n tllr : per tll rmlll App
11 4. , 113
matrix: prt)II Lpsnm -icom S 6 10:
ad -i eis CUI1lUlU App 102,4.; lid mu-
lieres, q uae a ice l abor!i. flt S 113, 18;
lid d olorem -icis A. 48,0
Vett 31 ; App114,15
m a. tu rita s : A. 88, 2,1,
mlLtn r u s: A 31, 6; A 79, 13
mllt u ti n us : rore -0 A 90, 17
mederi : A 1,67 : A 61,8; A 92, 11 ,
A9l),l),II); A 99, 21; AI28, 12 ; S
82, il ; medens A 56, 19; A 69, 10
medi Cll.me n: Vett l O; A 1.2, 13 ; .A
15, 11 ; S 21, u; App 4, 2, 10: App
94, 7
medi e amentum: A 9!1, 55; A 122,
0, 7; 8 22,4 ; 823, 21 : App l S,3;
App4"',3; App 124, 2; mala-a A 10,5 ;
omnia. mILi a -a A 66, 13; ut no do-
mus . - 0 possit S 9 il .64
medu:lna: AI., U; A 30, 9; Giro
centaurua, n,agister -ae App 126, 5
mll di e u s: Vett 8, 26; A ep. 7, 15
me dulla : A 11 0, 5; cum adi pe
eerni Da aut - A 96, 4 ; - eemi na.
8 1 7S, SI. 59, 72 ; S ol u 98; 8 10
t.< 15; App 9o, 3; - tauri 8 11 M,
f1 so, u iuo excisa. - 8 23,33
mel: Vett 66, 90, Ill, U7; A 3, 8, 26,
39; A 11, 12; .A t 5, 10; A 19, 21; A
30,8; A31i , 7,10; A3G, 12, 20; A
37,3,6, A ,11, 9; An, u; A 40, 20 ;
A liS, oi; .A.. 09, 6, 18, A 80, 16, A 86,
3, 9, 11 , A 90, 22; A 101,7 ; A 105, 4 ;
AIl6, ! 2,13: A122,3 ; .A 123,5;
'1' a 71 , (fG2: S 2 C!. 32, 27, 28; S 3
ex 29, S7, P 40, 119; S 4 ex 29, 40, 44,
60, 62,80, il H, 60, oil : SO" 36, 112,
75, 90,102, P 74., 86, 166, 17S, 188;
S 12 3, 6: S 19, 5: S 21, S: S 29,
23,37; S 30,7, S 31,0; S 32, 6 ; App
17,8, App 11, 3; ApI) 94, 9: App
96,5: ApI) 116, 3; App 121, 10 ;
Atticum Vctt ] Oll; .A 74, 5, 10 : A 80, 22:
P 21; 82" /i4, {f ,10; 8 4 C!. 24, 33,
pSO; 8 11 a ll , p IG; 8 14,20 ; S
19,8; 8 22, 3; App U6, 11 ; Appl02,3;
cum melle 1\.Ca.pno S 9 P 59: cum
mell e aeapno, quod Bi ne j'llmo coll ec
tum cst A 30, 7; mellis tim-ini , hoc
est sine fumo App !.I5, 11 ; ut mellis
craBBitudo fl at A 29, I;; mellis deeoeti
Vett 160
n,e l es uel T t.< 12, P H
me li nn s: A 8, 21
me ll it u s: fru1teB -CB AlSO, 18
m embr an a.: S 2S, 20; membr anum
S 28, 7; S 2!l, 34; S 30, 9
membraull l a : A 55. 11
m en s i s : menBolulio A 28, ij; A 4- 1, H;
Ool"Jl. ",0<1. l at. I V, l'ocudoaplll.
App 11.1. "' ; IU CII HC Augusto Vutt. 110,

lIlenst nl ll.rc: muli er App 11:10, 4
post1l. S Hi, II ; a d
udeducunda 85 (f 147 ; a d -a pro\IO-
A 83, 6; S f, 7t
mansu ra: A 1,21; pari - S!) <"{ 61i,
p8
me t i d i \ls: A 76, 8; App 120, 2
me tu .: u ini -i optinl i A 2!J, 15, 21:
quant um - oontinct A 131, 40: mc-
rum AI, 21; A 19, S; A 125,3; A
131, S3; S 4 a 8
midua l i s: A 55.18; A 71,18: A
]01, 12: A 11S, 10; A 119, 7
miuge r e: De super canis l otium at
S \I a 9>1
minium: A 130, 5
mirra: 83 (t"36, Poi2, 84 c.d H,
ae folio S 20, 5
mirtinus: oleum - um S 1 36; S)j
il9,P 10; S5 il23 ; S I 5, IS, 8
29,61; -0 oleo cal ido A 122,,1 , cnm
oleo roseo aut -0 A 118, S
mixtura.: AMI, 12; A iSl, 28
- (eer ui) S 1 ex 69 "ide et
mnglum
molcato.ro: A 72, 4
mo l es tus : IB
Vett HH: A 15,16; A b6, II ;
A \18, 10 : A L16, 2at! circa -tium
radices .A 28, II ; Gemell is -tibus A
16, 9; i ll - t ibus Rummis A 14, 13
mon tu os u 8 : A 17, I S ; A 19, 28, A
24,14; A7[,,33; A I01,IS: A 109,2.'.1;
A 12', 21
monumentum: A 28, 7; A <13,8:
-is publiei s t mdidi A ep. 6
m 0 r a: herbae rubi aut f10B aut - A
88, 23
morbus: Velt22; A ep. ll ; AB,4!):
l' IX 34, P 39; ad -um Il.IticuLomm
A 95, ,II): S 2 a: 4,1; S f> ex 84, 166 ;
comit iali 0 h\Lorante8 T a 47 , p 48;
fflllcium -i S 112. 4 ; ad Cll.put pllr-
gandu tn , ad Heuma. et ad omnem -DIU
App 18,7: ad -urn regium 8 I P 10;
S 6,8 13; S !I 121: S 26, 2; ad -u m
r egium, quod est lI.uriginem A !l S, 2:
id est -0 r egio, qui Bunt
o,nrigi nosi VoU I S4: ad ictericoa, id
cet -0 r egio, qui et. aur igi nosi uocan-
tur A 3, 41
mor de r e: S 9 (t" 28, 33, 90; S 16, 14:
AIlP 9(i, G; ad feras Il el Cl1nes, ut
hominem non mordeant sod fugiant
App lR, 10
mora u s : Vett IGO, IG5; A 5, 3; A
aG, 14 ; A 95, "; A 106, 4: ad alnnei
-urn S 28, 2; ad arrtueorum - us S S
42 , ad um araneorum, qUOi Graeci
Bpalll.llgioll es uocant A 3, 24, ad -u rn
"
3
'H
--
III. IXDEX VlmnOItVM
canis ,\ 44, 2; S IT, 2t i Rd canill -urn
ct fll runculum 9 2B, S:'} ; ad c!ln;s TU-
bidi -um (-us) 11;4 ; A I , 64;
1\!i6,J)\; S 9lX2Co,86./l 26; SJ7,ii4. ;
rabidi -urn d id roroba. .-\
a, 29; :,d -urn canis mbiosi A tlO,20;
a.d colubd - 11m A 02, '/; a.d Icar piani9
-IIUl A 1,20; uti -urn serJleutiB A
1,23; A'.!,19: AS,'.!!; A 'I O.2;A
71,2; An, 2: "I'P 9u, 2; o.d ser-
penLi um -urn A S,86; A 62,7; S 7
P OJ App 9&, 8; 8Qpentium -UII ,
"eU 168, 161; A 16,2; A 94, 2; A
128,2; S 1 86" Ill'.!, fl l ll ; S '/
co S; _U 8 seTpentiulU uel colubri A
36, ,,: all s(' r]>enl ium -us et (uel)
&Corpioui8 (.um) ictus 1. \ uS, 2; S 3
fi l 07 i contra serpenti. -um nel ho-
min\lUl A 19, 16: A 88, 27: 11.11 om-
ni um acrpeuli uw -UII S [, a "6; S 10
{J 11 i S 30, 2 j ad omnium al.lrpentium
-us et a.pidle A 14,2; ad -urn simiae
d bOminis S 11 " 25. {J 24 ; Rei .pa-
In.ugior ulli -DI A 1t9, 14; Ild UI!ICrlloe
-UIU A 1i, 2 ; A AS6,2; 8 1
,I 6u
morh.dum; A 40 , 12; A 100 , 9;
App '.la, 12; ApI' 121, 8: in ci prifl o
-08 17, 17
mortuus: A ep. 9; S b If 198; ad
8 1(1,28; pCCIlB
-urn A (It, 2; si illfll.DS rnuHeri ill
utero - iller it A liS, 20
motio : Sb{J66; ad dentium -ouem
6.l: iclu SbfJlil
lIlouero: Vett Olj A 109, 28; A 125,
12; A 127, I ll: " 128, 11
m u gium: - tauri S 11 l< 48; (a.uri-
num muium 8 11 P 49 ; 1(i(/e d mOlUm
mula: T " 86; -M! pnrtum ApI) 18, 1;
pellicula -ae S 17, b9
mu l a: de mul a. uel burdon6 S Ib
mu lg e r e: S 14,8
Illu lie bril!: -e3 mll.cnlilB S 29, U
mu l ier: Vett24 : A21, 7 : A:.!o, l l ;
8 l u 60,75, pn, 6.: S 2"., {J6;
S 3 u 65, bO, P 76, 8:!, 1111, 126, laG ;
S -I OIP 49; S 6" 72, 108, {J 148, 179;
S J2 6: S I b, 16; 8 IG, 1I2: 821, 9;
S 2u, 6 j ApI' 90, S; ad capillos -erum
numeudcs A "J, 8 j trirolii semen, quod
-eres in capite utuntur P 2U;
- eoncipiat S I " 70 ; S 17, 19, 11 7 :
ad cOlLceptum, ut - concipiat 8 J
-, (julie non !larit , ut ccncipiat
S 22, 9: muli er, quae non concipit,
ut concipiat S S {J 94 j ut - DOn eon-
cipiat S 1 (1 lib: S 14, 30: S i b, 13:
!:! 17, 12,68; S 21, tj; App -
coucipcre llol uodt S 101 !aj a.d dolo-
rem -crulll S 29, 4. 8 ; a IClltiginel in
facie Hi - habllerit A :!I , 5; ut f&Ciom
limllidam fa ci aL - 8 11 P 47 ; - ei
aliqui d mali ho.huerit A 116,
t !!; ad 100a -erum S B P 16; ad looa.
uum et unicularunl ::;-29, 4d; lui
locll -erum ,i dolent A 122, (,; &0
locosall S Sil lS; ad 'Crt:s locO&ll.(,
quitlus locu. frigore uexantur Vet.t 1!!4;
8i qua - aL inferior i porte i u.bofll.t
A 76, 6 ; ad -erC8, quac }IOlt
psrLum a quibusdu.lll loci a Illborant
S 8 23; a d -eres, quae in locia in -
forioribu8 lIubfocaticuem paliolltur
S 2 ((2; u.d mn.mil lnrum dolorem -enuu,
qUllC lactem bauellt et t nlll orem A 18,8;
ad -en!s, quae matrioe laborant S 16,
18; - lUenUnulta API' 130, 4; s i -
c b'icucri t A 9:1, S9; ad -erCI, quae a.
1)lrtu !aborant et febr icitant Vett 116:
ad -crcs, lJuae a purtu Jaborallt et
nOli pnrgan/.ur A 81, 2: -eri Bi pOlt
partum secundae h:l.e8erinL S 17,72;
- ut. cito pariat A 103, a: ut - mas-
cll l ulU parint S II /J 73, 88; item
si uoillerit - m&.'lcul ulU JlIIorere S;! 'i 9;
6i - ill utero mort uum
hauuerit A 132, 2; 8i i llflms -Ilri in
utero lllortuuH fuent A IHI, 20; ad
-erOll, lJuae mortuum iu utero ba bent
S 9 62; ad profluuium -ens A b9, 2;
A 88, JO ; A 90, 11I1: A In, 2: 8 11 {JbS;
S J7, 4u; S 29, 27, 60; ad profluuium
-cria Ill: IHl.rtu S 18, (j; II.d proHuuium
-eri s at qnae sanguineru reiciunt et
ad ens, quae pon partum Jocis labo-
ruuL S ::I (l 26; pnrgutio -cris S 16, 4;
ad purgutionem -cria A 81, 4.; ai -
mi uu8 purgu,tur A 93, 20: u.d pec-
tillllm -eTUm 1\ 4,2 1; - Ii Ii uulua
oufuclI.tur, q llod ueqni lsimum uili um
Gmece hyaterioe 1mb:: dicitur S 1 a 23 ;
Ii qui! ad -erem non potUllrit A 15, 8
!llu l sug: 111JUn. -I!. V!!H I"':'; A 1,85;
A 10, 10 ; A ll2, 7; A 46, 10; A 101,
IU; S 29, 49; mil Iss S r'a 69, 142 ;
S 11 a ll , (1 ttl; App Vett9 ; mulsum
Velt 78, Jl7, 110; A 3, Ib; A 109, 28
multi r ll.luis: A 4,30
IUnluB; T (Jij7; tllllticulua -i S Iii , 14
lUunda r e : S 128
muudus: Vett 182. :90: A 2, a6;
A I :!, 4 ; A 28, 6: A37,7, II; A 49, 12;
A67,b; A91l,21; A IOS,6; A 180,
16; A l SI, 4.S; App 13, 4.; .t.\pp 65, 1;
ApI) 120,:1: n.b omniuus - App 114,
16 j App 130, 8
murinns: cum -a Ceni ce S 4 /J 5
mils; de mur ibue S 21
mU Boi pulum: A 131, 18
m u 8 te l 0.: de mURtela S I!O; iecur -ILO
S 8(1 H; iociuera -!I.e S x 84
myrmec i c u : detrahit . -aA 109, 80
Ill. IN1) 1-;X VI':1l 110Jn'M
323
N
1I0rdinUB : CUIU oleo -0 A 11I 1,:!8
nareH; Vett[,8. A 17,3; A 7b, 14;
A tlO, II; A 93, 24; A !i!l, 19; S 4 " :!1,
l:7: 8 5 fj 12, 30 : S I ii. 32: 821,6;
15 23, 6: 11,8, H; App 1l4, 8;
ad quu.e in nll.riuu$ nas-
cllntur A l!l , 20; o.d mH.le clcnteg
A !)!J, 18; lUi 8anguincm do na.riblu
nimium (nimia) Jlrotluentem Vett I'll);
A2, 1b; S4a 18; S5fjll2; ad Ban-
guinem flucntem de -i bllil A 90, '2;
ad 8o.nguillCm Hi de nnr ibnl lIuit
A 76, IS ; ad sanguincm de -ibu. qui
S 6 lG; ad uulnera -ium
.\1)1) 17, 4
na tu ra.: 8 3/J 86; S 17, !6; S 26, 6;
- reroID A !;Iu, 2; -:- 8 1 /J 49,
82,88; - cemina I '" 62
uaLiuUo.s; S 10
nauRia : A 9a, t o: a.d stomllchi -am
A 98,8
na. U8iari; ne in nsue -jeris A 98, 23
uausi08ulI: S lIa 46
n&viB: no in -e Il !l.uijier js A 98, :!3
Ilo c n.re: J\ 4,4; A 41'>, 10; A 101, 10
ne re li on: S4u4S
norelia : ad -idem 8 9{J 62
ue fr e t ic.us; ad -01, qui 11 reoibuif
Illborilut 8 3 (1 61
A 1,81
neeuus: A4&, 24; A 76, 8; ,\ 128, 6;
S {o/J 166, 173; ad -orum dolorem
A 40, 6; A 128,6; S 10 /J 21: ti d -orum
uolorem ex MRritudine A 1 1, b; ad
-orum dolorem uoJ tumorcUi A ll, til
ad -orum dolorem et. articulorum
S 1;; ad -orum at
dclorem S 10 a I S; lid pedum tumorem
ucl dolOfCm aut idem orum A 76,
10 ; ad pod&gmm et omni om -crum
dclorem ucl LUllIorem A 1, 87; ad
-omm dolorem et podllgro.m A 114,
2; contrllctioncm nOnlorum A 111 1, 34;
ad -orum contracticncm S b u :16, /J 1 ' I ;
ad -cnlln b-emorem A 12, 7 ; -oa coam
pmcciBcs VeU Jl9
neB c iR: ad -11m ApI' 24, 3 codd. HaV
nic t a l ops: a,l oculorum -CpfLII, id
cst oil cos, q ui a.b hor a deci ma nihil
ioeipiunt uidere: S 4 {J 8
11 i d liS: A 74, 31; - (aqui llle) B 22, 11
n ig- s tl u s: A 7tl , 27
nig e r : ad cicatriCCB -rail A 0, 6; ad
inpetigiuea in facie -r&!! S II /J 21
u i mfll. : aqua. fc ntana ex t ribns -is
App 180, 6
nihnm; A 36,!)i A 64, 9; S 4a 81,
Hi; 8 17,4 1
n oe tu rUU8: A 12, ;l4; S 8" 16; alI
ambulo.tioncs Yctt 18S
1I 0dUl: A HI, 14
n ominaro: A 108, IS; A WI , 44;
S 11,63
1I0UUB; funis - A l il 1, 10, 17 : in
oUam -am A 116, II ; in p ul lari o -0
A It6. 6 ; solo -0 A 11 0, 6
II 0.1: A 1. (,; A 60, G; A 65, 14; A I SJ,
3; 11 7(122; 89" 11 0
nu c leus; cum pinese -iB App 36, S
nIl l ir e: ad deutiuUl dclorem Ilel ei
-uerint A 29, 8
nutrire: A 80, 36; A 124, nd
capilioB muliorum -iendo! A h i , 6
nutrix: Ygin BUmml!. - dru.conum
AI)P 114, 16
o
obligat e: \'ett 168: A 109, 10
obol uB: A8,43; A 4:!,4; AIO!l,27;
S H 90: 8 b P 1114; S 6 (1 27; S 2i1, (,;
S 29, 24
obrucare: mulier IIi II uul ua obfu-
catur , quod uit.ium
GrMee hyn.erice plli:x dioitw: 8 1 a '.!8
outecrare: AJ)p 122, 8
o b . 1 ore: et ai pili cculi R -a.ntA 1 111, &
A 98, 41 ; A 122,8
oh t. i ce5cere: si mulier oblicllorit
A (13,49
obt ura tl:; A 15, 14.
OCC IU Il 8: Rnte soln -\1m A 18,13
occ i dere; A62, 13 ; A I SO,!): S9P4
CCCUr8UH: IIduersus -Ul mal os A 72,
2: ad -us malos, ut IIcn timeo..
A 110,5
OClliaris; in collirii. iblll 8 1 a(l6
ocu l us; A I6,6; AI S,
I-I ; A 30,"; A S6. 6; A US,\; A 7i1, 6,
A14,6; AII7,4; A I18,6; A 119,8;
_-\ IU, 20; 82" 5&: 84 u a, 12, {J 12,
13,31 : 85", 21, /J H ; S II {J 4, 60;
8 17,31; App 10; -UIU de.drum
111pi S 8 " 16, 17; M aoiem _orum
A 90, 30; ad -(lTUrn a lbuginem S 17,
2; ad al bugiuem in is A SO, 21;
a lbugi llem uel dolorem -orum A 23,
4 ; a d (contra) csliginem -CruUl Velt
49; A 30, 2 j A 111, 6; A 74 ,8, ll; A!l(I,
16; S 2 auil:(11111; S3"2S,(llId;S4
",a8, (129; 8 :'= 5,14; App lI e,2: cali-
gi uantibul -is A "b. 7; a.d ea1iginem
-(lrum et qui ulcera babent A 116, 2:
ad ca1iginem _crum et lJui subrUllioue
tetul'tu.nt ur S II /J 57 ; ILd caliginem
-orum at 'lui ulc'era in oculis habeut
et Beabr i tndinem ot albuginom -orum
C'I:tcuuat A 74 ,2; ad cicatrices crnUl
S 9 (196: S 14, 19; ad elari tll\.em -orulll
S 4. a23; 8 t 4, 17 ; 8 19,..1;
ad -or um dolorem S s u(lb; 32 1,2;
App 2!l , 2 ; at! -oruni S -l. u 6;
ad o mni um -orum dclorem 8 29, 8;
2,-
tl24
Ill. VI';BUOltVM ...lOn;\ UUJJ\.\l
nd epiforlls -orulI! A ui;l, 2; A 78, r.;
ASS,9; A 51,'.!; A 90, \!I; A
,\ 1 L 9, 2; (h i feruores uel pUllctlOnel
-orum S II a 19; a d g laucom{ltB -orum
:s !I t./ 1211 ud lacri mu -orum App
11 9.8; ad lacrim311 orum reatrillgen-
das 5 \lU, (0 ; ad illcrimo.o. -0' Vett
oS; ad li lll'i tudinem -orum 10, 6;
avertil. -01 mnlor um hOlUlllum A
10 6' ad -orum ni ctllioli/Ul, id est
ai (lui nil hora decima nihil
uidf; r(l S" P S; et. Ii pili
-il obsl a ni A 113,6; nd _orum I)une--
tiun6il 8 29, 2 ; ad pUllctiune. et do--
lurel! -urum S;; fJ -II ; ad pustell as
_urum S 29.63; ad urum IlIbfulionem
S 22,:?; ad lubfuliull em el. (lI el) cali-
ginem urum
Hullfuliullcm BaU,RUIIIII In -u ex Jelu
8 :1O, 4; suggellntionem ct. Huore. ill
-ill A 11 1,;;; Ilil umn e! orlllll
et dulores 8 :!9, 47; ad -or um uitio.
A lS6, 0; ad -orum uitia uel dolnres
(rl. olorem) Vet!, 41; AL B, 12; A 23, 2;
A31,2; App Sb,2
udium : A 124, l u
0. d 0. r: Vatt 20, 1!i6; A B, 2i1; A 12, 11 ;
A r.7 , II; A 59,211: A 62, 12; A 71, 12;
A 7i1, 20; A 811, ,II ; A 5 I , 16; A 91, 16;
A 9&.11, 111, 16; A 100. Hi: A 101, 21 ;
A lOS,\} : A I 07, 12;
A 121,B; A 125, 11 ; 85
udnr:, re: A90, 3, A93,18
() dorl\tiulIs: A80,a l
u le r e: A93,21; AIIO.!!I, 5 28,32,
ad uatell mal e A 90, 18
o l eum: A 11,9; A 19, A 21, 3;
A ,10, II ; A .. 2, 7: A-l i ,6: A'-' v, 3;
A 76, 0; A BO, 6; A 90, !I, 25, 29;
! ;1, p
82crfll,62; SSaS, j'JS: 5 2., 0;
5 28, 25: 829,S,:!2, ()B, 66; App 4ll,:ij
App 6i1, ., 0, 7; App 122, 10; ' \PIl I :!-I,
.; _ ILmi gdal inum A I:!,:., AS2,3;
_ eaml'melum A :!3, 6; _ ced rinulli
523,6; 8 29,17: - cill. dum ;\114,
:I. - ciprill ull1 A 76,9; -
5'29, 17 , App -1, 1; CUIII i r inu uti
rUlaci n -0. A 88, 7; - In.urinum A 71,
6: - Icntiacinulll 8 10 19; _ mir-
t inulU 8t ,886; 88", 49, 70; 81i
j'J2!l: 8 I b, IS; 8iHl, 01; mi rtinum -
Cll.lidum A 122,4; - nlirdinuJU A lSI,
2S; - rosneium All, 16, A 12, H;
AIB,6; A 46,2r.; A86,6; A(19, 7 ;
App94,B; App I OB,8: cumn rosen
nut mirtillo A II B,5; -suaue A 111 1,
47; - 8usinurn S 2d,3 ; - uetus 82
crr.,,84; 89a84
ul il. ur: A lOS, 11
u l ln: in -am lIoualll A l l li, l l ; ill-
rll de'1'l',842
0. Inc r i s u (seq>C1I8 A 1110,
4,7; - qui d ici tur A 130, j
UID n i po te n a: ipnnmi rfe t./ 10
opacus: Vett 182; AS7,7
upio n : A 1'>3, 17
o p ub alsamu m: 8 11 j'JIO; 8 Hl ,S;
826,6
nrga n u m: a idraulica Vett 28
nrgyia.: A 75,M
ortuR: i n u ca niculae A 1111, 1-1;
ante sulis -11m Vett 190; A I B, I S. l b;
Al!S,3:A28, a; l ub-u
08: A l,60,lll; A 2\1 .4: A 8&,8; A 85,
18; S23. S:!; 827,1i: App
17. 14 ; App 88, 4 ; AI' I) 117 , II; -
uuluae S 0 ,8 ad plltrediucm ur i8
App 117, 12; ad ragadia, quae in or e
naacuntur 89 t./ LOf; ad eus, qlli enn-
guinem per - rei ciuot A 6; ad
sangnin!lm, t']ui per - eiciunt fi t
purnlentllID Vett 127; ad ulcera. 01'18
A 1, Ii\!; ad ulti a, qUtl.e i ll ore nl1scun-
t ' lr A i!(l, 2 ; ad uilia OriB aut linguae
:lout gula.e A 2, 8; ad uenllm ruptam
i ntri nsecus uut t'] ui pur - ennguiucm
reicit App l i! l , Ii; ad unlnera urh
App1 7,6
oBud09lum: AUlU,lI ; 8 1 ,861i;
S 2 Ct 43; uua aerpentia A 46, 9; uul-
tll ris onum de capi te S 2S, 5; u8f1Um
pectoris (nultn.ria) 5 28, 28: ad onum
dulorem AllJl122, 9; uua fr:J.c ta \' ett
39; A 1-1, ii, 7; capitia onn fruch,
A 46,8
uscidu : A29,o; ad -i nem 5 " /170
o a 8 a c n I U III : _:L iuuouiuutur in curde
cerui nut in uulili. eius 8 I '" 7t
o saic u l um: 5 1 a H
088 U c u I u m: lI.8iune i u uul ua -u. 8 14.
a l; -3, inueniuntur aut iu corde nut
in uu\ua (cerui) 81 (J 1;2
oatrea tes t;!: 5 1 crBG
uu a li8: i n Horbitinull i S 1 a68
uu i I I UI : a.xungia -a A -n, iI; \lm IR.c
S6{l28
uuum: 8211, 19,22,S I,-I4 ,49.1i0: -eru-
dum 829. a , &2; _ 80rbil e 829,101
putamen -i 8 29, 22; -orllm uitelll
crudi 8 29, 04; corui -a S 27, 8; g&l-
liuae - 829, 8,16,28
uxi garum: A&!I,9; A 104,8; A 11 0,4
uximel, ex (in, CJlm) uximelle \"ct t
143, A93,27,46; 8 1 resn; 8 7
p
ll&im n l a: A80, 18
p u lmn 8: A 110,23
palpebrae: u 45
II!, t NIJI': X VIWijUltVM
nuseill1T loeiA -iR A MI,:.!1
de -0 tl tJUrueu A 181, 8
A.I, 82
A59,19
panaricium: ad -a, A <l.2, !J .
II ",ni c u l ", : A 18,6; ad -aw, quae Ln
inguina nascitur A 13, 2; ad <luae
in n",scuutur A 40, Hi; ad ill -
gui na. el. -311 S 2 /1 24
Ilanis, A41,9; A-I2, 10:
A 124, 4 ; - d umesticut A AU,
S; j'J 19: 821, 9
panllu8: A 12. 4; A.U, 0: A 36, 10,
A 40, 12; A46, -I ; A77, 7; A7S,S;
AS2,4 ; AIOl.6; 51i/1 193 ; i n oeu
riariu 8 11, 70
p a p p u a: in canis. quul Gracei pappu'
appellant, n08 RUOB uocare POnUmUB
A 76, 28
p ara I i ai s: ad -in Vett 118; A :19, 14 ;
ad ens, (lui parali si t.ell1ptanturS 19,2
paro.phyaa: i u adibue AN, 81
paregoria: A 24,9
plu ere: Sa aOI, pSS; 8 16,8S ; mu-
lier ut citn -iat A IDS, &; ad di fli oile
-ieutem (-ientes) Si!8,lJO; 829, IB ;
mul ier, quae non it, ut cunci piat S 22,
9; mulier -iLl.t 8 II '" 62,
ti 711; item si uoluerit muli er waseu-
lum-83 ,8 79; item ut mulier mal'
culum -in.! 83 PBS
I,ar ie s: A20, 4; A2B,7 ; Abl, l1 ;
A76,24; AS2,7,11; 89
/90
par i e ti nae: AS4, 1l
paro ti l uel par i otis: 8! a 26,
j'J22; App8,4; ad -id&IL A l ,b1; A 74,
13; 82 cr 24, /121; S 6 t./ H. ; ad ulcera.
et -idas A 3, 2; ad Itrumas et -ida. A
3, 4. ; ad articnlnrllm dulurem et fimata
et -id", 8a j'J 1M
par t u s: A 103, S; A 116,20; S I P6S;
83/1 186; mulae _UDl Ap p I S, 1 ; uJ.
-n m monull.ID S 9 /1 16; S 16, ! 5: ad
profluuium mulicri a ex -u S 18. &; ,i
ilBcundae a partu nun IICquulltur A 98.
29 j mulieri ri postum 8&Cundne bee -
serint 8 11,72 ; o.d mulier es, <luae a
-u laborant et non purgantur A 81,
2; ad mulieres, quae a _u laLuraut
et febr ici tant Yett U r.; ad cas mu-
Iierel, quae post _urn a. quibusdam
locis lahurp.nt 8 a a 23; ad profl uui um
mulieris et q Uilt! sangui nem reici uut
et ad cas, quae post -um locii labu-
rant8S{l26
plloSci: A62, 16, 16; 86 ,,{;6, ,8IS6;
8 11 /16 7;
pascuos u B: A98, 64
pas s i o: Bynanchica.- A 11 0,22
paBaum: A 1,67 ; ABS,::!, -I ; A97,B;
AI07,3; 83t./39,{l .. 6; 820,4.6
I1 IU ti l l LI K (pastellllnL flee. A
V_tt 11i0, 16 1; A 80, 10; 1'2,1 1,12;
AIII)HO, a
p nltor: AOO,8; A66,18, 16
P II te I I a : - cer uinll, hoc est genu S 1
abl : cerui - 8 1
peeten: 516, S; lid -inem. mul ierum
21
pectus: P 10; uasum uri8 (u ultu ris)
S 23, 2B; , i quis circa cor uel- dnlct
.A 93, 3r,
p eeu" A60, B; A62,4; Ta.tO,{l 78 ;
8i IUlllier in utero - mortuum ha-
buer-lt A 62, 2
peduc l ol U8: ad '0.11 80 u 8S; ad
pUnu, id est S 6 /1 81 : nd -0.8,
t']uod Graeci ftiriasin uocaut S 23, 35
pe1iere: aliler ltd caucul ua -euduH
5" ti 60
pellieula: -.ceruin&:
816,8;-lIlulae 8 1',1i9; III llul h
uentriculn - q \Iae est 8 25,
22
pe ! l i., T ,,67,60,,- ,865,66,84; 8 17,
6; in arictia -c ::; 28, 17; caui na -
8 9 94; ceruiua - S I {l79; lepuril
-Ss (j62; - lupina S 23, 20 ; - UiU-
lae 8 16, I I; nulpina (uul pia) - 82
a60,
pellna: (galli) IJrallciaaB -as 828,39 ;
unlturi, _ 8 23, 8,31, 32; do. - in-
UUCtUI A 121,i
percolar e: 1'a43, {J U ; 8",8 12. ;
816,36; S :!8,
perCUl1ijUlilcre: App4,9
per c u 88 U a: ad -um aerpeutis A 108, 2
pereutere: A89, 16; A 130, 10; A.pp
9b, 7; a uipera -cllasi S 2S," ad -C1iSBII.ID
ferro \lei IUde A 31, IS; Ii qua plaga
-cnnus fuurit A 76, f>; ad "iiia a ni -
eulurum siue -CUSHII. rueri ut .A 2, 2
p e r d ix; de perdice 826; A82,9
p e r egr i nu " A cp. 13
perfrielLre: A 99,8; 85 ", 4S, j'JS; ,
'"
per r ri cat i 0 : qui -onibul laboraot
Vett 140
p er f rict iu: A93, 4 ; P8 ; ad -uuem
et ocruon.ull conU:a.ct ionem A 131, 4i1
perfriugere: A9S,6
pericul n m: AB,Sa; A20, 19; A62,
4; ABS, 28; P 11, 12; Rd - fungnrnm
A 101, 2
Ileruiu: lt d oncs A42, 6;
S IS a \l0; App .13, 2; !t(I -nnol et pedcH
A. CnlciB.l1Ienti,laesuR S 3 ,8 8; ad -onea
uul ai llodes laosi fucrillt 8 3 Il: B; ad
onos ot IIcorpiouia ictua S 61
pe q l urgaro: S9 pGij
I)ersiccare: AI2&, [3
I)c r t ere r e: Vett4&
p o rti c a: A 181, 16, 18
326 I!l. I NOgX VEHBOltvM MJi:MOlLABlLIV.lII
peruuctio: A!)0,!6
pe r uugcre:AlI,lf); A I 2,8;A18,6;
A:lII,U: A4-5,20j
A 47, ti: A fiS , 9; A 67, a; A 80, (j: A 84,
4.: A I00, 4 : A 114, 4: 80
or 71*: S I U a 17; S 11 (i 61: App 1"3, 13;
App 6v, 6; App 122, 10
pes : A 4, Iii: A'6, 9: A 7G, 11, 20: .11.82,
:1,6: A 11 7,3:.A t3[, 8: Tt.<24- ,:!8,U,
<1[.,61, (i 81.34, 45, M; 8 8 [ 1,86", 27;
87 H, P9: S 9 (i 100; S 17, 10.27, go:
S 81: S :!\J, uG; App l l ol . 12; pedum
dolor A 4, 14 ; a.d pellum dolorem
AIO,6; AIl, It : A40,2l1; A I1 7,:!;
S 2 a 69; .ul dolorcru li lii arnm uel
pedom .11.32,2: ad omne5 tlolore8
ped\Ull ali t cernicie nel qnicquid ,10-
luerit S 10 P 10; nd podeR IRc808 a
calciameotis S 7 (i 7; a d pedeR exul-
cemtoa n clI.\cill.mentil 8 7 a It: 11edca
(a) calciament is lacao. 86a 1(,: (i2>l;
ad uel l i pedes laeei fDerint
8 3 a 8; ad perniOllca et pedes a cal-
ciameotia lacsos 83 (18; /Iod poda-
gram quamuiB de deJctro.
manu ot Ileria dCJc tro A 13 t , 30, ad
tUmorem at if?:nem laerum et ragadil!.,
quae io pedl buH IlB.l!eunt ur 829,29:
tumor Ilel)um .A 4 , IS: at! pednm tu-
moram lIel dolorem aut idem ne;4
uorum A 76, 10: Ii IICdcB tumuednt
ab itinere A 1,4.9; aquilae l\b articu-
IlLmento extortus OJ: faminilJUB _
822,7, - ursi A 130, 16
p ellUM lKI peuum: A 122,7: 82
(1 f); 8 S (1 126; - latus 8 6 (1 181, 180:
in modo -i 829,62
lIe 8 ti Ie n ti Ir.: 1' 20, ll7, 64, 58, (127,
uti, 70,81. 92, 95
pe t r e n Riil: .11.59,28
IJeh08 u l: A76,:!8;
p e t ra: .11.110, 10; A 100,22; A 109,47;
A 124, 2:!, SS: A 128, 10
ph o en ieeu8: .'\73, 18
p i a culum: VettlO
p i cn.tus: uini 44-
1Ii cu i u.: A811,10
pi l ulll mlp illula. : A67,6;85PI80
pi l us: A I1S,6: S ol aol7, 86 p38:
821, G: nd OH contrariOI 89 a G8, .1:
et si -i obstant A 11 5, 6; ut-i
allulai nOll 8 9 P 73; ne
puero i nuelti -i exeant 8 16,5: co.-
prae (caprini) -i S 6 12, H., 2v, 29:
_i ceruini S I a G8, p 74
pinea.: cum -ae nucleil Apl,S6,3
ll iugui l: A8,9; Ai2,24; A I2>l , 18,
26: carica - App 23, II
pi pe r : Vott. 80,83: A 16, 10 : A 61,4;
A69, 18; AOS,62; pS9; 8
28,S; A]lJl l S,S; -album 1'16: A
37,6: A 6; 8 ' (1 44; - nigrum P I I>
pilare: A 1,82, 38,68; A2,26; A 10,
10: A 14_ il: A 19, 3: A 4.,
A 33,:i, A 65, S: A41i, 4; A 711, 0: All7,
.1.. 129,8: 8q aSG
1"Bta re; A8S,)I; A4U, 7: A41.9;
A42, 10: A .&. ll,3; A47,3;
A 89.0; .11. 126,3; A 121.S
]J i st i l lnm I4d p i Btillua: cipriu o
-0817,17
Jl i x: A 90, 22: 8 .... (1 SO : - li quirln S h
# 114,203
p l aclLte: ASO,SS
lliaga.: \'ett I1HI; AII,2ll,ST ; AH,
H: A62,6, J 6: A63,4; A 70,8: A71,
4; :\ ; 6,3,7.9: J\90,\!t; A94_4.:
A 128_ t; S r, P62, 163; ad -M defllcie
l-oll endRJI S J 2 a Ii; lid -aa II ferro
ApII 6,, : !.I: lid 8i "o a ferro
a. sude a serpcnt.c A 112,9
pl u ma: 822, 1:1
p od agcr: 82 a 61
p od a gra: ad -am :\24,8; A88,2;
Aa,l); A;6, 18: A82,2; ,\129,7:
8ort26; 8 17,9:
Apll l H, 10; ad -110m frigidalli S 6
(i 128; ad cilli dam et frigidam -am
App 124,2 ; ad ncruorum dolorem eJ
4Rm A J 14, 2; ad -am tit omni ,nn ner-
norum dolorem ue1 tnmorcm A 1,87:
lId -a.m QuamuiB grll uiuimaw do
deltm mauu ct pede duno A I IB,30
porlagri c u l: 8:! (147: API' 11 4,12
pO l enta: A 1,66: A 90, 14 ; 86 a (;I,
PI00, 126: 529,40,59; A])p 1l 4,S
Ilo l l en: fa rinae -iuu. 829,36; cum
li lli Berninis -ine A 3M, 6 ; cum leut is
-illC 829, 17
pol l eI' VeU6.; ,0\2, 17; A 124,27;
- in pede 8 17,27; f,ub pedis -ie6
89 (ib<>
Ilond ul: A I 6, ll ; A 16, ", A20, 10:
A 36, 19; A 86, 18; A 43, 4. ; A 40,9:
A 46,7; A90,2 I ,'A93,27,02; A JOl ,
9: A 114,8; 8 4 a86,8'"' (1 176: 8 18,
il: S 19, S; .App 11, G, 8; App 29,8;
App 94, 9
porcellu s, App 121, I II
porcillus: Il.xungia - -a .11.19,1 4;
AIIP.t,6; 6mua - A 8, 9; aet a -a
A61,8
por r ect u!!: A 74, 83: A 91, 18; A 102,
18; A 109,211
Jlorrigo: A20,6
po r ta: A IN, U
pos cu ud PUil Ca.: A 109, 28; 58
(1 121,8'.!8,8
po t are: A2, 16; A " I,6: AH),G,':
A i 9,6; 8 1 aIl4;82# IG:
109,136: s,' a 49, # i b,9t,96, I06:
80 (i 16,27; 87 a a, 17,2 1, 81, 401 ,,8 27:
89.(60,1>",(10,77: 8 11
(1 11 , JO, 8 16, 16, 17, 19, 2",27,48;
8tS, lS; S 28, :i , l o,2S,1I0: API' IOI,
S; APII ll7,7
pet i o: A4,22: A 14,11: A:!r. , 10: AM,
3; A61,3; Av7,4; l\88, 11;
P ol : 52 n: 17,(1 101 ; S3 (( U , 64.S4,
(l24,7!.,97: S " I1 ; 8 9 C( 107,(1'!7,
54,!.1: 823_ 26; App 18,G
IlotuB: VeU 16, 143, 159,170; A 1.9,
44; All., 18, l!t: A 3. 11 , 4&: A 10,11 ;
A 11,3,4: A2!:t,:I; .11.27, 4:
A 29. JS. 18, 22; .11.8 1,16; ,\ 82,8;
ASS,II,S:AS!'. ,4; AII7,ll,o: A lIll, S;
A41, 4: A4.t ,6; A49_ 4 ; An,8, S:
;\6G,,1, 19; Ar)!I,lI; '\GI ,8; A62, 10;
A611, 4; A66,3, iS : .11.68,
n; A 71 , ll: A 76, 17; A i7, >l: A 78, I;;
A 7!1, 9: A 80, 27 : A 88, 7: A S6, 4, 12:
:\ 8S, 11 ; A 90,B2,!J8: A 92, S, 16; A 98,
9,50: A 94, t ; _"'96, 4; A!J7,i'> , A!l9,
3: A 106,4; .11. 107,3: A l OS, S; A
109,27; A 11 2.3: A I1 S,24: A 12 4,
0; A 126_4.: A 12i, 4; _-\ 128, 4. ; A 13 1,
33: S I a 27, sa, 67, &9, 19, p 13, 18;
52a 19_28: 83a3, 14,27,60,72, 821,
48, 66; 8 fJ {I lIiD; 8 Ill, 8: 8 14,4: !5 16,
41; 826,3; AppH, 7, 11: App I6,8;
App23,9: App24,",,; App3G,4, Api>
60,3; App 69, 8; A]l p 77, 8; App 102, 4
praecidere: .11.92,10: S:!8,S9; ner-
eti aru -801 Veit 119
p r lHciogere: 8 17,38
p ra. cco r d i a: adOtu.m dolorem A 11G,
6: Ir.d coli dolorem uel -orum A 19,
10
pru.efoea. r e: .11.110,21
P fn-ego n.ne , A uS, 50; S I P 01, 8 '.!2,
, 0
pr ILtu m: Vett l SI ; .A 1,82; A2,1I6;
A I 6, 11i: .11. 49, 12: ASI,8; A 11 0,9
preeari: 11 4,8; App 121,S A]lp
1S0,8
p reen t io: Velt 186; App 1l9,2; App
121, 2; App 122,2; App 126,2
preeee: Vct t 187 ; TP52
proana c.o lli mlo: A 13I,2>l
pro r I \l 6 r e: nd I&ngninern -entaw
8>l 821; 816,30: ad sanguinem de
nnribu. -entem S " 24, ad nn-
gui uem de uaribU8 wmis (nimium)
-eotem Vett 6&; A 2, I fI; 81 18; 5 6
{I 32; ad Hemen uimium cntcm A 104,2
profluuium: nd - 5 1 16; ad-
mu1ieris Ar:.!I,2: A88, I O; A90,SlI:
.11. 127,2; 8 1 ll:U, : 8 11 {1M: S 17, "6,
8 29, GO, Ap]I 18, 1';; AfP 61, 2; ad
- mul ieri. ex partu S 18, 6: ad-
molieris et quao aaugul uem rtliciunt
et ""d eru. quae 1)08t partnm locis 1ft.-
borant S 5 (1 '.!6
P ro u oc a r a: A 88,8; A 126, 12; A 127,
B; :ld menstrua anda A Ra, a, 86
a27
117 1: nd IUlI.millnrum nudum lactom
S '.I: B
prll r i go: A 9B, I S; A 102, II; ad -i"oUl
ASO,7: 8&(168; S2(1, 10: ad -illCIII
circa unum _-\ 102,4 ; Ild Herehi -inCIII
A 102,2
prud tu I: A 69, 28: A 127, I S; ad 4 UIU
ael leabiem totius corporis App I S,a
ple ri giutn: A 109,81; nd 4:10, q uae
(in digitis) 8 9 Hi
pte, ix: ad -iga.ro 8 4 44
pt iri a. : ad -o..q, id eat ad peduclo808
Sr. (1S l
pLilllona.: 8 1 P70
pu ell a.: Illler a ut - uirgo A lOa,
poer : de pueM et uirgille 8 17 ; S3
89 76; - aut pueLl a uirgo
AIOS,7; lid rnmi cern -CriB 871, 6:
ne -ero innesti pili cxeant 8 16, f)
Ilnlex: li d A 103,lf,
pu llul: S2S,'22;(birundilJiB)+i 882,
3; (monum) -I teneri 821,6
,)o l mo, 1'7 ; 86 8, P20, ad -onllm
eJ:\ension em A 19: ad iocinerum
ot -onum dolorem ct tumorcm A 4,
IS; - n.pri S 7 cr l a, - arietis
8fi rt 18; leporia -8 3 a 6. 10, Pl>,-
oUlpie S 2 a 16, 22, P 13, 19
p n I ta.d UI: in -0 nouo A86, a;A 126,6
pul.: eoieccrill ill leoticula uel iu
puUe 81 (186
polui o u 8: A li S,!!: S8 c.c 9
p ului .: Vett34; A3, t O; .11.10, 10;
A 16,8; A 2!:t.6; A 27,S; A 29, 10: A S6,
8; A64, 3:A61, 8; A6l1,3; A M, 8; A 66,
3: A79,8,9; A92, 18, 19: A93,40:
), 100, S; A 123, fI; A 127,3: A 128, 1J,
A 1111. S2, 4. (li P :l6; S I ,, 26, (i 1 I; 8 8
(I llS; 81 1 P6\); 8 1t(((j: Al'p I 7,S:
App 9' , 8, 4: - moll iui4
mus A 24.6; A 4!l , 8: A66, 8: A09, 3; do
cani. eapit.e - S 9 (127, 34: de como ea-
prae -S6a aO; - gaUae SS{f 116
punetio: ad O(lulorum -onea 829,2:
ad -onel at dolore. oeulorum S I'> {I 4. 1:
n.d feruores uel -ones ocnlorum S I'>
"" punctum: A 8>l ,I2, 86a 18
p un ge e: 81j ,8:puncti.a.bapauel
II. II capo aut a crabrone 8 I i, j
p upilla: 8 2li,9
purgar e, AI,IO; A2,10;A ll, 13;
A 10, !.I; A 21, 7; A b9, 7: A 73, 6; AS1,
6; A
Sol n:fi li ; Sf> a H . 8 11 a2':
S 28, 32; App S, 4: App 17, 10: ad caput
4a,ndum, ad Beuma et ad omnem mor-
bum App IS, ' ; 8i mulie.!: minu5 .a'ur
A 911, 26; ad mulierel, quae a partir
III.1oorILnt et nOll _Q.ntur A81, 2; nd
stomnehum -aodu m AI)P 101, 2
1128
IllIrg a t i o: 88 a 60. p81; - clIpiti.
Apll17, IO; ad -onem mu li eri. A 81.
4; _ mulieri. 8 I n, 4.; -
8 16,8; post primnm uirgi nit."ti l.noem
8 16, H -
IJurific a rc: App130,7
p o rpur eus: A4,33; A8,:! 1
purulenlul:
(Jui -urn elCTeRnt cum sanguine A I ,
14; Ild Bllnguinem qui pcr 08 eiciunt
et VoU 127; lid tisicoR et qui
um eici ullt Vet t ti&
pur u 8: in carla -1\ App DO, lJj loco -0
A 2, 14
p u s: AB, IO; S670.p14S; 8 17,6;
in - conuerLit 8 7 23
pul i llUl: ABO, 13; 8 29,19,81
p ul1, ella: 8 17,52; ad -al oeulorum
29, li3; "ide d epinietia
putame n : 829,;\4; - oui 8 29,
..
putr e d 0: A 3, fi6;- lIurium 8 71f 19;
Ild -i ucm App 117,2
Q
quadrupo 8: 'a37, fi9,P69,77
q nud ro.ng u l ua : Vett HI'I ; A 71, 11 ;
A 73, I S
quadratul: Al02, 13
quartana: )' 41 ,6; ad -al AI ,84;
A:)7, 4 ; 83(f 1l; S6/J 407; 818,9;
AlII) S, 9; App 18, 2: ad tertianas liue
-Il l A 41,2; ad frigora, ad -lIS, ad
tertianal et cotidianlll A 10
qu a r t.an ari u s; 8 3 (f13
Iluar t a r i uB AD3,22,Hi
quir ia.: ad erpew ot quiriadaa et
oUlDes duriti ll.ll App 117,5
R
ra b idu8 Mel rab iolua: ad cani.-i
monum (morllUs) Vett 164; A 1,64; A
86, 18: A 90, 20, 8 9 a 86: 817, M: ad
CIIDi. _i mOnlum et idrofobo. A 3, 2'J;
capnt canis -i 5\} 11:!, 122; cani,
non -i caput 89 IS, (1 16; cnni a -i
id quod sub li ngua habet S 9 a
p60
ta doro: A 68, ;j. ; Sba36: 8619;
827,.; lcporil cor rR.!I um 88 (11\1
r adicula: A tI, 11
radi.: "ett 31, 83, 42, 101,
A 1, S, 41, 61, 67; A 3,!:I, 16, 22,5,1;
A4,9, 12, J 6; AS,8: A7,8,16; A8,
21; A 9, 1,10: A 11,12: A 12,6:)' 14,
8,6,10; A 1[;,3,9; ,\ 16,SjA17, J O:
A 18,9, 16; A 29, 16, 21; A81, 7; A32,
1; A86,19 : A36,14,17; A 40,3,16:
A4 1,8,6; A42, 10; A46,8; A48,S:
A49,21; A 60, S; Ab2,3; Aba,21,
A64o,S,6; A66,8: Ali6,S,'I,17:
Afi1,6; AitU,6,12,16,24,28; AU3,
10; AG5,G; AUG,J1: A68,8, 1S,16;
A 69,S, 9 ; A 72,17, 24: A 14,4, 22,S4:
A 15,!l 1; A 76,30; A 77, A 78, 16,
111;). 79, 3, 18: A80, 8, .U, fl l, hS; A 81,
16: A85,3,10,12,,",; A81,8: AS9,
3, 19; A !lO, 1ft: A 92, 6,14, 18, :!6; A 95,
12, 1&; A96. 4. , I4; A99,lb: A 100,
22; A 101,9; A 100. 20, 88,40, 41;
A 110, 16, 19, 24: A 114. 8,6, 16; A 11ii,
11 : A.l23,lfi; A I24,24; A 126,8,6,
6, 14; A 126, 7 ; A 127 , D,18 ; A 1.'10, I b,
P 20: in moutiulll -ioibu8 A Hi, 16:
circa mootium -ices A 28,8
ragadia: 89 21 ; ari calioa -omm
8 II (129: ad -, qua" in ore naaeun-
tDr 89 a ad tuDlorcm ct ignem
IIICTum et -, quae iD ped ibua DIlI-
CUDtur S '.i!:D, 29
rames : ad -learn pueri. A 71, 6
r alll u lu a: AS,26, S7; A49,21:Abl ,
3; A 63, 10; A 78, 16; A 98, l EI: A 109,
48: A 126, 1
r amu s: A2,S9: Afi6,7; Afi9,24 ,
A62,28: A 7a,t7; A 76,2\l ; A 88, 20;
A 91, 14, 18: A 92, 2/.1, A 100, I H, 18;
A 102,14; A 109,81, 41; A 112, 12;
A 127,9; ApI) 8,7
r ana:A4 l , 7
r anatllm: ad ulcera ci roni. lit ad -
A 2i, 2
rece ns: a d uul nera entia A 1,46;
AS, S4; A84, 13: A400,t3;
AS8,!!:!: Appli!!,\!; lac - cllprinum
Velt 128
r cc nHcerc: SDc.c60,f116; 821, 7;
ut pili cuulsi Ilon - ant B 9 /J 13
redargullrtl: -CDa A 13, 14; A 101,
11,A 102, 15, A 104, 10;
uirtute -enti, quam It,Yptioon uocunt
A a, Cili; ui rtutis - en1l8, hoc est Htip-
t.icae A 72, 20; folia Gr aeci
stiptica uoc:merunt ,A 11, 11
refrigera r e: A 1, 18: A88, 8
r egina: nd morbuw -uw 8 1 /J IO;
8 6(11 3 ; S9u 121; 826,2; ad mar
bum urn (Juod eat aur igiuem A 86,2;
ictericis, id eIIt morbo regio, 'lui l unt
auriginosi \lett 13': ad icteTlcol, id
cat morbo regio, qui et auriginosi
uoeantur A !I, 41
regu l a: in cJ(trewa - A 6ll, lH
r Of;llla: haec herua -a A 180, 12
reI cere: Vett H17: ad ooa, qui cibum
contin ere non pOSBuut et -iUl lt Vett
149: a d e08, qui 8anguinew -iunt
A 18,2, App 36, 2; lid eoa, qui 61\ll-
gninew per 08 -i uut A 89, c,; ad
p ofluuium mulic.ri s et quae san
guinem -iunt et ad ea.s, quae poiIt
partuw locis laboraut 8 S /J
relig ... .r e: A 98, I", A 1I 8, 6
,\4 1,<1:
A 60, '-'i A 106, 4; A UlI, 8b 49,
/J 7ll; S 7 a ll i . 42; 821, 10; 1\llp 11 2,4
re In eel I U Ill: V''llt I II, I f>, 188; A 2, I S;
."- 18_ l a; A4D, I S: A'4,l l : A 103,8:
Sb/J 193,199; 87
a34,pI0.21: 89/J IO, 17.62: 5 11
(111 1; 8 12(111, 8 13,6; SIIl, IO, 18,
16,40; S 17,li,8,27,1i7; 8 19,8; 828,
28; 825, 13, 8 :l 9, '0: App 1t 8,
4; A pp 122,4: - nmoril injl'creodi
,\ 124, 14.; I,d 1l.1l ccn _ A 2, 17; 881,
4 ; ad denti unl -a A 9(\,6; ad ulcerum
on. A 99, 10 ; ad uullte - .A I I, 19
re mo rder e; A68, IS:.A IIO,2u;-on8
A82,18; A 100. 21
r C n ; A 118, i: PO: ad renUl1I dolorem
VeU 71: 11 ; ad Ilui
a. renibus IlItborn.n\ S 8 If Il l ; renea le-
pori. 83 a40,43, (141,63: ranes
pia S2 ail!!, (I'!. 7
renl. kci: A 109,29,3!J; 8 4 flH
ranouara: .A88,11 ; AppU' ,Jl
replere: 89 (198
r eprime. r e: 1:14(123; 8087 ;8 11,
26; S 64; ad ginghl RA -entl lli S 9
P"
feB: fncit ad ea.s -, qune in homi ne
DllJlcuntur A 28, 2
rUi Dll.: ABO,42: AI09, 12: 84 c.c D9:
S681,{J 100; 8 11 " 80,(121; S I8,
6; _ terebint ina App 96, 4: App 114, (,
reso l ue re: ai quia deuotua dt:-6.ul-
q ue {uerit, sic eum -ell A 7,2
re.pira.re: A 98,47
r e.tringe r e : A2,16; AS9,1: A62,
:0, 7 ; A69,4o; AG8, 6; A76,U: A 118,
9; A DO, 4; A 127, 4.; 8 1 If 88; 84. P 28;
S 1 S, a; ad emorroida,s -eudll.8 .A 88,
fi; ad lacrimo.a oculorum -ondru 8211, fi
rid ere: -cDdo exanitllntur A8, l 7
ri pa: )'109, 13
ri pa r i u a: hiruudinia genua eat, quod
uocant -um S S2_ 8
robur: A&S,21; A59.85; A81, 16;
A 110,23: A 112,10: A 124,11, A 121,
' 0
r obu.tue: AS, 10; .A8,2 1
r odere: AS,7
roga r e: App 118, 2: App 120,6;
A 126, a
ro{:uB: super -urn howini s mortui
S 6 (1 198
tos: rare matutino A 90, 17
r OSi!.c i um: A. 90, 24,40: A!l9,23;
S ;I 70
r0 8 f1ciuB : oleum -um A II, 15: A46,
25; ASS, 7; A56,6: A99,1: App!!4,
8: App IDS, 3; Bueu/:! - App 94, 111
ro .ci dus: A 116,3
rOle us: cum oleo -0 tl ut mirti.llo
.... 118, S
r oshum: cqui - S 16, I S
r otuudifoli u B: A 72,:!:i
r o tunditns: A
r otundula: Ve,Ub7; App 119,9
rotundu.: A.8,4, A hl!l,4a; A. 1I 2,
12
-era A ', ao
rumpe rs: A4. I , I O; 52.,12; App
114,6; eliam lanare IIId>Jignat
A ad conuubOB uel qui nb intuB
rapti BlUlt A &11, 5; n<1 venam TlI pt Mn
intrin&e<lUH aut qui per os 6!l.nguinem
rcicit App 12 1,6
r up e,: A 124, 2:!
r up t io: S4 a45; ad slltugui uis-onem
App 2
s
la b l ol ul: A 4, 21, 36; A 9,10: ,\ 10,
21:A13,9: A 30, lH; A41,U; A1!!,
I:!; AIll, 7; A 112,8; A 118, 1,A 117,7
sa.cet: lid ignem -r um A 71),2; A56,
10; A90,28; A 121,:!; A 16; So
(f:!; 829, 111; App l14., 12 ad tu-
lUoren:t ct igucm -fum et ru.gadi a,
quae in lUucuntur 8 29
'1'c.cliS
sa ll pu: A2 1,8; A 111, 7; A ll6,8
au.git t a: Ali2.16
Veti bG, l 07; A 1,82,38, 47 i A 2,
3,26; A8,S, .'\22,3; AU,S; A. G,
19 : A 90, 22; A 100,3: 'l' a3;',(f67;
8 IS '0; S .. 42, (18 7, 111, S 11 (131;
i:i 28, SO, lit , 3S; cum lale mariuo A 36,
..
a ... H ul.: A50,23; A 12,,8; equi
S 16, S
s a h ua: aqua Cl\lida -a 54 (I ll
Ba l u ber: A66,7
"oH 11 ,2&
Ba l u,: Vett taO, 2
Ballll t ua: loca -a \ ott Itl S; AU, 1! ;
rell -a s Velt -a }ler ha criaocantul
App 120, li: berba boua _lit anetuw
API> 122, 3 t eUDR App 130,8
landa r aea:
sane8 ce re: 54 37
B a. n g u i u e u I ; - (licrpens bllf!iliscna)
A 1<10,'
Ba n gaia: A2,16 ; A89, ' ; A 90, 3;
Al21,'; '1' S&,/J1l6: 8apSb; 8 4
16, 86 18, (fM; Slti,44;
App 121, 10; _ asiui S 14, B; Mllia -
0:: 7, ell.prl>e (caprinui) -
8 4 Sft 49, 61, colllnlbae
- 110,6,9; - qui in II scelhlt eius (eo-
lumbae) eat 8 110, 6; dra(:onil - A 14,
13; - 8 12 (f II , 16: {g3lli) -
S 28, 1!l: galli - ex membruno, qui
cerebrum conti net 828, 1 ; - leoniB
S 10 IJ 6; lel)Ori a - S 8 (f 62, 128; mu-
33u
HI. INm;X VW IJOll VM MK\IOUABl I, IVM
lltelae - 8 20,8; lauriuu. (tnuri) -
S lI u 7,/J 4,7,6i1 : - uul t urirl 8 23,
12; (ul nblludantia m inia S II Pb 'l :
url iuom f1 uentem S4 8 30, 8:
1l(1 _incm' pronuentem 8 4 8 16,
30; au sll ll guinem f1 11entem de nar i-
bus A 00, 2; a d -i l1e1O de nanuus
(nimi s, tl illliu m) Ilrufiueutem Vel t 06:
A 2,16 ; 8'l a 18. {I 24 : 86(132:
ad -i ncm 9i d e nari bu8 Huil A 711, 13;
ad -i uem de nuri lHu qui f1 l1H 8 rJ
a 16 : ut _ de ll llri Luij et caput
leuiorcm App 41, 2; ad eoa, qui
iuem e:lcreant S 12 P 10 ; S 29, as :
qui purll ient um excreanl cu m ine
A I, 14. : ad cos. qui incm reieiunt
A 18, 2: AI'P ad lJrofl uuiu lu mn -
Horis et quae - inelU reiei ullt etc. S Ii
(1 26 : nd uenll.'ll ru ptnrn ill t ri nsecua
a UL qui per oa inem r eici t App 121.
6: ad ine m qui per oa eiciunt et
Il urule nt nlll Yeti. 127 : eos, qui
-i new per 08 reiciunt A 39, 6: ad eos,
fl'li -ineul excreant ant a ut
si por 11111110 reiciunt -i nem n.ut 9i quia
tormi nos u, fucrit ", ut elel'nnti oil uR S 12
(1 12; - {lu i caligi ncm oeulorulU faeit
5 1; lld ini8 in OCU,
l i8 eJ: id u S ;JO,4 : ad. inia I nbfu8io-
new App ad -inis rllptionem
und/l8 -inia App l 8, 7
A2, LO: _ alba. A93, 47
Rn.u-i t ll s: VettI7; A 3, 1!7,89: A 19,
10; A d8, iJ
s aou ., A93.7,63: 816,3
!!I a ]lo r: A 14. HJ: AI 2S, 11
a ard a :
sa r m entum: fruleJ: siue - A 102,
12
BlHt B. gO: 8 8 ,, 40, (J 1l9
A 81.1O; AlI8, 10
8 Q. X U W , A 14,15: A 101, 18
I c ab i e a <ad scabiag 8 1l ( 17) : ad
-iem uel i nlJeliginew 40. 16 ; a d
fnrfu rcm et -iow i n upi te 8 & 17;
ad prll fHuUl uel -jew totiu9 corporis
App 18,6
I C II b r i t u d o : a d cali g i uem ocul or ll m
et qui ulcera in oculi. habt'nt C\
-inem et alougiue m oculonllll exte-
nnat A 74.2
i c a llUB : A 16, 10
8 che ma {ti eCIDP,) : A 6!!, 9 : A 124.17:
Il si wili t udi!le folii oat is A .19, 20
6CiIlt B: ad Bciadem 822, 6
sciati c u s : App24, 4 : App 114, 12 ;
ad - 0 8 A 4 ; A 6(" ll; P 6
s ci e ntin ; Iilterata - A ep 14.
ec i ll it i c u s : acetum -UUl V(:tt I ll :
A 67, a: A 84,3 : 8 1 (t30 ; 8 6 {J1i , 19
s c iui lis: .II 12)1, 10
,ci u u 8 : A 2, 41 : A 4, SO: A 4i, 9 :
A 76, 2. : A 9S, IS
sco rp io: A I U,U; A63,1 8: si 'I uem
- pe.rcun edt A 11li, 23 ; -oui s ictum
8 17, Cl 3 : ad -onis morilum .1\ I , % :
no ijerpeuti um mOTSIl B et -Olli s ictus
A 6a, 2 : ad -oll um et 8(:rpeut ium
mONUS 8 S 70: ad IDGr -
BUS ud -unum ictus S 3 fJ 107; a d
pernione$ ot -oni e ictUB 8 :!9, 67 ;
signum ou ia A 9,4
8cri ber e: A 90. 8
Be ri pt Ut a : A 107, 9
Bc ri ll ulu m tt IICrilJulue : A It, 8;
A I ii, 11 ; .II 69, 13 : A 106, 3: A lS I,
S!, 3!.1
aC l ofn: ., 124,34; S 27, II
tKe r ogoua t o.e / , fl u:
S 4 '"
SCf u ue a : a d uunm I t ad fnllcei \l ei
. .a APP 3"1
I c u t ulun : A 4. 111
a ebu m et aeu um: - a riew S 6 a 16:
callrne (capriuum) - A 74, 18: S -I.
a !l 7, (1 71: S 6 66, 60. P l OS, 112,
117, 12S : _ ceruinll m (cer lli)
8 I a: SIi , (l 72; - tau ri (tnuri n um)
8 11 a: 30, {J2,
s e ca r e : a.d ,la, quae -audn A
S1, 24
.ee ll n da e: S 16, 29: caprae - 86
107 : ad -arulll dolorem A l , 4<l: a.d
M ei cicndns 8 b a: 106 ; TIluli eri ai
Il ost partuw - h aeserint S 17, 72:
8ee'lUdue a IJutu ne. n Be'luunt ur
A 93, 29
l e d a r e: A d2,8: A 4S, 6; A bll, i ;
A M,6 : A 72, 7 ; A 76, 12 ; .A 77, 4:
A80, I S; AS8,8, 2!l : -"..93, 18, 19;
A 91l, 8 ; A 102, 6: A IUS, 6; A 116,26:
A 12!}, 9 : A 128, 6 ; A 1I11 , 26 ; 8 C1
a: 69: S 14,6: App 1I !l . 7 : ad capiti s
dole.rew a ndu Ul 37
Bo d u ce r e: (a pes) nnnquam cntllr
A 6, ,I
lege s: A b, 6
s ew e n: Vett il l , l!l o: AI , 11, 014, 1i 6:
A 2. 40; ,," ,32, 311, 30; A 7, 1":
A 19,2 1; A :10, 7: A 58, 6 ; A 41,8 1
A .19, :!6: A b l , b: A G: J\ 63, J II ,
HI, 'l I, !!', 21'1 : A oD, 11 ; A. 66, 17:
A 67, lU ; A 69, 27; A 64, 7; A67, 1I ;
A 68, 3, is ; A 72, 19, 20 : A i ll, 14. , 17 :
A 74, 8lj ; A 76, 21, 24, SO, 86; A 80,
42, .n, 46, 61: A 8.\!, is : A 8S, 4 j
A 90,9; A 02, 26: A 96,:1 : A 10 1, 20:
A 102, 14 ; A l OS, 6; A 107, I I; A 109,
26, S6, 39, 44, 49: A It O, 18; A 11 2,
S. II . 12; A 1l 6, 6. 19, 22, :l4; A 128,
10, I:!: A 125, 15; A 126,8: A 127, Ill;
P 14,16, IS, 19,211; 8 4 a 88 ; nIl
flnen tem _ uimia A 90, 36 j nd-
11 1. l NI}I>:X MEIdOll AlIlIAV M 331
nhni ulll pro!l ucnt.elll A 10 1. 2; Il.(l oos,
Qll ibu8 - !l1Iet nOli opt.antioll! lit
aq uoBum est . undo effic ilur, ut femi-
nno uon coneipillll t S 6 (1 10
s e m i c i n ot ium: A 10 1, 12 , S 17,88
.emi li br n: A 100.10
se mill aliB: ,\ 81,12: A
se m il a.: A 2, 20
semun e ill,: A !lS,27 : P 2{
ae u e @ce r e :A69, !l; ,\ 76,21
B e p t a t i II Ill : medjenmen de ipsa (8im'
foniacn. ), quod dicituf - App 4, S
A 124, 211
A 20. 4 ; A 124,2"2
8e r e n u , : cael o -e. Ailil I 'l l, a
8 e r o t i n u - ui r ecnteuBriuB A 101, II
B(: rp c n8: Vet ! 160 , A 3, 2it: A. 36,4:
A 41, 7: A u2. 12 ; ,\ 95, 8 , A96, 16:
A I SO, 13 ; S 1 a 22, 8:1, fJ 78, 80, 80:
S 6 16; S 23, 21: - bllt. iliacus A
l ll0, :! : e.ssa -cntis A .16, 9; ut - uon
acecdat a d homincm S 1 Tj : lid
fugandoa S I (( 80 ; S 6 1 :
S I I {J 2: ad effngnndos A
96, 2: 8 1 (12 3, 87 : 528, 2 ; ad _e nt,Oft
neelLlldo" S 1 20 : ad Icr
penti s A 1, 23 ; A 2, 19: A 3, 21 ; A
31, 16: A 70,2: A il, 2 ; A 9i , 2 ;
App 91i , 2, 8: a d -eut illm me.u u,,!, A
3, 36: A 62, ,: S 7 fJ 6 : ad
monu, Vott Ii'>S; A 10, 2 : A H . 2;
A 128, 2 : S 1 a 01, 4S, 62; S &
('.( 20, 162, ii I , 111: S 7 a 8; S BO, 2:
nd omni um entium wonn! 8 Ii ('.( 64 :
S 10 (I I I ; ad omn iu lll entium WOI '
SUI et a.8pidis A 14, 2 : ad percull.'lum
entia A 108, "2 : cont ra -eulli mon um
uel howi ni! A 19, 16: contra cnnum
et homi num morsus A 8M, 21 :
- fl ntium 1ll0un6 I)t (nel) Bcorpionis
ict ua A 68, 2 : S a 107; ad Ri:orpi o.
n um et _entium mOrBUS 8 8 a 70 ; ad
pltlg'lUl l ine .. (erro ai ne a sude siue
a -eute A &
se rp ero : .\ 100, l b, 17
a e rr ati w , A 2, 40
Bl!u il is: A63, 19
lIe8l i n a : in - mulieri. 8 3 118 ;
capitellum ae S S (t 122
8 e t a; _ porcinI!. A 61, 3
se xtar i n 8 : Vett l OS: A 80. 3; ,J,.
92, 14 ; A 120, 4 : A 126, 6 ; Tp 4l! :
S I a: 12: 8 24; 8 29, 40
s her u1&.: S [, (I 184
Bi een r c: A 61 , S: A 63, 3: A 64, 8 :
A 79, 8 ; A 92. I S; A 121,6; A 12;,3 ;
S I a 4, 83 : 8 6 186; S 29, 41 ; S
30, H : App S, 4 : Apil 11, Ii
e r o : S 27, 6
Bi eeus : A I u, B: A 111 ,6 : .A 2Ii,{i ;
A liB, 17 : A 46, 6 : A 8Ii , 14 ; A S8. 7;
P 21
s i eln l, l' It 19, fI:! G
l i go a m: A 3. 3ll: - bluri uel Beor
pioui! pu te pri m& A 9, 4 : _ llirgi-
ni g A GO, 4
a i l u at i c u B: de ca p ra sil uati ca. S 4.
, i l u e. his: A 91, 13
simi . : ad mOTBum (mort us) et
(ue!) bomi ni. 8 11 '" 26, :! 4
simil ar e: A 114, If>
Bim uluo: A SO, 44 ; A 107, 12
s i 0 a ne e: ad !lngll em, qll od Gr aeei
en uoeanl, A 211 ide ct synan-
cbicut
aina pia: -em S 18,3
8i ni lt c r : A 103, 'I : mamilla. -m
A SS, 14
a i t i s : A .J,.pp I10,7 : ad idm-
Iiieia e.xt iu,Q'Uenci am -im ,\ '12,1'2
a m iglH 11.: 8 2!l, 3,: ad - w t i us ce.r-
poris S 29, S!l
1 0 1: A 13, 14 : A 6S, 7 ; A 109,29,
.1.4 : A 12$, IS : 8 I SO; 8 29. 41 :
App 13, S; APll lJ.l , 8: "'PI> 130, 7 :
801e UOUI) A 110, 6 : ad soli s cursum
A Bnto ortum Vct t 190:
.J,. 18, 15; A 28, 3 ; A 28, 6: a ntc
OrtUUl uol oceuum ,\ I S, 18 ; lub ortn
8 1 " 42: a d Ca llUt., no a. 80le
doleat A 99, 22 : i n faeiem ust am a
8ole 8 4 6tJ
10 1 id ar e: 8 1i S 17, 18: 8
S 29, 42
80 1idu H: A l(i , 16; A 19,28: A 24; 18;
A Sf!, 27' ; A 7 ; AI' ]l 1I 2,)I
8 o l i u m: A :I3, 3il
a ol Bti ti u m : A 3, 10 : a.eat illO -0 A
49, 18: ..\ uS, "1
so l utio: a.llli _ A 17.12; uentria -
8 1 (l 1&; ad nelltris anem S [, S8,
llN ;8 11 fJ 14
8 0\lle r e: A 16, 11 : A 4.0, 12: ASb, l li :
A 124, 36: A 181, '28 ; S t, " 46, (1 90 ;
8 18, 12 : S 28, SO: ad fiegma.h -enda
8 7 19: ad llcll trew enduw ..1.61 , 2;
8 " 72 ;8 11 13
8 0111nU8 :
nd -UUl 8 Ii a 8, (l 7 ; S8 8, ad -um
qui nOll dormi unt A liS, 8: S 19, 10:
ad capi tis dolorew et cui - non
ueuit A 1St , 23; ad uomitnw et -um
8 "1 a l!2
80 n it UB: ad um S4.
. GO
80 n U 8: T (( 2S; ad auriculal'Ulll nm
S 4 fJ 1'>6
80p o r : A 63, 10
e o r ber e: A 6,9; 8 a 12, : All p
121, 16
a o rlJi l i " ouum -e 829, 10
Borhiti o: S 1 60 : S 6 ,,58, eo,
(11 2 1 : i n ione onali S I a: 63
Ill. INDEX
so r d e a: A S, 4; S II ,,85 ; ari otia _,
qU&S inter femora habet S 6 PH;
mlliae de aur icll li s - S 16 11
A 4, 2Sj A 21, 8
sorex: S Hl, [,
spada: -oni! l otium 8 11, !ill: ucsti -
g ium -onis discellentis a ianua 8
17, 62
spa l a n g iu s el spalangio: Ild mor-
Bum aranCOL'UID, quos Graeei -iones
1I0e,m t ' 3, 2,j. j ad -orum morsus A
!.Ill, 14
sparge re: A 103, 17; App 13, 0;
App 114, 3
spasmus: A 45, 24 ; A 93, 37 ; P 7;
ad -um App liD, :! ; ad epilerntieos,
hoc est daemoniosos et qui -urn pa-
t iuntur, sic fa ci es A 151, :J7
specelillill: S 9
spec ie ! : A 1,80; A 8, 19; A 49, 19,
\!5; A63, 8; A64,6; A74,29;
A 76,19 ; A88,U; A91,13, 16 ; A
109,6; A 123, 9; A 124, 81
sphae r a.; A71i,3['
s pi c a.: 80p l34
8 picatus: Velt 19"
spina: A36,li; A1l5, 17 ; 8 18, 8;
si quis -a.m g luttieriL 8 18, j
s p inell s : A U O, 2.J-
s p !nosus: A 109, 34: A 110, 16
'plSsa re : Vctt 48
.p i u i t ud o : me1lis - App 96, 6
.piUUB: A 73,17
s p it ha m e: tyrsum bi pal men, hoc
est .pntio minimi digi ti ae polli cis
edenti IJrolixuID, q uod Grueci -en
uoeant A 124, 27
s ]l l on: A 17, 10; A 31,23; A 34, 6:
A 56, 7 ; A 78, 4; P 6: 8 1 33; 8 2
It 17, P 14,; RJlini - S 14,29; ca nis
- 89p 70: cani ijuiui- 89,,6,1 ;
caprae (sil uati c!loc) 8 4 " P 69;
D.dsp lenem Au7,:!; A92,6;
89 63: !Io d spLellis dolorem A 17, 7:
A87,2; AbG,2 ; A7B,2;
A 79, 6 : A 92,17 ; A 93, ,18; A99,9;
82" Ifl, P 12 ; 8 16, 11i: App 77, 2 ;
ad dolorem aut si in 00 hu-
mor fnori t 8 1 a: ao: ad uitiBo
8 9 P 69 i slJienem siecRIe A 79, \J
ap l e n dor: A 47, 8; A 98, 12
sp lendidus: ut -am faciem fac ias
S 11 " 46
Bpi e ne t i eus et spleniticna , A b6, 19:
S9P7I;8 16, 16 ;D. iI-os A34,6 : li d
l ienoaos id est -08 Vett 74
spolium: A 112,14
spongium: -a conbust a S 4 r,61
Mpuma: - n.rgent i A 100,8; S
(/ 46,P 65; equi - 8 16,6; -nerria
8 7 33
a p ureit,i ll: 89 a: 2" P;\l
stagnare: App 121, 12
stagneua; in buxi de -a S 26, 8
st agn oBu s: A 8,23
stella: A 60, 6, 18
Bte l la.tua: ..:.. capite RUreo (serpcnB
baHi li8cus) A 130, 4; - qui est cri ao_
cefal ua asteIites A laO, II
ste l l i o : SIiP!i
Rtere Ud: ipsiu8 Boegri - S n , 69;-
apri 8 7 a: U; - euuis S 9
103, 106, 107, 109 ; - caui s II lbi
S 9 a: 101; cnm al bo -oro cnni8 5
23,24: cal .rae (caprinum) - So 76,
8 1, 8.5, 90, 9S, (18, 102, {l 161, 1.51,
100,163, 169, 172, 176, 188,191, l\:/3;
cat ti - 8 18,8; cattae - S 18, 3, 6,
W; columbae - S 3D, U; cowi -
8 27, 10; elefanti - S 12 (l17, 20;
equi - 8 IIi , fl l , 35, 37 : - gll,Ui
S 28, 40; gall i - mfum S 28,
- (gll. lli nae) S 2'.1, 68; homiuis - 8
17, 61i; _ 8 23, 14
stigma; S 8 I !)
s t ilia re: VeLt 48; A 4, 3; A 70, 9;
A 83, 12: A 88, 3; A 90, 89; A 97,9;
A 99,21; 82 62,P 37, -I3; 8 4P69 ;
8&P I4 11 ; 8li 9 ; 8 7 ... 24,,1130;
8 9 ((85; 8 100:8,PI0; 8 11 20:
auribus -lltus A 18, 18
stipido8us: A 68, 111; A 75, 29
Bt ipti cu8 (BtJ' ptieua) : A8,i.oI'i; A82,
14; A 124, l!9 : folia redllrguentia, quae
Graeci -a uocalJerunt A il, 12; uir-
tutu. rcdargueutis, hoc est -lie A 72, 26
atoma.ehIlB: Vett 14: A 78, I[); A
83,4; A Y3, I O, A l Or., 5; A 107, 9;
p [) : ad arsuram -i 8 29, fl l ; App
119, 6; ad -i arsuram A 4; ad
defectionem -i App 54, :1; ad -i do-
Iorem Vctt (lS; A 12,2; A 4n, 6; A
76,13; A90, 8; A I 05,2; AppVett6;
ad infirmitatem -i A liD, 2: a d -i
A 69; 8: ad -i na uBi lim
A [IS, 8; ad -nm purl;Rnd um App
101, 2; uentositaa -i atljue coli A
128, II!
stra n gniria: A 6,7,!'I; A It , 2; A
107,8 : 8 1 lid -am A64,2;
S 5 26; 8 iii, 26; ad -am uel abot,
Bum 8 1 (I 66; ad ueijicae dolorcm at
-lim A 106, 2; A 10i, 2; ad -am et
nesicae dolotem S 7 S5
B trig i Ii s: 8 9 P 103; 8 10 0: 7, {l 9
stringcre: A I, 12 ; ad uelltrem -e1l -
dum A I, 20; 81P81; 8!iP 120i
S 28,24-; nentrem strictum S Ii 46,
p"
!trofus: ad -i dolorem A 26, 5, 6
s truma : A 8, 8, 9; A 4; A 47,8;
ad -a, A 20,12; S 3 P 123: ad -aM
discutiondu.s A 411, 2 i ad - l1.li llitginulII
A 47, 2; ad -us ut parotidas A 8, 4
111. l NI)]>:X V!>:UIIOltVM MEMU U,AI'I1 LI \,fo,l
Bua
IWriuIU - OIlOIll 828,2 1
llu bfcrul)re: A 116,10: S 29, 2li
BlIbfoc&tio: 8 2,,1; ad Il ulu uo
-iollem S I p 26; ad quae
in loci a inferioribu9 -ionem patiuntnl"
S 2 2
8ubfumigare: A 7, 6: A 19,6, 19 :
A131, 28; 8 1 0: 1i8,82,p 73 ; 85
12, p 26; 86 P 9; 8 IG, j\,pp
11, 3
8u bfu n de re: 89 12i)
, ub fus i o: S 23, 1Ii; 828,10; ad
ocul orum -onem 8 22, 2: ud sangui-
-onem A pp 82, 2: ad -onem sltn-
guiui8 in oculiR ex ictu S 30, 4; ad
-oncm ot S 24, 2: ad -onem
uel (et) caligmem ooulorum S 11 lI,
p 42: ad caliginem incipientem et
et gl aueomata S 26, 4;
ad caligillOm oculorum et qui -one
temptant,ur 8 9 P fl7
1!u bi cll r e: A .J,2, 18: A 93, 41
A 11, 7 ; A 12, 3; A 82, 4 ;
A7 1,6; A 75,&; A76, 14 ; App119,9;
herba. ll roserpina.ea cum bntiro -lLcta
A ] 8, 10; horblLm artemisi llJ]) cum
oleo bene -actlilll A 11,9; herha 9ce-
l erata Bubacta cum funo porciuo #-
8, 9
eublll,uare: A 75, 7; A 114,7
8ubrneinlus: 83,63; ad -OB S8
2, P2, 133: 87 39
8ubn iger: A 4, 27
8ubllurare: A -l 6, 8
eu b puratio: S 14,14; ad -ones i n
corpore A 41, 8: - cernieum, quam
ligada uoeant S b P 200
aubrectus: A 100, 18
8 ubtiliare : S 29, 4 1
su c c ide r 6: A 92, 8
8ucculcnt lls: A 49, 28; A 63, 12
8uecu r rere: A 5, 16; A 19, 11; A
29,9: A 31, H; S 13, 8; S 31, 6; App
3, 8; App 118, 3
e ll cidu9: 86Pl1
a n CUR: Vett !I7: A t, 6, 9, 16, 85, 62,
liS, 60, 6S; A 2,6, 16, 18, 20; A 3,
1, 25 , 44; A 4,3, 19, 22,37; A lt,
S, l&; A 12,8: Au, 6; A 17,8, 8,
11 ; A I8,8,6, 18,22; A2.5 ,S ; A
26,4.; A 2(1, 4, 10, 18 ; A 80, 4, 6, 7;
A 32, 3; A 36, 3, 12,20; A 37, 3; A
39,3,0; A 4. 5, 6, 15,2::>; A 49, 3; A
03,9,1 7; A 67, 8; A fl8, 3: A 62, 3,
,8, 7, W: A 68,6; A 74 , ,1, ,6, 9, I I , 32;
A 75, 3, 7, 9,14: A 78,19: A 80, ,1, , 8;
A 82,12; A B5, 8; A 88, 3; A 89, 10;
A 91, 3; A 92, 13,26; A !!4, ll; A 95,
13,14.; A 97, 8; A 99, 7, 16, 19, 21;
A IOO,3; A 101,3; A I04,3; A IOS,3;
A 109, 4, 6, 9, 2.1, 27,36,40: .A121,3 ;
.A 12", 12, H, 16; A 126,3; A 181,
21,29; 28 ; 8 28,111 ; cum nusiniii -o
cum -0 Jlorn S 4 {168;
ros:>ci u8 App 94, ltl
A23,7
s ud is: ad pereu8Bum ferro uel -e
A 31, 18; ad plagUB siue a ferl'c si ue
a -e siue It serpents A 62, Ii
sudor: A 90, 2ii
s Ii g i II a t i 0 (8uggi1\atio, 8uggel\ atio) :
8 6 23; -Onem et l i noreB in oeuli lil
ASl,4; ad -ones ot liuores A34, 11;
ad liuorH et -ones S G 12
8ui ll u B: adeps -u s uetus A 2, 25;
axungia. uetus -a A as, s
sulfur: Sop ,J.6j 87 (/ 4,1, ; A 121,3;
- uinum A 90, 9; S 0:62: S 2!l, 11
summitu,s: A 47,!l
supercilium: 821,6
s li pere x llrime re: A IO!l,!)
JJ. 53,
superi u duc ero: App 94 , 10
8u perinli lle re: S Ii
8upern a ta re: A 124, 2"
8l1persorbere: S Ii 61, P 122
8upe r uac u us; humor _ S 80, It
su pi na tus : A 124, 20
8upinn8: A60,16
iju prnscri bere: 817,41, &0
sura: ad dolorem femorum ueJ -ae
A 77, 9
sur cu l osuB: A 56, 8
su r culu s: A 100, 8; A 101,12
BUS : A 56,6
qUB i ul)s: i n oleo -0 824,3
8uapen d e r e : A I , S: A 131,43; Sf)
81G,9; 817, 36,60.64,7 1;
18, 10: S 23,6,10; S 28, 17; App
3, 3: App 61, 5 ; L\pp !l0, 3
suspiriOBu8: Vet t 64: 8 2 18,20:
ad -09 S 2 P 18: S 13, 7; S 14, 1; ad
-os et colicos A 57,4: ad uomitus ct
-08 et toracia dol orem Vett 62
P 9; ad - 82 21 :
App 41, 2
syuanchiells: -II. passio A 110, 22
"ide lit einaTlce
T
taeda: _ A 74, 22
taedium: A 84, 9
t aste r: -hi odoriB A 8, 25
t a lu s: A 90, Sfi: caprinus SI:>
p196; -Ieporis SSa:80
ta.ngere: A 88,21: A 181, 7; S 3
P 132: S 4 (I 29, 37: 8 17,26, 3] :

ta rta.ri u s: in l ods Al,83
tanrinue: corous - A 130, 8;
timus 8 11,6 33,41; -a medulla. S 11
PSO; -urn mil ium S 11 P 49 ; _
S 11 P 7, 03; -urn aebum 8 11 P 27
t ll u"rIlB: de taur o 5 II ; signuiIJ -j
1\ 9, "
t It X 0: de tln :one '1'
A 01 3, 8: A 16, !l4
togere: A 119,3
tela: A 108, 1; A 131, H
t41 I U III : A Gl! , 4!.l
domina Ullctllo - App 150,S
temp e raT e: S 22, b; Ap p I n , I I
lempes t a.e: cani culae
t e mp t n r e: 1' 9 : 8 26, .. ,
lUi 110 ( ulI g-is -atUI! A 10 !, 4- ; a d cu-
li giuem ocuiot uw ot qui subfueioll o
-a nlur Sup b7 ; ut ne malo
medi camento -ari pOSliit S 9
ad eo!, qui plI.ra lisi - &lI tor S HI , 2
teml lUII: A 0p. U i A -I ll. H!;
;\ 74,36; .<\. 15,21 ; A:HI,68; A!lb, 14 ;
A 126, Hi; j 126, 8; A l SI , "'4 ; ad
- S 14, 8; aClluuo -ore A 18,51;
uerll O _ore A 76, SO; olDoi -orl\ A Ii , 19
A 86, 7 ; A 8: A 100,6;
,\ 122, 10;
t epefn.c e re: Vett .IS; A 1,6 ; A 4,3 ;
AU,5 ; A 3, 18; A H , :lSi A
76. !l ; A 12: II 88,1:1 i A 97, 8,
S 7 {1 18,1I0; S 29, &0
LOp i d u 8: A 3, 16 : aqulL - flo A Iii, 10 ,
in -'" pot ui data A 96, "
tereui n t iD u s : resinn _no App !l o, 4 ;
API' 114,;'
t e r e r e: Vett 311, 411, 11 9, ISII, l il S,
162 ; A 1,24,65: A::!, 111; A 14,5:
A l u, 10; A 19,3,9: ,\ 20,7,13; A
22,8: A 29, 4; A 80, 8; A SI , 3,4,6:
1\116, 11 ; A36,a: A 38, JO; A40, 12:
A U ,S; A 46, 7 ; A 47,U; A 62,11;
A liB, U: A 69, 12 : A ti 8, 12: A 11,3;
A 74 , 14, 16, 22 ; A i 6, HI ; A 80, 6, 16;
1\ 811,!I, ,I ; A 86, 12: A 86, .1, ti : A 88,
14,21l; A 14, 22, S!I ; A 92, 8; A
(HI , 6, 9, 21, !H, 62 : A 94,!I: A 96,
4,9 : A 97, 3; A 99, 28; A 100,0;
A 106, 1: A I 07,S; A 10B, 4 ; A 109,8;
A 111, lI , 4 : A lib. 6 : A 11 7, II: A
118, 6 ; A 119, :I; P 27; S 1 a i , 17,
87, b8, MI; 5 <I a 8 4 a 41, (J 46:
89 4 1, 46, 10!>, P 43, 41 ; S LO a: 16 :
8 16, S7; 13 23, 12; 828. 22; S :l 9,
31,61: 581, "; AlII) 3. 1, 10; _"' pp
20, 12 : App ,I :;, 3, 6: App lUi, 4 ; App
108,8; App 114, 6: ApI) 11 7, 6: App
121, 8: App 122. i : App 124, 6
t e q plS: -ora A ti7, 12
to r r o.: Vott 32 ; A 63, 2b ; A 62, 2(;;
A 72, 22 ; .\ 70, 2", ; A 78, I ll: ABO, 40 :
ASS,86 ; A 92, 10, 25; A 1 10, Hi ;
A lSI, 8 : ApI) 8, i, 10 ; _ Apuli a
A 14, 14 ; cum Samma. - S a (J 81;
per mat rem -am App IH, 17
Lo r r ore: A 72, 3
ad -as \feU 99 ; A l , dO;
A80, 2G; A 1111, 17: 86(J"2; 8 17,118;
App3,6; ad cot ii liaDllft lid A 71,
7; ad -IL$ qlll1rto.nll 8 A 41, 2: 1111
-118 SiUtI coti diaUII 8 App II" . 'J.: ad fri -
gOr-I , o.d qIlDrta. nu,. 1111 ct coti-
dian3il A 10:t: 10
t e r t ia n us : ad t i puw -nm AI)P 101 ,4
testa.: ostl'ea - 8 1 a86
t e s t ic u l atu. : ASS,22
te s t i c ul ua: :\ 88, 23; '1'" 70, p Gl ; -
dexter , qui rnnior est A 15, 9, apri -i
S7fJ 2ti; arict ill - j 8 6(1 27: "cieti s
de ca pite hmllm et /I, coxis ct II . i il'
8 6 4 j bllrdoDia - 8 I ii, 10: ceruinus
(cerui) - S 1 a b6. p 46; !fILm - S 28,
12, 13,1 7 ; ICllOrill - 9s u"ll. p 81.
13' ; - llI uli S I 6, H ; - lauri S 11
cd)2 ; - uerrl s 8 7 u SOj - lluipia 5 2
u 25. 28, (122; ad t Ulliorn -oruw 89
u 11 11
tes tn m: S II (J60
tibi a: ad dolorem -arum uel jJedum
A 32, 2 ; ad t umorCm geuuorum uet
arum uel crll flHlI1II aut ubi tumor
fuerit .A 4, 6
ti Ill C r 0: A 711 , 8 ; uiau8 -en<Joij \rctt 183;
ad occurSUll 111111')8, lit 11 0 11 eus Al II), 5
t i m in u s, melli s -I, hoc cat ai ne fUlIlo
App!l&, l t
A 109,::11
t i n ea: ad lumbricol! -a. A St.. 14 ;
A 111, 2: ad -a8 inrautium S f, a 102
ti o jle re : A:JO, I ; ad -endos
A 47,o
tipn B: ILd _urn Il'rtiuuulll ,\pp I OI.4
t i rs 11 II : lIilk
till i c n ll: ad A 126,2; ud -Oil ill
ci vieDtea S 11, 12; ud -os lit qui pu.-
rulentum eiciuui Veto U6 ; ad -0. et
qui mal e tll asiunL Il. (] -OB ue]
colic08 App 66, 2
t o l l ere: Il. d li uores -endO& A 101, 6 ;
ad mllculaB de flWie elllhi ll 84. pol ;
ad plag&s do f&Cie -0111111.8 S 12 a 0:
ad UCrl' llC&5 -end u A 100,6
t o n i t r u llm:
tO Ja l:: A I , 10 ; A 59, 7 : r i o ; 5 H ,
13 ; ad Uoml t ua . u8pirio.os et -acis
doloTe", VeU 62
\ o r m e n t u m: 8bP IO!J: 8 11,31i
t o r 1lI i (l urmi na): 8 26 : ad in-
testi.norum do(orem ct 6i - fuerint
8 1 a 76
tor mi lloR u 8 (t urmi,lI oaua) : 8 6 (1 101 j
S I 6, 4. lJ ,.J4. : ud -Of 8 1 P IJO ; S 4 a 98.
p68; 8 0 a 60, S 9 a 6, PS; 8 11 a88,
29 ; S 14, 9: S 29, 21; ad diBentericoB
uel . 08 A I , fI4 ; lid qui annguinem
excre"'Dt aut t umor03 aut Ii per anum
rcicinut II 1l.1I guinem aut Ii quill
fuerit aut elefantiolUB 8 12, 12
to rque r e: Yet t88

I II. l N1)I,)X MI'::'WUAllI 1,I VM
1 A II
l oxic um: lid
qui _ bi ber int Il. nt /I, lopore
tau: ti f .. erint S I ti,
tra il ere: A 12, I II; A liS, 4
t ran8 i r e: A 103, H
tr Cl n l i t u8 ' in -u l emila r1l1 n A2,89
tl'lll18 Uo rar e : 8<1
t r omor: ad r llUl A 12, 7
irtmul n s : A I 2, !]
tr i bu i ll.rc : t\ 1<1 1,39,46
IIUfg1\t io - 11 S 16, 8
'fr i fa ri u6: ..1.92, 10
t ri f u f C II s: herba grll.rni nis, I'J 000 in
ftC -um habet A 78,"
h i g ODUS: _4. 6\1, 8; A 11 2, 12
tr o cis cnl: ,\ 123,G
fauee8 -cotet 82 u38
A S, SI
t u mo r : \lett A 1,7, bO: A " , 1 ;
Ata,) I ; An::! , ..! ; A I OI:l,6;
A 11 5, 4 ; A 1:1 1, <18; 8 I 1f 42; S {> (J'.).I ,
(193, 170 : 817,2<1; S(1), 18: App oli,
11 : ad -res A 89,7: App lll ,2; ad
-res Oilines A J:!9, 't: lId own Cij -rcs
ad ]U:l IIIU et
-tern S [) (1 168; dolori buu ot -l'i ous ex
ltl.J.o cODcit",tia A 8 1, 18: r.d rem ot
iguelll sacrum et ng.dia , q in
pedi buB na8ClI nLur 820,20 ; ad liuoreft
e ore S 211,lio: u.d e<HI, qll i san
gnio.cm el:creunt Dut tIc S 12, 12:
hoc est -rei AIlI) II i ,S;
ad fl uoium -rem S !! (J 26; u.d raucium
dolorem nel -rem 92 " 80: ad _rem
genuoruID nd tibi ll1um uel Crurllrum
aut IIbi - fnarh A 4, b, ad - ree gin-
giullrum S 9 a 40; - inguinnm A 4,
12; ati mamill arum dolorom muHarum,
(IUall Jactem lIa.beDt u -reUl A 18, 8;
ad neruorum dolorem uel -rem A 11,
8; ad omDes ocuiorulD -rcs et dolores
S 29, 47; - pedum ..\ <t , 16; ad IlOdR-
gram et omnium nnfuoruw dolorem
-rem A 1, 37; pluglle cum ore A 3,
87; ad pell um - rem nel dolOfcm lIut
idem De Dorum A 76, 10 ; ud -reB teHti-
culorum S 9 u 119 ; ud ueretri -rem
uel dolorem Vet t 162; ad ueBi cae do-
1016m uel -rem A 85, 2
t unde r e: A l ,7, 17,18, 20; A2, S,6 :
A 8, 6: A4, 7; A II , 6, 9;A 12, 8; A l b,
B; A 18, 10; A :! 6, 10: A 28, 5 ; A 82, 4. ;
A 40, 22; A 76, 5: A 76, 8. 6, 11 : A 77,
0 ; A 82, 4 ; A llb,
lj ; A 125, 3 ; A 128,6; S L aOj 8 9
0:. 109; App S,4 ; App l a,S: App7, o :
App 20, S; App 23, 13 ; App .as, S; App
(05, 2, 10 ; A 4i9, 3 ; ApI) 82,3
, u n i ClI l a : S4 cd 8
A 82, 10
Vol t. 101 : A Ill,I ; SO
,dOli
l u : 829, 86 ; S 8 (' 18, {1 20;
S!'l,6
t llile l u: - fUl at. rllll ciu m dolores
SS2. 2
t Ulli re : '\ 4a, 4 ; 8 21, 10; 10 ;
Apl)6b, S
u is i A 0 1, 6 ; A 80, 17 ; I' 7 ; ad -im
(-em) Vett A M,o; A 69, 1 1; A 1:1 0,
A 123, :!,'l j A I :! .. ,!!:
M em gra.uem A 46, 2; a d -im in -
fBnl ium S 27, \I
tut u : A 8,18; AI IIO,I ;.1: S IOjl 14 ;
8i in uia _ ILlUloul a re 1J ll lt A , 11,
11 ' a. bost iis - S 10 (t '"
tyrsi e ul u B: AG!I,9
(t bYIilua, linuB) : Vett 194 ;
,\ 4.30; A7, I S; ,\ 8.21, 23;
A 41 ,5, r.: A 68. A 50, 10 ; A 0\1, 2;;';
Aij ',14: A 66, 11 : A67, 12; A68, 1I :
A69,8: A I I , II; A 72, li : A 18, 18,
18: A 14, 1.1 0 ; A 7(1. 23, ;)8 ; A 76, 26:
A79, l Bi A 1:1 1, 14 ; A82,
11 ; A 111 ; A91 , 18 ; A 90, 12: A 107,
!I ; A 109, (tj : A 11 0, IG, :!3 ; A
10; AI24,17, 26,26 ;
A 127,11
v
u ice rll l e: A 124, 84
ul ce r o'UI : ad -a uulnera et cuuce-
romatn A ,H, 8
u l cuij: A 5, 27,3!l ; A l !!I , G;S 17, 2'I ,
ad -er um remcdill A 99, 16; ad -em
et purot idu A a, ,:! ; ad -eu caoce-
roaa et inso.nll.bilin S 17, 66 : ad -erlL
difficilia uel uicl.t ri ceB A 16, :l ; -Cf lL
aur ium A 18, all -erlL in capit o
maDantil1 A 121, 5 ; ad -erll cirouia
A 8, 2; ILcl -ern OriB A t , 511; ad cali -
gi ll em ooui orulll et qui era habent
A I 16,2 : ad cllliginelD oculorum et
qlli -ern in oculis habent A 74,2:
IIi - sceul OClli nw uel SeCUS nasum
ll atllm ("en t A 1,61
u ln a : A 76, 8'
u m bi l i cu.: A 1. 29; A 46, 10: A 93,
6, 16; A 101, 10: A Ill , 6: S 11 " 16,

um b r e.: Vett S2 : A 88,20;
S8 pb
u mb r acu l u m: A 80, 41; A 81,lJ :
A I to, 24- : A 123, 10, 14
u m b r oau8: A 8, -.! 8j A 88,aS; A 124,
2;.1: ad da.emoniaco8 uel -08 S u 2
u n ca t u 8: A 49,t4: Ab8, 24 :A6S, U
ull c i a: Vett 91l, 10lj ,1I1, l i>O; A 46.8,
4. ; :\ 90, 2:4 : AIOO,!s, Il :
PH,23; 86 (J 129, 130; S I0{119
u n ctio: 8 3 a68, p I02
-IU s!logui uil AJ1Jl18, 1
Ullgull u tum: AppU,12
unguere: AU,1; A90, I8 j
8 4 /t 20; S 6 /t88, 86 18; 8 9fJ 100,
S IO(tJ,l,; S II I:!,Pbb: 811,60;
ApI) 96,6
II II gu I a: enprina - 86 (t 203; - bu-
bonie S 18, 10
u r be: 'j' .. Gi ,fj"' , 91
u rere, A I , 19; 85 .. 16,fJ 12, 16,:!9,
3"; 89 18.20; 823,3; i n fn.c iem
tl stam '" sole 8 .. It M
II ri 0 a: A 3, 17: A 6,8; A 25, 12; A 42,
a; A 67, 3: A 78, Ii, 19: A 119,6; A 120,
b; A I 2b, t1 ; A 128, 11 : 8 11,34,30;
828, 29: _ cani. 89 .. 96; ad duri-
tiam -a.e A 6, V; ad ... e diffieultatcm
A 89,9; Mi u6lliea.e dolorom et a.d
eo8, (lui -am nOll faeiuot A 79, 2: ad
eos, (lui - Km (aeere non pouont A l 1G,
"
uuinuq: -a A 100, 10 ; -urn
re1 818,G,8
Uti u s: de IITso 8 18: pes -i A ISO. 1;;
u stio: a(l -onem in facie a52
uBtuln r e: SO(tl.l
1l8 U a li -: A 68, I ii, 18; A90, 100,
Hi; A 102, 11 ; Ali4,16; Al1';, 10
UIUB: AI , 8' : A2\I,12:
prol/ter .um RRer UIli A 16; ut I\d
-urn uenerium lion defieianl App
Yelt 8
u t erus: si inf.na mulieri in -0 IIlor-
lU\i8 fue.rit A 93, 20; Ii qlla mulier in
-0 peeu. mortuulD h",bucrit A 62, 2;
ad muliere&, qUlle mortuum in -0
babent> 8 9 62
uti , A21,4; AtlO,9; A7. , 12; A i 6,
20: A 90, 12; P 28, 29; bal nenm uta--
tur A 8a, 6; II 121i, 8
ut.ili s : A 93,67,62
ut i li t as: \TottS9
\1 \1 "', ad -ae remedi um A88, HI: ad
-aw et ad fnueea uel st roueall App
lI , 2
u alidul , '\b8,24: A 110, 24
u a l li s: A 1,81
uapor: 8 4 I I, fj 12, 10
u a rieg a.tU8: 1173,1-1
unrix: -icum dolore. A69, 10
uas "e1 \l a,um: 82 42, 45; 8 11
in IL(lreo A14,
10; in UR80 apium A 0, S, in uasQ
ArretinQ A 29, 11: in UIlo!lO diadiplo
8 14, 11, in ua80 lignno A 116, 6; in
1l1U0 nOl1o S [) a u: in 111180 rud,e
T 60; uitrca u.UII S 29, 42
Ilo,s c ulum: ADO,17; in -u ciprino
827,11, in -0 uitreo A 116, S
uehicu lum: eueni. de -0 Vctt tS2
ullna: de_",uricnlaIl8 IJ ,8;udeoH,
qui indurntllli -U8 habent et. ci boK non
reci piunt A a, 6 ; a d -lim ruptntn in-
trinlcaul aut qui per 08 aanguinem
reic.it ,\pp 121, 6
A02,14
uenlli ta tio: A cp.
uen d i t or: coronarnm -orel A 76, 26
ueneficium: A48,S
uenen 08US: folii s -is A4,28
uoncnum: Vett lIi8; A 0, 4 ; A 14,-'. :
A 19,3,10: A24,1; A26, 1:ASI,17;
A Sr., IS; A I b; A 46, 10 ; A 49, . :
A 62,8: A66, 1l ; A 102, 16; P 12; 8S
110; ad Ii qui8 A 2b, 6:
A 46, 14 ; ad - (lui lumpseri t Vett
H.5; A Sa, 10; 8i quil Bumplieri t
A 62 .. 9; ad niDi -i .J>,. 19,2; nd omue
A 49, 2; a.d omnia -a A 66, 2
u enerius: rebut _iis uti T a70,
ut ad U!UIll -urn non dcficiaut App
Vett 8
ueut er: VeU !II; A 1,6, IS; A 62, 7:
A 61, lj; A 84, 9, A 96, 9; S 1 is i 8 6
62, plOl ; 89 a ll' ; S 16,a!!;
SO, 31; (aquilae) - S 22, 10; -tria cur-
8um A 68, r.; ad -tnl dolorem Vett
Sr.; Al,r.; A2,b; A 31,tl ; A98,i4;
8 1 a 18; AppI21!,6: ad -tria dolorel
S a a 79 ; ad durit illm -tria A 8S, 2; A
112,2; S6a H; ",d -lrisfluJ.um 86 /t
S4; 8 7 16: ad -tril fiu)I"um, ut rl!8trin-
gat A b2, 5; ad io fa ntium -tris IlUI.UIll
S a Ill; ad _tren! fluentllm 8 16,3',89;
ad -tria solution6m :; I (J 14; S 6 P 88,
1,:!4; 8 II (J 14; ad -trem 80l ueudum
A 61 , ':!; 8'" 12; S II 13: ad trem
Htri ll geudum A 1,20 ; 81 p8l; 86
/1 120; 8 7/112 ; 828, 24
uentoaitas, _ l tomaebi atque coli
A 12S, 12
uentTale: 83 so
uen\ ri c u l u l: 8 I (Ju6; leporill
8 3 .. 48, pG!I; )Iulli - 828, 22;
(n ul tum) 823, J 8
ueutri0 8 us (ueutroBu.): ",d
-OB {J2
u e ntu s: A02,1::
ne r et ru m: A 102,8; :5 4 84; 86
a ll ; 81 a 26 ; 817, 'll; ad ca.ll os,
qui in 0 ILUt in ",nO olUCuntur 86
p 18; ad cariJuli cul um, qui in -0 na-
Icitur 8 b (t 186; ad carbunculos in
_08 7 "2; ud -i rlolorem A 122, 2;
a.d -i dolores 8 7 a {o; o.d -i oxnlcero.-
t iouem 84 (118; lUI -i p ruriginem
A 93, 11: A 2; ad -i tuworem 1101
dolorem VeU 162
ue rm i c ulu s, _ cani s mortui 89
.34
u ermis : .1.4, 4: A9 1,4; ad -eB, qui
Bub Jingua clLuiB rabiosi iuueuiunt ll r
S 9 a 81
u e ruaelu8: AIlp4S, 4

III. INJ)Io;X vrmUOltYM ltIt.;MOltAllll,IYM
337
nerll 1l 6: -0 temporo A68,22; A76,
SO
u er rinul: fel -um 8 7 a26
ue rre l: de -e aiue apro 8 7 a; de
apro Int -e S 7 p; uesica -is 8 1 '" 40
ue rruea: .A81,lll; AI09, 1 ; ad -901
tollendas .<\.51,20; A 109,b: 89 108;
a.d callos et -a9 rolleodas 8 9 '" 11
nerlie i ll u s: A 9,10
uer ti go: ad eOB, qui -inem patiuut ur
S $ '" 82; facit et ",d eOB, qu i -i ne
ue:s::wtur S S (I 118
A7b,2ii; A99, 4; A I 25,8;
85.p I S" 8 11, 33; !Iopn CUIO SilO
lobo 8 7 0: 86; uerri s 8 1 a 40; ad
-11.6 dolorom Veti lOG A II <). A 40
2; A 96, 2; A 126, 4 ' I'ld -ae'
ct A Hi'6, 2: .A 107,2; ad
strangumam et -ae dolores S 7 36'
ad -1L(l dolorcm uel tumorem A 8b 2:
ad -ae dolorem et caucuiulII A 95 in:
a.d -se dolorem ef; ad e08, lIui'
Ham nOli faciuut A 79, 2; contra OW-
nes -a.e difficultates A l 66
ue sicu l a: 826,6 '
ue spus: punctis ab ape uel a -0 aut
a craiJrOlle S 11 7
ue8 ti giuDl:Aiso 18'S81I'SI1
62 ""
AI?P180,S
uetniulI: IUS -i gaJti 828,80
uetulltu8 : A 129,S
u.exa ro: AlI,I1,I4; S6fj l1S; ad
wr'ntes, qui fantasma -ant u r 8 6
fj 192; ad mnlierea quibu.
loea frigore -antnr VeU 124;' Icrpeote
.A 96, f&ci t et ad e08, qui
-antur 8 <I 88
nexatlo: A ep. 14; ad ioemerum et
dolorem uel -ouom A 4, 18
ula: A7S,5: .<\.11 0,9;A I1 6,
8; lasB!8 de - Veh 142 ; Ii quit in
- tutull ambulare uult A 73 2
lI icina Da: A126 16 '
A2, 59'
ulgere: A 12418 18
u igiJia: 860:'10'
uineere: uenenllm it A 19 S
-a uitis A61 14)
u i n u m: Vett 70, I S6, 1(1, 161l, 160; A I ,
24 , 28, A 2, 20, 26; A 3, 8, 31: A 5,
8;, 11.11,3; A 14, S; A 16, 4; A 19, 9,
16; A24,S; A 25,S,6, tO: A 211,6, 10,
12: ASO,8 : A 31, 16; A34,5,6; A1l6,
8,20; A4a,10 ; A 46, 4-,8 ; A b8,8;
AM,4: . A 69,5 ; A01,4,8; A62,5,7,
10: AIHI,": AS8 5 A7I 3 Ai14'
A 79, 4-: A Sil, 12 ;' A' 86 3 '",. ' A 88 '17'
"'A' 02 "','
_ ; ,1,51,39; Ail2,3; A illI, 43;
A94,8,4; .1.96,9; A91, S; A98, S;
A99,8,12,17,21; .AI06,4-; A 109, a,
9; AH6,!!!!,!!4; A 120,4; A 121, 4;
Carp,III00d iaL IV, .... "J.oa"al.
S I /t 12,1(,,27a1
S itS, 60, 72, fJ 26, 82, '109: lVI, '121'
U b; S. /t ' ,86, 40, 11 1, 39' 85 a Sl '
8 1 0: 4'
17,1I, 8 9 a 61,65', 73, 122;
", 84,ld, fjSO; 8 14,3;
n, I , 16, !O; 8 16, 16,41 48' S 11
3".,;SU,29,StI: 826,3: 8'28,'12,22;
S . 9,19,24, 29,37,M, 58; App25,9:
App1l6, " ; App64.3: App
10,18: AI'p Url,9; A)I),121,11 ; -
a lbum 8 a It 18, fJ 20; al bum uetns
A 55, 10: - Ami ncuUl VeU 83;
allsl.ere (an.!erum) Vet L 98, 122, A 'ii, 9;
A 68, 6; A !l 1,8; A !l2, 14-, HI, S2; A 101,
10: ", 4 ; App88,3; ex
-0 l ustenulmo lillie fumo A 89 6' in
-0 booo A 95, 30; iu -0 calido A'I '55'
ex -0 dul ci A 89, 9; ex -0 S 3
124 ; -5> leniasiIllo, id est mertitio
8; III '0 Illuiori A bG, S; -i meri op-
tlWI A 89, 16, 21; nigrum Vett 162:
10'A
61, ,6; 118, G; ,\ pp 128, S: ex '0'
optllllO A lI, 11 ; cum -0 optimo lI,usteri
8111? fumo tepefll,dum A 18, S; -i pi-
Ca.tl. 8 7 a'4 ; ex -0 8ignino aut au-
IUm _ uetus Vett60,80
188; A 2, 26; A 24, 6; A 90 6 A 86 5
AS6, 8: A46,15, A7 J 4" A80'S:
A1I6,'; S ol 11 46 S IS 8, 8 21'6:
A V tt t' , " "
. pp e 5; ueLua optimum A 49
4; A9S,22; uctUR8inofumoA 22'
S; Id e:.:terminatol a -0 A 116 21 '
u iolc uti a ! A UO 11 '
- '
u l per.: 8 28,4; a.d -ae monum Ar.
l!; A 24, 5; A Sb, 2: -arum monus 8 I
a 64 ,
n i r: .. ,!6:82!t,5;
- AJlp ISO. 4; bomo-
8 II, 88; 101
3,i lot ium _i S 11, 41 ; ad
- I 87 a 2()
u i rg&.: A 60, 11!; A12,22, ABO.S6;
A I 00, 21 ; Al'!S 11 U
. ,. ' ,
ulr l!lnlta l: }108t primam -ati, pur-
gntlonem 8 15 U
- '
U 1 rgo : de puero et nirgin eS 17 A 4,7
3; pller ,!lout ]l uella _ A 103,'1: a d
Bt rumu -mum A 47, 2: sigllum -inia
A SO, 4
uirgulo,: A47 8 A 72::1
u irg u Hum: A' 6'1. 10 A U 31- A 78
15 A ""
;
1.26; H i App 61,)\ , ,
II l r ldls: A20 5 6 16 "1, " " ,-
A 8 ' " ,-,.<>. " ,
0, 20; A90, lI; AI05,3,4; Ano,
4; A l24, 12.28: A 125, 6: csstanea
-:- 14, 16
11!l:I08U 8: S6{J 144
Ulror: A126,l S
"
338
HI. INOEX VE1WOIlVM MEMOHAlHl,\Vltl
uirtu a: Vo'!U 180; A !:I,M; A 11 ,15 ;
A 12, 12; AM, 18; A 69, \lU j A 60, 16:
A 62, 28; A ii , 13; Al!, 25; A 13, U,
20; A 78, 16; A 20; A 80, bS: A 90,
H ; A 93, 62: A 101, t 6; A 102, 16;
A 10:1, 20; A 10 4, 10; A 106, 9; A 101,
J 2; A 109,46,49; A 118, 10; A 11 9,7;
A US, 16; A 124, A 126, 4: A 127,
14 ; AI 51,&, 18:
App 16,5: App 119, 4; App 126, II
u i!: V 6tt 26, '- 0; A cp. {,; A II, 12; A 29,
18: A 62, 11 ; A 81, 12; A 9S, bfl; S 80,
12; calefadoriam (J i m A 19, 1)\; ad
olm ueneni A 19, 2
uilcum: album - A 110, 16
u i .io: A ISl,2
u i ,nl: A74,38; A78,20j A 126,1 3,
17 : -u malo A 180, 7; -UB timendo&
Yett ISS
uUellu. e' uihllum: 829, 66; 0-
uor um -i enldi S 29,{''-; >olithnu-
coctum S 2\1, 68
uitiare: S6
cortex -i8 830,14
uitium: Vette;l: A 12,9; A81,\I;
Al:I8,26; 84 P,U: S 17, 41; ad -\I, ar-
t ieulorum aiue perellSBa luorint A 2,
2; nd aurium -& 87 fl16; ad aurium
_II. uel dolore, Vett 4li; ad denHum
_II. Vett 69; ad -a (omni.), quue in
raueibu8 DWleuntur S 4 a 31, flSb; ad-
ueno. gingiulI.fum et l.bror um _Il
A 88, 16; ad oeulOlUm -a A ar., Ii; ad
oeulorum - II. uel dolore. (dolorem)
VeH ' I: A 18, 12; A 23, 2; A 31, 2i
App 3li, 2; II.d _a, quae in ore DII.I-
ountu r A 29, 2; ad -I. ori! aut iiugu.te
aut gu\ae A 2, 8
u i tr eu.: 8 7 fl29; ampullA
_II. A80,8; A 131, 21 ; -110 uu.n 829,
42; in ullo6eul0 -0 A 11 6, 8
uiue r e: A2S, 7
uiuu.: 823,83; SSO,S
uolure: A30, 2
uo l unta!: -in coitum 54 a86
uo l uptaa' 87 a\!7; lid _ .. tem fo-
mi nae S 4. a 82; a,1 -atem \li ri I:i 7
a 21)
u o mif i c u 8: ,1.109,36
uomitodua: S I6,'U
uom itu s: A I0'J, !!8: - canis 89
a ll '" ad - um et somnum S 7 a 82;
a.d et Buspiri OBoB et lorueis do-
lorem Vett 62
uuluua: Vett 36, 168; A ' , 17; A3,
SO,a l ,llb,l)o; A S,S; A I 9,10; A21i,
4.: A lib, " ; A73,20: A 76,4: A 17,3;
A 78, 16; A 8\1,6, 16,21; A122, 4 ;8b
a81; App ' ,3; AI'P 111,&; Ap}J20,3;
ad -era A I 16; A 26, \!; A 77, 2: AIJP
45,5; a.d cancerOBIl 89 a 1i!; Ild
-era et cll uceromata A 'I, 8: S'J fl19;
ad ulceroaa -en\, et canceJ'OUlnta A 84,
8; a.,1 _ ei e&neen.ueri t A 8(1,8; ad
-era dronia et ad ranatum A 21,2;
ad -era. de ferro facta A 89, 4; ad
linguae -el'lL et Jabiorum 882,6; ad
-era narium App 17,4; lld -erA om-
nia A II:!, 2: all -era. recent ia A 1,46;
A3,3.J.: A M, IS: A40, iJ ; A80,24;
A 88, :!2; App 62, 2; ad -erlL uetera ,
quae hUUlorem praestAnt A 86, 16;
ad -era. quamuis uetu. tiuima A 7G,
2: &i autOlIll aUiiu@ - fuefit A 26, II;
ad -era, quae ub Ie nalCl.lnt ur A.6li,
uu lp ea: de uulpe S2; a.deps -i8 82
a67.fl 43
uulp i n u 8: adipes - A46,4; de -II
pelle S 2 0; no
u u I tu r : de uulture 828
u u l tus: A66, 16
uulua, 8 1 a 72, 5s fl8G ;
S 16 19 - in - ouucll la 8 14,
91; - 8 10 fl 24 ; lepori s -
8Sct63 fl74; 08-ae8liflltlOi pro-
llloPSRm '-Am 8 G It 6; ,nd -,aa lubfo-
cationem S I P 26: muller u a - ob-
fneat'.!r quod. nequiuimum uitium
Gnece 'h), st erice puu dici tur S 1 fl23
IV. I NDEX NOMINVM PLAN'l' ARVM
(Nomina, qUile tautum in codicibUli Cla.aaiB fI uel iuterpoill.t i. In.udantur ,
littori. incHnatil scripta 8unt)
Abiaua 23, 12 abainHum' marinuII!
a.big a 26,9 101,18
II.brotanum P lli I
ab8111 n tium rusticum I 15
19,27 .bUI 8 UI, i 5' ,20 _
nbaintium 10 1 et App: ausynth lQ" J01, 11)
Vult 17;4.6,9; 1111,24; 1 a canh 89,6
111,14; S 9 a 84 acallthilida Bll, 18 ann
acata c hyros 86, 16
accipi CU 4, 2G all
achemen is 11 7, 7 01111
Achill i o n 89, 14
acin i mdi cem, id est
8l1waucu' aiue amllraeua
P2S
aciol'ion 4G, 11 aNfl
[ V, IN[)]t:X NI)M1N\' M l'I,At\ 'I' AltVM
339
Rcopon 40, 1\)
1160rum 6, I I
aco ru. P 23
adam o. 4,26 '"111
t lldanton Vett liG
adiali to ll 49,9
ad i anthotl 47, Gmlll
adiant o n :')1. Ii
98, 'i
(l il a 14, 12 ami
(I,[io# 46, n /n11i
ad r a. riz", 19,24
adrjzafot (ozirafot,
II z irafroth) 14,12 ann
adundi 61,6
a ecl'i(otu.1II (ecIJfO'flum)
S, 15 olin
aegicon i8, 11
ae i llro ij 29, '.!i
Aeth i o pia 1,9
7,10 onll
afedro& 41" 29
a{ C "t; II i Ii (urferesilf) 7, 10
(lim
a(ioli 32, 11 aim
a(1'ori es fl3, 18, 2[;, 13
olin
Afrodisias 6,1 1
Afr o d i tis iutrOIl26,16
Afroflitu IfU{a'I O$
106,7
aft'oldeno. 80,4S
n.ga t oB daemon 9i>, 10
u.gln o r oti s 66, 9
agrio 75, 27;
75, 17 al'"
0. 9 r i a n (Iudrach' len NU,
"
agr i!,olill1ll 67,8 linn
a.griofil!on 9&,9
llgroHtis 78, 15, 18
a g r 0 8 t i B e(l umelot08 78,
" aieai u 121l, 11
124,11
a l b u ciu m 32, 10
(Ileana 87,7 a'lII
Alc i bia deo D 16
aleeho (altcO) 75, 17 arm
alent i diuw 2t. , 18
Al exa n d r i cOlon& 68,
10
algam pa lustrem 6'8,9
aI!I1
a l icaccabu8 76, 16
allium 71,12
1111 i u m Gallien!" 127, 7
aloe !l0, ... ; Vott 11
a l oe GallieR. 16, 7
a.. l oiii clI 2S, I I
a 1,cl o 75,16
a l ha 1:18, 16
n l t en a IizlL 88, 16
Idl ll l'Cll lnm 4,26 aNN
II/ t hen 11!),11
alt or 83, 17 ami
a l u m Gll.lIicum 59,, 20
&Ju tn m 70.7
109, 17
flll/araCIl S lUI amara-
cum fiG, H; P24
IIIna r anto, 104,8
IImflrILt ali,23
amaxitim 78, 11
amb r 08ia 89, 12:;
10: AI)]) 62, 3
ametislou 86,1':87,7
(11111
nm'''.lIton (amianion)
47,6 IUI/I
r.mll i oc ia 23, 12
AlUo l u s ia 23, 12
alU OUl nm 80, 12; P21 ;
AlII' 96, 9
Ieuce 67, 6
ampUI/dia 32, 11 aftn
alll!l!Jdaloides 109,16
(Inn/Huis 39, 9 ami
(PlflcJ,ili8 127, (l
8oacirioa 10,14 "
anne/orion 79, 17
a II a d en d r o me l 0 ei n
38, 17 '
a narrinon 86, IS
a'l4aulilis 127,6
a"a tle l es is 59,20 anll
tanchomlLnea 14,9
allcuel. 100,8
andra c hne 10' ,7
(UI d r u. f/ 1H 104, 8 01111
Iindrog i llo a 68, 8
anemo n e 68, 18
u.n elll o"ion 53, 13 tUm
10,17
ane t aln 122; 109,48:
128, Iii; 8 ,., fl126; S
29, 19: App 122
an!lwi'I Clnn 114,13
atlt' tou 40,21 ann
anitronit r on 7il, 17
"""
flflthemtH GO, 13
ant j l1m ll. s 34, 19
aILtilllinon 4,2601111
lI.uti r rinon 86, 18;87,6
/I nt I IUI a' 35,24 (llIti
antuerenbea i ar 41, 18
anuei '1, 12
an u a i 102,9
18, 12
anydron 75,27
tao gineme 70, 6
t a p er it ol; 23, 10
1I 11iastelluDi G7,1;
8, Ih ann
t Alli eion 16, 6
ap l um 11 getApp; 8, 1&
ann: \l6, 3; 120,6; 126,
6: VeU 101; 5 29,49;
Api> 12S, 8
upi10n ' 'is!!! 8, I ii ann
a. J) i u III rulticum 8, H;;
128, 9
tllJiUfll eiluuticufll 128,9
il.piuriau 8, l li
npoetlter u (apl4wteru)
76, 17 (11m
A 34,
"
apoiio on II '.! , G
apoliuos 10, 14
A p o I I i lI a ri a 7{o,17 aUIl
.. po lli narie 22; 22,8:
oj, fJG an"
up08pletlos SO, 48
t" llrog e 8
IJpgtli1tt 32, 11 aIm
39,9 m<ll
arc!. eeostis G7, 8 mill
al'ciOIl SS, 17 aIm
lOil , 5 alltl
areot; 79, Ii
a [ gimonc AIIP 20, 3
u r g i mon i a 31: i'i ,1I ;
P :!4; App 62, 3
arg i mo n ia. m arsenam
31,27
S8, Ie.
a r g iro. 88, Iii
ar!l tU'n noB 83, li 01111
arion 4.G, 11 tUm
ari s (1) 14, 10
a riatoreon 8,'8; 13,10
n.ri ato l o cbill. 1\1:, 10,
13 (1)
ariet o l o cia 7,5; 112,
11: 8 11(11b
a ri a teloci a. longa P22
arma i a 90,47
arno o n 68,8
IHn i on 1. 69; 87,iullfl
nraog i 081a J, 69, 76;
Vett
arnoglol8otl 124, 30
ar tl of/l ouu, 52,15
I1ru II (1) 14, 10
arpopd .. 99,21
Artemideioll 62, 18
Artemisia 10,1\1
artemisia lellt.of i l -
l OB U
a rtemi s i a mon Oll l o-
n os to
artemi a ia tagRoteJ
I I et Allp
34U
IY. IS])fo:X NOMINVM !'J,AN'I'AltV],!
IUIlI o r 1,;2
A Hlep"u lliuMIIUI 109,
22
Asc l e pia s 14, ()
8, 13
a.rodilu.1I2
Il. s jn trofo n 88,30
(l8io Zl'e lioll 4,26 ami
1111 (8) i r CUll (acs.rcltlJ) 32,
11 (/1))/
Ihpll i ti o n 2,D' I;
Sa, Ij
Ilspal'lIgum agru/elll
85, 18 fU!tl
a.'plI.rllgUI :16,8
[I spbet 11, 16
asphuit 11 Mill
lIsp i noiou lIu,11
(up / etlon 47, (j 111111,'
91:), 9 ann
a8podi/o. 32, 11 alill
III/putl. 32,11 1111n
lusefolium i8,
<uletlicall 93,54 anI)
I.ster Allicos 60,9 alln
asterion 60 App
aBtui s (;0,9 atln
asleriseo8 60,9 anll
.t&ter i tam 46,29-
as t"O l o. r egi .. 5:!

al.ol"iun 46, 11 atlll
atzicurur 9, 13
augmoa 4, 21>
(IKricula asillilla 14,.12
fllIIl
o. urulU ett i 6',7
ItuBterllli8 106,8
Il.utogenca 611,6
UI"'O /It 124, 12
ta.uiuB '4,25
97, 18
tlzir chalbr 87, 7 anti
ntirguZI'of 66, 9 aIm
Ihcebiou 86,22
/Hlli8 114,12
baltetllll 109, 17
bn.rdHnll. 56,
ba8iliCt 53, 13 arm
bas il ilea. 11:10 et App
b ll lo. 88,34
batos Jduca SS, 30, Sf>
b utra c/H)is 8,15 IIlIn
bat"picl"on lUI, lfJ
b e cio n 102,8
bdli'notelll 4,26 ann
bdlilloton 4,!J6 atln
bellinunciulII4,26/101n
bell 0 lUI ri 0 75, 17 l/tlll
bellonariu
75,28
benedicta. 61 , 6
bcneo l entCIII '2 11, 11
Qusasa 90,47
b et!!. S 29,14
be ta pla-nta-gioi s 2\),28
betip, l en 1I1.i, 2.1
betdhonOiU. 75, 17
"'"
biboncm
bled.o 93,69 .. 99, 5illtnn
blio'" ;;7, 7 ami
b 0 I b /) 8 emeticoB ub, 6
ho l u! gerron 99,27
bon i a id eat louia barba
P 18
QOOti8 105, 5 aIm
born.toB 86, 13
borion 87, j
botrn.cion 8,12; 109,6
botrn.eion ijL Btiee 9
bou i ! lingua H et
AIJP
b ral! i en. Ii J u a t.i ea.
1'"
bras8icll1ll rll,<jtical/l
129, 9 ann
bra.tin 86, H
bremu 91, 10
bri o nill. 67
IJri o nia Il.gria 26,8
IJr ittH D.iell.!9 et A. pp
brucol \l8, 8
b r amllria7,10alln
bllb aliofl lU,12
Buba.steol c&rdia IO,16
bubonion 60,!l ann
b II b u ri t II ( rizlU, -ritur)
82,11anJi.
bucranion S6, 14 ; 87,7
nUll
budllma 41,13 lmn
bu(thuim08 12il,16
" url o! a a H , 12
bub u s Beillitee 42, 17
!.l u i bu s seilHticus 42, 1/;
b u I b 11 S uomitoriuB Mi, 8
b union 66,6
btu-ion 87,7 ami
bu rut J!lim. 129,9 ann
Ca.ballation !I1, 12
eaeeab on 22, 8
ca e e ll.b08 68,7
c(lccaiia (caculill) 7,W
(It!!;
cucri 8u, 43
e/lcrin Oxt/lll 80, 38
ell.e ni s 97,13
c !!.epa .18, <I
c alamagro.tis 7B, 18
cu lo.mint e 91,9
c(lliculllri8 !I, :U; ann
c ll. l igula r is 26
Ca li,y l I4,26a""
cll l l i pot!lloll:1,29
('o. l litricum 47
C{l. l or canlilltos 2i1, 18
Ca Ultl.en.cte fl2, 22
camas s iee !Ii, 22
c u. mneda f nc 27; 2::', 9;
oS, 10 tlnn
c amcd ri 8 ct App;
26, 1.1; P 17
tcalllcdyosmoll 80,38
canlo l aen. 112, G
Cll.me l eo n 11 0,8
clI-lIlelepodi u ,u 46,80
eame lI olI- :!C>
eo.lnome\on 28 et App
(l am Olll e l u B 19,21)
ClI.mepitis 26: 25,9
!!4,18
camp .. afl ellla 80, 38
canjculo.ris 4, 26 ann
ean i s ee rebru 1n 81
cannllbia ai luatica
11.
47, 6 amI
VeJleris 98,9
0.1111
capillum Vt1l;S 47,6
fllIII
tcappll.ra 104, 7
capparis 112,12
C(llJrllgitlelU. 109, 21
en.p8e JIIt: cciu radicea
id e.t _ P 19
CIII"acfHi8 lu9, 16
Cll rco.aana 8,15 allll /
ea r c in et ro n 18,26
oa r du.mina 20, III
en.rdnmomllm App
95, 10
ea rdamon 20, 18
c(l , (lo. mulII 64,9
";ger 110, 13
cardul ai l llati cul 110
e (' r 1111 uariallll S 110, 1.2
e(lrdtou 110,17
c lldophila 01,.Onn
c n.rp ofi ll on 68,8
caryites 109,18
caryi.tis 109,18
eaSlia P 17
c ata8tn l ti ee n S, I f!
culhalllintl,(I agria71,
9 aliI"!
c aloti. 57,7 al"!tI-
eaut i een 8, 18
toeetYliB i ee 10, 16
ce ll t. aurea 66, 18
maior 34
centlluria. min or 116
et _-\pp
IV. INm;X NOMlNVM I'LAN'I'AU VM
'\4 I
c o u tnll r ia. 11I' nnx OU, II
1l0Jitl oui'I74; lllO. It,
eeJln S :t l , 8
tc ir Ollu Vdt 116
(.:i roll io u 16,7
d II "loll t e III 0 U 1" 14
!lU,:!6
S 23,!!7
C181 10 0 102,8
c i Btof i l lon Ii, 14
OOp08 Afrotlit08 411,0
co,' 26, 18
cer n. 8 81, IS; 8 1,9 wm
ce ra.t i .. 14,88
cefatis (uradis) 63, 13
IHllI
o i 81 0' erisoc8ntes 120 6
c i uos melas IHI,26 '
eHoeacium 112, 7
c it ru. P 17
ceratitia 53, 18, 22
106, {j IIIlJI
cerefolium 10&
ee 1 8 U ill ai1na.li culll 89, 1 <l
oerutl.8te 26,19
Ce. tron Vett 176, 193
cha /ci. 82,6anll
ehallla ehon 110, 13
elialllilepitia 109,18
chul'aeia, 109, 16,22,
" 80,50
cheli do ftia 67, 8 ani,
c h e l o niOn 17, 16
Chironias 18
cblor n pis 8, 12
ehodana 6"7, 8 IUH.
tcboras 8, ]2
ehotr(lda 8, 15 (Jill,
e i b i el i fI ali ' 1/1,10 an"
eiboria, berba_ "8, 12
c i ctr oolulIIbimwI109,!.l()
CiO(lI er,n.ticnm 100,18
cicer rustkum 2&, 17;
100, 18
ei c J lunen 17, 11 ; App
IS, lSi
c i elami n08 17. H
oiliofi l l on 89, 12
Ci l le na 17, 16
eimb,\ l aria 43, 7
cilllillum 93, 6; S 6
{J 120; 529, 19
c i miD n m '1'bebaioum
P I'
eincinna l il 1>1, 9
einocn.l ce 18,26
c i noca rlin.'l on 20, 18
ci no cefu. l ion 86,1-1
e i no c eh l oB 81, (j
c i no gloua 1, 70; f>6, 7;
97, 11
c inOlna"ofl 110,11, 20
cinOtbatos 88,80
einOl (orebis ) 1I'.i, 18
ciflOt o l"" 110, 12
dpari Bi a8 109,21,45
S, 49
eip e r UI 19,21; P20
eiprcUU8 74,22
ciprea l 'u nigra 26,9
eiprua Sidoni a S 26, 1
ciriomorfOIl SO, I f>
c l urgi", 17,17
clauum Vcneris68, 9aflll
eloro pi n 8, IS
clybati 8 82, 10
ell i c '48 110, 18
O"idio8 cocco., 110, 11
cobios 109, 16
Coidioa 11 2,6
coclllu.m 76,17
c oeeollda 22,8
co l i cn l u t 12, 18
colleti, 8,48
eo l liri s 40, 20
co l llmbina. 8, 14,
12 alln,' 6U, 8
10"'J, J{;
c omitia l elll 16,8
conc or llia li , 3 1, 28
a""
con{tr ba 127,7
conferun. 69 1()
conf irmll. 69'
cOfli/a Gallico .123, 8
cotlile 129,8, 14
cOlIsol1da maior 59,20
a".
conula 67,7 olin
co r ,ululum to2, 9 0.111)
co reodri l li o ll 14, I I ;
2f>,
coria111/rOfl 103, J,9
co ri .. nd ru w 1011;47, 9;
II, " ; .3, 19; 9S, 13 i
124,3; App l U
coriaria 1i7, 7
coritln 103, 19
corionlllor(08 87, 7
a""
corona/i, 80,35
. orrago 41, 13
co rrKd am 86,18 ami
c Olmi c em Veil. In
coti ledon 45,6
co t u l edon 48 et App
cotllli d o n App 43,:1
c rafllbe 129, 9 ann
Crat a .. 74,26
creohvl(l 91,11 ann
Cretiee 62,18
c ritl-lta 47, 6 ann
c r ino n 108,9
CI"8 u " tem ill 11, JO 111m
e ri s i o n 0:> ot App
cr i8iBceptrOJI 110,11
cris i ti s 8a, Hi; 89. 13
cri 10 ell n t i s App 120, :1
e ria ts. glllJinll.Cui. 66, 8
S4a34,
(JlI9:S29,
ell-CKm e rem ogrtlltem
114, 13
CUCumi8
II.. ot App
cllcuflli s UIIuolis 114,15
114,14
t wpr e88um 86', 10 01111
euriti . 73, 10
t Y II och aroIl12.9. 9 alUi
cynQcrllmbe J2.9,Omm
cyn08b(Cl.aB 81:1,
cyp iru i App !Iii , 4
" Ilfne AIe:.:llndrina68,O
d II. fn e ipogloaaos 68,8
II II rIO e mit,ios 68,10 anll
dl\fne Samotraci ne 6S 7
dafniti s 27,6; f>8, S'
dufnoides f>8, Ii
d amaBonium 211, 27
Dalla 58, 10 afltl
da nc", 56, 18
Dometriu 8.
detld1"itis 109, 20,47
r1 e ndrcillea J09, 2J
dentarilt 4, 26 ann ;
8, tr. ann i 67, 8 (11m
t1enterobon 1117, 7
rh rdKfII 60,9 a1l11
l liadeflla 40, 21 mill
diaflto1t 63,6 ann
diau l 08 M, 6 ,
d i cho 111 a tI a" 6;5, J$ (JtlI"!
dickotomo. 65, 15 anI"!
llicottelu 8,15 tlnn
dictatlln1.lm 102, 16
ditlitlam 4,26 ann
dieun.tbel 12,11
d igitnm Veneria 87,;;
68, 9 ann
dig l o68011 68,7
dim01"oll 93,54 all1l
di n u p ula 67, 8
diodels 89, 18
Dios elstate 8,
D i 0 8 pntw"'lt 80, liO
Dio8CiullloII
dip ri on i o n (?) Vett 178
di lJsn.ca 26.16
di p B8COS 62,20
rlipLBmD nm62et ApI'
Direlleon 7
dilcope l ll 6;, S
doct i l a :16, 11
IV. IN[)F;X NOMINVM I'LANTARnl
a omiLri(1 (dOIllCl ria)S I,
;JIJ aIm
d o ree. d ion H, 10; li1
do ri c n io n 22.1
(lorigtn ion 75, 17 tllrt!
drllo Slo ut e. 14 ; 1\1,21;
P 21)
d racoflloB SO,39
d ri Hil 12
dris:! ... . I!!
t dr yoe o l afon 28,9
du cone v2, 23
ay BOBlHo. 71,9 (/ ""
E b e notri co n bl ,!I
eb ulum 92
euu,trona a , 27
ecbo lioll (l2, If)
,chitil1 i oll .5,6 111111
ec h i ll o p odion HI ,26
e c i II radices id ost cup
BeliD. P 19

c diosmu B IH, 7; App
121 , 8
t o, I II; 111,26
efellll: r o n 18
egg on 81,8
114, 12
te l l:!fll.u t oBi8 <16, 22
o l e l usllG,22
e l e l iafa con 102,8
eldiBfaco, 102, 11
eleli,fll.cul [> 16; S
28,26
e l euion !I{I, lI ; 5,6 all"
a l eomoloci n S8, 16;
" 0, 19
e l eol acta 92,25
el ioBcopoa 109, J6, 20,
"
clioBtrO{tOtl 63,5aN"
e li o tr ojl ia 40, 20
eliohopion 6S, I
eli'ine 82, t; ann
E l iu (dacrion) \ill, 7
eiLupoflO" 611, {} alit'
c ll e bori tea Sb, 22
ell e boruB S,22
e ll ebornl albul S 22,4
dyo. t 'r upo1l 611, fJ allli
Cl III a AlnlllonOB 94, {I
emA. aut ropu 10, I b
em il. Arooil 104.,7
e III n Athemu 26, 9
Cllla Cronu 10, 11
em a epyell' (emepyens)
ali,:U /IlItI
em p, EmllleuM 81, 18;
l!6, 22
e III p, 66, ta; 66, 8
ema .Iltrmu 66',9 (m tl
e III p, ibell. 88, 31
em .. ptoba.tu (1) 56, 7
em a. tauTU 4ri , 29
emil. 'l'itIl.DU49, t O; 88,51
eme ni p u: 62,20
M, 19
I:!m i n ioD 14. , 12
emino,. 14,12 aIm
emio Dio n 97, II
emo,'a,i, 127, 7
emto n a.e C>D, '
e ll ta tico n I b, I S
tpoptict ligea (lyua)
4,26 linn
ep La fi I I 0 1 App 117, 8,6
c pta ple u r on 1,70
eptapl eliroB 1, 76, 79,
80
e qu isep ium (tquilisat-
pi ulII) 3.'J, .'J 111111
e 'lni so ta 39
era siofl 79, 15 allli
erectitis 19,26
o r ifion 126 et App:
!1O, 42
erigeron 76,22, 2.9
S, 60
124, 11
erie/HIlts Jf!4,23
critron ion 16,14
e ro ti a 105, 6
erotill i o 106,5 allil
erpi l lon 100, 12
er t.ea 7fJ,34; P 23
eru 11m 109,39; llf!, 13
eler Ofl 7, 10 mill
etbnc61,9
Eubo ice 9:!, 23
8U llil to ri o n 4b, 28
eupat o ri um P I!I
eupetal o s 68,7
ex uperanl 66, 9; 73, 11
}' abo. b6,8; 126,9; S
2!1, .1.0
fa b a lupintl 4,26 mm
102,8
flU gil. n i on 46,11; 79, 17
fat ICtl (l wtica) 75, 17 ann
f eb rifugia. 86,25
fedranO'1 39,9 amJ
f 01 t errllC (feIwrrae) 34,
20; 35, 24 Min
feniculum 12f,;80,40;
81, 14 ; P H
fen u mGraecum 38,6,9;
40, 9
f ero1ll bron 114, 12
fct't'aria 66,9
fe rr nrin nigra 78, 10
fu meri,rHo 38,18 amI.
feuxicteros HI,25
ficusS9 88
fifi l oi 32,11 ami
fifiloll 92, 11 (11111
filacterion wega 10,
" fi l i ciua 84, 10
I'i I i x 74 et App; 84, 10
Filome lion 74, 211
fi lo p aes' 4b, 28
fil tr o d oti B 06, 12 ; G6, i
flamm,,! a VeKCTi,7, 10
ann
f lo mides 72,2'1 f
flomon 72, 10 11'
flomo a 72, 10
foeni cultu 95, 12,. 96,3;
App116,S
f r aga 37
4,26 (1"n
Frigia 66, 12; !l7, 11
Frigi ti s b6,
fur iali s 75, 32
Galliudanu 8,15 a'",
galeng fl, A}JP 128, 8
g a l iadian ll 61,8
galion 4,26 ann
g lllli crns et ApI'
ga l l in a ei a (?) 5, bO
ge.ntia na 16 et AI)I);
P 22
g e t'ontea i6, 22
g cs omfaloB 48,6
9 i bid i r ia 1 e TIl 7, l Oami
tgige r 81, 8
ging(1I1 4,26 ann
g l a d io lum 79
glatl lo l uJII Itgitale 46,
11 ann
glaucius 14,26
glec h o" 93, 61
glacho n agria. 91, 9
gl i o i si de 66, 9
glicon 93,64
gl"dum 7fJ, 10atltl
go nos llolW'u 41, 12
gonos Apo!lonoB 91 , 10
go"o s 109, I i
go n oB JUaestu 10, t 7
gonos erGOs 18,27
gon o, Hor", 91,11 ann
gvnoil Or u 411,29
scorpiu 49,9
gram en
grills &0
[lty7l0n 114, 12
[ll,duball (gudublm,gll-
dubal) 7, 10 cum
H a lica cca b oa 75,22
has tu la reg a 82, 10
he dera S 4 Il 46
IV. INI)EX N{J MINVM
34il
hcol(lrn
120 et AI' P
h ed er&. uigrn 9rl
he lci'le 82, 6
93,64 (mil
hil l i opu n 4!1, 8
heliot r o p ia ... 9
heliot r op0 8 49, 8
t hel y ooeproteB 28, 10
h el 11 os tr 0 po PI 63,5 ann
h em a a.JXHlont06 71, 9ann
hema Horll 11!), 6
ll emll iclillos 71,9 (11111 ;
JU,U
b emion o n 66, 11
he'R o,/asis 59, 20 an"
heptafillllm 117,6
her a cl ea 711; 49, 9
H erae l eoq (is,S
123,8,9
l1 eracleua l)i)gull 47, fJ
a""
82, 10
H er aciio8 63,13 (mll;
63, 25
(l9j')(ina 87,7atlfl
11 e r b a capillaris 47,6 mill
be r b a naticina 22, 8
ber bum 111,3; 817,45
H erclatlia 69,9 all"
H e rtulanaa 73, 10
Her cula nia 66, S
Hermll bllsilion 83, 16
B erm" botane 83,19;
88, 17 amt
Me r m u dactilon 2,31
He rm u rahdos 72, 11
h.e r pillo" 71Itgan 106,7
b ierac ioll 30,11
II i era corineU) Vetl; 179
hier an temi s 28, 10
h ier i bu l h u m 21
hier oboto. ne 8, 47
hie r obotall im ti6, 7
hillvla rustiM 69,20
amI
"'''fllda.5, 6 ann
h in nula rustica 127, 7
lIipPolllllti es 47, 6alln
h irundinina 14, 21
hytlropit i a J15, 10
75,27
llyoplit/la l mon 60,!)
Utili
l a& 10, 13
i b aoa onix 2,31
lheris 20, 18
ibi ac um 88; 116, 11
i h i acul 40,9
i bonS II& 80, 12
icteritis 80, SO, 36
I d (I ll ub!:! , 7; 62,
ill i" (>'
idrng ogol 27, ii; 68,8
124 82
26, 16 '
Indicem 177
inguinalelll 609 linn
i nmodale 12./, ' 9
i, n onla 96
''II,a,.a 4,26 IIlUl
j'l8lulia 4,26 alUi
i nt ib uIU Bilua.ticDm49,
It
! n u 8 ,siriDticu. ApII
' OBCllllllum 4,25
i oseli non 8, 13
l o uis barba P 18
ipnotieotl 14, J 21111n
i llpirum ij!l ,9
ip Polll lin on 107,6
iri l agrill 70, 14
isatia 70
iUIlCUB P I!I
i Ull i fero. S4 20
ixi a 110, iii '
i x il' " fl O, 1.1
I.a br um Veneris 21),1.;
62, 20
10 ami
la c eea cardu, 110, 12
l(Je throN 7, 10 alln
llictililgo 21, 6
lactlle", 29,8; S 10 u 16
lactllC '" le p o rinll 1l 3
I . i l u a tic a30;
31) 6 I "
lac'ty'ri, 112, 10
lugopua 61,6 mm
la mpa go 98,!l
InpaHn Ui 1.3 ct AII)l ;
' I , (I
lapatium acutu u. 33
l/l , im,nll h (latn' msafll)
41, 13 all"
latercu lnm 4,25
laHri d a 112 ct AllP
l aur1l8 T,s8h
I a. urn 8 AloxD.ndriu1l8 &8,
I.
lax 104,S
l eontodarO Il 1)7,7alltl
(lcolt-
peta/on) 7, 10 ant.
leontop o d ium 7,9
leonlos 7,10
WIn
lepori s pea 61
l et/I e 53, ,13 anI!
l e th u s a 5S, 13 mill
ltaca'n t o. 93,64 /llIn
ieuc o fri s 10, 14
I i lill'I' iIi B fJ7, 7 (11m
l ibD.no ti l 80, 80, HIi;
107, 11 :'..
libu rlli(l 31, 18 (In/l
Ii ee ll i one ,'l8, 18 Mill
l i cn i ti s . 2, 10,23
ligl ui o i/o 38, 18 ann
ligutiO,u 38, 18 ann.
Ii Ii u nl 108 et App
li mn e'Li,8'I, 18
l i nE:: u o.huhulaH 13
li n g ua canina !17' 13
lingua cani. 97'
l in g u a ceruina. i9 16
l i ngua ti7,
" lino tosti,82,L2i83,19
agria 83, 11i
l in o:osti.8 (Ifni 83, 17
(mil
l i n urn S8, (I
li,imachio1182 (J ann
looorte ll 4f, 2.1 0/
lotlchiti., !J(J, 16', 18 I
lonc itis 6{1, 12
lot o metrll 68,8
lupi n u UJ mOlltallum
'"
41) ,9; 101,0;
S 4 P 68
I u etrago S, l'i l
iYOO )l nUm 8, 14
Maa l ph . 17, 16
maeal' inle n 80,38
Ma eedo n i ca68,10aNlI
mac r o f illon 'Itt, 14
rnalaba tll r Oti 80, 49
mala cydonia 75,30
malum granarum61i,13;
8S,7; ll a,7; S 'i p l1
m a I" IN ItJIillm SO, 4S
mal um 4,3l;
S 7 u 20
maJu a !IS, 9: 8
malua . greStiIApp 121,
18
ma lua. e rra t ic!> 40
mal"a OJ'lete 40, 21 mm,
III a I u a rustica 40, 21
mllmmale 26, 10
mand r agora. lSI
til (lttice 7.5,32
m an i(lOIl 76,28,. 75,IT
(wn
mn n i f o lin m 86, 23
tJlan iopot08 4,35
malltis 75, 17 ami
In II. nUll Mlortis !!, 34
mara / r um 125, 11
Maroo i o u :1'. 17
344
IV INI)EX NOlllNV1I\
mll rrub iu In 4n et AIlP;
l UI , 9 : S 23, 10
l1lll rl i alls fi7, 7 (Hill
lIIatltm (]8,90IIll
mllotriCl1lis 66,9
me(:UN 4, 97; 53, 1;;
macon a&odes !l2,22;
,53,18
mccon o.grios 63, 12
mecoll
mcuon 65, 12
meConi01J 109, 19
1u9, 17
metetTo li 67,8 olin
wel i e'l.m "Ii, an
IIIctiuo(illo71 .119, Ii
meloco.rp on 19.2.1
mela s man 67, 7111ln
memene l)11I :lU, 10
melle l b, 1-4
men eo n 65, l 5 mlt!
menogell e, 65,15 IIl1n
nlenta I'l l et .APPi 91,
17,' IOU, 8
ment a nigra App 121,8
1/1 e tit U lIwt ria l OG, 8
lIIeJltudiotle 91,1101111
men ta .tr um 91
mer eurilliis 83
meTcuriali. moscuia,
ill est tea/jet/la/a 83, 22
meTa H 76, 17 ann
mern 100,
miacanta 86, 17
micron (J;#0011 1.24, :U
mi l i t a ri a 5,b!
mili ta ri a 8U, U
mill e f o linm 8i1
minte orino 94, (i
mio Y um (?) 4U,
111iTII 102,9 all n
miriofillon 89, 12
mirra ",44; S6P170:
S 6 "" H.>; S CI: 8
2i1, 31
mirtiles 109,18
mirtopetalon l S,27
71,9(1)111
i\lit brid" t ion U6, 12
38, 18 alln
mol oce IIgl"i1l 40, 19;
38, 18 allli
moloeen CreticlIlIS8,16
mo l oain agrian {l2, 8
mo l oc in iption 40,20
1Il0lu 48: 66,12
mo l y 9O, 4G; 75,1701111
Inop O!' 74,
mora. ailuntica S8,31
lUuicetram ",\I , 11
mnl i cn nd o& 81l, 18
1l1ultifo l ium 124, \1
multilago capra ria
109, 18
m u l t i ra.d ix 86,24
muralem 82,1) ann
Ul ur 8ria 26, I,
muua App SG, 3; App
9a,9
l"rlll!58, J2
m u r t a 8iluat ica 88, 6
27,6
IIIutilgo 68,10 ami
lIIyrl(J 109, SB, 48
Naco.thon 80,50
lIa.r c i n 16,7
n lHc il8 0B anigros66,6
na. rciuu8 66 et App
na.rdoHta o ie P 19
nllordu8: SpiCR -i 8 r.
. 64
n 1101 tu rci um 20 at App;
126, 7
natal 72,11
lIefel io n !l6, 26
10,18
"etl/teo" S, 16 (mil
ntntchofl 8,1(' ann
neolheos 80,!; 87,7
01111
'Iepet a 91, 17;91,11 ann
lIepeta. 04
at App
lIepitn. .App \14, 7
Ntpiunia {)7, 7 mill
Neuion M, 17
tleslloc 47,6
...
Nices fillon 68,7
Ni lio n 8, 12
n i mfnool '.!8, 10
niUlfea 68
nimfea. pted .. 68,7
oiBena 49, 10
NiB i on UO, 26
'lOti a (j7,8 anll
nOl6otrofoD (?) 40,51
notiotl 11.4,18
"lHtga G7, 8 mill
l1upylll 8, .15 alln
nuth a 8, t5 ann
IIIlX 109,8{1
nYllll1,16ann
Oeimoides itO, L'J
ocimos 110,2Q
ocimulD lI 8 et App:
49,22; G3,ll ; 75,21;
89, 20; 91, 13
oC itocU8 62, 19
o dia. 76, 23
oons n te fl", ct App
oria 82,10
o rtu.1 moo Tironol I i
ai(ies 47, (i (1.)111
o li8llotrum 107
oliua 109,J14
\12, 23
oloeiron 8
o It! 111U4 ill 3 f, 28 (11111
o"i ro pr(MOp08 53, 13r.1l1n
oniJis 123,8, 11
oni:!: mioH IS, 27
on ool1 r diou 2ii, 16
ollychanteM 10, I ii
to})e to8 19,213
orh icu la.ri. 17 et .App
or e II i" (oren;,,) 8, 1(, anI!
orc hi l 16, 14
oric/o Ugin;'lalJ,J2aml
oTic/aria 82, 6 ann
orig l1num 59,2.1; 100.
113; 127. :1: PIli: 85
"" SO, P {>2, 64
or i llsnus 1:!3
orobct/lroll 7,10 a .. 11
orobetrOJi 7,10 anti
ortica 115,6; S 4 " 83
orto!el o a 26,8
oscium 103,20
Oaireoa tare 87,6
o.witi e 91,9
oatR Rntropu 10, 16
28
o bhoibu iu m JJ 2, 7
othonnion 74 , 26
o u n. tllminia 67, 6
o ualoi dl1 23, 12
oxigonon 63, 12
ox i l &.patiulII 1\3,6
Palalia 17,16
pa'1laces 123, S, 13
P(,flQCOBceTas (]5, 15
mm
pauax Cironillo 96, 11
panearpon 110,11
pauchromalJ, " 9
I
Ja ner ation 4.2, 16
) andi o n o6 riza 7' , 2G
tpa.ndon i a. Vett
l'anion 16,14
pa'llgaton 93,54allll
panti(ilon 7, If) fill"
pa p auer -I , 32; 6:1, 16;
62, 28; 74, 106, "
agrede 63, 13
alln
al bum 611, 111
papauer pa/ultrem68,9
cum
I) apauer liiluaticum
08:63. 13
1Iar/1o n 109,19
IJ(lra/i08 lOr), 19, sa
pare el ll/on 7,10 ann
IV. INDEX i'I,AN'I'AUVM
H4i'i
!)1I.riallitilllll S2,Ii
lJf,r itcd iulII 82, ('.
l' fl rmu ro ll 4!1, IU
partc n ! co n 10, U
pa rteu l On 23,9
P!UPOdOIlUIII 2, H2
1O.1I,.w;
pi per nplUtu Ii II
pitec i o ll 80, 1'4
pilJucioll 87, 7allll
P i ton iOD H,i!; 4 2eann
l ,26!utIJ
1) I)I; llI o n 19,26
p l nntngo I
planta go IMa t,'2
pa rl II e II ion 80, 47; 82, 6'
allll ; lG, 19
78, 12
paHtlnaca

pn.tric .. li s 78, 11
tpaooro b on
p ecte MI, 19
peeti8 25; 127, JO
tpecu6Ideon 2,.91
pede l eo n is 7
pellero 105, {j alii.
p'fa.llon i10
Po 18
t p e l lBoll 68, Ii
pe m pomiba.r .!I, 60
penpl ep/os 58,10 CHIli
pon tad ll cty l o n 2,86
2,3.1
penLnfll l0 6
p ent agonon 2,36 alln
2,8"
pe n'a q u lno n 2,86
p efltatomOfl 2, S6 am,
}Hlnto ro b on 6" II
pe o nillo 66; 74 26
liel)li/!. 109,19'
82 et App
e,on 82,6 olin
LU, ao '
fJ7 7 alln
perisson 75,28
periBtereon 66 .9 47
pe ril teraon 66 6
60, 16 '
P erBe f onic n 3,49
P e r upholll.o Jl fJ3 , M
(111.1.

perBOl1 aCJa 36 ot App
p etro seii not! 128910
petrolo/ i ll UIU 128' at
Ap p ; p 16
p e tro s i l i n 0 n App 128
5,4 '
p oucedanon 9;
114, 12
P a u oad u In 95 0tApp
tpeltUlB 10, 18
phepare 98,8
tpheut ion 8,14
p
h
elu:aspi d ion 67,7
allli
pi er i a SO, 12
pign.uumagrium U S 27
p i nutellum 9&, 10
pla n ta go maior 1, 72
pllttanUI 75, S5
pl at ifill o n i,9
platyr!lllos /09, 21,49
71, 911111.
po olli s /05, U 1111 /1.
p od ero 105,5 (H11\
p olicnrJlou 18,
p ol idll.s 35,24 anll
po l igona.tol 113,25
poligono! I S,
poligol:!U8 ...\pp 18 S
p o li i di s 114, 19 '
93, 51 aun
po ll on 67; 100, 1:1
polineuroll 1, 71
p oli of'eis 32,1111"1/.
polit,.' c!'fllI 47 60nn
)l o litr i c u lU bl '
pol i um 61, 71lnn
p olyonYlll o, 82 JO;
82, 6 ami '
porca.atrum 10" 8
por cilacu .10-1,10
poriyriroll 93, fJ4 nil
portu l aello 104109.(2,
1::/4, sa '"
prapedio" 7, 10 ann
pTapidil o'l 7,10 an.'1
praaio n "6,21'1
pratum lUaiorom 124, 8
pr!,-tn minorem 124,9
p r l a p ilcIll 16
prionitil 176
p robation 1,6i1
procedila 2,32
ploehis 89, 9 ann
ploplletis 4, 26 ann
pr08erpiu R.cl1 18 ot
' pp
p r fl80 pia 8S,:!2
pseudodi c l a III" oa 6!i!
25 '
2,29
IJil eo trcf08 Vett 177
paoratltlletllia 80, 46
p.yeli otro( on Velt193
ibe()ll 2, 3 1
pteoga 97,12
p t erigio n 77, 15
pterion 61,!l
pu!tgiulII 93,54 an1t
I;
1'1& ' ,
puleium 1l.!ll"eale 91,16
/lyra" flgTlOtJ 74,29
pytllonion 4, 26 an"
Queren s Vettl!!!>; App
IlIO, 6, 7
quillljllefoli u m 2
Rub (i) dion 32, 11 ann
rlu li ol ulU
radix Mactdoll ica 5, G
lI"n
rn d ix nantiCIl 6, 12
rl!.p!l. P 18
tI\p um porciuuw 17,11
17
remenia 4,26 ann
<l6,:!4
rl7.(l. n ay i ea (1) 10 15
TO. Cipricnm S 2:1, '23
l' a N tt!'"tae 80, (j0
r0111 Vett 47 ; 100, 9:

621; S9 a 106: S J6,37;
IS 18, 6; S 29, 46
r08a sa/iua Ofi, Jfj (11111
f oa marinum 80
t u bllB 88 ct App; S 4.
80
r"cilia 31,28 fINn
r U III i c eou/a,.itis 33, 6
"""
rUOli cem 19,8: 33, 6 OJIJi
31,28 ann
tu t a 26,10 (1) ; 80,13;
100,20; S 29,19
rut&. agre6ti Il26,6; P22
rnta. h o r ho .. i. 90 at
.API>
l ULa montana 116,27 ;
App llG, :l
TutU. a il ulLt i c a 116 at
App
ryaa fj3, 16, 19; f13, 13
a."
ryllHtlia 4,2G aim
Sab ina 86
SIIC{l tOS 80, 47
Saceant'on 4,26 al1l1
sa (itll!1 l, 26 attn
8a(0 4,261111"
sa {th o l, 26 ann
sa r14. 4, 26 ami
aa li x ISO, 14
a n.l pbc 26, 19
sa/lt /aT em 80, S9
346
1\'. INDEX NOMI NVM
, a lui 8. 102 et ApI); 72,21;
P 16
aampsll clU 100, 16
s amsue UH 12. 11; P 23
tql ll cbo m atoll ).1,10
Bll.lljeuinaria 18,28;
44, 6 ; App 44, <I
S4TUlll ll riS 28,6 allli
sarcocolla 31,27
9 atanl!.ria 9&, 10
Hi, 1:1
sll.ui na 86, 16
lax i frag It 98; 47, (;(11111
scolerata 8
sce p a.cn o n 73,!l
Sc/'OIHUIS 109,2!)
.ciare 2f>, 18
sc illa4!?
Ic il l a rube. ma>;cula
42, 17
.co bilo 75, 17
8 (e)o lib r ocu847, 11 film
.colimo' !I i , 12; 9M,7
Bco l opendr i a 98, 7 ;
Mi, )!)
co I 0 {l e IL d r i on &6, 11 j
47, JJ (!tin
sct;JliprochOB 98,9 rlnll
8cor deon 71
Bcord j 10 n (saJdilOtl) 7 1,
9 (.tIIn
'cordion 71,11
8co r dotis 66, 13
scor pinacem 18,29
sco/'p i octOflO'N 69, [)
.no
scorpion 49,9;114,12
B c 0 I'p i 11 T 0 8 49,20; 63, 9
taoeoll 14, 10
"!1eta l em 7.<),18
Bt enion 65,15 an
IIllltnoYI/tl o 66,15 ann
Sfl l ino (ill ofl 47,6(1""
selinon 119, 4
Be li con agrion 8, 14 ;
101, 6; S, 15 ami
selino" ydaeioll 8, 15
fUm
.emt 33, (; a"',
semen 80,39
8t Tn e" ItOllinu)N 7, IOIllIn
some t 20,19
Bomwoo r 25.16
se7llofi ll o" 89, 15 (Illn
B t In pe r fl () r i u 111124, 11
semper-foliu m liN,tl
se mperuilla 124,28
a6m]l6ruinum 124 et
App
8enapi App2S, 11
a6noeioD 76
80 1l 0co n 8, Hi
88,!iI
8e I) te f 0 1 i u In 117 et Apl)
8eptene r uio. 1. 73
Se ra pi o n I ii, 14
sedfo'l 101, 19
Btrpt'ltiflu 14,12 em"
.c rptllt i tia r iCl 14,12
(11m
s erpullum 100; P
serpul l u m majus tO,19
serrntn l a Vott 119
8ernt,Hm 18,20
Be,(lfIIOfl agriou63,(;ol1
Betempin 18,27
BfRgno8 102,9
8i cca t\(uwro" 4,2fieIlIIZ
8i cea tI.a II c (Siccwlside)
8 1, 8 (Inn
sieia ugrio. 114,9; .APII
114, S, 6, 14
aicofi llo n 38, 17
a i der iti s Vei t 178; S,
18; 26,9; '73, 9, IS;
82, (J alln
orte 73,0
siyan 4, 2(J Cllm
.ill/fiton 127, (I
,imfitum a l bum 127
aimfonhca 4 et App
iin api S 1) P 130
.il1tehon 8, 15 all1l
sinfitu m 60, 19
t8inge n tian a G,12
sillona agrion 96,9
si llon.:!!: 1,72
siq ll i r l1 ilio 118, l a/11m
';sifilli' 58, 10 an"
si s imbriOI1 106,7
s i si In b ri u m LOG; (J2,27
unirn i ou 107,6; 128,9
so lago mu. io r 68
1011111'0 minor 64
8o lrda76
.ollllli(era 75, 17 ann
.op it is 19,26
sO lloe p 19,26
Boporiftr Utli 75,23
10llU8U 10,14
aparagol agrios SQ, 17
sparallOS
6p ar ag oB rnsticoII!l5,I 8
sparaou. 67,13
IplHIl.Il U8 agrestiH
86; 126,6
Mpicll. Ilardi 80,13; S 6
. 64
sp i c u l a 26, 10
lip i" tCl cat'dw; 111), 1:<
8]) l c n ion 66; \17, 11
.quibalQn 7.'i, 17 at'"
agrian 81, 8
8, IS
21>, 17
tlttdunu.r i u 11I,:!!1
stefa UQ' Aloxnndru 58, 9
ate r getro n 4::1,7; 8,l5
(.11111 ; 13
I t imfa liti a Ii, 15
8t ir so1.i l a 116,2S
stoeeae 4:1, 16; 43,7
" tl'atiotice 89, 15 (Hill
stricnOIl manicon 22, i
etri g ll o u 76, 17
76, !(I
75, 17allll
8tr lllll uIII 76,22; 75,
1711lln
strychnoB Indus 75, 27
Bt ryellitus 19
' ll blab ium Hi , 13
8ubtho "2, H;
allJler bam 23,11
8 U pe r ci li n ru ter rae 51,
"
supercilium Veneria
89, 14
,"s,n\HIl .90,48
Tacita 58, 10 alill
t amllr i cium S 11,59
tat/Qcip a", 11,16 all ll
tCltlac'ftam 1l, 16 at"l
tatli/lilo 91, 1101111
ta,,;_,,/! 11, J6 i ""
tub idolotill6 1,70
t a uro pllthahnoll 80,
47
1.24,32
teri{OI1Or. 14, 12 (um
te riofo n o n (1) Vett 178
itrifrolloB 14,12 eHIlI
te r moa orinoa 111,6
terofoniOD (?) Velt117
terrae capillol 61,9
tcrrae malum 17, 16;
19, 26
telm II 91 , 10
te aticu lo a 16, 16
tetbarieo. 1,70
T e ll cr i o n 201, 12; 66, 12;
91, 12
thalliu75,17mm
4,26 ann
th auo ri 23, 12
th ebeo ti 2,80
83,171111
ihelY!1onoti 83, 21
t it li on ashon (1)
the on asia 10, !6
th eor. ;rnCl /04, 8 mm
80,39
thepi ll18.27
th e ri ofo Don 14, I!!
01 trio II ion 5, Ii '"111
IV INtll ,: X Nql\lI NVM t'ldI1l" I'Mtnl
", II """
t h Ut ll riOll I, 7';!
,hitoo l 7, IU
1/'0 ry bet" "0 II 7.1()1II1II
thymum 6.?,2"
t i uluenti 66,7
ti(lmbriou 4,26 ami
li1.u Vett Jj 7
Ti f onia 42 , It)
t if'otliot) 4, 2/J 11"11
' " THo n os 14, JI
t i mulD 127, \J; P J.I
tipalos alba 87,7 alII!
tipa Ins !f1'f/ta 87,7 allll
tir8ion 1,71
titimllllus leg; S :I
.18
ttitUli1 109,22
( itllwa " 1",18
tieymal/is 109, 1!J,20
titymallu. 1()9, 1f)
to rminali s 115, 11
10, 18
toxotie 10, IS
trif/b ri on 4,2601111
tria llis 72, ,2.3
triombron 1,2&allll
ttria nn em 128,7
tricamaehi on 39,9
a""
tl'icho lII(1ne8 47,6 Mit!
tr i colflanes 51, S
'r;cophics 47, (I ami
tridal: agria 30, II
tri{otlion 4, 26 atlll
trigonion 3,48; 66, 6
Iri:z:agin cm pa/lIBtrem
71, 9 unn
tr i l:Rgo ma.ior 24, 13
troeiSc08
tryconiofl 4,2(; al1n
t IU 110, "2, H ; :I f(!U
I II lit) , ' , i I., 81, 2S 111111
t IllU Cllll rn!ti ea 62 19
LlI18ilng i n c m 102'0
LYlll li t itiq 2,30 '
+ Vdon .ulioll 81,8
u l ce raria. 45, 30
II/cio larill 82, a aNn
uiofrHlon no, 11
u/vfonDS 110,20
umh i li eum Veneris
48, 7
u ngula Martia 12,1,8
ung u l Q. Vencri, 8
1,nOllt 31, 28 ann
urn 16,Hi
71
"ramoy s 40, 21 allll
luti/ago 110, 13
ulubeD 27,7
uuo. 75,26
Va l e n tia 10,19
U a tic (I ((aUco) 7[), 17 ann
ueneria 6
Il ttl U r t u minor 87, '; anll
utrbalis maior 31,28
(Ifill
uer Lo.l c um 72
uerbe n a '\PI) 2
ue r h e naea 3 et App
ue rm i li licia App 8, 7,
10
ue r minacia epti on
App.s, S
I' t rnilag o 110, 13
nertipedium a,;,)l
nertllrnllum 49, 11
11 etto n i ell. Vett el App;
9(', 4
II i e Ii IIIl-mi ca 68 9
"j ciolfi r i I . ,'l2,' (J aliI!
Vi ct o r iac folium 68,9
lIietorio l a 1i8
ll i goDtin 8D, HI
uiniolilo 78 13
uiola S6P' 184
lIiptralttn 90 48
ni p c rina Ii '
AJlp!).l 7
lIitisS l1,66 '
lIiti s alba 67, 7
uitia canina 98,8
uit i s Il iuifern. /17, 10
uitriaria 8.2, lj ,11111
Xifia 4/J, JJ mill
:.; i fi 0 II 46 ; 7.9, 17; ':9, I.'
IIfIlI
X/lofi r OIl 69,20(11111
lllilv(urv/l 1;.Y1, II
:.;i l o OtOIl:1, IIU
:.;iriB 70, 101
711, 2:!
YnnntOR Ap}) 64., II
yOlcyamo n 4, 37
ypt/ot':coJi 4,26 aim;
14, 12 anti
ylOpllm oel ysopul
64,9; 123, 10,12
htCl 80,37
18,27
lIiblJi r 80, 3t
zigis 100, 17
deed 10, 1\1
66,!J mil!
loo(t halmos 124,1t.>'
4,26' a7ll1
:"bbal 79, 15 ann
CORRIGENDA
II. tI , 185 lege Pre<:atio
p. 16,61 lege r: VoE (lib lin. 166)
p. 36, 7 ltge ' lrangui ri:un
p. U S, 27 lege adnat.i oniblll
p. 136, 24 lege foilicilli.
\,. 14. S, 7 ltge mll.Ceri iR
Jl. HS, II lege frutieO!09
p. !!12, 36 lege Galli