‫ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﻮاع ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ‬

‫ﻃﺎﻫﺮ ﭼﮕﻴﻨﻲ‪ -‬داﻧﺸﺠﻮي ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﻋﻤﺮان ﮔﺮاﻳﺶ آب‪-‬ﻫﻴﺪروﻟﻴﻚ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮ‬
‫اﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‪ -‬ﺗﻬﺮان‬
‫آدرس‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺷﻬﺮك اﻛﺒﺎﺗﺎن‪ ،‬ﺗﻠﻔﻦ ‪ ، 021-44642985:‬ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪taher.chegini@gmail.com:‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬
‫در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺑﺎرﺑﺮ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻗﺎب ﺧﻤﺸﻲ و ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﻪ دو‬
‫دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﺑﺪون ﺧﺮوج از ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ)‪(Concentrically Braced Fames - CBF‬‬
‫‪ .2‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي داراي ﺧﺮوج از ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ)‪(Eccentrically Braced Fames - EBF‬‬
‫اﻳﻦ دو ﻣﺘﺪاول ﺗﺮﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﺑﺪﻻﻳﻠﻲ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﻟﻪ ذﻛﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻫﻤﻮاره ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر رﻓﻊ ﻧﻮاﻗﺺ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮي از ﻗﺒﻴﻞ‬
‫زاﻧﻮﻳﻲ)‪،(KBF‬داراي ﻣﻴﺮاﻛﻨﻨﺪه ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪن)‪،(YDBF‬داراي آﻟﻴﺎژ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺷﻜﻠﻲ)‪،(SMA‬داراي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﻤﻪ ﻓﻌﺎل)‪(SA‬‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺷﺮح ﻣﺨﺘﺼﺮ ‪ CBF‬و ‪ EBF‬و اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ آن ﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺮ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎ ﻧﻴﺰ در ﺣﺪ آﺷﻨﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﻌﺎﻳﺐ و ﻧﻴﺰ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ اﺳﺘﻬﻼك ﺑﺎر ﺟﺎﻧﺒﻲ‪ ،‬در ﻫﺮ ﻛﺪام از آن ﻫﺎ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫واژه‪ :‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺑﺎرﺑﺮ ﺟﺎﻧﺒﻲ‪ ،‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﺑﺪون ﺧﺮوج از ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ‪ ،‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي داراي‬ ‫ﻛﻠﻴﺪ‬
‫ﺧﺮوج از ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ‪SA ،SMA ،YDBF ،KBF ،‬‬

‫‪ -1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم ﺟﺎﻧﺒﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﺻﻠﺐ ﺑﺎز‬
‫‪ .2‬ﻗﺎب ﻫﺎي دﻳﻮاري‬
‫‪ .3‬دﻳﻮارﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ‬
‫‪ .4‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي‬
‫ﻗﺎب ﻫﺎي ﺑﺎز ﻛﻪ ﻗﺎب ﻫﺎي ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻴﺮ و ﺳﺘﻮن ﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺻﻠﺐ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻗﺎب ﻫﺎي دﻳﻮاري ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻴﺮﻫﺎي ﻋﻤﻴﻖ و ﺳﺘﻮن ﻫﺎي ﻋﺮﻳﺾ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ و ﺻﻠﺒﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪ .‬دﻳﻮارﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ دﻳﻮاري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ در ﺗﻤﺎم ارﺗﻔﺎع ﻳﻚ دﻫﺎﻧﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺮض زﻳﺎدي ﻛﻪ دارد داراي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ و‬
‫ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ اﺳﺖ و ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﻴﺮوي ﺟﺎﻧﺒﻲ در ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺘﻨﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﻧﺘﺨﺎب اﺳﺖ ]‪.[1‬‬
‫ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﺷﺪه را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺧﺮﭘﺎي ﻗﺎﺋﻢ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻧﻴﺮوي ﺟﺎﻧﺒﻲ را ﺑﻪ ﭘﻲ‬
‫ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺻﻠﺒﻴﺖ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﺷﺪه در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻗﺎب ﻫﺎي ﺻﻠﺐ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﻛﻪ ارﺗﻔﺎع ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻴﺰان ﺻﻠﺒﻴﺖ در ﻃﺒﻘﺎت ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي در ارﺗﻔﺎع ﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ داراي ﻣﺤﺪودﻳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل آﺋﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ اﺳﺘﻔﺎدة ﺗﻨﻬﺎ‬
‫از ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي را در ارﺗﻔﺎع ﺑﻴﺶ از ‪ 48‬ﻣﺘﺮ ﻣﺠﺎز ﻧﻤﻲ داﻧﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻗﺎب ﻫﺎي ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺷﻜﻞ‬
‫ﭘﺬﻳﺮ)ﻗﺎب ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺗﺼﺎﻻت آن ﻣﻔﺼﻠﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ( ﺑﻜﺎر روﻧﺪ]‪.[1‬‬

‫‪ -2‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﺑﺪون ﺧﺮوج از ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ)‪(CBF‬‬

‫‪ CBF‬ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻋﻀﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﻗﻄﻊ ﻛﻨﻨﺪ)ﺷﻜﻞ‪.(1‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ - 1‬اﻧﻮاع ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎي ‪CBF‬‬

‫ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪،‬ﻣﻬﺎرﻫﺎ را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ دو ﺷﻜﻞ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﻣﻬﺎرﻫﺎ را ﻣﺎﺑﻴﻦ دو ﮔﺮه ﺗﻼﻗﻲ ﺗﻴﺮ و ﺳﺘﻮن ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻬﺎرﻫﺎي ‪ X‬و ‪ Z‬ﺷﻜﻞ ﺑﻪ‬
‫وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﻬﺎر ﻫﺎي را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﻫﻤﺮﺳﻲ اﻋﻀﺎ روي ﺗﻴﺮ ﻳﺎ ﺳﺘﻮن ﻗﺎب واﻗﻊ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻪ‬
‫در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻬﺎرﻫﺎي ‪ V ، V‬ﺑﺮﻋﻜﺲ‪ K ،‬و ﻟﻮزي‪ ،‬ﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ CBF‬ﻫﺎ ﻣﺘﺪاول ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮع ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﺳﺎل ﻫﺎ ﭘﻴﺶ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ‪ ،‬ﭘﻞ ﻫﺎ و‬
‫ﺑﺮج ﻫﺎي ﻓﻠﺰي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺳﺨﺘﻲ و ﺻﻠﺒﻴﺖ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز را ﺑﺎ ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ‬
‫ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺰﻳﺖ ‪ CBF‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺎب ﻫﺎي ﺧﻤﺸﻲ)‪ ، MRF‬ﻗﺎب ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ رﻓﺘﺎر اﻋﻀﺎ و اﺗﺼﺎﻻت‬
‫ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺧﻤﺸﻲ ﺑﺎﺷﺪ( در ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻛﻤﺘﺮ آن ﻫﺎ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﻛﻢ آن ﻫﺎ‪ ،‬در ﺗﻐﻴﻴﺮ‬
‫ﺷﻜﻞ ﻫﺎي ﺑﺰرگ‪ ،‬اﺳﺘﻌﺪاد ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاري و ﻛﻤﺎﻧﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻋﻀﺎي ﻣﻮرب اﻳﻦ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻧﻴﻤﺮخ ﻫﺎي ﻻﻏﺮي)ﻻﻏﺮي ﺿﺮﻳﺒﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل‪، L‬‬
‫ﻋﻀﻮ و ﺷﻌﺎع ژﻳﺮاﺳﻴﻮن ‪ ، r‬ﻋﻀﻮ دارد و ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ L/r‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد( ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻴﺮوي ﻛﺸﺸﻲ و‬
‫ﻓﺸﺎري و ﻳﺎ ﻓﻘﻂ ﻛﺸﺸﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎي ﺿﺮﺑﺪري)‪ (X‬در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺪﻟﻴﻞ‬
‫ﻧﻴﺮوي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻛﻢ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎي ﻗﻄﺮي ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺸﺶ را ﺗﺤﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻴﺮوي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ از ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻋﺮﻳﺾ ﺑﺎل‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻴﺮوي ﻓﺸﺎري و ﻛﺸﺸﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬روش ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ اﺑﺘﺪا ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺮوي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺳﻬﻢ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ را در راﺳﺘﺎي آن ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورﻳﻢ و ﺳﭙﺲ آن‬
‫را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺳﺘﻮن ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻛﺸﺸﻲ آن را ﻧﻴﺰ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ در ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎي‬
‫ﻗﻄﺮي)‪ (Z‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻛﺸﺶ وﻓﺸﺎر ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻬﺎرﻫﺎ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺟﺬب اﻧﺮژي ﻣﻄﻠﻮب را ﻧﺪارﻧﺪ‬
‫و ﺣﺘﻲ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻻﻏﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻛﻤﺎﻧﺶ رﻓﺘﺎر ﻏﻴﺮارﺗﺠﺎﻋﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ دو‬
‫ﻧﻮع ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﺸﻜﻞ در اﻳﺠﺎد ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ در دﻳﻮار از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺤﺪودﻳﺖ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎي دﺳﺘﻪ دوم ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻌﻤﺎري ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﻴﺸﺘﺮي دارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻬﻤﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮرد اﻳﻦ ﻧﻮع‬
‫ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ وﺟﻮد دارد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎر ﺗﻴﺮ ﻳﺎ ﺳﺘﻮن ﻫﻢ ﺑﻪ آن ﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﺮاي آن ﻧﻴﺮوﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در اﺛﺮ ﺑﺎر وزﻧﻲ ﻛﻪ از ﺗﻴﺮ ﻳﺎ ﺳﺘﻮن ﺑﻪ آن ﻫﺎ وارد ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ﻛﻤﺎﻧﻪ ﻛﻨﺪ و در اﺛﺮ ﺑﺎرﮔﺬاري ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻳﻚ ﻟﻨﮕﺮ اﺿﺎﻓﻲ ﺑﻪ ﺗﻴﺮ ﻳﺎ ﺳﺘﻮن ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ دو‬
‫دﺳﺘﻪ ‪ CBF‬ﮔﺎﻫﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻋﺒﻮر دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎ و ﺗﺠﻬﻴﺰات از ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ﺧﺎص اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﺷﻮد)ﺷﻜﻞ ‪ .[1](2‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎد ﺑﻨﺪ دروازﻫﺎي ﻛﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﺎد ﺑﻨﺪﻫﺎي دروازه اي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﻫﺮ ﻋﻀﻮ‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻂ ﺷﻜﺴﺘﻪ اي در آده و ﻣﺤﻞ ﺷﻜﺴﺘﮕﻲ ﺗﻮﺳﻂ اﻋﺸﺎي دﻳﮕﺮ ي ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪ ﻗﺎب وﺻﻞ ﺷﺪه‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ - 2‬ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي وﻳﮋه‬

‫‪R‬‬ ‫‪R‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺨﺘﻲ ﻛﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﻄﺮي دارد و ﻧﻴﺰ اﻣﻜﺎن ﻛﺎﻧﺶ ﺧﺮج ز ﺻﻔﺤﻪ آن ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺮاي‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ]‪ [1‬رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻤﻮدار ﻧﻴﺮو‪-‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن در اﺟﺴﺎم اﻻﺳﺘﻮﭘﻼﺳﺘﻴﻚ)اﺟﺴﺎﻣﻲ ﺑﺎ ﻧﻤﻮدار ﺗﻨﺶ‪-‬ﻛﺮﻧﺶ داراي ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺧﻄﻲ‬
‫و ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ( ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺟﺬب اﻧﺮژي آن ﺟﺴﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﭼﺮﺧﻪ ﻫﻴﺴﺘﺮزﻳﺲ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﺳﻄﺢ‬
‫زﻳﺮ اﻳﻦ ﻧﻤﻮدار ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺴﻢ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺟﺬب اﻧﺮژي ﺑﻴﺸﺘﺮي دارد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺟﺴﻢ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮﺗﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎي ﺿﺮﺑﺪري ﭼﺮﺧﻪ ﻫﻴﺴﺘﺮزﻳﺲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻜﻞ ‪ 3‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎي ﺿﺮﺑﺪري ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺟﺎﺑﻪ‬
‫ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻛﻢ آن ﻫﺎ داراي ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﻛﻤﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﺰرگ آﺳﻴﺐ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ در ﺑﺎرﮔﺬاري ﻫﺎي ﺗﻨﺎوﺑﻲ و ﺧﺎرج از ﻣﺤﺪوده ارﺗﺠﺎﻋﻲ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎر‬
‫زﻟﺰﻟﻪ در اﺛﺮ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاري ﻣﻬﺎرﻫﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ و ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان زﻳﺎدي اﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ در اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎﻟﺖ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺎﺑﻌﻲ از ﻻﻏﺮي ﻣﻬﺎرﻫﺎ و ﺗﻌﺪاد ﻃﺒﻘﺎت ﺳﺎزه‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪[2].‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ - 3‬ﻧﻤﻮدار ﻫﻴﺴﺘﺮزﻳﺲ ‪ CBF‬ﺿﺮﺑﺪري ﺳﺎده‬

‫‪ -3‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﺧﺎرج از ﻣﺮﻛﺰ)‪(EBF‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮدﻳﻢ‪ CBF ،‬ﻫﺎ داراي ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﻛﻤﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ‪ EBF‬ﻫﺎ اﻧﺘﻘﺎل‬
‫ﻧﻴﺮوي ﻣﺤﻮري ﻣﻬﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﺧﻤﺶ و ﺑﺮش در ﺗﻴﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ آﻳﺪ و در ﺻﻮرت ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ داراي ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ CBF‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن‬
‫ﻛﻢ آن را ﺣﻔﻆ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ - 4‬ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﺧﺎرج از ﻣﺮﻛﺰ‬

‫روش ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺮاح ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ و ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺧﻮد ﻣﻘﺪاري ﺧﺮوج از‬
‫ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ )‪ (e‬در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ e‬از ﺗﻴﺮ‪ ،‬ﻛﻪ ﺗﻴﺮﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ)‪ (Link Beam‬ﻧﺎﻣﻴﺪه‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺟﺪا ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ و ﺧﻤﺸﻲ در ﺗﻴﺮﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ و ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ آن را‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي در ﺗﻴﺮﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ‪ ،‬ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﻗﺎﺑﻞ اﻃﻤﻴﻨﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﻛﻞ‬
‫ﻗﺎب ﺑﺪﺳﺖ آورد‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ‪ e‬ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻴﺮﭼﻪ در اﺛﺮ ﺑﺮش ﺟﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ آن ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﺷﻲ‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﻢ‪ ،‬و در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ در اﺛﺮ ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻤﺸﻲ ﺟﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ آن ارﺗﺒﺎط ﺧﻤﺸﻲ ﻣﻲ‬
‫ﮔﻮﻳﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﺤﻞ ﺧﺮاﺑﻲ از ﺳﺘﻮن دورﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺄﻣﻴﻦ‬
‫ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﻣﻨﺎﺳﺐ دارﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪ EBF‬ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪ ‪ V‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ﻛﻪ ﺗﻴﺮﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ در وﺳﻂ ﺗﻴﺮ ﻗﺮار‬
‫دارد‪ ،‬اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮي از ﻧﻈﺮ ﺗﺄﻣﻴﻦ رﻓﺘﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﺘﻮن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮق ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻃﺮاﺣﻲ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪ ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺑﻮده و ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺧﻤﻴﺮي‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد و ﺣﺎﻻت ﺧﺮاﺑﻲ ﻣﺤﺘﻤﻞ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ راﻳﺞ ﻧﺒﻮده و ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ از ‪ CBF‬و ﻳﺎ ﺣﺎﻻت اﺻﻼﺣﻲ آن ﻛﻪ در اداﻣﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪،‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -4‬ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎي اﺻﻼح ﺷﺪه‬
‫ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ‪ CBF‬ﻫﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﺳﺖ و در ﺑﺎرﻫﺎي ﺑﺰرگ رﻓﺘﺎر‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻧﺪارد ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻧﻘﻴﺼﻪ ﭼﺎره اي اﻧﺪﻳﺸﻴﺪ‪ .‬در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي رﻓﻊ اﻳﻦ ﻧﻘﻴﺼﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ روي اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺿﻤﻦ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي و‬
‫ﺳﺨﺘﻲ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻗﺎب‪ ،‬اوﻟﻴﻦ ﻋﻀﻮي ﻛﻪ در ﺑﺎرﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻟﺰﻟﻪ ﻣﻨﻬﺪم ﻣﻲ ﺷﻮد اﻋﻀﺎي‬
‫ﻣﻬﺎري ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ آﺳﻴﺐ ﺑﻪ اﻋﻀﺎي اﺻﻠﻲ ﺳﺎزه وارد ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﭘﺮدازﻳﻢ‪.‬‬

‫‪ -1-4‬ﻗﺎب ﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي زاﻧﻮﻳﻲ)‪(Knee Bracing Frames - KBF‬‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺎدﺑﻨﺪ را در ﺷﻜﻞ ‪ 5‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻔﺎوت‬
‫اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ‪ CBF‬در ﻋﻀﻮ زاﻧﻮﻳﻲ آن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﺮاﺑﻲ در اﻳﻦ ﻗﺎب ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﻴﺮوي ﺟﺎﻧﺒﻲ اﺑﺘﺪا در ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل زاﻧﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﺗﻴﺮ و‬
‫ﺳﺘﻮن و ﻋﻀﻮ ﻣﻬﺎري ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻣﻔﺎﺻﻞ ﺧﻤﻴﺮي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه و‬
‫ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﻣﻬﺎري ﺑﻪ‬
‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﺑﺮﺳﺪ ﻣﻨﻬﺪم ﻣﻲ ﺷﻮد و ﭘﺲ از آن ﻗﺎب‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ - 5‬ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪ زاﻧﻮﻳﻲ‬

‫‪R‬‬ ‫‪R‬‬
‫اﺻﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻴﺮو را ﻣﺴﺘﻬﻠﻚ ﻛﻨﺪ]‪ .[3‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ از ﻋﻀﻮ ﻣﻬﺎري ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ‬
‫آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ‪ KBF‬ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ]‪ [3‬رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮارد زﻳﺮ را در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺨﺘﻲ و ﻣﺤﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ زاﻧﻮﻳﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ را در در‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺟﺎﻧﺒﻲ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ دارد‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﻘﻄﻊ ﻋﻀﻮ ﻣﻬﺎري ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﻄﻊ زاﻧﻮﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از آن ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺄﺛﻴﺮي‬
‫در ﺳﺨﺘﻲ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻗﺎب ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺗﻴﺮ و ﺳﺘﻮن در ﺳﺨﺘﻲ ﺟﺎﻧﺒﻲ آن ﺗﺄﺛﻴﺮ دارﻧﺪ و ﻣﻘﻄﻊ ﺳﺘﻮن ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻴﺮ‬
‫دارد‪[3].‬‬
‫در ﺷﻜﻞ ‪ 6‬ﭼﻬﺎر ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺎب ﺧﻤﺸﻲ)‪ EBF، CBF ،(MRF‬و ‪ KBF‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -6‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭼﻬﺎر ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻬﺎر ﺑﻨﺪي‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ در ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻴﻢ ﻛﻪ ‪ KBF‬ﮔﺮﭼﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻛﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ CBF‬دارد اﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺷﻜﻞ‬
‫ﭘﺬﻳﺮﺗﺮ از آن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و رﻓﺘﺎري ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ‪ EBF‬ﻫﺎ دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ ﻳﻚ زاﻧﻮﻳﻲ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺷﻜﻞ‬
‫ﭘﺬﻳﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫‪ -2-4‬ﻗﺎب ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪ داراي ﻣﻴﺮا ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﺪن)‪(Yeilding Damped Bracing Fame‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮﻃﺮف ﻛﺮدن ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي را ﺑﺴﻴﺎر اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺗﻔﺎوت اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ‪ CBF‬در اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ داراي اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ‬
 ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﻣﺤﻞ ﺗﻘﺎﻃﻊ دو ﻋﻀﻮ ﻣﻬﺎري ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﻳﻚ‬
‫ﺑﺎزﺷﺪﮔﻲ در اﻳﻦ ﻣﺤﻞ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻣﻴﺮاﮔﺮ در آن واﻗﻊ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد)ﺷﻜﻞ ‪.(7‬‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎ ﺑﺪﻟﻴﻞ رﻓﺘﺎر ﻏﻴﺮ ﺧﻄﻲ ﭼﺮﺧﻪ ﻫﻴﺴﺘﺮزﻳﺲ ﻗﺎب را ﺗﺎ ﺣﺪود‬
‫زﻳﺎدي ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ و ﻣﻴﺰان ﺟﺬب اﻧﺮژي را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ - 7‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ‪YDBF‬‬
‫اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﺑﺎ ﻣﺴﺘﻬﻠﻚ ﺳﺎﺧﺘﻦ اﻧﺮژي ﻧﺎﺷﻲ از زﻟﺰﻟﻪ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫رﻓﺘﺎر اﻻﺳﺘﻴﻚ ﻗﺎب ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﻗﺎب ﻣﻔﺎﺻﻞ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ‬
‫ﺗﻌﻤﻴﺮ و ﺑﺎزﺳﺎزي ﻗﺎب ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﻣﻴﺮاﮔﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻓﻴﻮز ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻗﺎب را ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ و ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﺮﻳﻮد ﻗﺎب ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺮو وارد ﺑﻪ ﻗﺎب را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺟﺎﻧﺒﻲ‬
‫ﻗﺎب ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮاي ﻣﻘﺎوم ﺳﺎزي ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﻛﺎرﺑﺮي ﺳﺎده در دﺳﺘﺮس ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻧﮕﻬﺪاري‬
‫و ﺗﻌﻤﻴﺮات ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ در اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻴﺰان ﺑﺎز ﺷﺪﮔﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان ﺑﺎزﺷﺪﮔﻲ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻗﺎب اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻧﻘﻄﻪ ﺗﺴﻠﻴﻢ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ اﻣﺎ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎزﺷﺪﮔﻲ ‪ %30‬ﻛﻞ ﻗﺎب ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻴﺰان ﺷﻜﻞ‬
‫ﭘﺬﻳﺮي ﺑﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺧﻮد ﻣﻲ رﺳﺪ و ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮ آن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﭼﺮﺧﻪ ﻫﻴﺴﺘﺮزﻳﺲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺳﺨﺘﻲ ﻗﺎب ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ]‪ [4‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ -3-4‬ﻗﺎب ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي داراي آﻟﻴﺎژ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺷﻜﻠﻲ )‪(Shape Memory Alloy Bracing Frame‬‬
‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از راه ﻛﺎرﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي اﻋﻀﺎي ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﭘﺎﺳﺦ اﻋﻀﺎ در اﻳﻦ‬
‫روش از ‪ SMA‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دوﺑﺎره ﻫﻢ ﻣﺮﻛﺰ ﻛﺮدن اﻋﻀﺎ را ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﻳﻚ‬
‫ﻣﻴﺮاﮔﺮ را داراﺳﺖ‪ SMA .‬ﻳﻚ آﻟﻴﺎژ ﻓﻠﺰي ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺲ از ﺗﺤﻤﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ‬
‫زﻳﺎد ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴﻪ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدد‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ از ﻃﺮﻳﻖ دو ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻳﻜﻲ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺷﻜﻠﻲ و دﻳﮕﺮي اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﻮق اﻻﺳﺘﻴﻚ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺷﻜﻠﻲ در‬
‫ﻣﻮادي روي ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در ﻓﺎز ﻣﺎرﺗﻨﺴﻴﺖ)ﻧﻮﻋﻲ ﻓﻠﺰ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺨﺖ و ﺷﻜﻨﻨﺪه‪ (Martensite،‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ در‬
 ‫اﻳﻦ ﺻﻮرت ﭘﺲ از ﺑﺎرﮔﺬاري و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ‪،‬‬
‫ﺗﺤﺖ ﺣﺮارت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴﻪ ﺧﻮد‬
‫ﺑﺎزﮔﺮدد‪ .‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﻓﻮق اﻻﺳﺘﻴﻚ در ﻣﻮادي اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ در ﻓﺎز آﺳﺘﻨﻴﺖ) ﻧﻮﻋﻲ آﻟﻴﺎژ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺨﺖ‬
‫ﻛﺮﻳﺴﺘﺎﻟﻲ از آﻫﻦ‪ (Austenitic ،‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از‬
‫‪ SMA‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮاي ﻗﺎب ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ - 8‬ﻗﺎب ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ‪SMA‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ از اﻳﻦ ﻧﻮع ﻗﺎب را در ﺷﻜﻞ ‪8‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ]‪ [5‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ -4-4‬ﻗﺎب ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ﻧﻴﻤﻪ ﻓﻌﺎل)‪(Semi-Active Bracing Frame‬‬

‫در اﻳﻦ ﻗﺎب از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي دﻧﺪه اي)‪ (Ribbed Bracing System-RBS‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ از ﻛﻤﺎﻧﺶ ﻋﻀﻮ ﻣﻬﺎري ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺳﻴﻠﻨﺪر دﻧﺪه اي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺧﻮد ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 9‬اﻳﻦ ﺳﻴﻠﻨﺪر را ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪RBS - 9‬‬

‫وﺟﻮد ‪ RBS‬ﺑﺎﻋﺚ ﺣﻀﻮر ﻳﻚ ﺳﺨﺘﻲ داﺋﻤﻲ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺎﺳﺦ ﻗﺎب‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد و ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﻤﻪ ﻓﻌﺎل)ﺷﻜﻞ ‪ (10‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ داﺋﻤﻲ ﻋﻀﻮ ﺑﺮﻃﺮف ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮاي روﺷﻦ و ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮدن ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﻤﻪ ﻓﻌﺎل دارد ﻛﻪ ﻣﻨﺒﻊ آن‬
‫اﻧﺪازه اي در ﺣﺪ ﻳﻚ ﺑﺎﺗﺮي ﻗﻠﻤﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ را در ﺷﻜﻞ ‪ 11‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬ﺑﺮاي‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ]‪ [6‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ - 10‬ﻗﺎب ﺑﺎ ﻣﻬﺎرﺑﻨﺪي ‪RBS‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ -11‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﻤﻪ ﻓﻌﺎل‬
‫‪ -5‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ CBF‬و ‪ EBF‬ﺑﺎ ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﻌﺎﻳﺐ آن ﻫﺎ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ و‬
‫دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ از ‪ CBF‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻛﻢ ﺑﻮدن ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي و ‪ EBF‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻫﻤﻮاره‬
‫اﺳﺘﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺳﺎﺧﺘﻦ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺎ ﻳﻚ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﺎص ﻣﻴﺰان ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮي ‪ CBF‬را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﺣﻞ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫‪ KBF‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﮔﺴﺘﺮده اي ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻃﺮاﺣﻲ آن آﺳﺎن ﻣﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ YDBF .‬ﻧﻴﺰ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﻣﺴﺘﻬﻠﻚ ﻛﻨﻨﺪه را ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﻮد ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ‪ SMA‬و ‪SA‬‬
‫ﺑﺪﻟﻴﻞ ﭘﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﻮدن ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺷﻜﻞ‬
‫ﭘﺬﻳﺮي ‪ CBF‬اﺳﺘﻔﺎده از زاﻧﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫‪ -1‬ﺣﺠﺖ اﷲ ﻋﺎدﻟﻲ‪" ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ"‪ ،‬اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‪1359 ،‬‬
‫‪ -2‬اﻛﺒﺮ ﺗﺮﻛﺎﺷﻮﻧﺪ‪" ،‬راﻫﻨﻤﺎ و ﺗﻔﺴﻴﺮ آﺋﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻃﺮح ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ زﻟﺰﻟﻪ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ"‪ ،‬اﻧﺘﺸﺎرات ﻣﺆﺳﺴﻪ‬
‫ﻓﺮازاﻧﺪﻳﺶ ﺳﺒﺰ‪1384،‬‬
‫‪3-‬‬ ‫‪Hung Zhen, LI Qing-song and CHEN Long-zhu,” Elastoplastic analysis of knee bracing frame” ,‬‬
‫‪Journal of Zhejiang University Science , 2004.‬‬
‫‪4-‬‬ ‫‪A.Roufegarinejad and S.Sabouri, “NONLINEAR BEHAVIOR OF YIELDING DAMPED‬‬
‫‪BRACING FRAMES”, 15th ASCE Engineering Mechanics Conference June 2-5, 2002, Columbia‬‬
‫‪University, New York, NY.‬‬
‫‪5-‬‬ ‫‪Jason McCormick, “SEISMIC PERFORMANCE OF A CONCENTRICALLY BRACED‬‬
‫‪FRAME WITH AN INNOVATIVE BRACING SYSTEM”, Submitted in Fulfillment of the‬‬
‫‪Requirements of the CBE Institute January 6-12, 2005, College Station, TX.‬‬
‫‪6-‬‬ ‫‪Ali Akbar Golafshani, Ehsan Kabiri Rahani, Mohammad Reza Tabeshpour, “A new high‬‬
‫‪performance semi-active bracing system”, Article in press in journal of Engineering Structures2006.‬‬