You are on page 1of 8

‫‪1‬‬ ‫أصول البحث العلمي‬

‫‪...............................................................................................‬‬

‫وانةى يةكةم‬
‫بنةماكانى ليَكؤلَينةوةى زانستى‬

‫ئامادةكردنى ليَكؤلَينةوة‬
‫مةبةست لة ليَكؤلَينةوة‪ ،‬هةولَدانى مرؤظة بؤ دؤزينةوةى راستييةكانء‬
‫طةرِان بةدوايانداء ثشترِاستكردنةوةى‪ ،‬دواتر ئاشكراكردنى لةناو خةلَكدا‪،‬‬
‫ئةمةش بة مةبةستى ثةرةثيَدانى شارستانييةتء هزرى مرؤيى ‪.‬‬
‫ليَكؤلَينةوةكان جؤرى جياوازيان هةية‪ ،‬كة بةجياوازى قؤناغةكانى خويَندن‬
‫ليَكؤلَةر ثيَيدا تيَدةثةرِيَت‪ ،‬لةطرنطترينيان ‪..‬‬
‫‪ /1‬المقالة (وتار) ‪ -:‬ليَكؤلَينةوةيةكى ثؤليية‪ ،‬خويَندكار رادةسثيَردرآ بؤ‬
‫ئامادةكردنى‪ ،‬بؤ ئامادةكردنى وتار خويَندكار ثشت بة ضةند كتيَبيَك‬
‫دةبةستيَت‪ ،‬وتار لة ضةند لثةرِةيةك ثيَكديَت‪.‬‬
‫ئامانج لة وتار راهيَنانى خويَندكارة لةسةر ثيَداضوونةوةى كتيَبةكانء‬
‫راهيَنانى خويَندكار لةسةر بنةماكانى ئامادةكردنى ليَكؤلَينةوة لة ئايندةدا ‪.‬‬
‫‪ /2‬التقرير (راثؤرت) ‪ -:‬خستنةرِوويةكى روونء كورتى بابةتيَكى دياريكراوة‪،‬‬
‫ئةمةش بة ثيَداضوونةوةى ذمارةيةك كتيَبء سةرضاوة‪ ،‬ئاسايى راثؤرت‬
‫زؤر لة وتار قولَترو وردترة ‪..‬‬
‫ئامانج لة راثؤرت ئةوةية خويَندكار كؤمةلَيَك سةرضاوةو (مراجع) بةسةر‬
‫بكاتةوةء ئاطادارى تيَرِوانينة جياوازةكان بيَت‪ ،‬لةطةل راهيَنانى لةسةر‬
‫كؤكردنةوةى زانيارى بة وردىء دووبارة دارِشتنةوةى بة شيَوةيةكى‬
‫زانستى ‪..‬‬
‫‪ /3‬الرسالة (الطروحة) نامة ‪ -:‬ليَكؤلَينةوةيةكة خويَندكار لة زانكؤكاندا‬
‫ثيَشكةشى بةشةكانى خويَندنى بالى دةكات بؤ بةدةستهيَنانى ثلةيةكى‬
‫زانستى وةك ماجستيَرء دكتؤرا‪ ،‬ئةم ليَكؤلَينةوةية بةرفراوانةو‬
‫رةسةنايةتىء داهيَنانى تيَداية ‪.‬‬
‫ئامانج لة نامة هةولَدانى مرؤظة بؤ ليَكؤلَينةوةكردن دةربارةى كيَشةيةكء‬
‫طةيشتن بة شتيَكى نوآ لة مةعريفة(زانين) مرؤيى ‪.‬‬

‫خسلَةتةكانى ليَكؤلَينةوةى زانستى‬


‫يةكةم ‪ :‬بابةتيَتى ‪ -‬الموضوعية) ‪ -:‬مةبةستى ليَكؤلَةرةكان لةمةيان دا دوو‬
‫ليةنى طرنطة كة ئةوانيش ‪:‬‬
‫‪ /1‬حصر الدراسة (ضرِكردنةوةى ليَكؤلَينةوةكة) ‪ -:‬ضرِكردنةوةى هةولَةكان‬
‫لة ضوارضيَوةى بابةتى ليَكؤلَينةوةكةء دووركةوتنةوة لة دريَذدادرِىء‬
‫دةرضوون لة بابةتى لَيكؤلَينةوةكة بؤ خالَى لوةكى‪ ،‬كة دةبنة بلوةثيَكردنى‬
‫بيرى خويَنةر بؤ ئةملو ئةول ‪.‬‬
‫‪ /2‬رووتكردنةوةى بيرورِاو برِيارةكان لة ململنييةى كةسى‪ ،‬هةروةها‬
‫ليةنطيرى نةكردنى ثيَشوةختانةى بيرورِاكان يان كةسانى دياريكراو‪،‬‬
‫……‪…………………………………………………………………2009‬‬
‫‪asowahab@maktoob.com‬‬
‫‪2‬‬ ‫أصول البحث العلمي‬
‫‪...............................................................................................‬‬

‫ضونكة يةكةمين ئامانجء دوايةمين ئامانجى ليَكؤلَينةوةكة طةيشتنة بة‬


‫راستى وةكو خؤى ‪.‬‬
‫دووةم ‪ :‬ريَبازطةرايى (المنهجية) ‪ -:‬بريتيية لة ريَطةى ريَكخستنةوةى‬
‫زانيارييةكان بةشيَوةيةك كة خستنةرِوويان خستنةرِوويةكى لؤجيكىء‬
‫تةندروست بيَت‪ ،‬بةرِادةيةك خويَنةر رةضاوى زنجيرةيى خويَندنةوةى‬
‫زانيارييةكان بكات لة ئاسانةوة بؤ طرانء لة زانراوةوة بؤ نةزانراو ‪.‬‬
‫ئةو شتة بنةرِةتييةش كة ثيَويستة لة زةينماندا بميَنيَتةوة ئةوةية كة خويَندنء‬
‫ليَكؤلَينةوةكردن تةنها كؤكردنةوةى داتاء زانيارىء راستييةكان نيية‪ ،‬بطرة‬
‫راظةكردنى ئةو راستيانةية لة ليةن ليَكؤلَةرةوة لةطةل روونكردنةوةى‬
‫ماناكانيانء دانانيان لة ضوارضيَوةى لؤذيكى سوودبةخش ئةمةش ئةو شتة‬
‫بنةرةتييةية كة بيركردنةوةى زانستى لة هةموو جؤرةكانى ترى بيركردنةوة‬ ‫ِ‬
‫جيادةكاتةوة ‪.‬‬

‫نووسينى وتار ( كتابة المقالة )‬


‫ليَكؤلَينةوةيةكى ثؤليية‪ ،‬خويَندكار رادةسثيَردرآ بؤ ئامادةكردنى‪ ،‬بؤ‬
‫ئامادةكردنى وتار خويَندكار ثشت بة ضةند كتيَبيَك دةبةستيَت‪ ،‬وتار لة ضةند‬
‫لثةرةيةك ثيَكديَت ‪..‬‬
‫ِ‬
‫جؤرةكانى وتار‬
‫‪-1‬المقالة الذاتية ( وتارى خودى "ئةوةى لة ناخةوة سةرضاوة‬
‫دةطريَت") ‪.‬‬
‫‪-2‬المقالة الموضوعية (وتارى بابةتيانة) ‪.‬‬

‫جؤرةكانى وتارى خودى ‪ [ -:‬وتارى ئةدةبى – يادةوةرى ئةدةبى –‬


‫سةربووردى كةسى – سةربوردى ميَذوويى – طةشتنامة ] ‪..‬‬
‫جؤرةكانى وتارى بابةتيانة ‪ [ -:‬ليَكؤليَنةوةى زانستى – ساغكردنةوةى‬
‫دةستنووسةكان – ثةيوةندى نيَوان وتارو ليَكؤلَينةوةى زانستى ] ‪..‬‬

‫وانةى دووةم‬
‫بنةماكانى ليَكؤلَينةوةى زانستى‬
‫كورتةى هةنطاوةكانى نووسينةوةى وتار‬
‫‪ /1‬دياريكردنى ئامانج يان مةبةست لة نووسينةوةى وتارء دياريكردنى ئةو‬
‫ليةنةى كة ئاراستةى دةكريَت‪ ،‬لةطةل جؤرى وةرطرةكة (مةبةست‬
‫خويَنةرة) ‪.‬‬
‫‪ /2‬دياريكردنى بابةتةكة بة وردىء دوورخستنةوةى لةهةر تيَكةلَكردنيَك‬
‫لةطةل بابةتى تر ‪.‬‬
‫‪ /3‬بيركردنةوة لة كاتء هةولَى بةردةستء هةموو توانا ثيَويستةكان بؤ‬
‫تةواوكردنى نووسينةوةى وتارةكةو ئةو توخمانةى ثةيوةستن بة وتارةكة ‪.‬‬
‫……‪…………………………………………………………………2009‬‬
‫‪asowahab@maktoob.com‬‬
‫‪3‬‬ ‫أصول البحث العلمي‬
‫‪...............................................................................................‬‬

‫‪ /4‬دةستنيشانكردنى ناونيشانيَكى بةرايي لةطةل دانانى ثلنيَكى سةرةتايى‬


‫بؤ بابةتةكة ‪.‬‬
‫‪ /5‬دةستكردن بة كردارى كؤكردنةوةى كةرةستة بنةرِةتييةكانى وتارةكة‬
‫ئةمةش بة ضوار ريَطة دةكريَت كة ئةمانةن ‪-:‬‬
‫أ‪ /‬خويَندنةوةى هةموو ئةو شتانةى ثةيوةنديان بة بابةتةكةوة هةية‪ ،‬لةطةل‬
‫تيَطةيشتن لةوانةى كة ثيَويستنء ثاشان كؤكردنةوةى ئةو زانيارييانةى كة‬
‫ثةيوةستن بة بابةتةكةوة ‪.‬‬
‫ب‪ /‬تيَرامانء بيركردنةوة لة بابةتى وتارةكةو بةبةردةواميش دةبيَت ئةوةى‬
‫كراوة بهيَنيينةوة ياد ‪.‬‬
‫ج‪ /‬ثرسياركردن لةوانةى ئةزموونيان هةية لة بابةتةكةو طفتوطؤكردن‬
‫لةطةلَيان لةمةرِ بابةتةكة ‪.‬‬
‫د‪ /‬قسةكردن لة بارةى بابةتةكةوة ‪.‬‬
‫‪ /6‬دانانى ثلنيَكى جيَطيرو يان نيمضة جيَطير بؤ بابةتةكةو يان‬
‫ثيَداضوونةوةى ثلنةكةو راستكردنةوةى‪ ،‬ثيَويستيشة بابةتةكة سآ بةشى‬
‫سةرةكى لةخؤ بطريَت ‪:‬‬
‫ج‪ /‬كؤتايى ‪..‬‬ ‫ب‪ -‬ناوةرِؤك ‪..‬‬ ‫أ – ثيَشةكى ‪..‬‬
‫‪ /7‬دةستةبةركردنى كةرةستةى خاوى نووسين‪ ،‬واتا زانيارىء بيرورِاكانى‬
‫بةردةست‪ ،‬ثاشان ثؤليَنكردنيانء دابةشكردنيان بةسةر ئةو بةشانةى كة‬
‫ثةيوةنديان ثيَانةوة هةية‪ ،‬بةرةضاوكردنى ثلنةكة ‪.‬‬
‫‪ /8‬دياريكردنى كاتى طونجاو بؤ نووسينى وتارةكة‪ ،‬واتا طونجاو لةرووى‬
‫دةروونىء ميشك سافىء تةندروستى هةروةها طونجاو لةرووى كاتةوة ‪.‬‬
‫‪ /9‬دةستكردن بة نووسينةوةى رةشنووسى يةكةم ‪.‬‬
‫‪ /10‬طةرِانةوة بؤ ئةو كؤمةلَة زانيارييةى كة كؤكراوةتةوةو ثؤليَنكراوة بؤ‬
‫كةلَك وةرطرتن ليَى لة قولَكردنةوةو فراوانكردنى بابةتةكة‪ ،‬هةروةها‬
‫ثشتطيريكردنى لةو بؤضوونانةى كة خراونةتة رِوو ‪.‬‬
‫‪ /11‬ثيَداضوونةوةى وتارةكة بؤ هةلَةضن كردنء ثاككردنةوةى لة هةلَةى‬
‫زمانةوانىء طوزارشتىء ريَنووسء ‪ ...‬هتد ‪.‬‬
‫‪ /12‬نووسينى كوتايى‪ ،‬دةبيَت ثوختء هاوشانى قةبارةى ثيَشةكى بيَت يان‬
‫كةمتر لةو‪ ،‬ئةم كؤتايية ثوختةى وتارةكة بيَت‪ ،‬لةطةل ئةو دةرئةنجامةى‬
‫ثيَى طةيشتووة‪ ،‬يان ئامانجء دةرئةنجامةكان بخريَنةوة بيرى خويَنةر ‪.‬‬
‫‪ /13‬نووسينةوةى ثيَشةكى‪ ،‬دةبيَت ثوخت بيَت‪ ،‬تيايدا ئاماذة بة طرنطى‬
‫بابةتةكة بكريَت‪ ،‬لةطةل ريَبازى بةكارهاتوو لة خستنةرِووى زبابةتةكةو‬
‫هؤكارى هةلَبذاردنى بابةتةكة‪ ،‬دواتر طرنطترين ئةو دةرئةنجامانةى ثيَى‬
‫طةيشتووة لةطةل طرنطترين ئةو سةرضاوانةى كة ثشتى ثيَبةستراوة ‪.‬‬
‫كورتةيةك لة مةرِ طرنطترين بنةماكانى نووسينى وتاريَكى باش‬
‫موجز للهم أصول كتابة المقالة الجيدة‬
‫……‪…………………………………………………………………2009‬‬
‫‪asowahab@maktoob.com‬‬
‫‪4‬‬ ‫أصول البحث العلمي‬
‫‪...............................................................................................‬‬

‫‪ /1‬سادةيىء عةفةوييةتء روونى لة طوزارشتكردن‪ ،‬لةطةل دوور‬


‫كةوتنةوة لةهةر شتيَك كة ئالَؤزىء ناروونى دروست دةكات ‪.‬‬
‫‪ /2‬تيَطةيشتنى تةواوى نووسةر لةو بابةتةى دةينووسيَت ئةميش بة درك‬
‫كردنى بةهةموو ليةنةكانى بابةتةكة ‪.‬‬
‫‪ /3‬لةبةرضاوطرتنى ريَزمانء ريَنووسى ئةو زمانةى بابةتةكةى‬
‫ثيَدةنووسريَت ‪.‬‬
‫‪ /4‬دووركةوتنةوة لة بةكارهيَنانى زاراوةى تايبةتء بيَذةى (اللفاظ) ئالَؤز كة‬
‫دةبنة مايةى تيَنةطةيشتنى خويَنةرء سةرليَشيَواندنى ‪.‬‬
‫‪ /5‬خستنةرِووى بيرةكان بة شيَوةيةكى زنجيرةيىء يةك لة دواى يةك‪ ،‬بة‬
‫رِادةيةك ثةيوةندييةكى ورديان لةطةل يةكتردا هةبيَت تا لة زةينى خويَنةردا‬
‫بضةسثيَت ‪.‬‬
‫‪ /6‬ثابةندبوون بة وردى طواستنةوةى زانيارييةكان لةطةل نووسينةوةى‬
‫ذمارةو راستيية وةرطيراوةكان بة بآ دةستكارى ‪.‬‬
‫‪ /7‬بةكارهيَنانى ئامرازةكانى ثةيوةندىء بةستنةوةى زمانةوانى طونجاو بؤ‬
‫طريَدانى رستةو طوزارشتء ثةرطرافةكان ثيَكةوة‪ ،‬لةطةل ثابةندبوون بة‬
‫خالَبةندى‪ ،‬ضونكة روولَيَكى زؤر دةطيَرِيَت لة روونكردنةوة يان زياتر‬
‫روونكردنةوةى زانيارييةكان ‪.‬‬
‫‪ /8‬ثشت بةستن بة خستنةرووى ئةو نموونةو رووداوانةى كة زانيارىء‬
‫بيرورِاكان زياتر لة زةينى خويَنةر نزيك دةكةنةوة‪ ،‬هةروةها يارمةتيدةدات‬
‫بؤ ويَناكردنيان (مةبةست زانيارىء بيرورِاكانة) ‪.‬‬
‫‪ /9‬ثاراستنى ئةمانةتى وةرطرتنء طواستنةوةى زانيارى لةهةر‬
‫سةرضاوةيةكةوة ‪.‬‬
‫‪ /10‬دةستكارينةكردنء تيَكنةدانء نةشيَواندنى ئةوةى وةردةطيريَتء‬
‫دةطواستريَتةوة‪ ،‬با دذ بة بيرورِاو هةلَويَستةكانى نووسةريش بيَت ‪.‬‬
‫‪ /11‬دةبيَت ئارةزووة كةسى مةيلةكانى نووسةر بةشدار نةبن لة‬
‫خستنةرِووى راستييةكان ‪.‬‬
‫‪ /12‬بةكارهيَنانى ريَبازى زانستى طونجاوو تةندروست لة تؤماركردنى‬
‫زانيارييةكان ‪.‬‬
‫‪ /13‬ثابةندبوونى تةواو بة بابةتيَتى لة خستنرِووى بابةتةكةو طفتوطؤكردن‬
‫لةسةرى ‪.‬‬
‫‪ /14‬دوور كةتنةوة لة ثةرِطيرىء قةلةرِةقىء مشتومرِكردن كة دةبيَتة هؤى‬
‫بيَزارى خويَنةرو هةستكردنى بةوةى نووسةر دةيةوآ بيرورِاكانى خؤى‬
‫بسةثيَنيَت ‪.‬‬

‫……‪…………………………………………………………………2009‬‬
‫‪asowahab@maktoob.com‬‬
‫‪5‬‬ ‫أصول البحث العلمي‬
‫‪...............................................................................................‬‬

‫وانةى سيَيةم‬
‫راثؤرت‬

‫زؤريَك لة ثسثؤرِان بةوة ثيَناسةى دةكةن كة‪ :‬بةلَطةنامةيةكى نووسراوة لة‬


‫بارةى بابةتيَكى دياريكراو بة ئامانجى طواستنةوةى زانيارييةك يان بيرورِا‬
‫يان خستنةرِووى بيروبؤضوونى تايبةتى نووسةر لةطةل ضةند راسثاردةيةك‬
‫‪..‬‬

‫راثؤرت ضةندان ثيَناسةى هةية لةوانة ‪-:‬‬


‫‪ -1‬وةسفيَكى وردو طشتى ئةو طفتوطؤيانةية كة لة دانشتنيَكدا كراوة يان‬
‫ثشكنينى حالَةتيَكى دياريكراوة ‪.‬‬
‫‪ -2‬خستنةرِووى زانيارىء راستيية ثةيوةنديدارةكانة بة بابةتيَكى دياريكراو‬
‫يان كيَشةيةك لة كيَشةكانى كار بة شيَوةيةكى راظةكارانةى ئاسانء‬
‫هةلَهيَنجاندنى دةرئةنجامةكانء خستنةرِووى ضةند راسثاردةيةكى طونجا‬
‫لةسةر رؤشنايى ئةو دةرئةنجامانةى كة ثيَى طةيشتتون ‪.‬‬

‫طرنطى راثؤرت‬
‫بريَكى زؤرى داتاو زانيارى دةستةبةر‬‫‪ -1‬بةشدارة لة ثلن دانان ‪ :‬ضونكة ِ‬
‫دةكات كة هاوكارن لة دارِشتنى ثلنى ثيَويست ‪.‬‬
‫‪ -2‬ئاسانكارى دةكات بؤ كردارى ثةيوةنديكردن لة نيَوان بةشة‬
‫كارطيَرِيَكانى [دامةزراوةيةك يان ريَكخراويَك يان دامودةزطاكانى‬
‫حكومةت]ئةميش لة ريَطةى طؤرِينةوةى داتاو زانيارييةكان لة نيَوان بةشة‬
‫كارطيَرِيية جياوازةكان ‪.‬‬
‫‪ -3‬كارئاسانى دةكات بؤ ضاوديَريكردنى ضالكييةكانى [دامةزراوةيةك يان‬
‫ريَكخراويَك يان دامودةزطاكانى حكومةت]‪ ،‬ضونكة راثؤرتةكان تةواوكردنى‬
‫(ثرؤذة)و ضؤنيَتى تةواوكردنىء لدانةكانء ضؤنيَتى سةركةوتن يان‬
‫نةهيَشتنيان ئةو لدانانة دةردةخات ‪.‬‬

‫ئامانجى راثؤرت‬
‫راثؤرت ئةم ئامانجانةى هةية ‪-:‬‬
‫‪ -1‬يارمةتي دةدات بؤ برِياردان لة ريَطةى خستنةرِوو يان خستنةبةردةستى‬
‫برِيَكى زؤرى زانيارى‪.‬‬
‫‪ -2‬هةماهةنطي كردنء دروستكردنى ثةيوةندى ‪.‬‬
‫‪ -3‬ثيَداضوونةوة ( ثيَداضوونةوةى ضالكىء كارةكانى [دامةزراوة يان‬
‫ريَكخراو يان دامودةزطاكانى حكومةت] ‪.‬‬
‫‪ -4‬ضاوديَريكردنء هةلَسةنطاندنى(هةلَسةنطاندنى ليَهاتوويى) ‪.‬‬

‫……‪…………………………………………………………………2009‬‬
‫‪asowahab@maktoob.com‬‬
‫‪6‬‬ ‫أصول البحث العلمي‬
‫‪...............................................................................................‬‬

‫‪ -5‬خستنةرِووى دةرئةنجامى ليَكؤلَينةوةكة كة دةربارةى بابةتيَكى دياريكراو‬


‫يان كيَشةيةك كة قورسايى هةية كراوة بؤ ئةوةى ئةوانةى دةيبينن كةلَك لة‬
‫خويَندنةوةى ببينن ‪.‬‬
‫باوةربهيَنن بةشتيَكى‬
‫ِ‬ ‫‪ -6‬جولندنى رةفتارى ئةوانى تر لة ريَطةى ئةوةى‬
‫دياريكراو يان روانينيَكى دياريكراو ‪.‬‬
‫‪ -7‬ئاطاداركردنةوةى ئةوانى تر بة مةسةلةيةك لة مةسةلةكان ‪.‬‬

‫جؤرةكانى راثؤرت‬
‫ضةندان جؤرو بوارى جياجياى ئامادةكردنى راثؤرت هةية ‪-:‬‬
‫‪.1‬راثؤرتى يةك لةدواى يةك (متتابع )‬
‫‪.2‬راثؤرتى كؤتايى ‪.‬‬
‫‪.3‬راثؤرتى تةكنيكى ‪.‬‬
‫‪.4‬راثؤرتى تويَذينةوة ‪.‬‬
‫‪.5‬راثؤرتى ثةروةردةيى ‪.‬‬

‫ئةو شتانةى كة ثيَويستن بؤ نووسينةوةى راثؤرت‬


‫‪-1‬وريايىء بابةتيَتى ‪.‬‬
‫‪-2‬جةختكردنةوة لةسةر تاندروستى زانيارييةكان ‪.‬‬
‫‪-3‬راستطؤيى لة دانان يان نووسينةوةى زانيارييةكان ‪.‬‬
‫‪-4‬نابيَت مةسةلة كةسييةكان تيَكةل بة نووسينةوةى راثؤرت بكريَت‬
‫وةك ( وةك هاورِيَةتى – رقءكينة – بةرذ ةوةندى ) ‪..‬‬

‫بةشةكانى راثؤرت‬

‫‪-1‬بةرط ‪.‬‬
‫لثةريةية كة راستةوخؤ‬
‫ِ‬ ‫‪-2‬لثةرِةى ناونيشان (بةرطى ناوةوة – ئةو‬
‫دواى بةرطةوة ديَت يان لةكاتى راثؤرتى بضووكدا دةميَنيَتةوة) ئةم‬
‫زانيارييانةش لةسةرى تؤمار دةكريَت ‪.‬‬
‫ا‪ :‬ناونيشانى راثؤرت ‪.‬‬
‫ب‪ :‬ناوى ئامادةكارى راثؤرتةكةو كارو ئةو شويَنةى ثةيوةندى ثيَوة هةية ‪.‬‬
‫ج‪ :‬ئةو ليةنةى راثؤرتةكة ثيَشكةشى كراوة ‪.‬‬
‫د‪ :‬ميَذووى ئامادةكردنى راثؤرتةكة ‪.‬‬

‫‪-3‬ليستى ناوةرِؤك ( ناواخن ) ‪.‬‬


‫ئةمةيان لة حالَةتى راثؤرتة طةورةكان زؤر طرنطة‪ ،‬ئامانج لة ناواخن لة‬
‫ليةكةوة ئاشناكردنى خويَنةرة بة بةشةكانى راثؤرتةكةو لة ليةكى ترةوة‬
‫ئاسانكاريكردنة بؤ ئةوةى خويَنةر راستةوخؤ بضيَت بؤ ئةو بةشةى كة‬
‫……‪…………………………………………………………………2009‬‬
‫‪asowahab@maktoob.com‬‬
‫‪7‬‬ ‫أصول البحث العلمي‬
‫‪...............................................................................................‬‬

‫دةيةويَت بخويَنيَتةوة لةريَطةى دياريكردنى لثةرِةى دةستثيَكردنى بةشةكة‬


‫‪.‬‬
‫‪-4‬ناوةرِؤكى ر اثؤرتةكة ‪ :‬كة ثيَكديَت لة ‪-:‬‬
‫ا‪ :‬ثيَشةكى ‪ :‬ئامانج لة راثؤرتةكةو خستنةرِووى بةشةكانى لةخؤ‬
‫دةطريَت ‪.‬‬
‫ب‪ :‬بابةتةكة ‪ :‬راظةكردنيَكى وردو درشتى ناوةرِؤكى راثؤرتةكةية‬
‫لةضوارضيَوةى باسة دياريكراوةكاندا ‪.‬‬
‫ج‪ :‬ئةنجامء راسثاردةكان ‪ :‬ئةوةى كة راثؤرتةكة ثيَى طةيشتووة ‪.‬‬
‫د‪ :‬ثاشكؤكان ‪ :‬جارى واهةية بؤ روونكردنةوةى زياتر ثاشكؤى ثيَويست‬
‫بؤ راثؤرتةكان دادةنريَت وةك هاوثيَض كردنى كؤمةلَيَك بةلَطةنامةى‬
‫طرنط‪ ،‬كة ئامادةكارى راثؤرتةكة ثيَيواية يارمةتى خويَنةر دةدات بؤ‬
‫تيَطةيشتنى بابةتةكة بة شيَوةيةكى باشتر ‪.‬‬
‫ه‪ :‬بة بةلَطةكرد (بةلَطةنامة) ‪ :‬ناوبردنى سةرضاوةكان – لة كتيَبء‬
‫سةرجاوةو (مراجع) يان مانطةنامةو ئةوانةى لة تؤرِى ئةنتةرنيَتةوة‬
‫وةردةطيريَن – كة نووسةر ثشتى ثآ بةستووة بؤ ئامادةكردنى راثؤرتةكة‬
‫‪.‬‬

‫تايبةتمةندييةكانى راثؤرتى (خسلَةتةكانى راثؤرتى باش)‬


‫‪ -1‬روونى ‪ :‬روونى ئامانجى راثؤرتةكة‪ ،‬لةطةل روونى خستنةرِوو باسكردنى‬
‫بابةتةكة‪ ،‬ئةمةش لة ريَطةى هةلَبذاردنى بيَذةى طونجاوو ئاسانء‬
‫دوورطرتن لة بةكارهيَنانى زاراوةى طران‪ ،‬هةروةها لةبةرضاوطرتنى‬
‫ئاستى خويَنةرى راثؤرتةكة ‪.‬‬
‫‪ -2‬وردى ‪ :‬لة خستنةرِووى بابةتى راثؤرتةكةو‪ ،‬يان لةكاتى كؤكردنةوةى‬
‫داتاو ئةو زانيارييانةى ثةيوةنديان بة بابةتةكةوة هةية‪ ،‬هةروةها ثشت‬
‫باوةرن ‪.‬‬
‫ِ‬ ‫بةستن بة ئةو سةرضاوانةى زانيارى كة جيَى‬
‫‪ -3‬بابةتيَتى ‪ :‬ليةنطيري نةكردن لة كاتى خستنةرِووى راستييةكان بةتايبةت‬
‫ئةوانةى ثةيوةندى بة بابةتةكةو دةرئةنجامء راسثاردةكاندا هةية ‪.‬‬
‫‪ -4‬كورت برِى ‪ :‬بة تواناو خؤ دوور خستنةوة لة دريَذ دادرِىء‬
‫دووبارةكردنةوة تا خويَنةر بيَزار نةبيَتء واز لة خويَندنةوةى راثؤرتةكة‬
‫برييةكة زيان بة ناوةرِؤك هةندآ ليةنى بابةتةكة‬‫بهيَنيَت‪ ،‬بةلم نابيَت كورت ِ‬
‫بطةيةنيَت كة ثيَويستة بةتةواوةتى روون بكريَنةوة ‪.‬‬

‫زنجيرةى لؤذيكى خستنةرِووى زانيارييةكان‬


‫زؤر ثيَويستة راثؤرتةكة بة شيَوةيةكى ريَكوثيَكء لؤذيَكىء ريَكخراو بخريَتة‬
‫روو ‪ :‬ئةمةش لة ريَطةى ‪:‬‬
‫‪ -1‬بة دواى يةكدا هاتن لة خستنةرِووى بابةتةكان لة ئاسانةوة بؤ طرانء‬
‫ثاشان طرانتر ‪.‬‬
‫……‪…………………………………………………………………2009‬‬
‫‪asowahab@maktoob.com‬‬
‫‪8‬‬ ‫أصول البحث العلمي‬
‫‪...............................................................................................‬‬

‫‪ -2‬ريَكخستنى كاتى واتا بةدواى يةك هاتنى ئةو رووداوانةى كة لة‬


‫راثؤرتةكةدا هاتووة لة رووى كاتةوة ‪.‬‬
‫‪ -3‬ريَكخستنى شويَن واتا بةدواى يةك هاتنى ئةو رووداوانة لة رووى‬
‫شويَنةوة ‪.‬‬

‫……‪…………………………………………………………………2009‬‬
‫‪asowahab@maktoob.com‬‬

You might also like