www.cizgiliforum.

com enginel

SIR GAWAIN VE YEL VALYE

eviren: Aye Cebesoy

uj

D N Y A KLASIKLER

1 1

ll3^: !
Cumhuriyet

DNYA KLASKLER DZSl: 121

SIR GAWAIN VE YEL VALYE

|j DNYA KLASKLER It

Bu kitabn hazrlanmasnda M E B ngiliz Klasikleri dizisinde yaynlanan birinci basks temel alnm ve eviri dili g n m z T r k e s i n e u y a r l a n m t r .

Yayma h a z r l a y a n : E g e m e n B e r k z D i z g i : Yeni G n H a b e r Ajans B a s n v e Yaynclk A . . B a s k : a d a M a t b a a c l k Yaynclk L t d . ti. Ekim

2000

SIR GAWAIN VE YEL VALYE

(Sir Gawain and the Green Knight)

eviren: Aye C e b e s o y

Hmanizma ruhunu anlama ve duymada ilk aama, n san varlnn en somut anlatm olan sanat yaptlarnn be nimsenmesidir. Sanat dallar iinde edebiyat, bu anlatmn d nce eleri en zengin olandr. Bunun iindir ki bir ulusun, dier uluslarn edebiyatlarn kendi dilinde, daha dorusu kendi dncesinde yinelemesi; zek ve anlama gcn o yaptlar orannda artrmas, canlandrmas ve yeniden yarat mas demektir, ite eviri etkinliini, biz, bu bakmdan nem li ve uygarlk davamz iin etkili saymaktayz. Zeksnn her yzn bu trl yaptlarn her trlsne dndrebilmi ulus larda dncenin en silinmez arac olan yaz ve onun mima risi demek olan edebiyatn, btn kitlenin ruhuna kadar ile yen ve sinen bir etkisi vardr. Bu etkinin birey ve toplum ze rinde ayn olmas, zamanda ve meknda btn snrlar delip aacak bir salamlk ve yaygnl gsterir. Hangi ulusun ki tapl bu ynde zenginse o ulus, uygarlk dnyasnda daha yksek bir dnce dzeyinde demektir. Bu bakmdan evi ri etkinliini sistemli ve dikkatli bir biimde ynetmek, onun genilemesine, ilerlemesine hizmet etmektir. Bu yolda bilgi ve emeklerini esirgemeyen Trk aydnlarna kran duyuyo rum. Onlarn abalaryla be yl inde, hi deilse, devlet eliyle yz ciltlik, zel giriimlerin abas ve yine devletin yar dmyla, onun drt be kat byk olmak zere zengin bir e viri kitaplmz olacaktr. zellikle Trk dilinin bu emeklerden elde edecei byk yarar dnp de imdiden eviri etkin liine yakn ilgi ve sevgi duymamak, hibirTrk.okurunun elin de deildir. 23 Haziran 1941. Milli Eitim Bakan Hasan li Ycel 5

SUNU
Cumhuriyet'le balayan Trk Aydnlanma Devrimi'nde, dnya klasiklerinin Hasan li Y cel nclnde dilimize evrilmesinin, kuku suz nemli pay vardr. Cumhuriyet gazetesi olarak, Cumhuriyeti mizin 75. ylnda, bu etkinlii yineleyerek, Trk okuruna bir "Aydnlanma Kitapl" kazandr mak istedik. Bu erevede, 1940'l yllardan balaya rak Milli Eitim Bakanl'nca yaynlanan dn ya klasiklerini okurlarmza sunmaya bala dk. Byk ilgi gren bu etkinlii Milli Eitim Bakanl'nca yaynlanmam -ancak Aydn lanma Devrimi yarda kalmasayd yaynlanaca na kesinlikle inandmz- dnya klasiklerini de katarak srdryoruz. Cumhuriyet
7

SIR GAWAIN VE YEL VALYE" KONUSUNDA BRKA SZ "Sir Gawain ve Yeil valye", Britanya'nn sy lence krallarndan Arthur ve Yuvarlak Masa valyeleri ni konu alan romanslarn en nllerindendir. Bu romansn hangi tarihte yazld kesin olarak bi linmiyor, III. Edward'in nl "dizba nian", bu tarihin saptanmas iin bize az ok bir ipucu veriyor; nk, ro mansn sonundaki "HONY SOYT QUI MAL PENCE" szleri, bu niann zerinde de yer almaktadr. Bu du rumda, romansn tarihi, 1345'ten sonraya dyor; ama gene de kesin bir tarih saptanamyor. Yapttaki mimarlk, silah ve klk betimlemeleri, bu tarihi XIV yzyln so nuna yaklatryor. Romansta kullanlan dilse bizi bu ko nuda pek aydnlatamyor. Gze arpan en nemli noktalar: 1. Szck sonundaki vurgulanmayan "e" sesinin sylenmesi; 2. Kimi zaman bu sesin dp, "payne-Gawain "de, "to graunte-seruanl "ta olduu gibi, uyak oluturmasdr. "Sabatoun " szc, bize bu yaptn XIV yzyln ikinci yansnn sonlarndan nce yazlmadn dnd9

ryor. Bu szck, Gawain'in giydii geni parmakl elik ayakkablara verilen addr. Bu tr ayakkablar, XIV yz yln son eyreinde bile tam anlamyla moda olmamt. Romans kimin yazd da bilinmemektedir. Yalnz, bu yknn yer ald yazmada, Pearl, Patience ve Purity balkl iir daha vardr. nde de kullanlm olan kk, keskin izgili el yazs, bunlar da ayn kii nin yazdn dndrmektedir. Patience ve Purity'de yaratt dinsel sylem hava sna, PearV&ki dinbilimsel kuramlara ve Sir Gawain and the Green Knighfta ahlaksal yne verdii deere baklarak, bu airin bir papaz olduu kansna varlabilir; ama bu da bir varsaymdr. airin din retimi ve eitimi grd kesindir; an cak saray yaamna tan, olmas ve bu yaaytan duydu u zevk, yukardaki gr olduka rtyor. Morris, Early English Alliterative Poems adl yap tnn ikinci basmnda Sir Gawain and the Green Knighfm ya Cheshire ya da Lancashire lehesiyle yazl dn ileri sryor. Ancak; 1. airin romansta, kuzey Galler ve Wirral coraf yasyla ilgili ayrntl bilgi vermesi; 2. iirde kullanlan szcklerin ounun kuzey Midland lehelerinden alnm olmas; 3. Dzszdeki uyaklar bakmndan, iirin gene bu blgelere uygun dmesi; 4. Ve uyak bakmndan da Midland biimlerinin, kuzey Midland uyak biimleriyle karmas, bize kesin olarak bu romansn Cheshire deil, Lancashire lehesiy le yazlm olduunu gsteriyor. , 10

Alt yzyllk bir gemii olan bu romansn acaba kayna nedir? Biraz da bu konu zerinde duralm: Ku kusuz, Orta a romanslarnn ou gibi Sir Gawain and the Green Knight da Franszc,a bir iirden esinlen mitir. Bu iir bulunamam olmakla birlikte bellibal iki ykden esinlendii sanlmaktadr: 1. The Challenge adl birinci ykde, tpk Yeil valye gibi doast bir yaratk, ykdeki kahramann yi itlik ve gzpekliini lmek ister; 2. The Temptation adl ikinci ykdeyse, kahraman, gene kendisini aldatmak isteyen bir kadna kar direnir ve bylece kadnn kocasn bir bynn etkisinden kurtarr. Her iki yk de, bu romanstaki ahlaksal derinlikleri ve erdemleri iermemektedir; Sonra, romanstaki yabanl doay betimleyen port reler, klk betimlemeleri, av sahnelerinin hi biri, Fran sz romanslarndan esinlenilmemitir. Bu durumda, Sir Gawain ve Yeil valye yazar nn, yukarda szn ettiimiz ykleri az ok deitir mi ve onlarn iine yeni rgeler [motifler] sokmu oldu u dnlebilir. Romansmzn kahramanlarna gelince; eviri bo yunca dipnotlarla bunlarn kimler olduklarn, zyaplarn ayrntlaryla greceiz. Metnin Trkeye evirisinde kimi glklerle kar lald: zellikle o dnemin klk ve ato betimlemeleri nin Trke'de tam karlklarn bulamadm. Av sahnele rinin evirilerindeyse, az ok bu iin uzman olmak ge rekirdi. Aye Cebesoy 11

www.cizgiliforum.com enginel

SIR GAWAIN VE YEL VALYE

"

13

BRNC BLM Troia'ya yaplan saldrlar ve kentin kuatmas sona erdiinde, her yer yaklp yklm, yerle bir edilmiti; bu kente kurnazca ihanet eden, dnyann en saygdeer in san, adaletin penesine teslim edilmiti. Bu adam Ennias'd. (1) Onun soylu rk bundan son ra birok lke ele geirmi ve hemen hemen btn Bat Britanya adalarnn efendisi olmutu. Gl Romulus (2) Roma'ya ilk ayak bastnda, kendi adn verdii ve imdi de bu ad tamakta olan grkemli Roma kentini kurmutu. Tuscian (3) Tuscany'de; Langabarde (4) Lombardiya'da birok konut yaptrmt. Ve Fransz denizinin telerinde de Felix Brutus (5),
(1) Yunanllar Troia'y Ennias ve Antenor'un ihanetiyle alabilmi lerdi; ancak bu ihanetinden dolay onu tatuklayan gene Yunanllar olmu tur. nk Ennias onlardan, Akhilleus'un lmne yol aan Polyksena'y saklamt. (2) Sylencede, R o m a ' n m kurucusu ve ilk kral. M. . 753 - M. . 715 tarihleri arasnda egemendi. (3) Kim olduu bilinmiyor. Madden'e gre, belki bu romansta Antenor adyla kartrlmtr. (Bk. Aklama 1) (4) Lombardiya'nm sylencesel atalarndan Langabarde, Brutus'un yeenidir. (5) Britanya'nn kurucusu, Ennias'n torunudur.

15

savalarn, ykmlarn, tansklarn; ayn zamanda mutlu luklarn ve skntlarn sk sk birbirini izledii dnemin egemen olduu bir srada, Britanya dalarnn geni ya malarna sevin iinde yerlemiti. Ve bu soylu adam Britanya'y kurarken, savaa kar byk sevgi besleyen, yiit insanlar yetimi ve bun lar zamanla birok kez arpmlard. O zamandan beri, bildiim lkelerin iinde en ok buras tansklara sahne olmutu. Ama burada yaayan Britanya krallarnn iinde, iittiime gre, her zaman iin Arthur (6) en soylusuymu. ite size, bu toprakta yaanm bir serveni anlat maya karar verdim. Kimileri bu serveni ok garip bir olay olarak g rrler. Bu olay, Kral Arthur'la ilgili olduu sanlan serven dolu yklerden biridir. Biraz sabrederseniz, ben de bakalarnn azndan iittiim, bir yiitlik destan biiminde, iirsel lye uygun szcklerle yazlal ok zaman gemi olan bu seveni size hemen anlatacam. Noel'di. Kral Arthur, buyruundaki en yksek taba kadan soylu valyeleriyle birlikte Camelot'ta (7) ya yordu.
(6) Kral Arthur ya da Artus: Britanya'nn sylencesel krallarmdandr. Yuvarlak Masas ve bunun evresindeki yiit ve gzpek valyele riyle nldr. (7) Malory'ye gre Camclot, Winchoster'den baka bir yer deildir; ama "Sir Gawain ve Yeil valye"nin yazar, Camelot'u gney ngilte re'de herhangi bir yer olarak kabul ediyor.

16

Yuvarlak masann bu soylu silah arkadalar gste rili, kaygsz, elenceli bir yaam sryorlard. O zamanlar bu yiit valyeler, me oynarlar, kl larn gzpek kullanrlard. Oyundan sonra atlarn byk salona srerler, orada dans ederlerdi. nk Noel yortusu, bir insann dnebilecei en gzel yemekleri ve elenceleriyle tam 15 gn srerdi. Bu nee dolu sesleri iitmek byk bir zevkti. Gndzle ri duyulan tatl sesler, geceleri oynanan danslarn hepsi, byk salondaki ve teki salonlardaki lordlara ve leydilere eriilmez bir mutluluk verirdi. Hristiyanlk lkelerinin en nl valyeleriyle en zarif leydileri ve bu byk salonu yneten en soylu kral, dnyann btn elenceleriyle ve neeleriyle burada ya yordu.

**

u gkkubbenin altnda en talihli kii, lml bir adam olan krald; nk byk salondaki btn bu se kin insanlar, en olgun dnemlerini yayorlard. Herhan gi bir atoda oturan btn yiit savalarn adlarn te ker teker anmak gtr; bunun iin ben de artk uzatma yacam.Yeni yl henz gelmiti; yksek bir yerin stnde hazrlanm olan sekin sofrada, o gn, byk salondakilere iki kat yemek veriliyordu. Kral, kendisine elik eden valyelerle salona girince, kilisenin dinsel ayini durdu; rahiplerin ve tekilerin yksek sesle barmalar iitildi. Noel byle kutland ve herkes birbirini kutlad; bundan sonra yksek tabakadan kimseler, yeni yln ar-

17

maanlarn datmak; iin canla bala koutular. Bu ar maanlar iin birok tartma yaptlar; yitirdikleri halde leydiler, yksek sesle glyorlar; armaan kazananlarsa, sizin de kestirebileceiniz gibi, pek honut grnyor lard. Btn bu elenceler yemee dek srd; byk salondakiler ykanp temizlendikten sonra yerlerini almaya geldiler. Her zaman en yiit valye, en yksek yerde otu rurdu; nk bu, en iyi yntem olarak kabul edilmiti. Kralie Guinever (8) nee iinde, ortada sslenmi de- erli tahtta oturuyordu. zerindeki pahal ipekli giysiler den baka, srtnda Tharsia ipeinden (9) yaplm, paha biilmez mcevherlerle ilenmi bir pelerin vard. Gk rengi gzleriyle evreye bakan bu leydi, dn yadaki kadnlarn en gzeliydi ve dorusu, hibir erkek bundan daha gzelini grmemiti. Arthur, btn yiyecekler datlmadan yemee ba lamazd. Genliinden ve biraz da ocuk yaratll ol masndan dolay nee iindeydi. Kaygsz bir yaamdan zevk duyar, uzun sre oturmaktan ve yatmaktan holan mazd; nk kaynayan kan ve didinmeyi seven zyaps onu hep devinime yneltiyordu. Kraln valyelik ruhundan ileri gelen bir alkanh-~ daha vard:

(8) Kralie Guinever (Wenore): Kral Arthur'un kardr. Adnn an lam "beyaz hayalet" demektir. Fransz romanslarnda Guinever, gzelli in ltdr. (9) XIV. ve XV. yzyllarda bat Avrupa'da kullanlan deerli bir - kuma.

18

O da yannda deerli bir valyeyle herhangi bir se rvene atlmadan; kendisine garip bir yk anlatlmadan ya da eski dnemlerle, eski kahramanlarla, savalarla il gili, inanabilecei byk olaanstlkler dinlemeden ve yaam pahasna arplp utkunun yazgya brakld bir kl oyununa girmeden yemek yemezdi. Kral, buyruundaki soylu valyeleriyle bir araya gelmek zere ne zaman byle grkemli lenler dzen lese, bunu gelenek edinmiti. Yznde gururlu bir anla tmla holn ortasnda duruyordu. Bu yeni ylda, neeli zyapsmdan dolay herkese akalar yapyor, masann yannda byk bir incelikle sa ray oyunlarndan sz ediyordu. Gawain de (10), kralie Guinever'in yannda yer al mt. Soylu Sir Agrawain (11), kraln iki yeeni ve daha baka deerli ve soylu valyeler de masann br yan na oturmulard. Piskopos Baldwin (12) masann bana geirilmiti; yannda Urian'm olu Ivan (13) bulunuyor du. ite bu gvene deer valyeler ve tekiler, yksek bir yerde kurulmu olan masann evresine oturmular d; kendilerine ok gzel yemekler datlyordu. Birinci kap yemek datldktan sonra zerinde ssl sancaklar aslm olan davullarn sesleri iitildi.
(10) Lothian ve teki isko topraklarnn kral olan Loth'un olu ol duu sylenmektedir. Annesi, Arthur'un vey kzkardeidir. (11) Gawain'nin aabeyidir. (12) Kral Arthur'un piskoposudur. (13) Ivan ve olu Urian,Galyamn eski krallanndandr.

19

Ayn zamanda dmbeleklerin, gaydalarn ald arklarn canl sesleri de geliyordu. Mziin gzel ezgileri yreklere dolup tayordu. Bunu.tadna dayanlmaz yemekler ve bol bol taze et izle di. Tabaklar yemekle ylesine dolmutu ki, bu gm kaplar halkn nnde masa rtsnn stne koymak pek de kolay bir i, deildi. Herkes katla katla glyor du, iki kiiye on iki kap yemek, nefis bira ve leziz arap dyordu. Artk size datlan eylerden sz etmeyece im; nk hibir eyin eksik olmadn pek iyi anla msnzdr. Bu arada anszn bir ses duyuldu, oradakiler artk yemeklerine balama iznini almlard. Bir aralk ses kesilir gibi oldu; bunun zerine ilk yemek datld; ama, birdenbire holn kapsndan ieri korkun bir valye girdi. Yeryznn belki en iri yapl adamyd. Bedeninin st ksm, boynundan beline, ina nlmayacak denli kalnd. Beli ok geni, kol ve bacakla r iriydi. Hemen hemen bir dev adam denebilirdi. . Ama, unu da ak sylemeliyim ki, o bir dev deil, bir insand. Hem de yakkl bir valye. nk srt Ve gs korkun derecede iri olmasna karm, karn ve be li ince yaplyd; Bedeninin teki ksmlarnda da tpk byle bir Uyum vard." 'V" '; Oradakiler armlard; nk, insan gerekten hayran brakan bir rertgi vardi. Grnnden gzpek bir valye olduu anlalyordu. Btn bedeni parlak yeile brnmt. Giysileri batan aa yeildi. Srtn da sk bir cepken, onun zerinde de beyaz krkle ss lenmi bir pelerin vard. Salarnn altndan tutturulmu, omuzlan zerindeki bal da ayn beyaz ve parlak

20

krkten yaplmt. Skca ekilmi oraplar baldrlarna tutturulmutu. Topuklarnda, ayakkablarna taklm parlayan altn mahmuzlar vard. Yelei yeil ve parlakt. Kuandaki ilemeli yollardan baka, deerli talar, us talkl bir biimde her yanna, giysilerine ve eyer takm na taklmt. Grlyor ki srtna giydii eylerin yars n bile betimlemek epey g. Bunlarn stne parlak ye il renkte ku ve kelebek resimleri izilmi, ortalar da srmayla ilenmiti. Atnn gsn ssleyen asklar ve geminin iki yanndaki ilenmi dmelerin tm mine kakmalyd. Eyer, zengiler ve kuyruktaki eylerin de rengi ay nyd. Srekli olarak parlayan ve ldayan talarn da hep si yeildi. Altndaki at da kendisi kadar grkemliydi. Ynetilmesi son derece g, inat, haan bir att, o da yeildi. Ynetilmesi g bir at olduu halde, efendisinin s zn dinler grnyordu. Yeiller iindeki bu adam ok neeliydi; atnn yele sinin rengi kendi salarnnkine uyuyordu. Bu dalgal gzel salar, omuzlarnn stne dkl yordu; gs epey kllyd; bir all andryordu. Bandaki uzun salar, dirseklerinin stnden yu varlak kesilmi, bylece zrhnn hemen yansn kapla mt. Krallarn yapt gibi boynunun evresini Cappadocia (14) derisiyle sarmt; bu grbz atn da yelesi, (14) Kapadokya. O dnemlerde dericiliiyle nlyd.

21

valyenin satan gibi kvrlm ve gzel taranmt. Yele sinin zerine srma kurdelelerden yaplm fiyonklar ilitirilmi, bir tutam sa bir baka tutamla byle balan mt. - 1 '" Atn kuyruu ve bann tam stndeki bir tutam yelesi bir rtyle kapatlm ve her ikisi de yeil kurde lelerle balanmt. Kuyruu, ta ucuna dek deerli ta larla sslyd. styse, gene bir kurdeleyle skca ba lanarak bir fiyonk oluturulmutu. Burada, krmz altn dan yaplm ngraklar sallanyordu. Holde bulunanlar mrlerinde ne byle bir at, ne de byle bir binici grmlerdi. Yeil valye bir imek gibi atikti. Kendisini g renler de byle dndler. Onun vurularna hi kimse nin dayanabilecei sanlmyordu. Ne banda miferi, ne stnde zrhtan yelei, ne boynunun evresinde bir zrh, ne de buna bal elik bir gs siperi vard. Korunmak ve vurmak iin n bir mzra, ne de bir kalkan vard, Aalarn yapraklarn dkt bir mevsimde, elin de yemyeil byk bir prnal dal tutuyordu. br elin deyse kocaman, korkun bir balta vard. Her grenin bu nu, amansz bir sava baltas olarak niteleyecei kesindi. Balta ok geniti. Sivri ucu yeil elikten ve dvl m altndan yaplm ve parlatlmt; Ustura kadar kes kin bir az vard. Dehet saan valye, destek yerine dek bir demir eritle sarlm olan bu salam baltay sa pndan tutuyordu. Balta batan aa yeildi ve pek iyi ilenmiti. Baltann evresine, st ksmnda biten bir
22

www.cizgiliforum.com enginel

kurdele dolanmt. Bu ssl kurdele hemen btn sap kaplyordu. . ite bu valye geldi, holden ieri girdi. Korkusuz ve gzpek bir tavrla yksek masaya yaklat. Kimseyi selamlamad, ama herkesin stnden bakyordu. ilk syledii sz u oldu: "Nerede burann hkmdar?" dedi, "Onunla kar karya gelip grmek istiyorum." Atn bir aa bir yukar srerek, oradaki valyele ri teker teker szd. Sonunda durdu ve ilerinden hangisinin en deerli olduunu anlamak ister gibi evresine baknd. . Oradakiler, uzun sre gzlerini bu valyeden ay ramadlar. nk herkes byle bir binicinin ve byle bir atn, bu tr bir rengi olmasna armt. Zmrt gibi, zmrtten de daha yeildi. Atnn ze rine kaklm mineler daha parlak grnyordu. Ona ok dikkatli bakyorlar, ne yapacam kestir meye alyorlard. nk buradakiler birok servene tank olduklar halde, bylesini hi grmemilerdi. Bundan dolay, bu olaya bir sihirbazlk ya da bir hayal rn olarak baktlar. Ve birok valye, bu yzden yant vermekten e kindi. Bu sese hepsi arm ve sanki ta kesilmilerdi. Holn drt bir yann bir l sessizlii kaplamt. Sanki herkes uykuya dalm; bu yzden sesleri k maz olmutu. Ama bu sessizlii tmyle korkuya yoramayz; bu, biraz da incelikli davranmaktan ileri geliyordu. Ancak 23

brakn, valyeyi selamlamas gereken btn bu insan lar ona bakadursun; Arthur, yksek masann banda, bu garip olay seyrediyordu. Arthur, valyeyi incelikli bir edayla selamlad; nk bir an bile korkmamt. Ve konumaya balad: "Soylu valye, safa geldi niz; bu yerin efendisi benim; adm, Arthur. Rica ederim atnzdan inin ve bizimle kaln; ne istiyorsanz, onu son ra reniriz." valye yant verdi: "Hayr, Tanr benim yardmcm olsun. Buraya uzun bir zaman kalmak isteiyle gelme dim; beni buralara nnz getirdi; adamlarnz dnya nn en soylu insanlar, salonunuzsa dnyann en grkem li yeri olarak anlmakta. Savamak ve at oynatmakta, ge ne bu valyeler korku nedir bilmezlermi. Dnyadaki insanlarn en soylular diye anlyorlar. Ve pek ok sava oyununda boy gsterdiklerinden, kendilerinden ayn za manda bu oyunlarn ustalar diye sz ediliyor. Burada in ce davranhln bulunduunu birok kiiden iittim. Ben de, ite size duyduklarm aynen sylyorum ve kukusuz iittiklerim, beni byle bir zamanda buraya gelmeye ynlendirdi. Elimde tadm u daldan da an layacanz gibi, buraya kt bir niyetle gelmedim. Buradakilerle savamak gibi bir amacm olsayd, geldiim yerden, yanmda miferimi, zrhtan yeleimi, kalkanm, keskin mzram ve iime yarayacak olan baka birok silahm da getirirdim. Ama arpmak gibi bir niyetim olmadndan donanmsz geldim. Sizler gerekten bakalarnn dedii gibi gzpek
24.

insanlarsanz, imdi nereceim oyunu honut olarak ka bul edersiniz." Arthur yant verdi: "Soylu valye! nereceiniz, zrh giymeden yaplacak bir arpmaysa, burada arad nz bulmakta glk ekmeyeceksiniz!" Yeil valye, "Hayr," dedi, "Dorusunu syleye yim; ben buraya sizleri herhangi bir arpmaya ar maya gelmedim; nk masann evresinde henz by terlememi delikanllar var. Tepeden trnaa silahl ola rak karnza gelseydim, iinizden bir kii bile kp be nimle boy lemeyecekti; nk buna gc yetmeye cekti. Bundan dolay, sizlere bu salonda bir Noel oyunu neriyorum. nk imdi yeni yl ve Noel zaman... Bu salonda Saysz yiit valye var. Burada kafasna, bile ine, pazsna, damarlarnda akan kana gvenen bir kim se varsa ve bakasna yein bir vuru indirmeyi gze alabilirse, ona istedii taktirde, armaan olarak, bu, ye rinden kalkmayacak denli ar olan deerli sava baltam vereceim, ite ben, bu ilk vurua stmde hibir zrh bulunmadan gs gereceim. Aranzda bu nerimi kabul eden varsa yanma gel sin ye baltam alsn. Sz veriyorum, bunu her zaman iin mal gibi saklasn. Kendisine, bu yerde bana gl bir biimde vurmas iin izin veriyorum; baka bir za man, ona bir yl bir gn sre tanyorum, benden ayn vu ruu karlk olarak yiyecek; imdi abuk olalm ve ba kalm kim bu yiitlii gsterebilecek?" Batan beri aknlk iinde kalm olan salondakiler, bu durum zerine bsbtn donakalmlard. Atn stndeki valye, eyerinde kmldand ve kor25

ku saarak, birer kan anana dnm gzlerini saa sola devirdi; yeil renkli kalarn att; bu neriyi kimin kabul edeceini, sakaln oynatarak, beklemeye balad. Kimsenin yant vermediini grnce, yksek sesle ksrd ve sze balad: "Bu nasl i? Btn lkelerde an alan, n salan Arthur'un salonu buras deil mi?" diye sordu. "Nerede sizin gururunuz, fetihleriniz, fkeniz ve kahramanca szleriniz? Grlyor ki tek bir adamn szyle, yuvar lak masann n ve enlikleri fethedilebiliyor. nk he piniz, daha vuruu yemeden korku iinde tir tir titriyor sunuz!" Syledii bu szlerden sonra, yle yksek sesle gld ki, kral, bu duruma zld. Gzel yzne ve ya naklarna kan bastrd; bir kasrga gibi cotu, holdekiler de ayn derecede kzdlar. Bunun zerine, yaratltan gzpek bir adam olan kral, evreye meydan okuyan bu adamn yanma yaklat. Ve dedi ki: "Soylu valye, gerekten delice bir neride bulundunuz; ama bir bela aryorsanz, bunu hak edeceksiniz. Sanmam ki kimse sizin kurumunuzdan korksun; imdi, Tanr akna verin u baltanz da, istei nizi yerine getireyim." Yeil valye'ye doru bir adm att ve elinden tut tu. Bunun zerine valye kurumla atndan indi. imdi Arthur, baltay sapndan tutmu, sanki vuracakm gibi onu sert savurularla sallyordu. nnde duran bu iri yar adam, holde bulunanlarn tepelerinden bakyordu. Yznde korkun bir anlatmla duruyor, sakaln oynatyordu. Ask bir yzle pelerinini 26 \

kard. Kraln indirecei vurutan hi korkmuyor; san ki, kendisine len sofrasndan bir kadeh arap sunmaya gelmi bir adamm gibi Arthur'a bakyordu: Kralienin yannda oturan Gawain, krala doru dn d ve dedi ki: "Saygdeer Lordum, bu ii bana brakn. Buyruk verin, herhangi bir kabalk yapmadan ve Kralie mi incitmeden,-bu; sofradan kalkp oraya, sizin yannza geleyim ve btn soylu kiilerin gz nnde yardmn za koaym. Bu konuyu kendiniz zmlemek isteinde olsanz bile, bana yle geliyor ki, salonunuzda byle bir aryla karlanca, evrenizde yer alan ve savata on lardan stn bulunmayan bunca yiit valye dururken, bu iin size dmeyecei pek aktr. Biliyorum, onlarn iinde ie en yaramayan benim ve dorusunu sylemek gerekirse yaammn en kk bir deeri bile yok. Siz, daym olduunuz iin bylesine sayg gryorum. Da marlarmda sizin kannz akyor; ite bundan baka, v cudumda deerli bir yn yok. Bu neri delice bir ey; onun iin size uygun deil. Ben ilk kez byle bir eyi siz den istedim; onun iin benim hakkmdr. Kabalk ediyor sam, buradaki soylu valyeler karar versin." valyeler kendi aralarnda bir toplant yaptlar ve kraln bu iten vazgeip ii Gawain'e brakmas sonucu na vardlar. Bunun zerine kral, Gavvain'e kalkmas iin buyruk verdi; Gawain, arballkla hemen ayaa kalkt ve incelikle yaklat. Kraln nnde diz kt ve baltay tuttu. Kral incelikle on Gavvain'e verdi ve ellerini aa rak, yeenini Tanr'ya, emanet etti. Ellerini gl, yreini pek tutmas iin btn yre iyle dua etti. 27

"Kendini koru olum," dedi, "Dikkat et ki, gl vurabilesin; ve bunu baarabilirsen, eminim ki ilerde onun sana indirecei vurua dayanabileceksin." Gavvain elinde balta, Yeil valye'ye doru yr d; valyeyse korkusuzca onu bekliyordu; en kk bir ekinmesi yoktu. Gawain ile konumaya balad: "imizde daha ileri gitmeden nce, szlememizi bir daha yineleyelim: lk olarak, rica ederim, adnz ne dir? Doruyu syleyin ki size gvenebileyim." Bu yiit valye, "Gerei sylyorum," dedi. "Sonras ne olursa olsun bu vuruu indirmek isteyen be nim; adm Gavvain. On iki ay sonra istediiniz bir silahla sizden ayn vuruu yiyeceim; ve yanmda kimse bulun mayacak." Yeil valye yant verdi: "Sir Gavvain, bana bu vu ruu indireceinizden dolay ok neeliyim, ok mutlu yum. Tanr hakk iin burada sizin ellerinizle istediime ulamak beni ok honut ediyor. Kraldan ne istedimse, sizin aznzdan da doru szcklerle ayn eyleri eksik siz iittim. Yalnz soylu valye, dnyann hangi kesin de bulunabileceimi tahmin ederseniz, beni oralarda ara yacanza sz verin; bunu da imdi aramzda yaptmz anlama gibi bu soylu valyelerin nnde kabul edin." Gavvain, "Sizi nerede bulabilirim?" dedi. "Yeriniz, yurdunuz neresidir? Yaradan hakk iin, nerede yaad nz bilmiyorum; sizi, bal bulunduunuz saray tanm yor, adnz da bilmiyorum. Ama bana doruyu syleyin, adnz nedir? Btn ballm ve drstlmle ant ie rim ki, yolumu bulmak iin btn zekam kullanacam."
28

Bunun zerine Yeil valye, soylu Gavvain'e: "Yeni yl iin bu kadar yeter," dedi. "Ben vuruu yedikten, siz de bunu hakkyla indirdikten sonra, size evimin, yuvamn yerini ve adm syleyeceim. Vuruu nuzdan sonra konuamazsam, bu size yarar; nk, by lece yerinizde kalr, beni aramak skntsna girmezsiniz! imdi elinize u amansz silah aln, bakalm nasl vura caksnz." Gavvain,. "Sevinerek soylu valye..." dedi. Baltay eline alp vurmaya hazrland. Yeil valye de deme nin stnde kendisine bir ekidzen verdi. Ban biraz ne eip boynunun etini gsterdi. G zel bukleli salarn, bandaki tacn stne drd. Ar tk plak boynu vuruu yemeye hazrd. Gavvain baltay yakalayarak yukar kaldrd, sol ayan bir adm ne atarak, baltay hzla plak enseye indirdi. Baltann keskin az, Yeil valyenin kemiklerini krd ve yumuak etini yarp geerek gvdeyle ba bir birinden ayrd. Parlak elikten yaplm keskin ucu demeye sap land. Gzel ba, boyundan ayrld, yere dt; oradakiler den biri ayayla bu kafay yuvarlad; gvdeden kan bo anyor, yeil vcudun zerinde parlyordu. valye ne sendeledi, ne yuvarland, ne de daha k t bir sona urad; gl admlarla, dzgn bacaklarm', stnde ileri doru yrd. valyelerin durduu yere geldi. Sert bir devinile uzanarak gzel ban yakalad. Hzla kaldrd, sonra atna doru yrd, dizginleri tuttu, demirden zengilere bast, eyerin stne srad. 29

i:

Kafasn salanndan yakalam; sanki hibir ey ol mam gibi eyerinin stnde oturuyor, basz bir gv deyle atnn zerinde dimdik duruyordu. Kafasz, pek kt kanayan bedenini saa sola bk yordu; evredekiler onun istediklerini iitince dehet . iinde kaldlar. Ba elinde, gvdesini dik tutarak bu kafay, yksek masann evresinde oturanlarn en soylu olanlarna do ru evirdi; ba, gz kapaklarn oynatt, gzler yerinden urayacakm gibi ald, dudaklar kmldand ve imdi, iiteceiniz u szleri syledi: "Bana bak Gavvain, verdiin sz yerine getirmek iin yola koyulmaya hazr olmalsn. Bu soylu valyele rin nnde ant itiin gibi, ta buluncaya dein, bkp usanmadan beni arayacaksn; bana indirdiin vuruun karln yeni yln ilk sabahnda yemen iin seni gre ve aryorum. Yeil Kilise'yi bul, burann valyesi adyla tannan beni hemen herkes tanr; ite, beni ararsan bulmakta hibir glk ekmezsin. Bundan dolay gel, yoksa bir korkak saylrsn." Byk bir grltyle atnrt dizginlerini geri evire rek, kesik ba elinde, holn kapsndan kt. Nerden geldiini bilen yoktu, nereye gittiini de... Bu iin sonu ne olacakt? Kral ve Sir Gavvain, valyenin arkasndan gld ler; ama bu olay, valyelerin arasnda bir tansk olarak kabul edildi. Dahas, kral bile iinden bu ie ok at, ama dar vurmad. Yalnzca gzel kralieye dnerek, pek incelikli bir tavrla sze balad:
30

"Sevgili kraliem, korkmayn; Noel gn byle bir olayn tam zamandr; nk leydilerin ve valyelerin bu arklar, kahkahalar arasnda bir elenceye gerek vard. Her neyse... Ben yemee gidiyorum, nk yads,yamayacam bir olaya tank oldum." Bunun zerine kral, Sir Gavvain'e dnd-ve ince bir tavrla: "imdi soylu valyem, yeterince i grm olan baltanz asn bakalm." Bunun zerine balta yksek sofrann arkasnda du var halsnn zerine asld. Buraya herkes aknlkla bakyor ve onu bu servenin tek simgesi olarak gryor lard. ' Btn valyeler, kral ve soylu valye de ilerinde olmak zere, bunun zerine birlikte yksek masaya gitti ler. Yiit insanlar bunlara hizmet etti, yakk dt gibi her trl lezzetli eyden iki kat datld; trl trl yemekler verildi, birok ark okundu. O gn sonuna dek nee iinde geirdiler. imdi iyi dn Sir Gavvain; atldn servenin ve recei acdan rkp bu iin ardna dmekten sakn vaz geme.

31

www.cizgiliforum.com enginel

KNC BLM Yeni yldaki bu olay, Arthur'un tank olduu ilk se rven oldu. Aslnda byle tansklar ve servenleri iit meyi ok severdi. Yerlerine geldikleri zaman, hemen hibir ey iitmemi olduklar halde, imdi istediklerine fazlasyla ulamlard. Gawain, holde, byle bir elen ceye ilk balayan adam olduundan dolay ok honuttu. Sonu ne denli zc olursa olsun, bu alacak bir konu deildi; nk insanlar kafalarn ttsledikleri zaman ok neeli olurlar. Bir yl byle abucak geer, gelen yl yeni eyler getirir; ama balang sona hi uymaz. te bu yeni yl ve ondan sonraki de byle geti. Her mevsim, bir ncekini kovalad. Noelden sonra, ye mek konusunda, balk, hafif yemek ve baka birok ey le vcutlar sorguya eken Lent (15) geldi. Ama sonra k, yeryznn iklimini tehdide balad; souk dnyay titretiyor, gkte bulutlar dolayordu. Yamur, ieklerin byd gzel krlara, saanak biiminde yayordu.
(15) Paskalya'dan nce gnahlar balatmak iin 40 gn tutulan bir tr oru (perhiz). /

32

1.

Aalar ve toprak yeile brnmt. Kular yuva larn yapmak iin uuuyor, nee iinde tyor, bylece gelmekte olan tatl yaz havasn mjdeliyorlard. Tomurcuklar, ssl ve gzel itlerin stlerinde al mak iin kabanyorlard. Ormanlardan, kulaklara ok g zel ezgiler geliyordu. Ondan soma, tatl rzgrlaryla yaz geldi. Meltem, tohumlar ve otlar soluuyla okarken; nemli iy tanele ri yapraklardan damlayp parlak gnein okayc scak ln beklerken, her yerde ok gzel iekler amaya balad. Bundan soma gz gelmekte acele etti ve bu gzel iekleri soldurmaya balad. Kn geleceini haber ve rerek onlar olgunlatrd; tozu dumana katarak yery znden havalandrd. Yapraklar aalardan dklp yerlere dt ve bir zamanlar yemyeil olan imenleri rtmeye balad; to murcuklanm eyler imdi olgunlam ve lmeye ba lamt. Doa yasasnn buyurduu gibi, k geri geldi. Ha sat sonu ay da (16) sert kla birlikte gelmiti. Gavvain, yapaca zc yolculuu anmsad. Kasmn birinci gnn Arthur'un yannda geirdi ve kral bu enlik gnnde Yuvarlak Masa'nn btn tan tanas ve enlikleriyle Gavvain'in onuruna bir len ver di; bu lende, soylu valyeler ve zarif leydiler bulunu yordu. Bunlarn hepsi, orada, Gavvain'i sevdikleri iin toplanmlard.
(16) Eylln 22 ya da 23'n ieren iki hafta.

33

Her neyse, bunlar hep havadan sudan sz ettiler; bu soylu valyenin onuruna birok kibar oyun oynand. Yemekten sonra Gavvain, daysyla (17) yapaca yolculuu konutu ve dorudan doruya konuya girerek: "imdi sevgili lordum, yaammn nedeni, gitmek iin izninizi istiyorum. Bu iin neye mal olacan bili yorsunuz; onun iin sizi bu konuyla daha ok skmaya ym; ama yarn sabah, afakla, vuruu yemek iin yola koyulacak, Tann'nm yardmyla Yeil valye'yi bulaca m," dedi. Yanlarnda, Ivan (18), Errick (19) ve baka valye ler, Sir Doddinal de Sauge (20), Clarence dk (21), Lancelot (22), Lionel (23), yi Lucan (24) ve Sir Bedivere (25), grkemli Sir Boos (26) ve Mador de la Port'la (27) birlikte teki yiit valyelerin hepsi hazr bulunu yorlard. Salonda toplananlar, bu yiit valyeye t ver mek ve zntlerini bildirmek iin kraln yanna geldi ler. Gavvain gibi deerli bir valyenin byle bir iin ar dndan gidecei, amansz bir vuru yedikten sonra artk
(17) Arthur, Gavvain'in daysdr. (18) Bkz. 13. aklama. . ' (19) Troia kahramanlarndan biridir. (20) Clarence Dk'nn kardeidir. (21) Asl ad Galeshin'dir. (22) Benvvick kral Ban'in oludur. Arthur'un valyelerinden biri dir. Asl n Fransa'dan gelmektedir. Kralie Guinever'e ktr. Arthur'a ihanet etmemek iin ok tehlikeli uzun servenlere atlr. (23) Lancelot'un yeenidir. (24) Kraln zel kilercibas. (25) Kral Arthur'un son kalan valyesidir. (26) Asl ad Bors'dur. (27) Arthur'un en iyi kapcsdr.

34

bir daha kl kullanamayaca dncesi, oradakilerin hepsini znt iinde brakmt. Ama Gavvain nee iindeydi: "Ac verici, tehlikeli yazgdan niin korkaym?" di yordu. Btn gn orada kald ve sabahleyin hazrlanmaya balad. Tan atmasyla birlikte, zrhlarn istetti ve her eyi geldi. nce yere, krmz iplikten dokunmu bir hal seril di; bunun zerinde parlayan eylerin says sonsuzdu: Gl valye halnn stne bast ve baltay tuttu. Srtna, deerli Tharsia ipeinden yaplm bir gm lek giydi; onun zerine, Cappadocia derisinden ustalkla yaplm bir yaka takt. Bundan sonra valyenin ayana geni parmakl, elikten yaplm ayakkablar giydirdiler. Bacaklar da elikten koruyuculara sarlm, bunlar parlak zrh paralaryla tutturulmutu. Bu zrh paralan da dizkapaklarna, srma ipliklerle tutturuluyordu. Bun dan sonra kala takmlar geldi ve bunlar gzel, dzgn kalalarna oturtuldu; valye, stne parlak elik halka lardan yaplm zrhtan gmleini giydi. Kollarndaki bir ift zrh paras da pek iyi parlatl m, bunlar dirseklerde tutturulmutu. Zrhtan yaplm eldivenlerini ve kendisini koruya cak olan birok zrhlar da giymi bulunuyordu. Srtnda ayn eyden yaplm, zengin bir pelerin vard. Altn mahmuzlan pek gz alcyd. Beline ipekli bir kuak sarmt, kuaktan salam bir kl sallanyor du. Srtndakilerin hepsi ok deerliydi; stndeki kor35

don ve fiyonklarn en k bile srmadan yaplmt. Byle giyindikten sonra, kendisi iin dzenlenen trene gitti. Yksek mihrabn nnde, ona sunular yapld ve ok sayg grd. Bundan sonra, kraln ve yanndakiler in nne geldi, Oradaki lord ve leydilerden, byk bir incelikle izin istedi: onlar da Gavvain'i ptler ve verek Hazrcti sa'ya emanet ettiler. Gryngolet (28) yularlar ve eyer takmlaryla hazr d; zerinden birok altn saak sallanyor ve bunlar san ki nee iinde parlyorlard. Her yan birok iviyle kap lanmt; kullanma en uygun biimde hazrlanmt. Yularlar atn bana geirilmi ve parlak srmalarla balanmt; gs asklarnn, stndeki rtnn ve atn sarlarn rten kuman sslemeleri, eyer kaylarmnkine uyuyordu. Bunlarn hepsi deerli, krmz altndan yaplm ivilerle tutturulmutu. Hepsi gne nlar gi bi ldyor, parlyordu. " Gavvain, elikten kprlerle salamlatrlm tolga sn ald ve abuk bir devinimle pt. Bana geirdiin de tolga, epeyce yksek duruyordu ve arkadan kapatl mt. Bunun ve kastorunun stnde ssl, parlak bir r t vard. Bu rt en deerli talarla sslenmi ve diki yerle rine de uraya buraya serpilmi, renkli papaanlara ben zeyen ku resimleri ilenmiti. Ayn zamanda, bu rtnn st kumrular ve gerek
(28) Gawain'in atnn ad; "Gl-beyaz" anlamna gelir.

36

sevda dmleriyle yle gzel sslenmiti ki, o ilde ne kadar gen kz varsa, hepsinin bu rtye yedi k gz nuru dkt kesindi. Bandaki tolgann tepesini saran yuvarlak demir erit daha da deerliydi; nk, parlayan, ldayan pr lantalarla kaplanmt. Bundan sonra kendisine, krmz altndan yaplm kalkan verildi. stnde, saf altnla ilenmi be keli yldz var d. (29) Kalkan asksndan tuttu, boynuna ast; ona ok yaramt. Biraz ayrntya dalacam, ama hazr sras gelmi ken be keli yldzn bu valyeyle ilgisini size anlata ym: Bir zamanlar Hazreti Sleyman, balln simgesi olarak bunu kullanm. Bu, be adan oluan, her izgi si bir bakasyla birleik ve hibir yandan sona ermiyor. ittiime gre ngilizler buna "sonsuz dm" diyorlar. te bundan dolay, bu simge, bizim valyeye ve onun parlak zrhlarna yakyor; nk, her be noktada bal; be erdemde de drst, altn gibi saf; btn kt lklerden uzak; yurtluunda erdemlerle ilenmi. Bun dan dolay, syledii szde doruluunun ve inceliinin stne bir ei daha bulunmayan Gavvain, kalkannda ve srtndaki pelerinin stnde bu be keli yldz tar. nce o, be duyusunda eksiksiz bulunmu. Bundan
(29) Pentangle. Bu be keli yldz, Pitagoraslarm, Yeni-Platoncularm ve Gnostiklerin kabul ettikleri "yetkinlik" simgesidir. Ortaadaysa, bu simge daha ok gizemli bir anlam tam, cinlerin savuturulmasnda kullanlmtr.

37

baka be parma da hnerli ve yeryznde btn inan c, Hristiyanlk inancnn ve kurallarnn dedii gibi, Hazreti sa'nn armha gerildiinde ald be yarada ve bu yiit valye, hangi arpmaya girse, keskin bakla r her eyden ok bunun zerine dikilmi. Btn grkemi ve kurumu, Meryem Ana'nn olun dan ald sevinten kaynaklanyor, Bundan dolay, valyenin kalkannn zerine byk bir Meryem Ana res mi yaplm. Bylece, ona bakarak bir an bile cesaretini yitirmiyor. Okuduuma gre, Gavvain imdi anlattklarmn be incisini kullanlm; onun drstl ve incelii, hibir zaman doru yoldan amazm. Ve btn bu be erdem, onun iyiliksever oluunu gsteriyormu; bu erdem onun yreinde, kimseninkinde almad bir yeri alyor. te bu be erdem, gerekten valyeyi tmyle ku atmt. Ve her biri, be kede, tekiyle sonsuz balar la balanmt. unu rendim ki, oyun nerede balarsa balasn ya da nerede sona ererse ersin, bu yldzn ular hibir za man bir araya gelmezler ya da ayrlmazlarm. Bunda dolay, bu dm, Gavvain'in parlak kalkanna, pek gz alc biimde, krmz altnla izilmiti. te buna, bilim ilerledike insanlar drstlk sim gesi olan be keli yldz adn vermiler. Bu yiit valyenin hazrl artk bitmiti. Mzram ald, oradakilerle esenleti ve sonunda kp gitti. Atn mahmuzlad ve ileri doru yle bir hzla atld 38

ki, talardan kvlcmlar kmaya balad. Bu yiit val yeyi grm olanlar, ilerini ekip btn itenlikleriyle birbirlerine yle sylediler: "sa hakk iin! Sizin gibi soylu bir prensin lecek olmas, gerekten ok yazk! Bu dnyada sizin bir einiz bulunamaz. Daha dikkatli davranmak daha akllca bir i olurdu." Ve ite uzaklara giden bu adam bir dk olmalyd; nk herhangi bir toprak parasndaki insanlara nder lik edebilecek derecede deerlidir ve uursuz bir adamn srf caka ve gurur uruna onun kafasn kesmesindense, bu trl olmas daha iyiydi. Kimin aklna gelirdi ki kral, Noel oyunlarnda arpan valyeler gibi bu neriyi ka bul edecek! Her neyse, bu yakkl valye oradan ayrlrken, uruna birok gzden eme gibi yalar boand. Hibir yerde konaklamad; ama hzla yoluna gitti ve okuduum gibi, birok kark yoldan ilerledi. imdi bu valye, Logre (30) yresinden geiyor; Tanr hakk iin, Gavvain'e bu yolculuk hi de zevk ver miyordu. ou kez yoldaszd, geceleri tek bana kalyor, sevdii yemeklerin hibirini bulamyordu. Kuzey Gallere yaklancaya dek ormanlarda, tepe lerde, kendisine atndan baka elik eden kimse olmad. Anglesay Adalar'n (31) sada brakarak, denize doru uzanan burnun s yerinden atn srd. Holy He(30) Humber'in gneyinde kalan topraklara verilen ad. (3.1) ingiltere'nin, Holy Island ve Puffin Island'dan oluan takma dalar.

39

ad'e geldi ve gene Wyrale (32) krsalnda bir yamaca ulat; buralarda, Tanriy ya da insanlar seven pek az kimse yayordu. lerledike, raslad insanlara, oralarda Yeil Kilise'nin Yeil valyesi adnda bir kimsenin adn iitip iitmediklerini soruyordu. Ama herkesten olumsuz yant ald; ona, mrlerin de byle yeil renkte bir adam grmediklerini syledi ler. valye artc yollara sapt, geilmesi g birok rmak kysndan geti. Kiliseye ulamadan nce, birok kez yolunu dei tirdi. Birok artc yrede, kayalklara trmand; uzak lara giderek geride kalan arkadalarndan bir yabanc gi bi ayrlyordu. Bylece valye birok kydan geti; yolu boyun ca, karsna uursuz ve cretli bir dmann kp, onu arpmak zorunda brakmamas, artcyd. valyenin dalarda, tepelerde karlat serven lerinden onda birini bile anlatmak gtr. Kimileyin ejderhalarla, kimileyin eri br kaya larda yaayan satirlerle, boalarla, aylarla, kimileyin de yaban domuzlaryla ve arkasndan homurdanarak gelen, yaln kayalarn devleriyle arpyordu; gzpek bir yi it olmasayd ve Tanr'ya hizmetlerinde kusur etmi ol sayd, kesinlikle oktan ldrlm ya da lm olurdu. arpmak onu kzdryordu; ama k, ondan da be terdi.
(32) VVirral: Chester ilinin nc Earl'n ormanlk haline getirdii ve bu durumunu XVI. yzyla dek koruyan blgesi.

40

www.cizgiliforum.com enginel

Bulutlardan souk, duru yamur taneleri dp sa rarm yeryzne daha varmadan donduu sralarda, Gavvain, sulu sepkenden yar donmu bir durumda, zrhlar nn iinde uyuyordu; birok gece plak kayalarn stn de uyudu. Dalarn tepelerinde, sanki evreye sryormu gi bi souk da sular aa akyor; bann stnden sar kan sert buz paralan oluturuyordu. ite bu zor koullar altnda, tehlike ve glkler iinde, valye tek bana byle bir yrede Noel gecesi ne dek atn srd; bu zamanlarda Meryem Ana'ya yak nyor, kendisini bir bannak buluncaya dek korumas iin yalvaryor; ondan yardmn ve klavuzluunu istiyordu. Sabahleyin atn bir dan yanna srd ve dnemediince sk aal olan bir ormana dald. Bu ormann her iki yannda yksek tepeler vard; aalarysa koca man yal meelerden oluuyordu; yz bir aradayd; fndk aalar ve kara allar birbirlerine dolam ve meelerin stn kuatmt. Her yan yaban yosunlan sarmt. plak dallarn stnde, znl kular tnemiti; bunlar souun verdii aclardan dolay acnacak sesler le tyorlard. Gryngolet'in stndeki adam, bunlarn altndan yo luna gitti. Tek bana bataklklardan, amurlu topraklardan geti. Bu yzden dinsel grevini, insanlarn zntleri ne son vermek iin Noel gecesi Meryem Ana'dan do an Hazreti isa'ya kar olan grevini yapamamaktan dolay kayglanyordu ve bu yzden iini ekerek yle 41

dedi: "Tanrm! Sana ve analarn en aklls, en sevgilisi olan Meryem Anamza yalvarrm; bana, iinde btn varlmla bu kutsal gn kutlayabileceim bir yer gs ter. Sizden bunu, acnacak durumumla, gn domadan istiyorum. Bylece btn yreimle, Yce Tanrm, Meryem Anamz ve Hristiyanlk inanc iin dua edebi lirim." Hem Tanriya yalvaryor, hem atn sryordu. Hem de kt talihine haykryordu. Ulu Tanrmz onu kutsad. Gavvain, "armha gerilmi Hazreti sa, beni kut sal" diyordu. valye, evresi bir hendekle evrilmi olan ormana gelmeden nce, kez istavroz kard. Dallarla sarlm ve hendeklerinin yannda birok aa kt bulunan bir toprak parasnn zerinde bir ato vard. Bu yurtluk yle gzeldi ki, valye mrnde bylesine sahip olmamt. Yap bir ayrn ortasna kurulmu, evresi de bir koruyla evrilmiti. ri ivili parmaklklar, sk sk bl melerle ayrlmt; bunlar da, hemen iki milden ok aalk bir alan evreliyordu. Gzel mee aalarnn arasndan ldayan ve parldayan bu blm, Gavvain seyretmeye balad. Bundan sonra, bir valyeye yakr yolda tolgasn karp kendisine kar pek sevecen dav ranan, ona byk bir ilgiyle kalaca bu yeri gsteren ve onun yaknmalarn dinleyen sa'ya ve St. Julian'a btn yreiyle teekkr etti. "imdi gzel yurtluk," dedi, "Sana rica ederim, be ni kabul et." 42

Bundan sonra parlayan zengileriyle Gryngolet'i mahmuzlad. Ve yalnzca raslantyla, atonun bahesine girilen ana kapy seti. Bu yol da onu, abucak kprnn sonuna eritirdi. Kpr hemen kalkt, kaplar ivedilikle kapand. Du varlar ok salam yaplmt. Rzgrn ykc vurularn dan etkilenmiyordu bile. Atn zerinde duran vayle, atoya gitmeden, bu yere doru giden derin hendein kysnda durdu; duvar, sulann derinliklerine iniyor, yeniden, byk bir kurumla ykseliyordu. Duvar, kornilerinin kabartmalarna dek salam yontma talardan yaplmt. Mazgallarn altnda, salam, yatay demir paralar vard; bunlarn aralarna gzetleme kuleleri oturtulmutu. Tertemiz ok delikleri vard. valye byle salam korunan bir atoyu hi gr memiti. Bundan sonra Gavvain, bu byk atoya bakt. atonun stne dikilmi kuleler, pek kaln ve ina nlmayacak derecede uzundu. Tepeleri byk sanatla i lenmiti. Badanalanm bacalar vard. Bundan soma valye, kulelerin parlayan damlarna bakt. atonun ok kaim bekler oluturan mazgal aralklarnn her yannda boyanm kuleler vard. Bunlar, sanki kartondan yapl m gibi grnyorlard. Atn zerindeki valye, surlardan ieri girip, gzel dinlence gnn bu atoda geirmek dncesini pek ho buldu; seslendi ve duvarn stnde sevimli bir kapc gzkt. Adam valyeyi selamlad. 43

Gavvain, "yi efendi," dedi. "Gidip bu evin Soylu lorduna, derdimi anlatr ve burada kalmam iin yalvarr msnz?" Kapc, "Hay hay efendim," dedi. "Eminim ki iyi karlanacak ve istediiniz srece burada kalabileceksi niz." Bunun zerine kapc abucak gitti ve biraz sonra yannda valyeyi elendirmek iin gelen birok nazik insanla gzkt. , Bunlar asma kpry indirdiler ve byk bir ince likle atodan kp valyeyi uygun biimde karlamak iin souk topran stnde diz ktler. ok yksek olan geni kapdan gemesi iin ona yol atlar. Gavvain, incelikle onlar kaldrd ve kpry geti. Kimileri, atndan ininceye dek eyerinden tuttular. Sonra epey gzpek bir adam, valyenin atn ahra soktu, bundan sonra Gavvain'i trenle ieri almak iin, atodan aa, valye ve silahllar indiler; bandan tol gasn kardnda, birou bunu onun elinden almak ve bu soylu adama bylece bir hizmette bulunnak iin tela gsterdiler. Ayn zamanda hem klcn, hem de kalkann ald lar. Bunun zerine Gavvain, hepsini incelikli bir bir edayla yeniden selamlad. Buna karlk, birok yiit adam, bu prense ilgi gs termek iin ona doru ilerledi. Yksek zrhlarnn iinde, onu hole gtrdler. Bu rada kzgn ate parlyordu. 44

Derken, bu insanlarn efendisi, ayakta duran Gavvain'i karlamak iin odasndan kt. Ve dedi ki: "Gnlnzn rzasyla uradnz bu yere, safa geldiniz. Buradaki her eyi malnz gibi bilin ve buyruunuzda olduunu unutmayn; istediiniz gibi kullann." Gavvain, "ok teekkr ederim," dedi. "Tanr gnl nze gre versin." ok honut grnen bu adamlar, birbirlerini kucak ladlar. , . Gavvain, kendisini byle scak karlayan adama bakti ve atonun sahibi olan bu adamn, ok gzpek bir adam olacan dnd; olgun olmasna karn, gerek ten iri yapl bir valyeydi. Sakal gr, parlak, kzla a lar kestane rengindeydi. Arbalyd, gzel yapl -bal aklarnn stnde dik duruyordu; ate gibi korkun, ka rk bir yz vard; kibar szler sylyordu. Gavvain, 'Byle iyi insanlar ynetmek ve byle bir atonun efen disi olmak ona yakyor', diye dnd. atonun lordu, Gavvain'i bir odaya gtrd ve valyeye, hizmetlerde bulunabilecek bir adam getirmeleri iin hemen buyruk verdi; bunun zerine valyenin buy ruuna yeterince adam ayrlm oldu. Gavvain'in buyruuna verilen adam, onu ok gzel denmi bir yatak odasna gtrd. Burada olaanst yatak takmlar ve yata ssleyen rtler, saf ipekten yaplm srma kenarl perdeler ve gene zenle yaplm en gzel desenli rtler, zeri trl renklerde ipliklerle ilemi ve bunlarn da st parlak krkle sslenmi kor45

nilerden sarkan perdeler, krmz altndan yaplm hal kalar, duvarlara aslm deerli krmz kumatan ve Tharsia ipeinden yaplm cicimler vard. Yerdeki hal lar duvardakilere uyuyordu. te burada, zrhlar ve parlak giysiler iinde olan Gavvain'in st ba, gzel szler ve nee gsterileriyle karld. Deitirmesi, semesi ve istediini giymesi iin, ona tpatp uyan zengin giysiler getirildi. abucak bunlarn iinden birini alp valyeye giy dirdiler. Dalgalanan etekleriyle bu giysi, valyeye ok ya rat. Giysi, d grnyle bir bahar betimlemesini an dryordu. Oradaki insanlar, kol ve bacaklar rengarenk, parlak ve olaanst gzel kumalara sarnm bu valye gibi yakkl bir insan, Hazreti sa'nn henz yaratmam olduu kansna vardlar. Bu adam, dnyann hangi, kesinde olursa olsun, sava alannda kendisiyle boy llemeyecek bir soy luydu. Gavain iin, mangal kmrnn yand minenin nne bir sedir hazrlanm, zerine bir rt rtlm, deerli kahverengi kumatan yaplm yastklar bu pike rtnn stne konmutu. Pelerininin her yan pek ar ilerle ilenmi, ii en iyi cins kakm krkle kaplanarak sslenmiti. Bal da ayn trdendi. Ayn derecede de erli olan kanepeye oturunca, iyice snd; bu da onun neesini yerine getirdi. 46

Derken ok zengin bir sofra kuruldu ve zerine kar gibi ak bir rt serildi. Bu rtnn zerine onu korumak iin ikinci bir rt yayld. Tuzluklar ve gm kaklar konuldu. Gavvain'in karn yle ackmt ki, hemen yemee gitti. valyeler kendisine pek iyi hizmet ettiler ve tad na doyulmaz trl trl et sularndan sundular. Bunlarn miktar, uygun grld zere, her gn knn iki katyd. eit eit balk da vard; bunlardan kimileri ek mekle piirilmi, kimileri kzgn kmrde kzartlm, kimileri halanm, kimileriyse baharatla enilendirile rek gvete piirilmiti; hepsinde de lezzetli salalar kullanlmt. Gavvain, bunlarn hepsini beendi. teki silahrler, valyeyi daha yemek yemesi iin zorladklarnda, bunun ok zengin bir len olduunu, kendisine zg, uygun bir dille syledi: "imdi sizler de kendinizi perhize sokun, sonra bol bol yersiniz," dedi. valye ok neelenmiti; nk itii arap basma vuruyordu; Bundan sonra, yolunca yordammca, bu soylu pren sin hangi saraydan olduu soruldu, soruturuldu. Sonu ta bu incelikli valyenin, Yuvarlak Masa'mn nl kral Arthur'un sarayndan biri olduu anlald. Ve byle bir Noel gnnde, onun buralara gelmesi ne hangi olayn yol at da renildi. Lord, bu valyenin kendi konuu olduunu re nince, yksek sesle gld ve bunu ok elenceli buldu. 47

Ve atodaki btn insanlar, valyenin huzuruna tam zamannda ktklarndan dolay sevin iindeydiler. nk, her yere n salm olan yiitlii, bir val yeye yakr yoldaki davranlar, yeryzndeki btn insanlardan daha ok sayg grmesi, buradaki insanlara onunla ayn sofrada bulunmaktan doan bir nee veri yordu. Oradaki her valye, yannda oturan arkadana al ak sesle dedi ki: "imdi pek iyi ilenmi bir yetenein belirtilerini, bu valyenin davranlarn grecek; konumalarmzda bize yarar salayacak olan sarayl konuma biiminin przsz yntemini hi yorulmadan reneceiz. nk burada, iyi yetitirilmi insanlarn rnei olan bir adam arlyoruz. Gerekten, Yce Tanr bizlere ilgisini ba lad; Gawain gibi bir konuu balad bize. Bu valye yaamndan honut, oturup soylu tavrlarla konumaya baladnda, bizler bu valye sayesinde, Soylu tavr ve davranlar reneceiz. Umarm ki, onu dinleyen her kes, bir sarayl nasl konuur, bunu renecek." Yemek bittikten sonra bu soylu adam sofradan kalk t. Gece yaklamt. Ki lise'de hizmet eden papazlar, byk lenin ak am duas iin, almakta haklar olan an, arballkla aldlar. atonun sahibi ve leydiler gitmeye hazrlandlar ve iyi denmi bir odaya incelikli tavrlarla girdiler. Nee iinde olan Gavvain de ayn odaya abucak girdi; Lord, onu giysisinin eteinden ekerek itenlikle oturttu. 48

Sanki oktan beri tanyormu gibi, Gawain'e adyla seslendi ve yeryznde kendisinden en iyi karlamay grecek adam olduunu syledi. Gavvain, btn yreiyle ona teekkr etti ve birbir leriyle kucaklatlar. Akam duas bitinceye dek bir arada oturdular. Bundan sonra atonun leydisi, valyeyi grmek istedi. evresinde birok gzel kzla odasndan kt. Bu kzla rn gerek vcutlar, yzleri, gerek organlar arasndaki uyum; renkleri, huylar ve baka birok eyleri yeryz nn teki kzlarndan stnd. Dahas, valye bunlar Guinever'den de gzel bul du; bu ho kadn selamlamak iin geenekten geti. Bu leydinin solunda daha yal bir kadn vard; epeyce yal grnyor, oradaki valyelerden daha ok sayg gr yordu. Bunlar grn olarak hi birbirlerine benzemiyorlardi. nk, gen olan ne denli tazeyse, yal olan o de rece ypranmt. Gen leydi krmz kumalara brnmt; yal ka dnn burumu bir yz vard; gen olann bayla boy nunu bir tl rtmt. Gsn ve gzel, plak boynunu, duru inciler sar-1 mt. Teni, tepelerin doruklarnda grnen kardan daha da akt; yal kadmnsa, siyah enesi kar gibi ak bir tlle rtlm; aln, ipekli bir kumala kapatlm ve her yeri sarlmt. Bundan baka her yan da sslenmiti. Bylece leydinin, kara kalarndan, baklmas ho grnmeyen apakl gzlerinden, burnundan ve plak 49

www.cizgiliforum.com enginel

dudaklarndan baka hibir yeri ak kalmamt. Ama Tanr'nn katnda gerek u ki, dnyadaki btn insanlar bu kadna taplabilecek bir hanmefendi diyebilirlerdi. Ksa boylu ve kaim gvdeliydi; arkas kkt. Ama, yamndakine bakmak insana byk bir zevk veriyordu. Gavvain, kendisine ilk bakta vurulmu gibi gz ken bu gzel ve ince tavrl leydiyi grnce onlara doru yrd; yal olanm selamlad, alakgnll bir tavrla eildi. Gzel olanmysa hafife kollar arama ald, terbiye li bir tavrla pt ve bir valyeye yakr tonda konutu. Her ikideydi de onunla daha ok tanma isteindeydiler ve Gavvain abucak onlara, kendisini zavall bir hizmetli olarak kabul etmelerini diledi. Gavvain'i ortalarna alp ayn zamanda konuarak onu bir odaya, bir minenin yanma gtrdler; zellik le baharat istettiler ve hizmetliler de istediklerinden bol miktarda getirmek iin koturdular. Her seferinde lezzet li arap da birlikte geldi. yi valye birok kez ayaa kalkt. Birok nedenle, ortada, artan bir nee yaratld. I Gavvain, baln yakalayp bir mzran stne ast Ve bunun byle bir Noel gnnde en ok nee yaratabi lecek olana verilecek bir dl olmasn nerdi. Ve dedi ki: "Btn ballmla ant ierim; her e yin iyisinden honut kalmakla yetineceim ve arkadala rmn yardmyla, balm birine armaan edeceim." Bylece Gavvain, holdeki teki valyelerle birlikte, ev sahibi amdanlarn hazrlanmasn, klarn yanmas50

n buyuruncaya dek, neeli konumalarla o gece ok e lendi. Bundan sonra izin isteyerek yatmaya gitti. Ertesi sabah, herkesin pek iyi anmsad bir za man; nk yazgmz belirleyen Hazreti sa'nn dodu u gn. Onun uruna, yeryznde herkesin iinden nee ta yor; ite ayn nee, bugn bu atoda elenceler yarat yordu. Her n iin, pek lezzetli yemekler hazrland; er kekler en iyi giysilerini giymiler, yksek bir yerde ha zrlanm sofrann yannda, ayakta duruyorlard. Yal leydi, kendisine ayrlm olan yksek bir yer de oturuyordu. ' Sanrsam, ev sahibi onun yannda yer ald; Gavvain'le gzel leydiyse.ayn derecede sayg gren sofrann ortasnda yanyana oturdular. Bundan sonra, yakk dt zere, holde bulu nan her adama, kendi konumuna gre byk bir incelik le yemek datld. Bu le yemeinde, bol yemek, bol nee, bol sevin vard. Bunlarn hepsini teker teker anlatmak, ok yorucu bir i olur. Ayn zamanda ben, bu ayrntlar anlatmak iin ken dimi epey skntya sokmu olurum. Ama eminim ki, Gavvain ve bu gzel kadn, yaptk lar birok incelikli konumadan dolay birbirlerinin ya nnda olmaktan holanyorlard; gzel kadnn kendine zg, incelikli, yapmacktan uzak szleri ve varl, ger ekten her soyluyu kendinden geirebilirdi. 51

Borularn, gaydalarn, dmbeleklerin sesleri iitildi ve herkes kendi iiyle ilgilenmeye balad. Bu ift de kendi alemlerine daldlar. O gn nee iinde geti, br gn geldi; nc gn de ikinciyi izledi, o da ayn neeyle geti. atoda, Saint John (33) gn nee iinde kutland. Oradakiler bunun sonuncu elence olduunu anmsad lar. Sabahn erken saatlerinde atodan ayrlan konuklar vard. Bu yzden, btn gece oturup arap imiler; ard arkas kesilmeyen danslar yapmlard. En sonunda, ok ge olunca, izinlerini istediler ve her gl adam kendi yoluna gitti. Gavvain de onlara iyi gnler diledi. Ev sahibiyse valyeyi kolundan tuttu ve onu kendi odasna, minenin yanma gtrd; burada onu yanina ekerek, byle kutsal bir len gnnde ken di atosuna onur vermekle byk bir iyilikte bulunma sndan ve sonsuz neesiyle atosuna bir onur balama sndan dolay incelikle teekkr etti. "Gerekten efen dim, yaadka, Tanrinn kendi len gnnde, Gawain'in konuum olduunu asla unutmayacam," dedi. Gawain, "Btn yreimle size teekkr ederim / efendim," dedi. "Btn an ve onur sizindir. Ulu Tanr ski dllendirsin! Her ynden buraya bal olduum iin, buyruklarnz bekleyen bir valyeyim. steklerini zi yerine getirmeye hazrm." atonun lordu, Gawain'i alkoymak iin epey aba(33) Hazreti sa'nn on iki havarisinden biri.

52

lad; Gavvain de ona yant olarak bu neriyi asla kabul edemeyeceini syledi. Bunun zerine lord, Gavvain'e, hangi zc eyle minin byle kutsal bir mevsimde ve byle kutsal bir dinlence gnnden nce, kraln byk salonundan ken disini ayrp servene atlarak buralara kadar srkledi ini sordu. Gavvain: "Gerek u ki efendim, sylediklerinizin hepsi do ru," dedi, "ok nemli ve zorunlu bir i, beni salondan ve saraydan ayrlmak zorunda brakt. nk, ben, yer yznn neresinde bulunabileceini kestiremediim bir yeri aramaya arldm. Yeni yln ilk sabah, kesinlikle oraya ulamalym; Tanr yardmcm olsun! nk b tn Logre ilini kar kar aradm halde bulamadm. te bu nedenle efendim, size soruyorum, Yeil Kilise'nin nerede olduunu ve orann gene yeil olan valyesi ko nusunda bir eyler biliyorsanz, bana doruyu syleyin. Bu adamla aramzda pek cidd bir szleme yaplmt. Bu anlama gereince, ben o adam, lmez de sa kalr sam, belirlediimiz yerde, yeni yln ilk sabahnda bula cama sz verdim. te ok az zaman kald ve Tanr izin verirse, bu adam arayacam; Tam hakk iin, bu ada m bulabilirsem, malm mlkm olmasndan daha ho nut olacam! Bundan dolay, sizin onaynzla, gerekten brakn gideyim, imdi dp lmek, oraya gn sonra, zamannda varmamaktan daha iyidir." Bunun zerine lord, glerek yant verdi: "Burada kalmak zorundasnz; nk size bu yeri elenti sresinin sonunda gstereceim. Artk Yeil Kili53

se sizi zmesin; imdi gzel gzel yatn ve rahatnza bakn. Bu gnler gesin, yeni yln ilk gn, bu yeri bul mak iin yola koyulur ve sabaha kar oraya gider ve is tediinizi yaparsnz. Yeni yln ilk gnne dek burada kaln; ondan sonra kalkp gidersiniz. Adamlarm sizi uurlarlar. Oras, buradan yaklak iki mil uzaklktadr." Gavvain buna ok honut oldu ve neeli neeli gl d: "Bunun iin ve her ey iin size ok teekkr ede rim. imdi talihim beni, yolculuumun sonuna getirdi. stediiniz gibi burada kalacak, baka eylerde de neye karar verirseniz, onu yapacam." Bunun zerine lord, Gavvain'i kolundan tutup oturt tu ve valyeyi elendirmek iin birok leydi getirildi Hl kendi aralarnda pek gzel eleniyorlard; lord, akl banda olmayan bir adam gibi, nee iinde birok ho konuma yapyordu. Bundan sonra, yksek sesle Gavvain'le konumaya balad: "Benim her syleyeceim eyi yapmaya karar ver diniz; bu sz, u dakikada burada tutar msnz?" Gavvain, "Gerek u ki efendim, atonuzda kald m srece, buyruklarnza hazrm!" dedi. atonun sahibi yant verdi: "ok yorucu bir yolculuk yaptnz; uzun bir yol getiniz. Geceleri uyuyamadnz; gerek yiyecek, gerek uyku konusunda glk ektiniz... Bunlarn hepsini bili yorum. Bundan dolay, yukardaki odanzda kaln ve ra hatnza bakn. yin ve yemek zamanna dek dinlenir, cannz istediinde iner, karmla oturursunuz; ben atoya 54

dnnceye dek o sizin yannzda kalr ve size arkadalk eder. Ben, sabahleyin erken kalkar, ava giderim." Gavvain, btn bunlar kabul etti ve incelikle lordun nnde eildi. Lord, "Dahas da var," dedi. "Aramzda bir szle me yapacaz; ben ormanlarda ne avlanrsam, bunlarn hepsi sizin olacak; siz de ne kazanrsanz, onu benimki lerle deitireceksiniz, ite iyi efendi, pazarl byle ya palm. Btn drstlmzle, ksmetimize den pay lar deitirelim." Gavvain, "Tanr hakk iin," dedi. "Kendinizi elen dirmek iin ne yaparsanz onu kabul ediyor ve pek iyi buluyorum." Lord, "Bu szlemeyi kutlamak iin kim bize iki getirecek?" dedi. te halkn lordu, bu yolda konutu. Oradaki lord ve leydilerin her biri can istediince gld, iti ve bu insanlar birbirleriyle incelikle akalatlar ve koulsuz bir karara vardlar; sonra kibar tavrla ve gzel szlerle ayaa kalktlar; durdular; yava sesle ko nuup birbirlerini incelikle ptler ve bylece ayrldlar. Birok neeli insan ve parlayan mealelerle, sonun da her valye kendi odasna byk bir incelikle gtrl d. Yataa girmeden nce szlemenin koullar, bir ok kez yinelendi. Halkn bu eski lordu, elenci ynetmesini pek iyi biliyordu.

55

NC BLM Ertesi gnn erken saatlerinde, atodakiler yatakla rndan kalktlar. Gidecek olan konuklar, seyislerini ardlar. Acele edip, abucak atlarna eyer vurdurdular. Donanmlarn tamamlayp antalarn topladlar. Tam anlamyla donanml olan, yksek snftan olan bu insanlar, atlarn srmek iin hafife hayvanlarnn stne sradlar; dizginleri tuttular; her valye kendi istedii yola koyuldu. atonun sevgili lordu, birok valyeyle birlikte, en son hazrlananlar arasnda deildi; ivedilikle birka lok ma yedi; sabah ayinini dinledikten ve av borusunun ttrlmesinden sonra, av alanna gitti. Bylece, bir tek gn demeti yeryzn aydn latmadan nce, atonun lordu valyeleriyle birlikte yksek atlarnn stndeydi. Av kpekleriyle bir araya balanan dii kpekleri, kulbelerinden braktlar; borular av havas ald. Av kpekleri, barmaya balayp byk bir grlt yapt. Bakalarndan iittiime gre, en yetenekli yz avc ava katlm.
56

Geyik avnda kullanlan kpekleri ynlendirenler, avlanma durana gittiler. ki avc bunlar zgr brakt. Bu boru seslerinden dolay ormandan korkun g rltler ykseldi. Yabanl hayvanlar, av kpeklerinin barmalaryla titredi; hayvanlar koyan iine srld; bunlar korkula rndan deliye dndler; yksek yamac trmanmaya ba ladlar; ama gr sesleriyle baran avc kollar, bunlar rkterek geri evirdi. Bu avclar, geyik yavrularn, ayn zamanda dall budakl boynuzlaryla kzgn geyikleri, yar yola kadar indirdi; daha ileri gidemediler; nk soylu lord, bu mevsim dnmnde hibir adamn erkek geyiin stne gitmesine raz deildi. Geyikler ve srlm hayvanlar, "Ha! Ha!" diyerek ve baka baka av sesleriyle barlarak geri evrildi. Derin koyaa srld. Hayvanlarn, havada uan oklarn altnda olduunu insan grebilirdi. Her kezinde bir ok hzla gidiyor ve geni boynuzlu bir geyiin kahverengi derisine saplanyordu. Zavall hayvan lk atyor, ormann kysnda can veriyor, iz zerinde yryen av kpekleri de onlar hzla koval yordu. Bunlarn arkasndan da borularyla avclar, yle ba.rarak ve barlar yanklanarak kouyorlard ki, onla rn grltsyle sanki kayalar paralanyordu. Bu avclarn elinde len ne kadar hayvan varsa, hepsi topland ve ay merkezine getirildi. Yksek bir yere srklenip oradan sularn iine atl d. 57

Av merkezindeki adamlarn, bu ilerde yksek yete nekleri vard. Ama av kpekleri yle bykt ki, bunlar avclar yetiinceye dek hayvanlar bir saldrta para para etti ler. atonun lordu olaanst neeliydi. Sk sk atn a ha kaldryordu. Ve bylece bu gn, nee iinde geceye balad. ite lord, orman kysnda byle vakit geirdi. yi valye Gavvain ise, gnn klar duvarlarn zerinde oynarken, her yeri perdelenmi grkemli yatann iin de, tertemiz rtlerin altnda, sabah uykusunu uyuyor. Derin uykusunun arasnda, kapda bir tkrt iitir gibi oldu; kap abucak ald; Gavvain kafasn yatak r tlerinin altndan kard; ayn zamanda perdenin kesi ni azck aralad ve Acaba ne olabilir?' diye, sesin gel dii yana bakmaya balad. Gelen, yeryzndeki kadnlarn en gzeli olan, a tonun ley diiydi. Usulcack kapy kapad ve yataa doru yrd. valye utanp yataa uzand; byk bir ustalkla, uyuyormu gibi yapp yatakta kmldamad. Leydi, per deyi kaldrd ve yavaa yatan kysna oturdu; ylece, uzun bir sre valyenin uyanmasn bekledi. Gavvain, uzun zaman uykudaym gibi kald. in den de bunun neye varacan dnmeye balad; a knlk iindeydi. Byle olduu halde kendi kendine: "Sanrm kendisiyle konuup hemen ne yapacan anlamak ok daha iyi olacak..." dedi.
58

www.cizgiliforum.com enginel

Bunun zerine uyanr gibi yapt; gerindi ve leydiye dnd. Gz kapaklarn aralad; sanki armt, istavroz kard, bununla kendini leydinin hilelerine kar koru mak istiyordu. Beyaz, yumuak, ayn zamanda pembelemi yanaklar ve enesiyle bu leydi, glmseyen k k dudaklarn oynatt ve konumaya balad: "Gnaydn Sir Gavvain" dedi. "Kaygsz bir uykucu sunuz, bir insan size duyurmadan buraya pek gzel gire biliyor; baskna uradnz! Ama aramzda bir anlama yapabiliriz. una emin olun ki sizi yataa balayaca m!" Leydi bu szleri sylerken durmadan glyor ve srekli elini kolunu oynatyordu. Gavvain, nee iinde, "Gnaydn gzel leydi," dedi, "Bana ne isterseniz yapn, bu davranlarnz houma gi diyor; nk kendimi tmden size teslim ediyor, bana acmanz istiyorum. Bana sorarsanz, bu en iyisi; nk benim bir grevim var." Gavvain, bunlar syledikten sonra, kahkahalarla gld: "Ama bundan sonra gzel leydi, bana bir iyilik ya pp tutsanz zgr brakr ve ayaa kalkmasn buyu rur musunuz? Yataktan kalkp giyinsem iyi olacak; by lece sizinle daha rahat konuabileceim." Gzel leydi: "Dorusunu sylyorum, hayr, gzel efendi," dedi. "Yatanzdan kalkmayacaksnz. Byle kalmanz isti yorum. Sizi buraya balayacam... Bundah sonra, yaka ladm valyemle istediim gibi konuacam; nk 59

Sir, atn srd her yerde btn dnyann tapnd ortr ve inceliiyle, btn lord ve leydilerin arasnda saygyla vlen Sir Gavvain'in siz olduunuzu pek iyi biliyorum. imdi buradasnz ve ikimiz ba baayz; ko cam ye adamlar ok uzaktalar. teki valyeler ve oda hizmetilerimin hepsi uykuda. Kap kapal ve salam bir anahtarla kilitli. Bylece evin iinde herkesin tapt bir insana sahibim. Syleimiz bitinceye dek onunla ho bir vakit geirmi olacam, isteklerinizi karlamak iin, bedenim buyruunuzu bekliyor. Sizin kul ve kleniz ol mam gerekli; olacam da." * Gavvain: "Tanr hakk iin," dedi, "Sz ettiiniz, byle ve rek anlattnz adam, sanrm ben deilim; ama bunu bir frsat sayacam. Ben, kendim bunu ok iyi bilirim, deersiz bir valyeyim. Ama Tanr hakk iin, byle davranmak size iyi grnyorsa, ben de ok honut olu rum. Sizi, hizmetimle honut etmek, benim iin bir onurdur." Gzel leydi: "Gerek u ki, Sir Gavvain..." dedi; "Bakalarnn houna giden deeriniz ve yiitliinizde bir eksik bulsaydm ya da hi beenmeseydim, bu davranm, kesin likle iyi yetitirilmemi olduumu gsterirdi. Tpk, sizi imdi ben burada nasl alkoyuyorsam, ayn biimde, si zin inceliinizden yararlanacak ve sizinle ho vakit ge irmek isteyecek, gzel szlerinizi, neeli konumalar nz dinleyecek, zntlerini, skntlarn size bylece hafiflettirecek ve bunu, sahip olduklar btn servetleriyle deitirebilecek leydiler vardr, ite ben de, herke60

sin istedii bu valyeyi, gklerin hkmdarnn iyiliiyle avularmn iine aldm." Byle gzel bir yz olan leydi, onunla bylece a kalat. valye incelikli szleriyle, ne sylediyse, ona yant verdi. Neeli valye: "Leydi" dedi; "Hazreti Meryem sizi gnendirsin, nk sizde soylu bir ycegnlllk buldum; birok in san davranlarn, ou kez, bakalarnmkinden rnek alarak belirlerler; ama, siz bana verdiiniz onurda abar tya kayorsunuz; nk bylesini hak etmiyorum; bu, ancak sizin inceliiniz ve ycegnlllnzdr." Gzel leydi: "Meryem Ana hakk iin," dedi. "Ben hepten baka dnyorum: Yaayan btn kadnlarn erdemleri ben de olsayd ve dnyann btn ssleri avularmn iinde olsayd; bunlarn hepsini, burada tandm ve deerini, gzelliini, inceliini, neeli davranlarn beendiim ve daha nce kendisinden sz edildiini iittiim val yenin uruna deitirirdim. Yeryznde size yeleyebi leceim hibir erkek yoktur." valye: "Gerekten de soylu leydi," dedi; "Daha iyi birim seebilirsiniz; ama bana vermi olduunuz deerden do lay vnyorum. Ciddi sylyorum; hizmetliniz olma ya hazrm. Sizi bamn tac yapyor ve valyeniz olu yorum. Hazreti sa sizi kutsasn." Bylece, sabahn alacakaranl geinceye dek, da ha birok eyden sz ettiler. 61

"Ve bu sre iinde leydi, valyeyi delice seviyormu gibi davrand. valye hep savunma durumunda kald ve ok d rst davrand. Leydinin kafasn u kurcalyordu: 'Ben dnyadaki kadnlarn en grkemlisi de olsam, imdi o, bana, hi za man yitirmeden atld felaketten dolay akn ilan ede cek; kanlamayacak olan o vuru, kesinlikle vurulmal dr." Bundan sonra leydi izin istedi; valye de onu he men selamlad. Leydi, Gavvain'e iyi gnler dileyerek ona yle bir bakt, arkasndan da gld. Ayakta durduu srece syledii cretli szlerle, valyeyi aknla drd: "imdi, sze bereket veren Tanr; bu vgler sizi bana bal kld. Siz Gavvain olmasaydnz, bu konu tar tlabilirdi." valye hemen, "Niin?" diye sordu. Ona kaba davranm olmaktan korktu; ama leydi ona mutluluklar diledi ve aadaki szleri syledi: "Gavvain gibi iyi ve onun gibi incelikli tannm ve inceliin tam anlamyla iinde ortaya kt bir valye, bir leydinin yannda uzun sre nasl kalm, pek iyi bil miyor; nk incelikle, bir pck iin yal varmad bile; syleimizin sonucunda bir elence bile yaratamad." Bunun zerine Gavvain dedi ki: "Gerekten gzel leydi, istediiniz gibi istediiniz zaman sizi pmeye ha zrm. Bu tam bir valyeye yakacak davrantr. Baka bir ey de syleyeyim; sizi rahatsz edince daha fazla is temezsiniz." 62

Bu szlerin zerine, leydi valyeye yaklat ve onu kollarnn arasnda tuttu; incelikli bir tavrla eilerek Gawain'i pt. Ve bunlar birbirlerini Hazreti sa'ya emanet ettiler. Leydi, daha ok akalamadan kapdan kt. val ye de hazrlanmak iin hemen kalkt. Oda hizmetisini ard, giyecei eyleri ayrd, hazrlandktan sonra ayi nin yapld yere doru yrd. Bundan sonra yemee gitti, her zaman iin incelikli davranyordu. Ve, ta ay douncaya dek, birok oyunla kendini e lendirdi. Hibir valye, bu iki deerli leydinin yannda, Gavvain'den daha incelikli davranmamtr. ki leydi ve Gavvain, birlikte ok iyi vakit geirdiler. Her zamanki gibi atonun sahibi kendi oyunlarna dalm, ormanlarda ve fundalklarda karaca avna k mt. Buralarda gne batncaya dek, birok tr karaca ve baka hayvan ldrd. Sonunda, avlanm hayvanlar, byk bir gururla toplayp sanki bir sr oluturdular. Ve abucak, ldrlm geyiklerden bir yn yaptlar. valyeler, ok miktarda en iyi trden av hayvanla rn topladlar. Ve bunlar, iin gerei, en iyi biimde bir araya getirildi. Tatlarna gre incelendiler ve sonuta kimi hayvan larn iki trnakl olduu grld. Bu, cinslerin en kom uydu. Bundan sonra hayvanlar gs ukurlarndan yar dlar; ilkin, ikembeleri ortaya kardlar, keskin bir b63

akla keserek bunlar attlar. Geri kalan av hayvanlarn baladlar! Derken hayvanlarn drt ayaklarn kesip, de rilerini yzdler. Bundan sonra sar kemiklerini krdlar, barsakla r kardlar. Becerikli eller bu ilerde alyor, karp atyordu. Bundan sonra geyiklerin grtlaklarn kestiler. Ve ustalkla, hayvanlarn boazlarn, soluk borularndan ayrdlar. Bundan sonra keskin baklaryla omuzlarn yarp delikler atlar. Bylece, hayvanlarn iki yanlarn birbirine balad lar. Derken gs ksmlar kesildi ve hayvanlar, boaz larna dek ikiye blnd. Byk bir beceriyle bacaklarn atal ksmlarn ke sip atlar. Hayvanlarn organlarn temizlediler. Gene byk bir el alkanlyla, kaburgalardan balayp btn zarlar kardlar. Bylece, pek gzel bir biimde, arka kemikleri butlara dek temizlemi oldular. ki but birlikte kaldrld ve kesildi ve dndm gibi geyikleri bbreklerinden tutup kaldrdlar. Bacaklarn but ksmlarnn, atal yerlerinden sar kan deri paralarn kestiler. Bunlar ikier ksma ayrarak arka kemiklere bala dlar. Bundan sonra hem kafalar, hem de boyunlar kesti ler. Arkasndan da seri bir vurula kafann yan ksmla rn paralayarak, ene ksmlarndan ayrdlar. Bundan sonra da kuzgunlara den pay, bir hende64

in iine attlar. Derken, hayvanlarn yan kaburgalarn dan ikier delik aarak, her birini, bacaklarn eklem yer lerinden astlar. Her valye kendi kuzgununa den pa y ast, nk byle yapmas gerekliydi. Ellerindeki etin byk bir ksmn karacier ve ikembelerle birlikte av kpeklerine verdiler. Ayn zamanda ekmekleri kana bulayarak, kpeklere yedirdiler. Byk bir cokunluk iinde borularn ttr dler. Kpeklerini havlattlar ve av ganimetini yanlarna alarak atoya dndler. Bu arada, av borularndan kan sesler dnyay tutuyordu. Gn ysa, atoda toplanm insanlarn stn kaplamt. valye de burada, pek dingin, nee iinde oturuyordu. Ate yanyordu; Gavvain, lordla karlat zaman, neeli bir hava yaratld. kisi de bu karlamadan ok honut oldular. Derken lord, adamlanna holde toplanma lar iin buyruk verdi. Ayn zamanda leydilerin, oda hizmetileriyle birlikte, holdeki insanlarn nne kmalar n syledi. Bundan soma, valyelerine avladklar geyik etle rini nne getirmelerini buyurdu. Btn valyelerin nnde, incelikle ve neeli bir tavrla Gavvain'i ard ve ona, en iyi etlerin entiklerini ve kubargalardan kesil mi en iyi et paralarn gstererek dedi ki: "Bu oyundan honut kaldnz m? Bir dl hak et tim mi? Bu becerimle, yrekten vglerinizi kazanabil dim mi?" Gavvain, "Gerekten de," dedi; "Yedi ktan beri grdm en gzel av etleri."
65

Bunun zerine lord, "te bunlarn hepsini size veri yorum, Gavvain," dedi; "nk aramzda yaptmz sz leme gereince, btn buradaki eyler zerinde hak ile ri srebilirsiniz!" Gawain, "Doruyu sylyorsunuz," dedi; "Ben de size ayn eyleri sylemitim: Bu atonun iinde pek iyi niyetli davranarak, size layk, deerli bir ey kazandm," dedi. Lordun gzel boynuna kollarn dolad ve onu elin den geldiince incelikli bir tavrla pt: "Aln, benim kazandm yalnzca bu olmad hal de, btn yreimle bunu size veriyorum; dikkatle koru dum onu." yi lord, "Peki, gzel," dedi; "Bundan dolay size ok teekkr ederim. Zekanzla kazanm olduunuz bu deerli serveti kimden alm olduunuzu sylerseniz, o zaman sizin armaannz, daha ok deer kazanacak." Gavvain, "Szlememizde bu yok," dedi. "Beni artk sorguya ekmeyin. nk size uygun olan eyi aldnz; emin olun ki, sahip olabileceiniz daha ok ey yok." Bunun zerine gldler ve deerli szlerle birbirle rini neelendirdiler. Yeterince elenceli eyler konuarak doruca akam yemeine indiler. Yemekten sonra minenin yand odada oturdular. Hizmetliler onlara en iyi cins arap ge tirdi. Ve onlar da birbirlerine yaptklar akalardan sonra, sabahleyin gene ayn szlemeye uyacaklar konusunda, aralarnda nceden yapm olduklar anlamay yeniledi ler: 66

Gene ne kazanrlarsa, ellerine yeni ne geerse, ak am bulutuklar zaman dei toku edeceklerdi. Bu anlamay btn oradaki insanlarn nnde taze lediler. Bu akalarn arasnda, ortaya, iki getirildi. Sonunda incelikle herkes oradan teker teker ayrld. Her valye abucak yatana gitti. Horoz sabah trksn syleyip kez tnce, a tonun lordu ve valyeler yataklarndan kalktlar; byle ce sabah kahvalts yendi, ayin de tam zamannda bitti." Lordun adamlar, gn domadan ormandaki av iin . hazrla koyuldular. Ksa bir zaman sonra, av donanmnn ve borularn grltsyle, tarlalar gemeye baladlar. Atlarn arkasndan gelen av kpekleri, tasmalarn dan kurtulmu, allarn arasnda kouyorlard. O srada, avclar evrede arama yapan kpekleri, bir batakln k ysna ardlar. Av, kpekleri bsbtn coturuyordu. Onlarn ilk dikkatini eken ve duraklatan, yabanl bir hayvann kard gr ve yksek ses oldu. Bu sesi iiten av kpekleri, o yana doru komaya baladlar. Ve krk birden atlp ellerinden geldiince hzl, tu zaa dm hayvann izini srmeye koyuldular. Bir araya gelmi bu hayvanlardan yle bir grlt kyordu ki, sanki evredeki kayalar nlyordu. Avclar da onlar borular ve av ezgileriyle bsbtn coturuyor lard. Bundan sonra bir arada, bu orman blgesinin iin deki bir kaynaktan ve kayalkl bir tepenin bir tahn67

www.cizgiliforum.com enginel

dan ayn zamanda iki yanndan kayalarn, ykseldii batakhkl bir blgeden ileri doru atldlar. Hayvan dar urattklar yere geldiler. Arkalarndan da adamlar yetiti. Girintili kntl talarn ve kayalkl tepenin iine daldlar. nk avclar, kpeklerin kovalad hayva nn, burada olduunu pek iyi biliyorlard. Bunun zerine allar dvmeye baladlar. Ve zorla hayvan olduu yerden kardlar. Bu zavall, korkun biimde onlarn yoluna dt. Bu allklardan dar fr layan, rktc bir yabandomuzuydu. Yabandomuzu srlerinden olan bu hayvan, epeyce kocamt. nk domuzlarn en kzgn ve en kocama nyd. fkelenince yle bir ses kard ki birok kiiyi korku iinde brakt. nce av kpeine saldrd; sonra da topraa do ru atld. ileri doru byk bir hzla frlad, ama daha ok za rar dokunamad. Avclar, "Hay! Hay!" diye av sesleri karyorlar, gr seslerle baryorlard. Borular, av havalar almaya balad ve korkun yanklar yapt. Birok neeli ses de, bu yaban domuzun arkasndan onu ldrmek iin evreyi grltye boarak koan adamlarn ve av kpeklerinin sesleriydi. Domuz, birok kez savunma durumuna geerek bekledi; btn vcudunu av kpeklerinin at yaralar kaplamt.
68

Ama o da kpekleri yaralad ve bu zavall hayvan cklar, acnacak seslerle uludular. Bundan sonra adamlar, telala oklarn domuzun zerine frlattlar. Bu hayvan ldrmek amacyla birok ok atld. Sivri ular, sert deriyi delik deik etti. Ama oklarn ular parampara olduu halde, bu kahverengi deriye iyice saplanamad. Hayvann kafas kalkt ve sonunda bir ok bu kafaya sapland. Bu amansz vurularla iyice yaralanan domuz, bu kez avclarn zerine saldrd. Her ileri atlta onlardan birini yaralad. Birou bu yzden korku iinde kaldlar ve geri ekildiler. Ama ok evik olan atonun lordu, av alannda ok gzpek bir valye olduundan, atm domuzun arkasn dan srd, borusunu ald. Avclarn toplanacaklar yeri kararlatrd, soma at n birbirlerine karm allarn iine srd. Ta, gne batncaya dek, bu yaban domuzunu izledi. O gn de byle avla uraarak geirdiler. Onlar avla urarken, bizim sevgili valyemiz de yatanda yatyordu. te Gavvain, deerli yatak rtlerinin altnda ml ml uyuyordu. atonun leydisi, Gavvain'e iyi sabahlar dilemeyi as la unutmad. Sabahn erken saatlerinde, valyenin akl n elmek iin yanma geldi. Yatan evresindeki perde lere yaklat; buradan valyeyi gzetlemeye balad. Gavvain, onu arballkla karlad. Leydi de yan69

tn byk bir istekle hemen verdi; yatan kysna otur du ve ok gld. Pek tatl bir bakla, valyeye u sz leri syledi: "Sir, sizin gerekten Gawain olmanz bana artc geliyor. nk o kratta bir adamn, yksek sosyetenin davranlarn gstermemesi ve bir insanla iliki kur duktan sonra, onu tmyle zihninden karp atmamas, dorusu ok artc. Dn size, bildiim uygun bir dille rettiim eyi tmden unutmusunuz." valye, "Nedir o?" dedi; "Gerekten bilmiyorum. Syledikleriniz doruysa, sulanacak olan benim." Bunun zerine gzel leydi, "Ama ben size, bir ka dn nasl plr, onu retmitim!" dedi. "Bir gler y zn ne zaman istenecei bilinse, incelikli davranan bir valyeye bunu hemen anlamak yakr." Yiit Gavvain, "ok rica ederim, byle konumayn sevgilim!" dedi; "Bunu gze alamadm, nk geri ev rilmekten korktum. nerip de red yant alsaydm, o za man nerimin nasl da yersiz olduunu anlayacaktm." Gzel leydi, "Namusum zerine ant ierim ki geri evrilmeyeceksiniz," dedi, "sterseniz, bu konuda dire necek gcnz de var. Ve karnzdaki kaba bir insan olsayd, belki geri evrilebilirdiniz." Gavvain, "Tanr hakk iin," dedi; "Siz ve szleriniz olaanst, ama bulunduum bu yerde zorbalk da, can dan gnlden verilmeyen bir armaan da para etmez, s tediiniz her an sizi pmek iin buyruunuzu bekliyo rum. stediiniz zaman kabul eder, istemediiniz zaman brakrsnz." Leydi, ona doru eildi ve hafife onun yanan pt. 70

Bundan sonra, uzun uzun, akn mutsuz ve mutlu edici ynlerinden sz ettiler. Bu gzel leydi, "Sir Gavvain, kzmazsanz sizden bir ey renmek istiyorum," dedi. "Dnyann drt bucan da genliiniz, yiitliiniz, inceliiniz ve bir valyeye yakr tavr ve davranlarnzla tannmsnz. Ve bu valyelik artamlannn [meziyetlerinin] banda, ak oyun larndaki ballk ve sava konusundaki bilginiz geliyor, te, en yetkin valyelere zg bu artamlar ve onlarn baardklar ileri anlatmak, bu valyelerin, aktaki ballklar uruna nasl sknt dolu bir yaam srdkle ri ve gene kendi kendilerinden yiitlikleriyle aldkla r; bylece de dertlerinden syrldklar ve gene kendi er demleriyle leydilerin ardaklarnda nee yarattklarn anlatmak uzun srer. Ve siz, kuanzn en parlak valyesisiniz. Szleriniz ve bakalarna kar gsterdiiniz sayg, dnyaca biliniyor. Bense burada iki kezdir bulu nuyorum; ama aznzdan akla ilgili tek sz iitmedim; valyelik hizmetinde bu denli incelikli ve eitimli olan siz, karnzdakine btn yreinizle doru olan yolu gstermelisiniz; niin yapmyorsunuz? evreye yaylm nnzden habersiz misiniz? Yoksa beni, bu incelikli konumalarnz dinlemek iin pek mi aptal buluyorsu nuz? Bundan utanmalsnz! Buraya tek bama, sizden elenceli eyler renmeye geldim. Kuzum, hazr kocam uzaktayken, bildiklerinizi bana da retin." Gavvain, "Namusum zerine ant ierim ki," dedi; "Tanr sizi dllendirsin. Gzel eylerin says oktur ve elenceler bana zevk verir. Sizin gibi deerli bir leydinin buralara gelmesi, sizin her istediiniz eyi elde etmek 71

iin hizmetinizde valyeniz diye geinen benim gibi za vall bir adamla kendinizi yormanz, bu zavall kulunuzu pek honut ediyor; ama size valyelikle ilgili ykleri anlatmak ve kimi nemli konular aklamak gibi g bir ii stlenmem pek doru deil. nk, pek iyi biliyorum ki, bu lkede bu ilerin yarsnda bile benim gibi yz valyeden daha yetenekli olanlar var. Bu ii bana brakr sanz, sevgili leydim, bu byk bir delilik olur. Bir gre ve bal olduum gibi, elimden geldiince istediiniz gi bi davranacam. Ve sonsuza dek sizin hizmetinizde ka lacam. Bunun iin Yce Tanr beni korusun!" Soylu leydi valyeyi bylece denedi ve karar ver mi olduu eyleri yaptktan baka, onu gnaha sokmak iin elinden geleni yapt; ama valye kendisini yle in celikle savundu ki, hibir konuda ne bir falso, ne de kt bir ey yapt. Her eyden habersiz, neeye dalmlard. Uzun sre gldler ve bylece birbirlerini elendirdiler. Sonunda leydi, Gavvain'i pt ve gitmek iin hazr land. Bylece oradan ayrld. Bundan sonra valye ha zrlanp ayine gitti. Arkasndan le yemekleri hazrland ve pek gzel datld. valye ve iki leydi, btn gn birbirlerine yakk sz olmayan akalar yaptlar... Ancak, bu arada atonun lordu, yamalar hzla tr manan ve pusuya yatp en iyi cins av kpeklerinin srt na di geiren yrtc domuzu, okular vurup savunmasz duruma dnceye dek kovalad. Avclar toplanncaya dek, birok ok vzlad geti. Gl hayvan, zaman zaman ileri atld. Sonunda yle 72

gsz kald ki, artk koamad. Dz bir yamacn kaya lk bir deliine girerim umuduyla oraya doru komaya balad. Az kprd, salyalar akt. Beyaz az dilerini bi ledi, kendisini uzaktan izleyen gzpek adamlar, epeyce bir uzaklktan bile onu huysuzlandnyorlard. Bunlar kayann yaknna geldiler, ama hi kimse tehlikeden dolay daha ok yaklamay gze alamad. nceden biroklarm yaralamt. Bundan dolay hepsinde, hayvann salam ve keskin az dileri arasnda para para olma korkusu vard. Derken, lord kendini toplad, atm srd, kyda du rup hayvana dikkatle bakt. abucak atndan indi ve par lak bir kl kard. Yiitlerin kmldamadan durduu yerden ileriye doru byk bir gle atld. Yaban hayvan, elinde silah olan bu valyeyi sezer gibi oldu. Btn kl ve tyleri diken diken kabard. yle korkun bir sesle homurdand ki, oradakiler valye hesabna, bana kt bir ey gelecek diye telaa dtler. Yabandomuzu, valyenin stne saldrd. Lordla hayvan boaz boaza gelmilerdi. Ama sularn derinliklerinde, yaban hayvan daha kt bir sona urad, cezasn buldu. nk teki avc lar, birinci avda yaptklar gibi, bu kez de iyi nian al mlard. Keskin u, gs kemiklerinin stndeki ukura girdi. Zpkn, kabzasna dek sapland. 73

Bylece hayvann yrei para para oldu. Hayvan hrlayarak yenilgisini bildirdi ve sularn aknts onu abucak ald gtrd. Kendilerini yaralayan bu hayvan, yzlerce av kpe i, hemen yakalad. Adamlar onu ak bir alana gtrdler ve kpekler de canna kydlar. Birok borudan ateli av ezgileri ykseldi. Avclarn yksek sesle barmalar durdu. Bu avn en iyi avclar olan av kpekleri, efendileri nin buyurduu gibi, bu hayvann bam beklediler. Derken av ilerinde usta olan bir valye, yabandomuzunu yzmeye balad. nce kafasn kesti ve onu yksek bir yere koydu. Bundan sonra sert bir vurula sr tn yrtarak at ve barsaklar kard. Bunlar da kzl, scak kor stnde piirip iine ekmek kartrd; bu, av kpeklerinin dlyd. Derken paralar halinde yabandomuzunun beyaz etini kesti. Gerektii gibi, barsaklarn yenebilir blmle rini kard. Ve avn btn etlerini bir araya getirerek balad. Bundan sonra byk bir el ahkmlyla bunlar salam bir diree ast. , . r Av topluluu, bu yabandomuzuyla atoya dnd. Domuzun kafas, onu salam bileinin gcyle su kysnda ldren, atonun lordunun nne getirildi. Lord, Gavvain'i grnceye dek geen zaman ok uzun buldu. valyeyi ard, o da hakkna deni almak iin geldi. Lord, Gavvain'i grnce yksek sesle konumaya balad;.en akrak kahkahalar att, nee iinde szler 74

syledi, gzel leydiler getirtildi ve bunlarn biroklar topland. Lord, onlara yabandomuzunun etlerini gsterdi ve av ayrntsyla anlatt. Ayn zamanda, kendisinin ormanda yabandomuzuyla yapt savamn tyler rpertici yksnden sz etti. Gavvain ise, lordun bu basanlarn byk bir ince likle vd. Ve btn bu baanann kantlanmn ortada olduu nu syleyerek vglerini sralad. Btn yaamnda by le bir domuz etine ve byle bir domuz derisine Taslama dn ekledi. Derken adamlar incelikle, bu kocaman kafay Ga vvain'e verdiler. Ve lordun yle konutuunu iittiler: Lord, "imdi, Gavvain," dedi;; "Bildiin gibi, ara mzdaki szleme gereince bunlarn hepsi senin." valye, "Evet, doru," dedi. "Ben de size sz ver mi olduum iin, size olan ballm zerine ant iiyo rum; ne kazanmsam gene size vereceim." Lordun boynuna kollann dolad ve bu iyi valye, onu byk bir incelikle pt. Ve ayn grevi yapm oldu; "Ben bu raya geldiimden beri, akamlan yapm olduumuz szleme gereince detik" dedi. Lord, "Saint Gile hakk iin," dedi; "Siz tandm adamlarn en iyisisiniz! Bu denli ok ganimet elde eder seniz, yaknda zengin olursunuz!" Bundan sonra sehpalarn zerine sofralar kuruldu. zerlerine rtler serildi. Duvarlarda klar yand. Balmumundan yaplm mealeler yakld. Holdeki her yeri, 75

minenin yanna varncaya dek, nee ve sevin kapla mt. Ve soylu valyeler, her biri kendisine gre Noel'i kutladlar ve bir insann dnebilecei nee iinde bir ok ark sylediler. Ve bu sre iinde, atonun leydisi, hep bizim ince tavrl valyenin yanndayd. Gavvain'e hafif glmseyen bir yzle yle tatl dav ranlarda bulundu ki, valye aknla dt; nerdeyse kendine kzd. Ama ald valye eitimi, leydinin bu davranla rn geri evirmesine engel oldu. Tam tersine, ona kar pek incelikli tavrlar taknd. Bununla birlikte bu davrann sonu umulduu gibi k mad. stedikleri gibi holde elendikten sonra, lord, Gavvain'i odaya, minenin yanma gtrd. Burada itiler, sporla ilgili tartmalar yaptlar. Ve yeniden, ylba gecesinde yaptklar szlemeyi yenilemeye karar verdiler; ama valye, sabahleyin git mek iin rica etti. nk, yola koyulmas iin kararlatrlm olan za man yaklamaktayd. Ancak lord, onu bu dncesinden caydrd. Daha kalmas ve istedii kadar oyalanmas iin rica etti. Ve dedi ki: "Drst bir valye olduum iin, size sz veri yorum, grevinizi yapmanz iin, Yeil Kilise'nin yolunu tutacak; yeni yln afanda, gn domadan ok nce oraya varm olacaksnz. Bundan dolay yukardaki oda nzda rahatnza bakp yatsanz iyi olur. Bense ormanda 76

www.cizgiliforum.com enginel

avlanp, aramzdaki szlemeyi tutacam. Ve buraya dndmde, iki taraf, ganimetlerini dei toku edecek. Sizi iki kez denedim, iki kez de sznze bal buldum. imdi ncs, hepsine bedel olacak. Sabahleyin bunu anmsayn ve hep neeli olmaya alalm. nk, insa n zecek olaylar her an olabilir." Gavvain, bu szlerden dolay onu kutlad ve gitmek ten vazgeti. Nee iinde ona iki getirildi. Mutlu olarak yataklarna ekildiler. Gavvain, btn gece dingin ve rahat uyudu. Grevini yerine getirecek olan lord ise, sabahn er ken saatlerinde hazrland. yinden sonra, adamlar ve kendisi, biraz yemek yediler. Sabah ok gzeldi, lord atn istetti. Yannda gi decek olan atlanm soylularn hepsi hazrd. Bunlar giyinik durumda holn kaplarnn nndeydilcr. Toprak, dnlebileceinden ok daha gzeldi, nk kra her yeri kaplamt. Srklenen bulutlarn zerinden, al renkte kzgn gne douyor, gkteki bulutlarn yanndan prl prl klar saarak geiyordu. Bir ormann kysnda, avclar kpekleri zgr b raktlar. Ormanlarn iine dalan kpekler, borularn seslerin den comulard. Kimileri, tilkinin bulunduu yerdeki av hayvanlar nn izini izliyorlar, kurnazlk yaparak renmi olduklar hile gereince ou kez bu izler zerinde bir ileri bir ge ri gidiyorlard. 77

Bu arada kk bir kpek bard, bir avc da onun bulunduu yere gitti. ' Hayvann soluunu duyunca arkadalar da onun izine dtler, topluca ayn yolu izlediler.. Hayvan nlerinden kamaya balad; bylece he men yakay ele vermi oldu. Onu grnce byk bir hz la kovalamaya baladlar. Sert bir sesle, pek ak olarak arkasndan baryorlard. Bunun zerine hayvan, birok hileye bavurdu. Geilmesi zor yaln kayalklarda do lat. Bu dolat srede, birok kez itlerin yannda du rarak kulak kabartt. En sonunda, kk bir hendein k ysnda bir dikenli itin stnden atlad. Kk bir aa ln kysndan usulca evreyi gzetledi. Ve byk bir kurnazlkla hemen hemen av kpekle rine izini yitirttirdi. Ama bilmeden, yolu pek iyi bir av istasyonuna d t; burada azgn kuruni av kpei hemen onun ze rine saldrd. Bunun zerine yeni bir yne komaya balad ve or mana dald. Artk btn avclarn onunla karlamas grlecek bir eydi. Btn bunlarla karlamak hayvan yle bir duru ma soktu ki, sanki kayalar yerlerinden kopup yuvarlana yuvarlana paralanmt. te burada avclar onu buldular. Banmalar ve azarlayc seslerle kskvrak evril di. Saldrya urad. Kendisine "Hrsz!" diye bardlar. 78 ' .

Daha ge kalmmamas iin kpekler srekli onun peindeydiler. Kamak iin abaladka, ok kez zerine saldrl d. ou kez de dnd ve sonunda bir hileye bavurdu. Ve gerekten de lordu ve arkadalarn dolambal yollara srkledi. le vakti onlara dalar artt. ncelikli valyeyse bu serin gn batannda, perdelerin arasnda ml m l uyuyordu. Ama leydi, akndan uyuyamamt. Yreindeki gizli amac bozmak da istemiyordu. Ama abucak yatandan kalkt, ileri doru yrd. Yerlere dek uzanan ve krkle ssl, pek gzel, neeli bir giysi giydi. Salarnda deerli talardan baka bir ey yoktu. Kabartt bu salarn stnde yirmi tanesi bir bek oluturuyordu. Gzel yz, ak boynu ve boynunun altndaki g sleri plakt. Odann kapsna geldi ve arkasndan kapy kapad; bir cam aarak valyeye seslendi. Bylece onu, nee dolu tatl szckleri ve gzel szleriyle azarlad: "Byle gzel bir sabahta, hl nasl uyuyorsunuz?" dedi. Gavvain, derin uykudayd; yle olduu halde leydinin szlerini iitti. Ar bir uykunun iinde, soylu valye, birok kor kun dncenin ncesindeki bir adam gibi homurdand. Yazg, Yeil Kilise'de talihini deneyecek, Yeil 79

valye ile buluup tek bir szck daha konumadan vuru u yiyecekti. Ancak, gzel leydi gelince, Gavvain bu dnceleri bir yana brakt. Dlemlerinden syrlp hemen yant verdi. Gzel leydi glerek ona yaklat; gzel yzne doru eilerek onu pt. Gavvain de leydiyi, nee ierisinde, incelikle karla d. Leydinin bu grkemli kln, bedeninin ne kadar kusursuz olduunu, glge ve renklerin birbirleriyle nasl da gzel uyumu olduunu grd. Yreini nee ve is tek doldurdu. Birbirlerine tatl tatl glmsediler. Ve hemen nee dolu szlerle sylemeye baladlar. Aralarn sevinten baka bir ey kaplamad. Birbirlerine vg dolu szler ettiler. Bundan sonra, oday nee kaplad. Meryem Ana, valyesini dnmemi olsayd, du rum ok tehlikeliydi. nk bu deerli prenses, valyeyi ylesine k krtt, akn kendisine gstermesi iin ylesine zorlad ki, bu durum Gawain'i ya bunu kabul etmeye ya da t myle geri evirmeye zorluyordu. valye incelikli davranmaya ok zen gsteriyor du; yoksa bir alaklk yapacak, stelik de bu kt davra nndan dolay bir gnah ilerse atonun lorduna ihanet etmi olacakt. valye, "Tanr korusun, byle bir ey asla olmaya cak!" dedi. 80

Ve bylece leydinin azndan kan btn ak sz lerini kulak ard etti. Bu gzel kadn, valyeye, "Yannzda yatan, btn valyelerin nnde yrei yaralanm bu insan sevme sini bilmezseniz, sulanmaya layksnz. Ama, benden daha ok sevdiiniz bir sevgiliniz varsa, o soylu kadna btn yreinizle balanmsanz ve bu ba asla kr mak istemiyorsanz, sizi hemen brakrm. Ve yalvar rm size, bana bunun asl olup olmadn syleyin. Ne kadar sevgiliniz olursa olsun, benden gerei gizleme yin!" dedi. valye "Aziz John hakk iin," dedi ve tatl tatl glmsedi; "Doruyu sylyorum, bir tane bile yok ve olmayacak." Gzel leydi, "Bu gzel bir sz," dedi; "Ayn zaman da hepsinden kt; doru sylyorum, bu bana ok ac geldi; ama istediim yant aldm. imdi beni tatllkla pn gideyim. Yaammda bu iten honut olduum gi bi, zleceim de." ini ekti, eildi ve incelikli bir tavrla valyeyi pt. Ondan sonra ayrlp ayakta durduunda, Gavvain'e unlar syledi: "imdi sevgilim, birbirimizden ayrlmadan nce ba na u iyilii yapn. Anda [yadigr] olarak bana bir eyi nizi brakn; isterseniz bu vereceiniz ey, bir eldiveniniz olsun; bylece sizi anmsar, oyalanr ve zntm unut maya alrm." valye, "imdi, gerekten..." dedi; "sizin aknz iin dnyann en gzel eyinin benim olmasn isterdim.
8!

nk, gerekten bunu hak ettiniz. Verebilseydim, bun dan dolay daha birok dl kazanabilirdiniz. Ama ak nza karlk verebileceim eyin size ok az yarar do kunacak. Byle bir zamanda, Gawain'in bir tek eldiveni ni anda olarak vermeyi size uygun grmyorum. Ben bu artc lkede bir iin peindeyim. Ve yanmda hey beleri deerli eylerle ykl adamlarmz yok. Sevgili leydi, bu beni zyor. nk byle bir zamanda, her adam iinde bulunduu koullara gre davranr. Ve ne yanl bir yola sapar, ne de ban derde sokar." Bu gzel leydi, "Hayr, soylu valye!" dedi, "Ben de sizin bir andacnz bulunmasa bile, benim sizde bulu nacak." Bunun zerine valyeye, krmz altnla ilenmi ve ortasna gne gibi parlayan bir ta oturtulmu, bir yzk uzatt: "una emin olun, bu yzn deeri ok byktr," dedi. Ama valye bunu geri evirdi. Ve hemen yant ver di: "Ne yazk ki byle bir zamanda sizin hibir arma annz kabul edemeyeceim; nk buna karlk be nim size verebilecek hibir eyim yok. Bunu asla kabul edemem!" dedi. Leydi, valyeye kabul etmesi iin candan yalvard. Ama her seferinde Gawain antlar ierek geri evirdi; bundan dolay leydi ok zld ve dedi ki: "Yzm ok deerli olduundan dolay kabul etmiyorsanz, o zaman kuam vereyim; hi olmazsa size yarar dokunur." 82

Bundan sonra leydi, abucak giysisinin yanlarna ilitirilmi bir kurdeleyi kard. Bunun rengi yeildi ve btnyle srmayla sslen mi, kenarlar el iiyle ilenmiti. Leydi, valyeye bir deeri olmad halde bunu ka bul etmesi iin yalvard. Ama valye, yce Tanr oha, iine atlm olduu bu servenden baaryla kmas iin iyiliini balamadka, ister hazine, ister altn ol sun, asla elini srmeyeceine ant iti ve dedi ki: "Bundan dolay yalvarrm size, sakn bana gcen meyin. Brakn bunlar sizin kayglanacanz eyler ol sun. Yaptm bu eyleri ho grmemenize raz oluyo rum. Davranlarnzdan dolay, size btn benliimle balym, istersem, dnyann bir ucunda olaym; her za man size bal hizmetliniz olarak kalacam." Bunun zerine gzel leydi, "Siz bu ipek kua sra dan bir ey olduundan dolay m kabul etmiyorsunuz? Kk bir ey olduu iin deeri de az yle mi? Ama bu kuan deeri bilinseydi, belki zerine daha ok paha biilirdi. Hangi oyunda olursa olsun, bir adam bu kua beline balaynca, yeryznde onu ldrebilecek tek bir adam ortaya kamaz. nk, asla ldrlemez." dedi. Bunun zerine, valye dnmeye balad ve akl na unlar geldi: Bu kuak ona, yazgsnn belirlenecei, kilisede karlaaca tehlikeye kar bir muska grevini grebi lirdi. Kafas kesilmekten kurtulabilir ve bylece dzenle nen ey, pek yerinde olurdu. 83

/
Bunun zerine kendi dncelerini sylemekte sab retti ve leydinin szlerini dinledi. Leydi, kua Gavvain'in beline takt. Geri evirme mesini rica etti. valye de kabul etti. Leydi, Gavvain'e, bunu byk bir iyi niyetle verdi ini, kimseye bundan sz etmemesini, zellikle kocasn dan dikkatle saklamasn rica etti. valye leydiyi bu konuda inandrd, hi kimseye bundan sz etmeyecei szn verdi. Yalnzca ikisi b i leceklerdi. Gavvain, leydiye kafas ve btn yreiyle teekkr etti. B arada leydi, pek incelikli bir tavrla Gavvain'i kez pt. Bunun zerine leydi oradan ayrld; daha ok kal mad; nk artk Gavvain'de nee denen ey kalmamt. Leydi gittikten sonra, Gavvain hemen kalkt, srtna ok gzel bir giysi giydi ve leydinin verdii kua g venli bir yere saklad. Hemen sonra kilisenin yolunu tuttu. Gizlice bir papaza yaklap, yola koyulduu zaman kendisini nasl korumas gerektiini retmesi iin rica etti.' Orada aklad ve kt davranlarnn hepsini teker teker anlatt. Papaz da onun gnahlarn karp sanki o sabah kyamet gnym gibi, btn sularndan ve g nahlarndan kurtard. Bylece, onu gzel leydilerin arasna yeniden nee iinde gndermi oldu. Sabahtan akama dek gzel danslarla, her trl en lie, her gnknden ok dald.
84

Herkes ona pek incelikle davrand. Ve geldiinden beri hi byle neelenmemiti dendi. imdi bu valyeyi akla kendinden getii yerde brakalm da, gelelim ormanda avlanan lorda: Uzun sre izledii tilkiyi sonunda ldrmeyi baar d. Hayvan gzetlemek iin atld dikenli alla, ar kasndan hzla gelen kpekler de daldlar. Tilki, kayalkl bir oyuktan, arkasnda btn kpekler olduu halde kageldi. Lord, tilkiyi tand, bir sre bekledi, sonra zpk nm ekip olanca hzyla frlatt: Tilki kamak istedi, ni tekim tam geri ekilecei srada bir av kpei zerine saldrd ve tam atn ayaklar dibinde, btn kpekler hayvann stne abandlar. Bu kurnaz yaratk ac bir ses le ykld. Lord, bundan sonra abucak atndan indi, tilkiyi byk bir hzla, av kpeklerinin azndan ekip ald. Bann stnde tutup olanca gcyle ve dehet dolu bir sesle bard. Birok kpek de onun evresinde havl yorlard. Ellerinde birok boru olan avclar, hzla lordun bu lunduu yere yaklatlar. Ta valyeyi grnceye dek bo rularn ttrdler. Lordun bu soylu arkadalar gelir gelmez, hepsi yanlarnda tadklar av borularn bir azdan ttrd ler. Borular olmayanlarsa sesleri ktmca bard. Bu, dnyada bir insann iitebilecei en gzel ezgi lerden biriydi. te bu grkemli sesler, zavall tilkinin ruhu iin ya ratld. Bundan sonra avclar, kpeklerin dllerini verdi85

www.cizgiliforum.com enginel

ler. Arkasndan da tilkiyi alp derisini yzdler. Bundan sonra da atonun yolunu tuttular. nk hemen hemen akam olmutu. Yolda kurumlu kurumlu borularn al yorlard. Lord, sevimli yuvasna dndnde nee iindeydi. Odasnda ate, onun yannda da valyeyi buldu. yi Gawain, leydilerle geirdii gzel vakitten dolay neeliydi. Srtnda mavi bir kumatan yaplm, yerlere dek uzanan bir pelerin vard. Bunun zerine giydii krkle sslenmi paltysa ona ok yakmt. Ayn kumatan yaplm, ii d beyaz krk olan balysa, omuzlar nn stne aslmt. te Gavvaih, bu iyi lordla odann tam ortasnda kar lat. Neeyle onu selamlad ve incelikli bir edayla: "imdi hereyden nce, ikimizin de lehine olarak kararlatrdmz szlemeyi yerine getireceim. Ayn zamanda iki de ieceiz," dedi. Lord'u kucaklad ve elinden geldiince tatl ve z gn bir edayla kez pt. br valye, "Hazreti sa hakk iin," dedi; "Bunu deitireceiniz ey, deerli bir ey olsayd, ok mutlu olacaktnz." Bunun zerine Gawain, "Sizin getirdiiniz eylerin deeri olsun olmasn, hibir zaran yok," dedi. "nk size borcum olan bedelleri bunlar dedi." Lord, "Tann'nn adna ant iiyorum, benimkiler si zinkilerden daha deersiz," dedi, "Btn gn avlandm, sonuta u hnzr tilkinin derisinden baka bir ey elde edemedim. Her eyi eytan ele geirdi. Ve bu, sizin b86

tn yreinizle bana burada vermi olduunuz eylere, bu deerli pce kar verilebilecek pek snk bir armaan." Gavvain, "Yeter" dedi. "Ha zerine size teekkr ederim." Ve ayakta durduklar srece, lord, Gavvain'e tilkinin nasl vurulduunu anlatt. Nee ve alglarla, istedikleri yemeklerle, bir insann yaratabilecei en byk neeyi yarattlar. Leydilerin kahkahalaryla, yaplan syleilerle, dav ranlarla, lord da, Gavvain de ok neelendi. Bu insanlarn akllarnda bir eksiklik olsayd ya da balarna vuruncaya dek imi olsalard, ancak byle neelenebilirlerdi. Ayrlncaya dek, hem valyeler hem de atonun evresindekiler, birok oyun oynad, , Sonunda valyelerin yatma zaman geldi. nce lord izin isteyerek ayrld; gitmeden valyeyi kucaklad. Gavvain de ona byk bir incelikle teekkr etti ve "Beni yle gzel arladnz, soylu varlnzla bu le ninizde bana yle iyi yiyecekler sundunuz ki, Ulu Tanr sizi dllendirsin," dedi. "Kabul etmi olsanz, buyruu nuza girmeyi yle candan isterim ki! Ama biliyorsunuz, yarn sabah erkenden gitmeliyim. Tanr izin verirse, yeni yln ilk sabahnda, yazgmn sonuyla karlaacam. Yeil Kilise'yi bulmam iin, bana bir klavuz bulacan za sz vermitiniz." iyi lord, "Doru," dedi. "Size iyi niyetle vermi ol duum her sz yerine getirmeye hazrm." Bundan son ra Gavvain'e yolu gstermesi ve dalarda tepelerde bir 87

glkle karlamamas iin, onu ynlendirecek, byle ce ormanlktan geip kayalklarn yanndaki en kestirme yoldan valyeyi istedii yere gtrecek bir adam grev lendirdi. Gawain, kendisine gstermi olduu bu iyiliklerden dolay lorda teekkr etti. Bundan soma soylu leydilerden ayrld. znt iinde, onlar perek konutu. Btn yre iyle binlerce kez teekkr etti. Onlar da valyeye ba llklarn gsterdiler. Ve ac ac ilerini ekerek, Gawain'i Hazreti sa'ya emanet ettiler. Bundan soma valye, incelikle atonun halkndan ayrld. Raslad her adama, kendisine ettii hizmetler den, inceliinden ve kiisel olarak kendisini soktuu s kntlardan ve hepsinin zenle kendilerini ona hizmete adadklarndan dolay teekkr etti. Her adam da, sanki bu valyenin uzun sre hizme tinde bulunmu gibi ondan ayrlrken ok zld. Bun dan soma, adamlar klar yakarak onu odasna gtrd ler. Ve dinlenmesi iin nee iinde yatrdlar. Brakn o, orada sessiz sedasz yatsn. nk arad eye ok yaklat. Siz de biraz sabrl olursanz, bun dan sonraki iler nasl oldu, anlatrm.

88

DRDNC BLM Artk yeni yl yaklayor ve gece geiyor. Ve Tanr'nn buyurduu gibi, gndz karanl izliyor. Ancak darda, evrenin frtnal havas balad. Bu lutlar kuzeye yakn yerlere, plaklara ikence ektirmek iin hrsla kar dkyor. Yaban hayvanlar acmaszca sanki trmalayan bu kar, evreyi ac ac titreterek yer y zne iniyor; slk alan rzgr ykseklerden esiyor. Ve tm koyaklar yksek karla dolduruyor. Yatanda yatan valye, bunlar pek iyi iitiyordu. Gzlerini kapad halde ok az uykusu vard. Her horoz tnde, sz verilmi gn anmsyordu. Gn doma dan, abucak giyindi; nk yatak odasnda parlayan bir lamba vard. Oda hizmetisine seslendi ve hemen yant ald. Adama, zrhtan giysisini ve eyerlenmi atn getirmesi iin buyruk verdi. Uak hemen kalkp, valyenin giysilerini ve zrhla rn getirdi. Ve Sir Gavvain'i grkemli bir kla soktu. nce soua kar kendisini korumas iin gerekenleri getirdi. Bundan sonra, dikkatle saklanm olan zrhlarn, ayn zamanda karn ksmlarn koruyacak olan zrhlar, 89

pek iyi parlatlm olan elik levhalar getirdi. Grkemli zrhtan yeleinin halkalar da parl parl parlyordu. Her ey, ilk yola kt zamanki gibi yeniydi. Gavvain'in bundan dolay iinden teekkr etmek is tei geldi. stndeki her zrh paras teker teker parlatlmt. Ve grkemli bir duruu vard. Dnyann bir ucundan br ucuna, byle gzel zrh paralarna raslanamazd. Bundan sonra valye en gzel, en grkemli giysi lerini giyerken atn getirmeleri iin buyruk verdi. Pele rini pek temiz bir eliiyle sslenmiti. Bu ssleme, kadi fe zerine yaplm ve evresine deerli talar dikilmiti. Bunlarn da zerine yeniden ilemeli bir kuma rtl m; ii de tmyle beyaz krkle kaplanmt. Ama valye, leydinin armaan olan kurdeleyi de almay unutmad. Gavvain bunu, salt kendi kan iin unutmad. Yu varlak kalalarnn stne klcn ast. ki kez beline do lanabilen akn belirtisini de takt. Ve valye, yeil ipekliden yaplm bu kurdeleyi, grkemli krmz giysisinin beline abucak dolad. Gzel valyeye bu ok yarat. Ama valye, bu kurdeleyi, deerinden, zerine asl olan halkalarn pek iyi parlatlm olmasndan, grkeminden ya da ularn daki srmalarn parlamasndan dolay takmad. Yalnzca, ister klla ister bakla olsun, yiyecei vuru srasnda lmle penelememek iin kendisini korumak iin ii ne yarayaca iin takt. Bu yiit valye, bylece hazrland. abucak oda sndan kt. Birok kez atonun halkna teekkr etti.
90

Artk byk ve iri at Gryngolet hazrd. Gavvain'in istedii gibi baklm, gvenli bir yerde korunmutu.' valye, hayvann yanna yaklat ve iyi yem verilip verilmediini anlamak iin at yoklad. Arkasndan da byk bir ciddilikle kendi kendisine unlar syledi: "Bu atoda oturan insanlar, kendilerine snanlara sayg gstermesini grev sayyorlar; hepsinin yrei se vinle dolsun. Hele o gzel leydi, btn yaam boyunca sevin iinde yaasn. Bunlar gelen bir konuu salt iyilik ilemek iin incelikle karlarlarsa, gklere egemen olan Tanr, hepsinin gnlne gre versin. Gcm yetseydi, ben de onlarn hepsine elimden geleni yapardm." Bunun zerine zengileri ayana geirdi, eyerin stne srad. Yanndaki adam, ona kalkanlarndan biri ni verdi. Gavvain de bunu omzuna ast. Yaldzl topuklanyla Gryngolet'i mahmuzlad. At da talarn zerinde, yola koyuldu. Ve ahlanmak iin bir daha durmad. Zpkn ve mzra olan valye, atnn stndeydi: "Bu atoyu Hazreti sa'ya emanet ediyorum. Ona, her zaman talihi yardmc olsun" dedi. atonun kprs indirildi, geni kaplarn srgleri karld ve her iki kanad birden ald. valye istavroz kard ve atn kprnn kaplamalarnn zerinden ileri ye doru srd. Kapcya glmsedi, adamcaz da ona iyi gnler dileyip onu Tann'ya emanet etti. Gavvain de, yannda onu amansz vuruu yiyecei uursuz yere gtrecek klavuzuyla, yola dzld. plak dallarn bulunduu kylardan atlarn srd91

ler. Souun yeri titrettii yaln kayalklara trmandlar. Bulutlar yksekteydi, ama altlarnda hl korkutucu bir durum vard. Sis, yamur tanecikleri halinde hafif hafif krlar s latyor, dalarn tepelerinde eriyordu. Her tepe doruunun, youn bir sis tabakasndan oluan bal vard. Kylarn evresindeki derelerde su kabarcklar, kpkler oluuyordu. Bu sular kylara ye inlikle arpyor ve paralanp dklyordu. te, onlar bu yoldan aa doru ilerliyorlard. Or mann kysndan izleyecekleri yol, pek dolambalyd. Sonunda, vakti saati gelen gne dodu. valye ve klavuz, ok yksek bir tepenin zerindeydiler. Beyaz kar bir yanda kalmt. Gavvain'in yanndaki adam, efendisine durmas iin rica etti: "Durun artk soylu valye; nk durup dinlenme den soruturduunuz, ayn zamanda buluma sz ver mi olduunuz yerden, ok uzakta deilsiniz. Ama sizi tandmdan dolay, gerei syleyeyim: Ayn zamanda siz, yeryznde en ok sevdiim insanlardan birisiniz. Benim dediim gibi davranrsanz, daha akllca bir i yapm olursunuz. Gitmek istediiniz yer, herkese teh likeli saylyor. Kimsenin kalamad bu yerde bir val ye yayor. Dnyadaki insanlarn en kts. Bir kez, gl ve acmasz, ayn zamanda vurmay, dnyadaki btn insanlardan ok seviyor. Gvdesiyse, kral Arthur'un sarayndaki drt byk valyeden, Hector (34)
(34) Troyal Hektor. Onions'a gre, bu romansta ad geen Hektor, Lancelot'nun kardei olan Hector de la Mares'dr.

92

ve arkadalarndan daha da iri yar.,te bu adam, kilise de byle ilerin peinde. Bileinin gcyle vnen bir insan bile bu yerden geemiyor. nk hemen eliyle in dirdii bir vurula adam yere cansz seriveriyor. Pek sert, ayn zamanda acmasz bir adam. Bu kilisenin ya nndan geen, ister sradan biri, ister bir ky papaz, bir rahip, ister bir kilise papaz olsun, onlar ldrmeyi ken disinin yaamas gibi doal buluyor. Bundan dolay size doruyu sylyorum ve bu sizin imdi eyerinizin stn de oturduunuz kadar su gtrmez bir gerektir. Oraya giderseniz, ldrleceksiniz soylu valyem, size syl yorum, bu adam sizin hesabnz grecek. Szm dinle yin, harcanacak yirmi tane yaamnz ,olsa bile gene git meyip. Bu adam, uzun sreden beri orada oturur. Birok savaa girmi km; indirecei amansz vurulara kar kendinizi savunamazsnz. Bundan dolay iyi Sir Gavvain, adam yalnz brakn-ve Tanrinn yardmyla kendi nize baka bir yol sein. Hazreti sa'nn sizi knlayabile cei baka bir lkeye atnz srn. Ben de Ulu Tan rinn, onun btn iyi peygamberlerinin ve bunun gibi daha birok eylerin zerine ant ierim ki, gizinizi her zaman byk bir ballkla saklayacak ve hibir zaman, sizin frsat bulup, benim de tandm bir adamdan kat nz konusunda en ufak bir ey sylemeyeceim," dedi. Gavvain, "ok teekkr ederim," dedi ve szn yle srdrd: "Benim karm gzetmeniz, sizin deerinizi gs teriyor. Srdam olarak kalmak istemenizden dolay size -ayrca teekkr ederim. Ama siz benim gizimi byle ballkla saklasanz, ben de buradan ekip gitsem, yani 93

sylediiniz gibi buradan korku iinde kasam, korkak bir valye olsaydm bile bu ho grlmezdi. Onun iin ne gibi bir sona urarsam urayaym, Yeil Kilise'ye gi deceim ve houma giden bu ii o, ayn valyeyle gr eceim. Bunun sonucu ya iyiye ya ktye balanacak. Artk orasn yazg bilir. Bu adam ok ters bir herif bile olsa, orada sava baltasyla duruyorsa, Yce Tanr kulla rn kurtarmasn pek iyi bilir." br adam, "Meryem Ana hakk iin, ok ey sy lediniz" dedi. "Kendi kendinize zararnz dokunacak. Anlalyor ki sizce yaamnzn hibir deeri yok. Sizi bu iten vazgeirmeye artk uramayacam. Banza tolganz giyip, elinize mzranz aln vc bu kayalkl topran yanndan geen ayn yoldan, ta yaban otlarnn brd koyaa varana dek aa inin. Bundan sonra, yeil otlarn sarm olduu alanda biraz evrenize bak nn; sol kolda Yeil Kilise'nin ta kendisini, ayn zamanda oray yneten korkun, gl Yeil valye'yi grecek siniz. imdilik elveda soylu Gavvain, Tanrinm birliine emanet olun! Dnyann btn servetini nme dkseniz, ne sizinle giderim, ne de bu ormanlkl blgeden geer ken size yoldalk ederim." Bu szlerden sonra, ormanlk alandaki bu adam at n dndrd, olanca gcyle mahmuzlad ve bir engel atlatarak valyeyi orada, tek bana brakt. Gavvain, "Tanr'nn ad zerine ant iiyorum," dedi; "Ne alayacam, ne de yazklanacam. Yce Tanr'nn buyruklarna uyarm. Kendimi ona emanet ediyorum." Bunun zerine Gryngolet'i mahmuzlad ve ban o yola evirdi. 94

www.cizgiliforum.com enginel

Kk bir ormann kysndan gitti. Ve yaln ky dan doruca koyaa indi. evresine baknd, burasn ok yabanl buldu. Bu dolaylarda barnlacak bir yerin bulunmadn anlad. Her iki yanda yalnzca yaln ve dik kayalar ykse liyordu. Ayn zamanda evresinde bklm, girintili kn tl, talardan oluan kaya ktleleri de vard. valyeye, kayalar bulutlar syryormu gibi geldi. Atn durdurdu ve bundan sonra birok kez, Yeil Kilise'yi bulmak umuduyla atm saa sola srd. Her iki yanda da byle bir eye raslamad, bu ona ok artc geldi. Bundan soma, yeil alann bir yannda bir alayann dkld su kysnda dzgn yzeyli bir tepe grd. alayann akt bu derede su, sanki kaynyormu gibi kabarcklar oluturuyordu. valye atn yakalad ve tepeye doru srd; dik katle atndan indi ve dizgini bir hlamur aacnn plak dalma balad. Tepeye doru gitti, evresinde dolat ve burasnn ne olabileceini kendi kendisine sordu. Her iki yannda oyuklar vard ve buralarn yeil ot lar kaplamt. i botu; yalnzca eski bir maaraya alyordu. Belki bu, bir maaradan ok yarlm bir kaya par asyd; Gavvain kesin bir ey syleyemedi. Bu iyi valye, "Ne yazk Ulu Tanrm," dedi; "Yeil Kilise bu olabilir mi? Burada olsa olsa, eytan sabah du alarn okur. Gerekten ssz bir yer buras; boyu gemi otlar, kiliseye uursuz bir grnm veriyor. Burada ken95

dini adad ilerini eytanca yapmak, yeillere brn m valyeye ok yakr. imdi be duyumla pek iyi duyumsuyorum ki, beni bu bulumaya zorlayan kesinlik le eytan. Burada beni yok etmek istiyor. Buras ykm larn kilisesi, kt yazg her yann sarm. Grdm kiliselerin iinde, en ok ilence uram olan!" Banda yksek tolgas, elinde mzra olduu hal de, bu yorucu yerin kayalklarn trmanmaya balad. Bu srada, salam bir kayann zerindeyken yksek tepeden, derenin gerisindeki bir kydan, pek gzel ve gr bir ses duydu. "Dur!" diyen bir ses, kayalklara arparak yanklan d; sanki btn talar paralanyordu. Sanki deirmen ta nda, biri buday vtyordu. "Dur!". Bu ses burgalar yaparak yayld ve deir mendeki su gibi, gcrdayan bir ses yaratt. "Dur!" ok keskin, evreye akar gibi dalan, nla yan bir sesti, korkun bir yanks vard. Bunun zerine Gavvain, "Tanr iin," dedi; "Namu sum zerine ant ierim, bu davran benimle karlamak iin yaplyor. Brakn Yce Tanr istedii gibi davran sn. Oh, pek iyi; bani uncack etkilemiyor. Yaamm pa hasna da olsa, hibir ses beni korkutamyor." Bu szlerden sonra, iyi valye, olanca sesiyle ba rd: "Burann benimle buluacana sz vermi olan egemeni nerede? nk iyi Gavvain ite burada. Herhan gi bir adam, herhangi bir ey istiyorsa, buraya gelsin. Ya imdi gelir grr, ya da hibir zaman bunu yapmay ba aramaz." 96

valyenin bann zerindeki setten, biri, "Bekle!" diye bard; "Sana daha nce sz vermi olduum eyi, imdi hemen alacaksn." Byle olduu halde, uzun bir sre sesini dinletti ve aaya inmeden nce, evreyi sanki bu sesiyle biledi. Bundan sonra, bir kayann yanndan indi ve bir deli in iinden, bir maaradan dar frlad, elinde korkun bir silah vard. vuruu indirmek iin, yeni yaplm,, bir Danimarka baltas, geriye doru kvrlm sapyla bir hizada olan keskin bir ucu vard. Drt adm geniliinde olup, biley tayla keskinletirilmiti. Il l parlayan kurdeleyle lld zaman, uzun luu ondan aa kalmyordu ve valye, ilk seferki gibi yeiller giymiti. Yanaklar, bacaklar, tutam tutam sa lar, sakal da hep yeildi. Her neyse... incelikle ayaklar nn stnde yere eildi. Baltann sapn bir taa dayad ve kurumla yanndan yrd. Derenin kysna geldii zaman, suyun iinden yrmek istemedi. Baltann ze rinden atlad ve pek hzl ve ak admlarla yrd. Kor ku verici bir tavrla, bu geni baltay yeil imenleri kap lam olan karn stne koydu, ite Gawain, bylece Ye il valye ile karlat. Yeil valye onu selamlamad bile. Oysa Gavvain, "yi efendi, sz vermek konusunda herkes size saygyla gvenebilirdi," dedi. Yeil valye, "Gavvain," dedi; "Tanr seni korusun! Gerekten valye, buraya safa geldiniz ve her doru szl adamn yapt gibi gezinizi tam zamannda ayar97

layp bitirdiniz. Aramzda yaplan szlemeyi biliyorsu nuz. Tam on iki ay, paynza deni yaptnz. Ben de bu yeni ylda size borcumu deyeceim. Bu koyakta, ite babaayz. Ve bizi birbirimizden ayracak, istediimiz gibi arpmamza engel olacak kimse yok. Tolgan kar ve bana gelecee katlan. Bam tek bir vurula uurduun zaman ben nasl sesimi karmadmsa, sen de yle yap; hibir dnce yrtme." Gavvain, "Bana can veren Tanrinn zerine ant ii yorum; hayr, inecek bu vurutan dolay, hibir kt d nce beslemeyeceim. Kendinize bir eki dzen verin. Ben de pek devinimiz duracak ve hibir direnmede bu lunmayacam; istediiniz gibi yapn," dedi. Boynunu eip, valyenin nne uzatt. Ve plak beyaz tenini gsterdi. Hi korkmuyormu gibi davrand; yani hi rkeklik gstermedi. Derken yeiller iindeki adam, kendine bir ekid zen verdi, Gavvain'e vurmak iin o amansz silah yaka lad; gvdesindeki btn gc harcayarak baltay yukar kaldrd. valyeyi cansz yere sermek iin elinden geldiin ce iddetle indirdi. Ve dnd gibi, btn gcyle aa indirdi. Her gzpek adam, bu vuruun altnda oktan can verirdi. Gavvain, bu sava baltasnn kendisini topran stnde yok etmek iin aa doru iniine bir an bakt. Ve biraz omuzlarn bu keskin silahtan ekti. bryse, birden silkinerek ynn deitirdi ve baltasnn parlak ucunu geri ekti. Ve Prens Gavvain'i, kurumlu szlerle azarlad:
98

"Gzpekliiyle bilinen Gawain sen deil misin?" dedi; "Bu tepeler, bu koyaklar askerle dolu olsa, o gene korkmazd. Ama, sen daha cann acmadan korkuyla irkiliyorsun! Ben bu valyenin byle korkak olduunu hi iitmemitim. Sen bana vuruu indirirken, ben ne ge ri ekildim, ne katm, ne de Kral Arthur'un salonunda buna kar ktm. Bam, ayaklarmn dibine dt, ama gene de kamadm; sense daha baltay yemeden korkuy la titriyorsun. Ben senden daha gzpekmiim meer!" Gavvain, "Bir kez geri ekildim, bir daha yapmaya cam; bam, talarn zerinde yuvarlansa bile gene de direnmeyeceim; haydi valye, Tanr akna biraz a buk ol ve gereini yap! Yazgm belirle. imi abucak gr. nk vuruuna kar gs gerecek ve baltan boy numu koparncaya dek yerimden bir adm bile kmlda mayacam. Szme gven," dedi. Yeil valye, "Pek iyi, yleyse vuruu yiyeceksin," dedi. Ve baltay yukar kaldrd; yz yle korkun bir grnm almt ki, gren deli olduunu sanrd. Btn gcyle baltay indirdi; ama Gavvain yaralan mad. Ve bir ey olmadan, hzla elini ekti. Gavvain, sz verdii gibi kmldamad; geri de ekil medi. Ama bir ta ya da yzlerce kkyle kayalkl bir topraa sarlm bir aa gvdesi gibi sessiz durdu. Yeiller giymi adam, neeyle konumaya balad: "Demek imdi yrein pek ve istediim gibi vura bilirim; Arthur'un sana verdii yksek bal kar ba kalm. Bu vuruta soluk borunu korumaya al; o da da yanabilirce!.,"
99

Bunun zerine Gawain, fkelendi: "Bir vuru daha ne demek! Seni acmasz seni! Korkutmalarn iyice uzattn artk. Umarm ki benliin, gene kendi yreini korku iinde brakr." br valye, "Dorusu," dedi; "ok fkeli konu uyorsun, artk iini uzatmayacam." Gene vuruu indirmek iin kendine bir ekidzen verdi. Dudaklarn ve alnn buruturdu. Bu iten holan mayan bir insan iin kurtulu yolunun olmad kesindi. Hafife baltasn kaldrd ve keskin ucunu derin bir yara amak isteiyle aa, plak boynun stne indirdi. Bu vuruu birdenbire indirdii halde, Gavvain'i he men hi yaralamad. Yalnzca, boynunun bir yannn derisini biraz syr d. Beyaz etin bir ksmn kesti, kan omuzlarn zerinden yere doru szld; Gavvain, karn stnde kan lekeleri ni grnce, bir mzrak boyu kadar geri srad. Hzl bir devinile tolgasn alp bana geirdi. Gzel kalkannn arkasndan omuzlarn silkti. Ve parlak bir kl ekerek, kzgn kzgn sze ba lad; yeryznde hibir valye, annesinden doal beri, Gavvain'in yars kadar sevinmemiti: "Ey valye! fkeni bir yana brak ve benimle artk urama. Hi direnmeden, burada sizden bir vuru ye dim; bir daha indirecek olursanz, size bunlar teker te ker deteceim. Yeniden sylyorum, bana inann, hem de ok korkun biimde... Ama bu son vurula kral Arthur'un saraynda yaplm olan szleme bozuldu. Bun dan dolay rica ederim, artk durun!" dedi. Yeil valye, Gavvain'in bulunduu yana dnd ve 100

baltasnn zerine yasland. Derenin kysna, baltann keskin yann dayad, kendisi de bunun zerine eilerek, imenlerin stnde duran valyeye bakt. Orada, ne denli gzpek, korkusuz ve yiite duruyordu. Tam an lamyla donanmlyd ve ylacak gibi grnmyordu. Yeil valye iinden Gawain'i beendi. Gl bir sesle, nee iinde konumaya balad. Ve evresini nla tan bir sesle, Gawain'e unlar syledi: "Yiit valye, bu kadar kzmayn, hi kimse size kaba davranlarla bir hakszlkta bulunmad. Ne de size kaba tavrlarla, kt davrand. Yalnzca, kraln saraynda kararlatrlan ey, yerine getirildi. Size bir vuru indir meye sz vermitim; nitekim yediniz ve hesabnz iyi grld; zerinizde olduunu syleyebileceim birok haklardan sizi kurtaryorum. Size hakkyla, daha yein vurmu olsaydm, belki cannz iyice actacaktm. nce sizi akacktan bir vurula korkuttum; tehlikeli bir yara amadm. Bylece ok adaletli davrandm. nk ilk gece aramzda yapm olduumuz sz lemeye tam anlamyla bal kaldnz. Namuslu bir ada mn yapaca gibi, ne kazandmzsa bana verdiniz. kinci sabah da gene ne kazandmzsa bana sevin iinde verdi niz. Gzel karm ptnz, pckleri bana geri vererek iki sefer de doru davrandnz. Bu yzden size, cannz actmayan iki vuru indirdim. Drst bir adam, drst bir yolda bunun karln verir. Bylece de hibir ada mn korkmasna gerek kalmaz. ncde doru yoldan saptnz; bundan dolay bu vuruu yediniz. nk benim kurdelemi tayorsunuz. Ayn, dokunmu kurdele bu. Size onu kendi karm verdi; 101

pek iyi bilirim. Gryorsunuz ki davranlarnzdan, pcklerinizden ve karmn size akn bildirmesinden haberim var. Btn bu planlar ben dzenledim. Karm, sizi denemesi iin ben gnderdim. Ve ger ekten, yeryznde esiz bir valye olduunuzu anla dm. Sradan bir beyaz bezelye tanesinin yannda bir be yaz inci tanesi nasl deerliyse, ite gerekten br valyelerin yannda Gavvain'in deeri de odur. Ama bir noktada yanl yaptnz ve ballktan biraz ayrldnz. Her neyse, bu ne iki yzl bir dolap evirme, ne de bir akn aklama saylr. Yaamnz btn bunlardan daha ok sevdiiniz iin, sizi daha az suluyorum." Sessiz sedasz ve ciddi bir yzle duran br adam dnd ve uzun bir sre sessiz kald. Kendisine yle kzmt ki, zntyle bard. Damarlarndaki btn kan yzne kt. Yeil valye'nin anlattklarndan do lay, utan iinde titredi. Ve azndan kan ilk sz u oldu: "Hrs, agzllk ve korkaklk, erdemi yok eden sizdeki alaklk ve ktlk, denilmeyi hak ediyor!" Bunun zerine kurdeleyi zp kard ve valye nin suratna frlatt: "te, ball ykan ey; eytanlar gtrsn onu! nk indireceiniz vuruun uyandrd kayg bana korkakl retti. Hrsa kaplmama neden oldu ve doal huylarmdan, bir valyeye zg olan cmertlik ve ba llktan beni uzaklatrd. imdi ben, hem suluyum, hem de hileciyim; her zaman hainlik etmekten ve yalan clktan korkardm. Beni imdi znt kaplad! valye 102

azck dur, sana aklyorum; btn davranlarmda su luyum; brak da senin sevgini kazanp ondan soma yolu ma koyulaym." Bunun zerine Yeil valye gld ve incelikli bir edayla unlar syledi: "Yediim vuruun karlnn dendiini kabul ediyorum. Siz, kendi suunuzu anladnz ve silahmn keskin ucuyla cezanz grdnz. Sizi bu sutan kurtar yor ve doduunuzdan beri, nasl hi su ilememiseniz, gene yle tertemiz kabul ediyorum. Ve Sir, size ke narlar srmayla ilenmi bu kurdeleyi veriyorum. Sr tmdaki giysi kadar yeildir. Bylece Sir Gawain, bu se rveni hibir zaman unutmaz, onca prenslerin iinden kp benimle arpmay kabul ettiinizi anmsarsnz. Ve bu Yeil Kilise de, mert valyelerin yannda geen servenin, ok canl bir kant olur. nmzdeki yeni yl, yine benim atoma gelirsiniz ve bu grkemli bayra mn kalan blmn neeyle kutlarz." Lord, Gavvain'e arsnda steledi ve dedi ki: "Umarm, bir zamanlar byk dmannz olan ka rmla iyi anlarsnz." Gavvain, "Olmaz, gelemem," dedi. Tolgasn tutup incelikle kard. Yeil valye'ye teekkr etti: "Konuk luum ok zntl geti; ama sizlere mutluluklar dile rim. Btn an ve nlerin belirleyicisi olan Tam, hepi nizin gnlne gre versin. Benden o incelikli leydiye, gzel karnza, hem ona, hem brne, saygyla nlerin de eildiim leydilerime iyi sz edin. Ama onlar, valyelerini evirdikleri dolaplarla al dattlar. Her neyse, bir aptaln bile kadnlarn evirdikleri 103

www.cizgiliforum.com enginel

dolaplardan dolay delice davranlarda bulunmas a lacak bir i deildir. nk, Adem babamz bile yery znde aldatacak biri kt. Hazreti Sleyman birok ka dn batan kard. Dalila da, Samson'un (35) yazgsyla oynad. Barsabe, Hazreti Davud'u (36) aldatt ki bundan sonra Davud ok aclar ekti, ite, btn bu insanlar, kadn hilele rinin tuzana dtler. Onlar sevmek, byk bir ka zant ve onlara inanmamak, btn bu adamlarn elin deydi; gk kubbenin altnda gnen iinde yayan bu adamlar, eski insanlarn en soylularydlar. Ama, hepsi de kullandklar kadnlarn oyunlarna kurban gittiler. Ben de aldatldm, ama sanrm zrm vardr. Kurdeleni zi, Tanr yreinizin istediini versin, srmas iin deil, her zaman saf duygularla saklayacam. Kurdeleyi ne ipei, ne asklar, ne deeri, ne de g zel ilemesi nnde secdeye gelmek iin saklayacam; onda her zaman iin ilediim suun kantn greceim. Gururla atm srdm zaman, aklma, vicdan azabyla birlikte uursuz bedenin iledii su ve ne denli diren siz olduu gelecek, insan ktl ne denli abuk yaka lyor ve insana ne denli abuk bulaabiliyor. Gurur beni savataki yiitliklerde ne zaman drtklerse, o zaman bu sevda bana yle bir bakmam, hemen yreimi yumu atacak. Ama size hl yalvarrm; btn bu olan eyler sizi

(35) Dalila, Samson'a btn gcn veren uzun salarn keserek, bu iri ve gl adam, zavall bir duruma drmt. (36) Barsabe adl bir kadn, Hazreti Davud aldatmt.

104

hibir zaman zmesin, nk sizinle boy lmeye c ret ettiim bu yerin, efendisisiniz. Ben de cnz alm olduunuz bir valyeyim. Gklerin egemeni olan Tanr sizi dllendirsin. Gerek adnz nedir? Onu syleyin, baka bir ey istemem." Yeil valye, "Bunun dorusunu syliyeceim" dedi. "Bana, burada Bercilak de Hautdesert derler. Evimde konuk olarak kalan Morgan de La Faye'in (37) gcyle ve hileli sihirbazlk bilgisiyle btn bunlar yap tk. O, Merlyne'in sanatndan ok ey kapm. nk, sizin btn nl valyelerinizi tanyan bu nl sihirbaz la, aralarnda epeyce ak servenleri gemi. Bundan dolay ona Tanra Morgan derler. Onun gibi gururlu bir insan yoktur. Ve onu yumua tacak hi kimse kamamtr. Bylece, beni nee taan saraynza, evreye an ve n salm olan Yuvarlak Masa'nn grkemi gerekten doru mudur deil midir, bunu anlamaya ve denemeye gnderdi. Sizin akllarnz bala rnzdan almak iin bu serveni dzenlettirdi. nk Guinever'i dehet iinde brakmak, sanki bir hortlak gibi ba elinde olan o adamn Yuvarlak Masa'nn nnde syle dii szlerle, kralienin yreine indirmek istiyordu. ite atodaki yal leydi oydu. Sizin teyzeniz, Arthur'un vey kardei ve Tyntagelle'in kz. Daha sonrala r bu Tyntagelle iyi Utes'ten Arthur'u dourdu, ite soy lu valye, teyzen seni byledi. Evimde istediin gibi rahatna bak. Btn ev halk seni seviyor.

(37) Tanradr. Bysyle Kral Arthur ve valyelerini etkilemek ister. Trl klklarda grnebilir. Bir seferinde, bir cad olarak grlm.

105

Ve namusum zerine ant iiyorum Gavvain, ben se ni, Tanr'ya olan byk inancndan dolay ok seviyo rum." Gavvain, bunu kabul etmedi. Ve asla onun evine gi demeyeceini syledi. Kucaklatlar, ptler ve birbir lerini Tanr'ya emanet edip oracakta ayrldlar. Gavvain atnn zerinde, yiit bir tavrla Kral Arthur'un bulundu u yere doru son hzla gitti. Yeiller iindeki valye de, cannn istedii yere. Gavvain, imdi yeryznn krlarnda Gryngolet'i sryor. Yaamdan istediini alm bulunuyor. ou kez evlerde konaklad; ou kez ak havada kald. Birok servene atld ve bunlarn oundan zafer kazanarak kt. Btn bu servenleri imdi anlatmak istemiyorum. Boynundan alm olduu yara kapanmt. Ve l dayan kemerini btn yol boyunca bir kuak gibi takt. Bu kurdele, sol kolunun altnda bir dmle biti yordu. Bu, ona ktlk yapmamas iin verilmi olan bir dersti. Bana hibir bela gelmeden, saraya vard. Soylu lar, iyi Gavvain'in geldiini duyunca, bu yurtlukta byk bir nee yarattlar. Bu dn, onlara olaanst bir ey gibi geldi. Kral ve Kralie, Gavvain'i pt; ondan sonra, her yi it valye, Gavvain'in elini skmaya geldi ve ona gezisi ni sordu. valye de ballandra ballandra anlatt; kendisini denemek iin yaplan her eyi aklad. Yeil Kilise'deki serveni, valyenin davrann, 106

leydinin akn, en sonunda da kurdeleyi anlatt. Kendi suundan dolay boynundan ald yaray onlara gster di. Bunlar anlatrken ok ac ekiyordu. zntden in ledi ve yaray gsterirken utancndan yzn kan bast. valye, kurdeleyi krala verirken: "Bakn, lordum," dedi; "Boynumda tadm bu yara, suun kant. Gsterdiim ey korkaklk ve hrstan alm olduum ktlk ve ne yaptn bilmemenin be lirtisi. Yalancln belirtisi. Yaadm srece bunu hep yanmda tamalym. nk, hi kimse kendi ktl n bir kaza olmadan gizleyemez. Bir kez gmld m, bir daha ayrlmaz." Kral ve evresindeki soylular valyeyi avuttular. Anlatt ykye kahkahalarla gldler. Ve Yuvarlak Masa'nn lordlaryla leydileri u nokta da birleti: Oradaki btn dost valyeler, Gavvain'in hatr iin, bundan soma parlak yeil renkte bir kay takacak lard. Bu, Yuvarlak Masa'nn onuru olarak kabul edildi. Ve bu romans kitabnda anlatld gibi, bu kay takacak her valye, sayg grecekti. te bylece Arthur'un krallk gnlerinde bir serven yaand. Dahas, Brutus'un kitaplar da buna tanklk eder. Bundan soma, yiit bir valye olan Brutus'un d nemi balar. Ve, Troya'nm kuatlmasnn, kente yaplan saldrnn sona erdii zaman gelir. Bu servenden nce, buna benzer biroklar da yaanmtr. imdi, banda, dikenlerden bir ta tayan Hazreti sa, bizi mutlulua kavutursun. min. KM KT DNRSE, KENDNE... 107

www.cizgiliforum.com enginel