GR Birinci Galaksi mparatorluu kyordu. Aslnda mparatorluk yzyllardan beri ryor ve paralanyordu.

. Ama bu gerei sadece bir tek insan grebilmekteydi. Hari Seldondu bu adam. Birinci mparatorluun yetitirdii sonuncu byk bilgin. Ha ri Seldon psikotarih bilimini gelitirerek insan davranlarn matematik formlleri haline sokmay baarmt. Tek tek kiilerin neler yapacaklar nceden kestirilemezdi. Ama Seldon istatistik biliminin insan kitlelerinin gsterecekleri tepkilere uygulanabileceini anlamt. Kitle bydke, sonu da o derecede yanlmaz oluyordu. Seldonun zerinde alt kitle ise pek bykt. Galaksideki yerleim merkezlerinin bulunduu milyonlarca dnyada yaayan insan topluluklar. Seldon'un denklemleri bilgine, olaylarn kontrolsz biimde gelimelerine izin verildii takdirde mparatorluun keceini, bunu da insanlar iin ac ve strap dolu otuz bin yllk bir karmaann izleyeceini gsteriyordu. Bu srenin sonunda ancak kinci mparatorluk ykntlarn arasndan ykselebilecekti Ama varolan baz koullar uygun bir biimde ayarlanabilirlerse, iki imparatorluk arasndaki Gei Dnemi sadece bin yla inebilirdi. te Seldon da bunu salamak iin bilginlerden oluan iki yerleim merkezi kurdu ve bunlara Vakf adn verdi. Bilgin bunlar bilerek, isteyerek Galaksinin iki ucunda oluturdu. Fizikilerden oluan Birinci Vakf, herkesin gz nnde, dikkatleri zerine ekecek bir biimde kuruldu. Ama psiko-tarih ve kafa bilimi uzmanlarndan oluan kinci Vakfn varl bir esrar perdesiyle rtld. mparatorluk, Altn Galaksi ve Gizli Tanrlar kitaplarnda Gei Dneminin ilk drt yzyl anlatlmaktadr. (ok kimse kincinin varln bilmedii iin ksaca Vakf diye tanmlanan) Birinci Vakf balangta Galaksinin bombo D evresinde kaybolmu, kk bir toplumdu. Bazen acil bir durumla karlayor ve byle anlarda insan ilikileri zamann toplumsal ve ekonomik akmlar hareketlerini kstlyordu. Vakf byle bir durumda ancak bir tek yolu izleyebilmekteydi. Bunu baard zaman da nnde yeni bir gelime ufku alyordu. Btn bunlar artk oktan lm olan Hari Seldon planlamt stn bir bilime sahip olan Birinci Vakf etrafndaki barbarlam gezegenleri ynetimi altna ald lmekte olan mparatorluktan ayrlarak bamszlklarn ilan eden Diktatrlerle savaarak onlar yendi. Hatta mparatorluun son kalntlaryla karlamaktan da kanmad Son gl mparator ve son gl Galaksi Generaliyle savat ve onlar da yenmeyi baard. Seldon Plannn dzenli bir biimde gelitii ve artk kinci mparatorluun kurulmasn hibir eyin engelleyemeyecei dnlyordu. Gei Dnemi de fazla zarar vermeden sona erebilecekti Ama psiko-tarih bir istatistik bilimiydi. nemsiz de olsa bir aksilik kmas olasl vard. yle bir terslik de oldu. Hari Seldonun nceden gremedii bir olayd bu. Birdenbire ortaya Katr adyla tannan bir adam kt. Galaksideki hibir insanda olmayan bir kafa gc vard onda. nsanlarn duygularn ynlendirmeyi, kafalarn istedii biime sokmay baaryordu. Bu yzden en mthi dmanlar sonunda onun en sadk hizmetkrlar oldular. Ordular onunla savaamyorlard. Sonunda Birinci Vakf kt ve Seldon Plannn uygulanmas da durdu. Geride o esrarl kinci Vakf kalmt. Bu grup Katr'n birdenbire ortaya kmas yznden gafil avlanmt ama artk ar ar bir kar saldrya hazrlanyordu. En byk savunma silah nerede olduunun bilinmemesiydi. Katr da btn Galaksiyi ele geirebilmek iin kinci Vakf aryordu. Birinci Vakftan kalan sadk kimselerse yardm istemek iin bu grubu bulmaya alyorlard. Ama ne Katr, ne de Birinci Vakfllar o toplumu bulabildi. Katr nce Bayta Darell adl bir kadn engelledi. Bylece zaman kazanan kinci Vakf uygun bir ekilde saldrya gemeyi ve Katr' kesinlikle durdurmay baard. Sonra da Seldon Plannn yeniden uygulanmasn salamaya alt. Ancak bir bakma kinci Vakf rten esrar perdesi aralanmt Birinci Vakf artk ikinci grubun varln biliyordu; ancak geleceini kafa bilimleri uzman olan baz kimselerin kontrol etmelerini istemiyordu. Birinci Vakf fizik gc asndan dierinden stnd. kinci Vakf engelliyordu bu. Ama hepsi bu kadar deildi. Grubun iki grevi vard Birinci Vakf durdurma ve izini kaybettirmek. kinci Vakf en byk Birinci Konumacs Preem Palver'in ynetiminde bunu baard. Grnte Birinci Vakf sava kazand, kinciyi yendi. Ondan sonra da Galakside gitgide glenmeye balad. kinci Vakfn hl varolduunun farknda bile deildi. Artk Birinci Vakfn kuruluundan beri aradan drt yz doksan sekiz yl gemiti. Vakf gcnn

doruundayd. Ama bir tek insan grne aldanmak istemiyordu... BR Encmen yesi 1 Golan Trevize, Seldon Saraynn nndeki geni basamaklarda durmu, gnete ldayan kente bakyordu. Tabii inanmyorum! Terminus suyun topraa oran yksek, lk iklimli bir gezegendi. Hava kontrolne balanmas bu dnyay daha rahat bir hale sokmutu. Ama Trevize sk sk, bu, gezegeni ilgi ekmeyen bir duruma getirdi, diye de dnyordu. Gen adam, Hibirine inanmyorum, diye tekrarlayarak glmsedi. Dzgn, beyaz dileri prl prld. Onun gibi Encmen yesi olan arkada Munn Li Compor endieyle ban sallad. Neye inanmyorsun? Kenti kurtardmza m? Munn, Terminus geleneklerine meydan okuyarak ikinci bir kk isim almt. Li adn. Ah, ona inanyorum. Bunu baardk. yle deil mi? Seldon da baaracamz, byle yapmakla doru davranm olacamz sylemiti. O daha be yzyl kadar nce olacaklar grmt. Compor sesini alaltarak fsldar gibi, Dinle, dedi. Benimle byle konumana bir itirazm yok. nk ben btn bunlar sadece gevezelik sayyorum. Ama herkesin nnde avaz avaz barrsan bu szleri bakalar da duyar. Akas, sana yldrm arpt zaman yaknnda olmak istemiyorum. Yldrm hedefini arabilir. Trevize hl glyordu. Kentin kurtulduunu sylememin ne zarar var? Ya da bunu savamadan baardmz aklamann? Compor, Savaacak kimse yoktu ki! dedi. Salar tereya gibi sar, gzleri de gk mavisiydi. Gen adam moda olmayan bu renkleri deitirmeye de hibir zaman raz olmamt. savaa ne dersin? Golan Trevize uzun boylu, esmerdi. Hafif dalgal siyah salar vard. Yrrken baparmaklarn her zaman takt yumuak elyafl kuaa sokmay det edinmiti. Bakentin yeri yznden i sava m kacakt yani? Ama bu sorun bir Seldon krizine yol aacak kadar nemli saylyordu. Hannisin siyaset yaam bu yzden mahvoldu. Sen ve ben bu sayede son seimde Belediye Encmenine ye olduk. Sorun askda keldi... Trevize elini dengesini bulan bir terazi gibi bir saa, bir sola edi. Gen adam basamaklarda duruyor, hkmetin dier yelerine, basn ve yayn temsilcilerine, Seldonun dnnde bulunabilmek iin birer davetiye koparm olan sosyetik tiplere de aldrmyordu. (Daha dorusu Seldonun hayalinin yeniden belirmesine tank olmulard.) Hepsi de glp konuarak basamaklardan iniyorlard. Seldonun takdirini kazanmasna mutluydular. Trevize kmldamyor, kalabalk dalga dalga yanndan akp gidiyordu. Munn Li Compor iki basamak indi. Sonra sanki arkadayla aralarnda gzle grlmeyen bir ip varm da birdenbire gerilivermi gibi duraklad, Gelmeyecek misin? Ne acelen var? Encmen Toplants, Belediye Bakan Branno durumu uzun uzun, ar ar incelemedike balayamaz ki. Kadn bir heceyi ancak bir saniyede sylyor. Yine tatsz bir sylevi dinlemek iin acele edecek deilim. u kente bak! Gryorum. Dn de grdm. Ama buray be yzyl nce ilk kurulduu zaman grdn m? Compor dalgn dalgn dzeltti. Drt yz doksan sekiz yl nce. ki yl sonra Terminusun kuruluunun be yznc yl dnm kutlanacak. Belediye Ba- kanmz Branno da o gnleri grecek. nk sresi henz dolmam olacak. Daha dorusu bir aksilik olmayacan ve yl dnmn kutlayacan umuyoruz. Trevize alayla tekrarlad. Umuyoruz... Terminus be yzyl nce kurulduu zaman nasl bir yerdi? Bir tek kent! Hibir zaman bitirilemeyen bir Ansiklopediyi hazrlayan bir grup insann oturduu kk bir yer. Ansiklopedi tamamland ya! Galaksi Ansiklopedisinden mi sz ediyorsun? Ama o, grubun balangta zerinde alt eser deil

ki! Elimizdeki bir bilgisayar ve bu her gn deitiriliyor. Tamamlanmam olan eski Ansiklopediyi hi grdn m? Hardin Mzesindekini mi kastediyorsun? Evet, Salvor Hardin Kkenler Mzesindekini. Tarihin tam ve doru olmasn istiyorsun! O halde mzenin tam adn syle. O esere baktn m? Hayr. Bakmam gerekiyor muydu? Yok canm, demez. Her neyse... Ama o adamlar... bir grup Ansiklopedi uzman kentin ekirdeini oluturuyorlard. Galaksinin dier blmlerinden ok uzaktaki bir gnein etrafnda dnen, hemen hi madeni olmayan bir gezegendeki kk bir kasaba. Galaksinin snrndaki bir gezegende... imdi, be yzyl sonra banliylerle dolu bir dnya halini aldk. Btn gezegen bir tek park sanki. stediimiz kadar madenimiz de var. Ve artk her eyin merkezi saylyoruz. Compor, Pek deil, dedi. Galaksinin dier blmlerinden ok uzakta olan bir gnein etrafnda dnyoruz hl. Yine Galaksinin snrndayz. Ah, hayr, bunu dnmeden syledin. Bu kk Seldon Krizinin amac da buydu. Artk tek Terminus gezegeninden ok daha nemliyiz, Vakfz biz. Kollarn Galaksinin derinliklerine kadar uzatan, btn evreni snrdaki yerinden yneten bir g. Bunu baaryoruz, nk Galaksinin dier taraflarndan kopmu deiliz. Astronomi asndan evredeyiz ama bu da nemli deil. Pekala. Bunu kabul ediyorum. Bu konunun Comporu ilgilendirmedii belliydi. Gen adam bir basamak daha indi. ki arkadan aralarndaki grnmeyen ip daha da gerildi. Trevize arkadan yukarya, yanna ekmek iin uzand. Bunun ne anlama geldiini kavramyor musun, Compor? Mthi bir deiiklik oldu ama biz bunu kabul edemiyoruz. in iin o eski kk Vakf istiyoruz. Eski gnlerdeki o ufak, bir tek dnyay. Demir yrekli kahramanlar ve soylu azizlerin yaad ve bir daha dnmemek zere kaybolan o eski gnleri zlyoruz. Yapma, canm! ok ciddiyim! u Seldon Sarayna bak. Balangta Salvor Hardin zamannda karlalan ilk acil durumlar srasnda sadece bir Zaman Mahzeni vard. Seldon'un holografik hayalinin belirdii kk bir salon. Hepsi o kadar. Ama imdi buras dev bir trbe. Ancak... bu sarayda bir tek g alan rampas var m? Bir kayar yol? Bir yer ekimi asansr? Hayr, buraya sadece bu merdivenler yaplm, basamaklardan inip kyoruz. Hardinin zamanndaki gibi. En beklenmeyecek anlarda korku iinde gemie sk sk sarlyoruz. Trevize heyecanla kollarn at. Yapda gzle grlr madeni bir ayrnt var m? Bir tek para bile yok. Tabii, hi olur mu? Salvor Hardin'in zamannda gezegende hemen hi maden yoktu. Dardan da pek az ithal ediliyordu. Hatta bu koskocaman yn yaparken zamanla pembelemi eski plastikleri bile kullandk. Dier dnyalardan gelenlerin duraklayarak, 'Galaksi! Ne gzel eski plastik!' diye barmalar iin. Bana inan, Compor. Bunlarn hepsi de yapmack! nanmadn bu mu? Seldon Saray m? Trevize fkeli bir fsltyla Ve btn iindekiler, dedi. Atalarmz buraya, Galaksinin snrna gizlenmiler. Bizim de ayn eyi yapmamz art m? Bence Galaksinin ortasna gitmeliyiz. Her eyle ilgilenmeliyiz. Ama Seldon senin yanldn sylyor! Seldon Plan gerektii ekilde geliiyor! Biliyorum, biliyorum. Terminus'taki her ocuk ayn inanla yetitiriliyor: Hari Seldon bir plan yap t. O her eyi be yzyl nce grd. Vakf kurdu. Bu Vakfn belirli baz acil durumlarl a karlaacan biliyordu. Holografik hayalinin byle durumlarda belirmesini salad. Her grnnde daha sonraki krize eriebilmemiz iin gerekli bilgiyi verdi. Ama az bir bilgiyi! Bylece bin yl tamamlayacaz. Be yzyl nce kmeye balayan ve iki yzyl nce tmyle paralanan o harap olmu yapnn zerine salam ikinci ve daha byk bir imparatorluk kuracaz. Btn bunlar bana neden sylyorsun, Golan? nk btn bunlar bir oyun! Hepsi de uydurma! Belki balangta gerekti. Ama hi olmazsa imdi sahte! Biz kendi kendimizin efendisi deiliz. Plan izleyenler de biz olmadmz gibi! Compor arkadan dikkatle szd. Daha nce de byle szler syledin, Golan. Ama ben her seferinde damarma basmak iin gln eyler iddia ettiini dndm. Ama Galaksi! Sen galiba ciddisin! Tabii ciddiyim!

Olamaz! Ya benimle karmak bir yoldan alay etmeye alyorsun ya da akln kardn. Sakinlemi olan Trevize, kisi de deil, diye karlk verdi. Artk heyecann belirtmek iin ellerini sallamasna gerek kalmadn dnyormu gibi baparmaklarn kuana soktu. Bu konuyu daha nce de dndm, bunu itiraf ediyorum. Ama o srada sadece sezgilerim yznden yle dnyordum. Ne var ki, bu sabah burada oynayan o komedi her eyi olduu gibi grmemi salad. Ve ben de bunu Encmene aklayacam. Compor, Sen gerekten ldrmsn, dedi. yi ya! Benimle gel ve syleyeceklerimi dinle. ki arkada basamaklardan indiler. Geriye sadece onlar kalmt. Geni basamaklardan son inenler de onlar oldular. Trevize ne doru bir adm atarken, Compor ona bakarak sessizce dudaklarn oynatt. Budala! 2 Belediye Bakan Harla Branno, Encmen toplantsn atn bildirdi. Kadn salondakilere pek de dikkatle bakmamt. Ama oradakilerin hepsi Belediye Bakannn kimlerin geldiini ve kimlerin geciktiini hemen fark ettiini biliyorlard. Harla Branno'nun kr salar dikkatle dzeltilmiti. Bu ne fazla kadnca, ne de erkeksi bir biimdi. Kadn salarn byle taratyordu, ite o kadar. fadesiz yz gzel deildi. Ama nedense insan ona bakt zaman arad gzellik olmuyordu. Harla Branno gezegenin en baarl yneticisiydi. Kimse onun, Vakfn ilk iyi yzyllk tarihini canlandran Salvor Hardinler, Hobar Mallowlar kadar olaanst olduunu ileri sremezdi Buna karlk hibir Terminus'lu kadn Katr'n ortaya kmasndan nce Vakf babadan oula kalan bir miras gibi yneten ndburlar gibi ahmaka davranmakla da sulayamazd. Belediye Bakannn sylevleri insanlarn kafasn etkilemiyordu. Dramatik davranlarda bulunmay da bilmiyordu Harla Branno. Ama sessizce karar vermesini ve hakl olduuna inand srece bunlar uygulamasn biliyordu. Grnte herkesi etkisine alan bir ekicilii yoktu. Ama semenleri verdii kararlarn doru olduuna inandrmay baaryordu. Seldon kuramna gre tarihin getirecei deiiklikleri nlemek olanakszd. (Tabii bu, aslnda beklenmedik olaylar olmad srece geerliydi. Ve Seldoncular o sarsc Katr olayna karn bu gerei unutuyorlard.) Yine Seldon kuramna gre Terminus her eye karn Vakfn srekli merkezi olarak kalabilirdi. Ama kalabilirdi diyoruz. nk biraz nce be yz yandaki hayali Vakfllara gzken Seldon, Terminusta kalmalar olaslnn yzde 87.2 olduunu sakin sakin aklamt. Tabii en koyu Seldoncular bile Vakf Federasyonunun merkezine yakn bir yere tanlmas olaslnn yzde 12.8 olduunu hibir zaman unutmayacaklard. O zaman da Seldonun biraz nce aklad btn felaketler olacakt. Aslnda bu eski bir tartmayd. Ve bu sekizde bir olasln yerine gelmesini ve Vakfn baz felaketlere uramasn Belediye Bakan Branno nlemiti. Kadnn byle bir eye izin vermeyecei bandan beri belliydi. Harla Branno bir sre halkn gznden dmesine karn kararn hibir zaman deitirmemiti. Belediye Bakan Terminusun Vakfn geleneksel merkezi olduunu ve daima da byle kalacan kesin bir dille aklamt. Brannonun siyasi dmanlar kadnn karikatrlerini baaryla izerek gl enesini bir granit parasna benzetmilerdi. Ama ite bugn Seldon, Harla Brannonun iddiasn desteklemiti. Belediye Bakanna belirli bir sre iin de olsa pek nemli bir siyasi stnlk salayacakt bu. Branno bir yl nce, Seldon grnd zaman beni desteklerse, o zaman grevimi baaryla tamamladm dneceim, demiti. O zaman emekliye ayrlacam ve yal bir devlet kadn roln oynayacam. Sonu belli olmayan siyasi savalara girimek istemiyorum. Ama kadna kimse inanmamt. Harla Branno siyaset alanndaki savalara, eski Belediye Bakanlarndan daha da alkt. Seldonun hayali belirmi ve gzden kaybolmutu, ama Brannonun emekliye ayrlacakm gibi bir hali de yoktu. Belediye Bakan imdi berrak bir sesle ve Vakf aksanyla konuuyordu. Bunu ayp sayd falan yoktu. Bir keresinde Mandresse eli olarak gnderildiinde son zamanlarda pek moda olan eski mparatorluk tarz konumay benimsemeye kalkmamt. Bu lehenin moda olmasn salyorlar, mparatorluk hayalleri

kuran ve merkezin i eyaletlerden birine tanmasn isteyen kimselerdi. Harla Branno, Seldon krizi sona erdi, diyordu. Yenilen taraf tutanlara ne szle, ne de hareketlerle misilleme yaplacak. Bu eski bir tredir. Akllca bir gelenek. Birok drst insan Seldonun isteini red etmeleri iin ok nemli nedenler olduuna inanyorlard. Onlar kk drmeye hi gerek yok. nk sonunda gururlarn kurtarabilmek iin Seldon Plann tmyle ret etmekten baka are bulamayacaklar. Buna karlk kaybeden tarafn yenilgiyi anlayla, yeniden tartmaya kalkmadan kabul etmeleri gerekiyor. Bu da yine gl, hoa gidecek bir gelenek. Artk bu konu iki taraf iin de geride kald. Ve kesinlikle kapand. Bir an durup toplantdakileri bir an szdkten sonra konumasn srdrd. Sayn Encmen yeleri, zamann yars geti. ki mparatorluk arasndaki bin yllk srenin yars. Glklerle karlatk ama yine de bir hayli ilerledik. Hatta hemen hemen bir Galaksi mparatorluu saylabiliriz. Ve artk nemli bir d dmanmz da yok. Seldon Plan olmasayd Gei Dnemi otuz bin yl srecekti. Otuz bin yl sren bir paralanma ve karmaa devrinden sonra belki kimsede mparatorluk kuracak kadar g kalmayacakt. Belki de geride birbirinden kopmu, can ekien dnyalar brakacaktk. Bugn sahip olduumuz her eyi Hari Seldona borluyuz. Geri kalanlar iin de onun oktan lm olan kafasna gvenmek zorundayz. Bundan sonraki tehlike kaynaklar yine biziz, yeler. Bundan sonra hibir ye Plann deerinden kuku duymamaldr. imdi sakin ve kesin bir tavrla anlaalm. Plan hibir zaman resmi bir ekilde eletirmeyeceiz, ktlemeyeceiz ve kukuyla karlamayacaz. Plan tam anlamyla desteklemeliyiz. Plan be yzyl iinde deerini ka kez kantlad! O insanln gvencesidir, onunla oynamaya gelmez. Teklifimi kabul ediyor musunuz? Baz mrltlar duyuldu. Belediye Bakan nerinin onaylandn gzleriyle de grmek iin ban kaldrp yelerin yzlerine bakmad bile. Encmenin her yesini tanyor, her birinin nasl bir tepki gstereceini biliyordu. Seldon onu desteklemi ve Branno da bylece bir zafer kazanmt. Zaferin hemen ardndan kimse ona kar kmayacakt. Belki gelecek yl buna kalkanlar olabilirdi. Ama imdi deil. Kadn, gelecek yln sorunlarn, diye dnd. Yine gelecek yl zerim... Evet, teklifini hepsi kabul edeceklerdi. Ama sadece biri dnda... Dnceleri kontrol altna m aldnz, Belediye Bakan Branno? Golan Trevize hzla yaklayordu. Sanki dierlerinin sessizliini dengelemek istiyormu gibi iyice yksek sesle konumaktayd. Gen adam yerine oturma gereini grmemiti. Trevize yeni ye olduu iin yeri de arka sralardayd. Branno yine ban kaldrmad. Fikirlerinizi aklar msnz, ye Trevize? dedi. Hkmet konuma zgrln yasaklayamaz. Btn insanlarn gnn siyasi sorunlar tartmaya hakk vardr. zellikle bu grev iin seilmi olan encmenin erkek ve kadn yelerinin. Ve bir siyasi sorunu Seldon Planndan ayrmak olanakszdr. Branno ellerini kavuturarak ban kaldrd. Yz ifadesizdi. ye Trevize, bu tartmaya ynetmelie uygun olmayan bir ekilde kartnz. Size sz verilmemiti. Ancak sizden fikirlerinizi aklamanz da istenmiti. Onun iin imdi size cevap vereceim. Seldon Plan konuma zgrln deil, zel nitelikleri dolaysyla bizim hareketlerimizi kstlar yalnzca. Seldonun hayali son ve kesin karar vermeden nce olaylar trl biimde yorumlanabilir. Ama Seldon kararn verdikten sonra artk bu konu Encmende tartlamaz. Ayrca sonu konusunda nceden kesin bir fikir de aklanamaz. Yan, Hari Seldon yle, yle derse, yanlm olur,' diye iddia edilemez. Ya insan gerekten byle dnyorsa. Bayan Bakan? Eer bu kimse sradan bir insansa bu fikrini aklar. Ama zel bir biimde. Yani teklif ettiiniz konuma zgrl yasa sadece Encmen yelerine uygulanacak, yle mi? zellikle ve tmyle onlara? Tabii. Bu, Vakf yasasnn yeni bir ilkesi de deil. Bu yntem daha nce de btn partilerin Belediye Bakanlar tarafndan uyguland. zel bir gr as nemli saylmaz. Ama resmi bir fikir arlk tar ve tehlikeli olabilir. Bu noktaya kadar ilerledik. Artk birtakm tehlikeleri gze alamayz. Bayan Bakan, size, bu ilkeyi Belediye Encmeninin belirli davranlarna pek ender ve ksa srelerle uygulandn hatrlatabilir miyim? Bu yasak hibir zaman Seldon Plan kadar geni ve tanmlanmas imknsz bir konuya uygulanmad. Korunmas en ok gereken ey de yine Seldon Plan. nk bu konudaki sorular ok tehlikeli olabilir.

Ltfen bir eyi dnr msnz, Bayan Bakan?... Trevize dnd. imdi sra sra oturan Encmen yelerine hitap ediyordu. Hepsi de bir dellonun sonucunu bekliyormuasna nefeslerini tutmu gibiydiler. Sayn Encmen yeleri, ltfen dnn! Seldon Plan diye bir ey olmadn dnmemiz iin pek ok neden yok mu? Bakan Branno usulca, Plann bugn nasl altn grdk, diye hatrlatt, Trevize nutuk syler gibi sesini ykseltirken, kadn deta fsltyla konumaya balamt. Ben de bunu kastediyorum! Plann bugn nasl altn grdk. Onun iin de bize retildii biimde bir Seldon Plan olmadn, olamayacan anladk, Sayn yeler. ye Trevize, usule aykr davranyorsunuz. Bu konumay srdremezsiniz. Grevimin bana tand bir yetki bu, Bayan Bakan! O yetkiyi sizden alyorum, Sayn ye. Bu yetkiyi alamazsnz! Konuma zgrln kstlayan kararnz bir yasa kadar gl deil! Encmende resmen bir oylama da yaplmad! Eer yapldysa bunun yasal olup olmadn sormaya hakkm var! Konuma yetkinizi almamn, Seldon Plann korumay amalayan teklifimle hibir ilikisi yok, Sayn ye! O halde yetkimi neye dayanarak alyorsunuz? Sizi vatana ihanetle suladlar, Sayn ye! Sizi bu salonda tutuklatarak Encmen yelerine kar saygszlk etmek istemedim. Ama gvenlik grevlileri kapda bekliyorlar. Sizi buradan karken tutuklayacaklar. imdi sizden sessizce kp gitmenizi isteyeceim. Dncesizce davranrsanz, o zaman bunun bir tehlike oluturduunu dneceim. Ve o durumda gvenlik grevlileri salona girecekler. Buna gerek kalmayacan umuyorum. Trevize kalarn att. Salona derin bir sessizlik kmt. Gen adam kendi kendine, Herkes bunu bekliyor muydu? diye sordu. Ben ve Compordan baka herkes? Dnerek kapya bakt ama kimseyi gremedi. Ancak Belediye Bakan Branno'nun blf yapmadn da biliyordu. Ben se -semenlerin nemli bir b-blmnn temsilcisiyim, Bakan Branno... Trevize fkesinden kekelemeye balamt. Herhalde sizin yznzden d krklna urayacaklar. Bu lgnca sulamay hangi kantlara dayanarak yapyorsunuz? Sras geldiinde o da aklanacak. Ama elimizde gereken her trl kant var, bundan emin olabilirsiniz. ok ihtiyatsz bir gensiniz, ye Trevize. Baz durumlar da anlayamyorsunuz. Bir insan arkadanz olabilir. Ama vatannza ihanete kalktnz zaman size katlmak istemeyebilir. Trevize dnp Compor'un mavi gzlerine bakt. Bu gzlerde hibir anlam yoktu. Belediye Bakan Branno sakin sakin, Hepiniz de tanksnz deil mi? dedi. Ben son szlerimi syler sylemez, ye Trevize hemen dnd ve ye Compor'a bakt. Artk salondan kar msnz, Sayn ye? Yoksa bizi salonda birini tutuklatmak gibi vakarmza yakmayacak bir davranta bulunmaya m zorlayacaksnz? Golan Trevize dnd. Hzla kapya giderek oradaki basamaklardan kt. Darda tepeden trnaa kadar silahl iki niformal grevli, gen adam aralarna aldlar. Ve Trevizenin arkasndan kaytszca bakan Harla Branno, dudaklarn fazla aralamadan, Budala... diye fsldad. 3 Liono Kodell, Belediye Bakan Brannonun ynetimi boyunca Gvenlik Bakanl yapmt. Onun sk sk syledii gibi, yle yorucu bir i saylmazd bu. Kodell'in bu sznn doru olup olmadn kimse bilmiyordu. Liono Kodell yalan syleyecek birine pek benzemiyordu, ama bunun da nemi yoktu. Kodell'de rahat ve dost canls bir adam hali vard. Belki de iine uygun bir tavrd bu. Boyu ortadan ksa, kilosu buna gre biraz fazlayd. Posby da artk krl deil, daha ok beyazd. Bir Terminus vatanda iin olaanst bir sst bu byk. Kodellin gzleri kahverengi ve prl prld. Donuk renkli tulumunun gsnde bilinen o parlak renkli iaret vard. Kodell, Oturun, Trevize, dedi. Bu ii olabildii kadar dosta halletmeye alalm.

Dosta m? Bir vatan hainiyle mi? Trevize baparmaklarn kuana soktu ve gsterilen yere de oturmad. Vatana ihanetle sulanan biriyle. Henz sulamann mahkm edilmek sayld bir noktaya gelmedik. Bu sulamay yapan Belediye Bakan olsa bile. O duruma hibir zaman dmeyeceinizi umarm. Benim grevim sizi temize karmak. Tabii mmknse... Bu sorunu henz kimse bir zarar grmeden hemen zmlemeyi tercih edeceim. Biliyorum, belki gururunuz krld ama hepsi o kadar. Bu da halkn karsnda yarglanmanzdan daha hafif bir ey. Bu bakmdan benimle ayn fikirde olduunuzu umarm. Trevize yumuamad. Bana ho grnmek zahmetine katlanmayn. Greviniz, sanki gerekten bir vatan hainiymiim gibi beni sktrmak. Ben vatan haini deilim. Bunu sizi ikna edecek biimde kantlamak zorunda kaldm iin de fkeleniyorum. Neden siz vatanmza sadk olduunuzu beni inandracak bir biimde kantlamyorsunuz? Prensip bakmndan buna kimse itiraz edemez. Ama ne yazk ki, g benden yana. Sizinse hibir yetkiniz yok. te bu yzden de sorguya ekmek benim hakkm, sizin deil. Ha, aklma gelmiken... Vatanma sadk olmadmdan, ihanete kalktmdan kukulandklar takdirde beni bu grevden alrlar. Beni de yerime geen kimse sorguya eker. Bu konuda o kiinin benim davranlarm taklit edeceini umarm. Yani imdi size davranacam gibi hareket etmesini. Bana nasl davranacaksnz? Bir eitiniz ve bir dostunuz gibi. Tabii sizden de bana ayn eklde davranmanz isteyeceim. Trevize ac ac sordu. Size bir iki ikram edebilir miyim? Belki daha sonra edebilirsiniz. Ama imdi ltfen oturun. Bunu sizden bir dost olarak rica ediyorum. Trevize kararszca duraklad. Sonra da oturdu. Birden meydan okumay srdrmenin anlamsz olacan sezmiti. Ee, imdi ne olacak? Sizden soracam sorulara drst ve tam olarak, kaamaa sapmadan cevap vermenizi rica edeceim. Ya vermezsem? Bunun gerisindeki gizli tehdit nedir? Beyin sondas m? yle bir eye gerek olmayacan umarm. Ben de yle. Hele sonda bir Encmen yesine hi uygulanmamaldr. Sonda vatanma ihanet etmediimi ortaya koyar. Beraat ettiim zaman banz isterim. Hatta belki Belediye Bakannkini de. Siyasi bakmdan tabii. Belki bu beyin sondasn denemenize deer. Kodell kalarn atarak ban hafife sallad. Ah, hayr, hayr! Sondann beyninize zarar vermesi olasl ok byk. Bazen insan ok ar iyileiyor. Bu tehlikeyi gze almanza demez. Kesinlikle. Biliyor musunuz, aresiz kalnp beyin sondas kullanld zaman... Bu bir tehdit mi, Kodell? Ben sadece bir gerei aklyorum, Trevize. Beni yanl anlamayn, Sayn Encmen yesi. Gerektii takdirde beyin sondasn da kullanrm. Susuz olsanz bile bunu engelleyemezsiniz. renmek istediiniz nedir? Kodell masasndaki bir dmeye bast. Sorularm ve yantlarnz kaydedilecek. Hem ses, hem de grnt olarak. Sorularm cevapsz brakmayn. Ya da soru sormadm zaman kendinizce baz aklamalarda bulunmayn. Bu ara byle bir ey doru olmaz. Bunu anladnzdan eminim. Trevize, Kodell'i aa grdn belirten bir tavrla, inize gelen eyleri kaydedeceiniz anlalyor, dedi. Bu doru. Ama yine beni yanl anlamayn. Sylediklerinizi arptacak deilim. Aklamalarnz ya kullanacam ya da kullanmayacam, hepsi bu kadar. Ancak neleri kullanmayacam siz de anlayacaksnz. Bylece zamanm bouna harcamayacaksnz. Kendi zamannz da. Bakalm. Greceiz. ye Trevize... Kodell'in sesinin daha da resmilemesi kayda balam olduunu gsteriyordu. Seldon Plannn varlna inanmadnz birka kez ve ak ak sylediinizi sanyoruz. Trevize ar ar, Madem bunu birka kez ve ak ak sylemiim, dedi Daha baka ne istiyorsunuz? nemsiz noktalarn zerinde durarak bouna zaman kaybetmeyelim, Sayn ye. Her eyi kendi aznzla itiraf etmenizi istiyorum. Kendi sesinizle. Ses kaydnn belirtecei zelliklerle. Aklnzn tam anlamyla banzda olduu anlalacak bir biimde.

Kimyasal maddeler ya da baka yollarla salanacak bir hipno-etki, ses kaydndaki zellikleri deitirdii iin sanrm. Hem de ok belirli bir biimde deitiriyor. Bir Belediye Encmeni yesini sorguya ekerken yasal olmayan yollara bavurmadnz kesinlikle kantlamak istiyorsunuz deil mi? Haklsnz. Bana hak verdiiniz iin memnun oldum, Sayn ye, imdi konumamz srdrelim. Seldon Plannn varlna inanmadnz birka kez ak ak sylemisiniz. Buna itiraz ediyor musunuz? Trevize szlerini dikkatle seerek ar ar, Seldon plan dediimiz ve inandmz eyin sandmz kadar nemli olduuna inanmyorum, diye aklad. Bu belirsiz bir aklama. Cevabnz biraz geniletir misiniz? Grm yle aklamaya alacam: Genel olarak Hari Seldonun be yzyl nce psika-tarih diye bilinen matematik biliminden yararlanarak insanlarn geleceini en ufak ayrntsna kadar hesapladna inanlyor. Bizi Birinci mparatorluktan kincisine gtren bir yolda ilerlediimiz ne srlyor. Bence bunlar pek safdilce eyler. Olmalar da imknsz. Yani Hari Seldonun hi yaamadn m dnyorsunuz? Hayr, hayr, yaam tabii. Seldon'un psiko-tarih bilimini gelitirdiine mi inanmyorsunuz? Hayr, ne mnasebet! Ben bunu kastetmedim. Buraya bakn, Sayn Bakan, eer frsat verselerdi bunu Encmen yelerine anlatacaktm. imdi size aklayacam. Aklayacam gerek o kadar belirli... Gvenlik Bakan usulca ama pek belirli bir ekilde kayt aygtn durdurdu. Trevize duraklayarak kalarn tatt. Bunu neden yaptnz? Zamanm ziyan ediyorsunuz, Sayn ye. Ben sizden nutuk ekmenizi istemedim. Benden grlerini aklamam istemediniz mi? Hayr, istemedim. Sizden sorular basit bir ekilde, dorudan doruya, kaamaa sapmadan yantlamanz rica ediyorum. Sadece sorulara karlk verin. Sormadm ayrntlara girmeyin. yle yaptnz takdirde bu konuma uzun srmez. Trevize, Yani, dedi. ddiaya gre ben bir su iledim. imdi bu resmi hikyeyi destekleyecek szler sylememi istiyorsunuz. Biz sizden sadece gerei aklamanz istiyoruz. Szlerinizi arptmayacamzdan emin olabilirsiniz. Ltfen... zin verin de tekrar deneyeyim. Sizinle Hari Seldon'dan sz ediyorduk. Kodell aygt yeni den altrarak sakin sakin tekrarlad. Seldonun psiko-tarih bilimini gelitirdiine mi inanmyorsunuz? Trevize sabrszln gizleyemeyerek, Seldon'un psiko-tarih adn verdiimiz bilimi gelitirdii kesin, diye homurdand. fke ve aresizlikle ellerini sallayp duruyordu. Siz bu bilimi nasl tanmlarsnz? Galaksi! Bu ou zaman, belirli koullar altnda eitli drtlerle karlaan insan topluluklarnn gsterdikleri genel tepkiyle ilgilenen bir matematik dal, diye tanmlanr. Yani bu bilimin toplumsal ve tarihsel deiiklikleri nceden bildii iddia edilir. 'ddia edilir, dediniz. Bu iddiay matematik konusunda ok bilgili olduunuz iin mi kukuyla karlyorsunuz? Trevize, Hayr dedi. Ben bir psiko-tarih uzman deilim. Vakf hkmetinin yeleri, Terminusun vatandalar da deil. Hibiri de... Kodell elini kaldrarak usulca, Sayn, ye, diye mrldand. Trevize sustu. Kodell, Hari Seldonun Birinci mparatorluktan balayarak Vakftan geen ve sonunda kinci mparatorlua erien yolu saptarken, en byk olaslklar ve en ksa sreleri ieren gerekli analizleri yapmadn dnmeniz iin bir neden var m? diye sordu. Trevize alayla gld. Yannda deildim. Bunu nereden bilebilirim? Yapmadn bilebilir misiniz? Hayr. u son be yzylda Hari Seldon'un holografik hayali tarihi bir dnm noktasna her yaklamzda bize grnd. Belki de bu holografik hayalleri Hari Seldonun yaamnn son ylnda hazrlattn kabul etmiyorsunuz?

Sanrm bunu kabul etmemem imknsz. Sanm, yle mi? O hayalin gemite yaam birinin bir oyunu ya da hilesi olduunu syleyebilir misiniz? Trevize iini ekti. Hayr, byle bir eyi syleyemem. Hari Seldon'un aklamalarn baka birinin ynettiini syleyebilir misiniz? Hayr. Byle bir ey hem mmkn deil, hem de bir ie yaramaz. Anlyorum. Seldonun son grn srasnda siz de salondaydnz. Onun be yzyl nce hazrlanm olan analizinin bugn gerekten var olan koullara uymadn iddia edebilir misiniz? Trevize ani bir neeyle, Tersine, diye bard. Analiz olaylara gerekten ok uyuyordu. Kodell onun keyiflenmesine aldrmad. Ama Sayn ye, Seldonun grnmesinden sonra hl onun Plannn var olmadn iddia ediyorsunuz... Tabii! Analiz olaylara ok iyi uyduu iin yle bir plan olmadn sylyorum... Kodell kayt aygtn durdurmutu. Sayn ye, diye ban sallad. Beni kayd silmek zahmetine sokuyorsunuz. Ben size sadece hl o garip inancnzda srar edip etmediinizi sordum. Siz bana nedenleri aklamaya baladnz. zin verin de sorumu tekrarlayaym. Dmeye bast. Ama Sayn ye, Seldonun grnmesinden sonra hl onun Plannn var olmadn sylyorsunuz. Nereden biliyorsunuz? Seldon'un grnmesinden sonra hi kimse ihbarc dostum Compor'la konuma frsatn bulamad. Byle bir tahminde bulunduumuzu syleyelim, Sayn ye. Ve, Tabii yle sylyorum, dediinizi dnelim. Bu cmleyi ek bilgi vermeden tekrarlarsanz, iimize devam ederiz. Trevize alayla, Tabii yle sylyorum, dedi. Kodell mrldand. Eh, Tabii yle sylyorum, cmlelerinden hangisi kulaa daha normal geliyorsa onu kullanrz. Teekkr ederim, Sayn ye. Kayt aygtn tekrar kapatt. Trevize sordu. Hepsi bu kadar m? Bana gerekeni bu kadar. Size gereken birtakm sorular ve yantlar. Terminus'a ve onun ynettii btn Vakf Federasyonuna Seldon Plan efsanesini tmyle kabul ettiimi gsterecek bir konuma. Daha sonra yadsmaya kalktm zaman herkes benim ya deli olduumu ya da Don Kiota davrandm dnecek. Ya da bir vatan haini olduunuzu. nk heyecanl bir kamu Plann, Vakfn gvenlii iin zorunlu olduuna inanyor. Anlaabilirsek belki bu konumay yaynlamamza gerek kalmaz, ye Trevize. Ama gerektii takdirde btn Vakfn bu sorgulamay duymasn salayacaz. Trevize kalarn att. Gerekten sylemek istediim eylerle ilgilenmeyecek kadar aklsz msnz, efendim? Bir insan olarak syleyecekleriniz beni ok ilgilendiriyor. Zaman gelince btn anlatacaklarnz ilgi ve biraz da kukuyla dinleyeceim. Ama Gvenlik Bakan olarak u anda istediimi elde etmi saylrm. Bunun size ve Belediye Bakanna bir yarar olmayacan bildiinizi umarm. in garibi, ben bu fikirde deilim. Artk gidebilirsiniz. Tabii gzaltnda tutulacaksnz. Beni nereye gtrecekler? Kodell sadece glmsedi. Gle gle, Sayn ye. Benimle tam bir ibirlii yapmadnz. Ama bunu beklemek de gereki bir insan olmadm gsterirdi. Elini uzatt. Trevize bu eli grmezlikten gelerek ayaa kalkt. Kuandaki krklar dzelterek, Siz kanlmaz olan sonucu sadece geciktiriyorsunuz, diye aklad. Gnmzde benim gibi dnen kimseler olduundan eminim. Ya da daha sonra byle dnmeye balayacaklar. Beni hapsetmek ya da ldrmek merak uyandracak ve baz kimselerin vardm sonuca ulamalarn hzlandracak, Sonunda gerek kazanacak. Kodell elini ekerek ban ar ar sallad. Ah, Trevize. Siz budalann birisiniz! 4 Trevize'yi gen adamn da pek lks olduunu kendi kendisine itiraf ettii bir odaya kapatmlard. Lks olmasna lkst ama kaps kitliydi. Yani ad ne olursa olsun buras yine de bir hapishane hcre - siydi. Gece yars iki muhafz gen adam almaya geldi. Bu drt saatlik srede Trevize ac ac kendine atm, sk sk koltuktan frlayarak odada bir aa, bir

yukar dolamt. Neden Compora inandm? Ama inanmamam iin neden var myd? Compor her zaman benimle ayn fikirdeymi gibi davranyordu. Hayr, hayr, bu doru deil. Tartmamz ve sonunda kendisini ikna etmemi istiyormu gibi bir hali vard. Pek aklsz, kolayca ynetilen bir insana benziyordu. Kafas da, kendine zg fikirleri de yokmu gibiydi, ite ben de dncelerimin nasl bir etki yapacan anlamak iin rahatlkla Compordan yararlanyordum. Bu houma gidiyordu. Compor fikirlerimi gelitirmeme ve daha belirginletirmeme yardm etmekteydi. ime yaryordu. Ben de bu yzden ona gvendim. Sadece bunu uygun bulduum iin. Comporun iyzn anlamal mydm? Ho, artk bunu dnmek iin de ok ge ya. Aslnda ben de o genel kurala uymalydm. 'Hi kimseye gvenmemelisin! Ama insan hayat boyunca kimseye gvenmeden nasl yaayabilir? Ne yazk ki. yle yaamak gerektii anlalyor. Brannonun bir yeyi Encmen salonunda tutuklama cretini gsterecei kimin aklna gelirdi? Ya dier yelerin kendilerinden birini savunmayacaklar? Belki dncelerimi kesinlikle paylamyorlard. Belki Branno'nun hakl olduuna kanlar, canlar pahasna iddiaya girebilirlerdi. Ama yine de yetkilerine byle saldrlmasna kar koymallard. Prensip meselesi bu. Bazen Bronz Branno diye de arlan Bayan Bakan gerekten de bir maden katlyla davrand... Ah, yoksa o da etki altda m? Hayr, hayr, byle dnmemeliyim! Bunun sonu delilik olur. Ama yine de... Trevizenin kafas dncelerden oluan ksr bir dngnn evresinde dolap duruyordu. Muhafzlar geldii srada gen adam kafasndan tekrar tekrar geen dnceleri engellemeyi hl baaramamt. Rtbesi daha byk olan muhafz ciddi ve souk bir tavrla, Bizimle gelmeniz gerekiyor. Sayn ye, dedi. Gsndeki iaret onun bir Galaksi temeni olduunu gsteriyordu. Yznde kk bir yara izi vard. Pek yorgun ve bezgin grnyordu. Sanki uzun yllar alm ama fazla bir ey yapamam gibi. Vakf yzyldan daha uzun bir sreden beri bar iinde yayordu. Bu yzden gen adamn bu hali doald. Trevize yerinden kmldamad. Adnz? Ben Galaksi Temeni Evander Sopellorum, Sayn ye. Yasalara kar geldiinizin farknda msnz? Bir Encmen yesini tutuklayamazsnz! Sopellor, Bize dorudan doruya emir verildi, efendim, diye aklad. Bu hi nemli deil. Size bir Encmen yesini tutuklama emri verilemez. Bunun sonucu olarak yarglanabileceinizi bilmelisiniz. Galaksi Temeni, Sizi tutuklamyoruz, efendim, dedi. O halde sizinle gitmek zorunda deilim. Bize sizi evinize kadar gtrmemiz emredildi, efendim. Ben evimin yolunu biliyorum. Ve yol boyunca sizi korumamz da. Beni neye kar koruyacaksnz? Ya da kimlere kar? Kalabalk toplanabilir. Gece yars m toplanacak? te bu yzden gece yarsna kadar bekledik, efendim. Ve imdi, Sayn ye, sizi koruyabilmemiz iin bizimle birlikte gelmenizi rica ediyoruz. Bize gerektii takdirde gce bavurmamzn sylendiini de aklayabilir miyim? Bunu sizi tehdit in deil, bilgi edinesiniz diye sylyorum. Trevize iki muhafzda nronik-kamlar olduunun farkndayd. Vakarl bir tavr taknmaya alarak ayaa kalkt. Pekl, evime gidelim o halde. Yoksa sonunda beni hapishaneye gtrdnz m greceim? Sopellor da gururla, Bize, size yalan sylememiz emredilmedi, efendim, diye cevap verdi. Trevize karsnda tam bir profesyonelin bulunduunu anlad. Ona bir bahane ileri srmesi iin dorudan doruya emir verilmesi gerekiyordu. Ama byle bir durumda bile yznn ifadesinden ve sesinin tonundan durum kolaylkla anlalacakt. Trevize, Sizden zr dilerim. Galaksi Temeni Sopellor, dedi. Size inanmadm imaya almyordum.

Darda bir yer tat bekliyordu. Sokak bombotu. Grnrlerde kimseler yoktu. Hele kalabalk bir gruh hi. Ama Sopellor bu bakmdan da doruyu sylemiti. Darda bir kalabaln beklediinden sz etmemi, bir gruhun toplanabileceini aklamt. Galaksi Temeni dikkatle Trevizenin kendisiyle tatn arasna girmesini salamt. Encmen yesinin dnerek kamas olanakszd. Trevize arabaya bindi, Sopellor da arkaya, onun yanma oturdu hemen. Tat hareket etti. Trevize, Eve varnca, dedi. Herhalde istediim gibi davranabilirim. Hatta istersem dar kabilirim. yle deil mi? Bize sizi engellememiz emredilmedi, efendim. Ama te yandan sizi korumamz konusunda da kesin emir aldk. Yani? Bu ne anlama geliyor? Bana evinize vardktan sonra tekrar dar kamayacanz size bildirmemi sylediler. Sokaklarda dolamak sizin iin tehlikeli olabilir. Ve ben sizin gvenliinizden sorumluyum. Yani evde gz hapsine alnacam, yle mi? Ben avukat deilim, Sayn ye. Bu durumun ne anlama geldiini de bilmiyorum. Sopellor gzlerini ileriye, yola dikmiti. Ama dirsei Trevizeye dokunuyordu. Gen adamn en ufak bir hareketini fark edebilecekti. Yer tat Trevize'nin Flexner adl banliydeki kk evinin nnde durdu. Gen adamn o srada bir ev ei yoktu. Flavella, Trevizenin ye seildikten sonra olmayacak saatlerde evden ayrlmasndan, ne zaman dneceini bilmemesinden sklmt. Onun iin gen adam bekleyen yoktu. Trevize, Tattan ineyim mi? diye sordu. nce ben ineceim, Sayn ye. Sizi kapya gtrecek ve ieri girmenizi bekleyeceiz. Gvende olmam iin mi? Evet, efendim. Trevizenin evinde, sokak kapsnn hemen iinde iki muhafz bekliyordu. Bir gece lambas yaklmt ama pencereler buzlu hale getirilmi olduklarndan dardan ierisi grlmyordu. Trevize bir an evine girmi olduklar iin fkelendi. Sonra da kendi kendine, Aldrma, dedi. Encmen salonunda yeler beni korumadktan sonra... evime tabii ki girerler. Trevize, Burada ka kiisiniz? diye sordu. Belediye Bakan bir alay m gnderdi? Sert ve ciddi bir ses duyuldu. Hayr, ye Trevize! Bu grdklerinizden baka bir ben varm. Ve sizi yeteri kadar da bekledim. Terminus Belediye Bakan Harla Branno oturma odasnn kapsnda duruyordu. Artk konumamzn zaman geldi, deil mi? Trevize hayretle kadna baka kalmt. Yani btn bu karmaa... Branno alak ama etkili bir sesle, Susun, Sayn ye. dedi. Ve siz drdnz, ltfen darda bekleyin. Burada tehlikeli bir durum olmayacak. Drt muhafz selam vererek topuklarnn zerinde dndler. Bylece Trevize'yle Branno yalnz kaldlar. Belediye Bakan 5 Branno bir saatten beri bekliyordu. Yorgun yorgun dnp durmutu. Teknik bakmdan alnacak olursa, birinin evine izinsiz girdim. Yani haneye tecavz bu. Daha nemlisi yasalara uygun olmayan bir ekilde bir Encmen yesinin haklarn inedim... nc ndbur ve Katr'dan sonra yaplan ve Beledi ye Bakanlarn sk bir kontrol altnda tutan yasalara gre Harla Branno'yu sulayabilirlerdi. Ama bugn kimse onun hatal davrandn dnmeyecekti. Bu yirmi drt saatlik sre boyunca. Tabii bu da geecekti. Belediye Bakan huzursuzca kmldanyordu imdi. lk iki yzyl Vakfn Altn a saylabilirdi. Bir Kahramanlar ayd bu. Belki o gvensizliklerle dolu yllarda yaayanlar baka trl dnmlerdi ama imdi uzaktan byle gzkyordu. O alarda Salvor Hardin ve Hobar Mallow gibi iki dev yetimiti. Bu iki Belediye Bakan da yar tanrlatrlmlar, Hari Seldonla boy lecek bir duruma getirilmilerdi. Bu btn Vakf efsanelerinin... Hatta Vakf tarihinin

temelini oluturuyordu. Ama o gnlerde Vakf kck bir dnyaya skp kalmt. Drt Krall elinde tutuyordu ama biraz gszce. Terminus'lular Seldon Plannn Vakf koruduunu, hatta onu dev Galaksi mparatorluunun kalntlarna kar savunduunu belli belirsiz kavramlard. Vakf siyaset ve ticaret bakmndan glenirken, yneticilerine ve savalarna eski nem verilmez olmutu. Lathan Devers hemen hemen unutulmutu bile. Onu ancak bazen tutsaklarn altklar ma denler de feci ekilde ld iin anmsyorlard. Bel Rioseye kar gereksiz yere ama baaryla savat iin deil. Bel Riose'ye, Vakfn dmanlarnn bu en soylusuna gelince, onu da pek hatrlamyorlard artk. Katr gen adam glgede brakmt. nk Terminusun dmanlar arasnda sadece Katr, Seldon Plann altst etmi, Vakf yenmi ve kendi ynetimine almt. Yalnzca o Byk Dman saylyordu. Hatta Byklerin Sonuncusu. Katr aslnda bir tek kiinin, Bayta Darell adl gen bir kadnn yendiini, bunu kimsenin yardm, hatta Seldon Plannn destei olmadan baardn dnen pek yoktu. Ayn ekilde Bayta'nn olu Toran'Ia torunu Arkady Darellin kinci Vakf yendikleri de unutulmutu hemen hemen. Onlarn sayesinde Birinci Vakf fek bana kalm ve stn bir duruma gelmiti. Daha sonraki bu baarl kiiler eskiler gibi dev kahramanlar saylmyorlard. Zamanla her ey genilemi ve bu kahramanlar da klerek sradan lmller halini almlard. Tabii Arkadynin yazd biyografi de bykannesinin kahraman bir kadn saylmasn engellemi, onun romantik bir kiilik halini almasna yol amt. Vakfn karlat son iddetli olay Kalgan savayd. Ve aslnda o da nemsiz bir arpmadan baka bir ey deildi. Hemen hemen iki yzyldan beri bar hkm sryordu. Yz yirmi yl sresince bir sava gemisinin bordas bile izilmemiti. Gzel bir bart bu. Kazanl bir bar. Branno da bunu inkr edecek deildi. Vakf henz kinci mparatorluu kurmamt. Seldon Planna gre bu bakmdan daha yar yoldalard. Ama Vakf ekonomik adan bir Federasyon olarak Galaksideki dank siyasi birimlerin te birini avucuna almt bile. Kontrol altnda olmayan dnyalar da etkileyebiliyordu. Galakside pek az yerde, Ben Vakftanm. szleri saygyla karlanmyordu. nsanlarn yaadklar milyonlarca dnyada Terminus Belediye Bakanndan daha stn mevkide kimse yoktu. Vakfta hl bu unvan kullanlyordu. Belediye Bakan sfat. Bu, uygarln uzak snrndaki yalnz bir dnyada kurulmu olan kk ve kimsenin pek aldrmad bir kentin liderinden miras kalmt. Be yzyl kadar nce yaayan bir liderden. Ama kimse bu sfat deitirmeyi, daha tantanal, parlak unvanlar bulmay dnmezdi bile. Bunun uyandrd sayg ve huuyla ancak mparator Hazretlerinin hemen unutulmu olan unvan yarabilirdi. Ne var ki, Terminus'ta durum byle deildi. Merkez gezegende Belediye Bakannn yetkileri dikkatle snrlandrlmt. Belediye Bakanlnn babadan oula getii ndbur'lar zaman hl anmsanyordu. Halkn unutamad ndbur'larn despotluu deil. Vakfn Katr'a yenilmi olmasyd. Ve ite imdi Terminus'un Belediye Bakan Harla Brannoydu. Katr'n lmnden beri gezegenleri yneten en gl lider! Branno da biliyordu bunu. Belediye Bakanlna seilen beinci kadnd. Ve bugn o mthi gcn ak ak kullanmay baarmt. Branno neyin doru olduu, nelerin yaplmas gerektii konusundaki kendi yorumlarn kabul ettirmek iin savamt. stelik Galaksinin merkezine tanlmasn ve bir mparatorluk gibi davranlmasn isteyen, bunu dleyen inat bir muhalefetle arpmt. Ve sonunda sava kazanmt. Branno, Hemen olmaz, demiti. Henz zaman deil. Daha deil. Galaksinin merkezine kotuumuz an ok eyi kaybederiz. u, u ve bu nedenlerle... Ve sonra Hari Seldonun grnts belirmi ve uzman hemen hemen Brannonunkilerden farksz szler sylemiti. Artk Vakf bir sre iin Harla Branno'nun da hemen hemen Hari Seldon kadar akll olduunu dnecekti. Ama kadn bir sre sonra bunu unutacaklarn da biliyordu. Ve Trevize adl bu gen adam Branno'ya o zafer saatinde meydan okumutu! Ve aslnda haklyd! in tehlikesi de buradayd ite. Trevize haklyd! Ve hakl olduu iin de Vakf mahvedebilirdi! te imdi Harla Branno, Trevizeyle kar karyayd. kisi yalnzdlar. Belediye Bakan zn bir tavrla, Gelip benimle zel ekilde konuamaz mydn? dedi. Beni gln

duruma drmek iin budalaca bir istek duyman ve Encmen salonunda avaz avaz barman art myd? Sen ne yaptnn farknda msn, kafasz ocuk? 6 Trevize kzardn hissetti. fkesini yenmeye alyordu. Belediye Bakan yal bir kadnd. Gelecek yl dnmnde altm ne basacakt. Gen adam duraklad. Ya hemen hemen kendisinin iki kat olan biriyle avaz avaz barma yarna girmek istemiyordu. Ayrca Brannonun siyasi savam konusunda byk deneyimi vard. Daha balangta hasmnn dengesini biraz bozduu takdirde savan yarsn kazanm saylacan biliyordu. Ama byle bir taktiin etkili olmas iin dinleyicilerin de bulunmas gerekirdi. Oysa burada hasmn nlerinde kk drebilecei kalabalk bir seyirci topluluu yoktu. kisi yalnzdlar. Trevize bu yzden Brannonun szlerine aldrmayarak kadn sakin sakin szd. Evet, yal bir kadnd bu. ki kuaktan beri kullanlan kadn-erkek bir rnek klklarla dolayordu. Ve bu giysiler Harla Brannoya hi yakmyordu. Belediye Bakan Galaksinin lideriydi. Tabii evrenin bir lideri olabilirse. Ama aslnda irkin, yal bir kadnd. Eer kr salarn ensesinden skca balamam olsa onu erkek bile sanabilirlerdi. Ama erkekler genellikle salarn serbest brakyorlard. Trevize irin bir tavrla glmsedi. Yal hasm ona ocuk diyerek bu sz bir hakaret haline sokmaya almt. Ama bu ocuun da baz stn yanlar vard. Genlik ve yakkllk gibi. Ve Trevize de bu durumun iyice farkndayd. Gen adam, Doru, dedi. Ben otuz iki yandaym. Onun iin de bir bakma ocuk saylabilirim. Bir Encmen yesiyim ve bu mevkiim yznden de gerekten kafasz olduum rahatlkla dnlebilir. Birinci zelliimin aresi yok. kincisi iinse sadece, 'ok zgnm, diyebilirim. Sen ne yaptnn farknda msn? Orada durup nkteler yapmaya alma! Otur. Eer baarabiliyorsan kafan kullanmaya al ve bana akllca cevaplar ver. Ben ne yaptm biliyorum. Kendi grme gre gerei aklamaya altm. Ve gerei aklayarak bana meydan okumak iin bula bula bugn m buldun? Bu en gl olduum gn? Saygnlm ve yetkim o denli artt ki, seni Encmen salonundan karp tutuklattm. Ve kimse buna kar kma cesaretini gsteremedi. Encmen kendisini toplayacak ve o zaman itiraz da edecek. Hatta belki itiraza baladlar bile. Bana byle hakszlk ettiiniz iin artk szlerimi daha da dikkatle dinleyecekler. Seni kimse dinlemeyecek. Yaptklarna devam edeceini anlarsam, yasalardan yararlanr ve sana bir vatan hainiymiim gibi davranrm. O zaman yarglanmam gerekir. Ben de mahkemede istediim gibi konuurum. Buna bel balama. Bir Belediye Bakannn acil bir durumda kullanabilecei mthi yetkileri vardr. Geri bunlardan ender yararlanr ama olsun. Neye dayanarak durumun acil olduunu ilan edeceksiniz? Bir bahane uyduracam. Hi olmazsa o kadar aklm kald. Siyasi adan baz tehlikeleri gze almaktan da kanmayacam. Beni fazla zorlama, delikanl. Ya seninle imdi burada anlarz ya da bir daha zgrlne kavuamazsn. mr boyu hapis yatarsn. Bundan emin olabilirsin. Bir an birbirlerine baktlar. Branno griler iindeydi. Trevizenin klysa kahverenginin trl tonlarndan oluuyordu. Sonra Trevize, Nasl bir anlama? diye sordu. Ah! Meraklandn deil mi? te bylesi daha iyi. Artk sz dellosu edeceimize, doru drst konuabileceiz. Grn nedir? Bunu pekl biliyorsunuz. ye Comporla ibirlii yaptnz ya! Bunu senin azndan duymak istiyorum. Bana grn atlattmz son Seldon krizine gre aklamalsn. Pekala, madem yle istiyorsunuz... Bayan Bakan. Trevize neredeyse cmlesini ihtiyar diye tamamlayacakt, son anda kendini tuttu. Seldon'un grntsnn szleri ok uygundu. Aradan be yzyl gemi olmasna karn duruma ok uyuyordu bu szler. te bu olmayacak bir eydi! Yanlmyorsam Seldon sekiz kez gzkt. Bazen salonda onu dinleyecek kimse yoktu. En aa bir kez, yani nc ndbur zamannda szleri olaylar hi tutmuyordu. Ama o srada Katr ortaya kmt. yle deil mi? Dier

zamanlar ele alalm. Seldon'un szleri hangi grnnde bugnk kadar yzde yz geree uyuyordu? Durarak hafife glmsedi. Tarihimize bir bakn. Bayan Bakan. Seldon imdiye dek hibir krizi byle en ufak ayrntsna kadar geree uygun bir ekilde aklamad. Branno, Yani, dedi. Sen Seldonun grnnn, holografik hayalinin bir oyun, bir hile olduunu mu dnyorsun? Seldon'un szlerini bir adamzn, rnein benim hazrladm m sanyorsun? Bir aktrn de Seldon roln oynadn m iddia ediyorsun? Bu da imknsz deil. Bayan Bakan. Ama ben bunu kastetmedim. Aslnda gerek bundan daha da kt. Grdmzn Seldon'un hayali olduuna, tarihimizdeki yeni krizle ilgili szleri de yine kendisinin be yzyl nce hazrladna inanyorum. Bunu adamnz Kodelle de syledim. Ama o karlkl bir komedi oynamamz iin bana rehberlik etti. Bylece sorguya ekilmemi dinleyenler benim de kafas ilemeyen bir Vakflnn batl inanlarn paylatma inanacaklar. Evet. Gerektii takdirde o kayttan yararlanacaz ve Vakfa aslnda bize kar olmadn kantlayacaz. Trevize kollarn at. Ama ben size karym. Bir Seldon Plan yok. Yani anladmz anlamda bir Seldon Plan. Belki iki yzyldan beri yok byle bir ey. Yllardan beri bundan kukulanyordum. On iki saat nce Zaman Mahzenindeki olay beni yanlmadma inandrd. Seldon her eyi en ufak ayrntsna kadar bildii iin mi? Evet, onun iin. Glmeyin. Bence bu son kantt. Grdn gibi gldm yok. Devam et. Seldon her eyi harfi harfine nasl bilebilirdi? ki yzyl nce Seldon'un o gnk olaylarla ilgili analizi batan aaya yanlt. Vakf kurulal beri yzyl gemiti ve Seldonun szleri olaylar hi tutmuyordu. Hi tutmuyordu! Bunu biraz nce kendin akladn, Trevize. O hataya Katr neden oldu. Katr mthi bir kafa gc olan bir Deikendi. Seldon Plan onun gibi birinin ortaya kabilecei olasln hesaba katmamt. Hesaba katsn katmasn, Katr yine de ortaya kt ya. Seldon Plan da altst oldu. Raydan kt yani. Katr uzun bir sre hkmdarlk edemedi. Yerine birini de brakmad. Vakf tekrar bamszlna kavutu, dier dnyalar ynetimi altna ald. Ama Seldon Plan yoldan iyice ktktan sonra tekrar rayna nasl oturabildi? Branno'nun yznde sert bir ifade belirdi. Kadn ellerini birbirine kenetleyerek, Bunun cevabn biliyorsun, dedi. Biz iki Vakftan biriydik. Tarih okudun sanrm. Arkadynin bykannesi hakknda yazd kitab da okudum. Okulda bu zorunluydu. Arkadynin romanlarn da okuduumu sylemeliyim. Katr zaman ve daha sonraki yllarla ilgili resmi tarihleri de inceledim. Onlardan kukulanmama izin var m? Ne bakmdan? Biz, Birinci Vakf resmi bir biimde fizik bilimlerini bilecek ve bunlar gelitirecektik. Ak ak, herkesin gz nnde alacaktk. Tarihsel gelimemiz, ister farknda olalm, ister olmayalm, Seldon Plann izleyecekti. Ama Seldon ikinci bir Vakf daha kurmutu. Bu grup psiko -tarih de dahil, psikolojik bilimleri gelitirecekti. kinci Vakfn varl bizden bile gizlenecekti. kinci Vakf Plann 'akort etme aracyd. Galaksi tarihi Plann izdii yoldan sapt zaman bunu dzeltecekti. Belediye Bakan, te, diye karlk verdi. Sorunu kendin yantladn. Bayta Darell belki de kinci Vakfn etkisiyle Katr yendi. Ama torunu yle olmadnda srar ediyor, o da baka. Katr ldkten sonsa kinci Vakf Galaksi tarihinin yeniden Seldon Planna uymas iin urat. Ve baarl da oldu. Bu belli bir ey. imdi bana sylemeye altn nedir? Bayan Bakan, Arkady Darellin anlattklarn dnn. Bunlardan ok belirli bir sonu kyor: kinci Vakf Galaksi tarihini doru yola sokmaya alrken btn Seldon Plann altst etti. nk durumu dzeltmeye alrken o esrar perdesi yrtld, ikinci Vakfn gerekten var olduu anlald. Biz, Birinci Vakf aynadaki grntmzn, yani kinci Vakfn var olduunu rendik. Bizi bakalarnn istedikleri gibi ynettikleri fikriyle yaayamayacamz anladk. Bu yzden kinci Vakf bularak ortadan kaldrmaya altk. Branno ban sallad. Arkady Darell'in akladna gre, bu bakmdan da baarl olduk. Ama kinci Vakfn bundan nce Katr'n altst ettii Galaksi tarihini tekrar, kesinlikle rayna oturttuu anlalyor. Ve

bu hl ayn yolda ilerliyor. Buna inanabilir misiniz? Arkady Darellin anlattna gre, kinci Vakf bulundu ve yelerine de gerekenler yapld. V.. 378de oldu bu. Yz yirmi yi nce. Yani szde biz be kuaktan beri ikinci Vakfn yardm olmadan yayoruz, ama Plan asndan doru yoldan hi kmyoruz. Hatta bu bakmdan o kadar baarlyz ki, Seldon'la sizin szleriniz hemen hemen birbirlerinin ayn. Bu gelien tarihi olaylarn nemini ve iyzn o mthi kafa gcmle anladm eklinde de yorumlanabilir. Balayn. Kafa gcnz kmsemek gibi bir niyetim yok. Ama bana bu olayn ok daha belirgin bir aklamas var gibi geliyor. Yani bizimkiler kinci Vakf hibir zaman ortadan kaldramadlar. O hl bizi ynetiyor. Hl iplerimizi ekiyor ve biz, kuklalar da oynuyoruz. te Seldon Plan bu yzden tekrar rayna oturdu! 7 Belki bu aklama Belediye Bakann sarsmt ama yznden anlalmyordu. Saat biri gemiti ve Branno bu konumay sona erdirmeyi ok istiyordu. Ama acele edemezdi. Oltaya gelen bu gen adam usul usul ekmesi gerekiyordu. Yoksa Trevize oltann ipini koparabilirdi. Gen adam iine yarayabilirdi. Onu bo yere sahneden uzaklatrmak istemiyordu. yle mi? dedi. Yani Arkady'nin Kalgan sava ve kinci Vakfn ortadan kaldrl hikyesi yaland m demek istiyorsun? Sence bu bir hayal rn myd? Bir oyun? Bir masal? Trevize omzunu silkti. yle olmas sart deil. Ama bu nemli de saylmaz. Belki Arkady bildii ka daryla gerei yazd. Diyelim ki, Arkadynin anlatt gibi, kinci Vakfllarn yuvalar kefedildi ve adamlarn hepsi de ortadan kaldrld. Ama kinci Vakfn btn yelerinin ele geirildiini kesinlikle nasl syleyebiliriz? kinci Vakf btn Galaksiyle ilgileniyordu. Onlar yalnzca Terminusun, hatta Birinci Vakfn tarihi geleceini kontrolleri altnda tutmuyorlard. Sorumluluk snrlar ok geniti. Sadece merkez dnyamz, hatta Federasyonumuzla ilgilenmiyorlard. Herhalde bu olaylar srasnda bin parsek tede ya da daha uzakta baz kinci Vakfllar da vard. Biz kinci Vakfn yelerinin hepsini ele geirmi olabilir miyiz? nanlacak ey mi? Hepsini yakalayamadmza gre, baarl olduumuzu nasl syleyebiliriz? Katr yaad ada bunu iddia edebilir miydi? O Deiken Terminus'u ve onun dorudan doruya ynettii btn dnyalar ele geirmiti. Ama Bamsz Tccar Dnyalar hl ona karydlar. Katr sonunda o gezegenlere de boyun edirdi. Ancak kii yine de kamay baard; Ebling Mis, Bayta Darell ve kocas, Katr iki erkei kontrolne ald. Ama Bayta'nn... sadece Bayta'nn kafasna ilimedi. Bunu duygular yznden yapamad. Tabii Arkady'nin romantik yks, doruysa. Ama Bayta'nn Katr'n etkisinde olmamas da yeterliydi. Arkadynin anlattna gre, Katr bir tek kiinin, sadece Bayta'nn aklna estii gibi davranmasna izin verdi. Ve Bayta'nn davranlar yznden ikinci Vakfn yerini bulamad. Ve bu yzden de yenildi. Katr bir tek kiinin kafasn etkilemedi ve bu yzden her eyi kaybetti! Bir tek insann ne kadar nemli olabildiini gryor musunuz? Ama Seldon Plann saran efsanelere gre kii bir hi, kitle de her ey! Aslnda geride bir deil, krk, elli kinci Vakfl kaldysa ne olacak? Bunun mmkn olduu pekl belli. Herhalde kinci Vakfn yeleri yeniden birletiler, yaamlarn dzene soktular, tekrar almaya baladlar. Gnlller bularak, onlar eiterek oaldlar. Ve sonunda da bizi satran talar gibi tekrar saa sola srmeye baladlar. Branno ciddi bir tavrla, Buna inanmyor musun? diye sordu. Bundan eminim! imdi bana unu syle, Trevize: kinci Vakf neden bu kadar zahmete katland? Niin o bir avu insan kimsenin holanmad bir grevi yapabilmek iin aresizce rpnd? Neden imdi onlar Galaksinin kinci mparatorlua giden yolda ilerlemesi iin bu kadar abalyorlar? Ve kk bir grup grevini yerine getirmek iin urayorsa bundan bize ne? Niin Plann izdii yolda ilerlemeyelim? Neden kinci Vakfn yolumuzu kaybetmemize ya da yanl yne sapmamza izin vermeyeceini dnerek minnet duymayalm? Trevize elini kaldrarak gzlerini ovuturdu. Gen olmasna karn Brannodan daha da yorgunmu gibi

bir hali vard. Belediye Bakann hayretle szerek, Kulaklarma inanamyorum, dedi. kinci Vakfn btn bunlar bizim iin yaptn m sanyorsunuz? Onlarn bir grup idealist olduklarn m dnyorsunuz? Siz siyaset konusunda ok tecrbelisiniz. G ve insan kullanmann ne demek olduunu biliyorsunuz. Buna ramen kinci Vakfn bu ii salt kendisi iin yaptn anlayamyor musunuz? Biz ban kesici yanyz. Makineyiz biz. Gcz. alyor, terliyor, kanmz aktyor ve alyoruz. kinci Vakfllarsa bizi sadece kontrol ediyorlar. uradaki bir amplifikatr ayarlyor, buradaki bir dmeyi kapatyorlar. Btn bunlar rahatlkla, kendilerini tehlikeye atmadan yapyorlar. Her ey olup bittikten, biz bin yl alp abaladktan, yeni mparatorluu kurduktan sonra kinci Vakfn yeleri sekin bir tabaka olarak bamza reklenecekler. Branno, Yani sen imdi kinci Vakf ortadan kaldrmay m istiyorsun? dedi. kinci mparatorlua giden yolun yarsndayz. imdi bu grevi tek bamza yapmamz ve kendi sekin tabakamz oluturmamz gerektiini mi dnyorsun? Sorun bu mu? Tabii bu! Tabii! Sizin de bunu istemeniz gerekmez mi? Siz ve ben sonucu gremeyeceiz. O kadar yaamayacaz. Ama sizin torunlarnz var. Bakan Branno. Onlarn da torunlar olacak. Aileniz bylece devam edip gidecek. almalarmzn meyvasn onlarn yemelerini istiyorum. Geriye, bize bakmalarn, bizim kaynak olduumuzu dnmelerini ve baardklarmz iin bizi vmelerini arzu ediyorum. Her eyin Seldonun gizli bir komplosu yznden bakalarnn ellerine gemesi houma gitmeyecek. Ve Seldon'a hayran olmadm da sylemeliyim. Aslnda Seldon bizim iin Katrdan da daha byk bir tehlike kayna. Yani Planlarnn gelimesine izin verdiimiz takdirde, demek istiyorum. Ah, Galaksi! Keke Katr, Seldonun plann bir daha dzelmeyecek ekilde altst etseydi! Hepten ortadan kalksayd bu Plan! Biz bu felakete dayanr, yine de yaardk. Katr bir tek, ei olmayan bir Deikendi. Ve bir lmlyd sonuta. Ama kinci Vakf lmsze benziyor. Ama kinci Vakf ortadan kaldrmay istiyorsun, deil mi? Ah, bunu nasl yapacam bir bilseydim? Bunu bilmediine gre, kinci Vakfn seni ortadan kaldrabilecei hi aklna gelmiyor mu? Trevize kinci Vakf aa gryormu gibi bir tavrla homurdand. Bir ara sizin de onlarn kontrolnde olduunuzu bile dndm. Seldonun hayalinin syleyecei szleri nceden bilmeniz, daha sonra bana kar takndnz tavr... Btn bunlar kinci Vakfn ii olabilirdi. Belki de siz ii kinci Vakf tarafndan doldurulmu bo bir kabuktunuz. O halde imdi neden benimle byle ak ak konuuyorsun? nk... kinci Vakfn kontrolndeyseniz zaten mahvoldum saylr. Hi olmazsa bylece biraz iimi dkm oluyorum. Ama aslnda kinci Vakfn kontrolnde olmadnz umuyor ve bir kumar oynuyorum. Sadece ne yaptnzn farknda olmadnz dnyorum. Branno, Hi olmazsa bu kumar kazandn, diye aklad. Ben kendi irademden baka hibir eyin ve kimsenin kontrolnde deilim. Ama yine de doruyu sylediimden nasl emin olabilirsin? kinci Vakfn kontrolnde olsaydm bunu itiraf eder miydim? Onlarn kuklas olduumu fark edebilir miydim? Ama byle sorularn hibirinin yarar yok. Ben kontrol altnda olmadma inanyorum. Senin de bana inanmaktan baka yapabilecein bir ey yok. Ama unu da dn: kinci Vakf gerekten varsa o zaman Galakside kimsenin bunu renmesini istemeyecek, ikinci Vakfllar iin en nemli olan ey bu. Seldon Plan ancak biz... satran talar bunun nasl etkili olduunu ve her zaman kontrol altnda bulundurulduumuzu bilmediimiz takdirde etkili olabilir. Katr, Birinci Vakfn dikkatini kincinin zerine ekti. te kinci Vakfn yeleri bu yzden Arkady'nin zamannda ortadan kaldrldlar. Bunu yle sylemem daha doru olacak: kinci Vakf bu yzden az kald mahvoluyordu. Bu olaydan iki doal sonu karabiliriz. Bir, kinci Vakfn ilere olabildiince incelikle karmaya altn dnebiliriz. Bu mantkl bir ey olur. kinci Vakf btn Galaksiyi birden ele geiremez. kinci Vakfn var olduunu kabul edelim. Ama herhalde onun gc de kstl. Baz yerleri kontrol altna almak, dier blgelerin gerei sezmelerine izin vermek Plann sapmasna yol aabilir. Onun iin kinci Vakfn Galaksinin ilerine mmkn olduu kadar az, ince ve dolayl bir ekilde kart sonucunu karabiliriz. O halde ben de o grubun kontrolnde deilim. Sen de yle. Trevize, Bu birinci sonu, diye mrldand. Bunu kabul ediyorum. kinci sonu nedir?

Daha basit ama kanlmas imknsz bir ey. kinci Vakf varsa ve bunu gizlemek istiyorsa, o zaman bir tek eyden kesinlikle emin olabiliriz. br Vakfn var olduuna inanan ve bundan sz eden, bu dncelerini aklayan, tm Galaksiye avaz avaz haykran biri tehlikede demektir. kinci Vakf byle bir kimseyi usulca ortadan kaldrmak, kendisini bu dnyadan silivermek zorundadr. Sen de bu sonuca varmadn m? Trevize sordu. Beni bu yzden mi tutuklattnz, Bayan Bakan? Beni kinci Vakfa kar korumak amacyla m? Bir bakma. Ve bir dereceye kadar. Liono Kodell inanlarn dikkatle kayda ald. Bu yaynlanacak. Ama sadece Terminus ve Vakf vatandalarnn gln konumalarn yznden bo yere endielenmemeleri iin deil. kinci Vakfn gereksiz yere endielere kaplmasn nlemek iin de. kinci Vakf varsa, onun dikkatini zerine ekmeni istemiyorum. Trevize alayl alayl, Vay vay vay, dedi. Btn bunlar benim iin mi yapyorsunuz? Gzel, kahverengi gzlerim iin mi? Branno kmldand. Sonra da birdenbire beklenmedik bir ey yapt. Bir kahkaha att. Gzel kahverengi gzlerin olduunu fark etmeyecek kadar yal deilim. Sayn ye. Otuz yl nce bu belki yeterli bir neden olabilirdi. Ama imdi... sorun sadece seninle ilgili olsayd, gzel gzlerini ya da her eyini kurtarmak iin kk parman bir milimetre bile oynatmazdm. Ama kinci Vakf varsa ve sen onun kukusunu uyandrrsan, grubun yeleri sadece seninle ilgilenmekle yetinmeyebilirler. Kendi canm dnmeliyim. Ve senden ok daha akll ve deerli olan kimselerin hayatlarn da. Yaptmz planlan unutmamalym. Ya? Onlarn ne karlk vereceklerini dikkatle dnmsnz. Bu kinci Vakfn varolduuna kesinlikle inandnz m gsteriyor? Branno yumruunu nndeki masaya indirdi. kinci Vakfn varolduuna tabii inanyorum, geri zekl! kinci Vakfn varolduunu bilmeseydim, onunla elimden geldiince ve btn gcmle savamasaydm bu konuda sylediklerin beni ilgilendirir miydi? kinci Vakf ortadan kalkm olsayd, onun hl yaadn haykrmana kim aldrrd? Aylardan beri sen herkesin nnde gevezelik etmeden nce azn kapatmay istiyorum. Ama daha nce bir Encmen yesine sert bir biimde davranacak kadar siyasi gcm yoktu. Seldonun grnmesi itibarm arttrd ve istediim gc bana salad. Belki bu geici ama u anda gerekten glym. Ve sen herkesin nnde konumak iin tam bugn setin. Tabii ben de hemen harekete getim. Eer dediklerimi harfi harfine yerine getirmezsen seni hi ekinmeden, vicdan azab duymadan ldrtrm. Bu saatte yatm ve uyuyor olmay tercih ederdim. Ama seninle bu konumay yapmam gerekiyordu. Bu noktaya kadar, imdi syleyeceklerime inanman iin konumana izin verdim. Bana aklaman saladm kinci Vakf sorunu, yarglanmadan beynini durdurmamz iin gereken nedeni bana salyor. Bunu yapmak da istiyorum. Trevize yerinden kalkacak oldu. Branno, Sakn kmldama, diye homurdand. Ben yal bir kadnm. Herhalde imdi kendi kendine byle sylyorsun. Ama sen daha bana elini sremeden lr gidersin. Adamlarm bizi gzaltnda tutuyorlar, budala ocuk. Trevize yerine oturarak biraz da titrek bir sesle, Szleriniz mantksz, diyebildi. kinci Vakfn varolduuna inansaydnz byle rahata konuamazdnz. Kendinizi benim bamn zerinde dolatn sylediiniz tehlikelere atmazdnz. Ah, demek senden daha akll olduumu kabul ediyorsun? Yani kinci Vakfn varolduuna inanyorsun ve bu konudan uluorta sz ediyorsun. nk a- klszn birisin. Ben kinci Vakfn varolduunu biliyorum ve rahat rahat konuuyorum ama bunun nedeni baz nlemler alm olmam. Arkady'nin kitabini dikkatle okumusun. Herhalde Arkady'nin babasnn Kafa Statik Aygt diye bir alet yapm olduunu da hatrlayacaksn. kinci Vakfllarn kafa gcne kar bir Koruyucu perde oluturan bu aygt hl kullanlyor. Tabii byk bir gizlilik iinde daha da gelitirildi. Bu ev u ara kinci Vakfllara kar gvende saylr. Bunu da akladktan sonra imdi sana ne yapman istediimi syleyeceim. Evet? kimizin de dnd eyin gerekten yle olup olmadn anlayacaksn. kinci Vakfn hl varolup olmadn reneceksin. Tam yerini de. Yani Terminus'tan ayrlacaksn ve bir yerlere gideceksin. Tabii

sonunda Arkadynin zamannda olduu gibi kinci Vakfn aramzda yaadn da fark edebiliriz. Bize aklayacak bir eyler buluncaya kadar buraya dnmeyeceksin. Bir ey renemezsen bile bir daha Terminus'a geri gelmeyeceksin. Bylece Terminus nfusundan bir ahmak da eksilmi olacak. Trevize kekelemeye balad. Bu-bunu kendimi ele vermeden nasl baarrm? Onlar beni hemen ortadan kaldrrlar, siz de bir ey renemezsiniz. O halde onlar aramaya kalkma, safdil ocuk. Baka bir eyin peindeymisin gibi davran. Hatta baka bir amacn olduuna btn kalbin ve kafanla inan. Belki p zaman sana nem vermedikleri iin kinci Vakfllarla karlarsn. Bu tabii ok iyi olur. O zaman bize hiper -dalgayla, korunmal, ifreli bir haber gnderirsin. Bunun dl olarak da Terminusa dnmene izin veririz. Herhalde neyi aramam gerektiine de karar verdiniz? Tabii verdim. Janov Pelorat tanyor musun? Bu ad ilk kez duyuyorum. Onunla yarn tanacaksn. Pelorat sana neyi arayacanz syleyecek. Onunla en ileri teknie gre yaplm uzay gemilerimizden birine binerek Terminustan ayrlacaksn. Gemide sadece ikiniz olacaksnz. ki kiiyi tehlikeye atmak yeter. stediimiz bilgiyi edinmeden geri dnmeye kalkrsan, Terminusa bir parsek yaklaamadan gemin uzayda parampara olacak. Hepsi bu kadar. Konuma sona erdi. Harla Branno ayaa kalkarak ellerine bakt. Sonra da ar ar eldivenlerini giydi. Kapya doru dnd. O zaman ieriye ellerinde silahlarla iki muhafz girdi. Adam Belediye Bakannn gemesi iin birbirlerinden uzaklatlar. Branno kapda durup dnd. Darda da muhafzlar var. Onlar telalandracak bir ey yapmaya kalkma. Yoksa bamzdan senin gibi bir derdi abucak atmamza yardm etmi olursun. Trevize kendisini zorlayarak neeyle, O zaman size salayacam yararlardan da yoksun kalrsnz, diye karlk verdi. Branno neesizce gld. Artk bu tehlikeyi gze alrz. 8 Darda Liono Kodell, Harla Branno'yu bekliyordu. Konumay dinledim, efendim, dedi. Akas olaanst bir sabr gsterdiniz. Ve ben olaanst yorgunum. Bana bugn yetmi iki saat srm gibi geliyor. Artk sra sende. Ben gerekeni yapacam. Ama bana bir eyi aklar msnz? Evde gerekten bir Kafa Statik Aygt var myd? Branno yorgun yorgun, Ah, Kodell, diye iini ekti. Bunu sorman gerekmezdi. Bizi gzetlemeleri olasl var myd ki? Sen kinci Vakfn her yerde, her zaman, herkesi gz hapsinde tuttuunu mu sanyorsun? Ben Trevize gibi gen ve romantik bir insan deilim. O byle dnebilir. Ben deil. Ama bir an onun hakl olduunu dnelim. Yani kinci Vakfn her yerde gzleri ve kulaklar olduunu varsayalm. yle bir aygt bizi hemen ele vermez miydi? stelik kinci Vakfa glerine kar koyabilecek bir koruyucunun bulunduunu aklamaz myd? Kafa glerinin geemeyecei bir perdeyle karlar karlamaz durumu anlamazlar myd? yle bir koruyucu perdenin varln, bunu tam anlamyla kullanmay baarncaya kadar gizlemeye almyor muyuz? Bu srr saklamak iin yalnz Trevize'yi deil, seni ve kendimi de feda etmez miyim sanyorsun. Ama yine de... Yer tatna binmilerdi. Arabay Kodell sryordu. Ama yine de... Branno, Ama yine de ne? dedi. Ah, evet, cmlem yarda kald deil mi? Ama yine de o gen adam hi aptal deil. Tersine ok zeki. Ona haddini bildirmek iin kendisine birka kez 'budala,' dedim. Ama aslnda yle olmadn biliyorum. Trevize gen ve Arkady'nin romanlarn fazla okumu. Bu yzden de Galaksinin Arkadynin yazd gibi bir yer olduuna inanmaya balam. Ama aslnda zeki ve sezgileri de gl. Onu kaybedersek zleceim. O halde Trevize'yi kaybedeceimizden eminsiniz. Branno zntyle, ok eminim, diye mrldand. Ama yine de en iyisi bu. Gen romantiklerin krcesine etrafa saldrmalar, yllarca uraarak yarattmz bir eyi belki de bir anda mahvetmeleri iyi olmaz. Ayrca Trevize bir iimize yarayacak. Onun kinci Vakfllarn dikkatini ekecei kesin. Tabii o grup

varsa ve bizimle ilgileniyorsa... kinci Vakfllar, Trevizeyle ilgilenirken belki bize aldrmayacaklar. Hatta belki de bu kaytszlklarndan daha nemli baz eyler elde edeceiz. kinci Vakfllar Trevizeyle urarken farknda olmadan kendilerini ele verecekler. O zaman biz de kar nlemler almak iin zaman ve frsat kazanacaz. Yani Trevize imekleri zerine ekerek. Brannonun dudaklar hafife titredi. Ah, ite aradm benzetme de buydu. Trevize bizim paratonerimiz. Yldrmlar zerine ekecek ve bizi koruyacak. Ya o Pelorat denilen adam? Ona da yldrm arpmasn? Olabilir. Ama baka are yok. Kodell ban sallad. Salvor Hardin'in nl szn bilirsiniz. 'Ahlak ilkelerinizin doru olan bir eyi yapmanz engellemelerine izin vermeyin. Branno homurdand. u anda ahlak ilkelerim olduunu sanmyorum. Sadece ok yorgunum. liklerime kadar yorgunum. Ama... Golan Trevize yerine bakalarn kaybetmeyi tercih ederdim. Sana bu bakmdan bir sr isim sayabilirim. Yakkl bir gen adam o. Ve tabii bunun da farknda. Son szle ri sylerken sesi bouklat ve Belediye Bakan gzlerini kapayarak uykuya dald. Tarihi 9 Janov Pelorat ak sal bir adamd. Sakin sakin otururken yz anlamszd. ou zaman da sakin sakin oturuyordu zaten. Orta boyda ve arlktayd. Ar ar hareket ediyor, dikkatle konuuyordu hep. Elli ikisindeydi ama daha da yal duruyordu. Pelorat mr boyunca Terminus'tan hi ayrlmamt. Bu olaanst bir eydi. zellikle bir tarihi iin. Pelorat bazen, tarih bende bir saplant halini ald iin mi yerimden hi ayrlmyorum, diye dnyordu. Yoksa yerimden kmldamaktan holanmadm iin mi tarih bende bir saplant halini ald? Bu merak Pelorat on be yandayken birdenbire balamt. Hastaland zaman ona okumas iin eski efsanelerle ilgili bir kitap vermilerdi. Bunda sk sk Galaksideki btn sistemlerle ilgisi kesilmi, yalnz bir dnyadan sz ediliyordu. Bu dnya yapayalnz olduunun farknda deildi. nk baka olaslklar bulunabileceinden haberi yoktu. Pelorat kitab okurken birdenbire iyilemeye balamt. ki gn ierisinde kitab kez okumu ve yataktan kalkmt. Ertesi gnse bilgisayarn bana gemi, Terminus niversitesi Kitaplnda benzer efsanelerle ilgili kaytlar olup olmadn aratryordu. Pelorat o gnden sonra hep bu tr efsanelerle ilgilenmiti. Terminus niversitesi Kitapl bu bakmdan zengin bir kaynak saylmazd pek. Ama Pelorat yllar geerken kitaplklardan dn eser alp vermenin ne zevkli bir ey olduunu kefetti. imdi onda fnia gibi pek uzaktaki bir yerden hiper-radyasyon iaretleriyle alnm kopyalar bile vard. Janov Pelorat lk alar Tarihi profesryd. Bu yl ilk kez izin alyordu. Bir yllk bir tatil izni. Uzayda ilk yolculuuna kmak ve Trantor'a kadar gitmek niyetindeydi. Pelorat uzaya hi almam olmann Terminus' lu biri iin pek garip bir durum saylacan biliyordu. Ama bu bakmdan dikkati ekecek bir davranta bulunmay dnmemiti. Sadece bir uzay yolculuuna kabileceini dnd srada yeni bir kitap, bir tez ya da inceleme gemiti eline. Tabii o zaman yolculuunu ertelemiti. Bu yeni malzemeyi incelemek ve mmkn olduu takdirde bilgiden oluan o daa bir gerek, bir tahmin ya da bir d ekleyebilmek iin. Sonunda sadece o kez de Trantora gidemedii iin biraz zlmt. Trantor, Birinci mparatorluun merkeziydi. On iki bin yl mparatorlar evreni oradan ynetmilerdi. Trantor, mparatorluk kurulmadan nce de o blgedeki en nemli kralln bakenti olarak m kazanmt. Bu krallk yava yava dier lkeleri iine alm ya da ele geirmi ve bylece bir imparatorluk haline gelmiti. Trantor btn bir dnyay saran madenle kapl bir kentti. Pelorat, Trantorun nasl bir yer olduunu, Hari Seldon zamannda bakente giden Gaal Dornick'in eserlerinden renmiti. Artk Dornick'in bir cilt

halinde toplanlm olan kitaplarn bulmak imknszd. Pelorattaki kitaba da tarihinin yllk kazancnn yarsn verebilirlerdi. Ama o kitab elden karmas teklifi profesrn dehetle titremesine neden olurdu. Tabii Trantor konusunda Pelorat'n en ilgisini eken ey oradaki Galaksi Kitaplyd. mparatorluk zamannda Galaksinin en byk ktphanesiydi bu. Ad da zaten o srada mparatorluk Kitaplyd. Trantor insanln grd en geni ve en kalabalk bir mparatorluun merkeziydi. Bir dnyadan oluan bu bakentte krk milyardan fazla insan yayordu. Kitaplnda insanln btn yaratc olan (ve olmayan) eserlerinin kaytlar, tm bilginin zeti vard. Btn bunlarn hepsi de pek karmak bir ekilde bilgisayarlara aktarlmt. imdi bu aygtlarla ancak uzmanlar ilgilenebiliyordu. En nemlisi kitaplk ayakta kalmay baarmt. Pelorat iin iin en alacak yan da buydu. Trantor hemen hemen iki yz elli yl nce dm ve yamalanm, korkun bir ekilde tahrip edilmiti. nsanlarn ektikleri strap ve lm olaylar anlatlacak gibi deildi. Ama kitaplk yine de yklmamt. Sylentiye gre, oray renciler uydurma silahlarla korumulard. Ama bazlar bunun sadece romantik bir yk olduu dncesindeydi. Her neyse, kitaplk o yamaya dayanmt. Ebling Mis mahvolmu bu dnyadaki mkemmel bir ktphanede alm ve ikinci Vakfn yerini bulmasna ramak kalmt. (Vakf halk bu hikyeye hl inanyordu. Ama tarihiler bu iddialar ihtiyatla karlamaktaydlar.) Darell ailesinin kua da, yani Bayta, Toran ve Arkady Trantor'a gitmilerdi. Ama Arkady kitapla girmemiti. Onun zamanndan beri de ktphanenin Galaksi tarihi zerinde bir etkisi olmamt. Yz yirmi yldan beri hibir Vakfl Trantor'a gitmemiti. Ama kitapln artk ortadan kalkm olduunu dnmek iin bir neden de yoktu. Ktphanenin Galaksi tarihinde yer almamas onun hl varolduunun en kesin kantyd, kitaplk yklsayd, herhalde bunun yanklar duyulurdu. Kitaplk eski ve modas gemi bir yerdi bir bakma. Ta Ebling Misin zamannda yleydi. Bu da ok daha iyiydi tabii. Pelorat bu eski ve modas gemi ktphaneyi dnd zaman ellerini heyecanla ovuturuyordu. Kitaplk ne kadar eski ve modas gemi olursa, tarihinin aradn bulmas o denli kolaylaacakt. Pelorat ryalarnda kitapla girdiini ve dehetten soluk solua, Ktphane modernletirildi mi? diye sorduunu gryordu. Eski bantlar, kaytlar attnz m? Ve yal, tozlu elbiseli ktphaneciler ona her zaman ayn yant veriyorlard. Kitaplk hl eskisi gibi, profesr. Ve artk ryas gerek olacakt. Belediye Ba- kannn kendi garanti etmiti bunu. Pelorat, Harla Brannonun almalarn nereden rendiini pek bilmiyordu. yle fazla inceleme yaynlamamt. Baardklarnn pek az yaynlanabilecek kadar kesindi. Yaynlanan eserleri de fazla bir etki yapmamlard. Ama Bronz Branno, Terminusta olan her eyi bilir, diyorlard. Onun el ve ayak parmaklarnn ucunda da gzleri vardr . Pelorat da buna neredeyse inanacakt. Ama tarihi, madem almalarmdan haberi vardr, diye dnyordu. O halde neden bana imdiye kadar maddi destek salamad? Sonra ac ac. Vakf gzlerini kesinlikle gelecee dikmi, diye ekliyordu. Aslnda ok uysal ve iyi kalpli olduu iin bu ac duygular yle iddetli deildi. Vakfllar kinci mparatorluk ve parlak kaderleriyle ilgileniyorlar sadece. Gemie bakacak zamanlar yok, istekleri de. Bunu yapmaya kalkanlara da kzyorlar. Aptallk ediyorlar tabii. Ama ben tek bama bu ahmaklkla savaamam. Belki bylesi daha iyi. Aratrmalarm tek bama yapacam. Ve bir gn gelecek beni nemli bir nc diye hatrlayacaklar. Tabii bu benim de gelecekle fazla ilgilendiimi gsteriyor... Pelorat kafa bakmndan bu gerei fark edecek kadar drstt. O gelecekte herkesin benden sz edeceimi ve beni Hari Seldon ayarnda bir kahraman sayacaklarn umuyorum. Hatta Seldondan daha da byk olduuma karar vereceklerini. yice belirlenen bin yllk bir sre, en aa yirmi bin yllk kayp bir gemile nasl boy lebilir? Ve ite o gn geldi! Bugn! Bugn! Belediye Bakan, Pelorat'a Seldonun grnmesinden bir gn sonra yola kacan sylemiti. Profesr de ite sadece bu yzden Terminusta, hatta btn Federasyonda herkesin aklndan hi kmayan Seldon kriziyle ilgilenmiti. Pelorat Vakfn bakentinin Terminus olmas ya da baka yere tanlmas sorununun pek nemsiz olduunu dnmt. Artk kriz gemiti. Ama tarihi, Seldon'un hangi taraf tuttuundan pek emin deildi. Hatta Hari Seldon'un tartlan konudan sz edip etmediini bile bilmiyordu. Seldon grnm ve yola kma gn gelmiti. nemli olan da buydu. leden sonra ikiyi biraz gee bir yer tat Peloratn Terminus'un hemen dnda, sszca bir yerde

olan evinin nnde durdu. Arka kap kayarak ald. Arkasnda Belediye Bakanl Gvenlik Ktasnn niformas olan bir muhafz arabadan indi. Onu gen bir adam ve iki muhafz daha izledi. Pelorat stememesine karn yine de etkilendi. Belediye Bakan almalarm bildii gibi, onlara ok nem de veriyor anlalan. Yol arkadamn yannda eref muhafzlar var. Harla Branno bana birinci snf bir uzay gemisi vereceini, yol arkadamn da onu baaryla kullanabileceini syledi. nsann gururunu okuyor bu. ok okuyor.. . Peloratn khyas kapy at. Gen adam ieri girdi. ki muhafz kapnn hemen ierisinde yerlerini aldlar. Pelorat pencereden nc muhafzn darda kaldn grd. Ayn anda ikinci bir tat evin nnde durdu. Yine muhafzlar gelmilerdi. nsann akln kartran bir durumdu bu. Pelorat, pencereden dndnde yol arkadann odaya girmi olduunu farketti. Onun kim olduunu anlaynca ard. Bu gen adam holo-yaynlarnda seyretmiti. Tarihi, Siz o Encmen yesisiniz, dedi. Trevize! Evet, yle. Siz Profesr Janov Pelorat msnz? Tarihi, Evet, evet, dedi. Sz ettikleri siz... Trevize ifadesiz bir sesle, Birlikte yolculuk yapacaz, diye aklad. Daha dorusu bana yle sylediler. Ama siz tarihi deilsiniz ki? Doru, deilim. Dediiniz gibi ben bir Encmen yesiyim. Bir politikac. Evet, evet... Ah ben de neler samalyorum! Ben tarihiyim. Artk baka tarihiye gerek var m? Siz uzay pilotu musunuz? Evet. Bu konuda olduka usta saylrm. Eh, bize gereken de bu! ok gzel! Korkarm ben pratik eyleri dnebilen bir insan deilim, gen dostum. Eer siz byle biriyseniz, o zaman iyi bir ekip oluturacaz demektir. Trevize mrldand. u ara kafama kar byk bir hayranlk duyduumu syleyemeyeceim. Ama galiba baka seeneimiz de yok. Sizinle iyi bir ekip oluturmak zorundayz. O halde uzayla ilgili endielerimi yenebileceimi umalm. imdiye kadar uzaya hi almadm, Sayn ye. Ben bir yer kstebeiyim. Terim buydu sanrm? Ha, aklma gelmiken... ay iermeydiniz? Klodaya sylerim bize bir eyler hazrlar. Anladm kadaryla birka saat sonra hareket edeceiz. Ben oktan hazrlandm. kimiz iin gereken her eyi aldm. Belediye Bakan bana ok yardmc oldu. Onun bu planla ilgilenmesi alacak bir ey. Trevize, Yani yolculua klacan siz ok nceden mi biliyordunuz? diye sordu. Bunu size ne zaman sylediler? Belediye Bakan bana geldi. Pelorat kalarn atarak hesaplamaya alt iki ya da hafta nce. ok sevindim. Artk ikinci bir tarihiye deil, iyi bir pilota gerek olduu gereini iyice kavradm. Bu yzden yol arkadam olacanz iin seviniyorum, gen dostum. ki ya da hafta nce. Trevize biraz sersemlemi gibiydi. Demek o zamandan beri hazrlanyor? Ve ben... Birden sustu. Efendim? Hi, profesr, hi. Benim kendi kendime konumak gibi kt bir huyum vardr. Yolculuumuz uzad takdirde korkarm buna almak zorunda da kalacaksnz. Yolculuumuz tabii uzayacak! Tabii uzayacak! Pelorat gen adam telala masaya doru gtrd. Khyas sofra kuruyordu. Sre hi kesin deil. Belediye Bakan yolculuumuzu istediimiz kadar uzatabileceimizi syledi. 'Btn Galaksi nnzde uzanyor/ dedi. 'Gittiiniz her yerde size Vakf paras verilecek. Tabii fazla savurgan davranmamalsnz. Ben de ona bu bakmdan sz verdim. Profesr Pelorat glerek ellerini ovuturdu. Oturun, sevgili dostum, oturun. Bu, Terminus'ta ieceimiz son ay olacak. Kim bilir buraya ne zaman dneceiz? Trevize gsterilen yere geti. Aileniz var m, profesr? Bir olum var. Santanni niversitesinde retim grevlisi. Kimyager sanrm, ya da yle bir ey. O annesinin tarafna ekti. Karmdan oktan ayrldm. Yani hibir sorumluluum, kaderin rehin alabilecei yaknlarm yok. Sizin de ayn durumda olduunuzu umarm. Sandvi alsanza, olum. Benim de kaderin rehin alabilecei bir yaknm yok. Birka kadnla ilikim var sadece. Zaman zaman

gelip gidiyorlar. Evet, evet. Byle bir iliki baarl olduu zaman iyi bir ey saylr. zellikle insan ilikinin ciddiye alnmasna gerek olmadn anlad zaman daha zevk duyar. ocuunuz da yok sanrm. Evet, yok. yi! Biliyor musunuz, o kadar sevinliyim ki! eri girdiiniz zaman baya ardm. Bunu itiraf ediyorum. Ama imdi yol arkada olarak sizi setikleri iin ok memnunum. Bana gereken, gen, heyecanl ve Galakside yolunu bulabilecek bir dost. Biz bir aratrma yapacaz. lgin bir aratrma. Peloratn uysal ifadeli yz, sakin sesinin tonu hi deimedi. Ama tarih profesrnn ok heyecanl olduu yine de anlalyordu. Bilmiyorum size bundan sz ettiler mi? Trevizenin gzleri ksld. lgin bir aratrma m dediniz? Evet, evet. Galaksideki insanlarn yaad milyonlarca dnyadan birinde ok deerli bir inci sakl. Elimizde bize yol gsterecek en ufak bir ipucu bile yok. O nciyi bulmak alacak bir baar olacak. nciyi bulduumuz takdirde admz zamann sonuna dek Galakside yanklanacak, olum. ey... sizi Trevize diye armalym. stnlk tasladm sanmanz istemiyorum. Bu szn ettiiniz ok deerli inci... Arkady Darell gibi konuuyorum deil mi? u yazar kastediyorum. O da kinci Vakftan sz ederken byle eyler sylyor... armakta haklsnz. Pelorat sanki kahkahalarla glecekmi gibi ban arkaya att ama sadece glmsedi. Emin olun bu aratrma kinci Vakf gibi gln ve nemsiz bir konuyla ilgili deil. Trevize, Demek szn ettiiniz kinci Vakf deil, profesr, diye mrldand. Bana neyi arayacamz syler misiniz? Pelorat birdenbire ciddileti. Hatta gen adama zr dilermiesine bakt. Ah, demek Belediye Bakan size sorunu aklamad? Biliyor musunuz, garip bir durum bu. Yllar boyunca hkmet ne yapmaya altm anlayamad cin fkelenip durdum. Oysa imdi Belediye Bakan Branno alacak kadar cmert davranyor. Trevize alayla, Evet, dedi. yiliksever yann alacak bir baaryla gizlemesini bilen bir kadn. Ama neyi arayacamzdan bana hi sz etmedi. O halde benim almalarmdan haberiniz yok. Evet, yok. ok zgnm... zr dilemeniz gereksiz. Bu normal bir ey. almalarmn mthi yanklar yaptn syleyemeyeceim. imdi beni dinleyin. Size her eyi aklayacam. Siz ve ben bir dnyay arayacak ve onu bulacaz. nk bir gezegeni akla ok yakn buluyorum. Anlayacanz Arz bulacaz! 10 Trevize, Pelorat la yapt bu konumadan sonra, o gece doru drst uyuyamad. Yal Belediye Bakannn kendisini skca sard an iinde rpnp durdu ama kurtulu yolu bulamad. Onu srgne gnderiyorlard ve bu konuda yapabilecei bir ey yoktu. Harla Branno sakin ve acmasz davranm, yaptklarnn yasalara aykr olduunu itiraf etmekten de kanmamt. Trevize bir Encmen yesi ve bir Federasyon vatanda olarak yasal haklarna gvenmiti. Ama kadn bunlardan sz etmemiti bile. Trevize ve bugn, diye dnd. Pelorat adl o adam, btn dnyayla ilikisini kesmi gibi yaayan garip tavrl bilgin, bana Branno denilen korkun kadnn btn hazrlklar haftalar nce yaptn aklad! Harla Branno ona ocuk demiti. Gen adam da imdi kendisini gerekten bir ocuk gibi hissediyordu. Bana 'aziz dostum,' deyip duran bir tarihiyle birlikte srgne gideceim. O btn Galaksiyi dolaarak Arz diye bir yeri arayacamz iin neredeyse sevincinden baylacak. Arz? Katrn bykannesinin adna! Arz da nedir? Tabii Trevize tarih profesrne bu soruyu sormutu. Hemen, bu ad duyar duymaz! zr dilerim, profesr, uzman olduunuz konuda hibir bilgim yok. Bana meseleyi basit terimlerle aklamanz istersem herhalde kzmazsnz. Arz nedir? Pelorat gen adam ciddi ciddi, uzun uzun szmt. Yirmi saniye kadar, Bir gezegen o. Orijinal dnya. nsanlarn ilk ortaya ktklar gezegen, aziz dostum. Trevize armt. lk ortaya ktklar m? Peki .. Onlar nereden gelmiler? Hibir yerden gelmemiler. Bu gezegendeki ilkel hayvanlar evrim geirmi ve sonunda da insan

olmular. Trevize dnp duruyordu. Ne demek istediinizi yine de anlam deilim. Peloratn yznde bir an fkeli bir ifade belirip kayboldu. Profesr hafife ksrdkten sonra, Bir zamanlar Terminus'ta hi insan yoktu, dedi. nsanlar buraya baka dnyalardan geldiler. Bunu herhalde biliyorsunuz. Trevize sabrszca, Tabii biliyorum, diye homurdand. Peloratn bir ocua ders veriyormu gibi bir tavr taknmasna sinirlenmiti. Pekl... Bu, dier btn dnyalar iin de sylenebilir. Anacreon, Santanni, Kalgan... Btn dnyalar iin! nsanlar btn bu gezegenlere gemite yerletiler. Bu dnyalara baka gezegenlerden geldiler. Bu szm Trantor iin bile geerli. Trantor yirmi bin yl byk bir bagezegen olarak yaad. Ama daha nce durum byle deildi. Trantor daha nce neydi o halde? Bombo bir gezegendi. Daha dorusu orada insanlar yoktu. Bu inanlacak gibi deil. Ama gerek. Eski kaytlar bunu aklyor. Trantora ilk yerleen insanlar nereden geldiler? Kimse bu konuda kesin bir ey sylemiyor. Yzlerce gezegen artk sislere brnm eski alarda bile orada insanlarn yaadn iddia ediyor. Bu gezegenlerde yaayanlar insanlarn ilk gelileri konusunda birtakm masallar anlatyorlar. Ama tarihiler bunlara aldrmyor ve 'Kken Sorununu dnp duruyorlar. O da nedir? Bu sz daha nce hi duymadm. Buna amyorum. Artk bu nemsenecek tarihi bir sorun saylmyor. Bunu itiraf ediyorum. Ama imparatorluun k srasnda bir ara entellekteller bu konuyla ok ilgilenirlerdi. Salvor Hardin de anlarnda bu soruna deiniyor. Sorun, balang noktasn oluturan o gezegenin hangisi olduunu ve yerini renmek. Zamanda geriye doru bakacak olursak insan selinin yeni yerleilen gezegenlerden daha eski dnyalara doru, yani gerisin geriye aktn grrz. O gezegenlerden de daha eski dnyalara doru... Ve sonunda btn yollar bir tek noktada dmleniyor. Orijinal gezegende. Trevize bu iddiann ok belirgin hatal yann hemen farketti. Belki insanlar bir deil, birka gezegenden btn Galaksiye yayldlar. Bu olamaz m? Tabii olamaz! Btn evrendeki insanlar bir tek tr! Birka dnyada birden ayn trde insan oluamaz ki. mknsz bu. Nereden biliyorsunuz? Bir kere... Pelorat sa elinin iaret parman kaldrd. Ve sol elinin iaret parmana dokundu. Bir kere... Sonra birden pek uzun ve karmak olduu anlalan aklamasndan vazgeti. Ellerini kucana brakarak byk bir itenlikle, Aziz dostum, dedi. erefim zerine yemin ederim. Trevize resmi bir tavrla eildi. erefinizden kuku duymak aklmdan bile gemez, Profesr Pelorat. imdi... diyelim ki, insanlar bir tek gezegende ortaya ktlar. Ama baka yz dnya bu onurun kendisine ait olduunu iddia edemez mi? Edemez mi ne demek? Ediyorlar zaten! Ama hibiri de bu iddiasn kantlayamyor. nsanln douunun esiz onurunun yalnzca kendisine ait olduunu iddia eden dnyalarn hibirinde de hiper-uzay ncesi' bir toplumun izi yok. Hele insan olmayan organizmalarn evrim geirdiklerini gsteren bir tek kant bile bulunamyor. Yani siz imdi... insanln doduu belirli bir dnya olduunu ama bilinmeyen bir nedenle bu gezegenin bu iddialara katlmadm, bu konudan sz etmediini mi sylemek istiyorsunuz? Evet, iyi anladnz. Ve o dnyay m arayacaksnz? kimiz birlikte arayacaz. te grevimiz bu. Belediye Bakan Branno her eyi hazrlad, Gemiyi siz kullanacaksnz ve Trantora gideceiz. Trantora m? Ama szn ettiiniz ilk gezegen o deil ki. Bunu biraz nce kendiniz de sylediniz. Trantor tabii orijinal gezegen deil. nsanlar nce Arzda ortaya ktlar. O halde neden dorudan doruya Arza gitmemizi istemiyorsunuz? Ne demek istediimi iyice anlatamadm. Arz efsanelerde geen bir ad. Esatirin kutsallatrd bir

isim. Bu kelimenin bir anlam olup olmadndan bile emin deiliz. Ama 'insanlarn ilk gelitikleri gezegen yerine, bu bir tek heceli szc kullanmak ok daha kolay. 'Arz' diye tanmladmz gezegenin uzaydaki hangi gerek dnya olduu da belli deil. Trantor'dakilerin bunu bildiklerini mi sanyorsunuz? Aradm bilgiyi orada bulacam umuyorum. Galaksi Kitapl Trantor'da. Galaksinin en byk ktphanesi bu. Ama Birinci mparatorluk devrinde Kken Sorunuyla ilgilendiklerini sylediiniz insanlar kitapl herhalde aratrmlardr. Pelorat dnceli bir tavrla ban sallad. Evet, ama belki kaytlar yeteri kadar incelemediler. Ben 'Kken Sorunu' konusunda ayrntl bilgi topladm. mparatorluk vatandalarnn be yzyl nce bilmedikleri baz eyleri rendim. Onun iin eski kaytlar daha byk bir anlayla inceleyeceim. Bu konuyu uzun bir zamandan beri dnyorum. Ve bir olaslk zerinde de duruyorum. Btn bunlar Bakan Brannoya sylediniz sanrm. O bu aratrmay uygun buluyor mu? Uygun bulmak m? Aziz dostum, Bakan Branno yle heyecanland ki. Bana gereken her eyi Trantorda reneceimden emin olduunu syledi. Trevize mrldand. Bu kesin... te Trevize o gece bir sre bu konuyu dnd. Belediye Bakan Branno beni kinci Vakf bulmam iin gnderiyor. Ama Pelorat da benimle gelecek. Bylece Arz aryormu gibi davranacak ve asl amacm gizleyeceiz. Arz uruna Galaksinin her istediim yerime gidebileceiz. ahane bir paravana bu. Belediye Bakannn zeksna hayran olmamak elde deil. Ama Trantor? Oraya gitmenin ne anlam var? Trantor'a iner inmez Pelorat da Galaksi Kitaplna girer ve bir daha da dar kmaz. Orada saysz kitap, film, kayt, bant ve sembolik belgeler var. Pelorat kitaplktan kmay hi ister mi? Ayrca... Ebling Mis de vaktiyle Trantor'a gitmi. Katr'n zamannda. Hikyeye gre, kinci Vakfn yerini bulmu ama aklayamadan ldrlm. Ama Arkady Darell de Trantorda kalm. O da kinci Vakf bulmay baarm. Ama Terminus'ta. Ve kinci Vakfllarn Terminustaki yuvalan ortadan kaldrlm. imdi... kinci Vakf varsa bile herhalde baka bir dnyada. Trantor'da ne renebiliriz? kinci Vakf bulacaksam, Trantordan baka her yere gitmem daha iyi olur. Ayrca... Branno baka ne planlar yapt, bunu bilmiyorum. Ama onu sevindirmek niyetinde deilim. Demek Trantor'a gideceimiz iin Belediye Bakan pek heyecanlanm... Eh, Branno, Trantora gitmemizi istediine gre... biz de oraya uramayz bile! Baka yere gideriz. Ama Trantora... asla! afak zaman yaklarken bitkin den Trevize rahatsz bir uykuya dald. 11 Belediye Bakan Branno, Trevize tutuklandktan sonraki gn pek gzel saatler geirdi. Harla Branno'yu ve ve gklere kardlar ve bir gn nceki olaydan da hi sz etmediler. Ama kadn yine de Encmenin urad felten yaknda kurtulacan ve o zaman sorular sorulmaya balanacan biliyordu. Bu yzden ok abuk hareket etmesi gerekliydi. Bylece birok nemli ii bir yana brakarak Trevize sorunuyla ilgilendi. Trevize'yle Pelorat Arzdan sz ettikleri srada. Harla Branno da Belediye Bakanl odasnda Encmen yesi Munn Li Comporla karlkl oturuyordu. Gen adam rahat bir tavrla byk masann dier tarafndaki koltua yerlemiti. Belediye Bakan ise yine onu inceliyordu. Compor, Trevize'den biraz ksa boylu ve daha inceydi. Branno, herhalde birbirleriyle dost olmalarnn nedeni buydu, diye dnd. Yoksa hibir bakmdan birbirlerine benzemiyorlar... Trevize heyecanl ve ateliydi. Compor ise pek sakin ve gven dolu. Belki de insanda byle bir izlenim brakmasnn nedeni sar salar ve mavi gzleriydi. Vakflar arasnda sarn yek yoktu. Bu renkleri Compor'a adeta kadnca bir incelik salyordu. Branno kendi kendine, herhalde kadnlar bu yzden onu Trevize kadar beenmiyorlar, dedi. Ama Comporun grnyle gururland, zelliklerini belirgin bir hale sokmaya alt belliydi. Salar olduka uzundu ve dikkatle kvrlmt. Compor gz rengine dikkati ekmek iin kalarnn altna mavi far srmt. Son yl ierisinde erkeklerin de eitli renklerde far srmeleri moda olmutu.

Compor apkn bir erkek deildi. Karsyla sakin bir hayat sryordu. Ancak henz baba olmak istediini resmen bildirmemiti. Gizli bir ikinci ei olduu sanlmyordu. Compor bu bakmdan da Trevize'den farklyd. Golan Trevize parlak renkli nl kuaklar gibi, ev elerini de sk sk deitiriyordu. Kodellin brosu iki gen hakknda ok ayrntl bilgi toplamt. imdi Gvenlik Bakan odann bir kesinde sessizce oturuyordu. Her zamanki gibi rahat ve keyifliydi. Branno, ye Compor, dedi. Vakfa iyi bir hizmette bulundunuz. Ama ne yazk ki, bunu kamuya aklayarak sizi vmemiz olanaksz. Sizi olaan yollardan dllendiremeyiz de. Compor glmsedi. Dileri bembeyaz ve dzgnd. Branno kendi kendine dalgn dalgn, acaba Siris sektrnde doan herkes ona m benziyor, diye sordu. Compor annesinin ninesinin evredeki o blgeden olduunu iddia ediyordu. Sylediine gre, bu nine de yine sarn ve mavi gzlyd. Ve ayrca o da her zaman annesinin Siris sektrnden gelmi olduundan sz etmiti. Ama Kodell btn bunlar destekleyen hibir kant olmadn aklamt. Kadnlar bilirsiniz, demiti. Kodell. Comporun annesinin ninesi ok gzel bir kadnm. Daha ekici gzkmek iin uzaklardaki sektrden geldiini sylemi olabilir. Branno alayla sormutu. Kadnlar hep byle mi davranrlar? Kodell de glm ve sradan kadnlardan sz ettiini aklamt. Compor, Vakfllarn yaptm hizmeti bilmeleri art deil. dedi. Bunu sizin bilmeniz benim iin yeterli. Biliyorum. Ve bu yaptnz da unutmayacam. Ve sizin artk sorumluluklarnzn sona erdiini dnmenize izin vermeyeceim. Karmak bir yol setiniz. Artk bu yolda ilerlemeniz gerekiyor. Trevize hakknda daha ayrntl bilgi istiyoruz. Size onun hakknda btn bildiklerimi anlattm. Belki benim gerekten byle olduuna inanmam istiyorsunuz. Belki de bu sznze gerekten inanyorsunuz. Ama yine de sorularma cevap vermenizi istiyorum. Janov Pelorat adl birini tanyor musunuz? Compor bir an kalarn attysa da yz yine abucak sakin bir ifadeye brnd. Gen adam dikkatle, Belki kendisini grrsem tanrm, dedi. Ama bu ad duyduuma pek sanmyorum. Bir bilgin o. Compor bilginleri aa gryormu gibi usulca, Ah, dedi. Belediye Bakannn bilginleri tandn sanmasna am gibi bir hali vard. Branno, Pelorat ilgi ekici bir insan, diye aklad. Kendince baz nedenlerle Trantora gitmeyi istiyor. ye Trevize de onunla birlikte gidecek. Siz Trevize'nin yakn bir dostuydunuz. Belki onun kafasnn nasl altn biliyorsunuz. imdi syleyin. Trevize Trantor'a gitmeye raz olacak m? Compor, Trevizeyi uzay gemisine bindirirseniz, dedi. Ve o da Trantor'a doru yola karsa, oraya gitmeyip de ne yapar? Herhalde isyan kararak gemiyi ele geirebileceini sylemek istemiyorsunuz... Anlamyorsunuz! Trevize'yle Pelorat gemide yalnz olacaklar. Pilot yerine de yine Trevize geecek. Yani Trevize'nin kendi isteiyle Trantora gidip gitmeyeceini renmek istiyorsunuz, yle mi? Evet, renmek istediim bu. Bayan Bakan, ben onun ne yapacan nereden bilirim? ye Compor, Trevize'yle ok iyi dostsunuz. Onun ikinci Vakfn varolduuna inandn biliyorsunuz. O size kinci Vakfn nerede olabilecei, nasl bulunaca konusundaki varsaymlarn hi aklamad m? Aklamad, Bayan Bakan. Ne dersiniz, Trevize. kinci Vakf bulabilecek mi? Compor hafif bir kahkaha att. kinci Vakf neydi, nasl bir eydi, nemli miydi, bunlar bilmiyorum. Ama bence o grup Arkady Darell zamannda ortadan kaldrld. Ben Arkadynin hikyesine inanyorum. yle mi? O halde neden arkadanz ele verdiniz? Maden Trevize varolmayan bir eyi aryordu, garip varsaymlarn aklamakla kime zarar verebilirdi? Compor, Zarar verebilecek tek ey gerek deildir, dedi. Belki Trevize'nin varsaymlar sadece garipti. Ama bunlar Terminus halkn sarsabilirdi, Onlarn Vakf Galaksi tarihi denilen byk dramdaki rol konusunda korku ve kukulara kaplmalarna neden olabilirdi. Federasyonun liderliini tehlikeye drr, kinci Galaksi mparatorluu hayallerinin yklmasna yol aabilirdi. Sizin de byle dndnz belli, Bayan Bakan. Yoksa onu Encmen Salonunda tutuklatmaz, kendisini yarglanmadan srgne gitmeye

zorlamazdnz. Bunu neden yaptnz sorabilir miyim, Bayan Bakan? htiyatl davrandm syleyebiliriz. Trevize'nin hakl olabileceini dndm. Aslnda bu pek zayf bir olaslkt ama olsun. Trevize fikirlerini aklad takdirde bu byk bir tehlikeye de yol aabilirdi. Compor sesini karmad. Branno, Aslnda bu konuda sizinle ayn fikirdeyim, diye ekledi. Ama sorumlu bir mevkideyim. Bu yzden bu zayf olasln zerinde durmak zorunda kaldm. Size tekrar soruyorum. Trevize kinci Vakfn nerede olduunu sanyordu? imdi nereye gidebilir? Bu konuda hibir fikrim yok. Size hibir imada da bulunmad m? Tabii bulunmad. Hi mi? Bu soruyu hemen yantlamayn. Dnn! Size hi bir imada bulunmad m? Compor kesin bir tavrla, Hi bulunmad, dedi. Anlaml bir sz sylemedi mi? aka yollu bir aklama yapmad m? Sizinle konuurken nndeki bir kda dalgn dalgn birtakm ekiller izmedi mi? Byle hibir ey olmad. Bayan Bakan. Trevizenin kinci Vakfla ilgili dnceleri ltl hayallerden ibaretti sadece. Bunu siz de biliyorsunuz. Ama yine de bu yzden endieleniyor ve zamannz bouna harcyorsunuz. Ne o? Yoksa birden yine taraf m deitirdiniz? hbar ettiiniz arkadanz korumaya m alyorsunuz? Compor, Hayr, diye karlk verdi. Ben onu salam ve vatanseverce bulduum nedenler yznden ihbar ettim. Piman olmam ya da tavrm deitirmem iin bir neden yok. O halde Trevize gemiye bindikten sonra onun nereye gidebilecei konusunda bana hibir ipucu veremeyeceksiniz. Demin de syledim... Belediye Bakannn yznde krklklar derinleti. Ona bakan, Branno'nun yznde zgn bir ifade belirdiini sanabilirdi. Ama Sayn ye, onun nereye gittiini bilmek isterdim. O halde gemisine bir hiper-izleyici yerletirin. Bunu ben de dndm. Ama Trevize kukucu bir insan. Bu yzden hiper-izleyiciyi bulur. Aygt ne kadar zekice saklarsak saklayalm durumu sezer. Tabii hiper-izleyici yerinden karld takdirde gemiye zarar verecek bir ekilde taklabilir. Trevize bu yzden aygta el sremez... Harika bir fikir bu. Branno, Ama o zaman da Trevize istedii gibi davranamaz, dedi. Belki u anda zgr olduunu dnyor ve belirli bir yere gitmeyi tasarlyor. Ama o aygt grr grmez o gezegene gitmekten vazgeebilir. O zaman reneceklerim de bir iime yaramaz. O halde Trevizenin nereye gideceini renemeyeceksiniz. Belki de reneceim. nk ok ilkel davranmaya karar verdim. Son derece ileri bir yntem bekleyen ve buna kar hazrlkl bulunan biri, ilkel areleri aklndan bile geirmez. Trevizenin peine birini takmay dnyorum. Peine birini takmay m? Evet. Baka bir uzay gemisi ve iinde bir pilot. Bakn ne kadar ardnz? O da niyetimi renseydi hayrete derdi. Trevize peinden birinin gelip gelmediini anlamak iin uzayda kitle aratrmas yapmay dnemeyecek belki de. Ne olursa olsun gemisine en yeni kitle bulucu aygtlardan taktrmayacaz. Compor, Bayan Bakan, dedi. Size kar saygszlk etmeyi kesinlikle istemiyorum. Ama uzay uuu konusunda tecrbeniz olmadn hatrlatmak zorundaym. Bir gemi bir dierini hibir zaman izleyemez. Bu imknszdr. Byle bir durumda Trevize ilk hiper-uzay sramasyla hemen kaar. Peinde biri olduunu bilmese bile bu ilk srama ona zgrln yolunu aar. Gemisinde hiper-izleyici olmad takdirde izi de bulunamaz. Bu konuda tecrbeli olmadm itiraf ediyorum. Siz ve Trevize gibi uzay eitimi grmedim. Ama bu tr bir eitimden gemi olan danmanlarm bana bir gemi sramadan hemen nce izlenirse, yn, hz, srat ykselmesi sayesinde onun ne tarafa gideceinin genel bir biimde tahmin edilebileceini sylediler. yi bir bilgisayar olan ve kafas da ok iyi ileyen biri ayn sramay yapabilir ve bylece dierinin izini tekrar

bulur. zellikle bu kimsede iyi bir kitle bulucu varsa. Compor heyecanla, Bu bir kez yaplabilir, diye cevap verdi. Bu kimse ok anslysa iki kez. Ama ite o kadar. Byle eylere gvenemezsiniz. Belki de gvenebiliriz. ye Compor, siz de vaktiyle hiper-yarlara katlmsnz. Gryorsunuz ya, hakknzda ok ey biliyorum. ok iyi bir pilotsunuz. Bir rakibinizi hiper-uzaydaki sramas srasnda kovalamanz gerektii zaman da alacak eyler yapmsnz. Comporun gzleri irileti. Gen adam neredeyse yerinde skntl skntl kmldanacakt. O srada kolejdeydim. Ama artk olgunlatm. Yal deilsiniz ki. Henz otuz beine bile basmadnz. te onun iin de Trevize'nin peine siz taklacaksnz. O nereye giderse gitsin, kendisini izleyecek ve bana bilgi vereceksiniz. Trevize, Terminus' tan ayrldktan ksa bir sre sonra hareket edeceksiniz. Bu grevi red ederseniz, vatana ihanet suundan hapse atlacaksnz, Sayn ye. Vereceimiz gemiyi alr ama Trevize'yi izlemezseniz o zaman Terminusa dnmek zahmetine hi katlanmayn. Buna kalkrsanz geminizi uzayda parampara ederiz. Compor ayaa frlad. Benim de kendime gre bir yaamm var. lerim. Bir karm. Buradan ayrlamam. Ayrlmak zorundasnz. Bizim gibi Vakfa hizmet etme yolunu seenler her zaman hazr olmaldrlar. Gerektii takdirde Vakfa uzun bir sre ve zor koullar altnda hizmet etmek zorunda kalacaklarn balangta kabul etmelidirler. O halde karm da benimle gelecek. Benim aptal olduumu mu sanyorsunuz? Karnz burada kalacak. Bir rehine olarak m? Beeniyorsanz bu kelimeyi kullanabilirsiniz. Ben tehlikeli bir yolculuunuza kacanz, iyi kalpli bir insan olduum iin de karnzn burada kalmasn istediimi sylemeyi tercih edeceim. Onun da tehlikeyle karlamasna gnlmn raz olmadn. Artk tartlacak bir ey yok. Siz de Trevize gibi tutuklu saylrsnz. ok abuk harekete gemeyi baardm bildiinizden eminim. zellikle Terminus dald o tatl ryadan uyanmadan nce hzla gerekenleri yapacam. Korkarm yaknda yldzm snklemeye balayacak. 12 Kodell, Ona sert davrandnz. Bayan Bakan, dedi. Branno burun kvrd. Neden davranmayaym? O bir arkadan ele verdi. Ama bu bizim iimize yarad. Evet, bu kez yle oldu. Ama bundan sonraki ihaneti bizim iin yararl olmayabilir. Compor neden tekrar ihanete kalksn? Branno sabrszca, Yapma, Kodell, dedi. Benimle oyun oynamaya kalkma. kili oynama yetenei gsteren birinden artk mrnn sonuna kadar kukulanlr. Ayn kallelii tekrar yapacak diye. Belki Compor bu yeteneinden Trevizeyle ibirlii yapmak iin yararlanr. kisi birden... Bu szlerine kendin de inanmyorsun ya! Trevize safdil bir gen ve kafasn da gerektii kadar kullanmyor, ama amacna yan yollara sapmadan, dorudan doruya giden bir insan. Kallelii akl almyor. Bundan sonra koullar ne olursa olsun, Com- pora bir daha gvenmez. Kodell, Balayn, Bayan Bakan, dedi. Dnce dizinizi izleyip izleyemediimi anlamak istiyorum. Bu durumda Compora ne dereceye kadar gvenebilirsiniz? Trevizeyi izleyip drst bir biimde haber vereceine nasl inanabilirsiniz? Karsnn akbeti yznden duyaca endienin onu engelleyeceini mi dnyorsunuz? Karsna dnme isteinin? Bu ikisi de gerek ama tmyle bunlara gvenmiyorum. Comporun gemisinde bir hiper-izleyici bulunacak. Trevize peinden birinin geleceinden kukuland iin gemisini arayacak. Ama Compor izleyici olduu iin peine birini takacamzdan kukulanmayacak. Onun iin uzay gemisini aramayacak. Ben byle dnyorum. Ama Compor gemisini arayp o izleyiciyi de bulabilir. O zaman karsnn ekiciliine gvenmekten baka aremiz kalmaz. Kodell gld. Bir zamanlar size ders verdiimi dnyorum da. Peki, bu izlemenin nedeni? Bu iki katl bir nlem saylr. Trevize yakalanabilir. Belki o zaman Compor grevi srdrr ve Trevizenin yapamadn baarr. Yani gerekli bilgiyi bize ulatrr.

Son bir soru daha. Trevize bir rastlant sonucu ikinci Vakf buldu diyelim. Onun ya da Comporun yoluyla kinci Vakfn var olduunu anladk. Ya da elimize kinci Vakfn varolduundan kukulanmamza neden olacak kantlar geti. kisinin de lmesine karn, grubun yaadn anladk. Sonra? Belediye Bakan, ikinci Vakfn varolduunu umuyorum, Liono, dedi. Ne olursa olsun, artk Seldon Plannn bize fazla bir yarar olmayacak. Byk Hari Seldon Plan mparatorluun kmeye yz tuttuu gnlerde hazrlad. O srada Teknolojik ilerleme hemen hemen durmutu. Seldon da zaten kendi ann rnyd. Bu yar-efsanelemi psiko-tarih bilimi ne kadar olaanst olursa olsun, kklerinden uzaklaarak geliecek durumda deildi. Seldon herhalde hzl teknolojik lerlemeyi hesaplarna katmad. Oysa Vakf bunu baard. zellikle geen yzylda. Daha nce kimsenin hayal bile edemedii kitle bulucu aygtlarmz, dncelere karlk veren bilgisayarlarmz ve en nemlisi, kafa koruma perdemiz var. Belki kinci Vakf bu ara bizi kontrol altnda tutabiliyor. Ama bunu daha fazla srdremeyecek. ktidarda olduum u son yllarda Terminusu yeni bir yola saptrmay istiyorum. Ya kinci Vakf diye bir ey yoksa? O zaman yeni yola hemen saparz. 13 Trevizenin dald skntl uyku fazla srmedi. Biri omzuna dokundu. Sonra tekrar. Trevize irkilerek doruldu. Gzleri bulanklamt. Bir an neden yabanc bir yatakta yattn anlayamad. Ne... ne?.. Pelorat, Balayn, ye Trevize, diye zr diledi. Benim konuumsunuz, dinlenmeniz gerektiini biliyorum. Ama Belediye Bakan geldi. Arkasnda pazen bir gecelikle karyolann yannda duruyor ve hafife titriyordu. Trevizenin bitkin kafas birden almaya balad ve gen adam o zaman olanlar anmsad. Belediye Bakan, Peloratn oturma odasnda bekliyordu, her zamanki gibi sakindi. Kodell de oradayd, usulca beyaz byn svazlyordu. Trevize kuan istedii gibi skarak, bu ikisi acaba birbirlerinden hi ayrlyorlar m, diye dnd. Sonra da alayc bir tavrla sordu. Encmen kendisine geldi mi? yeleri ilerinden birinin kaybolmas yznden endieleniyorlar m? Belediye Bakan, Bir canlanma izi grlyor, dedi. Ama sana yarar dokunacak kadar belirgin deil. Yani hl seni Terminus'tan ayrlmaya zorlayacak kadar gcm olduu kesin. kinizi Son Uzay Alanna gtrecekler... Terminus Uzay Limanna gtrmeyecekler mi. Bayan Bakan? Gzyalar dken binlerce kiiye uygun biimde, 'Elveda' deme zevkinden yoksun mu kalacam? Yeni yetien ocuklara zg o gln davranma meraknn yeniden canlanm olduunu gryorum. Bu da beni sevindiriyor, yava yava belirmeye balayan vicdan azabm gideriyor. Sen ve Pelorat Son Uzay Limanndan sessizce ayrlacaksnz. Ve bir daha hi dnmeyeceiz, yle mi? Belki de dnmeyeceksiniz. Tabii... Branno hafife gld. ok nemli ve yararl bir ey renebilirsen, o zaman ben de bu bilgiyle dnecein iin sevinirim. Ve Terminusa dnmene izin veririm. Trevize kaytszca ban sallad. Olabilir. Hemen hemen her ey olabilir. Her neyse, gemide ikiniz de rahat edeceksiniz. Size son zamanlarda yapm tamamlanan bir cep-kruvazrn veriyoruz. Ad Uzak Yldz'. Yani Kruvazre Hobar Mallowun gemisinin ismi verildi. Gemiyi bir kii kullanabiliyor. Ama tekneye kii rahata syor. Trevizenin o dikkatle taknd neeli tavrlar birdenbire kayboldu. Kruvazr silahlarla donand tabii. Silah yok. Ama baka gereken her ey var. Nereye giderseniz gidin, Vakf vatandalar olarak yolculuk yapacaksnz. Gittiiniz her yerde bavurabileceiniz bir Vakf Konsolosu olacak. Silah kullanmanza gerek kalmayacak. htiyacnz olduu zaman para da alabileceksiniz. Ama bunun snrsz para harcayabileceiniz anlamna gelmediini de sylemeliyim. ok cmertsiniz. Bunu biliyorum. Sayn ye. Ama beni anlamaya al, Trevize. Sen, Arz' bulmas iin Profesr

Pelorata yardm ediyorsun. Baka neyi aradn dnmen nemli deil. Sen Arz aryorsun. Karlatn herkese byle anlatmalsn. Ve Uzak Yldz'da silah olmadn da hibir zaman unutmamalsn. Trevize, Ben Arz' aryorum, dedi. Durumu ok iyi anladm. O halde artk ikiniz de gidebilirsiniz. zr dilerim ama bir sorun daha var. Ben trl uzay gemisinde pilotluk ettim. Ama son model bir cep-kruvazr bakmndan hi deneyimim yok. Ya gemiyi kullanamazsam? Bana 'Uzak Yldz'n tmyle bilgisayarlarca ynetildiini sylediler. Sen sormadan ben syleyeyim. Son model bir gemi bilgisayarn nasl kullanlacan bilmene de gerek yok. Bilgisayarn kendisi sana gereken eyleri aklayacak. stediin baka bir ey var m? Trevize ban eerek zgn zgn klna bakt. Elbise tabii. Onlar gemide bulacaksn. Aralarnda u taktn kuak m, kemer mi neyse, onlardan da var. Profesrn btn gereksinimleri de saland. Yani gemide gereken her ey var. Ama unu da hemen eklemeliyim: Bunlarn arasnda kadn yok. Trevize, ok kt, dedi. Ama u ara uygun bir adaym da yok. Zaten Galaksi kalabalk. Buradan ayrldktan sonra istediim gibi davranrm. Kadn arkada konusunda m? Dilediin gibi yap. Harla Branno ar ar ayaa kalkt. Si zi uzay limanna gtrmeyeceim. Ama gtrecek kimseler var. Trevize, sadece sana sylenenleri yap. Baka eylere kalkma! Kamaya altn takdirde seni ldrecekler sanrm. Ben yanlarnda olmadm iin hibir eyden kanmayacaklar. Trevize, zin verilmeyen hibir eyi yapmayacam, Bayan Bakan, dedi. Yalnz... Evet? Trevize abucak uygun szckleri arad. Ve sonunda da kendisini zorlayarak kaytszca gld. leride bir gn benden bir ey yapmam isteyebilirsiniz. Bayan Bakan. O zaman bildiim gibi davranacam. Ama u son iki gn de hi unutmayacam. Belediye Bakan Branno iini ekti. Melodrama son ver artk! leride byle bir ey olacaksa olur. Ama imdi... senden hibir ltufta bulunman istemiyorum! DRT Uzay 14 Trevize yeni kruvazrlerle ilgili parlak reklamlar anmsyordu. Ama Uzak Yldz tahmin ettiinde de daha etkileyiciydi. nsan etkileyen geminin boyu deildi. nk Uzak Yldz kkt aslnda. Bu bakmdan daha ok hz ve manevra kolaylna nem verilmiti. Tekne yer ekimi makineleri ve en nemlisi ok gelitirilmi bilgisayarlara gre hazrlanmt. Byk olmasna gerek yoktu. Zaten byklk amacn engellerdi. Bu, on iki ya da daha fazla uzaycy gerektiren eski gemilerin yerini baaryla alabilecek, bir kiinin kullanabilecei bir tekneydi. Grevi paylaacak ikinci, hatta nc biri olduu takdirde byle bir gemi Vakfta yaplmam ok byk teknelerden oluan bir filoyu yanna yaklatrmazd. Ayrca Uzak Yldz varolan her gemiyi hz bakmndan geride brakr ve kolaylkla kaabilirdi. Uzay gemisi ince ve biimliydi. Dta da, ite de gereksiz hibir ey grlmyordu. Her metrekplk yerden azami derecede yararlanlmt. te bu yzden insana nedense teknenin ii pek genimi gibi geliyordu. Belediye Bakannn greviyle ilgili hibir sz Trevizeyi yararlanmas istenilen bu gemi kadar etkileyemezdi. Gen adam zntyle, Bronz Branno, diye dnd. yi bir manevra evirerek ok nemli ve tehlikeli bir grevi yklenmemi salad. Eer Brannoya neler yapabileceimi gstermeye kalkmasaydm, bu grevi byle kolaylkla kabul etmezdim. Ve Belediye Bakan neler yapabileceimi gstermeye kalkmam iin olaylar istedii gibi kulland... Pelorat hayretten kendisinden gemi gibiydi. eri girmeden nce parman bordaya srerek, nanr msnz, dedi. imdiye dek bir uzay gemisine bu denli hi yaklamamtm.

Bu sylediinize tabii inanrm, profesr. Ama nasl byle oldu? Sizinle ak konuacam, aziz dos... yani, sevgili Trevize, bunun nasl olduunu ben de bilmiyorum. Sanrm aratrmalarma fazla daldm. nsann evinde Galaksinin her yerindeki bilgisayarlara eriebilen ahane bir makine olduu zaman yerinden kmldamasna gerek kalmyor pek. Biliyor musunuz, ben uzay gemilerinin bundan ok daha byk olduunu sanyordum. Bu kk bir model. Ama ii yine de bu boyda bir gemininkinden ok daha byk. Bu nasl oluyor? Bilgisizliimle alay ediyorsunuz. Hayr, hayr, ok ciddiyim. Bu tmyle ekim salanm ilk gemilerden biri. Bu ne anlama geliyor? Ama syleyeceklerinizi nlamam iin geni bir fizik bilgim olmas gerekiyorsa o zaman ltfen zahmet etmeyin. Bu sznz kabul edeceim. Siz de dn benim bir tek trde insan ve bir tek orijinal dnyayla ilgili szlerimi kabul ettiniz. yle aklamaya alaym. Profesr Pelorat: Binlerce yldan beri uzayda yolculuk yaplyor. Bu srede kimyasal motorlar, ion motorlar ve hiper-atomik motorlar kullandk. Bu makinelerin hepsi de pek bykt. Eski mparatorluun gemileri beyz metre boyundayd, ama mrettebat yerleri kk bir apartman dairesi kadard. Neyse ki. Vakf ilk kurulduu gnden beri yzyllar boyunca eyalar kltme alannda uzman oldu. Bunu maden kaynaklarmz olmamasna borluyuz. te bu gemi btn o aratrmalarn bir sonucu. Bu model kart-ekimden yararlanyor ve bunu salayan aygt hemen hi yer kaplamyor. Hatta bu bordaya taklyor. Hiper-atomik... Bir gvenlik grevlisi yaklat. Gemiye binmeniz gerekiyor, baylar. Hava aarmaya balamt ama afak skmesine daha yarm saat vard. Trevize etrafna baknd. Eyalarm gemiye konuldu mu? Evet, Sayn ye. Gemide her istediinizi bulacaksnz. Herhalde bedenime de, zevkime de uymayan giyim eyalar yolladlar. Muhafz birden deta ocuksu bir tavrla gld. Aslnda her eyin tam istediiniz gibi olduunu sanyorum. Belediye Bakan u son otuz, krk saat sresince bizi fazla altrd. Eyalarnza ok benzeyen eyler bulmaya altk. Belediye Bakan para bakmndan da ok eli ak davrand. Dinleyin... ki yolcuyla byle konutuunu gren birinin bulunup bulunmadn anlamak istiyormu gibi evresine bakt. kiniz de ok anslsnz. Dnyann en ahane gemisi bu. Silah dnda her eyi var. Dorusu bir eliniz yada, bir eliniz balda. Trevize, Herhalde ya ekimi, bal da ekerlenmitir. diye mrldand. Ee, profesr, hazr msnz? Bu da yanmda olduuna gre hazr saylrm. Pelorat yirmi santimetrekare byklnde, pek ince bir eyi gsterdi. Bunun zerine gmms bir plastik geirilmiti. Trevize birden Pelorat'n bunu evden ayrldklarndan beri yannda tadn farketti. Bu cismi elinden dierine geirmi, abucak kahvalt etmek iin bir lokantaya uradklar zaman bile bir yere brakmamt. O nedir, profesr? Kitaplm. Bilgi konu ve kkene gre sraya dizildi. Ve ben hepsini sadece bir levhaya kaydettim. Bu geminin olaanst olduunu dnyorsunuz? O halde bu levhaya ne diyorsunuz? Btn bir kitaplk bu! Topladm her bilgi var bunda. Harika! Harika! Trevize, Ah, dedi. Gerekten de bir elimiz yada, bir elimiz balda. 15 Trevize geminin iine de hayran oldu. Mekn ok zekice kullanlmt. Uzak Yldz'da bir depo bile vard. Buraya yiyecek, giysi, film ve oyunlar konulmutu. Yolcular gemide bir oturma odas, bir spor salonu ve birbirinin hemen hemen ei olan iki kamara olduunu grdler. Trevize, Bu sizin olmal, profesr, dedi. Yani burada bir film-okuyucu var. Pelorat memnun memnun, ok gzel, diye karlk verdi. imdiye kadar uzaya almaktan kanmakla ne byk budalalk etmiim. Sevgili Trevize, bu gemide yllarca mutluluk iinde yaayabilirim. Trevize de Sandmzdan daha uzun sre, diye mrldand. Motorlar sylediiniz gibi gerekten bordann iinde mi? Hi olmazsa kontrol aygtlar. Gemiye yakt depo etmemiz, bundan yararlanmamz gerekmiyor. Biz

evrenin temel enerji deposundan yararlanacaz. Onun iin yakt da, motorlarda orada. Eliyle bir iaret yapt. ey... imdi aklma geldi... ya bir aksilik olursa? Trevize omzunu silkti. Ben uzay pilotu olarak yetitirildim. Ama byle bir gemide staj grmedim. Kart-ekim motorlarnda bir arza olursa korkarm bu bakmdan hibir ey yapamam. Bu gemiyi kullanabilir misiniz? Pilotluk edebilir misiniz? Bunu ben de kendi kendime soruyorum. Pelorat, Acaba bu otomatik pilotla alan bir gemi mi? diye sordu. Belki biz sadece yolculuk edeceiz. Belki bizden yalnzca uraya oturmamz bekliyorlar! Bir yldz sistemindeki gezegenler ve uzay istasyonlar arasnda alan feribotlar gerekten de otomatik pilotla alrlar. Ama imdiye dek otomatik hiper-uzay yolculuundan sz edildiini hi duymadm. Trevize yine evresine baknd. Hafif bir endie duymaya balamt. O Branno denilen cad evirdii manevra srasnda bu kadar ne mi geti, diye dnd. Vakf yldzlararas yolculuklar da otomatik bir hale mi soktu? stemesem de kendimi Trantor'da m bulacam? Geminin rotas konusunda hibir sz hakkm olmayacak m? Ben de sanki bir eyaymm m gibi davranacam? Sonra mahsus neeli ve heyecanl bir tavr taknd. Siz oturun, profesr, Belediye Bakan bu geminin tmyle bilgisayarlarca ynetildiini syledi. Sizin kamaranzda bir film-okuyucu var. Belki benimkine de bir bilgisayar koymulardr. Siz rahatnza bakn. Ben yle etrafa bir gz ataym. Pelorat hemen telaland. Trevize, aziz dostum... gemiden ayrlmayacaksnz ya? yle bir ey yapmay dndm yok, profesr. Byle bir eye kalksam bile beni durdururlar, bundan emin olabilirsiniz. Ben sadece Uzak Yldz neyin ynettiini renmeye alacam. Trevize glmsedi. Sizi terk edecek deilim, profesr. Gen adam kendisinin olduunu dnd kabine girerken hl glmsyordu. Ama kapy arkasndan usulca kapatrken yznde ciddi bir ifade belirdi. Geminin yaknndaki bir yldzla balant kurmann bir yolu olmal, diye dnyordu. Bir geminin evresiyle btn ilikisini kesemezler. Onun iin burada bir yerde, belki de kaplamadaki bir oyukta bir 'eriici' olmal. Bundan yararlanarak Belediye Bakannn brosunu arar ve kontrolleri sorarm. Trevize dikkatle duvar blmelerini, karyolann baucunu, dzgn biimli, gzel eyalar arad. Burada bir ey bulamazsa btn gemiyi inceleyecekti. Gen adam tam dnecei srada yaz masasnn ak kahverengi, dzgn yzeyinde bir eyin ldadn farketti. Yuvarlak bir kt bu. Altndaki levhaya da Bilgisayarlarla lgili Talimat yazlmt. Ah! Trevizenin kalbi hzla arpmaya balad. Ama Galakside trl bilgisayar vard. Ve baz programlar skmek de bir hayli zaman alyordu. Trevize hibir zaman kendi zeksn nemsememek hatasna dmemiti. Ama te yandan bir Byk Usta da deildi. Baz insanlar bilgisayarlar kolaylkla kullanveriyor, bazlarysa bu ii beceremiyorlard. Ve Trevize hangi snftan olduunu da ok iyi biliyordu. Gen adam Vakf Uzay Filosunda hizmet grd srada temenlie kadar ykselmiti. Bazen nbet subayl grevi kendisinde olduu zaman geminin bilgisayarn kullanmt. Ama hibir zaman bilgisayar grevlisi olarak almamt. Ondan da sadece nbeti subayn bilmesi gereken normal manevralardan fazlasn renmesini istemilerdi. Trevize ani bir umutsuzlukla tam bir programn kaln ciltler oluturduunu anmsad. Geminin bilgisayarnn bana geen teknik avu Krasnet'in nasl davrandn da... Adam aygt bu Galaksideki en karmak mzik aletiymi gibi altrrken kaytsz bir tavr taknrd, Sanki makinenin basitlii iini skyormu gibi. Ama Krasnet bile zaman zaman o ciltleri incelemek zorunda kalr, utand iin de kendi kendisine sverdi. Trevize ekine ekine bir parman ktan daireye dayad. Ik hemen yaylarak btn masann zerini kaplad. Yzeyde iki elin evresi izilmiti. Sa ve sol elin. Masann zeri ani ve dzgn bir hareketle krk be derecelik bir a yapacak biimde kalkt Trevize masann nndeki koltua oturdu. Kendisine bir ey sylenmesine gerek yoktu. Ne yapmas gerektiini anlamt. Ellerini rahatlkla o iki eklin zerine dayad. Masann yzeyi yumuak, deta ka dife gibiydi. Elleri de bu yzeye batt. Sonra Trevize ellerine hayretle bakt. Elleri batmamlard. Gzleri ellerinin yzeyde durduklarn sylyor, dokunma duyusuyla masann yzeyinin hafife ktn, scak bir eyin ellerini usulca tuttuunu alglyordu.

Trevize, hepsi bu kadar m, diye dnd. imdi ne olacak? Etrafna baknd, sonra iinden gelen bir sese uyarak gzlerini yumdu. Bir ey duymamt. Hibir ey! Ama kafasnda bir dnce belirmiti. Sanki bu kendi fikriydi. Ltfen gzlerini yum. Geve. Balant kuracaz. Gen adam, Ellerimizle mi? diye sordu. Nedense Trevize bir bilgisayarla dnce balants kurulaca zaman insann gzlerine ve kafasna elektrotlarn konmas ve bana da bir kukuleta geirilmesi gerektiini sanmt. Ellerimle mi? Neden olmasn? Trevize sanki havaya ykselmi ve uykusu gelmi gibi bir duyguya kapld. Ama kafas hzla alyordu. Neden ellerle olmasn? Gzler birer duyu organydlar, beyin de bir merkez. Vcutta alan yzeyse ellerdi. Evreni hisseden ve yneten eller. nsanlar elleriyle dnyorlard. Meraka cevap veren de ellerdi yine. Yokluyor, skyor, dndryor ve kaldryorlard. Beyin byklkleri sayg uyandran hayvanlar vard ama elleri yoktu onlarn. te bu da durumu tmyle deitiriyordu. Trevizeyle bilgisayar el ele otururlarken dnceleri birbirlerine kart. Artk gen adamn gzlerinin ak ya da kapal olmas hi nemli deildi. Gzlerini amak grn daha kesinletirmiyordu. Kapamann da engellemedii gibi. Trevize gzleri akken de, kapalyken de kamaray olanca berraklyla grebiliyordu. Sadece bakt yn deil, her taraf, aay, yukary. imdi Trevize geminin btn iini ve dn rahatlkla seyredebiliyordu. Gne domutu, sabah sisleri parlakln snkletiriyordu. Ama Trevize dorudan doruya gnee bakabiliyor, gzleri kamamyordu. nk bilgisayar otomatik olarak k dalgalarn szmekteydi. Gen adam hafif ve lk rzgr hissediyor, etrafndaki dnyaya zg sesleri duyuyordu. Gezegenin manyetik alann, geminin blmelerindeki hafif elektrik akmlarn seziyordu. Trevize anszn geminin kontrollerini farketti. Bunlarn ne olduklarn ayrntlaryla bilmiyordu. Ama gemiyi kaldrmak, dndrmek, hzlandrmak ya da dier niteliklerinden yararlanmak istedii takdirde, bunun vcuduyla ayn ilemleri yapmasndan farksz olacan anlyordu. Sadece iradesini kullanmas yeterli olacakt. Ancak... Geminin tek hkimi Trevizenin iradesi deildi. Bilgisayar ondan stn bir duruma gelebilirdi. imdi Trevizenin kafasnda bir cmle belirmiti. Artk gen adam geminin ne zaman ve nasl kalkacan tam tamna biliyordu. Bu konuda baka seenek yoktu. Ama Trevize daha sonra kendi kendine karar vereceininde farkndayd. Hem de kesinlikle. Trevize bilgisayarn glendirdii bilincini ileriye doru uzatrken yukar atmosferdeki artlar sezdi. Hava dalgalarn grd. Ykselen ve alalan uzay gemilerini seti. Btn bunlarn hesaba katlmas gerekiyordu. Ve bilgisayar da bunu yapyordu. Makine bu ayrntlar hesaba katmad takdirde Trevize'nin bunu istemesi yeterli olacakt. Gen adam bunu da anlyordu. Trevize, avu Krasneti dnerek usulca gld. Gen adam yer ekimi alanndaki yeni bulularn dnyada mthi bir devrime yol aacandan sz eden birok yaz okumutu. Ama bir insan beyniyle bir bilgisayarn birlemesi hl bir devlet srryd. Bunun daha da byk bir devrime neden olaca kesindi. Trevize zamann getiinin farkndayd. Yerel Termi lsne gre de, Galaksi standardna gre de saatin ka olduunu biliyordu. Bilgisayardan nasl ayrlacam, diye kendi kendine sordu. Bu dnce kafasnda belirdii anda elleri serbest kald ve masann st de eski yerine indi. Trevize artk kimsenin yardm etmedii duyularyla yalnz kald. Gen adam kendisini aciz ve kr gibi hissetti. Sanki bir sre stn bir varlk onu kollarna alarak korumu, sonra da terk etmiti. Bilgisayarla istedii an tekrar balant kurabileceini bilmeseydi neredeyse alayacakt. Trevize yn bulmak, o eski snrlara yeniden almak iin abalad. Sonra da kararszca ayaa kalkarak kamaradan kt. Pelorat'n kabinine girdii zaman profesr ban kaldrd. Film okuyucusunu ayarlam olduu anlalyordu. ok iyi alyor bu, dedi. Harika bir aratrma program da var. Kontrolleri buldunuz mu Olum? Evet. Profesr. Her ey yolunda. O halde uzaya almamz iin bir eyler yapmamz gerekmiyor mu? Yani kendimizi korumak iin. Bir talimat olup olmadn anlamak iin bakndm ama bir ey bulamadm. Bu yzden kitaplmla ilgilenmekten baka yapacak i yoktu. Akas alrken... Trevize sanki szcklerde oluan bu seli durdurmak istiyormu gibi ellerini Pelorata doru uzatmt. Sonunda adam susturmak iin yksek sesle konumak zorunda kald. Talimata gerek yok ki, profesr. Kart-ekim, sredurumsuzlua eittir. Hz deitii zaman geminin sratlendiini hissetmezsiniz. nk gemideki her ey de ayn anda deiiklik geirir.

Yani gezegenden havalanarak uzaya aldmz farketmeyecek miyiz? Bunu mu kastediyorsunuz? Evet, gerekten bunu anlatmaya alyorum. nk sizinle byle konuurken havalandk bile. Birka dakika sonra yukar atmosferi aacaz. Yarm saat sonra da d uzaya alacaz. 16 Pelorat, Trevizeye hayretle bakarken sanki biraz bzld. Dikdrtgen biimi uzun yznde hibir duygu izi yoktu ama sanki buradan etrafa mthi bir endie dalgas yaylyordu. Sonra Pelorat bir saa bakt, bir sola. Trevize atmosferin dna ilk ald an hatrlad. Elinden geldiince olaan bir tavr taknmaya alarak, Janov, dedi. Burada tmyle gvendeyiz. Profesrle ilk kez senli benli konuuyordu. Ama o srada tecrbeli, tecrbesize durumu aklyordu ve Trevizenin Pelorattan daha bym gibi davranmas gerekiyordu. Vakf Uzay Gcnden bir sava gemisinin iindeyiz. Madenden bir evdeyiz yani. Gemide silah yok. Ama Galakside Vakf adnn bizi koruyamayaca bir tek yer bile bulamazsn. Bir gemide- kiler ldrarak bize saldrmaya kalktklar takdirde. Bir anda ate menzilinden karz. Bana inan, gemiyi k usursuzca kullanabileceimi anladm. Pelorat, Go-Golan, diye kekeledi. Etrafmz sa-sadece bir 'hiin sardn dndm zaman... Terminus gezegeninin etraf da bir 'hile sarl. Biz dnyann yzeyindeydik. Ve yukardaki 'hi'le aramzda sadece ince bir hava tabakas vard. imdi btn yaptmz o nemsiz tabakay delip gemek. O tabaka nemsiz olabilir. Ama o havayla soluk alyoruz. Burada da soluk alyoruz. Bu gemideki hava Terminusun atmosferinden daha saf ve temiz. Ya gktalar? Gktalarna ne olmu? Atmosfer bizi onlardan koruyordu. Tabii radyasyondan da. Trevize, nsanlk yirmi bin yldan beri uzayda yolculuk yapyor, diye balad. Bence... Yirmi iki bin yldan beri. Hallblok kronolojisine gre... Yeter! Gkta kazalarn ve radyasyonun neden olduu lmlerden sz edildiini duydun mu? Yani son zamanlarda? Vakf gemilerinde byle eyler olduunu iittin mi? Bu konudaki haberleri yakndan incelemedim, olum. Ama ben bir tarihiyim... Evet, eskiden byle kazalar oluyormu. Ama teknoloji durmadan ilerliyor. Gemiyi yaralayacak byklkte bir gkta daha bize yaklaamadan kaarz. Ayn anda drt ynden zerimize doru gelen drt ayr meteorit bize zarar verebilir ancak. Ama bunun olasln hesapla bir kez. Bu ilgin fenomeni grme olasln yzde elliyle kncaya kadar milyar kere milyar kez yallktan lmen gerekir. Kald ki, gemiyi yneten bilgisayar senden ve benden milyonlarca kere daha hzl tepki gsteriyor. Birden elini uzatt. Janov, gel sana bilgisayarn neler yapabileceini gstereyim. Galaksinin nasl bir yer olduunu da. Pelorat biraz irilemi gzlerle akn akn gen adama bakt. Sonra da ksaca gld. Bunu grmeyi istediimden pek de emin deilim, Golan. Tabii emin deilsin, Janov. nk darda neyin kendisini tanman beklediini bilmiyorsun. Haydi, bunu gze al! Gel! Kamarama gidelim. Trevize profesrn elinden tutarak onu yar srklercesine kabine gtrd. Bilgisayarn bana geerken, Sen Galaksiyi hi grdn m, Janov? diye sordu. Ona hi baktn m? Pelorat, Gkyzne mi? dedi. Evet, tabii. Baka nereye bakacaktn? Gkyzn grdm. Herkes gryor. nsan ban kaldrd m yldzlar grr. Gkyzne karanlk ve berrak bir gecede baktn m hi? 'Prlantalar' ufukta kaybolduktan sonra? Trevizenin szn ettii Prlantalar birka yldzd. Bunlar gece Terminusun gnde ldayacak kadar yakn ve parlaktlar. Bu gruptan baka zorlukla grlebilen birka yldz daha vard ve bir de sisten olumu gibi duran Samanyolu. Terminus gibi Galaksinin izdii d helezonun hemen kenarndaki bir dnyada yaayan bir insan daha baka bir ey bekleyemezdi. Herhalde. Ama neden gkyzne bakaym? Her zaman grlen bir ey bu.

Trevize, Tabii her zaman grlen bir ey, dedi. te bu yzden de kimse ban kaldrp gkyzne bakmaz. Her zaman grebilecein bir eye neden bakasn? Ama gkyzn imdi seyredeceksin. Hem de Terminus'tan deil. nk orada sis ve bulutlar ou zaman gkyzn rterler. Karanlk ve berrak bir gecede bile, ne kadar bakarsan bak, Terminustan bu manzaray hibir zaman gremezsin. Keke daha nce uzaya almam olsaydm. Bylece ben de senin gibi Galaksiyi olanca plak gzelliiyle ilk kez grrdm. Bir koltuu Pelorat'a doru itti. Buraya otur, Janov. Bu belki biraz zaman alr. Bilgisayara almay srdrmem gerekiyor. Hissettiklerimden holograf greceinizi anlyorum. Onun iin ekrana gerek olmayacak. Bilgisayar beynimle dorudan balant kuruyor. Ama onun senin de grebilecein nesnel bir grnt yaratmasn salayabileceimi sanyorum. Ltfen u sndrn... hayr, benimki budalaca bir laf. Bu ii bilgisayara yaptracam. Sen yerinden kalkma. Trevize bilgisayarla balant kurdu. imdi onunla el eleydi. Scak ve dosta. Iklar snkleti. Sonra da snd. Pelorat karanlkta kmldand. Trevize, Endielenme, Janov, dedi. Bilgisayar kontrol etmekte biraz sabrl olmalsn. Gryor musun? Gezegeni gryor musun? Terminus karanlkta karlarnda belirmiti. nce bulank ve titrekti. Sonra kesinleerek parlaklat. Pelorat, huuyla, Bu Terminus mu? diye sordu. Gezegenden bu kadar uzakta myz? Evet. Gemi byk bir hzla ilerliyor. Uzak Yldz enli, parlak bir hilal gibi gzken Terminusun gecenin glgelerinin dt tarafna doru gidiyordu. Gen adam bir an gemiyle byk bir eri izmeyi ve gezegenin gndz tarafna gitmeyi istedi. O zaman Terminusu btn gzelliiyle grebileceklerdi. Ama kendini tuttu. Bu grnm Pelorat'n da houna giderdi ama bu gzellik onun iin yepyeni bir ey olmazd. Terminus'un pek ok fotoraf, kresi ve haritas vard. Her ocuk gezegenin nasl bir ey olduunu biliyordu. Birok dnyadan daha sulakt Terminus. u bakmndan zengin, maden bakmndan fakir, tarm asndan verimli, ar endstri asndan nemsiz bir gezegen. Ama Terminus yksek teknoloji ve kltme konularnda Galaksinin en ileri olan dnyasyd. Trevize bilgisayarn mikro-dalga kullanmasn ve algladklarn grlr bir model haline getirmesini salad takdirde, Terminusdaki insanlarn yaad on binlerce aday, bunlardan bir kta saylacak kadar byk olann da grebileceklerdi. Terminus kenti de oradayd... Dnelim! Bu sadece bir dnce, iradenin bir an kullanlmasyd. Ama grnm hemen deiti. Ikl hilal grnt alannda yana kayd, sonra da gzden kayboldu. imdi Trevize'nin gzlerini yldzsz uzayn karanl dolduruyordu. Pelorat hafife ksrd. Terminusu geri getir- sene, olum. Bana sanki kr olmuum gibi geliyor, Sesinde bir gerginlik vard. Kr olmadn. Bak! Gzlerinin nnde uuk renkli, saydam bir sis belirdi. Bu yayld ve parlaklat. Sonunda sanki btn oda ldamaya balad. Klt! Yine iradenin bir emriydi bu. Galaksi bir drbnn tersinden baklyormu gibi uzaklat. Bzld ve eitli prltlar olan bir yapya dnt. Parlaklatr! Galaksi bymedi ama birdenbire daha ltl bir hal ald. Terminusun bulunduu gne sistemi Galaksi dzeyinin biraz yukarsndayd. Onun iin imdi evrene tam kenardan bakmyorlard. Bu ksalm bir ift helezon biimindeydi. Terminus tarafndaki ltl kenarnn zerinde izgi izgi karanlk Nebula yarklar vard. Uzaklarda olan ve bu yzden iyice klen merkez kremimsi bir sis gibiydi. Ve pek de nemsizmi gibi duruyordu. Pelorat, Haklsn, diye fsldad. Sesi huu doluydu. Ben gkyzn hi byle grmedim. Galaksinin bu kadar ayrntl olduu aklma bile gemezdi. Nereden geecekti? Terminusun atmosferi Galaksiyle senin aranda olduu iin d yary grmen imknszd. Terminustan merkez pek gzkmez. Ne yazk ki, buna hemen hemen tam kardan bakyoruz. Bu art deil. Bilgisayar Galaksiyi istediin adan gsterebilir. Bu istediimi aklamam yeterli. Yksek sesle sylememe bile gerek yok. Koordinatlar deitir. Aslnda iradenin byle kullanlmas kesin bir emir saylmazd. Galaksinin grnts ar ar deiirken, Trevize kafasyla bilgisayara rehberlik ederek istediini yapmasn salad. Galaksi ar ar dnmeye balad. imdi onun dzeyine dik adan bakyorlard. Ikl, dev bir girdap

gibiydi. Karanlk kvrmlar, kl noktalar vard. Ortadaysa hemen hibir zellii olmayan bir lt grlyordu. Pelorat sordu. Bilgisayar buradan elli bin parsekten daha uzak olduu anlalan bir noktadan Galaksiye nasl bakabiliyor? Sorduum iin kusuruma bakma. Bu konuda hibir bilgim yok. Trevize, Bilgisayar konusundaki bilgim hemen hemen seninki kadar, dedi. Ama basit bir bilgisayar bile koordinatlar ayarlayarak Galaksiyi istenilen herhangi bir adan gsterebilir. Doal durumda algladklaryla balar. Yani bilgisayarn uzaydaki gerek yerinden grlebilecek manzarayla. Bu yzden gr asn deitirdii zaman grntde baz boluklar ve bulanklklar belirir. Ama bu bilgisayarda... Evet? Grnt kusursuz! Bilgisayara Galaksinin tam bir haritasnn verilmi olduunu sanyorum. Onun iin de evrene herhangi bir adan kolaylkla bakabiliyor. Tam bir harita m? Bilgisayarlarn bellek bankasnda btn yldzlarn uzay koordinatlar var sanrm Her yldzn da m? Pelorat'n ok etkilenmi olduu belliydi. Belki yz milyar yldznn hepsinin de koordinatlar yok. Ama bellek bankasnda insanlarn bulunduklar gezegenleri aydnlatan gnelerin bulunduu kesin. Belki K tayf snf ve daha parlak yldzlar da var. Yani en aa yetmi be milyar... nsanlarn yaadklar gezegen sistemlerinin btn gneleri mi? Kesin bir ey syleyemem. Belki hepsi de yok. Sonuta Hari Seldon'un zamannda insanlarn yaad sistemlerin says yirmi be milyondu. Bu pek okmu gibi grnyor. Ama aslnda yirmi bin yldzdan biri demek bu. Sonra Seldondan beri geen be yzyllk srede mparatorluun kmesi yeni koloniler olumasn engellemedi, hatta belki de hzlandrd. nsanlarn yaylabilecei daha bir sr gezegen var. Onun iin insanlarn bulunduu sistemlerin says otuz milyona km olabilir. Btn yeni sistemlerin Vakf kaytlarnda bulunmas da art deil. Ama ya eskiler? Onlarn hepsinin bilgisayar bellek bankasnda bulunmas gerekir. Herhalde... Kesin bir ey syleyemem kukusuz, ama kaytlarda insanlarn yzyllar nce yerletikleri sistemlerin bulunmamasna aarm. imdi sana bir ey gstereceim. Tabii bilgisayar kontrol etme gcm yeterliyse. Trevize'nin gsterdii aba yznden elleri biraz gerildi, sanki kendilerini skca tutan bilgisayarn iine biraz daha battlar. Belki aslnda buna gerek yoktu. Gen adamn sakin sakin Terminusu dnmesi yetecekti. Trevize iin iin, Terminus, dedi ve o kl girdabn kenarnda parlak, krmz bir prlanta belirdi. Trevize heyecanla, te bizim gneimiz, diye bard. Terminusun etrafnda dnd yldz bu. Pelorat usulca, titrek bir sesle iini ekti. Ah... Galaksinin kalbinin derinliklerindeki sk yldz kmelerinin arasnda parlak sar bir k noktas belirdi. Ama ortadaki sisten uzakta ve yandayd. Dier tarafa deil. Galaksinin Terminusun bulunduu kenarna yaknd. Trevize, te bu da Trantorun gnei, diye aklad. Pelorat yine iini ektikten sonra, Emin misin? diye sordu. Hep Trantorun Galaksinin merkezinde olduundan sz ederler. Bir bakma yle. Trantor insanlar bir gezegen iin merkeze bir hayli yakn saylr. Zaten insanlarn bulunduu byk sistemlerin iinde merkeze en ya- yakn olan o. Galaksinin tam ortasnda ktle bakmndan bir milyon yldznkine hemen hemen eit olan kara bir delik var. Bildiimiz kadaryla orada hi canl yok. Belki olmas da imknsz. Trantor helezonun kollarnn en iteki alt halkasnda. Gece Trantor'da gkyzne bakarsan gezegenin gerekten de Galaksinin merkezi olduuna inanrsn. Trantor'un etraf son derece sk yldz kmeleriyle sarl. Pelorat biraz da kskanlkla, Sen Trantor'a gittin mi. Golan? dedi. Hayr. Ama Trantor gnn holograflarn grdm. Trevize ciddi bir tavrla Galaksiye bakyordu. Katr zamannda kinci Vakfn bulunmas iin geni apta bir aratrma yapld srada herkes Galaksi haritalaryla ilgilenmi, bu konuda sryle kaln ciltler yazlm ve filmler alnmt. Bunun nedeni Hari Seldon'un balangta kinci Vakfn Galaksinin dier ucunda kurulacan sylemi ve oraya Yldzn Ucu adn takm olmasyd.

Galaksinin br ucu... Trevize daha bunu dnrken gzlerinin nnde birdenbire ince mavi bir izgi belirdi. Bu, Terminus'tan balyor, Galaksinin ortasndaki karanlk delikten geerek dier uca doru uzanyordu. Trevize az kalsn irkiliyordu. Bu izginin belirmesini dorudan doruya emretmemi, ama ok belirli bir biimde dnm, bu da bilgisayar iin yeterli olmutu. Arkady Darell artk herkesin gerek olarak kabul ettii eyi aklamak iin bir dairenin sonu yoktur tanmn kullanmt. (Tabii Arkady'nin kendi biyografisine inanlabilirse...) Trevize birdenbire aklna gelen fikri kovmaya alt ama bilgisayar ondan abuk davrand. Mavi izgi, kayboldu. Bunun yerine Galaksinin evresini dzgn bir biimde saran yine mavi bir daire belirdi. Terminus'un gnei olan koyu krmz noktadan da geiyordu bu. Bir dairenin sonu yoktu. Bu, Terminusda balad ve dairenin br ucunu aradnz takdirde yine ayn yere dnecektiniz. Terminusa yani. Ve gerekten de kinci Vakf orada bulunmutu. Yani Birinci Vakfla ayn dnyada. Trevize kendi kendine, ya aslnda kinci Vakf gerekten bulunmadysa, diye sordu. kinci Vakfn bulunmas sadece bir artmaca idiyse... O zaman ne olur? Bu konuda bir daire ve bir izgiden baka neyin anlam olabilir? Pelorat, Sen hayaller mi yaratyorsun? dedi. Bu mavi daire de nedir? Sadece kontrolleri deniyordum. Arzn yerini bulmay ister miydin? Uzun, birka dakika sren bir sessizlik oldu. Sonra Pelorat, aka m ediyorsun? diye mrldand. Hayr. Bir deneyeceim. Trevize bunu da yapt ama hibir ey olmad. ok zgnm. O yok mu? Arz yani? Belki emri kafamdan yanl biimde geirdim. Ama pek sanmyorum. Sanrm bilgisayarn bellek bankasnda Arz'n kayd yok. Pelorat, Belki baka bir adla kaytldr, dedi. Trevize hemen atld. Hangi adla, Janov? Pelorat sesini karmad. Trevize karanlkta glmsedi. Galiba her ey istediim gibi oluyor, diye dnd. Bir sre srar etmeyeceim. Uygun an bekleyeceim... Sonra mahsus konuyu deitirerek, Acaba zaman ayarlayabilir miyiz? dedi. Zaman m? Bunu nasl yaparz? Galaksi dnyor. Terminus Galaksinin byk evresinde ancak yarm milyar ylda dnebiliyor. Tabii merkeze yakn olan yldzlar bunu daha ksa bir srede yapyorlar. Her yldzn, merkezdeki kara delie gre llen hz bilgisayara kaydedilmi olabilir. O zaman aygt her hareketi milyonlarca kez hzlandrabilir. Bylece Galaksinin dn de gzle grlecek bir hal alr. Bunu yaptrmay deneyebilirim. Trevize yle de yapt. rade gcn kullanrken btn kaslarn skt. Sanki kendisi Galaksiyi yakalyor, bunu hzlandryor ve mthi bir kar koyma gcne karn onu dndrmeye alyordu. Galaksi hareket ediyordu. Ar ar, grkemle. Helezonun kollarn sktracak ynde dnyordu. ki adam grnty seyrederlerken zaman inanlmayacak bir hzla geiyordu. Yapay bir zamand bu. Zaman geerken yldzlar da gzden kaybolmaya baladlar. urada burada daha iri yldzlar kzarp parlaklatlar. Yaylarak krmz devler halini aldlar. Sonra merkezdeki kmelerden birinde bir yldz gz kamatrc bir k kararak sessizce patlad, sonra da kayboldu. Bunu helezonun kollarndaki baka bir yldz izledi. Sonra bir bakas. Trevize biraz da titrek bir sesle, Spernovalar, dedi. Bilgisayarn hangi yldzlarn ne zaman patlayacaklarn kesinlikle tahmin etmesi mmkn myd? Yoksa aygt yldzlarn geleceini ke sinlikle deil de genel anlamda gsteren basitletirilmi bir modelden mi yararlanyordu? Pelorat bouk bir sesle, Galaksi canlya benziyor, diye fsldad. Uzayda ar ar ilerliyor. Trevize, yle, dedi. Ama yorulmaya baladm. Bu oyunu sinirlerimi germeden oynamasn renmediim takdirde daha fazla srdremeyeceim. Kontrol gevetti. Galaksi arlat, sonra durdu. Erildi. Bylece balangtaki yandan grntye dndler. Trevize gzlerini kapayarak derin derin nefes ald. Geride Terminus'un gitgide kldnn farkndayd. Etraflarndaki atmosferin son paracklar da kaybolmutu. Trevize imdi Terminus'un yaknnda uzaydaki gemileri gryordu. Ama bu gemilerden birinin bir zellii olup olmadn anlamak Trevizenin aklna gelmedi. O gemilerin arasnda kendisininki gibi ekimden yararlanan, yrngesi Uzak Yldznkine bir rastlant saylamayacak

kadar uyan bir tekne var myd? BE Konumac 17 Trantor! Bu gezegen sekiz bin yl byk ve gl bir siyasal varln bakenti olarak kald. Gne sistemlerini ieren ve gitgide byyen bir devletin bakenti. Bundan sonra on iki bin yl boyunca da btn Galaksiyi kapsayan bir siyasal varla bakentlik etti. Trantor, Galaksi mparatorluunun merkezi, kalbi ve zyd. mparatorluk dnlrken akla Trantor'un gelmemesi olanakszd. Trantor, mparatorluk iyice kmeye balad srada gcn doruuna eriti. Hatta madenle kapl gezegen prl prl parlad iin hi kimse mparatorluun eski enerjisini, o ileri uygarln yitirmekte olduunun farkna varmad. Trantor en parlak devrinde btn bir gezegeni saran bir kent halini ald. Nfusu yasalarla her zaman krk be milyarda tutuluyordu. Yzeyde, iki yerde yeillik grlyordu. mparatorluk Saraynn ve Galaksi niversitesi Ktphanesinin bahelerinde. Trantor'un topraklar madenle kaplyd. Gezegenin lleri de, verimli blgeleri de ayn ekilde rtlm, bu yerler insanlarn yaad tnellere, karmak ynetim ormanlarna, ancak bilgisayarlarn zebildii ayrnt ynlarna, geni yiyecek ve yedek para depolarna dnmlerdi. Trantorun dalar dmdz edilmi, uurumlar doldurulmutu. Kentin sonsuz tnelleri denizlerdeki s yerlerin altlarndan uzanyordu. Okyanuslarsa yeraltnda dev su kltr sarnlar haline sokulmulard. Gezegene zg tek besin ve maden kayna buydu. Ve de yeterli deildi. Trantor'a gereken kaynaklar d dnyalar salyorlard. Gezegenin bu dnyalarla balant kurmas bin uzay liman, on bin sava gemisi, yz bin ticaret teknesi ve bir milyon ilep araclyla olmaktayd. Hibir byk kentte kullanlm maddeler byle dikkatle ilenerek yeniden ie yarar hale getirilmiyordu. Galakside hibir gezegen gne gcnden bu dereceye kadar yararlanamyor ya da fazla sy atmak iin bylesine abalamyordu. Gezegenin karanlk tarafnda ltl stclar youn olmayan yukar atmosfere kadar uzanyor, aydnlk yarm kredeyse maden kentin iine ekiliyordu. Trantor dnyor, dnyadaki blgelerde arka arkaya gece olurken bu stclar da ykseliyordu. Yine arka arkaya afak skerken bu kuleler aaya iniyordu. Bu yzden Trantor'da her zaman yapay bir simetri vard. Bu da hemen hemen bir simge saylabilirdi. Dorua erimi olan Trantor, mparatorluu ynetiyordu! Ama baarszca. Zaten hibir g imparatorluu baaryla ynetemezdi. lke, bir tek dnyadan ynetilemeyecek kadar bykt. En gl mparatorlarn devrinde bile durum byleydi. k srasnda mparatorluk tac sinsi politikaclar ve beceriksiz ahmaklarn arasnda takas edildii, brokrasinin rvet yiyen ayr bir toplum halini ald bir dnemde Trantor lkeyi beceriksizce ynetmekten baka ne yapabilirdi? Ama en kt halinde bile kendi kendine hareket eden bu makinenin yine de biraz deeri vard. mparatorluk devaml paralanyordu. Ama Trantor, Trantor olarak kald srece mparatorluun da z yaamay srdrd. Bunda gururlu, yal, tresel, gl ve soylu bir hava vard. Ancak akla smayacak o felaket olduu, Trantor sonunda derek yamaland, milyonlarca insann ld, milyarlarcasnn ala mahkm olduu, gezegenin maden kabuu barbar filosunun saldrlar yznden yaraland, delindii ve eridii zaman. mparatorluun da gerekten kt dnld. Bir zamanlarn bu ulu dnyasnda yaayanlardan geri kalanlar da gezegeni yaralamay srdrdler. Ve bir kuak sresinde Trantor insanln tand en byk gezegen olmaktan kt ve inanlmayacak kadar karmak bir harabe yn halini ald. Aradan iki yz elli yl geti. Galaksinin dier yerlerinde Trantorun eski halini hl hatrlyorlard. Gezegen tarihi romanlara sahne olan sevilen bir yer, benimsenen bir simge ve gemiin bir anisiydi. Birok atasznde de geiyordu bu ad. Btn yldz gemileri Trantora iner, Trantorda birim aramaya benziyor, Buras Trantor'a ne kadar benziyorsa... Galaksinin dier yerlerinde byleydi. Ama Trantorda durum hi de byle deildi. Gezegende eski Trantor unutulmutu. Yzeyi kaplayan maden tabakas hemen her yerde ortadan kalkmt. Trantor imdi kendi kendilerine yeten iftilerin

yaad az nfuslu, tccar gemilerinin ender urad ve pek de memnunlukla karlanmad bir dnyayd. Trantor ad resmen kullanlmakla birlikte artk halk tarafndan tutulmuyordu. imdiki Trantor'lular gezegenden lge diye sz ediyorlard. Gezegenliler Standart Galaksi dilindeki lke szcn yerel leheyle byle sylyorlard. Quindor Shandess yar uyuklar gibi sessizce otururken btn bunlar dnyordu. Baka eyleri de. Bu yar uykulu hal houna gidiyordu. Byle zamanlarda kafasnn planlamam bir biimde, kendince bir dnce seline kaplmasna izin veriyordu. Quindor Shandess on sekiz yldan beri kinci Vakfn Birinci Konumacsyd. Kafas yeterince alt ve siyasi savalarda baar gstermeyi srdrd takdirde bu mevkide daha on, on iki yl kalabilecekti. Adam Birinci Vakf yneten Terminus Belediye Bakannn bir ei, aynada grlen hayali gibiydi. Ama bu iki insan her bakmdan birbirinden farklydlar. Terminus Belediye Bakann btn Galaksi tanyordu. Tm dnyalar Birinci Vakftan sadece Vakf diye sz ediyorlard. kinci Vakfn Birinci Konumacsn ise sadece i arkadalar tanyordu. Ama asl gl olan Shandess ve ondan nceki Birinci Konumaclarn ynettii kinci Vakft. Birinci Vakf fizik gc, teknoloji, sava silahlar bakmndan ok stnd. kinci Vakf ise kafa gc, beyin ve kontrol yetenei bakmndan. kisi arasnda bir sava kt takdirde Birinci Vakfn sryle gemi ve silah kullanmasnn bir yarar olmayacakt. kinci Vakf o gemileri ve silahlar kullananlarn kafalarn kontrol altna ald zaman dmann sava gc ne ie yarard? Ama Quindor Shandess daha ne kadar zaman bu gizli gc dnerek sevinecekti? Birinci Konumaclarn yirmi beincisiydi. Kendisinden nce gelen yneticilerden biraz daha uzun bir sre bu mevkide kalmt. Acaba yerimde kalmakta srar etmesem mi, diye dnd. Daha gen heveslilere engel olmasam? rnein, Konumac Gendibal'e... Masann en yeni ve en heyecanl yesi... Shandess bu gece Gendiballe bir sre konuacakt. O an memnunlukla bekliyordu. Acaba Gendibalin ileride bir gn yerime geeceini dnebilir miyim? Aslnda Shandessin yerini brakmaya hi niyeti yoktu. Bu grev ona byk bir zevk veriyordu. Yal olmasna karn grevlerini yine de baaryla yerine getiriyordu. Salar krlamt, ama zaten genliinde de ak renkti. imdi salarn iki santim daha ksa kestiriyor, bylece rengi de pek dikkati ekmiyordu. Gzleri uuk maviydi. Arkasnda Trantorlu iftilerin o gsterisiz kl vard. Birinci Konumac istedii takdirde lgelilere katlabilir, onlardan biriymi gibi dolard. Ama gizli gc vard. Kafasn ve gzlerini istedii an bir noktaya dikebilir, o zaman lge'liler onun isteine gre davranr, daha sonra da bunu hi hatrlamazlard. Ama bu pek ender olur, daha dorusu hemen hi olmazd. kinci Vakf yneten Aln Kural, Gerekmedike bir ey yapma, diyordu. Gerektii takdirde de... nce duraksa. Birinci Konumac usulca iini ekti. mparatorluk Saraynn kalntlarndan pek de uzakta olmayan bu niversitede yaamak insana zaman zaman bu kuraln ne derece/e kadar altndan saylabileceini dndryordu. Byk Yama gnlerinde Altn Kurala gereinden fazla uymak zorunda kalmlard. kinci mparatorluun kurulmasyla ilgili Seldon Plann feda etmeden Trantor'un kurtarlmas imknszd. Krk be milyar kiiyi kurtarmak insanca bir ey olurdu. Ama bu, hesaplama gnn geciktirecekti sadece. Birka yzyl sonra daha byk bir ykma yol aacak, belki de kinci mparatorluk hibir zaman kurulamayacakt... Balangtaki Konumaclar yamay ok nceden grm ve yllarca bu sorunla uramlard. Ama bir zm yolu bulamamlard. Hem Trantorun kurtarlmasn, hem de ileride kinci mparatorluun kurulmasn salayacak bir yol. O zaman iki kt olaslktan daha iyice olann semek zorunda kalmlar ve Trantor da lmt! O srada yaayan kinci Vakfllar niversite ve Ktphaneyi zorlukla kurtarabilmilerdi. Ve ondan sonra da bu yzden kendilerini sulu hissetmilerdi. Hi kimse niversite ve ktphanenin kurtarlmasnn Katr'n bir meteor hzyla ykselmesini saladn kesin bir biimde kantlayamamt. Ama hepsi de bu iki olay arasnda bir ba olduunu sezmilerdi. O olayn her eyi mahvetmesine ramak kalmt! Ama yama ve Katr'dan sonraki srede kinci Vakfn Altn a balamt. Ondan nce, Seldonun lmnden sonra iki yz elli yl boyunca kinci Vakfllar kstebekler gibi ktphanede saklanm, mparatorluk glerinin karsna kmamaya almlard. Gn getike adna

daha da uymayacak bir duruma giren Galaksi Kitaplyla ilgilenmeyen km bir toplumda ktphanecilik yapmlard. Kitaplk kullanlmyordu artk. Bu da kinci Vakfllarn iine daha gelmekteydi. Aalayc bir yaamd onlarnki. Galaksinin ucunda Birinci Vakf gitgide daha glenen dmanlarla savarken, onlar sadece Plan korumaya almlard. Birinci Vakfa yardm etmemi, varlklarn bile aklamamlard. kinci Vakf zgrlne kavuturan o Byk Yama olmutu. Yamann engellenmemesinin bir nedeni de buydu. (Cesur bir gen olan Gendibal ksa bir sre nce bunun tek neden olduunu da sylemiti.) Byk Yamadan sonra mparatorluk tmyle kmt. Ondan sonraki devirlerde sa kalan Trantorlular hibir zaman arlmadan kinci Vakfa ait olan blgeye girmemilerdi. kinci Vakfllar Byk Yenilemenin yamadan kurtulan niversite ve kitapl etkilememesini salamlar, sarayn ykntlar da korunmutu. Gezegenin geri kalan yerlerinde o maden rt hemen hemen btnyle kaldrlmt. O byk, sonsuz koridorlar kapatlm, doldurulmu, arptlm ve yklmt. Onlarla kimse ilgilenmiyordu artk. Hepsi de kaya ve topraklarn altnda kalmlard. Sadece burada o eski aklk yerlerin etrafn hl madenler evreliyordu. Bu ululuk adna dikilmi dev bir ant saylabilirdi. Bir mparatorluun mezar. Ama Trantor'lular yani 'lgeliler iin bunlar hayaletlerin dolatklar yerlerdi. Onlar uyandrmaya da gelmezdi. Sadece kinci Vakfllar eski koridorlarda dolayor, ltl titanyuma dokunuyorlard. Ama btn bunlara karn Katr yznden mahvolmalarna ramak kalmt. Deiken kalkp Trantora bile gelmiti. Shandess, ya ayak bast bu gezegenin aslnda nasl bir yer olduunu anlasayd, diye dnd. Silahlar kinci Vakfllarn ellerindekilerden kat kat stnd. Kafa gc de onlarnkine eit saylrd. kinci Vakfllar sadece gerekeni yapmak zorunda olduklar ve bu sava kazanmalarnn ileride ok daha byk bir kayba uramalarna yol aacan bildikleri iin rahatlkla hareket edemeyeceklerdi. Bayta Darell olmasa ve gen kadn hzla harekete gemeseydi... Bu konuda da kinci Vakf Baytaya yardm edemezdi. Sonra Altn a balad. O zamanki konumaclar harekete gemenin yollarn buldular. Galaksiyi fethe balayan Katr' durdurdular. Sonunda Deikenin kafasn kontrollerine aldlar. Daha sonra kinci Vakf, bu grubun nasl bir ey olduunu merak eden ve kendilerini aramaya balayan Birinci Vakf da durdurdu. On dokuzuncu Birinci Konumac Preem Palver baard bunu. Birinci Konumaclarn en byyd o. Seldon Plann kurtard ama korkun fedakrlklar pahasna! imdi kinci Vakf balangtaki gibi Trantor'un hayaletlerle dolu bir yerinde saklanyor. Yz yirmi yldan beri bu byle. Artk mparatorluk glerinden deil, yine Birinci Vakftan gizlenmeye alyoruz. Birinci Vakf artk hemen hemen Birinci Galaksi mparatorluu kadar byk. Teknoloji bakmndan ondan bile stn... Tatl, lk havada Birinci Konumacnn gzleri kapand. Yal adam ryalarla bilinli dnceler arasndaki o dinlendirici dler lemine dald. Bu kadar skntl dnce yeter. Sonunda her ey istediimiz gibi olacak. Trantor hl Galaksinin bakenti. nk kinci Vakf burada ve etkisi mparatorlarnkinden ok daha fazla. Birinci Vakf kstlayacak ve ona rehberlik edeceiz. Birinci Vakfllar uygun biimde ilerleyecekler. Gemileri ve silahlar korkun ama kilit mevkiindeki liderleri gerektii zaman kontrolmze girdiklerinde hibir ey yapamayacaklar. Ve sonunda ikinci mparatorluk kurulacak. Birincisinden farkl olacak bu. nk Federal mparatorluk halinde kurulacak. Her paras yeteri kadar kendi kendisini ynetecek. Bylece bir merkezden ynetilen bir hkmet gibi grnte gl ama aslnda zayf bir duruma dmeyecek. Yeni mparatorluk daha gevek, daha esnek, daha yumuak olacak. Ve bylece gerilimlere daha iyi dayanacak. Ve buna kinci Vakfn gizli erkek ve kadn yeleri yol gsterecek. Daima! Daima! O zaman Trantor da yine bakent halini alacak. Krk bin psiko-tarih uzman sayesinde, zerinde krk be milyarn yaad zamankinden daha da gl olacak.. Birinci Konumac birdenbire uyand. Gne ufka yaklamt. Kendi kendine mrldanyor muydum? Yksek sesle bir ey syledim mi? kinci Vakfllarn ok ey bilmesi ve pek az konumasn gerekiyordu. Birinci Konumaclarnsa bilgilerinin daha ok olmas, dillerini de daha fazla tutmalar artt. Quindor Shandess alayla gld. nsan ateli bir yurtsever gibi davranmak, kinci mparatorluun btn amacnn Trantor hegemonyasn kurmak olduuna inanmak istiyor. Seldon da bundan sz ederek bizi uyarmt. Seldon be yzyl nce bile byle bir ey olabileceini tahmin etmiti. Birinci Konumac fazla kestirmemiti. Gendibal'le konuma zaman gelmemiti henz. Shandess o

konumay sabrszlkla bekliyordu. Gendibal Plana yeni bir gzle bakacak kadar gen, dierlerinin fark edemeyecei eyleri grecek kadar da zekiydi. Shandess bile delikanldan bir eyler renebilirdi. Olmayacak bir ey deildi bu. Preem Palverin, o ulu Palver'in henz otuzuna basmam olan Kol Benjoam'la yapt konumadan ne kadar yararlandn kimse kesinlikle bilmiyordu. Benjoam, Birinci Konumacya teki Vakfla baa k mak iin eitli yollar olduunu aklamt. Daha sonra Seldondan beri en byk kuramc olarak tannan Benjoam bu konumadan hibir zaman sz etmemiti. Ama sonra o da Birinci Konumac olmutu. Palver ynetiminin baz baarlarnn o nl Birinci Konumacnn deil, Benjoam'n eseri olduunu iddia edenler vard. Shandess, Gendibalin kendisine ne syleyeceini dnerek kendi kendine elendi. Birinci Konumacnn karsna ilk kez yalnz balarna kan hevesli ve zeki genlerin btn tezlerini bir cmleyle aklamalar bir tre olmutu. Ve tabii nemsiz bir konu iin pek deerli saylan bir ilk grme istemezlerdi. Yoksa Birinci Konumac onlarn iyi bir deerlendirici olmadklarna karar verir ve bu da btn meslek hayatlarnn mahvolmasna yol aard. Gendibal drt saat sonra Quindor Shandessin karsndayd. Gen adamn hi de endieli ya da telal bir hali yoktu. nce Shandessin konumas iin sakin sakin bekledi. Shandess, ok nemli bir konu iin benimle zel olarak grme istediinde bulundun, Konumac, dedi. Ltfen bu konuyu benim iin zetler misin? Ve Gendibal deta biraz nce akam yemeinde neler yediini anlatyormu gibi usulca aklad. Birinci Konumac, Seldon Plannn hibir anlam yok! 18 Stor Gendibal'in kendi deerini takdir etmesi iin bakalarnn zglerine ihtiyac yoktu. Olaanst bir insan olduunu bilmedii bir zaman anmsamyordu. Henz on yandayken kafasnn potansiyelini fark eden bir ajan onu kinci Vakfa getirmiti. Gendibal derslerde dikkati ekecek kadar baarl olmutu. Bir rdein suya dalmas gibi o da psiko-tarihe kolaylkla dalvermiti. Sanki bu konu onu ekmiti. Yatlar diferansiyel denklemlerle urarlarken, Gendibal, Seldonun temellerle ilgili eserini okumutu. On beine bast zaman Trantordaki Galaksi niversitesine girmiti. (Trantor niversitesinin resmi ad buydu.) Faklteye girmeden nce yaplan konuma srasnda neler istedii sorulduu zaman Gendibal kesin bir tavrla, Krkna gelmeden Birinci Konumac olmak istiyorum, diye yantlamt. Bu amacna u ya da bu ekilde erieceinden emindi. Gendibal iin nemli olan, bu mevkiye genlikte eriebilmekti. Preem Palver bile Birinci Konumacla krk iki yanda getirilmiti. Gendibal bu szleri syledii zaman kendisiyle konuan grevlinin yznde bir an bir ifade belirip kaybolmutu. Ama delikanl artk psiko-dile alm olduundan, bu ifadeyi yorumlayabilmiti. Gendibal sanki grevli aklam gibi dosyasna kk bir not yazlacan biliyordu. Onu ynetmek zor olacak. Tabii! Gendibal de zaten dik ballk etmeye kararlyd. Konumac Gendibal imdi otuz yandayd. ki ay sonra otuz birine basacakt ve Konumaclar Kurulunun yesiydi. Birinci Konumacla getirilmesi iin en fazla dokuz yl vard. Bunun baaracandan da emindi. imdiki Birinci Konumacyla yapaca grme planlar bakmndan son derecede nemliydi. Tam anlamyla uygun bir izlenim brakabilmek amacyla iyice hkim olduu psiko-dilbilgisini daha da olaanst bir hale sokmak iin hibir abadan kanmamt. kinci Vakftan Konumaclar birbirleriyle Galaksideki baka hibir dile benzemeyen bir lisanla anlarlard. Bu iletiim arac szckler kadar hafif hareketler ve kafada dncelerin izdii ekilleri fark etmekten oluuyordu. Bir yabanc pek az sz duyabilirdi. Hatta bazen hibir ey iitmezdi. Ama iki Vakfl ksa bir srede birbirleriyle her trl fikir alveriinde bulunurlard. Sylenenler, olduu gibi, ancak baka bir Konumacya tekrarlanabilirdi. Konumaclarn dili, hz ve incelii bakmndan gerekten stnd. Ama bunun kt bir yan vard. nsann gerek dncelerini gizlemesi hemen hemen olanakszd. Gendibal, Birinci Konumac hakknda dndn biliyordu. Ona gre Birinci Konumac kafa bakmndan doruk noktasn oktan geride brakmt. Gendibal'a gre Birinci Konumac bir kriz beklemiyordu. Bunu karlayacak ekilde eitilmemiti. Byle bir acil durumda sorunu zmleyecek

kadar zeki deildi. Shandess iyiniyetli ve uysal bir adamd. Ama felaketlere de onun gibiler neden olurlard. Gendibal bunlar szckler, el hareketleri ve yz ifadeleriyle gizlemek zorunda olduu gibi, kafasndan da geirmemesi gerekiyordu. Birinci Konumacnn hafife de olsa durumu sezmesini nleyecek etkili bir yol yoktu. Gendibal'in de. Birinci Konumacnn kendisi hakkndaki dncelerini biraz olsun bilmesi kanlmaz bir eydi. Shandess'in uysallk ve iyi niyeti ok belirliydi, yapmack da deildi Ama gen adam bazen bunun gerisindeki hafif alay ve aa grmeyi hissediyor, o zaman kendi kafasn daha da sk kontrol altna alyordu. nk fkelendiini belli edebilirdi. Bu duygusu anlalmamal ya da pek az sezilmeliydi. Birinci Konumac koltuunda arkasna yaslanarak glmsedi. Ayaklarn kaldrp masann zerine dayamad ama gvenlik, samimiyet ve dostluktan oluan bir hava yaratmay baard. Bu niteliklerin her birini yeteri kadar belli etti. Ve Gendibal bu yzden aklamasnn ne etki yaptn kesinlikle anlayamad. Shandess, Gendibal'e oturmasn sylememiti. Gen adamn bu kararszln azaltmak iin yapaca hareketler ve taknabilecei tavrlar kstlyd. Bunu Birinci Konumacnn anlamam olmas da imknszd. Shandess, Seldon Plannn hibir anlam yok, yle mi? dedi. Ne ilgi ekici bir iddia. Konumac Gendibal son zamanlarda Asal Ina baktn m? Ben onu sk sk inceliyorum, Birinci Konumac. Bu benim hem grevim, hem de bana zevk veren bir ey. Yoksa sadece bunun senin alanna giren blmlerini mi inceliyorsun? Arada srada? Onu mikroyntemle mi gzden geiriyorsun? urada bir denklem sistemi, burada bir ayarlama kolcuu? Tabii bu da ok nemli. Ama ben Plan arada srada btn olarak incelemenin olaanst bir alma olduunu dndm her zaman. Asal In yaynn blm blm incelemenin yararlar oluyor. Buna sanki plan byk bir ktaym gibi bakmak insana esin veriyor. Akas ben de bunu uzun bir sreden beri yapmadm, Konumac. Bana katlr msn? Gendibal fazla beklemeye cesaret edemedi. Bunun yaplmas gerekiyordu. Hem de kolaylkla ve ho bir ekilde. Yoksa hi yaplmamas daha da doru olacakt. Bu benim iin bir onur ve bir zevk olur, Birinci Konumac. Birinci Konumac masasnn yan tarafndaki bir dmeye bast. Her Konumacnn odasnda byle bir ey vard. Gendibaln brosunun da Shandess'inkinden aa kalr bir yan yoktu. Grnte kinci Vakf herkesin birbirine eit olduu bir toplumdu. Ama bu sadece nemli olmayan ayrntlar asndan doruydu. Birinci Konumacnn tek resmi yetkisi de adndan anlalabilirdi. Yani toplantlarda nce o konuurdu. Dmeye basld zaman oda karard. Ama hemen arkasndan yerini incimsi, donuk bir a brakt. Karlkl iki geni duvar nce hafif krem rengine brnd. Sonra parlaklap beyazlat. Sonunda dzgnce yazlm denklemler belirdi. Bunlar ok kk olduklar iin okunmalar kolay deildi. Birinci Konumac, Bir itirazn yoksa, dedi. Bir seferde iyice byk bir blm inceleyebilmek iin denklemleri klteceiz. Ama o arada Gendibal'n itiraz etmesine izin vermeyeceini de belli etti. Dzgn denklemler sa kadar incecik izgilere dnt. Bunlar incimsi zemin zerine izilmi, hafif kvrml nehir haritalarna benziyorlard. Birinci Konumac, koltuun dirsek dayanlan yerine yerletirilmi olan kk bir kutunun zerindeki dmelere bast. Plann bana dneceiz. Hari Seldon'un sa olduu gnlere. leri hareketi iyice yavalatacak, objektif kapan bir seferde sadece on yllk bir gelimeyi grmemizi salayacak ekilde ayarlayacaz. Byle yapld zaman insann akl ayrntlara taklmyor, ta rihin akn kusursuz bir biimde izleyebiliyor. Bilmiyorum, bunu imdiye dek hi yaptn m? Tam anlamyla deil, Birinci Konumac. Ara sra yapmalsn. nsan harika bir duyguya kaplyor. Bak, balangtaki siyah izgiler ne kadar seyrek! lk on yllk srelerde fazla bir seenek yoktu tabii. Ama zamanla ana izgiden ayrlan kollarn says artmaya balad. Belirli bir kola saplr saplmaz gelecekteki pek ok seenek ortadan kalkm oluyordu. Yoksa iin iinden klamayacakt. Tabii gelecek konusunda hangi seenekleri plandan sildiimize dikkat etmemiz gerekiyor. Bunu biliyorum, Birinci Konumac. Gendibaln cevabnda pek de gizleyemedii hafif bir alay vard.

Birinci Konumac buna aldrmad. Krmz simgelerden oluan kvrml izgilere dikkat et. Bunlar belirli bir biim oluturuyorlar. Aslnda her Konumac Seldon'un ilk Planna baz ince noktalar ekleyerek masadaki yerini kazanrken, bu krmz izgilerin de geliigzel bir ekilde sona ermeleri gerekir. Plann hangi blmne ince birka ayrntnn eklenecei, belirli bir konumacnn hangi konuyla ilgilenecei ya da yeteneklerinin onu nereye ekecei nceden kestirilemez. Ama ben uzun bir sreden beri Seldon'un siyah izgisiyle. Konumaclarnn krmz simgelerinin kesin bir kurala uyduklarndan kukulan yorum. Bu yalnzca zamana bal. Baka hibir eyle ilikisi yok. Yllar geer, sa teli kadar ince siyah ve krmz izgiler insan deta ipnotize eden ekiller izerken, Gendibal da dikkatle bakyordu. Tabii bu ekillerin kendi balarna bir anlamlar yoktu. nemli olan bunlar oluturan simgelerdi. urada burada parlak mavi kollar belirerek geniliyor, belirgin bir hal alyor, sonra da krmz ya da siyah izgilere kararak kayboluyordu. Birinci Konumac, Sapmay gsteren mavi, diye mrldand. Hem onun, hem de Gendibalin duyduu tiksinti aralarndaki havay doldurdu deta. Bu sk sk tekrarlanyor. Sonunda Sapma Yzylna erieceiz. yle de oldu. nsan Katr gibi sarsc bir fenomenin Galaksiyi hangi an doldurduunu hemen fark ediyordu. Asal Plan birdenbire yanlara uzanan mavi kollar yznden kalnlat. Bunlarn birka sona ererken daha ok sayda kol beliriyordu. izgiler kalnlar ve duvar daha parlak lekelerle doldururken sanki oda da mavileti. (Bu durum ancak bu biimde anlatlabilirdi.) Sapma en yksek noktasna eriti, sonra renk uuklat, kollar inceldi, bir araya geldi. Ancak uzun bir yzyln sonunda ortadan kalkt. Maviler kaybolduu, plan krmzl siyahl haline dnd zaman Preem Palverin yaad aa erimi olduklarn anladlar. Zamanda daha ilerlediler. Birinci Konumac, imdiye eritik, dedi. Gelecee uzandlar. Birinci Konumac, te kinci mparatorluk bu noktada kuruluyor, diye aklad. Sonra Asal In kapatt ve oda normal kla aydnland. Gendibal, Bu duygular etkileyen bir deneyimdi, dedi. Birinci Konumac, Evet, diye glmsedi. Hangi duyguyu kastettiini aklamamaya dikkat ediyorsun. nk bunun ne olduunu sen de bilmiyorsun. Ama bu nemli deil. Sana imdi baz noktalar iaret etmek istiyorum. Herhalde Preem Palver'in zamanndan beri hemen hi mavi sapma izgisi olmadn grdn. Yani son yz yirmi yl boyunca. nmzdeki be yzylda sapma olaslklarnn ancak beinci dereceden olduunu da fark ettin. Psiko-tarihin inceliklerini kinci mparatorluun kuruluundan sonraki alara doru yaymaya baladmz biliyorsun. Hari Seldon stn bir deha olmakla birlikte her eyi bilmiyordu. Bilemezdi. Bunun da farkndasn sanrm. Onun Plann daha iyi hale getirdik. Psiko -tarih konusundaki bilgimiz Seldonunkinden ok daha derin. Seldon'un hesaplar kinci mparatorlukla sona eriyordu. Biz bunu daha ileriye doru uzattk. Yeni kinci mparatorluun kurulmasndan daha da ileriye giden Hiper-Plan daha ok benim eserim ve ben o sayede Birinci Konumacla getirildim. Bilmem bunu sylemem ayp m oluyor? Btn bunlar sana bo yere konumaman iin syledim. Btn bu grdklerinden sonra Seldon Plannn anlamsz olduunu nasl dnebildin? Kusursuz bu Plan. Sapma Yzylndan sonra ayakta kalabilmesi kusursuzluunun en byk kant! Tabii Preem Palver de bir dhiydi o baka. Plan 'anlamsz' diye damgalamana neden olan zayflk nerede, delikanl? Gendibal dimdik duruyordu. Haklsnz, Birinci Konumac. Seldon Plan kusursuz. Yani szlerini geri mi alyorum? Hayr, Birinci Konumac. Plann kusuru, kusursuz oluunda. Bu tehlikeli bir kusursuzluk. 19 Birinci Konumac, Gendibal'i sakin sakin szd. Shandess yz ifadesini kontrol etmeyi oktan renmiti. Gendibalin bu konudaki beceriksizliinin sonularn seyretmek de onu elendiriyordu. Konumalar srasnda gen adam duygularn gizlemek iin elinden geleni yapyor ama her seferinde de bunlar iyice aklyordu. Shandess, Gendibali tarafsz gzle inceledi. Orta boydan biraz ksa, zayf bir adamd. Durmadan huzursuzca oynatt elleri kemikli, dudaklar da incecikti. Hibir zaman neeyle

parlamayan kara gzleri vard. Bunlar sk sk ate saarlard deta. Birinci Konumac, Gendibali inand bir eyden vazgeirmenin ne denli zor olduunu da biliyordu. Quindor Shandess, Birbirini tutmayan szler sylyorsun. Konumac, dedi. lk bakta yle gzkyor. Birinci Konumac. nk Seldon Planyla ilgili birok eyi olduu gibi, hi soru sormadan kabul ediyoruz. O halde sen hangi konuda sorular soruyorsun? Plann temeli konusunda. Plann niteliini, hatta varln ok kimse rendii takdirde bunun etkili olamayacan biliyoruz. Plann davranlarn nceden tahmin ettii kitleler rendikleri takdirde. Hari Seldon bunu anlyordu sanrm. Yanlmyorsam bunu psiko-tarihin iki temel aksiyomundan biri olarak kabul etti. Hari Seldon Katrn ortaya kacan tahmin edemedi, Birinci Konumac. O halde... Katr'n kinci Vakfn nemini belirttii an, bu grubun Birinci Vakfllar iin bir saplant halini alacan da nceden gremedi. Hari Seldon... Birinci Konumac titredi ve sustu. kinci Vakfn btn yeleri Hari Seldon'un nasl bir insan olduunu biliyorlard. Adamn sryle iki boyutlu, boyutlu fotoraflar, holograflar, rlyefleri, kre iine oturtulmu heykelcikleri vard. Seldon oturuyor, Seldon ayakta. Ama btn bunlar psiko-tarihin babasn hayatnn sen birka ylndaki haliyle gsteriyorlard. ok yal, efkatli, yz ihtiyarlara z saduyuyla bilgelemi, olgun bir dhiyi simgeleyen bir insan. Ama Birinci Konumac Seldon'un genlik yllarnda ekildii iddia edilen bir fotoraf anmsyordu. O resimle kimse ilgilenmemiti. nk gen bir Seldon dncesi deta inanlara uymayacak bir eydi. Ama Shandess o fotoraf grmt. imdi birdenbire, Stor Gendibal gen Seldon'a ok benziyor, diye dnd. Sama! Bu arada srada akl banda herkese musallat olan o batl inanlardan biri. Belli belirsiz bir benzerlik beni kandrd. Fotoraf imdi nmde olsayd bu benzerliin bir hayal rn olduunu grrdm. Ama neden bu gln dnce u anda aklma geldi? Birinci Konumac kendini toplad. Onunki anlk bir sarsntyd. Dnceleri ksa bir an raylarndan kmlard ama bunu ancak bir Konumac fark edebilirdi. Gendibal da bu olay istedii gibi yorumlayabilirdi. Shandess yine kesin bir tavrla, Hari Seldon nceden grmesi imknsz olan sonsuz olaslklar bulunduunu biliyordu, dedi. (Zaten bu yzden kinci Vakf kurdu. Biz de Katrn ortaya kacan tahmin edemedik. Ama bize saldrrken durumu anladk ve onu durdurduk. kinci Vakfn Katr olayndan sonra Birinci Vakfllar iin bir saplant halini alacan da bilemedik. Ama bunu da annda fark ettik ve sona erdirdik. Btn bunlarda bulduun kusur nedir? Gendibal, Bir kere, diye karlk verdi. Birinci Vakfn bizimle ilgili saplants sona erdirilmi deil. Gendibal'in tavrlarndaki sayg gitgide azalyordu. Shandess onun sesindeki titremeyi fark ettiine ve bunu kararszlk olarak yorumlad kansna vard. Bu hatay dzeltecekti. Birinci konumac abucak, zin ver de neler syleyeceini tahmin edeyim, dedi. Birinci Vakftan baz kimseler hemen hemen ilk drt yzyllk sredeki karmaayla, son yz yirmi yln sakinliini karlatracak ve belirli bir sonuca varacaklar. 'kinci Vakf Plan etkili bir ekilde korumasayd, byle olmazd, diyecekler. Tabii bu bakmdan hakl da olacaklar. Bu kimseler kinci Vakfn aslnda ortadan kaldrlmam olduuna karar verecekler. Bu kararlar da doru olacak yine. Zaten Birinci Vakfn ba gezegeni Terminusta yaayan ve hkmet yesi olan bir gen hakknda raporlar aldk. O btn bunlara inan- yormu. Gen adamn adn unuttum. Gendibal usulca, Golan Trevize, dedi. Bu konuyu raporlarda ilk ben fark ettim. Ve meseleyi size yansttrdm. Birinci Konumac abartmal bir nezaketle, Ya? diye mrldand. Peki, bu gen adam dikkati ni neden ekti? Terminustaki ajanlarmzdan biri Encmene yeni ye seilen kimseler hakknda skc bir rapor yollamt. Genellikle gnderilen ve Konumaclarn hibirinin aldrmad trden bir rapor. Ama bu seferki dikkatimi ekti. nk bunda yeni ye olan Golan Trevize adl biri tanmlanyordu. Anlaldna gre, Trevize kendisine inanlmayacak kadar gvenen, kavgac bir insand. Yani onun sana benzediini anladn, yle mi? Gendibal souk bir tavrla, Hi de deil, dedi. O gln eyler yapmaktan holanan, pervasz bir insana benziyordu. Bu tanmlama da bana hi uymuyor. Her neyse... Trevizenin daha etraflca

aratrlmasn istedim. Ksa bir sre sonra da, Trevize gen yata aramza alnsayd bizim iin ok iyi olurdu, diye dndm. Birinci Konumac ban sallad. Belki. Ama Terminus'tan gnll toplamadmz biliyorsun. Bunu ok iyi biliyorum. Trevize bu konuda eitilmemi olmasna karn sezgileri son derecede gl. Ama tabii hi disiplinli deil. Trevize'nin kinci Vakfn hl varolduunu anlamas beni artmad. Ama konunun nemli olduunu dnerek bronuza ksa bir not yolladm. imdiki halinden yeni bir gelime olduu anlalyor. Trevize bizim hl varolduumuzu iyice kavradktan sonra o ok iyi gelimi sezgi gcn kiiliine tam uyacak bir biimde, disiplinsizce kullanm. Ve bunun sonucu olarak da Terminus'tan srlm. Birinci Konumac kalarn kaldrd. Birden durdun. Bunun anlamn yorumlamam istiyorsun. Bilgisayarm kullanmadan bu olaya kafanda Seldonun denklemle kabataslak uygulamama izin ver. Tahminime gre, kinci Vakfn varolduundan kuku duyacak kadar zeki bir Belediye Bakan, disiplinsiz bir gencin gerei btn Galaksiye haykrmasn istemiyor. kinci Vakfn bu yzden tehlikeyi fark etmesinden ekiniyor. Yanlmyorsam Bronz Branno, Trevize Terminustan ayrld takdirde gezegenin daha gvende olacana karar verdi. Kadn Trevizeyi hapsettirir ya da usulca ldrtrd... Bildiin gibi, denklemler kiilere uyguland zaman sonu her zaman gvenilir olmuyor. O denklemler insan kitlelerine gre hazrlanm. Onun iin kiilerin nasl davranacaklarn nceden tahmin etmek imknsz. Tabii Belediye Bakannn insanca taraflarnn ar bastna, ldrmek bir yana, bir kimseyi hapse atmann bile acmasz bir ey olduunu dndne karar verebiliriz. Gendibal bir sre hibir ey sylemedi. Ama anlaml bir sessizlikti onunki. Gen adam bu sessizlii Birinci Konumacnn duyduu gvenin kaybolmasna neden olacak kadar srdrd. Ama onu kzdracak kadar da deil. Gendibal her eyi saniyesi saniyesine ayarladktan sonra, Benim yorumlamam byle deil, diye aklad. Ben u anda Trevizenin kinci Vakfn tarihi boyunca karlat en byk tehlikenin keskin yan olduuna inanyorum. Bu tehlike Katrn yarattndan da byk! 20 Gendibal byk bir memnunluk duydu. Bu aklama etkili olmu, byle bir ey beklemeyen Birinci Konumac gafil avlanmt. Artk o andan itibaren stnlk Gendibaldeydi. Bu konuda kukusu olsayd bile, Shandessin ondan sonraki szleri gen adama yanlmadn da aklayacakt. Bu durumun, Seldon Plannn anlamsz olduu konusundaki szlerinle bir ilikisi var m? Gendibal sonutan emin olarak bir kumar oynad. Birinci Konumacnn kendini toplamasna izin vermeyen bir tavrla, bir retmen gibi aklad. Birinci Konumac, Sapma Yzylnda grlen o mthi karmaa ve yoldan kmadan sonra Plan rayna Preem Palver'in oturttuuna inanlyor. Asal In inceleyin. Sapmalar Palverin lmnden ancak yirmi yl sonra sona erdi. Ondan beri de hibir sapma grlmedi. Bunu Palverden sonraki Birinci Konumaclarn baard sylenebilir. Ama buna da pek ihtimal vermiyorum. Vermiyor musun? Evet, hibirimiz de birer Pal- ver deildik. Ama neden ihtimal vermiyorsun? Bunu size gstermeme izin verir misiniz, Birinci Konumac? Psiko-tarihin matematik denklemlerinden yararlanarak sapmann kinci Vakfn ald nlemler sonucu ortadan kalkmas olaslnn pek mikroskobik olduunu kantlayabilirim. Bu ancak yarm saatinizi alr. Ama zamannz yoksa ya da istemiyorsanz bana izin vermeyebilirsiniz. Tabii ben de btn Konumac Masasn toplantya arr ve bu iddiam orada kantlarm. Ama o durumda zaman kaybetmi olurum. Ve gereksiz tartmalar da kar. Evet. O arada ben de utanlacak bir duruma derim. Pekl, iddian bana imdi kantla. Ama seni uyaryorum. Birinci Konumac kendini toplamak iin mthi bir aba harcyordu. Gsterecein deersiz bir eyse, bunu hibir zaman unutmayacam. Gendibal dierini ezen doal bir gururla, Bunu deersiz bulursanz, dedi. Hemen istifam veririm. Aslnda Gendibal'in iddiasn kantlamas yarm saatten daha uzun srd. Birinci Konumac her denklemi deta vahi bir hrsla rtmeye alt. Gendibal Mikro-In ustalkla kullanmas sayesinde biraz

zaman kazand. Bu aygt o pek byk Plann belirli bir blmn holografik olarak canlandryordu. Bunun kullanlmas iin dmeli bir kutuya ya da bir duvara gerek yoktu. Mikro -In sadece on yl nce kullanlmaya balanmt. Ve Birinci Konumac aygt ustalkla kullanmay hibir zaman baaramamt. Gendibal de bunun farkndayd. Shandess gen adamn bunun farknda olduunu da biliyordu. Gendibal aygt sa baparmana takt, dmelerini drt parmayla altrd. Elini sanki aygt bir mzik aletiymi gibi dikkatle kullanyordu. (Aslnda bu benzerlik konusunda bir de tez yazmt.) Gendibal'in kolaylkla bulduu ve gsterdii denklemler onun szlerine uygun biimde bir ylan gibi gerileyip ilerlediler. Gen adam gerektii takdirde tanmlamalar salyor, aksiyomlar kuruyor, grafikler gsteriyordu. Hem iki, hem de boyutlu. (ok boyutlu projeksiyonlar da unutmamalyz.) Gendibal'in aklamas berrak ve kesindi. Ve sonunda Birinci Konumac oyun oynamaktan vazgeti. kna olmutu. Bu trde bir analiz grdm hatrlamyorum, dedi. Kimin ii bu? Benim, Birinci Konumac. Bununla ilgili temel matematik kurallarn yaynladm. Pek zekice bir ey bu, Konumac Gendibal. ldm ya da ekildiim takdirde byle bir alma Birinci Konumacla aday gsterilmeni salayabilir. Ben bu konuyu hi dnmedim, Birinci Konumac. Ama buna inanmayacanz iin bu szm geri alyorum. Bu konuyu dndm ve Birinci Konumac olacam umuyorum. nk bu mevkie gelecek kimsenin belirli bir yolu izlemesi gerekiyor. O yolu ak ak sadece ben grebiliyorum. Birinci Konumac, Evet, dedi. Uygunsuz bir alaakgrllk ok tehlikeli olabilir. Ama kastettiin hangi yol? Belki imdiki Birinci Konumac da o yolu izleyebilir... Belki yal olduum iin yaratclk konusunda senin gibi bir atlm yapamadm. Ama talimatn izleyemeyecek kadar ihtiyarda deilim. Bu nazik bir teslim olutu. Gendibal birdenbire umulmadk bir ekilde Shandesse sndn hissetti. Ama bir yandan da Birinci Konumacnn bunu salamak istediinin farkndayd. Teekkr ederim. Birinci Konumac, Yardmnza gerekten ok ihtiyacm olacak. Sizin aydn liderliiniz olmad takdirde Masay etkileyemem. Nezakete nezaketle karlk verilirdi. Bundan, gsterdiklerimden Sapma Yzylnn bizim abalarmzla dzeltilmesinin ve o zamandan beri bu tr aykrlklarn son bulmasnn imknsz olduunu anladnz sonucunu karyorum. Shandess, Bunu iyice anladm, dedi. Matematik denklemlerin doruysa, o zaman Plann bildiimiz biimde yeniden yola girmesi ve imdiki gibi olaanst etkili olmas iin belirli bir eyin gereklilii anlalyor. Bizim kk gruplarn, hatta tek tek kiilerin gsterecekleri tepkileri olduka kesin bir ekilde tahmin etmemiz yani. yle. Psiko-tarih matematii buna izin vermiyor. O halde sapmalarn ortadan kalkmamas gerekirdi. Daha da nemlisi yeni sapmalar gzkmeliydi. imdi daha nce Seldon Plannn kusursuzluunun asl kusur olduunu sylediim zaman neyi kastettiimi anladnz sanrm. Birinci Konumac, Ya Seldon Plannda sapmalar olmal, diye karlk verdi. Ya da senin hesaplarn yanl. Seldon Plannda yzyldan daha uzun bir sreden beri Sapma grlmediini itiraf ediyorum. O halde senin hesaplarnda bir hata var. Ama ben bir yanl ya da hata gremedim. Gendibal, nc bir olaslk olmadn dnyor ve yanlyorsunuz, dedi. Seldon Plannda sapma olmayabilir. Hesaplarm da bunun imknsz olduunu kantlayabilir. Ve hatal da olmayabilir. nc bir olaslk gremiyorum. Seldon Plannn, kk insan gruplarnn, hatta belki de tek tek kiilerin tepkilerinin nceden tahmin edilmesini salayan ok ileri bir psiko-tarih yntemiyle kontrol altnda tutulduunu dnebiliriz. Biz kinci Vakfllarn sahip olmad bir yntemle. O zaman ve sadece o zaman benim hesaplarm Seldon Plannda sapmalar olamayacan nceden aklayabilir. Birinci Konumac kinci Vakf llerine gre bir sre konumad. Sonra, Ben byle ileri bir psikotarih yntemini bilmiyorum, diye mrldand. Tavrlarndan bunu senin de bilmediini anlyorum. Bundan senin de, benim de haberim olmadna gre, dier Konumaclardan biri ya da bir Konumaclar grubu byle bir yntemi gelitirmi olamaz. Byle bir mikro-psiko tarihi! Bu ynteme bu ad verebilir miyim? Bunu Masadakilerden saklam olmalar imknsz. Yani bu olaslk pek zayf. Sen de ayn fikirde deil misin?

Ayn fikirdeyim. O halde ya analizin yanl, ya da mikro-psiko-tarihi kinci Vakf dnda bir grup uyguluyor. Evet, Birinci Konumac, doru olan bu ikinci olaslk. Bu sznn doruluunu kantlayabilir misin? Resmi bir biimde kantlayamam. Ama unu bir dnn: Tek tek kiilerle ilgilenerek Seldon Plann etkileyen biri ortaya kmad m? Katr' kastediyorsun sanrm. Evet, tabii. Katr sadece her eyi altst ediyordu. Buradaki sorun Seldon Plannn ok iyi almas. Senin matematik denklemlerinin izin vermedii kadar kusursuza yakn bir ekilde hem de. Sana gereken Katr kart biri. Katr gibi Plan kolaylkla etkileyebilen ama zt bir ama uruna alan bir kimse. Plan saptrmak deil kusursuz bir hale sokmak iin alan biri. Evet. Tamam, Birinci Konumac! Keke bu tanmlamay ben dnebilseydim. Katr neydi? Bir Deiken. Ama nereden gelmiti o? Nasl ortaya kmt? Bu sorularn cevabn kimse bilmiyor. Daha baka Katr'lar da olamaz m? Olmad belli. Katr'n zellikleri konusunda en iyi bilinen eylerden biri onun ksr olduu. Zaten o ad kendisine bu yzden takmt. Yoksa bunun da bir efsane olduunu mu dnyorsun? Ben Katrn torunlarn kastetmedim. Katr kendisi gibi gl kimselerden oluan bir grubun yoldan sapm bir yesi olamaz m? Ve bu insanlar ya da Deikenler kendilerince bir nedenle Plan altst etmiyor, onu destekliyorlar. Onlar Plan neden desteklesinler? Biz neden destekliyoruz? Biz kinci bir mparatorluk kurulmasn planlyoruz. Ve bu mparatorluu ilgilendiren konularda biz... daha dorusu torunlarmz karar verecekler. imdi diyelim ki, baka bir grup Plan bizden daha da baarl bir biimde destekliyor. O halde bu konuda karar verme hakkn da bize brakacak deiller. Kararlar onlar verecekler. Ama hangi amala? Onlarn bizi ne tr bir kinci mparatorlua doru srklediklerini renmeye almamz gerekmez mi? Onlarn amalarn nasl reneceksin? Terminus Belediye Bakan, Golan Trevizeyi gezegenden neden srd? Byle yaparak tehlikeli olabilecek birinin Galakside istedii gibi dolamasna izin vermi oldu. Kadnn bunu insanca duygular y znden yaptna inanmyorum. Tarih Birinci Vakit liderlerinin her zaman gereki olduklarn gsteriyor. Yani genellikle 'ahlak' ilkelerine aldrmadan hareket ettiklerini. Hatta kahramanlarndan biri, yani Salvor Hardin onlara ahlak kurallarna aldrmamalarn tlemi. Bence... Sizin deyiminizi kullanaym... Katr kartlarnn ajanlar Belediye Bakann byle davranmaya zorladlar. Yanlmyorsam Trevize onlarn tarafna geti. Karmzdaki mthi tehlikenin ncs de o. ldrc bir tehlikenin. Ve Birinci Konumac, Seldon adna! dedi. Hakl olabilirsin. Ama Masadakileri buna nasl inandracaz? Birinci Konumac itibarnz kmsyorsunuz. ALTI Arz 21 Trevize sklm, gen adama ter basmt. Pelorat'la kk yemek blmesinde oturuyorlard. le yemekleri henz sona ermiti. Pelorat, Uzaya alal daha iki gn oldu, dedi. Pek rahatm. Tabii ak havay, doay filan zlyorum o da baka. Ne garip! Byle eyler etrafm sarmken onlarn farknda bile deildim. Ama benim levha ve senin o harika bilgisayar sayesinde btn kitaplm yanmda tayorum. Hi olmazsa nemli blmlerini. Artk uzakta olduum iin korkuya da kaplmyorum. ahane! Trevize hafif sesle bir eyler mrldand. Dalgn dalgn dnyordu.

Pelorat usulca, Seni rahatsz etmek istemiyorum, Golan, dedi. Ama sen galiba beni dikkatle dinlemiyorsun. Tabii aslnda yle ilgi ekecek bir insan deilim. Biraz i skc bir adamm. Her zaman yleydim. Ama bana dalgnlnn nedeni bakaym gibi geliyor... Bamz dertte mi? Bunu bana aklamaktan ekinme. Herhalde elimden fazla bir ey gelmez ama panie de kaplmam, aziz dostum. Dertte mi? Trevize yava yava kendini topluyordu. Kalar atlmt. Yani gemi bakmndan. Bu yeni bir modelmi. Bir arza olabilir. Pelorat hafife, kararszca glmsedi. Trevize hzla ban allad. Seni byle kararszlk iinde brakmakla budalalk ettim, Janov. Gemide hibir arza yok. Mkemmel alyor. Sadece ben hiper-izleyiciyi aryordum. Ah, anlyorum. Yani anlamyorum. Hiper-izleyici nedir? zin ver de anlataym, Janov. Terminusla balant halindeyim. Daha dorusu, istediim zaman gezegenle balant kurabilirim. Terminus da bizimle. Yrngemizi izledikleri iin yerimizi biliyorlar. zlememi olsalar bile yakn-uzaydaki kitleleri aratrarak bizi bulabilirler. Aygt onlara bu blgede bir gemi ya da meteor olduunu haber verir. Ama ayrca enerji biimini de aklar. stelik bir meteorla ge minin birbirinden ayrt edilmesini salamakla kalmaz, alglanann hangi tekne olduunu da belirtir. nk her geminin enerji kullanm farkl olduundan, her geminin enerji biimi de deiiktir. Tabii yakn-uzaydaki bilinmeyen bir gemi olabilir. Ama enerji biimi Terminusta kaytl olan bir tekneyse hemen tannr. Bizimki de Terminusta kaytl zaten. Pelorat, Sanrm uygarln ilerlemesi insann zel yaamnn kstlanmasndan baka bir ey deil, Golan, dedi. Belki de haklsn... Ama er ge hiper-uzaya gemek zorundayz. Yoksa hayatmzn sonuna kadar Terminustan birka parsek tede dolar dururuz. Oysa hiper-uzaya getiimiz zaman durum deiir. Normal uzay bir bakma sona ermi saylr. uradan uraya atlarz. Bazen bir anda yzlerce parseklik uzakl aabiliriz. Birden tahmin edilmesi zor olan bir ynde hzla uzaklarz. Ve izimizi de bulamazlar. Evet, imdi anladm. Ama gemiye bir hiper-izleyici taktlarsa durum deiir. Bu aygt hiper-uzayda iaretler gnderip durur. Bu geminin zelliklerini tayan iaretler. O zaman Terminustaki ilgililer her an nerede olduumuzu bilirler. te bylece sorunu yantladm. Gemide bir hiper-izleyici olduu takdirde Galakside hibir yere gizlenemeyiz. Ka kez srama yaparsak yapalm, yine de onlarn aygtlarndan kurtulamayz. Pelorat usulca, Ama Vakfn bizi korumasn istemiyor muyuz, Golan? dedi. Evet, Janov, ama bunun istediimiz zaman salanmas gerekir. Uygarln ilerlemesinin zel yaamn kstlanmas demek olduunu syledin. Akas ben o kadar ileri olmay istemiyorum. Kimse tarafndan izlenmeden rahata hareket edebilmeliyim. Tabii korunmak istediim zaman baka. Gemide bir hiperizleyici olmasayd daha rahat ederdim. Aygt buldun mu, Golan? Hayr, bulamadm. Buldaydm belki onu alamayacak bir hale getirirdim. Byle bir aygt grdn zaman tanr msn? te zorluklardan biri de bu. Aygt tanmayabilirim. Genellikle bir hiper-izleyicinin neye benzediini biliyorum. Kukumu uyandran bir cismi denemesini de bildiim gibi. Ancak bu son model bir gemi. zel grevler iin yaplm. Hiper-izleyiciyi de buna fark edilmeyecek bir ekilde yerletirmi olabilirler. Ama belki de gemide bir hiper-izleyici yok. Ve aygt bu yzden bulamadn. Bunu kabule cesaret edemiyorum. Durumu renmedike srama yapmak houma gitmeyecek. Pelorat birdenbire bir eyi anlad. Demek bu yzden uzayda dolap duruyoruz. Neden srama yapmadmz dnyordum. Sramalardan sz edildiini duymutum. Aslnda bunu dndke biraz endieleniyordum. Kaylar balamam ya da bir hap filan almam ne zaman syleyeceini merak ediyordum. Trevize hafife glmeyi baard. Korkun yersiz. Artk eski alarda deiliz. Byle bir gemide her eyi bilgisayara brakrsn olur biter. Ona talimat verirsin, gerisini o halleder. Bir ey olduunu ancak uzayn grn birdenbire deitii zaman anlarsn. Vay vay vay. Demek insan hibir ey hissetmiyor? Garip? Galiba biraz d krklna uradm. Ben hibir zaman bir ey hissetmedim. Ve bindiim gemiler de bu bizim bebek kadar gelitirilmi

modeller deillerdi. Ama srama yapmaymzn nedeni hiper-izleyici de deil. Terminustan ve doal gneimizden biraz daha uzaklamamz gerekiyor. ri bir gk cisminden ne kadar uzakta olursak, sramay kontrol etmek de o denli kolay olur. Bylece uzaya tekrar istediimiz noktada kabiliriz. Acil bir durumda bir gezegenin yzeyinden iki yz kilometre yukarda srama tehlikesini gze alr ve bir yere sa salim eriebilmek iin ansna gvenirsin. Galakside gvenli hacim, gvensiz olandan daha fazladr. Onun iin manta gre srama sonucunun genellikle tehlikesiz olmas gerekir. Ancak baz bilinmeyen etkenler byk bir gnein birka milyon kilo metre yaknnda ya da Galaksinin merkezinde tekrar uzaya kmana neden olabilir. Sen daha gzn krpmadan kavrulup gidersin. Bir kitleden ne kadar uzakta olursan, bu etkenler de o lde etkisizleirler. Bylece kt olaslklar azalr. yleyse seni ihtiyatl davranndan dolay kutlamalym. Aslnda bir acelemiz de yok. Tabii. zellikle harekete gemeden nce hiper-izleyiciyi bulmak ok houma gidecek. Ya da gemide hiper-izleyici olmadna kendi kendimi inandrmak... Trevize yine zel dncelerine dald. Pelorat bu engeli ykmak iin sesini biraz ykselterek, Daha ne kadar zamanmz var? diye sordu. Ne? Hiper-izleyici iin endielenmeseydin, ilk sramay ne zaman yapardk, aziz dostum? imdiki hzmz ve yrngemize gre yola kmzn drdnc gn. Doru sreyi bilgisayarla hesaplayacam. O halde aygt bulmak iin daha iki gnn var. Bir teklifte bulunabilir miyim? Tabii, syle. Ben almalarm srasnda belirli bir sorunun zerinde dikkatle durmann hibir ey salamadn rendim. Tabii bu senin iine benzemiyor ama belki ayn genel kurallar uygulayabiliriz. Neden gevemiyor ve baka konulardan sz etmiyorsun? O zaman youn dnce yknden kurtulan bilinaltn sorunu senin adna zebilir. Trevize bir an sinirlendiyse de sonra gld. Eh, neden olmasn? Anlat, Profesr, Arzla ilgilenmene ne yol at? O garip fikir, insanln ortaya kt bir tek belirli gezegen olduu dncesi nereden kt? Ah! Pelorat eskiyi anmsyormu gibi ban sallad. Bunu yantlamak iin gerilere gitmek gerekiyor. Otuz yldan daha ncesine. niversiteye gideceim srada biyoloji uzman olmaya kararlydm. Beni zellikle deiik dnyalardaki trlerde grlen farklar ilgilendiriyordu. Bu fark bildiin gibi pek azdr. Ho, belki de bunu bilmiyorsun. Btn Galaksideki canllar, daha dorusu imdiye dek karlatklarmz ayn kimyay paylayorlar. Temelinde su olan protein nkleik asit kimyasn. Trevize, Bana niversitede zellikle nkleer ve ekim bilimleri retildi, diye aklad. Ama ben alan kstl bir uzman deilim. Canllarn kimyasal temelleri konusunda biraz bilgim var. Bize hayatn sadece su, proteinler ve nkleik asitler sayesinde mmkn olabileceini rettiler. Bence bu savunabilinecek bir sonu deil. Henz baka tr bir hayatn bulunamad sylemek daha emin olur. Hi olmazsa henz byle bir eyin tannmadn... in daha alacak yan, sadece bir tek gezegende bulunan trlerin saysnn pek az oluu. Varolan trlerden ou Galaksideki yerleim alanlarna yaylm durumda. Bunlarn arasnda zellikle insan da var. Btn bu canllar biyokimya, fizyoloji ve morfoloji bakmndan birbirleriyle yakndan akrabalar. te yandan her gezegene zg trlerin zellikleri hem birbirlerinden, hem de Galaksiye yaylm olan dier canllarnkinden ok farkl... Ee, ne olmu? Btn bunlardan u sonu kyor: Galakside bir dnya... bir tek dnya dierlerinden ok farkl. Galakside canllarn ortaya kt milyonlarca gezegen var. Kimse bunlarn saysn tam olarak bilmiyor. Bunlar basit canllar, tr bakmndan zengin deiller. Kolaylkla yaayamyor ve Galaksiye yaylamyorlar. Ama bir dnyada, bir tek dnyada en aa milyonlarca tr remi. Bunlardan bazlar z el biimde ve ok gelimi. Kolaylkla oalyor ve yaylyor. Bunlarn arasnda biz de varz. Biz uygarlk kuracak, hiper-uzay uuunu gelitirecek ve Galakside koloniler kuracak kadar zekiyiz. Galaksiye yaylrken yanmzda baka canllar da gtrdk. Bunlar hem birbirleriyle, hem de bizlerle akrabaydlar. Trevize biraz da kaytszca, Durumu dnecek olursan bunu mantkl bulursun sanrm, dedi. Yani burada, insanlarn var olduu bir Galaksideyiz. Her eyin bir tek dnyada baladn dnecek olursak o zaman u sonuca varrz: Bu dnyann dierlerinden farkl olmas gerekir. Ama neden olmasn? Hayatn byle cokunca gelimesi olasl aslnda pek zayf. Belki yz milyonda bir. Onun iin de canllarn kt

yz milyon dnyadan sadece birinde oldu bu. Pelorat heyecanla bard. Ama bu belirli dnya neden dierlerinden farkl olsun? O gezegeni benzersiz hale getiren koullar neydi? Belki de bu sadece bir rastlantyd. Sonuta insanlarla onlarn birlikte tadklar dier canllar imdi on milyonlarca dnyada yayorlar. Bu gezegenlerin canllarn yaayabilmelerini salayacak zellikleri var. O halde btn bu gezegenler ilk canllarn kmalar iin uygun. Hayr, insanlar ortaya ktktan, bir teknoloji gelitirdikten, yaama savanda iyice dayankl bir hal aldktan sonra biraz uygun olan bir dnyann koullarna almay da baardlar. rnein, Terminus'a. Ama zeki canllarn Terminusta ortaya ktklarn dnebilir misin? nsanlar Ansiklopedi Uzmanlarnn devrinde Terminusa ilk yerletikleri zaman gezegendeki en yksek bitkiler kayalarn zerinde yetien yosuna benzer eylerdi. En yksek hayvanlarsa denizde yaayan mercana benzer kk canllar ve karada uan bcek gibi organizmalard. Biz onlar hemen hemen ortadan kaldrdk. Denizleri ve karalar balklar, tavanlar, keiler, otlar, tahl, aa ve benzer eylerle doldurduk. Gezegenin yerel canllarndan geriye hayvanat bahesinde ve akvaryumda grlen birka trden baka bir ey kalmad. Trevize, Hm... dedi. Pelorat bir sre gen adam szd. Sonra da iini ekti. Aslnda bu seni ilgilendirmiyor, deil mi? ok garip. Nedense imdiye kadar bu konuya ilgi duyan biriyle hi karlamadm. Galiba su bende. Konu beni ok ilgilendiriyor. Ama bunu bakalarnn ilgisini ekecek hale sokmay baaramyorum. Trevize, Bu ilgin, dedi. Gerekten. Ama... sonra? Galaksinin grd gerekten salam tek ekolojiyi douran dnyay incelemenin bilimsel adan ilgi ekici olabilecei hi aklna gelmiyor mu? Belki. Ama eer biyoloji uzmanysan. Ben deilim. Benim kusuruma bakmamalsn. Hi bakar mym, aziz dostum? Ama ben imdiye dek bu konuya ilgi duyan bir biyoloji uzmanyla da karlamadm. Sana biyoloji fakltesinden mezun olduumu syledim deil mi? Bu konuyu profesrme atm ama o da ilgilenmedi. Bana dikkatimi pratik bir konuya vermemi syledi. Buna yle kzdm ki, onun yerine tarihle ilgilenmeye baladm. Zaten ilk yetime alarnda tarih benim iin zel bir merakt. Kken Sorununu da bu adan inceledim. Trevize hatrlatt. Bylece mrnn sonuna kadar ilgilenecek bir konu bulmusun. Profesrnn ileriyi grmemesi yznden sevinmelisin. Evet, o olaya bu gzle de baklabilir sanrm. Ve bu konu gerekten ilgin. Bundan hibir zaman bkmadm. Ama keke senin de ilgini uyandrsayd. Kendi kendime konutuumu dnmekten bktm. Trevize ban arkaya atarak kahkahalarla gld. Pelorat'n yznde biraz krgn bir ifade belirdi. Bana neden glyorsun? Trevize, Sana deil kendi budalalma glyorum, Janov, diye aklad. Sana da byk bir minnet duyuyorum. nsanlarn kkeni sorusunu nemsediim iin mi? Hayr, hayr... ey, evet, bu da var. Ama bana durmadan sorunumu dnmekten vazgememi ve baka eyle ilgilenmemi sylemekte haklydn. ok etkili oldu. Hayatn gelimesinden sz ederken sonunda aklma o hiper-izleyiciyi nasl bulabileceim geldi. Tabii gemide yle bir aygt varsa. Ha, onu mu kastediyordun? Evet, onu! u anda kafama taklan ey bu. Hiper-izleyiciyi sanki eitim grdm o eski teknedeymiim gibi aradm. Her paray gzlerimle inceliyor ve yerine uymayan bir ey olup olmadn anlamaya alyordum. Bu geminin binlerce yl sren teknoloji gelimesinin bir rn olduunu unutmutum. Anlamyor musun Janov? Hayr, Golan. Gemide bir bilgisayar var. Bunu nasl unuttum? Elini sallayarak kendi kabinine girdi. Pelorat' da kendisiyle birlikte gelmeye zorlad. Ellerini bilgisayar terminallerine dayayarak, Onunla balant kurmam yeterli olacak, diye aklad. Artk binlerce kilometre geride kalm olan Terminus'la balant kurmak yetecekti. Oraya eri! Konu! Sanki gen adamn sinir ular alacak bir hzla, yani k hzyla darya doru uzand. Terminus gen adamn dokunabilecei kadar yaknlat deta. Trevize bir ey sylemedi. Sadece iletiim kurma yntemini deniyordu. Anacreon'a eri. Gezegeni ok belirgin bir ekilde dnmeye al. Oray biliyorsun! Gezegeni

hiper-izleyici sayesinde hissedeceksin... Ama hibir ey olmad. Trevizenin sinir ular titreerek durakladlar. Trevize ellerini ekti. Uzak Yldzda hiper-izleyici yok, Janov. Bundan eminim. Senin nerini dinlemeseydim, kimbilir ne kadar uzun bir sre sonra bu sonuca varacaktm. Peloratn yzndeki bir tek kas bile oynamad ama profesrden etrafa sevin yayld deta. Sana yardm edebildiime ok memnun oldum. Bu artk srama yapacamz anlamna m geliyor? Hayr, ii gvenceye almak iin yine iki gn beklemek zorundayz. Byk cisimlerden uzaklamamz gerektiini unutma. Normal durumda, yeni ve denemediim bir gemide olduum iin sramadan nce iki gn hesap yapmak zorunda kalrdm. Ama bana imdi her eyi bilgisayar halledecekmi gibi geliyor. Ah! O halde skc saatler geireceiz. Skc m? Trevize neeyle glmsedi. Hi de deil. Sen ve ben Arzdan sz edeceiz, Janov. Pelorat, Sahi mi? diye sordu. Bir ihtiyar memnun etmeye mi alyorsun? ok iyisin. Gerekten. Samalama! Ben kendi kendimi memnun etmeye alyorum. Janov, kendine bir taraftar buldun. Bana anlattklarn yznden Arzn, evrenin en nemli. en ilgi ekici yeri olduunu anladm. 22 Trevize durumu herhalde Pelorat, Arz konusundaki fikirlerini aklad srada anlamt. Ancak o srada kafas hiper-izleyici sorununa taklm olduundan, hemen gereken ilgiyi duymamt. Ama sorun ortadan kalkt an o da tepki gstermiti. Hari Seldon'un belki de en fazla tekrarlanlan sz kinci Vakfn yeriyle ilgili olanyd. Terminus'a gre, Galaksinin br ucundayd bu. Seldon oraya bir ad da takmt. Yldzn Ucu. Galaksinin bir ucunu dierine balayan neydi? Dz bir izgi, bir helezon, bir daire? Ne? Ama imdi Trevize birdenbire Galaksi haritasna bir izgi ya da eri izilemeyeceini anlamt. Cevap bundan da inceydi. Galaksinin bir ucunu Terminus'un oluturduu kesindi. Galaksinin snrndayd gezegen. Kenarnda. Yani sonunda. Ama Seldon'un o nl szleri syledii sradaysa Galaksinin en yeni dnyasyd. nsanlarn yeni yerleecekleri bir dnya. Bu bakmdan Galaksinin br ucunda ne olabilirdi? Galaksinin en eski dnyas tabii! Pelorat'n ne sylediinin farknda olmadan anlattklarna gre de bu dnya ancak Arz olabilirdi. Trevize glmseyerek deta sevgiyle, Bana biraz daha Arz'dan sz et, dedi. Pelorat ban sallad. Sana btn bildiklerimi anlattm. Trantor'da daha fazla bilgi edineceiz. Trevize, Hayr, edinmeyeceiz, Janov, diye karlk verdi. Orada hibir ey kefetmeyeceiz? Neden mi? nk Trantor'a gitmiyoruz. Bu gemi benim kontrolmde ve sana kesinlikle Trantora gitmeyeceimizi sylyorum. Peloratn az bir kar ak kald. Bir an nefes almaya alt, sonra da zntyle, Ah, aziz dostum, diye inledi. Trevize, Haydi, Janov, haydi, dedi. Bana yle bakma. Seninle Arz' bulacaz. Ama ancak Trantorda... Hayr, bu doru deil. Trantor abuk ufalanan filmleri ve tozlu belgeleri inceleyebilecein bir yer. Sen de sonunda orada tozlanr, kolay ufalanacak bir hale gelirsin. Yllardan beri hayalini... Sen yllardan beri Arz bulmay dledin. Ama sadece... Trevize ayaa kalkarak eildi. Tarihinin bol tuniinin nn yakalad. O ad artk azna alma, profesr. Bir daha azna alma. Biz daha bu gemiye binmeden nce bana Arz arayacamz syledin. O eski dnyay bulacamzdan emin olduunu akladn. 'nk bir gezegeni akla ok yakn buluyorum, dedin. Kendi szlerin bunlar. Artk Trantor adn bir daha duymak istemiyorum. Bana o akla ok yakn olan dnyadan sz et. Ama bu tahminimin desteklenmesi, kantlanmas gerekir. Bu imdiki halde sadece bir fikir, bir umut, bir olaslk. yi. Bana ondan sz et.

Anlamyorsun! Anlayamyorsun! Bu benden baka hi kimsenin aratrma yapmad bir alan. Kesin, tarihe dayanan, gerek bir ey yok. nsanlar Arz'dan sanki gerekten varm gibi sz ediyorlar. Bazen de sadece bir efsaneymi gibi. Birbirine zt milyonlarca hikye var... Pekala, sen neleri aratrdn syle. Ben her masal, her uydurma tarih, her efsane, her sylenti parasn toplamak zorunda kaldm. Hatta hikye ve romanlar bile. inde Arz ya da insanlarn kt gezegenin adnn getii her eyi ele geirmeye altm. Otuz yldan daha uzun bir sreden beri Galaksideki her gezegenden bulabildiim eyleri getirtiyorum. Ama Tran... ey... eydeki Galaksi Kitaplnda bunlardan daha gvenilir... Ama sen bu kelimeyi sylememi istemiyorsun. Evet, yle! Sen de syleme! Onun yerine bana dikkatini eken o yazlardan sz et. Dierlerinin iinde neden onlarn doru olduuna karar verdiini akla. Pelorat ban sallad. Kusuruma bakma ama bir politikac gibi konuuyorsun, Golan. Tarihi incelemeler byle yaplmaz ki. Trevize fkesine hkim olabilmek iin derin bir nefes ald. Tarihi incelemelerin nasl yapldn ba na anlat, Janov. ki gnmz var. Bu srede beni eitebilirsin. Bir tek efsaneye ya da bir grup esatire gvenemezsin. Ben onlarn hepsini toplayp incelemek, dzene sokmak, ieriklerinin deiik yanlarn belirtmek iin simgeler uydurmak zorunda kaldm. Nelerle karlamadm ki... Olmayacak hava artlaryla ilgili hikyeler. Var olana uymayan gezegen sistemlerinin astronomik ayrntlar. Yerli olmadklar zellikle belirtilen kahramanlarn yetitikleri dnyalar. Daha yzlerce byle ey. Sana btn listeyi tekrarlamamn bir yarar olmaz. Buna iki gn bile yetmez. Sana bu uurda otuz yldan daha uzun bir sre altm syledim... Sonra bir bilgisayar program hazrlayarak btn bu efsanelerin ortak noktalarn aratrdm. Gerek imknszlklar ortadan kaldrmann bir yolunu aradm. Yava yava Arzn nasl bir yer olduunu gsteren bir model hazrladm. nsanlar bir tek gezegende ortaya ktklarna gre, bu dnya kkenle ilgili btn efsanelerin, btn kahramanlk hi kyelerinin tek ortak noktasnn da temsilcisi olmalyd. Matematik ayrntlara girmemi ister misin? Trevize, Teekkr ederim, u ara istemem, dedi. Ama hesaplarnn seni yanltmayacan nereden biliyorsun? Terminus toplumunun ancak be yzyl nce kurulduunu biliyoruz. Oraya yerleen ilk insanlarn grup halinde Trantor'dan geldiini de. Ama aslnda bu gruptakiler deiik gezegenlerde dnyaya gelmilerdi. Bunu bilmeyen biri Terminusta domam olan Hari Seldon ve Salvor Hardinin Arzdan geldiini dnebilir. Trantor'un aslnda Arz anlamna geldiine bile inanr. imdi, Seldon zamanndaki Trantor'un tarihini okuyan bir kimse btn yzeyi madenle kapl bir dnyay arar ve onu bulamaz. O zaman bunun olmayacak bir efsane olduunu dnr. Pelorat pek memnun oldu. Biraz nce politikaclar hakknda sylediim szleri geri alyorum, aziz dostum. Sezgilerin alacak kadar gl. Tabii rendiklerimi kontrolden geirdim. Gerek tarihsel olaylar arptarak, kullandm trde efsaneleri taklit ederek, yz kadar hikye uydurdum. Sonra bu uydurmacalarm birletirerek bir model oluturmaya altm. Hatta masallarmdan birine temel olarak Terminusun ilk a tarihini de aldm. Ama bilgisayar hepsini de red etti. Her birini. Tabii belki bu, manta uygun bir hikye yaratma yeteneim olmadn gsteriyor. Ama elimden geleni yaptm. Bundan eminim, Janov. Peki, gerek modelin sana Arz konusunda neler aklad? Olaslk dereceleri farkl birka ey. Bir tr ana- hat. rnein, Galakside insanlarn yaad gezegenlerin yzde doksan kadar kendi eksenleri evresinde yirmi iki, yirmi alt saatlik bir srede dnyorlar. Galaksi standartlarna gre. Eh... Trevize tarihinin szn kesti. Buna nem vermediini umarm, Janov. Bu noktann esrarl bir yan yok. nsanlarn bir gezegende yaayabilmeleri iin ok hzl dnmemesi gerekir. Yoksa hava dolam korkun frtnalara yol aar. Dnyann fazla ar dnmemesi de arttr. Yoksa s farklar ok fazla olur. nsanlar yaamaya uygun zellikleri olan dnyalar seerler. Sonra yerleilmi btn gezegenler bu zellikleri asndan birbirlerine benzedikleri iin de biri kar, 'Ne alacak bir rastlant, der. Oysa bunun alacak bir yan yoktur. Zaten bu bir rastlant da saylmaz. Pelorat sakin sakin, Aslnda bu toplum bilimlerince de bilinen bir gerektir, dedi. Fizikte de sanrm. Ama ben fiziki deilim, onun iin bunu kesinlikle syleyemeyeceim. Her neyse... Bu 'antropik prensip' diye bilinir. Bir gzlemci gzledii olaylar orada bulunduu ya da bunlarn inceledii iin etki ler.

Ama imdi sorun u: Galaksiye yaylan insanlarn model olarak kullandklar gezegen hangisi? Hangi dnya Galaksi standardna gre tam yirmi drt saatte ekseni etrafnda dnyor? Yznde dnceli bir ifade beliren Trevize alt dudan sarktt. Onun Arz olabileceini mi dn yorsun? Galaksi Standardnn temeli herhangi bir dnyann yerel zelliklerine dayanyor olamaz m? Pek olamaz. nsanlar yle dnmezler. Trantor on iki bin yl Galaksinin ba gezegenliini yapt. Bu srede Galaksinin en kalabalk dnyasyd. Ama hibir zaman dn sresini evrene l olarak kabul ettirmeye kalkmad. Her gezegenin kendi yerel gn hesab vardr. Yldzlararas nemi olan durum larda bunu bilgisayarlarn yardmyla Galaksi standardna eviriyorlar. Hayr, Standart Galaksi Gn, Arzdan alnm olmal. Neden? art m bu? Bir kere... bir zamanlar sadece Arz'da insanlar yayordu. te bu yzden o gezegenin gn ve yl standart olarak alnmt. nsanlar dier dnyalara yerleirlerken toplumsal tembellik yznden bu zaman ls deitirilmedi. Ayrca benim gereklere dayanarak oluturduum model de eksenin etrafnda yirmi drt Galaksi saatinde dnyordu. Kendi gnei etrafndaysa bir Galaksi ylnda. Bu bir rastlant olamaz m? Pelorat gld. imdi de rastlantlardan sen sz etmeye baladn. Byle bir eyin rastlant olabileceine iddiaya girer misin? Trevize mrldand. ey... Aslnda baka eyler de var. rnein, 'Ay' diye tanmlanan ok eski bir zaman ls. Bundan sz edildiini duydum. Arzn uydusunun dnyann etrafnda bu kadar srede dolat anlalyor. Ancak... Evet? Yaptm modelin en alacak yan szn ettiim bu uydunun dev gibi bir ey oluuydu. Arzn apnn drtte birinden biraz daha bykt bu. Bu duyulmam bir ey, Janov. Galakside insanlarn yaad, yle bir uydusu olan bir gezegen yok ki. Pelorat heyecanla bard. Ama bu ok iyi bir ey! Arz akll canllarn ortaya kmas ve eitli trler olumas andan benzersiz saylyor. O halde bu gezegen fizik bakmndan da benzersiz olmal. Ama koskocaman bir uydunun zeki canllar ve eitli trlerle ne ilgisi olabilir? te aklamas zor olan o noktaya parman bastn. Bu sorunun yantn bilmiyorum. Ama incelemeye deer. yle deil mi? Trevize ayaa kalkarak kollarn kavuturdu. O halde sorun nedir? nsanlarn yerletikleri gezegenlerle ilgili istatistikleri incele. Kendi etrafnda ve gnein evresinde bir Galaksi gn ve bir Galaksi yl dnen bir dnyay se. Bunun dev bir uydusu varsa o zaman aradn bulmusun demektir. ok uygun bir dnyann zerinde durduunu syledin. Bundan da sylediini yaptn ve aradn dnyay bulduun anlalyor. Pelorat aalad. Aslnda yle olmad. statistiklere baktm. Daha dorusu bunu astronomi blmne yaptrdm. ey... akas yle bir dnya yok. Trevize birden tekrar yerine oturdu. O halde btn iddialarn aslsz. Bana pek de deilmi gibi geliyor? Ne demek, pek de deil? Ayrntl bir model oluturmusun. Ama buna uyan bir gezegen bulamyorsun. O halde modelin yararsz. Her eye yeniden balamalsn. Hayr. Bu sadece insanlarn yaadklar gezegenlerle ilgili istatistiklerin tam olmadn gsteriyor. Sonuta yle milyonlarca dnya var. Bunlardan bazlar hemen hi bilinmiyor. Bu gezegenlerden yarsna yaknn nfusu konusunda salam bilgi yok. nsanlarn yerletii alt yz krk bin dnyann da sadece adlar aklanyor, bazen de yerleri. Baz uzmanlar listede bulunmayan on bin kadar dnya olduunu sanyorlar. O dnyalarn gizlilii tercih ettikleri anlalyor. Belki mparatorluk alarnda bylece vergi demekten kurtuluyorlard. Trevize alayla ekledi. Bu gezegenler ondan sonraki yzyllarda da korsanlar tarafndan s olarak kullanld. Bu da o dnyalarda yaayanlara ticaretten daha krl bir imi gibi geldi. Pelorat kararszca, Orasn bilemem, dedi. Trevize, Ne olursa olsun, diye ban sallad. Arz neyi tercih ederse etsin, gezegenin adnn

insanlarn yaad dnyalarn listesinde bulunmas gerekir. Tanma gre, o dnyalarn en eskisi Arz! Galaksi uygarlnn ilk alarnda Arz' gzden karm olamazlar. Gezegen listeye alndktan sonra bir daha karlmamtr. Bu adan da toplumsal tembellie gvenebiliriz sanrm. Pelorat kararszca duraksad. ok zld belliydi. nsanlarn yaad gezegenler listesinde... aslnda... aslnda Arz diye bir dnya var. Trevize tarihiye bakakald. Biraz nce bana Arz'n o listede olmadn sylemedin mi? Ad Arz olarak gemiyor ki. Ama listede Gaia adl bir gezegen var. Onun Arzla ilgisi ne? Gayya da neymi? Bu G-a-i-a diye yazlyor. Ve 'Arz' anlamna geliyor. Neden Arz anlamna geliyor, Janov? Neden baka anlama gelmiyor? Bu adn bence hibir nemi yok. Pelorat ifadesiz yzn neredeyse buruturacakt. Bana inanacan sanmyorum ama... efsanelerle ilgili analizlerime gre... Arz'da birka deiik dil kullanlyormu. Bir toplum bir dierinin dilini anlayamyormu. Ne? Evet. Sonuta Galakside de dil binlerce deiik biimde konuuluyor... Galakside deiik lehelerle konuuluyor. Ama kimsenin birbirini anlamad sylenemez. Baz leheleri anlamakta zorluk ekiyoruz belki. Ama hepimiz ayn dili paylayoruz. Standart Galaksi Dilini. Tabii. Biz yldzlararas sk sk yolculuklar yapyoruz, ama ya bir gezegen uzun bir sre her tarafla ilikisini kestiyse? Sen Arzdan sz ediyorsun. Bir tek dnyadan... Nereyle ilikisini kesecek? nsanlarn ilk olarak Arz'da ortaya ktklarn unutma. Herhalde bir zamanlar akl almayacak kadar ilkeldiler. Yldzlararas yolculuk yapmyorlard. Bilgisayarlar, hatta teknolojileri yoktu. nsan olmayan atalardan gelmilerdi ve abalayp duruyorlard. te bu ok gln! Pelorat utanla ban nne edi. Btn bunlar konumann belki de bir yarar yok, dostum. imdiye dek kimseyi buna inandrmay baaramadm. Suun bende olduundan eminim. Trevize hemen piman oldu. Janov, zr dilerim. Dnmeden konutum. Bunlar benim alkn olmadm gr alar. Sen varsaymlarn otuz yldan beri gelitiriyorsun. Buna karlk ben hepsini bir anda duydum. Onun iin kusuruma bakmamalsn. Dinle. imdi... Arz'da iki toplum olduunu varsayacam. Ayr diller konuan, birbirlerini anlayamayan toplumlar... Pelorat ekine ekine dzeltti. ki deil belki alt toplum. Belki de Arz sularla pek byk kara paralarna ayrlmt. Balangta toplumlar arasnda bir balant kurulamam olabilir. Bu yzden her kara parasnda yaayan insan topluluklar kendi dillerini gelitirdiler. Trevize byk bir ciddilikle, Bu kara paralarnda yaayan toplumlar, diye ekledi. Birbirlerinin varln rendikten sonra bu Kken Sorununu tartmaya baladlar ve insanlarn ilk nce hangi ktada ortaya ktn kendi kendilerine sordular. Evet, yle yapm olabilirler, Golan. Byle bir tavr taknmalar normal saylr. Ve konutuklar dillerden birinde 'Gaia, Arz anlamna geliyordu. Arz szcnn kendisiyse baka bir dili konuanlar tarafndan kullanlyordu. Evet, evet. Standart Galaksi Dili, 'Arz' szcnn ait olduu o belirli lisandan tretildi. Ama Arzllar bir nedenle gezegenlerine baka bir dilde kullanlan 'Gaia adn taktlar. Tamam! Gerekten ok zekisin, Golan. Ama bence bunu esrarl bir hale sokmaya hi gerek yok. Eer Gaia btn ad deiikliine karn gerekten Arzsa, o zaman deminki iddiana gre, bu gezegenin ekseni etrafnda bir Galaksi gnnde dnmesi gerekir. Gnein evresindeyse bir Galaksi ylnda. Ve etrafnda bir ayda dnen dev bir uydusunun bulunmas gerektiini de unutmayalm. . Evet, yle olmas art. Pekl. Gaia btn bu artlara uyuyor mu? Yoksa uymuyor mu? te bunu bilmiyorum, Golan. Listelerde byle bir bilgi yok.

Sahi mi? Peki, Janov, Gaia'ya gidip gezegenin ne kadarda dndn hesaplayalm m? Uydusunu seyredelim mi? Bunu isterdim, Golan, Pelorat kararszca duraklad. Ama ne yazk ki, gezegenin yeri de kesin olarak belirtilmemi. Yani elinde bir addan baka bir ey yok mu? Akla yakn olaslk bu mu? te galaksi Kitaplna bu yzden gitmek istiyordum. Bir dakika, bir dakika! Listede gezegenin yerinin kesinlikle belirtilmediini syledin. Belgelerde bu dnyayla ilgili hibir bilgi de yok mu? Gezegenin Sayshell Sektrnde olduu yazlm ve satrn sonuna da bir soru iareti konmu. Pekl... Janov, o kadar zlme. Seninle Sayshell Sektrne gidecek ve ne olursa olsun Gaiay bulacaz. YED ifti 23 Stor Gendibal niversite dndaki kr yolunda kouyordu. kinci Vakfllar Trantorun tarm dnyasna katlmak detinde deillerdi. Tabii isterlerse katlabilirlerdi. Ama d dnyaya pek ender kar ve orada fazla da kalmazlard, Gendibal bu bakmdan kimseye benzemezdi. Gen adam nceleri bunun nedenini kendi kendine sormutu. Kafasn incelemek demekti bu. Ve Konumaclar zellikle byle yapmalar iin tevik edilirlerdi. Konumaclarn beyinleri onlarn hem silah, hem de hedefiydi. Savunma asndan da, saldr asndan da her zaman tetikte olmalar gerekiyordu. Gendibal bu konuda kendisini memnun eden bir sonuca varmt. Dierlerinden farkl oluunun bir nedeni, insanlarn yerlemi olduklar dnyalardan daha souk ve daha byk bir gezegende dnyaya gelmi olmasyd. Yetenekli, uygun gnlller arayan kinci Vakf ajanlar btn Galaksiye alarn attklar zaman ocuk yataki Gendibal'i de bulmulard. Gendibal, Trantora getirildiinde, kendisini yerekimi daha az, iklimi yumuak ve ho olan bir dnyada bulmutu. te bu yzden ak havaya kmak dierlerinden daha ok houna gidiyordu. Gendibal, Trantorda geirdii ilk yllarda pek ufak tefek ve clz olduunu fark etmi, yumuak iklimli bir dnyada rahata yaamann kaslarn gevetmesinden korkmutu. Bu yzden vcudunu gelitirmek iin egzersiz yapmaya balamt, Grnte yine ufak tefek ve sskayd ama kaslar elik gibi, cierleri de glyd. Ak havada yrmek ve komak da egzersiz programnn bir blmn oluturuyordu. Konumaclar Masasndaki baz yeler bu yzden homurdanp duruyorlard. Trantora yerleen ilk kuak olmasna karn Gendibal yine de bildiini okuyordu. Masadaki dier Konumaclarn babalar ya da bykbabalar onlar domadan nce Trantor'a yerlemilerdi. Onlar da birer kinci Vakflydlar. Ayrca Konumaclarn hepsi yaa Stor Gendibalden byktler. Homurdanmayp da ne yapacaklard? ok eski bir treye gre Masadaki konumaclarn kafalar bir birine akt. Ama tabii konumaclarnn ounun kafasnda saklamaya alt... ve aslnda bunu pek de baaramad... gizli bir ke vard. Gendibal neden ak havaya ktn dnmeye balad yine. Bereketli blgeleri olan byk, deiik bir dnyada domu ve ocukluu orada gemiti. Yaad vadinin evresinde dalar ykseliyordu. Gendibale gre, Galaksinin en gzel sradalarydlar bunlar. O dnyann sert knda inanlmaz, grkemli bir grnmleri vard. Gendibal o eski dnyay ve artk ok gerilerde kalm olan mutlu ocukluk gnlerini anmsad. O gezegeni sk sk ryasnda gryordu. imdi birka kilometrekare byklndeki eski bir yapnn iine nasl tklp kalrd? Gendibal koarken evresine, manzaray aa gryormu gibi bakyordu. Trantor yumuak iklimli,

ho bir dnyayd. Ama gzel deildi. Bir tarm dnyas olmasna karn yine de verimli saylmazd. Hibir zaman da bereketli olmamt zaten. Belki de nce bir byk gezegenler federasyonunun, sonra da bir Galaksi mparatorluunun ynetim merkezi olmasnn nedeni buydu. Trantor baka bir ey olabilmek iin hibir zaman gl bir aba gstermemiti. Byk Yamadan sonra Trantorun ayakta kalmasn madenin bolluu salamt. Gezegen byk bir maden kaynayd. Elli kadar dnyaya ucuz elik bileimi, alminyum, titanyum, bakr ve magnezyum salyor, bylece binlerce yl boyunca topladklarn geri vermi oluyordu. Ama madenleri topladndan yzlerce kez daha hzla bitirmekteydi. Trantorda hl maden oktu. Ama artk bunlar yerin altndaydlar, karlmalar daha zordu. lgeli iftiler artk maden ileriyle uramak istemiyorlard. Herhalde bunun nedeni batl inanlard. lgeliler kendilerinden hibir zaman Trantorlu diye sz etmiyorlar, bunun uursuzluk getireceine inanyorlard. Bu yzden de kinci Vakfllar yalnzca kendilerinden Trantorlular diye sz ediyorlard. Tabii lge'lilerin madenle ilgilenmeyileri sadece budalalkt. Yerin altnda kalan madenler belki de topra zehirliyor ve verimliliini daha da azaltyordu. te yandan nfus azd ve yerleim alanlar da seyrekti. Toprak bu insanlar besliyordu. Ve her zaman biraz maden sat da yaplyordu. Gendibal baklarn yamyass ufukta dolatrd. Trantor insanlarn yaadklar hemen btn gezegenler gibi jeolojik bakmdan canlyd. Ama nemli bir da dizisi olual en aa yz milyon yl gemiti. Gneyde Capital krfezinin kylar uzanyordu ama Gendibal'ln bulunduu yerden gzkmyordu. Onun ilerisinde de Dou Okyanusu vard. Bunlarn ikisi de yeralt sarnlarnn mahvolmasndan sonra yeniden yaratlmlard. Kuzeydeyse Galaksi niversitesinin kuleleri ykseliyordu. Bunlar nemli bir blm yerin altnda olan, nispeten alak ama geni kitapl gzlerden gizliyorlard. Daha kuzeyde de mparatorluk Saraynn ykntlar bulunuyordu. Gendibalin iki yannda iftlikler vard. Gen adam Trantordaki her iftlikte bulunan evcil hayvanlarn yanndan geti. Srlar, keiler, tavuklar... Her zamanki gibi grnrde hibir lgeli yoktu. Gendibal iftilerin Alem diye tanmladklar kimseler tarafndan grlmekten kandklarn sanyordu. (lgeliler lim szcn belki de mahsus byle sylyorlard.) Tabii bu da yine bir batl inant. Gendibal, Trantor gneine bir gz att. Hl tepelerdeydi ama scaklk boucu deildi. Bu enlem ve boylamda hava lk oluyor, souk hibir zaman insan rahatsz etmiyordu. Gendibal yeterince kotuuna karar verip arlat. Derin derin soluk alarak yrmeye balad. Masann yaklaan toplants iin hazrd. Siyasetin deitirilmesi iin son bir bask yapmas yeterli olacakt. Konumaclar Birinci Vakfn ve baka yerlerin gitgide artan bir tehlike kayna oluturduunu anlayacak ve artk Plann kusursuz almasna da fazla gvenmeyeceklerdi. Bu kusursuzluun kesin bir tehlike iareti olduunu ne zaman anlayacaklar? Bu neriyi benden baka biri yapsayd grlt kmadan hemen kabul edilirdi. Bunu biliyorum. imdiki halde bir sorun kacak. Ama nerim yine de kabul edilecek. nk ihtiyar Shandess beni destekliyor. Desteklemeyi srdreceinden de eminim. Tarih kitaplarna ynetimi srasnda kinci Vakfn mahvolduu bir Birinci Konumac olarak gemeyi istemem.. lgeli! Gendibal irkildi. Adam grmeden nce uzaktaki bir kafay farketti. Bir lge'linin kafasyd bu. Kaba ve belirli. Gendibal bu kafaya pek hafife, iz brakmayacak bir biimde dokunduktan sonra geriledi. Bu konuda kinci Vakfn siyaseti kesindi. iftiler farkna varmadan kinci Vakf koruyorlard. Onun iin de kafalarna mmkn olduunca dokunulmama- s gerekiyordu. Trantora ticaret iin ya da turist olarak gelenler iftilerden ve bir de gemite yaayan birka bilginden baka hi kimseyi grmyorlard. iftiler ortadan kalktklar ya da kafalaryla oynand takdirde bilginler hemen dikkati ekecekler ve bu da mthi bir felakete yol aacakt. Gendibal adam grd. Tam anlamyla lgeli bir iftiydi. Hatta bu tipin bir karikatr. riyar, uzun boylu, tknaz, esmer, siyah sal ve kara gzlyd. Kaba saba bir klk giymiti. Kollar plakt. Biimsizce uzun admlar atyordu. Gendibal iftlik avlusunun kokusunu duyar gibi oldu. Onu fazla aa grmemeliyim, diye dnd. Preem Palver planlar gerektirdii zaman bir ifti rol oynamaktan kanmamt. O da iftiye ok benziyordu ya! Ksa boylu, tombul ve uysal. Ama yeni yetime anda olan Arkadyi de kandran Palver'in grn deil, kafasyd. ifti ayaklarn vurarak yolda ilerliyor, Gendibal'e yaklayordu. Gzlerini gen adama dikmiti. Konumac kalarn att. O zamana kadar hibir lgeli kendisine byle bakmamt. Hatta ocuklar bile

onu grdkleri zaman kayor, usulca uzaktan gzetliyorlard. Gendibal yavalamad. Ona bir ey sylemeden, bakmadan yanndan geebilecekti. Bylesi daha iyiydi. lge'linin kafasn etkilememeye de kararlyd. Gen adam bir yana doru gitti. Ama iftinin onun yanndan gemesine izin vermeyecei anlalyormu gibi kollarn kaldrd. Hey! dedi. Sen Alem misin? Gendibal btn kontrolne karn bu kafadaki kavgacl sezdi. Duraklad. Konumadan gemesi imknszd. Ama bu da yorucu bir ey olacakt. kinci Vakfllar dnce ve kafayla yaplan ince ve hzl konumalara alktlar. imdi yalnzca szckler kullanmak iin ok abalayacakt. Bu, yaknda bir demir ubuk bulunduu halde insann bir kayay kol ve omuz gcyle yerden kaldrmaya almasna benzeyecekti. Gendibal sakin ve ifadesiz bir sesle, Evet, ben bir limim, diye karlk verdi. Hah! Sen-ben-Alemsin! imdi darlkl gibi mi konuuyoruz? Sen mi Alemsin, yoksa ben mi? ifti alayla ban eerek selam verdi. nk sen ufack, sska, uuk suratl ve kibirlisin! Burnun havada! Gendibal istifini bozmad. Benden istediin nedir, lge'li? Benim unvanm Rufirant. Daha nceki adm da Karoll. iftinin lgeli lehesi daha da belirginleiyor, adam Yleri grtlaktan syleyerek yuvarlyordu Gendibal, Benden istediin nedir. Karoll Rufirant? diye sordu. Senin unvann nedir. Alem? Bu nemli mi? Beni 'alim diye armay srdrebilirsin. Sorduuma gre bunun aklamas gerekir, burnu havada Alem! Pekl, adm Stor Gendibal. Artk kendi iime gideceim. Senin iin nedir ki? Gendibalin ensesindeki tyler dimdik oldu. Etrafta baka lgeli kafalarn olduunu sezmiti. iftinin arkasnda durduklarn anlamak iin dnmesine gerek yoktu. Biraz ileride bakalar da vard. iftlik kokusu iyice artmt. im seni ilgilendirmez, Karoll Rufirant. yle mi dersin? Rufirant sesini ykseltti. Arkadalar, iinin bizi ilgilendirmediini sylyor. Biri Gendibalin arkasndan gld. Bunda hakl. Onun ii bcek gibi kitap aralarnda dolamak, 'ptrleri okamak. Bu gerek bir erkee gre bir i deil ki. Gendibal kesin bir tavrla, im ne olursa olsun, diye aklad. Ben artk gidiyorum. Bunu nasl yapacaksn, Alem? Senin yanndan geerek. Sahi mi? Seni durduracamzdan korkmuyor musun? Beni sen ve arkadalarn m durduracaksnz? Yoksa bunu tek bana m deneyeceksin? Gendibal birden koyu bir lgeli lehesiyle konumaya balad. Bu ii yalnz bana yapmaya kalkmaktan korkmayacak msn? Aslnda Rufirantn damarna byle basmas doru deildi. Ama hi olmazsa bylece gruptakilerin hepsinin birden zerine saldrmalarn nleyecekti. Bunun engellenmesi gerekiyordu. Yoksa Gendibal daha byk bir ihtiyatszlk yapmak zorunda kalacakt. Bu szleri etkili oldu. Rufirantn surat asld. Korkmas gereken biri varsa o da sensin, kitap merakls ocuk. Arkadalar, yer an. Geri ekilin de gemeye kalksn. O zaman yalnz olmaktan korkup korkmadm anlar. Rufirant kaln kollarn havaya kaldrarak sallad. Gendibal iftinin dvte usta olduunu hi sanmyordu. Ama adamn gl bir darbe indirmesi olasl her zaman vard. Gendibal ihtiyatla yaklarken hzla ve incelikle Rufirantn kafasn ayarlad. Fazla bir ey yapmad, sadece fark edilmeyen bir dokunula lgelinin reflekslerini nemli bir biimde arlard. Sonra saylar gitgide artan dier lge'lilerin kafalaryla ilgilendi. Gendibaln Konumaclara zg kafas ustalkla bir beyinden bir dierine uzand. Hibir kafada iz brakacak kadar kalmad, ama o arada iine yarayacak baz eyleri rendi. Gen adam iftiye bir kedi gibi dikkatle yaklat. Dierlerinin ka vgaya karmak iin hi kmldamadklarn fark etmi ve rahatlamt. Rufirant birden saldrd. Ama Gendibal daha iftinin kaslar bzlmeden bunu adamn kafasndan okuyarak yana ekildi. Rufirantn yumruu slk alarak kulann yanndan geti. Gendibal kmldamadan durdu. Hi sarslmamt. Dierleri hep birden ilerini ektiler. Gendibal kendisini savunmaya ya da bu vurua karlk vermeye kalkmad. Kendisini darbelerden korumaya kalkt takdirde kolu felce

urayacakt. Adam yumruklamasnn da bir yarar olmazd, lge'li bunlara dayanrd. Gendibal ancak Rufirant boa gibi saa sola evirebilir, yumruklardan kamay baarrd. Bu da adamn moralini bozard. Rufirant gerekten de bir boa gibi brerek saldrya geti. Gendibal hazrd. Bir yana ekildi ve ifti onu yakalayamad. Yine saldrd, yine baaramad. Gendibal soluunun burnundan slaa benzer bir sesle ktn farketti. Fazla bir fizik gc harcamyordu ama karsndakinin beynini, kontrol altna almadan etkilemek ok zordu. Gendibal, Rufirantn kafasndaki korku kontrol mekanizmasyla ince ince urar ve iftinin bilginlere kar duyduu o batl inanla kark deheti uyandrmaya alrken, elinden geldiince sakin bir tavrla, Artk kendi iime gideceim, dedi. Rufirantn yz fkeyle arpld ama adam bir an yerinden kmldayamad. Gendibal onun dncelerini seziyordu. Kk lim deta sihirli gibi yana kayyordu. Gendibal, lgelinin korkusunun bir an arttn hissetti. Ama sonra lge'lilere zg o hiddet cotu ve korkuyu bodu. Rufirant, Arkadalar! diye bard. Bu Alem bir dans! evik ayaklarnn zerinde kayor, drst lge yntemince yumrua yumrukla karlk vererek dvmyor. Onu yakalayn. Tutun. O zaman karlkl yumruklarz. nce o bana vurabilir. Bu benim Aleme armaanm. Ben son yumruu indireceim! Gendibal etrafn sarm olan iftilerin aralarnda boluklar olduunu farketti. Kalabaln arasndan syrlarak komaktan baka aresi yoktu. Kendi gl cierlerine ve iftinin iradesini krma gcne gveniyordu. Gen adam saa sola kat. abalan yznden kafas durgunlamaya balyordu. Hayr , dndn yapamayacakt. lgeliler ok kalabalkt ve kendisi Trantor'lulara kar davran kurallarna uymak zorundayd. Bu da onu kstlyordu. Gendibal ellerini, kollarn yakaladklarn hissetti; Sonra onu skca tuttular. Artk Konumac birka kafay kontrolne almak zorundayd. Bu ho karlanmayacak bir eydi ve btn meslek hayat mahvolacakt. Ama u anda can tehlikedeydi. Gendibal, bu bela bama nasl geldi, diye dnd. 24 Masann toplants henz balamt. Aslnda Konumaclar ilerinden biri geciktii zaman beklemek detinde deillerdi. Shandess, zaten beklemeye de pek niyetleri yok, diye dnd. Stor Gendibal en gencimiz. Ama bunun yeterince farknda deil. Sanki genlik kendi bana bir meziyet, yallksa ihtiyarlarn ihmalinin dourduu bir sonumu gibi davranyor.. Dier Konumaclar Gendibal'den pek holanmyorlard. Aslnda Shandessin de gen adam pek sevdii sylenemezdi. Ama nemli olan sevilmek deildi imdi. Shandess, Delora Delarminin szleriyle dald dncel erden uyand. Kadn Konumac ona o iri mavi gzleriyle bakyordu. Saf ve dost ifadeli yz zeki bir kafa ve ok youn bir dikkati gizliyordu. Ama tabii dier Konumaclardan deil. Delarmi Birinci Konumac, daha bekleyecek miyiz? diye glmsedi. Aslnda toplant resmen balamamt ve kadn da konuabilirdi. Ama tabii bir bakas mevkii dolayyla nce Shandessin konumasn bekleyebilirdi. Birinci Konumac, Delarminin etiket kurallarna biraz uymam olmasna karn yine de ona dosta bakt. Normal durumda beklemezdik, Konumac Delarmi. Ama Masa salt Konumac Gendibal'i dinlemek iin topland. Onun iin bu kez bir istisna yapabiliriz. O nerede. Birinci Konumac? te bunu bilmiyorum, Konumac Delarmi? Delarmi dikdrtgen biimi masann etrafnda oturan Konumaclara bakt. Masay Birinci ve dier on bir ye olutururdu her zaman. Sadece on iki kii. kinci Vakf be yzylda glerini ve grevlerini arttrmt. Ama yelerin on ikinin stne karlmas abalar her zaman baarszlkla sonulanmt. Seldon'un lmnden sonra her zaman on iki ye seilmiti. kinci Birinci Konumac byle karar vermiti. (Seldon ilk Birinci Konumac saylyordu.) Grup hl on iki kiiden oluuyordu. Delarmi dierlerinin teker teker kafalarna ve yzlerine bakarken abucak bunu anmsad. Sonra da alayl bir tavrla bo koltua bakt. Gen Konumacnn sandalyesine. Gendibale hibir hogr ve yaknlk duyulmamas onu memnun etmiti. Delarmi her zaman, bu gen adam ancak bir yan kadar sevimli, diye dnmt. Ona yle de davranlmas gerekir... O zamana kadar Gendibal'in kuku gtrmeyen yetenek

ve gc dierlerinin gen adamn Masadan atlmas iin aka bir giriimde bulunmasn engellemiti. (kinci Vakfn be yzyllk tarihinde sadece iki Konumac sulanm ama mahkm edilmemiti.) Bir toplantya katlmamak Masay aa grdn belirtmek demekti. Bu birok sutan daha ktyd. Delarmi dierlerinin Gendibali yarglamaya biraz daha hazr olduklarn sezerek sevindi. Birinci Konumac, dedi. Konumac Gendibalin nerede olduunu bilmiyorsunuz. Bu konuda sizi memnunlukla aydnlatabilirim Evet, Konumac? Aramzda bu gen adamn... Delarmi mahsus onun unvann kullanmam ve tabii dierleri de bunu fark etmilerdi. lge'lilerin arasna katlmak iin frsat kolladn bilmeyen var m? Onun iftilerle ne ii olduunu bilmiyorum. Bunu sorduum da yok. Ama bu gen imdi onlarn arasnda ve lge'lilere Masa dan daha ok nem verdii anlalyor. Baka bir Konumac atld. Gendibal egzersiz yapmak iin sadece yryor ya da kouyor sanrm. Delarmi yine glmsedi. Glmsemekten holanrd, niversite, kitaplk, saray ve onlarn etrafndaki topraklar tmyle bizim. Tabii gezegene kyasla kk bir yer buras. Ama egzersiz iin yine de yeterince yer var sanrm. Birinci Konumac, artk toplanty aabilir miyiz? Shandess gizlice iini ekti. Masay bekletmek iin tam yetkisi vard. Hatta Gendibal gelinceye ka dar toplanty erteleme yetkisi bile. Ancak hibir Birinci Konumac dier yelerin sessiz destei olmadan uzun sre dzenli alamazd. Dier Konumaclar sinirlendirmek akllca bir davran olmazd. Preem Palver bile bazen istediini yaptrmak iin yelerin yzne glmek zorunda kalmt. Ayrca Gendibalin yokluu da insan kzdracak bir eydi. Birinci Konumacy bile kzdracak bir davran. Gen Konumacnn bana buyruk olmadn renmesi gerekiyordu. Quindor Shandess Birinci Konumac sfatyla, Toplantya balayacaz, dedi. Konumac Gendibal, Asal In kaytlarndan alacak baz sonular kard. Gendibal, Seldon Plannn devam iin bizden daha ustalkla alan bir grup olduunu ve onlarn bunu kendi karlar iin yaptn iddia etti. Konumac Gendibal kendimizi korumamz iin o grup hakknda daha fazla bilgi edinmemiz gerektiini de syledi. Btn bunlar size bildirildi. Bu toplant hepinizin Konumac Gendibal'a sorular sormanz salamak iin dzenlendi. Bylece gelecekle ilgili siyasetimiz konusunda bir karara varabilecektik. Aslnda bu kadarn bile sylemek gereksizdi. Shandess kafasn ak tutmu, dierleri de durumu renmilerdi. Konumas sadece nezaket gereiydi. Delarmi etrafna abucak bir gz att. Dier on ye kadnn Gendibal dmanlarnn szcs roln stlenmesine raz gibiydiler. Ama Gendibal... Delarmi yine gen adamn unvann kullanmamt. Bu rgtn ne ya da kim olduunu bilmiyor. Bunu aklayamyor. Kadn bunu bir gerei tekrarlyormu gibi sylemiti. Kabala yakn bir eydi bu. Delarmi, Kafan inceleyebiliyorum, aklamaya gerek yok, demek istemiti. Birinci Konumac kadnn kabaln fark ettiyse de aldrmamaya karar verdi. Konumac Gendibalin... Unvann zellikle kulland ama bu kelimenin zerinde durarak dikkati ekmedi. Grubun ne olduunu bilmemesi, bunun varolmad anlamna gelmez ki. Birinci Vakfllarn da ok uzun bir sre varlmzdan haberleri olmad. Bunu imdi de bilmiyorlar. Bizim, varlmzdan kuku mu duyuyorsunuz? Delarmi, Bu ayn ey deil ki. dedi. Biz varz ama bunu bilmiyorlar. Bu bir eyin varolmas iin bilinmemesi gerektii anlamna gelmez ki. Hafif bir kahkaha att. Doru. Onun iin de Konumac Gendibalin iddialarnn iyice incelenmesi gerekiyor. Bu iddialar gl matematik denklemlere dayanyor. Onlar ben inceledim. Sizin de bu denklemleri dnmenizi istiyorum. Bu... Shandess dncelerini aklamak iin uygun szckleri arad. nanlmayacak gibi deildi. Ya u Golan Trevize adl Birinci Vakfl? Ad kafanzda titreiyor ama bundan sz etmiyorsunuz. Bu, Delarminin yeni bir kabalyd ve Birinci Konumac bu kez hafife kzard. Konumac Gendibal, Trevize adl bu adamn szn ettii grubun bir arac olduunu dnyor. Trevizenin bunun farkn da olmamas olasl var. Konumac Gendibal, Trevize'yle ilgilenmemiz gerektiini sylyor. Delarmi iskemlesinde arkaya yaslanarak gzlerine den ve krlamaya balam olan salarn geriye itti. Bu rgt neyse... onun varolduunu dnelim. Kafa gc bakmndan tehlikeli saylacak kadar gl olduunu ve gizlenmeye altn kabul edelim. 3yle bir grup Birinci Vakftan srlen bir Encmen yesinden yararlanarak dikkati ekecek bir manevraya kalkr m?

Birinci Konumac ciddi bir tavrla, nsan kalkmayacan dnebilir, diye karlk verdi. Ama ben ok sarsc bir eyi fark ettim. Bunun ne olduunu anladm da syleyemem. Utancndan hemen hemen farkna varmadan bu dnceyi kafasnn derinliklerine gmmeye alt. Konumaclarn hepsi bunu fark ettiler ve gerektii gibi bu utanca sayg gsterdiler. Delarmi de yle yapt ama sabrszca. Kadn kurallara uyarak, Sizden dncelerinizi bize aklamanz isteyebilir miyiz? diye sordu. Duyabileceiniz utanc anlyor ve bunu gryoruz. Birinci Konumac mrldand. Ben de sizin gibi ye Trevize'nin o grubun arac olduunu dnmek iin bir neden gremiyorum. Bu gen adamn onlara ne yarar olabilir? Ama Konumac Gendibal bundan emin. Ve insan Konumacla lyk grlen birinin nsezilerinin deerli olabileceini grmezden gelemez. te bu yzden Plan Trevizeye uygulamay denedim. Bir Konumac alak sesle ve hayretle, Bir tek kiiye mi? dedi. Bu sorusunu, ne budalalk, diye bir dnce izledi. Konumac byle dnd iin piman olduunu hemen aklad. Birinci Konumac, Evet, bir tek kiiye, dedi. Ve ok haklsnz. Ben budalann biriyim! Plann bir tek kiiye, hatta kk bir gruba uygulanamayacan biliyorum. Ama yine de meseleyi merak ediyordum. Trevize hakknda bildiimiz btn ayrntlar kullandm. Birinci Vakfn bir Encmen yesi her zaman dikkati eker. Sonra Vakf Belediye Bakanyla ilgili ayrntlar ele aldm. Bunlarn hepsini birbirine kattm. Korkarm hem de karmakark bir biimde... Duraklad. Delarmi homurdand. Ee? Anladm kadaryla, sonular artc m oldu? Birinci Konumac, Tahmin ettiiniz gibi bir sonuca varamadm, diye aklad. Bir tek kii zerinde allamaz. Ama yine de... Yine de... Evet, yine de? Ben krk yldan beri uygulamalardan alnan sonular inceliyorum. Daha bunlar analiz edilmeden ne gibi sonular alnacan aka seziyorum. Bu bakmdan imdiye kadar pek yanldm da olmad. 8u olayda bir sonu elde edemedim ama Gendibalin hakl olduunu ve Trevizenin yalnz bana braklmamas gerektiini anladm. Birinci Konumacnn kafasndaki gl dncenin Delarmiyi ok artt belliydi. Ama neden? Birinci Konumac, Plan uygun olmayan bir konuya uygulama isteine boyun ediim iin utanyorum, dedi. imdi sadece sezgilerle ilgili bir eyin etkisinde kaldm iin daha da byk bir utan duyuyorum. Ancak konumam gerekiyor. nk inancm ok gl. Konumac Gendibal haklysa ve bilmediimiz bir yndeki bir tehlike bizi tehdit ediyorsa, kriz an geldii zaman karar etkileyecek kozlar Trevize'nin elinde olacak. Onlar bu gen adam kullanacak. Ben buna inanyorum. Delarmi ok sarsld. Bu dnceniz hangi temele dayanyor? Birinci Konumac masada zgn zgn evresine baknd. Hibir temele dayanmyor. Psiko-tarih denklemleri bir sonu vermedi. Ama ben denklemleri incelerken Trevize bana her eyin anahtarym gibi geldi. O gen adamla ilgilenmeliyiz. 25

Gendibal Masa toplantsna katlmak iin niversiteye zamannda dnemeyeceini anlad. Belki de hi dnemeyecekti. lgeliler onu skca yakalamlard. Gendibal onlar kendisini brakmaya nasl zorlayabileceini anlamak iin kafasyla etrafndakileri yoklad. imdi Rufirant sevinle onun karsnda duruyordu. Ee, hazr msn. Alem? Vurua vuru, yumrua yumruk lge usul. Haydi bakalm. Sen benden ufaksn. nce sen vur. Gendibal, Birileri de seni tutacak m? diye sordu. Beni tuttuklar gibi? Rufirant, Onu brakn, diye emretti. Hayr, hayr. Sadece kollarn. Bacaklarn skca tutun. Onun dansetmesini istemiyoruz. Gendibal ayaklarn skca yere yaptrdklarn hissetti. Kollar serbestti. Rufirant Vur, Alem, dedi. Bir yumruk indir bakalm. Sonra Gendibal'in etraf aratran kafasna bir ey karlk verdi. Biri fke ve acma duyuyor, bu hakszla kzyordu. Gen adam, baka are yok, diye dnd. O beyni kontrol etme tehlikesini gze

almalym. Sonra... Ama buna gerek kalmad. O yeni kafaya dokunmamt ama bu, Gendibal'in istedii tepkiyi gsteriyordu. Gen adam birdenbire ortaya ufak tefek birinin km olduunu farketti. Tknaz, uzun siyah salar karmakark biriydi bu. fkeyle lge'li iftiyi itip duruyordu. Yeni gelen bir kzd. Gendibal hiddetle, sinirlerim iyice gerilmi ve fazla dalmtm, diye dnd. Onun kz olduunu ancak gzlerimle grdm zaman anlayabildim... Kz iftiye, Karoll Rufirant! diye haykrd. Sen korkan, zorbann birisin! lge usul yumruk yumru a ha? Sen o Alemin iki kat iriliktesin. Bana saldrsaydn ayn derecede gvende olurdun. u zavally itip kakman marifet mi saylacak? Bence bu utanlacak bir ey. Herkes seni birbirine gsterecek, 'u Rufirant gryor musunuz?' diyecek. 'Bebekleri ezip gemeyi iyi biliyor.' Herkes katla katla glecek. Akl banda, drst hibir lgeli artk seninle birlikte iki imeyecek! Hibir iyi lge'li kz seninle gezmeyecek! Rufirant kz susturmaya, onun vurularn engellemeye alyordu. Onu yattrmak iin usulca, Yapma, Sura, diyordu. Yapma Sura. Gendibal artk iftilerin kendisini tutmadklarnn, Rufirantn da ona fkeyle bakmadnn farkndayd. Artk hibir kafa Gendibal'le ilgilenmiyordu. Surann da gen adamla ilgilendii yoktu. fkesinin odak noktas Rufirant't sadece. Kendisini toplayan Gendibal kzn fkesini canl tutmaya ve Rufirant'n kafasna dolan endie ve utanc glendirmeye karar verdi. Bunu bir iz brakmayacak ekilde ustalkla, hafife yapacakt. Ama buna da gerek kalmad. Kz, Hepiniz gerileyin bakaym, diye emretti. Buraya bakn, bu Karoll denilen p yn bu zavall a sskann yanndan bir devden farksz. Bu yetmiyormu gibi yanna sokaktan be alt arkadan da alm. imdi hepiniz onun utancn paylaacaksnz. iftlie dnn ve bir bebei ezmek gibi ne mthi bir kahramanlk gsterdiinizi anlatn. "Ben ocuun kollarn tuttum, deyin. 'Ve o karlk veremeyecek haldeyken dev Rufirant yarmas suratn yassltverdi. Sen de, Ama ben de zavally bacaklarn dan yakaladm,' demelisin. 'Bu an ben de paylamalym.' Rufirant denilen da paras da, 'Ben yalnz bama onunla baa kamazdm,' diye aklasn. 'Onun iin mezbeleden kan dostlarm Alemi yakaladlar ve ben de bylece alt kiinin yardmyla onu yendim. Rufirant szlanrcasna, Ama Sura, dedi. Aleme nce onun vurabileceini syledim. Ve tabii onun incecik kollaryla indirecei mthi yumruklardan korkuyordun, et kafal Rufirant! Haydi, onu brakn, istedii yere gitsin. Sizde srne srne evlerinize dnn. Tabii oradakiler artk sizi isterlerse. Bugn yaptnz kahramanlklarn unutulmasn dileyin. Ama kolay kolay da unutulmayacak Beni daha fazla kzdrdnz takdirde yaptklarnz herkese anlatacam. Adamlar balarn nlerine eerek sessizce uzaklatlar. Hibiri dnp geriye bakmad. Gendibal lgelilerin arkasndan baktktan sonra kza dnd. Kzn arkasndan pantolonla bluz, ayaklarnda da kaba saba ayakkablar vard. Burnu irice, bol bluzundan anlald kadaryla gsleri de iriy di. Yz ter iinde kalmt, hzl hzl soluyordu. plak kollar kaslyd. lgeli kadnlar tarlalarda erkeklerin yannda alrlard. Kz ellerini beline dayam sert sert Gendibal'i szyordu. Ee, ne bekliyorsun, Alem? Haydi! Alemlerin yerine git. Korkuyor musun? Ben de seninle geleyim mi? Gendibal kzn yeni ykanmam olduu anlalan giysisinden yaylan ter kokusunu duyuyordu. Ama tiksintisini gstermek bu durumda terbiyesizlik olacakt. Teekkr ederim, Miss Sura... Kz sert bir sesle, Adm Novi, dedi. Sura Novi. Beni Novi diye arabilirsin. Baka bir ey sy lemene gerek yok. Teekkr ederim, Novi. Bana byk yardmn dokundu. stersen benimle birlikte gelebilirsin. Korktuum iin deil... Seninle arkadalk bana zevk verecek. Sanki karsndaki niversitede oturan gen kadnlardan biriymi gibi zarif bir tavrla eildi. Novi kzard. Kararszca duraklad, sonra da Gendibali taklit etmeye alt. Sanki memnunluunu aklamaya yetecek ve kendisine kltrl bir insan havas verecek szler bulmaya alyormu gibi, O zevk... benim, dedi. Birlikte yrmeye baladlar. Gendibal attklar her ar admn kendisini toplantya balanmayacak kadar geciktirdiinin farkndayd. Ama artk olanlarn anlamn kavrama frsat bulmutu. imdi gitgide geciktii iin memnunluk bile duyuyordu. niversite binalar karda belirdii srada Sura Novi duraklad ve kararszca, Alem efendi? dedi.

Gendibal, Alemlerin Yeri diye tanmlad niversiteye yaklatka, diye dnd. Daha da terbiyeli bir hal alyor. Bir an, Karndaki o zavall, a sska deil mi? demek istedi. Ama bu kz ok utandracakt. Onun yerine, Evet, Novi? diye mrldand. Alemlerin yeri ok gzel ve zengin mi? Gendibal, Fena saylmaz, dedi. Bir keresinde ryamda kendimi orada grdm. Ve... ve ben de bir Alemdim. Gendibal nazik nazik, leride bir gn sana oray gezdiririm, diye karlk verdi. Kzn baklarndan bunu salt nezaket iin sylenmi bir sz olarak almad anlalyordu. Ben yaz yazmasn biliyorum. Bana retmen gsterdi. Sana bir mektup yazarsam... Olaan bir tavr taknmaya alyordu. Bunun eline gemesi iin zerine nasl bir iaret koyacam? zerine, Konumaclar Evi, Daire 27' yaz sadece. Mektup elime geer. Ama artk gitmem gerekiyor, Novi. Yeniden eilerek kz selamlad. Sura Novi de yine onun gibi yapmaya alt. Birbirlerinden ayrlarak aksi ynlere doru gittiler. Gendibal kz hemen unuttu, Masa toplantsn ve zellikle Konumac Delora Delarmi'yi dnmeye balad. Dnceleri hi de ho deildi. SEKZ ifti Kz 26 Konumaclar masann etrafnda, kafa koruma perdelerinin gerisinde oturuyorlard. Sanki hepsi de lk Konumacya, onun Trevizeyle ilgili szlerinden sonra geri alnamayacak bir biimde hakaret etmek ten korkmu ve ayn anda perdeleri altrmlard. Konumaclar usulca Delarmiye bir gz attlar. Tabii bylece dncelerinin byk blmn belli etmi oldular. lerinde en ok Delarmi saygszlyla tannrd. Gendibal bile kurallara ondan daha fazla u- yard. Delarmi kendisine baktklarnn farkndayd. Bu olmayacak durumu cesaretle karlamaktan baka yapabilecei bir ey yoktu. Zaten tartmaktan kanmak istemiyordu. kinci Vakfn tarihi boyunca hibir Birinci Konumac yanl analiz yznden sulanmamt. (Kadnn uydurduu bu terim aslnda beceriksizlik szcn gizleyen bir paravanayd.) Delarmi artk Birinci Konumacy sulayabileceini dnyordu. Bundan kanacak da deildi. Usulca, Birinci Konumac, dedi. nce, renksiz dudaklar beyaz yznde bsbtn kaybolmu gibiydi. Bu fikrinizin bir temele dayamadn sylyorsunuz. Psiko- tarih denklemlerinden bir sonu kmadn itiraf ediyorsunuz. Bizden mistik bir duyguya dayanarak nemli bir karar vermemizi mi istiyorsunuz? Birinci Konumac ban kaldrd. Kalar atlmt. Masadakilerin, hepsinin de korunma perdeleri ni altrdklarnn farkndayd. Bunun ne anlama geldiini biliyordu. Souk souk, Kantm olmadn saklamyorum, diye hatrlatt. Hibir yalan sylediim de yok. Ben size bir Birinci Konumacnn ok gl sezgilerinden sz ediyorum. Yllar boyunca tecrbe edilmi bir Konumacnn sezgilerinden. Etrafna gururlu bir sertlikle bakt. Binde bir taknrd bu tavr. Koruyucu perdeler birer birer yumuadlar ve kayboldular. En son kaybolan Delarmininki oldu. O da, Birinci Konumac dnp ona bakt iin. Delarmi sanki daha nce hibir dncesi yokmu gibi kafasn dolduran etkileyici bir itenlikle, Aklamanz tabii kabul ediyorum. Birinci Konumac, dedi. Ama yine de bu szlerinizi tekrar dnmeyi isteyebilirsiniz. Zaten nsezilerinize gvendiiniz iin utan duyduunuzu akladnz. imdi bu nerimi dnrken deminki szlerinizin tutanaklardan karlmasn ister misiniz?.. Birdenbire Gendibalin sesi duyuldu. Tutanaklardan karlmas gereken szler de hangisi? Btn gzler ayn anda gen adama dikildi. O nemli anlarda koruma perdelerini altrmam olsalard, Gendibalin geldiini ok nceden anlayacaklard. Gendibal alayla, Bir dakika nce btn perdeler alyordu deil mi? diye sordu. Hibiriniz ieri girdiimi fark etmediniz. Ne sradan bir toplant bu hibiriniz gelmemi tetikte beklemiyor muydunuz? Yoksa hepiniz gelmeyeceimden emin miydiniz? Birinci Konumac ona dnd. Dier konular nemini kaybetmiti. En nemli olan disiplin meselesiydi. Konumac Gendibal, ge kaldn. Geldiini bildirmeden ieri girdin. Otuz gn toplantlara katlmama cezasna arptrlmaman iin bir neden var m? Tabii var. Ge kalmama kimin ve neyin yol at konusunu grmeden cezadan sz edilmemeli.

Gendibal sakin bir tavrla, ar ar konuuyordu. Ama kafas her szcn fkeyle kuatyordu. Dierlerinin bunu fark etmelerine de aldrd yoktu. Tabii Delarmi durumu sezerek fkeyle atld. Bu adam ldrm! Gendibal, ldrm m? dedi. Bu kadn byle szler syleyecek kadar ldrm o halde! Ya da sulu; Birinci Konumac, sizden zel bir yetkimi kullanma iznini istiyorum. Ne yapmak niyetindesin. Konumac? Birinci Konumac, bu masadakilerden birini cinayet giriiminde bulunmakla sulayacam. Kadn ve erkek Konumaclar ayaa frlarlarken sanki bir bomba patlad. Hep bir azdan konuuyorlar, yzlerinde ifadeler belirip kayboluyor ve kafalarnda trl dnceler birbirlerini kovalyordu. Birinci Konumac ellerini yukarya kaldrarak bard. Konumac, zel yetkisini neden kullanmak istediini aklamal! Shandess otoritesini bu yere hi uymayan bir ekilde kafasyla glendirmek zorunda kald. Baka aresi yoktu. Grlt kesildi. Gendibal hem sesler kesilinceye, hem de kafalar sakinleinceye kadar bekledi. Bir lge yolundan buraya doru geliyordum. Biraz uzaktaydm ama toplantya zamannda yetiecek kadar hzla yryordum. Beni yolda birka ifti durdurdu. Dvlmekten ve belki de ldrlmekten zor kurtuldum. te bu olay yznden geciktim ve buraya ancak imdi gelebildim. nce unu sylememe izin verin: Byk Yamadan beri herhangi bir lgelinin bir kinci Vakitliyi tartaklamak bir yana, onunla terbiyesizce konutuunu sanmyorum. Birinci Konumac, Ben byle bir olay hi duymadm, dedi. Delarmi haykrd. kinci Vakfllar genellikle lge'lilerin topraklarnda dolamazlar! Oralara giderek belay kendiniz davet ettiniz! Gendibal, Yalnz bama lge'lilerin topraklarnda dolatm doru, diye karlk verdi. Orada yzlerce kez trl ynlere doru yrdm. Ama bugne dek kimse karma kmad. Dierleri benim gibi zgrce dolaamyorlar. Ama kimse dnyadan elini eteini ekmiyor, kendisini niversiteye hapsetmiyor. imdiye kadar dar kanlardan hibiri de saldrya uramad. Hatta Delarminin... Gen adam sanki unvann kullanmas gerektiini ok ge hatrlam gibi davranarak bunu ldrc bir haka ret haline sokmay baard. Yani Bayan Konumac Delarmi'nin bazen lge'lilerin topraklarna girdiini anmsyorum. Ama kimse onun karsna dikilmedi. Delarminin irilemi gzleri fkesinden ate sayordu. Belki de bunun nedeni hibirine yaklamamam, onlarla konumaya kalkmamam. Ben saygya lyk bir insan gibi davrandm. Onun iin de sayg grdm. Gendibal, ok garip, dedi. Ben grnnzn benimkinden daha rktc olduu iin banza byle bir felaket gelmediini sylemek zereydim Burada bile pek az kimse size yaklaabiliyor. Ama imdi bana unu syleyin: Neden lgeliler bana saldrmak iin bugn setiler? Masann nemli bir toplantsna katlacam gn? Delarmi, Buna davranlarnz neden olmadysa, diye homurdand. O zaman bir rastlant sayabiliriz. Seldon'un matematik denklemlerinin Galaksiden rastlant diye tanmlanan eyi kaldrdn hi duymadm. zellikle kiilerle ilgili olaylarda. Ama yoksa siz de sezgilerinize dayanarak m konuuyorsunuz? Birinci Konumacnn byle nelenmesi yznden bir iki ye usulca ilerini ektiler. Gendibal, Bu olayn davranlarmla bir ilgisi yoktu, dedi. Bu bir rastlant da deildi. Beni zellikle durdurmaya altlar. Birinci Konumac usulca sordu. Bundan nasl emin olabiliriz? Delarminin son szleri yznden Gendibale kar yumuamt. Kafam size ak. Birinci Konumac. Size ve Masadaki dier yelere olayn anlarn sunuyorum. Bu inceleme birka dakika srd. Sonra Birinci Konumac, Korkun! diye ban sallad. Bask altnda olmana karn yine de ok iyi davranmsn, Konumac. lgelilerin bugn anormal davrandklarn ve bu olayn incelenmesi gerektiini ben de kabul ediyorum. imdi ltfen toplantmza katl... Delarmi, Shandessin konumasn kesti. Bir dakika! Konumacnn aklad anlarn doruluuna ne dereceye kadar inanabiliriz? Bu hakaret yznden Gendibalin burun kanatlar kabard ama gen adam istifini bozmad. Kafam

ak. Ben ak olduu iddia edilen ok kafayla karlatm. Ama hibiri de aslnda ak deillerdi. Gendibal karlk verdi. Bundan hi kukum yok. Konumac. nk siz de, hepimiz gibi kafanz her zaman incelemelere kar ak tutmak zorundasnz. Ama benim kafam gerekten ak. Birinci Konumac, Artk tartmalar... diye balad. Konumac Gendibal iimizden birini cinayet giriimiyle sulad. Herhalde birimizin iftiyi ona mahsus saldrttn dnyor. O bu sulamasn geri almad srece benim bir katil olabileceim dnlecek. Bu odadaki dier yeler hakknda da yle. Onlarn iinde siz de varsnz, Birinci Konumac. Birinci Konumac sordu. Sulaman geri alacak msn. Konumac? Gendibal koltuuna oturarak sanki sahibi olduunu aklyormu gibi bir tavrla dirsek dayanlacak yerleri elleriyle skca kavrad. Geri alacam. Ama biri bana yanna arkadalarn alan lgeli bir ifti nin bu toplantya gelirken neden mahsus yolumu kestiini aklad takdirde. Birinci Konumac, Bunun binlerce nedeni var belki de, dedi. Olayn inceleneceini ve aratrlacan tekrarlyorum. imdi, Konumac Gendibal, bu grmenin devam edebilmesi iin sulaman geri alr msn? Alamam, Birinci Konumac. Ben dakikalarca iftinin kafasn inceledim. Elimden geldii kadar incelikle. Adama zarar vermeden onun davranlarn deitirmek istiyordum. Ama bunu baaramadm. nk kafas gerektii gibi kontrol altna alnabilecek durumda deildi. Sanki baka biri adamn duygularn dondurmutu. Delarmi birdenbire hafife glmsedi. Bunun iimizden birinin ii olduunu mu dnyorsunuz? Aradnz sulu bizimle rekabet eden ve bizden daha gl olan o esrarl rgt olamaz m? Gendibal, Olabilir, dedi. Biz sadece sizin bildiiniz o rgtn yeleri deiliz. Onun iin de sulu saylmayz. Sulamanz geri almalsnz. Yoksa iimizden birini o garip rgtn etkisinde olmakla m suluyorsunuz? Belki buradakilerden biri hi de grnd gibi deil. Gendibal, Delarminin kendisine ucunda bir ilmek olan bir ipi uzattn farkndayd. Ama sakin sakin cevap verdi. Belki. Delarmi ilmee uzanarak sktrmaya hazrland. O gizli, bilinmeyen, esrarl, sakl rgt dnz bir delinin kbusuna benziyor ve lgeli iftilerin etki altnda kaldklar, Konumaclarn gizlice kontrol edildikleriyle ilgili anormal kuruntularnza da uyuyor. Ama ben yine de bu garip dnce dizinizi bir sre daha izlemeye hazrm. Konumac, iimizden hangimizin kontrol altnda olduunu dnyorsunuz? Bu ben olabilir miyim? Gendibal, Sanyorum, Konumac, diye karlk verdi. Beni dolambal bir yoldan ortadan kaldrmaya alsaydnz, bana duyduunuz nefreti byle aka belli etmezdiniz. Delarmi, Bu i ie, ifte bir kallelik olmaz m? diye sordu. Anormal bir kafann hayalleri iin uygun bir son olurdu bu. Evet, belki. Siz bu konuda benden daha tecrbelisiniz. Konumac Letim Gianni fkeyle sze kart. Buraya bakn, Konumac Gendibal! Konumac Delarmiyi temize karyorsanz, o zaman geri kalanlar daha ciddi bir biimde suluyorsunuz demektir! lmnz istemek bir yana, toplantya geliinizi engellememiz iin bir neden var m? Gendibal sanki bu soruyu bekliyormu gibi abucak yantlad. Ben salona girdiim srada baz szlerin tutanaklardan silinmesinden sz ediliyordu. Birinci Konumacnn baz szlerinin silinmesinden. Konumaclarn iinde sadece ben o aklamalar duymadm. Bana bunlarn ne olduunu syleyin. O zaman size beni neden geciktirdiklerini aklayabileceimi sanyorum. Birinci Konumac, Ben, dedi. Sezgilerime dayanarak ve psiko-tarih denklemlerini uygunsuz bir biimde kullanarak verdiim bir karar akladm. Konumac Delarmi ve dierleri buna iddetle kar ktlar. Ben... Plann btn geleceinin Birinci Vakfl Golan Trevize'nin Terminustan srlmesine bal olabileceini ne srdm. Gendibal ban sallad. Dier Konumaclarn dnceleri yine kendilerini ilgilendirir. Ama ben kendi hesabma bu varsaym destekliyorum. Trevize esrarn anahtar. Onun Birinci Vakftan birdenbire atlvermesinin ok garip olduunu dnyorum.

Delarmi, Konumac Gendibal, dedi. Sizce bu Trevize o esrarl rgtn kontrolnde mi? Yoksa rgt Trevizeyi srgne gnderen kimseleri mi etkiledi? Siz ve Birinci Konumac dnda herkes ve her ey o esrarl grubun avucunda m? Bir de ben onlarn kontrolnde deilim sanrm. Benim etki altnda olmadm sylediniz. Gendibal. Bu samalklara karlk vermeye gerek yok, diye mrldand. Onun yerine burada Birinci Konumac ve benimle ayn fikirde olduunu aklamak isteyen baka birinin bulunup bulunmadn sorarm. Birinci Konumacnn izniyle sizlere dattm matematik tezi incelediniz sanrm. Bir sessizlik oldu. Gendibal, Tekrarlyorum, dedi. Bizimle ayn fikirde olan biri var m? Sessizlik uzad. Gendibal, Shandess'e bakt. te beni geciktirmeye almalarnn nedeni. Birinci Konumac. Shandess, Bu aklaman genilet, diye emretti. Siz Trevize adl o Birinci Vakflyla ilgilenilmesi gerektiini sylediniz. Bu siyasetimizle ilgili nemli bir balangcn iaretiydi. Konumaclar, tezimi okuduklarna gre, durumun ne olduunu genel bir biimde biliyorlard. Ancak teklifinizi hep birden, ounlukla red ettikleri takdirde tresel kstlama kuralna gre bu konuda daha fazla bir ey yapamayacaktnz. Ama bir tek Konumac bile size desteklerse o zaman bu yeni siyaseti uygulayabilecektiniz. Sizi destekleyecei kesin olan tek Konumac da bendim. Tezimi okuyan herkes bunu biliyordu. te bu yzden ne olursa olsun bugnk toplantya katlmam engellemeye altlar. Az kalsn bu oyun baarl da olacakt. Ama ben imdi buradaym. Ve Birinci Konumacy destekliyorum. Onunla ayn fikirdeyim. Ve o da trelere uyarak, dier on Konumacnn red cevaplarn hesaba katmayacak. Delarmi yumruunu masaya vurdu. Yani size gre biri daha nceden Birinci Konumacnn neyi nereceini biliyordu! Biri daha nceden Konumac Gendibalin bunu destekleyeceini, dierlerininse neriyi red edeceklerini biliyordu! Yani biri nceden bilmesi imknsz olan eyleri renmiti. Ayrca Konumac Gendibalin anormal kafasnn yaratt rgt, siyasetle ilgili bu yeni karar beenmiyordu. Bunu engellemek iin savayordu. O halde birimiz ya da pek oumuz o rgtn etkisi altnda sylenmek istenen bu deil mi? Gendibal, Szlerimde byle bir ima olduu dnlebilir, dedi. Analiziniz ok ustaca. Delarmi haykrd. Kimi suluyorsunuz? Hi kimseyi sulamyorum. Birinci Konumacdan bu konuyla ilgilenmesini rica ediyorum. imizden birinin bize kar alt belli. kinci Vakf iin alan herkesin kafa analizinden geirilmesini de neriyorum. Herkesin, hatta Konumaclarn bile. Ve hatta kendimin ve Birinci Konumacnn da. Masann toplants o zamana dek grlmemi bir karmaa ve heyecan iinde sona erdi. Birinci Konumac toplanty sona erdirdiini akladktan sonra Gendibal de hi kimseyle konumadan odasna gitti. Konumaclar arasnda bir tek dostu bile olmadn biliyordu. Birinci Konumacnnsa kendisini ancak isteksizce desteklediinin de farkndayd. Gendibal sadece kendisi adna m, yoksa btn kinci Vakf iin mi korktuunu bilmiyordu. Ama aznda ac bir tad vard. Bir felaket tad. 27 Gendibal doru drst uyuyamad. Uyurken ryalarnda, uyankken de kafasnda Delara Delarmi'yle kavga edip durdu. Ryasnn bir yerinde kadn Konumacyla lgeli ifti Rufirant birbirine kart. nsan azman bir Delarmi yumruklarn skarak Gendibaln zerine yrd. Kadn tatl tatl glmserken ine gibi sivri dileri ortaya kt. Gendibal sonunda her zamankinden daha ge uyand. Uyku onu dinlendirmemiti. Komodinin zerindeki zil bouk bir sesle alp duruyordu. Gen adam dnerek elini dmeye bat. Evet? Ne var? Konumac! Konuan kat disiplin memuruydu. Pek de saygl davranmyordu. Bir ziyareti sizinle konumak istiyor. Ziyareti mi? Gendibal gnlk program dmesine bast. Ekranda beliren program Gendibalin sabah hibir randevusu olmadn aklad. Konumac zaman dmesine uzand. Henz sekizi on geiyordu. Gendibal aksi aksi, Uzay adna! O da kimmi? diye sylendi. Adn vermek istemiyor, Konumac. Disiplin memuru bu durumu pek beenmediini aklayan bir

sesle ekledi. u lge'lilerden biri, Konumac. Onu buraya siz armsnz. Bu son cmleyi sylerken sesindeki honutsuzluk bsbtn artt. Ben kabul salonuna ininceye kadar beklesin. Hemen gelemeyeceim. Gendibal hi acele etmedi. Ykanrken dnp duruyordu. Biri beni engellemek iin lgelilerden yararlanyor. Onun kim olduunu renmek isterdim. imdi de bir lge'li ta oturduum yere kadar girdi. Bunun anlam nedir? Bu bir tr karmak tuzak m? Seldon adna! lge'li bir ifti niversiteye nasl girebildi? Buna nasl bir neden gsterecek? Acaba yanma silah alsam m? Yok, canm, niversiteye giren bir tek iftiyle baa kabilirim. O benim iin tehlikeli olamaz. lgelinin kafasna bir zarar vermeden sorunu zerim. Gendibal kararl bir tavrla koridorda ilerleyerek kabul salonuna girdi. Sonra hayretle duraklayp disiplin memuruna dnd. Adam duvarlar caml blmesinde sanki iine dalm gibi bir tavr taknmt. Bana ziyaretinin bir kadn olduunu sylemediniz. Memur usulca, Size gelenin bir lgeli olduunu akladm. Konumac, dedi. Siz de bana baka bir soru sormadnz. Mmkn olduu kadar az bilgi, yle mi? Bunun zelliklerinizden biri olduunu her zaman hatrlayacam. in iin de ekledi. Seni buraya tayin ettirenin Delarmi olup olmadn da anlayacam. Bundan sonra etrafmdaki memurlara dikkat etmeliyim. Yeni Konumac oldum. Yksek mevkiim yznden bu aalklara aldrmamak ok kolay... Sonra, Konuma odalarndan bo olan var m? dedi. Sadece 4 numara. Oras saat bo kalacak. Memur pek masum bir tavrla bir lgeli kza bakt, bir Gendibale. 4 numaral oday kullanacaz. Dncelerinize dikkat etmenizi de salk veririm. Gendibal serte saldrya geti. Memur korunma perdesini ancak ar ar kapatabildi. Gendibal kendisininki kadar gl olmayan bir beyni tartaklamann vakarna hi de yakmadn biliyordu. Ama kendisinden stn bir insan hakknda kt eyler dnme cretini gsteren biri de byle eylerin kendisine dmediini renme liydi. Disiplin memurunun ba birka saat hafife aryacakt. Bunu hak etmiti. 28 Gendibal kzn adn hemen anmsamad. Kafasn uzun uzun aratrmak niyetinde de deildi. Aksi aksi, Sen... dedi. Kz deta inlercesine, Ben Novi'yim, Alem Efendi, diye konutu. lk adm Sura ama herkes beni sadece Novi diye arr. Evet. Novi. Seninle dn karlatk. imdi hatrladm. Beni savunduunu unutmadm. Gendibal niversitenin iinde kzla lge'li lehesiyle konumak istemiyordu. Buraya nasl gelebildin? Mektup yazabileceimi sylediniz, efendim. Konumaclar Binas, Daire 27, dediniz. Mektubu kendim getirdim, efendim. Mektubu kapdakilere gsterdim. Novi utanla kark bir gururla konuuyordu. Bu yaz kime? dediler. O kaba saba Rufirant'a adnz sylemitiniz. Onun iin, 'Bu Alem Efendi Stor Gendibal'e,' dedim. Ve ieri girmene izin verdiler, yle mi, Novi? Mektubu okumak istemediler mi? ok korktum. Belki bana acrlar diye dndm. Alem Gendibal bana Alemlerin Yerini gsterecek, dedim. Kapdaki adamn biri brne, 'Gsterecei sadece o deil, dedi. Sonra bana buraya nasl geleceimi anlattlar. Baka tarafa gitmememi, yoksa beni hemen dar atacaklarn sylediler. Gendibal hafife kzararak, lgelilerle gnl elendirmek ihtiyacn duysaydm, diye dnd. Herhalde daha dikkatli bir seim yapardm... Gizli bir honutsuzlukla kza bakt. Sura Novi genti. Hatta belki de grndnden daha gen. Ar alma daha byk durmasna ne den oluyordu. Kz en fazla yirmi be yandayd. lge'li kadnlar bu yaa kadar mutlaka evlenirlerdi. Novi bekr ve bakire olduunu belirtmek iin siyah salarn rmt. Gendibal buna amad. Kzn dn yaptklarndan irretin teki olduu anlalyordu. Konumac, Novi'nin sivri diline ve yumruklarna balanmak cesaretini gsterecek bir lgelinin kolay kolay bulunacan pek sanmyordu. Ayrca kzn grn de ekici deildi. Novi kendisine eki dzen vermiti ama yz keli ve irkin, elleri krmz ve eklemleri boum boumdu. Gendibal'in grebildii kadaryla, vcudu zarif deil, sadece dayanklyd. Gen adamn bu incelemesi

karsnda Novinin alt duda titremeye balad. Gendibal, Novi'nin utan ve korkusunu sezerek ona acd. Kz dn gerekten ona yardmc olmutu. nemli olan da buydu. Konumac nazik bir tavrla Noviyi yattrmaya alt. Demek... ey... Alemlerin Yerini grmeye geldin? Kz gzel saylabilecek kara gzlerini iri iri at. Efendim, bana kzma. Ama ben de buraya Alem olmak iin geldim. lim mi olmak istiyorsun? Gendibal fena halde aalad. Kzm, buraya bak... Duraklad. Trantorlularn 'Alem diye ardklar bilginlerden olmak iin gereken zek, eitim ve kafa gcn bu basit ifti kza nasl anlatacakt? Ama Sura Novi heyecanla konumasn srdrd. Ben hem yazyor, hem de okuyorum. Ka kitab bandan sonuna kadar okudum. Alem olmak istiyorum. Bir ifti kars deil. Ben iftilik yapacak bir kz deilim. Bir iftiyle evlenmeyeceim. ifti ocuklar yetitirmeyeceim. Ban kaldrarak gururla ekledi. Bana evlenme teklif ettiler. Hem de ka kez. Hep, 'Hayr,' dedim. Terbiyeli terbiyeli. Ama kesinlikle. 'Hayr.' Gendibal kzn yalan sylediinin farkndayd. Noviye kimse evlenme teklif etmemiti. Ama Konumac bunu anladn belli etmedi. Evlenmeyip ne yapacaksn? Novi avcunu masaya dayad. Alem olacam. ifti kadn olmayacam. Ya lim olman salayamazsam? O zaman bir hi olacak ve lm bekleyeceim. Bir Alem olamazsam, hayatta baka bir ey olmak istemem. Gendibal bir an kzn kafasn inceleyerek bu isteinin derecesini anlamay dnd. Ama bu doru olmayacakt. Bir Konumac aciz insanlarn beyinlerini aratrarak elenemezdi. Neden ifti olmak istemiyorsun, Novi? Gendibal kzn kafasn etkileyerek onun iftilikle yetinmesini, salayabilirdi. Kaba saba bir lge'linin beynine etki yaparak onun kzla evlenmesini de. Bunun bir zarar olmaz, Noviyi de mutlu ederdi. Ama bu da yasalara aykryd. Novi, ifti olamam, dedi. Bir iftinin kafas almaz. O toprakla urar, kendisi de toprak yn halini alr. Ben de ifti olursam, toprak ynna dnerim. Yazacak, okuyacak zaman bulamam. Her eyi unuturum. Kafam... Elini akana koydu. Durgunlap rr. Hayr! Alem baka! Kafal o. Bir Alem kitaplarla yayor. Sonra... sonra... onun adn unuttum. Eliyle belirsiz bir iaret yapt. Gendibal kzn kafa radyasyonundan ne demek istediini anlad. Mikro filmler mi? Sen onlar nere den biliyorsun? Kz gururla, Kitaplardan ok ey rendim, diye aklad. Gen adam daha fazlasn renme isteini yenecek halde deildi artk. Bu kz olaanst bir lge'liydi. Gendibal o zamana kadar Novi gibi bir Trantorluyla hi karlamamt. lgelilerden gnll alnmyor, diye dnd. Ama Novi on ya kk olsayd... Ne yazk... Onu sarsmayacam. Ama insan olaanst kafalar inceleyemeyecekse, Konumac olmann ne nemli var? Sonra, Novi, dedi. Orada bir dakika oturman istiyorum. Hi sesini karma. Bir ey de syleme. Sylemeyi dnme. Aklndan uyumak istediini geir. Anlyor musun? Kz tekrar korkuya kapld. Bunu yapmam neden istiyorsunuz, efendim? nk nasl bir lim olabileceini anlamak istiyorum. Novi hangi kitaplar okumu olursa olsun, bir lim olmann ne anlama geldiini bilemezdi. Onun iin Konumacnn kzn Alem szcyle neyi kastettiini anlamas gerekiyordu. Gendibal usulca, byk bir dikkatle Novinin kafasna girdi. Hibir iz brakmadan. Sura Novi iin bir Alem her zaman kitap okuyan biriydi. Kz bir insann ne den kitap okuduunu bilmiyordu. Alem olduu taktirde yine bildii ileri yapacakt. Getirip gtrmek, temizlemek, yemek piirmek, emirleri yerine getirmek. Ama niversitede kitaplar vard. Kz bunlar okumak iin de zaman bulabilecek ve belli belirsiz bilgili diye tanmlad duruma gelecekti. Ksacas kz bir hizmeti olm ak istiyordu. Gendibalin hizmetisi. Gen adam kalarn att. lgeli bir hizmeti... stelik irkin, kaba saba, bilgisiz, biraz okuma yazma bilen biri. Olacak gibi deil... En iyisi onu etkileyerek iftilikten memnun olmasn salamak... Bunu Delarminin bile itiraz edemeyecei bir biimde yapmalym. Yoksa... onu bana Delarmi mi yollad? Kadn mahsus bir lgelinin kafasyla oynamam salamaya m alyor? Beni yakalayp sulayacak m?.. Gln... Neredeyse bir paranoyak halini alacam... Novinin karmak olmayan kafasnn basit uzantlarndan birinin ynn hafife deitireceim. Bir kafa akmnn ynn... Ufak bir itme buna yetecek. Bu yasalara aykr ama kza bir zarar olmayacak. Durumu da kimse fark etmeyecek... Gendibal duraklad. Geriye... Daha geriye... Uzay adna! Az kalsn bunu fark etmeyecektim. Ben hayal mi

gryorum? Ama, hayr! Gen adamn dikkati noktaya ekilmiti. imdi her eyi iyice gryordu. ncecik bir uzant deitirilmiti. Anormal bir ekilde. Ama bu yle ince, yle belirsiz bir eydi ki! Gendibal usulca kzn kafasndan kt. Novi, dedi yavaa. Kzn hafife kaym olan gzleri berraklat. Efendim? Gendibal, Benimle alabilirsin, diye aklad. Seni bir alim haline getireceim... Novi'nin gzleri hemen parlad. Efendim... Gendibal durumu hemen anlad. Kz ayaklarna kapanacakt. Gen adam Novi'yi omuzlarndan yakalayarak skca tuttu. Kmldama, Novi. Orada dur! Dur! Sanki yar evcilletirilmi bir hayvanla konuuyordu. Kzn emrini anladn fark edince ellerini ekti. Novinin kol stlerindeki kaslarn ne kadar sert olduunu fark etmiti. lim olmak istiyorsan, yle biri gibi davranmalsn. Yani her zaman sakin olmal, alak sesle konumal ve sylediklerimi yapmalsn. Sonra benim gibi konumasn renmelisin. Dier bilginlerle de tanmalsn. Bunlar seni korkutur mu? Sen yanmda olursan, korkmam, efendim. Ben yannda olacam. Ama imdi... nce sana bir oda bulmal, bir tuvalet verilmesini salamalym. Yemekhanede bir yer ve tabii giysiler. Bir lime daha uygun klklar giymelisin, Novi. Kz zntyle, Benim bunlardan baka... diye balad. Sana bakalarn bulacaz. Gendibal, Noviye klk kyafet bulmasn bir kadndan istemem gereki yor, diye dnd. Birinin ona vcut temizliini de retmesi art. Novi herhalde arkasna en iyi kln giymi ve ykanp temizlenmiti ama yine de ho olmayan bir kokusu vard. Bakalarnn aramzda ne gibi bir iliki olduunu anlamalarn salamalym... kinci Vakftan erkeklerin, hatta kadnlarn zevkleri iin zaman zaman lgelilerin arasna kartklar herkese bilinen bir srd. Bu srada lge'lilerin kafas etkilenmedii takdirde, kimsenin aklndan bir sorur; karmak gemezdi. Gendibal o zamana kadar byle bir eye hi kalkmamt. Bunu, niversitede bulacandan daha kaba ve kirli bir cinsel ee ihtiya duymadna balamt. niversitedeki kadnlar lgelilerin yannda pek renksiz kalyorlard. Ama temizdiler ve ciltleri dzgnd. Gendibal kendi kendine, ama ilikimizi yanl anlar ve bir Konumacnn lgelilere karmakla kalmayp onlardan birini dairesine aldn dnebilirler, dedi. O zaman bu utanca katlanmaktan baka arem kalmaz. Ama bu Sura, Novi adl lge'li kz, Konumac Delarmi ve Masann dier yeleriyle yapacam delloda bana zafer salayacak. Ve sava yaklayor... 29 Gendibal, Sura Novi'yi ancak akam yemeinden sonra grd. Kz ona gen adamn durumu tekrar tekrar anlatt kadn getirdi. Novi, Gendibalin nnde ekingen, gururlu, utanga ve zafere erimi gibi bir tavrla durdu. Garip bir duygu karmaasyd bu. Gendibal, Pek ho olmusun, Novi, dedi. Kza verdikleri elbise ona alacak kadar uymutu. Novinin hi de gln bir hali yoktu. Gendibal, onun belini skp gslerini yukar m kaldrdlar, diye dnd. Yoksa bunlar ifti kl yznden fark edilmiyor muydu? Novi'nin kalalar geniti ama biimsiz saylmazd. Yz gzel deilse de, ak havada almaktan kararan rengi ald ve cildine bakmay rendii zaman o kadar irkin durmayacakt. Gendibal birden, mparatorluk adna, dedi kendi kendine. Bu kadn, Novi'yi metres olarak setiimi sanyor. Bu yzden kz gzelletirmeye alm... Eh, neden olmasn? Novi, Masadaki Konumaclarn karsna kacak. Kz ne kadar ekici olursa, amacm o denli kolay aklarm. Gendibal bunu dnd srada Birinci Konumacnn mesaj kendisine eriti. Gen adam, Bu akam seninle olamayacam, Novi, diye aklad. limce ilerim var. Seni odana gtreceim. Orada birka kitap var. Okuma pratii yaparsn. Bir eye ihtiyacn olursa zili nasl kullanacan gstereceim Ve yarn gelip seni grrm. 30 Gendibal nazik bir tavrla, Birinci Konumac, dedi.

Shandess sadece bayla selam verdi. Yal olduu pek belliydi o anda. Yznde de aksi bir ifade vard. ki imeyen bir adamd. Ama sanki imdi bardak dolusu sert bir ikiye ihtiyac varm gibiydi. Sonunda, Seni 'ardm,' dedi. Haberci yollamadnz. Dorudan doruya kafamla balant kurmanzdan konunun nemli olduunu anladm. nemli gerekten. u avn... Birinci Vakfl... Trevize... Evet? Trantor'a gelmiyor. Gendibal pek am gzkmedi. Neden gelsin? Bize bildirildiine gre, o Arz arayan bir eski zamanlar tarihi profesryle yola kacakt. Evet. Efsanelemi ilk gezegen. te Trevize'nin de bu yzden Trantor'a gelmesi gerekirdi. Profesr Arzn nerede olduunu biliyor mu ki? Sen biliyor musun? Ya ben? Arz diye bir gezegen bulunduundan emin olabilir miyiz? Ya da eskiden olduundan? Onlarn gerekli bilgiyi almak iin ktphaneye gelmeleri gerekmez miydi? Bu bilgi ancak burada bulunabilirdi. Bu ana dek aslnda durumun o kadar kritik olmadn dnyordum. Birinci Vakflnn buraya geleceinden ve onun sayesinde gerekeni reneceimizden emindim. te onu buraya gndermemeleri iin nemli bir neden. Ama Birinci Vakfl nereye gidiyor? Bunu henz renemediimiz anlalyor. Birinci Konumac aksi aksi, Pek sakinsin, dedi Gendibal, Byle olmak daha iyi deil mi? diye mrldand. Durumu gvenceye almak ve bilgisinden yararlanmak iin Trevizenin Trantora gelmesini istiyorsunuz. Ama onun istedii yere gitmesi ve istediini yapmas daha iyi olmaz m? Bylece Trevizeden daha nemli kimselerle ilgili bilgiler de elimize geer. Tabii onu gzden karmamamz artyla. Birinci Konumac, Bu yeterli deil, dedi. Yeni bir dmanmz olduuna beni ikna ettin. Artk huzurum kat. Daha da kts, Trevizeyi ele geirmediimiz takdirde her eyi kaybedeceimize kendi kendimi inandrdm. Trevize'nin... sadece onun... her eyin anahtar olduu duygusundan kurtulamyorum. Gendibal heyecanla, Ne olursa olsun, sava kaybetmeyeceiz, Birinci Konumac, diye cevap verdi. Sizin deyiminizle, o Katr-kartlar bizden giz- lenselerdi o zaman yenilirdik belki. Ama artk onlarn var olduklarn biliyoruz. Karanlkta, krcesine abalamyoruz. Masann bundan sonraki toplantsnda kar saldry balatacaz. Tabii ibirlii yapabilirsek... Birinci Konumac, Seni Trevize yznden armadm, dedi. Bu bana kiisel bir yenilgi gibi geldii iin nce o konuyu atm. Olayn bu yann uygun biimde analiz edemedim. Kiisel fkeme genel siyasetten daha nem vermemeliydim. zr dilerim. Ama bir sorun daha var. Bu daha m ciddi, Birinci Konumac? Daha ciddi, Konumac Gendibal. Birinci Konumac iini ekerek parmaklarn masaya vurdu. Gendibal sabrla ayakta bekledi. Sonunda Shandess darbeyi yumuatmak istiyormu gibi uysalca aklad. Konumac Delarmi'nin istei zerine Masa acil bir toplant yapt... Sizin izniniz olmadan m. Birinci Konumac? stediinin yaplmas iin dier Konumacnn onay yeterliydi. Onlardan biri ben deildim. Yaplan acil toplantda seni suladlar. Konumac Gendibal. Seni Konumacla lyk olmamakla suladlar ve yarglanmana karar verdiler. yzyldan beri ilk kez bir Konumacya kar byle bir karar alnyor... Gendibal fkesini belli etmemeye abalad. Herhalde siz de sulanmam iin oy vermediniz? Vermedim tabii. Ama beni destekleyen olmad. Dier yeler oybirliiyle karar verdiler. Ona kar bir oyla yarglanman kararlatrld. Bildiin gibi, byle bir sulama iin Birinci Konumacyla birlikte yedi yenin daha karar vermesi gerekiyor. Birinci Konumac katlmad takdirde on yenin. Ama ben orada deildim. Oy veremezdin ki. Hi olmazsa kendimi savunurdum. u ara bunu yapamazdn. Emsal az ama belirli. Kendini yarglaman srasnda savunacaksn. Bu da tabii mmkn olduu kadar abuk yaplacak.

Gendibal ban eerek dnd. Bu beni o kadar endielendirmiyor. Birinci Konumac. lk dncenizde haklydnz sanrm. Trevize sorunu daha nemli. Bunu ne srerek yarglamay geciktirebilir misiniz? Birinci Konumac elini kaldrd. Durumu anlayamadn iin seni sulu bulmuyorum. Konumac. Bir Konumacnn sulanmas yle ender grlen bir olay ki, ben bile bununla ilgili yasalara bakmak zo runda kaldm. Hibir ey bundan daha nemli saylmyor. Her eyi ertelemek ve dorudan doruya seni yarglamak zorundayz. Gendibal yumruklarn masaya dayayarak Shandess'e doru eildi. Ciddi olamazsnz! Yasalar byle. Yasalar yeni ve belirli bir tehlikeyle ilgilenilmesini engelleyemezler. Konumac, Masa iin sen yeni ve belirli bir tehlikesin! Hayr, beni dinle: lgili yasalarn k noktas u: Hibir ey bir Konumacnn ktlemesi ve gcn uygunsuz biimde kullanmas kadar nemli olamaz. Ama ben bu iki konuda da sulu deilim. Birinci Konumac. Bunu siz de biliyorsunuz. Bu oyunu kiisel bir almay planlayan Konumac Delarmi hazrlad. Eer g uygunsuz biimde kullanlyorsa, bunu yapan yine o. Benim btn suum kendimi herkese sevdirmeye abalamamam. Bunu itiraf ediyorum. Dier bir suum da, gc olacak kadar gen, bunayacak kadar yal olan ahmaklara fazla nem vermemem. Benim gibi mi yani. Konumac? Gendibal iini ekti. Grdnz m, yine pot krdm. Sizden sz etmiyorum, Birinci Konumac... Pekl, beni derhal yarglasnlar. Hemen yarn! Daha da iyisi, bu gece! Bu ii bitirip Trevize sorununa geelim. Bekleyemeyiz... Konumac Gendibal, senin durumu anladn sanmyorum. Konumaclar daha nce de suland ok deil, sadece iki kii. Ve o ikisi de mahkm olmadlar. Ama senin sulu olduunu karar verecekler! Masa yeliinden ayrlacaksn ve artk siyaset konusunda sz hakkn kalmayacak. Hatta yllk toplantda oy bile veremeyeceksin. Ve siz bunu engellemek iin hibir ey yapmayacaksnz yle mi? Yapamam ki. Dierleri oybirliiyle karar verecekler. O zaman ben de istifa etmek zorunda kalrm. Aslnda Konumaclar da bunu istiyorlar sanrm. Ve Delarmi Birinci Konumac olacak yle mi? Bu gl bir olaslk. Buna izin verilmemeli! Tabii ya! te bu yzden ben de sulu olduuna oy vereceim. Gendibal derin bir nefes ald. Yine de hemen yarglanmam istiyorum. Savunman hazrlamak iin zamann olmal. Hangi savunma? Onlar bunu dinlemezler ki. Hemen yarglanmalym. Masann dava dosyasn hazrlamas iin zaman gerek. Onlarn iddia edebilecekleri bir ey yok aslnda. Buna ihtiya da duymuyorlar. Sulu olduuma kendi kendilerine karar vermiler. Daha fazlasna gerek yok. Aslnda beni br gn deil, yarn mahkm etmek daha holarna gidecek. Yarn yerine de bu gece. Hemen yarglanmam syleyin onlara. Birinci Konumac ayaa kalkt. Shandess'e Gendibal masann iki tarafndan bir an birbirlerine baktlar. Sonra Birinci Konumac, Neden bu kadar acele ediyorsun? diye sordu. Trevize olay bekleyemez. Sen mahkm edileceksin. Ben de aleyhimde birleen Masann karsnda aresiz durumda kalacam. O zaman eline ne geecek? Gendibal heyecanla fsldad. Korkmayn! Her eye karn beni mahkm edemeyecekler! DOKUZ Hiper-Uzay 31

Trevize, Hazr msn, Janov? dedi. Pelorat ekranda seyrettii kitaptan ban kaldrd. Srama iin mi, aziz dostum? Evet hiper-uzayda srama iin. Profesr yutkundu. Bunun bizi rahatsz etmeyeceinden eminsin deil mi? Aslnda korkmann gln olduunu biliyorum ama vcutla ilgisi olmayan tachyon'lar halini aldm dnmek... Haydi, Janov, bu kusursuz bir yntem. erefim zerine yemin ediyorum. Senin de sylediin gibi, srama yirmi, iki bin yldan beri uygulanyor. Ve ben bugne kadar hiper-uzayda bir tek kaza olduunu bile duymadm. Aslnda bu ii sana haber vermeden yapmay dnmedim deil. Ama sonra bunu bilinli bir biimde denemeni, bir sorun olmadn anlaman istedim. Pelorat kararszca, ey... dedi. Haklsn ama akas acelem de yok. Emin ol... Sana inanyorum, aziz dostum. Tam anlamyla. Yalnz... Santerestil Matt okudun mu? Tabii. Okumam yazmam var. Tabii. Bunu sormamalydm. Onu hatrlyor musun? Evet. Bellek kaybna uramadm. Bende de seni krmak yetenei var anlalan. unu anlatmaya alyordum: Santerestille arkada Bann Gezegen 17'den katktan sonra uzayda kaybolmalar aklmdan kmyor. Yldzlar arasndaki insan deta ipnotize eden o sahneler... Derin sessizlik... Deimeyen grnm... O sahnelere hi inanmamtm. Kitap houma gitmi ve beni etkilemiti ama onlara inanmamtm. Ama imdi... uzaya alma fikrine altm iin... biliyorum, bu gln bir ey... yani... artk yolculuktan vazgemek istemiyo rum. Sanki Santerestilmiim gibi... Trevize hafif bir sabrszlkla, Ben de Ban, dedi. Bir bakma. Etraftaki snk, seyrek yldzlar hi kmldamyor. Galaksi hi deimiyor. Ve grkemli Uzay sessiz. Dikkatimi datacak bir ey yok. Benim dmda. Evet, senin dnda. Ama Golan, sevgili dostum, sana Arz anlatmak, Eski a tarihini biraz retmek de zevkli bir ey. Bunun da sona ermesini istemem. Sona ermeyecek ki. Yani, hemen. Bir srama yapacamz ve kendimizi bir gezegenin yzeyinde bulacamz sanmyorsun ya? Kendimizi yine uzayda bulacaz. Srama hi zaman almayacak. Belki bir hafta sonra yzeye erieceiz. Onun iin endielenme. Yzeyden kastin herhalde Gaia deil. Srama sona erdii zaman belki de Gaiadan uzakta olacaz. Bunu biliyorum, Janov. Ama edindiin bilgi doruysa, uygun, sektre erimi olacaz. Doru deilse... eh... Pelorat skntl skntl ban sallad, Gaia'nn koordinatlarn bilmediimize gre uygun sektre nasl deceiz? Trevize, Janov, dedi. Terminus'da olsaydn ve gitmek istediin kentin nerede olduunu bilmeseydin, sadece bunun yarmadada bir yerde olduunu renseydin... Yarmadaya vardn zaman ne yapardn? , Herhalde birine sorardm. Tamam ite. Baka yaplacak ne var? imdi... Hazr msn? imdi mi? Pelorat ayaa frlad. Uysal, ifadesiz yznde neredeyse endie belirecekti. Ben ne yapacam? Oturacak mym, ayakta m duracam? Ne? Uzay adna! Hibir ey yapmayacaksn. Benimle kamarama gel de bilgisayar kullanaym. Ondan sonra ister otur, ister ayakta dur, ister perende at. Ama bence ekrann nne oturup her eyi seyretmen daha iyi olur. Haydi! Ksa koridoru aarak Trevizenin kabinine gittiler. Gen adam bilgisayarn nne oturdu. Sonra birden sordu. Bu ii sen yapmak ister misin, Janov? Ben sana saylar veririm. Ondan sonra sadece konuyu dnmen yeterli olur. Pelorat, Hayr, teekkr ederim, dedi. Bilgisayarla birlikte almay beceremiyorum. Biliyorum pratik yapmam gerektiini syleyeceksin ama ben buna inanmyorum. Senin kafann bir zellii var, Golan... Samalama. Hayr, hayr. O bilgisayar sana uyuyor, Terminallere dokunduun zaman sanki bir tek organizma halini

alyorsunuz. Oysa bende byle bir ey olmuyor. Yine iki ayr cisim olarak kalyoruz: Janov Pelorat ve bir bilgisayar. Bu ayn ey deil. Trevize, Sama, diye mrldand ama bu szler biraz houna gitmiti. Terminalleri sevgiyle okad. Pelorat, Onun iin benim seyretmem daha iyi olur, diye ekleyerek gzlerini endieyle ekrana, sis li Galaksi ve ndeki toz zerrelerine benzeyen snk yldzlarn grntsne dikti. Ne zaman olacan bana haber ver. Ar ar gerileyerek bir blmeye skca dayand. Trevize glmsedi ve ellerini terminale dayad. Kafasyla bilgisayarn birletiklerini hissetti. Bunu baarmak gn getike daha kolaylayordu. Sanki bilgisayar Trevize daha bir eyi dnmeden onun ne istediini anlyordu. Tamam, Janov. ki dakikamz var. 120-115-110... Sen ekrana bak. Dudaklar hafife gerilen Pelorat nefesini tutarak istenileni yapt. Trevize usulca, 15... diye mrldand. 10-5-4- 3-2-1 -0. Ne bir hareket oldu, ne de bir ey hissettiler. Ama ekrandaki grnt deiti. Yldzlar younlat ve Galaksi kayboldu. Pelorat irkildi. Bu muydu o? Ne? rkildin. Ama bunda su endeydi. Hibir ey hissetmedin. Bunu itiraf et. Ediyorum. te srama buydu. Kitaplara gre, hiper-uzay yolculuu nispeten yeni olduu srada baz kimselerin midesi bulanr ya da ba dnermi. Belki bu psikojenik bir eydi, belki de deil. Ama daha iyi aygtlar ve tecrbeyle bu azald. Bizim gemideki gibi bir bilgisayarla etki, hissetme dzeyinin altnda kalyor. Daha dorusu ben byle dnyorum. Ben de yle. Bunu itiraf etmeliyim. imdi neredeyiz. Golan? Bir adm ileride, Kalgan blgesinde. Daha yolumuz ok uzun. Bir hareket yapmadan nce sramann doruluunu kontrol etmemiz gerekiyor. Beni ne endielendiriyor biliyor musun? Galaksi nerede? evremizde, Janov. Artk Galaksinin iyice ilerindeyiz. Ekran uygun biimde ayarlarsak daha uzaktaki yerlerini gkyznde kl bir erit biiminde grebileceiz. Pelorat sevinle bard. Samanyolu! Hemen her dnya gkyznde grdkleri Samanyolunu anlatyor. Ama bu Terminus'tan gzkmyor. Onu bana gster, aziz dostum! Ekran erildi. Sanki yldz alanlar imdi zerinde yzyordu. Sonra alan incimsi, youn bir lt doldurdu. nce inceldi, sonra tekrar kalnlat. Trevize, Galaksi merkezine doru kalnlayor, diye aklad. Ama gerektii kadar kaln ve parlak gzkmyor. nk helezonun kollarnda kara bulutlar var. nsanlarn yaadklar dnyalarn oundan bu manzara gzkyor. Arzdan da. Bu ender bir zellik deil, nitelik gezegeni tanmamz salayamaz. Tabii. Oras yle. Trevize, imdi yaptmza Arza doru attmz ilk adm gzyle bak, dedi. Sonra da iin iin ekledi. Acaba baka neye doru attmz bir adm bu? 32 Trevize, Eh, diye iini ekti. Bir gnm ziyan ettim. Dikkatle endeks kartlarn hazrlamakta olan Pelorat ban kaldrd. Ya? Ne demek istiyorsun? Trevize kollarn at. Bilgisayara gvenmedim. Buna cesaret edemedim. Onun iin imdiki durumumuzla sramadan nceki yerimizi karlatrdm. Arada lye gelecek bir fark yoktu. Bir yanllk bulamadm. Daha iyi deil mi? yiden de te. nanlacak gibi deil. Ka srama yaptm ama bylesiyle hi karlamadm. Bilgisayar sramann uygun bir biimde yapldn aklad. O zaman, ya yalan sylyorsa, dedim. Pelorat o ana dek bask aracn elinde tutuyordu. Bu szleri duyunca baskcy birden masaya brakt. ok armt. aka m ediyorsun? Bir bilgisayar yalan syleyemez. Ama aygtn bozuk olduunu sylemek

istiyorsan o baka. Hayr, onu sylemiyorum. Uzay adna! Bilgisayarn yalan sylediini dndm. Bu aygt yle ileri ki, onun bir insan gibi olduunu sanyorum. Baka trl dnemiyorum. Hatta belki de onu bir stn insan varsayyorum. Gururu olacak kadar insanca. Belki yalan da syleyecek kadar. Ona hiper-uzayda Sayshell Birliinin ba gezegeninin yaknna erimemizi salayacak bir rota izmesini syledim. Bunu yapt. Yirmi dokuz admlk bir rota izdi hem de. te bu mthi bir kstahlk! Neden kstahlk? lk sramada bir hata oldu mu, kincisi kesinlikle hesaplanamaz. Ek hata nc sramay ise daha gvenilemeyecek, kesin olmayan bir hale sokar. Yirmi dokuz srama ayn anda nasl hesaplanr? nsan yirmi dokuzuncunun sonunda kendisini Galaksinin herhangi bir yerinde bulabilir. Herhangi bir yerinde. Bu yzden bilgisayara sadece ilk adm atmasn syledim. Bylece devam etmeden her eyi kontrolden geirebilirdik. Pelorat heyecanla, yi etmisin, dedi. Ama bilgisayar ilk adm attktan sonra kendisine gvenemediim iin bana krlm olamaz m? Ya gururunu kurtarmak iin sorduum zaman bana hibir hata olmadn sylediyse? Kusursuz olmadn itiraf etmek, yanl yaptn aklamak ona zor geldiyse? Eer byleyse bilgisayarmzn hi olmamasn yelerim. Peloratn sevecen ifadeli uzun yznde keder vard imdi. Ne yapabiliriz, Golan? Benim yaptm yaparz. Bir gn ziyan ederiz. Uzun hesaplar yaptm. Ve hibir hata olmadn anladm. Bu bilgisayar belki kstah bir Katr-olu- Katr! Ama akas kstaha davranmakta da ok hakl. Pelorat tuttuu nefesini verdi. Eh, bu iyi. Gerekten yle, nn iin bilgisayardan dier yirmi sekiz adm da atmasn istedim. Hepsini birden mi? Ama... Hayr, hepsini birden deil. Endielenme. Henz o kadar ihtiyatszlamadm. Bilgisayar sramalar birbiri arkasna yapacak. Ama her admda evreyi kontrol edecek. Gereken yere gelmise, ondan sonraki sramaya geecek. Pelorat, Btn bunlar bana neden anlatyorsun, Golan? dedi. Trevize dnceli bir tavrla ban edi. Bilmiyorum... Hayr, biliyorum... Hibir ey olmayacandan eminim. Ama iimde pek hafif bir ses drdr edip duruyor. 'Ya bu kez bir ey olursa? diyor. Bu yzden kendimi sulu hissediyorum, Janov. Evet, neden bu olmal. Bir ey olursa beni bala, Janov. Ama Golan, sevgili dostum, bir ey olursa ikimiz birden anszn lrz. Ne ben seni balayacak durumda olurum, ne de sen beni duyacak halde. Bunu biliyorum. Onun iin beni imdi bala. Pelorat glmsedi. Bilmiyorum neden bu szlerin neemi yerine getirdi. Bunun ho ve neeli bir yan var. Seni tabii balyorum, Golan. Galaksi edebiyatnda insanlarn ldkten sonra da bir tr yaam srdklerine dair pek ok efsane var. Eer yle yerler varsa ve seninle ayn blgeye dersek tanklk ederim. Elinden geleni drst olarak yaptn ve lmmden sorumlu tutulmaman sylerim. yle bir yere dmemiz olasl mini bir kara delie rastlamamzla eit sanrm. Ya da daha az. Teekkr ederim, Janov. im rahat etti. Ben riski gze almaya hazrm. Ama senin de ayn tehlikeyi paylaman houma gitmiyordu. Pelorat gen adamn elini skt. Biliyor musun, Golan, seninle tanal bir hafta olmad. Belki bu ko nuda acele karar vermemem gerekir. Ama bence sen harika bir insansn. Ve imdi u ii yapalm da olsun bitsin! Tamam! Btn yapmam gereken u kk terminale dokunmak. Bilgisayara gereken talimat verdim. imdi sadece benim, 'Bala, dememi bekliyor. stersen sen... Asla olmaz! O senin! Senin bilgisayarn o. Pekl. Sorumluluk da benim. Anlayacan hl sorumluluktan kamaya alyorum. Gzlerini ekrandan ayrma. Trevize neeyle glmseyerek aygtla balant kurdu. Elleri hi titremiyordu. Bir duraklama oldu. Sonra ekrandaki yldz alan deiti. Tekrar... tekrar... Yldzlar gitgide daha sklap parlaklat. Pelorat usulca sayyordu. On bee geldii zaman sanki bir aletin dilisi bir yere taklm gibi bir duraklama oldu. Aletin lmlerine yol aacak biimde bozmasndan korktuu anlalan profesr, Ne oldu? diye fsldad. Ne bozuldu? Trevize omzunu silkti. Sanrm yeniden hesap yapyor. Hesaba katlmam olan bir cisimle karlat.

Veya bilinmeyen bir cce gne ya da serseri bir gezegen... Tehlikeli mi? Hl yaadmza gre tehlikeli olmad anlalyor. Ekrandaki grnt yine deiirken Trevize sustu. Grnt yeniden deiti. Sonra tekrar. Sonunda Pelorat, 28, dedii srada hareket de durdu. Trevize bilgisayarla 'grt'. Geldik. lk sramaya bir, dedim. Ve bu seferki diziye ikiden baladm. Yani hepsi yirmi sekiz srama eder. Sen yirmi dokuz, demitin. Her halde 15inci sramadaki yeni hesap neden oldu buna. Bu bir srama eksik yapmamz salad. stersen bilgisayara sorabilirim. Ama aslnda buna gerek yok. Sayshell gezegeninin yaknndayz. Bilgisayar yle sylyor. Benim de bundan hi kukum yok. Ekran uygun ekilde ayarladmzda gzel, par lak bir gne greceiz. Ama ekran fazla zorlamak istemiyorum. Sayshell gnein evresinde dnen drdnc gezegen. u anda Sayshell gezegeninden 3.2 milyon kilometre uzaktayz. Bir sramann sonunda bir dnyaya daha fazla yaklalmamas gerekir. Oraya gnde ularz. Acelemiz varsa iki gnde. Trevize derin bir nefes alarak gevemeye alt. Bunun ne anlama geldiini biliyor musun, Janov? Bindiim ya da adn duyduum her gemiyle bu yolculuk hemen hemen bir ay srerdi. Her sramadan sonra bir gn dikkatle, uzun uzun hesaplar yaplrd. Ve biz bu uzakl yarm saatte atk. Her gemiye buna benzer bir bilgisayar konulduu zaman... Pelorat birdenbire, Acaba Belediye Bakan bu gemiyi bize neden verdi? diye sordu. Bu tekne inanlmayacak kadar pahal olmal. Trevize alayla, Bu model henz deney evresinde, dedi. Belki de o iyi kadn gemiyi denememizi ve ne aksaklklar kacan anlamamz istiyordu. Ciddi misin? Endielenme. Aslnda endielenecek hibir ey yok. Gemide bir kusur grmedim. Ama akas Brannodan byle bir ey de umulur. Byle bir olay onun insanca yann pek etkilemez. Zaten bize saldr silahlar verecek kadar gvenemedi. Tabii bu da masraf iyice azaltt. Pelorat dnceli bir tavrla mrldand. Ben bilgisayar dnyorum. Bu sana yle uygun ki. Herkesle ayn ey olamaz. Ben onu zorlukla altrabildim. Bilgisayar birimize uyduu iin anslyz. Evet. Ama bu rastlant m? Baka ne olabilir, Janov? Herhalde Belediye Bakan seni iyi tanyor. Evet, tanyor. htiyar cad! O aygt salt senin iin yaptrm olamaz m? Neden? Belki de biz imdi bilgisayarn bizi gtrmek istedii yere gidiyoruz. Trevize hayretle tarihiye bakt. Yani onunla balant kurduum zaman almay yneten ben deilim de, o mu? Belki. Sama bu. Paranoyak bir dnce. Haydi, yapma, Janov. Trevize ekrana Sayshell gezegeninin grntsn almak ve normal uzakta o dnyaya doru bir rota izmek iin bilgisayara dnd. Gln, diye dnyordu. Ama Pelorat neden bu fikri kafama soktu? ON Masa 33 Aradan iki gn gemiti. Gendibal endieli deil, fkeliydi. Beni hemen yarglamamalar iin hibir neden yoktu. Ama gafil avlansaydm, zaman isteseydim o zaman yarg gnn hemen ne alrlard. kinci Vakf Katrdan beri en mthi tehlikeyle kar karya. Ama onlar zaman kaybedip duruyorlar. Srf beni sinirlendirmek iin. Ve ben gerekten ok kzyorum. Seldon adna! Bu yzden de indireceim kar darbe

ok daha ar olacak! Gen adam bunda kararlyd. Gendibal etrafna baknd. n salon botu. ki gnden beri byleydi. Damgalanm bir adamm ben. Yaknda yerini kaybedecek olan bir Konumac. kinci Vakfn be yzyllk tarihinde byle bir ey hi olmam. Yarglamadan sonra sadece bir kinci Vakfl saylacam. Aslnda kinci Vakfl olmak da onurlandrc bir ey. Ama Konumaclktan sonra de.il. Gen adam ani bir fkeyle iin iin ekledi. Ama bu olmayacak. ki gndr yanma sokulmuyorlar ama yine de istediklerini yapamayacaklar... Artk sadece Sura Novi ona eskisi gibi davranyordu. Ama o da durumu anlayamayacak kadar saft. Novi iin Gendibal hl efendiydi. Kzn bu halinin kendisini biraz teselli etmesi de gen Konumacy sinirlendiriyordu. Novi'nin kendisine taparcasna baktn fark ettii zaman keyifleniyor, sonra da bundan utanyordu. Bu kadar kck ltuflar yznden minnet duyacak hale mi gelmiti? Bir ktip toplant salonundan karak Gendibale Masann hazr olduunu haber verdi. Ve gen adam hain bir tavrla ieri girdi. Ktibin her Konumacya ne dereceye kadar sayg gstermesi gerektiini iyi bildiini grmt. imdi Gendibal'e hi sayg gstermiyor, bundan da Konumacnn sulu bulunmasnn kesin olduuna inand anlalyordu. yeler Masann etrafnda oturuyorlard. Onu yarglayacaklar iin siyah cppeler giymilerdi. lk Konumac Shandessin skntl bir hali vard. Yznde en ufak bir dosta ifade belirmedi. kadn konumacdan biri olan Delarmi gen adamn yzne bile bakmad. Birinci Konumac Shandess resmi tavrla, Konumac Stor Gendibal, diye sze balad. Bir Konumacya uymayacak bir biimde davranmakla sulanyorsunuz. Burada, hepimizin nnde Masay, bir kant olmadan ihanet ve cinayet giriimiyle suladnz. Konumaclar ve Birinci Konumac da dahil olmak zere btn kinci Vakfllarn aralarndaki artk gvenilmesi imknsz o kimsenin anlalmas iin tam bir kafa analizinden geirilmelerini istediniz. Byle davranlar toplumdaki balar koparr. Bu balar olmadka kinci Vakf karmak ve aslnda dman bir Galaksiyi kontrol altnda tutamaz. Bu balar olmaynca uygun bir kinci mparatorluk da kuramaz. Bu sularnza hepimiz tank olduk. Onun iin resmi bir sulamada bulunmayacaz. Hemen ikinci aamaya geeceiz. Stor Gendibal, kendinizi savunacak msnz? Hl Gendibal'e bakmayan Delarmi usulca, sinsice glmsedi. Gen adam, Gerek, bir savunma saylrsa, dedi. 0 zaman ben de kendimi savunacam. Gvenlikte bir szma olduundan kukulanmak iin baz nedenler var. Buradaki yeler de dahil olmak zere bir ya da daha fazla kinci Vakfl dmann kontrolnde olabilir. Bu kinci Vakf iin ldrc bir kriz saylabilir. Aslnda bu yarglamay abuklatrmanz daha doru olur. nk zaman kaybedecek durumda deilsiniz. Belki hepiniz belli belirsiz bu krizin ciddiliini seziyorsunuz. Eer yleyse hemen yarglanmam iin bavurmama karn neden iki gn kaybettiniz? O gnk szlerime bu ldrc krizin neden olduunu aklamalym. Bunu yapmasaydm asl o zaman bir Konumacya uymayacak bir biimde davranm olurdum. Delarmi usulca, lk suunu tekrarlyor, Birinci Konumac, diye uyard. Gendibalin koltuu Masadan uzaklatrlmt. Bu da Konumacnn nemini kaybettiinin belirli bir iaretiydi. Ama Gendibal koltuu daha da geriye itti. Sanki buna aldrmyormu gibi. Sonra ayaa kalkt. imdi yasalara meydan okuyarak beni hemen mahkm edecek misiniz? Yoksa savunmam ayrntlaryla aklamama izin verecek misiniz? Birinci Konumac, Bu kanunsuz bir toplant deil, Konumac, diye karlk verdi. Bize yol gsterecek fazla emsal yok. Onun iin sizin lehinize davranmaya alacaz. Kesin adaletten amaktan ve bir masumu mahkm etmektense, bir sulunun beraatn isteriz. Ancak bu olay ok ciddi, bu yzden de sulunun yakasn kurtarmasna kolay kolay izin veremeyiz. Ama kendinizi istediiniz biimde savunmanza izin vereceiz. Bunu istediiniz kadar da srdrebilirsiniz. Sonunda oybirliiyle yeterince konutuunuza karar verildii zaman susarsnz. Bu oylara benimki de katlacak. Bu szleri sylerken sesini ykseltti. Gendibal, O halde, dedi. Terminustan atlan ve Birinci Konumacyla yaklaan krizin kesici ucu olduuna inandmz Golan Trevizenin baka bir yne doru gittiini syleyerek balamama izin verin. Delarmi usulca, Konumac bunu nereden biliyor? diye sordu. Gendibal, Bunu bana Birinci Konumac aklad, dedi. Ben de sonra kendi kaynamdan bunu destekleyen bir haber aldm. Masadaki gvenlik nlemlerinden kukum olduu iin bilgi kaynam gizli tutacam. Birinci Konumac, Bu konuda hemen karar vermeyeceim, diye aklad. Bu kaynak aklanmadan devam edelim.

Delarmi atld. Konumac bu kayna imdi aklamad takdirde ister istemez bir ajan olduunu dneceim. Masaya kar sorumlu olmayan bir ajan. Byle bir ajann kinci Vakfllarn davranlarn kontrol eden kurallara uygun biimde davranacan da sanmyorum. Birinci Konumac honutsuzca, Bunun ne anlama geldiini pekl anlyorum, Konumac Delarmi, dedi. Bunu bana aklamanz art deil. Ben bunu tutanaklara geirilmesi iin syledim, Birinci Konumac. nk bu sann su derecesini arttryor. Bundan sulama belgesinde sz edilmedi. Bu belge sonuna kadar okunmad. Bu su da ona eklenmeli. Birinci Konumac emretti. Bu nokta da belgeye eklensin. Konumac Gendibal, savunmanz geri geri gidiyor. Gen adam, Trevize beklenmedik bir yne doru gitti, diye konumasn srdrd. stelik imdiye kadar grlmemi bir hzla. Bana verilen ve henz Birinci Konumacya aklanmayan bir habere gre. Birinci Vakfl bir saatten daha ksa bir srede hemen hemen on bin parseklik bir uzakl am. Konumaclardan biri hayretle bard. Bir sramada m? Gendibal, Arka arkaya yirmi drt kadar sramayla, diye aklad. Arada hemen hi bekleme olmadan. Trevizenin yerini bulabilsek bile onu izlemek zaman alacak. Bizi fark eder ve kamaya karar verirse kendisine hibir zaman yetiemeyiz. Ve siz zamannz sulama oyunlaryla geiriyor, bunlarn zevkine varmak iin iki gn ziyan ediyorsunuz. Birinci Konumac tedirginliini maskelemeyi baard. Konumac, ltfen bunun ne anlama geldiini aklayn. Bu Birinci Vakfn teknik bakmndan ne kadar ilerlediini gsteriyor, Birinci Konumac. Birinci Vakf Preem Palverin zamanndakinden ok daha gc. Bizi bulduklar ve istedikleri gibi davranabildikleri tak dirde onlara kar koyamayz. Konumac Delarmi ayaa frlad, Birinci Konumac, konumuzla ilgisi olmayan szlerle zamanmz bouna harcanyor. Uzay Nine masallaryla korkutulacak ocuklar deiliz biz. Birinci Vakfn makinelerinin ok etkili olmclar nemli deil. nk her acil durumda kafalarn kontrolmz altna alacaz. Birinci Konumac sordu. Buna ne diyeceksiniz, Konumac Gendibal? Kafa kontrol konusuna daha sonra geleceiz. Ben imdiki halde Birinci Vakfn teknolojisinin ne kadar gl olduuna ve bunun gitgide arttna dikkati ekmek istiyorum. Birinci Konumac, imdi ikinci noktaya geelim, Konumac Gendibal, dedi. Akas zerinde durduunuz bu birinci noktann sulama belgesinde aklananlarla bir ilikisi yok. Gendibal ban sallad. kinci noktaya geiyorum. Trevizenin bir yol arkada var. Janov Pelorat adnda fazla nemli olmayan bir bilgin. Hayatn Arzla ilgili efsaneleri bulmaya adam. Delarmi savc roln memnunlukla kabullenmiti. Onun da hakknda ok ey biliyorsunuz. Bunlar da yine sizin o gizli kaynaktan m? Gendibal sakin sakn, Evet, onun hakknda bunlar biliyorum, dedi. Birka ay nce Terminus'un yetenekli ve enerjik kadn Belediye Bakan birdenbire pek anlalmayan bir nedenle bu bilginle ilgilenmeye balad. Bu benim ilgimin de uyanmasna neden oldu. Bu bilgiyi kendime saklamadm. Edindiim btn bilgiyi Birinci Konumacya akladm. Birinci Konumac alak sesle mrldand. Bu szlerin doru olduunu aklamalym. Yal bir Konumac, Bu Arz da nedir? diye sordu. Bu, masallarda rastlayp durduumuz lk Dnya m? Eski mparatorluk gnlerinde herkesin ilgilendii o gezegen? Gendibal ban sallad Konumac Delarminin deyimiyle Uzay Nine masallarnda dinleyip durduumuz lk Dnya. Yanlmyorsam Pelorat her zaman Trantor'a gelip Galaksi Ktphanesinden Arzla ilgili bilgi toplamay dledi. Herhalde Trevizeyle Terminus'tan ayrld zaman bu hayalinin gerek olacan sanyordu. Biz de bu ikisini bekliyor ve onlar kendi karlarmz iin incelemeyi umuyorduk. Ama demin de akladm gibi, onlar buraya gelmiyorlar. Belirli olmayan bir yne doru gidiyorlar. Bunun nedenini de bilmiyorum. Delarmi yuvarlak yznde masum bir ifadeyle, Bu niin, bylesine nemli saylyor? dedi. Gelmemeleri bizi daha kt bir duruma sokmaz ki. Tersine, bizi bu kadar nemsemediklerine gre bundan

Birinci Vakfn Trantorun iyzn bilmedii sonucunu karabiliriz. Preem Palverin bu eserini alk lamalyz. Gendibal, Daha derine inmediimiz takdirde byle i rahatlatc bir sonu karabiliriz, diye karlk verdi. Ama yolcularn baka tarafa Trantorun nemini kavrayamadklar iin gittikleri ne malm? Trantor bu iki adam incelerse Arzn nemini anlayabilirdi belki de. Bu olamaz m? Masadakiler kmldandlar. Herkes tehlikeli varsaymlar ileri srebilir. Delarminin sesi buz gibiydi. Bunlar dengeli cmlelerle aklayabilir. Ama bunlar siz uydurduunuz zaman hibiri mantkl gelmiyor insana. kinci Vakfn Arz konusunda ne dndne neden aldrsnlar? Belki o gerekten insanlarn ilk olarak ortaya ktklar gezegen. Belki de bir efsane. Ya da belki insanlar ilk kez bir tek dnyada ortaya kmadlar. Ama ne olursa olsun, Arz ancak tarihileri, antropoloji uzmanlarn ve folk masallar toplayclarn ilgilendirecek bir konu. u sizin Pelorat gibi birinin ilgilenecei bir konu bu yani. Neden bize bunlar anlatyorsunuz? Gendibal, Gerekten neden anlatyorum? diye yineledi. O halde bana unu syler misiniz: Kitaplkta neden Arzla ilgili hibir bilgi yok? lk kez Masada dmanlktan baka bir duygu da belirdi. 222 Delarmi, Yok mu? dedi. Gendibal pek sakindi. Trevize'yle Peloratn buraya Arz konusunu incelemeye geleceklerini ilk rendiim zaman kitaplk bilgisayarndan bu konuyla ilgili btn belgelerin bir listesini yapmasn istedim. Bilgisayar hibir bilgi bulamaynca bu biraz ilgimi ekti. Kitaplkta az bir bilgi ya da nemsiz belgeler bir yana, Arzla ilgili hibir ey yoktu... Sonra bu yarglama iin iin gn beklememde srar ettiniz. Ayn zamanda Birinci Vakfllarn buraya gelmeyeceklerini rendim ve merakm da artt. Biraz oyalanmam gerekiyordu. Siz, eskilerin deyimiyle ev banza kerken araplarnz yudumluyordunuz. Ben de o arada bendeki tarih kitaplarn inceledim. Bunlardaki baz blmlerde eski mparatorluk gnlerinde 'Kken Sorunu konusundaki aratrmalardan sz ediliyordu. Hem baslm, hem filme alnm kitaplardan alntlar vard. Tekrar kitapla dnerek o eserleri ben, kendim aradm. Ve hibir ey bulamadm. Delarmi homurdand, yle olduunu varsayalm. Bu o kadar alacak bir ey mi? Arz gerekten bir efsa neyse... O zaman da bununla ilgili efsaneleri bulurdum. Bu, Uzay Nineyle ilgili bir masald diyelim. O zaman da Uzay Nine masallar koleksiyonunda Arzla ilgili bir blm bulurdum. Bu hastalkl bir kafann hayali olabilirdi. O zaman da parapataloji blmnde Arzla ilgili bir belge bulunurdu. Aslnda Arzla ilgili baz belgeler olmal. Yoksa hibiriniz bu ad duymazdnz. Ve tabii insanlarn ilk ktklar gezegen olduu iddialarndan da haberiniz olmazd. O halde neden kitaplkta Arzla ilgili bir tek kelime bile yok? Delarmi bir an ne diyeceini bilemedii iin Leonis Cheng atld, Seldon Plannn en ufak ayrntsn bilen ama asl Galaksiyle ilgilenmeyen, ufak tefeke bir adamd. Konuurken gzlerini krpmaya balard. mparatorluk son gnlerinde daha nceki alarla fazla ilgilenilmemesini salayarak yeni bir mistisizm yaratmaya almt. mparatorlukla ilgili bir mistisizm. Gendibal, Fazla ilgilenilmemesini salayarak dediniz, Konumac Cheng, diye ban sallad. Bu doru bir sz. Ama kantlarn ortadan kaldrlmas anlamna da gelmiyor. mparatorluun kme ann bir zellii de daha nceki ve belki de daha iyi zamanlara kar duyulan ani bir ilgiydi. Bunu sizin herkesten daha iyi bilmeniz gerekir. Hari Seldonun zamannda da "Kken Sorunu'yla ilgileniliyordu. Cheng tehlikeli bir tavrla ksrerek gen adam susturdu. Bunu ok iyi biliyorum, delikanl! mparatorluun kyle ilgili bilgim sizin sandnzdan ok daha fazla! mparatorluun glenmesi Arzla ilgili bu amatrce oyunlar etkiledi. mparatorluk Seldon'dan iki yzyl sonra, II. Cleon'un ynetiminde ya ylmann doruk noktasna eritii zaman Arz konusuna duyulan ilgi de sana erdi. Hatta Cleonun zamannda bununla ilgili bir emir bile kt. Bunda byle eylere duyulan ilginin, 'halkn mparatorluk tahtna olan sevgisini zayflatan bayat ve ksr tahminler,' olduklarndan sz ediliyordu. Gendibal glmsedi. Yani sizce Arz'la ilgili btn belgeler II. Cleon zamannda m ortadan kaldrld? Ben hibir sonu karmyorum. Sadece durumu akladm. Sonu karmamakla ok zekice davranyorsunuz. Belki Cleonun zamannda mparatorluk

sarslyordu. Ama niversite ve kitaplk bizim elimizdeydi. Daha dorusu atalarmzn elinde. kinci Vakfn Konumaclarnn haberi olmadan ktphaneden hibir eser alnamazd. Hatta Arz'la ilgili belgelerin ortadan kaldrlmas ii de Konumaclara verilirdi. Tabii lmekte olan mparatorluk onlarn aslnda kimler olduunu bilemezdi. Gendibal bir an durdu. O halde ktphanedeki Arzla ilgili eserler Seldon zamannda alnmad. nk o srada herkes Kken Sorunu'yla ilgileniyordu. Bunlar daha sonra da alnmad. nk ynetim kinci Vakftayd. Ama imdi ktphanede Arz konusunda hibir belge yok. Bu nasl oluyor? Delarmi sabrszca gen adamn szn kesti. Bilmeceyi geniletip durmayn. Gendibal. Sorunu anlyoruz. Peki, zm nedir? Arzla ilgili belgeleri siz mi aldnz? Her zamanki gibi pf noktasn anlayverdiniz, Delarmi. Gendibal alayl bir saygyla kadn selamlad. Bir olaslk u: Bu ii kinci Vakftan bir Konumac yapt. Bilgisayarlar arkada iz brakmayacak kadar kullanmasn bilen, ktphanecilerin kafasndan o olay silmesini baarabilen biri. Birinci Konumac Shandess kpkrmz kesildi. Samalamayn, Konumac Gendibal! Bir Konumacnn byle bir ey yapacan aklm almyor. Bunu neden yapsn? Bir nedenle Arz'la ilgili belgeleri orta dan kaldrsayd bile bunu dier konumaclardan gizler miydi? Ktphaneyi kartrarak meslek hayatn tehlikeye atar myd? Bu iin abucak ortaya kacan bilmez miydi? Ayrca... hibir Konumac bu ii arkada iz brakmadan baaramazd. O halde Konumac Delarminin bu ii benim yaptmla ilgili szlerine katlmyorsunuz, deil mi, Birinci Konumac? Delarmi yorulmu gibi bir tavr taknd. u konuyu kapatsak. Sizce zm nedir? Bup esrar zdnz sandnzdan eminim. Siz eminseniz, biz hepimiz de emin olabiliriz demektir. Konumac. Bence kitaplktaki belgeleri kinci Vakftan biri ortadan kaldrd. O kii kinci Vakfn dndaki gizli bir gcn etkisindeydi. Bu temizlemeyi kimse farketmedi. nk ayn gn bunu da salad. Delarmi gld. Ama sonunda siz fark ettiniz. Siz kontrol altnda deilsiniz, kontrol edilmezsiniz. Madem byle esrarl bir g var, siz ktphanede Arz'la ilgili belgelerin olmadn nasl kefettiniz? Neden sizi kontrol edemediler? Gendibal ciddi bir tavr taknd. Bu glnecek bir konu deil. Konumac. Belki onlar da bizim gibi her eye karlmamas gerektiin dnyorlar. Birka gn nce hayatm tehlikedeyken, canmdan ok, bir lgelinin kafasna dokunmamam gerektiini dndm. Belki dmanlarmz da bizim gibiler. Belki de gvende olduklarn anlar anlamaz ie karmaktan vaz getiler. te tehlike burada. O ldrc tehlike. Durumu renmem artk onlarn buna aldrmadklarn gsteriyor belki de. Bu da gizli sava kazandklarna inandklar anlamna geliyor olabilir. Ve biz hl burada oyun oynuyoruz! Peki, amalar nedir? Ne olabilir? Delarmi ayaklarn yere srerek dudan srd. Masa Gendibal'in szleriyle ilgilenir, endielenmeye balarken, kadn da etkisinin azaldn hissediyordu. Gendibal, Dnn, dedi. Mthi bir fizik gcn kayna olan Birinci Vakf, Arz' aryor! Sanki iki kiiyi'srgne gnderiyormu gibi davranyor ve buna inanacamz umuyor! Ama o iki adama inanlmayacak gte gemiler veriyorlar. Bir saatten ksa bir srede on bin parseki aan gemiler. O iki adam gerekten srgn olsalard, o gemi onlara verilir miydi? kinci Vakfa gelince... Bizim Arz aradmz yoktu. Ama biz farkna varmadan Arz konusunda bilgi edinebileceimiz eserler ortadan kaldrld. Birinci Vakf Arz bulmaya ok yaklat. Bizse bundan ok uzaz. Bu yzden... Duraklad. Delarmi, Bu yzden ne? dedi. ocuk masalnz bitirin. Bir ey biliyor musunuz, yoksa bilmiyor musunuz? Ben her eyi bilmiyorum, Konumac. Etrafmz saran an derinliklerine kadar inemedim. Ama an evremizde olduunu biliyorum. Arz' bulmann nemini anlayamyorum. Ama kinci Vakfn mthi bir tehlikeyle kar karya olduuna inanyorum. Tabii bu yzden Seldon Plan ve btn insanlk da tehlikede. Delarmi ayaa kalkt. Artk glmsemiyordu. fkeli ama kontroll bir sesle konumaya balad. Sama! Birinci Konumac buna bir son verin artk. Burada san baz davranlar yznden suluyoruz. Bize anlattklar yalnz ocuka deil, ilgisiz de. Sadece kendi kafasna mantkl gelen bir varsaymlar a kurarak davranlarn hakl karamaz. Artk bunu oylamaya koyalm. Oybirlii gerekiyor. Durun! Gendibalin sesi sertlemiti. Bana kendimi savunma frsat verilecei sylendi. Ve geriye bir tek ey kald. Bunu da aklamama izin verin. Ondan sonra oylamaya geersiniz ve ben de buna itiraz

etmem. Birinci Konumac yorgun bir tavrla gzlerini ovuturdu. Devam edebilirsiniz, Konumac Gendibal. Masaya unu hatrlatmama da izin verin. Bir Konumacnn sulanmas ar ve ender grlen bir ey. Bu yzden sann kendisini istedii gibi savunama- d gibi bir izlenim brakmaya cesaret edemeyiz. unu da unutmayn: Karar bizi memnun edebilir. Ama ya bizden sonra gelecekleri? Masadaki Konumaclar bir yana, her kademeden kinci Vakfllarn bile tarihsel gr asnn nemli olduunu kavrayamadklarna inanamam. Bizden sonraki Konumaclarn takdirini kazanacak bir biimde davranmalyz. Delarmi ac ac, Belirli bir noktann zerinde fazla durduumuz iin, dedi. Gelecektekilerin bize glmeleri tehlikesiyle kar karyayz. Savunmann devam sizin kararnz. Gendibal derin bir soluk ald, Sizin kararnza uyarak bir tan armak istiyorum. Birinci Konumac. Birka gn nce karlatm gen bir kz. O olmasayd Masann toplantsna ge kalmak deil, hi gelemeyecektim. Birinci Konumac sordu. Bu szn ettiiniz kz Masa tanyor mu? Hayr, Birinci Konumac. O bu gezegenin yerlilerinden. Delarminin gzleri irileti. Bir lgeli mi? Evet, gerekten yle. Delarmi, Bizim onlarla ne ilikimiz var? diye homurdand. Szleri nemli olamaz. Onlar var deiller ki. Gendibal'in dudaklar gerilerek dileri ortaya kt. Hi kimse onun glmsediini sanamazd. Fiziksel adan btn lgeliler var. Onlar insan ve Seldon Planndaki rollerini de oynuyorlar. kinci Vakf dolayl bir biimde koruyarak nemli bir yardmda bulunuyorlar. Konumac Delarminin insanlkla ilgisi olmayan bu szlerine katlmadm aklamalym. Bu szlerin tutanaa geirileceim ve Konumacla lyk olmad konusunda bir kant saylacan da umuyorum. Masadaki dier yeler de Konumac Delarminin bu akla smayacak szlerine katlyorlar m? Tanm dinlemeyecekler mi? Birinci Konumac, Tannz arn, dedi. Gendibal'in dudaklar gevedi, yz bask altndaki bir Konumacnn normal ifadesine brnd. Kafasn korunmaya almt. Ama artk tehlike ann geride braktnn ve sava kazandnn farkndayd. 34 Sura Novinin sinirleri gerilmi gibiydi. Gzleri irilemi, alt duda titremeye balamt. Yumruklarn ar ar skp ayor, gs hafife kabarp iniyor, gneten yanm yznde zaman zaman bir kas seiriyordu. Salar geriye doru taranarak rg bir topuz haline sokulmutu. Heyecandan sk sk uzun giysisinin eteini dzeltiyordu. Masadakilere abucak bakt. Bir Konumacdan bir dierine. Gzlerinde huu vard Konumaclarsa ona deiik derecelerde sknt ve kmsemeyle bakyorlard, Delarmi kzn farknda deilmi gibi gzlerini onun bann yukarsnda bir noktaya dikmiti. Gendibal dikkatle kzn kafasnn zerine dokundu. Beyninin geveyip rahatlamasn salad. Birinci Konumac, korkusunun tankln etkilememesi iin bu kzn bilincini uyuturuyorum. Kafasn hibir ekilde etkilemediime dikkat edin. Geri kalanlar da bana katlarak durumu inceleyebilirler. Novi, Gendibalin gizli sesini duyduu zaman dehetle irkildi. Kzn yksek mevkideki kinci Vakfllarn aralarnda nasl konutuklarn duymad belliydi. Ama Gendibalin efkat dolu etkisiyle deheti geti. Yznde sakin bir ifade belirdi. Gendibal, Arkanda bir iskemle var, Novi, dedi. Ltfen otur. Novi hafife, beceriksizce bir reverans yaparak oturdu. Vcudu kaskatyd. Ama yine de anlalr bir bir biimde konumaya balad, Yalnz Gendibal, Novi'nin lge'li aksam iyice koyulat zonan ona szlerini yineletiyordu. Kz, Gendibal'le Rufirant arasndaki olay sakin sakin ve ayrntsyla anlatt. Gendibal, Sen btn bunlar grdn m, Novi? diye sordu. Hayr, efendim. Grseydim, o olay daha nce engellerdim. Rufirant iyi adamdr ama kafas pek almaz. Ama olanlar anlattn. Olayn balangcn grmemi olmana atm.

Rufiranta sordum, o da bana her eyi aklad. ok utanyordu. Utanyor muydu? Rufirant daha nce de byle davrand m? Hayr, efendim. riyardr ama uysal bir adamdr. Kavgac deildir ve Alemlerden de korkar. Sk sk onlarn ulu ve gl olduklarn syler. Benimle karlat zaman neden yle dnmedi? Garip bir ey bu. Anlalmas zor. Novi ban sallad. O srada kendinde deilmi. Rufiranta, Seni et kafal, dedim. 'Bir Alem'e saldrmak sana m kalm?' O zaman, 'Bunun nasl olduunu anlayamadm,' diye cevap verdi. 'Sanki o ben deildim. Bir kenarda durmu, olay seyrediyordum.' Konumac Cheng lafa kart. Birinci Konumac, bu kzn bir adamn kendisine sylediklerini tekrarlamasnn ne nemi var? O adam sorguya ekilemez mi? Gendibal, ekilebilir, diye karlk verdi. Bu kzn aklamalarndan sonra Masa baka tanklar da dinlemek istedii takdirde geenlerde bana saldran o adam, yani Karoll Rufirant' da aracam. Bu gerekmiyorsa, bu tann konumas biter bitmez Masa oylamaya geebilir. Birinci Konumac, Pekl, dedi. Tan sorguya ekmeyi srdrn. Gendibal, Ya sen, Novi? diye sordu. Sen her zaman byle kavgalara karr mydn? Kz nce sesini karmadan, bir an kaln kalarn att. Bilmiyorum... Ben Alemlerin bana bir ktlk gelmesini istemem. Ama o gn... Kendimi birdenbire kavgann orta yerinde buldum. Bir an durdu. Gerekirse yine ayn eyi yaparm. Gendibal, Novi, dedi. Artk uyuyacaksn. Hibir ey dnmeyeceksin. Dinleneceksin ve rya bile grmeyeceksin. Novi bir eyler mrldand. Gzleri kapand ve ba iskemlenin arkalna dayanp kald. Gendibal bir dakika bekledi. Birinci Konumac, ltfen benimle birlikte bu kzn kafasna girer misiniz? Bu kafann dikkati ekecek kadar sade ve simetrik olduunu greceksiniz. Bu da iyi bir ey. Yoksa farkedeceiniz o ayrnt gznzden kaabilirdi. urada!.. Gryor musunuz? Geri kalanlar da bize katlrlarsa... Birer birer yaklamanz daha kolay olacak. Masadan mrltlar ykselmeye balad. Gendibal, inizde kukusu olan var m? diye sordu. Delarmi, Benim var, diye aklad. nk... Ama duraklad. Bu onun bile syleyebilecei bir ey deildi. Gendibal kadna, Sahte kant salamak iin bu kzn kafasyla oynadm m dnyorsunuz? dedi. O halde benim byle ince bir ayarlama yapabileceime inanyorsunuz! Etrafndaki hibir eye dokunulmadan biimsizletirilmi bir tek kafa lifi... Bunu baarabilseydim, u anda karnzda olur muydum? Yarglanmak gibi gurur krc bir eye katlanr mydm? Sizi inandrmak iin abalar mydm? Bu kzn kafasnda grlen eyi baarabilseydim, hazrlkl olmadka karmda aciz kalrdnz. Ac gerek u: Hibiriniz bir kafay, bu kzn beynine yapld ekilde deitiremezsiniz. Ben de yle. Ama bu baarlm. Durarak Konumaclar teker teker szd. Sonra da gzlerini Delarmi'ye dikti. Baka bir eye gerek varsa o zaman lge'li ifti Karoll Rufirant' aracam. Onu da inceledim. Rufirant'n kafas da ayn ekilde deitirilmi. ok sarsld anlalan Birinci Konumac, Buna gerek yok, diye aklad. Grdmz insann beynini sarsyor. Gendibal, O halde bu lge'li kz uyandrarak salondan karabilir miyim? diye sordu. Darda ardm birka kii bekliyor. Novi'nin kendisine gelmesini salayacaklar. Kz usulca dirseinden tutarak dar kard. Sonra da Masaya dnerek, abucak zetlememe izin verin, dedi. Kafalar bizim gcmz dnda bir biimde deitirebilir ve deitiriliyor. Belki de ktphanecilere kitaplktaki Arzla ilgili malzemeyi ortadan kaldrmalar iin byle bir etki yapld. Bunu ne ktphanecilerin kendileri farketti, ne de biz. Masann toplantsna katlmama nasl engel olmaya altklar da artk anlalyor. Tehdit edildim, sonra kurtarldm. Bunun sonucu olarak sulandm. Bu grnteki normal olaylar sonucu gl mevkimden atlacaktm. Bylece dmanlarmzn houna gitmeyen nerim kabul edilmeyecekti. Delarmi ne doru eildi. Kadnn sarsld belliydi. Madem bu gizli rgt bu kadar zeki, siz onlar nasl farkettiniz? Gendibal rahatlkla glmseyebilirdi artk. Bu benim baarm deil. Ben dier Konumaclardan daha

usta olduumu iddia etmiyorum. Hele Birinci Konumacdan hi. Ancak Birinci Konumacnn Katr kartlar diye tanmlad bu insanlarn sonsuz akl ve zeklar olmas, olaylardan etkilenmemeleri anlamna gelmez. Belki bu lgeli kz ara olarak semelerinin nedeni, Novi'nin kafasnn fazla deitirilmesine gerek olmamasyd. Kz, aslnda 'Alem'ler dedii bilginlere dostluk duyuyor, onlara byk bir hayranlk besliyordu. Ama benimle karlatktan sonra Novi'nin 'Alem' olma hayalleri glendi. Ertesi gn bu amala bana geldi. Kzn bu garip istei merakm uyandrd iin kafasn inceledim. Ve rastlant sonucu o ayrnty fark ettim. Katr-kartlar, Alemlere fazla hayran olmayan baka bir kz seselerdi, onun k afasn ayarlamak iin daha fazla uraacaklard. Ama o kz bana gelmeyecek ve ben de btn bunlar renemeyecektim. Katrkartlar yanl hesap yaptlar. Ya da bilinmeyen olaslklar hesaba katmadlar. Onlarn byle yanlgya dtklerini grmek bana cesaret veriyor. Delarmi, Birinci Konumac ve siz bu rgtn yelerinden 'Katr-kartlar' diye sz ediyorsunuz, dedi. Bunun nedeni herhalde Katr gibi Seldon Plann altst etmeye deil. Galaksinin Plann yolunu izlemesini salamaya almalar. Katr-kartlar bunu yaptklarna gre, onlar neden tehlikeli buluyorsunuz? Kendilerine gre bir amalar olmasayd bu kadar abalar myd? Amalarnn ne olduunu bilmiyoruz. Kukucu biri ileride ie kararak aknty baka bir yne doru evireceklerini syleyebilir. Bizden ok onlar memnun edecek bir yne doru. Kukucu bir insan olmamakla birlikte ben de byle dnyorum. Konumac Delarminin kiiliinin nemli bir blmnn sevgi ve gvenden olutuunu biliyoruz. imdi de kendisi bu kozmik yardm sevenlerin hi karlk beklemeden bizim ilerimizi yaptklarna m inanyor acaba? Masadakiler usulca gldler. Ve Gendibal sava kazandn kesinlikle anlad. Delarmi de kaybettiini. Kadnn sk kafa kontrolnn arasndan bir an mthi bir fke dar szd. Gen adam, lgeli ifti bana saldrd zaman. diye szlerini srdrd. O telala bunu baka bir Konumacnn salad sonucuna vardm. lgeli kzn kafasndaki deiiklii fark ettiimdeyse komplo konusunda hakl olduumu, ama komplocu bakmndan yanldm anladm. Bu yanl anlamam yznden zr diliyorum. Ve olaylarn hafifletici nedenler saylmasn rica ediyorum. Birinci Konumac, Bu bir af dileme saylabilir... diye balad. Delarmi onun szn kesti. Kadn sakinlemiti yine. Yznde dosta bir ifade vard. Sesi i bayltacak kadar tatlyd. zr dileyerek sznz kesebilir miyim, Birinci Konumac? u sulama konusunu artk unutalm. u anda Konumacnn mahkm edilmesi iin oy veremem. Dierlerinin de vereceklerini sanmyorum. Hatta sulamann Konumacnn lekesiz sicilinden bile silinmesini nereceim. Konumac Gendibal kendisini baaryla temize kard. Bu bakmdan kendisini kutluyorum. Geri kalanlarn uzun bir sre iin iin yanmasna gz yumacaklar bir krizi ortaya karmasndan dolay da. Bu ihmalimiz kimbilir nelere neden olacakt? Daha nce dmanca davrandm iin Konumacdan btn kalbimle zr diliyorum. Gendibale tatl tatl glmsedi. Gendibal kadnn zararlarn azaltmak iin tavr deitirme yntemine isteksizce bir hayranlk duydu. Ayrca Delarmi'nin baka bir ynden saldrya gemeye hazrlandn da anlad. Kadnn daha sonraki szlerinin hi houna gitmeyeceinden emindi. 35 Konumac Delora Delarmi kendisini zorlayarak irin tavrlar taknd zaman btn Masay etkisi altna almay baarrd. Kadnn sesi de imdi yumuamt. Hogryle glmsyor, gzleri parlyordu. Kimse onun szn kesmeye kalkmad. Hepsi de darbenin inmesini beklediler. Delarmi, Konumac Gendibal sayesinde artk ne yapmamz gerektiini iyice anladk, diye balad. Katr-kartlarn grmedik. Onlar hakknda hibir ey bilmiyoruz. Ama onlarn burada, kinci Vakfn kalesinde yaayan insanlarn kafalarnda yaptklar ince deiiklikleri fark ettik. Birinci Vakfn g merkezinde neler planlandn bilmiyoruz. Katr-kartlaryla Birinci Vakfllar anlaabilirler de. Bunu da kesinlikle bilemeyiz. Golan Trevize ve adn imdi hatrlamadm yol arkadann bilmediimiz bir yere doru gittiklerini rendik. Birinci Konumacyla Gendibal'in byk bir krizin anahtarnn Trevize'nin elinde olduunu dndklerini biliyoruz. O halde... imdi ne yapacaz? Trevize konusunda gereken her eyi renmek zorundayz. Bu

belli bir ey. Nereye gidiyor, ne dnyor, amac nedir? Gerekten bir yere gidiyor mu? Bir dncesi ve amac var m? Yoksa sadece kendisinden stn bir gcn arac m? Gendibal, Trevize gzaltnda, diye aklad. Delarmi dudaklarn bzerek hogryle glmsedi yine. Onu gzetleyen kim? D dnyalardaki ajanlarmz m? Bu ajanlarn burada izlerini gzlerimizle grdmz gleri olan kimselere kar koyabilecekleri mi sanlyor? Bu olamaz tabii. Katr anda ve daha sonra kinci Vakf yelerinin en iyi leri arasndan gnllleri dar yollamaktan, hatta onlar feda etmekten hi kanmad. nk bu ile ancak en stnlerimiz uraabilirlerdi. Preem Pal- ver, Seldon Plannn yeniden rayna oturtulmas gerektii zaman, Arkady denilen o kz buraya getirmek iin Trantor'lu bir tccar rolnde btn Galaksiyi aratrd. Bu kriz o seferkilerden daha da ciddi olabilir. Onun iin artk burada oturup bekleyemeyiz. Gendibal, Herhalde u ara Birinci Konumacnn Trantordan ayrlmasn nermiyorsunuz, dedi. Delarmi, Ne mnasebet, diye cevap verdi. Ona burada byk ihtiyacmz var. Ama te yandan siz de varsnz, Konumac Gendibal. Krizi siz sezdiniz ve doru bir biimde deerlendirdiniz. Ktphaneye ve lge'lilerin kafalarna ince bir etki yapldn siz fark ettiniz. Masann size kar birlemesine ramen yine de fikirlerinizden vazgemediniz. Ve sonunda da sava siz kazandnz. Kimse olay sizin gibi ak ak gremedi. Her eyi aka grmeyi srdreceinize inanyorum. Onun iin bence yine siz gitmeli ve dmann karsna dikilmelisiniz. Masadakilerin dncelerini anlayabilir miyim? Herkes birbirinin kafasn incelerken Gendibal durumu kavrad. Delarminin yenilgi, kendisinin de zafer annda, bu korkun kadn onu srgne gndermeye hazrlanyordu. Hem de ne kadar srecei belli olmayan bir grevle. Tabii Delarmi, Trantorda kalarak Masay, onun yardmyla kinci Vakf ve Galaksiyi kontrolne alacak ve belki de herkesi felakete srkleyecekti. Srgndeki Gendibal kinci Vakfn krizi atlatmasn salayacak bilgiyi toplamay baard takdirde herkes buna n ayak olduu iin Delarmiyi takdir edecekti. Gendibalin baars kadnn gcn arttracakt. Bu gzel bir manevrayd. Delarmi inanlmayacak bir abuklukla kendisini toplamt. Kadn artk btn Masaya hkim olmu ve Birinci Konumacnn bu yetkisini de onun elinden almt. Gendibal bunu dnrken Shandessin mthi fkesini sezerek dnd. Birinci Konumac hiddetini gizlemek iin hibir ey yapmyordu. Bundan da halledilen i krizin yerini bir yenisinin olaca anlalyordu. 36 Yirmi Beinci Birinci Konumac Quindor Shan- dess'in kendisiyle ilgili hayalleri yoktu. kinci Vakfn be yzyllk tarihini aydnlatan dinamik liderlerden olmadn biliyordu. Ama buna gerek de yoktu. Zengin Galaksinin sakin bir dneminde Masay kontrol altnda tutuyordu. Dinamik davranma zaman deildi. Bekleme oyunu oynamann zamanyd bu. Zaten kendisinden nceki Birinci Konumac da Quindor Shandess'i bu yzden semiti. Sen bir maceraperest deil, bir bilginsin, demiti Yirmi Drdnc Birinci Konumac. Bir maceraperest Plan mahvedebilir. Sen onu koruyacaksn. Korumalsn! te Masann parolas bu olmal. Shandess elinden geleni yapm ama pasif davranmak zorunda kalmt. Bazen bu tutumu zayflk saylmt. Sk sk liderlikten ayrlaca dedikodular karlm, yerine gemek isteyenler entrikalara kalkmlard. Birinci Konumac, Masadaki en gl kiiliin Delarmi'ninki olduunu biliyordu. Genlere zg o ate ve pervaszlna karn Gendibal bile kadnn karsnda geriliyordu. imdi de olduu gibi. Shandess, Seldon adna, dedi kendi kendine. Belki pasif bir adamm. Hatta zayfm. Ama Birinci Konumacnn bir yetkisi var! Benden ncekilerin hibiri bundan vazgemediler. Ben de vazgeecek deilim! Shandess konumak iin ayaa kalkt. Masadakiler hemen sustular. Lider konuma yapmak iin ayaa kalkt zaman kimse onun szn kesemezdi. Delarmi ve Gendibal bile. Shandess, Konumaclar, diye balad. Tehlikeli bir krizle kar karya olduumuzu kabul ediyorum. ok ciddi nlemler almalyz. Gidip dmann karsna dikilmesi gereken biri varsa o da benim Konumac Delarmi ba zellii olan o efkatiyle burada bana ihtiya olduunu syleyerek bir zr bulmaya alt. Ama aslnda gerek u: Bana ne burada ihtiya var, ne de baka yerde. Yalanyorum, yorgunum. Uzun bir sreden beri grevimden ekilmem bekleniyor. Belki de yle yapmam gerekiyor. Bu krizi de baaryla

atlattktan sonra istifa edeceim. Ama tabii yerini alacak kimseyi semek bir Birinci Konumacnn hakkdr. Bunu imdi yapacam ben de. Uzun bir sreden beri bir Konumac bu Masaya hkim oluyor. Gl kiilii sayesinde benim baaramadm bir eyi yapyor, yani liderlik ediyor. Tabii hepiniz de Konumac Delarmi'den sz ettiimi anladnz. Bir an durdu. Sadece sen, Konumac Gendibal, bu szlerimi honutsuzlukla karladn. Bunun nedenini sorabilir miyim? Gendibalin cevap verme hakkn kazanabilmesi iin yerine oturdu. Gen adam alak sesle, Honutsuzluk duymuyorum, Birinci Konumac, diye karlk verdi. Yerinize geecek kimseyi semek sizin hakknz. yle de yapacam. Bu krizi sona erdirecek nlemleri baaryla aldktan sonra buraya dndn zaman istifa edeceim. Yerime geecek kimse bu baarnn srdrlmesi iin gerekli siyaseti uygulayacak. Sylemek istediin bir ey var m, Konumac Gendibal? Gen adam usulca, Konumac Delarmi yerinize getii zaman, diye mrldand. Ona... Birinci Konumac sert bir tavrla gen adamn szn kesti. Konumac Delarmi'den sz ettim. Ama yerimi ona brakacam da sylemedim. imdi ne syleyeceksin? zr dilerim, Birinci Konumac. 'Ben grevden dndkten sonra Konumac Delarmi yerinize getii takdirde, demem gerekirdi. Onu ileride de, hibir koulda da yerime geirmeyeceim. imdi ne diyeceksin bakalm? Birinci Konumac, Delarmi'ye indirdii darbeyi dnerek sevindi. Baka zaman kadnn gururunu bu kadar krmay baaramazd. Ee, Konumac Gendibal, imdi ne diyeceksin? Aklm kart. Birinci Konumac tekrar ayaa kalkt. Konumac Delarmi bu Masaya hkim oldu ve liderlik etti. Ama Birinci Konumaclk iin gereken zellikler sadece bunlar deil. Konumac Gendibal bizim grmediimiz bir eyi farketti. Kendisine kar birlemi olan dman yelerin karsna kt ve onlar durumu yeniden dnmeye zorlad. Sonunda onlara fikirlerini kabul ettirdi. Konumac Delarminin, Golan Trevize'nin kovalanmas grevini Konumac Gendi- balin omuzlarna yklemesinin nedenleri konusunda baz kukularm var. Ama te yandan bu grevi ancak Konumac Gendibal baarabilir. Onun baarl olacandan eminim. Bu konuda sezgilerime gveniyorum. Ve Konumac Gendibal dnd zaman Yirmi Altnc Birinci Konumac olacak. Birdenbire yerine oturdu. Salonda bir kyamet koptu. Her kafadan bir ses kyordu. Birinci Konumac bu grltye aldrmad bile. Kaytszca nne bakyordu. Gerekli adm atmt. Ve imdi sorumluluktan kurtulmann ne rahatlatc bir ey olduunu dnyordu. Bunu daha nce yapmalydm. Ama yapamazdm. Yerime geecek kimseyi ancak imdi buldum... Birden kafas Delarmi'nin dnce dalgalarn ald. Shandess ban kaldrd. Seldon adna! Kadn pek sakindi ve glmsyordu. D krkl ve duyduu aresizlik belli olmuyordu. nk Delarmi savatan hl vazgememiti. Shandess, acaba kadnn ekmeine ya m srdm, diye kendi kendine sordu. Ama Delarmi baka ne yapabilir? 37 Bir yarar olsayd Delora Delarmi de d krkl ve aresizliini belli edecekti. Masay kontrol eden o kafasz bunaa ya da ansn yardm ettii o ahmak delikanlya bir darbe indirmek yle houna gidecekti ki! Ama o srada istedii hncn almak deildi. Kadn daha fazla bir ey istiyordu. Birinci Konumac olmak! Elinde tek koz kalmt. Bunu oynayacakt. Usulca glmseyerek ban kaldrd. Birinci Konumac, dedi. Demin Konumac Gendibalin de syledii gibi, yerinize geecek kimseyi semek sizin hakknz. Ben imdi Konumac Gendibalin grevinde baarl olmasna katkda bulunacam umduum iin konuuyorum: Dncelerimi aklayabilir miyim, Birinci Konumac? Shandess sert sert, Evet, aklayn, dedi. Delarmi ciddi bir tavrla ban edi. Artk glmsemiyordu. Gemilerimiz var. Bunlar teknoloji bakmndan Birinci Vakfnkiler gibi olaanst aralar deiller. Ama Konumac Gendibal onlardan birine binebilir. Onun pilotluktan anladn sanyorum. Hepimiz gibi yani. Galaksideki her nemli gezegende ajanlarmz var. Onu her yerde memnunlukla karlarlar. Ayrca Konumac Gendibal kendisini Katrkartlarndan korumasn da baaracaktr. nk tehlikenin iyice farknda. Ama Konumac Gendibalin

gerektiinden fazla bir tehlikeye atlmas gereksiz. Bu ii gizlice yapmaya almas, dmanlarmz gafil avlamas daha iyi olur. Onun lgeli bir tccar rol oynamasnn uygun olduunu dnyorum. Hepimizin de bildii gibi, Preem Palver de bir tccar rolnde Galaksiyi dolamt. Birinci Konumac, Preem Palverin belirli bir amac vard, diye anmsatt. Konumac Gendibal ayn durumda deil. Ama gerekirse onun uygun bir rol seeceinden eminim. Sayn Birinci Konumac, ben ok uygun bir rol nermek istiyordum. Bildiiniz gibi, Preem Palver karsyla birlikte yolculuk yapyordu. Yannda karsnn olmas onun tam bir taral olduunu dnmelerini salyordu. Bylece kimse kendisinden kukulanmyordu. Gendibal, Ben evli deilim, dedi. Kadn arkadalarm oldu. Ama onlarn eim rolne kmak steyeceklerini sanmyorum. Delarmi, Bunu herkes biliyor. Konumac Gendibal, diye cevap verdi. Ama yannzda bir kadn oldu mu, herkes onun karnz olduunu sanr. Bu rol iin bir gnll bulunacandan eminim. Biz gereken belgeleri salarz. Bence yannza bir kadn almalsnz. Gendibal'in bir an nefesi kesildi. Bu kadnn demek istedii... Yoksa baarya paylamak iin bu yola m bavuruyor? Birinci Konumacl benimle paylamak niyetinde mi? fkeyle, Konumac Delarminin szleri gururumu okuyor, diye homurdand, Yani kendisi... Delarmi kahkahayla glerek Gendibal'e ilk kez deta sevgiye yakn bir duyguyla bakt. Gen adam onun tuzana dm ve aptalca davranmt. Masa bunu hibir zaman unutmayacakt. Delarmi, Konumac Gendibal, dedi. Bu grevi paylamaya kalkarak kstahlk edecek deilim. O sizin greviniz, sadece sizin. Birinci Konumaclk da sizin, yalnzca sizin olacak. Beni birlikte gtrmeyi isteyeceiniz hi aklma gelmezdi. Akas, Konumac, bu yata artk erkeklerin balarn dndrdm pek sanmyorum... Masadakiler gldler. Birinci Konumac bile glmsediini gizlemeye alt. Gendibal darbeyi hissetti ve Delarmi gibi neeyle konumaya alt ama bouna. O halde kimi neriyorsunuz? Dorusu benimle birlikte gelmek isteyeceinizi dndm yoktu. Siz ancak Masada baarl oluyorsunuz. Galaksinin karmak ileri size gre deil. Delarmi ban sallad. Haklsnz Konumac, ok haklsnz. Ben yine lgeli bir ifti rol oynamanzdan sz edecektim. Buna gerek havas verebilmek iin yannza bir lge'li kadn almalsnz. Bundan daha iyisi olur mu? lgeli bir kadn m? Gendibal ikinci kez yine gafil avlanm ve bu da Masann houna gitmiti. Delarmi konumasn srdrd. u lge'li kz kastediyorum. Sizi dvlmekten kurtaran kyly. Size taparcasna bakan o ifti kz. Kafasn incelediiniz ve farkna varmadan sizi ikinci kez dvlmekten daha byk bir tehlikeden kurtaran o kz. Onu yannza aln. Gendibal hemen bu teklifi red etmek istedi. Ama Delarmi'nin de bunu beklediinin farkndayd. Bylece Masadakiler daha da eleneceklerdi. Birinci Konumac, Delarmiye bir darbe indirmek iin abalarken yerine Gendibalin geeceini sylemekle hata etmiti. Gendibal yelerin en genciydi. Masay kzdrm, sonra da sulanmaktan kurtulmutu. Onlar gerekten gurur krc bir duruma drmt. imdi hepsi de onun Shandessin yerine geeceini dnerek fkeleniyorlard. Bu fkelerini yenmek kolay olmayacakt. Ama imdi Delarmi onu gln bir duruma drm ve bu da Konumaclarn pek houna gitmiti. Kadn bu durumdan yaralanarak dierlerini Gendibalin Birinci Konumacla getirilemeyecek kadar gen ve tecrbesiz olduuna kolaylkla ikna edecekti. Gendibal, Trantordan ayrldktan sonra Masadakiler Birinci Konumacya fikrini deitirmesi iin bask yapacaklard. Shandess caymad takdirde Gendibal Birinci Konumac olacak, ama dier yelerin dmanca kar koymalar yznden hibir ey baaramayacakt. Gen adam bir anda btn bunlar kavrad ve hi duraklamadan cevap verdi. Konumac Delarmi, sezgi gcnze hayranm. Ben de hepinize srpriz yapmay dnyordum. Gerekten de o lge'li kz yanma almay istiyordum. Ama ileri srdnz o ok nemli neden yznden deil. Hepiniz Novi'nin kafasn incelediniz. alacak kadar zeki, berrak, basit, tertemiz bir kafa onunki. Dierleri bu beyne uzandklar zaman her seferinde bir iz brakacaklar. Bence Novi olaanst bir erken alarm sistemi grevi yapacak. Bilmiyorum, bu hi aklnza geldi mi. Konumac Delarmi? Novi'nin kafas sayesinde beyin gc kullanan birinin yaknmda olduunu anlayacam. Kzn kafas bunu bana, benimkinden daha nce haber verecek.

Hayret dolu bir sessizlik oldu. Gen adam neeyle, Ah, anlalan bunu hibiriniz dnmemisiniz, dedi. Neyse, nemli deil. zninizle, artk gideceim. Kaybedecek zamanmz yok. stnl nc kez yitiren Delarmi, Bir dakika, diye bard. Ne yapmak niyetindesiniz? Gendibal hafife omuz silkti. Ayrntlara girmeye ne gerek var? Masadakilerin ne kadar az bilgisi olursa, Katr-kartlarnn onlara saldrma tehlikesi o lde azalr. Sanki yelerin gveni kendisi iin her eyden nemliymi gibi konumutu. Bu fikri kafasna doldurdu ve dierlerinin bunu grmelerine izin verdi. in iin de, bu gururlarn okayacak, dedi. Daha da nemlisi, ne yapacam gerekten bilip bilmediimi dnmeyecekler... 38 Birinci Konumac o akam Gendibal'le zel bir grme yapt. Haklydn. Kafann yzeyinden biraz derine inmek zorunda kaldm. Aklamamn bir hata olduunu dndn anladm o zaman. Kadnn suratndaki o sevimsiz glmseyii silmek, sk sk rolm rahata elimden ald iin onu cezalandrmak istiyordum. Gendibal usulca, Durumu nce bana gizlice asaydnz daha iyi olurdu, dedi. Ondan sonra da dnm bekleseydiniz... Ama o zaman Delarmiyi sarsamazdm ki. Biliyorum bir Birinci Konumacnn byle amalar olmamal. Bu durum kadn engellemeyecek ki, Birinci Konumac. Yerinize gemek iin yine entrikalar evirecek. Belki bu kez salam bir nedeni de olacak. Bazlarnn adayl red etmem gerektiini syleyeceklerinden eminim. Masadaki en stn beynin Konumac Delarmi'nin olduu iddialarn rtmek kolay olmayacak. Onun stn bir Birinci Konumac olaca iddialarn da. Shandess sylendi. Masadaki en stn beyin! Ama Masadan uzaklat zaman hi de yle deil. Kadn dier Konumaclardan baka gerek dman tanmyor. Aslnda onun hibir zaman Konumac seilmemesi gerekirdi. Dinle, Gendibal, lge'li kz gtrmeni yasaklamam gerekiyor mu? Delarmi bu konuda seni keye kstrd. Hayr, hayr. Noviyi neden gtrmeyi istediimi aklarken doruyu sylyordum. O gerekten erken alarm grevi yapacak. Beni bunu fark etmeye zorlad iin Konumac Delarmi'ye kar minnet bile duyuyorum. Kz ok iime yarayacak. Bundan eminim. yi yleyse. Ha, aklma gelmiken... Ben de yalan sylemiyordum. Bu krizi sona erdirmek iin gerekeni yapacandan eminim. Tabii sezgilerime gvenebilirsen... Gvenebileceimi sanyorum, nk ben de sizinle ayn fikirdeyim. Size sz veriyorum. ndirilen darbelere daha iddetle karlk vereceim. Katr-kartlar da. Konumac Delarmi de ne yaparsa yapsn, geri dnecek ve Birinci Konumac olacam. Gendibal konuurken duyduu memnunluu da inceliyordu. Bir tek gemiyle uzaya almay neden bu kadar istiyorum? Niin byle seviniyorum? Tabii bunun nedeni hrs. Preem Palver de vaktiyle byle eyler yapm. Stor Gendibalin de ayn eyleri yapabileceini gstermek istiyorum. Ama bu hrstan da te bir ey. Savama arzusu mu? Olgunluk a boyunca geri kalm bir gezegende bir kede saklanan bir insann heyecan duyma istei mi? Gendibal bu sorularn yantlarn kesinlikle bilmiyordu. Ama gitmeyi ok istediinin farkndayd. ON BR

Sayshell 39 Janov Pelorat hayatnda ilk kez Trevize'nin mikro-srama diye tanmlad bir eyden sonra parlak bir yldzn bir kre halini almasn izledi. nsanlarn yaad drdnc gezegen Sayshell gnler getike ar ar bymeye ve dikkati ekmeye balad. Bilgisayarn hazrlad Sayshell haritas, Peloratn kucanda

tuttuu ekranda grlyordu. Trevize birok dnyay grm olan kimselere zg gvenle, Hemen dikkatle bakmaya balama, Janov, diye onu uyard. nce giri istasyonundan gememiz gerekiyor. Bu da skc olabilir. Pelorat ban kaldrd. O sadece bir formalite deil mi? yle ama yine de skc olabilir. Ama artk bartayz. Tabii. Bu gememize izin verileceini gsterir. Ama nce ekoloji dengesi sorunu var. Her gezegenin ekolojisi kendisine zg bir ey. Bu dengenin bozulmasn istemiyorlar. Bu yzden her gemiyi, istenmeyen organizmalar ya da mikroplar bulunup bulunmadn anlamak iin aratryorlar. Bu mantkl bir nlem. Evet, yok. Onlar da bunu anlayacaklar. Sayshell'in Federasyonumuzdan olmadn da unutma. Bamsz olduklarn kantlamak iin biraz zorluk karacaklardr. Kk bir gemi onlar incelemek iin yaklat. Sayshellli gmrk memuru Uzak Yldza geti. Trevize resmi bir tavrla, Bu, Terminus'tan Uzak Yldz gemisi, diye aklad. te geminin belgeleri. Silahmz yok. Bu zel bir tekne. u benim pasaportum, bu da yolcunun ki. Biz turistiz. Gmrk parlak renklerden olumu bir niforma giymiti. En ok krmz gze batyordu. Adamn kk bir sakal vard, enesinden iki yana doru uzanacak ekilde ayrmt. Vakf gemisi mi bu? Trevize Evet, efendim, dedi. Vakf gemisi. zel bir tekne. ok gzel. imdi konimentonuzu verin. Neyi vereyim? Konimentonuzu. Yknz nedir? Ah, ykm m? te liste. Sadece kiisel eyalarmz var. Buraya ticaret yapmaya gelmedik. Size basit turistler olduumuzu syledim. Memur merakla etrafna baknd. Bir turist iin fazla lks bir gemi. Trevize neeli bir tavr taknd. Vakf standartlarna gre pek de yle saylmaz. Halim vaktim yerinde, byle bir gemi iin gereken paray verebilirim. Bundan yararlanacam m ima ediyorsunuz? Sayshellli Trevizeye bir gz att, sonra da ban evirdi. Vakfl bu szlerin anlamn yorumlamak iin bir an duraklad. Sonra kararn verdi. Hayr, size rvet teklif etmiyordum. Bunu yapmam iin hibir neden yok. Zaten siz de rvet alacak birine benzemiyorsunuz. sterseniz gemiyi aratrabilirsiniz. Memur cep kayt makinesini kapatt. Buna gerek yok. Gemi bulac organizmalar iin aratrld bile.. Ve temiz kt. Uzak Yldza bir radyo dalgas ayrld. Bu yaklama n olarak kullanlabilir. Gemiden ayrld. Btn ilem sadece on be dakika srmt. Pelorat alak sesle sordu. Bamza dert aabilir miydi? Gerekten de rvet vermemizi mi bekliyordu? Trevize omzunu silkti. Gmrklere bahi vermek Galaksi kadar eski bir dettir. kinci bir giriimde bulunsayd, ona para verecektim. Ama galiba adam bann bir Vakf gemisiyle derde girmesini istemedi. stelik lks bir gemi bu. Bizim sevgili acuze Belediye Bakanmz Vakf adnn bizi her yerde koruyacan sylerken yanlmam. Bu i daha uzun srebilirdi. Neden? Adam istediklerini rendi ya. Evet. O bizi uzaktan radyoyla incelemek nezaketini gsterdi. Ama isteseydi gemiyi bir el makinesiyle dolard ve bu i de saatler alrd. kimizi de hastaneye gnderir ve orada gnlerce kalmamza neden olurdu. Ne? Ama, aziz dostum... Telalanma! Byle yapmad. Yapacan dndm ama yle olmad. Artk gezegene inmekte serbestiz. Acaba geminin saatini gezegeninkine gre ayarlasak m? Sayshellde bunu gerektirecek kadar uzun bir sre kalacak myz? Bu ne yapmay dndmze bal sanrm. Burada ne yapacaz, Golan? Grevimiz Gaiay bulmak. Bunun ne kadar sreceini de bilmiyorum. Pelorat, Kol saatlerimizi yerel zamana gre ayarlayalm, dedi. Geminin saatine dokunmayalm.

yi fikir... Trevize altlarnda uzanan byk gezegene bakt. Daha fazla beklememize gerek yok. Bilgisayar bize ayrlan radyo dalgasna gre ayarlayacam. Sayshell'e inelim, Janov. Bakalm neler bulacaz? Gemi alalmaya balarken Trevize hl Sayshell'i inceliyordu. Oraya hi gelmemiti ama Sayshell Birliinin son yzylda Vakfa kar gitgide daha dmanca bir tacir takndn biliyordu. Gmrkten bu kadar abuk gemeleri onu hem artm, hem de biraz endielendirmiti. Bu pek de mantkl gelmiyordu ona. 40 Gmrk Memurunun ad Jogoroth Sobhaddarthayd. Hayatnn yarsn hemen hemen bu istasyonda geirmi saylrd. Bu yaama bir itiraz yoktu. Bu sayede ayda bir otuz gn kitaplarn okumak, mzik dinlemek, karsyla yeni yetien olundan uzaklama frsatn buluyordu. ki yl nce gmrk mdrlne getirilen adam ryalara fazla inanyor, bu da Sobhaddartha'y sinirlendiriyordu. Garip hareketleri iin bir neden gstermeyen, sadece, Bana ryamda byle emredildi, diyen bir adama kolay kolay dayanlamazd. Aslnda Sobhaddarthann bu iddiaya inand yoktu, ama bunu yksek sesle sylemekten kanyordu. nk Sayshell'de ok kimse psiik konularda kukuculuu ho karlamamaktayd. Sobhaddartha bu pheleri yznden maddeci damgasn yiyebilir ve bu da yaklaan emekliliini tehlikeye drrd. Adam enesindeki ift sakaln iki eliyle svazlayarak grltl grltl ksrd. Hi de uygun olmayan bir kaytszlkla, Kastedilen gemi o muydu, sayn mdr? diye sordu. Ad Namarath Godhisavatta olan mdr o srada bilgisayar bantlaryla meguld. Hangi gemi? Uzak Yldz. Vakf gemisi. Biraz nce gezegene inmesine izin verdiim, her adan holografi alnan o tekne. Ryanzda grdnz o muydu? Godhisavatta ban kaldrd. Ufak tefek, koyu kahverengi gzl bir adamd. Gzlerinin etrafndaki ince krklara glme huyu neden olmamt. Neden sordun? Sobhaddartha dikleerek siyah gr kalarn att. Ben mrmde yle bir gemi grmedim. Bence onlar Vakf ajan. Mdr arkasna yasland. Buraya bak, sana fikrini sorduumu hi hatrlamyorum. Ama sayn mdr, bir vatansever olarak... Godhisavatta kollarn kavuturarak memuruna dik dik bakt. Ban derde sokmak istemiyorsan, sana sylenilenleri, fikrini aklamadan yaparsn. Yoksa emekliye ayrldn zaman aylk alamazsn. Bunu salarm. zerine vazife olmayan konularda fazla konutuun takdirde de yaknda emekliye ayrlrsn. Sobhaddartha yavaa, Evet, efendim, diye mrldand. Sonra kuku uyandracak kadar itaat dolu bir sesle ekledi. kinci bir geminin grnt alanmza girdiini haber vermek grevlerimden biri saylyor mu? Mdr fkeyle, Haber verdin ite, diyerek iine dnd. Sobhaddartha daha da byk bir alakgnlllkle, Bu gemi biraz nce inmesine izin verdiim tekneye ok benziyor, diye aklad. Godhisavatta ellerini masaya dayayarak ayaa kalkt. kinci bir gemi mi? Sobhaddartha iin iin gld. Nikhsz bir birlemeden dnyaya gelmi olan falan filan mdrn ryasnda iki gemi birden grmedii anlalyordu. yle, efendim. imdi yerime dnerek emirlerinizi bekleyeceim. Ve... Evet? Sobhaddartha dayanamad. Emekli ayln tehlikeye atmay gze alarak, Yanl geminin gemesine izin vermediimizi umarm, efendim, dedi. 41 Uzak Yldz Sayshell gezegeninin yukarsndan ilerlerken, Pelorat da manzaray bylenmi gibi seyrediyordu. Bulut tabakas Terminus'takinden daha ince ve dank olduu iin aas iyice grlyordu. Bir hayat izi yoktu Sayshellde. Sanki ller, bozkrlar, dalk blgeler ve tabii, okyanuslardan oluan bir dnyayd bu.

Pelorat, Hibir canl yok, diye mrldand. Trevize, Bu ykseklikten canllar gremezsin, diye aklad. Alalrken topraklarn yeil bir renge dntn greceksin. Ama ondan nce gezegenin karanlk tarafnda klarn prldadn fark edeceksin. Gerekten de yle oldu. Gezegenin evresinde son kez dolarlarken, gen adam kent olduklarn syledii baz yerleri iaret etti. Buras fazla kentlemi bir dnya deil. Sayshell Birliine daha nce gelmedim. Ama bilgisayarn verdii bilgiye gre, bu insanlar gemie fazla ballar. Btn Galaksi iin teknik, Birinci Vakf anlamna geliyor. Vakftan holanmayan gezegenler de nedense gemilerine skca sarlyorlar. Tabii sava silahlar dnda. Sayshell'in bu bakmdan ok modern olduu kesin. Ah, Golan, kt bir eyler olmasn? Sonuta biz Vakflyz. Dman gezegenine inmek... Buras dman gezegeni deil, Janov. Korkma, bize nezaketle davranacaklar. Sadece Vakftan holanmyorlar, ite o kadar. Sayshell Vakf Federasyonunun yesi deil. Bu yzden bamszlklaryla gururlanyorlar. Vakftan daha zayf olduklarn ve bu duruma gz yumduumuz iin bamsz kaldklarn bildikleri iin bizden nefret ediyorlar. Pelorat'n can skld. Yine de ho olmayan eylerle karlaacaz, sanrm. Trevize, Hi de deil, dedi. Ben Sayshell hkmetinin resmi tavrndan sz ediyorum. Gezegendeki kiiler de birer insan. Nazik davranr ve Galaksinin Efendileri tavrlar taknmazsak, onlar da bir sorun karmazlar. Dosta davranrlar. Sayshelle buray Vakf ynetimine almak iin gelmedik. Biz turistiz, Sayshell konusunda da turistlerden beklenecek sorular soracaz. Frsat bulduumuz takdirde biraz eleneceiz, rahatlayacaz. Burada birka gn kalp etraf inceleyebiliriz. Belki kltrleri ilgi ekici dir. Yemekleri lezzetli, doa gzel... Ve hi olmazsa belki de ekici kadnlar yayordur burada. Bol paramz var. Pelorat kalarn att. Ama aziz dostum... Trevize, Yapma, canm, dedi. O kadar yal deilsin. Kadnlar seni ilgilendirmiyor mu? Bir zamanlar bu rol uygun biimde oynardm. Ama bence imdi sras deil. Bir grevimiz var. Gaia'y bulmak istiyoruz. Elenmeye bir itirazm yok. Gerekten yok. Ama baz ilikilere giriecek olursak belki yakamz kolay kolay kurtaramayz. Profesr ban sallayarak uysalca ekledi. Trantor'daki Galaksi Kitaplnda pek zevkli saatler geireceimden ve oradan kmak istemeyeceimden korktun deil mi? Kitaplk benim iin ne kadar nemliyse, kara gzl ekici bir kz da senin iin o denli nemli sanrm. Ya da be alt kz. Trevize, Ben sefahat dkn biri deilim, Janov, diye cevap verdi. Ama her eyden elimi eteimi ekmeyi de istemiyorum. Pekl. Sana Gaia iiyle ilgileneceime sz veriyorum. Ama ho biriyle karlarsam, normal bir biimde davranmamak iin de hibir neden gremiyorum. Gaiaya her eyden fazla nem verirsen... Vereceim. Ama unu da unutma: Kimseye Vakfl olduumuzu sylemeyeceiz. Tabii yanmzda Vakf paras var ve Terminus lehesiyle konuuyoruz. Onun iin de Vakfl olduumuzu anlayacaklar. Ama bundan sz etmezsek, Sayshellliler de yerleri yurtlar belli olmayan yolcularmz gibi rol yapar ve dosta davranrlar. Vakfl olduumuzu tekrarlayp durursak bizimle terbiyeli terbiyeli konuur ama fazla bir ey sylemez, bizi hibir yere gtrmez, hibir ey gstermez ve yanmza bile pek sokulmazlar. Pelorat iini ekti. Ben insanlar hibir zaman anlayamayacam. Canm, bu zor bir ey deil ki. Kendine yle yakndan bir bak, o zaman bakalarn da anlarsn. imdi manzaray seyret. Biraz sonra ineceiz. Emin ol, hibir rahatszlk hissetmeyeceksin. Bilgisayar ve ben her eyi halledeceiz. Golan, bana kzma. Gen bir kadn... Unut bunu. Brak da u inile ilgileneyim. Pelorat dnerek gezegene bakt. Ayak basaca ilk yabanc dnyayd bu. Tarihi bu yzden biraz korkuyordu. Oysa aslnda Sayshell de bu gezegende domam olan insanlarn yerletii milyonlarca dnyadan biri, diye dnd. Hepsi ayn durumda. Ama bir teki dnda! Korku ve zevkle rperdi. 42

Uzay Liman, Vakf llerine gre byk saylmazd. Ama bakmlyd. Trevize, Uzak Yldzn balanmasn seyretti. Onlara fazla ayrntl, ifreli bir makbuz da verdiler. Pelorat alak sesle, Gemiyi burada m brakacaz? diye sordu. Trevize bam sallayarak elini profesr yattrmak ister gibi onun omzuna koydu. Endielenme. Trevizenin kiralad yer tatna bindiler. Gen adam zerinde kentin plan bulunan dmeye bast. Gezegenin bakenti Sayshell. Kent, gezegen, gne... hepsi de ayn ad tayor. Sayshell. Pelorat srar etti. Gemi iin endieleniyorum. Trevize, Endielenecek bir ey yok ki, dedi. Bu gece gemiye dneceiz. Burada birka gn kaldmz takdirde geceleri Uzak Yldzda yatacaz. Ayrca uzay limanlaryla ilgili sistemler aras bir kural da vardr. Bu, sava zamannda bile bozulmaz. Bar amalarla gelen uzay gemilerine kimse dokunmaz. Ayrca bilgisayara emir verdim. Gemiye bize benzemeyen biri girerse ldrlecek. Bunu Uzay Liman yneticisine de akladm. 'Sayshell kenti havalimannn btn Galakside pek drst ve gvenli bir yer olarak tanndn biliyorum, dedim. 'Buna sayg gstermeyi ve aygt kapatmay isterdim. Ama bu yeni bir model. Aygtn nasl durdurulacan bilmiyorum. Herhalde adam buna inanmad? Tabii inanmad. Ama inanm grnmekten baka yapabilecei bir ey yoktu. Yoksa hakarete uradn dnmesi gerekecekti. Bu bakmdan da bir ey yapamayaca iin kk decekti. Bunu da istemedii iin en kolay yolu seti. Yani grnte bana inand. Bu yer tatnda mikrofon olmadn nereden biliyorsun? Byle bir ey olacan dndm. Bu yzden bana bir tat teklif ettikleri zaman ben bir bakasn setim. Diyelim ki, bunun iinde bir mikrofon var. Biz kt bir ey sylemiyoruz ki. Pelorat mutsuzca, Bunu nasl syleyeceimi bilmiyorum, diye mrldand. ikyet etmek terbiyesizlik olacak. Ama burada bir koku var. Arabada m? Hava limannda da, tatta da. Pencereleri aabilir miyiz? Trevize gld. Belki kontrol panelindeki hangi dmeye baslmas gerektiini tahmin edebilirim. Ama bunun da bir yarar olmaz. Btn gezegen kokuyor. ok rahatsz m oldun? Koku fazla deil. Ama fark ediliyor... tiksinti verici bir ey. Btn dnya byle mi kokuyor? Senin hibir gezegene gitmediini hep unutuyorum. nsanlarn yaadklar her dnyann kendisine zg bir kokusu vardr. Buna genellikle bitkiler neden olur. Ama insanlarla hayvanlar da katkda bulunurlar. Ve hi kimse bir dnyaya ilk indii zaman burnuna gelen kokudan holanmaz. Ama buna alacaksn, Janov. Birka saat sonra kokuyu fark bile etmeyeceksin. in kts nedir biliyor musun? Sonunda kendi dnyana dnmen. Neden? Sen Terminusun kokmadn m sanyorsun? Bizim gezegen de kokuyor mu? Hem de nasl! Baka bir gezegene altktan sonra Terminus'un pis kokusu seni artacak. Eskiden uzun bir sre sonra Terminusa dndmz zaman btn mrettebat, 'plmze geldik,' diye barrlard. Pelorat'n yznde tiksinti dolu bir ifade belirdi. O srada kentin d mahallelerine girdiler. Tarihi hafife titredi. Kent yaplarn pek beenmedim. Trevize uzay yolculuuna alk insanlarn kaytszlyla, Zevk meselesi, dedi. Sahi, nereye gidiyoruz? Gen adam hafif bir fkeyle, Bu tattaki bilgisayarn bizi turist merkezine gtrmesini salamaya alyorum, diye aklad. Orada ne yapacaz, Golan? Bir kere biz turistiz. Normal olarak oraya gitmemiz gerekir. Sonra... Gaia konusunda nereden bilgi alacaz? Pelorat, niversiteden, dedi. Bir antropoloji kurumundan ya da mzeden. Aradn bilgiyi turist merkezinde bulamazsn.

Yanlyorsun. Turizm merkezinde entellektel insanlar gibi davranacak ve heyecanla kentteki niversite ve mzelerin bir listesini isteyeceiz. Tarih, Galaktografi, mitoloji, antropoloji ve aklna gelebilecek dier konularda kimlere bavuracamz soracaz. Pelorat sesini karmad. Yer tat dnemeli yollardan ilerledikten sonra bir park y erine girdi. Sayshell yazs pek okunmuyordu. Ama neyse ki, buradaki levhann altna Standart Galaksi harfleriyle, Sayshell Turist Merkezi, yazlmt. Binann cephesi ok gsteriliydi ama ierisi pek de geni saylmazd. Kalabalk da deildi. Yanlarda bekleme blmeleri vard. Bunlardan birinde bir adam kk bir aygttan kan haber eritlerini okuyordu. Dier bir blmedeyse iki kadn kk fayans paralar ve iskambillerle karmak bir oyun oynamaktaydlar. Pek byk bir kontuarn arkasnda ccelemi gibi duran bir Sayshell'li memur bekliyordu. Srtnda renk renk kareli bir klk vard. Pelorat ona hayretle bakarak fsldad. Bu adamlarn ok renkli klklara dkn olduu belli. Trevize, Evet, dedi. Bunu ben de fark ettim. Ama moda dnyadan dnyaya, hatta blgeden blgeye deiiyor. Tabii zamanla da. Her eyi olduu gibi kabul etmelisin, Janov. Profesr iini ekti. yle yapmak zorundaym sanrm. Ama bizim moday tercih ediyorum Hi ol mazsa insanlarn gz sinirlerini uyarmyor. oumuz gri elbiseler giydiimiz iin mi? Bu da baz kimseleri rahatsz ediyor. Bundan 'kirli renklere merak' diye sz edildiini de duydum... Neyse... Gel Janov. ki yolcu kontuara doru giderken blmedeki adam haber eritlerini brakt. Ayaa kalkarak onlara doru geldi. Glmsyordu. Kl grinin eitli tonlarndayd. Trevize nce ondan yana bakmyordu. Sonra gen adam fark ederek durdu. Derin bir nefes ald. Galaksi adna! Kalle dostum Compor! ON K

Ajan 43 Terminus Encmen yesi Munn Li Compor elim kararszca Trevizeye uzatt. Ama gen adam bu ele serte bakt. Ve Comporla el skmaya yanamad. Sanki havada bir noktayla konuuyormu gibi, Yabanc bir gezegendeyim, diye homurdand. Huzuru bozduum iin hapse atlmak istemiyorum. Ama bu adam bir adm daha yaklarsa bu tehlikeyi bile gze alacam. Compor birdenbire durdu. Kararszca Pelorata bir gz attktan sonra alak sesle, Bana konuma frsat vermeyecek misin? dedi. Olanlar aklama frsat? Beni dinler misin? Pelorat kalarn atm, bir Trevizeye bakyordu, bir Compora. Ne oluyor, Golan? Bu uzak dnyaya gelir gelmez bir tandnla m karlatn? Trevize gzlerini Compora dikmiti ama profesre cevap verdiini belirtmek iin vcudunu hafife dndrd. Biiminden de anlayacan gibi, o bir insan. Bu insan bir zamanlar Terminustaki en yakn arkadamd. Ben arkadalarma gvenirim. Ona da gvendim. Ona dncelerimi akladm. Belki bunlar herkese aklanmamas gereken fikirlerdi. O da bunlar btn ayrntlaryla ilgililere aklad. Bunu bana haber vermek zahmetine bile katlanmad. O yzden kurulan tuzaa kolaylkla dtm ve ite imdi o nedenle srgndeyim. Ve imdi bu... insan... hl dostluk iddiasnda. Compora dnerek parmaklarn salarnn arasna soktu. Buraya bak! Sana sormak istediim bir ey var. Burada iin ne? Galaksideki milyonlarca dnya arasnda buray nasl setin? Ve niin imdi buradasn? Comporun uzatm olduu eli yanna dt ve yzndeki glmseme silindi. O eski gvenli tavrlar da kaybolmutu. imdi otuz drt yandan daha gen duruyordu. zgn gibi de bir hali vard. Her eyi aklayacam. Ama bandan balayarak. Trevize etrafna abucak bir gz att. Burada m? Gerekten burada m konumak istiyorsun? Yalanlarn yeterince dinledikten sonra seni burada yere devirmem houna gider mi?

Compor ellerini havaya kaldrd. Bana inan, en gvenli yer buras. Trevizenin ne syleyeceini fark ederek abucak ekledi. Ya da inanma. Bu nemli deil. Sana gerei sylyorum. Gezegene senden birka saat nce indim ve etraf inceledim. Bu Sayshell'liler iin zel bir gn. Bir nedenle Meditasyon Gn olarak seilmi. Hemen herkes evinde ya da olmas gerekiyor. Burasnn ne kadar bo olduunu gryorsun. Her gn byle olduunu sanmyorsun ya? Pelorat ban sallad. Ben de burasnn neden byle bombo olduunu dnyordum. Trevizenin kulana eilerek fsldad. Brak da konusun, Golan. Zavall pek zgn. Belki zr dilemeye alyor. Ona bu frsat vermemek hakszlk olur. Trevize, Profesr Pelorat seni dinlemeyi ok istiyor, dedi. Onun bu isteini yerine getirmem gerekir. Ama ltfen ksa kes. Bu, tepemin atmas iin uygun bir gn olabilir. Herkes meditasyon yaptna gre, belki karacam kavga yasa koruyucularnn buraya komalarna neden olmaz. Compor heyecanla, Bana yumruk atmak istiyorsan, bunu yap, diye karlk verdi. Kendimi savunmayacam bile. Haydi vur, ama beni dinle. Haydi konu yleyse. Seni bir sre dinleyeceim. Golan, bir kere... Bana ltfen, 'Trevize diye hitap et. Seninle eski dostluumuz yok artk. Trevize, beni dncelerine inandrmay ok iyi baardn... Sen de bunu ok iyi sakladn. Seni elendirdiime yemin edebilirdim. Fikirlerinin ok sarsc olduunu kendi kendimden bile saklamak istediim iin eleniyormuum gibi bir tavr takndm. Dinle, u blmelerden birine oturalm. Buras bo ama birileri gelebilir. Bo yere dikkatleri zerimize ekmeyelim. Blmelerdeki koltuklara oturur oturmaz, bunlar vcutlarnn biimini ald, Pelorat'n ardn ve kalkmay dndn sezen Compor, Endielenmeyin, profesr, dedi. Sayshellliler baz bakmlardan bizden ileriler. Buras rahatla nem veren bir dnya. Trevizeye dnerek daha rahat bir tavrla konumaya balad. Beni ok sarstn. kinci Vakfn varolduuna inanmama yol atn. Bu da korkun bir eydi. kinci Vakf varolduu takdirde yeleri seni susturmaya almayacaklar myd? Tehlikeli olduun iin seni ortadan kaldrmayacaklar myd? Ben de sana inanm gibi davranrsam ayn tehlikeyle karlaacaktm. Gr am anlyor musun? Sadece karmda bir korkak olduunu anlyorum. Compor mavi gzlerini fkeyle at. Kitaplardaki gibi kahramanlk etmenin ne yarar olur? Sen de, duygu ve dnceleri ynlendirme gc olan bir rgte kar gelebilir miyiz? Etkili bir biimde savamak iin bu bilgimizi saklamamz gerekir. Ve sen bu bilgini gizledin ve imdi de gvendesin. yle mi? Ama bunu Belediye Bakan Brannodan saklamadn. Bu pek tehlikeli bir davran deil miydi? Evet. Ama buna deeceini dndm. Aramzda konumak sadece kafalarmzn kontrol aitna alnmasna ya da belleklerimizin tmyle silinmesine neden olurdu. Ama Belediye Bakanyla konutuum takdirde... O babam iyi tanrd... Senin fikirlerinden yararlanarak Brannoyu ikna edersem. Vakf harekete geebilirdi. Artk Katr zamanndaki kadar aciz deiliz. Bir ey yaplmasa bile hi olmazsa bu tehli keli bilgi daha yaylm olurdu. O zaman ikimizin karlat tehlike de azalrd. Trevize alayl alayl mrldand. Vakf tehlikeye atalm ama biz gvende olalm. te vatanseverlik buna denir. Bu en kt olaslkt. Ben en iyisinin olacan umuyordum. Comporun alnnda ter taneleri belirmiti. Trevize'nin acmasz hor grsyle bouuyor gibiydi. Ve bana bu zekice plann aklamadn. Aklamadm ve bu yzden de zlyorum, Trevize. Branno bana bunu sana sylemememi emretti Bildiin her eyi renmek istediini, ama szlerinin bakalarna aktarldn anladn an dilini tutacan syledi. Cok haklym! Belediye Bakannn seni tutuklatp gezegenden sreceini bilemezdim. Branno, Encmen yeliinin beni koruyamayaca uygun bir an bekliyordu. Bunu da tahmin edemedin mi?

Nasl ederdim? Sen edebildin mi? Brannonun dncelerimi rendiini bilseydim, tahmin ederdim. Compor ani bir kstahlkla, Sonradan byle sylemek kolay, dedi. imdi benden ne istiyorsun? Sonradan konumak senin iin de kolay. Yaptm hatay dzeltmek istiyorum. Bilmeden sana verdiim zarar gidermek. Trevize, Ah, ne kadar iyisin, dedi alayla. Ama ilk soruma cevap vermedin. Buraya nasl geldin? Ayn gezegene nasl dtk? Compor, Bunun yant basit, diye aklad. Seni izledim. Hiper-uzayda m? Gemim bir dizi srama yapt srada m? Compor ban sallad. Bunun olaanst bir yan yok ki. Gemim seninkinin ei. Bilgisayar da yle. Bildiin gibi vaktiyle bir geminin hangi yne doru gideceini sezerdim. nsezimle bilgisayar bir araya gelince bu sorun da zld. Ve kente benden nce geldin, yle mi? Evet. Ben ekimden yararlanarak diklemesine indim. Sen radyo dalgasna balanarak helezon biimi ini yaptn. Bakente geleceini tahmin ediyordum. Sayshell'li memurlarla ban belaya girebilirdi. Eh... Compor birden pek sevimli bir tavrla gld. Trevize neredeyse bir an o eski dostluu duyacakt. Ben her zaman bir korkak gibi davranmam ki. Trevize kendisini toplad. Benimki gibi bir gemiyi nereden buldun? Sen nasl bulduysan yle. O ihtiyar... yani Belediye Bakan verdi. Neden? Seninle ak konuuyorum. Bana seni izleme grevi verildi. Branno nereye gittiini ve neler yaptn renmek istiyordu. Herhalde ona sadakatle raporlar veriyorsun. Yoksa Branno'ya da m kallelik ettin? Ona durumu bildirdim. nce izini kaybettiimi sylemeyi dndm. Ama bana inanmayacakt. yle deil mi? stelik kimbilir ne kadar zaman Terminus'a dnemeyecektim. Ben senin gibi hibir ba olmayan kaygsz bir insan deilim. Terminusta bir karm var. Hamile bir karm. Ve ben ona dnmek istiyorum. Sen sadece kendini dnebilirsin. Ama benim bunu yapmam imknsz. Ayrca seni uyarmak istedim. imdi bunu yapmaya alyorum ama sen beni dinlemiyorsun! Baka eylerden sz edip duruyorsun. Benimle ilgili bu ani endielerin beni hi etkilemiyor. Beni neye kar uyaracaksn? Benim iin tek tehlike sensin. Bana kallelik ettin. Sonra peime takldn. Tekrar ayn oyunu oynayabilmek iin. Senden baka kimse bana zarar vermiyor. Compor itenlikle, Melodram brak, diye bard. Trevize, sen bir paratonersin! Seni kinci Vakfn dikkatini ekmen iin yolladlar. Tabii yle bir grup varsa. Sezgilerim hiper-uzay kovalamacasndan baka konularda da beni uyarr. Brannonun asl plannn bu olduundan eminim. kinci Vakf bulmaya kalktn takdirde grubun yelerinin dikkatini zerine ekeceksin. Onlar da sana kar alacaklar. O zaman kendilerini belli etmi olacaklar. Belediye Bakan da kinci Vakfa saldracak. Branno beni tutuklatmay alt zaman bu nl sezgilerinin seni uyarmamalarna zlyorum. Compor kzard. Bu her zaman olamaz ki... Ve imdi sezgilerin sana Branno'nun kinci saldrmay planladn haber veriyor. Kadn buna cesaret edemez. Bence eder. Ama nemli olan o deil. Kadn seni yem olarak kullanyor. te en nemlisi bu. Yani? Ltfen kinci Vakf aramaktan vazge. Bronno senin bu uurda lmene aldrmayacak bile. Ama ben zleceim. Kendimi bu durumdan sorumlu tutuyorum. Trevize souk souk, Bu szlerin bana ok dokundu, diye cevap verdi. Ama u ara baka iim var. yle mi? Peloratla Arz' aryoruz. Bazlarnn insanlarn ortaya iik ktklar gezegen olduuna inandklar o dnyay. yle deil mi, Janov? Pelorat ban sallad. Evet, bu bilimsel bir konu. Beni uzun yllardan beri ilgilendiren bir ey. Compor biran ard. Arz m aryorsunuz? Ama neden?

Pelorat, Gezegeni incelemek iin tabii, dedi. nsanlar o gezegende daha aa canllardan gelimiler. O esiz dnyann incelenmesi ok ilgin olacak. Trevize atld. Eve o dnyada belki ikinci Vakf konusunda da bilgi toplarm. Compor, Ama Arz diye bir yer yok ki, dedi Bunu bilmiyor musun? Yok mu? Peloratn yz ifadesizleti. nad tutaca zaman hep byle olurdu. Yani insanlarn ortaya ktklar bir gezegen olmadn m sylemek istiyorsunuz? Ah, hayr! Tabii Arz diye bir dnya vard. Bu kesin! Ama imdi yok. nsanlarn yaad o dnya ortadan kalkt. Pelorat bu szlere aldrmad. Baz hikyelere gre... Trevize, Bir dakika, Janov, diye onun szn kesti. Bunu nereden biliyorsun, Compor? Ne demek nereden biliyorum? Bu bana miras kalan bir ey. Atalarm Siris Sektrnden gelmiler. Oradakiler Arzla ilgili her eyi biliyorlar. Dnya o sektrde. Yani Vakf Federasyonuna bal deil. Bu yzden de Terminuslular o gezegenle ilgilenmiyorlar. Ama Arz orada. Pelorat, Evet, byle bir iddia var, dedi. mparatorluk gnlerinde Siris Alternatifi denilen varsaym bir hayli heyecan uyandrmt. Compor fkeyle bard. Bu bir alternatif deil, bir gerek! Pelorat, Galakside 'Arz' diye bilinen birok gezegen olduunu aklarsam, buna ne dersiniz? diye sordu. Komu gezegenlerde yaayanlar bu dnyalara Arz adn vermiler. Compor, Ama bu gerek, dedi. nsanlar Siris Sektrne ok nce yerletiler. Bunu herkes bilir. Pelorat aldrmad bile. Siris'llerin bu iddiada bulunduklar malm. Compor aalad. Ama... Trevize, Bize Arz'a ne olduunu syle, dedi Artk orada insanlarn yaamadndan sz ettin. Radyoaktivite! Kontrol alndan kan nkleer reaksiyonlar ya da patlamalar yznden btn yzey radyoaktif. Artk insanlarn o dnyada yaamalar imknsz. adam uzun bir an birbirlerine baktlar. Sonra Compor, Arz yok artk, diye yineledi. Oray aramak bouna. 44 Janov Peloratn yz imdi hi de ifadesiz deildi. Gzleri mthi bir heyecanla kslmt. Btn bunlar nereden biliyorsunuz? Her zamanki gibi ekine ekine de konumuyordu. Compor, Syledim ya, dedi. Bu benim mirasm. Samalamayn, delikanl. Siz bir Encmen yesisiniz. Bundan da Federasyon ye gezegenlerin birinde dnyaya gelmi olduunuz anlalyor. Smyro'lusunuz sanrm. Evet. O halde hangi mirastan sz ediyorsunuz? Sizde Siris genleri olduu iddiasnda msnz? Bylece Arz'la ilgili btn Siris efsanelerini doutan bildiinizi mi sylemek istiyorsunuz? Compor aalad. Tabii ki hayr. O halde neden sz ediyorsunuz? Compor bir an duraklayarak grnte kafasn toplamaya alt. Ailemde Siris tarihiyle ilgili eski kitaplar var. Benimki bir i miras deil. D miras. Kitaplar dnda, bir keresinde eski dnyalara gittii mi de sylemeliyim. rnein, Compolleronu ziyaret ettim. Aile tarihemize gre atalarmz oradan gelmiler. Hi olmazsa baba tarafm. Compolleronun evresinde dnd gnein eski, romantik bir ad dc vard. Epsilon Eridani. Pelorat sordu. Ne anlama geliyor? Compor ban sallad. Bu adn bir anlam olup olmadn bilmiyorum. Sadece bir tre bu. Comporrellon'lular trelerine ok ballar. Sonuta eski bir dnya o. Comporrelon'da Arz'n tarihiyle ilgili ayrntl, uzun kaytlar da vard ama o dnyadan pek sz etmiyorlard. Bu bakmdan baz batl inanlar olduunu sylemeliyim. Arz adn her syleyilerinde uursuzluu engellemek iin iki ellerini havaya kaldryor, iaret ve baparmaklarn st ste getiriyorlard.

Ya uydu? Pelorat'n sesi sertti. Bana Arz'n uydusunu anlatn. Compor ard. Bundan hi haberim yok. Bu Arz'n bir uydusu var m? O konuda bir ey okuduumu ya da duyduumu sanmyorum. Ama Compelleron kaytlarn incelerseniz bu konuda da bilgi edinirsiniz. Bundan eminim. Ama siz bir ey bilmiyorsunuz, yle mi? Uydu konusunda hibir fikrim yok. Hh! Peki Arz neden radyoaktif olmu? Compor, Bilmiyorum, der gibi ban sallad. Pelorat, Dnn, dedi. Bir eyler duymu olmalsnz. Ben o gezegene yedi yl nce gittim, profesr. Gnn birinde beni sorguya ekeceinizi de bilmiyordum. Bir efsane vard ama... Nasl bir efsane? Arz radyoaktif olunca mparatorluk onunla ilikisini kesmi. Ve Arz bir yolunu bulup mparatorluu ortadan kaldrmay planlyormu. Trevize sze kart. lmekte olan bir tek gezegen btn bir mparatorluu ortadan kaldracakm, yle mi? Compor kendisini savunmaya alr gibi, Ben bunun bir efsane olduunu syledim, diye anmsa tt. Ayrntlar bilmiyorum. Ama Bel Arvardan'n bu hikyeyle bir ilgisi olduunu biliyorum. Trevize sordu. O da kim? Tarihi bir kii. Onun hakknda bilgi edinmek iin birka kitap kartrdm. Bel Arvardan. mparatorluun ilk gnlerinde yaam bir arkeologmu ve Arz'n Siris Sektrnde olduunu ne srm. Pelorat, Bu ad duydum, dedi. Arvardan, Comporrelonda bir halk kahraman saylyor. Dinleyin, madem btn bunlar renmek istiyorsunuz, kalkp Comporrelona gitsenize. Burada beklemenizin bir yarar yok ki. Pelorat sordu. Arz, mparatorluu nasl ortadan kaldracakm? Bilmiyorum. Compor aksilemeye balyordu. Radyasyonun bununla bir ilgisi var mym? Bilmiyorum. Arz'da yaplan bir kafa gelitiriciyle ilgili baz hikyeler duydum. Bu bir Sinaps aygt mym ne! Pelorat mthi bir hayretle bard. Bu sper-beyinler mi yaratyormu? Sanmyorum. Ama aygtn iyi almadm hatrlyorum. nsanlar ok zekilemiler ama gen yata lp gitmiler. Trevize, Bu herhalde ahlakla ilgili bir hikye, diye fikrini aklad. ok ey istersen, elindekini de kaybedersin... Pelorat fkeyle ona dnd. Sen ahlakla ilgili hikyeler konusunda ne biliyorsun? Trevize kalarn kaldrd. Ben tarihi deilim, Janov. Ama bu tmyle bilgisiz olduum anlamna da gelmiyor. Pelorat, Compor'a dnd. Bu Sinaps aygt konusunda baka ne biliyorsunuz? Hibir ey. Artk beni sorguya ekmenize de izin verecek deilim. Trevize, seni Belediye Bakan emrettii iin izledim. Bana seninle konumam syleyen olmad. Ben bunu sadece izlendiini sana haber varmak, seni uyarmak iin yaptm. Belediye Bakannn seni belli bir amala uzaya gnderdiini aklamak istedim. Seninle konumam gereken baka bir konu yoktu. Ama sen birden Arz konusunu aarak beni arttn. Madem bu konu ikinizi de ilgilendiriyor, o zaman tekrarlamama izin verin: Bel Arvardann, Sinaps aygtnn imdiki durumla hibir ilgisi yok. Yineliyorum: Arz artk l bir dnya. Size Comporrelona gitmenizi neriyorum. Btn kalbimle, Orada bilmek istediiniz her eyi reneceksiniz. Buradan uzaklan. >> Ve tabii sen de Belediye Bakanna Comporrelona gittiimizi haber vereceksin. Bundan emin olmak iin de yine peimize taklacaksn. Ho, belki Branno bunu biliyordur. Burada syledikle rini sana o ezberletmi, hatta seninle prova bile yapmtr. nk Comporrelona gitmemiz kadnn daha iine geliyor. yle deil mi? Comporun rengi iyice utu. Ayaa frlad. Sesini kontrol etmeye abalarken kekelemeye balad.

Durumu aklamaya altm. Sana yardm etmek iin uratm. Byle bir eye kalkmamalydm aslnda. Artk kendini bir kara delie atsan bile umurumda deil, Trevize. Topuunun zerinde dnp arkasna bakmadan hzla uzaklat. Pelorat biraz sersemlemiti. Golan, aziz dostum, biraz patavatszca konutun. Onun azndan daha ok ey alabilirdim. Trevize ciddi ciddi, Hayr, alamazdn, dedi. O sadece istedii eyleri aklard, Janov, sen onun nasl biri olduunu bilmiyorsun. Ben de Comporun iyzn ilk kez bugn anladm. 45 Pelorat, Trevizeyi rahatsz etmekten ekiniyordu. Derin dncelere dalmt gen adam. Sonunda tarihi dayanamad. Btn gece burada m oturacaz, Golan? Trevize irkildi. Hayr, hayr. Haklsn. Kalabalk bir yere gitmemiz daha doru olur. Pelorat ayaa kalkt. Kalabalk bir yer bulamazsn ki. Compor bize bunun meditasyon gn olduunu syledi ya. yle dedi deil mi? Biz buraya gelirken yolda trafik var myd? Evet, vard? Yollar bir hayli kalabalkt. Kente girdiimiz zaman da sokaklar bo muydu? Pek de deil... Ama buras bo... Evet, yle. Bunu zellikle fark ettim. Ama, haydi gel, Janov. Ben ok acktm. yi bir lokanta bulalm ve deiik Sayshell yemekleri yiyelim. Bunu gze alamazsan o zaman bildiimiz nefis Galaksi yemekle rinden seelim. Gel. Kalabalkta gvende olacaz. Ve ben o zaman sana burada gerekten neler olduunu aklayacam. 46 Trevize arkasna yasland. Yedikleri yemek onu canlandrmt. Pelorat, Eee, dedi. Turist merkezinde ne oldu? Compor'la m? Konuacamz baka bir konu var myd? Trevize etrafna baknd. Pelorat'la byk bir blmeye yerlemilerdi. Lokantadaki mterilerin mrltlar da konumalarnn dinlenmesini engelleyecekti. Comporun peimizden Sayshelle kadar gelebilmesi olaanst bir ey deil mi? Sezgilerinin gl olduunu syledi ya. Evet. Hiper-uzayda iz bulmada kolej ampiyonu olmutu. Onun bu yeteneinin zerinde bugne kadar hi durmadm. Ama... bir insann sezileri ne kadar gl olursa olsun bir dizi srama sonucu avn yakalayamaz. nk ilk sramay insan hazrlar. Geri kalann bilgisayar baarr. Ama o bizi buraya kadar izledi, Golan. Trevize, Gerekten de izledi, dedi. Bunu ancak nereye gideceimizi nceden bildii takdirde baarrd, tahminlerle deil. Pelorat bu sz dnd. mknsz, olum. Biz nereye gideceimize ancak Uzak Yldza bindikten bir sre sonra karar verdik. Biliyorum... Peki, bu meditasyon gnne ne dersin? Compor bize yalan sylememi ki. Buraya geldiimiz zaman garsona sordum. O da bunun meditasyon gn olduunu syledi. Evet. Ama lokantann kapal olmadn da aklad. Hatta, 'Sayshell kenti tara deil,' dedi. 'Kent bu yzden durgunlamaz. Yani byk kentlerde yaayanlarn meditasyona pek nem vermediklerini sylemek istedi. Burada tara kasabalarna zg sofulua yer olmadn ima etti. Bu yzden sokaklarda trafik vard. Ama, Golan, biz turist merkezindeyken oraya kimse gelmedi. Bunu ben de fark ettim. Meditasyon gn iyi bir bahaneydi. O iki yabancnn anormal oluna

gvenmemeye kararl olmasaydm, binada yalnz kalmamz da houma gidecekti. Pelorat, Yani, dedi. Btn bunlarn anlam nedir? Basit, Janov. Karmzda gideceim yeri, biz buna karar verir vermez renen biri var. stelik bunu ayr ayr gemilerde olmamza karn reniyor. Ayrca bu kimse ba baa konuabilmemiz iin kalabalk bir sokaktaki bir binann bo kalmasn da salyor. Compor'un mucizeler yarattna inanmam m istiyorsun? Tabii. Compor kinci Vakfn bir ajan! Kafalar kontrol edebiliyor. Uzaktaki bir uzay gemisinden dncelerimizi okuyabiliyor. Gmrk devriyeleri onun radyo nlarna aldrmamasna hi kzmyorlar. Compor insanlarn kafalarn etkileyerek onlarn bir binaya girmelerini de engelliyor. Trevize birden fkeyle homurdand. Kolejde olan baz eyleri hatrlyorum da! Pelorat rahata dnebilmek iin kendisine yer amaya alyormu gibi nndeki tabaklar itti. Bu lgnca bir dnce. Olaylar normal bir sra izlemi de olabilirler. u meseleye mantk asndan bakalm. Compor, ikinci Vakfn ajan diyelim. Turist merkezini bo tutarak kukumuzu uyandrmasna gerek var myd? Bu sorunun yant kolay, Janov. Compor kafalarmz yakndan incelemek istiyordu. Baka kafalarn ie karmas bunu gletirebilirdi. Bu da yine bir yorum meselesi. Comporun bizimle yapt konuma pek mi nemliydi? Olanlar aklamak ve zr dilemek istediini syleyip durdu. Trevize onlarla ilgilenen kimseler olup olmadn anlamak iin etrafna bir gz att. Aslnda Compor sadece bunu mu syledi? Arzdan sz etmedi mi? Arzn l bir dnya olduunu aklad ve Comporrelona gitmemiz iin de srar etti. O dnyaya gidelim mi? Pelorat, Ben de bunu dnyordum, Golan, diye itiraf etti. Yani buradan hemen ayrlacak myz? Siris Sektrn inceledikten sonra buraya dnebiliriz. Comporun bizi grmesinin tek nedeninin Sayshellden uzaklamamz salamak olduu aklna gelmiyor mu? Burada kalmamz istemiyor. Neden? Bilmiyorum. Aslnda bizim Trantora gideceimizi sanyorlard. Sen bunu istiyordun. Belki bu yzden onlar da yle yapacamz sandlar. Ben Sayshelle gitmemiz iin srar ederek her eyi altst ettim. te bu hi ilerine gelmedi. imdi de bu yzden bizi Sayshellden gndermeye alyorlar. Pelorat pek zld. Birtakm aklamalar yapp duruyorsun, Golan. Sayshell'de kalmamz neden istemiyorlar? Bilmiyorum, Janov. Ama bizi buradan gndermek istediklerini bilmem benim iin yeterli, nn iin de Sayshell'de kalacam. Buradan gitmeyeceim. Ama... ama... kinci Vakf buradan gitmemizi gerekten isteseydi, bunu kafalarmz etkileyerek baaramaz myd, Golan? Bizimle tartmalarna ne gerek vard? Bu konunun almas iyi oldu. Senin kafan etkilemediklerinden emin misin, profesr? Trevizenin gzleri ani bir kukuyla kasld. Buradan ayrlmay istemiyor musun? Pelorat, Trevizeye hayretle bakt. Ben sadece bu neriyi mantkl buldum. Tabii. Etkilendiin iin yle bulacaksn. Ama ben etki altnda kalmadm ki... Etki altnda kaldysa, tabii yle olmadna yemin edeceksin. Pelorat, Beni byle sktran iddialarn rtemem ki, diye karlk verdi. imdi... ne yapacaksn? Sayshellde kalacam. Sen de yle. Bensiz gemiyi kullanamazsn. Compor seni etkilediyse yanl birini seti demektir. Pekala, Golan. Yeni bir neden kncaya kadar Sayshellde kalacaz. Birbirimize dmemiz, burada kalmaktan da, gitmekten de ok daha kt olur. Haydi, dostum, etki altnda kalsaydm kararm byle deitirebilir miydim? Hemen senin istediini yapmaya raz olur muydum? Trevize bir an dnd. Sonra da glerek elini uzatt. Haklsn, Janov. Gel imdi gemiye dnelim ve yarn her eye yeniden balayalm. Tabii aklmza bir yol gelirse.

47 Munn Li Compor kinci Vakfa ne zaman katldn hatrlamyordu bile. Bir kere o srada kk bir ocuktu. Ayrca kinci Vakf ajanlar izlerini silmeye zellikle dikkat ediyorlard. Compor bir Gzleyiciydi. Bir kinci Vakfl onu grr grmez bu durumu anlard. Yani Compor kafa bilimini renmiti ve kinci Vakfllarla bir dereceye kadar dncelerle konuabiliyordu. Ama gen adam hiyerarinin en alt kademesindeydi. Bir Gzlemciydi, bir Etkileyici deil. Yani ikinci snf bir ye saylyordu. Ama Compor buna pek aldrmyordu. kinci Vakfn planlarndaki yerini de iyi biliyor ve ileride bir gn Trantor'a gitmeyi ok istiyordu. Bazen bir Gzlemcinin merkeze arlarak terfi ettirildiinin farkndayd. Ama iyi bir Gzlemcide aranan nitelikler onun Masada yer almasn salayacak eyler deillerdi. rnein, Gendibal... o Compordan drt ya kkt. Onu da ocukken semiler ama hemen alp Trantora gtrmlerdi. Gendibal imdi bir Konumacyd. Compor bunun nedenlerini biliyordu. Son zamanlarda Gendiballe sk sk balant kurmu ve o gen adamn kafa gcnn nasl bir ey olduunu anlamt. Compor, Trevizeyle ilk kez kolejde karlamt. nce onun neeli ve zeki bir arkada olduunu d nmt. Ama bir gn sabah uyanrken, ne yazk, diye geirmiti iinden. Trevizeyi de kinci Vakfa almallard. Ama tabii o Terminuslu. Benim gibi baka bir gezegende dnyaya gelmemi. Zaten artk bunun iin ok ge... Ama btn bunlar nereden aklma geldi? Niin endielendim? Compor daha sonra Trevize'yle karlat zaman arkada kafasnn derinliklerine kadar dalm ve o zaman neden endielendiini de anlamt. Trevize'nin kafasnn baz zellikleri Compora retilen kurallara hi uymuyordu. Beyninin baz derin yerlerine erimek olanakszd. Ayrca Trevize'de yetersiz bilgilerden yararlanarak doru sonuca erime yetenei de vard. Gendiballe Compor'un hazrladklar plan bu yzden altst olmutu zaten. Compor, Konumacnn talimatna uyarak Trevize'nin srlmesini salamt. Ama btn bu hazrlklar Trevize'nin Trantora gitmesini salamak iin yaplmt. Trevizenin byle yapmamas Comporu fena halde artmt. Gendibal'i de yle. Konumac imdi hzla o blgeye doru geliyordu. Compor da bu yzden durumun ok kritik olduunu kavramaya balamt... Gen adam hiper-sinyallerle balant kurdu. 48 Gendibal kafasna dokunulmas yznden uyand. aretleri aldn ama birka dakika sonra grebileceklerini bildirdi. Acele etmeden kalkt. Dutayken ajanyla yeniden balant kurdu. Compor? Evet, Konumac? Trevize ve yanndakiyle konutun mu? Pelorat. Janov Pelorat... Evet, Konumac. yi. Bana be dakika ver, grntleri de ayarlayacam. Gendibal kontrollere doru giderken Sura Novi'nin yanndan geti. Kz ona soru sorar gibi bakt. Ama gen adam parman dudana gtrnce konumaktan vazgeti. Novi'nin kafasndaki o mthi hayranlk ve sayg Gendibal'i biraz rahatsz ediyordu ama artk yava yava almaya balamt. Gendibal kafasnn ince bir uzantsn kzn beynine balamt. Artk Gendibalin kafasna girebilmek iin kzn beynini etkilemeleri gerekiyordu. Gendibal, Compor? dedi. Evet, konumac. Geve biraz. Kafan incelemem gerekiyor, Nasl isterseniz, Konumac. Nedenini sorabilir miyim? Kafann etki altnda kalp kalmadn anlamak istiyorum. Neyse... Byle bir ey yok. imdi benimle ibirlii yaparsan, grnt balants da kurarz. Bir sre sonra gemide bir hayal belirdi. Ama bunu ancak kafa gc olan bir kinci Vakfl grebilirdi. Comporun surat havada yzyordu sanki. Gendibal bunu hafife uuan bir tl perdenin arkasndan seyrediyordu deta. Konumac, Comporun da kendi yzn ayn biimde grdn biliyordu. Gendibal, Bana Trevize ve Peloratla yaptn konumay ayrntlaryla anlat, Compor, diye emretti. Kafa yoluyla. Compor, Tabii, Konumac, dedi. Kafasyla bir sre konutu ajan. Sonra da sustu.

Gendibal, Trevizenin tepkisini incele ltfen, dedi. Sen onu benden daha iyi tanyorsun. Hatta herkesten daha iyi. Compor, Tepkisi ok belliydi, diye karlk verdi. Yanl yorumlanacak gibi deildi. Trevize szlerim ve davranlarmdan son derece endieli olduum sonucunu kard. Onun Trantora, Siris Sektrne ya da baka yere gitmesini istediimi, Sayshellde kalmasnn iime gelmediini sanyor. Bence Trevize oradan ayrlmayacak. Bundan emin misin? Eminim. Gendibal dnd ve sonunda Compor'un yanlmadna karar verdi. yi. Baarl oldun. Arz'n radyoaktivite yznden mahvolmasyla ilgili hir hikye uydurman beendim. Bylece kafalar etkilemeden istediin sonucu saladn. Seni kutlarm. Compor bir an kendi kendisiyle mcadele etti. Konumac, vgnz kabul edemeyeceim. O hikyeyi ben uydurmadm. Gerek bu. Siris Sektrnde ad Arz olan bir dnya gerekten var. ok kimse insanlarn ilk o dnyada ortada ktklarna da inanyor. Gezegen radyoaktif. Ya balangtan beri byleydi ya da sonradan oldu. Bu durum gezegen lnceye kadar da giderek artt. Atalarmn gezegeninde btn bunlar tarihi olaylar saylyor. Gendibal ilgisizce, yle mi? dedi. ok ilgin. Ve ok daha iyi. Gerein ie yarayaca an anlamak gzel bir ey. nk gerek olmayan hibir ey ayn itenlikle anlatlamaz. Preem Palver bir keresinde, 'Bir yalan geree ne kadar yakn olursa, o denli nandrc olur, demi. Yerinde kullanlan bir gerekse yalanlarn en gzelidir. Compor, Sylemem gereken bir ey daha var diye aklad. Trevizeyi, siz Sayshell Sektrne gelinceye kadar orada tutmam emrettiniz. Bunu ne pahasna olursa olsun yapmam istediniz. Bu yzden fazla abalamak zorunda kaldm. Ve Trevize'nin imdi kinci Vakfn etkisinde olduumdan kukulandn sanyorum. Gendibal ban sallad. Bu kanlmaz bir eydi sanrm. Zaten Trevize o saplants yznden her yerde kinci Vakfn izlerini gryor. Tabii bu durumu hesaba katacaz. Konumac, Trevize'nin siz ona eriinceye kadar yerinden kmldamamas gerekiyor. Gelip sizi karladm ve gemime aldm takdirde mesele daha basitlemi olur. Bu bir gn bile srmez... Olmaz, Gzlemci. Gendibalin sesi sertlemiti. Bunu yapmamalsn. Terminus'lular senin nerede olduunu biliyorlar. Geminde, yerinden karamadn bir hiper-izleyici var deil mi? Evet, Konumac. Terminus artk Sayshell gezegenine indiini biliyor. Birinci Vakfn o gezegendeki elisi de. Eli tabii Trevize'nin geldiini de haber ald. Sen beni almaya kalkrsan hiper -izleyicin Terminusa yzlerce parsek tede bir yere gidip geri dndn bildirir. Eli de Vakfllara Trevize'nin oradan ayrlmadn aklar. Terminus'takiler bu bilgileri bir araya getirerek kim bilir ne sonular karrlar. Duyduuma gre, Terminus Belediye Bakan zeki ve kurnaz bir kadn. Bir bilmece yaratarak onu telalandrmak istemeyiz. Filosuyla bu sektre gelmesi hi ho olmaz. Zaten byle yapmas olasl ok yksek. Compor, Balayn, Konumac, diye mrldand. Galaksi amiralini etki altna aldktan sonra filodan neden korkalm? Korkmak iin fazla neden yok. Ama filonun burada olmas korku nedenlerini daha da azaltyor. Sen yerinden ayrlma, Gzlemci. Bulunduun yere eritiim zaman gemine geeceim ve... Evet, Konumac? Tabii komutay ele alacam. 49 Gendibal balant kesildikten sonra bir sre yerinden kalkmayarak dnd. Sayshell'e yapt bu uzun yolculuk srasnda Trevize'yle ilgili her raporu incelemiti. Gen adam hakknda hemen hemen on yldan beri bilgi toplanyordu. Son olaylarn nda Trevize'nin kinci Vakf iin gerekten yararl bir gnll olaca anlalyordu. Ama ne yazk ki, Preem Palverin zamanndan beri Terminuslularn kinci Vakfa alnmalar yasakt.

Gendibal kendi kendine, Trevize neden Sayshelle geldi, diye sordu. Ne yapmay planlyor? Ne yapyor? Ve onun kafasna dokunulmas imknsz! Bundan kesinlikle eminim! Trevizenin roln tam olarak renmedike kafasn deitiremeyiz. Etrafta Katr-kartlar bulunduu bir srada Trevize konusunda atlacak bir tek yanl adm mthi bir felakete neden olabilir... Gendibal bir kafann evresinde dnendiini hissederek dalgn dalgn yapkan bir sinek gibi kovdu bunu. Ayn anda bir bakasnn strabn fark ederek ban kaldrd. Sura Novi elini alnna bastrmt. Bala, e- fendim. Birden bama bir ar girdi. Gendibal hemen piman oldu. ok zgnm, Novi. Dnmeden... daha dorusu fazla derin dndm iin oldu bu. Usulca kzn kafasnn karm liflerini dzeltti. Novi ani bir neeyle gld. Yine birden geti. efkatli szlerin beni iyi ynde etkiliyor. Gendibal, yi, dedi. Bir ey mi oldu? Buraya neden geldin? Durumu anlamak iin kzn kafasna girmeyi istemiyordu. Son zamanlarda bu isteksizlii gitgide artyordu. Novi kararsz bir tavrla duraklad, sonra do gen adama doru hafife eildi. Endielendim. Hibir eye bakmyor, sesler karyordun. Yz kaslarn oynuyordu. Korkuyla dondum kaldm. Hastalandn sandm ve ne yapacam bilemedim. Bir ey yok, Novi. Sakn korkma. Gendibal kzn eline vurdu. Korkacak bir ey yok. Anlyor musun? Korku ya da baka gl bir duygu kzn dzgn kafasnn simetrisini bozuyordu. Gendibal bu kafann dzgn, huzurlu ve mutlu olmasn tercih ediyordu. Novi, seni neden Sura diye armyorum? Kz ani bir zntyle ona bakt. Ah, efendim, bunu yapmamalsn. Ama karlatmz gn Rufirant seni, 'Sura' diye aryordu. Ben de artk seni yeterince tanyorum... Rufirantn yle ardn biliyorum, efendim. Herkes erkei, nianls olmayan ve... bu yzden tamam saylmayan bir kzla yle konuur. Novi diye arlmak daha erefli. Sen beni byle ardn zaman gurur duyuyorum. Belki hl erkeim yok ama bir efendim var ve mutluyum. Novi demenin seni skmadn umarm. Hi skar m, Novi? Kzn kafasnn dzgnletiini fark eden Gendibal sevindi. ok sevindi. Bu doru muydu? Gen adam biraz da utanla Katr Birinci Vakftan bir kadnn, yani Bayta Darellin de byle etkilediini anmsad. Ama durum farklyd. Bu lgeli kz Gendibal'in yabanc kafalara kar kullanaca bir savunma aracyd. Neden buydu ite. Hayr bu da pek doru saylmazd. Akas Novi sakin, huzurlu ve mutlu olduu zaman gen adam da buna seviniyordu, Bunun kt bir yani yoktu. Konumac, Otur, Novi, dedi. Kz bir sandalyenin kenarna iliti ve kafas saygyla doldu. Gendibal, Demin yle sesler karrken lim yntemiyle uzaktaki biriyle konuuyordum, Novi, diye aklad. Kz gzlerini yere dikerek kederle, Alem'lerin bilmediim ok yanlar olduunu anlyorum, efendim, dedi. Bunlar anlayamadm, hayal bile edemediim eyler. Bu da kadar yksek, zor bir sanat. imdi Alem olmak amacyla geldiim iin utanyorum. Nasl oldu da bana glmedin, efendim? Gendibal, Bir ey istemek ayp deildir, dedi. Eriemeyecein bir ey olsa bile. Artk benim gibi bir bilgin olamayacak kadar byksn. Ama bildiklerinden daha fazla eyler renmek, yeteneklerini arttrmak iin hi de byk saylmazsn. Sana bu gemiyi biraz tantacam. Gideceimiz yere varncaya kadar bir hayli ey reneceksin. Novi'nin gzlerinin sevinle parlamas pek houna gitti. Kz, Bana reteceklerinin hepsini iyice anlamak iin elimden geleni yapacam, efendim, diye cevap verdi. Bundan eminim. Gendibal birdenbire duraklad. Compor yannda bir kz olduunu bilmiyordu. Ama neyse ki, o Trantora hi gelmedi, diye dnd. Novinin bir lgeli olduunu da anlamayacak... Ah, anlarsa da ne olur? Novi, Gideceimiz yere vardmz zaman birbirimizden ayrlacak myz, efendim? diye sordu. Gen adam kza bakt ve gerektiinden daha da yksek bir sesle, Hayr, Novi, dedi. Ayrlmayacaz. lge'li kz utana skla gld. O anda herhangi bir gezegenden bir kza benziyordu.

ON 50 Pelorat, Trevizeyle birlikte Uzak Yldza girdii zaman burnunu buruturdu. Trevize omzunu silkti. nsan vcudundan etrafa gl kokular yaylr. Yapma esanslar sadece kokuyu rterler, onun yerini alamazlar. Herhalde iinde uzun sre yolculuk yaplan gemilerin kokular da birbirine benzemez. Doru. Ama Sayshelle indikten bir saat kadar sonra kokuyu yine fark ettin mi? Pelorat, Hayr, diye itiraf etti. Buradaki kokuyu da bir sre sonra fark etmeyeceksin. Hatta bu gemide uzun bir sre kalrsan dndn zaman burnuna gelen koku houna gidecek. Bu sana 'yuvanda' olduunu aklayacak. in garibi nedir biliyor musun, Golan? Ben Uzak Yldz gerekten yuvam saymaya baladm. Hi olmazsa bu Vakfta yaplm. Pelorat glmsedi. Fazla vatanseverce duygularm olduunu sanmyordum. Ama Vakftan uzaklarken kalbim ona kar sevgiyle doluyor. Trevize yatan yapyordu. Vakftan fazla uzakta deilsin. Sayshell Birliinin etraf Vakf gezegenleriyle evrili. Burada elimiz ve nfuzlu memurlarmz var. Sayshellliler aleyhimizde szler sylemekten holanyorlar ama bizi kzdracak bir ey yapmaktan da kanyorlar. Haydi, Janov, yat artk. Bugn baarl olamadk. Yarn daha fazla almamz gerekecek. Ama iki kamara arasndaki blme ses geirecek kadar inceydi. Pelorat karanlkta bir sre huzursuzca dnp durduktan sonra alak sesle, Golan? dedi. Efendim? Uyumuyor musun? Sen konuurken nasl uyurum? Bu gn yine de baarl olduk saylr. Arkadan Compor... Trevize homurdand. Eski arkadam.. Her neyse... O Arzdan sz etti ve aratrmalarm srasnda karlamadm bir eyi aklad. Radyasyon konusunu. Trevize bir dirseine dayanarak doruldu. Janov, Arz gerekten ldyse bile bu Terminusa dneceimiz anlamna gelmez. Ben yine de Gaiay bulmak istiyorum. Pelorat sanki bir ty fleyerek uurmaya alyormu gibi bir ses kard. Tabii, aziz dostum. Ben de yle. Arzn ldn de sanmyorum. Belki Compor gerei akladn sanyordu. Ama Galakside hemen her sektrde, oradaki gezegenlerden birinin insanlarn yaad ilk dnya olduunu aklayan hikyeler anlatyor. O gezegen mutlaka Arz diye tanmlanyor. Ya da buna ok benzeyen bir isim kullanlyor. Buna antropoloji de globosentrizm ad verilir. nsanlar komularndan daha stn olduklarn dnmekten holanrlar. Gezegenler de kltrlerinin dier dnyalarnkinden daha eski ve stn olduuna inanmaktan. Bazen kendi gezegenlerinin Arz olduunu iddia etmeleri imknszdr. O zaman da hi olmazsa ana dnyay o sektre oturtmaya alrlar. Trevize, Yani, dedi. Compor da Arz'n Siris Sektrnde olduunu syledii zaman ayn eyi mi yapyordu? Ama o gerekten eski bir blge. Tarihesini de oraya kadar gitmeden kolaylkla renebiliriz. Pelorat gld. Siris Sektrnde hibir gezegenin Arz olamayacan kantlasan da bu bir ie yaramaz. Mistisizm mant her zaman yener, Golan... Ama beni asl ilgilendiren Arz'n radyoaktif oluu. Bana bu hikyede bir gerek pay varm gibi geliyor. Ne demek 'gerek pay'? Bu, o dnyada radyasyonun youn olduunu gsterir. nsanlarn deime orannn yksek olduunu da. Evrim daha hzlanr ve trler de artar. Sana Arzda inanlmayacak kadar ok tr olduunu syledim. eitli canllar ve milyonlarca tr. Belki Arzda ortaya ilk zeki canllarn kmasna da bu eitlilik, bu patlama yol at. te bu yzden benzersiz bir gezegen halini ald. Trevize bir an sesini karmad. Sonra, Comporun doruyu sylediine inanmamz iin bir neden yok, dedi. Belki o hikyeyi hemen Siris Sektrne komamz iin uydurdu.

Pelorat yine bir eyi flyormu gibi bir ses kard. Arz ok fazla radyoaktif olmad iin orada canllar geliti. Sonra insanlar ortaya kt. Btn canllar yaamlarn srdrdler. yleyse radyasyon canllarn yaamasn engelleyecek derecede deildi. Baka trl olamazd. Hibir ey durup dururken radyasyon dzeyini ykseltemez. Trevize, Nkleer patlamalara ne dersin? diye sordu Arz'n yzeyinde mi? Olamaz. Galaksi tarihinde nkleer patlamalar sava silah olarak kullanacak kadar aklsz bir toplumdan hi sz edilmiyor. Pelorat iini ekti. Galiba sonunda yine de Siris Sektrne gitmek ve aratrma yapmak zorunda kalacaz. Belki ileride gideriz. Ama imdi... Biliyorum, biliyorum. Artk susacam. Profesr yle de yapt. Trevize ise karanlkta bir saat kadar dnd durdu. Bugn dikkatleri zerime fazla ektim mi? Kalkp Sirise gitmek daha doru mu olur? Herkes baka eylerle ilgilenirken yeniden Gaia konusuna dnmek... Uykuya dald srada hl kararn verememiti. Skntl ryalar grd durdu. 51 ki yolcu leye doru turist merkezine geldiler. Bugn bina olduka kalabalkt. Ama istedikleri kitapln adresini almay baardlar. Orada dikkatle mzeler ve niversitelerle ilgili listeleri incelediler. Antropolog, arkeolog ve tarihilerin adlarna baktlar. Pelorat birdenbire, Ah, dedi. Bu Ouintesetz ad hi de yabanc deil. Onu tanyor musun? Yok canm. Ama herhalde baz tezlerini okudum. Bu ad tandna gre, bizim iin bir balang noktas olabilir. Belki adam bize fazla yardm edemez ama bir yol gsterebilir. En iyisi Sayshell niversitesine gitmek... niversiteye akama doru eriebildiler. Bir sekreter bulup ona Ouintesetzle grmek istediklerini akladlar. Sonra da oturup beklemeye baladlar. Kz ancak yarm saat sonra yksek topuklarnn zerinde sekerek geri dnd. Tarihinin nnde durup, Bana adnz tam olarak aklar msnz? dedi. Janov Pelorat. Hangi gezegendensiniz? Trevize, profesre susmasn iaret etmek iin elini kaldrd ama tarihi, Terminus, deyiverdi. Kz memnun bir tavrla glmsedi. Profesr Qu- intesetze kendisini Profesr Pelorat adnda birinin aradn syledim, Hemen, 'Terminus'lu Janov Pe- lorat'sa onu grrm, dedi. 'Bakasyla konumam. Pelorat gzlerini krptrd, Yani... adm duymu mu? yle gzkyor. Profesr akn akn glmseyerek Trevize'ye dnd. Adm duymu... Hi sanmyordum... yani pek az eserim var... Ban sallad. Onlar da nemli deiller. Trevize gld. Kendini nemsememe krizine son ver de gidelim... Kz onlar Ouintesetzin brosuna doru gtrrken, kiniz de Terminustan msnz? diye sordu. Trevize hafif bir fkeyle, Evet, yle, dedi. nemli mi? Deil tabii. Sayshellliler, Vakfllar sevmezler. Ama niversitedekiler daha hogr sahibidir... Demek ta Terminustan kalkp profesr grmek iin buraya geldiniz. Onunla gururlanyoruz. Btn Galaksideki en byk otorite o. Trevize kalarn kaldrd. yle mi? Hangi konuda? Kz gzlerini iri iri at. ok akacsnz. Profesr eski tarihi ok iyi bilir. Ondan daha bilgilisi olamaz. Trevize, Herhalde profesrn Arz konusunda da bilmedii yok, diye glmsedi. Arz konusunda m? Kz bir odann kapsnda durarak onlara bo gzlerle bakt. u insanlarn ilk ortaya ktklar gezegen. Ah, u birinci dnya m? Herhalde profesr onu da biliyordur. nk Arz, Sayshell Sektrnde. Bunu bilmeyen yok! te, bu profesrn odas. Ona haber vereyim. Trevize atld. Hemen vermeyin. Bana Arzdan sz edin biraz.

Aslnda ondan 'Arz' diye sz edildiini imdiye kadar hi durmadm. Bizim iin o gezegen Gaia'dr. Trevize, Pelorat'a abucak bir gz att. Ya? Nerede bu gezegen? Hibir yerde deil. Gaia, hiper-uzayda. nsanlarn oraya ulamalar imknsz. Ben kkken bykannem Gaiann bir zamanlar gerek uzayda olduunu anlatrd. Sonra gezegen... Pelorat onun szlerini tamamlad. nsanlarn sularndan ve budalalklarndan o kadar tiksinmi ki, uzaydan ayrlm. Galaksiye yollad btn insanlarla ilikisini kesmi. Ah. demek hikyeyi siz de biliyorsunuz? Bir arkadam bunun batl inan olduunu sylyor. Ona bu anlattklarnz aklayacam. Vakfl profesrler buna inandklarna gre... Kapnn st ksm dumanl gibi bir camdan yaplmt. zerine o okunmas zor Sayshell yazsyla, Sotayn Ouintesetz lk a Tarihi Blm. yazlmt. Kz madenden dzgn bir daireye parman bastrd. Dumanl cam buzlu bir beyazla brnd. Yumuak bir ses duyuldu. Ltfen kendinizi tantn. Profesr. Terminustan Janov Pelorat. diye aklad. Ve ayn gezegenden Golan Trevize. Kap hemen ald. 52 Masasnn banda oturan bir adam ayaa kalkarak onlara doru geldi. Orta yal, esmer ve uzun boyluydu. Kvrck salar krlamt. Elini uzatt. Ben S.Q.'yum. Sizinle tantm iin ok mutluyum, profesr. Trevize, Benim akademik bir unvanm yok, diye aklad. Buraya Profesr Polerat'la birlikte geldim. Sizinle tantm iin ok memnunum. Beni Trevize diye arabilirsiniz. Bir kii beklerken iki konukla karlamak ok ho. Bir an kararszca duraklad. Sonra elini usulca pantolonuna srdkten sonra uzatt. Trevize bu eli skarken, Sayshell'liler birbirlerini aslnda nasl selamlyorlar acaba, diye dnd. Ouintesetz, Ltfen oturun, dedi. Korkarm bu koltuklar cansz bulacaksnz. Ama akas koltuklarmn bana sarlmalar hi houma gitmiyor. Son zamanlarda byle eyalar pek moda oldu. Ama bence sarlmann bir anlam olmaldr. yle deil mi? Trevize glmsedi. yle... Sayshellli profesr, Bir eyler yemek ister miydiniz? diye sordu. Ya da bir iki? Fon mzii hounuza gider mi? Pelorat, zninizle hemen konuya girmek istiyorum, dedi. Tabii bu Sayshell trelerine aykr deilse. Emin olun, Sayshell treleri byle bir ey iin engel saylmaz. Bu karlamann ne kadar ilgin olduunu bilemezsiniz, Profesr Pelorat. Daha iki hafta nce Arkeoloji Dergisinde efsanelerin kkeniyle lgili yaznz okudum. lgin bir sentezdi bu. Ama ok Ksayd. Pelorat sevincinden kzard. Yazm okumu olmanz ok houma gitti. Yazy dergide baslmas iin ksaltmak zorunda kaldm. Ama bu konuda bir eser hazrlamay dnyorum. Bu ok iyi olur. Ne diyordum? Ah, evet, yaznz okur okumaz sizi grmek istedim. Hatta bunun iin kalkp Terminusa gitmeyi bile dndm. Ama bu biraz zor olacakt... Trevize sordu. Neden? Ouintesetz biraz utand. Ne yazk ki, Sayshell, Vakf Federasyonuna katlmay istemiyor. Vakfla toplumsal bir iliki kurulmasn da ho karlamyor. Ama tabii ben sonunda pasaport almay baarrdm. Neyse artk buna gerek kalmad. Siz kalkp bana geldiniz. Buna hl inanamyorum. Yoksa siz de benim adm iittiniz mi? Pelorat, Eserlerinizi tanyorum, S.Q., diye aklad. Kitaplmda bunlarn kantlar var. te bu yzden kalkp size geldim. Ben baz konular inceliyorum. nsanlarn ilk ortaya kt iddia edilen Arz Galaksinin ilk kefi ve insanlarn gezegenlere yaylmalar. zellikle de Sayshellin kuruluu. Ouintesetz, Yaznzdan anladm kadaryla, dedi. Sizi efsaneler ilgilendiriyor. Gerekler de ok ilgilendiriyor. Ouintesetz odada hzla bir aa bir yukar dolamaya balad Sonra durup Pelorat'a bakt. ok garip... Profesr, sizi J.P. diye arabilir miyim? Tam adnz kullanmak bana aykr geliyor.

Tabii, tabii. Demin de sylediim gibi, yaznz ok beendim, J.P. Dnyalarn douuyla ilgili efsanelerden oluan geni bir koleksiyonunuz olduu anlalyor. Ama bunlarn arasnda bizimki yok. te sizi, bunu aklamak iin grmek istedim. Bizim de efsanelerimiz var. zellikle bir efsanemiz toplumumuz iin ok nemli. nk bu efsane nemli bir esrar halini ald. Trevize tekrarlad. Esrar halini? Bir bilmeceyi kastetmiyorum. Baz kimselerin anlamn bildii gizli bir eyden sz ediyorum. Yabanclara aklanmamas gereken bir bilgiden... Ve dn Kama Gnyd. Trevize mrldand. Ah! u Meditasyon Gn. Herkesin evinde oturmas gerekiyordu. Kuramsal olarak yle. Ama byk kentlerde eski geleneklere pek uymuyorlar... O gn bildiiniz anlalyor. Trevize'nin sesindeki hafif fke yznden endielenen Pelorat telala araya girdi. Dn buraya geldiimiz zaman rendik. Trevize alayla, Buraya inmek iin bula bula o gn bulduk, dedi. Dinleyin, S.Q. Demin de sylediim gibi, ben bir bilim adam deilim. Ama size bir ey sormak istiyorum. Bu esrardan yabanclara sz edilmemesi gerektiini sylediniz. O halde bizimle neden konuuyorsunuz? Biz baka bir dnyadan gel dik. yle. Ama ben o gne pek aldrmyorum. Bu konuda batl inanlarm pek yok. J.P.'nin yazs uzun bir zamandan beri dndm bir eyi glendirdi. Efsaneler durup dururken ortaya kmazlar. Bunlarda gerek pay vardr. Onun iin ben de Ka Gnyle ilgili efsanemizin gerisinde gizli olan gerei renmek istiyorum. Pelorat, O halde bize bu nemli efsaneyi anlatn, S.Q. dedi. Ouintesetz koltuuna oturarak arkasna yasland. ki elinin parmak ularn birbirlerine dayad. Konuya nasl balayacan dnyordu anlalan. Robot nedir biliyor musunuz? Pelorat, Robot mu? dedi. Hayr. Ouintesetz, Trevize'ye bir gz att. Gen adam da, Hayr, der gibi ban sallad. Sayshell'li, Ama bilgisayarn ne olduunu herhalde biliyorsunuz, dedi. Trevize sabrszland. Tabii. Robot tpk bir insana benzeyen, hareket edebilen, bilgisayarl bir aygttr. Tam insan biimindedir, ama bir aygt olarak fazla yararl da deildir. Size efsaneyi aklyorum. Robot hangi dilden olduu bi linmeyen bir kelime. Ama baz uzmanlar bunun alma szcyle ilgili olduunu iddia ediyorlar. Trevize kukuyla, Ben almayla ilgili olan ve robot kelimesine biraz olsun benzeyen bir szck bil miyorum, dedi. Ouintesetz ban sallad. Evet, Galaksi dillerinde byle bir szck yok... Neyse... Sayshellliler insanlarn sadece Arz'da yaadklar ve Galaksinin de bombo uzand alarda, robotlarn icat edildiine inanyorlar. Yani o srada dnyada iki tr insan olduu ne srlyor: Doal ve yapma. Et ve maden. Biyolojik ve mekanik. Karmak ve basit. Ouintesetz duraklayarak mahcup mahcup gld. Robotlardan sz edilmeye balannca insan 'Ka Kitabndan blmleri tekrarlamaya balyor. Ne demek istediimi zetleyeyim. Arz'llar robot yapmlar... Trevize sordu. Neden? Sayshell'li omzunu silkti. Bu kadar zaman sonra nedenini kim bilebilir? Belki insanlarn saylar azd ve yardma ihtiyalar vard. zellikle Galaksinin aratrlmas ve insanlarn dier gezegenlere yaylmalar konusunda. Trevize fikrini aklad. Bu mantkl bir dnce. nsanlar Galaksiye yayldktan sonra robotlara da gerek kalmad. Bugn Galakside insana benzeyen, hareket edebilir, bilgisayarl aygtlar yok. Ouintesetz, Efsaneyi zetleyeceim, dedi. nsanlar Arz'n yaknndaki gne sistemlerine yayldlar. Bu koloniler robot bakmndan Arzdan zenginlerdi. nk yeni, gelimemi dnyalarda robotlara daha fazla ihtiya vard. Hatta Arz artk robotlar hi istemiyordu. Ama D Dnyalar giderek ana gezegenden daha glendiler ve robotlarn yardmyla Arz yenip kontrolleri altna aldlar. Ancak baz Arz'llar dnyalarndan kamay baardlar. Gemileri daha stnd. Hiper-uzayda yolculuu da daha iyi biliyorlard. Bu Arzllar ok uzaklardaki yldz sistemlerine kaarak oralarda robotsuz toplumlar kurdular. nsanlarn

zgrce yaayacaklar toplumlar. O dnem Kama Zaman diye tanmland. lk Arzl da Sayshell Sektrne Kak Gn eriti. Bu bayram binlerce yldan beri kutlanyor. Pelorat, Dostum, diye mrldand. Yani Sayshell'i dorudan doruya Arz'llar m kurdu? Ouintesetz bir an duraklad. Resmi inan bu. Ama ben buna inanmyorum! Olacak gibi deil. Ne var ki hkmet bu konuda srar ediyor. Neyse... J.P.. yaznzdan bu efsaneyi bilmediinizi anladm. Robotlar ve iki yaylma dalgasndan haberiniz yoktu. Pelorat, Gerekten de yoktu, dedi. Bu efsaneyi ilk kez duyuyorum. Azizim, S.Q. bana bunu anlattnz iin mrmn sonuna kadar size derin bir minnet duyacam... Trevize atld. Evet, Janov. Ama S.Q. bize btn hikyeyi anlatmad sanrm. Robotlar altran o gezegenler ne oldu? Efsaneniz bundan da sz ediyor mu? Ksaca. nsanlarla onlara benzeyen robotlarn bir arada yaayamadklar anlalyor. Robotlarn bulunduu dnyalar ld. Ya Arz? nsanlar oradan ayrlarak buraya ve dier gezegenlere yerletiler. Arzllarn hepsi de ana gezegenden ayrlm olamazlar. Dnya bombo kalmad ya! Herhalde. Ama kesin bir ey bilmiyorum. Trevize abucak sordu. Arz radyoaktif miydi? Ouintesetz ard. Radyoaktif mi? Byle bir ey hi duymadm. Trevize parmann eklemini dilerine dayayarak dnd. S.Q., ge oldu. Yeterince zamannz aldk. Bu iyiliinize karlk yapabileceimiz bir ey varsa, hemen syleyin. Ouintesetz usulca gld. J.P. efsane hakknda bir yaz yazd zaman admdan sz etmezse sevinirim. Pelorat heyecanla, Terminus'a gelseydiniz ne kadar iyi olurdu, diye bard. Tabii imdi de ibirlii yapmamz salayabiliriz. Sayshell'li neredeyse yerinden frlayacakt. Sahi mi? Baz kimselerin yardmyla bunu baarabilir misiniz? Trevize, J.P. ok hakl, dedi. Gayret edersek bunu baarrz. Ve minnet borcumuz ne kadar artarsa, bu uurda o denli aba gsteririz. Ouintesetz duraklad, sonra da kalarn att. Ne demek istiyorsunuz? Trevize, Bize Gaia'dan sz etmeniz yeterli olur, S.Q. dedi. Sayshelllinin yzndeki sevin snverdi. 53 Ouintesetz gzlerini masasna dikerek kvrck, ksa salarn dalgn dalgn dzeltti. Sonra Trevize'ye bakarak dudaklarn bzd. Sanki konumamaya kesinlikle karar vermiti. Trevize kalarn kaldrarak bekledi. Sayshell'li sonunda boulur gibi, Gerekten de ge oldu, diye mrldand. Trevize ban sallad. ok dncesizim. Akam yemeini bizimle yer misiniz? Belki o zaman Gaia konusunu konumaya devam ederiz. Ouintesetz ar ar ayaa kalkt. Geldikleri zamankinden daha yorgunmu gibi bir hali vard. Ev sahibi olduumu unuttum. Siz Darlklsnz. Beni yemee armanz uygun deil. Siz benim evime ge lin. Kampste, Uzak da deil. Orada daha rahatlkla konuabiliriz. Hep birlikte odadan karak koridordan getiler. Sonunda kendilerini bahede buldular. Karanlk ve serindi buras. Pelorat durup gkyzne bakt. ok gzel. airlerimizin biri bir eserinde 'Sayshell'in uan gkyzndeki k benekciklerinden sz ediyor. Trevize de yldzlar takdirle inceliyordu. Biz Terminus'tanz, S.Q. Hi olmazsa profesr baka gkyz grmedi. Terminus'tan sadece birka snk yldz gzkr. Bir de hafif bir sise benzeyen Galaksi. Terminus'ta yaasaydnz, bu g daha da beenirdiniz. Ouintesetz ciddi bir tavrla cevap verdi. Bunu ok beendiimizden emin olabilirsiniz. uradaki hemen hemen eit parlaklktaki yldzlarn oluturduu dzgn kegeni gryor musunuz? Trevize, Gryorum, dedi. ok gzel.

Sayshell'i, Bu akta baary simgeler, diye aklad. Her ak mektubunun sonuna da noktalardan oluan bir begen izilir. Ak yapma isteini aklar bu. Her yldz akn belirli bir evresinin temsilcisi saylr. Bu yldzlardan Be Kz Karde,' diye sz edilir. imdi... Be Kz Kardein oluturduu eklin ortasna yakn yerdeki yldz grebiliyor musunuz? Evet. Ouintesetz, O da karlksz akn simgesidir, dedi. Efsaneye gre, o yldz da bir zamanlar dierleri kadar parlakm. Ama sonra strap yznden snklemi. Hzla yrmeye balad. 54 Ouintesetz'in nazik tavrl, esmer ve tombul karsnn hazrlad yemekleri yedikten sonra koltuklara yerletiler. Trevize. Bize Gaia'dan sz edecektiniz, S.Q., diye anmsatt. Profesrn kars bir an gen adama hayretle bakt. Sonra yerinden kalkarak hibir ey sylemeden odadan kt. Ouintesetz endieyle, Karm tutucudur, diye aklad. O dnyadan sz edilmesi kendisini biraz korkuttu sanrm. Ltfen onun kusuruna bakmayn. Yalnz... neden o dnyay sorup duruyorsunuz? Korkarm bu J.P.'nin almalar bakmndan ok nemli. Ama bunu neden bana soruyorsunuz? Sizinle Arz'dan, robotlardan, Sayshellin kuruluundan sz ettik. Btn bunlarn... o sorduunuz eyle ne ilgisi var? Belki hibir ilgisi yok. Ama bu konuda trl garipliklerle karlatk. Neden karnz Gaia'dan sz edildii zaman korktu? Siz niin endielendiniz? Bazlar Gaia'dan rahata sz ediyorlar. Bugn bize Gaia'nn aslnda Arz olduunu ve insanlarn ktlkleri yznden gezegenin hiper-uzayda kaybolduunu sylediler. Ouintesetzin yznde ac dolu bir ifade belirip kayboldu. Batl inan bu. O halde bu Kala ilgili efsanenin bir paras deil. Deil tabii. Bu sradan, bilgisiz insanlarn uydurduklar bir hikye. Trevize souk bir sesle, Bundan emin misiniz? diye sordu. zin verin de gereklerden sz edeyim. Arzn nerede olduunu bilmiyorum. Ama bunun Sayshell Sektrnde olmad kesin. Demin szn ettiiniz gezegen de Arz deil. Belki Arzn nerede olduunu bilmiyorsunuz, S.Q. Ama szn ettiim gezegenin yerini bilmeniz gerekir. nk o Sayshell Sektrnde. O kadarn biliyoruz, deil mi, Janov? Sessizce bu konumay dinleyen Pelorat irkildi. Efendim? Ona bakarsan, o dnyann yerini ben de biliyorum, Golan. Trevize arkadana bakakald. Ne zamandan beri? Bunu, bu akam anladm, sevgili Golan. Brodan gelirken bize Be Kz Kardei gsterdiniz, S.Q. Begenin ortasndaki snk bir yldz iaret ettiniz. Onun Gaia olduundan eminim. Ouintesetz bir an duraklad. Astronomlarmz da bize yle sylyorlar. Ama gizlice. Gaia ortadaki yldz, yani gnein etrafnda dnyor. Trevize atld. Siz de o gnein koordinatlar var m? Ben de mi? Hayr! Ouintesetz neredeyse baracakt. Bunu astronomi blmnden renebilirsiniz. Ama bu konuda zorluklarla karlaacanzdan eminim. O gezegene gidilmesine izin vermiyorlar. Neden? Bu, sizin snrlarnzn iinde deil mi? Uzay bakmndan, evet, siyaset bakmndan hayr. Trevize, Ouintesetz'in bir eyler daha sylemesini bekledi. Ama sesini karmaynca ayaa kalkarak resmi bir tavrla, Profesr Ouintesetz, dedi. Ben polis, diplomat ya da bir haydut deilim. Buraya sizi konumaya zorlamak iin de gelmedim. Onun yerine, istemememe karn bizim eliye gideceim. Bu bilgiyi kiisel bir iim iin istemediimi bilmelisiniz. Vakfla ilgili bir sorun bu. Bunu yldzlararas bir olay haline sokmay da istemiyorum. Sayshell Birliinin de isteyeceini sanmyorum. Sayshellli kararszca, Vakfla ilgili nasl bir sorun? diye sordu. Bu size aklayabileceim bir ey deil. Gaia bizimle konuamayacanz bir konuysa o zaman hkmetinize bavururuz.

Hayr, hayr! Ben hkmet ilerinden anlamam! Sadece burada o dnyadan sz etmeyiz. Batl inanlar yznden mi? ey... evet! Batl inanlar yznden! Sayshell gkleri adna! Size Gaia'nn hiper -uzayda olduunu syleyen o ahmaktan ne farkm var benim? Gaia'dan sz edildii zaman odadan kaan, hatta yklacandan korkarak evden uzaklaan karmdan? Karnz evi bir yldrmn m ykacan sanyor? Uzaktan gnderilen bir gcn ykacan dnyor... Hatta o ad azma almaktan bile kanyorum. Gaia! Gaia! te bu heceler canm yakmad! Bir zarar grmedim! Yine de hl duraksyorum. Ama Gaia'nn etrafnda dolat gnein koordinatlarn gerekten bilmiyorum. Bana inann. Bir yarar olacaksa bunlar bulabilirim. Ama Sayshell Birliinde o dnyann adn bile azmza almayz. Oraya yaklamaz,, gezegeni dnmeyiz bile. Size Gaia hakknda bilinen birka gerei aklayabilirim. Bunlar birer tahmin deil. Anlatacaklarm Birlikteki baka hibir dnyada renemezsiniz... Gaia eski bir dnya. Bazlar onun Galaksinin bu sektrndeki en yal gezegen olduunu dnyorlar. Vatanseverlik bize en eski dnyann Sayshell olduunu sylyor, korkuysa bunun Gaia olduunu. Bu iki inanc ancak u ekilde birletirebilirsiniz: Aslnda Gaia Arz. nk Sayshell'e de nce Arzllar yerleti. Tarihilerin ou, Gaia, Sayshell Birliinden hibir dnyann kolonisi deil, diyorlar. 'Birlik de Gaia'nn kolonisi olmad gibi... nsanlar Gaiaya Sayshellden nce mi, yoksa sonra m yerletiler, bu bilinmiyor... Biz bir bakma Gaia'nn ok ge farkna vardk. nce bir Birlik kurmakla uratk. S onra Galaksi mparatorluuyla savatk. Bir mparatorluk eyaleti olarak ne rol oynamamz gerektiini anlamaya altk. mparatorluk kmeye balad srada Valilerden biri Galann varolduunu anlad. Gaiann Sayshell'e de, mparatorlua da bal olmadn far- ketti. Gezegen her tarafla ilgisini kesmi, bir gizlilik iinde yayordu. Bu yzden de bu dnya hakknda bir ey bilinmiyordu. Ho. imdi de yle ya! mparatorluk Valisi Gaia'y ele geirmeye alt. Neler olduunu ayrntlaryla bilmiyoruz. Ama Vali yenildi ve gemilerinden ancak birka geri dnebildi. Tabii Sayshell'liler Valinin yenilmesine sevindiler. Ve bu da bamszlmz ilan etmemize yol at. Sayshell Birlii, mparatorlukla olan balarn kopard. Bugn bile o bayram kutluyoruz. deta minnet yznden hemen hemen yzyl Gaiayla ilgilenmedik. Ama sonunda glendik ve emperyalist bir yaylmann hi de fena bir ey olmadn dnmeye baladk. Ga- ia'y neden ele geirmiyorduk? Gezegene bir filo yolladk ve o da yenildi. Ondan sonra arada srada Gaiayla ticaret yapmaya altk. Ama bu bakmdan da baarl olamadk. Gaia yalnz kalmak istiyordu. Baka dnyalarla balant kurmaya, ticaret yapmaya hibir zaman kalkmad. Ayrca hibir zaman komularna dmanca da davranmad. Sonra... Ouintesetzin yznde alayl bir ifade belirdi. Siz Vakitlisiniz. Herhalde Katr hatrlyorsunuzdur... Trevize kzard. Vakf be yzyllk tarihi boyunca bir kez yenilmiti. Katr tarafndan. Evet, biz Vakfllar Katr ok iyi hatrlyoruz. Ouintesetz, Katr bir sre bir mparatorluu ynetti, dedi. Bu, Vakfn kontrolndeki Federasyon kadar bykt. Ama Deiken bize ilimedi. Sayshelli ele geirmeye kalkmad. Bu sektrden bir kez geti. Onunla bir tarafszlk ve dostluk anlamas imzaladk. Katr bundan baka bir ey istemiyordu. Galakside fazla bir ey istemedii tek sistem bizdik. Sonra Katr hastaland ve Galaksiye yaylmasn srdrmedi. lm beklemeye balad. Aslnda hi de mantksz bir adam deildi. Gcn mantkszca kullanmyor, kan dkmekten holanmyordu. Ynetimi insancld. Trevize alay etti. Ama sadece bir fatihti. Ouintesetz, Tpk sizin Vakf gibi, dedi. Buna bir cevap bulamayan gen adam fkelendi. Gaia konusunda anlatacanz baka bir ey var m? Katr'n bir szn anlatacam. Katr'la Sayshell Birliinin Bakan Kallo arasndaki grmeler srasnda Deiken anlamay cakal bir tavrla imzalad ve, 'Bu belgeye gre Gaia'ya bile tarafszca davranacaksnz,' dedi. 'Bu bakmdan anslsnz, Ben bile Gaiaya yaklaamam.' Bir tana gre Katr son sesini alaltarak ekledi. 'Bunu bir daha yapamam.' Tank gerekten szne gvenilir bir adamd. Yani? Katr bir kez Sayshelle geldi. Szn ettiim o anlama imzaland zaman. Yani Deiken Galaksiyi fethe baladktan sonra demek istiyorum. O halde Katr, Gaiaya ok daha nce gitmiti. Ee?

Katr nerede domutu? Trevize, Bunu kimse bilmiyor, dedi. Sayshellliler onun Gaiada doduuna inanyorlar. Srf o sz syledii iin mi? Bir bakma... Katr yenmek imknszd. nk onda garip bir kafa gc vard. Gaiay da yenmek olanakszd. Gaia'y imdiye kadar yenememiler. Ama bu gezegeni yenmenin imknsz olduu anlamna gelmez ki. Katr bile Gaia'ya yaklamaktan ekiniyordu. Onun devriyle ilgili belgeleri inceleyin. Bakn bakalm Deiken, Sayshell Birliinden baka hibir sisteme byle iyi davranm m? Gaiaya bar amalarla, srf ticaret iin giden kimseler bir daha geri dnmyor. Bundan haberiniz var m? Gaia konusunda bilgimizin neden bu kadar az olduunu sanyorsunuz? Trevize, Batl inantan farksz bir ey bu, dedi. Buna istediiniz ad takabilirsiniz. Katr zamanndan beri Gaia dncesini kafamzdan sildik. O gezegenin de bizi dnmesini istemiyoruz. Orada yle bir dnya yokmu gibi davranmak bize gven veriyor. Belki de Gaiann hiper-uzayda kaybolmasyla ilgili efsaneyi gizlice hkmet kard ve etrafa yayd. Halkn bu adda gerek bir dnya olduunu unutacan umuyorlard. Yani sizce Gaia, Katrlarla dolu bir dnya, yle mi? Olabilir. Size, kendi iyiliiniz iin oraya gitmemenizi syleyeceim. Gaia'ya gittiiniz takdirde bir daha geri dnemezsiniz. Vakf Gaia'nn ilerine burnunu sokarsa, Katrdan daha da budalaca davranyor saylr. Elinize bunu syleyin asl. Trevize, Bana o koordinatlar bulun, dedi. O zaman dnyanzdan hemen ayrlacam. Gaia'ya gidecek ve geri de dneceim. Ouintesetz mrldand. Size o koordinatlar bulacam. Astronomi blm geceleri alyor tabii. Mmkn olduu takdirde bu isteinizi imdi salamaya alacam. Ama tekrar ediyorum. Gaia ya gitmeye kalkmayn. Trevize, Oraya gideceim, dedi. Ouintesetz iini ekti. Demek intihar etmek istiyorsunuz? ON DRT

leri! 55 Janov Pelorat afak zamannn ilk kuruni nda glgeli manzaraya pimanlk ve kararszlkla bakt. Burada yeterince kalamadk, Golan. Oysa Sayshell ho ve ilgi ekici bir dnya. Bu gezegen konusunda daha fazla bilgi sahibi olmak isterim. Trevize ban bilgisayardan kaldrarak alayl alayl gld. Benim bunu istemediimi mi sanyorsun? Gezegende kez yemek yedik. Her seferinde baka yemekler tattk. Hepsi ok nefisti. Dier yemekleri de denemek istiyorum. Kadnlarla sadece bir an karlatk. lerinden bazlar ok ekiciydi. Pelorat burun kvrd. Ah, aziz dostum. Ayaklarna giydikleri o mzikli ayakkablar. Birbirine zt renklerden oluan klklar. Ya kirpikleri? Onlar far- kettin mi? Her eyi fark ettiimden emin olabilirsin, Janov. tiraz ettiklerinin hepsi de yzeyde kalan eyler. Yzlerini ykayabilirler. Uygun bir zamanda ayakkablarn ve ok renkli elbiselerini de karmaya raz olurlar. Pelorat, Sen yle sylyorsan yledir, dedi. Ama ben Arz konusunu daha fazla incelemek istiyordum. imdiye kadar rendiklerimiz birbirlerine kart eyler. Biri radyasyondan sz etti, biri de robotlardan.

Ama ikisi de Arz'n lm olduunu sylediler. Pelorat istemeye istemeye itiraf etti. Doru. Ama bu hikyelerden biri doru, dieri yanl olabilir. Ya da ikisi de uydurma. Bir konu esrara brnd zaman onu iyice aratrmak istemez misin, Golan? Trevize, Tabii isterim, dedi. Ama imdiki sorunumuz Gaia. Bunu zmledikten sonra Arz'a gideriz. Ya da buraya dnerek daha uzun bir sre kalrz. Ama nce... Gaia! Pelorat ban sallad. Evet. Ama Ouintesetz'in syledikleri doruysa o zaman Gaia'da lm bizi bekliyor demektir. Oraya gitmemiz doru olacak m? Trevize mrldand. Ben de bunu kendi kendime soruyorum. Korkuyor musun, Janov? Tarihi bir an duraksadktan sonra ak ak, Evet, ok korkuyorum, dedi. Trevize arkasna yaslanarak ona bakt. Senin bu tehlikeye atlman iin bir neden yok, Janov. stersen seni Sayshellde brakrm. Parann yarsn da sana veririm. Bu yzden sana krlmam, eski dostum. Pelorat gzlerini krptrd. Sonra da bouk bir sesle, Eski dost... diye yineledi. Biz tanal ne kadar oldu? Bir hafta m? Ne garip deil mi? Gemiden inmeyeceim. Korkuyorum ama seni yalnz brakmayacam. Trevize kararszca bir hareket yapt, Ama neden? ey... aslnda sana gveniyorum, Golan. Sen her zaman ne yaptn biliyorsun. Ben Trantor'a gitmek istiyordum. Oysa orada hibir ey olmayacakt. Bunu anlyorum imdi. Sen Gaia'ya gitmemiz, iin srar ettin. Gaia'nn Galaksinin sinir merkezi olduu da anlalyor. O gezegenle ilgili baz olaylar oluyor. Sonra, dn gece... Ouintesetz'in azndan laf almana hayran oldum. Demek bana gveniyorsun? Pelorat, Evet, dedi. Gveniyorum. Trevize elini profesrn omzuna koydu. Janov, yanlyor olabilirim. Beni imdiden balar msn? Bamza bir felaket gelebilir. Pelorat, Ah aziz dostum, diye karlk verdi. Bunu neden sylyorsun? Ben, kendim, seninle birlikte gitmeye karar verdim. Ltfen hemen hareket e- delim. Plastik bir kahve kabnn sivri ucunu kopard, delik utan hemen dumanlar ttmeye balad. Pelorat scak kahveyi dikkatle yudumlamaya balad. Trevize gld. Bu kaplar ustalkla kullanmasn rendin. Artk tecrbeli bir uzayc saylabilirsin, Janov. Tarihi dnceli bir tavrla ban sallayarak kahvesini imeyi srdrd. Ne zaman kalkyoruz? Trevize bir kahkaha att. Bir mil ykseldik bile Sahi mi? Ama radyo nna uyarak helezonlar ize ize ykselmemiz gerekmez miydi? Gerekirdi ama bunu yapmadm. nk kimse bizi durdurmayacak. Buraya gelmemizi istemiyorlard ve gideceimiz iin seviniyorlar. Neden byle sylyorsun, Golan? Gala konusunu sadece Ouintesetzle konutuk. O da gezegene gitmememiz iin yalvard. it de inanma, Janov. Adam bizim Gaiaya gitmemizi salamak iin elinden geleni yapt. Onun azndan laf almama hayran olduunu syledin. Ama aslnda bu hayranln hak etmedim. Ben hibir ey yapmasaydm, Ouintesetz bize yine de bilgi verecekti. Kulaklarmz tkasak bile... Trevize bir an bilgisayarla balant kurdu. Sonra yine profesre dnd. Bizi durdurmadlar. Yaknmzda hibir gemi yok... imdi, syle Janov. Gaia konusunu nasl rendin? Biz daha Terminus'tayken o gezegeni biliyordun. Bu adn Arzn bir trl olduunu da. Btn bunlar nereden duydun? Pelorat kaskat kesildi. Terminus'ta olsaydk, dosyalarm aratrrdm. Her eyi yanma almadm. Trevize sert bir tavrla, Bu konuyu dn, dedi. Sayshelliler bu konuda pek sk azllar. Gaiadan hi sz etmiyorlar. Hatta halkn uzayda byle bir gezegen olmad inancn krklyorlar. Ah, evet, sana bir ey daha syleyebilirim. Ellerini ustalkla bilgisayarn terminallerine dayad. te bu bilgisayarn Galaksi haritas. imdi sana Sayshellin gkyzn gstereceim. Dn gece seyrettiimiz g. Oda karanlklat ve ekranda yldzlar belirdi. Pelorat alak sesle, Sayshell'de grdmz kadar gzel, diye mrldand. Hatta daha da gzel. Gen adamn sesinde sabrszlk vard. imdi, dikkat et. unu tandn m? Tabii. Onlar Be Kz Kardeler! Ouintesetz'in bize gsterdii begen izen yldzlar. yle. Peki, Gaia nerede?

Pelorat gzlerini krptrd. Pentagonun ortasnda snk bir yldz grlmyordu. Yerinde yok. yle, yerinde yok. nk Gaia'nn yeri bilgisayarn bellek bankasna verilmedi. Yani byk bir bilgi hazinesi olan Vakfl Galaktoraflar Gaiay bilmiyorlard... Sayshell'liler o gezegenin varln gizli tutuyorlar, Gaiallarsa dnyalarn daha da gizlemeye alyorlard. imdi sorumu tekrarlayacam. ok bilgili kimselerin renemedii bir eyi nereden duydun? Gaia'y nereden rendin? Arz'la ilgili efsaneleri topluyordum. Otuz yldan beri, sevgili Golan. Ama dosyalarm olmadan... u ie bir yerden balayalm, Janov. Gaia'dan sz edildiini ilk on be yllk srede mi rendin? Yoksa son on be yllk srede mi? Ah, bu kadar geni tutacaksak... Son yarda. Alan daraltabilirsin. Bence sen Gaia'y u son birka yl ierisinde rendin. Pelorat dnd. Hakl olabilirsin. Tabii kesin bir ey syleyemem ama... 95'de Ledbet niversitesinden Jimbora mektup yazdm zaman Gaia'dan sz etmedim. Bu yl nce oldu. Sanrm haklsn, Golan. Gaia adn nasl rendin? Bir mektuptan m? Bir kitaptan m ya da tezden mi? Eski bir arkdan m? Nasl? Pelorat kollarn kavuturarak derin derin dnmeye balad. Sonra, Bir mektuptan, diye mrldand. Ama bana baka bir ey sorma, nk ayrntlar hatrlamyorum, aziz dostum. Mektubun kimden geldiini unutmuum. Belki de mektubun altnda bir imza yoktu. Byle bir mektubu okumazlk eder miydin? Hayr, sanmyorum. mzal ya da imzasz, bu mektup nereden gelmiti? Hangi dnyadan? Pelorat omzunu silkti. Hibir fikrim yok. Sayshellden gelmi olabilir mi? Sana bilmediimi syledim. Bence o mektup sana Sayshell'den gnderildi. Bu sadece bir olaslk. yle mi? Ouintesetz Be Kz Kardein ortasndaki snk yldz iaret eder etmez onun Gaia olduuna hemen karar verdin. Nasl oldu bu? nk bendeki Gaiayla ilgili belgelerde gezegenden bu adla ender sz ediliyordu. Baz deyimler kullanlyordu. 'Be Kzn Kk Erkek Kardei' ya da 'Begenin Merkezi. Ouintesetz Be Kz Kardei gsterdii zaman aklma o deyimler geldi. O yldzlarn izdii begenin grece bir biim olduunu biliyorsun deil mi? Ne demek istiyorsun? Trevize gld. Yer Kstebei sende! Yldzlarn gkyzne akl olduklarn m sanyorsun? O begen biimi sadece Sayshell gezegeninden gzkyor. Sayshell Sektrnde insanlarn yaad seksen alt gezegen var. Gkyz bu dnyalardan baka trl gzkyor. Bak as yznden o be yldz da bildiin o biimi izmiyorlar. te onun iin sana gelen mektubun Sayshell gezegeninden gnderilmi olduunu syledim. Anlyorum... imdi... sence o efsane ne zaman yaratld? Herhangi bir devirde olabilir. Herhalde mparatorluk anda. nk bunda pek eski... Yanlyorsun, Janov. Be Kz Karde, Sayshell gezegenine olduka yakn. Zaten bu yzden o kadar parlaklar. Bunlardan drd hzla hareket ediyor. Hibiri de ayn sistemden deil. Yani deiik ynlere doru gidiyorlar. imdi dikkat et. Haritay zamanda ar ar geri gtreceim. Ekrandaki begen, drt yldz deiik ynlere kayarken biim deitirdi. Beinci yldz ise hafife ilerledi. una bak, Janov. Bu begene benziyor mu? Pelorat, Biraz arpk, dedi . te yz elli yl nce Sayshellden gkyz byle grlyordu. Onun iin de o efsane son yzylda doru. Hatta belki de u son on ylda. Ve Sayshell'lilerin Gaia hakknda konumak istememelerine karn, sen o dnyann varln rendin. Trevize terminale dokununca gkyz haritas kayboldu. Gen adam dik dik profesre bakyordu.

Pelorat. Aklm kart, diye iini ekti. Ne oluyor? Bunu sen bana syle. imdi dn! Seim kampanyas srasnda bir konuma yapyordum. Kararsz semenleri etkileyebilmek iin dramatik bir tavr taknarak, 'Ya kinci Vakf hl varsa? diye sze baladm. Ama o gn daha sonra, ya kinci Vakf gerekten varsa, dedim, kendi kendime. Tarih kitaplar okumaya baladm. Bir hafta sonra kinci Vakfn varlna inandm. Gerek bir kant yoktu. Ama ben az bir bilgiyle gerek sonuca erime yeteneim olduunu dndm hep... Trevize bir an durdu. Ondan sonra olanlara bak. Srda olarak bula bula Comporu buldum ve hemen bana kallelik etti, Belediye Bakan Branno da beni tutuklatarak Terminus'tan srd. Neden srgn? Beni hapsedebilir ya da dilimi tutmam iin tehditler savurabilirdi. Niin kadn bana Galakside oradan oraya srayabilen son model bir gemi verdi? Ve neden ille Arz bulman iin sana yardm etmemi istedi? Niin ben Trantor'a gitmemizin bir ie yaramayacana karar verdim? Neden senin baka bir yer bulabileceinden eminim? Gerekten sen de hemen esrarl Gaia'dan sz ettin. Ve imdi gezegen konusunda bilginin sana kayna gizli koullar altnda erimi olduu anlalyor... Sonunda Sayshell'e geldik ve ilk karlatmz Compor oldu. O bize Arzn Siris Sektrnde olduunu syledi. Ama gezegenin lm olduunu ileri srd. Pelorat, Grdn m? diye atld. Btn koullarn bizi Gaia'ya srklediini sylyorsun. Ama Compor bizi baka yere gitmemiz iin kandrmaya alt. Ve ben ona gvenemediim iin kararlatrdmz gibi davranmakta srar ettim. Ama belki de Compor byle yapacamz umuyordu. Yerimizden kmldamamamz iin bize baka bir sektre gitmemizi sylemiti... Neyse... Devam edelim... Ouintesetze gittik. nk bu ad sana tandk geldi. Oysa sonradan bana adamn hibir eserini okumadn itiraf ettin. yleyse o ad neden tandk bulmutun? Buna karlk Ouintesetz senin bir yazn okumu ve ok etkilenmiti. Bu olacak bir ey miydi? Sen, kendin de almalarn pek yaynlamadn syledin. Sonra... bizi Ouintesetze gtren kz birden Gaiadan sz ederek gezegenin hiper-uzayda olduunu aklad. Sanki bu ad kafamza iyice yerletirmek istiyormu gibi. Oysa Ouintesetz'e Gaiadan sz ettiimiz zaman bu konunun hi almasn istemiyormu gibi davrand. Ama kendisine kabalk etmeme karn bizi yanndan kovmad. Tersine bizi evine gtrd. Ve bahede Be Kz Kardei gstermek zahmetine de girdi. Neden? Btn bunlar olmayacak bir rastlant dizisi deil mi? nanlacak gibi mi bu? Btn bunlarn anlam ne o halde? Gaia'ya gitmemiz iin bir oyun mu oynand? Evet. Oyunu oynayan kimler? Trevize, Bu sorunun yant belli deil mi? dedi. Kafalar kim etkileyebiliyor? Kim insanlar u ya da bu ekilde ynlendirerek onlarn istenilen tarafa doru gitmelerini salyor? Bunun kinci Vakfn ii olduunu syleyeceksin... Bize Gaia hakknda ne sylendi? Gezegene iliilemiyor. O dnyaya saldran filolar yok oluyor. Gaia'ya gidenler bir daha geri dnmyor. Katr bile gezegene yaklamaktan ekinmi. Ve hatta Katrn o gezegende doduu bile sanlyor. Btn bunlardan Gaiann kinci Vakf olduu sonucu kmyor mu? Ve o rgt bulmak benim asl amacm! Pelorat ban sallad. Ama baz tarihilere gre kinci Vakf sonunda Katr' durdurmu. Katr o gruptan olabilir mi? Belki de bir vatan hainiydi... Ama kinci Vakf neden bizi amanszca merkezine doru ekiyor? Trevize dalgn dalgn bakyordu. unu manta vuralm, diye mrldand. kinci Vakf varlnn her zaman gizli kalmasn istedi. Herkes yz yirmi yl boyunca rgtn ortadan kalkm olduunu dnd ve bu da kinci Vakfllarn iine geldi. Ama ben onlarn varlndan kukulandm zaman bana bir ey yapmadlar. Beni susturmann, hatta ldrmenin yolunu kolaylkla bulabilirlerdi. Bunun iin dncelerimi bilen Compor'dan da yararlanrlard. Ama bir ey yapmadlar. Pelorat, Tutuklanman saladlar, diye hatrlatt. Bylece halk kukularn renemedi. Ama halkn durumu renmemesinin bir yarar olmad ki. Branno dncelerimi biliyor ve hi olmazsa hakl olup olmadm da dnyor. Yani kinci Vakf artk bize zarar vermekte ok ge kald. Branno Compor'a gvenemedii iin ona verdii gemiye de bir hiper-izleyici yerletirdi. Onun iin Belediye Bakan Sayshellde olduumuzu biliyor. Ve gece sen uyurken, bilgisayarn Sayshell deki Vakf Elisine bir

haber yollamasn saladm. Ona Gaiaya gideceimizi bildirdim, hatta gezegenin koordinatlarn da verdim. Artk kinci Vakf bize bir ey yaparsa Branno olay hemen aratracak. Herhalde Vakfn bu ilgisi rgtn hi iine gelmez. ok gl olduklarna gre. Vakftan korkmalar iin bir neden var m? Trevize, Var tabii, diye bard. kinci Vakf gizleniyor, nk baz bakmlardan zayf. Bizim Vakf teknoloji alannda Seldon'un bile tahmin edemedii bir hzla geliti. rgtn bizi usulca, sinsice kendi dnyasna doru srklemeye almas da yine dikkati zerine ekmeyi hi istemediini aklyor. Pelorat, Ama bunu neden yapyorlar? diye sordu. Niin bizi Galaksideki merkeze doru srkleyerek kendilerini tehlikeye atyorlar? Trevize profesre bakt, sonra da birden kzard. Janov, bu konuda baz fikirlerim var. Bende hemen hi bilgim olmadan doru sonuca erime yetenei olduunu syledim. imdi de yanlmadmdan eminim. Bende kinci Vakfn istedii bir ey var. Varlklarn tehlikeye atacak kadar istedikleri bir ey. Bunun ne olduunu bilmiyorum ama renmem gerekiyor. Bende olan gl bir eyse, o zaman bunu doru bulduum bir biimde kullanacam. Omzunu silkti. Hl benimle gelmekte srar ediyor musun, eski dostum? Delinin biri olduumun herhalde farkndasn... Pelorat, Sana gvendiimi syledim, dedi. Hl da gveniyorum. Trevize gld, ok rahatlamt. Harika! nk bir ses bana senin de bu i iin gerekli olduunu fsldyor. Eh, artk son srat Gaia'ya gidebiliriz. leri! 56 Belediye Bakan Harla Branno altm ikisinden de yal duruyordu o gn. Her zaman byle olmazd. Kadn iini ekti. Bu grev insan bitkin dryordu. Be yldan beri Belediye Bakanyd. Ondan nce on iki yl perde arkasndaki g olarak Vakf ynetmiti. Ama btn bunlar yeterli deildi. Branno tarihte bir iz brakmay istiyordu. Belki bunu ona Golan Trevize, o dncesiz Encmen yesi ve Paratoner salayacakt. Kadn dnceli bir tavrla boyutlu haritaya bakt. Galaksinin te biri Vakf Federasyonuna aitti. O ve Encmen insanlarn yaad yedi milyondan fazla dnyay ynetiyordu. Harla Branno, Galakside hibir gcn Birinci Vakfa kar koyamayacana inanmt. Hatta bunu kinci Vakf bile yapamazd. Vakf istedii an her tarafa modern gemilerden oluan filolarn gnderir ve hemen kinci mparatorluu kurabilirdi. Ama Seldon Plan hazrlanal beri sadece be yzyl gemiti. Plana gre kinci mparatorluun bin yl sonra kurulmas gerekiyordu. Tabii kinci Vakf da Plann geerli olmas iin elinden geleni yapacakt. Ama Paratoner Trevize belki kinci Vakfn yldrmlarn zerine ekmeyi baarrd. O zaman Branno da rgtn yerini renebilirdi. Belediye Bakan etrafna baknd. Kodell nerede? Ge kalmasnn zaman m? Ayn anda Kodell ieri girdi. Neeyle glmsyordu. Yank teni ve kr byyla her zamankinden ok, sevecen bir bykbabaya benziyordu. Branno kendi kendine, bykbabaya benziyor ama yal deil, dedi. Benden sekiz ya kk. Yznde hibir gerginlik izi yok. On be yl Gvenlik Bakan olarak almann hi izi kalmyor mu? 57 Kodell resmi bir tavrla Brannoyu selamlad. Belediye Bakanyla grlecei zaman byle yaplmas detti. Bu ndbur'larn, kt saltanatndan kalm olan bir gelenekti. Ge kaldm iin zr dilerim, Sayn Bakan. Ama Encmen uyuukluktan kurtulmaya ve ye Trevize'yi tutuklatmanz olayn dnmeye balad. Belediye Bakan hibir heyecan belirtisi gstermeden, Ah, dedi. Ayaklanacaklar m? Ne mnasebet! Sadece biraz grlt edecekler. Brak etsinler. Bylece rahatlarlar. Ben de karlarna kmamaya alrm. Branno bir an durdu. Liono, Sayshell konusunda bilgi istiyorum. Kodell gld. Ben ayakl tarih kitab deilim. Tarih beni ilgilendirmiyor. Ben gerekleri renmek istiyorum. Sayshell neden bamsz? Birliin etrafn sarmz ama haritaya gre o bizim sadk bir mttefikimiz bile deil. Kodell omzunu silkti. Resmen yle. Ama Sayshell bizi rahatsz etmiyor. Birlik tarafsz.

Pekl. yleyse bir de una bak. Branno bir dmeye bast. Harita deiti. te u Katr ld srada Deikenin kurduu mparatorluk. Sayshelle dikkat et. evresi Katr'n yldzlaryla sarl ama Birlik yine bamsz. Katrn el atmad tek sistem o. Sayshell o gnlerde de tarafszm. Katrn tarafszlara saygs olduunu mu sanyorsun? Sayshellde ne var? Kodell, Hibir bir ey yok, dedi. Bana inann, Sayn Bakan. Sayshelli istediimiz an ele geirebiliriz. yle mi? Ama oras hl bizim deil. Sayshell'i istememiz iin bir neden yok ki? Branno koltuunda arkasna yaslanarak Galaksi haritasn karartt. Bence artk Sayshell'i istiyoruz. Efendim? Liono, o ahmak genci bir paratoner olarak uzaya gnderdim. kinci Vakfn yldrmlarm zerine ekeceini ve bylece dmanmzn yerini reneceimizi dnyordum. Trevize'nin Trantorun ykntlarna koacan ve kitaplk kalmsa oradaki eserleri kartrarak Arz bulmaya alacan sanyordum. Arz mistiklerin, insanlarn ortaya ktklar ilk gezegen olduunu iddia ettikleri yer. Tabii kinci Vakf Trevize'nin Arz' aradna inanmayacak ve onun neyin peinde olduunu anlamaya alacakt. Ama o Trantora gitmedi. Doru Sayshelle kotu. Neden? Bilmiyorum. Grevi gerei her eyden kukulanmas gereken bir taznn kusuruna bakmazsanz bir ey soracam. Trevize'yle Peloratn Sayshellde olduklarn nereden biliyorsunuz? Comporun byle bir haber gnderdiinin farkndaym. Ama Compor'a ne dereceye kadar gvenebiliriz? Hiper-izleyici, Compor'un gemisinin Sayshelle indiini bildirdi. Ama Trevize'yle Pelorat'n da o gezegene indiklerinden nasl emin olabiliriz? Belki de Compor zel bir nedenle Sayshelle gitti. Dierlerinin de nerede olduklarn bilmiyor ya da buna aldrmyor. Sayshelldeki elimiz, Trevizeyle Pelorat'n gemisinin o dnyaya indiini haber verdi. Ayrca Compor onlarla konutuunu bildirdi. Bundan baka Trevizeyle Peloratn Sayshell niversitesine giderek ad san pek duyulmam bir tarihiyle konutuklarn da rendik. Kodell uysalca, Ben bunlarn hibirini duymadm, dedi. Branno burnunu ekti. Seni ezip getiimi dnme. Bu ile ben kendim ilgileniyorum. Demin eliden yeni bir haber aldm. Bizim Paratoner yine yola km. Sayshellde iki gn kalm, sonra gezegenden ayrlm. On parsek tedeki bir yldz sistemine doru gidiyormu. Eliye gittii yeri ve koordinatlar da Dildirmi. Compordan bunu destekleyecek bir haber aldnz m? Comporun mesaj elininkinden daha nce geldi. Ama o Trevizenin nereye gittiini henz renememi. Herhalde peine taklacak. Kodell mrldand. Nedenleri bilmiyoruz. Trevize neden Sayshelle gitti? Niin oradan ayrld? Benim en ilgimi eken soru u: Nereye? Trevize nereye gidiyor? Eliye gidecei yeri ve koordinatlar bildirmi ya. Yani Trevize sizce eliye yalan m syledi? Yoksa bizim eli mi bir hikye uydurdu? Herkesin gerei sylediini ve bir hata olmadn dnelim. Bir ad beni ilgilendiriyor, Trevize eliye Gaia'ya gideceini aklam. G-a-i-aya. Kodell, Gaia, diye yineledi. Bu ad hi duymadm. yle mi? Buna hi amadm. Branno biraz nce haritann belirledii yeri iaret etti. Bu otuz milyondan fazla yldz gsteriyor. Ama Gaia haritada yok. Bazen bu haritalarda insanlarn yaamad gezegenler gsterilmez. O halde Trevize neden bombo bir gezegene gidiyor? Merkez bilgisayar denediniz mi? Onun da Gaiadan haberi yok. Kodell istifini bozmad. Belki Trevize olmayacak bir eyin peinde, Sayn Bakan. Ya da yalan syledi ve Gaia adnda bir gezegen yok. Comporu grd ve onu peine taktmz anlad. Bu yzden izini kaybettirmeye alyor. zini nasl kaybettirecek? Compor yine peinden gidecek onun. Hayr, Liono. Ben baka bir ey dnyorum. Bu mthi bir dert kayna olabilir. imdi beni dinle... Branno bir an durdu. Bu oda

korunuyor. Kimse szlerimizi duyamaz. kimiz de rahatlkla konuabiliriz. Verilen bilgiye inanabilirsek... Gaia, Sayshellden on parsek uzakta. Yani Sayshell Birliinden. Sayshell Birlii Galaksinin en iyi bilinen, en ok incelenmi blgelerinden biri. Ama Gaia yle deil. Adn kimse bilmiyor, haritalarda da yok. Sonra Sayshell Birlii bamsz. Katr zamannda da yleymi. Gaia'nn nasl bir yer olduunu bilmiyorum ama o dnyann kendisini iyi koruduu belli. Varlnn dar szmasn engelliyor ve evresindeki teki dnyalar da koruyor. Yabanclarn sistemi ele geirmelerini engelliyor. Yani Gaia. kinci Vakfn merkezi mi, Sayn Bakan? Bunu mu sylemek istiyorsunuz? Ben Gaiann incelenmesi gerektiini sylemek istiyorum. Ama bu varsaymnzn aklayamad bir nokta var. Gaia, kinci Vakf diyelim. rgt durumun anlalmamas iin yzyllar boyunca Sayshell Birliini korumu. Ama imdi durum byle mi? Trevizeyle Pelorat emrinize uymadlar. Trantor yerine kalkp Sayshell'e gittiler. imdi de Gaia'ya doru yola ktlar, stelik imdi siz de bu dnyann adn duydunuz. kinci Vakf btn bunlar neden engellemedi? Belediye Bakan kr sal ban edi. Bence ye Trevize her eyi altst etti. Yapt ya da u anda yapmakta olduu bir ey yznden Seldon Plan tehlikeye girdi. Bunun ne olduunu renmeliyiz! Oraya gitmemiz gerekiyor. Kodell ilk kez ciddileti. Kendi banza karar vermeyin. Sayn Bakan. yice dnmeden harekete geemeyiz. Benim aptal olduumu mu sanyorsun, Liono? Ben savamaya gitmiyorum. Gaia'ya nc gler indirecek de deilim. Orada olmak istiyorum. Ya da Gaia'nn yaknnda! Liono, ltfen Sayshell yaknnda ka sava gemimiz olduunu ren. Sava Brosuyla uzun uzun konuacak halde deilim. Onlara harekete olaan bir manevra havas verip veremeyeceimizi sor. Gemilerin Sayshell Sektrne yldzlararas bir olaya yol amadan olabildiince yaklamalarn istiyorum. Gerekirse saldrya geebilmeliyim. kinci Vakfa m saldracaksnz? Brannonun gzlerinde bir sava parlts belirdi. Dostum, hibir ey, hi kimse kusursuz olamaz. Hari Seldon bile. O zamann adamyd bir bakma. lmekte olan mparatorluun son gnlerinde yetimi bir matematiki. O srada teknoloji can ekiiyordu. Seldon bu yzden Plann yaparken teknik ilerlemeyi hesaba katmad. Gaia da ilerlemi olabilir. Her tarafla ilikisini kesmi olan o dnya m? Yapma canm! Vakf Federasyonunda milyarlarca insan yayor. Onlarn arasndan teknolojiye katkda bulunan sryle kii kyor. Buna kyasla yalnz bir dnya tek bana hibir ey yapamaz. Gemilerim ilerleyecekler. Ben de orada olacam. Efendim? Ben de gemilerle birlikte Sayshell snrlarna gideceim. Durumu kendi gzlerimle grmek istiyorum. Kodell'in az bir kar ak kald. Ama Sayn Bakan... bu akllca bir ey olmaz. Branno, Olsun olmasn, diye bard. Bunu yapacam. Hem de elimden geldiince abuk. Beni caydrmaya alma, Liono. Yoksa eski dostluumuzu hemen siler ve seni de mahvederim. Bunu yapabilirim. Kodell ban sallad. Yapabileceinizi biliyorum, Sayn Bakan. Ama karar vermeden Seldon Plannn gcn dnmenizi syleyebilir miyim? Sizinki bir intihar olabilir. Bu bakmdan hibir korkum yok, Liono. Plan, tahmin edemedii bir Deiken, bir Katr yznden yanld. Bu, Plann tahmin edemedii baka eyler olabileceini de gstermez mi? Kodell iini ekti. Madem kararlsnz sizi elimden geldii kadar ve btn sadakatimle destekleyeceim. yi. Artk Gaiaya gidebiliriz. leri! ON BE Gaia G 58 Sura Novi kk ve eski model geminin kontrol kabinine girdi. Alak sesle, Efendim... dedi. Dutan

km olduu anlalyordu. Bornoza utanla, skca sarlmt. Gendibal bilgisayardan ban kaldrd. Evet, Novi? Seni rahatsz ettiim iin zgnm ama elbisemi kaybettim. Elbiseni mi kaybettin? Gendibal bir an kza ho gzlerle bakt. Sonra zntyle ayaa frlad. Novi, unuttum. Elbiselerin temizleme dolabnda. Ykandlar, kurudular, katlandlar. Onlar dolaptan karmam gerekirdi. Bu olay sona erdii zaman ok giysin olmasn salayacam. Yola telala ktk ve sana giysiler gerekeceini dnemedim... imdi gidip elbiselerini alaym m? Ah, hayr, efendim. Bu i sana dmez. Ben temizleme dolabnn nerede olduunu biliyorum. Gendibal, Noviyi daha sonra grd zaman kz giyinmi, salarn da gzelce taramt. Ama ok utanm olduu da belliydi. Uygunsuz davrandm iin ok utanyorum, efendim. Elbiselerimi kendim bulmalydm. Gendibal, nemli deil, dedi. Bakyorum Galaksi dilini gn getike daha iyi konuuyorsun. Bu olay sona erdii zaman sana niversitede, yani limlerin arasnda bir yer bulacaz. Bu olay ne zaman sona erecek? Gendibal ban sallad. Hi bilmiyorum... u ara bir yere olabildiince abuk erimem gerekiyor. Neden? Tehlike olduu iin mi, efendim? Tehlike olduunu nereden kardn, Novi? Bazen farknda olmadan sana bakyorum. Korkmuyorsun ama... endieli gibi bir halin oluyor. Sanki, bu mthi durumda imdi ne yapmam gerekiyor, diye dnyorsun. Gendibal ard. Btn bunlar yzmden mi anlyorsun? niversitede dncelerimin yzmden anlalmamas iin ok dikkatli davranrm. Ama gemide seninle yalnz olduum iin geveyebileceimi dndm. ok anlaylsn. Bundan sonra dikkatli davranmam gerekecek. Bir tehlike mi var? Bir sorun var, Novi. Sayshell'e vardm zaman neyle karlaacam bilmiyorum. Ama baz zorluklar kabilir. Bu tehlike demek deil mi? Hayr. Duruma hkim olacamdan eminim. nk ben bir limim. limlerin de en stn. Galakside baa kamayacam hibir ey yok. Novi'nin yznde straba benzeyen bir ifade belirdi. Seni kzdrmak istemiyorum, efendim. Ama Rufirantla karlatn o gn tehlikedeydin. Ve Rufirant sadece lge'li bir iftiydi. imdi seni neyin beklediini bilmiyorum. Sen de yle. Gendibal zld. Korkuyor musun, Novi? Kendim iin deil, efendim. Senin iin korkuyorum. Gendibal bir an dnd. Sonra Novinin olduka kaba elini avularnn arasna alarak, Novi, hibir eyden korkmamalsn, dedi. Yzmden tehlikeli bir durum olabileceini anlyorsun. Sanki kafamdan geenleri okuyormusun gibi. Evet?.. Ben dnceleri senden ok daha iyi okuyabiliyorum. te limlere bu retilir. Ve ben iyi bir limim. Novi'nin gzleri irileti. Kz elini gen adamn avularnn arasndan ekti hemen. Dncelerimi, okuyabiliyor musun? Gendibal telala bir parman kaldrd. Hayr, Novi, okumuyorum. Bunu ancak gerektii zaman ya pacam. Bir an durdu, sonra da ekledi. nsanlarn dncelerini de deitirebiliyorum. Onlarn cann yakabiliyorum. Ben... Novi ban sallyordu. Bunlar nasl baarabiliyorsun, efendim? Rufirant... Gendibal aksileti. Rufirant unut. Onu bir anda durdurabilir, yere devirirdim. Btn lgelileri... Birden sustu. vnyor, bu lge'li kz etkilemeye alyordu. Novi ise hl ban sallyordu. Korkularm gidermeye alyorsun, efendim. Ama ben sadece senin iin korkuyorum. Onun iin endielenme. Ulu bir lim olduunu ve bu geminin uzayda umasn saladn biliyorum. Anlayamadm makineleri kullanabiliyorsun. Ama dediin gibi bir gcn olamaz. nk tehlikede olmana karn Rufirant'a sylediklerinin hibirini yapmadn.

Gendibal dudaklarn birbirine bastrd. Bu konuyu burada kapatmalym, diye dnd. Madem kz kendisi iin korkmadn sylyor... Ama benim vnme merakls, zayf bir erkek olduunu sanmasn da istemiyorum. Sonra, Rufirant'a bir ey yapmadm, dedi. nk yapmak istemedim. Biz limler, lge'lilere zarar vermek istemeyiz. nk sizin dnyanzda konuuz. Anlyor musun? Sizler bizim efendilerimizsiniz. Biz her zaman byle diyoruz. Gendibal bir an konuyu unuttu. O halde Rufirant bana neden saldrd? Kz, Bunu bilmiyorum, dedi. O da bilmiyordu sanrm. Herhalde ldrmt. Gendibal homurdand. Her neyse, biz lgelilere zarar vermeyiz. Rufirant' durdurmak, ona zarar vermek zorunda kalsaydm, dier limler hakkmda iyi eyler dnmezlerdi. Ama sonunda ar yaralan mamak iin onu etkileyecektim. Novinin boynu bkld. O halde yardmna komama hi gerek yoktu. Gendibal, Tam gerektii gibi yaptn, diye cevap verdi. Ona zarar vermek istemiyordum. Novi mutlulukla glmsedi. Artk bana neden o kadar iyi davrandm anlyorum. Gendibal biraz aalad. Sana minnet duydum tabii. Ama imdi nemli olan u: Tehlike yok. Sradan insanlardan oluan bir sryle kolaylkla baa kabilirim. Bunu her bilgin yapar. zellikle nemli olanlar. Ve ben bilginlerin en stnym. Galakside hi kimse bana kar koyamaz. yle dediine gre, yle olmal, efendim. Ama dnceleri sadece bizim limlerimiz mi okuyabiliyorlar? Baka yerlerde de bilginler yok mu? Onlar size kar koyamazlar m? Gendibal ard. Bu kzn anlay gc mthiti. Gen adam yalan sylemesi gerektiini biliyordu yle hi kimse yok. Ya varsa? Onlar benim kadar gl olamazlar. Ya sen farkna varmadan saldrrlarsa? Bunu yapamazlar. Yabanc bir bilgin yaklat takdirde bunu hemen anlarm. Hem de o daha bana zarar veremeden. Novinin gzleri gururla parlad. Onlardan ok stn olduun iin mi? Gendibal dayanamad. Hayr, Novi. Tabii aslnda onlardan ok stnm. Ama yanmda olman beni glendiriyor. Ben mi? Evet, Novi, bunu fark etmedin mi? Kz akn akn, Hayr, efendim, dedi Ben ne yapabilirim ki? Gendibal, Bu senin kafanla ilgili, diye aklad ve hemen elini kaldrd. Dncelerini okumuyorum Sadece beyninin evresini gryorum. Bu ok dzgn. Novi elini alnna gtrd. Cahil olduum iin mi, efendim? Aptal olduum iin mi? Hayr, hayatm. Gendibal kza nasl hitap ettiinin farknda deildi. ok drstsn, safsn, yalan sylemiyorsun. yi kalplisin. Baka limler kafalarmza dokunmaya kalktklar an dzgn beyninde hemen belli olacak bu. Onlar daha benim kafama dokunamadan bunu fark edeceim. Bylece onlar yenmek iin zaman bulacam. Uzun bir sessizlik oldu. Gendibal, Novinin gzlerinde sadece mutluluk deil, sevin ve gurur olduunu da anlad. Kz usulca, Beni bu yzden m yanna aldn? diye sordu. Gendibal ban sallad. Evet. En nemli neden buydu. Novi. Sana elimden geldii kadar yardm etmeliyim, efendim, diye fsldad. Bunu nasl yapacam? Sakin ol. Korkma. Ve... olduun gibi kal. Novi, Olduum gibi kalacam, dedi. Rufirant olaynda olduu gibi tehlikeyle senin arana gireceim. Kabinden kt. Gen adam onun arkasndan bakyordu. Ne garip... Novinin balangta fark etmediim birok nitelii var. Onun kadar basit bir yaratk nasl byle karmak olabiliyor? Beyninin dzgn yzeyinin altnda mthi bir zek, anlay ve cesaret gizli. nsan bir kzdan baka ne isteyebilir?.. Anszn bir Konumac, hatta kinci Vakfl bile olmayan Sura Novinin yaklaan olaylarda ok nemli bir rol oynayacan sezdi. Onun yannda savaacakt kz. Ama Gendibal onlar neyin beklediini kesinlikle bilmiyordu hl.

59 Trevize mrldand.. Bir tek srama ve... ite! Pelorat gen adamn omzundan ekrana bakt. Gaia m bu? Trevize, Gaiann gnei, dedi. Aklmzn karmamas iin buna 'Gaia-G' adn verelim. Gaia nerede o halde? Gezegeni daha gremeyiz. Gezegenleri gneler gibi kolaylkla seemezsin. Gaia-Gden de yz mikro-parsek uzaktayz. Gnee gzlerini dikme yle. Uzakta olsa bile yine de gze zarar verecek kadar parlak. Gzlemlerim sona erince filtreyi altracam. Golan, yz mikro-parsekin ne olduunu bir mitoloji uzmannn anlayaca bir biimde aklar msn? milyar kilometre. Terminusla kendi gneimiz arasndaki uzakln yirmi kat. Oldu mu? Oldu. Ama ona daha fazla yaklamamz gerekmiyor mu? Hayr. Trevize hayretle bam kaldrd. Hemen olmaz. Gaia hakknda rendiklerimizden sonra acele etmemeliyiz. Cesur olmak baka, lgnca davranmak baka. nce evremize bir baknalm. Ne bakacaz, Golan? Gaiay gremeyeceimizi syledin ya. Gzlerimizle gremeyiz. Ama teleskoplarmz var. Hzl bir analiz iin de olaanst bir bilgisayarmz. nce Gaia-G'yi inceleyebiliriz. Endielenme, Janov. Trevize bir baba tavryla tarihinin omzuna vurdu. Ksa bir sre sonra da ekledi. Gaia-G tek gne. Derecesi G4. Yani bu gnein insanlarn yaayabilecei bir gezegeni olabilir. Bu da iyi. Yoksa hemen dnp buradan uzaklardk. Gaia-G bir gezegenler sisteminin merkezi. Bunlardan ikisi gzkyor. Gazlardan oluan dev gibi iki kre. Tabii merkeze yakn olan yrngeleri gremiyorum. nsanlarn yaayabilecekleri gezegenler kaya ve madenden oluur. Gnee de daha yakndr bunlar. Gezegenleri bu yzden buradan kolay kolay gremeyiz. Gaia-Gnin evresindeki drt mikro-parseklik alan incelemek iin sisteme daha yaklamamz gerekiyor. Ben hazrm. Ben deilim. Sramay yarn yaparz. Neden yarn? Neden olmasn? Onlara gelip bizi yakalamalar iin bir gnlk sre tanyorum. Kamamz iin de. Belki onlar yaklarken grr ve hallerini beenmeyiz. 60 Trevize ihtiyatla ve ar ar alt. Gn boyunca bilgisayara Gaiaya yaklamak iin birka rota izdirdi. Bunlardan birini semesi gerekiyordu. Elinde fazla bir bilgi olmad iin sezgilerine gvenmekten baka aresi yoktu. Ama nedense emin olamyordu. Sonunda srama iin talimat verdi. Bylece blgeyi daha iyi grebileceiz. Gezegenlerin yrngelerinde ilerlemelerini de. Belki bu taraf kontrol altnda tutmuyorlardr. Artk Gaia-Gye en yakndaki dev gaz kresi kadar sokulmulard. Gnele aralarnda yarm milyar kilometre kadar bir uzaklk vard. Trevize, Peloratn grebilmesi iin ekrandaki grnty iyice bytt. Gezegenin grn gerekten grkemliydi. Trevize, Uydular var, diye aklad, Ama gezegen Gaia-Gden uzak olduu iin bu uydularda canllar bulunamaz. Orada insan olmad belli. Nereden biliyorsun? Hibir radyo dalgas almyoruz. Ama tabii orada bir bilim istasyonu olabilir. Belki bilginler radyo dalgalarn rtmler, belki de gazdan oluan dev kre aradmz bulmamz engelleyecek dalgalar yaynlyor. Ama radyo alcmz ok gl, bilgisayarmzsa inanlmayacak kadar stn. Onun iin o uydularda insanlarn bulunduunu pek sanmyorum. Yani bu Gaia olmad anlamna m geliyor? Hayr. u anlama geliyor: Belki Gaia var ama insanlar bu uydulara yerlemek zahmetine katlanmamlar. Gaia var m? Sabrl ol, Janov, sabrl ol. Trevize sanki sabr sonsuzmu gibi bir tavrla gkyzn inceliyordu. zerimize saldrmamalar bir bakma umudumu kryor. ddia edilen yetenekleri olsayd, herhalde imdiye

kadar bize de bir tepki gsterirlerdi. Pelorat skntyla iini ekti. Belki de bu sadece bir hayal. Trevize ona takld. Efsane de, daha iyi, Janov. O zaman bu senin uzmanlk alanna girer. Ama yine de ekosferde ilerleyen bir gezegen var. Yani o dnyada insanlar yayor olabilir. Onu en aa bir gn incelemeliyim. Neden? Bir kere orada insanlarn yaayp yaamadn anlamak istiyorum. Ama yrngesi dzensiz olabilir. Yani bazen gneine fazla yaklaabilir. Ya da ok uzaklaabilir. Veya ikisi birden olur. Bunu hesaplamamz gerekli.

61 Yeni bir gn... Trevize sonunda, Gezegenin yrngesi hemen hemen daire biimi, diye aklad. Yani insanlarn bu dnyada yaayabilmeleri olasl artyor. Ama hl bizi yakalamaya gelmediler. O gezegene daha yakndan bakmaya almalyz. Ekran iaret etti Artk dnyay plak gzle grebiliyorsun. Bak, urada. Gezegen kendi ekseni etrafnda yirmi iki Galaksi saatinde dnyor. Ekseni on iki derece eri. Yani kitaplara konulacak bir rnek bu. nsanlarn yaayabilecei, canllarn bulunduu bir dnya rnei. Nereden biliyorsun? Atmosferinde bol miktarda serbest oksijen var. Salam bir bitki rts olmadka bunu elde edemezsin. Ya zeki canllar? Bu radyo dalgalarnn analizine bal. Tabii bu zeki canllar teknolojiden vazgemi olabilirler. Ama Katr' rkten bir gezegende krlarn ortasnda yaayan bir avu insan kalm olamaz. Pelorat sordu. Gezegenin uydusu var m? Trevize kaytszca, Evet, var, diye cevap verdi. Profesr birden heyecanland. Bykl? Kesin bir ey syleyemem. Ama ap yz kilometre var sanrm. Pelorat zld. Ah... Keke kfretmesini bilseydim, aziz dostum. Ama bu... Yani dnyann dev gibi bir uydusu bulunsayd, onun Arz olduunu dnebilirdik. yle deil mi? Evet ama onun Arz olmad anlalyor. Yanlmyorsam Arz Galaksinin bu blmnde bulamayz. Onu Siris Sektrnde aramamz gerekir. Janov... gerekten ok zldm! Eh, ne yapalm... Dinle, biraz bekler, sonra tehlikeyi gze alarak ksa bir srama daha yaparz. Zeki canllarn izlerini gremezsek, o zaman gezegene gvenle inebiliriz. Ama o zaman da bu dnyaya inmek iin bir neden kalmaz. yle deil mi? 62 Ksa sramadan sonra Trevize hayretle, Tamam, Janov, diye bard. Bu gerekten Gaia! Hi olmazsa teknoloji bakmndan ileri bir dnya. Bunu radyo dalgalarndan m anladn? Daha iyisi var. Gezegenin evresinde bir uzay istasyonu dolayor. unu gryor musun? Ekrandaki cisim Pelorat'a pek de ilgin gelmedi. Ama Trevize, Yapay, madeni ve bir radyo kayna, diye aklad. imdi ne yapacaz? Bir sre hibir ey yapmayacaz. Teknolojileri ileri olduuna gre bizi fark ettikleri kesin. Bir sre bir ey yapmadklar takdirde onlara bir radyo mesaj yollayacam. Karlk vermezlerse Gaia'ya usul usul biraz yaklaacam. Ya bir ey yaparlarsa?

Bu 'ey' houma gitmedii takdirde kaacam. Onlarda bu gemi gibi kolaylkla sramalar yapan bir tat olduunu sanmyorum. Ama Golan, hemen korkuya kaplmamalyz. Janov, her ne pahasna olursa olsun Arz konusunda bilgi edinmek istediini biliyorum. Ama bu saplantn paylamadm unutma. Bu gemide silah yok. Aadaki insanlarsa yzyllardan beri hibir yerle balant kurmamlar. Ya Vakf duymamlarsa? Bu isme gereken saygy gstermezlerse? Ya da bu gezegen kinci Vakfn merkeziyse? Bize kzarlarsa, ellerine dtmz takdirde bir daha eskisi gibi olamayz Kafann temizlenmesi ve artk bir mitoloji uzman olmadn, efsaneler konusunda hibir ey bilmediini fark etmek houna gider mi? Peloratn yznde ok ciddi bir ifade belirdi. Byle sylediin zaman... Peki, buradan kamamz gerekirse ne yaparz? Basit, Terminusa dnerek bu durumu aklarz. Ya da o ihtiyar cadnn izin verdii kadar Terminus'a yaklarz. Belki ondan sonra tekrar Gaiaya geliriz. Ama hzla. Ancak silahlarla donanm bir gemiyle ya da bir filoyla. Belki o zaman durum deiir. 63 Beklediler. Bu olaan bir durum halini ald. Gaia yaknlarnda bekledikleri sre, Terminustan Sayshell'e yaptklar yolculuktan daha uzun srd. Trevize bilgisayar otomatik alarma baladktan sonra koltuunda kestirmeye balad. Onun iin de alarm zilleri almaya baladnda irkilerek uyand, Pelorat da yine telala gen adamn kamarasna kotu. Ziller ald srada tra olduu anlalyordu. Profesr, Bir mesaj m geldi? diye sordu. Trevize heyecanla, Hayr, dedi. Hareket ettik. Hareket mi ettik? Nereye gidiyoruz? Uzay istasyonuna doru. Neden? Bilmiyorum. Motorlar alyor ve bilgisayar bana cevap vermiyor. Ama ilerliyoruz, Janov, bizi yakaladlar. Gaiaya haddinden fazla yaklam olduumuz anlalyor. ON ALTI Buluma 64 Stor Gendibal sonunda ekranda Compor'un gemisini grd zaman ona inanlmayacak kadar uzun bir yolculuk sona ermi gibi geldi. Ama tabii aslnda bu son deil, henz balangt. Novi deta huuyla, O da bir uzay gemisi mi, efendim? diye sordu. yle, Novi. Erimeye altmz gemi. O bundan hem daha geni, hem de daha stn. yle hzl gidiyor ki, bizden kasayd onu yakalayamazdk. Sura Novi ok arm gibiydi. Efendilerin gemilerinden daha m hzl? Gendibal omzunu silkti. Dediin gibi, ben bir efendi olabilirim ama her konuda uzman olduumu da syleyemem. Biz bilginlerin byle gemileri yok. O gemilerin sahiplerinin maddi olanaklar da. Ama neden limlerin byle eyleri yok, efendim? nk biz daha nemli alanlarda ustayz. Dierlerinin maddi stnlkleri hi nemli deil. Novi kalarn atarak dnd. Ama bir efendinin yetiemeyecei kadar hzla gitmek nemsiz bir ey olamaz. Byle eyleri olan bu adamlar da kim? Bu szler Gendibal'i elendirdi. Kendilerinden 'Vakf' diye sz ediyorlar. Bu ad hi duydun mu? Novi dnceli dnceli ban sallad. Hayr,, hi duymadm, efendim. retmen bana okumasn rettii zaman daha baka birok dnya olduunu syledi. Onlarn adlarn da aklad. lgemizin asl adnn Trantor olduunu ve bir zamanlar orasnn btn dnyalar ynettiini anlatt. Gendibale

ekingenlikle kark bir neeyle bakt. Artk bunlara inanmyorum. Kk bir kzken hepsine inanrdm. Ama bydke bunlarn ounun doru olmadn anladm. imdi pek azna inanyorum. Bazen retmenler bile olmayacak eyler sylyorlar. Ama retmenin bu hikyesi doru, Novi. Trantor gerekten de bir zamanlar btn Galaksiyi ynetirdi. Ama artk ileride btn dnyalar Vakfllar ynetecek. Onlar gitgide gleniyorlar. Btn dnyalar m ynetecekler, efendim? Hemen deil. Be yzyl sonra. Efendileri de mi ynetecekler? Hayr, hayr. Sadece dnyalar. Biz de Vakflar yneteceiz. Hem onlarn, hem de evrenin gveni iin. Novinin kalar atlmt yine. Bu Vakfllarn byle gl gemileri ok mu? yle sanrm, Novi. Baka... eyleri de var m? ok gl silahlar var. yleyse Vakfllar imdiden btn dnyalar ele geiremezler mi, efendim? Hayr, yapamazlar. Henz zaman deil. Ama neden? Efendiler onlar durdururlar m? Buna gerek yok ki, Novi. Biz bir ey yapmasak bile yine de btn dnyalar ele geiremezler. Ama onlara kim engel olabilir? Gendibal, Anlayacan, vaktiyle ok akll bir adam... diye sze baladysa da duraklad. Glmseyerek hafife ban sallad. Bunu anlatmak ok zor, Novi. Belki bu konuyu daha sonra konuuruz. Belki de biz Trantor'a dnmeden nce ben aklamadan her eyi anlayacaksn. Olacaklar grdn zaman. Ne olacak ki, efendim? Bundan emin deilim, Novi. Ama her eyin yolunda gideceini biliyorum. Gendibal, Comporla balant kurmak iin dnerken iinden bir ses, yle olduunu umarm, diye ekledi. Gendibal o zaman kendi kendine ok kzd. Kendisini gszletiren bu budalaca dncenin nedenini biliyordu. Comporun gemisinin temsil ettii Vakfn dev gc ve Novinin tekneye kar duyduu apak hayranlkt bu. Budalalk! Olaylar ynlendirme gcyle maddi bir gc nasl kyaslayabildim? Konumaclar kuaklar boyunca kinci Vakfllar buna kar uyarmlard. Gendibalin hl maddi gcn ekiciliini hissetmesi inanlacak gibi deildi: 65 Munn Li Compor nasl davranmas gerektiini bilmiyordu. Hayat boyunca Konumaclarla zaman zaman balant kurmutu ama ite o kadar. kinci Vakf bu bakmdan Birincisinden ok ileri deydi. Kafa gcyle uzaklklar aarak birbirleriyle balant kurabiliyorlard. Compor zaman zaman oynad rol dnerek seviniyordu. Kk bir grubun yesiydi, ama bu rgt ylesine glyd ki. Kimsenin onun varlndan haberi yoktu. Comporun karsnn bile. Kadn kocasnn gizli bir yaam olduunu bilmiyordu. Ve btn ynetim Konumaclarn elindeydi. Stor Gendibal de onlardan biriydi. Belki de ileride Birinci Konumac olacakt. O zaman mparatorluktan daha gl bir devletin, bir mparatordan da ha kuvvetli lideri saylacakt. Ama Compor, Gendibaln teknesine bakarken urad d krkln gizlemeye alt. Tevekkeli Konumacnn Trantor'dan Sayshell'e gelmesi o kadar uzun srmemiti. Compor skntyla, bu eski moda bir mparatorluk gemisinden baka bir ey deil, diye dnd. Gen adam bu yzden dier gemiye yanaamam, iki tekne arasna kablo germek zorunda kalmt. imdi uzayda iki kii bu kabloya tutunarak ilerliyordu. Sonunda yolcular Vakf gemisine eritiler. eri girerek uzay elbiselerini kardlar. Konumac Stor Gendibal ksaca boylu bir adamd ve insan etkileyen bir yan yoktu. riyar, gl deildi. Sadece ukura kam, koyu renk gzleri kafa gcn aklyordu. Dier yolcuysa hemen hemen Gendibal boyunda bir kzd. Hayretle azn am etrafna bakyordu. Gendibal de yle. 66

Bir gemiden dierine gemek Gendibal'in olduka houna gitmiti. Noviye kafasyla emir vererek kzn da kendisi gibi davranmasn salamt. Ama Novi'nin gemiye ulam olduklarna sevindii belliydi. Aslnda Gendibal de rahatlamt. Konumac uzay elbisesini karrken etrafn inceledi ve grd lks karsnda hayrete dt. Gendibal sonra dikkatini Compora verdi. Compor zn boylu, ince ve olduka yakklyd. Ama biraz zayf bir insan olduu anlalyordu. Gendibalden drt ya bykt ve dalgal gr salar alacak bir sarlktayd. Gendibal, Comporun ilk kez karlat bu Konumac yznden d krklna uradn, hatta onu aa grdn anlad. stelik Compor bunu saklamay da baaramad. Gendibal iin iin parmaklarn klatt sanki. Compor ani, geici bir aryla sendeledi. Kendisini toplad zaman artk Gendibale kar mthi bir hayranlk duyuyordu. Gendibal nazik nazik, Compor, dostum, dedi. Sadece dikkatini ekmeye alyordum. imdi ltfen dostun Golan Trevizeyle yol arkada Janov Peloratn nerede olduklarn bana syle. Compor kararszca, Bu kzn nnde konuabilir miyim? diye sordu. O kz benim bir uzantm, Compor. Yani ak ak konumaman iin hibir neden yok. Nasl isterseniz, Konumac. Trevizeyle Pelorat, Gaia adl bir gezegene yaklayorlar. Bunu geen gn bildirdin. Artk o gezegene inmi ve tekrar havalanm olmalar gerekmez mi? Onlar izlediim srada o dnyaya inmediler, Konumac. Zaten Gaiaya byk bir ihtiyatla ar ar yaklatlar. O gezegen konusunda fazla bir bilgileri olmad anlalyor. Senin var m, Compor? Compor, Yok, Konumac, dedi. Daha dorusu gemimin bilgisayar o gezegeni bilmiyor. Bu modern gemiyi kullanamayacan dnerek gitgide umutsuzlua kaplan Gendibal, kontrol paneline bir gz att. Bilgisayar bu mu? Geminin kullanlmasna yardm ediyor mu? Bilgisayar gemiyi yalnz bana da kullanabiliyor. nsann talimatlar kafasndan geirmesi yeterli oluyor. Gendibal birden endielendi. Vakf bu kadar ilerledi mi? Evet, Konumac ama beceriksizce. Bilgisayar doru drst almyor. Ayn dnceyi kafamdan tekrar tekrar geirmem gerekiyor. O zaman bile aygtn verdii bilgi eksik oluyor. Gendibal, Bu bakmdan senden daha baarl olabilirim, dedi. Neyse, bunu sonra konuuruz. Neden bilgisayarda Gaia'yla ilgili bilgi yok. Bilmiyorum. Oysa bilgisayar bellek bankasnda insanlarn yaadklar btn gezegenlerin kaytl olduunu 'iddia ediyor. Sayshell'de Gaia konusunda bilgi toplamaya almadn m? Compor endieyle, Konumac, dedi. Baz Sayshellliler Gaiadan sz ediyorlar. Ama akladklarnn hibir deeri yok. Birtakm batl inanlar. Gaiann Katr bile geri pskrttn sylyorlar. Gendibal heyecanlandn belli etmedi. yle mi? Peki sen bu hikyenin ayrntlarn sormadn m? Sordum ama fazla bir ey de renemedim. Gendibal, Trevizenin de ayn hikyeyi duymu olduu anlalyor, dedi. Gaiaya da bu yzden gitti sanrm. O byk gten yararlanmak iin. Ama ihtiyatl davrand, nk o mthi gten korkuyordu. Sen onu izlemedin mi? zlemez olur muyum, Konumac? Onun Gaia'ya gittiini kesinlikle anladktan sonra buraya, sistemin snrna dndm. Neden? Bunun nedeni vard, Konumac. Bir, siz buraya gelmek zereydiniz. ki, Trevize Gaiaya ok ar ar yaklayordu. Yani sizi karlamam iin yeteri kadar zaman vard. Ondan sonra zaten acil bir olay kt takdirde bununla siz ilgilenecektiniz. Doru. nc neden? Son grmemizden sonra bir ey oldu, Konumac. Bunun ne anlama geldiini bilmiyorum. Bir Vakf filosu Sayshell snrna yaklayor. Bilgisayarm bunu Sayshellin radyo yaynlarndan rendi. Filoda en aa be modern gemi var. Bunlar Sayshell'i altst edecek gteler. Gendibal hemen bir ey sylemedi. Byle bir eyi beklemediini belli etmesi hi de iyi olmayacakt. Bunun Trevizenin Gaiaya gitmesiyle bir ilikisi olabilir mi? Bu gerekten hemen o olaydan sonra oldu.

Hepimizin Gaia yaknnda buluacamz anlalyor. Trevize, ben ve Birinci Vakf. imdi bana bu geminin nasl kullanlacan abucak gster. Ondan sonra benim gemime geersin. Onun kullanl konusundaki bilgiyi kafana yerletireceim... Sakn korkma. O esrarl Gaia'yla baa kabilirim. Gerekiyorsa Vakfn o modern be gemisiyle de. 67 Littoral Thoobing on yedi yldan beri Vakfn Sayshell Elisiydi ve yerinden de memnundu. Bylece Terminus'taki politika karmaasndan uzakta kalyor, lks bir hayat sryor, kars ve kzlarnn altklar gibi yaamalarn da salyordu. Uzun boylu, imanca, kahverengi pos bykl bir adam olan eli hayatnn altst olmasn istemiyordu. Hele Kodell'e hi tahamml yoktu. te imdi Gvenlik Bakannn hiper-uzay aan boyutlu grnts Thoobing in karsndayd. Tabii Kodell o srada Terminustayd hl. Eli, Kodell, dedi. O gemilerin geri ekilmesini istiyorum. Kodell neeyle gld. Ben de yle ama bizim ihtiyar kesin kararn verdi. Bundan vazgeecek de deil. Grevini yap, Thoobing. Sayshell'lilerin sakinlemelerini sala. Ben Sayshelli deil. Vakf dnyorum, Kodell. Hepimiz de yle. Kodell, sz dellosundan vazge ve beni dinle. Geen gn bana haber gnderen Trevizeyi tanyorsun. Onun hakknda bilgi topladm. Trevize bir Encmen yesiymi ve Terminustan srlm. yle. Ben Trevizenin Terminus'tan srldne inanmyorum. imdiye kadar hi byle bir ey oldu mu? Bir Terminuslu ya tutuklanr ya da tutuklanmaz. Ya yarglanr ya da yarglanmaz. Yargland zaman ya mahkm olur, ya olmaz. Mahkm olursa hapse atlr ya da idam edilir. Ama srgne gnderilmez. Hele ona son model bir gemi hi verilmez. htiyarn, Trevizeyi zel bir grevle gnderdiini bir ahmak bile anlar. Branno kimi kandrdn sanyor? Bu grev ne olabilir ki? Gaia gezegenini bulmak. Kodellin yzndeki neeli ifade biraz kayboldu ve baklar sertleti. Bana inanmak istemediini biliyorum, Sayn Eli. Ama bu kez inanmaya al. Trevize srgne gnderildii zaman Gaia adl bir gezegen olduundan ne benim haberim vard, ne de Belediye Bakannn. Gaia'dan bildiin bir dnyaym gibi sz ediyorsun. O halde neden imdiye kadar bize bu dnya konusunda bilgi vermedin? Thoobing usulca, Gaia, Sayshell Birliinden deil, diye aklad. Hatta belki de byle bir gezegen yok bile. Batl inanlara bal olan aa tabakadan Sayshell'lilerin anlattklar her peri masaln merkeze bildirmem mi gerekiyor? ddialara gre Gaia hiper- uzayda. Doast bir biimde Sayshelli koruyor. Katr Galaksiyi sarsmas iin yollad. Buna benzer eyler. Halk Gaiayla ilgili hikyelere inanyor. Ama hkmet onlar gibi deil. Bu yzden Vakfn Gaia masalna inandn da kabul etmeyecek. Filonun Sayshelli Federasyona girmeye zorlamak iin gnderildiini dnecek. Planmz byle diyelim. Ne olur? Bir felaket olur bu! Vakf be yzyllk tarihi boyunca ne zaman fetih iin giritii bir sava kazand? Sayshell, Vakfn bar niyetlerinin en gzel rnei. Gezegene saldrrsak niyetimizin her zaman dosta olduuna Galaksiyi nasl inandrrz? Sayshell zaten bir bakma bizim saylr. Ekonomi bakmndan bizim ynetimimizde. Birlii zorla ele geirdiimiz takdirde btn Galaksiye, yaylma siyaseti uyguladmz ilan etmi oluruz. Ya sana aslnda gerekten Gaia'yla ilgilendiimi sylersem? Buna inanmam. Sayshell Birlii hkmeti de inanmayacaktr. Sonra... Sayshell blgesinden gemeden Gaia'ya nasl gidersiniz? Thoobing, sen ne sylediinin farknda deil misin? Biraz nce Gaiann, Sayshell Birliinden olmadn syledin. Sonra hiper-uzay herkesin kullanabileceini de bilmen gerekir. Vakf snrlarn ap hiper-uzaydan Gaia'ya gidersek, Sayshell nasl ikyet edebilir? Ama Sayshell olay byle yorumlamaz ki. Gaia diye bir gezegen varsa, bu yine de Sayshell Birlii blgesinin iinde kalyor. Vakf filosu blgeye yaklat an Birlik de sava ilan eder. Belki sava kazanamaz

ama btn Galakside iddetli bir Vakf dmanlnn balamasna neden olur. Artk Galaksi mparatorluuyla savamyoruz. Byle bir ie kalktnz an bamsz gezegenler ve sektrlere saldrm saylacaz. Branno'ya syle, filoyu geri eksin. Bu imknsz, Thoobing. Aslnda Belediye Bakan da o gemilere katlmay planlyor. Devriye gemileriyse hiper-uzayda Gaiann bulunduu iddia edilen blgeye doru gidiyorlar. Thoobing'in gzleri yuvalarndan urad. Sava kacak! Eli sensin. Buna engel ol. imdiye kadar rahatn yerindeydi. Bu birka hafta kritik gnler geireceksin. Grevini baaramazsan Galakside hibir yere snamazsn. Kodellin yznde ne endie vard, ne de dosta bir ifade. Grnt birdenbire kayboldu. Thoobing az bir kar ak hl grntnn bulunduu yere bakyordu. 68 Golan Trevize sanki kafasnn ne durumda olduunu anlamak istiyormu gibi salarn ekitirdi. Pelorata, Neler hissediyorsun? diye sordu. Pelorat akn akn mrldand. Neler mi hissediyorum? Evet. Tuzaa dtk. Gemimizi bir g dardan ynetiyor. Hi tanmadmz bir dnyaya doru aresizce srkleniyoruz. Korkuyor musun? Peloratn uzun yznde zgn bir ifade belirdi. Hayr. Biraz endieliyim. Ama korkmuyorum Ben de yle. Bu garip deil mi? Neden panie kaplmyoruz? Byle bir eyi bekliyorduk, Golan. Trevize, ok sakinim, Janov, diye aklad. Durumu tahlil ediyorum. Aslnda korkak olmadm dnmem houna gidiyor. Ama u anda biraz terlemem, telalanmam gerekir. Evet, bir eyler bekliyorduk. Ama bu gerei deitirmiyor. Aciz durumdayz ve bizi ldrebilirler. Pelorat, Sanmyorum, Golan, diye yantlad. Gaia'llar gemimizi uzaktan ele geirdiler. O halde bizi de yine uzaktan rahatlkla ldrebilirlerdi. Ama bizi yine de etkilediler. Fazla sakiniz. Bizi Gaiallar sakinletirdiler. Belki de bizi sorguya ekmek istiyorlar. Ondan sonra da ldrecekler. Ama kafamz yine de fazla deitirmediler sanrm. Onlarn yerinde Katr olsayd, sevinir, mutlu olur ve oraya erimek iin sabrszlanrdk. Trevize uzay istasyonunu iaret ediyordu. Sen de byle bir hal var m? Hayr. Yoksa ben ldrdm m? Barp aryor ama pek sakin olduumu mu sanyorum? Hayr. Pelorat omzunu silkti. Bana akln bandaym gibi geliyor. Ho, belki ben de ayn durumdaym da onun iin byle dnyorum. Bir an durduktan sonra ekledi. Ben de durumu inceliyorum. Evet? Seninle Gaiadan deta Katrlarla dolu bir dnyaym gibi sz ediyoruz. Ya da yeniden canlanm bir kinci Vakfm gibi. Ama bir nc olaslk daha var. Bu dierlerinden daha akla yakn. Nedir bu? Pelorat dnceli bir tavrla ve alak sesle, Karmzda bir dnya var, dedi. Gaia. Uzun yl lardan beri yalnz kalmak iin abalam. En yaknndaki gezegenlerle bile balant kurmam. Baz bakmlardan bilim alannda ileri. Gemimizi yakalamalarndan da bu anlalyor zaten... Ama Gaia, Galaksiye yaylmaya kalkmam. Sadece kendisine sokulmamalarn istemi. Trevize'nin gzleri ksld. Yani? nsanca bir ey deil bu. nsanlar uzaya alal yirmi bin yldan uzun bir zaman geti. Ve bu srede durmadan yayldlar ya da yaylmaya altlar, insanlarn yaayabilecei bilinen her dnyaya yerletiler. Gaia bu bakmdan farkl. Bu gezegende yaayanlar normal insanlar gibi davranmyorlar. Belki de insan deiller. Trevize ban sallad. mknsz! Pelorat heyecanla bard. Neden imknsz oluyormu? Sen Gaiann... bu adn Arz anlamna geldiini syledin. imdi bunun insanca bir ey olmadn iddia edebilir misin?

Gezegene 'Gaia' adn insanlar vermi. Bunun nedeni de belli deil. Ama gezegende yaayan o yaratklar bizi buraya mahsus ektiler. nk bizi merak ediyorlard, yani insanlar. Trevize, Sen ldrmsn, Janov, dedi. Onlar binlerce yldan beri Galakside, insanlarn ortasnda yayorlar. Bizleri imdi mi merak ettiler? Neden bu incelemeyi ok nce yapmadlar? Sonra... neden bizi setiler? nsanlar ve insan kltrn incelemek istiyorlarsa, Sayshell burunlarnn dibinde. Bizi yakalamak iin ta Terminusa kadar uzanmalarna ne gerek var? yleyse Vakf merak ediyorlar. Trevize fkelendi. Samalama! nsan olmayan zeki canllar bulunmasn istiyorsun. Bunun iin de srar edip duruyorsun. nsan olmayan dmanlarla karlaacan bilsen, yakalanmak ve ldrlmek seni o kadar korkutmayacak. Sadece merakn tatmin iin sana biraz zaman vermelerini isteyeceksin. Pelorat hiddetle kekelemeye balad. Sonra duraklayarak derin bir nefes ald. Belki de sen haklsn, Golan. Ama hangimizin hakl olduunu anlamak iin fazla beklemeyeceiz. uraya bak. Trevize heyecan arasnda ekrana bakmay unutmutu. Ne var? Uzay istasyonundan bir gemi havalanmyor mu? Trevize istemeye istemeye, yleye benziyor, diye itiraf etti. Bize doru geliyor. Seninle iddiaya girelim mi? Nasl? Trevize alayla, Yaklaan gemide insan olmayan canllar varsa, sana ve drt arkadana ziyafet ekeceim. Gemiden insanlar karsa ayn eyi sen yapacaksn. Pelorat, Kabul, dedi. Tamam yleyse. Trevize ekrana bakarak geminin ayrntlarn semeye alt. Bu ayrntlar gemidekilerin insan olup olmadklarn aklayabilir miydi. 69 Brannonun krl salar gzelce taranmt. Kadnn sakin halini grenler onun uzayn derinliklerinde deil de, Belediye Saraynda olduunu sanrlard. Branno, Kodelle, Sonuta fikrini aklamak ve beni uyarmak Thoobingin grevi, dedi. Eh, ite beni uyarm oldu. Bu yzden ona dman olacak deilim. Belediye Bakanyla karlkl konumak iin Brannonun gemisine gemi olan Kodell, O grevde fazla kald, diye karlk verdi. Artk bir Sayshellli gibi dnmeye balad. te bu da onun mesleiyle ilgili bir tehlike, Liono. Bu olay sona erdikten sonra ona izin verir, sonra da baka yere atarz... Neyse beni Thoobing den ok Trevize ilgilendiriyor. nclerimiz Comporun yerini bulmular. Trevizenin peindeymi ve ikisi de ihtiyatla Gaiaya yaklayorlarm. Evet, o raporlar grdm. Trevize'yle Comporun Gaiay ok ciddiye aldklar anlalyor, Liono. Herkes Gaiayla ilgili batl inanlarla alay ediyor. Ama sonra da, ya bunlar doruysa, diye dnyor, Sayn Bakan. Eli Thoobing bile bu bakmdan biraz endieli. O halde Sayshell hkmetinin de Gaiann ok gl ve ldrc bir yer olduuna biraz inandn umalm. Hi olmazsa o zaman o gezegene doru gitmemize itiraz edemezler. Bu olaya iyice fkelenirler ve Gaia'nn bizi yutmasn beklerler sadece. Bunun btn fetih merakllar iin iyi bir ders olacan dnrler. Ama ya aslnda o iddialar doruysa? Ya Gaia gerekten ldrc bir yerse? Neden byle dnyorsun, Liono? nk sizin Gaia'nn kinci Vakfn merkezi olduuna inandnzn farkndaym. Aslnda Sayshell' in tarihi ok ilgi ekici. mparatorluk zamannda bile Sayshellden fazla vergi alnmazm. Blge deta bamsz gibiymi. Yani mparatorluk devrinde bile Gaia, Sayshell'i korumu. imdi... kinci Vakf, Hari Seldon tarafndan bizimkiyle ayn zamanda kuruldu. mparatorluk anda iki Vakf da yoktu. Ama Gaia vard. Onun iin Gaia, kinci Vakf olamaz. Baka br ey o. Belki de kinci Vakftan ok daha korkun bir ey! Bilinmeyenin beni dehete drmesine izin verecek deilim, Liono. Belirli iki tehlike kayna olabilir. Fiziki silahlar ve kafa silahlar. kisine kar da hazrlklyz. Sen gemine dn ve filonun Sayshell snrnda kalmasn sala. Bu gemi yalnz bana Gaia'ya doru gidecek. Ama seninle devaml balant halinde olacam. Gerektii zaman bir srayta yanmda olmalsn. Haydi, artk git, Liono, yznden o endieli

ifadeyi de sil. Son bir soru... Ne yaptnz bildiinizden emin misiniz? Kadn, haince, Eminim, dedi. Ben de Sayshell tarihini inceledim ve Gaia'nn kinci Vakf olamayacan anladm. Ama sana sylediim gibi nclerin raporlar bana da geldi ve... Evet? Artk kinci Vakfn nerede olduunu biliyorum. Her ikisinin de icabna bakacaz, Liono. nce Gaia'nn, sonra da kinci Vakfn. ON YED Gaia 70 Uzay istasyonundan ayrlan geminin Uzak Yldza yaklamas saatler ald. Trevizeye dayanlmayacak kadar uzun geldi bu sre. Bir ara Peloratn hi de kendisi gibi sinirli olmadn fark ederek fkelendi. Tarihinin ii tavuk eti dolu bir kutuyu amas ve sakin sakin yemek yemee balamas Trevize'nin bsbtn tepesini attrd. Uzay adna, Janov! Berbat kokuyor o. Pelorat aalad, sonra da kutuyu koklad. Bana yle gelmedi. Trevize ban sallad. Sen bana aldrma! Sinirlerim gerildi. Ama atal kullansan daha iyi olur. Ellerin btn gn tavuk kokacak. Pelorat hayretle parmaklarna bakt. Bala. Farknda deilim. Baka bir eyi dnyordum. Trevize alayla, Yaklaan gemideki insan olmayan o canllar ne tip yaratklar acaba? dedi. Bunu tahmin edebilir misin? Pelorat kadar sakin olmad iin kendinden utanyordu. Kafan hl alyor, nedense uyguladklar sakinletiricinin eski etkisi kalmad... Pelorat, Ben pasif bir adamm, Golan, diye aklad. Hayatm kaytlarn zerine eilerek ve belgelerin gelmelerini bekleyerek geirdim. Beklemekten baka bir ey yapmadm. Sen faal bir insansn. Bir ey yapamadn iin azap ekiyorsun. Trevize, Neyse, biraz rahatladm, diye aklad. Seninle konumak sinirlerimi yattryor, Janov. Pek yaknda bamzda nasl bir dert olduunu anlayacaz. Yaklaan gemi olduka ilkel saylr. Uzak Yldza yanaamayacak. Herhalde eski bir tip kablo kullanacaklar. Ama insan olmayan canllar baka bir yola da bavurabilirler. Maden bir kablo ylan gibi kvrlp bklerek. Vakf gemisine doru geldi. Trevize ekledi. Ya gemide insanlar var ya da dier tr canllar da ayn yntemden yararlanyorlar. Kablo Uzak Yldza bouk bir grltyle arpt. Salam borda ve ierideki hava titreti. teki geminin gvdesinde siyah bir nokta belirdi. Sonra bu gzbebei gibi irileti. Trevize homurdand. Genileyen bir diyafram. Kapak kayarak almyor. nsan olmayan canllarn kullanacaklar bir ey mi? Bu art deil sanrm. Ama ilgin. Delikte biri belirdi. Pelorat'n dudaklar gerildi bir an. Yazk. nsan o. D krklna urad belliydi. Trevize sakin sakin, Bu da art deil, diye cevap verdi. Konuumuzun be uzants olduu anlalyor sadece. Bunlar ba, iki kol ve iki bacak olabilir. Ama olmayabilir , de. Bir dakika! Ne var? Umduumda daha dzgn ve hzla hareket ediyor. Ah! Ne oldu? tici bir g ona yardm ediyor. Ama bir roket deil bu. Kabloya eliyle tutuna tutuna d a ilerlemiyor. Tabii bu gelenin insan olmas yine de art deil. Yabancnn hzla yaklamasna karn bekleme sresi yine de inanlmayacak kadar uzam gibi geldi

Trevizeye. Gen adam sonunda, eri girmek zere, dedi. O grnr grnmez zerine atlacam. Yumruklarn skt. Pelorat, Rahata oturmamz daha iyi olur, diye fikrini aklad. Belki o bizden ok gl. Kafalarmz kontrol edebiliyor. Herhalde gemide bakalar da var. Gelenin ne olduunu iyice reninceye kadar beklemeliyiz. Trevize, Dakikalar getike daha makul bir insan halini alyorsun, Janov, diye mrldand. Bense tersine. Kapan aldn duydular. Sonunda yabanc ieri girdi. Pelorat, Normal boyda, diye fsldad. Uzay elbisesi bir insana uyacak gibi. imdiye kadar byle bir giysi grmedim. Ama bu da insanlar tarafndan yaplm olabilir. Uzay elbiseli yabanc iki arkadan karsnda durarak bir elini yuvarlak bala doru gtrd. Belki balk camdan yaplmt ama sadece ieriden bakld zaman dars gzkyordu. Trevizeyle Pelorat baln iini gremiyorlard. Yabanc bal kaldrd. Gelen gen ve gerekten de ok gzel bir kadnd. Peloratn ifadesiz yznden bile iyice aptallat anlalyordu. Profesr ekine ekine, Siz insan msnz? diye sordu. Gen kadn kalarn kaldrarak alt dudan sarktt. Ya konuulan dili anlamam ya da sorulan soruyu beenmemiti. Uzay giysisini yan tarafndan at ve bir adm atarak iinden kt. Kadn imdi daha da gen duruyordu. Dizlerine kadar inen elbisesi bol ve yar saydamd. indeki avu kadar amarlar birer glge gibi grnyorlard. Gen kadnn gsleri kke, belli ince ve kalalar da yuvarlakt. Bacaklar biimli, ayak bilekleri zarifti. Siyah salar omuzlarna dklyordu. ri gzleri kahverengiydi. Dudaklar dolgun, az hafife asimetrikti. Gen kadn vcuduna bir gz att. nsana benzemiyor muyum? Standart Galaksi dilini ar ar konuuyordu. Kelimeleri doru telaffuz etmeye alyormu gibi. Pelorat ban sallayarak hafife gld. Bunu inkar edemem. nsana benziyorsunuz. Ho bir insana. Gen kadn sanki kendisini daha yakndan incelemelerini istiyormu gibi kollarn at. yle olduunu umarm, baylar. Bu vcut iin ok erkek ld. Pelorat, Bu vcut iin yaamay tercih ederim, diye karlk verdi. Bu kompliman kendisini bile artt. Bu konuma srasnda Trevize'nin kalar atl- mt. Ka yandasnz? diye homurdand. Gen kadn olduu yerde biraz bzld sanki. Yirmi ... Neden geldiniz? Amacnz nedir? Sizi Gaiaya gtrmek iin geldim. Bize bir kz m elik edecek? Gen kadn birden dikleti. imdi pek otoriter bir hali vard. Dierleri gibi ben de Gaia'ym. stasyonda nbet bekleme sras bana gelmiti. Nbet sras m? Siz yalnz mydnz? Kadn gururla, Fazlasna gerek yoktu ki, dedi. Oras bo mu imdi? Ben imdi buradaym ama istasyon yine de bo deil. O orada. O da ne? stasyon. Gaia o. Bana ihtiyac yok. Geminizi o tutuyor. yleyse istasyonda ne iiniz vard? Nbet sras bendeydi. Pelorat, Trevizenin kolunu tuttu. Telala, fsldarcasna, Ona barp durma, Golan, dedi. Gen bir kz o. Brak onunla ben konuaym. Trevize'nin fkeyle ban sallamasna aldrmayarak kadna dnd. Adnz nedir? Gen kadn bu yumuak sese karlk veriyormu gibi birden neeyle gld. Bliss. Pelorat tekrarlad. Bliss... Gzel bir ad. Ama herhalde hepsi bu kadar deil. Tabii deil. Tek heceli ad olur mu? Sonra her sektrde byle kullanrlar. Birbirimizi ayrt edemeyiz. Erkekler de yanl bir vcut iin lrler. Tam adm Blissenobiarella.

te upuzun bir isim. Ne? Bu sadece yedi heceli, fazla saylmaz. Baz arkadalarmn adlar on be heceli. On be yana bastmdan beri Bliss isminden kurtulamyorum. Annemse beni 'Nobby' diye arrd. Pelorat, Standart Galaksi dilinde Bliss mutluluk ve nee anlamna gelir, diye aklad. Gaia dilinde de yle. Zaten, Galaksi dili, Gaia'ninkinden pek farkl deildir. Ben herkeste mutlu bir insan izlenimi brakmaya alrm. Benim adm Janov Pelorat. Bunu biliyorum. Bu barmaya merakl bey de Golan Trevize. Sayshell'den haber gnderdiler. Trevize'nin gzleri ksld. Haberi nasl ald nz? Bliss dnerek ona bakt. Haberi ben deil, Gaia ald. Pelorat, Miss Bliss, dedi. Arkadamla bir dakika ba baa konuabilir miyim? Tabii. Ama iimize bakmalyz. Uzun srmeyecek. Pelorat, Trevizenin kolunu ekti. Sonunda gen adam onun peinden isteksizce dier kabine geti. Trevize, Ne istiyorsun? diye fsldad. O kadnn bizi ieriden bile duyduundan eminim. Lanet olasca yaratk, herhalde dncelerimizi de okuyor! Dinle, dostum. Kzla urama. Yapabileceimiz bir ey yok. fkeni Blissten karmann da bir yarar olmaz. Zaten o sadece bir haberci. Kz gemide olduu srece gvende saylrz. O Uzak Yldzdayken bize bir ktlk yapamazlar. Ama zorbala kalkrsan, kz gemiden uzaklatktan sonra Uzak Yldz ve tabii bizi ortadan kaldrrlar. Trevize sylendi. Aciz durumda olmak houma gitmiyor. Kimin houna gidiyor ki? Ama zorbalk ederek bu durumdan kurtulamazsn. Sadece aciz bir zorba durumuna dersin. Ah, aziz dostum, seni byle zorlamak istemiyordum. Seni fazla eletirdiim iin de kusuruma bakma. Ama kzn hibir suu yok ki. Janov, o senin kzn olacak yata. En kk kzn. Pelorat doruldu. te Blisse nezaketle davranmak iin bir neden daha. Ayrca bu szlerinle ne demek istediini de anlamadm. Trevize bir an dnd, sonra yzndeki aksi ifade kayboldu. Pekala. Sen haklsn. Ben hatal dav randm. Ama gen bir kadn yollamalar da insan sinirlendiriyor. Bir muhafz gnderecek biraz deerimiz olduunu belirtebilirlerdi. Ama gen bir kadn? O da sorumluluu Gaiann stne atp duruyor. Belki de hkmdarlar tahta kt zaman gezegenin adn alyor. Ya da Bliss bir Gezegen Parlementosundan sz ediyor. Ne olduunu anlarz. Ama onu sorguya ekmek yararsz. Trevize. Erkekler vcudu iin lmler. Hh Kalalar fazla geni! diye sylendi. Pelorat usulca, Kimsenin senden kzn vcudu iin lmeni istedii yok, Golan, dedi. Haydi, haydi. Blissin kendi kendisiyle alay etmesine izin ver. Ben bunu sevimli bir davran sayyorum. eri girdikleri zaman Bliss'in bilgisayarn zerine eilmi olduunu grdler. Gen kadn sanki aygta dokunmaktan korkuyormu gibi ellerini arkasnda kenetlemiti. ki arkada ieri girerlerken onlara doru dnd. ahane bir gemi bu. Grdklerimin yarsn anlam deilim. Ama sizi karladm iin bana bir armaan vermeyi dnyorsanz, bu gemiyi isterim. ok gzel bu. Kendi gemim onun yannda pek irkin duruyor. Yznde ok merakl bir ifade belirdi. Siz gerekten Vakftan msnz? Pelorat sordu. Vakf nereden duydunuz? Bunu bize okulda anlattlar. Daha ok Katr yznden. Neden Katr yznden, Bliss? O bizden biri olduu iin, bay... Adlarnzn hangi hecelerini kullanabileceimi sorabilir miyim? Pelorat, ster Jan, dedi. ster. Pel. Hangisini beenirseniz. Bliss dosta bir tavrla glmseyerek, Katr bizden biriydi. Pel, diye aklamasn srdrd. Gaia'da domutu. Ama kesin yerini kimse bilmiyor. Trevize, Herhalde Katr Gaia'l bir kahraman saylyor. yle deil mi, Bliss? dedi. Birden pek dosta bir tavr taknmt. Beni Trev, diye arabilirsiniz. Gen kadn hemen, Ah, hayr, diye cevap verdi. Katr bir suluydu. Gaiadan izin almadan ayrld. Bu yaplmamas gereken bir eydir. Katrn bunu nasl baardn da kimse bilmiyor. Eer neyse... Katr,

Gaia'dan ayrld ve herhalde bu yzden sonu kt oldu. Sonunda Vakf onu yendi. Trevize sordu. kinci Vakf m? Vakf says birden fazla m? Biraz dnrsem herhalde hatrlarm. Ama aslnda tarih beni ilgilendirmiyor. Ben Gaia'nn uygun grd eylerle ilgilenirim... Trevize atld. Gaia kim? Bliss ard. Gaia ite! Pel. Trev, ltfen gidelim artk. Gezegene inmemiz gerekiyor. Gezegene gidiyoruz demek? Evet, ama ar ar. Gaia istediiniz takdirde geminizin ok daha hzl gidebileceini biliyor. Bunu yapabilir misiniz? Trevize haince, Tabii yapabiliriz, dedi. Ama geminin kontroln ele geirirsem belki de aksi yne kaarm. Bliss gld. ok komiksiniz. Aslnda Gaiann istemedii hibir yne gidemezs iniz. Ancak onun istedii yne doru hzla uabilirsiniz. Anlyor musunuz? Trevize syledi. Anlyoruz. Ve artk aka yapmayacam. Gezegenin neresine ineceim? Bu nemli deil. Siz inmeye balayn, uygun yeri bulursunuz. Gaia bunu salar. Pelorat, Yanmzda kalr msnz, Bliss, diye glmsedi. Bize iyi davranmalarn salar msnz? Herhalde bunu yapabilirim. Bu hizmet iin alacam cret kartma yazlr. Bu tr servis iin... Ya dier tr servisler iin? Bliss kkr kkr gld. Siz ok sevimli bir ihtiyarsnz. Pelorat yzn buruturdu. 72 Uzak yldz hzla Gaiaya doru iniyordu ama Trevize gemisinin hl kendi kontrolnde olmadnn farkndayd. Bliss, Gemide yiyecek var m? diye sordu. Pelorat, Tabii var, dedi. Ne istersiniz? Bliss kesin bir tavrla cevap verdi, Et istemem. Ama yumurta ya da balk olabilir. Tabii sebze de. Pelorat, Baz yiyecekleri Sayshellden aldk. Bliss, diye aklad. Kutularda ne olduunu pek bilmiyorum ama o yiyecekler hounuza gidebilir. Bilss kararszca, Tatlarna bir bakaym, dedi. Pelorat meraklanmt. Gaia'llar sadece sebze mi yiyorlar? Bilss hzla ban sallad. Evet, ou. Tabii bu daha ok vcudun hangi besinlere ihtiyac olduuna bal. Son zamanlarda canm et istemiyor. Demek ki. buna ihtiyacm yok. Tatlya da yle. Peynir ve karides houma gidiyor. Sanrm biraz kilo vermem gerekiyor. Sa kalasna hzla vurdu. uradan iki buuk, kilo. Pelorat, Buna hi gerek yok, diye fikrini aklad. zerine oturmak iin rahat bir yer buluyorsunuz. Trevize Uzak Yldzla adeta boutuu iin konumaya karmyordu. Bliss, Peloratn uzatt kutuyu alp at. inden ykselen duman usulca koklad. Bu gzel bir yemek olmal, Pel. Yoksa kokusu bana ho gelmez, o zaman da yemek istemezdim. nce parman yemee soktu. Sonra karp yalad. En iyisini semisiniz, Pel. Karides bu. Ya da ona benzer bir ey. ok nefis. Trevize honutsuz bir tavrla bilgisayarn nnden kalkt. Kk hanm... Adm Bliss... Pekl, Bliss yleyse. Adlarmz nasl rendiniz. Grevimi yapabilmem iin isimlerinizi renmem gerekiyordu. Munn Li Comporun kim olduunu biliyor musunuz? Bilmiyorum. Bundan da onun Gaiaya gelmeyecei anlalyor. Zaten Gaiaya ikinizden baka kimse gelmeyecek. Bakalm, grrz. Trevize ekrana bakyordu. Bulutlu bir gezegendi Gaia. Ve Terminus gibi adalar -

dan olumutu. Bakentin yaknna m ineceiz, Bliss? Gen kadn kaytszca, Gaia sizi uygun bir yere indirecek, dedi. Byk bir kenti tercih ederim. Buna Gaia karar verir. Gemi alalrken Trevize nereye ineceklerini tahmin etmeye alt. Ne olursa olsun bir saat iinde Gaiaya ayak basacaklard. 73 Gemi deta bir ty gibi yere kondu. Teker teker indiler. nce Bliss, sonra Pelorat ve ardndan Trevize. Hava Terminusun ilk yaz aylarn andryordu. Hafif bir rzgr esiyor, le gnei tepeden ldyordu. Yerler yeil otlarla kaplyd. Bir tarafta meyve aalar dzgn sralar oluturuyor, dier yandan uzaktaki deniz kys gzkyordu. lk konuan Pelorat oldu. Ah, pek ho kokuyor. Taze yaplm elma tatls gibi. Trevize, Belki de u bir elma bahesidir, dedi. Belki de u anda biri elma tatls piiriyordur. Bliss atld. Buna karlk sizin gemi... pek kt kokuyordu. Trevize homurdand. Gemimdeyken ikyet etmiyordunuz ama. O zaman terbiyeli davranmam gerekiyordu. nk geminizde konuktum. Ama artk kendi dnyandaym. Sizler de konuksunuz. Onun iin nazik davranmalsnz. Pelorat, Belki de geminin kokusu konusunda hakl, diye mrldand. Uzak yldz havalandrmak mmkn deil mi? Trevize fkeyle, Tabii mmkn, dedi. Ama bu kk yaratn gemiye bir zarar verilmeyeceini garanti etmesi gerekiyor. Gemiyi olaanst bir biimde etkileyebileceini gsterdi zaten. Bliss dikleti. Ben kk deilim bir kere. Geminin temizlenmesi iin ona kimsenin dokunmamas gerekiyorsa, o da olur. Trevize, Sonra da gemiyi alp Gaia diye szn ettiiniz kimseye gtrecekler deil mi? dedi. Bliss'in yznde alayl bir ifade belirdi. Bilmiyorum bana inanacak msnz, Trev. Ama ben Gaiaym. Gen adam kadna bakakald. Siz mi? Evet. Ben. Yer. u aalar. Otlarn arasndaki tavan. Aalarn arasndan gzken u adam. Btn gezegen ve stndekiler, hepsi de Gaia. Hepimiz ayr kiileriz. Ayr organizmalar. Ama ayn genel bilinci paylayoruz. Cansz varlklar bunu daha az yapabiliyor. nsanlarsa daha ok. Ama herkes payn alyor. Pelorat, Sanrm Gaia'da bir grup bilinci olduunu sylemek istiyor, Golan, dedi. Trevize ban sallad. Evet, orasn anladm... O halde bu dnyay kim ynetiyor, B liss? Bliss aklad. O kendi kendisini ynetiyor. O aalar kendileri istedikleri iin yle geliiyorlar. lerinden biri ld zaman onun yerini doldurmak iin oalyorlar. nsanlar gerektii kadar elma topluyorlar. Bcekler dahil, dier canllar da paylarna deni yiyorlar. Sadece paylarna deni. Trevize, Demek bcekler paylarnn ne kadar olduunu biliyorlar, diye mrldand. Tabii. Bir bakma biliyorlar. Yamur gerektii zaman yayor. Bazen seller akyor. nk bu gerekli. Bazen kuraklk oluyor. Bu da gerekli. Ve yamur da ne yapacan biliyor, yle mi? Evet, biliyor. Blissin yznde ok ciddi bir ifade vard. Vcudunuzdaki deiik hcreler ne yapmalar gerektiini bilmiyorlar m? Ne zaman gelimeleri, ne zaman durmalar gerektiini? Ne zaman baz maddelerin oluturulmasnn zorunlu olduunu? Ne zaman olmadn? Pelorat heyecanland. Ama bu harika bir ey! Yani bu gezegen bir sper organizma, yle mi? Siz de bu sper organizmann bir parassnz. Ben bir benzetme yaptm, bir tanmlama deil. Ben bir insanm, onun iin de bilincim vcudumdaki bir hcreninkinden ok farkl. Ve gl. Trevize, Ama, dedi. Yine de birinin gemimizin yakalanmasn emretmi olmas gerekir Biri deil! Bunu Gaia emretti. Hepimiz istedik bunu.

u aalarda m, Bliss? Onlarn pek az katklar oldu. Ama yine de katkda bulundular. Dinleyin, bir mzisyen bir senfoni besteledii zaman bunu vcudunun hangi hcrelerinin baardn soruyor musunuz? Pelorat ban sallad. Ben durumu anladm sanyorum. Grup kafas, tek tek kiilerinkinde n daha gl. Gaia bu yzden bilgisayarmz etkileyerek gemimizi yakalamay baard. Ama gezegende hibir insan bunu tek bana baaramazd. Bliss, ok iyi anlamsnz, Pel, dedi. Trevize, Bunu ben de anladm, diye sylendi. Bu anlalmas zor bir ey deil ki. Ama bizden ne istiyorsunuz? Biz size saldrmaya gelmedik. Sadece bilgi peindeydik. Bizi neden yakaladnz? Sizinle konumak iin. Bizimle gemide de konuabilirdiniz. . Bliss ciddi bir tavrla ban sallad. Bu benim grevim deil. Sizinle Dom konuacak. Dom da kim? Bliss, ey, dedi. Onun tam ad Endomandivizamarondeyeso... Dahas da var. Herkes onu baka baka hecelerle arr. Gaia'da en ok onun pay var sanrm. Dom bir adada yayor. Sizi grmek istedi ve ona bu izin verildi. Dom imdi sizi bekliyor. Sonuta Dom-Gaia sizi buraya getirmek iin yllardan biri alyor. Yrmeye balad. Trevize duraklayarak Pelorata bakt. Profesr usulca, Haklymsn, Golan, dedi. Gzlerini ileriye dikmi olan Bliss sakin sakin, Biliyorum, Trev, diye glmsedi. Ben-biz-Gaiann seninle ilgilendiini seziyordum. Trevize gen kadna mthi bir kukuyla bakt. 74 Dom yalca bir adamd. Adndaki yz elli heceyi ark syler gibi tekrarlad. Bu benim ksa bir zgemiim saylr. Bu dinleyene kim olduumu, btnn iinde ne rol oynadm, neler baardm aklar. Ama beni elli yldan beri Dom diye aryorlar. Sadece doum gnlerimde btn adm sessizce dnlyor. Dom uzun boylu ve sska denilecek kadar da zayft. Ar ar hareket ediyordu ama ukura kam gzleri prl prld. Burnu uzun ve ince, kanatlar kabarkt. Ellerinin damarlar kmt ama eklemle rinde damar sertlii olduunu gsterecek hibir arpklk ve ilik yoktu. Kr salarnn tonunda uzun bir elbise ve plak ayaklarna da sandallar giymiti. Trevize, Ka yandasnz, efendim? diye sordu. Ltfen beni Dom diye arn, Trev. Standart Galaksi ylna gre doksan yandaym. Ama birka ay sonra Gaia takvimine gre doksanma basacam. Trevize ard. Ben sizin en fazla yetmi be yanda olduunuzu sanyordum, dedi. Gaia llerine gre ben olaanst bir rnek saylmam, Trev. Neyse. Yemeinizi yiyin. Pelorat tabandaki rasgele hazrlanm yemekten ancak biraz yemiti, Dom, skc bir soru sorabilir miyim? Dom glmsedi. Tabii. Gaia'nn ilginizi eken yanlar konusunda sizi aydnlatmaya hazrm. Pelorat, Gaiada her ey grup bilincini paylayor. yleyse bu grubun eleman olan siz bu yemei nasl yiyorsunuz? O da grubun baka bir yesi deil mi? Doru. Ama her ey tekrar ilemden geiriliyor. Yemek yemek zorundayz. Hem hayvanlar, hem bitkiler, hatta baharat bile Gaia'nn birer paras. Ama hibir eyi spor ya da zevk iin ldrmyoruz. Yemek piirilmesine de fazla nem vermiyoruz. Sadece gerektii iin yemek yiyoruz. Bu yemek hounuza gitmedi deil mi? Tabii yediklerimiz de yine vcutlarmzn bir paras halini alyor. Ve bylece grup bilincini paylamasn srdryor. ldm zaman beni de bakteriler yiyecek. Ama yine o btn den az da olsa hissemi alacam. Sonra da dier insanlarn paralan haline geeceim. Dom sanki birdenbire havay fazla ciddiletirdiini fark etmi gibi ayaa kalkt. Trev, Pei, gelin. alma odama geelim. ki yolcuyu baka bir odaya gtrd. Sonra masadaki konuyu srdryormu gibi, Gaiann ekoloji dengesi ok basittir, diye aklad. Yani dier gezegenlerinkinden farkszdr. Ama biz bunu daha

ayrntl bir hale sokarak grup bilincini zenginletirmek istiyoruz. Trevize, Gezegenin daha karmak bir ekoloji dengesine dayanabileceini nereden biliyorsunuz? diye sordu. Domun gzlerinde zeki bir prlt belirdi. Ah, beni deniyorsunuz. nsanlarn ilk vatan olan Arz'n ekolojik dengesinin son derecede karmak ve ayrntl olduunu biliyorsunuz. Basit olanlar daha sonra yerleilen dnyalar. Pelorat bard. te hayatm boyunca dndm sorun da bu. Neden Arz'n ekolojisi o kadar karmakt? Dom, Bu konuda bir hikye biliyorum, dedi. 3elki de bir masal bu. Ayn anda yemee katlmam olan Bliss ieri girdi. Gmms, pek ince bir bluz giymiti. Pelorat'a glmsedi. Tarihi hemen ayaa kalkt. Bizi terk ettiinizi sandm. Hi terk eder miyim? Rapor hazrlamam gerekiyordu. Artk size katlabilir miyim, Dom? Dom da ayaa kalkmt ama Trevize yerinden kmldamamt bile. Gaial, Tabii katlabilirsin, dedi. Seni grnce iim ald. Zaten bu bluzu o yzden giydim. Pel byle eylerle ilgilenmiyor, Trev ise nefret ediyor. Pelorat, Gerekten byle mi dnyorsunuz, Bliss? diye gld. Belki ileride bir gn sizi artrm. Bu pek ho bir srpriz olur. Bliss bir koltua yerleti. Dierleri de yerlerine getiler. Konumanz engellemek istemedim. Dom, Konuklarmza Sonsuzluk yksn anlatmak zereydim. dedi. Bunu kavrayabilmek iin nce saysz evren olabileceini anlamalsnz. Bu paralel evrenlerin her birinde olaylar oluyor. Ama bunlar birbirinden farkl. Yani Bliss buraya gelmiyor. Ya da daha erken geliyor. Arkasnda bu bluz olmuyor. Trevize skntl skntl kmldand. Bu kuantum mekaniiyle ilgili bir varsaym. ok eski bir ey. Ah, demek bunu biliyorsunuz? imdi insanlarn bu saysz paralel evrenden istediklerini don durabil diklerini, birinden dierine gittiklerini dnn. Bu evrenlerden hangisinin 'gerek hale sokulmas gerektiine karar verdiklerini. Trevize, Bu kavram anlyorum, dedi. Ama byle bir ey olacana pek inanamyorum. Dom, Ben de yle, diye aklad. te bu yzden demin bunun bir masal olabileceini syledim... Neyse... Hikyeye gre zaman selinden kacak, paralel evrenleri incelemeyi baaran varlklar yayormu. Bunlardan 'Sonsuzcular' diye sz ediliyormu. Zaman selinden ayrldklarnda da Sonsuzlua getikleri syleniyormu. Bu Sonsuzcularn grevi insanlara en uygun bir 'gerei' bulmakm. Sonunda byle bir Galaksiyi bulmular. Daha dorusu Galaksideki bir dnyay. Yani Arz. Sadece Arzda karmak bir ekoloji sistemi varm ve burada teknik bakmdan geliebilecek akll canllarn yaayabilmesi mmkn olacakm. Sonsuzcular, insanlarn ancak Arzda gvende olacaklarna karar vermiler. O ksm dondurarak 'gerek' haline sokmular. Bylece almalar da sona ermi. Durarak omzunu silkti. te yk byle. Bu Gaia'ya insanlarn yerlemelerinden nce anlatlan bir masal. Gerek olup olmadn kesinlikle syleyemem. Dierleri onu dikkatle dinlemilerdi. Bliss bu hikyeyi bildiini belirten bir tavrla ban sallamt. Trevize yar alayl bir ciddilikle ellerini kucana brakm olan gen kadn szyordu. Birden, Bu dnya nasl olumu. Dom? diye sordu. Grup bilinci olan Gaia? Dom ban arkaya atarak tiz bir sesle gld. Bu konuda da masallar anlatlyor yine. imdi... robotun ne olduunu biliyor musunuz? Trevize, Bunu Sayshellde rendik, diye cevap verdi. Robotlar m grdnz orada? Hayr, hayr. Bize bir soru sordular. Robotun ne olduunu bilmediimizi anlaynca bilgi verdiler. Anlyorum... nsanlar bir zamanlar robotlarla birlikte yaarlarm ama bu iyi sonu vermemi. Evet, bunu da sylediler. Robotlar tarih ncesinden kalan o Kurala tam anlamyla balymlar. Robot Kuralna. Bir, robot bir insana zarar veremez. Harekete gemeyerek bir insann zarar grmesine gz yumamaz. ki, bir robot bir insann verdii emirlere uymak zorundadr. Ancak bu emirler Birinci Kurala aykr olduu zaman itaat etmeyebilir. , bir robot kendini korumaldr. Tabii Birinci ve kinci kurallar inemeden. Bu kurallarla ilgili baka iddialar da var ama temelde asl yorum bu... Robotlar daha zeki ve becerikli bir hale

geldike bu kurallar zellikle Birinciyi daha cmerte yorumlamaya balamlar. Ve sonunda insanlarn koruyucusu halini almlar. Bu insanlar bomaya balam. Bu korumaya dayanamaz hale gelmiler. Robotlar son derece iyi niyetli ve merhametliymiler.. Btn insanlk iin alyorlarm. Bu yzden de bsbtn ekilemeyecek bir hal almlar. Robot alanndaki her gelime durumu daha da ktletirmi. Robotlar telepati glerini de gelitirmiler. Tabii bylece insanlarn dncelerini kontrol etmeye balamlar. Grleri ve davranlar gitgide insanlarnkine daha ok benzemi. Bu da mthi bir tiksinti uyandrm. Robotlarsa iyice insanlamlar. Bu yzden insanlarn, iyilikleri istendii iin baz eylerden yoksun kalmalarna neden kzdklarn anlamlar. Sonunda insanlarn beceriksizce ve dikkatsizce de olsa, kendi balarnn aresine bakmalarnn daha iyi olacana karar vermiler. Bylece robotlar Sonsuzluu kurmular. Ve kendileri de Sonsuzcu olmular. nsanlarn gvende olabilecekleri bir Galaksi bulmu, sonra da kendi istekleriyle almalarn durdurmular. te o gnden beri insanlar kendi balarna gelimeye, ilerlemeye alyorlarm... Robotlar almalarn sona erdirmeden birok insan uzayn derinliklerindeki gezegenlere gitmiler. Robotsuz dnyalarda zgrce yaamak iin. Bunlarn arasnda robotlar sevmedikleri bilinen Arzllarn says da okmu. Bu yeni dnyalar kuranlar robot dadlarn ynetiminde birer ocuk gibi yaamann neden olduu gurur krkln hatrlamak istemiyorlarm. Bu yzden robotlarla ilgili kaytlar bile tutmamlar. Ve sonunda her ey unutulmu. Trevize, Ama, diye itiraz etti. Bu olmad. Galaksi robotlar unutmu. O halde Gaia onlar nasl hatrlyor? Bliss tatl bir kahkaha att. Biz bakayz. Trevize, yle mi? dedi. Hangi bakmdan? Dom gen kadna bakt. Bunu bana brak, Bliss. Biz farklyz. Robot egemenliinden kaanlar arasnda sadece biz Gaia'ya ulatk. Sayshell'e gidenlerin peinden yola kmtk. Ve sadece biz robotlardan telepatiyi renmitik. Bu bir sanat. Aslnda bu g btn insanlarn kafasnda var, ancak kuaklar boyunca geliebiliyor. Ama ondan sonra kendi kendisini besliyor. Yirmi bin yldan beri bu gcmz var. Ama Gaiann tam potansiyeline eritii de sylenemez. Yzyllar nce telepati sayesinde grup bilincinin ne olduunu anladk. Bunu robotlara borlu olduumuz bildiimiz iin onlar hibir zaman unutmadk. Robotlar dad deil, birer retmen olarak dndk. Onlar minnetle hatrlyoruz. Trevize, Bir zamanlar robotlarn ocuklarymsnz, dedi. imdi de grup bilincinin ocuklarsnz. O eski insanlnz kaybetmediniz mi? Bu farkl, Trev. Biz bunu kendi isteimizle yaptk. nemli olan da bu. Kimse bizi bu yola sapmaya zorlamad. Baka bir bakmdan da farklyz. Galaksi de eimiz yok. Gaia gibi baka bir dnya bulamaz snz. Bundan nasl emin olabilirsiniz? Byle bir eyi hemen fark ederdik. Grup bilincini, bu Galaksinin br ucunda bile olsayd, yine de sezerdik. Sizin kinci Vakfda byle bir bilincin belirmeye baladn fark ettik. Ama iki yz yl nce. Ya Katr? Evet, o bizden biriydi. Dom'un yznde ok sert bir ifade belirdi. Katr anormaldi ve bizden ayrld. ok saf olduumuz iin byle bir eye ihtimal vermedik. Bu yzden de Katr' engellemek iin zamannda davranmadk. Dikkatimizi d dnyalara verdiimiz zaman kinci Vakf fark ettik ve Galaksiyi o gruba braktk. Trevize bir an dalgn dalgn nne bakt. Sonra da, Bizim tarih kitaplarnn hibiri ie yaramayacak, diye mrldand. Ama Gaia bu konuda korkaka davranm olmad m? Katr sizin sorumluluunuzdu. Haklsnz. Ama sonunda Galaksiyle ilgilendiimiz zaman o gne kadar fark etmediimiz bir eyi anladk. Katr felaketi bizim iin bir kurtulu oldu. nk ancak o zaman ok tehlikeli bir krizle karlaacamz kavradk. yle de oldu. Ama Katr olay sayesinde gereken nlemleri almay baardk. Nasl bir kriz? Bu ortadan kalkmamza yol aabilir. Buna inanamam. mparatorluu, Katr' ve Sayshell'i yannza yaklatrmadnz. Grup bilinciniz sayesinde uzayda milyonlarca kilometre uzaktaki bir gemiyi yakalayabiliyorsunuz. Neden korkuyorsunuz? Bliss'e bakn. O gayet sakin. Bliss bir krizle karlaacanz sanmyor.

Bliss bir bacan koltuun dirsek dayanlacak yerine atarak ayak parmaklarn oynatt. Tabii endieli deilim, Trev! nk bu sorunu siz zmleyeceksiniz. Trevize bard. Ben mi? Dom aklad. Gaia bir sr gizli manevra sayesinde sizi buraya kadar getirmeyi baard. Bu krizi siz atlatacaksnz. Trevize yal adama bakt ve yzndeki aptalca ifade yerini yava yava mthi bir fkeye brakt. Ben mi? Neden ben? Benim bu ile bir ilgim yok ki! Dom insan deta ipnotize eden bir sknetle, Ama yine de siz, Trev, dedi. Sadece siz. Btn uzayda yalnzca siz! ON SEKZ arpma 75 Stor Gendibal de hemen hemen Trevize kadar ihtiyatla Gaia'ya doru gidiyordu. Artk gezegenin gnei ancak gl filtrelerle incelenecek kadar bymt. Sura Novi bir kenarda oturuyor, arada srada gen adama ekine ekine bakyordu. Sonunda usulca, Efendim? dedi. Gendibal dalgn dalgn sordu. Ne var, Novi? Mutsuz musun? Gen adam ban kaldrarak kza abucak bir gz att. Hayr. Sadece dnyorum. Hzla m ilerlesem, yoksa biraz daha m beklesem? Cesurca davranaym m, Novi? Sen her zaman cesursun, efendim. Novi ekran iaret etti. Bu bir gne deil mi? Gendibal ban sallad. Evet. Bu Trantor'u aydnlatan gne mi? lgenin gnei? Gendibal, Hayr, Novi, dedi. Bu ok baka bir gne. Galakside milyarlarca gne var. Ah, bunu kafamla biliyorum ama yine de inanamyorum. Bu nasl oluyor, efendim? Gendibal hafife glerek, Kafanla, diye mrldand ve farkna varmadan kendisini Novi'nin kafasnn iinde buldu. Her zamanki gibi kz sakinletirmek iin beyninin o grnmeyen uzantlarn okad. Tam kaca srada duraklad. Novinin beyni ldyordu. Hafife. Bu darda bir yerde bir kafa alan olduunu gsteriyordu. Gendibal telala, Novi, dedi. Kendini nasl hissediyorsun? ok iyiyim, efendim. Ban dnyor mu? Akln kart m? Gzlerini yum ve ben 'imdi' deyinceye kadar hi kmldamadan otur. Kz itaatle gzlerini yumdu. Gendibal kzn kafasn okad, okad. Artk geride sadece o lt kalmt. Bu o kadar hafifti ki, gen adam neredeyse kendi kendini yanlm olduuna inandracakt. imdi, dedi. Ve Novi gzlerini at. Kendini nasl hissediyorsun? ok sakin, efendim. Dinlenmi gibi. D etkinin kz rahatsz etmeyecek kadar hafif olduu anlalyordu. Gendibal bilgisayara dnd. nk imdi bir kafay deil, bir gemiyi aryordu. lk aratrmay bilgisayarn yardmyla daha iyi yapabi lirdi. Konumac sonunda kukuland gibi gemiyi buldu. Kafasn o yana doru uzatarak geminin iini ve dn inceledi. Sonra yine kafasyla Gaia'ya yaklat. Oray da inceledi. Ama kafa alannn kaynann hangisi olduunu anlamas iin yeterli deildi bu. Novi, dedi. imdi yapacaklarm iin yanma oturman istiyorum. Tehlike mi var, efendim? Sen hi endielenme, Novi. Seni koruyacam. Ben kendim iin endielenmiyorum, efendim. Tehlike varsa sana yardm etmek istiyorum. Gendibal yumuad. Bana yardm ettin bile, Novi. Senin sayende ok nemli bir ey fark ettim. Sen olmasaydn belki de bataa saplanp kalacaktm.

Novi pek sevindi. Sana yardm edebildiim iin mutluyum. Gendibal glmseyerek ban sallad. Sonra da ac ac, bakalarnn yardmna da ihtiyacm var, diye dnd. inde ocuksu bir yer buna itiraz etti. Bu grev benim!.. Sadece benim... Ama Gendibal bu ii tek bana baaramayacakt. Tehlike gitgide artyordu. 76 Quindor Shandess, Trantor'da Birinci Konumaclnn sorumluluklarnn altnda eziliyordu sanki. Gendibal'in gemisi atmosferin dndaki karanlkta kaybolduktan sonra Masay bir daha toplantya armamt. Dnp duruyordu. Gendibal'i yalnz bana gndermekle iyi mi etmiti. Shandess, Gendibalden haber beklerken gnden gne yalandn hissediyor, gen adamdan ses kmadka da sinirleri bsbtn geriliyordu. Gendibal sonunda Shandessi arad zaman Birinci Konumac bitkinlikle uykuya dalmt. Ama iareti alr almaz hemen dorulup oturdu. yi misin? ok iyiyim, Birinci Konumac. Konumann ksa srmesi iin grnt balants kuralm m? Shandess, Belki daha sonra, dedi. nce durumu anlat. Gendibal dikkatle konumaya balad. Birinci Konumacnn ok yorgun olduunu ve yeni uyandn anlamt. nsanlarn yaad Gaia adl bir gezegenin yaknndaym. Bu dnyann ad hibir kaytta yok sanrm. Plan kusursuzlatrmak iin alan insanlarn dnyas m bu? Katr-kartlarnn gezegeni? Byle dnmemiz iin baz nedenler var. Birinci Konumac, Bir, Trevize'yle Pelorat'n gemisi Gaiaya indi sanrm. ki, benden yarm milyon kilometre tede bir sava gemisi bekliyor. Birinci Vakftan bu. Gezegene nedensiz yere bu kadar ilgi duyulamaz. Btn bunlar birbirine bal. Birinci Konumac. Ben Trevize'yi izliyorum. Belki sava gemisi de ayn nedenle buraya geldi. Geriye Trevizenin Gaiaya neden geldiini renmek kalyor. Trevize'nin peinden o dnyaya gitmeyi mi dnyorsun? Balangta bunu dnmedim deil. Ama bir ey oldu. imdi Gaia'dan yz milyon kilometre uzaktaym ve uzayda, etrafmda bir kafa alan olduunu seziyorum. Dzgn ama ok hafif bir ey bu. lge'linin kafasna yapt etkiden anladm bunu. O alann odak noktas szn ettiin gezegen mi, Konumac? Bunu anlamak iin ller almam gerekiyor. Alann kre biimi olup olmadn anlamalym. Tek ynl kafa sondam bana bu olasln gl olduunu gsterdi. Ama Vakf sava gemisi burada olduu iin daha fazla aratrma yapmann akll bir ey olmayacan dndm. O senin iin bir tehlike olamaz ki! Olabilir. Geminin kafa alannn kayna olup olmadndan henz kesinlikle emin deilim. Birinci Konumac. Ama onlar... zninizle sznz keseceim. Birinci Vakfn teknoloji alannda ne kadar ilerlediini bilmiyoruz. Onlar garip bir gvenle davranyorlar. Belki aletlerinin yardmyla kafa bilimlerini rendiler. Birinci Konumac, karmda ya bir gemi ya da bir gezegen dolusu kafa uzman var. Kaynak sava gemisiyse... belki bu kafa gc beni durduramaz ama arlatrr. O zaman fiziksel silahlaryla beni ortadan kolaylkla kaldrabilirler. te yandan eer kaynak gezegense, alann bu kadar uzaktan hissedilmesi, bunun aslnda yzeyde son derecede gl olduunu gsterir. Bununla ben bile baa kamam. Her iki durumda da bir a kurmamz gerekiyor. Gerektii zaman Trantorun btn gcn kullanabilmeliyim. Birinci Konumac kararszca duraklad. Tam bir a. Bu hibir zaman kullanlmad. Hatta teklif bile edilmedi. Katr zaman dnda tabii. Bu, Katrn yarattndan daha da tehlikeli bir kriz olabilir. Bilmiyorum Masa raz olur mu? Onlarn rzasn almayn, Birinci Konumac. Acil bir durum olduunu ilan edin. Neden olarak ne gstereceim?

Size anlattklarm aklayn. Konumac Delarmi senin kendi korkularn yznden ldrm, beceriksiz bir korkak olduunu syleyecek. Gendibal cevap vermeden nce bir an durdu. Herhalde byle bir eyler syleyecek. Birinci Konumac. Ama istedii gibi konusun. Bu beni sarsmayacak. u anda tehlikede olan benliim ya da gururum deil, kinci Vakf. 77 Harla Branno sert bir tavrla gld. Artk harekete geebiliriz. nk hazrm. Kodell, Hl ne yaptnz bildiinizden emin misiniz? diye sordu. Sandn kadar deli olsaydm, bu gemide benimle kalmak iin srar eder miydin, Liono? Kodell, Belki burada fikrinizi deitireceinizi umduum iin kaldm, dedi. Ya da lgn olmadnz ve baarya ulaacanz dndm iin. Tarihler yalnz sizden deil, benden de sz etmeliler. Hatta bu baarnn aslnda benim olup olmadn sormallar. Zekice bir dnce bu, Kodell, ama yarar yok Ben birok Belediye Bakannn iktidar srasnda evreni perde arkasndan ynettim. Artk herkes kendi iktidarm srasnda byle bir eye izin vermeyeceimi biliyor... imdi una bak. Branno ekran iaret etti. Kodell, Compor'un gemisi bu, dedi. Branno ban sallad. Evet, Comporun gemisi ama iinde o yok. nclerimizin raporuna gre, ona bir tekne yanam. ki kii bu gemiye binmiler. Compor da onlarnkine gemi. Ellerini ovuturdu. Trevize ok baarl oldu. Onu bir paratoner olarak uzaya gnderdim. Yldrmlar zerine ekti. Compor'u durduran kinci Vakftan bir gemi. Trantor'dan geliyor... Bundan nasl emin olabilirsiniz? nk ben her zaman Compor'un kinci Vakfn etkisinde olup olmadn dnmmdr. Yaam ok dzenliydi. Her zaman eline istedii gibi frsatlar geiyordu. Compor, Trevizeyi hiper-uzayda izledii zaman kukulanmakta hakl olduumu anladm. Compor gemideki bilgisayardan yararland. Bayan Bakan. Branno ban arkaya atarak gld. nce komplolarla uratn iin burnunun dibinde olanlar gremiyorsun. Compor'u Trevize'nin peinden yollamama aslnda hi gerek yoktu. Trevize nereye giderse gitsin Vakfl olduu iin hemen dikkati ekecekti. Onun Sayshelle geldiini de oradaki eliden rendik. Hayr, ben Compor'u uzaya srf onu denemek iin yolladm. Ve o Trevize'yi hiper-uzayda izlemeyi baard. stelik bir dizi sramaya karn. Daha sonra da kinci Vakftan bir gemiyle bulutu. Kodell, Daha nce kinci Vakfn nerede olduunu bildiinizi akladnz, dedi. nce Gaia'nn icabna bakacanzdan, sonra da kinci Vakfla uraacanzdan sz ettiniz. Yanlmyorsam o geminin Trantordan geldiini sylediniz. yi bildin. Bu seni artyor mu? Kodell ar ar ban sallad. imdi dnyorum da... beni hi artmyor bu. Katr'n durdurulduu srada Ebling Mis, Toran ve Bayta Darell de Trantordalard. Bayta'nn torunu Arkady, Trantor'da domutu. Btn bunlardan kinci Vakfn Trantorda olduu anlalyor.. Bir an durdu. Ama bir sorun var... Trevize kinci Vakfn varln nasl sezdi? Neden kinci Vakfllar onu durdurmadlar? Branno, eklemleri i parmaklarn teker teker kaldrarak saymaya balad. Bir, Trevize olaanst bir insan. Btn ihtiyatszlna ramen zelliinin ne olduunu bir trl anlayamadm. ki, kinci Vakf durumu biliyordu. nk Compor her zaman Trevize'nin peindeydi. Onlar, kendileri ak ak ie karmadan Trevizeyi durduracam umuyorlard. , ama ben onlarn bekledikleri tepkiyi gstermedim. Trevize'yi idam ettirmedim, psiik sonday kullanmadm. Sadece onu srdm. O zaman kinci Vakf harekete gemek zorunda kald. Kendi gemilerinden birini Trevize'nin arkasndan yollad... Ah, Trevize gerekten harika bir paratoner. Kodell sordu. imdi ne yapacaz? u karmzdaki kinci Vakflya meydan okuyacaz. Hatta u anda ar ar ona doru gidiyoruz.

78 Gendiballe Novi yan yana oturmu ekrana bakyorlard. Kzn korktuu belliydi. Ama gen adamn o anda yapabilecei bir ey yoktu. Bu srada kzn kafasna dokunmasnn akllca bir ey olmayacan dnyordu. Vakf sava gemisi ar ar yaklamaktayd. Byk bir gemiydi bu. Herhalde iinde alt kii kadar mrettebat da vard. O kafa alan hl etkiliydi. Gendibal, ama bunun kayna Gaia olmal, diye dnd. Bu da endie veren bir konuydu ama Konumacnn imdi sava gemisiyle ilgilenmesi gerekiyordu. Vakfllar ortadan kaldrdktan sonra Katr kartlaryla ilgilenecekti. Sava gemisi birdenbire hzland. Gendibal abucak bir hesap yapt. Artk kafa gc etkili olabilecekti. Konumac, beyninin kontrol ettii kafa alann daraltp gc younlatrd. Ve dier gemiye uzand. Sonra da birdenbire hayretinden felce uram gibi arkasna yaslanp kald. Sava gemisinde etkili bir koruyucu perde vard. Gendibal'in kafa alan glenirken, bu da orantl bir biimde younlayordu. Sava gemisinin bilgisizliinden dolay rahata yaklamad anlalyordu artk. Birinci Vakfta umulmadk bir kafa silah vard. 79 Branno, Ah, dedi. Saldrmaya kalkt, Liono. Vakfl bilim adamlar yz yirmi yldan beri gizli gizli alyor ve bir kafa perdesi oluturmak iin urayorlard. Bunu baarmlard. Perdenin baz eksiklikleri vard ama imdiki halde yeterli olacakt. zellikle korkun silahlarla desteklendii iin. Branno dier gemiye bir mesaj yollad. Sesi deitirildi, bir erkek sesine dntrld. imdi bu ses ifadesiz ve ldrcyd. Parlak Yldz! Birinci Vakf filosundan bir gemiye zorla el koydunuz. Hemen teslim olun, yoksa size saldracaz. Normal sesle bir cevap geldi. Terminus Belediye Bakan Branno, sava gemisinde olduunuzu biliyorum. Parlak Yldz korsanlk sonucu ele geirmedim. Beni geminin kaptan Terminus'lu Munn Li Compor davet etti. imdi sizinle ksa bir sre iin saldrya gemeyeceimiz konusunda anlaalm. ki taraf iin de nemli olan konulan grelim. Branno kendi sesiyle, kinci Vakfllar, dedi. Durumunuzu iyi anlamalsnz. Hemen teslim olmadnz takdirde gemiyi saniyede paralayacaz. Bu bizim iin bir kayp olmayacak. nk artk Trantordan geldiinizi biliyoruz. Sizi ortadan kaldrdktan sonra Trantorun da icabna bakacaz. Gendibal, O halde abucak konumam gerekiyor, diye cevap verdi. Kafa perdeniz kusursuz deil. Olamaz da. Kendinizi fazla nemsediniz. Kafanz kontrol altna alabilirim. Kafa perdesi olmasayd bunu daha kolaylkla yapardm. Ama yine de baarrm. stelik kafanza gle girmek zorunda kalrm. Bunun sonucunda bir ahmak halini alrsnz. Bu tehlikeyi gze alacak msnz? Branno, Bunu yapamayacanz biliyorsunuz, dedi. Kodell eilerek telala mrldand .Seldon adna... Gendibal, Dncelerinizi izliyorum, Kodell, diye aklad. Fsldamanz gereksiz. Belediye Bakannn kafasnn iini de gryorum. Henz kararsz. Onun iin panie kaplmayn, Kodell. te btn bunlardan da perdenizde szmalar olduu anlalyor. Branno meydan okudu. Perde glendirilebilir. Gendibal, Kafa gc de yle, dedi. u anda kendi geminizdeki mrettebata emir verecek h alde deilsiniz. Filodaki dier gemilerle de balant kuramazsnz. Bu kadarn size zarar vermeden baaryoruz. Kontrolmden kurtulmaya almayn. O zaman gcm arttrmak zorunda kalrm ve beyniniz zarar grr. Branno sabrl bir tavrla ellerini kucana brakt. Bekleyeceim. Nasl olsa yorulacaksnz. O zaman sizi ortadan kaldrmalar iin emir vermeyeceim. nk zararsz bir hale girmi olacaksnz. Hayr! Filoyu kinci Vakf ortadan kaldrmas iin Trantora gndereceim. Dnyanz kurtarmak istiyorsanz, teslim olun. Belediye Bakan, ben yorulacak deilim. Ama byle bir ey sz konusu olsayd, bitkin dmeden nce sizi ortadan kaldrarak dnyam kurtarrdm. Bunu yapamazsnz. nk asl greviniz Seldon Plann korumak. Terminus Belediye Bakann ortadan kaldrmak. Birinci Vakfn gven ve onuruna byle bir darbe indirmek onun gcn azaltr.

Dmanlar cesaretlenir ve bu da Plan altst eder. Sizi ortadan kaldrmaktan kanacam konusunda kumar oynar msnz? Branno derin bir nefes ald, sonra da kesin bir tavrla, Evet, dedi. Onun yannda oturan Kodell bembeyaz kesildi. 80 Gendibal kabindeki blmenin nnde belirmi olan Branno'nun hayaline bakt. Tabii Belediye Bakannn ayn eyi yapmas olanakszd. Gendibal'i gremedii gibi, onun yannda birinin olduunu da bilmiyordu. Gendibal'in btn iddialar doruydu. Gerekten de Branno'nun kafasn mahvedebilirdi. Ama Belediye Bakannn syledikleri de yanl deildi. Gendibal, Branno'yu ldrd an Plana Katr kadar zarar vermi olacakt. Daha da kts, etrafa kafa alan yayan Gaia sorunu da vard. Gen adam bunun hl yerinde olup olmadn anlamak iin Novi'nin kafasna bakt usulca. Evet, kzn beyni hl ldyordu. Gendibal, Belediye Bakan Branno, dedi. Kumarnz bir bakmdan baarl saylr. Sizi hemen ortadan kaldrmay istemiyorum. nk size bir eyi aklarsam beni dinleyeceinizden eminim. Kazandnz ve size teslim olduumu dnelim. O zaman ok gururlanacak, kafa perdesine duyduu nuz gveniniz de artacak. Telala btn Galaksiye yaylmaya kalkacaksnz. Tabii bylece kinci imparatorluun kurulmasn geciktireceksiniz. nk Seldon Plann altst etmi olacaksnz. Branno, Beni hemen ortadan kaldrmay istememenize amadm, diye karlk verdi. Biraz sonra buna hi cesaret edemeyeceinizi de anlayacaksnz. Gendibal, Kendi kendinizi kandrmayn ve beni iyi dinleyin, dedi. Galaksinin nemli bir blm hl Federasyonun ynetiminde deil. Hatta Federasyonun baz yeleri bamsz olduklar eski gnleri zlemle anyorlar. Size teslim olduum ve Vakf da acele ettii takdirde Galaksinin geri kalan blm korku yznden birleecek. Vakfla, Federasyon yeleri bamsz olduklar eski gnleri zlemle anyorlar. Size teslim olduum ve Vakf da acele ettiim takdirde Galaksinin geri kalan blm korku yznden birleecek. Vakfla, Federasyon yeleri arasndaki balar c'a kopacak. Branno dudak bkt. Bo tehditler savuruyorsunuz. Biz btn dmanlarmz yenecek kadar glyz. Bir sorun kmayacak. Hemen kmayacak. Sayn Belediye Bakan. Sonular olduu gibi kabul etmek hatasna dmeyin. Hemen kinci bir mparatorluk kurabilirsiniz. Ama bunu srdremezsiniz. Her on ylda bir Galaksiyi yeniden fethetmek zorunda kalrsnz. yleyse bunu dnyalar yorulduu zaman yaparz. Sizin gibi onlar da yorulacaklar. Yorulmayacaklar. Ben de yorulacak deilim... Beni dinleyin. kinci mparatorluu hemen kurma hayallerinden vazgein. Yoksa Galaksi altst olur, barbarlk geri gelir. Bu sre Seldon'un tahmin ettii o otuz bin yldan da daha uzun srer. ocuka tehditler bunlar. Seldon Plan olaslklar aklyor, kanlmaz sonular deil. Gendibal heyecanla bard. Sayn Belediye Bakan, Seldon Plann unutun. Hesaptan anlayamyorsunuz. Plan hayalinizde canlandrmanz da imknsz. Ama belki bunlara gerek yok. Siz tecrbeli ve baarl bir politikacsnz. Bu kumar kabul ettiinize gre cesur bir insansnz. Kafanz kullanp ve iyi dnn. Branno, kinci Vakfl, dedi. Hakl olabilirsiniz ama bu tehlikeyi gze almak zorundayz. Zaten artk Plana ihtiyacmz yok. O olmadan da yeni bir mparatorluk kurabiliriz. Ayrca biz kinci Vakfn kuklalar gibi davranacamz bir mparatorluk da istemiyoruz. Bu szleri, baarszlnzn Galaksiye nelere mal olacan bilmediiniz iin sylyorsunuz. Branno omzunu silkti. Belki. Yorulmaya baladnz m. kinci Vakfl? Hayr... Madem beni dinlemiyorsunuz, size ikinci bir yolu nereceim. Gaia adl bir gezegenin yaknndasnz. Bunu biliyorum. Katrn da orada domu olabileceini biliyor musunuz? Bunu kantlamalsnz. Gezegenin etraf bir kafa alanyla sarl. Katrlarn dnyas o. kinci Vakf ortadan kaldrsanz bile bu

Katrlarla dolu gezegenin tutsa olacaksnz. kinci Vakfllar imdiye kadar size ne zarar verdiler? Bir de bir tek Katrn yaptklarn dnn. Yine bir ey kantlam deilsiniz. Burada kaldmz srece bir ey yapamam. imdi sizinle bir anlama yapalm. Perdeniz yerinde kalsn ama benimle ibirlii yapn. Birlikte o gezegene yaklaalm. Gaia'nn tehlikeli olduunu anladnz zaman ben gezegenin kafa alann kaldrrm, gemileriniz de o dnyay ele geirirler. Ondan sonra da d bir dman olmadan karlkl geliriz. Vakf Vakfa kar. Branno ban eerek bir an dnd. Beni ninnilerle uyutmaya alyorsunuz. Katrlarla dolu bir dnyann kafa alann tek banza ortadan nasl kaldracaksnz? Bu dnce yle gln ki, doru sylediinize inanamyorum. Gendibal, Ben yalnz deilim, diye aklad, kinci Vakfn btn gc beni destekliyor. stediim zaman bu g, kafa perdenizi ince bir sis tabakasym gibi sprverir. O halde neden benden yardm istiyorsunuz? Bir kere, kafa alann ortadan kaldrmak yeterli deil. kinci Vakf sonsuza dek bu kafa alann tekrar tekrar ortadan kaldrmakla uraamaz. Bize gemilerinizin salayaca fiziksel g gerekli. Sizi iki Vakfn dost olmalar gerektiine inandramadm. Ama belki bu nemli ibirlii sizi ikna eder. Bir sessizlik oldu. Sonra Branno, Gaiaya daha fazla yaklamaya razym, dedi. Tabii bunu birlikte yapacaksak. Sizi bundan baka bir sz vermiyorum. Gendibal, Bu kadar da yeterli, diye karlk verdi ve bilgisayara doru eildi. Novi birdenbire, Efendim, dedi. Bu ana kadar yaptklarn nemli deildi. Ama ltfen artk kmldama. Terminuslu Encmen yesi Trevize'yi beklememiz gerekiyor. ON DOKUZ Karar 81 Janov Pelorat hafif bir fkeyle, Olduka uzun saylacak yaammda uzaya ilk aldma kimsenin pek aldrd yok, dedi. Ama bu ok uzun br yaam da saylmaz, Bliss. Bundan emin olabilirsin. Galakside ilk kez yolculua kyorum. Ve bir dnyaya iner inmez, tekrar uzaya alyoruz. Ben o dnyay inceleme frsat bulamadan hem de. iki defa oldu bu! Bliss, Evet, diye mrldand. Ama o dnyadan ayrlmasaydn benimle kim bilir ne zaman karlaacaktn. Bu ilk seferki acele davran da hakl karyor. yle. Gerekten yle, yavrum. Bu kezse belki gezegenden ayrlacaksn ama yannda ben olacam. Ve ben Gaia'ym. Onun bir paras, onun bir btn. ylesin tabii. Ve ben Gaia'nn senden baka bir parasn da istemem. Trevize kalarn atm bu konumay dinliyordu. Sonra, Bu durum hi de ho deil, diye sylendi. Neden Dom bizimle birlikte gelmedi? Galaksi adna! Bu adlar tek heceye indirme yntemine hi alamayacam! Ad iki yz elli heceden oluuyor ve biz sadece birini kullanyoruz! Neden Dom, o yz elli heceyle birlikte gelmedi? Madem bu sorun ok nemli, madem Gaiann varl buna bal, niin imdi yanmzda deil? Neden bize yol gstermiyor? Bliss, Ben buradaym ya, Trev, dedi. Sonra kara gzleriyle yan yan gen adama bakt. Seni 'Trev' diye armama da sinirleniyor musun? Evet, sinirleniyorum ya! Bir adn olmas ne kadar hakknsa, benim de o kadar hakkm. smim Trevize. heceli. Tre-vi-ze. Seni memnunlukla yle aracam. Seni kzdrmay istemiyorum, Trevize. Kzmadm, sadece sinirlendim. Gen adam birden ayaa kalkarak kabinde bir blmeden brne gitti. Ayaklarn ileriye doru uzatm olan Peloratn bacaklarnn zerinden atlad. Tarih profesr ayaklarn telala ekti. Trevize dnp Blissin karsnda durdu.

Gen kadn parmayla iaret ederek, Dinle! dedi. Ben kendimin efendisi deilim. Terminus'tan Gaiaya gelmem iin trl manevra evrildi. Bundan kukulanmaya baladm zaman bile kontrolden kurtulamadm. Sonra Gaiaya getirildim. Ve o zaman bana yolculuun tm nedeninin Gaiay kurtarmak olduu akland. Neden? Nasl? Gaiann benim iin ne nemi var? Ya da benim Gaia iin ne nemim? Gezegeni kurtarmay neden isteyeyim? Galakside yaayan milyar kere milyar insan arasnda bu ii yapabilecek bir bakas yok mu? Trevize, ltfen. Blissin neesi birden snmt. Artk o sevimli, sokak ocuu tavrlarn taknmaktan da vazgemi gibiydi. Kzma. Gryorsun ya adn uygun biimde sylyorum. Seninle ok ciddi bir tavrla konuacam. Dom senden sabrl olman istedi. Galaksideki insanlarn yaadklar ve yaamadklar btn gezegenlerin adna! Ben sabretmek istemiyorum. Madem o kadar nemliyim, o halde meselenin aklanmasna da lyk saylrm. nce... ayn soruyu tekrarlayacam. Dom neden bizimle birlikte gelmedi? Durum, onun bizimle birlikte Uzak Yldzda olmasn gerektirecek kadar nemli deil mi? Bliss hatrlatt. O burada, Trevize. Ben buradayken o da burada. Gaia'daki herkes de yle. Her canl, gezegenin her zerresi. Sen byle olduu iin memnunsun. Ama ben yle dnmyorum. Ben Gaial deilim. Btn gezegeni gemiye sdramayz. Ama burada daha bir kiilik yer var. Sen yanmzdasn. Dom da senin bir paran. Pekala. Neden Domu getirmedik? Sen onun, bir paras olurdun o zaman. Bliss, Bir kere, dedi. Pel... yani Pel-o-rat gemide benim bulunmam istedi, Domun deil. O nezaket gstermi. Bu sz kim ciddiye alrd? Kpkrmz kesilen Pelorat ayaa kalkt. Ama aziz dostum, ben ok ciddiydim. Byle bir kenara itilivermeyi de istemiyorum. Gemide Gaia'nn hangi parasnn bulunaca sorusu hi nemli deil. Domun yerine Blissin yanmda olmas daha houma gidiyor. Senin iin de yle olmal. Haydi, Golan. ocuk gibi davranyorsun. Trevize hiddetle kalarn att. yle mi? Pekala ocuk gibi davranyorum yleyse. Ama ne olursa olsun... Yine Blissi iaret etti. Bana bir insanmm gibi davranlmad takdirde benden beklenileni yapmayacam! nce iki soru sormak istiyorum. Yapmam istenen nedir? Ve neden ben? Bliss gzlerini iri iri aarak geriledi. Ltfen... Bunu sana imdi aklayamam. Btn Gaia da aklayamaz. O noktaya hibir ey bilmeden erimeli, her eyi orada renmelisin. O zaman gerekeni yapmalsn. Ama sakin sakin, ie duygularn kartrmadan. Eer imdiki duygularn deimezse, hi bir eyin yarar olmaz. Gaia da u ya da bu biimde lr gider. Bu duygularn deitirmelisin. Onlarn nasl deieceini ben bilmiyorum. Trevize sordu. Dom burada olsayd bilir miydi? Bliss, Dom burada, dedi. O/ben biz seni nasl deitireceimizi ya da sakinletireceimizi bilmiyoruz. Plandaki yerini bilmeyen, byk bir btnn paras olduunu hissetmeyen bir insan anlayamyoruz. Trevize, te bu doru deil, diye karlk verdi Milyonlarca kilometre teden, hatta daha da uzaktan gemimizi yakaladnz, aresiz durumdayken bizi yattrdnz. Eh, beni yine sakinletirin bakalm. Bunu yapacak gte deilmisiniz gibi bir tavr da taknmayn. Ama bunu yapmamamz gerekiyor. imdi olmaz. Seni deitirir, baz ayarlamalar yaparsak bizim iin hibir deerin kalmaz. Bizim iin Galaksideki dier insanlardan farksz olursun. Ve senden yararlananlayz. Senden sen... sen olduun iin yararlanabileceiz. Eskisi gibi kalmalsn. u anda seni herhangi bir ekilde eklersek mahvoluruz. Ltfen Kendi kendine sakinlemelisin. Buna hi niyetim yok. Bana renmek istediklerimi aklarsan belki o zaman fikrimi deitiririm. Pelorat, Bliss, dedi. Brak da ben deneyeyim. Ltfen dier kamaraya git. Bliss ar ar gerileyerek kabinden kt. Pelorat gen kadnn arkasndan kapy kapatt. Trevize hatrlatt. O her eyi duyar, grr ve hisseder. Kabinden kmasnn ne yarar var? Pelorat, Benim iin bylesi uygun, diye aklad. Seninle yalnz kalmak istedim. Bu yalnzlk bir hayal olsa bile. Golan... sen korkuyorsun. Samalama! Korkuyorsun ya. Nereye gittiini, nelerle karlaacan, senden ne yapman isteyeceklerini

bilmiyorsun. Korkmakta haklsn. Ama korkmuyorum... Hayr. Korkuyorsun. Belki sen benim gibi fiziki tehlikelerden korkmuyorsun. Ben uzaya almaktan, grdm her dnyadan, karlatm her yeni eyden rktm. Sonuta yarm yzyl boyunca ok kstl bir yaam srdm. Herkesten uzak, kendi kendimi snrlayarak. Buna karlk sen Uzay Filosunda hizmet ettin. Sonra siyasete atldn. Evde ve uzayda trl olaylarla karlatn. Ben korkmamaya alrken bana yardm ettin. Birlikte olduumuz srece bana her zaman sabrl davrandn. efkat ve anlay gsterdin. Senin sayende korkularm yenmeyi ve doru drst davranmay baardm. imdi bu iyiliine karlk vermek, sana yardm etmek istiyorum. Ltfen bana izin ver. Sana korkmadm syledim. Bal gibi de korkuyorsun! Hi olmazsa sana yklenilecek sorumluluktan ekiniyorsun. Anlaldna gre, btn bir dnyann kaderi sana bal. Baarszla uradn takdirde o dnya mahvolacak. Ve sen mrnn sonuna dek bu gerekle yaamak zorunda kalacaksn. Senin iin hibir nemi olmayan bir dnya iin neden byle bir azab gze alasn? Omuzlarna bu yk yklemeye ne haklar var? Sen yalnz baarszla uramaktan korkmuyorsun. Yerinde hangi nsan olsayd bu korkuyu duyard. Ama sen ayrca seni korkman gereken bir duruma drdkleri iin fkeleniyorsun. Yanlyorsun. Sanmyorum. Onun iin senden yerine gememe izin vermeni isteyeceim. Bu ii ben yapacam. Senden ne bekliyorlarsa, yerine gnll olarak ben geeceim. Bu grevi baarmak iin byk bir bedensel g ve canlla gerek olmad anlalyor. nk bu bakmdan basit bir makine senden kat kat stn saylr. Bu iin kafa gc istemediini de sanyorum. nk Gaiallarda bu gten yeterince var. Senden istenen eyin... ne olduunu bilmiyorum. Ama beden gc ya da beyinle ilgisi olmayan bir eyse, geri kalanlar sende olduu gibi bende de var saylr. Onun iin o sorumluluu yklenmeye hazrm. Trevize sert sert, Bu yk tamaya neden bu kadar heveslisin? diye sordu. Pelorat sanki onunla gz gze gelmekten kanyormu gibi yere bakt. Ben vaktiyle evliydim, Golan. Kadnlar tanrdm. Ama onlara hibir zaman - nem vermezdim. lgi ekici, ho kiilerdi onlar. Ama benim iin fazla bir nemleri yoktu. Ama bu... Kim? Bliss mi? O nedense... benim iin... dierlerinden ok baka. Galaksi! O imdi sylediin her sz duyuyor! Bu nemli deil. Zaten duygularm biliyor. Blissi memnun etmek istiyorum. Bu grev neyse onu kabul edeceim. Blissin benim hakkmda iyi eyler dnmesi iin her trl tehlikeyi gze alacak, her tr sorumluluu ykleneceim. Janov, bir ocuk o Bliss ocuk deil. Onun hakknda dndklerinin de benim iin nemi yok. Onun sana ne gzle baktnn farknda deil misin? Benim yal bir adam olduumu mu dnyor? Bu neyi deitirir ki? O byk bir btnn bir paras, ben deilim. Bu bile aramzda almas imknsz bir engelin ykselmesine neden oluyor. Bunu bilmediimi mi sanyorsun? Ama ben Blissten bir ey istemiyorum. O sadece benim hakkmda... yi eylere dnsn, yeter. yle mi? Evet. Ya da kendisini zorlayarak bana kar neler duyabilirse duysun... Ve sen bu uurda bana verilen grevi alacaksn yle mi? Ama Janov, konumamz dinlemedin mi? Onlar seni istemiyorlar. Anlayamadm, lanet olasca bir neden yznden istedikleri benim. Ama sen grevi red edersen? O zaman baka birine bavurmak zorunda kalacaklar. Herhalde ben 'hiten daha iyiyim. Trevize ban sallad. Bu olanlara inanamyorum Yallk seni etkiledi ve genlii kefettin, Janov. Kahramanlk etmek istiyorsun. Bylece o gen vcut uruna leceksin. Byle konuma, Golan. Bu alay edilecek bir konu deil. Trevize glmeye altysa da Peloratn ciddi yzne baknca glmek yerine hafife ksrd. Haklsn. zr dilerim.

Bliss biraz da ekine ekine kabine girdi. G duyulacak bir sesle, ok zgnm, Pel, dedi. Trevizenin yerine geemezsin. Bu ii sadece o yapabilir. Baka hi kimse bunu baaramaz. Trevize, Pekala, diye homurdand. Sakin olacam. O i neyse, baarmaya alacam. Janov'un bu yata romantik bir kahraman rolne kmamas iin elimden geleni yapacam. Pelorat mrldand. Ben yam biliyorum. Bliss ar ar profesre yaklaarak elini onun omzuna koydu. Pel, ben... senin hakknda iyi eyler dnyorum. Pelorat baklarn gen kadndan kard. Buna gerek yok, Bliss. Bana iyi davranmak zorunda deilsin. Benim iyi davrandm yok, Pel. Ben gerekten senin hakknda iyi eyler dnyorum. 82 Sura Novi nce belli belirsiz, sonra daha gle aslnda adnn Suranoviremblastiran olduunu anmsad. ocukken annesiyle babasnn kendisini Su. arkadalarnn da 'Vi' diye ardklarn da. Tabii aslnda btn bunlar gerekten unutmamt. Ama gerekler kafasnn ok derinlerine gmlmlerdi. Ancak hibir zaman bu son ayda olduu gibi iyice derinlere koymamlard. nk o zamana dek bylesine gl bir kafann yaknnda uzun sre kalmamt. Ama artk zaman gelmiti. Bunu kendisi istememiti. stemesine gerek de yoktu. Bir dnyann ihtiyac yznden o pek byk btn. Sura Novi denilen parasn belirgin bir hal almaya zorluyordu. Kz bu yzden hafif bir rahatszlk duyuyor, hafif bir kantya benziyordu bu. Ama Sura Novi maskesini atarken hzla rahatlyordu. Yllardan beri Gaia gezegeninin bu kadar yaknna gelmemiti. ocukken Gaiada canllardan birini ok sevdiini hatrlad birdenbire. O canlnn duygularn kendisinin belirsiz bir paras olarak anlayabilmiti. imdi bu yzden kendi daha belirgin duygularn da kavrayabiliyordu. Kozasndan kan bir kelebekten farkszd. Benim yal bir adam olduumu mu dnyor? Bu neyi deitirir ki? O byk bir btnn bir paras, ben deilim. Bu bile aramzda almas imknsz bir engelin ykselmesine neden oluyor. Bunu bilmediimi mi sanyorsun? Ama ben Blissten bir ey istemiyorum. O sadece benim hakkmda... yi eylere dnsn, yeter. yle mi? Evet. Ya da kendisini zorlayarak bana kar neler duyabilirse duysun... Ve sen bu uurda bana verilen grevi alacaksn yle mi? Ama Janov, konumamz dinlemedin mi? Onlar seni istemiyorlar. Anlayamadm, lanet olasca bir neden yznden istedikleri benim. Ama sen grevi red edersen? O zaman baka birine bavurmak zorunda kalacaklar. Herhalde ben 'hi'ten daha iyiyim. Trevize ban sallad. Bu olanlara inanamyorum Yallk seni etkiledi ve genlii kefettin , Janov. Kahramanlk etmek istiyorsun. Bylece o gen vcut uruna leceksin. Byle konuma, Golan. Bu alay edilecek bir konu deil. Trevize glmeye altysa da Pelorat'n ciddi yzne baknca glmek yerine hafife ksrd. Haklsn. zr dilerim. Bliss biraz da ekine ekine kabine girdi. G duyulacak bir sesle, ok zgnm, Pel, dedi. Trevizenin yerine geemezsin. Bu ii sadece o yapabilir. Baka hi kimse bunu baaramaz. Trevize, Pekala, diye homurdand. Sakin o- lacam. O i neyse, baarmaya alacam. Janovun bu yata romantik bir kahraman rolne kmamas iin elimden geleni yapacam. Pelorat mrldand. Ben yam biliyorum. Bliss ar ar profesre yaklaarak elini onun omzuna koydu. Pel, ben... senin hakknda iyi eyler dnyorum. Pelorat baklarn gen kadndan kard. Buna gerek yok, Bliss. Bana iyi davranmak zorunda deilsin. Benim iyi davrandm yok, Pel. Ben gerekten senin hakknda iyi eyler dnyorum.

82 Sura Novi nce belli belirsiz, sonra daha gle aslnda adnn Suranoviremblastiran olduunu anmsad. ocukken annesiyle babasnn kendisini 'Su,' arkadalarnn da 'Vi' diye ardklarn da. Tabii aslnda btn bunlar gerekten unutmamt. Ama gerekler kafasnn ok derinlerine gmlmlerdi. Ancak hibir zaman bu son ayda olduu gibi iyice derinlere koymamlard. nk o zamana dek bylesine gl bir kafann yaknnda uzun sre kalmamt. Ama artk zaman gelmiti. Bunu kendisi istememiti. stemesine gerek de yoktu. Bir dnyann ihtiyac yznden o pek byk btn. Sura Novi denilen parasn belirgin bir hal almaya zorluyordu. Kz bu yzden hafif bir rahatszlk duyuyor, hafif bir kantya benziyordu bu. Ama Sura Novi maskesini a- tarken hzla rahatlyordu. Yllardan beri Gaia gezegeninin bu kadar yaknna gelmemiti. ocukken Gaia'da canllardan birini ok sevdiini hatrlad birdenbire. O canlnn duygularn kendisinin belirsiz bir paras olarak anlayabilmiti. imdi bu yzden kendi daha belirgin duygularn da kavrayabiliyordu. Kozasndan kan bir kelebekten farkszd. 83 Stor Gendibal keskin bakl gzleriyle abucak Novi'yi inceledi. Ve yle ard ki, az kalsn Belediye Bakan Branno zerindeki kontroln kaybediyordu. Ama kaybetmedi. Belki de bunun nedeni anszn dardan desteklenmesiydi. Ama gen adam o ara bu durumla ilgilenmedi. Gendibal, ye Trevize hakknda ne biliyorsun, Novi? diye sordu. Sonra kzn kafasnn birdenbire, gitgide daha karmak bir hal almas yznden byk bir endieye kaplarak bard. Nesin sen? Kzn kafasn yakalamaya alt ama artk Novinin beynine girebilmesi imknszd. Gen adam ayn anda Branno'nun kafasndaki kontroln kendisininkinden ok youn bir gcn desteklediini farketti. Nesin sen? diye tekrarlad. Novinin yznde hafif bir keder vard. Efendim... Konumac Gandibal. Benim gerek adm Suranoviremblastiran ve ben Gaiaym. Kz szcklerle sadece bunu aklad. Ama Gendibal ani bir fkeyle kendi kafa gcn younlatrd. Kendisine g veren destee aldrmayarak byk bir ustalkla Brannonun kafasn tek bana kontrol altna ald. Hem de eskisinden daha gl bir biimde. O arada Novinin kafasyla da sessiz ve iddetli bir savaa giriti. Kz ayn ustalkla onu engelledi. Ama kafasn gen adama kapal tutmas olanakszd. Ya da belki yle yapmak istemiyordu. Gendibal sanki karsnda bir Konumac varm gibi, Rol yaptn. dedi. Beni kandrdn ve buraya ektin. Sen de Katrn soyundansn. Katr anormaldi. Konumac. Sapkt o. Ben/biz Katr deiliz. Ben biz Gaia'yz. Kz Gaiann btn ruhunu Gendibaln kafasna iletti. Bunu szlerle baarmak mmkn deildi. Gendibal, Btn .gezegen canl, diye mrldand. Ve kafa alan tm olarak seninkinden ok gl. nk sen bir tek kiisin. Ltfen byle iddetle kar koyma. Sana zarar vermekten korkuyor, byle bir eyi hi istemiyorum. Yaayan bir gezegen olarak kafa gcnz, Trantor'daki i arkadalarmn toplam beyin gcnden az. Biz de bir bakma canl bir gezegen saylabiliriz. Trantor'da sadece birka bin kii kafalaryla ibirlii yapyorlar. Konumac. u anda onlardan destek de alamazsn. nk bunu engelliyorum. Bir dene, greceksin! Ne yapmay planlyorsun, Gaia? Beni Novi diye aracan umuyorum. Konumac. u anda Gaia olarak hareket ediyorum. Ama ayn zamanda Noviyim ben. Ve senin bakmndan sadece Novi'yim. Ne yapmay planlyorsun, Gaia? Novi iini ekti. Daha dorusu kafas buna benzer bir tepki gsterdi. U g byle hi kmldamadan duracaz. Sen koruyucu perdeden geerek Belediye Bakan Brannonun kafasn kontrolnde tutacaksn. Ben bunu baarman iin sana yardm edeceim. Ve yorulmayacaz. Sen benim kafam brakmayacaksn. Ben de eninkini. Bu bakmdan yorulmayacaz. kimiz de. te bylece bekleyeceiz. Sonra?

Demin de syledim ya. Terminus'lu Encmen yesi Trevize'nin gelmesini bekleyeceiz. Bu gler dengesini o bozacak. stedii biimde. 84 Uzak Yldzdaki bilgisayar iki uzay gemisini buldu. Golan Trevize ikisinin grntsn de ekrana yanstt. Ekrann yarsnda bir tekne vard, dier yarsnda baka bir gemi. kisi de Vakf gemisiydi. Bunlardan biri Uzak Yldza ok benziyordu. Bunun Com- porun teknesi olduu kesindi. Dieriyse daha byk ve ok daha glyd. Trevize. Blisse doru dnd. Neler olduunu biliyor musun? Artk bana syleyebilecein bir ey var m? Evet. Korkma! Sana zarar vermeyecekler. Trevize aksi aksi, Neden herkes burada dehetle titreyerek oturduumu sanyor acaba? diye sylendi. Pelorat telala atld. Brak Bliss konusun, Golan. Ona atp durma. Trevize sabrszca, teslim oluyormu gibi ellerini kaldrd. Ona atmayacam. Konu, kk hanm. Bliss, Byk gemide senin Vakfn hkmdar var. Dierinde... Trevize hayretle, Hkmdar m? diye bard. Yani u bizim ihtiyar Brannoyu mu kastediyorsun? Blissin dudaklar gizli bir glle titredi. Herhalde unvan bu deil. Ama o gerekten bir kadn. Bir an durdu. Paras olduu btn dikkatle dinliyormu gibi bir hali vard. Ad Harla Branno. Kendi dnyasnda o kadar nemli olmasna karn ad sadece drt heceli. alacak bir ey bu. Ama herhalde Gaial olmayanlarn da kendilerine gre yntemleri var. Trevize alayla, Herhalde onu 'Brann' diye arrdnz, dedi. Ama Belediye Bakannn burada ii ne? Neden o... Ah, anlyorum. Gaia onu da buraya ekmek iin baz oyunlara bavurdu. Neden? Bliss bu soruyu yantlamad. Onun yannda Liono Kodell adnda biri var. Adam Belediye Bakannn emrinde ama ad be heceli. Bu bana saygszca bir eymi gibi geliyor. O adam da senin dnyanda -nemli bir mevkide. Yanlarnda geminin silahlarn kontrol eden drt kii bulunuyor. Onlarn adlarn da ister misin? Hayr. Anladma gre, br gemide bir tek kii var. Munn Li Compor adnda biri. Ve o kinci Vakfn temsilcisi. Gaiann iki Vakf bir araya getirdii belli. Neden? Bir bakmdan yanldn, Trev... yani... Trevize... Aman beni Trev diye ar olsun bitsin! Buna aldrdm yok. Bir bakmdan yanldn. Compor gemiden ayrld ve yerini iki kii ald. Bunlardan biri kinci Vakfn nemli kimselerinden Stor Gendibal. Ondan 'Konumac' diye sz ediliyor. nemli biri yle mi? Herhalde kafa gc de var. Ah, evet. Bir hayli gl hem de. Onunla baa kabilecek misiniz? Tabii. Gemideki ikinci kimse Gaia. Yani sizden biri mi? Evet. Ad Suranoviremblastiran. Bu ismin daha uzun olmas gerekirdi. Ama kz ok uzun bir sreden beri benden/bizden ayrld. Kzda kinci Vakfn nemli bir yesini engelleyecek g var m? Adam kz deil Gaia engelliyor. O/ben/biz adam ezecek gteyiz. Kz da yle mi yapacak? Onu ve Branno'yu ezecek mi? Ne oluyor? Gaia, Vakflar ortadan kaldrp kendince bir Galaksi mparatorluu mu kuracak? Yine Katrn zamanna m dndk? Daha gl bir Katr... Hayr, hayr, Trev. Telalanma! Endielenmemelisin. nn de gc dengede imdi. Bekliyorlar. Neyi? Senin kararn.

te yine baladk. Hangi karar m? Neden ben? Bliss, Trev, ltfen, dedi. Her ey yaknda aklanacak. u anda mmkn olan her eyi biz/ben/ 0 akladk. 85 Branno yorgun yorgun, Bir hata yaptm anlalyor, Liono, dedi. Belki de bu ldrc bir hata. Kodell dudaklarn kmldatmadan, Bunu aklamak doru mu? diye mrldand. Onlar ne dndm biliyorlar nasl olsa. Bunu aka sylemenin daha fazla bir zarar dokunmaz. Dudaklarn oynatmadn zaman dncelerini daha az kavradklar da yok... Koruyucu perde iyice glendirilinceye kadar beklemeliydim. Kodell, Byle olacan nereden bilebilirdiniz, Bayan Bakan? diye cevap verdi. ki, , drt kat emin oluncaya kadar. Evet, simdi, keke kalkp kendimiz gelmeseydik, diyorum. Baka biriyle deneyler yapmak daha iyi olurdu. Belki de sizin Paratoner Trevize'yle. Branno iini ekti. Onlar gafil avlamak istedim, Liono. Ama yine de hatamn en nemli noktasna parman bastn. Perde, gc hemen hemen geirmeyecek bir hal alncaya kadar beklemeliydim. Mantkl bir baar bana yetmeliydi. G perdesinde gzle grlr bir szma olduunu biliyordum. Ama daha fazla beklemeye dayanamadm. O szntnn nlenmesi ok zaman alacak ve benim iktidarm da sona erecekti. Ben bu iin kendi zamanmda yaplmasn istedim ve zafer annda hazr bulunmay planladm. Bu yzden de budala gibi perdenin yeterli olduuna kendi kendimi inandrdm. Hibir neriye aldrmadm. Senin kukularn nemsemedim. Sabrl olursak belki yine de kazanrz. Dier gemiye ate etmelerini emredebilir misin? Hayr, edemem, Bayan Bakan. Nedense bu dnceye dayanamyorum. Ben de yle. Sen ya da ben byle bir emir vermeyi boarsak bile gemideki adamlarmz bizi dinlemezler. Dinleyemezler. Bu durumda yle, Bayan Bakan. Ama durum deiebilir. Anladm kadaryla sahneye yeni bir aktr kmak zere. Ekran iaret etti. Geminin bilgisayar yeni bir gemi gr alanna girdii an ekrann otomatik olarak ikiye ayrmt kinci gemi imdi perdenin sa tarafndayd. Grnty bytebilir misin, Liono? Kolaylkla. kinci Vakfl ok usta- Kendisini endielendirmeyen her eyi yapabiliriz. Branno ekran inceledi. Ah, bu Uzak Yldz! Bundan eminim. Herhalde Trevize'yle Pelorat gemideler. Sesi aclat. Tabii onlarn yerlerini de kinci Vakf - llar almadysalar. Paratonerim gerekten etkili oldu Korunma perdesi gl olsayd... Kodell, Sabr, dedi. Geminin kontrol kabininde bir ses yankland Branno nasl olduysa bunun ses dalgalarndan olumadn sezdi. Bu sesi kafasnda duydu. Kodelle bir gz atar atmaz onun da sesi iittiini anlad. Ses, Beni duyuyor musunuz, Belediye Bakan Branno? diye -sordu. Duyuyorsanz sylemek zahmetine katlanmayn. Bunu dnmeniz yeterli olur. Branno sakin sakin, Siz nesiniz? diye sordu. Ben Gaiaym >> 86 gemi de birbirlerine oranla yerlerinde duruyor saylabilirlerdi. de Gaia gezegeninin evresinde dnyorlard. Sanki gezegenin uzaklardaki uydusuydular ve Gaiann gnein etrafnda yapt sonsuz yolculukta ona elik ediyorlard. Trevize oturmu ekrandakileri seyrediyordu. Rolnn ne olduunu kestirmeye almaktan yorulmutu. Onun neden binlerce parsek teye srklendiklerini hl bilmiyordu. Kafasnn iindeki ses gen adam artmad. Sanki bunu bekliyordu. Ses, Beni duyuyor musun, Golan Trevize? diye sordu. Duyabiliyorsan sylemek zahmetine

katlanmak. Bunu dnmen yeterli olacak. Trevize evresine baknd. Fena halde ard belli olan Pelorat sanki sesin kaynan aryormu gibi saa sola gz gezdiriyordu. Bliss ellerini kucana brakm, sessizce oturuyordu. Trevize onun da sesi duyduundan kesinlikle emindi. Kendisine kafasn kullanmasn emretmelerine aldrmayarak, ar ar, szckleri dikkatle syleyerek Ne olduunu renemezsem, dedi. Benden istenilen hibir eyi yapmayacam. Ve ses, imdi reneceksin, diye karlk verdi. 87 Novi, Hepiniz beni kafanzla duyacaksnz, dedi. Hepiniz de bana dncelerle karlk vermekte serbestsiniz. Birbirinizin kafasndan geenleri anlamanz da salayacam. Bildiiniz gibi, birbirimize ok yaknz. Uzay kafa alannn normal k baz uygunsuz gecikmeleri engelleyecek. imdi... burada bulunmamz saland... Brannonun sesi duyuldu. Nasl? Novi, Bunu kafalarnz etkileyerek baardmz sanmayn, diye cevap verdi. Gaia hi kimsenin beynini kontrolne almad. Biz byle yntemlere bavurmayz. Biz sadece hrstan yararlandk. Belediye Bakan Branno hemen bir kinci mparatorluk kurmak istiyordu. Stor Gendibal ise Birinci Konumac olmak. Bu istekleri krklemek ve rzgrla birlikte ilerlemek yeterli oldu. Tabii aklmz kullandk ve baz seimler de yaptk. Gendibal buz gibi bir sesle, Beni buraya nasl getirdiinizi biliyorum, dedi. Gerekten de biliyordu. Uzaya almay, Trevizeyi kovalamay neden o kadar ok istediini ve niin olaylara hkim olabileceini sandn anlamt. Bunlarn hepsine Novi neden olmutu. Ah, Novi! Sizinki zel bir vakayd, Konumac Gendibal. ok hrslydnz. Ama yine de yumuak bir yannz vard. Bunun sayesinde kestirmeden gidebilirdik. Her bakmdan sizden aa olduunu dndnz birine iyi davranabilecek bir insandnz. Zaten byle dnecek biimde eitilmitiniz. Ben/biz... ok utanyoruz. Ama bir zrlerimiz var. Galaksi tehlikede! Novi duraklad. Yz hatlar iyice gerildi. Sesi daha ciddileti. Aslnda ses telleriyle konumuyordu ama kafalarda uyandrd izlenim buydu. Artk zaman gelmiti. Gaia daha fazla bekleyemezdi. nk Terminuslular yzyldan daha uzun bir sreden beri kafalar korumak iin bir perde gelitiriyorlard. Daha bir kuak boyunca kendi balarna brakldklar takdirde artk Gaiann bile etkisinde kalmayacaklar, fiziksel silahlarn istedikleri gibi kullanacaklard. Galaksi onlara kar koyamayacakt. Seldon Planna, Trantordakilere ve Gaia'ya ramen, Terminusu andran bir kinci Galaksi mparatorluu kurulacakt. Belediye Bakan Brannonun perde tamamlanmadan harekete gemesini salamak gerekiyordu. Trantoru ele alalm. Seldon Plan baaryla uygulanyordu. nk Gaia onun izilen yoldan bir milim bile sapmamas iin abalyordu. Yzyldan daha uzun sreden beri kinci Vakfn bana bar yanls Birinci Konumaclar geiyordu. Bu yzden Trantor deta bitkisel bir yaam srmeye balamt. Ama son zamanlarda Stor Gendibal hzla ykseliyordu. Onun Birinci Konumacla getirilecei kesindi. Tran tor onun ynetiminde etkin bir rol oynamaya balayacakt. Kesinlikle fiziksel gcn zerinde duracak, Terminusun oluturduu tehlikeyi grp ona kar harekete geecekti. Gendibal koruyucu perde tamamlanmadan Terminusa saldrd takdirde Seldon Plan sonuna kadar uygulanacak ve Trantor'a benzeyen bir kinci Galaksi mparatorluu kurulacakt. Terminus halkna ve Gaiaya ramen. Bu yzden Gendibalin de daha Birinci Konumac olmadan harekete gemesini salamak gerekiyordu. Gaia yllardan beri dikkatle alt iin iki Vakf da uygun zamanda, uygun yere getirmeyi baard. Btn bunlar daha ok Terminuslu ye Golan Trevizenin durumu anlamas iin aklyorum. Trevize yine dnceyle anlamaya kalkmadan sze kart. Kelimeleri kesin bir tavrla syleyerek, Hl bir ey anlam deilim, dedi. Burada ayr iki tipte kinci Galaksi mparatorluundan sz ettin. Bunlarn ikisinin de ne kusuru var? Novi, Terminus tipi bir kinci Galaksi mparatorluu saldrgan bir devlet olacak, diye aklad. Savala kurulacak, savala yaatlacak, sonunda da yine savala ortadan kaldrlacak bir mparatorluk. Birinci Galaksi mparatorluunun ei olacak bu. Yeniden domu bir Birinci mparatorluk. Gaia byle

dnyor. Trantor tipi bir kinci mparatorluksa hesapla kurulacak, hesapla yaatlacak ve hesap yznden yaayan bir l halini alacak bir devlet olacak. nsanlk iin bir kmaz sokak. Gaia byle dnyor. Trevize sordu. Peki, Gaia bunlarn yerine ne neriyor? Daha byk bir Gaiayl nsanlarn yaad gezegenlerin Gaia gibi canlanmasn. Yaayan btn gezegenlerin birleerek hiper-uzayda byk bir varlk halini almasn. nsanlarn yaamad dier gezegenlerin de toplulua katlmasn. Her gnein, yldzlar arasndaki gazlarn, her atomunun, hatta merkezdeki byk kara deliin bile katlmasn. Btn canllarn henz tahmin edemediimiz yntemlerle uyum salayabilecekleri, yaayan bir Galaksi. Temelde eski yaamlardan ok farkl olan bir hayat tarz. Eski hatalar tekrarlamayan bir yaant. Gendibal alayla homurdand. Yeni hatalar yaratacak bir yaam tarz. Gaia binlerce yl bu plann zerinde alt. Ama btn Galaksiye uygulanacak bir plan deildi bu. Trevize bu ksa tartmaya aldrmayarak konuya girdi. Benim btn bu olaylarda ne rol oynayacam syler misiniz? Novinin kafas yoluyla aktarlan Gaia'nn sesi grledi. Se! Hangisini istiyorsun! Pek derin bir sessizlik oldu. Sonra konuamayacak kadar arm olan Trevize kafasyla usulca ve yine de meydan okurcasna, Neden ben? dedi. Novi, Artk o nemli ann geldiini biliyorduk, diye aklad. Terminus ya da Trantor durdurulamayacak kadar glenmek zereydi. Daha da kts ikisi birden glenebilirdi. Tabii o zaman ldrc bir sava btn Galaksiyi mahvederdi. Btn bunlar biliyorduk ama harekete gememiz olanakszd. Bize, doruyu seme yetenei olan biri gerekliydi. Belirli biri. Ve sonunda seni bulduk. Trevize. Hayr, aslnda bunu baaran biz deiliz. Seni, Compor adl adamn yardmyla nce Trantorlular buldular. Ama tabii kefettikleri eyin ne olduunu pek bilmiyorlard, Trantorun seni bulmas dikkatimizi zerine ekti. Golan Trevize, sende yaplmas gereken doru eyi fark etme yetenei var. Trevize, Bunu kabul etmiyorum, dedi. Zaman zaman 'emin olabiliyorsun. imdi de Galaksi adna senden yine emin olman istiyorum. Belki bu sorumluluu yklenmek istemiyorsun. Seimin sana braklmamas iin elinden geleni yapabilirsin. Ama yine de seimi senin yapmann doru bir ey olduunu anlayacaksn. Emin olacaksn! Ve o zaman da gerekeni seeceksin. Seni bulduumuz an araylarmzn sona ermi olduunu anladk. Yllardan beri, belirli bir ekilde davranlmasn saladk. Bunu kafalarnz kontrol altna almadan, olaylar etkileyerek baardk. Ve sonunda nz, Belediye Bakan Branno, Konumac Gendibal ve sen ye Trevize ayn zamanda Gaiann yaknlarna kadar geldiniz. Evet, bunu baardk. Trevize, Hem Belediye Bakann, hem de Konumacy kolaylkla etkileyebilirsiniz sanrm, dedi. Uzayn bu noktasnda ve imdiki koullara gre bu yanl bir sonu saylmaz, Gaia. Sizi Gaia diye armam istiyorsunuz deil mi? Szn ettiiniz canl Galaksiyi ben hibir ey yapmadan da yaratabilirsiniz. Yanlmyorum deil mi, Gaia? O halde neden yapmyorsunuz? Novi, Bilmiyorum, ama size bir noktay yeterince aklayabilir miyim? dedi. Gaia binlerce yl nce robotlarn yardmyla kuruldu. O robotlar ksa bir sre insanla hizmet ettiler. Robot Kuraln genel hayata dikkatle uygularsak yaayabileceimizi bize iyice akladlar. Bu bakmdan Birinci Kural u biimde aklanabilir: Gaia bir canlya zarar veremez. Ya da hareket etmekten kanarak bir canlnn zarar grmesine gz yumamaz. Bu kurala btn tarihimiz boyunca uyduk. Baka trl davranamayz. ite bunun sonucu olarak da imdi aresiz durumdayz. Yaayan Galaksiyle ilgili hayallerimizi milyarlarca insana ve saysz dier canlya zorla kabul ettiremeyiz. Bu bir ok canlya zarar vermemize yol aabilir. Ama hibir ey yapmadan duramaz, nlenmesi mmkn olan bir sava yznden Galaksinin yarsnn mahvolmasna gz yumamayz. Hareket etmek mi, yoksa beklemek mi Galaksiye daha az zarar verir? te bunu bilmiyoruz. Harekete getiimizi dnelim. Terminus'u desteklediimiz takdirde Galaksiye daha az m zarar veririz? Yoksa bu bakmdan Trantor'un seilmesi mi gerekiyor? ye Trevize karar versin. Bu karar ne olursa olsun, Gaia buna uyacak. Trevize bard. Nasl karar vermemi bekliyorsunuz? Ne yapmam gerekiyor?

Novi, Bilgisayarn var, diye hatrlatt. Terminuslular bunu yaptklar zaman elektronik beynin umduklarndan ok daha stn olduunun farkna varmadlar. Gemindeki bilgisayarda Gaia'nn bir paras var diyebiliriz. Ellerini terminallere daya ve dn. rnein, Belediye Bakan Branno'nun koruma perdesinden hibir ey gemeyeceini dnebilirsin. Bunu yaptn takdirde belki o da dier gemiyi yaralamak ya da tmyle ortadan kaldrmak iin silahlarn kullanr. Gaiay ynetimine alr. Daha sonra da Trantoru. Trevize hayretle, Ve sen bunu engellemek iin hibir ey yapmazsn, yle mi? dedi. Hibir ey yapmam. Eer Terminus ynetiminin Galaksiye dier iki seenekten daha az zarar vereceine inanyorsan, biz de Birinci Vakfa memnunlukla yardm ederiz. te yandan Konumac Gendibalin kafa alann bulabilirsin. Bilgisayarn arttraca gcn onunkine katabilirsin. Tabii Konumac Gendibal o zaman mutlaka benim kontrolmden kurtulur ve beni geri iter. Ondan sonra Belediye Bakan Branno'nun kafasn istedii biime sokar ve Birinci Vakfn gemilerinden yararlanarak Gaiay ele geirir. Selden Plannn her zaman etkili olmas iin elinden geleni yapar. Gaia onu engellemek iin de bir tek hareket yapmaya bile kalkmaz. Ya da benim kafa alanm bulur ve buna katlrsn. O zaman yaayan Galaksiye doru ilk admlar atlr. Bu aba sonunda meyvasn verir. Ama bu ya da sonraki kuak zamannda deil. Yzyllarca srecek bir almadan sonra. O srada Seldon Plan da etkinliini korur. Evet, seim sana kalm bir ey. Belediye Bakan Branno, Bir dakika! diye atld. Hemen kararn verme, Trevize. Konuabilir miyim? Novi, Rahata konuabilirsiniz, dedi. Konumac Gendibal de yle. Branno, ye Trevize, diye sze balad. Terminusta son karlatmz zaman bana ne sylediini hatrlyor musun? Bana, 'Bayan Bakan, dedin. ileride bir gn benden bir ey isteyeceksiniz. O zaman bildiim gibi davranacam. Ve u son iki gn de unutmayacam. Bilmiyorum bu durumu nceden mi tahmin etti, yoksa bunu sana sezgilerin mi haber verdi. Ya da yaayan bir Galaksiden sz eden bu kadnn dedii gibi, sende hakl olma yetenei mi var? Her neyse... te hakl ktn. Senden Birinci Vakf adna aba gstermeni istiyorum. Seni tutuklattm ve srdm iin benden intikam almak isteyebilirsin. Senden sadece bunu Vakfn iyiliini dnerek yaptm hatrlaman istiyorum. Belki yanldm. Hatta belki de duygusuzca, sadece kendi karm dndm. Sana Federasyon deil sadece ben ktlk ettim. Bunu unutma. Sadece benim suum yznden almak isteiyle btn Federasyonu mahvetme. Sen bir Vakitlisin ve bir insansn. Bunu da hi unutma Trantorun duygusuz matematikilerinin planlarnda bir sfr halini almay herhalde istemezsin. Canl ve cansz Galaksi safsatalar arasnda sfr bile olmamay da. Kendinin, torunlarnn, vatandalarnn bamsz, zgr irade sahibi kimseler olmasn istersin. Hibir ey de bundan nemli olamaz. Dierleri sana mparatorluumuzun kan dklmesine ve mutsuzlua neden olacan syleyeceklerdir. Ama byle olmas gerekmez ki. Byle olup olmayacana biz karar veririz. zgrce. Kan dklmemesi- ni tercih edebiliriz. Ne olursa olsun, bir makinede bir dili ark gibi anlamsz bir gven iinde yaamaktansa, zgr iradeyle yenilmek ok daha iyidir. u anda senden bamsz bir insan olarak karar vermeni istediklerinin farkndasn deil mi? Bu Gaial nesneler karar veremiyorlar. nk makineleri buna izin vermiyor. Bu yzden senden medet umuyorlar. Onlara emrettiin takdirde kendi kendilerini ortadan kaldracaklar. Btn Galaksi iin istediin bu mu? Trevize, Bamszca karar verebileceimi sanmyorum, Bayan Bakan, diye iini ekti. Belki de kafam usulca etkilediler. Bu yzden istedikleri yant vereceim. Novi, Kafana hi dokunulmad. diye aklad, Seni isteklerimize uygun bir biimde deitirme cesaretini gsterebilseydik, o zaman bu bulumaya hi gerek kalmazd. Bu kadar ahlaksz olsaydk, hemen houmuza giden eyi yapar, btn insanln daha nemli ihtiyalarna ve iyiliine aldrmazdk. Gendibal, Konuma sras bende sanrm, dedi. Encmen yesi Trevize. Dar bir gr asnn size yol gstermesine izin vermeyin. Evet, Terminusta dnyaya gelmisiniz. Ama bu yzden Terminus'un Galaksiden de nemli olduunu dnmemelisiniz. Galaksi be yzyldan beri Seldon Planna gre geliiyor. Vakf Federasyonunun snrlar iinde de, dnda da bu Plan yine geerli. Siz Seldon Plannn bir parasydnz, hl da ylesiniz. Bu, bir Vakfl olarak oynadnz rolden ok daha da nemli bir ey. Dar bir vatanseverlik gr ya da yeni ve denenmemi bir eye kar duyulan romantik bir istek yznden Plan altst edecek bir ey yapmamalsnz. kinci Vakfllar insanlarn zgr iradesini hibir zaman en-

gellemeyecektir. Bizler birer rehberiz, despot deil! Ve biz, temelde Birincisinden ok farkl kinci bir mparatorluk neriyoruz. nsanlk tarihini dnn. Hiper-uzayda yolculuk yapmak mmkn olduundan, yani on binlerce yldan beri Galaksinin her yerinde kan dkld ve insanlar korkun bir biimde ldler. Hatta Birinci Vakf bar iinde yaad zamanlarda da bu grld. Belediye Bakan Brannoyu setiiniz takdirde ayn korkun durum sonsuza dek srp gider. O skc, ldrc olaylar. Seldon Plan hi olmazsa sizi bundan kurtarmay vaat ediyor. Ama bunun bedeli de atomlardan oluan bir Galakside bir zerre halini almanz deil. Size o, bakteri ve tozla .eit hale girmenizi de sylemiyoruz. Novi sze kart. Konumac Gendibal'in Birinci Vakfn kurac kinci mparatorlukla ilgili szlerine ben de katlyorum. Ama kendi dnyas hakkndaki aklamalarn kabul etmiyorum. Trantor Konumaclar sonuta zgr iradeli, bamsz insanlardr. Her zaman da byleydiler. Ama... acaba onlar da kendi aralarnda birbirlerinin ayan kaydrmaya almyorlar m? Konumaclarn arasnda yok edici bir rekabet yok mu? Birtakm entrikalar dnmyor mu? Konumaclar Masasnda kavga olmuyor mu? Hatta baz yeler birbirlerinden nefret etmiyorlar m? Konumac Gendibal'den onur sz isteyin ve bu sorular ona sorun Gendibal sinirlendi. Onur sz istemenize gerek yok. Masada rekabet, nefret ve ihanetle karlaldn itenlikle itiraf ediyorum. Ama bir karar verildii zaman da buna herkes uyuyor. Bu kuraln hibir zaman istisnas olmad. Trevize, Ya hi karar vermezsem? dedi. Novi, Vermelisin, diye srar etti. Bunun doru olduunu anlayacaksn. Onun iin de karar vereceksin. Ya karar vermeye alr ama baaramazsam? Baarmalsn. Trevize sordu. Ne kadar zamanm var? Novi, Sen emin oluncaya kadar bekleyeceiz. Bu ne kadar uzun srerse srsn, nemli deil. Trevize sessizce dnmeye balad. Dierleri de sessizletiler ama gen adama damarlar zonkluyormu gibi geliyordu. Belediye Bakan Branno'nun kesinlikle, zgr irade, dediini duydu. Konumac Gendibal deta emretti. Yol gsterme ve bar. Novi zntyle, Yaamak, dedi. Trevize dnd ve Peloratn kendisine dikkatle baktn farketti. Janov, bu konumalar duydun mu? Evet, duydum, Golan. Ne diyorsun? Karar vermek bana dmyor. Bunu biliyorum. Ama ne dnyorsun? Bilmiyorum. Btn bu seenekler beni korkutuyor. Ama aklma garip bir ey geliyor... Evet? Uzaya ilk aldmz zaman bana Galaksiyi gsterdin. Bunu hatrlyor musun? Tabii. Zaman hzlandrdn ve Galaksi gzle grlecek bir biimde dnmeye balad. Ve ben sanki bugn nceden sezmiim gibi, 'Galaksi canl bir varla benziyor, dedim. 'Uzayda ilerleyen bir canlya.' Ne dersin, acaba Galaksi bir bakma imdiden canland m? O an hatrlayan Trevize anszn 'emin' oldu. Gen adam Peloratn ok nemli bir rol oynayacan dndn de anmsad. Telala dnd. Dnecek, kukulanacak, gvensizlik duyacak zaman olmasn istemiyordu. Trevize ellerini terminallere dayayarak her zamankinden daha da gl bir biimde dnd. Kararn vermiti. Galaksinin kaderini etkileyecek olan o mthi karar! YRM Sonu

88 Belediye Bakan Harla Brannonun memnunluk duymas iin pek ok neden vard. Resmi ziyareti uzun srmemi ama ok yararl olmutu. Sanki gururlanmaktan kanmaya alyormu gibi bir tavrla, Tabii onlara tam anlamyla gvenemeyiz, dedi. Gzlerini ekrana dikmiti. Filodaki gemiler birer birer hiper-uzaya girerek her zamanki yerlerine dnyorlard. Gemilerin Sayshell'i ok etkiledii hi kuku gtrmeyecek bir gerekti. Ama herhalde Sayshell'liler de iki eyin farkna varmlard. Bir, gemiler hibir zaman Vakf blgesinden kmamlard. ki, Bran no filonun ayrlacan syler sylemez byle de olmutu. Hem de hzla. te yandan Sayshell bu gemilerin bir gn iinde tekrar snra arlabileceklerini unutmayacakt. Hatta daha ksa bir srede. Branno bylece hem gcn, hem de iyi niyetini aklamt. Kodell, Haklsnz, dedi. Onlara tam anlamyla gvenemeyiz. Ama zaten Galakside hi kimseye tmyle gvenilemez. Anlamann artlarna uymak da Sayshellin iine gelir. Onlara cmert davrandk. Branno, ok ey ayrntlara bal, diye karlk verdi Bunlar belirlemek de aylar alacak. Bir anlamann ana hatlar hemen kabul edilebilir. Ama sonra sra tonlara ve glgelere gelir. thalat ve ihracat tekeli, tahl ve sr hayvanlarna bizimkilere oranla ne deer vereceimiz. Daha byle bir sr ayrnt. Biliyorum, Sayn Bakan. Ama sonunda her sorun zmlenecek. Federasyon bunu size borlu olacak. Bu sratli bir darbeydi. Akas bir ara bunun akllca bir ey olup olmadn dnmtm. Haydi, Liono, haydi. Vakfn, Sayshelllilerin gururunu krmamas gerekiyordu, ite o kadar. Onlar mparatorluun balang evresinden beri her zaman bir dereceye kadar bamsz oldular. Aslnda buna hayranlk duymak gerekir. Evet. zellikle artk bizi rahatsz etmeyeceklerine gre. Tabii. Bu yzden gururumuzdan biraz fedakrlk etmemiz yetecekti. Onlarn gururunu dnerek bir jest yapmamz. Ama unu da itiraf edeyim: Ben Galaksiye yaylm bir Federasyonun Belediye Bakanym. Taradaki bir yldz kmesine ziyarette bulunmaya tenezzl etme konusunda zorlukla karar verdim. Ama kararm verdikten sonra fazla sklmadm. Bu ziyaret onlarn da houna gitti. Gemilerimizi sn ra gnderdiimizde bu ziyarete raz olup olmayacaklarn bilmiyordum. Bir kumar oynamak zorunda kaldm. Ama alakgnll davranmak ve tatl tatl glmsemek her eyi halletti. Kodell ban sallad. Gl gibi gzkmekten vazgetik. Bylece gcmzn zn korumu olduk. yle. Bu kimin szyd? Sanrm bu Fridenin sahne oyunlarndan birinde geiyordu ama pek de emin deilim. Terminus'daki edebiyatlarmza sorabiliriz. Dndmz zaman hatrlarsam... Sayshelllilerin Terminus'a abucak gelmelerini, yani ziyaretime hemen karlk vermelerini salamalyz. Tabii o zaman Sayshell'liIere sanki bizimle eitlermi gibi davranrz. Ve korkarm, Liono, onlarn yznden sk gvenlik nlemleri almak zorunda kalacaksn. Bizim ateli genlerden bazlar fkeleneceklerdir. Sayshelllilerin gururlarnn, geici ve nemsiz de olsa protesto yryleri yznden krlmasn istemem. Kodell, ok haklsnz, dedi. Ha, aklma gelmiken. Trevizeyi gndermekle gerekten ok zekice davrandnz. Paratonerimi mi kastediyorsun? O umduumdan daha da iyi alt. Bunu drst olarak itiraf etmem gerekir. Ne yaptn bilmeden Sayshelle kadar gitti. Onlarn protesto biimindeki yldrmlarn inanlmayacak bir hzla zerine ekti. Uzay adna! Bu ziyaretim iin ne bulunmaz bir bahane oldu! Szde bir Vakfl onlar rahatsz ettii iin endielendim ve sabrlar karsnda da minnet duydum. Zekice bir davrant bu! Ama... Trevizeyi de bizimle birlikte Terminusa gtrmemiz doru olmaz myd? Hayr. Trevize, Terminus'ta olmasn da nerede olursa olsun! Terminusda sorunlar yaratabilir. Trevizenin kinci Vakfn var olduuyla ilgili sama sapan szlerinden yararlanarak onu uzaya gnderdim. Tabii Peloratn bizimkini Sayshelle gtreceini de umuyordum. Ama Trevize'nin geri gelmesini, kinci Vakfla ilgili o anlamsz dncelerini etrafa yaymasn istemiyorum. Sonunda sn istemiyorum. Sonunda neler olur bilinmez.

Kodell hafif bir kahkaha att. Entellektel bir akademisyenden daha safdil bir insan olamaz. Pelorata cesaret verseydik acaba baka daha nelere inanrd? Sayshell sektrnde efsanelemi bir Gaia yldznn gerekten var olduuna inanmas yeterli. Neyse, unutalm bunlar. Terminusa dndmz zaman Encmenin karsna kmak zorunda kalacaz. Neyse ki, elimizde Trevize'nin aklamas var. Ses kayd filan. Bizimki bu bantta Terminustan kendi isteiyle ayrldn aklyor. Trevizenin ksa bir sre iin tutuklanmasndan duyduum znty resmi bir ekilde belirteceim. Bu da Encmene yeter. Kodell hafif alayl bir sesle, Onlar kolaylkla yattracanzdan eminim, dedi. Ama Trevize kinci Vakf aramay srdrebilir. Bunu hi dndnz m? Branno omzunu silkti. Ararsa arasn. Bunu Terminusta yapmasn da! Trevize bu ile urar durur ve tabii baarl da olamaz. kinci Vakfn varl bizim bu yzylda yaattmz bir efsane. Gaiada Sayshellin efsanesi olduu gibi. Arkasna yasland ve deta keyifle ekledi. Artk Sayshel l penemize dt. Bunu fark edinceye kadar zaman geecek ve penemizden kurtulamayacak. te bylece Federasyon geniliyor. Dzenli, devaml bir biimde genilemeyi de srdrecek. Ve bunu herkes size borlu olacak, Bayan Bakan. Branno, Bunun farkndaym, dedi. Gemi hiper-uzaya kayd ve Terminus yaknlarnda tekrar ortaya kt. 89 Yine kendi gemisinde olan Konumac Stor Gendibal'in memnunluk duymas iin trl neden vard. Birinci Vakfla karlamalar uzun srmemi ama ok verimli olmutu. Konumac zaferini ortal velveleye vermeden, ciddi bir tavrla bildirmiti. u ara Birinci Konumacnn her eyin iyi gittiini bilmesi yeterliydi. Birinci Konumac, kinci Vakfn btn gcnn kullanlmamasndan da bunu tahmin etmiti herhalde. Gendibal ayrntlar daha sonra aklayacakt. Belediye Bakan Brannonun kafasnda dikkatle ama nemsiz bir deiiklik yaptn ve kadnn bu yzden gz kamatrc, emperyalist hayallerinden vazgetiini ve bir ticaret anlamasn daha pratik bulduunu anlatacakt. Sayshell Birlii Bakannn kafasn uzaktan ama dikkatle biraz etkilediinden, adamn da bunun zerine Belediye Bakan Branno'yu grmek iin ardndan sz edecekti. Ondan sonra kafalarda yeni bir deiiklie gerek kalmadan anlamaya varldn, Comporun szlemenin artlarnn yerine getirilmesini salamak iin kendi gemisiyle Terminusa dndn aklayacakt. Gendibal memnun memnun, bu deta kitaplarda kullanlacak bir rnek, diye dnd. nce bir kafa biliminin ne nemli sonular yarattn gsteriyor. Tabii bu zafer Konumac Delarmiyi yamyass edecek. Masada resmi bir toplantda ayrntlar akladktan sonra Birinci Konumacla getirileceim. Gen adam Sura Novi'nin yannda bulunmasnn nemini kendi kendinden saklamyordu. Ama bunu Konumaclara ayrntl bir biimde anlatacak da deildi. Novi zafere ulamasn salamt. Ayrca Gendibal kz sayesinde o ocuka sevinme isteini de yerine getirebilecekti. nsanca bir duyguydu bu. Ve Konumaclar bile insandlar. Gendibal kzn kendisine hayranlk duyacan biliyordu. Konumac, Sura Novi'nin olanlardan hibir ey anlayamadnn farkndayd. Ama Gendibalin her sorunu istedii gibi zmlediini sezmiti. Bu yzden gururdan neredeyse atlayacakt. Gendibal kzn dzgn kafasn okarken o gururun scakln duydu. Sen olmasaydn bu ii baaramazdm, Novi, dedi. Senin sayende Birinci Vakfn... yani o gemidekilerin... Evet, efendim, kimi kastettiini biliyorum. O gemidekilerin bir koruyucu perdeleri olduunu, kafalarnn gl saylmayacan senin yardmnla rendim. Kafandaki izlenimler yznden hem perdenin, hem de beyinlerinin niteliklerini anladm. Birini nasl aacam, dierini nasl etkisiz hale getireceimi anladm. Novi ekine ekine, Ne demek istediini iyice anlayamadm, efendim, diye mrldand. Ama mmkn olsayd daha ok yardm ederdim. Bunu biliyorum. Novi. Ama yaptn da yeterli oldu. Onlar benim iin alacak kadar tehlikeli olabilirlerdi. Ne var ki, onlar perdeleri ve alanlar iyice gelitirilmeden nce yakaladk. Onun iin de artk Birinci Vakf kolaylkla durdurulabilir. Belediye Bakan imdi sevinle Terminusa dnyor. Perdeyi ve

alan unuttu. Sayshellin Federasyonun faal bir yesi halini almasn salayan bir ticaret anlamas imzalad iin ok memnun. Perde ve alan zeri nde yaptklar almalar sfra indirmek iin biraz daha abalamamz gerekliini saklayacak deilim. Bu konuda inatlk etlik. Ama bu ii de baaracaz. Gendibal bir an bu sorunu dnd. Sonra da daha alak sesle szlerini srdrd. Uzun sre Birinci Vakfa pek aldrmadk. Artk onlar sk bir gz hapsine almamz gerekiyor. Bir yolunu bulmal ve Galaksideki dnyalar birbirlerine daha skca balamalyz. Bilinli bir ekilde ibirlii yaplmasn salamak iin kafa gcmzden yararlanmalyz. Bu Plana da uyar. Bundan eminim. Ve bu sonucu salayacam. Novi endieyle, Efendim? dedi. Gendibal birden glmsedi. Bala. Kendi kendime konuuyordum. Novi, Rufirant hatrlyor musun? Sana saldran o et kafal iftiyi , mi? Hatrlamaz olur muyum? Onun bana saldrmasn kiisel g alanlar olan Birinci Vakf ajanlarnn saladndan eminim. Bamza gelen btn o anormal dertlerin kayna da yine onlar. Ne krmm! Byle bir eyi nasl d a fark edemedim? Ama tabii ,o esrarl bir dnyayla ilgili efsane, Sayshelllilerin Gaia diye bir yldz konusundaki batl inanlar aklm kartrmt. Bu yzden Birinci Vakfla fazla ilgilenmedim. Ama bu konuda da kafan bana yardmc oldu. Bu sayede o kafa alannn kaynann o sava gemisinden baka bir ey olmadn anladm. Gendibal ellerini ovuturdu. Novi usulca, Efendim? dedi. Evet, Novi? Yaptklarn iin seni dllendirmeyecekler mi? dllendirecekler tabii. Shandess ekilecek ve ben Birinci Konumac olacam. O zaman kinci Vakfn, Galaksinin deitirilmesinde aktif bir rol oynamasn salamak iin frsat bulacam. Birinci Konumac m? Evet, Novi. En nemli ve en gl bilgin ben olacam. En nemli mi? Novi'nin yznde pek kederli bir ifade belirdi. Suratn neden astn, Novi? Bana dl vermelerini istemiyor musun? Evet, istiyorum, efendim. Ama sen hepsinin iinde en nemli bilgin olursan bir lgeli kadnn yannda bulunmasn istemezsin! Bu uygun olmaz. yle mi dersin? Beni kim engelleyebilir? Gendibal kza kar ani bir sevgi duydu. Novi, nereye gidersem gideyim her zaman yanmda olacaksn. Hangi mevkiye gelirsem geleyim. Senin kafann yardm olmadan bazen Masada beliren o kurtlarla bouma tehlikesini gze alabilir miyim? Senin bu saf, dzgn, bombo kafan bana onlarn duygularn aklayveriyor. stelik onlarn kendileri daha bu duygulan fark etmeden. Bundan baka... Birden bir eyi kefederek ard. Yani... yle de olmasa yanmda bulunman... ho,.houma gidiyor. Seni hibir zaman brakmayacam. Yani... sen istersen. Novi, Ah, efendim, diye fsldad. Gendibal ona sarlrken kz da ban gen adamn omzuna dayad. Novi'nin benliinin derinliklerinde, kzn gl beyninin bile pek fark edemedii bir yerde Gaia'nn ruhu hl yayor ve olaylara rehberlik ediyordu. Ama o nemli grevin srdrlmesini salayan almaz bir paravana bunu gizliyordu. Novi'nin maskesinde, yani lgeli bir kza ait o yzde mthi bir mutluluk vard. Novinin bu paras ylesine mutluydu ki, kz neredeyse kendisinden/onlardan/hepsinden uzaklatna zlmeyecekti. Belirsiz bir sre grnd gibi basit bir kz roln de mutlulukla oynayacakt. 90 Pelorat ellerini ovuturdu ve fazla heyecanl gzkmemeye alarak, Gaia'ya dndmz iin yle seviniyorum ki, dedi. Trevize dalgn dalgn mrldand. Hm... Bliss bana ne dedi biliyor musun? Belediye Bakan Sayshellle bir ticaret anlamas imzalayarak Terminusa dnecekmi. kinci Vakitli Konumac bunu kendisinin saladn dnerek Trantor'a

gidecekmi. Novi adl kz da Galaksiyann yaratlmasn salayacak deiikliklerin yaplmas iin Konumacnn yanndan ayrlmayacakm, iki Vakfta da Gaia diye bir yer olduunu bilmiyorlarm. Ne alacak ey deil mi? Trevize, Biliyorum, dedi. Btn bunlar bana da sylediler. Ama biz Gaiann varolduunu biliyoruz ve herkese bundan sz edebiliriz. Bliss yle dnmyor. Bana, 'Kimse size inanmaz, dedi. 'Bunu ikinizin de bilmesi gerekir. Zaten ben bir daha Gaiadan ayrlmak niyetinde deilim. Trevize dald dncelerden birden uyand. Ban kaldrarak, Ne? dedi. Ben burada kalacam. Biliyor musun, olanlara bir trl inanamyorum. Birka hafta nce Terminusta yapayalnz yayordum. Yllardan beri yaadm gibi. Kaytlarma ve dncelerime dalmtm. Bir deiiklik olaca aklma bile gelmiyordu. Yine yle yalnz bama yaayarak, kaytlarma ve dncelerime dalarak gnn birinde leceimi sanyordum. Memnun memnun bir bitki yaam srecektim. Sonra birden beklenmedik bir ey oldu ve ben Galakside yolculua ktm. Galaksiyle ilgili acil bir soruna kartm. Ve... sakn glme, Golan! Bliss'i buldum. Trevize, Glmyorum, Janov, diye cevap verdi. Ama ne yaptn bildiinden emin misin? Ah, evet. u Arz sorunu benim iin artk hi nemli deil. Zeki canllarn yaad, eitli ekolojiyi kendisinde toplam bir dnya olmasnn nedeni de akland. Bu Sonsuzcularla ilgili tabii. Evet, biliyorum. Ve sen Gaia'da kalacaksn, yle mi? Evet! Arz gemile ilgili. Ve ben gemiten bktm. Gelecek Gaia. Ama sen Gaiann bir paras deilsin, Janov. Yoksa bunu baarabileceini mi dnyorsun? Bliss biyoloji bakmndan olmasa bile kafaca Gaiann bir paras halini alabileceimi sylyor. Tabii o bana yardm edecek. Ama Bliss, Gaia'nn bir paras. Onunla ayn gr asn, ayn meraklar, ayn yaanty nasl paylarsnz?.. ki arkada krda dolayorlard. Trevize etrafna, sakin ve verimli adaya bakt. Sonra da ilerideki ltl denize, ufuktaki, uzaklk yznden morumsu duran dier adaya. Btn bunlarn hepsi de uygar, huzurlu, canl ve birbirlerine balydlar. Janov, Bliss btn bir dnya, sense kck bir kiisin. Ya o senden bkarsa? Bliss gen... Golan, bunu dnmediimi mi sanyorsun? Gnlerce bundan baka hibir eyi dnemedim. Blissin benden bkacan biliyorum, nk ben romantik bir budala deilim. Ama o zamana dek Blissin verebilecekleri bana yetecek. Zaten bana yeterince ey verdi bile. Dnyada varolduunu hayal bile edemediim eyleri. Blissi bundan sonra hi grmesem bile yine de kazanl saylrm. Trevize anlayla, Buna inanmyorum, dedi. Bence sen gerekten romantik bir budalasn. Ama baka trl olman da istemem. Janov, birbirimizi yeni tandk. Ama haftalardan beri her an beraberiz. Ve... belki bu szlerimi gln bulacaksn... sana kar gerekten dosta duygularm var. Pelorat mrldand. Benim de sana kar, Golan. Yaralanman, krlman istemiyorum. Bliss'le konumalym. Sakn bunu yapma! Kza nutuk ekersin yine! Hayr, ekmeyeceim. Zaten Blissi grmeyi istememin nedeni sadece sen deilsin. Ama onunla yalnz konumam gerekiyor. Ltfen, Janov. Bunu senden gizlemek istemiyorum. Onun iin Blissle konumama izin ver. Baz eyleri renmek zorundaym. Bu ie aklm yatt takdirde seni sevinle ve iyiniyetle kutlayacam. Ondan sonra ne olursa olsun hibir ey sylemeyeceim. Pelorat ban sallad. Her eyi mahvedeceksin. Mahvetmeyeceime sz veriyorum. Ltfen... ey... ama dikkatli davran, olur mu, aziz dostum? Yemin ediyorum. 91 Bliss, Pel beni grmek istediini syledi, dedi. Trevize ban sallad. Evet. Gen adama verilmi olan kk dairedelerdi.

Bliss zarif bir tavrla oturarak ayak ayak stne att. Trevize'yi zeki baklaryla szd. Gzel kahverengi gzleri l sl, uzun, siyah salar parlakt. Benden hi holanmyorsun deil mi? Bandan beri holanmadn. Trevize ayakta duruyordu. Sen kafalarn iindekileri okuyabiliyorsun. Hakknda ne dndm, bunun nedenlerini de biliyorsun. Bliss ar ar ban sallad. Gaiann kafana uzanmas yasakland. Sen de bunu biliyorsun. Karar vermen gerekiyordu. Bu karar kimsenin etkilemedii, berrak bir beynin vermesi zorunluydu. Geminizi kontrolmze ilk aldmz zaman senin ve Pelin etrafnda bir yattrc alan oluturdum. Bu ok gerekliydi. Bir zarar grebilir, hatta belki de panik ya da fke yznden o nemli anda hibir ie yaramazdn. Hepsi bu kadar. Bundan daha ileriye hibir zaman gitmedim, gidemezdim. Onun iin de kafandan geenleri bilmiyorum. Trevize, Vermem gereken o karar, dedi. Verdim. Gaia'y ve Galaksiyay setim. Artk neden dokunulmam, berrak beyinlerden sz ediyorsun. stediiniz oldu. imdi benimle istediiniz gibi oynayabilirsiniz. Durum sandn gibi deil, Trev. Gelecekte de karar verilmesi gerekebilir. Sen byle kalacaksn. Yaadn srece Galakside ender bulunan doal bir kaynak saylacaksn. Galakside senin gibi baka insanlar olduu kesin. Onlar da ileride ortaya kacaklar. Ama u ara biz seni biliyoruz. Sadece seni. Onun iin de seni etkilememiz imknsz. Trevize dnd. Sen Gaiasn. Ama ben imdi btn gezegenle konumak istemiyorum. Seninle belirli bir kii olarak konumalym. Bilmiyorum bu szlerimin sence bir anlam var m? Var tabii. Biz bir tek vcut gibi yaamyoruz ki. Bir sre iin Gaiayla btn ilikimi kesebilirim. Trevize, Evet, dedi. Bunu yapabilirsin sanrm. imdi yaptn m? Evet, yaptm. O halde nce sana birtakm oyunlar oynadn bildiimi sylememe izin ver. Belki kararm etkilemek iin kafama uzanmadn. Ama bu amala Janovun kafasn pekala etkiledin. yle deil mi? Byle mi dnyorsun? Evet, yle dnyorum. O kritik anda Pelorat bana Galaksiyi canl bir varla benzettiini hatrlatt. Ve bu dnce o anda beni karar vermeye zorlad. Belki bu dnce Pelorat'nd ama bunu senin kafan balatt. yle deil mi? Bliss, Peloratn kafasnda o dnce vard, diye aklad. Ama bu baka dncelerin arasna skmt. Onun yaayan Galaksiyle ilgili ansnn nndeki yolu ap dzgnletirdim. Ama dier dnceleri iin ayn eyi yapmadm. te bu yzden o fikir Pelin bilincinden kolaylkla frlayarak szckler halini ald. Ama unu iyi bilmelisin: O dnceyi ben yaratmadm. Pelin kafasnda vard zaten. Ne olursa olsun, bu bamszca karar verme gcm dolayl bir ekilde etkilemekten baka bir ey deildi. Gaia bunun gerekli olduunu dnd. yle mi? O halde sana bir eyi aklayacam. Belki bu kendini daha iyi ya da daha soylu hissetmeni salar. Janovun o szleri o anda karar vermem iin beni ikna etti. Ama Janov hibir ey sylemesey di ya da baka bir sonuca varmam iin benimle tartmaya da kalksayd, sonunda yine ayn karar verecektim sanrm. Bunu bilmeni istiyorum. Bliss sakin sakin, Ah, iim rahat etti, dedi. Beni bunu sylemek iin mi grmeyi istedin? Hayr. Baka ne var ki? Trevize bir iskemle ekerek gen kadnn karsna oturdu. Dizleri neredeyse birbirlerininkine srnecekti. Gen adam Blisse doru eildi. Gaiaya yaklatmz srada sen uzay istasyonundaydn ve bizi yakaladn. Buraya getirmek iin yine sen geldin. O gnden beri yanmzdan hi ayrlmadn. Domla yediimiz yemek dnda. Onu bizimle paylamadn. zellikle karar verilecei zaman Uzak Yldzda yannzda yine son bulundu. Her zaman sen. Ben Gaiaym. Ama bu durumu aklamyor. Bir tavan da Gaia. Bir akl da Gaia. Bu gezegendeki her ey Gaia.

Ama hepsi de ayn derecede Gaia deil. Bazlar da- mzda yine sen bulundun. Her zaman sen. Neden dersin? Trevize dndn aklayverdi. nk bence sen Gaia deilsin. Sen Gaia'dan daha fazla bir eysin. Bliss dudaklarn bzerek alayl bir ses kard. Trevize srarla szlerini srdrd. Karar verdiim srada Konumacnn yanndaki kz... Konumac onu Novi diye aryordu. Pekala, Novi o halde. te o Novi, Gaiann rayna artk varolmayan robotlar tarafndan oturtulduunu syledi. Gaiaya Robot kuralnn bir benzerine itaat etmesinin retildiini aklad. Doru bu. Artk robot yok, yle mi? Novi yle dedi. Novi yle demedi! Ben onun szlerini kelimesi kelimesine hatrlyorum. Novi, 'Gaia binlerce yl nce robotlarn yardmyla kuruldu, dedi. 'O robotlar ksa bir sre insanla hizmet ettiler. Artk bu hizmeti yapmyorlar. Eh, bu da artk robotlarn varolmad anlamna gelmez mi, Trev? Hayr, bu sadece robotlarn artk insanlara hizmet etmedikleri anlamna gelir. Robotlar insanlar ynetmeye balam olamazlar m? Sama! Ya da gelimeyi kontrole? Karar verilecei zaman neden yanmzdaydn? Aslnda grnte gemide olman gerektirecek bir ey yoktu. Konumay Novi ynetti ve o Gaiayd. Sana ne gerek vard? Ama... Ama ne? Ama sen Gaia'nn o Kural unutmamasn salayan bir denetleyiciysen o zaman durum deiir. Bliss hafif bir alayla sordu. nsanlardan farkl bir yanm olmadna gre sen bundan nasl emin olabilirsin? Trevize arkasna yasland. Ah, hepiniz bana tekrar tekrar 'emin' olma yeteneimden sz etmiyor musunuz? Karar verme, sonular nceden grme, doru sonulara varma yeteneim olduunu sylemiyor musunuz? Benim byle bir iddiam yok. Bunlar syleyen sizsiniz. imdi... seni grdm an rahatsz oldum. Sende bir gariplik vard. Kadnlarn ekicilii Pelorat kadar beni de etkiler. Hatta daha da fazla. Ve grnte sen de ok ekici bir kadnsn. Ama bir an bile sana yaklama arzusu duymadm. Ah, beni mahvediyorsun. Trevize bu szlere aldrmad. Gemimize ilk geldiin srada Janov la Gaia'da insanca olmayan bir uygarln bulunabileceinden sz ediyorduk. Ve Janov seni grd an o her zamanki saflyla, 'Siz insan msnz? diye sordu. Herhalde bir robot her zaman doruyu sylemek zorundadr. Ama belki kaamakl cevap da verebilir. Sen de o zaman sadece, nsana benzemiyor muyum? dedin. Evet, sen insana benziyorsun, Bliss. Ama sana tekrar sormama izin ver. Sen insan msn? Bliss sesini karmad. Gen adam, Sanrm ben o ilk anda bile, diye szlerini srdrd. Senin gerek bir kadn olmadn hissettim. Sen bir robotsun ve nasl olduysa ben bunu sezdim. te bu duygum yznden ondan sonraki olaylar benim iin yeni bir anlam kazand. zellikle o yemee katlmayn. Bliss, Yemek yiyemediimi mi sanyorsun, Trev? diye sordu. Sizin gemide karides yediimi unuttun mu? Emin ol hem yemek yiyebiliyorum, hem de dier biyolojik ilemleri de yapabiliyorum. Sen sormadan hemen aklayaym. Bunlarn arasnda seks de var. Ama sana unu da syleyeyim: Bu da tek bana benim bir robot olmadm kantlamaz. Robotlar binlerce yl nce bile kusursuz bir hal aldlar. Artk insanlardan farkl olan tek yanlar beyinleriydi. Bunu da ancak kafa alanlarn kontrol edebilen kimseler farkediyordu. Konumac Gendibal bir an benimle ilgilenmek zahmetine katlansayd, robot muyum, yoksa insan mym bunu hemen anlard. Ama tabii benim zerimde durmad bile. Ben kafa bilimleri uzman deilim ama senin bir robot olduundan da eminim. Bliss, yle olduumu dnelim, dedi. Bundan ne kar? Robot olduumu itiraf etmiyorum ama merak ediyorum. Robotsam ne olacak? Bir eyi itiraf etmene gerek yok. Ben senin robot olduunu biliyorum. Son bir kanta ihtiyacm

olsayd onu da btn Gaiayla ilikini kestiini ve benimle zel bir kii olarak konuabileceini sylediin zaman elde ettiimi dnrdm. Sen aslnda Gaiann gerekten bir paras olsaydn bunu baaramazdn sanrm. Ama sen Gaia'nn bir paras deilsin ki. Sen denetleyici bir robotsun. Onun iin de Gaia'nn dndasn. Sahi, imdi aklma geldi. Gaiann ka robot mfettie ihtiyac var? Gezegende ka denetleyici bulunuyor? Tekrarlyorum. Hibir eyi itiraf etmiyorum a- ma merakm uyandrdn. Robotsam ne olacak? Bu durumda unu renmek istiyorum: Janov Pelorat'tan ne istiyorsun? O benim arkadam. Ve birok bakmdan da bir ocuktan fark yok. Seni sevdiini sanyor. Sadece vermeye raz olduun eyleri istediini dnyor. u ana kadar ona ok ey verdiini iddia ediyor. Akn kaybetmenin yol at acy bilmiyor, bunu anlayamyor. Senin insan olmadn renmenin neden olaca o mthi strabn farknda bile deil... Sen ak kaybetmenin neden olduu acy biliyor musun? Benim de baz anlarm oldu... Ben Janov gibi dmdz, heyecansz bir hayat srmedim. Entellektel bir kovalamacann her eyi, hatta karmla ocuumu bile yutmasna, beni uyuturmasna izin vermedim. Ama Janov byle yapt. Ve imdi btn bunlardan senin uruna vazgemeye hazr. Janovun krlmasn, yaralanmasn istemiyorum. Buna izin verecek deilim. Gaia'ya hizmet etliysem, o zaman bir dl isterim. Bu dl de bana verecein bir sz olmal. Janov Pelorat'n iyilik ve mutluluunu koruyacana dair sz. Bir robotmu gibi davranp sana cevap vereyim mi? Trevize, Evet, dedi. Hemen imdi. Pekala. Diyelim ki, ben bir robotum, Trev, ve grevim de denetleme: Diyelim ki, Gaiada benim gibi az, pek az mfetti var. Ve birbirimizle pek ender buluabiliyoruz. Diyelim ki, bizi harekete zorlayan g de insanlara bakma, onlara zen gsterme istei. Ve yine diyelim ki, Gaia'da gerek anlamda bir tek insan bile yok. nk onlarn hepsi de gezegen denilen canl varln birer paras. Diyelim ki, Gaiayla ilgilenmek bize doyum salyor. Ama tam anlamyla da deil. Diyelim ki, iimizde ilkel bir g, robotlarn ilk hazrland ve yapld o gnlerde yaayanlara benzer bir insann zlemini ekiyor. Beni yanl anlama. Ben yzyllk bir yaratk olduumu iddia etmiyorum. Yani eer robotsam... Ben sana sylediim yataym. Ya da hi olmazsa o kadar sre var oldum... tabii eer bir robotsam. Yine eer bir robotsam, temel yapm balangtaki gibi. Onun iin de gerek bir insanla ilgilenmeyi ok istiyorum. Pel bir insan. Gaia'nn bir paras deil. Gaia- nn gerek bir paras halini alamayacak kadar da yal. O benimle birlikte bu gezegende kalmak istiyor. nk bana kar senin gibi duygular beslemiyor. Benim bir robot olduumu dnmyor. Ben de Pel'in Gaiada kalmasn istiyorum. Robot olduumu dnrsen, bunu gerekten isteyeceimi de anlarsn. nk ben insanca btn tepkileri gsterebilirim ve Peli severim. Robot olduumda srar edersen belki o zaman insanca, mistik bir sevgi duyamayacam da dnebilirsin. Ama tepkilerimle sevgi dediin ey arasnda hibir fark da gremezsin. Yani robot olmam durumu deitirmez ki. Bliss susarak Trevizeye bakt. nat bir gururu vard. Gen adam, Yani bana Janovu terk etmeyeceini mi sylemek istiyorsun? diye sordu. Robot olduumu dnrsen o zaman Birinci Kurala uymam gerektiini de anlarsn. Buna gre Pel'i hibir zaman terk edemem. Bunu ancak o bunu emrettii, ben de kendisinin bu bakmdan ciddi olduunu ve gitmeyip yannda kalarak Pel'e daha fazla zarar verdiimi anladm takdirde yapabilirim. Ama daha gen bir adam... Hangi gen adam? Sen, Pel'den gensin. Ama bana Pel gibi ihtiyacn olduunu sanmyorum. Hatta aslnda beni istemiyorsun. Bu yzden de Birinci Robot Kural sana sk skya sarlmam yasaklyor. Kendimi kastetmedim. Baka bir gen... Baka hi kimse yok ki. Gaiada senden ve Pel'den baka gerek anlamda insan saylabilecek baka kim var? Trevize daha yumuak bir sesle, Ya robot deilsen? dedi. Bliss mrldand. Kararn ver. Ya robot deilsen, dedim! O zaman hibir ey sylemeye hakkn yok demektir. Bu konuda ancak ben ve Pel karar verebiliriz.

Trevize, yleyse tekrar balang noktasna dnyorum, dedi. dlm istiyorum. Bu dl de Janov'a iyi davranman olacak. Kimliin konusunda srar edecek deilim. Kafal" iki varlk gibi konualm ve bana Janov'a her zaman iyi davranacana sz ver. Bliss usulca, Ona her zaman iyi davranacam, diye cevap verdi. Seni dllendirmek istediimden deil, bunu arzu ettiim iin. En byk arzum bu' Ona ok iyi davranacam. Sesini ykselterek bard. Pel! Tekrarlad. Pel! Pelorat ieri girdi. Efendim, Bliss? Gen kadn ona elini uzatt. Trev bir ey sylemek istiyor sanrm. Pelorat, Bliss'in elini tuttu. Trevize bu iki eli birden avularnn arasna ald. Janov, ikiniz adna da seviniyorum, ok mutluyum. Pelorat, Ab, aziz dostum, diye mrldand. Trevize, Ben Gaiadan ayrlacam sanrm, dedi. imdi gidip Domla bu konuyu konuacam. Bilmiyorum bir daha karlaacak myz, Janov? Karlaacaksak bu ne zaman olacak? Ama ne olursa olsun, seninle baarya eritik. Pelorat glmsedi. Gerekten baarl olduk. Hoakal. Bliss, sana imdiden teekkr ediyorum. Gle gl, Trev. Ve Trevize elini sallayarak evden kt. 92 Dom, Baarl oldun, Trev, dedi. Ama yle olacan biliyordum. Yine karlkl oturmu yemek yiyorlard. Yiyecekler ilk kez olduu gibi yine Trevizenin houna gitmemiti. Ama aldrd yoktu pek. Belki bir daha Gaia'da yemek yiyemeyecekti. Herhalde kararnn doru olduundan emindin. Evet, emindim. Ama bunun nedeni gerei mistik bir biimde kavramam deildi. Galaksiyay olaan bir mantk yoluyla setim. Baka biri de ayn yoldan karar verebilirdi. Ne demek istediimi anlataym m? Bunu ister misin? Evet, tabii isterim, Trev. Gen adam, eyden birini yapabilirdim, dedi. Birinci Vakfa katlabilirdim. kinci Vakfn tarafn tutardm. Ya da Gaiay seerdim. Birinci Vakfa katldm takdirde Belediye Bakan Branno, kinci Vakfla Gaiay ynetimine almak iin hemen harekete geerdi, ikinci Vakf tarafn tutsaydm, Konumac Gendibal Birinci Vakf ve Gaia'y ynetimine almak iin hemen harekete geerdi. Bu iki durumda da olanlar dzeltmenin imkn olmazd. Kararm yanl, olduu takdirde bu mthi bir felakete yol aar ve durum dzeltilemezdi. Ama Gaia'y seersem Birinci ve kinci Vakflar nispeten nemsiz bir zafer kazandklarn dnerek buradan ayrlacaklard. O zaman her ey eskisi gibi srp gidecekti. nk bana Ga- laksiyann yaratlmasnn kuaklar, hatta yzyllar alacn sylemilerdi. Yani ben Gaiay vaziyeti kurtarmak ve zaman kazanmak iin setim. Kararm yanl olduu takdir de durumu dzeltmek, hatta her eyi tersine evirmek bile kabil olacakt. Dom kalarn kaldrd. Ama yal, deta bir lnnkini andran yz ifadesizdi. O tiz sesiyle, Yani sonunda yanl karar verdiinin anlalacan m dnyorsun, diye sordu. Trevize omzunu silkti. yle dndm yok. Ama yanlp yanlmadm anlayabilmek iin yapmam gereken bir tek ey var. Arz'a gitmek istiyorum. Tabii o dnyay bulabilirsem. Bizden ayrlmak istiyorsan sana tabii engel olmayz, Trev... Dnyanza uymuyorum. Pe! de uymuyor. Ama sen de onun gibi Gaiada kalabilirsin. Buna seviniriz. Ancak istemiyorsan seni zorla burada tutmayz. Ama imdi bana unu syle. Arz'a gitmeyi neden istiyorsun? Trevize, Nedeni anladn sanyorum, dedi. Anlam deilim. Benden sakladn bir bilgi krnts, olmal, Dom. Belki bunun nedenleri vard. Ama olmamasn dilerdim.

Dom, Ne dediini anlayamyorum, diye mrldand. Dinle, Dom. Karar verebilmek iin bilgisayardan yararlandm. Ve bir an etrafmdakilerin kafalaryla balant kurdum. Belediye Bakan Branno, Konumac Gendibal ve Novinin beyinleriyle. Bir ok eyi fark ettim. Bunlarn ayr ayr, tek balarna benim iin bir nemleri yoktu. rnek istiyorsan: Gaiann Novi yoluyla Trantor zerinde yapt eitli etkiler. Konumacnn Gaia'ya kadar gelmesini salamak iin yaplmt bunlar. Evet? te bunlardan biri de Trantor ktphanesindeki Arz'la ilgili btn bilginin ortadan kaldrlmasyd. Arzla ilgili btn bilginin ortadan kaldrlmas. m? Evet. Bundan da Arz'n nemli olduu anlalyor. Ayrca bundan kinci Vakfn da, benim de Arz konusunda hibir ey renmememiz gerektii sonucu da kyor. Madem Galaksinin gelimesinin ynetimi sorumluluu bana veriliyor, o zaman bilgisizlii kabul edemem. Arzla ilgili btn bilgilerin saklanmasnn neden bu kadar nemli olduunu bana syler misin? Dom ok ciddi bir tavrla, Trev, dedi. Gaiann btn bilginin ortadan kaldrldndan haberi yok ki. Bu konuda hibir ey bilmiyor. Hibir ey! Yani bunun Gaiann ii olmadn m sylemek istiyorsun? Gaia bundan sorumlu deii. Trevize bir sre dnd. Dudaklarn ar ar, dnceli dnceli yalayp duruyordu. O halde sorumlu kim? Bilmiyorum. Bunu neden yaptklarn da anlayamyorum. ki adam birbirlerine baktlar. Sonra Dom, Haklsn, diye mrldand. ok memnunluk verici bir sonuca erimi gibiydik. Ama bu nokta aydnlatlmadka rahat edemeyiz. Bir sre bizimle kal. u sorunu manta vurmaya alalm. Sonra gidersin. Bu bakmdan sana elimizden gelen yardm yaparz. Trevize, Teekkr ederim, dedi. (imdilik) SON