VJEBA 2.

Zatitni sloj betona, pravila za armiranje, raspored armature u presjecima

1. O zatitnom sloju betona (lanovi 135-136 PBAB'87) Debljina zatitnog sloja a0 je rastojanje od povrine betona do prve armature u poprenom presjeku. Veliina zatitnog sloja zavisi od : - agresivnosti sredine; - vrste elementa; - marke betona; - prenika armature; - naina izvoenja. Minimalna debljina zatitnog sloja a0 u zavisnosti od agresivnosti sredine, MB i vrste elementa za konstrukcije graene na licu mjesta data je u sljedeoj tabeli MB agresivnost sredine slaba srednja jaka < MB 25 grede, ploe, ljuske, stubovi zidovi 2,5 2,0 3,0 2,5 4,0 3,5

MB 25
grede, stubovi 2,0 2,5 3,5 ploe, ljuske, zidovi 1,5 2,0 3,0

Najmanji zatitni slojevi betona koriguju se i to: + 0,5 cm - ako povrine elemenata konstrukcije poslije betoniranja nijesu dostupne kontroli; + 1,0 cm - ako se povrina betona obrauje postupkom koji izaziva oteenja zatitnog sloja; + 1,0 cm - za konstrukcije izvedene u klizajuoj oplati; - 0,5 cm - za montane elemente proizvedene u fabrikim uslovima. Veliina a0 moe se i posebno zahtijevati. Ako je a0 > 5 cm zatitni sloj se armira rabic mreom, koja se ne uzima u raun. Zatitni sloj a0 obezbijeuje se distancerima. 2. Pravila za armiranje (lanovi 137-169 PBAB'87) 2.1. Izbor armature Izbor prenika armature i broja profila zavisi od: - graninog stanja prslina; - optimalnih uslova za izvoenje; - obezbijeenja dobrog prijanjanja, - nosivosti presjeka. Prenik profila armature ne treba da bude vei od
1 1 do visine grede. 25 35

ploe. Za a 32 mm trebalo bi da je irina elementa b vea od 12 ili 15 . Pogodan prenik profila u gredama je Izbor manjih profila armature ima za posljedicu: - manje prsline;

d b greda, odnosno p 10 10

2.2.

otean smjetaj armature; oteano ugraivanje betona; manju otpornost armature na koroziju.

Raspored armature u presjeku Armatura u presjeku mora biti rasporeena tako da : 3,0 cm av, ah (i) 0.8 dmax, dmax=3,2 cm Slobodani razmak izmeu ipki odmjerava se od stvarnih spoljanjih kontura profila u presjeku. U sve djelove elementa mora se obezbijediti prolazak igle pervibratora, rastojanje izmeu profila armature u odreenoj zoni mora biti vee od 5 cm. Potrebna armatura moe se gupisati u svenjeve i

u a0 b av ah

i 2
4 zamjenjujui prenik profila je i= a

=Aa=n
n

2 a 4

Maksimalan zamjenjujui prenik svenja je max i = 44 mm. Najvei prenici pojedinanih profila u svenju su: - 32 za sveanj od dva profila - 25 za sveanj od tri profila - 22 za sveanj od etiri profila Na bonim stranama greda i greda "T" presjeka ija visina je via od 50 cm rastojanje podunih ipki armature moe iznositi najvie 30 cm. Prenik te armature mora iznositi najmanje 0= 8 mm.
ah

d
min

8 d > 50 cm

av

< 40

Razmak podune armature u stubovima ne smije iznositi vie od 40 cm.

<4 0cm

<4 0cm

<4 0cm

Ako su presjeci razueni uzengija se mora prekinuti i usidriti u stub. Na mjestima ukrtanja krajeva uzengija postavljaju se montane ipke prenika 6, 8 ili 10.
25 25 6, 8 ili 10 6, 8 ili 10

6, 8 ili 10

2.3.

Oblikovanje armature (lanovi 139 - 147 PBAB'87) D1=15 6 za 20 D2= 8 za > 20 7 + 4,0 cm za 10 lk= 11 za 10 20 13 za > 20

Oblikovanje kuka za GA
4 4,0 cm
D 1

lk

D 2

D2

za RA

8 8 cm

D2

lk

D1= 15 D2= 10 3 + 8,0 cm za 10 lk= 11 za 10

Uzengije od GA od RA

D 1

10 u 8 cm
90

45

2.4.

Najvei prenici armature koji se koriste za uzengije su: za GA 16, za RA 12; - Prenik ipke uzengije, po pravilu, iznosi 6 mm, ako je prenik glavne armature < 20; - Za profile > 20, uzengije su u8; - Minimalni prenik uzengije je u6. Sidrenje armature (lanovi 148 - 159 PBAB'87) -

Sidrenje predstavlja nastavljanje armature za odreenu duinu, dalje od presjeka u kojem armatura prestaje da bude potrebna za prijem uticaja. Armatura se sidri: - pravo - kukom - petljom - zavarenim poprenim ipkama Duina sidrenja zavisi od: - poloaja armature u presjeku, tj. od uslova athezije - vrste elika - marke betona - prenika profila armature

Naponi prijanjanja p (MPa), (tabela 25, lan 149. PBAB'87) vrsta elika GA RA 15 0,6 1,2 20 0,67 1,4 marka betona MB 30 40 0,76 0,85 1,75 2,10

8c

50 0,92 2,45

60 0,98 2,80

p
l
s

Duina sidrenja ls pravog dijela bez kuke za GA i RA odreuje se izrazom: v 2 p u l = Z a = v ls= 4 p 4 u

Za

Efektivna duina sidrenja zavisi od tipa usidrenja i stvarnog (efektivnog) napona u armaturi a ( ef ) l s ( ef ) = xl s x , ls, min= 0,5ls 10 15 cm a

=1 za sidrenje pravih ipki bez kuke napregnutih na pritisak ili zatezanje i pritisnutih ipki sa kukom; =
2 za zategnutu ipku sa kukom; 3

a(ef) a

- naponi koji odgovaraju dejstvima u eksploataciji; - doputeni naponi u armaturi tabela 23. lan 124

- Ako je >16mm na duini ls (ef) postavljaju se uzengije koje prihvataju 20% sile u podunoj armaturi; - Za ipke u svenju duina sidrenja se uveava: 1.2 puta za dvije ipke u svenju, 1.3 puta za tri ipke u svenju, 1.4 puta za etiri ipke u svenju. Na jednom mjestu sidre se najvie dvije ipke; - Glatka zategnuta armatura sidri se obavezno sa kukom; - Rebrasta zategnuta armatura sidri se pravo ili sa kukom pod pravim uglom; - Pritisnuta i Ga i Ra sidre se bez kuke.

Zadatak 1.
Usvojiti odgovarajui profil armature i njen raspored u zadatim poprenim presjecima za proraunatu i konstruktivnu armaturu AB grede. Poprene presjeke nacrtati sa svim kotama u razmjeri 1:10. - vrsta armature: - MB - agresivnost sredine: 1.1. 1.2. 1.3. GA 20 jaka RA 25 30 umjerena 35 40 slaba 45

Pravougaoni jednostruko armirani popreni presjek Aa= 28.44 cm2 b=40 cm Pravougaoni dvostruko armirani popreni presjek Aa= 28.44 cm2 A'a= 15.21 cm2b=40 cm "T" jednostruko armirani popreni presjek Aa= 55,2 cm2 b0=25 cm B=125 cm

d=100 cm

d=65 cm d=80 cm dp=12 cm

Rjeenje:
1.1. Pravougaoni jednostruko armiran presjek RA 400/500 MB 35
100

umjereno agresivna sredina zatitni sloj: a0= 2,0+0,5=2,5 cm Aa28.44 cm2 Pretpostavka R19 Aa 28.44 = n= =10,03 a a ( 1) 2.84 aa(1)=2,84 cm2

40

10

1.1.1. Armatura smjetena u jednom redu e= [ b 2 x( a0 + u ) n ] / ( n 1) = [ 40 2 x( 2.5 + 0.8) 10 x1.9] / 9 =1,6 < 3 cm nije doputeno 1.1.2. Armatura smjetena u dva reda (5+5) e= [ 40 2 x( 2.5 + 0.8) 5 x1.9] / 4 raspored

6cm

>

3 cm a=1,9 cm 0.8 dmax=2,6 cm

mogu

1.1.3. Armatura smjetena u jednom redu sa svenjevima (u svenju dva profila) i= 2 x= 2 x1,9=2,69 cm 3 cm e= [ 40 2 x( 2.5 + 0.8) 10 x1.9] / 4 3,6cm > i=2,69 cm mogu raspored 0.8 dmax=2,6 cm 1.1.4. Armatura smjetena u dva reda (8+2) e= [ 40 2 x( 2.5 + 0.8) 8 x1.9] / 7 2,6cm < 3 cm 1.1.5. Armatura smjetena u dva reda (6+4) e= [ 40 2 x( 2.5 + 0.8) 6 x1.9] / 5 4,4 cm > 3 cm a=1,9 cm 0.8 dmax=2,6 cm 1.1.6. U uglovima tri u svenju u sredini etiri profila i= 3 x= 3 x1,9=3,29 cm 3 cm e= [ 40 2 x( 2.5 + 0.8) 8 x1.9] / 5 3,324cm > i=3,29 cm raspored 0.8 dmax=2,6 cm 1.1.7. Usvojeno R25 u jednom redu aa(1)=4,91 cm2 n=
28.44 =5,79 4.91

nije mogu raspored

mogu

raspored

mogu

usvojeno:

6R25

3 cm e= [ 40 2 x( 2.5 + 0.8) 6 x 2.5] / 5 3,68 cm > a=2,5 cm raspored 0.8 dmax=2,6 cm

mogu

Popreni presjeci (crtati u R 1:10)

1.2. 2R 19

1.3.1. 2R 19

1.3.2. 2R 19

4R 8 100 u8 u a0 d 10R 19

4R 8 u8 10R 19 100

4R 8 u8 10R 19 100 40 1.7. 2R 19 4R 8 u8 6R 25 100 40

av

ah b

40 1.5. 2R 19

40 1.6. 2R 19

4R 8 100 u8 10R 19

4R 8 u8 10R 19 100 40

40