You are on page 1of 33

Sikolohiyang Pilipino: Perspektibo at Direksyon

Dalawang Pananaw sa Sikolohiya


Cronbach(1957) mahahati ang sikolohiya sa dalawang disiplina alinsunod sa kung ano ang binibigyang diin

Pananaw o Approach
METODONG KORELASYONAL Indibidwal at ang particular

METODONG EKSPERIMENTAL

Pananaw o Approach
Nagbibigay halaga sa pag-aaral ng kaso

Tumutukoy sa pagpapahalaga sa unibersal na katotohanan bilang layunin ng sikolohiya

Pananaw o Approach
Watson (1968) ito ay mga isyu Aldaba-Lim (1963,1966) kailangang manaog ang mga sikolohista sa kanilang mga toreng garing at gawing makabuluhan ang kanilang sikolohiya sa pamamagitan ng pag-iisip kung ano ang maaring gamit nito

Pananaw o Approach
May iba namang naniniwala na ang sikolohiya ay ay unibersal na agham at nangangamba baka ang Sikolohiyang Pilipino ay anti-unibersal. Ngunit ito ay kapos sa batayan dahil sikolohiyang unibersal ang tunguhin ng sikolohiyang Pilipino sa kanyang paguugat sa partikular na karanasang Pilipino.

Sikolohiya ay may masalimuot na pakahulugan May mga paksang iminungkahi na kabilang sa saklaw ng sikolohiya na sa ibang tao naman, batay sa kanilang pagka-unawa sa kahulugan ng sikolohiya ay masasabing hindi kaugnay

Pambamsang Komperensya sa Sikolohiyang Pilipino Velasco (1975) kaingero Hindi ito katakataka kung ang pakahulugan at saklaw sa layunin ng sikolohiya bilang disiplina sa Pilipinas ay batay sa pangangailangan, wika at kultura ng mga Pilipino.

Kahulugan ng Sikolohiya batay sa kultura at wikang Pilipino


KAMALAYAN tumutkoy sa damdamit kaalamang nararanasan ULIRAT tumutukoy sa pakiramdam sa paligid ISIP tumutukoy sa kaalaman at pagkaunawa DIWA- tumutukoy sa ugali at kilos o asal KALOOBAN tumutukoy din sa damdamin KALULUWA daan upang mapag-aralan din ang tungkol sa budhi ng tao

Kahulugan ng Sikolohiya batay sa kultura at wikang Pilipino


Psychology is the study of kamalayan (consciousness) which included emotive and cognitive experience; ulirat or awareness of ones immediate surrounding; isip which refers to knowledge and understanding; diwa including habit, trait and behavior, kalooban including internal feeling and perception, kaluluwa (psyche) which forms the basis for understanding the conscience or soul of a people.

Ang Kabuuang Anyo ng Sikolohiya sa Kontekstong Pilipino: Ang Sikolohiya sa Pilipinas Kapansin-pansin ang pagtingala sa sikolohiyang Kanluranin at ang mababang pagtingin sa mga sikolohista sa Pilipinas 20 years behind daw ang Dept of Psychology nila Isang dayuhang dumadalaw sa Pilipinas wala namang ginagawa ang mga psychologists sa Pilipinas eh

Ang Kabuuang Anyo ng Sikolohiya sa Kontekstong Pilipino: Ang Sikolohiya sa Pilipinas


Artikulo ni Sechest and Guthrie (1974) Psychology of, for and by Filipinos Nagkakahalaga ng $ 6.05 Mahal nangangahulugan na hindi ito inilathala para sa mga Filipino kundi sa mga Amerikano Page 57 Filipino psychologist have made only minimal direct contributions to the understanding of their own society American Psychology is a relatively new discipline for the Filipinos but Philippines Psychology is as old as the Filipino himself

Ang Palasak na anyo ng Sikolohiya sa Kontekstong Pilipino: Ang Sikolohiya ng PIlipino Naging pangunahing interes sa sikolohiya ng Pilipino ay yaong mga inaakalang katangian ng mga Pilipino at ng mga etinkong grupo sa Pilipinas Maraming kaakibat na konseptong maiuugnay dito katulad ng konsepto ng pagkatao- damdamin- layunin

Konsepto na Maaring Pag-aralan

Konsepto Ng pagkatao Layunin Katangian ng Pilipino

Damdamin

Madalas na tignan ay ang mga panlabas na katangian na unti-unti o paulit-ulit nang nariring mula pa sa mababang paaralan. Smooth interpersonal relationship Filipino Time Bahala Na Amor Propio Pakikisama Hiya Utang na Loob Ilan sa ipinaglalandakan katangian o ugali sa pakikipagkapwa ng mga Pilipino

Ang impluwensiya ng pang-lalahat ay makikita Talikuran na at ang tungo sa pagkapartikular o detalye para malaman kung totoong ganun nga ang mga Pilipino Batangueno matatapang Ilokano Kuripot Kapampangan masarap magluto

Paggamit ng terminong nanlalahat ang paggamit ng foreign terms sa social science ay nakaka-impress kung minsan pero kung minsan naman, ito ay isang madaling paraan ng paglinlang sa isipan ng mga mambabasa.

Fay, 1970 There is no such thing as Filipino Food fiesta, Chinese food, Spanish food, American Food, Wala raw Filipino food. Ethnocentrism may mga pagkaing Ilokano, Kapampangan, Cebuano, Tagalog

Ang mga pananaw at teoryang banyaga


Theory of reinforcement Dapat pag-ukulan ng pansin ang pangangailangan mabigyan ng katampatang pagpapahalaga ang mismong pagkatao ng Pilipino at ang pagkatao ng mga mamayang Pilipinong pinag-aaralan. Kahit ang mga sikolohista sa Ibang daigdig ay nagiging gising sa katotohanang isa ang sikolohiyang karaniwang itinuturing na unibersal daw ay batay sa sikolohiya ng mga maunlad na mga bansa. Higit na mapagkakatiwalaan ang resulta ng pananaliksik sa sikolohiya kung sa paggamit ng wikang Pilipino ay gayon pa rin ang kasasapitan ng pag-aaral.

Nilalayong Anyo ng Sikolohiya sa Pilipinas: Sikolohiyang Pilipino


Upang umunlad ang SP, hindi ito dapat kumiling sa pagka-partikular o kayay pagka-unibersal. Ang ibat ibang paksa o larangan sa Sikolohiyang Pilipino ay maaring antasin ayon dito May mga paksa na higit na angkop sa pananaw na unibersal tulad ng biolohiya ng tao at henetiko May mga paksang nag-uugat sa pagka-partikular Sikolohiyang panlipunan, kognitibo, kultura at pagkatao

Mga Katutubong Konsepto


salimpusa (Jocano, 1975) pagkapikon balik-bayan balikyabang?

Mga Katutubong Konsepto


ATTITUDES ginagamit sa thesis SALING pusa Jocano (1974) hindi makikita sa anumang aklat Sikolohiyang galing amerika -isang makabuluhang konseptong sikolohikal dito sa Pilipinas -iniiwasan ang huwad na pakikipagkapwa

Mga konseptong bunga ng pagtatakda ng kahulugan


-sa karaniwang pag-uusap hindi na kailangang pag-ibahin ang salitang ala-ala at gunita Ito ay parehong tumutukoy sa MEMORY -kailangang matiyak na ito ay alinsunod sa hinihingi ng kategorisasyong naayon sa wika at kautubong Pilipino GUNITA recall Ang paglilinaw ng kahulugan ay mahalaga sa teknikal na bokabularyo ng sikolohiya Ex: pagkakaiba ng kalahok sa tagapag-batid

Mga konseptong bunga ng pagtatakda ng kahulugan


-isa na naunang suliranin sa paggamit ng Pilipino sa Sikolohiya ay kung ano ang itatawag sa Subject kung kailangang baguhin o asimilahin Subject guinea pig not a subject Ngunit ang kalahok positibong partisipasyon

ANG PAG-AANDUKHA O PAGBIBIGAY NG KATUTUBONG KAHULUGAN SA IDEYA O SALITANG HIRAM INAANDUKHA binibigyan ng katutubong kahukugan seizing ones opportunity if you have a chance to take advantage of it Chance paniniyansing Hindi pwede ang basta hawwak ng hawak kung kani-kanino sa Kulturang Pilipino. Padre Skerry ng Unibersidad ng San Carlos pobreng biktima ng paniniyansing Kapag tutol- masama ang iniisip Kapag hindi nagsalita ok or wild

Ang pagbibinyag o paggamit ng katutubong salita pra sa pandaig-digan o banyagang konsepto -pandaig-digang konsepto tulad ng hiya, utang na loob at pakikisama Hindi sa Pilipinas lamang Meron din sa Washington DC

Ang pagbibinyag o paggamit ng katutubong salita pra sa pandaig-digan o banyagang konsepto


impression formation :magkilatisan pagsukat ng kakayahan ng ibang tao Adea (1975) bagamat parehong pagkilala sa kapwa ang layuin ng pagkilatis at pagbuo ng impresyon, higit na malalim ang pagkilatis at mas maraming uri ng interacksiyon ang dapat na maganap sa kumikilatis at kinikilatisan Ang pagbuo ng impression ay maaring batay sa ipinahihiwatig ng mata pagsasalita pananamit panlabas na kaanyuan at pinanggalingang relihiyon

Ang pagbibinyag o paggamit ng katutubong salita pra sa pandaig-digan o banyagang konsepto Pagkilatis ay higit na nagpapahalaga sa pagsusuri ng pag-uugali at paninindigan bukod sa panlabas na kaanyuan. Kapag madalas kumurap ang matasinungaling kapag walang kurap-tapat makisama -nagayuma- bilib na bilib Pailalim

Ang mga ligaw at banyagang konsepto


Home for the aged Prejudice preference

You might also like