E.. Su rnleri Dergisi 2005 E.U.

Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2005 Cilt/Volume 22, Say/Issue (3-4): 453456

Ege University Press ISSN 1300 - 1590 http://jfas.ege.edu.tr/ Aratrma Notu / Shorte Note

Mis Ahtapot (Eledone moschata Lamarck, 1799)un Kontroll Koullara Adaptasyonunda Yuvann Etkisi
Halil en
Ege niversitesi, Su rnleri Fakltesi, 35440, Urla, zmir, Trkiye *E mail: halil.sen@ege.edu.tr Abstract: Effects of shelter on adaptation to controlled conditions of musky octopus (Eledone moschata Lamarck, 1799). In this study, effects of shelter, very important subject in octopus culture, on adaptation to controlled conditions of captured-based adult E. moschata were investigated. The octopuses were sorted in three groups; Group B (white PVC tubes), Group S (black PVC tubes) and control group (Group K without shelter). During the experiments, natural sea water temperature (14.71.9C), salinity (37), and natural photoperiodicity (3821'N, 2646'E) were used, and oxygen saturation level was kept above 80%. In the present study, first feeding (2nd day of the experiment) and adaptation to controlled conditions (5th day of the experiment) were occurred in Group K. First feeding in Group B and Group S were determined 4th day and 3rd day of the trial, respectively. Adaptation to controlled conditions in Group B and Group S were completed in 8th day and 9th day of the trial, respectively. During the period, no cannibalism and food competition were observed in any experimental groups. No statistically significant differences between the groups were found (p>0.05). Key Words: Eledone moschata, adaptation, shelter. zet: Bu almada, ahtapot yetitiriciliinde ok nemli bir konu olan yuvann, doadan yakalanan ergin E. moschata bireylerinin kontroll koullara adaptasyonu zerine etkisi aratrlmtr. Ahtapotlar gruba ayrlmtr; Grup B (yuva materyali olarak beyaz PVC tp kullanlmtr), Grup S (yuva materyali olarak siyah PVC tp kullanlmtr) ve Grup K (kontrol grubu, yuva materyali kullanlmamtr). Deneme sresince, doal deniz suyu scakl (14.71.9C) ve tuzluluu (37) ile doal fotoperiyot (3821'N, 2646'E) kullanlm ve oksijen doygunluu %80nin zerinde tutulmutur. Bu almada, ilk yem alm (denemenin 2. gn) ve kontroll koullara adaptasyon (denemenin 5. gn) Grup Kda olmutur. Grup B ve Grup Sde, ilk besin alm, srasyla denemenin 4. ve 3. gn saptanmtr. Grup B ve Grup Sde kontroll koullara adaptasyonun, srasyla denemenin 8. ve 9. gn tamamland tespit edilmitir. Deneme sresince, hibir grupta kanibalizm ve beslenme rekabeti gzlenmemitir. statistiksel olarak gruplar arasnda nemli bir fark bulunmamtr (p>0.05). Anahtar Kelimeler: Eledone moschata, adaptasyon, yuva.

Giri Kafadanbacakl yetitiricilii, hzl geliimleri ve yksek ticari deerinden dolay giderek nemli bir alan haline gelmektedir ve gnmzde, dnya zerinde ticari yetitiricilii yaplan 6 kafadanbacakl tr (ahtapotlardan Octopus vulgaris Cuvier, 1797, loliginid kalamarlardan Sepioteuthis lessoniana Lesson, 1830 ve Sepioteuthis sepioidea Blainville, 1823, sbyelerden Sepia officinalis Linnaeus, 1758, Sepia pharaonis Ehrenberg, 1831 ve Sepialla inermis Orbigny, 1848) olduu bilinmektedir (Nabhitabhata 1995, Anon. 2002, Vidal ve di. 2002, VazPires ve di., 2004). Doada yuvann kullanm ahtapotlar iin hayati nem iermektedir, nk balklardan insanlara kadar uzanan geni bir predatr basksna sahiptirler (Mather, 1994). Ahtapotlar, uzun sre avlandktan sonra yakaladklar besini sindirmekten daha ziyade, dmanlarndan korunmak iin yuvalanrlar (Mather ve ODor 1991). Laboratuarda yaplan denemelerde ve yetitiricilikteki uygulamalarda, ahtapotlarn geliimini optimize etmek, yumurtlamasn salamak ve kanibalizmi engellemek iin yuva kullanlmaktadr (Borer 1971, Boletzky

1975, Villanueva 1995, Cagnetta ve Sublimi 2000, Baltazar ve di. 2000, Iglesias ve di. 2000, Garcia ve Gimenez 2002). Eledone moschatann yuva kullanm hakknda az miktarda bilgi olmasna ramen, doada bo gastropod kabuklarn, kayalar, insan yapm objeleri (aydanlk, testi, araba lastii vb.) kulland bilinmektedir (Boletzky 1975, Mangold 1983). Kontroll koullarda, PVC tplerin, E. moschata tarafndan yuva olarak kullanlabilecei ise en (basmda) tarafndan rapor edilmitir. lkemizde mis ahtapot veya misket ahtapotu olarak bilinen Eledone moschata (Lamarck, 1799), orta boylu ahtapotlardandr ve Akdeniz blgesinin endemik tr olmasna ramen, Atlantikte Cadiz Krfezine kadar dalm gstermektedir (Guerra, 1982; 1992; Mangold, 1983; Reis ve di., 1984; Roper ve di., 1984). Gney, kuzey ve dou Akdeniz kylarnda, Adriyatik Denizine kys olan lkelerde ticari olarak avlanmakta ve tketilmektedir (Mangold 1983; Salman ve Kataan, 1999; Salman ve di., 2000). E. moschatann biyolojisi, dalm, bolluu ve reme fizyolojisibiyolojisi zerine bir ok alma (Naef 1928, Mangold-Wirz 1963, Mangold ve Boucher-Rodoni 1973, Mangold 1983,

454

en / E.. Su rnleri Dergisi 22 (3-4): 453456

Lefkaditou ve di. 1998, Akyol ve Metin, 2001; Salman ve di. 2002, Silva ve di. 2004), olmasna ramen yetitiricilii ile ilgili yalnzca bir alma (Boletzky 1975) bulunmaktadr. E. moschata, yetitiricilik iin aday bir trdr. nk, akvaryum gibi dar alanlarda kanibalistik davran gstermeden yaayabilirler, kontroll koullarda yumurtlayabilirler, ucuz besinlerle beslenebilirler. Yumurtadan yeni km juvenilleri bentiktir ve taze cansz yemleri (yenge ve balk paralar) tketebilirler. Ayrca uygun scaklklarda, gnlk olarak, vcut arlklarnn %4nden fazla arlk art kazanabilirler (Mangold-Wirz ve Boucher-Rodoni 1973, Boletzky 1975, Boletzky ve Hanlon 1983, Mangold 1983). Bu almada, ahtapot yetitiriciliinde nemli bir konu olan yuvann, doadan yakalanan ergin E. moschata bireylerinin kontroll koullara adaptasyonunda etkisi olup olmad aratrlmtr. Materyal ve Yntem Denemelerde kullanlan ergin E. moschata bireyleri zmir Krfezinden trolle 28 Mart 2005 tarihinde yakaland. Mis ahtapotlar 100 litrelik plastik bir bidonda, her 20 dakikada bir taze deniz suyu ilavesi yaplarak, Ege niversitesi Su rnleri Fakltesi Urla nitesine nakledildi. almada, arlklar 90182 gr arasnda deien 6s dii 12si erkek toplam 18 adet ahtapot kullanld ve aratrma 28 Mart-15 Nisan 2005 tarihleri arasnda yapld. Ahtapotlar, her grupta 2 dii 4 erkek birey olacak ekilde, gruba ayrld ve 550 litre hacmindeki (100 cm ap, 55 cm ykseklik), filtre edilmi deniz suyunun ve havalandrmann saland, adet dairesel plastik tanka konuldu. Denemelerin balangcnda, yuva materyali olarak, bir ucu beyaz naylonla kapatlm, 90 mm apnda ve 270 mm uzunluunda, 6 adet, beyaz PVC tp Grup B iin, ve bir ucu siyah naylonla kapatlm, ayn llerde, 6 adet, siyah PVC tp Grup S iin kullanld; kontrol grubunda (Grup K) yuva materyali kullanlmad. Denemeler sresince, doal deniz suyu scakl (14.71.9C) ve tuzluluu (37) ile doal fotoperiyot (3821'N, 2646'E) kullanld ve oksijen doygunluu %80nin zerinde tutuldu. lmler gnde kez yapld. Denekler, 28 Mart 2005 gn, saat 20:00de deneme tanklarna konulduktan sonra saat 20:30da ahtapot says kadar canl rmcek yengeci Maja squinado (Herbst, 1788) ve M. crispata (Risso, 1827) (35-70 mm karapas genilii) ile ilk yemleme yapld. Ahtapotlar alma sresince gnde bir-iki kez (sabah veya akam zeri) arlkl olarak canl Maja squinado (Herbst, 1788) ve M. crispata (Risso, 1827) ve az miktarlarda canl Suqilla mantis (Linnaeus, 1758), Macropodia rostrata (Linnaeus, 1761), Carcinus aestuarii (Nardo, 1847), Pachygrapsus marmoratus (J.C. Fabricius, 1787), Xantho poressa (Olivi, 1792), Pilumnus hirtellus (Linnaeus, 1761), Clamys varia (Linnaeus, 1758) Mytilus galloprovincialis (Lamarck, 1819) ve taze cansz Sepia orbigniyana (Ferussac, 1826), Engraulis encrasicolus (Linnaeus, 1758), Sardina pilchardus (Walbaum, 1792) ve Mullus barbatus (Linnaeus,

1758) ile doyuncaya kadar beslendi. Ertesi gn yenmeyen yemler ortamdan sifonlama yntemi ile uzaklatrld. Denemeler 18 gn srd ve mis ahtapotlarn arlklar sadece deneme balangcnda ve sonunda lld. Grup Bde, denemenin 10. gnnde (hesaba katlmad) ve denemenin sona erdii 18. gnde (hesaba katld) birer mis ahtapot ld. 10. gndeki lmn trol torbasna skma nedeniyle hayvann mantosunda gzlenen lezyonlara bal olduu dnlmtr. grubun arlklar arasnda fark olup olmad tek ynl varyans analizi (ANOVA) ile test edildi. Testler SPSS 11. 0 paket istatistik program kullanlarak snand. Gruplar arasnda, yaama oranlarndaki farklarn nemli olup olmad 2 testi ile analiz edildi. Ahtapotlarn deneme sresince, gnlk yuva kullanma yzdeleri (GYO) arasndaki farkn nemlilii t-testi ile snand. Ahtapotlara verilen yemin miktarlar arasnda fark olup olmad Kruskal Wallis yntemi ile test edildi. Gruplarn deneme boyunca saptanan beslenme sreleri arasndaki farkn nemlilik testi Cochran Q-test ile snand. Bulgular lk yem almn, yuvann olmad Grup K gerekletirdi; onu birer gn arayla Grup S ve Grup B takip etti (Tablo 1). Grup Kda kesikli yem alm, dier iki grupta ise kesikli olamayan yem alm gzlendi. Grup Kda ilk iki yem alm arasnda geen sre en fazla 2 gn olurken, dier iki grupta bu sre grup Bde 3 gn, grup Sde ise 4 gn olarak tespit edildi. Dzenli yem almlar dikkate alndnda kontroll koullara adaptasyonu srasyla ilk olarak grup Knn (5 gn), Grup Bnin (8 gn) ve Grup Snin (9 gn) tamamlad saptand. Denemeler sresince, Grup Bdeki bireylerin 538.834 gr yem tketerek toplamda 57 gr, Grup Sdeki bireylerin 448.125 gr yem tketerek toplamda 81 gr ve Grup Kdaki bireylerin 643.219 gr yem tketerek toplamda 101 gr arlk art elde ettikleri bulundu. Mis ahtapotlarn deneme sresince kazandklar arlk art Grup Bde %7.6, Grup Sde %9.5 ve Grup Kda %10.9 olarak belirlendi. Grup Bde kullanlan beyaz PVC tplerin, mis ahtapotlar tarafndan denemenin ilk iki gn ierisinde %100 orannda ve siyah PVC tplerin ise ayn sre ierisinde Grup Sde %66.7 orannda kullanld tespit edildi. Denemeler sresince tanklardaki ahtapotlar arasnda kanibalizm ve beslenme rekabeti gzlenmedi. Denemeler sonunda elde edilen sonular Tablo 2de zetlendi. grubun arlklar arasnda istatistiksel olarak nemli bir fark bulunmad (ANOVA, p>0.05). Gruplar arasnda yuvaya ve yuvann rengine bal olarak yaama oranlar arasnda istatistiksel olarak nemli bir fark saptanmad (2, p>0.05). Deneklerin gnlk yuva kullanmlar arasnda istatistiksel olarak nemli bir fark tespit edilmedi (t-test, p>0.05). Gruplar arasnda yem alm miktarlar arasnda nemli bir fark bulunmad (KW, p>0.05). Denemeler sresince gruplarn beslenme sreleri arasnda nemli bir fark saptanmad (Cochran Q test; p>0.05).

en / E.. Su rnleri Dergisi 22 (3-4): 453456

455

Tablo 1. Deneme sresince mis ahtapotlarn ilk yem alm ve beslenme skl. Tarih 29.03.2005 30.03.2005 31.03.2005 01.04.2005 02.04.2005 03.04.2005 04.04.2005 05.04.2005 06.04.2005 07.04.2005 08.04.2005 09.04.2005 10.04.2005 11.04.2005 12.04.2005 13.04.2005 14.04.2005 15.04.2005 + besin alm. Scaklk (C) 15,8 15,8 16,0 13,4 11,3 10,2 11,3 13,0 14,2 15,1 15,8 16,2 16,1 16,5 16,2 16,1 15,4 15,3 Grup B + + + + + + + + + + Grup S + + + + + + + + + + + Grup K + + + + + + + + + +

Tablo 2. Deneme sonularnn zeti. A s.d. SA s.d. TB s.d. GYK (%) (g) (g) (g) s.d. B 6 4 80 69716 75430 538.834 62.224 S 6 6 100 77330 85435 448.125 59.315 K 6 6 100 82434 92551 643.219 Ni: ilk birey says; Ns: son birey says; YO: yaama oran; A: ilk arlk; SA: son arlk; TB: tketilen besin miktar; s.d.: standart sapma; GYK: gnlk yuva kullanm. Ni Ns YO (%)

Tartma ve Sonu Mather ve ODor (1991), ahtapotlarn yuvay zellikle korunmak amacyla kullanldklarn rapor etmilerdir. Bu almada, yuva materyali olan tanklardaki bireylerin ilk 48 saat iinde %100e varan oranda yuva materyallerini kullanm olmas, ortamda ahtapotlarn snabilecekleri ve yuva olarak kullanabilecekleri materyaller olduunda, nceliin ahtapotlarn korunma i gdsne getiini ve beslenmenin daha sonra gerekletiini gstermitir. Nitekim, Grup B ve Grup Sdeki ahtapotlarn, Grup Kdakilerden daha sonra yem almaya balamas bunun bir kant olabilir. Bu sonu, aratrclarn bulgusu ile uyumlu bulunmutur. Mather (1988) ve Hanlon ve Messenger (1996), n (aydnlk/karanlk), predatr basksnn, besin bolluunun ve gel-git olaylarnn ahtapotlarda gece-gndz aktivitelerini ve davranlarn etkilediini bildirmilerdir. Bu aratrmada, Grup B ve Grup Sdeki ahtapotlarn yuvalanmaya altklar sre ierisinde, Grup Kdaki bireylerin beslenmesi, kontroll koullarda, yuvann varlnn veya yokluunun da yukardaki aratrclarn bulgularna ek olarak, ahtapotlarn davranlarnda deiiklie sebep olabileceini gstermitir. Lee (1994), kafadanbacakllarn beslenmesi zerine yapt aratrmada, beslenmenin ncelikle grsel uyarm ile baladn belirtmitir. Aratrcnn bu bulgusu, ilk yem almnn gzlendii Grup K ile paralellik gstermektedir ve E. moschatada da beslenmenin balamasnda grsel uyarmn nemli olduu anlalmtr.

Mangold-Wirz ve Boucher-Rodoni (1973), E. moschatann 10-22C arasndaki su scaklnda beslendiini ve yksek scaklklarda, dk scaklklara oranla daha fazla besin tkettiini bildirmilerdir. Deneme sresince gnlk su scakl ortalamas 10Cnin altna dmemitir ve deneme sresince ortalama 14.71.9C olan su scakl mis ahtapotlarn normal beslenme aktivitelerini srdrmeleri iin uygun bulunmutur. Boucher-Rodoni ve di. (1987), Octopus vulgarisle yaptklar almada, 2-3 gnlk youn beslenmenin ardndan, bireylerin 1 gn veya daha uzun sreyle besin almadklarn ve bentik ahtapotlarn haftalarca besin almadan yaabileceklerini bildirmilerdir. Bu almada, deneme gruplarnda gzlenen beslenme sklklar, aratrclarn bulgular ile uyumlu grnmektedir. Gruplar arasnda gnlk yuva kullanm oran bakmndan istatistiksel olarak nemli bir fark bulunmamsa da, Grup Bde kullanlan beyaz PVC tplerin, mis ahtapotlar tarafndan denemenin ilk iki gn ierisinde %100 orannda ve siyah PVC tplerin ise ayn sre ierisinde Grup Sde %66.7 orannda kullanld tespit edilmitir. Bu sonu, mis ahtapotlarn, kontroll koullarda beyaz PVC tpleri daha abuk benimsediklerini gstermitir. Ancak deneme sonunda hesaplanan yem tketim miktar ve toplam arlk artna gre siyah PVC tplerin kullanld Grup Sdeki bireylerden daha iyi sonular alnmtr. Cagnetta ve Sublimi (2000), O. vulgaris yetitiriciliinde, kanibalizmi engellemek ve beslenme rekabetini azaltmak iin mutlaka yuvann kullanlmasn tavsiye etmilerdir. Oysa, bu denemede, bata yuvasz ortamda tutulan bireyler olmak zere, hibir deneme grubunda, kanibalizm ve beslenme rekabeti gzlenmemitir. Boletzky (1975) ve Mangold (1983) bir akvaryum veya tank ierisinde deiik boyda ve uzun sre bir arada tutulan E. moschata bireyleri arasnda kanibalizmi gzlemlemediklerini bildirmilerdir. Elde edilen bu sonu, Boletzky (1975) ve Mangold (1983)un bulgular ile paralellik gstermektedir. E. moschatann yetitiriciliinde kanibalizmin ve beslenme rekabetinin olmamas ok nemli bir avantajdr. nk, O. vulgariste %30lar bulan kanibalizm kaynakl kayplarn (Cagnetta 2000), E. moschata ile yaplacak almalarda olmayaca dnlmektedir. O. vulgarisin kontroll koullara adaptasyonunu 10-15 gnde tamamlad bilinmektedir (Cagnetta, 2000; Cagnetta ve Sublimi, 2000; Garcia ve Gimenez 2002; ). O. vulgariste saptanan adaptasyon sreleri, bu denmede yuvann kullanld tanklardaki srelere yakn, yuvann kullanlmad tanktaki bireylerin adaptasyon sresinden ise 2-3 kat daha uzun bulunmutur. Bu bulgu, E. moschatann kontroll koullara O. vulgaristen daha ksa srede ve yuvaya ihtiya duymakszn adapte olabileceini gstermektedir. Sonu olarak, bu almayla, yuva kullanlmayan tanktaki mis ahtapotlarn yuva kullanlan tanklardaki deneklerden daha nce yem ald ve kontroll koullara adapte olduu saptanmtr. Ayrca yine bu aratrmayla, kontroll koullarda, E. moschata ile yuva gereksinimi olmadan birok uygulamann yaplabilecei ortaya konulmutur.

456
Teekkr

en / E.. Su rnleri Dergisi 22 (3-4): 453456

statistik analizlerdeki yardmlarndan dolay r.Gr. Hlya Saygya teekkr ederim.

Kaynaka
Akyol O., G. Metin, 2001. Investigations on species composition and catch per trawl of cephalopods caught by bottom trawl in the Bay of Izmir (Aegean Sea). (in Turkish). Anadolu niversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, Cilt, 2, 2: 381-385. Anon, 2002. The State of The World Fisheries and Aquaculture 2002. FAO, Rome, Italy. Baltazar, P., P. Rodriguez, W.R.V. Valdivieso, 2000. Cultivo experimantal de Octopus mimus Gould 1852 en el Peru. Rev. Peru. Biol., 7(2):151-160. Boletzky, S.V., 1975. Le dveloppment dEledone moschata (Mollusca, Cephalopoda) leve au laboratoire. Bulletin de la Socit Zoologique de France, 100: 361-367. Boletzky, S.V., R.T. Hanlon, 1983. A review of the laboratory maintenance, rearing and culture of cephalopod molluscs. Memoirs of the Nationa. Museum of Victoria. Stone, D.M. ed. 44:147-187. Borer K.T., 1971. Control of food intake in Octopus briareus Robson. Journal of Comperative and Physiological Psychology, 75 (2):171-185. Boucher-Rodoni, R., 1973. Nutrition, digestion et transfert nergtique chez les cphalopodes Eledone cirrhosa (Lamarck,) et Illex illecebrosus (Lesueur). Thse Doctorat Biol. Universit de Genev, 96 pp. Boucher-Rodoni, R., E. Boucaud-Camou, K. Mangold, 1987. Feeding and digestion. In Cephalopod Life Cycles, Vol. II: Comparative Reviews, ed. P.R. Boyle, pp. 85-108. London: Academic Pres. Cagnetta, P., 2000. Preliminary observations on the productive responses of the common octopus (Octopus vulgaris C.) reared free or individual nets. In Recent Advances in Mediterranean marine aquaculture finfish species diversification. Zaragoza: CHEAM-IAMZ., 47: 323-329. Cagnetta, P., A. Sublimi, 2000. Productive performance of the common octopus (Octopus vulgaris C.) when fed on a monodiet. In Recent Advances in Mediterranean Marine Aquaculture Finfish Species Diversification. Zaragoza: CHEAM-IAMZ. Garcia Garcia B., F.A. Gimenez, 2002. Influence of diet on growing and nutrient utilization in the common octopus (Octopus vulgaris). Aquaculture, 211: 171-182. Hanlon, R.T., J.B. Messenger. 1996. Cephalopod Behaviour. Cambridge University Press, Cambridge CB2 1 RP, United Kingdom, 230 pp. Iglesias, J., F.J. Sanchez, J.J. Otero, C. Moxica, 2000. Culture of octopus (Octopus vulgaris Cuvier): Present knowledge, problems and perspectives. In Recent Advances in Mediterranean Marine Aquaculture Finfish Species Diversification. Zaragoza: CHEAM-IAMZ, 47: 313-322. Lee, P.G., 1994. Nutrition of cephalopods: fuelling the sysytem. Mar. Freshw. Behav. Physiol. 25, 35-51. Lefkaditou, E., A. Siapatis, C. Papaconstantinou, 1998. Seasonal and spatial changes in the abundance and distribution of Eledone moschata (Cephalopoda: Octopoda), in the South Aegean Sea (eastern

Mediterranean). International Council for the Exploration of the Sea, CM 1998/M: 44, 8 pp. Mangold, K., 1983. Eledone moschata. In (P.R. Boyle ed.): Cephalopod life cycles. Academic Press, London 1:387-400. Mangold-Wirz, K., 1963. Biologies de cephalopods bentiques et nectoniques de la Mer Catalane. Vie et Milieu, Suppl., 13: 12-85. Mangold, K., R. Boucher-Rodoni 1973. Rle de jeune dans linduction de la maturation genitale chez les femelles dEledone cirrhosa (Cephalopoda: Octopoda). C.R. Acad. Sci., Paris D 276: 2007-2010. Mather, J.A., 1988. Daytime activity of juvenile Octopus vulgaris in Bermuda. Malacologia, 29: 69-76. Mather, J.A., 1994. Home choice and modification by juvenile Octopus vulgaris (Mollusca: Cephalopoda): specialized intelligence and tool use. J. Zool. Lond. 233(3): 359-368. Mather, J.A., R.K. ODor, 1991. Foraging strategies and predation risk shape the natural history of juvenile Octopus vulgaris. Bull. Mar. Sci., 49 (12): 256-269. Nabhitabhata, J., 1995. The culture of cephalopods: commercial scale attempts in Thailand. In. Aquaculture towards the 21st century (K.P.P. Nambiar and T. Singh, eds). Published by INFOFISH, pp. 138-146. Naef, A., 1928. Die Cephalopoden. Fauna Flora Golfo Napoli, 35. monogr., part I, vol. 2, 37 pl.(first publ. 1923), 357p. Salman, A., T. Kataan, 1999. The abundance and distribution of Eledone cirrhosa (Lamarck, 1798) and Eledone moschata (Lamarck, 1799) (Cephalopoda:Octopoda) in Aegean Sea. (in Turkish). Doa- Tr.J.Zool., Vol. 23 Ek Say 2: 675-701. Salman, A., T. Kataan, A.C. Gc, 2000. The distribution and fishing of the two Mediterranean Eledone spp. (Cephalopoda: Octopoda) in the Aegean Sea. Tr.J.Zool., 24: 165-171. Salman, A., T. Kataan, H.A. Benli, 2002. Cephalopod fauna of the eastren Mediterranean. Turk. J. Zool., 26: 47-52. Silva, L., F. Ramos, I. Sobrino, 2004. Reproductive biology of Eledone moschata (Cephalopoda: Octopodidae) in the Gulf of Cadiz (southwestern Spain, ICES Division IXa). J. Mar. Biol. Ass. U.K., 84 (6): 12211226. Smblolu, K., V. Smblolu, 2002. Biyoistatistik. Hatibolu Yaynlar, Ankara, 269 sayfa. en, H. Occupancy of PVC tube as a shelter in musky octopus (Eledone moschata Lamarck, 1799) (Cephalopoda: Octopodae). (in Turkish). Ege Univ. J. Fish. Aquat. Sci. (in press). Vaz-Pires, P., P. Seixas, A. Barbosa, 2004. Aquaculture potential of the common octopus (Octopus vulgaris Cuvier, 1797): a review. Aquaculture, 238(1-4): 221-238. Vidal, E.A.G., F.P. DiMarco, J.H. Wormuth, P.G. Lee, 2002. Optimizing rearing conditions of hatchling loliginid squid. Mar. Biol. 140(1): 117-127. Villanueva, R., 1995. Experimental rearing and growth of planktonic Octopus vulgaris from hatchling to settlement. Can. J. Fish. Aquat. Sci., 52 (12): 2639-2650. Wells, M.J., R.K. ODor, K. Mangold, J. Wells, 1983. Feding and metabolic rate in Octopus. Mar. Behav. Physiol., 9: 305-317.