‫نظارت و ارزیابی‬

‫‪ .1‬نظارت و ارزیابی‪ :‬در مورد این ها عموماً یکجا صحبت میشود اما مختلف هستند‬

‫ارزیابی‬ ‫نظارت‬
‫متناوب‪ ،‬فوری یا ‪snapshot‬‬ ‫دوامدار‪ ،‬منظم‬
‫ممکن در جریان اما یقیناً در آخر پروژه‬ ‫در جریان پروژه‬
‫با چگونه گی کار پروژه ارتباط دارد – انپوت با مسایلی مانند مرتبط بودن‪ ،‬اجراء‪ ،‬کار آیی‬
‫و تاثیر ارتباط دارد‬ ‫ها‪ ،‬فعالیت ها‪ ،‬دست آورد ها و شرایط‬
‫عموماً از مردم بیرونی کار می گیرد‬ ‫از مردم داخل و خارج پروژه کار می گیرد‬
‫معلوماتیکه مردم زیاد از آن کار گرفته است‪،‬‬ ‫مدیران‪ ،‬پرسونل و مستفیدین نیاز دارند تا‬
‫بخصوص مدیران‪ ،‬دونر ها‪ ،‬دولت‬ ‫معلوماتی نظارت شده کار گیرند‬
‫تصمیم گیری باعث عمل تصحیح کننده جزی تصمیم گیری ممکن باعثی تغیرات عمده در‬
‫طرح ریزی‪ ،‬ستراتیژی‪ ،‬پالیسی یا تصحیح‬ ‫میشود‬
‫گردد‬

‫‪ .2‬چرا باید نظارت صورت گیرد؟‬

‫‪ -‬حاصل کردن اطمنان برای اینکه کار به صورت درست و به سمت درست به پیش میرود‬
‫‪ -‬داشتن معیار بلند برای کار‬
‫‪ -‬حاصل نمودن اطمنان برای اینکه از منابع (بودیجه‪ ،‬دارائی و پرسونل) به طور درست کار گرفته میشود‬
‫‪ -‬شناسائی مشکلت و حل آن در مرحله ابتدائی‬
‫‪ -‬شناسائی کردن فرصت های جدید‬
‫‪ -‬تامین دست آورد ها و پیش رفت ها که با پالیسی مطابقت دارند‬
‫‪ -‬تامین هماهنگی‪ /‬همکاری با موسسات دیگر در اجرای کار و نه به علیه آنها‬
‫‪ -‬فراهم نمودن ریکارد فعالیت ها و رویداد ها‬
‫‪ -‬کمک در تشویق کردن پرسونل‬
‫‪ -‬حساب دهی به دونر ها (راپور های پیشرفت ماهانه)‬
‫‪ -‬حساب دهی به مستفیدین و دیگران که شامل پروگرام می باشند (راپور های پیشرفت هفته وار و فیدبک‬
‫(نتیجه) از جانب مستفیدین)‬

‫‪ .3‬تعریف های نظارت‬

‫عبارت از نظارت دوامدار و یا دورانی از اجرای یک فعالیت (و بخش های مختلف آن) می باشد تا جزیات‬
‫ذیل تامین گردند‪:‬‬
‫‪-‬از انپوت ها مطابق به پلن کار گرفته میشود‬
‫‪-‬تقسیم اوقات کاری مطابق به پلن می باشد‬
‫‪-‬دست آورد ها و کار های دیگر مطابق به پلن می باشد‬

‫"معنی نظارت عبارت از دیدار از پیشرفت‪ ،‬دست آورد ها و معیار های کاری یک پروگرام می باشد"‬

‫"نظارت میتواند به حیث پروسه ای اندازه گیری‪ ،‬ریکارد کردن‪ ،‬تنظیم کردن‪ ،‬پروسس کردن و معلومات‬
‫دادن تعریف گردد تا با مدیریت پروژه در تصمیم گیری کمک صورت گیرد"‬

‫"نظارت عبارت از جمع آوری متداوم معلومات در مورد انپوت ها‪ ،‬اهداف و شرایط و فعالیت های پروژه‬
‫می باشد که برای کامیابی پروژه مهم تلقی میشوند‪".‬‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)1 of‬‬

 ‫"نظارت عبارت از جمع آوری و تحلیل گرایی سیستماتیکی و دوامدار معلوماتی در مورد پیشرفت کار‬
‫میباشد‪".‬‬

‫بطور ساده اگر بگوئیم این وسیله و کلید برای پلن گزاری خوبتر می باشد‪ .‬اگر بطور خوب و به دقت از آن‬
‫کار گرفته شود نتایج ذیل بدست می آید‪:‬‬
‫‪-‬انجام کار ها را در مقابل فعالیت های پلن شده تحت برسی قرار میدهد و‬
‫‪-‬پیشرفت را به جانب اهداف اندازه میکند‬
‫‪-‬قوت ها و ضعف ها را در پروژه‪ ،‬موسسه و در اجتماع شناسائی میکند‬
‫‪-‬کیفیت را بهتر می سازد و ضرر مشکلت حل ناشده را محدود می سازد‬

‫معلومات باید به طور منظم جمع آوری و تحلیل گردد‪.‬‬

‫نظارت باید از آغاز صورت گیرد تا بالی کسی تحمیل نه گردد‪.‬‬
‫استفاده از وقت و کوشش در آغاز جهت تشریحات دادن به مستفیدین‪ ،‬پرسونل پروژه و دیگران در مورد‬
‫محیط در پایان مفید واقع میشود‪.‬‬

‫بعضی لغات عمده‪:‬‬

‫•متداوم – در جریان‬
‫•این انپوت ها‪ ،‬پروسه و دست آورد ها و شاید اهداف را تحت اثر قرار میدهد اما عموماً به‬
‫استثنا از اثر‪.‬‬
‫•این به مدیران معلومات را جمع آوری می نماید‬
‫•این بالی کار های مدیران متمرکز می باشد که چگونه میتوان در پلن های آینده تغیرات بمیان‬
‫آورد‬
‫•برای اینکه نظارت مفید باشد‪ ،‬معلومات حاصل شده باید منظم شود‪ ،‬طی مراحل شود و بعداً به‬
‫کسانی ارائه شود که از آن استفاده خواهند کرد‬

‫‪ .4‬از آنچه که باید نظارت صورت گیرد‬

‫انپوت ها‪ ،‬فعالیت ها و دست آورد های پروژه‬

‫‪-‬بطور مثال در توضیع بوجی های مواد خوراکه‪ ،‬مقدار مواد خام‪ ،‬تعداد تشناب ها که‬
‫تکمیل گردیده اند‬
‫‪-‬اوقات توضیع نمودن غذا به تعدادی مردمیکه برایشان غذا داده میشود‪ ،‬مستفیدین‬
‫مستقیم و غیر مستقیم‬
‫‪-‬زیاد شدن و یا کم شدن وزن مستفیدین بعد از توضیع غذا‬

‫‪-‬مدیریت پرسونل‬
‫‪-‬مدیریت مالی‬
‫‪-‬مدیریت لوژستیک (فراهم سازی‪ ،‬حمل و نقل و ذخیره کردن)‬
‫‪-‬مدیریت دارائی ها و وسایط نقلیه‬

‫‪-‬تاثیر پروژه‬
‫‪-‬معرفت‪ ،‬روش ها و شیوه ها‬
‫‪-‬شرایط ناگوار که پروژه را متاثر می سازد (خطرات و مشکلت)‬

‫دست آورد ها‪ ،‬فعالیت ها و انپوت ها و فعالیت های مدیریت که از انپوت ها حمایت می کنند‪.‬‬
‫‪-‬این عملیه ارزیابی میکند که آیا فعالیت ها مطابق پلن صورت گرفته یا خیر‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)2 of‬‬

 ‫‪-‬در هنگامی مواجع شدن با پرابلم ها این ها شناسائی می گردند تا راه حل آنها‬
‫جستجو گردد‬
‫‪ -‬این به جریانات فعلی می افزاید و مدیران از فرصت ها که بدست می آورند بهره می‬
‫بردارند‪.‬‬

‫رسیدن به اهداف و مرام‪ .‬یعنی‪:‬‬

‫‪-‬میتوان کار را به مقصد عمومی به اساس دوامدار مرتبط ساخت تا پیشرفت اندازه‬
‫گردد‬
‫‪-‬میتوان کار را بدون اینکه مسیر خود را از دست دهیم نظر به تغیرات در وضع عیار‬
‫کرد‬
‫‪-‬نیازمندی برای تغیر دادن مرام میتوان شناسائی گردد‬
‫‪-‬فرضیاتیکه از طریق فعالیت ها بدست می آیند‪ ،‬مرام های بیان شده تائید میشوند‪.‬‬

‫‪ .5‬کی نظارت را به عهده دارد؟‬

‫شامل ساخت مردم درست در وقت درست کامیابی برسی‪ ،‬نظارت و ارزیابی را تعیین می کند‪.‬‬

‫مهم است تا در مورد شامل ساختن اشخاص به طور سیستماتیک فکر شود تا از تعصب غیر قصدی‬
‫جلوگیری صورت گیرد‪.‬‬

‫به طور مثال‪ ،‬مردم کم قدرت و مدعی (زنان‪ ،‬کودکان‪ ،‬معیوبین) باید مانند مردم با اعتماد و حیثت شامل‬
‫گردند‪.‬‬

‫از خود سوال های ذیل را بپرسید‪:‬‬

‫‪-‬چی را باید بفهمید؟‬
‫‪-‬نظریات و تجارب کی ها مرتبط می باشند؟‬
‫‪-‬در مورد عملی ساختن نظارت کی تصمیم میگیرد؟‬
‫‪-‬از کی ها اتنظار برده میشود تا بالی تصامیم عمل نماید؟‬
‫‪-‬کی ها از تجربه ای تحلیل مشکل و پیدا نمودن راهی حل آن مستفید میشوند؟‬
‫‪-‬حمایت فعالنه ای کی برای کامیابی پروژه لزم است؟‬
‫‪-‬کی ها حق شامل شدن را دارا می باشند؟‬
‫‪-‬کی ها احتمال دارد که به سبب مسئولیت آوردن تغیرات در پروژه ممکن احساس‬
‫تهدید کند؟‬

‫از شنیدن پاسخ ها معلوم خواهد شد که کی ها باید شامل شوند‪ .‬افراد ذیل شامل این لست می باشند‪:‬‬
‫‪-‬مخبرین عمده (متخصصین تخنیکی و سرپرستان)‬
‫‪-‬نماینده گان از اجتماع (شورا‪ ،‬ریش سفیدان وغیر)‬
‫‪-‬گروپ های مخصوص در اجتماع (گروپ های تنظیم شده)‬
‫‪-‬مردان و زنان که از خدمات و تولیدات فراهم شده استفاده میکنند‬
‫‪-‬اطفال‬
‫‪-‬مردم بی بضاعت (بیوه زنان و معیوبین)‬
‫‪-‬اشخاصیکه در اجتماع هستند‬
‫‪-‬پالیسی سازانیکه در داخل و خارج از موسسه می باشند‬
‫‪-‬مقامات دولتی به سطح محلی و یا ملی‬
‫‪-‬مدیران پروژه‬
‫‪-‬پرسونل پروژه‬
‫‪-‬موسسات دیگر که کار مشابه را پیش می برند‬

‫سهم گرفتن در ساحات ذیل کمک میکند‪:‬‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)3 of‬‬

 ‫‪-‬مالکیت – علقمندی و تعهد مردم با کار تناسب داده میشود به حس مالکیت و‬
‫حمایت آنها‬
‫‪-‬ارتباط – درک کردن برخورد ها‪ ،‬شیوه و همچنان تجارب محلی بسیار مهم است‬
‫‪-‬دسترس – صحبت و شنیدن سخنان گروپ های مختلف و همچنان در نظر گرفتن‬
‫نظریات آنها‬
‫‪-‬پایدار بودن ‪ -‬وابسته بودن کمتر بالی موسسات خارجی جهت دریافت بودیجه و‬
‫هدایت‬

‫‪ .6‬کیها از نتایج استفاده می کنند؟‬

‫کلن سالنیکه تحت اثر کار قرار می گیرند – کمک کردن در حس مالکیت‪ ،‬دانستن اهداف و مرام های‬
‫پروژه‪ ،‬درک کردن محدودیت ها و آموختن از تجربه‬

‫اطفالیکه تحت اثر کار قرار می گیرند – دانستن اینکه بالی آنها چی میگذرد‪ ،‬دلیل در عقب تصامیم که‬
‫آنها را تحت اثر قرار میدهد‪ ،‬دانستن رویداد ها در آینده‬

‫پرسونل پروژه – درک کردن محیط کار آنها‪ ،‬دانستن مرام ها بطور واضح تر‪ ،‬دانستن اینکه آنها چگونه‬
‫فعالیت های خویش را انجام میدهند‪ ،‬دانستن اثر آنها بالی مستفیدین‪ ،‬دانستن اینکه چرا تصامیم‬
‫اداری اخذ می گردند‬

‫مدیران پروژه – دریافت نمودن دلیل مشکلت و واکنش در برابر آنها‪ ،‬برسی نمودن بیشرفت سوی مرام‬
‫ها و به حیث یک تیم مشق و تمرین با پرسونل‬

‫مدیریت سویه بلندتر – مقایسه با پروژه های دیگر‪ ،‬برای ساختن پالیسی ها‪ ،‬تحت اثر قرار دادن پلن های‬
‫پروژه‬

‫پالیسی سازان ‪ -‬مقایسه با راه های حل برای نیازمندی های مردم‬

‫دولت – دانستن بیشتر در مورد کار هاییکه در جریان می باشند و همچنان اثر آنها برای ساختن پالیسی ها‬

‫دونر ها – آغاز و یا ادامه دادن تمویل کردن‪ ،‬برای حساب دهی‪ ،‬برای آموزش و برای ساختن پالیسی ها‬

‫‪ .7‬طریقه های مختلف (سهمگیری‪ ،‬عدم سهمگیری‪ ،‬مشترک)‬

‫‪:‬‬
‫"طریقه آموزش از مردم در جهت تحقیق کردن‪ ،‬تحلیل کردن و ارزیابی محدودیت ها و فرصت ها و اخذ‬
‫تصامیم آگاهانه و به وقت معین در مورد پروژه های انکشافی (و کمکی)"‬
‫(تجربه آموزشی نسبت به تجربه قضاوتی برای تمام مردم مربوطه)‬

‫‪:‬‬
‫از طریقه در صورتی کار گرفته میشود که نیاز به نصمیم گیری عاجل باشد‪ ،‬به طور مثال در یک‬
‫حالت اضطراری و یا وقتیکه دونر به معلومات مشخص نیاز داشته باشد‪.‬‬
‫(عموماً از سوی مشاور انجام میآبد)‬

‫بیشتر از همه عام می باشد و دارای ضعف ها و قوت های ذیل می باشد‪:‬‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)4 of‬‬

 ‫قوت ها‪:‬‬
‫‪ +‬از بی طرف بودن و از مهارت های موسسات بیرونی مفاد بدست می آورد‬
‫‪ +‬معنی دخیل بودن مردم داخلی آنست که مردم بیرونی نقاط مختلف کار را در نظر خواهند گرفت‬
‫‪ +‬مردم داخلی حس شامل بودن را خواهند داشت و در ارتباط با دریافت ها بیشتر متعهد خواهند باشند‬

‫ضعف ها‪:‬‬
‫‪ -‬اندازه دخیل بودن مردم داخلی میتواند بوسیله چگونگی و مهارت درک شده متخصصین بیرونی کاهش‬
‫یابد‬
‫‪ -‬وقت برای تمرین که از متخصصین اجراء میشود شاید محدود باشد‪ ،‬برای اشتراک موثر وقت باید کافی‬
‫باشد‬

‫برای کامیابی چیز های ذیل مهم میباشند‪:‬‬

‫•دادن وقت کافی به تمرین و مشوره بین مردم بیرونی و داخلی قبل از آغاز‬
‫•روشن شدن رابطه بین مردم داخلی و بیرونی موسسه از لحاظ ‪terms of reference‬‬
‫•‪ terms of reference‬باید طور واضیح اهداف نظارت و ارزیابی را بیان کند و اینکه در‬
‫کدام بخش بین مردم داخلی و بیرونی فرق میکند‬
‫•جهت مشوره درباره تحلیل نمودن دریافت ها و نتایج بین مردم داخلی و بیرونی وقتی کافی باید‬
‫داده شود‪.‬‬

‫‪ .8‬طرح نمودن یک سیستم نظارت‬

‫سیستم نظارت دارای پنج اجزای ذیل می باشد‪:‬‬

‫‪.1‬‬
‫چی شاخص ها میتوان پیشرفت را در رابطه با اهداف به اثبات رساند؟ مشکلت که به آنها اولویت داده شده‬
‫است عبارت از چیست و یا جنبه های عمده کار چیست؟‬

‫این ها بوسیله مهارت ها و توانائی های پرسونل‪ ،‬موجودیت احصایه‪ ،‬و ظرفیت موسسه تعین میشوند‪.‬‬

‫شاخص های خوب عبارت اند از‪:‬‬

‫•قابل استفاده (ساده‪ ،‬و به وقت معین معلومات بدهد)‬
‫•مرتبط (ساحه و فرهنگ – به فرضیات که در عقب شاخص ها قرار دارند دقت کنید)‬
‫•قابل اعتبار ( به سوال های شما پاسخ بگوید)‬
‫•کافی (شاخص های کافی در جهت اندازه کردن مرام)‬
‫•مشخص (تنها تحت اثر دریافت های شما قرار بگیرد)‬
‫•قابل اندازه گیری (میتواند اندازه شود)‬
‫•حساس در مقابل تغیرات (تغیرات کوچک را میتواند کشف کند)‬
‫•پر مفاد (مصرف آن از اجرای پروژه بیشتر نباشد)‬
‫•موجود باشد‬
‫•مناسب (به سطح معلوماتیکه که به آن نیاز است)‬
‫•بی طرفانه قابل تائید باشد (از سوی دو نفر مستقل اندازه شود که آنها یک پاسخ را بدست‬
‫خواهند آورد)‬
‫•نظارت از کفیت و مقدار‬
‫•میتواند مستقیم و یا غیر مستقیم باشد‬
‫•اندازه کردن تغیراتیکه یک گروپ مورد هدف آنرا ببیند‬
‫•مراجعه کردن دوباره به مطالعه اساسی‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)5 of‬‬

 ‫قبل از آغاز پروژه شاخص ها باید تشریح شوند‪ .‬درباره آنها میتواند بحث صورت گیرد و شاخص های‬
‫بهترین انتخاب گردند‪ .‬طریقه دیگر انتخاب کردن شاخص ها عبارت از نگاه کردن به بهلوی اثرات پرابلم‬
‫تری می باشد‪ .‬هنگامیکه پروژه عامل یک مشکل را ارائه میکند اثرات آن باید از بین بروند‪ .‬بعداً این را‬
‫شاخص و یا دست آورد‪/‬کامیابی گفته میتوانیم‪.‬‬

‫‪.2‬‬

‫)‬ ‫(‬
‫سروی ها‪ ،‬میتود های سهم گیری‪ ،‬نگهداشت ریکارد ها‪ ،‬کتابچه های یاداشت‪ ،‬گزارش های هفته وار‪،‬‬
‫کنترول‪ .‬از نقشه ها‪ ،‬تصاویر‪ ،‬ویدیو ها‪ ،‬تیپ ریکاردر ها کار بیگیرید‪ .‬حالت محیطی‪ ،‬انبساط‪ ،‬مزاج مردم‪.‬‬

‫به آموزش دوامدار و سرپرستی از مردم و به جمع آوری معلومات در جهت نگهداشتن معیار ها و ریکارد‬
‫های دقیق نیاز است‬

‫قاعده های اساسی برای اندازه کردن شاخص های کیفیتی‪...‬‬

‫•در جاهایکه ممکن باشد از جانشین های کیفیتی‪/‬شاخص های غیرمستقیم کار بیگیرید تا تغیر‬
‫مثبت نشان داده شود‬
‫•در جستجو شواهد باشد‪ ،‬نه ثبوت‬
‫•از میتود های مختلف و منابع مختلف معلومات کار بیگیرید‪ .‬در جایکه ممکن باشد این را به‬
‫سه بخش تقسیم کنید (‪ 3‬منابع برای هر شاخص‪ ،‬مردم مختلف که معلومات مشابه را جمع‬
‫آوری و تحلیل میکند‪ ،‬میتود های مختلف جمع آوری – هدف برای از بین بردن تعصب)‬
‫•در ریکار کردن سیستماتیک باشید‬
‫•چیزی را که میخواهید از آن نظارت کنید آنرا تحلیل کنید‪ .‬به این طور آنرا ساده بسازید‪:‬‬
‫‪.1‬چک لست ها‪ ،‬تقسیم نمودن وظایف مغلق به وظایف کوچک‬
‫‪.2‬لست معیار ها‪ ،‬معیار هایکه قضاوت یک چیزی توسط آن صورت میگیرد‬
‫‪.3‬سیستم های نمره دادن تا کیفیت را نشان دهد که در جریان وقت نشان دهنده‬
‫تغیرات می باشد‬
‫‪.4‬مراحل تغیرات‬

‫‪.3‬‬
‫دخیل ساختن تمام سهم داران در تحلیل کردن مالکیت و درک کردن مشکلت را رشد میبخشد‪.‬‬
‫در تحلیل نمودن معلومات مقداری کمپیوتر میتواند مفید باشد‪ .‬گروپ های تمرکز کننده میتوانند معلومات‬
‫کیفیتی را تحلیل کنند‪.‬‬

‫‪.4‬‬
‫بازتاب در جریان جلسات ماهوار و به اثبات رسانیدن مفید بودن نتایج در پلن گذاری ها‬

‫‪.5‬‬
‫تامین شفایت‪ ،‬شامل ساختن نیازمندی های منابع حقیقی (مالی‪ ،‬وقت‪ ،‬دارائی ها) در پلن گذاری و تثبیت‬
‫بودیجه برای پروژه‬

‫‪ .9‬مسائل عملی دیگر‬

‫•آموختن از یک دیگر را آزمایش کنید – ارزیابی کردن کار یک موسسه از سوی موسسه ای‬
‫دیگر و برعکس‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)6 of‬‬

 ‫•تعصب – همیشه از این ها با خبر باشید و جبران نمائید‪ .‬قبل از عملی ساختن تجویزات نتایج‬
‫را تصدیق نمائید‬
‫•وقت و فشار مصارف بالی سطح نظارت اثر وارد میکند‪ .‬در بین وظایف باید توازن وجود‬
‫داشته باشد‪ .‬اگرچه سیستم نظارت مرتبط که در ابتدا به وجود آمده باشد باعث کار اضافی‬
‫نمیشود‪.‬‬
‫•بازدید بیرونی‪ :‬عموماً پرمصرف‪ ،‬پلن گزاری نادرست توانائی شخص ملقات کننده را محدود‬
‫میسازد‪ ،‬باحث سوتفاهم توقعات و خطر بی نظمی در پروژه میشود‪ .‬تقسیم اوقات برای پروژه‬
‫باید درست باشد‪ ،‬وقت برای گزارش نویسی و بازتاب داده شود‪.‬‬
‫•آماده نمودن ترمس اف رفرینس بطور واضیح برای ارزیابی کننده خیلی مهم می باشد‪ ،‬یعنی‬
‫همرا با توقعات‪ ،‬محدودیت ها و مدیریت‪.‬‬

‫‪ .10‬اسباب برای نظارت و ارزیابی‬

‫‪.1‬ارزیابی سهم گیری‬

‫‪.2‬لگفریم‬
‫‪.3‬مشاورین بیرونی‬
‫‪.4‬مفاد‪/‬تحلیل موثریت‬
‫‪ .5‬پیشکش نمودن دریافت ها‬
‫‪.6‬بازدید ها از پروگرام‬
‫‪.7‬ارزیابی سهمگیری‬

‫‪ .11‬نظارت و ارزیابی و لگفریم‬

‫لگفریم که بعضی اوقات به نام چارچوبی پروژه یاد میشود‪:‬‬
‫•میتوان از این طریق پروژه را در چند ورق خلصه نمود‪ ،‬اگرچه چانشین پروپوزل یا پیشنهاد‬
‫مکمل نمیشود‬
‫•در فکر کردن منطقی کمک میکند‬
‫•شناسایی کردن مرام ها و ضعف های غیر واقع بین را را در طرح پروژه آسانتر می سازد‬
‫•میتوان نظارت را پلن گزاری کرد و در ابتدا شاخص های عمده را میتوان شناسائی کرد‪ .‬دو‬
‫چوکات های مرکزی برای کمک در نظارت و ارزیابی می باشد‪.‬‬

‫خطرات یا فرضیات‬ ‫شواهد‬ ‫شاخس ها‬ ‫خلصه ای اهداف‬

‫خطراتیکه هدف را تحت‬ ‫شواهد به سطح هدف‪:‬‬ ‫شاخص ها به سطح‬ ‫هدف‪:‬‬

‫اثر قرار میدهند که منجر‬ ‫چگونه میتوانید شاخص‬
‫به هدف بزرگ میشود‬
‫خطراتیکه مرام را تحت‬
‫اثر قرار میدهند که منجر‬
‫به هدف میشود‬
‫خطراتیکه دست آورد ها‬
‫را تحت اثر قرار میدهند‬
‫که منجر به مرام میشوند‬
‫هدف جهت ارزیابی‪ :‬آیا‬
‫ها را اندازه کرد؟‬ ‫مرام در رسیدن به هدف‬
‫کمک میکند؟‬
‫شواهد به سطح مرام‬ ‫شاخص ها به سطح‬ ‫مقصد‪:‬‬
‫هدف جهت نظارت و‬
‫ارزیابی‪ :‬آیا دست آورد‬
‫ها در رسیدن به مرام‬
‫کمک میکنند؟‬
‫شواهد به سطح دست‬ ‫شاخص ها به سطح‬ ‫دست آورد ها‪:‬‬
‫آورد ها‬ ‫دست آورد ها جهت‬
‫نظارت و ارزیابی‪ :‬آیا‬
‫دست آورد ها در رسیدن‬
‫به نتایج کمک میکنند‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)7 of‬‬

 ‫خطراتیکه فعالیت ها را‬ ‫انپوت ها‬ ‫فعالیت ها‪:‬‬
‫تحت اثر قرار میدهند که‬
‫منجر به نتایج میشود‬
‫شرط لزم الجرای قبلی‬
‫(قبل از آغاز پروژه چی‬
‫کار های باید صورت‬
‫گیرد؟)‬

‫‪ .12‬ارزیابی – عبارت از چیست؟‬

‫ارزیابی روی دو دلیل صورت می گیرد – آموختن و حساب دهی‪.‬‬

‫اگر سیستم نظارتی موثر قبلً موجود باشد در این صورت ارزیابی ساده تر میباشد و کمتر به آن نیاز دیده‬
‫میشود‪.‬‬

‫ارزیابی عبارت از اندازه کردن اثر یک پروژه می باشد و اینکه به چه حد به هدف خود رسیده است‪ .‬تاکید‬
‫باید همیشه بالی آموختن صورت گیرد‪ .‬این عملیه تنها در صورت لزوم باید صورت گیرد چون برای منابع‬
‫مهم نیاز دارد‪.‬‬

‫از ابتدای مرحله پلن گزاری پروژه باید اهداف پروژه توضیح گردد‪ .‬اهداف ارزیابی مختلف هستند اما در‬
‫ابتدا بالنی آنها موافقه و مفاهمه صورت گیرد‪ .‬ارتباط داشتن آنها باید ارزیابی شود‪.‬‬

‫عمده‬
‫پرسیدن سوالت بیشتر باید معلومات مورد نیاز را فراهم نماید‪ .‬معلوماتی بیشتر از حد لزم نبوده و پر‬
‫مصروف می باشد‪ .‬معلوم کنید که اثر عبارت از چیست‪ .‬به اثرات طویل المدت مشاهده کنید‪.‬‬

‫معلوماتیکه از ارزیابی بدست آمده است دست آورد های پروژه را نشان میدهد‪ .‬پیشرفت و کیفیت را ارزیابی‬
‫نمائید‪.‬‬

‫‪ .13‬فایده های ارزیابی‬

‫از طریق ارزیابی کار ذیل میتوان صورت گیرد‪:‬‬

‫•در فراهم کردن مشوره به مردمیکه تصمیم می گیرند کمک میکند و طریقه پیشرفت را‬
‫نشان میدهد‬
‫•در دانستن طریقه بهتر کار با مردم کمک میکند تا از منابع بطور موثرانه استفاده شود‬
‫•نیازمندی های پروژه را آشکار می سازد‪ ،‬بطور مثال آموزش دادن به پرسونل‬
‫•به حساب دهی رشد می بخشد و نشان میدهد که چگونه پروژه باعث تغیر در وضع میشود‬
‫•نشان میدهد که آیا مرام های اصلی هنوز هم ارزش این را دارند که بر آورده شوند‬
‫•در انعکاس قابلیت مردم و در آموزش از کار پروژه کمک میکند – از این طریق کاری‬
‫نظارت بهبود می یابد‬
‫•نشان میدهد که آیا پول‪ ،‬وقت و تلش ها کافی هستند و یا خیر‬

‫‪ .14‬خلصه ای از نظارت و ارزیابی‬

‫در خلصه نظارت و ارزیابی سولت ذیل را مورد پرسش و پاسخ قرار میدهند‪:‬‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)8 of‬‬

 ‫‪ :‬آیا ما نیازمندی ها و ساختن ظرفیت ها را مطرح می سازیم؟‬ ‫•‬
‫‪ :‬آیا ما از منابع بطور عاقلنه کار می گیریم؟‬ ‫•‬
‫‪ :‬آیا ما به مرام های خود میرسیم؟‬ ‫•‬
‫‪ :‬آیا ما در رسیدن به هدف کمک میکنیم؟‬ ‫•‬
‫‪ :‬آیا دست آورد های ما تا بعد از پروژه دوام خواهد کرد؟‬ ‫•‬
‫‪ :‬آیا دست آورد های ما با پالیسی ها ربط دارند؟‬ ‫•‬
‫‪ :‬آیا دست آورد های ما در هماهنگی با موسسات دیگر قرار دارند؟‬ ‫•‬

‫‪ 15‬تشریح نمودن ‪ Terms of Reference‬برای یک ارزیابی‬

‫‪.1‬مقصد و هدف‬
‫ارزیابی نمودن موثریت و اثر پروژه که در تصمیم گیری ذیل کمک میکند‪ :‬که آیا باید توسعه یابد و یا در‬
‫آن تغیرات بوجود آید‪ ،‬آیا احتمال پایدار بودن آن برده میشود؟ و یا اینکه بعد از تکمیل پروژه اثر آن‬
‫باقی می ماند‪.‬‬

‫این نباید دلیلی برای تصمیمی باشد که برای دلیل دیگر اخذ گردیده است‪ ،‬بطور مثال مسدود ساختن و یا عدم‬
‫اجراء بودیجه و یا مقصر دانستن کسی برای مشکلی که با آن مواجه میشویم‪.‬‬

‫‪.2‬این برای کی ها می باشند؟‬

‫در پروپوزل و گزارش نویسی کسانی را باید بشناسید که این ها را مطالعه می کنند‪ .‬میتوان از ارزیابی‬
‫کار گرفت تا اینکه برای بحث بین مردم پروژه یک چارچوکات فراهم شود‪ .‬برای پلن گزاری آینده‬
‫میتوان از این شیوه در پروژه و یا وسیعتر کار گرفت و یا از آن به حیث نقطه آغاز جهت نظارت و‬
‫ارزیابی در آینده کار گرفت‪.‬‬

‫‪.3‬مرام ها و سوالت عمده‬

‫بر شمولیت موسسه‪ ،‬اهداف پروژه(واضح‪ ،‬تغیرات در آینده‪ ،‬غلظت) فعالیت های فعلی‪( ،‬طریقه های‬
‫بهتر برای رسیدن به هدف‪ ،‬ربط‪ ،‬اجرات) موثریت (تاثیر بالی مستفیدین‪ ،‬مصارف)‪ ،‬عوامل بیرونی‬
‫(تغیرات در پالیسی دولت و تحولت اقتصادی و اجتماعی این همه مرور نمائید‪.‬‬

‫‪.4‬‬
‫اسباب ‪ PRA‬و طریقه های دیگری برای جمع آوری معلومات در جریان نظارت‪.‬‬
‫مانند نظارت تحلیل گرائی به دقت صورت گیرد تا از تعصب جلوگیری صورت گیرد‪.‬‬

‫‪.5‬پیشکش نمودن نتایج‬

‫گزارش ها‪ ،‬پیشکش ها‪ ،‬ترجمه‪ ،‬بازتاب (‪ )feedback‬پلن برای پی گیری‪ ،‬نگهداشتن نتایج برای‬
‫آینده‪.‬‬

‫‪.6‬تنظیم‬
‫ترتیبت و تنظیم عبارت از کار عمده می باشد‪ .‬استفاده از ارزیابی کننده گان بیرونی میتوان مفید باشد‪.‬‬

‫مشاورین بیرونی‪:‬‬
‫•میتوانند به تازه گی از پروگرام دیدن نمایند‪.‬‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)9 of‬‬

 ‫•شخصاً شمولیت ندارد بناً بیطرف بودن آسانتر میباشد‪.‬‬
‫•بخشی از تشکیل صلحیت ها نورمال نمی باشد‪.‬‬
‫•چیزی از پروگرام حاصل نمیکند اما شاید از ارزیابی عزت و آبرو حاصل کند‪.‬‬
‫•در مورد میتود های ارزیابی آموزش دیده می باشد‪ .‬شاید در ارزیابی های دیگر‬
‫تجربه داشته باشد‪ .‬از جانب پروژه به حیث یک ماهر شناخته میشود‪.‬‬
‫•شرایط از جانب دونر ها بعضی اوقات شامل نیازمندی برای مردم بیرونی می باشد‪.‬‬
‫•بعضی اوقات برای اشخاص بیرونی شناسائی کردن مسائل مشکل آسانتر می باشد‪.‬‬
‫•پرسونل‪/‬مستفیدین احساس توانائی خواهند کرد تا نظریات خویش را به اشخاص‬
‫بیرونی اظهار نمایند‪.‬‬
‫•نسبت به کار گرفتن از اشخاصی داخلی فضای مقصر دانستن یکدگیر کمتر می باشد‪.‬‬
‫•جهت استخدام نمودن و اداره نمودن مشاورین به وقت و کوشش نیاز است‪.‬‬
‫•یک شخص بیرونی شاید پروگرام و یا اشخاصی شامل پروگرام را درک نه کند‪.‬‬
‫مطالعه نمودن معلومات ممکن وقتی زیادی را دربر بیگرید‪.‬‬
‫•شاید باعث اضطراب شود هنگامیکه پرسونل پروگرام و اشتراک کننده گان از‬
‫اقدامات خود مطمئین نباشند‪.‬‬
‫•اگر برای مدت کوتاه استخدام شوند نمی توانند جهت پی گیری تجویزات حمایت فراهم‬
‫نمایند‪.‬‬
‫•ممکن پرسونل‪ /‬مستفیدین به تجویزات متعهد نباشند‪.‬‬

‫پرسونل داخلی‪:‬‬
‫•پروگرام را باید به خوبی درک کنند‬
‫•شاید برای آنها بی طرف بودن مشکل باشد‬
‫•باید بخشی از تشکیل قدرت و صلحیت باشند‬
‫•باید از طریق امیدواری ها و دست آورد های شخصی تشویق شوند‬
‫•شاید بطور مشخص در بخش میتود های ارزیابی آموزش ندیده باشد‪ .‬ممکن دانش او نسبت به‬
‫اشخاص دیگر در پروژه کمتر باشد‪.‬‬
‫•باید با پروژه آشنا باشد و آنرا بفهمد و بتواند رویه و برخورد شخصی را تعبیر نماید‪.‬‬
‫•باید با پروگرام آشنا باشد و با خطر اضطراب و سکتگی مواجع نشود‪ .‬تجویزات نهائی شاید‬
‫تهدید کننده نباشند و مالکیت بیشتر داشته باشد‪.‬‬
‫نوت‪ :‬ارزیابی مشترک به اشتراک مستفیدین در طرح و اجرای ارزیابی تنها درصورتی میتواند مفید باشد که‬
‫‪1‬‬
‫در جریان پروژه سطح سهم گیری یکسان باشد‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫‪10 Page‬‬ ‫‪(Monitoring & Evaluation)10 of‬‬