Professional Documents
Culture Documents
( کتب شش گانه )
تألیف:
دکتر حسین تاجی گله داری
فهرست مطالب
4.................................... سخن مؤلف
مختصرى اززندگی نامه امام محمد بن
اسماعیل بخاری8...........................
شیوخ ایشان13.........................................
2 1
آشنايي با ائمه حديث
آشنايي با ائمه حديث
1447 ....................................
..................................... ابی داود
ایشان سنن
شاگردان
شرح سنن ابی داود50.............................
................................................
1651 تألیفات
...............................................وفات
..................
1852 ترمذی...... تألیف
عیسی وانگیزه ی
امام ابوصحیح بخاری
54 ........................................
صحیح بخاری21................................ شیوخ امام
ترتیب
شاگردان امام55....................................
.................................
2756 صحیح بخاری
...................................... شرح
تألیفات
2858 بخاری............................
.............................. صحیحترمذیمختصریا سنن
جامع
شرح جامع ترمذی60...............................
وفات29..................................................
وفات61...............................................
الرحمن نسایی 62 نیشاپوری 30
امام ابو عبد امام مسلم
63........................................
امام مسلم 31 شیوخ امام
شیوخ
شاگردان64..........................................
شاگردان ایشان 32
تألیفات45.............................................
تألیفات 34
نسایی46....................................... سنن
49...............................
ویژه گیهای آن 36 نسایی صحیح سنن
مسلم و شرح
شرح صحیح مسلم 39
...............................................
70..........................
40 مختصر صحیح مسلم وفات
41 امام ابن ماجه قزوینی .....
71............................................... وفات
........................................
72.......
43 امام ابوداود سیستانی شیوخ امام
امامامام....................................
73........................................
44 شاگردان
شیوخ
74 ............................................ تألیفات
شاگردان امام45....................................
سنن ابن ماجه............................
75.............................................
46 کتاب
تألیفات
4 3
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
...................
على77 ماجهوالسلم والصلةسنن ابنوشرح لله
چاپالحمد
وفات78...............................................
رسول الله وعلى آله وصحبه ومن واله
اما بعد:
يكی از منتها ونعمتهای بی کران
خداوند کریم بر این بنده ی گنهکار این
است که محبت وعشق حدیث نبوی
وعلوم حدیث؛ بویژه علم رجال شناسی
را در قلبم جای دا د؛ تا در روشنایی
حدیث رسول الله صلی الله علیه وآله
وسلم بتوانم راه حق ومستقيم را از
میان راههای باطل و کج بشناسم ،واز
حق پیروی نموده واز باطل اجتناب
ورزم ،خدا وند بزرگ قرآن کریم را
بسم الله الرحمن الرحيم
نازل فرمود وآن را از تحریف وتبدیل
سخن مؤلف
وتغییر ودگرگونی محفوظ نمود ،
همچنین شرح وبیان کننده قرآن ؛ یعنی
حدیث نبوی نیز توسط حافظان عادل
6 5
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
کتبمحفوظ
شناخت واضافه وتبدیل
آنجایی که تغییر از
حدیثازباشد؛
وثقه
برایشب درشخصی بطوری که اگر
ومؤلفین اش داشت ،حدیث
سته ی
وبه جعل کند
وتحصیل حدیثیجوان
اش نسلبویژهخانه درون
مسلمان
وسلم
وآله ای از
علیه عده اهمیتصلی الله
بسزایی دارد رسول خدا
کرده
صبح بازنگریطلوع
وچاپ این پیشنهاد پیش از
منسوب نماید،
محبان
اش را بردروغنیز
حدیث بنده وحافظان
دادند؛ که ناقدانرا ارائه
جزوه
سرشار پذیرفتم ،اسلم
وبعد از اند،رابله تاریخ
نمودهآنان مل
پیشنهاد
باشد که وحافظانی می
مطالب ،این بررسیائمه دین
واضافه برخی از نام
آوری احادیث
وخواهر گرامی وجمع برادر
حفظبه شما برای
کتابچه را
وسلم
درگاه که دروآله امیدعلیه
است دارم،الله
میصلی مصطفی
تقدیم
نمودند.
وتلشگردد. مورد سعی
قبول واقع شبانه روز
الهی
کهیاکنون
ناچیز کهای
بنده کتابچه
گرامیاست خواننده
یاد آوری قابل
وسایر ی
کتب اصل جزوه
حدیث، گانه در
ششدارید
دست در
کتب
مدرسه برای طلب
واجزاء را از مسانیدکهوسنن
مختصری است
حدیث از
شمسی
متصل به عصردربا سال
سند 75 گله دار علوم دینی
ومحدثین علما
وآله کلید
وسلم بودم؛ تا
کردهعلیه الله وتهیه
صلی الله آوری جمع
رسول
شناخت راویان وائمه
برای دارم .
وراهنماییروایت
اجازه ی
8 7
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
سماع
که مسئلتدر
دارم خداونداینجانب
پایانازازمشایخ
دربرخي
بکشد ،پدر ومادرحدیث: روایت
گناهانم واجازه
عفو بر قلم
غریق
الدین شیخ را
بدیع ومشایخم
ومحدثرفتگان
وسایر امام
-1
بگرداند.مکی رحمه الله تعالی. رحمت
راشدی سندی
محبشیخرب
الحمدلله وزاهدأن
بزرگوار محدثدعوانا
-2وآخر
العالمین .رحمه الله
الله شاه راشدی سندى
العلم
محمد علمهخادم
-3محدث وفقیه بزرگ
الهی بلند شهری مدنی رحمه والعلماء
عاشق
دکتر حسین تاجی گله داری
الله تعالی.
هـ
المنان الول
عبد 1428 ربیع
حافظ محدث 12-
وفقیه -4شارجه
الله تعالی.
فروردین 1386ش حفظه با
نور پوری برابر
-5حافظ شیخ عبد السلم بهتوی
حفظه الله تعالی.
که سلسله اسانید هر کدام از این
مشایخ در دفاتر خاص روایت ثبت؛
ومشخص می باشد.
10 9
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
زندگینامهعلیه
امام حضرت ابراهیم بازگرداند؛ شبی
مختصري از -1
می اسماعیل به او
بخاری خواب دید که محمددربن
السلم را
گوید :بخاطر دعاهایت خداوند بینائی
برگردانیدهبناست؛ پس
عبداوالله محمد
ابو به
فرزندت را
اسماعیل امام
مغیرهکهبنخداوند
نمود دید چون صبح
بردزبه جعفی ابراهیم بن بن
فرزندش را شفا داده وبینائی اش را به
بخاری ،در روز جمعه بعد از نماز ،در 13
وی باز گردانیده است.
ماه شوال سال 194هجری در بخارا(
آغاز در
کنونی)همان بخاری از
ازبکستان امام محمد
شهرهای یکی از
دنیا لذا
حدیثبهبود،
علمچشم شیفته
متدین کودکی
خانواده ای
بخارا
سنتیعلمای مکاتب
،یکی از خود را از
اسماعیل تحصیلت
گشود،پدرش
فراگیری تحصیلت پس از
زمان بود. کرد،در آن آغاز
حدیث ،
ابتدائی به حلقه ی دروس علمای حدیث
تاریخ نویسان می گویند :امام محمد
پیوست ،سپس برای تحصیل وفراگیری
بخاری در کودکی به علت بیماری نابینا
علم بیشتر به سرزمینهای دیگر مانند:
گردید؛ وطبیبان از علجش ناتوان
نیشاپور ،ری ،بلخ ،مکه ،مدینه ،بصره،
شدند ،مادرش بسیار غمگین بود
کوفه ،بغداد ،دمشق ،فلسطین و...که
وشبانه و روز دعا می کرد واز خدا می
مراکز علمی آن زمان بشمار می
خواست که بینائی فرزندش به وی
12 11
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
حاضر بخاریکه
به بغداد امامنادانی
شناسم.افراد
نمیهنگامی که
وعاماست،خاصوناتوان
جاهلزبانزد
وآوازهاوایشان
بودند ،،گفتند:
رفت
بغداد یکدیگر
ومحدثین به
ومحدثینعلما بود،اما
علما گردیدهداند،
ونمی
امامشدهمتوجهوی ی وگفتند که
حافظه کردند
گرفتند که نگاه
تصمیم
بخاری را بیازمایند ،لذا یک صد حدیث را است.
احادیث را
فرمود: نفر اولوسند کردند ومتن
بخاری به انتخاب
آنگاه امام
هر حدیث را
صحیحش یعنی متن
خواندی که ،برایم
نمودند
وارونه اولی
حدیث
کردند
بیان مخلوط
آن را دیگروسند
حدیثومتن
سنداست، چنینبا
برگزیدند، دهینفر را
احادیثش را سپس
همه وبرعکس،
واینگونه نمود،
دادند،
حدیث همین
سپس به کرد ،ده
از آنان تصحیح کدام
واصلح وبه هر
نهرانفرحدیث آن ده
احادیث وسند آنان
همه ی کدام از
متنترتیبهر
آنگاه
میرا نمود ،امام بخاری
واشتباهاتشان آخرش برای
اولنیزتا درست از
دیگر
کرد،امام
ی حضار به همهمیسؤال واز امام
سرانجام کرد،خواند،
بیان
این حدیث
انگیزش شگفتوذکاوتگفت:
پاسخ می حفظبخاری در
قدرت
شناسم،این گونه یکی پس از رانمی
اعتراف نمودند.
دیگری ده احادیثش را به پایان رساند،
وامام فقط می گفت :این حدیث را
16 15
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
امام را
بن نصر
برجسته ی
الله محمد
شاگردان
برخی 5از-ابو عبد
نماییم( :ت294:هـ)
ذکر می مروزی
نیشاپوری
عبدالله حجاج بن
بن محمد مسلم
جعفر -61ابو
(ت297:هـ)حضرمیهـ)
(ت261:
عیسی
ابن محمد بن
اسحاق عیسی
محمد بن -72ابو
ابوبکر
279هـ)
هـ). (ت311:
ترمذی (ت:
خزیمه
بن یوسفاحمد
فربری الرحمنعبدبن -83ابو
محمد
(ت)303:
نسفی نسائیمعقل -9علی
ابراهیم بن
و....علی صالح جزره (ت:
--410ابو
293هـ).
تألیفات:
20 19
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
پیامبرذکروجود
وابواب اختلف کتب
اصحاب قریش برخی
وفضیلت وتأخیر
دارد.
کرده است.
حدیثی
باب پیامبر
یک های گاهی در
وغزوه سیرت بخاری
اماماز آن
بعد
آورده،سپس
وبعد می کند وآلهذکر
وسلم مختصر
بصورتعلیه
صلی اللهرا
از آن کتاب تفسیر ذکر نموده است.
سپس به فقه برگشته وکتاب نکاح،
طلق ،ونفقه ذکر کرده ،سپس کتاب
خوراکیها ،بعد نوشیدنیها ،وبعد از آن
کتاب طب ،سپس کتاب ادب ،
واستئذان(اجازه) ذکر کرده ،سپس
کتاب نذور وکفارات ،بعد کتاب حدود
آورده ،وسپس کتاب تعبیر خواب ،وبعد
کتاب فتن ،بعد کتاب اعتصام به کتاب
وسنت ذکر نموده ودر اخیر با کتاب
توحید کتابش را به پایان رسانده است.
گفتنی است که برحسب اختلف
نسخه های صحیح بخاری ،در تقدیم
28 27
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
عسقلنی
بصورت همان حجر
حدیث را حافظ ابن
امام دیگر
در جای
احادیث
نویسد :از
می وبرخیبخاریآورد، شارح صحیح
ومطول می کامل
فقهیبخش استدللبه دو
مسائل صحیح بخاری
احادیثدررا برای
معلق
شوند :تکرا می نماید که این
میمختلف تقسیم
جاهای در
امام
وفقهامام احادیث دانش
معلقی که خودش)1نمایانگر
بخاری است.
بخاری آنها را در ابواب دیگر
احادیثی
صحیح به
کتاببخاری
همینصحیح
همچنین در
از
است ،ودر
وموصولمسندشده
صورتآورده
بصورت معلق
تعدادشان
(کهمعلق بهحدیث
استمحدثین
اصطلح آورده
میابتدای
باشد). که از 1181گویند
حدیث احادیثی می
شده حذف
ابواب بیشتر در راوی یا
معلقی که سندش ،)2یک
احادیث
باشد .دیگر به صورت موصول
ومسند نیامده است
( وتعداد آنها 160حدیث می
30 29
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
وجود
دو ضعف نیز
بخش به احتمال
وخود این وهمچنین
باشد)
دسته تقسیم می شود: دارد.
صیغه تمریض(
جزم(مانند: صیغه ی 21ـآنچه با
که با
آورده این روی)روي )
آورده،ـ که مانند:و قیل
قال
روایات
کسانی کهاین نوع روایاتکه
به آن است,
حسن صحیح یا
صحیح استشده ممکن
نسبت داده
شرط
برخی از که بر است،ـهرچند
بنابراین باشند
است وممکن
بخاری ، خودنیستند،
برشرط بخاری
آنها
شرط وی باشند. ضعیف
کمتر از ویا
احادیث نزد
معلق وممکن هستاست که هستند،
وقابل ذکر
حسنبلکه صحیح ویا
نمی آید ، دیگرانبشمار
جز اصل کتاب
اینها را برای استشهاد یا باشد.
امام بخاری
32 31
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
تألیفات:
امام مسلم خدمات شایانی برای
اسلم ،بخصوص در زمینه جمع آوری
احادیث انجام داده است ،وکتابهای
مهمی درحدیث و علوم حدیث تألیف
نموده که مهمترین آنها( :الجامع
الصحیح)« صحیح مسلم » میباشد.
کتابهای دیگرايشان عبارتند از:
1ـ کتاب العلل
2ـ کتاب السماء والکنی
36 35
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
القران الکبیر
37ـ کتاب المسند
الکبیر 84ـ کتاب الجامع
المخضرمین
لیس له إل راو واحد. التمییز
95ـ کتاب من
التابعین. طبقات
الصحابه کتاباولد
106ـ ـکتاب
عظیمیا "
را از "أخبرنا"
بلفظکتاب
نماید،آیاواین
روایت که ی
نیز بیان
یک حدیث را روایاتگروهی
برگزیند. است.واگرهزارانحدثنا "
میان
بیانکتاب
برای این هرکدام
فرماید" : اندمیمسلمامامکرده
روایت
تحدیث چه
حدیث وصیغه ی
سیصد هزار حیث میان الفاظ
صحیح را از
ام" .اند ،واین لفظ ذکر
نمودهبرده
الفاظی بکار
انتخاب
شده مثل لفظ کدام یک از راویان می
از ویژگیهای صحیح مسلم اینست که
باشد.
تمام متون وطرق حدیث را یک جا ذکر
کوشیده
جدا مختلف بشدت
مسلمابواب
امامرا در
همچنینوآنها
می نماید،
کتاب بجز
بخاری مقدمهکهیامام نمی بعد از
سازد ،چنان است کهجدا
وهمچنین دیگر از
احادیث را ومرفوع چیزاست، مسند
احادیثداده
انجام
تکرار نمی کند ،مگر به ندرت؛ مثل
برای اضافه ای که در سند یا متن
حدیث وجود داشته باشد.
همچنین از ویژگیهای دیگرش اینست
که امام مسلم در انتخاب الفاظ دقت
زیادی بخرج داده ،وسعی نموده الفاظ
راویان را ذکر نماید حتی در بیان صیغه
40 39
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
ذکر به صحیح
ننماید،ودر اسلم علمای
تابعین همچنانکه
صحابه یا اقوال
نیزاند ،به
نیاورده داشته خاصی
"معلق" کتابش توجه
احادیث بخاری
صحیح امام مسلم نیز از نظر شرح، است.
توجه امام اش
مسلم مسائلکهفقهی
وبیان است اختصار،
شایان ذکر
مشهور شرحهای
ابواب قرار صحیح.,از
تراجم نموده اند
کتاببرای ای
ویژه
کتاب:احادیث متعلق به هربراین بلکه
نداده
کردهمسلم "
است، کتاب شرح
آوری یکجافی
جمع "المعلم 1ـ
موضوع را
مازری
عنوان برایشصحیح،الله
کتاب ابوعبد
تألیف امام
اما شارحان
کتابها است.
وابواب قرار داده اند ،و بهترین
شرحکتاب
صحیح مسلم ،صحیح فی
برای المعلم
"اکمالکسیـ كه
2
الدین
محییعیاضقاضی امام مسلم"داده
تألیف وابواب قرار
نووی است.
3ـ " المنهاج فی شرح صحیح
4000
امام مسلم
تألیف بن صحیح
الحجاج" احادیث
مسلم تعداد
نووی است که باشد. محییمی
الدین هزار حدیث
کاملترین وبهترین شرح صحیح
مسلم:آید.
بشمار می
صحیح مسلم شرح
42 41
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
مسلم :مسلم"
شرح صحیحصحیح مختصر
الملهم 4ـ"
شبیر
امامامام
صحیحمشایخ ما تألیفازشیخ
علما کتاب عده ای
عثمانی.
نموده اند ،که در اینجا احمد
اختصار مسلم را
می توان به برخی از آنها اشاره نمود:
1ـ مختصر امام ابوعبد الله شرف
الدین مرسی.
2ـ مختصر امام احمد بن عمر
قرطبی ،و خود امام قرطبی این
مختصر را شرح داده وآن را "
المفهم لما أشکل من تلخیص صحیح
مسلم" نامیده است.
3ـ مختصر امام زکی الدین
عبدالعظیم منذری ،براین کتاب
توسط امام صدیق حسن خان
قنوجی شرحی بنام " السراج الوهاج
" نوشته شده است.
ندانست ،آنگاه به منزل رفت وبه جستجوی آن حدیث در کتابهایش پرداخت ،وکیسه ای از خرما نزدش گذاشته شده
بود؛ همچنان که غرق مطالعه وجستجوی حدیث بود ،خرماها را نیز یکی یکی تناول می کرد تا اینکه خرماها تمام
گردید ،وآن حدیث مورد نظر را نیز یافت ،وخوردن این خرمای بیش از اندازه سبب وفات ایشان گردید.
44 43
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد -3امام ابو داود سجستانی(سیستانی)
وفات:
امام مسلم ،عصر یک شنبه ،ماه
رجب سال 261هجری در سن 57
سالگی چشم از جهان فروبست ودر
نصرآباد نیشاپور به خاک سپرده شد.
تاریخ نویسان داستان عجیبی در باره
ی سبب وفات ایشان نوشته اند ،می
گویند :مجلس مذاکره حدیث برپا بود از
امام مسلم در باره یک حدیثی پرسیده
شد ،امام در همان مجلس آن حدیث را
46 45
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
شاگردان امام:
امام :ترمذی
شیوخ عیسی
1ـ ابو
حنبل
نسایی احمد بن
الرحمن امامعبد
21ـ ابو
معین بن ابی داود 23ـ یحیی بن
ابوبکرعبد الله
(پسرش)بن سعید
3ـ قتیبه
اسفرائینی یعقوب
شیبه عوانه
بن ابی ابو
عثمان ــ 44
بن علی لولوئی محمد
رجاء عبدعلی
الله بن ابو ــ 55
بکر بن داسه بن ابی
طیالسی محمد
ابوالولید ــ 66
بن عثمان آجری بن علی
ابراهیم مسلم بن
محمد ــ 77
بشارالدنیا
ابن ابی 88ــ ابوبکر
ابراهیم بن
العرابی
سعیدبنبنراهویه 99ــ ابو
اسحاق
بصری حسن
قعنبی علی بن
مسلمه بن بن
احمدالله
10ــ عبد
10
فریابی. سلیمانبنبنجعفر
حرب. 11ــ محمد
11
48 47
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
تألیفات:
زمینه جمع آوری داود: سنن أبى
ابوداود در امام
گردید، فراوانیرامتحمل
«السنن» زحمات
داود كتابش احادیث
امام ابو
گذاشت که
بیش بجای آوریش نامیدهزیادی از خود
است،وبرای جمع وآثار
راهسنناین ":
گرانقدرش از کتاب
عمرش را در سالآنها
مهمترین
از ده
امامگویند
دیگر می
آثار علما نمود ،باشد،
وبرخی از ابوداود" می
صرف
داود اولین فردی است که کتاب عبارتند از:
که ابو
نموده است. جمع آوری
المراسیل السنن را
کتاب 1ـ
«السنن» به محدثین
احمد اصطلحالمام
ودرمسائل 2ـ
القدرشود که برحسب اطلق می
کتابیـ کتاب
3
ابواب فقه ؛ طهارت ،نماز وزکات ...
4ـ الناسخ والمنسوخ
مرتب شده باشد.
5ـ کتاب الزهد
امام ابو داود در نامه ای که برای
است منهج وروش خود الخوارج اخبار
نوشته اهل 6ـمکه
العمال".السنن" بیان فضائل
آوری کتاب در ـجمع
را 7
نموده است.
50 49
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
شباهت ،یا
فرماید :من این به آن
رساله می وآنچه
صحیح در
احادیث امام
آوردهخدا
رسول حدیث) ـ
هزارحسنحدیث دارد ـ (
پانصد حدودنزدیکی
اجماع
نوشته ام، برترک آن
وسلم را اللهعلما
علیه وآله وحدیثی که
ام ،صلی
ام،برگزیده ،
نیاورده را
4800حدیثآنهاکتاب
میاناین
باشند در
داشتهکه از
آندر این کتابدادهدرام،
نمایم که حدیثی ذکر
کتابم قرار وهرگاهودر این
سستی وضعف شدید وجود داشته باشد،
بیان می کنم ،واحادیثی که در موردش
چیزی نگفته ام صالح می باشند.
همچنانکه گفتیم امام ابوداود کتابش
را به کتب ،وآنگاه کتب را به ابواب
تقسیم نموده است ،شمارکتابهایش 35
کتاب می باشد ،وتعداد ابوابش 1871
باب است.
52 51
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
علمه
4800عصر محدث
کتاب است که
احادیث گفتنی تمام
شمار
دو را به
آن را برخیداود
تعداد سنن ابي
كتابباشد، آلباني
حدیث می
اند،داود»
واین برمی أبی ذکرسنن
کرده «صحیح
بخش حدیث
5274
نموده
یک حدیثتقسیم
مکرر را برخیداود»
سنن أبی و«ضعیف
این که گردد به
است .وبرخی دیگر دو حدیث یا بیشترحدیث
بشمار می آورند.
شرح سنن ابی داود:
شرحهای زیادی برکتاب سنن ابوداود
نوشته شده است ،که مهمترین
ومشهورترین آنها:
1ـ " معالم السنن" تألیف امام
ابوسلیمان احمد بن ابراهیم خطابی.
2ـ " عون المعبود" تألیف علمه ی
محدث عظیم آبادی است.
54 53
نايي با ائمه حديث
يثآش
آشنايي با ائمه حد
نمودرا عرضه
ترمذی کتاببود
جامع ودانش مهد علم
کسی که
وفقه امام را پسندیدند.
وسعت علمکتابش را وهمگی
مطالعه نماید
ترمذی در کتاب "جامع" یا امامیابد.
در می
روایات
ملزمبهبهبهترین ترمذی فقط
کتابش را امام خود را
"سنن"
صحیحعلمااحادیثفقهی نکرده؛ بلکه
ساخته،مذاهب مرتبصحیح،
وجه
آورده ،ذکر وغریب نیز
حدیث را نیز وحسنیوضعیف
استدلل به ونحوه
بیان کردن
ومسائل برای
فواید معلل نیز
همچنین است،وروایات
کرده
وعلل نیز بیان است. جرحکرده
وتعدیل روایت علتش
مربوط به
است.ترمذی سعی نموده که هیچ کرده
اما امام
فقیهی
که طرف احادیثمگر این
کتابش از ذکر نکند؛
پاره راای از
حدیثی
باشد ،ونزد
مانند نمودهحدیث, عمل
وناقدین فقهاازبه آن
حفاظ بعضیاز
انتقاد شدیدباشد .
احتجاجمورد علما قابل
جوزی وغیره ابن
قرار گرفته ،تا جای که حدود 30تا را
موضوع دانسته اند ،اما امام جلل
الدین سیوطی مجدد ومحدث قرن نهم
هجری بشدت از آنها دفاع نموده
است ،وقابل ذکر است که اکثر این
احادیث در باب فضایل می باشد،
64 63
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
شاگردان:
محدث وامام عصر خود امام:
نسائیشیوخ
امام
کسب بیشماری از وی
سیستانی وافراد
امام ابو داود بود 1،ـ
از آنها را عیسیبرخی
ترمذی اند ،که
نمودهابو
دانشـ امام
2
ذکر می نماییم:
3ـ ابراهیم بن یعقوب جوزجانی
1ـ امام ابو القاسم طبرانی
4ـ اسحاق بن راهویه
2ـ امام ابو جعفر طحاوی
5ـ اسحاق بن ابراهیم
3ـ ابراهیم بن محمد بن سنان
6ـ حارث بن مسکین
4ـ ابوبکر احمد بن اسحاق ابن سنی
7ـ علی بن خشرم
5ـ ابو بشر دولبی
8ـ علی بن حجر
6ـ ابو جعفراحمد بن محمد نحاس
9ـ قتیبه بن سعید
نحوی
10ـ محمد بن بشار
7ـ ابو علی نیشاپوری
8ـ حسن بن خضر اسیوطی
66 65
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
والمتروکین
اندلسی ضعفاءبن معاویه
49ـ محمد
الصحابه
هارون بن شعیب. 105ـ ـفضائل
محمد بن
6ـ مناسک الحج.
تألیفات:
نسائی:
کتابهای گرانبهای را از سنننسائی
امام
مهمترین
کهاز تألیف
استکه گذاشته
هنگامی نساییبجای
خودامام
(صغری)
یافت، الکبری"سنن
فراغت المجتبی " یا "
کتاب" "السنن
آنها
باشد.
شهر رمله اهداء نمود، نسائیبهمی
امیر آن را
امام:آنچه در این کتاب
دیگرتمام
پرسید :آیا
امیرکتابهای
کبری می باشد؟ امام
سننصحیح وجودـدارد
1
گفت :درآن صحیح وحسن وآنچه که به
2ـ خصائص امیر المومنین علی
این دو نزیک است وجود دارد.امیر
3ـ کتاب الکنی
افزود :احادیث صحیح را از غیر صحیح
برایم مشخص کن .آنگاه امام نسایی
کتاب« السنن الصغری» را تألیف نمود
وآن را « المجتبی » نامید.
68 67
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
انتخابحدود ده
احادیث این شود.تقریبا یافت می
نسایی در آن امام
انتقاد جوزیوبامورد
کنجکاوی نموده،دقتابن
طرف حدیث از
بسیار کتاب
جاییراکه
تا آنها
سیوطی شدیدکه امام
نوشته است, گرفته ، قرار
واحتیاط
است .معتقدند که رتبه یدادهاز علما
پاسخای
عده
باشد،
می کتاب
صحیحین نیز بعد از
الدین آلبانی ناصرنسایی
محدث سنن
در خیلی کم
وضعیف ضعیف ،
صحیح آحادیثبخش
نساییکهرا به دو
چون
تقسیم نموده است.
رمله
برخی از ،ولیکه در
میتوانیم نشدهاستدرست این
نوشته
نماییم:است.
ذکر نموده
وفات(فسطین) را
شروح آن
1ـ زهر الربی علی المجتبی تألیف
امام جلل الدین سیوطی
2ـ تعلیقات وشرح سندی ،تألیف
علمه ابوالحسن محمد بن عبد
الهادی سندی (متوفای1138 :هـ)
3ـ تعلیقات السلفیه تألیف شیخ
مشایخ ما علمه ابوعطا الله محمد
حنيف فوجیانی (متوفای 1409:هـ)
وفات:
قزوینیسالگی
ماجه 88یا 89
ابندر سن امامامام
نسائی -6
در سال 303هجری در مکه در
گذشت ،اما امام ذهبی می گوید:
72 71
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
روحعبد الرحیم
بن بن عبد احمد
الرحمن أبوالطيب
3ـ 9ـ
البغدادى
دحیم
زهری.بن
بن محمد ابواحمد
مصعب عمرو
4ـ أبو 10ـ
حكيم المديني
5ـ سليمان بن يزيد الفامي.
شاگردان امام:
تأليفات:أبو الحسن على بن ابراهيم
1ـ
ماجه در تفسیر ،تاریخ
القطان
امام ابن
البهرىعيسىکه
تألیف کرد کتابهای را
محمد بن وحدیث 2ـ
عبارتند از:
1ـ سنن ابن ماجه
2ـ تفسیر القران الکریم
3ـ کتاب التاریخ
76 75
نايي با ائمه حديث
آشيثآشنايي با ائمه حد
النبلء می
بدست ما کتاباعلم
ایشان که مهمترینسیر
امام ذهبی در
گوید :رسیده کتاب«السنن» می باشد که
بشمار
حدیث1500 دارای از32کتب
کتاب ،و ششمین کتاب
کتاب سنن
آید.حدیث می باشد. می
4000 باب ،و
گفتنی است که تعداد احادیث
برحسب شمارش وچاپ تحقیق شده
4341
ماجه: عبدالباقی
سنن ابن کتابفؤاد
توسط محمد
سنن برترتیب ابواب فقهیباشد.
حدیث میکتاب
احادیث ماجه
شاملامام ابن شده ماجه
است؛ اما امام ابن سنن
نوشته
برخیابوابی
طهارت، (ونیز وضعیف
ابواب حسن آغاز
صحیح،پیش از
باشد .نخست از
نموده کهذکر می
وموضوع )
منکر مقدمه
روایاتبعنوان
صلی اللهاللهغیر رسول
روایات وجود سنت
برخی از باب اتباع
بخاطر
احادیثی کرده،هروبعد
روایتی شروعاست: اماموسلم
مزی گفته صحیح،علیه
وجوبسنت،بقیه
وحجیت ،که
آورده باشداهمیت
بارهماجه
درابن
که امام
آورده است.
باشند؛ضعیف آننکرده
ذکرخمسهبه
کتب عمل
است .ولی امام حافظ ابن حجر
عسقلنی تعقیب بر این رای می گوید:
78 77
آشنا يي با ائمهآش نايي ب ا ائمه
ح ديث حديث
بزودى منتشر مى شود :این کلم امام مزی قابل پذیرفتن نیست
شفابخشماجه احادیث بسیاری
دارویامام ابن
سياه دانهزیرا که
را به تنهای (متفرد از خمسه) ذکرکرده،
کهتأليف
صحیح می باشد.
دکتر حسين تاجی گله داری
حافظ شهاب الدین بوصیری (متوفی
840هـ) کتابی را بنام « مصباح الزجاجه
زمزم آب شفابخش
فی زوائد ابن ماجه» تألیف نموده که
تأليفتمام آن احادیثی که ابن ماجه از
در آن
دکتر حسين تاجی گله داری
بقیه کتب خمسه متفرد شده آورده
است ودر باره هر کدام از آن روایات از
لحاظ صحیح یا حسن ویا ضعیف بودنش
سخن گفته است.
همچنین علمه محدث عصر محمد
ناصر الدین آلبانی کتاب سنن ابن ماجه
را به دو بخش صحیح ابن ماجه ،
وضعیف ابن ماجه تقسیم نموده است.