Professional Documents
Culture Documents
com
Lời nói đầu.
Nhằm đáp ứng chương trình học và thi trắc nghiệm môn hóa
.Chúng tôi viết chuyên đề các phương pháp giải nhanh các bài
tập hóa học, đưa ra một số các cách giải sai nhằm giúp các em
học sinh khắc sâu bài tập
Bài viết được tác giả nghiên cứu kỉ rất nhiều tài liệu và được biên
soạn lại theo ý của tác giả.
Trong bài viết này tác giả có sử dụng một số t ư liệu của bạn Lê
Phạm Thành, Vũ khắc Ngọc, Cao Thị Thiên An, và một số bài báo
của tác giả khác trên tạp chí hóa học và ứng dụng, cộng với sự
sáng tạo của tác giả.
“Phương pháp không t ự nhiên sinh ra và không t ự nhiên mất đi
mà nó được thừa hưởng từ của người này sang sự sáng tạo của
người khác”
a
n Ca (OH) 2 a
CO2
a n2 2a
n CaCO3 x
n1
n CO2 lµ n1vµ n 2
2. D¹ng 2: Muèi Al 3+ t¸c dông víi dung dÞch kiÒm thu ®îc kÕt tña:
+ §iÒu kiÖn: TÝnh n OH biÕt n Al3 vµ n Al(OH)3 :
x n Al(OH)3
a A a n Al3
x x1 , x 2 n OH
OH-
3a x2 4a
3. D¹ng 3: Muèi AlO 2 t¸c dông víi dung dÞch axit thu ®îc kÕt tña:
Al(OH) 3 3H Al 3 3H 2O (2)
AlO 2 4H Al 3 3H 2O (3)
+ C¸ch vÏ: Tõ trôc x chän hai ®iÓm a vµ 4a, tõ trôc y chän mét ®iÓm a. T¹i ®iÓm a cña trôc
x vµ a cña trôc y kÎ vu«ng gãc vµ chóng giao nhau t¹i ®iÓm A. Tõ A nèi víi to¹ ®é O vµ 4a
ta ®îc tam gi¸c. Víi sè mol kÕt tña tõ trôc y c¾t tam gi¸c ë mét hoÆc hai ®iÓm t¹i ®ã kÎ
vu«ng gãc víi trôc x ta ®îc sè mol H +
Al(OH)3
n Al(OH) x
A
a 3
x n AlO2 a
H+
n H x 1, x 2
x1 x2 4a
+ KÕt luËn: Ph¬ng ph¸p ®å thÞ sÏ gióp gi¶i c¸c bµi to¸n tr¾c nghiÖm nhanh h¬n vµ kh«ng
mÊt nhiÒu thêi gian trong viÖc gi¶i c¸c d¹ng bµi to¸n nµ y.
II. Bµi tËp ¸p dông:
Bµi 1: (TN - 2007). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt SO 2 (ë ®ktc) vµo dung dÞch chøa 16 gam
NaOH thu ®îc dung dÞch X. Khèi lîng muèi tan thu ®îc trong dung dÞch X lµ:
A: 18,9 B: 25,2 C: 23 D: 20,8
Bµi gi¶i:
+ C¸ch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ
NaSO3
Tõ ®å thÞ:
m Na 2SO3 0, 2.126 25, 2gam B ®óng
0,4
n SO2
0,2 0,4 0,8
n NaOH
+ C¸ch 2: Th«ng thêng: 2 t¹o muèi Na 2SO3
n SO2
Bµi 2: (§H - KB - 2007). Cho 200ml dung dÞch AlCl 3 1,5M t¸c dông víi V lÝt dung dÞch
NaOH 0,5M, lîng kÕt tña thu ®îc lµ 15,6 gam, gi¸ trÞ lín nhÊt cña V lÝt lµ:
A: 1,2 B: 1,8 C:2 D: 2,4
Bµi gi¶i:
+ C¸ch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:
n AlCl3 n Al3 0, 2.1,5 0,3, mol
15,6
n Al(OH)3 0, 2mol
78
0,6
n Al(OH)3
n NaOH 0,6mol V 1, 2lit
0,5
n 1mol V
1
2lit
NaOH
0,5
0,3 Al3+
0,2
n OH-
0,3 0,6 0,9 1 1,2
gi¸ trÞ lín nhÊt lµ 2 lÝt C ®óng.
+ C¸ch 2: Gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p th«ng thêng .
Bµi 3: (§H - KA - 2007). HÊp thô hoµn toµn 2,688 lÝt CO 2 (®ktc) vµo 2,5 lÝt dung dÞch
Ba(OH)2 nång ®é a mol/l thu ®îc 15,76 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña a lµ:
A: 0,032 B: 0,06 C: 0,04 D: 0,048
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:
n BaCO3
2,688
n CO2 0,12mol
2,5 a 22, 4
Al3+ 15,76
0,08 n BaCO3 0,08mol
197
n CO2
O 0,08 2,5a 1,2 5a
0,1
n Ba (OH) 2 2,5amol 0,1mol a 0,04mol / lit
2,5
C ®óng
+ C¸ch 2: Gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p th«ng thêng:
2,688 15,76
n CO 2 0,12mol; n BaCO 2 0,08mol
22, 4 197
0,1
C M Ba (OH ) 0,04M C ®óng
2
2,5
Bµi 4: (§H - KA - 2008). Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2M vµo dung dÞch chøa 0,1mol
Al2(SO4)3 vµ 0,1mol H 2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn, thu ®îc 7,8 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ
lín nhÊt cña V ®Ó thu ®îc lîng kÕt tña trªn lµ:
A: 0,05 B: 0,25 C: 0,35 D: 0,45
Bµi gi¶i:
Bµi 5: (§H - KA - 2008). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO 2 (ë ®ktc) vµo 500ml dung
dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH) 2 0,2M, sinh ra m gam kÕt tña, gi¸ trÞ cña m
gam lµ:
A: 11,82 B: 9,85 C: 17,73 D: 19,70
Bµi gi¶i:
+ C¸ch 1: n CO2 0, 2mol; n NaOH 0,5.0,1 0,05mol; n Ba (OH)2 0,5.0, 2 0,1mol
B ®óng
0,025
n OH-
O 0,1 0,175 0,2
x 0,15(HCO 3 )
2
y 0,05(CO 3 )
Ph¬ng tr×nh t¹o kÕt tña lµ:
Ba 2 CO 23 BaCO 3 m BaCO 3 0,05.197 9,85gam
B ®óng
0,05 0,05
Bµi 6: Cho V lÝt CO 2 (®ktc) hÊp thô hÕt vµo 200ml dung dÞch Ca(OH) 2 2M, kÕt thóc ph¶n
øng thu ®îc 20 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:
A: 4,48 B: 13,44 C: 2,24 hoÆc 6,72 D: 4,48 hoÆc 13,44
Bµi gi¶i:
20
Ta cã: n Ca (OH) 2 0, 4mol; n CaCO3 0, 2mol
100
+ C¸ch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ
n CaCO3
VCO2 0, 2.22, 4 4, 48lit
0,4 CO2
V 0,6.22, 4 13, 44lit
0,2
n CO2
=> D ®óng
0,2 0,4 0,6 0,8
0,07
VCO2 0,04.22, 4 0,896lit
VCO2 0,1.22, 4 2, 24lit
n CO2
=> C ®óng. 0,04 0,07 0,1 0,14
+ C¸ch 2: - TH1: ChØ t¹o muèi CaCO 3 nªn xÉy ra ph¶n øng:
CO2 + Ca(OH) 2 CaCO3 + H2O
n CO2 n CaCO3 0,04mol; VCO2 0,04.22, 4 0,896 lÝt
+ TH2: T¹o hai muèi CaCO 3 vµ Ca(HCO 3)2 nªn xÉy ra ph¶n øng:
CO2 + Ca(OH) 2 CaCO3 + H2O (1)
0,04 0,04 0,04mol
0,06
C M.NaOH 1,2M B ®óng
0,05
+ C¸ch 2: - TH1: OH- thiÕu nªn xÉy ra ph¶n øng: Al 3+ + 3OH- Al(OH)3
1,56
n Al(OH)3 0,02mol; n NaOH n OH 3n Al(OH)3 0,06mol
78
0,06
C M NaOH 1, 2M B ®óng
0,05
- TH2: OH- d hoµ tan mét phÇn kÕt tña nªn x Éy ra ph¶n øng:
Al3+ + 3OH- Al(OH)3 (1)
0,02 0,06 0,02
Bµi 9: Cho 200ml dung dÞch KOH vµo 200ml dung dÞch AlCl 3 1M thu ®îc 7,8gam kÕt
tña keo. Nång ®é M cña dung dÞch KOH lµ:
A: 1,5 vµ 3,5 B: 1,5 vµ 2,5 C: 2,5 vµ 3,5 D: 2,5 vµ 4,5
Bµi gi¶i:
+ C¸ch 1: ¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ
7,8
n AlCl3 0, 2mol; n Al(OH)3 0,1mol
78
n Al(OH)3
0,2
n OH-
0,4
0,2
n H+
0, 2
n H 0, 2mol C M HCl 0, 2 1M
C ®óng
n 1mol C 1
H M HCl 5M
0, 2
Bµi 11: Cho 200ml dung dÞch H 2SO4 vµo 400ml dung dÞch NaAlO2 1M thu ®îc 7,8 gam
kÕt tña. Nång ®é M cña dung dÞch H 2SO4 lµ:
A: 0,125 vµ 1,625 B: 0,5 vµ 6,5 C: 0,25 vµ 0,5 D: 0,25 vµ 3,25
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ:
7,8
n NaAlO 2 0, 4mol; n Al(OH)3 0,1mol
78
Al(OH)3
0,4
n H+
0,1
Design and coppyright by Master NGUYEN 1,3
0,4 1,6
AI NHAN Tel 0989848791
Welcome to http://www.trithucbonphuong.com
1 0,1 0,05
n H 2SO4 2 H 2 0,05mol C M 0, 2 0, 25M
D ®óng
n 1 1,3 0,65
H 2SO4 2 H 2 0,65mol C M 0, 2 3, 25M
Bµi 12: Sôc V lÝt khÝ CO 2 vµo 150ml dung dÞch Ba(OH) 2 1M. Sau ph¶n øng thu ®îc
19,7 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V lÝt lµ:
A: 3,36 hoÆc 4,48 B: 2,24 hoÆc 3,36 C: 2,24 hoÆc 4,48 D: 3,36 hoÆc 6,72
Bµi gi¶i:
19,7
n Ba (OH) 2 0,15mol; n BaCO3 0,1mol
197
¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ ta cã:
Tõ ®å thÞ ®Ó thu ®îc n CaCO3 0,1mol
n BaCO3
th× sè mol CO 2 sÏ cã hai gi¸ trÞ
0,15 n CO2 0,1mol hoÆc n CO2 0, 2mol
0,1
n CO2
+ NÕu n CO2 0,15 hoÆc 0,3 VCO2 = 3,36 hoÆc 6,72 D sai
+ NÕu n CO2 0,15 hoÆc 0,2 VCO2 = 3,36 hoÆc 4,48 A sai
Bµi 13: HÊp thô hoµn toµn V lÝt khÝ CO 2 (®ktc) vµo 2 lÝt dung dÞch Ca(OH) 2 0,01M th×
®îc 1gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña V lÝt lµ:
A. 0,224 hoÆc 0,448 B. 0,448 hoÆc 0,672 C. 0,448 hoÆc 1,792 C. 0,224 hoÆc 0,672
Bµi gi¶i:
1
n Ca (OH) 2 2 0,01 0,02mol; n CaCO3 0,01mol
100
0,01
n CO2
0,01 0,02 0,03 0,04 VCO2 0,01.22, 4 0, 224l
D ®óng
VCO2 0,03.22, 4 0,672l
Chó ý: + NÕu n CO2 0,01 hoÆc 0,02 V = 0,224 hoÆc 0,448 lÝt A sai
+ NÕu n CO2 0,02 hoÆc 0,03 V = 0,448 hoÆc 0,672 lÝt B sai
+ NÕu n CO2 0,02 hoÆc 0,04 V = 0,448 hoÆc 1,792 lÝt C sai
Bµi 14: §èt ch¸y hoµn toµn 1,6 gam bét lu huúnh råi ch o s¶n phÈm ch¸y sôc hoµn toµn
vµo 200ml dung dÞch Ba(OH) 2 0,5M. Khèi lîng gam kÕt tña thu ®îc lµ:
A: 21,70 B: 43,40 C: 10,85 D: 32,55
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p ®å thÞ: S + O 2 = SO2
1,6
n SO2 n S 0,05mol; n Ba (OH)2 0, 2.0,5 0,1mol
32
n BaCO3 Tõ ®å thÞ sè mol SO 2 = 0,05
n BaO3 0,05mol
0,1 m BaSO3 0,05.217 10,85gam
0,5 C ®óng
n SO2
O 0,5 0,1 0,15 0,2
Bµi 15: Sôc 4,48 lÝt khÝ (®ktc) gåm CO 2 vµ N2 vµo b×nh chøa 0,08mol níc v«i trong thu
®îc 6gam kÕt tña. PhÇn tr¨m thÓ tÝch khÝ CO 2 trong hçn hîp ®Çu cã thÓ lµ:
A: 30% hoÆc 40% B: 30% hoÆc 50% C: 40% hoÆc 50% D: 20% hoÆc 60%
Bµi gi¶i:
0,06
n
CO2 0,06mol %VCO 2 .100 30%
0, 2
B ®óng
n 0,1
CO2 0,1mol %VCO 2 0, 2 .100 50%
0,1
%VCO2 .100 50% B ®óng
0, 2
Chó ý:
+ NÕu n CO2 0,06 hoÆc 0,08mol %VCO2 30% hoÆc 40% A sai
+ NÕu n CO2 0,08 hoÆc 0,1mol %VCO2 40% hoÆc 50% C sai
8, 4 0,1.x x 6
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè s¾t: n Fe
56 3x 2y y 7
0,1
VËy c«ng thøc quy ®æi lµ: Fe6O7 (M = 448) vµ n Fe6O7 0,025mol
3.6 2.7
mX = 0,025 . 448 = 11,2g A ®óng
NhËn xÐt: Quy ®æi hçn hîp gåm Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 vÒ hçn hîp hai chÊt FeO, Fe 2O3
lµ ®¬n gi¶n nhÊt.
C¸ch 2: Quy hçn hîp X vÒ hçn hîp 2 chÊt FeO vµ Fe 2O3 ta cã:
FeO + 4HNO 3 Fe(NO 3 ) 3 + NO 2 + 2H 2O (3)
0,2 0,2 0,2
Fe 2 O3 + 6HNO3 2Fe(NO3 )3 +3H 2 O (4)
0,2mol 0,4mol
145, 2
n Fe( NO3 )3 0, 6mol , mX = 0,2 (72 + 160) = 46,4gam C ®óng
242
Chó ý: + NÕu tõ (4) kh«ng c©n b»ng n Fe2O3 0, 4mol
Bµi gi¶i:
Quy ®æi hçn hîp X vÒ hçn hîp hai chÊt FeO vµ Fe 2O3 víi sè mol lµ x, y
0
Ta cã: FeO H 2
t
Fe H 2O (1)
x x x
x 3y 0, 05 x 0, 02mol
Tõ (1) vµ (2) ta cã:
72x 160y 3, 04 y 0, 01mol
Chó ý: NÕu (3) kh«ng c©n b»ng: VSO2 = 0,02 22,4 = 0,448 lÝt = 448ml D sai
VÝ dô 8: Nung m gam bét s¾t trong oxi thu ®ù¬c 3 gam hh chÊt r¾n X. Hoµ tan hÕt hçn
hîp X trong dung dÞch HNO 3 d tho¸t ra 0.56 lÝt NO (® ktc) lµ s¶n phÈm khö duy nhÊt.
Gi¸ trÞ m lµ:
A. 2.52 gam B. 1.96 gam. C. 3.36 gam. D. 2.10 gam.
Bµi gi¶i:
C¸ch 1: Quy hçn hîp chÊt r¾n X vÒ hai chÊt Fe, Fe 2O3
Fe + 4HNO 3 Fe(NO3)3 + NO + 2H 2O
0,025mol 0,025mol
0, 56
n NO 0, 025mol
22, 4
1, 6
m Fe2O3 = 3 - 0,025 .56 = 1,6gam n Fe(trong Fe 2O3 ) 0, 02mol
160
mFe = 56(0,025 + 0,02) = 2,52 gam A ®óng
1, 6
Chó ý: NÕu n Fe(trong Fe2O3 ) 0, 01mol mFe = 56.(0,035) = 1,96g B sai
160
C¸ch 2: Quy hçn hîp chÊt r¾n X vÒ hai chÊt FeO, Fe 2O3
3FeO + 10HNO 3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O
3.0,025 0,025
5, 4
mFeO = 3.0,025 . 72 = 5,4g n Fe(FeO) 0, 075mol
72
m Fe2O3 = 3 - 5,4 = -2,4g
1, 344
n NO 0, 06mol;
22, 4
Tõ (1) mFe = 56 . 0,06 = 3,36 g m Fe2O3 11, 36 3, 36 8g
8
n Fe2O3 0, 05mol mX = 242 (0,06 + 0,1) = 38,72g D ®óng
160
C¸ch 2: Quy hçn hîp vÒ hai chÊt: FeO, Fe 2O3
3FeO + 10HNO 3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O
0,18 0,18mol 0,06
Fe2O3 2Fe(NO3)3
-0,01 -0,02
mFeO = 12,96g; m Fe2O3 1, 6g
11, 36 0, 06.3 x 16
n FexO y 150x = 160y
56x 16y 3x 2y y 15
3.16.0, 06
m Fe( NO3 )3 .242 38, 72g D ®óng
3.16 2.15
VÝ dô10: Hỗn hợp X gåm Fe, FeO, Fe 2O3 và Fe 3O4 víi sè mol mçi chÊt lµ 0.1 mol hoµ
tan hÕt vµo dung dÞch Y gåm ( HCl, H 2SO4 lo·ng) d thu ®îc dung dÞch Z. Nhá tõ tõ
dung dÞch Cu(NO3)2 1M vµo dung dÞch Z cho tíi khi ngõng tho¸t khÝ NO. ThÓ tÝch
dung dÞch Cu(NO3)2 cÇn dïng vµ thÓ tÝch khÝ tho¸t ra ë ®ktc thuéc ph¬ng ¸n nµo?
A. 50 ml vµ 6.72 lÝt B. 100 ml vµ 2.24 lÝt. C. 50 ml vµ 2.24 lÝt D. 100 ml vµ 6.72 lÝt.
Bµi gi¶i:
Quy hçn hîp 0,1 mol Fe2O3 vµ 0,1 mol FeO thµnh 0,1 mol Fe3O4
Hçn hîp X gåm: Fe 3O4 mol: Fe(0,2mol) + dung dÞch Y
Fe3O4 + 8H+ Fe2+ + 2Fe3+ + 4H2O (1)
0,2mol 0,2 0,4mol
1
VNO = 0,1 22,4 = 2,24 lÝt; n Cu( NO3 ) 2 n 0, 05mol
2 NO3
0, 05
n d 2Cu( NO 0, 05 lÝt (hay 50ml) C ®óng
3)2 1
Chó ý: + NÕu n Cu ( NO3 ) 2 n NO 0,1mol VCu ( NO3 ) 2 100ml B sai
3
+ Tõ (4) nÕu kh«ng cÇn b»ng: V NO = 0,3 22,4 = 6,72 lÝt A sai
Cu - 2e Cu2+
y 2y y
Fe - 3e Fe3+
z 3z z
3m 11,8 m
0, 3 m = 9,94 gam B ®óng
56 8
Bµi 2: Hoµ tan hoµn toµn 17.4 gam hçn hîp 3 kim lo¹ i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl
thÊy tho¸t ra 13.44 lÝt khÝ, nÕu cho 34.8 gam hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4
d, läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d,
thu ®îc V lÝt khÝ NO 2 ®ktc. Gi¸ trÞ V lµ:
A. 11.2 lit B. 22.4 lÝt C. 53.76 lÝt D. 26.88 lÝt.
Bµi gi¶i:
Al, Fe, Mg nhêng e, sè mol e nµy chÝnh b»ng sè mol e Cu nhêng khi tham gia
ph¶n øng víi HNO 3 sè mol e mµ H + nhËn còng chÝnh lµ sè mol e mµ HNO3 nhËn.
2H+ + 2e H2
13,44
1,2mol 0,6mol
22,4
17,4 gam hçn hîp H + nhËn 1,2mol e.
VËy 34,8gam sè mol mµ H + nhËn lµ: 2,4 mol
17,4g hçn hîp n H 1,2
N+5 + 1e NO2
2H+ - 2.1e H2
0,16 0,08 m KLP2 m oxit m oxi 2,84 0,04.32 1,56g
Ph©n tÝch: NÕu m KLP2 2,84 0,04 x16 2,2g m = 4,4g B ®óng
Bµi 5: : Chia 44 gam hçn hîp gåm Fe vµ kim lo¹i M cã ho¸ trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn
b»ng nhau.
- P1 tan hÕt trong 2 lÝt dung dich HCl t¹o ra 14.56 lÝt H 2 ®ktc.
- P2 tan hoµn toµn trong dung dich HNO 3 lo·ng nãng thÊy tho¸t ra 11.2 lÝt khÝ NO duy
nhÊt ë ®ktc.
1. Nång ®é mol cña dung dich HCl lµ:
A. 0.45 M B. 0.25 M C. 0.55 M D. 0.65 M.
2. Khèi lîng hçn hîp muèi clorua khan thu ®îc khi c« c¹n dung d ịch sau p ë P1 lµ:
A. 65.54 gam B. 68.15 gam C. 55.64 gam D. 54.65 gam.
M - ae Ma+
y ay
2H+ + 2e H2
1,3 0,65
Fe 3e Fe 3
x 3x
2x ay 1,3 x 0,2
M - ae Ma+
3x ay 1,5 ay 0,9
N+5 + 3e N+2 (NO)
1,5 0,5
0,2.56
nFe = 0,2 %m Fe .100% 50,91% D ®óng
22
d) mM = 22 - 0,2 . 56 = 10,8g
0,9 m 10,8.a
nM y ; M 12a
a n 0,9
VËy a = 2; M = 24(Mg) lµ phï hîp
Bµi 6: Cho tan hoµn toµn 3.6 gam hçn hîp gåm Fe vµ Mg trong dung dÞch HNO 3 2M
lo·ng nãng thu ®îc dung dÞch D, 0.04 mol khÝ NO vµ 0.01 mol NO 2 . Cho dung dÞch D
t¸c dông víi NaOH lÊy d, läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi thu ®îc m gam
chÊt r¾n.
1. Gi¸ trÞ m lµ
A. 2.6 gam B. 3.6 gam C. 5.2 gam D. 7.8 gam.
2. ThÓ tÝch HNO 3 ®· ph¶n øng lµ:
m 14
Ta cã: 0,3 m 16,4g A ®óng
8
Bµi 8: Cho tan hoµn toµn 58 gam hçn hîp A gåm Fe, Cu, Ag trong dung dÞch HNO 3 2M
lo·ng nãng thu ®îc dung dich B vµ 0.15 mol khÝ NO vµ 0.05 mol NO 2 . C« c¹n dung
dich B khèi lîng muèi khan thu ®îc lµ:
A. 120.4 gam B. 89.8 gam C. 116.9 gam D. kÕt qu¶ kh¸c.
Bµi gi¶i:
NÕu chØ dïng ph¬ng ph¸p b¶o toµn e th«ng thêng, ta còng chØ lËp ®îc 2 ph¬ng
tr×nh 3 Èn sè vµ sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc gi¶i. §Ó tÝnh khèi lîng muèi NO3 trong bµi
to¸n trªn ta cã c«ng thøc n NO (trong muèi) = a. n X.
3
+ NÕu (3) c©n b»ng mµ (2) kh«ng c©n b»ng: n HNO3 n H 0,7mol A sai
Bµi 13: Hoµ tan hoµn toµn 11,2g Fe trong dung dÞch HNO 3 d, thu ®îc A vµ 6,72 lÝt hçn
hîp khÝ X gåm NO vµ mét khÝ X víi tØ lÖ thÓ tÝch lµ 1: 1. KhÝ X cã c«ng thøc lµ:
A: NO2 B: N2 C: N2O D: N2O3
Bµi gi¶i:
6,72 11,2
n h 2 khÝ 0,3mol n Fe 0,2mol
22,4 56
- Qu¸ tr×nh oxi ho¸: Fe - 3e Fe3+ (1)
0,2 0,6 0,2
NO3 3e 4H 2H 2 O NO
- Qu¸ tr×nh khö: (2)
0,15 0,45 0,6 0,15
NO3 N 5 3e N 2 (NO)
x 3x x
0,1 0,1
x VNO2 .22,4 =>sai
3 3
+ Häc sinh B lµm:
Cu - 2e Cu 2+
x 2x x
2x 0,24 x 0,12 (kh«ng tho¶ m·n)
N 5 3e N 2 (NO)
0,05 0,1 0,08
v× nCu = 0,05mol
+ Häc sinh C lµm:
n H (H SO ) 0,02mol 4
2 4
+ Häc sinh E nhËn xÐt: Cã thÓ Cu d hoÆc Cu ph¶n øng hÕt nªn lµm nh A
®óng.
Bµi 15: (§H- Khèi A-2008). Nung nãng m gam hçn hîp Al vµ Fe 2O3 (trong m«i trêng
kh«ng cã kh«ng khÝ) ®Õn ph¶n øng xÉy ra hoµn toµn thu ®îc h çn hîp r¾n Y, chia Y
thµnh hai phÇn b»ng nhÇn b»ng nhau:
- PhÇn 1 t¸c dông víi H 2SO4 lo·ng d sinh ra 3.08 lÝt khÝ hi®r« (®ktc).
- PhÇn 2 t¸c dông NaOH d sinh ra 0.84 lÝt khÝ hi®r« (®ktc). Gi¸ trÞ m gam lµ:
A. 22.75 B. 21.40 C. 29.40 D. 29.43 .
Bµi gi¶i:
Ph©n tÝch bµi to¸n: Tõ P 2 + NaOH d nªn Al d cßn Fe 2O3 hÕt:
Nh vËy hçn hîp Y: Fe, Al 2O3 vµ Al d
Gäi x, y, z lÇn lît lµ sè mol Al 2O3, Fe vµ Al d trong mçi phÇn:
Al 3e Al 3
z 3z z
Fe 2e Fe 2
P1: ¸p dông §LBT e: 3z + 2y = 0,275 (1)
y 2y y
2H 2e H 2
0,275 0,1375
Al 3e Al 3
z 3z z
P2: ¸p dông §LBT e: 3z + 2y = 0,075 z= 0,025M
2H 2e H 2
0,075 0,0375
Thay vµo (1) y = 0,1mol: Fe2O3 + 2Al Al2O3 + 2Fe (3)
1
Tõ (3) x n Al2O3 n Fe 0,05mol
2
m = 2.(0,05 . 102 + 56. 0,1 + 27 . 0,025)= 22,75 A ®óng
O2 + 4e 2O-2 x 0,045
Tõ (1) vµ (2)
y 4y y 0,015
Fe2+ - 1e Fe3+
0,1
0,1 0,1 0,1 ¸p dông §LBT e: 5x = 0,1 x = 0,02
5
Mn+7 + 5e Mn2+ 0,02
x 5x VKMnO 4 0,04lit 40ml B
0,5
Bµi 23:
Bµi gi¶i:
Fe 2S21 t¬ng ®¬ng víi Fe 2+. S-2. S0, V× vËy cã thÓ coi hçn hîp X gåm hai chÊt S
vµ FeS cã sè mol a vµ b ta cã:
Sè gam: X = 32a + 88b = 3,76 (I)
ChÊt khö: S0 - 6e S+6
a 6a
0,03
m Cu 64. 0,96g ; n Fe2 (SO4 )3 cßn d
2
Bµi 2:
- Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: Cl2 + 2NaBr 2BaCl + Br 2
Cl2 + 2NaI 2BaCl + I 2
- ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ta cã:
1,17
n BaBr n NaI n NaCl 0,02mol C©u B ®óng
58,5
1,17
Chó ý: - NÕu n BaBr n NaI 2n NaCl 2. 0,04mol C sai
58,5
n NaCl 1 1,17
- NÕu n BaBr n NaI . 0,01mol A sai
2 2 58,5
Bµi 3:
§Æt a, b, c lµ sè mol cña FeO, Fe 2O3, Fe3O4
145, 2
+ Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè s¾t: n Fe( NO3 )3 0,6mol
22
0,6 0, 2
(a + c) + 2 (b + c) = 0,6 b c 0, 2mol
2
m m FeO m Fe3O 4 m FeO 72a 160b 232c
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi oxi ta cã:
x + 4y + 3z = 0,05 (1)
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi s¾t ta cã:
3,04 16.0,05
x 2y 2z 0,04mol (2)
56
LÊy (1) - (2) ta cã: y + z = 0,07
Tõ ®ã ta thÕ vµo (1) hoÆc (2) x + y = 0,02
Trong c¸c oxits s¾t th× chØ cã FeO, Fe2O3 ph¶n øng víi H2SO4 ®Æc SO2
2FeO + 4 H 2SO4 Fe(SO4)3 + SO2 + 4 H2O (3)
x x/2
x y 0,02
Tõ (3) vµ (4) ta suy ra: n SO2 0,01mol
2 2
VSO2 0,01.22, 4 0, 224l 224ml B ®óng
Chó ý: NÕu kh«ng c©n b»ng (3) vµ (4) n SO2 x y 0,02 V = 448ml D sai
Bµi 8:
Bµi 9:
Bµi 10:
Khi cho hçn hîp gåm FeO, Fe 2O3, Fe3O4 t¸c dông víi HCl th× b¶n chÊt
2H+ + O2- H2O
0,26 0,13 0,13
7,68 32.0,13
- NÕu mO = 0,13 . 32 = 4,16 n Fe 0,06 … lÏ kÕt qu¶ kh¸c
56
Bµi 11:
Bµi 12:
- ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè ®èi víi nit¬ ta cã:
n N(HNO3 ) n N( NO ) n N( NO 2 NO)
3
4,16
n N(HNO3 ) 2n Cu 2. 0,13mol
64
2, 464
n N( NO 2 NO) 0,11mol
22, 4
n N(HNO3 ) n N( NO ) n ( NO 2 NO) 0,13 0,11 0, 24mol
3
0, 24
Nång ®é HNO 3: a C M(HNO3 ) 2M C ®óng
0,12
Chó ý: + NÕu n N( NO ) n Cu 0,065mol
3
0,175
n N(HNO3 ) 0,065 0,11 0,175mol a 1, 46 A sai
0,12
1 0,065
+ NÕu n N( NO ) n Cu 0,0325mol a 1,1875 Bsai
3 2 2
Bµi 17:
Bµi 18:
S¶n phÈm cña ph¬ng tr×nh nung lµ:
8
n Fe2O3 0,05mol
160
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè Fe ta cã:
n Fe 2n Fe 2O3 0,05.2 0,1mol mFe = 0,1.56 = 5,6gam
1,92 2H O 2 H 2O
nO 0,12mol :
16 8, 24 0,12
0,24
VHCl = = 0,12 lÝt = 120ml B ®óng
2
1,92
Chó ý: - NÕu n O2 0,06mol VHCl = 60ml A sai
32
1,92
- NÕu n O2 0,06mol n HCl n H n O V = 30ml D sai
32
- NÕu thÊy m 1 gam hçn hîp c¸c Kl + O 2 m2 oxit KL nO = ?
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè
Bµi 22:
Bµi 23:
Ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn, nªn: AgNO 3 Ag + NO3-
¸p dông §LBT nguyªn tè b¹c: 0,55 0,55mol
n Ag n Ag n AgNO 3 0,55mol; m Ag 0,55.108 59, 4g A ®óng
Bµi 24:
2Fe a CO 3 Fe 2 O 3 a
mol a b
¸p dông §LBT nguyªn tè s¾t
2
2Fe bS2 Fe 2 O 3b 2 2
mol
2
a = b B ®óng
Chó ý: + NÕu ¸p dông §LBT e :
Fe 2 Fe3 1e
(a b) (a b)
a + b = 5b a = 4b
S1 S4 5e
b 5b
C sai (do cha biÕt sè mol (oxi)
I. Néi dung ph¬ng ph¸p §ÞNH LUËT B¶O TOµN KHèI L¦îNG
Néi dung:
Tæng khèi lîng c¸c chÊt tham gia ph¶n øng b»ng khèi lîng s¶n phÈm. VÝ dô
trong ph¶n øng A + B C + D.
Ta cã: m A + mB = mC + mD
1. HÖ qu¶ 1:
Gäi mT lµ tæng khèi lîng c¸c chÊt tríc ph¶n øng
Gäi mC lµ tæng khèi lîng c¸c chÊt sau ph¶n øng
Dï cho ph¶n øng x¶y ra võa ®ñ hay cã chÊt d, hiÖu suÊt ph¶n øng nhá h¬n 100%
th× vÉn lu«n cã: m S = mT
2. HÖ qu¶ 2:
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng tÝnh khèi l îng hçn hîp oxÝt ban ®Çu hoÆc
khèi lîng kim lo¹i thu ®îc sau ph¶n øng.
Bµi gi¶i:
39,4
n BaCl2 n BaCO3 0,2mol
197
B sai
Bµi 2: ¸p dông ®inh luËt b¶o toµn khèi lîng:
m m (AlMg) m Cl (10,14 1,54) 0,7.35,5
1
+ NÕu n Cl n H n H 0,05 m = 10 + 35,5 .0,05 = 11,775g
2 2
A sai
80
Chó ý: + NÕu kh«ng t duy, suy luËn th×: m 11, 4. 9,12 gam B sai
100
100
+ NÕu m 11, 4. 14, 25g gam C sai
80
Bµi 5:
Mg H 2SO 4 MgSO 2 H 2
2Al 3H 2SO 4 Al 2 (SO 4 ) 4 3H 2
0,336
n SO2 n H 2SO4 n H 2 0,015mol
4 22, 4
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng:
m muèi m KL m SO 0,52 0,015.96 1,96g C ®óng
4
1 0,015
+ NÕu n SO2 n H2 0,0075mol m = 0,52 + 0,0075 . 96 = 1,24g A sai
4 2 2
+ NÕu m muèi = n Mg 2 Al3 mSO2 0,52 4.96.0,015 6,28 B sai
4
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng: m oxit m H 2SO4 m muèi m H 2O
A ®óng
0
M x O y yCO
t
xM yCO 2
Bµi 7: C¸c ph¬ng tr×nh hçn hîp:
Ca(OH) 2 CO 2 CaCO 3 H 2O
m oxit m KL m oxi
15
n O n CO n CO 2 n CaCO 3 100 0,15mol
hay kh«ng?
+ Tr¶ lêi: Kh«ng ¸p dông ®îc. V× Al 2O3 ta kh«ng dïng H 2, CO, C ®Ó khö vÒ Al
0
mµ chØ cã ®iÖn ph©n //// Al 2 O3
t
2Al 3O 2
Bµi 8:
a) Ta cã: Khi kim lo¹i t¸c dông víi oxi vµ H 2SO4 th× sè mol O 2- b»ng SO 24 hay
n O n SO2 n H 2
4
1, 24
Tõ P1 theo §LBTKL: m O m oxit m KL 0,78 0,16(g)
2
0,16
n H2 n O 0,01(mol) V = 0,01. 22,4 = 0,224 lÝt B ®óng
16
1, 24
b) m muèi m KL m SO2 0,01.96 1,58(g) A sai
4 2
Ph©n tÝch bµi to¸n: + TÝnh chÊt cña bµi to¸n lµ ph¶i biÕt khi kim lo¹i t¸c dông víi oxi vµ
H2SO4 th× sè mol O 2- b»ng sè mol SO 24 . V× 2H O 2 H 2O mµ
1
n O2 n H n H 2SO4 n SO2
2 2 4
0,16
+ NÕu tõ P1: n H 2 n O2 0,005(mol) V = 0,05. 22,4 = 0,112 lÝt
32
C ®óng
1, 24
+ T¬ng tù nh P2: m m KL m SO2 0,005.96 1,1g B sai
4 2
1, 24
m 0,02.96 2,54 C sai
2
Bµi 9: n Cl n HCl 2n H 2 0,5.2 1mol ;
Bµi 10:
Ph©n tÝch bµi to¸n: Ba kim lo¹i ®Òu t¸c dông víi ®îc víi axÝt v× kh«ng cã chÊt r¾n kh«ng
V V
tan: n Cl n HCl 2n H 2 2 (mo)
22, 4 11, 2
¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng:
V 355V
m 2 m KL m Cl m1 .35,5 m1 B ®óng
11, 2 112
Ph©n tÝch bµi to¸n: Nh vËy nªn tÝnh khèi lîng muèi th× ta ¸p dông
Mmuèi = mKL + mgèc axÝt
Bµi 11: ChÊt r¾n kh«ng tan cã khèi lîng 20gam chÝnh lµ Cu (do Cu kh«ng t¸c dông HCl)
nªn mCr + Fe + MCl- = 38,6 + 1,3 . 35,5 = 84,75 g D ®óng
+ NÕu kh«ng ph©n tÝch bµi to¸n khi:
m = mKL + mCl- = 58,6 + 1,3 . 35,5 = 104,75g A sai
+ m = m Cr + mCl- = 38,6 + 0,65 . 35,5 = 61,675g B sai
Bµi 12: §èi víi bµi nµy ¸p dông rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p: BTKL, BTNsè, BT e
1. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nh trªn ®ã cã Fe vµ S.
Ta cã: xmol - FeS vµ y mol FeS 2 0,5(x + y)mol Fe 2O3 vµ (x + 2y)mol BaSO 4
88x + 120y = 8 88x + 120y = 8
160 . 0,5(x + y) + 233 (x +2y) = 32,03 31 3 +546y = 32,03
x 0,05
y 0,03
mFeS = 88x = 88 - 0,05 = 4,4g; m FeS2 = 8-4,4 = 3,6 B ®óng
2. ¸p dông DLBT e:
D ®óng
0,03 0, 45mol x 0,3 VNO 6,72
NO 3 3e NO
3x xmol
3: n Fe3 x y 0,08 . §Ó lµm kÕt tña hÕt lîng Fe 3+ cÇn 0,24 mol OH - hay 0,12mol
Ba(OH)2, kÕt tña (x + 2y) = 0,11 mol SO 24 cÇn 0,11 mol Ba2+ hay 0,11mol Ba(OH) 2,
n Ba (OH) 2 ®· dïng = 0,11 + 0,12 = 0,23 < 0,25mol
Cßn: 0,25 - 0,23 = 0,02mol Ba(OH) 2 trung hoµ 0,04 mlol HNO 3 d
n HNO3 ( p) n NO n NO n HNO3 (d ) 0,08.3 0,3 0,04 0,58mol
3
0,58
C M(HNO3 ) 2M D ®óng
0, 29
Bµi 13:
yCO Fe x O y xFe yCo 2 (1) 8,96
; n CO 0, 4mol
y 1 x y 22, 4
2) mAl = 2,7 gam . Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè oxi ta cã:
x : y = 8 : 15 kh«ng x¸c ®Þnh ®îc
Bµi 15:
V× H2 lÊy oxi cña oxit kim lo¹i: H2 + O2-H2O nªn n O(oxit ) n H 2 n H 2O
9
n O n H 2O 0,5mol mO = 0,5 . 16 = 8g
8
¸p dông §LBTKL: m KL = moxit - moxi = 32 - 8 = 24 A ®óng
Chó ý: NÕu n O 2n H 2O 1mol mKL = 32 - 16 = 16g B sai
Bµi 16:
Fe3O 4 4CO 3Fe 4CO 2
CuO Cu Cu CO 2 n O(oxit ) n CO n CO 2 n CaCO 3 0,05mol
CO 2 Ca(OH) 2 CaCO3 H 2O
m 2Cl m CO 2 71 60 11
3
0, 672
Theo ®Ò ra th×: n CO2 0, 03mol th× khèi lîng muèi t¨ng 11. 0,03 =
22, 4
0,33gam.
VËy : m muèi clorua = 14 + 0,33 = 14,33(g) A ®óng
Chó ý: + Cã thÓ ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng nÕu dung dÞch HCl võa ®ñ.
m 2 m1
m B a. .M B a.M B m 2 m1 : aM B bM A
a.M B b.M A
A ®óng
Chó ý: §Ó lµm nhanh kÕt qu¶ chÝnh x¸c ta cÇn g hi nhí c«ng thøc tÝnh ë trªn.
Bµi 8:
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng (tù viÕt PT nÕu cha thµnh th¹o)
Cø 1mol MCl 2 1mol M(NO 3)2 vµ 2mol AgCl th× khèi lîng t¨ng:
2. 62 - 71 = 53
17, 22 53.0,12 6, 36
mµ: 0,12molAgCl th× khèi lîng t¨ng 3,18g
143, 5 2 2
mmuèi nitrat = mKL + m(t¨ng) = 5,94 + 3,18 = 9,12g B ®óng
1
+ NÕu n H 2 n 0,055mol V = 0,112 C sai
2 Cl
Bµi 15:
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng nhiÖt ph©n:
t0 M O + 2nNO A+ n O
2M (NO3)n 2 n 2 2
2
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng: Cø 2(M + 62n)g ph©n huû thµnh
M2On lµ khèi lîng chÊt r¾n gi¶m: (2M + 124n) - (2M + 16n) = 108n g
Theo bµi ta khèi lîng gi¶m: 9,4 - 4 = 5,4gam th× khèi lîng M(NO 3)2 ph©n huû lµ
5, 4
.2(M 62n) 9, 4 M = 32n
108n
n = 2 M = 64 C«ng thøc muèi: Cu(NO 3)2 C ®óng
Bµi 16:
Bµi gi¶i:
Khèi lîng cña oxit tham gia ph¶n øng víi thanh nh«m lµ:
2 1, 44
4,14 - 2,7 = 1,44 gam m Al( p) . .27 0, 06.27 1, 62g
3 16
Design and coppyright by Master NGUYEN AI NHAN Tel 0989848791
Welcome to http://www.trithucbonphuong.com
1, 62
%Al .100% 60% D ®óng
2, 7
Chó ý:
2 1, 44 1,8225
+ NÕu m Al( p) . .27 1.8225g %Al .100% 67,5%
3 16 2,7
C sai
2 1, 44 0,81
+ NÕu m Al( p) . .27 0,81g %Al .100% 30% B sai
3 16 2, 7
2, 7
+ NÕu %Al .100% 65, 21% A sai
4,14
Bµi 17:
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng: Khèi lîng chÊt r¾n gi¶m ®i 27,58%
chÝnh lµ oxi.
16y x 3
C«ng thøc oxit s¾t: Fe xOy: 27, 58 .100
56x 16y y 4
Fe3O4 B ®óng
16
Chó ý : + A: FeO: %O .100 22, 22% (kh«ng tho¶ m·n)
72
64
+ B: Fe3O4: %O .100 27, 58% (tho¶ m·n d÷ kiÖn)
232
48
+ C: Fe 2O3: %O .100 30% (kh«ng tho¶ m·n)
160
48
+ D: Fe4O3: %O .100 17, 64% (kh«ng tho¶ m·n)
272
Bµi 18:
Bµi gi¶i:
NÕu HCl kh«ng d th× ¸p dông ® Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng sang HCl d nªn ¸p
dông ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng:
PT ph¶n øng x¶y ra: ACO 3 + 2HCl ACl2 + CO2 + H2O (1)
B2(CO3)3 + 6HCl 2BCl3 + 3CO2 + 3H2O (2)
VËy khèi lîng muèi khan thu ®îc lµ: 2,81 + 2,4 = 5,21g B ®óng
+ Cã thÓ gi¶i c¸ch kh¸c nh: ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng: B¶n chÊt th×
2H+ cña axit sÏ chiÕm lÊy 1 oxi trong oxÝt kim lo¹i ®Ó t¹o H 2O
2H+ + O2- H2O n H2O n H2SO4 0, 03mol
Fe - 3e Fe 3+
0,05 0,15mol
3a = 0,15 + 0,3 a = 0,15mol
Cu - 2e Cu 2+
0,15 0,3mol
VNO = 0,15 . 22,4 = 3,36 lÝt C ®óng
- ChÊt oxi ho¸ vµ HNO 3: N5+ + 3e N2+ (NO)
3a a (a)
¸p dông cho bµi to¸n hçn hîp c¸c chÊt: cã thÓ hçn hîp nhiÒu kim lo¹i, oxit kim
lo¹i, hçn hîp c¸c muèi clorua, muèi cacbonat….
III. Bµi tËp ¸p dông:
Bµi 1:
Bµi gi¶i
§Æt c«ng thøc chung cña A, B lµ R: ph¬ng tr×nh ph¶n øng:
2R + 2H2O 2ROH + H 2
0,2 0,2mol 0,1mol
0,2
M 31(g / mol) A lµ Na (23) vµ B lµ K (39)
0,2
Chó ý: + NÕu chóng ta rót hai ph¬ng tr×nh ph¶n øng råi gi¶i hÖ nhng mÊt nhiÒu thêi
gian h¬n.
+ ChØ cã kim lo¹i kiÒm vµ kim lo¹i kiÒm thæ míi tan trong níc ë nhiÖt ®é thêng.
Bµi 2:
Hoµ tan hoµn toµn 4,68g hçn hîp muèi cacbonat cña hai kim lo¹i X vµ Y kÕ tiÕp
trong nhãm II A vµ dung dÞch HCl thu ®îc 1,12 khÝ CO 2 ë ®ktc. Hai kim lo¹i X vµ Y ®ã
lµ:
A: Be - Mg B: Mg - Ca C: Ca, Sr D: Sr - Ba
Bµi gi¶i
§Æt M lµ nguyªn tö khèi trung b×nh cña hai kim lo¹i X vµ Y:
M CO3 + 2HCl M Cl2 + H2O
0,5mol 0,5mol
1,12
n CO2 0,05mol
22,4
4,68
M CO3 93,6 M 93,6 60 33,6 ; X < M < Y
0,05
Hai kim lo¹i ®ã lµ: Mg = 24 vµ Ca = 40
Chó ý: Ngoµi ph¬ng ph¸p nµy chóng ta còng sö dông nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c còng cho
ra kÕt qu¶ chÝnh x¸c nh ph¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng, ph¬ng ph¸p b¶o toµn khèi
lîng.
Design and coppyright by Master NGUYEN AI NHAN Tel 0989848791
Welcome to http://www.trithucbonphuong.com
Bµi 3:
Hoµ tan 5,94 gam hçn hîp hai muèi Clorua cña hai kim lo¹i A vµ B (thuéc ph©n
nhãm chÝnh nhãm II) vµo níc ®îc dung dÞch X. §Ò lµm kÕt tña hÕt ion Cl trong dung
dÞch X ngêi ta cho t¸c dông víi dung dÞch AgNO 3 thu ®îc 17,22g kÕt tña. C«ng thøc
cña hai muèi Clorua lÇn lît lµ:
A: BeCl, MgCl 2 B: MgCl 2, CaCl2 C:CaCl 2, SrCl2 D: SrCl 2, BaCl2
Bµi gi¶i
§Æt RCl 2 lµ c«ng thøc chung 2 muèi:
RCl2 2AgNO3 2AgCl R(NO3 ) 2
1 1 17,22 5,94
n RCl n AgCl . 0,06mol M RCl 2 99
2
2 2 143,5 0,06
R = 99 - 71 = 28 hai kim lo¹i lµ Mg = 24 vµ Ca = 40 B ®óng
Chó ý: Ta cã thÓ ¸p dông ph¬ng ph¸p kh¸c
Bµi 4:
Cho 150mol dung dÞch AgNO 3 0,4M vµo dung dÞch chøa 4,4gam muèi natri
halogen ma cña hai nguyªn tè X vµ Y (thuéc hai chu kú liªn tiÕp) X vµ Y lÇn lît lµ :
A: Flo, Clo B: Clo, Brom C: Brom, ièt D: Clo vµ Ièt
Bµi gi¶i:
Ta cã: N X n Y n Ag NO3 0,4.0,15 0,06(mol)
4,4
Khèi lîng mol trung b×nh cña hai mu èi lµ M 73,3
0,06
M X,Y 73,3 23 50,3 hai halogen lµ Cl (35,5) vµ Brom (80)
§¸p ¸n ®óng lµ B
Bµi 5:
Mét hçn hîp kim lo¹i X, Y kÕ tiÕp thuéc nhãm I A trong níc d tho¸t ra 3,36 lÝt
khÝ hoµ tan hÕt 8,5gam hi®r« (®ktc): khèi l îng gam X vµ Y lµ:
A: 2,3 vµ 6,2 B: 4,6 vµ 3,9 C: 0,7 vµ 7,8 D: 3,6 vµ 4,9
Bµi gi¶i:
+ Gäi M lµ khèi lîng mol trung b×nh cña X, Y:
Bµi 8:
Cho 22,2 gam hçn hîp Fe Al tan hoµn toµn trong du ng dÞch HCl d thu ®îc
13,44lÝt khÝ H 2 (®ktc). Khèi lîng muèi clorua thu ®îc lµ:
A: 44,4 B: 56 C: 64,8 D: 27,9
Bµi gi¶i:
Gäi M lµ hçn hîp kim lo¹i Fe vµ Al cã ho¸ trÞ n .
Ta cã: M = x. 56 + (1 - x) 27 (1)
n = 2x + 3(1 - x) (2)
Trong ®ã x lµ sè mol Fe chøa trong 1mol hçn hîp ta cã:
M nHCl MCln H2
2
Ta cã sè mol M sè mol hi®r«
n
22,2 2 13,44 1,2
hay: .
M n 22,4 n
22,2 1,2
Thay (1) vµo (2) ta cã:
56x (1 x).27 2x 3(1 x)
x = 0,6 mol Fe vµ 0,4 mol Al
M = 0,6 . 56 + 0,4. 27 = 44,4
n = 0,6 . 2 + 0,4. 3 = 2,4
Khèi lîng hçn hîp muèi khan clorua:
m
22,2
M
M 35,5.n
22,2
44,4
(44,4 35,5.2,4)
Bµi gi¶i:
1 0,448
M H 2O MOH H 2 , n M 2n H 2 2 0,04mol
2 22,4
I. Néi dung:
1. NÕu biÓu diÔn nång ®é mol/lÝt cña H + b»ng hÖ thøc [H +] = 10-a (mol/lÝt) th× gi¸ trÞ
a ®îc xem lµ pH cña dung dÞch. Nªn pH = a - lg[H+], hay [H+] = 10-pH tõ ®ã suy ra pH.
2. NÕu biÓu diÔn nång ®é mol/lÝt cña OH b»ng hÖ thøc [ OH ] = 10-b (mol/lÝt) th×
gi¸ trÞ b ®îc xem lµ pOH cña dung dÞch. Nªn pOH = b - lg[ OH ], hay [ OH ] = 10-pOH tõ
®ã suy ra pOH.
3. - NÕu pH = 7 øng víi dung dÞch m«i trêng trung hoµ
- NÕu pH < 7 øng víi dung dÞch m«i trêng axÝt
- NÕu pH > 7 øng víi dung dÞch m«i trêng baz¬
4. TÝnh sè ion: [H +]. [ OH ] = 10-14 pH + pOH = 14
5. NÕu dung dÞch axÝt yÕu (hoÆc baz¬ yÕu) cã thÓ sÏ dùa vµo h»ng sè ph©n li axit
Ka (hoÆc h»ng sè ph©n ly baz¬ Kb) hay ®é ®iÖn ly .
C chÊt ph©n ly
C hoµ tan
6. Mèi liªn hÖ gi÷a h»ng sè ®iÖn ly K vµ ®é ®iÖn ly
VÝ dô: Mét hçn hîp AB ®iÖn ly yÕu cã nång ®é ban ®Çu lµ (mol/lÝt, ®é ®iÖn ly ).
Ph¬ng tr×nh ®iÖn ly: C - C = (1 - ).C
C.C C. 2
Suy ra: K K
) 1
II. Bµi tËp ¸p dông:
Bµi 1: (§H - KA - 2008)
Trén lÉn Vml dung dÞch NaOH 0,01M cã Vml dung dÞch HCl 0,03M ®îc 2Vml
dung dÞch Y . Dung dÞch Y cã pH lµ:
A: 1 B: 2 C: 3 D: 4
0,025
n H (Y) 0,5 0,475 0,025(mol) [H ] 0,1 10 1(mol / lit)
0,250
pH = 1 A ®óng
Bµi 3: Cho x mol NO 2 hÊp thô vµo dung dÞch chøa x mol NaOH, d ung dÞch nµy thu ®îc
cã gi¸ trÞ pH.
A: pH < 7 B: pH = 7 C: pH > 7 D: Kh«ng x¸c ®Þnh
Bµi gi¶i:
hiÖn OH lµm cho dung dÞch cã tÝnh baz¬ nªn pH > 7 C ®óng
Bµi 4: Cho 1 lÝt dung dÞch cã pH = 4, pha thªm Vml NaOH 0,01M vµo ®Ó thu ®îc dung
dÞch muèi cã pH = 7, gi¸ trÞ Vml lµ:
A: 10ml B: 40ml C: 100ml D: 30ml
Bµi gi¶i:
Dung dÞch muèi cã pH = 7 cã nghÜa lµ m«i trêng trung tÝnh
hay n H n OH 1. 10-4 = V. 0,01 V = 10 -2lÝt = 10ml A ®óng
Bµi 5: Trén 300ml dung dÞch NaOH 0,05 M cã 200ml dung dÞch H 2SO4 0,5M thu ®îc
dung dÞch X, gi¸ trÞ pH cña dung dÞch X lµ:
A: 1 B: 3 C: 2 D: 5
Bµi gi¶i:
H OH H 2O
0,015 0,015
n OH 0,3.0,05 0,015(mol)
n n H ( d ) 0,02 0,015 0,005(mol)
n H 0,2.0,05.2 0,02(mol) H
0,005
[H ] 0,01 10 2 pH 2 C ®óng
0,2 0,3
Bµi 6: pOH cña dung dÞch thu ®î c sau khi trén 40ml dung dÞch H 2SO4 0,25M víi 60ml
dung dÞch NaOH 0,5M lµ:
A: 1 B: 2 C: 13 D:14
Bµi gi¶i:
H OH H 2O n H 0,25.0,04.2 0,02(mol)
0,02 0,02(mol) n OH 0,5.0,06 0,03(mol)
0,01
[OH ] 0,1 10 1(mol / l) pOH = 1 A ®óng
0,04 0,06
Design and coppyright by Master NGUYEN AI NHAN Tel 0989848791
Welcome to http://www.trithucbonphuong.com
Bµi 7: Dung dÞch HCl cã pH = 3, sè lÇn ®Ó pha lo·ng dung dÞch ®Ó thu ®îc dung dÞch
HCl cã pH = 4 lµ:
A: 30 B: 40 C: 70 D: 10
Bµi gi¶i:
Dung dÞch HCl cã pH = [H+] = 10-4 (mol/l)
Theo c«ng thøc pha lo·ng dung dÞch: V 1. C1 = V2.C2 V1.10-3 =V2.10-4
10V1 = V2 . Nh vËy pha lo·ng dung dÞch ban ®Çu 10 lÇn D ®óng
Bµi 8: §Ó ®îc dung dÞch cã pH = 8 th× ph¶i lÊy dung dÞch axit pH = 5 vµ dung dÞch baz¬
pH = 9 theo tØ lÖ vÒ thÓ tÝch lµ:
A: 11:9 B: 8:9 C: 9:11 D:3:4
Bµi gi¶i:
Dung dÞch axit pH = 5 [H+] = 10-5 M
Dung dÞch baz¬ pH = 9 pOH = 14 - 9 = 5 [OH-] = 10-5M
Gäi V1 (lÝt), V2(lÝt) lµ thÓ tÝch dung dÞch axit vµ baz¬ cÇn lÊy:
n H 10 5 V1 (mol); n OH 10 5 V2 (mol)
Khi trén 2 dung dÞch víi nhau thu ®îc dung dÞch cã pH = 8 (m«i trêng baz¬)
pOH = 14 - 8 = 6
[OH-] (d) = 10-6M [H+] ph¶n øng hÕt
Ph¶n øng trung hoµ xÈy ra khi trén: H OH H 2O
Tríc ph¶n øng: 10-5V1….. 10-5V2
§· ph¶n øng: 10-5V1….. 10-5V1
Sau ph¶n øng: O ….. 10 -5 (V2- V1)
Do dung dÞch sau khi trén cã nång ®é [OH -] = 10-6(M)
n OH 10 6 (V 1 V2 )
[H ][NH 3 ]
NH 4
5.10 10(mol / l) thay gi¸ trÞ vµo ta cã:
[NH 4 ]
5.10 10.0,1
H 5.10 10(mol / l) pH = -lg (5.10 -10) = 9,3
0,1
D ®óng
Bµi 11: (§H - KB - 2007)
n HCl 0,05mol
n H n HCl 2.n H 2SO 4 0,035(mol)
n H 2SO4 0,015mol
H + + OH - H 2O
Khi trén x¶y ra ph¶n øng trung hoµ d¹ng r«n lµ:
0,03 0,03
0,005
n H (d) = 0,035 - 0,03 = 0,005 (mol) [H ] 0,01
0,1 0,4
[H+] = 0,01 = 10 -2 (mol/lÝt) pH = 2 B ®óng
M1..........C 1 C2 - C
m1 C 2 C
C (I)
m 2 C C1
M1..........C 1
C - C1
Trong ®ã:
+ m1 lµ khèi lîng dung dÞch cã nång ®é C 1%, m2 lµ khèi lîng dung dÞch cã nång
®é C2%
+ C% lµ nång ®é dung dÞch thu ®îc sai khi trén lÉn víi C 1 < C < C2
2. C¸c chÊt cïng nång ®é mol:
V1..........C M (1) CM(2) - CM
V1..........M1 M2 - M
V1 C 2 M
(III)
M V2 M M1
V2..........M2
M - M1
Trong ®ã:
+ V1 lµ thÓ tÝch dung dÞch cã nång ®é mol M 1
+ V2 lµ thÓ tÝch dung dÞch cã nång ®é mol M 2
+ M lµ khèi lîng mol trung b×nh thu ®îc sau khi trén lÉn víi M 1< M <M2
4. Chó ý:
§Ó vËn dông tèt ph¬ng ph¸p ®êng chÐo th× cÇn nhí c«ng thøc (I), (II), (III) ®Ó ¸p
dông nh÷ng bµi to¸n cô thÓ:
+ ChÊt r¾n coi nh dung dÞch cã C = 100%
+ Dung m«i coi nh dung dÞch cã C = 0%
+ Khèi lîng riªng cña H 2O lµ: d H 2O 1g / ml
+ NÕu khi pha trén 2 dung dÞch, 2 chÊt khÝ … mµ xÈy ra ph©n nãng th× kh«ng ¸p
dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo.
II. Bµi tËp vËn dông:
D¹ng 1: TÝnh to¸n pha chÕ dung dÞch
Bµi 1: Mét dung dÞch HCl cã nång ®é 45% vµ mét dung dÞch HCl kh¸c cã nång ®é 15%.
§Ó cã 1 dung dÞch cã nång ®é 20% th× cÇn pha chÕ vÒ khèi lîng gi÷a hai dung dÞch ®ã
theo tØ lÖ lµ:
A: 1:5 B: 5:1 C: 3:1 D: 1:3
Bµi gi¶i:
Design and coppyright by Master NGUYEN AI NHAN Tel 0989848791
Welcome to http://www.trithucbonphuong.com
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo:
M1..........45 20 -15
20 0,9
V1 .500 150ml
2,1 0,9
M2..........15 45 - 20
B ®óng
V1 0,9
Chó ý: + NÕu V1 = 214 C sai
V2 2,1
V1 2,1
+ NÕu V1 = 350 D sai
V2 2,1 0,9
V1 0,9
+ NÕu V1 = 115 A sai
V2 0,9 3
Bµi 3: §Ó thu ®îc dung dÞch H 2SO4 C% cÇn lÊy m 1 gam dung dÞch H 2SO4 C1% pha víi
m2 gam dung dÞch H 2SO4 C2%. TØ lÖ m 1 : m2 lµ:
(C C1 ) C1 C C C1 (C1 C)
A: B: C: D:
(C1 C) C C1 C1 C (C 2 C)
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo:
C% m1 C C 2
C ®óng
m 2 C1 C
m1..........C 2% |C1% - C%|
m1 (C C 2 )
Chó ý: + A sai
m 2 (C1 C)
m1 C1 C
+ B sai
m 2 C C2
m1 (C1 C)
+ D sai
m 2 (C 2 C)
20% M 10
200..........30%
200 5
20% -15%
m = 400gam D ®óng
M 5
Chó ý: + NÕu: m = 100 C sai
200 10
M 30 15 15
+ NÕu: m = 300 B sai
200 30 20 10
M 15 20 35
+ NÕu: m = 140 A sai
200 20 30 50
Bµi 5: ThÓ tÝch V 1 lÝt khÝ H 2 O vµ V2 lÝt dung dÞch MgSO 4 2M cÇn ®Ó pha ®îc 100ml
dung dÞch MgSO 4 0,4M. Gi¸ trÞ V 1 vµ V2 lÇn lît lµ:
A: 80ml vµ 20ml B: 20ml vµ 80ml
C: 55,55 vµ 44,45 D: 44,44 vµ 55,56
Bµi gi¶i:
V1 lµ thÓ tÝch H 2O cÇn cho vµo, khi ®ã V 2 = 100 - V1 lµ thÓ tÝch dung dÞch MgSO 4
2M.
V1..............0
2 - 0,4
V1 V1 1,6
0,4 4
V2 100 V1 0,4
V2 = 100-V 1....2 0,4 V1 = 80 V2 = 20
VËy pha 80ml H 2O víi 20ml MgSO4 th× thu ®îc dung dÞch MgSO 4 0,4M A
®óng
1 V1 0,5 1
A ®óng
V2 1 2
V2(NaOH 0,5M)............0,5 2-1
V1 2 2
Chó ý: + NÕu B sai
V2 1 1
V1 2 4
+ NÕu C sai
V2 0,5 1
V1 0,5 1
+ NÕu D sai
V2 2 4
Bµi 10: Cho hçn hîp gåm M 2, H2 vµ NH3 cã tØ khèi so víi hi®r« lµ 8. Dån hç n hîp khÝ di
qua dung dÞch H 2SO4 ®Æc d th× thÓ tÝch khi cßn l¹i mét nöa. Thµnh phÇn phÇn tr¨m (%)
theo thÓ tÝch cña mçi khÝ trong hçn hîp lÇn lît lµ (N 2 , H2, NH3)
A: 35%, 15%, 50% B: 25%, 35% vµ 40%
C: 25%, 25% vµ 50% D: 20%, 30%, 50%
Bµi gi¶i:
Khi ®i qua dung dÞch H 2SO4 ®Æc, d toµn bé NH 3 bÞ hÊp thô, do ®ã thµnh phÇn cña
NH3 lµ 50%.
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo: M hçn hîp ban ®Çu: 8.2 = 16 ta cã
16
16 M 1
M 15
N2+H2............. M 17-16 = 1 1 1
15 V1 N 2 1
V2 H 2 1
V(H 2).............2 28 - 15 = 13
VO3......M1=48 36-32 = 4
M = 18.2 = 36
VO2.......M2=32 48 - 36 = 12
VO3 4 1 1
%O 3 .100% 25% A ®óng
VO2 12 3 3 1
1
Chó ý: + NÕu %O 3 .100% 33,33% B sai
3
3
+ NÕu %O 3 .100% 75% C sai
3 1
48
+ NÕu %O 3 .100% 60% D sai
32 48
Bµi gi¶i:
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo:
VH2......M 1=2 28-24
M = 16. 1,5 = 24
VCO.......M 2=28 24-2
VH 2 28 24 VH 4
2
CCO 24 2 VCO 22
VH2 22
Chó ý: + NÕu VH 2 22,VCO 4 A sai
VCO 4
Bµi 9: Hoµ tan 4,59 gam Al b»ng dung dÞch HNO 3 thu ®îc hçn hîp khÝ NO vµ N 2O cã tØ
khèi, hái ®èi víi hi®r« b»ng 16,75 thÓ tÝch lÝt NO vµ N 2O (®ktc) thu ®îc lÇn lît lµ:
A: 6,72 vµ 2,24 B: 67,2 vµ 22,4
C: 2,016 vµ 0,672 D: 0,672 vµ 2,016
Bµi gi¶i:
- ¸p dông ph¬ng ph¸p b¶o toµn electron:
4,59
+ Al - 3e Al3+ n Al 0,17mol
27
0,17mol… 0,51mol
N 5 3e N 2 (NO)
3x..........x
+ 5 1
3x + 8y = 0,51 (1)
2N 2.4e 2N (N 2O)
8y.......2y (y)
M = 2.16,75 = 33,5
ymol N 2O....... M N2O=44 33,5 - 30
x 10,5 3
x = 3y
y 3.5 1
Tõ (1) vµ (2): x = 0,09, f = 0,03.
VËy VM = 0,09 22,4 = 2,016 lÝt
VN 2O 0,03 22,4 0,672 lÝt C ®óng
Chó ý:
+ NÕu V NO = 0,03 22,4 = 0,672 lÝt; VN2O = 0,09 22,4 = 2,016 D sai
D¹ng 3: Bµi to¸n hçn hîp hai chÊt v« c¬ cña hai lo¹i hoÆc 2 muè i cã tÝnh chÊt hçn hîp
t¬ng tù
Bµi 11: Cho hçn hîp gåm NaCl vµ NaBr, cho t¸c dông víi dung dÞch AgNO 3 d th× t¹o ra
kÕt tña cã khèi lîng b»ng khèi lîng cña AgNO 3 ®· tham gia ph¶n øng thµnh phÇn %
theo khèi lîng cña NaCl trong hçn hîp ®Çu lµ:
A: 27,84% B: 40,45% C: 36,22% D: 72,16%
Bµi gi¶i:
Ph¬ng tr×nh ion: Cl + Ag+ AgCl (1)
Br + Ag+ AgBr (2)
MAgCl + MAgBr = M AgNO3 (Theo bµi ra). Do ®ã M AgClAgBr M AgNO 3 170 vµ
M C l Br 170 108 62 . Hay khèi lîng mol trung b×nh cña hai muèi ban ®Çu lµ:
M NaCl,NaBr 23 62 85
85
M2(NaCl).......58,5 103-85 = 18
M NaCl 18.58,5
%NaCl .100% .100% 27,84%
M BaBr M NaCl (26,5.103) (18.58,5)
A ®óng
18
Chó ý: + NÕu %NaCl .100% 40,45% B sai
18 26,5
58,5
+ NÕu %NaCl .100% 36,22% C sai
58,5 103
26,5.103
+ NÕu %NaCl .100% 72,16% D sai
(26,5.103 18.58,5)
Bµi 12: (d¹ng 3)
Hoµ tan 3,164 gam hçn hîp gåm 2 muèi CaCO 3 vµ BaCO 3 b»ng dung dÞch HCl d,
thu ®îc 448 ml khÝ CO 2 (®ktc). Thµnh phÇn % sè mol cña BaCO 3 vµ CaCO 3 trong hçn
hîp lÇn lît lµ:
A: 60% vµ 40% B: 66,33% vµ 33,67%
C: 50% vµ 50% D: 40% vµ 60%
Bµi gi¶i:
0,448 3,164
n CO2 0,02(mol) M 158,2
22,4 0,02
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo:
BaCO 3......M 1 = 197 158,2 - 100 = 58,2
M =158,2
58,2
%n BaCO3 .100% 60% %n CaCO3 40% A ®óng
58,2 38,8
Chó ý:
+ Cã thÓ ¸p dông nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c nhau nh bµi nµy ngoµi ph¬ng ph¸p ®êng
chÐo ta cã thÓ gäi x, y lµ sè mol cña CaCO 3 vµ BaCO 3 råi gi¶i th«ng thêng nhng nay
kh«ng sö dông n÷a v× kh«ng phï hîp víi thêi gian khi tr¾c nhiÖm nªn ¸p dông ph¬ng
ph¸p t¨ng gi¶m khèi lîng riªng, b¶o toµn khèi lîng…
Bµi gi¶i
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo:
81
35 Br ...... M 1 = 81 79,319-79 = 0,319
M =79,319
79 81-79,319 = 1,681
35 Br ...... M 2 = 79
%81
3 Br 0,319 1,681
%35
79
Br .100% 84,05% A ®óng
79
%35 Br 1,681 0,319 1,681
0,319
Chó ý: + NÕu %35
79
Br .100% 15,95% B sai
0,319 1,681
79
+ NÕu %35
79
Br .100% 49,375% C sai
79 81
87
35 Br
+ NÕu %81 .100% 50,625% D sai
79 81
D¹ng 5: Bµi to¸n trén 2 quÆng cïng mét kim lo¹i:
Bµi gi¶i:
Sè gam Fe trong 1 tÊn cña mçi quÆng lµ:
60 112
+ QuÆng X chøa: .1000. 420(kg)
100 160
69,6 168
+ QuÆng Y chøa: .1000. 504(kg)
100 232
4
+ QuÆng Z chøa: 500 1 480(kg)
100
¸p dông ph¬ng ph¸p ®êng chÐo:
MX=.....420 504-480=24
MZ=480
MY=.....504 480-420=60
M X 24 2
®¸p ¸n C ®óng
M Y 60 5
MX 5
Chó ý: + NÕu A sai
MY 2
M X 420 5
+ NÕu B sai
M Y 504 6
M X 160
+ NÕu 2 : 2,6 D sai
M Y 232
+ Bµi nµy cã thÓ sö dông nhiÒu ph¬ng ph¸p song ph¬ng ph¸p ®êng chÐo nhanh
vµ ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu. Nh vËy ta xem quÆng nh mét dung dÞch mµ chÊt tan lµ kim lo¹i
®ang xÐt, vµ nång ®é cña chÊt tan chÝnh lµ hµm lîng % vÒ khèi lîn g cña kim lo¹i trong
quÆng.
D¹ng 6: TÝnh thµnh phÇn hçn hîp muèi trong ph¶n øng gi÷a ®¬n baz¬ vµ axit:
n NaOH 5
1 2 t¹o 2 muèi NaH 2PO4, Na2HPO4
n H3PO4 3
5 2
1
Na 2HPO 4(n1 =2) 3 3
5
n
3
NaH 2PO4(n2 =1) 5 1
2
3 3
n Na 2HPO4 2 1 2
: n Na 2HPO4 2n NaH 2PO4
n NaH 2PO4 3 3 1
Chuyên đề giải bài tập vế CO 2, SO2 Tác dụng với dung dịch bazo
I. Néi dung ph¬ng ph¸p:
1. Khi cho oxit axit (SO 2, CO2) t¸c dông víi dung dÞch kiÒm (NaOH, KOH):
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng cã thÓ xÉy ra:
CO 2 + OH - HCO 3- (1)
CO 2 OH HCO 3
- So s¸nh sè mol CO32 víi sè mol ion Ca 2+ hoÆc Ba 2+ ®Ó biÕt khèi lîng kÕt tña tÝnh
theo chÊt nµo.
III. Bµi tËp ¸p dông:
Bµi 1: (TN - 2007). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ SO 2 (ë ®ktc) vµo dung dÞch chøa 16 gam
NaOH thu ®îc dung dÞch X. Khèi lîng muèi tan thu ®îc trong dung dÞch X lµ:
A: 18,9 B: 25,2 C: 23,0 D: 20,8
Bµi gi¶i:
4,48 16
n SO2 0,2mol; n NaOH 0,4mol
22,4 40
n NaOH
0,4 2 2 t¹o muèi Na 2SO3
n SO2 0,2 1
0,1
a C M Ba(OH) 2 0,04M C ®óng
2,5
0,08
Chó ý: + NÕu n Ba(OH) 2 0,08mol a 0,032M A sai
2,5
0,12
+ NÕu n Ba(OH) 2 n CO 2 0,12mol a 0,048M D sai
2,5
0,15
+ NÕu n Ba(OH) 2 0,15mol a 0,06M B sai
2,5
Bµi 3: (§H - KA - 2008). Cho V lÝt dung dÞch NaOH 2M vµo dung dÞch chøa 0,1mol
Al2(SO4)3 vµ 0,1 mol H 2SO4 ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn thu ®îc 7,8 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ
lín nhÊt cña V ®Ó thu ®îc khèi lîng kÕt tña trªn lµ:
A: 0,05 B: 0,25 C: 0,35 D: 0,45
Bµi gi¶i:
n H 2.n H 2SO4 2.0,1 0.2mol; n Al 3 2.n Al2 (SO4 )3 0,2mol
7,8
Thø tù c¸c ph¬ng tr×nh x¶y ra: n Al(OH)3 0,1mol
78
H+ + OH- H2O (1)
0,2 0,2mol
0,9
n NaOH 0, 45 lÝt D ®óng
2
0,1
Chó ý: + NÕu n OH 0,1mol V 0,05 lÝt A sai
2
0,5
+ NÕu n OH 0,5mol V 0, 25 lÝt B sai
2
Design and coppyright by Master NGUYEN AI NHAN Tel 0989848791
Welcome to http://www.trithucbonphuong.com
0,7
+ NÕu n OH 0,7mol V 0,35 lÝt C sai
2
Bµi 4: (§H - KA - 2008). HÊp thô hoµn toµn 4,48 lÝt khÝ CO 2 (ë ®ktc) vµo 500ml dung
dÞch hçn hîp gåm NaOH 0,1M vµ Ba(OH) 2 0,2M, sinh ra m gan kÕt tña. Gi¸ trÞ cña m
gam lµ:
A: 11,82 B: 9,85 C: 17,73 D: 19,70
Bµi gi¶i:
n CO2 0, 2mol; n NaOH 0,05mol; n Ba (OH)2 0,1mol
n CO2 0, 2
n OH 0,05 2.0,1 0, 25mol; 0,8 t¹o hai muèi
n OH 0, 25
CO 2 OH HCO 3
(1)
x x x
CO 2 2OH CO 32 H 2O
(2)
y 2y y
x y 0, 2 x 0,15mol
Tõ (1) vµ (2)
x 2y 0, 25 y 0,05mol
Ba 2 CO 23 BaCO 3
B ®óng
0,05 0,05 0,05mol m BaCO3 0,05 197 9,85gam
Bµi 5: Sôc V lÝt khi CO 2 ë (®ktc) vµo 150 ml dung dÞch Ba(OH) 2 1M, sau ph¶n øng thu
®îc 19,7 gam kÕt tña, gi¸ trÞ V lÝt lµ:
A: 1,12 hoÆc 2,24 B: 1,12 hoÆc 3,36 C: 2,24 hoÆc 4,48 D: 6,72 vµ 13,44
Bµi gi¶i:
n BaCO3 0,1mol; n Ba (OH)2 0,15mol , so s¸nh thÊy n BaCO3 n Ba (OH)2
nªn cã hai trêng hîp vµ ph¬ng tr×nh ph¶n øng cã thÓ xÉy ra:
CO2 + Ba(OH) 2 BaCO3 + H2O (1)
Bµi 6: HÊp thô hoµn toµn V lÝt khÝ CO 2 (®ktc) vµo 1 lÝt dung dÞch Ca(OH) 2 0,02M th×
®îc 1 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ V ml lµ:
A: 224 hoÆc 448 B: 448 hoÆc 672 C: 448 hoÆc 1,792 D: 224 hoÆc 672
Bµi gi¶i:
n Ca (OH)2 0,02mol; n CaCO3 0,01mol , Do n Ca (OH)2 n CaCO3 cã 2 trêng hîp:
Bµi 7: Cho 0,112 lÝt khÝ CO2 (ë ®ktc) hÊp thô hoµn toµn bëi 0,4 lÝt dung dÞch níc v«i
trong thu ®îc 0,1 gam kÕt tña. Nång ®é mol/lÝt cña dung dÞch níc v«i trong lµ:
Design and coppyright by Master NGUYEN AI NHAN Tel 0989848791
Welcome to http://www.trithucbonphuong.com
A: 0,005M B: 0,0075M C: 0,0125M D: 0,01M
Bµi gi¶i:
0,112 0,1
n CO2 0,005mol; n CaCO3 0,001mol
22, 4 100
Ca 2 CO 23 CaCO 3
Theo ph¶n øng:
0,001 0,001 0,001mol
Nh vËy chØ cã 0,001 mol CO 2 bÞ kÕt tña ë d¹ng CaCO 3 trong ®ã 0,001mol Ca 2+
cßn l¹i lµ: 0,005 - 0,001 = 0,004 mol CO 2 ph¶i bÞ hÊp thô ë d¹ng muèi tan Ca(HCO 3)2. Ta
cã: 2mol CO 2 bÞ gi÷ trong 1mol Ca(HCO 3)2.
0,004
0,004 mol CO 2 bÞ gi÷ trong 0,002molCa(HCO 3 ) 2
2
n Ca 2 0,002mol tæng sè mol Ca 2+ lµ: 0,001 + 0,002 = 0,003 mol Ca 2+
0,003
Ca 2 Ca(OH) 2 0,0075M B ®óng
0, 4
Bµi 8: HÊp thô hoµn toµn V lÝt CO 2 (®ktc) vµo dung dÞch Ca(OH) 2 thu ®îc 10 gam kÕt
tña. Lo¹i bá kÕt tña råi nung nãng phÇn dung dÞch cßn l¹i thu ®îc 5 gam kÕt tña n÷a. Gi¸
trÞ V lÝt lµ:
A: 4,48 B: 2,24 C: 1,12 D: 3,36
Bµi gi¶i:
Tõ gi¶ thiÕt cña bµi to¸n chøng tá t¹o ra hai muèi: CaCO 3 vµ Ca(HCO 3)2
CO 2 Ca(OH) 2 CaCO 3 H 2O (1)
x x x x 0,1mol
2CO 2 Ca(OH) 2 Ca(HCO 3 ) 2 (2) y 0,05mol
2y y y
n CO2 x 2y 0,1 0,05.2 0, 2(mol)
Bµi 10: HÊp thô hoµn toµn 2,24 lÝt khÝ CO 2 (®ktc) vµo 400 ml dung dÞch X gåm NaOH
1M vµ Ca(OH)2 0,01M thu ®îc m gam kÕt tña. Gi¸ trÞ m gam lµ:
A: 0,4 B: 10 C: 40 D: 40,8
Bµi gi¶i:
2, 24
n CO2 0,1mol; n NaOH 0, 4mol; n Ca (OH)2 0, 4.0,01 0,004mol
22, 4
n OH 0, 4 2.0,004 0, 408mol; n Ca 2 0,004mol
0, 408
TØ lÖ: n NaOH : n CO 2 4,08 CO2 ph¶n øng hªt
0,1
CO 2 2OH CO 32 H 2O
0,1 0, 2mol 0,1mol
CO 32 Ca 2 CaCO 3
n CO2 n CO2 0,1 n Ca 2 0,004 n CaCO3 n Ca 2 0,004mol
3
A ®óng