You are on page 1of 9

EKER KANUNU Kanun No. 4634 Kabul Tarihi : 4.4.

2001 19 Nisan 2001 tarih, 24378 sayl Resmi Gazetede yaymlanmtr BRNC BLM Ama ve Tanmlar Ama MADDE 1. Bu Kanunun amac, yurt ii talebin yurt ii retimle karlanmasna ve gerektiinde ihracata ynelik olarak Trkiyede eker rejimini, eker retimindeki usul ve esaslar ile fiyatlandrma, pazarlama art ve yntemlerini dzenlemektir. Tanmlar MADDE 2. Bu Kanunun uygulanmasnda; a) Bakanlk :Sanayi ve Ticaret Bakanln, b) Mstearlk : D Ticaret Mstearln, c) Kurum : eker Kurumunu, d) Kurul : eker Kurulunu, e) eker : Beyaz eker (standart, rafine kp ve kristal eker), yar beyaz eker, rafine eker, ham eker ve kahverengi eker olarak snflandrlan, pancar veya kamtan retilen kristallendirilmi sakaroz ile niasta kkenli izoglukoz, likid ya da kurutulmu halde glukoz urubu, sakaroz veya invert eker veya her ikisinin karmnn suda znmesinden meydana gelen eker zeltisi ve invert eker urubu ile inlin urubunu, f) Pazarlama yl : 1 Eyll ile 31 Austos tarihleri arasndaki dnemi, g) A kotas : Yurt ii talebe gre retilen ve pazarlama yl iinde i pazara verilebilen eker miktarn, h) B kotas : A kotasnn belli bir oranna tekabl eden ve gvenlik pay iin bulundurulmak zere retilen eker miktarn, ) C ekeri : A ve B kotalar dnda retilen ve yurt iinde pazarlanamayan eker ile ilenmek zere ihra kaydyla temin edilen ham ve beyaz ekeri, j) eker fabrikas : ekeri girdi olarak kullanan iletmeler hari olmak zere (e) bendinde tanmlanan rnler ile ham ekeri ileyerek eker reten iletmeyi, k) irket : Bir veya birden fazla sayda eker fabrikasn bnyesinde bulunduran ve/veya ileten tzel kiilii, l) Hammadde : eker retiminde kullanlan ana girdiyi, m) lenmi rn : leme suretiyle ekeri girdi olarak bnyesine alan mamul maddeyi, n) malat-ihracat : lenmi rn reten ve ihra eden firmay,

o) Depolama primi : ekerin reticiden tketiciye istikrarl bir fiyat ile dzenli olarak ulamasn salamak zere depolama masraflarn karlamak iin yaplacak demeleri, p) Depolama kesintisi : ekerin reticiden tketiciye istikrarl bir fiyat ile dzenli olarak ulamasn salamak zere sat zamanlarndan kaynaklanan tm masraflar dengelemek amacyla eker sat miktarlar zerinden yaplacak kesintileri, ifade eder. KNC BLM Kota ve Fiyat Tespiti ile eker Ticareti Kotalar ve kotalarn tespiti MADDE 3.- eker retimi ve arznda istikrar salamak amacyla pazarlanacak eker miktar, sakaroz kkenli ve dier ekerler iin ayr ayr olmak zere eker trlerine gre, gerektiinde dnemsel olarak kotalar ile belirlenir. Niasta kkenli ekerler iin belirlenecek toplam A kotas, lke toplam A kotasnn % 10'unu geemez. Bakanlar Kurulu bu oran, Kurumun grn alarak % 50'sine kadar artrmaya, % 50'sine kadar eksiltmeye yetkilidir. Sakaroz kkenli ekerler dndaki depolanabilir nitelikte olmayan dier ekerler iin B kotas belirlenmez. irketlerin A ve B kotalar her yl en ge 30 Haziran tarihine kadar, yurt ii eker talebi, fabrikalarn ileme ve eker retim kapasiteleri gznnde bulundurularak Kurul tarafndan mteakip beer yllk dnemler iin tespit edilir. Kotalar, fabrikalarn retim sreleri ile son yllk ortalama fiili gnlk ileme kapasiteleri ve/veya retim miktarlar ve randmanlar esas alnmak suretiyle hesaplanr. lk kez retime geecek ve yan altndaki eker fabrikalar ile bu Kanunun yrrle girmesinden nce kapasite artrm izni alm olan fabrikalar iin kota belirlenmesinde nominal retim verileri esas alnr. Yeni fabrika kurulabilmesi ve/veya mevcut fabrikalarn kapasitelerini artrabilmeleri iin kota temin etmeleri zorunludur. irketlere yeni kota tahsisine Kurul yetkilidir. Kota iptal ve transferleri MADDE 4. irketler hakl bir sebebe dayanmadan iki yl st ste kendilerine tahsis edilen kotalardan % 90n altnda arz saladklar takdirde, kota ile arz arasndaki fark kadar kota haklarn Kurulca belirlenecek sre iin kaybederler. irketler bu sre iinde kaybettikleri kota hakkna karlk yeni kota salayamazlar. irketlere tahsis edilen kotalar, kullanlmad takdirde iptal edilir. Kurul tarafndan belirlenecek sre iinde

Zorunlu hallerde pazarlama yl iinde kotalar aras eker transferi yaplr. A kotasnn bir ksm pazarlanamad takdirde, pazarlanamayan miktar gelecek yln A kotasna aktarlr ve bir sonraki yln A kotas aktarlan miktar kadar drlr veya cari pazarlama yl iinde, irketlerin talep etmesi durumunda ve Kurulca uygun bulunmas halinde pazarlanamayan A kotasnn tamam veya bir ksm, ayn pazarlama yl iinde ihra edilmek kaydyla C ekerine aktarlabilir.

irketler yapacaklar kapasite deiikliklerine gre ve/veya mcbir sebeplerin tespiti durumunda Kurul karar ile bnyelerindeki fabrikalar arasnda kota aktarm yapabilirler. Kotalarn tespiti, tahsisi, iptali ve transferleri ile yeni kota tahsisine ilikin hususlar ve uygulamaya ilikin denetimler Bakanlk tarafndan, Mstearln gr alnarak karlacak ynetmelik ile dzenlenir. Hammadde ve eker fiyatlar MADDE 5. eker pancar fiyatlar her yl, eker fabrikas ileten gerek ve tzel kiiler ile reticiler ve/veya temsilcileri arasnda varlan mutabakata gre belirlenir. Buna ilikin usul ve esaslar, Bakanlk tarafndan karlacak ynetmelikle dzenlenir. eker retiminde kullanlan dier hammaddeler ise irketler tarafndan reticiler ve/veya piyasadan temin edilir. eker sat fiyatlar, eker fabrikas ileten gerek ve tzel kiiler tarafndan serbeste belirlenir. eker ihracat ve ithalat MADDE 6. Dnya borsa fiyatlar, i fiyatlar, arz talep dengesi, speklatif etkiler ve dier ilgili hususlar dikkate alnarak eker ticaretinde yaplmas istenen dzenlemeler konusunda Kurul, Mstearla gr bildirir. malat-ihracatlarn dahilde ileme rejimi ve/veya benzer uygulamalar erevesinde hammadde veya yardmc madde olarak kullandklar yabanc meneli eker, C ekeri kapsamnda olup, dorudan veya ilenmi rn olarak yurt iinde pazarlanamaz. Bu kapsamda ithal edilecek eker iin Kurul, Mstearla gr bildirir. NC BLM Tekilt eker Kurumu MADDE 7.- Bu Kanun ve ilgili dier mevzuatn uygulanmasn salamak, uygulamay denetlemek ve sonulandrmak, Kanunda verilen yetkiler erevesinde dzenlemeler yapmak ve Kanunla verilen dier grevleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak zere, kamu tzel kiiliine sahip eker Kurumu kurulmutur. Kurumun merkezi Ankara'dadr. Kurumun organlar, eker Kurulu ve hizmet birimlerinden oluur. Kurum, eker Kurulu tarafndan ynetilir. Kurumun ilikili olduu Bakanlk, Sanayi ve Ticaret Bakanldr. eker Kurulu MADDE 8.- Kurul, Kurumun karar organ niteliinde olup, bu Kanun kapsamndaki konularda her trl kararlar almak ve uygulamak zere, biri Bakan ve biri Bakanvekili olarak toplam yedi yeden oluur. Kurul Bakan, Kurumun da Bakandr. Kurumu, idare ve yarg mercilerinde ve nc kiilere kar Bakan temsil eder. Bu sorumluluk; Kurulun ileri ile ilgili olarak kamuya bilgi verilmesi grevini de kapsar. Bakanvekili, Bakann yokluunda Bakann tm grevlerini ve yetkilerini stlenir. Bakanlar Kurulu; Bakanlk, Tarm ve Kyileri Bakanl ile Mstearln bal olduu Bakanlk, sakaroz kkenli eker reten ve sermayesi kamuya ait olan irket ile

pancar kooperatiflerinin oluturduu st birliin gsterecei ikier aday, sakaroz ve niasta kkenli eker reten irketlerin her grubundan Trkiye'deki fabrikalarndan nominal retim kapasitesinin son yl ortalama retimi en fazla olan iki irketin ayr ayr nerecekleri ikier aday arasndan birer ye olmak zere bir Bakan ve alt ye seer ve atar. Bakanvekilini, Kurul yeleri kendi aralarndan seer. Kurul Bakan ve yelerine Yksek Planlama Kurulunca kamu iktisadi teebbsleri ynetim kurulu bakan ve yeleri iin belirlenen cret denir. Kurul yelii grevi; 657 sayl Devlet Memurlar Kanunu ile 399 sayl Kamu ktisadi Teebbsleri Personel Rejiminin Dzenlenmesi ve 233 sayl Kanun Hkmnde Kararnamenin Baz Maddelerinin Yrrlkten Kaldrlmasna Dair Kanun Hkmnde Kararnamede dzenlenen baka i ve hizmet yasann kapsam dndadr. Kurul yeleri; hukuk, iktisat, mhendislik, iletme, uluslararas ilikiler, kamu ynetimi veya maliye dallarnda yurt ii ya da yurt dnda en az drt yllk yksek renim grm (pancar kooperatiflerinin oluturduu st birlii temsil eden ye iin bu art aranmaz), mesleki adan yeterli bilgi ve deneyime sahip bulunan ve meslekleri ile ilgili olarak kamu veya zel sektrde en az on yl alm kiiler arasndan seilir. yelerde ayrca, 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 48 inci maddesinin (A) fkrasnn 1, 4, 5, 6 ve 7 numaral bentlerinde belirtilen artlar aranr. Kurul yelerinin grev sresi be yldr. Kurula atanan yelerin, temsil ettikleri kurululardaki grevlerinden ayrlmalar halinde yelikleri sona erer. Bu nedenle veya dier herhangi bir nedenle yelikleri sona erenlerin yerlerine Bakanlar Kurulu tarafndan en ge bir ay iinde yeni bir ye seilir ve bu maddede belirtilen usule gre atamalar yaplr. Bu ekilde atananlar, yerine atandklar yelerin srelerini tamamlar. Kurul, Bakann daveti zerine ayda iki defadan az olmamak zere ye tam saysnn salt ounluu ile toplanr. Kurul, Bakann daveti veya en az yenin yazl istei ve ye tam saysnn salt ounluu ile olaanst toplant yapabilir. Toplanty Kurul Bakan veya yokluunda Bakanvekili ynetir. Her bir toplantnn gndemi toplantdan nce Bakan ya da yokluunda Bakanvekili tarafndan hazrlanarak Kurul yelerine bildirilir. Kurul Bakan ve yelerinin toplantlara katlmalar esastr. Kurul yelerinden mazereti olanlarn toplantdan nce mazeretlerini Kurul Bakanna bildirmeleri gerekir. Arka arkaya drt toplantya veya bir yl iinde toplam on toplantya mazeretsiz olarak katlmayan yeler istifa etmi saylrlar. Yerlerine bu maddede belirtilen usullere gre yeni ye atanr. Kurul, kararlarn ye tam saysnn salt ounluunun ayn yndeki oyu ile alr. Kurul yeleri ekimser oy kullanamazlar. Toplant kararlar ilgililere Kurum tarafndan duyurulur. Kurulun grev ve yetkileri ile denetimi MADDE 9.- Kurulun grev ve yetkileri unlardr: a) A ve B kotalarnn tespiti, iptal ve transferleri hakknda kararlar alr ve uygular. b) Kurum harcamalar ve ilemleri, depolama primi, aratrma gelitirme faaliyetleri ile benzeri idar giderler iin kullanlmak zere, faaliyetteki irketlerin cari pazarlama ylna ait, yeni kurulan irketlerin ise ilk pazarlama ylna ait A kotalar karl eker miktarnn ilgili pazarlama yl bandaki fabrika sat fiyat zerinden hesaplanacak tutarnn binde beini amamak zere katlm paylarn belirler, bu konuda karar alr

ve uygular. Her bir pazarlama yl iin Kurulca hesaplanarak Eyll aynn ilk haftasnda irketlere bildirilecek olan katk pay tutarnn onikide biri Eyll ayndan balamak ve takip eden takvim ylnn Austos aynda tamamlanmak zere, her ay sonunu takip eden yedi i gn iinde Kurum zel hesabna aktarlr. Katlm paylarn yeniden belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. c) eker iin depolama kesintisinin yaplp yaplmamas, prim denip denmemesi hususunda karar alr ve uygular. Yurt ii retim ve pazar ileyilerinde bu Kanunun amalarna uygun olarak dzenleme yapmaya, depolama kesintisini almaya, depolama prim miktarlarn tayin, sarf ve mahsuba ilikin kararlar alr. d) fiyat, arz talep dengesi ve speklatif etkileri dikkate alarak eker ticaretinde yaplmas istenen dzenlemeler konusundaki grlerini Mstearla bildirir. e) Bu Kanunda ngrlen idar para cezalarn uygular. f) Sektrle ilgili aratrma-gelitirme faaliyetlerini ynlendirerek organizasyon salar ve gerekli olduu hallerde kaynak tahsis eder. g) Bu Kanunun kendisine verdii grevleri yerine getirirken, gerekli grd her trl bilgiyi; kamu kurum ve kurulular ile piyasada mal veya hizmet reten, pazarlayan, satan gerek ve tzel kiilerle, bunlarn her trl birliklerinden isteyebilir. Kurul tarafndan istenen bilgiler tam ve doru olarak, talep edilen sre dahilinde ilgili kurum ve kurulular tarafndan Kurula verilir. h) irket ve bnyesindeki fabrikalarda, grevleri ile ilgili konularda aratrma ve denetimde bulunabilir. Bu amala gerektiinde ilgili kurum, kurulu ve kiilerden yararlanabilir. ) Bu Kanunun amalarna uygun olarak sektrle ilgili dier hususlarda kararlar alr ve uygular. j) Yurt iinde ve dnda konusu ile ilgili kurulularla ibirlii yapabilir, gerektiinde bu kurululara ye olabilir. Kurul yeleri, Kurulun para, para hkmndeki evrak, senet ve dier mevcutlarna kar iledikleri sular ile bilano, tutanak, rapor ve benzeri her trl belge ve defterler zerinde iledikleri sulardan dolay memur saylrlar ve haklarnda 765 sayl Trk Ceza Kanununun kinci Kitabnn ve Altnc Bablarndaki hkmler uygulanr. Kurul yelerinin, grevlerini yaptklar srada rendikleri gizli bilgileri aklamalar halinde, haklarnda 765 sayl Trk Ceza Kanununun 229 uncu maddesi hkm uygulanr ve Kuruldaki grevlerine son verilir. Bu kiiler Kurul yeliine tekrar seilemezler. Kurul, ticar srlar ve gizli rekabet bilgileri de dahil olmak zere, ticar adan hassas olan her trl bilginin aklanmasn engelleyecek usul ve esaslar belirlemek ve uygulamakla grevlidir. Kuruma ait gelirler, Trkiye'de yerleik bankalarda alacak hesaplarda toplanr. Bu hesaplardan Kurul, bu Kanunun amalarna uygun olarak harcama yapmaya yetkilidir. Kurumun denetimi Babakanlk Yksek Denetleme Kurulu tarafndan yaplr. Hizmet birimleri MADDE 10.- Kurum hizmetlerinin gerektirdii grevler, hizmet birimleri tarafndan yrtlr. Bu Kanuna ekli cetvelde yer alan personel, 1475 sayl Kanunu hkmlerine gre istihdam edilir. Sz konusu ekli cetvelde yer alan kadrolarda toplam

say almamak zere unvan ve stat deiiklii yapmaya, sz konusu saynn altnda personel istihdam etmeye Kurul yetkilidir. DRDNC BLM Ceza Hkmleri dar para cezalar MADDE 11. B kotas ekeri bulundurmayan veya Kurul karar dnda satan ya da bedelsiz devreden gerek ve tzel kiiler hakknda, bulundurmad veya elinden kard eker miktarnn, tespitin yapld tarihteki fabrika sat fiyat zerinden hesaplanacak tutar kadar Kurulca idar para cezas verilir. C ekerini Kurul karar dnda i piyasada satan veya bedelsiz devredenler hakknda birinci fkrada ngrlen cezalar uygulanr. Kurulun bilgi ve karar dnda irketlerin, fabrikalar arasnda kota aktarm yapmalar halinde her biri iin ayr ayr olmak zere, aktardklar eker miktarnn, tespitin yapld tarihteki fabrika sat fiyat zerinden hesaplanacak tutar kadar Kurulca idar para cezas verilir. Bu Kanun hkmlerine aykr olarak, irketlerin birbirleri arasnda kota aktarm yapmalar halinde her biri iin ayr ayr olmak zere, aktardklar kota karl eker miktarnn, tespitin yapld tarihteki fabrika sat fiyat zerinden hesaplanacak tutar kadar Kurulca idar para cezas verilir. Bu Kanunun amalarna aykr olarak, irketler tarafndan A ve B kotas dnda temin edildii tespit edilen ekerin dorudan veya dolayl olarak i piyasada satlmas veya devredilmesi halinde bu fiili ileyenler hakknda bu maddenin birinci fkrasnda ngrlen cezalar uygulanr. Kurul tarafndan bilgi isteme veya yerinde inceleme hallerinde; istenen bilgilerin yanl, eksik veya yanltc olarak verildiinin saptanmas veya hi bilgi verilmemesi ya da yerinde inceleme imknnn verilmemesi hallerinde, bu fiili ileyen irketler yedi gn iinde bilgilerin verilmesi ve/veya inceleme imknnn salanmas iin ihtar edilir. Bu sre zarfnda bilgilerin verilmemesi ve/veya inceleme imknnn salanmamas halinde, irketlerin Kurulca cari pazarlama yl iin tahsis edilen A kotas miktarnn cari pazarlama yl bandaki fabrika sat fiyat zerinden hesaplanacak tutarnn % 3'ne kadar idar para cezas verilir. dar para cezalarnn verilmesini gerektiren fiillerin tekrar halinde verilecek para cezas, nceki ceza tutarnn iki kat olarak uygulanr. Tahsil edilen idar para cezalarnn % 10'u Kurum zel hesabna aktarlr, kalan miktar bteye gelir yazlmak zere Hazine hesaplarna intikal ettirilir. dar para cezalar 7201 sayl Tebligat Kanunu hkmlerine gre tebli edilir. dari para cezalarna kar tebli tarihinden itibaren otuz gn ierisinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. Yaplacak itirazlar idar para cezalarnn yerine getirilmesini durdurmaz. Kesinleen idar para cezalarnn tahsilinde 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanun hkmleri uygulanr. BENC BLM eitli ve Son Hkmler

Ynetmelikler MADDE 12.- Kurumun ynetim ve temsili, Kurulun alma usul ve esaslar ile hizmet birimlerinin alma usul ve esaslar, depolama kesinti ve primi ile ilgili dzenlemeler ve dier hususlar, bu Kanunun yaym tarihinden itibaren drt ay iinde Bakanlk tarafndan karlacak ynetmeliklerle belirlenir. Yrrlkten kaldrlan mevzuat MADDE 13. 22.6.1956 tarihli ve 6747 sayl eker Kanunu ile 10.9.1960 tarihli ve 79 sayl Mill Korunma Sularnn Affna, Mill Korunma Tekilt, Sermaye ve Fon Hesaplarnn Tasfiyesine ve Baz Hkmler hdasna Dair Kanunun 8 inci maddesi yrrlkten kaldrlmtr. GEC MADDE 1. 6747 sayl eker Kanununa uygun olarak yurt iinde eker fabrikas kurup iletmek zere Bakanlar Kurulundan izin alan, ancak henz retime gemeyen gerek ve tzel kiilerin kota hakk sakldr. Bu hak, Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren be yl sre ile geerlidir. Bu sre iinde kota, hak sahibince bakasna devredilemez. GEC MADDE 2. Kanunun yrrle girmesinden sonra, Kurul hammadde ekim dnemini dikkate alarak ilk pazarlama yln belirler. lk kota tespiti, bu pazarlama yl baz alnarak yaplr. GEC MADDE 3. lgili kurulular, kurul ye adaylarn bu Kanunun yrrle girmesini izleyen bir ay ierisinde Bakanla bildirirler. Bu sreyi takip eden bir ay ierisinde Kurul Bakan ve yeleri atanr. GEC MADDE 4.- Kurul ve hizmet birimlerinin oluumu tamamlanncaya kadar bu Kanunda belirtilen i ve ilemler ile gerekli harcamalar Trkiye eker Fabrikalar A.. Genel Mdrl tarafndan yerine getirilir. GEC MADDE 5. Kurulca belirlenecek ilk pazarlama yl banda stokunda eker bulunduran irketlerin talep etmeleri halinde eker stoklarnn tamam veya bir ksm Kurul karar ile C ekeri kapsamna alnr. GEC MADDE 6. eker Kurulu yelerinin seilip atanmas ile ilgili 8 inci maddedeki sakaroz kkenli eker reten ve sermayesi kamuya ait irketin nerecei iki aday arasndan seilerek belirlenecek yelik, zelletirme suretiyle kamu paynn devredilmesi halinde, sakaroz kkenli eker reten irketlerin Trkiyedeki fabrikasndan son yl ortalama retimi en fazla olan ikinci irkete ait olur. GEC MADDE 7. 2001 yl pancar fiyat Bakanlar Kurulu tarafndan belirlenir. GEC MADDE 8. Uluslararas kurulular ile yaplan anlamalar erevesinde, Bakanlar Kurulu, Kurum ve organlarnn grev, yetki ve grev sresini 31.12.2004 tarihinde yeniden belirler. Yrrlk MADDE 14. Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer. Yrtme MADDE 15. Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. (1) SAYILI LSTE HZMET BRMLERNDE STHDAM EDLECEK

PERSONELE LKN CETVEL Unvan Genel Sekreter Genel Sekreter Yardmcs Uzman Uzman Yardmcs dar Personel Adet 1 1 20 10 25

Sayn ARI Mstear Yardmcs, 2002 ve 2004 yllarnda yaynlanan ynetmeliklerin yasal dayana olan eker Kanunun 5 ve 12. maddeleri aada sunulmutur. Ynetmeliklerin ilk taslak ve deiikleri iin de ayn kurum ve kurulularn grleri alnmtr. Arz ederim.

Ufuk ZGELEN

EKER KANUNU Kanun No. 4634 Kabul Tarihi : 4.4.2001 19 Nisan 2001 tarih, 24378 sayl Resmi Gazetede yaymlanmtr Hammadde ve eker fiyatlar MADDE 5. eker pancar fiyatlar her yl, eker fabrikas ileten gerek ve tzel kiiler ile reticiler ve/veya temsilcileri arasnda varlan mutabakata gre belirlenir. Buna ilikin usul ve esaslar, Bakanlk tarafndan karlacak ynetmelikle dzenlenir. eker retiminde kullanlan dier hammaddeler ise irketler tarafndan reticiler ve/veya piyasadan temin edilir.

eker sat fiyatlar, eker fabrikas ileten gerek ve tzel kiiler tarafndan serbeste belirlenir. Ynetmelikler MADDE 12.- Kurumun ynetim ve temsili, Kurulun alma usul ve esaslar ile hizmet birimlerinin alma usul ve esaslar, depolama kesinti ve primi ile ilgili dzenlemeler ve dier hususlar, bu Kanunun yaym tarihinden itibaren drt ay iinde Bakanlk tarafndan karlacak ynetmeliklerle belirlenir.

You might also like