MOBILNO RAUNARSTVO

Doc. dr Goran ukanovi, dipl.in.el.

Mobilno raunarstvo

Slajd 1

SADRAJ

Mobilno raunarstvo Mobilne mree i tehnologije Mobilni ureaji Mobilno poslovanje

Pregled trine zastupljenosti

Mobilni servisi: M2M, LBS Mobilne platforme Programiranje aplikacija

Mobilno raunarstvo

Slajd 2

Mobilno raunarstvo
Mobilno raunarstvo: interakcija ovjeka i raunara, koja ukljuuje mobilne komunikacije, hardver i softver, a pri kojoj se oekuje da se takav raunar pri normalnoj upotrebi prenosi i koristi u pokretu

Dvije osnovne karakteristike mobilnog raunarstva su Mobilnost Dostupnost

Mobilni ureaji imaju malu masu i dimenzije, uvijek se mogu nositi sa sobom, te mogu ostvariti vezu sa bilo koje lokacije. Korisnik je uvijek dostupan, kod kue, na ulici, u automobilu, i gdje god da se kree. U sluaju korienja kunog raunara, ili prenosnih ureaja kao to je laptop, te kod fiksnog telefona, korisnik po pravilu nije uvijek dostupan.
Mobilno raunarstvo

Superraunar CDC 6600

Slajd 3

GSM
U posljednje dvije godine mobilne komunikacije su potpuno izmijenile na nain ivota: pribliavaju stanovnike udaljenih i nepristupanih krajeva

postale su neizbjean alat za poslovanje

utiu na modne trendove vani socijalni i ekonomski benefiti Broj korisnika mobilnih telefona prevazilazi i najoprimistinije prognoze, gotovo polovina populacije na Zemlji koristi mobilni telefon! Do kraja 2012. broj korisnika iznosio je 3,2 milijarde. Od 2008-2012 broj novih korisnika iznosi 1 milijardu. Oekuje se prirast od 700 miliona novih korisnika do 2017 (GSMA) Ukupni broj konekcija u 2012. vei je od 6,8 milijardi (viestruki ureaji, viestruki SIM, M2M), a oekuje se jo 3 milijarde konekcija do 2017
Mobilno raunarstvo Slajd 4

GSM
Rast broja korisnika 4 puta je bri od rasta populacije u svijetu 2,3 milijarde mobilnih korisnika u svijetu u 2008 3,2 milijarde mobilnih korisnika u svijetu u 2012

Procjena: 3,9 milijardi mobilnih korisnika u svijetu u 2017

Rast broja korisnika od 2008 do 2012: 8,3% Rast broja korisnika od 2012 do 2017: 4,2% Rast populacije od 2012 do 2017: 1,1% Najvei broj korisnika u Aziji, Evropi i Africi Oekuje se da e penetracija korisnika porasti sa 45% (2012) na 52% (2017) Penetracija konekcija e porasti sa 94% (2012) na 129% (2017), a nadmaiti 100% u 2013.
Mobilno raunarstvo Slajd 5

GSM
Mobilni operatori doprinose svjetskom BDP 1,4% u 2012. godini Prihodi rastu 2,3% godinje i dostii e 1,1 bilion amerikih dolara do 2017. Mobilna industrija e narasti do 9,8 miliona radnih mjesta do 2017. Kada se posmatra itav mobilni ekosistem, susreu se razliite tehnologije, i to od onih kojima je zapoela era mobilnih komunikacija (prva, druga), do novijih (trea i etvrta) Na tritu, operatori i dobavljai opreme nastoje da implementacijom novih tehnologija i usvajanjem novih standarda, na to kvalitetniji nain obezbijede servise (postojee i nove) po konkurentnim cijenama U osnovi je tenja za privlaenjem to veeg broja korisnika, a time i ostvarivanje vee poslovne dobiti.
Mobilno raunarstvo Slajd 6

GSM
Najvei prihod operatorima godinama je donosio govorni servis.
Meutim, mobilni prenos podataka u mreama mobilnih komunikacija rastao je velikom brzinom u 2008 i 2009. kada je sa 140.000 TB mjeseno prevaziao saobraaj od govornog servisa. Mobilni prenos podataka pokree poveana penetracija pametnih telefona, a posebno na tritima koja su u razvoju, te poveano konzumiranje podataka po korisniku zbog poveanja brzina prenosa, te porasta broja aplikacija koje mnogo konzumiraju podatke (kao to je video, omoguen treom i etvrom generacijom) Ukupan saobraaj u 2012 vei je od svih prethodnih godina zajedno, a predvia se rast od 66% godinje do 2017.

Mobilno raunarstvo

Slajd 7

GSM
Interesovanje za korienje beinih tehnologija za mobilni , nomadski i fiksni pristup govornim, video i servisima podataka raste Ovo dovodi do ubrzanog razvoja novih tehnolokih rjeenja, bilo kroz nadogradnju postojeih, bilo kroz zamjenu i uvoenje novih. Ukupan razvoj digitalnih tehnologija i opreme (digitalne kamere, ekrani u boji, lini asistenti, lap topovi, e-readeri) omoguio je i pojavu novih atraktivnijih servisa Evolucija mobilnih komunikacija od prve do etvrte generacije pokretana je: - zahtjevima za novim servisima - oekivanjima korisnika - strategijama operatora
Mobilno raunarstvo Slajd 8

GSM
Sistemi prve generacije imali su nedostatke: slab kvalitet signala nedovoljan kapacitet ogranieno pokrivanje nekompatibilnost sistema u razliitim zemljama Ubrzan razvoj tehnologije i intenzivan rad na standardizaciji dovode do razvoja druge generacije (poetkom devedesetih), zatim i tree (nakon 2000) i etvrte (LTE, LTE Advanced)

Kljuni pokretai razvoja: - konkurentnost - servisi - cijene

Mobilno raunarstvo

Slajd 9

GSM
Digitalna, elijska tehnologija Prenos govornih servisa i servisa prenosa podataka Zasnovan na bazi komutacije kola U poetku je GSM bio standard karakteristian za evropske mree Danas standard koji je osvojio itav svijet Osnovna prednost: mogunost meunarodnog rominga (dogovor GSM operatora) FREKVENCIJSKI OPSEG Mobilna stanica komunicira sa baznom putem radio kanala.

Mobilno raunarstvo

Slajd 10

elijski koncept
Razvijen sa ciljem da se povea pokrivenost radio signalom. Koristi se vei broj predajnika male snage Opseg pokrivanja ovih predajnika je mali pa se teritorija koja se pokriva dijeli na elije Za svaku eliju koristi se jedna antena (jedan predajnik) Svakoj eliji dodjeljuje se jedan frekvencijski opseg Zadatak je projektanta mree da oblikuje forme elija koje pokrivaju odreenu teritoriju

Mobilno raunarstvo

Slajd 11

Mobilnost i hendover
Mobilnost je podrana elijskim konceptom: mogunost da se komunicira bilo gdje i u bilo koje vrijeme Glavni razlog za veliki uspjeh mobilnih komunikacija

Za obezbjeivanje mobilnosti kljuna je funkcija HENDOVERA: dogaaj u mrei kada doe do promjene elije koja opsluuje korisnika, a u cilju zadravanja eljenog kvaliteta veze
Hendover omoguava korisnicima da se neogranieno kreu bez prekidanja veze Razlozi za hendover mogu biti: - kretanje korisnika, - lo kvalitet veze usljed smetnji - prelazak na drugu eliju u hijerarhijskoj strukturi - promjena tipa servisa ili tehnologije (sa 2G na 3G i slino) - intervencija na baznoj stanici usljed koje je servis privremeno nedostupan
Mobilno raunarstvo Slajd 12

Princip hendovera
Odluka se donosi na osnovu mjerenja signala Mjerenje sprovodi mobilna stanica u sopstvenoj i 6 susjednih elija Za svaku eliju definie se lista susjednih elija Bazna stanica obavjetava mobilnu stanicu o elijama koje su definisane kao susjedne Mobilna stanica alje izvjetaj mjerenja svakih 480 ms

Mobilno raunarstvo

Slajd 13

GPRS i EDGE
Vea brzina prenosa podataka GPRS (General Packet Radio Service) servis podataka sa paketskim radio prenosom GPRS je standardizovani servis paketske komutacije podataka (Packet Switched, PS data service) IP konekcija s kraja na kraj Omoguava mobilni pristup mreama s komutacijom paketa i internetu Uvoenje GPRS u postojeu GSM mreu je dosta jednostavno - uglavnom samo izmjena softvera Teoretska maksimalna brzina prenosa podataka preko GPRS je 171,2 kb/s EDGE tehnologija (Enhanced Data Rates for GPRS Evolution) omoguila je tri puta vee brzine prenosa podataka od GPRS
Mobilno raunarstvo Slajd 14

UMTS i LTE
UMTS (Universal Mobile Telecommunication System) ili univerzalni sistem mobilnih telekomunikacija je mobilni telekomunikacioni sistem tree generacije (3G), sa brzinama prenosa do 2 Mb/s, i irok spektar irokopojasnih servisa LTE (Long Term Evolution) je praktino nova tehnologija mobilnih komunikacija koja je nastala kao unapreenje 3G tehnologije. LTE je rezultat rada projekta 3GPP (Third Generation Partnership Project) u cilju definisanja novog metoda radio pristupa velike brzine. Omoguava brzine prenosa od 100 Mb/s u direktnom i 50 Mb/s u povratnom smjeru, za svakih 20 MHz iskorienog spektra irina kanala moe se skalabilno podeavati od 1,25 MHz do 20 MHz u zavisnosti od planiranih potreba LTE efikasnije koristi spektar, ima manje kanjenje, te manje trokove po isporuenom bitu
Mobilno raunarstvo Slajd 15

Mobilni ureaji
Mobilni ureaj (portabilni, kao pametni telefoni i sl.) Meukategorija (eitai, subnotebook): Windows CE, Palm OS, ili Internet Tablet OS Prenosni ureaj (laptop): puni OS

portabilan (lat. portabilis) nosiv, noljiv, koji se moe nositi, koji je za noenje.

Mobilno raunarstvo

Slajd 16

Mobilni ureaji
Mobilni ureaj moe imati ekran osjetljiv na dodir ili ne, a esto i mini tastaturu. Dovoljno malen elektronski ureaj , koji se bez optereenja moe nositi uz Organizer II sebe: iz 1984 mobilni telefon pametni telefon (smartphone) PDA pejder lini ureaji za navigaciju digitalni fotoaparati digitalne kamere lini medija plejeri (personal media players) UMPC ultra mobilni raunari (Ultra Mobile PC) Nosivi raunari (wearable computers) EDA (Enterprise Digital Assistants) su najpraktiniji za poslovne primjene. Najei u primjeni danas su pametni telefoni. Oni nude sve pogodnosti linog raunara, uz veoma mali form factor (oblik i veliina).
Mobilno raunarstvo Slajd 17

Mobilno poslovanje
Poznato je da elektronsko poslovanje zauzima sve znaajnije mjesto u savremenom poslovanju. Procentualno gledano, elektronsko plaanje i elektronske transakcije uzimaju sve vee uee. Mobilno poslovanje predstavlja novi oblik elektronskog poslovanja, u kojem se koriste mobilni ureaji. Mobilno poslovanje (M-commerce): svaka transakcija sa novanim iznosom izvedena preko mobilnih mrea moe se smatrati mobilnim poslovanjem Pri tome poseban softver i protokoli omoguavaju da oprema i transakcije funkcioniu kako treba. Mobilno poslovanje omoguava jednostavno proirenje elektronskog poslovanja van kancelarija Korisnicima je omogueno brzo naruivanje i plaanje Zaposleni rade bre i efikasnije Omogueno je trnutno dobijanje potrebnih informacija Zaposleni sa bilo kojeg mjesta pristupaju bazama podataka, izvjetajima, analizama, pravovremenim informacijama, statistikim podacima
Mobilno raunarstvo Slajd 18

Mobilno poslovanje

Mobilno raunarstvo

Slajd 19