BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

1.1 ZAMAN PRA SEJARAH Maksud Zaman Prasejarah 1. zaman manusia belum kenali tulisan 2. 4 tahap iaitu: Zaman Paleolitik Zaman Mesolitik Zaman Neolitik Zaman Logam Ciri-Ciri Zaman Paleolitik & Mesolitik 1. Manusia hidup secara nomad 2. Tinggal di tepi tasik, sungai atau kolam 3. Aktiviti sara hidup: Memunggut hasil hutan Berburu binatang Menangkap ikan 4. Peralatan digunakan daripada batu yg kasar 5. Di Malaysia Zaman Paleolitik dapat di kesan di: Kota Tampan, Lenggong Perak Gua Tingkayu, Sabah Gua Niah, Sarawak 6. Malaysia tidak melalui Zaman Mesolitik Ciri-Ciri Zaman Neolitik 1. masyarakat hidup menetap dalam kelompok yg besar 2. kegiatan sara hidup = bercucuk tanam & menternak haiwan 3. peralatan batu lebih halus & pelbagai fungsi 4. gunakan tembikar 5. wujud pengkhususan kerja kerana lebih banyak masa hasilkan peralatan lebih bermutu 6. sistem barter: wujud kerana hidup menetap & lebihan hasil makanan gunakan cangkerang siput gerus @ cowrie sebagai nilai tukaran dagangan Ciri-Ciri Zaman Logam 1. Bermula bila manusia berjaya hasilkan peralatasn daripada logam iaitu gangsa dan besi 2. Telah pancai buat rumah & perahu 3. Jalankan perdagangan maritim 4. Petempatan besar & ada kota pertahanan yang berkembang jadi bandar @ kota seperti jericho (jordan) dan catal huyuk (turki) 5. Tahu cara kebumikan mayat dengan iringan bekalan seperti tembikar, makanan, peralatan besi dsb 6. DI Malaysia muncul sekitar tahun 500 S.M. 500 M 1.2 TAMADUN MANUSIA Makna Tamadun 1. Berasal daripada bahasa Arab iaitu mudun dan madain yang disebut madana 2. Bermaksud = ketinggian budi bahasa dan pembukaan bandar 3. Dalam BI disebut civilzation bermaksud peradaban Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

2012

4. Masyarakat Barat kaitkan dengan pembangunan lahiriah yang menyentuh hal2 seperti penulisan, undang2, kesenian danpembandaran 5. Sarjana Barat seperti Goldon Childe, D.Riberio & R.A Buchanan menyatakan kayu ukur tamadun sesuatu bangsa ialah melalui pencapaian lahirian semata2. 6. Sarjana Islam = merangkumi kemajuan lahiriah & rohaniah. 7. Syed Naquib al-Attas = tamadun berkait rapat dengan pencapaian tatasusila dan kebudayaan yang tinggi dalam masyarakat. 8. Ibn Khaldun dalam buku Muqaddimah anggap kehidupan di bandar sebagai kehidupan bertamadun kerana wujud semangat kerjasama dan kehidupan yang penuh dengan tatasusila, kesopanan dan moral yg tinggi. Ciri-Ciri Tamadun 1. Petempatan kekal 2. Kehidupan berorganisasi 3. Sistem pemerintahan 4. Pengkhususan pekerjaan 5. Agama & kepercayaan 6. Bahasa dan tulisan LATIHAN 1. Apakah perkataan yang digunakan tokoh di bawah untuk menerangkan maksud tamadun? Ibn Khaldun I Umran II Madain III Madana IV Hadarah A I dan II B Idan IV C II dan III D III dan IV 2. Rajah berikut arkeologi. merujuk kepada satu penemuan

1922 Howard Carter menemui mayat Tutankhamun II yang diselaputi emas Apakah kesimpulan yang boleh dibuat? A Upacara memuja semangat B Konsep kehidupan selepas mati C Konsep kelahiran semula D Amalan menyembah nenek moyang 3. Maklumat berikut merujuk kepada corak kehidupan masyarakat pada Zaman Prasejarah. Manusia mula hidup menetap dalam kelompok yang besar. Alatan batu telah dilicinkan dan mempunyai pelbagai fungsi. Maklumat tersebut merujuk kepada Zaman A Logam B Paleolitik Page 1

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

C Mesolitik D Neolitik Mengapakah zaman berikut digelar sebagai Zaman Prasejarah? Zaman Paleolitik Zaman Neolitik Zaman Logam A Belum mengenali sistem tulisan B Masih mengamalkan sistem barter C Masih menggunakan peralatan batu D Belum mempunyai sistem kepercayaan Kehidupan bermasyarakat telah terbentuk pada Zaman Neolitik. Apakah implikasi daripada kehidupan tersebut? A Perluasan kuasa B Petempatan besar C Pengkhususan pekerjaan D Perkembangan kegiatan perdagangan Senarai berikut berkaitan dengan tinggalan yang digunakan oleh ahli arkeologi dalam kajiannya. artifak feature ekofak Apakah sumber yang berkaitan dengan feature? A tumbuh-tumbuhan B struktur bangunan C pinggan mangkuk D sisa makanan Apakah kepentingan ciptaan dalam rajah berikut? Zaman Logam B C D kemunculan Zaman Logam kewujudan pelabuhan awal kedatangan agama Hindu-Buddha

2012

4.

5.

10. Apakah implikasi daripada kehidupan bermasyarakat dalam tamadun awal manusia? A penerokaan hutan bermula B pencarian sarang burung digiatkan C pengkhusasan kerja diwujudkan D penciptaan kapak batu dipelbagaikan 11. Apakah maksud madana yang berkaitan dengan konsep tamadun? I Kemajuan ekonomi II Pembukaan bandar III Tinggi budi bahasa IV Penggubalan undang-undang A I dan II B Idan IV C II dan III D III dan IV 12. Bagaimanakah sarjana berikut mengukur kemajuan tamadun dalam sesebuah masyarakat? Gordon Childe Darcy Riberio R.A Buchanan A Peningkatan moral B Penekanan tatasusila C Pembangunan rohaniah D Pencapaian lahiriah 13. Apakah persamaan pandangan sarjana mengenai konsep tamadun? Syed Naquib al-Attas Ibn Khaldun A tatasusila yang tinggi B pemerintahan yang sistematik C ilmu pengetahuan yang meluas D perkembangan kegiatan pertanian berikut

6.

7.

Manusia berjaya mencipta perahu A B C D 8. memudahkan penyebaran agama mewujudkan pembahagian tugas mengeratkan jalinan hubungan diplomatik meningkatkan kegiatan perdagangan maritim

Perkara berikut merupakan antara petempatan awal di negara kita. Kota Tampan , Perak Tingkayu , Sabah Kawasan tersebut merujuk kepada Zaman A Neolitik B Paleolitik C Mesolitik D Logam Apakah yang dapat dibuktikan dengan penemuan artifak berikut terhadap Tanah Besar Asia Tenggara? Penemuan gendang gangsa di Dongson, Vietnam Utara A kegiatan penanaman padi

14. Apakah persamaan tokoh berikut dalam mendefinisikan konsep tamadun? Richard Sullivan Syed Naquib al-Attas A Menekankan pembangunan lahirian dan rohanian B Menitikberaktan perkembangan lahirian C Mementingkan kehidupan di bandar D Memajukan hal-hal kebudayaan 15. Muqaddimah merupakan karya Ibn Khaldun yang menekankan ciri kehidupan bandar bertamadun. Apakah ciri kehidupan bandar yang dimaksudkan dalam karya tersebut? A kepatuhan beragama B kemajuan ekonomi C kedamaian sosial D ketinggian moral Page 2

9.

Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

2012

16. Antara berikut, yang manakah merupakan ciri-ciri tamadun? I sistem tulisan II kesenian III perluasan kuasa IV pengkhususan pekerjaan A I dan II B Idan IV C II dan III D III dan IV 17. Petempatan kekal merupakan antara ciri utama kemunculan tamadun awal manusia. Apakah kesannya? A meningkatkan pengeluarran pertanian B mewujudkan kepercayaan animisme C memajukan perdagangan D melahirkan juru tulis 18. Bagaimanakah seseorang pemimpin dalam tamadun awal berusaha untuk mendapatkan pengiktirafan sebagai ketua pemerintah? A menggubal undang-undang B menawarkan hadiah kepada pembesar C memaksa hamba memberi kesetiaan D menggunakan unsur magis 19. Pernyataan berikut berkaitan dengan ciri-ciri tamadun. menghasilkan sistem barter titik permulaan bagi aktiviti perdagangan Ciri-ciri tersebut dapat dikaitkan dengan.. A perluasan kuasa B sistem pemerintahan C kehidupan berorganisasi D pengkhususan pekerjaan 20. Maklumat berikut merupakan konsep kepercayaan dalam tamadun awal manusia. Penyembahan terhadap lebih daripada satu tuhan Apakah konsep kepercayaan tersebut? A animisme B politeisme C taoisme D confucianisme 21. Apakah faktor yang mempengaruhi pemilihan sesuatu kawasan sebagai petempatan kekal dalam tamadun awal manusia? A kesibukan negara kota B kewibawaan pemimpin negara C kelangsungan bekalan makanan D kewujudan pelbagai kepercayaan 22. Mengapakah masyarakat tamadun awal manusia melakukan amalan berikut? Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

A B C D

Menghormati alam sekitar menjaga keamanan hidup melindungi ancaman luar mengekalkan kedudukan pemerintah menandakan kesyukuran

23. Rajah berikut menerangkan tindakan yang dilakukan oleh seseorang pemimpin dalam sistem pemerintahan tamadun awal. Raja menggunakan unsur magis mendakwa diri sebagai wakil tuhan

Mengapakah pemimpin melakukan tindakan tersebut? A melambangkan kekuasaan B mengekalkan bencana alam C mendapatkan pengiktirafan D mengekalkan kemakmuran hidup 24. Golongan pembesar dalam tamadun awal manusia terdiri daripada kumpulan yang mempunyai sifat tertentu. Apakah sifat kumpulan tersebut? A menguasai aspek keagamaan B memajukan kegiatan perdagangan C mempunyai kekuatan tenaga D mengusahakan kawasan pertanian 25. Dalam tamadun awal manusia, raja dianggap sebagai tuhan atau wakil tuhan kerana A mendapatkan pengiktirafan sebagai ketua pemerintah B menjaga keamanan dan kemakmuran C meningkatkan kesetiaan rakyat D melicinkan pentadbiran 26. Peningkatan dalam produktiviti menyebabkan berlakunya pengkhususan pekerjaan dalam tamadun awal manusia. Apakah kesan daripada kemunculan sistem pekerjaan tersebut? A perluasan kuasa kerajaan B perkembangan sistem perhubungan C permulaan aktiviti perdagangan D pembentukan kepelbagaian kepercayaan 27. Apakah persamaan senarai berikut? Hieroglif Cuneiform Ideogram A unit ukuran B sistem tulisan C corak pemerintahan D sistem kepercayaan 28. Apakah peranan senarai pada soalan 28? Page 3

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

A B C D menyimpan rekod membasmi buta huruf melahirkan golongan intelek mewujudkan pengkhususan kerja iii f C : ____________________[1]

2012

SOALAN STRUKTUR 1. Rajah berikut merujuk kepada ciri-ciri tamadun awal manusia Ciri-ciri

Bagaimanakah seseorang pemerintah dalam tamadun awal manusia mendapatkan pengiktirafan sebagai ketua pemerintah? i ____________________________________[1] ii ____________________________________[1] Nyatakan urusan pentadbiran yang menggunakan sistem tulisan. i ____________________________________[1] ii ____________________________________[1] Pada pandangan anda, apakah peranan bahasa dan tulisan dalam pembentukan tamadun awal manusia? i ____________________________________[1] ii ____________________________________[1]

Petempatan Kekal

Sistem Pemerintahan

Bahasa & Sistem tulisan Y

2. Berikut merupakan perkataan Arab yang mempunyai kaitan dengan perkataan tamadun. mudun madain madana a Jelaskan makna tamadun mengikut pandangan sarjana berikut: i Ibn Khaldun _______________________________________ ____________________________________ [1] ii Sarjana Barat _______________________________________ ____________________________________ [1] Apakah X dan Y? X:______________________________________ [1] Y:______________________________________[1] c c Mengapakah kawasan yang dipilih untuk petempatan tetap amat penting? __________________________________________ ________________________________________[1] Berikan 2 sebab kehidupan secara menetap dapat membawa kepada cara hidup yang lebih sistematik. i ____________________________________[1] ii ____________________________________[1] Sistem masyarakat tamadun awal berbentuk piramid dan bersusun lapis. Nyatakan golongan yang mewakili setiap lapisan berikut. A B C i ii A : ____________________[1] B : ____________________[1] a Apakah yang dimaksudkan dengan Madana? i ____________________________________[1] ii ____________________________________[1] Nyatakan nama sarjana Barat yang menolak unsur rohaniah sebaliknya hanya menekankan kepentingan dan pembangunan lahiriah dalam proses perkembangan tamadun. i ____________________________________[1] ii ____________________________________[1] Bagi masyarakat Barat, tamadun dikaitkan dengan pembangunan lahiriah, terutamanya dalam hal-hal kebudayaan. Nyatakan contoh bagi hal-hal kebudayaan. i ____________________________________[1] ii ____________________________________[1] Mengapakah Islam menekankan pembangunan lahirian dan rohaniah untuk mengukur tahap ketamadunan sesebuah masyarakat? __________________________________________ ________________________________________[1] Nyatakan pencapaian yang mesti mengiringi konsep tamadun ini selain dalam bentuk lahiriah. i ____________________________________[1] ii ____________________________________[1] iii _____________________________________[1]

SOALAN ESEI

Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

Page 4

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

1. Jadual berikut menunjukkan asas perkataan tamadun. Perkataan Madana Civitas a Maksud Tinggi budi bahasa Pembukaan bandar Bandar

2012

Jelaskan konsep tamadun berikut bersertakan sokongan dari sejarawan yang terlibat. i ii masyarakat Barat [ms 5 / 4m] Islam [ms 5 / 4m]

Terangkan sistem sosial atau sistem masyarakat tamadun awal yang berbentuk piramid dan bersusun lapis. [ms 6/ 6m] Jelaskan perluasan sistem tulisan dan bahasa yang merupakan salah satu ciri tamadun awal manusia. [ms 8 / 6m]

2. Setiap masyarakat di dunia mempunyai definisi tersendiri tentang tamadun. a Tamadun awal muncul di lembah-lembah sungai. Mengapakah masyarakat tamadun awal memilih sungai sebagai tempat tinggal? [ms5 /8m] b Pada pandangan anda, apakah punca kemerosotan sesebuah tamadun? [6m]

1.3

PROSES PEMBENTUKAN TAMADUN

TAMADUN MESOPOTAMIA LOKASI 1. Antara Sg Tigris & Sg Euphrates 2. Bahasa Yunani bermakna Antara dua sungai PROSES PENUBUHAN 1. 2 bahagian: Utara Baghdad Selatan Baghdad i. Akkad (Utara) ii. Sumeria (Selatan) CIRI-CIRI 1. Negara Kota mengandungi kawasan utama seperti pusat kota, tembok kota, pelabuhan dan kubu pertahanan ada istana, rumah kediaman, rumah ibadat, kedai & pasar 2. Organisasi Sosial menjadikan kehidupan masyarakat lebih teratur 2 golongan: i. pemerintah [raja, ketua pendeta, ketua tentera & orang bangsawan) ii. rakyat a. rakyat bebas (petani, artisan, pedagang) Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

b. hamba [tawanan perang] 3. Sistem Pemerintahan berbentuk teokrasi [anggap raja sebagai tuhan @ wakil tuhan] namun rakyat tidak sembah kecuali Raja Naramsin yang paksa rakyat sembahnya sebagai tuhan kerana: i. anggap dirinya terlalu agung kerana berjaya kuasai wilayah yang luas ii. gelar dirinya Raja empat Penjuru Alam Raja ialah ketua tentera , ketua pentadbir & ketua agama Zigurat berfungsi sebagai: i. pusat ibadat ii. pusat perdagangan iii. pusat penyimpanan khazanah negara 4. Sistem Tulisan berbentuk simbol yang ditulis pada tanah liat berbentuk pepaku dikenali cuneiform 5. Pengkhususan Kerja berlaku kerana wujudnya lebihan hasil pertanian menyebabkan petani jadi peniaha, pedagang & artisan pedagang penting kerana barangan logam, kayu kayan, emas & perak dari luar ditukar dengan hasil pertanian kerja lain: i. pengusaha @ pembuat tekstil, barangan tembikar & peralatan keperluan harian ii. tukang rumah iii. tentera SUMBANGAN 1. Kod Undang2 Hammurabi berteraskan hak rakyat terhadap keadilan hukuman & denda mestilah setimpal dengan kesalahan tapi berbeza mengikut susun lapis masyarakat Kepentingan: i. elakkan masalah dalam kalangan masyarakat ii. wujudkan perpaduan & kukuhkan sistem organisasi masyaratak iii. bantu peradaban Mesopotamia bertahan untuk jangka masa yang panjang 2. Sistem Tulisan bawa kepada sisitem pendidikan lahirkan jurutulis yg boleh uruskan pentadbiran dan perniagaan direkodkan lahirkan tradisi kesusasteraan seperti epik Gilamesh [hasil kesusasteraan tertua] tentang falsafah & cara hidup orang Mesopotamia 3. Ilmu Astronomi mengkaji pergerakan bintang, bulan dan matahari bawa kepada perkembangan ilmu matematik seperti punca ganda dua, geometri & kira perpuluhan cipta kalendar berasaskan sistem solar yg ada 12 bulan dalam 1 tahun 4. Ilmu Perubatan Kerajaan Assyria pentingkan kesihatan tenteranya Page 5

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

500 jenis ubat-ubatan termasuk herba & ramuan perubatan dikatalogkan dan disampelkan penggunannya catatkan cara mengubat penyakit dgn ubat-ubatan 5. Roda digunakan dalam pembuatan kereta kuda & kincir air 6. Seni Bina cara batu bata dibuat daripada tanah liat cipta arca [patung Raja Gudea] dan tiang batu [seni bina zigurat] LATIHAN 1. Apakah tamadun yang terbentuk di lembah sungai berikut? Sungai Tigris Sungai Eupharates A Mesopotamia B Mesir Purba C Hwang Ho D Indus Perkara berikut merujuk kepada kerajaan yang diasaskan oleh orang Mesopotamia Kerajaan Sumeria Kerajaan Babylon Kerajaan Akkad Mengapakah kerajaan tersebut mengalami keruntuhan? A Penyebaran kebudayaan Hellenistik B Penguasaan pengaruh Rom C Kejatuhan kerajaan Chaldea D Kedatangan orang Aryan Pernyataan berikut berkaitan dengan Raja Naramsin di Akkad Memaksa penduduk Akkad menyembahnya sebagai Tuhan Menggelarkan dirinya sebagai Raja Empat Penjuru Alam Mengapakah beliau berbuat demikian? A berjaya membina Taman Tergantung Babylon B berjaya menguasai wilayah yang luas C mengasaskan kerajaan Mesopotamia D menamatkan penguasaan Parsi Apakah bentuk Mesopotamia? A mutlak B teokrasi C autokrasi D tirani sistem pemerintahan beraja di

2012

Apakah jasa beliau yang boleh dikenang sehingga hari ini? A membina Taman Tergantung Babylon B Membina piramid Sakkara C membina bandar terancang D membina empayar pertama di dunia 6. Apakah peranan bangunan Zigurat terhadap tamadun Mesopotamia? I Pusat ibadat II Pusat Pentadbiran III Pusat Kebudayaan IV Pusat perdagangan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV Thinis, Memphis, dan Thebes merupakan antara banday yang menjadi pusat pentadbiran dalam tamadun awal manusia. Bandar-bandar tersebut telah muncul dalam tamadun.. A Mesopotamia B Mesir Purba C Hwang Ho D Indus Pernyataan berikut merupakan Kod Undang-Undang Hammurabi. Digubal semasa Raja Hammurabi Mengandungi 282 kod undang-undang Apakah prinsip undang-undang tersebut? A berteraskan hak rakyat terhadap keadilan B melaksanakan undang-undang yang tegas C mengemukakan bukti yang kukuh D berpandukan hukum agama Tamadun X memberikan sumbangan tamadun awal kepada peradaban dunia. penciptaan roda penggunaan kapal layar pembuatan batu bata daripada tanah liat Apakah tamadun X? A Indus B Hwang Ho C Mesir Purba D Mesopotamia

7.

2.

8.

3.

9.

4.

5.

Tokoh berikut telah memberi sumbangan yang berharga terhadap tamadun Mesopotamia. Tokoh Kerajaan Raja Nebuchadnezzar Chaldea

10. Mengapakah senarai lokasi berikut menjadi tempat pembentukan tamadun awal manusia? Lembah Sungai Nil Lembah Sungai Indus Lembah Hwang Ho A Kecekapan pemerintahan B keselamatan terjamin C kemakmuran hidup Page 6

Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

D kesuburan tanah

2012

11. Pernyataan berikut menerangkan peranan orang Sumeria dalam membentuk Tamadun Mesopotamia Membina petempatan Menjalankan aktiviti pertanian Bagaimanakah aktiviti pertanian tersebut dijalankan? A Membuat batas B Menebus guna tanah C Menggunakan alat logam D Menanam secara bergilir 12. Maklumat berikut menggambarkan ciri negara kota Tamadun Mesopotamia. Setiap negara kota mempunyai kubu pertahanan dengan pelbagai bentuk pintu gerbang Apakah kepentingan pintu gerbang tersebut? A lambang keamanan B lambang kekayaan C tanda kesetiaan rakyat D simbol kekuasaan pemerintah 13. Mengapakah Raja Naramsin (2291 2255 S.M) dalam Tamadun Mesopotamia memaksa penduduk Akkad menyembahnya sebagai tuhan? A mencipta roda B membina zigurat C memajukan pertanian D menguasai wilayah yang luas 14. Apakah kepentingan perkembangan ilmu berikut terhadap Tamadun Mesopotamia? perkembangan ilmu astronomi perkembangan ilmu matematik A mencipta kalendar B mengawal saliran air C membina bandar terancang D memajukan bidang perubatan 15. Apakah kandungan hasil kesusasteraan Tamadun Mesopotamia berikut? Epik Gilgamesh merupakan hasil kesusasteraan yang tertua di dunia A cara hidup B taktik peperangan C bentuk pemerintahan D kegiatan perdagangan 16. Mengapakah ciptaan teknologi berikut penting terhadap Tamadun Mesopotamia? Menggunakan kapal layar mencipta pengangkutan beroda A Membantu perluasan kuasa kerajaan B Memudahkan hubungan dengan dunia luar C Menjamin kesejahteraan hidup masyarakat D Menguasai kegiatan perdagangan antarabangsa

17. Dalam Tamadun Mesopotamia, Ashurbanipal (668 627 S.M) telah senubuhkan sebuah perpustakaan diraja di bandar Nineveh. Apakah koleksi penting perpustakaan tersebut? A Ilmu astronomi B aspek keagamaan C corak pemerintahan D bidang perubatan 18. Jadual berikut merujuk kepada sumbangan tokoh Tamadun Tokoh Mesopotamia Raja Sargon Mesir Purba Firaun Tutmose III Apakah sumbangan tokoh tersebut? A Pembinaan piramid B pembentukan empayar C penggubalan undang-undang D peningkatan ilmu pengetahuan

SOALAN ESEI 1) Tamadun Mesopotamia terletak di antara Sungai Tigris dan Sungai Euphrates. a) Terangkan empat ciri negara kota tamadun Mesopotamia. [ms 11 / 8m] b) Jelaskan sumbangan tamadun Mesopotamia dalam bidang berikut: i) Ilmu perubatan [ms 15 / 4m] ii) Sistem perundangan [ms 16 / 4m] c) Pada pandangan anda, bagaimanakah sistem perundangan tersebut membantu perkembangan tamadun Mesopotamia. [ms 14-15 / 4m] 2) Rajah di bawah ini berkaitan dengan Tamadun Mesopotamia. Masyarakat Mesopotamia a) Masyarakat bertamadun yang terawal

Jelaskan sistem pemerintahan Tamadun Mesopotamia. [ms12 / 8m] b) Bincangkan kegiatan ekonomi masyarakat Mesopotamia. [ms 13 / 8m] c) Pada pandangan anda, mengapakah seorang raja pada masa dahulu cuba menguasai wilayah yang luas? [4m] 3) TAMADUN MESIR PURBA LOKASI

Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

Page 7

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

1. Berkembang daripada petempatan awal pada zaman Zaman Neolitik iaitu antara tahun 10 000 S.M 5000S.M 2. 3500 S.M = wilayah di sekitar delta & di pertengahan Mesir berkembang menjadi pusat tamadun awal 3. masa kegemilangan = Zaman Empayar 4. Zaman Kejatuhan [bila pemerintahan dikuasai oleh orang asing seperti: Libya [1100-947 S.M] Kush [730 670 S.M] Assyria [663 609 S.M] Parsi [525 S.M] Yunani [332 30 S.M] Rom [30 S.M] 5. Perkembangan Tamadun Mesir Purba: Zaman Kerangka Masa Awal 3100 - 2200 S.M Pertengahan 2040 - 1785 S.M Empayar 1570 - 1085 S.M Keruntuhan 1085 - 322 S.M PROSES PENUBUHAN 1. Manusia Lembah Nil = zaman Logam sejak tahun 5000 S.M 2. Bolehkan mereka bina sistem perparitan & pengairan yg baik untuk pertanian 3. Peralatan kawalan air & terusan = tinggikan nilai kesuburan tanah 4. Petempatan tetap berteraskan pertanian 5. Petempatan berkembang jadi kampung => gabungan kampung => bandar => gabungan bandar => nome @ daerah 6. Kesemua nome disatukan & salah satu bandarnnya jadi pusat pentadbiran CIRI-CIRI 1. Pentadbiran Firaun ketua negara & berkuasa mutlak jawatan diwarisi secara turun temurun dianggap anak tuhan matahari @ Amon-Re dibantu golongan bangsawan, rahib & tuan tanah Firaun Hatshepsut berjaya tukar padang pasir jadi tanah pertanian yang subur 2. Pengkhususan Kerja sebagai penenun, pembuat barang tembikar, pembuatan kertas & tekstil & perlombongan emas pelabuhan seperti Thebes, Memphis & Fayoum menarik pedagang dari Laut Mediterranean datang ke Mesir 3. Agama dan Kepercayaan kepercayaan berbentuk politeisme iaitu kepercayaan kepada banyak tuhan percaya kepada tuhan matahari, tuhan langit dan tuhan angin percaya kepada kehidupan selepas mati menyebabkan kelengkapan harian ditanam bersama dengan mayat Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

2012

Pengkaji purba Howard Carter menjumpai makam Raja Tutankhamun II bersama dengan emas 11 kg 4. Sistem Tulisan dikenali sebagai hieroglif penting untuk merekod aktiviti pertanian dan pengutipan cukai, tujuan keagamaan dan amalan ritual kepercayaan SUMBANGAN 1. Pembinaan piramid diilhamkan oleh penasihat Firaun Djoser, Imhotep 2. Penciptaan kertas daripada pokok papyrus 3. Sistem Pendidikan kanak2 keluarga atasan diberikan pendidikan sejak kecil institusi pendidikan diuruskan oleh rumah ibadan & di bawah pentadbirankerajaan ilmu geometri, matematik dan sains diajar untuk melahirkan golongan terlatih yg boleh uruskan hal ehwal pertanian, pengawalan air Sungai Nil serta pembinaan bangunan dan piramid perkembangan matematik = algebra, geometri & astronomi digunakan dalam pengawalan banjir Sg. Nil 4. Perubatan proses memumiakan mayat berkait rapat dengan kepercayaan org Mesir purba 5. Sistem Pengairan tukar kawasan padang pasir kepada tanah pertanian 6. Sistem Kalendar 365 hari berdasarkan 12 bulan dalam setahun Latihan 1. Senarai berikut merupakan antara bandar yang terdapat dalam tamadun Mesir Purba. Heliopolis Fayoum Abydos Apakah peranan bandar-bandar tersebut? I kediaman firaun II pusat kesenian III pusat pendidikan IV tumpuan penduduk A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV Pernyataan berikut merupakan amalan pengebumian tamadun Mesir Purba. mayat perlu dijaga dengan teliti mayat ditanam dengan barangan dan kelengkapan harian Mengapakah amalan tersebut dilakukan? A berpegang kuat kepada tradisi B berasaskan undang-undang adat C mempercayai kehidupan selepas mati Page 8

2.

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

D 3. menunjukkan status seseorang A B C D

2012

Sistem tulisan tamadun Mesir Purba berasaskan gambar dan simbol yang berdasarkan bunyi. Tulisan tersebut dikenal sebagai... A piktograf B ideogram C cuneiform D hieroglif berdasarkan maklumat di bawah, tokoh X ialah... seorang saintis, ahli fizik, arkitek dan penasihat penting kepada Firaun Djoser pengamal ilmu perubatan dan pengarang buku sains dan sastera A B C D Hatshepsut Tutankhamun Menes Imhotep

menjadi firaun Mesir Purba penguasaan ekonomi oleh kaum wanita perjuangan hak kebebasan kaum wanita pengiktirafan terhadap kedudukan wanita peningkatan ilmu pengetahuan golongan wanita

4.

11. Pernyataan berikut menggambarkan amalan orang Mesir Purba. Makam mayat perlu dijaga dengan teliti Mayat diiringi dengan kelengkapan harian Mengapakah orang Mesir Purba berbuat demikian? A percaya roh membawa kebahagiaan B percaya kehidupan selepas mati C percaya kepada kelahiran semula D percaya kepada konsep politisme 12. Apakah kepentingan pokok papyrus yang tumbuh di Lembah Nil kepada Tamadun Mesir Purba? A mencipta kertas B membekalkan bahan api C mengasaskan industri papan D menjadi pelindung semula jadi Longman 13. Piramid di Giza dibina dengan menggunakan dua juta blok batu dengan 100 ribu orang hamba. Kejayaan masyarakat Tamadun Mesir Purba membina Piramid menggambarkan bahawa A ramai jurutera lahir dalam Tamadun Mesir Purba B kepakaran masyarakat Mesir Purba dalam pembinaan C teknologi yang diguna pakai oleh masyarakat Mesir Purba sangat maju D kekuatan tenaga manusia diperluka untuk menghasilkan binaan yang besar 14. Pada Zaman Empayar, seorang wanita telah dilantik sebagai firaun iaitu Firaun Hatshesput. Hal ini menunjukkan wanita dalam tamadun Mesir Purba A memiliki status yang tinggi B mempunyai pendidikan yang tinggi C mampu menandingi kaum lelaki D mempunyai hak yang sama dengan kaum lelaki 15. maklumat yang berikut berkaitan dengan tradisi pengebumian dalam tamadun Mesir Purba mayat ditanam dengan barangan dan kelengkapan harian mayat diawet dan dibalut dengan rapi Berdasarkan maklumat tersebut, apakah kesimpulan yang dapat dibuat tentang masyarakat Mesir Purba? A sangat materialistik B mahir dalam ilmu perubatan C menghormati orang yang telah mati D percaya kepada kehidupan selepas mati

5.

6.

Pokok X merupakan anugerah Tuhan kepada tamadun mesir purba. banyak tumbuh di Lembah Sungai Nil Digunakan untuk membuat kertas Apakah pokok X? A Pain B Tirus C Papyrus D Scalariform Senarai berikut berkaitan dengan tamadun.. Sistem kalendar Tulisan hieroglif A Indus B Hwang Ho C Mesir Purba D Mesopotamia Sistem tulisan dalam tamadun Mesir Purba berasaskan kombinasi gambar dan sombol berdasarkan bunyi. Apakah sistem tulisan tersebut? A piktograf B ideogram C hieroglif D cuneiform Mengapakah Tamadun Mesir Purba dianggap anugerah daripada Sungai Nil? A Memudahkan pungutan cukai B mengukuhkan pertahanan kerajaan C membolehkan pembinaan pelabuhan D menyuburkan tanah untuk pertanian

7.

8.

9.

10. Apakah yang dapat disimpulkan berkaitan pelantikan pemimpin berikut dalam ketamadunan Mesir Purba? Pada zaman Empayar, Hatshepsut Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

Page 9

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

16. Sistem tulisan telah wujud dalam masyarakat awal dan diguna pakai dalam kehidupan seharian. Manakah antara yang berikut ialah sistem tulisan yang digunakan dalam tamadun Mesir Purba? A Hieroglif B Cuneiform C Ideogram D Piktograf 17. Apakah jasa paling besar Imhotep kepada tamadun Mesir? A Memperkenalkan teknik mengawet mayat B pembinaan piramid Sakkara C menghasilkan tulisan hieroglif D menghasilkan karya kesusasteraan SOALAN STRUKTUR 1) Kegemilangan sesuatu tamadun itu tidak akan dapat dinikmati dan diketahui oleh generasi akan datang sekiranya masyarakat Mesir Purba tidak meninggalkan warisan serta khazanah bangsanya untuk dikaji dan dipelajari. a) Jasa Imhotep yang paling besar dalam tamadun Mesir Purba ialah pembinaan Piramid Sakkara. Berdasarkan pengetahuan anda, siapakah Imhotep? i) ____________________________________[1] ii) ____________________________________[1] iii) ____________________________________[1] b) Apakah urusan yang boleh dikendalikan oleh golongan terlatih apabila mempelajari ilmu Geometri, Matematik dan Sains? i) ____________________________________[1] ii) ____________________________________[1] iii) ____________________________________[1] c) Apakah sumbangan Firaun Senuusret III semasa pemerintahan beliau? i) ____________________________________[1] ii) ____________________________________[1] d) Nyatakan ciri-ciri tulisan berikut? i) Hieroglif:_______________________________ ____________________________________[1] ii) Hieratik:_______________________________ ____________________________________[1] ii) c)

2012

____________________________________[1]

Buktikan Tamadun Mesir Purba mengiktiraf kedudukan wanita i) ____________________________________[1]

d) Apakah sumbangan kepimpinan wanita terhadap kemajuan Tamadun Mesir Purba? i) ____________________________________[1] e) Jelaskan dua kepercayaan masyarakat Mesir Purba i) ____________________________________[1] ii) ____________________________________[1] Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, mengapakah Tamadun Mesir Purba dianggap sebagai anugerah daripada Sungai Nil? i) ____________________________________[1] ii) ____________________________________[1]

f)

g) SOALAN ESEI 1. Tiga perkara yang berikut adalah sinonim dengan Tamadun Mesir Sungai Nil Firaun Piramid a. Mengapakah Firaun dianggap mempunyai kedudukan yang tertinggi oleh rakyatnya? [ms19 / 10m] b. Jelaskan kepercayaan masyarakat Mesir Purba. [ms20 / 5m] c. Pada pandangan anda, mengapakah piramid dapat dibina oleh orang Mesir? [5m] TAMADUN INDUS LOKASI 1. Tamadun terawal di India 2. Di Lembah Indus yg disaliri Sg. Indus 3. Terletak di barat laut India 4. Berpunca dari Pergunungan Himalaya 5. Alir ke Laut Arab 6. Dikenali juga sebagai Tamadun Harappa [sempena bandar utama tamadun ini] KERANGKA MASA 1. 2500 S.M & mula merosot pada tahun 1800 S.M 2. Andaian kehancuran = serangan orang Aryan serta bencana alam seperti banjir, kemarau & gempa bumi PROSES PENUBUHAN 1. Di barat laut India = hidup secara nomad iaitu hidup berpindah randah & menyara diri dengan memburu & mengumpul makanan 2. Penduduk ini kemudian membentuk petempatan kekal di sepanjang Sg Indus [sumber air & suburkan tanah] Page 10

2) a)

Di tebing Sungai Nil lahirnya Tamadun Mesir Purba Nyatakan proses pembentukan Tamadun Mesir Purba. i) ____________________________________[1] ii) ____________________________________[1]

b) Berikan dua kuasa dan peranan Firaun dalam Tamadun Mesir Purba. i) ____________________________________[1] Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

3. Keupayaan menyesuaikan diri dengan alam sekitar telah tingkatkan hasil pertanian yg membawa kepada pertambahan jumlah penduduk 4. Sumbangkan kepada perkembangan bandar 5. 2 bandar utama di Lembah Indus: Mohenjo-Daro Harappa 6. Bandar pelabuhan penting: Lothal Sutkagen Dor CIRI-CIRI 1. Petempatan Kekal membawa kepada pembentukan bandar terancang bandar dibahagi kepada 2 dan dikelilingi tembok di bahagian utama = pusat pentadbiran dan agama yang menempatkan bangunan pentadbiran, tempat mandi awam, tempat menyimpan hasil pertanian bahagian kedua = perumahan dibantu oleh kemajuan dalam ilmu geometri & pembinaan ciri2 = blok2 tersusun, rangkaian jalan raya yg lurus & sistem kumbahan terancang rumah di bandar Harappa & Mohenjo-Daro: i. mempunyai bilik mandi & tandas ii. air & kumbahan disalur keluar melalui paip ke longkang yg tidak ditutup agar mudah dibersihkan 2. Organisasi Sosial 2 golongan iaitu: i. golongan atasan a. pendeta o berkuasa dalam hal keagamaan menyebabkan rakyat taat o dianggap pemerintah kerana tiada bukti ada raja di sini b. pedagang ii. golongan bawahan a. petani serah sebahagian hasil kepada pihak berkuasa b. buruh jaga kebersihan bandar, membina tembok & terusan 3. Pengkhusuan Kerja pelbagai kegiatan ekonomi seperti perdagangan, pertanian, pertukangan dan pembuatan berdagang ke Mesopotamia (bukti cop mohor masyarakat lembah Indus di Mesopotamia) barangan diperdagangkan ialah emas, gading gajah, manik dan hasil pertanian artisan = bina dan hasilkan barangan logam & tembikar 4. Kepercayaan Dan Agama memuja patung proto-Siva i. duduk bersila stail yoga ii. 3 tanduk di kepala melambangkan Dewa Brahma, Dewa Vishnu & Dewa Siva percaya kepada Tuhan Ibu [bukti penemuan patung wanita yang disembah bagi melambangkan kesuburan] Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

2012

dipercayai diwarisi daripada kebudayaan yg lebih awal kerana kepercayaan Tuhan Ibu turut dikesan di Mesopotamia, Asia Kecil, Syria & Palestin 5. Sistem Tulisan dikenali sebagai piktograf masih misteri & belum dapat ditafsirkan SUMBANGAN 1. Perancangan Bandar pertembungan tamadun Indus, Mesopotamia & Mesir Purba benarkan perancangan bandar disusun berasaskan bentuk segi empat yg diikuti oleh jalan raya yg lurus batu bata daripada tanah liat dihasilkan mellaui pembakaran dgn suhu yang tinggi Latihan 1. Tamadun Indus telah muncul pada sekitar tahun 2500 S.M. dan mula merosot pada tahun 1800 S.M. Apakah faktor kemerosotannya? I Kebangkitan golongan hamba II penguasaan orang Parsi III dilanda gempa bumi IV serangan orang Aryan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV Kejayaan tamadun Indus dalam pembinaan bandar terancang disebabkan hubungannya dengan tamadun lain. Apakah tamadun yang dimaksudkan? A Mesopotamia B Yunani C China D Hwang Ho Senarai berikut merupakan dua bahagian yang terdapat dalam bandar terancang di tamadun Indus. Bahagian utama Bahagian kedua Antara berikut, yang manakah merupakan bahagian utama? I kawasan perumahan II tempat mandi awam III pusat keagamaan IV kota pertahanan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV Manakah merupakan sistem tulisan bagi tamadun Indus? A Ideogram B Piktogram C Cuneiform Page 11

2.

3.

4.

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

D 5. Hieroglif

2012

Tamadun X merupakan antara bandar terancang dalam tamadun awal manusia. Mohenjo-Daro Harappa Apakah tamadun X A Indus B Hwang Ho C Mesopotamia D Mesir Purba Hubungan perdagangan masyarakat indus dan masyarakat mesopotamia dapat dibuktikan dengan penemuan.. A cap mohor B batu bersurat C manik D gendang gangsa Pertembungan antara tamadun Indus dengan tamadun Mesopotamia dan Mesir Purba telah membawa kesan kepada tamadun Indus iaitu: A pembinaan bandar terancang B peningkatan teknologi pertanian C perluasan kawasan pemerintahan D perkembangan hasil kesusasteraan Apakah bidang yang berkait rapat dengan kecemerlangan perancangan bandar berikut dalam Tamadun Indus? Mohenjo-Daro Harappa A geometri dan pembinaan B matematik dan pembinaan C kesenian dan pembinaan D geometri dankesenian Maklumat berikut menunjukkan sikap keterbukaan tamadun Indus. Tamadun Indus telah menjalinkan hubungan dengan tamadun Mesir Purba dan tamadun Mesopotamia Apakah kesan pengamalan sikap tersebut? A perkembangan bidang seni B pertukaran teknologi C perluasan wilayah D penyebaran agama

11. Tamadun Indus telah muncul pada sekitar tahun 2500 SM dan mula merosot pada tahun 1800 SM. Apakah faktor kejatuhan Tamadun Indus? A kelemahan pemimpin B serangan orang Aryan C rakyat mula memberontal D serangan daripada tentera Parsi 12. Senarai berikut berkaitan dengan peranan salah satu anggota masyarakat dalam Tamadun Indus mengetuai aktiviti keagamaan memegang tampuk pemerintahan Golongan manakah yang memainkan peranan di atas? A Brahmin B Pedagang C Pendeta D Tentera 13. Sekiranya anda hidup dalam Tamadun Indus, apakah tugas yang diperlukan sebagai seorang buruh? I menjadi tentera II membina terusan III menjaga kebersihan bandar IV menjadi korban upacara penyembahan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 14. Apakah bukti terdapat hubungan perdagangan antara masyarakat Indus dan masyarakat Mesopotamia? A Cangkerang Cowrie B Tulisan hieroglif C Cap Mohor D Manik-manik 15. Mengapakah tuhan Ibu disembah oleh masyarakat Tamadun Indus? A melambangkan kekayaan B melambangkan kesuburan C penghormatan kepada wanita D wanita dianggap pembawa rezeki 16. Bagaimanakah masyarakat Tamadun Indus berusaha meningkatkan mutu binaan? A menggunakan peralatan jentera berat B menggunakan bongkah-bongkah batu sungai C batu bata dihasilkan melalui pembakaran suhu yang tinggi D batu bata dikeringkan di bawah sinaran matahari pada jangka masa yang panjang SOALAN ESEI 1) Tamadun Indus telah muncul pada sekitar tahun 2500 S.M dan mula merosot pada tahun 1800 S.M.

6.

7.

8.

9.

Longman 10. Apakah yang mendorong perkembangan Tamadun Indus pada sekitar tahun 2000 S.M.? A kestabilan politik B kebijaksanaan pemimpin C kemahiran ilmu geometri D keluasan empayar pemerintahan

Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

Page 12

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

a) Jelaskan lokasi bagi tamadun Indus ini. [ms 23 / 5m] b) Huraikan petempatan kekal yang wujud dalam tamadun Indus yang merupakan juga ciri bagi tamadun ini. [ms 24 / 10m] c) Jelaskan sumbangan yang dilakukan oleh tamadun tersebut. [ms 27 / 5m] d) Pada pandangan anda, mengapakah pemerintah memainkan peranan penting dalam menggerakkan usaha-usaha pembangunan sesebuah bandar? [4m] 2) Tamadun Indus yang juga dikenal sebagai Tamadun Harappa merupakan tamadun awal di India. a) Jelaskan proses pembentukan tamadun Indus. [ms 24 / 6m] b) Terangkan ciri-ciri bandar terancang tamadun Indus. [ms 24 25 / 10m] c) Apakah ikhtibar yang dapat diperoleh daripada sifat keterbukaan tamadun Indus untuk kemajuan negara? [ms 27-28 / 4m]

2012

6. bandar awal = Anyang [pusat kerajaan Dinasti Shang] 7. Dinasti Shang: luaskan wilayah sebarkan budaya 8. Dinasti Chou: sebarkan tamadun hingga ke selatan Sg. Yangtze CIRI-CIRI 1. Pembentukan Negara Kota petempatan awal berasaskan pertanian menyebabkan munculnya bandar2 bandar terawal = bandar Anyang i. pusat pemerintahan Dinasti Shang ii. di tanah tinggi di Sungai Huan iii. ada istana, kuil & pusat pentadbiran iv. ketua pemerintah = raja & golongan pembesar v. dilengkapi tembok untuk halang serangan musuh 2. Organisasi Sosial lapisan atas = raja & pembesar golongan bawahan = petani, artisan [mahir dalam teknologi membuat gangsa] lapisan paling bawah = hamba 3. Pengkhususan Kerja setiap pembesar mempunyai tentera masing2 [berkereta kuda & jalan kaki] petani = penuhi keperluan golongan atasan golongan artisan = cipta tembaga [bekas minuman & makanan]. senjata & tembikar hamba = tentera paksaan dan buruh serta untuk tujuan korban dalam upacara penyembahan 4. Sistem Pemerintahan Dinasti Shang berbentuk pemerintahan beraja pengganti raja = saudara lelaki yg lebih muda @ anak lelaki raja percaya kuasa raja ialah mandat dari tuhan [bererti jika raja memerintah dgn adil, rakyat akan nikmati kemakmuran dan kesejahteraan tetapi jika lakukan kexaliman maka pemerintah akan kehilangan mandat & digulingkan] raja dibantu bangsawan & pegawai kerajaan wilayah di luar pentadbiran = raja dibantu oleh golongan bangsawan yg mentadbir wilayah bangsawan berhak kutip cukai, urus pertahanan dan undang2 5. Sistem Pemerintahan Dinasti Chou bahagikan pwmilikan tanah kepada wilayah2 dan setiap wilayah dilantik seorang pembesar tempatan raja ikat pembesar tempatan melalui ikrar taat setia di samping memberi hadiah seperti kereta kuda, senjata gangsa, hamba dan binatang pembesar lindungi raja & sediakan tentara ketika perang pembesar = ketua agama 6. Keagamaan kepercayaan animisme dan politeisme Dinasti Shang sembah: Page 13

TAMADUN HWANG HO LOKASI 1. Sungai suburkan tanah di Hwang Ho @ Sg. Kuning 2. Sungai ke2 terpanjang di China [5464km] 3. Di utara China 4. Dari tanah tinffi di barat ke Teluk Bo Hai di timur 5. Bersifat setempat kerana ciri-ciri fizikanya yg bergunung ganang & berpadang pasir KERANGKA MASA 1. Dikesan daripada jumpaan tengkorak homo sapien dikenali Peking Men [hidup sekitar tahun 400 000 S.M] 2. Bukti kehidupan zaman Paleolitik. 3. Zaman neolitik = 5000 S.M 4. Bermula aktiviti pertanian & penternakan 5. Dinasti beraja pertama diasaskan oleh Dinasti Hsia [2205-1766S.M] 6. Dinasti Shang [1766 1050 S.M] dibuktikan melalui jumpaan arkeologi 7. Hujung pemerintahan Dinasti Shang muncul kebangkitan hamba kerana kezaliman Raja Shang 8. Suku Chou di Lembah Sg Wei di barat China singkirkan dan gantikan dengan Dinasti Chou [1050 256 S.M] PROSES PENUBUHAN 1. berasaskan Sg. Hwang Ho yg suburkan tanahnya 2. menyebabkan penduduk nomad tinggal menetap & bina petempatan awal di kawasan tersebut 3. Tapak Banpo dekat bandar Sian moden = petempatan awal 4. aktiviti pertanian, penternakan binatang, kumpul hasil hutan & memburu 5. perkembangan petempatan awal lahirkan beberapa buah bandar di Lembah Hwang Ho Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

roh nenek moyang tuhan syurga (Shang ti) tuhan bumi (tu) sungai, bukit gunung upacara agama gunakan muzik & tarian upacara korban diketuai oleh bomoh upacara penilikan menggunakan tulang nujum (oracle) tulang diletak di atas unggun api hingga timbul rekahan yg boleh ditafsir oleh tukang tilik 7. Sistem Tulisan sistem tulisan dikenali sebagai ideogram pada asalnya mempunyai gambar seperti kanak2, bulan, matahari & sungai tulisan berubah seperti tulisan hari ini SUMBANGAN 1. Sistem Politik amalkan sistem pemerintahan monarki sehingga Dinasti Ching konsep anak Syurga & mandat syurga diwujudkan Amalkan putaran dinasti hingga abad ke 20 2. Ekonomi terusan = mengairi kawasan pertanian & hindarkan banjir kemajuan teknologi pembalakan = penciptaan cangkul & sabit gunakan batas untuk penanaman 3. Kepercayaan pemujaan roh nenek moyang unsur korban manusia tidak digunakan lagi dan diganti dengan unsur makanan, duit kertas & barang perhiasan percayakan konsep Yin, Yang dan Feng Shui 4. Kalendar 30 hari dalam 1 bulan 360 hari setahun digunakan raja untuk tentukan musim menuai & musim menanam digunakan untuk tetapkan upacara perkahwinan, perburuan & pengebumian 5. Falsafah falsafah perang Sun Tzu masih digunakan hingga sekarang karya The Art Of War tentang selok belok perang & cara menangani musuh dicetak dalam pelbagai bahasa falsafah tersebut digunakan dalam urusan perniagaan Latihan 1. Rajah berikut menerangkan perubahan pemerintahan yang berlaku dalam tamadun Hwang Ho. 1766 S.M 1050 S.M Dinasti Shang i. ii. iii. iv. v. vi.

2012

1050 S.M 256 S.M Dinasti Chou Mengapakah perubahan tersebut berlaku? A kemunduran ekonomi B kezaliman pemerintahan C dilanda kemarau berpanjangan D serangan daripada pihak luar 2. Pernyataan berikut merupakan ciri-ciri bandar Anyang dalam tamadun Hwang Ho. Terletak di kawasan tanah tinggi di Sungai Huan Terdapat istana, kuil, dan pusat pentadbiran di kawasan ini Mengapakah bandar tersebut dilengkapi dengan tembok? A menghalang ancaman musuh B melicinkan pentadbiran negara C melindungi daripada bencana alam D memisahkan golongan rakyat dengan pemerintah Antara berikut, yang manakah merupakan fungsi golongan hamba dalam tamadun Hwang Ho? I Sebagai tentera paksaan II Menghasilkan barang tembikar III Membuat batas untuk tujuan penanaman IV Korban dalam upacara penyembahan E I dan II F I dan IV G II dan III H III dan IV Orang Cina percaya bahawa alam semesta dan kejadiannya terdiri daripada dua unsur yang saling melengkapi antara satu sama lain. Apakah unsur tersebut? A Tien B shang-ti C Feng Hsui D Yin dan Yang Perkara berikut berkaitan dengan Tamadun China Tulang oracle Pernyataan manakah yang berkaitan dengan maklumat tersebut? A B C D 6. sistem tulisan senjata peperangan lambang kedudukan masyarakat alat upacara keagamaan

3.

4.

5.

Bagaimanakah pembesar pada zaman Dinasti Chou di China menunjukkan kesetiaan merekakepada raja? I melindungi istana raja II menghantar ufti Page 14

Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

III melafazskan taat setia IV memberi bantuan tentera A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 7. Karya The Art of War hasil tulisan Sun Tzu mencatatkan hasil sumbangan Tamadun Hwang Ho kepada ketamadunan hari ini. Bagaimanakah falsafah tersebut memajukan masyarakat hari ini? A Strategi perniagaan B Memenangi pilihan raya C Melancarkan peperangan D Pembentukan keluarga yang harmonis C D

2012

Mereka adalah daripada keturunan pemerintah agama Mereka disokong oleh golongan bangsawan yang kuat membawa kepada

12. Penggunaan tulang oracle kemunculan A falsafah Taoisme B falsafah legalisme C sistem mata wang D sistem tulisan

Longman 8. Dialog yang berikut mungkin berlaku dalam kalangan masyarakat Shang. Abang : Kau cuba siapkan bekas makanan dan minuman tu. Nanti kita kena buat senjata pula. Semalam abang kata nak buat barang tembikar. Mana satu ni

13. Apakah peranan tulang oracle kepada masyarakat Shang? A meramalkan sesuatu keadaan B menentukan hari perayaan utama C melaksanakan upacara pengorbanan D meramal keadaan cuaca 14. Senarai yang berikut ialah unsur pemujaan yang diwarisi daripada masyarakat tamadun awal. makanan duit kertas barang perhiasan Apakah tamadun yang dimaksudkan? A Mesir B Mesopotamia C Indus D Hwang Ho 15. Kepercayaan Feng Hsui mempunyai kaitan yang rapat dengan falsafah A Confucianisme B Legalisme C Taoisme D Yin dan Yang 16. Pernyataan yang berikut adalah salah satu falsafah masyarakat Tamadun Hwang Ho. Menjelaskan hubungan antara manusia dengan alam sekitar terutama tentang cara manusia dapat hidup secara harmoni dengan alam sekitar Apakah falsafah yang dimaksudkan? A Confucianisme B Feng Hsui C Sun Tzu D Yin dan Tang 17. Rajah di bawah ini menerangkan penggunaan kalendar dalam masyarakat Shang. Penggunaan Kalendar

Adik :

Golongan manakah yang mungkin menuturkan dialog tersebut? A artisan B hamba C tentera D bangsawan 9. Apakah tujuan pembinaan tembok di bandar Anyang, China? A memisahkan tempat tinggal golongan bangsawan B memudahkan pentadbiran negara C menghalang pencerobohan musuh D mengelakkan angin kencang

10. Sekiranya anda ialah golongan hamba dalam masyarakat Shang, apakah fungsi anda? I Menghasilkan senjata dan perisai II Mencipta pelbagai barang tembaga III Tentera paksaan IV Menjadikan korban dalam upacara penyembahan A I dan II B I dan IV C II dan III D III dan IV 11. Mengapakah raja-raja Shang tidak perlu mendapat pengesahan politik daripada rakyat jelata? A Rakyat tidak berani menentang mereka B Rakyat memberikan taat setia tidak berbelah bagi

Menentukan musim menanam dan menuai

Menjalankan aktiviti perkahwinan dan pengebumian Page 15

Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

BAB 1: KEMUNCULAN TAMADUN MANUSIA

2012

X Apakah X? A Menentukan hari pergi berperang B Menentukan tarikh membina istana C Menjalankan upacara pengorbanan D Menjalankan aktiviti perburuan SOALAN STRUKTUR 1. Rajah berikut menggambarkan antara dinasti yang terdapat dalam Tamadun Hwang Ho. Dinasti Hsia Dinasti Shang Dinasti Chou b. Nyatakan dua jenis kegiatan ekonomi petempatan awal penduduk Tamadun Hwang Ho. i. ____________________________________[1] ii. ____________________________________[1] c. i. Berikan satu kegunaan gangsa dalam Dinasti Shang. ____________________________________[1]

2) Rajah berikut merujuk kepada kemunculan tamadun Hwang Ho. Kesuburan tanah Pembentukan yang terdapat di tamadun Hwang Ho Hwang Ho a) Jelaskan perkara-perkara berikut: i) Susun lapis dalam organisasi masyarakat Dinasti Shang. [ms 30 / 3m] ii) Perkembangan sistem tulisan dalam tamadun Hwang Ho. [ms 27 28 / 3m] b) Terangkan empat sumbangan tamadun Hwang Ho dalam bidang pertanian. [ms 32 / 8m] c) Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, jelaskan sumbangan tamadun Hwang Ho yang masih kekal sehingga kini. [ms 32 33 / 6m] d) Bincangkan bentuk kepercayaan yang diamalkan oleh masyarakat Hwang Ho. [ms31 / 8m] e) Pada pandangan anda, mengapakah masyarakat China mempercayai konsep mandat dari syurga. [4m]

d. Mengapakah golongan artisan dalam Dinasti Shang dapat menundukkan golongan bawahan? i. ____________________________________[1] e. Apakah kepercayaan penduduk Dinasti Shang terhadap kuasa raja? i. ____________________________________[1] ii. ____________________________________[1] f. Berikan dua sistem kepercayaan dan agama Tamadun Hwang Ho. i. ____________________________________[1] ii. ____________________________________[1]

g. Andaikan anda sebagai seorang pemerintah Dinasti Chou, bagaimanakah anda dapat memastikan kesetiaan pembesar? i. ____________________________________[1] ii. ____________________________________[1] 2. SOALAN ESEI 1) . a)

Jelaskan proses pembentukan tamadun Hwang Ho. [ms 29 / 5m] b) Jelaskan sistem pemerintahan Dinasti Shang yang wujud dalam tamadun Hwang Ho. [ms 31 / 10m] c) Terangkan sistem yang telah diperkenalkan semasa pemerintahan Shang dalam aspek masa yang merupakan juga sumbangan dalam tamadun Hwang Ho. [ms 33 / 5m]

Rose Alsie / SMK Pekan Kota Belud

Page 16