You are on page 1of 38

G. BOEKHORST-A.

REIFF, Ars Latina


ed. Ferdinand SCHNINGH
Paderborn, !"# $%!&'(
PRI)ERA *ECLINACI+N $-a(
. *ELANTE *E LAS P,ERTAS (Nominativo, 3 pers. Presente)
1. Agricola arat.
2. Etiam servae laborant.
3. Cicadae cantant.
4. Colmbae volant.
!. "estia clamat.
#. Agricola vocat$ servae advolant.
%. &ilvae sonant$ pellae migrant et cantant.
--#. HOSPITALI*A* RO)ANA (Acsativo ' (ativo. )a oraci*n simple)
1. +lia mensam ornat. Nam amicas e,spectat.
2. &erva cenam parat. -andem amicae villam intrant.
3. +lia pellas saltat. &erva sellas portat.
4. -m agricolam et dominam advocat.
!. Etiam domina et agricola convivas saltant. Convivae rosas apportant
#. &ervae agricolae et dominae et pellis cenam apportant.
%. Agricola, domina, pellae orant$ tm cenant.
.. (einde agricola et +lia convivis alam monstrant.
/. &erva vaccis a0am apportat.
11. 2allinae clamant, colmbae advolant.
11. +ta0e serva etiam gallinis colmbis0e a0am dat.
12. Postea poeta villae appronpin0at.
1
13. Agricola poetam invitat. Nam poeta pellis 3ablas narrat.
14. 4ablae pellas valde delectant. &ic 5orae volant.
.. L,C/A 0 1,LIA (2enitivo. CN ' Atribto)
1. )cia et +lia amicae snt.
2. +lia est 3ilia agricolae.
3. )cia non agricolae, sed natae 3ilia est.
4. Patria )ciae est insla.
!. )cia amicam saepe visitat.
#. Nam vitam agricolarm valde amat.
%. &ervae agricolae pellis rosarm coronas parant.
.. Etiam +lia interdm conviva )ciae est.
/. -m pellae inslam peragrant et casas natarm intrant.
11. +ncolae inslae )ciam et +liam amant.
11. +ndstriam et modestiam amicarm ladant.
'. ,NA CON2ERSACI+N (6ocativo, +ndicativo e +n3initivo presente. 7raciones
interrogativas)
1. -erentiam et 83am delectat migrare.
2. 9odie 0o0e migrant$ ecce, iam villae Cladiae appropin0ant.
3. Cladia ianam coronat.
Terentia: 4. &altams te, Cladia.
!. Cr ianam ornas;
#. E,spectatisne convivas;
C3a4dia: %. Convivas e,spectams.
.. +ta0e ego laboro ianam0e orno, vos migratis.
2
R45a: /. Nos oram valde amams.
11. +bi saepe natams et navigams$ ita0e etiam nnc eo properams.
11. Nonne etiam t oram amas;
C3a4dia: 12. Ego 0o0e oram amo.
13. &ed silvam peragrare me magis delectat$ nam mbram silvarm magis amo.
14. Etiam -ertia et Caecilia saepe eo volant.
1!. Nos ibi cantams et saltams.
&. LOS PIRATAS (Ablativo. CC +nstrmental)
1. Piratae incolas orarm et inslarm saepe ve,ant.
2. Nam casas natarm et villas agricolarm cremant.
3. +ncolas interdm sagittis neccant.
4. Adacia et sperbia iram incolarm e,citant.
!. +ta0e natae et agricolae 5astis se armant piratas0e e,spectant.
#. +am piratae orae appropin0ant.
%. &bito natae et agricolae provolant, 5astas iactant.
.. Concordia et constantia piratas sperant et vitam incolarm servant.
/. 4eminae e,sltant$ statam 6ictoriae deae rosis ornant.
11. -m natae et agricolae cena se recreant.
6. ,NAS 7G,ILAS (Ablativo. CC preposicional: lgar, direcci*n, procedencia,
compa<=a o sociativo)
1. Poeta saepe cm 3ilia amblat pellam0e 3abllis delectat.
2. 9odie 3iliae de a0ilis narrat:
3. A0ilae in insla 5abitant.
4. +nterdm a0ila e, insla ad villas agricolarm volat.
3
!. Nam in alis villarm saepe colmbae snt.
#. (i a0ila villam circmvolat.
%. &bito atem de aris in colmbas praecipitat.
.. Colmbam e, trba raptat.
/. -m in inslam revolat et in insla praedam devorat.
4
SEG,N*A *ECLINACI+N $-o(
". EN CASA *E ,NOS AGRIC,LTORES RO)ANOS (>asclinos en ?s.
Aposici*n)
1. )cilis est agricola$ &'rs est servs )cilii.
2. >ane )cilis servm vocat.
3. &'rs domino obtemperat$ statim advolat et dominm saltat: @&alve, domineAB
4. -m a0am e, rivo apportat et a0a non modo bestias, sed etiam 5erbas 5orti
recreat.
!. )'ds 0o0e servs )cilii est. Ad ianam vigilat$ etiam 5oras nntiat.
#. +nterdm &'rs de &'ria, )'ds de )'dia patria domino dominae0e narrat.
%. Cotannis agricolae cm 3iliis, 3eminis, servis circm campos vici meant.
.. (einde 3amilia lcm intrat$ nam ibi ara est$ eo servi agnos apportant.
/. -m orat agricola: @+nvocams vos, 4ane et &ilvane, patronos camporm et
silvarm.
11. Nam lpos 3gatis, e0os et vaccas nobis conservatis.
11. -andem agnos deis immolant.
!. EN EL P,ERTO *E AN8IO (Netros en ?m)
1. &e,ts et >arcs per oppida )atii migrant.
2. -empla deorm, aedi3icia, 3ora spectant.
3. -andem ad portas Antii oppidi snt.
4. &bito >arcs e,clamat: @Ecce navigim, &e,teA +am oppido appropin0atB.
! &tatim amici ad navigim properant.
#. Navigim e, C'pro metalla, e, &icilia 3rmentm apportat.
%. E, 3rmento &iciliae incolae in vicis et oppidis )atii cibos parant.
.. E, 3erro non modo instrmenta agricolarm, sed etiam arma et tela 3abricant.
5
/. 8omani enim saepe bellant, belli pericla non re3ormidant.
11. Aro et argento templa et statas deorm ornant.
9. RELIGI+N RO)ANA (AdDetivos en ?s, Ea, Em$ 1 conDgaci*n, sm: 3 pers.
+mper3ecto. AdDetivo como atribto, concordancia en gFnero, nGmero ' caso$
adDetivo sstantivado)
1. Anti0i 8omani pii erant.
2. >ltos deos mltas0e deas adorabant et sacri3iciis placabant.
3. 6ita deorm erat aeterna.
4. (ei deae0e bi0e erant: in latis campis, in magnis et parvis silvis, in amoenis
lcis, in altis 3lviis 5abitabant.
!. Postea 8omani deis magna templa in oppidis aedi3icabant.
#. -empla splendida erant$ magni3icis enim deorm statis ornata erant.
%. Ante ianas templorm erant magnae arae.
.. (ei 8omani erant non modo benigni, sed etiam isti: amabant probos, improbos
et sperbos castigabant.
/. +ta0e deorm iram cncti re3ormidabant.
11. 4ortna poplo 8omano non semper erat secnda$ tm in templis deos
invocabant.
. ,NA CLASE (&stantivos ' adDetivos en ?er$ +ndicativo)
1. Cints et &e,ts snt 3ilii )cilii, agricolae impigri.
2. +am mane )cilis in agros sos properat, liberi ad sc5olam properant.
3. &ervs liberis libros portat.
4. (iscipli magistrm saltant: @&alve, magisterAB
!. >agister resaltat: @&alvete, periAB
#. >agister vir docts est$ magistro est magns nmers librorm.
%. Nonnm0am drs est$ nonnlli enim peri pigri snt.
6
.. Pigros verbis vitperat$ ladat saepe impigros. 9odie de natis animosis narrat$
nam discipli indstrii erant.
/. @Ad longas +taliae oras et in inslis propin0is natae animosi 5abitabant.
11. +nterdm asperi piratae natarm villas vicos0e in3lammabant et nonnllos
incolarm necabant.
11. &ed natae animosi cm Neptno, deo natarm, piratas improbos 3gabant.
12. Postea copia piratarm magna erat$ ita0e etiam copiae e, oppido 8oma
advolabantB.
-. CARTA *E LICINIO A ,N A)IGO (+mper3ecto ' 3tro$ pronombres
personales. CC-)
1. )icinis -erentim sm saltat.
2. Annis praeteritis saepe in praedio avncli eram.
3. Nam vitam rsticam semper valde amabam.
4. 4ilii vicini me saepe visitabant.
!. Cottidie per agros et campos migrabams.
#. Aladae et cicadae cantabant.
%. Nos 0o0e cantabams$ beati et laeti erams.
.. >o, iterm rs migrabo.
/. Amasne etiam t agros et silvas;
11. Avncls enim vos 0o0e, te et amicm tm, rs in villam plc5ram invitabit.
11. Nonne sine mora ad nos properabitis;
12. -m mltas 5oras in silvis amblabims, in 3lvio propin0o natabims, cm
servis in agris laborabims.
13. 9ora decima ancillae nos ad cenam vocabnt.
14. 6esperi servi et ancillae in ala praedii saltabnt at de patria sa narrabnt.
1!. - 0o0e et amics ts vitam rsticam praedicabitis. 6aleA
7
#. CON2ERSACI+N ENTRE ESCLA2OS (sm: +ndicativo, +mperativo, +n3initivo
presente. Parata,is e 5ipota,is.)
1.)'ds et &'rs A3rm servm visitant.
A5er: 2. &alvete, amiciA Cam laets sm, 0od me nnc visitatisA
3. 2rati convivae mi5i semper eratis$ grati etiam 5odie estis.
S:r4s: 4. &emper laets es, A3er, et 3ortna ta contents.
!. +ta0e apd te esse nos semper valde delectabat.
L:d4s: #. 4ortna 5mana est dbia.
%. -, &'re, olim beats agricola eras$ ego nata eram semper laets.
.. >ltos annos dei mi5i sociis0e meis erant propitii.
/. Ali0ando prope 85odm inslam erams.
11. &bito piratae e, nebla provolant$ navigim nostrm e,pgnant$ nos in 3oris
+taliae venditant.
11. Nnc servi sms miseri.
A5er: 12. Non iam di miseri eritis, amici.
13. Nam &partacs servos bi0e convocat et armat.
14. >o, magnae copiae piratae ernt$ ego 0o0e inter armatos ero.
1!. >o, nos domini 8omae erims et dominis nostris imperabims.
S:r4s: 1#. Cats es, A3erA Cati este, amiciA
1%. Copiae enim vestrae non satis magnae snt. 8oma 3irma est et magna
dominorm potentia.
.. LAS 2ACACIONES (&istema de Per3ecto$ desinencias especiales)
1. 4eriae 3ernt.
2. Nnc cncti discipli sc5olae alam rrss intrant$ mlti de 3eriis narrant.
Henri;4s: 3. 6bi 3eriis 3isti, Carole;
8
Caro34s: 4. +n italia 3ims, 8omam visitavims.
Henri;4s: !. Cid spectavistis; Narra.
Caro34s: #. Clara templa, anti0a aedi3icia, nonnllos circos spectavims.
%. Ego atem cottidie 3ere ad Colossem, amp5it5eatrm 4lavim, remigravi.
.. Estne Colossem tibi notm, 9enrice;
Henri;4s: /. Non cncta mi5i nota snt.
11. Anti0a aedi3icia ta mi5i ignota snt. &ed narraA
Caro34s: 11. 6espasians et -its amp5it5eatrm primo post C5ristm natm
saeclo aedi3icavernt.
12. -its, post0am 9ierosol'ma e,pgnavit, poplo 8omano magni3icos ldos
paravit.
13. -m permlti 8omani in amp5it5eatro 3ernt.
14. 6bi -its intravit, viri gladiatorii in arenam properavernt et e,clamavernt:
@>oritri te saltantB.
1!. (einde cm bestiis at viris pgnavernt.
1#. &i vir robsts gladio adversarim animosm vlneraverat, -its saepe misero
vitam dare non dbitabat.
Ernest4s: 1%. Non solm in +talia, sed etiam apd nos mltae reli0iae aedi3iciorm
8omanorm ad5c snt.
Caro34s: 1.. Cid, si pro,imo atmno mecm 8omam visitabis; 1/. &i 8omam semel
spectaveris, iterm itrm0e eo remigrabis.
'. EN LAS TER)+PILAS (@Plralia tantmB. >odo de la acci*n, @aspectoB)
1. Anti0i Persae erant bellicosi$ mltis poplis imperabant.
2. 2raeci, imprimis incolae At5enarm, Persis erant invisi.
3. +ta0e ali0ando Persae magnam copiam navigiorm, magnas copias contra
2raecos comparavernt.
4. +n angstiis -5ermop'larm )eonidas cm trecentis &partiatis Persas
e,spectabat.
9
!. Nam angstiae pacis )eonidae copiis opportnae erant.
#. -andem Persae appropin0avernt et in angstias intravernt.
%. Cottidie castra )eonidae oppgnabant$ sed 2raeci Persas iterm iterm0e
3gabant.
.. Postremo Ep5ialtes, vir 2raecs, Persis viam occltam monstravit.
/. +n silva densa Persae insidias collocavernt.
11. &bito e, insidiis provolavernt et 2raecos speravernt.
11. -m per angstias in "oeotiam et Atticam penetravernt.
12. 8inae templorm et aliorm aedi3iciorm viam Persarm indicabant.
10
TERCERA *ECLINACI+N $;onsonante o <i(
&. C=SAR (-emas en ?r ' ?l. Ablativo separativo)
1. C. +lis Caesar magns imperator et clars scriptor orator0e 8omanorm 3it.
2. Calprnia, ,or 3ida Caesaris, 3ilia erat Calprnii$ Calprnii soror erat ,or C.
>arii, clari imperatoris.
3. &enatores Caesarem imperatorem smmis 5onoribs di ornabant.
4. 6ita atem Caesaris non modo plena 3it 5onorm, sed etiam laborm.
!. Post0am consl 3it, mltos annos cm bellicosis 2alliae poplis pgnavit.
#. Etiam cm 2ermanis, maioribs nostris, certavit.
%. 2ermanos 3gavit et 8omanos magnos terrore et timore liberavit.
.. &ed post bellm 2allicm contra senatores 8omanos certavit.
/. Nonnlli senatores, 0od victorem nominabant t'rannm, imperatorem victorem
postremo necavernt.
6. LOS GANSOS *EL CAPITOLIO (&stantivos en ?er, Eos, Ees. Acsativo de
e,tensi*n)
1. 2alli olim ad Alliam 3lvim et pedites et e0ites 8omanos speraverant.
2. +ta0e in oppido 8oma magna cra erat.
3. 4eminas, liberos, nepotes 8omani in Capitolim deportavernt.
4. Nam mri Capitolii non modo 3irmi, sed etiam mltos pedes alti erant.
!. +bi milites 8omani 2allos e,spectabant, sed 3rstra.
#. Noct enim 2alli Capitolim e,pgnare paravernt.
%. +am nonnlli mrm speraverant et cstodes 2allos non spectaverant.
.. -m sbito anseres (in Capitolio enim sacerdotes anseres sacros crabant)
clamavernt, clamore so cstodes e somno e,citavernt.
/. Nnc cncti milites advolant, 2allos de mro praecipitant, 8omam oppidm
a,ilio deorm servant.
". CORIOLANO (-emas en nasal. 2enitivo partitivo)
11
1. Coriolanm, virm sperbm, 8omani e,silio mltaverant.
2. +ta0e 6olscos, nationem 3initimam, contra patriam sam sollicitaverat.
3. +am 6olscorm legiones 8omae appropin0abant$ Coriolans oppgnationem
administrabat.
4. Cam0am milites 8omani copias 6olscorm magna 3ortitdine proplsabant,
postremo condicio 8omanorm desperata erat$ nam magna erat inopia a0ae et
3rmenti.
!. +n tantis angstiis magna mltitdo matronarm virginm0e e, oppido in castra
6olscorm properavit.
#. Etiam 6etria, mater Coriolani, inter matronas erat.
%. Acerbis verbis 3ilim castigavit.
.. @-B, in0it, @amics 6olscorm, maiorm proditor, 3ilis mes non iam es.B
/. Coriolans: @>aterB, in0it, @oratione ta oppidm liberavisti, 3ilim nm0am
recperabisB.
!. EL OSO 0 EL LOBO (4emeninos de tema en consonante, desinencia ?s. (oble
acsativo)
1. 9iems aspera erat.
2. Prima lce rss et lps cm capra per nivem ad leonem, regem bestiarm,
migrabant.
3. Certabant enim de capra, praeda venationis.
4. Ante spelncam sam cbabat leo, sene, callids.
!. -m aspera voce lps rsm ita accsavit:
#. @9eri e, ala pastoris agnm capram0e raptavims.
%. Agnm ibi statim devoravims, capram atem rss sibi vindicat.
.. 8e, noster, magna est potestas ta.
/. &i ists eris ide,, magnam tibi ladem comparabis.B
11. -m leo: @8aptavistisB, in0it, @capram.
12
11. Cpiditas et crdelitas vestra bi0e notae snt.
12. )eges atem severae snt.
13. +ta0e nec vobis nec pastori capram adidico, sed mea erit, 0od re, et d,
vester sm.B
-9. LA SAL (4emeninos, tema en consonante, desinencia ?s)
1. Post0am bestiae non iam soli cibi 5ominm 3ernt, 5omines salem desiderabant.
2. 6t alii 5omines, ita 8omani primo salem e, a0a ponti sibi parabant.
3. Prope oras enim paldes salsae sitae erant, et iam Ancs >arcis, ns e,
regibs 8omanorm, @salinasB aedi3icaverat.
4. +n tellre 0o0e 5omines venas salis investigaverant.
!. +bi etiam captivi a prima iventte s0e ad e,tremam senecttem laborabant
dram0e servittem tolerabant.
#. Et sol et sal 5ominibs necesarii snt.
%. 6t sol, ita sal nonmodo saltem servat, sed etiam morbos sanat.
.. +ta0e iam 8omani medicamenta e sale parabant.
-. LA G,ERRA *E TRO0A (Netros en ?men ' ?s)
1. -roia, capt regni -roianorm, prope lits Asiae sita erat.
2. Anti0is temporibs Paris, 3ilis Priami regis, 9elenam, plc5ram ,orem
>enelai, regis &partae, raptaverat.
3. +ra divina et 5mana scelere so violaverat.
4. &cels impim Paridis iram 2raecorm e,citavit.
!. Agamemno, >enelai 3rater et re, >'cenarm, principes 2raeciae convocavit.
#. &ed initio 2raecis venti secndi non erant, 0od Agammeno d, cervam (ianae
sacram necaverat.
%. Post0am iram deae placavernt, in Asiam navigavernt.
.. Noct propitia sidera 2raecis viam monstrabant.
13
/. (einde decem annos 3rstra -roiam oppgnavernt.
11. -andem dolo 6li,is capt -roianorm e,pgnavernt et cremavernt.
11. Nomina et 3acinora principm etiam 5odie nota snt.
12. Nam 9omers poeta praeclaro carmine certamina 2raecorm et -roianorm
celebravit.
13. 7pera 9omeri 5omines semper delectabnt.
--. LA SAGRA*A PRI)A2ERA (>onos=labos netros. Ablativo instrmental)
1. Anti0is temporibs )atini saepe magna calamitate laborabant.
2. -amen de 3ortna sa non desperabant, sed iram deorm placare semper
parabant.
3. -ota civitas in lcm sacrm meabat$ templa enim nondm aedi3icaverant.
4. >armor albm et aes drm nondm nota erant.
!. +am cnctorm ora ad caelm spectant.
#. &acerdos deos magna voce invocat: @)iberate nos calamitatibsA Pro,imo anno
ver sacrm merces vestra erit.
%. Poma arborm nostrarm Pomonae deae, 3rmentm matrm Cereri
sacri3icabims.
.. Cncta pecora, cnctos liberos pro,imo vere natos >arti et +ovi donabims.B
/. Pro,imo anno )atini deis magni3icm sacri3icim paravernt.
11. Pecora vere nata deis immolavernt.
11. E, carne pecorm sibi cenam paravernt, ossa in aris cremavernt.
12. )iberos non necavernt, sed liberorm o33icim erat in terram longin0am
emigrare ibi0e novm oppidm aedi3icare.
13. >ars nonnm0am d, in itinere 3it et locm novo oppido opportnm
monstravit.
-#. LOS RO)ANOS 0 EL )AR (-emas en Ei)
1. +nitio 8omani agricolae erant et mare vitabant.
14
2. 2raeci et Poeni tm iam per cncta maria navigabant.
3. &i mercatores e 2raecia et A3rica -iberi 3lmine s0e ad 8omam navigaverant,
iam regm temporibs alta moenia spectabant.
4. +bi anti0is temporibs incolae )atii a mercatoribs vectigalia postlabant.
!. &ed 0od 8omani 0o0e postea navigia aedi3icabant, Poeni di adversarii
8omanorm 3ernt.
#. Postremo vires Cart5aginis speravernt et navigia Poenorm a maribs
proplsavernt.
%. Post0am etiam Cart5aginem, capt Poenorm, vi et armis e,pgnavernt, mare
inter +taliam A3ricam0e sitm @mare nostrmB nominavernt.
-.. EL TRI,NFO ((eclinaci*n mi,ta)
1. &aeclo a. C5r. n. secndo &cipio imperator gentes A3ricae speravit.
2. -otam classem Cart5aginiensim milites 8omani cremavernt.
3. Nnc cives 8omani imperatorem victorem e,spectant$ magnm est gadim
civim propter cladem 5ostim.
4. +am prima lce magna mltitdo ivenm et senm, patrm et matrm, parentm
et liberorm in viis est.
!. -andem copiae rbem intrant.
#. >ilites magnam partem praedae ante se portant.
%. Cives 8omani etiam mltos captivos, mltos principes Cart5aginiensim spectant.
.. 9ostes, 0ia mortem certam e,spectant, maesti snt.
/. +n 0adrigis areis est trimp5ator.
11. +term iterm0e plebs et milites clamant: @io, io trimp5eAB E, trimp5o
8omani &cipionem appellavernt @A3ricanmB.
-'. LA CI,*A* *E RO)A
1. +n )atio ad ripas -iberis septem colles siti snt.
2. 6ns e septem collibs mons Palatins est.
3. Cod ibi 8omls et 8ems primas casas aedi3icaverant, Palatim 8omanis
15
semper sanctm 3it.
4. +n Capitolio templm +ovis Capitolini et ar, anti0a rbis erant.
!. +nter montes Capitolinm et Palatinm clarm 3orm 8omanm etiam 5odie
spectams.
#. Anti0is temporibs parva 3ora etiam ad -iberim (prope pontem sblicim et
prope inslam -iberis) sita erant.
%. +am prima lce mercatores e, toto orbe terrarm in 3ora properant.
.. Pastores parvos greges peccorm agitant.
/. Circm greges canes robsti volant clamant0e.
11. Agricolae gallinas necant$ bi0e vestigia atri sanginis snt.
11. &ervi albos dentes elep5antorm, lapides pretiosos, vasa area, argentea, aenea
longo ordine in mensis collocant.
12. (e pretiis et origine mercim, de longin0is gentibs et 3inibs mlti snt
sermones. Post tantos labores 5omines a0a 3ontim 3rigidorm se recreant.
-&. AN/BAL A LAS P,ERTAS (AdDetivos de dos ' de tres terminaciones.
Ablativo de origen o separativo ' ablativo @de calidadB)
1. 9annibal erat acer 8omanorm 5ostis et ma,ims Cart5aginiensim imperator.
2. Nobili genere erat nats$ patris nomen illstre 3erat.
3. +am per singlari virtte alacri0e animo erat insignis.
4. 7mnia 5onesta amabat, vitabat trpia.
!. 8omani 9annibali per totam vitam invisi 3ernt$ nam adlescens iam
e,clamaverat:
#. @Nm0am amics 8omanorm ero, 5ostim sperborm et crdelimAB.
%. +ncolas 8omae 3ortes et bellicosos sperare non 3acile erat.
.. -amen 9annibal bellm parare non dbitavit.
/. Admirabili adacia cm copiis pedestribs et e0estribs mltis0e elep5antis
Alpes speravit.
16
11. "revi tempore 8omanos proeliis acribs 3gavit.
11. Ad Cannas immortalem gloriam sibi comparavit$ paci milites 8omani e, caede
crdeli se servavernt.
12. Palo post agmen Poenorm 8omae appropin0avit.
13. Pleni gravis crae 8omani in 3oro e,clamabant: @9annibal ad portasAB
-6. ,LISES, 2AR+N A,*A8 0 AST,TO (AdDetivos de na terminaci*n, tema
en consonante)
1. "ello -roiano 6li,es vir prdens et ada, 3it.
2. 9omers poeta consilia prdentia et 3acinora adacia 6li,is celebravit.
3. Cam0am arma decem annos 3elicia non 3erant, tamen 2raeci de victoria non
desperavernt, 0od veteris gloriae memores erant.
4. -andem 2raeci prdenti dolo 6li,is rbem potentem e,pgnavernt.
!. Nemo 3ere in3elicim -roianorm vitam sam servavit.
#. 7mnes 2raeci, post0am -roiam e,pgnavernt, in patriam renavigavernt.
%. Etiam Penelopa, constans ,or 6li,is, 3elicem victorem e,spectabat.
.. &ed 0ia 6li,es ve5ementem iram Neptni e,citaverat, Neptns decem annos
in3elicem virm per ingens mare agitavit.
/. Postremo ndae virm paperem et inopem ad inslam P5aeacm portavernt.
11. +bi ali0amdi 5ospes Alcinoi, regis divitis et clementis, 3it$ tm P5aeaces
virm 3ortem celeri nave in patriam reportavernt.
17
LOS )O*OS EN LA ORACI+N PRINCIPAL 0 EN LAS S,BOR*INA*AS
-". PLEGARIA *E ,N )ARINERO (1 conDgaci*n ' verbo sm: Presente de
&bDntivo. El &bDntivo en oraciones independientes)
1. >ercator 8omans in Aeg'ptm navigare parat et:
2. @NataeB, in0it, @in mare navigemsA.
3. &ed antea deis immolemsAB
4. -m orat: @+ane pater ?t enim es des omnis initiiE, sis nobis propitisA
!. Cra, t navigatio nostra prospera sitA
#. Cra, ne piratae nobis insidias parentA
%. -e 0o0e, Neptne pater, invocams, t ab omnibs periclis maris tti sims.
.. +mpera ventis, t nobis secndi sint, impera mari, t sit tran0illmA
/. &erva nos, t arae tae semper plenae sint donormA
11. &aepe te in discrimine oravims et t 3isti cstos noster.
11. Nos semper servasti.
12. 6tinam nnc 0o0e nos et navigia nostra servesA
13. 6os deni0e, Castor et Poll,, divini 3ratres, rogams, t nobis comites sitis in
Aeg'ptiorm terram.
14. 6t olim patribs, ita nobis patroni saltares sitis.
1!. &i salvi remigraverims, vobis agnos immolabims.B
-!. ACCI+N *E GRACIAS *ESP,=S *E ,NA TRA2ES/A (1 conDgaci*n '
verbo sm: Per3ecto de &bDntivo. 6t consectivo, cm casal)
1. >ercator rrss in patria est.
2. Cm navigatio prospera 3erit, Neptno et divinis 3ratribs cm sociis sis agnos
immolat.
3. -m orat: @Cm t, Neptne pater, item0e vos, Castor et Poll,, nobis propitii
3eritis, salvi sani0e rrss in patria sms.
4. >lta pericla, piratas impios, vim saevam tempestatm speravims, 0od vos
terra mari0e patroni nostri 3eratis.
18
!. Cod pii erams, vobis tam cari 3ims, t navibs nostris s0e ad lits +taliae
comites 3eritis benigni.
#. 2ratis animis semper memores erims a,ilii vestri.B
%. -m intrat atrim sos0e saltat.
.. Ante statam >ercrii cm sis sic orat:
/. @&alve, patrone mercatormA
11. >ercim plenae snt naves nostrae.
11. Cm t socis noster 3eris, nos nnc 3elices sms tibi0e decimam partem
lcri donavims.B
#9. A>,ILES 0 PATROCLO (Compestos de sm. (ativo con compestos de sm)
1. 7mnes 3ere 2raecorm gentes bello -roico inter3ernt.
2. Etiam dei iterm iterm0e pgnae intererant.
3. +no et >inerva 2raecis, Apollo et >ars -roianis aderant.
4. 9ector, Priami 3ilis, d, -roianorm erat, omnibs copiis 2raecorm
Agammeno, re, >'cenarm, praeerat.
!. Ac5illes atem, 3ortis et nobilis ivenis, iam di cm mltis militibs sis pgnae
deerat.
#. Nam Agamemno iram ivenis e,citaverat.
%. Cm 2raeci magno in periclo sint, Patrocls Ac5ilem amicm orat, t rrss
pgnae intersit et sis adsit.
.. @(iB, in0it, @bello de3ims.
/. Cod nostris non ad3ims, 5odie -roiani iterm 2raecos 3gavernt.
11. -andem amicis nostris adsimsA
11. 6eri amici amicis sis in agstiis nm0am desnt.B
12. Ac5illes, 0am0am non statim Patroclo obtemperavit, tamen postremo ad
pgnam parats 3it.
19
#. *=*ALO E /CARO (1 conDgaci*n ' verbo sm: +mper3ecto de &bDntivo.
Periodo condicional irreal de presente)
1. (aedals, arti3e, At5eniensis, >inoi, regi Cretae, )ab'rint5m aedi3icaverat.
2. &ed re, ingrats optabat, ne arti3e, in patriam renavigaret.
3. +ta0e (aedals alas 3abricavit, t cm +caro 3ilio per aras e, Creta avolaret.
4. Post0am alas ad sos 3ilii0e meros alligavit, +caro:
!. @E, vinclis regisB, in0it, @nos liberemsA
#. &ed sic volems, t et ndas maris et solis ignes vitemsA
%. Nam si at mari at soli nimis appropin0arems, libertatem non recperarems.
.. Ego d, ero tibi0e viam monstrabo.
/. -e oro et obsecro, t mi5i obtemperes semper0e post me voles.
11. +n mare praecipitares, nisi obtemperares.B
11. -m pater et 3ilis avolavernt.
12. Per aras volare perm adacem valde delectabat.
13. Ali0andi verbis patris obtemperabat.
14. (eni0e soli adeo appropin0avit, t sol alas in3lammaret et per in mare
praecipitaret.
#-. EL ASNO 0 EL CABALLO (1 conDgaci*n ' verbo sm: Plscamper3ecto de
&bDntivo. Periodo condicional irreal de presente$ cm 5ist*rico)
1. 7lim mercator cm asino et e0o in itinere erat.
2. Asins ons grave portabat, e0s ni5il.
3. Asins, cm ali0amdi omne ons portavisset, e0o:
4. @- 0o0eB, in0it, @partem oneris portes, 0ia ad5c ni5il portavisti.B
!. &ed e0s sperbs: @&i e0s esses et me rogavisses, tibi ad3issem.
#. - asins es$ asinorm atem gens tam ignobilis est, t societatem vestram
20
semper repdiaverim.B
%. Palo post asins animam e33lavit.
.. -m mercator e0m non solm omni onere, sed etiam pelle asini oneravit.
/. 4rstra e0s misericordiam domini imploravit.
11. (omins: @&i misericors 3isses, non dple, ons portares.
11. +sta igitr poena est.B
12. -andem e0s: @6tinam asino ad3issemAB
21
C,ARTA *ECLINACI+N $-4(
##. EL SENA*O 0 LAS )AGISTRAT,RAS
1. &enats 8omans per mlta saecla civitatem admirabili sapientia administravit.
2. @&enatsB erat @consilim senmB.
3. Actoritas senats 8omani magna erat.
4. &enati erat tanta maiestas, t conventi regm similis esset.
!. +ta0e senats apd cives magno in 5onore erat.
#. >agistrats civitati praeerant et crabant, t cives leges observarent.
%. >agistratibs magna potestas erat.
.. &mms omnim magistratm erat conslats.
/. Consles senatm convocabant, t de pace et bello consltaret.
11. +n bello consles e,erciti pareerant.
11. Consles, si secndo event pgnaverant, a senat trimp5m postlabant.
22
>,INTA *ECLINACI+N $-e(
#.. A,G,STO, E)PERA*OR *E LA PA8
1. Caesar, post0am Pompeim speravit, pacos annos rei pblicae prae3it.
2. Cam0am inimicos a poenis saepe servaverat, amicis in rebs et secndis et
adversis 3idem servaverat, tamen "rts, ns e, amicis, 0ia libertatem amabat,
cm nonnllis sociis Caesari insidias paravit.
3. >ortis dies Caesaris mltis dies ater 3it.
4. Nm0am res pblica perniciei tam propin0a 3it 0am pro,imis annis.
!. Nova pericla, novm bellm civile rem pblicam di ve,abant.
#. 8rss mltorm civim vita vel res 3amiliaris in smmo discrimine erat.
%. Postremo in 7ctaviano, nepote Caesaris, ltima spes civim erat.
.. 7ctavians, post0am omnes Caesaris sos0e adversarios speravit, rei
pblicae pacem paravit.
/. >ores maiorm, 3ndamenta omnim rerm pblicarm, renovavit, et incolae
imperii 8omani virttem, clementiam, istitiam, pietatem erga deos patriam0e
mltis monmentis praedicabant.
11. &enats popls0e romans 7ctavianm corona civica donavernt et non modo
@patrem patriaeB, sed etiam @AgstmB appellavernt.
11. &emper res gestae imperatoris Agsti in admiratione omnim 5ominm ernt.
23
PRI)ERA CON1,GACI+N? 2O8 PASI2A
#'. LA CONSTANCIA *E LOS CRISTIANOS (Ablativo agente)
1. C5ristiani initio a 8omanis saepe accsabantr et ve,abantr.
2. 6ns e Cr5istianis, )cilis, in is vocatr et ab idice interrogatr.
I4de@: 3. @Accsaris, 0od legibs rei pblicae non obtemperasB.
L4;i33i4s: 4. @+niria accsor$ nm0am enim leges violavi, nm0am leges a
C5ristianis violabntr.B
I4de@: !. @6os ire ab omnibs accsamini, 0od ne0e deis sacri3icatis ne0e
imperatori 5onores divinos datis.B
L4;i33i4s: #. @&ols (es a nobis adoratr, 0od tots mnds a (eo servatr et
administratr.B
I4de@: %. @&i nostris deis sacri3icaveris, poena liberaberis.B
L4;i33i4s: .. @+mmo damnabor a (eo et post mortem mltabor.B
I4de@: /. @7mnes igitr atrocibs tormentis ve,abimini.B
L4;i33i4s: 11. @Ae0o animo tormenta vestra a nobis tolerabntr.B
I4de@: 11. @+n amp5it5eatro a 3eris necabimini.B
L4;i33i4s: 12. @>orte omnibs malis terrae liberamr$ in caelo atem a C5risto
e,spectamr.B
13. Anims idicis verbis C5ristiani non placatr$ C5ristians capitis damnatr.
#&. EN EL ANFITEATRO (&bDntivo del tema de presente)
1. Amp5it5eatrm plenm est 5ominm.
2. @Nonne ireB, in0it )cis, @omnes postlant, t C5ristiani morte mltentr;
3. Nos 0o0e ire mltaremr, si contra rem pblicam coniravissems.
4. +ta0e praetor iterm nonnllos C5ristianos, t ceteri pertrbarentr, ad
bestias damnavit.
!. 9odie a bestiis lacerabntr$ ecce arenam intrant.B
#. +nter C5ristianos est Et'c5s, iam sene,.
24
%. Ceterorm animos con3irmat: @PraetorB, in0it, @imperat, t a bestiis 5odie
laceremr.
.. Proinde 3ortes este, 3ratresA Nnc 3orti animo omnes dolores tolerate, ne ab
omnibs 3idelibs vitpereminiA
/. Ni5il semper magis optavi, 0am t pro C5risto necarer.
11. 7rems, t mart'rorm corona 5odie omnes ornemrAB
11. (m orant C5ristiani, bestiae in arenam provolant.
#6. EL CABALLO *E )A*ERA (-ema de per3ecto. El Participio de Per3ecto
Pasivo como atribto)
1. +am decem annos circa mros -roiae pgnatm erat et mlti viri 3ortes trim0e
vlnerati at necati erant.
2. 6rbs ne tm 0idem e,pgnata esset, nisi ns vir, 6li,es, 3isset.
3. Ali0ando enim 6li,es postlavit, t ingens e0s lignes aedi3icaretr et mlti
viri 3ortes armati in e0o occltarentr.
4. Ceteri 2raeci 3gam simlavernt, sed post inslam propin0am se
occltavernt.
!. Cm 3ga 5ostim nntiata esset, -roiani statim mrm distrbare et e0m in
rbem transportare paravernt.
#. &ed )aocoon, sacerdos Apollinis: @7 miseriB, in0it, @5ostes minime 3gati snt,
sed 3gam simlant.
% &i e0s in rbem transportats erit, mo, a 2raecis sperabims et rbs nostra
e,pgnabitr$ 2raecos re3ormido, etiam si dona dant.B
.. -roiani atem volntati sacerdotis non obtemperavernt.
/. E0s in rbem transportats et in arce collocats est.
11. Nocte atem 2raeci occltati e, e0o provolavernt, cstodes rbis gladiis
necavernt.
11. -anto impet ceteri 2raeci per portas intravernt, t rbs brevi tempore
e,pganta sit.
25
PRONO)BRES
#". CON2ERSACI+N ENTRE A>,ILES 0 PATROCLO (Pronombres personales
en 2enitivo. 2enitivo partitivo, obDetivo ' sbDetivo)
1. Nper vobis de 3eroci Ac5illis ira narravi, discipli.
2. Nemo vestrm casas irae ignorat.
3. Ac5illes cm Patroclo amico in tentorio so erat.
4. -m Patrocls: @Amicitia nostraB, in0it, @imortalem gloriam nobis parabit.
!. &ed vir probs non solm se amicm0e sm amat.
#. Etiam sals patriae et sociorm bonis semper cara erit.
%. +ta0e oro te, amice, t nostris rrss adsims$ nam permagnae 2raecorm
angstiae snt.B
.. &ed Ac5illes e,clamavit: @2raecis non adero, pris0am Agamemno me
placaverit.
/. Ego 0idem non pgnabo, dm Agamemno iniriae amici immemor erit.B
11. -m Patrocls: @&i te, amice, amor patriae non e,citat, da mi5i arma taA
11. Ego pro te cm copiis nostris 5ostes proplsabo.
12. 2raeci atem omnibs temporibs ti memores tibi0e grati ernt, si armis tis
5ostes speravero.B
#!. LOS CO)IEN8OS *E RO)A (+s, ea, id$ ipse, ipsa, ipsm. Complemento
predicativo)
1. 8omls et 8ems 3ilii >artis, dei belli, et sacerdotis 8omanae erant.
2. Pastores eos peros edcaverant.
3. -am 3ortes streni0e erant, t omnes )atii adlescentes iis libenter
obtemperarent.
4. Cm prope -iberim novam rbem aedi3icavissent, 8omls postlavit, t ei rbi
nomen 8oma esset.
!. &ed 8ems id recsavit$ nam is 0o0e optabat, t sm nomen rbi daretr.
#. Cm 3ratrem insper verbis asperis violavisset, 8omls em irats gladio
26
necavit.
%. +nitio et 8omlo ipsi et ceteris viris rbis ,ores deerant.
.. +psi &abini 3initimi 3ilias iis recsaverant.
/. +ta0e 8omls dolm e,cogitavit.
11. +nstabat temps ldorm 8omanorm.
11. Praeter alios etiam &abini ab eo ipso ad ldos invitavit.
12. &ine timore &abini, cm 5ospites ipsis regis essent, rbem cm mlieribs et
liberis intravernt.
13. &ed inter ldos adlescentes 8omani virgines &abinas raptavernt et in casas
sas asportavernt.
14. +ra iniriae in3lammati &abini, t eas vi et armis liberarent, bellm paravernt.
1!. (i &abini 8omam oppgnavernt, arcem ipsam rbis e,pgnavernt.
1#. Postremo atem 3iliae &abinorm ipsae patres placavernt.
.9. LA ),ERTE *E C=SAR (Pronombre personal ' posesivo de tercera persona)
1. Cm Caesare omnes adversarios speravisset, potestas eis paene erat regia.
2. Adversarios atem sos non morte mltaverat, 0am0am et ii ipsi et mlti
8omani id e,spectaverant.
3. +ta0e omnes istitiam et clementiam eis praedicabant.
4. &ed nonnlli nobiles imperio eis contenti non erant.
!. +i vel, t pristinam potentiam sam recperarent, vel, t rem pblicam a t'ranno
liberarent, contra Caesarem coniravernt.
#. +dibs >artiis em necare paravernt.
%. Calprnia, ,or eis, somnio pertrbata em oravit at0e obsecravit, ne eo die
senati interesset.
.. +s atem volntati eis non obtemperavit.
/. Cm +dibs >artiis criam intraret, conirati iam aderant.
27
11. &tatim ii circm sedem eis se congregavernt.
11. &bito gladiis sis corps eis laceravernt.
12. Caesar, cm etiam "rtm, 3amiliarem sm, inter eos spectavisset, e,clamavit:
@Et t, mi 3ili;B
13. -m capt toga velavit animam0e e33lavit.
.. ,N E*IFICIO PRI2A*O ()os de=ctivos: 5ic, 5aec, 5oc$ ille, illa, illd)
1. Nnc aedi3icim privato consideremsA
2. 9ic mrs, 0am 3irms estA
3. 9aec 3enestra, 0am angsta estA
4. 9oc tectm, 0am est mirmA
!. &pecta illd complvim medio in tectoA
#. &i per 5anc portam intraverims, in vestiblo erims.
%. +anae parva cella propin0a est.
.. 9aec est cella ostiarii.
/. 9ic paca o33icia snt: Convivas saltat et dominm ab 5ominibs molestis
servat.
11. +am per 5anc portam in atrim intremsA
11. E, anti0is temporibs in atrio etiam 3ocs est.
12. 4ms 5is 3oci per complvim avolat.
.-. F7B,LA *EL CABALLO 0 EL 1ABAL/ (El relativo e interrogativo: 0i, 0ae,
0od. )a oraci*n de relativo)
1. +n valle lata erat rivs, cis a0a semper pra et 3rigida erat.
2. E0s, ci id notm erat, ibi sitim sedabat.
3. Ali0ando aper 0o0e, 0em sitis valde ve,abat, e, 5oc rivo potavit.
4. Cm a0a se recreavisset, magna cm volptate in rivo se voltavit.
!. E0s, 0i id observabat, ira in3lammats est.
28
#. Nam a0am pram, 0a tam saepe sitim sedaverat, aper trbaverat.
%. +rats e0s ad 5omines, 0ibscm ei nondm consetdo 3erat, properavit.
.. (o agricolae, 0orm a,ilim imploraverat, ei adesse parati erant.
/. Celeri crs e0s agricolas, 0i praedae valde avidi erant, tergo so ad rivm
portavit.
11. Agricolae aprm telis necavernt$ ne0e vero grati 3ernt e0o, a 0o 5ac
praeda donati erant.
11. Nam e0m libertate, 0am valde semper amaverat, privavernt.
12. -risti voce e0s: @Cam stltsB, in0it, @3i, cm eos advocaverim, 0i sm
tantm commodm spectant.B
.#. AN*ROCLO 0 EL LE+N (Participio de Presente Activo. Participio
concertado)
1. Ali0ando permlti 5omines in Circo >a,imo iam ab ltimo 8omanorm rege
aedi3icato congregati erant.
2. +mperator ipse aderat.
3. -m servs, ci nomen Androcls erat, in arenam vocats est.
4. &bito omnes 5omines magna voce clamant, cm ingentem leonem magno impet
provolantem spectent.
!. &ed mirmA 9ic illm servm procl spectans cessat, 0asi placats servo
appropin0at, ne0e vlnerat ne0e lacerat servm.
#. Androcls 0i animam paene e33laverat, animm recperat.
%. -m ab imperatore, 0i 5oc miraclo sollicitats est, advocats 5aec narrat:
.. @A domino crdeli saepe castigats postremo 3gae me mandaveram at0e in
spelnca occltaveram.
/. Ne0e mlto post 5ic leo illam spelncam intravit, doloribs gravibs laborans
appropin0avit pedem0e vlneratm mi5i monstravit.
11. Cm eis vlns cravissem cm0e doloribs liberavissem, leo tam grats erat,
t etiam victm mi5i compararet.
29
11. >i5i et e,tra spelncam amblanti et intra spelncam cbanti leo semper
aderat.
12. Nper a lictoribs investigats ad dominm reportats capitis0e damnats
sm.
13. Palo post 5ic leo 0o0e captats et in 5nc circm apportats est.
14. 9odie et mei et bene3icii mei memor ille me servavit sict ego illm
servaveram.B
1!. -m omnes spectatores imperatorem oravernt, t et 5omini et bestiae
libertatem daret.
30
SEG,N*A CON1,GACI+N $-e(
... FAET+N, HI1O *EL SOL (&istema de presente: voH activa ' pasiva)
1. P5aeton erat 3ilis &olis.
2. Ali0ando valde solicitats ad patrem properavit.
3. @PaterB, in0it, @magnopere doleo.
4. Nam 5omines de origine mea divina dbitant.
!. 6ide, t actoritas mea apd 5omines rrss mltm valeatA
#. +ta0e oro te, t crrm tm mi5i praebeas.
%. -m 5omines magnam potentiam meam videbnt.
.. 9is 3ilii verbis &ol pater perterretr.
/ @Cod optasB, in0it, @stltm est et temerarim.
11. >agna enim pericla tibi imminerent$ e0i 3eroces imperio to non paterent$
aspect siderm terrereris.
11. &i a recta via aberrares, caelm et terra delerentr.
12. +ta0e moneo at0e obsecro te, t alid roges.B
13. Ali0amdi pater P5aetontem ab imprdenti consilio deterrere stdebat.
14. P5aeton atem: @6erbis tisB, in0it, @non deterreor, nm0am deterrebor.B
1!. +ta postremo impetrat, 0od rogavit.
1#. +term iterm0e pater em admonet, t mediam inter caelm terram0e viam
semper teneat.
1%. &ed 3rstraA +am avolant e0i.
1.. +am a media via aberrantes caelo appropin0ant.
1/. -m +ppiter timens, ne caelm in3lammaretr, 3lmen sm in crrm iactavit.
21. Crrs 3lmine in3lammats in mare parecipitavit.
31
.'. ORFEO 0 E,R/*ICE (&istema de per3ecto: voH activa ' pasiva)
1. +nter claros anti0itatis vates 7rp5es eminebat.
2. Cm mater eis, Calliopa >sa, 3ilim cantm docisset, cant divino non solm
5omines delectati, sed etiam animalia 3era coercita snt.
3. Post0am ali0ando ,or eis mors serpentis necata est, 7rp5es tam valde
dolit eam0e de3levit, t omni modo eam recperare stderet.
4. Postremo ipsm in 7rcm penetrare non dbitavit.
!. Nlla monstra timit$ ne a Cerbero 0idem, cane illo 5orribili, deterrits est.
#. Proserpina ipsa, dea in3erorm, et canti et precibs 7rp5ei ares libenter
praebit.
%. >isericordia completa imperavit, t ,or cm eo ad 5omines in terras
remigraret.
.. 7rp5es atem a dea admonits, ne in itinere retro spectaret, se non continit.
/. +ta0e mbra ,oris, cm vates deae non parisset, in 7rcm revolavit.
11. -ristis 7rp5es sols remigravit.
11. >emoria atem ,oris in animo eis nm0am deleta est.
32
A*1ETI2OS CO)PARATI2OS
.&. LA =POCA *EL E)PERA*OR A,G,STO (Comparativos reglares)
1. Aetate imperatoris Agsti nllm alid erat amplis 0am imperim 8omanm.
2. Nlla rbs tm erat oplentior vel potentior 0am 8oma.
3. Ns0am 5omines splendidiora aedi3icia plbica videbant 0am in illa rbe.
4. Nemo non visitavit 3orm 8omanm, arcem Capitolinam, templm +ovis
Capitolini iam anti0issimis temporibs aedi3icatm.
!. Cm Agsts post bellm civile pacem renovavisset, vita civim 8omanorm erat
beatissima.
#. 6ictm l,riosiorem 5abebant 0am m0am maioribs 3erat.
%. Permltae merces terra mari0e investigatae in rbem comportabantr, non
omnes erant tilissimae.
.. 7mnes viae, 0arm notissima et anti0issima erat via Appia, rrss ttae erant.
/. Non saepe incolae rbis panem et ldos postlantes splendidioribs spectaclis
delectati snt 0am illis temporibs.
11. 4erocissimi gladiatores dimicabant et inter se et cm bestiis periclosissimis,
0ae e, longin0is terris importabantr.
11. +ta0e 8omani Agsto erant gratissimi em0e t dem celebrabant.
.6. LOS RO)ANOS, PRECEPTORES *E LOS GER)ANOS (Comparativos
@irreglaresB)
1. 8omani, cm 2ermaniam s0e ad 85enm e,pgnavissent, 2ermanos 0o0e
plrimas et tilissimas res docernt.
2. -anta et tam mlta castella et oppida aedi3icavernt, t 2ermani ma,ima
admiratione impleti id imitatione incitarentr.
3. Cm nobiles 8omani in plc5errimis aedi3iciis 5abitarent, nonnlli 2ermani,
0orm domicilia ad5c minora et simpliciora 3erant, brevi tempore plc5riora et
meliora aedi3icia aedi3icavernt.
4. Non minora maiores nostri 8omanis in mltis aliis rebs debent.
!. Nam na cm militibs 8omanis etiam ma,ims nmers mercatorm in
2ermaniam migraverat.
33
#. 9i copiam rerm tilissimarm importabant.
%. 2ermanorm agri propter asperrimm caelm 3ertilissimi non erant, 3rges
minores et peiores.
.. Coloni atem 8omani 2ermanos maiorem scientiam agricltrae docernt, t
agri eorm non solm alias, sed etiam meliores et plres 3rges praeberent.
/. 2ermani igitr anti0i 8omanis plrimm debent, t etiam 5odie permlta verba
2ermanica demonstrant.
11. Nam vocabla t @&traIe, >aer, Jiegel, Keller, Jelle, 4enster, P3orte, 2arten,
Lein, 4rc5t, >arMt, >NnHe, Kiste, Korb, AnMer, Kette, 8iemenB originis )atinae
snt.
34
C,ARTA CON1,GACI+N $-i(
.". CON2ERSACI+N ENTRE LOS HER)ANOS AR)INIO 0 FLA2O
1. 4lmen 6isrgis inter e,ercitm 8omanorm et C5erscorm erat.
2. Eis in ripa Arminis, d, 2ermanorm, e,spectabat 4lavm 3ratrem 8omanis
servientem.
3. Cm 5ic magni3ica toga vestits adesset, ille 3ratrem saltavit et: @CrB, in0it
@3rater, poplo 8omano servis et in patriam tam saevis;B
F3aA4s: 4. @>ea patria est imperim 8omanm$ ma,imo et clarissimo poplo servio
semper0e serviam.
!. Nper enim in acie vlnerats ab imperatore ipso corona aliis0e militaribs
donis ornats sm.B
ArBini4s: #. @Ego 0o0e in capite imperii 8omani erdits sm, sed 2ermanica
mater et me et te ntrivit.
%. 9aec mater nostra te per me nnc orat, t genti tae et deis patriae oboedias.
.. 6eterem discordiam 3iniams et nostram commnem patriam cstodiamsA
/. Adi 5anc vocem, libertatis 2ermanorm memor esAB
F3aA4s: 11. @>lta me impedint$ etiam vinclo 3idei, 0a cm amicis 8omanis
conincts sm, impedior, semper impediar.B
ArBini4s: 11. @>o, 5is vinclis non iam impedieris.
12. Nam 2ermani 8omanis non iam servient.B
F3aA4s: 13. @8omani potentiores snt 0am scis$ bi0e castella mnintr.
14. +mperator omnes pniet, 0i contra poplm 8omanm coniraverint.B
1!. -m Arminis 3ratrem gentis sae desertorem et proditorem appellavit.
1#. 4lavm irae plenm arma et e0m postlantem amici retinernt.
1%. +ta collo0im dorm, 0i 3ratres erant, 3initm est.
.!. LA F7B,LA (Acsativo con in3initivo)
1. 4ablarm 2raecarm clarissims poeta erat Aesops.
35
2. Ab eo primas 3ablas narratas esse nonnlli scriptores anti0i ptant.
3. 9anc sententiam 5odie nemo iam probat.
4. Nam viri docti demonstravernt 3ablas iam ante Aesopi aetatem Aeg'ptiis
+ndis0e notas 3isse.
!. E, iis, 0ae de vita eis narrantr, invenims em se,to ante C5ristm natm
saeclo 3lorisse.
#. Praeterea 9erodoto 3idem 5abems narranti em servm sapientissimm 3isse.
%. Cetera atem, 0ae veteres litteris mandavernt, 3ortasse vera non snt.
.. 8omanis 0o0e 3ablas valde placisse constat.
/. +am >enenis Agrippa plebeiis, cm irati ad montem &anctm emigravissent,
3ablam de ventre et membris, 0ae cm patriciis et plebeiis comparabat, narravit.
11. Nam in animo 5abebat plebeios ea 3abla monere, t in rbem remigrarent.
At0e impetravit, 0od speraverat.
11. Apd 8omanos optimm 3ablarm poetam P5aedrm 3isse 3ortasse iam
adivistis.
12. Patria eis erat -5racia$ em servm imperatoris Agsti 3isse ei0e postea
libertatem donatam esse scims.
13. Cin0e 3ablarm libri mo, in omnim manibs erant.
14. 4ablas eis, 0od plenae snt sapientiae, iam in sc5olis 8omanis tractatas
esse notm est.
36
TERCERA CON1,GACI+N $teBas en ;onsonante(
'9. E,ROPA (&istema de presente)
1. P5oenicm regnm olim ab Agenore regebatr.
2. 4ilia eis, ci nomen erat Eropa, tam plc5ra et prdens erat, t ab omnibs
diligeretr.
3. Cae (Oea) ali0ando amicis: @Ad litsB, in0it, @properems ibi0e ldamsAB
4. )ibenter illae volntati eis oboedint, ali0amdi ibi pila ldnt.
!. 8epente tars medio in prato cbans ab iis cernitr.
#. Amicae statim 3ga saltem petnt, Eropa atem: @Cr tergaB, in0it, @vertitis,
stltae;
%. Pellite timoreA -arm plc5riorem nm0am spectavi.B
.. -m, t pellas met liberet, latm eis tergm conscendit.
/. &ed is sbito srgit, ad lits crrit, praedam per ndas maris in Cretam inslam
portat virginem0e solam in ora deserta relin0it.
11. 6irgo de salte sa desperans: @ParentesB, in0it, @si me diligitis, mi5i
sccrriteA
11. Nisi mo, servata ero, me ipsa occidam, nam melis est de vita decedere 0am
procl a vobis vivere.
12. 7 dei immortalesA Cr non necavistis illd monstrm, cm vi dolo0e e, patria
me abdceret;
13. )ibenter vobis immolans nm0am timi, ne in periclo a vobis desererer.B
14. Cod (Oid) dm e,clamat, 6ens dea apparit.
1!. Cae (Oea) @(esineB, in0it, @3lere, EropaA -e non monstrm, sed +ppiter ipse
in tarm plc5errimm mtats 5c portavit.
1#. Ci (Ois) mo, ad te reveniet et ,orem te dcet$ tres 3ilios 5abebis, 0orm
ns, nomine >inos, terra mari0e reget. - atem ab omnibs 5ominibs t dea
coleris, tota terrae pars a nomine to dicetr.B
1%. Etiam 5odie ea terrae pars, bi nos incolims, dicitr Eropa.
37
'. *E >,= )ANERA ERAN E*,CA*OS LOS NICOS RO)ANOS $>2O
)O*O P2ERI RO)ANI E*2CATI SINT( (Adverbios)
1. Anti0i 8omani probe et simpliciter vivebant$ mlti iis erant liberi.
2. Parentes eos diligentis et severis edcavisse 0am alios poplos anti0os
constat.
3. 6t mens sana in corpore sano esset, et corporis et animi vires pariter
e,colebantr.
4. +d imprimis spectabant 8omani, t 3ilii @viriliter agere, patienter sstinereB
discerent.
!. Praeterea liberos docebant deos pie colere.
#. 6bi se, annos anti erant, apd ldi magistrm diligenter legere, plc5re
scribere, celeriter et recte nmerare discebant.
%. +am ante lcem a paedagogis ad ldm dcebantr.
.. 6t 5odie, ita anti0is 0o0e temporibs non omnes libenter eo properabant.
/. >agistros peros saepe severis pnivisse 0am parentes scims.
11. Peri enim neglegenter discentes nonnm0am gravissime castigabantr.
11. 7rbilis, magister 9oratii poetae, disciplos saepe tam dre et aspere
tractabat, t @PlagossB ab iis appellaretr.
12. Peri nobiles postea apd grammaticos, 0i saepe servi 2raeci, non liberi viri
8omani erant, scriptores et )atinos et 2raecos legebant.
13. -m in r5etorm sc5olis de magnis variis0e rebs copiose et eleganter dicere
discebant.
14. +ta optime edcabantr et erdiebantr liberi 8omani.
38

You might also like