Mizgînî

Mizgînî
Ferhenga Peyv û Dabaşên Girîng
Pêşgotin
Mizgînî yanî Încîl dibêje ku gotinên wê, Peyva Xwedê bi xwe ne û dibêje ku mirov wê tê
de jiyana herheyî bibîne.
Armanca vê ferhengê ev e ku alîkariya wan mirovan bike yên ku hê bêtir dixwazin li ser
Peyva Xwedê hîn bibin. Gelo Peyva Xwedê li ser jiyana herheyî, li ser hezkirinê, li ser
duakirinê, an li ser baweriyê çi dibêje? Ji bo pirsên weha ev ferhenga biçûk bi awayekî kin
rê nîşanî xwendevanan dike.
Ji xwe çênebû ku behsa her dabaşa girîng an jî ji bo dabaşekê behsa hemû ayetan hatiye
kirin. Eger eynî tişt di Mizgîniya li gor Metta, li gor Marqos û li gor Lûqa de bên gotin, bi
tenê ayeta li gor Metta hatiye dayîn.
Peyvên ayetan bi xwe nehatine nivîsîn. Lazim e xwendevan di Încîlê de li wan bigere.
Eger Încîla te bi zimanê Kurdî tunebe, tu dikarî ji me re binivîsî û eger tu bixwazî Încîlê di
internetê de bixwînî, navnîşana wê ev e: www.kurdish-bible.org
Ji bo dîtina ayetan, ji kerema xwe van tiştan bînin ber çavên xwe:
Mana Korîntî I, 13:1-7.13 (an jî 1.Korîntî 13:1-7.13) ev e:
Di Încîlê de du nameyên ji Korîntiyan re hene: Di nameya pêşî de, di deriyê çaran de,
ayetên yek heta heftan û ayeta sêzdehan jî bixwînin.
Bi vî awayî Yûhenna 8:12 behsa Mizgîniya li gor Yûhenna dike û Yûhenna I, 2:1-2 li
ser ayetên di Nameya Yûhenna ya pêşî de dibêje.
Eger çend ayet di eynî derî de tên dîtin, derî bi tenê cara pêşî tê gotin: Metta 6:7-8; 31-
33; yanî ayetên 31-33’an jî di deriyê 6’an de ne.
Carna dibêje: Li van ayetan jî binêre: Li wir hûn çend ayetên ku ji aliyeke din ve li vê
dabaşê dinêrin, bibînin.
© Mizgînî 2008
Mizgînî, P.O.Box 1125, 35441 Biebertal, Almanya
mizgini@aol.com
Bîngehê vê ferhengê wergera Kurdî ya Încîlê ye.

«Încîl – Mizgînî» di sala 2005’an de ji aliyê Kitabı Mukkades Şirketi ve
li Stembolê hatiye derxistin.
1
Ferhenga Peyv û Dabaşên Girîng
Afirandina erd û ezmên
1. Xwedê erd û ezman afirand
Karên Şandiyan 14:15; 17:24-26; Korîntî I, 8:6; Îbranî 11:3; Peyxama Yûhenna 4:11.
2. Her tişt bi destê Îsa Mesîh hat afirandin
Yûhenna 1:3; Korîntî I, 8:6; Kolosî 1:15-17; Îbranî 1:2-3.
3. Ev erd û ezman wê derbas bibin
Metta 24:35; Petrûs II, 3:10.
4. Erd û ezmanê nû
Petrûs II, 3:13; Peyxama Yûhenna 21:1-8.
Afûkirin – Bexşandin – Lêbihûrtin

1. Afûbûna gunehan bi Îsa Mesîh e
Metta 26:28; Marqos 11:25-26; Lûqa 24:46-48; Karên Şandiyan 10:43; 13:38; 26:18;
Efesî 1:7; Kolosî 1:13-14; 2:13-14; Îbranî 10:17-18; Yûhenna I, 1:8-2:2.
2. Gerek e Mesîhî jî gunehên mirovên din afû bikin
Metta 6:12-15; 18:21-35; Marqos 11:25; Lûqa 6:37; 17:3-4; Korîntî II, 2:5-11;
Efesî 4:31-32; Kolosî 3:13.
Aştî Silamet
1. Xwedê Xwedayê aştiyê ye
Romayî 15:33; 16:20; Korîntî I, 14:33; Korîntî II, 13:11; Filîpî 4:9;
Selanîkî I, 5:23; Îbranî 13:20.
2. Mesîh serokê aştiyê û Xudanê aştiyê ye
Selanîkî II, 3:16;
Îşaya 9:6 «Navên wî wê ev bin: ... Serokê aştiyê. Dawiya zêdebûna aştî û serokatiya wî
nayê.»
3. Xwedê bi saya Mesîh aştiyê dide mirovan
Lûqa 1:78-79; 2:14; 24:36; Yûhenna 14:27; 16:33; Karên Şandiyan 10:36; Romayî 5:1;
Efesî 2:14-17; Kolosî 1:19-20;
Îşaya 53:5: «Ew cezayê ku ji bo aştiya me bû, ket ser wî û bi birînên wî em sax bûn.»
4. Aştî di jiyana nû de
Metta 5:9; Yûhenna 14:27; 16:33; Romayî 8:6; 12:18; 14:17.19; Korîntî I, 7:15;
Korîntî II, 13:11; Galatî 5:22; Efesî 4:3; 6:14-15; Filîpî 4:6-9; Kolosî 3:15;
Selanîkî I, 5:13; Tîmotêyos II, 2:22; Îbranî 12:11.14; Aqûb 3:18; Petrûs I, 3:10-11;
Petrûs II, 1:2; 3:14.
5. Mizgînî hem aştiyê dide û hem jî dubendiyê tîne
Metta 10:34-36; Lûqa 12:51-53.
6. Ji bo xeraban aştî tune
Îşaya 57:21: «Xwedayê min dibêje: Ji bo xeraban aştî tune.»
Bav – Bavê ezmanî

Navên Bav
Bavê ezmanî (Lûqa 11:13); Bavê pîroz (Yûhenna 17:11); Bavê dadperwer (Yûhenna
17:25); Bavê dilovaniyê (Korîntî II, 1:3); Bavê rûmetê (Efesî 1:17); Bavê ronahiyê
(Aqûb 1:17); Bavê Xudanê me Îsa Mesîh (Romayî 15:6).
1. Bav bi xwe Xwedê ye Korîntî I, 8:6.
2. Îsa Mesîh û Bav yek in; yê ku Îsa dibîne, Bav dibîne Yûhenna 10:30; Yûhenna 14:9.
2
3. Bav Îsa Mesîh şand Yûhenna 5:36-37. 8:16; 10:36; 14:24; 20:21; Yûhenna I, 4:14.
4. Îsa Mesîh hat, da ku Bav bi şagirtan bide zanîn Yûhenna 17:6.26.
5. Bav hewcedariya bawermendan dizane Metta 6:25-34.
6. Dinya Bav nas nake Yûhenna 17:25.
7. Bav çawa be, bila zarokên wî jî wusa bin Metta 5:48; (Lûqa 6:36).
Li van ayetan jî binêre:
Metta 23:9.
Bawerî Îman
«Bawerî ji bihîstinê tê û tiştê bihîstî ji peyva Mesîh e.» (Romayî 10:17)
1. Bawerî hem karê Xwedê ye û hem jî emrê Xwedê ye
- Yûhenna 6:29; Îbranî 12:2;
- Marqos 11:22; Yûhenna 14:1; Yûhenna I, 3:23.
2. Bawerî, hem baweriya bi Îsa Mesîh e û hem jî baweriya bi Xwedê ye
Yûhenna 12:44; 14:1; 17:8; Karên Şandiyan 20:21; Romayî 4:24; 10:9-11; Îbranî 12:2.
3. Bawerî û xilasbûn
Yûhenna 1:12; 3:15-18; 3:36; 6:47; 14:6; 20:30-31; Karên Şandiyan 4:12; 16:30-31;
Romayî 1:16; 3:20-22; 10:9-10; Galatî 2:16; Efesî 2:8-9; Selanîkî II, 2:13;
Tîmotêyos II, 3:15; Îbranî 10:39.
4. Bawerî û jiyana herheyî
Yûhenna 3:16.36; 5:24; 11:25; 20:30-31; Romayî 6:8; Tîmotêyos I, 1:16.
5. Bawerî û rastdarî
Karên Şandiyan 13:39; Romayî 3:21-29; 4:3.24; 5:1; 10:4.10; Korîntî I, 6:11;
Galatî 2:16; 3:8-9; Aqûb 2:23.
6. Bawerî û hezkirin
Galatî 5:6; Efesî 3:17; 6:23; Selanîkî I, 3:6; Selanîkî II, 1:3; Tîmotêyos I, 1:5.14.
7. Bawerî, hezkirin û hêvî
Korîntî I, 13:13; Kolosî 1:4-5; Selanîkî I, 1:3; 5:8.
8. Bawerî û bihîstin
Yûhenna 5:24; Îbranî 4:2;
9. Bawerî û kirin
- Karên Şandiyan 13:39; Romayî 3:24.28; 4:5; Galatî 2:16; 3:10; Efesî 2:8-9.
- Karên Şandiyan 26:20; Romayî 14:23; Tîtos 3:8; Aqûb 2:14-26.
10. Baweriya di jiyana nû de
Marqos 11:22-25; Lûqa 17:5-6; Yûhenna 14:1; Romayî 5:1-2; 14:22-23;
Korîntî I, 13:13; Korîntî II, 5:6-7; Galatî 5:5-6; Kolosî 2:6-7;Tîmotêyos I, 6:11;
Îbranî 10:22; 11:1-40; Aqûb 1:2-8; 2:14-26; Petrûs I, 1:3-9; Yûhenna I, 5:4.
11. Bawerî û keramet
Metta 7:22; 8:5-13;11:20-24; 12:38-42; 15:21-28; Marqos 6:1-6; 9:14-28; 16:17-18;
Lûqa 23:8-9; 16:31; Yûhenna 2:11; 2:23-24; 4:48; 6:30; 7:31; 9:16; 12:37; 20:30-31;
Galatî 3:5; Korîntî I, 12:29.
12. Hin wê dev ji baweriyê berdin
Metta 24:10-13; Tîmotêyos I, 4:1; 6:20-21; Îbranî 3:12; 6:4-6; 10:24-31.39
Tîmotêyos I, 6:20-21; Tîmotêyos II, 4:10 (Kolosî 4:14; Filêmon 1:24); Petrûs II, 2:15.
Metta 23:23; Yûhenna 5:46-47; Korîntî I, 2:4-5; 15:14 û 17; Korîntî II, 5:7;
Galatî 3:6-14; Efesî 4:5 û 13; 6:16;
3
Bawermend li peyvên Şagirt û Civîn jî binêre
1. Îsa Mesîh ji bo bawermendan dua dike
Yûhenna 17: 1-25;
2. Yekîtiya Bawermendan
Karên Şandiyan 2: 41-47; 4:23-35; 12:5;
3. Bawermend tengahiyê dibînin
Karên Şandiyan 8:1; Selanîkî I, 2:14;
4. Bawermend alîkariya hevdû dikin
Karên Şandiyan 11:29; Romayî 15:26; Korîntî I, 16:1-4; Galatî 6:10;
5. Ji bawermendan re Xirîstiyan (Mesîhî) tê gotin
Karên Şandiyan 11:19-26;
6. Azadiya bawermendan
Korîntî I, 10:22-33
7. Hêviya bawermendan
Selanîkî II, 1:10;
8. Bawermend bi Îsa Mesîh re
mirine Kolosî 2:20; 3:3;
hatin veşartin Kolosî 2:12
hatin rakirin Kolosî 2:13
rabûn Kolosî 3:1
Jiyana wan bi Mesîh re li ba Xwedê hilanî ye Kolosî 3:3
Ewê bi Mesîh re di rûmetê de xuya bibin Kolosî 3:4
9. Bawermend dimîne çi?
leşkerek e: ew amade ye ku tengahiyê bikişîne, Tîmotêyos II, 2:3
sporvanek e: ew li gor qanûnan dibeze, Tîmotêyos II, 2:5
cotkarek e: ew dixebite û berê xebata distîne, Tîmotêyos II, 2:6
karker e: ew bi xîret e û dixwaze li Xwedê xwe bê, Tîmotêyos II, 2:15
firaxek e: ew xwe paqij dike, da ku ji Xwedê re xweşkeys be, Tîmotêyos II, 2:21
xulamek e: ew nerm, jêhatî û bîhnfireh e, Tîmotêyos II, 2:24
Korîntî II, 6:14-18; Selanîkî I, 1:4-19; Selanîkî I, 2:10; Tîmotêyos I, 4:12;
Ber – Fêkî
Nîşana tobekirina rast Metta 3:7-10.
Dara qenc nikare berê xerab bide Metta 12:33-35; Galatî 6:7-8.
Tovê qenc û berê wî Lûqa 8:14-15.
Hêjîra bêber Lûqa 13:6-9.
Mêwa rastîn Yûhenna 15:1-17.
Berê Ruhê Pîroz Galatî 5:22-23.
Berê ronahiyê Efesî 5:9.
Romayî 6:20-23; Efesî 5:11; Tîtos 3:4; Aqûb 3:18; Petrûs II, 1:3-8.
Bijartin – Hilbijartin
1. Gelê Îsraêl û bav û kalên wan ji Xwedê bijartî ne
Karên Şandiyan 13:17; Romayî 8:29.33; 9:11-12; 11:2-7.
2. Mesîh Bijartiyê Xwedê ye
Metta 12:18; Lûqa 9:35; Yûhenna 4:25-26.
4
3. Hilbijartina şagirtên pêşî
Marqos 3:13-19; Lûqa 10:1; Yûhenna 6:70; 15:16.
4. Bawermendên Îsa Mesîh bijartiyên Xwedê ne
Metta 24:22.24.31; Lûqa 18:7; Yûhenna 15:16.19; Karên Şandiyan 9:15; Efesî 1:4.11;
Kolosî 3:12; Selanîkî I, 1:4-5; Selanîkî II, 2:13; Tîtos 1:1; Petrûs I, 1:1-2; 2:9;
Petrûs II, 1:10; Peyxama Yûhenna 17:14.
Li van ayetan jî binêre: Metta 22:14; Korîntî I, 1:27-30; Aqûb 2:5.
Cefakişandin – Zordestî li peyvên Cefayê Îsa Mesîh û Tengahî jî binêre

1. Yên ku di Peymana Nû de di ber Îsa Mesîh de cefa kişandin:
Yûhennayê imadkar Metta 14:1-12.
Şandî Karên Şandiyan 5:17-42 (li Orşelîmê).
Steyfan Karên Şandiyan 7:54-60 (li Orşelîmê).
Civîna bawermendan Karên Şandiyan 8:1; 11:19 (li Orşelîmê).
Aqûb Karên Şandiyan 12:1-2 (li Orşelîmê).
Petrûs Karên Şandiyan 12:3-17 (li Orşelîmê).
Pawlos Karên Şandiyan 9:22-25 (li Şamê); Karên Şandiyan 14:19-20 (li Lîstrayê);
Karên Şandiyan 18:12-17 (li Korîntê);
Karên Şandiyan 21:27-34; 23:12-31 (li Orşelîmê).
Pawlos û Barnabas Karên Şandiyan 13:49-52 (li Entakya Pisîdyayê);
Karên Şandiyan 14:1-6 (li Qonyayê).
Pawlos û Sîlas Karên Şandiyan 16 (li Filîpyayê);
Karên Şandiyan 17:10-15 (li Beroyayê).
Bawermendên Selanîkê Karên Şandiyan 17:5-10; Selanîkî I, 2:14; Selanîkî II, 1:4.
Gayos û Erîstarxos Karên Şandiyan 19:23-40 (li Efesê).
Bawermendên ku Nameya ji Îbraniyan re standin Îbranî 10:32-34; 13:3.
Yûhenna Peyxama Yûhenna 1:9-19 (li Patmosê).
2. Hînkirina li ser cefakişandinê
Metta 10:22; Marqos 10:30; Romayî 8:18-25; 8:28; Korîntî II, 1:4; 4:16-18; Filîpî 1:29;
Tîmotêyos II, 1:12; 3:10-12; Aqûb 1:2-4;
Petrûs I, 1:6-9; 2:19-21; 3:14.17; 4:13-16.19; 5:8-10; Peyxama Yûhenna 2:10.
Cefayê Îsa Mesîh

1. Li gor daxwaza Xwedê bû
Metta 16:21; Marqos 9:12; Lûqa 9:22; 24:45-46; Karên Şandiyan 3:18; 17:1-3;
Karên Şandiyan 26:22-23; Îbranî 2:9-10; 2:17-18; 13:11-12; Petrûs I, 1:10-11; 3:18.
2. Îsa Mesîh cefa bi dilxwazî qebûl kir
Metta 26:39.45-46; Yûhenna 10:17-18; 12:23-33; Filîpî 2:8; Îbranî 5:8.
3. Cefayên Îsa Mesîh
Metta 26:36-46; 26:56.59; 26:65-67; 27:26-31; 27:35-47; 27:50; Lûqa 18:32;
Cehneme li peyva Dojeh binêre!
Cin – Ruhên nepak

1. Mesîh cin derxistin
Metta 8:16; 12:22-29; 15:22-28; Marqos 1:21-27; 5:1-20;
Marqos 9:15-29 (Metta 17:14-21); Marqos 16:9; Lûqa 4:41; 6:18; 8:2-3.
2. Mesîh desthilatî da şagirtan ku cinan derxin
Metta 10:5-8; Marqos 3:14-15; 16:15-18; Lûqa 10:1-2 û 17-20;
Karên Şandiyan 5:12-16; 8:4-8.
5
3. Cin di dema dawî de
Tîmotêyos I, 4:1; Peyxama Yûhenna 9:20; 16:14.
Li van ayetan jî binêre: Metta 7:22; 12:43-45; Marqos 9:38-40;
Karên Şandiyan 16:16-18; Karên Şandiyan 19:13-17; Korîntî I, 10:19-21.
Ceribandin û li hember Îblîs sekinîn

1. Ceribandinên Îsa Mesîh
Metta 4:1-11; 16:1-4; 16:21-23; 22:15-22; 22:34-40; Lûqa 22:28.
2. Di ceribandinê de alîkarê bawermendan heye
Lûqa 22:31-32; Yûhenna 17:14-19; Romayî 8:31-39; 16:19-20; Filîpî 4:13;
Selanîkî II, 3:3; Tîmotêyos II, 1:7-8; Îbranî 2:18; 4:14-16; Petrûs I, 1:5-7;
Petrûs II, 2:9; Yûhenna I, 4:4; 5:3-5; Peyxama Yûhenna 3:10.
3. Di ceribandinê de hay ji xwe hebin
Metta 6:13; 26:41; Lûqa 8:13; Romayî 12:12; Efesî 6:10-18 (Çekên ku Xwedê dide);
Korîntî I, 10:12-13; 16:13; Selanîkî I, 3:5-8; Tîmotêyos I, 6:9; Îbranî 12:1-2; Aqûb 4:7;
Petrûs I, 5:8-11.
4. Carna Xwedê dihêle ku bawermend bên ceribandin
Korîntî I, 10:13; Korîntî II, 12:7-10; Aqûb 1:2; 1:12-16.
5. Rojekê Îblîs wê hêza xwe winda bike
Peyxama Yûhenna 12:7-12.
Ceribandin – Hêrekirin – Jihevderxistin – Fêmkirin

Romayî 12:2; Korîntî I, 11:28.31; Korîntî II, 13:5; Galatî 6;4;
Efesî 5:10; Filîpî 1:10; Selanîkî I, 5:21; Yûhenna I, 4:1; Peyxama Yûhenna 2:2.
Civîn – Civîna Bawermendan li peyva Xizmetkarên Civînê jî binêre

1. Bingeha Civînê û serê wê Mesîh e
Korîntî I, 3:11; Efesî 1:22-23;2:20; Kolosî 1:18.
2. Karbidestiya Civînê
- Metta 28:19; Karên Şandiyan 1:8; Romayî 10:13-15.
- Filîpî 2:15-16; Efesî 2:10; Kolosî 1:10.
- Karên Şandiyan 2:41-42.
3. Yekîtiya ruhanî ya Civînê
Efesî 4:3-6; Îbranî 10:24-25.
4. Nameyên Yûhenna yên ji bo civînan
Peyxama Yûhenna 1:10- 3:22
5. Civîn çi ye û dimîne çi?
Gelê Xwedê Petrûs I, 2:9-10 Nifşê bijartî Petrûs I, 2:9
Miletekî pîroz Petrûs I, 2:9 Keriyê Xwedê Petrûs I, 5:2
Kahînên Padîşahiyê Petrûs I, 2:9 Bûka Mesîh Peyxama Yûhenna 19:7
Bedeneke ruhanî Romayî 12:4-8; Korîntî I, 12:12-30; Efesî 1:22-23; 4:12-16.
Avahiyeke ruhanî, warê Xwedê Efesî 2:19-22; Petrûs I, 2:5.
Stûn û hîmê rastiyê Tîmotêyos I, 3:15.
Daxwaza Xwedê
Tobekirina hemû mirovan Lûqa 24:47; Petrûs II, 3:9.
Xilasiya hemû mirovan Tîmotêyos I, 2:4; Tîtos 2:11.
Tiştên qenc, meqbûl û bêkêmahî Romayî 12:2.
Pîrozî Selanîkî I, 4:3.
6
Di her tiştî de şikirkirin Selanîkî I, 5:18.
Kirina qenciyê Petrûs I, 2:15.
Li van ayetan jî binêre: Marqos 3:31-35; Petrûs I, 3:17; Yûhenna I, 2:17.
Dayîna Mizgîniyê – Danbihîstina Mizgîniyê

1. Emrê Mesîh e Metta 28:18-20; Marqos 16:14-18; Lûqa 24:46-49;
Yûhenna 17:18; 20:21-23; Karên Şandiyan 1:8.
2. Bawermend li gor emrê wî dikin û Mizgîniyê didin bihîstin:
Petrûs û şagirtên din Karên Şandiyan 2:14-42; 3:11-4:22; 10:34-43 (li Orşelîmê û li
Qeyseriyê).
Steyfan Karên Şandiyan 6:8-7:7:53 (li Orşelîmê).
Filîpos Karên Şandiyan 8:4-13; 8:26-40 (li Orşelîmê, li Sameryayê, li Aşdodê …).
Bawermendên ku ji ber zordestiyê hatibûn belav kirin Karên Şandiyan 11:19-26
(li Qibrisê, li Fînîkyayê, li Entakyayê).
Pawlos û Barnabas Karên Şandiyan 13:4-14:28 (li Qibrisê û li Tirkyayê).
Pawlos û rêhevalên wî Karên Şandiyan 15:40-28:31; Filîpî 4:3-4;
(li Tirkyayê, li Yûnanistanê, li Orşelîmê, li Qeyseriyê, li Maltayê, li Romayê).
Birayên din Filîpî 1:14.
Bawermendên Selanîkê Selanîkî I, 1:4-19.
Her bawermend Petrûs I, 3:15-16.
Li van ayetan jî binêre: Metta 24:14.
Derew li peyva Rastî jî binêre

1. Xwedê derewan nake
Tîtos 1:2; Hijmartin 23:19: «Xwedê ne mirov e ku derewan bike.»
2. Serkaniya derewan Îblîs e Yûhenna 8:44.
c
3. Mirovan rastiya Xwedê bi derewê guhert Romayî 1:25.

c
4. Derewan ji xwe dûr bixin

Korîntî II, 11:31; Efesî 4:22-25; Kolosî 3:9; Tîmotêyos I, 6:20;
Yûhenna I, 1:6 û 8-10; 2:4 û 20-21; 4:20.
Hananya û Saferya Karên Şandiyan 5:1-11.
5. Cihê derewkaran gola êgir e Peyxama Yûhenna 21:8.
Mesîhên derewîn û pêxemberên derewîn Metta 7:15; 24:11.24-25;
Mamosteyên derewîn Tîmotêyos I, 4:1-4; Petrûs II, 2:1;
Şandiyên qelp / derewîn Korîntî II, 11:13; Peyxama Yûhenna 2:2;
[Pêxemberê derewîn Peyxama Yûhenna 16:13; 19:20; 20:10.]
Metta 26:59-66; Romayî 9:1; Selanîkî II, 2:11; Tîmotêyos II, 3:13; Yûhenna I, 5:10.
Dewlemendî li peyva Pere binêre!
Dil
«Xudan nêzîkî wan e yên ku dilê wan şkestî ye
û wan ên ku ruhê wan perçiqî ye, xilas dike.» (Zebûr 34:18)
Dilê mirov û guneh Marqos 7:21; Karên Şandiyan 8:21-22; Romayî 1:21; 7:18;
Destpêkirin 8:21: «Dilê mirov ji zaroktiya wî ve xerab e.»
Dil û xezîna mirov Metta 6:19-21.
Dil û devê mirov Metta 12:34-35; 15:8.
7
Dilê mirov û peyva Xwedê Lûqa 8:11-15; Yûhenna 5:38; 8:37; Romayî 10:8;
Îbranî 4:12.
Dilê mirov û bawerî Karên Şandiyan 15:9; Romayî 10:9-11.
Xwedê û dilê mirov Karên Şandiyan 16:14; Karên Şandiyan 15;9; Romayî 5:5;
Korîntî II, 4:6;
Xwedê / Mesîh bi dilê mirov dizane Lûqa 16:15; Yûhenna 2:25; 5:42;
Karên Şandiyan 1:24; 15:8; Selanîkî I, 2:4;
Samûêl I, 16:7: «Mirov li rû dinêrin, lê Xudan li dil dinêre.»
Dilê Mesîh bi mirovan dişewite Metta 9:36-37; 14:14; 15:32; 20:34;
Marqos 1:41; Lûqa 7:13.
Dilê bawermendan û Îsa Mesîh Efesî 3:17; Efesî 5:19; Kolosî 3:15.
Dilê bawermendan û Ruhê Pîroz Korîntî II, 1:22; Galatî 4:6.
Îblîs û dilê mirov Lûqa 22:3; Yûhenna 13:2.27; Karên Şandiyan 5:3.
Metta 5:8; Lûqa 21:34; Filîpî 4:7; Selanîkî II, 3:5; Îbranî 3:13; 12:2-3.
Ji dil (û can) …
peyva Xwedê qebûl bike Karên Şandiyan 17:11.
guhê xwe bide hîndariya Mizgîniyê Romayî 6:17.
li birayê xwe bibihûre Metta 18:35.
ji Xwedê hez bike Metta 22:37.
bi Xudan ve girêdayî bimîne Karên Şandiyan 11:23.
dua bike Karên Şandiyan 12:5.
daxwaza Xwedê bîne cih Efesî 6:6-7.
her tiştî wek ku ji Xudan re tê kirin, bikin Kolosî 3:23.
Dinya
1. Xwedê dinya çêkiriye
Karên Şandiyan 17:24; Korîntî I, 8:6.
2. Gelek caran «dinya» ji bo «xelk û miletên vê dinyayê» tê gotin.
3. Xwedê ji vê dinyayê hez dike
Yûhenna 3:16.
4. Dinya li hember Xwedê disekine
Yûhenna 1:9-10; 15:18; 17:25; 18:35; Yûhenna I, 5:19; Galatî 1:4; Aqûb 4:4.
5. Îsa Mesîh xilaskarê dinyayê ye
Yûhenna 1:29; 3:17; 4:42; 12:47; Korîntî II, 5:19; Yûhenna I, 2:2; 4:14;
Tîmotêyos I, 1:15.
6. Dinya sûcdar e û di bin dîwana Xwedê de ye û derbas dibe, namîne
Yûhenna 12:31; Korîntî I, 11:32; Yûhenna I, 2:17; Petrûs II, 3:7.
7. Îsa Mesîh şagirtên xwe dişîne vê dinyayê
Metta 10:16-20; 28:18-20; Marqos 16:15; Yûhenna 20:21.
8. Mesîhî di vê dinyayê de ne, lê ne ji vê dinyayê ne
Metta 5:13-14; Yûhenna 15:18-21; 16:33; 17:14; Korîntî I, 7:29-31;
Filîpî 2:14-15; Tîtos 2:11-12; Petrûs II, 1:3-4; Yûhenna I, 5:4.
9. Îblîs ji bo demekê serokê vê dinyayê ye
Metta 4:8; Yûhenna 12:31; 16:11; Peyxama Yûhenna 12:10.
8
Diyarê miriyan li peyva Dojeh jî binêre
Cihê miriyan
Metta 11:23; 16:18; Lûqa 16:23-26; Karên Şandiyan 2:27.31;
Peyxama Yûhenna 1:18; 6:8; 20:13-14.
Diyariyên Xwedê li peyva Soz jî binêre

Jiyana herheyî Romayî 6:23.
Xilasbûn Efesî 2:8.
Ruhê Pîroz Karên Şandiyan 2:38; 11:17.
Diyariyên Ruhê Pîroz Romayî 12:6-8; Korîntî I, 12-14.
Xizmetên cûre cûre Efesî 4:11-13; Tîmotêyos I, 4:13-14; Petrûs I, 4:10-11.
Her tiştê qenc Aqûb 1:17.
Metta 7:11; Karên Şandiyan 8:18-22; Romayî 11:29; Tîmotêyos I, 4:14;
Tîmotêyos II, 1:6; Petrûs I, 4:10.
Dîwan Hukum
1. Xwedê dadgerê hemûyan e
Romayî 14:10; Îbranî 12:23; 9:27;
2. Dîwana Xwedê bi destê Îsa Mesîh e
Metta 7:21-23; 16:24-27; 25:31-46; Yûhenna 5:22-27.30; 8:15-16;
Karên Şandiyan 10:42; 17:30-31; Romayî 2:16;
3. Peyva Xwedê dîwana mirovan dike
Yûhenna 12:48; Îbranî 4:12.
4. Dîwan li gor kirinên mirov e û rast e
Yûhenna 3:19; 5:29; Romayî 2:3; Petrûs I, 1:17; Aqûb 2:13;
Peyxama Yûhenna 16:7; 20:13;
5. Dîwankirina Îblîs û Dîwana Dawî Peyxama Yûhenna 20:7-15
6. Dîwana Xwedê û bawermend
Yûhenna 5:24; Korîntî I, 3:10-15; 4:3; 11:31-32; Korîntî II, 5:9-10; Selanîkî II, 1:3-10;
Îbranî 10:26-31; Aqûb 3:1; 5:9.12; Petrûs I, 4:16-18.
Li wan ayetan jî binêre:
Metta 5:21-22; Marqos 12:38-40; Lûqa 19:20-27; Yûhenna 9:39; Petrûs I, 4:3-5;
Korîntî I, 5:12-13; 6:2-3; Tîmotêyos I, 5:24; Îbranî 13:4; Petrûs I, 2:23;
Dojeh – Gola êgir li peyva Diyarê miriyan jî binêre

Cihê cezayê herheyî; cihê ezabê
Metta 10:28; Marqos 9:43-48; Metta 25:41.46; Selanîkî II, 1:6-9;
Peyxama Yûhenna 20:10-15; 21:8.
Metta 13:41-42; 13:47-50.
Doz û daw
Metta 5:25-26; 5:38-42; 18:15-17; Karên Şandiyan 25:7-12; 28:17-20; Korîntî I, 6:1-8.
9
Dua
1. Dua di jiyana Îsa Mesîh de
Marqos 1:35; Lûqa 3:21; 5:16; 6:12; Metta 14:23; Lûqa 9:18; 9:28-29;
Metta 19:13-15; Yûhenna 11:41-42; 12:27; Lûqa 22:31-32; Metta 26:36-46;
Lûqa 23:34.46.
2. Hînkirina li ser duayê
Metta 6:5-13; 7:7-11; 18:19-20; Marqos 11:24-25; Lûqa 11:1-13; 18:1-8; 21:36;
Yûhenna 14:13-14; 15:7; 16:23-26; Romayî 8:26-27; 12:12; Efesî 2:18; 6:18;
Filîpî 4:6-7; Kolosî 4:2; Selanîkî I, 5:17; Tîmotêyos I, 2:1-4; 2:8; 4:4-5;
Îbranî 4:16; 10:19-22; Aqûb 1:5-8; 4:2-3; 5:13-18; Petrûs I, 3:12; 4:7;
Yûhenna I, 3:21-22; 5:14-15.
3. Meselên duakirinê
Metta 11:25-26; Yûhenna 17:1-26; Karên Şandiyan 4:24-31; 16:25; 20:36; 21:5;
Romayî 1:9-10; 10:1-2; 15:30-33; Korîntî II, 12:7-10;
Efesî 1:15-20; 3:14-21; 6:19-20; Filîpî 1:3-5; 1:9-11; Kolosî 1:9-12; 4:3-4;
Selanîkî I, 3:9-13; Selanîkî II, 1:11-12; 3:1-5; Îbranî 5:7; 7:25.
Emir – Emrên Xwedê li peyva Şerîet jî binêre

1. Emrên Xwedê Metta 19:16-22.
2. Emrê herî mezin Metta 22:34-40.
3. Hezkirina ji hevdû
Yûhenna 13:34-35; 15:12-13.17; Yûhenna I, 3:11; Romayî 12:9-10.
4. Baweriya bi Îsa Mesîh Yûhenna I, 3:22-24.
5. Pîrozbûn Petrûs I, 1:14-16.
6. Dazanîna Mizgîniyê Metta 28:18-20; Marqos 16:15.
Eşkerekirina gunehan
Zebûr 32:5: «Min gunehê xwe ji te re got û neheqiya xwe veneşart. Min got: ‹Ezê
zêdegaviya xwe ji Xudan re eşkere bikim› û tu li sûcê gunehê min bihûrtî.»
Gotinên Silêman 28:13: «Yê ku gunehên vedişêre, serfiraz nabe; lê belê yê ku wan
eşkere dike û dev ji wan berdide jî, wê rehmê bibîne.»
Metta 3:4-6; Karên Şandiyan 19:18; Yûhenna I, 1,8-10; Aqûb 5:16.
Ezman li peyva Bavê ezmanî jî binêre

1. Cihê Xwedê û milyaketan
Petrûs I, 3:22; Peyxama Yûhenna 4:1-11; 21:2; Metta 18:10;Lûqa 2:15.
2. Îsa Mesîh jî niha li ezmên e
Lûqa 24:51; Karên Şandiyan 1:11; Kolosî 3:1; Petrûs I, 3:22.
3. Welatê me, mala me û mîrasa me li ba Bav li ezmên e
Yûhenna 14:1-3; Filîpî 3:20; Korîntî II, 5:1; Îbranî 11:16; Petrûs I, 1:4-5.
4. Xezîna li ezmên Metta 6:19-21.
5. Navên bawermendan li ezmên nivîsî ne Lûqa 10:20.
6. Erd û ezmanê nû Peyxama Yûhenna 21:1-4.
Carna ji dêla «Xwedê», «ezman» tê gotin Marqos 11:30; Lûqa 15:21.
«Padîşahiya Xwedê» û «Padîşahiya Ezmanan» yek e.
10
Gorî – Qurban – Pêşkêşî – Diyarî
«Qurbanên ku li Xwedê xweş tên, ruhê şkestî ye;
ya Xwedê, dilekî şkestî û poşman tu kêm nabînî.» (Zebûr 51:17)
1. Îsa goriya gunehên me ye Romayî 8:3; Îbranî 9:14.28; 10:14.18.
Ev gorî ji bo her û her e Îbranî 10:12
2. Goriyên din nikarin gunehan paqij bikin Îbranî 10:1-12.
3. Emrê herî mezin û gorî Marqos 12:33.
4. Rehm û gorî Metta 9:11-13.
5. Birayê te û diyarî Metta 5:23-24.
6. Diyariya jinebiya belengaz Lûqa 21:1-4.
7. Goriya zindî Romayî 12:1.
Îbranî 9:9;11:4.
Guneh li peyva Afûkirin jî binêre

«Yê ku gunehên xwe vedişêre, serfiraz nabe; lê belê yê ku wan eşkere dike û dev ji wan
berdide jî, wê rehmê bibîne.» (Gotinên Silêman 28:13)
1. Guneh çi ye?
Serîhildana mirov a li hember Xwedê Yûhenna I, 3:4-5.
Qeweteke hêzdar Yûhenna 8:34; Romayî 7:18.
Nebawerî Yûhenna 16:9; Romayî 14:23.
Her cûreyê xerabiyê Romayî 1:18-32; 8:5-8; Galatî 5:19-21;
Efesî 2:1-3; 5:3-5; Kolosî 3:5-10; Petrûs I, 4:3.
Eger em tiştê qenc wek ku lazim e nekin, ev jî guneh e Aqûb 4:17.
2. Guneh ji ku derê tê?
Guneh bi Îblîs ve girêdayî ye Yûhenna I, 3: 8; Selanîkî I, 3:5.
Guneh ji dilê mirov derdikeve Marqos 7:20-23.
3. Hemû mirovan guneh kiriye
Lûqa 13:1-5; Yûhenna 8:7-9; Romayî 3:9-20; 3:23; 5:12; Galatî 3:22;
Yûhenna I, 1:8-10.
4. Lazim e ku mirov ji cezayê gunehan xilas bibin
Metta 10:28; 13:41-42; Yûhenna 3:18-20; 3:36; Karên Şandiyan 17:30-31;
Romayî 1:18-19; 6:23; Galatî 3:10; 6:7-8; Kolosî 3:5-6; Selanîkî II, 1:7-9;
Îbranî 9:27; 10:26-31; Petrûs I, 1:17; 4:3-5; Cihûda 7; Peyxama Yûhenna 20:11-15.
5. Îsa Mesîh bê guneh e
Korîntî II, 5:21; Îbranî 4:15; Petrûs I, 3:18.
6. Îsa Mesîh di ber gunehan de mir
Yûhenna 1:29; Romayî 5:6.8; Korîntî I, 15:3; Petrûs I, 3:18.
7. Îsa Mesîh gunehan afû dike û mirovan xilas dike
Metta 9:1-6; Lûqa 7:36- 48; Efesî 1:7; Îbranî 7:25; Yûhenna I, 1:7-9; 2:12.
8. Guneh di nav bawermendan de Metta 18:15-18; Lûqa 17:3-4;
Karên Şandiyan 5:1-11; Korîntî II, 2:5-11; Efesî 4:31-32; Kolosî 3:13.
9. Li gunehên mirovan bibihûrin
Metta 6:12-15; 18:21-35; Marqos 11:25; Lûqa 6:37.
10. Gunehê Adem û diyariya Xwedê Romayî 5:12-21.
11. Gunehê herheyî / Gunehê li hember Ruhê Pîroz
Metta 12:31; Marqos 3:29; Yûhenna I, 5:16-17.
Korîntî I, 15:17.
11
Herheyî – her û her – heta hetayê
1. Xwedê
Xwedayê herheyî Romayî 16:26; Padîşahê herheyî Tîmotêyos I, 1:17;
Hêza Xwedê ya herheyî Romayî 1:20; Textê Xwedê yê herheyî Îbranî 1:8;
Rûmeta wî ya herheyî Petrûs I, 5:10;
Padîşahî, karîn û rûmet her û her ên wî ne Metta 6:13 (Petrûs I, 4:11);
2. Îsa Mesîh
Serokkahînê herheyî Îbranî 5:6; 6:20; 7:21; Peymana herheyî Îbranî 13:20;
Ewê her û her padîşahiyê bike Lûqa 1:33;
Kur / Mesîh her û her dimîne / dijî Yûhenna 8:35; Îbranî 7:24; 13:8; Peyxama
Yûhenna 1:18
3. Ruhê Pîroz
Ruhê herheyî Îbranî 9:14; ew her û her li ba bawermendan dimîne Yûhenna
14:16.
4. Peyva Xwedê her û her dimîne Petrûs I, 1:23-25.
Peyvên Îsa derbas nabin Metta 24:35.
5. Jiyana herheyî
Metta 19:16.29; 25:46; Yûhenna 3:14-16; 3:36; 4:14; 5:24.39; 6:27.40-58.68;10:28;
Yûhenna 12:25.50; 17:2-3; Karên Şandiyan 13:46-48; Romayî 2:7; 5:21; 6:22-23;
Galatî 6:8; Tîmotêyos I, 6-12; Tîtos 1:2; 3:7; Yûhenna I, 1:2; 2:17.25; 3:15; 5:11.13;
Yûhenna I, 5:20; Cihûda 1:21.
6. Dayîna Xwedê
Xilasiya herheyî Îbranî 5:9; Rizgariya herheyî Îbranî 9:12;
Mîrasa herheyî Îbranî 9:15; Padîşahiya herheyî Petrûs II, 1:11;
Mala herheyî Korîntî II, 5:1; Hana herheyî Selanîkî 2:16;
Rûmeta herheyî Korîntî II, 4:17-18; Tîmotêyos II, 2:10;
Rastiya ku her û her bi me re ye Yûhenna II, 1:2
Emê her û her bi Xudan re bin Selanîkî I, 4:17
Emê her û her padîşahiyê bikin Peyxama Yûhenna 22:5
7. Cezayê herheyî
Dîwana herheyî Îbranî 6:2; Agirê herheyî Metta 18:8; Metta 25:41; Cihûda 1:7;
Helakbûna herheyî Selanîkî I, 9; Tariya reş a her û her Cihûda 1:13;
Ezaba herheyî Metta 25:46; Peyxama Yûhenna 14:9-11; 20:10;
Zincîrên herheyî Cihûda 1:6.
8. Gunehê herheyî Marqos 3:29.
Hevparî
1. Hevpariya bawermendan a
bi Bav re Yûhenna I, 1:3.
bi Kur re Korîntî I, 1:9; Yûhenna I, 1:3.
bi hev re Yûhenna I, 1:7.
Hevpariya bawermendan bi Ruhê Pîroz e Filîpî 2:1.
2. Hevpariya bawermendan a bi Îsa Mesîh re:
bi jiyana wî re Kolosî 3:1-3.
bi tebîeta xwedayî re Petrûs II, 1:4.
bi xizmeta wî re Yûhenna 17:18
bi cefayên wî re Petrûs I, 4:13
bi mirina wî re Galatî 2:20; Filîpî 3:10
bi rûmeta wî re Romayî 8:17; Yûhenna 17:24
3. Hevpariya di Şîva Xudan de Korîntî I, 10:16-17.
12
Heyfhilanîn
1. Heyfa xwe nestînin Metta 5:38-42; Romayî 12:14-21.
2. Heyfhilanîn ya Xwedê ye
Romayî 12:19; Selanîkî I, 4:6; Selanîkî II, 1:6-8; Îbranî 10:30;
Peyxama Yûhenna 6:9-11;19:2.
Hezkirin
1. Xwedê hezkirin e Yûhenna I, 4:7-12; 4:8.16.
2. Xwedê ji mirovan (yanî ji gunehkaran) hez dike
Yûhenna 3:16; Romayî 5:8; Efesî 2:4-5.
3. Xwedê ji me hez dike,
da ku em bibin zarokên Xwedê Yûhenna I, 3:1
da ku em bi Îsa Mesîh bijîn Yûhenna I, 4:9-10.
4. Hezkirina rastîn
Korîntî I, 13:1-13; Yûhenna I, 3:18.
5. Gerek e em ji Xwedê hez bikin
Metta 22:37-38; Marqos 12:28-30; Yûhenna 14:21; Petrûs I, 1:8; Yûhenna I, 5:3.
6. Gerek e em ji hevdû hez bikin
Metta 7:12; 22:39-40; Yûhenna 13:34-35; 15:12-17; Romayî 12:9-10; 13:8-10;
Korîntî I, 13:1-13; 16:14; Galatî 5:13-14; Efesî 4:2; Selanîkî I,3:12; 4:9-10;
Petrûs I, 3:8; 4:8; Yûhenna I, 2:9-11; 3:11-18; 4:7-21.
7. Hezkirin û emrên Xwedê
Yûhenna 14:15 û 21-24; 15:10; Romayî 13:8-10; Yûhenna I, 2:3-8; Yûhenna II, 5-6.
8. Hezkirina dijminan
Metta 5:43-48; Lûqa 6:27-36; Romayî 12:14+20;
Mînaka Îsa: Lûqa 23:34; Mînaka Steyfan: Karên Şandiyan 7:59-60
Li van ayetan jî binêre: Romayî 5:5; Efesî 5:2; Îbranî 10:24; Aqûb 1:12; Yûhenna I, 2:5.
Hêrsbûn
Metta 5:21-22; Romayî 2:8; Korîntî I, 13:4-5; Galatî 5:20;
Efesî 4:26.31; 6:4; Kolosî 3:8; Tîmotêyos I, 2:8; Aqûb 1:19-20.
Hêviya bawermendan
Sedema hêviya me Mesîh e Kolosî 1:27; Selanîkî I, 1:3; Tîmotêyos I, 1:1;
Petrûs I, 1:3.
Di Mizgîniyê de tê bihîstin Kolosî 1:5.23; Romayî 15:4.
;
Bawermend wê padîşahiya Xwedê bistînin Lûqa 12:32.
Ewê bi Îsa Mesîh re li ba Xwedê bin Yûhenna 17:24.
Ewê Xwedê bibînin Yûhenna I, 3:2-3.
Xilasbûn Efesî 6:17; Selanîkî I, 5:8; Îbranî 5:9.
Rastdarî Galatî 5:5.
Jiyana herheyî Tîtos 1:2; 3:7; (Korîntî I, 15:19).
Xuyabûna Îsa Mesîh Korîntî I, 1:7; Tîtos 2:13; Petrûs I, 1:13.
Bedena nû Romayî 8:11; Korîntî I, 15:40.44; Filîpî 3:21.
Erd û ezmanekî nû Petrûs II, 3:13-14; Peyxama Yûhenna 21:5.
Romayî 4:18; 5:2-5; 8:24; 12:12; 15:12-13; Korîntî II, 1:20; 3:12; 4:8;
Tîmotêyos I, 4:10; 6:17.
13
Hêz - Qewet li peyva Ruhê Pîroz jî binêre
1. Hêza Xwedê
Ew bi tiştên afirî bi zelalî eşkere dibe Romayî 1:20;
Bingeha baweriya me ye Korîntî I, 2:4-5; Kolosî 2:12.
Xwedê wê bi hêza xwe bawermendan ji nav miriyan rake Korîntî I, 6:14.

Hêz ya Xwedê ye Peyxama Yûhenna 7:14; 12:10; 19:1.
2. Hêza Îsa Mesîh
Hêza Mesîh di gelek karên hêzdar de kifş dibû
Marqos 5:27-34; Lûqa 4:31-36; 6:17-19.
Mesîh wê bi hêz û rûmeta mezin vegere Metta 24:30.
Mesîh di ser hemû hêzên din de ye
Korîntî I, 15:24; Efesî 1:21; Filîpî 3:21; Petrûs I, 3:22.
3. Hêza Ruhê Pîroz / Xwedê bi Îsa Mesîh bû
Lûqa 4:14; 5:17; Karên Şandiyan 10:38.
4. Hêza Xwedê / hêza Îsa Mesîh / hêza Ruhê Pîroz ji bo bawermendan
Lûqa 24:49; Karên Şandiyan 1:8; Romayî 15:13.18-19; Korîntî II, 4:7; 12:9-10; 13:4;
Efesî 3:16.20; 6:10; Filîpî 4:13; Kolosî 1:11.29; Selanîkî II, 1:11;
Tîmotêyos II, 1:8; 2:1; 4:16-17; Îbranî 11:11.34; Petrûs I, 1:5; 4:11; Petrûs II, 1:3;
Yûhenna I, 2:14; Peyxama Yûhenna 3:8.
5. Mizgînî hêza Xwedê ye
Romayî 1:16; Korîntî I, 1:17-18.
6. Îsa Mesîh hêza Xwedê ye Korîntî I, 1:24.
7. Hêza guneh Romayî 3:9; Korîntî I, 15:56; Romayî 7:7-25.
8. Hêza Îblîs Lûqa 13:10-17; Selanîkî II, 9; Îbranî 2:14.
9. Hêzên ruhî yên li hember Xwedê Galatî 4:3.9; Kolosî 2:8.20.
10. Tu hêz tune ku dikare me ji hezkirina Xwedê veqetîne Romayî 8:38-39.
Metta 22:29; Marqos 12:30; Lûqa 22:43; Korîntî I, 4:20; Filîpî 3:10.
Hişyarkirin
Li ber xilasiyê xemsar nebin Îbranî 2:1-4.
Dilê xwe hişk nekin Îbranî 3:7-15.
Bi zanîn guneh nekin Îbranî 10:24-39.
Ji kerema Xwedê nemînin Îbranî 12:14-29.
Hukumet û desthilatdarên ku serweriyê li me dikin

1. Tiştên Qeyser bidin Qeyser û tiştên Xwedê bidin Xwedê Metta 22:15-22;
2. Desthilatiya serweran qebûl bikin Romayî 13:1-7; Tîtos 3:1; Petrûs I, 2:13-17;
3. Divê em ji mirovan bêtir bi ya Xwedê bikin Karên Şandiyan 5:27-29;
4. Dua ji bo hemû serweran Tîmotêyos I, 2:1-4.
Îblîs
Navên Îblîs
serokê vê dinyayê (Yûhenna 14:30); bavê derewan (Yûhenna 8:44); xwedayê vê
dinyayê (Korîntî II, 4:4); sûcdarkerê birayan / bawermendan (Peyxama Yûhenna
12:10); Belzebûl (Metta 12:24); ejderê mezin (Peyxama Yûhenna 12:9); Şeytan
(Peyxama Yûhenna12:9);
14
1. Karên Îblîs
Ew ji destpêkê ve guneh dike Yûhenna I, 3:8-10.
Wî Îsa ceriband û ew ket dilê Cihûda, da ku Îsa bide dest
Metta 4:1-11; Lûqa 22:1-4.
Ew karê Xwedê tevlihev dike Metta 13:24-28 û 36-43.
Ew bawermendan diceribîne û ji wan re dibe asteng Lûqa 22:31;
Karên Şandiyan 5:3; Selanîkî I, 2:18; Peyxama Yûhenna 2:10; 12:9-10
Ew derewan dike, bavê derewan e Yûhenna 8:42-44.
Ew gêrûfen û hîleyan dike û xefikan vedide Korîntî II, 2:11; Efesî 6:11;
Tîmotêyos I, 3:7; Tîmotêyos II, 2:26.
Ew peyva Xwedê ji dilê mirovan didize Metta 13:19.
Ew hişê mirovan kor dike Korîntî II, 4:4.
Ew xwe dixe sûretê milyaketê ronahiyê Korîntî II, 11:14.
Dinya ji bo demekê di bin desthilatiya wî ye
Yûhenna 14:30; Karên Şandiyan 26:18; Yûhenna I, 5:19.
Ew xwediyê hêza mirinê ye Îbranî 2:14.
Carna ew mirovan bi nexweşiyê girê dide Lûqa 13:10-17; Karên Şandiyan 10:38.
Wek şêrekî ew dixwaze mirovan daqurtîne Petrûs I, 5:8.
Di dema dawî de, ewê alîkarê ‹mirovê bêqanûn› be Selanîkî II, 2:9-12.
2. Dawiya Îblîs û milyaketên wî
Romayî 16:20; Metta 25:41; Yûhenna I, 3:8; Peyxama Yûhenna 12:7-12; 20:1-3; 20:10.
Li van ayetan jî binêre: Efesî 4:26-27; Aqûb 4:7.
Imadbûn Nixumandina avê

1. Imada Yûhenna Marqos 1:4; Metta 3:1-12.
2. Imadbûna Îsa Mesîh Metta 3:13-17.
(wek mînakekê ji bo cefakişandin û mirina Îsa: Metta 20:22; Lûqa 12:50)
3. Imadbûn emrê Mesîh ê li bawermendan e
Metta 28:18-20; Yûhenna 4:1-2; Karên Şandiyan 2:37-42; 8:12;
Karên Şandiyan 8:36-38; 10:44-48; 16:14-15; 16:31-33; 19:1-7.
4. Imadbûn bi navê Bav, Kur û Ruhê Pîroz e Metta 28:19.
5. Mana imadbûnê
Paqijbûn Karên Şandiyan 22:16; Efesî 5:26; Tîtos 3:5; Petrûs I, 3:21.
Mirin û Rabûna bi Mesîh re Romayî 6:1-11; Galatî 3:26-27; Kolosî 2:12.
Yekîtiya bawermendan Korîntî I, 12:13; Efesî 4:5.
Hezekiyêl 36:25-27: «Ezê ava paqij li we bireşînim û hûnê paqij bin. Ezê we ji her tiştê
murdar û ji hemû pûtên we paqij bikim. Ezê dilekî nû bidim we û ruhekî nû bixim hundirê
we; û ezê dilê kevir ji we derxim û dilekî ji goşt bidim we. Ezê ruhê xwe bixim hundirê we
û ezê bikim ku hûn li gor qanûnên min rêve herin û tembîhên min bigirin ku bikin.»
Îsa Mesîh
Nav û payenavên Îsa Mesîh
Mesîhê Xwedê (Peyxama Yûhenna 11:15); Rayê Dawid (Peyxama Yûhenna 22:16);
Berxê Xwedê (Yûhenna 1:29); Xilaskar (Filîpî 3:20); Peyva Jiyanê (Yûhenna I, 1:1-2);
Peyva Xwedê (Peyxama Yûhenna 19:13); Yê Rastîn (Peyxama Yûhenna 3:7);
Şahidê dilsoz û rastîn (Peyxama Yûhenna 3:14); Yê Amîn (Peyxama Yûhenna 3:14);
Pîrozê Xwedê / Yê Pîroz (Yûhenna 6:69; Peyxama Yûhenna 3:7); Yê Pêşî û Yê Paşî
(Peyxama Yûhenna 1:17); Destpêk û Dawî (Peyxama Yûhenna 21:6); Alfa û Omêga
(Peyxama Yûhenna 21:6); Serokê Jiyanê (Karên Şandiyan 3:15); Nixuriyê miriyan
(Peyxama Yûhenna 1:5); Yê Zindî (Peyxama Yûhenna 1:18); Xudan (Yûhenna 13:13);
15
Kurê Mirov (Metta 9:6); Kurê Xwedê (Metta 14:33); Xwedayê rast (Yûhenna I, 5:20);
Xudanê hemûyan (Karên Şandiyan 10:36); Stêra sibê (Peyxama Yûhenna 22:16); Serê
Civînê (Efesî 5:23); Şivanê mezin (Îbranî 13:20); Pêşeng û temamkarê baweriyê
(Îbranî 12:2); Serokê padîşahên erdê (Peyxama Yûhenna 1:5); Xudanê xudanan û
Padîşahê padîşahan (Peyxama Yûhenna 19:16);
1. Îsa Mesîh Xwedê û sûretê Xwedê ye Romayî 9:5; Korîntî II, 4:4; Kolosî 1:15.19.
2. Îsa Mesîh Kurê Xwedê ye (li peyva Kurê Xwedê jî binêre)
Metta 11:27-30; 16:13-17; Lûqa 1:35;
Yûhenna 1:1-18; 5:19-29; 6:35-40; 8:58; 11:25-27; 14:5-11; 17:1-5; 20:26-31;
Karên Şandiyan 3:13-16; 4:10-12; Romayî 1:3-4; Korîntî I, 1:9;
Korîntî II, 4:4-6; 5:21; Galatî 4:4-5; Filîpî 2:5-11; Kolosî 1:15-20; 2:9-10;
Îbranî 1:1-14; 7:26-28; Yûhenna I, 2:1-2; 5:20; Peyxama Yûhenna 1:12-18; 19:11-16.
3. Kurê Xwedê bi mirovtî hat dinyayê
Yûhenna 1:14; Lûqa 1:26-38; Metta 1:18-25; Lûqa 2:1-20; Metta 2:1-23;
Galatî 4:4-5; Filîpî 2:6-7; Îbranî 2:14-18.
4. Îsa mirov hîn dikirin û yên nexweş qenc dikirin
Metta 4:23-25; 7:28-29; 9:35-36; 11:1-6; Lûqa 4:14-44; Yûhenna 20:30-31;
Karên Şandiyan 10:36-38.
5. Îsa gelek keramet dikirin
Li peyva Kerametên Îsa binêre
6. Îsa dizanibû ku ewê bimire û ji nav miriyan rabe
Metta 16:21-28; Metta 17:22; Lûqa 9:28-31; Marqos 9:10; Metta 27:63;
7. Serweran Îsa girt û cezayê mirinê dan wî
Metta 26:47-68; 27:1-2; 27:11-31; Marqos 14:43-65; 15:1-20;
Lûqa 22:47-53; 22:63-71; 23:1-25; Yûhenna 18:1-14; 18:19-24; 18:28-19:16.
8. Îsa hat xaçkirin
Metta 27:32-56; Marqos 15:21-41; Lûqa 23:26-49; Yûhenna 19:17-37.
9. Îsa hat veşartin
Metta 27:57-66; Marqos 15:42-47; Lûqa 23:50-56; Yûhenna 19:38-42.
10. Îsa ji mirinê rabû û xwe nîşanî gelekan kir
Metta 28:1-20; Marqos 16:1-8; Lûqa 24:1-49; Yûhenna 20:1-21:14;
Karên Şandiyan 1:3-8; 2:24-32; 3:15; 4:10; 4:33; 10:37-41; 13:29-37; 17:2-3;
Romayî 1:3-4; 4:24-25; 6:9; 8:34; Korîntî I, 15:3-8; 12-14.20; Efesî 1:20; Kolosî 2:12;
Selanîkî I, 1:10; Tîmotêyos II, 2:8; Îbranî 13:20; Petrûs I, 1:21; Peyxama Yûhenna 1:18.
11. Îsa çû ezmên û li milê Xwedê yê rastê rûniştiye
Lûqa 24:50-51; Karên Şandiyan 1:9-11; 2:32-36; 5:30-31; Romayî 8:34;
Efesî 1:20-23; Kolosî 3:1; Filîpî 2:9-11; Îbranî 1:3-11; 2:9; 4:14-16; 7:25-26; 10:12-14;
Petrûs I, 3:22.
12. Îsa Mesîh dîsa jî li ba bawermendan e
Metta 28:20; Galatî 2:20; Kolosî 1:27.
13. Îsa dîsa wê vegere
Metta 24:29-44; Yûhenna 14:1-3; Karên Şandiyan 1:10-11; 3:19-21;
Filîpî 3:20-21; Kolosî 3:4; Selanîkî I, 1:9-10; 3:13; 4:13-5:11;
Selanîkî II, 1:6-10; 2:1-4; Tîmotêyos I, 6:13-15; Tîmotêyos II, 4:8; Îbranî 9:28;
Petrûs II, 3:1-18; Yûhenna I, 3:1-3; Peyxama Yûhenna 1:7; 22:12-13.
14. Dîwana Xwedê wê bi destê Îsa Mesîh be
Metta 7:21-23; 16:24-27; 25:31-46; Yûhenna 3:18-21; 5:24-29;
Karên Şandiyan 10:42; 17:30-31; Romayî 2:1-11; 14:10-12; Korîntî I, 3:10-15; 4:5;
Korîntî II, 5:9-10; Selanîkî II, 1:5-10; Îbranî 9:27-28; 10:26-31;
Petrûs I, 1:17; 4:3-5; Peyxama Yûhenna 20:11-15.
16
Jinberdan û ji mêr dûrketin
Metta 5:31-32; 19:3-9; Marqos 10:2-12; Lûqa 16:18; Yûhenna 4:16-18;
Romayî 7:2-3; Korîntî I, 7:10-16.
Jiyan - Jiyana herheyî – Jiyana nû

1. Xwedê serkaniya jiyanê ye Yûhenna 5:21.26; 17:2-3; Romayî 6:23; Kolosî 3:3.
2. Jiyan di Îsa Mesîh de ye; jiyana herheyî ew e
Yûhenna 1:4; 5:26; 5:39-40; 6:40; 10:10-11; 11:25-26; 14:6.19; Korîntî II, 5:17;
Tîmotêyos II, 1:10; Yûhenna I, 5:11-13; 5:20;
3. Bidestxistina jiyana herheyî
Metta 19:16-30; Lûqa 10:25-28; Yûhenna 3:1-16; 5:24; 6:53-56; 6:63; 8:12.51;
Yûhenna 11:25-26; 17:3; Yûhenna I, 2:17;
4. Mesîh jiyana bawermendan e Galatî 2:20; Filîpî 1:21; Kolosî 3:1-4;
5. Bawermendan bi Îsa Mesîh de mirine û bi saya wî dijîn
Romayî 6:5-14; Korîntî II, 4:10; 5:15; Tîmotêyos II, 2:11;
6. Ruhê Pîroz û jiyan Romayî 8:10-17; Galatî 6:8;
Yûhenna 20:30-31; Tîmotêyos I, 6:12; Aqûb 4:13-16.
Peyva jiyanê Filîpî 2:16; Yûhenna 6:63; 8:51; Yûhenna I, 1:1;
Ava jiyanê Yûhenna 4:10-15; 7:37-37; Peyxama Yûhenna 7:17; 21:6; 22:1.17.
Nanê jiyanê Yûhenna 6:35.48;
Dara jiyanê Peyxama Yûhenna 2:7; 22:2.
Ronahiya jiyanê Yûhenna 8:12.
Kitêba jiyanê Filîpî 4:3; Peyxama Yûhenna 3:5; 20:12-15; 21:27.
Taca jiyanê Aqûb 1:12; Peyxama Yûhenna 2:10.
Jiyana di malê de
1. Jin û mêr
Metta 19:4-6; Korîntî I, 7:1-16; Efesî 5:21-33; Kolosî 3:18-19; Tîtos 2:3-5;
Îbranî 13:4; Petrûs I, 3:1-7; [Metta 22:30].
2. Zarok
Metta 15:3-6; Lûqa 2:51; Efesî 6:1-3; Kolosî 3:20; Tîmotêyos I, 5:4, 8;
Îbranî 12:7-11.
3. Dê û bav
Efesî 6:4; Kolosî 3:21; Tîmotêyos I, 3:4-5.
4. Jinebî
Karên Şandiyan 6:1; Romayî 7:2-3; Korîntî I, 7:39-40; Tîmotêyos I, 5:3-16;
Aqûb 1:27.
Keramet – Nîşan – Karên nedîtî

Kerametên Îsa
1. Armanca nîşan û kerametên Îsa Yûhenna 20:30-31.
2. Rakirina miriyan:
Keça Yayîros: Metta 9:18-25;
Kurê Jinebiyê: Lûqa 7:11-15;
Lazar: Yûhenna 11:1-44.
17
3. Qenckirina nexweşan:
Yekî kotî Metta 8:2-3 Kurê sersed Metta 8:5-13
Xesûya Petrûs Metta 8:14-15 Gedarîniyan cinoyî Metta 8:28-34
Yekî felcî Metta 9:2-7 Du mirovên kor Metta 9:27-31
Yekî lal û cinoyî Metta 9:32-33 Mirovê desthişkbûyî Metta 12:10-13
Cinoyiyê kor û lal Metta 12:22 Keça jinika Kenanî Metta 15:21-28
Zarokekî cinoyî Metta 17:14-18 Yekî bi ruhê nepak Marqos 1:23-26
Yekî kerr û lal Marqos 7:31-37 Yekî kor Marqos 8:22-26
Bar-Tîmeyos Marqos 10:46-52 Jineke qof Lûqa 13:11-17
Ava zer Lûqa 14:1-4 Deh zilamên kotî Lûqa 17:11-19
Kurê karmendekî Yûhenna 4:46-54 Nexweşê 38 salan Yûhenna 5:1-9
Yê ji zikmakî kor bû Yûhenna 9:1-41
Guhê Malxos Lûqa 22:50-51; Yûhenna 18:10-11
4. Kerametên din
Rawestandina bagerê Metta 8:23-27; 5000 mirov têr dibin Metta 14:15-25;
Zîvekî di devê masî de Metta 17:24-27; 4000 mirov têr dibin Metta 15:32-38;
Girtina masiyan: Lûqa 5:1-11; Girtina masiyan: Yûhenna 21:1-11.
Kerametên bi destê Şagirtên Îsa
Bi destê Şandiyan (li Orşelîmê) Karên Şandiyan 2:43; 5:12
Zilamekî ku ji zikmakî şeht bû, qenc dibe (li Orşelîmê) Karên Şandiyan 3:1-10
Gelek keramet bi destê Steyfan çêdibin (li Orşelîmê) Karên Şandiyan 6:8
Bi destê Filîpos gelek qenc dibin (li bajarekî Sameryayê) Karên Şandiyan 8:5-7
Rabûna Tabîtayê (li Yafayê) Karên Şandiyan 9:36-41
Keçikeke bi ruhê falbaziyê qenc dibe (li Filîpyayê) Karên Şandiyan 16:16-18
Bi destê Pawlos gelek keramet tên kirin (li Korîntê) Korîntî II, 12:12
Bi destê Pawlos gelek keramet tên kirin (li Efesê) Karên Şandiyan 19:11
Bi destê Pawlos û Barnabas (li Qonyayê) Karên Şandiyan 14:3
Kerametên din
Jiyana Petrûs tê parastin (li Orşelîmê) Karên Şandiyan 12:1-11
Jiyana Pawlos tê parastin (li Maltayê) Karên Şandiyan 28:1-6.
Keramet û nîşanên derewîn
Metta 24:24; Selanîkî II, 2:9; Peyxama Yûhenna 13:11-14; 16:13-14; 19:20.
Korîntî I, 1:22; 12:31.
Kerema Xwedê
1. Ew bi Îsa Mesîh ve girêdayî ye
Yûhenna 1:14-17; Korîntî I, 1:4; Galatî 5:4; Efesî 1:7; 2:7; Korîntî II, 8:9;
Tîmotêyos II, 2:1; Tîtos 2:11.
2. Em bi keremê xilas bûn û rastdar derketin
Romayî 3:24; Efesî 2:5.8; Tîmotêyos II, 1:9-10; Tîtos 3:5-7.
3. Kerema Xwedê mirovan diguhere Korîntî I, 15:10; Tîtos 2:11-12; Îbranî 13:9.
4. Kerema Xwedê têra me dike Korîntî II, 9:8; 12:9;
5. Kerema Xwedê ji bo yên nefsbiçûk e Aqûb 4:6.
Karên Şandiyan 13:43; Korîntî II, 6:1; Selanîkî II, 2:16;
Îbranî 12:15; 13:9; Petrûs I, 1:13; Petrûs II, 3:18.
18
Kurê Xwedê li peyva Bav jî binêre
1. Ji Îsa Mesîh re weha tê gotin: Kê weha got?
Xwedê (Metta 3:17; 17:5); Îsa (Yûhenna 10:36; Peyxama Yûhenna 2:18);
milyaket Cibrayîl (Lûqa 1:32 û 35); Yûhennayê imadkar (Yahya) (Yûhenna 1:34);
Natanyêl (Yûhenna 1:49); Mertayê (Yûhenna 11:27); sersedê Romayî (Metta 27:54);
wezîrê şahbanûya Etyopyayê (Karên Şandiyan 8:36); Petrûs (Petrûs II, 1:17-18);
Şawûl/Pawlos (Karên Şagirtan 9:20); Yûhenna (Yûhenna I, 3:8);
Îsa ev nav qebûl kir (Metta 26:63-64; Marqos 14:61-62);
Xelkê bi vî navê wî dizanibû (Metta 27:41-43; Yûhenna 19:7).
Îblîs (Lûqa 4:3); cin û ruhên nepak (Marqos 3:11; Lûqa 4:41);
2. Çawa tê fêmkirin?
Kitêba Pîroz eşkere dibêje ku li ser vê dinyayê bavê Îsa tunebû. Diya wî Meryema keçik
bû û tu mêr nêzîkî wê nebû. Milyaket Cibrayîl ev yek dizanibû û jê re got: Ruhê Pîroz
wê bê ser te û tê bikevî bin hêza siya Yê Herî Bilind. Ji ber vê yekê wê ji wî pîrozê ku wê
ji te çêbe re Kurê Xwedê bê gotin (Lûqa 1:35). Mana vê ev e ku Îsa ne tenê mirov bû, lê
belê hem jî Xwedê ye (Romayî 9:5).
Eger bavê te Kurd be, tu jî Kurd î. Madem ku Bav, Xwedê ye, Kur jî Xwedê ye.
Yûhenna 10:36-39; Yûhenna I, 4:14-15.
Meseleyên Îsa Mesîh li peyva Padîşahiya Xwedê jî binêre

Du xanî: Metta 7:24-27 Dostê ku nîvê şevê tê: Lûqa 11:5-8
Erdê qenc û neqenc: Metta 13:3-8 Dewlemendê bêaqil: Lûqa 12: 16-21
Paleyên Rêz: Metta 20:1-16 Xulamê hişyar: Lûqa 12:35-40
Rezvanên xerab: Metta 21:33-41 Şahneyê dilsoz: Lûqa 12:42-48
Deh keçik: Metta 25:1-13 Şîva Mezin: Lûqa 14:16-24
Telant: Metta 25:14-30 Kurê windabûyî: Lûqa 15:11-32
Roja Dawî: Metta 25:31-36 Yê dewlemend û Lazar: Lûqa 16:19-31
Sameriyê qenc: Lûqa 10:30-37 Fêrisî û bacgir: Lûqa 18:10-14
Milyaket
1. Milyaket ruhên xizmetkar in Îbranî 1:14
2. Xizmeta milyaketan
Ew diperizin Xwedê Lûqa 2:13-14; Peyxama Yûhenna 5:11; 7:11.
Bi destê wan Şerîet hat dayîn Karên Şandiyan 7: 53; Galatî 3:19
Ew rêberî û alîkariya bawermendan dikin Karên Şandiyan 5:17-21; 8:26;
Karên Şandiyan 10-11; 12:6-11; 27:23-24; Peyxama Yûhenna 22:16.
Ew dijminên Xwedê ceza dikin Karên Şandiyan 12:20-23; Îbranî 11:28;
Peyxama Yûhenna 8:6-9:19; Peyxama Yûhenna 16;
Di Roja Dawî de ewê xeraban ji nav rastan veqetînin Metta 13:39.49
3. Îsa Mesîh û milyaket
Îsa ji milyaketan bilindtir e Metta 4:11; Îbranî 1:1-14; 2:7-9; Petrûs I, 3:22.
Milyaket di jiyana Îsa Mesîh de xuyabûn
Çaxê Îsa hat dinyayê Lûqa 1:11-20; Lûqa 1:26-38; Lûqa 2:9-14.
Di ceribandinên giran de Metta 4:11; Lûqa 22:43;
Çaxê Îsa rabû û çû ezmên Metta 28:2-7; Lûqa 24:23; Yûhenna 20: 11-13;
Karên Şandiyan 1:10
Çaxê Îsa wê dîsa bê Metta 16:27; 24:31; 25:31; Selanîkî I, 4:16; Selanîkî II, 1:7.
4. Milyaketên Îblîs
Metta 25:41; Korîntî II, 12:7; Petrûs II, 2:4; Cihûda 1:6; Peyxama Yûhenna 12:7-12.
19
Mirin
1. Mirin bi guneh û bi Îblîs ve girêdayî ye
- Romayî 5:12; 6:23; Korîntî I, 15:56; Efesî 2:1.5; Kolosî 2:13; Aqûb 1:15;
Peyxama Yûhenna 3:1.
- Îbranî 2:14.
2. Îsa mirin betal kir
Tîmotêyos II, 1:10; Îbranî 2:14-15; Yûhenna 11:25; Romayî 8:2.
3. Bawermend bi mirina Mesîh xilas bûn û bi Xwedê re li hev hatin
Metta 20:28; Romayî 5:10; Galatî 1:4; Kolosî 1:22; Tîtos 2:14; Petrûs I, 3:18.
4. Îsa Mesîh mir, da ku
ew me bigihîne Xwedê Petrûs I, 3:18.
ew me ji dinya xerab xilas bike Galatî 1:4.
ew me ji her neheqiyê rizgar bike Tîtos 2:14.
Xwedê me pîroz, bêleke û bêqusûr derxe Kolosî 1:22.
ew me ji xwe re paqij bike Tîtos 2:14.
ew me bike gelê ku ji bo kirinên qenc bi xîret e Tîtos 2:14.
em kurîtiyê bistînin Galatî 4:5.
5. Bawermend bi Mesîh re mirine
Romayî 6:3-6; 7:4; Kolosî 3:3; Korîntî II, 5:14-15; Romayî 6:10-11;
Korîntî I, 15:31; Korîntî II, 4:10; Filîpî 3:10-11.
6. Mirina di aştiyê de
Lûqa 2:29; Peyxama Yûhenna 14:13; Romayî 8:38-39; Tîmotêyos II, 2:11.
7. Yên mirî wê rabin
Romayî 8:11; Korîntî I, 15:12-58; Selanîkî I, 4:13-18.
8. Mirina diduyan / helakbûna herheyî
Selanîkî II, 1:9; Metta 25:41; Peyxama Yûhenna 2:11; 20:6; 20:11-15; 21:8.
9. Di erd û ezmanê nû de, mirin tune
Korîntî I, 15:26; Peyxama Yûhenna 21:1-4.
Yûhenna 6:39-40; Filîpî 1:20-24; Romayî 14:7-9; Korîntî II, 5:1-10.
Mizgînî li peyvên Nivîsarên Pîroz û Peyva Xwedê jî binêre

1. Mizgînî bi xwe, Îsa Mesîh e; bi saya wî, Padîşahiya Xwedê nêzîk bûye
Metta 10:7; Marqos 1:15; Romayî 1:2-4; Korîntî I, 5:1-7; Tîmotêyos II, 2:8.
2. Mizgîniyeke din tune ku mirov pê xilas bibin
Galatî 1:6-12; Karên Şandiyan 4:12.
3. Mizgînî
Peyva rastiyê ye Efesî 1:13; Kolosî 1:5.
Hêza Xwedê ye Romayî 1:16-17; Selanîkî I, 1:5.
Mizgîniya Xwedê ye Romayî 15:16.
Mizgîniya kerema Xwedê ye Karên Şandiyan 20:24.
Mizgîniya Xudanê me Îsa ye Selanîkî II, 1:8.
Mizgîniya aştiyê ye Efesî 6:15.
Mizgîniya xilasiya we ye Efesî 1:13.
4. Divê ev Mizgînî li her derê bê dayîn
Metta 24:14; Karên Şandiyan 16:10; 20:24; Korîntî I, 9:16; Tîmotêyos II, 1:8-12.
5. Jiyana bawermend li gor Mizgîniyê be Filîpî 1:27; Kolosî 1:6.
Romayî 16:26; Korîntî I, 1:21; Selanîkî II, 2:14.
20
Mîras – Wêris
1. Mîrasa bawermendan:
Jiyana herheyî Marqos 10:17-21; Tîtos 3:4-7.
Xilasî Îbranî 1:14.
Rastdarî Îbranî 11:7.
Bereket Petrûs I, 3:9.
Padîşahiya Xwedê Aqûb 2:5; Korîntî I, 6:9-10; Galatî 5:19-21; Efesî 5:5.
2. Ruhê Pîroz destberiya mîrasa me ye Efesî 1:14.
3. Bawermend wêrisên Xwedê û hemwêrisên Mesîh ne Romayî 8:16-17; Galatî 4:7.
4. Îsa Mesîh wêrisê her tiştî ye Îbranî 1:2.
Karên Şandiyan 20:32; Romayî 4:14; Korîntî I, 11:50.
Murdar – Heram – Helal

«Em hemû bûn wek yekî murdar û hemû kirinên me yên rast wek cilekî qirêjî ne;
Em hemû wek pelçiman diqermiçin û wek hewayê, gunehên me me hildin, dibin.»
(Îşaya 64:6)
1. Xwedê hemûyan qebûl dike, miletên murdar tunin Karên Şandiyan 10:9-16.28.
2. Tiştê ku mirov murdar dike, ji dilê wî derdikeve Metta 15:10-20; Marqos 7:2-8.
3. Xwarina helal û heram û wijdana birayan Karên Şandiyan 15; Romayî 14:14-23.
4. Mesîh mirov paqij dike
Metta 8:1-4; Efesî 1:7; Îbranî 9:9-14; 10:22; Yûhenna I, 1:6-7; Peyxama Yûhenna 1:4-6.
5. Di bajarê nû yê li ezmên qet tiştekî murdar an pîs tune Peyxama Yûhenna 21:27.
6. Bawermend xwe ji murdariya dil paqij bike Korîntî II, 6:17; 7:1.
Îbranî 12:15; Peyxama Yûhenna 17:4-6.
Nefsbiçûkî – Nermîtî
1. Îsa û nefsbiçûkî Metta 11:29; 21:1-5; Yûhenna 13:1-17; Filîpî 2:3-11.
2. Xwezî bi mirovên nefsbiçûk
Metta 5:3-12; 18:1-5; 23:11-12; Lûqa 14:7-11; 18:9-14; Korîntî I, 4:13;
Galatî 5:22-23; 6:1; Efesî 4:2; Kolosî 3:12-13; Tîmotêyos I, 6:11; Tîmotêyos II, 2:24-25;
Tîtos 3:2; Aqûb 1:9-10.21; 3:13; 4:5-10; Petrûs I, 3:8; 3:15-16; 5:5-7.
Kolosî 2:2-4; 2:18-23.
Nexweşî û qenckirin
1. Nexweşî û qenckirin di destê Xwedê de ye
Derketin 15:26«Ez ew Xudan im, ê ku te qenc dike.»
2. Îsa Mesîh gelek mirovên nexweş qenc kirin
Metta 4:23-25; 8:1-4; 9:35; Lûqa 13:10-17; Yûhenna 4:46-53;.
3. Bi vê yekê mirovan dikaribû nas bike ku ew Mesîh e
Metta 8:10-14; 11:2-6; Yûhenna 9:1-41; Karên Şandiyan 4:8-12.
4. Îsa naxwaze tenê nexweşiyên bedenê qenc dike
Metta 9:1-8; Marqos 2:17; Yûhenna 5:1-14; 9:1-7 û 35-39.
5. Îsa desthilatî da şagirtên xwe ku nexweşan qenc bikin
Karên Şandiyan 3:1-6; 5:14-15; 8:4-8; 19:11-16; 28:8-9.
6. Qenckirina nexweşan diyariyên Ruhê Pîroz e Korîntî I, 12:9.30
21
7. Guneh û nexweşî Yûhenna 5:14; 9:1-3; Karên Şandiyan 12:21-23; Aqûb 5:14-16.
8. Di jiyana yên rast / bawermend jî nexweşî hene
Eyûb; Pawlos (Galatî 4:13); Êpafrodîtos (Filîpî 2:26-27);
Tîmotêyos (Tîmotêyos I, 5:23); Trofîmos (Tîmotêyos II, 4:20).
9. Di erd û ezmanê nû de êdî nexweşî wê nebe Filîpî 3:20-21; Peyxama Yûhenna 21:3-5.
Li van ayetan jî binêre: Metta 25:34-40; Korîntî II, 1:5;12:10.
Nivîsarên Pîroz li peyvên Peyva Xwedê û Mizgînî jî binêre

1. Ew ji Xwedê ne Tîmotêyos II, 3:14-17.
2. Ew li ser Îsa Mesîh hîn dikin
Lûqa 4:16-21; 24:27; Yûhenna 5:39; Yûhenna 7:38; Karên Şandiyan 18:28;
Korîntî I, 15:3-4.
3. Feyda wan ji bo bawermendan Romayî 15:4; Tîmotêyos II, 3:16.
4. Di ceribandinê de, Îsa peyvên Nivîsarên Pîroz bi kar tîne Metta 4:1-11.
5. Divê mirov lêkolînê bike
Metta 22:29; Yûhenna 5:39; Karên Şandiyan 17: 10-11; Kolosî 3:16; Tîmotêyos I, 4:13.
6. Bila zarok jî bi Nivîsarên Pîroz bizanin Tîmotêyos II, 3:15.
Li van ayetan jî binêre: Karên Şandiyan 18:24; Yûhenna II, 9-10.
Padîşahiya Xwedê – Padîşahiya Ezmanan

1. Padîşahiya Xwedê bi saya Îsa Mesîh nêzîk bûye
Metta 4:17; 12:28; Lûqa 17:20-21; Kolosî 1:13;
2. Mizgîniya Padîşahiya Xwedê
Marqos 1:14-15; Lûqa 4:43; 8:1; Metta 10:7; 19:14; 21:28-32;
Karên Şandiyan 8:12; 19:8; 28:23; 28:30-31.
3. Ev dinya û Padîşahiya Xwedê li hember hev in
Metta 5:3.10; 6:25-33; 12:28-30; 19:23-26; Marqos 9:43-47; Lûqa 9:61-62;
Lûqa 12:32; 18:29-30; Yûhenna 3:3.5; 18:36; Karên Şandiyan 14:22;
Romayî 14:17; Korîntî I, 6:9-11; 15:47-51; Efesî 5:5; Tîmotêyos II, 4:18;
4. Şertên ketina Padîşahiya Xwedê Yûhenna 3:3.5; Metta 7:21-23; 18:3;
5. Di Padîşahiya Xwedê de yê mezin kî ye Metta 18:1-6; Lûqa 22:24-30;
6. Şerîet û Padîşahiya Xwedê Metta 5:19-20; Lûqa 16:16-17
7. Padîşahiya hezar salî Peyxama Yûhenna 20:1-6
8. Hatina Padîşahiya Xwedê
Lûqa 21:25-33; Metta 25:41; Korîntî I 15:24; Peyxama Yûhenna 11:15
Li van ayetan jî binêre: Lûqa 23:39-43;
Meseleyên Îsa Mesîh li ser Padîşahiya Xwedê

Mesela erdê qenc û neqenc Metta 13:1-9 û 18-23.
Mesela genim û zîwanê Metta 13:24-30 û 36-43.
Xezîna veşartî û durê giranbiha Metta 13:44-46.
Mesela torê Metta 13:47-50.
Mesela liba xerdelê û hevîrtirşk Metta 13:31-35.
Mesela xulamê bêrehm Metta 18:21-35.
Mesela paleyên rêz Metta 20:1-16.
Mesela dawetê Metta 22:1-14.
Mesela deh keçikan Metta 25:1-13.
Mesela telantan Metta 25:14-30, Lûqa 19:11-27.
Tovê ku ji xwe zîl dide Marqos 4:26-29.
22
Paqijkirina gunehan bi mirina Îsa Mesîh
Metta 26:26-29; Romayî 3:25; 5:8-10; Efesî 1:7; 5:26; Îbranî 9:11-14.22;
Yûhenna I, 1:6-7; Peyxama Yûhenna 1:4-6; 7:14-15.
Karên Şandiyan 15:9; Korîntî I, 6:9-11; Tîtos 3:5.
Pere, dewlemendî, mal û milk

«Ne dewlemendî û ne jî belengaziyê bide min, bi tenê nanê ku ez hewcedar im bide min.
An ne, ez di zêdehiyê de te înkar bikim û bêjim: Ma Xwedê kî ye? An jî ez ji pêrîşanê
diziyê bikim û navê Xwedayê xwe bêrûmet bikim.» (Gotinên Silêman 30:8)
1. Xapandina dewlemendiyê Metta 6:24-34; Marqos 10:23-31; Lûqa 12:13-21;
Tîmotêyos I, 6:8-10; 6:17-19; Aqûb 5:1-6.
2. Dewlemendiya rastîn
Metta 6:19-21; Metta 6:33; Lûqa 6:38; Karên Şandiyan 20:35;
Tîmotêyos I, 6:6-8; Îbranî 10:34;13:5-6.
3. Di civîna pêşî de Karên Şandiyan 4:32; Aqûb 2:1-9.
Efesî 4:28; Korîntî II, 8:9; Yûhenna I, 3:17;
Perizîn îbadetkirin
1. Xwedê hêjayî perizînê ye
Romayî 11:33-36; Tîmotêyos I, 1:17; Cihûda 24-25; Peyxama Yûhenna 4:8-11; 15:3-4.
2. Ji bo perizîna Xwedê, cihekî taybetî ne lazim e
Yûhenna 4:21-24; binêre jî Metta 6:6; Lûqa 20:45-47.
3. Îsa Mesîh dihêle ku ew ji aliyê mirovan ve bê perizîn
Petrûs: Lûqa 5:8; yekî kotî: Metta 8:2; şagirt: 14:33;
yekî kor: Yûhenna 9:38; Tûma: Yûhenna 20:28.
4. Îsa Mesîh li ezmên jî tê perizîn
Îbranî 1:6; Peyxama Yûhenna 5:8.
5. Nîşana ku Mesîhî pê tên naskirin, perizîna Îsa Mesîh e
Karên Şandiyan 9:14; Korîntî I, 1:2; Tîmotêyos II, 2:22.
6. Perizîna ruhanî Yûhenna 4:24; Romayî 12:1-2.
7. Divê mirov û milyaket neyên perizîn
Karên Şandiyan 10:25-26; 12:20-23; Peyxama Yûhenna 22:8.
Peyva Xwedê – Gotina Xwedê li peyva Nivîsarên Pîroz jî binêre

1. Her tişt bi peyva Xwedê afirî ye Yûhenna 1:1-4.
2. Peyv bû xwîn û goşt û hat nav me Yûhenna 1:14.
3. Peyva Xwedê jiyan e û jiyanê dide
Metta 4:4; Yûhenna 6:63; 8:51; Petrûs I, 1:23; Aqûb 1:21.
4. Peyva Xwedê rastî ye Yûhenna 17:17; Efesî 1:13; Aqûb 1:18.
5. Peyva Xwedê derbas nabe Metta 24:35; Petrûs I, 1:23-25.
6. Peyva Xwedê dîwana mirovan dike Yûhenna 12:48; Îbranî 4:12.
7. Divê mirov peyva Xwedê qebûl bike û bîne cih
Lûqa 11:28; Selanîkî I, 2:13; Metta 7:24-27; Yûhenna 8:31-32; Aqûb 1:21-25.
8. Gotinên Îsa Mesîh gotinên Xwedê ne Yûhenna 14:24;
9. Peyva Xwedê bawermendan ava dike Karên Şandiyan 20:32; Kolosî 3:16.
23
10. Peyva Xwedê dimîne çi?
wek nên e Metta 4:4. wek şîr e Petrûs I, 2:2.
wek hingiv e Zebûr 19:10. wek zêr e Zebûr 19:10.
wek kerane ye Yêremya 23:29. wek tov e Metta 13:1-9; Petrûs I, 1:23.
wek ronahî ye Zebûr 119:105. wek êgir e Yêremya 23:29.
wek neynikê ye Aqûb 1:25. wek şûr e Îbranî 4:12.
Yûhenna 8:47; Tîmotêyos II, 2:15; Petrûs I, 4:11.
Pêxember – Pêxemberîtî
1. Îsa Mesîh ew pêxember e yê ku Mûsa li ser gotiye
Yûhenna 1:19-27; 6:14; Karên Şandiyan 3:18-24.
2. Îsa Mesîh ne wek xulamên Xwedê yên din e, ew kur e Metta 12:41; 21:33-46.
3. Pêxember di Peymana Nû de
Zekerya (Lûqa 1:67); Yûhennayê imadkar (Metta 11:7-9; Yûhenna 10:41);
Hana (Lûqa 2:36-38); Hagabos (Karên Şandiyan 11:28);
Cihûda û Sîlas (Karên Şandiyan 15:32); Keçên Filîpos (Karên Şandiyan 21:9);
Yûhenna (Peyxama Yûhenna 1:3; 10:11).
4. Pêxemberîtî diyariya ruhanî ye
Romayî 12:6; Korîntî I, 12:10.27-29; 13:2.8-9; Korîntî I, 14;
Efesî 4:11; Selanîkî I, 5:20; Peyxama Yûhenna 22:6.
5. Peyva Xwedê û pêxemberîtî
Lûqa 24:25-27; Romayî 1:1-4; Îbranî 1:1-2; Petrûs II, 1:16-21;
Peyxama Yûhenna 1:3; 22:7.18-19.
Metta 7:22; 11:13; Yûhenna 11:51; Karên Şandiyan 10:37-43; Efesî 2:20; Aqûb 5:10.
Pêxemberên derewîn
«Ew wek ku di navê min de be, pêxemberîtiyên derew ji we re dibêjin;
lê belê Xudan dibêje: Min ew neşandin.» (Yêremya 29:9)
Ceribandina wan Metta 7:15-20; Yûhenna I, 4:1-6.
Di civînê de Peyxama Yûhenna 2:20-21.
Êlûmasê sêrbaz (Baryêşû) Karên Şandiyan 13:6-12.
«Yezabel» Peyxama Yûhenna 2:20.
Di dema dawî de
Metta 24:11.24-25; Marqos 13:22-23; Peyxama Yûhenna 19:20; 20:10.
Lûqa 6:26; Karên Şandiyan 20:29-31; Petrûs II, 2:1-4.
Pîroz veqetandî paqij

1. Xwedê pîroz e Peyxama Yûhenna 4:8; 15:4; (Karên Şandiyan 7:30-33);
Samûêl I, 2:2: «Tu kes wek Xudan ne pîroz e.»
2. Îsa Mesîh «Pîrozê Xwedê» ye Marqos 1:24; Yûhenna 6:69; 10:36;
3. Pîrozbûnî û paqijiya bawermend karê Xwedê / Îsa Mesîh / Ruhê Pîroz e
Yûhenna 17:17.19; Romayî 15:16; Korîntî I, 1:2.30; 6:11; Efesî 5:26; Selanîkî I, 5:23-
24; Selanîkî II, 2:13; Îbranî 10:10; Petrûs I, 1:2.
Ji ber vê yekê gelek caran ji bawermendan re „yên pîroz“ tê gotin:
Romayî 8:27; 16:15; Efesî 1:1; Kolosî 3:12; Îbranî 6:10; Petrûs I, 3:5;
4. Bawerî û pîrozbûnî Karên Şandiyan 26:17-18; Selanîkî II, 2:13.
24
5. Xwedê dixwaze ku bawermend pîroz û paqij be
Romayî 1:7; 6:19.22; Korîntî I, 1:2; 3:16-17; Korîntî II, 7:1; Efesî 1:4; 4:22-32;
Selanîkî I, 4:3.7; Tîmotêyos II, 1:9; 2:21; Îbranî 12:10-14; Petrûs I, 1:15-16;
Pîrozbûniya bedena mirov Korîntî I, 6:19-20; Romayî 12:1-2; Korîntî II, 7:1.
Pîrozbûniya ruhê mirov Korîntî I, 6:13; Korîntî II, 7:1.
6. Pîrozbûnî û hatina Îsa Mesîh Selanîkî I, 3:10-13; Selanîkî I, 5:23; Îbranî 12:14.
Yûhenna 15:1-8; Romayî 6:22; Efesî 2:20-21; Tîtos 1:15; Yûhenna I, 3:3.
Zebûr 24:3-4: «Kî dikare di cihê wî yê pîroz de bisekine? Ew ê ku destên wî paqij in û
dilê wî pak e.»
Pûtperestî û sêrbazî
«Li pêşberî min tu xwedayên te yên din nebin! Ji xwe re qet pûtekî çêneke, ne di şiklê
tiştekî li jor li ezmanan an li jêr li ser erdê, an jî di bin erdê de di deryayê de! Li ber wan
xwe netewîne û xizmetê ji wan re neke!» (Derketin 20:3-5)
«Divê di nav we de yên ku zarokên xwe didin şewitandin, an falveker, pêşbêj, an remildar,
an cinvan, an sêrbaz, an berdevkê cinan, an cadoger, an jî mirîşêwir nebin. Yê ku tiştên
weha dike, ji Xudan re mekruh e.» (Dubarekirina Şerîetê 18:10-12)
1. Biperize Xudan Xwedayê xwe û bi tenê ji wî re xizmetê bike Metta 4:10.
2. Bawerî û pûtperestî li hev nagirin
Korîntî I, 5:11; 6:9-11; 10:1-22; Korîntî II, 6:14-18; Galatî 5:19-21; Yûhenna I, 5:21;
Peyxama Yûhenna 21:8; 22:14-15.
3. Sêrbaz nikarin li hember Mesîh rabin
Êlûmasê sêrbaz Karên Şandiyan 13:4-12.
Kurên Skêwa Karên Şandiyan 19:11-20.
4. Xwedayê nenas û Xwedayê rast Karên Şandiyan 17:22-31;
5. Pirsa xwarina goştê goriyên ku ji pûtan re hatibûn pêşkêşkirin Korîntî I, 8:1-13.
Kolosî 3:5; Selanîkî I, 1:9-10.
Qurban li peyva Gorî binêre!
Ragirtin – Semax li peyva Sebir jî binêre

Metta 10:22; 24:9-13; Lûqa 21:19; Romayî 2:7; 5:3-4; Korîntî I, 10:13; Korîntî II, 1:6;
Efesî 4:2; Kolosî 1:11-12; Selanîkî I, 1:3; Selanîkî II, 1:4; Tîmotêyos I, 6:11;
Tîmotêyos II, 2:12; 3:11; Tîtos 2:2; Îbranî 10:32-36; 11:27; Îbranî 12:2-3;
Aqûb 1:3-4; 5:11; Petrûs II, 1:5-7; Peyxama Yûhenna 2:2+3; 2:19; 3:10; 13:10; 14:12.
Rast li peyvên Rastî û Rastdarî jî binêre

Xwedê rast e Yûhenna 17:3; Karên Şandiyan 10:34-35; Selanîkî I, 1:9;
Yûhenna I, 5:20; Peyxama Yûhenna 15:3; 16:7; 19:1-2;
Qenciya Xwedê ji bo mirovên rast û nerast e Metta 5:45;
Mesîh Yê Rast e Karên Şandiyan 7:52; 22:14; Yûhenna I, 5:20.
Yê rast ji bo yên nerast mir Petrûs I, 3:18
Îsa nehat ku gazî mirovên rast bike Metta 9:13
Tu kes tune ku bi bêkêmahî rast e Romayî 3:10;
Mirovên rast û Padîşahiya Xwedê Metta 13:43.
Vejîna yên rast û nerast Karên Şandiyan 24:15.
25
Dîwankirina Îsa rast e Yûhenna 5:30; Peyxama Yûhenna 22:12.
Mirovên rast di Roja Dawî de Metta 25:31-40.
Yên rast wê jiyana herheyî bistînin Metta 25:46.
Duaya mirovên rast Aqûb 5:16; Petrûs I, 3:12.
Em bi awayekî rast bijîn Filîpî 4:8-9; Selanîkî I, 2:10-12 (mînaka Pawlos);
Tîtos 2:11; Îbranî 13:18.
Mînakên mirovên rast:
Ûsiv (mêrê Meryemê) Metta 1:19.
Habîl Metta 23:35; Îbranî 11:4 (Yûhenna I, 3:12).
Yûhennayê imadkar Marqos 6:20.
Zekerya û Êlîzabêt Lûqa 1:6.
Şimûnê kalepîr Lûqa 2:25.
Ûsivê ji Arîmetyayê Lûqa 23:50.
Kornêlyosê sersed Karên Şandiyan 10:22.
Lût Petrûs II, 2:7-8.
Ji Îsa re weha tê gotin
Metta 22:16 (Fêrisî); 27:19 (jina Pîlatos); Lûqa 23:47 (sersed).
Metta 10:41; 23:28; Lûqa 14:13-14; Karên Şandiyan 4:19; 8:21;
Efesî 6:1; Tîmotêyos II, 2:15; Tîtos 3:4-5; Petrûs I, 4:18.
Rastî – rastîn li peyva Derew jî binêre

1. Xwedê (Yûhenna 7:28; 8:26) û peyva wî (Yûhenna 17:7) rastî ye.
2. Rastî bi destê Îsa Mesîh hat (Yûhenna 1:17); ew rastî ye (Yûhenna 14:6; Efesî 4:21),
yê Rastîn e (Peyxama Yûhenna 3:7), rastiyê dibêje (Metta 22:16), ji rastiyê re
şahidiyê dike (Yûhenna 18:37) û şahidê rastîn û dilsoz e (Peyxama Yûhenna 3:14);
ew xuyabûna rastîn a cewhera Xwedê ye (Îbranî 1:3).
3. Ruhê Pîroz rastî ye Yûhenna 14:17; 15:26; 16:13; Yûhenna I, 4:6; 5:6;
4. Mizgînî peyva rastiyê ye Galatî 2:5.14; Efesî 1:13; Kolosî 1:5; Aqûb 1:18;
5. Rastî nîşaneke bawermendan e Metta 5:6; Yûhenna 3:21; 4:23-24; 17:17.19;
Korîntî I, 13:6; Korîntî II, 13:8; Selanîkî II, 2:13; Yûhenna I, 2:20-21.29; 3:7.10;
Yûhenna II, 1:2
6. Rastî azad dike Yûhenna 8:32;
7. Rastî di jiyana bawermendan de Galatî 5:7; Efesî 4:15.25; 6:14; Petrûs I, 2:22;
Yûhenna I, 1:6.8; 3:18; Yûhenna II, 1:2; Yûhenna III, 1:3.
8. Li ba Îblîs rastî tune Yûhenna 8:44.
9. Zanîna rastiyê Îbranî 10:26; Yûhenna I, 1:20-21; Yûhenna II, 1:1.
Ronahiya rastîn Yûhenna 1:9.
Jiyana rastîn Tîmotêyos I, 6:19.
Konê rastîn Îbranî 8:2.
Kerema rastîn Petrûs I, 5:12.
Ronahiya rastîn Yûhenna I, 2:8.
Dilekî rastîn Îbranî 10:22.
Mêwa rastîn Yûhenna 15:1-5.
Nanê rastîn Yûhenna 6:32.
Xwarin û vexwarina rastîn Yûhenna 6:55.
Tîmotêyos I, 4:3; Tîmotêyos II, 2:15; Yûhenna I, 1:8; 2:4; 3:18;
26
Rastdarî
1. Yûhenna imadkar riya rastdariyê nîşanî mirovan kir Metta 21:32.
2. Rastdariya ku ji Xwedê ye, di Mizgîniyê de tê eşkerekirin Romayî 1:17.
3. Bi Îsa Mesîh rastdarî ji bo mirovan hat, Romayî 5:18-19,
ew ji bo me bû rastdarî, Korîntî 1:30;
4. Mirovê ku baweriyê (bi Îsa) tîne, rastdar derdikeve (li gor dadperweriya Xwedê tê
qebûlkirin)
Karên Şandiyan 13:38-39; Romayî 3:22-30; 4:1-12 (mînaka Birahîm); 4:23-24;
Karên Şandiyan 10:9-11; Korîntî II, 5:21; Galatî 2:16; 3:6-12 (mînaka Birahîm);
Îbranî 11:7 (mînaka Nûh).
5. Yên ku bi baweriyê rastdar derketine, bi Xwedê re di aştiyê de ne, Romayî 5:1 û
ewê ji xezeba Xwedê xilas bibin, Romayî 5:9.
6. Rastdarî nîşaneke mirovê nû ye, Efesî 4:24.
7. Mesîhî ji guneh azad bûn, bûne xulamên rastdariyê Romayî 6:18-19.
8. Rastdarî û hêviya me Galatî 5:5; Tîmotêyos II, 4:8 (taca rastdariyê).
9. Ruh û rastdarî Romayî 8:4.10; 14:17; Korîntî I, 6:11; Galatî 5:5; Tîtos 3:6-7.
10. Nivîsara Pîroz û rastdarî Tîmotêyos II, 3:16.
11. Bawerî, kirin û rastdarî Aqûb 2:21-26.
12. Şerîet û Rastdarî
Lûqa 18:9-14; Romayî 3:20-21; 8:3-4; 9:30-32; 10:4; Galatî 2:21; 3:24; 5:4; Filîpî 3:9.
Romayî 8:30; 14:17; Tîmotêyos II, 2:22; Aqûb 3:18; Yûhenna I, 2:1.
Rehm – Dilşewatî
«Xudan dilbirehm û keremdar e;
ew zû hêrs nabe e û dilovaniya wî zehf gelek e.» (Zebûr 103:8)
1. Rehma Xwedê
Lûqa 1:50; Lûqa 15:11-24 (Kurê windabûyî); Romayî 11:30-32; Efesî 2:4-5;
Tîmotêyos I, 1:13; Tîtos 3:5; Îbranî 4:16; Aqûb 5:11; Petrûs I, 1:3;
2. Dilê Îsa Mesîh bi mirovan dişewite û ew rehmê li wan dike
Metta 9:27-31 û 35-39; 14:14; 15:21-28 û 32-38; 17:14-18; 20:29-34;
Marqos 1:40-42; 5:1-19; Lûqa 7:11-15; 17:11-19.
3. Mirov bi rehma Xwedê xilas dibe
Lûqa 18:9; Tîtos 3:5; Cihûda 1:21; Petrûs I, 1:3; 2:10;
4. Wek ku Xwedê dilbirehm e, bila em jî dilbirehm bin
Metta 18:21-35 (Xulamê bêrehm); Lûqa 6:35-36; Aqûb 2:13;
5. Xwezî bi wan ên ku dilbirehm in Metta 5:47
6. Xwedê rehmê dixwaze, ne goriyê Metta 9:13; 23:23;
7. Qeweta rehmê Korîntî II, 4:1; Aqûb 2:13
8. Tu kes tune ku hêjayî rehma Xwedê ye Romayî 9:14-18
9. Çaxê ku mirov mirî be, êdî nikare li rehmê bigere Lûqa 16:19-26
Lûqa 10: 25-37 (Sameriyê dilpak); Romayî 12:1;
Tîmotêyos I, 1:16; Aqûb 3:17; Petrûs I, 3:8; Yûhenna I, 3:17.
27
Roja Dawî – Roja Xezebê – Roja Mezin – Roja Xwedê
1. Roja Dawî û dîwana mirovan
- Metta 25:31-46; Lûqa 14:12-14; Karên Şandiyan 17:31; Romayî 2:3-11.16;
Petrûs II, 2:9-10; 3:10-12;
- Metta 7:21-22; 12:36; Yûhenna 12:48.
- Yûhenna I, 4:17.
2. Roja Dawî û rabûna miriyan Yûhenna 6:39-40.44.54; 11:21-27.
3. Roja Dawî û Sûr û Sayda, Sodom û Gomora, Nînewe û Şahbanûya Başûr
Metta 10:11-15; 11:20-24; 12:41-42;
4. Roja Dawî û milyaketên tariyê Petrûs II, 2:4; Cihûda 1:6
Li van ayetan jî binêre: Metta 22:30; Peyxama Yûhenna 6:12-17
Rojî
Îsa rojî girt Metta 4:1.
Rojîgirtina rastîn Metta 6:16-18.
Pirsa rojîgirtinê Lûqa 5:33-35.
Mînaka Hanayê û bawermendên Mesîh Lûqa 2:37; Karên Şandiyan 13:1-3; 14:23.
Ronahî
1. Xwedê û ronahî Korîntî II, 4:6; Tîmotêyos I, 6:16; Aqûb 1:17; Petrûs I, 2:9;
Yûhenna I, 1:5; Peyxama Yûhenna 21:22-24.
2. Îsa Mesîh ronahiya dinyayê ye Metta 17:2; Yûhenna 1:4-5; 3:19-21; 8:12; 12:35-36.
3. Ronahî û Mizgînî Korîntî II, 4:4.
4. Ronahî û bawermend Metta 5:14; Efesî 5:8-9; Yûhenna I, 1:7; 2:9-10.
5. Zarokên ronahiyê Lûqa 16:8; Yûhenna 12:36; Efesî 5:8; Selanîkî I, 5:5.
Karên Şandiyan 9:3; Korîntî II, 11:14; Kolosî 1:12-14.
Ruhê Pîroz – Ruhê Xwedê

Navên Ruhê Pîroz
Ruhê Pîroz (Metta 28:19); Ruhê Xwedê (Romayî 8:14); Ruhê Bavê we (Mat 10:20);
Ruhê Xudan (Korîntî II, 3:17); Ruhê Îsa (Mesîh) (Karên Şandiyan 16:7; Filîpî 1:19);
Ruhê rastiyê (Yûhenna 14:7; Yûhenna I, 5:6)); Ruhê keremê (Îbranî 10:29); Ruhê jiyanê
(Romayî 8:2); Ruhê herheyî (Îbranî 9:14); Ruhê kurîtiyê (Romayî 8:15); Ruhê baweriyê
(Korîntî II, 4:13); Ruhê peyxam û şehrezayiyê (Efesî 1:17); Ruhê karîn, hezkirin û
xwegirtinê (Tîmotêyos II, 1:7); Ruhê rûmetê (Petrûs I, 4:14);
1. Ruhê Pîroz di jiyana Îsa Mesîh de
Metta 1:20; Lûqa 1:35; 3:21-22; Yûhenna 1:32-34; Lûqa 4:1; Îbranî 9:14;
2. Soza hatina Ruhê Pîroz Yûhenna 14:16; 16:7; Karên Şandiyan 1:4-5;
3. Hatina Ruhê Pîroz Lûqa 24:49; Karên Şandiyan 1:5; 2:1-47.
4. Ruhê Pîroz û bawermend
Ruhê Xwedê bi saya Îsa Mesîh diyariya Xwedê ye
Metta 3:11; Lûqa 24:29; Yûhenna 7:39; 14:16; Karên Şandiyan 10:44-45; 11:17;
Korîntî II, 5:5; Galatî 3:2-5; Selanîkî I, 4:8; Tîtos 3:6; Yûhenna I, 3:24.
Bêyî ku mirov Ruhê Pîroz bistîne, nikare jiyana nû bistîne/bibe zarokê Xwedê
Yûhenna 3:5; 6:63; Romayî 8:9.14-15; Bi wî em hatin şuştin, pîrozkirin û
rastdarkirin Korîntî I, 6:11 û nûkirin Tîtos 3:5.
Ruhê Pîroz di hundirê bawermendan de rûdine
Romayî 8:9.11; Korîntî I, 3:16; 6:19; Efesî 2:22;
28
Bawermend bi Ruhê Pîroz hatine morkirin Efesî 1:13; 4:30.
Bi Ruh tije bibin!
Efesî 1:13; binêre jî Efesî 5:18; Lûqa 4:1; Karên Şandiyan 4:8.31; 13:52.
Bi Ruh bijîn Romayî 8:12-13; Galatî 5:16-25; 6:8.
Ruh netemirînin Selanîkî I, 5:19 û wî xemgîn nekin Efesî 4:30.
Yekîtiya Ruh biparêzin Efesî 4:3-4.
Li van ayetan jî binêre: Karên Şandiyan 5:1-3; Romayî 15:13; Efesî 6:17;
5. Karên Ruhê Pîroz
ew her û her li ba bawermend dimîne Yûhenna 14:16-17.
ew ji bo Îsa şahidiyê dike Yûhenna 15:26.
ew Îsa bi rûmet dike Yûhenna 16:14.
ew balê dikişîne ser gunehan Yûhenna 16:8; Karên Şandiyan 2:37-38.
ew hînî bawermendan dike Metta 10:19-20; Yûhenna 14:26; 16:13;
Korîntî I, 2:11-12; Yûhenna I, 2:20.
ew bawermendan ji bo xizmetê amade dike û hêzê dide wan
Karên Şandiyan 1:8; 6:3.8; 8:29; 13:1-4; 20:22.
ew rêberiya bawermendan dike Karên Şandiyan 16:7-10; Romayî 8:14.
ew bawermendan ji bo gotina peyva Xwedê bizirav dike Karên Şandiyan 4:29-31.
ew ji bo bawermendan mehderê dike Romayî 8:26-27.
ew di jiyana bawermendan de ber dide Galatî 5:22-25; Efesî 5:9.
ew şehrezayiyê dide wan Karên Şandiyan 15:28.
ew bawermendan pîroz dike Korîntî I, 6:11; Selanîkî II, 2:13; Petrûs I, 1:2.
bi saya wî, Xwedê hezkirina xwe rijand dilê me Romayî 5:5.
bi saya wî bawermend xurt dibin Efesî 3:16.
bi saya wî Xwedê wê bedena me vejîne Romayî 8:11
6. Diyariyên Ruhê Pîroz Korîntî I, 12-14; Îbranî 2:4; Petrûs I, 4:10.
7. Ruhê Pîroz û pêxember
Metta 22:43; Lûqa 1:67; Karên Şandiyan 1:6; Petrûs I, 1:11; Petrûs II, 1:20-21.
8. Ruhê Pîroz para pêşî û destberiya jiyana herheyî ye
Romayî 8:23; Korîntî II, 1:21-22 (Yûhenna I, 3:24; 4:13
9. Gunehê li hember Ruhê Pîroz Metta 12:31; Marqos 3:29; Yûhenna I, 5:16-17.
c

Metta 28:19; Korîntî II, 13:13;
Sebir – Bîhnfirehî li peyva Ragirtin jî binêre

1. Sebir û bîhnfirehiya Xwedê
Karên Şandiyan 13:17-18; Romayî 2:4; 15:5; Petrûs II, 3:9.15.
2. Sebir ji me re lazim e
Lûqa 8:15; Romayî 12:12; Korîntî I, 4:12; 13:4.7; Galatî 5:22; Efesî 4:2;
Kolosî 3:12-13; Selanîkî I, 5:14; Selanîkî II, 3:5; Tîmotêyos II, 4:5; Îbranî 6:11-12; 12:1;
Aqûb 5:7-8; Peyxama Yûhenna 14:12.
Sond
c
1. Xwedê sond dixwe, da ku mirov bizane ku peyva Xwedê rast e

c
Lûqa 1:73; Karên Şandiyan 2:29-30; Îbranî: 3:8-11.18; 6:13; 6:16-17; 7:18-21.28.
2. Bila mirov sond nexwe
Metta 5:33-37; 14:6-10; 23:16-22; 26:69-75; Karên Şandiyan 23:12-35;
c
Tîmotêyos I, 1:9-10; Aqûb 5:12.
Li van ayetan jî binêre: Metta 26:63-64.
29
Soz
1. Sozên Xwedê:
Mizgîniya li ser Kurê Xwedê Romayî 1:1-4.
Hatina Îsa Mesîh Karên Şandiyan 13:23-41; Romayî 15:8; Efesî 3:6.
Vegerîna Îsa Mesîh (hatina wî ya diduyan) Petrûs II, 3:4.9.
Ruhê Pîroz Yûhenna 14:15-17; Karên Şandiyan 1:4; 2:33-39; Galatî 3:14;
Efesî 1:13.
Jiyana bi Îsa Mesîh / jiyana herheyî / mîrasa herheyî Tîmotêyos II, 1:1; Tîtos 1:2;
Îbranî 9:15; Yûhenna I, 2:25.
Bawermend wê bikevin nav rihetiya Xwedê Îbranî 4:1.
Padîşahiyeke nû ya ku nayê vehejandin Îbranî 12:26-28; Aqûb 2:5.
Erd û ezmanê nû Petrûs II, 3:13.
Taca jiyanê Aqûb 1:12.
2. Şerîet û soza Xwedê Galatî 3:15-29.
3. Xwedê bi Îsa Mesîh hemû sozên xwe erê dike Korîntî II, 1:20;
4. Gihîştina tiştên sozdayî bi çi ve girêdayî ye?
bi gazîkirinê ve Îbranî 9:15.
bi baweriyê ve Romayî 4:13-24; Galatî 3:14.22; Îbranî 4:1-3; 6:12.
bi hezkirinê ve Aqûb 1:12; 2:5.
bi ragirtin û kirina daxwaza Xwedê ve Îbranî 10:36.
bi sebirkirinê Îbranî 6:12.15.
Korîntî II, 7:1; Galatî 3:28-29; Efesî 6:2; Petrûs II, 1:4; Îbranî 10:36.
Sûc – sûcdar li peyva Guneh jî binêre

1. Li ber Xwedê hemû mirov sûcdar in Lûqa 13:1-5; Romayî 2:1; 3:19; Aqûb 2:10.
2. Şerîet nikare mirovan bêsûc bike Romayî 5:20; 8:3; Galatî 3:19.
3. Sûcê Adem û diyariya Xwedê Romayî 5:12-21.
4. Ji bo wan ên ku li pey Mesîh diçin, sûcdarderketin tune
Romayî 8:1.3; 33-34; Korîntî I, 1:8; Kolosî 2:13; Yûhenna I, 3:20;
5. Lêbihûrtina sûcan Metta 6:14-15; Lûqa 6:37; Marqos 3:28-29; 11:25.
6. Sûc di nav bawermendan de Metta 18:15-17; Galatî 2:11-14.
7. Ruhê Pîroz û sûc Yûhenna 16:8-11.
8. Em tên terbiyekirin, da ku em bi dinyayê re sûcdar dernekevin Korîntî I, 11:32.
Sûcdar derxistin
Îsa ji bo vê yekê nehatiye Yûhenna 3:17-18; 8:1-11.
Sûcdar nekin, lê bi rehm bin Metta 12:7.
Peyvên me wê me sûcdar derxin Metta 12:36-37.
Yê ku baweriyê neyne, wê sûcdar derkeve Marqos 16:16
Xelkê Nînewê û Şahbanûya Başûr Metta 12: 41-42.
Îblîs sûcdarkerê bawermendan e, Peyxama 12:10, lê ew bi xwe sûcdar hatiye
derxistin, Yûhenna 16:11.
Yûhenna 5:45-46; Aqûb 2:9; Petrûs II, 2:6; Yûhenna I, 3:21-22.
Şahî
Bi saya Xudan Filîpî 3:1; 4:4.
Her gav Selanîkî I, 5:16.
30
Bi tiştên ku Xwedê dide Tîmotêyos I, 1:17.
Ji ber ku navên me li ezmên nivîsî ne Lûqa 10:20.
Di cefayê de
Metta 5:11-12; Karên Şandiyan 5:41; Korîntî II, 6:10; 7:4; 8:2; Filîpî 2:17-18;
Kolosî 1:24; Selanîkî I, 1:6; Petrûs I, 3-6; 4:13; Îbranî 12:2 (mînaka Îsa); Aqûb 1:2;
Di hêviyê de Romayî 12:12; Petrûs I, 3-6; 4:13.
Eger siyaneta bawermendekî din bê girtin Korîntî I, 12:26.
Hezkirin bi rastiyê şa dibe Korîntî I, 13:6.
Çaxê ku emê Îsa bibînin Yûhenna 16:19-22.
Çaxê ku em bi navê Îsa dua dikin Yûhenna 16:24.
Romayaî 12:15; Korîntî I, 7:30; Korîntî II, 1:24; Cihûda 1:24.
Şerîet – Qanûn – Emir

Di nav Cihûyan de ji bo her pênc kitêbên pêşî yên Peymana Kevin, Şerîet, an Şerîeta
Mûsa hat gotin. Di Şerîeta ku Xwedê da Mûsa de, emrên Xwedê ji bo gelê xwe
nivîsandî bûn. Carna ji bo Zebûr û kitêbên pêxemberan jî Şerîet hat gotin (Yûhenna
12:34; 15:25).
1. Şerîet ji Xwedê ye, Metta 15:4; ew dimîne, Lûqa 16:16-17 û pîroz, rast û qenc e,
Romayî 7:12, lê tu tişt negihand bêkêmahîtiyê, Îbranî 7:19.
2. Kurtvebirîna Şerîetê û pêkanîna wê, hezkirin e
Metta 7:12; 22:40; Romayî 13:8-10; Galatî 5:14; Aqûb 2:8.
3. Bi Şerîetê guneh tê zanîn, Romayî 3:19-21; 7:7; Galatî 3:19, lê mirov bi Şerîetê
rastdar nabe, Galatî 3:10-11; 5:4-5, çimkî ew ne ji baweriyê ye, Galatî 3:12, lê bi
kirinê ye, Romayî 10:5; Galatî 3:20.
4. Mirovê gunehkar nikare Şerîetê pêk bîne
Yûhenna 7:19; Karên Şandiyan 7:53; Romayî 8:6-7; Aqûb 2:10-11.
5. Şerîet perwerdevan e ku em bi baweriyê rastdar derkevin Galatî 3:24-25.
6. Şerîet û Rastdarî Romayî 3:28; 8:3-4; 9:30-32; 10:4; Galatî 2:16.21; Filîpî 3:9.
7. Şerîet û dîwana Xwedê Romayî 2:11-13.
8. Îsa Mesîh û Şerîet
Di Şerîetê de li ser Îsa Mesîh hatiye gotin Yûhenna 1:45; Lûqa 24:44.
Îsa nehat ku Şerîetê ji holê rake, wî ew temam kir Metta 5:17-20.
Wî bi awayekî nû mana rast a Şerîetê da fêmkirin Metta 5:21.27.31.33.38.
Bi pêkanîna Şerîetê, Îsa dawiya Şerîetê ye Romayî 10:4; Lûqa 16:16.
Şerîet nikare mirov rastdar derxe, an sûcê wî xîş bike, Karên Şandiyan 13:39.
Çaxê ku Îsa hat vê dinê, ew di bin Şerîetê de bû, Galatî 4:4 û di ber gunehên me
de bû gorî, Romayî 8:3.
Bi vê yekê Îsa em ji nifira Şerîetê rizgar kirin Galatî 3:13 (Romayî 8:2).
Şerîeta Mesîh, Galatî 6:2 û emrê wî yê nû, Yûhenna 13:34-35; 15:12.
9. Bawermend û Şerîet
Mesîhî ji Şerîetê re mirin Romayî 7:4; Galatî 2:19.
Bawermend ne di bin destê Şerîetê de ne Romayî 8:2; Galatî 3:24-25; 5:18;
Tîmotêyos I, 1:8-9.
Ew di bin Şerîeta Mesîh de ne, Korîntî I, 9:21, ya ku azadiyê dide, Aqûb 1:25;
Aqûb 2:12-13 (Petrûs I, 2:16).
Îsa mir, da ku rastdariya ku Şerîet dixwaze, di jiyana wan de bê cih Romayî 8:4.
Metta 23:23; Lûqa 18:9-14 (Fêrisî û bacgir); Yûhenna 8:1-11 (jineke gunehkar);
Karên Şandiyan 22:12; 28:23; Korîntî I, 9:20-21.
31
Şîva Xudan
1. Şîva Xudan a pêşî
Metta 26:26-30; Marqos 14:22-26; Lûqa 22:14-20.
2. Hînkirina Pawlos a li ser Şîva Xudan
Korîntî I, 10:14-22; 11:17-34.
Yûhenna 1:36; 6:27.51.54; Peyxama Yûhenna 3:20.
Şikirdarî – Spasî
Ji bo xwarinê Marqos 8:6-7; Tîmotêyos I, 4:3-5.
Ji bo her tiştî û di her halî de Efesî 5:20; Filîpî 4:4-7; Kolosî 3:17; Selanîkî I, 5:18.
Ji bo hemû mirovan Tîmotêyos I, 2:1.
Stranên şikirdariyê Kolosî 3:16.
Di duakirinê de Kolosî 4:2.
Mînaka kotiyê qencbûyî Lûqa 17:11-19.
Romayî 1:21; Kolosî 2:7 Îbranî 12:28.
Tengahî li peyva Cefakişandin jî binêre

1. Bivê nevê, tengahiyên bawermend wê hebin
Metta 10:17; Yûhenna 15:18-21; Karên Şandiyan 14:22; Selanîkî I, 3:2-4;
Tîmotêyos II, 3:12.
2. Çend sedemên tengahiyan
bawermend ne ji vê dinyayê ne Yûhenna 15:19.
wek ku tengahî dan Îsa, wusa jî wê tengahiyê bidin şagirtên wî Yûhenna 15:20.
mirovên ku tengahiyê didin bawermendan, Xwedê nas nakin Yûhenna 15:21.
mirov Mizgîniya Îsa Mesîh qebûl nakin Marqos 4:17; Tîmotêyos II, 2:8-10.
Îblîs tengahiyê dide bawermendan Peyxama Yûhenna 2:10.
3. Di tengahiyê de armanc û daxwaza Xwedê çi ye? Lûqa 21:12-13; Korîntî II, 4:17.
4. Gelek cûreyên tengahiyê hene
Metta 5:11; 10:17-25; Marqos 13:9-13; Lûqa 12:4-9; 16:14; Yûhenna 16:2.
Karên Şandiyan 5:40; Romayî 8:35-36; Îbranî 10:32-34; 11:35-38.
5. Bawermend di tengahiyê de bila çi bike?
Bila ew şa bibe Metta 5:10-12; Karên Şandiyan 5:41; Korîntî II, 12:10;
Petrûs I, 3:14; 4:12-19.
Bila ew tengahiyan kerem û nîşana xilasiya ji Xwedê hesab bike Filîpî 1:29-30.
Bila ew şerm neke û ji bo Mizgîniyê tengahiyê bikişîne Tîmotêyos II, 1:8.
Bila ew Îsa Mesîh û hezkirina wî bîne bîra xwe Romayî 8:35-37; Îbranî 12:2-3;
Bila ew sebir bike û cesareta xwe winda neke Romayî 12:12; Îbranî 10:32-39.
Bila ew heyfa xwe nestîne, lê ji dijminê xwe hez bike Romayî 12:14.17-21.
6. Îsa Mesîh / Ruhê Pîroz wê alîkariya bawermendan bike
Metta 10:19-20; Lûqa 21:15; Yûhenna 16:33; Selanîkî I, 2:2; Selanîkî II, 3:3;
7. Tengahî û dua Metta 5:44; Selanîkî II, 3:2.5;
Korîntî I, 4:11-13; Korîntî II, 4:8-11; Selanîkî II, 1:4-8;
Tîmotêyos II, 3:10-13; Petrûs I, 3:17.
32
Tirs
«Tirsa Xwedê destpêka şehrezayiyê ye.» (Gotinên Silêman 9:10)
1. Tirsa Xwedê
Metta 10:28; Korîntî II, 7:1; Galatî 6:7; Filîpî 2:12; Tîmotêyos I, 2:1-2; Tîtos 2:12;
Îbranî 11:7; 12:16; Petrûs I, 1:17.
2. Netirsin!
Metta 10:28-31; 24:6; 28:5; Marqos 5:36; Lûqa 12:32; Yûhenna 14:27;
Karên Şandiyan 18:9-10; Petrûs I, 3:13-14; Peyxama Yûhenna 2:8-10.
Tobekirin Ji gunehên xwe vegerîn

«Bila yê xerab ji riya xwe vegere û mirovê bedxwaz dev ji fikrên xwe berde.
Bila ew li Xudan vegere û ewê li wî rehmê bike;
Bila ew li Xwedayê me vegere, çimkî ewê bi zêdehî afû bike.» (Îşaya 55:7)
1. Xwedê dixwaze ku her mirov tobe bike
Romayî 2:4; Petrûs II, 3:9.
2. Îsa Mesîh hat ku ji bo tobekirinê gazî gunehkaran bike
Metta 4:17; Lûqa 5:31; Lûqa 15:1-31.
3. Tobekirin ji her kesî re lazim e
Metta 3:8+10; 10: 20-24; Lûqa 13:1-5; 24:45-47; Karên Şandiyan 11:18; 17:29-31;
4. Şandiyan gazî mirovan kir ku tobe bikin
Marqos 6:12; Karên Şandiyan 2:37-38; 3:19-20.
5. Xwedê wan ên ku tobe dikin, qebûl dike û gunehên wan afû dike
Lûqa 15:7.10; Karên Şandiyan 3:19; 2:38.
6. Nîşanên tobekirina rast:
Mirov ji dil û can poşman dibe Lûqa 15:21; Metta 26:75; Korîntî II, 7:10.
Mirov baweriya xwe bi Îsa Mesîh û bi Mizgîniya wî tîne Marqos 1:15;
Karên Şandiyan 20:21.
Imadbûn Marqos 16:16; Karên Şandiyan 2:37-39.
Mirov fêkiyê ku li tobekirinê tê, dide Metta 3:8; Karên Şandiyan 26:20;
Vejîn – Vejandin – Rabûna miriyan – Rakirina miriyan

1. Îsa mirovên mirî vejandin
Yayîros: Metta 9:18-25; Kurê Jinebiyê: Lûqa 7:11-15; Lazar: Yûhenna 11:1-44.
2. Îsa Mesîh ji nav miriyan rabû, yanî ji aliyê Xwedê ve hat rakirin
Metta 28:1-20; Marqos 16:1-8; Lûqa 24:1-49; Yûhenna 20:1-21:14;
Karên Şandiyan 1:3-8; 2:24-32; 3:15; 4:10; 4:33; 10:37-41; 13:29-37; 17:2-3;
Romayî 1:3-4; 4:24-25; 6:9; 8:34; Korîntî I, 15:3-8; 12-20; Efesî 1:20;
Kolosî 2:12; Selanîkî I, 1:10; Tîmotêyos II, 2:8; Îbranî 13:20; Petrûs I, 1:21;
3. Vejîna ruhanî (çaxê mirov baweriya xwe bi Îsa tîne)
Romayî 6:4.13; Efesî 2:1-6; Kolosî 2:12-13; 3:1; Selanîkî I, 5:10.
4. Vejîna bawermendan (çaxê Îsa Mesîh wê vegere)
Yûhenna 6:40.44; 11:25; Romayî 8:11; Korîntî I, 6:14; 15:22.51-52;
Korîntî II, 4:14; Filîpî 3:10-11; Selanîkî I, 4:14-17.
5. Hemû mirov wê ji nav miriyan rabin
Metta 25:46; Yûhenna 5:28; Karên Şandiyan 24:15; Peyxama Yûhenna 20:11-13;
Metta 22:23-33; Metta 27:50-53; Lûqa 14:14; Yûhenna 5:25; 6:54; Karên Şandiyan 4:2.
33
Wijdan
1. Rastdariya Xwedê û wijdana mirov Romayî 2:15.
2. Xwîna Mesîh û wijdana bawermend Îbranî 9:9; 9:13-14; 10:22.
3. Wijdaneke paqij, qenc û rihet
Karên Şandiyan 23:1; 24:16; Romayî 13:5; Korîntî I, 4:4; Korîntî II, 1:12; 4:2;
Tîmotêyos I, 1:5.19; 3:9; Tîmotêyos II, 1:3; Îbranî 13:18; Petrûs I, 3:16.21.
4. Wijdana birayê xwe kêm nebîne Korîntî I, 8:7-13; 10:25-33.
Xebat
1. Mestera xebatê, xebata Xwedê ye Yûhenna 5:17; Yûhenna 9:4.
2. Emrê Xwedê ye Selanîkî I, 4:19; Selanîkî II, 3:10.
3. Xebat tiştekî hêja ye
Mînaka Îsa Mesîh Metta 20:28; Yûhenna 13:4; Yûhenna 9:4;
Mînaka Şandiyan Selanîkî I, 2:9; Karên Şandiyan18:3; Selanîkî II, 3:8.
Xebat cûreyê perizînê ye Metta 25:40; Kolosî 3:23; Efesî 6:5-7.
4. Bereketa xebatê di dinya din de Peyxama Yûhenna 14:13.
5. Xebat ji bo canê mirov bi xwe Lûqa 13:24; Yûhenna 6:27; Metta 6:20; Metta 16:26.
6. Xebat ji bo (canê) mirovên din
Metta 9:38; Yûhenna 4:35; Korîntî I, 3:6; Korîntî II, 11:23-29; Galatî 6:2;
Kolosî 4:12; Tîmotêyos I, 5:17.
7. Xebata ruhanî ber dide û derbas nabe Yûhenna 15:16; Korîntî I, 15:58.
Xaç
1. Xaçkirina Îsa Mesîh
Metta 20:18; 26:2; 27:22-61; 28:5; Marqos 16:5-6; Lûqa 24:4-8; Yûhenna 19:10-11;
Karên Şandiyan 2:23.36; 4:10; Filîpî 2:8; Îbranî 12:2.
2. Mana xaça Îsa Mesîh
Romayî 6:6; Korîntî I, 1:18-25; Korîntî II, 13:4; Galatî 3:13; Efesî 2:15-16;
Kolosî 1:19-20; 2:13-15; Petrûs I, 2:24.
3. Xaça şagirtên Îsa Mesîh
Metta 10:38; 16:24-25; 23:33-34; Lûqa 14:27; Romayî 6:6; Galatî 2:19; 5:24; 6:12-14.
Korîntî I, 1:13; 2:1-2; Filîpî 3:18-19; Îbranî 6:4-6.
Xezeba Xwedê
1. Xezeba Xwedê ya li hember guneh
Romayî 1:18-23; Kolosî 3:5-6.
2. Roja Xezebê
Metta 3:7; Romayî 2:5; Peyxama Yûhenna 6:17.
3. Mesîh ji xezeba Xwedê xilas dike
Yûhenna 3:36; Romayî 5:9; Selanîkî I, 1:10; 5:9.
Li van ayetan jî binêre: Romayî 12:19; Efesî 2:3.
Xêrxwazî
Metta 6:1-4; 7:12; 25:31-46; Lûqa 3:10-11; 6:38; Karên Şandiyan 11:27-30;
Korîntî I, 10:24; Korîntî II, 8:1-15; 9:1-15; Galatî 6:9-10; Filîpî 4:14-19;
Îbranî 10:24; 13:1-3; 13:16; Aqûb 1:27; 2:15-16; Yûhenna I, 3:16-18.
34
Xilasbûn – xilasî
1. Xwedê dixwaze ku hemû mirov xilas bibin
Tîmotêyos I, 2:4; Tîtos 2:11; Petrûs II, 3:9;
2. Mirov nikare xwe bi xwe xilas bike
Metta 16:25-26;
3. Loma Îsa Mesîh (Xilaskar) hat vê dinyayê
Metta 1:21; Lûqa 19:10; 24:46-47; Yûhenna 3:16-17; 10:9; 12:47; 14:6;
Karên Şandiyan 4:12; Galatî 1:4; Kolosî 1:12-14; Tîmotêyos I, 2:5-6;
Îbranî 2:10 û 5:8-9; Yûhenna I, 2:2; 4:14.
4. Bersîva mirov a rast tobekirin, bawerkirin û imadbûn e
Marqos 16:16; Karên Şandiyan 2:37-39; 16:30-33; Romayî 3:25; 5:1-11; 10:9-13;
Korîntî II, 7:10; Efesî 1:13; 2:1-10; Tîmotêyos I, 1:15; Petrûs I, 1:3-5.
5. Çaxê ku Îsa Mesîh vegere, xilasbûna me wê temam bibe
Îbranî 9:28; Petrûs I, 1:5;
6. Heta hingê em di riya xilasbûnê de herin û li vê xemsar nebin
Romayî 13:8-14; Filîpî 2:12-13; Selanîkî I, 5:4-10; Tîtos 2:11-12; Petrûs I, 2:2;
7. Divê hemû mirov li ser vê xilasbûnê bibihîzin
Metta 24:14; 28:19; Marqos 16:15; Lûqa 24:47.
8. Gelo mirov dikare ji xilasbûna xwe piştrast be?
Yûhenna 3:36; 5:24-25; Romayî 8:1; 14-16; Kolosî 2:13; Yûhenna I, 3:19-20; 5:11-13.
Metta 10:22; Lûqa 13:23-24; 21:25-28; Korîntî II, 6:2; Tîmotêyos I, 4:16;
Tîmotêyos II, 3:15; 4:18; Îbranî 2:1-4; 12:25; Aqûb 1:21; 2:14.
Xizmetkarên Civînê li peyva Civîn binêre jî

1. Xeysetên (taybetiyên) wan û çawa tên kifşkirin (rihspî, çavdêr, alîkar)
Karên Şandiyan 6:1-6; 14:23; Tîmotêyos I, 3:1-13; Tîtos 1:5-9.
2. Hînkirina li ser xizmetkarên civînê
Metta 28:18-20; Lûqa 22:24-27; Karên Şandiyan 20:17-35; Selanîkî I, 2:1-12;
Tîmotêyos I, 4:1-16; Tîmotêyos II, 2:1-26; 3:10-17; 4:1-5; Tîtos 2:7-8;
Petrûs I, 5:1-4.
3. Qedrê xizmetkarên civînê bigirin
Korîntî I, 9:14; Galatî 6:6; Selanîkî I, 5:12-13; Tîmotêyos I, 5:17-22;
Îbranî 13:7; 13:17.
Xwedê
Nav û payenavên Xwedê
Afirandarê dilsoz (Petrûs I, 4:19;) Xwedayê tenê (Tîmotêyos I, 1:17); Padîşahê
herheyî (Tîmotêyos I, 1:17); Padîşahê Padîşahan (Tîmotêyos I, 6:15); Yê Xwezikdar
(Tîmotêyos I, 6:15); Xilaskar (Tîmotêyos I, 4:10); Xwedayê jîndar (Metta 26:63);
Xwedayê aştiyê (Romayî 15:33); Xwedayê aştî û hezkirinê (Korîntî II, 13:11); Xwedayê
hemû handanê (Korîntî II, 1:3); Xwedayê herî bilind (Îbranî 9:1); Yê Herî bilind (Lûqa
1:76); Xwedayê karîndarê her tiştî (Peyxama Yûhenna 15:3); Xwedayê sebir û handanê
(Romayî 15:5); Xwedayê hêviyê (Romayî 15:13); Xwedayê bi rûmet (Karên Şandiyan
7:2); Xwedayê hemû keremê (Petrûs I, 5:10); Xwedayê tenê (Cihûda 1:24); Xwedayê
rast (Yûhenna 17:3); Yê Mezin (Îbranî 1:2); Xwedayê hukumdar (Karên Şandiyan 4:24);
Hukumdarê tenê (Tîmotêyos I, 6:15); Xwedayê ku her û her dijî (Peyxama Yûhenna
15:7); Xwedayê hêzdar (Lûqa 1:49); Xwedayê ku Ruh dide pêxemberan (Peyxama
Yûhenna 22:6);
35
1. Xwedê yek e, di ser hemûyan re ye
Marqos 12:29-30; Yûhenna 17:3; Tîmotêyos I, 6:15-16; Cihûda 1:24.
2. Xwedê afirandarê her tiştî ye Karên Şandiyan 7:49-50; 14:14-17; 17:24-31;
Romayî 11:36; Îbranî 3:4; Peyxama Yûhenna 4:11.
3. Xwedê ser bi xwe ye, serwer e Karên Şandiyan 17:25; Efesî 1:11.
4. Hêza Xwedê têra her tiştî dike Marqos 10:27; Lûqa 1:37.
5. Xwedê ruhanî ye Yûhenna 4:24; Yûhenna 1:18.
6. Xwedê pîroz e Petrûs I, 1:14-17; Peyxama Yûhenna 4:8.
7. Xwedê hezkirin e Yûhenna I, 4:7-12; 4:16; Romayî 5:8.
8. Xwedê ronahî ye Yûhenna I, 1:5.
9. Xwedê rast û dadperwer e Romayî 2:11; Îbranî 6:10; Peyxama Yûhenna 15:3-4.
10. Xwedê bê dawî ye Peyxama Yûhenna 4:8.
11. Li ber Xwedê her tişt eşkere ye Korîntî I, 4:5; Îbranî 4:13.
12. Xwedê hêjayî perizînê ye
Romayî 11:33-36; Tîmotêyos I, 1:17; Cihûda 24-25; Peyxama Yûhenna 15:3-4.
13. Xwedê xema me dixwe
Metta 6:25-34; 10:29-31; Karên Şandiyan 14:15-17; Romayî 8:28.
Xwîn
1. Xwîna Îsa Mesîh (yanî: mirina Îsa Mesîh)
xilas dike Karên Şandiyan 20:28; Efesî 1:7; Petrûs I, 1:19; Peyxama Yûhenna 5:9.
ji gunehan paqij û azad dike Yûhenna I, 1:6-7; Efesî 1:7; Peyxama Yûhenna 1:4-6.
rastdar derdixe Romayî 3:25-26; 5:9.
wijdana me paqij dike Îbranî 9:9-14; 10:22.
aştiyê dide Kolosî 1:20.
pîroz dike Îbranî 13:12.
mirovan nêzîkî Xwedê dibe Efesî 2:13; Îbranî 10:19. 22.
Xwîna Îsa Mesîh û serketin Peyxama Yûhenna 12:10-11.
Xwîna Îsa Mesîh û hevparî Petrûs I, 3:18; Korîntî I, 10:16-17.
Yûhenna 6:54; Korîntî I, 11:25; Petrûs I, 1:2; 1:18-19; Îbranî 10:19.29.
Yekîtiya bawermendan
Metta 18:19-20; Yûhenna 10:16; 17:11.20-21; Karên Şandiyan 2:41-47; Romayî 12:4-8;
Korîntî I, 12:12-13; Efesî 1:22-23; 2:20-22; 4:2-6; 4:11-16; Kolosî 3:15-17;
Tîmotêyos I, 4:13; Îbranî 10:24-25.
Li van ayetan jî binêre: Korîntî I, 1:10-13; 6:1-8.
Zanîn
1. Xwedê bi hewcedariya me dizane Metta 6:7-8; 31-33; 7:11; Petrûs II, 2:9.
2. Xwedê bi fikrên mirovan dizane Lûqa 16:14-15; Karên Şandiyan 15:8; Korîntî I, 3:20
3. Îsa bi fikrên dilê mirovan dizane Metta 9:4; 12:14-15; 24-25; 16:7-8; 22:18; 26:8-10;
Lûqa 9:46-48; Yûhenna 2:24-25; 5:42; 6:64; 8:37; 13:11; 16:30; Karên Şandiyan 1:24;
4. Cin û ruhên nepak dizanin Îsa Mesîh kî ye Marqos 1:24.34; Karên Şandiyan 19:15;
5. Îsa ji pêşî ve dizanibû ka çi wê bê serê wî Yûhenna 13:1.11; 13:18-19; 18:4;
6. Zanîn û kirin Lûqa 12:47-48; 19:20-26; Yûhenna 13:1-17; Romayî 1:21.32; 2:17-29;
Yûhenna I, 2:3-5; Aqûb 4:17.
36
7. Zanîn û hezkirin Korîntî I, 8:1-3;
Yûhenna 4:25-26; 39-42; 6:69; 11:21-22; Filîpî 4:12; Yûhenna I, 4:13; 5:18;
Mesîhî dizanin ku
Xwedê ji me hez dike Yûhenna I, 4:16.
Îsa Mesîh / Kurê Xwedê ji Bav hatiye Yûhenna 17:8; Yûhenna I, 5:20.
Îsa Mesîh Pîrozê Xwedê ye Yûhenna 6:68-69
Îsa rast e Yûhenna I, 2:29.
Îsa xuya bû ku guneh rake Yûhenna I, 3:5-6.
Kerema Îsa Mesîh çi ye Korîntî II, 8:9
Îsa ji nav miriyan rabûye Romayî 6:9
Xwedê Îsa Mesîh rakir û ewê me jî rake Korîntî II, 4:14
Mirov bi baweriya ku bi Îsa Mesîh e, rastdar derdikeve Galatî 2:16
Mirovê me yê kevin bi Mesîh re hatiye xaçkirin Romayî 6:6.
Em ji mirinê gihîştine jiyanê Yûhenna I, 3:14.
Jiyana me ya herheyî heye Yûhenna I, 5:13; Korîntî II, 5:1.
Em ji Xwedê ne Yûhenna I, 5:19.
Emê bibin wek wî Yûhenna I, 3:2.
Îsa Mesîh guh dide duayên me Yûhenna I, 5:15.
Emê tengahiyê bibînin Yûhenna 15:18-21; Selanîkî I, 3:2-4; Tîmotêyos II, 3:12.
Hemû tişt bi hev re ji bo qenciya me dixebitin Romayî 8:28.
Keda me ne badîhewa ye Korîntî I, 15:58; Peyxama Yûhenna 2:2.9.19; 3:8.
Her kes wê bergîdana karên xwe bistîne Efesî 6:8.
Zarokên Xwedê – Kurên Xwedê

Îsa Mesîh ji Xwedê re got «Bav», loma wî ji wan mirovên ku baweriya xwe bi wî anîn,
«zarokên (kurên) Xwedê» jî digot (Yûhenna I, 5:1; Galatî 3:26).
Mana vê ev e ku Xwedê ew qebûl kirin.
Nîşanên wan ev in:
ew aştîker in Metta 5:9.
ew ji dijminan hez dikin Lûqa 6:35-36.
ew zarokên vejînê û zarokên ronahiyê ne Lûqa 20:36; Yûhenna 12:36.
wan Îsa qebûl kiriye û baweriya xwe bi wî anîne Yûhenna 1:12-13; Galatî 3:26.
Îsa Mesîh ji bo wan mir Yûhenna 11:52.
wan Ruhê Xwedê stand û ew wan rêve dibe Romayî 8:14-17; Galatî 4:6-7.
ew li gor soza Xwedê zarokên Birahîm ên rast in Romayî 9:8.
Xwedê wan edeb dike û terbiye dike Îbranî 12:5-11.
Xwedê ji wan hez dike, lê mirovên vê dinyayê wan qebûl nakin Yûhenna I, 3:1-3.
ew rastiyê dikin û ji birayê xwe hez dikin Yûhenna I, 3:10.
Filîpî 2:15; Yûhenna I, 5:2.
Zînakarî û fuhûşî
Metta 5:27-30; Yûhenna 8:2-11; Romayî 1:26-27; 13:8-10; Korîntî I, 5:9-11; 6:9-20;
Galatî 5:19; Efesî 5:3; Kolosî 3:5-6; Selanîkî I, 4:1-8; Îbranî 13:4; Cihûda 7.
Mizgînî 2007
37

Mizgînî - Ferhengok

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mizgînî - Ferhengok

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ferhenga Peyv û Dabaşên Girîng

Mizgînî, P.O.Box 1125, 35441 Biebertal, Almanya

Bîngehê vê ferhengê wergera Kurdî ya Încîlê ye.

Afûkirin – Bexşandin – Lêbihûrtin

Bav – Bavê ezmanî

Cefakişandin – Zordestî li peyvên Cefayê Îsa Mesîh û Tengahî jî binêre

Cefayê Îsa Mesîh

Cehneme li peyva Dojeh binêre!

Cin – Ruhên nepak

Ceribandin û li hember Îblîs sekinîn

Ceribandin – Hêrekirin – Jihevderxistin – Fêmkirin

Civîn – Civîna Bawermendan li peyva Xizmetkarên Civînê jî binêre

Dayîna Mizgîniyê – Danbihîstina Mizgîniyê

Derew li peyva Rastî jî binêre

3. Mirovan rastiya Xwedê bi derewê guhert Romayî 1:25.

4. Derewan ji xwe dûr bixin

Dewlemendî li peyva Pere binêre!

Diyariyên Xwedê li peyva Soz jî binêre

Dojeh – Gola êgir li peyva Diyarê miriyan jî binêre

Emir – Emrên Xwedê li peyva Şerîet jî binêre

Ezman li peyva Bavê ezmanî jî binêre

Guneh li peyva Afûkirin jî binêre

Xwedê wê bi hêza xwe bawermendan ji nav miriyan rake Korîntî I, 6:14.

Hukumet û desthilatdarên ku serweriyê li me dikin

Imadbûn Nixumandina avê

Jiyan - Jiyana herheyî – Jiyana nû

Keramet – Nîşan – Karên nedîtî

Meseleyên Îsa Mesîh li peyva Padîşahiya Xwedê jî binêre

Mizgînî li peyvên Nivîsarên Pîroz û Peyva Xwedê jî binêre

Murdar – Heram – Helal

Nivîsarên Pîroz li peyvên Peyva Xwedê û Mizgînî jî binêre

Padîşahiya Xwedê – Padîşahiya Ezmanan

Meseleyên Îsa Mesîh li ser Padîşahiya Xwedê

Pere, dewlemendî, mal û milk

Peyva Xwedê – Gotina Xwedê li peyva Nivîsarên Pîroz jî binêre

Pîroz veqetandî paqij

Qurban li peyva Gorî binêre!

Ragirtin – Semax li peyva Sebir jî binêre

Rast li peyvên Rastî û Rastdarî jî binêre

Rastî – rastîn li peyva Derew jî binêre

Ruhê Pîroz – Ruhê Xwedê

Li van ayetan jî binêre:

Sebir – Bîhnfirehî li peyva Ragirtin jî binêre

1. Xwedê sond dixwe, da ku mirov bizane ku peyva Xwedê rast e

Sûc – sûcdar li peyva Guneh jî binêre

Şerîet – Qanûn – Emir

Tengahî li peyva Cefakişandin jî binêre

Tobekirin Ji gunehên xwe vegerîn

Vejîn – Vejandin – Rabûna miriyan – Rakirina miriyan

Xizmetkarên Civînê li peyva Civîn binêre jî

Zarokên Xwedê – Kurên Xwedê

You might also like