Professional Documents
Culture Documents
Θεωρία
Για Υποψήφιους Χειριστές Ταχύπλοων Σκαφών
Τηλ. Επικοινωνίας:
2294 0 26 437
6977 33 01 77
E-mail: info@boatcoach.gr
Website: www.boatcoach.gr
ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
Ιστιοπλοϊκό Σκάφος: Κάθε σκάφος που κινείται μόνο με τα πανιά. Σε περίπτωση που
χρησιμοποιηθεί η μηχανή του, θεωρείται μηχανοκίνητο.
Αλιευτικό Σκάφος: Κάθε σκάφος που αλιεύει με δίχτυα ή άλλες αλιευτικές συσκευές.
Υδροπλάνο: Κάθε σκάφος που έχει σχεδιαστεί να κινείται πάνω στο νερό.
Ακυβέρνητο Σκάφος: Κάθε σκάφος, που εξαιτίας κάποια βλάβης δεν μπορεί να κάνει
χειρισμούς σύμφωνα με τον ΔΚΑΣ και αυτό μπορεί να έχει ως συνέπεια να μην μπορεί να
απομακρυνθεί από την πορεία ενός άλλου σκάφους.
Σκάφος Περιορισμένης Ικανότητας Χειρισμών: Κάθε σκάφος, που λόγω των εργασιών που
εκτελεί, παρουσιάζει ιδιαιτερότητες στο χειρισμό του. Για να γίνει κατανοητό παραθέτουμε ως
παράδειγμα ένα σκάφος που ασχολείται με την πόντιση καλωδίων.
Πλώρη ονομάζουμε το μπροστινό άκρο και γενικά ολόκληρο το τμήμα του σκάφους που
βρίσκεται μπροστά από τη μέση του.
Πρύμη ονομάζουμε το πίσω άκρο και γενικά ολόκληρο το τμήμα του σκάφους που βρίσκεται
πίσω από τη μέση του.
Σταβέντο ονομάζουμε την υπήνεμη πλευρά του σκάφους δηλαδή την πλευρά που βρίσκεται
αντίθετα από την κατεύθυνση που φυσά ο άνεμος.
Σοφράνο ονομάζουμε την προσήνεμη πλευρά του σκάφους δηλαδή την πλευρά που βρίσκεται
προς την κατεύθυνση που φυσά ο άνεμος.
Ο όρος ‘εν πλω’ σημαίνει ότι ένα πλοίο δεν έχει ρίξει άγκυρα ή δεν έχει προσδεθεί με την ακτή
ή δεν έχει προσαράξει.
Βύθισμα: Είναι η κατακόρυφη απόσταση από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι την τροπίδα
του σκάφους.
Βάθος: είναι η κατακόρυφη απόσταση από την επιφάνεια της θάλασσας έως τον πυθμένα της
και εκφράζεται σε μέτρα ή οργιές.
Ναυτικό Μίλι: είναι μονάδα μέτρησης απόστασης στη θάλασσα και αντιστοιχεί σε 1852 μέτρα
Κόμβος: Είναι μονάδα μέτρησης της ταχύτητας στη θάλασσα και αντιστοιχεί σε ένα διανυόμενο
μίλι ανά ώρα.
Ναυτικός Χάρτης: χάρτης ο οποίος περιέχει χρήσιμα στοιχεία για τους ναυτιλλόμενους
(φανάρια, ξέρες, βάθη, ναυάγια, υφάλους, κλπ) και χρησιμεύει για την χάραξη πορείας, την
μέτρηση αποστάσεων και την υποτύπωση στίγματος).
ΠΟΡΤΟΛΑΝΑ: αποτελεί απόσπασμα ναυτικού χάρτη υπό μεγάλη κλίμακα που απεικονίζει με
μεγάλες λεπτομέρειες λιμένες, όρμους και λιμενίσκους
ΣΧΟΛΗ ΤΑΧΥΠΛΟΩΝ ΣΚΑΦΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ Μ. ΣΓΟΥΡΟΣ
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΑΠΟΠΛΟΥ
ΣΩΣΤΙΚΑ ΕΦΟΔΙΑ
3 βεγγαλικά κόκκινου χρώματος νυκτός Καύσιμα + 50%
1 καπνογόνο πορτοκαλί χρώματος ημέρας Φαρμακείο
Πυροσβεστήρας 3 άγκυρες (2 σιδερένιες + 1 πλωτή με 30
μέτρα σχοινί)
Κουλούρα με 15 μέτρα σχοινί 1 ζευγάρι κουπιά
Σωσίβια όσα αναγράφει η άδεια + 10% GPS / κινητό
επιπλέον
Σωσίβια Λέμβος Μαχαίρι ή Σουγιάς
Φακός ή φανός θυέλλης
20 μέτρα σχοινί Ρυμούλκησης
Ραδιόφωνο ή VHF
Τα βεγγαλικά και το καπνογόνο τα ρίχνουμε/κρατάμε πάντα από την υπήνεμη πλευρά του
σκάφους
Έχουμε 1 καπνογόνο και όχι 3 όπως τα βεγγαλικά γιατί κατά τη διάρκεια της ημέρας έχουμε
καλύτερη ορατότητα απ’ ότι τη νύχτα. Επιπλέον, το καπνογόνο έχει διάρκεια 15-20 λεπτά
Πάντα δεξιά, με 5 κόμβους και 15 μέτρα απόσταση από κάθε εμπόδιο συμπεριλαμβανομένων
και των ρεμέτζων
Προτεραιότητα έχουν όσοι εξέρχονται από το λιμάνι λόγω περιορισμένης ικανότητας χώρου
Απαγορεύεται το ψάρεμα και το αγκυροβόλιο στο λιμάνι, στον δίαυλο και στην είσοδο του
λιμανιού
Στην είσοδο του λιμένα ο πράσινος φανός τοποθετείται στο δεξιό άκρο του στομίου (της
εισόδου) σε σχέση με το εισερχόμενο στο λιμένα σκάφος
ΣΧΟΛΗ ΤΑΧΥΠΛΟΩΝ ΣΚΑΦΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ Μ. ΣΓΟΥΡΟΣ
Ακυβέρνητο Πλοίο
Πλοίο περιορισμένης ικανότητας χειρισμών
Πλοίο Ασχολούμενο με την αλιεία
Ιστιοφόρο πλοίο
Μηχανοκίνητα
ΑΣΦΑΛΗΣ ΑΓΚΥΡΟΒΟΛΙΑ
Για να επιτευχθεί ασφαλής αγκυροβολία σε κάποιο σημείο κοντά ή μακριά από τις ακτές θα
πρέπει να ληφθούν υπόψη οι εξής παράγοντες:
Βάθος Θάλασσας
Μορφολογία Βυθού (αμμώδης ή λασπώδης – όχι βραχώδης)
Ύπαρξη Ρευμάτων
Γενικές καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή
Έκταμα (μήκος) του σχοινιού της άγκυρας
Για μεγάλη βάθη συνιστάται η χρήση πλωτής άγκυρας άνω των 30 μέτρων
Δεν συνιστάται να αγκυροβολούμε σε βραχώδη βυθό (κίνδυνος να χάσουμε την άγκυρα) αλλά
σε λασπώδη και αμμώδη
Αν το βάθος είναι έως 6 μέτρα το μήκος του σκοινιού της άγκυρας πρέπει να είναι επί πέντε (5)
(1-6 μέτρα βάθος το σχοινί πρέπει να είναι πενταπλάσιο). ΕΝΩ, σε βάθη άνω των 6 μέτρων το
σχοινί είναι 3πλάσιο, δηλ. Στα 12 μέτρα βάθος το μήκος σχοινιού της άγκυρας πρέπει να είναι
τουλάχιστον 36 μέτρα
Υπάρχει ο κίνδυνος να μπλέξει το σχοινί της άγκυρας με την προπέλα της μηχανής
Η πρύμνη είναι χαμηλή και βαριά, λόγω του κινητήρα, και υπάρχει ο κίνδυνος το
σκάφος να βάλει νερά
Λόγω έλλειψη αεροδυναμικότητας / υδροδυναμικότητας
Σωστή χρήση και συντήρηση της μηχανής του σκάφους σύμφωνα με τις προδιαγραφές και
οδηγίες του κατασκευαστή
Όταν τίθεται σε λειτουργία η εξωλέμβια μηχανή φροντίστε ώστε η εξαεριστική βαλβίδα του
ρεζερβουάρ της βενζίνης να είναι ανοικτή
Μια εξωλέμβια μηχανή πρέπει να περάσει από τον πρώτο έλεγχο (service) μετά τις πρώτες 20
ώρες λειτουργίας της ή μετά από χρήση 3 μηνών
Σε μια μηχανή που δεν χρησιμοποιείται έστω και για λίγο χρόνο αποσυνδέουμε την παροχή
καυσίμου και αφήνουμε τη μηχανή να δουλέψει στο ρελαντί μέχρι εξάντλησης του καυσίμου
Μη γεμίζετε πλήρως το ρεζερβουάρ με καύσιμο. Πρέπει να αφεθεί λίγος χώρος για την
διαστολή της βενζίνης από την θερμότητα.
Καπνισμένο μπουζί
Β) Μπούκωμα της μηχανής με συνέπεια την αργή κίνηση του σκάφους παρότι ο κινητήρας
δουλεύει στο φουλ οφείλεται κυρίως σε προπέλα που είναι μπερδεμένη σε φύκια, σχοινιά..
Δ) Υπερθέρμανση της μηχανής εξαιτίας βλάβης στο σύστημα ψύξης της μηχανής
ΣΧΟΛΗ ΤΑΧΥΠΛΟΩΝ ΣΚΑΦΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ Μ. ΣΓΟΥΡΟΣ
Ύψος Κύματος
Υποδηλώνουν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται κάθε σκάφος και βοηθάνε στην
αναγνώριση του από τους άλλους που κινούνται στην ίδια θάλασσα
Φανοί:
Μαύρη Σφαίρα
Μαύρος Κώνος (ΑΛΙΕΥΤΙΚΑ): 2 Κώνοι μαύροι με κορυφές ενωμένες
Ρόμβος (ΡΥΜΟΥΛΚΟ): άνω των 200μ.
ΣΧΟΛΗ ΤΑΧΥΠΛΟΩΝ ΣΚΑΦΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ Μ. ΣΓΟΥΡΟΣ
ΦΑΝΟΙ
Όλα τα σκάφη που κινούνται την νύχτα φέρει πλευρικούς φανούς και φανό κορώνης
ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΑ
225ο Φανοί
ΙΣΤΙΟΦΟΡΑ
ΑΛΙΕΥΤΙΚΑ
360ο 360ο
135ο 135ο
ΡΥΜΟΥΛΚΑ
135ο 135ο
ΚΑΤΩ ΤΩΝ 200 ΜΕΤΡΩΝ μαζί με ΡΥΜΟΥΛΚΙΟ = 2 ΕΦΙΣΤΙΟΥΣ ΦΑΝΟΥΣ (225ο ΕΚΑΣΤΟΣ)
ΑΝΩ ΤΩΝ 200 ΜΕΤΡΩΝ μαζί με ΡΥΜΟΥΛΚΙΟ= 3 ΕΦΙΣΤΙΟΥΣ ΦΑΝΟΥΣ (225ο ΕΚΑΣΤΟΣ)
360ο
135ο
ΣΧΟΛΗ ΤΑΧΥΠΛΟΩΝ ΣΚΑΦΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ Μ. ΣΓΟΥΡΟΣ
ΗΜΕΡΑ ΝΥΚΤΑ
ΑΓΚΥΡΟΒΟΛΗΜΕΝΑ
ΑΚΥΒΕΡΝΗΤΑ
360ο
360ο
ΠΡΟΣΑΡΑΓΜΕΝΑ
360ο
360ο
ΛΕΥΚΟΣ 360ο
ΣΧΟΛΗ ΤΑΧΥΠΛΟΩΝ ΣΚΑΦΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ Μ. ΣΓΟΥΡΟΣ
ΑΛΙΕΥΤΙΚΑ
ΡΥΜΟΥΛΚΟ
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, το ρυμουλκό και το ρυμούλκιο (πρύμη του ρυμουλκού μέχρι και
πρύμη ρυμουλκούμενου συμπεριλαμβανομένου και του σχοινιού ρυμούλκησης), εφ’ όσον
ξεπερνούν τα 200 μέτρα, πρέπει να φέρουν σε περίβλεπτο σημείο της πλώρης έναν ρόμβο
έκαστος. Σε περίπτωση που το μήκος του ρυμουλκίου δεν ξεπερνά τα 200 μέτρα τότε δεν
φέρουν κανένα σχήμα.
ΣΧΟΛΗ ΤΑΧΥΠΛΟΩΝ ΣΚΑΦΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ Μ. ΣΓΟΥΡΟΣ
ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
Ο ναυτικός χάρτης χρησιμοποιείται κυρίως για τη χάραξη της πορείας ή των πορειών, και την
υποτύπωση του στίγματος (της θέσης μας). Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι όλες οι πληροφορίες
που λαμβάνουμε από το χάρτη είναι αληθείς και δεν χρειάζονται διορθώσεις.
Πριν από κάθε ταξίδι, θα πρέπει να γίνει μια μελέτη επάνω στο χάρτη ώστε να εξασφαλίσουμε
την ασφαλή πλεύση. Πρέπει να γνωρίζετε ότι ο κάθε Ναυτικός χάρτης παρέχει όλες τις
πληροφορίες που ο κυβερνήτης χρειάζεται για τη σωστή και ασφαλή πλεύση. Μερικές
σημαντικές πληροφορίες είναι οι εξής:
(+) ΞΕΡΕΣ
Α) τα βάθη (: ) ΑΒΑΘΗ ΝΕΡΑ
( ) ΦΑΡΟΣ – Λευκός φάρος είναι ξέρες/ύφαλος/αβαθή νερά
Β) ισοβαθείς
οπότε 500 μέτρα μακριά
Γ) ακτογραμμές Αν = Αναλάμπων
ΣΤ = Σταθερός
Δ) φανάρια Ερ = Ερυθρός – Πρ = Πράσινος
(3) 15δ = ανά 15 δευτερόλεπτα τρεις αναλαμπές
Ε) ναυάγια 21μ = ύψος από την επιφάνεια της θάλασσας
Στ) απαγορευμένες περιοχές 10Μ = Ορατός στα 10 Ναυτικά Μίλια
και άλλες πολύ χρήσιμες πληροφορίες που θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας πριν τη χάραξη της
πορείας μας που θα δούμε πιο κάτω.
Κλίμακα Πλάτους: Η χαραγμένη στην αριστερή και δεξιά κλίμακα του χάρτη
Κλίμακα Μήκους: Η χαραγμένη στην πάνω και κάτω κλίμακα του χάρτη
Η ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΜΕΤΡΙΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΚΑ ΠΛΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΖΩΝΗ
Γεωγραφικό Στίγμα: το σημείο πάνω στον ναυτικό χάρτη που βρίσκεται το σκάφος σε
δεδομένη χρονική στιγμή και προσδιορίζεται σαν την τομή του παραλλήλου του πλάτους και
του μεσημβρινού του μήκους που διέρχονται από τα σημεία αυτά.
Για όλες τις εργασίες μας επάνω στο χάρτη χρειαζόμαστε κάποια όργανα, τα οποία είναι:
Διπαράλληλος κανόνας: είναι το όργανο που χαράσσουμε την πορεία κάνοντας μεταφορά στο
πιο κοντινό ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΟ (+180ο γυρίζουμε πίσω)
Κομπάσο (Διαβήτης): είναι το όργανο που μετράμε την απόσταση στην ΚΛΙΜΑΚΑ ΠΛΑΤΟΥΣ
στην ΙΔΙΑ ΖΩΝΗ δεξιά ή αριστερά
Μεγεθυντικός Φακός
1 ΛΕΠΤΟ = 1 ΜΙΛΙ
ΑΓΚΥΡΕΣ
Οι άγκυρες χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες, τις άστυπες (χωρίς στύπο ή τσύπο) και αυτές
με στύπο (σχήματα 1 και 2 αντίστοιχα). Οι κυριότεροι τύποι αγκυρών είναι η τσιπάδα, τύπου
Βρετανικού Ναυαρχείου, η Danforth (με παραλλαγές τη Britany και τη FOB), η CQR (Plow) και η
πιο σύγχρονη Bruce.
Η CQR με το περίεργο, σαν αλέτρι, σχήμα της, είναι ίσως η πιο συνηθισμένη κύρια άγκυρα του
ιστιοφόρου σκάφους (σχήμα 4). Λόγω του σχήματός της είναι δύσκολη στην αποθήκευση και γι
αυτό συνήθως φυλάσσεται σε ειδική υποδοχή της πλώρης.
Στο σχήμα 5 βλέπουμε τη Danforth, που θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματική για αμμώδεις
βυθούς. Είναι μια από τις δημοφιλέστερες άγκυρες , που συναντάμε στα μικρά σκάφη, κυρίως
χάρη στο σχήμα της, που επιτρέπει την εύκολη αποθήκευση.
ΣΧΟΛΗ ΤΑΧΥΠΛΟΩΝ ΣΚΑΦΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ Μ. ΣΓΟΥΡΟΣ