REDUCTEURS - 12 04 Salyangoz Disliler

www.guven-kutay.
ch

2010 Austos
www.guven-kutay.ch
DL
ARKLAR
SALYANGOZ veya
SONSUZ DLLER
12-04

M. Gven KUTAY

www.guven-kutay.ch
Sevgili eim

FSUN ' a

NSZ

Bir konuyu bilmek demek, onu eldeki imkanlara gre kullanabilmek demektir. Dililer konusunu
bilmek, dili retip kullanabilmek demektir.

Bu belgelerde;

dili ve dili redktrlerini fonksiyonlarna gre hesaplayp retmek iin gerekli btn
bilgiler detayl anlatlm,
dili hesap rnekleri, retim iin gerekli teknik resimler verilmi,
dili imalat ve konstruksiyon esaslar anlatlm,
Olduka detayl teorinin yannda uygulamada kullanlan deerler, tablolar ve diyagramlar
verilmitir.

ok ynl ve detayl zm rnekleri uygulamada yardmc olacaktr. Btn kullanlan literatrn
dkm, gereinde dahada etrafl bilgi edinmek iin, belgenin sonunda verilmitir. Ayrca belgenin
sonunda konu indeksi verilerek, aranlan konunun bulunmas kolaylatrlmtr.

Bu belgede verilen bilgilere gre hesaplama programlarda dilde Trke, Almanca ve ngilizce
olarak hazrlanm ve "Programlar" ksmnda excel program olarak verilmitir. Programlar
istediiniz dilde kullanp btn hesaplar yaptktan sonra, bir tek emir ile istediiniz dile evirme
imkannz vardr. Umarm ki bu programlar uygulamada yardmc olur.

Bu arada ok az imkanlarla ve byk abalarla Trke teknik literatre bu konuda kazandrdklar
kitaplar iin sayn efik OKDAY ve dier kiileri, saygyla anar, Trk makina mhendislerinin
pratikte nderliini yapp bir ok gen mhendise yol gsteren sayn aabeyimiz merhum Dr. Mh.
Dndar ARF ve btn mhendislere teekkr etmeyi bor bilirim.

svirede, MAAG AG ve Reishauer AG firmalarna arivlerinden ve teknik yaynlarndan istediim
ok deerli bilgileri belgelerime aktarma msadesi verdikleri iin teekkrlerimi sunarm.

Bu belgede iyi, kt veya eksik bulduunuz konular ve bilgileri bildirirseniz ok sevinirim.

Hepinize mutlu ve baarl gnler dileiyle...

svire, Baden 2010

M. Gven KUTAY

DKKAT:

Bu belgedeki bilgiler iyi niyet, byk dikkat ve abayla son teknik bilgilere gre hazrlanmtr. Ben
ve MAAG AG firmas ile REISHAUER AG firmalar bu belgedeki bilgilerin kullanlmasndan
tr oluacak zarar ve ziyan iin hi bir ekilde maddi, manevi ve hukuki sorumluluk
tamyacamz belirtirim. Bu belgedeki verileri kullanan kii, verilerin kullanld yerdeki zel
artlara uygun olup olmadna kendisi karar vermelidir. Verileri kullanan kii genel kapsaml
metotlar zel problere uygulamay kontrol edip verileri titizlikle kullanmaldr. ok zel hallerde,
ya imalatcdan edinilen veya zel deneyler sonucu elde edilen deerlerle hesabn yaplmas
gereklidir.

M. Gven KUTAY

www.guven-kutay.ch
N D E K L E R

1 Salyangoz dililer .......................................................................................................................... 5
1.1 Silindirik salyangoz dililerde geometrik bantlar............................................................... 7
1.1.1 Salyangoz dililerde evirme oran i ............................................................................ 7
1.1.2 Sonsuz vida dilisinin boyutlar ....................................................................................... 8
1.1.2.1 Sonsuz vida dilisi, pinyonun ortalama helis as
or
.......................................... 8
1.1.2.2 Sonsuz vida dilisinin (Pinyonun) hatvesi p
z1
....................................................... 8
1.1.2.3 Sonsuz vida dilisinin (Pinyonun) di says z
1
..................................................... 8
1.1.2.4 Eksenel taksimat p
x
................................................................................................ 9
1.1.2.5 Normal taksimat p
n
................................................................................................ 9
1.1.2.6 Normal modl m
n
................................................................................................... 9
1.1.2.7 Sonsuz vidann orta ap d
or1
............................................................................... 10
1.1.2.8 Sonsuz vidann di st ap d
a1
.......................................................................... 11
1.1.2.9 Sonsuz vidann taban dairesi ap d
t1
................................................................... 11
1.1.2.10 Sonsuz vidann boyu (genilii) b
1
...................................................................... 11
1.1.3 Salyangoz dili arknn boyutlar.................................................................................. 11
1.1.4 Genel boyutlar............................................................................................................... 12
1.1.4.1 Eksenler akl a................................................................................................ 12
1.1.4.2 Kavrama oranlar ..................................................................................................... 12
1.1.4.3 Sonsuz vida kademesinde verim ve kayma hz ...................................................... 12
1.1.5 Sonsuz vida kademesinde kuvvetler .............................................................................. 14
1.1.5.1 Sonsuz vidada kuvvetler.......................................................................................... 14
1.1.5.2 Sonsuz vida arkndaki kuvvetler............................................................................ 17
1.1.5.3 Yatak kuvvetleri ...................................................................................................... 17
1.2 Sonsuz vida kademesinde mukavemet hesab ...................................................................... 18
1.2.1 Di yanaklarnda yzey basnc hesab .......................................................................... 18
1.2.1.1 Gerekli di yana emniyet faktr S
HGER
........................................................... 19
1.2.1.2 Dayanma sresi faktr Z
h
.................................................................................. 19
1.2.1.3 Yk deime faktr Z
N
...................................................................................... 19
1.2.1.4 Malzeme faktr Z
E
............................................................................................. 20
1.2.1.5 Deme faktr Z
P
................................................................................................ 21
1.2.2 Isnma kontrolu .............................................................................................................. 22
1.2.2.1 Snr ss
S
........................................................................................................ 22
1.2.2.2 Soutma faktr q
............................................................................................... 22
1.2.2.3 evirme oran faktr q
2
...................................................................................... 24
1.2.2.4 Malzeme iftlisi faktr q
3
.................................................................................. 24
1.2.2.5 Redktr konstruksiyon faktr q
4
...................................................................... 25
1.2.3 Di dibi krlma kontrolu................................................................................................ 25
1.2.3.1 Malzemenin konstruksiyona gre mukavemeti
FGS
.......................................... 25
1.2.3.2 Salyangoz dili arktaki gerilim
FheS
................................................................. 25
1.2.3.3 Emniyetli di dibi krlma faktr S
FGER
.............................................................. 25
1.2.4 Sonsuz vida milinde sehim kontrolu.............................................................................. 26
1.2.4.1 Sonsuz vida milindeki gereken emniyetli sehim f
GER
.......................................... 26
1.2.4.2 Sonsuz vida milindeki hesaplanan sehim f
he max
.................................................. 26
1.2.5 Sonsuz vida kademesinde eitli deerler...................................................................... 27
1.2.5.1 Sonsuz vida arknn di says z
2
........................................................................ 27
1.2.5.2 Kademede eksenler mesafesi a ............................................................................ 27
1.2.5.3 k torsiyon momenti M
t2
................................................................................. 27
1.2.5.4 k gc P
2
........................................................................................................ 27
1.2.5.5 ap, eksenler mesafesi oran faktr
a
.............................................................. 27

www.guven-kutay.ch
1.2.5.6 Sonsuz vida arknn taksimat dairesi ap d
2
= d
or2
............................................ 28
1.2.5.7 Sonsuz vidann orta apndaki evre hz v
1
........................................................ 28
1.3 Taslak iin nerilen hesaplama yolu..................................................................................... 28
1.4 Sonsuz vida dilileri iin rnekler ........................................................................................ 31
1.4.1 rnek 1........................................................................................................................... 31
1.4.1.1 Seimler ve kabuller................................................................................................ 31
1.4.1.2 Geometrik boyutlar ve mukavemet kontrolu........................................................... 31
1.4.1.3 Isnma veya soutma kontrolu ................................................................................ 33
1.4.1.4 Sehim kontrolu ........................................................................................................ 33
1.4.1.5 Sonsuz vidann teknik resmi.................................................................................... 34
1.4.1.6 Sonsuz arkn teknik resmi...................................................................................... 35
1.4.1.7 Salyangoz redktr teknik resmi ............................................................................. 36
1.4.2 rnek 2........................................................................................................................... 37
2 Kaynaklar .................................................................................................................................... 40
2.1 Literatr ................................................................................................................................ 40
2.2 Standartlar............................................................................................................................. 42
3 Konu ndeksi ............................................................................................................................... 43

D i l i l e r

www.guven-kutay.ch
5
1 Salyangoz dililer
Bir makinada alacak redktrde u artlar: tahrik ekseni ile k ekseni bir birine dik, redktr
hacmi kk, evirme oran byk ve hareket frensiz durdurulmas isteniyorsa. Btn bu artlar en
ekonomik olarak salyangoz dili rediktr yerine getirir ve problem zlm olur.

ekil. 1.1, Salyangoz dili ifti
Kaynak: himmelmann-paul.de
ekil. 1.2, Salyangoz, smkl bcek
Kaynak: www.capraro.com.ar
Teknik deyimi ile sonsuz vidal dililer, genelde eksenlerinin izdmleri birbirine dik olan fakat
kesimeyen millerle gc iletirler. Bu dililere ayn zamanda Salyangoz dililer de denilir. nk
prensip krokisi izildiinde salyangozu andrrlar (bak ekil. 1.1 ve ekil. 1.2). Genel olarak bir
salyangoz dili ifti Salyangoz redktr dr. Salyangoz redktr, salyangoz dilili mil, yani
giri mili ile tahrik edilen salyangoz arkndan ve buna bal k milinden oluur. Kademeyi
oluturan her iki dili birer helisel dilidir. Ancak kk dilinin helisi apa gre ok byk
olduundan diler vida halini almlardr. Bu nedenle kk diliye Sonsuz Vida veya
Salyangoz dili ve byk diliyede Salyangoz dili ark denir. Salyangoz dililerin formu, ya
silindirik helis (bak ekil. 1.3) veya diskin stne sarl gibi grnen globoid helis (bak ekil.
1.6) olur. Sonsuz vida dilileri silindirik spiral dili arklarn zel halidir. Silindirik spiral dili
arklarda di yanaklarndaki nokta temasna karn, salyangoz dililerde kavrama alan iinde temas
izgisi vardr.

Genelde evirme oran u
min
5 ve u
max
50...60 aras seilir. Kademede vidann ve arkn helis
ynleri ayndr.

Sosuz vida ekilleri:

En ok kullanlan sonsuz vida ekli silindiriktir (Zylindrisch, ekil. 1.3 ) ve Z olarak gsterilir.
Sonsuz vidann silindir eklinde olmasna ramen, sonsuz vida profilinin ekli imalat sistemine gre
eitli olduundan drt gruba ayrlr (DIN 3975).

ekil. 1.3, Silindirik salyangoz redktr ekil. 1.4, Globoid salyangoz redktr
S a l y a n g o z D i l i l e r

www.guven-kutay.ch
6

Sonsuz vida dilisinin profil ekilleri

Torna kalemi
Kesici ark

n
n
Torna kalemi Frezeler
or

ZA- Sonsuz vida, A profilli sonsuz vida.
stenilen trapez ekilli aletle frezeleme veya
talama usulyle retilirler. Eksenel kesitleri
trapez eklindedir. Seyrek kullanlan tiptir.
ZN- Sonsuz vida, N profilli sonsuz vida. leme
aleti
or
aldr. Normaldeki kesitleri trapez
eklindedir. Seyrek kullanlan tiptir.

Kesici ark
Kesici ark
ZK- Sonsuz vida, K profilli sonsuz vida. leme
aleti helis as
or
ayarlanr. Diskfreze veya disk
talama ile retilir. retimleri ok ekonomik
olduundan, en ok kullanlan ekillerden
biridir.
ZE- Sonsuz vida, E (evolvent) profilli son-suz
vida. Normal kesitleri evolventtir. eitli
sistemlerle retilirler. retimleri ok
ekonomik olduundan, en ok kullanlan
ekillerden biridir.

www.guven-kutay.ch
7

Salyangoz dililerde tanmlamalar

d .
or1
p
z
o
r
1

Sonsuz vida z = 2
Normal kesit
b
2
d
x
p
n
2
z
x
p
n
M
d
p
or
1
b
o
r
1
o
r
1
d
b
1
d
b
1
h
h
b
2
2
d

b
2
d
D
2
d
b
t
2
d
2
n
1
d
t
1
d
b1
h
t
1

ekil. 1.5, Sonsuz vida dililerinde tanmlamalar

d
or1
mm Sonsuz vida orta ap
d
2
mm S-vida arknn taksimat ap
or
Ortalama helis as
n
Normal kavrama as
p
x
mm Eksenel hatve
d
b1
mm Sonsuz vida d ap
d
t1
mm Sonsuz vida i ap
h
t1
mm Sonsuz vida taban derinlii
h
b1
mm Sonsuz vida di ba
ykseklii
b
1
mm Sonsuz vida boyu
h
b2
mm Sonsuz vida ba ykseklii
p
n
mm Normal kesitte hatve
p
z
mm Toplam hatve

Salyangoz dili redktrn avantajlar: Dier redktrlere gre sessiz alrlar. Ayn deerde
evirme oran veya moment iletiminde daha kk boyutlara sahiptirler. Bir kademede i
max
60
(100) kolaylkla yaplr. zel hallerde daha byk oranlarada ulalr.

Salyangoz dili redktrn sakncalar: Yanaklardaki srtnme yksek olduundan fazla anma
olur. Verim oran olduka dktr. Eksenel kuvvetler ok byk olduundan olduka dayankl
yataklama gerektirirler.

1.1 Silindirik salyangoz dililerde geometrik bantlar
1.1.1 Salyangoz dililerde evirme oran i
Salyangoz dililerin evirme oran i genelde devir saylarnn orannn yannda, kademeye giri ve
k momentlerinin verilmesiyle gsterilir. evirme orann i veya di says orann u ve
kademe verimini ile gsterecek olursak, u forml elde ederiz.

www.guven-kutay.ch
8

top 1 t
2 t
1
2
2
1
M
M
z
z
n
n
u i

= = = =
F. 1.1

i [-] indeksine gre evirme oran
u [-] di says oran
n
1
, n
2
1/s indeksine gre devir says
z
1
, z
2
[-] indeksine gre di says
M
t1
, M
t2
Nm indeksine gre moment
top
% toplam kademe verimi

Aada Tablo 1.1 de nerilen sonsuz vida di says z
1
ve buna bal evirme oran u
verilmitir. Grld gibi en kk evirme oran i
min
5 , st snr evirme oran olarak
i
max
50 ... 60 alnr. evirme oran i > 60 da redktrde normal olmayan boyutlar ve ok fazla
anma ortaya kar.
1.1.2 Sonsuz vida dilisinin boyutlar
1.1.2.1 Sonsuz vida dilisi, pinyonun ortalama helis as
or

Pinyon aftnda di cvata vidas gibi almtr. Pinyonun ortalama helis as
or
ekil. 1.5 de
grld gibi sonsuz vida yana orta ap ile eksene dik dzlem arasndaki adr. Bu a
salyangoz arknda helis as dr. Genelde
or
15...25 aras olur. Eer pinyonun ortalama
helis as
or
y cvatada olduu gibi hatve ve ortalama yanak ap ile gsterirsek:

= =
1 or
1 z
or
d
p
tan tan
F. 1.2

ve bu formlden
or
bulunur.

= =
1 or
1 z
or
d
p
arctan
F. 1.3

p
z1
mm pinyondaki hatve
d
or1
mm sonsuz vidann orta ap

Sonsuz dilideki taksimatlar yakndan inceleyecek olursak, u bantlar buluruz.
1.1.2.2 Sonsuz vida dilisinin (Pinyonun) hatvesi p
z1

p
z1
= z
1
. p
x
F. 1.4

p
z1
mm pinyondaki hatve
z
1
[-] Pinyonun di says
p
x
mm Eksenel taksimat

1.1.2.3 Sonsuz vida dilisinin (Pinyonun) di says z
1

Sonsuz vida dilisinin di says z
1
konstruksiyon imkanlarna gre ya Tablo 1.1 den seilir veya
eksenler akl ve evirme oran biliniyorsa F. 1.5 ile hesaplanr.

www.guven-kutay.ch
9

( ) u / a 4 , 2 7 z
1
+ F. 1.5

z
1
a mm Eksenler aras mesafesi
u [-] Di says oran, z
2
/z
1

Tablo 1.1, Sonsuz vida di says ve evirme oran iin neriler
Sonsuz vida di says z
1
1 2 3 4
evirme oran u = z
2
/z
1
= n
1
/n
2
> 30 ... 60 > 15...30 > 10...15 > 5...10

1.1.2.4 Eksenel taksimat p
x

Eksenel kesitteki taksimat Eksenel taksimat olarak adlandrlr (bak ekil. 1.5 ).

p
x
= m . F. 1.6

p
x
mm Eksenel taksimat
m mm modl

1.1.2.5 Normal taksimat p
n

Normal kesitteki taksimat Normal taksimat olarak adlandrlr (bak ekil. 1.5 ).

p
n
= m
n
. F. 1.7

veya p
n
= p
x
. cos
or
F. 1.8

p
n
mm Normal taksimat
m
n
mm Normal modl
1.1.2.6 Normal modl m
n

Normal kesitteki modl Normal modl olarak adlandrlr (bak ekil. 1.5 ).

m
n
= m . cos
or
F. 1.9

m
n
mm Normal modl
m mm Standart modl DIN 780 den seilir, bak Tablo 1.2

Tablo 1.2, Silindirik sonsuz vida kademesinde nerilen modl byklkleri (DIN 780)
m (m
x
) mm olarak 1 1,25 1,6 2 2,5 3,15 4 5 6,3 8 10 12,5 16 20

Modul bykl takm bulma kolaylndan tr standart saylardaki temel sra R20 ye gre
seilir.

www.guven-kutay.ch
10
1.1.2.7 Sonsuz vidann orta ap d
or1

Burada bilinen deer F. 1.2 ele alnp sonsuz vidann orta ap d
or1
y hesaplarsak:

=
or
1 z
1 or
tan
p
d

deerini buluruz. Yukarda belirlediimiz (F. 1.4 ... F. 1.9) deerlerini yerletirirsek

or
n 1
or
1
1 or
sin
m z
tan
m z
d
=
F. 1.10

eitliini buluruz.

Normal olarak konstruksiyona balandnda konstruksiyonun verdii yer imkanna gre sonsuz
vidann orta ap d
or1
seilir. Bu seim serbest olmasna ramen pratikte edinilen tecrbelere gre
genelde nerilen deer udur;

d
or1
0,4 . a F. 1.11

Bunun yannda konstruksiyonun yapl eklide gz nne alnmaldr. yleki:

Diler mile ekilmi:
m 5 , 2 d 4 , 1 d
mil 1 or
+
F. 1.12

Dili ve mil ayr:
m 5 , 2 d 8 , 1 d
mil 1 or
+
F. 1.13

Burada sonsuz viday tayan mil ap d
mil
konstruksyonun boyutlar ve tanan momentn
byklne gre seilir.

Eer orta ap seiminin daha detayl ve bilinli yaplmas isteniyorsa DIN 3976 fynn ele
alnarak incelenmesini neririm.

Sonsuz vidann orta apnn modle oran ekil says olarak adlandrlr ve sembol q olarak
gsterilir.

or
1 1 or
tan
z
m
d
q
= =
F. 1.14

Pratikte edinilen tecrbelere gre ekil says u byklkte seilmelidir: 6 q < 17, nerilen
ortalama deer q = 10 dur.

ekil says bydke salyangoz dili ark ve buna paralel kayma hzda byr. Bu an-mann
daha abuk ve verimin daha dk olmasna sebep olur.

www.guven-kutay.ch
11
1.1.2.8 Sonsuz vidann di st ap d
a1

Standartlarn nerileri kabul edildiinde di st ykseklii h
a1
=1.m olarak kabul edilinirse, sonsuz
vidann di st ap d
a1
u formlle gsterilir:

m 2 d d
1 or 1 a
+ =
F. 1.15

d
a1
mm Sonsuz vidann di st ap
d
or1
mm Sonsuz vidann orta ap
m mm Modl
1.1.2.9 Sonsuz vidann taban dairesi ap d
t1

Standartlarn nerileri kabul edildiinde di taban derinlii h
t1
= 1,25 . m olarak kabul edilinirse,
sonsuz vidann di taban ap d
t1
u formlle gsterilir:

m 5 , 2 d d
1 or 1 t
=
F. 1.16

d
t1
mm Sonsuz vidann di taban ap
d
or1
m mm Modl
1.1.2.10 Sonsuz vidann boyu (genilii) b
1

Sonsuz vidann boyu en az btn di yanaklarnn kuvvet iletmek iin demesini salaya-cak kadar
olmaldr. nerilen byklk profil kaydrmas olmayan, yani x
1
= 0 olan, sonsuz dilide udur:

1 z m 2 b
2 1
+ F. 1.17

m mm Modl
z
2
[-] Salyangoz arkn di says
1.1.3 Salyangoz dili arknn boyutlar
Burada deerleri verilecek olan salyangoz dili ark beraber alaca sonsuz vida dilisi ile helis
yn ayn ve sonsuz vida dilisine eksenler as =90 olan dilinin deerleridir. Dikkat edilecek
husus helis ynlerinin ayn olmasdr. Genelde helisyn olarak sa helis seilir. Bu seimde
dikkat edilecek zellik kr dkm veya bronz dililerde sk geme kesinin durumudur. Salyangoz
dili arknn geometrik byklklerinin hesab normal silindirik helis dili ark gibi yaplr. Ve
detaya inmeden deerleri sralayalm:

Taksimat dairesi ap
2 2
z m d = F. 1.18

Di st ap
m 2 d d
2 2 a
+ =
F. 1.19

Di taban ap
m 5 , 2 d d
2 2 t
=
F. 1.20

En byk ap
m d d
2 a 2 D
+
F. 1.21

Genilik, GG veya CuSn-alamnda
( ) m 4 d 45 , 0 b
1 a 2
+
F. 1.22

Genilik, hafif metalde
( ) m 8 , 1 m 4 d 45 , 0 b
1 a 2
+ +
F. 1.23

www.guven-kutay.ch
12
1.1.4 Genel boyutlar
1.1.4.1 Eksenler akl a
Eksenler akl a genelde dililerin geometrik byklkleri ile hesaplanr. ok zel olarak eksen
akl verilmise dililerin geometrik byklkleri bu duruma gre hesaplanr ve ou zaman
profil kaydrmas gerekli olur.

2
d d
a
2 1 or
+
= F. 1.24

d
or1
d
2
mm Salyangoz dili arkn taksimat dairesi ap
1.1.4.2 Kavrama oranlar
Kavrama oran bize di dibi alt kesmesinin olup olmadn gsterir. Konstruksiyon artlarnda i 5
ve z
2
20 ise alt kesme kontrolunn yaplmas gerekmez. Salyangoz dililerdede normal kavrama
as
n
= 20 kabul edilir.
Salyangoz dililerdede eksenel kavrama as
x
u ekilde hesaplanr:

or
n
x
tan
tan
tan
=
F. 1.25

n
Normal kavrama as, genelde
n
= 20
or
Ortalama helis as
1.1.4.3 Sonsuz vida kademesinde verim ve kayma hz
Konstruksiyondaki mekanik benzerliinden tr sonsuz vida kademesindeki verim hareket
cvatalarndaki verim gibi hesaplanr. Sonsuz vida redktrndeki toplam verimi ise; dili
kademesindeki, toplam szdrmazlk ve toplam yataklarn veriminin toplam kadardr.

Ytop Stop Dk top
=
F. 1.26

top
% Toplam verim
Dk
% Sonsuz vida kademesindeki verim
Stop
% Toplam szdrmazlk verimi
Ytop
% Toplam yataklarn verimi

Sonsuz vida kademesindeki verim;

( ) ' tan
tan
or
or
Dk
+
=
F. 1.27

or
Ortalama helis as
Sonsuz vida kademesindeki srtnme as

Konstruksiyonun yapmnda hesaplar iin Tablo 1.3 deerleri alnr. Konstruksiyon tammlanp
btn paralar son durumlarn aldklarnda verim F. 1.26 ile hesaplanr.

www.guven-kutay.ch
13

Tablo 1.3, Sonsuz vida kademesinde verim iin neriler
Toplam verim
top
0,7 0,8 0,85 0,9
1
1 2 3 4

Sonsuz vida kademesindeki srtnme as u ekilde bulunur (bak ekil. 1.7). Bu resimdeki
tirigonometrik balantlardan unlar elde edilir:

n 1 n 1 r
sin F F = ve
n 1 n
'
1 n
cos F F =

'
n n 1 n
1 n
'
1 n
1 n
cos cos F
F
F
F
' tan =
=

=

=

' ' tan =

' arctan ' =
F. 1.28

[-] Srtnme katsays

Tablo 1.4, Sonsuz vida kademesinde srtnme deerleri (SV elik, ark brons ve freselenmi)
Kayma hz v
k
m/s < 0,5 1 2 4 6 >10
0,09 0,08 0,065 0,055 0,045 0,04
Sonsuz vida (SV) torna veya
frezeli, islah edilmi
5,14 4,57 3,72 3,15 2,58 2,29
0,05 0,04 0,035 0,025 0,02 0,015
Sonsuz vida (SV) sertletiril-
mi, yanaklar talanm
2,86 2,29 2,0 1,43 1,15 0,86
Genelde srtnme katsays = 0,1 ve buradanda 6 olarak alnr.

Kilitlenme veya oto blokaj durumu
or
< artnda oluur. Bu art olutuu zaman salyan-goz dili
ark tarafndan redktrn tahrik edilmesi imkanszlar. nk
Dk
< 0,5 deeri-ne der.

Sonsuz vida kademesinde kayma hznn hesab u formlle yaplr.

or
1 1 or
or
1
Sr
cos
n d
cos
v
v
=
F. 1.29

v
1
m/s Sonsuz vidann orta apndaki evre hz
d
or1
m Sonsuz vidann orta ap
n
1
1/s Sonsuz vidann devir says


www.guven-kutay.ch
14
1.1.5 Sonsuz vida kademesinde kuvvetler
Tahrik (eviren makina) genelde elektrik motorudur. Motor pinyona (sonsuz vidaya) baldr. Bu
durumda g pinyondan (sonsuz vidadan) arka ( sonsuz vida arkna, evrilene) iletilir. letilen bu
gten tr dili yananda oluan kuvvetlerin C noktasnda toplandn kabul edelim.
Basitletirilmi olarak salyangoz dili kademesindeki kuvvetleri u ekilde gsterebiliriz.

F"
F'
F
F
bi
r
F
e
F
t
e
bi
2
d
= Helis as

ekil. 1.6, Sonsuz vidada kuvvetler

Salyangoz redktrde dili ve yatak kuvvetlerini hesaplamak iin ekil. 1.8 grld gibi dn
ynlerini kabul edelim. C noktasnda kabul edilen dn ynlerine gre aksiyon kuvvetlerini
belirleyelim. Teetsel kuvvet F
t
, radyal kuvvet F
r
ve eksenel kuvvet F
e
. Kuvvetlerin analizi ekil.
1.7 grlmektedir. Bu kuvvetlerin deerleri aadaki formllerde gsterilmitir.

1.1.5.1 Sonsuz vidada kuvvetler
Sonsuz vidada teetsel evre kuvveti F
t1
forml F. 1.30 ile tahrik momenti M
t1
(yani tahrik
milindeki moment) bilinirse hesaplanr.

Bu kuvvetlerin reaksiyon deerleri tahrik mili ve dilisi olan sonsuz vida dilisine etki gsterir.
Teetsel kuvvet F
t1
, radyal kuvvet F
r1
ve eksenel kuvvet F
e1
.

www.guven-kutay.ch
15

Sonsuz vidada teetsel evre kuvveti

1 or
1 t
1 t
d
M 2
F
=
F. 1.30

F
t1
N Sonsuz vidada evre kuvveti, teetsel kuvvet
M
t1
Nmm Sonsuz vidada torsiyon momenti
d
or1
mm Sonsuz vida orta ap

r
d
evrilen
C
eviren
n
bi1
F
F
n1
n1
F
F'
n1
.F
n2
C
.F
n1
F
bi2
n2
F
F
r2
C
F
r1
F'
n2
F
n2
F
.F
n1
t1
e2
F
.F
n2
F'
bi2
F'
bi1
n1
F' '
o
r
1
o
r
1
or
o
r
F
t2
F'
n2
F
e1

ekil. 1.7, Sonsuz vidada kuvvetler


www.guven-kutay.ch
16

P
in
y
o
n
e
k
s
e
n
i
P
in
y
o
n
e
k
s
e
n
in
e
p
a
ra
le
l e
k
s
e
n
L
L
2
D
A
L
E
F
rE
tD
F
a
r
k
e
k
s
e
n
i
F
t2
r2
F
e2
F
t
F
tA
F
tE
F
rA
F
E
LA
e1
F
F
e
F
r
C
F
t1
F
r1
e2
F
F
rD
D
F
t1
e1
F
F
rB
B
L1
LB

ekil. 1.8, Salyangoz redktrde dili ve yatak kuvvetleri

Sonsuz vidada eksenel kuvvet teetsel kuvvet ile hesaplanr.

( ) ' tan
F
F
or
1 t
1 e
+
=
F. 1.31

F
t1
or
Ortalama helis as

www.guven-kutay.ch
17
Sonsuz vidada radyal kuvvet teetsel kuvvet ile hesaplanr.

( ) ' sin
tan ' cos F
F
or
n 1 t
1 r
+

=
F. 1.32

F
t1
n
Normal kavrama as, genelde
n
= 20
or
Ortalama helis as

1.1.5.2 Sonsuz vida arkndaki kuvvetler
Sonsuz vida arkn C noktasndaki aksiyon kuvvetleri etkiler. Sonsuz vida arknn konumu 90
farkl olduundan, C noktasndaki eksenel kuvvet sonsuz vida arknn teetsel kuvvetidir.

F
t2
= F
e1
F. 1.33

C noktasndaki teetsel kuvvet sonsuz vida arknn eksenel kuvvetidir.

F
e2
F
t1
F. 1.34

Radyal kuvvet sonsuz vida arkndada radyal kuvvet olarak kalr.

F
r2
F
r1
F. 1.35

1.1.5.3 Yatak kuvvetleri
Sonsuz vidada redktrnn yatak kuvvetleri mekanik kanunlarna gre hesaplanr. Ekse-nel
kuvvetler sabit yataklarca karlanr. Genelde dililer ve dilileri etkileyen kuvvetler yataklarn
ortasnda olduundan eksene dik olan kuvvetlerin her birinin yars ters ynde yataklar etkiler.

A yatandaki kuvvetler
1
B 1 t
tA
L
L F
F
=

1
B 1 r
rA
L
L F
F
=

B yatandaki kuvvetler tA 1 t
1
A 1 t
tB
F F
L
L F
F =
=
rA 1 r
1
A 1 r
rB
F F
L
L F
F =
=

D yatandaki kuvvetler
2
E 2 t
tD
L
L F
F
=

2
E 2 r
rD
L
L F
F
=

E yatandaki kuvvetler tD 2 t
2
D 2 t
tE
F F
L
L F
F =
=
rD 2 r
2
D 2 r
rE
F F
L
L F
F =
=


www.guven-kutay.ch
18
1.2 Sonsuz vida kademesinde mukavemet hesab
Normal silindirik aln dililerinin mukavemet hesab sonsuz dili kademesinde kullanlmaz. nk
burada byk srtnmeden tr di yanaklarnda ortaya kan anma ve dolaysyla snma daha
nemlidir. Bunun yan sra di dibi krlmas ve sonsuz vida dilisi milinin sehimide incelenir. Dili
hesabnn yannda redktr kutusununda s nakletme zellii, yalama konstruksiyonu ve yan
soutulmasda ok nemlidir. Aada verilen hesaplamalar genelde =90 iin geerlidir.

1.2.1 Di yanaklarnda yzey basnc hesab
Niemanna gre di yanaklarnda yzey basnc hesab temel prensipe gre u ekilde yaplr:

S
=
S
HGER
HheS
HGS
Hhe
F. 1.36

S
Hhe
[-] Hesaplanan di yana emniyet faktr
HGS
N/mm
2
Malzemenin emniyetli di yana mukavemeti
HheS
N/mm
2
Di yanandaki basma gerilimi
S
HGER
[-] Gerekli di yana emniyet faktr

Malzemenin yanak mukavemet deeri
HGS

N h lim H HGS
Z Z =
F. 1.37

HheS

p E
3
IS 2 t
HheS
Z Z
a
K M

= F. 1.38

Bu deerleri F. 1.36 da yerletirirsek u forml buluruz.

S
a
K M
Z Z
Z Z
=
S
HGER
3
2 t
P E
N h lim H
Hhe

F. 1.39

S
Hhe
[-] Hesaplanan di yana emniyet faktr
Hlim
N/mm
2
S
HGER
Z
h
[-] Dayanma sresi faktr
Z
N
[-] Yk deime faktr
Z
E
[-] Malzeme faktr
Z
P
[-] Deme faktr
M
t2
Nmm Salyangoz dili arknda torsiyon momenti
K
[-] letme faktr, silindirik aln dilileri faktr gibi

a mm Eksenler mesafesi

www.guven-kutay.ch
19
1.2.1.1 Gerekli di yana emniyet faktr S
HGER

Gerekli di yana emniyet faktr kademenin alaca iletmede fonksiyon eksikliinin douraca
duruma gre S
HGER
= 1 ... 1,3 arasnda seilir.
1.2.1.2 Dayanma sresi faktr Z
h

Dayanma sresi faktr Z
h
ya F. 1.40 ile hesaplanr, veya Tablo 1.5 ile bulunur. Her iki haldede
bulunan deer 1,6 dan byk karsa dayanma sresi faktr Z
h
nn deeri 1,6 olarak kabul edilir.
0.9
1.1
1.3
1.5
0 5000 10000 15000 20000 25000
Dayanma sresi
Z
h

Tablo 1.5, Dayanma sresi faktr Z
h

( ) 6 , 1 L / 000 ' 25 Z
6 / 1
h h
=
F. 1.40

1.2.1.3 Yk deime faktr Z
N

Yk deime faktr Z
N
ya F. 1.41 ile hesaplanr, veya Tablo 1.6 ile bulunur.

0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
10 100 1000
ark devir says n2
Z
N

Tablo 1.6, Yk deime faktr Z
N

( ) [ ]
8 / 1
2 N
8 n / 8 Z + = F. 1.41

www.guven-kutay.ch
20
1.2.1.4 Malzeme faktr Z
E

Kademenin malzemesi Tablo 1.8 ve Tablo 1.9 daki nerilere gre seilir veTablo 1.7 ile malzeme
faktr Z
E
belirlenir.

Tablo 1.7, Silindirik sonsuz vida arknn malzemesi (Niemann a gre)

Sonsuz vida
arknn
malzemesi
Standart
Yanak
sertlii

F lim

*)1

N/mm
2

H lim
*)2

N/mm
2

E-Modl
N/mm
2

Z
E
*)3

2
mm / N
1 G-CuSn12 DIN 1705 80 HB 115 265
2 GZ-CuSn12 95 HB 190 425
88 300 147
3 G-CuSn12Ni 90 HB 140 310
4 GZ-CuSn12Ni 100 HB 225 520
5 G-CuSn10Zn 75HB 165 350
6 GZ-CuSn10Zn 85 HB 190 430
98 100 152
7 G-CuSn25Al 5 DIN 1709 80HB 565 500
8 GZ-CuSn25Al 5 80HB 605 550
107 900 157
9 GZ-CuAl 10Ni DIN 1714 80HB 377 660 122 600 164
10 GG-25
*)4
DIN 1691 80HB 150 350 98 100 152
11 GGG-70
*)4
DIN 1693 80HB 628 490 175 000 182

*)1 Deerler kavrama as
n
= 20 geerlidir. ift ynl harekette deerler 0,7 kltlr.
*)2 Eer sonsuz vida St ve semente edilmi vede talanmsa
H lim
= TD (Tablo deeri)
St, islah elii ve talanmam
H lim
= 0,72 . TD
GG
H lim
= 0,5 . TD
*)3 Eer sonsuz vida, St ise Z
E
= TD ; GG ise
( )
GG
GG
E
E E 86 , 2
E E
Z
+
=
*)4 Kayma hz v
k
2 n/s veya el ile tahrik.

Tablo 1.8, Silindirik sonsuz vida kademesinde malzeme ifti nerisi
Malzeme iaretleri Tablo 1.9 e gre
S-Vida ark zellikleri ve kullanld yerler
1
Dk kayma hz (v
k
) ve hafif yklenme. Kaldrma aralar, takm tezgahlar,
genel makina imalat
2 Dk kayma hz (v
k
) fakat fazla yklenme.
3 Orta devir says ve orta yklenme
En ok seilen malzeme iftlisi. Btn
redktrler.
A
4 Orta devir says ve fazla yklenme
niversal redktr, Motorlu ara
redktrleri
B
1...4
5 veya
6
Yksek kayma hz (yksek devir says) ve hafif yklenme, korosyona dayankl,
Aparat imalat.

www.guven-kutay.ch
21
Tablo 1.9, Silindirik sonsuz vida kademesinde malzeme nerisi
Sonsuz vida Sonsuz vida ark
GG-15, GG-20
GG-25
Genel imalat
elikleri
DIN 17 100
St 60
St 70
1
Kr dkm
DIN 1691
DIN 1693
GG-38...42
GG-30, GG-35
2 Perlit dkm
GGG-60...70
G-CuSn12 (Kalba dkm)
A
slah
elikleri
DIN 17 200
C45
C60
34CrMo4
42CrMo4
Sertletirilmi,
slah edilmi
3
G-CuSn10Zn (Kalba dkm)
GZ-CuSn12 (Santrafuj dkm)
4
Bakr-kalay
almlar
(brons)
DIN 17 662
GC-CuSn12 (Kokiledkm)
5
Al alm
DIN 1 725
GK-AlCu4TiMg (Kokiledkm)
B
semantasyon
elii
DIN 17 210
C15
15Cr3
16MnCr5
Semente edilmi
6 Suni malzeme Polyamid

1.2.1.5 Deme faktr Z
P

Deme faktr Z
P
ya F. 1.42 ile hesaplanr, veya Tablo 1.10 ile bulunur.

2.4
2.6
2.8
3
3.2
3.4
3.6
3.8
0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
d
or1
/a oran
D
e
m
e

f
a
k
t

Z
p

Tablo 1.10, Deme faktr Z
P

n
= 20 ve 0,2 < d
o1
/a < 0,6 iin deme faktr Z
P
u formlle bulunur:

2
1 o 1 o
P
a
d
10
a
d
11 5 , 5 Z
= F. 1.42

www.guven-kutay.ch
22
1.2.2 Isnma kontrolu
Sonsuz vida kademesinde di yanaklar ve yataklarda ortaya kan snmann fonksiyonu bozacak
byklkte olmamasna dikkat edilmelidir. Bu da aadaki forml ile belirlene-bilir.

1
P 136
q q q q
10
a
S
1
4 3 2 1
2
S
F. 1.43

S
[-] Is emniyet faktr
S
C Snr ss

C Redktrn iletmede ulat s
q
1
[-] Soutma faktr
q
2
[-] evirme oran faktr
q
3
[-] Malzeme iftlisi faktr
q
4
[-] Redktr konstruksiyon faktr
P
1
kW Kademenin ilettii g
1.2.2.1 Snr ss
S

Redktrn iletmedeki durumuna gre. Redktrn konstruksiyonunda redktr kasasna
konulacak soutma dilimleri, kuaklar veya sonsuz vida dili miline konulacak soutucu pervane
gibi nlemler alnrsa snr ss 80C nin altnda tutulabilinir.
1.2.2.2 Soutma faktr q

Soutma faktr q
eer konstruksiyonda ek soutma nlemi alnmamsa ya F. 1.44 ile

hesaplanr, veya Tablo 1.11 ile bulunur.

3 / 2
1 n
n 014 , 0 k =

+
+ =
n
n
n
1
k
ED
100
k 1
k
1 q
F. 1.44

konstruksiyonda ek soutma nlemi alnmsa ya F. 1.45 ile hesaplanr, veya Tablo 1.12 ile
bulunur.

3 / 2
1
'
n
n 031 , 0 k =

+
+ =
'
n
'
n
'
n
1
k
ED
100
k 1
k
1 q
F. 1.45

Burada ED kademenin bir alma zamannda yzde ka altn gsterir. Bu forml ve tablolar
200 d/dak < n
1
< 2000 d/dak iin geerlidir.

www.guven-kutay.ch
23

ED=20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000
n
1
d/dak
q
1

Tablo 1.11, Silindirik sonsuz vidada ek soutucusuz soutma faktr q
1

ED=20%
30%
40%
50%
70%
100%
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000
n
1
d/dak
q
1

Tablo 1.12, Silindirik sonsuz vidada ek soutuculu soutma faktr

www.guven-kutay.ch
24
1.2.2.3 evirme oran faktr q
2

evirme oran faktr q
2
ya F. 1.46 ile hesaplanr, veya Tablo 1.13 ile bulunur. Aada verilmi
olan forml ve tablo 5 < u < 60 iin geerlidir.

2 4 2
2
u 10 43 , 3 u 10 77 , 3 33 , 1 q + =

F. 1.46

0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
1.1
1.2
0 10 20 30 40 50 60
evirme oran u=z
2
/z
1
q
2

Tablo 1.13, evirme oran faktr

1.2.2.4 Malzeme iftlisi faktr q
3

Malzeme iftlisi faktr q
3
tecrbelere dayanlarak bulunmu deerlerdir. Aada Tablo 1.14 de
verilmi olan deerler, eer artname veya konstruksiyon isteklerinde art olarak bir deer yoksa
kullanlmas nerilir.

Tablo 1.14, Malzeme iftlisi faktr q
3
iin neriler
Malzeme
Sonsuz vida ark
Faktr
q
3

CuSnsavurma dkm brons 1
Alalamlar 0,87
elik, yzeyi sertletirilmi ve
talanm
Kr dkm 0,80
CuSnbrons ve Znalamlar 0,67
Alalamlar 0,58
elik, islah edilmi fakat yzeyi
talanmam
Kr dkm 0,55
CuSnsavurma dkm brons 0,87
Kr dkm, talanmam
Kr dkm 0,80

www.guven-kutay.ch
25
1.2.2.5 Redktr konstruksiyon faktr q
4

Redktr konstruksiyon faktr q
4
tecrbelere dayanlarak bulunmu deerlerdir. Elde baka
deerler yoksa Tablo 1.15 de nerilen deerleri kullannz.

Tablo 1.15, Konstruksiyon faktr q
4

Konstrksiyon ekli q
4

Sonsuz vida altta, yaa batm ve yalamay dzenliyor 1,0
Sonsuz vida altta deil ve ark yalamay dzenliyor 0,8
Ek soutuculu sistem ve yalama pskrtme sistemli >1

1.2.3 Di dibi krlma kontrolu
Sonsuz vida kademesinde di dibi krlma kontrolu u temel prensip formlyle yaplr.

S
=
S
FGER
FheS
FGS
Fhe

F. 1.47

S
Fhe
[-] Hesaplanan di dibi krlma emniyet faktr
FGS
N/mm
2
Malzemenin konstruksiyona gre mukavemeti
FheS
N/mm
2
Salyangoz dili arktaki gerilim
S
FGER
[-] Emniyetli di dibi krlma faktr
1.2.3.1 Malzemenin konstruksiyona gre mukavemeti
FGS

Malzemenin konstruksiyona gre mukavemeti Tablo 1.7 den okunur.
lim F FGS
= olarak kabul edilir.
1.2.3.2 Salyangoz dili arktaki gerilim
FheS

Salyangoz dili arktaki gerilim;

2
2 t
FheS
K
b m
F
=
F. 1.48

F
t2
N Salyangoz dili arkndaki evre kuvveti, F. 1.33
m mm Modl
b
2
mm Salyangoz dili arknn genilii,F. 1.22 veya F. 1.23
K

1.2.3.3 Emniyetli di dibi krlma faktr S
FGER

Emniyetli di dibi krlma faktr S
FGER
= S
Fmin
= 1 ... 1,3 aras alnr ve bulunan deer buna gre
kymetlendirilir.

www.guven-kutay.ch
26
1.2.4 Sonsuz vida milinde sehim kontrolu
Sonsuz vida milinde sehimi Niemanna gre u ekilde F. 1.49 ile kontrol edilir.

) 5 , 0 ...( 1
f
f
S
max he
GER
SM
=

F. 1.49

f
GER
mm Sonsuz vida milindeki gereken emniyetli snr sehimi
f
he max
mm Sonsuz vida milindeki hesaplanan sehim

1.2.4.1 Sonsuz vida milindeki gereken emniyetli sehim f
GER

Sonsuz vida milindeki gereken emniyetli sehim milin konstruksiyonu ve ilenmesine ile
bantldr. Aada verilmi olan deerler pratikte kabul edilen deerlerdir. artnamede zel istek
yoksa bu deerlerin kullanlmasnda bir saknca yoktur.

Sertletirilmi mil iin f
GER
0,004 . m
slah edilmi mil iin f
GER
0,01 . m

1.2.4.2 Sonsuz vida milindeki hesaplanan sehim f
he max

Sonsuz vida milindeki hesaplanan sehim iin genel mil sehimi formlleri kullanlr. Genel-de
konstruksiyona gre, yani sonsuz vida hemen hemen mil yataklarnn ortasnda ise;

I E 48
L F
f
3
1 1
max he

F. 1.50

L
1
mm Pinyon milinin yataklar aras mesafesi
F
1
N Pinyonu sehim iin etkileyen kuvvet, F. 1.51
N/mm
2
Malzemenin elastikiyet modl
m
4
Pinyon milinin atalet momenti, F. 1.53,

2
1 t
2
1 r 1
F F F + =
F. 1.51

L
1
1,5 . a F. 1.52

4
d
64
I
= F. 1.53

d mm Pinyon milinin ap konstruksiyona gre
d d
or1
veya d d
t1
aras bir deer alnr

www.guven-kutay.ch
27
1.2.5 Sonsuz vida kademesinde eitli deerler
Burada verilen formller bundan nceki paragraflarda anlatldndan, geni bir anlatm yaplmadan
ylece verilmitir.

1.2.5.1 Sonsuz vida arknn di says z
2

z
2
= z
1
. u F. 1.54

z
1
2
/z
1
, evirme oran

1.2.5.2 Kademede eksenler mesafesi a

3
2
lim H 2
2 3
3
2
lim H
2 t
n
P
10 16
M
750 a

F. 1.55

a = (d
o1
+d
2
)/2 F. 1.56

M
t2
Nm k momenti, Salyangoz dili arknda torsiyon momenti
H lim
N/mm
2
Malzemenin emniyetli di yana mukavemeti. Hangi dili
deeri daha kkse o alnr
P
2
kW k gc, Salyangoz dili arkndaki g
n
2
d/dak k devir says, Salyangoz dili arknn devir says

1.2.5.3 k torsiyon momenti M
t2

M
t2
= M
t1
. u .
top
F. 1.57

1.2.5.4 k gc P
2

P
2
= P
1
.
top
F. 1.58

1.2.5.5 ap, eksenler mesafesi oran faktr
a

Pratikte alnmas iin nerilen byklk 0,3...0,5 arasdr. Genelde 0,35 seilir.

a
d
or1
/ a F. 1.59

d
or1
a
[-] ap ile eksenler mesafesi oran faktr

www.guven-kutay.ch
28
1.2.5.6 Sonsuz vida arknn taksimat dairesi ap d
2
= d
or2

d
2
= d
or2
= m . z
2
F. 1.60

veya
d
or2
= 2 . a d
or1
F. 1.61

d
or2
mm arkn orta ap
d
or1
mm Pinyonun orta ap

1.2.5.7 Sonsuz vidann orta apndaki evre hz v
1

v
1
= d
or1
. . n
1
/ 60 F. 1.62

d
or1
mm Pinyonun orta ap
n
1
d/dak Pinyonun devir says

1.3 Taslak iin nerilen hesaplama yolu
Salyangoz redktrde ilk nce deerler istenilen artlara gre seilir ve bu deerlerle hesap
kontrolleri yaplp istenilen artlara uygun deerler bulunana kadar hesaplar yaplr ve sonunda
istenilen fonksiyonu yerine getirecek redktr boyutlar bulunur.

Salyangoz redktrlerin hesaplanmas ve konstruksiyonunda genelde iki durum vardr.

1. Durum: Konstruksiyonu istenilen salyangoz redktrn eksenler aras mesafe ve as ile
evirme oran bilinmektedir.

Bu durumda ilk nce sonsuz vida dilisinin di says forml F. 1.5 veya Tablo 1.1 ile belirlenir.
Bulunan deerler bir sonraki tam sayya yuvarlanr.

forml F. 1.5 ( ) u / a 4 , 2 7 z
1
+

z
1
a mm Eksenler aras mesafesi
2
/z
1
, evirme oran

Tablo 1.1 (Tekrar), Sonsuz vida di says ve evirme oran iin neriler
1
1 2 3 4
evirme oran u = z
2
/z
1
= n
1
/n
2
> 30 ... 60 > 15...30 > 10...15 > 5...10

www.guven-kutay.ch
29

1
bulununca forml F. 1.54 ile z
2
bulunur:

forml F. 1.54
z
2
= z
1
. u

z
2
[-] arkn di says
z
1
2
/z
1
, evirme oran

Bundan sonra pratie dayal forml F. 1.59 ile sonsuz vida dilisinin, yani pinyonun ortala-ma ap
hesaplanr.

forml F. 1.59 den karlan
d
or1

a
. a

d
or1
a
[-] ap ile eksenler mesafesi oran faktr

Pinyonun orta apnn bulunmasyla arkn orta apnn hesaplanabilmesi forml F. 1.61 oluur.

forml F. 1.61
d
or2
= 2 . a d
or1

d
or2
mm arkn orta ap
d
or1
mm Pinyonun orta ap

Bundan sonra forml F. 1.60 ile modl m
t
= m
x
= m bulunur ve Tablo 1.2 den standart deer seilir.

forml F. 1.60 dan karlan
m = d
2
/ z
2
F. 1.63
Kati olarak belirlenen modl ile hesaplamalar iin gerekli olan pinyon ve arkn taksimat daireleri
tam olarak belirlenir.

Bundan sonra forml F. 1.10 dan pinyonun ortalama helis as
or
bulunur

forml F. 1.10 dan
1 or
1
or
d
m z
tan tan
= =

Bundan sonra gerekli olan kontroller yaplp, redktrn konstruksiyonu yaplr.

www.guven-kutay.ch
30

2. Durum: Konstruksiyonu istenilen salyangoz redktrn eksenler aras mesafe ve as nemli
olmayp verilmemitir. Bilinenler k momenti M
t2
veya k gc P
2
ile evirme oran u
ve k devir says n
2
bilinmektedir.

Burada eksenler aras mesafesi forml F. 1.55 ile bulunur ve 1. durum elde edildiinden
konstruksiyon 1. durumun gsterdii yolda yaplr.

3
2
lim1 H 2
2 3
3
2
lim H
2 t
n
P
10 16
M
750 a

M
t2
Nm k momenti, Salyangoz dili arknda torsiyon momenti
H lim
N/mm
2
P
2
kW k gc, Salyangoz dili arkndaki g
n
2
d/dak k devir says, Salyangoz dili arknn devir says

Eer malzeme seimi gerekiyorsa u formllerle seilir:

3
2 t
N h
P E HGER
lim H
a
K M
Z Z
Z Z S
F. 1.64

Hlim
N/mm
2
S
HGER
Z
E
[-] Malzeme faktr
Z
P
[-] Deme faktr
Z
h
[-] Dayanma sresi faktr
Z
N
[-] Yk deime faktr
M
t2
Nmm Salyangoz dili arknda torsiyon momenti
K


F. 1.47 ve F. 1.48 den
2
FGER 2 t
lim F
b m
S K F

=
F. 1.65

F
t2
N Salyangoz dili arkndaki evre kuvveti, F. 1.33
m mm Modl
b
2
mm Salyangoz dili arknn genilii,F. 1.22 veya F. 1.23
K

S
FGER
[-] Emniyetli di dibi krlma faktr

www.guven-kutay.ch
31
1.4 Sonsuz vida dilileri iin rnekler
1.4.1 rnek 1
Sonsuz vida redktrnde artnameden u deerler bilinmektedir:
Eksenler as = 90 ; arktaki g ; P
2
= 5,5 kW ; devir says n
2
50 d/dak ve Sonsuz
vidada 4-kutuplu ksa devre asenkron motor ile tahrik ediliyor, n
1
= 1420 d/dak ve fonksiyon iin
u = 22 gerekli. Tahrik zaman ED %30 ve tam yk altnda dayanma zaman L
h
= 6300 h (2m vin
yry tahriki).

Sonsuz vida redktrnn geometrik lleri ve mukavemet hesabn yapnz. Hesaplardan sonra
salyangoz dililerin imalat resmini ve salyangoz redktrn montaj resmini iziniz.

zm:
1.4.1.1 Seimler ve kabuller
Tablo 1.1 den u = 22 iin seilen sonsuz vida di says z
1
= 2
arkn malzemesi: Savurma dkm brons
Yataklama: Rulman yatak
Konstruksiyon ekli: Sonsuz vida altta ve yalama sonsuz vida ile.
Kavrama as Evolvent dili
n
= 20
Tahrik alma oran ED = %30
Soutma normal, hi bir ekilde ek soutma yok.

1.4.1.2 Geometrik boyutlar ve mukavemet kontrolu
Sonsuz vida arknn di says z
2
= z
1
. u = 2 . 22 z
2
= 44
arkn devir says n
2
= n
1
/ u = 1420 / 22 = 64,5 n
2
= 64,5
Eksenler aras mesafenin bulunmas iin ark malzemesinin yanak basnc
iin mukavemet deeri Tablo 1.7 den tecrbelere gre seilir. Tecrbeniz
yoksa burada olduu gibi dk deer seiniz.
Hlim
= 300 N/mm
2

Eksenler aras mesafe bak F. 1.55 3
2
lim H 2
2 3
n
P
10 16 a

a 157,1 mm
Eksenler aras mesafe Standart say sras R20 ye gre: a = 160 mm
Sonsuz vidann ortalama ap d
o1x
= . a = 0,35 . 160 d
o1x
= 56 mm
ap oran , bak F. 1.59 = 0,3 ... 0,5 , seilen = 0,35
arkn orta ap bak F. 1.61 d
or2
= 2.a d
or1
d
or2
= 264,0 mm
Modl m
nx
= d
or2
/z
2
= 264/44 = 6,0 Tablo 1.2 den seilen: m = 6,3 mm
arkn taksimat dairesinin ap F.
1.18
d
2
= m . z
2
d
2
= 277,2 mm
arkn ba dairesinin ap F. 1.19 d
a2
= d
2
+ 2 . m d
a2
= 289,8 mm
arkn taban dairesinin ap F. 1.20 d
t2
= d
2
2,5 . m d
t2
= 261,45 mm
arkn en d dairesinin ap F. 1.21 d
D2
d
a2
+ m d
D2
= 296,1 mm
Sonsuz vidann orta ap F. 1.24 d
or1
= 2.a d
2
d
or1
= 42,8 mm
Sonsuz vidann d ap F. 1.15 d
a1
= d
or1
+ 2 . m d
a1
= 55,4 mm
Sonsuz vidann taban ap F. 1.16 d
t1
= d
or1
2,5 . m d
t1
= 27,1 mm

www.guven-kutay.ch
32
Sonsuz vidann boyu F. 1.17 1 z m 2 b
2 x 1
+ = b
1
= 84,5 mm
b
1
= 85 mm
arkn genilii F. 1.22 b
2x
= 0,45 . (d
a1
+ 4.m) b
2
= 36,3 mm
b
2
= 36 mm
Helis as F. 1.10 dan
Helis yn : sa

=
1 or
1
o
d
m z
arctan
o
= 16,404
= 16,404
Normal modl bak F. 1.9 m
n
= m . cos
o
m
n
= 6,044 mm
Di ykseklii h
di
= 2,25 . m h
di
= 14,175 mm
Di dibi yar ap
t
= 0,25 . m
t
= 1,575 mm
Hatve bak F. 1.4 p
z1
= z
1
. . m p
z1
=39,584 mm
Taksimat dairesinde di kalnl s
d
= 0,5 . . m s
d
= 9,896 mm

Malzeme iflisi seimi bak Tablo 1.9

3
2 t
N h
P E HGER
lim H
a
K M
Z Z
Z Z S
bak F. 1.64
Hlim
232,1 N/mm
2
Sonsuz vida arknda torsiyon momenti :
2
= 2 . . n
2

2
= 6,7592 s
1

M
t2
= P
2
/
2
= 5 500 / 6,7592 M
t2
= 813,7 Nm
Malzeme iftlisi faktr Z
E
bak Tablo 1.7 seilen
Z
E
= 152
2
mm / N
Deme faktr bak F. 1.42
2
1 o 1 o
P
a
d
10
a
d
11 5 , 5 Z
=

Veya Tablo 1.10 dan okunur.
Z
P
3,27
Z
h
bak Tablo 1.5 L
h
= 6 300 h iin, veya
bak F. 1.40 ( ) 6 , 1 L / 000 ' 25 Z
6 / 1
h h
=
Z
h
1,26
letme faktr K
IS
normal iletme, bak Tablo 1.5 K
IS
= 1,0
Z
N
bak Tablo 1.6 n
2
= n
1
/u = 1420/44= 64,5 iin, veya
F. 1.41 ( ) [ ]
8 / 1
2 N
8 n / 8 Z + =
Z
N
0,76
Bak F. 1.65
2
FGER 2 t
lim F
b m
S K F
Flim
27,8 N/mm
2

arkta evre kuvveti,
2
2 t
2 t
d
M 2
F
=
F
t2
= 5871 N
Di dibi krlma emiyet katsays, bak 1.2.3.3 S
FGER
= 1
Malzemeler: ark G-CuSn10Zn bak Tablo 1.7
Savurma dkm brons
Hlim
= 350 N/mm
2
Flim
= 165 N/mm
2

Sonsuz vida St 60, Sertletirilmi ve talanm, bak Tablo 1.9
Mukavemet deerleri bak Tablo 1.3
Hlim
= 380 N/mm
2
Flim
= 150 N/mm
2


www.guven-kutay.ch
33
1.4.1.3 Isnma veya soutma kontrolu
1
P 136
q q q q
10
a
S
1
4 3 2 1
2
S
bak F. 1.43
S
= 1,61 > 1
soutma problem deil.
Soutucusuz soutma faktr q
1
bak F. 1.44 ve Tablo 1.11
n
1
= 1420 d/dak , ED 30% ve
3 / 2
1 n
n 014 , 0 k = iin
+
+ =
n
n
n
1
k
ED
100
k 1
k
1 q
q
1
8,4
evirme oran faktr q
2
bak F. 1.46 veya Tablo 1.13 , u = 19 iin
2 4 2
2
u 10 43 , 3 u 10 77 , 3 33 , 1 q + =

q
2
0,7
3
bak Tablo 1.14 elik, yzeyi sertletirilmi ve
talanm / G-CuSn10Zn iin
q
3
1,0
Konstrksiyon katsays q
4
, Sonsuz vida altta, yaa batm ve yalamay
dzenliyor. Tablo 1.15
q
4
= 1,0
Sonsuz vidada g P
1
= P
2
/
top
bak F. 1.58 P
1
= 6,53 kW
Kademede verim
top
=
Dk
.
Ytop
.
Stop
bak F. 1.26. arkta ve milde
ikierden 4 rulman yatak ve bir dili kademe ve iki conta var, bak Tablo 1.21

Ytop
= 0,995
4
= 0,980
Stop
= 0,98
2
= 0,960
top
= 0,843
Dili kademenin verimi
( ) ' tan
tan
or
or
Dk
+
= bak F. 1.27
Dk
= 0,895
1.4.1.4 Sehim kontrolu
1
f
f
S
max he
GER
SM
= bak F. 1.49
S
SM
= 1,81 1
sehim problem deil.
Gerekli sehimin max. deeri f
GER
0,01 . m = 0,01.6,3 f
GER
= 0,063 mm
Sehim
I E 48
L F
f
3
1 1
max he

ve Kuvvet
2
1 t
2
1 r 1
F F F + =
f
he max
= 0,035
F
1
= 3165 N
Teetsel kuvvet bak
1 or
1 t
1 t
d
M 2
F
=
F
t1
= 2075 N
Sonsuz vida milinde torsiyon momenti
1
1
1 t
n
P
9550 M =
M
t1
= 44,4 Nm
Radyal kuvvet bak
( ) ' sin
tan ' cos F
F
o
n 1 t
1 r
+

=
F
r1
= 2390 N
Sonsuz vida milinin yataklar aras a 5 , 1 L
1
L
1
= 240 mm
Sonsuz vida milinin elastiklik modl E = 210000 N/mm
2

atalet momenti iin kabul edilen hesapsal mil ap d = 40 mm
Sonsuz vida milinin atalet momenti
4
d
64
I
= I = 125664 mm
4

Srtnme as v
k
= d
or1
..n
1
= 3,2 m/s bak Tablo 1.4
Sonsuz vida sertletirilmi, yanaklar talanm
0,03
1,8

www.guven-kutay.ch
34
1.4.1.5 Sonsuz vidann teknik resmi
3 , 1 5
F E D
1
BC A
1
2
3
4
5
2
3
4
5
7
6
8
F E D
7
6
C B
8
A
6 , 7
6 0
1 2 0
1 0
0
,
9
5
,
9
2
0
A
4 0
0
,
0
3
0 , 3 1
5
2
,
5
A
B
7
R
0
,
6
6
0
-
3
7
0
A
B
C
D
3
0
0
0
0
2
S
o
n
s
u
z

v
i
d
a
l

m
i
l
h
1
4
,
1
7
5
D
i
k
s
e
k
l
i
i
1 2 0
K
a
r
t

d
i
l
i
O
r
t
a
l
a
m
a

h
e
l
i
s

a
H
a
t
v
e
D
i

d
i
b
i

a
p
H
e
l
i
s

y
p
z o
r
c
1
,
5
7
5
3
9
,
5
8
4
1
6
,
4
0
4
s
a
R
e
s
i
m

n
u
m
a
r
a
s
E
k
s
e
n
l
e
r

m
e
s
a
f
e
s
i
D
i

s
a
y
1
I
I
I
I
V
I
I
I
S
o
n
s
u
z

v
i
d
a
l

m
i
l
1
a z
2
4
4
1
6
0

j
s
7
N
7
2
0
2
D
i

s
a
y
,

A
z

s
a
y
O
r
t
a
l
a
m
a

a
p
E
k
s
e
n
e
l

m
o
d
l
N
o
r
m
a
l

m
o
d
l
5 0
4 0 k 5
R
1
0
6
0
R
2
5 5 , 4 h 9
m m
d
n
x
z
1
o
r
1
2
0
4
2
,
8
6
,
0
4
4
2
6
,
3
0
,
0
2
A
B
9
2
1
(
N
9
D
i
s
t
k
s
e
k
l
i
i
D
i
m
a

k
a
l
i
t
e
s
i
N
o
r
m
a
l

y
a
n
a
k

b
o
l
u
u
R
2
D
i

k
a
l
n
l
4 0
N
7
5 0
a
j
n
sh
d
9
,
8
9
6
6
,
3
T
a
l
a

i
m
a
l
a
t
0
,
0
5

.
.
.

0
,
0
7
B
4 0 k 5
2
0
R
0
, 6
2
,
5
R
1
0
7
0 , 3
R
5 5
9
1
5
0
,
0
3
)
3
6
0
1 2 0
1 0
6 , 7
6 0
1 2 0
D
I
N

1
7
2
0
0
A
B
C
D
3
0
0
0
0
1
4
2
C
r
M
o
4
,

1
.
7
2
2
5
5
,
9
3 , 1 5
0
,
9
1 5
3 5
3 2 j 6
C
R
0
,
6
2
,
5
A
B
0 , 3
7
5
8
0
1
5
0 , 0 5
91 0 P
4
.
5
C
2
ekil. 1.9, Sonsuz vidann teknik resmi

www.guven-kutay.ch
35
1.4.1.6 Sonsuz arkn teknik resmi
a 6,3 h Di st ykseklii
Di kalnl s
d
9,896
Normal yanak boluu
Kart dili
Di ama kalitesi
Di says
Resim numaras
Eksenler mesafesi
DIN 8
jn 0,05...0,07
ABCD300001
z 2
160 js7 a
1
6,044 m Normal modl
Aln modl
m 6,3
16,404
Helis yn
h 14,175 Di ykseklii
Di says
Aln kavrama as
z
n
2 44
x 20
Helis as
Di dibi ap
c 1,575
Taksimat dairesi ap d 264,0
6
0
H
7
3 3
0,02 A
A
N9
1
)
N7
(
N7
-0,05
-0,07
R
2
1
.
4

2
8
9
.
8

h
9

2
9
6
N7
90
N
7

1
8
0
0,02 A
G-CuSn10Zn Sonsuz vidali ark
1 1
III II IV I
ABCD300002
Sonsuz vidal ark
sa

ekil. 1.10, Sonsuz arkn teknik resmi

www.guven-kutay.ch
36
1.4.1.7 Salyangoz redktr teknik resmi
50 h6
1
0
0
32 k5
8
0
2
3
4
75 160
235
423.8905
8
0
1
6
0
1
8
0
9
8
A
B
C
D
2
0
0
0
0
1
S
a
l
y
a
n
g
o
z

r
e
d
k
t
r

u
=
2
2

ekil. 1.11, Salyangoz redktr teknik resmi

www.guven-kutay.ch
37
1.4.2 rnek 2

Sonsuz vida redktrnde konstrksiyon tasla ve artnameden u deerler bilinmektedir:
Eksenler as = 90 ; arktaki g ; P
2
= 5 kW ; devir says n
2
50 d/dak ve Sonsuz
vidada 6-kutuplu ksa devre asenkron motor ile tahrik ediliyor, n
1
= 960 d/dak. Tahrik zaman ED
%30 ve Tam yk altnda dayanma zaman L
h
= 10000 h.

Sonsuz vida redktrnn geometrik lleri ve mukavemet hesabn yapnz.

zm:
evirme oran u
x
= n
1
/ n
2
= 960 / 50 = 19,2 u
x
= 19,2
Tablo 1.1 den u = 19,2 iin seilen: z
1
= 2
Sonsuz vida arknn di says z
2
= z
1
. u = 38,40 z
1
= 38
evirme oran u = z
2
/ z
1
= 38/2 u = 19
Sonsuz vida arknda torsiyon momenti :
2
= 2 . . n
2

2
= 5,236 s
1

M
t2
= P
2
/
2
= 5 000 / 5,236 M
t2
=954,9 Nm
Eksenler aras mesafe bak 3
2
lim H 2
2 3
n
P
10 16 a

a 131,3794
Eksenler aras mesafe Standart say sras R20 ye gre: a = 140 mm
Malzeme iflisi seimi St/GZ-CuSn12
GZ-CuSn12 malzemesinin
Hlim
deeri bak Tablo 1.7
Hlim
= 425 Nmm
2

Modln bulunmas d
o1x
= . a = 0,35 . 140 d
o1x
= 49 mm
ap oran , bak = 0,5...0,3, seilen = 0,35
arkn taksimat dairesi ap d
2x
= 2.a . d
o1
d
2x
= 231 mm
Modl m
nx
= d
2x
/z
2
= 6,0789 Tablo 1.2 den seilen: m
n
= 6,3 mm

Sonsuz vida kademesinin geometrik byklkleri:

arkn taksimat dairesinin ap F. 1.18 d
2
= m
n
. z
2
d
2
= 239,4 mm
arkn ba dairesinin ap F. 1.19 d
a2
= d
2
+ 2 . m d
a2
= 252 mm
arkn taban dairesinin ap F. 1.20 d
t2
= d
2
2,5 . m d
t2
= 223,65 mm
arkn en d dairesinin ap F. 1.21 d
D2
d
2
+ m = 258,3 d
D2
= 258 mm
Sonsuz vidann orta ap F. 1.24 d
or1
= 2.a d
2
d
or1
= 40,6 mm
Sonsuz vidann d ap F. 1.15 d
a1
= d
or1
+ 2 . m d
a1
= 53,2 mm
Sonsuz vidann taban ap F. 1.16 d
t1
= d
or1
2,5 . m d
t1
= 24,85 mm
Sonsuz vidann boyu F. 1.17 1 z m 2 b
2 n x 1
+ = b
1
= 80 mm
arkn genilii F. 1.22 b
2x
= 0,45 . (d
a1
+ 4.m) b
2
= 35 mm
Helis as F. 1.10 dan

=
1 or
1
o
d
m z
arctan
o
= 17,2415

www.guven-kutay.ch
38
Sonsuz vidada kademesinde mukavemet hesaplar
Di yana oyuklamas kontrolu
Temel prensip:
S
=
S
HGER
HheS
HGS
Hhe
bak F. 1.36
S
Hhe
= 1,3
oyuklama problem deil
Gerekli emniyet katsays bak 1.2.1.1
S
HGER
= 1 ... 1,3 ortalama emniyet katsays
S
HGER
= 1,15
Hhe
bak F. 1.38
( )
3
p E IS nom 2 t Hhe
a / Z Z K M = = 277,98
Hhe
= 278 N/mm
2

letme faktr K
IS
normal iletme, bak Tablo 1.5 K
IS
= 1,0
Malzeme iftlisi faktr Z
E
bak Tablo 1.7 St/GZ-CuSn12
Z
E
= 152
2
mm / N
deme faktr Z
P
d
or1
/a = 40,6/140 = 0,29 bak Tablo 1.10 Z
P
3,1
letmede malzemenin di yana mukavemet deeri
HG

N h lim H HGS
Z Z = bak F. 1.37
HGS
=362
Hlim
bak Tablo 1.7 GZ-CuSn12 iin
Hlim
= 425 N/mm
2

Z
h
bak Tablo 1.5 L
h
= 10 000 h iin Z
h
1,16
Z
N
bak Tablo 1.6 n
2
= n
1
/u = 960/19= 50,5 iin Z
N
0,78

Di dibi krlmas kontrolu
Temel prensip:
S
=
S
FGER
FheS
FGS
Fhe
bak F. 1.47
S
Fhe
= 5,25
di dibi krlmas problem deil.
Gerekli emniyet katsays bak 1.2.3.3 S
FGER
1,0 S
FGER
= 1,0
Di dibi gerilimi
FheS
2 n IS 2 t FheS
b / m / K F = bak F. 1.48
FheS
= 36,2 N/mm
2

arkta evre kuvveti F
t2
= F
e1
bak F. 1.33 F
t2
= 7978 N
Flim
bak Tablo 1.7 GZ-CuSn12 iin
Flim
= 190 N/mm
2

Soutma kontrolu
1
P 136
q q q q
10
a
S
1
4 3 2 1
2
S
bak F. 1.43
S
= 1,333 > 1
soutma problem deil.
Soutucusuz soutma faktr q
1
bak ve Tablo 1.11
n
1
= 960 d/dak ve ED 30% iin
q
1
7,4
evirme oran faktr q
2
bak , u = 19 iin q
2
0,71
3
bak Tablo 1.14 St/GZ-CuSn12 iin elik,
yzeyi sertletirilmi ve talanm
q
3
1,0
Konstrksiyon katsays q
4
, ark altta ve yaa batm Tablo 1.15 q
4
= 1,0
Sonsuz vidada g P
1
= P
2
/
1
= 5 / 0,829 F. 1.58 den P
1
= 6,03
Kademede verim
1
=
Dk
.
Stop
.
Ytop

arkta ve milde ikierden 4 rulman yatak ve bir dili kademe ve iki conta var,
bak Tablo 1.21
Ytop
= 0,995
4

Stop
= 0,98
2

1
= 0,829
Dili kademenin verimi
( ) ' tan
tan
or
or
Dk
+
= bak F. 1.27
Dk
= 0,8891
Srtnme as v
k
= d
or1
..n
1
= 40,6..16 = 2,04 m/s bak Tablo 1.4
Sonsuz vida sertletirilmi, yanaklar talanm
0,035
2

www.guven-kutay.ch
39

Sehim kontrolu
) 5 , 0 ...( 1
f
f
S
max he
GER
SM
= bak F. 1.49
S
SM
= 2,1
sehim problem deil.
Gerekli sehimin max. deeri
bak 1.2.4.1 , sertletirilmi mil f
GER
0,01 . m = 0,01.6,3
f
GER
= 0,063 mm
Sehim
I E 48
L F
f
3
1 1
max he

ve Kuvvet
2
1 t
2
1 r 1
F F F + =
f
he max
= 0,0292
F
1
= 4146 N
Teetsel kuvvet bak F. 1.30
1 o
1 t
1 t
d
M 2
F
=
F
t1
= 2783 N
Radyal kuvvet bak F. 1.32
( ) ' sin
tan ' cos F
F
o
n 1 t
1 r
+

=
F
r1
= 3072 N
Sonsuz vida milinin yataklar aras a 5 , 1 L
1
L
1
= 210 mm
Sonsuz vida milinin atalet momenti
4
d
64
I
= = /64.d
o1
4
I = 130375 mm
4

D i l i l e r

www.guven-kutay.ch
40

2 Kaynaklar
2.1 Literatr
[ 1 ] Akkurt Mustafa /
Kent Malik
Makina Elemanlar, Birinci Cilt, 2.Bask
Birsen Yaynevi, 1986

[ 2 ] Bachmann / Lohkamp /
Strobl
Maschinenelemente, Band 1, Grundlagen und
Verbindungselemente, Vogel- Buchverlag, Wrzburg

[ 3 ]
Bargel/Schulze Werkstoffkunde,
VDI-Verlag GmbH, Dsseldorf

[ 4 ]
Bge, A. Das Techniker Handbuch, 16. berarbeitete Auflage, Friedr.
Vieweg&Sohn, 2000

[ 5 ]
Decker, K-H.
Maschinenelemente, Gestaltung und Berechnung
Carl Hanser Verlag, Mnchen Wien, 8.Auflage

[ 6 ] DIN-Taschenbuch 106 Antriebstechnik 1, Normen ber die Verzahnungsterminologie
Beuth Verlag GmbH, Berlin/Kln, 2.Auflage 1981
[ 7 ] DIN-Taschenbuch 123 Antriebstechnik 2, Normen fr die Zahnradfertigung
Beuth Verlag GmbH, Berlin/Kln, 1.Auflage 1978
[ 8 ] DIN-Taschenbuch 173 Antriebstechnik 3, Normen fr die Zahnradkonstruktion
Beuth Verlag GmbH, Berlin/Kln
[ 9 ]
Dubbel, H. Taschenbuch fr den Maschinenbau,
17. Auflage, Springer Verlag, 1990

[ 10 ] Ernst Die Hebezeuge
Bemessungsgrundlagen, Bauteile, Antriebe
Friedr. Vieweg+Sohn Branschweig, 1973
[ 11 ]
Gieck, K. Technische Formelsammlung,
27. erweiterte Auflage, Gieck Verlag, 1981
[ 12 ]
Htte Die Grundlagen der Ingenieurwissenschaften
29. vllig neubearbeitete Auflage, Springer Verlag, 1991

[ 13 ]
Khler / Rgnitz Maschinenteile, Teil 1 und Teil 2
B.G.Teubner, Stuttgart

[ 14 ]
Konstruteur BBC (Yeni ABB) Firmas
Firma ii yayn
[ 15 ]
Kutay, M. Gven Makinacnn Rehberi,
Birsen Yaynevi, Istanbul, 2003
[ 16 ]
Kutay, M. Gven Mukavemet Deerleri,
Makina Mhendisleri Odas, MMO/2004/353
[ 17 ] Langer, E. Maschinenelemente, Berechnung und Gestaltung
Dmmler
D i l i l e r

www.guven-kutay.ch

[ 18 ] MAAG.Taschenbuch MAAG.Zahnrder Aktiengeselschaft
CH-8023 Zrich/Schweiz
[ 19 ] Matek, W. / Muhs, D. /
Wittel, H. / Becker, M.
Roloff/Matek, Maschinenelemente
Vieweg Verlag

[ 20 ] Niemann, G. MASCHINENELEMENTE, Band II, III
Springer-Verlag, 2.Auflage 1981

[ 21 ] Okday efik Makina Elemanlar, nc Cilt, 4.Bask
Birsen Yaynevi, 1982

[ 22 ] Reishauer AG Katalog ve CD
Werkzeugmaschinen , Industriestr 36
CH-8304 Walliselen-ZH
[ 23 ] Schuster, C. Die praktische Berechnung der Dauerfestigkeit gekerbter
Bauteile unter Bercksichtigung des DDR-Standarts TGL 19 340.
IFL Mitt. 6 (1967), Heft 11

[ 24 ] Ten Bosch Berechnung der Maschinenelemente
Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg-New York

[ 25 ] Wellinger, K. /
Dietmann, H.
Festigkeitsberechnung,
Grundlagen und technische Anwendung

[ 26 ] Widmer, E. Frsen und Verzahnen I
Blaue TR-Reihe, Verlag Technische Rundschau im Hallwag
Verlag, Bern und Stuttgart
[ 27 ] Pickard, J. Berechnung einfacher und zusammengesetzter Planetengetriebe
KEM, Mai 1987
D i l i l e r

www.guven-kutay.ch

2.2 Standartlar
DIN 780 T1 Mai1977 Modulreihe fr Zahnrder, Moduln fr Stirnrder
DIN 780 T2 Mai1977 Modulreihe fr Zahnrder, Moduln fr
Zylinderschneckengetriebe
DIN 867 Feb1986 Bezugsprofile, fr Evolventenverzahnungen an Stirnrdern
(Zylinderrder) fr den allgemeinen Maschinenbau und den
Schwermaschinenbau
DIN 3960 Juli1980 Begriffe und Bestimmungsgrssen fr Stirnrder
(Zylinderrder) und Stirnradpaare (Zylinderradpaare) mit
Evolventenverzahnung
DIN 3960 B1 Juli1980 Begriffe und Bestimmungsgrssen fr Stirnrder
(Zylinderrder) und Stirnradpaare (Zylinderradpaare) mit
Evolventenverzahnung, Zusammenstellung der Gleichungen
DIN 3964 Nov1980 Achsabstandabmasse und Achslagetoleranzen von Gehusen
fr Stirnradgetriebe
DIN 3966 T1 Aug1978 Angaben fr Verzahnungen in Zeichnungen, Angaben fr
Stirnrad-(Zylinderrad) Evolventenverzahnungen
DIN 3967 Jul1978 Getriebe-Passsystem, Flankenspiel / Zahndickenabmasse /
Zahndickentoleranzen Grundlagen
DIN 3978 Aug1976 Schrgungswinkel fr Stirnradverzahnungen
DIN 3990 T1 Mr1980 Grundlagen fr die Tragfhigkeitsberechnung von Gerad-
und Schrgstirnrdern, Einfhrung und allgemeine
Einflussfaktoren
und Schrgstirnrdern, Berechnung der
Zahnflankentragfhigkeit (Grbchenbildung).
und Schrgstirnrdern, Berechnung der
Zahnfusstragfhigkeit
und Schrgstirnrdern, Berechnung der Fresstragfhigkeit
DIN 3990 T 5 Mai1984 Tragfhigkeitsberechnung von Stirnrdern,
Dauerfestigkeitswerte und Werkstoffqualitten
DIN 3990 T11 Jul1984 Tragfhigkeitsberechnung von Stirnrdern mit
Evolventenverzahnung, Anwendungsnorm fr
Industriegetriebe, Detail-Methode
DIN 3990 T21 Jul1984 Tragfhigkeitsberechnung von Stirnrdern mit
Evolventenverzahnung, Anwendungsnorm fr
Schnellaufgetriebe und Getriebe hnlicher Anforderungen
VDI 2157 Sep 1978 Planetengetriebe
Begriffe, Symbole, Berechnungsgrundlagen

D i l i l e r

www.guven-kutay.ch
43

3 Konu ndeksi

evirme oran faktr q
2
24
E
Eksenel taksimat p
x
9
K
Kilitlenme 13
M
3
24
N
Normal modl " m
n
" 9
Normal taksimat p
n
9
O
Oto blokaj 13
P
Pinyon di says " z
1
" 9
R
Redktr konstruksiyon faktr q
4
25
S
Salyangoz dili arknn boyutlar 11
Salyangoz dili arktaki gerilim
FheS
25
Salyangoz dililerdede eksenel kavrama as
x
12
Salyangoz dililerin evirme oran i 8
Snr ss
S
22
Soutma faktr q
22
1
13
Sonsuz vida dilileri 5
Sonsuz vida dilisinin di says z
1
9
Sonsuz vida dilisinin hatvesi p
z1
8
Sonsuz vida dilisinin ortalama helis as
or
8
Sonsuz vida kademesinde snma kontrolu 22
Sonsuz vida kademesinde kuvvetler 14
Sonsuz vida kademesinde mukavemet hesab
18
Sonsuz vida kademesinde verim 12
Sonsuz vida milinde sehim kontrolu 26
Sonsuz vidada kuvvetler 14, 15
Sonsuz vidada redktrnn yatak kuvvetleri
17
Sonsuz vidann di st ap d
a1
11
Sonsuz vidann genilii b
1
11
Sonsuz vidann orta ap d
or1
10
Sonsuz vidann taban dairesi ap d
t1
11
Sosuz vida ekilleri 5
T
Toplam randman
top
13
Toplam verim
top
13

D i l i l e r

www.guven-kutay.ch
3.1

REDUCTEURS - 12 04 Salyangoz Disliler

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

REDUCTEURS - 12 04 Salyangoz Disliler

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

www.guven-kutay.

[-] letme faktr, silindirik aln dilileri faktr gibi

[-] Is emniyet faktr

eer konstruksiyonda ek soutma nlemi alnmamsa ya F. 1.44 ile

[-] letme faktr, silindirik aln dilileri faktr gibi

[-] letme faktr, silindirik aln dilileri faktr gibi

[-] letme faktr, silindirik aln dilileri faktr gibi

You might also like