You are on page 1of 20

PREGUNTAS Y RESPUESTAS.

Fuente wikipedia
Lynn Margulis
1. Datos bogrcos de Lynn Margus.
2. Ou dce a teora de a endosmbsos serada (SET)? Aade a texto
de a teora, a nota n 9.
3. Ou repercusones tene a smbogness sobre e neodarwnsmo?
4. Ou e aport e nvestgador Konstantn Mereschkowsk a su teora
de a smbogness?
5. Ou dcutades tuvo que superar hasta que se pubc su teora
sobre a endosmboss?
6. Anota a cta de |aver Sampedro, Deconstruyendo a Darwin. Y
subraya a parte que no es aceptada, todava, por a ortodoxa.
7. Para e neodarwnsmo, as mutacones a azar consttuyen e nco
mecansmo posbe como orgen de varacones sobre as que pueda
actuar a seeccn natura. Cmo pantea Margus a evoucn, por
mutacones a azar o por ncorporacn gentca?
8. Para e neodarwnsmo, as mutacones a azar consttuyen e nco
mecansmo posbe como orgen de varacones sobre as que pueda
actuar a seeccn natura. Cmo pantea Margus a evoucn, por
mutacones a azar o por ncorporacn gentca?
Margus, en su bro Paneta Smbtco, dce:
La simbiognesis rene a individuos diferentes para crear entidades
ms grandes y complejas. Las formas de vida simbiogenticas son
incluso ms improbables que sus inverosmiles progenitores. Los
individuos permanentemente se fusionan y regulan su
reproducci!n. "eneran nuevas poblaciones que se convierten en
individuos simbi!ticos multiunitarios nuevos# los cuales se convierten
en nuevos individuos en niveles ms amplios e inclusivos de
integraci!n.
9. Ou centcos anterores a Lynn Margus, ntuyeron y egaron a
proponer que e paso de procarotas a eucarotas era e resutado de
nteraccones smbtcas? Ou hzo Margus cuando tuvo
conocmento de estos estudos? Ou dce |aver Sampedro, sobre as
propuestas evoutvas de Wan?
10.Oun fue Konstantn Merezhovsk? Cundo present su teora de a
endosmboss?
En qu forma e fact e traba|o a Lynn Margus os traba|os de
Merezhovsk?
11.Con ayuda de texto seecconado de |aver Sampedro, subraya en
qu choca a teora smbognca de Margus con e paradgma
neodarwnano
|aver Sampedro, en su bro: Deconstruyendo a Darwin# dce:
Afortunadamente, gracas a a gena boga estadoundense Lynn
Margus, hoy tenemos a soucn a este desconcertante engma: una
expcacn centca mucho ms sensata, cda y creatva que a
que se ha empeado en sostener a ortodoxa neodarwnsta durante
os tmos 35 aos, pese a tener a soucn, pubcada por Margus
en 1967, teramente deante de sus narces. La ortodoxa se ha
resstdo con uas y dentes -en gran medda sgue resstndose- a
aceptar a teora de Margus por e senco hecho de que no enca|a
con sus pre|ucos darwnstas. Pero s usted ogra berarse de ese
astre rracona y antcentco, ver nmedatamente que a dea de
Margus no so es a correcta, sno que est dotada de un umnoso
poder expcatvo. E modeo de Margus sobre e orgen de a cua
eucarota no es gradua, pero no e hace nnguna fata para ser
factbe. Impca un suceso brusco y atamente creatvo, pero tambn
enteramente materasta, cego y mecnco.
1. Ve a este enace, una entrevsta a Lynn Margus y destaca as
respuestas ms heterodoxas.
http://www.agencasnc.es/es/Entrevstas/Muchas-de-as-cosas-que-
nade-sabe-de-Darwn-han-pasado-en-Che
La smbogness, ta y como a postua Margus, e|os de ser
compementara a actua paradgma neodarwnano, o contradce
abertamente; ncuso mpca certa crtca a dferentes postuados de
Darwn como es e graduasmo (tambn contestado por e equbro
puntuado). S e darwnsmo es un proceso gradua, os procesos
smbogentcos o son bruscos (con apsos de tempo breves en
reacn con as magntudes que se bara|an en e proceso evoutvo de
a vda); y s Darwn postuaba ese graduasmo a pesar de a ausenca
de evdencas en e regstro fs, argumentando o ncompeto de
msmo, Margus (a gua que Nes Edredge y Stephen |ay Goud)
consdera que a ausenca de ese graduasmo en e regstro no es por
causa de su mperfeccn -por otra parte e regstro se ha do
competando desde os tempos de Darwn- sno porque os procesos
de especacn son procesos puntuaes, o que concdra con o
regstrado.
nota 12
Recaca no obstante que as reveacones de gran
parte de a cenca ms a de su sgo, ampadas por a booga
moecuar y a paeontooga, son competamente coherentes con a
ntucn de Darwn.
19
Tambn contradce a vsn de Darwn de una naturaeza esttca
con recursos mtados en a que as especes y os ndvduos uchan
por encontrar un hueco. Esta se expca por a metfora de as cuas,
donde se representa a a naturaeza como una superce mtada
que, cuando est competa, a nsertar una cua (una nueva espece o
un nuevo ndvduo) sata despazada otra. Margus hace hncap en
a capacdad de a propa vda para modcar e ambente y generar
nuevos recursos.
nota 13
En tanto que con e neodarwnsmo, teora respadada actuamente
por a comundad centca, pantea un choque fronta ya que este
mantene que a novedad bogca provene de as mutacones
aeatoras (errores gentcos) y a smbogness propone que una
gran parte de as caracterstcas de os organsmos proceden de a
nteraccn de estos organsmos, prncpamente, con bacteras.
Para poner un e|empo de os dos modeos, e neodarwnsta y a
smbogness, traeremos a evoucn de o|o (evoucn tan trada y
evada por aqueos que han querdo desacredtar e evouconsmo o
defendero). La expcacn neodarwnana a extraemos de Dawkns:
ocurrdo un error gentco que proporcone a ndvduo a ms mnma
venta|a seectva, a seeccn natura prmara a ese ndvduo y su
estrpe proferara. Ms adeante, se dara otra pequea me|ora en e
msmo sentdo que a anteror, producto de otro error gentco, que
proporconara a ndvduo otra pequea venta|a y as sucesvamente
hasta egar a actua estado de rgano de a vsta.
Podremos camnar una gran dstanca a travs de espaco anma, y
nuestros movmentos sern crebes sempre que demos pasos o
sucentemente pequeos. |...| Dos o tres caracterstcas de un o|o ben
dseado, podran haberse desarroado en un soo accdente fortuto. Es e
nmero de partes entreazadas, todas ben adaptadas para a vsn y ben
adaptadas entre s, o que exge un tpo de expcacn especa, ms a de
a pura casuadad. La expcacn darwnsta, por supuesto, mpca tambn
a azar, en forma de mutacones. |...| Todos sabemos, por experenca
persona, que, en as noches oscuras, hay una sere nsensbemente
contnua de gradacones que van desde una ceguera tota hasta una vsn
perfecta, y que cada escan a o argo de esta sere otorga unos benecos
sgncatvos. Una vsn de mundo a travs de unos bnocuares enfocados
y desenfocados de manera progresva, puede convencernos rpdamente de
que hay una sere gradua de cadades en e enfoque, sendo cada paso de
esta sere una me|ora sobre e anteror.
Rchard Dawkns, $l relojero ciego.
La smbogness, en contraposcn a esta expcacn azarosa de a
evoucn de o|o, pantea que muchas de as caracterstcas de
rgano de a vsn estaran reaconadas con a adquscn de
genomas, con a nteraccn de os organsmos con dferentes
bacteras y a posteror ncorporacn de sus genomas a ADN propo
de ndvduo. Reacones que en prncpo puderon ser parastaras
egaron a ser mutuastas.
nota 14
Dferentes bacteras con capacdad
fotosensbe, presentes y detectabes en a naturaeza, puderon
ncar una reacn parastara con e ndvduo nfectado y, con e
tempo, este ndvduo ograra sacar provecho de esa especadad de
su parsto. La seeccn natura se habra encargado de anar todo e
proceso.
Margus se enfrenta con esta propuesta a a sntess evoutva
moderna (neodarwnsmo), teora respadada actuamente por a
comundad centca. En contra de a ortodoxa neodarwnana,
Margus ndca que as mutacones son en un 99 % danas para e
organsmo, no consderndoas como e orgen de as novedades
evoutvas como proponen os prmeros.
nota 15
La smbogness no es aceptada como vda por a mayora de
mundo acadmco. Actuamente, e neodarwnsmo se acepta como
vdo y su paradgma, que a novedad bogca procede de os
errores gentcos y es |ada por a seeccn natura, o deenden a
mayora de os bogos. Ernst Mayr, en e progo de bro de
Margus %aptando genomas, resatando a mportanca de os
procesos smbtcos, nega que os procesos smbtcos sean os
actores de as especacones, destacando que no exste ndco
aguno de que nnguna de as 10 000 especes de aves o de as 4500
especes de mamferos se hayan orgnado por medo de a
smbogness (como tampoco est demostrado que haya surgdo
nnguna espece como consecuenca de un error gentco).
nota 16

Adems rechaza a aprecacn de Margus segn a cua taes
procesos smbtcos puedan cacarse de amarckanos. Tambn,
Maynard Smth, en su bro &c'o 'itos de la evoluci!n se enfrenta a a
vsn smbogentca de Margus:
Lynn Margus, que present as evdencas que persuaderon a os bogos
de que mtocondras y coropastos fueron en otro tempo smbontes, ha
armado a veces que a smboss es a fuente prncpa de novedad
evoutva, y que a seeccn natura ha sdo de mportanca menor. Esto es
naceptabe. |...| La smboss no es una aternatva a a seeccn natura;
ms ben es a revs: necestamos una expcacn darwnana de a
smboss.
|ohn Maynard Smth, &c'o 'itos de la evoluci!n
20
Cabe seaar que Margus nunca ha cuestonado a seeccn natura;
por e contraro, a consdera necesara para |ar as reacones
smbtcas.
Aunque es dfc encontrar pubcadas crtcas a su propuesta
smbogentca, esta es rechazada por numerosos especastas en e
campo de a evoucn que a da de hoy consderan satsfactoro e
paradgma neodarwnano. Sendo a teora smbogentca tan
radcamente contrara a este paradgma, su posbe aceptacn
supondra e n de neodarwnsmo tras cerca de cen aos de
prevaenca.
6
Teora Gaia
(rtculo principal) *ip!tesis de "aia
Loveock postua que tanto a composcn qumca de a atmsfera, como
su temperatura goba, a sandad de sus ocanos y a acandad de a
superce de stos (pH 8,2), no son parmetros aeatoros, sno que
presumbemente venen reguados por e metabosmo de a suma de a
vda sobre a Terra. Esta case de moduacn goba no sgnca que a
superce de nuestro paneta sea e equvaente a un organsmo, porque, a
dferenca de a bosfera, no puede sobrevvr de sus propos resduos n
resprar sus propas excrecones gaseosas. Sn embargo, a superce de a
Terra s presenta agunos rasgos propos de os organsmos. Est construda
en gran medda a base de cuas que se reproducen, toma sus nutrentes
de agua y produce ncesantemente resduos. Ambos entran en asocacones
ecogcas, en ocasones smbtcas, absoutamente necesaras para e
reccado de resduos, o cua determna que e reno ceuar se expanda. E
resutado consste en que, con e paso de tempo, e medo ambente se
vueve cada vez ms organzado, dferencado y especazado.
Margus, %aptando genomas.
21
Desde e momento en que Loveock formu a teora Gaa, Margus a
ha apoyado procurando extendera, aportando su vsn segn a cua
as bacteras son as prncpaes responsabes de as trasformacones
qumcas de a bosfera.
Espacamente nteresante |.| a ntensa coaboracn que ha mantendo
con e centco |ames Loveock, autor de a hptess Gaa, que consdera a
Terra como un superorgansmo capaz de autorreguarse y que regua su
superce de modo muy dferente a como o hara un paneta smar en
tamao y poscn reatva respecto a So, pero carente de vda.
Isabe Esteve, UAB.
22
La teora Gaa es una teora ecogca que postua que as condcones
de a Terra se han vsto modcadas por a propa vda. Antes de ser
formuada, se aceptaba que a vda haba surgdo y haba
evouconado porque a Terra contaba con as condcones ptmas
para que esto se produ|ese. La Terra habra evouconado
ndependentemente de a presenca de os seres vvos, y estos se
habran do adaptando a esas condcones cambantes. Gaa propone
que una vez dadas as condcones para que surgera a vda en a
Terra, a propa comundad de seres vvos ha sdo a prncpa
responsabe de os cambos operados en e paneta, que ha sdo a
responsabe a su vez de as radcaes dferencas que exsten entre a
Terra y e resto de panetas de sstema soar.
Gaa propone que vda y medo ambente nteracconan,
comportndose como un todo, duyendo as dferencas entre matera
orgnca e norgnca, congurando un sstema en e que una y otra
se nutren mutuamente. Margus expone que a qumca de a
atmsfera, a sandad de os ocanos, no son fortutas, estn
reaconadas con a respracn de trones de mcroorgansmos que a
modcan. La accn de a matera orgnca con sus trasformacones y
reutzacones ha vendo modcando a Terra convrtndoa en un
paneta ms habtabe, ampando a posbdad de contener ms
vda.
La formuacn de a teora Gaa ncuy tres aspectos de a bosfera:
temperatura, composcn de a atmsfera y sandad de os ocanos.
En a actuadad sus proponentes traba|an en su ampacn a otros
aspectos; se preguntan s a responsabe de a retencn de agua en
a Terra ha sdo a vda, hasta donde acanza en profunddad a
bosfera o s a sandad es excusva responsabdad de as
nteraccones de a vda: Acuden guamente a a mente otras
preguntas, como s e granto es o no una roca gaana, o s a
dstrbucn en e tempo y e espaco de as grandes formacones
frrcas est o no drectamente reaconada con a gness y e
desarroo de a vda.
23
La!ar"k# $arwin y Margulis
Lynn Margus en e smposo nternacona ceebrado en a Fundacn Ramn
Areces en Madrd. Novembre de 2009.
Margus ha evtado amarse drectamente amarcksta o
neoamarcksta, teora de a evoucn denostada desde e
evouconsmo angfono; pero, vaorando a aportacn de Darwn a
evouconsmo, tambn rescata y vaora a gura y a teora de
Lamarck.
nota 17
Margus consdera que e propo Darwn eg a ser
amarcksta, rerndose a su teora, evdentemente amarcksta,
sobre os caracteres adqurdos que denomn pangness.
nota 18
Darwn admta que, por s soo, ese proceso de seeccn natura no pareca
ser capaz de crear novedad, mtndose smpemente a emnar, de
nmenso catogo de dferentes organsmos presentes en a Naturaeza,
aqueos ndvduos ncapaces de reproducrse. Pero, dnde se orgnaba
esta varacn ntrnseca y heredada, postuada por Darwn?
Parecera como s Darwn qusera hacernos creer que e concepto
entero de evoucn comenza con . Consstentemente de|a de hacer
honor a su vta abueo paterno, Erasmus Darwn, mdco y poeta
progressta cuya contrbucn en +oonomia (1794-1796) acerca de a
seeccn natura, no parece haber sdo tomada demasado en sero
por su neto. |ean-Baptste Lamarck (1774-1829) fue e prmer
naturasta moderno en pubcar un gran corpus de bbografa
argumentando a evoucn de toda forma moderna de vda a partr
de antecesores ancestraes. En os crcuos angfonos, se haba de
Lamarck como de francs responsabe de una contrbucn negatva
a a cenca, con su armacn errnea de que as caracterstcas
adqurdas por un anma o una panta pueden ser heredadas por os
descendentes de adqurente.
La herenca de caracterstcas adqurdas, expresn nseparabe ya de
nombre de Lamarck, se conoce como lamarc,ismo y se equpara con error.
Sn embargo, y a gua que Lamarck, e propo Darwn se debat con e
probema de a fuente prmgena de a varacn heredabe, egando
tambn a concusones errneas. A parecer se preere ovdar que, como
seaa Mayr en su bro (1982),
24
Darwn acab por nventarse una
expcacn amarckana -su hptess pangentica- para expcar e orgen
de as varacones heredabes. Segn esta teora as gmulas, supuestas
partcuas de as que todo ser vvo estara dotado y su|etas a a experenca
durante a vda de sus portadores, mandan representantes a a sguente
generacn. E punto de vsta de Darwn, dfcmente dferencabe de de
Lamarck, consttuye una decaracn forma en favor de a herenca de
caracterstcas adqurdas.
Margus, %aptando genomas.
25
Margus entende a seeccn natura como una consecuenca de a
evoucn de os organsmos: Lo que Darwn am "seeccn
natura" es smpemente este hecho de emnacn. Nunca e 100 %
de a descendenca ogra sobrevvr y reproducrse. E potenca btco
no se acanza, savo por perodos muy cortos de tempo ba|o
condcones ambentaes extremadamente permsvas; negndoe as
un carcter creatvo. Para Margus, a seeccn natura sgue sn dar
respuesta a a fuente de novedad evoutva, defendendo a
smbogness: Durante ms de cuarenta aos he odo
repetdamente habar de os errores gentcos. Los errores gentcos
exsten, pero generan enfermedades. No se conoce que haya surgdo
nnguna espece medante errores gentcos. Sn embargo, observo
numerosos casos de smbogness.
26
Despus de 150 aos, se puede decr con certeza que Darwn tena razn,
que exste un proceso de evoucn y de seeccn natura. Esto se ha
demostrado gracas a expermentos de boqumca que no exstan en su
poca. Ahora sabemos que todos os seres vvos tenemos un pasado comn
y que procedemos de un na|e, pero an no se ha estabecdo cu es a
fuente de esa nnovacn que da ugar a as nuevas especes.
Lynn Margus, entrevsta: $n $$--# si no crees en Dios# eres un asesino ,
Marta de Amo, Pbco, 6/11/2009.
Margus deende a herenca de os caracteres adqurdos postuada
por Lamarck, pero a dferenca de este, consdera que no son rasgos
o que se hereda, sno genomas o con|untos de genomas adqurdos
en vda por os ndvduos.
nota 19

nota 20
Margulis y la sntesis e%oluti%a !oderna
Margus consdera que a sntess evoutva moderna (neodarwnsmo)
otorga a genoma a cuadad de entdad fundamenta en a evoucn,
con os errores producdos en su repcacn como e orgen de os
cambos que conducen a dcha evoucn. Margus nega a genoma
ta capacdad y otorga e protagonsmo a os organsmos.
nota 21

Mentras que para e neodarwnsmo e genoma es e drector de
proceso y os organsmos se mtan a segur sus dctados, para
Margus son os organsmos, os seres vvos, os que evouconan y
estampan e resutado de esa evoucn en e genoma. Segn ea, os
organsmos son os verdaderos actores de proceso y e genoma un
regstro que estos organsmos se encargan de reenar y modcar.
nota
22
La dea genera entre os neodarwnstas, bscamente zoogos que en a
actuadad se autodenomnan bogos evouconstas, consste en que a
varacn heredada derva de os cambos aeatoros en a qumca de os
genes. Las varacones heredabes son causadas por mutacones, y estas
son aeatoras. Impredecbes e ndependentes de comportamento, de as
condcones socaes, de amento o de cuaquer otro eemento, as
mutacones son cambos gentcos permanentes. A medda que estos
cambos gentcos aeatoros van acumundose con e paso de tempo,
determnan e curso de a evoucn. Ta es a vsn presentada por a mayor
parte de a teratura evouconsta.
Sn duda estamos de acuerdo en que os cambos aeatoros
heredabes, o mutacones gentcas, ocurren. Concdmos tambn en
que estas mutacones aeatoras quedan expresadas en a qumca de
organsmo. La exstenca de protenas ateradas, cuyo orgen puede
remontarse a mutacones gentcas en organsmos vvos, ha quedado
ampamente demostrada. La dferenca prncpa entre nuestro punto
de vsta y a doctrna oca neodarwnsta actua trata de a
mportanca de a mutacn aeatora en a evoucn. Opnamos que
a trascendenca de a mutacn aeatora como fuente de varacn
heredtara est sendo enormemente exagerada. Las mutacones, os
cambos gentcos en organsmos vvos pueden ser nducdas; es ago
que puede hacerse con rayos X o aadendo compuestos qumcos
mutagncos en e amento de organsmo. Se conocen numerosas
formas de nducr mutacones, pero nnguna de eas conduce a a
aparcn de nuevos organsmos. La acumuacn de mutacones no
desemboca en e surgmento de nuevas especes, n squera de
nuevos rganos o nuevos te|dos. S e vuo o a esperma de un
mamfero son sometdos a mutacn, ocurrrn efectvamente
cambos heredtaros pero, como ya seaara tempranamente
Hermann |. Muer (1890-1967), premo Nobe que demostr sobre a
mosca de a fruta a capacdad mutagnca de os rayos X, e 99,9 por
cento de as mutacones son danas. Incuso os bogos
evouconstas profesonaes tenen seras dcutades para encontrar
mutacones, ya sean nducdas expermentamente o espontneas,
que contrbuyan de forma postva a cambo evoutvo.
Demostraremos aqu que a fuente prncpa de varacn heredtara no es a
mutacn aeatora, sno que a varacn mportante transmtda, que
conduce a a novedad evoutva, procede de a adquscn de genomas.
Con|untos enteros de genes, e ncuso organsmos competos con su propo
genoma, son asmados e ncorporados por otros. Es ms, demostraremos
tambn que e proceso conocdo como smbogness es e camno prncpa
para a adquscn de genomas.
Margus y Doron Sagan, %aptando genomas
27
Consdera smpsta a vsn darwnana de a evoucn como una
naturaeza ro|a de dentes y garras entendendo que debera
consderarse antes como consecuenca de a nteraccn de os
organsmos, especamente de os organsmos unceuares. La dea de
Margus no se desva en exceso de a de Darwn, pero consdera muy
mportante as nteraccones entre ndvduos y sostene a dea de
que os organsmos no compten smpemente, buscan sobrevvr y en
numerosas ocasones se necestan unos a otros para conseguro.
Margus est radcamente enfrentada a neodarwnsmo
consderndoo doctrnaro y reducconsta. Deende que e orgen de
as especes o haamos en a smbogness y no en a mutacn
gentca; que no exsten pruebas, n por a observacn de a
naturaeza, n por traba|os de aboratoro, por as que pueda pensarse
que as mutacones gentcas a azar hayan sdo as responsabes de
a ecosn de una soa espece.
nota 23
Una vez e pregunt a eocuente y afabe paeontogo Nes Edredge s
saba de agn caso en e que se hubera documentado a formacn de una
nueva espece. Le d|e que me conformara con que su e|empo hubera sdo
extrado de aboratoro, de traba|o de campo o de a observacn de
regstro fs. So pudo reunr un buen e|empo: os expermentos de
Theodosus Dobzhansky con Drosopha, a mosca de a fruta. En este
fascnante expermento, pobacones de mosca de a fruta craban a
temperaturas progresvamente crecentes, separndose gentcamente.
Despus de cerca de dos aos, as cradas con caor ya no podan producr
proe frt con sus hermanas cradas con fro. Pero -aad rpdamente
Edredge- esto resut estar reaconado con un parsto! De hecho,
posterormente se descubr que as moscas que craban en caente
carecan de una bactera smbtca ntraceuar que apareca en as que o
hacan en fro. Edredge descart este caso como una observacn de
especacn porque mpcaba una smboss mcrobana. Le haban
enseado, como a todos nosotros, que os mcrobos son grmenes y que
cuando tenes grmenes sufres una enfermedad, no te convertes en una
nueva espece. Tambn e haban enseado que a evoucn medante
seeccn natura tene ugar por a acumuacn gradua, a o argo de
eones, de mutacones gentcas smpes.
Margus, .laneta simbi!tico
28
Sus ataques a paradgma neodarwnsta, a os que ea consdera sus
mtodos doctrnaros,
nota 24
son gnorados desde este neodarwnsmo
que se mta a ncorporar a su paradgma a SET una vez esta se ha
consderado parcamente demostrada.
nota 25
Oue as cuas anmaes y vegetaes se orgnaron medante smboss ya no
es matera de controversa. La booga moecuar, ncuyendo a
secuencacn gentca, ha revndcado este aspecto de m teora de a
smboss ceuar. La ncorporacn permanente de bacteras dentro de as
cuas anmaes y vegetaes en forma de pastos y mtocondras es a parte
de m teora de a endosmboss sera que aparece ahora ncuso en os
bros de texto de os nsttutos. Pero e mpacto competo de a vsn
smbtca de a evoucn todava no se ha sentdo; y a dea de que
especes nuevas aparecen a partr de fusones smbtcas entre membros
de as antguas todava no ha merecdo squera dscusn por parte de a
socedad centca respetabe.
Margus, .laneta simbi!tico
29
A&re%iatura
La abrevatura Margulis se empea para ndcar a Lynn Margus
como autordad en a descrpcn y cascacn centca de os
vegetaes. (Ver stado de especes descrtas por este autor en IPNI)
Apoyo a una nue%a in%estiga"i'n so&re
los atentados del (( de septie!&re y
la "ada del )T* +
Este art"ulo o se""i'n ne"esita una re%isi'n de ortogra,a y
gra!-ti"a.
Puedes coaborar edtndoo (ee aqu sugerencas para me|orar tu
ortografa). Cuando se haya corregdo, borra este avso por favor.
En 2011 Lynn Margus do su apoyo a una nueva nvestgacn de os
hechos 11 de septembre. Margus apoya a una nueva nvestgacn
centca sobre cmo se derrumb e Word Trade 7 (e tercer edco)
en e da de os ataques. Ea arma que as expcacones dadas hasta
ahora por e Goberno, a Comsn de nvestgacn de goberno, e
NIST, a FEMA y otros rganos reaconados con as nvestgacones,
demuestran que respondan y no se quedar un anss centca
ndependente.
E WTC 7 se derrumb sobre s msmo a as 17:45 e 11 de septembre
sn ser mpactado por os avones. Lynn Margues detecta a a
presenca de mcroscpcos crstaes de coor ro|o-grs presentes en
os escombros de os edcos que estabecen una sospecha muy
fuerte de a presenca de exposvos de ata potenca utzados en e
da de os ataques.
Margues se un a movmento de "Archtects and Engneers for 911
truth" contando con ms de 1400 profesonaes de formacn
centca que se reuneron para exgr una nueva nvestgacn sobre
os hechos en o que concerne a a cada de WTC7.
.&ra prin"ipal
Margus tambn se dstngue por su capacdad dvugadora. Sus
bros escrtos en sotaro, en coaboracn con Doron Sagan (su h|o)
y con otros dstngudos centcos van sumndose en nmero a esta
abor. Su prosa es amena y e contendo de sus obras a acance de
todos.
Adems, os traba|os de Lynn Margus son de esos que no perden vgenca
y sus bros pueden eerse y reeerse una y otra vez, porque sempre hay
etra pequea que a prncpo puede pasar nadvertda. Son pubcacones
que, adems de nformarnos, nos estmuan a reexonar, tanto sobre e
conocmento de mundo bogco como de panetaro.
Marsa Castro, Unversdad de Vgo.
30
1970, &rigin of $u,aryotic %ells, Yae Unversty Press.
1982, $arly Life, Scence Books Internatona.
1986, en coaboracn con Doron Sagan, &rigins of /e0 ) 1'ree 2illion
3ears of "enetic 4ecombination, Yae Unversty Press.
1987, en coaboracn con Doron Sagan, 5icrocosmos) 6our 2illion
3ears of $volution from &ur 5icrobial (ncestors, HarperCons. Trad.:
5icrocosmos. Tusquets Edtores (1995).
1987 en coaboracn con |. Loveock, G. Bateson, H. Atan, F. Varea,
H. Maturana y otros. "aia. ( way of ,nowing. Trad espao: "aia.
7mplicaciones de la nueva biologa. Edtora Kars (1989)
1991 en coaboracn con Doron Sagan, 5ystery Dance) &n t'e
$volution of *uman /e0uality, Summt Books.
1991, /ymbiosis as a /ource of $volutionary 7nnovation) /peciation
and 5orp'ogenesis, The MIT Press.
1992, /ymbiosis in %ell $volution) 5icrobial %ommunities in t'e
(rc'ean and .rotero8oic $ons, W.H. Freeman.
1997 En coaboracn con Doron Sagan, /lanted 1rut's) $ssays on
"aia# /ymbiosis# and $volution, Coperncus Books.
1997 en coaboracn con Karene V. Schwartz, 6ive 9ingdoms) (n
7llustrated "uide to t'e .'yla of Life on $art', W.H. Freeman &
Company ISBN 0-613-92338-3 |%inco reinos. "ua ilustrada de los
phya de la vida en la 1ierra. Edtora Labor, S.A. 335 pgs. Barceona,
1985 ISBN 84-335-5217-1|
1998, /ymbiotic .lanet) ( :ew Loo, at $volution, Basc Books. Trad.:
.laneta /imbi!tico) -n nuevo punto de vista sobre la evoluci!n.
Edtora Debate (2002)
2002 en coaboracn con Doron Sagan, (cquiring "enomes) (
1'eory of t'e &rigins of /pecies, Perseus Books Group. Trad. Espao:
%aptando genomas. -na teora sobre el origen de las especies.
Edtora Kars.
2002, 1'e 7ce %'ronicles) 1'e ;uest to -nderstand "lobal %limate
%'ange. Unversty of New Hampshre.
.&ra en espa/ol
Margus, Lynn; Oendzensk, Lorrane (1996). $voluci!n ambiental )
efectos del origen y evoluci!n de la vida sobre el planeta 1ierra. Soe
Ro|o, Mnca (trad.) (1 ed. edcn). Aanza Edtora. pp. 416 pgs..
ISBN 978-84-206-2841-7.
Margus, Lynn (2003). -na revoluci!n en la evoluci!n) $scritos
seleccionados (1 ed. edcn). Unverstat de Vanca. pp. 374 pgs..
ISBN 9788437054940.
Margus, Lynn (2002). .eces luminosos) *istoria de amor y ciencia.
Vcente Campos (trad.). Tusquets Edtores. ISBN 9788483108437.
Margus, Lynn; Doron Sagan (1995). 5icrocosmos) %uatro mil
millones de a<os de evoluci!n desde nuestros ancestros microbianos.
Lews Thomas, Rcard Guerrero (trad.) (2 ed. edcn). Tusquets
Edtores. pp. 317 pgnas. ISBN 9788472238428.
Margus, Lynn; Doron Sagan (1996). =;u es la vida>. Tusquets
Edtores.
Margus, Lynn; Doron Sagan. =;u es el se0o>. Tusquets Edtores.
Margus, Lynn (2002). .laneta simbi!tico. Edtora Debate. pp. 161.
ISBN 84-8306-998-9.
Margus, Lynn; Doron Sagan (2003). %aptando "enomas. -na teora
sobre el origen de las especies.. Edtora Karos. pp. 285. ISBN 84-
7245-551-3.
Margus, Lynn (2003). -na 4evoluci!n en la $voluci!n ?escritos
seleccionados@. Otros autores. Vaenca (Espaa): Coeccn Honors
Causa, Unverstat de Vaenca.
Margus, Lynn; Mchae F. Doan (2009). Los inicios de la vida. La
evoluci!n en la 1ierra precmbrica.. Vaenca (Espaa): Ctedra de
dvugacn de a cenca, Pubcacons Unverstat de Vaenca (PUV).
pp. 225. ISBN 978-84-370-7378-1.
Re,eren"ias
Notas
1. * Isabe Esteve Martnez (6 de |uno). Doctora Honors Causa Lynn
Margus. Presentacn de Lynn Margus por Isabea Esteve Martnez
(en espao, ngs) pgs. 98. Unversdad Autnoma de Barceona.
Consutado e 31 de marzo de 2010 de 2010. Hoy en da exsten
pruebas concuyentes a favor de a teora de que a cua eucarota
moderna evoucon en etapas medante a ncorporacn estabe de
as bacteras. Dferentes aportacones |ustcan e orgen de os
coropastos y as mtocondras a partr de stas..
2.
Lynn Margus es una de as ms mportantes centcas en e campo
de a mcrobooga. Sus aportacones a a booga y a evouconsmo
son mtpes destacando su teora sobre a endosmboss sera y su
vsn de a evoucn en a ms ampa teora de a smbogness.
Pgna de a Unversdad Autonoma de Barceona (UAB)
3.
Lynn Margus ha desaado a a cenca, a as teoras de a evoucn,
a neodarwnsmo. Ha rescatado una teora que pareca ovdada, pero
que ha reavvado con mucha fuerza y ya es capaz de uchar contra o
que haba estabecdo. Sea como sea, y s se trata de evouconar, de
avanzar y de romper modes, Margus aparece como e autntco
paradgma.
Per de Lynn Margus en goba taent.
4.
Me matrcu en noveno grado, curso escoar para e que me senta
atamente cuacada, y cuando e persona de a escuea me
pregunt, d|e que haba asstdo a a Unversdad de Chcago pero
que, despus de perderme e semestre de otoo, haba regresado
recentemente a a cudad con ms padres. Durante cerca de doce
semanas smpemente me dedqu a asstr a todas as cases que me
correspondan. Dsfrut en especa de as cases de a seora
Knazza, una extraordnara profesora de espao
Margus, .laneta /imbi!tico, pp. 24-25
5.
Como Lynn Margus y Karene Schwartz descrben en 6ive 9ingdoms
(1988), a mayora de os bogos, hasta ben entrado e sgo XX, se
contentaban con segur a Lnneo y dvdr a todos os seres vvos en
Pantas y Anmaes. Es certo que desde medados de sgo XIX
agunos sstemtcos han comprenddo que agunos organsmos
(ncudos os anmcuos de Leeuwenhoek) son muy dferentes de as
pantas y os anmaes, y en ocasones han propuesto un tercer reno,
e ncuso un cuarto reno, para dares cabda. Pero, como comentan
Margus y Schwartz, a mayora de os bogos o ben desestmaron
estas propuestas, o ben as consderaron curosdades sn
mportanca, meras excentrcdades.
Con Tudge, La variedad de la vida
6.
Su orgen puede ser consderado como e avance ms sgncatvo de
a evoucn orgnca.
Stebbns, 1980, p. 380
7.
Las hertcas propuestas evoutvas de Wan fueron apastadas sn
pedad, y e propo Wan fue rdcuzado con saa. En 1923, cuando
tena cuarenta aos |...| Wan se vo forzado a abandonar a
Unversdad de Coumba y trasadarse a a Unversdad de Coorado
en Denver. |...| Wan, que no vov a pubcar n una coma sobre e
orgen bacterano de os orgnuos ceuares, n a menconar e asunto
en sus cases de Denver, mur en 1969 ovdado por todo e mundo.
|aver Sampedro, 2002, pp. 38-39
8.
E caso que ms apoya a teora de a smboss es e referente a
orgen de os pstdos. Las coroas de os eucarotas son muy
smares a as de as canofceas procarotas; adems, tambn son
smares certos pgmentos accesoros, sobre todo as cobnas de
as agas ro|as (Ken & Cronqust, 1967). Adems, as cuas de as
canofceas y os coropastos de as agas ro|as contenen unos
orgnuos amados cobsomas, que son tan smares en su
utraestructura que cas puede armarse que son homogos (Staner,
1974). Exsten otros e|empos muy numerosos de smboss entre
eucarotas hetertrofos y canofceas. Dos gneros de ageados
unceuares, Gaucocysts y Cyanophora, que tenen nceos
eucarotas tpcos, contenen orgnuos fotosntetzadores (o quz
smbontes) que en agunos aspectos resutan ntermedos entre
cuas de agas canofceas y pstdos (Schnepf & Brown, 1971).
Medante tcncas de hbrdacn se ha puesto de manesto que e
DNA de coropasto de otro ageado auttrofo, Eugena, es smar a
de as canofceas (Pgott & Carr, 1972).
Stebbns, 1980, p. 381
9.
Todos os estudos de booga moecuar, gentca y mcroscopa de
ata resoucn tendan a conrmar a dea decmonnca, y en su
momento radca, de que as cuas de as pantas y de nuestros
cuerpos anmaes, as como as de os hongos y otros organsmos
compuestos de cuas con nceo, se orgnaron medante fusones
de dferentes tpos de bacteras sguendo una secuenca especca.
Margus, .laneta simbi!tico (2002), pp. 43-44
10.
E mundo acadmco se vo forzado a aceptar a parte de a teora de
Margus que hoy se ensea en todos os bros de texto: que as
mtocondras y os coropastos provenen, por smboss, de antguas
bacteras de vda bre. La dea convencona, sn embargo, persste
an gracas a que a teora de Margus se suee presentar en una
versn educorada que no capta e fondo de a cuestn.
|aver Sampedro, Deconstruyendo a Darwin, p. 40
11.
Esta es a extraordnara teora defendda por a formdabe Lynn
Margus de a Unversdad de Massachusetts en Amherst, teora que
part de comenzos heterodoxos, pas por un mezquno nters y
eg hasta a trunfa y cas unversa aceptacn actua.
Rchard Dawkns, $l 4o del $dn (1995)
12.
Entre bacteras y eucarotas no hay esabones perddos, n en os
fses n en a propa vda. La repentna aparcn de as eucarotas
en a escena de a evoucn no fue gradua, sno genunamente
dscontnua.
Margus, %aptando genomas, p. 193
13.
Darwn reconoc que todas as pobacones, s os recursos son
mtados, podan crecer exponencamente. denomn seeccn
natura a os numerosos controes que mpden que as
pobacones acancen su potenca reproductor. Sn embargo, Darwn
se equvoc a no reconocer e enorme mpacto que e crecmento de
as pobacones causa en e medo; que os efectos ambentaes de
crecmento y de metabosmo de as pobacones de organsmos son
en s msmos potentes causas de seeccn natura. A acentuar a
competenca drecta entre ndvduos por os recursos como prncpa
mecansmo de seeccn, desde Darwn (y especamente sus
segudores) se tuvo a mpresn que e ambente era smpemente un
escenaro esttco de naturaeza, sangre en os dentes y en as
garras (Tennyson 1898). De este modo, Darwn separ a os
organsmos de su ambente. Desde as bacteras hasta as secuoyas,
desde e topancton hasta os castores, e crecmento y e
metabosmo de todos os organsmos modca e medo en e que
vven.
Margus, -na revoluci!n en la $voluci!n, cap.: La biota y "aia, pp.
209-210
14.
La dea fundamenta consste en que as caracterstcas heredadas de
mportanca extraordnara para a seeccn natura, taes como
frutos, o|os, aas o haba, tenen sempre en comn una datada
hstora precedente. E reconocmento de os antecedentes
eucartcos, as como de a gentca y e desarroo de as eucarotas,
converte a o que podra parecer ntervencn dvna en evoucn
como de costumbre. La aparcn evoutva de o|os no es nnguna
excepcn. La capacdad para responder a a uz vsbe de forma
especca, aparece en muchas mocuas comunes a todas as
cuas. La capacdad fotosenstva de te|do retna humano (y de
todos os dems vertebrados) es una propedad de os bastoncos y
os conos de as cuas retnaes. Oumcamente, estas cuas
contenen rodopsna, un compe|o pgmento protenco de coor
prpura sensbe a a uz. La componente opsna de a rodopsna es
una protena que camba de un organsmo a otro, pero sn de|ar de
compartr unas caracterstcas comunes, y est presente en una gran
varedad de anmaes, agunas bacteras y agunos protstas. Las
verdaderas reaccones a a uz ocurren en a otra parte, ms pequea,
de a mocua: a retna.
Margus, %aptando genomas, p. 265
15.
Profundzando en a dea de a endosmboss, Lynn Margus propone
a "smbogness" como mecansmo evoutvo generador de
varacn, un mecansmo que podra orgnar nuevas especes: dos
organsmos que han evouconado por separado se asocan en un
determnado momento, su asocacn resuta benecosa en e medo
en e que vven y namente acaban sendo un nco organsmo. Los
postuados de Margus enca|an perfectamente en a teora darwnsta
de a evoucn: os organsmos aparecdos por smboss seran
varedades me|or adaptadas que superan a seeccn natura. La
"Teora de a smbogness" tene actuamente muchos partdaros,
pero cuenta todava con agunas crtcas, procedentes sobre todo de
sector ms duro de neodarwnsmo, que deende e pape prmorda
de as mutacones en a evoucn. Para e neodarwnsmo, as
mutacones a azar consttuyen e nco mecansmo posbe como
orgen de varacones sobre as que pueda actuar a seeccn natura;
sn embargo, an no ha poddo demostrarse que as mutacones
puntuaes puedan reamente generar nuevas especes.
5ujeres en 2iologa) Lynn 5argulis. Unversdad de Zaragoza
(UNIZAR)
16.
Se puede decr pues, que a especacn, e paso nca que a Teora
Snttca supone para extrapoar os procesos mcroevoutvos a a
Macroevoucn, dsta mucho de estar sucentemente expcada
dentro de os esquemas ortodoxos |...| Pero aun admtendo que entre
os dos modeos se gnora expcar a especacn, cmo se puede
extrapoar e fenmeno para expcar os grandes cambos de
organzacn morfogca, gentca y sogca que se han producdo
a o argo de a macroevoucn?
Mxmo Sandn, Lamarc, y los mensajeros (1995), cap.:
5icroevoluci!n# macroevoluci!n. =Dos aspectos del mismo proceso>
17.
E orgen smbogentco de as especes se basa rmemente en e
traba|o de ambos, Darwn y Lamarck.
Margus, %aptando genomas, p. 201
18.
La teora de Darwn de os pequeos cuerpos nvsbes suspenddos
en a sangre y correndo por todo e cuerpo con ob|eto de
amacenarse en as cuas sexuaes, fue consderada como ago
voento y forzado. A pesar de esto, a teora de Darwn e|erc
duradera nuenca.
E.M. Rad, *istoria de las teoras biol!gicas A, p. 373
19.
Lamarck estaba en o certo: os rasgos adqurdos pueden sero no
como taes, sno como genomas.
Margus, %aptando genomas, p. 71
20.
Lamarck se equvocaba a armar que os cambos de
comportamento en a generacn progentora conducan a cambos
heredados en sus descendentes. En cambo, a travs de a adopcn
y subsguente ntegracn de genomas, en una soa vda pueden ser
adqurdos nuevos y espectacuares rasgos.
Margus, %aptando genomas, p. 113
21.
A gua que e dsco duro de ordenador, a mocua de ADN
amacena nformacn evoutva pero no a crea. Puesto que no son
"entdades" en un sentdo coherente, os genes egostas pueden ser
comparados a nvencones de una magnacn hperactva,
ncamente angfona. E verdadero ser es a cua vva, entdad que
no puede evtar crear copas de s msma. Ea es e persona|e centra.
E motor de a evoucn se mueve gracas a seres dmnutos de cuya
exstenca apenas somos conscentes.
Margus, %aptando genomas, p. 20
22.
La mcroboga Lynn Margus es una de os muchos que consdera e
concepto darwnano de a adaptacn demasado restrngdo para
poder expcar todas as caracterstcas de a evoucn.
Ganfranco Spaver, Los Fragmentos de arco rs. $l mito de la fsica,
Unversdad de Los Andes - Conse|o de Pubcacones, Mrda-
Venezuea 2005, ISBN 980-11-0166-0 Vsta parca en Lbros Googe
23.
Margus, reconocda mundamente por sus contrbucones a
conocmento de orgen de a cua y por su teora de endosmboss
sera, mantene aberto e frente de a especacn por smbogness,
contraro en parte a dogma darwnsta y, sobre todo, neodarwnsta.
Xaver Pu|o Gebe (Unverstat Pompeu Fabra), La simbiognesis es
la fuente de innovaci!n en la evoluci!n. Socedad Espaoa de
Boqumca y Booga Moecuar
24.
Tengo a mpresn de que os fundamentos de neodarwnsmo, que
dervan de a booga mecancsta tan extendda, se ensean como
artcuos de fe verdadera que necestan sgnos de dedad por parte
de os estudantes de doctorado y de os membros ms |venes de
as facutades.
Margus, -na revoluci!n en la $voluci!n, Cap. $l gran dilema en
biologa, p. 288
25.
La hptess ms competa es a de Margus. |...| A prmera vsta a
hptess de a smboss parece dametramente opuesta a as otras
aternatvas que se han sugerdo. En readad, a examnar as
modcacones que se hacen en cada teora para armonzara con os
hechos, no resutan tan contradctoras. Puede resutar aceptabe una
teora ntermeda con eementos de ambas hptess extremas.
Stebbns, 1980, p. 381
1. |os Caros Garca Fa|ardo (UCM) (23 de dcembre de 2009).
Abrrnos a a sorpresa (en espao). Ibercampus.es. Consutado e
31 de marzo de 2010 de 2010.
2. "Lynn Margus s one of the chef brdge buders n modern
boogy" (Lynn Margus es una de as prncpaes artces de a
booga moderna). Freeman |. Dyson, &rigins of Life, Cambrdge
Unversty Press, 1999, ISBN 0-521-62668-4, p. 14. Vsta mtada en
Lbros Googe
3. Lynn Margus (en ngs). -niversity of 5assac'usetts.
Consutado e 06-06-2009.
4. UMass - Margus Laboratory
5. Isabe Esteve, Dscurso de presentacn de Lynn Margus en
e acto de nvestdura doctora honors causa UAB
6.
a

b
Fundacn Crstba Gabarrn
7. Margus, .laneta simbi!tico.
8. Wam Santago Prez (4/12/2009). La evoucn en a
Terra. Unversdad de Puerto Rco, Recnto Unverstaro Mayagez
(RUM). Consutado e 31 de marzo de 2010.
9. Margus, 2002, p. 49.
10. |ohn Brockman, 1'e 1'ird %ulture, New York: Touchstone,
1995, 135.
11. Lynn Sagan (1967). On the orgn of mtosng ces. B 1'eor
2io. (0 (3): pp. 255-274. do:10.1016/0022-5193(67)90079-3. PMID
11541392.
12. G. Ledmyard Stebbns, 1980, p. 380.
13. Stebbns, 1980, p. 382.
14. Margus 2002, p. 51.
15. P. 35.
16. Nura Anadn, &tra mirada sobre la evoluci!n) Lynn 5argulis ,
Ln.es 26/06/2008
17. Seh, Lz. Acceptance Doesn't Come Easy (en ngs).
Consutado e 06-06-2009.
18. Margus, 2002, p. 19.
19. Margus, 2002, p. 140.
20. Maynard Smth, Szathmry, &c'o 'itos de la evoluci!n, p.
167.
21. Margus, %aptando genomas, p. 184.
22. Isabe Esteve, Dscurso de presentacn de Lynn Margus en
e acto de nvestdura doctora honors causa UAB.
23. Margus, %aptando genomas, p. 189.
24. Mayr, E., 1982. Growth of boogca thought. Harvard
Unversty Press, Cambrdge. Massachusetts.
25. Margus, %aptando genomas, pp. 54-55.
26. Margus, /imbiognesis como fuente de innovaci!n
evolutiva, Smposo Internacona Fundacn Ramn Areces,
23/11/2009.
27. Lynn Margus, Doron Sagan, %aptando "enomas. -na teora
sobre el origen de las especies, pp. 35-36.
28. Margus, .laneta simbi!tico, p. 18.
29. Margus, .laneta simbi!tico, p. 17.
30. Marsa Castro, Laudatoro en e acto de nvestdura como
Doctora Honors Causa de Lynn Margus por a Unversdad de Vgo,
26/01/2007
1i&liogra,a
Dawkns, Rchard (2000). E Ro de Edn ?Rver out of Eden@. Vctora
Laporta (trad.). Edtora Debate S. A.. pp. 192. ISBN 978-84-8306-325-5.
Dobzhansky, Theodosus; Francsco |. Ayaa, G. Ledyard Stebbns,
|ames W. Vaentne; trad.: Montserrat Aguad (1980). $voluci!n
(Edcones Omega edcn).
Margus, Lynn (2002). .laneta /imbi!tico. -n nuevo punto de vista
sobre la evoluci!n.. Vctora Laporta Gonzao (trad.). Madrd: Edtora
Debate.
Margus, Lynn; Doron Sagan (2003). %aptando "enomas. -na teora
sobre el origen de las especies.. Ernst Mayr (progo). Davd Sempau
(trad.) (1 edcn). Barceona: Edtora Kars. ISBN 84-7245-551-3.
Margus, Lynn (2003). -na revoluci!n en la evoluci!n) $scritos
seleccionados (1 ed. edcn). Unverstat de Vanca. pp. 374 pgs..
ISBN 9788437054940.
Maynard Smth, |ohn; Ers Szathmry, |oandomnec Ros (trad.)
(2001). &c'o 'itos de la evoluci!n. Del origen de la vida a la
aparici!n del lenguaje ?1'e origins of life. 6rom t'e bir' of life t'e
origin of language@. Tusquets Edtores, coeccn Metatemas.
Rad, E. M. (1988). *istoria de las teoras biol!gicas A. Desde Lamarc,
y %uvier. Madrd: Aanza Edtora. ISBN 84-206-2962-6.
Sampedro, |aver (2002). Deconstruyendo a Darwin. Gns Morata
(progo). (1 edcn). Barceona: Edtora Crtca.
Sandn, Mxmo (1995). Lamarc, y los mensajeros. Edcones Istmo,
S. A..
Tudge, Con; trad.: |oan Lus Rera (2001 (2000 Oxford Unversty
Press)). La varedad de a vda ?The varety of fe@. Barceona: Crtca
S. A.. ISBN 8484322408.
Acto de nvestdura doctora honors causa por a Unversdad
Autnoma de Barceona UAB. 1/02/2006
Premo Internacona 2008 Fundacn Gabarrn

You might also like