ALEV VE DUMAN BORULU KAZANLAR

YAKITIN YANMASIYLA OLUAN KIZGIN GAZLAR BORULAR NDEN GEER VE

BUHARLATIRILACAK SU BORULARIN DIINDA BULUNURSA BYLE KAZANLARA ALEV VE
DUMAN BORULU KAZANLAR DENR.YARAR VE SAKINCALARI :

1. SU HACMNN BYK OLUU NEDENYLE NEML MKTARDA SUYU DEPO EDER.
2. SU SEVYESNDEK DEM SU KAPASTESNN BYK OLUU NEDENYLE OK
DKKATL BR DENETM GEREKTRMEZ.
3. YAKITLARIN YAKILDII KLHAN VE OCAIN BR TARAFI DIINDA TM LE SUYLA
EVRL OLMASI NEDENYLE ISI KAYIPLARI AZ VE KAZAN VERM YKSEK OLUR.
4. DAMITIK YADA SAF SUYA GEREKSNM GSTERMEZLER VE LEBLEN HER TRL
SU LE ALITIRILABLRLER.
5. ISITMA YZEYLER KK EN FAZLA 250M
2
DOLAYINDA VE SAATTE RETTKLER
BUHAR MKTARI NADR OLARAK 7,5 TONU GEER.ISITMA YZEY OCAKLA BACA
ARASINDA AKAN GAZLARIN KAZAN NDE TEMAS ETT YZEYLERDR.
6. BUHAR TUTMA SRELER OK UZUNDUR ( 10-20 SAAT)
7. RETTKLER BUHARIN BASIN VE SICAKLII DKTR (MAX 20 BAR )

ELEMANLARI:
KLHAN, OCAK, CEHENNEMLK ( YANMA ODASI, KOMBASIN EMBER ) , CEHENNEMLK
AYNALARI, ALEV VE PAYANDA BORULARI, APTEYK VEYA BACA KADES, ERHYTER VEYA
HAVA ISITICISI.
KAZANIN 2 / 3 SU VE 1 /3 KISMI SE BUHAR HACM OLARAK DZENLENMTR.

A) TERS ALEV BORULU KAZANLAR ( SKO KAZANLAR )

BU KAZANLARDA OLUTURULAN KIZGIN GAZLAR NCE CEHENNEMLE VE ORADANDA
ALEV VE PAYANDA BORULARI YARDIMIYLA DUMAN SANDIINA GEMEKTEDR.BU AKI
SIRASINDA GAZLARIN CEHENNEMLKTEN DUMAN SANDIINA GD YN KLHANDAN
CEHENNEMLE GD YNLERNE ZIT OLDUUNDAN BUNLARA TERS ALEV BORULU
KAZANLAR DENR.

B ) DORU ALEV BORULU KAZANLAR

KLHANDA OLUTURULAN GAZLAR YNLERN DETRMEKSZN CEHENNEMLE VE
ORADANDA ATMOSFERE ATILIRLAR.GAZLARIN YNLERNN DEMEMES LK YNE ZIT BR
YN OLUTURMAMASI NEDENYLE BU TR KAZANLAR DORU ALEV BORULU KAZAN ADINI
ALIRLAR.

SU BORULU KAZANLAR

ALEV VE DUMAN BORULU KAZANLARA GRE SU BLGES HACM DAHA KK OLAN FAKAT
YKSEK BASIN VE SICAKLIKTA BUHAR RETMEYE YARAYAN KAZANLARDIR.BU
KAZANLARDA SU BORULARIN NDE DOLAIR VE BORULARIN DIINDAN GEEN VE OCAKTA
YAKILAN YAKITIN OLUTURDUU ALEV VE KIZGIN GAZLARIN ETKSYLE BUHARLAARAK
BUHAR DRAMINA YKSELR.SU BORULU KAZANLARIN ALEV VE DUMAN BORULU KAZANLAR
LE KARILATIRILDIKLARINDA BR TAKIM YARAR VE SAKINCALARI VARDIR. :

1. YKSEK BASIN VE SICAKLIKTA BUHAR RETRLER.
2. SU HACMLERNN KK OLMASI NHEDENYLE OK DEK MANEVRALARA
RAHATA YANIT VEREBLR VE BUHAR SALAYABLRLER.
3. TRL ISITICILARIN KULLANIMINA OLANAK SALADIKLARI N VERMLER OK
YKSEKTR.
4. PATLAMA TEHLKES YOKTUR.OYSA ALEV BORULU KAZANLARDA BU TEHLKE
BYKTR.
5. BUHAR BASINCI KISA SREDE YKSELTLEBLR.
6. KAPLADIKLARI HACM ALEV BORULU KAZANLARA GRE KKTR.
7. BUHAR TUTMA SRELER 1-1,5 SAAT ARASINDA DEMEKTEDR.
1
8. KAPASTELER , RETTKLER BUHAR MKTARI, ALEV BORULU KAZANLARA GRE
OK YKSEKTR.
SAKINCALARI :

1. DAMITIK VE DSTLE SU KULLANIMI GEREKLDR.
2. BUHAR BASINCI LE SU SEVYES OK DKKATL BR DENETM GEREKTRR.
3. KAZANIN SUSUZ KALMASI VEYA SU LE DOLMASI VE MAKNEYE SU YRMES
TEHLKES VARDIR.BU BAKIMDAN GAYET SIKI BR DENETM GEREKTRR.
4. ISI KAYIPLARINI AZALTMAK AMACIYLA OK Y BR ZALOSYON VE YALITIM
GEREKLDR.
5. BORULARI TAPALAMAK VEYA DETRMEK N TM KAZAN SUYUNUN
BOALTILMASI GEREKR.
6. LK KURULU GDERLER ALEV BORULU KAZANLARDAN DAHA YKSEKTR.
7. SU MKTARININ AZ OLUU NEDENYLE SU LE DOLAR VEYA SUYUNU KAYBEDEBLR.

A)KALIN SU BORULU HEDER TR KAZANLAR

SU VE BUHAR DRAMI, YATIK SLNDR EKLNDE VE ELK SACLARDAN PERN VEYA
KAYNAKLA YAPILMI BR KAPTIR.BU KABIN YAKLAIK OLARAK YARISI SU VE DER
YARISI SE BUHAR BLGESDR.SU VE BUHAR DRAMI DRAM BOYUNCA NPEL ADI
VERLEN BYK APLI KISA BORULARLA N HEDERE BALANMITIR.N HEDER,N
ALTINDA ONA YNE NPELLERLE BALANMI YATIK KARE PRZMA EKLNDE BR AMUR
DRAMI BULUNMAKTADIR.N HEDER LE ARKA HEDER BRBRNE PARALEL OLUP
YATAYLA ARALANDA 12-18 DERECELK AILAR YAPAN SU BORULARI DONATILMITIR.SU
BORULARI YAKLAIK 50MM VEYA 2 N APINDA VE DKSZ OLARAK EKLM ELK
BORULARDIR.

B) NCE SU BORULU HEDER TR KAZANLAR

KALIN SU BORULU HEDER TR KAZANLARIN BORU APLARI BYK OLDUUNDAN
KAZAN NE HEDERLER ARASINA DONATILAN BORU SAYISI OLDUKA AZDIR.BU DURUM
KAZAN ISITMA YZEYNN ETKLENMESNE VE KLMESNE NEDEN OLUR.BU
SAKINCAYI GDEREBLMEK N GAZ BAFILLARI ARACALII LE BACA GAZLARININ SU
BORULARI ARASINDA OYALANMASI VEYA DAHA UZUN BR SRE ORALARDA
TUTYULMASI YOLUNA GDLMTR.

KALIN VE NCE SU BORULU KAZANLAR ARASINDAK FARKLAR :

1. SU VE BUHAR DRAMI KLAZANIN DIINDAN OCAIN SA ALT KESNE
YERLETRLM SU DUVARI HEDERNE AAI DEVR BORULARI YARDIMIYLA
BALANMITIR.AAI DEVR BORULARI KAZANIN DIINDAN DONATILDII N
NDE BUHARLAMA OLMAYAN VE SUYTUN YN DAMA AAI DORU OLAN
BYK APLI DKSZ BORULARDIR.BYLECE KALIN SU BORULU HEDER TR
KAZANLARA GRE DAHA HIZLI BR DOLAIM SALANMAKTADIR.
2. NCE SU BORULU KAZANDA KAZAN OCAINA, YAKITIN PSKRTLD YERN TAM
KARISINA RASTLAYAN DUVARA YAN YANA BYK APLI BORULAR
YARLETRLMTR.HIZLI BR BMDE BUHAR RETEN BU BORULARA SU DUVARI
BORULARI ADI VERLR.BU TR BORULARIN YARALARI UNLARDIR:
A) SU BORULU KAZANLARIN OCAKLARI ALEV BORULU KAZANLARDA OLDUU
GB SU LE EVRL DELDR.BU NEDENLE NE KADAR Y YALITILIRSA
YALITILSIN OCAKLARINDA YAKILAN YAKITIN OLUTURDUU ISININ BR
BLM KAZAN DIINA KAZAN DARESNE KAACAKTIR.ISI KAAKLARINI
AZALTMAK N OCAKLAR EPEEVRE ATEE DAYANIKLI TULALAR VEYA
AMOTLARDAN OLUAN BR DUVAR LE KAPLANIRLAR.ISI KAAKLARINI
TM LE NLEMEK N KAZAN OCAKLARI SU DUVARI BORULARI LE
KAPLANIR.
B) LERNDEN GEEN SUYU BUHARLATIRARAK KAZANIN BUHAR
KAPASTESNN NEML BR EKLDE ARTMASINI TEMN EDERLER
2
C) KAZAN OCAK DUVARLARINI KENDSYLE AYNI SICAKLIKTA KALMASINI
SALADIKLARI N HEM OCAK DUVARLARININ BOZULMAMASINI VE HEMDE
ONARIM GDERLERNN ARTMAMASINI TEMN EDERLER.
3. KALIN SU BORULU HEDER TR KAZANLARDA SU BORULARINI STNE DONATILAN
SPERHYTERN YER NCE SU BORULU KAZANLARDA DETRLM VE SU
BORULARININ ARASINA ALINMITIR.BYLECE SPERHYTER BORULARI KAZAN
OCAINA YAKLATIRILMITIR.BYLECE DAHA YKSEK SICAKLIKTA KIZGIN BUHAR
RETLMES MMKN OLMAKTADIR.
4. SPERHYTER BORULARININ OCAK GAZLARININ YKSEK SICAKLIKLARDAN
KORUNMASI N OCAIN HEMEN ZERNE B,R KA SIRA BYK APLI SU BORUSU
YERLETRLMTR.BU BORULARA RADYASYON BORUSU VEYA SU PERDES ADI
VERLR.SPERHYTER BORULARININ ZERNDE BULUNAN VE APLARI YAKLAIK
12,5 MM KADAR OLAN BORULARA SE NCE SU BORUSU ADI VERLR.
5. NCE SU BORULU KAZANLARDA YUKARI DEVR BORULARININ ST TARAFINDA
YATAY OLARAK YERLETRLM HAVA ISITICI BORULARI GRLMEKTEDR.HAVA
ISITICI BORULARININ LERNDEN GERLEN HAVA BORULARI DIINDAN GEEN
BACA GAZLARI TARAFINDAN ISITILARAK KAZAN OCAINA VERLR.

ERHYTERDEN GELEN HAVA KAZAN ZARFI LE OCAK TULA DUVARI ARASINDAN
GERLR.BUNUN NEDEN SU DUVARI BORULARINA RAMEN OCAK DIINA VEYA KAZAN
DARES DIINA KAMA OLASILII BULUNAN ISININ YANMA HAVASI TARAFINDAN
TUTULMASIDIR.

ALEV VE SU BORULU KAZANLARIN DZENL ALIMASINI SALAYAN DONANIMLAR
UNLARDIR:

1. EMNYET VALFLER : BUHAR DRAMLARI, SPERHYTER IKI HEDERLER VE KAZAN
ZARFLARININ EN YKSEK BLMNE YERLETRLR VE KAZANLARI YKSEK
BASINCIN GETRECE PATLAMA TEHLKESNE KARI KORURLAR.
2. ANA STOP VALFLER : KAZAN ZERNDE BULUNURLAR VE RETLEN BUHARIN DI
DEVREYE VERLMESN VEYA KESLMESN SALARLAR.
3. YARDIMCI STOP VALF : KAZANLARIN YARDIMCI BUHAR DEVRELERNE DOLAYISIYLA
YARDIMCI MAKNELERE BUHAR VERLMESN SALAYAN VALFTR.
4. SU KOLONU : ZERNE TESVYE ELERNN BALANDII VE GEMNN BA-KI VEYA
YALPA YAPMASINDAN ETKLENMEYEN VE SU DZEYNN DORU OLARAK
OKUNMASINI VE GRLMESN SALAYAN SLNDRK BORULARDIR.
5. TESVYE ELER : BUHAR DRAMI, KAZAN ZARFI VE SU KOLONLARINA BALANAN
VE KAZAN NDEK SU SEVYESN DORU BR BMDE GRMEYE YARDIMCI OLAN
DONANIMLARDIR.
6. TECRBE MUSLUKLARI : KAZAN, BUHAR DRAMI VEYA SU KOLONLARINA
BALANAN VE TESVYE ELER VE BESLEME SUYU REGLETRLER BOZULDUU
ZAMAN KAZAN NDEK SU DZEYN RENMEYE YARAYAN VALFLERDR.
7. BESLEME SUYU REGLATR : KAZAN NDEK SU DZEYN SABT TUTMAYA
YARAYAN VE SU SEVYESNN TEHLKEL BR BMDE YKSELP ALALMASINI
NLEYEN CHAZLARDIR.
8. BLOF VALF : KAZANLARI BOALTMAYAYARAYAN VALFLERDR.GENEL OLARAK
KAZANLARIN EN ALT BLMLERNE DONATILIR.
9. BRAYN VALF : KAZAN SUYU YZEYNDEK YA, KPK VB. YABANCI MADDELERN
KAZAN DIINA ATILMASINI SALAR.
10. SALNOMETRE MUSLUU : KAZANDAN DENENMEK ZERE SU ALINMASINI SALAR.
11. ANA FD STOP VALF : BESLEME SUYUNUN ANA FD SUYU DEVRESNDEN KAZANA
GRMESNE MSAADE EDEN VEYA ENGEL OLAN VALFLERDR.
12. YARDIMCI FD STOP VALF : ANA FD STOP VALFN BENZER OLUP YARDIMCI FD
SUYU DEVRELER ZERNDE BULUNUR VE BU DEVREDEN KAZAN FD SUYU
VERLMESN SALAR.
13. ANA FD EK VALF : ANA BESLEME SUYU DEVRESNDEN KAZANA GELEN FD SUYU
AKIMINI AYARLAYAN, KAZANDAK SUYUN GERYE FD DEVRESNE DNMESN
NLEYEN VALFLERDR.
14. YARDIMCI FD EK VALF : ANA FD EK VALFE BENZEYEN FAKAT YARDIMCI
BESLEME SUYU DEVRES ZERNDE BULUNAN VALFLERDR.
3
15. HAVA VALF : KAZAN ZARFI VEYA BUHAR DRAMININ EN ST BLMNE
YERLETRLEN VALFLER OLUP KAZANIN LK FAYRAP VE BOALTILMASINDA
KULLANILIR.
16. MANOMETRE : KAZANLARIN RETTKLER BUHAR BASINCINI GSTERR.
17. BEL TAPASI : BAZI ALEV BORULU KAZANLARDA, KAZAN SUYUNUN SNTNEYE
BOALTILMASINI SALAYAN VALFLERDR.
18. DOLAIM HIZLANDIRICI : ALEV BORULU KAZANLARDA KULLANILAN VE SUYUN
DOLAIMINI HIZLANDIRAN CHAZDIR.
19. DUMAN GSTERGES : APTEYKE YERLETRLEREK DUMANA LKN BLG
ALINMASINI VE DOLAYISIYLA KAZAN OCAINDAK YANMA HAKKINDA FKR
EDNLMESN SALAR.
20. KURUM FLEME DONANIMI : ALEV BORULU KAZANLARDA BORULARIN N, SU
BORULU KAZANLARDA BORULARIN DI YZEYLERN KURUMDAN TEMZLEMEK
ZERE KULLANILAN DONANIMDIR.
21. KARBONDOKST KAYIT EDC : BACA GAZLARINI ANALZ EDEREK NDEK
KARBONDOKST ORANINI SAPTAYAN VE BYLECE OCAKTAK YANMA TR
HAKKINDA BLG VEREN CHAZDIR.
22. TERMOKUPL : KAZANLARIN TRL YERLERNDEK SICAKLIKLARI LMEK ZERE
KULLANILAN SICAKLIK LERLERDR.

ALEV BORULU KAZANLARIN OPERASYONU
1. KMR VE FUEL OIL YAKAN KAZANLARDA N LEMLER
KAZAN KEYS VEYA ZARFI ZERNDEK TM KAPAKLARIN SIZDIRMAZ BR BMDE
KAPALI OLUP OLMADIKLARI KONTROL EDLR.

HEDER TR KAZANLARDA BUHAR BASINCI YKSELTLDKTEN SONRA HEDER
DRAMLARI VE AMUR DRAMLARI ZERNDEK HENDHOL KAPAKLARININ SIZDIRIP
SIZDIRMADIKLARI DENETLENR.

EER KAZAN BO SE SU LE DOLDURULMADAN NCE HAVA MUSLUU AILIR.BUHAR
BLGESNDE BULUNABLECEK HAVANIN IKARILMASI N HAVA MUSLUIUNUN BR
SRE AILMASINA MSAADE EDLR.

TESVYE ELERNN DREYN VALFLER VE TECRBE MUSLUKLARI AILARAK Y
LLETME KOULLARINDA OLUP OLMADIKLARI ANLAILMALIDIR.

2. KAZAN AIK OLDUU ZAMAN
MENHOL VE HENDHOL KAPAKLARI KAPATILMALI VE KAZAN TEHZATI GZDEN
GERLMELDR.

MENHOL VE HENDHOL KAPAKLARI KAPATILMADAN NCE KAZAN SACININ, KAPAKLARIN
FLEN VE GAZKETLERNN DURUMLARI GZDEN GERLMELDR. KAZAN SACI LE
MENHOL VE HENDHOL KAPAKLARI ARASINDAK KLERENS 1,6 MMDEN BYK
OLMAMALIDIR.

TECRBE MUSLUKLARI DREYN VALFLER , DP BLOF VALF VE TM DENZ BALANTILARI
KAPATILMALIDIR.YARDIMCI FD SUYU POMPASI KULLANILARAK, TESVYE ELERNN
ALT TARAFINDA SU BRAZ GRNECEK EKLDE KAZANA SU ALINIR.BU OLAY YARDIMCI
FD SUYU DEVRESNN DENENMESN SALAR.

3. KAZANDA SU OLDUU ZAMAN
YZEY VE DP BLF VALFLER VE DENZ BALANTILARININ SIKI BR BMDE KAPALI VE
SIZDIRMAZ OLUP OLMADIKLARI KONTROL EDLR.TESVYE ELERNN ALT
TARAFLARINDA SU BRAZ GRNECEK EKLDE FD SUYU POMPASI ALITIRILIR.

SPERHYTERL KAZANLARDA BU ISITICILARIN DREYNLER AILIR.

YARDIMCI FDEK VE FDSTOP VALFLER AILIR VE SU SEVYES TESVYE ESNN
ALTINDA GRNECEK DZEYE GETRLR.DREYN VALFLERNN TAM KAPALI VE
SIZDIRMAZ OLUP OLMADIKLARI DENETLENR
4
EMNYET VALFNN EL LE AMA DONANIMI DENETLENR.BU DONANIM EMNYET VALF
AMAKSIZIN MMKN OLDUU KADAR ALITIRILIR.

ANA FDEK VE FDSTOP VALFLER AILARAK SU SEVYES, YAKLAIK OLARAK KAZNIN
YARISINA KADAR YKSELTLR.BYLECE BU VALFLERN GREVLERN Y EKLDE
YAPIP YAPMADIKLARI DENETLENR.

SKO VEYA TERS ALEV BORULU KAZANLARDA DOLAIM HIZLANDIRICI ALITIRILARAK
SU DOLAIMI SALANIR.BU LEM YARDIMCI FDSUYU POMPASI LE YAPILABLR.

KAZANIN ANA STM STOP VALFLER VALF DSK YUVASINDAN KALDIRILMAKSIZIN
DENENR.BYLELKLE AIRI ISINMA NEDENYLE VALFN YUVASINDA TUTUP TUTMADII
DENENM OLUR.

SPERHYTERL KAZANLARDA ANA STM STOP VALF VE EER VARSA SPERHYTER GR
VALF TM LE OLABLDNCE AILIR.EER VARSA SPERHYTER BAYPASS VALF
SIKICA KAPATILIR.SPERHYTER IKI TARAFINDA BULUNAN VALFIN SIPINDILI ISINDII
ZAMAN BR MKTAR GENLEMEYEMSAADE EDECEK EKLDE BIRAKILIR.

STM GEYLER VE MANOMETRELERN DEVRELER ZERNDE BULUNAN TM MUSLUK
VEYA VALFLER AILIR.

4. DEVREYE ALINMA VE DEVREDEN IKARILMA

EER BR STM STOP VALF SOUK OLDUU ZAMAN VE KAPALI KEN AIRI
SIKITIRILMISA VE BUHAR VERLMEDEN NCE GEVEK DELSE VALFN ISINMASI
SPINDILIN GENLEMESNE NEDEN OLACAK BU NEDENLE NEML GERLMELER
OLUACAK VE VALF ZOR AILACAK HATTA BAZEN HASAR OLUTURABLECEKTR.BU
BAKIMDAN SOUK KEN VALFN FAZLA SIKILMAMASI, YUVASI ZERNDE GEVEK
DURMASI VE BUHAR VERLMEDEN NCE VALFN EL LE SIKICA KAPATILMASI Y BR
UYGULAMADIR.

KAZANI DEVREYE ALMAK AMACIYLA ANA STOP VALF AMADAN NCE ANA BUHAR
DEVRESNN TM DREYN VALFLER AILMALI VE BUHAR DEVRES TM LE DREYN
EDLMELDR.DREYNLERN AILMASINDA EER HAVANIN ER VEYA BORU DEVRESNE
EKLD GRLRSE BORU DEVRESNDE VAKUM OLDUU ANLAILMALI VE BU
VAKUM KIRILMALIDIR.NK VAKUM NEDENYLE BUHAR4 DEVRESNE YETERL
MKTARDA HAVA GRMEDKE, DREYNLERN BOALMASI MMKN
OLMAYACAKTIR.BUHAR DEVRES DREYN EDLDKTEN SONRA ISITILMALI VE
KAZANLARDAK BASINCI DENGELEMEK N EER VARSA ANA STOP VALFN YANINDA
BULUNAN BAYPASS VALF YAVA YAVA AILMALIDIR.ANA STOP VALFN BAYPASS
VALF YOKSA KAZANLARDAK BASIN DDK VALF VE BORUSU VEYA DER KK
DEVRELER KULLANILARAK ETLENEBLR.KAZANLARDAK BASIN ETLENDKTEN
SONRA ETLEME BORUSUNDA BUHAR AKIMI YAVALAYINCAYA KADAR, ANA STOP
VALF AILMALIDIR.

5. SPERHYTERSZ KAZANLAR
DEVEREYE ALINACAK KAZANIN BASINCI DEVRE BASINCINDAN 0,35-0,70 BAR KADAR
DAHA YKSEE IKARILIR VE EER VARSA STOP VALFLERN BAYPASS VALF AILIR,
BASINLARIN ETLENMES SALANIR VE DAHA SONRA STM STOP VALF OK YAVA
OLARAK AILIR.

BAYPASS VALFLER ANA BUHAR DEVRESNN ISITILMASI VE KAZANLARIN
BASINLARININ ETLENMESNDE KULLANILIR.

6. SPERHYTERL KAZANLAR
EER DREYN VALF DONATILMISA KAZAN BASINCI SPERHYTERLER KAZANA DREYN
EDEBLMEK N 0,35-0,70 BAR KADAR DAHA KK TUTULUR.


5
7. SPERHYTER TRLER
KAZANLARIN RETTKLER YA DOYMU BUHARI KIZGIN BUHAR HALNE
GETRRLER.KAZANDA RETLECEK BUHARIN BASINCI DAHA OK SICAKLIINA BALI
OLARAK SPERHYTER BORULARI KAZAN OCAINA YAKLATIRILIP UZAKLATIRILIR
BASINCI 35 BAR VE SICAKLII 244 DERECE OLAN KAZANDA SPERHYTER SU BORULARI
ZERNDE SE 244+37=281 DERECE , SPERHYTER BORU DEMETLER ARASINDA SE
244+205=269 DERECELK BR ST ISITMA SALAR.

A ) RADYAN SPERHYTERLER
BUHAR KAZANLARININ OCAKLARINA YERLETRLEN ST ISITICILARA DENR.BU TR
ISITICILAR ISININ BYK BR BLMN RADYASYON YOLU ,LE ALEVDEN
ALIRLAR.ANCAK OCAK RADYASYONU ETKSNDE BULUNDUKLARINDAN KISA BR SRE
N OLSA BLE BUHARSIZ KALMALARI BORULARININ AIRI ISINMASINA NEDEN
OLUR.MSAADE EDLEN MAX SICAKLIKTA KIZGIN BUHAR RETEN BU TR
SPERHYTERLER TRBN TESSLERNN VERMLERNN YKSELMESN TEMN
EDERLER.DKKAT EDLMES GEREKEN MAKNENN AN OLARAK YAVALATILMASI
BUHAR SICAKLIININ STENMEYEN VE TEHLKEL BR BMDE YKSELMESNE NEDEN
OLUR VE AIRI ISINMA OLAYI MEYDANA GELR.

B ) KONVEKSYON SPERHYTERLER
KAZAN OCAINA OK YAKIN OLAN SPERHYTERLERLE OCAK ARASINDA BYK APLI
SU BORULARI BULUNUR.BU BORULAR OCAK RADYASYONUNA KARI SPERHYTER
BORULARINI KORUDUKLARI N RADYASYON BORULARI ADINI ALIRLAR.BYLECE
EMDKLER ISININ BYK BR BLMN KONVEKSYON YOLU LE BACA GAZLARINDAN
ALAN SPERHYTERLERE KONVEKSYON SPERHYTER ADI VERLR.BU TR ISITICILAR
RADYAN SPERHYTERLERDE OLDUU GB YKSEK SICAKLIK ETKSNDE OLMADIKLARI
N BORULARININ AIRI ISINMA TEHLKES YOKTUR.

C ) BRLEK VE KOMBNE SPERHYTERLER ( RADYAN + KONVEKSYON )

D ) SPERHYTER SICAKLIININ DENETM
RADYAN SPERHYTERLERLE DONATILMI BR KAZANDAN EKLEN BUHAR MKTARI
OALTILDII ZAMAN ST ISITICI BORULARDAN GEEN BUHAR MKTARIDA OALIR VE
IKI HEDERNDEK BUHAR SICAKLII DER. BUNUN TERS YAN SPERHYTER
BORULARINDAN GEEN BUHAR MKTARI AZALDII ZAMAN SPERHYTERDEN IKAN
BUHARIN SICAKLII YKSELR.

KONVEKSYON SPERHYTERLERDE SE KAZANDAN EKLEN BUHAR MKTARI
OALDII ZAMAN BUHARIN SPERHYTERDEN IKI SICAKLIIDA ARTAR.NK
KAZANIN RETT BUHAR MKTARININ ARTII KAZANDA YAKILAN YAKIT MKTARININ
OALMASI LE MMKNDR.BYLECE OLUAN BACA GAZI MKTARIDA OALACAI
N BU GAZLARDAN SPERHYTER BORULARINA AKTARILAN ISI MKTARI OALIR VE
KIZGIN BUHARIN SICAKLII YKSELR.KAZANDAN EKLEN BUHAR MKTARI AZALINCA
KIZGIN BUHARIN SICAKLIIDA DER.

BUHAR KAZANLARINDA SICAKLIK DENETLEYCLER :

DAMPER VEYA DEFLEKTR :
OCAKTA OLUTURULAN GAZLARIN BR BLMNN SPERHYTER BORULARI
ARASINDAN GERLMEMES VEYA BAYPASS EDLMESN SALAR.ZELLKLE
KONVEKSYON SPERHYTERLER KULLANILMASI HALNDE KAZANIN RETT BUHAR
MKTARI ARTINCA SPERHYTER IKI SICAKLIIDA YKSELR.RADYAN
SPERHYTERLERDE SE EKLEN BUHAR MKTARI AZALINCA AYNI DURUM MEYDANA
GELR.BU GB DURUMLARDA BAYPASS DAMPER YARDIMIYLA ST ISITICI BORULAR
ARASINDAN GERLEN GAZ MKTARI AZALTILARAK KIZGIN BUHAR SICAKLIININ
NORMALE NMES SALANIR.

YARDIMCI BRNER :,
ANA BRNERLERN ST TARAFINA BR VEYA BR KA YARDIMCI BRNER
YERLETRLR.YARDIMCI BRNER DEVREYE SOKULDUU ZAMAN OLUAN GAZLAR
6
KIZGIN BUHARIN SPERHYTERDEN IKI SICAKLIININ YKSELMESNE , DEVREDEN
IKARILMASI SE KIZGIN BUHAR SICAKLIININ DMESNE NEDEN OLUR.

ATEMPARATR :
YKSEK KAPASTEL D TP SU BORULU KAZANLARDA K TRLDR . BUNLAR
BUNLARDAN BRNCS HAVA VE KNCS SE SU LE SOUTULUR.

SPERHYTER KONDENSER :

AYRI FAYRAPLI SPERHYTERLER :
SPERHYTER BORULARI KAZANIN SU BORULARI ARASINDA OLMAK KOULU LE OCAIN
BR BLMNE YERLETRLR.ANA MAKNE DEVREDE OLMADII ZAMAN
SPERHYTERN BULUNDUU ATMZRLER SNDRLR.BU DURUMDA OCAIN
DER BLMNDEK ATMZRLER KULLANILDIINDA KAZANDA SADECE YA BUHAR
RETLR.

8. SPERHYTERLERN KORUNMASI
SPERHYTERLERN KORUNMASI AMACIYLA GENEL ADI SU PERDES OLAN VE
SPERHYTER LE OCAK ARASINA KONULAN BR VEYA BR KA SIRA BYK APLI SU
BORUSU KULLANILIR.SPERHYTER BORULARINI OCAK RADYASYONUNDAN
KORUDUKLARI N BUNLARA RADYASYON BORULARI DENR.BYLELKLE OCAKTAN
GELEN YOUN ISININ BR BLM SPERHYTER BORULARINA ERMEDEN SU PERDES
BORULARITARAFINDAN EMLR.

SPERHYTERL KAZANLARIN ALITIRILMASI
1. KAZAN FAYRAP EDLMEDEN TM SPERHYTER DREYNLER OLABLDNCE
AILMALIDIR.
2. ALITIRMA HAZIRLII SIRASINDA SPERHYTER BORULARINA H BUHAR
GEMEYECE VEYA OK AZ BUHAR GEECE N SPERHYTER BORULARININ
SICAKLIININ METAL KORUMAK BAKIMINDAN EMNYET SINIRINI GEMEMES VE
BORULARIN FARKLI KISIMLARINDA YKSEK GERLMELERE NEDEN OLABLECEK
SICAKLIK FARKLILIKLARININ OLUMAMASI N YANMA AYARLANMALIDIR.
3. YANMA MKTARI YAVA YKSELEN MN. VE TUTARLI OLMALIDIR.KAZANIN FAYRAP
EDLMES LE DEVREYE ALINMASI ARASINDAK SRE 1-3 SAAT KADAR OLABLR.
4. KAZAN BASINCI YAKLAIK 1,04 BARA ERTNDE SPERHYTERN TM DREYNLER
HEDERLERNDEK YOUUMLARI GDERMEK AMACIYLA YETERNCE AIK
TUTULMALIDIR.KAZAN DEVRAYE ALINACAI ZAMAN IKI DREYNLER TM LE
AILMALI VE BYLELKLE SPERHYTER BORULARINDAN BR MKTAR BUHARIN
AKMASINA MSAADE EDLEREK ISITMA SREC SIRASINDA ONLARIN KORUNMASI
SALANMALIDIR.
5. KAZAN BASINCI DEVRE BASINCINAQ 0,35 BAR KADAR YAKLATII ZAMAN TM
YOUUMLARI GDERMEK N SPERHYTERN GR HEDER ZERNDEK DREYN
VALFLER TM LE AILMALIDIR.KAZAN BASINCI DEVRE BASINCINA ERTKTEN VE
DEVREYE ALINIP GEREKTEN BUHAR RETMEYE BALADIKTAN SONRA
SPERHYTERLERN TM DREYN VALFLER KAPATILIR.
6. KAZAN DEVREDEN IKARILACAI VE SOUTULACAI ZAMAN YOUUM SULARINI
HEDERLERN DIINA ATMAK N SPERHYTER DREYN VALFLER YETERNCE
AILMALIDIR.
7. EER SPERHYTER BORULARININ GR ULARI FARULLARLA DONATILMISA
DEVREYE ALINMADAN NCE KAZAN BASINCININ DEVRE BASINCINDAN YAKLAIK
0,35 BAR KADAR DAHA YKSEK TUTULMASI NEMLDR.BUNUN NEDEN DAHA
YKSEK DEVRE BASINCI NEDENYLE BORU AIZLARINDAK FARULLARIN
YERLERNDEN IKMASIDIR.

10. KAZAN BUHAR RETT ZAMAN
KAZAN OCAK DUVARLARI YEN OLDUU ZAMAN BASIN VE SICAKLII YKSELTME
YAVA YAVA OLMALIDIR.

SU DZEY ISITMA SREC SIRASINDA GENLEME SONUCU YKSELECENDEN TESVYE
ELERNDEK SU SEVYES DENETLENR.
7
BUHAR IKMAYA BALADIKTAN VE BUHAR BLGESNDE BULUNAN HAVA VEYA
OKSJENN KAZAN DIINA ATILDII ANLAILDIKTAN SONRA HAVA MUSLUKLARI
KAPATILIR.SPERHYTERL KAZANLARDA TM HAVA IKTIKTAN SONRA SPERHYTER
HAVA FRAR BORULARININ TM KAPATILIR.

KAZAN BASINCI YAKLAIK 7 BAR DOLAYINDA OLDUU ZAMAN EMNYET VALF EL
DONANIMI LE YUVASINDAN KALDIRILIR VE BASINLA YUVASINA OTURMASI
SALANIR.VALF STLERNDE KIIR BULUNMADIINI ANLAMA N YETERNCE
KALDIRILARAK ATMASI SALANIR.

VALF YADA MUSLUKLARI AILIP NDEK SU DREYN EDLEREK TESVYE ELER
DENETLENR.

11. BUHAR DEVRELERNN ISITILMASI
EER KAZANIN BALANACAI DEVRE SOUK SE ANA STOP VALF ESNETLP KK BR
MKTAR AILARAK VEYA STOP VALFIN BAYPASS VALFI KULLANILARAK ISITILMALIDIR.

AKARYAKITLA FAYRAPLI KAZANLARIN OPERASYONU

1. N HAZIRLIK :
BACA YOLU DAMPERLERNN AIK TUTULMALARI SALANIR VE ATMZRLERN HER
BRNE AT TROTUL VALFLER KAPATILIR.
OCAKLARIN VE SERBEST SNTNELERN AIRI GAZLARI N ZLENEN NLEMLER:

A) TM SNTNELER STM VEYA SU LE TEMZLENR.EER SNTNELER BTMASTK VEYA
BENZER LE KAPLANMISA TEMZLENMESNDE BUHAR YADA SICAK SU KULLANILMAZ.
B ) KAZAN OCAI DEMES TEMZLENMELDR.
C ) KLHAN VEYA OCAKLARI YCE HAVALANDIRMAK N EER VARSA BASINLI HAVA
VEYA BUHAR KULLANILIR.
D ) EER YAKIT POMPASI TEK ETKL VE PSTONLU TRDEN SE YAKIT DEVRES
ZERNDE BULUNA HAVA HCRES VEYA ERVESIL DREYN EDLR VE SONRA BASINLI
HAVA LE DOLDURULUR.YAKIT POMPASININ ALICI TARAFINDAK GEREKEN VALFLER
AILIR.
E ) EER GEMDE BUHAR VARSA POMPA DEVREYE ALINIR VE ATMZRLERN GR
DEVRESNDE YAKIT BASINCI OLUTURULUR.GEMDE BUHAR OLMADII ZAMAN YAKIT
POMPALARININ OPERASYONLARINI SALAMAK N VEYA YAKIT DEVRESNDE BASIN
OLUTURMAK AMACIYLA DEVREDE BULUNAN YARDIMCILAR KULLANILIR.

2. BLOVERLERN HAZIRLANMASI :
BLOVERLER ISITILIR VE HAZIR DURUMA GETRLR.TUTUTURULMADAN NCE
BLOVERLER YETERNCE UZUN BR SRE ALITIRILARAK OCAK YADA KLHAN YCE
HAVALANDIRILIR VE BYLELKLE OCAK TEPMES TEHLKES GDERLR.

3. ISITMA KANGALLARI KULLANIMI :
EER AKARYAKIT OK SOUK VE AZ AKICI SE TANKLARDAK ISITMA KANGALLARI
KULLANILIR.

4. YAKIT HYTERLERNN DEVREYE ALINMASI :
ISITICILARA VE DOLAIM DEVRESNE BUHAR AILIR.HEDERDEK YAKIT Y BR
PSKRTME N UYGUN SICAKLIK ELDE EDLNCEYE DEK ISITILIR.YAKITLARIN
PSKRTME N GEREKENDEN ( EN FAZLA 150 DERECE ) FAZLA ISITILMASI
ISITICILARDA, BORU DEVRES VE ATMZRLERDE AIR KURUM YIILMALARINA NEDEN
OLMAKTADIR.YANMA N GEREKL BASIN YAKMA SIRASINDA 7 BAR LETME N SE
EN FAZLA 20 BARDIR.

5. ATMZRLERN TUTUTURULMASI
YAKIT BRNER HEDERLERNDEK YAKIT BASIN VE SICAKLIKLARI YAKMA N UYGUN
OLDUU ZAMAN KAZANIN N TARAFINA VE MERKEZ DURUMDAK BRNERE YAKIT
AILIR VE PSKRTLEN YAKIT TUTUTURULUR.BRNER HEMEN ATMZR UCU
ALTINDA BULUNAN BR MEALE LE YAKILIR.BU LEMDEN NCE OCAA HAVA VEREN
8
RECSTERLERN VEYA KLAPELERN KAPATILMASI YAN HAVANIN KESLMES OCAK
TEPMESN NLEMES BAKIMINDAN NEMLDR. MEALE BRNER TUTUUP SABT BR
HACMDE YANMA BALAYINCAYA KADAR ATMZR UCUNDA TUTULMALIDIR.

EER TUTUMA OLDUKTAN SONRA BELRL BR ATIRTI VE ARALIKLI OLARAK ALEVDE
SNP YANMA GRLRSE BUNUN ANLAMI YAKITTA SU VEYA HAVA
KABARCIKLARININ BULUNMASIDIR.BU TR ATIRDAMA YAPAN BRNERN ALTINA
YANIP SNME DURUNCAYA KADAR YAYNAR BR MEALE TUTULMALIDIR.

KAZAN DEVREYE ALINDIKTAN SONRA EER DAHA FAZLA BUHAR GEREKYORSA
ORTADAK BRNERN K YANINDA BULUNAN BRNERLERN DEVREYE SOKULMASI
GEREKR . OCAK DUVARLARI YOUN BR EKLDE ISININCAYA KADAR VEYA TM
BRNERLER SNDRLMSE LAVE BRNERLERN DEVREYE ALINMASINDA DAMA BR
MEALE KULLANILMALIDIR.

BR BRNERN YAKILMASI N OCAK DUVARLARINDAN YARARLANILMASI DDETL
OCAK PATLAMALARINA NEDEN OLUR.BR BRNER DEVREDE KEN YAKIT HEDERNDEN
ATMZRE KADAR TM VALFLERNN AIK DURUMDA OLMASI GEREKR.

6. VERML YAKMA YNTEMLER
1. GEREKL MKTARDA YANMA ELDE EDEBLMEK N YETERL MKTARDA YAKIT.
2. AKARYAKITIN YANMASINI SALAMAK N YETERL MKTARDA HAVA
SALANMALIDIR.FAZLA HAVA AZALTILARAK EN AZA NDRLR.
3. YANMA N HAVA LE OK KK PARACIK VEYA PARTKLLER EKLNDE
PSKRTLEN YAKITIN NCELKLE BRBRNE TEMAS ETMES VE YANMA HAVASININ
BU YAKIT LE YCE KARIMASI GEREKR.
4. TAM YANMAYA YARDIMCI OLMAK N YKSEK OCAK SICAKLIININ SRDRLMES
GEREKR. BUNU SALAMAK N KAZANIN YAPIMINDA YETERL DUVAR YZEY
SALANIR.

AKARYAKITLA FAYRAPLI BUHAR KAZANININ RETEBLECE BUHAR MKTARI
1. KULLANILAN ATMZRN KAPASTESNE
2. BRNER SAYISINA
3. YAKIT BASINCINA
4. KAZAN SAYISINA
5. KULLANILAN BLOVER SAYISI VE HAVA BASINCI BAKIMINDAN ONLARIN DEVR
SAYISINA BALIDIR.

BASINCI 8,5 BARDAN KK VE 17,5 BARDAB BYK OLMAYAN BR ATMZR
KULLANILMALIDIR.

KAZANLARDA YKN AZALTILMASI VEYA OALTILMASINDA K YNTEM
UYGULANIR.BUNLARDAN BRNCS YKTEK DEME GRE YAKIT BASINCININ
DETRLMES DER SE BRNER SAYISININ AZALTILIP OALTILMASIDIR.

YAKIT BACADAN UUK YADA OK AIK KAHVERENG BR DUMAN IKACAK EKLDE
YAKILMALIDIR.

KAPASTENN ARTTIRLMASI HEMEN HEMEN BASINCIN KAREKK LE ORANTILI OLARAK
YAKIT BASINCININ YKSELTLMES LE ELDE EDLR.YAKIT BASINCI YKSELTLMEDEN
NCE DAMA HAVA BASINCI YKSELTLMEL DRLDKTEN SONRADA HAVA BASINCI
DRLMELDR.

YANMA N YAKIT VE HAVANIN KARITIRILMASI YAKIT BRNERNN K PARASI
TARAFINDAN SALANIR. BUNLAR ATMZR VE HAVAYI DENETLEYEN RECSTER VEYA
HAVA KLAPESDR.

AKARYAKIT ATMZR ORFSN TERKETTNDE KUVVET TARAFINDDAN
ETKLENR. BUNLAR GRAVTE VEYA YEREKM KUVVET, DNME NEDENYLE
MERKEZKA KUVVET, ATMZRN EKSEN BOYUNCA NAKLETME KUVVET.
9
PSKRME NCEL ATMZRLERN MEKANK YAPISI VE DZAYNINA, AKARYAKITIN Y
EKLDE FLTRE EDLMES VE SZLMESNE, AKARYAKITIN ATMZRE VERLD 8,5
BAR ALTINDAK BASINCA BALIDIR.

UYGUN BR BMDE TEMZLNM ATMZRLERLE 8,5 TAN 17,5 BARA KADAR NTELKL
YAKITLAR N Y BR PSKRTME SALANABLR.VZKOZ YAKITLAR N 10 BAR Y
BR PSKRTMEY VEREBLECEK EN DK BASINTIR.BASINCI 10 BARIN ZERNE
IKARMAK HER ATMZRN KAPASTESN YKSELTR.OYSA DAHA YKSEK YAKIT
BASINLARI OCAA DAHA FAZLA YAKIT PSKRTLECE N HAVA BASINCININ
YKSELMESNE NEDEN OLUR.

Y BR YANMA N DZGN BR YAKIT BASINCI GEREKLDR.DEVR HAREKETL
PLENCERL VE VDA TRNDEK POMPALARLA BASIN DALGALANMASI GB SORUNLAR
VARDIR.PSTONLU POMPALARLA ALIMADA DARBELER EMMEK VE YAKITA YASTIKLIK
SALAMAK N HAVA HCRELERNE ( ERVESIL ) GEREK VARDIR.BAYLE HAVA
HCRELERNN DAMA SNFTN VALF ( HAVA EMER ) VEYA BASINLI HAVA TESS LE VE
BASINLI HAVA YARDIMIYLA DAMA ARJLI TUTULMASI GEREKR.

TRL YAKITLARIN 1 KG ,N GEREKL HAVA MKTARI 13,8 VE 14,4 KG VEYA SICAKLII
YAKITIN ISI DEERNE BALI OLARAK 11-12,5 M3 ARASINDA DER.KAZAN OCAINA
GREN HAVANIN TM YAKITI TAM YAKMAK N GEREKL HAVA MKTARINDAN DAHA
FAZLA OLUP GEREK HAVA MKTARI ADINI ALIR.BU HAVA OCAKLARA KAZAN DARES
SICAKLIINDA ( 20-38 DERECE ) GRER , ISI EMER VE KAZANI BACA SICAKLIINDA ( 120-
425 ) TERKEDER.

FAZLA HAVA KATSAYISI %20 NN ALTINDA SE OCAK VERM YDR.

HAVA MKTARI OALTILDIINDA KURU BACA GAZLARI LE GTRLEN ISI BYK BR
KAYIPTIR.

KAZANDAK ALEV AKKOR GB BEYAZ RENKL VE OCAK DUVARLARI NET GRNYORSA
OCAA NEML MKTARDA HAVA VERLD ANLAILMALIDIR.HAVANIN BASINCINI
AZALTMAK AMACIYLA BLOVERN YOLU DWETRLMELDR.

FAZLA HAVA YZDES AZALTILDIINDA OCAIN GERSNDE ALEVN RENG NCE SOLUK
SARI SONRA SARIMSI PORTAKAL VE PORTAKAL RENGN ALIR.Y LETME N BU RENK
UYGUNDUR.YANMA RNLER VEYA GAZLARI RENKSZ OLUP TULA ZLER YADA
DKLER ANCAK GRLR.

MKEMMEL BERRAKLIKTAK HAVA ALDATICIDIR.BUNUN ANLAMI YA OCAA KK BR
MKTAR YADA %300 ORANINDA FAZLA HAVA VERLDDR.EER GAZ ANALZ %14,7
CO2, %1,8 O2 VE %0 GB CO GB BR SONU VERRSE BERRAK DUMAN DEALDR.

BUHARLI GEMLERDE BACADAN OK AIK KAHVERENG BR DUMAN IKINCAYA KADAR
OCAA VERLEN HAVAYI KISMAK Y BR UYGULAMADIR.

BACADAK DUMAN RENGNN BLNMESN SALAYAN DUMAN GSTERGELR BACANIN
BR TARAFINA YERLETRLM BR ELEKTRK AMPULU, BR MERCEK VE APTEYKN
DER TARAFINDA BULUNAN BORU VE 45 DERECE EML AYNALARDAN
OLUUR.LAMBANIN III NET VE PARLAK OLARAK GRLRSE BACADA DUMAN
OLMADII MUHTEMELEN OCAA FAZLA HAVA VERLD ANLAILMALIDIR.BACADA
KOYU RENKL BR DUMAN MEYDANA GELDYSE DAHA FAZLA HAVA VERLEREK
GDERLR.

BACADAN DUMAN IKMASI DAMA YETERL OLMAYAN HAVA VEYA YKSEK
KARBONMONOKST ORANINA BALANMAMALIDIR.Y OLMAYAN YAKIT PSKRTME,
ZAYIF HAVA YAKIT KARIIMI, UYGUN OLMAYAN OCAK DZAYNI VB. KAZAN OCAINA
GEREKL MKTARDA OK DAHA FAZLA HAVA VERLSE DAH SIK SIK DUMANA NEDEN
OLABLR.

10
AKARYAKITLA FAYRAPLI KAZANLARDA DRAFT YADA BACA EKMES HAVA
RECSTERLERNDEN VERLEN HAVANIN VE YAKITIN PSKRTLMESYLE OLUAN
GAZLARIN OCAK GAZ KANLLARI , BACA VE ATMOSFERE DORU OLAN AKIMIDIR.

HERHANG BR BRNER SND ZAMAN OCAKTA BELRL BR MKTARDA YAKIT
BRKR.BU YAKITAN OLUAN BUHARLAR HAVA LE KARIACAK VE PATLAYICI BR
KARIIM MEYDANA GELECEK VE KARIIMIN TUTUMASI SONUCU OCAK TEPMES ADI
VERLEN OLAYA NEDEN OLACAKTIR.BU NEDENLE OCAKTA PATLAYICI GAZLAR
BULUNLMASINA KARI DOAL DRAFT UZUN SRE ALACAINDAN KULLANILMAMALI
BUNUN YERNE MEKANK OLARAK HAVALANDIRILMALIDIR.

KUVVETLENDRLM DRAFT OPERASYONUNDA HAVA PSKRTLEN YAKITIN
YAKILABLMES N AILAN RECSTERLERDEN KAZAN OCAINA VERLR.EER
HAVANIN BASINCI BU MIKTARIN ZERNE IKARILIRSA SONU AIRI YANMA OLUR.

KAZAN OCAINDA OLUTURULAN YANMAYI DETRMEK N HAVA BASINCININ
AZALTILIP OALTILMASI GEREKR.

YANMA MKTARI OALTILDIINDA AIR VEYA KOYU SYAH RENKL BR DUMAN
OLUMASI HAVA BASINCINI YKSELTLMES N BR UYARIDIR.BU DURUMDA
KAPASTEY YKSELTMEK N LK BLOVERN YOLU YADA HIZINI OALTMAKTIR.

OCAK KON AISI OK GEN SE;
1. ATMZRN MAX EKL LE YETERL KLERENSN ELDE EDLMESNN MMKN
OLMAMASI, DAHA YKSEK HAVA BASINCI KULLANILMADIKA UYGUN OLMAYAN
KARIIM NEDENYLE DALGALANMA ELMNE NEDEN OLUR.
2. ALEVLERN OCAK KONSNE KAZAN DARES KENARINDAN OLDUKA UZAKTA
OLMASI, DKME DEMRN YADA KAZAN KON DUVARININ KAVRULMASI VE
YANMASINA NEDEN OLUR.
3. OCAK BRNERLER ARASINDAK PLASTK KALINLII YKSEK TTREME
DAYANAMAYACAK KADAR NCE OLDUUNDAN KOLAYCA KIRILACAKTIR.

OCAKTA KON AISI OK DAR SE;
1. ATMZRLER MAX. KONUMA YAKIN BR POZSYONDADIR. BU DURUM MPELERN
KAVRULMASI, AIR KOKLAMA, PSKRTME UCUNUN TIKANMASI VE KON
KENERINDA KARBON BRKNTLERNE NEDEN OLACAKTIR.
2. GAZLAR VE ALEVLER KONDEN OCAA KAACAK FIRSATI BULAMAZLAR.BUNUN
SONUCU DALGALANMA , HAVA BASINCINI YKSELTLMES VE AIRI HAVA
OLACAKTIR.
3. BRNERLERDEN OALAN BASIN DM ZAYIF HAVA YAKIT KARIIMINA NEDEN
OLACAKTIR.

TAM YANMA SALANDIINDA DUMAN ORTADAN KALKAR. ANCAK BR KAZAN
OCAINDAK TAM YANMA VERMN MAX. OLDUUNU GSTERMEZ.MN. MKTARDAK
FAZLA HAVA LE TAM YANMANIN ANLAMI MAX. KAZAN VERMDR.DZGN BR Z
EKLNDE BACADAN IKAN AIK KAHVERENG DUMAN GENEL OLARAK %10-%15
ORANINDA FAZLA HAVYI BELRTR.RENKSZ BBR DUMAN SALAYABLMEK N OU
ZAMAN %50 VE DAHA YUKARI FAZLA HAVA GEREKR.

BEYAZ DUMAN ARIZA NEDENIYLE KAZAN DARESNDEK BASINCI AZALTMAK N
KAZAN OCAINA VERLEN OK BYK MKTARDAK FAZLA HAVADAN
KAYNAKLANIR.KAZAN KEYSNN AIRI MKTARDA HAVA SIZDIRMASI BU OLAYA NEDEN
OLUR.

BORULARDA AIRI KURUM DAMA SIYAH DUMAN LE LGLDR.NEDEN EKSK
YANMADIR.DER NEDENLER:
1.YANMA N YETERL OLMAYAN HAVA
2. ZAYIF PSKRTME
3. YAKITIN OK VZKOZ OLMASI
4. ATMZRLERN YANLI AYARLANMASI
11
5. TESSN YANLI DZAYNI
6. Y TEMZLENMEM YAKIT

BORULARDA SERT KARBON BRKNTLERNE OCAK DUVARLAREINI YANMADAN NCE
DVEN YAKIT NEDEN OLUR.K HATA NEDENYLE OLUUR BUNLAR DZAYN VE
OPERASYONDUR.

OCAKLARDA YAKIT BRKMES KULLANILMADII HALDE BRNER KAPAINA BALI
OLARAK BIRAKILAN VE DAMLATAN ATMZRLERDR.BRKM YAKITIN
OLUTURACAI BUHARLAMA TEHLKES OCAK PERSKOBU YARDIMIYLA
GDERLEBLR.

ATMZRLER YAKMA SIRASI NCE MERKEZ DAHA SONRA SANCAK VE
SKELEDEKLERN YAKILMASI EKLNDEDR.

BORULARDA AIRI GERLME VE OCAK DUVARLARINDA BOZULMALARA NEDEN OLDUU
N OK HIZLI BUHAR TUTULMASINDA KAINILMALIDIR.

NORMAL SICAKLIKLARDA ZGL AIRLIKLARI 915 KG/M3 VEYA 23 API DEN YKSEK
YAKITLARLA FAYRAPTA H BR SORUN YOKTUR.

KAZANIN SNDRLMES :
ATMZRLERE YAKIT VEREN VALFLER BRER BRER KAPATILIR.BU ARAD HAVA
RECSTERLERDE KAPATILIR.BLOVERLER VE YAKIT POMPALARI BASIN OLUMAYACAK
BELRL BR DEVR SAYISINA KADAR YAVALATILIR.YAKIT ISITICILARINA VERLEN
BUHAR MKTARI YAKIT AKIMI YAVALADII N AIRI ISINMA VE FUEL OILIN
KARBONLAMASINA ENGEL OLMAK AMACIYLA AZALTILIR.BRNERLERN TM
DEVREDEN IKARILDII ZAMAN MASTER VALF KAPATILARAK YAKIT KESLR,
HYTERLERE STM SALAYAN VALF KAPATILIR VE POMPA STOP EDLR.

ATMZRLER AN OLARAK SNDRLD ZAMAN NORMALDE TESVYE ESNN
IORTASINDA BULUNAN FAYRAO SEVYES ALALIR VE ELERDE SU GRNMEZ OLUR.

ATMZRLERN TM SNDRLD ZAMAN TM HAVA RECSTERLER KAZANIN
NNDEK HAVA KAPILARI VE OCAIN DER AIKLIKLARININ TM YKSEK
SICAKLIKLARDAK KISIMLARA HAVANIN GRMESN NLEMEK N SIKICA
KAPATILMALIDIR.AN SOUTMA OCAK DUVARLARINDA AIR HASARA NEDEN OLUR.

KAZAN ZERNDEK TM BRNERLER SNDRLNCEYE KADAR BELRL BR HACVA
BASINCI SRDRLMELDR.SONRA BLOVER YAVALATILIP HAVA BASINCI BELRL BR
DEERE DRLDKTEN SONRA KAZANLARDAN BR BELRL BR BASIN ALTINDA
DEVREDE BIRAKILIR.TM KAZANLAR SNDRLDKTEN SONRA YAKITIN TKETLMES
VE OCAIN GAZLARIN TMNDEN TEMZLENDNDEN EMN OLMAK N
BLOVERLERDEN BR BR SRE ALITIRILIR.

FD SUYU POMPASI STOP EDLMEDEN NCE TESVYE ESNN NE KADAR SU
ALINMALIDIR.BUNUN NEDEN OCAK DUVARLARINDAK YOUN ISI NEDENYLE KAZANIN
BUHAR RETMEYE DEVAM ETMESDR.

KAZAN SNDRLR SNDRLMEZ TM ATOMZRLERN MMKN OLAN KISA
SREDE RECSTERLERDEN IKARILMASI GEREKR.AKS HALDE OCAIN YOUN ISISI
NEDENYLE ULARINDAK YAKIT KARBONLAIR.








12
AKARYAKITLA FAYRAPLI KAZANLARDA OCAK TEPMES
OCAIN BASINCI KAZAN DARES BASINCINI GET ZAMAN OCAK TEPMES MEYDANA
GELR.

BU OLAY :
1. OCAKTAK YAKIT BUHARI VEYA GAZ VE HAVA KARIIMININ PATLAMASI
2. KAZAN DARESNDEK HAVA BASINCININ DMES
3. EBR DRAFT BLOVERLERNN YAVALAMALARI VEYA STOP ETMELER
4. KAZAN DARESNN AIK OLAN BR KAPI YADA KAPORTASINDAN KAYNAKLANIR.
5. SNK ATMZRLERN YENDEN YAKILMASINDA MEALE YERNE KIZGIN OCAK
DUVARLARINDAN YARARLANILMAK STENMES SIRASINDA OLUUR.

OCAK TEPMESNE KARI NLEMLER :
1. OCAKTA YAKIT BRKMESNE MSAADE EDLMEMELDR.
2. ATMZRLERN HERHANG BRNN SNMES DURUMUNDA YAKIT KESLMEL VE
OCAK BUHAR YADA BASINLI HAVA YARDIMIYLA PATLAYICI GAZLARDAN
TEMZLENMELDR.
3. SNM ATMZR YENDEN YAKMAK N KIZGIN OCAK DUVARLARINDAN
YARARLANMA YERNE MEALE VEYA ELEKTRKL KIVILCIM NTES
KULLANILMALIDIR.
4. MEALE LE ATMZR TUTUTURULURKEN HAVA RECSTERLER KESNLKLE
KAPALI OLMALIDIR.
5. LETME SIRASINDA OCAK TEPMES OLUTUU ZAMAN BLOVERN HIZI
ARTTIRILARAK KAZAN DARESNDEK HAVANIN BASINCI YKSELTLMELDR.OCAK
TEPMES TEHLKEL BMDE GELRSE;
A) MASTER VALF KAPATILIR.OCAA VERLEN TM YAKIT KESLR.
B) SERVS POMPALARI STOP EDLR.
C) KAZAN DARES KAPORTALARI KAPALI TUTULUR.
D) BLOVERLER ALITIRILIR.

AKARYAKITLA FAYRAPLI KAZANLARIN DEVREDEN IKARILMA VE
KORUNMALARI
1. ATMZRLER BRER BRER SNDRLR.BU ARADA HAVA RECSTERLERDE
KAPATILIR.ATMZRLER KAPATILDIINDA YAKIT DEVRESNDE AIRI BASIN
OLUMASINI NLEMEK N FUEL OIL SERVS POMPASININ HIZI AZALTILIR.
2. AKIM YAVALADIINDAN AIRI ISINMA VE YAKITIN KARBONLAMASINA ENGEL
OLMAK N MAZOT ISITICILARININ BUHARI KESLR.
3. BLOVERLER YAVALATILIR.
4. TM ATMZRLER SNDRLD ZAMAN YAKIT DEVRES VE MAZOT POMPASI
YCE KAPATILIR.
5. NCE ATMZRLER IKARILIR, NDEK YAKIT BR KOVAYA BPALTILIR VE
TEMZLEME LEMNE KADAR ULAR LAMBA PETROLUNDE BIRAKILIR
6. AN SOUTMA OCAKTA HASAR VE DZ BORULARINARPILMALARINA NEDEN
OLACAI N OCAIN KIZGIN KISIMLARINA SOUK HAVANIN GRMEMES N OCAK
SIKICA KAPATILIR.
7. NDEK BUHARIN YOUMASI NEDENYLE GEREKL BESLEMEY KEST ZAMAN
STM STOP VALF KAPATILIR VE KAZAN TESVYE ES NE KADAR DOLDURULUR.
8. YAKIT DEVRES KAPATILDIKTAN SONRA OCAK DEMESNDEK TM YAKITIN
TKETLD VE OCAKTAK TM GAZLARIN GDERLDNDEN EMN OLUNCAYA DEK
BLOVERLER YETERL BR SRE ALITIRILIR.
9. EER DENZ VEYA DEMR YER MSAADE EDYORSA KAZAN SNTNELER YIKANIR VE
BASILIR.
10. KAZAN SOUR SOUMAZ TEMZLK N ATE MAHALNE VEYA YANMA BLGESNE
GRLR
11. TM DAMLA TAVALARDA BRKM YAKIT TEMZLENR.

EMERCENS DURUM DIINDA ISITMA YZEYLERNDE YABANCI MADDE BRKEN VEYA
SUYUNDA ASKIDA YABANCI MADDELER BULUNAN BR KAZAN KULLANILMAMALIDIR.

RUTUBET MMKN OLDUUNCA GDERMEK N KAZANLAR AIK TUTULMALIDIR.
13
KAZANLARDA VE BORU DEVRELERNDE SU OLDUU ZAMAN KAZAN DARES SICAKLII
+4 DERECENN ZERNDE TUTULUR.

HERHANG BR ARPILMAYI VEYA DEFLEKINI SAPTAMAK AMACIYLA SU BORULU
KAZANLARAIN BORULARI DZENL OLARAK MASTAR LE TEST EDLR.

DEVREDEN IKARILAN BR KAZANIN SU SEVYES NE KADAR YKSELTLR.

EMERCENS DURUM DIINDA DP BLOF VALF LE KAZAN ASLA BOALTILMAMALIDIR.

EER TESVYE ESNDE SU KAYBOLURSA EER VARSA TECRBE MUSLUKLARI DERHAL
KULLANILIR.

HER VARDYADA TESVYE ELER BRER KEZ BLOF EDLR.

EER TECRBE ELERNDE SU KAYBOLUR VE SU DZEY EN ALT TECRBE
MUSLUUNUN ALTINA DERSE ATMZRLERN YAKITI KESLRVEYA ATE
BASTIRILIR, EMNYET VALFLER AILIR, KAZAN STOP VALFLER, FDEK VALFLER VE
KAZANA AILAN TM AIKLIKLAR KAPATILIR.

EER OCAK DUVARLARININ BR BLM KER VEYA DKLRSE KAZAN DERHAL
DEVREDEN IKARILMALIDIR.

KAZANLARIN KORUNMASI
LETMEDEN IKARILMI VE UZUN BR SRE KULLANILMAYACAK OLAN BR KAZAN,
HAVANIN OKSJEN HAVASIZLANDIRILMAMI VEYA GAZLARI ALINMAMI SU, ATIK
SULAR VE TERLEME SULARININ OLUTURABLECE KOROZYONA KARI
KORUNMALIDIR.

KAZANLARIN SU LE DOLU MUHAFAZASI
HAVAYA KARI SIZDIRMAZLIA DKKAT EDLMELDR.BU AMLA KAZANIN FDEK
VALFLER DIINDAK TM VALFLER KAPATILIR.HAVA MUSLUU AILIR EER
MMKNSE HAVA MUSLUUNA BR CAM TP VEYA TESVYE ES BALANIR.KAZANA
SU ALINMAYA BALANIR VE SU BU EDE GRNNCEYE DEK KAZANA SU
ALINIR.SONRA KAZANIN ORTA DURUMDAK ATMZR EN KK MEME LE YAKILIR
VE KAZANDAK SUYUN ISITILARAK HAVASIZLANDIRILMASINA ALIILIR.BU ARADA
SUYUN ALKALINLIININ BIRAZ YUKSELTILMES GEREKR ( 200mg/lt ).ZAMANLA HAVA
MUSLUUNA BALI CAM TPTE SU SEVYES DERE BR BORU YARDIMIYLA ALKALIN
SU ILAVE EDLMELDR.
BU DURUMDAK KAZANI TEKRAR LETMEYE ALMADAN ONCE KAZANDA KORUMA
AMACIYLA BULUNAN SU BLOF EDLR VE YENDEN BESLEME SUYU LE DOLDURULUR.

KAZANLARIN KURU OLARAK MUHAFAZASI
KAZANIN TM HAVA ALACAK YERLER KAPATILIR, NDE SU VARSA KAZAN BLOF
EDLR VE ME SUYU LE YIKANDIKTAN SONRA TM VALFLER
KAPATILIR.KLHANLARIN BRNDE VEYA OCAKTA HAFF BR ATE YAKILARAK KAZAN
SICAKLII YAKLAIK 50 DERECEYE KADAR IKARILIR VE BOYLELKLE KAZAN
KURUTULUR.KAZANDAK NEMN EMLEBLMES N KAZAN NE BR TAVA ERSNDE
KALSYUM KLORR VEYA SNM KRE KOYULUR.BR BAKA KABADA YANMAKTA
OLAN ODUN KOMURU KONULARAK AIK MENHOLLERDEN KAZAN NE
SRLR.KAPLAR YARISINA KADAR DOLDURULMALIDIR NK NEM NEDENYLE KAP
ER ARTACAKTIR.SONRA KAZAN SIZDIRMAZ BR BMDE KAPATILIR.KALSYUM
KLORR NEM EMC OLDUUNDAN NEM ALIR.MANGAL KMR SE YANARKEN
HAVANIN OKSJENN ALARAK KARBONDOKSTE EVRR.EER KAZAN NDEK BASIN
ATMOSFER SEVYESNDE SRYORSA KAZANIN BR YADA BRKA VALFNN
KAIRDIINDA KUKULANILMALIDIR.
KORUMA SRES NDE HER AYDA BR KALSYUM KLORR VEYA SNM KRECN
YENLENMES GEREKR.
KURU OLARAK KORUNAN KAZANLARDA ODUN KOMURU OKSJEN AZALTTIINDAN NE
GRLMEDEN ONCE MUTLAKA HAVALANDIRILMALIDIR.
14
KLHAN KMES
ALEV BORULU KAZANLARDA HER TRL LEBLEN SU KULLANILIR.BU SULARIN NDE
TRL ORANLARDA METAL TUZLARI BULUNUR.BUNLARDAN KALSYUM SULFAT KIIR
YADA KAZANTAI OLUUMUNDAN SORUMLUDUR.KIIR YALITKAN OLDUUNDA ISI
KLHAN SACINDAN AKAR VE SAC GDEREK ISINIR.EER KLHAN BELRL BR SICAKLIK
DERECESNE KADAR ISINIRSA KAZANIN BASINCI NEDENYLE TAVLANMI OLAN
KLHAN KER.

YALAMA YAI FDSUYU LE BRLKTE KAZANA GDEBLR.YALAMA YAI KAZANIN
FAYRAP SEVYESNDE BR KATMAN EKLNDE YZER.EER BYLE BR KAZAN YZEY
BLOF YAPILMAKSIZIN BLOF EDLRSE, SU LE BRLKTE YALAMA YAIDA
ALALACAINDAN NCE CEHENNEMLIK TAVANI VE SONRA ALEV VE PAYANDA
BORULARI VE DAHA SONRADA KULHANI9N EVRESNE BU YALAMA YAI
SARACAKTIR.YALAMA YAIDA KIIR GB ISIYA YALITKAN OLUP KULHAN KMESNE
NEDEN OLUR.

KIVRIK SACDAN YAPILMI BR KLHAN KRIKO YARDIMIYLA NORMAL EKLNE
GETRLMEL VE TAKVYE EMBERLER LE DONATILMALIDIR.KME 38 MMDEN FAZLA
SE YNE KULHAN DZELTLMELDR.EER KULHAN 38 MMDEN AZ SE HER 2,5 MMLIK
OKME N KAZAN BASINCI %1,5 DRLMSE KULHANIN ESKI DURUMUNA
GETRLMESNE GEREK YOKTUR.MAX. KMENN 25 MMY GEMED VE KME
BLGESNN 3 KIVRIMDAN FAZLA OLMADII DURUMLARDA KAZAN LETME BASINCININ
DRLMESNE VE ONARIM YAPILMASINA GEREK YOKTUR.

KULHAN KMESNN EN NEML ETKS KULHANI OLUTURAN KIVRIMLARDAN BRNN
YARILMASIDIR.BOYLECE BUYUK MIKTARDAKI SU VE YANMAMI YAKIT KULHANA VE
ORADANDA KAZAN ONUNE IKAR.

CEHENNEMLK TAVANINDA KME
SKO KAZANLARIN CEHENNEMLIK TAVANINDA OKME KAZAN SU SEVYESNN ONEMLI
BIR EKLDE DUMES SONUCU OLUUR.ALAK SU SEVYES KAZANA VERLEN SUYUN
AIRLIINA GRE DAHA FAZLA AIRLIKTA BUHAR EKLMES SONUCU
OLUUR.ONLEMLERE RAMEN TESVYE ESNDE SU GRNMYORSA YARDIMCI FD
POMPASI VEYA ENJEKTR KULLANILARAK KAZANA SU ALINABLR.TESVYE LESNDE
HALEN SU GRNMYORSA KAZANIN ONCE CEHENNEMLIK TAVANI TEHLIKEYE
GRER.NK ALEV BORULU KAZANLARDA NORMAL FAYRAP SEVYES CEHENNEMLIK
TAVANININ YAKLAIK 150-200 MM ORTECEK DUZEYDEDR.TESVYE ESNDE SUYUN
KAYBOLMASI DURUMUNDA CEHENNEMLIK TAVANI SUSUZ KALABLR,TAVLANIR VE
YUKSEK BASIN NEDENYLE KER.

BUHAR SICAKLII 218 DERECEY GEMEYEN KAZANLARDA CEHENNEMLIK TAVANI
KMESN NLEMEK N VE KAZAN DARES PERSONELN UYARMAK AMACIYLA
SGORTA TAPALARI VEYA ERYEBLR BRONZ TAPALAR KULLANILIR.SGORTA TAPALARI
SUYA EN AZ 25 MM GRECEK EKLDE CEHENNEMLIK TAVANINA DONATILIR.BOYLECE
SIGORTA TAPALARI CEHENNEMLIK TAVANI UZERINDE SUYUN DOLAIMI ILE SOUR.SU
SEVYES DT ZAMAN CEHENNEMLIIN YUKSEK OLAN SICAKLII NEDENYLE
TAPA NDEK METAL DOLGU ERR.BUHAR ERYEN DOLGUNUN BOALTTII DELKTEN
GEER VE ISLIK SES IKARIR.NLEM ALINMAZSA ATE SNDRR.

TAPALARIN ATMASI DURUMUNDA ALINACAK ONLEMLER :
1. OCAK BASTIRILIR VE KAZANA FD SUYU ALINIR.
2. ANA VE YARDIMCI STOP VALFLER KAPATILIR.
3. EL DONANIMI LE SEYFT VALF YAVAA AILIR.
4. YAVAA SOUTULACAK EKLDE KAZANA HAVA VERLR.
5. KONTROL EDLEREK UYGUN DURUMDA SE KAZANA SU ALINIR VE YENDEN FAYRAP
EDLR.

BAZEN SGORTA TAPASININ ATMASI SIRASINDA SADECEANA STOP VALF KAPATILARAK
YARDIMCI STOP VALF AIK BIRAKILIR.BOYLECE YARDIMCI MAKINELERN
ALIMALARINI SURDURMELER SALANMI OLUR.
15
OCAK DUVARLARININ KURUTULMASI
EER SU BORULU KAZANLARDA OCAK DUVARLARI ONARILIYORSA SIVANIN ABUK
KURUMASINA ENGEL OLUNMALIDIR.BU TR KAZANLARIN EN AZ 24 SAAT SRE LE
FAYRAP EDLMEMESNE DKKAT EDLMEL, SONRA KK BR MEME LE ATMZR
FAYRAP EDLMELDR.FAYRAP EDLEN BRNERLER DETRLEREK OCAK DUVARLARI
24 SAATLK BR SRE PRLMELDR.SONRA YAKIT KESLMEL, KAZAN SOUTULMALI
VE SONRA OCAA GRLEREK KAZANI SERVSE KOYMADAN NCE TULA DUVARLAR
DKKATLE NCELENMELDR.

ALEV BORULU SKO TR BR KAZANDA SGORTA TAPASI ATARSA KAZAN NDEK
BASIN HIZLI BR EKLDE DER.BU DURUMDA KMRLE FAYRAPLI OCAKLAR
BASTIRILIR, AKARYAKITLA FAYRAPLI ATMZRLER SNDRLR VE KAZANIN
SOUMASI SALANIR.KAZANIN BASINCI ATMOSFER BASINCINA KADAR DMEDKE
SU MAHALNE GRLMEMELDR.

KAZAN BORULARININ BAKIMI
BORU ARIZALARININ OUNDA NEDEN KIIR OLUUMU VE BORULARIN SU TARAFI
YZEYLERNE YA SARMASIDIR.SU BORULU KAZANLARDA DAHA OK YKSEK
SICAKLIK NEDENYLE ALT SIRA BORULARDA SORUN OLUUR.BUNUN NEDEN DER
BORULARA GRE BUNLARDA KIIR OLUUMUNUN DAHA HIZLI OLDUUDUR.ARIZALI
BORULAR DETRLR VEYA TAPALANIR.

BORULARIN TAPALNMASI
ALEV BORULU KAZANLARDA ZELLKLE SKO KAZANLARINDA BORULARIN
DELNMESNN ZELLKLE K NEDEN VARDIR.BUNLAR BORULARIN DI YADA SU TARAFI
YZEYLERNDE KAZANTAI OLUMASI VE SZ EDLEN YZEYLERE YA
SARMASIDIR.SONU OLARAK AIRI ISINAN BORULAR DI BASIN NEDENYLE DELNEREK
AKITMAYA BALARLAR.AKITAN BORU YADA BORULARI DETRMEK N YETERL
ZAMAN YOKSA TAPA LE BATTAL EDLR.BU AMALA DKME DEMRDEN KONK K TAPA
HAZIRLANIR.KAZANIN OPERASYONU SIRASINDA DELNEN KISIMDAN BORUNUN NE
GREN SU EVREDEN ISI ALARAK BUHARLAIR VE BASINLA TAPALARIN BORU
AIZLARINDAN FIRLAMASINA NEDEN OLUR.BU NEDENLE TAPALARIN YATAY EKSENLER
BOYUNCA BRER DELK AILARAK BURALARDAN GERLEN K UCU KLAVUZLU BR
UBUK VE SOMUNLARI YARDIMIYLA TAPALAR BORU AIZLARINA SIKICA
OTURTULUR.SU BORULU BR KAZAN DEVAMLI SU KAIRIYORSA VE KAIRAN BORU
BULUNAMIYORSA BLYA YNTEM UYGULANIR.BORULARIN TAPALNMASI LEM
YAPILIRKEN KAZAN SUYUNUN BOALTILMASINA GEREK YOKTUR.

HEDER TP SU BORULU KAZANLARDA KAZAN DEVREDEN IKARILIR, SOUTULUR, BLOF
EDLR, HENDHOL KAPAKLARI AILIR VE ARIZALI BORUYU SAPTAMAK ZERE SIRA LE
N HEDERDEK BORU AIZLARINDAN BR TAPALANIR.

BORULARIN ULARINDAK DI APINI BYTEREK ONU SIZDIRMAZ BR BMDE
YUVASINA OTURTULMASI YAN BORU AIZLARININ RLMES OLAYI GENLETC,
EKSPENDER, BORU MAKNES, MAKNETO SMLER VERLEN BR CHAZ LE YAPILIR.

AYRICA AYNA DIINDA KALAN VE AN EKLNE SOKULAN BORUNUN ULARI AYNAYA
SIKICA YAPIINCAYA KADAR GERYE DORU BKLR. BU LEM KIVIRMA VEYA
KRIMPING ALET LE YAPILIR VE SADECE ALEV BORULU KAZANLARA UYGULANIR.

SKO KAZANLARDA BORULARIN DETRLMES
KAZAN DEVREDEN IKARILIR, SOUTULUR, DUMAN SANDII KAMN KAPAKLARI AILIR,
DUMAN SANDII VE CEHENNEMLE GRLR, DETRLECEK BORULAR SAPTANIR,
KAZAN SUYU BOALTILIR VE BORULAR YARILARAK YERLERNDEN IKARILIR.YEN BORU
DUMAN SANDII NDEN CEHENNEMLE DORU UZATILIR.BU ARADA CEHENNEMLK
TARAFINDA BORUNUN BORU AYNASINDAN 5-6 MM VE DUMAN SANDII TARAFINDA 6,5-
9,5 MM KADAR TAMASI SALANIR.BU DURMDA YERNDE SIKICA TESPT EDLEN
BORUNUN CEHENNEMLK TARAFINDAK UCU RLR VE BORU AYNASI ZERNE
KIVRILIR, DUMAN SANDII TARAFINDAK UCU SE GENEL OLARAL RLR VE AN
EKL VERLR.CEHENNEMLIK TARAFINDAKI BORU AIZLARININ KIZGIN GAZLAR
16
TARAFINDAN TAVLANIP YANMAMALRI N AIZLARIN CEHENNEMLK BORU AYNASI
ZERNE KIVRILMALARI GEREKR.SU BORULU KAZANLARDA BACA GAZLARI BORU
ULARINA DOKUNMADII N BU LEME GEREK YOKTUR.

DSPERHYTERLER
BU BORULARIN GREV SPERHYTER BORULARINI KORUMAK VE KIZGIN BUHARI
DOYMU BUHARA EVRMEKTR.GEMNN SEYR SIRASINDA SPERHYTER
BORULARINDAN EKLEN KIZGIN BUHAR ANA MAKINELERN ALIMASINI
SALAMAKTIR.ANCAK MANEVRALARDA UZUN ZAMAN ALAN STOPLAR VEYA GEMNN
BALANMASI, DEMRLEMESNDEN SONRA ANA MAKINENIN KAPATILMASI SONUCU
SUPERHYTER BORULARINDAN BUHAR GEMEZ.BOYLECE OCAK GAZLARI SPERHYTER
BORULARINI TAVLAR VE YANMALARINA NEDEN OLUR.BU TEHLKEY ONLEMEK N
DSPERHYTER BORULARINDAN YARARLANILIR.BOYLELKLE SPERHYTER
BORULARINDAN SUREKLI OLARAK DOYMU BUHAR GERLEREK KIZGIN BUHAR ELDE
EDLR.BU BUHARIN DSPERHYTER BORULARINDAN GE SIRASINDA SPERHYTERDE
KAZANILAN KIZGINLIK ISININ BR BLM DSPERHYTER BORULARININ
EVRESNDEK SUYA LETLR VE BORULARIN NDEK BUHAR SE DOYMU BUHARA
DNTRLR.

HAVA ISITICILARI
KLHAN VEYA OCAKLARA VERLEN HAVANIN ISITILAMSINI SALAYAN ISITICIYA
ERHYTER VEYA HAVA HYTER YADA HAVA ISITICISI GB SMLER VERLR.BUNLAR
OU ZAMAN APTEYKE YERLETRLRLER.BLOVER YADA KRN SALADII HAVA
BORU AYNALARI ARASINA YERLETRLM BORULARDAN GERLRVE BORULARIN
DIINDAN GERLEN KIZGIN GAZLAR TARAFINDAN ISITILIR.

BAKIMI :
HAVA ISITICILARININ YZEYLERNDE EN OK KARILAILAN SORUN KOROZYON VE
KRLENMEDR.BU DURUM OU ZAMAN KAZAN ALAK YKLERDE BUHAR RETTNDE
VE MANEVRALARDA BACA GAZLARI NDEK SU BUHARI LE KKRTDOKST VEYA
KKRTTROKSTN BRLEEREK YOUMASI SONUCU OLUAN ASTLERDEN
KAYNAKLANIR.EER HAVA ISITICILARINA KURUM UFLEYC DONATILMISA BU VALFLER
SADECE GEREKTRNDE VE HYTER SICAK OLDUU ZAMAN KULLANILMALIDIR.HAVA
ISITICISI ZERNDE KURUM VE KARBON BRKNTLER YANGINA SEBEP
OLABLR.NORMAL ALIMA KOULLARINDA KRL HYTERLER HAVA SICAKLIININ
YKSELMESNE NEDEN OLURLAR. BYLE BR DURUM KURUM FLEME LEMNN
GEREKTRN GSTERR.EER BACA GAZLARININ SICAKLII AIRI EKLDE
YUKSELRSE BU DURUM HAVA ISITICISI YANGINI OLASILIINI BELRTR.BR HAVA
ISITICISINDA YANGIN GRLRSE; ATMZRLER SNDRLR VE YAKMA HAVASI
KESLR, YANGINI SNDRMEK N KURUM FLEYCLER ALITIRILIR, EER
MMKNSE DUMAN SANDII KAPAKLARI LE STM VEYA KARBONDOKSTL
SNDRCLER KULLANILIR VE ERHYTERLERDEN KURUM TEMZLENNCEYA KADAR
KAZAN ALITIRILMAZ.

HAVA KAAKLARI :
BR HAVA ISITICISINDA HAVA KAAI OLUTUU ZAMAN YANMA RNLERNN IKI
SICAKLIININ BACA GAZLARINA SIZAN HAVA NEDENYLE NORMAL SICAKLIKTAN DAHA
DK OLDUU GRLECEKTR.BUNUN SONUCU OLARAK BACA GAZLARININ SICAKLII
YLEME NOKTASINA KADAR DER, SUBUHARI YOUUR VE KKRTDOKST LE
KARIIR, SLFROZ AST MEYDANA GELR, HAVA ISITICISI VE EKO YZEYLER AINIR VE
DELNR.

KMR TOZU VE FUEL OIL YAKILMASI DURUMUNDA HAVA SICAKLII 250-400 DERECE,
KOMURLE FAYRAPLI KAZANLARIN IZGARALI OCAKLARINDA 200-250 DERECE , COK
CURUF BIRAKAN KOMURLERDE SE 160 DERECE KADAR OLMALIDIR.

EKONOMAYZERLERN OPERASYONLARI
YANMA RNLERNN SICAKLIINDAN YARALANILARAK KAZAN BUHAR DRAMININ SU
BOLGESINE VERLEN BESLEME VEYA FDSUYUNUN ISITILMASINI SALAYAN VE BYK
APLI U EKLNDEK BORULARDAN OLUAN ISITICILARDIR.GENEL OLARAK KAZANIN
17
APTEYKINE YERLETIRILIRLER.BUHAR KAZANLARININ YAKIT TUKETIMINI %5-18
ARASINDA AZALTIRLAR.

EKOLARDA RILIF VALF KULLANILACAI ZAMAN DAMA EKONUN GR HEDER
TARAFINA YERLETRLMEL VE KAZAN EMNYET VALFINDEN YAKLAIK OLARAK 3,5
BAR YUKSEK BASINTA ATACAK EKLDE OLMALIDIR.

EKOLARIN DREYN VALFLER BLOF VALFI OLARAK KULLANILMAMALIDIR.CUNKU
EKOLARIN BLOF EDLMESINE GEREK YOKTUR.EKO HER ZAMAN SU ILE DOLU
BULUNMALIDIR.KAZAN BASIN ALTINDA KEN H BR ZAMAN EKO DREYN VALFLER
AILMAMALIDIR.

EKO BORULARINDA BASI DMNN ARTMASI VEYA BORULARDAN GEEN SUYUN
SICAKLIINDAKI AZALMA BORULARIN SU ILE YIKANMASI GEREKTN GSTERR.

EKO BORULARINI TEREDEN GAZLARIN SICAKLIINDAKI YUKSELMEYI VEYA BACA
CEKMESI KAYIPLARININ ARTMASINI ONLEMEK N GEREKT KADAR KURUM
UFLEYICIKULLANILMALIDIR.KURUM MIKTARI YAKITIN TURUNE VE YAKILMASI
YONTEMLERNE BALIDIR.EKOLARA GELEN BESLEME SUYU HAFF ALKALIN OLMALIDIR.

YIMA DENEY
BR KAZANIN BUHARLATIRMA VE EMNYET VALFLERNN DAR KAPASTELERN
SAPTAMAMK N YARARLANILAN DENEYDR.BU DENEYDE LETME N GEREKL
OLANLAR DIINDA KALAN, KAZANIN TM IKILARI VE FDSUYU GRLER
KAPATILMALIDIR.SONRA KAZAN OCAINDA MAX. KAPASTE VE BELRL BR SRE N
YANMA KUVVETLENDRLR.BU SRE ALEV BORULU KAZANLARDA 15 VE SU BORULU
KAZANLARDA 7 DAKKADIR.DENEY SIRASINDA BASIN, MSAADE EDLR MAX BASINCIN
%6SINDAN FAZLA OLMAMALIDIR.

KAZANDA BASIN YKSELMES SONUCU EMNYET VALF AAR.EER BU VALF
YETERNCE GEN SE BUHARI, KAZANDA RETLD KADAR ABUK DAR
EDER.EER VALF YETERNCE GEN DELSE, EMNYET VALF TAM AIK OLDUU HALDE
KAZANDAK BASIN YKSELMEY SRDRR.EER BASIN YKSELMES TURLU
KAZANLAR N YUKARIDA BEL,RTLEN SRE ERSNDE %6 YI GEMEZSE EMNYET
VALFNN YETERL KAPASTEDE OLDUU KABUL EDLR.

KURUM FLEME DONANIMI
KAZAN OCAKLARINDA HER TRL YAKITIN YAKILMASI SONUCU OLUAN KURUM VE
KL ISITMA YZEYLER ZERNDE NCE BR KATMAN OLUTURUR. BU KATMAN GDEREK
KALINLAIR, SERTLER VE ISIYA YALITKAN BR ELM GSTERR.BYLECE ISI
TRANSFER ZAYIFLAR, YAKIT TKETM ARTAR VE KAZANIN KAPASTES VEYA SAATTE
RETT BUHAR MKTARI AZALIR.BR BAKA SAKINCA SE ALEV VEYA SU BORULARININ
BU KATMAN NEDENYLE PATLAMASIDIR.BU BAKIMDAN KAZANLARIN ISITMA
YYUZEYLERN TEMZLEMEK VE KAZANI DAHA VERML ALIIR BR DURUMDA
TUTABLMEK N GEM KAZANLARININ TM TAZE BUHAR VEYA BASINLI HAVA LE
ALITIRILAN KURUM FLEME VALFLERYLE DONATILMITIR.KURUM FLEME
VALFLERNDE YARALANILAN HAVANIN BASINCI 8-13 BAR DOLAYINDADIR.BASINLA
ALITIRILAN HER KURUM UFLEME UNITES 17,5 DERECE DONDURULUR.BACA GAZLARI
SICAKLIININ OLDUKA DK OLDUU EKO VE HAVA ISITICILARININ DONATILDIKLARI
YER OLAN APTEYKE KURUM UFLEME SIRASINDA BUHARIN BR BOLUMU YOUABLR
VE YOUSUM SULARI DUMAN GAZI NDEK KKRTDOKST LE BRLEEREK
SLFROZ AST OLUTURUR.BOYLECE EKO VE HAVA ISITICISI BORULARININ AINIP
DELNMES TEHLIKES ORTAYA CIKTIINDAN SU BORULU KAZANLARDA BASINLI
HAVA KULLANILIR.

KPRME VE KAYNAMA
KPRME BR KAZANIN SU BOLGESNDE MAHALLINDE OLUAN BUHAR KURECIKLERNN
BUHAR BOLGESNE GENE ENGEL OLUNMASI SONUCU MEYDANA GELEN BR
OLAYDIR.GENEL OLARAK KPRMEYE ANA VE YARDIMCI MAKINELERDEN KAZANA
TAINAN HAYVANSAL VE BTKSEL YALER NEDEN OLUR.BU YALAR FAYRAP
18
SEVYESNDE YZEN VE SABUNA BENZEYEN KOPUKLU BR MADDE OLUTURUR VE
BUHAR KURECIKLER BUNLARI YUKARI DORU TEREK KOPURMEYE NEDEN OLUR.BR
KAZANDAK KPRME TESVYE ESNN FAYRAP SEVYESNDE BR YA EMBER
EKLNDE KENDN BELL EDER.AYNI ZAMANDA TESVYE ESNDEK SU AN BR
BMDE YKSELR.

KPRMEYE ENGEL OLMAK N KAZANLARA YALAMA YAI VE FUEL OILLERIN
GTMESNE ENGEL OLUNMALIDIR.AYRICA SIK SIK BRAYN ( YUZEY BLOFU ) LEM
YAPILARAK KAZAN SUYU YUZEYLERNDEK YA VB. MADDELER KAZAN DIINA
ATILMALIDIR.

KAZAN KAYNAMASI AAIDAKILERDEN BR VEYA BR KAININ BRLEMES SONUCU
MEYDANA GELR :
1. KAZAN SUYU SEVYESNN COK YUKSEK OLMASI
2. BUHAR MAKINES VEYA BUHAR TURBINININ DEVR SAYISININ COK ANI OLARAK
YUKSELTILMES
3. ZAYIF FAYRAP VEYA ATOMZRLERN FARKLI FAYRAP EDLMELER
4. BESLEME SUYUNDAKI TUZLAR NEDENIYLE YUKSEK KLORIN ER
5. KAZANIN GRES, AIRI KIMYASAL MADDE, AMURLU BESLEME SUYU VEYA DER
YABANCI MADDELERLE KIIRLETLMES
6. BR VEYA BR KA KAZANIN YETERSZ OLARAK KULLANILMASI
7. KAZANLARIN BESLEME SUYU BALANTILARININ ZAYIF OLMASI
8. KAZAN BUHAR BASINCININ COK DK OLMASI
9. KAZANIN BUHAR BOLGES HACMNN KK OLMASI, MUHENDSLK HATASI VEYA
TEKNIK YETERSIZLIK.

KAZAN KAYNAMASI GENEL OLARAK BUYUK MIKTARDAKI SUYUN MAKINEYE
TAINMASINA NEDEN OLUR.BUNA MAKINEYE SU YURMES ADI VERLR.

KAZANDA KAYNAMANIN BALADII TESVYE ESNDEK SUYUN HIZLI BR BMDE
AAI YUKARI HAREKET LE KENDN GSTERR.BUNUN ARDINDAN TESVYE ELER
SU LE DOLAR VE ARDINDAN MAKINEYE SU YURUR VE DEVR SAYISI
DER.SUPERHYTERLERDEN YA BUHAR GELECE N HAVA ECEKTERNE GELEN
BUHARIN BASUN VE SICAKLII DER, KONDENSERN HAVASI Y TAHLIYE EDLMEZ VE
VAKUM DUMEYE BALAR.KAYNAMA SIRASINDA KAZANDAN EKLEN BUHARIN
AZALTILMASI GEREKR.

BLOF VALFLER
SUDAN HAFF KATI MADDELER VE KPK, KAZAN SUYU YUZEYINDEN YUZEY BLOF
VALF VE DEVRES YARDIMIYLA GDERLR.SUDAN AIR KATI MADDELER VE AMUR SE
HER SU DRAMI VE HEDERE DONATILMI OLAN DP BLOF VALFLER KULLANILARAK
KAZAN DIINA IKARILIR.BU AMLA KULLANILAN BLOF VALFLERNN BUYUK BOLUMU
GLOB TURUNDEN STOP VALFLERDR.

YUZEY VE DP BLOF VALFLERNN DAR EDLD YADA BOALTILDII DEVRELERE
KAZAN BLOF DEVRES ADI VERLR.BU DEVRE ZERNDE AYRICA GARDIYAN VALF,
BORDA DAR VALF GB VALFLERDE BULUNUR.GARDIYAN VALFLERN GOREV DP
BLOF VALFLERNN KAIRMASI NEDENIYLE ALIMAKTA OLAN KAZANDAN
ALIMAYAN KAZANA SU KAIINI ONLEMEK VE DENZ SUYUNUN BLOF DEVRESNE
GRNE NEGEL OLMAKTIR.BUHAR KAZANLARININ BLOFLER K EKLDE YAPILIR:
KAZAN BUHAR BOLGESNDE BELRL BASINTA BUHAR VAR KEN VE KAZAN SOUK
KEN.

KAZANLARIN BUHAR LE BLOFU:
KAZAN LMANA VARILDIINDA DEVREDEN IKARILIR VE SOUMAYA
TERKEDLR.BUHAR BASINCI YAKLAIK 5 BARA KADAR DTNDE NCE YUZEY BLOF
VALF AILIR VE SUDAN HAFF KATI MADDELER LE K,MYASALLARIN OLUTURDUU
KPK VB. KAZAN DIINA ATILIR.BOYLELKLE KAZAN BLOF EDLRKEN SU SEVYESNDE
BULUNAN YA VB. NN ISITMA YUZEYLERNE SARMASI TEHLIKES ORTADAN
KALDIRILMI OLUR.SONRA DP BLOF VALF, GARDYAN VALFLER VE SON OLARAK GEM
19
DAR VALF AILARAK KAZANIN BASINCI 1-1,5 BARA KADAR DNCEYE KADAR
BLOF LEMNE DEVAM EDLR.SONRA GEM DAR VALF KAPATILARAK DENZ
SUYUNUN BLOF DEVRESNE GRMES ONLENIR.ARDINDAN DIP BLOF VALFI KAPATILARAK
KAZANIN IYICASOUMASI VE BUHAR BOLGESINDEKI BUHARIN YOUMASI
SALANIR.DAHA SONRA HAVA MUSLUU VE ARDINDAN BLOF VALF AILARAK
KAZANIN SNTNEYE BOALMASI SALANIR.KAZAN SUYUNDAKI TORTUYU GDERMEK
N ATOMZORLER SONDURULMEDKE BR LEM YAPILMAMALIDIR.BUNUN NEDENI
BUHAR RETM SIRASINDA SUSUZ KALACAK KISIMLARININ YOUN ISI NEDENYLE AIRI
ISINMASINDAN KAINMAKTIR.BUHAR BASINCI VE DP BLOF VALF LE KAZAN
KESNLKLE BOALTILMAMALIDIR.BU KAZAN KSIMLARININ OK ABUK SOUMASINA
VE TRL PARALARDA ARPILMALARINA NEDEN OLUR.

SOUK KAZNIN BLOFU :
KAZANLARIN DORUDAN DENIZE BAALTILMASINA ZN VERMEYEN MARPOL
KURALLARI VE BUHAR BULUNAN KAZANLARIN SNTNEYE BLOF EDLDNDE
YOUMASI SONUCU CAN VE MAL KAYBINA NEDEN OLACAINDAN BLOF EDLEXCEK
KAZAN DEVREDEN IKARILIR VE SOUTULUR.BUHAR BOLGESNDEK STM
YOUTURULUR, HAVA VALF VE ARDINDAN BLOF VALFI AILARAK KAZAN SINTINEYE
BOALTILIR.BU SU NDEK KMYASAL MADDELERN SNTNE BOYASINA ZARAR
VERMEMES ,N SNTNE SEPERATRNDEN GERLEREK YALI SU TANKLARINA
ALINIR

BUHAR KAZANLARININ KAYNATILMASI
BR KAZANIN OPERASYONUNDA DKKAT EDLECEK EN NEML NOKTA KIIR YADA
KAZANTAI BIRIKINTILERN NLEMEK N KAZANN SUYUNUN ALAK YOUNLUKTA
SRDRLMESN SALAMAK VE YA VEYA GRESLERN KAZANA GRMESNE ENGEL
OLMAKTIR.

ZELLKLE ALEV BORULU KAZANLARDA BESLEME SUYU LE BRLKTE KAZANA
YALAMA YAI KARIABLR.KAZANIN YUZEY BLOFU YAPILMAKSIZIN BLOF EDLMES
SIRASINDA SU YUZEYINDEK YA KATMANI CEHENNEMLIK TAVANI, ALEV VE PAYANDA
BORULARI, KAZAN AYNALARI, KLHAN EVRES VE SU BORULU KAZANLARDA
BORULARIN YUZEYLERNE SARAR.BU ARADA YETERLI OLMAYAN BESLEME SUYU
ISLAHI NEDENIYLEDE OKI KALIN BR KIIR KATMANI OLUABLR VE BU KATMANIN
HAVALI TEMIZLEME ARALARI LE GDERLEMS ETKILI OLMAYABLR.BU DURUMLARDA
KIIR KAZAN KAYNATILARAK VEYA ASTLE TEMZLENEREK GDERLEBR.KMYASAL
TEMZLEME ADI VERLEN BU YONTEMDE KAZANIN KAPSADII HER METREKP SU N 3
KG TRSODYUM FOSFAT VE NOTR SODYUM KARBONAT ILIK SUDA ERTLEREK DRAMIN
SU BOLGESINE VERLR.SONRA KAZAN, HAVA MUSLUU AIK OLARAK BESLEME SUYU
LE DOLDURULUR VE ORTA BORNERN ATOMZRNE LIMANDA KULLANILAN TURDEN
BIR MEME BALANARAK ATOMZR FAYRAP EDLR.BUHAR BASINCI 6 SAATTE 5 BARA
IKARILACAK EKLDE YANMA MKTARI AYARLANIR VE KAYNAMA LEM SIRASINDA
AYNI BUHAR BASINCI SRDRLR.
KAZAN KAYNATILDIKTAN SONRA SU SEVYES NORMAL DUZEYIN 50-75 MM ZERNE
IKARILIR.KAZAN 6 SAAT KAYNATILDIKTAN SONRA YUZEY BLOF VALFI KULLANILARAK
KISMEN BOALTILIR VE SONRA DIP BLOF VALFI KULLANILARAK SU SEVYES NORMAL
DUZEYIN 50-75 MM KADAR ALTINA DRLR.SONRA KAZAN YAVAA DOLDURULUR,
ILIK SUDA ERTLM VE HERBRNDEN 2,5 KG OLMAK ZERE TRSODYUM VE NOTR
SODYUM KARBONAT ZELTS BUHAR DRAMINA LAVE EDLR.TM KIIR VE YA
GDERLD ZAMAN KAZAN DEVREDEN IKARILIR VE SOUTULUR.ALKALIN SU SNTNE
N ZARARLI OLDUUNDAN KAZANIN KAYNATILMASINDA KULLANILAN SU KIRLI SU
TANKINA BLOF EDLR.ARDINDAN ME SUYU KULLANILARAK KAZANIN KISIMLARI
YIKANIR. BR HORTUM LE BUHAR DRAMI, BORULARIN TUMU NIPELLER VE HEDERLERE
EN AZ 3,5 BARLIK BR BASIN TUTULUR.YIKAMA LEMNDEN SONRA KAZANLARIN
NDE YERNDEN SKLM KIIRLAR ALTTAKI BORULARDA BIRIKME ELMNDE
OLUP BUHARLAMA OLUAN BORULARDA HASARA NEDEN OLUR.NPEL VE HEDERLER
ELEKTRIK III LE DENETLENMELI ICERSNDE KIIR VE YABANCI MADDE OLMAMASINA
DKKAT EDLMEL,DR.

20
KMYASAL TEMZLEME YNTEMLER
1. BRKNTLER KISMEN VEYA TAMAMEN ZMEK N VE PARALAMAK AMACIYLA
ERSNE BELRL BR MKTAR NHBTR KATILMI AST ZELTR LE ISITMA
YUZEYLER YIKANIR.
2. BRKNTLERN GDERLMES N BASINLI SU KULLANILIR.
3. METALDEN AIA IKAN GHDROJEN VE LEMDEN GER KALAN ASTN ETKSN
TMYLE GDERMEK VEYA NOTRLETIRMEK N KAZAN NOTR SODYUM KARBONAT
LE KAYNATILIR.
4. SON TEMZLEME OLARAK KAZAN YERLERNDEN KOPMU BRKNTLER GDERMEK
N TEMZ VE BASINLI SU LE YIKANIR.
KMYASAL TEMZLEME YONTEMLER :

DOLAIM YNTEM :
KAZAN DOLDURULDUKTAN SONRA TEMZLEME SALANINCAYA KADAR ZCNN
DOLAIMI TEMN EDLR.TEMZLK SIRASINDA ZCNN AST DAYANIKLILII YADA
DDET,DENGEYE ERT VEYA BRKNT LE TEPKMEYE GRMEYECE ANLAILDII
ZAMAN LEMN TAMAMLANDII ANLAILIR.

ZC LE DOLDURMA YNTEM :
ZC LE DOLDURULDUKTAN SONRA KIIR YADA BRKNT DURUMUNA GRE KAZAN
4-8 SAATLIK BIR SURE LE BU DURUMDA BIRAKILIR.KIIR YADA BIRIKINTILERN TUMU
ILE ZLDNDEN EMN OLMAK N ZCNN AST DDETNN GEREK
DURUMLARIN GEREKTRDNDEN BRAZ DAHA YUKSEK OLMASI GEREKR

KIIR
KAZANIN ISITMA YUZEYLERNDE KIIR KULLANILAN SUDAN KAYNAKLANIR.GENEL
OLARAK KIIRDAN SORUMLU MADDELER DEMR OKSTLER, KARBONATLAR, FOSFATLAR,
KALSYUM VE MAGNEZYUM SULFATLAR, SLSYUM DOKST VE SLKATLARDIR.

KIIR YADA BRKNT ANALZ EDLMEL VE SONRA ZC OLARAK BR AST
SELMELDR.BRKNT OUNLIKLA TRL YOUNLIKLARIN BIRIKIMIDIR VE SELEN
AST BU TRL BLEKLERN EN Y ZCSDR.

DEMR OKSTLERN GDERLMESNDE SLFRIK ASIT, KALSIYUM VE MAGNEZYUM
TUZLARININ ZMNDE HDROKLORIK ASIT, KALSYUM SULFAT N HER K AST,
SLSYUM DOKST VE SLKAT KIIRLARININ TEMZLENMES N ASTLE
TEMZLENMEDEN ONCE %5-10 LUK SODYUM KARBONAT COZELTISI LE KAZANIN
KAYNATILMASI ETKILI BIR LEMDR.

EER BRKNTYE YA YADA GRES HAKIMSE ALKALIN BILEKLERLE KAYNATMA
ASTLE TEMZLEMENN ONUNE GEMELIDIR.

TEMZLE HAZIRLIK
ISI TRANSFER UNITESININ TEMIZLENMEYECEK TUM PARALARI KAZAN YADA UNITENIN
DIER KISIMLARINDAN AYRILMALIDIR.DUZEN MUSAADE EDYORSA BU PARALAR SU
DOLDURULARAK ZOLE EDLEBLR.

TEMZLEME LEMNDEN NCE BRONZ YADA PRN PARALAR YA YERLERNDEN
IKARILMALI YADA GEC OLARAK ELKTEN YAPILANLARLA
DETRLMELDR.GEY VE SAYA BALANTILARI YA KAPATILMALI YADA KAZANDAN
AYRILMALIDIR.AST SUYA YAVAA DOKULMELI VE ASLA ASITIN UZERINE SU
DOKULMEMELIDIR.

MEKANK TEMZLK
KAZAN FAYRAP SEVYESNN 10-30 MM ZERNE KADAR DOLDURULUR VE SUYYA %1-2
LIK SODA COZELTS LAVE EDLR.SODA MIKTARI ISITMA YUZEYININ HER METREKARES
N 450-500 GRAMA ET OLMALIDIR.ARDINDAN KAZANDAKI SU KAYNAMA NOKTASINA
KADAR ISITILIR VE BU SICAKLIK 20-40 SAAT MUHAFAZA EDLR VE SONRA KAZANIN
EVRE SICAKLIINA KADAR SOUMASI BEKLENMEKSIZIN DERHAL MEKANIK TEMIZLEME
21
LEMNE BALANIR.TEMZLK LEMNN GECKTRLMES SOUYAN VE KURUYAN KIIR
KATMANININ DERHAL SERTLEMESNE NEDEN OLUR.

HDROSTATK DENEYNE HAZIRLIK
TM CONTALAR YENDEN YAPILIR MENHOLLER VE GAZKETLERNN TEMZ OLUP
OLMADIINA BAKILIR, MENHOL VE HENDHOL KAPAKLARI YERLERNE KONULARAK
KAZAN KAPATILIR.KAZAN BUHAR DRAMININ ST KISMINDA BULUNAN HAVA VALF
DIINDA TUM AIKLIKLAR VE VALF BALANTILARI KAPATILIR.KAZANA TEMZ SU
POMPALANIR VE HDROLIK YADA HIDROSTATIK DENEYN UYGULAMASINA GELR.

HAVA VALF DIINDA TM BALANTILARTESVYE ELER BASIN GEYLER VE
BASINCI SALAYAN DEVRE VALFLERNN TUMU KAPATILIR VE BU ARADA EMNIYET
VALFIDE KILITLENIR.KAZAN TUMU ILE TEMIZ SU ILE DOLDURULUR VE HAVA VALF
KAPATILIR.MUSAADE EDLEN LETME BASINCINA ET SU BASINCI UYGULANIR.BU
BASIN KAZAN VE DONANIMI DENETLENENE KADAR SURDURULUR.

KAAK YADA SIZINTILAR GIDERLDKTEN SONRA YUKARIDA BELIRTILEN BASIN
TEKRAR UYGULANIR, BASIN DEVRESNDEK VALF KAPATILIR VE KAZAN EER
DERHAL KULLANILMAYACAKSA BU DURUMDA TUTULUR VE UZUN SAATLER BOYUNCA
BASIN DM OLUP OLMADII KONTROL EDLR.KAZAN VEYA SUYUN VEYA HER
IKISININ SICAKLIKLARAINDAKI DEM NEDENIYLE BASINTAKI DEKLKTEN GELEN
KOMPLIKASYONLARDAN KAINMAK N KULLANILAN SUYUN SICAKLII KAZAN VE
CEVRESINDE YAKLAIK AYNI OLMALIDIR.BU KOULLARDA EER KAZAN VE DONANIMI
SIZDIRIYORSA BASIN DM SAATTE %10U GEMEMELIDIR.EER KAAKLAR BU
DEERDEN FAZLA SE BU KAAKLAR BORU BALANTILARI VEYA DRAM DKLERNDEN
KAYNAKLANIYORSA BORU AIZLARINA MAKINETO VURULMALI VE KAIRAN DKLER
KALAFAT EDLMELDR.EER BORU AIZLARI DRAM DKLER VE GAZKETLERDE OK
BUYUK KAYIPLAR VARSA BASIN KAYBININ NEDENI KAIRAN SIZDIRAN
VALFLERDR.EER BORULARDA KK KAAKLAR OLUUYOR VE BASIN DM OK
YAVA MEYDANA GELYORSA BORULAR TAPALANMAMALIDIR.

EER HDROSTATIK DENEY HERHANG PERNL VEYA KAYNAKLI DIKILERN,
GENLETLM YADA RLM VEYA DER SABT BOLUMLERN VEYA KAZANIN DER
PARALARININ DAYANIKLILIK YADA SIZDIRMAZLIINI KANITLAMAK N
YAPILACAKSA:

HDROSTATIK DENEYDE KULLANILACAK SU 65 DERECEDEN DAHA AZ OLMAYACAK
EKLDE ISITILMALIDIR. BASIN UYGULANMADAN ONCE KAZAN SU LE DOLDURULMALI
VE SU HAVASIZLANDIRILMALIDIR.BU ARADA ANA VE YARDIMCI STOP VALFLERN BUHAR
DEVRESINE SU KAIRMADIINA GEREKLI DIKKAT GOSTERLMELDR.EMNYET VALF
YUVASI VEYA ST UZERNDE BR TIKA ILE UYGULANMALIDIR.UYGULANACAK
HIDROLIK BASIN DIZAYN BASINCININ 1,5 KATINI GEMEMEL VE EN AZ 30 DAKIKALIK
BR SRE LE UYGULANMALIDIR.

YEN YAPILAN VE TAMAMLANAN KAZANLAR DIZAYN BASINCININ 1,5 MSL LE
DENENMELDR.
KAZANIN TM PARALARI ISIL LEM TAMAMLANDIKTAN SONRA DZAYN BASINCININ 1,5
MSL BR BASINLA TEST EDLMELDR.DRAMLAR YADA HEDERLER GB BORU
DELKLER AILAN KISIMLARIN DENEYLER BORU DELKLER AILMADAN ONCE
YAPILMALIDIR.DENENEN BU KISIMLAR YARLARNE DONATILIP KAZAN
TAMAMLANDIKTAN SONRA DZAYN BASINCININ 1,25 MSL BR HDROSTATIK BIR
BASINLA DENENMELIDIR.SOZU EDLEN PARALARDAN HERHANG BR YUKARDA
BELRTLD GB DENENMEMSE DZAYN BASINCININ 1,5 MSL LE TEST EDLMELDR.
YAPISAL OLARAK ONARILAN KAZANLARIN HIDROSTATIK DENEYLERNDE EN AZ BR
DZAYN BASINCI KADAR BR BASIN UYGULANMALIDIR.




22
BACA GAZLARININ ANALIZI
ORSAT CHAZI :
BACA GAZLARININ ANALIZINDE KULLANILAN ORSAT CIHAZLARININ KAPALI HACIMLER
100MLDR.CHAZ GAZ ALMA VALF, YOLLU VALF , PPET ( A PPETNDE DAMITIK SU
VE POTASYUM HIDROKSIT ZELTS BULUNUR VE BACA GAZLARI ENDEK
KARBONDOKST EMER, B PPETNDE DAMITIK SU,POTASYUM HDROOKST,VE PRGOLLIK
ASITTEN OLUAN VE OKSJENI EMECEK OLAN COZELT BULUNUR.C PPETNDE SE
HDROKLORIK ASIT VEYA AMONYAK COZUNDURULMU BAKIR KLORUR COZELTISIDE
KARBONMONOKSTI TUTAR) BOLUNTULU ODIYOMETRE ( SU HACMN GSTERR ) VE
ERASNDE RENKLI TUZLU SU BULUNAN BR ASPRATOR ESNDEN( STENLDNDE
EMME LEMN DURDURUR) OLUUR.

ORSAT CHAZI SADECE KARBONDOKST, KARBONMONOKST, OKSJEN VE AZOTU LER.

ORSAT CHAZI LE YAPILAN DENEYDE 100MM LIK ORNEK GAZ SOUTULARAK 2,4 MM LIK
HACM OLUTURAN SU BUHARI ILE KUKURTDIOKST AYRILMI VE GAZ HACMI
100-2,4 =97,6 ML OLUMUTUR.A PPETNDE GE SIRASINDA TUTULAN KARBON DKST
NEDENIYLE ORNEK GAZ HACMI 12,6 ML AZALMITIR.DOLAYISIYLA 12,6-2,4=10,2 ML
KARBONDOKST TUTULDUU ANLAILMAKTADIR.B PPETNDE SE 13-12,6=0,4 ML
OKSJEN VE C PPETNDE SE O,1 ML CO TUTUYLMUTUR.

KARBONDOKST KATITEDCLER :
ZELLKLE BUHAR KAPASTES BUYUK OLAN BUHAR KAZANLARINDA YAKILAN YAKIT
MIKTARIDA FAZLADIR.EER HERHANG BR NEDENLE KAZAN OCAINA AZ YADA OK
MKTTARDA HAVA VERLRSE YANMA BOZULUR.OZELLIKLE YANMANIN FAZLA HAVA LE
GEREKLEMESNDE YAKIT SARFIYATI ARTAR.BACA GAZLARI NDE FAZLA MIKTARDA
CO BULUNMASI YANMANIN YETERLI OLMAYAN HAVA ILE VE OKSJENIN BULUNMASI ISE
AIRI MIKTARDAKI HAVA LE OLUTURULDUU ANLAMINA GELR.

BU KAYITEDCLER MEKANIK , ELEKTRIKSEL VE KIMYASAL TURDE OLURLAR.

MEKANIK KAYITEDICILERDE ALIMA ILKES HAVA LE ERSNDE KARBONDIOKSIT
BULUNAN BACA GAZLARI ARASINDAKI OZGUL AIRLIK FARKIDIR.CO2 MIKTARI ARTIKA
BACA GAZLARININ OZGUL AIRLIKLARIDA ARTAR.

ALEV BORULU KAZANLARIN SURVEYI
AAMALARI :
1. KAZAN KIIRI TEMIZLENMEDEN ONCE SU TARAFININ DENETLENMESI
2. GAZ TARAFININ NCELENMESI
3. DI PARALARIN DENETLENMES
4. KAZAN KIIRI TEMIZLENDIKTEN SONRA SU TARAFININ DENETLENMESI

SU BORULU KAZANLARIN SURVEYI
DENETLEME SU VE BUHAR DRAMINDAN BALAMAKTA VE DRAMIN KONTROLU SONA
ERDKTEN SONRA KAZAN DIINDAN DEVAM ETMEKTE VE BORNER AIKLIKLARININ
BRNDEN OCAA GRECEK EKLDE SRMEKTEDR.KAZAN OCAK DUVARLARI , OCAK
TABANI, SU DUVARI BORULARI, PERDE VEYA RADYASYON BORULARI VE SU BORULARI
BU AAMADA KONTROL EDLMEKTEDR.KAZAN OCAINDAN IKILDIKTAN SONRA SU
DRAMINA GRLMEKTE VE KONTROL LEM YAPILDIKTAN SONRA SUPERHYTER ,
EKONOMAYZER VE HAVA ISITICISI BORULARI DENETLENDKTEN SONRA SONA
ERMEKTEDR.


23