Âşıq Behmen
( Nerimanlı, 1901 - ? )
1901 yılında Basarkeçer bölgesinin Nerimanh
köyünde doğmuştur. Âşıq Behmen ibrahim oğlu
Garayer diye tanınır. Behmen, beş yaşlarında iken
babasını kaybetmiş, çok sıkıntılı bir çocukluk ve
gençlik dönemi geçirmiştir.
1928 yılında âşıklığa başlamıştır. Hiçbir us-
tanın yanında çıraklık yapmamış olup, âşıklık sa-
natını kendi kendine öğrenmiştir. Kısa zamanda
sanatını ve kendisini bütün Azerbaycan'da kabul
ettirmiştir. Âşık şiirinin bütün şekillerinde şiirler
söyleyen Behmen, 70 kadar saz havasını da ça-
labilmektedir. Şiirlerinde tabiat konularım da iş-
KEÇİB GEDER
Ekinya bir misaldi, körpüye nisbet,
Padişah, gedalar1, xan keçib geder.
Yaxşılara2 rehmet, pislere le'net,.
Fenadan üqbaya3 san keçib geder.
Qoxum4 qardaş getdi, dövletim getdi,
Urvatım5, hörmetim, izzetim getdi,
İşretim, şöhretim, sohbetim getdi,
İndi6 üreyimden qan keçib geder.
Ezelden özgesin7 men de qınadım,
Gen8 günümde öz özüme9 oynadım,
Dar günümde dostlarımı sınadım,
Yad olub10 yanımdan yan keçib geder.
leyen şair, vücutname, yaşname gibi adlarla ver-
diğimiz türün de güzel örneklerini vermiştir.
Onikide, önüçde bildim heyir-şer,
Ondörtde, onbeşte men oldum nöker,
Onaltı sinimde deyim mühteser,
Çox zülüm olubdu, men nocavana.
Behmen, halk şiirinin hemen hemen bütün şe-
killerini kullanmıştır.
Kaynak:
Azerbaycan Aşıqlan ve El Şairleri II, Bakı 1984,333-339.
Paşa Efendiyev, Halqm Söz Hezinesi, Bakı 1985, 261.
İnsan oğluna heç yoxdu e'tibar,
Dar gününde, olar tez senden kenar,
Yada bel bağlama, deme dostum var,
Saxlamaz yadında nan11, keçib geder.
Behmen'in sözleri, nesihet, ardı,
İnsanın qiymeti dövletdi, vardı,
Yoxsulun başına gen dünya dardı,
Derd ü qem elinden can keçib geder.
1.dilenciler, 2. iyilere, güzellere, 3. ahirete, öbür dünyaya,
4. hısım, akraba, 5. hikmet, 6. şimdi, 7. yabancısın, başkasın,
ayrısın, 8. geniş, 9. kendi kendine, 10. yabancı olup, garip olup,
11.ekmek.