Miskin Abdal
(XVI. yüzyıl)
16. yüzyıl âşıklarından olup, doğum ve ölüm
tarihi bilinmemektedir. Sözlü geleneğe göre Ge-
debes'in Büyük Karamurad köyünde doğmuştur.
16. yüzyıl Anadolu sahası âşık edebiyatı, be-
lirsizliklerle dolu olan bir devredir. Aynı özellik
Azerbaycan için de hemen hemen geçerlidir. Ana-
dolu sahasından farkı ise sözlü kaynaklarda daha
çok şiirin bilinmesidir.
Qurbani'den sonra bilinen Miskin Abdal da
halk şiirinin geraylı, koşma, divani gibi tarzlarında
şiirler söylemiştir. Şiirlerinde daha çok iyiliği öv-
mekte, kötülüklerden kaçınılmasını nasihat et-
a) Geraylı
BAŞIN
Namerd ile yoldaş olma,
Uzun ağrı çeker başın.
Halal ile erseye çat,1
Daş qalalar söker başın.
Xain baxma yaradana,
Cjiblegahdı ata ana,
Arxalanma, beye, xana,
Qoy sağ olsun nöker2 başın.
Haq'dan iste bext-i iqbal3,
Yaradanı yadına sal,
Söz gövherdi, Miskin Abdal,
Saxla, dürdü, töker başın.
1. var, yetiş, ulaş 2. hizmetçi 3. baht, talih
mektedir.
Miskin Abdal, kendisi için kullandığı "üstad"
ifadesini hakedecek bir şairdir. Kendisinden sonra
yaşayan pekçok âşık onun tesirinde kalmış olup;
"Miskin" ve "Abdal" kelimelerini birlikte kul-
lanması da, onun bir başka vasfı olarak de-
ğerlendirilebilir.
Kaynak:
Azerbaycan Edebiyyatı İncileri/ Bayatı, Qoşma, Tecnis, Bakı
1988,70,181,534
Sazım Sözüm, Baku 1973,12-13.
b) Qoşma
DAĞLAR
Meğribden1 meşriqe2 çekib durub,
Qüdretden çatıbdı baş başa dağlar.
Itaed boynuna salıb hemayıl,
Misl-i pesend3, xotkar4, xan, paşa dağlar.
Ağ çeşmen serinden car eler 5 seli,
Yaşıl tirme 6 qurşag edağa beli,
Dağıstan kölgesi, zabite yeli,
Serin sefalıdı hemişe 7 dağlar.
Nes8 illerden satın aldın pis günü,
Çağırdın dumanı, tökdün çişkini,
Gözü yaşlı qoydun cüda Miskin'i,
Eyle güle güle tamaşa dağlar.
1. garptan, batıdan 2. şarka, doğuya 3. seçme, beğenme
4. padişah 5. açığa çıkarır, ifşa eder 6. yeşil kumaş 7.
her zaman, daima 8. pis, uğursuz, kötü