You are on page 1of 64

HCA 2007

Haoira U BACIR
I
d
l
i
s
e
n
-
n
n
e
$
Uzzu n tayri
Uzzu n tayri
Tamezgunt
HCA 2007
Uzzu n tayri
Tamezgunt
Haoira U BACIR
AGBUR
Iwadamen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 09
Agzul. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Tamezgunt
Asekkir I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
Asekkir II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Asekkir III. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
Asekkir IV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35
Asekkir V. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Asekkir VI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Asekkir VII. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Asekkir VIII. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
Tizlit n taggara. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
i Dda Lmulud At Memmer,
iwelleh-iyi $er leqdic-agi, yenna-yi-d :
snulfu-d, skud yefsa usugen-im.
i Yemma,
tesselmed-iyi tutlayt-iw, temla-yi idles-iw.
i MuduRemvan,
yefka-yi-d afus n lemawna.
IWADAMEN
akken i d-ulin s asayes
- zuzu
-
-
- Amedyaz
- aziz
- Aberra
- Tayemmat
- Tameut
- Isli
- Amrabev
- Taqcict 1
- Taqcict 2
- Taqcict 3
- Tam$art
- Talwest
Faima
Werda
9 Amezgun
Haoira U Bacir
AGZUL
aziz d zuzu d ilmeyen yememmalen s tayri
war tilas maca yella ccwal gar twaculin-nsen uma
zuzu tena-tt twacult n emmi-s tamarkantit i mmi-
tsen. Deg useggas n 1939, ssawlen-d i aziz akken
ad yeddu d asekriw d$a seg wasmi i iru, zuzu
tedda d tislit s axxamn emmi-s i$ef ur teffir ara belli
temmel yiwennniven.
Imi yeb$a adiareb$ef yise$-is, adyeoo lerma
$ef yiman-is, argaz-is yekkes-as tuf$a seg wexxam
armi d asmi tera awal-is d$a yeggul ar d-yerr ttar n
nnif-is yexnunsen
Asmi d-yu$al aziz si lgirra, yezweo akk d
zuzu. aziz, di lehna d lfer n zzwao-is, yeqqim
akken war ixeddimarmi s-tessuter zuzu ad yinig $er
tmurt n lberrani akken ad yexdem, ad yezmer ad
yebnu axxam-is. Segmi i iru aziz, nettat tettraou
tu$alin-is armi tcukbelli yexde-itt.
Yewwev-d wass ideg i d-yu$al aziz, mi s-
ssawven lexbar n tu$alin-is i zuzu, tekker tcebbe
iman-is akken ad t-temmager deg webrid n tala.
Maca tel el l i -d twa$i t,tval l -d tal uft, azi z
yen$a-t wergaz n zuzu amezwaru. zuzu, teooel d
tilemit, tettrutcennulhemm-is.
11 Amezgun
Haoira U Bacir
Asekkir I
Asayes 1
Tadlegt :
Asekkir II
Asayes 1
Sin yexxamen mqabalen yal yiwen si tama n webrid. Akin,
tala d asayes n unecra n temi d tayri. At taddart ttruun
ttu$alen, ttemqabalen, ttmesmuqalen s yi$ef n ti. Ccve
yezzakan-d zzaf d ccani. Aqcic iteddu s nniya-s s axxam n
wedaw, rran-t-id s zzur $er deffir, ur yefhimara, yu$al yettru.
Di tala, snat telmeyin dduklent akk d zuzu akken ad
arent tibuqalin-nsent. Snat telmeyin-nni ttqeirent, maca
zuzu teef tabuqalt-is gar ifassen-is, tea abrid s wallen.
( Tezzi $er zuzu )
( Tettneggiz si lfer mi t-twala yusa-d )
Faima, Werda
FAIMA
WERDA
ZUZU
, zuzu
zuzu laqel-is i$ac
Mai yid-ne$ i tella
Tettraou aziz a d-yas
Netta d yerfiqen-is yezha
Ssendi tabuqalt a nru
aziz ur d-ittas ara
Aroumt cwi a ssiqa
Sli$ i lheffa ataya !
!
13 Amezgun
Haoira U Bacir
FAIMA
WERDA
ZUZU
Amedyaz, zuzu, aziz
AMEDYAZ
lni-d a zuzu ttxil-m
Amek a tili taggara ?
Iderma-nwen d idawen
Yerna u$en-kem di lara !
Muend di taddart yeqwa
Ma yesla terwi fell-am
Ad yu$al a kem-ittassa
Lexbar ad yawed baba-m
Ma yeb$a wedrar imil
Ma yeb$a igenni ye$li
D aziz yid-s ad ili$
I yeb$un yevru yid-i
( )
Ataya Ibaz areqman
Ruemt tura kunnemti !
aziz d im$i zegzawen
D smid yufafen
zuzu d iij n ccetwa
Aberi i d-iffalen
Yesburuy-asen
Yesmentag i lemala
( Tettkel $ef yiman-is )
aziz iqerreb-d
Timeddukal-is ad ruent s tava.
Asayes 2
14
Amezgun
Uzzu n tayri
as d wayev i tt-ixevben
Mazal ttemlilen
Yal tameddit di tala
Ggullen s limin azedgan
Tidawit yellan
Di taddart ur tett$imi
A tt-id-qelen seg iuran
Lemala iean
Deg wexxam ad terr tili
as ddan di leb$i i yimawlan
A d-zzin wussan
A d-iwwet uberi n tlelli
Ay aqcic a bu tcacit
azegga$t am ilizeq
Tageumt di tmeu$t-ik
Taxatemt deg ufus la treqq
Ulamma di$ tisit
ef udem-ik ad nafeq
A titbirt udem n wure$
Ikecmen tamda ur tlu$
Ulamma iri-w yekkaw
Yessen wul abeqqa yu$
Lemala-inem d aan-iw
Ti$wist-is deg-i i tsu$
Nwekkel Rebbi i yemdanen
I $-isbedden tilisa
Bvan wid yemmimalen
zuzu d aziz teddun cennun deg webrid n tala.
ZUZU
AZIZ
ZUZU
D t
15 Amezgun
Haoira U Bacir
Snulfan-d ccwal di lara
Cwi d ssebba nnu$en
Akal n medden merra
A zuzu sburu i wul-im
A truev ur kem-ttaooa$
Ad qable$ imawlan-im
Zdat-sen a kem-ahde$
Axxam-inu d axxam-im
Anda truev a kem-id-afe$
Rru-iw d tudert-inek
Yejgugel deg-k yeqqim
Ma yeffe$ a d-yeglu yis-k
er tmurt edd ur tt-yessin
Ay ameslub i$ef selbe$
D keini i si$ d anin
emmle$ ad tiliv yid-i
D tarwit-iw i d-ittlalen
Yettferfir wul yett$enni
Am wefrux gar ifurkan
Te$li-d lehna seg igenni
D tayri-m i tt-id-yesnulfan
Ke d tafat mi d-ye$li lam
D aberi deg uzal qayli
ifa-k mi d-ye$li naddam
Tettban-iyi-d am lemri
as d wayev i yi-yuran
Tuder-iw yid-k a tili
AZIZ
ZUZU
AZIZ
ZUZU
16
Amezgun
Uzzu n tayri
AZIZ
ZUZU
AZIZ
Tessendafev di loer-iw
lehdur-im $elben tawla
Lemmer rray d rray-iw
Ad tiliv yid-i seg wass-a
A kem-id-fdu$ s lemer-iw
Ma ulac rreba-w texla
Ula d nekk usse$ d ayen kan
Tesnumev-iyi lemala
Tessufgev fell-i naddam
Mebla ke ur ggane$ ara
B$i$-k d assif n waman
Ad swe$ seg-s am tala
( )
Mi d-ye$li lam ulac-ik
Rgagi$ mi beddle$ idis
Qlale$ lefjer yuli
Ur yen$i edd iman-is
A eqq lemibba yefan
Ula d nekk am kemmini
Ur ttu$ widak s-innan
Timlilit yid-m xai
Ggulle$ s te$ri-w yerfan
Tawwurt imedlen ad teldi
( S )
Mmekti-d allen-iw deg wallen-im
Am lefjer mi ara d-ittali
La d-ttmektaye$ ut-im
Deg wul-iw i yett$enni
emmle$ ula d lexyal-im
Yal mi ara tbedev fell-i
Abrid yexla. zuzu, tamarayt, tamdanit, tesbecbuc
lenana
17 Amezgun
Haoira U Bacir
Yefka-yas tacia n tzemmurt, iru
At taddart zzin-d d asarag ttessisen i rradyu. S tugdi i
ttabaen isalan n rad agra$lan wis sin i$er ttawin irgazen.
Ti$ri n uberra tewwi lwelha-nsen.
D$a uzzlen-d akk akken ad as-slen.
Yekkat bel-is
Tulawin, si layas, ttmimavent gar-asent, ttmeooident.
Asayes 3
Aberra, tayemmat, tameut
ABERRA
TAYEMMAT
Ay at taddart, ff$et-d a teslem
rad yu$-d akk ddunit
( )
Di yal tamurt tekker tmess
Ad awen-teqqar Fransa
S kra n win yesan ilemi
Argaz ioehden
A t-in-iceyye $er tejmat
Ma yella deg wexxan a d-yeffe$
Ma di lexla a d-yazzel
Ma di ssuq a d-yu$al seg webrid
Fransa tewao lemawna
Lamer-agi yusa-d s$ur lekkam
Ur telli trewla ur telli tufra
I yevran yid-k ay ul-iw
Di lif rebba$-d ilemi
Ssme$re$-t-id ad iru
er tmurt n lberrani
kra ttvebbiren, kra ttna$en
Snulfan-d rad nettiki
Dderya-nne$ ideg ttwa$en
Amezgun
18
Uzzu n tayri
Nekni i $-yefnan d imei
Anna$ a bab n lqedra
A win ireffden yesrus
uss $ef mmi d amecu
Ayen ru$ fell-as drus
D acu ara iheddnen tasa
Ul-iw daxel yedduqqus
(Saa di zher amekus)
( )
Seg wasmi nesla s wass amcum
Ur ise$ ar yali wass
Ttawi$-d tafat s wudem
Mi gne$ irkeb-iyi lweswas
Yugi wul ad yessirem
Asirem i$leb-it layas
D ime$ban i tent-yetta$en
Ayagi si zik yella
Ma d wid yesan idrimen
Ad a$en luriya
Si tura iberdan xaqen
Yal i$er la yettu$u
ef tuooal d igujilen
Ula d igenni yettru
,
Neef di bab usigna
Arraw-nne$ a d-u$alen
Nwekkel Rebbi i Fransa
D-iooan lwec deg yexxamen
Aql-a$ nedder tamara
D lxuf i $-yettwanasen
( )
Mai d yiwet i ttxayale$
Tugdi tezde$ idammen
Tuyes
tewwel
Temev afus n tmeut
TAMEUT
TAYEMMAT
19 Amezgun
Haoira U Bacir
ef mmi amek ara ebre$
Ansi ara s-kke$ i lezen
er $ur-s kan i pwali$
d netta i d tafat n wallen
,
Ur telliv d tamezwarut
Yiwen uekkaz i $-yewwten
Axir ad iqabel lmut
Wala medden a t-ezlen
Sirem a teldi tewwurt
Akken llan a d-u$alen
Ttxil-k a sidi lqeban
Xdem-asen lesan
Lesker i tewwiv mei
Telt chur tikli deg waman
Ooan imawlan
Kecmen leblad Iwesfani
A Rebbi jel-d ussan
Xlan izenqan
Lxalat edment timmi
Ttxil-k a sidi Rebbi
Ili-k d lwali
Ur ten-id-yettaz rra
TAMEUT
Tarbat n tulawin, amedyaz
TARBAT N TULAWIN
tethedden
Ajeddeb s te$ri tamalayt yennexraven.
Ilmeyen s iceiven-nsen gar ifassen ren abrid, tulawin
ttabaent-ten s ccna.
Asayes 4
u
Amezgun
20
Uzzu n tayri
Mmu$ebnent telmeyin
Tin yesan anin
Ass-agi yebed fell-as
Ooant sxab d ugusim
Ul-nsent d uzin
Lqut deg yimi d amessas
Lamer yusa-d si Fransa
Ur yezmir edd a d-yini
Yal taddart yewwev-itt lexbar
Lgirra tebda tikli
Yal axxam yefka-d mmi-s
Gar umeooed d imei
Ame$bun yeddem lqecc-is
Akka i s-yehwa i
Ur yesi amur di tmurt-is
Ad yewwet $ef wayen ur yeri
Wa d yemma-s wa d arraw-is
Ooan-ten mebla Iwali
Xlan iberdan eznen
Yal ti$ilt tebra-d i siq
Wwin irgazen ilmeyen
Lxalat refdent acewwiq
Lasma i tmura n medden
D-yeooan di tudrin lxiq
LAlman tes$im-d i Fransa
Deg yiwen wass i tt-tewes
Ddan leqbayel di Ifetna
Di ideg tekker tmess
Asedi ur yeddi ara
S wedrim ad ixelle
AMEDYAZ
Paris
Paris
21 Amezgun
Haoira U Bacir
TARBAT N TULAWIN
( )
Lexbar yusa-d si Tizi
as ttrut fell-i
Win d-rebba$ ad iafer
ur-s i tezzi tmu$li
Yufeg seg irebbi
ef wedaw ad yerr ttar
Yezen wexxam d Ixali
Lqut d ilili
Tiyita i d-yerzan tewer
Lamer yusa-d si Fransa
Nesa-d dderya
A tt-awin $ef yiman-is
D ul-iw i ooan yer$a
A bab n usigna
Ur yeif edd di leqq-is
Lif rnan-d lgirra
Yetba tamurt-a
Af-d ay ame$bun ixef-is
Sslam n Rebbi yid-wen
Ur yettveggi di tarwa-s
A truem a d-tu$alem
Yal wa ad yessuden yemma-s
Ad feren yexxamen-nwen
Yal wa ad inadi $ef wayla-s
Ddu ddu ay avu
Ay avu ddu s lqis
Cnu cnu
Win yettrun sburu i wul-is
Ccna n tulawin d te$ri n yergazen
Amezgun
22
Uzzu n tayri
Asayes 5
zuzu, aziz
ZUZU
AZIZ
ZUZU
Ilmeyen n taddart ruen. aziz d zuzu ggran-d wed-nsen
deg wemra.
s teqrit.
, yezen
tuyes
ecmume
,
ri$ akka ara truev
Deffir a temdel tewwurt
A d-teooev lwec d imei
Deg wexxam a d-rren ut
Taftilt-iw assen a texsi
Keini a tbeddlev tamurt
as a kem-ooe$ a nini
Lezza-m deg ul a tt-erze$
Tasa-w a tergagi
Tewwi-d ssaa ad rue$
lmut ma terza-d fell-i
S yisem-im ara ssiwle$
Ma u$ale$-d $er dagini
Yis-m a zuzu ad srifge$
,
Lmektub d bu nmara
Ugade$ a d-yezzi yibbwas
Ayen akk i nmenna ar ass-a
A t-id-ihudd $ef lsas
Keini ur tsellev ara
Ma $li$ wi si$ d aessas ?
( )
Sell i ccna n yefrax zhan
D uberi mi ara d-yerr ut
D ul-iw i kem-id-iluan
Yefka-yas tacia n tzemmurt, y
23 Amezgun
Haoira U Bacir
Zmumeg $ur-sen am tefsut
ef di lahed iean
Am ass-a a m-bedde$ $ef tewwurt
A win iruen
Anida mlalen i$eran
Ad asen-yeku
ef tedyant yid-i yevran
Fell-i la tettru ejra
Rnan ula d ifurkan
A win iruen
s ufella n wedrar sari
Ad yessiwel
I win zizen ur neri
Wissen yedder ne$ yemmut
Rru-iw yettubb yettali
aziz iru $ur imeddukal-is. zuzu temev tacia n
tzemmurt s ul-is, tettaba-it s wallen.
D zzwao n zuzu akk d mmi-s n emmi-s. zuzu tewwev
$er twacult-is tamaynut. Tezen, ayen telsa ur yeqid ara,
teffev allen-is s wejlal n tqendut-is. Tacia n tzemmurt
sellawet deg weqbuc. zuzu tebda acewwiq.
zuzu temmu$ben, tcennu mi yebda umedyaz asefru.
Asekkir III
Asayes 1
zuzu
ZUZU
24
Amezgun
Uzzu n tayri
Asayes 2
Amedyaz, zuzu, sli
AMEDYAZ
ZUZU
ISLI
i
Awal mi d-yeffe$ yefra
Nnif n wergaz d tameut
Ddan medden di tme$ra
zuzu tedda $er lmut
Argaz-nni ur s-yehwi ara
Teqqar kan ayen b$i$ ifut
Axxam yeqqel-as d awa$zen
Tettaf ddwa-s di tala
Teku-yas s le$ben
I aziz anda yella
Atan di tmura n medden
Nettat deg irebbi n tlafsa
(Wissen yedder ne$ ala)
( )
Yemma tazizt
Ttwa$urre$ di temi
Ddre$ di targit
ile$ zzhu yegguni-yi
Zi$ d tislit
I menna$ ifut-iyi
( )
Tsersev lezen deg wexxam
Medden lluen kemm terwiv
Lif yea izenqan
Kemm di rrbe tettextiriv
Deg wexxam, tcennu le$ben-is
S zzaf, yekker icennu
25 Amezgun
Haoira U Bacir
ZUZU
ISLI
ZUZU
ISLI
( )
Ur ttamae$ i baba
I yi-yefkan $er At Waruz
Axxam-nni d lalit
Argaz-nni d amedduz
Ay lsi$ deg ixelxalen
Ulac ilemi a ten-ihuz
,
D Ixiq i iheddren akka
Ttwa$en medden akk ssusmen
Teb$iv aleb yella
Ne$ d bib n At Yiraten
Kemmini ives-im di tawla
Nekk ddunit-iw d asawen
,
Ay aessas n lara
urek asif ad i-yeddem
Ad feren akk yedawen
A s-inin d ayen i texdem
Dawessu ur xdime$ ara
D baba i yi-i$urren
( )
Mel-iyi wi k-igan leqyud
Ne$ fell-i i yemev lqid
Ul-iw di tlelli yeffud
Loer-iw simmal yettzid
Mi sli$ yeffe$ Ibarud
Ul-iw daxel yettmeooid
,
ile$ d lwerd $ef t$altin
Di lebruo ad istumen
Usment seg-m teqcicin
Ur tecli deg-s, tkemmel ccna
s ledaqa
tezzi-d $ur-s
S zzaf
yerfa
26
Amezgun
Uzzu n tayri
Cnan fell-am yemdanen
Zi$ ul-im yezger akin
Tikli-ines d imeksawen
,
Ameksa d bab n wawal
S tjewwaqt i d-yenna Ieqq
Yea a$rum-is d amellal
Di tidet i d-isewweq
Ur yeksib am ke lmal
Si leram ur d-ineffeq
,
Teff$ev abrid a Lunoa
Lerma-w edd ur tt-yekkis
Qudren-iyi medden merra
Ula d yiwen ur yetneffis
Ru abrid i m-yehwan yella
Ameksa nekk d cce$el-is
( A t-yerou lleq-is )
,
Lehdur-ik d adrar n ssem
Yerna tbegsev-d i yimen$i
Imen$i d wid i k-yifen
Yettnusun di le$wabi
Lhemm win i s-yesfallten
( )
Ad yeglu yis-s a nini
,
Taddart ddaw uvar-iw
Kemm testufav-d i rregmat
Ur tettef$ev seg wexxam-iw
Fell-am ur d-tettban tafat !
ZUZU
ISLI
ZUZU
ISLI
s zzux
s isu$an
tulfa i wayen n dir
S uskerer
yerfa
27 Amezgun
Haoira U Bacir
Ur tettef$ev seg wexxam-iw
Fell-am ur d-tettban tafat !
,
Tafat $ef meddem merra
Ma tefev igenni sers-it
Ula d nekk d m nmara
(Abrid) ayen i k-yehwan xdem-it
Ad ferroen medden merra
Asmi a k-gre$ di twa$it
( )
Bri$-ak, bri$ i cci-k
Ma tenwiv cci d tirrugza
D yir argaz i telliv
Lehdur-ik d tiyita
Isem-ik a s-ge$ ssem-iw
Ad yexnunes di rreba
(
)
Taddart ddaw uvar-iw
Kemm testufav-d i rregmat
Ur tetteff$ev seg wexxam-iw
Fell-am ur d-tettban tafat
Fell-am ur d-tettban tafat
ZUZU
ISLI
Amedyaz, mrabev
tecqerr-it
Yerfed afus-is akken a tt-yewwet ; teef-as afus-is
Yeffe$, yefes ayen yellan $ef webrid-is. Yezzi-d, lbuniyya
deg igenni
zuzu tulfa i wayen n dir yettragu-tt. Tehlek si ddemmar d
zzaf imi wed-s i tella. Tamu$li-s trea $ef tewwurt. Wwin-
as-d amrabev a tt-yesselu.
Asayes 3
t a , i ayemmat, sli, zuzu
28
Amezgun
Uzzu n tayri
AMEDYAZ
TAYEMMAT
AMRABEV
I tettru yuddam wul-is
Deg unebdu yezga lkanun
I tea deg iseflawen
Yerna elba yettarun
Aan seg-s ur yeffi$
Yettban bnadem iellun
Lehlak n yelli ur iban
Ugade$ a tesrifeg a tru
Acal ieddan wussan
Ul-is yezga d amejru
A ccix ttxil-k fru-tt-id
( )
Waqila la tt-iteffe$ rru
Lqut deg yimi-s d aragan
Tafejrit tegguni llu
Taqcict d lwerd yettraen
Iseg ssetant wallen
Ad tensem di tawla
D aberi i s-d-yessawlen
Iij d ijeooigen
Mai d tuqqna di lara
Efsit rrebg i tt-yeqqnen
Awit-tt yid-wen
Yal wa lmektub-is yella
Lajel deg ufus n Rebbi
A nru irkulli
Ddunit tettufaras
Tayemmat tettmeslay i wemrabev. zuzu, tcax tmu$li-s di
tewwurt.
Yeffe$-itt leqel
29 Amezgun
Haoira U Bacir
Taqcict udem n lemri
Tekes-as temi
Lmuluk qqazent aekka-s
Efket-as lib ur yelli
Leqq-is di tlelli
Jebril fell-as d aessas
( )
S kra yesdukel wexxam
D ayla-w edd ur t-yettalas
Akken b$i$ ara yeddu
Ay amrabev cfu-yas
Awal-iw yiwen ur t-yeri
Cci-w fell-as d aessas
Erfed iman-ik truev
Ttu-ya$ a bu tmenqas
( )
Tefev afus i yelli-m
Tqublev-iyi-d s tila
Amrabev-agi d loar-im
D acu i s-tefkiv d lwada ?
Kkret ff$et seg wexxam-iw
( )
Ru a tedduv d umeksa
( )
Leqder-iw d ayen ikesbe$
D ttar a d-rre$ meqqer
A d-yas wass a ken-snegre$
Yernu a wen-sbibbe$ lar
Yelli-m a s-d-ooe$ ccama
Deg i$eran a tettmenar
( )
Ass-a axxam-a d axxam-iw
ISLI
ZUZU
Yesfezwi yekker. S yir tamu$li, yezz kan taxxamt s ufus-is
Yezzaken tayemmat s uvad-is
I zuzu
Yettava
Tsenned $ef liv tekker, tcennu s udem n wergaz-is
a
30
Amezgun
Uzzu n tayri
Taluft-agi tena-yi
Seg iv ma $aben yetran
A tsuls lqaa d igenni
A d-ff$e$ ddaw tmurt
ut-iw ad yettali
A s-slen medden merra
Di tnafa a k-yesedwawi
Ulac argaz am nekkini
Yessusem ir mi ara d-eddi$
Kesbe$ adrar d sswael
Di lxalat ttextiri$
Ass-a ma b$i$ a truev
Zdat medden a kem-zelli$
Tura b$i$ a teqqimev
Seg wawal-iw ara eddi$
,
Yya-n a tedduv yid-i
Tasa-w turew-d asemmiv
Wagi wis d acu i yettheggi
ni irkeb-it yissiv
,
Ru a yemma di lehna
Yewwev-d wass a tt-nefru
Ma yenwa cci d lerma
Taqcict di ssuq tettnuzu
Taqellat s-undi$ ass-a
Ur ijebber ur iellu
,
Yir zzwao am ilili
ISLI,
TAYEMMAT
ZUZU
TAYEMMAT
yesmesxir.
i yelli-s.
Isli s yir tamu$li, yeffe$.
s teb$est.
s leqel.
31 Amezgun
Haoira U Bacir
Lfayda deg-s ur telli
Ula d aar-is d aragan
Lefhama yid-k ur tefri
Ur k-d-tuqi di yelli
D awal n medden i k-yeran
Leqbi d yir i$imi
Mi zaden leqder ye$li
Neooa-k a mmi di laman
( )
Uki$-d ur ad tefrari
Sli$ i lbaz mi yu$was
Yerza-d $ur-i di tnafa
Ur ise$ ar yali wass
Ul-iw ame$bun yulwa
Yennum lezz yettwakkes-as
Ay adrar ubb-d ad n-ali$
Siwel-as i wejgu amellal
Axxam-nni ideg ttili$
Taebit iru lal
Ini-yas lemer d lfani
Di temi nebla ur nuklal
Ttraou$-k iv akk d wass
Di tmizar d lexlawi
Lwec fell-i d aessas
Ugade$ ad yeglu yis-i
Teffe$, itbe-itt wemrabev
Ye$li-d yiv. zuzu teffe$ seg wexxam s tuffra. Tedda d
webrid n tala tcennu.
Asayes 4
zuzu
ZUZU
32
Amezgun
Uzzu n tayri
Init-as i yemma tazizt
Nerre$ yid-m awi-yi
Ur tsamae$ i baba
Iyi-yefkan nekk meiye$
Asmi qqaren lfattia
Deg webrid tturare$
Tegra-d lemahda n Rebbi
Axxam-is ur t-mire$
,
ut n lbaz areqman
Umi gezmen sin wafriwen
Deg igenni $aben yetran
A s-tiniv s anda rewlen
,
Tussev i rreba-agi ?
Ttargigi$ mebla asemmiv
lv n wass-a d aweci
zuzu yezwi-tt l$iv
( )
Argaz mai di leqel-is
D llefa m seba iqerra
Yea ssem deg webrid-is
Yiwen ur s-yezmir ara
Asayes 5
Taqcict 1, aqcict 2, sli, aqcict
TAQCICT 1
TAQCICT 2
t i t 3
S te$ri-agi icebblen iv, medden uk n-d. S tuf$a n leqel, isli
yessaki-d at taddart i d-yennejmaen deg wemra n
taddart.
tettergigi
tugad
Tettwali isli yettmeslay s zzaf i at taddart
i
33 Amezgun
Haoira U Bacir
ISLI
TAQCICT
ISLI
Tam$art, sli
TAMART
,
A nnif anida telliv
Taddart teffe$-itt lerma
Tameut deg yiri n wergaz
Teffe$ seg wexxam d tarewla
Tajmat ilaq a tt-tezzem
A tt-tessufe$ si tmurt-a
,
Lqanun ferrun-t yergazen
Irgazen ur nesi ara
Ma d tulawin a tt-yezzmen
Yal ta d acu tesedda
Tennu$na zuzu ur tuklal
D lebd i s-igan akka
( Nekenti fell-as d lessa )
,
Win tt-yewwin $ef yir abrid
Dulaqrar a d-yennulfu
A t-seddi$ di tmaert
Ur ijebber ur iellu
Mi ye$li $ef wudem yulwa
Si taddart ara t-nenfu
Ru a mmi barka lekfer
I yelhan d ber
Sma d lsas n lehna
yettawev
i$av-itt lal
s lesed
Di tsusmi, am lexyal, teffe$-d tem$art si gar terbat, tettwali
s lezen tulawin, arrac d yem$aren.
3
i
Asayes 6
, yesli
34
Amezgun
Uzzu n tayri
Taqcict seg wurfan teqber
I yeb$un iar
Tehmel deg iv tamara
Irgazen rwan amener
Lemmer san zzher
Ur ttna$en $ef tmura
Taddart s lxalat tamer
Ma teb$iv ttar
Ssenger taddart merra
,
Nekk d mmi-s n Crif
Nnif-iw edd ur t-yefis
Ulac a$ilif
Yal wa hegga$-as-d ass-is
Wa yulwa wayev labas
Qqlen-d yergazen iruen
Tajma tesdukel-d ayla-s
Tettru $ef wid i$aben
Di ddqiqa rent tilas
L$aci ttmesteqsayen ( ttemebbaren )
At taddart u$alen akk s ixxamen-nsen, tetbe-iten tem$art-
nni. Isli yeggra-d wed-s deg wemra icennu.
yerfa
Tu$alin n wid iruen $er lgirra. Kra feren, kra eznen.
zuzu tedda d terbat tettnadi $ef aziz. Allen n tulawin
eznent, urent d asirem, d isteqsiyen. Ta temmuger
mmi-s, tayev d isali, d ta$awsa ne$ d tabrat.
ISLI
Amedyaz, aziz
AMEDYAZ
Asekkir
Asayes 1
IV
zuzu,
35 Amezgun
Haoira U Bacir
I ixuen deg yelmeyen
Yiwen ur yeri anida $lin
Nelen di tmura n medden
Ne$ erqen di temdinin
Mreba s win i d-yu$alen
ebber win yettrun ay anin
,
Leslama a tafat-iw
Wala$-k s lbed dduqqse$
Seg wasmi iyi-teooiv
Mi qqne$ ti ad friwse$
Leslama a ddunit-iw
yi$-d mi lli$ mmute$
,
Leslama a tin zizen
Gar tujjma akk d usmekti
Abrid i kem-id-yeawven
Yessers-ikem-id $er $ur-i
Di l$erba mi kem-id-mmekti$
Swi$ lemibba-m sari
,
Tewwi-yi targit rue$
Ne$ udem-ik d tidet yella ?
Ma d tidet ddu-d yid-i
Ssaki-yi-d si tnafa
Ddem-iyi gar ifassen-ik
A s-ini$ tirga mxalfa
,
Yya nekk yid-m a nu$al
er tala n tujjma $iwel
A kem-awi$ gar wafriwen-iw
Aberi a $-d-yessiwel
ZUZU
AZIZ
ZUZU
AZIZ
tcennu si lfer
yeya, yefre
tewhem
yefre
36
Amezgun
Uzzu n tayri
A d-tersev deg wexxam-iw
Lila n ucedhi-w tenfel
Ttu$ ayen ieddan fell-i
Ass-a mmugre$-d tafsut
Ruoa$-k lefjer yettali
Yettaf-iyi-d $ef tewwurt
Tura mi d-teqqlev $ur-i
A$bel i d-teooiv yemmut
Tame$ra-nne$ d amenni
A tt-yeku loil i wayev
Yal afrux a tt-i$enni
Deg igenni agu ad isfev
Ad hedren medden irkulli
Yal abrid ad ifeggev
,
Ttraou$ yir tirga yal ass
Yegrureo-d wexxam fell-i
Yergagi wejgu alemmas
Ttwali$-t mi d-i$elli
Ugade$ bab n tmenqas
D taqellat i $-yettheggi
,
Yid-i ur qeve$ layas
Zzhu d lehna i nettmenni
Ma yeqsed-a$-d uterras
A $-d-iqabel inani
Axxam-im nekk d lerma-s
Ad ibedd ur i$elli
ZUZU
AZIZ
ZUZU
AZIZ
tezen
yettebbir-itt
37 Amezgun
Haoira U Bacir
Awi-d afus-im tura
Ssefsi tawenza ikersen
A na$ abrid n tala
Ijeooigen a d-dduqsen
Amizab mi $-d-iwala
Ad ifeggev d isaffen
zuzu la tettreqriq
Yeoeb yiij mi tt-yera
Gar ttliliw d ucewwiq
Tetteddi d tasedda
Tettu i tesedda n lxiq
A s-tiniv tlul-d ass-a
Ma d aziz gar yerfiqen-is
D asafu n tayri yettreqriq
A win yeslan i lehdur-is
D lwiz umi d-yeelliq
Yesdukel at taddart-is
Yerna yu$ zzin rqiq
Yekker zhir di taddart
Rran-d ut idurar
I d-ikecmen di lxiran
Tame$ra itbe-itt sser
Tesdukel sin iderma
Im$i n lemibba yekker
Asekkir
Asayes 1
V
Amedyaz
AMEDYAZ
D taswit n lfer ass n zzwao n aziz d zuzu. Tulawin
ttawint arrazen. Ccve d ccna ttkemmilen ula mi d-yeleq
yiv.
38
Amezgun
Uzzu n tayri
Asayes 2
Talwest, zuzu
TALWEST
ZUZU
TALWEST
Deg wexxam-is amaynut, zuzu, tefre, tqeddec. Argaz-is
akk d watmaten-is di lexla. zuzu tettwali aziz.
Tecmume, am zun d targit. Ti$ri n telwest-is tesduqqes-itt.
s tava.
Wa ixeddem wa yettfaras
Di tejmat ad yettqeir
A neber mai d yiwen wass
Ahat tasusmi axir
Tayri ni d amerre
D lemri gar ifassen
Wa ad ikrez wa ad icebbe
Tekkat lehwa n yedrimen
Ayen i tqesdev sli$-as
Mana d acu ara m-ini$
D aziz ttekle$ fell-as
Awal nekk yid-s i t-fri$
Ur yettili d axemmas
Lebruo yid-s a ten-ssali$
Axxam a t-nebdu $ef lsas
Di lerba ad ttili$
,
Lebruo kemm i ten-yettwalin
Nekk ttwali$-t yettargu
Axxam ara tessalim
Mai s yives d usefru
Muqel-it, efk-iyi-d rray-im
Ma d tidet d$a ibennu
39 Amezgun
Haoira U Bacir
ZUZU
aziz, zuzu
AZIZ
ZUZU
,
Anin-iw ad iafer
Mai d ameru n i$allen
Deg wedrim ad iemmer
Ur yelli seg wid i$eflen
Di lerba ad iawav
Ccac xallen yebzimen
Leslama ay udem n lemri
D acu i kem-id-islu$en
Heddren-am-d medden fell-i
Ne$ d udem-iw i kem-ixuen ?
(Ne$ tugi imi caven ?)
Qim ku-yi-d a lwali
Ini-d d acu i kem-iqeren
,
Ay aziz rfed arkasen-ik
Ddu d watmaten-ik
Rebbi anda teddiv yella
Awi tayri-w deg wul-ik
Xdem s i$allen-ik
A texvuv i tbahdila
Serse$ lehna deg irebbi-k
Awi-tt d awin-ik
Ru ay aziz beslama
tettnaqam-itt.
zuzu teffe$-d seg wexxam tru $ur wergaz-is yellan di
lexla. Tufa-t-in isenned $ef ejra aqeccav deg yimi-s.
Atmaten-is ttkemmilen ixeddim, fen zzaf. aziz iqerreb
$er tmeut-is s ucmume.
tennu$na
Asayes 3
40
Amezgun
Uzzu n tayri
Yal wa d acu ihedder
Ul-iw yeqquder
N$an-i rrkuz $er lkanun
Alwes fell-i d imdebber
Tanuvt la teqqar
D ccbu d i$imi i nennum
Ru anda teb$uv afer
S ber d leqder
A k-rou$ a bu leyun
, .
Ttxil-m barka le$ben
Anef ul-im ad ithedden
A lemer-iw
Ad rue$ a d-qle$ $ur-m
Ad ili$ yid-m
Deg wexxam-iw
A m-d-a$e$ llebsa rqiqen
Izurar d imeqyasen
A tayri-w
,
A k-rou$ aggur ne$ sin
Ma t$abev lesnin
Ad ebre$
Ttaru-yi-d tibratin
A k-d-ssiwle$ $ef t$altin
Mi k-cedha$
Lemibba-k yid-i d awin
Deg wallen-iw ay uzyin
A tt-leqqme$
AZIZ
ZUZU
yett$ebben
tesfev imeawen-is
Mebban, ruen.
41 Amezgun
Haoira U Bacir
Asekkir
Asayes 1
VI
zuzu, aziz
ZUZU
AZIZ
ZUZU
Deg usemmiv n be, deg wemra n tadda t, s lezen d
lxiq i msefraqen.
, s teb$est
ezen
r
t
Ru ay izem a$ilas
Ad arbe$ fell-as
Tayri i d-teooiv
Yal wa lhemm yura-yas
Ad yeseddi ayla-s
Ur yettdum yiv
Ad yu$al ad yali wass
Tame$ra yal ass
Kkes l$iv
A lexmis a bu lmena
Tusa-d ccedda
Deg uzal ye$li-d fell-i yiv
Afus yefen tasedda
Tewwet-it legrina
Yeqqujjer mebla asemmiv
Tarwit attan di tmara
Cwi d ssebba
Terniv-iyi-d ttwasid
,
are$ a d-teqqlev $ur-i
Almi nettwei
Ad ctiqe$ udem-ik aas
Neswa lemibba ur nerwi
Afus d lenni
42
Amezgun
Uzzu n tayri
Lbarud mazal selle$-as
Ru ay aggur n tziri
A d-teqqlev $ur-i
Beu-k nebna fell-as
,
zuzu zhu deg wexxam-im
Sburu i wul-im
seb-iyi am zun lli$
ar usu d lyasmin
D lwerd n t$altin
Di tnafa a kem-id-ssaki$
Ad rue$ a d-awi$ adrim
Dda d webzim
Mi rebe$ yid-i a kem-awi$
Ay ul-iw ber ur ttxiq
Anwa ur d-iriq
Lewat di leber acen
Ul-iw si lubb yettijjiq
ut-is rqiq
ur Rebbi i t-id-ixelqen
Anwa lebab ur nefriq
Tered tettberriq
D u i tt-id-ivefren
Tasa-w tneggi tettru
Igenni ireffu
AZIZ
ZUZU
ittebbir-itt
Netta iru yeooa zuzu wed-s. Yella-d ccve n rrwa. Mi
tetbe aziz s wallen, zuzu teef abrid n tala tcennu. Kra
n lexyalat teddin.
Asayes 2
zuzu
43 Amezgun
Haoira U Bacir
Waqila a d-ibru i ssem- is
Yal ifer ihuzz-it wavu
Ixef-iw yettu$u
Lwec yeffe$-d si l$ar-is
Imi i neb$a a nenfu
Lhemm a s-neknu
Ul-iw yezuzun tir$i-s
A Rebbi mel-as iberdan
A d-yu$al s axxam
Asennan ur s-inettu
as ul-iw zed$en-t wurfan
Ad ebre$ ussan
A nemlil yid-s a nezhu
A nmerre di yal amkan
Timdinin yebhan
Di cnawi a d-nesnulfu
Ad aru$ tabrat a tru
A tt-yawi lbaz n sari
Tarusi-k ad ak-tt-mle$
Aziz anda yett$imi
Ulamma zzuzne$ taluft
Ul-iw $ur-k i yettili
( )
( )
Amedyaz
Asirem
Iban lezen $ef ta$ect-is
zuzu tettraou yal ass isalan n aziz. Tedduqqus ula mi
tesla i less amecu. Tawla akk d raou rran-tt d tajelwat.
Tettqara dima zdat wexxam-is win ara s-d-yawin tabrat.
Asekkir
Asayes 1
VII
44
Amezgun
Uzzu n tayri
AMEDYAZ
ZUZU
Turoa i yuroa ufella
Mi yekfa unebdu fell-as
Yuffeg di tegnawt iru
Tennum lezz yettwakkes-as
D aziz ur d-yesteqsan
Tabrat a tt-tazen fell-as
Tessedhuy deg ul tayri-s
Yal tikkelt ma d-yawi
Ireq-as ula d cc$el-is
er berra i tezzi tmu$li
Lezen yessa $ef udem-is
Iij mi ara yebdu i$elli
Acal aya segmi truev
Di lesab-ik t$elvev
Tes- chur ma drus aya
Ti$altin teooiv beddent
Ma d tura nnuddment
Aql-iyi deg yir ala
Ma lli$-ak deg ul as-d
Di tmacint rkeb-d
ba zik di tafrara
Ssawle$ s yisem-ik ggugme$
zuzu tekcem s axxam s tazla, teddem-d ad taru, teqqim
$ef umnar n tewwurt.
aziz yeef tabrat, yessuden-itt qbel ad tt-i$er. Yeldi-tt, ti$ri
n zuzu tendeh s lezen d le$ben.
Asayes 2
zuzu aziz ,
45 Amezgun
Haoira U Bacir
Yiwen ur t-ssine$
Nnig ke i yi-udren
Ddre$ s lexyal-ik ar mmte$
D ke a k-ahde$
Gar widak i k-iemmlen
D amkan-ik a t-in-awve$
Deg-s ara qqime$
Deg wakal-is a yi-inelen
Tdumev i idum lebraq
D ul-iw i yereq
Teflev i wedrar akin
Sani i yeb$a icerreq
Iij i$ef i nxaq
Iedda gar t$altin
ifa-k ur iyi-tfureq
Deg-i i d-texleq
Si nnig-k ulac wis sin
Zzin yettibbi-t Llah
Am tmeqqunt ijeooigen
Am tqejjirt tagrarazt
Taqemmuct terna lwizan
Nuqqem ttiad a nemlil
D tamara i yeskiddiben
D axeddam kra yekka wass
Si lefjer $er lica
Usi$-d ad xedme$ fell-am
A m-bnu$ deg raya
Yal mi ara d-ye$li lam
Tayri-m tesserkeb-iyi tawla
,
Lamana tkellxev fell-i
AZIZ
ZUZU s tuzzma
46
Amezgun
Uzzu n tayri
Tenniv-iyi a d-u$ale$
Asmi i sli$ a d-tasev
Deg uvan ur ggane$
Roi$-k irkeb-iyi l$iv
Deg irebbi n layas nnudme$
Ayen akka i tkellxev fell-i
Teriv ur d-tettasev ara
Asmi bdi$ ttayse$
Nnan-i medden ataya
Roi$-k almi d-ye$li yiv
Yers-d $ef ul-iw usigna
Ay aqcic gma ay aqcic
Tufgev deg igenni am lbaz
Ay ketbe$ di tebratin
Yal ir cudde$-as lerz
L$iba t$abev tikkelt-a
Mli$-as-tt i wedrar yenhezz
Anda-t bunadem ur necciv
Yal ejra ihuzz-itt wavu
as akka $uzzifev ay iv
Iij a t-id-nesnulfu
Kemm anda teb$uv tiliv
Ul-iw yis-m i yettu$u
ulfa$ tzehher ura-w
Tabrat-im am usafu
Qrib a tekfu l$erba-w
fev allen-im dayen ur ttru
Si lxiq a kem-id-ssali$
Yekfa lif yekfa u$urru
Aql-iyi-n deg ussan-a
ess kan a m-bedde$ $ef tewwurt
AZIZ
47 Amezgun
Haoira U Bacir
I leqme$ di lenana
Am ijeooigen n tefsut
S lerir d sxab d lfea
A tasem seg-m tsekkurt
A win yesen ad yefrari
A n-yesrifeg $ef wemnar
A kem-yezzuzen deg irebbi
A m-yekkes le$ben-im meqqer
Ur ttagad aql-i dagi
Azzeka yid-m a nqeer
,
Ccac lwiz areqman
A win yetthuzzu usemmiv
Ad yem$i nnig yexxamen
Leslama zi$ telliv
D tarwit-iw i yezizen
Ma tessutrev-tt-id a tt-tawiv
Leslama igenni yefa
Yeffe$-d yiij gar tagut
Ifrax cnan di lara
Lehlak $-ized$en nettu-t
I yeb$un yevru tura
Tudert-iw yid-k ar lmut
Ay ageum n tteffa
Leslama zi$ inu
Ma snu$na$-k s tebratin
D tugdi i ugade$ a$urru
Aas i yeteb werwi
Ass-a yeb$a ad yestefu
Ay aqcic a bu tcacit
D tazegga$t am ina
ZUZU s usirem
48
Amezgun
Uzzu n tayri
Lembat-ik di temdinin
Rrekba-k di lmacina
Tura ddu-d d leqel-ik
zuzu teooiv tella
,
Ah ! d amendil-inu i imalen
Ne$ teccev-iyi-d lfuva
Zama d kemm i yi-icebben
( )
Zi$en ur tewirev ara
,
aziz ireqq am yetri
Itri deg igenni n ccetwa
,
Ccetwa deg wul a nini
Igenni n aziz yefa
Tura mi d-yeqqel $ur-i
D acu ara s-d-tafemt d ssebba ?
Teooamt-iyi tura a d-eddi$
Tayri ur tettraou ara
Asekkir
Asayes 1
VIII
zuzu, aqcict 1, aqcict 2
ZUZU
TAQCICT 1
ZUZU
t t
S lfer d ameqqran, telsa i iceben, tennek, teef abrid n
tala, zuzu tettraou tu$alin n aziz. Snat telmeyin luqent-
tt $er tala akken a s-inint belli aziz yusa-d. Si lfer, tevleq i
tbuqalt n waman, teddem-d lemri seg irebbi-s tettwali iman-
is. Yiwet si tullas-nni tesseta tu$al deg idis, tayev tsuma-tt-
id. zuzu tettwali-tt s ucmume, d$a terra lwelha-s s
amendil i s-ye$lin.
tenwa tefhem
Acmume
terfa
terfa
49 Amezgun
Haoira U Bacir
TAQCICT 2
ZUZU
TAQCICT 1
TAQCICT 2
( )
Argaz-im amezwaru
Ddaw webrid i yegguni
Abeckiv gar ifassen-is
Mai d yada ayagi !
,
Ay aneznaz yekkaten
Aql-a$ nebzeg ur neksi
Llsi$ taqendurt n ccac
Rni$ agusim timmi
A lexbar i yi-d-awven
Wekkle$-am sidi Rebbi
( )
D acu ara s-rnu$ nekkini
Mi d-ye$li igenni fell-as ?
Ahat acemma ur yelli
D kemm kan i yezzmen tasa ?
S teb$est, terev a d-teef zuzu mi tekker a tru
tet yyer
Terwel
Yeerveq webar, dduqsent teqcicin. Mi wwvent s amkan,
ufant zuzu tekna $ef tfekka n wergaz-is yemmuten. Yezzi-
d l$aci, zuzu terfed-d aqerru-s, ifassen uren d idammen,
udem-is d imeawen. Tsu$, teb a ccna $ef teqrit-is. At
taddart wehmen di twa$it i la ttwalin.
Anekcum n terbat n taggara
e
d
n tmezgunt.
Asayes 2
zuzu
50
Amezgun
Uzzu n tayri
ZUZU
Ay$er akka i d-ye$li lam
Di berra iij yettreqriq
Tafsut tefsa yal amkan
D ccetwa i yefen amviq
Ur $-yettaooa gar iberdan
Awi-yi yid-k ay arfiq
li$-d seg igenni grarbe$
Fruri$ seg imeawen
Lemmer d asif a t-zegre$
Di ccetwa d-yebran i ssem
Imi si lhem ssasne$
Axxam-iw tura d ilem
Uki$-d ur ad tefrari
Sli$ i lbaz mi yu$was
Di tfexxett s-udin ye$li
Tagerfa tezzi fell-as
Ddunit n zuzu texsi
Yeqqel-d aziz yettwakkes-as
Ay avu ihuzzen aefaf
Hubb-d s l$iv awi-yi
Di tegnawt bru-d i siq
Ssiqa a teglu yis-i
ebre$ gri$-d di twa$it
Llah led s at Rebbi
A yemma amek ara s-ge$
I lexyal n ubernus-is
Nuda$ adrar d t$altin
Ur ufi$ edd d lemtel-is
51 Amezgun
Haoira U Bacir
Yegrurej lberj n tayri-w
Ur yen$i edd iman-is
Tvegger arrazen-is $er yal tama.
Ccve d wejdab.
Taggara
52
Amezgun
Uzzu n tayri
Tizlit n taggara
1
Dduklen medden $ef lqis
Ggullen ur d-u$en leqq
Yelli-s n loid ur tuklal
Tezga-d mbaid tewweq
ef taddart ye$li-d l$im
wab anida isewweq
2
Di tazwara d atmaten
Lehna $ef wemnar n yexxamen
Awal aidan
Si ccedda ttmesteqsayen
Win ara ye$lin a t-refden
Di lxir d laman
Akken llan, yiwen nsen
Ur ten-ibeu yiwen
Seg wid i d-yusan
Yezzi-d zzman amek akken
Iga tilas gar-asen
Ur nwan
3
Taddart deg yiwen wass tebda
Amennu$ yezga
Ur yekkis
Tebda d ef n wadda
D win ufella
Deg wakal-is
Imen$i dima yezga
Cwi d ssebba
Yerwi yixef-is
53 Amezgun
Haoira U Bacir
4
Seg wass-nni terwi taddart
Ne$sen waman di tliwa
Igurdan ttemgabaren
Caban yekreh ellawa
Ifurkan n jur malen
Lexrif tekkes-as lbenna
Tiqcicin ad ddment tault
Messus webrid n tala
5
aziz yerwan di laqel
Yenna ur nexdim ara
zuzu d tarfiqt n wul
Deg iderma ur necli ara
Mmimalen i yeb$un yevru
Tayri n nnig lfetna
S tufra i ttemlilin
Yiwen wass a d-sersen lehna
6
Yewwev-d lamer si Fransa
Kkren warrac ad ruen
Akken llan
Amarkanti ur yeddi ara
Wayev yezzari-yasen
Akka i b$an
Cwi akka xlan yexxamen
eznen wulawen seg urfan
7
zuzu tezga di tesraft
Am win umi gezmen wafriwen
aziz i s-d-yerran tazmert
Atan di tmura n medden
Yekker-d wemcum n taddart
54
Amezgun
Uzzu n tayri
S rayat d yedrimen
Tedda zuzu di tesraft
Ulac win a tt-id-yessukksen
8
I teswa di tmeruga
Ul-is yezga d ame$bun
aziz ur d-yu$al
Tezen nnig lkanun
Terwel deg yiv m le$mum
9
Yeggul wergaz-nni i s-yuran
Zdat medden akken llan
Ttar-is a d-yeoo ccama
Yettheggi-as aqaran
A d-zzin wussan
zuzu a tic di nndama
Taqcict teqqel-d s imawlan
Yehder win yeb$an
Tilleli ur s-tgi ssuma
10
Yewwet-d wavu $ef t$altin
Srewten tiyedrin
Ass la yettaba gma-s
Yewwev-d wass n tu$alin
Feren di tudrin
Yal wa yettraou tarwa-s
Llan widak i d-yezzin
Wa yemmut meskin
rad yeooa-d tiyita-s
55 Amezgun
Haoira U Bacir
11
Gar imei d usirem
zuzu la tettferfir
Lfer-is yen$a lezen
Teooa-d lehmum $er deffir
Nettat d aziz zewooen
Seba wussan yekker zzhir
12
Mana b$an ad ifriren
Yiwen wass ad zed$en lali
Taddart tevyeq fell-asen
Tikkelt-a yid-s a tt-yawi
13
Iru, taqcict tettraou
Ccetwa, anebdu ulac-it
I tura di tebratin
Mi yemmut lexbar tuyes-it
Yiwen wass yenna-d aql-iyi-n
Tessared, tcebbe am teslit
14
Tewwi abrid n tala
Am zum d taninna mi tleu
aziz a d-yawev ass-a
Ad isew aman n lemala
A s-d-yeku
ef wasmi ttemlilen da
S tugdi d tawla
Icenu
56
Amezgun
Uzzu n tayri
15
Cwi akka tesla i tgerfa
Di tegnawt la tetti$wis
Tergagi
Deffir-s tesla i lheffa
Tasadit d terfiqt-is
Ayagi
Nnant-as aziz ataya
Yegguni-t-id wedaw
Deg yefri
16
Tmeooed abrid tezazzer
Rewlen yefrax ugaden
Iri-s ye$leb lawaner
Ivarren-is deg isennanen
Mi tesla yeffe$ webar
Tsu$ a yemma zizen
Lechur nekk yid-s ur nemer
D acu i yi-d-yeqqimen
(A Rebbi d acu i k-nexdem)
17
I d-yewwi deg lxiran
Adrim lerir d lfea
Dehcen medden akken llan
Zzman-agi d yir netta
Lxir-nni yeddem-it wavu
zuzu tzuzzer-it merra
Tesla i lbaz la yettru
Tehmel yid-s di lexla
57 Amezgun
Haoira U Bacir
Tirigin n Usqqamu Unnig n Timmuz$a
Editions du Haut Commissariat l'Amazighit
Collection
-o-O-o-
Idlisen-nne$
01- Khalfa MAMRI,
02- Slimane ZAMOUCHE, , 2003.
03- Omar DAHMOUNE, , 2003.
04- Mohand Akli HADDADOU, , 2003.
05- Hocine ARBAOUI, ( ), 2004.
06- Slimane ZAMOUCHE, , 2004.
07- S. HACID et K. FARHOUH, akk d : , 2004.
08- Y. AHMED ZAYED et R. KAHLOUCHE,
, 2004.
09- Lhadi BELLA, : , 2004.
10- Habib Allah MANSOURI, (
), 2004.
11- Djamel HAMRI, , 2004.
12- Ramdane OUSLIMANI, , 2004.
13- Habib Allah MANSOURI, ,
, 2004.
14- Ali KHALFA, , 2004.
15- Halima AIT ALI TOUDERT, , 2004.
16- Moussa OULD TALEB, , ( ), 2004.
17- Mohand Akli HADDADOU, , 2004.
18- Nadia BENMOUHOUB, , 2004.
19- Youcef MERAHI, , 2004.
20- Abdelhafidh KERROUCHE, , 2004.
21- Ahmed HAMADOUCHE, , 2004.
22- Slimane BELHARET, , 2005.
23- Madjid SI MOHAMEDI, , 2005.
24- Abdellah HAMANE, , 2005.
25- Collectif, , 2005.
26- Mourad ZIMU, , 2005.
27- Tayeb DJELLAL, , 2005.
28- Yahia AIT YAHIATNE, , 2006.
29- Abdellah HAMANE, , 2006.
30- Lounes BENREJDAL, , 2006.
31- Mezyan OU MOH, , 2006.
32- Abdellah ARKOUB, , 2006.
33- Ali MAKOUR, , 2006.
34- Y. BOULMA & S. ABDENBI, , 2006.
35- Mohand Akli SALHI, , 2006.
36- O. KERDJA & A. MEGHNEM, , 2006.
37- Ali EL-HADJEN, , 2006.
Abane Ramdane, ar taggara d netta i d bab n
Uvan n tegrest
Bu tqulhatin
Idurar ireqmanen
Inigan : ammud isefra
Lael ittaba lael Tafunast igujilen
Lunoa
Ageldun amecu
Agerruj n teqbaylit
Akli ungif
Amawal n tmazi$t tatrart
Angal n webrid
Ayen i $-d-nnan gar yetran
Mmi-s n igellil Tazwart s$ur Yusef MERRAI
Tamacahut n Bas$ar
Taqbaylit ass s wass
Te$zi n yiles
Ti$ri n umsedrar
Awal $ef wawal
Afus seg-m
Merwas di lberj n yiij - aric I
Tibirt n yimedyazen
Tikli, tullizin nniven
Si tinfusin n umaval
Favma n Summer
Merwas di lberj n yiij - aric II
Tamacahut n bu yedmim
Tamacahut n umeksa
Nnig wurfan
med n ugellid
Am tmeqqunt n tjeooigin
Amawal n tsekla
Amawal amecu n ugama
Tudert d usirem
timmunent
( ), 2003. Tasuqilt n ebdennur AO SAID d Yusef RAI MER
Lexique du corps humain
Sophonisbe
Lexique des sciences de la terre et
lexique animal
Recueil de contes amazighs
Traduction du Petit Prince
de St. Exupry
dition revue
et augmente
Recueil des prnoms amazighs
Tirigin n A.U.T - Editions du H.C.A
Actes de colloques
Revue Timmuzgha
Autres publications
Consulting
- Actes des journes d'tude sur ,
mars 1998.
- Actes des journes d'tude sur , mai 1998.
- Actes des journes d'tude sur
, juin 1998.
- Actes des journes d'tude sur , 2001.
- Actes du colloque sur ,
2002.
- Actes du colloque international sur
, 2002.
- Actes des stages de perfectionnement pour les enseignants de tamazight,
mars 2004.
- Actes du colloque sur , 2006.
Revue d'tudes amazighes du Haut Commissariat l'Amazighit :
N 01, avril 1999, ----- N 13, octobre 2006.
- Annuaire des associations culturelles amazighes, 2000.
- Idir El-Watani, , dcembre 2001.
- Etude sur ,
2004.
- Iddir AMARA,
- Kemal STITI,
, HCA/ANEP, 2006
La connaissance de l'histoire de l'Algrie
L'enseignement de tamazight
Tamazight dans le systme de la
communication
Approche et tude sur l'amazighit
Le mouvement national et la revendication amazighe
Tamazight face aux dfis de la
modernit
Le patrimoine culturel immatriel amazigh
L'Algrie libre vivra
L'enseignement de la langue amazighe : bilan et perspectives
Les inscriptions alphabtiques amazighes d'Algrie,
HCA/ANEP, 2006.
Fascicule des inscriptions libyques graves et peintes de la
grande Kabylie
Tirigin n A.U.T - Editions du H.C.A
Cet ouvrage est publi dans le cadre de la collection
Initie par la Direction de la promotion culturelle du
Haut Commissariat l'Amazighit
Tous droits rservs
Conception et PAO :
" " Idlisen-nne$
Dpt Lgal : 1241-2007
ISBN : 978-9961-789-88-9
Achev d'imprimer sur les presses de
Les Oliviers
Tizi-Ouzou - 2007
Tel : 026-21-07-19
Fax : 026-21-95-40
Haoira UBACIR
D tamedyazt s tmazi$t, d tasegbart n
ssinima amazi$, d taeggalt di rradyu tis
snat ideg tettheggi snat tedwilin;
tamezwarut d tadwilt $ef tmedyazt
timawit, tis snat d tadwilt yerzan ti$ri n
tmeut umi tsemma Lunoa. Tura i
terbat n ccna Djurdjura d ucennay
Menad, akken tura yiwet tmezgunt
tamazrayt umi tsemma Aeddad lqalus.

You might also like