Ynetilmek nedir ?

"zlenmek, soruturulmak, gzetlenmek, kapatlmak, yorumlanmak, yasalara

uydurulmak, ne iffeti ne de yaratcl olan insanlar tarafndan denetlenmek,
bireyin yapt her eylemde mimlenmesi, kaydedilmesi, nfus saymna tabi
tutulmas, damgalanmas, onaylanmas, yetkilendirilmesi, vergilendirilmesi,
fiyatlandrlmas, tavsiye edilmesi, doru yola sokulmas anlamna gelir. Halkn
karlar bahane edilerek smrlmek, smrlmek tekelletirilmek, soyulmak
anlamna gelir. Btn bunlar halkn yarar ve halkn karlar iin yaplr. Daha
sonra, ilk direni belirtisi ya da ikyet szcnde kii bask altna alnr,
tutuklanr, yarglanr, vurulur, makineli tfekle taranr. Srgn edilmesi,
satlmas, ihanete uratlmas, dolandrlmas, aldatlmas, eziyet grmesi,
onurunun krlmas, kk drlmesi... Devlet ite budur; onun adaleti de,
ahlak da budur!" P.J. Proudhon
ktidar
ktidar, kodlamada: kapatlmada, yasaklamada, baskda, gzetlemede,
denetlemede ve ynetmededir. Okulda okuduumuz kitapta, evde karlatmz
baskda, gnderildiimiz odamzda, kilitlendiimiz tuvalette, sokakta
grdmz iddette, yediimiz tokatta, tekmede, coptadr. Hastanede
yediimiz sakinletirici inededir, klinikte bilinaltmza ulamaya allan
szcklerdedir ktidar. Politikaclarn nutuklar, anne ve babann tavsiyeleri,
retmenin cetveli ve komutann sana verdii tfektedir iktidar. Ayn giydiimiz
nlkte, niformada, takm elbisede, tulumdadr. yerinde bayan yneticinin
yere vuran uzun topuunda, askerde rtbelinin botlarnn parlaklndadr.
ktidar ynetmekte ve ynetilmektedir.
"ktidar yalnzca bask uygulamaktan - bastrmaktan, engel karmaktan,
cezalandrmaktan - ibaret olmadn, arzuyu yaratarak, zevki kkrtarak, bilgiyi
reterek; bundan daha derine nfuz ettiini de gstermektedir." "ktidar bedeni
altrr, davrana nfuz eder, arzu ve zevkle i ie girer." M. Foucault
ktidar her yerdedir. Biz, iktidar kartlar olarak, ynetmek ve ynetilmek
istemiyoruz. Baskya, iddete boyun emeyi ne zgrlmze ne ahlakmza
sdrabiliyoruz. Dvlmeyi, denetlenmeyi, kapatlmay, gzetlenmeyi, made
altnda tutulmay kabul etmiyoruz. Bugne kadar ektiimiz, halen ekmekte
olduumuz ve bize aktan veya gizli olarak dayatlan; kabullenmeci ahlak
anlayna, kanaati kurumsallamaya, hiyerarik rgtlenmeye, emir almaya ve
vermeye kar duruyor ve anarist direnite birleiyoruz. nk biliyoruz;
"ktidar her yerdedir, direni de!" M. Foucault

rgtlenme
Bugn, kendini sol olarak ya da ii yanls olarak tanmlayan bir ok grup, parti,
politikac veya rgt, Sanayi Devrimi'nden bu yana byyen ve gelien ii
snfndan bahsetmektedir. Bu kii ve gruplar, ii snf tanm ve anlaynn
bugnlere aynen aktarlmasn beklemekte ve inatla kapitalizmi kendi dinlemi
tezlerinin dna kmadan, hi bir ey deimemi gibi incelemektedirler.
Bunun sonucunda ortaya kan, zerinde direttikleri devrimci alg da, iilere ve
halkn btnne yaplm ahlaksz bir ihanetten te deildir.
Bu ihanet aslnda, Birinci Enternasyonal'de anaristlerin kovulmas ile balayan
ve nc Enternasyonal Komintern izgisiyle devrimci olmayan bir devrimci
kitle yaratan Stalinist ahlakla kendini iyiden iyiye ak etmektedir. Bunun
tarihsel ktlar ise, 1871 Paris Komn'nde, 1918 Ukrayna'snda, 1921
Krontad'nda ve en reel sonularyla 1936 spanya'snda aka grlmtr,
hala da grlmektedir.
Biz, bu ahlakszl ykp gemek iin buradayz, hep de buradaydk. Biz
devrimin belli bir snfa ya da zmreye ait olduuna inanmyoruz. Sadece ii
snfna dayandrlacak bir devrim ile sadece burjuvann yapaca bir devrimin
birbirinden farkl olduunu dnmyoruz. Devrimin, ii snfn ya da halkn
btnn temsil edeceini syleyen; devrimci otorite ve partilere, temsiliyet
aldatmacasyla keyi dnm sendikaclara ve sendika bakanlarna
gvenmiyoruz. Biz devrim yapmay deil, iilerden, kyllerden, sanatlardan
bugnn kapitalizminin getirdii ofis alanlarna kadar uzanan bir kapitalizm
algs ierisinde, btn insanlarn devrimci zneler olarak, devrimi yaayarak
rgtlendii bir insanlk devriminden bahsediyoruz.
Devrimi, ii snf ya da herhangi baka bir grubun, diktatrlyle
gelebileceine inanmann ve inandrmann, bir yanlgdan te, bir ahlaksz
politik tutum olduunu, bunun yeni bir iktidar snf yaratacan ve hibireyin
deimeyeceini, yaanm tm ktlaryla zihinlerimizde tutuyoruz. Cinsiyet
ilikilerinden retim ilikilerine, kltrel ilikilerden gnlk ilikilere kadar;
hereyi tabandan ve yatay ilikilerle, herkesin eit olduu, karar almada
oybirliine dayal otonomist bir anarizm ile hepberaber rgtleyeceimiz bir
devrimi zihnimizde ve yreimizde tayoruz. i/halk rgtlenmeleri ile
snfsal/zmresel ayrmlar kaldracak, hi bir iktidar anlaynn bulunmad,
yaanan bir devrim iin tan altna elimizi koyuyoruz.
Biz, korku ahlakn deil, hevesi, gnlll ve kiisel sorumluluu
rgtlyoruz. B. Durruti

Kar-Konumlan
Farkllklarn biraradal
Yaamn her alannda, tahakkmn ve kendini retiminin zerimizdeki
belirileri; kodlamasnn konumlandrd alanlarda bulunuumuz, farkllklar
gstermektedir. Kimi zaman iktidara olan gnll kulluumuz kimi zaman bir
otoriter olarak hiyerari kurduumuz ve kimi zaman tahakkm onaylayp haz
alarak arzusunu rettiimiz; ona yn verip yeni otoriter alanlar aarak ya da var
olanlar zerinde biimler retip konumlar yaratarak hayatmz kendimizin
kodladndan bihaber, illzyonlar iinde ya 'topya'mz lmden sonrasna
devrederek yahut bir gn olaca sylenegelen 'devrim an'na emanet ederek can
ekimekteyiz. Ayn zamanda yaadmz gezegenimizde ekolojik dngy ve
dier canllara olan tahakkmmz yoluyla canl olan, paras olduumuz
doay katletmekteyiz.
Doay retim iin tketim kayna durumuna sokarak dier canllarn
hayatlarna mdahalede bulunuyor; yok-edici enerji retimi, endstri ve
otomasyonu iin teknoloji fetiizmiyle yaammz yok ediyor, canllar buna
boyun emeleri iin bask ve yabanclatrc/evcilletirici yntemlerle
aptallatryor ve daha fazlas iin smryor, ldryor ve bunun byle srmesi
iin halsinasyonlar yaratarak onlar snrlar, snflar, cins(iyet)ler altnda
birbirine dryor ve simlasyonda aldmz konumlar koruyoruz.
Yaayan ller olduumuzu ve gezegenimizin her gn biraz daha yok olduunu
gizlemeye her altmzda, zgrlmze o lde uzaklayor ve iktidara;
verecei kararlara teslim oluyoruz. Kendimiz adna konumayp bakalarnn
bizim admza kararlar vermelerine boyun eiyoruz.
zgrlemenin yolu bulunduumuz konumlar terk etmek ve onlara kar
mcadelemizi srdrmekten ve dolaysyla kar-konumlanlarmz yaamn
tm alanlarna yaymaktan geer. Ancak farkllklarmz birbirimiz-kendimiz
iin kabullenerek bir arada eyleyiimizin zerkliinin bilinciyle, dnyada karkonumlan alar kurarak yaam diriltip soluk alabiliriz.
Tarihe iktisadi-insan merkezci olarak baka ve yaamn bu mdahaleyle
srmesine, seksizme , her trden temsiliyet ilikisi ve faizme topyekn kar
karak;
Kendi admza: An Bizimdir!
Ya sence?

dnya
Allen Ginsberg ve Kk skendere
kiisel bir szle girecek kadar kiisel deilim dnya
ne yana dnsem toplum sallanyor
aklmdan kmyorsun 7/24 kemiklerini sayyor
dilerinin arasna uzanyorum
dnya beni ileden karyorsun
hibir somut zmm yaramyor sana
balk paralarn toplasam doyurabilir miyim
arta kalanlar da ayrrsam iki gn yeter mi
brt katrilyon dolar ve sen
rengime gre deiir mi yediklerim
bukalemunca yeni bir dil midir!
neden intihar etmiyorsun
neden her boku benden bekliyorsun
kabuslarm rahat brak
in seddi senin olsun
defol git bamdan!
Krontad hatrlatmasam da Irak yakn bir tarihtir
cesetleri cssene ykledim bir omuzlan hele dnya
sindiremezsen turusunu yaparsn!
bilirim buna hayr demezsin!
kresel snyoruz
marka marka gne kremlerini de unutmayasn
srmene yardmc olmasam da
doru kutuplara gider srf yaparz -karlkl
aklm bamdan alma dnya!
ben yer miyim!
bir kampanya dzenleyip oksijeni sata sunmana az kald
kestirebiliyorum iyi i bu
seni dllendiriyorum

gidi dn bir uak bileti ve istediin kadar petrol!

desem houna giderdi!
az nce katliam haberi okudum
okuduka iin alyordur
ekmei fethetmek aklna gelmezse senin
onca okuduklarn neye yarar
kartna dnmek iin mi savatn
beden ve ruh birdir
altr saksy dnya!
birlemi illetler den ne zaman syracaz yakamz
hi ryanada m girmedi
orduya kapak atnca her ey raynda grnyor mu
ayna da baka bir ey misin sen dnya
insanlarn ve hayvanlarn rgtlyorum diye
ben de kovulur muyum Bakunin gibi
bir avu anaristiz
ne zaman onurun olduunu anlayp el aacaksn
tanr ve devlet e okunuyor mu okullarnda
An Bizimdir!
bi dn
hala yayoruz a
gzlerini dnya!
daha ne kadar saklayabilirsin!
Allen oktan cinneti boylad peki ya
skender kendini neden ldrd dnya
sorarm sana...
artk takatim kalmad
hala dnyor musun?
tutkumuzdan!
Sinan Praksis

KAPTALZM, HOMOFOB VE ANARZM

Farkllklar, X'in (firma ad) rekabet gcn arttrmaktadr. Tutum,

davran, deneyim ve kltr eitlilii, kresel pazarlarda akll zmler
bulunmasn destekler ve hayati nem tar.

Kresel pazarda faaliyet gsteren X firmasnn, farklla bak as

bu. Peki ne demektir bu? Kresellemenin, makinann yani sistemin bu
bak as nerelerde ve ne ekilde karmza kar? Bunlardan sadece
bir kolu olan homofobi sylemini ele alacam

letmelerin, yani kapitalizmin temel talarnn baknn zeti

yukardaki cmlede gizlidir. Hatta gizli bile deildir. Sistem, farklla,
farkl tutuma, davrana, deneyime ve kltrel eitlilie ihtiya duyar.
nk kresel pazarda her trl gelecek talebe esnek olarak cevap
verebilmesi buna baldr. Peki kimdir talebi esneten? eitlilii yaratan?
Tabii ki; farkl mteriler.

nk her farkl mteri, farkl bir mal, farkl bir tketimi, farkl bir
tketim kltrn ve bu yeni tketim kltr de yeni tketimsel
eitlenmeyi ve yeni eit mallar getirecektir. rnek? Gay barlar,
lezbiyenler iin buluma noktas kafeler, ecinseller iin yepyeni bir moda
v.s rnekleri oaltmak mmkn. Ve tabi her iletmeye bu tutum,
davran ve kltre sahip ecinseller gerekiyor.

Ancak gnmzde iletmelerin ynetim uygulamalarnda bile daha

henz yeni olan bu szde farkllk akm toplumsal ve siyasi adan daha
da yeni. nk toplumda, tanrnn kutsal egemenliine dayal dini
ynetim ve kodlama sistemlerinin kkleri ok salam. O kadar ki
dnyann birok dini inan, bunlarn evresi ve hatta bunlarn uruna
yaptklar tartlan dini savalar; hal seferleri tartlyor Bu adan
bakldnda atmalar ok fazla. zellikle gnmzde sk sk din ve
tbbn kar karya geldiini gryoruz. Mastrbasyon, krtaj gibi
konulardan balayp, almaya kadar giden bu tartmalarn kkleri
kutsal(!) kitaplarna kadar dayanyor. Peki neden?

Kapitalizm mterisini oaltp yeni tketimler ile tketicilerin,

tketim gdlerini canl tutmak zorunda. Dolaysyla

srekli

gelien,

byyen, deien, yer yer farkllk gsteren, eitli tketimlere ihtiya

duyuyor. Bunun iin kapitalizm esnek olmak zorunda, kendini yenilemek
zorunda kalyor. Fakat toplumlar deitirmek, piyasalar kontrol edebilme
hzyla ayn hza sahip deil. Kapitalizm bir yandan bunun skntsn
ekerken bir yandan da, bunu olabildiince yeni tketimler yaratmak iin
kullanmaya alyor.

Kapitalizm, feodalizmin temellerinden beri, toplumsal yaplar kontrol

edebilmek ve ynetebilmek iin, din kurumlar, devlet kurumlar v.b.
kurumsal retimler ve bu kurumsalla bal olarak kurumsal dinler,
kurumsal ahlak anlaylar ve kurumsal cinsiyetler yaratt. te eskiden
gnmze sarkan bu kurumsal cinsiyetin iinde sadece 2 adet cins
bulunmaktayd: erkek ve kadn. Ve kapitalizm hep bunlar arasndaki

ilikileri dzenlemeye alt. Bu bal bana ayr bir konu. Ancak

gemiten beri sregelen, kapatlmaya allan, bask altnda tutulmaya
allan, sindirilmeye allan, eski retim ekonomisinde bir ak, bir
kayp, askerde bir rk olan ecinseller bugnk tketim ekonomisinde
yeni bir kar nesnesi, yeni bir mal skalas ve ayn zamanda bunlara
ynelik retim srecinin bir dilisi olarak kullanlmak isteniyor.

Kapitalizm bunu, topluma yaymak ve toplumsall kullanmak iin

dini kullanamayacan biliyor. nk bu hem ok salam bir
kurumsallamaya sahip yani bunu gze almak hem riskli hem de ok
uzun bir sre olarak karmza kyor. Ayrca bu ayn zamanda
dnyann ounun farkl dinlere mensup olmas, binlerce inanan, binlerce
dini mal ve hizmetin piyasalardan ekilmek zorunda olmas, ok byk
bir mteri kayb ve ayn zamanda ynetim sknts olarak karsna
kyor.

Bunun yerine kapitalizm, hem dini ve dini mterilerini krkleyip

hem de karsn bunu krklemesine yardmc bir yenilik aryor. Dinden
daha gvenilir, insanlarn daha kolay kabul edecekleri, dinin zaaf olan
bugnn dnyasna yararllk konusunda daha somut bir ey te tam
bu noktada Foucaultun da iaret ettii o esiz bilim karmza kyor:
Tp!

Foucault bu konu zerine youn almalara sahip. Bunlar buraya

sdrmak imkansz. Ancak baz rnekler pratik rnekler zerinden
gidilirse bugn tp, salkl olann ve olmayann sylenmesi ile insanlar

ynetiyor. En kk bir tbbi kriz bir firmay deil bal bana bir sektr
kapatabiliyor ya da tam tersine bu sektrdeki baz firmalar yukarya
kartabiliyor. (Ku gribi tavukuluk sektrn vurmutur. nk tp
evreleri bunlarn sala zararl olabileceini belirtmitir. Ayn tp
evreleri,

sektr

dattktan

sonra,

byk

sermaye

sahiplerinin

tesislerini gezmi, sala uygun olduklarna onay vermi, medya

aracl ve gene sermaye sahiplerinin radyosunda, gazetesinde,
televizyonunda bu haberler ardarada karak, uzun dnemde kk
firmalarn tbbi denetlenmesinin zorluunu ne srerek salksz
olabilecekleri ne srlm, byk firmalara ise ok byk bir rekabet
avantaj verilmitir.)

Dier yandan toplumun zararna olan farkl kesimler, toplanarak deli

kisvesi altnda tmarhanelere kapatlr olmutur. Deli szcnn anlam
bile bu ynde deitirilmitir. Eskiden Deli! Tmarhaneye kapatmal
seni! denildiinde, mental fiziksel btnl asndan sorun
grlenleri

niteleyen

szck

imdi,

sinirlenilen,

iktidarn

szne

girmeyen, uzlalamayana yneltilmitir. Bu nedenle su ileyen ya

hapishaneye ya da tmarhaneye gitmektedir. Bunun kararn ise iktidar
kendine

gre

vermektedir.

Bu

byk

kapatlma,

sisteme

uyum

salayamayacak ve sistemin kullanamayaca kiiyi tmarhaneye,

sistemin gz nnde bulunmayan polisinin yetitirilmesi ve bunlarn
baak bir i yapamamas iin hapishanelere kapatlmakta burada
gereine gre mafya izgisine bile gelebilmekte ve derin devleti
oluturmaktadrlar. Bunlarn hepsine karar veren iktidarn temel arac ise

tp olmutur. Tmarhaneye girip girmeme, psikolojiye braklmtr. Bunun

temel arac da Freudu psikanaliz yntemi olarak aa kmtr.

Freudu

psikanalize

kar

olanlardan

biri

olarak

Foucault,

eletirilerini, Freudun psikolojik analizleri olan psikanalizi, kiinin szde

zgrlemesi adna hep ocukluk ve yetitirilme evresine dayam,
burada kstlam ve sadece buradan hareketle onu kodlamtr. Yani tam
tersine zgrlk sylemi altnda, iktidar ve onun tm kurumsallamas ve
hiyerarik zincirleri altnda (yle ki bkz. toplumun temeli aile kurumu
olarak alnr hep) geirdii ocukluk dnemi ve yetitirilmesine dayatr.

Bu noktada kapitalizm, ecinsellik konusunda topluma yeni bilgi

kodlamasn aktarmak iin dine kar tbb desteklemekte ve homofobi
kavramn ne atmaktadr. Homofobi; ecinsellere ve ecinsellie kar
korku ya da ayrm ve honutsuzluk ieren yaklam anlamna gelir. Bu
ayrmclk

asndan,

farkllklar

deerlendirerek

hepsini

tketime

yneltmek isteyen kapitalizm, homofobi kavramyla faizm zerinden

toplumu bombardman altna alr. Bu sayede yapt sulama ile topluma
konuyu tartlabilir klmaktadr. Yani konuyu politikletirmektedir. Bugn
bu yzden birok tp evresi, iletmeler, szde aydnlar, zellikle ecinsel
ounluklu sivil toplum kurulular ve sistemin elinin yetitii tm zneler.
ktidarn bu politik oyununa dmekte ve ok nceden, eskiden
gnmze gelen, iktidar ve sistemin kendilerine uyguladklar bask,
iddet, ayrmclk, yabanclatrma ve dlamaya ramen bu politik oyuna
yenik dmektedir. nk homofobi kavram Freudu bir analiz ile
bugnn iktidarnn en temel arac olan tp ve psikolojinin bir retimi yani

ecinsellere bugne kadar yaplanlarn yegane sorumlusu olan iktidarn

bir ktsdr. Bu durumda ecinseller bu kavram zerinden politikleerek
iktidarn arac olmaktadrlar. Yani yeni bir tketim nesnesi ve bu tketime
kar bir retim znesi ayn zamanda din gibi baka tketim kltr ve
kaynaklarn dmanlk zerinden krkleyen bir ekonomik ara halini
almaktadrlar.

Halbuki

cinsiyet

ayrmclnn,

seksizmin ve

bugne

kadar

yaanlan tahakkmn nne gemenin tek yolu; iktidarn tm ilikilerini

terk etmek, bunlardan kmak, iktidara, iktidarn aracyla ve politize
olarak deil, ancak, iktidar ve tm aralarna kar bir apolitik anarizmle
mmkn

olabililir.

nk

ancak

iktidarsz

bir

mekan-zamanda

tahakkmszlk ve bireylerin ve kolektifselliin zgrlemesinden

bahsedilebilir.

Ozan Durmaz

bana kfteler hazrlayn salatalar hazrlayn bir de pencere

oturup umutla bir eyler unutaym
Turgut Uyar
eski bir uyku
deniz can ztekine
unutmaya m geldiniz deniz hanm
bir ocuunuz vard be yanda
onu dourmaya m geldiniz
telefon uyarlar uyandrma servisleri
alar saatten uyanan guguk kuu
almanyadan gelen krk bir pikap
sizde eski bir uykuyu unutturabilir
en iyisi siz ellerinizden uzak kol saatinizi
durmaya ayarlayn.akn akla arpmna.sonsuza
tkeniine insan huyunun
bir ocuun saklamba oynarken
duvarda unuttuu yzne
her sabah byle erkenden
erkenden ge kaldnz
asansr ev penceresi gibi atnz
ya da bir iir kitabn tersinden okuduunuz
oluyor mu hi deniz hanm
siz koarken inann
uzak atlar ykanyor biryerlerde
sal-verdi fkeyle rd ilmei
bir kazan ortasndan balad dokumaya
bir mavinin ortasndan
belki hi bilmeyecekti
gkyznn en eski yeri neresiydi

_siyahi_

PUNK VE ANARZM ZERNE

Bir kart kltr olarak Punk hareketi, ortaya kt 1970lerden beri
politik bir ideolojiyi deil bir felsefe veya yaam tarzn benimsemeye
daha yatkn olmutur. Ziyadesiyle yatknln getirdii seenein
Anarizan bir tavr taknmasna amamak gerekir. Punklar anarist
yaam tarzna yatknlklarn Sex Pistolsn yapt bir arkya borlu
deillerdir. Sanayi devrimi sonras oluan global buhran soslu ekonomik
sistemler, dnya insanlar zerinde bir ok politik, sosyal ve ekonomik
etki yaratmtr. Bu etkilerin hepsi de kle isaura taraftar ve hegemonya
meneli olgular olup, suratlarmzda; 1.dnya sava, 1917 1. Rusya kle
komnizmi olimpiyatlar, Alman spanyol talyan ortak yapm faist
diktatrlk kurslar gibi tokatlarla patlamtr. Bu srelerden geen insan
olu, zgrlk dlerini bir kenara brakp kendini retime vermitir. Bu
sayede oluan sermaye, insanlar arasnda derin uurumlar yaratp,
konuyu ok uzattmn farkna vardm.
Tabii ki de her ey Sex Pistolsla balad. Yarattklar mziin insanlar
iin ne kadar anlam ifade ettiinin farkna varamasalar da, anarist punk
ekolnn balamasna da n ayak oldular. Clash, Sex Pistols, MC5
olarak nitelendirilebilecek olan 1. dalga anarist punk tavr aslnda
sadece byle bir tavrn oluabilmesi iin ortam yaratmtr diyebiliriz.
Aslnda MC5 bu gruptan kartmak gerekir. nk bu insanlar Amerika,
Michiganda sokaklarda minivanlarla dolap insanlara silahlann,
devrim yapacaz diyebilecek kadar 1. dalga olmay hak etmeyen bir
takm insanlard. Ama 2. Dalga iin ok yallard. Konudan hemen
kopabilme yeteneimin farkna tekrardan varp, devam ediyorum. 2.
Dalga anarist punk tavr ise kzgn sulardan serin sulara atlamak gibi bir
ey. Olayn balangc da diyebiliriz. eskiden,otoritenin verdii can
skntsyla lmpen lmpen ii babamzn getirecei 3 kurula ne kadar
arho olabiliriz diye dnrdk. imdi ise bizim gibi olanlar iin ne
kadar bira retebiliriz diye dnyoruz. demi Crass vokalisti Steve
Ignorant. 1979 sonras Crassin ba ektii dnemde, punkn anari ile
birliktelii youn bir taraftar bulmu ve gnmze dein kemik bir kltr
olumasna sebebiyet vermitir. Crass adl bu grup byle bir etki
yarattn kendi plak irketini kurduunda anlad. Punk kltrnn en
nemli kklerinden biri olan ve anarizme ne kadar yakn olduunu
belgeleyen Do It Yourself yani Kendin yap geleneini yarattlar ve
otoriteye olan isyann alevine bir bidon benzinde sen dk kampanyasn

punklar iin balatm oldular.

Britanyadan Conflict , Discharge, New Model Army (mzikal tam punk
olmasada), ABDden MDC, Dead Kennedys, MC5, Destroy, Los Crudos,
hatta Hollandadan The Ex, Almanyadan iren acid zamanlar olmasna
ramen Unter Cons, gibi isimlerden oluan ikinci dalga anarist punk
akm zeletiri yaparsak belki de, en salam ilere imza atm tayfadr.
ou grubun adn belki unuttum yazmadm belki de bilmediimden
yazmadm, bilemeyeceim. 3. Dalga diye birazdan tabir edeceim
anarist punk tavr ise 1990 lar ve gnmze uzanan zamanlar
kapsamaktadr. Bu dnemlerde Do it yourself geleneinin clk kmtr
dncesindeyim. Tabi ki bunun sebebi iletiim teknolojilerinin ilerlemesi
sonucu punkn ar poplerlemesidir. Moda akm punk ile ta gibi
punkn birbirine kartrlarak pazarlanmas, albm kapaklarna A izilip,
fahi fiyatlara satlmas gibi nedenlere sebebiyet vermitir. Buna ramen
anarist punk geleneini srdren bir takm zatlar da mevcut olup,
dinimize gre katli vaciptir. Neyse. Anti Flagin trash mzii,
Subhumansn bazen etnik yankl sesleri, Againts me, Antischism, Black
Flag, Chumbawamba, Propagandhi, Stirekers, Behind Enemy Lines, Oi
polloi gibi daha bir sr grubun iinde yer ald 3.dalga gruplarndan
bazlar bunlardr. in iine ska tr girince de ortaya Ska-p, Boikot,
Againts All Authority, Choking Victim, Mano Negra, Meganoidi, Ataque
77 gibi gruplar ortaya km, insan kannn ka derecede kaynadn
bulmak iin eitli etkinlikler dzenlemilerdir.
Akas zerinde durmam gereken nokta; anarist punkta Crass
gereidir. Bu insanlar; otoriter dzenin ktlnden oturup yaknmak
yerine, bir eyler yapmay semilerdir. Londrada kk bir dairede
alan plak irketi belli bir sre sonra evsizlerin ev ve yemek imkan
bulduu, homoseksel insanlarn rahata yaayabildii, hatta uyuturucu
bamls genlerin rehabilite olduu bir igal evine oradan igal kyne
dnmtr. Bir ok kez saldrlara maruz kalnm, buna ramen
Blackpool kentine baka bir ube alm, isizlerin sanat renerek
hayat neesi kazandklar bu yerlerden sertifikalar alarak, yeni atlyeler
oluturulmu ve bunlar otonom bir yap edinerek, ingilterenin ou
blgesine yaylmtr. uan avrupada birok lkede bulunan anarist
dernekler, igal evleri, sanat kltr atlyeleri, mzik kolektifleri Crass
rneinden yola klarak oluturulmutur. Crass grubu sadece bir punk
mzik grubu olmaktan ziyade, sosyal bir yapy vcuda kavuturup,

bireyin hayata tutunma mekanizmasna ok ey kazandrmtr. Basknn,

hegemonyann ve iddetin sard dnya dzenine, alternatif bir yol
olmu, isyan edebilmenin kudretini ortaya karmlardr. Sanat komn
oluturmak uan belki de mevcut sisteme kar bavurulacak ilk admdr.
Sanatn hayat kurtardn syleyen baz evrelerin ne kadar doru bir
tahlilde bulunduklarn yukarda ki rneklerden grdk sanrm. Bu yazda
kah gldk, kah aladk. Yaznn ok ksa olmasndan dolay zrlerimi
iletirim.
Haydi Kulm

HER EY SADECE KENDS N L OLABLR

evrende, eylerin var olmalar tanml olmalaryla mmkn, hatta
zdetir. baka bir deyile,
kavramlarn insan iin bir gereklik olmas kendine ait tanmnn varlna
baldr.rnein aa
denildiinde aklmzda oluan eyin kkleri, dallar ve yapraklar vardr.
basit bir mantkla
olguyu tersten aklarsak kkleri ve dallar olan ey aatr.
her tanm ayn zamanda tanmlad eyin doasn oluturur. ''benzin
yanc ve akkandr'' nermesinde
yanc ve akkan olma benzinin tanmlarndandr ve onun doasnn da
birer parasdr.
nemli olan bir dier konu ise, kavramlarn doasna uygunluudur. aa
rneinden aklamak
istersek, doasnn bir parasnda kkleriyle topraa bal olan aa
koamad iin kendini
zgrlkten yoksun hissetmez. aa koamad iin zgr olmadn
ne srd an, zgrlk kavram yabanclam,
gereklikle ban koparmtr. bu deiim sonuncu kavram kendi
amacn yitirir ve anlam dnda baka bir anlam
karlyor grnr.(bu grnt ieriksizdir.)
bu tr yanlsamalar bir ok kavram yanl yorumlamamza yol aar. tm
bu sylediklerimi tam da bu tr kavramlar
doru olarak anlamamz ve doldurmamz iin sylyorum. rnein tm
gereklii kendi gzleriyle gren, kendi aklyla bilen birey
deer yarglarn bu yarglar reten kurumlardan aldka bir
yabanclamaya srklenmez mi? ben kendim iin zken
ve sen sadece fenomenken bencillik nasl bir kavramdr? ya da sen
benim iin sadece bir grntyken, lmen nasl yorumlanabilir?
japon baln ldnde alarsn. peki ya tamamen grnmez,
hissedilemez, varl alglanamaz olsa alar mydn?
herey sadece kendisi iin l olabilir. tam da bu yzden evreni grebilen
her gz kendisi iin bir evrendir.
en kafa kartrc olanlardan bir de nasl oluyorda insan inand bir
deer adna ya da sevdii biri iin canndan vazgeebiliyor.

madem ki tm deerler benin dnda katagorize ediliyor, o zaman nasl

olur da bir grnt zden daha deerli olabiliyor.
bu olay sylediklerime bir antitez deil bir rnektir. aklayaym; her insan
kendini var etme eilimindedir. bu, anlaml olmayla
mmkndr. ( sonsuz elemanl bir kme ierisinde sonsuz konbinasyon
mmkndr ve biz o olaslklardan biriyiz. anlam kavramn yaratr
ve kendi yaammzn anlaml olmas gereklilii gibi bir yan yanlgya
kaplrz.) kendimizi adadmz ey iin ilevsel olmak bizi
var eder. sevdiniz o insan iin lm gze alr ve sevginizi dolaysyla
kendinizi gerekletirirsiniz.
Baran

HAYATTA KALMA KILAVUZU - AK

Her yceltilmi kavram gibi akta artk yalanlar sisteminin bir paras
haline gelmitir. Son kale yeniklerin, dmlerin saf ak bulaca inanc
da post_modern barbarlk toplumunca yok edilmitir. Ak diye bir ey
gemite varolmusa bile, gnmzde tm insani ilikiler gibi bir iktidar
sistematiine dnmtr.
Hayatta kalmak isteyenlere tavsiyemiz; zayfla yenik dp byle bir
yalan yayormu histerisine kaplmamalardr. Kardan gelecek ak
bahaneli iktidar tuzaklarna kar paranoyak pheciliini elden
brakmamalardr. Eer, tarihinde insann naif olabildii bir dnem
yaandysa ak orada kalmtr. Bu gn yada gelecekte byle bir
olaslktan bahsetmek bile sistemi daha da glendirmekten te hibir ie
yaramayacaktr. Kiisel aydnlanma abasn eriilmez ycelikleri araya
indirgemek ham hayalciliktir. Bulunacak bir altn post yok. .. Aray
abas sadece kiinin kendi kendini tahribiyle sonulanacaktr.
nanlabilecek tek ey rastlantnn tuhaf yasalardr. Plansz, programsz,
hazrlksz, silahsz ve de dzensiz, rastlantsal koullarda yan yana
gelip; iktidar retmeden, kssack an yaamay ve zarar vermeden kendi
yollarna devam edenleri kutsamal. Buradaki ballk hibir eye dir.
nk -hibir ey- her eyin arasna szm minik bir zgrlk araldr.
Genel geer de olsa, gelir geer de olsa mucizeymi gibi ksack bir an
nmze dikilen hibir eyle yzleme creti gsterebilenler, gerek
zgrle inananlardr. Onlar; hesap-kitap yapmadan, oyunlar
oynamadan her trl egosal iktidar hevesini aalayc bir acizlik
sayarlar. Karlarna dikilen topik hibir eyle ksa bir sre de olsa
btnleip , bu d uranda yaananlar nesneletirmeden, hayat
savalarna kaldklar yerden devam edebilenlerdir.
Hibir yere ulaabilen hilikler yaratabilen insanlar, yeni bir etik ve
drstlk yasasyla evremizi kuatan mikro iktidar alarn paralayarak,
tek tek bireyler tesi avandgard hareketler oluturabilirler. Paralanm
benler arkasndaki Bene ulama abasndakiler, yani bize sunulan
yollar haricindeki gizli geitlere dalabilenler zgr Benlerin kollektif
hareketliliini yaratabilirler. Bu bir zaman meselesidir ama hayal gibi
sonsuza ertelenemez. Charles Fourierin dedii gibi balama yeri ve
zaman, imdi ve burasdr. Anlattmz yolun imkansz olduunu bilecek

kadar gerekiyiz. Kiinin kendini bulma-kendisi olma savann

zorluklarn, iimizdeki iktidar eytanlarnn ykcln, bir araya gelmenin
imkanszlklarn biliyoruz. nemli olan harikalar deil olaslklar lkesine
bizleri gtrecek kaplarn ksa al anlarn yakalamaktr.
nanabileceimiz tek ey rastlantlardr. Yaam-lm, delilik-dahilik,
tutku-zgrlk arasndaki dar uurumlarda kaybolmay baarabilenler,
olaslklar lkesindeki gizli iee yani devrime ulaabileceklerdir.
Sanatn, dostluun, akn, eylemin, acnn, ocuksu sevincin, akann ve
rehavetin tek potada eritilip dzensiz bir ayaklanmaya dnmesi olas
en byk srprizdir.
Rafet Arslan

Marxizme Eletirel Notlar

Diyalektik Materyalist Mantk iin ncelikle insan doann karsna
dikmemiz "art"tr. kinci artmz insan-varl kesinkes "insan" olarak ele
almamaktr. Yani "insan-varlk" zorunlu ve zsel olarak efendi (burjuva)
ya da kle (proleter)'dir. Yani zetlersek; doa insana dsal ve verili
koullarda insana zseldir. kin bir doa anlay ve verili koullarn
zsel olmayan amlandrlmas sz konusu deildir.
Klenin, efendi karsndaki konumuyla balantl olarak kle, doa
karsndaki eylemiyle yani almasyla (emek) kendinin bilincine,
kleliinin bilincine varr. Yani bu durum elde ettiinin (rn) kendi
elinden alnmasnn farkna varlmasdr. Kendinin bilincine insansal
varl dnda doaya mcadelesi-hkmetmesi yoluyla varabilir. Ve bu
ekilde zgrlemesinin kapal olan yegane yolunu 'am' olur. Ancak
efendi kleye bu alma durumunu zorladndan tr 'sahte' bir
zgrleme algsna kaplr. Ve bylelikle kle alarak retim-tketim
mekanizmasnn arkyla hem kendini hem de dnyasn (dnyay)
dntrr.
imdi -verili koullarn mantndan hareketle- emein bir bilin ve
zgrleme arac olduunu grm bulunuyoruz. Bu yzden emek
"insansal etkinliimiz" olmu oluyor. Emek insansal etkinliimiz olarak
kabul edildiine gre -yani zorunlu ve zsel varlksalln bilinci- bunun
kart olan sermayenin baka bir deyile zel mlkiyetin, efendinin
ortadan kaldrlmas gerekiyor. Yani zorunlu ve zsel olan bilin
mantnn -efendi ve kle olarak- dorudan kabul ediliinin tezahr.
Zorunlu olan almann ve zorunlulua iten sermayenin ortadan
kaldrl deil; emein yceltilmesiyle sermayenin ortadan kaldrlna
ynelme olarak vuku bulan bu mantk, bu ikiliin, kartln ortadan
kaldrlmas yerine birinin dierine stn klnmas yoluyla, verili olan ama
kendini ortaya karan elikinin olumlanmas (btnen kavranmas)
yerine olumsuzlayarak diyalektik materyalist mantn aamac ilerleyii
iin bu antagonizm devam ettirilir.
Diyalektik mantk, ilk olarak kendinin bilincine varmay gsterdi; bu
zgrleme aamasndaki -ilk- "tez"dir; yani 1. olumsuzlama. (yadsma)
Bu kavrayla beraber "anti-tez" yani 2. olumsuzlama -olumsuzlamann
olumsuzlamas- (yadsmann yadsnmas) devreye girecektir; kleliin

bilinci, klelerin ilikiselliiyle toplumsalln imler. Yani "snf bilinci"

klelerin oulluunun birliinin kavranmasdr. Bu kavray zgrleme
iin birlikte hareket etmeye evrilir yani rgtlenmeye. Ve bunun
sonucunda da "snf bilinci" belirlenim olan senteze gei yapm olur:
devrime. (Sentez: olumsuzlamalar da ieren son aama -iererek ama)
Burada zerinde duracamz doaya ikin olan insansal varoluun snf
bilinciyle yer deitirilerek, (zselliin tezahr) insansal etkinliin de
varolu bilincinden ayr bir biimde ele alnarak; yani bilin ve snf bilinci
ayrmnn paralelinde hem etkinlii ayr ve doaya hkmetme eylemi
olarak alglayp hem de bunun bilincinin bu sayede (alma, emek
sayesinde) kazanlr olduunun anlay sonucu elde edilen bu bilineylem ikilii ortaya rgtlenme ve devrim "yapma" ikiliini meydana
getiriyor. Diyalektiin eylem-dnce-eylem aamacl ikiliin temsilidir.
Yani rgtlenme (parti, sendika vb.) eylemin temsiliyetini ieriyor. Bu
nedenle ilk olumsuzlama baarszdr. Ki sonraki aamalarda bu yanln
devamdr. "Devrim yaplmaz, olunur!" bunu imler. Snfn temsiliyetiyle
paralel "gnlk grev" ve "tarihi grev" de yoktur. Ya imdidir ya hitir;
yani olann imlenmesidir: devrim. (Otonomist olu-um'lar bu adan
incelenmelidir.) Devrim bir olutur.
Tarihsel-diyalektik materyalizm'de bu aamac, erekselci , ilerlemeci
(kendinde bilimsel) , belirlenimci metot onun zdr. "Reel Sosyalizm" 'in
de -ksaca zetlersek- "Brokratik Kapitalizm"e evrilii-evirilii de bu
yanl mantn sonucudur. Marksizmin diyalektik taktii ki 'MarksistLeninizmin' snf bilincinin ncler araclyla temsiliyetini iererek ayn
zamanda da devrimi ynlendiren empoze stratejisi yoluyla proletarya
diktatrlnn tamamen kalclamasn dourur. nk snf bilincinin
ve temsiliyetinin szde-eylem olarak da gerekletirilmesinin sonucu
'ilerleme' tamamlanmtr. Yani yukardan bir rgtlenme ve bilin
empozesiyle devrimin gerekletirilmesi yoluyla ierilen aamalar
salandrlm olmaktadr. Dolaysyla bu aamalar -bilin, rgtlenme,
devrim- sonucu oluan ve kapanan bir mekanizmay ortaya karr.
Tarihte, rgtler asndan genelde sorunsal tarihi grevleri olarak
"dntrc" aralarn yani merkezi-hiyerarik-otoriter rgtlenmeler ve
diktatrlk gibi zaten yanl olan durumlarn tartmasnda yalpalanp
durmutur. Hala da durmaktadrlar. Sorun baka yerde , buradadr.

Tahakkm sorunsalnn amlandrlmak istenmesi ile karlalacak

temel yanlg iktisadi-insan-merkezli bak asyla insann doadan
ayrtrlm olarak ele alnmasdr. Doa, dsal bir nesne konumuna
indirgenmitir. Ve yine bu dsal iliki kapsamnda zne olarak insan
nesnesi doayla ilikisi balamnda kendini belirleyen bir bakma bilen ya
da zgrln salayan olarak ifade edilir. Oysa, insan doadandr.
nsan doann kendi etkileimi ierisindeki bir canl organizmasdr.
Btn her eyin ifadesi bu uzay-zamann (doa) btnldr;
btnlne iseldir. nsansal varolu , kendinin bilinci bu btnlk
ierisinde eylerle ve dier trlerle ve de kendi tryle etkileiminin
bilincine varlmasyla mmkndr. Varlnn kendi ve paras olduu
doann devamnn niteliini ve varlnn srekliliini belirleyecek olan
da budur. Yani bu kendilik doa'dr.
Dier esas nemli husus ise trlerin hayatn devam ettirebilmesi iin
ihtiyalarn gidermesidir. Bu doann kendi iselliinin; trlerin
devamnn zel olarak dile getirilmesidir. Btnde doada trlerin kendi
devamllna ikin olan ihtiyalarnn giderilmesidir. Bunun dahilinde
trsel ya da gezegensel varoluun hareketinin nitelii tanmlanabilir.
Varolusal "giderim" (ihtiyalarn gereklendirilmesi) doadan
ayrmlatrlm olarak zel anlamda dile getirirsek "trsel etkinlik"tir.
Btnsel manadaysa varolusal olarak sreklilie (harekete) ikinliktir.
Giderimi gereklendirmek iin yneldii ey btne isel olan bir baka
eydir. Anlk olarak giderim ediminin gereklemesiyle ertelenen bu
sreen edimsellik durumu varoluun iselliidir.
Giderimin dnda olan ya da kalan ey kendi trnden ya da dier
trlerden olanlara braklmayp kendine saklanmasyla yani
sahiplenilmesiyle dierlerinin giderimine el konulmu olur; giderimini
gereklendirmek iin ynelecek olann sreklilii yadsnm olmakla
tahakkme uratlm olur; (Mlkiyet Tahakkmdr!) ona giderimini
gereklendirmesi iin srecei gerekeleri kabullenmek zorunda
brakmaya iter. Bu sahiplikle doaya yani kendine , dier trlere
yabanclam olur. Kendinin-doann hareketinin bu kopmaz btnl
varoluun gerekliidir.
Bu sahiplenme iktisadi-insan-merkezci mantk hareketiyle tabiatn
smrsne dnr. nk dsal olarak alglanan doa mant ve

bunun sonucunda gerekleen yabanclamann tezahr olarak doa

bir "tketim" nesnesi konumuna sokulur "retim" faaliyeti hareketinin ba
olarak. "Varolusal giderim" yerine bir mlkiyet ilikisi haline yaylarak bu
eksen zerinde giderimlerin meta karakterine brndrlmesi ve
harcanan arasallklar sonucu biilen deer zerinden mbadelenin
gereklemesi idame ettirilir. Burada meta retiminde kullanlan
(arasallklardan biri) insan alm ve bu alm sonucu elde edilen
rn bir giderim nesnesi deil bir mbadele nesnesidir. Giderim doaya
isel bir edimdir. Giderimin karakteri mlkiyet ilikilerinden domu yap
ierisinde kavranamaz, anlamlandrlamaz. Giderim sadece bir insan
alm olgusu deil trl insansal etkinliklerin hazsal geri dnmn
de kapsad gibi yap zorunluluklaryla vuku bulan bir edim de deildir.
nsansal etkinlik varoluun kendilik hareketidir. Giderim bununla ilintilidir.
Dolaysyla tr , doa ayrtrlmas zerinden doan yabanclama,
alm olgusu sonucu elde edilen rne yabanclama olarak -asl
yabanclama yerine- terk edilemez.
Ki giderim nesnesi retimi , retim-tketim ilikisi erevesinde
(gelimeye dayal tketim ilikisi dahilinde "sahte ihtiyalar" vurguyu hak
ediyor) doay smrme bilekesi zerinden doa, insan ayrm gn
yzne karlm olur ve emek-sermaye elikisinin de "homo
economicus" manada ekonomik olarak tarihsele sindirilmi olduu
meydana karlr.
Mlkiyet ilikisi srd srece -giderimin zsel yapsndan ayr olarak
paras olduu btne mdahalede bulunmayla- tahakkm varln
korur; bu trsel etkinlik, mlkiyet antagonizmiyle birlikte yabanclama
devam eder ve giderim d olana el koymakla trsel devamll
yadsm ve ikin olarak trler-doa btnselliinden kopmakla kendini
de yadsm -ve yabanclama nedeniyle- doay smrme niteliine
brnerek; doay tketim nesnesi haline getirmitir. Yine kendi kendini dier trleri ki doay- smrmenin dier bir ifade ekli.
Burada insann dier trlerin (bitkiler ve hayvanlar) yaam (beslenme,
barnma, ortama zel bulunurluluk vs.) alanlarn trl biimlerde
mlkiyeti haline getirmesiyle birlikte zel olarak tr evcilletirmesi
(mlk haline getirmesi ediminin dier bir yz) ve evcilletirilmeye
msait hale zoraki sokulmasyla tahakkm uygulamasnn nesnelliini
rneklendirme olarak vurgulamak gerekir ki tabiatn ekolojik dngsnn

doay tketim nesnesi haline getirmesi sonucu verilen tahribat byk

sorunlara gebedir. (Gezegenin uan ki durumunun kt gidiatn
belirtmek yerinde olacaktr: kresel snma olarak adlandrlan ey/ler ve
bunun dnda gndemde de olan nkleer enerji ve biyolojik silahlanma
lgnl vs.)
Mlk edinme giderim nesnesine yneleceklerin darda braklmasyla
sonulandndan yaamsal varln devam ettirecek olann mlk
sahibinin buyurganlna (tahakkmne) boyun eer. Mlk edinen bu
ekilde hem kendi mlk sahipliini pekitirecek -giderimini
gereklendiremeyenin mlk sahipliini tanmasyla- hem de mlk
sahipliini korumasnn giriiminde bu giderim nesnesi iin buyurganla
itaat edeni kullanabilecek hale getirir. Ve mlk sahibi bu durumunun
sreenliini salamak zere -itaat edenin yaamsal varoluunu
tanmamak zere ki bu tanmay yabanclamann yansmasdr- eitli
mitler yaratr.
retim aralarna sahip olana (bu kavram giderimin retim-tketim
ilikisine dnmesi yanyla da dnerek) oranla yaamak iin
"almak" zorunda olan (yaamak iin almak zorunda olmayp da
almn tahakkm rn olmas nedeniyle zsel bir deiim sz konusu
deildir.) kesimin arasndaki bask hissedimi fark , tahakkmn
younluunun mlkiyet ekseni etrafnda dndnn ayr bir
tezahrdr. Ki burada trsel etkinlik babnda insansal etkinliin i,
elenme, dinlenme, bo zaman, zel bir etkinlik vs. biiminde blnd
gerei ortadadr. Bir arada yaamla (grup halinde) birlikte hareket
dolaysyla birlikte giderim iin hareketin birlik olarak trsel etkinlik
kapsamnda ilerleyii -beraber-birlik hareketinin sonucu olarak- "iblm" mantnn ve dolaysyla bu birlikte-trsel etkinlik "emein
toplumsallatrlmasyla smrnn ve yabanclamann ortadan
kaldrlmas" olarak -yanl- zmlenen anlaynda dndadr. Ki sz
konusu mlkiyeti (tahakkm , yabanclamay) -"toplumsallatrmak"
deil onu- ortadan kaldrmaktr.
Dier yandan yaamak iin almak zorunda olmamasn byk lde
garantilemi kesim uygulad baskya oranla yaamak iin almak
zorunda olanlardan dnen bask- iddet karsnda kendisini de baskyla
yz yze brakr. Bu iki kutupsallk arasndaki karlkl artan oranl iddet
onlara - ve yaamsal alanlara - da zarar verir. Bu nedenle buyurganln

pekitirmek iin ak bir bask-iddet uygulamak yerine toplumu -yaamnormlara sokarak, devamlln ikin olarak ak-rtk biimde
srdrmektedir. Bu normlama -aptallatrma-, toplumun her katmannda
dzene kenetlenmi olarak sosyal konumlarnda ve ilikilerinde
birbirlerinin yerine sreenlii salar. Sorun snfsal olarak konulunca da
ortaya kan snfsal i baskda, insansal -doasal- bilin yerine -iktisadi
olarak- snf bilinciyle hareket edilerek yabanclamay devam ettirir ve
kendisi bir norm rn olmaklyla da aptallatrlmay -yabanclamaykorur. (Norm rn olmaklkla kastedilen almn bir rasyonel zerklik
ve zgrleme yolu olarak kavranmldr.)
Direni mlkiyet ekseni iinden dna kmakla gerekleebilir. Bu ikin
dsalla mlki hareketten zerk ancak etkileim ierisinde, yaam
aknda vuku bulmu tahakkm zincirlerini krmak ve kendilerinden
doacak zerk kodlamalara mcadele vermekle de anti-otoriter gider.
Ksacas yaamda tahakkm ilikilerinin kendi iinde zerk-zsel
hareketleri birbirleriyle beslenir ve kendi alanlarnda tahakkm kurarlar.
Dolaysyla verilecek savam alanlara yaylmlkla kouttur.
zm tahakkm ilikilerinin kavranmasyla onun dndadr, tahakkmii dnmler deildir. Doaya ikinliin doa olmak olarak bilinci
devrim-olutur: herkesi kapsar.
Sinan Praksis

Modernist iir

ri kemikli kimliklerimiz var

Ne kaplardan geiyoruz
Ne ryalardan kyoruz
Hi bilinmeyen bir yerden
Bilmek istediimiz bir yere doru;
Yetiemiyoruz!
Konumuyoruz
Susuyoruz
Kurakla nlem almak iin devlet,
Su hayattr reklamlar veriyor belediye otobs duraklarna,
byk meydanlara bakan byk panolara.
Panolarda gzlerin var
Gz gze geliyoruz.
Hala utanyor ve kuruyorum
Saatler geiyor dudaklarmdan
Kap kap dolatm ryalara
Ben girince
Sen yeni km oluyorsun.
Kuruduka kuruyor dudaklarm
Anlamszlayor gzlerindeki panolar.
Zaten meydanlar da eski meydan deil
Ya panolar var ya saat kuleleri
Bir de artk eskisi gibi bulumak iin beklemiyor insanlar....
Kule tam 12, saatin altndaym;
Dudaklarna yetiemiyor dudaklarm...
Ozan Durmaz

haykrriir
size oktandr anlatamadm eyler var:
elinizdekileri kendinize ayrnz demitim
elinizdekileri kendi dininize n'aparsanz yapn
evvela homurtularnz, somurtularnz mesela
pis deerleriniz uruna atnz ukura
infazlarnz ihlaslarnz iflaslarnz yle dursun
kovuk ufak umutlara kovuklarn dar ettiiniz aalara
bir kez olsun dnp bakmadnz
bir kez olsun dnp bakmadnz
meymenetsiz suratnza, o li adnza
balgam suyu ikram ettim yarabbi kr
saykladnz, pirincin tan ancak
pirin stunlarla aykladnz
skiir'e skynetim sksokaa kmayasa
belinizdeki tabanca elinizdeki cop dilinizdeki hop
gznze dizinize dursun arkadamn can
sefil sonunuz atnz ukurdan olsun
ellerini kendi kusmuklarnda yuyan
niformlu nikornlar, hepinize selam olsun
burda kuruna dizilmeyi bekleyen bir air var!
tozan
8 0cak, izmir

Ametist
Korkmayn kraliem
Dnceler lmez,uykuya dalar sadece
Aknz snmez baka bir kalp bulacak baka bir hikayede
ama biz yzyllar gremeyeceiz
ne hznldr ki, bir gr
sonsuzca ayn bedende kalamaz
fakat hafza fenomeni canl klar
ve hafzalar da ldnde
canl kalacaklar nesilden nesile
bir kaplann penesinden avnn boynuna
ve bir babann gsnden olunun anlarna

isparoz gl
iyi olmaya ya da kt
dair deildir malar
simsiyah bir at olmak sadece
siyah bir bayrak yreklerde katl
bir gece itaatsiz
usturann az seven tavanlar
azlar camla dolu
kl ularnda yle epik ki su iiler
yere den eyler gibi hznl
ve boalar erkek aylar kayalklarda
hala serinken toprak uyumak aalarla

baran

Fotoraflar : Burak irik