(TBTCO) - L hai cng ty quc gia chuyn v x l n xu, tuy nhin m hnh, mc tiu hot ng ca DATC v VAMC c rt nhiu im khc bit vi nhng th mnh khc nhau.
Nhiu khc bit v m hnh x l n
Ra i nm 2004, Cng ty mua bn n v ti sn tn ng ca doanh nghip (DATC) l mt m hnh x l n xu kh ph bin trn th gii. Trong khi , Cng ty qun l ti sn cc t chc tn dng Vit Nam (VAMC) ra i nm 2013 vi nhng c th kh ring ca Vit Nam. Di y l mt s im khc bit v m hnh, mc tiu ca hai cng ty ny:
VAMC
DATC
- Mua n xu theo tng ngn hng, hoc nhiu
ngn hng, ty khon. -Mc tiu ly thu b chi, khng v li nhun. - VAMC nh mt t chc x l n xu quc gia, tp trung x l n xu ca ngn hng. - Mua n ch yu theo gi tr ghi s, thanh ton bng TPB, khng li sut, ngn hng phi tip tc trch lp d phng. - Mua n mang tnh bt buc vi quy nh TCTD c n xu trn 3% l phi bn - Mua n xu vo kho, ch thi gian x l. Nu sau 5 nm cha x l, c th tr v TCTD x l, bng khon trch lp 100%.
- Mua n xu ch yu theo i tng vay, ch yu
l cc DNNN, cc DN CP. - DATC phi kinh doanh hiu qu, bo ton vn nh nc. - DATC nh mt t chc ti thit DN, mua n xu thc hin c cu phc hi doanh nghip vay n. - Mua theo gi th trng, thanh ton bng tin mt, ngn hng tt ton ngay khon n. - Mua n theo nguyn tc t nguyn m phn, trn c s nh gi hot ng ca c ngi vay. - DATC mua n xu khi r sot, nh gi khch hng v xc nh c hng thu hi n. Mua n gn vi ti cu trc DN thu hi n.
Mua nhanh - mua chm
Trao i v hot ng x l n ca DATC, ng Phm Mnh Thng, Ph Tng gim c DATC cho bit, mc ch chnh ca DATC l thng qua vic mua bn x l n h tr ti c cu DNNN, c bit l DN khng iu kin c phn ha. DATC mua li quyn ch n t cc ngn hng vi i tng l cc khon n xu v thc hin cc gii php x l thu n nhng trng tm l c cu li doanh nghip vay to gi tr gia tng cho giao dch mua bn n. y l im khc bit vi VAMC khi cng ty ny mua n nhng thc cht mi lin h gia ngn hng v con n vn cn, cha gii quyt ton din mi quan h vay tr trn th trng. Cc TCTD sau khi bn n cho VAMC vn c trch nhim tip tc trch lp d phng v cng VAMC thu hi n. Theo quy nh, cc ngn hng c d n xu trn 3% phi bn n cho VAMC, gi mua theo gi tr ghi s tr i trch d phng v tr bng tri phiu c bit. VAMC cng "kn chn" n xu mua vi cc tiu chun nh phi c ti sn bo m hp php, khch hng cn hot ng.... Nhng quy nh mang tnh bt buc
hnh chnh ny gip VAMC ch sau vi thng hot ng mua c gn 30.000
t ng n xu, trong khi DATC t khi thnh lp n nay mi mua x l c khong 10.000 t ng n xu. Trong khi , DATC li mua n theo nguyn tc t nguyn, m phn theo gi th trng, v hot ng mua bn n phi m bo hiu qu ti chnh, bo ton vn nh nc v c li, chnh iu ny khin tc mua n ca DATC khng th nhanh nh VAMC. c bit, gi mua n bnh qun ca DATC xp x 30% mnh gi n xu. Sau , thng qua cc bin php khc nhau nh c cu li n, thu hi n, hon i ti sn, v c bit l tp trung ti cu trc DN DATC thu hi c khong 3.000 t ng, tng ng s tin chi ra mua n. Tuy nhin, ngoi yu t hiu qu ti chnh, DATC cn gip hng hot DNNN chuyn i hot ng theo m hnh CTCP, gip hn 30 tng cng ty nh nc dn dp tnh trng n nn thun li hn khi lm c phn ha. C th thy cch mua n ca DATC gn vi th trng nhiu hn, h tr DN ti c cu thu hi n, m bo hiu qu ngun vn. Trong khi , mc tiu chnh ca VAMC l gip cc ngn hng dn dp bng cn i k ton, ko di thi gian trch lp d phng, h tr thanh khon cho ngn hng. iu ny c th thy r khi gn thi im cui nm, nhiu ngn hng "xp hng bn n" cho VAMC lm p bng cn i, d rng cc mn n sau khi bn cho VAMC ch ch cha cho phng n x l no c th. y l mt m hnh m cc chuyn gia gi l "tn kho n xu". Hi sinh nhiu doanh nghip c bit, trong s hn 130 phng n mua bn n ca DATC, c hn 80 phng n x l theo hng ti cu trc DN. Nhiu DN sau khi c s tham gia x l n v c cu ca DATC phc hi v lm n rt n nh. DATC a ln sn 3 DN sau khi ti c cu v sp a thm mt DN na ln sn. C 3 DN c a ln sn ny u nm trong top 1.000 DN ng thu thu nhp ln nht Vit Nam trong my nm gn y. Cch lm ca DATC cho thy, vic mua n v x l thu hi nhng phi m bo lm cho doanh nghip hi sinh v pht trin hn. V vy, ngoi mc ch kinh t ca chnh DATC - th vic mua n ca DATC cng to ra li ch cho x hi, m bo i sng, cng n vic lm cho ngi lao ng. Ngoi vic x l n xu theo cch thc th trng nh trn, DATC cn h tr x l n phi tr ca DNNN. Mi y nht, cng ty ny thc hin 2 t pht hnh tri phiu di s bo lnh ca Chnh ph ti cu trc n phi tr ca Vinashin. t u x l khong 17.500 t ng n xu Vinashin vay cc t chc tn dng trong nc. t 2 l pht hnh tri phiu quc t x l khon n 627 triu la M Vinashin vay t nc ngoi. Cn vi VAMC, vic ra i ca m hnh ny mang li mt s k vng ln cho vn n xu cc ngn hng thng mi hin nay. V cn mi ra i nn cha th ni ti kt qu ngay lc ny, cng nh cha th nh gi c "khch n" ca bn no s tt hn bn no nu em so snh gia DATC v VAMC. Nhng qua nhng kt qu bc u ca DATC c th thy, c DATC VAMC ra i lm cho m hnh x l n xu ca Vit Nam c s thay i, dch chuyn dn
t m hnh phn tn sang m hnh tp trung. C hai m hnh ny cng c k
vng s gp phn x l mi ha n xu ang lm chm bc pht trin ca nn kinh t t nc./. Hong Yn