PENYELESAIAN

MASALAH DALAM
MATEMATIK
1

SUSUNAN SESI
PENYELESAIAN MASALAH
Penerangan
Bengkel
Pembentangan hasil bengkel

KANDUNGAN
Apa itu masalah?
2. Penyelesaian masalah.
3. Mengapa perlu penyelesaian
masalah.
4. Strategi penyelesaian masalah
1.

APA ITU MASALAH?

2 +1 3 5 2 = ?
Bulan tua
fulus?

Pelajar
gagal ?
Program
60 :40

TAKRIF
satu tugasan yang dihadapi oleh
individu yang ingin / perlu mencari
sesuatu penyelesaian.
Individu itu tidak mempunyai prosedur
sedia ada & mesti berusaha untuk
mencari penyelesaian itu
Charles & Lester
5

dua syarat kewujudan

masalah

1. Adanya tujuan
2. Adanya halangan
Anderson & Pingry

APA ITU
PENYELESAIAN MASALAH?

Proses terancang yang memerlukan

kemahiran berfikir untuk mencapai
matlamat yang dikehendaki
menggunakan
pengetahuan
&
pengalaman.

MODEL POLYA
Memahami dan mentafsir
2. Merancang strategi penyelesaian
3. Melaksanakan strategi
4. Menyemak semula penyelesaian
1.

CONTOH
Julia telah membelanjakan separuh daripada
wangnya di sebuah pasaraya dan kemudian,
berbelanja lagi sebanyak RM10. Selepas itu
dia pergi ke pasaraya kedua, berbelanja
separuh daripada baki wangnya, dan
kemudian berbelanja lagi sebanyak RM10.
Apabila dia keluar dari pasaraya kedua, dia
dapati wangnya sudah habis. Berapa banyak
wang yang dibawa oleh Julia semasa dia
masuk ke pasaraya pertama?
9

MEMAHAMI MASALAH
Pelajar membaca masalah & menyatakan masalah
menggunakan perkataannya sendiri atau membuat
carta aliran..
Pelajar juga boleh membuat andaian tentang situasi
berkenaan.
Katakan anda membawa wang RM80 pada awalnya:
Di pasaraya pertama:
anda berbelanja
(RM80) + RM10 = RM50
baki wang anda ialah RM80 RM50 = RM30
Di pasaraya kedua:
anda berbelanja (RM30) + RM10 = RM25
baki wang anda ialah RM30 RM25 = RM5
10

CARTA ALIRAN

UNTUK PELAKSANAAN STRATEGI

60

10

10

2 30 +10 20 2 10 +10

11

MEMBUAT PERANCANGAN

Dari
segi
bentuk
soalan
dan
penerokaan di atas, antara strategi
yang sesuai dipilih ialah strategi
bekerja
ke
belakang
atau
menggunakan
algebra.

12

MELAKSANA PERANCANGAN
(Melaksanakan strategi bekerja ke belakang)
Sebelum Julia berbelanja kali terakhir di pasar raya kedua, dia
masih ada RM10.
Jumlah wang ini adalah separuh daripada wang yang dia ada
semasa dia masuk ke pasar raya kedua. Ini bermakna, dia
ada RM20 semasa dia masuk ke pasar raya itu.
Di pasar raya pertama, dia ada lebih RM10 daripada jumlah
wang ini, iaitu RM30 sebelum dia berbelanja kali terakhir
dipasar raya itu.
Tetapi RM30 adalah separuh daripada wang yang dia ada
semasa dia masuk ke pasar raya pertama.
Maka dia ada RM60 semasa masuk ke pasar raya
pertama.
13

SEMAK SEMULA
Menyatakan semula masalah itu dengan jawapannya.

Pada mulanya, Julia ada RM60.

Di pasaraya pertama, dia berbelanja (RM60) +

RM10 = RM40

Maka baki wangnya ialah RM20.

Di pasaraya kedua, dia berbelanja (RM20) + RM10

= RM20

Maka baki wang Julia ialah RM20 RM20 = 0 (tiada

baki)

JAWAPAN:

Wang yang dibawa oleh Julia semasa

dia masuk ke pasar raya pertama ialah RM60.00
14

Kemahiran
Matematik

Komunikasi
Kemahiran
Berfikir

Konsep
MENGAPA
PERLU
PENYELESAIA
N MASALAH?

Membuat
Keputusan
Keseronokan
& Kepuasan

Nilai

Pembelajaran
Kendiri
Merancang

15

STRATEGI PENYELESAIAN
MASALAH
1.
2.
3.
4.
5.

Mencuba kes lebih mudah.

Cuba jaya.
Melukis gambar rajah.
Mengenal pasti pola.
Membuat jadual/ carta atau senarai secara
bersistem.
6. Membuat simulasi.
7. Mengguna analogi.
8. Bekerja ke belakang.
9. Menaakul secara mantik.
10. Mengguna algebra.

16

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 1: Mencuba Kes Lebih Mudah

4 cm
15 cm

25 cm

Rajah di atas menunjukkan satu kawasan

berpagar yang setiap bucunya bersudut tegak.
Cari perimeter kawasan berpagar itu.

17

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 2: Cuba Jaya

Tentukan sama ada 324 ialah satu nombor

kuasa dua.

18

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 3: Melukis Gambar Rajah

Bearing bandar Q dari bandar P ialah

080o manakala bearing bandar R dari
bandar P ialah 170o. Jika jarak bandar
Q dari bandar P ialah 60 km dan jarak
bandar R dari bandar P ialah 80 km,
kira jarak bandar Q dari bandar R.
19

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 4: Mengenal Pasti Pola

Diberi senarai nombor berpola 2, 9,

16,23,., tentukan nombor pada
kedudukan ke 80.

20

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 5: Membuat Jadual / Carta
atau Senarai Secara Bersistem

Gaji bulanan Johari RM2700. Dia

membelanjakan 5% daripada gajinya
untuk membayar bil air dan elektrik.
10% daripada baki diberikan kepada
ibunya. Dia mengambil 40% daripada
baki terakhir untuk perbelanjaan
keluarga. Cari lebihan gaji bulanan
Johari.
21

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 6: Membuat Simulasi

Anda dikehendaki menentukan tinggi

tiang
bendera
sekolah
dengan
menggunakan
protraktor
tanpa
memanjat tiang itu.
Huraikan
bagaimana
anda
menyelesaikan
tugasan ini.
22

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 7: Mengguna Analogi
Carikan bilangan tembereng garis dalam rajah berikut.
Seterusnya cari bilangan segitiga dalam rajah berikut.

Seterusnya, nyatakan bilangan jenis tiket berlainan yang

perlu disediakan jika sebuah keretapi bertolak dari Kuala
Lumpur ke Ipoh dan berhenti seketika di tiga stesen lain
dalam perjalanannya.
23

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 8: Bekerja ke Belakang

Suatu nombor tertentu apabila didarab

dengan 8, kemudian ditambah dengan
8, dibahagi dengan 8 dan ditolak 8,
hasilnya ialah 1.
Cari nombor itu.
24

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 9: Menaakul Secaran Mantik

Diberi 0 < x < 10, y < 6, x ialah

integer dan y integer positif. Nyatakan
bilangan pasangan nilai x dan y yang
mungkin supaya x + y < 9.

25

STRATEGI PENYELESAIAN MASALAH

Strategi 10: Mengguna Algebra

Beza umur Baba dan umur Ali

sekarang ialah 5 tahun. Jumlah dua
kali umur Baba dan umur Ali sekarang
ialah 40 tahun. Berapakah jumlah umur
mereka 6 tahun akan datang?
26

PERANAN GURU
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Menimbulkan suasana sukses.

Mewujudkan keinginan untuk mencuba.
Membimbing pelajar membaca &
merancang penyelesaian.
Menolong pelajar melibatkan diri.
Memberi ruang dan peluang kepada pelajar
untuk berbincang.
Menggalakkan penggunaan lakaran.

7. Memberi penekanan kepada pemikiran

kreatif.
27

PERANAN GURU
8. Menyarankan pilihan lain sekiranya buntu
9. Mengemukakan soalan yang membina &
kreatif
10. Memberi penekanan kepada penghampiran
11. Menggalakkan penggunaan kalkulator &
komputer
12. Membimbing pelajar membina carta aliran
atau peta minda
13. Membimbing pelajar membina masalah
28

ARAHAN BENGKEL

Peserta diminta berada dalam kumpulan.

Bincang setiap soalan untuk mendapatkan.

seberapa banyak strategi penyelesaian.

Masa bengkel : 30 minit.

29

RUMUSAN CARTA
Mula
1. Baca dan fahami masalah.
2. Dapatkan maklumat yang diberi dan apa yang dikehendaki.
1. Rancang dan tentukan strategi.
2. Tentukan langkah-langkah penyelesaian berdasarkan strategi.

Memahami
masalah
Merancang
strategi
penyelesaian

Selesaikan
Tidak

Bolehkah diselesaikan
Dengan strategi ini?

Melaksanakan
strategi
penyelesaian

Ya

Semak penyelesaian yang diperolehi

Tidak

Adakah
Penyelesaian
Betul?

Menyemak
semula

Ya

Tamat

30