Professional Documents
Culture Documents
wm0ef c H p mwnf ;
vS[ef
rS
twd k i f y if c H p mwnf ; pmrlrsm;udk }udKqdkvSsuf
armifarmifvS}udKif
-'Drdkua&pDpHepf awG;ac:usifhoHk;a&;
pmwnf ; -vl@tcGifta&;av;pm;vdkufemqufqHa&;
aomif;jrifhOD; / rif;rif;odef; -trsdK;om;EdkifiHa&;pdwf"gwf&Sifoefxufjrufa&;
wdk t
h wGuf
pmpD p m&k d u f taxmuftuljyKonfh pmr_rsm;udk
oef@aZmfrif;/xG%f;jrifh av;pm;pGmjzifh zdwfac:tyfygonf//
wifEG,fxGef; / xGef;rif;Edkif qufoG,f&ef
w,f v D z k e f ;
b ¾ma&;
03-5974-1981
xGef;+idrf;
090-4532-0568
rmrmjrifh/ rmrmoef;
090-6040-8282
"gwf y H k
zuf p f
nDnDxGef;/auoDodef;
03-3362-1594
pmtk y f c sKyf
tD ; ar;vf
ausmfrdk;Edkif shweratueditors@gmail.com
wyfrawmfta=umif; h h
tydkif; (16-17)
('k-AdkvfrSL;}uD;at;jrifh) pm-(32)
a&$&wk tmabmf pm -(4 )
A[dktvkyftr_aqmifrsm;
ud,
k af &;&mZ0if pm -(9 )
aqmif;yg;rsm;
aumvdyfausmif;ol. tarG
a':cifrsKd;cspf pm-(42)
@ jrefrmtrsKd;orD;
(a': jrpde)f pm -(45)
'ga=umifh h h h a&G;vdkuf=uyg
Edik if aH &;vkyw
f ,fqw kd m (vif;vwfrif;) pm -(53)
rw&m;wm vkyw f m rcHcsiv
f kd /h /
'gq&kd if h h h a':atmifqef;pk=unf (odk rh [kw)f h h h
olrsm;udv k nf; rw&m; rvky&f bl;// (rif;[ef) pm- (56)
Edik x f ufp;D eif;rvky&f bl;//
'g h h h EdkifiHa&;o&kyfaz: ra[mo"mZwfawmf
tydik ;f (2)
Edik if aH &;tvkyyf /J / tn=w okawoD wOD; pm h h (h 69)
a':atmifqef;pk-unf
25/5/ 98
& ajymif;v$cJ ohJ nf? tdraf pmift h pd;k &rSonf yxpod@k ajymif;v$cJ o
tm cJah omfvnf; &nf¶, G cf suf ar#mv f ifch surf wlaom ajymif;vJr$ r_ sK;d ESihf tajymif;
tv$JjzpfcJhonf? AdkvfcsKyfrSL;}uD;apmarmifxHrS AdkvfcsKyfrSL;}uD;oef;a¶$u
wm0efvaJ$ jymif;,lI e0w ppftyk cf sKyfa&;rSonf etzppftyk cf sKyfa&;od@k om
abmf ajymif;vJ$cJhonf?
2010tajymif;tv$o J nf rnfo@kd aomajymif;v$rJ r_ sK;d ESihf ajymifvrJ$ nf
enf ; jynf o l r sm;u td r f a pmif h t pd k ; &rS o nf yxptpd k ; &od k @ ajymif ; v$ J r _
rsKd;udkom tvkd&Sd=uonf? 1990jynhfwkef;u ar#mfvifhcsufrsKd; &Sdae=uqJ?
1990jynhf&v'fudk taumiftxnfazmfay;zdk@om ar#mfvifh ae=uqJ?
jynf o l u d k O D ; aqmif a eqJ jynf o l v l x k . axmuf c H t m;ay;r_ u d k
&,lxm;EdkifqJjzpfaom trsKd;om; 'Drdkua&pD tzGJ@csKyf. oabmxm;
onf v nf ; 1990jynh f a ¶G ; aumuf y G J & v'f u d k wenf ; enf ; jzif h taumif
txnf a zmf aqmif ¶ G u f a y;apvd k a om qEN r sm;rS m rqd w f o k O f ; ao;/
qdwfokOf;tyfaomt&mvnf;r[kwfacs? wdkif;jynfESifhvlrsKd;*k%foduQmonf
TrSmwnfonf? O'gef;wGifrnhfudpPrsKd;rjzpfoifh?
trsdK;om;'Drdkua&pDtzJGUcsKyf
trSwf(97^c)? taemufa T*Hkwdkifvrf;
A[ef;NrdKUe,f? &efukefNrdKU
2010 ckESpf? Zefe0g&Dv (14)&uf
1371 ckESpf? jymodkvjynfYausmf (15)&uf
aMunmcsuftrSwf-2 ^ 01 ^ 10
trsdK;om;'Dru
kd a&pDtzGUJ csKyf A[dt
k vkyt
f rSKaqmiftzGUJ udk atmufygyk*Kd¾ vfwUkd jzifh wd;k csJU wm0efay;vdu
k f
ygonf/
a'gufwmoef;Nidrf;
OD;tkef;BudKif
OD;0if;jrifh
OD;xGef;xGef;[def
a'gufwm0if;Edkif
OD;OmPf0if;
OD;[Homjrifh
OD;odef;nGefU
a'gufwmar0if;jrifh
odUkd ygojzifh trsdK;om;'Dru
kd a&pDtzGUJ csKyf\ A[dtk vkytf rSKaqmiftzGUJ 0ifrsm;tjzpf atmufygyk*Kd¾ vfwUkd u
wm0ef,o
l mG ;Burnf jzpfygonf/
OD;atmifa&T OuX
OD;wifOD; 'kw,d Ou X
a':atmifqef;pkBunf taxGaxGtwGif;a&;rSL;
OD;vGif twGif;a&;rSL;
OD;0if;wif tzGJU0if
OD;cifarmifaqG tzGJU0if
OD;oef;xGef; tzGJU0if
OD;pdk;jrifh tzGJU0if
OD;vSaz tzGJU0if
OD;vGef;wif tzGJU0if
OD;nGefUa0 tzGJU0if
a'gufwmoef;Nidrf; tzGJU0if
OD;tkef;BudKif tzGJU0if
OD;0if;jrifh tzGJU0if
OD;xGef;xGef;[def tzGJU0if
a'gufwm0if;Edkif tzGJU0if
OD;OmPf0if; tzGJU0if
OD;[Homjrifh tzGJU0if
OD;odef;nGefU tzGJU0if
a'gufwmar0if;jrifh tzGJU0if
11-1-10 aeUwGif usif;yaom A[dt k vkyt
f rSKaqmiftzGUJ \ tpnf;ta0;qk;H jzwfcsuft&/
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ hcsKyf
2010 ckESpf/ Zefe0g&Dv (14)&ufae hwGif
wdk;csJ hwm0efay;tyfcJhaom
A[dktvkyftr_aqmiftzGJ h0if (9)OD;.
udk,fa&;txky`wdWtusOf;
OOD;D 0i
0iff;jri
jriffh
{&m0wDwdkif;/ "EkjzLòrd he,f
rJqENe,f trSwf (1)
trsKd ; om;'D r k d u a&pD t zJ G h c sKyf
a'gufwm 0i
0iff;Edki f
&efukefwkdif;/ oHvsifòrd he,f
rJqENe,ftrSwf (1)
trsKd ; om;'D r k d u a&pD t zJ G h c sKyf
a'gufwm ar0i
ar0iff;jri
jriffh
&efukefwkdif;/ r&rf;ukef;òrd he,f
rJqENe,f trSwf (2)/
trsKd ; om;'D r k d u a&pD t zJ G h c sKyf
a'gufwm oef;+idrf;
&efukefwkdif;/ ausmufwef;òrd he,f
rJ q EN e ,f t rS w f (1)/
trsKd ; om;'D r k d u a&pD t zJ G h c sKyf
O ;D [Homjri
mjriffh
ppfukdif;wkdif;/ bkwvifòrd he,f
rJ q EN e ,f t rS w f ( 1)
trsKd ; om;'D r k d u a&pD t zJ G h c sKyf / /
O ;D tkef;}udKiiff(c) atmi
atmiff0iiffh
rE Wav;ta&S hawmifòrd he,f
rJ q EN e ,f t rS w f ( 2)
trsKd ; om;'D r k d u a&pD t zJ G h c sKyf
OOD;D odef;nGef h
armif o d e f ; nG e f h ( aumh u &d w f )
&efukefwkdif;? oCFef;u|ef;òrd he,f
rJqENe,ftrSwf (1)?
trsKd ; om'D r k d u a&pD t zJ G h c sKyf /
OD;ode;f nGef o
h nf oCFe;f u|e;f òrd eh ,frq J ENe,f trSwf (1)wGif trsK;d om;'Dru dk a&pDtzJG ch sKyftm;
uk d , f p m;jyK0if a &muf , S O f ò yd i f c J h & m ck d i f v k H r J ( 34˜232) rJ ? pk p k a ygif ; rJ & mck d i f E _ e f ; (71²83) jzif h
a&G;cs,fwifajr‡mufjcif;cHcJh&onf//
1944 ckESpf 'DZifbmv (26) &ufae hzGm;jzpfonf/ OD;n%f&if.om;jzpfonf/ OD;odef;nGef h
(aumhu&dwf)onf bDattm&ft,fvf/ tdwfcsf*sDyD/ 'Da*sbJG h& w&m;±kH;csKyfa&S haejzpfonf//1959ckESpf
rS 1961 ckESpftxd u&ifjynfe,fESifh weoFm&Dwkdif; ausmif;om;acgif;aqmif? aumhu&dwf ausmif;
om;or*~jzpfajrmufa&;aumfrwD twGif;a&;r–;/ ausmif;om;nDnGwfa&;wyfOD;acgif;aqmif?o[m,
ESifh pmzwftoif;csKyf OuUÏ/ ausmif;om;vyf&Sm;r_udk OD;aqmifcJhojzifh1963 ckESpf 'DZifbmv (2)
&ufae hrS 1967 ckESpf atmufwkdbmv (14) &ufae htxd armfvòrdifaxmifwGif zrf;qD;xdef;odrf;
xm;jcif; cHcJh&onf//
1969 ckESpfrS 1971 ckESpftxd tif;pdef yvupma&;0efxrf;? 1972 ckESpfrS 1978 ckESpftxd
O ;D xGef;atmi
atmiff (c) OOD;D xGef;xGef;[def
&Srf;jynfe,f? aemifcsKdòrd he,f rJqENe,f?
trsKd ; om;'D r k d u a&pD t zJ G h c sKyf /
a':atmifqef;pk-unf . trSmpum;
wkdif;&if;om;vlrsKd;aygif;pkHaexdkifaom/ EdkifiH[lonf a&&Snfwnfwef hcdkif+rJa&;/ at;csrf;
om,ma&;twGuf rwluGJjym;r_tay:wGifwnfaqmufonfh nDnGwfa&;udk azmfaqmif &efvdkygonf//
xduk ohJ kd h rwlujJG ym;r_tay:wGif nDnw G af &;wnfaqmuf=u&ef t"duvdt k yfcsurf mS tcsi;f csi;f t=um;
,Hk=unfav;pm;r_/ em;vnfr_&,ljcif;jzifh vGwfvyfaom jynfaxmifpk jrefrmEdkifiHawmfwnfaqmuf&ef
tajccHtkyfjrpf[kac:&rnfh yifvkHpmcsKyfudk csKyfqdkEdkifcJhjcif;jzpfygonf// xdka=umifh yifvkHpmcsKyf.
tajccHjzpfaom tcsif;csif;,kH=unfav;pm;r_ESifh em;vnfr_udk zGH h+zdK;wdk;wufap&ef jynfaxmifpkom;
tm;vkH; }udK;yrf;=u&rnfjzpfygonf//
(53)ESpfajrmufjynfaxmifpkae htxdrf;trSwftjzpf jynfol hvGwfawmfudkpm;jyK aumfrwDu
xkwfa0aompmtkyfi,fwGif u,m;/ u&if/ csif;/ rGefESifh&Srf;wdkif;&if;om;toD;oD;wdk h a&;om;jyKpk
xm;aompmwrf;rsm;udk pkaqmif;xm;ygonf// wdkawmif;aomtcsdefumvtwGif; ‚if;pmwrf;rsm;udk
pkaqmif;&ojzifh ucsif;wdkif;&if;om;rsm;xHrS pmwrf;r,lEdkifcJhjcif;udk 0rf;enf;rdygonf// odk haomf
,ck & &S d p k a qmif ; xm;aom pmwrf ; rsm;ud k zwf & _ j cif ; tm;jzif h jynf a xmif p k j ref r mEd k i f i H t wG i f ; &S d
wdkif;&if;om;rsm;. ordkif;tpOftvm/EdkifiHa&;ar#mfrSef;csufrsm;ESifh jynfaxmifpkpdwf"gwfwdk h tjyif
OD;xGef;atmifrS
=um;cJh+yD; 1966 ckESpfwGif ausmif;xGufvufrSwf&pmar;yJGESifh 1968 ckESpfwGif ausmufrJòrd htpkd;& t
xufwef;ausmif;rS wuUokdvf0ifwef;atmifjrifcJh+yD;? 1972 ckESpfwGif rE Wav;0dZ…mESifhody`HwuUodkvfrS
ody`HbGJ h(owWaA')&&SdcJhonf/ 1973 ckESpfwGif a':pdefpdefodrf;ESifh vufxyfcJhonf/ 1973-74 ckESpfwGif
e,fpyfa'ouGrf;vkHòrd hrdbq&mcef h txufwef;jyq&m? 1975 ckESpfwGiftxufwef;a&S haepmar; yJG
atmifjrifcJhonf//
1350 jynfhESpf (1988 ckESpf)? jynfol hta&;awmfykH}uD;wGif aemifcsKdòrd he,ftaxGaxGoydwf
uGyfuJraumfrwD OuUÏ// 1988ckESpf pufwifbmvwGif zrf;qD;xdef;odrf;jcif;cHcJh&onf/ aemifcsKdòrd he,f
trsKd;om;'Drkdua&pDtzJG hcsKyf wm0efcHtjzpfaqmif&GufcJhonf// ,cktcg &efukefwdkif;urm&GwfjrdK@
e,fwGifaexdkifvsuf trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ hcsKyfA[dk¶Hk;ESifh &Srf;jynfe,fpnf;twGif;a&;rSL; wm
0efudkvnf; yl;wGJxrf;aqmifv#uf&Sdygonf/ A[dktvkyftr_aqmiftaxmuftuljyKtzGJ hwGifyg0if
aqmif&GufchJ+yD; 2010 ckESpf ZEM0g&Dv (14)&ufae hwGif A[dktvkyftr_aqmifwm0efudk ay;tyfjcif;
cHcJh&ygonf//
atmifqef;pk=unf
(taxGaxGtwGi;f a&;rSL;)
(53)ESpfajrmufjynfaxmifpkae hrS trSmpum;tm; q,fESpfajrmuftxdrf;trSwftjzpf
jyefvnful;,lazmfjyygonf///
a&$&wk
2? trsK;d om;'Dru kd a&pDtzJ@G csKyfu usio hf ;kH oGm;rnfh rl0g'oabmxm;tcsK@d ukd atmufygtwdik ;f
a=unmcJo h nf?
u|Ekfyfwdk@onf urBmhukvor*~yÉdnmOfpmwrf;wGifyg¶dSaom vl@tcGifhta&;qdkif&mpnf;rsOf;ESifh
'Drdkua&pDvkyfxHk;vkyfenf;wdk@udk tpGrf;ukefvdkufemusifhoHk;rnf?
u|Ekfyfwdk@omru aemifvmrnfh rsKd;qufwdk@onf rnfonfhtcgr#vl@tcGifhta&;rsm;rqkH;&SH;ap&
[laomrljzifh cdik rf maom 'Dru kd a&pDtw k jf rpfukd csxm;rnf?
acwfaemufwGifusef&pfcJh+yDjzpfaom vuf¶dSpD;yGm;a&;/ vlr_a&;/ EdkifiHa&;wdk@udk jynfaxmifpkom;
tm;vHk;wdk@. pnf;vHk;nD!Gwfaom qENwlnDr_tiftm;ay:wGif tajccHðyum jyefvnfwnf
aqmufrnf?
3? 1998 ckEpS /f pufwifbmv (18)&ufae@wiG f Edik if aH wmftm%mudk odr;f ,lI zJ@G pnf;wnf
axmifco hJ nfh Edik if aH wmf+idr0f yfyjd ym;r_wnfaqmufa&;tzJ@G onf a=unmcsut f rSwf (1§88)
jzifah =unmcJo h nfh wm0ef(4)&yf teuf ygwpD 'kH rD u kd a&pDtaxGaxGa¶G;aumufyu JG si;f ya&;
onf wcktygt0ifjzpfayonf? TonfrSm ygwDpHk'Drdkua&pDpepfwnfaqmuf&eftwGuf
a&G;aumufyJGusif;yay;rnf[k ueOD;uyif uwdu 0wfðycJhjcif;jzpfayonf?
4? od@k jzifh a&G;aumufyOGJ ya'udk jyXmef;onft h cg trsK;d om;'Drukd a&pDtzJ@G csKyfonf a¶G;aumufyYGJ
0ifa&muf,SOfòydifcJhygonf? ,if;odk@0ifa&muf,SOfòydif&jcif;ESifh ygwfoufI tzJG@csKyfuatmufygtwdkif;
oabmxm; xkwfjyefcJhygonf?
17? 1997 ckEpS /f pufwifbmv (15)&ufae@wiG f Edik if aH wmf+idr0f yfyjd ym;r_ wnfaqmufa&;tzJ@G
twGif;a&;r_;(1)ESifh awG@qHk&ef trsKd;om;'Drdkua&pDtzJG@csKyfOuUX ESifh A[dktvkyftr_aqmiftzJG@0if
OD;pdk;jrifhESifh OD;vGef;wifwdk@tm; qufoG,fI aemufwae@eHeufwGif vma&muf&efajym=um;cJhonf?
,if;udpPrSm tzJG@csKyf v$wfawmfudk,fpm;vS,frsm;ESifh tzJG@csKyftzJG@tpnf;tqifhqifhwdk@u tyfESif;xm;
aom qENoabmxm;t& OuUX OD;atmifa¶$ ESihf taxGaxGtwGi;f a&;r–; a':atmifqef;pk=unfw@kd EpS Of ;D
yg0if a qmif ¶ G u f & rnf j zpf o jzif h a':atmif q ef ; pk = unf r yg0if b J OD ; atmif a ¶$ w OD ; wnf ; om
oG m ;a&muf & ef r jzpf E d k i f a =umif ; tzJ G @ csKyf u tqH k ; tjzwf a y;cJ h a yonf ? ,if ; qH k ; jzwf c suf u d k
oufqikd &f mtm%mydik rf sm;xH tcsed rf q D ufo, G tf a=umif;=um;&ef óud;pm;cJah omfvnf; wH@k jyefrr_ ðycJah cs?
(5) awG@qrkH w _ ckwiG f wzuftzJ@G tpnf;rS rnfoyl g0if&rnf[k owfrw S jf cif;onf ,if;tzJ@G
tpnf;. vkyyf ikd cf iG u
hf kd xdyg;jcif;jzpf+yD; rnforl yg0if&/ todtrSwrf ðy[k qdjk cif;onf yk*Kd~ vfa&;tmCm
wudk a¶S•wef;wifr_jzpfjcif;//
(6) awG@qv
kH rdk r_ mS vnf; t"dyg` ,¶f o
Sd nfh Edik if aH &;aqG;aEG;r_r[kwjf cif;//
(7) tm%mydik rf sm;. vkyaf qmifcsuo f nf rdrw d @kd tpDtrHtwdik ;f / tzJ@G csKyfu waoGtwdr;f
emcHv#ief mcH/ remcHv#if tzJ@G csKyfonf awG@qakH qG;aEG;r_uykd sujf ym;atmifvyk of nf[k csujf cif;pGypf EGJ ikd &f ef
óudwiftuGufcspDrHjcif;wdk@udk awG@jrif&rnfjzpfayonf?
jznfhpGufcsufrsm;?
(u) A[dv k il ,fvyk if ef;tzJ@G . tpDt&ifcpH mwGif uav;oli,frsm;udk tvkyt f udik Ef iS yhf wf
oufI jrefrmEdik if u H vufrw S af &;xd;k xm;+yD;onfh (UN Convention on the Rights of
Child) wGiy f g¶o
Sd nfh tcsurf sm;t& aqmif¶u G &f ef?
(c) trsK;d orD;vkyif ef;tzJ@G . tpDt&ifcpH mwGit f rsK;d orD;}uD;/ trsK;d orD;i,frsm;udw
k ikd ;f w
yg;oGm;a&mufI vdijf zifh raumif;aomtoufarG;0rf;ausmif;vkyaf ejcif;onf jrefrmh,Of
aus;r_/ vlra_ &;wd@k EiS hf qef@usiaf eojzifh oufqikd &f m tm%mydik rf sm;u wm;qD;ay;&efwm
0ef¶o
Sd nf?
rdef hcGef;rsm;?
(2) obmywd/ OuUX ESihf taxGaxGtwGi;f a&;r–;wd@k ajym=um;aom rde@f ceG ;f rsm;udk rSww f rf;
wif&ef qH;k jzwfonf?
(3) taxGaxGtwGi;f a&;r–.rde@f ceG ;f wGif azmfjyyg¶aSd om Czech Edik if o
H rw}uD; a'guw f m}uD;
a'gufwmbm;uvuf[mA,fvf (Dr.Vaclav Havel)tm; trsKd;om;'Drdkua&pDtzJG@csKyfrS
csD;jr‡ifhonfh yxrOD;qHk; +idrf;csrf;a&;ESifh 'Drdkua&pDqkay;tyfjcif;udk *k%f,l0rf;ajrmufpGmjzifh rSwfwrf;
wifa=umif; qHk;jzwfonf?
(4) taxGaxGtwGif;a&;r–; a':atmifqef;pk=unfu udk,fpm;vS,frsm;. aqG;aEG;csufrsm;udk
jyefvnf¶iS ;f vif;ajz=um;+yD; tmCmwuif;&rnf? yk*Kd~ vfpu GJ if;&rnf/ yl;wJaG qmif¶u
G v
f akd opdw"f mwf¶&Sd
(19) Edik if o
H /l Edik if o
H m;rsm;. use;f rma&;twGuf aq;¶krH sm;ESihf aus;vufuse;f rma&;aq;ay;cef;rsm;
wGif aq;uko&ef vkdtyfonfh aq;ESifhaq;ypPnf;ud&d,mrsm; vHkavmufpGm&¶dSa&; aqmif¶Gufay;&ef
E_d;aqmfa=umif; qHk;jzwfonf?
taxGaxG?
(20) trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzJ@G csKyf. (17-9-97)&ufae@wiG x
f w
k jf yefcahJ om a=unmcsu(f 9-
97)udk tjynfht0axmufcHa=umif;qHk;jzwfonf?
qufvufazmfjyygrnf//
wyfrawmf
ta-umif;
waphwapmif;
odaumif;p&m
'kAdkvfrSL;}uD;at;jrifh (+idrf;)
a':atmi
a':atmifqf ef;pk=unf
( odk hr[kwf)
oZi
oZifef D
rif ; [ef
( MIZZIMA WEB)
tydkif;(5)
(17)
1972 ckESpf Zefe0g&Dv 1 &ufae@wGif a'gufwm rdkufu,ftJ&pfESifh vufxyfxdrf;jrm;vdkuf.?
a':atmifqef;pk=unfESifh a'gufwm rdkufu,ftJ&pf. tdrfaxmifa&;u h h h“oabmwlnDr_” wckESifh
jzpf o nf ? a'guf w m rd k u f u ,f t J & pf u a':atmif q ef ; pk = unf t m; vuf x yf c G i f h / cG i f h y ef . ?
a':atmifqef;pk=unfu a'guw f m rdu k u
f ,ft&J pftm; h h h
“usr&JŒ jynfoal wGu h h uh srudk vdt k yfvmwJth cgrmS h h w
h m0ef0wW&m;awGukd xrf;aqmifEidk zf @kd
cGijhf yKay;Ekid rf vm; h h ”h
[lI =udKwifoabmwlncD suf &,lc+hJ yD;/ vufxyfc=hJ ujcif; jzpfonf? 1970 0ef;usiu f jzpfonf?
a'gufwm rdkufu,ftJ&pfu +AdwdoSsvlrsKd; jzpfonf? atmufpzdk@ wuUodkvf ynm&yf0ef;rS okawoD
ynm&SifwOD;? Ak'<bmomtm; ouf0if,Hk=unf+yD;/ ajrmufydkif; Ak'<bmom[kac:onfh r[m,e
Ak'b N momESihf vlra_ &;/ ,Ofaus;r_qikd &f m ordik ;f a=umif;tm; txl;jyKavhvmaeonfh okawoeynm&Si?f
a'guw f m rdu k u
f ,ft&J pfu ol. awG@&cdS surf sm;udv k nf; pmtkypf mwrf;rsm; a&;om;I xkwaf 0cJo h nf?
tdraf xmifus+yD;onfah emuf a':atmifqef;pk=unfonf cifyeG ;f &S&d m “blwef” od@k vdu k o
f mG ;.?
a'gufwm rkdufu,ftJ&pfu blweffwGif blwefbk&if. om;awmf/ orD;awmfrsm;tm; pmoifay;onfh
ausmif;q&m? +yD;vSsif blweftpd;k &. bmomjyef XmewGiv f nf; t=uD;wef;t&m&St d jzpf tvky0f if.?
a':atmifqef;pk=unf blwefodk@ a&muf+yD;/ r=um? blwefEdkifiHjcm;a&;¶Hk;wGif ukvor*~a&;&m
t=uH a y;t&m&S d t jzpf tvk y f & .? xk d p Of u bl w ef b k & if r S m “*sif r D q if & D 0 rf c G s wf ” jzpf o nf ?
a':atmifqef;pk=unfxuf 10 ESpfrSsi,fonf? oufawmf 17 ESpfom &Sdao;onfh rif;ysKdrif;vGifav;?
blwefwGif a':atmifqef;pk=unfwkd@ ZeD;armifESH 1 ESpfrSsaecJh+yD; t*Fvefodk@ jyefcJh=u.?
a':atmifqef; pk=unfu om;OD;ud, k 0f efEiS /hf / t*Fvefo@kd jyefa&muf+yD;r=um h h o
h m;OD;tm; zGm;jrif.?
1973 ck ? om;tm; “jrif h q ef ; atmif ” [l I a':atmif q ef ; pk = unf u jref r mvd k trnf a y;.?
'kwd,ajrmufom;i,ftm; 1977 ckESpfwGif arG;zGm;onf? t*FvefrSmyif arG;.? a':atmifqef;pk=unf
usKd w d k w G i f wES p f c ef @ ae+yD ; onf h a emuf a':atmif q ef ; pk = unf o nf “qif ; rvm;” &S d
cif y G e f ; &S d o l x H o d k @ oG m ;a&muf c J h . ? jrif h q ef ; atmif o nf v nf ; ausmif ; tm;&uf j zpf o jzif h
jrifhqef;atmifudkvnf; qif;rvm;odk@ ac:cJh.? xkdumvav;u a':atmifqef;pk=unfwkd@ rdom;pk
pkpka0;a0; qHkqnf;cGifh&cJhonfh &ufrsm;[k qdk&rnf? “qif;rvm;” wGifyif a':atmifqef;pk=unfonf
cifyGef;onf vkyfudkifaeonfh okawoeXmeY okawoDynm&Siftjzpf tvkyf&.? “qif;rvm;” &Sd
rdom;pk odkufokduf+rHK+rHK aexdkif&onfh umvu wdkawmif;vGef;vSonf?
1987 ckESpfwGif “qif;rvm;” rS vef'efodk@ a':atmifqef;pk=unf jyefa&mufcJh&jyefonf?
vef'efwGif rsufpdtm; cGJpdwfukornfh rdciftm;jyKpk&ef vef'efodk@ jyefcJhjcif;jzpfonf? a':cif=unf.
rsuf p d c G J p d w f r _ u acsmacsmarmarmES i f h atmif j rif c J h . ? a':atmif q ef ; pk = unf . tud k j zpf o l
OD;atmifqef;OD;onfvnf; vef'efodk@ vma&mufI 10 &ufcef@ rdcifESifh twlae.?
1987 ck E S p f ZG e f v v,f a vmuf w G i f a':cif = unf vef ' ef r S &ef u k e f o d k @ jyef o G m ;.?
a':atmifqef;pk=unfonfvnf; rdom;pk&&dS m “qif;rvm;” od@k jyef.? 1987 ckEpS f pufwifbmvwGirf l
a':atmifqef;pk=unfw@dk wrdom;pkv;kH “qif;rvm;” rS “atmufpzk@d '”f od@k t+yD;ajymif;a&$@c=hJ uonf?
atmufpzdk@'f ynm&yf0ef;twGif; jyefI tajccs=u.?
atmufpzkd@'f aetdrfwGif aexkdif&if; a':atmifqef;pk=unfonf zcifAdkvfcsKyfatmifqef;.
twˆKywWdtm; pwifI a&;om;onf? twˆKywWd. tptm; trSmpmoabmrsKd;ESifh p.?
(23)
1988 ckEpS f rwfv 31 &uf ?
atmufpzd@k 'f aetdrf ?
atmufpzdk@'f naecif;u wdwfwdwfqdwfqdwf/ +idrf+idrfoufoufyif…? qdwf+idrfat;csrf;r_u
ynm&yf0ef;. taiG@touf taqmifta,mifavvm;[kyif xifrSwfp&m?
a':atmifqef;pk=unfEiS hf cifyeG ;f u {nfch ef;wGiyf if pmzwfI ae=uonf? om; 2 a,mufrmS rl
olw@dk . tdycf ef;twGi;f Y &Sad e=u.? w,fvzD ek ;f vlac:bJvo f uH a0a0pDpD ? a':atmifqef;pk=unfyif
xI w,fvDzkef;tm; udkifvdkuf.?
&efukefrS zkef;jzpfonf? rdcifa':cif=unfxHrS ? 10 rdepfcef@ pum;ajym+yD; w,fvDzkef;tm;
csvdkufonf? +yD;vSsif a':atmifqef;pk=unfonf cifyGef;jzpfolxHodk@ oGm;+yD; ?
“arar avjzwfomG ;vd@k whJ aq;¶kw H ifxm;&w,f h h h tJ'g usr &efuek u f kd csucf si;f oGm;&r,f”
cifyGef;onfuvnf; =unfjzLpGmESifhyif cGifhjyK.? csufcsif;yif a':atmifqef;pk=unfonf
&efukefc&D;twGuf xkyfydk;jyifqifawmh.?
Tc&D;u olw@dk . b0rsm;tm; xm0& ajymif;vJomG ;apawmhrnf [lonftm; xkn d aecif;u
cifyGef;onfESifh a':atmifqef;pk=unfyg rawG;xifrdcJh?
(24)
1988 ckEpS /f {+yDv 2 &uf?
&efukef+rdKŒ/ *syefaq;¶kH=uD;?
&efuek f r*Fvm'Hak v,mOfuiG ;f rS wuUov dk &f yd o
f mvrf; tdro
f @kd r0ifawmh ----? *syefaq;¶ko H @kd
wef;+yD; vmcJah wmhonf? t0wftpm;xnfo h nfh vufqaJG owWm 2 ckom ygonf? a':atmifqef;pk=unf
ae0if;
ta&;ay:ygwD nDvmcH
jrefrmhqdk&S,fvpfvrf;pOfygwD
1988/ Zlvikd v f 23 &uf
OD ; ae0if ; u t&S i f x G u f xG u f + yD ; um;vd y f = um;od k @ wk d ; 0if o G m ;.? Zl v d k i f v
wwd,tywftwGi;f rSm jzpfonf/ tajrmufEiS hf ,Eœ&m;wyfrS Adv k rf ;ª vSjrifh a':atmifq f ef;pk=unfxo H @kd
w,fvDzkef;qufI vmonf? rnfonfh ta=umif;udpPa=umifh qufvmonf[lIrl rod? a':pkrS
OD;ae0if;eJ@ awG@csifw,f/ pDpOfay;ygvdk@ ajymawmh ol ta=umif;jyefygrnf[k ajymonf? OD;ae0if;
ygwOD uUÏtjzpfrS Ekwx f u G o
f mG ;cJ+h yD;aemufwiG f ygwOD uUÏESihf Edik if aH wmforRw ae&mrsm;tm; OD;pdev f iG rf S
0ifa&mufI wm0ef,cl o hJ nf? wufvmonfEiS hf vufprG ;f jyawmhonf? OD;atmif=uD;/ OD;d atmifa&$ ponfh
t+id r f ; pm; ppf A d k v f = uD ; rsm;tm; axmif x J o d k @ oG i f ; awmh o nf ? 'k w d , t=ud r f Ad k v f r ª ; vS j rif h x H r S
zkef;qufvmonf? OD;ae0if;ESifh awG@Ekdifrnfh ta=umif;udkrl rajym? a':atmiffqef;pk=unftm; EkdifiHa&;
rvkyb f ;l qd[ k k ajymar; ar;onf? a':atmifqef;pk=unfu usr Edik if aH &;rvkyb f ;l qdw
k mu Ekid if jH cm;rSm
ae+yD;awmh EdkifiHa&;rvkyfrSmudk ajymwmyg[k jyefI ajymvdkufonf? wzufrS rnfodk@rSs jyefIrajym/
w,fvDzkef;vnf; csI oGm;awmhonf?
(26)
h h 'h rD u dk a&pD csucf si;f ay; h h h
h h h rqv tpk;d & usq;kH ygap h h h
h h h pdev f iG f tvkrd &Sd h h h
h h h OD;atmif=uD;ESihf Ekid if aH &;tusO;f om;rsm; jyefvw $ af y; h h h
a=uG;a=umforH sm;u &Efuek +f rdKŒ w+rdKŒvH;k us,af vmifpmG jrnf[ed ;f aeonf? &efuek +f rdKŒwGio
f mru
yJc;l / oeyfyif/ a&eHacsmif;/ jynf/ awmif=uD;/ +rdKŒrsm;wGiv f nf; ''pdev
f iG f tvkrd &S'd ' [lonfh toHrsm;u
us,favmifaeav+yD? n 8 em&DwGif jrefrmhtoHrS OD;pdefvGifESifh AdkvfcsKyf=uD;apmarmifwdk@ 2 OD;
vufrw S x f ;kd xkwjf yefonfh a=unmcsurf sm;tm; zwf=um;a=unmoGm;onf? &efuek +f rdKŒwGif rm&S,af vm
(ppfOya') xkwfjyefa=umif; a=unmcsufyif jzpfonf? xdkae@u 1988 ckESpf/ =o*kwfv 3 &ufae@
jzpffonf?
wuUodkvf&dyfomvrf; aetdrfY ociftkef;jrifh/ OD;axG;jrifh &JabmfoHk;usdyf0if Adkvfp=uFmwdk@ESifh
a':atmiffqef;pk=unf awG@=uonf? aqG;aEG;=uonf? wkdif;jynf. tajctaeu odyfqkd;I ae+yD/
“OD;pdevf iG o
f nf Edifk if aH wmfOuUÏ &mxl;rSvnf;aumif;/ Edik if aH wmf orRw &mxl;rSvnf;aumif;/
rGejf ynfe,f rJqENe,ftrSwf 2 jynfo@l v$waf wmf ud, k pf m;vS,f tjzpfrv S nf;aumif; Ekwx f u
G cf iG jhf yKyg&ef
wifoGif;cJhonf? &mxl;rSEkwfxGufjcif;/ tpm;xkd;jcif;/ a&G;cs,fwifajrêmufjcif;qkdif&m tcef; 4 .
pnf;rsOf;rsm;t& OD;pdefvGiftm; EkdfifiHawmforRw &mxl;rSvnf;aumif;/ EdkfifiHawmfaumifpD OuUÏ
&mxl;rSvnf;aumif;/ jynfo@l v$waf wmf ud, k pf m;vS,f tjzpfrv S nf;aumif; ,ae@ 1988 ck/ =o*kwv f
12 &ufae@rSpI EkwfxGufcGifh jyKvkdufonf“
(20 ; 00) em&Dowif;
jrefrmhtoH
1988/ =o*kwv f 12 &uf
OD;axG;jrifh (Type) ¶dkuf+yD;onfhtcsdefwGifrS OD;pdefvGif orRwtjzpf EkwfxGufa=umif;tm; jrefrmhtoHrS
a=unmonf?
vdfyfrlxm;onfum; OD;pdefvGif EdkifiHawmf orRw=uD;xHodk@? rnfodk@vkyfaqmif =urnfenf;?
OD;pdefvGifu orRwtjzpfrS EkwfxGufcJh+yD;ae.? tjcm;wa,mufa,mufudkvnf; orRwtopftjzpf
tpm;xkd; a&G;cs,fcef@tyfonf[lI jrefrmhtoHrS ra=unmcJh? &Sdapawmh ----? OD;pdefvGifxHodk@
vd y f r l x m;onf u d k a wmh jyif r S & awmh r ,f ? jyif + yD ; vS s if rnf o l x H o d k @ vd y f r l I ay;yd k @ rnf e nf ; ?
OD;ae0if;onfvnf; wm0efrsm;tm;vH;k rS Ekwx f u
G x
f m;+yD; jzpfonf? w&m;0ifrt _ & ol@wiG f wm0efr&S?d
ol@xHodk@yif vdyfrl+yD; ydkIr&Ekdif? rdwWLawmh ydkI&rnf? tm;vHk; pOf;pm;& usyfae=uonf?
“uJ ---- tefu,fOD;axG;jrifha&m/ tefu,fOD;tkef;jrifha&m usrwkd@ vkyf&rSmawGuvnf;
uyfae+yD? 'Dawmh EdkfifiHawmfaumifpD twGif;a&;rª; OD;ausmifxifqDyJ vdyfrl+yD; ydk@wmaygh“
a':atmif q ef ; pk = unf u 0if a jymonf ? aemuf q H k ; OD ; ausmf x if x H o d k @ vd y f r l + yD ; yd k @ &ef
qH;k jzwfcsucf svu kd o
f nf? OD;axG;jrifu h (Typewriter) ta[mif;=uD;ESihf jyefI tvkyrf sm;aejyefawmhonf?
'Dae@n t+yD;¶dkuf&rnf? 'Dae@n+yD;rS reufjzef 13 &ufae@eJ@ 14 &ufae@rsm;wGif awmif;qkd=uonfh
olrsm;xHwGif vdkuf+yD; vufrSwfxdk;cdkif;=u&rnf?
(29)
1988 / =o*kwv f 13 / 14 &uf?
(Type) ¶d k u f x m;+yD ; onf h pmay:wG i f oabmwl a xmuf c H = uonf h ol r sm;.
vufrSwfrsm;&atmif 2 &ufvHk;vHk; vufrSwfvdkufxkd;cdkif;=u&onf? &efukefw+rdKŒvHk; qENjyvlwef;=uD;
atmifqef;pk=unf
trSwf 54-56 wuUodkvf&dyfomvrf;
&efukef+rdKŒ
zkef; 30365?
1988/ =o*kwv f 17 &uf?
rSwfcsuf? ? usr 15-8-88 ae@pGJwGif wifjycJhaom wifjycsufESifh 15-8-88 &ufpGJjzifh xkwfjyefaom
A[dwk &m;¶k;H a&SŒaersm;aumifpD wifjycsurf sm;onf jynfov
l x
l k qENEiS hf udu
k nf o
D nfh ajymif;vJrr_ sm;udk
vkdvm;&mwGif uGJvGJr_ r&Sdyg?
qufvufazmfjyygrnf// rif;[ef
68 azazmf0g&Dv twGJ 9 trSwf 10
EdkifiHa&;o&kyfazmf
ra[mfo"m Zwfawmf
tydkif;(2)
tn-w okawoDw
F OD;F
ra[mfo"mZwfawmfonf okwWE W ydËu/ ck'Nuedum,f/ Zmwu ygVdawmfwGifyg0ifonf?
jrwfA'k . < tavmif;awmfb0u ynmpGr;f &nfjzifh Edik if EH iS ahf vmuaumif;usK;d aqmif&u G cf yhJ uHk kd a[mjyawmf
rlxm;aom Zwfawmf=uD;jzpfonf? jrwfAk'Ptavmif;awmf. twkrJhEdkifiHa&;okcrdefb0/ EdkifiHa&;
orm;b0udk ykHazmfxm;aom a'oemawmfjzpfonf? TZmwfawmf/ a'oemawmfwGif Ak'<\oem
uzGiq hf akd om Edik if aH &; obm0/Edik if aH &;orm; *k%&f nfw@kd ukd txl;=unf ndzk , G f zwf&@_ od&cdS pH m;Edik yf gonf?
twkrEhJ ikd if aH &;okcrdef ra[mo"m. bke;f uHOm%fprG ;f / vkv H pGr;f arwWmrsm;jym;vSpmG aompGr;f &nf
aus;Zl;wd@k ukd txl;od&=dS unfE;l &onf? Edik if aH &;aqmuf&u G o f w
l ikd ;f t=udrf =f udrzf wf&xl u fkd of nf? tm;ust
wk,x l u kd of nf? "mwfu;l ,lxu kd o
f nf? ra[mo"mZwfawmfukd zwf&al vhvmjyD; Edik if aH &;w&m;wd@k upkd rG ;f
Edik t
f r#usio hf ;Hk oifo h nf? xd@k o@kd usiohf ;Hk Edik yf gv#if xdx
k Ekd ikd if aH &;aqmif&u G o f wl @kd onf Edik if .H tusK;d / avmu
. tpD;tyGm;wdk@udk rkcsaqmif&GufEdkifygrnf?
( tavmif;awmf ra[mfo"m )
tavmif;awmf ra[mfo"monf 0da'[&mZfwikd ;f / rdwv dW mjynf/ ta&S@ygpeD ,0rdZÆ*;Hk &GmwGiaf rG;
zGm;onf?zcifrSm od&d0ÅeolaX;=uD;jzpfI rdcifum; okrea'0Djzpfonf? tavmif;awmfonf wm0wdö
omewf j ynf r S pk a wcJ h j cif ; jzpf o nf ? tajcG t &H e wf o m;waxmif E S i f h t wl pk a wcJ h j cif ; jzpf o nf ?
tavmif;awmfzGm;jrifv#if zGm;jrif jcif;tavmif; awmf. vufwGif;odk@ od=um;rif;u aq;wkH;wpfck
xnfhay;oGm;onf?
xd k @ aemuf t avmif ; awmf o nf aq;wk H ; .pG r f ; tm;ES i f h y wf o uf I rd c if E S i f h tar;tajz
pum;qdkEdkifcJhonf? xdfkaq;wkH;. tmEkabma=umifh zcifolaX; =uD;. 7-ESpf=um acgif;cJacgif;udkuf
ema0'em aysmufuif;oufomcsrf;ajr&onf? tavmif;awmf. a&S;bkef;uHum; tvGeftHh=o
w&kwfpum;yHk
It is better to be a dog in peaceful times than to be a man in times
of unrest .
r+idrf;csrf;onfh umvY vlwpfa,muf jzpf&jcif;xuf at;csrf;onfhumvY acG;wpfaumif
jzpf&jcif;u ydkI aumif;ao;onf//
(EdkifiHwumpum;yHk tbd"gef pmtkyfrS)
wdu
k sK+d rdk h Komagome t&yf&dS Komagome Bunka Center wGiu f &iftrsK;d om;tpnf;t&k;H wnf
axmifjcif; (63) ESpfajrmufESifh u&ifawmfvSefa&;ae h (61) ESpfajrmuf tcrf;tem;odk h trsKd;om;'Drdk
ua&pDtzGJ hcsKyf (vGwfajrmufe,fajr)*syefXmecGJrSwufa&mufcJhonf//
wduk sK+d rdK h Itabashi +rdK eh ,f Oyamagreen Hall rSm (63)ESpaf jrmuf rGet
f rsK;d om;ae u
h kd *syefa&muf
yknum&D rGeftrsKd;om;tzGJ h(*syef)rSOD;pD;usif;ycJh&m trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ hcsKyf(vGwfajrmufe,f
ajr)*syefXmecGJrSwufa&mufcJhonf//