164

statyczny'punkt'odniesienia'(dom,'spoczynek),'drugie'za'jako'dynamiczne'odV
dalenie' od' niego' (zaburzenie,' niepewno).' Zjawisko' uoglnienia' szczegowej'
sytuacji' dwikowej' do' schematu' odpowiada' waciwoci'systemu' poznawczego,'
gdzie'kategorie'poznawcze'tworz'hierarchi'rozpit'midzy'konkretem'a'abstrakV
tem.130'

!
Rys.![63]:!W!silnie!okrelonej!tonalnie!sytuacji!muzycznej!dowolne!zespoy!wysokoci!(nawet!
klastery)!zyskaj!charakter!funkcji!harmonicznej!(przykad!wasny).!

2.6.2. Ekwiwalenty harmoniczne w utworach sonorystycznych

W' muzyce' o' silnie' okrelonym' centrum' tonalnym' kade' dysonansowe' wspV
brzmienie'bdzie'funkcjonowa'jako'ekwiwalent'dominanty'(rys.'[64]).'Dziea'sonoV
rystyczne' zawieraj' wiele' analogicznych' momentw,' wrd' ktrych' szczeglnie'
adekwatny'wydaje'tutaj'si'fina'Polimorfii'Pendereckiego.''
'

Psychoakustyczna'analiza'wysokociowa'(Strzelecki'2010c)'ujawnia,'e'finalny'

akord'CVdur'poprzedza'dugo'eksponowana'wysoko'd,'analogicznie'do'kadencji'
w' muzyce' dawnej.131'Co' ciekawsze,' na' minut' przed' kocem' utworu' chromagram'
(chr)' i' analiza' podstaw' harmonicznych' (roots)' wskazuj' akcentowany' wyranie' i'
do'dugo'dwik'g,'a'wic'w'klasycznej'harmonii'dominanty'do'finalnego'CVdur.'
Jest'to'o'tyle'zastanawiajce,'e'w'samej'partyturze,'aleatorycznie'rozpisanej'trudno'

130!Zgodnie!za!zaproponowanym!cyklem!percepcyjnym!w!klasycznej!pracy!Neissera!(1968),!

procesy!oddolne!dostarczaj!informacji!(np.!danych!sensorycznych),!za!procesy!odgr_
ne!sprawuj!kontrol!nad!postrzeganiem!(np.!przez!wiadome!kierowanie!uwag!po_
znawcz).!
131!W!chorale!gregoriaskim!finalis!osigane!jest!poprzez!grn!nut!prowadzc!(ac.!cadeZ

re-opada),!std!pniejsza!kadencja!harmoniczna.!