Solidariteit Navorsingsinstituut Deel van die Solidariteit Beweging oe April atin OE Suid-Afrikaanse Arbeidsmarkrapport Die JAN TAKS- uitgawe In samewerking met <<| etm analyticsUTTexcntolo ecw Valen [Verde tovartaal werkloosheldskoerse -2008 tot 2014] Werkloosheid 7euig——neerae—701008-—«H1QH neg TAGE HO [Vierdekwareal werlakoers on geal warkande mense 2008 tot 2014 Indiensname rence " 0004” a01e0¢ ” astigt ” aelzge zane 22140 cen etd mte sears a tt mt [Sesrvmibnrde eens nanan BBP pci pe vitor THFGA et TH] BBPeae aac Paul Joubert dek ie tafel deur ons te herinner aan hoe Klein die belastingbasis in Suid-Afrika is. Slegs een utt tien volwassenes in Suid-Afrika betaal byvoorbeeld noerenswaardige persoonlke inkomnstebelasting (wat grootlks saarnval met ander belastng). Kortlks gestel 3.3 milloen ut 'n totaal van 33 mijoen betaal 93% van alle persoonlike inkomnstebelasting:en || miljoen mense betaal 70% van persconlce inkomstebelasting. In die volgende artikel staan Joubert 'n rite die nek in, naamnlk dat cite publiek tot onlangs toe nog belastingvevigting ervaar het. Ten spyte van minister Gordhan, die toenmalge minister van fnansia, se gereelde aankoncigings van sogenaamde "belastingverigting’, het persoonlike inkomstebelasting canksy "bracket creep” sedert 2012 beduidend gastyg. Om nie van die 4236 hoérheffing op petrol, koolstofoelasting, drankbelasting en ‘n verskeidenheid verhoogde Invoertariewe te praat nie, Die gereelde praatjies van belastingverigting van minister Gordhan was o&verslindery. Gerhard van Onselen en ek wys op die donker vooruitsigte vir staatskuld. Terwyl die netto leningsbehoefte van dee stastin die ‘wee vyfaartydperke voor 2009 germiddeld RSO mijard was, het it in de vyf jaar sedertaien tot bykans R700 milard ongeskiet. Gegewe die poltieke ongewidheid wat enge inkorting van staatsuitgawes teweeg sal bring is proclltiowe Suid-Atrikaners se voorland waarskynlik meer belastng en is hu kinders se voorland groter staaskuld, Neern’nmensin ag dat de skuld tans teen relatie? lae rentckoerse aangegzan word, ontstaan die vraag ook hoe ie rentelas gedra sal word wanneer cle slald in toekornstige Noe IBXeCialay ome Lexa anol ae! Jy betaal meer belasting as wat jy dink. En jy gaan in die toekoms waarskynlik nég meer || beraal. Dies die punt wat ons maak in hierdie spesiale belastinguitgawe van Solidariteit se || kwartaallikse Arbeidsmarkrapport,in samewerking met ETMAnalytics. remiekoersomgewings oorgerol moet word. ‘Wat van onsigbare belasting? In hierdie uitgawe identiiseer ons twee voorbeelde (maar daar is nog): invoertariewe en inflase. Op procukte so uiteenlopend soos kruiwaens, hoender en boatterye betaal plaaslike verbrulkers elke dag veel duurder as wat bulle hoef te doen, omdat spesiale tariewe daarop gehef word sodra dit Suid-AVrica binnekorn. Die hetfings word cikwelsingestel in die naam van beskerming van plaaslke produkte, maar ek wys op die ooreenkoms wat dit met belasting en onregverdige subsicies hheten stel'n toets vir ie wenslzheid d2arvan voor. Ricardo da Carnara van ETM Analytics pak die volgende onsigbare blasting. naar inflasie. Terwyl gewone belasting 'n direkte ‘oordrag van waarde na cie stat behels, verteenwoorcig inflsie ‘9 ‘onregstreekse cordrag, via cle Reserwebank,Inflasie verminder die waarde van jou salaris ~ en gemeet aan die verbruikersprysindeks het Gié waardeverrnindering in 2014 'n exstra 4.1% “belasting beteken, Soos gewoonlik begin ons met die Solidariteit-ETM ‘Arbeicsmarkindeks, wat aandui dat ons steeds in die ongunstige arbeidsmarkorngewing verkeer waaraan ons sedert 2011 gewoond is, Ons shit ook ons gebruklie bondige artikel met grafieke van die afgelope kwartaal se ekonomiese hoogtepunte in, Jy betaal meer belasting as wat jy dink. En jy gaan in die toekoms waarskynlik nog meer betaal.Solidariteit-ETM Arbeidsmarkindeks QI 2015 Afnemende vlakke van werksekerheid merkbaar in QI SA Arbeidsmarkindeks: Opsomming (50,0 = Neutral) Qi2015 Q4 2014 Q1 2014 Gewig AMI 43,5 44,6 46,8 100% Werknemersvertroue 307 23 a5 33% Arbeidsbekostigbaarheid 47,6 441 47,9 33.3% Sakesiklus 52,3 49,5 45,2 33.3% + Die Solidarieit-ETM Arbeidsmarkindeks (AMI) vir Suid-Afrika het in die eerste ‘ewartzal van 2015 (QI 2015) van 'n opwaarts hersiene syfer van 44,6 in Q4 ugpeccer¥ Areiamarineta AM) 2014 (44.5 in vorige wysteling) tot 43,5 gedaal, Let wel dié maatstafvir werk. en baskrSoNewnlewete-cr bows loonsekerheid in cle Suic-Atrkaanse arbeidsmare neem 500 as die ” .geloreekpunttussen stygende en dalende werksexerhe ® + Dee Ql-syfer dui dan op ‘n omgewing van steeds dalende werksckerneld, waar 5 cle mate van agteruitgang groter was asin Q4 2014, maar eflens beter is as ies ‘multaar lagtepunt van 40.9 wat in Q2 2014 op cie indeks behaal is Op die huidige Wake weerspedl die indeks toestande waar daar oor die geheel beskou stadige of geen rasle loongroci is nie, en waar sommige sektore steed yy afleggings ervaar: Dit is belangrc om daarop te let cat die indeks sedert einde ay 2007 6 aneriese werkstoestande vertoon met utsondering van die typerkvan See eee 220104101 2011. toe de naeksop gemioceld52 was, ooo oo eRe ERS Sarin TMA hes Sask + Die Solidariteie Werknemersvertroue-indeks (WI) vir die kwartaal het skerp gedaal en in Ql op 30,7 die lnagste punt cot bereik teenoor 'n opwaarts hersiene syfer van 43,5 in die voorafgaande kwartaal. Dit is rmeegebring deur'n groter aantalrespondente wat in dié kwartaallaer lakke van werksekerheid vermeld het, sarevallend met 'ntoename in die getal afleggings in cie mynbousektor namate maatskappye soos Anglo Platinum hul sakebedrywighede hersiruktureer orn solvent te by Let daarop dat ce peng relate ons, met segs twee jaar se data omte oonweeg. + De persentasie van die respondente wat in die peling bevredigende werksckerheid vermeld het, het tot 46,5% gedaal Dit verteenwoordg in skerpafrarne teenoo die 52.4% m OA, torwyl dé wat onbevredigende werkstoestande vermeld het, tot 26.6% gestyg het tzenoorslegs 160% in ce vooralgaandepellng. + Alles is egter nie net slegte nuus nie die ander twee komponente in die indeks het in cié kwartaal verbeter: Die Arbeidsbokostigbaarheidsindcks (ABI) hot met 6,5 punte vir dic kwartaal gostyg tot op 47.6 ~ die hoogste viak in meer as 'n jaar: Die ETM-sakesiklusindeks het met 2,8 punte tot 52,3 gesyg. Die beweging in die sakesicusindeksis berroedigens, want dit imaliseer dat makro- ‘ekonomiase toestande ietwat verbeter het, Ongens het arbeidsbekost gbaarheid nie so agteruitgegaan soosin'n groat deelvan 2014 nie, Wat die toekoms betref bly dic cwyfelagtig of Suid-Afrika se makro-ekonomie verder kan herstel teen die agtergrond van 'n swak uitvoeromgewing,'n sukkelende Eskom en 'n wisselvalige rand wat dit moellk maak om vooruitte beplan. Letwel ‘n Meer gedetaleerde uteensetting van die samestling van die indeks en sy subindekse isin Januarie-Maort 2014 se utgawe van die Suid Afrikaanse Arbeidsmarkrapport of de agtergrondreferact oor die indeks te vinde, Albeiis op versoek by de Solidariteit Navorsingsinstituut verkrygboar. ® EE acttuue J etm analytics Medianavrae Vir medianavrae, kontak Piet le Roux by: leroux@soll 012 664 4442 082 556 3405dra die staat se be stedin, Eel fea ‘legs een uit ten tot een uit dertig volwassenes in Suid-AMrika betaal ‘n betekenisvolle hoeveelheid belasting. Dit, saam met die Sud- Afrikaanse regering se vyandigheié teenoor private londernemerskap en werkgewers in die algemeen, het 'n Kloof ‘tussen die regering en diegene wat sy werksaamhede fnansier, .geskep. Die Suid-AVikaanse regering wil bykbaar verhinder dat die belastingbasis groei, terwyl hy horn terselfdertyd verlustig in die agetal mense wat athanklik gehou word van raatskaalice bestacing, 5005 opleiding, behuising, water. elektrsitet, gesondheidsorg en toelaes, wat deur belastingbetalers gefinansier word. In plaas kapitaalbedrag wanneer die leningstermyn verstryk. leks daarvan ‘dat kaptal oor de termyn van ce lening betaal word. Wanneer'9 Mompie effekte kort na mekaar verval, verhoog dit die kapitaalterugbetalingsrsiko waar onvokloende fondse moontlik Deskikbaar is om die uitstaande effekte terug te betaal, Dié rsko is veral hoog wanneer 'a nasionale begrotingstekort heers. Dit is gevolglk nie verbasend dat die begrotingsoorsig van 2015 op. looptydprofiel en herfinansieringsrisko wys wanneer drie nuwe ceffekte aangekondig wordnie “In 2015 word drie nuwe effekte uitgereik. Hierdie Instrumente sal finansieringsopsies verbreed, help om fie looptydprofiel van staatskuld glad te stryk en die herfinansieringsrisiko op kort termyn verlag.” Sleuldterugbetalingskoste Meer skuld beteken hor sulcterugbetalingskoste. Sells in 'n lorgewing van lae rentekoerse kan dt dur raak om apgehooste skuld terug te betaal, Die Suid-Afrikaanse regering se leningskoste het sedert 2009 in nominale terme skerp toegeneem en sal na raring in 2017/18 cle kerf van R153 mila berek wat 12,1% van die verwagte inkomsle is, Hoewel die effektiewe jaarlkse renteXcerse Lans relatief laag is, is rente nou op 'n grote” totale skuldbedrag betaalbaar.'n Rentekoersverhoging hou ci risiko in dat die skuldterugbetalingskoste op nuwe lenings in die toekoms nog hor sal wees. In so 'n geval sal die skulckerugbetal ngskoste ‘waarskynli selfs gouer tat bokant ci jarlkse toenare in inkornste ‘toeneem, Die nominale verhogings in die kaste orn skulé terug te betaalword in die volgende grafekweerspieal [Nominal skulddienskostes sedert 1995 os EPEEEEPEEPPEEPPESPEEERE Wanneer die staat se inkomste relatief tot die skuldterugbetalingskoste kritiese lae vlakke bere is ’n nasionale skuldkrisis op hande.‘'n Afnemende inkomstestroom Onder normale omstandighede word staatskuld en die reste ddaarop uit belastinginkomste en matige geldinflsie betaal. Sedert 2009 groci die staat se bruto skuld en uitgawes teen ‘n vinniger koers as sy inkorste uit belasting. Voldoende kontantvloei ult belastinginkomste is nodig om die staat se skuld terug te betaal Wanneer die staat se inkomste relatie? tot die skuldterugbetalingskoste laitiese lac viakke bereik, is 'n nasionale skuldleiss op hance. Die grafiek hierander illustreer cle groe’ in bruto skulé teenoor inkornste, emai bets wand on ls bathe ao "woe stnestehgiall eal tpn Pap PEELE EE EPEPLE EEE SE EEE roo Narringastng Nase Tessre 'n Skuldterrnynprofiel beeld bedrae utstaande en die verskllende datums waarop incividuele skuldbedrae in 'n portefeule terugbetaalbaar is uit. Die onderstaande fguur toon die vvervaldatums van al die bernarkbare binnelandse effeice wat die Suid-AVrikaanse regering soos op 31 Desember 2014 uitgereik het, Dic ingekleurde area op cle grafiek beeld cle aantal effekte uit wat inne die volgende tien fnansile jare hul vervaldaturn sal bereik, or die volgende vyf finansiéle jare sal R332,5. milard se binnelandse effekte verstryk, gevolg deur R280,7 miljard se effekte binne die volgende vyf opeenvolgende jare. Dit is 38% van die bbemarichare binnelandse skule. Weens velgehoue ekonomiese en fiskale probleme sal dt \waarskynlk nodig wees om baie van die regerng se skuld onder tockomstige ongunstige toestande en lzer kredietgracerings te herfinansier. Laer kredietgraderings bring geweonlk hoér skuldterugoetalingskoste mee, wat dit nog moeiliker sal riaak orn Ut 'n bestaande spiraal van skuld te ontsnap. 'n Swak ekonomie, private seltor wat slae lry, beperkte belastinggrondslag en die ‘eitlke onenoontlikneid van besuinigingsmaatreéls verhinder ‘n aadwerd ke verrnindering van staatskule, Die omrol van skuld kan nie onbepaald voortduur nie, Slegs drie realstiese roetes kan ingeslaan word om staatskuld te vereffen. Die eerste is om cle kaprtaal en rente uit belastinginkomste te betaal, ie tweede 1s om reéle shuld deur riddel van gelcinflasie te erodeer (steelsgewyse wanbetaling) en cie derde is opentke vwanbetaling of skuldherstrukturering. Die generering van kontant céeur staatsbates van die hang te sit is nog 'n opsie, maar ci roete ‘word selde doelbewus ingeslaan en is onwaarskynlik al het Nene cit geopper. Vir ons is die skuld wat ophoop dus 'n realieit, wat beteken hoér belastng inflasie of kr Aflossingstruktuur van binnelandse bemarkbare staatseffekte soos op 31 Desember 2014 (Gedrag uitstaande in R miler) I. llesos handelsbeleid as 'n belasting beskou.| ‘Omdat invoerheffings vandag so ‘n komplekse saak is, waaroor ekonome, statistic, sakelui en staatsamptenare in enge spesifieke geval scynbaar geen blywende konsensus kan ontwitkel ne, is dt hancig om die saak in breér o&nskou te neem. In hierdie artikel word 'n eenvoudige toets voorgestel waarmee 'n mens 'n gocie algemene oordeel oor die wenslcheid van 'n invoetheffing in enige spesifieke geval ka vel Storting van kr Die onlangse geval van 'n spesiale invoerhetfing op kruiwaens is ‘a voorbeeld van hoe 'n invoerneffing op grond van handelsbelei geregvercig word, maar eintik op belasting en verstulde subside eerkarn, Waarmee 'n rens glad nie s8 dat plaaslke produsente nie dkwels stravrve mededinging van buitelandse produsente, of sells produsente uit ander streke in dieselde land teékom nie, maar wel dat 'nrrens deeglk oor die wenslkneid vaninvaerhefings moet besin Op 6 Maart vanjaar het de Internasionale Handelsadministrasie- kommissie van Suid-AVrica 'n spesiale tari van tussen 29% en 33% op die invoer van sekere kruiwaens ingestel Die tarief word gehet ‘op versoek van Lasher Tool, 'n plaaslke krulwavervaarciger en « verspreider, nadat sekere ingevoerde kruiwaens s6 goeckoop geword het dat Lasher Tools ernstige moeite begin ondervind het ormmeete cing Lasher Tools het de oorsese vervaardigers van storting ('dumping") beskuldig. Storting word deur die Werelchandeborganisasie gedefinieer as die uitvoer deur ‘n rmaatskappy van sy produce na'n ander land teen 'n pryslaeras die prys wat normaalweg vi die goedere in sy tuisrark gevra word. Die tegniek, ingevolge hierdie teorre. is dat die oorsese vervaardiger ‘9 roofprysstrategie gebruik, naamlik dat hy sy produk aanvandlik teen ‘n verles in 'n land soos Suid-Aftka verkoop, totdat die plaastke produsente almal hul eure slut, waama die oorsese produsent pryse tot hodir as normaalweg opstact en so 'n onregverdige en buitensporige wins maak. Ingevolge die Doeane: en Aksynswet van 1964 geld invoerheffings in Suid-Afaka op die invoer van 'n wye verskeicenheid produkt, Die hetfings word in tiertalle bylaes tot die wet, wat elk honderde bladsye beloop, uteengesit. So beloop heffings, wat uitdruklix ingestel is orn plaaslike produsente te bevoordeel, tot 74% op sekere hoenderporsies, tot 62% op gevriesde aartappelyfies en tot 19% op motorbatterye, Ook knoffel, sinkwasbakke, ongeraamde spieéls, grawe en vurke, vonkproppe, voertuie en vele Invoerheffings as 'n belasting en 'n verskuilde subsidie Hoewel invoerheffings histories een van'n staat of vors se vernaamste inkomstebronne was,is dit in moderne tye van relatief mindere belang daarvoor. Verdwerg teen die omvang van dinge soos persoonlike inkomstebelasting en BTW, word invoerheffings vandag dikwels eerder as'n vorm van itis egter belangrik om te onthou dat alle invoerheffings altyd terselfdertyd ook belasting en boonop verskuilde subsidie verteenwoordig. meer ontsnap nie cie wakende blik van Sui¢-Aficaanse dosanebearnptes nie Hoewel daar gocie rede is om te twylel, veronderstel ons in hierdie artikel dat taklieke soos storting wel plaasvind en dat Suié- Affiaance produsente van tyd tat tyd hul bedrywighede moet vverander of afskaal, omdat hulle soms sukkel om met buitelndse vvervaarcigers mee te ding. Laat ons selfs nie vra of dt wensikis orn sulke swaker plaashke produsente te beskerm nie, Laat ons fokus op die belastingetfek van invoerheffings en cie omvang van die converdiende subsidie. Ons bepaal ons eenvoudigheidshalwe by die ‘gevalvan krulwaens, Invoerheffings se belastingeffek Invoerheffings op kruiwaens word aanvanklk deur die invoerder betaal Die invoerder's egrer nie die finale gebruixer nie en verhoog op sy beurt natuurlic weer sy pryse wanneer hy cie kruiwaens in Suid-Atriea herverkoop. Danksy sy prysverhoging herwin die invoerder op ig wyse deel van de heffing, maar ookniealles nie. Almet die waardeketting langs tt by die eindgebruiker, word de helfing stelselmatig verspre’, soda dit in die praktyk uiteindelic deels deur die invoerder, deels deur tussengangers en deels deur de eindgebruker betaal wore. Die invoetheffng op die kruwaens is 'n belasting omdat de ontvanger daarvan die staat is en die tarief soos met STW, van die publiek se transaksiesafgeskraap word. In die kruiwa-geval ontvang die staat ongeveer 30% van die invoerprys van die bepaalde kruiwaens, In totaal maak invoerheffings, oftewel doeane- en aksynsbelasting, vandag sowat 5% van de staat se inkomste ult (lnkornstebelasting, maatstappybelasting en BTW staan elk op ‘ussen 20% en 35%) Invoerheffings as verskuilde subsidies Die staat. wat die invoeshefing a belastng ontvang is eter nie die enigste bevoordeelde van die heffng ni. Die ander bevoordeelde is die plaasike kruiwaprodusent, wat nou kan voortgaan om mee ver sy kruwa te vra as wat hy andersins sou kon. Terwy/ die stat reer belasting ky, kry die plaaslie leuiwaprodusert meer inkornste darksy ‘sy ho8r pryse, maar nie danksy groter waardetoevoegng in de gemeenslap ne. Inteenceel, as de plaslke fruiwaens nie kunsmatig op ho® pryse genou is ne, sou plasike kopers meer geld oorgehou het om ander noodsaaklice items te koop en soualmalryker geweeshet.Die onlangse geval van ’n spesiale invoerheffing op kruiwaens is ’n voorbeeld van hoe ’n invoerheffing op grond van handelsbeleid geregverdig word, maar eintlik op belasting en verskuilde subsidie neerkom. Alhoewel die invoetheffig dus nie direk aan die plaaslike kruiwaprodusent oorgedra word nie, is daar inderwaarheid sprake van 'n Subsici: utelandse rededingers se pryse word kunsrnatig verhoog wat plaasike kruiwavervaarcigers weer in staat stelom hul cic pryse cokhoog te hou en so onverdiend meer inkomste te kr. Die toets ir nbillike invoerheffing Wanner is dit regverdg dat ‘n invoerheffing ingestel word? Dit is, immmersrie te betwyfel dat plaslike produsente soms deur moeilike tye gaan wanneer internasionale mededinging strat raak ne, gepaardgaande ret werkonsekerhe'd en allele! ander vorms van onstabilteit, In suke gevalle is die versoeking groot om plaaslikxe produsente met nvoetheffings te beskern, ‘nEenvoudige tocts kan help om te bepaal of ninvoerheffing billkis of nie, Die sleutel tot die suksesvolle toepassing van die toets is on die invoerheffing se belasting- en subsidie-effek saan te voeg. Die toets lui soos volg: 'n Pleaslike produsent is in die moeilchec, aangesien 'n verafgele® produsent sy praduk goedkoper en beter kan vervaarcig. Is cit billk dat 'n belasting op die algerene publiex ingestel word en aan die pleaslke produsent oorbetaal word, sodat hy sy pryse kan lat sak sonder om ‘n verles te maak? As die plaaslke produsent irnmers rnat belasting vergoed word, dan hoef hy mos minder virsy produkte wr, Onrniddelik roep so 'n toets 'p mens tot groot versigtigheid op, omdat dt duidelikis dat die publiek as verbruikers, die publiek as belastingbetalers en die algernene plaaslke ekonorie deur so ‘5 stelsel van die direkte oordrag van belasting in subsidievorm aan procusente benadeel sal word, Invoerhefiings werk weliswaar nie ophierdie cirekte wyse nie, maarkom op dieselfde neer. me Suiujjaysaoau@CSom-CeolaKilard ales eee: Inflasie as belasting Die slagsprevk "geen belasting sonder verteenwoordigng” was in die Amerikaanse Revoluse 'n oproep tot die try, maar nog nooit het "geen inflsie soncer verteenwoordizing” nog diese¥de ‘opwinding aangewakke nie. Al vreet albei salarisse weg, word inflsie sel in de publekse of metbelastng geassosieer. Hievcie artikel bet ce las wat infase op salarsvercienersplaas en verken die ooreenkoms tussen belasting en inlasc Voor ons de verwikkeldhede van infase— of desl beasting. wat iy nooit op 'n betaalstroke sal sien nie ~ van nader bokyk. is '9 sanvanklke raring van de bs caanan in ore. Gemeet aan die Verbrukersprysindeks (VP), de algerneenste maatsta vir in ase, was dee rele waarde van jou laste salaris in 2014 5,3% minder as, ié van jou eerste salars in 2014, Saamgevoeg het jou twaalf rmaandelkse salarise in die loop van 2014 met 4.1% gekmp. Andersgeste volgens cie VPlallen sy'n 2014 met'nbykomende 41% “bes, bo en benalwe ot wat cie Suid-Afikaanse Inkorsteciens (SAID) gevat het. “Omslerywing en meting van inflasie Inflasie word soms omskryt as “"n algemiene styging in pryse en dling in die kaopérag van geld”. Vie sentrale danke, regerings se Statstiekkantore en die rmeeste maatskappye, werknemers, vakbonde, beleggers en fondsbestuurcers § inflasie gewoonli sinoniern met die jaarlcse koers van toename in die VPI. Kom ons. ‘ondersoek die VPI van nader voor ons uitlg hoekem daar beter ‘maniere is om inflasic te definicer. Die akiuraatste beskeywing van Statstieke SA se VPI is dat dit ‘9 rmakro-ekonomiese somtotzalis wat ie lewenskoste van de rykste 20% van hushoudings meet. Dt weerspieil hootsaaidie die geweegde gemiddelde van cie pryse van goedere en cienste wat dle verdieners van die hoogste inkomste koop. Ocr 'n tydperk word die gewstoekenning aan itemsin die indeks verander,sodat 8 wat verorukers minder koop (gewoonlic omdat hul prs bbesonder baie gestyg het) minder weeg ence items wat hulle mee= koop omdathulle dt tanbevostig, meerweey. ‘As gevolg van die manie waarop dit gerneet word, kan die Plas ‘a feng gecevinieerde “koste-van-verbruk'-indeks beskou word. Die VPI het ongelukkig tekortkominge, Hoewel dit 'n inceks is wat die algemene verlies van monetére keopkrag meet ~ geldverswakking ~is ie bestek daarvan beperk want dt meet slegs verbrukerspryse fen neem nie batepryse, produksie-nsetpryse, onverwerkte kommoditeite en die wissekoerse van buitelandse valuta in ag nie. Inflasie, net soos belasting, maak mense armer — en dit gaan met ernstige, negatiewe newe-effekte gepaard. Tegnies gesproke gee die VPI verbruikersprysinflasie om minstens twee redes te lag 2an. I. Die huid ge metode gee nie rekenskap van “versteekte inflase nie Versteekte inflasie is waar verlaagde produkgenake die ominale prysin sie wegsteck Versteekte inflase is 's sekerheid in inflsionére tye wanneer raatskapaye hul mages beskerm, terwyl hulle by Klante die indruk probeer wek Gat pryse nie stygnie 2. Die gewigstoekenning aan tern in die VPLmandjie word bepaal volgens die pelling oor huishoudelke besteding wat elke paar jaar gedoen word. Hoe meer huishoudings geld aan 'n iter bestee, hoe groter die gewig wat in die VPI aan daarcie itern toegeken word, Wanneer die besteding aan ‘n iter afneern corndat die prys daarvan gestyg het, sal die impak daarvan te laag aangegee ward in die VPI. Per definse ignoreer hierdie metade ‘ook die pryse van goedere wat verbrulkers graag sou wou koop maar nie kan bekostig nie, en tog bes moontik volgens de verbruikers se waardeoordeel nie minder belangrik is nie. Minder van 'n spesifieke itern word miskien gekoop wens die afnernende keopkrag van die verbruikers se geld. Dat hulle gedwing word or na bekostigbaarder items met kleiner prysverhogings oor te skakel, ste hulle in staat orn te corleef, Dit hou hul lewenskoste in toorn, maar hul lewensgehate gaan agteruit orndat die koopkrag van hul geld atheer. In cié opsig word die onderaangee van die VPI vererger deurdat die rmaatstaf skeefgetreks, weg van laerinkornstehuishoudings af Lacrinkomstehuishoudings neig om 'n groter persentasie van hul inkornste aan stapelvoedsels en noodsaaklichede te bestee, wat hulle minder beweeglikin hul kooppatrone maak, 'n Dernotratiese _gewigstocxenning. oor huishoudings en goedere en dienste heen, verhoog gewoonl kcie gernete toename in VP [persenasogroct RRESHARR 4, Vif “Sh Yl ft‘Aangesien beleggingsopbrengste, verdienstes, lone, rentekoerse en ie Koopkrag van die rand aan die VPI gemeet word, skiet cie contwerp daarvan as 'n maatstaf orn die jaarlise toename in algemene prysvlakke en koopkrag te meet. gevolglixtekort, ‘'n Meer toepaslike begrip van inflasie Hoekom VPI die begrip “inflasie” nie akkuraat omvat nie, is omdat cit bloat een van ce gevolge van inflasie is. 'n Volledige verdaring van hoekorn dit so is, sn onderwerp vir‘n ander dag. Word cie bbegrip behoorlk deurgrond, moet inflasie beskou word as ‘n verandering in die geldvoorraad in 'n ekonomie,Inflase is wanneer almal wat geld besit‘n bielie van die waarde van daardie geld verloor orndat iemand anders nuwe gel skep. Uiterste voorbeelde van dié grondige begrio van inflase slut die werk van geldvervalsers invmaar dit shit ook cie minder voor die hand liggence maar meer algemere voorbeelde in, scos wanneer sentrale banke nuwe Cigale geld skep om staatseffekte te koop. Dit is belangnk om die dieperiggende oorsprong van inflasie te verstaan, nie alleen orn te kornpenseer vir die gebrekkige syfers wat. hoofstroominflasiemaatstawwve oplewer nie, maar ook weens cie Cestabllserende gevolge van inflsie op die breér ekonomie en cie gemeensiap. Gevolge van inflasionére belasting Eenvoudig geste, maak dit 'n gemeenskap op die ou end nie wearender wanneer die hoeveelheid geld in 'n ekonorie vermeerder word of nulle op banknote bygevoeg word nie. Dit is rie iets wat 'n excnomie se vermo’ verbeter om meer produtiet ‘te wees of meer goadere en dienste te produseer nie Wanner die geldvoorraad in 'n ekonorie aangevul word, ei dit egier wel tot 'n oneweredige verceling van “nuwe geld” in ‘n ‘ekonomiese gemeenskap. Dit gebeur wanneer sekere dele van cie cekonomie “ryker" as ander word terwyl hulle deur die skep van vars ele bevoordeel ward, Omdat die aanwullng van die geldvoorraad rie 'n onderlggende verbetering in ekonomiese produktwitelt, fasliteer nie, sal die nuut geskepte "rykdomeffek” uitloop op ‘n herverdeling of oorcrag van rykdorn na dé in 'n possie om voordeel te trek uil die nuut geskepte geld, vanaf die res van cle ekonomie. Dit gebeur narnate meer geld minder goedere in cie ekonomie najaag, wat 'n wen-verloor-situasie skep waarin cie verloorder effete deur cie regering se optrece belas word ter wille van die wenner Hoewel die herverdeling van ryxdor uiteindelik na die breér ekonomiese stelsel deursyfer, is dt die latere entvangers van cie ‘nuwe geld” wat belss word om die vroeé ontvangers te condersteun, Dit gebeur wanneer stygings in algemene prysvlakke verder opgedruk word voordat salarisse of verdienste cienooreenkomstig ho8r aangepas word, Dis by dié punt wat 'n getroue meting van infasie, soos voorheen beklemtoon, krites belangrik word gegewe die potensieel negatiewe langertermayngevolge wanneer 'n onrealisiese maatstaf gebruk ‘word om koopkrag te meet en it dan onderskat wore. Huishoudings spar 'n deel van hul salarsincomste ~ of probeer dit, spar, of sal dt graag wil sp2ar- vir nnoocfonds of aftreefonds, of ecenvoudig ter wille van uilgestelde verbruik. Historiese data vir Suid-Afrika wys dat batepryse bale vinniger as die VPI gestyg het Batepryse het spesifiek sedert 1995 byna drie keer vinniger as cie As toy ison is You Pocket: sins onions ior cis ounsccish VP gestyg, lemand wat geen bates besit nie en wie se salnisaarna jar aan slegs die VPI as raatstaf gekoppel word, sal dit derhalwe ‘oenerendmosilcvind om oo%en ge bates bymekaar te maak. ee * = “ se FH HS SK i erent “seb OGhse XE ne ZAR ZA Abn es Sur EH Die staat is een van die eerste ontvangers van “nuwe geld” wat geskep is en die primére begunstigce van inflase. Deur inlasie (die \ergroting van cie geldvoorraac) kan 'n regering of sentrale bank in effek die land se geldeenheid cevalueer en prysvakke in cie ekonomie oor cie algerreen opstoct, wat leners begurstig en spaarcers straf, Oral ter wéreld funksioneer regerings net behulp van tekortbesteding. en inflase bied ‘n Kitsoplossing vir rekeninge wat handuit ru. Skuld en die druk van geld gaan inderwaarheid hand aan hand. met talryke voorbeelde en hul gevolge wat tans Litspeel in ekonomi’ soos Japan, Amerika en die EU, Terwyl cie Uiteindelike gevolge van ce skernas om op groot skaal geld te druk ‘wat tans in diélande en streke aan die gangs yciie kan neem om te ontvou,Ié die onlangse geskiedenis besaai met voorbeelde van die vernetigende krag wat geklskepping en die daaropvolgende inflasionére episodes op cie breér sarnelewing het (Duitsland in cie 1920's, Zimbabwe incie laat 1990's en meer onlangs Venezvel} Slotsom Infsie, net soos belasting, maak mense armer —en dit gaan met cermstige, negatiowe newe-effexte gepaard. Regerings is die veraamste begunstigdes van inflasie en cie boelastingetfex wat dit op die samelewing het. Inflasie leat ‘ekonomiese hulpbronne kwyn en stuur dt in'n ander rigzing, waar dit minder produktief aangewend word, Dit het die potensiaal om ‘nrekonomies destruktiewe sakesklus te verleng, want die prysseine in ‘nh ekonomie word verwring en dit bring mee dat kapitaal verkeerd geallokeer word, Die verleidelke, gevaarlie skoonheid van inflasieis dat dit, anders as ret belasting, nie die afdwing van spesifieke wetgewing vereis nie, geen invorderingsagentskap dzarvoor nodig is nie en die algemene publiek ook nie met papierwerk "verontrie” word nie. Dit is 's raklixe en versteekte ‘cordrag van rykdom aan die eerste begunstigdes van die "nuwe gel”, Uiteindelik Ici 'n onnatuurlike toename in die gekdvoorraad {inflase) na ‘n ondoeltreffence allokering van kapitaal, wat cie waarskynliheid verhoog dat onvanpaste produkte en dienste geprocuseer sal word. Dit lei tot 'n laer lewenstandaard as wat andersins die geval souwees. Waar belasting 'n regst-eekse oordrag van mense se rykdom aan die regering is, gebeur dt met inlasie onregstreeks en met ander newe-effekte. In albei geval vicei geld egter uit die publiek se sak nadie regering se saktoe(eae Grafiek vir die kwartaal Huishoudelke kredietgroei en huishoudelke geldvoorraad het begin viteenloop, met krediet wat verlangsaam terwyl ci saldo's van deposite's styg. Dié tendens dui op versigtige balansstaataktiw*telt en le vertroue onder huishoudings en genereer 'n negatiewe voorvitsg vir kleishandelsaktiwiteit in die ‘maande wat voorl8. Hou cok n gedagte dat stadige kredietgroei en stygende kontantsaldo's hulshoudings se balansstate vir ‘a rnacerende siklus voorberei, raar dt lyk nie of die draaipunt vie die huishoudelike kredietsilus aby is nie — die binnelandse ‘ekonorniese beleid moet eers grater sekerheid bring. ‘Alternatiove verbruikersvertroue Poko yecepes nnusicusne oso (OM Sarcwrtlbarervoe sen rs =f ea “ao Sac verbruerevervoue FHL FIP PFI LHS SMP Bronn: SARE Onttreny,ETH Ars Belangrike makro-ekonomiese ontwikkelings: K2 2015 Die SARB was in Maart minder toesketlic as wat verwag is na hernude inflasiedruk weens kospryse, brandstofneffings, arbeidskoste en hoér as verwagte verhogings in elektrisiteitstariewe, Dié faktore, tesame met stywe belastingverhogings wat die Nasionale Tesourie in Februarie se begroting aangekonclg het, I ekonomiese groei aan bande. Ons verwag gevolglc dat enige oplewing in le sakesiclus van korte cur sal wees gegewe die agtergrond van ‘'n sekulére stilstand in ‘ekonomiese groei weens die voortgesette slapte in sele'd . \VPI hein Februari tot 'n vierjaarlaagtepunt van 39% jaar ‘ot jaar verlangsaar, groollics weens 'n verdere daling in vervoerpryse, tervyl kos-inflase verder teruggesak hel PPL het tot 2.6% jaar op jaar afgencem teencor 35% jaar ‘ot aarinJanuavie. : Die tekort op SA se lopende rekening het tot R198 rrilard in Q4 vernou vanaf 'ptekort van R223 rnillard in Q3. Ookdiehandelstekort het gotrimp. : Mynbou het in Februarie die derde mand van jaar-tot- jaar-groei aangeteken na 'n inkrimping van 2.3% jaar op jaar in Januarie, Vervaardiging het in Februane ret 'n Die stand van die ekonomie, in nege grafieke Ons verwag gevolglik dat enige oplewing in die sakesiklus van korte duur sal wees gegewe die agtergrond van 'n sekulére stilstand in ekonomiese groei weens die voortgesette slapte in beleid. verdere 0.5% jaar tot jaar ingekrimp na ‘ninkrrnping van 2.4% jaar tt jaar Januare ~ de papste vertoning in ses smaande. + Die handelstekort het in Februarie van 'a rekordgaping van R242 rriard tot RB. milard getrim, ceels wens seiscenale veranderings. Die kumulaiewe tekort van R327 mad is meer as dubbel die RIS milard van die eerste twee maande van 204 + Deegroe’inkleinhandeWverkope het tot 17% jaar tot jaar teruggesak vanaf 'n afwaarts hersiene 2.0% jaar tot jaar (voorheen 34%) in Desember. Sakesiklus en groei Dit is belangrik orn daarop te wys dat die ETM-sakesiklusindeks in Maart tot die hoogste vlak edert Q 2008 gestyghet. Die indeks sal vwaarskynlic in Q2 'n stabiliseringsfase binnegaan, wat 'n papperige siklese herstel bevestig, ETM SA-sakesiklusindeke en slllese faces 199Sthede volaenae are 9598 ot subiaie Bron ETH Arie Hoewel gedemp, bring die groe’ in geldvoorraad siklese verlgting ‘op kort termyn, veral in die hoérinkomstegedeettes van die konomie. 6 e740 43s ‘SiOpmwasi Awash ERs Monetireruimte -VPL-aangepaste Akernatiowe Gelvoorrand Nein jartcjpcgrocton 25% 20% 08 20% ev £ £ SS treme At eenteg eADie SARB laat toe cat stygence reéle rentekoerse 'y mate van ‘normalsering” in rentekoerse bring, Die rand bly de risko wat van bute dreig en die waarseynlkste aancrywer van 'n hor repokoers nH. Vernouing van redle rentekoerse Repokoer mins VPrgrod 8 6 tos * % 2 a cg ¢ § 8 # —Reile enatoers (Repotoers-VP) Broan: SARE; Bloomber: ETM Anais Inflasie ‘Wat ontwikkelings ten opsigte van inflasie betref, dui verskeie faktore daarop dat die fudge matiging in VPI tot ‘> Vierjaarlagtepunt van 39% in Februane nie in die xomende maande volgehou sal word nie, Hierdie risko's spruit voor: uit voedselprysrsiko's wens droogtes hier te lande, loonslikkings hor as VP hor brandstof- en Padongeluksfondsheffings, en verhogings in elektisiteltstariewe, (Sien die Oktober-Desernber 20 M4-uitgawe van hierdie verslag vr'n gedetalleerce hantering van die mies rondorn sogenaarnde loon-prys-spirale) Dié siening is deur die SARB bevestig wat by die vergaderng van sy monetérebeleidskorites in Maart aangecui het dat Suid-Afrika se \VPlaan die onderpuntvan sy sklusis Eskom se tariefvarhogingvoorstel pepertetsovernderng, 7 as ‘ SS SF SK gS Hoot —eelarstenstne (egas)— ~—-Voorvsang rome SARB:ET Arcs Styging in mielieprysinaasie hou mediurnterrnynrsio’s vir Keinhandel kex'VPI in a0 8 « a sg £ SF S$ L$ Tete peer Sette goto vr made (eras Kiger Brome SaaS ETH Anes Verbruikersgesondheid Wat cie dinamika van die atbeidsmnark betref, word 'n besender maeilke tydzerk van loonandernancelings met die staat verwag wat 6flae loongroei en stakings, 6f ho8 loongroe’ en 'n beperkte Koppeteling tot gevolg sal h&, of 'n mengsel van abe. De Solicarteit-ETM Arbeidsmarkindeks, wat die bekostigbaarheid van arbeid en werknemersvertroue bekyk, sal daarom waarskynlic relatiefIaag bly en die groewooruitsgte vir ind ensneming is dus ongunstig, Solidariteit-ETM Arbeldemarkindeks (AMI) vs. lensnemingagrosi (vir twee kwartale geslocr) se #F SF F SF KF —sotertener aM! —OES 9 Corer) Brome: Soares ETH Antes Bomber, Korporatiewe en produktiewe gesondheid Die plaasike handelsdata bevestig dat wéreldwye ekonomiase {groe!'n wind van voor bly nadat uitvoer in Februarie vir'n tweed aglereenvolgende maand afgeneem het (uilvoer na Asié bly esonder bedruk). Mynmaatskappye word die swaarste getref te ridée van skerp éalings in kommociteitspryse enn verlangsaming inChina,SSA groel in uleyoere - volgens streek Soraande bowegendepenisileef-grovpersncie 0% Bronne SARS: ETH Anaet ‘Arbeidsonrus creig om in 2015 'n kenmerk van Suid-Afrika te Bly, ‘wat plaastke maatskappye waarskymnik verdier onder dru sal plas. Die derde meeste verlore werksdae (weens stakings) sedert 1994 het in 2014 voorgekom. Met min vordering in die locnonderhandelings van die openbare seitor en die verhoogde risiko van stakings kan 201 in die kormende kwartale rneeding om 'nplek onder die dre ergstejareinteneem, Numb f workday ost et ndutil sfonoe Solidaritei Solidarity Ree Ck x ia = cal a ah

You might also like

• The Hobbit

  

  From Everand

  The Hobbit

  J. R. R. Tolkien

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (24585)
• Freakonomics Rev Ed

  

  From Everand

  Freakonomics Rev Ed

  Steven D. Levitt

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (7837)
• The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  

  From Everand

  The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  Mark Manson

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (20003)
• • Magazines
  • Podcasts
  • Sheet music
• The Hobbit

  

  From Everand

  The Hobbit

  J. R. R. Tolkien

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (25132)
• The Handmaid's Tale

  

  From Everand

  The Handmaid's Tale

  Margaret Atwood

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (13185)
• American Gods: The Tenth Anniversary Edition

  

  From Everand

  American Gods: The Tenth Anniversary Edition

  Neil Gaiman

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (12943)
• The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  

  From Everand

  The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life

  Mark Manson

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (5794)
• The 7 Habits of Highly Effective People: The Infographics Edition

  

  From Everand

  The 7 Habits of Highly Effective People: The Infographics Edition

  Stephen R Covey

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (2475)
• Art of War: The Definitive Interpretation of Sun Tzu's Classic Book of Strategy

  

  From Everand

  Art of War: The Definitive Interpretation of Sun Tzu's Classic Book of Strategy

  Stephen F. Kaufman

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (3321)
• The 7 Habits of Highly Effective People

  

  From Everand

  The 7 Habits of Highly Effective People

  Stephen R. Covey

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (2564)
• Never Split the Difference: Negotiating As If Your Life Depended On It

  

  From Everand

  Never Split the Difference: Negotiating As If Your Life Depended On It

  Chris Voss

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (3270)
• American Gods [TV Tie-In]: A Novel

  

  From Everand

  American Gods [TV Tie-In]: A Novel

  Neil Gaiman

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (12519)
• The Art of War: A New Translation

  

  From Everand

  The Art of War: A New Translation

  Sun Tzu

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (3044)
• Pride and Prejudice: Bestsellers and famous Books

  

  From Everand

  Pride and Prejudice: Bestsellers and famous Books

  Jane Austen

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (19653)
• Habit 3 Put First Things First: The Habit of Integrity and Execution

  

  From Everand

  Habit 3 Put First Things First: The Habit of Integrity and Execution

  Stephen R. Covey

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (2506)
• Habit 6 Synergize: The Habit of Creative Cooperation

  

  From Everand

  Habit 6 Synergize: The Habit of Creative Cooperation

  Stephen R. Covey

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (2499)
• The Perfect Marriage: A Completely Gripping Psychological Suspense

  

  From Everand

  The Perfect Marriage: A Completely Gripping Psychological Suspense

  Jeneva Rose

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (1106)
• Good Omens: A Full Cast Production

  

  From Everand

  Good Omens: A Full Cast Production

  Neil Gaiman

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (10904)
• Good Omens

  

  From Everand

  Good Omens

  Neil Gaiman

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (12010)
• How To Win Friends And Influence People

  

  From Everand

  How To Win Friends And Influence People

  Dale Carnegie

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (6510)
• The 7 Habits of Highly Effective People

  

  From Everand

  The 7 Habits of Highly Effective People

  Stephen R. Covey

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (353)
• Wuthering Heights (Seasons Edition -- Winter)

  

  From Everand

  Wuthering Heights (Seasons Edition -- Winter)

  Emily Brontë

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (9486)
• It Ends with Us: A Novel

  

  From Everand

  It Ends with Us: A Novel

  Colleen Hoover

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (5743)
• And Then There Were None

  

  From Everand

  And Then There Were None

  Agatha Christie

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (8929)
• Remarkably Bright Creatures: A Novel

  

  From Everand

  Remarkably Bright Creatures: A Novel

  Shelby Van Pelt

  Rating: 4.5 out of 5 stars

  4.5/5 (5426)
• The Iliad: A New Translation by Caroline Alexander

  

  From Everand

  The Iliad: A New Translation by Caroline Alexander

  Homer

  Rating: 4 out of 5 stars

  4/5 (5700)