Obrazovni sistem

"Ruer Bokovi"
Beograd
Wellness - Ruer Bokovi
MORFOLOKA DIJAGNOSTIKA I ANALIZA
(sastav tela i antropometrijske mere)
U okviru ove faze realizacije programa PREVENCIJE GOJAZNOSTI vri se dijagnostika i analiza pojedinih
morfolokih karakteristika, bitnih za procenu aktuelnog telesnog statusa deteta.
U realizaciji procene i analize sastava tela koristi se jedan od najsavremenijih naina procene i analize telesnog
sastava - Body-impedance sistem - primenom analizatora bioelektrine impedance. Merenjem se pored ostalog pre svega
utvruje da li dete ima viak masnog tkiva. Aparat koji se koristi u merenju ima odgovarajui sertifikat prema kome se
dobijeni rezultati mogu smatrati klinikim. U realizaciji procene i analize longitudinalne dimenzionalnosti koristi se
Laserski antropometar visoke preciznosti. U realizaciji procene telesne mase koristi se posebna opcija na Body composition
monitor-u, a isto tako posebna opcija za softversko izraunavanje indeksa telesne mase (body mass index - BMI). U
realizaciji procene i analize osnovnih energetskih transformacija u organizmu (testovi procene energetskih rashoda), koristi
se posebna opcija za softversko izraunavanje na Body composition monitor- u.
Nakon realizovanog merenja vri se adekvatna softverska analiza izmerenih rezultata primenom aplikativnog
softwera Morfo-2 . Rezultat ovih aktivnosti su pojedinani izvetaji za svako dete.
Sutina ove dijagnostike je u tome da se svaki izmereni rezultat uporeuje sa odgovarajuim standardima po
uzrastima koji su preuzeti od svetski najprestinijih organizacija koje se bave aktuelnom problematikom kod dece. To su pre
svega (WHO - Svetska zdravstvena organizacija) kao i druge najprestinije organizacije koje se bave statistikom zdravlja i
prevencijom hroninih bolesti u SAD - (NCHS - National Center for Health Statistics in collaboration with the (CDC National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion), zatim (ECOG - European Childhood Obesity
Group) i dr.
Preporuka Svetske zdravstvene organizacije je da se procena stepena uhranjenosti izraunava primenom BMI-a
(Body Mass Index) koji predstavlja odnos telesne mase izraene u kilogramima i kvadrata telesne visine izraene u metrima.
Na osnovu legitimiteta konsultovanih institucija, ovaj sistem se prilikom definisanja i poreenja rezultata svakog ispitanog
deteta bazira na primeni osnovnog standarda, a on je referentna percentilna vrednost indeksa telesne mase (BMI) kod
dece (kg/m2). Indeks telesne mase pokazuje zadovoljavajui stepen korelacije sa najsofisticiranijim metodima
merenja ukupnog sadraja telesne masti i kod dece i kod odraslih.
Zavisno od primenjenih kriterijuma i referentnih vrednosti tj. standarda, gojaznost (pretilost) kod dece se prema
uzrastu konstatuje kada su vrednosti indeksa telesne mase jednake ili iznad P 95%ile ili >2 SD (standardne devijacije),
odnosno umerena gojaznost (prekomerna teina) kada je vrednost indeksa iznad P 85%ile. Po preporuci Svetske
zdravstvene organizacije prihvaene su referentne vrednosti indeksa telesne mase (BMI kg/m2 ) za decu od 6-18 godina.Tako
npr. za urast deaka i devojica od 12 godina percentilni rang je:
(BMI - kg/m2)
deaci
devojice
P5
- pothranjenost,
15.21
15.17
od P5-15
- umerenu pothranjenost,
16.11
16.11
od P15-85
- normalna ishranjenost, prosek
17.93
18.38
od P85-95
- umerena gojaznost,
21.28
22.25
iznad P95
- gojaznost
25.01
25.53
P99 (3 SD)
- teka (morbidna) gojaznost
Percentili

Pored ovog opte-prihvaenog standarda veoma bitan pokazatelj u analizi sastava tela iz aspekta gojaznosti je
koliina masnog tkiva. Zdrav raspon masnoa koji se ovom prilikom koristi kao standard i oznaen je kao normalno (Body
Fat Reference Curves for children Targeted at BMI / British Medical Journal) ne znai da ne treba teiti ka masnoama
oznaenim kao idealno koje u principu odgovaraju masnoama koje imaju mladi sportisti.
"pro-WELLNESS-tim"
prof. dr Zoran Paji
Fakultet sporta i fizikog vaspitanja, Beograd
email: zoran.pajic@fsfv.bg.ac.rs
www.zoranpajic.com
skype:pajic.pajic1