Prirucnik Za Sudske Izvrsioce 2

BOSNA I HERCEGOVINA BOSNIA AND HERZEGOVINA
FEDERACIJA BOSNE I HERCEGOVINE

REPUBLIKA SRPSKA
JAVNA USTANOVA CENTAR ZA EDUKACIJU SUDIJA I TUILACA
JAVNA USTANOVA CENTAR ZA EDUKACIJU SUDACA I TUITELJA

PUBLIC INSTITUTION CENTRE FOR JUDICAL AND PROSECUTORIAL TRAINING OF REPUBLIKA
SRPSKA AND FEDERATION OF BIH
PRIRUNIK
ZA SUDSKE IZVRIOCE
Banja Luka, December 2010.
RECENZIJE
Rosa Obradovi, sudija Vrhovnog suda Republike Srpske
Zakon o izvrnom postupku u entitetima Bosne i Hercegovine doneseni su u okviru reforme
pravosudnog sistema, koja je sprovedena u Bosni i Hercegovini. U Republici Srpskoj Zakon o
izvrnom postupku je objavljen u Slubenom glasniku Republike Srpske, broj 59/03, do
29/10, a u Federaciji Bosne i Hercegovine, u Slubenim novinama FBiH broj 32/03, do
39/09. U oba entiteta zakoni o izvrnom postupku stupili su na snagu 01. 08. 2003. godine. U
Brko Distriktu Bosne i Hercegovine ovaj zakon je donesen ranije i objavljen je u Slubenom
glasniku Brko Distrikta BiH, broj 8/00, do 8/03. injenica da su zakoni o izvrnom postupku
u entitetima Bosne i Hercegovine doneseni u okviru reforme pravosudnog sistema dovoljno
govori o znaaju ovog procesnog zakona u ostvarivanju zatite sudskim izvrenjem.
Izvrni postupak, kao grana graanskog prava, vaan je segment u ostvarivanju subjektivnih,
povrijeenih prava. Izvrni postupak je nastavak parninog i drugih graanskih postupaka, jer
tek sprovoenjem izvrenja, na nain propisan Zakonom, uruuje se pravo stranci u iju je
korist sprovedeno izvrenje iz izvrnog zahtjeva.
Prema konceptu zakona o izvrnom postupku, ovim zakonima se ureuje postupak prinudnog
izvrenja, a ne i donoenje sudskih odluka koje imaju karakter izvrne isprave, izuzev u
zakonom propisanim sluajevima, koji su specifini i po prirodi stvari i usko vezani za za
izvrni postupak (npr. protivizvrenje i rjeenje o dosudi). Ovakvo zakonsko rjeenje je u
skladu sa prinudom izvrnog postupka, u kome je jedna strana ovlaena da kod suda zahtijeva
od druge strane prinudno ostvarivanje prava sadranih u izvrnom zahtjevu i u kojem izvrni
sud zakonom propisanim mjerama prinude, sprovodei izvrenje, prua sudsku zatitu
pojedincu, zatitom njegovih subjektivnih prava i titi vrijednosti koje titi pravni poredak, daje
primat pravu nad nepravom.
Naela izvrnog postupka obezbjeuju brz i efikasan postupak izvrenja i jednak
procesnopravni poloaj stranaka u izvrnom postupku, ime se obezbjeuje pravo na pravino
suenje, zagarantovano lanom 6. Evropske konvencije za zatitu ljudskih prava i osnovnih
sloboda.
Zakon o izvrnom postupku primjenjuju prvenstveno sudije na izvrnom referatu, struni
saradnici i izvrioci (kao sudski slubenici). Nosilac izvrnog postupka je izvrni sudija, koji
neposredno, te davanjem uputstava strunim saradnicima i sudskim izvriocima, vrenjem
nadzora i kontrole nad njiihovim radom, doprinosi kvalitetnom i efikasnom sprovoenju
postupka izvrenja, prema opteprihvaenim standardima i u skladu sa Preporukama Savjeta
Evrope.
Zato je projekat izrade Prirunika za sudske izvrioce od izuzetne vanosti u realizaciji
Smjernica za bolje sprovoenje postojeih Preporuka Savjeta Evropa u izvrnom postupku,
usvojenih od strane Evropske komisije za poboljanje pravosua (CEPEJ) na 14. plenarnom
zasjedanju u Strazburu, 9 10. oktobra 2009. godine.
Prirunik za sudske izvrioce
Prirunik na pristupaan i razumljiv nain doprinosi boljem razumijevanju odredbi Zakona o

izvrnom postupku, shvatanju pojedinih pravnih pojmova i doprinosi lakoj primjeni i
efikasnijem sprovoenju postupka izvrenja. Predstavlja vodi izvriocima u svakodnevnom
njihovom radu i omoguava im da rarijee dileme i prevaziu prepreke sa kojim se susreu.
Pripunik za sudske izvrioce ima edukativni karakter. Nosilac projekta izrade Prirunika
prepoznao je da je za efikasno sprovoenje sudskog izvrnog postupka od odlunog znaaja
struna osposobljenost izvrioca, koji, po nalogu, uputstvima, uz nadzor i kontrolu izvrnog
sudije, neposredno preduzima izvrne radnje u izvrnom postupku radi sprovoenja izvrenja i
sprovodi proceduralni dio izvrnog postupka i samo profesionalnim radom i odnosom prema
radu moe stranke i druge uesnike u izvrnom postupku uvjeriti u efikasnost izvrnog
postupka i njegovo sprovoenje prema naelima izvrnog prava. Od izuzetne je vanosti
injenica da Prirunik za sudske izvrioce sadri primjere sudskih pismena koja se najee
koriste u njihovom svakodnevnom radu, to je od dvojakog znaaja: kako radi jednakog
postupanja izvrioca u istovjetnim injeninim i pravnim situacijama, ime se izgrauje
jedinstvena sudska praksa, to je od znaaja za pravnu sigurnost graana, koju ova grana prava
prua, tako i radi omoguavanja praktine primjene Zakona o izvrnom postupku u konkretnoj
procesnoj situaciji u kojoj sudski izvrilac preduzima izvrne radnje, u zavisnosti od predmeta i
sredstava izvrenja.
Prirunik za sudske izvrioce ispunjava cilj svoje izrade i prestavlja korak u praenju
efikasnosti postupka izvrenja, koje bi, bez strunih i osposobljenih sudskih izvrilaca, i dalje
predstavljalo perevelik teret, i za pojedinca, i za drutvenu zajednicu.
Goran Nezirovi, sudija Vrhovnog suda FBiH

Izvrni postupak slui istom cilju kao i graanski parnini postupak, a taj cilj je zatita
povrijeenih subjektivnih graanskih prava pojedinaca i pravnih lica te odravanje pravnog
poretka. Izvrenje ili prinudno ostvarenje pravnih zahtjeva putem suda predstavlja konani cilj
zahtjeva za zatitu povrijeenog ili ugroenog subjektivnog prava. Drugaije reeno, graanski
parnini postupak ostvaruje formalno pravo, a izvrni postupak treba da ovo formalno pravo
provede u ivot, tako da se izvrenje zapravo moe smatrati glavnom svrhom parninog
postupka.
Brzo i efikasno udovoljenje pravdi jedan je od osnovnih postupaka savremenog pravosua, pa
se taj postulat postavlja i pred sudski izvrni postupak. Brz, jednostavan i pravian postupak za
izvrenje preduslov je efikasnog funkcionisanja sudskog sistema. Navedeni postulat bio je
ideja vodilja reforme sudskog izvrnog postupka, koja je u u oba bosanskohercegovaka
entiteta izvrena u toku 2003. godine, tako da novi entitetski zakoni o izvrnom postupku,
svojim modernijim rjeenjima, svakako omoguavaju znatno jednostavnije i efikasnije
zakonito ostvarenje pravnih zahtjeva koji su postali izvrni.
Meutim, kvalitetan zakon, sam po sebi, ne znai istovremeno efikasno i kvalitetno pravosue,
ukoliko ne postoji sudski kadar koji raspolae posebnim strunim i praktinim znanjem za
obavljanje ove sloene drutvene funkcije. Od sposobnosti sudija, kao glavnih nosilaca sudske
funkcije, ali i sposobnosti slubenika suda, umnogome zavisi kako kvalitet sudske zatite, tako
i efikasnost njenog pruanja. S tim u vezi, za efikasno i kvalitetno provoenje sudskog
izvrnog postupka od velikog je znaaja pitanje strune sposobnosti i etike sudskih izvrilaca,
koji u tom sudskom postupku imaju znaajnu funkciju jer po nalozima i uputama izvrnog
sudije provode proceduralni dio izvrnog postupka neposrednim preduzimanjem izvrnih
radnji. Upravo u tom svjetlu treba posmatrati i razumjeti projekat izrade ovog prirunika, ali
kao jedan segment realizacije Smjernica za bolje sprovoenje postojeih Preporuka Vijea
Evrope o izvrnom postupku, usvojenih od strane Evropske komisije za efikasnost pravosua
(CEPEJ) na 14. Plenarnom zasjedanju (Strazburg, 9 - 10. 12. 2009. godine).
Ovaj prirunik nema namjeru da bude cjelovit komentar Zakona o izvrnom postupku. On ide
za tim da olaka shvatanje zakona i njegovu primjenu u praksi, odnosno da bude vodi za
svakodnevni rad sudskih izvrilaca u primjeni Zakona o izvrnom postupku. Prirunik koji se
nalazi pred njegovim korisnicima sadri obradu relevantne sudske izvrne procesne
problematike, a nainom njene interpretacije, korisnim osvrtima i komentarima pojedinih
instituta izvrnog prava omoguie sudskim izvriocima usavravanje njihovog pravnog znanja
i vjetina u primjeni zakona. Posebnu vrijednost Prirunika predstavljaju primjeri sudskih
pismena (zapisnici, obavjetenja), koji su prireeni radi praktine primjene zakona i
prilagoeni svakoj vanijoj procesnoj situaciji u kojoj sudski izvrioci preduzimaju izvrne
radnje.
Zbog svega iznesenog uvjereni smo da e ovaj prirunik u punoj mjeri ispuniti svrhu svoje
izrade.
PREDGOVOR
Potovani,
Centri za edukaciju sudija i tuilaca u Republici Srpskoj i Federaciji Bosne i Hercegovine i
Pravosudna komisija Brko Distrikta BiH, koji, u saradnji i uz podrku
nizozemskog/holandskog Centra za meunarodnu pravnu kooperaciju (CILC), Meunarodne
unije sudskih izvrilaca i GTZ BiH, sprovode projekat na regionalnom nivou, pod nazivom
Reforma izvrnog prava u zemljama zapadnog Balkana (BERP projekt), analizirali su
potrebu za obukom profesionalaca iz oblasti izvrnog postupka u Bosni i Hercegovini, te
kreirali poseban program, koji obuhvata obuku sudija na izvrnom referatu i sudskih izvrilaca
u sudovima u Bosni i Hercegovini.
Realizacija BERP projekta zapoela je 01. januara/sijenja 2010. godine i trajae do 31.
avgusta/kolovoza/augusta 2011. godine. Cilj projekta je pruiti pomo zemljama Zapadnog
Balkana (Albanija, Bosna i Hercegovina, Hrvatska, Kosovo, Makedonija, Crna Gora i Srbija)
u reformi pravnog sistema uopte, kao i osigurati efikasnije i djelotvornije funkcionisanje
sistema izvrnog postupka, kako na dravnom tako i na regionalnom nivou.
U okviru implementacije Projekta u 2010. godini, centri za edukaciju sudija i tuilaca u
Federaciji Bosne i Hercegovine i u Republici Srpskoj ukupno su realizovali 11 seminara iz
oblasti izvrnog prava. Seminarima su prisustvovala 423 uesnika, od ega 233 sudije,
prvenstveno optinskih i osnovnih sudova, 214 sudskih izvrilaca i 43 ostala uesnika (struni
saradnici, pripravnici, predstavnici izvrne vlasti i meunarodnih organizacija i predstavnici
centara za edukaciju).
Ovaj projekt predstavlja jedinstven primjer edukacije sudskih izvrilaca u Bosni i Hercegovini,
kao ciljne grupe koja se susree sa brojnim problemima u obavljanju svojih poslova i zadataka
u toku postupka izvrenja. Iz ovog razloga, centri za edukaciju sudija i tuilaca, zajedno sa
projektim partnerima, inicirali su izradu Prirunika za sudske izvrioce sa namjerom da se
sudskim izvriocima obezbijedi pomagalo za rad na terenu i prui jedan broj potrebnih
obrazaca za razliite radnje u izvrnom postupku. Prirunik bi u konanici mogao dati dobre
rezultate u pogledu ujednaavanja prakse sudskih izvrilaca u sudovima u Bosni i
Hercegovini, kao i nametnuti standard kvaliteta u pogledu sainjavanja zapisnika o preduzetim
izvrnim radnjama. Takoe, treba imati u vidu da je u toku reforma u pogledu statusa i
obrazovanja, odnosno strune spreme sudskih izvrilaca, iji je inicijator Visoki sudski i
tuilaki savjet BiH, te bi ovaj prirunik, u domenu u kojem teoretski obrauje problematiku
izvrnog postupka, mogao posluiti za pripremu sudskih izvrilaca za polaganje budueg
strunog ispita za sudske izvrioce.
lanovi Radne grupe koji su uestovali na izradi ovog prirunika su: Jasminka Kubat, sudija
Opinskog suda u Zenici; Mujo ulani, ef Slube sudskih izvritelja Opinskog suda u
Sarajevu i Radoslav Marjanovi, pomonik direktora Centra za edukaciju sudija i tuitelja
Federacije BiH, delegirani ispred Centra za edukaciju sudija i tuitelja u Federaciji BiH;
Vesna Mii, sudija Osnovnog suda u Banjoj Luci, Vasilije Trivkovi, sudski izvrilac
Osnovnog suda u Bijeljini i g-din Drago eva, direktor Centra za edukaciju sudija i tuilaca u
Republici Srpskoj, delegirani ispred Centra za edukaciju sudija i tuilaca u Republici Srpskoj;
Smajila Kiki, sekretar Osnovnog i Apelacionog suda Brko Distrikta i Slobodan Radovi,
sudski izvrilac Osnovnog suda Brko Distrikta, delegirani ispred Pravosudne komisije Brko
Distrikta.
Koristei ovu priliku, zahvaljujemo se Centru za meunarodnu pravnu saradnju, BERP
projektu, Meunarodnoj uniji sudskih izvrilaca i GTZ-u BiH na pruenoj saradnji i
finansijskoj podrci, kao i svim edukatorima koji su uestvovali na realizaciji seminara u
okviru Projekta, saradnicima i lanovima Radne grupe za izradu Prirunika za sudske
izvrioce na trudu i znalakom radu.
Takoe, ovom prilikom izraavamo preporuku Visokom sudskom i tuilakom savjetu BiH da
se obuka sudija koji rade na izvrnom referatu i sudskih izvrilaca nastavi, te da se ovoj ciljnoj
grupi pokloni potrebna panja u nastojanju rjeavanja kljunih problema u sprovoenju
izvrnog postupka.
Uz elje za uspjean rad, sa velikim zadovoljstvom predstavljamo vam Prirunik za sudske
izvrioce, u nadi da e biti od velike koristi sudskim izvriocima u njihovom strunom
usavravanju i svakodnevnom radu.
S potovanjem,
ahbaz Dihanovi
Direktor
Drago eva
Direktor
CEST FbiH
CEST RS

ZNAENJE POJEDINIH IZRAZA
U lanu 2. Zakona o izvrnom postupku Republike Srpske, Federacije Bosne i Hercegovine i Brko
Distrikta Bosne i Hercegovine1 (u daljnjem tekstu: ZIP RS, ZIP FBiH i ZIP BD) usvojene su metode
definisanja pojedinih izraza iz zakonskog teksta iz razloga pojanjenja novih izraza u Zakonu i pojanjenja
standardnih pravnih termina, a kako bi se izbjegle eventualne nedoumice u postupku sprovoenja izvrenja.
Tako se, prema odredbama Zakona, definiu sljedei izrazi:
-
potraivanje- oznaava pravo na neko davanje, injenje, neinjenje ili trpljenje;
trailac izvrenja (ranije povjerilac) - oznaava lice koje je pokrenulo postupak radi izvrenja
nekog potraivanja, te lice u iju je korist taj postupak pokrenut po slubenoj dunosti;
izvrenik (ranije dunik) oznaava lice protiv koga se potraivanje ostvaruje;
stranka - oznaava traioca izvrenja i izvrenika;
uesnik - oznaava lice koje u postupku izvrenja ili obezbjeenja nije stranka, a u postupku
uestvuje zbog toga to se u njemu odluuje o nekom njegovom pravu ili zbog toga to zato ima
pravni interes;
rjeenje o izvrenju oznaava rjeenje kojim je u cijelosti ili djelimino prihvaen prijedlog za
izvrenje ili kojim se izvrenje odreuje po slubenoj dunosti;
zakljuak - oznaava sudski nalog ili drugu odluku suda kojom se upravlja izvrnim postupkom
i odluuje o drugim pitanjima kada je to izriito predvieno ovim zakonom;
izvrilac - oznaava sudskog slubenika koji po nalogu suda neposredno preduzima pojedine
radnje u izvrnom postupku;
zemljoradnik - oznaava lice kojem je poljoprivredna proizvodnja preteni izvor prihoda;
banka- oznaava banku ili finansijsku organizaciju koja obavlja poslove platnog prometa;
zemljina knjiga - oznaava sve javne knjige u koje se upisuju prava na nepokretnostima;
vrijedonosni papir - oznaava materijalizovani oblik vrijedonosnih papira (isprave);
dionica - oznaava vrijedonosni papir koji se izdaje u obliku elektronskog zapisa i koji se
upisuje u registar vrijednosnih papira
predlaga obezbjeenja - oznaava lice koje je pokrenulo postupak radi obezbjeenja nekog
potraivanja, te lice u iju je korist taj postupak pokrenut po slubenoj dunosti;
protivnik obezbjeenja - oznaava lice protiv kojeg se potraivanje obezbjeuje;
rjeenje o obezbjeenju - oznaava rjeenje kojim je u cijelosti ili djelimino prihvaen

prijedlog za obezbjeenje ili kojim se po slubenoj dunosti odreuje obezbjeenje.
Zakon o izvrnom postupku Federacije BiH (Slubene novine FBiH, br. 32/03, 52/03, 33/06, 39/06
39/09),
Zakon o izvrnom postupku Brko Distrikta BiH (Slubeni glasnik Brko Distrikta BiH, br. 8/00, 1/01, 5/02 i
8/03),
Zakon o izvrnom postupku Republike Srpske (Slubeni glasnik Republike Srpske, br. 59/03, 85/03,
64/05 i 118/07)
7

ZIP RS/FBiH oznaava traioca izvrenja i izvrenika kao stranke izvrnog postupka. Ovim
se naputa oznaavanje stranaka po ranijem Zakonu o izvrnom postupku i ponovo
uspostavlja terminologija iz Zakona o izvrenju i obezbjeenju donesenog 1930. godine.
ZIP Brko Distrikta BiH kao stranke, pored traioca izvrenja i izvrenika, oznaava
predlagaa obezbjeenja i protivnika obezbjeenja iz razloga to je zadran institut
obezbjeenja potraivanja. Takoe, sadri izraz sudski izvrilac, dok entitetski zakoni
sadre izraz izvrilac, a metod definisanja je isti.
Uesnik izvrnog postupka je lice koje u postupku izvrenja ili obezbjeenja nije stranka, a u
postupku uestvuje zbog toga to se u njemu odluuje o nekom njegovom pravu ili zbog toga
to za to ima pravni interes.
U nastavku je izloeno koji su to uesnici u izvrnom postupku, njihov status, ovlaenja i
dunosti.
-
Tree lice koje se protivi izvrenju je uesnik postupka kada podnese prigovor
povodom rjeenja o izvrenju tvrdei da u pogledu predmeta izvrenja ima takvo
pravo koje spreava izvrenje sa zahtjevom da se izvrenje na tom predmetu proglasi
nedoputenim.
Izvrenikov dunik (po ranijoj terminologiji: dunikov dunik) je lice prema kojem
izvrenik ima neko svoje novano potraivanje, a na tom potraivanju trailac
izvrenja kao predmetu izvrenja se namiruje. Isti status (izvrenikova dunika) ima i
lice koje ima obavezu predaje ili isporuke neke stvari izvreniku, a trailac izvrenja
trai da se sprovede izvrenje zapljenom izvrenikovog potraivanja da mu njegov
dunik preda ili isporui stvar, prenosom tog potraivanja na traioca izvrenja i
prodajom te stvari. Izvrenikovom duniku potrebno je osigurati status uesnika
postupka radi ostvarenja njegovih prava i ispunjavanja njegovih obaveza.
Zaloni povjerilac koji nije predloio izvrenje u postupku naplate novanog
potraivanja na nekretnini ima pravo da se naplati iz sredstava dobijenih prodajom
nekretnine. Njemu se osigurava status uesnika postupka time da mu se omoguava da
radi zatite svojih prava preduzima odgovorajue procesne radnje.
Titular prava slunosti i drugih prava na nekretnini takoe ima status uesnika u
postupku radi naplate novanog potraivanja na nekretnini, i to kako u sluaju ako
prodajom te nekretnine ta prava prestaju ili ne prestaju (ako se radi o linoj slunosti, a
kupac i titular tog prava su se sporazumjeli da kupac preuzme tu slunost).
U postupku izvrenja na pokretnim stvarima radi naplate novanog potraivanja sud
moe na prijedlog traioca izvrenja odrediti da se stvari predaju na uvanje treem
licu. U vezi sa dunostima tog uvanja i trokovima uvanja stvari priznaje se uvaru
status uesnika izvrnog postupka.
Uesnik izvrnog postupka je kupac stvari u postupku prodaje nekretnine i pokretnih
stvari (javnim nadmetanjem ili neposrednom pogodbom). Pravila izvrnog postupka
predviaju mogunost da se titulari zalonih prava, prava slunosti i drugih stvarnih
prava sporazume sa kupcem da ta prava ostanu na nekretnini. Pored toga, u javnom
nadmetanju mogu uestvovati lica koja su prethodno dala novano obezbjeenje, a
ponua sa najviom ponudom duan je u odreenom roku uplatiti cijenu, dok se
preostalim ponuaima vraa poloeno obezbjeenje. Uesnici u postupku izvrenja
na nekretnini mogu biti zakupci, korisnici stvarnih tereta i lice koje ima zakonsko ili
ugovorno pravo pree kupovine. U postupku izvrenja na pokretnim stvarima mogue
je da suvlasnik stvari koji nije izvrenik, dakle kao tree lice, podnese prigovor protiv
izvrenja na njegovom suvlasnikom dijelu, traei da se u tom dijelu izvrenje
proglasi nedoputenim (lan 51. ZIP).

-
Uesnik u postupku moe biti i lice koje se u postupku izvrenja na nekretnini

ispranjenjem i prodajom nekretnine udaljuje iz nekretnine. To svojstvo mu se
priznaje da bi mogao tititi svoja prava i interese u takvom postupku. Ovim se ne
iskljuuju ostala lica koja mogu biti uesnici izvrnog postupka, na primjer, organ
starateljstva (radi zatite u izvrnom postupku stranke koja je pod starateljstvom),
povjerilac iz osnova pljenidbe plate po pristanku izvrenika.
Zakon o izvrnom postupku potraivanje definie kao pravo na neko davanje,
injenje, neinjenje i trpljenje.
Naelo strogog formalnog legaliteta obavezuje izvrni sud da se ne moe uputati u
zakonitost i pravilnost izvrne isprave.
Predmet obaveze treba da je odreen ili odrediv. Sluajevi kada je predmet
obaveze odrediv su tzv. alternativne obaveze i facultas alternativa. Ako izvrenik
ima pravo da na osnovu izvrne isprave bira izmeu predmeta svoje obaveze i u roku
za dobrovoljno ispunjenje sam ne obavi izbor izmeu tih predmeta i ne ispuni dunu
obavezu, predmet obaveze izvrenika odreuje trailac izvrenja.
Facultas alternativa je ovlaenje izvrenika kojim je izvrnom ispravom naloeno
ispunjenje odreene obaveze uz pravo da se od ispunjenja te obaveze moe osloboditi
ispunjenjem nekog drugog injenja odreenog u izvrnoj ispravi sve dok trailac
izvrenja nije makar i djelimino primio ispunjenje obaveze.

UVOD
Fizika i pravna lica, stranke u postupku, imaju onoliko povjerenja u pravosue koliko su
pravosudni organi efikasni. Brzo i potpuno pruanje zatite nekom pravu to ga stranke u
postupku ostvaruju ogledalo je rada pravosua, a u tome vano mjesto zauzima izvrni
postupak, kao nain ostvarivanja nekog prava, odnosno sudski zvrioci koji neposredno
preduzimaju odreene radnje u izvrnom postupku.
Izvrenje oznaava sprovoenje sudskih odluka, kao i drugih sudskih ili vansudskih izvrnih
naslova u skladu sa zakonom, kojim se izvrenik primorava na injenje, neinjenje ili plaanje
u skladu sa donesenim izvrnim naslovom.
Tokom postupka izvrenja potrebno je uspostaviti odgovarajui balans izmeu interesa
traioca izvrenja i izvrenika, imajui u vidu posebno odredbe l. 6. i 8. Evropske konvencije
o ljudskim pravima. Izvrni postupak treba da bude dovoljno fleksibilan da sudskom izvriocu
omogui slobodu djelovanja u cilju postizanja dogovora sa izvrenikom u situaciji kada
postoji konsenzus izmeu traioca izvrenja i izvrenika.
Kako bi postupak izvrenja bio to djelotvorniji i efikasniji, treba da budu zatieni odreena
imovina i prihod izvrenika, kao to su osnovna dobra domainstva, osnovna socijalna
davanja, novac za elementarne zdravstvene potrebe i neophodni instrumenti rada.
Znaaj izvrnog prava i izvrnog postupka, kao njegovog dijela, jeste i u injenici da se na taj
nain obezbjeuje ustavnost i zakonitost, te funkcionisanje pravnog sistema u njegovom
najirem smislu. Neefikasan i spor izvrni postupak doprinosi pojedinanom nezadovoljstvu
zbog nemogunosti realizacije i zatite odreenog prava.
Cilj donoenja Prirunika

Cilj donoenja ovog prirunika je da se u svakodnevnom radu sudskim izvriocima omogui
laka primjena Zakona o izvrnom postupku, odnosno da ovaj prirunik da odgovore na to je
mogue vie dilema sa kojima se susreu sudski izvrioci na terenu.
10
PRVI DIO
POJAM, ZNAENJE I ULOGA SUDSKOG IZVRIOCA U SUDSKOM IZVRNOM
POSTUPKU
1. Sudski izvrilac - pojam, znaenje i funkcija u sudskom izvrnom postupku

Sudski izvrilac je slubenik suda, koji sprovodi proceduralni dio izvrnog postupka,
neposrednim preduzimanjem izvrnih radnji, a radi sprovoenja prinudnog izvrenja
odreenog rjeenjem o izvrenju, u granicama rjeenja o izvrenju, a po nalozima i uputstvima
izvrnog sudije u skladu sa odredbama Zakona o izvrnom postupku.
1.1 Organizacija sudskih izvrilaca u sudu
U veini sudova po sistematizaciji radnih mjesta organizaciono postoje sudski izvrioci.
U nekim sudovima, u skladu sa odgovarajuim pravilnicima, postoje slube sudskih
izvrilaca, koje ine ef slube i sudski izvrioci.
U sudovima u kojima nije organizacija kao u prethodnom stavu, ef pisarnice ima ulogu efa
sudskih izvrilaca.
1.2 Profil sudskog izvrioca
S obzirom na to da je izvrni postupak takav postupak koji zadire u najosjetljivije sfere ivota
izvrenika, sudski izvrilac mora biti profesionalac koji je nepristrasan u odnosu sa strankama,
odgovoran, kvalifikovan sa visokim strunim i etikim standardima, te da ostvaruje rezultate,
a strankama u postupku daje sliku efikasnog i pravednog sudskog slubenika.
Za sudskog izvrioca moe se imenovati lice koje ispunjava uslove kolske spreme, radnog
iskustva i ostale uslove propisane pravilnikom o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji
radnih mjesta u sudu, kao i druge uslove koje propisuju pravilnici koji se bave statusom
sudskih izvrilaca.
Za rukovodioca slube sudskih izvrilaca moe se imenovati lice koje ispunjava uslove
kolske spreme, radnog iskustva i ostale uslove propisane pravilnikom o unutranjoj
organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u sudu, kao i druge uslove koje propisuju pravilnici
koji se bave statusom sudskih izvrilaca.
1.3 Upravljanje predmetima od strane sudskih izvrilaca, organizovanje i planiranje
rada
Sudski izvrilac obavlja poslove prinudnog ostvarenja potraivanja na osnovu izvrnih i
vjerodostojnih isprava, odnosno poslove izvrenja pravosnanih i izvrnih sudskih odluka,
konanih odluka u upravnom postupku koje glase na novana potraivanja, sprovodi sva
izvrenja onim redom kojim su predmeti dodijeljeni u rad, ako Zakonom nije drugaije
odreeno.
11

ef slube sudskih izvrilaca, odnosno ef pisarnice, zavisno od organizacije slube sudskih
izvrilaca, formira i vodi knjigu zaduenih sudskih naloga, koja mora sadravati podatke kada
je sudski nalog zaprimljen u slubu, podatke o strankama, sa oznakom sudskog spisa, kada je
istim zaduen sudski izvrilac, podatak o razduenju sudskog izvrioca ulaganjem zapisnika
po obavljenoj izvrnoj radnji, sve sa datumom i popisom efa slube sudskih izvrilaca,
odnosno efa pisarnice i sudskog izvrioca.
Jedan sudski izvrilac, prilikom izlaska na teren, po mogunosti treba da obavi vie izvrnih
radnji u vie izvrnih predmeta u istom mjestu ili u vie oblinjih mjesta.
Sudski izvrilac, u pravilu, sprovodi izvrenje u radne dane, a izuzetno moe izvrne radnje
sprovoditi i neradnim danom ili nou, ako ocijeni da za to postoji opravdan razlog, o emu je
duan obavijestiti izvrnog sudiju po ijem nalogu postupa, kao i rukovodioca slube sudskih
izvrilaca, odnosno efa pisarnice, zavisno od organizacije sudskih izvrilaca u sudu.
Sudski izvrilac vodi odgovarajue evidencije o izvrnim predmetima, uplatama u vezi sa
izvrnim predmetima, a obavlja poslove i u vezi sa auriranjem izvrnih predmeta.
1.4 Osnovni zahtjevi koji se nameu pred sudskim izvriocem
Sudski izvrilac obavlja sve radnje prinudnog izvrenja i osiguranja prema odredbama Zakona
o izvrnom postupku.
Vrsta izvrne radnje, njen oblik i obim, kao i nain izvrenja zavise od predmeta i sredstva
izvrenja oznaenog u rjeenju o izvrenju koje se u konkretnom sluaju sprovodi, a najee
podrazumijeva izlaske na lice mjesta, popisivanje i sainjavanje odgovarajuih zapisnika.
Sainjene zapisnike o obavljenim izvrnim radnjama sudski izvrilac predaje izvrnom sudiji
ili strunom saradniku (u onim sudovima gdje struni saradnici samostalno postupaju u
izvrnim predmetima), uz koje prilae potvrde o eventualno naplaenim iznosima za vrijeme
sprovoenja izvrnih radnji. Zapisnik mora da sadri najmanje: naznaenje stranaka (puno
ime i prezime, odnosno naziv firme, adresu fizikog lica, odnosno sjedite firme); puno ime i
prezime sudskog izvrioca; oznaenje mjesta, ulice i broja, kao i vrijeme i datum
preduzimanja izvrne radnje; podatke o licima prisutnim kod sprovoenja izvrne radnje; opis
radnje i druge okolnosti od znaaja za sprovoenje izvrne radnje; vrijeme zavretka izvrne
radnje i potpis stranaka i drugih uesnika u sprovoenju izvrne radnje uz navoenje svojstava
tih lica u postupku.
Bez odlaganja, sudski izvrilac predaje raunovodstvu suda sve vrijednosne papire,
dragocjenosti i gotovinu koje mu je izvrenik predao ili koje je sam oduzeo, osim ako
navedene stvari nije uruio traiocu izvrenja.
Sudski izvrilac daje strankama obavjetenja o stanju predmeta, zakazanim roitima i
obavljenim pojedinim izvrnim radnjama.
Sudski izvrilac postupa po naredbama sudija ili strunih saradnika u izvrenju i evidentira
sprovedene radnje kroz CMS sistem upravljanja predmetima.
Sudski izvrilac je duan da slijedi stalno struno usavravanje, a sudski izvrilac sa
iskustvom na tim poslovima duan je svoje znanje i iskustva nesebino prenositi mlaim
kolegama, te im pomoi u rjeavanju odreenih dilema na terenu.
12

2. Ocjena kvaliteta i kvantiteta rada sudskog izvrioca
Ocjena uspjenosti rada sudskog izvrioca temelji se na statistikim podacima o:
- broju zaduenih predmeta,
- broju zavrenih predmeta,
- broju nerijeenih predmeta,
- vrsti i broju sprovedenih izvrnih radnji,
- blagovremenosti u preduzimanju izvrnih radnji,
- broju izlazaka na teren u razliitim i istim predmetima,
- odnosu prema poslu, obuci i usavravanju, eventualnim pritubama i pohvalama
stranaka i uesnika u postupku.
Sudski izvrilac dostavlja mjeseni izvjetaj o svom radu efu slube sudskih izvrilaca ili
efu pisarnice, zavisno od organizacije slube sudskih izvrilaca.
Mjesena norma svakog sudskog izvrioca utvruje se internim aktom suda.
Obraun ostvarene norme vrie ef Slube sudskih izvrilaca ili ef pisarnice iz knjige
zaduenih sudskih naloga.
3. Odgovornost
Sudski izvrilac je duan da pronae optimalna rjeenja za blagovremeno, efektivno i efikasno
sprovoenje izvrnih radnji u svakom izvrnom predmetu u skladu sa odredbama Zakona o
izvrnom postupku.
Sudski izvrilac mora odgovorno postupati sa tajnim, povjerljivim
informacijama do kojih dou u toku izvrnog postupka.
ili osjetljivim
Sudski izvrilac je odgovoran za blagovremeno preduzimanje izvrnih radnji i za postupanje u

skladu sa rjeenjem o izvrenju i nalozima sudije, a za svoj rad odgovara upravi suda po
pravilima o disciplinskoj odgovornosti.
ef slube sudskih izvrilaca, ukoliko je takva organizacija sudskih izvrilaca u sudu,
odgovoran je za rad sudskih izvrilaca, koordinira rad sudskih izvrilaca i izvrnih sudija,
blagovremeno obavjetava sudiju o stanju predmeta i postupanju sudskih izvrilaca u skladu
sa rjeenjem o izvrenju i nalozima sudije i za svoj rad odgovara upravi suda po pravilima o
disciplinskoj odgovornosti.
4. Ovlaenja sudskog izvrioca
Ovlaenja sudskog izvrioca ne mogu izai iz okvira Zakona o izvrnom postupku, odnosno
ovlaenja za obavljanje pojedinih izvrnih radnji, koji im povjeri izvrni sudija, odnosno
struni saradnik na izvrnom referatu, ali im se mora dati i odreena autonomija u postupanju,
jer se na licu mjesta sudski izvrilac moe nai u situacijama koje ni izvrni sudija ne moe
predvidjeti, te su esto sudski izvrioci primorani da improvizuju, ali sudski izvrilac ne
moe donositi niti rjeenja, kao meritorne odluke, a niti zakljuke, kao procesne odluke.
Sudski izvrilac je duan pri uruenju rjeenja i preduzimanju izvrnih radnji predstaviti se i
pokazati identifikacionu karticu strankama i drugim uesnicima u postupku.
13

Sudski izvrilac je duan pri uruenju rjeenja i drugih pismena obavijestiti uesnike u
postupku o posljedicama nepostupanja po istim i snoenju trokova izvrnog postupka, kao i
eventualno prouzrokovanim trokovima i snoenju istih.
Prije nego pristupi izvrenju radnje popisa, procjene i zapljene izvrenikovih stvari, sudski
izvrilac je duan jo jednom pozvati izvrenika da plati iznos za koji je odreeno izvrenje.
U sluaju da izvrenik odbije plaanje, sudski izvrilac e pristupiti popisu, procjeni i
zapljeni pokretnih stvari izvrenika sa vidnim oznaenjem popisanih stvari da su izuzete u
popisu, sa naznakom broja sudskog predmeta u kojem se sprovodi izvrenje i sa zabranom
bilo kakvog raspolaganja tim stvarima, o emu e sudski izvrilac sainiti zapisnik o
pljenidbenom popisu, procjeni i zapljeni, vodei rauna da ne popisuje stvari koje ne mogu
biti predmet izvrenja, dok se izvrenikove stvari koje se nalaze kod treih lica mogu
popisivati samo uz pristanak tih lica.
Sudski izvrilac je duan prilikom pretresa izvrenikovog stana ili odjee koju on nosi na sebi
i preduzimanja drugih izvrnih radnji postupati s dunim obzirom prema linosti izvrenika i
lanova njegovog domainstva.
Sudski izvrilac je duan voditi rauna da, prilikom sprovoenja izvrnih radnji u
izvrenikovom stanu, kojima ne prisustvuje izvrenik, njegov zakonski zastupnik,
punomonik ili odrasli lan njegovog domainstva, moraju prisustvovati jedan (prema lanu
43. Zakona o izvrnom postupku FBiH i lanu 43. Zakona o izvrnom postupku RS), odnosno
dva punoljetna svjedoka (prema lanu 42. Zakona o izvrnom postupku Brko Distrikta BiH),
koji e potpisati zapisnik o obavljanju izvrnih radnji.
Sudski izvrilac e kod izvrenja u prostoriji pravnog lica, prije obavljanja izvrne radnje,
zatraiti od zastupnika pravnog lica da on sam ili lice koje on ovlasti bude prisutno
sprovoenju izvrne radnje. Ako zastupnik pravnog lica odbije da postupi u skladu sa
zahtjevom sudskog izvrioca ili ako ga sudski izvrilac ne zatekne u prostoriji pravnog lica
prilikom preuzimanja izvrne radnje, sprovoenju izvrne radnje moraju prisustvovati jedan
(prema lanu 43. Zakona o izvrnom postupku FBiH i lanu 43. Zakona o izvrnom postupku
RS), odnosno dva punoljetna svjedoka (prema lanu 42. Zakona o izvrnom postupku Brko
Distrikta BiH), koji e potpisati zapisnik o obavljanju izvrnih radnji.
U sluaju da izvrenje treba sprovesti u prostoriji koja je zakljuana, a izvrenik ili njegov
zastupnik nije prisutan ili nee da otvori prostoriju, sudski izvrilac e otvoriti prostoriju u
prisustvu jednog (prema lanu 43. Zakona o izvrnom postupku FBiH i lanu 43. Zakona o
izvrnom postupku RS), odnosno dva punoljetna svjedoka (prema lanu 42. Zakona o
izvrnom postupku Brko Distrikta BiH), koji e potpisati zapisnik o sprovoenju izvrne
radnje.
U obavljanju izvrnih radnji prema st. od 7. do 9. ovog lana sudski izvrilac sastavie
poseban zapisnik, koji e potpisati prisutni svjedok, odnosno svjedoci, a primjerak zapisnika
o izvrenoj sudskoj radnji zakaie na vrata stana, odnosno prostorije.
Sudski izvrilac je ovlaen da udalji lice koje ometa sprovoenje izvrenja, a ako, prema
okolnostima, ocijeni potrebnim za nesmetano sprovoenje izvrenja unaprijed ili prilikom
preduzimanja pojedinih izvrnih radnji, ovlaen je da zatrai asistenciju policije, vatrogasne
slube, hitne medicinske pomoi, centra za socijalni rad, organa starateljstva ili drugih
organa, a naroito kada su u pitanju izvrenja predaje djeteta ili kada ocijeni da postoji rizik
da e biti ugroena druga lica ili sam sudski izvrilac.
14
5. Postupanje sudskog izvrioca prema strankama u postupku

Sudski izvrilac se treba ponaati u skladu sa pravilima etike, koji su propisani etikim
kodeksima zaposlenih u entitetima, odnosno Brko Distriktu BiH, jer povreda odredaba
etikog kodeksa predstavlja teu povredu slubene dunosti, te povlai disciplinsku
odgovornost sudskog izvrioca.
Sudski izvrilac se treba ponaati u skladu sa Preporukom REC (2003) 17 Komiteta ministara
dravama lanicama o izvrnom postupku (Savjet Evrope, Komitet ministara) i Smjernicama
za bolje sprovoenje postojeih preporuka Savjeta Evrope o izvrnom postupku (Evropska
komisija za efikasnost pravosua - CEPEJ).
U izvravanju svojih obaveza sudski izvrilac e postupati bez predubjeenja ili predrasuda i
nee pokazivati, govorom ili ponaanjem, predubjeenja ili predrasude po pitanju rase, boje
koe, pola, vjeroispovijesti, nacionalnog porijekla, hendikepiranosti, starosne dobi,
seksualnog opredjeljenja ili drutvenog i ekonomskog statusa.
Sudski izvrilac je duan da se suzdri od bilo kakve aktivnosti koja moe stvoriti sumnju u
njegovu nepristrasnost.
Stranka ili uesnik u postupku mogu traiti od suda da otkloni nepravilnosti koje je sudski
izvrilac uinio prilikom sprovoenja izvrenja.
6. Sudski izvrilac u uporednim sistemima
U zemljama bive Jugoslavije, kada je rije o sudskim izvriocima, slina je situacija kao i u
Bosni i Hercegovini.
Uopteno se moe rei da je, zbog loe ekonomske situacije fizikih i pravnih lica, izvrenika,
sve tee postupiti po rjeenju o izvrenju, odnosno prinudno naplatiti potraivanja trailaca
izvrenja.
I u zemljama u okruenju evidentno je da su sudski izvrioci nemoni, da nisu dovoljno
edukovani, a nisu dovoljno ni motivisani za efikasnu naplatu, pa se ozbiljno razmilja o
izmjenama postojeih zakona o izvrnom postupku u smislu uvoenja privatizacije izvrenja,
tj. uvoenja privatnih profesionalnih izvrilaca pored postojeih sudskih izvrilaca.
Traioci izvrenja e moi poslije pravosnane odluke o izvrenju da biraju da li e izvrenje
povjeriti sudskom ili privatnom profesionalnom izvriocu, jer e privatni izvrioci biti nova
pravosudna profesija sa javnim ovlaenjima u pravosudnom sistemu i oni e preuzeti dio
posla sudskih izvrilaca.
Eventualne izmjene zakona o izvrnom postupku u navedenom smislu su u skladu sa
standardima EU, a neke evropske zemlje ve koriste usluge privatnih sudskih izvrilaca.
15
7. Kompjuterska i programska podrka

Sudski izvrioci nemaju dovoljnu kompjutersku podrku u smislu da im je, kroz rjeenja na
dravnom nivou, omogueno da crpe podatke u svom radu iz baza podataka drugih institucija
koje su ovlaene da vode takve podatke, kako bi efikasnije sprovodili izvrne radnje (npr.
podatke o vlasnitvu na vozilima ili na nekretninama izvrenika, itd.).
Sudski izvrioci, odnosno njihovo postupanje u izvrnim predmetima je integrisano u CMS
sistem, koji prua mogunost da se vidi sa koliko predmeta je zaduen svaki sudski izvrilac
posebno, ko su stranke u postupku, te koliki je broj naloga za pojedine izvrenike.
U nekim sudovima postoje interni programi, koji obezbjeuju jedinstvenu bazu podataka
izvrnih predmeta, te se na taj nain moe olakati rad sudskih izvrilaca u smislu praenja
izvrenja, selekcije predmeta po izvreniku, po mjestu stanovanja, i sl.
16

DRUGI DIO
I - ANALIZA POSTUPKA I ULOGA IZVRILACA
1. OPTE ODREDBE
1.1 Pokretanje izvrnog postupka
(lan 3. ZIP-a RS; lan 3. ZIP-a FBiH i lan 3. ZIP-a BD)
Izvrni postupak pokree se prijedlogom traioca izvrenja. Meutim, izvrni postupak
pokree se i po slubenoj dunosti, kao i po prijedlogu lica i organa kad je to zakonom izriito
odreeno i ova lica i organi u izvrnom postupku imaju poloaj traioca izvrenja.
Prijedlog za izvrenje je podnesak traioca izvrenja kojim pokree izvrni postupak.
Prijedlog se podnosi sudu u pismenom obliku, mora biti kao i svaki podnesak, razumljiv i
sadravati sve to je potrebno da bi se po njemu moglo postupati. U prijedlogu mora biti
sadran odreen zahtjev za izvrenje sa podacima koji su potrebni za odreivanje i
sprovoenje izvrenja, te tako redigovan da se integralno moe preuzeti kao dispozitiv
rjeenja o izvrenju.
U zahtjevu moraju biti oznaeni izvrna ili vjerodostojna isprava na osnovu koje se trai
izvrenje, trailac izvrenja i izvrenik, trabina koja se ostvaruje, sredstvo kojim e izvrenje
se sprovesti, predmet izvrenja (ako je poznat) i drugi podaci koji su potrebni za sprovoenje
izvrenja.
U postupku izvrenja radi naplate novane trabine na pokretnim stvarima u zahtjevu za
izvrenje ne moraju biti poblie oznaene stvari kao predmet izvrenja, ve je dovoljno
oznaiti mjesto gdje se nalaze (npr. u stanu izvrenika). Osim toga, trailac izvrenja moe
predloiti da se samo sprovode pljenidba i procjena, ali je u takvom sluaju duan u roku od
tri mjeseca od dana pljenidbenog popisa, odnosno procjene da podnese prijedlog za prodaju
stvari.
Ako je zatraeno izvrenje na trabini po raunu kod banke, potrebno je da rjeenje o
izvrenju sadri broj rauna izvrenika sa kojeg treba obaviti isplatu i broj rauna traioca
izvrenja na koji treba prenijeti tu isplatu.
U skladu sa naelom formalnog legaliteta, uz prijedlog za izvrenje moraju se podnijeti
odreeni prilozi. Prije svega treba podnijeti izvrnu ispravu na temelju koje se izvrenje trai
u originalu ili ovjerenom prepisu, na kojoj je stavljena potvrda o izvrnosti, ako se prijedlog
podnosi sudu koji u prvom stepenu nije donio izvrnu ispravu. U postupku izvrenja na
nekretnini trailac izvrenja duan je podnijeti zemljinoknjini izvod kao dokaz da je
nekretnina upisana kao vlasnitvo izvrenika.
Prijedlog za izvrenje na osnovu vjerodostojne isprave mora sadravati podatke, kao i
prijedlog za izvrenje na osnovu izvrne isprave (podatke o vjerodostojnoj ispravi, strankama,
trabini i dr.) i jo uz to zahtjev da sud obavee izvrenika da u roku od osam dana, a u
mjeninim i ekovnim sporovima u roku od tri dana po dostavi rjeenja namiri trabinu sa
trokovima izvrnog postupka.
U izvrnom postupku shodnom primjenom pravila parninog postupka mogue je preinaenje
prijedloga za izvrenje. Preinaenje moe biti objektivno (odnosi se na zahtjev sadran u
17

prijedlog za izvrenje) i subjektivno (promjena subjekta postupka). U teoriji izvrnog
postupka postoji miljenje da za preinaku prijedloga nije potreban pristanak izvrenika.
Izvrni postupak pokree se i po slubenoj dunosti, na primjer: radi izvrenja novanih kazni
izvrenih u sudskim postupcima i u drugim zakonom odreenim sluajevima.
Rjeenje o izvrenju je odluka kojom se u cijelosti ili djelimino usvaja prijedlog za izvrenje
ili se izvrenje odreuje po slubenoj dunosti.
1.2 Analiza izvrnog postupka
Sudski izvrni postupak ini niz radnji suda, stranaka i drugih sudionika (uesnika) postupka,
koje imaju za cilj prinudno ostvarenje trabina. Sprovodi se u pravilu kada je u drugom
postupku utvrena trabina, pa se nakon toga metodama prinude prema izvreniku ta trabina
ostvaruje. Ovdje je rije o sudskom postupku zbog toga to izvrenje odreuje i sprovodi sud.
Radi se o graanskom sudskom postupku, jer mu je svrha namirenje imovinskih i drugih
graanskopravnih trabina. U tom postupku predmet izvrenja su dijelovi imovine izvrenika.
S obzirom na vrstu trabina mogue je izvrenje novanih i nenovanih trabina, prema vrsti
predmeta izvrenja mogue je izvrenje na nekretnini, pokretnim stvarima, trabinama i dr., a
prema vrsti sredstava izvrenja sprovodi se prodajom stvari, prenosom trabine i na drugi
zakonom predvieni nain.
Bitna karakteristika pravila izvrnog postupka je da ne sadri samo procesne odredbe
(odredbe postupka) ve i materijalnopravne odredbe (u pravilu imovinskopravne) iako se to u
lanu 1. Zakona o izvrnom postupku izriito ne pominje.
Zakon o izvrnom postupku prvo ureuje zajednika pravila za sve postupke izvrenja, a
nakon toga pojedine postupke izvrenja.
Postupak izvrenja ine stadijumi odluivanja o izvrenju i stadijum sprovoenja izvrenja. U
pravilu su ti stadijumi u nadlenosti istog suda, mada ima i izuzetaka.
Postupci izvrenja razvrstavaju se s obzirom na vrstu trabina koje se u tim postupcima
ostvaruju. U vezi s tim mogue je izvrenje radi naplate novane trabine i izvrenje radi
ostvarenja nenovane trabine.
Izvrenje radi naplate novane trabine s obzirom na predmet izvrenja i lice - izvrenika
moe biti: izvrenje na nekretnini, pokretnim stvarima, na izvrenikovoj novanoj trabini,
kao i na njegovoj trabini da mu se predaju ili isporue pokretne stvari ili da mu se preda
nekretnina, zatim izvrenje na dionici i ostalim registrovanim vrijednosnim papirima, te na
lanskom udjelu u pravnom licu i izvrenje na drugim imovinskim pravima (na patentu,
tehnikom unapreenju, plodouivanju i na nekom drugom slinom izvrenikovom pravu).
Izvrenje radi ostvarenja nenovane trabine moe biti: izricanjem sudskih penala, radi
predaje i isporuke pokretnih stvari, ispranjenja i predaje nekretnine, ostvarenje trabine na
radnju, trpljenje i neinjenje, vraanje zaposlenog na rad, odnosno u slubu, diobe stvari i
ostvarenja trabine na davanje izjave volje i upisivanja u javne registre.
18

Primjer 1: Prijedlog za izvrenje pokrenut po slubenoj dunosti
19

Primjer 2: Prijedlog za izvrenje pokrenut od lica
OPINSKI SUD U SARAJEVU - Izvrno odjeljenje
TRAILAC IZVRENJA: XXXX d.o.o. Sarajevo, ul. Dajartli Ibrahimbega br. 6,po XXXX XXXX,
advokatu iz Sarajeva, ul A. eerbegovi bb IZVRENIK: XXXXX XXXX iz Sarajeva, ul.
HUSREFA REDIA broj 19
Radi izvrenja na pokretnim stvarima V. spora: 819,00 KM
PRIJEDLOG ZA IZVRENJE
X 4 primjerka sa punomoi
Na osnovu pravosnane i izvrne presude Opinskog suda u Sarajevu br. Mal- I o369/04
od l2.1.2007.godine izvrenih je bio obavezan traiocu izvrenja isplatiti novani iznos od
819,00 KM sa zakonskom zateznom kamatom na iznos od 253,50 KM poev od 1.4.2006.
godine do isplate, a na iznos od 565,50 KM poev od 5.6.2006. godine do isplate, kao i
trokova parninog postupka u iznosu od 535,00 KM. DOKAZ: Presuda Opinskog suda u
Sarajevu br. Mal l0369/04 od 12.l.2007. godine
Izvrenik nije postupio po navedenoj sudskoj odluci, odnosno nije traiocu izvrenja platio
predmetni dug, pa trailac izvrenja predlae da Opinski sud u Sarajevu donese
Rjeenje o izvrenju
Na osnovu pravosnane i izvrne presude Opinskog suda u Sarajevu br. Mal- l0369/04,
od 12.1 2007. godine, na prijedlog traioca izvrenja protiv izvrenih: XXXX radi
namirenja novane trabine traioca izvrenja u iznosu od 819,00 KM sa zateznom
kamatom na iznos od 253,50 KM poev od 1.4.2006. godine pa do isplate, a na iznos od
565,50 KM poev od 5.6.2006. godine do isplate, kao i trokova parninog postupka u
iznosu od 535,00 KM i trokova ovog izvrnog postupka odreuje se:
- izvrenje pljenidbom, procjenom i prodajom pokretnih stvari koje mogu biti po Zakonu
predmet izvrenja, a nalaze se u stanu izvrenika Sarajevu, ul. Husrefa Redia broj 1 9 , te
namirenjem traioca izvrenju iz iznosa dobijenog prodajom uplatom na transakcioni raun
traioca izvrenja br. l610000000480l6l kod Raiffeisen bank DD Sarajevo.
Izvreniku se zabranjuje raspolaganje zaplijenjenim pokretnim stvarima. Upozorava
se izvrenik na krivinopravne posljedice postupanja protivno toj zabrani.
Sarajevo, 19.1.2009. godine Sustav prijedloga
za izvrenje po Ad. tarifi. 240,00 KM
Trailac izvrenja
20

1.3 Dostavljanje u izvrnom postupku
Tokom pripreme ovog prirunika autor je nastojao da on bude to jednostavniji za primjenu,
sa namjerom da korisnicima postane svakodnevna literatura. Ovaj prirunik ima za cilj da
informie korisnika o bitnom sadraju dostavljanja. Kroz primjere se ne moe prikazati sva
sloenost ivotnih i pravnih situacija koje dostavlja moe zatei prilikom vrenja dostave
sudskih pismena. Zato su, uz praktine primjere, prikazana i objanjenja koja bi dostavljau
trebalo da prue dodatnu i vanu informaciju, te mu pomoi da pronae pravi pristup za
postupanje u odreenoj situaciji.
Ovaj prirunik obuhvata dostavljanje sudskih pismena u izvrnom, parninom i vanparninom
postupku.
1.3.1 ta je dostavljanje?
Dostavljanje je procesno-pravna djelatnost uruivanja pismena (podnesaka) licima kojim su
ona upueni.
Ima karakter pravne radnje jer se preduzima u formi koja je unaprijed utvrena.
Dostavljanje spada u procesne radnje suda, koje sud vri po slubenoj dunosti.
Putem dostavljanja stranci se omoguava da se upozna sa sadrajem pismena, da u postupku
zauzme svoj stav prema radnjama suprotne strane i radnjama suda, kao i da zauzme svoj stav
prema istom.
Samo uredno dostavljanje, npr. presude u parninom postupku ili rjeenja o izvrenju u
izvrnom postupku, proizvodi prema strankama dejstvo, tj. od dana dostavljanja poinje tei
rok za albu ili za prigovor.
1.3.2 Kako se dostavljaju sudska pismena?
Pismena se dostavljaju preko pote, preko ovlaenog pravnog lica registrovanog za
obavljanje dostave, preko odreenog sudskog slubenika ili neposredno u sudu.
Dostava pravnim licima, organima vlasti, privrednim drutvima obavlja se predajom pismena
licima ovlaenim za primanje pismena (protokolu) ili radniku koji se zatekne u kancelariji,
odnosno poslovnoj prostoriji.
1.3.3 Kada se vri dostava?
Dostava se obavlja svakim danom (samo danju), u bilo koje vrijeme, u stanu ili na radnom
mjestu lica kome se dostava ima obaviti ili u sudu kad se to lice tamo zatekne.
Dostavlja uvijek mora utvrditi na koji nain se dostava pismena treba izvriti. Od naina
dostave zavisi kako e dostavlja postupati prilikom dostavljanja pismena.
Lino dostavljanje ili tzv. dostavljanje u ruke vri se dostavljanjem pismena licu na koje je
adresirano.
21

Ako se lice kojem se pismeno treba lino uruiti ne zatekne na mjestu gdje se dostava ima
obaviti, dostavlja je duan da preduzme jo jedan pokuaj da bi pismeno uruio licu na koje
je adresirano tako da mu ostavlja pismeno obavjetenje da u odreeno vrijeme bude na mjestu
na kome dostavljanje treba da se izvri.
1.3.4 Uruenje pismena drugom licu
Zakon doputa da se pismeno urui nekom drugom licu umjesto licu na koje je pismeno
adresirano, ali sa dejstvom dostave prema njemu.
Tako, ako se lice na koga je pismeno adresirano ne zatekne u svom stanu, dostava se obavlja
predajom pismena nekom od odraslih lanova njegove porodice koji su duni primiti pismeno
ili podstanaru, susjedu, kuepazitelju i licu koje radi na istom radnom mjestu, ako oni pristanu
da prime pismeno.
1.3.5 Ko i kako potpisuje dostavnicu?
Potvrdu o obavljenoj dostavi (dostavnicu) potpisuje primalac, koji e na istoj napisati datum
prijema sudskog pismena. Ako se dostava obavlja pravnom licu, organima vlasti, privrednom
drutvu ili fizikim licima koja obavljaju registrovanu djelatnost (SZR, SUR, odnosno,
zanatlije, trgovci pojedinci, ljekari, notari i sl.) primalac je duan uz potpis otisnuti i peat ili
tambilj.
Ako primalac ne stavi peat ili tambilj, dostavlja je duan na dostavnici naznaiti zato to
nije uinjeno (opunomoenik, peat nedostupan i sl.).
Ako je primalac nepismen ili zbog odreenih tjelesnih nedostataka nije u stanju da se potpie,
dostavlja e napisati vrijeme predaje pismena i potpisati dostavnicu uz napomenu zato je
primalac nije potpisao.
Kada lice na koje se pismeno odnosi i primalac nisu isto lice, dostavlja e na dostavnici
oznaiti odnos ta dva lica, npr. majka, supruga, otac...
Ako je pismeno urueno primaocu, dostavlja e pored njegovog potpisa, dopisati rije
LINO.
1.3.6 ta moe dostavljau olakati dostavu?
Prilikom dostavljanja dostavlja treba obratiti panju da li je na dostavnici upisana napomena:
LINO ili LINA DOSTAVA ili OBAVEZNO LINO DOSTAVLJANJE. Ova
napomena se obino upisuje u gornjem desnom uglu dostavnice, iznad broja predmeta ili na
dnu dostavnice. Sama napomena, dostavljau daje informaciju na koji nain treba da izvri
dostavljanje sudskog pismena.
1.3.7 Koja je razlika izmeu linog dostavljanja i obinog dostavljanja?
Za dostavljanje rjeenja o izvrenju, tube i pismena kod kojih je na dostavnici odreeno lino
dostavljanje trai se vea pouzdanost dostave. U tim sluajevima dostavlja e prije svega
pokuati da pismeno preda licu na koje je pismeno adresirano. Ukoliko dostavlja to lice ne
zatekne u stanu, uvijek se ostavlja pismeno obavjetenje da ga lice saeka drugi dan.
22

Pokuaj dostave i ostavljanje obavjetenja da primalac saeka preuzimanje pismena dostavlja
e uvijek upisati na dostavnici.
Ako i drugi put ne zatekne to lice na adresi, tada moe pismeno predati odraslom lanu
domainstva koji je duan primiti pismeno, ili podstanaru, komiji i povjereniku zgrade, ako
oni pristanu.
Kod dostavljanja dopisa, zakljuaka, rjeenja i drugih pismena kod kojih na dostavnici nije
oznaeno obavezno lino dostavljanje, ukoliko dostavlja ne zatekne lice na koje je pismeno
adresirano, nije potrebno ostavljati pismeno obavjetenje da to lice saeka dostavljaa
odreeni dan na adresi.
U tom sluaju dostavlja pismeno moe predati odmah odraslom lanu domainstva, koji je
duan primiti pismeno, ili podstanaru, komiji i povjereniku zgrade, ukoliko oni na to
pristanu.
Primjer linog dostavljanja
U praktinim primjerima koji slijede navodimo radnje koje dostavlja po redoslijedu
preduzima da bi uredno izvrio lino dostavljanje sudskog pismena: npr. rjeenja o izvrenju
ili tube.
Ovo su primjeri u kojim se vri dostavljanje pismena kada je odreeno obavezno lino
dostavljanje kod kojeg se trai vea pouzdanost dostave.
Ukoliko se lice na koje je pismeno adresirano trenutno ne nalazi u stanu, zavisno od
konkretne situacije koju zatekne prilikom dostavljanja, dostavlja bi trebalo da postupi na
sljedei nain:
Situacija I
Ako nema lica kojem se dostava obavlja, dostavlja e ostaviti kod odraslih lanova porodice
ili, ako nema nikog, na vrata stana ili u prostoriji gdje se dostava obavlja ostaviti pismeno
obavjetenje da primalac bude odreeni dan i sat na adresi radi prijema pismena.
- PRVA RADNJA DOSTAVLJAA
Dostavlja e pri tom pokuaju dostave na dostavnici upisati datum, sat i da je ostavljeno
obavjetenje da primalac saeka dostavu, odreeni dan (prvi datum).
- DRUGA RADNJA DOSTAVLJAA
Ako lice kojem se dostava vri ne saeka na adresi odreenog dana i u odreeno vrijeme,
dostavlja e odraslom lanu porodice predati pismeno (rjeenje o izvrenju ili tubu), a ako
nema nikog u stanu, pismeno moe predati komiji ili kuepazitelju ako oni na to pristanu.
- TREA RADNJA DOSTAVLJAA
Pri tome dostavlja e to lice upozoriti da je duno pismeno predati licu kojem se dostava
obavlja. Lice koje je primilo pismeno na dostavnici e upisati datum prijema i potpisati se.
Dostavlja e na dostavnici, pored potpisa tog lica napisati odnos tog lica sa primaocem 23

supruga, sin, majka, otac, susjed, kuepazitelj ili da je preuzeo pismeno, a odbio potpisom
potvrditi prijem (drugi datum).
- ETVRTA RADNJA DOSTAVLJAA
Tokom istog ili sljedeeg dana dostavlja e licu kome je pismeno trebalo biti predato poslati
pismeno obavjetenje putem pote (obinom pismonosnom poiljkom) u kome se navode
osnovni podaci.
Vrsta spora: npr. Izvrenje, pismeno koje se dostavlja: npr. Rjeenje o izvrenju od
(datum, sat, mjesto i informacija kome je pismeno predato).
- PETA RADNJA DOSTAVLJAA
Na koverti kojom se putem pote alje pismeno obavjetenje primaocu (ovdje se radi o
obinoj pismonosnoj poiljci) dostavlja treba navesti:
1)
broj predmeta,
2)
ime i prezime primaoca,
3)
ulicu i broj i
4)
da se alje Obavjetenje.
Na povratnici za dostavljanje koja je sastavni dio koverte moraju biti navedeni isti podaci.
Na koverti kojom se alje ovo pismeno obavjetenje u rubrici predmet poiljke upisuje se
rije OBAVJETENJE, nikako RJEENJE ili TUBA, jer se sada dostavlja pismeno
obavjetenje.
Dostavlja e pri tom na dostavnici upisati datum i da je obavjetenje poslato potom (trei
datum)
- ESTA RADNJA DOSTAVLJAA
Dakle, dostavlja na dostavnici u ovoj situaciji upisuje tri datuma (dva puta je izaao na
adresu u odreeno vrijeme, to su dva datuma, i trei datum kada je poslao putem pote
pismeno obavjetenje).
Situacija II
Kada se u prostoriji ili stanu prilikom pokuaja dostavljanja ne nalazi niko (zakljuano), na
vrata stana gdje se dostava obavlja dostavlja ostavlja pismeno obavjetenje da primalac, radi
prijema, bude odreeni dan i sat na adresi.
- PRVA RADNJA DOSTAVLJAA
Na dostavnici, dostavlja e upisati datum, sat i da je ostavljeno obavjetenje da primalac
saeka dostavu, odreeni dan (prvi datum).
- DRUGA RADNJA DOSTAVLJAA
Ukoliko i poslije ostavljenoga obavjetenja, lice kojem se dostava vri ne saeka dostavljaa,
a u prostoriji ili stanu nema nikog, dostavlja e na vrata pribiti pismeno obavjetenje da e
pismeno biti ostavljeno na sudu i da ga primalac moe podii u roku 15 dana.
24

- TREA RADNJA DOSTAVLJAA
Dostavlja e pismeno tada vratiti u sud da ga primalac moe preuzeti u roku koji je odreen.
Na dostavnici e dostavlja navesti datum i da je ostavio obavjetenje da se pismeno podigne
u roku 15 dana na sudu (drugi datum).
- ETVRTA RADNJA DOSTAVLJAA
Tokom istog dana ili sljedeeg radnog dana dostavlja e licu kome je pismeno trebalo biti
predato poslati isto pismeno obavjetenje putem pote, obinom pismonosnom poiljkom.
- PETA RADNJA DOSTAVLJAA
Na koverti kojom se putem pote alje pismeno obavjetenje primaocu (ovdje se radi o
obinoj pismonosnoj poiljci) dostavlja treba navesti:
1.
broj predmeta,
2.
ime i prezime primaoca,
3.
ulicu i broj i
4.
da se alje Obavjetenje.
Na povratnici koja je sastavni dio koverte moraju biti navedeni isti podaci.
Na koverti kojom se alje ovo pismeno obavjetenje u rubrici predmet poiljke upisuje se
rije OBAVJETENJE, nikako RJEENJE ili TUBA, jer se sada dostavlja
obavjetenje.
Dostavlja e pri tom na dostavnici upisati datum i da je potom poslato obavjetenje (trei
datum).
- ESTA RADNJA DOSTAVLJAA
Dakle, dostavlja na dostavnici u ovoj situaciji upisuje tri datuma (prvi datum - ostavljeno
obavjetenje da saeka primalac odreeni dan, drugi datum da je na vrata pribijeno
obavjetenje da podigne pismeno na sudu i trei datum da je potom poslato isto
obavjetenje).
1.3.8 Odbijanje prijema pismena
Kod linog dostavljanja, ako dostavlja na adresi zatekne lice kojem se dostava vri a koje
odbija da primi pismeno, postupie na sljedei nain: pismeno e ostaviti u prostoriji ili e ga
pribiti na vrata prostorije.
Na dostavnici dostavlja treba navesti:
da je stranka odbila prijem (upisuju se rijei odbija prijem ili ne prima),
datum,
vrijeme,
razlog odbijanja, ukoliko to lice kae ili ako ne eli rei, navesti iz nepoznatog razloga,
mjesto gdje je pismeno ostavljeno pribijeno na vrata ili ostavljeno u prostoriji ili stanu,
potpis dostavljaa.
Kod linog dostavljanja, ako dostavlja na adresi ne zatekne lice na koje je pismeno
adresirano, a odrasli lanovi domainstva odbijaju prijem pismena, dostavlja ne moe odmah
konstatovati na dostavnici da oni odbijaju prijem i da je pismeno pribijeno na vrata.
25

U tom sluaju dostavlja e prvo ostaviti u stanu ili pribiti na vrata pismeno obavjetenje za
odreeni dan i sat da ga primalac saeka radi prijema pismena. Ako primalac ne saeka
dostavljaa, a lanovi porodice odbiju prijem, tek tada moe pribiti pismeno na vrata.
Dakle, pored datuma u kojem je oznaeno da je pismeno odbijeno, na dostavnici mora biti
upisan i jo jedan datum kada je prethodno ostavio obavjetenje da ga primalac saeka.
Kod obinog dostavljanja, ako dostavlja na adresi ne zatekne lice kojem se dostava vri, a
odrasli lanovi domainstva odbijaju prijem, u tom sluaju pismeno se moe odmah ostaviti u
prostoriji ili pribiti na vrata bez ostavljanja obavjetenja da ga primalac saeka odreeni dan.
Na dostavnici dostavlja e navesti ko je od lanova domainstva odbio prijem srodstvo.
1.3.9 Dostava na radnom mjestu
Ako se lice na koje je pismeno adresirano ne zatekne na radnom mjestu, dostavlja e se
obavijestiti od radnih kolega kada bi i na kojem mjestu mogao da zatekne primaoca, te e mu
kod radnog kolege ostaviti ili, ako on ne pristane, na vrata prostorije pribiti pismeno
obavjetenje da odreeni dan i sat bude na svom radnom mjestu radi primanja pismena.
Ukoliko nakon ostavljenoga obavjetenja dostavlja ne zatekne lice na koje je pismeno
adresirano, dostava se moe izvriti radnom kolegi, ako on na to pristane.
U tom sluaju, dostavlja je duan poslati primaocu pismeno obavjetenje preko pote
obinom pismonosnom poiljkom, kojom e ga obavijestiti koje lice je primilo to pismeno.
Primjer:
Ako se lice na koje je pismeno adresirano ne zatekne na radnom mjestu, dostavlja e se
obavijestiti od radnih kolega o tome kada bi i na kojem mjestu primaoca mogao da zatekne, te
u prostorijama gdje to lice radi ili na vratima prostorije pribiti pismeno obavjetenje da
odreeni dan i sat bude na svom radnom mjestu, radi primanja pismena.
Ukoliko i nakon ostavljenoga obavjetenja dostavlja ne zatekne lice na koje je pismeno
adresirano, tada e dostavlja ostaviti u prostorijama gdje to lice radi ili na vrata prostorije
pribiti pismeno obavjetenje da e pismeno biti ostavljeno u sudu i da ga to lice tamo moe
preuzeti u roku od 15 dana od dana pokuaja predaje.
Tokom istog ili sljedeeg dana nakon pokuane dostave dostavlja je duan poslati primaocu
pismeno obavjetenje preko pote obinom pismonosnom poiljkom za podizanje pismena, u
roku 15 dana, na sudu.
1.3.10 Dostava pravnim licima
Dostava pravnom licu, organima vlasti i privrednim drutvima obavlja se predajom pismena
licu ovlaenom za prijem pismena, a ako se takvo lice ne zatekne u kancelariji ili poslovnom
prostoru, pismeno se predaje zaposlenom koji se tu zatekne (takoe se na dostavnicu stavlja
otisak peata tog pravnog lica, ukoliko ga lice koje je primilo pismeno ima).
26

Ako prilikom dostave dostavlja nikog ne zatekne u sjeditu dravnog organa ili privrednog
drutva, a utvrdi da je sjedite tog pravnog lica na toj adresi, tada e na vrata pribiti pismeno
obavjetenje da zaposleni budu odreeni dan i sat na adresi radi prijema pismena.
Ukoliko i poslije ostavljenog obavjetenja, niko od zaposlenih ne saeka dostavljaa, a u
prostoriji i dalje nema nikog, dostavlja e na vrata pribiti pismeno obavjetenje da e
pismeno biti ostavljeno na sudu, gdje ga primalac moe podii u roku 15 dana.
Tokom istog ili sljedeeg radnog dana nakon pokuaja dostave pismena, obavjetenje istog
sadraja poslae se i preko pote obinom pismonosnom poiljkom
Ukoliko se vri dostava privrednom drutvu npr. BB d.o.o. Sarajevo, tada pismeno ne moe
preuzeti otac, majka, snaha, podstanar, ve samo zaposlenik firme.
Ovakvu situaciju dostavlja moe zatei kada je sjedite drutva u stanu ili privatnoj kui.
1.3.11 Na ta dostavlja mora paziti prilikom dostavljanja?
Dostavlja pismeno dostavlja na adresu koja je navedena na dostavnici ili na koverti. Ukoliko
je na pismenu koje se dostavlja navedena druga adresa od one na koverti ili dostavnici,
dostavlja e dostavu izvriti na adresi navedenoj na dostavnici ili koverti.
Pismeno se ne moe ostaviti u potansko sandue.
Dostavlja pismeno moe ostaviti u prostoriji gdje se dostava obavlja ili ga ostavlja pribijenog
na vrata te prostorije.
Takoe dostavlja ne moe, kada prvi put izae na adresu, a imenovani nije u stanu, pismeno
ostaviti na vrata i napisati na dostavnici da je pismeno ostavljeno na vrata. To je neuredna
dostava.
Ukoliko je u stanu novi vlasnik, njemu se ne predaje pismeno. Dostavlja konstatuje na
dostavnici ta je sa licem kojem je trebalo da bude dostava izvrena: npr. imenovani je
odselio, imenovani je umro, imenovani nepoznat na adresi po izjavi komije Dragana Babia
ili porodice Babi. Nakon toga dostavlja e pismeno vratiti u sud.
Ukoliko lica koja se zateknu u stanu trae da oni preuzmu to pismeno ili da e oni izmiriti
dug, dostavlja im nee predati pismeno. Ta lica dostavlja moe uputiti, ako su voljni da
plate dug, da mogu otii u npr. KJKP Toplane - Sarajevo, ako su one pokrenule postupak i
izmiriti dugovanje, ali pismeno ne mogu da preuzmu jer na njih nije naslovljeno. Ovakva
situacija se pojavljuje kod dostavljanja rjeenja o izvrenju u izvrnom postupku.
Pod odraslim lanom domainstva podrazumijevaju se: brani drug, roditelj, dijete, brat i
sestra, stariji od 15 godina, te svaki drugi srodnik stariji od 15 godina, a koji sa primaocem
ivi u zajednikom domainstvu.
Pismena adresirana na fiziko lice koje obavlja registrovanu djelatnost (zanatlije, trgovcipojedinci, ljekari, notari i sl.) uruuju se lino primaocu ili licu ovlaenom za preuzimanje
poiljki.
27

Dostavlja vraa pismeno u sluaju kada je primalac:
-
nepoznat,
otputovao ili preselio na nepoznatu adresu,
umro,
u sluaju kada se nije moglo uruiti primaocu zbog nepotpune adrese.
U ovim sluajevima dostavlja je obavezan na dostavnici ili na poleini povratnice naznaiti

razlog vraanja pismena (nepoznat, otputovao, adresa nedovoljna i sl.) i potpisati se.
Primjer 3: Obavjetenje - kojim se stranka

obavjetava da bude na adresi radi prijema pismena
odreeni dan i sat (lan 347.)
Bosna i Hercegovina
_____________
Federacija Bosne i Hercegovine
________ 20___ god.
OPINSKI SUD U SARAJEVU
enoina 1
Izvrni odjel:
Sluba sudskih izvrilaca
Broj predmeta
Sarajevo
O B A V J E T E NJ E
Za : ____________________________________________________
Pozivate se da dana _______20__. godine u __ sati, budete u svom stanu - na radnom mjestu
u ulici _____________________ br:_____________ radi prijema
_______________________________________ broj __________________
(naziv pismena)
(broj
predmeta)
od _______________20__ god. , Opinskog suda u Sarajevu
Sudski izvrilac:
__________________
28

Primjer 4 : Obavjetenje - kojim se stranci dodatno
saoptava kome je sudsko pismeno predato (lan 345.)
Bosna i Hercegovina
_____________
________ 20___ god.
enoina 1
Izvrni odjel :
Broj predmeta
Sarajevo
(o predaji pismena)
Za : ____________________________________________________________
S obzirom da niste zateeni u naznaeno vrijeme, obavjetavamo Vas da je
____________________________________________________________
(naziv pismena)
broj ___________________ od _________________ 20___ god. urueno
(broj predmeta)
_______________________________________________________________
(ime prezime i svojstvo primaoca)
u ____________ sati, kod kojeg ga moete preuzeti.
Sudski izvrilac:
____________________
29

Primjer 5 : Obavjetenje - kojim stranku
obavjetavamo da pismeno moe podii u Sudu u roku
od 15 dana do dana pokuaja dostave (lan 346.)
Bosna i Hercegovina
_____________
________ 20___ god.
enoina 1
Izvrni odjel :
Broj predmeta
Sarajevo
Za : ____________________________________________________________
Dana _________ 20__. god. u ____ sati pokuana Vam je dostava
________________________________________________________
(naziv pismena)
od ______________20___ god.
(datum pismena)
Obavjetavamo Vas da pomenuto pismeno moete, u roku od 15 dana od dana pokuaja
dostave, preuzeti u Opinskom sudu u Sarajevu ul. enoina br. 1 soba ______ / ______ u
vremenu 8 16 sati.
Napomena: Dostava e se smatrati izvrenom, ukoliko ne budete preuzeli pismeno, istekom
roka od 15 dana od dana pokuaja dostave
Sudski izvrilac:
____________________
1.4 Rokovi za postupanje

Rokovi za postupanje su zakonom odreeni i sud je duan da o prijedlogu za izvrenje odlui
u roku od osam dana (od dana prijema. tj. da li prihvata ili odbacuje prijedlog za izvrenje), a
o prigovoru na prijedlog za izvrenje u roku od petnaest dana od dana ispunjavanja uslova da
se o prigovoru odlui.
U postupku izvrenja sud je duan da postupa hitno.
Sud je duan da predmete uzima u rad redom kako ih je primio, ako priroda potraivanja ili
posebne okolnosti zahtijevaju da se drukije ne postupi.
30

Sud je u pravilu duan da o prijedlogu za izvrenje odlui u roku od osam dana, a o prigovoru
u roku od 15 dana od dana ispunjavanja uslova da se o prigovoru odlui.
Od pravila da se predmeti uzimaju u rad prema vremenu njihovog primitka u sud moe se
odstupiti kada to opravdavaju priroda potraivanja ili posebne okolnosti - namirenje
potraivanja radi izdravanja, predmeti prodaje su skloni kvarljivosti, mjere obezbjeenja za
isplatu zatienih linih dohodaka, za vraanje radnika na rad, za osiguranje mirnog posjeda,
sprovoenje privremenih mjera (sada sudske mjere osiguranja koje su propisane i donose se u
parninom postupku).
Sudski izvrilac sprovodi bez odlaganja sva izvrenja, u pravilu, onim redom kojim su mu
predmeti izvrenja dodijeljeni u rad.
1.5 Istinitost naznaene adrese
Kada je rije o adresi izvrenika koja je naznaena u prijedlogu za izvrenje, jedna od vrlo
estih situacija sa kojom se susreu sudski izvrioci jeste netanost naznaene adrese.
Prilikom izlaska na adresu izvrenika sudski izvrilac je duan utvrditi da je navedena adresa
netana, na nain to e utvrditi ko trenutno ivi na datoj adresi, konstatovati puno ime i
prezime lica, sa linim podacima.
Ukoliko se na navedenoj adresi ne zatekne niko, sudski izvrilac je duan kod susjeda ili
kuepazitelja zatraiti podatke o tome ko ivi na navedenoj adresi, adresu gdje se lice
preselilo (ukoliko takvim podacima raspolau) i te informacije unijeti u zapisnik.
Ako sudski izvrilac na adresi zatekne novog vlasnika stana, koji mu izjavi da se izvrenik
odselio, da mu je prodao stan i da je nova adresa izvrenika, npr. ul. A. acirbegovi br.12:
ukoliko se ta nova adresa nalazi u rejonu tog izvrioca, tada e se sprovoenje izvriti na
novoj adresi.
Ako se na licu mjesta utvrdi da se lice prema kojem se rjeenje sprovodi odselilo sa navedene
adrese, sudski izvrilac je obavezan takve informacije konstatovati na zapisnik.
Vrlo esto sudski izvrilac na licu mjesta utvrdi da se izvrenik odselio ili je nepoznat na
navedenoj adresi uz izjavu susjeda ili predstavnika kunog savjeta, meutim trailac izvrenja
po nalogu suda od nadlenog organa zatrai novu adresu, nadleni organ iz evidencije
podataka dostavlja istu adresu s obzirom da se izvrenik nije odjavio sa navedene adrese, pa
se u praksi dogodi da sudski izvrilac vie puta izlazi na lice mjesta.
31

Primjer 6 : Zapisnik sudskog izvrioca
istinitost naznaene adrese
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Opinski Sud Sarajevo
Izvrni odjel
Broj predmeta I- 101752/10
Zapisnik sudskog izvrioca

SUDSKI IZVRILAC Sanjin
Rb. _1_
Sanjinovi
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu ___Titova __ broj 56 uz asistenciju
policije da ne radi: postupanja po zakljuku od 15.05.2010. god.
Na licu mjesta prisutni:
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___Nije prisutan__
2. Izvrenik: (punomonik)____Nije zateen_______
3.Svjedok:___________________ Nije prisutan ____
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) ______ Nije prisutan____
Na navedenoj adresi nalazi se stambena zgrada, uvidom na licu mjesta

konstatovao sam kako se izvrenik ne nalazi na popisu stanara ovog ulaza.
Na licu mjesta zatekao sam stanara ovog ulaza Mari Marka, koji mi je izjavio
da je izvrenik nepoznat na navedenoj adresi.
Isti je odbio potpisati ovu izjav
.
Kontaktirao sam sa predstavnikom kunog savjeta Senadom Senadoviem,
koji mi je
potvrdio kako izvrenik nikada nije stanovao na ovoj adresi.
Trailac izvrenja:
Odselio
Nepoznat
32
Umro
Naplaen dug
Izvrenik:
Svjedok:
Izvren popis
Nema stvari za popis
Sudski izvrilac: Sanjin Sanjinovi

Nagodba
Javna prodaja
Stvari popisane u drug. pr.

Primjer 7: Zapisnik sudskog izvrioca
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Rb. _1_
Sanjinovi
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _A. Ferhatovia __ broj 56 uz
asistenciju policije da ne radi: postupanja po zakljuku od 15.05.2010. god.
Na navedenoj adresi nalazi se privatna kua, na licu mjesta

zatekao sam Ahmeta Ahmetovia, L.K. WRS589D, koji izjavljuje da je
izvrenik Mujo Muji odselio sa date adrese te da je on novi vlasnik kue.
Kao dokaz navedenoj tvrdnji prezentirao je kupoprodajni ugovor, koji je
zakljuen dana 18.03.2010. god. izmeu Muje Mujia i Ahmeta Ahmetovia,
broj ovjere 876/10
Isti navodi kako mu nije poznata nova adresa stanovanja izvrenika.
Trailac izvrenja:
Odselio
Nepoznat
Izvrenik:
Umro
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis

Nagodba
Javna prodaja
33

Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Rb. _1_
Sanjinovi
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _Bana Boria __ broj 56 uz
Na navedenoj adresi nalazi se poslovni prostor na kome je istaknuta firma

pod nazivom INOX d.o.o.
Na datoj adresi nije niko zateen
Prema izjavi susjeda koji se nije elio predstaviti isti izjavljuje kako je izvrenik
nepoznat na datoj adresi te navodi
kako je ulica iz prijedloga za izvrenje prije godinu dana pretrpjela izmjene
u samom nazivu kao i u brojevima (nova ulica pod nazivom Petra Tjeia).
Potvrdu ovih informacija zatraio sam od predstavnika mjesne zajednice,
koji su izjavili kako je izvrenik Mujo Muji ivi u ulici Petra Tjeia broj 117
Trailac izvrenja:
Odselio
Nepoznat
34
Izvrenik:
Umro
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis
Sudski izvrilac:
Sanjinovi Sanjin
Nagodba
Javna prodaja

Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:
Rb. _1_
Sanjinovi
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu ___Fojnika __ broj 56 uz asistenciju
Na navedenoj adresi nalazi se stambena zgrada, uvidom na licu mjesta

konstatovao sam kako se izvrenik ne nalazi na popisu stanara ovog ulaza.
Na licu mjesta u prizemlju zgrade zatekao sam stanara ovog ulaza Marka
Markovia, koji mi je izjavio da se izvrenik odselio sa ove adrese i da u
stanu trenutno ivi porodica Mai.
Kontaktirao sam sa predstavnikom kunog savjeta Hasom Hasiem, koji mi
je
potvrdio kako se izvrenik odselio sa ove adrese.
Trailac izvrenja:
Odselio
Nepoznat
Izvrenik:
Umro
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis

Nagodba
Javna prodaja
35
1.6 Sredstvo i predmet izvrenja

Predmet izvrenja ne mogu biti stvari van prometa, kao ni rudno blago i druga prirodna
bogatstva.
Predmet izvrenja ne mogu biti objekti, naoruanje i oprema za potrebe oruanih snaga i
policije, kao ni novana sredstva obezbijeena za te namjene.
Rjeenjem o izvrenju sud odreuje izvrenje onim sredstvima i na onim predmetima koji su
navedeni u izvrnom prijedlogu.
Ako je predloeno vie sredstava ili vie predmeta izvrenja, sud moe ograniiti izvrenje
samo na neke od tih sredstava ili predmeta, ako su dovoljni za ostvarenje potraivanja.
Ako se izvrno rjeenje o izvrenju na odreenom predmetu ili sredstvu ne moe sprovesti,
trailac izvrenja moe radi namirenja istog potraivanja predloiti novo sredstvo ili predmet
izvrenja, o emu e sud odluiti rjeenjem.
Sredstva izvrenja su izvrne radnje ili sistem takvih radnji kojima se prema zakonu
potraivanje prinudno ostvaruje.
Predmet izvrenja su stvari i prava na kojim se prema zakonu moe sprovesti izvrenje radi
ostvarenja potraivanja.
Izvrne radnje mogu se neposredno sprovesti protiv izvrenika i drugih lica, u skladu sa ovim
zakonom.
Prema zakonu, sredstva izvrenja su skup izvrnih radnji koje se preduzimaju u postupku
izvrenja radi sprovoenja odreenog izvrenja, odnosno ostvarenja prinudnog potraivanja
traioca izvrenja.
Trailac izvrenja moe koristiti vie sredstava izvrenja za isti zahtjev, ako su potrebna za
potpuno namirenje traioca izvrenja.
Shodno odredbama Zakona, kao sredstva izvrenja ili kao izvrne radnje i sistem tih radnji
radi naplate - novanog potraivanja odreeni su:
1.
2.
3.
36
Izvrenje na nekretnini se sprovodi zabiljebom rjeenja o izvrenju u zemljinoj knjizi,

utvrivanjem vrijednosti nekretnine, prodajom nekretnine i namirenjem traioca
izvrenja iz kupoprodajne cijene dobijene prodajom;
Izvrenje na pokretnim stvarima sprovodi se kao i izvrenje na nekretninama, odnosno
pljenidbom, procjenom i prodajom stvari, te namirenjem traioca izvrenja iz dobijene
kupoprodajne cijene od prodate pokretne stvari. I ovdje postoji koneksija izmeu
navedenih izvrnih radnji i iste se preduzimaju kako je to Zakonom odreeno, a
pljenidbom, koja se obavlja sastavljanjem pljenidbenog popisa, trailac izvrenja stie
zalono pravo na popisanim stvarima;
Izvrenje se sprovodi i na novanoj trabini izvrenika, i to pljenidbom iste, i prenosom
sa izvrenika na traioca izvrenja, ako Zakonom za pojedine sluajeve nije drugaije
odreeno;

4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Radi namirenja novanog potraivanja kao sredstvo izvrenja odreeno je i izvrenje na

trabini da se predaju ili da se isporue pokretne stvari ili da se preda nekretnina i isto se
sprovodi pljenidbom navedene trabine;
Kao novo sredstvo izvrenja predvieno je izvrenje na dionici (kao hartiji od
vrijednosti koja egzistira kao elektronski zapis i nije u materijalizovanom obliku kao to
su mjenica, ek i slino), i isto se sprovodi pljenidbom dionice, upisom u registar
rjeenja o odreivanju izvrenja;
Radi namirenja novanog potraivanja odreeno je kao sredstvo izvrenja i izvrenje na
drugim imovinskim pravima (patentu, tehnikom unapreenju, plodouivanju i slinom
izvrenikovom pravu), a sprovodi se pljenidbom tog prava i njegovim unovenjem u
skladu sa pravilima o prodaji pokretnih stvari;
Sudski penali koji se izriu ako izvrenik ne ispuni svoju nenovanu obavezu utvrenu
izvrnom ispravom;
Radi predaje odreenih pokretnih stvari kao sredstvo izvrenja u postupku izvrenja
predvieno je oduzimanje stvari od izvrenika, odnosno treeg lica, i predaja oduzetih
stvari traiocu izvrenja;
Radi ostvarenja potraivanja ispranjenjem i predajom nepokretne stvari kao sredstva
izvrne radnje odreena su udaljenje lica i uklanjanje stvari sa nekretnine i predaja te
nekretnine traiocu izvrenja;
U pogledu izvrenja radi ostvarenja obaveze na trpljenje i neinjenje izvrenje se
sprovodi nalogom izvreniku da se ponaa u skladu sa svojom obavezom iz izvrne
isprave;
Izricanjem novane kazne izvreniku i odgovornim licima kada se izvrenje sprovodi
vraanjem lica na posao;
Kao sredstvo izvrenja predviena je dioba u izvrnom postupku i sprovodi se fizikom
podjelom;
Ostvarenje trabine na davanje izjave volje ne sprovodi se posebnim izvrenjem iz
razloga to se ta obaveza smatra ispunjenom momentom pravosnanosti odluke, ako je
izvrnom ispravom naloeno da se izvri upis u javni registar.
Kada je rije o sredstvu izvrenja, sudski izvrilac sprovodi izvrenje na nain kako je to
izvrni sudija odluio zakljukom, te u tom pogledu ne moe odluivati sudski izvrilac.
Ukoliko doe do informacija na terenu u pogledu izvrenikove druge imovine, zaposlenja i
dr., takve informacije konstatovae u zapisniku i proslijediti sudiji na daljnje postupanje.
1.6.1 Izuzimanje od izvrenja i ogranienje sredstava i predmeta izvrenja
(l. 7. , 8. i 20. ZIP-a RS; l. 7., 8. i 20. ZIP-a FBiH i lan 71. ZIP-a BD)
lan 7. Izuzimanje od izvrenja
(1) Predmet izvrenja ne mogu biti stvari van prometa, kao ni rudno blago i druga prirodna
bogatstva.
(2) Predmet izvrenja ne mogu biti objekti, naoruanje i oprema za potrebe oruanih snaga i
policije, kao ni novana sredstva osigurana za te namjene.
lan 8. Ogranienje sredstava i predmeta izvrenja
(1) Sud rjeenjem odreuje izvrenje onim sredstvom i na onim predmetima koji su navedeni u
izvrnom prijedlogu.
37
(2) Ako je predloeno vie sredstava ili vie predmeta izvrenja, sud moe ograniiti izvrenje
samo na neke od tih sredstava ili predmeta ako su dovoljni za ostvarenje potraivanja.
(3) Ako se izvrno rjeenje o izvrenju na odreenom predmetu ili sredstvu ne moe sprovesti,
Izvrenja, o emu e sud odluiti rjeenjem.
lan 20. Izvrenje na imovini strane drave
(1) Na imovini strane drave i meunarodnih organizacija koje se nalaze na teritoriji
Federacije Bosne i Hercegovine ne moe se odrediti izvrenje bez pisane saglasnosti
Federalnog ministarstva pravde, osim ako je strana drava pristala na izvrenje.
(2) U sluaju iz stava 1. ovog lana Federalno ministarstvo pravde duno je prethodno
pribaviti miljenje Ministarstva inostranih poslova Bosne i Hercegovine.
38

sredstvo i predmet izvrenja
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:
Rb. _1_
Sanjinovi
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _Jovana Bijelia __ broj 145 uz
2. Izvrenik: (punomonik)____Mujo Muji_______
Pozvao sam izvrenika da izmiri predmetni dug i sudske trokove. Izvrenik
Mujo Muji izjavljuje kako predmetno potraivanje nije u mogunosti izmiriti,
s obzirom da je na birou za zapoljavanje.
Shodno tome pristupio sam ulasku u kuu izvrenika radi popisa pokretnih stvari.
Detaljnim pregledom svih prostorija u kui, konstatovao sam kako izvrenik nema
stvari koje mogu biti predmet popisa.
Stvari koje su zateene ne mogu biti predmet popisa i zaplijenjene,
shodno lanu 117 ZIP-a, a radi se o sljedeim stvarima:
1
2
3
Trosjed 1 kom.
poret na kruto gorivo 1 kom.
Umjetnika slika (porodina fotografija).
Izvrenik izjavljuje kako ne posjeduje nikakvu pokretnu i ne pokretnu
imovinu koja je u njegovom vlasnitvu.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Odselio
Umro
Nepoznat
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis
Sudski izvrilac: Lazo Lazi

Nagodba
Javna prodaja
39
1.7 Vrste isprava u izvrnom postupku

Da bi sudska odluka mogla prinudno da se izvri, po pravilu, ona mora biti pravosnana i
izvrna.
Sudska odluka je pravosnana kada je drugostepeni sud odluio po albi i presudu potvrdio ili
preinaio. Ukoliko alba nije izjavljena i protekne rok za albu ili ako se stranka odrekne
prava na izjavljivanje albe, presuda postaje pravosnana.
Sudska odluka postaje izvrna tek po proteku paricionog roka, odnosno roka za dobrovoljno
ispunjenje obaveze naloene sudskom odlukom.
Izvrnost sudske odluke nastupa uvijek poslije njene pravosnanosti.
1.7.1 Izvrne isprave
(lan 25. ZIP-a RS; lan 25. ZIP-a FBiH i l. 22. i 28. ZIP-a BD)
Izvrne isprave su:
a) izvrna odluka sudova i izvrno sudsko poravnanje,
b) izvrna isprava donesena u upravnom postupku i poravnanje u upravnom postupku,
ako glasi na ispunjenje novane obaveze, ukoliko zakonom nije drugaije odreeno,
c) izvrna notarska isprava,
d) druga isprava koja je zakonom odreena kao izvrna isprava.
Izvrna isprava podobna je za izvrenje ako su u njoj naznaeni trailac izvrenja i izvrenik
te predmet, vrsta, obim i vrijeme ispunjenja obaveze.
Izvrna isprava kao izvrni naslov morala bi biti podobna za izvrenje i morala bi biti to
razumljivija i jasnija.
1) Izvrna isprava podobna je za izvrenje ako su u njoj naznaeni trailac izvrenja i
izvrenik te predmet, vrsta, obim i vrijeme ispunjenja obaveze.
2) Ako u izvrnoj ispravi nije odreen rok za dobrovoljno ispunjenje obaveze, taj rok
odreuje se rjeenjem o izvrenju.
3) U sluaju iz stava 2. ovog lana sud e predloeno izvrenje odrediti uz uslov da izvrenik
u roku koji mu je odreen ne ispuni svoju obavezu.
4) Odredbe st. 2. i 3. ovog lana ne primjenjuju se u postupku izvrenja na osnovu izvrne
isprave notara.
5) Izvrni sud nije ovlaen da se uputa u razmatranje materijalne zakonitosti izvrne
isprave.
U pogledu legitimacije stranaka, kada je u izvrnoj ispravi oznaen jedan tueni, a izvrenje
se trai protiv izvrenika koji nije oznaen kao tueni u izvrnoj ispravi, izvrenje se moe
dozvoliti i protiv tog izvrenika ako je priloen dokaz da je to lice na zakonit nain preuzelo
dug.
Ako u izvrnoj ispravi nije dosueno da je dunik duan platiti kamate na glavnicu, izvrni
sud nije ovlaen da na prijedlog vjerovnika dozvoli izvrenje na pokretnostima dunika i za
40

dospjele kamate, makar su kamate bile i utuene, to ukazuje na to da uz glavni dug u
izvrnoj ispravi mora biti dosuena i kamata, da bi trailac izvrenja u prijedlogu za izvrenje
traio naplatu iste.
Kada su je rije o sudskim izvriocima, izvrna isprava se sprovodi na nain koji izvrni
sudija odredi putem zakljuka, shodno prijedlogu traioca izvrenja, odnosno na osnovu
izvrne isprave.
Sudski izvrilac nije ovlaen da se prilikom sprovoenja izvrenja uputa u razmatranje
izvrne isprave iz razloga to se u odreenim sluajevima rjeenje o izvrenju ogranii putem
zakljuka.
Na primjer, ukoliko izvrenik prije zakljuka o popisu i pljenidbi pokretnih stvari uplati dio
duga i dokaz dostavi u spis, u takvoj situaciji izvrni sudija putem zakljuka ogranii
potraivanje.
Shodno tome, sudski izvrilac se prilikom sprovoenja rjeenja o izvrenju iskljuivo
pridrava zakljuka.
1.7.2 Vjerodostojna isprava
Izvrenje radi ostvarivanja novanog potraivanja odreuje se i na osnovu vjerodostojne
isprave.
Vjerodostojna isprava je, prema ZIP-u, mjenica i ek sa protestom i povratnim raunom ako
su potrebni za zasnivanje potraivanja i rauni ili izvodi iz poslovnih knjiga za cijenu
komunalnih usluga isporuke vode, toplotne energije i odvoza smea. Prema izmjenama i
dopunama ZIP-a RS, raun RTV-a je takoe vjerodostojna isprava.
Vjerodostojna isprava je podobna za izvrenje ako su u njoj naznaeni trailac izvrenja i
izvrenik te predmet, vrsta, obim i vrijeme ispunjenja obaveza
Prijedlog na osnovu vjerodostojne isprave moe se podnijeti protiv fizikih i pravnih lica.
Izvrenje na osnovu vjerodostojne isprave mora biti iskljuivo novano potraivanje.
Prijedlog za izvrenje na osnovu vjerodostojne isprave mora sadravati:
1) izvrni zahtjev,
2) zahtjev da sud obavee izvrenika da u roku od osam dana namiri potraivanja zajedno
sa odmjerenim trokovima.
41

Primjer 11: Prijedlog za izvrenje na osnovu
izvrne isprave
OPINSKI SUD U SARAJEVU -Izvrno
odjeljenje
vjerodostojne isprave
TRAILAC IZVRENJA:"XXX " d.o.o. Sarajevo,ul. Dajanli Ibrahimbega br.6, po XXXX
XXXX, advokatu iz Sarajeva, Ul. A. eerbegovi bb, IZVRENIK: XXXX XXXXX iz
Sarajeva,Ul. Husrefa Redia broj 19
Radi :izvrenja na pokretnim stvarima
V.spora:819,00 KM
X 4 primjerka sa punomoi
Na osnovu pravosnane i izvrne presude Opinskog suda u Sarajevu br.Mal- lo369/04 od
12.1.2007.godine izvrenik je bio obavezan traiocu izvrenja isplatiti novani iznos od 819,00
KM sa zakonskom zateznom kamatom na iznos od 253,50 KM poev od 1.4.2006.godine do
isplate, a na iznos od 565,50 KM, poev od 5.6.21006.godine do isplate, kao i trokova
parninog postupka u iznosu od 535,00 KM.
DOKAZ: Presuda Opinskog suda u Sarajevu br.Mal 10369/o4 od 12.1.2007.godine
Izvrenik nije postupio po navedenoj sudskoj odluci, odnosno nije traiocu izvrenja platio
predmetni dug, pa trailac izvrenja predlae da Opinski sud u Sarajevu donese
Rjeenje o izvrenju
Na osnovu pravosnane i izvrne presude Opinskog suda u Sarajevu br.Mal- 10369/04 od
12.1.2007.godine,na prijedlog traioca izvrenja protiv izvrenika XXX XXXX radi namirenja
novane trabine traioca izvrenja u iznosu od 819,00 KM sa zateznom kamatom na iznos
od 253,50 KM poev od 1.4.2006. godine pa do isplate, a na iznos od 565,50 KM poev od
5.6.2006. godine do isplate, kao i trokova parninog postupka u iznosu od 535,00 KM i
trokova ovog izvrnog postupka odreuje se
- izvrenje pljenidbom, procjenom i prodajom pokretnih stvari koje mogu biti po Zakonu
predmet izvrenja, a nalaze se u stanu izvrenika u Sarajevu, ul. Husrefa Redia broj 19,
te namirenjem traioca izvrenja iz iznosa dobijenog prodajom uplatom na transakcioni
raun traioca izvrenja br.l610000000480161 kod Raiffeisen bank DD Sarajevo. Izvreniku
se zabranjuje raspolaganje zaplijenjenim pokretnim stvarima. Upozorava se izvrenik na
krivinopravne posljedice postupanja protivno toj zabrani.
Sarajevo,19.1.2009.godine
Sastav prijedloga
za izvrenje po Ad. tarifi.........240,00 KM
42
Trailac izvrenja po punomoniku

vjerodostojne isprave
TRAILAC: Kantonalno javno komunalno preduzee Toplane - Sarajevo, IZVRENJA: Semira Frate
22, koje zastupa Direktor
IZVRENIK: Stomatoloka ordinacija; Adresa: Branska 3;
ifra XXXX Identifikacioni broj XXXX
ADRESA PROSTORA: BRANSKA 3

Radi: Naplate novanog potraivanja od 300,00 KM
Na osnovu vjerodostojne isprave-izvoda svih rauna, priloenog uz podnesak, Izvrenik
je za isporuenu toplotnu energiju obavezan isplatiti Traiocu izvrenja iznos od 300,00
KM sa pripadajuom zakonskom zateznom kamatom, od dospijea svakog pojedinanog
rauna do dana plaanja, kao i trokove sudskog postupka, koliko budu iznosili.
DOKAZ: Izvod svih rauna.
Kako Izvrenik ni do danas nije izmirio dospjelo potraivanje, to Trailac izvrenja
predlae da Sud donese
RJEENJE O IZVRENJU
na osnovu vjerodostojne isprave-izvoda svih rauna priloenog uz podnesak.
ODREUJE SE PREDLOENO IZVRENJE
Putem banke naplatom novanog potraivanja u iznosu od 300,00 KM sa pripadajuom
zakonskom zateznom kamatom i to:
na
na
na
na
na
iznos:
iznos:
iznos:
iznos:
iznos:
60,00
60,00
60,00
60,00
60,00
za
za
za
za
za
decembar
januar
februar
mart
april
2004
2005
2005
2005
2005
poev od
poev od
poev od
poev od
poev od
12.1.2005
12.2.2005
12.3.2005
12.4.2005
12.5.2005
do isplate
do isplate
do isplate
do isplate
do isplate
Sud, uplatom navedenog iznosa sa rauna Izvrenika br. xxxx-xxx-xxxx kod RAIFFEISEN
BANK DD SARAJEVO
raun Traioca izvrenja br. 129-10410000519-12 kod HVB-Central profit banke DD
Sarajevo, ukoliko Izvrenik dobrovoljno ne namiri potraivanja zajedno sa odmjerenim
trokovima u roku od osam dana po prijemu rjeenja. Nadlena banka duna je o ishodu
naplate ili eventualnim smetnjama obavijestiti Sud ili Traioca izvrenja.
Za sluaj pobijanja rjeenja o izvrenju prigovorom, prijedlog za izvrenje smatrae se
tubom.
Trokovnik po odluci Suda
Sarajevo, 17.10.2005.
Za traioca izvrenja: Direktor
43
K J K P "TOPLANE - SARAJEVO" S A R A J E V O
ul. Semira Frate br. 22
I zv o d s v ih r a una za per io d: 01.05.2004. do 31.07.2005. POTROA:

9993740010
Br.
rauna
STOMATOLOKA ORDINACIJA
Za period
BRANSKA 3
Zaduenje
Storno
Plaeno
Datum prispijea
4284997
Oktobar
2004
60,00
0,00
60,00
12
11
2004
4333901
Novembar
2004
60 , 00
0,00
60,00
12
12
2004
4382927
Decembar
2004
60,00
0,00
0,00
12
01
2005
4495224
Januar
2005
60,00
0,00
0,00
12
02
2005
4544195
Februar
2005
60 ,00
0,00
0,00
12
03
2005
4593247
Mart
2005
60,00
0,00
0,00
12
04
2005
4642194
April
2005
60 ,00
0,00
0,00
12
05
2005
420,00
0,00
120,00
Saldo: 300,00
Direktor
1.8
Naplata zateznih kamata

Ako se nakon donoenja izvrne isprave ili zakljuenja poravnanja izmijenila zatezna kamata,
sud e, na prijedlog stranke, rjeenjem o izvrenju odrediti naplatu zatezne kamate po
izmijenjenoj stopi za vrijeme na koje se ta izmjena odnosi.
Ako plaanje zatezne kamate na trokove postupka nije odreeno ve u izvrnoj ispravi, sud
e, na prijedlog traioca izvrenja, u rjeenju o izvrenju odrediti naplatu tih kamata po
propisanoj stopi od dana donoenja odluke, odnosno zakljuenja poravnanja do naplate.
44

1.9 Vlasnitvo, suvlasnitvo, brana steevina, stvari izvrenika u posjedu treih lica,
razmatranje izvrioca i istinitost podataka
(lan 120 ZIP RS; lan 120 ZIP FBiH i lan 107 ZIP BD)
Ukoliko nije drugaije odreeno, predmet izvrenja moe biti samo nepokretnost kao cjelina
odreena propisima koji ureuju svojinu i druga stvarna prava.
Suvlasniki dio nepokretnosti moe biti samostalni predmet izvrenja u pogledu kojeg se na
odgovarajui nain primjenjuju pravila ZIP-a na nepokretnostima.
U sluaju postupka izvrenja na suvlasnikom dijelu, a po zahtjevu traioca izvrenja,
izvrenika ili drugog suvlasnika, sud e u rjeenju o izvrenju odrediti da se na prodaju
ponude kao cjelina, kako nepokretnost tako i suvlasniki dio, koji je predmet izvrenja.
U rjeenju o izvrenju sud e naznaiti da li je predmet prodaje cjelokupna nepokretnost ili
samo njen suvlasniki dio.
Promjena vlasnika nepokretnosti tokom izvrnog postupka ne spreava da se taj postupak
nastavi protiv novog vlasnika kao izvrenika, do visine vrijednosti nepokretnosti.
Sve radnje preduzete prije toga ostaju na snazi i novi vlasnik ne moe u postupku preduzimati
one radnje koje ne bi mogao preduzimati prijanji vlasnik da do promjene svojine nije dolo.
Ako trea lica ne obavijeste sud o svojim pravima na pokretnoj imovini u posjedu izvrenika
koja je predmet izvrenja, niti dokau svoja prava na njima, smatra se da takva prava treih
lica ne postoje i da je izvrenik vlasnik stvari koje se nalaze u njegovom posjedu.
Smatra se da su brani ili vanbrani drugovi suvlasnici u jednakim dijelovima svih pokretnih
stvari koje se zateknu u njihovoj kui, stanu, poslovnoj prostoriji ili drugoj nepokretnosti.
Izvrenikove stvari koje se nalaze u posjedu treih lica mogu se popisati samo ako tree lice
na to pristane.
U izvrnom postupku se zapljena obavlja sastavljanjem popisa zapljene. O popisu zapljene i
procjeni sastavlja se zapisnik.
U zapisnik se unose podaci: naziv suda, mjesto gdje se vri radnja, dan i as kada se radnja
vri, as poetka i dovrenja izvrenja radnje, naznaenje predmeta spora, oznaavanje broja
sudskog predmeta, ime i prezime sudskog izvrioca, imena prisutnih stranaka ili treih lica i
uesnika u postupku i njihovih zakonskih zastupnika ili punomonika, nain na koji je
izvreno obavjetenje o zapljeni, ime vjetaka i sudskog procjenioca i sl.
Obino se popisuju stvari koje se nalaze u posjedu izvrenika, bilo da su njegovo vlasnitvo
ili ne, kao i izvrenikove stvari koje se nalaze kod traioca izvrenja i kod treih lica. Kada je
rije o popisu pokretnih stvari koje se nalaze kod branih ili vanbranih drugova, polazi se
od objektivne pretpostavke da su oni suvlasnici u jednakim dijelovima te imovine, koja se
prilikom popisa zatekne u njihovoj kui, stanu, poslovnoj prostoriji ili drugoj nepokretnosti.
Ako se pokretne stvari izvrenika nalaze kod treih lica u posjedu; trea lica moraju dati
svoj izriit pristanak da se te stvari popiu, poto je posjed stvari od znaaja za sastavljanje
pljenidbenog popisa, odnosno to je posjed stvari - faktika vlast na stvari. Ako bi tree lice
istaklo prigovor ili se usprotivilo popisu izvrenikovih stvari koje se nalaze kod njega, sud bi
tada svojim zakljukom, na prijedlog traioca izvrenja, morao prenijeti na njega izvrenikovo
pravo na predaju stvari radi sprovoenja izvrenja po pravilima o prenosu radi naplate.
45

Primjer 13: Zapisnik sudskog izvritoca
stvari izvrenika u posjedu treeg lica
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Sanjinovi
Rb. _1_
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___Mara Mari __
Pozvao sam izvrenika da izmiri premetni dug i sudske trokove,

Izvrenik Mujo Muji izjavljuje da dug, sudske trokove i kamate u
ukupnom iznosu od 855,00 KM nije u mogunosti izmiriti jer se, kako navodi,
radi o socijalnom sluaju, isti navodi kako ne posjeduje nikakve pokretne
stvari na ovoj adresi, sve pokretne stvari koje su u njegovom
vlasnitvu nalaze se kod njegovog brata Mirsada Mujia u ulici
Jovana Bijelia br. 2. Ulaskom u prostorije izvrenika
konstatovao sam kako nema stvari koje mogu biti predmet popisa.
Izlaskom na adresu Mirsada Mujia u ulicu J. Bijelia br. 2 kao tree lice koje
ima posjed na dunikovim stvarima, istog sam
pozvao da omogui popis tih stvari. Mirsad Muji (tree lice)
izjavljuje kako je on kupio stvari od izvrenika te kako izvrenik
nije vlasnik istih. Mirsad Muji izjavljuje kako nema ugovora
o kupoprodaju predmetnih stvari
. Kako izvrenik nije dozvolio popis, sprovoenje je odloeno, o emu e se
stranke naknadno obavijestiti.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Sudski izvrilac:
Mara Mari
Mujo Muji
Sanjin Sanjinovi
Odselio
Umro
Izvren popis
Nagodba
Javna prodaja
Nepoznat
Naplaen dug
46

1.10 Uslovna i uzajamna obaveza izvrenika
U praksi postoji situacija da izvrenje zavisi od prethodnog ispunjenja neke obaveze traioca
izvrenja ili od nastupanja nekog uslova.
Ako trailac izvrenja javnom ili po zakonu ovjerenom privatnom ispravom dokae da je
obavezu ispunio, odnosno da je nastupio potrebni uslov, moe oekivati da sud dozvoli
izvrenje.
Nastupanje neke budue neizvjesne okolnosti predstavlja osnov za izvrenje, ako je ta
okolnost nastupila i uslov bio ispunjen prethodno ili naknadno.
Kod uzajamne obaveze, ije se postojanje takoe utvruje i u izvrnom postupku, trailac
izvrenja moe od suda traiti da izvrenik ispuni svoju obavezu prije nego on ispuni svoju
obavezu. Sud prilikom izvrenja po slubenoj dunosti pazi na okolnost da li je obaveza
ispunjena, odnosno utvruje njenu dospjelost.
Tako je u jednom postupku obezbjeenja nunog smjetaja sud obustavio izvrenje prema
izvreniku jer trailac izvrenja nije ispunio kumulativni uslov i obezbijedio nuni smjetaj sa
mogunou korienja najmanje dvije godine (to je po zakonu bio kumulativni uslov).
Naime, on je korieni prostor, u kojem je bespravno boravio, ponudio za nuni smjetaj
izvreniku (duniku), to je predstavljalo rizik da izvrenik u njemu nee moi provesti
najmanje dvije godine, pa je sud tu okolnost cijenio kao neispunjenje uzajamne obaveze od
strane traioca izvrenja.
47

uslovna i uzajamna obaveza izvrenika
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:
SUDSKI IZVRILAC Lazo
Rb. _1_
Lazi
Pozvao sam traioca izvrenja da postupi po nalogu suda, odnosno da isplati

izvreniku novani iznos od 2800,00 KM kako bi se izvreniku moglo naloiti
iseljenje iz predmetnog stana, shodno lanu 31 ZIP-a.
Trailac izvrenja je novani iznos od 2800,00 KM uruio izvreniku

lino (potvrda o prijemu novca u zapisniku)
Ovim inom nastala je obaveza izvrenika da nesmetano preda u
posjed predmetni stan.
Izvrenik je oslobodio stan od lica i stvari, te se pristupilo uvoenju
traioca izvrenja u isti.
Trailac izvrenja uveden u posjed stana, brava na ulaznim vratima
zamijenjena.
Trailac izvrenja izjavljuje da odustaje od sudskih trokova.
Rjeenje o izvrenju sprovedeno u cijelosti.
Trailac izvrenja:
Mara Mari
Odselio
Nepoznat
48
Izvrenik:
Mujo Muji
Umro
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis
Sudski izvrilac:
Lazo Lazi
Nagodba
Javna prodaja

1.11 Alternativna obaveza po izboru izvrenika
Alternativna obaveza po izboru izvrenika postoji kada izvrenik prema izvrnoj ispravi ima
mogunost izbora izmeu vie predmeta svoje obaveze, te se o tome moe opredijeliti u
paricionom roku, odnosno u zakonom odreenom vremenu za dobrovoljno izvrenje svoje ili
svojih obaveza.
Ako to ne uini u tom periodu, te ponuenu mogunost ne iskoristi (gubi pravo izbora izmeu
alternativno postavljenih obaveza u izvrnoj ispravi), trailac izvrenja ima pravo u daljnjem
postupku, prijedlogom za izvrenje traiti ispunjenje obaveze na jedan od naina tako to
navodi predmet kojim obaveza treba biti ispunjena.
Izvrenik je ovim pravnim institutom pozvan da radi svoje zatite izvri obavezu povoljnije
po sebe, jer u protivnom mora platiti i trokove izvrnog postupka te izvriti obavezu koju je
trailac izvrenja kao teu za njega izabrao u svom prijedlogu za izvrenje.
Takoe, nije dovoljno samo izjanjenje o kojoj obavezi se izvrenik saglasio od alternativno
ponuenih, nego je bitno da je u paricionom roku jednu od njih ispunio u cijelosti.
1.12 Fakultativno ovlaenje izvrenika
Bliskost i slinost alternativne obaveze sa fakultativnom obavezom treba ipak razlikovati, kao
dva rjeenja data u zakonu.
U sluaju alternativne obaveze, ponueno je (ima karakter ponude tuioca tueniku)
izvreniku izvrnom ispravom vie naina ispunjenja obaveze (vei broj stvari i izvrenik ima
pravo da bira), dok je kod fakultativne obaveze (koja nema alternativu) navedeno da
izvrenik svoje obaveze, koja je samo kao jedna odreena izvrnom ispravom, moe da se
oslobodi tako to e je ispuniti nekim drugim odreenim injenjem, ali sve dok trailac
izvrenja nije makar i djelimino primio ispunjenje obaveze.
Intencija ZlP-a je da prva obaveza nije samo nenovana ili novana nego je uopte odreena
obaveza, dok je njeno alternativno izvrenje ostavljeno na slobodu izvreniku, da on ponudi
ili novac ili ispunjenje neke druge obaveze.
1.13 Smrt izvrenika i traioca izvrenja
Kada umre trailac izvrenja, a nema punomonika ili zakonskog zastupnika, svaki od
nasljednika ili zainteresovanih lica moe predloiti da, dok traje nasljednika zajednica, sud
na troak predlagaa postavi nasljednicima privremenog zastupnika i postupak nastavi. Sud
e imenovati privremenog zastupnika u roku od osam dana od podnoenja zahtjeva.
Ako ovakav prijedlog nasljednika ili zainteresovanih lica ne uslijedi u roku od 30 dana od
smrti traioca izvrenja, sud e obustaviti postupak.
U sluaju smrti izvrenika, takoe u situaciji nepostojanja punomonika ili zakonskog
zastupnika, sud e nasljednika, ako to predloi trailac izvrenja, u roku od 15 dana od dana
kada je primio obavjetenje suda o smrti izvrenika, postaviti privremenog zastupnika, na
troak traioca izvrenja, po pravilu iz reda lica koja su u posjedu imovine koja je predmet
izvrenja i nastaviti postupak.
Novi zakon je reducirao razloge za prekid postupka, jer sud u izvrnom postupku ne eka
odluku nekog drugog organa.
49
Primjer 15: Zapisnik sudskog

izvrioca smrt izvrenika
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:
Rb. _1_
Lazi
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___Nije prisutan __
Na licu mjesta izvrenik nije zateen, kontaktirao sam susjeda Marka

Markovia,
koji mi je izjavio da je izvrenik Mujo Muji umro prije dva mjeseca.
U razgovoru sa rejonskim potarom isti je potvrdio da je izvrenik umro.
Trailac izvrenja:
Mara Mari
Odselio
Nepoznat
50
Izvrenik:
Mujo Muji
Umro
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis
Sudski izvrilac:
Lazo Lazi
Nagodba
Javna prodaja

1.14 Prigovor u izvrnom postupku - prigovor izvrenika
(l. 46.-49. ZIP-a RS; l. 46.-49.ZIP-a FBiH i l. 45.-48. ZIP-a BD)
Rjeenje o izvrenju moe se pobijati prigovorom (lan 46. ZlP-a).
Prigovor mora sadrati sve podatke koje mora sadravati alba kao redovni pravni lijek u
skladu sa Zakonom o parninom postupku. ZPP se analogno primjenjuje i u nekim
situacijama sudija je obavezan da pazi po slubenoj dunosti na ispunjenje odreenih
injenica, njihovo postojanje ili nepostojanje.
To je redovan, dvostran i jedini pravni lijek protiv rjeenja o izvrenju.
Zakon je naveo deset razloga za prigovor. Oni nisu taksativno navedeni, nego je izvreniku
ostavljena mogunost da moe podnijeti prigovor i iz drugih razloga ije bi postojanje
spreavalo izvrenje. Meu razlozima za prigovor mogui su i razlozi materijalnopravnog
karaktera, to zahtijeva meritorno odluivanje izvrnog suda o tim prigovorima.
Ove druge razloge treba shvatiti u irem smislu, o emu uvijek odluuje sud u konkretnom
sluaju, cijenei sve okolnosti prigovora i odgovora na prigovor, koji moe, a ne mora biti
uloen u roku od tri dana. Ovaj rok nije prekluzivni i sud ga moe produiti.
Sudija u izvrnom postupku donosi odluku po prigovoru u formi rjeenja i taj dio posla ne
moe prenijeti na strune saradnike, koji mogu obavljati neke druge aktivnosti u izvrnom
postupku. Rjeenjem se prigovor usvaja, odbija i odbacuje kao neblagovremen, nepotpun ili
nedozvoljen.
1.15 Prigovor treeg lica u izvrnom postupku
(lan 51. ZIP-a RS; lan 51. ZIP-a FBiH)
Tree lice ponekad ima interes da pod odreenim uslovima prigovora izvrenju koje je u
toku.
Da bi takav prigovor bio validan, on mora biti uloen u sluaju da je odreeno neko izvrenje
na odreenom predmetu izvrenja i da postoji tvrdnja treeg lica da mu u pogledu predmeta
izvrenja pripada pravo koje spreava izvrenje.
Prigovor od strane treeg lica ne spreava sprovoenje izvrenja, jer ovaj prigovor nema
karakter pravnog lijeka, kojim se odlae izvrenje.
To je samo jedno pravno sredstvo za zatitu prava treeg lica, ali samo u obimu u kojem su
prava tog treeg lica zahvaena izvrenjem. Ako ima dio stvari ili prava koji nije predmet
ovog prigovora, oni ne moraju ekati da se sprovede postupak po ovom prigovoru. Sud, kada
utvrdi da je ovakav prigovor blagovremen, doputen i potpun, prigovor dostavlja traiocu
izvrenja i izvreniku, u roku od osam dana na izjanjenje, kada oni mogu dati svoje
prigovore. Na taj nain sud dobija jasnu sliku kako e na kraju odluiti u toj pravnoj stvari.
Mogua odluka suda je i donoenje zakljuka, kojim e tree lice biti upueno na parnicu, da
dokazuje svoja potraivanja, odnosno prava na stvari ili prava.
1.16 Odlaganje izvrenja
(l. 60.-64. ZIP-a RS; l. 60.-64. ZIP-a FBiH i l. 54.-58. ZIP-a BD)
Ranija zakonska rjeenja su davala mogunost da trailac izvrenja (povjerilac), izvrenik
(dunik) i tree lice mogu traiti odlaganje izvrenja.
Sadanje zakonsko rjeenje suava obim lica, i to pravo daje iskljuivo traiocu izvrenja,
odnosno, kada ih ima vie, onda samo onim koji trae odlaganje. Namjera zakonodavca je bila
51

da se izvrni postupak uini efikasnijim i da se na najmanju moguu mjeru svedu mogue
zloupotrebe i odugovlaenja, gdje je za to mogu interes, prije svega izvrenika (dunika).
Ovo je po svojoj pravnoj prirodi takvo stanje izvrnog postupka u kojem se za vrijeme za koje
se izvrenje odlae (privremeno) zaustavlja dalji tok izvrnog postupka i u kojem se zastaje sa
preduzimanjem procesnih radnji.
Izvrenje se moe odloiti potpuno ili djelimino, ako zakonom nije drugaije odreeno, ali
samo ako sprovoenje izvrenja nije otpoelo.
Ako je dolo do otpoinjanja izvrenja, sud mora o tome obavijestiti izvrenika i traiti od
njega izjanjenje u roku koji sud odredi. Nakon proteka ovog roka, sud donosi odluku o
opravdanosti prijedloga za odlaganje.
2. Sprovoenje izvrenja i rad sudskog izvrioca
(l. 41-43. ZIP-a RS; l. 41-43. ZIP-a FBiH i l. 39-42. ZIP-a BD)
Sudski izvrilac je slubenik suda koji po nalogu sudije izvrnog odjeljenja neposredno
preduzima izvrne radnje.
Vrsta izvrne radnje, zatim njen oblik i obim, kao i nain izvrenja zavisi od predmeta i
sredstva izvrenja oznaenog u rjeenju o izvrenju koje se u konkretnom sluaju sprovodi.
Izvrne radnje se preduzimaju radnim danom u vremenu 07-19 asova.
Dokaz slubenog poloaja: sudskom izvriocu uprava suda izdaje posebni identifikacioni
dokument, u kojem su naznaena ovlaenja istog. Sudski izvrilac je duan, na zahtjev
stranaka u postupku, pokazati ovaj dokument.
Sudski izvrilac sprovodi bez odlaganja sva izvrenja, u pravilu, onim redom kojim su mu
predmeti izvrenja dodijeljeni u rad.
Dodjeljivanje predmeta na kojim treba sprovesti izvrenje vri se tako da jedan sudski
izvrilac prilikom jednog izlaska obavi po mogunosti vie izvrnih radnji, koje se odnose na
sprovoenje izvrenja u vie izvrnih predmeta u istom mjestu ili u vie oblinjih mjesta.
Predmeti u kojima treba sprovesti izvrenje upisuju se u Popis izvrenja povjerenih sudskom
izvriocu, odnosno u elektronsku bazu podataka.
Prilikom sprovoenja izvrne radnje sudski izvrilac je obavezan o istoj sainiti zapisnik, koji
mora sadravati:
1.
2.
3.
4.
5.
52
naznaenje stranaka (puno ime i prezime stranke ili naziv firme sa sjeditem ako se
radi o pravnom licu, adresa i drugi podaci),
puno ime i prezime sudskog izvrioca,
oznaenje mjesta, ulice i broja kao i vrijeme i datum kad se izvrna radnja preduzima
naznaenje koja lica prisustvuju pri preduzimanju izvrne radnje (stranke, svjedoci,
vjetaci, tree lice i si.),
opis radnje koju je izvrilac preduzeo i okolnosti koje su od znaaja za izvrenje
naloga suda uz konstataciju da li je postupljeno u cijelosti ili djelimino po nalogu,
vrijeme zavretka izvrne radnje,

6.
potpise stranaka i drugih uesnika koji su prisustvovali sprovoenju izvrnih radnji

sa naznaenjem svojstva istih radi identifikacije potpisa. Ukoliko lice odbija potpis,
naznaiti tu injenicu u zapisniku i navesti razloge odbijanja potpisa.
Ukoliko se radi o radnji izvrenja popisom i pljenidbom pokretnih stvari izvrenika, u

zapisnik (pljenidbeni popis) unosi se kratak opis svake zaplijenjene stvari (npr: naziv stvari,
starost, vrijednost, raun o kupovini stvari, koliina, u kakvom stanju se nalazi i svi drugi
podaci kojima se identifikuje pokretna stvar).
Sudski izvrilac procjenjuje pokretne stvari i to konstatuje u zapisnik. U zapisnik se unose i
prigovori prisutnih lica o procjeni pokretne stvari. Ukoliko sudski izvrilac nije u mogunosti
da procijeni pokretnu stvar, to e konstatovati u zapisnik i navesti razloge.
Po pravilu, sudski izvrilac e prije nego to pristupi pljenidbi i popisu pokretnih stvari
predoiti izvreniku rjeenje o izvrenju i pozvati ga da plati iznos (glavni dug, sporedna
potraivanja-kamate, dosuene trokove postupka i trokove izvrenja) za koji je odreeno
izvrenje. Sudski izvrilac je duan izvrenika obavijestiti o visini trokova izvrnog postupka
koji e nastati kao posljedica sprovoenja izvrenja, ako izvrenik ne postupi po rjeenju o
izvrenju.
Sudski izvrilac za svaku naplatu u novcu izdaje priznanicu. Neophodno je da svaki sudski
izvrilac zadui blok raun za naplatu, koji se preuzima kod suda .
Priznanica se pie u tri primjerka uz naznaenje naplaenog iznosa, broja predmeta, imena
stranke koja je platila cijenu, imena stranke kojoj se naplaeni iznos povjerava, datuma i uz
potpis izvrilaca, kao i potpis lica koje plaa cijenu. Prvi primjerak priznanice uruuje se
uplatiocu, drugi primjerak stavlja se u zapisnik sudskog izvrioca, trei primjerak priznanice
zadrava se u blok raunu.
Ako sudski izvrilac preda neposredno traiocu izvrenja ili njegovom punomoniku gotovinu
ili oduzeti predmet, trailac izvrenja potvruje prijem svojim potpisom na zapisniku,
odnosno posebnoj potvrdi (priznanica), koja mora sadravati sljedee: broj predmeta puno
ime i prezime (ime pravnog lica) stranaka u postupku, iznos gotovine koja se predaje, potpis
traioca izvrenja ili punomonika sa brojem line karte, kao i potpis sudskog izvrioca.
Prilikom sprovoenja prisilnih radnji predvienih Zakonom o izvrnom postupku, sudski
izvrilac je duan procijeniti i utvrditi prema okolnostima sluaja nunost istih u postupku
izvrenja, vodei rauna da upotrijebljena sila ili prinuda budu proporcionalni okolnosti
sluaja.
Pretraivanje i ulazak u posjed izvrenikove imovine, u skladu sa Zakonom o izvrnom
postupku, sudski izvrilac moe vriti samo ako je to neophodno za postupak izvrenja. Na
primjer to je situacija kada izvrenik ne eli i odbija da otvori prostoriju radi popisa i
pljenidbe ili neke druge inidbe.
Prilikom pretresa izvrenikovog stana ili odjee koju on nosi na sebi i preduzimanju drugih
izvrnih radnji sudski izvrilac je duan da postupa s dunim obzirom prema licu izvrenika i
lanovima njegovog domainstva.
53

O izvrnim radnjama koje sprovodi sudski izvrilac u izvrenikovom stanu kojima ne
prisustvuju izvrenik, njegov zakonski zastupnik, punomonik ili odrasli lan domainstva
mora prisustvovati jedan punoljetni svjedok.
Izvrenje u prostoriji pravnog lica sudski izvrilac sprovodi tako da prije obavljanja izvrne
radnje zatrai od zastupnika pravnog lica da on sam ili lice koje on odredi bude prisutno
njenom obavljanju. Ako zastupnik pravnog lica odbije da postupi u skladu sa zahtjevom
sudskog izvrioca ili ako ga sudski izvrilac ne zatekne u prostoriji pravnog lica prilikom
preduzimanja izvrne radnje, radnju e sprovesti u prisustvu jednog punoljetnog svjedoka.
Ako izvrnu radnju sudski izvrilac treba sprovesti u prostoriji koja je zakljuana, a izvrenik
ili njegov zastupnik nije prisutan ili nee da otvori prostoriju, sudski izvrilac e uz upotrebu
primjernih sredstava otvoriti prostoriju u prisustvu jednog punoljetnog svjedoka i policije. Na
primjer: u praksi sudski izvrilac nalae traiocu izvrenja da obezbijedi punoljetno lice sa
identifikacionim dokumentom u svojstvu svjedoka. Lice koje prisustvuje sprovoenju
izvrenja u svojstvu svjedoka obavezno je da prisustvuje svim radnjama. Prilikom ulaska u
prostorije svjedok je duan da ue u prostorije koje su prisilno otvorene.
Sudski izvrilac sastavie poseban zapisnik koji e potpisati pozvani svjedok, a primjerak
zapisnika ili obavjetenje o izvrenoj sudskoj radnji zakaie na vrata stana, odnosno
prostorije (indigo zapisnik).
Sudski izvrilac sprovodi na terenu izvrenja ili pojedine izvrne radnje povjerene po nalogu
sudije i uz kontrolu rukovodioca sudskih izvrilaca i sudije: izvrenje na pokretnim stvarima,
izvrenje na potraivanju da se predaju ili isporue pokretne stvari ili da se preda
nepokretnost, izvrenje radi predaje ili isporuke pokretnih stvari, izvrenje radi ispranjenja i
predaje nepokretnih stvari, izvrenje radi ostvarenja potraivanja na radnju, trpljenje ili
neinjenje, izvrenje predajom djeteta, izvrenje na dionici i ostalim registrovanim
vrijednosnim papirima te na lanskom udjelu u pravnom licu, izvrenje diobom stvari,
izvrenje radi vraanja zaposlenog na rad, odnosno slubu.
Sudski izvrilac ovlaen je, ako ocijeni potrebnim za nesmetano sprovoenje izvrenja,
unaprijed ili prilikom preduzimanja pojedinih izvrnih radnji, zatraiti asistenciju policije,
vatrogasne slube, hitne medicinske pomoi, centra za socijalni rad, organa starateljstva, ili
drugih organa, a naroito u sluajevima kada su u pitanju izvrenja predaje djeteta ili kada
ocijeni da postoji rizik da e biti ugroena druga lica ili sam sudski izvrilac.
Sudski izvrilac je ovlaen da udalji lice koje ometa sprovoenje izvrenja.
Prilikom sprovoenja prisilnih radnji od strane sudskog izvrioca predvienih lanom 43.
Zakona o izvrnom postupku, te radnje moraju biti nune u postupku izvrenja, a
upotrijebljena sila ili prinuda proporcionalna okolnostima sluaja. Na primjer: neophodno je
prilikom izlaska na lice mjesta lica koja se zateknu, a nisu stranke, pozvati da napuste samo
mjesto izvrenja kako bi se izvrenje moglo sprovesti nesmetano.
Pri postupanju policije po nalogu sudskog izvrioca na odgovarajui nain se primjenjuju
propisi o unutranjim poslovima, odnosno o sudskoj policiji. Sudska policija je duna
osigurati uslove u smislu bezbjednosti sudskih izvrilaca i uesnika u postupku, kao i
uklanjanje lica koja ometaju sprovoenje.
U sluaju nepostupanja policije po zahtjevu sudskog izvrioca za pruanje pravne pomoi u
sprovoenju izvrenja, sudski izvrilac je o tome duan da obavijesti rukovodioca sudskih
izvrilaca, koji e o tome obavijestiti ministarstvo unutranjih poslova kantona putem
kantonalnog ministarstva pravde.
54

izvrenik nije zateen na licu mjesta
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:
Rb. _1_
Lazi
Dana 13.08.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu ___Hasana Kikia__ broj 54 uz
1.Trailac izvrenja: (punomonik)_____Nije prisutan_____
2. Izvrenik: (punomonik)__Nije zateen_____
3.Svjedok:_______ Nije prisutan________
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) ____Nije prisutan____
Na licu mjesta nisam zatekao izvrenika, po izjavi susjeda koji se nije elio
predstaviti, izvrenik ivi na datoj adresi i da je trenutno odsutan.
U vratima izvrenika ostavio sam pismeno obavjetenje da se isti javi u Sud
dana 16.08.2010. god. u periodu od 8:30 do 9:30 sati, radi izmirenja duga
i sudskih trokova.
Ukoliko se izvrenik ne odazove na poziv Suda, duan je biti u stanu dana
16.08.2010.god. u 11 sati radi popisa i pljenidbe pokretnih stvari.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Sudski izvrilac:
Lazo Lazi
Odselio
Nepoznat
Razno
Umro
Naplaen dug
Izvren popis
Nagodba
Jav. prodaja
55

dug naplaen na licu mjesta
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:
Rb. _1_
Lazi
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu ___Malta __ broj 56 uz asistenciju
2. Izvrenik: (punomonik)____Mujo Muji L.K. XXXX
3.Svjedok:___ Nije prisutan ____
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) ___ Nije prisutan__
Pozvao sam izvrenika da izmiri predmetni dug, sudske trokove i kamate.

Izvrenik Mujo Muji postupio je po nalogu suda, odnosno izmirio
predmetno potraivanje u ukupnom iznosu od 498,70 KM
izvreniku je uruen jedan primjerak priznanice kao dokaz da je izmirio
potraivanje.
Naplaen novac sam preuzeo i deponovao u raunovodstvo suda.
U prilogu zapisnika priznanica o naplaenom dugi i potvrda o deponovanju
novca u raunovodstvo.
Trailac izvrenja:
Mara Mari
Odselio
Nepoznat
Razno
56
Izvrenik:
Mujo Muji
Umro
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis
Sudski izvrilac:
Lazo Lazi
Nagodba
Jav. prodaja

Primjer 18: Zapisnik sudskog izvrioca stvari
popisane u drugom predmetu
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
101752/10
Izvrni odjel:
Broj predmeta I-
SUDSKI IZVRILAC Lazo Lazi
Rb. _1_
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _Jovana Bijelia __ broj 2
uz asistenciju policije da ne radi: postupanja po zakljuku od 15.05.2010. god.
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___Nermin Pai __
3.Svjedok:___________________ Nije prisutan____
Na licu mjesta zakljuak od 15.05.2010. godine uruen izvreniku lino.
Na licu mjesta zateeno je vozilo VW reg. oznaka 547-T-778 koje je predmet
izuzimanja po Okvirnom zakonu o zalozima shodno lanu 26 st.(b)
Izvrenik je pozvan da preda predmetno vozilo sa dokumentacijom i
kljuevima punomoniku traioca izvrenja, to je isti odbio.
Kako je traiocu naloeno da na licu mjesta obezbijedi vunu slubu i radnu
snagu te im je naloeno da pristupe preuzimanju predmetnog automobila.
Na on preuzimanja zaplijenjeni automobil smjeten je na parking
prostor ispred banke u Ulici Z. arca 15.
Traiocu se nalae da zaplijenjeni automobil ne smije otuiti niti
upotrebljavati bez naloga suda.
Napomena: saobraajna, vlasnika knjiica kao i kljuevi automobila
nisu izuzeti s obzirom da ih izvrenik nije elio predati.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Sudski izvrilac:
Banka d.d.
Mujo Muji
Sanjin Sanjinovi
Odselio
Umro
Izvren popis
Nagodba
Javna prodaja
Nepoznat
Naplaen dug
57
Primjer 19: Zapisnik sudskog izvrioca Okvirni

zakon o zalozima
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:
Rb. _1_
Lazi
Pozvao sam izvrenika da izmiri predmetni dug i sudske trokove. Izvrenik Mujo Muji
izjavljuje da dug sudske trokove i kamate u ukupnom iznosu od 855,00 KM
nije u mogunosti izmiriti jer se, kako navodi, radi o socijalnom sluaju, isti navodi
kako ne posjeduje nikakve pokretne stvari koje su u njegovom vlasnitvu.
Kako izvrenik nije postupio po nalogu suda pristupilo se ulasku u prostorije izvrenik
radi popisa stvari. Popisane su sljedee stvari:

TV PHILIPS 25
PM 155
procijenjene vrijednosti
DVD SANYO
PM 156
Muzika linija JVC
PM 157
180,00
KM
180,00
KM
16,00 KM
Izvrenik izjavljuje da je pokretnina pod rednim brojem dva u vlasnitvu

tree osobe, izvrenik je na lice mjesta dostavio raun pod brojem
889/09 od 17.12.2009. god. iz kojeg je vidljivo a je pokretna stvar pod
rednim brojem dva u vlasnitvu Nijaza Nijazovia.
Shodno tome pokretnina pod rednim broje dva brie se iz popisa i pljenidbe.
Izvrenik nema drugih stvari za popis, popisane stvari ostaju na uvanje izvreniku .
Izvreniku se zabranjuje raspolaganje zaplijenjenim stvarima bez
Sudskog naloga.
Trailac izvrenja:
Odselio
Nepoznat
58
Izvrenik:
Umro
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis
Sudski izvrilac: Lazo Lazi

Nagodba
Javna prodaja

2.1 Zabiljeka umjesto pljenidbenog popisa
Ako se nakon pljenidbenog popisa odredi izvrenje na zaplijenjenim stvarima radi naplate
drugog potraivanja istog traioca izvrenja ili potraivanja drugog traioca izvrenja, nee se
obaviti ponovni popis i procjena tih pokretnih stvari, nego e se u nastavku zapisnika samo
zabiljeiti podaci iz kasnijeg rjeenja o izvrenju.
Primjer: ukoliko sudski izvrilac izvri popis i zapljenu pokretnih stvari izvrenika, a u
meuvremenu se prema izvreniku odredi novi prijedlog za izvrenje na pokretnim stvarima
drugog traioca, ukoliko nije protekao rok od 90 dana, sudski izvrilac e u zapisnik
konstatovati da su stvari popisane u drugom predmetu.
Prilikom ove konstatacije neophodno je naznaiti broj predmeta u kojem su stvari popisane i
zaplijenjene. Ukoliko je rok od 90 dana istekao, sudski izvrilac e izlaskom na adresu
izvrenika utvrditi da li ima drugih stvari koje mogu biti predmet popisa (postoji mogunost
da izvrenik u meuvremenu pribavi druge stvari).
59

Primjer 20: Zapisnik sudskog izvrioca tree lice
dokazalo da su stvari njegovo vlasnitvo
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
101752/10
Izvrni odjel:
Broj predmeta I-
Rb. _1_
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _trosmajerov __ broj 9 uz
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___Mara Mari__
Pozvao sam izvrenika da izmiri predmetni dug i sudske trokove.
Izvrenik Mujo Muji izjavljuje da dug, sudske trokove i kamate u ukupnom
iznosu od 855,00 KM, nije u mogunosti izmiriti jer se kako navodi radi o
socijalnom sluaju. Isti navodi kako ne posjeduje nikakve pokretne stvari koje
su u njegovom vlasnitvu. Kako izvrenik nije postupio po nalogu suda
pristupilo s ulasku u prosto ije izvrenika radi popisa stvari.
Popisane su sljedee stvari:
PM 155
procjenjene vrijednosti
1 TV PHILIPS C25
180,00KM
PM 156
2 DVD SANYO
80,00 KM
160,00KM
3 Muzika linija JVC PM 157
Izvrenik izjavljuje da je pokretnina pod rednim brojem 2 u vlasnitvu tree
osobe, izvrenik je na lice mjesta dostavio raun pod brojem 889/09 od
17.12.09 godine iz kojeg je vidljivo a pokretna stvar pod rednim brojem 2 u
vlasnitvu Nijaza Nijazovia. Shodno tome pokretnina pod rednim brojem 2
brie se iz popisa i pljenidbe.
Izvrenik nema drugih stvari za popis, popisane stvari ostaju na uvanje
izvreniku.
Izvreni u se zabranjuje aspolaganje zapljenjenim stvarima bez sudskog
naloga.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Sudski izvrilac : Lazo Lazi
Odselio
Umro
Izvren popis
Nagodba
Javna prodaja
Nepoznat
Naplaen dug
60

2.2 Obim pljenidbenog popisa
Prvenstveno se popisuju stvari u pogledu kojih nema primjedbi o postojanju prava koje bi
spreavalo izvrenje i stvari koje se najlake mogu unoviti, pri emu e se uzeti u obzir i
izjave prisutnih stranaka i treih lica.
Primjer 21: Zapisnik sudskog izvrioca obim
pljenidbenog popisa
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
101752/10
Izvrni odjel:
Broj predmeta I-
Rb. _1_
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _trosmajerov __ broj 9 uz
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___Mara Mari__

Izvrenik Mujo Muji izjavljuje kako predmetno potraivanje nije u
mogunosti izmiriti. Shodno tome pristupio sam ulasku u kuu izvrenika
radi popisa pokretnih tvari.
Detaljnim pregledom svih prostorija u kui zatekao sam sljedee
pokretnine koje mogu biti predmet popisa:
Kona garnitura (trosjed, dvosjed, fotelja) procijenjene vrijednosti
1020,0
KM
520,0 KM
Raunar P4 + tampa HP 1200 + skener H 2400

=//=
Pored ovih stvari u kui izvrenika zatekao sam gotov novac u iznosu od
850,00 KM. Zateen novac sam zaplijenio i preuzeo, stvari po rednim brojem
1 i 2 ostaju na uvanju izvreniku uz zabranu raspolaganja i otuenja.
Zaplijenjeni novac sam preuzeo i deponovao u raunovodstvo suda ,
u prilogu ovog zapisnika potvrda o deponovanju novca.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Sudski izvrilac:
Mara Mari
Odbio potpisati zapisnik
Lazo Lazi
Odselio
Umro
Izvren popis
Nagodba
Javna prodaja
Nepoznat
Naplaen dug
2
61
Primjer 22: Pljenidbena markica
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel :
Broj predmeta ______________
Sarajevo, ________ 201__. god.
Reg. Broj
N0000651
PLJENIDBENA MARKICA
Ova pokretna stvar je zaplijenjena od strane Opinskog Suda Sarajevo
Popisana pokretna stvar ostaje na uvanju traitelju izvrenja __ , izvreniku __treem licu
__. Rizik od unitenja ili oteenja snosi traitelj izvrenja shodno lanu 122 ZIP-a.
Svim licima koja posjeduju ili imaju kontrolu nad popisanim stvarima, zabranjuje se da
njima raspolau bez sudskog naloga, shodno lanu 123 ZIP-a
Sudski izvritelj:
_______________
62
Primjer 23 : Zapisnik sudskog izvrioca zapisnik

o javnoj prodaji
Bosna i Hercegovina
________________
____ sati
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:
Sluba sudskih izvrilaca:
Oznaka spisa :
Datum : ____________ u
Traitelj izvrenja : ______________________

Izvrenik : _____________________________
Radi : javne prodaje
Prvo roite __
Drugo roite __
ZAPISNIK O JAVNOJ PRODAJI
Dana _________ godine u ____ sati na licu mjesta u ulici _____________________

broj ______ radi sprovoenja rjeenja broj gornji od ________________ koje je odreeno
zakljukom od ______________ a radi sprovoenja roita o javnoj prodaji pokretnih stvari
izvrenika, datum izvrene pljenidbe, popisa nepotrebno isputen.
Na licu mjesta prisutni :
Trailac izvrenja : ____________________ punomonik _____________________
Izvrenik : __________________________ punomonik ______________________
Na licu mjesta pristupili ponuai (kupci), koji su dokaz o poloenom depozitu u iznosu od
10% od procijenjene vrijednosti dostavili na licu mjesta (uplatnice u zapisniku).
1. _______________________ B. L. K. _________________ potpis _____________
2. _______________________ B. L. K. _________________ potpis _____________
3. _______________________ B. L. K. _________________ potpis _____________
4. _______________________ B. L. K. _________________ potpis _____________
5. _______________________ B. L. K. _________________ potpis _____________
Predmet javnog nadmetanja su sljedee pokretnine :
1. _________________________________ procijenjene vrijednosti __________ KM
3 _________________________________ procijenjene vrijednosti __________ KM
63

Lica koja uestvuju u javnom nadmetanju upozorena su da se stvari koje su predmet prodaje
na prvom roitu ne mogu prodati ispod procijenjene vrijednosti, odnosno na drugom bez
ogranienja.
Nakon to su ispunjeni svi uslovi za odravanje javnog nadmetanja pristupilo se istom:
Pokretna stvar pod rednim brojem 1. ______________________________________
Procijenjene vrijednosti _________ KM
1.
2.
3.
4.
5.
LISTA PONUAA
__________________________________ iznos ponude _____________KM
__________________________________ iznos ponude _____________ KM
__________________________________ iznos ponude _____________ KM
__________________________________ iznos ponude _____________ KM
__________________________________ iznos ponude _____________ KM
Nakon isteka 10 minuta konstatovano je da je najpovoljniji ponua (kupac) pod rednim

brojem
___ ___________________________ ponudio najvei iznos.
Sudski izvrilac preuzeo novac od najpovoljnijeg ponuaa da ne
Pokretnina odmah predata najpovoljnijem ponuau da ne
Potpis najpovoljnijeg ponuaa
____________________
Pokretna stvar pod rednim brojem 2. _____________________________________

Procijenjene vrijednosti _________________ KM
LISTA PONUAA
1. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
2. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
3. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
4. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
5. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
brojem
_____ ______________________________________ ponudio najvei iznos.
____________________
64

LISTA PONUAA
1. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
2. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
3. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
4. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
5. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
brojem
____________________
LISTA PONUAA
1. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
2. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
3. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
4. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
5. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
brojem
____________________
LISTA PONUAA
1. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
2. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
3. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
4. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
5. __________________________________ iznos ponude _____________ KM
65

brojem
________________________
Izjave uesnika : ______________________________________________________

_________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_____________________________________
Zavreno u ____ sati
Potpis traioca izvrenja, punomonika
_____________________________
SUDSKI IZVRILAC
__________________________
Potpis izvrenika, punomonika

__________________________
M. P.
66
Primjer 24 : Zapisnik sudskog izvrioca zapisnik

o neposrednoj pogodbi
Bosna i Hercegovina
________________
____________ u ____ sati
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:
Sluba sudskih izvrilaca:
Oznaka spisa :
Datum :
Trailac izvrenja : ______________________

Izvrenik : _____________________________
Radi : javne prodaje
Prvo roite __
Drugo roite __
ZAPISNIK O NEPOSREDNOJ POGODBI
Dana _________ godine u ____ sati na licu mjesta u ulici _____________________

broj ______ radi sprovoenja rjeenja broj gornji od ________________ koje je odreeno
zakljukom od ______________ a radi sprovoenja roita o neposrednoj pogodbi pokretnih
stvari izvrenika, datum izvrene pljenidbe, popisa nepotrebno isputen.
Na licu mjesta prisutni :
Trailac izvrenja : ___________________ punomonik ______________________
Izvrenik : _________________________ punomonik ______________________
Na licu mjesta pristupili ponuai (kupci), koji su dokaz o poloenom depozitu u iznosu od
10% od procijenjene vrijednosti dostavili na licu mjesta (uplatnice u zapisniku).
1. _______________________ B. L. K. ________________ potpis _____________
2. _______________________ B. L. K. ________________ potpis _____________
3. _______________________ B. L. K. ________________ potpis _____________
4. _______________________ B. L. K. ________________ potpis _____________
5. _______________________ B. L. K. ________________ potpis _____________
67

Predmet neposredne pogodbe su sljedee pokretnine :
1. ___________________________________ procijenjene vrijednosti ________ KM
3 ___________________________________ procijenjene vrijednosti ________ KM
Lica koja uestvuju u neposrednoj pogodbi upozorena da se stvari koje su predmet prodaje na
prvom roitu ne mogu prodati ispod procijenjene vrijednosti, odnosno na drugom ispod
1/3.
Nakon to su ispunjeni svi uslovi za odravanje neposredne pogodbe pristupilo se istoj:

Konstatovano je da je ponua (kupac) pod rednim brojem
_____
__________________________________ ponudio iznos. __________KM, koja
ponuda u neposrednoj pogodbi je u najviem iznosu data za ovu pokretnu stvar i kao takva
prihvaena.
Sudski izvrilac preuzeo novac od ponuaa (kupca) da ne
Pokretnina odmah predata ponuau (kupcu) da ne
(Potpis ponuaa kupca)
____________________
_____
prihvaena.
____________________
68

_____
prihvaena.
____________________

_____
prihvaena.
____________________

_____
prihvaena.
____________________
69

Napomena:
Pokretne stvari koje su bile predmet neposredne pogodbe a koje nisu preuzete od strane
kupaca, ostaju i dalje na uvanju ______________________ uz zabranu da njima raspolau
bez sudskog naloga.
Zavreno u ____ sati

Potpis traioca izvrenja, punomonika
_____________________________
SUDSKI IZVRILAC
__________________________
Potpis izvrenika, punomonika

__________________________
2.3 uvanje popisanih stvari

(1) Popisane stvari sudski izvrilac e ostaviti na uvanje izvreniku ako sud, na prijedlog
traioca izvrenja, nije odredio da se one predaju na uvanje traiocu izvrenja ili treem
licu.
(2) Rizik od unitenja ili oteenja stvari datih na uvanje traiocu izvrenja ili treem
licu snosi trailac izvrenja, osim ako je unitenje ili oteenje posljedica vie sile.
(3) Gotov novac, vrijednosni papiri i dragocjenosti predae se u sudski depozit.
(4) U sudski depozit predae se i druge stvari vee vrijednosti ako su pogodne za takav
nain uvanja.
70

Primjer 25: Zapisnik sudskog izvrioca izvrenik
trai vjetaenje ovlaenog lica
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Sanjinovi
Rb. _1_
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___Mara Mari L.K. xxxxxx__
2. Izvrenik: (punomonik)____Mujo Muji L.K. xxxxxx____
3.Svjedok:___Mirsad Mirsadovi L.K.xxxxxx____
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) ____Tomo Tomi L.K. xxxxxxx____
Pozvao sam izvrenika da izmiri predmetni dug sudske trokove i kamate.

Izvrenik Mujo Muji izjavljuje kako nije u mogunosti izmiriti predmetno
potraivanje, sudske trokove i kamate. Izvrenik predlae kako
predmetno potraivanje moe izmiriti u tri jednake rate.
Kako se trailac izvrenja nije sloio sa prijedlogom izvrenika, pristupio sam
popisu pokretnih stvari izvrenika:
Ulaskom u stan izvrenika zatekao sam sljedee stvari koje mogu biti
predmet popisa:
1
2800,00 KM
Maina za obradu metala (INOX-a) digital 148TW PM 145 PV
Digitalna maina za poliranje (INOX-a) serijski broj 8785FG PM 146 PV
2
3300,00 KM
Zakljuno sa rednim brojem dva (2)
Izvrenik nema drugih stvari koje mogu biti predmet popisa.
Izvrenik izjavljuje da nije saglasan sa procjenom zaplijenjenih stvari te
predlae da se angauje ovlaena osoba za procjenu. Izvrenik je upozoren
da snosi trokove vjetaenja shodno lanu 126 ZIP-a.
Izvreniku se zabranjuje raspolaganje zaplijenjenim stvarima bez sudskog
naloga.
Trailac izvrenja upoznat da snosi rizik od oteenja ili unitenja zaplijenjenih stvari koje ostaju na uvanju izvreniku.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Sudski izvrilac:
Mara Mari
Mujo Muji
Mirsad Mirsadovi
Sanjin Sanjinovi
Odselio
Umro
Izvren popis
Nagodba
Jav. prodaja
Nepoznat
Naplaen dug
71
2.4 Procjena
(1) Istovremeno s pljenidbenim popisom obavie se i procjena vrijednosti pokretnih stvari.
(2) Procjenu obavlja sudski izvrilac, ako sud nije odredio da je obavi sudski procjenilac ili
posebni vjetak.
(3) Stranka moe predloiti da procjenu obavi vjetak iako to sud nije odredio. Ako sud
prihvati taj prijedlog, trokove vjetaenja duan je predujmiti predlaga u roku koji sud
odredi. Ako predujam ne bude plaen u roku, smatrae se da je predlaga odustao od svog
prijedloga.
(4) O prijedlogu iz stava 3. ovog lana sud odluuje zakljukom.
(5) Trokove vjetaenja iz stava 3. ovog lana snosi predlaga, bez obzira na ishod izvrnog
postupka.
(6) Stranka moe u roku od tri dana od obavljene procjene predloiti sudu utvrivanje nie,
odnosno vie vrijednosti zaplijenjenih pokretnih stvari od procijenjene ili odreivanje nove
procjene, izuzev ukoliko procjenu nije obavio vjetak. O prijedlogu sud odluuje zakljukom.
72

Primjer 26: Zapisnik sudskog izvrioca trailac
mijenja sredstvo izvrenja
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Rb. _1_
Lazi

Izvrenik Mujo Muji izjavljuje kako predmetno potraivanje nije u
mogunosti izmiriti.
Shodno tome pristupio sam ulasku u kuu izvrenika radi popisa pokretnih
stvari:
Detaljnim pregledom svih prostorija u kui konstatovao sam kako izvrenik
nema stvari koje mogu biti predmet popisa.
Stvari koje su zateene ne mogu biti predmet popisa i zapljene, shodno lanu
117. ZIP-a.
Trailac izvrenja Mara Mari izjavljuje da odustaje od pljenidbe pokretnih
stvari kao sredstva izvrenja, te predlae novo, o emu e se sud
naknadno obavijestiti.
Trailac izvrenja:
Mara Mari
Odselio
Nepoznat
Izvrenik:
Mujo Muji
Umro
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis
Sudski izvrilac:
Lazo Lazi
Nagodba
Javna prodaja
73
2.5 Ogranienje sredstava i predmeta izvrenja

1) Sud rjeenjem odreuje izvrenje onim sredstvom i na onim predmetima koji su navedeni u
izvrnom prijedlogu.
2) Ako je predloeno vie sredstava ili vie predmeta izvrenja, sud moe ograniiti izvrenje
samo na neko od tih sredstava ili predmeta ako su dovoljni za ostvarenje potraivanja.
3) Ako se izvrno rjeenje o izvrenju na odreenom predmetu ili sredstvu ne moe sprovesti,
izvrenja, o emu e sud odluiti rjeenjem.
74

izvrenje radi ostvarenja obaveze na radnju
koju moe obaviti i drugo lice
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Sanjinovi
Rb. _1_
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _Dolina __ broj 2 uz asistenciju
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___ Mara Mari L.K. xxxx __
2. Izvrenik: (punomonik)____ Mujo Muji L.K. xxxxx _______
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) ___Radnici za izvoenje radova____
Pozvao sam izvrenika da postupi po nalogu suda, odnosno da premjesti

predmetnu ogradu u ukupnoj duini 4,7 metara, kako je odreeno
ovim zakljukom.
Izvrenik izjavljuje kako nije u mogunosti postupiti po nalogu suda,
s obzirom da je neophodna upotreba maina za izvoenje radova. Kako
je trailac izvrenja po nalogu suda na licu mjesta obezbijedio radnu snagu
i maine za izvoenje radova, naloeno je da se pristupi uklanjanju
predmetne ograde u duini od 4,7 metara.
Trailac izvrenja u cijelosti je uklonio predmetnu ogradu o svom
troku a na teret izvrenika.
Rjeenje sprovedeno u pogledu uklanjanja predmetne ograde,
trokove vezano za izvoenje radova trailac e naknadno dostavi sudu.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Sudski izvrilac:
Mara Mari
Mujo Muji
Sanjin Sanjinovi
Odselio
Umro
Izvren popis
Nagodba
Javna prodaja
Nepoznat
Naplaen dug
75

2.6 Izvrenje radi ostvarenja obaveze na radnju koju moe obaviti i drugo lice
(1) Izvrenje radi ostvarenja obaveze na radnju koju moe obaviti i drugo lice sprovodi se
tako da sud ovlauje traioca izvrenja da na troak izvrenika povjeri drugom licu da tu
radnju obavi ili da je obavi on sam.
(2) U prijedlogu za izvrenje trailac izvrenja moe predloiti da sud rjeenjem naloi
izvreniku da unaprijed poloi odreeni iznos kod suda potreban za podmirenje trokova koji
e nastati obavljanjem radnje od drugog lica ili traioca izvrenja. Visinu iznosa sud odreuje
po slobodnoj ocjeni, uzimajui u obzir, po mogunosti, trokovnik lica ovlaenog za
obavljanje takve radnje koji, uz prijedlog za izvrenje, priloi trailac izvrenja.
(3) Konano rjeenje o visini trokova iz stava 2. ovog lana sud donosi na prijedlog traioca
izvrenja, odnosno izvrenika.
(4) Ako se naknadno pokae da je na osnovu rjeenja iz stava 2. ovog lana pribavljeno od
izvrenika vie sredstava nego to je bilo potrebno za pokrie trokova, obavljanja radnje i
trokova izvrnog postupka, sud e, na izvrenikov prijedlog, razliku vratiti izvreniku ako on
raspolae sredstvima pribavljenim od izvrenika, odnosno naloie traiocu izvrenja da u
odreenom roku tu razliku vrati ako je njemu stavljena na raspolaganje.
76

Primjer 28: Zapisnik sudskog izvrioca vjetak
vri procjenu
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Rb. _1_
Sanjinovi
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___Mara Mari L.K. xxxxx__
2. Izvrenik: (punomonik)____Mujo Muji L.K. xxxxx____
3.Svjedok:___Mirsad Mirsadovi L.K. xxxxx____
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) ____Tomo Tomi L.K. xxxxx
Pozvao sam izvrenika da izmiri predmetni dug, sudske trokove i kamate.

Izvrenik Mujo Muji izjavljuje kako nije u mogunosti izmiriti predmetno
Potraivanje, sudske trokove i kamate. Izvrenik predlae kako predmetno
potraivanje moe izmiriti u tri jednake rate.
Kako se trailac izvrenja nije sloio sa prijedlogom izvrenika, pristupio sam izvrenika:
popisu pokretnih stvari
Ulaskom u stan izvrenika zatekao sam sljedee stvari koje mogu biti
predmet popisa:
1
Maina za obradu metala (INOX-a) digital
148TW
PM 145
Digitalna maina za poliranje (INOX-a) serijski broj 8785FG
P
2
146
Zakljuno sa rednim brojem dva (2)
Izvrenik nema drugih stvari koje mogu biti predmet popisa.
Kako se radi o sloenim mainama, nisam u mogunosti izvriti procjenu
istih.
Trailac izvrenja predlae da procjenu obavi vjetak, na troak traioca
izvrenja.
Izvreniku se zabranjuje raspolaganje zaplijenjenim stvarima bez sudskog
naloga. Trailac izvrenja upoznat da snosi rizik od oteenja ili unitenja
zaplijenjenih stvari koje ostaju na uvanju izvreniku.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Sudski izvrilac:
Mara Mari
Odselio
Nepoznat
Mujo Muji
Umro
Naplaen dug
Tomi Nikola
Izvren popis
Lazo Lazi
Nagodba
Javna prodaja
77

nenadlenost suda
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Rb. _1_
Sanjinovi
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _Bjelanika __ broj 20 uz
Na datoj adresi zatekao sam Simi Ratka L.K. ZZT4569T, isti izjavljuje
da je izvrenik Mujo Muji odselio u Kiseljak.
Ovu izjavu potvrdio mi je rejonski potar koji je zateen na licu mjesta.
Kako je izvrenik odselio sa adrese iz prijedloga a nova adresa
nije u nadlenosti ovog suda, to Vam se isto dostavlja
daljnje postupanje shodno lanu 116 ZIP-a.
Trailac izvrenja:
Odselio
Nepoznat
78
Izvrenik:
Umro
Naplaen dug
Svjedok:
Izvren popis
na
Sudski izvrilac:
Sanjin Sanjinovi
Nagodba
Javna prodaja

2.7 Dostava rjeenja o izvrenju na daljnje sprovoenje
(lan 116. ZIP-a RS; lan 116. ZIP-a FBiH)
Ukoliko je sud odredio izvrenje na pokretnim stvarima na podruju tog ili drugog suda, po
okonanju izvrenja na pokretnim stvarima na svom podruju rjeenje o izvrenju e dostaviti
drugom sudu na daljnje sprovoenje do potpunog namirenja traioca izvrenja.
Primjer 30: Zapisnik sudskog izvrioca ostvarivanje
kontakta
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Sanjinovi
Rb. _1_
2. Izvrenik: (punomonik)____Mujo Muji______
3. Centar za socijalni rad:__________Radmila Radmilovi______ ____
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) ______ Nije prisutan___
Pozvao samizvrenika da postupi po nalogu suda, odnosno da preda

traiocu izvrenja (majci) dvoje malodobne djece mldb. Muji Gorana i
Muji Vanju, radi vianja svakog ponedjeljka u periodu od 10 do 16 sati.
Izvrenik je predao mldb. Muji Gorana i Muji Vanju zakonskoj zastupnici
(majci) radi vianja,
Traiocu izvrenja Mari Mari naloeno je da do 16,00 sati vrati
mldb. Muji Gorana i Muji Vanju izvreniku na datoj adresi, o emu e se
napraviti zapisnik, uz prisustvo centra za socijalni rad.
Dana 07.07.2010. god. u 16 sati na licu mjesta zakonska zastupnica
(majka) u prisustvu predstavnika centra za socijalni rad predala je
izvreniku mldb. Mari Gorana i Mari Vanju, ime je rjeenje
o izvrenju u ovom dijelu sprovedeno u cijelosti.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Sudski izvrilac:
Mara Mari
Mujo Muji
Sanjin Sanjinovi
Odselio
Umro
Izvren popis
Nagodba
Javna prodaja
Nepoznat
Naplaen dug
79

deloacija, iseljenje
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Lazi
Rb. _1_
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _Dalmatinska __ broj 5 uz
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___ Mara Mari L.K. xxxxx __
2. Izvrenik: (punomonik)____ Mujo Muji L.K. xxxxx
3.Svjedok:___________ Mirsad Mirsadovi L.K. xxxxx ________ ____
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) _____ Tomo Tomi L.K. xxxxx_ ____
Na licu mjesta pored stranaka u postupku zateena su trea lica. Kako se

radi o licima koja nisu stranke u postupku, naloeno im je da napuste mjesto
izvrenja, kako ne bi ometali tok izvrenja.
Kako trea lica nisu postupila po nalogu suda, naloeno je sudskoj policiji
da ih prisilno ukloni. Nakon to su ispunjeni uslovi za nesmetano sprovoenje
pozvao sam izvrenika da postupi po zakljuku od 15.05.2010. god,
odnosno da oslobodi predmetni stan od lica i stvari te da izmiri sudske
trokove.
Izvrenik izjavljuje kako nee postupiti po nalogu suda s obzirom da
nema alternativni smjetaj, isti je zakljuao predmetni stan i
napustio lice mjesta.
1
2
3
4
5
6
Shodno tome naloio sam bravaru da pristupi prisilnom otvaranju vrata uz

prisustvo svjedoka Tome Tomia.
Nako to su ulazna vrata otvorena zateene su sljedee stvari:
Drveni stalak
Trosjed (koa)
PM 148
Dvosjed (koa)
PM 149
Fotelja (koa)
PM 150
LCD TV JVC 8874
PM 151
Radni sto
80
540,00 KM
380,00 KM
150,00 KM
670,00 KM
6
7
Radni sto
Predsoblje (aluminijum drvo)
Kako izvrenik nije oslobodio stan od pokretnih stvari, naloio sam
traiocu izvrenja da pristupi izmjetanju istih.
Stvari pod rednim brojem 2,3,4, 5 ostaju u stanu na uvanje traiocu
izvrenja, s obzirom da su predmet popisa i zapljene radi namirenja
sudskih trokova.
Stvari pod rednim brojem 1, 6 i 7 trailac izvrenja izmjestio je na adresu
Brae Begia br. 19 (adekvatan smjetaj).
Traiocu izvrenja se nalae uvanje povjerenih stvari kao i zabrana
raspolaganja bez naloga suda.
Na ulaznim vratima stana zamijenjena je brava te novi kljuevi
urueni traiocu izvrenja.
Pristupio sam popisu mjerno regulacionih ureaja:
Stanje brojila EL. Energija
Stanje brojila plina
ifra brojila 88789 stanje 18948

ifra brojila 4587747 stanje 7986
Zakljuak od 15.05.2010. god. sproveden u dijelu koji se odnosi

na iseljenje izvrenika i stvari koje su zateene na licu mjesta.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Mara Mari
Nije prisutan
Odselio
Umro
Nepoznat
Naplaen dug
Svjedok:
Svjedok
Sudski izvrilac:
Mirsad Mirsadovi Tomo Tomi
Lazo Lazi
Izvren popis
Nagodba
Javna prodaja
81

2.8 Nain sprovoenja izvrenja
(1) Izvrenje radi ispranjenja i predaje nepokretnosti sprovodi se tako da sudski izvrilac,
nakon to udalji lice i ukloni stvari s nepokretnosti, predaje nepokretnost u posjed traioca
izvrenja.
(2) Ispranjenju i predaji nepokretnosti moe se pristupiti nakon isteka osam dana od dana
dostave rjeenja o izvrenju, ako prigovor nije izjavljen, odnosno dostave rjeenja kojim je
prigovor izvrenika odbijen.
(3) Ako je to potrebno, sud e protiv lica koja ometaju sprovoenje izvrenja izrei novane
kazne iz lana 17. ovog zakona.
(4) Na zahtjev suda, policija i organ socijalnog staranja duni su da prue svu potrebnu pomo
u sprovoenju radnji iz stava 1. ovog lana.
(5) Potrebnu radnu snagu i prevozna sredstva radi sprovoenja izvrenja duan je osigurati
trailac izvrenja na zahtjev sudskog izvrioca, to traiocu izvrenja mora biti saopteno
najkasnije osam dana prije sprovoenja izvrenja.
2.9. Uklanjanje pokretnih stvari
(1) Pokretne stvari koje su uklonjene s nepokretnosti predaju se izvreniku, a ako on nije
prisutan, odraslom lanu njegovog domainstva ili njegovom punomoniku.
(2) Ako pri preduzimanju izvrnih radnji nije prisutno nijedno od lica kojima se stvari mogu
predati, ili ih ta lica nee da prime, stvari se predaju na uvanje drugom licu na troak
izvrenika. Trailac izvrenja je duan osigurati drugo lice kojem e se predati uklonjene
stvari. Trailac izvrenja moe sam preuzeti stvari izvrenika na uvanje.
(3) Uklonjene stvari predaje na uvanje drugom licu ili traiocu izvrenja sudski izvrilac.
Radnju sudskog izvrioca potvruje sud zakljukom. Sud moe naknadno zakljukom odrediti
da se stvari povjere nekom treem licu umjesto onom kome su predate.
(4) O predaji drugom licu i o trokovima uvanja sud obavjetava izvrenika, ako je to
mogue, ostavljajui mu primjeren rok u kojem moe zatraiti predaju stvari nakon to
nadoknadi trokove uvanja.
(5) Uz obavjetenje iz stava 4. ovog lana sud e upozoriti izvrenika da e, nakon isteka
odreenog roka, stvari biti prodate i da e se iz prodajne cijene namiriti trokovi uvanja i
prodaje stvari.
82
Primjer 32: Zapisnik sudskog izvrioca ometanje

izvrioca u radu
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Sanjinovi
Rb. _1_
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _Pastrma __ broj 59 uz asistenciju
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___Mara Mari L.K. xxxxx__
2. Izvrenik: (punomonik)____Mujo Muji_odbio predati L.K. radi identifikacije___
3.Svjedok:___________________ Marko Markovi L.K. xxxxx
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) Tomo Tomi L.K._xxxxx __
Pozvao sam izvrenika da postupi po zakljuku suda, odnosno da

preda traiocu izvrenja predmetnu mainu za obradu metala oznake SQ45
koja je oznaena kao predmet izvrenja u ovom zakljuku.
Izvrenik izjavljuje da nee dobrovoljno predati mainu. Izvrenik je
tom prilikom zakljuao ulazna vrata kue i fiziki napao traioca
izvrenja, nakon ega je sudska policija intervenisala i po nalogu suda
udaljila izvrenika sa lica mjesta.
Kako sud nije imao slobodan pristup maini koja je predmet izvrenja,
pristupilo se prisilnom otvaranju izvrenikovih prostorija uz prisustvo
svjedoka shodno lanu 43. ZIP-a.
Ulaskom u prostorije izvrenika konstatovao sam kako pored maine
nema drugih stvari u prostorijama. Naloeno je traiocu izvrenja
da pristupi preuzimanju maine.
Nakon to je maina preuzeta od strane traioca izvrenja, ulazna vrata koja
su prisilno otvorena ponovo su obezbijeena, odnosno postavljena je
nova brava, u vratima je ostavljeno obavjetenje da izvrenik moe
preuzeti kljueve u sudu u terminu od 08 do 16 sati svakim radnim danom.
Trailac izvrenja je odustao od naplate sudskih trokova, ime je ovaj
zakljuak sproveden u cijelosti.
Trailac izvrenja:
Izvrenik:
Svjedok:
Lice za prinudno otvaranje:
Sudski izvrilac:
Mara Mari
Mujo Muji
Marko Markovi
Tomo Tomi
Sanjin Sanjinovi
Odselio
Umro
Izvren popis
Nagodba
Javna prodaja
Nepoznat
Naplaen dug
83

2.10 Ometanje sudskog izvrioca u radu
(1) Sudski izvrilac je ovlaen da udalji lice koje ometa sprovoenje izvrenja.
(2) Prilikom sprovoenja prisilnih radnji predvienih ovim zakonom te radnje moraju biti
nune u postupku izvrenja a upotrijebljena sila ili prinuda proporcionalna okolnostima
sluaja.
(3) U toku postupka izvrenja predvienog ovim zakonom policija je duna da prui sudskom
izvriocu svu pomo neophodnu za sprovoenje izvrenja. Sudski izvrilac moe, po potrebi,
naloiti i upotrebu sile prema licu koje ometa izvrenje.
(4) Pri postupanju policije po nalogu sudskog izvrioca na odgovarajui nain se primjenjuju
propisi o unutranjim poslovima, odnosno sudskoj policiji.
(5) U sluaju nepostupanja policije po zahtjevu sudskog izvrioca za pruanje pomoi u
sprovoenju izvrenja, sud je duan o tome obavijestiti ministarstvo unutranjih poslova
kantona putem kantonalnog ministarstva pravde.
Pored navedenih ovlaenja, odredbama ovog lana je propisano da prisilne radnje predviene
ovim zakonom moraju biti nune, a upotrijebljena sila ili prinuda proporcionalna okolnostima
sluaja, te je jasno odreeno da sudski izvrilac ima ovlaenje da zatrai pomo policije i po
potrebi naloi i upotrebu sile prema licima koja ometaju izvrenje, a da je u ovakvom sluaju
policija duna pruiti pomo i na odgovarajui nain postupati po propisima o sudskoj
policiji.
U sluaju nepostupanja policije po zahtjevu sudskog izvrioca za pruanje pomoi u
sprovoenju izvrenja, sud je duan o tome obavijestiti ministarstvo unutranjih poslova
kantona putem kantonalnog ministarstva pravde (odnosno sudsku policiju putem ministarstva
pravde).
Neophodno je da sudski izvrilac prilikom uruenja obavjetenja izvreniku (ili druge radnje)
ujedno izvri i procjenu situacije na terenu i konstatuje eventualne prijetnje koje bi mogle
bitno uticati na sam tok izvrenja. Takav zapisnik dostavlja se izvrnom sudiji i sudskoj
policiji (po potrebi, MUP-u) radi preduzimanja preventivnih mjera kako bi se osiguralo
nesmetano sprovoenje izvrenja, odnosno kako bi se zatitili sudski izvrilac i stranke u
postupku.
Ukoliko se sprovodi rjeenje koje u ranoj fazi okarakterisano kao rizino u smislu
bezbjednosti za sudske izvrioce i stranke, neophodno je odmah po dolasku na lice mjesta
ukloniti sva lica koja nisu stranke u postupku. Ako sudski izvrilac ocijeni da bi prisustvo
traioca izvrenja na licu mjesta moglo uzrokovati fizike napade od strane izvrenika, u
takvoj situaciji sudski izvrilac e traioca izvrenja radi line zatite udaljiti iz neposredne
blizine, sve dok njegovo prisustvo nije neophodno (primjer koji se u praksi pokazao vrlo
efikasan kada su u pitanju deloacije).
84

2.11 Nepravilnosti pri sprovoenju izvrenja
Stranka ili uesnik mogu podneskom traiti od suda da otkloni nepravilnost koju je sudski
izvrilac uinio u sprovoenju izvrenja.
Sud moe zakljukom ukinuti nezakonite i nepravilne radnje sudskog izvrioca.
Izvrne radnje kao faktike redovno vri sudski izvrilac, po nalogu, uputstvima i pod
nadzorom sudije, to je tzv. posredno izvrenje, odnosno izvrenje koje ne sprovodi sudija.
Sve preduzete radnje od strane sudskog izvrioca redovno kontrolie sudija tako to se
zapisnici o postupanju redovno ulau u spis.
Podnesak kojim se trai otklanjanje nepravilnosti nakon sprovoenja postupka javne prodaje i
predaje stvari kupcu, koji preuzimanjem postaje njen vlasnik, bio bi bezuspjean u odnosu na
isticanje nepravilnosti uinjenih prilikom procjene i prodaje stvari, na ta ukazuje i sudska
praksa, a to opet upuuje i na zakljuak da se navedeni zahtjevi moraju isticati neposredno
po uinjenoj povredi, dakle po izvrenom popisu i procjeni, u toku postupka prodaje, ali i
prije predaje stvari kupcu, jer sa predajom stvari kupac postaje njen vlasnik
Sve nepravilnosti za koje sud utvrdi da je sudski izvrilac uinio ukidaju se u formi rjeenja.
Kad sud utvrdi postojanje nepravilnosti u radu sudskog izvrioca, preduzee odreene mjere
da ih otkloni, kao to su upozorenje slubenom licu, pokretanje disciplinskog postupka ili
preduzimanje drugih Zakonom predvienih mjera i radnji ukoliko ima elemenata prekrajne
ili krivine odgovornosti. Sud moe konstatovati odreene nepravilnosti u radu sudskog
izvrioca i istovremeno konstatovati, nakon izvrene procjene o uticaju predmetne radnje na
samo izvrenje, da ista nije bitno uticala i ne utie na sprovoenje izvrenja.
Najei prigovori na rad sudskog izvrioca:
- Istinitost naznaene adrese,
- Procjena stvari (nia, via),
- Nedovoljno popisano stvari radi namirenja potraivanja,
- Nisu popisane stvari koje mogu biti predmet popisa.
85

Primjer 33: Zapisnik sudskog izvrioca odlaganje
izvrenja na prijedlog traioca izvrenja
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Rb. _1_
Sanjinovi

Izvrenik Mujo Muji izjavljuje da dug sudske trokove i kamate u
ukupnom iznosu od 2500,00 KM moe izmiriti u 4 jednake rate.
Trailac izvrenja Mara Mari saglasna je sa prijedlogom izvrenika,
odnosno odlae sprovoenje ovog zakljuka za etiri (4) mjeseca,
s tim ukoliko izvrenik ne ispotuje ostavljeni rok, trailac izvrenja
je duan najkasnije u roku od 30 dana po isteku datog roka obavijestiti sud o
nastavku izvrnog postupka shodno l. 60. i 61. ZIP-a.
Trailac izvrenja:
Mara Mari
Odselio
Nepoznat
86
Izvrenik:
Svjedok:
Mujo Muji
Umro
Naplaen dug
Izvren popis
Sudski izvrilac:
Sanjin Sanjinovi
Nagodba
Javna prodaja

2.12 Odlaganje izvrenja na prijedlog traioca izvrenja
(1) Ako zakonom nije drukije odreeno, izvrenje se moe odloiti potpuno ili djelimino
samo na prijedlog traioca izvrenja ako sprovoenje rjeenja nije otpoelo. Ako vie trailaca
izvrenja uestvuje u izvrnom postupku, pa samo neki od njih trae odlaganje, sud e samo u
odnosu na tog traioca izvrenja odloiti izvrenje.
(2) Ako je sprovoenje izvrenja otpoelo, a izvrenik se u roku koji mu je sud odredio
izjasnio protiv odlaganja, sud e odluiti o opravdanosti prijedloga za odlaganje.
(3) Ako je zakonom predvieno da se izvrenje mora traiti u odreenom roku, trailac
izvrenja moe podnijeti prijedlog za odlaganje u tom roku.
2.13 Vrijeme za koje se izvrenje odlae
(1) Sud e odloiti izvrenje za vrijeme koje je trailac izvrenja odredio ili na vrijeme koje,
prema okolnostima sluaja, smatra opravdanim.
(2) Ako je trailac izvrenja podnio prijedlog za odlaganje izvrenja u sluaju u kome je
zakonom predvieno da se izvrenje ima traiti u odreenom roku, izvrenje se ne moe
odloiti za vrijeme due od tog roka.
2.14 Nastavljanje odloenog postupka
Odloeno izvrenje nastavlja se na prijedlog traioca izvrenja i prije isteka roka za koji je
odloeno. Ako trailac izvrenja ne predloi nastavak izvrnog postupka ni po isteku 30 dana
od isteka vremena na koje je izvrenje odloeno, sud e obustaviti postupak.
Prema ZIP-u BD BiH odloeno izvrenje se nastavlja po slubenoj dunosti, po isteku
vremena za koje je odloeno.
87

Primjer 34: Zapisnik sudskog izvrioca predaja djeteta
Bosna i Hercegovina
Kanton Sarajevo
Izvrni odjel:

Sanjinovi
Rb. _1
Dana 07.07.2010.god. u 11 sati izaao sam na adresu izvrenika u ulicu _Banjaluka __ broj 6 uz asistenciju
1.Trailac izvrenja: (punomonik)___ Mara Mari L.K. xxxxxx __
2. Izvrenik: (punomonik)____ Mujo Muji xxxxx
3.Svjedok:_____ Nije prisutan _______
4 Lice za prinudno otvaranje: (bravar) _____ Nije prisutan _ ____
5. Centar za socijalni rad:__Branka Brankovi L.K. xxxxx_________
Na licu mjesta u stanu izvrenika pored gore navedenih stranaka

postupku zatekao sam mldb. Nermina Mujia koga zastupa zakonski
zastupnik Mara Mari (majka).
Pozvao sam izvrenika da mirnim putem preda mldb. Nermina Mujia
zakonskom zastupniku. Izvrenik izjavljuje kako je saglasan da
zakonski zastupnik preuzme mldb. Nermina Mujia ukoliko on eli.
Naloio sam traiocu izvrenja da preuzme mldb. Nermina Mujia
tom prilikom mldb. histerino je odbio preuzimanje, nako toga
sam prekinuo sprovoenja u cilju zatite interesa djeteta.
Naloio sam svim strankama koje se nalazile u prostoriji da je
napuste, kako bi mldb. Nermin Muji i zakonski zastupnik (majka) Mara
Mari razgovarali bez prisustva ostalih uesnika.
Nako 30 minuta zakonska zastupnica mirnim putem je preuzela
mldb. Nermina Mujia. Trailac izvrenja izjavljuje kako odustaje od v
trokova, ime je zakljuak od 15.05.2010. god. sproveden u cijelosti.
Trailac izvrenja: Izvrenik:
Centar za socijalni rad
Svjedok
Sudski izvrilac:
Mara Mari
Mujo Muji
Branka Brankovi
Sanjin Sanjinovi
Odselio
Umro
Izvren popis
Nagodba
Javna prodaja
Nepoznat
Naplaen dug
88

II - POSEBNI POSTUPCI
1. Izvrenje na nepokretnostima
1.1 Mjesna nadlenost
Zakon o izvrnom postupku sadri posebne odredbe o izvrenju na nepokretnostima. Prema
odredbi lana 67. Zakona o izvrnom postupku FBiH i Republike Srpske, a lana 5. Zakona
o izvrnom postupku Brko Distrikta, za odluivanje o prijedlogu za izvrenje na
nepokretnosti i sprovoenju rjeenja o izvrenju nadlean je sud na ijem se podruju
nepokretnost nalazi.
1.2 Izvrne radnje
Izvrenje na nepokretnosti sprovodi se zabiljebom izvrenja u zemljinoj knjizi,
utvrivanjem vrijednosti nepokretnosti, prodajom nepokretnosti i namirenjem trailaca
izvrenja iz iznosa dobijenog prodajom. Prednje izvrne radnje prema okolnostima sluaja
sprovodi sudija ili po njegovom ovlaenju struni saradnik.
1.3 Nepokretnost kao predmet izvrenja
U Zakonu su precizno odreeni uslovi u pogledu svojstva nepokretnosti kao predmeta
izvrenja, pa je propisano da:
-
predmet izvrenja moe biti samo nepokretnost kao cjelina,

suvlasniki dio nepokretnosti moe biti samostalan predmet izvrenja,
da e sud u rjeenju o izvrenju odrediti da se na prodaju ponude kako cjelokupna
nepokretnost tako i suvlasniki dio koji je predmet izvrenja,
da e sud odrediti prodaju cjelokupne nepokretnosti postupajui kao da se radi o
zahtjevu suvlasnika za diobu fiziki nedjeljive stvari kako je to predvieno propisima
koji ureuju suvlasnike odnose,
da suvlasnici koji nisu izvrenici imaju pravo na namirenje u visini svojih suvlasnikih
dijelova iz iznosa dobijenog prodajom stvari, a imaju i pravo zahtijevati da im se
stvar koja je predmet izvrenja ustupi, ako poloe iznos koji odgovara vrijednosti
izvrenikovog udjela u toj stvari,
da e sud uputiti na parnicu suvlasnika koji nije izvrenik, a kojem je osporen udio u
stvari koja je predmet izvrenja,
da se navedene odredbe na odgovarajui nain primjenjuju i na vlasnike zajednike
imovine (zajedniari).
Ne moe biti predmet izvrenja poljoprivredno zemljite zemljoradnika u povrini od 5.000

kvadratnih metara. Ovo izuzimanje od izvrenja ne odnosi se na izvrenje radi ostvarenja
novanih potraivanja osiguranih hipotekom.
89

1.4 Dokaz o vlasnitvu
Trailac izvrenja je uz prijedlog za izvrenje duan podnijeti dokaz o vlasnitvu izvrenika podnijeti izvod iz zemljine knjige kao dokaz da je nepokretnost upisana kao vlasnitvo
izvrenika. U sluaju da je nepokretnost upisana u zemljinoj knjizi na drugo lice, prijedlogu
se moe udovoljiti samo ako su po utvrenju izvrenikove imovine u skladu sa odredbom
lana 37. Zakona o izvrnom postupku FBiH i Republike Srpske (ovu odredbu ne sadri
Zakon o izvrnom postupku Distrikt Brko) ispunjeni uslovi za promjenu zemljinoknjinog
stanja.
lanom 63. stav 2. Zakona o izvrnom postupku Distrikta Brko odreeno je da, ako je pravo
na nepokretnosti upisano u zemljinoj knjizi na drugo lice, a ne na izvrenika, prijedlogu se
moe udovoljiti samo ako trailac izvrenja podnese ispravu koja je odgovarajua za upis
izvrenikovog prava.
1.5 Zabiljeba izvrenja
im donese rjeenje o izvrenju, sud e po slubenoj dunosti odrediti da se u zemljinoj
knjizi upie zabiljeba izvrenja, kojom trailac izvrenja stie pravo da svoje potraivanje
namiri iz nepokretnosti. Promjena vlasnika nepokretnosti tokom izvrnog postupka ne
spreava da se taj postupak nastavi protiv novog vlasnika kao izvrenika.
Nakon upisa zabiljebe izvrenja u zemljine knjige ne moe se za namirenje drugog
potraivanja istog ili drugog traioca izvrenja na toj nepokretnosti sprovesti poseban izvrni
postupak. Trailac izvrenja za ije je potraivanje kasnije odreeno izvrenje na istoj
nepokretnosti, moe pokrenutom izvrnom postupku pristupiti do donoenja zakljuka o
prodaji nepokretnosti najpovoljnijem ponuau.
Stvarne slunosti, stvarni tereti i prava graana na nepokretnosti ne prestaju prodajom
nepokretnosti. Prodajom nepokretnosti ne prestaju ni line slunosti koje su u zemljinoj
knjizi upisane prije prava radi ijeg se namirenja izvrenje sprovodi. Ostale line slunosti
prestaju sprovoenjem rjeenja o dosudi.
U pogledu ugovora o zakupu i najmu na nepokretnosti koja je prodata u izvrnom postupku
oni ne prestaju njenom prodajom ako su sklopljeni i upisani u zemljine knjige prije sticanja
zalonog prava, a koji nisu upisani u zemljinu knjigu prije sticanja zalonog prava ili prava
namirenja radi ijeg se ostvarenja nemirenje trai, prestaju pravosnanou rjeenja o dosudi.
1.6 Promjena predmeta izvrenja
U izvrnom postupku kod izvrenja na nepokretnostima dozvoljena je promjena predmeta
izvrenja i isto je regulisano lanom 71. Zakona o izvrnom postupku FBiH i Republike
Srpske, a lanom 64. Brko Distrikta.
Izvrenik moe u roku od tri dana od dana dostavljanja rjeenja o izvrenju predloiti da se
izvrenje odredi na drugom predmetu izvrenja, pod uslovom da uz prijedlog podnese dokaz
o svom pravu na drugom predmetu na osnovu kojeg je mogue odrediti izvrenje protiv
izvrenika.
90

Sud dostavlja prijedlog traiocu izvrenja koji se moe izjasniti o prijedlogu izvrenika u roku
od tri dana. O prijedlogu sud odluuje rjeenjem u roku od osam dana od dana prijema
odgovora traioca izvrenja. Sud e odbiti prijedlog za promjenu predmeta ako ocijeni da bi
se izvrenje znatnije oduilo ili otealo. Protiv ovog rjeenja nije dozvoljen pravni lijek.
Ako sud usvoji prijedlog, u rjeenju o promjeni predmeta izvrenja odredie izvrenje na
drugom predmetu, ali zabiljeba izvrenja na nepokretnosti ostaje na snazi sve do namirenja
potraivanja traioca izvrenja.
1.7 Utvrivanje vrijednosti nepokretnosti
O nainu utvrivanja vrijednosti nepokretnosti odluie sud zakljukom odmah nakon to
donese rjeenje o izvrenju. Sud moe odrati i roite sa strankama, a utvrivanju vrijednosti
nekretnine pristupie se nakon to rjeenje o izvrenju postane izvrno, ali i prije toga ako
trailac izvrenja to predloi.
Vrijednost nepokretnosti utvruje se na osnovu procjene nalaza vjetaka i drugih injenica u
visini njene trine cijene na dan procjene. Pri utvrivanju vrijednosti nekretnine treba se
voditi rauna i o tome koliko ona manje vrijedi zbog toga to na njoj ostaju odreena prava i
poslije prodaje. Utvrivanje vrijednosti nepokretnosti sud moe zatraiti od nadlenog organa
poreske uprave umjesto procjene vjetaka.
U pogledu suvlasnikog dijela nekretnine, cijena treba da sadri utvrenu vrijednost za
cjelokupnu nekretninu i za suvlasniki dio, te vrijednost suvlasnikog dijela koja bi se dobila
u sluaju prodaje cjelokupne nekretnine.
Prethodna pravila o utvrivanju nepokretnosti nee se primjenjivati ukoliko stranke i druga
lica koji se u izvrnom postupku namiruju postignu sporazum o vrijednosti nekretnine.
1.8 Uslovi prodaje
Kad je postupak za utvrivanje vrijednosti nekretnine zavren, sud donosi zakljuak o njenoj
prodaji.
Uslovi prodaje unose se u zakljuak o prodaji, koji mora da sadri:
1) blii opis nepokretnosti s pripatcima,
2) naznaenje prava treih lica koja ne prestaju prodajom,
3) naznaenje da li je nepokretnost slobodna od lica i stvari ili se koristi i po kom
pravnom osnovu,
4) vrijednost nepokretnosti, cijenu po kojoj se nepokretnost moe prodati i ko je
duan platiti poreze i takse u vezi sa prodajom,
5) rok u kojem je kupac duan poloiti cijenu,
6) nain prodaje, iznos osiguranja i rok u kojem mora biti dato, rok u kojem je kupac
duan poloiti cijenu.
Ako se postupak izvrenja sprovodi na suvlasnikom dijelu, onda u zakljuku moraju biti
obuhvaeni uslovi prodaje kako cjelokupne nepokretnosti tako i suvlasnikog dijela koji je
predmet izvrenja.
91

Zakljuak o prodaji objavljuje se na sudskoj oglasnoj tabli i dostavlja se strankama. Od
objavljivanja zakljuka na oglasnoj tabli do dana prodaje mora protei najmanje 30 dana.
Prodaja nepokretnosti obavlja se putem usmenog javnog nadmetanja.
Roite za prodaju nepokretnosti odrava se u sudskoj zgradi, ako sud nije drugaije odredio.
Roite za prodaju odrava se pred sudijom pojedincem ili strunim saradnikom kojeg on
odredi.
Stranke i zaloni povjerioci istog ranga namirenja mogu se sporazumjeti u pismenoj formi da
se prodaja nepokretnosti izvri u odreenom roku neposrednom pogodbom preko lica
ovlaenog za promet nekretnina. Ugovor o neposrednoj pogodbi u ime i za raun izvrenika
zakljuuje lice kojem je povjerena prodaja na osnovu zakljuka suda, a potpisi lica koja
zakljuuju ugovor moraju biti ovjereni kod nadlenog organa. Ugovor o neposrednoj pogodbi
proizvodi djelovanje od dana donoenja rjeenja o dosudi.
1.9 Razgledanje nepokretnosti
Sud zakljukom odreuje nain i vrijeme kada lice zainteresovano za kupovinu nepokretnosti
moe razgledati nepokretnost. Ako izvrenik ili drugo lice spreava ili ometa razgledanje
nepokretnosti, sud e zakljukom odrediti da se izvrenik ili drugo lice udalje s nepokretnosti
za vrijeme razgledanja ako spreavaju ili ometaju razgledanje nepokretnosti.
Ovu izvrnu radnju prema zakljuku suda preduzima i sprovodi sudski izvrilac po pravilima
Zakona o izvrnom postupku (odredbe l. 42., 43., 44. i 45. ZIP-a FBiH/RS, odnosno
odredbe l. 41., 42. 43. i 44. BD), a o obavljenoj izvrnoj radnji sainjava zapisnik.
U cilju spreavanja oteenja nepokretnosti, a na prijedlog traioca izvrenja, sud moe
zakljukom:
- odrediti da se izvrenik ili drugo lice privremeno udalje sa nepokretnosti,
- povjeriti nepokretnost na uvanje traiocu izvrenja ili treem licu i odrediti druge
mjere potrebne radi njene zatite.
Sredstva potrebna za zatitu duan je unaprijed osigurati trailac izvrenja. Ovu izvrnu
radnju prema zakljuku suda sprovodi sudski izvrilac po pravilima Zakona o izvrnom
postupku o izvrenju ispranjenjem i predajom nepokretnosti, a o obavljenoj izvrnoj radnji
sainjava zapisnik.
1.10 Prigovor nedostatka pokria
Svako lice koje ima pravo da bude namireno iz prodajne cijene nepokretnosti, a koje po redu
prvenstva dolazi ispred traioca izvrenja, moe predloiti da se izvrenje obustavi ako
utvrena vrijednost nepokretnosti ne pokriva ni djelimino iznos potraivanja traioca
izvrenja. Prijedlog za obustavu izvrenja moe se podnijeti u roku od osam dana od dana
dostavljanja zakljuka o prodaji. Ako sud nae da su ispunjeni navedeni uslovi, rjeenjem
e obustaviti postupak izvrenja, a trokove postupka u ovom sluaju snosi trailac izvrenja
koji je pokrenuo izvrenje. Ovakav prijedlog u zakonu se oslovljava kao prigovor nedostatka
pokria.
92

1.11 Pravo pree kupovine
Lice koje ima zakonsko ili ugovoreno pravo pree kupovine upisano u zemljinoj knjizi ima
prednost pred najpovoljnijim ponuaem ako odmah po zakljuenju nadmetanja izjavi da
nepokretnost kupuje uz iste uslove (pravo pree kupovine).
Meutim, ako je nepokretnost prodata neposrednom pogodbom, sud e pozvati nosioca
uknjienog prava pree kupovine, odnosno zakonskog prava pree kupovine da se pod
prijetnjom gubitka prava u odreenom roku izjasni hoe li tim pravom koristiti.
1.12 Roite za nadmetanje, prodajna cijena i dosuda nepokretnosti
Kao to je ve reeno, zakljukom se odreuju uslovi prodaje, pa prema tome i prodajna
cijena, u zavisnosti od toga o kojem se roitu za javno nadmetanje radi.
Na prvom roitu za javno nadmetanje ne moe se nepokretnost prodati ispod 1/2 utvrene
vrijednosti, na drugom roitu ispod 1/3 utvrene vrijednosti, dok na treem roitu za
javno nadmetanje nepokretnost moe biti prodata bez ogranienja najnie cijene u odnosu na
utvrenu vrijednost (lan 89. Zakona o izvrnom postupku FBiH/RS).
Meutim, Zakon o izvrnom postupku BD sadri neto drugaiju regulativu, pa shodno
odredbi lana 82. ovog Zakona, na prvom roitu za javno nadmetanje ne moe se
nepokretnost prodati ispod 4/5 utvrene vrijednosti, a na drugom roitu nepokretnost se
moe prodati ispod 4/5 utvrene vrijednosti, ali ne ispod polovine te vrijednosti.
U javnom nadmetanju kao kupci mogu uestvovati samo lica koja su prethodno dala
osiguranje, koje iznosi 1/10 odreene vrijednosti nepokretnosti, s tim to prema odredbama
Zakona o izvrnom postupku FBiH/RS davanje obezbjeenja ne moe iznositi vie od
10.000,00 KM. Navedeno ogranienje u ovom novanom iznosu ne propisuje isti zakon BD.
Osiguranje nisu duni dati trailac izvrenja na iji je prijedlog odreeno izvrenje i nosioci
prava upisanih u zemljinoj knjizi, koja prestaju prodajom nepokretnosti, ako njihova
potraivanja dostiu iznos osiguranja i ako bi se, a s obzirom na njihov prvenstveni red i
utvrenu vrijednost nepokretnosti, taj iznos mogao namiriti iz kupovne cijene.
Na roitu koje se odrava pred sudijom pojedincem ili strunim saradnikom kojeg on odredi,
nakon to sud utvrdi da je udovoljeno uslovima za odravanje roita za javno nadmetanje,
sud objavljuje da se pristupa nadmetanju. Nadmetanje se zakljuuje nakon isteka deset minuta
neposredno nakon stavljanja najpovoljnije ponude.
Nakon zakljuenja nadmetanja utvruje se lista ponuaa koji su ponudili cijenu iznad
minimuma i utvruje se da je nepokretnost prodata najpovoljnijem ponuau.
O roitu za prodaju vodi se zapisnik, a o prodaji nepokretnosti najpovoljnijem ponuau sud
donosi pisani zakljuak, koji se objavljuje na sudskoj tabli.
Ponua sa najviom ponudom plaa ukupnu prodajnu cijenu umanjenu za poloeno
osiguranje u roku koji sud odredi zakljukom, a koji ne moe biti dui od 30 dana od dana
objavljivanja zakljuka na sudskoj tabli da je nepokretnost prodata najpovoljnijem ponuau.
Ukoliko ponua sa najveom ponudom ne deponuje cijenu u predvienom roku, sud e
zakljukom proglasiti prodaju tom ponuau nevaljanom, a novim zakljukom odrediti da je
93

nekretnina prodata drugom po redu ponuau, te ako drugi ponua ne uplati cijenu u
predvienom roku, sud primjenjuje ova pravila i na treeg ponuaa.
U sluaju da sva tri ponuaa sa najviom ponudom ne ispune svoje obaveze plaanja
prodajne cijene u odreenim rokovima, sud moe oglasiti da ovo roite nije uspjelo (npr.
prva prodaja) i zakazati novo roite.
Iz poloenog osiguranja prvog ponuaa kome je prodata imovina i koji u predvienom roku
nije uplatio prodajnu cijenu pokrivaju se trokovi neuspjelog roita, a narednog roita
pokrivaju se iz osiguranja ponuaa kojima je nekretnina prodata, a koji cijenu nisu uplatili u
odreenom roku. Preostali iznos osiguranja (obezbjeenja) vratie se davaocu osiguranja.
Ako ponua sa najviom ponudom poloi ukupnu prodajnu cijenu u ostavljenom roku, sud
nakon polaganja cijene donosi rjeenje o dosudi nepokretnosti kupcu - rjeenje o dosudi.
Poloeno osiguranje preostalih ponuaa u ovom sluaju vraa se ponuaima ija ponuda
nije prihvaena u roku od tri dana nakon uplate cijene sudu najpovoljnijeg ponuaa.
Rjeenjem o dosudi sud odreuje da se nepokretnost preda kupcu, a zemljinoknjinom sudu
da se izvri promjena prava vlasnitva te briu prava treih za koje je to rjeenjem odreeno.
Protiv rjeenja o dosudi nije dozvoljen prigovor, ali se moe izjaviti alba.
1.13. Namirenje traioca izvrenja i roite za diobu
Sud pristupa namirenju traioca izvrenja odmah nakon donoenja rjeenja o dosudi.
Odreuje roite za diobu cijene (iznosa dobijenog prodajom) ako ima vie od jednog traioca
izvrenja ili treih lica koja imaju pravo na namirenje. Na roite sud poziva pored stranaka i
lica koja prema stanju spisa i prema podacima iz zemljine knjige polau pravo da se namire
iz tog iznosa. Na roitu se raspravlja o namirenju traioca izvrenja i drugih lica koja
postavljaju zahtjev za namirenje.
Lice koje se namiruje iz prodajne cije moe na roitu za diobu drugom takvom licu osporiti
postojanje potraivanja, njegovu visinu i red namirenja. Sud e lice koje je osporilo
potraivanje uputiti da u odreenom roku pokrene parnicu, osim ako lice koje osporava
potraivanje to osporavanje potkrepljuje pravosnanom presudom, javnom ili prema zakonu
ovjerenom ispravom. U tom sluaju sud e o osporavanju odluiti u izvrnom postupku.
Meutim, ako lice koje je osporilo potraivanje uini vjerovatnim postojanje razloga za
osporavanje, sud e zakljukom na parnicu uputiti lice ije je potraivanje osporeno, a
donoenje rjeenja o namirenju lica ije je potraivanje osporeno odgoditi do zavretka
parnice.
Iz prodajne cijene namiruju se traioci izvrenja na iji je prijedlog odreeno izvrenje,
zaloni povjerioci i kad nisu prijavili svoja potraivanja i lica koja imaju pravo na naknadu za
line slunosti.
Iz iznosa dobijenog prodajom namiruju se prvenstveno, i to redom:
1) trokovi izvrnog postupka,
94

2) potraivanja zalonih povjerilaca koji se po redu prvenstva namiruju prije traioca
izvrenja,
3) potraivanja traioca izvrenja po ijem je prijedlogu odreeno izvrenje,
4) potraivanja zalonih povjerilaca koja se po redu prvenstva namiruju poslije
traioca izvrenja,
5) naknada za line slunosti koje se prodajom gase.
Ako izvrenik, pored glavnog potraivanja, duguje i kamatu, ona se namiruje prije iznosa
glavnog potraivanja. Vie lica unutar istog reda namiruju se po redu sticanja zalonog prava i
prava na namirenje trailaca izvrenja koji su predloili izvrenje, odnosno po redu sticanja
linih slunosti. Vie potraivanja koja imaju isti red namirenja namiruje se srazmjerno svojoj
visini ako iznos dobijen prodajom nije dovoljan za potpuno namirenje.
Navedena pravila se na odgovarajui nain primjenjuju i na namirenje podzalonih prava
(nathipoteka) i drugih prava koja su teret prava koja se namiruju. Trokovi i kamate odreeni
izvrnom ispravom namiruju se za posljednje tri godine do donoenja rjeenja o dosudi
nepokretnosti kupcu, po istom redoslijedu kao i glavno potraivanje.
Zakon o izvrnom postupku sadri posebne odredbe o nainu namirenja za: nedospjelo
potraivanje, nedospjelo potraivanje povremenih davanja i potraivanja uz uslov.
Sud e na roitu za diobu obavijestiti prisutna lica o datumu donoenja rjeenja o namirenju,
nakon ega e se na odgovarajui nain primjenjivati ope odredbe o dostavi, ukljuujui i
pretpostavke i posljedice proputanja preuzimanja rjeenja.
Ako nunost odravanja roita za diobu nije propisana zakonom, sud e rjeenje o namirenju
objaviti na oglasnoj tabli. Pri donoenju rjeenja o namirenju sud e uzeti u obzir samo ona
potraivanja po kojim je rjeenje o izvrenju postalo izvrno najkasnije na dan roita za
diobu. Ali ako ima potraivanja u odnosu na koje rjeenje o izvrenju nije postalo izvrno
najkasnije na dan roita za diobu, ta e se potraivanja namiriti nakon izvrnosti rjeenja o
izvrenju iz preostalog iznosa prodajne cijene ako je ima, a ostatak e se vratiti izvreniku.
Navedeno se ne odnosi na potraivanja osigurana zalonim pravom ili zemljinim dugom.
Potraivanje zalonog povjerioca koje nije dospjelo do dana donoenja rjeenja o namirenju
za koje nisu ugovorene kamate isplatie se nakon odbitka iznosa koji odgovara zakonskim
zateznim kamatama od dana donoenja rjeenja o namirenju do dana dospijea tog
potraivanja. Nedospjelo potraivanje zalonog povjerioca za koje su ugovorene kamate
isplatie se zajedno sa iznosom ugovorenih kamata obraunatih do dana donoenja rjeenja o
namirenju.
Izvrenju rjeenja o namirenju pristupie se nakon to istekne rok za izjavu albe ovlaenih
lica. Protiv rjeenja o namirenju nije dozvoljen prigovor, ali se moe izjaviti alba.
Ako alba na rjeenje o namirenju bude izjavljena u roku, dostavie se strankama i ostalim
uesnicima u postupku, a rjeenje izvriti ako trailac izvrenja u roku od tri dana od prijema
albe ne predloi odlaganje izvrenja do odluke drugostepenog suda po albi.
Po izvrenju rjeenja o namirenju, viak prodajne cijene koji preostane nakon namirenja
trailaca izvrenja i drugih lica kojima pripada pravo na namirenje, predae se izvreniku, ako
za to nema smetnji.
95

1.14 Predaja nepokretnosti kupcu i iseljenje izvrenika
Prodajom nepokretnosti izvrenik gubi pravo posjeda nepokretnosti i duan je da preda kupcu
odmah nakon dostave rjeenja o dosudi nepokretnosti, ako zakonom ili u sporazumu s
kupcem nije drugaije odreeno.
Na zahtjev kupca, sud e nakon to donese rjeenje o dosudi nepokretnosti, naloiti
zakljukom izvreniku da se nepokretnost isprazni i preda kupcu. Ovo izvrenje sprovodi se
prema pravilima Zakona o izvrnom postupku o izvrenju ispranjenjem i predajom
nepokretnosti, a u ovom postupku kupac stie poloaj traioca izvrenja podnoenjem
prijedloga. Ove izvrene radnje sud zakljukom nalae da sprovede sudski izvrilac u skladu
sa postupkom o izvrenju ispranjenjem i predajom nepokretnosti, a o obavljaju ovih izvrnih
radnji, sudski izvrilac sastavlja zapisnik.
Sud e na prijedlog kupca, nakon donoenja rjeenja o dosudi nepokretnosti, rjeenjem
narediti drugim licima koja ne raspolau valjanim pisanim pravnim osnovom za korienje
nepokretnosti, da je, bez odgaanja, predaju kupcu i u istom rjeenje odrediti protiv tih lica
izvrenje ispranjenjem i predajom nepokretnosti.
Sprovoenju ovog izvrenja pristupa se odmah po donoenju rjeenja i izvrenje se sprovodi
prema pravilima Zakona o izvrnom postupku o izvrenju ispranjenjem i predajom
nepokretnosti. U ovom postupku kupac ima poloaj traioca izvrenja. Navedene izvrene
radnje sud zakljukom nalae da sprovede sudski izvrilac u skladu sa postupkom o izvrenju
ispranjenjem i predajom nepokretnosti, a o obavljaju izvrnih radnji ispranjenja i predaje
nepokretnosti kupcu sudski izvrilac sastavlja zapisnik.
1.15 Izvrenje u sluaju kad nepokretnost nije upisana u zemljine knjige
lanom 113. Zakona o izvrnom postupku FBiH/RS propisan je postupak izvrenja na
nepokretnostima koje nisu upisane u zemljine knjige, dok ovakvu regulativu ne sadri Zakon
o izvrnom postupku BD.
U sluaju da nepokretnost nije upisana u zemljine knjige, a trailac izvrenja je uz prijedlog
za izvrenje podnio sudu dokaz da je izvrenik njen vlasnik, pa ako bi njen upis u zemljine
knjige bio u suprotnosti sa zakonom, prema Zakonu o izvrnom postupku FBiH/RS, prema
lanu 113. stav 6, sud e obaviti pljenidbeni popis nepokretnosti za koju je predloeno
izvrenje i na roite za pljenidbeni popis pozvati traioca izvrenja, izvrenika i lica sa ijim
nepokretnostima granii ta nepokretnost.
Roite sud zakazuje zakljukom, a radnju pljenidbenog popisa prema okolnostima sluaja
preduzima sudija ili je moe povjeriti strunom saradniku kojeg on odredi ili sudskom
izvriocu, uz sudjelovanje vjetaka geodetske struke (geometra) radi identifikacije nekretnine.
O obavljenoj radnji pljenidbenog popisa nekretnine sainjava se zapisnik. Zapisnik o
pljenidbenom popisu objavljuje se na sudskoj tabli, a o obavljenom pljenidbenom popisu sud
e u slubenim glasilima FBiH/RS i u najmanje dva dnevna lista koja se distribuiraju na
teritoriji FBiH/RS objaviti oglas, u kojem e navesti podatke: broj predmeta, ime i adresu
stranaka, podatke o nepokretnosti na kojoj se izvrenje sprovodi, te obavjetenje o tome gdje
je i kada odrano roite na kojem je nepokretnost popisana i kad je zapisnik o pljenidbenom
popisu istaknut na sudskoj tabli. Ovim oglasnom sud e pozvati sva zainteresirana lica da
pismeno ili usmeno obavijeste sud o razlozima zbog kojih se izvrenje ne moe sprovesti na
toj nepokretnosti.
96
Dalje postupanje suda u procjeni vrijednosti, prodaji nepokretnosti i namirenju sprovodi se po

pravilima opisanim za izvrenje nad nepokretnosti.
2. Izvrenje na pokretnim stvarima
U zakonima o izvrnom postupku entiteta i Brko Distrikta BiH sadrane su posebne odredbe o
izvrenju na pokretnim stvarima.
lanom 135. ZIP RS/FBiH propisano je da e se odredbe ovog zakona o izvrenju radi namirenja
novanog potraivanja prodajom nepokretnosti primjenjivati na odgovarajui nain i u postupku
izvrenja radi namirenja novanog potraivanja prodajom pokretnih stvari. Ova zakonska odredba
koja upuuje na shodnu primjenu odredaba o prodaji nepokretnosti i kod izvrenja na pokretnim
stvarima izuzima od ovakve shodne primjene odredaba o izvrenju na nepokretnostima - lan 71.
ovog zakona, kojim je propisana promjena predmeta izvrenja i koja se primjenjuje samo kod
prodaje nepokretnosti.
U ZIP-u Brko Distrikta je takoe propisano u lanu 122. da se odredbe ovog zakona o izvrenju
na nepokretnostima primjenjuju na odgovarajui nain i u postupku izvrenja na pokretnim
stvarima, ako odredbama izvrenja na pokretnim stvarima nije drugaije odreeno. U ovom
zakonu je to na drugaiji nain rijeeno u odnosu na entitetske zakone, jer izvrenik moe
predloiti promjenu sredstva izvrenja kod izvrenja na pokretnim stvarima ako postoji znatna
nesrazmjera izmeu vrijednosti tog predmeta i iznosa potraivanja. U tom sluaju na odgovarajui
nain primjenjuju se odredbe lana 64. ZIP-a Brko Distrikta BiH.
Prema odredbi lana 114. ZIP-a RS/FBiH za odluivanje o prijedlogu za izvrenje na pokretnim
stvarima i za sprovoenje tog izvrenja mjesno je nadlean sud na ijem se podruju, prema
naznaci u prijedlogu za izvrenje, one nalaze. Ovo pravilo vai i kada se izvrenje pokree po
slubenoj dunosti.
Meutim, trailac izvrenja moe predloiti da se donese rjeenje o izvrenju ne oznaavajui
mjesto gdje se nalaze pokretne stvari. U takvom sluaju za odluivanje o prijedlogu nadlean je
sud na ijem se podruju nalazi prebivalite ili boravite izvrenika koji je fiziko lice, odnosno
sjedite izvrenika koji je pravno lice.
Izvrenik moe jo prije donoenja izvrne isprave da osujeti sprovoenje izvrenja na pokretnim
stvarima (otuiti, sakriti itd.). Stoga trailac izvrenja moe da podnese prijedlog za izvrenje sudu
na podruju na kome izvrenik ima prebivalite ili boravite, odnosno sjedite, bez oznake gdje se
nalaze izvrenikove pokretne stvari i da sud donese rjeenje bez takvog oznaavanja mjesta stvari.
Nakon toga trailac izvrenja moe podnijeti rjeenje o izvrenju svakom sudu na podruju koga se
nalaze izvrenikove stvari, s prijedlogom da taj sud sprovede izvrenje. Ovo stvara mogunost
traiocu izvrenja da moe ostvariti svoje novano potraivanje i protiv nesavjesnih izvrenika koji
svoje stvari kriju.
Takoe Zakonom o izvrnom postupku RS/FBiH predvieno je da, ukoliko je sud odredio
izvrenje na pokretnim stvarima na podruju tog ili drugog suda, po okonanju izvrenja na
pokretnim stvarima na svom podruju rjeenje o izvrenju e dostaviti drugom sudu na daljnje
sprovoenje do potpunog namirenja traioca izvrenja.
lanom 5. Zakona o izvrnom postupku Brko Distrikta BiH regulisano je da je osnovni sud
mjesno nadlean za odluivanje o prijedlogu za izvrenje na nepokretnim i pokretnim stvarima i za
97

sprovoenje tog izvrenja, ako se te stvari nalaze na podruju Distrikta. Navedenim lanom
regulisana je mjesna nadlenost osnovnog suda i za ostala sredstva i predmete izvrenja u
zavisnosti od predmeta i sredstava izvrenja, tako da odredbe o mjesnoj nadlenosti nisu sadrane
u poglavljima Zakona kao u entitetskim zakonima.
2.1 Izuzimanje od izvrenja i izvrne radnje
Prema odredbi lana 117. ZIP RS/FBiH, a lana 71. ZIP BD, ne mogu biti predmet izvrenja:
1. predmeti koji su neophodno potrebni izvreniku i lanovima njegove porodice za
zadovoljavanje svakodnevnih potreba,
2. hrana i ogrev za potrebe izvrenika i lanova njegovog domainstva za tri mjeseca,
3. gotov novac izvrenika po osnovu potraivanja koja su izuzeta ili ograniena od izvrenja,
te gotov novac izvrenika koji ima stalna mjesena primanja do mjesenog iznosa koji je po
zakonu izuzet od izvrenja proporcionalno vremenu do idueg primanja,
4. medalje, ratne spomenice i drugo ordenje i priznanja, vjenani prsten, lina pisma, rukopisi
i drugi lini spisi izvrenika, porodine fotografije, line i porodine isprave i porodini
portreti,
5. potanska poiljka ili potanska novana doznaka upuena izvreniku ne moe biti predmet
izvrenja prije uruenja.
Navedena pravila se ne odnose na na izvrenje radi ostvarenja novanih potraivanja osiguranih
ugovornim zalonim pravom na pokretnim stvarima.
Odredbama lana 117a. ZIP-a FBiH ne mogu biti predmet izvrenja stalna sredstva za rad
Federacije, kantona, grada, optine i javnog fonda. Ne mogu biti predmet izvrenja pokretne stvari
ustanove koja se finansira u cijelosti ili djelimino iz budeta, a koja je osnovana za vrenje
djelatnosti od javnog interesa kojom se osigurava ostvarivanje prava na obrazovanje, zdravstvenu
zatitu, djeiju zatitu, socijalnu zatitu, nauku, kulturu i fiziku kulturu, ako nekretnina slui za
vrenje djelatnosti te ustanove i ako cilj vrenja djelatnosti nije sticanje dobiti. lanom 117b. ZIP
FBiH nadleni sud u svakom konkretnom sluaju odluuje o ispunjenju uslova za izuzimanje od
izvrenja iz prethodnog lana.
ZIP Brko Distrikta BiH u lanu 104. na identian nain kao i ZIP RS regulisao je koji predmeti
su izuzeti od izvrenja, s tim to je ovim zakonom predvieno da kao predmet izvrenja ne mogu
biti pomagala koja su invalidu ili drugom licu s tjelesnim nedostacima data na osnovu propisa ili
koje je sam nabavio, a nuna su za obavljanje ivotnih funkcija.
Izvrne radnje kojima se sprovodi izvrenje na pokretnim stvarima su zapljena, procjena i prodaja
stvari, te namirenje traioca izvrenja iz iznosa dobijenog prodajom.
Trailac izvrenja moe traiti da se sprovede samo zapljena i procjena, ali u tom sluaju duan je
da u roku od tri mjeseca od dana izvrenog popisa, odnosno procjene podnijeti prijedlog za prodaju
stvari. Ako to ne uini, sud e izvrenje obustaviti. Trailac izvrenja moe podnijeti novi prijedlog
za izvrenje na istim stvarima.
2.2 Pljenidba, procjena i prodaja pokretnih stvari
U ZIP-u RS i FBiH je na isti nain, i to l. 119. do 132., regulisan postupak pljenidbe, procjene i
prodaje pokretnih stvari.
98
ZIP Brko Distrikta BiH je odredbama l. 106. do 119. skoro na identian nain kao i entitetski
zakoni regulisao postupak pljenidbe, procjene i prodaje pokretnih stvari uz male razlike koje su u
ovom tekstu naglaene.
Opte je pravilo da sudski izvrilac, prije nego to pristupi zapljeni, predaje izvreniku rjeenje o
izvrenju i poziva ga da plati iznos za koji je odreeno izvrenje. Ako izvreniku rjeenje o
izvrenju nije moglo da se preda prilikom zapljene, dostavie mu se naknadno, po optim
pravilima o dostavi.
Sud moe odluiti, zavisno od okolnosti svakog pojedinanog sluaja, da urui rjeenje o izvrenju
prije pokuaja popisa i zapljene izvrenikovih stvari. Izuzetno, popis i zapljena izvrenikovih
stvari moe se izvriti po uruenju rjeenja o izvrenju, to sud cijeni u svakom pojedinom sluaju.
O vremenu i mjestu zapljene obavijestie se trailac izvrenja, ako je to traio.
Odsutnost traioca izvrenja ne spreava sprovoenje zapljene.
O obavljenoj zapljeni obavijestie se stranka koja joj nije bila prisutna.
Zapljena se obavlja sastavljanjem popisa zapljene pokretnih stvari. Prilikom popisa sudski
izvrilac treba da vodi rauna da se ne popisuju stvari koje ne mogu biti predmet izvrenja.
Popisati se mogu stvari koje se nalaze u posjedu izvrenika, te njegove stvari koje se nalaze u
posjedu traioca izvrenja. U posjedu izvrenika su one stvari koje on ima na sebi, odnosno koje se
nalaze na ili u njegovoj nekretnini, u stanu u kome stanuje, odnosno poslovnoj prostoriji koju dri
u zakupu.
Ako trea lica ne obavijeste sud o svojim pravima na pokretnoj stvari u posjedu izvrenika koja je
predmet izvrenja, niti dokau svoja prava na njima, smatra se da takva prava treih ne postoje i da
je izvrenik vlasnik stvari koja se nalazi u njegovom posjedu.
Smatra se da su brani ili vanbrani drugovi suvlasnici u jednakim dijelovima svih pokretnih stvari
koje se zateknu u njihovoj kui, stanu, poslovnoj prostoriji ili drugoj nepokretnosti.
Izvrenikove stvari koje se nalaze u posjedu treeg lica mogu se popisati samo ako ono na to
pristane. Ako tree lice ne pristane na popis, sud e zakljukom na traioca izvrenja, na njegov
prijedlog, prenijeti izvrenikovo pravo na predaju stvari radi sprovoenja izvrenja po pravilima o
prenosu radi naplate. U sluaju da se stvar treeg lica nalazi kod izvrenika, smatrae se da je to
izvrenikova stvar ako tree lice ne obavijesti sud o svojim pravima na toj stvari i to ne dokae.
Popisuje se onoliko stvari koliko je potrebno za namirenje traioca izvrenja i trokova izvrenja.
Prvenstveno se popisuju stvari u odnosu na koje nema primjedbi izvrenika i treih lica o
postojanju prava koja bi spreavala dalji tok izvrenja, kao i one stvari koje se mogu najlake
unoviti.
U ZIP-u Brko Distrikta BiH lanom 108. stav 3. propisano je da sud moe, na prijedlog
izvrenika, naknadno odrediti izvrenje na drugom predmetu, a ne na onom koji je na prijedlog
traioca izvrenja popisan, ako postoji znatna nesrazmjera izmeu vrijednosti tog predmeta i
iznosa potraivanja. U tom sluaju se na odgovarajui nain primjenjuju odredbe lana 64. ovog
zakona.
Popisane stvari sudski izvrilac e ostaviti na uvanje izvreniku, ako sud, na prijedlog traioca
izvrenja, nije odredio da se one predaju na uvanje traiocu izvrenja ili treem licu. U ovakom
99

sluaju rizik od opasnosti unitenja ili oteenja stvari datih na uvanje traiocu izvrenja ili
treem licu snosi trailac izvrenja, osim ako je unitenje ili oteenje posljedica vie sile.
Primjetno je u sudskoj praksi da traioci izvrenja rijetko koriste mogunost da trae da se njima,
odnosno treim licima zaplijenjene stvari daju na uvanje. Na popisanim stvarima, koje su
ostavljene izvreniku na uvanje vidljivo e se oznaiti da su zaplijenjene.
Zaplijenjeni gotov novac, vrijednosni papiri i dragocjenosti predae se u sudski depozit. U sudski
depozit predae se i druge stvari vee vrijednosti ako su pogodne za takav nain uvanja.
Svim licima koja posjeduju ili imaju kontrolu nad popisanim stvarima zabranjuje se da njima
raspolau bez sudskog naloga.
Ako su zaplijenjene stvari ostavljene izvreniku na uvanje, on ih moe upotrebljavati ali tako da
se ne umanji njihova vrijednost. Ne smije tim stvarima raspolagati (otuivati ih, davati u zakup ili
na poslugu), niti mijenjati njihovu namjenu. Korisno je upozorenje na krivinopravne posljedice
postupanja protivno takvoj zabrani (krivino djelo oteenja tuih prava). Zabrana raspolaganja
odnosi se i na druga lica kod kojih su stvari ostavljene.
U lanu 110. Zakona o izvrnom postupku Brko Distrikta BiH propisano je da se izvreniku
zabranjuje raspolaganje zaplijenjenim stvarima i da se u rjeenju o izvrenju unosi ta zabrana uz
upozorenje izvreniku na kaznenopravne posljedice postupanja protivno zabrani, dok je u
entitetskim zakonima odreena zabrana raspolaganja popisanim stvarima i drugim licima bez
sudskog naloga.
Trailac izvrenja stie popisom zapljene zalono pravo na popisanim pokretnim stvarima (runa
zaloga), tj. pravo da se iz zaloene pokretne stvari namiri prodajom pokretne stvari.
Ako je popis obavljen u korist vie trailaca izvrenja, prvenstveni red zalonog prava odreuje se
prema danu kada je prijedlog za izvrenje primljen u sud, a ako su prijedlozi primljeni istog dana,
njihova zalona prava imaju isti prvenstveni red. Ako je prijedlog za izvrenje upuen potom
preporuenom poiljkom, dan predaje poti smatra se kao dan prijema u sudu.
Za sluaj da sudski izvrilac ne nae pokretne stvari za popis ili nae samo stvari koje su izuzete
od izvrenja, nee se sainjavati zapisnik o popisu, ve e se sastaviti zabiljeba o tome. O tome e
se obavijestiti trailac izvrenja koji nije bio prisutan pokuaju popisa stvari.
U roku od tri mjeseca od dana dostave obavjetenja, odnosno od dana pokuane zapljene kojoj je
bio prisutan trailac izvrenja moe predloiti da se zapljena ponovo sprovede.
U obavjetenju e se upozoriti da, ako ne predloi ponovnu zapljenu u tom roku, sud e obustaviti
izvrenje. Izvrenje e se obustaviti i ako se pri ponovnoj zapljeni ne nau stvari koje mogu biti
predmet izvrenja.
U sluaju da je trailac izvrenja prisutan pokuaju popisa, upozorie se na mogunost da u roku
od tri mjeseca predloi ponovni popis i na posljedice koje e nastupiti ako tako ne postupi. O tome
e se sastaviti zabiljeba.
Istovremeno s popisom zapljene obavie se i procjena vrijednosti pokretnih stvari. Procjenu
obavlja sudski izvrilac, ako sud nije odredio da je obavi sudski procjenilac ili posebni vjetak.
Stranka moe predloiti da procjenu obavi vjetak iako to sud nije odredio. Ako sud prihvati taj
prijedlog, trokove vjetaenja duan je predujmiti predlaga u roku koji sud odredi. Ako predujam
ne bude plaen u roku, smatrae se da je predlaga odustao od svog prijedloga. O ovom prijedlogu
sud odluuje zakljukom. Trokove vjetaenja snosi predlaga, bez obzira na ishod izvrnog
postupka.
100

Stranka moe u roku od tri dana od obavljene procjene predloiti sudu utvrivanje nie, odnosno
vie vrijednosti zaplijenjenih pokretnih stvari od procijenjene ili odreivanje nove procjene, izuzev
ukoliko procjenu nije obavio vjetak. O prijedlogu sud odluuje zakljukom.
O pljenidbenom popisu i procjeni sastavlja se zapisnik, u kome se oznaavaju zaplijenjene
pokretne stvari sa njihovom procijenjenom vrijednou. Zapisnik se sastavlja na propisanom
obrascu. Treba da sadri podatke o strankama, oznaku rjeenja o izvrenju, opis stvari (marka, tip,
veliina, godina proizvodnje i sl.), ko je prisutan od stranaka i eventualno treih lica, da li je i
kome urueno rjeenje o izvrenju, kod koga su stvari ostavljene na uvanje, kao i eventualne
izjave treih lica o pravima na stvarima koje su predmet popisa. Posebno e se unijeti u zapisnik
upozorenje izvreniku i traiocu izvrenja na prava, odnosno obaveze povodom popisa i procjene.
Zapisnik o pljenidbenom popisu trailac izvrenja moe o svom troku objaviti u sredstvima
javnog informisanja.
Ako se nakon popisa zapljene odredi izvrenje na zaplijenjenim stvarima radi naplate drugog
potraivanja istog traioca izvrenja ili potraivanja drugog traioca izvrenja, nee se obaviti
ponovni popis i procjena tih pokretnih stvari, nego e se u nastavku zapisnika samo zabiljeiti
podaci iz kasnijeg rjeenja o izvrenju, podaci o strankama, visina novog potraivanja i dr.
Prodaja zaplijenjenih stvari moe se sprovesti tek nakon isteka 15 dana od dana popisa zapljene.
Meutim mogue je prodaju odrediti i prije toga i to ako izvrenik pristane da se prodaja obavi
prije toga, ili ako su u pitanju stvari koje su podlone brzom kvarenju, ili ako postoji opasnost od
znatnog pada njihove cijene, ili ako trailac izvrenja da obezbjeenje za tetu koju bi bio duan
nadoknaditi izvreniku u sluaju da rjeenje o izvrenju ne postane izvrno (lan 129. ZIP
RS/FBiH) .
U lanu 116. stav. 1 ZIP-a Brko Distrikta BiH propisano je da se prodaja zaplijenjenih stvari
moe sprovesti tek nakon pravosnanosti rjeenja o izvrenju, osim ako izvrenik ne pristane da se
prodaja obavi prije toga, ili ako su u pitanju stvari koje su podlone brzom kvarenju, ili ako postoji
opasnost od znatnog pada njihove cijene, ili ako trailac izvrenja da obezbjeenje za tetu koju bi
bio duan nadoknaditi izvreniku u sluaju da rjeenje o izvrenju ne postane pravosnano.
Prodaja stvari se vri putem usmenog javnog nadmetanja ili neposrednom pogodbom. Nain
prodaje odreuje zakljukom sud, pazei na to da se postigne najpovoljnije unovenje stvari.
Javno nadmetanje sprovodi sudski izvrilac ili drugo lice odreeno od suda.
Prodaja neposrednom pogodbom obavlja se izmeu kupca, s jedne strane, i sudskog izvrioca ili
lica koje obavlja komisione poslove, s druge strane. Sudski izvrilac pokretne stvari prodaje, u ime
i za raun izvrenika, a lice koje obavlja komisione poslove u svoje ime, a za raun izvrenika.
Prodaja javnim nadmetanjem odredie se ako su u pitanju stvari vee vrijednosti, a moe se
oekivati da e se prodati po veoj cijeni od procijenjene vrijednosti.
Prodaja stvari objavie se blagovremeno na oglasnoj tabli suda, a moe se objaviti i na nain
predvien za objavljivanje prodaje nepokretnosti (u lokalnim medijima i na drugi nain ).
Trailac izvrenja i izvrenik obavijestie se o mjestu, danu i satu prodaje.
Bez pristanka lica koja se u izvrnom postupku po redu prvenstva namiruju prije traioca izvrenja
pokretna stvar se na javnom nadmetanju ne moe prodati po cijeni koja ne pokriva ni djelimino
iznos potraivanja traioca izvrenja.
101

Na prvom roitu za javno nadmetanje ne moe se pokretna stvar prodati ispod polovine utvrene
vrijednosti. Poetne ponude za prvo roite na iznose manje od jedne polovine utvrene vrijednosti
nee biti razmatrane.
Nakon zakljuenja nadmetanja utvruje se lista ponuaa koji su ponudili cijenu iznad minimuma i
da je nepokretnost prodata najpovoljnijem ponuau ukoliko su ispunjeni ostali uslovi. O prodaji
nepokretnosti najpovoljnijem ponuau sud donosi pisani zakljuak, koji se objavljuje na oglasnoj
tabli suda.
Ponua sa najveom ponudom platie cijenu za pokretnu stvar odmah nakon objavljivanja
rezultata ako sud zakljukom ne odlui drukije. Ukoliko ponua ne plati odmah po pozivu suda,
drugi ponua e biti proglaen kupcem i platie onu cijenu koju je on ponudio i tako redom.
U sluaju da ni jedan od ponuaa sa odgovarajuom ponudom ne uplati cijenu odmah po pozivu
suda, sud e na zahtjev jedne od stranaka oglasiti da prvo roite nije uspjelo. Zahtjev sudu za
zakazivanje novog roita stranka moe podnijeti u roku osam dana od odravanja neuspjelog
roita. Sud e obustaviti izvrni postupak ako se u tom roku ne stavi takav prijedlog.
Ako je zakazano drugo roite za javno nadmetanje, sud e ga sprovesti po pravilima koja vae za
prvo roite, ali se stvari mogu prodati bez ogranienja u pogledu utvrene cijene. U sluaju da se
stvari ne prodaju na drugom roitu za javno nadmetanje, sud e obustaviti postupak. Isto tako sud
e obustaviti postupak ako se stvari ne uspiju prodati neposrednom pogodbom. Ako se stvari
prodaju neposrednom pogodbom, ne mogu se prodati ispod jedne treine procijenjene vrijednosti.
ZIP Brko Distrikta BiH je propisao u odnosu na entitetske zakone drugaiji nain odreivanja
najnie cijene za koju se moe prodati pokretna stvar na prvom i drugom javnom nadmetanju.
Takoe je drugaije rijeen rok u kojem stranka moe podnijeti prijedlog za drugo nadmetanje ili
za prodaju neposrednom pogodbom od dana odravanja prvog javnog nadmetanja.
lanom 118. stav. 1. ZIP-a Brko Distrikta BiH regulisano je da se na prvom javnom nadmetanju
stvari ne mogu prodati ispod dvije treine procijenjene vrijednosti, a na novom javnom nadmetanju
stvari se ne mogu prodati ispod jedene treine procijenjene vrijednosti. Ovo pravili vai i za sluaj
da je sud odredio da se stvari prodaju neposrednom pogodbom.
Prijedlog za drugo nadmetanje ili za prodaju neposrednom pogodbom prema lanu 118. stav. 4.
ZIP-a Brko Distrikta BiH stranka moe podnijeti u roku od petnaest dana od dana prvog
nadmetanja, odnosno od dana proteka roka koji je sud odredio za prodaju neposrednom pogodbom.
Zakon o izvrnom postupku ovlauje sudskog izvrioca da preda stvari kupcu i ako nije poloio
cijenu, ako na to, na svoj rizik, pristanu trailac izvrenja i uesnici koji imaju pravo prvenstva kod
namirenja u granicama iznosa koji bi im pripali iz postignute cijene.
U takvom sluaju odredie se rok u kome e kupac platiti cijenu, a ako to ne uini, trailac
izvrenja i eventualno drugi uesnici postupka mogu od suda traiti da donese rjeenje kojim e se
kupac obavezati da plati cijenu. Na osnovu tog rjeenja, nakon to postane pravosnano i izvrno,
moe traiti izvrenje. Ova pravila o prodaji stvari prije plaanja oigledno vode nepotrebnom
odugovlaenju postupka ako kupac ne plati cijenu.
102

2.3 Namirenje traioca izvrenja
ZIP-om RS/FBiH predviena su pravila za namirenje jednog, odnosno vie trailaca izvrenja iz
dobijene cijene. Na isti nain je rijeeno i u ZIP-u Brko Distrikta BiH
Sud pristupa namirenju traioca izvrenja odmah nakon donoenja rjeenja o dosudi.
Ako se iz prodajne cijene stvari namiruje samo jedan trailac izvrenja, sud e, bez odravanja
roita, rjeenjem odrediti da se iz iznosa dobijenog prodajom stvari i oduzetog novca namire
redom: trokovi postupka, trokovi odreeni u izvrnoj ispravi, kamate do dana unovenja stvari i
glavno potraivanje. Ako nakon podmirenja preostanu novana sredstva, ona e se predati
izvreniku.
U sluaju da se namiruje vie trailaca izvrenja, odnosno ako se pored traioca izvrenja namiruju
i lica ija prava prestaju prodajom stvari, oni se namiruju redom po kome su stekli zalono pravo
ili drugo pravo koje prodajom prestaje, ako zakonom nije odreen drukiji red namirenja.
Traioci izvrenja istog reda koji se iz prodajne cijene ne mogu potpuno namiriti namiruju se
srazmjerno iznosima svojih potraivanja.
U sluaju namirenja vie trailaca izvrenja, donosi se rjeenje o namirenju nakon odranog
roita. Na roite za diobu cijene pozivaju se svi traioci izvrenja, izvrenik i eventualno druga
lica ija prava prestaju prodajom stvari, te se raspravlja o namirenju traioca izvrenja i drugih lica
koja postavljaju zahtjev za namirenje. Lice koje se namiruje iz prodajne cijene moe na roitu za
diobu drugom takvom licu osporiti postojanje potraivanja, njegovu visinu i red namirenja. Sud e
lice koje je osporilo potraivanje uputiti da u odreenom roku pokrene parnicu, osim ako lice koje
osporava potraivanje to osporavanje potkrepljuje pravosnanom presudom, javnom ili prema
zakonu ovjerenom privatnom ispravom. U tom sluaju sud e o osporavanju odluiti u izvrnom
postupku. Meutim, ako lice koje je osporilo potraivanje uini vjerovatnim postojanje razloga za
osporavanje, sud e zakljukom na parnicu uputiti lice ije je potraivanje osporeno, a donoenje
rjeenja o namirenju lica ije je potraivanje osporeno odgoditi do zavretka parnice. Pri donoenju
rjeenja o namirenju sud e uzeti u obzir samo ona potraivanja za koja je rjeenje o izvrenju
postalo izvrno do dana donoenja rjeenja o namirenju.
Iz prodajne cijene namiruju se traioci izvrenja na iji je prijedlog odreeno izvrenje, zaloni
povjerioci i kad nisu prijavili svoja potraivanja i lica koja imaju pravo na naknadu za line
slunosti. I u ovom sluaju, ako nakon podmirenja preostanu novana sredstva, ona e se predati
izvreniku.
Iz iznosa dobijenog prodajom namiruju se prvenstveno, i to redom: trokovi izvrnog postupka,
potraivanja zalonih povjerilaca koja se po redu prvenstva namiruju prije traioca izvrenja,
potraivanja traioca izvrenja po ijem je prijedlogu odreeno izvrenje, potraivanja zalonih
povjerilaca koja se po redu prvenstva namiruju poslije traioca izvrenja, naknada za line
slunosti koje se prodajom gase. Ako izvrenik pored glavnog potraivanja duguje i kamatu, ona
se namiruje prije iznosa glavnog potraivanja.
Vie lica unutar istog reda namiruju se po redu sticanja zalonog prava i prava na namirenje
trailaca izvrenja koji su predloili izvrenje, odnosno po redu sticanja linih slunosti. Vie
potraivanja koja imaju isti red namirenja namiruju se srazmjerno svojoj visini ako iznos dobijen
prodajom nije dovoljan za potpuno namirenje.
103

Protiv rjeenja o namirenju nije dozvoljen prigovor, ali se moe izjaviti alba.
Ako nunost odravanja roita za diobu nije propisana ovim zakonom, sud e rjeenje o
namirenju objaviti na oglasnoj tabli. Istekom treeg dana od dana isticanja na oglasnoj tabli smatra
se da je rjeenje dostavljeno svim licima koja imaju pravo da se iz prodajne cijene namire.
Izvrenju rjeenja o namirenju pristupie se nakon to istekne rok za izjavu albe ovlaenih lica.
Ako alba na rjeenje o namirenju bude izjavljena u roku, dostavie se strankama i ostalim
uesnicima u postupku, a rjeenje izvriti ako trailac izvrenja u roku od tri dana od prijema albe
ne predloi odlaganje izvrenja do odluke drugostepenog suda po albi.
Prodajom pokretne stvari izvrenik gubi pravo posjeda pokretne stvari i duan je da je preda
kupcu odmah nakon dostave rjeenja o dosudi, ako zakonom ili u sporazumu s kupcem nije
drukije odreeno.
3. Izvrenje na osnovu Zakona o registrovanoj zalozi na pokretnim stvarima
Okvirni Zakon o zalozi (Slubeni glasnik BiH, broj 28/04) sadri posebne odredbe o
izvrenju prava iz ugovora kojim je zasnovano strano pravo u obliku zaloga.
Za postupak izvrenja iz ovog zakona nadleni su izvrni sudovi koji su nadleni za izvrenje
prema zakonima entiteta i Brko Distrikta Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: Brko
Distrikt).
Na pitanje izvrenja koja nisu ureena ovim zakonom na odgovarajui nain primjenjuju se
odredbe zakona entiteta i Brko Distrikta kojima se ureuje izvrni postupak, ukoliko nije u
suprotnosti sa ovim zakonom.
Protiv rjeenja izvrnog suda donesenog na osnovu povrede prava iz ugovora o zalogu nije
doputen pravni lijek, osim u sluajevima predvienim u lanu 27. stav 1. ovog zakona.
Podnoenje zahtjeva u skladu sa lanom 27. stav 1. ovog zakona nema uticaja na izvrenje i
jedino rjeenje izdato od strane izvrnog suda u skladu sa lanom 27. stav 2. ovog zakona ima
uticaja na izvrenje.
Stranka koja smatra da je oteena u postupku izvrenja, prema ovom zakonu, zatitu svojih
prava vri tubom u parninom postupku. Pokretanje parninog postupka nema uticaja na
postupak izvrenja u skladu sa ovim zakonom.
Postupak izvrenja pokree se na zahtjev zalonog povjerioca nakon to zaloni dunik
povrijedi obaveze iz ugovora o zalogu. Izvrenje je mogue samo ukoliko zaloni povjerilac
dostavi izvrnom sudu ugovor o zalogu i Potvrdu o registraciji. Navedena potvrda o
registraciji je izvrni naslov.
U svom prijedlogu za izvrenje zaloni povjerilac mora predloiti jedno od sljedeeg:
a) da sudski izvrilac oduzme obezbjeenje u cilju njegove prodaje od strane
zalonog povjerioca; ili
b) da sudski izvrilac oduzme i proda obezbjeenje.
U sluaju povrede obaveze iz ugovora o zalogu od strane zalonog dunika, zaloni povjerilac
moe oduzeti obezbjeenje lino i bez pomoi sudskog izvrioca, ali samo nakon to je
104

zaloni dunik dao pismeni pristanak na to. Za valjanost ovog pristanka nije potrebna
notarska obrada, odnosno ovjera, niti ovjera kod suda ili optinske slube.
Kada zaloni povjerilac podnese izvrnom sudu prijedlog za izvrenje, sud mora izdati
rjeenje u roku od osam dana od dana podnoenja prijedloga. Ovo rjeenje o izvrenju uputie
sudskog izvrioca da oduzme obezbjeenje koje je opisano u ugovoru o zalogu i preda ga
zalonom povjeriocu ili od njega ovlaenom licu u cilju prodaje obezbjeenja.
Kada zaloni povjerilac podnese izvrnom sudu prijedlog za izvrenje, sud mora izdati
rjeenje u roku od osam dana od dana podnoenja prijedloga. Ovo rjeenje o izvrenju uputie
sudskog izvrioca da oduzme i proda obezbjeenje koje je opisano u ugovoru o zalogu.
Sudski izvrilac mora da oduzme obezbjeenje u roku koji ne moe biti dui od osam dana od
dana donoenja rjeenja, bez obzira na to da li je pravni lijek uloen. Sudski izvrilac mora
dostaviti zalonom duniku rjeenje o izvrenju u momentu oduzimanja obezbjeenja i nije
obavezan da da prethodno obavjetenje o oduzimanju bilo kom licu, ukljuujui i zalonog
dunika.
Sudski izvrilac je u cilju sticanja posjeda nad obezbjeenjem ovlaen ui u svaki prostor
(zatvoren ili otvoren) gdje se ono nalazi.
Najkasnije u roku od osam dana od dana kada je stekao posjed nad obezbjeenjem u skladu sa
bilo kojom odredbom ovog lana, zaloni povjerilac mora dostaviti obavjetenje o sticanju
posjeda zalonom duniku, kao i svakom licu koje je navedeno kao zaloni povjerilac u
svakoj registraciji koja se odnosi na isto obezbjeenje, a koje je uneseno u bazu podataka
registra zaloga prije dana davanja obavjetenja.
Samo nakon oduzimanja obezbjeenja, lice ija su prava ukljuena ili pogoena izvrenjem
zalonog prava moe se obratiti izvrnom sudu (lan 27. ovog zakona) sa zahtjevom da:
a) obustavi izvrni postupak na osnovu injenice da zaloni dunik nije povrijedio
obaveze iz ugovora o zalogu i naloi vraanje obezbjeenja zalonom duniku;
b) privremeno ili trajno stavi van snage pravo zalonog povjerioca da proda
obezbjeenje;
c) zalonom povjeriocu da uputstvo o bilo kom pitanju u vezi sa izvrenjem zalonog
prava i naloi da se ponaa u skladu s jednim ili vie proceduralnih pravila odreenih
ovim zakonom;
d) oslobodi neko lice potivanja jednog ili vie proceduralnih pravila odreenih ovim
zakonom, ukoliko je potivanje tih pravila postalo nesvrsishodno;
e) produi bilo koji rok iz Glave V ovog zakona kojeg se zaloni povjerilac mora
pridravati;
f) od nekog lica zahtijeva da nadoknadi drugom licu trokove koje je to lice pretrpjelo
usljed pokretanja neosnovanog postupka pred sudom;
g) ili izmijeni diobu novca dobijenog prodajom obezbjeenja u odnosu na predloenu
diobu navedenu u obavjetenju iz lana 32. stav. 1. ovog zakona.
Izvrni sud izdae traeno rjeenje u roku od osam dana od dana podnoenja zahtjeva lica ija
su prava ukljuena ili pogoena izvrenjem zalonog prava.
Kada je obezbjeenje u vidu potraivanja, zaloni povjerilac ima pravo dati obavjetenje
duniku iz potraivanja da izvri plaanje zalonom povjeriocu. U tom sluaju dunik
potraivanja mora izvriti plaanja iznosa potraivanja zalonom povjeriocu.
105

Najmanje 15 dana prije prodaje obezbjeenja lice kojem je rjeenjem o izvrenju odreeno da
proda obezbjeenje mora dati obavjetenje o prodaji zalonom duniku, svakom licu za koje
zna da ima pravo na tom obezbjeenju, kao i svakom licu koje je prije izdavanja obavjetenja
u valjanoj registraciji o prodaji oznaeno kao zaloni povjerilac.
Obavjetenje o prodaji mora sadravati opis obezbjeenja, neplaeni iznos obaveze
obezbijeene zalogom, iznos pripadajuih trokova ili, ukoliko iznos trokova jo nije poznat,
njihovu realnu procjenu, obavjetenje o pravu da se obezbjeenje iskupi kako je odreeno
ovim zakonom, obavjetenje da e obezbjeenje biti prodato ukoliko ne bude bilo iskupljeno i
datum, mjesto i vrijeme prodaje putem javne aukcije ili mjesta gdje e zatvorene ponude za
tender biti dostavljene i datum nakon kojeg ponude za tender nee biti prihvaene.
Obavjetenje o prodaji nije potrebno u sluaju kada bi obezbjeenje znaajno izgubilo na
vrijednosti ukoliko se odmah ne proda, kada su trokovi vezani za odravanje i uskladitenje
obezbjeenja nesrazmjerno visoki u odnosu na njegovu vrijednost, ili kada je izvrni sud
odredio da obavjetenje nije potrebno.
Obezbjeenje moe biti prodato kao cjelina ili u utrivim jedinicama na javnoj prodaji,
ukljuujui aukciju ili zatvoreni tender, od strane sudskog izvrioca ili od strane od strane
zalonog povjerioca ili putem neposredne pogodbe od strane zalonog povjerioca, ukoliko
ugovor o zalogu predvia neposrednu pogodbu kao nain prodaje ili je ona odreena od strane
izvrnog suda.
Zaloni povjerilac, odnosno sudski izvrilac koji je prodao obezbjeenje poloie iznos novca
koji je preostao nakon odbitka trokova preuzimanja posjeda, odravanja i prodaje
obezbjeenja, na poseban depozitni raun otvoren u banci BiH u skladu s Pravilnikom o
zalozima.
Novani iznos koji predstavlja trokove preuzimanja posjeda, odravanja i prodaje
obezbjeenja bie bez odgaanja isplaen licu koje je snosilo te trokove.
Savjestan kupac, koji u dobroj vjeri kupi stvar na prodaji i stekne posjed stvari, pribavlja
svojinu na stvari osloboeno od bilo kakvih tereta, bez obzira da li je prodavac ispunio uslove
ureene ovim zakonom.
U roku od osam dana od dana prodaje obezbjeenja zaloni povjerilac ili sudski izvrilac
mora zalonom duniku, svakom licu za koje zna da ima pravo na tom obezbjeenju, kao i
svakom licu koje je prije izdavanja obavjetenja u valjanoj registraciji oznaeno kao zaloni
povjerilac dati obavjetenje koje sadri iznos novca dobijen prodajom obezbjeenja, kao i
naziv i mjesto banke u koju je novac deponovan, iznos koji je utroen na podmirenje trokova
preuzimanja posjeda, odravanja i prodaje obezbjeenja, nain na koji e novac dobijen
prodajom biti raspodijeljen i da e, ukoliko sudu ne bude podnesen zahtjev izmjene diobe
novca dobijenog prodajom obezbjeenja, u roku od 15 dana od dana davanja obavjetenja,
novac dobijen prodajom biti raspodijeljen onako kako je navedeno u obavjetenju.
Iznos novca dobijen prodajom obezbjeenja mora se raspodijeliti u skladu sa odredbama ovog
zakona koje ureuju prava prvenstva.
Ukoliko izvrni sud ne odredi drugaije, u skladu sa lanom 27. stav 2. ovog zakona, zaloni
povjerilac, koji novac dobijen prodajom obezbjeenja ne raspodijeli na navedeni nain
(potujui prava prvenstva) dunik je svakog lica koje je uloilo zahtjev za izmjenu diobe
novca dobijenog prodajom obezbjeenja u odnosu na preloenu diobu navedenu u
obavjetenju iz lana 32. stav 1. ovog zakona i koje je pretrpjelo tetu izazvanu proputanjem
od strane zalonog povjerioca.
106
U bilo koje vrijeme prije prodaje obezbjeenja zaloni dunik ili lice sa niim pravom
prvenstva mogu dovesti do prestanka zaloga ispunjenjem neizmirenog dijela obaveze koja je
obezbijeena tim zalogom.
4. Izvrenje na novanom potraivanju izvrenika
4.1 Mjesna nadlenost
Za odluivanje o prijedlogu za izvrenje na novanom potraivanju i za sprovoenje tog
izvrenja mjesno je nadlean sud na ijem se podruju nalazi prebivalite izvrenika, a ako
izvrenik nema prebivalite u FBiH/RS/BD, nadlean je sud na ijem se podruju nalazi
izvrenikovo boravite.
Ako izvrenik nema u FBiH/RS/BD ni boravie, mjesno je nadlean sud na ijem se podruju
nalazi prebivalite izvrenikova dunika, a ako ovaj nema prebivalite u FBiH/RS/BD,
nadlean je sud na ijem se podruju nalazi boravite izvrenikova dunika.
Navedena pravila o mjesnoj nadlenosti odnose se na prebivalite fizikog lica i na
odgovarajui se nain primjenjuju i na sjedite pravnog lica.
Izuzetak od navedenih pravila je kod zakonskog izdravanja, gdje trailac izvrenja
zakonskog izdravanja moe podnijeti prijedlog za izvrenje i sudu na ijem podruju ima
prebivalite ili boravie.
4.2 Izuzimanje od izvrenja i ogranienje izvrenja
Prema Zakonu o izvrnom postupku FBiH/RS, lan 137., izuzeta su od izvrenja primanja
izvrenika po osnovu zakonskog izdravanja ukoliko se ne radi o potraivanjima iste vrste, a
zakonom je propisano da predmet izvrenja ne mogu ni biti potraivanja po osnovu poreza,
taksi i doprinosa propisanih zakonom.
Prema lanu 123. Zakona o izvrnom postupku BD, izuzeta su od izvrenja:
-
primanja po osnovu zakonskog izdravanja,

nadoknade tete nastale zbog naruenja zdravlja ili smanjenja, odnosno gubitka radne
sposobnosti i nadoknade tete za izgubljeno izdravanje zbog smrti davaoca
izdravanja,
primanja po osnovu nadoknade zbog tjelesnog oteenja prema propisima o
invalidskom osiguranju,
primanja po osnovu socijalne pomoi,
primanja po osnovu privremene nezaposlenosti, primanja po osnovu dodatka na djecu,
primanja po osnovu stipendije i pomoi uenicima i studentima,
nadoknada za rad osuenika, osim za potraivanja po osnovi zakonskog izdravanja, te
za potraivanja nadoknade tete prouzrokovane krivinim djelom osuenika.
Izuzeta potraivanja su apsolutno izuzeta bez obzira na vrstu traioevog potraivanja.

Zakon o izvrnom postupku je popisao ogranienje izvrenja na plati, nadoknadi umjesto
plate, nadoknadi za skraeno radno vrijeme i nadoknadi zbog umanjenja plate i penzije,
primanja po osnovu nadoknade zbog tjelesnog oteenja prema propisima o invalidskom
osiguranju, primanja po osnovu dodatka na djecu, primanja po osnovu stipendije i pomoi
107

uenicima i studentima i nadoknada za rad osuenika, pa se izvrenje na ovim novanim
primanjima izvrenika moe sprovesti do iznosa od 1/2.
Navedena ogranienja na novanim primanjima izvrenika primjenjuju se samo ako
potraivanja ne prelaze iznos od 1.000,00 KM mjeseno. Na dijelu ovih potraivanja koji
prelazi iznos 1.000,00 KM mjeseno izvrenje se moe sprovesti do iznosa od 2/3
potraivanja.
Ovim pravilima titi se izvrenik koji je fiziko lice. Propisano ogranienje izvrenja na
potraivanju dunika, koje inae moe biti predmet izvrenja, utvreno je prema visini, vrsti i
namjeni potraivanja koje je predmet izvrenja (izvrenikovo), odnosno potraivanja koje se
namiruje (traioevo).
4.3 Izvrne radnje i vrste prenosa
Izvrenje na novanom potraivanju sprovodi se zapljenom i prenosom, ako Zakonom o
izvrnom postupku za pojedine sluajeve nije drugaije odreeno.
Primjeujemo da se ovo izvrenje u praktinom pravnom ivotu najvie sprovodi na plati
izvrenika ili drugim stalnim novanim primanjima izvrenika, tako da su ova specijalna
pravila vie razraena i ine samostalnu cjelinu u zakonu.
Pljenidbom se u sutini nalae izvreniku u izvrnom postupku i njegovom duniku da se
uzdre od svih akata kojim bi sprijeili ili umanjili izglede traioca da se na tom potraivanju
namiri. Izvrenikovom duniku se zabranjuje da izvreniku ispuni novano potraivanje, a
izvreniku se zabranjuje da to potraivanje naplati ili da inae raspolae njim i zalogom koji je
dat za njegovo osiguranje.
Pljenidba je sprovedena danom dostave rjeenja o izvrenju izvrenikovom duniku, a trailac
izvrenja pljenidbom stie zalono pravo na izvrenikovom potraivanju.
Prvenstveni red zalonih prava vie trailaca izvrenja odreuje se prema danu prijema
izvrnog prijedloga. Ako je izvrni prijedlog upuen potom preporuenom poiljkom, dan
predaje poti smatra se kao dan predaju sudu. Ako su izvrni prijedlozi vie trailaca izvrenja
primljeni u sudu istog dana, zalona prava imaju isti prvenstveni rad. Potraivanja s istim
redom prvenstva namiruju se srazmjerno ako se ne mogu namiriti u cijelosti. Zalono pravo
steeno na potraivanje po kojem teku kamate odnosi se i na kamate koje dospijevaju nakon
pljenidbe.
Prenosom potraivanja trailac se dovodi u poziciju da se na tom potraivanju namiri (prenos
radi naplate, l. 151. i 152. ZIP-a FBiH/RS, a lan 140. BD) ili se samim prenosom namiruje
(prenos umjesto isplate, lan 157. ZIP-a FBiH/RS, a lan 146. BD).
Zakonom utvrena ovlaenja traioca da odredi vrstu prenosa ne mogu prei na druge
subjekte. Zato sve dok ne odredi vrstu prenosa ne moe se uzeti da je trailac stavio prijedlog
radi prenosa potraivanja. Zaplijenjeno potraivanje prenosi se na traioca izvrenja u skladu
sa njegovim prijedlogom radi naplate ili umjesto isplate.
Pljenidba i prenos novanog potraivanja mogu se odrediti i sprovesti samo u iznosu koji je
potreban za namirenje potraivanja traioca izvrenja, osim ako je u pitanju nedjeljivo
potraivanje. Ako vie trailaca izvrenja trai izvrenje na istom potraivanju koje je
108

djeljivo, pljenidba i prenos odreuju se u odgovarajuim iznosima, posebno u korist svakog
traioca izvrenja.
Kada je rije o pljenidbi novanog potraivanja zasnovanog na vrijednosnom papiru, ona se
obavlja oduzimanjem papira od izvrenika i njegovom predajom sudu, a pravne radnje
potrebne za ouvanje ili ostvarivanje prava iz vrijednosnog papira obavlja u izvrenikovo ime
sudski izvrilac na osnovu zakljuka suda (lan 142. ZIP-a FBiH/R.S, a lan 128. BD).
Pravne radnje potrebne za ouvanje ili vrenje prava iz hartije (akcept, avaliranje, protest,
davanje podataka za registar hartija i drugo), po zakljuku suda vri sudski izvrilac u ime
izvrenika. Sud je ex lege ovlaen da preduzima navedene pravne radnje povodom hartija od
vrijednosti i ne treba tome pridavati znaaj to sudski izvrilac radnje preduzima u ime
izvrenika jer, tavie, radnje se vre za raun traioca izvrenja. Hartija od vrijednosti
(vrijednosni papir) je pismena isprava kojom se njen izdavalac obavezuje da ispuni obavezu
upisanu na toj ispravi njenom zakonitom imaocu (vidjeti odredbe l. 234-261. Zakona o
obligacionim odnosima). Ne smije izmai panji da se po pravilima obligacionog prava
zalono pravo povjerioca odnosi na potraivanje iz hartije od vrijednosti (vidjeti lan 990.
ZOO), mada se ne moe iskljuiti zalono pravo na hartiji po pravilima izvrnog postupka za
sprovoenje izvrenja na pokretnim stvarima.
Ako je potraivanje osigurano zalonim pravom upisanim u javni registar, pljenidba se
sprovodi upisom u taj registar, koji se obavlja po slubenoj dunosti uz naznaku da je
pljenidba, na osnovu koje je na potraivanju steeno zalono pravo, odreena radi namirenja
potraivanja traioca izvrenja (lan 145. ZIP-a FBiH/RS).
Ako ima vie trailaca izvrenja, prvenstveni red njihovih potraivanja odreuje se prema
vremenu upisa u registar. Npr. novano potraivanje dunika koje je predmet izvrenja moe
biti obezbijeeno zalonim pravom upisanim u zemljine ili druge javne knjige u kojima se
vode prava na nepokretnostima. Takvo zalono pravo dunika kao stvarno pravo, snagom
pravila o publicitetu upisa u zemljine ili druge javne knjige djeluje prema svim treim licima.
Zabrana potraivanja obezbijeenog hipotekom i sticanje hipotekarnih prava ostvaruju se
upisom rjeenja o zabrani potraivanja u zemljine knjige. Po prijedlogu sud donosi rjeenje o
zabrani i odmah, po slubenoj dunosti, nareuje uknjienje nathipoteke u korist izvrnog
povjerioca - traioca izvrenja. Nathipotekom povjerilac - trailac izvrenja stie pravo da se
po prenosu potraivanja naplati prije dunika - izvrenika kao hipotekarnog povjerioca i po
njegovom rangu naspram drugih hipotekarnih povjerilaca, a dunikov dunik obavezu da
potraivanje plati povjeriocu - traiocu izvrenja kao titularu nathipoteke. Ovim je povjerilac
obezbijeen da dunik ne naplati potraivanje od svog dunika i povjerilac stie poloaj i rang
nathipotekarnog povjerioca koji ima i dunik naspram hipotekarnog dunika i drugih
hipotekarnih povjerilaca.
4.4 Izvrenje na plati i drugim stalnim novanim primanjima
Plata i druga stalna novana primanja izvrenika po svojoj prirodi dozvoljavaju jednostavniju
pravnu tehniku ostvarivanja novanog potraivanja povjerioca, koje ipak obezbjeuje
efikasno i pouzdano namirenje. Ali ne samo to. Takva potraivanja su u sadanjim uslovima
ivota najbrojniji vid novanih potraivanja pojedinaca, pa mnogo puta i jedini. Zato se ova
potraivanja redovno pojavljuju kao predmet izvrenja u namirenju novanog i nekih drugih
potraivanja trailaca izvrenja.
109

Sve to opredjeljuje, pored primjene optih odredbi izvrenja na novanom potraivanju
izvrenika, i posebnu normativu u sprovoenju izvrenja na plati i drugim stalnim novanim
primanjima izvrenika.
Rjeenjem o izvrenju na plati odreuje se pljenidba odreenog dijela plate i nalae se
poslodavcu koji izvreniku isplauje platu da novani iznos za koji je odreeno izvrenje
isplati, odnosno isplauje traiocu izvrenja nakon izvrnosti rjeenja o izvrenju, ako ovim
zakonom nije drugaije odreeno.
Zapljenjuju se dijelovi plate po osnovu rada i poveanja te plate koja nastanu poslije
dostavljanja izvreniku rjeenja o izvrenju.
Poslodavac nema pravo prigovora i albe protiv rjeenja.
Dejstva pljenidbe su prema onom ko isplauje platu da taj dio plate ne isplati ili ne isplauje
izvreniku ili drugom licu, a izvreniku da u ovom dijelu na primi isplatu plate i da tim
dijelom ne raspolae. Trailac izvrenja stie zalono pravo na zabranjenom dijelu plate u
trenutku kada se ostvari pravo izvrenika na platu (zabrana i zalono pravo nastaju
permanentno).
Red prvenstva vie zalonih povjerilaca - trailaca izvrenja koji konkuriu radi namirenja na
istom novanom potraivanju odreen je prema danu prijema prijedloga za izvrenje u sudu,
odnosno poti. Prijedlozi radi izvrenja vie povjerilaca na istom predmetu, koji su primljeni
jednog dana zasnivaju istorodno zalono pravo, ako se ne mogu namiriti u cjelini, namiruju se
srazmjerno. Takav red zalonih prava i prvenstva u naplati dovodi u pitanje namirenje drugih
povjerilaca. To onda ako je potraivanje koje se namiruje po pravu prvenstva trajnije, a
dunikova plata nije dovoljna da se namire sva potraivanja (to su obino potraivanja iz
izdravanja, stambeni krediti i dr.). I pored toga se u izvrnom postupku ostaje pri ovom redu
prvenstva. Ipak, izuzetak je ovdje uinjen za dva privilegovana potraivanja: iz zakonskog
izdravanja i pravo na rentu za izgubljeno izdravanje zbog smrti davaoca izdravanja (lan
160. ZIP-a FBiH/RS, a lan 149. BD). Ta potraivanja su u namirenju trajnija i iste vanosti
kao i druga takva potraivanja, pa je stoga nepravino samo jednim od njih obezbijediti
prednost u naplati po redu prvenstva ako plata ili drugo stalno primanje izvrenika nisu
dovoljni da se namire sva ovakva potraivanja. Zato je u zakonu propisano da se za
potraivanje vie trailaca izvrenja iz osnova zakonskog izdravanja ili naknade - rente za
izgubljeno izdravanje usljed smrti davaoca izdravanja, ako zbir njihovih potraivanja
prelazi dio plate koji je predmet izvrenja, izvrenje odreuje i sprovodi u korist svakog od
tih povjerilaca srazmjerno visini potraivanja (lan 160. ZIP-a FBiH/RS, a lan 149. BD).
Na isti nain se postupa ako se po zapoetom izvrenju podese novi prijedlog za izvrenje radi
namirenja ovakvog potraivanja, a dozvoljeni dio plate nije dovoljan za potpuno namirenje
svih trailaca. Sud e tada izmijeniti prethodno rjeenje o izvrenju i novim rjeenjem odrediti
srazmjerno namirenje potraivanja za svakog pojedinog traioca izvrenja.
Sprovoenje izvrenja zapoinje danom dostavljanja rjeenja o izvrenju subjektu isplate
poslodavcu.
Odredbe o mjestu isplate sadrane su u lanu 161. ZIP-a FBiH/RS, a u lanu 150. BD, prema
kojim se potraivanja na koja nije propisano bezgotovinsko plaanje naplauju neposredno na
blagajni na kojoj se izvreniku isplauje plata, a trailac moe zahtijevati da mu se
obustavljeni iznos isplauje potom ili na raunu kod banke uz odbijanje trokova doznake.
Rjeenje o izvrenju adresovano je na subjekta isplate plate - poslodavca. Meutim, ako je
110

izvreniku radni odnos prestao, tada rjeenje o izvrenju djeluje i prema drugom poslodavcu
kod kojeg dunik stupa na rad, i to od dana kad je tom poslodavcu dostavljeno rjeenje o
izvrenju (lan 162. ZIP-a FBiH/RS, a lan 151. BD). Prijanji poslodavac izvrenika duan
je bez odgaanja, preporuenom poiljkom s povratnicom dostaviti rjeenje o izvrenju
novom poslodavcu i o tome obavijestiti sud. Duan je obavijestiti sud o prestanku rada
izvrenika bez odlaganja, te obavijestiti sud i ako mu novi poslodavac izvrenika nije poznat.
U tom sluaju sud e obavijestiti traioca izvrenja odreujui mu rok radi pribavljanja
podataka o novom poslodavcu izvrenika, te ako trailac izvrenja ne obavijesti sud o novom
poslodavcu u roku koji mu je odreen, sud e obustaviti izvrenje.
Prema odredbama Zakona o izvrnom postupku (lan 163. ZIP-a FBiH/RS, a lan 152. BD),
trailac izvrenja moe u izvrnom postupku da postigne obeteenje ako usljed propusta
poslodavca - subjekta isplate plate ma i dijelom nije namireno njegovo potraivanje. Trailac
izvrenja je shodno navedenoj zakonskoj odredbi ovlaen da predloi naplatu ovih iznosa na
teret poslodavca, predloi da sud u izvrnom postupku donese rjeenje i naloi poslodavcu da
mu isplati sve rate koje je propustio da isplati obustavom prema rjeenju o izvrenju.
U izvrenje na novanom potraivanju izvrenika prema odredbi lana 164. ZIP-a FBiH/RS,
a lana 153. BD, potpada i vid izvrenja - zapljena po pristanku dunika. Dunik moe
ovjerenom ispravom dati pristanak da se radi naplate potraivanja povjerioca zaplijeni dio
njegove plate i da se isplati direktno povjeriocu i da takva isprava ima dejstvo rjeenja o
izvrenju, te da navedenu ispravu sa dejstvima dostave rjeenja o izvrenju poslodavcu
dostavlja povjerilac preporuenom poiljkom sa povratnicom. Npr. ovdje je najznaajnija
naplata potraivanja nastalih iz potroakih kredita, koje graanima odobravaju banke ili
druge organizacije na to ovlaene.
4.5 Izvrenje na potraivanju po raunu kod banke
Izvrenje radi ostvarenja novanog potraivanja prema izvreniku moe se sprovesti na svim
sredstvima na njegovim raunima kod banke, osim ako zakonom nije drugaije odreeno.
Rjeenjem o izvrenju na novanim sredstvima koja se vode na transakcionom raunu
izvrenika nalae se banci da novani iznos za koji je izvrenje odreeno prenese s
transakcionog rauna izvrenika na transakcioni raun traioca izvrenja, a za potraivanja za
koja nije propisana naplata preko iro rauna da isplati taj iznos u gotovu ili sa tednih ili
deviznih uloga kod banke.
Sud rjeenjem o izvrenju obavezuje banku da dostavi izvjetaj o svim promjenama na raunu
izvrenika ako sredstava na raunu nema ili su ona nedovoljna za namirenje potraivanja
odreenih rjeenjem o izvrenju. Izvjetaj obuhvata promjene od 30 dana.
Svi ugovori o tednom ulogu i svakom drugom depozitu se raskidaju po sili zakona danom
izvrnosti rjeenja o izvrenju, a po namirenju potraivanja primijenie se ugovorne odredbe
o raskidu ovih ugovora.
Banka naplatu obavlja redom, prema vremenu dostave rjeenja o izvrenju ako zakonom nije
drugaije odreeno. Vodi posebnu evidenciju redoslijeda rjeenja o izvrenju po danu i
vremenu dostave, evidenciju rjeenja o izvrenju kojim su naloena budua povremena
plaanja i izdaje traiocu izvrenja na njegov zahtjev potvrdu o mjestu njegovog potraivanja
u tom redoslijedu.
111

Zakon propisuje i postupanje banke u sluaju kad nema sredstava na raunu naznaenom u
rjeenju o izvrenju. Tada e banka: izvriti prenos sa drugih izvrenikovih rauna, drati
rjeenje o izvrenju u posebnoj evidenciji i po njemu obavljati prenos kad sredstva pristignu
na raun i obavijestiti sud bez odlaganja o tome da nema sredstava na raunu.
Ako banka smatra da postoje zakonske ili druge smetnje za izvrenje, zadrae rjeenje o
izvrenju, izvrie pljenidbu sredstava izvrenika i o smetnjama obavijestiti sud. Ako se radi
o smetnjama trajnije prirode, sud e obustaviti postupak, a u sluaju drugih razloga
obavijestie traioca izvrenja i banku o daljem postupanju.
U sluaju izvrenja prema solidarnom izvreniku (lan 171. ZIP-a FBiH/RS, a lan 183. BD)
sud e na prijedlog traioca izvrenja protiv njih donijeti jedno rjeenje o izvrenju kojim se
vri pljenidba rauna u iznosima odreenim rjeenjem o izvrenju, a trailac izvrenja moe
odrediti redoslijed naplate od pojedinih izvrenika. Ta naplata vri se onim redom kojim su
navedeni u prijedlogu, tako da banka koja nema dovoljno sredstava na raunima izvrenika
dostavlja rjeenje o izvrenju na sprovoenje banci navedenog izvrenika uz izvjetaj o do
tada sprovedenom izvrenju, o emu izvjetava sud bez odlaganja. Ukoliko izvrenik ima
novana sredstva na vie rauna kod jedne ili vie banka, shodno se primjenjuju odredbe o
izvrenju prema solidarnom izvreniku. Ako se radi o izvrenju nad sredstvima na deviznom
raunu, tada se sredstva sa deviznog rauna preraunavaju u ta sredstva po kursu koji se
obavlja na zahtjev izvrenika, a isplata se obavlja po pravilima o isplatama sa rauna koji se
vodi u tim sredstvima.
Izvrenje radi naplate potraivanja u stranoj valuti sprovodi se tako da se banci kod koje se
vodi devizni raun izvrenika rjeenjem nalae da prenese odgovarajui iznos u stranoj valuti
sa rauna izvrenika na raun traioca izvrenja ili da isplatu u stranoj valuti izvri na neki
drugi nain, kao i da trailac izvrenja moe zahtijevati da se izvrenje odredi i sprovede na
drugim raunima i predmetima izvrenika kao izvrenje radi naplate novanog potraivanja
regulisano Zakonom o izvrnom postupku, odredbama l. 65 - 135. FBiH/RS, a l. 59 - 122.
BD), u iznosu koji je potreban da bi se kupila duna devizna sredstva.
Ako je izvrenje odreeno na drugim predmetima izvrenika, pojedine radnje, u zavisnosti od
toga da li se sprovode na pokretnim ili nepokretnim stvarima, mogu biti povjerene sudskom
izvriocu i izvrne radnje sudski izvrilac sprovodi po zakljuku suda u skladu sa odredbama
Zakona o izvrnom postupku kojim je regulisano izvrenje na pokretnim stvarima (ili
nepokretnostima).
U zakonu o izvrnom postupku posebno je naglaena odgovornost banke jer je ona subjekat
koji dri sredstva na transakcionim raunima svojih klijenata - izvrenika, pa se po odredbi
lana 175. ZIP-a FBiH/RS, a lana 157. BD, propisuje i njena odgovornost za tetu
prouzrokovanu traiocu izvrenja ako ne postupi u skladu sa rjeenjem o izvrenju.
5. Izvrenje na potraivanju da se prodaju ili isporue pokretne stvari ili da se preda
nepokretnost
Za odluivanje o izvrnom prijedlogu na izvrenikovom potraivanju da mu se preda
odreena pokretna ili nepokretna stvar ili da mu se isporui odreena koliina pokretnih stvari
i za sprovoenje tog izvrenja mjesno je nadlean sud na ijem se podruju nalaze te stvari.
112

Izvrenje na izvrenikovom potraivanju da se predaju ili isporue pokretne stvari ili da se
preda nepokretnost sprovodi se zapljenom tog potraivanja, njegovim prenosom na traioca
izvrenja i prodajom stvari.
Prenos zaplijenjenog izvrenikovog potraivanja ima djelovanje prenosa novanog
potraivanja radi naplate. Ako izvrenikovo potraivanje jo nije dospjelo, sud e naloiti
izvrenikovom duniku predaju stvari nakon dospijea. Protiv izvrenikovog dunika koji nije
voljan da preda stvari trailac izvrenja moe tubom traiti predaju, ako o obavezi predaje
nema izvrnu ispravu.
Isto kao to se izvrenje radi namirenja novanog potraivanja povjerioca sprovodi na
gotovinskim novanim sredstvima izvrenika ili na njegovom potraivanju na odreenu
novanu svotu, tako se sprovodi i izvrenje na stvarima izvrenika ili na njegovom
potraivanju na stvari koje ima prema treem licu. Odredbama l. 177 - 186. ZIP-a FBiH/RS,
a l. 160 - 167. BD) normirano je izvrenje na potraivanju izvrenika na predaju stvari prema
treem licu, radi njihove prodaje i namirenja novanog potraivanja traioca (zato ovaj nain
izvrenja spada u pomono izvrenje). Druga je pravna situacija kada se trai isporuka stvari
radi ostvarenja povjerioevih svojinskih obligacionih (dravinskih) prava na tim sredstvima
(ne radi prodaje i namirenja novanog potraivanja).
Potraivanje izvrnog dunika moe glasiti bilo na predaju odreene pokretne stvari ili jedne
koliine pokretnih stvari (stvari odreene po rodu), bilo na predaju nepokretne stvari. Za
izvrenje na potraivanju izvrenika na predaju ili isporuku stvari bitno je da bar postoji
pretenzija da izvrenik postane sopstvenik te stvari ili da je on ve titular tog prava. Ako
izvrenikovo potraivanje prema treem ne vodi sticanju prava svojine ili vindikaciji, odnosno
vraanju stvari koja je ve u njegovoj svojini, onda se ovim putem ne moe traiti izvrenje.
Cilj ovog izvrenja je da izvrenik stekne svojinu ili da se uspostavi njegova svojina, da bi se
stvar prodala i iz postignutih sredstava namirio trailac. To se ne moe postii ako izvrenik
nema pravno ovlaenje na sticanje svojine ili ako nije sopstvenik stvari koja je u svojini
izvrenika (nema smisla da se ovim putem prenosi izvrenikovo potraivanje na stvar nad
kojom on ne stie ili nema pravo svojine).
Pravila o izvrenju na potraivanju dunika da se predaju ili isporue pokretne stvari ili da se
preda nepokretnost ine jednu kombinaciju pravila o izvrenju na novanom potraivanju
dunika i pravila o izvrenju na pokretnim i nepokretnim stvarima radi namirenja novanog
potraivanja povjerioca, uz intervenciju odredbi specifinih za ovo izvrenje. Pravila l. 177 186. ZIP-a FBiH/RS, a l. 160 - 167. BD, zajednika su (opta) za izvrenje ovim sredstvom
izvrenja.
Izvrenje na potraivanju dunika da se predaju ili isporue pokretne stvari ili da se preda
nepokretnost ostvaruje se u tri faze:
-
zapljenom tog potraivanja,

njegovim prenosom na traioca izvrenja i
prodajom stvari.
Na zapljenu i prenos primjenjuju se pravila o izvrenju na novanom potraivanju dunika

(odredbe l. 140. - 157. ZIP-a FBiH/RS, a l. 126 - 146. BD). Pljenidba i prenos novanog
potraivanja mogu se odrediti i sprovesti samo u iznosu koji je potreban za namirenje
potraivanja traioca izvrenja.
Kod pokretnih stvari pljenidba se sprovodi dostavom izvrenikovom duniku rjeenja o
izvrenju kojim se izvrenikovom duniku nalae da pokretne stvari na koje se to potraivanje
113

odnosi sam uva, ako na to pristane, odnosno preda slubenom licu ili drugom licu na
uvanje. Rjeenje o prenosu potraivanja na stvarima, za razliku od prenosa novanog
potraivanja kod kojeg se potraivanje prenosi na povjerioca da trai naplatu, ovdje sadri
nalog dunikovom duniku da stvari preda slubenom licu, povjeriocu ili nekom treem (lan
183. ZIP-a FBiH/RS, a lan 164. BD).
U ovom dijelu dolazi postupanje i rad sudskog izvrioca po ovlaenju suda i navedene
izvrne radnje sudski izvrilac sprovodi po zakljuku suda u skladu sa odredbama Zakona o
izvrnom postupku.
Sudski izvrilac e, po zakljuku suda, popisati pokretne stvari koje su predmet pljenidbe.
Istovremeno s pljenidbenim popisom obavie i procjenu vrijednosti pokretnih stvari, ako sud
nije odredio da je obavi sudski procjenilac ili posebni vjetak. O pljenidbenom popisu i
procjeni sudski izvrilac sastavlja zapisnik, u kojem uz ostalo pojedinano naznaava
zaplijenjene stvari s njihovom procjenom vrijednosti i unosi izjave stranaka i uesnika u
postupku. Na popisanim stvarima e se na odgovarajui nain naznaiti da su zaplijenjene.
Popisane stvari sudski izvrilac e ostaviti na uvanje izvrenikovom duniku ako on na to
pristane. Ovu izjavu izvrenikovog dunika sudski izvrilac unosi u zapisnik. Ako izvrenikov
dunik ne pristane na uvanje stvari, sudski izvrilac e stvari, ako su vee vrijednosti ili ako
su pogodne za uvanje u sudskom depozitu, predati u sudski depozit (npr. srebro, zlato).
Ako stvari nisu pogodne za uvanje u sudskom depozitu, s obzirom da sudovi ne raspolau
prostorima za uvanje istih, sudski izvrilac e pokretne stvari predati na uvanje treem licu
predloenom od strane traioca izvrenja ili traiocu izvrenja. Zato, i kad je zakljukom suda
naloeno da se stvari predaju traiocu izvrenja ili nekom treem, to nije smetnja sudu da
dunikov dunik preda stvari slubenom licu (sudskom izvriocu) uz zapisnik o popisu
neposredno ili uz njegovo prisustvo, a nakon toga da sudski izvrilac uz neposredno
sainjavanje zapisnika predaju tih stvari izvri traiocu izvrenja ili treem licu. To je esta
situacija koja se pojavljuje u sprovoenju ovog izvrenja na terenu u radu sudskog izvrioca,
a razlog istog je to predajom ili isporukom pokretne stvari dunikov dunik izvrava svoju
obavezu iz pravnog odnosa sa dunikom - izvrenikom, pa se osjea sigurnijim da svoju
obavezu ispuni predajom na navedeni nain. Rizik od unitenja ili oteenja stvari, osim ako
je unitenje ili oteenje posljedica vie sile, nezavisno od toga kome je stvar predata ili
isporuena, snosi trailac izvrenja.
Sudski izvrilac e u zapisnik unijeti i zabranu raspolaganja popisanim stvarima svim licima
koja posjeduju ili imaju kontrolu nad popisanim stvarima i zabranu da njima raspolau bez
sudskog naloga.
Po zavretku navedenih radnji, sudski izvrilac e pozvati stranke i trea lica da potpiu
zapisnik. Ako neko od uesnika odbije da potpie zapisnik, sudski izvrilac e to naznaiti u
zapisniku i naznaiti razloge odbijanja ako ih je neko od uesnika koji odbija isti potpisati
naveo. Prodaja pokretnih stvari ostavljenih na uvanje izvrenikovom duniku ili predatih na
uvanje treem licu, odnosno predatih na uvanje u sudski depozit, te namirenje traioca
izvrenja obavljaju se prema odredbama Zakona o izvrnom postupku o izvrenju na
pokretnim stvarima (odredbe l. 129 - 135. ZIP-a FBiH/RS, a l. 116 - 122. Brko BD), pa
e sudski izvrilac u izvrenju izvrnih radnji datih u zakljuku suda postupati u skladu sa
odredbama Zakona o izvrnom postupku koje se odnose na izvrenje na pokretnim stvarima, a
te izvrne radnje i postupanje sudskog izvrioca u sprovoenju istih su objanjene u poglavlju
izvrenja na pokretnim stvarima.
114

Kod nepokretnosti pljenidba se sprovodi dostavom izvrenikovom duniku rjeenja o
izvrenju, kojim se izvrenikovom duniku nalae da nepokretnosti na koje se to potraivanje
odnosi preda traiocu izvrenja.
Rjeenje o prenosu potraivanja na stvarima, za razliku od prenosa novanog potraivanja
kod kojeg se potraivanje prenosi na povjerioca da trai naplatu, ovdje sadri nalog
dunikovom duniku da nepokretnost preda traiocu izvrenja (lan 183. ZIP-a FBiH/RS, a
lan 166. BD). Dunikov dunik je obavezan da preda nepokretnost, a ako nije voljan da to
uini, traiocu stoji na raspolaganju tuba radi predaje ili ako ve postoji izvrna isprava o toj
obavezi dunikovog dunika, prijedlog radi izvrenja predajom nepokretnosti. Potraivanje se
moe prenijeti na traioca samo radi naplate.
U zakonu nije propisano da se naloi predaja nepokretnosti slubenom licu ili drugom licu.
Predaja nepokretnosti kao izvrna radnja sadrana je u rjeenju kojim se odreuje prenos
izvrenikovog potraivanja. Ako dunikov dunik nakon uruenja rjeenja na poziv sudskog
izvrioca ne izvri dobrovoljno predaju iste, sudski izvrilac e to konstatovati sainjavanjem
zapisnika ili slubene zabiljeke, te isto dostaviti uredujuem sudiji.
Po zakljuku suda, koji e uslijediti samo ako nije bilo dobrovoljne predaje prilikom uruenja
rjeenja, sudski izvrilac e sprovesti izvrnu radnju naloenu u zakljuku - predaja nekretnine
traiocu izvrenja po pravilima Zakona o izvrnom postupku koji reguliu izvrenje radi
ispranjenja i predaje nepokretne stvari.
O navedenoj izvrnoj radnji sudski izvrilac sainjava zapisnik, jer treba naglasiti da ova
primopredaja nije u svemu privatna stvar stranaka. Ako ko od uesnika odbije da potpie
zapisnik, sudski izvrilac e to naznaiti u zapisniku i naznaiti razloge odbijanja ako ih je ko
od uesnika koji odbija da potpie naveo.
Trailac izvrenja nakon predaje upravlja nekretninom u ime i za raun izvrenika do dana
prodaje. Plodove ubira trailac i o tome podnosi raun sudu, a vrijednost plodova upotrijebie
se za namirenje traioevog potraivanja. Trailac izvrenja moe radi namirenja svog
potraivanja u roku koji ne moe biti dui od 30 dana od dana kad mu je nepokretnost predata
predloiti sudu prodaju te nepokretnosti. Ako trailac izvrenja ne predloi blagovremeno
prodaju, sud e obustaviti izvrenje i ukinuti sve sprovedene izvrne radnje. Ako prijedlog
bude blagovremeno podnesen sudu, nepokretnost se prodaje i trailac izvrenja namiruje,
prema odredbama Zakona o izvrnom postupku o izvrenju na nepokretnostima.
6. Izvrenje na dionici i ostalim registrovanim vrijednosnim papirima, te na
lanskom udjelu u pravnom licu
Za odluivanje o prijedlogu za izvrenje na dionici i ostalim registrovanim vrijednosnim
papirima, te osnivakom ili drugom udjelu u pravnom licu i za sprovoenje tog izvrenja
mjesno je nadlean sud na ijem se podruju nalazi prebivalite, odnosno sjedite izvrenika
kao vlasnika dionice ili udjela. U sluaju da izvrenik nema prebivalite, odnosno boravite
ili sjedite na podruju BiH, mjesno je nadlean sud prema mjestu sjedita emitenta
vrijednosnih papira, odnosno sjedita pravnog lica u kojem izvrenik ima udio.
Ako drugi dioniari imaju pravo pree kupovine zasnovano na zakonu, ugovoru ili pravilima
pravnog lica, na odgovarajui nain se primjenjuju odredbe lana 83. Zakona o izvrnom
postupku FBiH/ RS, a lana 76. BD.
115

6.1 Izvrenje na dionici i ostalim registrovanim vrijednosnim papirima
Na dionici se izvrenje sprovodi pljenidbom dionice, njezinom procjenom i prodajom, te
namirenjem traioca izvrenja. Izuzetno, dionica se, na prijedlog traioca izvrenja, a uz
saglasnost izvrenika moe prenijeti na traioca izvrenja u nominalnoj vrijednosti umjesto
isplate. Navedene izvrne radnje sprovode se i kad je ugovorom ili pravilima pravnog lica
ogranieno ili zabranjeno raspolaganje dionicama.
Pljenidba dionice obavlja se dostavom rjeenja o izvrenju Registru vrijednosnih papira, kada
trailac izvrenja stie zalono pravo na dionici, a dostavlja se istovremeno depozitaru i
emitentu dionice. Od strane Registra upisuje se u registar zalono pravo u korist traioca
izvrenja, a o smetnjama za zasnivanje zalonog prava Registar obavjetava sud bez
odlaganja.
Izvreniku se zabranjuje raspolaganje zaplijenjenom dionicom, a Registar nakon upisa
pljenidbe ne smije obavljati u registru bilo koji upis na osnovu raspolaganja izvrenika u
odnosu na zaplijenjene dionice. Dionice koje se prema zakonu i propisima za vrijednosne
papire obavezno uvrtavaju u promet na berzi i drugim ureenim javnim tritima prodaju se
u skladu sa Zakonom o vrijednosnim papirima, uz posredovanje brokera kojeg sud odabere
nakon izvrnosti rjeenja o izvrenju. Namirenje lica u postupku izvrenja obavlja se uz
odgovarajuu primjenu odredbi Zakona o izvrnom postupku o izvrenju na pokretnim
stvarima.
Dionice koje se prema zakonu i propisima komisije za vrijednosne papire obavezno ne
uvrtavaju u promet na berzi i drugim ureenim javnim tritima prodaju se na javnom
nadmetanju ili neposrednom pogodbom. Ako se dionice prodaju na javnom nadmetanju ili
neposrednom pogodbom, procjena, utvrivanje prodajne cijene i prodaja dionica, te namirenje
traioca izvrenja obavljaju se uz odgovarajuu primjenu odredbi Zakona o izvrnom
postupku o izvrenju nad pokretnim stvarima.
Neposrednom pogodbom dionice prodaje sudski izvrilac ili lice ovlaeno za prodaju dionica
kojem je sud povjerio prodaju. Sudski izvrilac ili lice ovlaeno za prodaju dionica sklapaju
ugovor o prodaji dionica u ime izvrenika na osnovu zakljuka suda koji ih na to ovlauje.
Izvrne radnje - prodaja dionica neposrednom pogodbom sudski izvrilac sprovodi po
zakljuku suda u skladu sa odredbama Zakona o izvrnom postupku kojim je regulisano
izvrenje na pokretnim stvarima, a izvrnu radnju zakljuenja ugovora u skladu sa odredbama
lana 190. navedenog zakona FBiH/RS, a lana 170. BD. Namirenje traioca izvrenja
obavlja se uz odgovarajuu primjenu odredbi glave XI Zakona o izvrnom postupku o
izvrenju na pokretnim stvarima.
6.2 Izvrenje na lanskom udjelu u pravnom licu
Na udjelu u pravnom licu izvrenje se sprovodi pljenidbom udjela, njegovom procjenom, te
namirenjem traioca izvrenja. Ove izvrne radnje se sprovode i kad je ugovorom ili
pravilima pravnog lica ogranieno ili zabranjeno raspolaganje udjelima.
Zapljena osnivakog ili drugog udjela vri se dostavljanjem rjeenja o izvrenju registarskom
sudu, odnosno drugom nadlenom registarskom organu radi zabiljebe zalonog prava. Ako
drugi suosnivai ili sunosioci udjela imaju pravo pree kupovine zasnovano na zakonu,
ugovoru ili pravilima pravnog lica, na odgovarajui nain se primjenjuju odredbe lana 83.
Zakona o izvrnom postupku FBiH/ RS, a lana 76. BD. Zabiljebom, trailac izvrenja stie
zalono pravo da svoje potraivanje namiri iz osnivakog uloga izvrenika. O smetanju za
zasnivanje zalonog prava Registar obavjetava sud bez odlaganja. U rjeenju o izvrenju
116

izvreniku zabranjuje se raspolaganje zaplijenjenim udjelom, a Registar nakon upisa pljenidbe
ne smije obavljati u registru bilo koji upis na osnovu raspolaganja izvrenika u odnosu na
zaplijenjeni ulog. Lice koje bi nakon te zabiljebe izvrenja, protivno navedenom, steklo
odreena prava nad udjelom, duno je trpjeti prvenstveno ostvarenje prava na namirenje
traioca izvrenja steenog tom zabiljebom. Dakle, jasno se uoava da se istovremeno s
pljenidbom ne vri i procjena vrijednosti udjela.
Utvrivanju vrijednosti udjela - procjeni sud e pristupiti nakon to rjeenje o izvrenju
postane izvrno, ali i prije toga ako trailac izvrenja to predloi, unaprijed osigura za to
potrebna sredstva i izjavi da e snositi trokove utvrivanja vrijednosti i u sluaju da izvrenje
bude obustavljeno.
Procjenu rijetko obavlja sudski izvrilac, samo ako sud nije odredio da je obavi sudski
procjenilac ili poseban vjetak.
U praksi se vrijednost udjela utvruje na osnovu procjene vjetaka i drugih injenica u visini
trine cijene na dan procjene, a u stvarnom ivotu ne nalaze se podaci iz sudske prakse da je
procjena od strane suda povjerena sudskom izvriocu kod ovog predmeta izvrenja. Kako se
na ovo izvrenje primjenjuju odredbe Zakona o izvrnom postupku o izvrenju na pokretnim
stvarima, ispravno je tumaenje da suvlasniki udio u drutvu moe biti samostalan predmet
izvrenja u pogledu kojeg se na odgovarajui nain primjenjuju pravila ovog zakona o
izvrenju na pokretnim stvarima, pa stoga ne bi bilo mjesta primjeni odredbe lana 69. stav 4.
Zakona o izvrnom postupku FBiH/RS (ovu odredbu ne sadri ZIP BD).
Nakon sprovoenja postupka za utvrivanje vrijednosti udjela sud donosi zakljuak o prodaji
kojim se utvruje vrijednost udjela, odreuju nain i uslovi prodaje - neposredna pogodba ili
javno nadmetanje, te vrijeme i mjesto prodaje.
Neposrednom pogodbom lanski udio prodaje sudski izvrilac kojem je sud zakljukom
povjerio prodaju. Sudski izvrilac zakljuuje ugovor o prodaji lanskog udjela u ime
izvrenika na osnovu zakljuka suda koji ga na to ovlauje. Izvrne radnje - prodaja lanskog
udjela neposrednom pogodbom sudski izvrilac sprovodi po zakljuku suda u skladu sa
odredbama Zakona o izvrnom postupku kojim je regulisano izvrenje na pokretnim stvarima,
a izvrnu radnju zakljuenja ugovora sprovodi u skladu sa odredbama lana 190., a u vezi sa
lanom 191. navedenog Zakona FBiH/RS, a l. 171. i 172. ZIP BD. Namirenje traioca
izvrenja obavlja se uz odgovarajuu primjenu odredbi glave XI Zakona o izvrnom postupku
o izvrenju na pokretnim stvarima.
7. Izvrenje nad drugim imovinskim pravima
Izvrenje na patentu, tehnikom unapreenju, plodouivanju i nekom slinom izvrenikovom
pravu sprovodi se pljenidbom tog prava te njegovim unovenjem u skladu s odredbama
Zakona o izvrnom postupku o izvrenju o prodaji pokretnih stvari.
Nain sprovoenja izvrenja na patentu, tehnikom unapreenju i drugim slinim pravima
odvija se u dvije faze: pljenidbom (koja u sebi sadri zabranu raspolaganja, popis i procjenu)
i unovenjem prava.
Radi boljeg razumijevanja u sprovoenju izvrnih radnji koje mogu biti povjerene sudskom
izvriocu kod ovog predmeta izvrenja, s obzirom na to da su u sudskoj praksi rijetki
primjerci ovog izvrenja, daju se objanjenja pojedinih imovinskih prava.
Pronalazak je stvaralakim radom postignuto novo rjeenje jednog tehnikog problema koje
je industrijski i tehniki izvodljivo i koje se moe koristiti u industrijskoj proizvodnji ili
drugoj privrednoj ili neprivrednoj djelatnosti. Postignuti pronalazak daje pravo stvaraocu nad
117

rezultatom svog djela, uz uslov da je pronalazak registrovan kod odreene institucije
(patentiran).
Registrovano pravo na pronalasku je patent. Patentni zavod vodi registar patenata (registri su
javne knjige). Prava iz modela, uzorka, iga i oznake porijekla stiu se, koriste se i njima se
raspolae na isti nain kao i sa patentom.
Izvrenje na ovim pravima sprovodi se zabranom duniku da raspolae tim pravom i
njegovim unovenjem. Zabrana raspolaganja ima znaaj popisa stvari i nastaje prema
izvreniku u momentu dostavljanja rjeenja o izvrenju, a trailac izvrenja tada stie zalono
pravo. Poto su ova prava upisana u javne knjige (izuzev tehnikog unapreenja koje se
evidentira kod privredne komore), treba uzeti da zabrana raspolaganja (zapljena) i zalono
pravo djeluju prema treim savjesnim licima od momenta upisa u javne knjige.
Unovenje prava postie se prodajom prava (njegovom cesijom) ili ustupanjem ovlaenja na
upotrebu prava (davanje licence). U zakonu o izvrnom postupku se za unovenje ovih prava
upuuje na shodnu primjenu pravila o prodaji pokretnih stvari, pa shodno ovoj primjeni, prije
unovenja sud treba sprovesti radnju procjene vrijednosti ovog prava. U praksi vrijednost
prava utvruje se na osnovu procjene vjetaka i drugih injenica u visini njene trine cijene
na dan procjene, a u stvarnom ivotu ne nalaze se podaci iz sudske prakse da je procjena od
strane suda povjerena sudskom izvriocu kod ovog predmeta izvrenja.
Kako se na ovo izvrenje primjenjuju odredbe Zakona o izvrnom postupku o izvrenju na
pokretnim stvarima, nakon sprovoenja postupka za utvrivanje vrijednosti prava, sud donosi
zakljuak o prodaji kojim se utvruje vrijednost, odreuje nain i uslovi prodaje - neposredna
pogodba ili javno nadmetanje, te vrijeme i mjesto prodaje.
Neposrednom pogodbom pravo npr. na patent prodaje sudski izvrilac kojem je sud
zakljukom povjerio prodaju. Izvrne radnje - prodaja neposrednom pogodbom, sudski
izvrilac sprovodi po zakljuku suda u skladu sa odredbama Zakona o izvrnom postupku
kojim je regulisano izvrenje na pokretnim stvarima. Namirenje traioca izvrenja obavlja sud
uz odgovarajuu primjenu odredbi glave XI Zakona o izvrnom postupku o izvrenju nad
pokretnim stvarima. U praksi rijetki su primjeri izvrenja na drugim imovinskim pravima.
8. Izvrenje radi ostvarenja nenovanog potraivanja
8.1 Sudski penali
Sudski penali su instrument presije na neurednog izvrenika. Izraavaju se novanom
sankcijom odreenom od suda u cilju da se na izvrenika utie da izvri svoju nenovanu
obavezu utvrenu pravosnanom sudskom odlukom.
Da se odrede penali potrebno je da ve postoji pravosnana sudska odluka, kojom je utvrena
obaveza izvrenika i naloeno njeno izvrenje. Ako izvrenik ne izvri u roku neku svoju
nenovanu obavezu utvrenu izvrnom ispravom, sud koji bi bio nadlean da odredi izvrenje
na nenovanom potraivanju u izvrnom postupku, na prijedlog traioca izvrenja, rjeenjem
e odrediti izvreniku naknadni primjereni rok i izrei izvreniku da e, ako svoju obavezu ne
ispuni u tom roku, biti duan isplatiti traiocu izvrenja odreeni iznos novca za svaki dan
zakanjenja ili koju drugu jedinicu vremena (sudski penali) u smislu pravila o obligacionim
odnosima, poev od isteka tog roka. Protiv ovog rjeenja dozvoljena je alba u roku od osam
dana, ali alba ne odlae izvrenje. Naknadno odreen primjeren rok poinje tei od dostave
118

izvreniku prvostepenog rjeenja kojim je taj rok odreen. alba ne utie na tok tog roka.
Plaanje sudskih penala moe se traiti sve dok se na osnovu izvrne isprave ne predloi
izvrenje radi ostvarenja nenovanog potraivanja.
Na osnovu pravosnanog rjeenja o plaanju sudskih penala, sud e u istom izvrnom
postupku u kojem je donio to rjeenje, na prijedlog traioca izvrenja donijeti rjeenje o
izvrenju radi prinudne naplate dosuenih penala. Stavljanjem ovog prijedloga, trailac
izvrenja gubi pravo da trai odreivanje plaanja penala i pravo na daljnju naplatu penala, i
to bilo da stavi prijedlog za izvrenje sudske odluke ili bilo da stavi prijedlog za izvrenje
rjeenja kojim je odreeno plaanje penala. Ovdje je bitno i treba da se naglasi, da se
prinudno izvrenje naplate penala ne moe kvalifikovati kao ispunjenje obaveze izvrenika iz
izvrne isprave. Zavisno od predmeta na kojem je predloeno izvrenje za naplatu penala, od
istog zavisi da li e sudski izvrilac kod ovog izvrenja radi naplate dosuenih penala
sprovoditi izvrne radnje. Ako je npr. izvrenje radi naplate dosuenih penala predloeno na
pokretnim stvarima, na odgovarajui nain se u sprovoenju istog primjenjuju odredbe
Zakona o izvrnom postupku o izvrenju nad pokretnim stvarima.
Sudski izvrilac sprovodi po zakljuku suda izvrne radnje u skladu sa odredbama Zakona o
izvrnom postupku kojim je regulisano izvrenje na pokretnim stvarima, a namirenje traioca
izvrenja za dosueni iznos penala obavlja sud uz odgovarajuu primjenu odredbi glave XI
Zakona o izvrnom postupku o izvrenju nad pokretnim stvarima.
Izvrenik prema zakonu ima pravo da sudu podnese pismeni prijedlog za smanjenje sudskih
penala u roku od osam dana od dana ispunjenja svoje obaveze, shodno odredbi lana 194. stav
4. ZIP-a FBiH/ RS, a lana 188. stav 3. BD, a o kojem prijedlogu odluku donosi sud. Sud
ovdje odluuje po slobodnoj ocjeni, uzimajui prvenstveno u obzir razloge koji su opredijelili
odreenu visinu penala i postignute efekte te sankcije. Podnoenje ovog zahtjeva izvrenika je
bez uticaja na odreivanje i sprovoenje izvrenja na osnovu pravosnanog rjeenja o
plaanju sudskih penala i to sudski izvrilac treba imati u vidu kod sprovoenja izvrnih
radnji kod ovog izvrenja.
8.2 Izvrenje radi predaje i isporuke pokretnih stvari
Za odluivanje o prijedlogu za izvrenje radi predaje jedne ili vie odreenih stvari ili radi
isporuke odreene koliine zamjenjivih stvari, te za sprovoenje izvrenja nadlean je sud na
ijem se podruju nalaze stvari.
Izvrenje radi predaje jedne ili vie odreenih stvari koje se nalaze kod izvrenika sprovodi se
tako to sudski izvrilac oduzima te stvari od izvrenika i predaje iz uz potvrdu traiocu
izvrenja.
Izvrenjem radi predaje jedne ili vie odreenih stvari ostvaruje se dispozicija izreena u
izvrnoj ispravi kojom je izvreniku naloeno da traiocu preda odreene stvari. Dakle
sprovoenje ovog izvrenja obuhvata dvije radnje: oduzimanje stvari od izvrenika i predaja
istih traiocu izvrenja.
Sprovoenje navedenih izvrnih radnji sudija povjerava sudskom izvriocu i sudski izvrilac
iste sprovodi po zakljuku suda u skladu sa odredbama Zakona o izvrnom postupku. Sud u
zakljuku ili sudski izvrilac pismenim obavjetenjem izvjetava traioca izvrenja o vremenu
kada e se sprovesti izvrenje, a zbog vanosti traioevog prisustva izvrenju (ovdje nije
vano da li je on traio da se obavijesti o tome).
119
O sprovoenju izvrene radnje sudski izvrilac istovremeno sainjava zapisnik, u koji unosi
pored ostalog, poimenino stvari koje su oduzete od izvrenika, te istovremeno vri predaju
istih traiocu izvrenja i u zapisniku naznaava da su ove radnje izvrene. Po zavretku
navedenih radnji, sudski izvrilac e pozvati stranke da potpiu zapisnik. Ako neko od
uesnika odbije da potpie zapisnik, sudski izvrilac e to naznaiti u zapisniku i naznaiti
razloge odbijanja ako ih je ko od uesnika koji odbijaju da isti potpiu naveo. Umjesto
sainjavanja posebne potvrde o predaji stvari traiocu izvrenja, sudski izvrilac moe predati
prepis zapisnika, koji ima dejstvo potvrde da je predaja izvrena.
Na isti nain izvrenje e se sprovesti i kad se stvar nalazi kod treeg lica koje ih je voljno
predati sudskom izvriocu. Ako pak tree lice nije voljno predati stvari, trailac izvrenja
moe sudu predloiti da na njega prenese izvrenikovo potraivanje prema treem licu na
predaju stvari, pa se u ovom sluaju na postupak primjenjuju odredbe glave XIII Zakona o
izvrnom postupku, kojim je regulisano izvrenje na potraivanju da se predaju ili isporue
pokretne stvari, to je kod ovog vida izvrenja i objanjeno.
Sudski izvrilac koji sprovodi izvrne radnje oduzimanja stvari koje se nalaze kod izvrenika
ili treeg lica i predaju uz potvrdu traiocu izvrenja, ako ne nae stvari koje treba oduzeti kod
izvrenika niti kod treeg lica, duan je sainiti zapisnik u kojem e to konstatovati, te pozvati
stranke da isti potpiu. U zapisnik e unijeti i izjave koje su stranke o tome dale. Zapisnik
dostavlja u sudski spis.
Kad stvari nisu naene kod izvrenika niti kod treeg lica, sud e u istom postupku, na
prijedlog traioca izvrenja, kojeg trailac moe sudu podnijeti u roku od tri dana od dana
obavjetenja da stvari nisu naene, procijeniti vrijednost tih stvari i rjeenjem naloiti
izvreniku da traiocu izvrenja u odreenom roku isplati iznos te vrijednosti. Meutim, ako
trailac izvrenja ne podnese ovaj prijedlog, sud e obustaviti izvrenje. Ako prijedlog bude
podnesen u roku i sud donese rjeenje, na osnovu ovog rjeenja, trailac izvrenja moe sudu
predloiti u istom postupku izvrenje radi naplate dosuenog iznosa, a ovaj prijedlog sudu
mora podnijeti u roku od osam dana od donoenja rjeenja o isplati iznosa vrijednosti stvari
koje nisu naene.
Ovaj prijedlog trailac izvrenja sudu moe staviti istovremeno i zajedno sa prijedlogom za
procjenu vrijednosti tih stvari. Ako ovaj prijedlog u roku ne bude podnesen, sud e obustaviti
izvrenje. Sud moe odrediti izvrenje radi naplate dosuenog iznosa, ali bi prije ovog
rjeenja, da to ne bi inio naknadno, trebalo da donese rjeenje kojim utvruje da se izvrenje
radi predaje odreenih stvari koje se nalaze kod izvrenika ili treeg lica nije moglo
sprovesti, a osnov ovog donoenja rjeenja jeste upravo navedeni zapisnik sudskog izvrioca
koji je u sprovoenju izvrne radnje izlaskom na lice mjesta utvrdio da stvari ije se
oduzimanje i prodaja trai nisu naene kod izvrenika niti kod treeg lica.
Od predmeta na kojem je predloeno izvrenje za naplatu utvrenog iznosa vrijednosti stvari
zavisi da li e sudski izvrilac kod ovog izvrenja radi naplate dosuenog iznosa sprovoditi
pojedine izvrne radnje. Ako je npr. izvrenje radi naplate dosuenog iznosa (vrijednosti)
predloeno nad pokretnim stvarima, na odgovarajui nain se u sprovoenju istog primjenjuju
odredbe Zakona o izvrnom postupku o izvrenju na pokretnim stvarima. Sudski izvrilac tada
sprovodi po zakljuku suda izvrne radnje u skladu sa odredbama Zakona o izvrnom
postupku kojim je regulisano izvrenje na pokretnim stvarima, a namirenje traioca izvrenja
za dosueni iznos vrijednosti obavlja sud uz odgovarajuu primjenu odredbi glave XI Zakona
o izvrnom postupku o izvrenju nad pokretnim stvarima.
120

Ako je izvrnom ispravom utvrena obaveza na isporuku odreene koliine zamjenjivih stvari
koje se nalaze kod izvrenika ili treeg lica, izvrenje se sprovodi na nain propisan za
predaju odreenih stvari.
Rjeenjem o izvrenju nalae se izvreniku da te stvari isporui, te ako to ne uini, pristupa se
prinudi i oduzimanju stvari. Sprovoenje ovog izvrenja obuhvata dvije radnje: oduzimanje
odreene koliine zamjenjivih stvari od izvrenika i predaja istih traiocu izvrenja.
U ovom dijelu navedene izvrne radnje sudski izvrilac sprovodi po zakljuku suda u skladu
sa odredbama Zakona o izvrnom postupku. Sud ili sudski izvrilac izvjetava traioca
izvrenja o vremenu kada e se sprovesti izvrenje, a zbog vanosti traioevog prisustva
izvrenju ovdje nije vano da li je on traio da se obavijesti o tome.
O sprovoenju izvrene radnje sudski izvrilac istovremeno sainjava zapisnik, u koji unosi
pored ostalog, koliinu zamjenjivih stvari koje su oduzete od izvrenika. Istovremeno vri
predaju stari traiocu izvrenja i to naznaava u zapisnik. Po zavretku ovih radnji, sudski
izvrilac e pozvati stranke da potpiu zapisnik. Ako neko od uesnika odbije da potpie
zapisnik, sudski izvrilac e to naznaiti u zapisniku i naznaiti razloge odbijanja ako ih je ko
od uesnika koji odbija da potpie naveo. Umjesto sainjavanja posebne potvrde o predaji
zamjenjivih stvari traiocu izvrenja, sudski izvrilac moe predati prepis zapisnika, koji ima
dejstvo potvrde da je predaja izvrena.
Na isti nain izvrenje e se sprovesti i kad se stvar nalazi kod treeg lica koje ih je voljno
predati sudskom izvriocu. Ako pak tree lice nije voljno predati stvari, trailac izvrenja
moe sudu predloiti da na njega prenese izvrenikovo potraivanje prema treem licu na
predaju stvari, pa se u ovom sluaju na postupak primjenjuju odredbe glave XIII Zakona o
izvrnom postupku, kojim je regulisano izvrenje na potraivanju da se predaju ili isporue
pokretne stvari, to je kod ovog vida izvrenja i objanjeno.
Ako stvari nisu naene kod izvrenika, niti kod treeg lica, izvrenje e se sprovesti uz
odgovarajuu primjenu odredbi lana 198. Zakona o izvrnom postupku zakona FBiH/RS, a
lana 191. BD, kojim je regulisano izvrenje radi predaje odreenih stvari koje se nisu mogle
nai kod izvrenika niti kod treeg lica.
8.3 Izvrenje radi ispranjenja i predaje nepokretnosti
Za odluivanje o prijedlogu za izvrenje radi ispranjenja i predaje nepokretnosti i za
sprovoenje tog izvrenja mjesno je nadlean sud na ijem se podruju nepokretnost nalazi.
Izvrenje radi ispranjenja i predaje nepokretnosti sprovodi se tako da sudski izvrilac, nakon
to udalji lice i ukloni stvari s nepokretnosti, predaje nepokretnost traiocu izvrenja.
Ispranjenju i predaji nepokretnosti moe se pristupiti nakon isteka osam dana od dana
dostave rjeenja o izvrenju, ako prigovor nije izjavljen, odnosno dostave rjeenja kojim je
prigovor izvrenika odbijen.
Izvrenje radi ispranjenja i predaje nepokretnosti redovno se sastoji iz dvije radnje:
uklanjanje stvari i udaljavanje lica i predaja nepokretne stvari u posjed traioca. Obaveza
ispranjenja i predaje nepokretnosti odnosi se na izvrenika i protiv njega se usmjerava
izvrenje. Izvrenje se, meutim, odnosi i na lica (i na njihove stvari) koja nemaju dravninu,
ve se po dravinskom pravu izvrenika koriste ili nalaze na nepokretnosti (lanovi porodice,
121

gosti) ili spadaju u krug drugih lica za koja se smatra da imaju samo priteenje (radnici,
posluga). Za lice koje ima sudravninu treba da je u izvrnoj ispravi ustanovljena obaveza na
ispranjenje i predaju nepokretnosti. Plodouivalac, stanar (ne i podstanar), zakupac (ne i
podzakupac) i druga lica koja su po osnovu pravnog posla stekla neposrednu dravninu, a nisu
oznaeni u izvrnoj ispravi kao dunici (obveznici), ne mogu se u postupku protiv izvrenika
liiti dravnine da bi se uspostavila dravnina povjerioca. Tada se traiocu nepokretnost
predaje u posrednu dravninu, a u posebnom sudskom postupku po tubi traioca izvrenja
odluie se o njegovom pravu na neposrednu dravninu. Predaja nepokretnosti u posrednu
dravninu sastoji se u uvoenju traioca izvrenja u posjed, saoptenju neposrednom draocu
o promjeni posrednog draoca.
Izvrenik se obavjetava o danu kada e se pristupiti sprovoenju izvrenja dostavljanjem
zakljuka suda, bilo prilikom sprovoenja same izvrne radnje ili prije sprovoenja iste, mada
odsustvo izvrenika ili njegovog punomonika ne spreava izvrenje. U pravilu, potrebno je
da trailac ili njegov punomonik prisustvuju izvrenju da bi se nepokretnost predala u
neposrednu dravninu, pa se zbog toga i trailac obavjetava dostavljanjem zakljuka o danu
kada e se pristupiti sprovoenju izvrenja.
Izvrne radnje sprovodi sudski izvrilac po nalogu suda datom u zakljuku.
Ispranjenje nepokretnosti, pored udaljavanja lica, sastoji se u uklanjanju pokretnih stvari koje
se tamo zateknu. Te stvari su u sferi dravnine izvrenika i predaju su odraslom lanu
izvrenikovog domainstva ili njegovom punomoniku. Tako se postupa i kad je izvrenik
prisutan, ali odbija da primi stvari.
Sudski izvrilac je ovlaen da udalji lice koje ometa sprovoenje izvrenja. Na zahtjev
sudskog izvrioca, policija, organ socijalnog staranja, zdravstvena ustanova, vatrogasna
sluba duni su da prue svu potrebnu pomo sudskom izvriocu u sprovoenju izvrih radnji.
Kad izvrenju nije prisutan izvrenik, njegov punomonik ili lanovi njegovog domainstava
ili oni odbijaju da stvari prime, sudski izvrilac e stvari ukloniti sa nepokretnosti i predati ih
na uvanje drugom licu na teret izvrenika (na njegov troak i rizik). Potrebnu radnu snagu i
prevozna sredstva radi sprovoenja prednje izvrne radnje duan je osigurati trailac izvrenja
na zahtjev sudskog izvrioca, koji traiocu izvrenja mora biti saopen najkasnije osam dana
prije sprovoenja izvrenja. Trailac izvrenja je duan osigurati drugo lice kojem e predati
sve uklonjene stvari, ali moe i sam preuzeti stvari izvrenika na uvanje. Sud moe naknadno
zakljukom odrediti, na prijedlog traioca izvrenja, da se stvari povjere na uvanje nekom
treem licu umjesto onom kome su predate. Sud e zakljukom obavijestiti izvrenika o
predaji stvari na uvanje sa naznakom gdje su i kod koga stvari smjetene, o trokovima
uvanja i roku (primjerenom) u kojem moe traiti da mu se stvari vrate uz prethodnu isplatu
trokova uvanja. Istim zakljukom izvrenik se upozorava da e se stvari po proteku ovog
roka prodati i da e se iz postignute cijene izmiriti trokovi uvanja i prodaje. Stvari predate
na uvanje pri ispranjenju nepokretnosti izvrenik moe da preuzme u odreenom roku, uz
plaanje trokova uvanja. Propusti li dunik da to uini na vrijeme, sud e po slubenoj
dunosti narediti prodaju stvari.
Prodaja stvari se odreuje i sprovodi po pravilima za prodaju pokretnih stvari kod izvrenja na
pokretnim stvarima radi namirenja novanog potraivanja (shodna primjena odredbi glave XI
ovog zakona o izvrenju na pokretnim stvarima radi naplate novanog potraivanja). Treba
uvaiti spremnost izvrenika da stvari preuzme uz plaanje trokova uvanja i u vrijeme
pripreme za prodaju, sve do trenutka dok se ne pristupi javnoj prodaji ili stvar ne proda
neposrednom pogodbom. Iz prodajne cijene naplauju se trokovi uvanja i prodaje stvari, a
122

ostatak se polae u sudski depozit u korist izvrenika - u zakonu nije propisano da se vraa
izvreniku ako on to ne zatrai. O svim izvrnim radnjama sudski izvrilac sainjava zapisnik.
Kod ovog izvrenja treba napomenuti da trailac izvrenja moe uz prijedlog za izvrenje radi
ispranjenja i predaje nepokretnosti zatraiti da se zajedno sa izvrenjem odredi izvrenje na
izvrenikovim pokretnim stvarima koje treba ukloniti s nepokretnosti radi naplate trokova
izvrnog postupka. Navedeno izvrenje odreuje se i sprovodi prema pravilima glave XI
Zakona o izvrnom postupku o izvrenju na izvrenikovim pokretnim stvarima radi naplate
novanog potraivanja, a na prijedlog traioca izvrenja. Sud rjeenjem odreuje izvrenje.
Sudski izvrilac sprovodi izvrne radnje po nalogu suda datom u zakljuku po pravilima za
izvrenje na pokretnim stvarima izvrenika radi namirenja novanog potraivanja.
9. Izvrenje radi ostvarenja potraivanja na radnju trpljenje ili neinjenje
Ako je izvrenik duan da po izvrnoj ispravi obavi odreenu radnju ili trpi odreene radnje
ili da se suzdri od odreene radnje, za odluivanje o prijedlogu za izvrenje i za sprovoenje
izvrenja mjesno je nadlean sud na ijem podruju izvrenik treba ispuniti obavezu po
izvrnoj ispravi.
9.1 Izvrenje radi ostvarenja obaveze na radnju koju moe obaviti i drugo lice
Izvrenje radi ostvarenja obaveze na radnju koju moe obaviti i drugo lice sprovodi se tako da
sud ovlauje traioca izvrenja da na troak izvrenika povjeri drugom licu da tu radnju
obavi ili da je obavi on sam.
U prijedlogu za izvrenje trailac izvrenja moe predloiti da sud rjeenjem naloi izvreniku
da unaprijed poloi odreeni iznos kod suda potreban za podmirenje trokova koji e nastati
obavljanjem radnje od drugog lica ili traioca izvrenja. Visinu iznosa sud odreuje po
slobodnoj ocjeni, uzimajui u obzir, po mogunosti, trokovnik ovlaenog lica za obavljanje
takve radnje, koji uz prijedlog za izvrenje priloi trailac izvrenja.
Dakle, u ovom postupku sprovodi se izvrenje onih radnji koje moe uiniti i drugo lice tako
da se i takvim vrenjem radnje postie oekivani efekat obligacije - zamjenjive radnje.
Prijedlogom za izvrenje trai se ovlaenje da trailac putem drugog lica ili sam uini tu
radnju na teret izvrenika. Nije potrebno da se u prijedlogu, odnosno rjeenju o izvrenju,
oznai drugo lice. Drugo lice koje se angauje da izvri radnju nije uesnik u postupku. Ono
je u ugovornom odnosu sa traiocem izvrenja i na njegov poloaj ne utie voenje izvrnog
postupka. Trailac izvrenja odgovara za pravilan izbor drugog lica. Stoga, ako je postupio
savjesno i sa dunom panjom, neuspjeh ili nedostaci u efektima izvrne radnje padaju ne
teret izvrenika. Za ovo je odgovoran izvrenik poto je svojim postupcima doveo da se
njegova obaveza izvrava na taj nain. Od momenta kada je sa drugim licem zakljuen ugovor
o vrenju radnje ili kada je trailac zapoeo sa izvravanjem radnje, izvrenik nije ovlaen da
jednostranim aktom - izvrenjem radnje ispuni svoju obavezu i tako sprijei dalje voenje
izvrenja. Disciplina u ispunjavanju obaveza i procesni red bili bi ugroeni ako bi se
izvreniku dozvolilo da i poslije ovog trenutka, po svojoj volji, izvri radnju. Do tada je imao
dovoljno vremena da radnju izvri i sada ima da snosi posljedice toga (izuzev ako se trailac
sa tim saglasi).
Trailac izvrenja je ovlaen da u prijedlogu za izvrenje stavi zahtjev da sud naloi
izvreniku da unaprijed poloi iznos u sudski depozit iz kojeg e se pokriti trokovi izvrenja.
Sud o ovom zahtjevu odluuje rjeenjem i ono se donosi zajedno sa rjeenjem o izvrenju.
123

Rjeenje kojim je nareeno prethodno plaanje trokova izvrenja radnje sprovodi se po
prijedlogu traioca izvrenja i onim sredstvom izvrenja koje je on predloio. Rjeenjem o
izvrenju kojim je trailac ovlaen da izvri radnju sam ili putem drugog lica, odreuje se rok
(sudski) u kojem treba da se izvri radnja. Ukoliko je stavljen prijedlog da se izvrenik
obavee da prethodno uplati trokove izvrenja radnje, ovaj rok poinje da tee po uplati te
svote u sudski depozit. Po proteku roka da se izvri radnja, po nalogu suda datom u zakljuku,
sudski izvrilac izlaskom na lice mjeste gdje je radnja trebalo da bude izvrena provjerava i
utvruje da li je i izvrena, te o tome sainjava zapisnik. Ovaj nalog sud sudskom izvriocu se
izdaje i u sluaju kada je trailac izvrenja obavijestio sud da je on sam ili putem drugog lica
u odreenom roku izvrio radnju, a izvrenik isto spori. Umjesto izdavanja naloga sudskom
izvriocu kojim povjerava izvrenje navedene radnje, sud moe da zakae roite na koje
poziva traioca izvrenja i izvrenika, radi utvrenja ove injenice.
Po izvrenju radnje sud, na prijedlog traioca izvrenja, odnosno izvrenika, donosi konano
rjeenje o visini trokova koji su bili potrebni za izvrenje radnje i koji terete izvrenika (kao i
o drugim trokovima ako ve nisu bili dosueni u rjeenju o izvrenju). Ako se naknadno
pokae da je na osnovu rjeenja kojim je naloeno izvreniku da unaprijed poloi odreeni
iznos kod suda pribavljeno od izvrenika vie sredstava nego to je bilo potrebno za pokrie
trokova obavljanja radnje i trokova izvrnog postupka, sud e, na izvrenikov prijedlog,
razliku vratiti izvreniku ako on raspolae sredstvima pribavljenim od izvrenika, odnosno
naloie traiocu izvrenja da u odreenom roku tu razliku vrati ako je njemu stavljena na
raspolaganje.
9.2 Izvrenje radi ostvarenja obaveze na radnju koju moe obaviti samo izvrenik
Ako radnju po izvrnoj ispravi moe obaviti samo izvrenik, sud e rjeenjem o izvrenju
odrediti izvreniku primjeren rok za ispunjenje obaveze.
Rjeenjem o izvrenju sud e istovremeno zaprijetiti izvreniku, a i odgovornim licima u
izvreniku pravnom licu, da e im izricati novane kazne u skladu sa lanom 17. ZIP
FBiH/RS, a lanom 200. BD, ako u odreenom roku ne ispune obavezu. Ako izvrenik u roku
koji mu je odreen ne ispuni obavezu, sud e na prijedlog traioca izvrenja dalje postupati
prema odredbama lana 17. navedenog zakona FBiH/RS, a lana 200. BD.
Izvrenik koji je ispunio svoju obavezu u roku koji mu je sud odredio duan je bez odlaganja
o tome obavijestiti sud i uz obavjetenje priloiti nesmnjive dokaze o tome. Nesumnjivim
dokazom smatrae se ovjerena pisana izjava traioca izvrenja o tome da je radnja obavljena,
zapisnik sudskog izvrioca o obavljanju radnje, nalaz i miljenje sudskog vjetaka da je radnja
obavljena i sl.
Sud po slubenoj dunosti pristupa izvrenju rjeenja o novanoj kazni, te odreuje kojim
sredstvom izvrenja e se kazna naplatiti. Pravilo je da sud pristupa naplati kazne po proteku
roka za izvrenje radnje, uz utvrenje da radnja nije izvrena. Ako sud utvrdi da radnja u
ostavljenom roku nije izvrena, sud e istovremeno donijeti novo rjeenje o kanjavanju, sa
istim sadrajem dispozicije kao i kod prethodnog rjeenja.
124

9.3 Izvrenje radi ostvarenja obaveze na trpljenje i neinjenje
Ako je izvrenik duan trpjeti preduzimanje neke radnje ili se suzdravati od njenog
preduzimanja, sud e, na prijedlog traioca izvrenja koji tvrdi da se izvrenik ponaa
protivno svojoj obavezi, rjeenjem naloiti izvreniku da se ponaa u skladu sa svojom
obavezom i zaprijetiti mu novanom kazanom u skladu sa lanom 17. ZIP FBiH/RS, a lanom
201. BD, ako se tako nastavi ponaati.
Trailac izvrenja moe podnijeti prijedlog da se izvreniku izrekne novana kazna zato to se
i nakon naloga suda ponaao protivno svojoj obavezi u roku od 15 dana od saznanja za takvo
ponaanje, a najkasnije u roku od jedne godine od povrede obaveze. Ako ovi rokovi
bezuspjeno proteknu, sud e rjeenjem odbiti zahtjev za izricanje novane kazne i obustaviti
postupak, a trailac izvrenja gubi pravo na podnoenje novog prijedloga za izvrenje na
osnovu te izvrne isprave.
Dakle, izvrenje obaveze na trpljenje (da se ne protivi da trailac izvrenja vri odreene
radnje u sferi imovine izvrenika) i na neinjenje (da se u interesu traioca izvrenja izvrenik
uzdri od vrenja radnji koje bi inae smio da preduzima) sprovodi se po pravilima lana 209.
ZIP FBiH/RS, a lana 200. BD, kojim je regulisano izvrenje radi ostvarenja na radnju koju
moe obaviti samo izvrenik. Izvrenje se, dakle, sprovodi izricanjem novane kazne. Ovaj
vid izvrenja susreemo kod zaloge, slubenosti, prava na dravninu, obligacionopravnih
odnosa ili odnosa iz drugih pravnih oblasti.
S obzirom na pravilo da sud pristupa izricanju novane kazne samo i tek ako izvrenik do
roka ostavljenog u rjeenju ne uskladi svoje ponaanje sa izvrnom ispravom prema kojoj je
duan da trpi preduzimanje neke radnje traioca izvrenja ili se on suzdri od njenog
preduzimanja, da bi prednje sud utvrdio, moe zakazati roite na koje e pozvati stranke i
prednje utvrditi, ili zakljukom naloiti sudskom izvriocu da na licu mjesta u prisustvu
stranka prednje utvrdi i o tome saini zapisnik. Nesumnjivim dokazom e se smatrati i
ovjerena pisana izjava traioca izvrenja da je izvrenik postupio po rjeenju o izvrenju,
nalaz i miljenje sudskog vjetaka.
Sud po slubenoj dunosti pristupa izvrenju rjeenja o novanoj kazni, te odreuje kojim
sredstvom izvrenja e se kazna naplatiti.
9.4 Izvrenje radi uspostavljanja prijanjeg stanja
Ako je zbog ponaanja izvrenika protivno obavezi iz izvrne isprave nastala promjena koja
nije u skladu sa pravom traioca izvrenja, sud e ovlastiti traioca izvrenja, na njegov
prijedlog da sam, a po potrebi i uz pomo sudskog izvrioca, uspostavi prijanje stanje na
troak i rizik izvrenika.
U pogledu polaganja iznosa potrebnog za podmirenje trokova za uspostavljanje prijanjeg
stanja i odreivanja konane visine tih trokova primjenjuju se odredbe o trokovima za
izvrenje radnje koju moe pored izvrenika obaviti i drugo lice. Ako je do promjena koje
nisu u skladu sa pravom traioca izvrenja dolo nakon nastanka izvrene isprave, sud e
ovlastiti traioca izvrenja, na njegov prijedlog, da sam, a po potrebi, i uz pomo sudskog
izvrioca, uspostavi preanje stanje na troak i rizik izvrenika, nakon to utvrdi da je do
promjene dolo zbog ponaanja izvrenika.
125

Izvrenjem obaveze na trpljenje i neinjenje izricanjem novane kazne mnogo puta se nee
postii predodreeni cilj izvrenja. Izvrenik se moe uzdrati od daljnjih radnji protivnih
obavezi na trpljenje i neinjenje, a da efekti takvih njegovih radnji ostanu i da dalje ometaju
ili spreavaju ostvarivanje povjerioevih prava (unitenje puta na kojem trailac ima pravo
prolaza, ograivanje izvora, podizanje zida, zatvaranje izvora svjetlosti itd.).
Trailac izvrenja ima pravo da sudu predloi izvrenje da se otkloni promjena koju je
izvrenik stvorio tako da se on ovlasti da sam, a po potrebi uz pomo sudskog izvrioca,
uspostavi preanje stanje na teret i rizik izvrenika. Po nalogu suda datom u zakljuku,
sudski izvrilac izlaskom na lice mjesta gdje se vri uspostava preanjeg stanja sprovodi
izvrnu radnju uspostave preanjeg stanja, ali na nain da:
- udalji lica koja ometaju sprovoenje izvrenja, a po potrebi zatrai intervenciju
ministarstva unutranjih poslova i sudske policije,
- usmeno poziva traioca izvrenja da pristupi vrenju radnje uspostave preanjeg
stanja (npr. da trailac izvrenja sam ukloni ogradu sa izvora na kojem trailac
izvrenja ima ustanovljeno pravo slunosti crpljenja vode sa istog),
- prisustvuje sprovoenju uspostave i svojom intervencijom spreava osujeenje
izvrenja,
- vodi zapisnik u koji unosi sve naznaene injenice relevantne za uspostavu, unosi
izjave stranka bitne za izvrenje, utvruje da li je trailac izvrenja po ovlatenju suda
uz njegovu pomo i u njegovom prisustvu uspostavio prijanje stanje sam ili je za to
angaovao druga lica da to uine u njegovo ime.
9.5 Ponovno smetanje posjeda
Ako je na osnovu izvrne isprave, donesene u postupku zbog smetanja posjeda, izvrenje
sprovedeno ili je izvrenik dobrovoljno ispunio svoju obavezu, pa poslije toga ponovo uini
smetanje posjeda, koja se u biti ne razlikuje od prijanje, sud e na prijedlog traioca
izvrenja, na osnovu iste izvrne isprave, ako je njom zabranjeno takvo budue ponaanje,
donijeti novo rjeenje o izvrenju radi uspostave prijanjeg stanja, a ako je to potrebno, i
zaprijetiti izvreniku izricanjem novane kazne ako ponovo poini smetanje posjeda.
U tom sluaju na odgovarajui nain u sprovoenju ovog izvrenja primjenjuju se odredbe
lana 209. ZIP FBiH/RS, kojim je regulisano izvrenje radi ostvarenja obaveze na radnju koju
moe obaviti samo izvrenik, te odredbe lana 210. istog zakona kojim je regulisano izvrenje
radi ostvarenja obaveze na trpljenje i neinjenje (odnosno odredbe l. 200. i 201. ZIP BD).
Pravilima Zakona o izvrnom postupku nije propisan poseban postupak izvrenja rjeenja o
smetanju posjeda (dravnine). Samo je izdvojena situacija ponovnog smetanja posjeda
(dravnine) i odreeno je da se tada izvrenje sprovodi vraanjem stvari u dravninu traioca
izvrenja, odnosno izricanjem kazne za neizvrenje radnje koju moe jedino izvrenik da
uini. Poto nema nikakvog osnova da se u izvrenju povodom ponovnog smetanja posjeda
(dravnine) postupa na drugi nain, razliit od onoga koji se primjenjuje kod prvog izvrenja
rjeenja o smetanju dravnine (posjeda), ostaje da se zakljui da su ta pravila relevantna za
sve sluajeve izvrenja rjeenja o smetanju posjeda. Prema tome ovdje se primjenjuju pravila
izvrenja o predaji odreenih pokretnih stvari i ispranjenja i predaje nepokretnosti i pravila o
izvrenju radnje koju moe da izvri samo izvrenik.
Pravila o predaji odreenih pokretnih stvari ovdje su primjenjiva samo u dijelu kojim se
odreuje da slubeno lice (sudski izvrilac) oduzme stvar od izvrenika (kod nepokretnosti) i
126

tamo je sadrano izlaganje o ovim izvrnim radnjama. Oduzimanjem se ide na uspostavu
preanjeg stanja, vraanjem dravnine (posjeda). Navedeno izvrenje sprovodi se u situaciji
kad je doneseno rjeenje o smetanju posjeda (dravnine) i izvreniku naloeno da predmet
dravnine (posjeda stvari) vrati traiocu izvrenja, te on stvar vrati, voljno ili pod sankcijama
u izvrnom postupku.
Ukoliko on poslije toga ponovo uini akt smetanja posjeda (dravnine stvari) traioca
izvrenja, koji se u sutini ne razlikuje od onoga utvrenog u izvrnoj ispravi, trailac tada
ima pravo da na osnovu iste izvrne isprave predloi da sud donese rjeenje o izvrenju i
izvreniku naloi vraanje predmeta dravnine.
10. Izvrenje radi vraanja zaposlenog na rad
Za odluivanje o prijedlogu za izvrenje na osnovu izvrne isprave kojom je poslodavcu
naloeno da zaposlenika vrati na rad i da lana organa izvrenika vrati u slubu i za
sprovoenje izvrenja mjesno je nadlean sud na ijem je podruju zasnovan radni odnos.
Prijedlog za izvrenje na osnovu izvrne isprave kojom je poslodavcu naloeno da
zaposlenika vrati na rad, odnosno slubu moe se podnijeti u roku od 30 dana od dana kada je
trailac izvrenja stekao pravo da taj prijedlog podnese. Smatra se da je radnik stekao pravo
da podnese prijedlog po isteku roka za dobrovoljno izvrenje odreeno u izvrnoj ispravi.
Izvrenje na osnovu izvrene isprave kojom je izvreniku naloeno da traioca izvrenja vrati
na rad, odnosno slubu odreuje se i sprovodi po pravilima o izvrenju na radnju koju moe
izvriti samo izvrenik - izricanjem novane kazne. Kako radnju po izvrnoj ispravi moe
obaviti samo izvrenik, sud e rjeenjem o izvrenju odrediti izvreniku primjeran rok za
ispunjenje obaveze. Rjeenjem o izvrenju sud e istovremeno zaprijetiti izvreniku, a i
odgovornim licima u izvreniku pravnom licu da e im izricati novane kazne u skladu sa
lanom 17. ZIP FBiH/RS, ako u odreenom roku ne ispune obavezu - vraanje zaposlenog na
rad, odnosno slubu. Ako izvrenik u roku koji mu je odreen ne ispuni obavezu, sud e na
prijedlog traioca izvrenja dalje postupati prema odredbama lana 17. navedenog zakona.
Izvrenik koji je ispunio svoju obavezu u roku koji mu je sud odredio duan je bez odlaganja
o tome obavijestiti sud i uz obavjetenje priloiti nesmnjive dokaze o tome. Nesumnjivim
dokazom e se smatrati ovjerena pisana izjava traioca izvrenja o tome da je radnja
obavljena, zapisnik sa roita zakazanog povodom utvrivanja navedene injenice, sainjen
od suda. Pravilo je da sud pristupa naplati kazne po proteku roka za izvrenje radnje, uz
utvrenje da radnja nije izvrena. Ako sud utvrdi da radnja u ostavljenom roku nije izvrena,
istovremeno e donijeti novo rjeenje o kanjavanju sa istim sadrajem dispozicije kao i kod
prethodnog rjeenja. Sud po slubenoj dunosti pristupa izvrenju rjeenja o novanoj kazni,
te sud odreuje kojim sredstvom izvrenja e se kazna naplatiti.
Sprovoenje izvrenja radi vraanja zaposlenog na rad, odnosno slubu, dovrava se kada
poslodavac donese odluku o vraanju traioca izvrenja u slubu, na rad i omogui traiocu da
pone sa tim radom.
Istovremeno s prijedlogom za izvrenje vraanjem zaposlenog na rad, odnosno slubu ili
docnije, sve do okonanja izvrnog postupka, trailac izvrenja je ovlaen da postavi zahtjev
da sud koji sprovodi izvrenje donese rjeenje kojim e odrediti da mu je izvrenik duan
isplatiti na ime plae iznose dospjele od pravosnanosti odluke pa dok ponovo ne bude vraen
127

na posao, te odrediti izvrenje radi naplate dosuenih iznosa, predlaui sredstvo kojim e se
to izvrenje sprovesti.
Sprovoenje izvrenja po osnovu ovog rjeenja ima svoj zaseban tok i zasebne izvrne radnje
naspram sprovoenja izvrenja radi vraanja zaposlenog na rad, odnosno u slubu, svako od
njih moe i dalje da tee iako je jedno prestalo.
11. Izvrenje diobom stvari
Za odluivanje o prijedlogu za izvrenje diobom zajednike stvari i za sprovoenje tog
izvrenja mjesno je nadlean sud na ijem se podruju nalaze stvari.
Fiziku diobu zajednike stvari sud e odrediti ako je takva dioba predviena izvrnom
ispravom. Sud odluuje prema propisima o vlasnikopravnim odnosima hoe li se dioba
obaviti fiziki ili prodajom, ako izvrnom ispravom nain diobe nije odreen niti su se stranke
o tome sporazumjele. Dioba e obaviti se prodajom ako se u izvrnom postupku utvrdi da
fizika dioba odreena izvrnom ispravom nije mogua ili je mogua samo uz smanjenje
vrijednosti stvari. Trokove sprovoenja izvrenja snose svi sudionici srazmjerno vrijednosti
svojih udjela u zajednikoj stvari, a stranka koja je prouzrokovala posebne trokove duna ih
je nadoknaditi onim strankama koje su ih imale.
Fizikom diobom ukida se pravna zajednica titulara tako da svako od njih postaje iskljuivi
vlasnik jednog odreenog dijela do tada zajednike stvari. Nain diobe je u pravilu odreen u
izvrnoj ispravi. Ona treba da sadri:
-
predmet, uslove i nain diobe,

podatke o fizikim dijelovima stvari i prava koja su pripala svakom od zajedniara,
njihova prava i obaveze utvrene diobom,
ostvarivanje slunosti i drugih stvarnih prava na dijelovima stvari koja je fiziki
podijeljena.
Sud rjeenjem o izvrenju odreuje fiziku diobu saglasno dispoziciji iz izvrne isprave i
odmah pristupa njegovom sprovoenju: identifikuje i izdvaja stvari koje pripadaju pojedinim
zajedniarima, nalae da se saini diobni nacrt, utvruje granice, predaje stvari u dravninu
pojedinim zajedniarima, odreuje upis u zemljine knjige, odreuje vjetaenje i druge
procesne radnje. U sluaju potrebe, da bi se dioba mogla izvriti (naroito kod diobe
nekretnina), sud e odrediti vjetaenje.
Sud poziva uesnike da prisustvuju diobi. Pojedine radnje sprovoenja fizike diobe
preduzima prema okolnostima sluaja sudija ili po njegovom ovlaenju struni saradnik ili
sudski izvrilac. Od navedenih izvrnih radnji sudija na sprovoenje sudskom izvriocu
uglavnom povjerava izvrnu radnju - predaju stvari u dravninu (posjed) pojedinim
zajedniarima. Koje izvrne radnje e biti povjerene sudskom izvriocu uveliko zavisi od toga
da li se vri fizika dioba nekretnina ili pokretnih stvari. Ali praksa u sudovima u ovom
pogledu je razliita.
Pravo suda da odredi drugi nain diobe, odnosno da odredi nain diobe ako to nije naloeno u
izvrnoj ispravi, ne dozvoljava sudu da odbije prijedlog za izvrenje ukoliko izvrna isprava
ne sadri sve to je potrebno da bi se dioba sprovela ili se fiziki dioba ne moe sprovesti.
Bitno je da su izvrnom ispravom utvreni pravo na diobu, predmet diobe i svojinski udjeli
zajedniara. Tada sud rjeenjem o izvrenju odluuje o ovim pitanjima, po pravilima o
128

vlasnikopravnim odnosima hoe li se dioba obaviti fiziki ili prodajom. Ako sud rjeenjem
odlui da e se dioba obaviti prodajom, tada se izvrenje sprovodi primjenom pravila Zakona
o izvrnom postupku kojim je regulisano izvrenje na nekretninama ili na pokretnim stvarima,
u zavisnosti od toga da li su predmet diobe pokretne ili nepokretne stvari.
Iz sudske prakse: u javnom nadmetanju radi prodaje zajednike nepokretne stvari kada nije
mogua fiziki dioba kao kupci mogu uestvovati obje stranke - zajedniari (trailac i
izvrenik).
12. Ostvarivanje potraivanja na davanje izjave volje i upisivanje u javne registre
12.1 Bezuslovno potraivanje
Ako je dunik odlukom koja ima svojstvo izvrne isprave obavezan na davanje izjave volje,
smatra se da je izjavu sadrine kao u izvrnoj ispravi dao momentom pravosnanosti te
odluke.
Ako je dunik sudskim ili upravnim poravnanjem obavezan na davanje izjave volje, smatra se
da je izjavu sadrine kao u poravnanju dao danom dospijea njegove obaveze.
12.2 Uslovno potraivanje
Ako ispunjenje potraivanja na davanje izjave volje zavisi od ispunjenja neke obaveze
povjerioca ili kojeg drugog uslova, smatra se da je dunik dao izjavu volje kad povjerilac
ispuni svoju obavezu ili kad bude ispunjen koji drugi uslov.
Izvrnom ispravom dunik moe biti obavezan da izvri odreenu pravnu radnju - da izjavu
volje (izjava pristanka na zemljinoknjini upis, saglasnost na odreeni pravni akt). Tada se
izvrenje sprovodi po navedenim datim pravilima. Izvrenje radi davanja izjave volje ne
ostvaruje se prinudnim sredstvima - Zakon o izvrnom postupku deklarie da je izjava
odreena u izvrnoj ispravi u momentu pravosnanosti sudske odluke, odnosno dospjelosti
takve obaveze utvrene u poravnanju.
12.3 Upis prava u javne registre
Odredbama lana 225. ZIP FBiH/RS, a lana 210. ZIP BD, ureeno je izvrenje upisa prava
u javne registre kao nastavka postupka po odredbama l. 223. i 224. ovog zakona, odnosno
l. 217. i 218. ZIP BD (bezuslovno i uslovno potraivanje). Npr. uknjienjem nekog od
knjinih prava na nepokretnosti (stvarnog, odreenog obligacionog ili drugog) u zemljine ili
druge javne knjige.
13. Predaja djeteta
Zakonom o izvrnom postupku Republike Srpske, odredbama l. 226 228, regulisano je
sprovoenje izvrenje predaje djeteta.
129

Zakon o izvrnom postupku Federacije Bosne i Hercegovine ne sadri ovu materiju, jer je
zakonodavac u FBiH odluio da tu materiju regulie u okviru porodinog zakona tog entiteta.
Zakon o izvrnom postupku Brko Distrikta Bosne i Hercegovine je takoe regulisao nain
sprovoenja izvrenja predaje djeteta.
Prema odredbi lana 226. ZIP-a RS, za odluivanje o prijedlogu za izvrenje odluke suda kojom se
nareuje predaja djeteta roditelju ili drugom licu, odnosno organizaciji kojoj je dijete povjereno na
uvanje i vaspitanje, nadlean je sud koji je opte mjesno nadlean za stranku koja zahtijeva
izvrenje, kao i sud na ijem se podruju zatekne dijete.
Za sprovoenje izvrenja mjesno je nadlean sud na ijem se podruju zatekne dijete.
U ZIP-u Brko Distrikta Bosne i Hercegovine odreeno je da je Osnovni sud nadlean ako se na
podruju Distrikta zatekne dijete (lan 5.).
lanom 227. ZIP-a RS propisano je da prilikom sprovoenja izvrenja, sud posebno vodi rauna o
potrebi da se u najveoj mjeri zatiti interes djeteta. Sud e rjeenjem o izvrenju izvreniku
ostaviti rok od tri dana od dana dostavljanja rjeenja da preda dijete roditelju ili drugom licu,
odnosno organizaciji kojoj je dijete povjereno na uvanje i vaspitanje, pod prijetnjom izvrenja
novane kazne.
Novana kazna se izrie i njeno izvrenje sprovodi prema odredbama ovog zakona o izvrenju
radnje koju moe izvriti samo izvrenik. Ako se izvrenje nije moglo sprovesti izricanjem i
izvrenjem odluke o novanoj kazni, izvrenje e se sprovesti oduzimanjem djeteta od lica kod
kojeg se dijete nalazi i predajom djeteta roditelju, odnosno drugom licu ili organizaciji kojoj je ovo
dijete povjereno na uvanje i vaspitanje.
U postupku izvrenja sud e zahtijevati pomo organa starateljstva.
Sud e, na prijedlog stranke kojoj je dijete povjereno, nastaviti izvrenje po istom rjeenju o
izvrenju, ako se dijete u toku od 60 dana od dana predaje ponovo zatekne kod lica od kojeg je
oduzeto (lan 227. ZIP RS).
Nain sprovoenja izvrenja ZIP Brko Distrikta Bosne i Hercegovine je odredbama l. 205 - 206.
na identian nain regulisao kao ZIP RS.
O sprovoenju izvrnih radnji predaje djeteta sudski izvrilac je duan sainiti zapisnik. U zapisnik
se unosi vrijeme poetka radnje, mjesto radnje, imena prisutnih lica i u kojem svojstvu uestvuju,
opis dogaaja i potpis svih prisutnih lica. Sudski izvrilac e po sprovedenoj izvrnoj radnji
proitati zapisnik sa lica mjesta i ovjeriti sudskim peatom.
Na kraju izvrne radnje pozvati izvrenika da sve trokove izvrne radnje isplati odmah ili po
dogovoru platiti na sudsku priznanicu. Ukoliko izvrenik ne plati trokove sprovoenja izvrenja
dobrovoljnim putem, trokovi od izvrenika naplauju se prinudnim putem. Trokove izvrne
radnje izvrenik je obavezan izmiriti, izuzev u situacijama ako trailac izvrenja odustane od istih.
Sudski izvrilac moe da upozori izvrenika da e u sluaju ometanja traioca izvrenja nakon
postupka predaje djeteta snositi krivinu odgovornost.
U toku cijelog ovog postupka sudski izvrilac je duan voditi rauna o interesu maloljetog djeteta i
o ugledu suda.
130

Sud e prije svega pokuati sprovesti izvrenje izricanjem novane kazne na nain odreen
zakonom, a u sluaju da to ne uspije, odredie prisilno oduzimanje djeteta, s tim da treba posebno
voditi rauna da predaja djeteta ne bude traumatina za dijete.
Izvrenje e se sprovesti na nain da se ostvari njegova svrha sa to manje negativnog uticaja na
psihu djeteta, iako e nekada ak i prisilno oduzimanje biti u njegovom interesu ukoliko bi na
primjer ostanak kod izvrenika po nekim aspektima ugrozio fiziki i psihiki integritet djeteta ili
normalan razvoj.
13.1 Izvrenje radi predaje djeteta roditelju sa kojim e ivjeti
Izvrenje radi predaje djeteta roditelju sa kojim e ivjeti regulisano je u FBiH odredbama l,
361 - 368. Porodinog zakona FBiH2, a izvrenje se sprovodi po pravilima izvrnog postupka
regulisanog Zakonom o izvrnom postupku, dok je u Republici Srpskoj i Brko Distriktu
izvrenje radi predaje djeteta roditelju sa kojim e ivjeti regulisano Zakonom o izvrnom
postupku odredbama l. 226. i 227. ZIP RS, a odredbama l. 205. i 206. ZIP BD.
Za odluivanje o prijedlogu za izvrenje radi predaje roditelju sa kojim e ivjeti mjesno je
nadlean, osim suda koji je mjesno nadlean za stranku protiv koje se sprovodi izvrenje, i
sud koji je opte mjesno nadlean za stranku koja zahtijeva izvrenje, te sud na ijem se
podruju dijete zatekne. Sud na ijem se podruju dijete zatekne po slubenoj dunosti e ili
na zahtjev stranke preduzeti sprovoenje izvrenja oduzimanjem djeteta. Sud moe odluiti
da se preduzimanje odreenih radnji predaje djeteta roditelju sa kojim e ivjeti povjeri sudu
koji nije nadlean za sprovoenje izvrenja.
Na osnovu odluke suda o tome sa kojim roditeljem dijete ivi moe se odrediti i sprovesti
izvrenje radi predaje djeteta, bez obzira na to je li tom odlukom naloena predaja djeteta.
Ako u odluci suda stranci protiv koje se sprovodi izvrni postupak nije naloena predaja
djeteta, ovu naredbu izrei e sud u odluci izvrenja. U tom sluaju sud e naloiti da se dijete
preda u roku od 24 asa.
Odlukom o izvrenju moe se naloiti predaja djeteta licu na koje se odnosi izvrna isprava,
licu od ije volje zavisi predaja djeteta i svakom drugom licu kod koga se dijete nalazi u asu
donoenja te odluke. U odluci sud koji sprovodi izvrenje izrei e da je dijete duno predati i
svako drugo lice kod koga se dijete zatekne u asu sprovoenja izvrenja.
Prijedlog za izvrenje moe podnijeti roditelj sa kojim e dijete ivjeti, a organ starateljstva
moe podnijeti prijedlog za izvrenje ako se roditelj sa kojim e dijete ivjeti ne protivi
pokretanju izvrnog postupka.
U toku izvrnog postupka sud je duan tititi dijete u najveoj moguoj mjeri.
Sud e, nakon to ocijeni sve okolnosti sluaja, odrediti izvrenje oduzimanjem djeteta ili
izricanjem i sprovoenjem novanih ili zatvorskih kazni protiv lica koje protivno nalogu suda
odbija da preda dijete ili preduzima radnje s ciljem njegovog skrivanja ili onemoguavanja
sprovoenja odluke.
Porodini zakon Federacije Bosne i Hercegovine, Slubene novine F BiH, br. 35/05 i 41/05
131

Sredstva izvrenja mogu se odrediti i sprovesti protiv lica kod koga se dijete nalazi i protiv
lica od ije volje zavisi predaja djeteta. Ako se svrha izvrenja nije mogla ostvariti jednim od
naprijed predloenih sredstava, sud moe odrediti drugo sredstvo. U prijedlogu za izvrenje
radi predaje djeteta roditelju sa kojim e ivjeti ne mora biti naznaeno sredstvo izvrenja, a
ako je naznaeno, sud nije vezan prijedlogom stranke.
Kad je odlukom suda naloeno da se dijete preda u roku od 24 asa, odluka o izvrenju mora
se stranci od koje treba oduzeti dijete predati prilikom preduzimanja prve izvrne radnje. Ako
ta stranka ne bude prisutna pri oduzimanju djeteta, odluka e joj se dostaviti naknadno.
Odsutnost lica kome treba oduzeti dijete ne spreava sprovoenje izvrnih radnji. Ako se
izvrenje sprovodi protiv lica na koje se odnosi odluka o izvrenju, tom licu e se predati
odluka o izvrenju i zapisnik o oduzimanju djeteta. Ako se izvrenje sprovodi protiv lica na
koje se ne odnosi odluka ili protiv lica koje nije prisutno izvrnim radnjama, te e se radnje
sprovesti u prisutnosti dvaju punoljetnih lica.
O vremenu i mjestu preduzimanja izvrnih radnji oduzimanja djeteta sud e, prema pravilima
o linoj dostavi, obavijestiti roditelja kojem treba predati dijete, a moe pozvati i organ
starateljstva da bude prisutan sprovoenju izvrenja. Pri sprovoenju izvrenja vodi se
rauna o hitnosti postupka i pravilu da se u najviem stepenu zatiti linost djeteta.
Sredstva izvrenja su: novana kazna protiv lica koje treba da preda dijete i oduzimanje
djeteta. Pravila izvrnog postupka o izvrenju radnje koju moe izvriti samo dunik i o
izvrenju na predaju pokretnih stvari primjenjuju se ovdje u mjeri koliko to dozvoljava
priroda ovog izvrenja.
13.2 Izvrenje radi ostvarivanja linih odnosa i neposrednih kontakata roditelja sa
djetetom
Izvrenje radi ostvarivanja linih odnosa i neposrednih kontakata roditelja sa djetetom
regulisano je u FBiH lanom 369. Porodinog zakona FBiH, a izvrenje se sprovodi po
pravilima izvrnog postupka regulisanog Zakonom o izvrnom postupku. U izvrnom
postupku radi odravanja linih odnosa djeteta i neposrednih kontakata sa roditeljem sa kojim
dijete ne ivi primjenjivae se na odgovarajui nain odredbe l. 364 - 367. Porodinog
zakona FBiH.
Zakonom o izvrnom postupku Republike Srpske i Brko Distrikta samo je regulisano
izvrenje radi predaje djeteta roditelju sa kojim e ivjeti, te isti zakoni ne sadre odredbe o
izvrenje radi ostvarivanja linih odnosa i neposrednih kontakata roditelja sa djetetom.
132

TREI DIO
ODLAGANJE, OBUSTAVA I DOVRENOST SUDSKOG IZVRNOG POSTUPKA
1.1 Odlaganje izvrenja
U Zakonu o izvrnom postupku RS/FBiH (lan 60.) odreeno je da se izvrenje moe odloiti
potpuno ili djelimino samo na prijedlog traioca izvrenja ako sprovoenje rjeenja nije
otpoelo. Ako vie trailaca izvrenja uestvuje u izvrnom postupku, pa samo neki od njih
trae odlaganje, sud e samo u odnosu na tog traioca izvrenja odloiti izvrenje.
Ako je sprovoenje izvrenja otpoelo, a izvrenik se, u roku koji mu je sud odredio, izjasnio
protiv odlaganja, sud e odluiti o opravdanosti prijedloga za odgaanje.
Ako je zakonom predvieno da se izvrenje mora traiti u odreenom roku, trailac izvrenja
moe podnijeti prijedlog za odgaanje u tom roku.
ZIP RS/FBiH (lan 61.) sadri odredbu da e sud odloiti izvrenje za vrijeme koje je trailac
izvrenja odredio ili na vrijeme koje po okolnostima sluaja smatra opravdanim.
Ako je trailac izvrenja podnio prijedlog za odlaganje izvrenja u sluaju u kome je zakonom
predvieno da se izvrenje ima traiti u odreenom roku, izvrenje se ne moe odloiti za
vrijeme due od tog roka.
ZIP-om RS/FBiH (lan 62.) odreeno je da se odloeno izvrenje nastavlja na prijedlog
traioca izvrenja i prije isteka roka za koji je odloeno. Ako trailac izvrenja ne predloi
nastavak izvrnog postupka ni po isteku 30 dana od isteka vremena na koje je izvrenje
odloeno, sud e obustaviti postupak.
Pravilo da e sud odluiti o opravdanosti prijedloga za odlaganje izvrenja, ako je izvrenje
otpoelo i izvrenik se odlaganju usprotivio, moe se razumjeti jedino tako da e sud takav
prijedlog traioca izvrenja za odlaganje izvrenja odbiti.
Ako je zakonom predvieno da se izvrenje mora traiti u odreenom roku, trailac izvrenja
moe podnijeti prijedlog za odlaganje u tom roku. Radi se o predmetima koji nalau hitnost
postupka, na primjer, izvrenje rjeenja o smetanju posjeda. Dakle, u takvim izvrnim
stvarima krajnji rok za odlaganje izvrenja je posljednji dan paricionog roka iz izvrne
isprave, ako je prijedlog za izvrenje podnesen prije toga.
ZIP Brko Distrikta BiH (l, 54 - 56.) na identian nain kao i entitetski zakoni regulisao je
odlaganje izvrenja na prijedlog traioca izvrenja i vrijeme za koji se izvrenje odlae, s tim
da ovim zakonom nije predvien sluaj kada vie trailaca uestvuje u izvrnom postupku.
Prema entitetskim zakonima, odloeno izvrenje se uvijek nastavlja na prijedlog traioca
izvrenja, dok se prema ZIP-u Brko Distrikta BiH odloeno izvrenje nastavlja po slubenoj
dunosti po isteku vremena za koje je odloeno. Prema entitetskim zakonima, odreeno je da
e sud, ako trailac izvrenja ne predloi nastavak izvrnog postupka ni po isteku 30 dana od
isteka vremena na koje je izvrenje odloeno, obustaviti postupak.
133

1.2 Obustava izvrenja
Obustava izvrenja je zavretak izvrenja zbog toga to se potraivanje traioca izvrenja iz
pravnih i faktikih razloga nije moglo sprovesti. U pravilu to znai i obustavu izvrnog
postupka.
U odreenim sluajevima obustava izvrenja je posledica izvrenikova uspjeha, na primjer, u
sluaju kada se usvoji njegov prigovor protiv rjeenja o izvrenju.
Zakon odreuje da e se obustavom izvrenja ukinuti sprovedene izvrne radnje. Meutim,
pravna sigurnost nalae da se time ne dira u steena prava treih lica, na primjer, kupevo
pravo vlasnitva na kupljenim stvarima.
Mogua je situacija da je izvrenjem trailac izvrenja namiren a da jo uvijek traje postupak
kojim se pobija rjeenje o izvrenju. Izvrenik ima pravni interes da istraje u pobijanju
rjeenja o izvrenju iako je protiv njega sprovedeno izvrenje, jer ako se rjeenje o izvrenju
ukine, ima mogunost da protivizvrenjem trai od traioca izvrenja da mu vrati ono to je
izvrenjem dobio ili ako nema uslova za protivizvrenje, da u parnici trai povrat onoga to je
izgubio sprovoenjem izvrenja.
Odredba lana 63. ZIP-a RS/FBiH sadri uopteno institut obustave izvrenja i predvia
obustavu izvrenja u nekoliko sluajeva, i to :
- Ako ovim zakonom nije drugaije odreeno, izvrenje e se obustaviti po slubenoj
dunosti, ako je izvrna isprava pravosnano ukinuta, preinaena, ponitena, stavljena
van snage ili je na drugi nain odreeno da je bez dejstva, odnosno ako potvrda o
izvrnosti bude pravosnano ukinuta.
- Izvrenje e se obustaviti po slubenoj dunosti i kada, u skladu s odredbama koje
ureuju obligacione odnose, tree lice ispuni obavezu prema traiocu izvrenja
umjesto izvreniku .
- Izvrenje e se obustaviti ako je postalo nemogue ili se iz drugih razloga ne moe
sprovesti.
- Prije donoenja rjeenja o obustavi izvrenja zato to je izvrenje nemogue ili se iz
drugih razloga ne moe sprovesti sud e pozvati traioca izvrenja da podnese
prijedlog na novom sredstvu ili predmetu izvrenja u odreenom roku od dana prijema
poziva. Rjeenje o obustavi izvrenja sud e donijeti ako prijedlog ne bude u roku
podnesen ili ako je prijedlog neosnovan.
- Izvrenje na pojedinim predmetima e se na prijedlog izvrenika obustaviti ako sud
utvrdi da su nakon isteka roka za prigovor sprovoenjem izvrenja zahvaeni predmeti
koji nisu odreeni u rjeenju o izvrenju, a izuzeti su od izvrenja ili je na njima
mogunost izvrenja ograniena.
- Rok za prigovor iznosi osam dana i poinje tei od dana kada je izvrenik saznao da je
izvrenjem zahvaen predmet koji je izuzet od izvrenja, odnosno na kojem je
mogunost izvrenja ograniena. Nakon isteka roka od 30 dana od preduzimanja
radnje kojom su zahvaeni predmeti prijedlog iz te odredbe vie se ne moe podnijeti.
- Rjeenjem o obustavi izvrenja ukinue se sve sprovedene izvrne radnje ako se time
ne dira u steena prava treih lica.
Skoro na identian nain institut obustave izvrenja je regulisan odredbom lana 57. ZIP-a
Brko Distrikta BiH, izuzev to kao razlog za obustavu izvrenja prema ZIP-u Brko Distrikta
BiH nije predvieno da e se izvrenje obustaviti po slubenoj dunosti i kada, u skladu s
odredbama koje ureuju obligacione odnose, tree lice ispuni obavezu prema traiocu
izvrenja umjesto izvreniku.
134

Pored navedenih sluajeva. u ZIP RS/FBiH i ZIP Brko Distrikta BiH takoe je predvieno
nekoliko posebnih sluajeva u za obustave izvrenja.
Tako je odredbom lana 16. stav 2. ZIP RS/FBiH i lana 16. stav 2. ZIP Brko Distrikta BiH
propisano da e se obustaviti izvrenje ako trailac izvrenja nije predujmio trokove.
Izvrenje e se obustaviti prema odredbi lana 38. stav 2. ZIP RS/FBiH i lana 36. stav 2 ZIP
Brko Distrikta BiH kada trailac izvrenja povue prijedlog za izvrenje, a po odredbi lana
49. stav 3. ZIP/FBiH i lana 48. stav 2. ZIP Brko Distrikta BiH kada se usvoji prigovor
izvrenika protiv rjeenja o izvrenju. Obustavu izvrenja predviaju i odredbe lana 81. stav
1., lana 95. stav 1., lana 113. stav 5. i lana 118. stav 3. ZIP RS/ FBiH. Takoe i ZIP Brko
Distrikta BiH obustavu izvrenja predvia u lanu 74. stav 1., u lanu 88. stav 3. i lanu 105.
stav 3.
1.3 Dovrenje izvrenja
Prema odredbi lana 64. ZIP RS/FBiH, odreeno je da se postupak izvrenja smatra
zavrenim pravosnanou odluke o odbacivanju ili odbijanju izvrnog prijedloga,
sprovoenjem izvrne radnje kojom se izvrenje dovrava ili obustavom izvrenja. Na isti
nain je regulisano i u lanu 58. ZIP Brko Distrikta BiH, s tim to je u ovom zakonu u
odnosu na entitetske zakone regulisano da, ako je izvrenje zavreno sprovoenjem radnje
kojom je dovreno, sud e to utvrditi posebnim rjeenjem (lan 58. stav 2.).
Zakonskom odredbom koja regulie dovrenje izvrenja nije propisana definicija izvrne
radnje kojom se izvrenje dovrava. Tako, na primjer, u sluaju izvrenja na pokretnim
stvarima izvrna radnja kojom se izvrenje dovrava jeste donoenje rjeenja o namirenju,
kojim sud odreuje da se iz iznosa dobijenog prodajom stvari namiri, izmeu ostalog
(trokovi postupka, trokovi odreeni u izvrnoj ispravi, kamata do dana unovenja stvari), i
glavno potraivanje.
Iz navedenog proizlazi da se dovrenjem izvrenja podrazumijeva sprovoenje izvrne radnje
kojom se izvrenje dovrava - svaka ona (izvrna) radnja kojom se omoguava potpuno
namirenje potraivanja traioca izvrenja.
135
Strazburg, 17.12. 2009.

CEPEJ (2009) 11REV
EVROPSKA KOMISIJA ZA EFIKASNOST PRAVOSUA

(CEPEJ)
SMJERNICE ZA BOLJE SPROVOENJE POSTOJEIH PREPORUKA SAVJETA

EVROPE O IZVRNOM POSTUPKU
usvojene od strane CEPEJ-a na 14. plenarnom zasjedanju

(Strazburg, 9 - 10. decembra/prosinca 2009.)
136
UVOD
Metodologija
1. Na Treem samitu Savjeta Evrope (Varava, maj/svibanj 2005.) elnici drava i vlada su se
zauzeli da se u potpunosti iskoristi potencijal Savjeta Evrope za postavljanje standarda i
unapreenje implementacije i daljnjeg razvoja pravnih instrumenata i mehanizama pravne
saradnje koje donosi ta organizacije. Na tom samitu odlueno je da se pomogne zemljama
lanicama da omogue pravino i brzo izvrenje pravde.
2. Kao to je generalni sekretar Savjeta Evrope istaknuo u oktobru 2005. godine, izvrenje
sudskih odluka je bitan element u funkcionisanju drave utemeljene na vladavini zakona. To
predstavlja ozbiljan izazov, kako na nacionalnom, tako i na evropskom nivou (CM / Monitor
(2005)2 od 14.10. 2005.).
3. Ova izjava, koju potvruje relevantna sudska praksa Evropskog suda za ljudska prava
(ESLJP), i problemi u izvrenju presuda ovog suda, kao i rad CEPEJ-a, navela je Odbor
ministara da se pokrene proces praenja izvrenja domaih sudskih odluka. CEPEJ e takoe
uzeti u obzir razvoj situacije u sudskoj praksi ESLJP od momenta izrade nacrta Preporuka
Rec (2003) 17 o izvrnom postupku.
4. CEPEJ, iji statut obuhvata i cilj omoguavanja lake primjene meunarodnih pravnih
instrumenata Savjeta Evrope za efikasnost i pravednost sistema pravosua, u popis svojih
prioriteta ukljuio je i izvrenje sudskih odluka. Kao prvi korak, CEPEJ je dao da se napravi
detaljna studija koja se odnosi na pitanja izvrnog postupka u dravama lanicama, kako bi se
steklo bolje razumijevanje o tome kako postupak funkcionie i kako bi se olakala primjena
relevantnih standarda i instrumenata Savjeta Evrope u praksi. Studija, koju su izradili pravni
naunici Univerziteta Nancy (Francuska) i vajcarskog Instituta za uporedno pravo
(Lausanne), predlae niz smjernica iji je cilj da se olaka primjena naela sadranih u
preporukama Savjeta Evrope.
5. Kao drugi korak, CEPEJ je oformio radnu grupu za pitanja izvrenja sudskih odluka
(CEPEJ-GT EXE), zaduenu za izradu Smjernica za efikasnu primjenu postojeih standarda
Savjeta Evrope. Na temelju prijedloga Studije, svaki je lan Radne grupe pripremio nacrt
dokumenta u kojem delegira konaan set pitanja koja se odnose na budue smjernice. CEPEJ
je potom angaovao naunog strunjaka M. Julien LHUILLIER (Francuska) da naini sintezu
izraenih dokumenata.
Principi i ciljevi izvrenja
6. U cilju odravanja vladavine prava i povjerenja graana u sudski sistem, postupci izvrenja
moraju biti efikasni, ali i pravedni. Meutim, izvrenje se moe sprovesti tek ukoliko
izvrenik ima sredstva ili mogunost da se presuda izvri.
7. Kod izvrenja je potrebno postii odgovarajuu ravnoteu izmeu potreba podnosioca
zahtjeva i prava izvrenika. Drave lanice se podstiu da nadziru postupke izvrenja,
kontroliu sudsku upravu i preduzimaju odgovarajue mjere kako bi se osigurala proceduralna
jednakost stranaka.
8. Izvrni postupak bi trebalo da bude dovoljno fleksibilan kako bi se izvriocu omoguila
razumna mjera slobode djelovanja u cilju postizanja dogovora s izvrenikom, u situaciji kada
137

postoji konsenzus izmeu traioca izvrenja i izvrenika. Takvi aranmani treba da budu
predmet temeljite kontrole kako bi se osigurala nepristranost izvrilaca i zatita interesa
podnosilaca zahtjeva i treih lica. Uloga izvrilaca treba da bude jasno definisana domaim
zakonom (na primjer, njihov stepen autonomije). Oni mogu (na primjer) da imaju ulogu
post-sudskog posrednika u fazi izvrenja.
Sudski procesi
9. Drave lanice treba da preduzmu mjere kako bi se osigurala dostupnost informacija o
izvrnom postupku i transparentnost aktivnosti suda i izvrilaca u svim fazama postupka, pod
uslovom da su osigurana prava stranaka.
10. Bez obzira na ulogu suda u izvrnom postupku, potrebna je efikasna komunikacija izmeu
suda, izvrilaca, trailaca izvrenja i izvrenika. Sve strane u postupku treba da imaju pristup
informacijama o postupcima koji su u toku i o njihovom napretku.
11. Drave lanice treba da potencijalnim strankama u izvrnom postupku obezbijede
informacije o efikasnosti izvrnih radnji i procedura, uspostavom indikatora za odreene
ciljeve i odreivanjem mogueg vremenskog okvira za razliite procedure.
12. Svaki organ treba da osigura adekvatan nadzor (s obzirom na sve relevantne sluajeve iz
prakse ESLJP) izvrnog postupka i treba da snosi odgovornost za efikasnost svojih radnji u
postupku. Odgovornost se moe postii putem izvjetaja ili putem povratnih informacija od
korisnika. Svi izvjetaji bi trebalo da dozvole verifikaciju da je presuda izvrena ili (ako nije)
da su u tom pravcu bili preduzeti istinski napori u razumnom roku, potujui ravnopravnost
stranaka.
I - PRIPREMA SPROVOENJA IZVRENJA
1. Pristup izvrnom postupku
1.1. Geografski raspored izvrilaca i podjela nadlenosti u izvrnom postupku
13. Geografski raspored izvrilaca unutar zemlje treba da obezbijedi najiri mogui obuhvat
za sve potencijalne stranke. Unutar jedne drave lanice, kada su razliiti organi zadueni za
djelovanje u razliitim podrujima izvrenja (tj. izvrni sudija i funkcioneri finansijskih
institucija), vano je obratiti posebnu panju na podjelu nadlenosti, i u geografskom aspektu
i s obzirom na vrstu predmeta, kada su svi nadleni organi u pitanju. Svaka od nadlenosti
treba imati odgovarajue pokrie za svaku vrstu izvrne radnje.
14. U sluaju privatnih izvrilaca, drave lanice treba da osiguraju postojanje trinog
natjecanja i jasno definisane geografske nadlenosti.
1.2. Jezik koji se koristi
15. Neophodno je preduzeti odreene mjere kako bi se osiguralo da su stranke u stanju
shvatiti proces izvrenja u koji su ukljuene i, gdje je to mogue, ostvariti sudjelovanje u
postupku bez potrebe za pravnim zastupanjem. Da bi se ovo postiglo, izvrni postupak i
zakonodavstvo treba da budu koliko je mogue jasniji i razumljiviji (tj. kreirajui verzije
zakona prostim jezikom, kao i prirunika o izvrnom postupku, smanjujui utroak vremena
koje je potrebno strankama za linu ili pisanu komunikaciju sa sudom itd.).
138

1.3. Raspoloivost sudionika u izvrnom postupku
16. Svi potencijalni uesnici u postupku izvrenja (policija, strunjaci, prevodioci, tumai,
lokalne vlasti, osiguravatelji, socijalni radnici itd.) treba da imaju adekvatan pravni status
kako bi pomogli izvriocu i treba da budu na raspolaganju, u sluaju da je njihova pomo
potrebna za izvrenje presude. Socijalni radnici treba da budu posebno na raspolaganju u
sluajevima kada su u pitanju djeca ili druga ugroena lica u toku postupka.
2. Obavjetenja strankama i treim licima
17. Obavjetenja strankama o izvrenju sudskih odluka ili izvrnih naslova ili notarskih ili
drugih dokumenata su bitan aspekt izvrnog zakona. Pravovremeno obavjetenje strankama
bitan je element potenog suenja, u smislu lana 6.1 Evropske konvencije o ljudskim
pravima.
18. Drave lanice mogu izraditi standardne obrasce za obavjetenje strankama. Ovi
standardni obrasci mogu se odnositi na razliite faze u izvrnom postupku i na eventualne
pravne lijekove. Oni mogu imati sljedee namjene:
obavjetavanje izvrenika o posljedicama izvrenja (ukljuujui cijenu
izvrenja) i trokovima ukoliko se ne postupi po odluci kojom se nalae plaanje;
obavjetavanje izvrenika o izvrnim mjerama koje e se preduzeti protiv njega, slijedom
sprovoenja, kako bi se omoguilo izvreniku da postupi u skladu s istim ili, gdje je
primjenjivo, da ospori iste;
detaljno informisanje traioca izvrenja o fazama izvrnog postupka;
obavjetavanje treih strana kako bi se, prije svega, zatitila njihova prava i, drugo, kako bi
bili u stanju ispuniti obaveze koje im se dodijele, te bili svjesni posljedica neispunjavanja
istih.
19. Obavjetenje u svim sluajevima treba podsticati izvrenika da dobrovoljno postupi u
skladu sa sudskom odlukom i ukljuuje upozorenje da e se u sluaju nepotivanja primijeniti
izvrne mjere, ukljuujui eventualno i dodatne trokove.
20. Trebalo bi biti mogue povjeriti izvriocima dostavljanje obavjetenja. U tom cilju drave
lanice treba da odrede uslove za sigurnu metodu dostave dokumenata.
21. Ukoliko obavjetenja sadre prava ili obaveze, dunost je izvrioca da osigura da su
odgovarajua obavjetenja dostavljena strankama blagovremeno.
22. U sluaju gdje e imovina izvrenika biti prodata na javnoj aukciji nakon oduzimanja iste,
potencijalni kupci trebalo bi da budu obavijeteni unaprijed, putem efikasnog sredstva
komunikacije, koje e jemiti brzo irenje informacija do cjelokupne javnosti, istovremeno
uvajui privatnost izvrenika. Drave lanice treba da predloe minimalne standarde za date
informacije, uzimajui u obzir prirodu imovine, procijenjenu vrijednost i datum prodaje.
3. Izvrni naslov: definicija i forma izvrnog naslova
23. Domai zakonodavni okvir treba sadravati jasno definisanje onoga to se smatra izvrnim
naslovom i uslove njegove izvrnosti.
139

24. Izvrni naslovi treba da budu sainjeni na jasan i razumljiv nain, ne ostavljajui
mogunost pogrene interpretacije.
4. Izvrioci
4.1. Potrebne kvalifikacije
25. Za pravino izvrenje pravde vano je da je kvalitet izvrenja zajemen. Drave lanice
treba da akredituju izvrioce samo ako su standardi i osposobljenost kandidata proporcionalni
sa sloenou njihovih zadataka. Visok kvalitet obuke strunjaka vaan je za izvrenje pravde
i poveanje povjerenja korisnika u pravosue.
26. Izvrioci bi takoe trebalo da budu duni da slijede obavezno stalno usavravanje.
27. Preporuuje se da se uspostave veze izmeu dravnih institucija za obuku. Drave lanice
treba da osiguraju da se izvrioci obuavaju na osnovu odgovarajueg plana i programa, i
treba uspostaviti minimum standarda za instruktore u razliitim dravama lanicama.
28. Poetno i kontinuirano osposobljavanje moe obuhvatiti:
naela i ciljeve izvrenja;
profesionalno ponaanje i etiku;
faze u procesu izvrenja;
primjerenost, organizaciju i sprovoenje izvrnih mjera;
pravni okvir;
igranje uloga i praktinih vjebi prema potrebi;
procjenu znanja polaznika;
meunarodno izvrenje sudskih odluka i drugih izvrnih naslova.
4.2. Organizacija profesije i status izvrilaca
29. Imajui u vidu adekvatno izvrenje pravde, poeljno je da izvrioci budu organizovani u
profesionalno tijelo koje zastupa sve lanove struke, time olakavajui njihovo kolektivno
zastupanje i prikupljanje podataka.
30. U dravama lanicama koje su uspostavile profesionalne organizacije izvrilaca lanstvo u
takvom predstavnikom tijelu treba da bude obavezno.
31. Status izvrilaca treba biti jasno definisan na nain da potencijalnim strankama u izvrnom
postupku ponudi profesionalca koji je nepristrasan, kvalifikovan, odgovoran, na raspolaganju,
motivisan i efikasan.
32. Tamo gdje su izvrioci zaposleni u dravnim slubama trebalo bi da imaju obezbijeene
odgovarajue radne uslove i dovoljno ljudskih i materijalnih resursa. To znai, na primjer,
omoguiti tom osoblju rad s pristupom na funkcionalan i moderan komunikacioni sistem i sa
informatikom opremom (raunari, telefoni, faks maine, internet veze, prilagoeni
informatiki sistemi s mogunou nadogradnje), te s odgovarajuim saobraajnim sredstvima
koja su dovoljna u smislu da bi izvrioci obavljali svoju ulogu to je mogue efikasnije.
4.3. Prava i obaveze
33. Izvrioci, prema zakonima odreene zemlje, treba da budu odgovorni za izvrenje u
okviru svojih nadlenosti kao to je definisano domaim zakonodavstvom. Drave lanice bi
140

trebalo da razmotre davanje iskljuive nadlenosti izvriocima za:
sprovoenje sudskih odluka i drugih izvrnih naslova ili dokumenata, te
sprovoenje svih izvrnih procedura predvienih zakonom drave u kojoj rade.
34. Izvrioci isto tako mogu biti ovlaeni za obavljanje sekundarnih radnji koje su u skladu s
njihovom ulogom, nastojei da uvaju i osiguraju priznavanje prava stranaka, s ciljem
ubrzanja sudskih postupaka ili smanjenja optereenja sudova. Takve radnje mogu biti, izmeu
ostalog:
naplata duga;
dobrovoljna prodaja pokretnih ili nepokretnih stvari na javnoj aukciji;
oduzimanje dobara;
evidentiranje i izvjetavanje o dokazima;
dostavljanje i ispomo u sudnici (sudski posluitelj);
pruanje pravnih savjeta;
steajni postupak;
obavljanje zadataka koje im sudovi dodijele;
zastupanje stranke u sudovima;
sastavljanje privatnih isprava i dokumenata;
pouavanje.
35. Izvrioci treba da imaju obavezu obavljanja svoje uloge kada god su zakonski obavezni da
to uine, osim u sluajevima gdje postoje smetnje ili su u krvnom srodstvu ili braku sa
strankom. Izvriocima, u postupcima u kojima su angaovani, ne bi trebalo dodjeljivati rad na
osporenim pravima ili preduzimanje osporenih radnji.
36. Privatni izvrioci bi trebalo da budu obavezni da otvore raun posebno namijenjen za
polaganje sredstava prikupljenih u ime klijenata. Taj raun bi trebalo da bude predmet
inspekcije. Takoe bi trebalo da budu osigurani od profesionalne i graanske odgovornosti.
Izvrioci bi trebalo da imaju pokrie socijalnog osiguranja.
4.4. Naknada
37. Ako su izvrioci dravni slubenici, drava bi trebalo da osigura da dobiju odgovarajuu
naknadu, naroito u svjetlu njihovog nivoa obuenosti, iskustva i kompleksnosti zadataka.
4.5. Etika i profesionalno ponaanje
38. Izvrioci treba da se ponaaju u skladu sa pravilima etike i ponaanja, koja mogu biti
definisana u profesionalnom kodeksu ponaanja. Ovi kodeksi ponaanja treba, izmeu
ostalog, da sadre profesionalne standarde u pogledu:
informacija koje se daju strankama od strane izvrilaca u vezi sa izvrnim postupkom
(osnove djelovanja, transparentnost i jasnoa trokova, i sl.)
pravila koja ureuju formulaciju obavjetenja strankama (drutvena uloga izvrilaca,
obaveza savjetovanja, itd.)
profesionalne etike (ponaanje, profesionalne tajne, etiki kriterijumi koji ureuju izbor
radnje, itd.)
jednostavnog izvrenja (predvidivost i proporcionalnost trokova i vremena, saradnja
izmeu izvrnih slubi, itd.)
proceduralne fleksibilnosti (autonomija izvrilaca, itd.)
141

II - SPROVOENJE IZVRENJA
1. Informacije o izvreniku i njegovoj imovini
1.1. Informacije dostupne podnosiocu zahtjeva
39. Kako bi se osiguralo pravo podnosioca zahtjeva na adekvatnu pomo u toku izvrnog
postupka, isti bi trebalo da ima pristup javnim registrima u svrhu provjere osnovnih
informacija o izvreniku, kao to su informacije o linoj identifikaciji izvrenika i njegovog
boravita u svrhu izvrenja, kao i pristup drugim podacima putem javnih registara (tj.
zemljine knjige, sudskog registra trgovakih drutava, itd.), zavisno od slobode pristupa
informacijama i dravnim zakonima koji reguliraju zatitu podataka.
Navedeni podaci bi trebalo da budu dostupni za podnosioca zahtjeva na pismeni zahtjev i
nakon prilaganja dovoljno dokaza (npr. presuda ili drugi izvrni naslov).
1.2. Informacije dostupne izvriocima
40. Kako bi izvrioci mogli izvriti procjenu trokova i osigurati da su preduzete mjere
srazmjerne tim trokovima, drave lanice bi im trebale omoguiti brz i, poeljno je, direktan
pristup informacijama o izvrenikovoj imovini. Drave lanice se podstiu da razmotre
omoguavanje izvriocima pristupa takvim informacijama putem sigurnog internetskog
pristupa, ukoliko je to mogue.
41. Kako bi se sprijeilo da izvrenik izbjegava izvrenje prenosom imovine, drave lanice
se podstiu da uspostave jedinstvenu bazu podataka o dunikovoj imovini (tj. pravo vlasnitva
nad vozilom, nekretninama, naplativim dugovima, povratu poreza, itd.), sainjenu iz vie
izvora i sa ogranienim pristupom. Drave lanice treba da osiguraju bazu podataka sa
prihvatljivim nivoom sigurnosti s obzirom na nastale rizike. Pristup izvrilaca bazi podataka
treba se ograniiti na podatke koji se odnose na izvrni postupak u toku, to e morati biti
predmet temeljite kontrole. Drave lanice treba da osiguraju izvrenicima djelotvorna pravna
sredstva kako bi se osiguralo da je bilo kakav upit o linoj imovini opravdan.
42. Saradnja izmeu razliitih organa dravnih i privatnih institucija, pod uslovom da su u
skladu sa zakonima o zatiti podataka, bitna je za omoguavanje brzog pristupa
informacijama iz vie izvora o izvrenikovoj imovini. Protokoli i jednoobrazne procedure
treba da budu sainjeni tako da osiguravaju saradnju meu odjelima s jedne strane, te saradnju
izmeu tih odjela i slubi izvrilaca, s druge strane.
1.3. Dunost davanja informacija
43. Svi dravni organi koji upravljaju bazama podataka s informacijama potrebnim za
efikasno izvrenje, treba da imaju obavezu davanja podataka izvriocu, u okviru
dogovorenog roka, ako su te informacije u skladu s propisima o zatiti podataka.
1.4. Zatita podataka
44. Preporuljivo je domai Zakon o zatiti linih podataka temeljno prouiti u sluaju da se
isti treba prilagoditi u svrhu efikasnog sprovoenja izvrenja.
45. Izvrioci moraju odgovorno postupati s tajnim, povjerljivim ili osjetljivim informacijama
koje dou do njihove panje u toku izvrnog postupka. U sluaju povrede ove dunosti, treba
142

da budu primijenjene mjere disciplinske odgovornosti zajedno s prekrajnim i kaznenim
sankcijama.
1.5. Viestruko korienje informacija
46. Drave lanice se pozivaju da razmotre dozvoljavanje izvriocima ponovnog korienja
podataka o izvrenikovoj imovini u kasnijim postupcima koji ukljuuju istog izvrenika.
Ponovno korienje informacija treba pak biti predmet jasnog i preciznog pravnog okvira (tj.
postavljanje strogih rokova dranja podataka, itd.).
2. Trokovi izvrenja
2.1. Propisi koji reguliraju trokove izvrenja
47. Svaka drava lanica se podstie da uvede propise koji reguliraju nivo trokova izvrenja,
kako bi se osigurao djelotvoran pristup pravdi naroito putem pravne pomoi ili sheme kojom
se doputa odricanje od trokova ili odgaanje plaanja istih, u sluajevima gdje bi ovi
trokovi vjerovatno pali na teret stranke. Stranke treba da budu zatiene u smislu da plate
samo trokove utvrene zakonom.
48. Gdje, unutar iste drave lanice, postoje izvrioci koji rade i u privatnom i u javnom
sektoru, drava bi trebalo da izbjegava bilo kakvu diskriminaciju izmeu izvrilaca razliitih
statusa ali jednakih nadlenosti u pogledu trokova izvrenja koje snosi dunik.
49. Drave lanice treba da uvedu postupak u kom stranke mogu osporiti trokove izvrilaca.
2.2. Transparentnost trokova izvrenja
50. Gdje je izvjesno da e trokovi izvrenja pasti na teret stranaka, drave lanice treba da
obezbijede da su oni to potpunije informisani o trokovima izvrenja (naknade za izvrenje i
naknade po uspjenom sprovoenju izvrenja). Ove informacije treba da budu dostupne
strankama, ne samo od strane izvrilaca nego i od strane sudova, potroakih organizacija,
putem proceduralnih kodova ili slubene internet stranice pravosudnih i strunih organa.
51. S obzirom na rastuu mobilnost lica i usluga unutar Evrope, sve je vea potreba za
meunarodnim izvrenjem sudskih odluka. Transparentnost trokova izvrenja stoga prelazi
isto domai nivo: drave lanice treba da se dogovore da uspostave bazu podataka o
iznosima naplaenim za najee koriene proceduralne radnje i istu uine dostupnom to je
mogue ire, s ciljem omoguavanja pristupa strukturi trokova u svakoj dravi lanici.
2.3. Odreenost i predvidljivost naknada za izvrenje
52. Naknade za izvrenje treba da budu javne. Drave lanice se podstiu da zahtijevaju da
svaki dokument u postupku jasno ukazuje na iznos za izvrenu radnju, te da osiguraju
sprovoenje sankcija u sluaju nepotivanja (npr. nevaljanost dokumenata kao rezultat
nepotivanja zahtjeva itd.).
53. Kada je izvriocu poznata finansijska situacija izvrenika i on predlae odreeni postupak
izvrenja, trebalo bi da obavijesti podnosioca zahtjeva o vrsti predvienih radnji i izglednim
trokovima na poetku i u svakoj fazi postupka.
54. Odreenost naknade je faktor u transparentnosti trokova izvrenja. U tom cilju, naknada
143

za pojedinu radnju treba zavisiti od ogranienog broja faktora. Naknada bi trebalo da bude
regulirana to je mogue jednostavnije, jasnije i saetije.
55. Prilikom sastavljanja tarife izvrenja, drave lanice trebalo bi da razmijene iskustva i
razmotre potrebu da uzmu u obzir odreene faktore, kao to je iznos duga, posebnu hitnost i
tekoe na koje moe naii izvrilac.
2.4. Relevantnost preduzimanja odreenih radnji
56. Krajnji trokovi izvrenja moraju biti u srazmjeri s pravnim lijekom koji se trai. Drave
treba da nastoje da osiguraju efikasan izvrni postupak za sve iznose dugovanja, bilo velike ili
male.
57. Odgovornost izvrioca je da preduzme sve razumne i potrebne korake u izvrenju i odlui
koja je izvrna radnja najprikladnija. Kada se trokovi smatraju nevanim ili nezakonitim, iste
treba snositi izvrilac.
58. Drave lanice koje odobravaju pravnu pomo treba da potvrde relevantnost nastalih
trokova, tako da zajednica ne mora snositi neopravdane trokove.
59. U sluajevima gdje izvrilac ima obavezu da ponudi odgovarajui savjet, on/ona treba biti
obavezan/obavezna da objasni podnosiocima zahtjeva njihov poloaj i vanost radnje ije
preduzimanje sugeriu.
2.5. Dosuivanje trokova izvrenja
60. Naknade za izvrenje treba da snose izvrenici, ukoliko su solventni, uz mogunost
naknade za uspjeno izvrenje, koju snosi podnosilac zahtjeva. Ako je izvrenik nesolventan,
naknadu trokova izvrenja treba da snosi podnosilac zahtjeva.
61. U sluaju da se izvrenje smatra nezakonitim ili nepravilnim, odgovornost za trokove
treba da snose lica ili organi odgovorni za nepravilan ili nezakonit akt.
2.6. Pravna pomo
62. Kako bi bio zajemen pristup pravosuu, podnosiocima zahtjeva koji nisu u mogunosti
da plate naknadu za izvrenje treba da budu na raspolaganju sheme pravne pomoi ili sheme
alternativnog finansiranja (npr. putem dravnog finansiranja ili povrata naknade). Gdje je
odobrena pravna pomo, drava moe, ako smatra ispravnim, koristiti mehanizme putem
kojih e nadoknaditi svoje izdatke iz prihoda od izvrenja.
3. Vremenski okvir i izvjetaji
3.1. Vremenski okvir za izvrne postupke
3.1.1. Razumnost i predvidivost rokova
63. Vremenski rokovi za sprovoenje izvrenja treba da budu razumni i zemlje lanice ne bi
trebalo da nameu proizvoljne rokove za okonanje izvrenja.
64. Drava lanica treba utvrditi jasne i precizne kriterijume u pogledu razumnog trajanja, to
144

moe varirati u skladu s vrstom predmeta i vrstom traene radnje.
65. S obzirom na vanost mogunosti da se predvidi trajanje izvrnog postupka sa stanovita
pravne sigurnosti, zemlje lanice bi trebalo da razmotre uspostavljanje javno dostupne baze
statistikih podataka pomou koje bi stranke mogle izraunati vjerovatno trajanje razliitih
izvrnih mjera koje su doputene domaim zakonodavstvom (tj. zapljena plate, sredstava na
raunu u banci i zapljena vozila). Baze podataka bi trebalo da budu uspostavljene u saradnji
sa strunjacima za pitanja izvrenja i dostupne to je mogue iroj javnosti, s ciljem davanja
drugim dravama lanicama pristupa strukturi trajanja izvrenja u svakoj zemlji, tako da se
podaci mogu uporediti.
3.1.2. Faktori za jednostavno i brzo izvrenje
66. U fazi izvrenja odluka, brza komunikacija (kao to je e-mail) izmeu suda, izvrilaca i
stranaka treba biti mogua.
67. Drave lanice treba da osiguraju da zakonski rokovi za izvrenje ne budu nepotrebno
prolongirani. Drave lanice se podstiu naroito da preduzimaju mjere za olakavanje
izvrnog okvira, kako bi se izvriocima dala potrebna autonomija izbora, bez prethodnog
odobrenja, proceduralnih koraka koji su najprikladniji za dati sluaj.
68. Drave lanice takoe treba da osiguraju da izvrenik moe preduzimati aktivnosti u cilju
osporavanja izvrnih mjera u razumnom roku, pod uslovom da se time neopravdano ne
zaustavlja ili odgaa izvrni postupak; na primjer, kada izvrenik eli da uloi albu na
odluku, sistem treba da bude spreman da osigura zatitu podnosioca zahtjeva.
69. Drave lanice treba da osiguraju ubrzano i hitno sprovoenje izvrnog postupka u
sluajevima gdje kanjenje moe rezultirati nepopravljivom tetom (npr. sluaj bijega
izvrenika, deloacije, propadanje imovine, itd.).
70. Prioritet uvijek treba dati nastojanju da se postigne sporazum izmeu stranaka, kako bi se
koordinirali rokovi izvrenja. U sluaju gdje stranke izmeu sebe dogovore vremenski okvir
za izvrenje, bilo koji postupak nametnut od strane drave lanice ne bi trebalo da sprijei da
postignuti sporazum stupi na snagu.
71. Optube izvrenika protiv loeg ponaanja izvrilaca ne smiju ugroziti ili odgoditi
izvrenje, osim u sluaju sudske intervencije. Prigovore protiv izvrilaca treba istraiti
istovremeno s tokom izvrnog postupka.
3.2. Izvjetavanje o postupku izvrenja
3.2.1. Izvjetavanje o svakoj izvrnoj radnji
72. Izvrenik za vrijeme trajanja postupka izvrenja treba biti informisan o stepenu svoje
odgovornosti.
3.2.2. Izvjetavanje o zavrenom postupku izvrenja
73. Nakon to su zadovoljeni njegovi interesi, tu informaciju treba dostaviti traiocu izvrenja.
Drave lanice treba ohrabriti da donesu jasne propise koji reguliraju obavezu informiranja o
izvrnim postupcima koje treba sprovesti i/ili o onim zavrenim (npr. putem javnog registra u
kojem su evidentirani ishodi izvrnih radnji protiv pojedinih izvrenika).
145

3.2.3. Evropski standardi u pogledu informacija
74. Drave lanice se snano podstiu da zajedniki uspostave evropske standarde u pogledu
informacija koje treba obezbijediti strankama i javnosti u vezi sa izvrnim postupkom.
III - Nadzor, kontrola i disciplinski postupci
1. Kontrola uspjenosti izvrnog postupka
75. Da bi se preduzela kontrola uspjenosti izvrnog postupka, svaka drava lanica treba
uspostaviti evropske standarde uspjenosti / kriterijume koji imaju za cilj procjenu efikasnosti
izvrenja na godinjem nivou, putem nezavisnog sistema revizije i povremenih inspekcija na
licu mjesta. Meu ovim standardima, treba da budu:
a. Jasan pravni okvir za sprovoenje izvrnog postupka kojim se utvruju ovlaenja, prava i
dunosti stranaka i treeg lica.
b. Brzina, efikasnost i razumni trokovi postupka.
c. Potivanje svih ljudskih prava (ljudskog dostojanstva - ne liavajui izvrenika minimalnih
egzistencijalnih standarda i neproporcionalno ometanje prava treih lica, itd.).
d. Pridravanje definisanih procedura i metoda (naime, dostupnost pravnih lijekova treba
podnijeti sudu u smislu lana 6. Evropske konvencije).
e. Postupci koji bi trebalo da budu dokumentovani.
f. Oblik i sadraj dokumenata koji bi trebalo da budu standardizovani.
g. Prikupljanje podataka i uspostavljanje nacionalnih statistikih sistema, uzimajui u obzir,
ako je mogue, CEPEJ evaluacionu shemu i kljune pravosudne podatke utvrene od strane
CEPEJ-a.
h. Nadlenosti izvrilaca.
i. Uspjenost izvrilaca.
j. Postupak, na godinjoj osnovi:
broj nerijeenih predmeta,
broj novopristiglih predmeta,
broj izvrenih predmeta,
stopa smanjenja broja predmeta,
vrijeme utroeno za okonanje izvrenja,
stopa uspjenosti (povrat dugova, uspjene deloacije i sl.),
usluge pruene tokom izvrenja (pokuaj izvrenja, vremenski faktor, uredbe, itd.),
nastali trokovi izvrenja i kako su oni pokriveni,
broj pritubi i pravnih sredstava u odnosu na broj rijeenih sluajeva.
76. Podaci o uspjenosti trebalo bi da budu zasnovani na reprezentativnim uzorcima i trebalo
bi da budu objavljeni.
146

77. Ovi kriterijumi procjene mogu se definisati na evropskom nivou, u cilju jaanja povjerenja
izmeu drava lanica, posebno s obzirom na mogunost sve veeg broja meunarodnih
predmeta izvrenja.
2. Nadzor i kontrola aktivnosti preduzetih u izvrnom postupku
78. Organi nadleni za nadzor i/ili kontrolu izvrilaca imaju vanu ulogu u garantovanju
uspjenosti izvrenja. Drave lanice treba da osiguraju da se ocjena sprovoenja izvrenja
vri u kontinuitetu. Tu ocjenu treba da vri neko vanjsko tijelo (na primjer, struno tijelo).
Vlasti drava lanica moraju jasno odrediti postupke kontrole koji se izvode za vrijeme
inspekcije.
79. Drave lanice treba da osiguraju da nadzor aktivnosti izvrilaca ne ugrozi njihov
nesmetan rad.
3. Disciplinski postupak i sankcije
80. Zbog krenja zakona, propisa ili pravila o etici koje poini, ak i izvan obima svojih
profesionalnih aktivnosti, izvrioci treba da budu podvrgnuti disciplinskim sankcijama, ne
dovodei u pitanje i eventualne graanske i kaznene sankcije.
81. Disciplinske postupke treba sprovoditi nezavisno tijelo. Drave lanice bi trebalo da
razmotre uvoenje sistema za prethodno filtriranje sluajeva koji su pokrenuti samo kao
taktika odgaanja izvrenja.
82. Treba biti sastavljen izriit popis sankcija, uspostavljajui ljestvicu disciplinskih mjera
prema teini prekraja. Iskljuenje iz sudske djelatnosti trebalo bi da bude mjera za samo
najtee prekraje (treba razmotriti naelo srazmjere izmeu povrede dunosti i sankcije).
147

SAVJET EVROPE
ODBOR MINISTARA
Preporuka Rec (2003) 17
Komiteta ministara dravama lanicama o izvrenju
(usvojena od strane Komiteta ministara 9. septembra/rujna 2003. godine
na 851. sastanku zamjenika ministara)
Odbor ministara, u skladu s odredbama lana 15.b Statuta Savjeta Evrope:
Uviajui da vladavina prava na kojoj se zasnivaju evropski demokratski sistemi zavisi od
podrke pravinih, efikasnih i pristupanih pravosudnih sistema;
Smatrajui da izvrenje sudske presude ini sastavni dio osnovnog ljudskog prava na pravino
suenje u razumnom roku, u skladu sa lanom 6. Evropske konvencije o ljudskim pravima (u
daljnjem tekstu: EKLJP);
Potvrujui, takoe, da princip vladavine prava moe zaivjeti samo ako graani mogu u
praksi ostvariti svoja zakonska prava i osporiti nezakonite radnje;
Imajui u vidu da su drave lanice dune osigurati da sva lica kojima se izrekne konana i
obavezujua sudska presuda imaju pravo na njeno izvrenje;
Ako se takva presuda ne izvri ili stupi na snagu sa zakanjenjem, ovo pravo moe izgubiti
uinak i postati iluzorno na tetu jedne od strana;
Uvjereni kako je potrebno promovisati veu efikasnost i pravinost izvrenja presuda u
graanskim predmetima i uspostaviti pozitivan balans izmeu prava i interesa strana u
procesu izvrenja;
Svjesni rizika od sve veeg uzimanja pravde u svoje ruke u nedostatku efikasnog sistema
izvrenja, to moe ugroziti povjerenje javnosti u pravni sistem i njegov kredibilitet;
Podsjeajui na Rezoluciju broj 3 o Optem pristupu i nainima postizanja efektivnog
izvrenja sudskih odluka, koja je usvojena na 24. konferenciji evropskih ministara pravde 4. i
5. oktobra / listopada 2001. godine u Moskvi, gdje je dogovoreno da je propisno, efikasno i
djelotvorno izvrenje sudskih odluka od presudne vanosti za drave lanice u stvaranju,
jaanju i razvijanju snanog i respektabilnog pravosudnog sistema;
Imajui u vidu Rezoluciju Res(2002)12 kojom se uspostavlja Evropska komisija za efikasnost
pravosua (CEPEJ), a koju je Odbor ministara usvojio 18. septembra / rujna 2002. godine;
Uvaavajui znaaj informacione tehnologije za unapreenje efikasnosti izvrnog postupka i
relevantnih pravnih instrumenata Savjeta Evrope u ovoj oblasti, ukljuujui Preporuku Rec
(2003) 14 o interoperativnosti informacionih sistema u sektoru pravde i Preporuku Rec (2003)
15 o arhiviranju elektronskih dokumenata u pravnom sektoru, preporuuje vladama drava
lanica da:
- omogue efikasno i ekonomino izvrenje sudskih odluka, odnosno drugih sudskih ili
vansudskih izvrnih naslova;
- preduzmu ili ojaaju, zavisno od sluaja, sve mjere koje smatraju neophodnim u cilju
progresivne implementacije Vodeih principa izvrenja, koji su navedeni u daljnjem tekstu.
148

Vodei principi izvrenja
I - Definicije
U kontekstu ove preporuke,
a. Izvrenje oznaava sprovoenje sudskih odluka, kao i drugih sudskih ili vansudskih
izvrnih naslova u skladu sa zakonom, kojim se izvrenik primorava na injenje, neinjenje ili
plaanje u skladu sa donesenom presudom;
b. Izvrilac oznaava lice koje je drava ovlastila da sprovodi proces izvrenja bez obzira na
to da li je to lice dravni zaposlenik ili ne;
c. Trailac izvrenja oznaava stranu koja trai izvrenje;
d. Izvrenik oznaava stranu protiv koje se izvrenje trai.
II - Obim primjene
1. Ova preporuka odnosi se na graanske stvari, ukljuujui privredno, pravo zatite
potroaa, porodino pravo, te radno pravo. Ona se ne odnosi na upravna pitanja. Ova
preporuka moe se takoe primjenjivati i na krivine predmete koji ne podrazumijevaju
lienje slobode.
2. Nadalje, ova preporuka odnosi se na izvrenje sudskih odluka, kao i drugih sudskih i
vansudskih izvrnih naslova.
III - Postupak izvrenja
1. Kako bi postupak izvrenja bio to efektivniji i efikasniji:
a. Izvrenje treba definisati i dati mu jasan zakonski okvir, kojim e biti utvrena ovlaenja,
prava i odgovornosti strana u postupku i treih lica;
b. Izvrenje treba sprovoditi u skladu s relevantnim zakonom i sudskim odlukama. Svaki
propis treba da sadri dovoljno detalja u svrhu pravne sigurnosti i transparentnosti, kao i to
vee predvidivosti i efikasnosti procesa;
c. Strane su dune saraivati na odgovarajui nain u procesu izvrenja; pored toga, a posebno
u predmetima koji se odnose na porodino pravo, nadleni organi treba da olakaju ovu
saradnju;
d. Izvrenik treba da prui najnovije podatke o svom prihodu, imovini i ostalim relevantnim
pitanjima;
e. Drave treba da uspostave mehanizam kojim e se sprijeiti zloupotreba procesa izvrenja
od bilo koje strane, to ne bi trebalo tretirati kao obnovljeni postupak u predmetu;
f. Proces izvrenja ne treba odgaati, izuzev u sluajevima predvienim zakonom. Odgaanje
moe preispitati sud.
149

g. Tokom procesa izvrenja potrebno je uspostaviti odgovarajui balans izmeu interesa
traioca izvrenja i izvrenika, imajui u vidu, posebno odredbe l. 6. i 8. EKLJP-a. U
odgovarajuim sluajevima treba uzeti u obzir i interese treih strana. Ako se procesi
izvrenja odnose na predmete porodinog prava, treba uzeti u obzir interese lanova porodice;
dodatno, kada su u pitanju naroito prava djece u procesu izvrenja, treba prvenstveno imati u
vidu najbolje interese djeteta u skladu s meunarodnim i domaim pravom;
h. Odreena neophodna imovina i prihod izvrenika treba da budu zatieni, kao to su
osnovna dobra domainstva, osnovna socijalna primanja, novac za elementarne zdravstvene
potrebe i neophodni instrumenti rada.
2. Postupci izvrenja treba da:
a. Budu jasno definisani i da ih izvrioci mogu s lakoom obavljati;
b. Imaju sveobuhvatnu definiciju i spisak izvrnih naslova i kako one postaju punovane;
c. Imaju jasno definisana prava i obaveze izvrenika, trailaca izvrenja i treih lica,
ukljuujui, kada su u pitanju traioci izvrenja i trea lica, njihov redoslijed namirenja i
prava na iznose koji su naplaeni i podijeljeni izmeu trailaca;
d. Predvide najefikasniji i najadekvatniji nain dostave pismena (na primjer, lina dostava od
strane izvrilaca, elektronskom potom, potom);
e. Imaju propisane mjere za uklanjanje ili spreavanje procesnih zloupotreba;
f. Imaju predvieno pravo strana da zahtijevaju privremenu obustavu izvrenja kako bi
osigurale zatitu svojih prava i interesa;
g. Prema potrebi, propiu pravo na preispitivanje sudskih i vansudskih odluka donesenih
tokom procesa izvrenja.
3. Takse za izvrenje treba da budu razumne, propisane zakonom i strane treba da budu
unaprijed obavijetene o njima.
4. Pokuaji sprovoenja izvrenja treba da budu srazmjerni potraivanju, predvienom iznosu
koji treba naplatiti, kao i interesima izvrenika.
5. Izvrenik obino snosi nune trokove izvrenja, bez obzira na mogunost da trokove
snose i druge strane u sluaju zloupotrebe procesa.
6. Pretraivanje i zapljena imovine izvrenika treba da budu to je mogue vie efikasni i
treba imati u vidu relevantne odredbe o ljudskim pravima i zatiti linih podataka. Potrebno je
ekspeditivno i efikasno prikupiti neophodne podatke o imovini izvrenika uvidom u
relevantne informacije evidentirane u registrima i iz drugih izvora, a treba dati mogunost i
izvrenicima da saine izjavu o svojoj imovini.
7. Imovinu treba prodati bez odlaganja, ali pri tome treba nastojati da se postigne najvia
trina vrijednost i izbjegne veliki i nepotrebni pad vrijednosti.
150

IV- lzvrioci
1. U dravama u kojima izvrioci sprovode proces izvrenja potrebno je pridravati se
principa navedenih u ovoj preporuci.
2. Status, ulogu, odgovornosti i ovlaenja izvrilaca treba propisati zakonom u cilju to vee
sigurnosti i transparentnosti procesa izvrenja. Drave treba same da utvrde profesionalni
status izvrilaca.
3. Prilikom odabira izvrilaca treba razmotriti moralne standarde kandidata, njihovo
poznavanje pravne oblasti i edukaciju u relevantnom zakonu i postupku. U tu svrhu kandidati
treba da pristupe ispitu kako bi se procijenilo njihovo teorijsko i praktino znanje.
4. Izvrioci treba da budu asni i kompetentni za obavljanje svojih dunosti, te da uvijek
postupaju u skladu s priznatim visokim strukovnim i etikim standardima. Treba da budu
nepristrasni u svom odnosu sa stranama, te da podlijeu kontroli i nadzoru, to moe
ukljuivati kontrolu od strane suda.
5. Ovlaenja i odgovornosti izvrilaca treba jasno definisati i opisati u odnosu na ovlaenja i
odgovornosti sudije.
6. Protiv izvrilaca koji su optueni za zloupotrebu svog poloaja, treba pokrenuti disciplinski,
graanski i/ili krivini postupak, uz predviene odgovarajue sankcije za sluajeve
zloupotrebe.
7. Izvrioci koji su dravni zaposlenici treba da imaju odgovarajue radne uslove, adekvatne
materijalne resurse, pomono osoblje, te adekvatnu naknadu za rad.
8. Izvrioci treba da prou kako inicijalnu tako i da imaju kontinuiranu edukaciju u skladu s
jasno definisanim i dobro strukturiranim ciljevima i zadacima.
151

PREGLED OSNOVNE KORIENE LITERATURE
alija B., Omanovi S.: Graansko procesno pravo, Univerzitet u Sarajevu, Pravni
fakultet, Sarajevo, 2000
Daupovi A., Obradovi R., Povlaki M., Zairagi F., ivanovi M.: Komentari
Zakona o izvrnom postupku u Federaciji Bosne i Hercegovine i Republici Srpskoj
Savjet/Vijee Evrope i Evropska komisija, Sarajevo, 2005
Kulenovi Z., Mikuli S., Milii-Velikovski S., Stanii S., Vuina D.: Komentari
zakona o parninom postupku u Federaciji Bosne i Hercegovine i Republici Srpskoj,
Savjet/Vijee Evrope i Evropska komisija, Sarajevo, 2005
Pravilnik o unutranjem sudskom poslovanju
Preporuka Rec (2003) 17 Komiteta ministara dravama lanicama o izvrnom
postupku (Savjet Evrope, Komitet ministara)
Smjernice za bolje sprovoenje postojeih preporuka Savjeta Evrope o izvrnom
postupku (Evropska komisija za efikasnost pravosua - CEPEJ)
Zakon o izvrnom postupku Republike Srpske (Slubeni glasnik Republike Srpske,
br. 59/03, 85/03, 64/05 i 118/07)
Zakon o izvrnom postupku Brko Distrikta BiH (Slubeni glasnik Brko Distrikta
BiH, br. 8/00, 1/01, 5/02 i 8/03)
Zakon o izvrnom postupku Federacije BiH (Slubene novine FBiH, br. 32/03,
52/03, 33/06, 39/06 i 39/09),
Zakon o potanskom prometu Federacije Bosne i Hercegovine ("Slubene novine
Federacije BiH", br. 76/04)
Zakonu o parninom postupku (Slubene novine Federacije BiH", broj 53/03)
Zakonu o parninom postupku (Slubeni glasnik Republike Srpske", br. 58/03,
85/03)
Zeevi E.: Komentar Zakona o parninom postupku, Logos, Sarajevo, 2004
Zorni, Elvis: Ilustrovani prirunik za dostavljanje sudskih pismena sa objanjenjima i
primjerima za praktinu upotrebu, Opinski sud Sarajevo, Sarajevo, 2008.
152

Prirucnik Za Sudske Izvrsioce 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Prirucnik Za Sudske Izvrsioce 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BOSNA I HERCEGOVINA BOSNIA AND HERZEGOVINA

FEDERACIJA BOSNE I HERCEGOVINE

Banja Luka, December 2010.

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik na pristupaan i razumljiv nain doprinosi boljem razumijevanju odredbi Zakona o

Goran Nezirovi, sudija Vrhovnog suda FBiH

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

potraivanje- oznaava pravo na neko davanje, injenje, neinjenje ili trpljenje;

izvrenik (ranije dunik) oznaava lice protiv koga se potraivanje ostvaruje;

stranka - oznaava traioca izvrenja i izvrenika;

zemljoradnik - oznaava lice kojem je poljoprivredna proizvodnja preteni izvor prihoda;

vrijedonosni papir - oznaava materijalizovani oblik vrijedonosnih papira (isprave);

protivnik obezbjeenja - oznaava lice protiv kojeg se potraivanje obezbjeuje;

rjeenje o obezbjeenju - oznaava rjeenje kojim je u cijelosti ili djelimino prihvaen

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Uesnik u postupku moe biti i lice koje se u postupku izvrenja na nekretnini

Prirunik za sudske izvrioce

Cilj donoenja Prirunika

Prirunik za sudske izvrioce

1. Sudski izvrilac - pojam, znaenje i funkcija u sudskom izvrnom postupku

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Sudski izvrilac je odgovoran za blagovremeno preduzimanje izvrnih radnji i za postupanje u

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

5. Postupanje sudskog izvrioca prema strankama u postupku

Prirunik za sudske izvrioce

7. Kompjuterska i programska podrka

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

OPINSKI SUD U SARAJEVU - Izvrno odjeljenje

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

U ovim sluajevima dostavlja je obavezan na dostavnici ili na poleini povratnice naznaiti

Primjer 3: Obavjetenje - kojim se stranka

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

1.4 Rokovi za postupanje

Prirunik za sudske izvrioce

Prirunik za sudske izvrioce

Broj predmeta I- 101752/10

Zapisnik sudskog izvrioca

Na navedenoj adresi nalazi se stambena zgrada, uvidom na licu mjesta

Sudski izvrilac: Sanjin Sanjinovi

Prirunik za sudske izvrioce

Broj predmeta I- 101752/10

Zapisnik sudskog izvrioca

Na navedenoj adresi nalazi se privatna kua, na licu mjesta

Sudski izvrilac: Sanjin Sanjinovi

Prirunik za sudske izvrioce

Primjer 8: Zapisnik sudskog izvrioca

Broj predmeta I- 101752/10

Zapisnik sudskog izvrioca