Mga Layunin ng Edukasyon At Pagtuturo

Mga Layunin ng Edukasyon

Ang mga simulain, pananalig at mithiin ng isang bansa ay
nasasalamin sa sistema at mga layunin ng edukasyon. Ang mga
layunin ng pagtuturo ay nakasasalay din sa mga layunin ng
edukasyon na makikita sa mga sumusunod na batayan.

A. Ang
Layunin
Konstitusyon

ng

Edukasyon

Ayon

sa

Ang pinakapangunahing basihanng mga nilalaman ng

kurikulum at mga layunin ng pagtuturo ay ang mga probisyong
pang-edukasyon sa bagong Konstitusyon 1987 na matatagpuan
sa Artikulo XIV, seksyon 3, bilang 2. Sa mga tanging bahagi ay
ganito ang isinasaad:
Ang lahat ng institutsyong edukasyon ay dapat na:
1. Ikintal ang patriotism at nasyunalismo;
2. Ihasik ang pag-ibig na pangkatauhan, paggalang sa
karapatang
pantao,
at
pagpapahalaga
sa
mga
ginampanan
ng
mga
pambansang
bayani
sa
makasaysayang pagbuo ng ating bansa;
3. Ituro ang mga karapatan at tungkuling pagkamamayan;
4. Patatagin ang mga pagpapahalagang etikal at ispiritwal;
5. Linangangin ang karakter na moral at disiplina sa sarili;
6. Pasiglahin ang mapanuri at malikhaing pag-iisip;
7. Palawakain
ang
kaalamang
pansiyensiya
at
panteknolohiya; at
8. Itaguyod ang kakayahang bokasyunal.

A.Mga layunin ng Edukasyon Elementarya

Ang edukasyon elemental ay naglalayong malinang ang
ispiritwal, moral, sosyal, emosyunal, mental at pisikal na mga
kakayahan ng mag-aaral sa pamamagitan ng pagdudulot ng mga
karanasang kailangan sa demokratikong pamumuhay para sa
isang matalino, makabayan, makatwiran at kapakipakinabang na
pamamayan, tulad ng mga sumusunod.
1. Pagkikintal ng mga pagpapahalagang ispiritwal at sibiko at
paglinang ng isang mabuting mamamayang Pilipino na may
pananalig sa Diyos at may pagmamahal sa kapwa tao.
2. Pagsasanay sa mga kabataan sa kanilang mga karapatan,
tungkulin at pananagutan sa isang lipunan demokratiko para
sa isang aktibong pakikilahok sa isang maunlad at
pamapamayan.
3. Paglinang ng pangunahing pang-unawa sa kulturang Pilipino,
mga kanais-nais na tradisyon at gawi ng ating mga ninuno at
kabutihan ng mga mamamayan na pangunahing kailangan
sa pagkakamit ng pambansang kamalayan at kaisahan.
4. Pagtuturo ng mga batayang kaalamang pangkalusugan at
paglinang ng mga kanais-nais na gawi at ugaling
pangkalusugan.
5. Panglinang ng karunungan sa bernakular , Filipio at ingles
upang maging kasangkapan sa patuloy na pagkatuto.
6. Pagkakaroon ng mga batayang kaalaman, saloobin,
kasanayan at kakayahan, sasiyensiya, araling panlipunan,
matemakika, sining, at edukasyong paggawain at ang
matalinong paggamit ng mga ito sa angkop na sitwasyon ng
buhay.
B. Mga layunin ng Edukasyon Sekundarya
Bukod sa pagpapatuloy at pagpapalawak pa sa mga layunin
ng edukasyong elementarya, ang komisyon ng Reorganisasyon
ng edukasyon Sekundarya ay bumuo ng dalawang batayang
layunin para sa sekunarya. Ito ay ang sumusunod:

1. Sanayin ang mga mamamayan sa pakikilahok sa mga

Gawain ng isang nagsasariling pamahalaan.
2. Maghandog ng kailangang saligan upang magkaroon ng
mga mamamayan handang manirahan bilang indibidwal
at bilang mabuting kasapi ng kinaaanibang pangkat sa
ilalim ng isang demokrasya.
Para sa ikatutupad ng mga nasabing layunin, ang
edukasyong sekondarya ay magdudulot ng mga kaalaman,
kasanayan at kakayahan, at wastong saloobin at pananawa
sa pitong aspeto ng pamumuhay na alalong kilala sa tawag
na PITONG KARDINAL NA LAYUNIN NG EDUKASYON. Ang
mga ito ay ang mga sumusunod:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Kalusugan
Kakayanan sa mga saligang pamaraan
Bokasyon o hanapbuhay
Kapaki-pakinabang na kasapi sa angkop o pamilya
Pagkamamamayan
Kapaki-pakinabang na paggamit ng labing panahon
Kabutihang asal

MGA LAYUNIN NG PAGTUTURO

Ang hanguan ng mga layunin ng pagtuturo ay ang mga
layunin ng edukasyon sa ibat ibang antas: elementarya,
sekundarya at tersyarya. kayat anuman ang asignatura at
guro, dapat niyang isaisip na ang paglinang sa buong
katauhan ng bata na siyang panlahat na layunin ng
edukasyon.
Ano ang mga layunin sa pagtuturo? Ang mga ito ay
mga tiyak na pagpapahayag ng mga inaasahang pagbabago
sa panig ng mag-aaral. Ang mga pagbabagong inaasahang
magaganap sa katauhan ng bata ay maaring mapangkat sa
tatlong lawak: pangkaisipan o pangkabatiran (cognitive),
pandamdamin (affective), at pampisikal o saykomotor
(psychomotor).
Sa pagbuo ng mga layuning pangkatauhan o
pangkagaiwan (behavioral Objective), tandaan ang mga
sumusunod na paalala:
1. Banggitin ang gawi o Gawain ng mag-aaral ayon sa
pananaw ng mga-aaral at hindi sa pananaw ng guro.
Ang mga layunin sa pananaw ng guro ng nagsisimula
sa
matutuhan,
maunawaan,
maikintal,
mapahalagang, atbp, ay dapat iwasan sapagkat ang
mga ito ay walang sapat na kalinawan sa kung ano
ang dapat gampanan o dapat ipamalas ng mag-aral.
Ang
mga
salitang
tulad
ng
mapaguri-uri,
makapagmungkahi, makabuo, malinawan, atbp, ang
higit na mabuti sapagkat ang mga ito ay tahasang
nasasabi ng tiyak na gagawin ng mag-aaral.
2. Bumuo ng mga layunin sa pamamagitan ng
pagbanggit sa mga tiyak na gawi o gampanin na

maaaring makita, marinig, maisip, maramdaman o

maaaring bunga ng pagkaganap, gaya halimbawa
ng. magunita ang mga karanasang may kinalaman
sa nagdaang lindol; mabigkas ang mga salitang
pares minimal nang malinaw at tumpak; o kayay
maawit ang Lupang Hinirang ng wasto at may
damdamin.

3. Ang pagdaradag ng mga salitang nagsasaad ng

antas o kasidhiang pagganap tulad ng mailarawang
ganap, mabigkas nang may katamtamang bilis, ay
ang nakapagdaragdag ng kalinawan sa layunin.
4. Banggitin ang kaluwagan o kahigpitan ibibigay sa
mag-aaral sa pagganap sa Gawain.
Halimbawa: makaguhit ng ibat ibang anyo ng
tatsulok sa
tulong ng ruler; o kayay
makaguhit ng ibat ibang anyo ng tatsulok nang
hindi gagamit ng ruler.
5. Banggitin ang pinakamababa o pinakamataas na
antas ng pagkaganap na maaaring tanggapin o
pahalagahan.
Halimbawa: Pagkatapos ng aralin, 100% ng
panananagumpay ng matalinong mag-aaral, 80%
ng karaniwang mag-aaral at 60% ng mahihinang
mag-aaral ang inaasahang:
a. Makapagpahayag nang maliwanag ng
.
b. Makipagbigay ng mga katunayan ng
.
c. Atbp.

Sa kabilang pahina, makikita ang mga mungkahing panimulang

parirala ng maaaring gamitin sa paglalahad ng mga layunin
pangkatauhan o panggawain.

A.Karaniwang gamit sa pagpapahayag ng mga layunin:

1. pangkabatiran o pangkaisipan (Cognitive)
a. Mga layunin pangkabatiran (knowledge objectives) sa
katapusan ng aralin, ang buhay ay;
1) Nakakikila ng
mga bagay-bagay (data) kaisipan at
paglalahat na nauugnay sa
(recalls,
recognizes data, concept and generalization related to
)
2) Nakahihinuha na
( deduces that
)
3) Nasasabi na ang pagkakaiba ng
sa
(distinguishes
from
).
b. mga layunin sa pagsisiyasat at kasanayan (inquiry and
skill objectives)
Ang batay dapat nang:
1) Makapaglarawan at makapaghambing ng
(describe and compare)
.
2) Makapagpaliwanag kung paano
(explain
how
)

3) Makapagpakita ng paraankung paano ng

(demonstrate how
)
4) Makilala ng pagkakaiba ng
sa
(distinguishes
from
)
5) makapagsaalang- alang at makagamit ng
(consider and use
)
6) makapagbalak
na (makapagnukalang
) (plan carefully
)
7) Makapagmungkahi ng ibat ibang paraan ng
(conceive varied ways of
)
8) Makapagbalangkas nang mabisat
(formulate
effective)
9) Makapagbigay ng mga katibayan o patunay na
(give evidence or proofs of)
10) Makapagtimbang- timbang ng katumpakan ng
(weigh the validity of
)
11) Makagamit ng ibat ibang
(use a variety of
)
12) Makahanap,
makatipon,makapagpahalaga,
makapaglagom at makapag-ulat ng
(locate, gather, appraise, summarize and report
)
13) Makabasa nang masusing kagamitan
(read
material carefully)
14) Makapaghambing,
makapagbigay
kahulugan
at
makapagbuod (compare, interpret and abstract)
15) Makapagpakahulugan (makahinuha) buhat sa mga
katibayang nagpapatunay na
(conclude from
available supporting evidence that
)
16) Makapagpahayag nang mabisa ng mga kaisipan sa
(express ideas effectively in
)
17) Makabuo ng mga kagamitan buhat sa ilang
mapagkukunang gaya ng (organize material from several
source sa
)
18) Makapansin (makapuna) ng pagkakasunod-sunod ng
mga pangyayari (note sequence of events)

19) Makapagsiyasat nang masusi ng

(examine
critically
)
20) Maisaalang- alang ang lahat ng panig (bahagi) ng
(consider every aspect of
)
21) Makagunita ng mga karanasang may kinalaman sa
(recall ecperience pertinent to
)
22) Makapagpahayag nang maliwanag
(state
clearly)
23) Makapili na mga kagamitang may kaugnayan sa
(select materials relevant to
)
24) Mapag-uri uri ang
sa
(classify
into
)
25) Makasuri
(analyze)
26) Malaman ang pagkakaiba ng
sa
(differentiate
from
)
27) Makapagpaliwanag ng mabuti
(define
clearly)
28) Makahinuha
(inter or deduce)
29) Makapag-ugnay ng
sa
(correlate
to
)
30) Makapagsaayos
(arrange
)
31) Makatalakay nang may katalinuhan
(disscuss intergently
)
32) Mapatunayan (makapagpatunay)
(establish
)
33) Makahula na
(predict that
)
34) Makapagbigay-diin (mabigyang-diin) na (emphasize
that
)
35) Makapagmasid nang masusi (observe
keenly)
36) Makatukoy (makabanggit)
(specify
)
37) Makapagtala nang tumpak
(record
accurately)
38) Maabot (matamo)
(attain)
39) Makapagsiyasat na mabuti
(examine carefully
)

40) Makapagtala ng
(list down
41) Makapagpalaganap (mapalaganap)
(disseminate)

2. pandamdamin (affective): mga saloobin, pagpapahalaga,

mithiin at kawilihan (attitudes, appreciations, ideals, interest)
Sa katapusan ng yunit, ang bata ay:
1) nakababalikat na ng pananagutan sa (assumes
responsibility for)
2) makagamit ng
nang matalino at mabisa
(utilizes
wisely and effectively)
3) nakapagmamasid nang masusi
(observer
strictly)
4) nakikinig nang masusi at may layunin
(listen
critically and purposively
)
5) masigasig nang nakasali sa
(participate
actively in
)
6) nakikibahagi ng
sa
(share
with
)
7) pumapayag na
(tolerates
)
8) Nakakasunod sa
(complies with
)
9) Tumatanggap (kumikilala)
(accept
)
10)
Nakatatamo ng kasiyahan sa
(finds pleasure in
)
11)
Nakapagpapasiya
na
nang
tumpak
(nakabubuo ng tumpak na pasiya) (forms sound
judgement)
12)
Gumagalang sa (iginagalang ang)
(venerates
)
13)
Nakapagpipigil
)
14)
Nakapagtitimbang timbang
(equalize
)

15)
16)
17)
18)
)
19)

Humahanga sa (hinahangaan ang)

(admires
)
Nasisiyahan
(appreciates)
Nakasusunod
(sumusunod)
(follows)
Naibibigay ang sarili sa
(values

Nagpapahalaga (nakapagpapahalaga)
(values
)
20)
Nagbibigay-kasiyahan
(nakapagbibigaykasiyahan)
(satisfies
)
21)
Naninindigan
(maintains
)
22)
Nakadadalaw (dumadalaw)
(visit
)
23)
Nakapangangalaga
(conserves
)
24)
Nakapagbibigay-galang
(nagpapakita
ng
paggalang) sa
(show respect
for
)
25)
Nakapagbubunsod
ng
mga
proyectong
kapaki-pakinabang (initiates worthwhile projects)
26)
Gumugunita
(commemorates
)
27)
Nakapagpapalakas, nakapagpapatibay
(intensifies
)
28)
Nakapagpapatalas ng
(sharpens)
29)
Nagsisikap na lalo sa (exert more effort in
)
30)
Nakalilikha (lumilikha)
(generates
)

3. SAykomotor o
(psychomotor)

pagkakaugnay

ng

kaisipan

at

kilos

Sa katapusan ng yunit, ang batay maari nang:

1) Makayari o makabuo ng
(construct
)
2) Makagawa (makapagtayo)
(build
)
3) Makagawa (makahawak)
(manipulate
)
4) Makagamit ng
(make use of
)
5) Makagawa (makaganap)
(perform
)
6) Makasulat
(measure
)
7) Makapagpaandar
(operate
)
8) Makahawak
(handle
)
9) Makaganap (makagawa, makatupad)
(operate
)
10) Makapagkabit
(makapagdugtongdugtong,
makapag-ugnay-ugnay)
(connect
)
11) Makapagkabit
(install
)
12) Makapag-eksperimento
sa
(experiment on
)
13) Makapagtipon (makapag-ipon,makapagkabit-kabit,
Makapagbuo)ng
(assemble
14)makasipi(makakopya)

(copy)

B.Ang nararapat gawin upang makatiyak na ang layunin ay

natatamo.
Kinakailangang
ang
mga
katawagang
tiyak,namamasid,nasusukat at nakakamtan o naaabot .Narito
ang ilang mga saliiitang kilos na maaaring gamitin sa ibat
ibang paaaksang aralin .
Sulat/sumulat(write)

Basa/bumasa(read)
Bigkas/bumigkas(recite)
Kilalanin(identify
Pag-ibahin(differentiate)
Lutasin(solve)
Bumuo(construct)
Magtala(list)
Mag-utos(order)
Sundin/sumunod(obey)
Isalin(translate)
Gawin(make)
Tuklasin(discover)
Piliin(pick out)
Ilarawan(describe)
Gamitin ang tuntunin(apply the rule)
Uriin(classify)
Ipakita(demonstrate)
Tawagin(call out
Sabihin(tell)
Palangalan(name)
Iguhit(draw)
Magdisenyo(design)
Bumalangkas (formulate)
Gamitin (use)
Itayo (raise)
Gunitin/alalhanin (recall)
Itanong (ask)
Hipuin (touch)
Gawin (perform)
Ibigay ang tuntunin (state the rule)
Tanggapin (accept)
Bihasanin (caquaint)
Ibigay (adjust)
Suriin (analyze)
Asahan (anticipate)
Ayusin (arrange)
Ipalagay (assume)

Kabanata 3
Paghahanda ng mga
Kagamitan sa Pagtuturo
Ang anumang bagay na ginamit bilang pantulong sa
pagtuturo at pagkatao ay maituturing na kagamitan
pampagtuturo. Dahil sa dami ng sinasaklaw nito, ang
bibigyang-pansin sa kabanatang ito ay ang mga
kagamitan sa pagtuturo na karaniwang inihahanda,
ginagamit at kinakailangan ng isang guro, tulad ng mga
sumusunod:
Ang Banghay Ng Pagtuturo
Ang banghay ng pagtuturo ay ang balangkas ng
Gawain ng guro sa araw-araw bilang patnubay niya sa
pagsasatuparan ng mga layunin ng pagtuturo para sa
ikapagtatamo ng mga inaaasahan bunga.

Ang Balangkas Ng Banghay Ng Pagtuturo

Kalimitan, ang balangkas ng banghay ng
pagtuturo ay may apat o limang mahahalagang bahagi
(DECS MEMO BLG. 104, S. 1984). Ang mga ito ay ang mga
sumusunod:
I.Mga Layunin o Inaasahang Bunga
A. Layunin Panlahat
B. Layunin Tiyak
1. Layunin pangkaisipan- kabilang dito ang
pangkaalaman, pangkabatiran, pag unawa
at pagsusuri.

2. Layuning pamdamdamin-kabilang dito ang

mga
saloobin,
kawilihan,
at
pagpapahalaga.
3. Layunin pisikal o saykomotor-kabilang dito
ang mga kasanayang ginagamitan ng
kaalaman sa pagbuo ng mga bagay; at
paghawak sa mga kagamitan. Kasama rin
dito ang pagsulat, pagbasa, at pagaaral ng
kursong panghanap-buhay at pantekniko.
Sa paagsuslat mga layunin. Tiyaking ang
mga ito ay ipinahayag sa pangkagawiang
kilos (behavioral terms) at kailangan ang
mga ito ay (a) tiyak (b) naoobsrebahan o
namamasdan (c) natatamo o nakkamtam,
at (d) nasusukat.
(Tingnan ang mga paliwanag sa Kabanata
II)
II. Paksang- Aralin
A. Paksa
B. Sanggunian: awtor, pamagat, pahina.
C. Mga kagamitan tanaw-dinig (audio-visual)-ang ilan sa mga
ito ay: larawan, tunay na bagay papet, mobil, tsart,
dayorama, tunay na bagay, tsart, plaskard, sini-sinihin,
mapa,globo, bulitinbord, planel pelt bord tak bord, sand
table, komik istrik, teyp rekorder, prodyektor, pilm istrip film
showing, atbp.
III. Pamaraan o Istratehiya o Mga Gawain sa Pagkatuto
A. Panimula o Paghahanda
Sakop nito ang:
1. Pagganyak
2. Balik-aral
3. Pag-aalis ng sagabal
4. Pagbibigay ng pangganyak na tanong.
(Ang bilang 3 at 4 ipinapasok kung ang aralin ay pagbasa)

B. PaglalahadUpang maging kawili-wili at epektibo ang paglalahad ng

bagong aralin, ang guro ay kailangang maging
malikhain sa paggamit ng ibat ibang lunsaran sa
pglalahad tulad ng mga sumusunod:
1 .Paglalhad sa pamamagitan ng kuwento
2. Paglalahad sa pamamagitan ng dula-dulaan o diyalog
3. Paglalahad sa pamamagitan ng tula o tugma
4. Paglalahad sa pamamagitan ng balitang o
pagbabalita
5. Paglalahad sa pamamagitan ng liham
6. Paglalahad sa pamamagitan ng talaarawan
7. Paglalahad sa pamamagitan anunsyo
8. Paglalahad sa pamamagitan ng komiks istrip
9. Paglalahad sa pamamagitan ng laro
10. Paglalahad sa pamamagitan ng awit
11. Paglalahad sa pamamagitan ng pagtalakay o
panayam
C. Pagsasanay-Ang pagbibigay ng sapat na pagsasanay,
pasalita at pagsulat, ay kinakailangan upang mapag-ibayo
ang pagkatuto ng mag-aaral at matamo ang kasanayan sa
gawaing inilahad.
D. Paglalapat o pagkakapit o Paggamit (Application) Filipino ang
salitang-paglalapat,
pinag-aralan;
pagkakapit,
upang
maikapit o maging bahagi ng katauhan ng bata ang liksyong
pinag-aralan; at paggamit upang magamit sa pangarawaraw ng gawin ang liksyong pinag-aralan.Kayat ang mga
gawaing ibinibigay dito ay mga ganong tanguhin. Ang
sosyodrama ay mabisang aktibiti upang matamo ang
nasabing tunguhin.
E. Pagsubok- Dito sinusukat ang natutuhan ng mga mag-aaral.
F. Takadang- Aralin-Ang tinakdang ay maaaring tungkol sa
pinag-aaralan o tungkol sa bagong aralin
IV. Pagpapahalaga- Ang bahaging ito ay nauukol sa pagbibigayhalaga sa:

A. Aralin- Nagustuhan ba ninyo ang aralin? Nasiyahan ba kayo

sa ating ginagawa?, atbp
B. Guro- Naunawaan ba ninyo ang paliwanag ng guro?
May katamtamang lakas ba ang kanyang tinig?
C. Mag-aaral- Naging tahimik ba kayo sa pakikinig?
Nagin masigla ba kayo sa pagsagot at paggawa ng mga
aralin?, atbp
V. Kaunduan
Ang kasunduan ay iba sa takdang aralin. Ang takdang aralin
ay buhat sa guro, samantalang ang kasunduan ay buhat sa magaaral. Pinagkakasunduan nila kung anu-anoang mga kabutihang
kanilang napulot sa kanilang pinag-aralan na dapat pahalagahan
at dapat maisakatuparan sa kanilang pang araw-araw na buhay.
Ang mga mag-aaral din ang magpupulis sa kani-kanilang sarili at
kapwa-mag-aaral
upang
makasiguro
sa
ikatutupad
ng
pinagkasunduan.
Uri Ng Banghay Ng Pagtuturo
Ayon Sa Kayarian
May tatlong uri ng pang araw-araw na banghay ng pagtuturo
ayon sa pagkakayari o pagkakagawa dito. Ang mga sumusunod:
1. Masusing banghay ng pagtuturo- ito ang karaniwang
inihahanda ng mga mag-aaral na magiging guro, mga
bagong guro at mga gurong naatasang magpakitang-turo
sapagkat ang lahat ng mga dapat gawin at dapat itanong ng
guro, pati na ang dapat gawin at isagot ng mga-aaral ay
detalyadong nakasulat dito sa ilalim ng bahagibg paraan na
nahahati sa dalawang kolum: Gawaing Guro at Gawaing
Bata. Sa gayon, ang ganitong uri banghay ay nagsisilbing
iskript ng guro sa kanyang paghahanda sa pagtuturo o
pakitang-turo.
2. Mala-masuring banghay ng pagtuturo-Sa ganitong uri ng
banghay ang mga gawain na lamang ng guro ang isinusulat.

Hindi na kasama ang gawaing-bata. Hindi na nakikita ang

pamagat na gawaing-guro at gawaing-bata sapagkat
naiintindihan nang ang mga nakasulat dito ay mga sunudsunod na gawaing ipatutupad ng guro sa klase. Kayat mas
maigsi ito kaysa sa masusing banghay.
3. Maigsing banghay ng paguturo- Dapat tandaan na ang
maigsi, mala-masusi at masusing banghay ay magkakatulad
sa Bahagi I at II. Nagkakaiba lamang sila Bahagi III, ang
Pamaraan/Istratehiya. Sa maikling banghay,sapat nang
banggitin sa ilalim ng pamaraan ang sunud-sunod na
hakbang at gawaing isasakatuparan sa bawat hakbang.
Bukod sa pang araw-araw na banghay ng pagtuturo,
mayroon tayong tinatawag na long range plan o
pangmahabang
panahong
banghay
ng
pagtuturo.
Nangangailangan ito ng maraming sunod-sunod na
pagkaklase s halip na isang pagkaklase lamang.
Para sa mga gurong-mag-aaral, iminumungkahing
huwag kaliligtaan ang mga sumusunod sa paggawa ng
pamagat ng kanilang banghay ng pagtuturo.
Asignatura
Baiting/taon/antas ng mga mag-aaral
Petsa at oras ng pagtuturo
Halibawa: Masusing Banghay ng Pagtuturo sa Araling
Panlipunan para Ikaapat na Baitang
Disyembre 3, 1995 1:30-2:30

Mga kahalagahan ng banghay ng pagtuturo

1. nakatipid sa lahat at panahon.

2. Nagiging maayos at sistimatiko ang pagtuturo sa halip na
padamput-dampot.
3. Naihanda nang maaga ang mga kaamitan, at nababalak
na mabuti angmga itatanong at mga ipapagawa sa klase.
4. Nagkakaroon ng hangganan ang pagtuturo.
5. Napag-iisipang mabuti ang angkop na pamaraang dapat
gamitin.
Isang Halimbawa ng Banghay ng Pagtuturo
Mala-masusing Banghay Pagtuturo sa Panitikan
Para sa Ikalawang taon
Hulyo 10, 2000 1:30-2:10 n: h.
I.Layunin
Sa katapusan ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang.
1. maipaliwanang ang mga kaisipang nakapaloob sa tula:
2. matukoy ang mga sanhi at bunga ng laki sa layaw;
3. makahuludan ang pgsali sa mga aktibiting may kaugnay
sa aralin; at
4. makapagbigay ng mga pahayag, opinion at kuro- kuro
nang may katalinuhan sa pamamagitan ng isang
debateng may kaugnayan sa paksa ng tula.
II. Pagsang- Aralin
A.Paksa: laki sa layaw
B.Sanggunian:belvez, Paz M. Filipino II, pahina 93-95
C.Mga Kagamitang tanaw-Dinig: tsat, pisara, yeso, mga
larawa, teyp
Rekorder.
III. Pamamaraan:

A. Panimula at paghahanda
1. Laro: Chinese whisper
Magandang hapon, klase. Gusto ba ninyong
maglaro? Kung gayon, sundin ninyo ang aking mga
panuto. Ang lalaruin natin ay tinatawag na Chinise
whisper. Bumuo ng dalawang pangkat.bawat
pangkat ay may apat na miyembro. Ang pangkat na
nasa kanan ay pangkat A. ang nasa kaliwa naman ay
pangkat B. Kinakailangang tuwid ang inyong linya at
isang metro ang layo ng bawat meyembro sa isat
isa. Ang dalawang unang miyembro ng bawat
pangkat ang pupunta rito sa harap at ipababasa ko
sa kanila ang nakasulat sa papel. Sasauluhin nila ang
kanilang nabasa sa loob ng dalawang minute.
Babalik sila sa anilang miyembro hanggang sa
makarating ang bulong sa pinakahuling miyembro.
GAnito rin ang gagawin ng mga kasunod na
miyembro ng bawat pangkat at isusulat ang
anumang naibulong sa kanya.kung sino ang nauna t
may
pinakatamang
naisulat
ang
mananalo.
Madidisqualify ang sinumang lalabag sa ating
tuntunin.
Ang ibubulong
Ang laki sa layaw karaniway hubad sa bait at
muni sa hatol ay salat. Masaklap na bunga ng maling
paglingap habang ng magulang sa irog na anak.

2. Pahulaan Coffeepotting
Gusto pang bumawi ng natalong pangkat kaya ang
susunod
nating
aktibiti
ay
tinatawag
naa
Coffeepotting. Huhulaan lang ninyo ang aking mga

ilalarawan. Pagkatapos kong maglaraawan ay

magtanong kayo para makuha ninyo ang tamang
sagot.

G.Itoy isang lugar.

M.(tinitirahan ba ito?)
G. Oo, dito nakatira ang maraming tao.
M. (tinitirahan ba ito ng pamilya?)
G. Oo, binubuo ito ng mga pamilya na namumuhay rito.
M. Ito ba ay komunidad?
G. Tama.
1).G. Ito ay isang taong nilikha ng panginoon.
M. (Ito ba ay babae ?)
G. Siya ay maaring babae o lalaki.
M. (Bata pa ba siya?)
G.Oo, nagsisilbi siyang inspirasyon ng magulang.
M.(Siya ba ay anak?.)
G.Tama.
2). G. Ito ay isang katawagan sa paraan sa pagpapalaki sa
mga anak.
M. (Ito ba ay pag-aaruga?)
G. Oo, negatibo ang pagpapalaki rito.
M.(Maling disiplina ba ito?)
G.Oo, ibinibigay sa anak ang lahat ng magustuhan.
M.(Ang sagot ay laki sa layaw.)
G. Tama.
3. Pagganyak: Awit at Sementik Webing
Ngayon klase, making kayong mabuti at may ipaparinig ako
sa inyong isang bahagi ng awitin (Nakinig ang klase.) Ano ang
pamagat ng awit na inyong napakinggan?. Tama Laki sa Layaw
Kapag narinig ninyo ang salitang laki sa layaw, anu-ano ang
pumapasok sa inyong isipan?
(Paggawa ng semantik webing)

Laki
Laki
Sasa
Layaw
Layaw

Sunod lahat ng gusto

Makasarili
Walang alam sa buhay

Palaasa sa magulang

Maraming bisyo

Madaling igupo ng Problema

pera

Walang pakundangan sa
Tamad

Ngayon sino sa inyo ang makapagbibigay ng dipinisyon ng laki sa

layaw na ginamit ang lahat ng mga naisulat?.
4.Pag-aalis ng sagabal
Klase may mga salita sa tula na maaring makasagabal sa
vpag-unawa ninyo kayat aalamin natin ang mga kahulugan.

Panuto: Basahin ang mga sumusunod na pangungusap at

hanapin sa loob ng krosword pasel ang kahulugan ng mga
salitang may salungguhit. Gamitin sa sariling pangungusap ang
salitang binigyang kahulugan.
a. Ang batang salat sa pangangaral ay karaniwang
walang galang..
b. Mapaglalabanan ng taong marunong magbata ang
anumang kahirapang kakaharapin.
c. Ikinaluluoy ng mga pananim ang tuwirang init ng
araw.
d. Kung hilahil ang lagging isasaisip, sa gawiy lagging
magigipit.

e. Dahil sa magulang na mapaglingap, mga anak ay

lumalaking magalang at tapat.
f. Anumang pighatiy kayang baalikatin ng taong
namimihasa sa pagtitiis.
g. Gayon na lamang ang kanilang hinagpis nang ang
anak ay magumon sa bisyo.
A
C
D
K
U
K
A
N
G
A
L
S

L
O
T
T
O
A
L
I
S
I
U
N

M
A
P
A
G
A
R
U
G
A
N
G

A
B
C
D
E
F
N
G
H
I
G
J

G
U
M
A
M
E
A
L
A
S
K
I

T
A
Y
I
P
N
H
G
T
A
O
S

I
K
I
N
A
L
A
L
A
N
T
A

I
A
D
G
O
R
N
H
O
M
A
N

S
B
S
C
B
N
T
C
I
N
N
E

P
H
I
L
I
P
A
P
I
R
N
E

5. Pagbibigay na pagganyak na Tanong

Narito sa tsart ang ilang mga katanunagan magsisilbing
gabay sa ating pagtatalakay ng tula. Sino ang babasa ng
unang katanungan? Ikalawa? Ikatlo? Ikaapat? Ikalima?
1.Sino ang tinaguriang laki sa layaw?
Ilarawan siya.
2.Saan ihinalintulad ang taong pinalayaw ng mga
magulang? Makatwiran ba ito?
3.Bakit walang sariling pagpapasya ang taong pinalaki sa
layaw?.
4.Bukod sa mga binanggit sa tula, ano pa ang masasabi
mo sa mga taong pinalaki sa layaw?
(Ang gagawin ninyo rito ay ilalarawan ang taong
laki sa layaw at mag-uumpisa kayo sa titik A hanggang
titik Z.)
5.Anu-ano ang sanhi at bunga ng laki sa layaw?

B
A
G
U
I
O
D
C
I
T
A
Y

N
E
T
H
E
R
S
L
A
N
D
P

B.Paglalahad
1. Unang pagbasa
Ngayon klase, babasahin ko ang tula nang madamdamin,
making kayong mabuti.
Laki Sa Layaw
Ang taong magawi sa ligayat aliw
Mahina ang pusot lubhang maramdamin,
Inaakala pa lamang ang hilahil
Na daratnay din a matututuhang bathiin.
Para ng halaman lumaki sa tubig
daho y nalalanta munting di madilig,
ikinaluluoy ang sandaling init,
gayon din ang pusong sa tuway manaig.
Munting kahirapay mamalakhing dala
Bidbid palibhasay di gawing magbata
Ay bago sa mundoy bawat kisapmata,
Ang tao y mayroong sukat ipagdusa.
Ang laki sa layaw karaniway hubad
sa bait at muni sa hatol ay salat.
Masaklap na buna ng maling paglingap
Habag ng magulang sa irog na anak.
Sa taguring bundot likong pagmamahal
Ang isinasama ng batay nunukal,
Ang ibay marahil sa kapabayaan
Ng dapat nagturong tamad na magulang

3. Pagtalakay Pangkaisipan
Pagsagot sa pangganyak na Tanong
Naunawaan ba ninyo ang tula, klase? Kung gayon,
sino ang sagot sa unang katanungan? Ikalawa?
Ikatlo? Ikaapat? Ikalima?
Ten things Dictation:
Magkarkaroon na naman kayo ng aktibiti.

Parehong pangkat subalit ibang miyembro naman. Kailangan

ko ngaun ng tiglilimang miyembro. Ngayon, pumili kayo sa grupo
ninyo ng magsisilbing Tagasulat at ang mga natira ang
magsisilbing tagadikta. Handan a ba ang dalwang pangkat?
Ngaun maglista ng 10 pag-uugali, asal o kilos ng isang taong
lumaki sa layaw.
Cloze Dictation:
Ngaun naman, ang gagawin ninyo ay sasbihin sa akin ang
nawawalang salita sa babasahin kong mga taludtod buhat sa tula.
Patapusin ninyoo muna akong masalita at pagkasabi ko ng
salitang go ay saka ninyo sabihin ang inyong sagot. Ang hindi
sumunod sa panuto ay madidisqualify
1. Sa taguring bunsot likong
(pagmamahal)
ang isinasama ng batay nunukal.
2. Ang laki sa layaw karaniway hubad sa bait at muni
sa hatol ay
(salat)
3. Para ng halamang lumaki sa tubig, dahoy nalalanta
munting
(di
madilig)
Ikinauluoy
ang
sandaling init gayon din ang pusong sa tuway
(nanaig)
Picture Dictation:
Kahapon,sinabi ko sa inyong magdala kayo ng lapis,
kopon at krayola o anumang pangkulay. Nagdala ba
kayo? Ngayon ihanda na ang mga ito. Ang gagawin
ninyo iguguhit ang larawang nais ipabatid o ibig ipakita
ng mga babasahin kong sitwasyon.
1. Buong ligayang tinititingan ng mag-asawa ang
kanilang anak na himbing na himbing na natutulog
sa kanyang kama subalit itoy pandalian lamang
ipanaubaya na lamang nila sa yaya dahil abala sila
sa trabaho.

2. Ibinili at ibinigay ng mga magulang ang lahat na

hilingi ng kanilang anak. Sapatos, mga laruan, damit
at kung anu-anu pa.tuwang-tuwa ang bata at sa
kagalakay nakalimutang magpasalamat sa mga
magulang.
3. Magulung-magulo ang kuwarto ng anak. Nangagkalat
ang kanyang mga gamit. Pinapangaralan at
pinapagalitan siya ng kanyang mga magulang
habang nakayuko at matamang nag-iisip ang anak.
Sino ang gumuhit ng unang sitwasyon? Ikalawa?
Ikatlo? Klase mula rito sa mga larawan ay maari
kayong bumuo ng isang talata na maaring dahilan
kung bakit may mga lumaki sa layaw. Sino sa inyo
ang bubuo?
3.Pagtalakay Pangkagandahan
Ngayon, balikan at suriin natin ang tula. Klase,
ilang saknong mayroon ang tula? Tama, limang
saknong. Tingnan naman ninyo ang mga taludtod ng
bawat saknong. Ano ang inyong masasabi? Tama,
may sukat at tugma. Alam ninyo baa kung anong uri
ng tula ang laki sa layaw> Magaling! Itoy isang
makalumang tula.
How Many Words Dictation:
Klase, may isa pa akong inihandang aktibiti rito. At
tulad ng dati, pangkat A at pangkat B pa rin kayo.
Ang gagawin lang ninyo ay mag-iinahan kayo sa
pagbilang ng salita sa babasahin kong taludtod mula
sa tula. Handa nab a. klase?

1. Sa taguring bunsot likong pagmamahal ang

isinasama na batay nunukal. (10)
2. Masaklap ng bunga ng maling paglingap
habang ang magulang sa irog na anak (13)

4.Ikalawang Pagbasa
Makining kayong mabuti ay muli kong babasahin ang tula ng
madamdamin.
5.Ikatlong Pagbasa: (Mga mag-aaral)
Ngayon naman, sabay-sabay ninyong basahin ang tula ng
buong damdamin. Handan a ba kayo?
C.pagsasanay:
Upang lubusang malaman kung talagang naunawaan ninyo
ang tula, sagutin ninyo ang mga sumusunod. Sino ang babasa sap
unto?
Panuto: Ipaliwanag ang mga sumusunod na kaisipan:
1. Kung ano ang ipinamulat nf magulang ay siyang makikita sa
mga anak.
2. Nasa wastong pagpapasunod ng magulang ang ikinabubuti
ng mga anak.
3. Nasa pagkakaisa at wastong pagsusunuran ng mag-anak
ang ikagaganda ng pamumuhay.
D.Paglalat:
Ngayon ay muli ko kayong hahatiin sa dawalang pangkat.
Ang lahat ng nasa kanan ang pangkat A at pangkat B naman ang
lahat ng nasa kaliwa. Magkakaroon kayo ng pagtatalo sapaksang
aking inihanda. Ang paksang inyong pagtatalunan ay: dapat ba o
hindi sisihin ang mga magulang kung lumaki sa layaw ang
kanilang anak. At para walang masabi ang bawat pangkat,
bubunot kayo rito kung dapat o hindi dapat ang inyong

ipaglalaban. Bibigyan ko kayo ng dalawang minute upang

maghanda.

E.Pagsubok:
Ngayon naman, kumuha kayo ng kalahating bahagi ng papel
at sagutan ang mga sumusunod:
Panuto: Ipaliwanag ang mga sumusunod na pahayag at
magbigay ng halimbawa.
1. Ang taong magawi sa ligayat aliw mahina ang pusot
lubhang maramdamin,inaakala pa lamang ang hilahil
na daratnay din a matutuhang bathin.
2. Habang may buhay,may pag-asa.
(Ang laki sa layaw ay may pag-asa pang magbabago
o mapabag? Patunayan.
F.Takdang-aralin
1. Magsaliksik ng isang kaso ng isang taong laki sa
layaw.
2. Basahin ang tulang ako ay Pilipino sa inyong aklat
sa pahina 97 at
sagutin ang mga
tanong sa pahina 98.
IV.Pagpapaalaga
Naunawaan ba ninyo ang ating paksang tinalakay?
NAgustuhan ba ninyo Ito? Narinig ba ang boses ko sa likod?
NAging aktibo ba kayo sa ating talakayan? May gusto pa ba
kayong itanung?

V.Kasunduan
Ngayon naman klase, ano ang gusto ninyong maging
kasunduan upang ang inyong napulot sa katatapos na
liksyon ay maging bahagi ng inyong buhay? Payag ba kayo
sa iminungkahing kasunduan ng inyong kamag-aral? Kung
gayon, inaasahan kong isasakatuparan ninyo ang inyong
napagkasunduan. Paalam,klase.

PANLINANG NA GAWAIN
Maghanda ng isang masusing banghay ng pagtuturo sa
anumang asignatura,na may paksang-aralin angkop sa
baiting/taon/antas/na
inyong
pagtuturuan
ssa
hinaharap.
Pagkatapos nito, magsanay para sa isang pakitang-turo sa harap
ng klase. Ang banghay ng pagtuturong inihanda ay iaabot sa guro
bago simulan ang pakitang-turo.

ANG MODYUL
DIPISNYON
Ang mudyul ay isang kagamitan sa pagtuturo-pagkatuto na
buo at ganap sa kanyang sarili at nalalahad ng mga tiyak na
takdang Gawain sa isang kaparaanang sistimatiko. Ito
ay
naglalayong ang estuyante ay ma-aral sa kanyang sarili nang
walang aklat at walang pamamatnubay ng guro. Kayat ang
modyul ay maaaring gawin sa tahanan o saanman sa labass ng
paaralan.

May mga modyul na hindi maipasok na lath ang mga

gawaing kinakailangan, kaya may mga panuting ibinibigay tulad
ng pagsasadya sa aklatan at iba pang pook bilang
pagpapayamang-gawain sa aralin o pakikipanayam sa ganoon at
ganitong tao. Kapag may mga ganitong panuto, tiyakin lamang na
ang mga ito ay matatagpuan sa sariling pamayanan ng mag-aaral
upang maiwasan ang anumang suliranin.
MGA BAHAGI NG MODYUL
Ang mga modyul ay nagkakaiba-iba sa uri, anyo at mga
bahagi. Ang ikinaiiba ng isang modyul sa iba pang modyul ay
nababatay sa naghahanda nito, sa paraan ng paghahanda, sa
asignaturang pinaghahandaan, sa pagkakaiba-iba ng gagamit sa
lugar na paggagamitan.

Ang ayos at mga bahagi ng modyul na karaniwang ginagawa

dito sa atin ay may ganitong pagkakasunud-sunod
1. Pamagat (Title)
Ano ang pamagat ng modyul?
2.

3.
4.

5.

Halimbawa: Mga Katutubong Kaugalian

Mga Mag-aaral na Gagamit (Target Learner)
Ang mag-aaral ba sa loob ng silid-aral? O mga
kabataang nasa pamayanan? O mga kabataang hindi nagaaral (out-of school-youth)?
Lagom-Pananaw (Overview)
Tungkol saan ang modyul? Ibigay ang kahalagahan nito.
Layunin (Objectives)
Anong mga tiyak na kaalaman, kakayahan at
kasanayan ang inaasintang makamit sa pag-aaral ng
modyul?
Panuto o Instruksyon sa Mag-aaral (Instructions to the
Leaner)

6.

7.

8.
9.

Ilalagay dito ang mga hakbang kung paano gagamitin

ang kabuuang modyul.
Mga Kakailangan Kahandaang Gawi (Entry Behavior)
Ang pagsusulit na ibinibigay dito ay base sa
kailanganing kahandaang gawi.
Paunang Pagsubok (Pre-test)
Ang pagsusulit na ibibigay dito ay base kailanganing
kahandaang gawi.
Mga Sagot sa Paunang Pagsubok (Feedback)
Mga Gawain sa Pagkatuto (Learning Activities)
Ito ang pinakakatawan ng modyul. Dito inilalahad
(a) Ang aralin o mga aralin. Kasunod ng bawat aralin
(b) Ang pagsasanay o mga tanong na sasagutin.
Kasunod naman nito
(c) Ang mga inaasahang sagot sa tanong upang
mabatid agad ng mag-aaral ang wastong tugon.

10.Panukatang Sangguniang Pagsusulit (Criterion Post Tes)

Ang pangwakas na panukatang pagsusulit ay ibinibigay
dito upang masubok kung gaano ang natutuhan ng magaaral sa kanyang pag-aaral sa modyul.
11.Sagot sa Panukatang Pagsusulit
12.Pagpapahalaga (Evaluation)
Nakatulong ba ang modyul sa katuparan ng mga
layunin?
HALIMBAWA NG MODYUL
I.Pamagat:Kaantasan ng Pang uri
II.Mag-aarl:Ikaanim na Baiting
III.Lagom-Pananaw:

Ang modyul na ito ay sadyang nakalaan para sa

iyo.Mahalagang pag-aralan mo ito dahil makakatulong ito sa iyo
sa lubos sa pag-aaral ng pang-uri. Napapaloob dito ang mga
kaantasan ng pan-uri sa pamamagitan ng mga Gawain sa
pagkatuto. May mga pagsasanay kang sasagutin upang masukat
mo ang iyong kaalamang nalinang sa modyul na ito.
IV.Layunin:
Pagkatapos mong pag-aralan ang modyul na ito,ikaw ay
inaasahang:
1.makilala ang ibat ibang kaantasan ng pang-uri;
2.matukoy ang mga kaantasan ng pang-uri sa loob ng
pangungusap at
Talata;
3.mapahalagahan at masunod ang mga tuntunin hinggil sa
gamit ng
kaantasan ng pang-uri; at
4.magamit nang wasto ang kaantasan ng pang-uri sa mga
pagsasanay na
nasa modyul.
V. Panuto o instruksyon sa mga Mag-aaral:
1.Sagutin ang unang pagtatayang pagsusulit. Pagkatapos
sagutin, iwasto ito.
2.Kapag nakakuha ng 0-5, balikan at unawaing muli kung
ano ang pang-uri
sa nakaraang modyul at ulitin ang pagsusulit.
Kapag nakakuha naman nang 6-10, maari ng ipagpatuloy ang paaaral sa modyul na ito.

3.Basahin at unawaing mabuti ang mga gawain sa pagkatuto

at sagutin ang mga pagsasanay at iwasto rin ang mga ito.Kung
nasagutan mo ng wasto ang mga pagsasanay, handa ka ng
sagutin ang lahatang pagsusulit. Kung hindi naman, muli mong
balikan ang mga gawain sa pagkatuto at muli mong
saguting
muli ang pagsasanay.
4.Iwasto ang pagsasanay ng buong katapatan. Makikita ang
kasagutan
pagkatapos ng pagsasanay.
5.Maari mo nang kunin ang susunod na modyul kung
natapos mo at naunawaan mo ng lubos ang mga gawain.

VI. Mga Kakailanganing Kahandaang Gawi:

Bago mo simulan ang modyul na ito, nararapat na alam
mo ng pumili at kumilala ng pang-uri , pangngalan at panghalip.

VII. Unang Pagtatayang Pagsusulit:

Salungguhitan ang mga pang-uri sa sumusunod na mga
pangungusap:
1. Siya ang pinakamatalino sa buong klase.
2. Malawak ang kanilang bukirin.
3. Ang pilak ay di-gaanong mamahalin tulad ng ginto.
4. Sariwa pa ang isdang binili ng nanay.
5. Napakamahal na ngayon ng dolyar kumpara sa piso.
6. Singganda ni Mutya si Paraluman.
7. Malinis na ang bahay ng dumating ang mga bisita.
8. Magkasingtangkad lamang ang magkaibigan.
9. Pagkataas-taas naman ng gusaling iyon.
10. Ubod ng tamis ang manggang binili niya.
VIII. Mga Sagot Para sa Unang Pagtatayang Pagsusulit
1. Pinakamatalino

2. Malawak
3. Di-gaanong mamahalin
4. Sariwa
5. Napakamahal
6. Singganda
7. Malinis
8. Magkasingtangkad
9. Pagkataas-taas
10. Ubod ng tamis
IX. Mga Gawain sa Pagkatuto
Aralin 1
Mga Kaantasan ng pang-uri
Lantay
Ang lantay ay pang-uring nasa karaniwang baitang ng
kaantasan, gaya
ng payak o basal na pang-uri na walang
tinutukoy kundi ang sariling
katangian
ng
pangagalan
o
panghalip.
Halimbawa:
1.maganda ang bulaklak.
pang-uri

pangngalan

2.maamong mukha.
pang-uri

pangngalan

3.sikat na basketbolista.
pang-uri pangngalan
4.walang pera
Pang-uri pangngalan
Pagsasanay I.

Salungguhitan ang mga pang-uri sa mga sumusunod na

mga pangungusap at isulat sa patlang ang salitang lantay kung
ang pang-uri ay lantay, at di lantay kung ang pang-uri ay dilantay.
1. Masarap pala ang hamon.
2. Ang ampalaya ay mapait.
3. Matangos ang ilong ng aking pinsan.
4. Mahirap ang buhay nila.
5. Maganit ang karne.
6. Masakit ang sinapit ni Rosi.
7. Simple lamang ang kanyang damit.
8. Umalis kaming magulo ang ayos ng bahay.
9. Umakyat sila sa mataas na burol.
10. Maganda pa rin si Dina kahit umiiyak.

Sagot sa Pagsasanay
Lantay 1. Masarap
Lantay 2. Mapait
Lantay 3. Matangos
Lantay 4. Mahirap
Lantay 5. Maganit
Lantay 6. Masakit
Lantay 7. Simple
Lantay 8. Magulo

Lantay 9. Mataas
Lantay 10. Maganda

ARALIN II
Pahambing
Ang pahambing ay isang kaantasan ng pang-uring ginagamit
sa pagtutulad ng mga pangalan o panghalip. Dalawa ang uri ng
pahambing:
a. Magkatulad- nagpapakitang ang dalawang bagay ay
pareho ng katangian. Gumagamit ito ng panglaping:
kasing , magsing, magkasing, at sing, kung ang
pang-uring uunlapian ay nagsisimula sa D, L, R, S,
T, alisin ang titik G mula sa panlapi, kung ang panguring uunlapian ay nagsisimula sa P at B ang NG sa
hulihan ng panlapi ay pinapalitan ng M.
Halimbawa:
1.
2.
3.
4.

Ang bahay nina Riza ay sintaas ng kina Vina.

Kasingyaman ni Don Sebastian si Don Ben.
Magsimbilis ang mga kabato nina Lander at Marc.
Kung kumilos si Maria ay Kasimpino ni Vi.

b. Di- magkatulad nagpapakitang ang dalwng bagay

ay hindi pareho ng katangian. Gumagamit ito ng
mga salitang mas, di-gaano, di gasino, higit o lalo,
bago ang pang-uri; at ng salitang kaysa pagkatapos
ng pang-uri.
Halimbawa;
1. Higit na maligaya ang taong nagbibihay kaysa
tumatanggap

2. Mas masipag si Rina kaysa kay Lin.

Pagsasanay II
Salungguhitan ang gma pang-uri sa sumusunod na mga
pangungusap. Isulat sapatlang kung ang hambngan ng
pang-uri ay magkatulad o di- magkatulad.
1.
2.
3.
4.
5.

Magkasinsarap ang atis at guyabano.

Lalong mapalad si maria kaysa kay Clara.
Kasinlawak n gaming lupain ang lupain ni Rowena.
Magkasingyabang sina Juan at pedro.
Higit na matigas ang bakal sa bato.

Sagot sa pagsasanay II
magkatuald 1. Magkasinsarap
di-magkatulad 2. Lalong mapalad
magkatulad 3. Kasinlawak
magkatulad 4. Magkasingyabang
di-magkatulad 5. Higit na matigas
ARALIN III
PASUKDOL
Ang pasuklod ay ginagamit upang Makita ang kahigitan
ng isang bagay sa karamihan o sa lahat. Ibat iba ang paraan
ng pagpapakita ng pasukdol na antas ng pang-uri:
a. Pag-uulit ng pang-uri na kadalasan ay ginagamit ng
mga pang- angkop na na at alomorp na {-ng g }
HALIMBAWA:
Mabait na mabait
Masuwerteng masuwerte

Masunuring masunurin
b. Paggamit ng panlaping napaka, totoo, lubha,
masayado, talaga, ubod ng ,hari ng, saksakan at atbp.
HALIMBAWA:
Totoong malakas, lubhang mapangaib, hari ng
yabang, masayadong maliit, napakahambog, ibod ng
tamad, saksakan ng pangit.
Pagsasanay III
Salungguhitan ang mga ginagamit na pasukdol na antas ng
pang-uri sa mga pangungusap.
1.
2.
3.
4.
5.

Ubod ng ganda ni Venus ngayon.

Napakatigas ng ulo ni Bobby.
Mataas na mataas ang pagtingin ni Onin kay Beth.
Masyadong matalino ang mga anak ni Mang Lucio.
Bakit bang lubhang makurakot ang mga
pamahalaan?

nasa

Sagot sa Pagsasanay III

1.
2.
3.
4.
5.

Ubod ng ganda
Napakatigas
Mataas na mataas
Masyadong matalino
Lubhang makurakot

X. Panukatang Sangguniang Pagsusulit

A. Salungguhitan ang pang-uri sa bawat pangungusap at
isulat sa patlang kung anong antas ng pang-uri ang mga ito.
1. Masyadong makipot ang daan papuntang bayan.
2. Napakalambot ng kanyang buhok.
3. Matinis na matinis ang kanyang boses.
4. Ubod ng hinhin ni Maria.

5. Magkasintalino ang magkapatid.

6. Masarap pala ang malagkit na iniuwi ni Lolo
7. Magkasindami ang mga isda na nakuha nina Mang Lino
at Mang
bonifacio.
8. higit na malaki ang bahay nila kaysa sa amin
9. Para sa akin, pinakamasaya ang Bagong Taon.
10.Ang tubig sa sapa ay malinaw.

B. Salunnguhitan ang mga pang-uri at talata at isulat ang

kaantasan nito sa itaas ng pan-uring sinalungguhitan.

Ang Magkapatid
May anak na kambal sina Aling Rosa at Mang Rolly. Ito
ay sina Roy at jay. Magkasmukhang Magkamukha sila at
Magsintaas din ang dalawa. Halos Magkatulad din ang
kanilang katangian. Pareho silang masipag sa mga gawaing
bahay.Bukod sa kanilang kasipagan, napakamatulungin pa
nila at masunurin sa kanilang mga magulang. Lahat ay
natutuwa sa kanila, dahil ubod rin ng bait nila. Mahilig silang
kumain ng sariwang prutas,maligo sa malamig na
batis,matulog sa lilim ng napakalagong mangga at
mamingwit ng isda sa malawak na ilog. May pagkakaiba rin
ang dalawa. Madaldal si Roy, Tahimik naman si Jay. Si Roy ay
sumpungin. Si jay ay napakamaunawain.Gayunpaman,
napakaganda parin ng kanilang samahan. Masayang
angkanilang pamilya lalung lalo na ang kanilang mga
magulang.

XI. Mga Sagot

Pagsusulit:

para

sa

Panukatang

A
1.masyadong pakipot-pasukdol
2.napakalambot-pasukdol
3.matinis na matinis- pasukdol
4.ubod ng hinhin- pasukdol
5.magkasintalino- pahambing
6.masarap- lantay
7.magkasindami- pahambing
8.higit na malaki- pasukdol
9.pinakamasaya- pasukdol
10.malinaw-lantay
B.
1. magkamukhang magkamukha- pasukdol
2.halos magkatulad- pahambing
3. napakamatulungin- pasukdol
4.masunurin-lantay
5.ubod ng bait- pasukdol
6.sariwa-lantay
7.malamig-lantay
8.napakalago- pasukdol

Sangguniang

9.malawak-lantay
10.madaldal-lantay
11.tahmik-lantay
12.Sumpungin-lantay
13.Napakamasunurin- pasukdol
14.Napakaganda- pasukdol
15.Masayang Masaya- pasukdol

XII. Pagpapahalaga
Natatandaan mo ba ang iyong napag-aralan samodyul na
ito?
Nagging matiyaga ka ba at naging masigasig sa iyong pagsagot
sa mga pagsasanay? Nauunwaan mo bang mabuti ang mga
aralin? Kung oo, binabati kita dahil natapos mo ang modyul na ito
nang may kasiyahan at puno ng kaalaman. Sana ay maging
kapakipakinabang ang susunod na modyul na ito nang may
kasiyahan
at
puno
ng
kaalaman.
Sana
ay
maging
kapakipakinabang ang susunod na modyul na katulad nito sa
patuloy mangpagkatuto.

ANG PINALATUTUNANG KAGAMITAN

(Programmed Instruction materials)
Ang pinalatuntunang kagamitan ay kinakailangan sa
Pianalatuntungang pagtuturo (Programmed Instruction) na
ipinakilala sa larangan ng edukasyon nina skinner, Crowder,
Mager, atbp. bagamat kung pakasusuriin, may gumamit na ng
kaparaanang ito noon pa mang 1800.

Binibigyan-diin sa pinalatuntunang pagtuturo ang simulating

bawat isang indibidwal ay may sariling bilis ng pagkatuto at
maaari siyang matuto kahit walang gurong magtuturo.Sa
ganitong paniniwala nag-ugat ang Sariling linangan Kit o SLK na
isang uri ng pinalatuntunang Kagamitan.
Ano ang pinalatuntunang kagamitan? Ito ay serye ng mga
aralin at kaalaman na nasa kuwardong pampagtuturo (Frames) na
isinaayos sa isang lohikal na pagkakabuo kung kayat ang unang
natutuhan ay nagagamit sa pag-unawa at pagkatuto ng kasunod
na aralin. Sa Skinnerean style, ang mga aralin ay binubuo sa
paraang linear, kayat kilala rin ito sa taguring linear style. Sa
ganitong sistema,kapag ang mag-aaral ay nagkamali sa
pagbibigay ng tugon, siya ay pinababalik sa pinagkamaliang
aralin upang basahing muli at nang maiwasto ang mali.
Sa Crowder style, ang mga aralin ay nagsasanga kayat
kilala rin ito sa tawag na branching style. Sa ganitong sistema,
kung may mali,may pinasasagot na isa pang aralin sa halip na
bumalik sa unang araling pinagkamalian. Ang mga hindi
nagkamali ay hindi kailangan sagutin ang sanga na inilaan para
sa mga magkakamali.
Ang pinalatuntunang kagamitan, katulad ng modyul at SLK,
ay nakatutulong upang matugunan ang kakulangan ng mga silidaralan at mga gurong magtuturo. Nakatutulong din ito sa mga
mag-aaral na lumiliban para makahabol sa kanilang mga Gawain.
Ang mga mahihinang mag-aaral ay nabibigyan ng mga panlunas
na Gawain samantalang ang matatalinong mag-aaral ay
nabibigyan ng kagamitang pagpapayaman ng kaalaman sa paksa.
Maraming uri ang pinalatuntunang kagamitan. May angyong
pangakat at naming nasa anyo ng microfilm slide na ginagamitan
ng filmstrip o photographic slides.
Bagamat
maraming
kabutihan
ang
naibibgay
ng
pinalatuntunang kagamitan may mga balakid na nasasabat sa
pagpapairal nito Una , walang sapat na kakayahan ang maraming
guro na maghanda ng ganitong uri ng kagamitan. Pangalawa,

walang sapat na halagang magaamit ang mga naming sapat na

kakayahan ang mga guro sa mabisang paggamit ng mga ito.
MGA KAGAMITAN SA PAGTUTURONG KARANIWANG
GAMITIN NG GURO SA ARAW_ARAW
Bukod sa banghay ng pagtuturo, ang mga kagamitan sa
pagtuturo karaniwang ginagamit ng isang guro sa araw-araw ay
ang mga sumusunod:
1.Batayang Aklat (Textbook)
Ito ay babasahin para sa isang tiyak na asignatura at tiyak
na baitang/taon /antas at naglalaman ng mga kaisipan,
kasanayan o kaalaman na inilalahad sa ibat ibang paraan
upang maging batayan ng pagtuturo at pag-aaral.
2.Manwal ng Guro (Teachers Manual)
Ito ay balangkas ng mga aralin ituturo ng base sa batayang
aklat. Naglalaman din ito ng mga mungkahing
layunin,kagamitan at pamaraan o istratehiya para sa isang
tiyak na aralin.
3.patnubay o Balangkas ng pagtuturo (Teachers Guide)
Ito ay balangkas ng mga pasksa na hinati-hati sa mga yunit
at inangkupan ng mga pangkalahatan at tiyak na layunin at
mungkahing mgagawain. Inihanda ito para sa isang tanging
asignatura ng walang batayang aklat na magamit.
4.Hanguang yunit (Resource Unit1)
Ito ay isang maayos na talaan ng mga layunin mga paksa,
mga Gawain, mga pamamaraan mga panukala para sa
pagbibigay-halaga at mga kagamitan na labis-labis sa
pangangailangan ng isang klase kung kayat nagbibigay ito
ng ibat ibang posibilidad para s paglinang ng ilang yunit ng
pagtuturo. Karaniwang inihahanda ito ng isang pangkat ng
mga guro upang magsilbing paminggalang magpagpipilian

ng mga layunin, Gawain at kagamitan para sa isang

partikular na klase.
5.Yunit ng pagtuturo (Unit Plan)
Ito ay balak na inihanda buhat sa hanguang yunit ukol sa
pag-aaral ng isang pangunahing suliranin, ideya o paksa
para sa isang tiyak na klase. Naglalaman ito ng mga
layuning tiyak,balangkas ng paksa o talaan ng mga
tanong,talaan ng mga tiyak na Gawain at mga proyekto,
mga kagamitan at sangguniang aklat, at mga panukala para
sa pagbibigay-halaga.
PANLINANG NG GAWAIN
Magdala ng mga sumusunod na halimbawang kagamitang
pampagtuturo
upang matalakay sa harap ng klase ang anyo at nilalaman ng
mga ito;
a)Manwal ng Guro
b)Patnubay o Balangkas ng pagtuturo
c)Hanguang yunit
d)Yunit ng pagtuturo
MGA IBA PANG KAGAMITANG PAMPAGTUTURO
I.Ang paghahanda ng pagsusulit
Ang mga pagsusulit at pagsasanay ay mga kagamitan ng
mag-aaral ng karaniwang inihahanda ng guro.
Sa paghahanda ng pagsusulit alamin muna kung anong uri
ng pagsusulit ang inihanda.
May mga uri ng pagsusulit ayon sa layunin o tungkulin nais
gampanan nito. Halimbawa:
a)Diagnostic Test, kung naglalayong tuklasin ang kahusayan o
kahinaan ng mag-aaral sa particular na aralin o asignatura;
b)achievement test, kung ang layunin ay sukatin ang kaalamang
natamo sa isang aralin, asignatura o kurso;

c)aptitude test, kung ang layunin ay tiyakin ang kahandaan magaaral sa pagkuha ng kurso.
Dalawa ang uri ng pagsusulit ayon sa paraan ng pagsagot ng
mag-aaral;
a)pasalita (oral)
b)pasulat (written)
Dalawa rin ang uri ng pagsusulit ayon sa pagsagot ng magaaral;
A) pagsusulat na tukuyan (objective type)- Ang ganitong uri ng
pagsusulat ay nangangailangan lamang ng maiikling kasagutan
kayat madali ang pag-iskor.
B) pagsusulat na pagsasanay (Essay type)- mahirap iwasto at
tambusan ng iskor ang ganitong uri ng pagsusulit subalit madali
naming ihanda. May kalayaang sumagot ang mag-aaral sa mga
tanong at higit niyang naipapahayag ang kanyang mga kaisipan.
My ibat ibang uri ng pagsusulit na tukuyan:
a pagpili (multiple choice)
b pagtatapat-tapat (Matching type)
c Tama o Mali (True or False)
d Pag-iisa-isa (Enumeration)
e Pagsusulit na maigsi ang sagot (short response items test),
gaya ng pagpupuno sa puwang, pagbibigay ng kasingkahulugan,
atbp.
F close Test- binubuo ito ng isa o higit pang talata o saknong na
kinakaltasan ng mga salita.
Halimbawa: Punan ng tamang salita ang patlang upang mabuo
ang kanta.
Leron-leron sinta
Buko ng
Dala-dalay ___________
___________ ng Sinta

Pagdating sa duloy
____________ ang sanga
Kapus-kapalaran
____________ ng iba.

Ilang Mungkahi para sa Paghahanda ng Pagsusulit.

1. Gumawa ng talahanayan ng ispesipikasyon (Table of
Specification) upang matiyak ang lawak na sasaklawin ng
pagsusulit at ang dami ng aytem sa bawat uri
2. Magkaroon ng iba-ibang uri ng pagsusulit upang hindi
maging kabagut-bagot sa kumukuha ng eksamin.Ang mga
aytem sa isang uri ng pagsusulit ay dapat na pagsama
samahin.
3. Ang mga aytem ay dapat maging malinaw at tiyak. Iwasan
ang paglalagay ng mga salita na makapagpapalabo o
makagugulo sa kahulugan ng pangungusap o stem. Iwasan
ring magkaroon ng higit sa isang sagot ang bawat aytem...
4. Iwasan ang pagkakaroon ng regular na hulwaran o pardon
ang mga sagot. Halimbawa, sa pagsusulit na Tama-Mali, ang
ginamit na pardon ay may pagkakasunod-sunod na tatlong
TAMA ta dalawang MALI. Ang padrong ito ay maaring
madiskubre ng mag-aaral kayat masasagutan niya ang
pagsusulit nang walang kahirap-hirap. Madali ring ipasa ang
pardon sa kapwa mag-aaral.
5. Iwasan ang mga clue o paggamit ng mga negatibong
salita na magpapahina sa aytem gaya ng wala,hindi,
tanging-tangi, at kabuuan.
6. Ayusin ang mga aytem mula sa madali hanggang sa maging
pahirap nang pahirap.Hindi masisiraan ng loob ang mga
kumuha ng pagsuusulit kung madadali muna ang
sinasagutan nila.
7. Tiyaking ang isang aytem ay sumusubok sa isa lamang
kaalaman o kakayahan.

8. Tiyaking ang alin man sa mga options ay angkop na

idugtong sa stem
Halimbawa:
Isulat ang titik ng wastong sagot sa patlang ayon sa
binibigay na kahulugan ng salitang may salungguhit.
_____ 1. Si Aling Rose ay padpad lamang sa aming lugar.
a) matagal ng nahihirapan
b) dayo
c) katutubo
pansinin na dapat alisin ang salitang lamang sa stem upang
maging angkop ang lahat ng option dito.
9. Sa pagpili ng mga jokers tiyaking ito ay sadyang mabuting
panlansi o panlito at hindi naglalantad agad sa wastong
sagot. (Pansinin ang halimbawang aytem sa itaas nito.)
10.
Tiyaking malinaw, kumpleto ang mga panuto upang
maunawaan agad ng sinumang kukuha ng kesamen.
PAGGAWA NG TALAHANAYAN NG ISPESIPIKASYON
Ang Talahanayan ng Ispesipikasyon ay naglalaman ng mga
kasanayan at kaalamang pahahalagahan, bahagdan ng
aytem, bilang ng aytem para sa bawat kasanayan at ang
kinalalagyan an aytem.
Halimbawa:
Talahanayan Ng Ispesikasyon
Para sa Pagbasa
Ikaapat na Markahan
Ikaanim Na Batang
KasanayanKaala
man
A.Talasalitaan
1. Nagagamit
ang
talasalitaang
angkop sa
nilalaman ng

Bahagdan
ng aytem

Bilang ng
Aytem

Kinalagyan
ng Aytem

25%

15

1-15

17%

10

16-25

pangungusap.
2.Natutukoy
ang angkop na
kasingkahuluga
n ng mga salita.
B.Pag-uunawa
sa binasa
1. Napipili ang
mahalagang
detalye o
impormasyon
tungkol sa
binasa

Kasanayan
kaalaman
2.Natutukoy
ang lohokal na
wakas sa
akdang binasa
3.Natutukoy
ang mga
katangian,
saloobin, pakay
at motibo mga
binasa
4.Napipili ang
angkop na
kongklusyon sa
bansa

8%

Bahagdan
ng Aytem

Biang ng
Aytem

12%

13%

8%

26, 27,
36,41
42

Kinalalagyan
ng Aytem
30,35,
39,43,
49,54
59
28,29,
33,34,
44,45,
50,51,
32,38,
46,52,
55

17%

10

31,37,
40,47,
48,53,
56,57,
58,60,

5.Natutukoy
ang
pangunahing
kaisapan ng
binasa

kabuuan

100%

60

60

Sapaggawa ng Talahanayan ng Ispesikasyon, tiyakking

una ang mga kasanayan o kaalamang
pahahalagahan.Kasunod nito tiyakin ang kabuuang bilang
Aytem, halimbawa, 60 aytem.Pagkatapos nito, tiyakin ang
ibabahaging bahagdan sa bawat kasanayan.
Ngayon, upang makuha ang bilang ng aytem na
ibabahagi sa bawat kasanayann sundin ang sumusunod na
pormal.
Bahagdan ng bawat kasanayan (na pinalitan desimal) X
kabuuang bilang ng aytem =bilang ng aytem sa bawat
kasanayan.

Halimbawa:
Kasanayan A.1-25%
.25x 60 = 15 aytem

Kasanayan A.2 17%

.17 x60 = 10. aytem
Tungkol naman sa kinalalagyan ng mga aytem, mapapnsin
na ang mga aytem na susukat sa kasanayan A1 at A2 ay
matatagpuan sa mga bilang 1-25 at ang mga aytem ay para
sa kasanayan B1 ay matatagpuan sa bilang 26, 27, 36, 41 at
42. Isinusulat ang entry sa hanay na ito matapos mabuo ang
pagsusulit.
Pangalan:____________________________Iskedyul:______________
____
PAGSASANAY
Tuusin ang magiging bilang ng aytem para sa mga
sumusunod na kasanayan at isulat ang result sa kolum na
kumakatawan sa bilang ng aytem. (Sa likod ngf talahanayan
magkuwenta.)
Bilang
I

Bahgdan ng Aytem
25%

II

15%

III

10%

IV

30%

Bilang na Aytem

20%
___________
___________
kabuuan
100%
80
II. Paghahanda ng mga Tanong
Ang isang mabuting tanong ay walang pasubaling isang
mahlagang tulong sa mga gawaing pagtuturo-pagkatuto.
Sa pagtuturo ng guro, ang pamamaraang tanong-sagot
ang karaniwang ginagamit lalo nat siya ay may layuning
tulad ng mga sumusunod:

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Subukin ang pang-unawa sa paksang tinatalakay.

Pukawin ang kawilihan sa paksang aralin.
Tiyakin ang kakayahan sa isang bagay o kaalaman.
Pagbalik-aralan ang araling natapos.
Ganyaking magbigay ng sariling opinion o palagay,
saloobin at pagpapahalaga.
Bigyang-diin ang isang pangyayari sa kuwento o
artikulong pinag-aaralan.
Ihanda ang klase sa isang pagsusulit.
Ihanda ang klase sa pagtalakay sa isang yunit
Siguraduhing nauunawaan ang binasa.
MGA KATANGIAN NG MABUTING TANONG
Ang isang mabuting tanong ay kailangang mag-angkin
ng mga sumusunod na katangian:
1. Tiyak
2. Maikla at tuwiran (hindi maligoy)
3. May sapat na kahirapan upang hamunin ang kakayahan
ng mag-aaral.
4. Hindi nasasagot ng oo o hindi.
5. Hindi nasasaad ang tiyak na pananalita ng
pagkapahayag sa aklat.
6. Nakalilinang ng kakayahang makapatimbang-timbang.
7. May sapat na kalinawan at mayroon lamang iisang
pakahulugan. Iyong kung hindi man alam ang sagot sa
tanong ay alam naman ng mag-aaral kung ano ang
itatanong.
8. Nagsisimula sa bakit, paano, o mga tanong na
nakatutlong sa paglinang ng kakayahang
magpaliwanag, magmatwid, o magbigay ng palagay o
opinion.
9. Nakapupukaw ng pag-iisip at nakagigising ng kawilihan.
Ilang mungkahi sa pagtatanong nang maayos at
pagpapahalaga ng tugon sa tanong:
1. Ibigay ang tanong nang may katamtamang lakas ng
tinig.

2. Mattanong sa natural at kawili-wiling paraan ng

pagsasalita na parang nakikipag-usap at hindi
parang nagtatanong sa loob ng hukuman.
3. Ibigay ang tanong bago tumawag ng mag-aaral na
sasagot. Sa gayon, ang tanong ay nakaukol sa buong
klase at hindi sa isang tao lamang.
4. Iwasan ang pagtawag ng mag-aaral na sasagot sa
tanong nang may tiyak kaayusan, o paalpabeto, o
ayon sa talaan o sa pagkakasunod-sunod sa upuan.
5. Iwasan ang pag-uulit-ulit ng tanong at pag-uulit ng
bawat sagot sa tanong. Ito ay nakagaganyak ng hindi
pakikinig. Hindi ito makabubuti sa disiplina ng klase.
6. Ibigay ang tanong, huminto nang bahagya bago
tumawag ng sasagot.sa gayon ay nabibigyan ang
lahat ng pagkakataong makapag-isip ng isasagot.
7. Sikaping maikalat ang tanong sa mga mag-aaral.
Ilaan ang madadaling tanong medyo mahihina sa
klase at ang mahihirapan na tanong ay para sa
matatalinong mag-aaral.
8. Iwasan pagbibigay ng pahiwatig sa wastong sagot sa
pamamagitan ng tunog ng tinig, ng kumpas ng
kamay o killing ng ulo.
9. Ibigay ang tanong at pahalagahan ang sagot.Sabihin
kung tama o di-tama ang sagot at huwag bayaang
manghula ang klase kung tama o di-tama ang
nagging tugon.
10. Ang wastong tugon ay dapat pag-ukulan ng guro ng
pagtanggap at manaka-nakang papuri, lubha pa
kung talagang napakabuti ng pagkakasagot o
pagkaka-paliwanag ng mag-aaral.