Professional Documents
Culture Documents
M ALT LK T LWUY
GNNRAN K
ADENKAN, ADELA
OLUWAFUNMILAY
O7/15CC007
AP KAN I EKGB FN K
KGBOY NN M PL D (Bii E)
NN D YORB N KA K M DD TI D NJR, YUNIFST
LRIN, LRIN, NJR.
O BB (MAY), DN
2011.
FWS
I kne y ni a ti k t a s r i p w n bmu
pl ln t a fi ll n ka k m d-d ti d
Njr, Yunifst lrin, lrin.
...................................
............
ALGB LAY GNLL
.............
J
ALBJT
...................................
............
OLYW TA
.............
....................................
............
JGBN A.S. ABDUSSALAM
OLR KA K M DD TI D NJR
.............
ii
FISR
Mo fi i kne y sr bb t b mi lm, t ti
di olgb by, Isreal l Adnkn m old n
lr sn un re. mn.
Bkan n mm mi Olbkl bn Adnkn,
ni t e gudugudu mje, yy mf lr k mi. K
lrun b mi d m wn s, k wn s jun m ppp.
mn.
iii
DP
Yorb b wn n ni t a e lore t k b dp b
l kni lr ni, ntor d y p mi l sd wn
nyn wny;
ni kk ni lrun ba g go, gbgb t gba
ni tir nn ro, ba t pa m m, t k j k r ik
jij, t k j k r ddr lnu k mi, Oldmar p
l y fn ork r.
Bkan n p mi tn l sd albojt i
kne y Algb Lay gnll fn farad ti ynj
t wn gb m k i kne y t di tt, eun, mo
dp.
p mi tn l sd wn olk mi gbogbo b i;
mw Lr Adym, Algb H. O. Adun, Aya
Hamzat, gbni mlwu, O. C, Aya Adky, Algb
Bre Atyb, Algb kwnd ti wn olk mi t
k. pp.
iv
aya
Adnkn,
Rmt
aya
Adnkn,
alber
ti
olrnlw
mi
gbogbo
Balgun
Olfnmib,
Aagidigbi
kkl,
vi
AM
rgb i kne y ni lti fi ptk l d hn
n wj Yorb, npa e gbyw w-lo-d
kw Lwuy gnnran. d ni kw y lwj
Yorb. B s ni a k l kyn r kr nn wj wn
kw altind gb r t k. I kne y y t
iu d sl kk npa w-lo-d kw Lwuy
gnnran.
vii
T KN
kl
fws
ii
fisr
iii
dp
iv
am
vi
t kn
vii
OR KN
PIL I WD Y
1.0 fr
1.1 rd i wd
1.2 fn i wd
1.5 t wd
6
viii
OR KEJ
AYAN MRN
2.0 fr
2.1
d
8
2.2
m w-lo-d
12
2.3
Ltr ti m w-lo-d
17
2.4
Er-ontn
20
2.5
3.0 fr
25
3.1 tn gbs ay kw
25
3.2 tn in m Alt lk
27
3.3 wj t b w tn m Alt lk
30
ix
3.4 Kk in w m Alt lk
32
3.5 l d nn m Alt lk
43
3.5.1fiw
44
3.5.2frdr
47
3.5.3jmrn r
48
3.5.4wtnw
49
3.5.5we
52
3.5.6knl d
54
3.5.7f
55
3.5.8Orin
56
3.6 rws
57
OR KRIN
GBLGBB
4.0 fr
4.1
65
snk b wd y
65
4.2
my ti my i wd y
66
4.3
mrn fn wd j iwj
67
kj ork w
69
OR KN
PL E WD
1.0 FR
Ltr ni afihn gb ay wj kan. d ni
rj t e ptk jl t wn on ltr l; t a b
ka w ltr kan t a s s p o dun; djdj d in
i b l dn. B y b r b a j p a k jay pa. T a
b e gbyw n t on n ltr gb lo d;
rgb e b ni lti j k a m ipa t on
xi
A pn i y s n mrin by or kn i y ni a ti
wo rd i wd, fn i wd, ibi t wd
gbr d, gbn wd ti t wd.
Or kej ni ayan mrn. A sr npa d, m
w-lo-d, ltr ti er-ontn, tr ml (Tr
w-lo-d).
Or kta ni a ti sr npa n d t kw ml
nn w m Alt lk, wn kk r r, tn gbs
ay kw. wj t b w er-ontn m Alt lk,
l d
nn m Alt lk
b i; fiw frdr,
1.1 RD I WD
xii
d ptk t a fi i wd y ni p p w ni
Lwuy gnnran ti k, b i ew, tn rs ti er
ontn ti plp i lmyt s ti w lr wn gbn
k t s n t ti sis lr w m Alt lk, pp jl
i t j m mdl kw nn w n.
Yt fn p i y y fi kn m t ti w nl y
tb tan ml s ipa t l d k nn i n
alwm ltr.
d mrn ni lti m b gnran ti e ptk t
lwj wn kw Yorb, ntor ln plp w l
w lr t t k n lrij kan sn-an.
Bkan n kys ti fihn p b gnran e l d
nn m Alt lk, yt s b e l nn wn i r
yk.
I wd y y tan ml s d ti Lwuy fi lo d
ln t yt by.
1.2 FN I WD
xiii
fn kk ni p i y y m i akad
gbr lr w-lo-d ti ltr Yorb lpap.
Bkan n, i y y dr gg b tgn fn
wn t b lyn t f e wd lr l d wn
kw sj.
I wd y y j k wn kw mrn t
gbynj t wn s e akitiyan lti gk l ma e
tne s i ti wn n.
I wd y y j k m wa gbr s lr n t
Lwy gnran gb fi d rn s wj.
Swj s i y y j k a r bep t w lrn
i n alwm ltr ti m d d Linguistiki.
y nkan k i y y tn j k a m b kw
one n alwm ltr e e kj wn rj r
ln t wn d t fi s akpa kkan lnu ti y fi ni
nkan se pl l t fi hn s wj.
xiv
Nwn gb t j w p w-lo-d nn w m
Alt lk ni yw, nn wd y a ni ni fn
lti tenum ly pp lr d tn ti n t gb e
fw wd, dp y ohun t a e ni p a wo n t
gnran gb fi d s wn d tn r lnu a wo by
st t l lti fi af s wn d tn r lnu.
Bkan n, a e yw fnnfnn npa onrur
d t kw l, a s wo ipa ti gb ay kw k
nn n t gb l d r.
wn kw ti wa sj Lwuy gnran mye
l ti tn w lyn r, niwn gb t i wa ti dl wn
t w sj ti wn t w lyn r nkan t a e ni p
k a e fiw kw y, yn Lwuy gnran pl
wn kw er ontn sk r, pp, wwo l d
wn.
1.4 GBN WD
xv
wd
gbn
wd
xvi
1.5 T WD
Yorb b wn ni as t k b ni kann k le e
di b gg ni i wd t k b ni t r. n mrin ni
a pn i kne y s ni or kn wn ohun t a ma
gb yw ni y. a e fr, a wo rd i wd fn
i wd, ibi t wd gbr d, gbn wd ti t
wd.
Or kej ni a ti s ohun t d j, m w-lo-d,
ltr ti er-ontn ti tr ml.
Or kta ni a ti e ly wn kk in w m
Alt lk, tn in w er-ontn m Alt lk, tn
gbs ay kw, wn n d t kw ml b i;
fiw, wtnw, r yl, knl d, bdgba
gblhn, we ti ti b b l. Bkan n ni a tn e
lmyt lr wn n d kw pl.
Or krin ni a ti e kjp b wd, mrn fn
wj, a tn wo lb i y.
xvii
OR KEJ
AYAN MRN
2.0 FR
Lb y a wo ohun t wn aswj ti s npa d,
npa er ontn Yorb, ti npa m sw-lo-d ti
b b l.
2.1 D
d ni hunp r t wn y nyn kan l lti
m k y ti gby w lrn ara wn. Onrur y
nyn ni w, b agbgb t klk gb yt s ara
wn. d y wn y nyn kan n t gb ni
agbgb kan n ni l lo d t wn gb t wn s l s
fn bep lf.
Oriri nyn ni w jkjd gby, b a t r
wn alw funfun b n ni wn alw dd w.
Lrn wn alw funfun gb gbje d ni w, b a
t r d farans ni d Gs, Jmn, Ltn, Rs n
xviii
xix
Adboyj (1985:1) r d b i
n tb ln kan t wn nyn
gb lti ma tl fi ron, kdn, y
tb e wn nkan mrn yl
npa r ss tb w kk ln t o
fi l y n t b m ln r.
WL D
Nn ly t a e ni k, a t r rdj p nyn
nkan ni Oldmar jogn d fn, fn d y, a l p
d n gn wj nyn. k s ohun yk t ld
d t ni d b ke m lsn y t k ypad.
d j ohun t a fi ron t a s fi fi r in wa
hn fn lmrn yl npa ss jde lnu tb kk
sl. Yorb b, wn ni nu n ni a fi s mi j y ti
fihn p ohun t a r nn wa ni a fi d gb jde, yl
w w ni o tb k w w.
d ni a fi k m n k il ti k w.
xxi
2.2 M W-LO-D
Stylistics ni orsun ork fn m y. stylistics
y j r yl lti in d Gs ti p j knp r
mj. y ni sytle + Linguistics.
m t a p n stylistics y ni wn kan db p k
a ma p ni Talitiiki. Gg b r jgbn lbyi yai.
kan--jkan ork ni wn fn un, s ohun t kj
s nkan l kyn s nkej. Ohun t a l fi ye p fa
xxii
sbb k ju p wn kan fi oj m d d e
diwn ngb t wn kan fi oj r lmt w .
N wn gb t diwn ti yt dandan ni k gbkal
n yt. Lti nkan b dn (1981) lyn ogun gby
kn ni wn m il Grk ti k k npa m sw-ld. A gbo p onm jnl kan Aristotle (1968), nn w
r Aristotle Poetics ni ti sso, lj egn m y. y ni
wn one n yk r t wn fi ron b wn n e
l fi i n wn ds t l kw wn pp ni il
Gs, il Rs ti b b l, k b t klk d l j
twgb lwj wn.
Sebeok (1960:39) e ly p
m sw-l-d ni nkan e pl
gbkal r t n t nn w,
tn ni nkan e pl oriri n t
a gb lti y r y pad s yl r
ss jde lnu tb y t a e
xxiii
xxiv
in hun wn bd t yn t
wy lj n mdl.
r Osgood ni p a gbd le fkn s ir yapa
by ni mye gb k a t l s o pn p sw-l d
b ni yen. y s wa fn sf kkan i un j.
xxv
lti m b on n b e peged
s nn l d.
Ohun t j n y lgn ni p k a mo npa n
tb ara t afdsn d ngb t e gbkal i r.
Welek (1971:40) s r r npa m sw-l-d,
gb p tum yw t a fn i n ti oj ti r k
a fi w , ara m d d l ti w. s p
wn ti m sw-l-d j lgn
ni wn t ron npa d ti l
r. N ptk, ohun ti m sw-ld fn k m ni p bwo la ti e
e gbkal ltr gan-an, ir y
t w k j, y s yt s ohun t a
gb kal gan-an t e ltr.
r t Wellek p kys wa s n p, ngb t a ba
f e tpal a gbd wo l hun r, tum wn ti
b b l. ngb t a b e y a gbd l m d
d.
xxvii
is
expresses
thought,
the
and
feeling
writting
which
communicate
and
attitude
towards life.
Ltr ni ksl ti e ly ti
gb jde r, mlra ti h t a k
s il ay
xxviii
pdtun (1999) s p
Ltr ni kjp r jnl, yl t
a s lnu tb t a k sl ni d kan
tb mrn lti fi e pjwe r,
mlra ti hws wa d npa
il ay.
T a b w sr npa ltr ti m w-lo-d
y ni b kw altind e dra s ara i n r tb
b e fi d dra nn i n r t ran s wj.
Carter .R. (1982:4) s p
Practical stylistics is a process of
literary text analysis which start
from a basic assumption that the
primary interpretive procedure use
in the reading of a literary text are
linguistics procedure. As a reader
of literature we are involve in first
xxix
and
foremost
in
the
response
language.
w-lo-d ni e yw af
ajm ltr pl d p un
kk nn tpal ti kka i
ltr gbd tl gbs in m
d d. un kk t e ptk j
s wa nn kka ltr ni d in r
kw ltr ti m w-lod.
wn kw ltr ti m w-lo-d wa dr
b afoju-n-sn, wn dr b arran ti alstl. y
l ma m k ltr b oj ay m ni gbogbo gb.
kw altind ni n t fi d e n, n t
fi oj in wo il ay n t fi rjinl k r r sl; y
t l jasi ew, tn rs tb er-one. I n t
kw altind e y l sun jde lti in rr, l
wj, ti i in wj t kw w. wn nkan
xxx
wn y s ni rj t kw altind ma bl b n
j fn eyor i n r; i n t kw e y ni a
p n ltr.
Bkan n ni r kan w t ma gun wn
kw altind. y ni Aknwm l p n r t
gn kw. gbn r tt ni ma gn wn
kw altind r k nkan dl Yorb ma
jba ni gun Lwuy gnnran, r dkun w
darn l gn Kl Aknld ti ldj kdj. r k
nkan by ti Yorb m par ni gn Dr
Ldip.
kw ltr ti onm w-lo-d gbd j
n t ni bn ti m t jinl t s gbr npa b a e
l lo jnl r, we ti knl d ni n t wuy, ni
n t l m kw altind di ktnk.
Bkan n ni p kw ltr ti onm wlo-d gbd j n t ni m npa , sn ti i wa
xxxi
xxxii
xxxiii
xxxiv
2.5 TR ML
K a t mnu ba ir tr t a f ml, y k a s
ohun ti tr j ni k.
Adym (2000:8) k tr by
Tr db abfl m t a fi la
fun ti d i kan. Tr ni ln
kan t j jde lti in rnjinl, t
a k s t lyn t a dn an w t o
s j t bkan n.
xxxv
Oriri tr ni w fn e tpal i n
alwm ltr. Lra wn ni tr foj-hun w, hun
in i ltr l e ptk s wn agbrn dn tr y.
tr foj t-w, ohun to j tr y lgn j, ni i n
in w kan. Tr gbfbo y ni tr t sr lr
jgbal wn knrin lr wn obnrin. Tr foj tngbs ay kw w, ohun t tr s ni p k a t l
e tpal i kan a gbd mo ir tn gbs ay
kw b. Tr w-lo-d, ohun t tr y ma
w ni n t kw gb l d nn i r t fi yt s
ti lmrn.
Tr t a f e ml nn i kne y ni tr m
w-lo-d nwn gb t j p w-lo-d ni wn
agbtr tr y ma w gg b a e s sj wlo-d kw m Alt lk ni a s f w pl. y l
m wa yan tr y ly.
xxxvi
OR KTA
GBYW ER-ONTN M ALT LK
3.0 FR
N abala y ni a ti wo tn gbs ay kw,
tn in w m Alt lk, l d kw ti b b
l.
3.1 TN GBS AY KW
A b Lwuy gnnran n o kknl dn 1839
n l bdn. Abl Aknknmi ni l rk n jba bl
Aknyl lb bdn ni oko wn. Ork bb r ni
Algb Samuel m gnnran. Ork y r s ni
Arbnrin Julianah Oyrnk aya gnnran. Agbo-il
Argunms n l bdn ni agbo-il r. lsn Krst
n e. ran bb r ni s ma j Barun ti l y.
r gn ni wn b n dl Lwuy gnnran,
gn l wn sl, wn k e algbd, m gn
xxxvii
3.2 TN IN W M ALT LK
xxxix
xl
Ow t wu gb y l m k If sgun d gngun,
t wu s pa wn If n pakpa. j y ti j gboro t
wy lrn wu pl jb lj Apm ni fa k
pap ogun jb ti If pl rnlw ss y ti
gb gbgun ti wu t wn s pa wu Yngbn run.
Lyn gb t ogun wu par tn lf k pad
srin wn Yorb. Gbogbo ay di snbsn faprr.
Wn dira ogun ls ogun ntor dgr j. wn Yorb
ap l Orn b i; j, kt, kk ti b b l gb
rn lf dde lti b wn t j par j k lf
s pad w jba lrn wn. sk y n ni Odduw
yra pad s ynlr. k wn aoj wn t wn
lw nn ogun n j. fi e nkkan hn n. y
t ga jl nn wn e y ni ro yn r w,
mtara ni nkan ti rnt aljb t j baba wn.
Bkan n ni d Adgbrem t j aoj Yorb
l Orn lbi ntor w p wn t soj fn t gba wn
jj gdgb ly lti ma jba lr il Odu. Gbogbo
xli
xlii
N dn 1992 t kw k w er-ontn m
Alt lk t l il Yorb bur j, onklk wn
ba l wny l f agbra ti ork.
N dn 1992 y, ay ti ypad sk y ni wn
ynb amnisn w il Yorb t wn s ra m
nyn b r, m ary w di mm so b ran, m
y mj w dd ara wn ntor til nd w r. e
m in l rn sn ni wn ynb t ra r fi r
n e. wn m Yorb ni wn olw r tn b
lw lti ma b wn j nyn gb. wn Yorb fy
gba ohun t k t, wn wa gbgun tira wn. Wn fi
nsr wl l, wn s il t y k kn fn oyin
ti wr wn s di il t sn fn j. Wn w s t
lk wn di t rnl, y y gbogbo m y r
sl, wu wu m, Krunmi di kker, a r pr nn
w m Alt lk.
Ogun ti tu wu, wn t fl
wu pinnu lti m e j k wn
xliii
tn wu k m, ti lti gbsan
lra wn l t ran wu lw
nn ogun n. Wn t kij,
wn t Erunmi t e l ab
wu t Olwu s l... (o.i.65)
N ktn, k lf l jba n il Yorb ti k f le
w lrn wj ni kw fifi w er-ontn m
Alt lk prok s gbogbo m il Yorb kr-ay p
k kan jba lrn wn Yorb.
3.4 KK
IN
ER-ONTN
ALT
LK
wn kk r ptk t a f yw nn er-ontn
m Alt lk ni jgbal, t r-aj, t l,
b l, sn wn Yorb, p fn pad kan.
JGBAL
y ni kk r ptk t wn kk mrn o m. A
l s w p un ni k wn yk sd nn w er-
xliv
ti
gbgbsl
njta?
(o.i.13)
w r t wn e lj Apm l kgun wu ja
Apm ti ogun wu b wn l wny j l m k If
gun lti gbsan. A l tn-mn p r lti db bo
w r l m If gun lti gbsan. r y kan n k
xlvi
xlvii
t r-aj t d lr w r y n ni a l s p
m k wn If ti jb t wn faram wo n r bn
ti t gb lw ynb, t wn m Odu s br s
l lti ek para wn tt wn fi t plp l b wu
ti kij.
T a b tn w , a r i p t r-aj n l fa j
gboro t b sl lrn jb ti wu lj Apm.
knrin wu kan ra ataare ogj lw obnrin jb dp
k knrin y b ataare dn y kan oo. y l fa
gbmi-s i-omi--t-o, ibi t wn ti gbynj ti pt
sr ni m Akgun wu ti w srn wn t s da igb
iy jb mrn n lj Apm. y l tb m k j
brk. p jb l b j igboro n l. san, j gboro
t l n Apm y ni jb s p wn gb nn
ogun t wn pl If fi pa wu run.
A ti r i by w p ipa l ni t r-aj k nn
ogun t wn Odduw gb ti ara wn gg b e hn
nn w er-ontn m Alt lk.
xlviii
T L
Nn w er-ontn y a r wu t ja wn l
mrn lb If ti If pp lgun. te wn ni lti da
wrwr bo l t y wn k k wn ba l dni wr
fn. Bkan n ni j p n lti d wn l ab If
lkn le ni ogun kk t If gb ti wu.
sk y n ni y di allgbra ntor p gbogbo
wn l l l t w lb r yal lti l w mnira
ara wn, k wn s b lw lle t Al fi m wn. Ohun
t a k nn m Alt lk ni w p Pp, Ktu ti lrin
t b lw y. Bkan n s ni wn obnrin y dira
ogun, wn fhn hn w p k Alfin dkun rrn wn
m ti k wn l s oj ogun. Olr obnrin sr, n;
Ly Abdn a rj i. Ly Al
la ddkal. Ly Arganan lpl
gbde, Abdn l tn, ay k, ay
rj m. Gbogbo m t a b l ti
bgun l! p yw gb lk
xlix
r j fitafita lj ogun, wn k s
lyn sn, wn k s gbpn syn!
tt par t y; Knky le
rogun ba aa... (o.i.51)
y w lra d t y k fi l ran wu lw gg b
dhn t wn dj e w p t w wu k b k ogun t
wu j lti pan w r, wn a fm ogun rn.
N ptk, r b t l Il-If k e n bj, t ti
jb n k e ni di rdarda ti rgb b wu t j
igi dn fn t l ti t r-aj wn y e di
mm kr ln j wn lgn.
T a b tn wo t l abl l kkan, a r i
p ba kkan k d l e. Awjal fr l l wn
jy r; j k wn s s r ogun t wn f fi ja wu.
Bkan n ni fi r l Balgun ti Abr t Olwu n
s fr l Akgun. Ngb t a r Alfin lr lf, un
pl wn yms ni a r t wn w dhn s
orr ro t doj k l.
l
T B
T a b sr npa ogun, y k a l mnuba t
b l. hn nn w m Alt lk w p l oldi
ni l wu yngbn. sro fn ogun lti ya lu l wn. K
d b wn e dko syn odi ni wn dko sn odi. gb t
wn j onj in odi wn tn, t yn s m wn ni w
wn t t t wn.
Yt s y llo odi b b, llo ohun j lp, llo
ogn, gbn in n w lra ohun t a fi db bo l
ni. Gg b pr gbn in ni olw l lti db bo
w lw wu. gba wn If ly lti k m ogun j
s Adnby, t j il w. j k di mm fn olwu
w p un k fn wn ly. gbn t d ni w p t
If b l bor wu k n swu fn w npa wu. n
sb kan ni y. Olw dhn, n;
S fn olwu p ntt ni f f
k w ran un lw, gbn mo k
jl pl wn. N ti or il w t wn
li
gb fi dgblu wu wn k s fn
mi tl o. Sdd ni ryn n kn
m ku b egn ru p, If atwu
j nbi td un tb ti sn pd.
S p, mo ti gb ohun tlwu s o.
(o.i.24)
SN YORB
r sn j Yorb lgn. K s ohun t Yorb e t
sn wn k n npa ptk nn r.
K wn jb t kgun l b wu wn b r
ggtiel (o.i.30) If b Odu, rnmyn ti gbogbo
knlnrnw irnml t b lt If. Bkan n ni
wu rb s wn gbgb mrn-n t wl nl
wu. A r pr ngb t ykoko--nk s p;
w Odu ma gb
w gn lkaay ma gb o
w balfn, ma gb o
yin gb mrrn t wl nl wu;
lii
gbgbdu mtk, t wl nl wu
Olkose t wl t detu in igb
ksn Gbk t wl ngbl
T dgbnrn abwo anan
Amnim Baralr t d, t dyl t
y kiri. (o.i. 41-42)
B sn e j ara gbgb wn n ni a l y
gbgb nn ogn sl, pkpk ni wn dj rn. Nn
er-ontn y, a r idn t Yorb l fi ogn pa lj
ogun. N oj w kknl, a r b Akgun wu e fw ra
y r t s fa f Balgun If t ti wl s i ly y.
Bkan n ni a r i t br s r Balgun jb tap
ts, ngb t gb Akrbur t Akrbur tnu b f,
n;
gbr nikn gbw!
gbro ni sgd gbd
gbro ni tw ... (o.i.62)
liii
B Akrbur e pf n ni a r i t Awjal
p, t s tn ts. Gbogbo wn ni wn rnt p, j
l ba ogn r k a t s .
m s b wn e krmsk sn t nn er y, t
wn fr l gbogbo wn r t, wn k fr wn l
if. Wn k s br fn tni. A lr w p y l fa
plp e t wn l t jara wn lgun e, t fi di
p wn m bb kan n gbgun ti ara wn. gbn
s, ely l j mnme by kw k f k r if
b r wn t wn bara wn j, k e l wy k
tn in er n l l b e f, k l ry rn t
m un lkn s wj wa.
P FN PAD KAN
y ni ibi t ynlr ti k wn aoj y Yorb t
wn gbgun tira wn j. wn aoj n ni wny;
lgbn-il y, mrn If, Mjkdnm-de-gb
Lk, ykoko--nk m Egbj wu, Olwlaym
m Awjal ti Adgbrem m wi-nl-Ad.
liv
ynlr t ti fi y wn p un ni bb wn
gb, br d t wn fi dira ogun ls ogun. Wn s
dhn p tor dgr t l f da knrin ln ni. Bkan
n ni wn panu p p k e dgr t l d lti de, b
k e lti w ara il, ntor p il ni t w . y tka s i
p wn m Odu ni wn digun s ara wn ngb t
ogun jj til db ni p ti par. Aoj y kkan br
s w wjre. Wn fsn kan ara wn n kan--jkan.
Ngb n ni ynlr w lahn t s w p;
mi ni mo wo yn w t mo s r i
bl Odu ti bj t t mo r i p
wn ti fohun sl l dahoro; t mo s
rnt r wn babal wa p gb
k w lj, kr m tuntun w ni
mo e pe lgbn il y... p wn
t ptepr t wn wl l; k wn
pe ara wn j, k wn tnl l
m... (o.i.81-82)
lv
FIW
k m. Bkan n ni a l fi ohun mj t a m n wj
w ara wn. A l fi ohun t ga w ara wn, tb t
tbi bkan n, r bkan n w ara wn. rgb llo
fiw ni lti m k a n ye npa ohun t a fi w ara
wn, k s l y wa t a k .
A l pn fiw s sr mj k ba l r w lrn
lti l e ly;
i. fiw tr
ii. fiw ll
FIW TR
y ma n wn kk mj t wn dr n igun
kkan. wn kk mj y gbd n orta t wn ti pd.
y ni ohun gan-an t pa wn p. wn ohun mj y l
k oj s ara wn tb k wn k yn s ara wn. Bkan
n, wn r atka in fiw tr ni b i
FIW LL
lvii
y yt s fiw tr ntor p ma e
gmnu wn okn r b. B ni wn ohun mj t
a fi w ara wn y k l tr. Ohun t pa wn p
ma n tum d. pr fiw tr t a r nn w
m Alt lk ny ngb t Onky sr, n;
ba n, b Olwu b k lti d
wn lkun ng Alfin y
kn b or w b wn nb,
b ni y ma s dun lu igi
p nb; k m w j p
dun r ma le sn lu wu
pl... (o.i.15)
Nn pr y a r p or l ma k, or s j
r kan t lgbra. y ni kw e fi ng Alfin
w or, p t wn ba w b nb whl a l. fiw
n e wk pl r t Onky s.
pr mrn tn ni y t kw fi snu
agbnus l n;
lviii
FRDR
lix
JMRN R
Nn n d y a ma e ml r, r tb
gblhn mj t wn k ya ara wn. T a b ti gb kan
ni a ma ret kej. A r pr ngb t Abr sr,
n;
y ni w lo gb r ni o,
snml. Gbogbo y t w, kr
r m n... m w k toj
w k, m s k toj s
rrun... (o.i.38)
Nn pr k y, kw lo w ti s
gg b y ara t k ya ara wn. wn r y j r t
lxi
wn l b ara wn rn nn gblhn. Fn d y n t
kw gb lo wn r wny e wk pl ara wn,
s b l t l pl mu.
3.5.4
WTNW
lxii
Nn pr y sgb ni y r t a e wtnw
r. B s ni ohun t kw s ni p Alfin ju gbogbo
wn ba tk l. fn d y l d y e wk pl
l n, s e wk pl d tn t kw fi s lnu.
pr mrn y t a r ngb t Balgun jb
sr, n;
L nbn, l lf m! L
lnj!
llgbj!
Sb
Onbb fl s i!
Ita--ta rk, ta rk
Ita--ta rk, ta rk
ma l wn l s
ma l wn l s !!! (o.i.48)
Nn pr y a r i dj p odidi l ni kw e
wtnw r. kw fi r y ya wrn b ogun wu e
l ogun t l hn w ni. kan lra wn akpa nn
ogun n ni kw fi r n s lnu, y m k r n
e wk pl l n.
WTNW AW GBLHN
Irf wtnw y k m odidi gblhn tn, abala
kan lra gblhn l ma m. Abala kan y n ni a s
ma e wtnw r. A r pr y ngb t lgbn
sr, n;
yin arknrin mi!
Onklk, dw r!
mrn-If, dw r
lxiv
lgbn-y, dw r;
m Awjal, dw r;
m Egblk, dw r;
w fnra yn, dw wa o!
Baba ti sr, j k gb... (o.i.91)
Nn pr y, a r i p ap kan lra gblhn ni
kw e wtnw r, t s j p n kk t kw
f k wn kw r m. Fn d y d t kw fi s
d tn y lnu e wk pl l t kw l fn.
3.5.5
WE
lxv
lr
lun
ptpt... (o.i.24)
Nn r t Akgun s, a r w p we t l j we
t e wk pl r t s, ti l t l. kw
fi we y s nu r n n t b a mu, k lo we t k l
pl l n.
pr we mrn tn ni y t a r ngb t lgbn
sr, n;
lk ja sn, m ja sta; lk j
sta, m j sn, ibkan s nlk
y j s? Wn nl ay k e
gb, run k s e l...(o.i.49)
Nn pr y kw lo we y lti l ya wrn
ohun t s s wa lkn ti lti l j k kk t rn s
wj di mm fn ran Yorb. d t fi s nu d
tn y e wk pl l t l nn er n.
lxvi
3.5.6
KNL D
knl d ni llo d ln t yt s b a ti e l
l nn d ojoojm. tum t a ma b nn knl
d y yt s ohun t a b nn hun k. A tn l s
p knl d ni r tb kjp r t Yorb l lti
fi sr t wn k b f soj ab nk. A r pr y
ngb t Olwlaym sr, n;
Br dada o, Abr! Ntor p wu k ran rr rr
o, ran lle ni wn. Br dada o... (o.i.31)
Nn pr y kw lo r y ntor k f s oj
ab nk dp k kw s p wu bur, lo ran
lle. Fn d y d y e wk pl l in tn n.
lxvii
3.5.7
lxviii
3.5.8
ORIN
Nn pr y orin y jy ngb t wn wu ti
jb j lj ogun, s e wk pl ibd tn, ntor
p kw k lo orin gbf, orin t t a ma b pd
ni l. Fn d y orin y e wk pl l in er
n.
3.6 RWS
T a b wo gbogbo d t kw l nn w m
Alt lk, a r i p e wk pl ara wn. ewk ni
bramu wn rj in i n alwm ltr kan.
fn d y wn l in w n e wk pl wn
ibd tn. B n tn ni d, e wk pl wn
d tn, b s ni l e wk pl wn d tn.
d t kw m Alt lk l b tn r mu, s l
wn dada b e y k l . Bkan n tn ni p l
d kw j wn d t lrn t s n ewk
pl wn w tb hws wn d tn t kw fi s
wn lnu. B pr, wn d t fi s wn d tn r
lxx
lnu b i ba Al t e ba y Alfin, a r i p d
adar ni. wn d nu r tn j d t fihn p ba n
e. wn d , b pr ngb t Alfin rn
Onky l s d ykoko--nk lr ohun t f k e
lr w r tt lj Apm. n;
ba n, k o dde k, k o wa egb
dmlkun fn wn nb k un s
gbl gb ly p, egn wn ti
wl sin nb, bl wn s ti wl
sin... (o.i.115)
Nn pr k y, a r i p p ni k e p
bb. Fn d y d t kw l y e wk pl l
t l.
Bkan n t a b tn wo r nu wn aj
ogun kkan b i Akgun wu, Balgun If ti b b
l, a r p d akin ni kw fi s wn lnu, b pr
ngb t Balgun If sr, n;
lxxi
b ti fn, b ti da. I t b f
rn wn irnml, rn wn
by... (o.i.32)
Nn pr k y, a r i p d t kw fi s nu
d tn y e wk pl l n.
Bkan n tn ni t a b wo d t kw fi s nu
wn lj, a r i p d t kn fn pnpo ni wn ma
l, d t s ma fani mra ni pl b pr, a r
polw j nn j Apm t obnrin jb kan ti
polw ataare t t, n;
b mi r o,
P--t
pkyk lataaree mi o o
Olko gbow! (o.i.25)
T a b wo pr y, a r i p e wk pl l.
Bkan n tn ni p e wk pl ibd l.
Bkan n t a b tn wo d nu wn oly tb
jy, a r i w p e wk pl l t kw l fn
lxxiii
un ntor p ti ba ti jy ni wn j ma yanj
gbogbo drdp t b d b l. A r pr y ngb
t wn yms ti Alfin jrr lr rdurdu t d
b l wn.
Barun: Kbys l y kn,
wn s sr. l y w,
f b, il y ni ka bi
kbys p: tt mra
ay, ar run k s fa
bora!...
lgbn: wn n kba tt wa
nkan e s i. rok r ni
wn pa fn wa, b? s
wo ni k f fn wn.
gbakin: Kbys! rok r k,
we ni. Gbogbo wa lti m
ohun t wn w. s wo ni
lxxiv
rn
wn?...
(o.i.49)
Nn pr y d t kw fi s wn d tn y
lnu e wk pl l t l lw nn tn n.
Bkan n t a b tn wo ibd tn nn w m
Alt lk, a r i w p e wk pl l in er n,
b pr nbi t wn t polw j, a r p rn j ni
y ti ma wy. Bkan n, ibd tn oj ogun a tn
r p oj ogun ni ti ma r oriri orin t, gbr
j m nyn ti b b l. fn d y ibd tn n
e wk pl l in er n.
Lyn t a ti y d kw w fnfnn a r p n
d kan t kw frn lti l y ni d t tay nn
w y.
T a b sr lr tay, y ni ohun t j p un
ni kw l j nn i n alwm ltr r. tay t
a w y l j rru tb yy sk ap kan lra hun ju
kej l. orin ni tay j nn gbogbo d t kw l.
lxxv
lxxvi
jmrn
gb jy lpap
Ibi jy lpap
gb jy
Ibi jy
gb jy
Ibi jy
gb jy
Ibi jy
knl d
gb jy
wn l ede
Ibi jy
Iye wn l d
WN L TI L D T JY
1
-
1
1
r
3
3
-
frdr
fiw
we
wtnw
5
5
Orin
6
11
9
1
5
6
1
5
11
22
5
7
25
39
1
6
1
7
lxxvii
66
GRF WN IBI JY TI
GB JY L D
70
66
60
50
40
30
25
20
11
10
6
1
lxxviii
we
wtnw Orin
G
B
J
Y
OR KRIN
GBLGBB
4.0 FR
Yorb b, wn ni k s ohun t n br t k lpin,
b gg ni i kne y j ntor a ti mnu ba
onrur l d pp jl nn w er-ontn m
Alt lk. Bkan n a tn sr lr ohun t m wlo-d j.
Swj s i, a e yw ltr ti m w-lo-d
jl nn er-ontn Yorb.
N par a sr n k npa b wd y, a wo
my ti lb i wd y. A k gbgb lti gba
wn olwd j iwj n mrn lr n lti e
eyr.
4.1 SNK B WD
Nn i kne y a ti sr lr onrur n t a l
gb e wd lkn--jkan, gg b a e r i nn pil
lxxix
i wd y. a e fr lr i t gbyw, rd i
wd, ibi t wd gbr d, fn i wd ti t
wd i y. Bkan n a tn e gbyw ayan
mrn y ni i wn aj. A wo ohun t d j, m
w-lo-d, ltr ti m w-lo-d, er-ontn
Yorb gg b wn aswj e ly wn. Bkan n
a ly npa tr ml, y t e tr w-lo-d.
Swj s i, a e snk tn gbs kw, tn
in w m Alt lk. Bkan n a tn wo wj t b
w er-ontn m Alt lk. A tn e yw wn l
d nn w m Alt lk b i; we, fiw, orin,
jmrn r, knl d, frdr, wtnw, f ti
b b l.
Lktn, a tn mnuba wn d t kw fi s
d tn kkan lnu, ti wn ibd tn t kw l.
A s tn wo l d t tay j.
LB TI MY I WD Y
lxxx
T a b sr lr lb i wd y, y ni wn
nkan t k d k t fn i kne y. lra wn s
ni p knp we ti wtnw asn ti p j fn kw
y.
Swj s i, wn kk t a l p n my nn i
kne y ni p, j k olwd m npa b a e e
ml d lrr n.
Bkan n, tn fn olwd n fn lti m
npa wn yt t w lrn wn n d wny
ntor olwd k m npa y tl.
Bkan n, j k olwd n m lr wn ohun
l tb rj t wn kw ma l fn i wn.
Lktn, fn olwd n fn lti m n kkn
lr il Yorb pp jl d wn Yorb.
lxxxi
fn wn t y e wd y lj iwj. Ohun kn t a
gb wn n mrn ni p wn gbd ma fi d ti
Yorb yangn ntor p b ongb b e pe igb r n
ni wn y b a p . Wn gbd l j k di mm fn
wn ar wj p d Yorb ti Yorb k e
kmr rr, gbn t wn k b e b wn nyn
y ma fi oj bntn wo d ti wa.
N fikn, k m ba db gb t b
ongn, gbn t a k b alr t y lo ogn r, a
n lti gba wn kw n mrn p gbogbo gb t
wn olwd b w lti e wd ld wn, k wn ma
gbynj lti d wn lhn fn eyr i wn.
N ktn, y k a gba wn olwd j iwj n
mrn p, t wn b f e wd, k wn n fort ti
farad. y ni y e oknf lti l e i n d oj
m.
lxxxii
KJ ORK W
Abr, J.O (1982). Learing and Teaching Yorb ni Post
Primary
Institutions.
bdn:
Macmillan
Nigeria
Publishers.
Adym, O. (2006). Tr Ltr n d Yorb. jbde: Shebtim Publications.
Adynk (2000). Oje b, Olk, Akk, jba, b
nn e ml d Yorb Lwj nn Yorb
Gbde. Vol 4. Lagos: Macmillan Nigeria (pg 66).
Ajby, O. (2002). Ltr Yorb. lrin:EMA books.
Fajeny, A. (2000) l d Yorb Nn pdtun, T.
(ed) kjp
k d
Resource.
Ftk, F. (2001) m-w-lo-d nn pdtun, T.
(ed) kjp m jnl Yorb Ap Kej. y: y
State College of Education Publications Series. (pg
1).
lxxxiii
ti .
lxxxiv