T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN
GLENDRLMES PROJES)

GYM RETM TEKNOLOJS

ARTSTK ZM

ANKARA 2006

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl

Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda
kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim
programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik
gelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr).

Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye

rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm,
denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve
Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr.

Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii

kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve
yaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.

rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki

yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden
ulalabilirler.

Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak

datlr.

Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda

satlamaz.

NDEKLER
AIKLAMALAR ....................................................................................................................ii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET -1 .................................................................................................... 3
1.TASARIM ELER PRENSP VE YNTEMLER......................................................... 3
1.1. Tasarm eleri ........................................................................................................... 3
1.1.1. Siluet...................................................................................................................... 3
1.1.2. izgi....................................................................................................................... 7
1.1.3. Renk..................................................................................................................... 16
1.1.4. Doku .................................................................................................................... 25
1.2. Tasarm Prensipleri ..................................................................................................... 27
1.2.1. Uyum ................................................................................................................... 27
1.2.2. Denge................................................................................................................... 28
1.2.3. Btnlk .............................................................................................................. 30
1.2.4 Ritim ..................................................................................................................... 34
1.2.5. Vurgu ................................................................................................................... 35
1.3. Tasarlama Yntemleri................................................................................................. 36
1.3.1. Avangarda Tasarm.............................................................................................. 36
1.3.2 Endstriyel Tasarm.............................................................................................. 37
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 38
RENME FAALYET-2 ................................................................................................... 39
2. ARTSTK ZM ............................................................................................................. 39
2.1. nsan Figrnde l ve Oranlar................................................................................ 39
2.2. nsan Figr izimleri ................................................................................................ 44
UYGULAMA FAALYET-1 ........................................................................................... 44
2.3. Hazr Siluet zerine Artistik Giysi izimleri............................................................. 49
UYGULAMA FAALYET-2 ........................................................................................... 50
2.4. izimleri Renklendirme.............................................................................................. 51
UYGULAMA FAALYET-3 ........................................................................................... 53
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 60
KONTROL LSTES ......................................................................................................... 61
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 62
KONTROL LSTES ......................................................................................................... 63
CEVAP ANAHTARI ............................................................................................................. 64
KAYNAKA ......................................................................................................................... 65

AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD

215GSO032

ALAN

Giyim retim Teknolojisi

DAL/MESLEK
MODLN ADI

Kadn Giyim Modelistlii, Erkek Giyim Modelistlii,

ocuk Giyim Modelistlii, Giyim Modelistlii, Kadn
Terzilii, Erkek Terzilii
Artistik izim

MODLN TANIMI

Tasarm elerini, tasarm prensiplerini, tasarlama

yntemlerini, artistik izim ilkelerini ve siluete giysiyi
giydirip renklendirmeyi kapsayan bir renme materyalidir.

SRE

40/32

N KOUL

Tasarm Aratrmalar modln baarm olmak.

YETERLK

Artistik izim yapmak

Genel Ama
Bu modl ile gerekli ortam salandnda, tekniine uygun
artistik izim yapabileceksiniz.
Amalar

Tasarm e, prensip ve yntemlerini amaca uygun

olarak belirleyebileceksiniz.

nsan figrnde l ve oranlar dikkate alarak artistik

izim yapabileceksiniz.

MODLN AMACI

ETM
RETM
izim masas, sra, kt, kalem, silgi, boya, fra, siluetler,
ORTAMLARI
VE
ders notlar
DONANIMLARI
Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen
lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.
LME VE
Modl sonunda kazandnz bilgi ve becerileri belirlemek
DEERLENDRME
amacyla, retmeniniz tarafndan hazrlanacak lme aracyla
deerlendirileceksiniz.

ii

GR
GR
Sevgili renci,
nsanolunun yaratld gnden beri yeme ve ime ihtiyacndan sonraki en nemli
ihtiyac giyim olmutur. Bir incir yaprayla balayan ve hayvan postlaryla rtnme
eklinde gelimeye devam eden giyim, nceleri scaktan ve souktan korunma ihtiyac
olarak grlmtr.
Daha sonra insanlar sosyalletike giyim tarzlar da deimitir. Tarih boyunca, bir
insann giysisi onun ait olduu sosyal snf ortaya koymaya yetmitir. Cenap ahabettin:
Kyafet kiinin kartvizitidirder. Bu bakmdan giyim, hayatmzda nemli yere sahip olan
unsurlardan biridir.
Gnmzde giyim sektr, dnyann birok lkesinin ve Trkiyenin ekonomisini
ayakta tutan nemli sektrlerden biridir. ok byk miktarda paralar verilerek alnan bir
giysinin ham madde fiyatn hesapladnzda, o giysinin sat fiyatnn belki yzde biri bile
olmadn grrsnz. Bu da maddeye iyi ekil vermenin, tasarm gcnn lke
ekonomisinin gelimesine ne kadar byk katksnn olduunu ortaya koyar.
Giysi tasarmnn en geni ufuklar zorlad, hayal snrlarnn en uzak noktasn
bulduu alan, artistik izim almalardr. Trkiyenin tekstil sektrndeki pazar payn
ykseltebilmesi gl ve dinamik tasarm gcne baldr. Artistik izim tasarlanan
giysilerin en gzel sergilenme biimidir. Bu sebeple sizler artistik izimin endstrideki
nemini bilmeli gl ve zgn izgilerle tasarmlar yapmalsnz.

RENME FAALYET-1
RENME FAALYET -1
AMA
Bu faaliyette kazandrlacak bilgi ve beceriler dorultusunda, uygun ortam
salandnda tasarm elerini, prensip ve yntemlerini amaca uygun olarak
belirleyebileceksiniz.

ARATIRMA
ARATIRMA
Tasarm elerini aratrp raporlarnz arkadalarnzla paylanz.

1.TASARIM ELER PRENSP VE

YNTEMLER
1.1. Tasarm eleri
1.1.1. Siluet
Siluet, bir nesnenin yalnzca kenarlar izilerek yaplan resmi olarak tanmlanabilir.
Tasarmc, kumana ve tasarlayaca giysiye gre siluetini seer ve hayalindeki giysiyi bu
siluet zerinde giydirir. Siluet moda deiimleri ile paralellik gsterir.
Giysi tasarmclar genellikle u siluetleri kullanrlar.
Teknik izim silueti
Artistik izim silueti
Teknik izim silueti: Bir model tasarm ve pazarlama blm tarafndan onaylanr ve
bir rnek istenir. Tasarlanan modelin zelliklerinin yazl olduu teknik izime gre retim
grubu rnei hazrlar. Bu izimlerin yapld gerek vcut oranna uygun (1/8 orannda)
olan siluete teknik izim silueti denir. Bu siluet, modeli en iyi ekilde gsteren, fazla
hareketli ve abartl olmayan bir siluettir. Teknik izim silueti kullanlrken modelin
zelliine gre arka ve n siluet izimleri beraber kullanlr. Teknik izim siluetinin
zellikleri unlardr:

Teknik izim silueti gerek insan vcudu oranlarna uygundur. Siluetin boyu
ban sekiz katdr.
Siluet, hareketli deildir.

Siluet, modelin zelliini en iyi ekilde gsterecek zelliklere sahiptir. (n,

arka, yan izimleri ayn model iin gsterilebilir.)
Teknik izime bakan kalp (modelist), kolay bir ekilde modelin kalbn
hazrlayabilmelidir.

ekil 1.1: Teknik izim silueti

ekil 1. 2: Teknik izim silueti

Artistik izim silueti: Moda resminde, giysi modelindeki yaratclk ne denli nemli
ise modelin sunulduu moda figr izimi de o denli nemlidir. Moda figrleri, stnde
giysi modelinin sunulmas amac ile izilir. Artistik ve akc izgiler basit bir giysi modelini
bile ekici yapabilir. Artistik izim siluetinde vcut oranlar deitirilip abartlarak izgiye
dklmtr. Artistik izim siluetinin zellikleri unlardr:

Artistik izim siluetinin boyu ban 9 kat uzunluundadr. Bu bir ideal ldr.
Ancak giysi tasarmcsnn tarzna uygun olarak bu l; 1/9, 1/10, 1/11, 1/12,
1/13, 1/14 vb. uzunluklarda deiiklik gsterebilir.

Moda siluetleri, ince ve uzun izildiinden doal llerdeki insan siluetine

gre daha zarif, hareketli ve etkileyicidir. Moda deiiklikleri kadn tipi ile
birlikte moda siluetleri izimini de etkiler.
Modelin verdii poz ile giyecei giysi arasnda bir uyum salanmaldr.
Kadn siluetleri yumuak, erkek siluetleri daha sert, ocuk siluetleri ise yuvarlak
ve daha dardr.

ekil 1.3: Artistik izim silueti

ekil 1.4: Artistik izim silueti

1.1.2. izgi
Nokta yada bir iaret koyarak balayan izgi, hareket eden noktann yzeydeki izidir.
ki boyutludur, uzunluu ve genilii vardr.

izgi; bir kompozisyon iinde bulunduu yerde, yapta birlik getirmeye veya onu
zedelemeye, yapt dzenlemeye yada var olan dengeyi bozmaya yarayabilir. Bir
kompozisyonda birlik veya beraberlik ynnden baklnca izginin birinci planda rol
olduu ortaya kar.

ekil 1.5: Farkl ve kesien izgiler

izgi yapmnda eitli malzeme ve teknikler kullanlmaktadr. Kullanlan malzemeler

eitli grafit kalemleri, eitli kurun kalemler, fzen, kurun kalem ya da fzen kaleminin
izini kaybetmek ve tonlar aras geisi yumuatmak amacyla kullanlan kt ubuklar ve
silgidir.

ekil 1.6: izgi yapmnda kullanlan malzemeler

Kompozisyon iinde izgi; bir renge, ak- koyu tona veya dokusal karaktere sahip
olabilir. izginin etkileme gc, renk ile birleince anlatm glendirir. iddetli bir renk ile
birletirilen bir kaln izgi, arpc etki yapar. Ayn izgi yumuak bir renk ile
birletirildiinde etkisi azalr.

ekil 1.7: izgi almas

izginin Grafiksel zellikleri ve Psikolojik Etkileri;

izgi, geometrik olarak noktalardan meydana gelen ve yzeyleri meydana

getiren yaln bir edir.
izgi, hem hareketi hem de biimi salar.
izgi, somut bir biimi anlatrken akc, temiz ve keskin olmaldr.
ekillendirme ve anlatm gc noktadan daha zengindir.
Dz izgiler, hareketsiz izgilerdir.
Yatay bir izgi ufuk izgisini hatrlatr. Durgunluk ve sessizlik ifade eder.
Paralel ve eit aralkl olarak yan yana gelen dz izgiler, yzey meydana
getirir.
Yan yana gelen paralel izgilerin, dalgalanarak veya krlarak izilmesi yzeyi
hareketlendirir.
Dikey izgiler, direnci ve gc anlatr.
Eik olarak izilen izgiler ykselme; eik olarak den izgiler dme
hareketini anlatr.
Kesien izgiler ekiller meydana getirir. Bunlarn en basiti gendir.
Sk ve seyrek izgilerin yan yana gelmesi ve kesimesi ile yzeyde k glge
etkileri salanr.
izgilerle yzeyde sonsuz denecek oklukta dokular meydana getirilebilir.

izgiler ok eitli zelliklerine gre farkl olarak gruplandrlabilirler. Fiziki

yaplarna gre drt grup altnda toplanabilir.

Doru izgiler: Kesinlik, doruluk, salamlk ve sadelik ifade eder.

Dey doru izgiler: Ykseklik, salamlk, kuvvet, nem ve resmiyet ifade

eder.

Yatay doru izgiler: Hareketsizlik, dinlenme, bar, genlik ve yerlemilik

ifade eder.

Perspektif izgiler: mit ve ilham ifade eder.

10

Kesik izgiler: Dzensizlii, aldrmazl ifade eder.

Dzenli kesik izgiler: Birlik, dzen ve monotonluk ifade eder.

Dzensiz kesik izgiler: Karklk ifade eder.

Diyagonal izgiler (verev): Kuvvet ve hareket ifade eder. Heyecan yaratr,

dikkat eker.

11

Yuvarlak ve yarm yuvarlak izgiler: Ritmik hareketi, deikenlii, gzellii,

zarafeti ifade eder. Aa doru yuvarlak izgiler bask ve snrlamay, yukar
doru yarm yuvarlak izgiler destek ve zgrl ifade eder.

Baz ekiller ve ifadeleri:

12

Ztlk, eitlik,
samimiyet

13

Denge, kuvvet,
salamlk, birlik,
hakimiyet

Dzgnlk,
sreklilik,
hareket, resmiyet,
byklk, nem

Srekli hareket,
zarafet

Hareketin
yumuak
deimesi, arzu,
heyecan, ani
deiiklik

Hareketin keskin
deimesi, arzu,
heyecan, ani
deiiklik

Kar koyma,
birlik

Birleen ya da
yaylan kuvvet

Kararszlk,
dzensizlik,
yerlememilik

Sreklilik, sistem

Giysi tasarmnda izgi esi, giysinin genel grnm ve tarz hakknda bilgi verir.
Giysi tasarmcs giysideki kup ve benzeri hatlar gstermede izgi esini kullanr. izgi
esi; dz, verev ve eri ekillerden modele en uygun olan tercih edilerek giysi tasarmnda
kullanlr.
Tasarlanan giyside kullanlan enine ve boyuna izgiler gzde farkl etkiler yaratr.
Ayn etki, tasarlanan kyafette dnlen kumataki izgilerin enine, boyuna veya verev

14

olmasnda da grlr. Enine izgiler kiiyi kilolu, boyuna izgiler ise uzun ve zayf gsterir.
Verev izgiler, gz izginin balang ve bitimine eker.
izgi ile glgeleme yaparak deiik tonlamalar yaratmak, tasarlanan giysiye artistik
bir grnm kazandrmaktadr.

ekil 1.8: izgi ve kara kalem almas

15

1.1.3. Renk
Renk, n cisimlere arptktan sonra yansyarak grme duyumuzda brakt etkiye
denir. Gneli bir gnde renklerin daha parlak ve canl olmalar, kapal havada ise
parlakln ve canlln kaybetmeleri ve olduklarndan koyu grnmeleri rengin a bal
olduunu gsterir.
nsan tarafndan renklerin alglanmas, n cisimler tarafndan yanstl ve cismin
gz yardmyla beyne iletilmesine baldr.
Gz tarafndan alglanan k, retinada
sinirsel sinyallere dntrlp, buradan optik
sinir araclyla beyine iletilir. Gz, temel
birletirici renk olan, krmz, yeil ve maviye
tepki verir. Beyin, dier renkleri bu rengin
farkl kombinasyonlar olarak alglar. Renklerin
alglan d koullara bal olarak deiir.
ekil 1.9: Rengin Gzde Alglanmas

Bir grme olaynda:

Inlarn gze gelmesi; fiziksel

Bu nlarn karsnda gzde ortaya kan ilemler; fizyolojik

Cismin beyinde alglanmas; psikolojik bir olgu olarak ortaya kmaktadr.

Renklerin srr gkkuann ngiliz Fiziki Isaak Newton (1642-1727) tarafndan

incelenmesi ile zld. Newton, gne n karanlk bir odada yuvarlak bir delikten
geirdi. Bu drt cepheli piramit eklindeki billur bir prizmadan geirerek beyaz perdeye
yanstt. Gne n paralayan prizma, yedi rengi tpk gkkuanda olduu gibi perde
zerine sralad. Newton bu olayda renk teorisinin ve renk biliminin temelini att. Daha sonra
Fransz More-Eugene Chevreul (1786-1889) ve Alman Hermann De Helmoltz (1821-1894)
renk stndeki aratrmalar derinletirerek bugnk renk bilimine nemli derecede katkda
bulundu. Prizmadan geen ve Solar Spectrum diye adlandrlan renk kuandaki renkler;
krmz, turuncu, sar, yeil, mavi ve mordur. Bu alt renkten sar, krmz, mavi ana
renklerdir. Doada grdmz binlerce renk, bu rengin eitli oranlarda kartrmasyla
ortaya kar.
Ik - glge: Modelin hacim ve derinliinin belirgin hale gelmesini salayan kavrama
k-glge denir. Ik kaynaklar gne, ay ve suni aydnlatma aralardr. Ik kayna
eyann her tarafn ayn derecede aydnlatmaz. Ia yakn olan yerler aydnlk,
grmeyen ve uzak yerler karanlk; k ve glge arasnda kalan yerler ise eyann esas rengini
verir. In aydnlatma derecesine ton denir. Bir kaynaktan aydnlatlan varlklarn k ve
glge durumunu incelersek balca drt deer grrz.

Ak ton (kl ksm): In eya zerine dorudan doruya geldii en aydnlk

ksmdr. Bu ksm eyann z rengini vermez.

16

z ton: In eik olarak geldii, yansmalarn ve parlamalarn olmad

ksmdr. Bu ksm eyann z rengini verir.
Koyu ton (z glge): Eyann k almayan, en koyu olan ksmdr.
Den glge: Eyann fona ya da zemine den glgesidir.

Renklerin Snflandrlmas:

Ana renkler:
Krmz
Mavi
Sar

Ara Renkler:
Yeil
Turuncu
Mor

ekil 1.10: Ana ve ara renkler

Tarafsz (ntr) renkler

Beyaz
Siyah
Gri

17

ekil 1.11: Ntr Renkler

Tamamlayc Renkler:

ki ana rengin karmyla ortaya kan ara renk, karma katlmayan ana rengin
tamamlaycsdr. Ayn zamanda birbirinin gerek gcn ortaya kartp harekete
geirdiklerinden kart renklerdir.

Krmz ---------- Tamamlaycs -------------Yeil

Mavi ------------ Tamamlaycs --------------Turuncu
Sar ------------- Tamamlaycs ---------------Mor

Tamamlayc

Tamamlayc

18

Tamamlayc

ekil 1.12: Tamamlayc renkler

Kontrast Renkler

Kontrast, renklerin birbirlerine etkilerinden meydana gelen deiikliklerdir.

Ressamlar; "ayet renkler ayn ton ve deerde yan yana konulursa, tek balarnayken
tadklar renkten daha farkl grnrler." der. Eer yan yana konulan renklerin tonlar
birbirinden farkl ise ak olan renk daha ak; koyu olan renk daha koyu tonda grnr.
Buna yan yana konulan iki rengin kontrast denir. Birbirinin kontrast renkler aada
gsterilmitir:

Sar--------------------Mor
Krmz ---------------Yeil
Mavi ------------------Turuncu
Armoni / btnleyici renkler:
Mor ------------------Mavi
Krmz -------------Turuncu
Sar -----------------Yeil

ekil 1.13: Armoni-btnleyici renkler

19

Deer (value): Bir rengin aklk veya koyuluk derecesini gsterir. Ak mavi
ile koyu mavi arasnda ton fark vardr. Siyahtan beyaza doru gri tonlarn
gsteren 10 kademeli bir ton ubuunda en parlak, kl renk beyaz; en koyu
ksz renk ise siyahtr. Renklerin deerini siyah ve beyaz ilavesiyle
deitirmek mmkndr.

ekil 1.14: Renklerin aktan koyuya doru tonlanmas

20

Renk Uyumlar:

Yaln renk kart: Sar, krmz, mavi gibi yaln renklerle yaplan rndr.
Ak-koyu renk kart: Kullanlan btn renkler ak yada koyu olmak
zere iki deerde bulunurlar. Ak-koyu renk kartln yapabilmek iin
renkleri ayn aklk veya koyuluk derecesinde kullanmak gerekir. Ara
deerler kullanlmaz.
Souk-scak renk kart: Souk ve scak renklerle yaplan uyumdur. (Mavituruncu ile yaplan uyum souk-scak uyumuna bir rnektir.)
Tamamlayc renk kart: Renk emberindeki tamamlayc renklerle yaplr.
Bunlar renk emberinde karlkl olan renklerdir. (Sar-mor ile yaplan
uyum tamamlayc renk uyumuna bir rnektir.)
Aldatc renk kart: Herhangi bir rengin siyah, beyaz ve gri zerindeki
etkisi ile ilgilidir. (Krmznn beyaz fon zerindeki etkisi baka, siyah fon
zerindeki etkisi bakadr.)
Kalite kart: Bir rengi en ak tonundan koyusuna doru gtrrken veya
en koyu tonundan ana doru getirirken elde edilecek ara tonlar, o rengin
kalitelerini oluturur.
Miktar kart: ki yada daha ok renk lekeleri arasndaki orant ile yaplr.

ekil 1.15: Bir rengin tonlaryla stilizasyon almas

21

ekil 1.16: ana renkle peyzaj almas

ekil 1.17: Siyah, beyaz ve gri tonlarda form almas

22

ekil 1.18: Mavi-turuncu zt renkleriyle form almas

Renklerin insanlar zerindeki etkileri yledir:

Sar: Nee veren bir renktir. Parlak sar k, kan dolam zerinde olumlu etki
yapar. En parlak renktir. Zekay aar. Gri ile kartrlrsa etkisini kaybeder.
Dier renkler ile kartnda renklerin parlaklk derecelerini kuvvetlendirir.
Turuncu: Yaama sevinci verir. Hareket ve canll artrr. Kahverengiye
yaklatka skunet vermeye balar. Turuncunun aktif bir etkisi vardr.
Krmz: Mcadele ve canlln timsalidir. Heyecan verir. Samimiyet ve
holanma duygusu dourur. Nefse hakimiyeti ve idari kontrol kaybettiren bir
renktir.
Yeil: Memnunluk, skunet ve mit telkin eder. Serin, taze ve genletirici bir
renktir. Gri ile kartrlnca tembellik, sar ile karlatrlnca canllk etkisi
verir. Maviye yaklatka ruhsal kuvveti artar. Dinlendirici bir renktir.
Mavi: Souk ve sakin bir renktir. Dnce, karar verme yeteneini artrr.
Yaratc fikirlerin domasna yardmc olur. Sakinlik duygusu veren ve
kuvvetlendiren bir renktir.
Mor: Gereklemesi zor olan fikirler ve hzn veren bir renktir. Geni bir
yzey halinde kullanlrsa korku hissi verir. Pimanlk etkisi yaratan bir
renktir.
Beyaz: Temiz ve saflk hissi uyandrr. Ferahlk verir.
Siyah: Ciddiyet ve arlk hissi verir. Kk yzeyler halinde kullanldnda
canllk, byk yzeyler halinde kullanldnda korku ve endie hissi
dourur.
Gri: Olgun, temkinli ve rahatlk telkin eden bir renktir.
Pembe: Kadnlk semboldr. Zarafet etkisi uyandrr.
Kahverengi: Yallk semboldr. Arball ve olgunluu temsil eder.

23

Giysi tasarmnda renkler:

Tketiciyi ilk anda etkileyen tasarm elerinden biri de renk esidir. Renk esinin
giysi tasarmnda vcut problemlerini yok edici zellii vardr. Ayn zamanda kiinin ruh
halini ve tarzn da ortaya koyar. Ak renkler kiiyi kilolu, koyu renkler ise zayf gsterir.
Tasarmcnn yaratcl ile dorudan ilikili olan renk esinde zellikle kontrast renkler
etkileyici olmaktadr.
Tasarlanan giysi renklendirilirken o yln moda trendleri ve favori olan renkler gz
nnde bulundurulur. Renk seimi yaplrken giysinin hangi ya grubuna hitap ettii, nerede
giyilecei, giyecek kiinin vcut zellii ve giysinin giyilecei mevsim gz nnde
bulundurulur.

ekil 1.19: Renklendirilmi artistik izim

24

1.1.4. Doku
Dnya zerinde grdmz her eyin bir dokusu vardr. Maddelerin yzeyindeki
grnts veya maddeyi oluturan birimlerin rgs dokuyu oluturur. D yap ynnden
dokular ikiye ayrlr:
Gerek doku: Dokunma duyumuzla algladmz dokulara gerek doku denir.
Gerek dokular sadece elimizde deil, gzmzde de birtakm etkiler yaparlar.
Dokularn gzmzdeki etkileri yledir::
Dokunun kendi etkisi: Sert dokulu cisimler, olduundan daha yaknda,
yumuak dokulu cisimler ise olduundan daha uzakta grnrler.
Dokulu malzemenin renk etkisi: Scak renkli cisimler olduundan daha
yaknda, souk renkli cisimler ise olduklarndan daha uzakta grnrler.
Dokulu yzeyin parlaklk etkisi: Parlak cisimler olduundan daha yakn, mat
cisimler ise olduundan daha uzak grnrler.
Grsel Doku: Elle dokunulduunda herhangi bir doku etkisi hissetmeyip
gzmzle algladmz dokuya grsel doku denir. rnein; herhangi bir cismin
resmini yaparken onun yzeyindeki przler birtakm taramalar ve noktalar
yardmyla belirtilir. Kat zerinde bu dokuya dokunulduunda elde doku etkisi
hissedilmez. Ama gz ile bakldnda yzeydeki przllk derecesi olduka
rahat gzlenebilir.

ekil 1.20: Doku rnekleri

25

ekil 1.21: Doku rnekleri

Doku, moda resminde tasarlanan modellerin ve kuma trlerinin anlatmnda nem

kazanr. Giysi tasarmcs hazrlayaca giyside kullanaca kuman dokusunu, iziminde
gereine en yakn ekilde sergilenmektedir. Aksi takdirde kuma ile ilgili anlatm yanl
olabilir. (rnein; ifon bir kuman d ile keten bir kuman d ok farkldr. Bu
farkll izgilerdeki sertlik ve yumuaklk ile anlatmak mmkndr. Bunun yannda krk
vb. bir kuma dnlyorsa bunun izimde doru hissettirilmesi gerekir.) Bu nedenle
tasarmcnn ok salam bir teknik bilgiye ihtiyac vardr. nk doku zelliini verebilmek
lif, dokuma teknikleri ve kumalar bilmek ile mmkndr. Tasarmc modeli iin gerekli
kuma, doku zelliini dikkate alarak semelidir.

ekil 1.22: Kuma doku rnekleri

26

ekil 1.23: Kuma doku rnei

1.2. Tasarm Prensipleri

1.2.1. Uyum
Giysi tasarm prensiplerinden biri olan uyum, giysi modelinin ekil olarak tamamnn
birbiri ile uyum ierisinde olmas gerektii anlamn tamaktadr. Yunan matematikilerinin
ve sanatlarnn analize dayal olarak uyguladklar altn kesit uyum prensibi bugn de
yaygn olarak kullanlmakta ve baarl sonular alnmaktadr. Burada iki temel
blmlendirme yntemi vardr. Bunlar 3:5:8 veya 5:8:13 yntemidir. 3:5:8 kuralna gre
vcut ls bel hattndan yukars 3, bel hattndan aas 5 olmak zere 8 eit paraya
blnr. 5:8:13 kuralnda ise bel hattndan yukar 5, bel hattndan aa 8 olmak zere 13 eit
paraya blnr. Altn kesit kuralnda 3:5:8 kesitli figrler daha ok klasik giyimlerde ve diz
zerinde boyu olan giysi tasarmnda ve teknik izimlerde kullanlr. 5:8:13 kesitli figrler
ise zellik tayan abiye giysilerde, pantolon ve artistik tasarm izimlerinde kullanlr.

27

ekil 1.24: Uyum prensibinde vcudun blnmesi; altn kesit kural

1.2.2. Denge
Resimde dengeyi yatay ve dikey izgiler kurar. Baarl bir kompozisyonda kullanlan
eler birbirleri ile karlatrldklarnda bir dengenin olmas gerekmektedir. Sanatsal
tavrda denge; renk, biim, l, aralk ve yn ile salanabilir.
Giysi tasarmnda uzunluun, geniliin ve genel grntnn belli bir dzen ierisinde
anlatlmas gerekmektedir. Tasarmda bu dzen denge prensibi ile salanr.
Denge, simetrik ve asimetrik olarak ikiye ayrlr.
Simetrik denge: Bir eksenin sanda ve solunda elerin ayn ekilde yerletirilmesi
ile oluur. nsan vcudunda bu eksen n ve arka ortasdr. Bu eksenin sanda ve solunda
ayn model zellii uygulandnda oluan modellere simetrik model denir. Simetrik
denge; kesin, kararl, oturmu bir kompozisyon oluturur.

28

ekil 1.25: Simetrik dengede izilmi artistik izim

Asimetrik denge: Bir eksenin sanda ve solunda elerin farkl ekilde

yerletirilmesi ile oluur. (rnein; giysinin sa ve sol tarafndaki etek ucu uzunluklarnn
farkl olmas gibi.) lgi ekici, canl ve etkileyicidir.

29

ekil 1.26: Asimetrik dengede izilmi artistik izim

1.2.3. Btnlk
Kuma yaps, aksesuar, model zellii vb. tm unsurlarn, saptanan ama
dorultusunda uyum ile bir araya getirilmesidir.
Giysi tasarmnda giyside bulunan tm zelliklerin ve detaylarn etkili bir imaj
yaratmas iin bir btnlk ierisinde olmas gerekmektedir.
Giysi zerinde bulunan ve giysinin stilini ieren tm hatlar birbiri ile btnlk
iinde olmaldr. rnein; kup izgileri alt ve st bedende birbirini takip etmeli
grnty bozmamaldr.

30

YANLI

DORU

ekil 1.27: Kup izgilerinde btnlk

Giysi zerindeki hatlar birbiri ile uyumlu olmaldr. rnein; manetler ve yaka
yuvarlak hatlardan oluuyorsa ceplerin yada cep kapaklarnn dik hatlardan
olumas btnl bozan bir durum yaratmaktadr.

31

ekil 1.28: Yaka, etek ucu ve cep kapanda btnlk

Kol uzunluklar ceket boyu ile orantl olmal ve genelde kala hattndaki
uzunluklar tercih edilmedir. Ceket boyu gnn modasna gre deiebilir.

ekil 1.29: Kol ve ceket boyunda btnlk

32

 izgili kumalardan tasarlanan giysilerde bedende ve kolda izgiler birbirini takip

etmelidir. Bu btnln salanmad durumlarda kolda yada bedende izgiler
farkl kullanlmaldr.

Asimetrik bir ceket tasarmnn etei de asimetrik olmaldr. Bu, bir takm ise
asimetrik btnlk, tasarmn genelinde salanmaldr.

ekil 1.30: Asimetrik modelde btnlk

Model tmyle analiz edilmelidir. Kup kesimlerine kayabilen penslerin

kaydrlmas ve yok edilmesi gerekmektedir.

33

1.2.4 Ritim
Ritim; gzle grlebilir devaml biimlerin tekrar ile elde edilen akclk yada
devamllktr. izgi, leke, form gibi plastik unsurlarn yzey iinde ll ve ahenkli
tekrarndan oluur. Bir yapda form elemanlarnn irili ufakl, kalnl inceli, uzunlu ksal,
akl koyulu, erili dzl, souklu scakl gibi eitli niteliklerle birbirini uyarmalar, bir
btn iinde, bir byk sesin elde edilmesine yarar.

ekil 1.31: Ritim rnekleri

Giysi tasarmnda izgi, ekil, renk ya da yaratcln ahenk ierisinde kullanlmas

gerekmektedir. Tasarm eleri ierisinde gze en ok hitap eden ve giysi ile ilgili mesaj
veren prensiplerden biridir. Giysinin herhangi bir blmne konulacak bir dantel, suta vb.
dekoratif malzemeler giysinin ritmini bozmamaldr. Aada verilen artistik izim rneinde
etek ularndaki volanlarla tasarm zerinde ritim oluturulmutur.

34

ekil 1.32: Giysi tasarmnda ritim rnei

1.2.5. Vurgu
Tasarmn yaptmz giyside vurgulamak istediimiz ama ok nemlidir. Tasarmc
hazrlad rnde kuma, model zelliini, modelin bir blmn ya da giysinin kullanm
yerini amacna gre vurgulamak isteyebilir. Mesela; aadaki izimde salar vurgulanmtr.

35

ekil 1.33: Giysi tasarmnda vurgu rnei

1.3. Tasarlama Yntemleri

1.3.1. Avangarda Tasarm
Avangarda tasarm yapan tasarmclar, zgn bir hikye (gemi-gelecek), tema,
kltr ve sanattan etkilenerek tasarmlarn yaparlar. Bu tasarmlar daha ok, estetik ve
sanatsal bir grntye sahiptir. Bu giysilerin kuma, dikim, ssleme ve model zellii olarak
kalite deerleri yksektir. rnlerde model eidi bol; ancak retim saylar azdr. Hatta
ounun rnleri koleksiyon tarznda olup birer adettir. Avangarda tasarmda blgesel ve
gemite yaanan kltrlerin, gelecee ynelik dncelerin, ekonomik ve sosyal yaam
tarzlarnn etkisi baskndr.

36

1.3.2 Endstriyel Tasarm

Bu giysi tasarm yntemi uluslararas moda merkezlerinin hazrladklar moda
eilimleri (trend) dorultusunda tasarlanan giysilerdir.
Hem sanayinin gelimesinde hem de da alma srecinde, giyim sektr dinamik bir
yapya sahiptir. Bu yapnn zellii gerei sektrde youn bir rekabet yaanmaktadr. Bu
rekabetin odak noktas ise mteri davranlardr. Mterinin; eidi bol, estetik deeri
yksek rnlere ynelmesi, btesine uygun, ksa srede kendine ulaan rnleri tercih
etmesi rekabeti oluturmaktadr. Mteri davranlarnda belirlenen bu deiim, zellikle II.
Dnya Savandan sonra kurulan yeni ekonomik ve siyas dengelere bal olarak ulus ve
firma baznda kendini gstermitir. Trkiyenin Avrupada rekabet ettii en byk sektr
tekstil sektrdr. Avrupadaki pek ok firma, rnlerinin fason dikimini Trkiyede
yaptrmaktadr. Markalamadan yaplan bu ilerle kalknmak mmkn deildir. Gelimek
iin tekstil sanayindeki byk potansiyeli artrmak ve dnya piyasalarnda etkili olmak
gerekmektedir. Bu da tekstil rnlerimizin dnyann farkl giyim arayndaki talebini
karlamasyla mmkndr. Bilinli ve profesyonelce izilen modellerden retilen giysiler,
halkn beenisini kazanarak olumlu pazarlar bulabilir. Bu beeninin gereklemesi iin de
retime izgileriyle katlan moda resminin, kurallara uygun hazrlanmas ve gelimi bir
zevk ile sergilenmesi gerekmektedir. rnlerin tasarmlar orijinal, kalplar standartlara
uygun ve kusursuz olmaldr.

37

LME
DEERLENDRME
LME
VEVE
DEERLENDRME
renme faaliyetinde renmi olduunuz bilgiler dorultusunda aadaki cmleleri
doru veya yanl eklinde cevaplandrnz.

LME SORULARI
1. ( ) Teknik izim silueti gerek insan vcudu oranlarna uygundur. Siluetin boyu ban 8
katdr.
2. ( ) Nokta yada bir iaret koyarak balayan izgi, hareket eden noktann yzeydeki izidir.
3. ( ) izginin ekillendirme ve anlatm gc noktadan daha zayftr.
4. ( ) Eik olarak izilen izgiler ykselme, eik olarak den izgiler dme hareketini
anlatrlar.
5. ( ) Enine izgiler kiiyi kilolu, boyuna izgiler ise uzun ve zayf gsterir. Verev izgiler,
gz izginin balang ve bitimine eker.
6. ( ) In cisimlere arptktan sonra yansyarak grme duyumuzda brakt etkiye renk
denir.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.

( ) Inlarn gze gelmesi psikolojik bir olgudur.

( ) Ara renkler: krmz, mavi, sardr.
( ) Sar rengin tamamlayc rengi yeildir.
( ) Krmz: Mcadele ve canlln timsalidir. Heyecan verir. Samimiyet ve holanma
duygusu dourur. Nefse hakimiyeti ve idari kontrol kaybettiren bir renktir.
( ) Beyaz: Temiz ve saflk hissi uyandrr. Ferahlk verir.
( ) Sert dokulu cisimler insanda sakin, rahat bir etki brakr. Yumuak dokulu cisimler ise
dinamik, canl, gl, kararl, heyecanl bir etki brakr.
( ) Siluete tm paralarn uygunluk belirlenerek birbirine olan oranna uyum denir.
( ) Simetrik denge kesin, kararl-oturmu, bir kompozisyon oluturur.
( ) Avangarde tasarmda kuma, dikim, ssleme ve model zellii kalite olarak yksek
giysiler retilir.

DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa renme faaliyetinde ilgili
konuya geri dnerek konuyu tekrarlayanz.

38

RENME FAALYET-2
RENME FAALYET-2
AMA
Bu faaliyette kazandrlacak bilgi ve beceriler dorultusunda, uygun ortam
salandnda insan figrnde l ve oranlar dikkate alarak artistik izim yapabileceksiniz.

ARATIRMA
eitli durulardaki insan figr izimlerini aratrnz, bulduunuz rnekleri
arkadalarnzla paylanz.

2. ARTSTK ZM
2.1. nsan Figrnde l ve Oranlar
Moda resmi almalarnda, giysi modelindeki yaratclk ne kadar nemli ise modelin
sunulduu moda silueti de o kadar nemlidir. Siluet almalarna ncelikle, eitli pozlarda
insan vcudu desenleri yaparak balanr. Bu aamada canl modelden insan vcudunun
ayrntlar ile allmas, anatomik yapnn tannmas, l ve orana nem verilmesi gerekir.
Bylece salam bir desen izme yetenei kazanldktan sonra, moda siluetleri izimine
geilmelidir.
nsan vcut yaps ve zellikleri:

Vcut boyutludur (en, boy, derinlik).

Vcut blmlere ayrlr (beden, ba, kollar, bacaklar).
Vcut blmleri arasnda orant vardr.
Duran vcut lleri ile hareket halindeki vcut lleri farkllk gsterir.
Vcutlar; kadn, erkek ve ocuk vcutlar olarak gruplandrlr.
Normal vcut yaplarnda tipik bireysel farkllklar grlr.

nsan figrnn orantlarn saptamak iin elimizde kanon bulunmaktadr.

Normal figrler iin yedi buuk balk kanon: Gndelik hayattan seilmi kiiler
izilirken kullanlr. Ksa boylu (1.65 m yada 1.70 m), hafif iman olan bu figrn
ba, vcuduna ve bacaklarna gre biraz iricedir.
deal saylan figrler iin sekiz balk kanon: Genellikle sanatlar tarafndan
kullanlan kanon, ideal insan figr oranlarna uygun olan sekiz balk kanondur.

39

Kahraman figrleri iin sekiz buuk balk kanon yada dokuz balk kanon:
Destanlara konu olmu kahraman figrleri ve moda figrleri iziminde
kullanlr. Vcudu ve uzun bacaklar ile karlatrldklarnda bu figrn ba
kktr.

nsan vcudunda l alma:

l almak iin kurun kalem kullanlr. Resmi yaplacak figre gre kol, dimdik
(yere paralel olacak ekilde) uzatlr. Bir ba uzunluu birim olarak kabul edilir. Tek gz
kapatlr. Bata aln ile salarn birletii noktadan enenin altna doru tutularak trnak ile
kalemin zerine iaret alnr. Daha sonra kalemin st ksm eneye konur. Alta doru kalem
zerinde iaretlediimiz noktann nereye geldii gzlemlenir.(Bu nokta gs ucuna
gelmelidir.) Srayla gs ucundan aaya doru daha nce yaptmz ilem tekrarlanr.
aretlenen noktalarn nereye geldiine baklr. Alm olduumuz bir birimlik llere kanon
denir. Bu alnan ller figrn n ortasndan getii farz edilen aks izgisi zerinde alnr.

ekil 2.1: nsan vcudunda l alma

40

ekil 2.2: nsan figr oranlar ve kanonlar

Sekizli dalm kural:

nsan vcudunun, boy uzunluu lsnn birimini ba boyu saptar. Normal insan
boyu yedi veya sekiz ba boyu uzunluuna eittir. Bu l, zel boylara ve milletlerin estetik
zevkine gre deiir. Msrllarn, Yunanllarn ve baz byk ressamlarn boy l kabul
budur.
Ba, boyun, gs, kask, karn insan vcudunun temel yapsn oluturur. Sekizlik
dalm kural yledir:

1/8 ba uzunluu

1/8 ene ucu ile gs ucu aras

1/8 gs ucu ile bel aras

1/8 bel ile kala aras

1/8 kala ile bacak st yars aras

41

1/8 bacak st yars ile diz aras

1/8 diz ile baldr aras
1/8 baldr ile topuk aras

ekil 2.3: Kadn figrnn kanonlara ayrlmas

42

ekil 2.4: Erkek figrnn kanonlara ayrlmas

43

2.2. nsan Figr izimleri

UYGULAMA
UYGULAMAFAALYET-1
FAALYET-1
lem Basamaklar

neriler

alma masas zerine eyalarnz dzenli Atlye nl giyiniz.

bir ekilde yerletiriniz.
Temiz ve dzenli alnz.
Figr izimi yaparken l, oran ve
Canl modele bakarak n ve arka durular
durulara dikkat ediniz.
iin cetvelinizi kullanarak aks ve kanonlar
Ykseklii 8 kanon, genilii 2 kanon
iziniz.(ekil-2/5)
olacak ekilde ayarlaynz.
Ba izerken gzleri, burun, az ve salar
Ba 1/8lik kanonun iine iziniz.
izmeyiniz.
Gs kafesini alrken ekil-2/6daki
Gs kafesini modelin duruuna gre 1,2,3,4,5 numaral paralar bir katta
iziniz.
alnz. Sonra modelin duruuna gre
gs kafesini iziniz.
Karn br paralardan ayr, kendi bana
havada duran bir para olarak dnmeye
Karn alann modelin duruuna gre iziniz. alnz. ekil.2.6daki 6,7,8,9,10 numaral
paralar bir katta alnz. Daha sonra
modelin duruuna gre karn iziniz.
Kollar ve bacaklar modelin duruuna gre Kol ve bacak izimi iin ekil 2.6ya
iziniz.
baknz.
Elleri ve ayaklar modelin duruuna gre
El ve ayak izimi iin ekil 2.6ya baknz.
iziniz.

44

ekil 2.5: Ana hatlaryla insan figr

Yukardaki ekilde insan figrnn paralara blnm ve basitletirilmi bir modeli

nden, profilden ve hafif yandan grlmektedir. Orantlar ve llerde ykseklik 8 kanon,
genilik 2 kanon olarak hesaplanmtr.

45

ekil 2.6: Ana hatlaryla insan figr

46

ekil 2.7: Kadn figr izimleri

47

ekil 2.8: Erkek figr izimleri

48

2.3. Hazr Siluet zerine Artistik Giysi izimleri

Ismarlama ya da hazr giyim iin model izerken modelin tm eleri doru olarak
yerletirilmelidir. Yaka, cep kemer, kup vb. model ayrntlarnn modele uygun olarak
izilmesi gerekir.
Giysi modelini moda figrne giydirme ileminde gz nnde bulundurulacak
zellikler unlardr:

izilen moda figrnn n-arka ortas iaretlenmelidir.

Giysi modeli nden ak ise st ste kapanma pay gz nnde
bulundurulmaldr. (Kadn giysilerinde sa-sola, erkek giysilerinde ise sol-saa
kapanr)
lik ile kapanma izgisi aras, bir dme byklndedir.
Kuplar ve pensler ince ulu kalem, rapido ya da frayla ok ince ve net olarak
izilmelidir.
Yakann, boyun evresini saracak ekilde paralel izilmesine zen
gsterilmelidir.
Yaka, cep, kol kapa gibi gerekli yerlerde stten ekilen makine dikileri ince
ulu kalem, rapido ya da frayla, asl biimden daha hafif izilmeli veya
noktalarla belirtilmelidir.
Bel ve etek ucu izgisinin, figrn hareket ynne gre birbirlerine paralel
olarak izilmesine zen gsterilmelidir.
Kruvaze kapamada dmelerin ilki ilevsel, dieri modeli tanmlayc olarak
iliksiz izilmelidir.

49

UYGULAMA FAALYET-2
UYGULAMA FAALYET-2
lem Basamaklar

neriler

Model arkada dnlyorsa arkay, nde

Model zelliine uygun silueti seiniz.
dnlyorsa n gsteren siluet seiniz.
(ekil.2.10)
Giysi kalnln dikkate alarak izime
Siluetin dndan iziniz.
balaynz.(ekil.2.10)
Giysinin
en
arpc
zelliklerini
Tm ayrntlar (Cep, kup, dme, ssleme)
vurgulaynz. zellikle istenilen imaj
iziniz.(ekil.2.10)
abartarak iziniz.

DKKAT
Moda resimcisi iyi bir gre ve kalp hazrlama yeteneine sahip olmaldr.

50

ekil 2.9: Siluete giysiyi giydirme ilemleri

2.4. izimleri Renklendirme

izgi ve renk, moda resminin iki nemli esidir. Bir modac iin hazrlayaca
giysinin modeli ne denli nemli ise, kullanaca kuman ve aksesuarn rengi de o denli
nemlidir. Bugnn moda dnyasnda, izgiler gibi renkler de ksa srede deimektedir.
Kiinin renk seme beenisi renk eitimi ile gelitirilir. Baz kiilerdeki renk
beenisinin doal olduu da inkr edilemez. Eski Trk ilemelerinde renk uyumu Anadolu
kadnnn doal renk beenisini ortaya koymaktadr.

51

Bilinli ve gzel bir giyim, sa, ten rengi, ya ve tipe uygun kuma seimi yapabilmek
iin, renk bilgisine ihtiya duyulmaktadr. Dnmeden kullanlan renkler bazen kiiyi g
durumlara drebilir. Kiinin bilinli renk seimi yapabilmesi, daha da tesi vcudunda
saklamak ya da belirtmek istedii zellikleri gsterebilmesi iin baz renk kurallarn iyi
bilmesi gerekir.
Koyu renk ve kk desenli kumalar kiiyi zayf, ak renk ve iri desenli kumalar ise
kiiyi kilolu gsterir.
ou kez hibir kural tanmayan moda, bazen renk kurallarna da kar koyar.
Modann ak iinde, nceleri arpc etkide bulduumuz bir rengi moda olunca ekinmeden
kullandmz olur.
Artistik giysi almalarnda o yln moda eilimleri olan renkler gz nnde
bulundurularak izimler renklendirilmelidir. Renk kartlna dikkat edilmelidir. Yaplan
almann hangi ya gurubuna hitap ettii, vcut zellii, mevsimi ve nerede giyilecei renk
seiminde dikkate alnmaldr.

52

UYGULAMAFAALYET-3
FAALYET-3
UYGULAMA
izimleri Renklendirme
lem Basamaklar

neriler

Malzemelerinizi resim masasna dzenli bir

Atlye nlnz giyiniz.
ekilde yerletiriniz.
Resim kadna izilen siluetin zerine Resim kdn kirletmemeye dikkat ediniz.
giysiyi giydiriniz.
Temiz ve dzenli alnz.
ifon, organze, tl vb. kumalar iin sulu
boya; deri, saten vb. kumalar iin guaj
Modelin kuma zelliine gre renklendirme
boya; ynl ve set kumalar iin kuru boya;
tekniini seiniz.
kae, kamir gibi kaln kumalar iin pastel
boya tekniini kullanabilirsiniz.
Renklendirme
ilemine
giysinin
st
ksmndan balaynz.
Giysinin ayrntlarn vurgulayarak boyama
ilemini yapnz.
Giysinin d hatlarnn vurgulayacak ekilde
konturlarn iziniz.

53

ekil 2.10: Artistik izim renklendirme aamalar

54

ekil 2.11: Renklendirilmi artistik izim rnei

55

ekil 2.12: Renklendirilmi artistik izim rnei

56

ekil 2.13: Renklendirilmi artistik izim rnei

57

ekil 2.14: Renklendirilmi artistik izim rnei

58

ekil 2.15: Renklendirilmi artistik izim rnei

59

LME
DEERLENDRME
LME
VEVE
DEERLENDRME
renme faaliyetinde renmi olduunuz bilgiler dorultusunda aadaki cmleleri
doru veya yanl eklinde cevaplandrnz.

LME SORULARI
1. ( ) deal saylan figrler sekiz balk kanondan oluur.
2. ( ) Vcut; en, boy, derinlik olmak zere 3 boyutludur.
3. ( ) Moda figrleri 7,5 bal kanondan oluur.
4. ( ) Artistik izimde model hareketli bir siluet zerinde dnlmelidir.
5. ( ) Artistik izim yapan tasarmcnn kalp bilgisine sahip olmas gerekmektedir.

DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonucunda cevaplarnzda hatalar varsa renme faaliyetine
geri dnerek ilgili konuyu tekrar ediniz.

60

KONTROL LSTES
KONTROL LSTES
Uygulama faaliyetinde yaptnz almay kendiniz Kontrol Listesinde yer alan
deerlendirme kriterlerine gre deerlendiriniz. Ya da yaptnz almay bir arkadanzla
deitirerek Kontrol Listesinde yer alan deerlendirme kriterlerine gre deerlendirilmesini
salaynz.

DEERLENDRME KRTERLER
1.
2.

Model ayrntlarn izdiniz mi?

4.

iziminizde btnlk var m?

6.
7.
8.

Hayr

Modelinize uygun silueti resim kdna doru olarak

geirdiniz mi?
Siluetin zerine artistik giysi izim ilemlerini doru
yaptnz m?

3.

5.

Evet

izimi renklendirmek iin gnn moda trendleri olan

renkleri setiniz mi?
Renklendirme ilemlerini yaparken k glgeye dikkat
ettiniz mi?
Renklendirme ilemi yaparken kuma dokusuna dikkat
ettiniz mi?
Renklendirme ilemi yaparken vurgulamak istediiniz
zellikleri vurguladnz m?

9.

Temiz ve dzenli altnz m?

10.

Verilen srede iziminizi bitirdiniz mi?

DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa renme faaliyetine geri
dnerek ilgili konuyu tekrar ediniz.

61

MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
Soru: Asimetrik bir elbise modeli belirleyerek artistik izim siluetine giydiriniz.
Setiiniz kuman zelliine uygun olarak renklendiriniz.

62

KONTROL LSTES
KONTROL LSTES
Uygulama faaliyetinde yaptnz almay kendiniz Kontrol Listesinde yer alan
deerlendirme kriterlerine gre deerlendiriniz. Ya da yaptnz almay bir arkadanzla
deitirerek Kontrol Listesinde yer alan deerlendirme kriterlerine gre deerlendirilmesini
salaynz.
DEERLENDRME KRTERLER
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Evet

Hayr

Modeli belirlediniz mi?

Modelinize uygun silueti resim kadna doru olarak
geirdiniz mi?
Siluete elbise modelini artistik izim tekniine uygun olarak
giydirdiniz mi?
Model ayrntlarn izdiniz mi?
izimi renklendirmek iin gnn moda trendleri olan renkleri
setiniz mi?
Renklendirme ilemlerini yaparken k glgeye dikkat ettiniz
mi?
Renklendirme ilemi yaparken kuma dokusuna dikkat ettiniz
mi?
Renklendirme ilemi yaparken vurgulamak istediiniz
zellikleri vurguladnz m?

9.

Temiz ve dzenli altnz m?

10.

Verilen srede iziminizi bitirdiniz mi?

DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa modle geri dnerek ilgili
konuyu tekrar ediniz. Modl baar ile tamamladysanz retmeninizle iletiim kurunuz.

63

CEVAP ANAHTARI
CEVAP ANAHTARI
RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.

Doru
Doru
Yanl
Doru
Doru
Doru
Doru
Yanl
Yanl
Doru
Doru
Yanl
Doru
Doru
Doru

RENME FAALYET-2 CEVAP ANAHTARI

1.
2.
3.
4.
5.

Doru
Doru
Yanl
Doru
Yanl

64

KAYNAKA
KAYNAKA
BA Naciye, Moda llstrasyonu Stilistlik, Ya-Pa Yayn Pazarlama, stanbul, 2004
Caalolu Anadolu Moda Tasarm Meslek Lisesi, renci Artistik Resim
almalar
AKAR Glen Erenler, KOLU Sevil, BAYRAKTAR Fatma, Temel Tasarm
Bilgisi, Ya-Pa Yayn Pazarlama, stanbul,2003
Desen Dersi Ders Notlar
ERTEN Belgin, TU Melahat, Emine KIRI, Turan Moda Tasarm Hizmet i
Eitim Kursu Ders Notlar, Ankara, 2000
IINGR Mmtaz, ET Erol, ASLIER Mustafa, Resim 1 Temel Sanat Eitimi
Resim Teknikleri Grafik Resim, Trk Tarih Kurumu Basmevi, Ankara, 1986
KOMUOLU kran, MER Arsal, SEKNZ Mine, ALPARSLAN Sabiha,
ETKE Serap, Resim 2 Moda Resmi ve Giyim Tarihi, Trk Tarih Kurumu
Basmevi, Ankara, 1986
Laleli Dergisi Say 13 Lasiat Yayn Organ, stanbul, 2001
ODABAI Hatice Aslan, Grafikte Temel Tasarm, Cem Ofset Matbaaclk,
stanbul, 1996
PARRAMN Jos M., nsan Figr izimi, Remzi Kitabevi, stanbul, 1994
PARRAMN Jos M., izim ve Resim Sanat, Remzi Kitabevi, stanbul, 1995
PEKTA Hafize, Mesleki Moda Resmi, Konya, 1995
TU Melahat, Teknik izim Silieti
http://www.fotografya.gen.tr (Tlay elek Kompozisyon)
http://www.kameraarkasi.org
http://www.kadikoyoffice1.com
http://www.mimax.com
http://www.hobbywelt.biz
http://www.artbarftlauderdace.com
http://www.phirebrush.com
http://www.fashiondesigncenter.com
http://www.fabricattic.com
http://www.portrait-artist.org
http://www.tr3d.com
http://www.epson.com.tr

65