1.

0 OBJEKTIF

2.0

1.1

Membolehkan kualiti produk dan kepuasan pelanggan tercapai melalui

1.2
1.3
1.4
1.5
1.6

penyelarasan (adjustment), servis dan operasi peralatan

Memaksimakan jangkahayat peralatan
Menjaga keselamatan peralatan dan mencegah dari berlakunya bahaya
Meminimakan jumlah kos pengeluaran melalui servis dan baikpulih.
Mengurangkan kekerapan gangguan dalam proses operasi
Meningkatkan kapasiti pengeluaran melalui penggunaan peralatan sepenuhnya

SKOP
2.1
2.2

Mengetahui konsep dan keperluan pengurusan penyenggaraan yang sistematik.

Memahami jenis-jenis penyenggaraan asas yang biasa digunakan oleh bengkel
seperti:-

2.3

2.2.1

penyenggaraan yang dirancang (regular maintenance)

2.2.2

penyenggaraan yang tidak dirancang, serta hubungan dengan:-

2.2.2.1

Senggeraan berjadual (preventive maintenance)

2.2.2.2

Senggeraan pembetulan (corrective maintenance)

2.2.2.3

Senggeraan kerosakan(breakdown maintenance)

Mengetahui elemen-elemen perancangan untuk membolehkan perancangan

penyenggaraan mencegah dan rombak rawat. Kaedah penyediaan perancangan

berpandukan kepada laporan serta data-data piawaian yang ada.

2.4
Mengetahui dan membincangkan dasar-dasar sistem penyenggaraan seperti:2.4.1 Penyenggeraan berjadual
2.4.2 Penyenggeraan pembetulan
2.4.3 senggeraan kerosakan
3.0

DEFINISI DAN JENIS-JENIS PENYENGGERAAN

Satu siri aktiviti untuk meningkatkan produktiviti melalui penggunaan
keseluruhan aspek sebuah loji:bermula dari
kajian,penyelidikan,rekabentuk,pengeluaran,dan pemasangan sehingga ke
operasi,penyenggeraan dan akhirnya pelupusan
1

3.1

Preventive Maintenance(Senggeraan Berjadual)

3.1.1

Perancangan yang sistematik, dibuat secara berkala (tahunan dan sebagainya), dan
tepat pada masa diperlukan seperti mencuci, melincirkan, membaiki dan

3.1.2

menggantikan bagi komponen-komponen untuk :

Meminimumkan kerugian pengeluaran disebabkan oleh kerosakan- kerosakan.

3.1.2.1 Memanjangkan hayat harta modal.

3.1.2.2 Mengurangkan kos keseluruhan
3.1.3

Kaedah penyenggaraan berdasarkan kombinasi pangkalan masa dan keadaan untuk

memastikan peralatan berfungsi oleh pengawalan komponen-komponen peralatan,

3.1.4
3.1.5

assemblies, subassemblies, accessories, attachment, dan sebagainya.

Memelihara prestasi bahan-bahan struktur.
Mencegah kakisan, keletihan (fatigue), dan lain-lain bentuk kemerosotan yang

3.1.6
3.1.7

melemahkan mereka.
Untuk mencegah atau melambatkan kerosakan-kerosakan.
Tindakan pencegahan boleh dijalankan mengikut suatu jadual yang pratentu dan tetap

3.1.8

atau apabila diperlukan.

Rancangan-rancangan penyelenggaraan pencegahan yang direka dengan elok boleh

3.1.9

mengurangkan insiden penyelenggaraan kecemasan.

Program penyelenggaraan pencegahan yang dilakukan secara meluas adalah penting
untuk mengurangkan kekerapan dan gangguan aliran kerja.

3.2 Corrective Maintenance(Senggeraan pembetulan)

3.2.1

Ia menambahbaik peralatan dan komponen-komponennya agar penyelenggaraan

3.2.2
3.2.3

pencegahan boleh dilaksanakan dengan pasti.

Peralatan dengan rekabentuk daif mesti direka bentuk semula
Sesuai untuk barang-barang penyelenggaraan yang berkos tinggi : poor

3.2.4

maintenance, poor design atau operasi di luar spesifikasi reka bentuk .

Pilihan yang perlu dibuat adalah di antara kos rekabentuk semula dan kos

3.2.5

penyenggaraan berulang.
Sesetengah keadaan jika menggantikan sebuah mesin adalah lebih ekonomi

3.2.6

daripada daripada dibaiki maka pembaikan tidak harus dilakukan.

Amat sesuai apabila kegagalan yang bila kronik dan berulang-ulang berlaku dan

3.2.7

memerlukan pengubahsuaian-pengubahsuaian.
Ia memerlukan tindakan kejuruteraan daripada tindakan penyenggaraan tetapi
sering menjadi tanggungjawab jabatan penyenggaraan.
2

3.3

Breakdown Maintenance(Senggeraan kerosakan)

3.3.1

Ia menambahbaik peralatan dan komponen-komponennya agar penyelenggaraan

3.3.2
3.3.3
3.3.4

pencegahan boleh dilaksanakan dengan pasti.

Peralatan dengan rekabentuk daif mesti direka bentuk semula
Ia bertujuan untuk menyingkirkan penyebab penyenggaraan.
Sesuai untuk barang-barang penyelenggaraan yang berkos tinggi : poor

3.3.5

maintenance, poor design atau operasi di luar spesifikasi reka bentuk.

Pilihan yang perlu dibuat adalah di antara kos rekabentuk semula dan kos

3.3.6

penyenggaraan berulang.
Sesetengah keadaan jika menggantikan sebuah mesin adalah lebih ekonomi

3.3.7

daripada daripada dibaiki maka pembaikan tidak harus dilakukan.

Amat sesuai apabila kegagalan yang bila kronik dan berulang-ulang berlaku dan

3.3.8

memerlukan pengubahsuaian-pengubahsuaian.
Ia memerlukan tindakan kejuruteraan daripada tindakan penyenggaraan tetapi
sering menjadi tanggungjawab jabatan penyenggaraan.

4.0

SINGKATAN

BI

SINGKATAN

NAMA PENUH

L
1.

J/K

JAWATAN KUASA

2.

PPLV

PENOLONG PEGAWAI LATIHAN VOKASIONAL

3.

IKBN

INSTITUT KEMAHIRAN BELIA NEGARA

4.

SOP

STANDARD OPERATING PROCEDURE

5.

KJ

KETUA JURUSAN

6.

KMSC

KETUK-MENGETUK SEMBURAN CAT

5.0

TANGGUNGJAWAB DAN TINDAKAN

TANGGUNGJAWAB
J/K ASET DAN INVENTORI

TINDAKAN

Berkaitan dengan pengurusan harta modal,bekalan

pejabat dan pengurusan stok.

Memastikan asset kerajaan diuruskan dengan
teratur,cekap,dan berkesan bagi mengelakkan

J/K PERHUBUNGAN INDUSTRI

J/K PENGURUSAN DAN

PENTADBIRAN

pembaziran wang kerajaan

Merancang dan melaras latihan industri pelajar.
Mewujudkan perlaksanaan kursus di bengkel

mengikut keperluan industri.

Membantu dalam urusan penempatan pelajar

setelah tamat latihan industri

Urusan pengambilan dan rekod pelajar.
Memantau semua program yang dilaksanakan
4

J/K HAL EHWAL PELAJAR

J/K KURIKULUM

dalam bengkel tersebut.

Pemantauan pengurusan dan operasi.
Menyelia tindakan displin pelajar.
Menyelia dan mengurus hal berkaitan ko-

kurikulum pelajar.
Merancang dan menyelaras pembangunan bahan
pengajaran dan pembelajaran berdasarkan

J/K PELUPUSAN
J/K KETUA JURUSAN

J/K PEMBEKAL

J/K BAHAN DAN STOK

LATIHAN

J/K PEPERIKSAAN

kurikulum yang dibangunkan.

Menilai dan mengemaskini kurikulum latihan

kemahiran.
Memeriksa aset dan rekod yang hendak dilupuskan
Meluluskan pelupusan bagi inventori.
Memimpin dan membimbing
Mengawasi pekembangan dan produktiviti setiap

unit dibawahnya.
Memberi arahan kepada setiap unit.
Membuat laporan analisis prestasi pembekal
Memastikan

Mengawasi aliran stok barangan untuk tugas-tugas

senggaraan sentiasa mencukupi

Berhubung dengan bahagian stok untuk

mendapatkan alatan gantian yang diperlukan

Memastikan stok latihan mencukupi

Merancang aktiviti-aktiviti peperiksaan

mengurus dan melaksanakan peperiksaan
Menyediakan Jadual Waktu Peperiksaan.
Membuat Analisis Keputusan Peperiksaan

6.0 CARTA ORGANISASI JAWATANKUASA/UNIT

PENYENGGARAAN
KETUA TEKNOLOGI AUTOMOTIF
SHAHRIZAL BIN RUSLAN PLV J41/42

KETUA JURUSAN TEKNOLOGI PENGETUK PANEL & SEMBURAN CAT

FARIZAN BIN MISTAM PPLV J35/36

J/K ASET & INVENTORI

J/K PERHUBUNGAN INDUSTRI

J/K BAHAN & STOK LATIHAN

FARIZAN BIN MISTAM

PPLV J35/36

HAFIZAN BIN ANDUL

HALIM PPLV J29/30

HUSLI ASNA BIN HAMZAH

PPLV J29/30

ABDUL HALIM BIN

IBRAHIM PPLV J17/22

JOHARI BIN ABDUL

HAMID PPLV J29/30

SHAHRIZAN BIN SARIAN

PPLV J21/22

ABDUL HADI BIN

HASSAN PPLV J17/22

J/K PELUPUSAN

J/K INFRASTRUKTUR

J/K HAL EHWAL PELAJAR

J/K KURIKULUM

FARIZAN BIN MISTAM

PPLV J35/36

HUSLI ASNA BIN HAMZAH

PPLV J29/30

JOHARI BIN ABDUL

HAMID PPLV J29/30

HUSLI ASNA BIN

HAMZAH PPLV J29/30

ABDUL HADI BIN HASSAN

PPLV J17/22

SHAHRIZAN BIN SARIAN

PPLV J21/22

MOHD RAMADHAN
BIN JUSOH PPLV J29/30

MOHD RAMADHAN BIN

JUSOH PPLV J29/30

ABDUL HALIM BIN

IBRAHIM PPLV J17/22

J/K PEMBEKAL

J/K PENGURUSAN & PENTADBIRAN

J/K PEPERIKSAAN

HUSLI ASNA BIN

HAMZAH PPLV J29/30

HUSLI ASNA BIN HAMZAH PPLV

J29/30

FARIZAN BIN MISTAM

PPLV J35/36

MOHD RAMADHAN BIN

JUSOH PPLV J29/30

MOHD RAMADHAN BIN JUSOH

PPLV J29/30

HUSLI ASNA BIN HAMZAH

PPLV J29/30

7.0 CARTA ALIR PENYENGGARAAN

MULA

MENGISI BORANG ADUAN

KEROSAKAN
SERAH BORANG ADUAN
KEPADA KJ

KENALPASTI
KEROSAKAN/SENGGERAAN
PANGGIL

KONTRAKTOR

TIDAK

YA
PEMBAIKAN OLEH PIHAK
LUAR

REKODKAN KERJA-KERJA
PENYENGGERAAN

TAMAT

8.0 BORANG PENYENGGARAAN

SENARAI ASET ALIH KERAJAAN
YANG MEMERLUKAN PENYELENGGARAAN
(Di isi Oleh Pegawai Kerajaan)
Bi
l

No Siri Pendaftaran Aset

Jenis/Jenama Model

Lokasi Aset

Catatan

8.1 SPRAY BOOT

8.1.1 STANDARD OPERATION PROCEDURE (SOP)

10

TATACARA KERJA
1.On kan power supply
2.on main suis
3.Putarkan kunci main suis
4.On kan suis lampu
UNTUK SPRAY
5.On kan butang symbol spray dan lampu bersimbol kipas akan menyala
UNTUK PENGERING DAN PEMANAS
6.On kan butang symbol jam dan lampu bersimbol pemanas akan menyala
UNTUK BERHENTI OPERASI
7.Tekan butang stop warna merah
8.Tutup suis berkunci dan main suis
CARA PEMAKAIAN
1.Pastikan pakaian yang sesuai untuk memasuki spray boot.

2.Pakai mask untuk kerja mengecat.

3.Pakai kasut keselamatan.
4.Pastikan keselamatan diri

11

8.2 SPRAY GUN CLEANER

12

8.2.1 STANDARD OPERATION PROCEDURE (SOP)

TATACARA KERJA
1.Pasang hos angin
2.Pasang ceraian komponen spray gun pada jig cleaner
3.Tutup penutup spray gun cleaner
4.Tekan pedal 1 untuk cucian bahagian dalam komponen spray gun
5.Tekan pedal 2 untuk cucian bahagian luaran komponen spray gun
6. Tekan pedal 3 untuk cucian tabung spray gun
7.Buka penutup spray gun cleaner
8.Keluarkan ceraian komponen spray gun
9.Lap kering komponen spray gun

CARA PEMAKAIAN
1.Pakai pakaian yang sesuai
2.Pakai sarung tangan
3.Pakai kasut keselamatan
4.Pakai pelindung mata

13

8.3 COMPRESSOR

8.3.1 STANDARD OPERATION PROCEDURE (SOP)

14

TATACARA KERJA
UNTUK MENGHIDUPKAN COMPRESSOR
1.On kan main suis 1
2.On kan main suis 2
3.On kan suis air dryer.Pastikan butang hijau pada symbol 1
4.Pusingkan stopper valve untuk membuka laluan keluar ikut lawan.
5.Pusingkan butang merah compressor mengikut lawan jam pada symbol 1 untuk menghidupkan
Compressor.
UNTUK MEMATIKAN COMPRESSOR
6. Pusingkan butang merah compressor pada symbol O
7.Tutup laluan stopper valve
8.Tutup suis air dryer
9.Tutup main suis
10.Buang angin pada resovoir tank
CARA PEMAKAIAN
1.Pakai pakaian yang sesuai
2.Pakai sarung tangan
3.Pakai kasut keselamatan
4.Pastikan keselamatan diri

8.4 SCISSOR LIFT

15

8.4.1 STANDARD OPERATION PROCEDURE (SOP)

16

TATACARA KERJA
KENDALIAN
1.Pasangkan sambungan hos angin
2.On suis punca elektrik
3.Naikkan kenderaan di atas scissor lift
4.On suis control panel
5.Tekan butang naik scissor besar untuk angkat kenderaan
6.Tekan butang turun scissor besar untuk turunkan kenderaan
7.Jika perlu mengangkat kenderaan dalam keadaan roda tergantung,tekan butang naik scissor
kecil
8.Tekan butang turun scissor kecil untuk turunkan kenderaan
9.Turunkan kenderaan dari scissor lift
CARA PEMAKAIAN
1.Pakai pakaian yang sesuai
2.Pakai sarung tangan
3.Pakai kasut keselamatan.
4.Pastikan keselamatan diri
5.Jangan pegang punca elektrik dengan tangan basah

8.5 CAR O LINER & CAR O TRONIC

17

8.5.1 STANDARD OPERATION PROCEDURE (SOP)

18

TATACARA KERJA
ON KOMPUTRER
1. On suis punca elektrik
2.On suis utama pada cpu komputer
3.On suis monitor computer
KENDALIAN AWAL BENCH RACK
1.Sambung hos bekalan angin
2.Setkan bench rack pada kedudukan condong
3.Naikkan kenderaan dan set bench rack pada kedudukan asal
4.Naikkan kenderaan dan set bench rack dan sangga kenderaan
KENDALIAN AKHIR BENCH RACK
1.Buka sangga kenderaan dan turunkan bench rack
2.Setkian bench pada kedudukan condong
3.Turunkan kenderaan
4.Setkan bench rack pada kedudukan asal
5.Tanggal sambungan hos bekalan angin
OFF KOMPUTER
1.Off suis monitor computer
2.Shut down computer
3.Off suis pubca elektrik

CARA PEMAKAIAN
1.Pakai pakaian yang sesuai
2.Pakai sarung tangan
3.Pakai kasut keselamatan.
4.Pastikan keselamatan diri
5.Jangan pegang punca elektrik dengan tangan basah

8.6 MESIN GERUDI

19

8.6.1 STANDARD OPERATION PROCEDURE (SOP)

TATACARA KERJA
20

KENDALIAN
1. Kunci bindu dengan kemas
2.Apit benda kerja pada ragum gerudi
3. Pasang dan ketatkan mata gerudi pada bindu.Singkir kunci bindu
4.Tekan tuil pemasuk untuk menurunkan bindu.Laraskan mata gerudi sejajar dengan tanda pusat
Di benda kerja
5.On suis dan mula kerja menggerudi
6.Gunakan bendalir penyejuk untuk menyejukkan mata gerudi
7.Semasa menggerudi naikkan bindu perlahan-lahan untuk membuang tatal bahan
8.Teruskan kerja menggerudi hingga selesai
9.Matikan suis
10.Keluarkan benda kerja daripada ragum
11.Singkir mata gerudi dengan menggunakian kunci bindu
12.Bersiskan mata gerudi dan meja gerudi daripada sebarang sisa dan tatalk
13.Simpan mata gerudi dan kunci bindu di tempatnya
14.Minyakkan semua bahagian mesin yang bergerak
CARA PEMAKAIAN
1.Pakai pakaian yang sesuai
2.Tentukan mata gerudi dikunci dengan ketat sebelum menggerudi
3.Tentukan benda kerja diapit ketat pada ragum
4.Gunakan tangan sentiasa mengunci atau melonggarkan rahang ragum
5.Hanya seorang sahaja dibenarkan menggunakan mesin gerudi pada satu satu masa

8.7 JADUAL PENYENGGARAAN

BULAN
MESIN

JENIS
PENYENGGARAA

PEGAWAI
1

4
21

11

9.0 BORANG ADUAN KEROSAKAN

22

JENIS KEROSAKAN
NAMA

LOKASI

: .

TARIKH

: .

NO TELEFON :

PERALATAN ATAU

o
o
o

MESIN
INFRASTRUKTUR
PERALATAN ICT
LAIN-LAIN

BUTIRAN KEROSAKAN

TANDATANGAN PEMOHON: .

BIL

TARIKH: .

PENGESAHAN UNIT PENYENGGARAAN

PENGESAHAN PEMBANGUNAN

TINDAKAN(

CATATAN:

TANDATANGAN &NAMA PEMERIKSA: TARIKH:

PENGESAHAN KETUA UNIT PEMBANGUNAN

TANDATANGAN &NAMA PEGAWAI: . TARIKH: ...

10.0 BORANG KELUAR MASUK PERALATAN

23

JENIS
JENAMA DAN
MODEL
NO. SIRI PEMBUATAN
NO. SIRI
PENDAFTARAN
BI
L

PEGAWAI PENGELUAR

TARIKH

NAMA
PEMINJAM

DIKELUAR
KAN

TANDA
TANGAN
PEMINJAM

JANGKA
DIPULANG
KAN

CATATAN

KETIKA
DIKELUARKAN

KETIKA
DIPULANGKAN

TANDA
TANGAN

TANDA
TANGAN

TARIKH

TARIKH

I.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.

11.0 BORANG PELUPUSAN HARTA

NO.KELUARA
BIL

NAMA DOKUMEN

N & TARIKH
24

TARIKH

CARA

PELUPUSAN

KUATKUASA

PELUPUSAN

PELUPUSAN

Nama Pegawai yang membuat pelupusan

Tandatangan pegawai

Disahkan oleh

Ketua Bahagian Pentadbiran & Kewangan

12.0 REKOD LAPORAN KERJA PENYENGGARAAN

OLEH KONTRAKTOR
25

Bil

pekara

service

Agensi

No. kontrak

Harga

Vital series

Sc1007

RM450

26

Catatan