You are on page 1of 15

MORFOLOGIA

VERBAL

TIEMPO:

PRESENTE
1 Yaa

-u i -a

Mikuu /llakii
/munaa

Como

2 Qam

-nki

Mikunki

Comes

3 Pay

-n

Mikun

Come

1 Yaanchik

-nchik

Mikunchik

Comemos

1 Yaakuna

-yaa

Mikuyaa

Comemos

2 Qamkuna -yanki

Mikuyanki

Comen

3 paykuna

mikuyan

Comen

-yan

PASADO

luu, laa,

Mikuluu

Com

-layki

Mikulayki

Comiste

-la

Mikula

Comi

-lanchik

Mikulanchik

Comimos

-paakulaa

Mikupaakulaa Comimos

-paakulayki Mikupaakulayki

Comieron

-paakula

Comieron

mikupaakula

FUTURO
1

-ha

Mikuha

Comer

-nki

Mikunki

Comers

-nqa

Mikunqa

Comer

-hun

Mikuhun

Comeremos

-paakuha

Mikupaakuha

Comeremos

-paakunki

Mikupaakunki

Comern

-paakunqa

Mikupaakunqa

Comern

Sintaxis Quechua
Caractersticas Bsicas

El orden de palabras en la oracin es


SUJETO OBJETO VERBO.

Malli wawin-ta kuyan


[S]

[O]

[V]

Sintaxis Quechua
Caractersticas Bsicas

El adjetivo precede al nombre o


sustantivo

sumaq walmi
bonito

mujer

mujer bonita

Sintaxis Quechua
Caractersticas Bsicas

El poseedor precede a la cosa


poseda

Malli-pa wawi-n
Mara-de hijo-su
de Mara su hijo
El hijo de Mara

Sintaxis Quechua
Caractersticas Bsicas

La posposicin del auxiliar respecto


al verbo principal.

[lika-q [ka-nki] ]
T veas

T solas ver

Sintaxis Quechua
Caractersticas Bsicas

Los objetos se aaden hacia la


izquierda.
Malli mikuchin.
Malli akhuta mikuchin.
Malli wawinta akhuta mikuchin.
Malli mayuhu wawinta papata mikuchin.
S

O-Loc

O-I

O-D

Escritura: normatividad y prctica

Mantener el orden oracional

SOV

Escritura Quechua

MUCHAS
GRACIAS
Nila TOVAR GONZALES
LUIS A LBERTO SANCHEZ PALMA

Escritura: normatividad y prctica

Escribir el
quechua no solo
es ms fcil que
el castellano,
sino tambin

You might also like