You are on page 1of 14
Os conceitos e tipos de prat Praticas interdisciplinares e interparadigmaticas $5 90 bn a dos pont paras Send. ot i om ac Aoca de pats provaco specs ome cee ce re Fosters pie tas roc ete See tie oor (5-Menio de de amet de oni x aperece de Serpe ei compare pps ng ops a ena Tro gerald reac i nim. de Janet: Rost 2001 3.1 Introd: Nos iki anos, eo esr pubis bo ese pblcad a eso da inet une craetpinr okcano sco ompusence ta constiniggo decarpos lars, pludinen sions enplicadonds cori ‘iment come» d snide etl eo do servgo sol, es fe as Pcie ret cir ho me dedicado’, Neste capitulo, rtomarei 0 fem, aprofundando-0 © ando-o a partir da fundamen mais original expressa no capitulo ie, relomando eeniquecendo de nova Forma um esauena de cones fF sicos ¢opertivos indicado nos tabalos anteriores, Dada a minha iliaridade com campo da sade, stile mentale servigo socal, esses iuio um pano de fando constant para exemplos. ‘Antes de comesar,& importante assinlar que, flizmente, jh um scents interes pelo tema cm virias tease campos de saber epratca Jovi o Brasil coum nimero enorme de vas publics respi 1 12.1. Una visdo pamordimiea da iteratara Actitica a fagmentagio das eiéncias contemporineas, da pulverizacio Alo saberes eapecilizadase de sas implicagbes, vem send consruida por “\érias perspectivas. No capitulo anterior, a discussio epistemvologica acer~ {ca da complexidade e dos paradigmas de conbecimento buscou sistemat- a perspectiva que consdeco mais ica e promisions para a fudamer Ho de uma proposta de pritica interdisciplinar. Entretanto, cube aqui mos- que nem sempre esse fio carinho apropriudo pela literatura accrea da Jpterdisciplinariddade. inaridade, 2 ndamentac e siste- |» Naliteratura acerca da ine P smatzagi da ct 8 fragmontagao dos saberes,particolamente em rmalagdes inci, foram relativamente mais frigeis.O melhor exemplo these tendencia na Titraura em portugues ¢ cissico lio de Japass so reo tema, Ineriselplinaridade e patologia do saber, publicado pela pr five ves can 176 APIASSU, 1976). Tanio precio panfleérn de Geor- CONCHLOM 1057), que mere Gerba any, ces depts vison co pte ew 2080 (GASConCHTCS 360) ss ns an ee feed pic, 2. ato gees inesdbe ao dgeenvolvinenta dente tao, 4 (989) Let Gebihrnenan Tost 20a Mavlt 1588), Snis 2000) Walle (199, 35, Mois 109), Deamon (1997) Brno & Cre Sitch neha 10: diode Mowbs Yanconzaee phot 1Omicos¢ soeiais dos grupos corporaivos (como na sociologia das ‘2s Gusdorf como. piri lst exprinem uma anise com mais umes Profssdes,perspectiva que seri retomaa mais frente); tito de desabafa contra os especalistas: "A parla de saber exatoe preciso detida pelo especialisia perdese no mio de umn ceeano de saber e le incompetéacia” (JAPIASSU, 1976: 9). Para ees, os experts eos butocta~ tas, apesir dos melos de conkecimento cada vex mais numerosos € dos rico ntervenpao eda ver mus effeazes, se abstm ou sto ineapazes de store forma adequada ae questes mais plobase abrangentes do séeu- To XX, tas como a guerr, as desigualdades nodesenvolvimento, 2 fomeea Tata pelo respeito a ibercade. Quanto mais se desenvolvem se diversii- ‘ans dseplings, “ms elas petdem 0 contato com a ealidage humana” (Id) esto “cada ver mas distnciadas da existénciaconerea, [..] como Tingungens herméticas reserva ns iniciados, e que parecem asorver ‘or peters, no mils de sas abstragies bom eompoctadas™ (py. 10) neampo de Tuas, no podendo ser vsualizadoidilicamentecomno una omunidade de cients” qué competi em condigdes igus entre si por meto do rigor de seu conhesimento, mas sim com iia area Vi ad eletindoosinteesses eoncretosdensituigdes de Financia to, de produsdo de equipamentos,produtosesetvigos, armago ete ‘name, ef, como sociologi eica do conhectment” ‘Com exces das correntes que chegama disci o tne dos para nas eda complesidade, como dseuticono eaptulo aero, a maiora das > sbordagens etlieas as cléncins busca reveae a determinaga historic © | osinteressesconcretos que levam 8 formagio ed manitengdo das diversas tiseiplnaseprofissesespecalzados, mas gralmente no apresentan uma tHicussio mais sstemtien sobre ns alteroativasepistemogins organ _zago fragmentada do saber cienttico disci ‘Una segunda vertente mais diversae mais ampla de critica xo especia lismo na est propriamente no campo de discusso da interdiseplinarida de, fomando ua diego mois inden, jie ember eins te ‘asc hiséricas mais globais rigorasas i fence tis organizayies rivadas, que se constiutiam eo: Finalmente, € interessante nolac a presenga de erteastealizadas em ‘umpos de saber panticulares, mus que Bo extemamente importantes para _asstematizapio das consequéncias da fragmentagao do saber e de ss plinas, Neste trabalho, gostria de {eri a0 Ieitoracompanhar e debate no campo da satide menial, ‘ho mais fumilaridade, ja que eonstita una das reas mos fetes onde © ee debate eas prtica interdisiplinares tm avangado nos tims ans. 1 4.22. Un exemplo fertl de critica é expectaizacdo ea fragmentacae des Usaheres: o campo da sce merle en paradigma de esitnctonalengao + ispostvos de poder insitcional(eomo nas coretes de aise in tional) + dspnitives de produ dis roles sis de produ, por meio dk apaelhos de Este pation Meaogicog (como has trees contemporness mts mecanesas do mars") como forma st tonalite dvi scenen do alo, ind ann os deaber insur, ene, associadas a0 mrad epitasta So0- temporinoo enantio fora pros deo e echoes + tispsitivos de saber poder dfscs ao eco social vsando a normati “via ea disciplinarzie do expr soca, dos corps eda sexual ‘le (Como em Focal + dispsitins consis do pofsioalinno,enguinto monopétion tdsaeres, manda soi pricasVineUlada os ineresses ec Conve o leitor para retomar aqui a prinepaisafmages de win tab tho ji clssico, de autoria de algunas das liderangas do maviniento de Psi (intra Democitica na. Itia (ROTELL et al, 1990), coma a mai repre Stiativaformulago ds inpicasdes do pradignt mica convener necessdad de sun superasio, pata lena conipleniade da existncia lionel em sade mental. Os prinipais pontos de sua démarche si ony cm Lame (3), Lev (395, Bie (589), Aqua 1977© 1980 + | 2) acti de ragmentagao dos sabres e cas compoténcias proissio nal estangues: nest ma ozs por Gare. ssa dle re vet ise slgmnm denims eck pipe Foc 9°19) aan isos Maco 198 Conga ots op Dia (998 de Lame (987) 6 Koran 8D. 0 levaao nivel de especializagdo ede efiaumento das cna din eago tom como cnasequencia una corespondente elevagio da see fio de pacientes aasumios, ou sel, os servigns Toncionam com base na propri competéneia e quanto aorestante podem dizer no & problema nos- 0°" (ROTELLI et, 1990: 22), + {Fst forma especialst eseletva de ficonar dos seevignspsiguid- rico lz com que as pessoas Sejm separa, ‘espe’ gad de um lado parm outro ent competéncis diferentes e definiivamente nfo se de responsabilidad de ningun e sim abandonadas asi mesmas" (p. 22.) {[..] O ml obscuro da Psiquiatria (tradicional) est em haver separad ‘un objeto fcticio,a“docnga’, da -existéncia global, complena e coneret ‘dos pacientes edo corpo socal. Sobre esta separa atficial se constr tum conju de apartoseientificns,legislatvos, administrativos [| To- dls releridos‘doenga’. este conjunto que é preciso desmontar (sin ‘ucinalzar) para relomar copiato com aque existécia dos pacientes, ‘quanto “existenca”“doente™(P- 28). ‘a formulagio do paradigma ds desinsiucionalizacio como conrad na econsinigao da complenidadec da fotalidade da vida social esub- jetiva do cliente a sr reinventada “0 processo de desinstiticionalizago tom-se agora reconstrugdo da complexidade do abjto. 4 énfase agora ndo & mas colocada no process tie ‘cura’, as no projeto de ‘vento da sae’ ede ‘repraducio social to pacienie’ [1 Seo existe mais un mundo produtivo defini no qual ‘star, este ma wana sade, mas existem ml, [.-]O problema no & a ‘ura (a vide produtiva) nasa producdo de vida, de sentido, de sociabilida dle, tliat das formas (dbs espagos coletivos) de convivéncia disper- ss! (p, 30) (estagues do proprio tor Talvez no se ‘resol’ per hora, ndose ‘eure’ agora, mas no entanto, “seguramente ‘se eda” [vl Cuidar significa ecupar-se, gel e agora, de acer com aue-e ransformem 08 modas de vivere semi a softimento do “paciente"e que, ao meson tape, se ransforme suo vida concreta & col dana ge alimenta exe sofriment [| Este & ent out aspecto dt batho terapeutico enledido como tomer encargo, de eidar de us pes Soa: 6 descavolvide de moo tal evar o abundono do paciete si mes- ‘up. 33-34) (destagues doppia). Teste 4) os servigns fn a responsublidade de responder & tot lidade dis pacesiclades de sale mental de uma populagio deternineda; 1b ana as feetas de acministtaros recursos em sutice mentale) mai plicase vtoynase mais complera @ profisionalidade des operadores” {p. 37) (destaques do proprio aston), | Seesbrdgos clas epoca ay senate aces Comptede «pia eda 1-1 0s operadores, acima de tudo, “aprenderam w aprender’ [] 08, tiverostiposeoificados de “toraia”(meiica, psicoligia,psicoterape- © ica, psicofarmacoligia, social, et.) s8o consierados como momentos {amis importantes, mas redutivos e pata, sobcetudo se isoladose co iicadas. Por isto rat's de demolir a compariimentalizagto entre estas tipologias de interven, Além disso, e por consequéncia, a relagdo tera putin onde a ocupar-se de questesafetivas, cconémiess, juridicas, rela nals, dos niveis de estaitos, ca ful, do trabalho, lc. sem cin estas tqestdes, sm confi-ls a profissionalidaes separadas” (ROTELLL etl, 190: 45-46) (destaques do pripri autor) Essa proposta tem implicad uma verdadeiearevolugo paraigmatica po campo da suide mental, que passa ase eonstiurclaramernte com0 wn ampo reconhecidament transdisciplinar®, eincorporando wn ol enorme © te intervongies nes mas diversas reas, Levande seus dfensores a inspitar 10. panies desing ocang lal ce oct como desi pes ope Sip case 2) sole ‘Scorsese remiss de bonc sereseeicaueisc lnm cacao dclas cpl, ploinacnga he ‘Sncgacn ne mcs no) pmsog co sie ones a ep PENT es cols lion tin cm iss vey sores [Ear cetmces ancl ef ner scans hy clon Tite etence mel Gish donates qestes tna tao vl atta; Bocomnpe dace pb ue bun et fear speeder era Cael sur ccna ir props de asst en a mo omy ina ols «wetncv ranatsina deena ects exis now io carp dito, contin hx tactile, pce oma, eae sca ish, ocala, cre oto i inca alge ie es mea ips indwofioaie dss ele ngs ned eso eae a dct cana asics meinen ete wn eto cls polar cae spas

You might also like