KESME

Kirilerde Etriye Hesab

(TS 500/2000)

178
Ahmet TOPU, Betonarme I, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2014, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Kesme atlaklar-Deney kirileri

Video
http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

yk
Basn ezilmesi

Kesme atlaklar

Dikdrtgen kiri

moment atlaklar

2h

Mesnet reaksiyonu

Mesnet yz

yk

Basn ezilmesi

Kesme atlaklar

Tablal kiri

moment atlaklar

Mesnet yz

Kesme atlaklarnn younlat

blge (sarlma blgesi)

Gzlem:
Kesme atlaklar mesnet yznden itibaren kiri yksekliinin iki kat kadar bir blgede younlar. Bu blgenin sk etriye ile sarlmas gerekir.
Bu blgede kesme atlaklar yaklak 450 eimlidir.
Kirii kesen kuvvet mesnetteki deil, mesnet yznden h kadar tedeki kuvvettir.
179
Ahmet TOPU, Betonarme I, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2014, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Boyuna donat kesme

atlan nleyemez!

Eik ekme (kesme) atlaklar

Etriye yetersiz: kesme atla var

Boyuna donat yeterli: moment atla yok
Boyuna donat kesme atlan nlemez!
Etriye yetersiz: kesme atla var
Boyuna donat yeterli: moment atla yok
Boyuna donat kesme atlan nlemez!

Etriye kancalarnn artmal

diziliine dikkat ediniz

Boyuna donat(montaj)

Etriye ve pilye donats kesme atlaklarn snrlar. Etriye daha etkindir.

Gerekli etriye ap ve aral hesapla belirlenir. Pilyenin katks dikkate
alnmaz.
Burada, kesme teorisine girmeden, TS 500/2000 e gre etriye hesabnn
admlar verilecek ve rneklenecektir. Deprem Yn. 2007 ye gre etriye
hesab biraz farkldr.

etriye

Bir kiriin donatlar balanrken

Alttaki boyuna donatlar
henz konulmam
180
Ahmet TOPU, Betonarme I, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2014, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

ERSOY/ZCEBE S. 489-491
CELEP, S. 214-231

Kiri Kesme Donats (etriye) Hesab-TS 500/2000

Hesap sras:
1) Tasarm kesme kuvveti Vd yi belirle (Bak: TS 500/2000, Sayfa 29, Madde 8.1.2).
Kirii kesmeye alan Vd kuvveti kolon yznden d (faydal ykseklik) kadar uzakta hesplanr.

Kolon yznden d veya daha az uzakta tekil kuvvet varsa, Vd kolon yznde hesaplanr.

Kiri bir baka kirie saplanyorsa (dolayl mesnet saplama kiri), Vd sapland kiriin yznde
hesaplanr.
Sol ve sada hesaplanan Vd kuvvetlerinden mutlak deerce byk olan dikkate alnr.
2) Max Vd=0.22 fcd Ac yi belirle. Vd>max Vd durumunda kesit kesme asndan yetersizdir. Ac yi
Vdmax Vd olacak kadar byt.

4) Vd<Vcr durumunda beton tek bana tm kesmeyi karlar. Teorik olarak etriye gerekmez, ancak
ynetmelik gerei minimum etriye konur:
s : etriye aral
A sw
fctd
fywd :etriye donats tasarm dayanm
= 0.3
bw
bw :en kk gvde genilii
s
fywd
Asw :etriye kollar toplam kesit alan

3) Vcr=0.65 fctd Ac (1+ Nd/Ac) donatsz betonun kesme dayanmn hesapla. Bu bantda Nd kiri
eksenel kuvvetidir ve pozitif alnr. Nd basn ise =0.07 , ekme ise = - 0.3 alnr. Basn kuvveti
kesme dayanmn artrmakta, ekme kuvveti ise azaltmaktadr. nk basn kuvveti kesme
atlaklarn kltr, ekme kuvveti ise bytr.

bantsnda Asw yi se, s etriye araln hesapla. Aklkta s admda, sarlma blgelerinde s/2
admda bir etriye koy. Uygulamada genellikle ncelikle 8, olmazsa 10, tek etriye(ift kollu)
kullanlr. Etriye ap ve kol says seilir, dey kollarn toplam kesit alan Asw olarak alnr.
5)Vd >Vcr durumunda etriye hesabn aadaki bantdan yap:

A sw
V
= d
s
fywd d

Trkiye ar deprem tehlikesi altnda olduundan bu

bantda betonun ald kesme ihmal edilmitir.

bantsnda Asw yi se, s etriye araln hesapla. Aklkta s admda, sarlma blgelerinde s/2
admda bir etriye koy. nce 8 ift kollu, olmazsa 10 ift kollu, olmazsa 8 ok kollu, vs denenir.
6) Aklkta s admda, sarlma blgelerinde s/2 admda bir etriye koy.
7) Etriye Min koullar: Kararlatrlan ap ve etriye adm aadaki koullar salamaldr.

NOT: Deprem ynetmelii 2007 Madde 3.4.5 e gre kirii

kesmeye alan kuvvetin belirlenmesi farkldr, Vd yerine
Ve alnr.

s h/2, s 200 mm (aklkta) , s h/4, s 100 mm (sarlma blgelerinde)

w =Asw /( bw s) Min w =0.3 fctd/fywd
181
Ahmet TOPU, Betonarme I, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2014, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

rnek: Bir kiriin tm donatlarnn hesab ve izimi

ZM:

Aada verilen kiriin donatlarn belirleyiniz, antiyeye gidecek

gerekli izimleri veriniz. Kolonlar 35x50, malzeme C20/25-B 420C,
beton rts (pas pay) 3 cm, iyi denetimli antiye.

(ERSOY/ZCEBE Tablolar)

fcd=13.33, fctd=1.07, fyd=365.22 N/mm2, b=0.0164

Min =0.8. 1.07/365.22=0.0023, max =0.02
Max (-)=0.85 . 0.0164=0.0139
K101/K102 aklklar:
Md=91.4 kN.m, d=60-3=57 cm
b/bw=94/30=3.13, t/d=12/57=0.21
940 570 2
Kfcd =
13.33 = 44.5
91.4 10 6

94 cm

K102 30/60

kolon

kolon

35

50 cm

kolon

35

50 cm

48

K101 30/60

35

50 cm

5.55 m

5.00 m
251.2 kN.m

30
Kesit

Mesnet yzndeki
moment=Azaltlm moment

110.0

Md

+
88.6

+
91.4 kNm
334 cm

117.1 kN
+

220.9 kN

Vd

347

70.3

12

Minimum donat yeterli. .

As=0.0023. 300.570 =393 mm2
Seilen : 314(462 mm2)
Montaj : 312 (339 mm2)

Pilye kullanlmamasna ve donatlarn

kesilmemesine karar verildi

B mesnedi:
Md=251.2 kN.m
mesnet genilii
Azaltlm tasarm momenti: Md Md-Vd.a/3 a:
Vd: eksendeki kesme kuvveti
Vd=117.1 kN
Azaltlm moment
Md=251.2-117.1.0.5/3=231.7 kN.m
.
2
.
3
2
K=300 570 /231.7 10 =421 mm /kN j=0.879
As=231.7.106/(365.22.0.879.570) =1266 mm2
Asek = 1266-339=927 mm2
Se.: 320(942 mm2)
Kontrol:
Asmev=942+339=1281 mm2
=1281/300/570=0.0075
=462/300/570=0.0027
>Min =0.0023 a
<Max =0.02a
-=0.0075-0.0027=0.0048<Max (-)=0.0139 a
K101/K102 aklklar st kontrol:
339>1281/4= 320 mm2 a
B mesnedi alt kontrol:
Min gerekli:1281/2=641 mm2
Asek = 641-462=179 mm2
Se.: 116(201 mm2)
Gvde donats: gerekmez.

Ahmet TOPU, Betonarme I, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2014, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

182

Etriye hesab:

Kesen Vd kuvvetinin
belirlenmesi:

K101 akl:

K102 akl:

Vd
252
=
220.9 334

Vd
265
=
117.1 347

Max Vd=0.22 fcd Ac

Vd=166.7 kN.
Max Vd=0.22.13.33.300.570=501 kN>Vd kesit yeterli a
Vcr=0.65.1.07.300.570=118931 N118.9 kN.
Vcr=0.65 fctd Ac (1+ Nd/Ac)

Vd=89.4 kN<Max Vd=501 kN a

Vd=89.4 <Vcr =118.9 kN. Min etriye yeterli!

Vcr=118.9 <Vd=166.7 kN, Min etriye yetmez, hesaplanacak.

8 ift kollu etriye kullanlrsa:
Asw=2 . 50=100 mm2
100
166.7 10 3
=
= 0.80
s
365.22 570

A sw
Vd
=
s
fywd d

10 ift kollu etriye kullanlrsa:

Asw=2 . 79=158 mm2

8 ift kollu etriye kullanlrsa:

Asw=2.50=100 mm2

158
166.7 10 3
=
= 0 .8
s
365.22 570

100
1.07
= 0. 3
300 s = 379 mm
s
365.22

A sw
f
= 0.3 ctd b w
s
fywd

s = 197.5 mm 19 cm.

s = 125 mm 12 cm.

s=20 cm alnacak.
s=19 cm tercih edilecek: Aklkta 10/19 kullanlacak.

Aklkta 8/20,
mesnetlerde (sarlma blgelerinde) 8/10 kullanlacak.

w = sw
Kontrol:
bws
w=158/(300.190)=0.0028
f
Min w==0.3 . 1.07/365.22=0.0009
Min w = 0.3 ctd
f ywd
w > min w a
s<h/2=60/2 a

Mesnetlerde (sarlma blgelerinde) s=19/29 cm, 10/9 kullanlacak.

Gerekli tm donatlar belirlenmitir. Artk antiyeye gidecek izim

hazrlanabilir.

183
Ahmet TOPU, Betonarme I, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2014, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Kiri alm:

B
50

50

10

190

314
250

1200

1200 b

250

314

1200
250

100

200

250

250

4500

5050

5000 mm

5550

Etr. 10/19
L=1760

250

b-b

30

314+116
300

10990

314 L= 11490
116 L= 2890

100
240

Etr. 10/9
L=1760

250

250

240

312+320

312 L= 11490

250

240

300

1200

320 L= 2890
10990

314

540

10

240
100

312
540

90

a-a
312

100

540

K102 300/600

312 90

120

50

540

30
570 mm

K101 300/600

570 mm

50

120

250

C20/25-B 420C

184
Ahmet TOPU, Betonarme I, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2014, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu