T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN
GLENDRLMES PROJES)

BLM TEKNOLOJLER

ALT ALAR

ANKARA 2008

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile
onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak
yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda
amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim
materyalleridir (Ders Notlardr).

Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye

rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve
gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda
uygulanmaya balanmtr.

Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii

kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas
nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.

rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik

kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulalabilirler.

Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.

Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda

satlamaz.

NDEKLER
AIKLAMALAR ........................................................................................................ii
GR ........................................................................................................................... 2
RENME FAALYET - 1....................................................................................... 3
1. ALT A OLUTURMAK....................................................................................... 3
1.1. Alt A Oluturma .............................................................................................. 6
1.2. Alt A Maske Adresi Oluturma....................................................................... 9
1.3. Alt A Maskesi Uygulamas ........................................................................... 10
1.4. A ve B Snf Alarn Alt Alarnn Oluturulmas ......................................... 13
1.5. AND lemi ile Hesaplama ............................................................................. 20
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 25
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 26
RENME FAALYET - 2..................................................................................... 27
2. A TEST KOMUTLARI....................................................................................... 27
2.1. PING (Packet Internet Gopher)....................................................................... 29
2.2. Tracert ............................................................................................................. 33
2.3. NBTSTAT....................................................................................................... 36
2.4. NETSTAT ....................................................................................................... 39
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 44
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 45
MODL DEERLENDRME .................................................................................. 46
CEVAP ANAHTARLARI......................................................................................... 47
KAYNAKA ............................................................................................................. 48

AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD
ALAN
DAL/MESLEK
MODLN ADI
MODLN TANIMI
SRE
N KOUL
YETERLK

481BB0051
Biliim Teknolojileri
A letmenlii
Alt Alar
A istee gre uygun olarak alt alara ayrma ve komutlarla
an doruluunu test etme ile ilgili renme materyalidir.
40 / 24
Ynlendirme Temelleri modln alm olmak.
Alt a oluturmak

MODLN AMACI

Genel Ama
Gerekli ortam salandnda, alt alar kurabilecek ve bunlar
test edebileceksiniz.
Amalar
1. Alt a maskesini kavrayarak, alt a maskesi hesaplayp ve
alt a maskesini uygulayabileceksiniz.
2. Komutlar kullanarak a balantlarn ve eriimlerini
kontrol edebileceksiniz.

ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI

Atlye, a iletmenlii laboratuar.

LME VE
DEERLENDRME

Her faaliyet sonrasnda o faaliyetle ilgili deerlendirme

sorular ile kendi kendinizi deerlendireceksiniz.
Modl sonunda uygulanacak lme aralar ile modl
uygulamalarnda kazandnz bilgi ve beceriler llerek
deerlendirilecektir.

GR
ii

GR

Sevgili renci,
Bilgisayar alar, bilgi alveriinin ok hzl bir ekilde gerekletii ve bilgiye kolay
ulam salayan bir bilgi havuzudur. Bu ortam oluturan ve ayakta durmasn salayan a
teknolojilerinin nemi de gn getike artmaktadr.
ok byk bir bilgisayar a olan internet herkes iin vazgeilmez bir bilgi
kaynadr. Bu da istisnasz her bilgisayarn bir bilgisayar ana bal olmas anlamna
gelmektedir. Ancak byk kurumlarda bu bir problem olmaktadr.
nternete ulamas gereken bilgisayar saysnn 1000 olduunu elimizde de bir IP
adresi bulunduunu varsayalm. Bu aamada devreye alt alar girer. Alt alar sayesinde bir
IP ile binlerce bilgisayar internete balanabilir. Modl sonunda elinizdeki IP adresini
istediiniz sayda alt aa ayrabilecek ve kurmu olduunuz an doru alp almadn
test edebileceksiniz.

RENME FAALYET-1
RENME FAALYET - 1
AMA
Alt a maskesini kavrayarak, alt a maskesi hesaplayp ve alt a maskesini
uygulayabileceksiniz.

1. ALT A OLUTURMAK
A tasarmnda, IP adresleri sistemlere datlrken a daha kk birimlere
paralanarak alt alar (subnets) oluturulur. Bu, internetin hiyerarik adresleme yapsna
uygun olduu gibi, ynlendirme iinin baarlmas iin gerekli yapnn kurulmasn da
kolaylatrr.
Alt alar oluturma ilemi, hem birbiri ile hem de ilgili olan birimlerin kendi
aralarnda haberlemeleri srasnda hzdan kazan salayacak hem de dier a birimleri ile
iletiime geilecei srada ynlendirme ileminin daha abuk bir ekilde gereklemesini
salayacaktr.
rnein, byk bir niversiteye B snf bir adres alndnda, bu adreslerin
blmlerdeki bilgisayarlara, alt alar oluturulmadan geliigzel verilmesi birok sorunu da
beraberinde getirir. Hlbuki verilen B snf adres alan daha kk alanlardan oluan alt
alanlara blnse ve bu alt alanlarn her biri blmlerdeki LANlara atansa birok kolaylk
beraberinde gelecektir.
Adres yerletirme ilemlerinin kolay olmas, hiyerarik yapnn korunmas, adrese
baklarak ilgili sistemin hangi alt ada olduunun anlalmas gibi getirileri olacaktr. Bu
hiyerarik adresleme yaps, yerleim alanlarnn adreslenmesine benzer. nce mahallelere
ayrlr, ardndan caddelere ve sonra da sokaklara Tam bir hiyerarik yap vardr. rnein
Taksim, stiklal Caddesi, Sinema Sokak gibi.

(a)

(b)
ekil 1.1: Alt a yaps

Peki, ama buna neden ihtiya duyarz?

IPv4 adresleme emas gsterdii esnek yap sayesinde deiik byklklerde alarn
tanmlanmasna yardmc olmutur. Ancak internetin bymesi, hzla yaygnlamas ile
birlikte IPv4 gelimeler karsnda yetersiz kalm ve baz sorunlarn oluumuna neden
olmutur. Bu sorunlarn en nemlilerinden birisi de IPv4 adreslerinin kullanmnn artmas
ile birlikte kullanlabilir adres saysnn azalmasdr. Bu problemi zmek iin alt a (subnet)
kavram ortaya atlmtr.

IPv4: Kullanlmakta olan standart internet protokoldr ve 32 bitten, baka bir

ifadeyle sekiz bitlik 4 rakamdan oluur. Bu rakamlar, 0 ila 255 arasnda deiir. IPv4
protokolndeki bir adres 1.0.0.0 ile 255.255.255.255 arasnda herhangi bir numara olabilir.
Bu protokol kullanlarak 4 milyardan fazla adres retilebilmektedir. IP snflarn dnrsek
A snf bir adres ile 16.777.214 adet IP, B snf bir adres ile 65.534 adet IP ve C snf bir
adres ile 254 adet IP tanmlanabilir. A snf ve B snf adreslerin bir takm iler iin ok
byk olmas ve haddinden fazla IP numaras iermesi alarn blnmesi ihtiyacn
dourmutur. Bir a blmlemek, onu alt alara ayrmak demektir.
Elimizdeki btn bir a paralamak (alt alara ayrmak) iin gerekli nedenler
unlardr:

A trafiini azaltmak, bylece adan daha verimli bir ekilde yararlanmak

Ayn a zerinde kullanlamayan teknolojilerin kullanmn salamak

Daha kolay ynetim ve denetleme

Alar paralanmazsa grlen tek an ynetimi ok zorlaabilir.
Bir a alt alara bldmzde ne olur?

Alt alara blme ilemi bize adres esneklii salar.

A alt alara blme ilemi yayn (broadcast) domain bykln azaltr.

Alt a adresleri a yneticisi tarafndan yerel olarak tahsis edilir.

Alt a kavram aslnda Bilgisayar numaras alanndaki baz bitlerin A numaras
olarak kullanlmasndan ortaya kmtr. Bylece, elimizdeki bir adres ile tanmlanabilecek
bilgisayar says drlerek, tanmlanabilecek a saysn ykseltmek mmkn olmaktadr.

ekil 1.2: Alt a yaplandrmas

1.1. Alt A Oluturma

IPv4 adresleme mekanizmas, IP adresini iki blm olarak tanmlar. IPv4 adresi
ierisinde tanmlanan blmler unlardr:

Net ID (Network ID - A Numaras)

Host ID (Bilgisayar Numaras)

Ayn a zerinde bulunan tm bilgisayarlarn "Net ID" (Network ID-A
Numaras)'leri ayndr. Ayn a ierisinde yer alan bilgisayarlarn ayrt edilmesini IP adresi
zerinde yer alan "Host ID" blm salar. nternet adresleri be snfa blnmtr. Bir IP
adresinde a adresi ile bilgisayar adresinin hangi ksmlar olduunu o adresin snfna
bakarak anlarz. Bilgisayarlar tanmlamak amac ile kullanlan bitlerin says bilgisayar
ann ait olduu snfa gre deiiklik gsterir. A snf alar tanmlamak iin ilk 8 bit (ilk
oktet); B snf bilgisayar alarn tanmlamak iin ilk 16 bit (ilk iki oktet) ; C snf alar
tanmlamak iin ise ilk 24 bit (ilk oktet) kullanlr. D ve E snflar ise zel test
adresleridir. Bizler bu adresleri kullanamayz.

ekil 1.3: IP snflar ve oktetleri

NOT: N:Network ID, H: Host ID. Her harf bir oktet (sekizlik) gstermektedir.
Peki adresin hangi snfta olduunu nasl anlayacaz?

0 ile 126 arasnda ise

128 ile 191 arasnda ise
192 ile 223 arasnda ise

A snf adrestir
B snf adrestir
C snf adrestir.

Yukarda yer alan snf aralklarnda baz kayp deerler ise zel adreslerdir. rnein
127 ile balayan adresler zel adresleri temsil edip bu adresler herhangi bir bilgisayara
verilemez.
"168.21.0.0" B snf bir a tanmlar. Tanmlama ierisinde "Host ID", yani bilgisayar
tanmlamak iin kullanlabilecek 16 bit vardr. Bu 16 biti kullanarak 216 farkl ekilde
deiik tanmlama yaplabilir. inde bulunulan a temsil eden "168.21.0.0" ve toplu yayn

(broadcast) adresi tanmlamakta kullanlan "168.21.255.255" dnda toplam 2162 tane

bilgisayar tanmlamas yaplabilir. Bu durumda Host ID bit says n ise;
Tanmlanabilecek Bilgisayar Says (U Says) = 2n-2 olur.
Verilen a ierisinde 65534 bilgisayar tanm yaplabilir. Bu miktarda bilgisayarn
olduu bir a tanmlamas yapmak olduka kullansz bir yntemdir. Bu durumda
"168.21.0.0" bilgisayar an alt alara ayrarak deiik alt alar yaratlabilir.
Alt alarn oluturulmasnn faydalarn yle zetleyebiliriz.

Ynetimin kolaylatrlmas

D ada herhangi bir deiiklik yapmadan i a yapsnn deitirilebilmesi

Gvenliin artrlmas
netID bitleri

hostID bitleri

Bir ksm alt

alar
adreslemek iin
kullanlr.

Bir ksm aa
bal sistemleri
adreslemek
iin kullanlr.

ekil 1.4: B snf bir adres iin network ve host alanlar

Net ID

HOST ID
Alt A
Host
Numaras Numaras

ekil 1.5: IP adres alanlar ve subnet

Net ID
XXXXXXXX

Net ID
XXXXXXXX

dn bitler(Subnet ID)
XXX

Host ID
XXXXX

Host ID
XXXXXXXX

Alt a oluturmak iin IP adreslemede olduu gibi IP adreslemenin ayrld host

ksmnn hemen solundaki bitler amz alt alara blmek iin kullanlr. Ka tane alt a
istiyorsak IP adresleme saysn hesaplarken kullandmz 2n-2 formln kullanrz. Bunun
nedeni tanmla da bilindii zere yayn adresinin ve an kendini tanmlayan adresinin
kullanlmamasdr. Tablo1.1de B snfnda yer alan 168.21.0.0 ile balayan bir IP adresinin
sa taraftan itibaren saydmzda 13 bitinin host ipleri iin, krmz olarak renklendirilmi
bitlerin ise alt a adresi olarak ikilik sistemde tanmlamas yaplmtr. Burada dikkat edildii
zere 3 bit ayrlmtr. 23 =8 yapmasna karn 2si yayn ve a adresine ayrld iin ancak

6 adet a tanmlamas yaplmtr. Host iin konuursak her bir Alt A Adresi iin 2132=8190 adet IP numaras datlr.

A Adresi
Sfr Alt A
1. Alt A Adresi
2. Alt A Adresi
3. Alt A Adresi
4. Alt A Adresi
5. Alt A Adresi
6. Alt A Adresi
Broadcast Alt A

1.Oktet
10101000
10101000
10101000
10101000
10101000
10101000
10101000
10101000
10101000

2lik dzen
2.Oktet
3.Oktet
00010101
00000000
00010101
00000000
00010101
00100000
00010101
01000000
00010101
01100000
00010101
10000000
00010101
10100000
00010101
11000000
00010101
11100000

10luk Dzen
4.Oktet
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000

168.21.0.0
168.21.0.0
168.21.32.0
168.21.64.0
168.21.96.0
168.21.128.0
168.21.160.0
168.21.192.0
168.21.224.0

Tablo 1.1: Oluturulan alt alarn numaralar

Tablo 1.1'de de fark edeceiniz gibi alt a adresleri 3. oktetin ilk bit deerleri
artrlarak elde edilmektedir, ilk alt a 168.21.0.0 sfr alt a (zero subnet) olarak
bilinmektedir. Dikkat ederseniz subnetlere ayrmaya altmz a adresi ile ayndr. Bu alt
a sadece ip subnet-zero komutu uygulandktan sonra kullanlabilir. Cisco IOS 12.0
versiyonundan sonra bu komut ngrld ekliyle almaktadr. 168.21.224.0 alt a da
broadcast alt a (broadcast subnet) olarak bilinmektedir. Bu alt an broadcast IP adresini
hesapladnz zaman (168.21.255.255) 168.21.0.0 ann broadcast IP adresi ile ayn
olduunu greceksiniz. Dolaysyla sfr alt a ve broadcast alt an kullanlmamas tavsiye
olunur. Fakat uygun donanm ve yazlmn yan sra uygun konfigrasyon ile
kullanlabilmektedir.

Bir alt a tanmlamadan nce segment says ve her segment bana gelecekte
ihtiya duyulacak host says tahmin edilmelidir. Alt a iin ne kadar ok bit kullanlrsa
o kadar ok alt a oluturulabilir; buna karn host adedi azalr.
Eer alt a tanmlarken ihtiya olandan fazla bit kullanlrsa gelecekteki network
genilemesine msaade edilmi olur; ancak host adedindeki gelime snrlandrlm
olur. Eer ihtiya kadar bit kullanlrsa host adedindeki gelimeye izin verilmi olur;
fakat ilerdeki alt a genilemesi snrlandrlm olur.

1.2. Alt A Maske Adresi Oluturma

Bir IP adresi Alt A Maskesi (Subnet Mask) ve IP adresi olarak iki farkl adres
parametresinden oluur. Bu noktada Alt A Maskesi parametresini kabaca, bir caddeyi
anlatrken kullandmz bir ile ismine, IPyi ise o ile ierisindeki sokak ismine benzetmek
mmkndr. Ancak Alt A Maskesi ve IP adresi bir sokak ve ile ismi gibi birbirinden
bamsz tanmlanamazlar. Bir Alt A Maskesi ya da bir IP adresi matematiksel birer
ifadedir ve bu iki matematiksel ifade aralarnda tanml bir iliki ile birbirlerini snrlar.
Test amacyla seilen 212.45.64.20 IP numarasndan yola klrsa bu IPnin hem
212.0.0.0 hem de 212.45.0.0 hem de 212.45.64.0 alarnda yer alan bir IP olduu
sylenebilir. Burada kritik nokta a numaras olarak hangisinin alnaca daha da nemlisi
buna nasl karar verileceidir. Bunun bilinmesi IP numaras ile mmkn olmamaktadr. Bu
nedenle IP numarasnn hangi bitlerinin a numarasn temsil ettiini, hangilerinin ise u
(host) adresini oluturduunu tanmlayacak bir bilgiye ihtiya duyulmaktadr. Bu da alt a
maskesidir.
Bilgisayarmz kendi a adresini ve gnderecei paketlerin hedef IP'lerinin a
adreslerini bulmasn bilmelidir. Router gndereceimiz paketleri hedef aa ulatrmakla
ykmldr ancak; haberleeceimiz bilgisayarla ayn ada myz deil miyiz bunu
bilgisayarmz bilebilmelidir. Aksi hlde paketleri dorudan veri-hatt/fiziksel katmana
indirip daha nceki modllerde anlatlan yntemlerle mi hedef sistemle iletiime geecek;
yoksa paketleri gateway' e mi iletecek buna karar veremez. Bunun iin kullandmz
ynteme maskeleme diyoruz ve IP adresine benzer bir 4 okteti daha bu ie ayryoruz. Bu 4
oktetlik rakamlar zincirine Alt A Maskesi (Subnet Mask) denir. A tanmlayan bitler 1,
sistem (host) tanmlayan bitler 0 ile deitirilirse o adres snf iin Subnet Mask elde edilmi
olur.

ekil 1.7: B snf bir IP ve alt a maskesi

ekil 1.8: B snf bir IP ve alt a maskesi

Snf
A
B
C

10luk
255.0.0.0
255.255.0.0.
255.255.255.0

Alt A Maskesi
2lik
11111111 00000000
11111111 11111111
11111111 11111111

00000000
00000000
11111111

00000000
00000000
00000000

Tablo 1.2: A, B ve C snf IP adresleri varsaylan alt a maskeleri

Daha nce 168.21.0.0 an 6 alt aa blmtk imdi bu an Alt A Maskesini

oluturalm.

2lik
10luk

Net ID
1.Oktet
11111111
255

Net ID
2.Oktet
11111111
255

Subnet ID ve Host ID
3.Oktet
11100000
224

Host ID
4.Oktet
00000000
0

3. Oktetin ilk biti ne Net ID olmutu. Kurala gre Net ID bitlerini 1, Host ID
bitlerini 0 olarak deitirdik. Elde ettiimiz 255.255.224.0 Alt A Maskesi oluturduumuz
6 alt a iin ortaktr.

1.3. Alt A Maskesi Uygulamas

Elimizdeki IPyi teorik olarak alt alara bldk. Bu aamadan sonra yaplmas gereken
ilem gerekli olan ayarlar yapmak olacaktr.
Alt a yapsn sisteme aktarmak tahmin edilenden ok daha kolaydr. Bunu
gerekletirmek iin Denetim Masas A Balantlarma tklanr.

10

ekil 1.9: A Balantlar penceresi

Yukardaki ekranda Yerel A Balants ift tklanr. Karmza yandaki Yerel A

Balants Durumu penceresi alr. Bu pencereden zellikler dmesine tklanr.

ekil 1.10: Yerel A Balant penceresi

Yukardaki Yerel A Balants zellikleri penceresi karmza gelir. Buradan da

nternet letiim Kurallarna ift tklanr.

11

ekil 1.11:Yerel A Balants zellikler penceresi

nternet letiim Kurallar ift tklanr.

ekil 1.12: IP adresini el ile girme

12

Karmza gelen pencerede Aadaki IP adresini kullan seenei seilir.

Hesapladmz alt a maskesi ve o bilgisayar hangi alt aa yerletirmek istiyorsak o aa ait
bir IPyi yazarz.

ekil 1.13: IP akmas

Burada bilgisayarlara verdiiniz IPleri unutmamanz gerekir, farkl

bilgisayarlara vereceiniz ayn IP numaralar hatann ortaya kmasna neden olacak, IP
akmas sorununu oluturacaktr.

1.4. A ve B Snf Alarn Alt Alarnn Oluturulmas

u ana kadar verilen temel bilgilerden sonra rendiimiz konular nda A ve B
snf IPler iin eitli saylarda alt alar oluturalm.
A Snf Bir IPnin Alt Alara Blnmesi
rnek 1: 18.20.16.91 IP adresinin 30 adet alt aa blnmesi isteniyor.
1. Adm: IP adresinin yapsnn belirlenmesi
Adresin snf: A snf bir IPdir. A snf IP iin Oktetler; 1. Oktet Net ID, 2. Oktet
Host ID, 3. Oktet Host ID ve 4. Oktet Host ID eklindedir.
Alt A Maskesi: Net ID bitleri 1, Host ID bitleri 0 yaplr.
IP yaps
A snf IP
N H H H

11111111

Alt A Maskesi
2lik Dzen
00000000
00000000
00000000

10luk Dzen
255.0.0.0

a. Alt a iin gereken bitlerin ve alt a maskesinin belirlenmesi:

(30)10= (11110)2
Grld gibi 30 says 5 bit ile yazlmaktadr. Demek ki Host ID bitlerinin en
soldaki 5 biti alt a bitleri olacaktr.

13

IP yaps
A snf IP
N H H H

11111111

Alt A Maskesi
2lik Dzen
11111000
00000000
00000000

10luk Dzen
255.248.0.0

b. Alnan bitleri ile tanmlanabilecek alt a saysnn hesaplanmas:

Alt a says = 25 2 = 30
c. Her alt adaki u (host) says:
U says = 221 2 = 2097152
1. Adm: Aadaki gibi Alt A Tablosunu oluturunuz.
2lik dzen
1.Oktet
2.Oktet
3.Oktet
4.Oktet
00010010
00010100
00010000
01011011
IP Adresi
00010010
00000000
00000000
00000000
A Adresi
00010010
00000000
00000000
00000000
Sfr Alt A
00010010
00001000
00000000
00000000
1. Alt A Adresi
00010010
00010000
00000000
00000000
2. Alt A Adresi
00010010
00011000
00000000
00000000
3. Alt A Adresi
00010010
00100000
00000000
00000000
4. Alt A Adresi
00010010
00101000
00000000
00000000
5. Alt A Adresi
00010010
00110000
00000000
00000000
6. Alt A Adresi
00010010
00111000
00000000
00000000
7. Alt A Adresi
00010010
01000000
00000000
00000000
8. Alt A Adresi
00010010
01001000
00000000
00000000
9. Alt A Adresi
01010000
00000000
00000000
10. Alt A Adresi 00010010
01011000
00000000
00000000
11. Alt A Adresi 00010010
01100000
00000000
00000000
12. Alt A Adresi 00010010
01101000
00000000
00000000
13. Alt A Adresi 00010010
01110000
00000000
00000000
14. Alt A Adresi 00010010
01111000
00000000
00000000
15. Alt A Adresi 00010010
00010010
10000000
00000000
00000000
16. Alt A Adresi
10001000
00000000
00000000
17. Alt A Adresi 00010010
10010000
00000000
00000000
18. Alt A Adresi 00010010
10011000
00000000
00000000
19. Alt A Adresi 00010010
10100000
00000000
00000000
20. Alt A Adresi 00010010
10101000
00000000
00000000
21. Alt A Adresi 00010010
10110000
00000000
00000000
22. Alt A Adresi 00010010
10111000
00000000
00000000
23. Alt A Adresi 00010010
11000000
00000000
00000000
24. Alt A Adresi 00010010
11001000
00000000
00000000
25. Alt A Adresi 00010010
11010000
00000000
00000000
26. Alt A Adresi 00010010
11011000
00000000
00000000
27. Alt A Adresi 00010010
11100000
00000000
00000000
28. Alt A Adresi 00010010

14

10luk Dzen
18.20.16.91
18.0.0.0
18.0.0.0
18.8.0.0
18.16.0.0
18.24.0.0
18.32.0.0
18.40.0.0
18.48.0.0
18.56.0.0
18.64.0.0
18.72.0.0
18.80.0.0
18.88.0.0
18.96.0.0
18.104.0.0
18.112.0.0
18.120.0.0
18.128.0.0
18.136.0.0
18.144.0.0
18.152.0.0
18.160.0.0
18.168.0.0
18.176.0.0
18.184.0.0
18.192.0.0
18.200.0.0
18.208.0.0
18.216.0.0
18.224.0.0

29. Alt A Adresi

30. Alt A Adresi
Broadcast Alt A

00010010
00010010
00010010

11101000
11110000
11111000

00000000
00000000
00000000

00000000
00000000
00000000

18.232.0.0
18.240.0.0
18.248.0.0

Tablo1.3: Alt a tablosu

2. Adm: Alt A numaralar ve yayn adreslerini belirleyiniz, ilk ve son IP

adreslerini tabloya ekleyiniz.
Yukardaki tabloya ek olarak bir de bu alt alara ait alt a numaralar ve yayn
adreslerini belirleyelim. Dolaysyla alt a iinde kullanlabilecek ilk ve son IP adreslerini
renelim.
Alt A Nu.
Alt A Maskesi
Yayn Adresi
lk Geerli IP Son Geerli IP
255.248.0.0
18.7.255.255
18.0.0.1
18.7.255.254
18.0.0.0
255.248.0.0
18.15.255.255
18.8.0.1
18.15.255.254
18.8.0.0
255.248.0.0
18.23.255.255
18.16.0.1
18.23.255.254
18.16.0.0
255.248.0.0
18.31.255.255
18.24.0.1
18.31.255.254
18.24.0.0
255.248.0.0
18.39.255.255
18.32.0.1
18.39.255.254
18.32.0.0
255.248.0.0
18.47.255.255
18.40.0.1
18.47.255.254
18.40.0.0
255.248.0.0
18.55.255.255
18.48.0.1
18.55.255.254
18.48.0.0
255.248.0.0
18.63.255.255
18.56.0.1
18.63.255.254
18.56.0.0
255.248.0.0
18.71.255.255
18.64.0.1
18.71.255.254
18.64.0.0
255.248.0.0
18.79.255.255
18.72.0.1
18.79.255.254
18.72.0.0
255.248.0.0
18.87.255.255
18.80.0.1
18.87.255.254
18.80.0.0
255.248.0.0
18.95.255.255
18.88.0.1
18.95.255.254
18.88.0.0
255.248.0.0
18.103.255.255
18.96.0.1
18.103.255.254
18.96.0.0
255.248.0.0
18.111.255.255
18.104.0.1
18.111.255.254
18.104.0.0
255.248.0.0
18.119.255.255
18.112.0.1
18.119.255.254
18.112.0.0
255.248.0.0
18.127.255.255
18.120.0.1
18.127.255.254
18.120.0.0
255.248.0.0
18.135.255.255
18.128.0.1
18.135.255.254
18.128.0.0
255.248.0.0
18.143.255.255
18.136.0.1
18.143.255.254
18.136.0.0
255.248.0.0
18.151.255.255
18.144.0.1
18.151.255.254
18.144.0.0
255.248.0.0
18.159.255.255
18.152.0.1
18.159.255.254
18.152.0.0
255.248.0.0
18.167.255.255
18.160.0.1
18.167.255.254
18.160.0.0
255.248.0.0
18.175.255.255
18.168.0.1
18.175.255.254
18.168.0.0
255.248.0.0
18.183.255.255
18.176.0.1
18.183.255.254
18.176.0.0
255.248.0.0
18.191.255.255
18.184.0.1
18.191.255.254
18.184.0.0
255.248.0.0
18.199.255.255
18.192.0.1
18.199.255.254
18.192.0.0
255.248.0.0
18.207.255.255
18.200.0.1
18.207.255.254
18.200.0.0
255.248.0.0
18.215.255.255
18.208.0.1
18.215.255.254
18.208.0.0
255.248.0.0
18.223.255.255
18.216.0.1
18.223.255.254
18.216.0.0
255.248.0.0
18.231.255.255
18.224.0.1
18.231.255.254
18.224.0.0
255.248.0.0
18.239.255.255
18.232.0.1
18.239.255.254
18.232.0.0
255.248.0.0
18.247.255.255
18.240.0.1
18.247.255.254
18.240.0.0
255.248.0.0
18.255.255.255
18.248.0.1
18.255.255.254
18.248.0.0
Tablo 1.4: Alt A numaralar ve yayn adresleri

15

B Snf IPlerin Alt Alara Blnmesi

rnek: 128.66.12.1 IP adresinin bulunduu a 14 adet alt aa blnmesi isteniyor.

1. Adm: IP adresinin yapsnn belirlenmesi
a. Adresin snf:
B snf bir IPdir. B snf IP iin Oktetler 1. Oktet Net ID, 2. Oktet Net ID, 3. Oktet
Host ID ve 4. Oktet Host ID eklindedir.
b. Alt A maskesi: Net ID bitleri 1, Host ID bitleri 0 yaplr.
IP yaps
B snf IP
N N H H

11111111

Alt A Maskesi
2lik Dzen
11111111
00000000
00000000

10luk Dzen
255.255.0.0

c. Alt a iin gereken bitlerin ve alt a maskesinin belirlenmesi:

(14)10= (1110)2
Grld gibi 14 says 4 bit ile yazlyor demek ki Host ID bitlerinin en soldaki 4
biti alt a bitleri olacak.
IP yaps
B snf IP
N N H H

11111111

Alt A Maskesi
2lik Dzen
11111111
11110000
00000000

10luk Dzen
255.255.240.0

d. Alnan bitleri ile tanmlanabilecek alt a saysnn hesaplanmas:

Alt a says = 24 2 = 14
e. Her alt adaki u (host) says:
U says = 212 2 = 40962=4094

16

2. Adm: Aadaki gibi Alt A Tablosunu oluturunuz.

IP Adresi
A Adresi
Sfr Alt A
1. Alt A Adresi
2. Alt A Adresi
3. Alt A Adresi
4. Alt A Adresi
5. Alt A Adresi
6. Alt A Adresi
7. Alt A Adresi
8. Alt A Adresi
9. Alt A Adresi
10. Alt A Adresi
11. Alt A Adresi
12. Alt A Adresi
13. Alt A Adresi
14. Alt A Adresi
Broadcast Alt A

1.Oktet
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000
10000000

2lik dzen
2.Oktet
3.Oktet
01000010
00001100
01000010
00000000
01000010
00000000
01000010
00010000
01000010
00100000
01000010
00110000
01000010
01000000
01000010
01010000
01000010
01100000
01000010
01110000
01000010
10000000
01000010
10010000
01000010
10100000
01000010
10110000
01000010
11000000
01000010
11010000
01000010
11100000
01000010
11110000

10luk Dzen
4.Oktet
00000001
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000

128.66.12.1
128.66.0.0
128.66.0.0
128.66.16.0
128.66.32.0
128.66.63.0
128.66.64.0
128.66.80.0
128.66.96.0
128.66.112.0
128.66.128.0
128.66.144.0
128.66.160.0
128.66.176.0
128.66.192.0
128.66.208.0
128.66.224.0
128.66.240.0

3. Adm: Alt A numaralar ve yayn adreslerini belirleyiniz, ilk ve son IP

adreslerini tabloya ekleyiniz.
Yukardaki tabloya ek olarak bir de bu alt alara ait alt a numaralar ve yayn
adreslerini belirleyelim. Dolaysyla alt a iinde kullanlabilecek ilk ve son IP adreslerini
renelim.
Alt A Nu.
128.66.16.0
128.66.32.0
128.66.63.0
128.66.64.0
128.66.80.0
128.66.96.0
128.66.112.0
128.66.128.0
128.66.144.0
128.66.160.0
128.66.176.0
128.66.192.0
128.66.208.0
128.66.224.0

Alt A Maskesi
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0
255.255.240.0

Yayn Adresi
128.66. 31.255
128.66. 47.255
128.66. 78.255
128.66. 69.255
128.66. 95.255
128.66. 111.255
128.66. 127.255
128.66. 143.255
128.66. 159.255
128.66. 175.255
128.66. 191.255
128.66. 207.255
128.66. 223.255
128.66. 239.255

17

lk Geerli IP
128.66.16.1
128.66.32.1
128.66.63.1
128.66.64.1
128.66.80.1
128.66.96.1
128.66.112.1
128.66.128.1
128.66.144.1
128.66.160.1
128.66.176.1
128.66.192.1
128.66.208.1
128.66.224.1

Son Geerli IP
128.66. 31.254
128.66. 47.254
128.66. 78.254
128.66. 69.254
128.66. 95.254
128.66. 111.254
128.66. 127.254
128.66. 143.254
128.66. 159.254
128.66. 175.254
128.66. 191.254
128.66. 207.254
128.66. 223.254
128.66. 239.254

rnek: 130.97.16.132 IP adresinin bulunduu a 25 adet alt aa blnmesi isteniyor.

1. Adm: IP adresinin yapsnn belirlenmesi
a. Adresin snf:
B snf bir IPdir. B snf IP iin Oktetler 1. Oktet Net ID, 2. Oktet Net ID, 3. Oktet
Host ID ve 4. Oktet Host ID eklindedir.
b. Alt A Maskesi: Net ID bitleri 1, Host ID bitleri 0 yaplr.
IP yaps
B snf IP
N N H H

11111111

Alt A Maskesi
2lik Dzen
11111111
00000000
00000000

10luk Dzen
255.255.0.0

c. Alt a iin gereken bitlerin ve alt a maskesinin belirlenmesi:

(25)10= (11001)2
Grld gibi 25 says 5 bit ile yazlyor demek ki Host ID bitlerinin en
soldaki 5 biti alt a bitleri olacak.
IP yaps
B snf IP
N N H H

11111111

Alt A Maskesi
2lik Dzen
11111111
11111000
00000000

10luk Dzen
255.255.248.0

d. Alnan bitleri ile tanmlanabilecek alt a saysnn hesaplanmas:

Alt a says = 25 2 = 30

Bizden 25 alt a isteniyor. Biz 30 alt a tanmlyoruz. Gerektii hllerde

kullanmak zere bu 5 alt a depomuzda bekleyecek.

e. Her alt adaki u (host) says:

U says = 211 2 = 20482= 2046

18

2. Adm: Aadaki gibi Alt A Tablosunu oluturunuz.

IP Adresi
A Adresi
Sfr Alt A
1. Alt A Adresi
2. Alt A Adresi
3. Alt A Adresi
4. Alt A Adresi
5. Alt A Adresi
6. Alt A Adresi
7. Alt A Adresi
8. Alt A Adresi
9. Alt A Adresi
10. Alt A Adresi
11. Alt A Adresi
12. Alt A Adresi
13. Alt A Adresi
14. Alt A Adresi
15. Alt A Adresi
16. Alt A Adresi
17. Alt A Adresi
18. Alt A Adresi
19. Alt A Adresi
20. Alt A Adresi
21. Alt A Adresi
22. Alt A Adresi
23. Alt A Adresi
24. Alt A Adresi
25. Alt A Adresi
26. Alt A Adresi
27. Alt A Adresi
28. Alt A Adresi
29. Alt A Adresi
30. Alt A Adresi
Broadcast Alt A

1.Oktet
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010
10000010

2lik dzen
2.Oktet
3.Oktet
01100001
00010000
01100001
00000000
01100001
00000000
01100001
00001000
01100001
00010000
01100001
00011000
01100001
00100000
01100001
00101000
01100001
00110000
01100001
00111000
01100001
01000000
01100001
01001000
01100001
01010000
01100001
01011000
01100001
01100000
01100001
01101000
01100001
01110000
01100001
01111000
01100001
10000000
01100001
10001000
01100001
10010000
01100001
10011000
01100001
10100000
01100001
10101000
01100001
10110000
01100001
10111000
01100001
11000000
01100001
11001000
01100001
11010000
01100001
11011000
01100001
11100000
01100001
11101000
01100001
11110000
01100001
11111000

19

10luk Dzen
4.Oktet
10000100
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000
00000000

130.97.16.132
130.97.0.0
130.97.0.0
130.97.8.0
130.97.16.0
130.97.24.0
130.97.32.0
130.97.40.0
130.97.48.0
130.97.56.0
130.97.64.0
130.97.72.0
130.97.80.0
130.97.88.0
130.97.96.0
130.97.104.0
130.97.112.0
130.97.120.0
130.97.128.0
130.97.136.0
130.97.144.0
130.97.152.0
130.97.160.0
130.97.168.0
130.97.176.0
130.97.184.0
130.97.192.0
130.97.200.0
130.97.208.0
130.97.216.0
130.97.224.0
130.97.232.0
130.97.240.0
130.97.248.0

3. Adm: Alt A numaralar ve yayn adreslerini belirleyiniz, ilk ve son IP

adreslerini tabloya ekleyiniz.
Alt A Nu.
130.97.8.0
130.97.16.0
130.97.24.0
130.97.32.0
130.97.40.0
130.97.48.0
130.97.56.0
130.97.64.0
130.97.72.0
130.97.80.0
130.97.88.0
130.97.96.0
130.97.104.0
130.97.112.0
130.97.120.0
130.97.128.0
130.97.136.0
130.97.144.0
130.97.152.0
130.97.160.0
130.97.168.0
130.97.176.0
130.97.184.0
130.97.192.0
130.97.200.0
130.97.208.0
130.97.216.0
130.97.224.0
130.97.232.0
130.97.240.0

Alt A Maskesi
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0
255.255.248.0

Yayn Adresi
130.97.15.255
130.97.23.255
130.97.31.255
130.97.39.255
130.97.47.255
130.97.55.255
130.97.63.255
130.97.71.255
130.97.79.255
130.97.87.255
130.97.95.255
130.97.103.255
130.97.111.255
130.97.119.255
130.97.127.255
130.97.135.255
130.97.143.255
130.97.151.255
130.97.159.255
130.97.167.255
130.97.175.255
130.97.183.255
130.97.191.255
130.97.199.255
130.97.207.255
130.97.215.255
130.97.223.255
130.97.231.255
130.97.239.255
130.97.247.255

lk Geerli IP
130.97.8.1
130.97.16.1
130.97.24.1
130.97.32.1
130.97.40.1
130.97.48.1
130.97.56.1
130.97.64.1
130.97.72.1
130.97.80.1
130.97.88.1
130.97.96.1
130.97.104.1
130.97.112.1
130.97.120.1
130.97.128.1
130.97.136.1
130.97.144.1
130.97.152.1
130.97.160.1
130.97.168.1
130.97.176.1
130.97.184.1
130.97.192.1
130.97.200.1
130.97.208.1
130.97.216.1
130.97.224.1
130.97.232.1
130.97.240.1

Son Geerli IP
130.97.15.254
130.97.23.254
130.97.31.254
130.97.39.254
130.97.47.254
130.97.55.254
130.97.63.254
130.97.71.254
130.97.79.254
130.97.87.254
130.97.95.254
130.97.103.254
130.97.111.254
130.97.119.254
130.97.127.254
130.97.135.254
130.97.143.254
130.97.151.254
130.97.159.254
130.97.167.254
130.97.175.254
130.97.183.254
130.97.191.254
130.97.199.254
130.97.207.254
130.97.215.254
130.97.223.254
130.97.231.254
130.97.239.254
130.97.247.254

1.5. AND lemi ile Hesaplama

Bir IP nin ait olduu a, IP numarasnn ikilik hli ile alt a maskesinin ikilik hli
arasnda yaplacak bire bir VE ilemi (bitwise AND) ile bulunur. Bir kaynak IP ve hedef
IP adresleri gnderilmeden nce alt a maskeleriyle VE ilemine tabi tutulurlar. Eer sonu
ayn ise o zaman paketlerin ayn yerel a iinde olduu anlalr. VE ileminde sadece 1 VE
1 ileminin sonucu 1dir. Dier bileimlerin hepsinin sonucu 0dr. Alt a maskesi yle bir
numaradr ki, verilen bir IP adresi ile VE ilemine tabi tuttuunuzda, bu IP adresinin network
blmnn neresinde olduunu bize syler. Yani bize IP adresinin a numarasn syler.

20

A
0
0
1
1

B
0
1
0
1

A VE B
0
0
0
1

Tablo 1.3: VE ilemi doruluk tablosu

IP adresleri srasyla 194.134.60.2 ve 194.134.60.110 olan A bilgisayar B

bilgisayarna veri gndermek istesin. A bilgisayarnn alt a maskesi 255.255.255.0. Bu iki
bilgisayarn ayn ada olup olmadklarn anlamak iin her bir bilgisayarn IP adresi ile alt a
maskesi mantksal "VE" ilemine tabi tutulduunda elde edilecek a adreslerinin ayn olup
olmadna bakalm.
194

134

255

255

194

134

60

255

60

AND

ekil 1.14: A bilgisayarnn a numarasnn bulunmas

21

194

134

255

255

60

110

255

60

AND

=
194

134

ekil 1.15: B bilgisayarnn a numarasnn bulunmas

194.134.60.2 AND 255.255.255.0 = 194.134.60.0

194.134.60.110 AND 255.255.255.0 = 194.134.60.0
Sonu olarak bu iki bilgisayar ayn a iinde bulunmaktadr.

1' li blgeler, IP adresindeki karlk gelen blgenin kopyasn karr, 0' l

blgeler ise karlk gelen blgeyi 0' a eker.
imdi de IP adresi 130.97.78.37 olan A bilgisayar, IP adresi 130.97.78.250 olan B
bilgisayarna veri gndermek istiyor. A bilgisayarnn alt a maskesi 255.255.248.0 ise veri
ayn ada m dolaacak? Yoksa farkl aa geecek mi?

22

ekil 1.16: 130.97.78.37 IPli bilgisayarn a numaras

ekil 1.17: 130.97.78.250 IPli bilgisayarn a numaras

23

Grld gibi iki bilgisayarn a numaralar farkldr. Demek ki iki bilgisayar farkl
alarda bulunmaktadr.
rnek: 212.45.64.228 IP numarasnn ait olduu a bulunuz. (alt a numaras:
255.255.255.224)
IP
Alt A Maskesi
A Numaras

11010000 00101101 01000000 11100100

11111111 11111111 11111111 11100000 VE
11010000 00101101 01000000 11100000

Bu IPnin a numaras 212.45.64.224olarak bulunur.

Bilgisayarlarmzn ynlendirici ilevleri de vardr. Bilgisayarlar, veriyi

gndermek istediimiz IP nin ayn ada olup olmadn ynlendirme tablolar
aracl ile bulabilirler. Routing (ynlendirme) tablosunda bulunan alt a maskeleri
ile hedef IP ye VE ilemi uygularlar. En byk alt a maskesinden balayarak
ilemi uygularlar. Bylece a adresini bulurlar.

IP adres
128.66.12.1

Subnet Mask
255.255.255.0

130.97.16.132

255.255.255.192

192.178.16.66

255.255.255.192

132.90.132.5

255.255.240.0

18.20.16.91

255.255.0.0

Aciklama
128.66.12 subneti uzerindeki 1.
bilgisayar
130.97.16.128 subneti uzerindeki 4.
bilgisayar.
192.178.16.64 subneti uzerindeki 2.
bilgisayar
132.90.128 subnetindeki 4.5
bilgisayar.
18.20.0.0 subnetindeki 16.91 inci
bilgisayar

Tablo 1.5: Bilgisayar numaralar

24

UYGULAMAFAALYET
FAALYET
UYGULAMA
lem Basamaklar

neriler
Object Explorerdaki Databases zerinde
fareyle sa tklayarak New Database
komutunu verebilir ve veri taban ismini de
Uygulama1 olarak verebilirsiniz.
Adm: IP adresinin yapsn belirleyiniz.
Adresin snf:
Alt a maskesi:
Alt a iin gereken bitlerin ve alt a
maskesinin belirlenmesi:
124.65.29.45 IP adresini 4 alt aa
Her alt adaki u (host) says:
blmek iin gereken ilemleri
Alnan bitleri ile tanmlanabilecek alt a
yapnz.
saysnn hesaplanmas:
Adm: Alt A Tablosunu oluturunuz.
Adm: Alt A numaralar ve yayn adreslerini
belirleyiniz, ilk ve son IP adreslerini tabloya
ekleyiniz.
124.65.48.79 IPsinin alt a adresini Verilen IP ile belirlediiniz alt a maskesine
bulunuz.
bire bir VE ilemi uygulaynz.

124.65.48.79 IPsini bir bilgisayar

sistemine veriniz.

25

LMEVE
VEDEERLENDRME
DEERLENDRME
LME
Aadaki sorular dikkatlice okuyarak doru/yanl seenekli sorulara uygun
cevaplar yaznz.
1.

Alt alara blmek a daha kk alara blmek demektir. (D/Y)

2.

Alt alara ayrma ilemi a trafiini azaltmay ve bylece adan verimli ekilde
faydalanmay salar. (D/Y)

3.

Elimizdeki IP adresini alt alara blmek iin IPnin A snfnn IP olmas

gerekir. (D/Y)

4.

A snf bir IP adresi en fazla 30 alt aa ayrlabilir. (D/Y)

5.

B snf bir IP adresi en fazla 255 alt aa ayrlabilir. (D/Y)

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek
kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz
sorularla ilgili konular geri dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap
verdiyseniz dier modle geiniz.

26

RENME FAALYET2
RENME FAALYET - 2
AMA
Komutlar kullanarak a balantlarn ve eriimlerini kontrol edebileceksiniz

2. A TEST KOMUTLARI
TCP/IP protokol zerindeki iletiimin salkl yrtlmesini ve baz ayarlarn
yaplmasn salayan komutlar kullanlmaktadr. Bu komutlar baz noktalarda ara birim
zerinden de yrtlebilir ve tabi ki tamam komut istemi satrndan altrlabilir.
Bunlar sayesinde eitli ayarlar yapmak ve veri toplamak mmkndr. Bu komutlar
ara yz zerinden kullanmak istiyorsanz bu ara yz bilgisayarnza yklemeniz
gerekmektedir. Biz burada ara yz yklemeden nceki hlini reneceiz. nk daha ok
bu biimde ara yz yklenmeden kullanlr. Komutlar gireceimiz editr ekranna
ulamann iki yolu vardr. Birincisi; Balat/altr tklanarak alan altr penceresine
cmd komutunu yazp tamam tklanarak.

ekil 2.1: altr ekran

kincisi de Balat/Programlar/Donatlar/Komut stemi tklanarak altrlabilir. Bu

durumda komut satr, komut konsolu olarak da adlandrlan ekran karmza gelir.

ekil 2.2: Komut stemi Ekran

27

TCP/IP
Aracnn Ad
ping

Aklama
Bu komut yaplan ayarlarn doruluunu kontrol etmek ve IP
balantsn kontrol etmek zere kullanlabilir. Ping arac komut
satrndan arldnda, ping paketlerini gnderecei bilgisayara ICMP
paketleri gnderir. Paketlerin ulat bilgisayar ya da network cihaz
ise ICMP paketleriyle cevap verecektir.

tracert

Bu ara sayesinden bir veri paketinin hangi route'u yani hangi yollar
kullanarak gittiini gsterecektir.

Nbstat

Bu ara, bilgisayarnzdaki NetBIOS isim tablosunun ieriini gsterir.

netstat

O an var olan TCP/IP oturumunun (Session) durumu hakknda bilgiler

verir.
Tablo 2.1: A test komutlar

Buradaki komutlar komut satrna dorudan yazlarak ya da anahtarlaryla (switch,

parametre) birlikte altrlabilir. Bu komutlarn genel kullanm ve parametrelerini komut
isteminde grmek iin komut istemi satrna komut ad /? yazlr. rnein ping /? Yazlrsa
aadaki ekran grntlenir:

ekil 2.3: Ping komutu parametreleri

28

2.1. PING (Packet Internet Gopher)

Ping bir sorgulama komutudur; kardaki sistem ile iletiim balants olup olmadn
snar. Bu komut ile IP temelinde yaplan balantlarn varl ve salkl alp almad
kontrol edilebilir.
Bu amala kardaki adrese veya belirlenen ilemler iin sisteme ICMP (Internet
Control Message Protocol- Internet Denetim letisi letiim Kural) yansma paketleri
gnderir ve ondan yansma yapmasn bekler. Her paketi gnderdikten sonra yaklak 1
saniye bekler ve sonucu verir. Aksi sylenmedii srece her biri 64 sekizli olan art arda 4
paket gnderir. Sistemde hlihazrda DNS (alan ad sunucu sistemi) kullanlyorsa simgesel
isimler kullanlabilir. Aksi durumda ping ekilecek yerine IP adresi verilmelidir.
Ping ICMP echo request (ICMP yank istemi) ad verilen bir mesaj bir baka IP
adresine gnderen, ICMP protokoln kullanr. Echo request' i iindeki IP adresine sahip
olan bilgisayar, geriye bir ICMP echo yant gndermelidir. Bu komut, temel olarak
balantlarmzn kontrol srasnda en fazla kullanlan komuttur.

Darya sinyal gnder

(a)

Geri dnen ekoyu alr

(b)
ekil 2.4: Ping komutu nasl alr?

29

Bu zellik TCP/IPnin bir parasdr ve iletim sisteminden bamsz alr. Bir ping
sinyali alndnda, sinyali gnderene geri yollanr (Yani bir windows iletim sistemi ykl
makineden bir unix iletim sistemi ykl makineye ping atabilirsiniz, makineler zerinde
ykl iletim sistemi nemsizdir, yeter ki TCP/IP ykl ve ayarlanm olsun).
Ping komutunu kullanarak aadakileri yapabilir:

TCP/IPnin ilev grp grmediini belirlemek iin bilgisayarnza (ana makine

adna gre deil, adrese gre) ping atma (Bilgisayarnza ping yapldnda, a
badatrcnzn ilev grp grmedii dorulanmaz.)

Ynlendiricinizin alp almadn belirlemek iin yerel ynlendiriciye ping

atma

Yerel ynlendiricinizin ilerisine ping atma

Ping Komutu Genel Yazm Biimi

ping [-t] [-a] [-n say] [-1 uzunluk] [-f] [-i ttl] [-v tos] [-r say] [-s say] [[-j
sistemListesi] [-k sistemListesi] ] [-w zamanam] kar Sistem Adresi
Ping Komutu Parametreleri
Parametre

-t

-a
-n Say

-f

-i TTL

Aklama
Bu switch ping komutuyla birlikte kullanldnda, siz durduruncaya
kadar ping komutu altrlmaya devam edecektir. Bu durumda
bilgisayarnz devaml olarak ICMP paketleri gnderir. Ancak
Ctrl+C tu kombinasyonu kullanlarak, bu ilem durdurulur. Ancak
ilem Ctrl+Esc tu kombinasyonuyla da durdurulabilir. Eer
Ctrl+Esc tu kombinasyonu ile durdurulursa, ekranda istatistiksel
bilgiler de gsterilecektir.
ping komutu ile ICMP paketleri gnderdiiniz bilgisayarn, IP
adresinden, host ismine zlmesi salanr.
Bu switch kullanldnda, ard ardna ka defa, belirlediiniz hedefe
ICMP paketi gnderilecei belirlenir. Eer bir say deeri
verilmezse, kabul edilen deer 4'tr.
Bu switch kullanldnda, gnderilen IP paketlerinde deiiklik
yaplacaktr. Bu deiiklik sonucunda, sizin bilgisayarnz ile hedef
bilgisayar arasnda bir router varsa, router'n gnderdiiniz veri
paketlerini blmesi engellenir.
Eer -i switch'i TTL parametresi ile birlikte kullanlrsa,
gnderdiiniz paketlerin ne kadar bir sre sonra geersiz olaca
bilgisi verilir. rnein bir IP paketi gnderdiinizde, bu say 128
milisaniye olarak belirlenmitir ve 128 milisaniye sonra o paket
hedefe ulamamsa, ulat bilgisayarlar tarafndan yok edilir. Bu
sayya TTL (Time To Live Yaam Sresi) denilmektedir. TTL
deeri maksimum 255 olarak verilebilir.

30

-v TOS

-r Say

-w TimeOut
Sresi

-l uzunluk
-j sistemListesi
-k sistemListesi

Bu switch ile gnderilen paketlerin bana Type of Service (TOS)

numarasnn konulmas salanr. Eer bu deer sizin tarafnzdan
belirlenmemise 0 olarak kabul edilerek paketler gnderilir. TOS
deeri olarak 0 ile 255 arasnda bir deer verilebilir.
Gnderdiimiz paketlerin banda, hedefe ulamadan nce geilecek
olan minimum router says bulunmaktadr. Bu say 1-9 arasnda
olmaldr. Bylece gnderdiiniz paketlerin kendi subnet'inizde kalmas salanr.
Milisaniye cinsinden, gnderdiiniz ICMP paketlerinin ne kadar bir
sre kullanlabilir olarak kabul edilmesi gerektiini belirler. Eer
gnderdiiniz paketlere cevap gelmezse, Request time out mesaj ile
karlarsnz. Siz bir deer belirlemezseniz, otomatik olarak bu deer
4000'e (4000 milisaniye = 4 saniye) ayarlanr.
Uzunluk ile belirtilen byklkte veri ieren ECHO paketleri
gnderir. Aksi sylenmedii srece 64 sekizlidir; en fazla 8192
olabilir.
ECHO paketlerini belirtilen sistemler zerinden ynlendirir. En fazla
9 tane olabilir. Arada geit yolu olabilir.
ECHO paketlerini belirtilen sistemler zerinden ynlendirir. En fazla
9 tane olabilir. Sistemlerin geit yolu ile ayrlmasna izin verilmez.
Tablo 2.2: Ping komutu parametreleri

Bir IP paketi yola ktnda ona bir TTL (Time-to-Live) dediimiz yaama sresi
verilir. Makineden kan IP paketinin TTLi 128dir. Bir IP paketi bir ynlendiriciye
ulatnda TTL deeri bir azaltlr. Eer bu deer 0 ulamsa paket yeterince dolam
demektir ve baka bir yere iletmeden atlr.
UYARI: Bu komutla birlikte kullanlan parametrelerden nce, eik izgi (/) deil, bir
tire iareti (- ) eklenmelidir.
Ping Komutunun Kullanmna Ait rnekler
1. C:\>ping 192.168.1.2
192.168.1.2 Hedefine ping uygular.

31

ekil 2.5: Ayn adaki bilgisayar PNGleniyor.

ekil 2.5te grld gibi TTL deeri 128 olarak kalm; nk bir ynlendiriciden
gememitir.
2. ekil 2.6da grld gibi verilen bir adrese belirlenen sayda ping paketleri
gndermek iin, u ekilde komutlar, komut satrndan girilebilir:
C:\> ping n 8 www.google.com.tr

ekil 2.6: Verilen adres 8 yank isteiyle PINGleniyor.

32

3. 192.168.1.164 gibi bir IP adresine ping paketleri atmak ve aradaki route noktalarnn
saysn belirlemek iin, u ekilde bir komut dizimi, komut satrndan girilebilir:
C:\>ping -r 4 192.168.1.164

ekil 2.7: Ping komutunun r parametresi ile kullanm

4. Herhangi bir IP adresine ping atmak ve bu adresin host isminin zlmesi iin, u ekilde
bir komut kullanlabilir.
C:\>ping -a 178.221.56.17

2.2. Tracert
Tracert komutu sayesinde, farkl TTL sreleri kullanlarak ayn hedefe ICMP paketleri
gnderilir. Bu sayede, bilgisayarnzdan baka bir hedef noktaya ularken, paketlerinizin
hangi yollar takip ettii kontrol edilir ve sonular kaydedilebilir. Bu komut ile hedef
bilgisayar ve sizin aranzdaki en yakn ve en ksa yolu belirleyen router'larn bir listesi
gsterilmi olur.
Yrnge zerindeki ynlendirme zelliine sahip her cihaz gnderene ayr ayr yant
verir. Bylece paketin nerelerden geerek alcsna ulat renilir veya alcsna ulamayp
nerede kaybolduu belirlenebilir.
Tracert Komutunun Genel Yazm Biimi
tracert [-d] [-h maksAtlamaSays] [-j sistemListesi] [-w zamanam] alcAdresi

33

Tracert Komutu Parametreleri

Parametre
-d
-h
maksAtlamaSays

-j sistemListesi

-w zamanam
alcAdresi

Aklama
Bu switch kullanldnda, tracert komutu ile takip edilen ve hedef bilgisayar
ile sizin bilgisayarnz arasnda kalan tm router'larn isimlerinin zlmesi
engellenmi olur. Normalde tracert komutu bu router'larn isimlerini de zer.
Hedef bilgisayara ulancaya kadar geilecek olan maksimum router saysn
belirler. Bu say aldnda gnderilen paketler arak ele alnmaz ve yok
edilir.
Bu switch, gnderdiimiz paketlerin Loose Route ilemine tabi
tutulabileceini gsterir. Loose Route ilemi hedef bilgisayar ile sizin aranzda baaryla geilen router'lar arasnda, veri paketlerinin datlabilmesini
salamaktadr. Bylece veri paketlerinin bir ksm farkl bir routing yolu ile
dier bir ksm fark bir routing yolu ile gnderilebilir. sistemListesi alanda IP
adresleri ile paketlerin blnecei routing noktalar belirlenmi olur.
Milisaniye cinsinden, ICMP paketlerinin en kadar bir sre sonra yok edilmesi
gerektiini belirler. Eer sizin tarafnzdan bir deer verilmezse otomatik
olarak bu deer 4000 milisaniyeye ayarlanr.
Hedef adresin neresi olduunu belirler

Tablo 2.3: Tracert komutu parametreleri

Bu tanmlama hizmet program, hedefe deien Yaam Sresi (TTL) deerleriyle

ICMP Yank stei iletileri gnderirken izlenen yolu belirler. Yol zerindeki her
ynlendirici, IP paketindeki TTL deerini iletmeden nce en az 1 azaltmak zorundadr. TTL,
en ok balant sayacdr. Bir paket zerindeki TTL 0'a ulatnda, ynlendiricinin bir
ICMP Zaman Ald iletisini kaynak bilgisayara geri dndrmesi beklenir. Tracert, yolu,
nce 1 TTL deerli bir Yank stei gnderip, ardndan hedef yant verene veya en byk
atlama deerine ulalana kadar her yeni aktarmda TTL deerini 1 artrarak belirler. En ok
atlama says varsaylan olarak 30'dur ve -h parametresi kullanlarak belirlenebilir. Yol, ara
ynlendiriciler tarafndan dndrlen ICMP Zaman Am iletileri ve hedefin dndrd
Yank Yantla iletisi incelenerek belirlenir. Ancak, baz ynlendiriciler TTL deeri bitmi
paketler iin Zaman Am iletisi gndermezler ve tracert tarafndan grlemezler. Bu
durumda bu atlama iin bir sra yldz (*) grntlenir.
Bu komut, yalnzca Internet Protokol (TCP/IP), A Balantlarndaki bir a
badatrcsnn zelliklerinde bir bileen olarak yklenirse kullanlabilir.
Tracert Komutunun Kullanmna Ait rnekler
1. Herhangi bir adrese tracert paketleri gndererek izledii yolu bulmak iin u ekilde
komutlar, komut satrna yazlr.
C:\>tracert 192.168.1.2 veya tracert www.google.com.tr

34

ekil 2.8: WAN balanabilirliinin kontrol iin tracert kullanm

ekil 2.8de grld gibi www.google.com.tr adresine giden yolu izlemek iin
kullanlr.
2. ekil 2.9da grld gibi herhangi bir adrese tracert paketleri gndererek izledii
yolu en fazla 15 atlamada ve 1000 ms (1 saniye) zaman am sresinde bulmak iin u
ekilde komutlar, komut satrndan girilebilir:
C:\>tracert h 15 w 1000 66.102.9.147
veya
C:\>tracert h 15 w 1000 www.google.com.tr

ekil 2.9: Tracert komutunun h parametresiyle kullanm

35

2.3. NBTSTAT
TCP/IP (NetBT) iletiim kural istatistikleri zerinden NetBIOS'u, hem yerel, hem
uzaktaki bilgisayarlarn NetBIOS ad tablolarn ve NetBIOS ad nbelleini grntler.
Nbtstat, NetBIOS ad nbelleinin ve Windows Internet Ad Hizmeti'ne (WINS) kaytl
adlarn yenilenmesine olanak verir. Parametresiz kullanldnda, nbtstat yardm grntler.
Nbtstat Komutunun Genel Yazm Biimi
nbtstat[-a UzakAd] [-A IPAdresi] [-c ] [-n ] [-r ] [-R ] [-RR ] [-s ] [-S ] [ZamanAral]
Nbstat Komutu Parametreleri
Parametre
-a UzakAd

-A IPAdresi

-c

-R

-RR

-S

-s

ZamanAral

Aklama
Uzaktaki bir bilgisayardaki NetBIOS isim tablosunun gsterilmesini
salar. RemoteBilgisayarAd olarak o bilgisayarn NetBIOS ismi
girilir.
Netvvork'te sizin bilgisayarnz dnda baka bir bilgisayarn
NetBIOS tablosunun grntlenmesi iin kullanlr. NetBIOS
tablosu grntlenecek olan bilgisayarn IPAdresi -A switch'inden
sonra parametre olarak girilir.
NetBIOS isimlerinin tutulduu Cache bellein temizlenmesini
salar. Bylece bu Cache bellekte yer alan NetBIOS isimleri ve
onlara karlk gelen IP adresleri Cache bellekten karlr.
NetBIOS isimlerinin tutulduu Cache bellekteki kaytlarn
temizledikten sonra LMHOSTS dosyasnda bulunan #PRE etiketiyle
birlikte girilmi NetBIOS kaytlarnn Cache bellee yklenmesini
salar.
Eer komutu bir WINS Client' zerinde alyorsanz, WINS
Client' WINS Server zerinde yer alan kendine ait kaytlarn nce
silecek; sonra da tekrar kaydettirecektir. Bu ilem, pek ok sorunun
giderilmesi (yanl kayt verileri, WINS broadcast'inin engellenmesi
gibi) iin kullanlmaktadr.
Bu switch'i nbtstat komutu ile birlikte kullandnzda, var olan ak
NetBIOS yolu ile kurulmu balantlar gsterir. Ancak bunu yaparken bal olduunuz bilgisayarlarn sadece IP'leri grntlenir.
Bu switch de daha nceki switch'e benzer ekilde var olan
balantlarn durumunu gsterir. Ancak dierinden fark, kar
tarafta bal olduunuz bilgisayarlarn isimlerini zerek ekrana
getirilmesini salar.
nbtstat komutu kullanldnda karnza gelen ekranda o an var
olan NetBIOS iin yaplm balantlar ve NetBIOS cache bilgileri
gsterilecektir. Ancak bu bilgiler ekran durduu srece belli
aralklarla tazelenir. Bu noktada ZamanAral iin bir deer
girerseniz, ekrandaki bilgiler belli srelerle tazelenir.
Tablo 2.4: Nbtstat Komutu Parametreleri

36

 Nbtstat komut satr parametreleri byk/kk harf duyarldr.

Bu komut, yalnzca Internet Protokol (TCP/IP), A Balantlarndaki
bir a badatrcsnn zelliklerinde bir bileen olarak yklenirse
kullanlabilir.
Aadaki tablo, nbtstat tarafndan oluturulan stun balklarn aklamaktadr.
Balk

Aklama

Input

Alnan bayt says.

Output

Gnderilen bayt says.

In/Out

Balantnn bilgisayardan (giden) veya baka bir bilgisayardan yerel

bilgisayara doru (gelen) olduu belirtilir.

Life

Bir ad tablosu nbellek giriinin temizlenmeden nce kalaca sre.

Local Name

Balantyla ilikili yerel NetBIOS ad.

Remote Host

Uzaktaki bilgisayarla ilikilendirilmi ad veya IP adresi.

<03>

Onaltla dntrlm NetBIOS adnn son bayt. Her NetBIOS ad 16

karakter uzunluundadr. Ayn ad bilgisayarda yalnzca son baytla ayrt
edilecek ekilde birok kez bulunabileceinden, son baytn zel bir nemi
vardr. rnein, <20> ASCII metinde bir boluktur.

Type

Ad tr. Bir ad, ayr bir ad veya bir grup ad olabilir.

Status

Uzaktaki bilgisayarda NetBIOS hizmetinin alp (kaytl) almadn

veya yinelenen bir bilgisayar adnn ayn hizmete kaytl olduunu
(akma) belirtir.

State

NetBIOS balantlarnn durumu.

37

Aadaki tablo olas NetBIOS balant durumlarn aklar.

State (Durum)
Connected
Associated
Listening
Idle
Connecting
Accepting
Reconnecting
Outbound
Inbound
Disconnecting
Disconnected

Aklama
Oturum ald.
Bir balant biti noktas oluturuldu ve bir IP adresi ile ilikilendirildi.
Biti noktas gelen balantlar iin kullanlabilir.
Bu biti noktas ald ancak balantlar alamyor.
Oturum balant aamasndadr ve hedefin ad-IP adresi eletirmesi
zlmektedir.
Bir gelen oturum halen kabul ediliyor ve ksa zamanda balanacak.
Oturum (ilk balant denemesinde baarsz olunmusa) yeniden
balanmaya alyor.
Oturum balant aamasndadr ve TCP balants u anda
oluturulmaktadr.
Bir gelen oturumu balanma aamasnda.
Bir oturumun balants kesiliyor.
Yerel bilgisayar bir balant kesme istei gnderdi ve uzaktaki
bilgisayarn onayn bekliyor.
Tablo 2.5: NetBIOS balant durumlar

Nbtstat Komutunun Kullanmna Ait rnekler

1. NetBIOS bilgisayar ad TET-14 olan uzaktaki bilgisayarn NetBIOS ad tablosunu
grntlemek iin aadakileri yazn.
C:\>nbtstat -a TET-14

ekil 2.10: NetBIOS Uzak Makine Ad Tablosu

38

2. 10.00.99 IP adresi atanm olan uzaktaki bilgisayarn NetBIOS ad tablosunu

grntlemek iin aadakileri yaznz.
C:\>nbtstat -A 10.0.0.99
3. Yerel bilgisayarn NetBIOS ad tablosunu grntlemek iin aadakileri yaznz.
C:\>nbtstat n
4. Yerel bilgisayarn NetBIOS ad nbelleinin ieriini grntlemek iin
aadakileri yaznz.
C:\>nbtstat c
5. NetBIOS ad nbelleinin ieriini temizlemek ve sonra yerel Lmhosts dosyasndan
#PRE etiketli girileri yeniden yklemek iin aadakileri yaznz.
C:\>nbtstat -R
6. WINS sunucusuna kaytl NetBIOS adlarn brakmak ve yeniden kaydettirmek iin
aadakileri yaznz:
C:\>nbtstat RR
7. NetBIOS oturum istatistiklerini IP adresine gre her be saniyede bir grntlemek
iin aadakileri yaznz:
C:\>nbtstat -S 5
8. ANKARA6 NetBIOS ismine sahip olan bilgisayardaki NetBIOS isim tablosunun
gsterilmesini salamak iin u ekilde bir komut, komut satrndan girilebilir:
C:\>nbtstat -a ANKARA6
9. Lokal bilgisayarnzn NetBIOS tablosundaki verileri gstermek iin, komut
satrnda u ekilde bir komut girilebilir:
C:\>nbtstat -n
10. 140.178.4.21 IP numaral bilgisayarn NetBIOS isim tablosundaki verilerin
grntlenmesi iin u ekilde bir komut dizimi, komut satrna girilebilir.
C:\>nbtstat -A 140.178.2.21

2.4. NETSTAT
Netstat komutu, bilgisayarnzdaki mevcut tm TCP/IP balantlarn gsterir.
Bilgisayarnzn hangi port'lar dinlediini, eer bilgisayarnz routing ilemi iin
zelletirildiyse, routing tablosuna ait bilgileri gsterir. Parametreler olmadan kullanlan
netstat etkin TCP balantlarn grntler.
Netstat Komutunun Genel Yazm Biimi
netstat [-a] [-e] [-n] [-o] [-p Protokolsmi] [-r] [-s] [-b] [-v] [GecikmeSresi]

39

Netstat Komutu Parametreleri

Parametre
Aklama
Bu switch kullanldnda, o an mevcut tm TCP balantlar
-a
gsterilir. Yine ayn ekranda, bilgisayarnzn hangi portlardan TCP
ve UDP paketleri beklediine dair bir liste gsterilecektir.
Ethernet ortamnda bulunan bilgisayarlar iin Ethernet stnden
-e
gelen veri paketi says ve alnan-gnderilen byte miktar gibi
istatistiksel veriler gsterilir.
Bu switch kullanldnda, komutun kullanld an aktif durumda
-o
olan TCP balantlar gsterilir. Her balant iin Windows 2003'n
kulland Process ID'lerde (PID) ayn ekran sergilenir. PID'leri,
kullanarak Windows Task Manager zerinde hangi process'in hangi
balanty kullandn bulabilirsiniz.
Protokolsmi parametresinde girdiiniz protokol ismi ile hangi
p Protokolsmi
protokoln hangi balantda kullanldna dair istatistiksel veriler
gsterilir. Protokolsmi parametresi olarak tep, udp, tcpv6 ya da
udpv6 isimlerini girebilirsiniz. Eer -s parametresi kullanlrsa,
kullanlabilecek olan parametreler arasnda tep, udp, icmp, ip, tcpv6,
udpv6, icmpv6 ve ipv6 yer almaktadr.
Eer bilgisayarn routing ilemi iin zelletirilmise, mevcut
-r
routing tablosunun ierii gsterilir.
Etkin TCP balantlarn grntler. Ancak adresler ve balant
-n
noktas numaralar saysal olarak ifade edilir, herhangi bir ad
konulmaz.
letiim kuralna gre istatistikleri gsterir. Varsaylan olarak, TCP,
-s
UDP, ICMP ve IP iletiim kural istatistikleri gsterilir. IPv6
protokol ykl ise, IPv6 zerinden TCP istatistikleri, IPv6,
ICMPv6 ve IPv6 protokolleri zerinden UDP istatistikleri gsterilir.
-p parametresi bir kme iletiim kuraln belirtmek iin
kullanlabilir.
Her balant veya dinleme balant noktas oluumu ile ilikili
-b
altrlabilir dosyay gsterir. Baz durumlarda iyi bilinen
altrlabilir dosyalar birden ok bamsz bileeni zerinde
bulundurur ve baz durumlarda balant veya dinleme balant
noktas oluumu ile ilikili bileenlerin srasn gsterir. Bu durumda
altrlabilir dosyann ad en altta [] iindedir, TCP/IP'ye
ulalncaya kadar stnde ard bileen bulunmaktadr. Dikkat
edin, bu seenek uzun srebilir; yeterli izinleriniz yoksa baarsz
olabilir.
-b ile birlikte kullanlrsa; tm altrlabilir dosyalar iin balant
-v
ve balant noktas oluumu ile ilgili bileenlerin srasn gsterir.
Bu parametre komut ile birlikte kullanlrsa, belirlenen saniye
GecikmeSresi
cinsinden sre sonunda, ekrandaki bilgiler tazelenir. rnein eer bu
deer 10 olarak belirlenirse, her 10 saniyede bir ekranda netstat
komutu ile gsterilmi olan veriler yenilenirler.
Tablo 2.6: Netstat balant durumlar

40

Bu komutla birlikte kullanlan parametrelerden nce, eik izgi (/) deil, bir tire iareti
( - ) eklenmelidir. Bu komut, yalnzca Internet Protokol (TCP/IP), A Balantlarndaki bir
a badatrcsnn zelliklerinde bir bileen olarak yklenirse kullanlabilir.
Netstat Komutu Aadaki gelerin statistiklerini Verir

l.Kr : letiim kuralnn (TCP veya UDP) ad.

Yerel Adres: Yerel bilgisayarn IP adresi ve kulland balant noktasnn

numaras. Yerel bilgisayarn IP adresine karlk gelen ad ile balant
noktasnn ad, ancak -n parametresi belirtilmediinde grntlenir. Balant
noktas henz kurulmadysa, balant noktas numaras bir yldz iareti (*)
olarak gsterilir.

Yabanc Adres: Yuvann bal olduu uzak bilgisayarn IP adresi ve balant

noktas numaras. IP adresine ve balant noktasna karlk gelen adlar, ancak n parametresi belirtilmediinde grntlenir. Balant noktas henz
kurulmadysa, balant noktas numaras bir yldz iareti (*) olarak gsterilir.

Durum :Bir TCP balantsnn durumunu gsterir. Olas durumlar unlardr:

CLOSE_WAIT: Kar u balanty kapatmtr. Soketin kapanmas beklenmektedir.

CLOSED: Soket kullanlmamaktadr.
ESTABLISHED: Soket balant gerekletirmi durumdadr.
FIN_WAIT_1: Soket kapatlm, balant sonlandrlmak zeredir.
FIN_WAIT_2: Balant sonlandrlmtr. Soket kar ucun balanty sonlandrmasn
beklemektedir.
LAST_ACK: Kar u balanty sonlandrm ve soketi kapatmtr. Onay beklenmektedir.
LISTEN: Soket gelebilecek balantlar iin dinleme konumundadr.
SYN_RECEIVED: Adan bir balant istei gelmitir.
SYN_SEND: Soket balant kurmaya alyordur.
TIMED_WAIT:
beklemektedir.

Soket

kapandktan

sonra

41

gelebilecek

paketleri

alabilmek

iin

Netstat Komutunun Kullanmna Ait rnekler

1. c:\>netstat -e
Ethernet istatistiklerini grntler.

ekil 2.11: Netstat komutuyla a badatrc istatistikleri grnm

2. Ethernet ve tm protokollere ait istatistiksel verilerin gsterilmesi iin, komut

satrndan u ekilde bir komut girilebilir:
C:\>netstat -e -s
3. c:\>netstat -n
Etkin TCP balantlarn grntler.

ekil 2.12: Netstat ile port kullanmnn izlenmesi

4. Mevcut aktif TCP balantlarnn gsterilmesi amacyla, komut satrnda u ekilde

bir komut girilebilir.
C:\>netstat -o

42

5. Bu verilerin her 25 saniyede bir tazelenmesi iin, komut satrnda u ekilde bir
komut girilebilir.
C:\>netstat -o 25
6. Sadece, TCP ve UDP protokolleri balantlarn gsterilmesi iin, komut satrnda
aadaki gibi bir komut girilebilir.
C:\>netstat -s -p

43

UYGULAMA
FAALYET
UYGULAMA
FAALYET
lem Basamaklar
A test komutlarn yaznz.

neriler
A test komutlarnn grevlerini yaznz.

124.65.29.45 IP adresini ping Balat

altr...
komutunu kullanarak kontrol ediniz.
124.65.29.45

cmdPING

www.hotmail.com adresine ulamak Balat altr... cmdtracert -h 10 -w

izlenen yolu 10 atlama ve 500 ms
500
zaman am ile bulan komut satrn
yaznz.
Mevcut aktif
gsteriniz.

TCP

balantlarn Balat altr... cmd netstat o

44

LMEVE
VEDEERLENDRME
DEERLENDRME
LME
Aadaki sorular dikkatlice okuyarak doru/yanl seenekli sorularda uygun
harfleri yuvarlak iine alnz. Seenekli sorularda ise uygun kk iaretleyiniz. Boluk
doldurmal sorularda boluklara uygun cevaplar yaznz.
1.

Komut satrnda komut ad /? yazlrsa komutun ne i yapt aklanr. (D/Y)

2.

Ping bir sorgulama komutudur. (D/Y)

3.

Ping komutuyla birlikte w parametresi kullanlrsa zaman am sresi deitirilebilir.

(D/Y)

4.

Tracert komutu ile gnderilen paketin getii yol belirlenir. (D/Y)

5.

Tracert komutuyla birlikte h parametresi kullanlrsa minimum atlama says

belirlenir. (D/Y)

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek
kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz
sorularla ilgili konulara geri dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap
verdiyseniz dier renme faaliyetine geiniz.

45

MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
PERFORMANS TEST (YETERLK LME)
Modl ile kazandnz yeterlik, aadaki objektif test ile deerlendirilecektir.
1.

C snf bir IP adresi en az 255 alt aa ayrlabilir. (D/Y)

2.

AND ilemi ka tane alt a tanmlanabileceini bulmamz salar. (D/Y)

3.

HostIDden 3 bit bor alrsak en fazla 6 alt a tanmlayabiliriz. (normal koullarda)

4.

Alt a maskesi NetIDler 1, HostIDler 0 yaplarak bulunur. (D/Y)

5.

Alt a tanmlamak iin hesaplanan alt a maskesini TCP/IP zellikler

ekrannda gerekli yerlere yazarz. (D/Y)

6.

Nbtstat komut satr parametreleri byk/kk harf duyarl deildir. (D/Y)

7.

Netstat komutu, bilgisayarnzdaki mevcut tm TCP/IP balantlarn gsterir.

(D/Y)

8.

Netstat komutuyla birlikte r parametresi kullanlrsa mevcut ynlendirme

tablosu grntlenir. (D/Y)

9.

Netstat komutu, Yerel Adres ve Yabanc Adres gibi zelliklerin istatistiklerini

verir. (D/Y)

10.

Nbtstat -o 15 komutu Etkin TCP balantlarn ve ilem kimliklerini her 15

saniyede bir grntler. (D/Y)

DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa renme faaliyetlerini
tekrarlaynz.
Modl tamamladnz, tebrik ederiz. retmeniniz size eitli lme aralar
uygulayacaktr, retmeninizle iletiime geiniz.

46

CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5

D
D
Y
Y
Y

RENME FAALYET-2 CEVAP ANAHTARI

1
2
3
4
5

D
Y
D
D
Y

MODL DEERLENDRME CEVAP ANAHTARI

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Y
Y
D
D
D
Y
D
D
D
D

47

KAYNAKA
KAYNAKA

LKESEN Rfat, Blent RENCK, Bilgisayar Haberlemesi ve A

Teknolojileri, Papatya, 2003.

DRCAN Can Okan, TCP/IP ve A Gvenlii, Ak Akademi, 2005.

HARMAN Gkalp-HALA Ali, MCSE 1, Shark 2005.

ODOM Wendell (eviren: ZAVRAK Metin), Cisco CCNA, Sistem, 2004.

TURGUT Hulusi, A Teknolojilerine Giri, Pusula, 2005.

technet2.microsoft.com

www.bidb.itu.edu.tr

www.bendevar.com

www.mcsetr.com

www.turkcenet.org

48