EVROPSKI

MENADMENT

Sadanji menadment EU ima sljedee

karakteristike :
- razvijao se u jakom socijalnom ambijentu,
unutar jakog sindikalnogi duge tradicije
radnikog pokreta participacije (tzv. Model
konfliktnog partnerstva)
- kulturni heterogenitet i dananja parcijalna
unifikacija globalizacija
-

- postojanje razliitih sistema

korporativnog upravljanja Monalni, dualni,
te model radnikog savjeta ili francuski
opcijski kao kombinovani modeli)
- duga tradicija u razvoju slubenih sistema
upravljanja menadmenta
- uvijek je bio otvoren za utjecaje drugih
menaderskih modela, ali je isto tako imao
i utjecaja na druge

- vea pedantnost, preciznost u odnosu na

ameriki, ali i manja u odnosu na japanski
model menadmenta
- sporiji u akcijama od amerikog i japanskog
modela menadmenta
- veliki uticaj na dizajniranje menaderskih
modela evropskih zemalja koje su izvan EU
- bogatstvo razliitih varijanti u teoriji i praksi.

Definicija evropskog menadmenta moe se

dati u sljedeoj formi:
To je menadment koji se etablirao unutar
evropskog geografskog prostora, ali i unutar
evropskog kulturnog kruga.

Isto tako, evropski menadment, pored

tradicionalnih funkcija ( planiranje,
organiziranje, odluivanje, vostvo
koordinacija i kontrola), ima i odreene
specifinosti u usporedbi s
menadmentima koji dolaze iz drugih
sredina (SAD i Japan), a koje se, prije
svega, ogledaju u postojanju naglaene
kulturne diverzificiranosti, duge tradicije u
sferi upravljanja, zatim u postojanju jakog
socijalnoga ambijenta u kojemu djeluje, te
izraenoga sindikalnog pokreta i raznih
oblika radnike participacije.

Dananji menadment EU obojen je

utjecajima globalizacije te da on stoga i po
svojoj ideologiji, ali i po svom profilu postaje
sve vie globalizirani evropski menadment.
Karakteristina tekovina evropske ekonomije
je izgradnja socijalne Evrope, tj.nije jedini cilj
bio uspostavljanje Evrope rada, ve i njene
socijalne dimenzije.

Ako se analitiki promatra proces nastajanja

evropskog profiliranog menadmenta, vidljivo
je:
- da kompanije nisu otoci istrgnuti iz
okruenja, nego su u viestrukoj i
kompliciranoj komunikaciji s okruenjem,
koje je distributer resursa, ali i krajnji
korisnik njihovih proizvoda.
- Da socijalno-politika i pravna slika
pojedinih nacionalnih drava i lanica EU
determinira dominantne razvojne smjernice
unutar EU.

- nastanak EU je iniciran ekonomskim

inicijativama (formiranjem zajednice za
ugljen i elik), ali je sve vrijeme bio znaajno
limitiran politikim procesima, koji su,
zavisno od situacije, ubrzavali ili usporavali
procese izgradnje EU.
- Da proces globalizacije dotie EU.
- Podaci WTO kau da je utjecao na poveanje
svjetske trgovina za duplo, a da je broj
izravnih investicija poetkom novog
milenijuma povean etverostruko

Postoje tri varijante (modela) evropskog

menadmenta i to:
- nordijski,
- romanski i
- anglo-germanski (premda mnogi autori
britanski menadment esto svrstavaju uz
ameriki):

- Nordijska varijanta menadmenta iskazuje

tendenciju za to kvalitetnijim proizvodima
u sferi proizvodnje.
Takoer insistira na visokom stepenu
decentralizacije, to logino korenspondira sa
snano izraenim individualizmom koji
karakterizira ljude iz skandinavskih zemalja.

- Anglo-germanska varijanta tei za

diferencijacijom proizvoda, s tipinim
etnocentrinim temeljnim stavom.
- Najvee razlike unutar ovoga modela
(clustera) izraene su na operativnom
nivou.

Kod njemakih preduzea pretendira na

uspostavljanje preciznih organizacijskih
struktura, dok to kod anglo-varijante nije
sluaj.
Ono to je karakteristino za obje varijante
jet preferiranje personalno orijentiranih
koordinacijskih sistema (npr. prilikom
transfera kadrova na keri u inostranstvo).

 Romanska varijanta preferira jo veu

orijentaciju preduzea na vlastitu zemlju,
prvenstveno zbog elje da se izbjegne
nesigurnost inotrita, tako da je prirodna
orijentacija na standardizirane proizvode.
Organizacijske strukture su standardne, sa
klasinom hijerarhijom, sistem koordinacije
je tehnokratski, a podjela izmeu funkcije
planiranja i kontrole- jasna.

Sve ove varijante treba shvatiti uvjetno, jer

one u praksi a nisu iste.
Kako je sasvim izvjestan dalji razvoj EU, s
jedne strane, pod utjecajem procesa
globalizacije, a, s druge, pod utjecajem
temeljnih intencija same EU da se dalje
izgrauje i uvruje, podruja u kojima se
oekuju najvee promjene su:
-strategija,
-kompetencija i
-organizacija.

Ukoliko eli biti uspjean, evropski

menadment mora imati:

Globalizirani evropski pogled ili
prihvatiti krilaticu
think global, act local
-